AYO DOLANAN

Ing sawijining daerah ingkang jenenge kampung temon , Urip bocah-bocah millenial . Bocah iku
jenenge Doni, Andi, lan Riko . Saben dina dheweke tansah gawa obyek sing jenenge hp. Ora nek
omah, warung, lan Omah pepdha , mesti gawa hp ing tangane.

Riko : Heeh lur , mabar (main bareng ) yok !!!!

Doni : Ayo ayo …

Andi : Ayo lur , gass !!!

(Dheweke pada dolanan mobile legend)

Sakwise dolanan sekitar 20 menitan , teka sing jenenge mas Sakti .

Mas Sakti : Waduh , kok do nyekel hp kabeh ki

(Doni, Riko lan Andi ora njawab , padha sibuk dolanan mobile legend )

Mas Sakti : Dek, aku wingi to maca kabar, ana bocah sing saumuranmu mripate di operasi gara-

gara saben dina ne iku nyekel hp, dolanan hp terus.

(Riko, Doni lan Andi langsung nyelehno hp )

Andi : Tenan mas ?

Mas Sakti : Iyo tenan , ora ngapusi aku dek .

Riko : Halah mas sakti ngapusi paling.

Doni : Iyo mas sakti ngapusi mesti

Mas Sakti : Kok padha ora percaya tho ? Yowis ki tak golekke kabar e .

(buka hp ) Ki lho dek kabar e .

Doni : Waduh tenan lur.

Mas Sakti : Saiki wis padha percaya tho !

Riko : Iyo mas !

Andi : Iyo mas percaya aku !

Mas Sakti : Saiki tho dek aja dolanan hp terus , aja padha dolanan mobile legend terus.

Dolanan hp intuk , tapi ana wektune lan aja suwe-suwe , mesakke mripat e ya .

Andi : Nggih mas

Doni : Nggih mas siap !

Riko : Lha nek aku ora dolanan hp, aku dolanan apa mas huhu

Doni : O iyo mas , dolanan apa jal .

Mas Sakti : Wektu mas sakti cilik iku durung duwe sing jenenge hp , mas sakti seneng wae.

Andi : Terus mas sakti karo kanca-kanca podho dolanan apa .

Mas Sakti : Jaman mas sakti cilik biyen , nalika kumpul karo kanca-kanca iku padha dolanan
tanpa hp . Akeh banget lho dolanan mas sakti wektu cilik.

Riko : Dolanan apa mas .

Mas Sakti : Mas sakti duwe akeh dolanan , ana sing jenenge egrang, cup-cupan, dhelikan lan
jek akeh meneh. Alat- alate yo sederhana banget lho dek .

Riko : Wah kayake nyenengke yo mas.

Mas Sakti : Iyo jelas dek .

Andi : Aku warai e mas .

Doni : Iyo mas , aku pengen iso .

Mas Sakti : Yowis ngene wae , awakmu kabeh wektu dina minggu padha prei kan ?

Riko : Iyo mas

Mas Sakti : Awakmu kabeh saben dina minggu rene ya ? Kanca- Kanca liyane padha ajaki
kabeh , ben rame.
Doni, Riko, Andi : Oke mas !!

Minggu Kaping 1

Doni : ( tok .. tok .. tok .. tok ) Assalamualaikum .

Andi : Assalamualaikum mas Sakti !

( ana sing buka lawang )

Ibu mas sakti : Waalaikumsalam , eh adek-adek . Pripun dek !

Riko : Mas sakti wonten nopo boten nggih buk ?

Ibu mas sakti : o mas sakti . ana – ana !

(Ibu nimbali mas sakti)

Ibu mas sakti : Mas sakti iki ana sing goleki .

Mas sakti : Sinten buk !

Ibu mas sakti : iki bocah- bocah .

Mas sakti : oalah Doni, Riko lan Andi tho .

Ibu mas sakti ; Yawis ibu tak mlebu omah ndisik ya .

Mas sakti : Nggih buk.

Andi : Nggih buk .

Mas sakti : Ayo nek latar ngarep yok .

Riko : Ayo mas.

Mas sakti , Riko, Andi lan Dani padha mlaku nek latar ngarep omahe mas sakti. Dheweke padha
lungguh muteri mas sakti. Mas sakti miwiti nagajak main hompimpah.

Apa iku hompimpa ????

HOMPIMPA utawa gambreng minangka salah sawijining dolanan tradisional nusantara. Ing
budaya Jawa, hompimpa rampung nalika nyebut tembung "Hompimpa alaium gambreng". Ing
budaya Betawi, hompimpa diucapake kanthi ukara "Hompimpa alaium gambreng, Mpok Ipah
pakai baju rombeng". Amarga iki, dolanan hompimpa kasebut dolanan gambreng. Hompimpa
utawa gambreng yaiku dolanan sing dilakokake kanggo miwiti macem-macem game
liyane.Hompimpa dilakokake nalika nggabungake tangan bebarengan.

Saben bocah bakal nyelehake tangane dadi tangan putih utawa ora nguripake. Werna antarane
tangan telapak tangan lan pucuk tangan sing paling cilik, yaiku pemenang.

Hompimpa duwe aturan, yaiku pemain kudu cepet lan bebarengan. Yen wong telat utawa cepet
banget, game kudu diulang. Nalika tangan diwiwiti munggah kanggo dibalik utawa ora, pemain
bakal ngomong "hompimpa alaium gambreng". Dolanan iki ditindakake dening luwih saka rong
wong. Yen mung loro wong sing main, saben pemain bakal njupuk driji, driji indeks, utawa
jempol, kaya sing dikarepake.

Iki kudu dilakokake bebarengan supaya ora ana ukara ngapusi . Yen driji indeks katon jempol,
pemenang iku jempol. Yen jempol nemu pinkie, sing menang yaiku pinkie. Yen driji indeks katon
pinkie, pemenang iku driji indeks. Yen driji indeks dumadi ing driji indeks, game kasebut dianggep
minangka seri lan kudu diulang.

Tujuan saka hompimpa iki supaya bocah sing main bisa gampang nemtokake sing bakal dadi
pemain pisanan ing dolanan. Ing tembung liyane, hompimpa wis rampung kanggo milih starter
utawa pemain pisanan.
Sakwise hompimpa , banjur mas sakti ngajak bocah- bocah dolanan petak umpet utawa dhelikan.

Mas sakti : Piye naik saiki awake dhewe dolanan dhelikan. Ana sing ngerti dhelikan ? Utawa
ana sing wis tau dolanan dhelikan ?

Doni : (Ngacung) aku wis tau mas.

Riko : Dhelikan iku ndak petak umpet mas ?

Mas sakti : Iya rik ..

Andi : Dhelikan iku sing kaya piye mas , aku ora weruh .

Doni : Iku lo ndi sing ndhelik ndhelik .

Andi : tulung jelaske mas , aku ora weruh.

Mas sakti : Oke oke bakal tak jelaske, tulung dirungokke ya ..

Andi : Nggih mas .

(Mas sakti jelaske )

Dolanan petak umpet utawa delikan iso dimainno dening wong akeh lan pemain sing kalah
bakal nutup mripat menyang salah sawijining papan sing digunakake minangka markas lan
ditugasake nemokake pemain liya sing ndhelik. Doalanan iki kudu dimainake dening akeh pemain,
iku sing ndadekake bocah seneng, kajaba bisa nambah kesatuan antar pemain. Luwih akeh sing
seneng luwih nyenengake dolanan kasebut. Dolanan iki bisa dimainake dening bocah-bocah
wadon lan lanang ,kabeh bocah bisa gabung karo game iki.

Dolanan dhelikan ora mbutuhake alat , bocah-bocah iso dolanan kapan wae lan panggonane bebas.
Biasane luwih sering dilakoke ana ing lapangan sekolah lan plataran amarga lapangan sekolah lan
plataran iku nduwe panggon sing jembar lan akeh panggon sing iso didadekke panggon ndhelik.
Amarga piranti kasebut kang ndadekke bocah-bocah luwih milih dolanan dhelikan kanggo
dilakoke wektu ngaso ingkang ana ing sekolahan , uga iso dilakoke dening bocah-bocah kang
ngumpul ana ing kampung.

Bocah- bocah sing lagi dolanan dhelikan iki bakal dipacu adrenaline amarga bocah sing ndhelik
kudu golek panggon ndhelik sing ora iso dingerteni marang bocah sing jogo. Nak panggonan
ndhelik dikonangi marang bocah sing jogo, bocah sing ndhelik mau kudu mlayu sing banter
kanggo nyandak panggon ding dadi markas bocah sing jogo. Ojo ngasi bocah sing jogo kasebut
mlayune luwin banter , banjur nyandak markas sambi ngucap jeneng bocah sing dikonangi
panggon ndhelike.

Ing dolanan iki, bocah sing dikonangi panggon ndhelike durung mesti bocah iku dadi kalah lan
kudu jogo. Amarga kuwi bocah-bocah dadi seneng , apa meneh dolanan iki gampang mainne. Yen
kabeh bocah sing ndhelik dikonangi marang bocah sing jogo, bocah sing jogo kudu nutup mripate
lan nyebut salah siji nomer . Bocah-bovah sing ndhelik mau kudu baris ing mburi bocah sing jogo.
Bocah sing nomere disebut marang macah sing jogo, banjur bocah kuwi kudu jogo. Nanging yen
bocah liya sing iso luwih dhisik nyandak markas bocah sing jogo, bocah sing jogo kudu dadi bocah
sing jogo meneh.

Mas Sakti : Wis padha ngerti ?

Andi : Sampun mas.

Mas Sakti : Yowis awiti saiki ya dolanan dhelikan e ?

Riko : Yok

Mas Sakti : Ndhek mau wis padha hompimpa ta ?

Doni : Wis mas

Mas Sakti : Mau sing kalah sapa ? ayo ngacung.

Doni : Aku mas hehehe

Riko : Iya doni mas

Mas Sakti : Berarti saiki doni sing jaga ya ?

Doni : Siap mas

Mas Sakti : Ayo saiki padha ndhelik .

Andi : Ayo ayo lur

Doni : Tak itung ngasi 10 ya ?

Riko : Ok

Doni : siji .. loro… telu .. papat.. lima.. enem .. pitu.. wolu.. sanga.. sepuluh .

Bocah-Bocah lan Mas Sakti banjur padha ndhelik


Minggu kaping 2

KARETAN.

Bocah-bocah padha ngumpul ing latar.

Mas sakti : Eh ana siska lan Bela

Siska : hehehe iya mas . aku kepengen melu dolanan .

Mas sakti : alhamdulilah tambah rame.

Bela : he .. he .. he

Doni : Saiki dolanan apa mas.

Mas Sakti : O iya mumpung ana siska lan bela , saiki awake dewe dolanan karetan.

Bela : Yeeee karetan . aku seneng !

Mas sakti : Mas sakti tak jipuk karet ndisik ya , adek-adek padha nek kene wae.

Andi : Oke mas .

(8 menit sakbanjure)

Mas Sakti : Iki mas sakti wis ana karet. Tapi urung di gawe tali . Sapa sing isa gawe taline?

(Siska lan Bela ngacung)

Siska : Aku mas .

Bela : Aku bisa mas .

Mas Sakti : Oke bela lan Siska gawe tali ne ya ?

Bela : Oke mas

(Bela lan siska gawe tali )

Mas Sakti : Saiki mas sakti arep takok , bocah-bocah lanang wis padha isa main dolanan karetan?

Andi : Durung mas

Riko : Durung mas

Mas Sakti : Doni ???

Doni : Durung mas ,he he he .

Mas sakti jelasake .

Dolanan karet iku dolanan tali sing di gawe saka karet .Iso dimainno marang bocah lanang lan
wadon .Nanging, game iki umume diputer dening bocah-bocah wadon. Karet sing digunakake
yaiku karet gelang, ijo lan abang. Sadurunge dolanan, pisanan ngasah karet dadi tali. Bisa ngetung
loro, telu, papat, utawa sing dikarepake. Cara muter:

a. Dolanan karetan iki bisa dimainno dening siji utawa luwih wong. Yen main dewe , loro ujung
karet kudu disambungake . Yen muter wis amba, loro wong kudu nyekel karet saka mburi nganti
pungkasan. Wong loro bakal muter tali karet. Anggota dolanan liyane bakal mlumpat liwat tali
karet miturut tandhingane dhewe-dhewe. Pemain sing awake kena tali karet nalika mlumpat,
dianggep kalah utawa kudu metu saka dolanan

b. Ngliwati tali karet sing luwih dhuwur. Wong loro sing nyekel karet bakal ngegung tali karet.
Wiwit saka posisi paling ngisor, umpamane, dhengkul, banjur menyang pinggul, pundhak, kuping,
sirah, ndhuwur sirah, lan sateruse.

c. Karet dibungkus. Dimainno dening wong telu utawa luwih. wong loro nyekel tali. Wong loro
iki bakal nggawe dhuwur karet ngasi sak pinggul. Bocah sing mlompat bakal gentenan muter
tali karet nganggo sikil. Para bocah sing mlompat bakal mbungkus tali karet ing sikilé. Banjur
dheweke mlumpat sawise ngumpulno tali karet.

d. Karet nglingar ing sirah. Bocah iso main dhewekan. Dheweke bakal muter tali karet saka ngisor
menyang sirah nalika mlumpat ing irama karet.

e. Karet tangan. Dolanan iki paling gampang, dimainake dening wong siji. Bocah nyelehake karet
ing driji ing tangane mbentuk gambar tartamtu. Bisa dadi gambar laba-laba, omah, lan liya-liyane.
Pesen game karet iki yaiku pemain sing tansah kreatif ing lompatan tali. Awak sing tansah obah
ora mlaku kaya latihan. Dolanan iki diklasifikasikake minangka dolanan sing sehat.

Mas Sakti : Wis padha mudeng ?

Doni : Wis mas.

Riko : Sampun mas.

Andi : Sampun mas sakti.

Bela : Mas sakti , iki taline wis dadi.

Mas Sakti : Wah bela lan siska emang pinter-pinter.

Siska : O iyolah sapa ndisek … SISKA !!

Bela : ha ha ha

Mas sakti : Saiki padha dolanan karetan yok , sakdurunge kuwi kudu hompimpa ndisek , wong
2 sing kalah kudu dadi wong sing nyekel karet.

Riko : Iyo mas.

Mas sakti : Liyane dadi sing main ya ?

Doni : Siap .

Hompimpaalayyum gambreng nek ijah pake baju rombeng.


Minggu kaping 3

ENGKLEK

Mas Sakti : Mas sakti wis gawa kapur , ana sing ngerti awake dhewe mengko arep dolanan apa?

Siska : Apa ya ?

Doni : Hmmm (mikir)

Bela : Dolanan engklek yo ?

Mas sakti : Wah bener banget , 100 kanggo siska ..

Siska : Sapa ndhisek ???

Kabeh : SISKA …..

(Kabeh padha guyu )

Andi : o iya aku ngerti engklek.

Riko : Sing kaya piye ndi !

Andi : Sing mlumpat-mlumpat ana kothak iku to mas ?

Mas Sakti : Bener banget .

Mas Sakti jelasake .

Dolanan engklek yaiku dolanan tradisional ing Indonesia sing wis ana wiwit jaman kolonial
Walanda. Sawetara panemu ngomong dolanan iki teka saka Inggris. Dolanan kasebut uga dikenal
mbuwang watu utawa gacok. Gacok isa mbentuk watu utawa keramik kang gedhene bisa nganti
5-7 cm utawa luwih, sing digawe rata lan ora cetha. Gacok digawe kanthi ngobong watu ing lantai
utawa semen. Sawise rampung nggawe gacok, Kari golek lapangan utawa latar minangka papan
dolanan.
Wates panggon main iku digawe garis kothak-kothak . Garise digawe nganggo kapur utawa bata.
Yen main ing lemah, kothak bisa digawe saka kayu-kayuan utawa ranting. Gawe 6 kothak saka
ndhuwur tekan ngisor. Ing kothak kaping lima, nggawe kothak tengen lan kiwa maneh supaya
padha kaya huruf T. Yen wis rampung, siap main.

Dolanan engkelk bisa dilakoni nganggo watu siji utawa loro. Nalika dolanan nganggo 1 watu ,
pemain bisa dadi loro utawa luwih. Pamuter pertama mbuwang watu saka kothak paling cedhak
utawa kothak pisanan. Yen watu mbuwang ora katon, pemain pisanan bisa nerusake kanthi mlaku
liwat kotak pisanan. Carane ngliwati karo jinjit.

Nalika dolanan nganggo watu loro , meh padha karo watu siji. Game iki mung mbutuhake
tambahan gerakan i nalika mlumpat. Tegese, siji watu ana ing kothak, siji watu ing tangan sing
wis nguripake.

Mas Sakti : Wis padha ngerti .

Bela : Sampun mas.

Mas Sakti : Saiki mas sakti arep gawe kothak ane ndisek , banjur kuwi langsung dolanan engklek
ya?

Andi : Oke mas

Mas sakti : Iki kothak e wis dadi, maine sing urut ya ?

Riko : Siap mas

Siska : Nggih mas sakti.

(Bocah- Bocah padha dolanan)


Minggu kaping 4

Gundu (Kelereng)

Bocah – Bocah padha ngumpul ana ing latar.

Mas Sakti : Assalamualaikum adek – adek .

Doni : Waaalaikumsalam mas sakti

Riko : Waalaikumsalan mas

Mas sakti : Lho liyane pada nengdi , kok sepi temen .

Riko : Liyane padha lungo mas.

Mas sakti : Yowis ngene wae , saiki dolanan gundu wae piye ?

Kan dolanan gundu ora butuhake wong akeh to?

Doni : Nggih mas.

Mas Sakti jelasake

Ing Jawa, dolanan iki diarani muter nekeran, ing Palembang kasebut disebut ekar, lan ing Banjar
kasebut disebut kleker. Doalanan iki akeh dikarepake dening bocah lanang, nanging kadang bocah
uga main. Akeh bentuk kelereng. Kene ana sawetara jinis umum kanggo bocah.

a. Gundu panah. Pisanan sarujuk karo kanca, umpamane pirang-pirang kelereng bakal
dipertimbangke, contone, saben telung kelereng. Tulis baris panah ing playground. Selehake
kelereng ing garis panah kanthi tetep. Gawe garis wates telung meter saka gambar panah. Kabeh
pemain kudu mbuwang marmer kanthi marmer. Wong sing sepisanan mbalang yaiku wong sing
nduweni marmer paling adoh ing jempol pisanan. Pamuter sing saged mbanting marmer, dheweke
bakal entuk kabeh gilingan sing dianggo.

b. Gundu bunder. Nggawe bunder. Nyelehake kabeh balung marmer ing bunder. Priksa mlumpat
kanggo nggoleki sing bakal dadi pemain pisanan lan banjur. Pamuter pertama ngarahake kelereng
saka njaba bunder. Marmer saka tembakan sing metu saka bunder kasebut bakal dadi pemain.
Kondisi kasebut yaiku yen kelereng ngalahake ora mandheg ing bunder.

c. Gundu kubah. Aturan kasebut padha karo lingkaran kelereng, nanging game iki digawe kanthi
bentuk gambar kubah. Marbles disebar. Saben pemain kudu nggebug keling. Gerbang sing metu
saka garis bakal dadi pemain.

d. Gundu bolongan. Game iki bisa padha, papat nganti wolung wong. Gawe bolongan 5 cm kanthi
diameter 1 nganti 2 cm. Gawe baris mbuwang 7 meter saka bolongan. Kabeh pemain kudu nyoba
nyisipake kelereng beating menyang bolongan sing dipilih kanggo njaluk poin. Sanalika dheweke
ora bisa nggabungake marmer sing ngalahake menyang bolongan, pemain ora bisa ngarahake
marmer lawane.

Yen pemain sukses nglebokake kelereng kenek menyang bolongan, dheweke bakal entuk siji titik.
Yen dheweke bisa ngarahake marmer lawan, siji titik bakal nambah.

Dolanan gundu iki nduweni tujuan kanggo melatih keterampilan lan kejujuran saben bocah. Saben
pemain bisa ngapusi, nanging apa sing dibutuhake yaiku kejujuran.

Mas sakti : Dolanan gundu e wiwiti yok .

Doni : Ayo

Riko : Ayokk


Minggu kaping 5

CONGKLAK

Bocah- bocah kumpul ana ing latar .

Mas Sakti teko gawa congklak .

Andi : Wahh mas sakti gowo congklak .

Mas sakti : he .. he.. he .. iyo dek , iki congklak e mas sakti wektu cilik lo dek.

Siska : Wahh ..

Mas Sakti : Dina iki bakalan dolanan congklak.

Bela : Horee ….

Mas sakti jelasake

Wong Jawa ngarani dolanan iki dolanan dakon. Umumé wong Sumatra ngarani game iki nganggo
congklak. Nanging, ing Lampung, game iki disebut boom. Wong-wong Sulawesi nuli ngarani
mokaotan. mung rong wong. Game iki mbutuhake papan congklak. Sadurunge, papan congklak
digawe saka kayu, diwenehi bolongan kaya sing dibutuhake. Saiki, ana papan congklak digawe
saka plastik lan didol ing pasar.

Wiji Congklak bisa dadi kerang, wiji tetanduran, utawa kerikil cilik. Jumlah biji congklak beda-
beda gumantung karo kabutuhan game. Yen salah siji bolongan ngemot papat biji, tegese 56 wiji
congklak sing dibutuhake. Yen salah siji bolongan diwenehi wiji pitu, 98 wiji congklak
dibutuhake. Iki amarga siji baris duwe pitung bolongan. Loro baris tegese 14 bolongan. Saben
pemain duwe pitung bolongan. Kajaba iku, ana rong bolongan gedhe ing sirah lan sikil kanggo
saben pemain.
Ana rong cara kanggo main. Cara pisanan, pemain pisanan milih bibit ing bolongan sing bakal
dheweke njupuk dhisik. Dheweke nuduhake wiji kasebut ing saben bolongan, wiwit saka bolongan
ing "omah" dhewe menyang bolongan lawan. Yen benih pungkasan rampung ing bolongan sing
isih nduweni wiji congklak, wiji kasebut dijupuk lan disebar maneh menyang bolongan liyane.
Yen wiji pungkasan tiba ing bolongan kosong, pemain kasebut dianggep "mati" utawa ngaso.
Weren saka pemain sing nentang nindakake perkara sing padha nganti dheweke mandheg ing
bolongan tanpa wiji. C

liyane anjir, muter "papat sup". Mulane, pemain sing ngetokake winih ing bolongan sing ngandhut
telung congklak dianggep sukses. Iku amarga dheweke entuk papat congklak: telu ing bolongan
plus siji wiji pungkasan ing tangan.

Game kasebut dianggep lengkap nalika ora ana wiji liyane ing bolongan kasebut. Akibaté, sapa
sing ngumpulake bibit congklak sing paling gedhe, dheweke menang. Game iki seru lan gampang.

Mas Sakti : Wis saiki padha main yok ..

Kabeh : Ayok


Minggu kaping 6

LAYANG- LAYANG / PETEKAN

Ing latar.

Mas Sakti : Anggota wis kumpul kabeh ?

Andi : Wis mas

Riko : Sampun mas

Doni : Sampun

Mas sakti : Mengko awake dewe bakal ora dolanan nek kene .

Riko : Dolanan nek ndi mas

Mas Sakti : Ayo melu mas sakti nek sawah .

Doni : Awake dewe arep dolanan apa ta mas.

Mas Sakti : Ayo pokoke melu mas sakti ndhisek .

Banjur bocah – bocah lan mas sakti mlaku ana ing sawah.

(Tekan sawah)

Mas sakti ngetokke petekan

Andi : Waahh awake dhewe arep dolanan laying-layang yo mas

Mas sakti : Yapp bener banget .

Riko : Wah bakal seru iki .

Mas Sakti : Mestine to .

Mas Sakti : Andi, Riko , Doni wis padha ngerti cara dolanan laying- laying utawa petekan
durung ?

Doni : Sampu mas .

Mas Sakti : Andi , Riko !!

Andi lan Riko : Sampun mas .

Mas Sakti : Yowis saiki tak weki petekan siji siji ya , banjur dolanan petekan bareng-bareng

Riko : Nggih mas .

FYI :

Dolanan layang-layang utawa petekan dikenal ing Indonesia wiwit abad kaping 20. Muter layang-
layang bakal nyenengake banget utamané yen layangan iso mabur mabur dhuwur ing udara. Muter
layangan bisa rampung piyambakan utawa karo kanca. Layangan bisa ditemokake ing pasar, uga
bisa digawe dhewe.

Carane mabur nganggo benang. Utas layangan digantung ing layangan sing digunakake. Yen
layangan iku cahya, mung nganggo benang jahitan. Yen layangan kasebut abot, sampeyan kudu
nggunakake garis fishing. Mlumpukake layangan kudu ana ing panggonan sing mbukak lan ana
angin. Kethèk ora bisa mabur tanpa bantuan angin. Game iki mbutuhake layangan layangan.
Pemain bakal dikarepake bisa nggawe keputusan sing tepat kanggo narik utawa ngegori benang
layangan.


Minggu Kaping 8

HULA HOOP

Ing Latar.

Mas Sakti : Ana sing ngerti , saiki arep dolanan apa ?

Siska : Dolanan apa ya ?

Mas sakti : (Ngetokke hola hoop)

Siska : Arep dolanan hula hoop ya mas .

Doni : Iyo arep dolanan hula hoop mesti.

Mas Sakti : Bener banget adek – adek .

Andi : Tenan mas ?

Mas Sakti : Tenan. Lha gene ndi .

Andi : Mosok bocah lanang dolanan hula hoop mas.

Mas Sakti : Ehh la gene ? Mas sakti biyen wektu cilik yo dolanan hula hoop kok.

Riko : Iyo mas mosok bocah lanang dolanan hula hoop , kan ora pantes .

Doni : Ora popo , main hula hoop iku bisa nglatih otot nek weteng lo.

Mas Sakti : Bener iku .

Doni : Yowis yok lur , wiwiti .

Riko : Yowis yok

Siska : Ayo.

(Dheweke main hula hoop)

Hula Hoop utawa rotan pinggang yaiku dolanan saka kepulauan tradisional sing sadurunge digawe
saka rotan. Dumadi saka jaman saiki, hula hoop saiki digawe saka plastik. Hula hoop minangka
game sing gampang lan angel. Wiwitane ora nyerah supaya nyoba. Ana hula hoop sing digawe
saka rotan, sawetara sing digawe saka plastik. Wangun iki bunder kanthi pirang-pirang ukuran.
Ukuran cilik biasane kanggo bocah. Ukuran gedhe kanggo wong diwasa.

Game iki bisa rampung wae, bisa uga karo kanca-kanca. Hula hoop digantung ing pinggul.
Pamuter banjur sway nalika muter. Kring hula bakal muter. Yen sampeyan muter karo kanca-
kanca, sapa sing bisa main dadi sing paling dawa, dheweke dianggep minangka pemenang.

Kajaba iku, game iki uga bisa ditindakake kanthi kreatif. Pemain mawa pandhuan hula saka
pinggul mudhun menyang sikil tanpa nggunakake tangan, mung kanthi ngowahi pinggul. Pemain
uga bisa muter ing gulu.

Pesen saka game iki yaiku pemain duwe sabar lan ora gampang diganggu, utamane ing muter
pukulan hula ing pinggul, gulu, tangan lan sikil. Game iki minangka bagian saka olahraga sing
ndadekake otot.


Minggu Kaping 9

CAS DADI PATUNG

Ing Latar

Mas Sakti : Adek – adek , saiki awake dewe bakal dolanan “cas dadi patung”

Ana sing ngerti utawa pernah dolanan ?

Bela : Durung mas.

Doni : Durung mas.

Riko : Durung mas

Andi : Durung mas

Mas Sakti : Yowis mas sakti jelasno ndisik ya ?

Riko : Oke mas

Mas Sakti jelasake

Cas dadi patung.

Dolanan iki mung dimainno dening wong loro. Para pemain ngadhepi saben liyane kanthi disebut
"cas". Tangan kiwa bakal ketemu tangan kiwa. Kosok baline, tangan kiwa ing tangan kiwa
tabrakan karo tangan tengen lawan. Sabanjure, cas wis nyabrang. Telung tangan tengen ketemu
tangan tengen tangane lan tangan telapak tangan kiwa tabrakan karo tangan kiwa.

Pemain biasane nglakoni nalika nyanyi: "Cut roti, roti saka mentega. Belanda mati, Indonesia
bebas. Ngendi paman? Pakdhé Betawi, nggawa souvenir saka lemari. Kabinet njaluk kunci, ngunci
karo tukang. Pengrajin njaluk dhuwit, dhuwité karo raja. Raja njaluk bojo, bojoné njaluk bocah.
Anak-anak nyuwun susu, susu saka sapi. Lembu nyuwun suket, suket kanggo udan. Spatter, sawisé
dawa, dadi patung. Lagu iki terus diucapake nalika nyekel tangan. Sawise rampung nyanyi, loro
pemain kudu dadi patung. Sampeyan ora bisa mindhah utawa kedhip. Sing paling dawa, dheweke
dadi juara.

Mas Sakti : Wis padha ngerti ?

Bela : Sampun mas.

Andi : Sampun.

Mas sakti : Yowis saiki main ya ?

Riko : Oke mas

Mas sakti : hompimpa ndisek sopo sing kalah iku sing dadi.

(Hompimpa alayyum gambreng)


Minggu Kaping 10

ULAR NAGA

-Ing latar-

Mas Sakti : Halo adek- adek . Assalamualaikum.

Andi : Waalaikumsalam mas

Siska : Waalaikumsalam

Riko : Waalaikumsalam

Doni : Waalaikumsalam

Bela : Waalaikumsalam

Mas Sakti : Wah semangat temen ki kayake .

Doni : Iyo mas , aku wis gak sabar pengen ndang dolanan.

Andi : Iyo mas , ha .. ha .. ha .

Mas Sakti : Amarga padha ora sabar , saiki tak jelaske .

Dino iki awake dhewe bakal dolanan “ular naga”. Ana sing wis tau dolanan

ular naga ?

Bela : Aku mas.

Mas Sakti : Sing liyane ?

Doni : Doni.

Mas Sakti : Liyane meneh ? Riko ? Siska ? Andi?

Riko : Dereng mas

Siska : Dereng mas

Andi : Sami mas , dereng.

Mas Sakti : Yowis amarga akeh sing durung ngerti , bakal tak jelaskan aturan dolanan ular

naga iki .

Siska : Oke mas .

Andi : Nggih mas.

Mas Sakti : Dirungokke ya?

Rika : Nggih.

Mas Sakti Jelasake

Dolanan iki ksebar ing meh kabeh wilayah Indonesia. Ddolanan ula naga ditindakake dening lima
utawa wolu anak. Nanging, bisa uga luwih akeh, gumantung marang perlu kanggo dawa ula naga
sing bakal digawe. Dolanan iki rampung kanthi kompak. Loro anak nyekel saben gerbang. Anak-
anak liyané ditahan ing pinggul wong ing ngarep, mbentuk naga naga.

Sadurunge muter, aja mlumpat. Wong loro pungkasan ilang menyang pager utawa gapura. Pemain
sing pisanan menang ing hompimpa bakal dadi ibune naga. Dheweke ana ing ngarep, banjur
ditemoni dening pemain liyane. Ula naga mlaku ngubengi pager nalika saben wong nyanyi. "Ula
naga panjang banget. Mlayu terus tansah teka ing kene. Sayuran sing endah yaiku apa sing
dienggo. Saiki dheweke mundur. "Nalika lagu metu, gerbang bakal mudhun tangane lan narik
salah sijine pemain cepet. Ana dialog antara naga ibu lan gerbang.

Ibu Naga: Gene anakku ditahan?

Gerbang: Amarga mlaku ing wit jagung.

Ibu Dragon: Apa sampeyan ora duwe beras?

Gapura: Nasi wis ilang, bocah kuwi rakus.

Wong tuwa: Apa ora nggawa obor?

Gapura: Senter mati ing angin.

Dialog iki terus diucapake nganti bocah naga kudu milih pindhah menyang gerbang tengen utawa
gapura kiwa. Game iki terus nganti anak naga nempuh lan mungkasi ing naga ibune. Ing bagian
pungkasan, ana atraksi bebarengan, antarane pager sisih kiwa lan pager tengen sing wis diisi karo
anak-anak naga. Game iki dimaksudaké minangka hiburan kanggo bocah-bocah. Bisa diputer
dening bocah cilik kanggo remaja sekolah menengah.

Mas Sakti : Saiki wis padha ngerti ?

Andi : Sampun mas

Riko : Sampun mas

Mas Sakti : Yok padha hompimpa kanggo nentukake sapa sing dadi. Wong 2 sing kalah

kudu dadi yo.

Bela : Oke siap.

(Hompipa alayyum gambreng)

Mas Sakti : Sapa sing dadi , adek-adek !

Andi : Riko lan Doni mas .

Mas Sakti : Riko lan Doni sing dadi ya ?

Riko : Oke mas.

Doni : Oke mas.


Minggu Kaping 11

LOP LOP KANDANG PITIK

-Ing latar-

Mas Sakti : Ana sing ngerti awake dhewe mengko arep dolanan apa?

Siska : Apa ya ?

Doni : Hmmm (mikir)

Bela : Gak ngerti mas

Mas Sakti : Dino iki awake dewe bakal dolanan “Lop lop kandang pitik”

Riko : Lop lop kandang pitik ?

Mas Sakti : Ana sing tau krung?

Bela : Boten mas

Riko : Boten mas

Mas Sakti : Yowis , mas sakti tak jelaske rumiyin.

Mas sakti jelasake

Dolanan iki kalebu dolanan sing dawa banget. Dolanan iki meh ora tau krungu maneh. Tujuan
lopok ayam yaiku kanggo 'mlebu ing kandang pitik'. Pola saka game meh padha karo game ular
naga sing akeh banget. Bedane yaiku nyanyi lan mburi game.

Pemaine bisa lima nganti sepuluh wong . Sadurunge muter, aja mlumpat kanggo nemtokake sapa
sing bakal dadi kandang, pitik, lan nyenengake. Kandhang pitik kasusun saka rong wong. Wong
loro menehi kesepakatan kanggo nemokake jeneng tartamtu sing pemain liya ora ngerti. Bisa
nganggo werna, woh, utawa liyane. Contone, jeneng werna. Salah siji kandang kasebut diarani
"ijo", lan sing liya yaiku "kuning".
Induk pitik ana ing panggon nagrep, anak-anake ngetutake ing antarane saben liyane sing nyekel
pundak utawa pinggang pemain liyane. Pitik-pitik iki ngubengi kandhang pitik nalika nyanyi
"Kandhang pithik lop lop pithik."

Sawise lagu rampung, lawang pitik bakal narik salah sijine anak-anake. Dialog njaluk milih kuning
utawa ijo. Anak ayam sing dijupuk bakal dipisahake miturut pilihane. Game kasebut terus nganti
nyenengake lan wong tuwané lagi kejiret. Ing pungkasan game ana daya tarik kanggo nemokake
sing luwih kuat.

Tujuane game iki padha karo permainan naga sing panjang lan abysmal, sing minangka hiburan
lan kebersamaan.


Minggu kapng 12

JARAN MLUMPAT

-Ing Latar-

Mas Sakti : Adek – adek , saiki awake dewe bakal dolanan “Jaran mlumpat ”

Ana sing ngerti utawa pernah dolanan ?

Bela : Durung mas.

Doni : Durung mas.

Riko : Durung mas

Andi : Durung mas

Mas Sakti : Yowis mas sakti jelasno ndisik ya ?

Riko : Oke mas

Siska : Oke mas

Mas Sakti jelasake

Sapa sing ora ngerti dolanan jaran mlumpat? Dolanan iki bisa nggawe wong ngguyu banter lan
bungah. Game iki biasane dimainake dening bocah lanang, nanging uga bisa diikuti bocah wadon.

Carane dolanan, wong sjij dadi pole sing mapan ing tembok. Dheweke bakal nimpa pemain
liyane. Wong sing kalah ing hompimpa bakal dadi jaran kanthi nggulung tangane menyang
dhengkul kaya wong nyembah. Wong iki ngunggulake kutub sing ana ing ngarep dheweke. Jumlah
jaran disesuaikan kanthi jumlah bocah sing bakal mlumpat.

Anak-anak liyane sing menang hompimpa dianggo siji-sijine. Padha mlayu liwat jaran. Sawise
mlayu liwat jaran, liyane setelan jas hompimpa digawe antarane pemain sing mlumpat karo pemain
sing dadi kutub. Yen jumper menang, dheweke bakal marek maneh dadi jumper. Yen kalah, iku
dadi jaran kanggo dadi bocah sing mlumpat.
Versi liya, pemain dibagi dadi rong klompok sing akeh. Sabanjure, aja hompimpa kanggo
nemtokake grup apa jaran lan kelompok kasebut bakal mlumpat. Nalika dadi jaran, ana uga sing
tiba lan tiba. Iki sing nggawe pemain ngguyu. Tujuan game iki minangka hiburan.

Game iki mbutuhake daya kanggo ndhukung awak nalika kanca-kanca mlumpat ing awak. Kajaba
iku, game iki uga mbutuhake jumping tliti supaya ora ana bagian awak sing dipirung.

Mas Sakti : Saiki wis padha ngerti ta ?

Bela : Sampun mas

Riko : Sampun mas

Doni : Sampun.

Mas Sakti : Nak wis padha ngerti , saiki dipraktekno ya ?

Siska : Oke mas.


Minggu Kaping 13

KASTI

-Ing Latar-

Mas Sakti : Adek –adek saiki melu mas sakti yo ?

Bela : Arep nek ndi to mas

Andi : Iyo mas , arep nek ndi

Mas Sakti : Awake dewe arep nek lapangan SD.

Riko : Arep dolanan apa mas ?

Doni : Iyo mas , arep dolanan apa , kok kudu nek lapangan SD ndisek ?

Mas Sakti : Mas sakti arep ngajak adek-adek dolanan kasti.

Siska : Kasti kan sing main kudu wong akeh mas.

Mas Sakti : Mulane mas sakti ngajak adek-adek lunga menyang lapangan sd ,

soale nek lapangan sd iku ana bocah akeh sing bisa diajak dolanan kasti.

Andi : Oalah ngono to mas.

Bela : Oalah

Mas Sakti : Yowis mangkat saiki yok

Riko : Ayo mas.

Mas Sakti lan bocah- bocah lunga menyang lapangan SD.

Mas sakti : Nah adek – adek lungguh nek kene ndisek ya ?

Mas sakti arep ngajak bocah- bocah sing nek lapangan ndisek ben isa dolanan
 kasti bareng , oke?

Siska : Oke mas

Doni : Oke mas

(5 menit sakwise )

Mas Sakti teka gawa bocah-bocah akeh.

Mas Sakti : Adek –adek kabeh , ayo ngumpul dadi siji . Dina iki adek- adek bakal dolanan

kasti bareng-bareng. Wis padha ngerti kan dolanan kasti?

Kabeh : Sampun mas ..

Mas Sakti : Iki mengko mas sakti bagi awakmu kabeh dadi 2 kelompok. Banjur

kuwi perwakilan kelompok maju suwit kanggo nemtokke sapa sing dadi

lan sapa sing dadi pemukul . oke ?

Kabeh : Oke ..

(Bocah- bocah padha dolanan kasti)

Kanggo nambah wawasan :

Kasti dilakokake ana ing lapangan dening 2 kelompok . 1 kelompok ana 12 bocah. 1 kelompok
dadi pemukul lan kelompok liya dadi penjaga. Angger kelompok duweni kapten utawa ketua .
Dolanan kasti iso nglatih ketangkasan lan kekompakan . Dolanan kasti pantes dimainno dening
bocah cilik. Supados iso main ingkang apik, dibutuhake penguasaan teknik dasar. Dolanan kasti
mbutuhake piranti pemukul lan bal. pemukule yaiku tongkat ingkang kadamel saka kayu, dawane
tongkat pemukul kurang luwih 60 cm.

Bal kasti digawe saka karet , isine yaiku sabut kelapa utawa sejenise. Menawa ora ana bal kasti ,
iso diganti nganggo bal tenis sing dibolongi.

Cara paling gampang kanggo nindakake game yaiku:

• Bocah-bocah dibagi dadi 2 tim kanthi total 6 tim.

• Undian dianakaké kanggo nemtokake tim ngalahake lan tim jaga.

• Tim ngalahake ruang bebas lan tim jaga nyebar ing saindhenging lapangan kanthi numpaki jaran
lan mburi.

• Game kasebut diwiwiti kanthi nomer 1 pemain saka tim batak sing nempatake piyambak ing
kamar bat kanthi posisi siap nyekel bal pisanan sing digedhekake dening booster.

• Cara mateni mungsuhmu rampung kanthi mbuwang bal menyang awak opo sing mlaku. Bagéan
awak sing bisa di buwang utawa tundhuk ing bolongan iku kabeh geger, kajaba sirah.

• Peminat nduweni hak supaya bisa ndemek siji, nalika ora ana wong ing papan sing bebas utawa
kosong, sing pungkasan bisa ngalahake 3 tembakan.

• Substitusi occurs nalika tim hit digebugi dening bal saka tim jaga. Kejabi ngganti panggonan,
ana uga owah-owahan gratis. Owah-owahan gratis gumantung amarga:

1. Pengawal bisa nyekel bal kanthi cepet 3 kali.

2. Para pelari nglebokake ruang bebas liwat garis mburi.

3. Pemain saka tim hit metu ing baris lapangan.

4. Nalika ngetokake, bat kasebut dirilis saka tangan bat.

Minggu kaping 13

TUTUP MRIPAT

-Ing latar-

Mas Sakti : Adek- adek dino iki kok kayake mendung ya ? kaya arep udan .

Riko : Iyo mas.

Siska : Nggih mas, langite peteng.

Mas Sakti : Ngene wae , mengko adek-adek dolanan ning jero omah wae yo .

Andi : Omahe sapa mas ?

Mas Sakti : Nek omahe mas sakti.

Doni : Ora papa mas ?

Bela : Mengko nak bapak ibuk e mas sakti nesu , piye mas?

Mas Sakti : Ora papa , santai wae.

Riko : Oke mas

Mas sakti lan bocah – bocah lungo menyang omahe mas sakti amarga lagi mendung.

(Tekan omahe mas sakti)

Mas sakti : ( tok tok tok )

Assalamualaikum

Ibu mas sakti : Waalaikumsalam

Mas sakti : Bu , kula badhe ijin , niki bocah-bocah badhe dolanan ing griya.

Ibu mas sakti : Iya sak, ora papa.

 Ibuk malah seneng , omah dadi rame.

Siska : Matur suwun nggeh budhe.

Bela : Matur suwun budhe.

Riko : Matur suwun budhe.

Andi : Matur suwun budhe.

Doni : Matur suwun budhe.

Ibu mas Sakti : O iyo gapopo nak .

Mas Sakti : Mas sakti tak mlebu kamar ndisik ya ?

Riko : Oke mas

Mas sakti metu kamar

Doni : Iku kain mas ?

Mas Sakti : Iyo don . Ana sing ngerti dino iki arep dolanan apa?

Siska : Dolanan sing ana kainne ?

Mas Sakti : Iyo , dolanan sing ana kainne.

Andi : Apa ya ?

Bela : Tutup mripat ?

Mas Sakti : Yak bener banget. Dolanan tutup mripat.

Bela : Yee aku bener.

Mas sakti : Ana sing wis ngerti cara main ne ?

Bela : Aku mas .

Mas sakti : Liyane ?

Andi : Durung mas.

Doni : Durung mas.

Mas Sakti : Amarga akeh sing durung ngerti apa iku dolanan tutu mripat ?

Mas sakti jelaske ndisek ya ?

Siska : Oke mas.

Riko : Oke mas.

Mas Sakti jelaske

Game iki diarani "Pejam Mata" utawa “Tutup mripat” , amarga ing wektu muter salah sawijining
bocah kudu nutup mripat (kanthi kain / saputangan ditutup) kanggo golek kanca liyane. Pemain
game iki nomer tanpa wates, paling ora 2 (loro) wong. Biasane diputer dening 10 kanggo 15 bocah,
sing kalebu mung lanang utawa wadon lan uga bisa dimainake dening bocah lanang lan wadon.
Umur pemain kasebut antara 5 lan 15 taun. Ora ana alat khusus sing dibutuhake ing game iki,
mung kain utawa sepatu sing diperlokake minangka alat, sing digunakake kanggo nutup mata.
Loro-lorone, sing perlu yaiku lapangan dolanan bunder utawa persegi dowo sing diwatesi kuas.

Carane main :

a. Sadurunge game diwiwiti, lotre dianakaké dening hum pim pa utawa suten. Wong bodho kudu
"dadi" sing bakal ditutupan lan banjur nemokake kanca karo ndemek kanca.

b. Aturan pemain Pemain ora diijini nglintasi wates ing game sing wis digawe. Yen nglewati garis
sing wis ditemtokake, sampeyan kudu ngganti kanca sing "digawe" iki sadurungé. Saben pemain
kudu tumindak minangka juri, sing tegese saben pemain nduweni hak kanggo ngawasi dalane
dolanan lan yen ana wong sing ora jujur utawa nglanggar aturan kasebut, wong sing ndeleng iku
duwe hak ngukum. Yen "supaya" bisa nyekel utawa ndemek salah siji kanca, banjur wong-wong
sing wis kena kudu ngganti "rampung" siji. Mati kudu ditutup kanthi tightly nganggo panyedhil
utawa tutup liyane nganti ora bisa dideleng. Saben pemain kudu main kanthi jujur.
c. Tahap-panggung game Sawise lotere karo Hum-pim-pa lan suten digawe, wong sing kalah kudu
"digawe" lan kudu ditutupi nganggo sapu tangan. Banjur kabeh peserta game bisa dibandhingke
liyane (sing ora ditutupi), kumpul ing watesan game.

d. Akibat saka kalahake sing diucapake "ilang" asring "dadi". Kanggo wong sing kalah, ora ana
paukuman sanksi yen kerep "dadi" dheweke bakal rumangsa isin amarga dheweke bakal
dikalahake dening kanca.

Mas Sakti : Wis padha ngerti ?

Doni : Sampun mas.

Mas Sakti : Saiki padha hompimpa kanggo nentukake sapa sing dadi , mengko sing

dadi mripate bakal ditutup.

Siska : Oke mas.


Minggu Kaping 14

TEBAK WAJAH

Dolanan tebak wajah iki dimainno dening loro utawa luwih wong. Sadurunge dolanan, aja lompat
dhisik kanggo mangerteni sing bakal ditemokake. Biasane, pemain sing kélangan hompimpa bakal
nutup mata lan dianggep limang. Pemain liyane bakal dadi patung.

Pemain sing nutup mripat bakal ngresiki siji-sijine pasuryan pemain liyane. Yen dheweke yakin
yen dheweke wis ngrasakake, dheweke bakal ngira yen dheweke ndemek. Aturan bisa digawe yen
awak sing bisa disentuh mung pasuryan lan tangan. Yen pemain sing nutup mripate ngira sing
bener sing kena, bisa mbukak maneh mata. Sabanjure, ijol-ijolan posisi wis dileksanakake. Pemain
sing sadurunge patung duwe giliran kanggo nutup mata lan nganggep kanca.

Pesan saka game iki yaiku kejujuran lan olahragawan. Saben pamuter dikira dadi jujur utawa ora
bisa ngetokake mripate nalika ngrasaake bagian raine. Saben pemain uga dituntut ora nglarani
kanca nalika ngraba raine kanca.
Minggu Kaping 15

KERETA API (SEPURAN)

Dolanan kereta api utawa sepur padha kaya dolanan ular naga lan lop lop kandhang pitik. Bedane,
game iki wis rampung kanthi nyanyi "Sepur". Ana paukuman kanggo grup sing kalah. Lagu sing
ditembangake nalika kereta diluncurake ing jero karcis yaiku "Njupuk Sepur, tut-tut-tut. Sing
kepengin mudhun, menyang Bandung, Surabaya. Kowe bisa numpak bis. Ayo, kanca-kancaku
cepet munggah, sepurku ora mandheg nganti suwe. " Paukuman kanggo tim sing kalah wis nggawa
tim menang.

Tujuan saka game iki yaiku hiburan lan kebersamaan. Saben uwong nuntut olahpesen, utamane
nglakoni ukara nalika kalah ing dolanan.
Minggu Kaping 16

ABC ADA BERAPA

Dolanan iki mbutuhake kacepetan lan intelijen. Yen dilakokake alon-alon, siap-siap kena
paukuman. Dolanan iki dimainke dening loro utawa luwih wong. Pisanan, pemain nggawe
persetujuan kanggo ngira jeneng sawijining barang, kayata jeneng woh, jeneng kewan, utawa
jeneng negara. Kapindho, pemain ditarik metu driji nalika ngucapake "ABC, apa sing ana." Driji
bisa ditokake siji, loro, nganti sepuluh. Perjanjian digawe. Contone, driji pisanan padha karo huruf
A, driji kapindho aksara B, lan sateruse. Yen kowe wis ngrambah huruf Z isih ana driji sing ora
diitung, baleni maneh saka huruf A. Yen kowe mungkasi huruf S, sapa wae kudu langsung
ngucapake jeneng buah sing diwiwiti karo huruf S, kayata semangka utawa sapodilla. Iki yen woh-
wohan .
Minggu Kaping 17

INJIT-INJIT SEMUT

Injit-injit semut bisa dimainke dening loro utawa luwih wong. Kabeh pemain lungguh ana ing
jogan kanthi mbentuk bunderan. Tangan bocah-bocah sing main dikumpulke nalika nggeser
tangan pemain ing ngisor. Tangan sing sithik lan jempol munggah lan mudhun bakal digoyang
munggah lan mudhun nalika nyanyi lagu "Semut sing semut, sing lara munggah menyang
ndhuwur." Tangan ngisor bisa munggah. Dadi.

Game iki bakal nggawe anak lara, lucu, lan kepengin dadi puncak. Ana uga wong-wong sing
merasakan nikmat dening jiwit kanca. Mulane, game iki mbutuhake kebersamaan lan tresno
antarane pemain. Mangkene, ora ana rasa dendam jalaran ngrasakake lara sing ditandhing dening
kanca-kancane. Game iki namung kanggo hiburan.
GASING

GASING yaiku dolanan sing disenengi bocah lanang.Dolanan iki mbutuhake lemah amarga papan
mung bisa muter kanthi cepet ing lemah. Gasing bisa digawe saka kayu. Ing desa-desa, tops digawe
saka cabang nangka utawa wit nangka. Nanging, tops uga bisa didol ing pasar dolanan.

Carane muter ndhuwur prasaja. Game iki mbutuhake tali, kejaba ndhuwur. Tali kasebut kebungkus
ing ndhuwur. Banjur tali kasebut ditarik kanthi abot supaya bisa mudhun kanthi cepet. Saliyane
bisa diputer piyambak, puncak bisa uga dimainake karo kanca-kanca, contone, sing kompetisi
puteran paling dawa. Sampeyan uga bisa saingan kanggo mencet ndhuwur. Mungsuh sing tusukan
dipukul karo ndhuwur kita. Yen puncak kita isih muter lan babak ngalahake babak liya saka lawan,
dadi ndhuwur kita menang.

Game iki nglatih kekuatan narik tali ndhuwur. Kajaba iku, game iki uga mbutuhake kemampuan
kanggo main supaya ndhuwur bisa muter cepet.
TARIK TAMBANG

Dolanan Tarik tambang kasebut kerep ana ing konteks dina lemerdekaan Republik Indonesia.
Saben 17an, ana game perang, Tarik tambang lan liya-liyane. Nanging, game iki uga asring
ditindakake dening bocah-bocah ing sekolah sabanjure.

Minangka jeneng kasebut, soko perlu ditarik ing game iki, yaiku tali. Tali sing digunakna yaiku
tali nilon gedhe, kaya tali. Saben bocah isih nyekel mburi tali. Klompok ends saka tali karo siji
pungkasan wis samesthine minangka akeh. Kanggo nemtokake tug ing tim perang, bisa
ditindakake kanthi timpa. Yen sampeyan ngetrapake tim sekolah liyane, sampeyan kudu milih
anggota tim sing kuwat lan trampil.

Antarane tali sing digambar diwatesi bates. Sapa sing melu baris sing wis ditemtokake, tim
kasebut dianggep kalah. Ing wektu perang, kadhangkala ana sing tiba nggulung supaya dheweke
ngajak tawa saka pemain lan penonton. Game iki nuntut olahraga lan gawe tim.
EGRANG

Bermain egrang tidak membutuhkan tempat khusus. Permainan ini bisa dimainkan di tanah,
lapangan, pinggir pantai, atau di jalanan. Luas arena permainannya kurang lebih tujuh sampai lima
belas meter dan lebar empat sampai lima meter. Peralatan yang digunakan adalah dua buah bambu
yang berukuran sama besar, kira-kira dua sampai tiga meter.

Untuk membuatnya, lubangi bambu tersebut di bagian bawah atau kurang lebih 30 cm dari
permukaan tanah. Selanjutnya, potong dua bambu lain berukuran 30 cm dan masukkan ke dalam
lubang yang dibuat tadi. Bambu yang kecil berguna sebagai pijakan kaki. Adapun bambu yang
panjang sebagai tempat berpegangan. Dengan bambu itu, kita bisa berjalan.

Caranya, naikkanlah kedua kaki pada bagian tempat kaki; kedua tangan berpegangan pada gagang
egrang. Tentu saja tidak mudah menjalankan permainan ini. Dibutuhkan keahlian dalam
keseimbangan badan. Permainan ini bisa dilakukan sendiri atau diperlombakan bersama teman.
Dalam perlombaan, kadang peserta saling menjatuhkan untuk menentukan siapa yang lebih kuat
atau pun bertahan hingga garis finis. Orang yang paling lama bertahan di atas egrang dan lebih
dulu mencapai garis finis menjadi pemenang.

Selain dari bambu, egrang bisa dibuat dari kayu. Potonglah kayu seukuran tangan anak kecil. Kayu
yang ukurannya lebih panjang bisa dijadikan sebagai gagang. Pada bagian bawah gagang, berikan
segitiga lancip. Alas atas segitiga itulah yang menjadi tempat telapak kaki. Selamat mencoba, adik-
adik.

Dolanan egrang ora perlu papan khusus. Dolanan iki bisa dimainno ing lemah, ing pantai, ing
pantai utawa ing lurung-lurung. Area dolanan kurang luwih saka 7 nganti 15 meter lan lebaré 4
nganti 5 meter. Peralatan sing digunakake yaiku rong pring sing ukurane padha, kira-kira loro
nganti telung meter.

Kanggo nggawe, bolongan bambu ing ngisor utawa kira-kira 30 cm saka lemah. Sabanjure,
tancepake rong pring 30 cm liyane lan sijine ing bolongan sing digawe sadurunge. Bambu cilik
migunani minangka footrest. Werna dawa minangka panggonan kanggo ditahan. Kanthi pring, kita
bisa mlaku.
Ing trick, mundhakaken kaki loro ing sikil; loro tangan nyekeli ing kanggo nangani stilts. Mesthi
ora gampang mbukak game iki. Sampeyan njupuk keahlian ing keseimbangan awak. Game iki bisa
rampung piyambak utawa kompetisi karo kanca. Ing lomba, kadhangkala para peserta bisa saling
tundhuk kanggo nemtokake sing luwih kuwat utawa bisa urip nganti garis finish. Wong sing paling
dhuwur ing panggung lan pisanan tekan garis finish dadi pemenang.
PANJAT PINANG

Dolanan iki minangka game tradisionalkanggo kabeh wong Indonesia. Game kasebut biasane
dianakake bebarengan ing saindhenging Indonesia nalika perayaan Proklamasi Kamardikan
Republik Indonesia tanggal 17 Agustus. Game iki ora mung dilakoni dening bocah-bocah sekolah,
nanging uga dening wong diwasa.

Kacang buncis sing dipigunakaké ing game iki asalé saka wit sing ditumpangi. Ing dhuwur jala
areca bisa nganti limang meter. Kacang sawit dilumuri karo pelumas. Ing sisih ndhuwur ana
macem-macem hadiah. Hadiah bisa berupa balap, sandhangan, utawa cemilan. Kajaba iku, ana
gendera sing ana ing sisih ndhuwur wit betel. Iku kacang sing ana sing minggat. Game iki
mbutuhake kerja tim lan gawe tim. Siji tim terdiri saka lima nganti enem wong. Padha kompetisi
karo tim liyane kanggo nangkep batang areca sing wis dilumuri karo pelumas. Mesthi ora gampang
kanggo nyedhaki nduwur. Iku njupuk kapinteran saka anggota tim kanggo bisa munggah menyang
pundak saka tim. Anggota banjur ditahan nganti kanca liyane bisa munggah ing pundhak.

Ing anggota tim game iki kudu bisa bebarengan kanggo mbentuk tangga. Mangkene siji anggota
tim sing bakal sukses nggayuh ing ndhuwur kacang betel. Ana wektu, nalika ana wong sing
minggat ing pundhak kanca, dheweke tiba maneh. Bab sing kaya iki bakal ngundang tawa para
penonton. Nanging, nalika salah sijine tim kasebut mlebu ing ndhuwur lan ngalahake kabeh hadiah
sing digantung ing kono, sorak-sorak kamenangan .
LOMPAT KARUNG

Dolanan kasebut minangka salah sawijining game kanggo ngrayakake dina Proklamasi
Kamardikan Republik Indonesia. Nanging, game iki uga bisa ditindakake ing sekolah utawa ing
panggonan liya minangka hiburan. Game iki mung mbutuhake karung sing digunakake. Biasane
sing karung digunakake minangka karung gedhe supaya pemain bisa ngetik karung. Ing lomba,
saben pemain entuk karung sing wis kasedhiya. Wong-wong padha mlumpat saka baris wiwitan
menyang garis finish. Sapa sing tekan garis finish yaiku pemenang.

Ing karung lompat iki, akeh wong sing tiba. Nalika sampeyan tiba, akeh wong sing ngguyu. Pemain
sing tiba isih bisa nerusake game nganti tekan garis finish. Sawise kuwi, pemenang I, II, III, lan
liya-liyane bakal ditampa. Minangka kanggo biaya ing lomba saklapan karung, bisa dadi babak,
bisa uga loro utawa telu babak.