مفتاح الانشاء شرح مصباح الانشاء اول

‫شرحمصباحاالىشاءاول‬ ‫‪1‬‬ ‫مفتاحاالىشاء‬
‫بدم اہلل اػرمحن اػرحفم‬
‫مفتاحاإلىشاء‬
‫شرح‬
‫مصباحاإلىشاء‬
‫اول‬
‫فنصم‬
‫رضحتۺالعہمۺومالانۺسیفنۺادمحۺابصمیحۺ‪،‬ااتسداجہعمۺارشہیفۺ‪،‬ابمرکۺوپر‬
‫رتممج‬
‫دمحمۺلگ رسیراضۺابصمیح‪،‬دمانۺوپری‪،‬‬
‫ہی‬
‫بڑیۺ‪،‬ۺربیلیۺرشفیۺوییپ‬
‫ناشر‬
‫قحۺاڈیکیمۺابمرکۺوپرۺامظعۺڑگھۺوییپ‬
‫ہلمجۺوقحؼۺقحبۺرتممجۺنانرشۺوفحمظۺںیہ‬
‫اتفمحۺاالاشنءرشحۺابصمحۺاالاشنءۺانؽ‬ ‫‪:‬‬ ‫انؾۺاتکب‬
‫ۺومالانۺسیفنۺادمحۺابصمیح‪،‬ۺااتسدۺاجہعمۺارشہیفۺ‬ ‫‪:‬‬ ‫فنصمٍٍٍ‬
‫دمحمۺلگ رسیۺۺراضابصمیحۺ‪،‬دمانۺوپری‪،‬ربیلیۺۺرشفی‬ ‫‪:‬‬ ‫رتممج‬
‫ابصمیحۺربادراؿ‪،‬نیتفمۺریشمشۺیلعۺدصیقیۺابصمیحۺ‬ ‫‪:‬‬ ‫رظنۺاثین‬
‫‪246‬‬ ‫‪:‬‬ ‫احفصت‬
‫دمحمۺلگۺرسیۺراضۺابصمیح‬ ‫‪:‬‬ ‫وپمکزگن‬
‫قحۺاڈیکیمۺابمرکۺوپر‪،‬امظعۺڑگھۺوییپ‬ ‫‪:‬‬ ‫انرش‬
‫‪۱۰۰۰‬‬ ‫‪:‬‬ ‫دعتادۺ‬
‫‪۲۰۱۷‬ء‬ ‫‪:‬‬ ‫اسؽۺااشتع‬
‫‪9336160145،8057889427‬‬ ‫‪:‬‬ ‫راہطبۺربمن‬
‫ےنلمۺےکۺےتپ‬
‫‪ ‬قحۺاڈیکیمۺابمرکۺوپر‪،‬ۺامظعۺڑگھ‬
‫‪،� ‬ابمرکۺوپر‪،‬ۺامظعۺڑگھ‬
‫‪ ‬ہبتکمۺاحظفۺتلم‪،‬ابمرکۺوپرۺامظعۺڑگھ‬
‫‪ ‬ونریۺاتکبۺرھگۺ‪،‬ابمرکۺوپرۺامظعۺڑگھ‬
‫‪ ‬اقدریۺاتکبۺرھگ‪،‬ربیلیۺرشفیۺوییپ‬
‫‪ ‬ہبتکمۺرامحہینۺدراگہۺایلعۺرضحتۺربیلیۺرشفی‬
‫‪ ‬رباکیتۺکبۺڈوپۺاالسہیمۺامرٹیکۺربیلیۺرشفی‬
‫فھرستمضامین‬
‫شرفاىتساب‪01 .......................................................‬‬
‫تھدیہ ‪00 .................................................................‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪01 ......................................................... )۱‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪02 ......................................................... )۲‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪07 ......................................................... )۳‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪08 ......................................................... )۴‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪10 .........................................................)۵‬‬
‫ُ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪12 .........................................................)۶‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪14 .........................................................)۷‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪17 .........................................................)۸‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪18 .........................................................)۹‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (ۺ‪20 ....................................................... )۱‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪22 ....................................................... )۱۱‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫رین (‪23 ....................................................... )۱۲‬‬ ‫التن‬
‫َّ َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪25 ....................................................... )۱۳‬‬
‫ُ‬ ‫َّ َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪27 ....................................................... )۱۴‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪31 ....................................................... )۱۵‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪31 ....................................................... )۱۶‬‬
‫الت ْن ِر ْین (‪33 ....................................................... )۱۷‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪35 ....................................................... )۱۸‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪37 ........................................................)۱۹‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(ۺ‪41 ........................................................)۲‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪41 ....................................................... )۲۱‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪43 ........................................................)۲۲‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪45 ....................................................... )۲۳‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪47 ....................................................... )۲۴‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪51 ....................................................... )۲۵‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪51 ....................................................... )۲۶‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪53 ........................................................)۲۷‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪56 ........................................................)۲۸‬‬
‫الت ْن ِر ْین (‪57 ....................................................... )۲۹‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (ۺ‪61 ....................................................... )۳‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪61 ........................................................)۳۱‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪63 ........................................................)۳۲‬‬
‫ْ ُ‬
‫نرین(‪64 ........................................................)۳۳‬‬ ‫الت‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪66 ........................................................)۳۴‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪68 ........................................................)۳۵‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪71 ........................................................)۳۶‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪71 ....................................................... )۳۷‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪73 ........................................................)۳۸‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪75 ....................................................... )۳۹‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین (ۺ‪77 ....................................................... )۴‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪81 ....................................................... )۴۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪81 ........................................................)۴۲‬‬
‫التن ِرین (‪82 ....................................................... )۴۳‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪84 ........................................................)۴۴‬‬
‫التن ِرین(‪86 ........................................................)۴۵‬‬
‫الت ْن ِر ْین (‪88 ....................................................... )۴۶‬‬
‫التن ِرین (‪010 ..................................................... )۴۷‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪011 ......................................................)۴۸‬‬
‫التن ِرین(‪013 ......................................................)۴۹‬‬
‫الت ْن ِر ْین(ۺ‪015 ......................................................)۵‬‬
‫التن ِرین(‪017 ......................................................)۵۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪018 ......................................................)۵۲‬‬
‫التن ِرین(‪000 ......................................................)۵۳‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪001 ......................................................)۵۴‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪003 ......................................................)۵۵‬‬
‫التن ِرین(‪004 ......................................................)۵۶‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪006 ......................................................)۵۷‬‬
‫التن ِرین(‪007 ......................................................)۵۸‬‬
‫الت ْن ِر ْین (‪011 ..................................................... )۵۹‬‬
‫التن ِرین (ۺ‪011 ..................................................... )۶‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪012 ......................................................)۶۱‬‬
‫التن ِرین(‪014 ......................................................)۶۲‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪016 ......................................................)۶۳‬‬
‫التن ِرین (‪018 ..................................................... )۶۴‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪020 ......................................................)۶۵‬‬
‫التن ِرین(‪022 ......................................................)۶۶‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪024 ......................................................)۶۷‬‬
‫التن ِرین(‪025 ......................................................)۶۸‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪027 ......................................................)۶۹‬‬
‫التن ِرین (ۺ‪031 ..................................................... )۷‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪031 ......................................................)۷۱‬‬
‫التن ِرین(‪032 ......................................................)۷۲‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪034 ......................................................)۷۳‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪035 ......................................................)۷۴‬‬
‫التن ِرین(‪037 ......................................................)۷۵‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪041 ......................................................)۷۶‬‬
‫التن ِرین(‪040 ......................................................)۷۷‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪041 ......................................................)۷۸‬‬
‫التن ِرین (‪043 ..................................................... )۷۹‬‬
‫الت ْن ِر ْین(ۺ‪044 ......................................................)۸‬‬
‫التن ِرین(‪047 ......................................................)۸۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪048 ......................................................)۸۲‬‬
‫التن ِرین(‪051 ......................................................)۸۳‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪052 ......................................................)۸۴‬‬
‫التن ِرین(‪054 ......................................................)۸۵‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪055 ......................................................)۸۶‬‬
‫التن ِرین(‪058 ......................................................)۸۷‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪060 ......................................................)۸۸‬‬
‫التن ِرین(‪061 ......................................................)۸۹‬‬
‫الت ْن ِر ْین(ۺ‪063 ......................................................)۹‬‬
‫التن ِرین(‪064 ......................................................)۹۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪066 ......................................................)۹۲‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪071 ......................................................)۹۳‬‬
‫التن ِرین(‪072 ......................................................)۹۴‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪074 ......................................................)۹۵‬‬
‫التن ِرین(‪076 ......................................................)۹۶‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪078 ......................................................)۹۷‬‬
‫التن ِرین(‪081 ......................................................)۹۸‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪082 ......................................................)۹۹‬‬
‫التن ِرین(ۺۺ‪083 ....................................................)۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪۱‬ۺ‪085 ....................................................)۱‬‬
‫التن ِرین(‪۲‬ۺ‪086 ....................................................)۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪۳‬ۺ‪088 ....................................................)۱‬‬
‫التن ِرین(‪۴‬ۺ‪110 ....................................................)۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪۵‬ۺ‪112 ....................................................)۱‬‬
‫التن ِرین(‪۶‬ۺ‪114 ....................................................)۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪۷‬ۺ‪116 ....................................................)۱‬‬
‫التن ِرین(‪۸‬ۺ‪117 ....................................................)۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪۹‬ۺ‪101 ....................................................)۱‬‬
‫التن ِرین(ۺ‪100 ....................................................)۱۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪103 ....................................................)۱۱۱‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪105 ....................................................)۱۱۲‬‬
‫التن ِرین(‪107 ....................................................)۱۱۳‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪111 ....................................................)۱۱۴‬‬
‫التن ِرین(‪111 ....................................................)۱۱۵‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪115 ....................................................)۱۱۷‬‬
‫التن ِرین(‪116 ....................................................)۱۱۸‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪118 ....................................................)۱۱۹‬‬
‫التن ِرین(ۺ‪120 ....................................................)۱۲‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪122 ....................................................)۱۲۱‬‬
‫التن ِرین(‪124 ....................................................)۱۲۲‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪126 ....................................................)۱۲۳‬‬
‫التن ِرین(‪128 ....................................................)۱۲۴‬‬
‫الت ْن ِر ْین(‪130 ....................................................)۱۲۵‬‬
‫التن ِرین(‪131 ....................................................)۱۲۶‬‬
‫تعارفمترجهایکىظرمیں‪134 .................................‬‬
‫شرفاىتساب‬
‫ںیمۺاینپۺاس اکنشۺوکۺالخۂصۺاکانئتۺرتمحۺاعملۺوضحرۺادمحۺٰیبتجمۺدمحم ۺیفطصمۺﷺ‬
‫یکۺابراگہۺںیمۺۺذنرۺرکےتۺوہےئ‪:‬‬
‫ظ‬
‫ۺعؾ ۺانر ۺعبت ۺاتنیعب ۺرکاؾ۔ذمابہ ۺارہعب ۺیفنح‪،‬اشیعف‪،‬امیکل ۺانرۺ‬ ‫احصۂب ۺرکاؾ‪،‬اتنیعب ا‬
‫یلبنح ۺفلس ۺناصنیحل ۺ۔االسؾ ۺیک ۺیقیقح ۺامیلعتت ۺےس ۺاتم ۺوک ۺرنانشس ۺرکاےن ۺناےلۺ‬
‫ظ‬
‫دجمدنی ۺاالسؾ۔السلس ۺارہعب ۺاقدرہی‪،‬ہیتشچ‪،‬دنبشقنہی ۺانر ۺرہسنردہی ۺےک ۺاشمخئ ۺعاؾ۔‬
‫دحمنیث ۺاخونادۂنیل ۺاہلل‪،‬املعے ۺرفیگن ۺلحم ۺ‪،‬زبراگؿ ۺوھچکہھچ ۺدقمہس ۺ‪،‬اسدات ۺامررہہ ۺرہطمہۺ‬
‫‪،‬ااکرب ۺربیلی ۺناشمخئ ۺدباویں۔ابوصخلص ۺاشہ ۺنیل ۺاہلل ۺدحمث ۺدولہی ۺ‪،‬رحب ۺاولعلؾ ۺالعہم ۺدبعۺ‬
‫ایلعل ۺرفیگن ۺیلحم ۺ‪،‬اترک ۺتنطلس ۺدیس ۺارشػ ۺاہجں ۺانمسین‪،‬اشہ ۺربتک ۺاہلل ۺیقشع ۺامررہنیۺ‬
‫‪،‬ایلع ۺرضحت ۺاامؾ ۺادمح ۺراض ۺاخں ۺققحم ۺربولیی ۺانر ۺنیعم ۺاقحل ۺالعہم ۺلضف ۺرلوؽ ۺاقدریۺ‬
‫دباویین۔ا ئیلع ۺرضحت ۺیلع ۺنیسح ۺارشیف ۺایمں ۺوھچکوھچی ۺ‪،‬دصر ۺارشلہعی ۺیتفم ۺدمحم ۺادجم ۺیلعۺ‬
‫فت‬
‫ایمظع‪،‬مۺامظعۺدنہۺاشہۺیفطصمۺراضۺاخںۺربولیی‪،‬کلمۺااملعلالعہمۺرفظۺادلنیۺاہبریۺ‪،‬دیسۺ‬
‫ااملعل ۺاشہ ۺٓاؽ ۺیفطصم ۺامررہنی ۺ‪،‬انسح ۺااملعل ۺدیس ۺیفطصم ۺدیحر ۺنسح ۺامررہنی ۺ‪،‬دحمث ۺامظعۺ‬
‫دنہ ۺدیس ۺدمحم ۺوھچکوھچی ۺانر ۺہاج د ۺتلم ۺالعہم ۺ بیب ۺاحر نٰم ۺاقدری ۺساب۔ی۔لال ۃ ۺا ملع ۺاحظفۺ‬
‫تلمۺرضحتۺالعہمۺاشہۺدبعۺازعلسیۺدحمثۺۺرمادٓاابدیۺ‪،‬انبئۺاحظفۺتلمۺرضحتۺالعہم ۺدبعۺ‬
‫احرؤػ ۺایلبنی ۺ‪،‬اشرح ۺاخبری ۺرضحت ۺیتفم ۺرشفی ۺاقحل ۺادجمی ۺ‪،‬نرسیئ ۺاملقل ۺرضحتۺ‬
‫العہم ۺاردش ۺااقلدری ۺانر ۺرحب ۺاولعلؾ ۺرضحت ۺیتفم ۺدبع ۺاانملؿ ۺایمظع ۺ۔ےک ۺااکفر ۺنرظنایتۺ‬
‫انرۺکلسمۺقحۺندصاتقۺاکۺرتامجؿۺ‪...‬‬
‫ااجلۃعمۺاالرشہیفۺۺابمرکۺوپرۺےکۺانؾ‬
‫وسنمبۺرکےنۺیکۺاعسدتۺاحلصۺرکراہۺوہں۔‬
‫دمحمۺلگۺرسیۺراضۺابصمیحۺدمانۺوپریۺ‪،‬‬
‫ہی‬
‫بڑیۺ‪،‬ربیلیۺرشفیۺوییپ‬
‫تہدیہ‬
‫وادلنیرکنیمی‬
‫ےکنام‬
‫وھنجن ںم ت ےھو میلوبیت‬

‫ےسآراہتسرکم یکاخرط‬
‫دمارساالسہیمےکوحاےلایک‪،‬‬
‫دقمدقمرپریمیرامنہیئ‬
‫یکاورداعؤن ںےسونازےترےہ‬
‫دمحمۺلگ رسیۺراضابصمیح‪،‬ۺ‬
‫دمناوپری‪،‬بییلیرشفیوییپ‬
‫(ونٹ)‪ :‬ارگاساتکبںیمیسکرطحیکوکیئیطلغناںیئوتاتکبوک‬
‫دہفدیقنتہنانبںیئہکلبولخص ینےکاسھتںیمہعلطمرکںی‪،‬انشاءاہللآدنئہ‬
‫یایڈنشیںیماسیکحیحصترکدیاجےئیگ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۱‬‬
‫درجۺذلیۺولمجںۺںیمۺامسۺ‪،‬لعفۺانرۺرحػۺیکۺاشنؿۺدیہۺرکنۺانرۺاردنۺںیمۺرتہمجۺرکن۔‬
‫رحػۺ‬ ‫لعفۺ‬ ‫امس‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرتۺ‬
‫َ‬
‫ِإٍ‬
‫یل‬ ‫َداط َر‬ ‫َ‬
‫خا ِػ ٌد‪،‬ؼكارؽ طور‬ ‫اخدلۺےنۺابمرکۺوپرۺاکۺرفسۺایکۺ‬
‫َ َ‬
‫َداط َر خا ِػ ٌد ِإ ٰیل ؼكارؽ طور‬
‫ُ‬ ‫َْ‬ ‫َ ْ ُ َْ َ‬
‫۔‬ ‫َر ِع َب‬ ‫اخ َرۃ ںیمۺارمیٹسۺرپۺلوارۺوہا تۺریمض‪،‬اػ َك ِاخرۃ‬ ‫ر ِعكت اػك ِ‬
‫َ‬ ‫َْ ْ َ ُ َ ً‬ ‫ُ ً‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫۔‬ ‫‪،‬د ْؿل ػفْ َس‬ ‫ػفْ َس ِاْل ْؼ ِت َحان َد ْؿل ااحتمؿۺٓااسؿۺںیہنۺےہ ا ِْلؼ ِتحان‬
‫َق ْؿ ِد ْ‬ ‫َ ُْ ْٓ ُ َ ٌ‬ ‫َ ُْ ْٓ ُ َ ْ ْ‬
‫ي إ َیل ْ َ‬
‫ِإٍ‬
‫یل‬ ‫ي‬ ‫‪،‬حؼ‬ ‫اْل ِؼ رقٓاؿۺقحۺیکۺرامنہیئۺرکاتۺےہ اػظران‬ ‫اػظران قؿ ِد ِ‬
‫َ‬ ‫َ َ ٰ َ َْ َ‬ ‫َ َ ٰ‬
‫إن‬ ‫ٍۺ‬‫ؿی َص ِن ےبۺکشۺامنزۺےبۺایحیئۺانرۺ اػرػ ْو َۃ‪،‬اػط ْحذ ِاء تؽْؿی‬ ‫اػرػ ْو َۃ َتؽْ ٰ‬ ‫ِإن‬
‫َ‬ ‫ْ َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َْ َ‬
‫ص ْن‬ ‫َواْلُؽْع ِر‬ ‫ربیۺابوتںۺےسۺرنیتکۺےہ‬ ‫اػط ْحذ ِاء َواْلُؽْع ِر‬
‫حِ کایۃ‬
‫أي َر ُج ًل ََیْؼ ُل ا ْؼ َر ًأۃ َعك ْ َْی ًۃ َو ُـ َو َق ُس ْو ُػ بؿاَ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ ََ َ ًْ‬
‫َِ‬ ‫ُ ِ َ َِ ُ ِ‬ ‫َ ح ِعي أن ذفخا ر‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ ُ َ ََ َ‬
‫ط َدأػ ٗہ ػ ٗہ اػذفْخ ص ْؽ َؿا طظال ػ ٗہ ِـ َي أ ِؼي َوأؽا أ ْ ِمحػ َؿا ُؼدۃ َد ْكع ِد ِؽ ْ َْی ط َؿ ْل‬
‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ ُ َ َ َ َ َ ْ ََ َ َٗ َ َ َ ْ َ َ‬
‫ي‬‫ان ُص ْؼ ُر َؽ أػْ َػ َد َؽ ٍۃ ََل ُق َداو ْ‬ ‫أدقت حظؿا قا د ِف ِدي طظال َػہ َل‪،‬وػو ع‬
‫ِ‬
‫اػر ُج ُل‬
‫عی َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰذ ِػ َؽ ِظ َف َاؼ َؿا َػ َؽ َػفْ َػ ًۃ ِؼ َن اػػ َف ِ ْ‬
‫اِل َو َد ْظ َف َؿا َد ْظ ًفا ِؼ ْن ث َدقْ َؿا ط َك ٰ‬
‫َص َػ ۔‬ ‫َواؽْ َ َ‬
‫َ ُ ُ َ َ ُ َ‬
‫ؤؼ ُن أ َحدع ْم َحّت أع ْون‬ ‫اہلل َص َػ ْفہ َو َد َػ َم ََل ُ‬
‫ق‬
‫َ َ ُ‬
‫اہلل رل‬
‫ُ‬
‫ظال َر ُد ْول‬
‫َ َ‬
‫ِ‬ ‫َِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ََ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ََ َ َ‬
‫اس أْج ِصْی ۔‬ ‫أحب ِإػف ِہ ِؼن وا ِػ ِد ٖہ ووػ ِد ٖہ واػؽ ِ‬
‫(رحفح اػكخاری ‪:‬ج‪،۱:‬ص‪)۴۶:‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۲‬‬
‫دنمرہجۺذلیۺولمجںۺںیمۺوغرۺرکنۺانرۺامسۺلعفۺرحػۺیکۺنییعتۺےکۺاسھتۺاؿۺےکۺالعںیتمۺیھبۺاتبؤۺ۔‬
‫رتہمج‬ ‫سابرت‬
‫َْ َ‬ ‫ََ َ ْ َ ْ َ‬
‫دنلباالخؼۺےسٓاراہتسۺوہ‬ ‫ازػ ِۃ‬ ‫تؼ ِل ِباألخل ِؼ اػط ِ‬
‫َ ُ‬
‫رقنعبیۺںیمۺاےنپۺدصقمۺوکۺچنہپۺاجؤںۺاگ‬ ‫َد ْو َػ ابْػ ُغ َض َاقِ ْ‬
‫ت‬
‫َ َ َُ ُ ُ َ‬
‫اامتنۺایھچۺاعدتۺےہ‬ ‫األ َؼاؽۃ خػ ٌؼ ِْجفْ ٌل‬
‫اےنپۺندعہۺےکالخػۺتمۺرک‬
‫َ‬
‫ػ َو ْص َدؽ‬ ‫ََل ُُتْػ ْ‬
‫ِ‬
‫َ ْ‬ ‫َ ْ‬
‫ےبۺکشۺیلھکۺوہاۺ دیفۺےہ۔‬ ‫ِإن اػ َؿ َو َاء اػسػ َؼ ُؼ ِط ْف ٌد‬
‫َ‬
‫رط ِف األعْل َقتْ َخمْ‬ ‫َ ُْ ْ‬
‫وجۺاھکےنۺںیمۺابمہغلۺرکےۺاگۺنہۺدبۺیمضہۺںیمۺ‬ ‫ِ‬ ‫ؼ ْن قط ِ‬
‫التبمۺوہاگ‬
‫ےبۺکشۺرمادۺوکۺےچنہپۺاامیؿۺناےل۔‬
‫َ‬
‫ؤؼ ُؽ ْون‬ ‫َ ْ َ َْ َ ْ ُ‬
‫ظد اطػح اػـؼ ِ‬
‫َ‬
‫اظملۺرہۺزگۺاکایمبۺںیہنۺوہاگ۔‬ ‫َص اػشاػ ُـم‬ ‫َػ ْن َقؽْ َت ِ َ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫درتخۺلھپۺںیہنۺالای‬ ‫ػ ْـم ُقث ْ ِؼ ِر اػذ َج ُر‬
‫َْ ُ َ َ َ‬ ‫َ‬
‫اخدہمۺےنۺدرتسۺوخاؿۺرپۺںیٹیلپۺرھکۺدںیۺ۔‬ ‫َوز َص ِت اْل ِاد َؼۃ األ ْس َكاؼ ص َل اػـ َْؼـا ِف َد ِۃ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ َ‬

‫[ط َػ ْن َابْ َر َح األ ْر َض َح ّٰت َقأ َذ َن ِِلْ‬ ‫ٓ َ‬
‫َر َل اخ ُر خػػ إؼام طظرأ‬
‫َ ْ َ َ َ َ َ َ َ َ َُ ُ َ ََ َ َ ُ َ ُ َ َ َ َ ٰ َ َ َ‬
‫صراِب َقا ط ِظفْہ ِإذا َل ْ َل ْ َقأذ ْن ذ ِػؽ أ ُب ْوؽ ِ ِْف‬
‫ِ‬ ‫أ ِِب]ووظػ وجصل قر ِددـا طظال األ‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫اػر َكاح ث َت َر َع ٗہ َو َ َ‬ ‫َْ َ ُ َ ْ ُ ُ ُ ًْ َ َ‬ ‫ٰ‬
‫اؽَص َػ ۔‬ ‫ـ ِذ ِہ اػػف ِل ؽ ِشل َنن وظوطا ِإیل‬
‫ِ‬
‫[اْلدتسرػ۔‪،۴‬ص‪)۷۱۵:‬‬
‫سابرتۺانرۺامسۺ‪،‬لعفۺرحػۺیکۺنییعت‬
‫رحػ‬ ‫لعف‬ ‫امس‬ ‫سابرت‬
‫َ َ‬ ‫َ َ ْ َ ُ َ َْ َ ُ‬ ‫َْ َ‬ ‫ََ َ ْ َ ْ َ‬
‫ب‬ ‫َتؼ ِ ْل‬ ‫ازػۃ‬
‫األخلؼ‪،‬اػط ِ‬ ‫ازػ ِۃ‬ ‫تؼ ِل ِباألخل ِؼ اػط ِ‬
‫َ ُ‬
‫۔‬ ‫َ ُُ‬
‫َد ْو َػ ابْػغ‬ ‫َض َاقِ ْ‬
‫ت‬ ‫َد ْو َػ ابْػ ُغ َض َاقِ ْ‬
‫ت‬
‫َ َ َُ ُ ُ َ‬ ‫َ َ َُ ُ ُ َ‬
‫۔‬ ‫۔‬ ‫األ َؼاؽۃ ‪،‬خػ ٌؼ‪ِْ ،‬جفْ ٌل‬ ‫األ َؼاؽۃ خػ ٌؼ ِْجفْ ٌل‬
‫۔‬ ‫ََل ُُتْػ ْ‬

‫ػ‬
‫َ‬
‫َو ْص ٌد‪ ،‬ؽ‬
‫َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ‬ ‫َ ْ‬
‫ِإن‬ ‫۔‬ ‫ِإن اػ َؿ َو َاء اػسػ َؼ ُؼ ِط ْف ٌد اػ َؿ َو َاء اػسػ َؼ ُؼ ِط ْف ٌد‬
‫ُْ ْ َ‬ ‫َ ْ َ َ ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ ََْ‬ ‫َؼ ْن ُق ْط ْ‬
‫ِِف‬ ‫رط َ‪،‬قتْخ ْم‬‫قط‬ ‫ؼن‪ ،‬األع ِل‬ ‫رط ِِف األع ِل قتخم‬
‫َ َ َْ‬ ‫َ‬ ‫َاػْ ُ‬ ‫َ ْ َ َْ َ ْ ُ ُ ْ َ‬
‫۔‬ ‫ظ ْد اطػ َح‬ ‫ؤؼ ُؽ ْون‬ ‫ِ‬ ‫ـؼ‬ ‫ن‬ ‫ؤؼؽو‬ ‫ظد اطػح اػـؼ ِ‬
‫َ َ‬ ‫َ‬
‫۔‬ ‫َػ ْن َقؽْ َت ِ َ‬
‫َص‬ ‫اػشاػ ُـم‬ ‫َص اػشاػ ُـم‬ ‫َػ ْن َقؽْ َت ِ َ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫۔‬ ‫ػ ْـم ُقث ْ ِؼ ِر‬ ‫اػذ َج ُر‬ ‫ػ ْـم ُقث ْ ِؼ ِر اػذ َج ُر‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ َ ُ َ ْ َ ُ‬ ‫َْ َ ُ َ ْ َ َ‬
‫ص َل‬ ‫َوز َص ِت‬ ‫اؼ اْل ِادؼۃ‪ ،‬األسكاؼ‪،‬‬ ‫َوز َص ِت اْل ِادؼۃ األسك‬
‫َ‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫اػـ َْؼـا ِف َدۃ‬ ‫ص َل اػـ َْؼـا ِف َد ِۃ‬
‫َ‬
‫َ ُ‬
‫حِ ک َایات ُجحا‬
‫ََ َ َٗ ُ َ َ ُ ُ ْ ْ َ‬ ‫َ ْ ٰ َ ُ ٌ ُ َ َ ًَ ُ ْ َ‬
‫ص‪،‬طظال ػہ جحا ‪:‬اہلل قص ِسفؽ ِِف‬ ‫ْ َ أـدی رجل ِِلحا خاَتا ِبدو ِن ط ٍ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬
‫اِلؽ ِۃ َبفْ ًتا ِبد ْو ِن َدظ ٍػ ۔‬
‫َ‬
‫اس ؼ ْن ُب ُف ْوتؿ ْم إیلٰ‬ ‫ََ َ ُ َ َ ْ ٌ َ َ ََْ ُ ُْ ََ َ َ‬

‫اػؽ ُ‬
‫ِِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫دـل جحا ذخص ِإذا أركح اػركح خرج‬
‫َ َ َ َْ َ‬
‫ات ذ ّٰت ‪،‬ط ِػ َم َل َقذـ ُك ْون ِإ ٰیل ِج َؿ ٍۃ َو ِاح َد ٍۃ ؟‬ ‫ِجؿ ٍ‬
‫َ‬
‫َ َ َ َ ُ َ َ َ ََ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ َ َ َْ‬
‫طظال ػ ٗہ ِ‪:‬إ َّنا َقذـ ُب اػؽ ُاس ِإ ٰیل ع ِل ِج َؿ ٍۃ َح ّٰت َتْطظ األ ْرض ت َوازؽ َؿا أؼا ػو‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫َ ُُ‬
‫ض َ‪،‬و َِتفْ ُل َوت ْدظط ۔‬ ‫َذ َـ ُكوا ِِف ِج َؿ ٍۃ َو ِاح ٍد َط َد َف ْخ َت َل َت َو ُاز ِن األ ْ‬
‫ر‬
‫ِ‬
‫سابرتۺعمۺالعامت‬
‫العتمۺرحػ‬ ‫العتمۺلعفۺ‬ ‫العتمۺامسۺ‬ ‫سابرت‬
‫َْ َ‬ ‫َ َْ‬ ‫ََ َ‬
‫۔‬ ‫ارمۺوہان‬ ‫ٓارخۺںیمۺرحػۺرجۺاکۺوہان‪،‬رشنعۺںیم ’’اؽ‘‘اکۺوہان‬ ‫تؼ ِ ْل ِباألخل ِؼ اػط ِ‬
‫ازػ ِۃ‬
‫َ ُ‬
‫۔‬ ‫َد ْو َػ اکۺدالخۺوہان‬ ‫اضمػۺوہان‬ ‫َد ْو َػ ابْػ ُغ َض َاقِ ْ‬
‫ت‬
‫َ َ َُ ُ ُ َ‬
‫۔‬ ‫۔‬ ‫دنسمۺاہیلۺوہان‪،‬ۺٓارخۺںیمۺوتننیۺوہان‬ ‫األ َؼاؽۃ خػ ٌؼ ِْجفْ ٌل‬
‫۔‬ ‫لعفۺیہنۺاکۺوہانۺ‬ ‫اضمػۺوہان‬

‫َ‬
‫ِ‬
‫َ ْ‬ ‫َ ْ‬
‫۔‬ ‫۔‬ ‫وموصػۺوہان‪ٓ،‬ارخۺںیمۺونتنیۺوہان‬ ‫ِإن اػ َؿ َو َاء اػسػ َؼ ُؼ ِطفْ ٌد‬
‫َ ْ َ‬ ‫َؼ ْن ُق ْط ْ‬
‫۔‬ ‫‪،۱‬ۺ‪۲‬ۺاضمرعۺاکۺوہان‬ ‫ٍٓرخۺںیمۺرجۺاکۺوہان‬
‫دنسمۺاہیلۺوہان‪،‬ا‬ ‫رط ِِف األع ِل َقتْخ ْم‬
‫۔‬
‫َ‬
‫ظ ْد اکۺدالخۺوہان‬ ‫دنسمۺاہیلۺوہان‬
‫َ‬
‫ؤؼ ُؽ ْون‬ ‫َظ ْد َاطْ َػ َح اػْ ُ‬
‫ـؼ‬
‫ِ‬
‫َ‬
‫۔‬ ‫رحػۺانبصۺاکۺ‬ ‫رشنعۺںیمۺ’’اؽ‘‘ اکۺوہان‬ ‫َص اػشاػ ُـم‬ ‫َػ ْن َقؽْ َت ِ َ‬
‫دالخۺوہان‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫۔‬ ‫رحػۺاجزؾۺاکۺدالخۺوہان‬ ‫دنسمۺاہیلۺوہان‬ ‫ػ ْـم ُقث ْ ِؼ ِر اػذ َج ُر‬
‫َْ ُ‬ ‫َ‬
‫۔‬ ‫ٓارخۺںیمۺاتےۺ‬ ‫ٓارخۺںیمۺوگؽۺ’’ات‘‘اکۺوہان‪،‬عمجۺ‬ ‫َوز َص ِت اْل ِاد َؼۃ‬
‫َ َ َ‬
‫اتثینۺاسہنکۺاکۺ‬ ‫وہان‪ٓ،‬ارخۺںیمۺرجۺاکۺوہان‬ ‫األ ْس َكاؼ ص َل اػـ َْؼـا ِف َد ِۃ‬
‫ٓاان‬
‫ونٹ‪:‬ۺرحػۺیکۺوکیئۺالعتمۺںیہنۺےہۺرصػۺۺاکیۺالعتمۺےہۺانرۺنہۺدعیمۺےہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۳‬‬
‫دنمرہجۺذلیۺاامسۺںیمۺرعمہفۺانرۺرکنہۺےکۺدرایمؿۺزیمتۺرکنانرۺاردنۺںیمۺرتہمجۺرکن۔‬
‫رتہمجۺ رعمہف؍رکنہ‬ ‫سابرت رتہمج رعمہف؍رکنہ سابرت‬
‫رکنہ‬ ‫وکیئۺزمکنر‬ ‫ز ِص ْف ٌػ‬

‫َ‬
‫رعمہف‬ ‫درنازہ‬ ‫َاػْ َك ُ‬
‫اب‬
‫رعمہف‬ ‫دندھ‬ ‫َا ْ َ‬

‫ْل ِػفْ ُب‬ ‫رعمہف‬ ‫ُسعدی‬ ‫ُد ْص ٰ‬
‫دی‬
‫َدػْ ٰ‬ ‫َْ‬
‫رعمہف‬ ‫ٰیملس‬ ‫ؼی‬ ‫رعمہف‬ ‫لسنپ‬ ‫اػ ِـؼ ْر َد ُم‬
‫َ َ َُ‬ ‫َْ ْ َُ‬
‫رعمہف‬ ‫ڑھکیک‬ ‫اػؽ ِاطذۃ‬ ‫رعمہف‬ ‫اتالب‪،‬وحض‬ ‫ِبعۃ‬ ‫اػ ِ‬
‫ُُ ٌ‬ ‫َ ٌَ‬
‫رکنہ‬ ‫وکیئۺاکؿ‬ ‫اذن‬ ‫رکنہ‬ ‫وکیئۺاہؽ‬ ‫ظاصۃ‬
‫َ‬ ‫َ َ َ َُ‬
‫رکنہ‬ ‫اکیۺاپتیئ‬ ‫ِؼؽْز َد ٌۃ‬ ‫رعمہف‬ ‫رویسیر‬ ‫اػدؼـاصۃ‬
‫ٌ‬ ‫َْ ُ ُ‬
‫رکنہ‬ ‫اکیۺملقۺرتاش‬ ‫َب َر َاقۃ‬ ‫رعمہف‬ ‫اکیپ‬ ‫اػع َر َادۃ‬
‫َ ُ‬ ‫َ‬
‫رعمہف‬ ‫رمغ‬ ‫ا ِػدقْؽ‬ ‫رکنہ‬ ‫اکیۺدالب‬ ‫ـ ِز قْ ٌل‬
‫َ َ ُ ُ‬ ‫َْ‬
‫رکنہ‬ ‫کیلبۺوبرڈ‬ ‫اػدك ْو َرۃ‬ ‫رعمہف‬ ‫ٓاھکن‬ ‫اػ َص ْ ُْی‬
‫ََ ٌ‬ ‫َ ُْ َُ‬
‫رکنہ‬ ‫اکیۺہتسب‬ ‫ِِمْطشۃ‬ ‫رعمہف‬ ‫رمکہ‬ ‫اػض ْرطۃ‬
‫َ َْ َ ُ‬
‫رعمہف‬ ‫ومابلئ‬ ‫ِلوال‬ ‫ا‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۴‬‬
‫رعیبۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمج‬
‫َْ‬ ‫ٓ ٌ‬
‫ا ِْل ْر َك ُع‬ ‫ایلگن‬ ‫ا ِؽ َفۃ‬ ‫ھچکۺربنت‬ ‫َر ِدقْ ٌؼ‬ ‫اکیۺدنتس‬
‫َ َ‬ ‫َْ ْ ُ‬ ‫َ ُ‬
‫اػسا ِف ُر‬ ‫رپدنہ‬ ‫اػ َـؼع َت َكۃ‬ ‫الربئریی‬ ‫اػد ُر ْو ُس‬ ‫اابسؼ‬
‫ْ‬ ‫َ ْ‬
‫َد ِاص ُي اػ َ ِِبقْ ِد‬ ‫ڈاہیک‬ ‫ِح ْ ٌِب‬ ‫ھچکۺرنانشیئ‬ ‫اذ َج ٌار‬ ‫ھچکۺدرتخ‬
‫َظ َػؽْ ُد َو ٌ‬
‫ات‬ ‫دنچۺوٹایپں‬
‫َ َ ْ ُ‬
‫اػتذ ِع َرۃ‬ ‫ٹکٹ‬ ‫َج ِر قْ َد ٌۃ‬ ‫اکیۺاابخر‬
‫َط ْ‬ ‫َ َ‬
‫ر ٌل‬ ‫وکیئۺدرسۺاگہ‬ ‫َح ِر ْ ٌْی‬ ‫اکیۺاٹچیئ‬ ‫اػ ُـؼؽْ ََت ُہ‬ ‫اپرک‬
‫َْ َ‬ ‫َ َ َ ٌ‬
‫اػ ِظس ُار‬ ‫رلیۺاگڑی‬ ‫ِث َف ٌ‬
‫اب‬ ‫دنچۺڑپکے‬ ‫اجۃ‬ ‫دج‬ ‫وکیئۺاکیۺرمیغ‬
‫َْ‬ ‫َ َُ‬ ‫َْ‬
‫اػ َؿا ِت ُػ‬ ‫یلیٹۺوفؿ‬ ‫اػس ِاوػۃ‬ ‫زیم‬ ‫اط َر ٌاس‬ ‫ھچکۺوھگڑے‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۵‬‬
‫ےچینۺےھکلۺوہےئۺاافلظۺںیمۺرمبکۺاتؾۺانرۺرمبکۺانصقۺیکۺنییعتۺرکن۔‬
‫رمبکۺاتؾ؍انصق‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرت‬
‫َُ ْ‬
‫انصق‬ ‫دیقعہۺیکۺٓازادیۺ‬ ‫ُح ِر قۃ اػ َص ِظ ْف َد ِۃ‬
‫ٰ َ ْ‬
‫انصق‬ ‫ہیۺرغبیۺولگۺ‬ ‫ـؤَل ِء اػ َـؼ َد ِاع ْ ُْی‬
‫ان ْ َ‬ ‫َ ْ َ ُ‬
‫انصق‬ ‫رسشکۺوھگڑاۺ‬ ‫اِل ِاؼ ُح‬ ‫ْلر‬ ‫ا ِ‬
‫ُ‬ ‫ْ‬
‫انصق‬ ‫لسلسمۺامیبرۺ‬ ‫َؼ َاب ِر َح اػ َـؼ ِر قْض‬
‫ََْ ُ ْ َ‬
‫انصق‬ ‫دگالۺاپینۺ‬ ‫ـاء اػع ِد ُر‬ ‫اػــؼ‬
‫َ َ ْ ْ‬
‫انصق‬ ‫ملعۺاکۺاحلصۺرکان‬ ‫سػ ُب اػ ِصػ ِم‬
‫انصق‬ ‫ااسنؿۺںیہنۺ‬
‫ُ‬
‫اْلؽْ َدان‬ ‫س‬ ‫َػفْ َ‬
‫ِ‬
‫َْ ُ ْ َ‬
‫انصق‬ ‫بلب‬ ‫اح اػع ْؿ َر َب ِاء‬ ‫ِؼرك‬
‫َ ََُْْ ْ ُ‬
‫اتؾۺ‬ ‫وھگڑاۺرہۺزگۺںیہنۺدنڑےۺاگۺ‬ ‫اْل َران‬‫ػن قصدو ِ‬
‫َ َْ ُ َ ْ َ‬
‫اتؾ‬ ‫وہاۺوخشۺوگارےہ‬ ‫اص َت َدل‬ ‫اِلو ظ ِد‬
‫َ ْ ْ ْ‬
‫انصق‬ ‫اھٹیمۺاپین‬ ‫اْل َ ُاء اػ َصذ ُب‬
‫َ ُ َ‬
‫اتؾ‬ ‫رنینشۺدیمیھۺےہ‬ ‫اػؽ ْو ُر ز ِـفْ ٌل‬
‫ُ َ‬ ‫َ ْ‬
‫اتؾ‬ ‫یتنحمۺولگۺاکایمبۺوہے‬ ‫ََن َح اػ ُـؼ ْج َت ِؿد ْون‬
‫َ ُْ‬
‫اتؾ‬ ‫اخکۺاڑی‬ ‫ث َار اػض َك ُار‬
‫ٌ‬ ‫َ ُ ُ‬
‫اتؾ‬ ‫ابزارںیمۺڑیھبۺاھبڑےہۺ‬ ‫اػد ْوؼ ُؼ ْز َد ِ َمحۃ‬
‫ٌ َ َ ٌَ‬ ‫ٰ‬
‫اتؾ‬ ‫ہیۺاہیئۺاوکسؽۺےہۺ‬ ‫ـ ِذ ٖہ َؼ ْد َر َدۃ ثاؽ ِو قۃ‬
‫انصق‬ ‫ریمےۺدنتسۺےکۺاسھتۺ‬ ‫َؼ َع َر ِدقْ ِظي‬

‫َ ُ َ‬ ‫َ َ‬
‫انصق‬ ‫اامتنۺدارۺاترجۺوجۺ‬ ‫اػت ِاج ُر األ ِؼ ْْی اػ ِذي‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫انصقۺ‬ ‫ےبۺکشۺااسنؿۺ‬ ‫اْلؽْ َدان‬ ‫ِإ ِ‬
‫ن‬
‫اتؾۺ‬ ‫رجمؾۺاھبگۺایگ‬ ‫ان‬ ‫َط َر ْ َ‬

‫اِل ِ ْ‬
‫ُ ْ َ َ َ َ َ ً َ ُ ٰ َ ْ َ َْ َ َ َ ُ َ َ ٰ َ‬
‫ایل ص ْؽ ٗہ ِػ ُف َؽا ِش ُر ْو ٗہ‬ ‫َی ِعي أن ْجاصۃ جاءوا إیل أِب ح ِؽفطۃ ر ِِض اہلل تص‬
‫َ َ َ ْ ُِ ُ ْ ٗ ِ َ َ ْ َ ُ َ َ ْ َ َ َ َ ُ ْ َ ُ ْ َ‬ ‫ِف اػْظ َر َاءۃ َخػْ َ‬
‫اْلؼ ِام و قكعتوہ و قذؽصوا صػف ِہ طظال ػؿم َل ُی ِعؽ ِ ْ‬
‫ِن‬ ‫ػ‬ ‫ِ ِ ِ‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ِ َ‬
‫اِلؼ ْفع َط َط َو ُزوا أ ْؼ َر اْل ْ َُؽ َاش َرۃ إ ٰیل أ ْص َػؼ ُع ْم أل َؽاش َر ٗہ َ‪،‬طأ َذ ُاروا إیلٰ‬ ‫ُؼ َؽ َاش َر ُۃ ْ َ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫َ َ َ َ َ ِ ٰ َ ِ َ ْ َ ُ ُ ْ َ َ ُ َ َ ْ َ ِ َ َ ْ َُ ِ َ َ ُ َ َ ٗ ُ َ َ َ ٌ َ ُ ْ ِ ُ‬
‫أح ٍد ‪،‬طظال ـذا أصػؼعم طظاػوا ؽصم‪،‬ظال واْلؽاشرۃ ؼصہ ؼؽاشرۃ ػعم ظاػوا‬
‫َ َ ُ‬ ‫ََ ُ َ ُ َ َ َ‬ ‫ََ َ ْ‬ ‫ََ ْ َ َ َ ْ‬
‫اْلػ َز ُام صػفْ ِہ ع ِإػ َز ٍام صػ ْفع ْم ظاػوا‪:‬ؽ َص ْم‪،‬ظال َو ِإ ْن ؽاش ْرت ٗہ‬ ‫ؽصم‪،‬ظال و‬
‫َ َ ْ َ ْ ُ ٗ ُْ َ ِ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ ُ ُ ُ ُْ َ َ َ ُ َ َ ْ َ َ َ َ ْ َ َ ُ َ َ‬
‫وأػزؼتہ اْلجۃ طظد أػزؼتعم اْلجۃ ظاػوا‪ :‬ؽصم‪،‬ظال‪:‬وعفػ؟ظاػوا ِألؽا‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َْ َ ً َ َ َ َ ْ ُ ٗ َ ْ َ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َْ َ َ َ ْ ُ ََ ْ َ ْ َ‬
‫اْلؼام ِِف‬ ‫ر ِزفؽا ِب ٖہ َِإؼاؼا طعان ظوػہ ظو َػؽا ‪،‬طظال أبو ح ِؽف َطۃ َط َؽحن ْلَا ِاخَت ْؽا ِ‬
‫ت ظ َر َاء ُت ٗہ ظ َر َاء ًۃ ػ َؽا َو ُـ َو َق ُؽ ْو ُب َصؽا طأظْ ُروا ػ ٗ‬ ‫ػوۃ ع َاؽ ْ‬ ‫َ‬
‫اْلػ َز ِام ۔روح‬ ‫ِ ِ‬‫ب‬ ‫ہ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫اػر‬
‫اػكفان۔‬
‫َ َ ْ َ ْ ُ ْ ُ َ َ َ َ َ ْ َ َ ٌ َ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ َ َ َْ ٗ َ َ ْ َ ْ ُ‬
‫وصن أ ِِب قودػ ظال ؼات ِِل وػد طأؼرت ؼن قتویل دطؽہ وَل أدع‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫َّمْ ِػ َس أ ِْب َح ِؽفْ َط َۃ َخ ْو ًطا أ ْن َق َط ْو َت ِ ْ‬
‫ِن ِؼؽْ ٗہ َق ْو ٌم ۔‬ ‫ِ‬
‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬ ‫َ َ َْ ٌ َ ْ‬ ‫َ‬
‫اِب خػ َػ ِإ َؼ ٍام طظ َر َء ِ[إؽا أ ْر َدػ َؽا ؽ ْو ًحا ِإ ٰیل ظ ْو ِؼ ٖہ ]ث َوظ َػ‬ ‫ِ‬ ‫رل أصر‬
‫َ ْ َ َ َُ َ ُ ََ َ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َُ َ‬
‫َو َج َص َل ُق َر ِددـا طظال األ ْص َر ِاِب أ ْر ِدل ض ْ َْی ٗہ ق ْرمحؽ اہلل وأ ِر ْحؽا وأ ِر ْح‬
‫َْ َ‬
‫ؽط َدؽ ۔‬
‫َ ٌَ َ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ َ َ‬
‫ظی ُحطاػۃ ع ُحطاػ ِۃ اػذ ِص ْ ِْی‬ ‫اْل ْو َن األ َو ُل َطاأل َو ُل َو َق ْك ٰ‬ ‫َقذـ ُب اػر ِ‬
‫َْ‬
‫َ َ ْ َ َُ ْ ُ ُ َ َ ً‬
‫أ ِو اػتؼ ِر َل قكا ِػف ِؿم اہلل باػۃ ۔‬
‫(رحفح اػكخاری ۔‪،۴۲‬ص‪)۵۴‬۔‬
‫ُ‬
‫الت ْن ِر ْین (‪)۶‬‬
‫درجۺذلیۺاثمولںۺےکۺطخۺدیشکہۺاافلظۺںیمۺرمبکۺانۺصقۺیکۺومسقںۺیکۺنییعتۺرکنۺانرۺرتہمجۺرکنۺ۔‬
‫رمةکت‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرت‬

‫َ ُ ْ َ ٌ‬
‫رمبکۺعنمۺرصػ‪،‬وتیفیص‬ ‫لعبۺکبۺاکیۺااھچۺرہشۺےہ‬ ‫َب ْصػ َكؽ َبػ َد ٌۃ س ِف َكۃ‬
‫ُ‬
‫رمبکۺانبیئ‬ ‫حبصۺناشؾۺھجمۺےسۺالماقتۺرک‬ ‫ز ْر ِن َر َك َاح َؼ َد َاء‬
‫ٰ َ َ َُ َ‬
‫رمبکۺااضیف‬ ‫ہیۺاچدنیۺیکۺاوگنیھٹۺےہ‬ ‫ات ِطز ٍۃ‬‫ـذا خ‬
‫رمبکۺعنمۺرصػ‬ ‫ںیمۺےنۺۺرضحومتۺاکۺرفسۺایکۺ‬ ‫َد َاط ْر ُت إ ٰیل َح ْ َ‬

‫ْض َؼ ْو َت‬ ‫ِ‬
‫ْ َ َ َ‬
‫رمبکۺانبیئ‬ ‫بشۺنرنزۺرٹنیۺیلچۺ‬ ‫َد َار اػ ِظس ُار ػفْ َل ؽ َؿ َار‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ ُ َْ َ َ َ‬
‫رمبکۺوتیفیص‬ ‫ںیمۺےنۺاکپۺۺوہاویمہۺاھکایۺ‬ ‫از َجۃ‬
‫أعػت اػط ِاعؿۃ ِ‬
‫اػؽ‬
‫َ ْ ُ ََ َ َ َ َ‬
‫رمبکۺانبیئۺ‬ ‫ںیمۺےنۺلوہلۺہبلطۺوکۺداھکی‬ ‫ش سا ِػ ًكا‬ ‫رأقت ِدتۃ ص‬
‫ںیمۺےنۺةیسہیۺیکۺاتکبۺزپیھ‬ ‫اب ِدفْ َك َو قْ ِہ‬ ‫َظ َر ُ‬

‫أت ِع َت َ‬
‫رمبکۺوصیت‬
‫ُ‬ ‫َ َ ْ ُ ْ‬
‫رمبکۺوتیفیصۺ‬ ‫یتنحمۺاطبلۺملعۺاکایمبۺوہا‬ ‫اػتػ ِؼ ْفذ اػ ُـؼ ْج َت ِؿد‬
‫طاز ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫رمبکۺعنمۺرصػ‬ ‫ںیمۺتیبۺمحلۺںیمۺرہھٹا‬ ‫َدعؽْ ُت َبفْ َت ْل ْ َم‬
‫َ ْ ْ ُ ََ َ َ َ َ‬
‫رمبکۺانبیئ‬ ‫ںیمۺےنۺایگرہۺدیقویںۺرپۺااسحؿۺایک‬ ‫ش أ ِد ْ ًْیا‬
‫أح َدؽت إ ٰیل أحد ص َ‬
‫ِ‬
‫َ ُ ْ‬
‫رمبکۺااضیف‬ ‫اشرگدۺیکۺاتکبۺیئنۺےہۺ‬ ‫اػتػ ِؼ ْف ِذ َج ِدقْ ٌد‬
‫ِعتاب ِ‬
‫َ َ َ‬
‫رمبکۺااضیف‬ ‫اخدلۺاکۺوجاتۺیتمیقۺےہ‬ ‫ِحذ ُاء خا ِػ ٍد ث ِـؼ ْ ٌْی‬
‫ف‬
‫َ‬ ‫ْ ُ‬
‫رمبکۺعنمۺرصػ‬ ‫ۺنۺاظملۺابداشوہںۺںیمۺےسۺاھت‬
‫تخب ّ ڑ‬ ‫ُُب ْ َت َؽ َ َ‬
‫َص ِؼ َن اػ ُـؼػ ْو ِؽ اػشا ِػ ٰ ْـؼ َن‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۷‬‬
‫رعتفیۺنریکنتۺںیمۺوموصػۺتفصۺیکۺاطمتقب‬
‫رعیبۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫رتہمج‬ ‫سابرت‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرت‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َْ‬ ‫َ َْ َ ُ َ ْ َ ُ‬

‫دمداگرۺاعمرشہ‬ ‫اػ ُـؼ ْج َت ِؼ ُع اػ ُـؼ َت َص ِاون‬ ‫اکھتۺامدنہۺاسکؿ‬ ‫اػطلح اػتصكان‬
‫ْ ٌَ‬
‫ِتػ ِؼفذ ؽ ِذفْ ٌط‬ ‫ُ ْ‬ ‫َْ‬
‫ۺوکیئۺرھپالیتۺاشرگد‬ ‫اگلاترۺوکشش‬ ‫ا ِْل ْج ِت َؿاد اػ ُـؼ َت َو ِار ُل‬
‫َ َْ ُ ُ ُ ُ‬ ‫َ َ َ ْ َ‬
‫وکحیتمۺاقونؿ‬ ‫اػظاؽ ْون اػد َوِِل‬ ‫اکمرۺولڑمی‬ ‫اػث ْصػ ُب اػ َـؼع ُار‬
‫ْ َ‬ ‫َْ‬
‫اعیملۺحطس‬ ‫اػ ُـؼ ْد َت َوی اػ َـصاْل ِ ُي‬ ‫ۺاکیۺدنلبۺٓاناز‬ ‫َر ْو ٌت َج ْؿ َو ِر ٌي‬
‫َ َ ٌ َ‬ ‫َ َْ ُ َ‬
‫ۺھچکۺانھگۺابدؽ‬ ‫اب ع ِثفْ ٌػ‬‫دح‬ ‫رطفیۺوخبۺوصریت‬ ‫ِل َـؼـال اػس ِكفْ ِص ُي‬ ‫ا‬
‫َ َ ُ َ‬ ‫ْ ُ َْ ُ‬ ‫َ‬
‫وخشۺامنۺرگن‬ ‫اػػ ْون اػز ِاـ ُر‬ ‫زیتۺرھچی‬ ‫اْلاد‬ ‫ا ِػد ِعْی‬
‫ئ‬ ‫َ َ ُ َ ُ‬ ‫َ‬
‫اػذ ِارع اػر ِف ْف َس امہۺرنڈ؍اہئوے‬ ‫ۺوکیئۺرہاۺڈنھجا‬ ‫َص َػ ٌم أ ْخ َْضُ‬
‫َ ُ َ ُ ُْ ْ‬ ‫َ ٌ‬
‫اھٹیمۺبیس‬ ‫اْلػ ُو‬ ‫اػتطاح‬ ‫وکیئۺاٹھکۺومیلں‬ ‫ػفْ ُؼ ْون َح ِاؼ ٌض‬
‫ْ َ‬ ‫ََ َ ُ‬
‫اکیۺیتمیقۺاہر‬ ‫ِصظ ٌد َِث ْ ٌْی‬ ‫ۺوکیئۺاکالۺملق‬ ‫ظػ ٌم أ ْد َود‬
‫ََ‬
‫ۺوکیئۺلکشمۺقبس‬ ‫َد ْر ٌس َر ْص ٌب‬ ‫وکیئۺوھچاٹۺرجنپہ‬ ‫ظط ٌص َر ِض ْ ٌْی‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۸‬‬
‫دنمرہجۺذلیۺاافلظۺےسۺرمبکۺوتیفیصۺانبؤ‬
‫رتہمج‬ ‫سابرتۺ‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرت‬
‫َ ُ‬ ‫َاػْ َؿات ُػ َ‬
‫وکیئۺاکیلۺسنیھب‬ ‫َج ُاؼ ْو ٌس أ ْد َود‬ ‫اتسسۺوفیلیٹؿ‬ ‫اػر ِخ ْف ُص‬ ‫ِ‬
‫َ َ‬ ‫َ َْ َ ُ َ‬
‫اکیۺوخبۺوصرتۺرپدنہ‬ ‫سا ِف ٌر ِْجفْ ٌل‬ ‫یتمیقۺومابلئ‬ ‫ِلوال اػث ِؼ ْ ُْی‬ ‫ا‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َْ ُ ْ‬

‫وکیئۺوھچاٹۺہچب‬ ‫ِسط ٌل َر ِض ْ ٌْی‬ ‫اھچبۺوہاۺرتسب‬ ‫اػ ِط َراش اػ َـؼ ْك ُد ْوط‬
‫ٌ‬ ‫ُ ُ‬ ‫َ َ‬
‫اکیۺزیتۺولتار‬ ‫َدفْ ٌػ َحاد‬ ‫نیبۺاالوقایمۺاظنؾ‬ ‫ا ِػؽش ُام اػد َوِِل‬
‫َْ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َْ‬

‫رھکدراۺڑپکا‬ ‫اػث ْو ُب اْل ِذ ُن‬ ‫اگلاترۺاکؾ‬ ‫اػ َص َؼ ُل اػ ُـؼ َت َو ِار ُل‬
‫َ‬ ‫َ َ ٌ َ َْ ُ‬
‫ۺاکیۺیبملۺرھچی‬ ‫ِد ِع ْ ٌْی س ِو قْ ٌل‬ ‫وکیئۺدیفسۺوھگڑا‬ ‫طرس أبفض‬
‫َ ُْ ُ َ‬ ‫َ ٌ َ‬
‫وپریۺوکشش‬ ‫ِل ْؿد اػت ُام‬ ‫ا‬ ‫وکیئۺزیتۺراتفرۺرٹنی‬ ‫َسقْ ٌع‬
‫ِظسار ِ‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫ض َؽ ٌم َحػ ْو ٌب‬
‫ُ ْ َ‬ ‫َْ‬
‫اعیملۺامنشئ‬ ‫اػ َـؼ ْص ِرض اػ َـصاْل ِ ُي‬ ‫ۺوکیئۺدندراریۺرکبی‬
‫ََ‬ ‫َ َ ُ َ ُ‬
‫وکیئۺتسسۺراتفرۺانٹن‬ ‫ْج ٌل َب ِس ٌئ‬ ‫یئنۺاچدر‬ ‫اِل ِدقْد‬ ‫ا ِػرداء‬
‫َ‬ ‫اکیۺزیتۺراتفرۺرخوگش َا ْ َ‬
‫ْل ِر قْ ُر اػؽ ِاص ُم‬ ‫َسقْ ٌع‬ ‫َا ْر َؽ ٌب َ‬
‫رنؾۺرمشی‬ ‫ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۹‬‬
‫اردنۺولمجںۺاکۺرعیبۺرتہمج۔‬
‫(‪)۱‬ھچکۺاھٹیمۺاپینۺ۔‬
‫َ ْ‬
‫(‪)۱‬۔ َؼ ٌاءصذ ٌب ۔‬
‫(‪)۲‬دالبۺاّتک۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َْ َْ‬
‫(‪ )۴‬اػعػ ُب اػ َؿ ِز قْل ۔‬
‫(‪)۳‬ارٹکلاکنۺاظنؾ۔‬
‫ُ‬ ‫ُ ْ َ‬ ‫َ‬
‫شام اػع ْؿ َر َب ِائ ۔‬ ‫(‪)۵‬ا ِػؽ‬
‫کیۺذہمۺدارۺالمزؾ۔‬ ‫(‪)۴‬ا‬
‫ٌ‬ ‫ُ َ َ ٌ َ ْ ُْ‬
‫(‪)۶‬ؼوشػ ؼدؤول ۔‬
‫(‪)۵‬اکالرُسہم۔‬
‫َْ ُ ْ ُ َ َْ ُ‬
‫(‪)۷‬اػعحل األدود ۔‬
‫(‪)۶‬وکیئۺذمیبہۺوشیپا۔‬
‫َ‬
‫(‪)۸‬ظا ِف ٌد ُر ْو ِح ٌي۔‬
‫(‪)۷‬وخںۺرسیۺڑلایئۺ۔‬
‫َ‬
‫ْل ْر ُب اػد ِاؼ ُي ۔‬ ‫(‪َ )۹‬ا ْ َ‬
‫(‪)۸‬رسہتسبۺراز۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ػس اػـ َْؼعت ْو ُم ۔‬ ‫(ۺ) ۔ َا ُ‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬رپاانۺملقۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َْ َ‬
‫(ۻ) ۔اػظػ ُم اػظ ِدقْ ُم ۔‬
‫(‪)۱۰‬اکیۺاتہبۺدرایۺ۔‬
‫َ‬
‫(‪)۱۲‬ؽ ْؿ ٌر َج ِار ٌي۔‬
‫(‪)۱۱‬اکیۺرفہقۺناراہنۺشفد۔‬
‫ْ َ ٌَ َ ٌَ‬
‫(‪ِ )۱۱‬از ِسرابۃ سا ِف ِطفۃ۔‬
‫(‪)۱۲‬دزیبۺرپدہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۴‬ا ِػد َتار اػث ِخ ْْی ۔‬
‫ُ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۱۳‬وک َیئۺرننشۺاتسرہۺ۔‬
‫َ‬
‫(‪َ )۱۵‬نْ ٌم َل ِؼ ٌع ۔‬
‫(‪ّ)۱۴‬دممھۺرنینش۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪)۱۶‬۔اػؽ ْو ُر اػز ِـفْل ۔‬
‫(‪)۱۵‬وکیئۺاشؿۺدارۺلحمۺ۔‬
‫َ ْ ٌ َ‬
‫َص ذ ِاؼ ٌخ ۔‬ ‫(‪ )۱۷‬ظ‬
‫(‪)۱۶‬اشکدہۺڑسکۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ َ ُ َْ‬
‫(‪)۱۸‬۔اػذ ِارع اػو ِادع ۔‬
‫(‪)۱۷‬اکیۺنافدارۺرہشی۔‬
‫(‪ )۱۹‬۔ ُؼ َو ِاس ٌن َوِ ٌِف۔‬
‫(‪)۱۸‬وکیئۺدڑھاتکۺدؽ۔‬
‫َْ َ‬
‫(ۺ‪)۱‬۔ظػ ٌب ؽ ِاب ٌض۔‬
‫(‪)۱۹‬اتزہۺامٹرٹۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َ ُ‬
‫ـاسم اػس ِري۔‬ ‫(ۻ‪)۱‬۔اػسؼ ِ‬
‫(‪)۲۰‬اکیۺراتسۺابزۺاترجۺ۔‬
‫َ‬
‫(‪)۴۲‬۔ت ِاج ٌر َر ِاد ٌؼ ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (ۺ‪)۱‬‬
‫(ذتریکۺناتثینۺںیمۺوموصػۺنتفصۺیکۺاطمتقب)‬
‫ْ َ‬ ‫َ َْ‬
‫(‪)۱‬اْل ِسفْ ُب اْل ُ ْر ِت ُل ۔‬
‫بیطخۺ۔‬ ‫(‪)۱‬۔َ ْۺرب َہتسجۺوگۺ ْ َ َُ‬
‫(‪)۴‬اػص ِر ْ ُْی اْلُثػج ۔‬
‫(‪)۲‬ۺڈنھٹاۺرسۺ۔‬
‫(‪)َ ۵‬اػْ َص ُام اػد َراسُ‬
‫ِ ِ‬
‫(‪)۳‬ۺیمیلعتۺاسؽ۔‬
‫ٌ‬ ‫ُ ْ َ َْ ٌ ُ ْ‬
‫شؼ ۔‬ ‫(‪)۶‬ؼدتظكل ؼ ِ‬
‫(‪)۴‬اکیۺۺرننشۺلبقتسمۺ۔‬
‫َ َْ َ َ ُ ْ ْ َ ُ‬
‫َصقۃ‬ ‫(‪)۷‬اْلزارۃ اْل ِ ِ‬
‫(‪)۵‬ۺرصمیۺذہتبی۔‬
‫ََ ٌَ َ َ ٌ‬
‫(‪)۸‬ثظاطۃ ص ِر قْظۃ ۔‬
‫(‪)۶‬ۺاکیۺرپاینۺذہتبیۺ۔‬
‫َ‬
‫(‪)۹‬س ِر قْ ٌؼ ُؼ ْز َد ِح ٌم ۔‬
‫(‪)۷‬وکیئۺڑیھبۺناالۺراہتسۺۺ۔‬
‫ٌ‬ ‫َ ٌْ‬
‫)ج ِر َُیۃ َب ِذ َصۃ ۔‬ ‫(ۺ‬
‫(‪)۸‬ۺ۔اکیۺۺانھگنانۺرجؾ۔‬
‫ََ‬
‫)د ِص ْف ٌد اْلُؤد ُب۔‬ ‫(ۻ َ‬
‫(‪)۹‬۔ابادبۺدیعس۔‬
‫َ َْ َ ُ َ ْ َ ُ‬
‫(‪)۱۲‬اْلفاۃ اػرضدۃ ۔‬
‫(‪)۱۰‬ۺٓالودہۺاحؽۺزدنیگ۔‬
‫ٌَ‬ ‫ٌَ‬
‫)ر ْحػۃ َؼ ْد َر ِدفۃ ۔‬ ‫(‪ِ ۱۱‬‬
‫(‪)۱۱‬۔اکیۺۺاوکسیلۺرفسۺ۔ۺ‬
‫ْض ٌۃ۔‬ ‫)د ْو َػ ٌۃ ُؼ َت َح َ‬ ‫(‪َ ۱۴‬‬
‫(‪)۱۲‬ۺ۔وکیئۺذہمبۺوکحتم۔‬
‫َ ْ َُ ْ َ ُ‬
‫ْلفْػۃ اْل ُ َدب َرۃ ۔‬ ‫(‪)۱۵‬ا ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔داشنۺدنماہنۺوہایشری۔‬
‫َ ٌَ َ َ ٌ‬
‫)َسظۃ صػ ِؽ َفۃ۔‬ ‫(‪ِ ۱۶‬‬
‫(‪)۱۴‬۔اکیۺالعہینۺوچریۺ۔‬
‫َْ َ ٌ‬
‫(‪)۱۷‬ؽش َر ٌۃ ث ِاظ َكۃ ۔‬
‫(‪)۱۵‬۔وکیئۺرننشۺرظن۔‬
‫َ َ ْ َ ُ َْ ََ ُ‬
‫(‪)۱۸‬اػدصوۃ اػصاْلِفۃ۔‬
‫(‪)۱۶‬۔نیبۺاالوقایمۺاغیپؾ۔‬
‫ُ ٌَُ ٌ‬
‫(‪)۱۹‬ؽ ْزـۃ َُم ِت َصۃ ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔اکیۺۺدپسچلۺرفتحیۺ۔ۺ‬
‫َ ٌَ‬ ‫َ‬
‫(ۺ‪َ)۱‬ل ِط َت ٌہ ِإ ْرذ ِادقۃ ۔‬
‫(‪)۱۸‬ۺیمیلعتۺاسنئۺوبڑد۔‬
‫َ َُ ُ ْ َ َ ُ‬
‫اْلدل ِؼفۃ ۔‬ ‫(ۻ‪)۱‬األؼۃ ِ‬
‫(‪)۱۹‬۔ملسمۺوقؾ۔‬
‫ُ‬
‫اْلؽ َد ِان ۔‬ ‫ْ‬ ‫ع‬ ‫(‪)َ ۴۲‬اْل ْ ُ ْج َت َؼ ُ‬
‫ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔ااسنینۺاعمرشہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۱۱‬‬
‫اردنۺولمجںۺاکۺرعیبۺرتہمج۔ۺ‬
‫دیفسۺالگبۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱‬اکیۺ‬
‫ُ‬
‫(‪)۱‬۔ َو ْر ٌد أبْ َفض۔‬
‫(‪)۲‬وٹیٹۺوہیئۺڑھکیکۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َُ ُ ْ‬
‫(‪)۴‬۔اػذكاؽ اْلَع ُد ْو ُر۔‬
‫(‪)۳‬اکیۺاکپۺوہاۺبیس۔‬
‫َُ ٌ َ‬
‫از ٌج۔‬ ‫(‪)۵‬۔تطاح ِ‬
‫ؽ‬
‫(‪)۴‬رنیگنۺوصتریۺ۔‬
‫َ َ ْ ُ ََُ ُ‬
‫(‪ )۶‬۔ اػردم اػـْؼػون۔‬
‫(‪)۵‬ومیٹۺرمیغ۔‬
‫َ َ َ َ ُ َ َْ ُ‬
‫(‪)۷‬۔اػدجاجۃ اػد ِؼفؽۃ۔‬
‫(‪)۶‬نافدارۺدنتس۔‬
‫َ َ ْ ُ َْ ُ‬
‫(‪)۸‬۔اػر ِدقؼ اػوِِف۔‬
‫(‪)۷‬زبسۺرپمچۺ۔‬
‫َ‬
‫ْض۔‬‫(‪)۹‬۔ َاػْ َص َػ ُم األ ْخ َ ُ‬
‫(‪)۸‬اکیۺرہگیۺدنیۺ۔‬
‫َ َ‬
‫(ۺ) ؽ ْؿ ٌر ص ِؼ ْف ٌؼ۔‬
‫(‪)۹‬یتنحمۺاطہبلۺ۔‬
‫َ ََُ َُ ُ َْ َُ‬
‫(ۻ)۔اػـْؼتص ِػؼۃ اػـْؼجت ِؿدۃ۔‬
‫(‪)۱۰‬اکیۺوھباکۺاّتک۔‬
‫َْ‬
‫(‪ )۱۲‬۔عػ ٌب َجا ِف ٌع۔‬
‫(‪)۱۱‬گنتۺڑسکۺ۔‬
‫َ َ ُ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔اػذ ِارع اػـز ِف ُؼ۔‬
‫(‪)۱۲‬اکیۺاہرئۺڈنکسریۺاوکسؽۺ۔‬
‫َ َْ َ ٌ َ َ َ ٌ َ َ ٌ‬
‫(‪)۱۴‬۔ؼدردۃثاؽ ِو قۃ صا ِػفۃ۔‬
‫(‪)۱۳‬رہمابؿۺااتسذ۔‬
‫اػر ِحفْ ُم۔‬‫(‪)۱۵‬۔ َا ُأل ْد َت ُاذ َ‬
‫(‪)۱۴‬وکیئۺیتسسۺاتکب۔‬
‫اب َر ِخ ْف ٌص۔‬ ‫)۔ع َت ٌ‬
‫(‪ِ ۱۶‬‬
‫ُ ت‬
‫(‪)۱۵‬اکی ُۺچۺڑلاکۺ۔‬
‫َ َ‬
‫(‪َ )۱۷‬وػ ٌد ؽ ِذفْ ٌط۔‬
‫(‪)۱۶‬وخشۺزماجۺوشرہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۱۶‬اػز ْو ُج اػ َـؼ ِر ُح۔‬
‫(‪)۱۷‬اکیۺ دیفۺقبس۔‬
‫(‪)۱۹‬۔ َد ْر ٌس ُؼ ِطفْ ٌد۔‬
‫(‪)۱۸‬اکیۺیلمۺادارہۺ۔‬
‫)۔ؼ ْص َؿ ٌد ِؼ ِ ٌل۔‬
‫(ۺ‪َ ۱‬‬
‫(‪)۱۹‬وکیئۺایس۔یۺرٹلرچی۔‬
‫اس ۔‬ ‫اب ِد َف ِ ٌ‬ ‫۔ع َت ٌ‬‫(ۻ‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۲۰‬شحفۺوصتریۺ۔‬
‫َ ُ َْ ُ ْ َ َُ‬
‫ـاجؽۃ ۔‬ ‫(‪ )۴۲‬۔ اػرورۃ اػـؼ ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫رین (‪)۱۲‬‬ ‫التن‬
‫انمبسۺوموصػۺایۺتفصۺالرکۺاخیلۺںیہگجۺورکۺرکن۔‬

‫َْ َ َُ ْ َُ‬ ‫ٌ‬
‫وبقمہضۺالعہق‬ ‫اػ ِصلظۃ اػ ُـؼ َح َتػۃ‬ ‫وکیئۺنیگمغۺڑلیک‬ ‫ِبؽْ ٌت َح ِز قْ َؽۃ‬
‫َ ٌ َ ٌ‬ ‫َ ٌ َ‬
‫وکیئۺاوناھکۺہصق‬ ‫ِظرۃ ص ِجفْ َكۃ‬ ‫اکیۺوخشۺامنۺرگن‬ ‫ػ ْون ز ِاـ ٌر‬
‫ََ ٌ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ھچکۺاچدنینۺراںیت‬ ‫اِل ُؼظ ِؼ َر ٌۃ‬
‫ػف ِ‬ ‫رموغبۺاھکان‬ ‫اػس َص ُام اػذ ِؿ ُي‬
‫َ ْ ُ ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫یتنحمۺاطبلۺملع‬ ‫ُ‬
‫ا ِػتػ ِؼفْذ اػ ُـؼ ْج َت ِؿد‬ ‫امیبرۺٓادیم‬ ‫ا َػر ُج ُل اػ َص ِػفْ ُل‬
‫َْ َ ُ ْ َ‬ ‫َ ٌَ َ ٌَ‬
‫دیفسۺیلبۺ‬ ‫اػ ِظسۃ اػ َكفْز ُاء‬ ‫اکیۺاماہہنۺراسہل‬ ‫َّمػۃ ذ ْؿ ِر قۃ‬
‫َ‬
‫ہتخپۺویمہۺ‬
‫ُ‬
‫از َجۃ‬
‫َ َْ َ ُ َ‬
‫اػط ِاعؿۃ اػؽ ِ‬ ‫رہاۺرگن‬ ‫َا َػػ ْو ُن األ ْخ َ ُ‬
‫ْض‬
‫َ ُ‬ ‫َْ‬ ‫ََْ ُ َ ُ‬
‫اپکۺناصػۺہمشچ‬ ‫اپکۺناصػۺاپین اػ َص ْ ُْی اػر ِاط َفۃ‬ ‫اػّنقْہ‬‫اػـؼـاء ِ‬
‫ََْ ُ ْ ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫اھٹیمۺاپینۺ‬ ‫ـاء اػ َصذ ُب‬ ‫اػـؼ‬ ‫اػذ َج َر ُۃ اػ ُـؼث ْ ِؼ َر ُۃ لھپۺدارۺدرتخ‬
‫ُ ْ َََُ‬ ‫َْ‬ ‫َ ْ َُ ْ َ ُ‬
‫رنیگنۺہیکت‬ ‫اػ ِو َد َادۃاػ ُـؼػوؽۃ‬ ‫امرہاہنۺاچؽ‬ ‫ْلفْػۃ اػ َك ِارصۃ‬ ‫ا ِ‬
‫َ‬ ‫َ َْ‬ ‫ٌَ‬
‫وھچاٹۺوچاہ‬ ‫اػط ُار اػر ِض ْ ُْی‬ ‫ویہیمۺاابخر‬ ‫َج ِر قْ َد ٌۃ َق ْو ِؼفۃ‬
‫ََْ ُ َ ُ‬ ‫ٌ َ ٌَ‬
‫ومیٹۺاگے‬ ‫َؼ ْد َر َدۃ ِْجفْػۃ اکیۺوخبۺوصرتۺدمرہس اػ َكظ َرۃ اػد ِؼ ْف َؽۃ‬
‫َ ْ َ ُ َْ َ‬ ‫ٌَ ٌَ‬
‫دبۺہقیلسۺوعرت‬ ‫اکیۺامہۺرساکریۺاکؾ اػ َـؼ ْرأۃ اْل ْرظ ُاء‬ ‫ُؼ ِؿؼۃ َر ْ ِْسفۃ‬
‫َ َ‬ ‫َ َْ َ ُ ْ َ َ ُ‬
‫اکیۺرھپالیتۺڑلاک‬ ‫َوػ ٌد ؽ ِذفْ ٌط‬ ‫انھگۺابغ‬ ‫ْل ِدقْظۃ اػع ِثفْطۃ‬ ‫ا‬
‫َ ُ ْ ُ‬ ‫َْ‬ ‫ُ ٌَ َ َ ٌَ‬
‫اہیئۺوکرٹ‬ ‫اػ َـؼ ْحع َؼۃ اػ َصا ِػ َفۃ‬ ‫وہاۺوخری‬ ‫ؽ ْزـۃ خػ ِو قۃ‬
‫ٌ َ َ ٌَ‬ ‫َ َ ٌَ‬
‫وکیئۺاہیئۺاوکسؽ‬ ‫َؼ ْد َر َدۃ ثاؽ ِو قۃ‬ ‫اکیۺاپکۺدانمۺڑلیک‬ ‫ط َت ٌاۃ ص ِطفْطۃ‬
‫التن ِرین (‪)۱۳‬‬
‫(ہینثتۺانرۺعمجۺںیمۺوموصػۺنتفصۺیکۺاطمتقب)‬
‫رعیبۺولمجںۺاکۺاردنرتہمج۔‬
‫َ ْ ُ َ‬ ‫َ ْ‬
‫(‪)۱‬۔اْل ُ َ فؿؽْ فَد ُد ْون اػ َك ِارص ْون‬
‫ۺانڑۺ۔‬‫(‪)۱‬۔امرہ َ ہ ہ‬
‫ْ‬
‫ْس ُاء ُ‬
‫اْل ْد ٰن‬ ‫۔(‪)۴‬۔ َاأل ْ َ‬
‫(‪)۲‬۔اےھچۺانؾ۔‬
‫ُ َْ ٌ َ ٌَ‬
‫(‪)۵‬۔أَسۃ ـا ِؽـۃ‬
‫(‪)۳‬۔اکیۺابمرکۺاخدناؿ۔‬
‫ْ ُ‬
‫اس ُؼ اْل ُ ْز َد ِ َمحۃ۔‬ ‫َ َْ‬
‫(‪)۶‬۔اْلؽ ِ‬
‫(‪)۴‬۔ڑیھبۺناےلۺالعےق۔‬
‫ُ ُ ُْ ٌَ‬
‫)۔َس ٌر ُم َت ِػطۃ‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۵‬۔دنلبۺتخت۔‬
‫َ َْ ٌ َ ْ ُ ْ َ ٌ‬
‫(‪)۸‬۔أعواب ؼوزوصۃ‬
‫(‪)۶‬۔رےھکۺوہےۺایپےل۔‬
‫ٌ‬ ‫َ‬
‫(‪)۹‬۔ص ْ ٌْی َج ِار َقۃ‬
‫(‪)۷‬۔اجریۺہمشچۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ََ َ‬
‫(ۺ)۔اػسا ِػكت ِان اػؽ ِاجحت ِان۔‬
‫(‪)۸‬ۺ۔ۺدنۺاکایمب ُۺاطابلت۔‬
‫ٌَ‬ ‫َ‬
‫(ۻ)۔ـ َج ََم ٌت أ ْو ِر ِبفۃ‬
‫(‪)۹‬۔ویرنیپۺےلمح۔‬
‫َ ُْ ْ َ ْ َ َ ُ ْ َ ُ‬
‫اِل ِدقْ َدۃ‬ ‫(‪)۱۲‬۔اْلدتذطفات‬
‫(‪)۱۰‬۔ےینۺاہلٹیپس۔‬
‫َ َ َ ُ َ ْ َُ‬
‫(‪)۱۱‬۔ا ِْلذارات اػزو ِففۃ‬
‫(‪)۱۱‬۔ارٹیلکۺلنگسۺ۔ۺ‬
‫َ‬
‫قؼ ُؼ ْ ََت ٌب‬
‫)۔سر ٌ‬
‫(‪ِ ۱۴‬‬
‫(‪)۱۲‬ۺ۔وکیئۺابغرۺٓاولدۺراہتس۔‬
‫َ ُْ َ ُ َْ َ ُ‬
‫اْلقسا ِػفۃ‬ ‫(‪)۱۵‬۔اػظوات ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔ااطولیۺوفںیج۔‬
‫َ‬ ‫َ َْ َ َ ْ َ‬
‫(‪)۱۶‬۔ر ِحفطت ِان ذؿ ِر قت ِان۔‬
‫(‪)۱۴‬۔دناماہہنۺراسےلۺ۔ۺ‬
‫َ ْ ُ ُ ْ ُ ُْ ْ َ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱۷‬۔اِلؽود اْلؽت َِصون‬
‫(‪)۱۵‬ۺ۔ۺایحتفبۺرکشلۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َْ َ َ َ ْ َ‬
‫(‪)۱۸‬۔اْلؽارت ِان اػس ِو قػت ِان‬
‫(‪)۱۶‬۔دنےبملۺانمرے۔‬
‫َ َ َ ٌ ْ َْ َ ٌ‬
‫(‪)۱۹‬۔ـجَمت ِاد ِتصَم ِر قۃ‬
‫(‪)۱۷‬۔اسرمایجۺےلمح۔ۺ‬
‫َ َ ُ َ‬
‫ػَصاع اػد ِاؼ ْي‬ ‫(‪)۱۹‬۔ا ِ‬
‫(‪)۱۸‬ۺ۔ۺوخؿۺرسیۺرہسۺیشکۺ۔‬
‫ٌَ‬
‫اح ُػ َر ْ ِْسفۃ‬ ‫ََ‬
‫(ۻ‪)۱‬۔ؼت ِ‬
‫ۺرساکریۺاجعبئۺرھگ۔‬ ‫(‪)۱۹‬ۺ۔ۺیئک‬
‫َ َْ َ َ ُ ْ َ ْ ُ ُ ُ‬
‫(‪)۴۲‬۔اْلوشطون اِلدد‬
‫(‪)۲۰‬۔ےینۺالمزؾ۔‬
‫التن ِرین (‪)۱۴‬‬
‫(‪)۱‬۔اگمگجاتۺوہاۺلورج۔‬
‫َ َ ُْ ُ ْ ُ‬
‫شؼ ۔‬‫(‪)۱‬۔اػذؼس اػـْؼ ِ‬
‫(‪)۲‬۔دؽۺرفبیۺانمرظۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬
‫اش ُر اػ َك ِؿفْ َجۃ۔‬ ‫ؽ‬‫(‪)۴‬۔ َاػْ َـؼ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬۔گنتۺڑسںیکۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َ َُ‬
‫(‪)۵‬۔اػذو ِارع اػز ِفظۃ۔‬
‫(‪)۴‬۔دنلھپۺدارۺدرتخۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۶‬۔اػذ َج َر ِان اْلُث ْ ِؼ َر ِان۔‬
‫(‪)۵‬۔وخںۺرسیۺڑلاںایںۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َ َُ‬
‫ات اػد ِاؼفۃ ۔‬ ‫ػَصاص‬
‫(‪)۷‬۔ا ِ‬
‫(‪)۶‬۔ےبۺرپدہۺوعرںیتۺ۔‬
‫َ َ ُ َ‬
‫اػداط َر ُ‬
‫ات۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۸‬۔ ا ِػؽداء‬
‫(‪)۷‬۔وخبۺوصرتۺرپدےۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َْ َ ُ‬
‫اِل ِؼفْػۃ‬ ‫(‪)۹‬۔اػدتا ِفر‬
‫۔(‪)۸‬۔ الگبۺاکۺرسخۺوھپؽۺ۔‬
‫َْ ُ َ‬
‫(‪)۸‬۔اػ َو ْرد األ ْ َمح ُر ۔‬
‫(‪)۹‬۔ویریپۺذہتبیۺ۔‬
‫َُ‬ ‫َ ََ َُ َ‬
‫(ۻ)۔ اػثظاطۃ األ ْو ُر ْو ِبفۃ ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔مہیپۺوکںیشش۔‬
‫َُ‬ ‫َ ُْ ُ‬
‫ِل ُؿ ْود اػـ ُْؼ َت َو ِارػۃ۔‬ ‫(‪)۱۲‬۔ا‬
‫(‪)۱۱‬۔دنۺیتمیقۺزیمںی۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔اػس ِاوػ َت ِان اػث ِؼفْ َؽ َت ِان۔‬
‫(‪)۱۲‬۔ دنڑبےۺرننشۺداؿۺ۔‬
‫َ َْ َ ْ َ‬
‫(‪)۱۴‬ۺ۔ۺاْلَؽْطذ ِان اػع ِك ْ َْی ِان۔‬
‫(‪)۱۳‬۔ اینۺیلیٹۺنشیؿۺ۔‬
‫َ ْ َُْْ َ ُ‬
‫ْ‬
‫اِل ِدقْد۔‬ ‫(‪)۱۵‬۔ا ِػت ِػف ِطز قون‬
‫(‪)۱۴‬۔رغمیبۺدمتّؿ۔‬
‫َ َْ َ ُ ْ َ َ ُ‬
‫ْلز َارۃ اػض ْر ِبفۃ ۔‬ ‫(‪)۱۶‬۔ا‬
‫(‪)۱۵‬۔ رساکریۺایٹھچں۔‬
‫َ ُْ ْ َ ُ َ ْ َ ُ‬
‫(‪)۱۷‬۔اػصسلت اػر ِْسفۃ۔‬
‫(‪)۱۶‬۔ وقیمۺرعشا۔‬
‫َ ُ َ َ ُ َْ ْ َ ُ‬
‫(‪)۱۸‬۔اػذصراء اػوس ِؽفۃ ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔ےھٹیمۺتیگۺ۔‬
‫َ ََ ْ ُ ُ َ ُ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬
‫(‪ )۱۹‬۔ األؽ ِاذفد اْلػوۃ ۔ۺ‬
‫(‪)۱۸‬۔یئکۺرطخانکۺڈاوکۺ۔‬
‫َُ ٌ َ‬
‫اع خ ِس ْ َْی ٌۃ۔‬‫(ۺ‪)۱‬۔ ظس‬
‫(‪)۱۹‬۔دنےلینۺرپدےۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬
‫(ۻ‪)۱‬۔ا ِػد َت َار ِان اَل ْز َرظ ِان ۔‬
‫(‪)۲۰‬۔رپاانۺیلیٹۺوفؿۺ۔‬
‫َْ‬ ‫َْ‬
‫(‪ )۴۲‬۔ اػ َؿا ِت ُػ اػظ ِدقْ ُمۺ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۱۵‬‬
‫(نادحۺیکۺامسۺاظرہۺیکۺرطػۺااضتف)‬
‫ُُ‬ ‫َ‬
‫)۔اقْ ِتل ُػ اػؽط ْو ِس ۔‬ ‫(‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۱‬۔ولوگںۺاکۺااحتد۔‬
‫َ َ ُ َْ َ َ‬
‫شق ِۃ۔‬ ‫(‪)۴‬۔تظد ِم اػك ِ‬
‫(‪)۲‬۔لسنۺااسنینۺیکۺرتیق۔‬
‫ُ ْ َ‬
‫)۔ظفْ َؼۃاػ َوس ِن۔‬ ‫(‪ِ ۵‬‬
‫(‪)۳‬۔ننطۺاکۺایعمر۔‬
‫َ ُ‬
‫اػت ِػ ِفطز ُق ْو ِن‬ ‫)۔جؿا ز ِ‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫(‪)۴‬۔یلیٹۺنشیؿۺٹیس۔‬
‫َ ُ ْ‬
‫اْل َرا ِن‬ ‫)۔صؽا ن ِ‬ ‫(‪ِ ۷‬‬
‫(‪)۵‬۔وھگڑےۺیکۺاگلؾ۔‬
‫َُ ْ‬
‫)۔ظ ْكػۃ اْل ُؼ ْد ِػ ِؼ ْ َْی‬ ‫(‪ِ ۸‬‬
‫(‪)۶‬۔املسمونںۺاکۺہلبق۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۹‬۔ـ َد ُػ اػر ِفا ِد‬
‫(‪)۷‬۔اکشریۺاکۺدصقمۺ۔ۺ‬
‫اِل َك ِل‬ ‫(ۺ)۔ظ َؼ ُۃ ْ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۸‬۔اہپڑۺیکۺوچیٹ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(ۻ)۔ص َد ُل اػؽ ْح ِل‬
‫(‪)۹‬۔(دہشۺیک)یھکمۺاکۺدہش۔‬
‫َ ُ ْ‬
‫(‪)۱۲‬۔عث ْ َرۃ اْل َ َصا ِذقْ ِر‬
‫(‪)۱۰‬۔ذعرنںۺیکۺرثکتۺ۔‬
‫َ ُ ْ‬
‫ات اػ ُ ُِب ْوج‬ ‫(‪)۱۱‬۔ذ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔ےعلقۺناےل۔‬
‫ْ ْ َ ُ َْ‬
‫)۔ادخدا م اْلا ِد ِب‬ ‫(‪ِ ۱۴‬‬
‫(‪)۱۲‬۔ویپمکرٹۺاکۺاامعتسؽ۔‬
‫َ ُ َ َْ‬
‫اػسسا ِن‬ ‫(‪)۱۵‬۔داء‬
‫(‪)۱۳‬۔رسنیکۺیکۺامیبری۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۶‬۔ؽا ِظ ُل اػر ْو ِت‬
‫(‪)۱۴‬۔ٓانازۺاکۺابتدہلۺ۔‬
‫َ ْ ُ‬
‫)۔ؼع َت َكۃاْل َ ْص َؿ ِد‬ ‫(‪۱۷‬‬
‫(‪)۱۵‬ۺ۔ۺادارہۺیک َۺالربئریی۔‬
‫ْسا ِؽ‬ ‫)۔صا َُل ْاأل ْ َ‬
‫َ‬
‫(‪ِ ۱۸‬‬
‫(‪)۱۶‬۔ویلھچمںۺاکۺامرہ۔‬
‫ُ ُ ْ‬
‫(‪)۱۹‬۔صش اػ َف ََم َؼ ِۃ‬
‫(‪)۱۷‬۔افہتخۺاکۺوھگہلسۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ ْ‬
‫)۔ؼػ َص ُب اْل َ ْد َر َد ِۃ‬ ‫(ۺ‪۱‬‬
‫(‪)۱۸‬۔دمرہسۺاکۺدیماؿۺ۔‬
‫َ َُ ْ‬
‫)۔ر بۃ اػ َكفْ ِت‬ ‫(ۻ‪۱‬‬
‫(‪)۱۹‬۔رھگۺیکۺامہکل۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ‬
‫)۔ح ْول اػع ْص َك ِۃ‬ ‫(‪۴۲‬‬
‫(‪)۲۰‬۔ہبعکۺاکۺٓاسۺاپسۺ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۱۶‬‬
‫(‪)۱‬۔سبۺاکۺٹکٹۺ‬
‫َ ْ َ ُ َْ َ‬
‫اْل ِاطػ ِۃ۔‬ ‫(‪)۱‬۔تذ ِعرۃ‬
‫(‪)۱‬۔یسکۺوکںیئۺاکۺاپین‬
‫َ ْ‬
‫)۔ؼ ُاء ِب ٍئ۔‬‫(‪۴‬‬
‫(‪)۳‬۔ویوینریٹسۺاکۺاطبلۺملع‬
‫)۔ؼ َت َصػ ُم ْ َ‬
‫اِل ِاؼ َص ِۃ۔‬ ‫(‪ُ ۵‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۴‬۔یسکۺاتالبۺیکۺیلھچم‬
‫ََ ُ َ‬
‫ْسؽ ِب ْرع ٍۃ۔‬ ‫(‪ )۶‬۔‬
‫(‪)۵‬۔اترنںۺاکۺالملھجان‬
‫ََ ُُ ْ َ‬
‫(‪)۷‬۔تلػؤ اػع َو ِاع ِب ۔‬
‫(‪)۶‬۔درنازےۺاکۺۺابزن‬
‫اب۔‬ ‫(‪َ ْ ُ َ ْ ِ ۸‬‬
‫)۔ؼَصاع اػك ِ‬
‫(‪)۷‬۔رپدننںۺاکۺاہچہچان۔‬
‫َ ْ ُ ُ‬
‫(‪)۹‬۔تض ِر قْد اػس ُف ْو ِر۔‬
‫(‪)۸‬۔وتیھکںۺیکۺرسزبسیۺنۺاشدایب۔‬
‫َ ُ ُْ ُ‬
‫اْلظ ْو ِل۔‬ ‫)۔خرب‬
‫(ۺ ِ‬
‫(‪)۹‬۔وفؿۺاکۺرویسیر۔‬
‫ََ َُ ْ‬
‫(ۻ)۔ْساصۃ اػ َؿا ِت ِػ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔افہمطۺیکۺڑگای۔‬
‫ُ َْ ُ َ َ‬
‫اس َؼۃ ۔‬
‫(‪)۱۲‬۔دؼفۃ ط ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔دنہہۺیکۺیلیہس۔‬
‫ُ‬
‫اح َكۃ ِـ ْؽ ٍد۔‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۱‬۔ر ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔رٹنیۺاک ّۺڈب‬
‫َ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱۴‬۔ص َر َبۃ اػ ِظس ِار۔‬
‫(‪)۱۳‬۔انشیٹسۺاکۺٹیلپۺافرؾ۔‬
‫َ‬
‫)۔ر ِرفْ ُػ اػـ َْؼ َحس ِۃ ۔‬
‫(‪َ ۱۵‬‬
‫(‪)۱۴‬۔دنیۺاکۺانکرہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫اس ُئ اػؽ ْؿ ِر۔‬
‫(‪ )۱۶‬۔ذ ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔اہپڑۺیکۺوچیٹ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔ظ َؼ ُۃ ْ َ‬
‫اِل َك ِل۔‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔اکراخےنۺاکۺزمدنر۔‬
‫َ‬
‫ر َؽع ۔‬ ‫)۔ص ِاؼ ُل اػـ َْؼ ْ‬‫(‪۱۸‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔امدلارنںۺیکۺاشؿۺنۺوشتک۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َُ َْ‬
‫(‪ )۱۹‬۔ طخاؼۃ األث ِر ق ِاء۔‬
‫(‪)۱۸‬۔دویارۺیکۺڑھگی۔‬
‫َ َُ ْ‬
‫اِل َد ِار۔‬
‫(ۺ‪)۱‬۔داصۃ ِ‬
‫(‪)۱۹‬۔ملقۺاکۺبن۔‬
‫َ ُ َْ َ‬
‫)۔ر قْذۃ اػظػ ِم۔‬ ‫(ۻ‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۲۰‬۔زبنیۺاکۺملقۺرتاش۔‬
‫َُ‬
‫(‪)۴۲‬۔ ِؼ ْ َِباۃ ز قْ َؽ َب ۔‬
‫التن ِرین (‪)۱۷‬‬
‫(ہینثتۺانرۺامسۺعمجۺیکۺامسۺاظرہۺیکۺرطػۺااضتف)‬
‫َ رعیبۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫ُ ْ ْ‬
‫(‪)ُ ۱‬ؼ َو شطو اْلَع َت َكۃ‬
‫ۺےکۺالمزنی۔‬ ‫)۔الربئریی ْ ُ‬ ‫(‪۱‬‬
‫َ‬
‫(‪َ )۴‬ؼذا ِص ُراأل ِم‬
‫(‪)۲‬۔ام َںۺےکۺذجابت۔‬
‫َص‬ ‫(‪َ )۵‬طل ُحو ِؼ ْ َ‬
‫(‪)۳‬۔رصمۺےکۺاسکؿ۔‬
‫َ ْ‬
‫(‪َ )۶‬ح ِدقْظ َتا اْل َ ِدقْ َؽ ِۃ‬
‫(‪)۴‬۔رہشۺےکۺدنۺابغ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۷‬ؽا ِج ُح ْو اْل َ ْد َرد ِۃ‬
‫(‪)۵‬۔دمرہسۺےکۺاکایمبۺۺولگ۔‬
‫َ‬
‫(‪َ )۸‬ج َؽا َحا اػسا ِف ِر‬
‫(‪)۶‬۔رپدنہۺےکۺدنۺابزنۺ۔‬
‫َ َ‬
‫(‪)۹‬ذ َج َرتا ُب ْد َت ٍان‬
‫(‪)َ ۷‬۔ابغۺےکۺدنۺدرتخ۔‬
‫ُ َْ َ‬ ‫َ‬
‫ات۔‬ ‫(ۺ)أح ِادقْث اػطت َف ِ‬
‫(‪)۸‬۔دنزیشاؤںۺیکۺوگتفگ۔‬
‫ْ‬
‫(ۻ ُ)ؼ َد ِر ُدو اْل َ ْص َؿ ِد ۔‬
‫(‪)۹‬۔ادارہۺ َےکۺااسذتہ۔ۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۲‬زط َتا اػؽ ْؿ ِر‬
‫(‪)۱۰‬۔رہنۺےکۺدنۺانکرے۔‬
‫ُ َ‬
‫)د َو ِاصد األبْ َؽ ِاء‬ ‫(‪َ ۱۱‬‬
‫(‪)۱۱‬۔ڑلوکںۺےکۺابزن۔‬
‫َ ْ‬
‫(‪)۱۴‬ؽ َابا اػ ِطفْ ِل‬
‫(‪)۱۲‬۔اہیھتۺےکۺدنۺداتن۔‬
‫ُ ْ ْ‬
‫(‪)َ ۱۵‬ؼ َص ِاـد اػ ِصػ ِم۔‬
‫(‪)۱۳‬۔ملعۺےکۺادارے۔‬
‫ُ َ َ َ‬
‫(‪)۱۶‬د ْؼ َف َتا صا ِفذۃ ۔‬
‫(‪)۱۴‬۔اعہشئۺیکۺدنۺڑُگںیئ۔‬
‫َ َ َ ََ ُ‬
‫اػتطو ِؼ‬ ‫(‪)۱۷‬جا ِفزتا‬
‫(‪)۱۵‬۔اکایمیبۺےکۺدنۺااعنؾ۔‬
‫َ ُْ ْ َ ُ ْ‬
‫ات اْل ُ َص ِػ ِم‬ ‫(‪)۱۸‬ؼدـو ِػف‬
‫(‪)۱۶‬۔ااتسدۺیکۺذہمۺدارایں۔‬
‫َ َ ْ‬
‫)ر ِدقْظ َتا اػ ِكؽْ ِت‬ ‫(‪۱۹‬‬
‫(‪)۱۷‬۔ڑلیکۺیکۺدنۺایلیہسں۔‬
‫ْ‬
‫)د ِطفْ َؽ َتا اػ َك ْح ِر‬ ‫(ۺ‪َ ۱‬‬
‫(‪)۱۸‬۔دنمسرۺیکۺدنۺایتشکں۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫)ض ْر َط َ‬
‫اْلؽْ ِتش ِار‬ ‫ِ‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫(ۻ‪۱‬‬
‫(‪)۱۹‬۔ااظتنرۺےکۺدنۺرمکےۺ۔‬
‫َ َ ُ ْ‬
‫ات اػ ِؿؽْ ِد‬ ‫)َشع‬ ‫(‪ِ ۴۲‬‬
‫(‪)۲۰‬ۺ۔دنہناتسؿۺیکۺاینپمکں۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۱۸‬‬
‫(‪)۱‬ریمشکۺےکۺاباغتۺ‬
‫َ ْ‬
‫)۔ح َدا ِف ُؼ عذ ِؼ ْْی ۔‬ ‫(‪َ ۱‬‬
‫(‪)۲‬اخدلۺ َیکۺدنۺرتھچایں‬
‫َ َ‬
‫)۔ؼشػ َتا خ فا ِػ ٍد۔‬ ‫(‪ِ ۴‬‬
‫ن‬‫ُ‬ ‫پ‬
‫(‪)۳‬ڑلےکۺیکۺدنۺ سلنہں‬
‫ََ ْ َ‬
‫ْسااػ َوػ ِد ۔‬ ‫(‪ِ )۵‬۔ؼ ْر‬
‫(‪)۴‬یٹھچۺےکۺرپنرگاؾ‬
‫َ َ ُ ُْ ْ َ‬
‫(‪ )۶‬۔ بر ِاؼج اػصسػ ِۃ۔‬
‫(‪)۵‬ہبلطۺےکۺےتسب‬
‫َْ َ ُ ُ َ‬
‫)۔ِمطشات اػسل ِب ۔‬ ‫(‪ِ ۷‬‬
‫(‪)۶‬اڈنیلگنۺیکۺڑسںیک‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۸‬۔ذ َو ِارع َب ِر قْسا ِؽ َفا ۔‬
‫(‪)۷‬اچےۺیکۺایپایلں‬
‫ََ ُْ َ‬
‫اي۔‬ ‫ِ‬ ‫اػذ‬ ‫(‪)۹‬۔ طؽ ِاجْی‬
‫(‪)۸‬اشدیۺےکۺارخااجت‬
‫َ‬
‫)۔ؼ َر ِار قْ ُػ اػزواج ۔‬
‫َ‬ ‫(ۺ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬انموقفںۺیکۺاچںیل‬
‫َ َ ُ ْ‬
‫)۔ؼعا ِفد اػ ُـؼ َؽ ِاط ِظ ْ َْی۔‬ ‫(ۻ‬
‫(‪)۱۰‬لوےنۺیکۺدنابایلں‬
‫ُ َ َ‬
‫(‪ )۱۲‬۔ظ ْرسااػذ ْـ ِب۔‬
‫(‪)۱۱‬اہیھتۺےکۺدنۺاکؿ‬
‫ُ َْ ْ‬
‫(‪)۱۱‬۔ اذؽااػ ِطفْ ِل ۔‬
‫(‪)۱۲‬ااحتمؿۺےکۺرپےچ‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان۔‬ ‫ات‬ ‫(‪ )۱۴‬۔ َو َر َظ ُ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬االسػۺےکۺاکرانےم‬
‫ٓ َ َ‬
‫(‪ )۱۵‬۔ َؼا ِث ُر اػدػ ِػ۔‬
‫(‪)۱۴‬دجسمۺےکۺدنانمرے۔‬
‫َ َ ْ‬
‫)۔ؼ َؽ َارتا اْل َ ْد ِج ِد۔‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫(‪)۱۵‬رغمیبۺذہتبیۺےکۺاصقنانت‬
‫َ َ ُ ََ َ َْ ْ َ‬
‫(‪ )۱۷‬۔ خدا ِفر اػثظاط ِۃ اػضر ِبف ِۃ۔‬
‫(‪)۱۶‬۔اسلکیئۺےکۺدنونںۺےیہپ‬
‫َ َ ََ‬
‫(‪ )۱۸‬۔ ص َجػ َتا اػدر َاج ِۃ۔‬
‫(‪)۱۷‬دنہناتسؿۺےکۺاسسنئۺداں‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َُ‬
‫(‪)۱۹‬۔صػ ََم ُء اػس ِك ْف َص ِۃ ِػػ ِؿؽْ ِد ۔‬
‫(‪)۱۸‬لیجۺۺاخےنۺےکۺدنرہپےۺدار‬
‫اػد ْج ِن ۔‬ ‫َ َ‬
‫(ۺ‪)۱‬۔ ح ِاردا ِ‬
‫(‪)۱۹‬درےجۺےکۺہبلط‬
‫ُ َ ُ َ‬
‫(ۻ‪)۱‬۔سلب اػر ِػۺ۔‬
‫(‪)۲۰‬اکایمیبۺےکۺااعنامت۔‬
‫َْ َ‬ ‫(‪َ ۴۲‬‬
‫)۔ج َوا ِف ُز اػطلح ۔‬
‫ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۱۹‬‬
‫(بجۺاضمػۺاہیلۺدعتمدۺوہں)‬
‫َ َ ُ ُ َ َ َ‬
‫اص ُب ْؽد ِظف ِۃ اػرف ِاد‬ ‫(‪)۱‬رر‬
‫)۔اکشریۺیکۺدنبنؼۺیکۺوگیل۔‬ ‫(‪ََ ۱‬‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬
‫اػدقْ ِن‬ ‫َ‬
‫(‪)۴‬أح ِادقث صػَم ِء ِ‬
‫ْ‬
‫(‪)۲‬۔دنیۺےکۺاملعۺیکۺوگتفگ۔‬
‫ْ‬
‫)د ْو ُر َؼ َد ِار ِس اػ ِؿؽْ ِد‬ ‫(‪َ ۵‬‬
‫ۺدمارسۺاکۺرکدار۔‬ ‫(‪)۳‬۔دنہناتسؿۺےک‬
‫َ َ َ ُ َُ َْ ْ َ‬
‫ات أؼ ِر قعا‬ ‫(‪)۶‬ـجَمت ظو ِ‬
‫(‪)۴‬۔ارماکیۺیکۺوفوجںۺےکےلمح۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪ِ )۷‬ػ َدان ُؼ ْد ِػ ِؼ ْي ط َرؽْ َدا‬
‫(‪)۵‬۔رفاسنۺےکۺاملسمونںۺیکۺزابؿۺ۔‬
‫َ ُ ََ َ‬
‫)ر قْذۃ ظػ ِم خا ِػ ٍد‬ ‫(‪ِ ۸‬‬
‫(‪)۶‬۔اخدلۺےکۺملقۺاکبن۔‬
‫(‪)۹‬ظ َر ُۃ ُس ُؼ ْو ُح َجار قہَ‬
‫ِ ٍ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۷‬۔ڑلیکۺیکۺ َدنلبۺایخیلۺاکۺناہعق۔‬
‫ُ‬ ‫َ ْ َُ‬
‫)حط َحطۃ أ ْج ِؽ َح ِۃ اػس ُف ْو ِر‬ ‫(ۺ‬
‫(‪)۸‬۔رپدننںۺےکۺابزؤںۺیکۺڑھپڑھپاٹہ۔‬
‫ْ‬ ‫ُ َُْ َ‬
‫اػتػ ِؼ ْف ِذ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ر‬ ‫اس‬
‫ِ‬ ‫خ‬ ‫(ۻ)َسصۃ‬
‫(‪)۹‬۔اطبلۺملعۺ َےکۺدؽۺیکۺزیتی۔‬
‫ْ‬
‫)رفْ ُت أ ْج َو ِاد اػ َص َر ِب‬ ‫(‪ِ ۱۲‬‬
‫(‪)۱۰‬۔رعبۺےکۺویخسںۺیکۺرہشتۺ۔‬
‫ْ َْ‬ ‫َ ْ ُ َ َ‬
‫ِبع ِۃ‬ ‫(‪)۱۱‬روت زط ِاد ِع اػ ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔اتالبۺےکۺڈنیموکںۺیکۺٓاناز۔‬
‫َص‬ ‫)ج ْو َػ ُۃ َر ِف ْفس ِؼ ْ َ‬ ‫(‪َ ۱۴‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔رصمۺےکۺدصرۺاکدنرہ۔‬
‫ََ َ‬ ‫َ‬
‫)َصقْ ُر ظػ ِم ِمْ ُؼ ْو ٍد‬ ‫(‪ِ ۱۵‬‬
‫(‪)۱۳‬۔ومحمدۺےکۺملقۺےنلچۺیکۺٓاناز۔‬
‫ْ‬ ‫َُ ُ‬
‫(‪)۱۶‬صَمل َؼ َرا ِؽع اػ َف َاب ِان‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔اجاپ َؿۺےکۺاکراخونںۺےکۺزمدنر۔‬
‫ْ َ َ‬
‫)َث ُن أ ْد ِو َر ِۃ اْل َ ْؼػع ِۃ‬ ‫(‪َ َ ۱۷‬‬
‫(‪)۱۵‬۔ہکلمۺےکۺونگنکںۺیکۺتمیقۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َُ‬
‫(‪)۱۸‬زو ُار َر ْوز ِۃ اػؽ ِب‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬ۺ۔یبنۺرکمی ﷺ ےکۺرنۂضۺےکۺزارئنی۔‬
‫َ َ‬ ‫ََ‬
‫(‪)۱۹‬صظ َر َبا َداص ِۃ خا ِػ ٍد‬
‫(‪)۱۷‬۔اخدلۺیکۺڑھگیۺیکۺدنۺلوںایںۺ۔‬
‫ُ ُ َ َْ َ‬
‫(ۺ‪)۱‬س ْول ِر ْجل اػظؽْض ِر‬
‫ۺاگنکرنۺ َےکۺدنونںۺریپنںۺیکۺابملیئ۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۱۸‬ۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(ۻ‪)۱‬تطظد أ ْح َو ِال اػدجؽ ِاء‬
‫(‪)۱۹‬۔دیقویںۺےکۺاحال َتۺاکۺاجزئہ۔ۺ‬
‫َ‬
‫ات أ ْو ُر با۔‬ ‫ُ ُ ُ ََ‬
‫(‪)۴۲‬دط ْور طت َف ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔ۺویرنپۺیکۺڑلویکںۺیکۺےبۺرپدیگ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(ۺ‪)۲‬‬
‫(‪)۱‬رھگۺےکۺرمکےۺیکۺڑھکایکں‬
‫َ َ ْ ُ ُ ْ َ َ ْْ‬
‫(‪)۱‬۔ذك ِابفؽ حجر ِۃ اػكف ِت ۔‬
‫(‪)۲‬نیطسلفۺےکۺولظمومںۺیکۺرفاید‬
‫ََ‬ ‫َ َُ ْ ُ‬
‫(‪)۴‬۔ ِا ْد ِتضاثۃ َؼشػ ْو ِؼ ْي طػ ْد ِس ْْی ۔‬
‫(‪)۳‬راضمؿۺیکۺیٹھچۺےکۺدؿ‬
‫ََ ُ ُ ْ َ َ ْ َ َ‬
‫(‪)۵‬۔أقام صسػ ِۃ رؼزان ۔‬
‫(‪)۴‬وعرتۺےکۺاپزبیۺیک َۺتمیق‬
‫ْ‬ ‫َ َ َْ‬
‫(‪)۶‬۔ ََث ُن خػخ ِال اْل َ ْرأ ِۃ۔‬
‫(‪)۵‬ڑچایۺرھگۺےکۺاجونرنںۺیکۺٓانازںی‬
‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ات َحفْ َو َاؽ َ‬ ‫(‪)۷‬۔ َا ْر َو ُ‬
‫ات ح ِدقْظ ِۃ اْلفْ َواؽ ِ‬
‫ات ۔‬ ‫ِ‬
‫(‪)۶‬کلمۺےکۺڈیلرنںۺاکۺارثنۺرلوخۺ‬
‫ُُ ُ ُ َ ْ َ‬
‫(‪)۸‬۔ؽط ْوذ زص ََم ِء اػ َوس ِن۔‬
‫(‪)۷‬وفویجںۺیکۺدنبنؼۺےکۺافرئ‬
‫ات ۔‬
‫ُْ َ‬ ‫َ ََ ُ ََ‬
‫(‪)۹‬۔سػظات بؽ ِاد ِؼ اػظو ِ‬
‫(‪)۸‬لوزئرڈنیلۺیکۺڑھگویںۺیکۺوبقمتیلۺ۔‬
‫ات ُد َو قْ َ‬ ‫َُ ُ َ َ‬
‫سا ۔‬ ‫(ۺ)۔ظك ْول داص ِ‬
‫(‪)۹‬رفسۺیکۺوسنمیخۺیکۺاالطع۔‬
‫َ َ‬ ‫َ َ‬
‫(ۻ)۔ ِا ْصل ُم ِابْس ِال اػدط ِر ۔‬
‫(‪)۱۰‬رپارمئیۺاوکسؽۺیکۺویٹنھگںۺیکۺدعتاد‬
‫َ ُ ُ‬
‫(‪)۱۲‬۔ص َدد ط ُر ْو ِل َؼ ْد َر َد ٍۃ ِابْ ِت َدا ِف َف ٍۃ ۔‬
‫(‪)۱۱‬جحۺےکۺرفسۺیکۺایترایں۔‬
‫اْلج ۔‬ ‫ات َد َطر ْ َ‬ ‫(‪)۱۱‬۔ا ْص َد َاد ُ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬رعبۺےکۺرمکحاونںۺیکۺےبۺیسح‬
‫ُُ ُ َ ْ‬
‫ْجود ُحع ِام اػ َص َر ِب۔‬ ‫(‪)۱۴‬ۺ۔‬
‫(‪)۱۳‬ااحتمؿۺیکۺاکویپںۺیکۺاجچنۺ۔‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان۔‬ ‫ات‬ ‫(‪)۱۵‬۔ َت َط ُظ ُد ُع َر َ‬
‫اد‬
‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۴‬اکجلۺیکۺڑلویکںۺیکۺےبۺایحیئ۔‬
‫ْ ُ‬ ‫اح ُۃ َط َ‬‫(‪)۱۶‬۔ َو َظ َ‬
‫ات اػع ِػ َف ِۃ۔‬ ‫ِ‬ ‫ف‬ ‫َ‬ ‫ت‬
‫(‪)۱۵‬ویچبںۺےکۺرنےنۺاکۺارث‬
‫َ َ‬ ‫ََ ُ َ‬
‫ات۔‬ ‫(‪)۱۷‬۔اث ُر بع ِاء اػر ِكف ِ‬
‫(‪)۱۶‬لگنجۺےکۺریشۺیکۺرگج‬
‫َْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱۸‬۔ز ِف ُْی ا َد ِد اػض َاب ِۃ ۔‬
‫(‪)۱۷‬اہھتۺیکۺڑھگیۺاکۺۺڈالئ۔‬
‫َ ْ‬
‫(‪)۱۹‬ۺ۔ۺ ِؼ ْف َؽ ُاء َداص ِۃ اػ َف ِد۔‬
‫(‪)۱۸‬رتشۺرمغۺیکۺدنونںۺاٹوگنںۺیکۺابملیئۺ۔‬
‫ُ ُ َ َ‬
‫(ۺ‪)۱‬۔س ْول ِر ْجل اػؽ َص َاؼ ِۃ ۔‬
‫(‪)۱۹‬اتکبۺیکۺوقشمںۺیکۺدعتاد۔‬
‫اب ۔‬ ‫(ۻ‪)۱‬۔ َص َد ُد ََتْر قْ َؽات اػْع َ‬
‫ت‬
‫ِ ِ ِ ِ‬
‫(‪)۲۰‬ویوینرۺیٹسۺےکۺااحتمؿۺےکۺرپےچ۔‬
‫ات ا ْؼت َحان ْ َ‬
‫اِل ِاؼ َص ِۃ ۔‬ ‫(‪)۴۲‬۔ َو َر َظ ُ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۲۱‬‬
‫(ریمضۺیکۺرطػۺااضتف)‬
‫ٓ‬
‫(‪)َ ۱‬ؼا ِر ُب ُؿ ْم‬
‫(‪)۱‬۔اؿۺیکۺرضنرںیت۔‬
‫َ َ‬
‫)ح ِدقْظ ُت ٗہ۔‬ ‫(‪۴‬‬
‫(‪)۲‬۔اسۺاکابغ۔‬
‫َ ُ ْ ُ َ ْ َ ُْ‬
‫(‪)۵‬ردول دوػ ِتعم۔‬
‫(‪)۳‬۔اہمترےۺکلمۺاکۺاقدصۺ۔‬
‫ََ ُ‬
‫)ْجاػ َؿا ۔‬ ‫(‪۶‬‬
‫(‪)۴‬ۺ۔اسۺ(وعرت)یکۺوخبۺوصریتۺ۔‬
‫ُ َ‬
‫(‪)َ ۷‬ب َؿاؤـا‬
‫(‪)۵‬۔اسۺ(وعرت)یکۺرنقنۺ۔‬
‫ََ ُ َ‬
‫اح ِعل ِب ِؿ ْم‬ ‫(‪)۸‬ؽك‬
‫(‪)۶‬۔اؿۺےکۺوتکںۺاکۺوھبانکۺ۔ۺ‬
‫َ‬
‫)ح ِاع ُم ُؼ ِدقْ ِر ق ِت َؽا‬ ‫(‪َ ۹‬‬
‫(‪)۷‬۔امہرےۺعلضۺاکۺرمکحاںۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ)ظ َوا ِف ُم ِؼؽْز َد ِتؽ‬
‫(‪)۸‬۔اہمتری َۺاپتیئۺےکۺۺاپے۔‬
‫ُ‬
‫(ۻ ِ)اؽْ ِك َداط أقْ ِدقْ ِؿ ْم۔‬
‫(‪)۹‬۔اؿۺےکۺاہوھتںۺیکۺاشکدیگۺ۔‬
‫ُ‬ ‫(‪)ُ ۱۲‬ؼ ْد َت ْذ َط َف ُ‬
‫ات َؼ ِدقْ َؽ ِتع ْم۔‬
‫(‪)۱۰‬۔اہمترےۺرہشۺےکۺاہلٹیپس۔‬
‫َ َ ُ َ َ‬
‫(‪ )۱۱‬ا ْوزا ع ِرض ِر ِـن‬
‫(‪)۱۱‬۔اؿۺریقحۺوعروتںۺیکۺاحںیتلۺ۔‬
‫َ‬
‫(‪ِ )۱۴‬ضسا ُء ِإبْ ِر قْ ِظ ٖہ۔‬
‫(‪)۱۲‬۔ا ُسۺےکۺگجۺاکۺڈنکھ۔‬
‫ُ َ‬
‫(‪ )۱۵‬أ ْد َتا ذؽ‬
‫(‪)۱۳‬۔ریتےااتسد۔‬
‫َ َ ُ ُ َْ َ‬
‫(‪)۱۶‬دا صۃ ضرط ِتؽ‬
‫(‪)۱۴‬۔ریتےۺرمکےۺیکۺڑھگیۺ۔‬
‫َ‬
‫(‪َ )۱۷‬وا ِج ُكؽ۔‬
‫(‪)۱۵‬۔ریتاۺرفہضیۺ(ڈوییٹ)ۺ۔‬
‫(‪ِ )۱۸‬ط َؽا ُء َؼ ْد َر َد ِت ِؿ ََم‬
‫(‪)۱۶‬۔اؿۺدنونںۺےکدمرہسۺاکۺنحص۔‬
‫َ‬
‫(‪ُ )۱۹‬ؼ َص ِػ ُؼ ْوا َؼ ْص َؿ ِدؽا ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔امہر ُےۺادارےۺےکۺااسذتہۺ۔‬
‫َْ ُ ْ َ َ‬
‫َس ِتؽ ۔‬ ‫(ۺ‪ِ )۱‬بفـۃ أ‬
‫(‪)۱۸‬ۺ۔ۺاہمترےۺاخدناؿۺاکۺاموحؽۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َُ ُ‬
‫(ۻ‪ )۱‬ظوۃ اؽْ ِت َكا ِـع ََم‬
‫(‪)۱۹‬۔مت َۺدنونںۺیکۺوہایشریۺیکۺاطتق۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪ِ )۴۲‬رظۃ ِث َفا ِب ِؿن۔‬
‫(‪)۲۰‬۔اؿۺوعروتںۺےکۺڑپکنںۺیکۺابریکیۺ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۲۲‬‬
‫(‪)۱‬ریمیۺاشۺرعیۺاکۺرہشہۺ‬
‫ی۔‬ ‫(‪)۱‬۔ ِرفْ ُت َطن ِذ ْصر ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۲‬ۺاسۺےکۺڑلۺےکۺیکۺاسۺلکیئۺ‬
‫َ ُ َ‬
‫(‪)۴‬۔ َدر َاجہ َوػ ِد ٖہ۔‬
‫(‪)۳‬ۺریتۺیۺڑھگیۺاکۺڈالئۺ‬
‫َ َ‬
‫(‪)۵‬۔ ِؼ ْف َؽ ُاء َداص ِتؽ ۔‬
‫(‪)۴‬ۺریتۺیۺویبۺیۺاکۺدنۺہٹپۺ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ِخ ُار ز ْو َج ِتؽ۔‬ ‫(‪)۶‬۔ ِ‬
‫(‪)۵‬ۺاسۺ(رمدۺ)ۺاکۺوتۺہیلۺ‬
‫َ‬
‫(‪)۷‬۔ ِؼ ْؽذ ِط ٖہ۔‬
‫(‪)۶‬ۺاؿۺےکۺاالسۺػۺیکۺدخامۺت‬
‫َْ ُ َ َ‬
‫ات ا ْدل ِط ِؿ ْم ۔‬ ‫(‪)۸‬۔ ِخدؼ‬
‫(‪)۷‬ۺامہۺریۺدجسمۺےکۺدنۺانمۺرےۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۹‬۔ َؼ َؽ َارتا َؼ ْد ِج ِدؽا۔‬
‫(‪)۸‬ۺریتۺےۺوشۺرہۺیکۺاہشۺدتۺ‬
‫َ ُ َ‬
‫(ۺ)۔ذ َؿ َادۃ ز ْو ِج ِؽ۔‬
‫(‪)۹‬ۺاؿۺدنۺویبۺویۺںۺےکۺزویرۺ‬
‫َ‬
‫(ۻ)۔ ُح ِ ُل ز ْو َج ِت ِؿ ََم۔‬
‫(‪)۱۰‬ۺاسۺ(وعرتۺ)ۺاکۺداتسۺہنۺ‬
‫َُ ُ َ‬
‫(‪)۱۲‬۔ظطازـا ۔‬
‫(‪)۱۱‬ۺریتےۺاپۺزبیۺیکۺتمیقۺ‬
‫َ َ َْ‬
‫(‪)۱۱‬۔ ََث ُن خػخا ِػ ِؽ۔‬
‫(‪)۱۲‬ۺاؿۺدنۺےکۺرھگۺیکۺدویارںی‬
‫ُ‬
‫(‪)۱۴‬۔ ُج ْد َران َب ْف ِت ِؿ ََم ۔‬
‫(‪)۱۳‬ۺاؿۺ(وعروتںۺ)ۺیکۺیتسچۺےکۺوفاۺدئۺ‬
‫َ‬ ‫َ ََُ‬
‫اس ِؿن ۔‬ ‫(‪)۱۵‬۔ط َوا ِفد ؽذ ِ‬
‫(‪)۱۴‬ۺاسۺ(وعرت)ۺےکۺوچبںۺیکۺخیچۺنۺاکپۺرۺ‬
‫َُ َ‬
‫(‪)۱۶‬ۺ۔ َرفْ َحۃ ا ْسطا ِػ َؿا ۔‬
‫(‪)۱۵‬ۺمتۺدنۺیکۺریتۺادناۺزیۺ‬
‫ُ‬
‫(‪)۱۷‬۔ َر َؼ َاق ُتع ََم ۔‬
‫(‪)۱۶‬ۺاہمتۺرےۺوتیھکۺںۺاکۺرظنمۺ‬
‫َ ُ ُ‬
‫(‪)۱۸‬۔ َؼؽْش ُر ُحظ ْو ِػع ْم ۔‬
‫(‪)۱۷‬اؿۺ(رمدنۺں)ۺیکۺاکۺیلہۺےکۺاصقنۺانتۺ‬
‫َ ُ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۹‬۔خ َدا ِف ُر ت َداـ ِػ ِؿ ْم ۔‬
‫(‪)۱۸‬ۺاؿۺدنۺیکۺڑھکاؤںۺیکۺٹھکۺٹپۺ‬
‫َ ْ َ َ ُ َ َ‬
‫(ۺ‪)۱‬۔خذخذۃ ظ ْكظ َابا ِت ِؿ ََم ۔‬
‫(‪)۱۹‬ۺاؿۺدنۺیکۺامہمۺؿۺوناۺزیۺ‬
‫َ‬
‫(ۻ‪ )۱‬۔ ِز َفاط ُت ِؿ ََم ۔‬
‫(‪)۲۰‬ۺمتۺدنۺونۺںۺےکۺاہۺھتۺیکۺافصۺیئ‬
‫ََُ ُ‬
‫(‪)۴۲‬ۺ۔ ِر َؽاصۃ اقْ ِدقْع ََم۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۲۳‬‬
‫(امسۺااشرہۺانرۺاشمرۺاہیلۺبجۺرمبکۺوتیفیصۺوہۺ)‬
‫ٰ َ َ‬
‫(‪)۱‬ـذا اػس ِر قْ ُؼ‬
‫(‪)۱‬۔ہیۺراہتس۔‬
‫ُْ ْ َ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۴‬ـا تا ِن اْلجرتا ِن‬
‫ۺرمکے۔‬ ‫(‪)۲‬۔ہیۺدنۺونںۺ‬
‫اػس َل بُ‬ ‫ُ‬ ‫ٰ َُ‬
‫(‪ )۵‬ـؤَل ِء‬
‫(‪)۳‬۔ہیۺبسۺہبلط۔‬
‫َْ ْ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪ )۶‬ذا ِؽؽ اػدا ِف َحا ِن اَل ؼ ِر ِقعفا ِن‬
‫(‪)۴‬۔نہۺدنۺارمیکیۺایسح۔‬
‫ْ َ ْْ َ َ ُ ْ َ َْ َ ُ‬
‫(‪ِ )۷‬تػؽ اْلِر وحۃ اػعؿر با ِف ِفۃ‬
‫(‪)۵‬۔نہۺیلجبۺناالۺاھکنپ۔‬
‫ُ ٰ َ ُْ ُ ُ ْ َ َ ُ ْ َ‬
‫(‪ )۸‬اؤ ػ ِـؽ اْلؤ ِؼؽو ن اػرا ِْلون‬
‫(‪)۶‬۔نہۺکینۺاملسمؿ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َ َ‬
‫َ‬
‫(‪ )۹‬تا ِؽؽ اػد ْوػ َتا ِن اْلؽا ِطدتا ِن‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۷‬۔نہۺدنۺنشیٹپمکۺوکحںیتمۺ۔ۺ‬
‫ُْ ُ ْ ُ َ َ ُ‬ ‫ٰ‬
‫(ۺ) ـ ِذ ِہ اْلرو ب اػدا ِؼفۃ‬
‫(‪)۸‬ۺ۔ہیۺوخںۺرسیۺںیگنج۔‬
‫ْ َ َْ َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ َ‬
‫اػدػ ِدػ َتا ِن اػع ِكْی تا ِن‬ ‫(ۻ) ـا تا ِن ِ‬
‫(‪)۹‬۔ہیۺدنۺڑبیۺزریجنںی۔‬
‫َ ْ َ ُ ْ ْ ُٰ‬ ‫ٰ‬
‫(‪ )۱۲‬ـ ِذ ِہ اػرحراء اػعِبی‬
‫(‪)۱۰‬۔ہیۺڑباۺلگنج۔‬
‫َ َ َ‬
‫(‪ )۱۱‬ذا ِؽؽ اػسا ِف َرا ِن‬
‫(‪)۱۱‬۔نہۺدنۺرپدنےۺۺ۔‬
‫ٰ َ َ ُ‬
‫(‪ )۱۴‬ذ ػؽ اػذا ِرع‬
‫(‪)۱۲‬۔نہۺڑسک۔‬
‫ْ َ َْ َ ُ‬
‫(‪ِ )۱۵‬تػؽ اػؽا ِطذۃ‬
‫(‪)۱۳‬۔نہۺرننشۺداؿ۔‬
‫ٰ ُ َ َْ َ‬
‫(‪ )۱۶‬ـؤ َل ِء اْلُؤ د َبا ُت‬
‫(‪)۱۴‬۔ہیۺبسۺابۺادبۺڑلایکںۺ۔‬
‫َْ َ ُ‬ ‫ٰ‬
‫اْل ِدقْظۃ‬ ‫(‪ )۱۷‬ـ ِذ ِہ‬
‫(‪)۱۵‬۔ ُہیۺابغ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۸‬أؤ ِػـؽ اػط َت َفا ُت‬
‫(‪)۱۶‬۔نہۺبسۺڑلایکں۔‬
‫ْ َ ْ ُ ْ َ ُ َْ ْ َ ُ‬
‫(‪ِ )۱۹‬تػؽ اَلض ِؽفۃ اِل ِؼفػۃ‬
‫(‪)۱۷‬۔نہۺوخبۺوصر َتۺرتاےنۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ َ َ ْ‬
‫(ۺ‪ )۱‬اؤ ػ ِـؽ اْل ُ َؿذ ُب ْو ن‬
‫(‪)۱۸‬۔نہۺبسۺذہمبۺولگ۔‬
‫َ َ ْ َ َ َ َْ ْ َ‬
‫(ۻ‪ )۱‬ذ ا ِؽؽ اػطتفا ِن اػؽ ِذفسا ِن‬
‫(‪)۱۹‬۔نہۺدنۺتسچۺونوجاؿ۔‬
‫ْ َ ْ ْ ُ ُْ ْ َ ُ‬
‫(‪ِ )۴۲‬تػؽ اػ ِكؽت اْل ِسفصۃ‬
‫(‪)۲۰‬۔نہۺرفامںۺربدارۺڑلیک۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۲۴‬‬
‫(‪)۱‬نہۺدنۺایٹیسں۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱‬۔تا ِؽؽ اػرط َارت ِان۔‬
‫(‪)۲‬ۺنہۺدنۺڈراۺویئر۔‬
‫َ َ َ َ‬
‫(‪)۴‬۔ذا ِؽؽ اػدا ِفظ ِان۔‬
‫(‪)۳‬ۺنہۺدنۺرہےۺرھبۺےۺتیھکۺ‬
‫ْ ُ َ ََ‬ ‫َ َ َْ َ َ‬
‫اْلظل ِن اْلخْض ِان ۔‬ ‫(‪)۵‬۔ذا ِؽؽ‬
‫(‪)۴‬ۺہیۺدنۺوخۺبۺوصۺرۺتۺرمۺےغۺ‬
‫َْ ْ َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ َ‬
‫اػدقْع ِان اِل ِؼفل ِن۔‬ ‫(‪)۶‬۔ـذ ِان ِ‬
‫(‪)۵‬ۺنہۺڑبیۺںیٹیلپۺ‬
‫ْ َ ُ ُ ْ ُ ْ َ َْ ُ‬
‫(‪)۷‬۔ ِتػؽ اػرحون اػع ِكْیۃ ۔‬
‫(‪)۶‬ۺہیۺدنۺٹیلپۺافۺرؾۺ‬
‫ٰ َ َ َْ‬
‫(‪)۸‬۔ـذ ِان اػر ِرفط ِان۔‬
‫(‪)۷‬ۺہیۺدنۺدنیگۺںیۺ‬
‫َ َ ْ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۹‬۔ـات ِان اػع َرات ِان۔‬
‫(‪)۸‬ۺنہۺدنۺدراۺزۺاقۺتمۺوھگۺڑۺےۺ‬
‫َ َْ‬ ‫َ َ َْ‬
‫(ۺ)۔ذا ِؽؽ اػط َر َد ِان اػس ِو قل ِن۔‬
‫(‪)۹‬ۺہیۺدنۺملقۺرتۺاشۺ۔‬
‫َ َ ْ َ‬
‫(ۻ)۔ـات ِان اْل ِ ْ َِبات ِان‬
‫(‪)۱۰‬ۺنہۺدنۺرنزۺانےمۺ‬
‫َ‬ ‫َ َ َْ ْ َ َ َْ ْ َ‬
‫(‪)۱۲‬۔تا ِؽؽ اِل ِر قدت ِان اػفو ِؼفت ِان ۔‬
‫(‪)۱۱‬ہیۺااتسۺینۺ‬
‫ٰ ْ ُ‬
‫(‪ )۱۱‬۔ـ ِذ ِہ اْل ُ َص ِػ َؼۃ۔‬
‫(‪)۱۲‬ۺہیۺیلقۺ‬
‫ََ ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬
‫ااْلَمل۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔ـذ‬
‫(‪)۱۳‬ۺہیۺڈراۺےم‬
‫سح ف ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ٰ‬
‫ات ۔‬ ‫(‪)۱۵‬۔ـ ِذ ِہ اْل َ ْ َ ِ‬
‫(‪)۱۴‬ۺنہۺدنۺرجنپے‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۱۶‬۔ذا ِؽؽ اػظط َر ِان۔‬
‫(‪)۱۵‬ۺہیۺعفنۺشخبۺاجتۺرتۺ‬
‫َ َ ُ ُْ ْ َ ُ‬ ‫ٰ‬
‫اػتجارۃ اْلر ِِبۃ۔‬ ‫(‪)۱۷‬۔ـ ِذ ِہ ِ‬
‫(‪)۱۶‬ۺنہۺوخۺبۺوصرۺتۺڑُگۺایۺ‬
‫ْ َ ُ ْ َ ُ َْ ْ َ ُ‬
‫(‪)۱۸‬۔ ِتػؽ اػدؼفۃ اِل ِؼفػۃ۔‬
‫(‪)۱۷‬ۺنہۺدنۺےکپۺوہۺےئلھپۺ‬
‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫از َج ِان۔‬ ‫ِ‬ ‫اػؽ‬ ‫ان‬ ‫ِ‬ ‫ر‬ ‫َ‬ ‫ؼ‬ ‫اػث َ‬ ‫(‪ )۱۹‬۔ ذا ِؽؽ‬
‫ُ‬ ‫(‪)۱۸‬ۺنہۺدنۺتفہۺرنۺزےۺ‬
‫َ‬ ‫َ َ َْ َ‬
‫اِل ِر قْ َدت ِان األ ْد ُك ْو ِصف َت ِان ۔‬ ‫(ۺ‪)۱‬۔تا ِؽؽ‬
‫(‪)۱۹‬ۺہیۺومۺیٹۺرمۺیغۺ‬
‫َ َ َ ُ َ َْ ُ‬ ‫ٰ‬
‫(ۻ‪ )۱‬۔ـ ِذ ِہ اػدجاجۃ اػد ِؼفؽۃ۔‬
‫(‪)۲۰‬ۺہیۺدنۺڑبۺےۺاہۺؽۺ‬
‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َ َ‬
‫(‪)۴۲‬۔ـات ِان اػظاص َت ِان اػع ِك ْ َْیت ِان۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۲۵‬‬
‫ٌَ‬ ‫َْ ْ ُ‬
‫(‪)۱‬اَل ض َرا ن ُؼ ْو ِرظۃ‬
‫(‪)۱‬۔اش ْںیخۺےتپۺدارۺںیہ۔‬
‫َ ُ‬
‫(‪ )۴‬ا َػرأی َد ِدقْ ٌد‬
‫(‪)۲‬۔راےۺدرتسۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َْ َ ُ‬
‫(‪ )۵‬اػ ُصَم ل ُؼتْ َص ُك ْو ن‬
‫(‪)۳‬۔زمدنرۺےکھتۺامدنہۺںیہ۔‬
‫َ َ ُ َ‬
‫َش ٌس‬ ‫(‪)۶‬اػؽ ِؼر ِ‬
‫(‪)۴‬۔اتیچۺدنتۺوخۺےہ۔‬
‫َ ْ َ َْ ُ َ َ ٌ‬
‫(‪)۷‬اَل ؽؿا ر طا ِفزۃ‬
‫(‪)۵‬۔رہنںیۺاجریۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۸‬اػز َكا ُب عثفْ ٌػ‬
‫(‪)۶‬۔رہکاۺانھگۺےہ۔‬
‫َ ُْ ُ‬
‫ِل ْؽ ِدی َبا ِد ٌل‬ ‫(‪ )۹‬ا‬
‫)۔وفیجۺاپسیہۺاہبدرۺےہ۔‬ ‫(‪۷‬‬
‫(ۺ) َا َػػص ُب ُؼ َؽذطٌ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫تسچۺانبےنۺناالۺےہ۔‬ ‫(‪)۸‬۔لیھکۺ‬
‫َ ْ َُ ُ َ َ َ ٌ‬
‫(ۻ) اْلؽا ِشر خل بۃ‬
‫(‪)۹‬۔نیسۺاجذبۺرظنۺںیہ۔‬
‫ٌ‬ ‫ُ‬
‫ْل ُر ْو ن َؼ ِؽ ْف َصۃ‬ ‫(‪)َ ۱۲‬ا ْ ُ‬
‫(‪)۱۰‬۔ےعلقۺوبضمطۺںیہ۔‬
‫َ ُْ َ َ ٌ‬
‫(‪ )۱۱‬ا ِػر قح صا ِرطۃ‬
‫(‪)۱۱‬۔زیتۺوہاۺٓادنیھۺےہ۔‬
‫ََْ ْ ُ ُ ْ ٌَ‬
‫(‪ )۱۴‬اَل رض ّم ِدبۃ‬
‫(‪)۱۲‬۔زنیۺطحقۺزدہۺےہ۔‬
‫َ َْ َ ُ َ‬
‫(‪ )۱۵‬اػظ َؽا صۃ ع ْ ٌّن‬
‫(‪)۱۳‬۔انقتعۺزخاہنۺےہ۔‬
‫َ َْ َ ُ َ َ ٌ‬
‫ْلا ِطػۃ ِْجفْػۃ‬ ‫(‪ )۱۶‬ا‬
‫(‪)۱۴‬۔سبۺوخب َۺوصرتۺےہ۔‬
‫َ‬
‫(‪ )۱۷‬ص ِ ٌل ُؼ َؿذ ٌب‬
‫(‪)۱۵‬۔یلعۺذہمبۺےہ۔‬
‫َ ََ َُْ ُ ْ َ‬
‫(‪ )۱۸‬اػتل ِؼفذ ط ِاِھو ن‬
‫(‪)۱۶‬۔ہبلطۺدھجمسارۺںیہۺ۔‬
‫َ ُْ ُ ْ ُ َ َ ٌ‬
‫(‪ )۱۹‬اػظرو ر ذا ِـظۃ‬
‫(‪)۱۷‬۔لحمۺدنلبنابالۺںیہۺ۔‬
‫َ َْ‬
‫(ۺ‪ )۱‬اػط َر َدا ِن َجا ِ َِما ِن‬
‫(‪)۱۸‬۔دنونںۺوھگڑےۺرسشکۺںیہ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ ْ‬
‫(ۻ‪ )۱‬اْل َ ْد َر َد َتا ِن ِْجفْػ َتا ِن‬
‫(‪)۱۹‬۔دنونںۺدمرےسۺوخبۺوصرتۺںیہ۔‬
‫َ‬
‫ر َكا ُح ُؼت ِظ ٌد‬‫(‪َ )۴۲‬اْل ِْ ْ‬
‫(‪)۲۰‬۔رچاغۺرننشۺےہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۲۶‬‬
‫(‪)۱‬۔امںۺنیگمغۺےہ‬
‫َ ُ ُ َ ُْ ْ َ ٌ‬
‫(‪ )۱‬۔األم ِمزوؽۃ۔‬
‫(‪)۲‬۔اتسرےۺدکمچارۺےہ‬
‫َ ٌ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪)۴‬۔اػؽ ُج ْو ُم َل ِؼ َصۃ۔‬
‫(‪)۳‬۔دنونںۺۺابغۺےنھگۺںیہ‬
‫َ َ‬ ‫َ َْ َ‬
‫ْل ِدقْظ َت ِان ع ِثفْط َت ِان۔‬ ‫(‪)۵‬۔ا‬
‫(‪)۴‬۔ولےٹۺۺاصػۺرھتسےۺںیہ‬
‫َ ٌَ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۶‬۔األ َب ِار قْ ُؼ ؽ ِش ْفطۃ۔‬
‫(‪)۵‬۔ڑھگیۺاکۺڈالئۺوخبۺوصرتۺےہۺ‬
‫َ َ َ‬
‫)۔ؼ ْف َؽ ُاء اػداص ِۃ ِْجفْ ٌل۔‬ ‫(‪ِ ۷‬‬
‫(‪)۶‬۔دنونںۺرندنشاؿۺدنبۺںیہ‬
‫ََْ‬ ‫َ َ ََ‬
‫(‪)۸‬۔اػؽ ِاطذت ِان ُؼضػظ َت ِان۔‬
‫(‪)۷‬۔ڑلایکںۺمغۺزدہۺںیہۺ‬
‫َ َْ َ َ ُ َ ْ ُ ْ َ ٌ‬
‫(‪)۹‬۔اػطتفات ِمزوؽۃ۔‬
‫(‪)۸‬۔ڑلیکۺتسپۺدقۺےہ‬
‫َْ َ‬
‫(ۺ)۔اػ ِكؽْ ُت ظ ِر ْ َْی ٌۃ۔‬
‫(‪)۹‬۔درسۺاگںیہۺاشکدہۺںیہ‬
‫ٌ‬ ‫ُ‬ ‫َ ُْ‬
‫(ۻ)۔اػط ُر ْول َو ِد ْف َصۃ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔وھپؽۺوخامنشۺںیہ‬
‫َ ََْ ُ َ ٌَ‬
‫(‪ )۱۲‬۔ األزـار را ِفصۃ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔وعرںیتۺدرازاقتمۺںیہ‬
‫َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۱‬۔اػ ِؽ َد ُاء س ِو قْل ٌت۔‬
‫(‪)۱۲‬۔اشںیخۺرہیۺںیہ‬
‫ْضۃ۔ٌ‬ ‫َ َ ْ َ ُ ُ َ ََ‬
‫(‪)۱۴‬۔األضران ُم‬
‫(‪)۱۳‬۔دنونںۺڑلایکںۺمیلعتۺایہتفۺںیہ‬
‫َْ‬
‫(‪ )۱۵‬۔ اػ ِك ْؽ َت ِان ُؼ َت َص ِػ َؼ َت ِان۔‬
‫(‪)۱۴‬۔ااتساینںۺرتتیبۺایہتفۺںیہ‬
‫)۔اػـ ُْؼ َصػ ََم ُت ُؼ َدر َب ٌ‬ ‫َ‬
‫ات۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫(‪)۱۵‬۔اایبنۺےچسۺںیہ‬
‫َ ََْ ُ َ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱۷‬۔األؽ ِكفاء ر ِادظون۔‬
‫(‪)۱۶‬۔دنونںۺڑگایۺوخوصبرتۺںیہ‬
‫َ َ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪)۱۸‬۔اػد ْؼ َف َت ِان ِْجفْػ َت ِان۔‬
‫(‪)۱۷‬۔اطابلتۺیتنحمۺںیہ‬
‫ات ُّمْ َتؿ َد ٌ‬ ‫)۔اػتػْؼ ْف َذ ُ‬ ‫َ‬
‫ات ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪ِ ِ ۱۹‬‬
‫(‪)۱۸‬۔ےچبۺوھبےکۺںیہ‬
‫َ ََْ ُ َ ُ َْ‬
‫(ۺ‪ )۱‬۔األسطال جا ِفصون۔‬
‫(‪)۱۹‬۔اجترتۺاصقنؿۺدہۺےہ‬
‫)۔اػت َج َار ُۃ ُؼ َ‬ ‫َ‬
‫ْض ٌۃ۔‬ ‫ِ‬ ‫(ۻ‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۲۰‬۔دنونںۺاگںیئۺدنۺدراریۺںیہ‬
‫ُ‬ ‫ََْ َ‬
‫(‪)۴۲‬۔اػ َكظ َرت ِان َحػ ْو َب َت ِان ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۲۷‬‬
‫انمبسۺربخںیۺھکلۺرکۺاخیلۺںیہگجۺورکۺرکنۺرھپۺاردنںیمۺرتہمجۺرکن۔‬
‫اردن‬ ‫رعیب‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬
‫لوارۺوہےنۺناےلۺوہایشرۺںیہ‬ ‫ا َػر ِاع ُك ْون ؽ ِكفْ ُح ْون‬
‫َ َ َ‬ ‫َ ْ‬
‫دنۺدلجیۺرکےنۺناےلۺاناکؾۺںیہ‬ ‫اْل ُ َت َد ِارص ِان ط ِاذل ِن‬
‫َ ََ َ ُ َ ٌ‬
‫وغہطۺوخرۺاہجزۺیتمیقۺںیہ‬ ‫ات َِثفْ َؽۃ‬ ‫اػضوار‬
‫َ‬ ‫َ ََ‬
‫دنۺونںۺرفجیۺڈنھٹےۺںیہ‬ ‫اػثل َج َت ِان َب ِار َدت ِان‬
‫امیترۺدارۺوعرںیتۺکینۺںیہ‬ ‫اْل ٌ‬
‫ات‬ ‫َاْل ْ ُ َؼر َز ُ‬
‫ات َر َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫وطاطۺرہاۺےہ‬ ‫ْض‬ ‫َاػْ َك ْك َض ُاء َا ْخ َ ُ‬
‫َ َْ ْ ٓ‬
‫رجمؾۺہنگۺاگرۺےہ‬ ‫اِن ا ِ ٌث‬‫اِل ِ‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬
‫ےنچیبۺناےلۺےچسۺںیہ‬ ‫اػ َكا ِف ُص ْون َر ِادظ ْون‬
‫دنونںۺرہپےۺدارۺدیبارۺںیہ‬
‫َْ‬
‫ْل ِار َد ِان َقظش ِان‬ ‫َا ْ َ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬
‫اتکوبںۺےکۺدنونںۺےلیھتۺےینۺںیہ‬ ‫اػ ِظ َؼ ْس َرت ِان َج ِدقْ َدت ِان‬
‫َ‬ ‫َ َ ُ َ‬
‫دنونںۺکیلبۺوبرڑۺاکےلۺںیہ‬ ‫اػدك ْو َرت ِان َد ْو َدت ِان‬
‫ُ َ ٌْ‬ ‫َ‬
‫لہۺرپاےنۺںیہ‬ ‫اْل َ َح ِار قْث ظ ِد َُیۃ‬
‫ٌ‬ ‫ُ‬ ‫َ ْ‬
‫اھکنپۺاتسسۺےہ‬ ‫اْل ِ ْر َو َحۃ َر ِخفْ َرۃ‬
‫َ ٓ ُ َ ٌَ‬
‫ربنتۺوخبۺوصرتۺںیہ‬ ‫اَل ِؽ َفۃ ِْجفْػۃ‬
‫َ َ ُ ْ ٌ‬
‫رننشۺداؿۺےلھکۺوہےۺںیہ‬ ‫اػؽ َو ِاطذ َؼط ُت ْو َحۃ‬
‫َ ُ َ َ ُ ٌَ‬
‫وھچکاۺتسسۺراتفرۺےہ‬ ‫اػدػ ْحطاۃ َب ِسفـۃ‬
‫َ ُ َ ْ‬
‫ینیچۺیھٹیمۺےہ‬ ‫اػدع ُر ُحػ ٌو‬
‫َ‬ ‫َ ْ َ‬
‫دنۺدرتسۺوخاؿۺےھچبۺوہےۺںیہ‬ ‫اْلَا ِف َدت ِان َؼ ْك ُد ْوس َت ِان‬
‫َ‬
‫اجڑےۺاکۺوممسۺڈنھٹاۺےہ‬ ‫ا ِػذ َت ُاء َب ِار ٌد‬
‫اناپسیتۺیچکۺےہ‬ ‫َْ ََُ ٰ ٌ‬

‫ری ِطج‬ ‫اػعؼث‬
‫ُ‬
‫سطوػۃ ُجحا ‪:‬و ـو رضْی ذـكت أؼہ إیل صرس وترعتہ ِف اْلّنل بصد‬
‫ُ‬
‫ؼا أوزصتہ أن َیطظ اػكاب۔جػس جحا حّت اػصَص وْلا َل ُتص ْد أؼ ٗہ ظام وخػع‬
‫اػكاب ومحػہ صل شؿرہ وذـب بہ إیل أؼہ ‪،‬طػَم رأتہ َصخت‪ ،‬وَیؽ ؼا ـذا؟‬
‫جف ًدا ۔‬
‫طظال ػؿا‪:‬أورفتِن أن أحطظ اػكاب وـا أؽا أمحػہ إػفؽ وظد حطشتہ ِ‬
‫ٌ‬
‫عان ؼػؽ ِف اػزؼان األول ‪،‬وعان ؼثظل عثْی اػذحم َل قؽتطع بؽطدہ‬
‫ٰ‬ ‫‪،‬طجؼع اْلتسك ْ َ‬
‫كْی وظال‪ :‬احتاػوا إِل ِبفػۃ خیػ صِن ْلؼي ـذا ظػفل ‪،‬طَم ظدروا‬ ‫ِ‬
‫طارہ‪،‬طكصث إػفہ وأذخرہ‬‫ػہ صل ذيی ‪،‬طكصث ػہ رجل صاظل أدقب ؼتسف ٌب ٌ‬
‫طظال ػہ‪:‬صاِلن وػؽ اػضن۔‬
‫ظال‪ :‬أرػح اہلل اْلػؽ ‪،‬أؽا ؼتسف ٌب ؼؽج ٌم ۔دصن أؽشر اػػفػۃ ِف ساػصؽ‬
‫‪:‬أي دواء قواطؼ ساػصؽ طأدظفؽ ۔طضدا صػفہ طظال‪ :‬أقؿا اْلػؽ ‪،‬األؼان ؟ظال‪:‬‬
‫صل أن اػكايق ؼن صؼرؽ ذؿر‪،‬طإن‬ ‫ػؽ األؼان‪:‬ظال ‪:‬رأقت ساػصؽ قدل ٰ‬
‫ٰ‬
‫أحككت صاِلتؽ ‪،‬وإن أردت بفان ذػؽ ‪،‬طاحكدن صؽدؽ ‪،‬طإن عان ػظوػيی‬
‫حظفظۃ طخل صِن ‪،‬وإَل طادتظص ؼِن ۔طحكدہ ‪،‬ث رطع اْلػؽ اْللـي‬
‫واحتجب صن اػؽاس ‪،‬وخل وحدہ ؼؿتَم عػَم اؽدػخ قوم ازداد ضَم حّت ـزل‬
‫قوؼا ‪،‬طكصث إػفہ وأخرجہ ۔طظال‬ ‫وخػ ْلؼہ ‪،‬وؼیض ػذػؽ َثاؽفۃ وَشون ً‬
‫‪:‬ؼاتري ؟ظال‪ :‬أصز اہلل اْلػؽ ۔أؽا أـون صل اہلل صزوجل ؼن أن أصػم اػضفب‬
‫‪،‬واہلل ؼا أصرػ صؼری ‪،‬طعفػ أصرػ صؼرؽ؟إّنا َل قعن صؽدی دواء إَل اػضم‬
‫‪،‬طػم أظدر أن أجػب إػفؽ اػضم إَل بؿذہ اػصػۃ ۔طأجازہ وأحدن إػفہ ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۲۸‬‬
‫اخیلۺوہگجںۺںیمۺانمبسۺدتبماۺالرکۺاردنۺںیمۺرتہمجۺرکن۔‬
‫َ ُ َ‬ ‫َ َْ ُ َ‬
‫ہبلطۺاکایمبۺںیہ‬ ‫اػسل ُب‬ ‫ہلیبقۺٓاابدۺےہ‬ ‫اػظ ِكفػۃ ص ِاؼ َر ٌۃ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫طا ِف ُز ْون‬
‫ََُْ ٰ َ‬ ‫ٌَ‬ ‫َ ُ‬
‫اری ابْ ِر َق ُاء دیقی ےبۺوصقرۺںیہ‬ ‫اػد ُر ْو ُس َد ْؿػۃ اابسؼۺٓااسؿۺںیہ األد‬
‫اپینۺاصػۺےہ‬ ‫اػ‬ ‫ر‬ ‫َاػْ َـؼ ُ‬

‫ـاء َ‬ ‫ۺےہ‬ ‫ا‬ ‫ۺرہ‬ ‫ا‬ ‫ڈنھج‬ ‫ُ‬
‫ر‬ ‫َاػْ َص َػ ُم َا ْ َ‬
‫مح‬
‫ٍ‬
‫َْ ْ َُ َ‬ ‫ُ َ‬ ‫َ َُ‬
‫وحضۺدگالۺےہ‬ ‫ِبعۃ ع ِد َر ٌۃ‬ ‫ا ِػ‬ ‫اػتج ُار َوا ِثظ ْون اترجۺاباامتعدۺںیہ‬
‫ََْ َ‬ ‫َ ُ‬
‫دنونںۺاگےۺذحبۺ‬ ‫اػ َكظ َرت ِان‬ ‫اتسرےۺدکمچارۺںیہ‬ ‫اػؽ ُج ْو ُم‬
‫دشہۺںیہ‬ ‫ْ‬
‫َؼذ ُب ْو َح َت ِان‬ ‫ات‬ ‫ََلؼ َص ٌ‬
‫ِ‬
‫َُ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ُْ ُ َ َ‬
‫رمدۺذنیہۺںیہ‬ ‫ِل َؽاۃ ُؼ َصاظ ُك ْون رجمؾۺ ااۺایہتفۺںیہ ا ِػر َجال اذ ِع َف ُاء‬ ‫ا‬
‫َ َ َ َ ُ‬ ‫َ َْ ُ ٌ‬
‫رمیغۺدیفسۺےہ‬ ‫اجۃ‬ ‫اػدج‬ ‫ویمہۺہتخپۺےہ‬ ‫اػط ِاع َؿۃ َقا ِؽ َصۃ۔‬
‫َ‬
‫َبفْز ُاء‬
‫ونکاںۺرہگاۺےہ‬
‫َْ ْ َ ٌَ‬
‫اػ ِك ُئ ص ِؼفْظۃ‬ ‫دنونںۺرمشیۺرنؾۺںیہ‬ ‫َا ْ َ‬
‫ْل ِر قْ َر ِان‬
‫َ‬
‫ؽ ِاص ََم ِن‬
‫َْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫اوگنرۺیکۺلیبۺڑچیھۺ‬ ‫اػع ْر ُم ُؼ َت َد ِػ ٌؼ‬ ‫دنونںۺاطبلۺملعۺ‬ ‫اػسا ِػ َك ِان ؽ ِاد َؼ ِان‬
‫وہیئۺےہ‬ ‫رشدنمہۺںیہ‬
‫َْ‬ ‫ػرك َف ُ‬ ‫َ َ‬
‫دنونںۺزیکشمےۺ‬ ‫اػ ِظ ْر َب َت ِان‬ ‫ایچبںۺرنےنۺنایلۺ‬ ‫ات‬ ‫ا ِ‬
‫َ ُ َ‬
‫رھبےۺوہےۺںیہ‬ ‫ُمْػ ْو َءت ِان‬ ‫ںیہ‬ ‫َباع َف ٌ‬
‫ات‬ ‫ِ‬
‫التن ِرین (‪)۲۹‬‬
‫(امسۺااشرہۺبجۺدتبماۺوہ)‬
‫ٰ َ ََ‬ ‫ٰ َ َُ‬
‫(‪)۱‬ـذا تؽ ْو ٌر َوذ ِػؽ خك ٌاز۔‬
‫(‪)۱‬۔ہیۺونترۺےہۺانرۺنہۺانابنیئۺےہ۔‬
‫(‪)َ ۴‬تاؽ َؽ ُؼ َصػ َؼ َتان َو ٰـ ُؤ ََل ِء َساػ َكاتٌ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۲‬۔نہۺدنۺونںۺہملعمۺںیہۺانرۺہیۺبسۺاطابلتۺںیہ۔‬
‫ٰ َ َ‬ ‫ُ‬ ‫ٰ‬
‫(‪ )۵‬ـ ِذ ٖہ َدك ْو َر ٌہ َوذ ِػؽ ػ ْو ٌح ۔‬
‫(‪)۳‬۔ہیۺکیلبۺوبرڈۺےہۺانرۺنہۺیتختۺےہ۔‬
‫ات ُؼ ْد ِػ ََم ٌت ۔‬ ‫(‪ُ )۶‬ا ْو ٰػـ َؽ تػْؼ ْف َذ ٌ‬
‫ِ ِ ِ‬
‫(‪)۴‬۔نہۺبسۺملسمۺاطابلتۺںیہ۔‬
‫ٰ َُ ََ ُ ْ َ ُ‬
‫(‪)۷‬ـؤَل ِء تل ِؼفْذ َو ِتػؽ ط ُر ْو ٌل ۔‬
‫(‪)۵‬۔ہیۺبسۺہبلطۺںیہۺانرۺنہۺدرسۺاگںیہۺںیہ۔‬
‫ُ‬ ‫ٰ َ‬
‫(‪)۸‬ـ ِذ ٖہ َبظ َر ٌۃ َحػ ْو ٌب‬
‫(‪)۶‬۔ہیۺدندراریۺاگےۺےہ۔‬
‫ْ َ ََ َ ْ‬
‫ان اػ َكفْ ِت‬ ‫(‪ِ )۹‬تػؽ او ِ‬
‫(‪)۷‬۔نہۺرھگۺےکۺربنتۺںیہ۔‬
‫)ـذہ َد َف َار ٌہ َوتػْ َؽ َحاط َلتٌ‬ ‫ٰ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(ۺ ِ ٖ‬
‫(‪)۸‬۔ہیۺومرٹاکرۺےہ َۺانرۺنہۺںیسبۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ٰ‬
‫(ۻ)ـ ِذ ٖہ ُر ُح ٌػ أ ْد ُك ْو ِصف ٌہ۔‬
‫(‪)۹‬۔ ُہیۺتفہۺرنزہۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ٰ َ ُ ُ‬
‫(‪)۱۲‬أ ْوػ ِـؽ س َؿاۃ اْلَس َكخ ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬۔نہۺخبطمۺےکۺابنریچۺںیہ۔‬
‫ْ َ‬
‫(‪ِ )۱۱‬تػؽ ِذ َف ٌاہ َد ْو َد ُاء‬
‫(‪)۱۱‬۔نہۺاکیلۺرکبایںۺںیہ۔‬
‫(‪)۱۴‬تػْ َؽ ُر ُح ْو ٌن َو ٰـذہ َأ َبار قْؼُ‬
‫ِٖ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔نہۺںیٹیلپۺںیہۺانرۺہیۺولےٹۺںیہ۔‬
‫ٰ َ َ ْ ٌ َ َ َ ََ ََ‬
‫(‪)۱۵‬ـذا ؼد ِجد وـات ِان ؼؽارت ِان‬
‫(‪)۱۳‬۔ہیۺدجسمۺےہۺانرۺہیۺدنونںۺانمرےۺںیہ۔‬
‫ٰ ُُ‬ ‫ٰ َ‬
‫(‪ )۱۶‬ذ ِػؽ َؼ ْو ِظ ٌد َوـ ِذ ٖہ ظد ْو ٌر‬
‫(‪)۱۴‬۔نہۺوچاہلۺےہۺانرۺہی َۺاہڈنایںۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ ُ‬ ‫ٰ‬
‫(‪ )۱۷‬ـ ِذ ٖہ َر ْوزۃ األ ْسط ِال‬
‫(‪)۱۵‬۔ہیۺرڈلر ُؿۺاگرڈؿۺےہ۔‬
‫ْ َ َ‬
‫اْلب ِتدا ِفف ِۃ‬ ‫ۃ‬‫ِ‬ ‫د‬ ‫َ‬ ‫ر‬ ‫(‪ٰ )۱۸‬ـ َذان أ ْد َت َاذا اْل َْ ْد َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔ہیۺدنونںۺرپارمئیۺاوکسؽۺےکۺااتسدۺںیہ۔‬
‫اب‬ ‫ك‬ ‫َصاصا اػْ َ‬ ‫(‪َ )۱۹‬ذا ِؽ َؽ ِؼ ْ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔نہۺدنونںۺدرنازےۺےکۺوکاڑۺںیہ۔‬
‫ْ َ َ ٌ َ ََ َ َ‬
‫(ۺ‪ِ )۱‬تػؽ َدر َاجۃ َوـات ِان ص َجػ َت ِان‬
‫لکیئۺےہۺانرۺہیۺدنونںۺےیہپۺںیہۺ۔‬ ‫(‪)۱۸‬۔نہۺاس‬
‫ْ َ َََ ٌ َ ْ ٌَ‬
‫(ۻ‪ِ )۱‬تػؽ ّملت ذؿ ِر قۃ‬
‫(‪)۱۹‬۔نہۺاماہہنۺراسےلۺںیہ۔‬
‫ٰ ُ َ َ ُ َ ََ‬
‫ات ۔‬ ‫(‪)۴۲‬ـؤَل ِء دا ِفظوا اػدفار ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔ہیۺبسۺومرٹۺاکرنںۺےکۺڈراویئرۺںیہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (ۺ‪)۳‬‬
‫اردنولمجںۺاکۺرعیبۺرتہمج۔‬
‫(‪)۱‬۔ہیۺڑسںیکۺںیہۺانرۺنہۺوچرااہۺےہۺ۔‬
‫ٰ َ َ ُ َ ٰ َ َ ْ َ ُ ُُ‬
‫(‪)۱‬۔ـ ِذ ٖہ ذو ِارع وذ ِػؽ ؼطرؼ اػسر ِؼ۔‬
‫(‪)۲‬ہیۺدنونںۺاشکدہۺڑسںیکۺںیہۺ۔‬
‫َ َ َ َ‬
‫(‪)۴‬۔ذا ِؽؽ ذ ِارص ِان َو ِدفْ َص ِان۔‬
‫(‪)۳‬ۺنہۺالینۺٓاامسؿۺےہۺانرۺہیۺےنھگۺابدؽۺںیہۺ‬
‫ٰ َ َ َ ٌ َ ْ َ ُ َ ٰ ُ ُ ْ ٌ َ َْ ٌ‬
‫(‪)۵‬۔ذ ِػؽ ْساء ازرؼ وـ ِذ ٖہ ضفوم ع ِثفطۃ ۔‬
‫(‪)۴‬ۺہیۺرولیےۺانشیٹسۺےہۺانرۺنہۺٹیلپۺافرؾۺےہۺ‬
‫ٰ َ َ ٌ ٰ َ‬
‫(‪)۶‬۔ـ ِذ ٖہ َِمسۃ َوذ ِػؽ َر ِر ْف ٌػ۔‬
‫(‪)۵‬ۺہیۺاہؽۺےہۺانرۺنہۺرلیگیۺےہۺ‬
‫ٌ‬ ‫ٰ َ ٌَ ٰ َ‬
‫(‪)۷‬۔ـ ِذ ٖہ ظاصۃ َوذ ِػؽ ُر َواؼ۔‬
‫(‪)۶‬ۺنہۺناگنشۺنیشمۺےہۺانرۺہیۺاھکنپۺےہۺ‬
‫ٌ‬ ‫ْ َ ْ ٌَ ٰ‬
‫(‪)۸‬۔ ِتػؽ ِؼض َدػۃ َوـ ِذ ٖہ ِؼ ْر َو َحۃ ۔‬
‫(‪)۷‬ۺہیۺبسۺڑلوکںۺےکۺدمرہسۺےکۺااسذتہۺںیہۺ‬
‫ْ ْ‬ ‫ٰ َُ َ َُ‬
‫(‪)۹‬۔ـؤَل ِءئ ا َدا ِتذۃ َؼ ْد َر َد ِۃ اػ ِوػ َد ِان ۔‬
‫ۺالئڑرییۺاکالمزؾۺےہۺ‬ ‫(‪)۸‬ۺہیۺکلبپ ہ‬
‫ٰ َ ُ َ َ ُ ْ َ َْ َ ْ َ َ‬
‫(ۺ)۔ـذا ؼوشػ اػـؼعتك ِۃ اػصاؼ ِۃ ۔‬
‫(‪)۹‬ۺہیۺبسۺدنہناتسینۺاپرٹنمیلۺےکۺاراکؿۺںیہۺ‬
‫ْ‬
‫ـان ِػػ ِؿؽْ ِد۔‬ ‫)۔ـ ُؤ ََل ِء َا ْص َز ُاء اػْ َ ْ َ‬
‫ٰ‬
‫ِب ِػـؼ ِ‬ ‫(ۻ‬
‫(‪)۱۰‬ۺہیۺاہبدرۺریشۺےہۺانرۺنہۺڈروپکۺرکبیۺےہۺ‬
‫ٌَ‬ ‫ْ َ َ‬ ‫ٰ َ َ‬
‫(‪)۱۲‬۔ـذا ا َد ٌد َب ِاد ٌل َو ِتػؽ ذ ٌاۃ َج َكاؽۃ۔‬
‫(‪)۱۱‬ۺہیۺےچسۺنااعقتۺںیہۺانرۺنہۺوھجےٹۺاشفےنۺ‬
‫َ ٌ َ ٌَ َ ْ َ َ َ ُْ َ ٌَ‬ ‫ٰ‬
‫اسْی ع ِاذبۃ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔ـ ِذ ٖہ ِظرص ر ِادظۃ و ِتػؽ اد ِ‬
‫(‪)۱۲‬ۺہیۺدنۺےنکچۺےتپۺںیہۺانرۺنہۺرھکدریۺاشںیخۺ‬
‫ْ َ َ ْ ٌ َ ٌ‬ ‫َ َ‬ ‫ٰ َ‬
‫(‪)۱۴‬۔ـذ ِان َو َرظ ِان ؽ ِاص ََم ِن َو ِتػؽ اض َران خ ِذ َؽۃ ۔‬
‫(‪)۱۳‬ۺہیۺدنونںۺرفجیۺںیہۺانرۺنہۺدنونںۺااملرایںۺںیہۺ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫ٰ َ ََ‬
‫(‪ )۱۵‬۔ ـات ِان ثل َج َت ِان َوتا ِؽؽ ِخ َزاؽ َت ِان۔‬
‫(‪)۱۴‬ۺنہۺرپارمئیۺاوکسؽۺاکۺرجینیمۺےہۺ۔‬
‫ْ َ َ‬
‫اْلب ِتدا ِفف ِۃ۔‬ ‫ۃ‬ ‫د‬‫)۔ذػ َؽ ُؼدقْ ُر اػْ َـؼ ْد َر َ‬‫ٰ‬
‫(‪۱۶‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۳۱‬‬
‫(بجۺامسۺااشرہۺانرۺاشمرۺاہیلۺاکۺومجمہعۺدتبماۺوہ)‬
‫ٌَ‬ ‫ُ‬ ‫ٰ ُْ‬
‫(‪)۱‬۔ـ ِذ ِہ اػظ ْز َكان َح ِدقْ َدقۃ‬
‫(‪)۱‬۔ہیۺرٹپیۺولےہۺیکۺےہ۔‬
‫ُ ْ ٰ َ ُْ َ ْ ُ ْ َ َ ُ ْ َ‬
‫(‪ )۴‬أوػ ِـؽ اْلؿؽ ِددون ب ِارصون‬
‫(‪)۲‬۔نہۺارئنیجنۺامرہۺںیہ‪.‬‬
‫ُ ْ ٰ َ ُْ َ ُ َ ُ ْ َ‬
‫(‪ )۵‬أوػ ِـؽ اػظزاۃ ص ِادػون ۔‬
‫(‪)۳‬۔نہۺاقیضۺااصنػۺنرۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ ََ َ َ‬
‫(‪ )۶‬تا ِؽؽ اْل َ َجػت ِان ذ ْؿ ِر قت ِان ۔‬
‫(‪)۴‬۔نہۺدنونںۺراسےلۺاماہےنۺںیہ۔‬
‫ٌ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ ُ‬
‫(‪ِ )۷‬تػؽ اػد ُح ُب َؼ ََت ِاع َؼۃ ۔‬
‫(‪)۵‬۔نہۺابدؽۺہتۺہبۺہتۺۺںیہ۔‬
‫َ َ ُ َُ ٌَ‬ ‫ٰ‬
‫اػشعات دو ِػفۃ ۔‬ ‫(‪ )۸‬ـ ِذ ِہ ِ‬
‫(‪)۶‬۔ہیۺاینپمکںۺنیبۺاالوقایمۺںیہ۔‬
‫ََْ ُ ُ َ ُ َْ‬ ‫ٰ َُ‬
‫(‪)۹‬ـؤَل ِء األَشار ؼذ ِاضكون‬
‫ےۺولگۺشفدیۺںیہ۔‬ ‫(‪)۷‬۔ہیۺرب‬
‫َ َْ ُ َ ٌَ‬ ‫ٰ‬
‫(ۺ) ـ ِذ ٖہ األخساء ذا ِفصۃ‬
‫(‪)۸‬۔ہیۺرباںایںۺاعؾۺںیہ۔‬
‫ٰ ُ َ ُْ ُ ْ ُ ُ ْ َ ُ‬
‫(ۻ) ـؤَل ِء اِلؽود ذجصان‬
‫(‪)۹‬۔ہیۺوفںیجۺاہبدرۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫ٰ َ َ َ‬
‫(‪)۱۲‬ـذ ِان اػس ِر قْظ ِان ط ِر ْف َح ِان‬
‫(‪)۱۰‬۔ہیۺدنونںۺراےتسۺاشکدہۺںیہ۔‬
‫ٰ َ َ‬
‫(‪ )۱۱‬ـذا اػؽ َك ُاء َد ٌار‬
‫(‪)۱۱‬۔ہیۺربخۺوخشۺنکۺےہ۔‬
‫ٰ َ َ َ‬
‫(‪ )۱۴‬ذ ِػؽ اػؽ ُؼ ْوذ ُج َرا ِف ٌع‬
‫(‪)۱۲‬۔نہۺومنہنۺدشکلۺےہ۔‬
‫َْ ْ َ ُ ُ ْ ُ ْ َ ٌ‬ ‫ٰ‬
‫(‪ )۱۵‬ـ ِذ ِہ اِل ِر قدۃ أدكو ِصفۃ‬
‫(‪)۱۳‬۔ہیۺاابخرۺہتفہۺنارۺےہ۔‬
‫ٰ َ ُْ َ َ َ ْ َ‬
‫(‪ )۱۶‬ـذ ِان اْلوشط ِان ؽ ِذفس ِان‬
‫(‪)۱۴‬۔ہیۺدنونںۺالمزؾۺتسچۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ َ‬
‫(‪ )۱۷‬تا ِؽؽ اػ ِظر َت ِان ِر َوا ِفف َت ِان‬
‫(‪)۱۵‬۔نہۺدنونںۺ َےصقۺۺرنایتیۺںیہ۔‬
‫ٌَ‬ ‫ٰ ْ‬
‫(‪)۱۸‬ـ ِذ ِہ اْل َُؽش ََم ُت ِط َدا ِففۃ‬
‫(‪)۱۶‬۔ہیۺںیمیظنتۺۺاجںۺابزۺںیہ۔‬
‫ات ُؼطفْ َدۃٌ‬ ‫ر َس َػ َح ُ‬ ‫(‪ِ )۱۹‬تػْ َؽ اْل ْ ُ ْ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔نہۺاالطصاحتۺ دیفۺںیہ۔ۺ‬
‫َ‬ ‫ٰ َ َ‬
‫(ۺ‪ )۱‬ـذا اػذ ِاص ُر ُؼ ْر ِت ٌل‬
‫(‪)۱۸‬۔ہیۺاشرعۺربۺہتسجۺوگۺےہ۔‬
‫ٰ َ ْ َ‬
‫(ۻ‪ )۱‬ذ ِػؽ اػ َك ْح ُر ذ ِاخ ٌر‬
‫ۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫(‪)۱۹‬۔نہۺدنمسرۺاھٹںیھٹۺامرات‬
‫ات ُؼ َؿذ َب ٌ‬‫اػساػ َك ُ‬ ‫ٰ َُ َ‬
‫ات‬ ‫(‪ )۴۲‬ـؤَل ِء ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔ہیۺبسۺاطابلتۺابذہتبیۺںیہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۳۲‬‬
‫(‪)۱‬ہیۺوھپۺؽۺےلھکۺوہۺۺےئںیہۺ‬
‫ََْ ُ ََُ َ ٌ‬ ‫ٰ‬
‫(‪)۱‬۔ـ ِذ ِہ األزـار ؼطتحۃ۔‬
‫(‪)۲‬ۺہیۺیئنۺڑھگۺیۺیتمیقۺںیہۺ‬
‫َ َ ُ َْ ْ َ ُ َ ْ َ ٌ‬ ‫ٰ‬
‫(‪)۴‬۔ـ ِذ ِہ اػداصات اِل ِدقدۃ َِثفؽۃ۔‬
‫(‪)۳‬ۺہیۺدنۺونۺںۺارئنیجنۺامۺرہۺںیہ‬
‫َ‬ ‫ٰ َ ْ‬
‫(‪)۵‬۔ـذ ِان اػ ُـؼ َؿ ْؽ َد َد ِان َب ِارص ِان۔‬
‫(‪)۴‬ۺہیۺخلتۺدناۺ دیفۺےہ‬
‫ااػد َو ُاء اػْ ُـؼ ُر ُؼط ْفد۔ٌ‬ ‫ٰ َ َ‬
‫ِ‬ ‫(‪)۶‬۔ـذ‬
‫(‪)۵‬ہیۺاطتقۺنرۺیلقۺۺاامیؿۺدارۺےہ‬
‫ٰ َ َْ َ ُ ْ َ ُ َ‬
‫اْلَمل اػظ ِوي ا ِؼ ْ ٌْی۔‬ ‫(‪)۷‬۔ ـذا‬
‫(‪)۶‬ہیۺاجاپینۺوٹیپۺایسہۺےہ‬
‫)۔ـذہ اػْ َظ َػ ْؽ ُد َو ُۃ اػْ َف َاباؽ َف ُۃ َد ْو َداء۔ُ‬
‫ٰ‬
‫ِ‬ ‫(‪ِ ِ ۸‬‬
‫(‪)۷‬ہیۺدنونںۺرلککۺیتنحمۺںیہ‬
‫ُ‬ ‫ٰ َ ْ َ‬
‫(‪)۹‬۔ـذ ِان اػعا ِت َك ِان ّمْ َت ِؿ َد ِان۔‬
‫(‪)۸‬ہیۺایھچۺڑھگایںۺیتمیقۺںیہۺ‬
‫َ َ ُ َْ ُ َ ٌ‬ ‫ٰ‬
‫اِل ِف َدۃ َِثفْ َؽۃ۔‬ ‫(ۺ)۔ـ ِذ ِہ اػداصات‬
‫(‪)۹‬ۺہیۺدنۺونۺںۺہتخپۺبیسۺےھٹیمۺںیہۺ‬
‫َ َ ُ َْ‬
‫ازج ِان حػو ِان۔‬ ‫اػؽ‬ ‫ان‬ ‫اػت َط َ‬
‫اح‬
‫ٰ َ ُ‬
‫(ۻ)۔ـذ ِان‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬ۺنہۺدنۺونۺںۺیبملۺاشۺںیخۺےّتپۺدارۺںیہۺ‬
‫َ َْ ُ ْ َ‬ ‫)۔ذا ِؽ َؽ اػْ ُض ْ‬
‫َ‬
‫ر َؽ ِان اػس ِو قل ِن ؼو ِرظ ِان ۔‬ ‫(‪۱۲‬‬
‫(‪)۱۱‬نہۺدنونںۺدجسمۺںیۺاشکدہۺںیہ‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ‬
‫(‪ )۱۱‬۔ذا ِؽؽ اػ َـؼ ْد ِج َد ِان ط ِدفْ َح ِان۔‬
‫(‪)۱۲‬نہۺدنۺارسفدہۺڑلایکںۺڑھکیۺںیہ‬
‫ْ َ ْ َ َ َ ََ‬ ‫َ َ ْ‬
‫(‪)۱۴‬۔تا ِؽؽ اػ ِك ْؽ َت ِان اْل ِز قؽت ِان و ِاظطت ِان۔‬
‫(‪)۱۳‬ہیۺاتزہۺوگ َتشۺذلذیےہۺ‬
‫ٌ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬ ‫ٰ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔ـذااػػ ْح ُم اػس ِري ػ ِذقْذ۔‬
‫(‪)۱۴‬ہیۺٹیلپۺافرؾۺاشکدہۺےہۺ‬
‫َ‬ ‫(‪ )۱۶‬۔ ٰـ َذا َ‬
‫اػر ِرفْ ُػ ط ِدفْ ٌح۔‬
‫(‪)۱۵‬ہیۺججۺفصنمۺےہۺ‬
‫ٰ َ َْ ْ َ‬
‫اِض ص ِاد ٌل۔‬ ‫(‪ )۱۷‬۔ ـذا اػظ ِ‬
‫(‪)۱۶‬نہۺدنونںۺدنہناتسینۺوفیجۺاطتقۺنرۺںیہۺ‬
‫َ َ ُْ ْ َ ْ ْ َ َ َ‬
‫(‪ )۱۸‬۔ذا ِؽؽ اِلؽ ِدق ِان اػ ِؿؽ ِدق ِان ظ ِو ق ِان۔‬
‫ْ ُ‬
‫نرین(‪)۳۳‬‬ ‫الت‬
‫(دتبماۺرمبکۺوتیفیص ۺیکۺوصرتۺںیم)‬
‫َْ ُ َ َُ ُ ٌ‬
‫(‪)۱‬۔اػ ِك ْــۃ اػؽ ِشفْطۃ َؼ ْسػ ْو َبۃ‬
‫(‪)۱‬۔اصػۺرھتساۺاموحؽۺرضنریۺۺےہ۔‬
‫ٌ‬ ‫َ ْ َ َ ُ َْ ُ‬
‫اِل ِدقْ َدۃ َر ْص َكۃ‬ ‫(‪ )۴‬اػع ِػَمت‬
‫(‪)۲‬۔یئنۺۺابںیتۺلکشمۺںیہ۔‬
‫َ ْ َ ُ َ َ ُ َ َْ ٌ‬
‫اػروا ِففۃ س ِر قطۃ‬ ‫(‪)۵‬اػ ِظرۃ ِ‬
‫(‪)۳‬۔رنایتیۺہصقۺاوناھکۺےہ۔‬
‫َ ْ َ َ ُ َْ ْ َ ُ َ َ ٌ‬
‫(‪ )۶‬اػودا ِفل اْل ِدقثۃ ؽ ِاطصۃ‬
‫(‪)۴‬۔ےینۺناسلئۺعفنۺشخبۺںیہ۔‬
‫ِلؽْ ِد َق ِان اػْ َظو َق ِان َح ِ َ‬
‫اِض ِان‬ ‫(‪)َ ۷‬ا ْ ُ‬
‫ِ‬
‫(‪)۵‬۔دنۺاطتقۺن َرۺوفیجۺاحرضۺںیہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َْ َ ُ َ ُ َ‬
‫(‪ )۸‬اْل ِػفْطۃ األول ا ُب ْو َبع ٍر‬
‫تۺاوبرکبۺۺدصقیۺریضۺاہللۺۺاعتیلۺہنعۺںیہ۔‬ ‫(‪)۶‬۔ےلہپۺہفیلخۺرضح‬
‫ٰ َ ْ َْ ٌ َ َ َ َ ٌ‬
‫(‪ )۹‬ـ ِذ ٖہ تد ِر قكات أدبفۃ ۔‬
‫(‪)۷‬۔ہیۺۺرتںیتیبۺ‪،‬ادیبۺںیہ۔‬
‫(ۺ) َاْل ْ ُ ْج َت َؼ ُع اػْ َض َر ُِب َطاددٌ‬
‫ِ ِ‬
‫(‪)۸‬۔رغمیبۺاعمرشہۺرخابۺےہ۔‬
‫َ َْ ْ‬
‫(ۻ) اْلَؽْش ُر اػ َك ِؿفْ ُج َد ٌار‬
‫(‪)۹‬۔رفتحۺشخبۺرظنمۺوخشۺنکۺےہ۔ۺ‬
‫َ ٌ‬ ‫َ ُ ْ ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۲‬ا ِػر َقازۃ اػ َك َد ِؽفۃ ُؼ َؽ ِذسۃ‬
‫(‪)۱۰‬ۺ۔ۺامسجینۺنرزشۺتسچۺانبےنۺنایلۺےہ۔‬
‫َ ُْ ْ َ ْ َ َ ُ ْ ُ ُ َ ُ َ َ ٌ‬
‫اْلع ْو ِؼفۃ ؽ ِشفْطۃ‬ ‫(‪)۱۱‬اْلدتذطفات‬
‫(‪)۱۱‬۔رساکریۺاتپسہؽۺاصػۺرھتسےۺںیہ۔ۺ‬
‫ْ ُ ْ‬ ‫َْ ُ‬
‫(‪)۱۴‬اػع ُت ُب اْل َ ِاج َؽۃ ُؼط ِد َد ٌۃ‬
‫(‪)۱۲‬ۺ۔شحفۺرٹلرچیۺاگبڑےنۺناےل َۺںیہ۔‬
‫ٌ‬ ‫َ َ ُ ْ َُ‬
‫(‪ )۱۵‬اػذ َج َرۃ اْل ُ ْو ِرظۃ ُؼ ِشػۃ‬
‫(‪)۱۳‬۔ےتپۺناالۺدرتخۺاسہیۺدارۺےہ۔ۺ‬
‫َ ْ ُ ُ ْ ُ ُْ ْ َ ُ ْ َ َ ُ ْ َ‬
‫(‪ )۱۶‬اِلؽود اْلؽت َِصون صا ِفدون‬
‫(‪)۱۴‬۔حتفۺایبۺوفںیجۺولےنٹۺنایلۺںیہ۔‬
‫اس َج ِدقْ ٌد‬‫(‪َ )۱۷‬اْلَْؽْ َؿ ُج اػد َر ُ‬
‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔اصنبۺمیلعتۺاینۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۱۸‬اػد َو ُاء اْل ُ ُر ُؼ ِطفْ ٌد‬
‫(‪)۱۶‬۔خلتۺدناۺ دیفۺےہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۳۴‬‬
‫(‪)۱‬یتنحمۺہبلطۺاکۺایمۺبۺںیہۺ‬
‫َ َ ُ ُْ َْ ُ ْ َ َ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱‬۔اػسلب اػـؼجت ِؿدون ؽ ِاجحون۔‬
‫(‪)۲‬اچۺدنۺینۺراۺںیتۺدشکلۺںیہۺ‬
‫َ ََ ْ ُ ْ َ ُ َ َْ ٌ‬
‫(‪)۴‬۔اػػف ِایل اػـؼظ ِؼرۃ ب ِدقصۃ۔‬
‫(‪)۳‬ۺدیفسۺرکبیۺۺدنۺدراۺریۺےہۺ‬
‫َ َ ُ َْ ْ َ ُ َ ُ ْ َ ٌ‬
‫(‪)۵‬۔اػذاۃ اػكفزاء حػو بۃ۔‬
‫(‪)۴‬ۺزایۺدہۺذماؼۺاصقنۺؿۺۺدہۺےہۺ‬
‫َ‬
‫)۔ا َػؿ ْز ُل اػْ َعث ْ ُْی ُؼ ٌ‬
‫ْض۔‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪۶‬‬
‫(‪)۵‬ۺدنۺیئنۺومۺرٹۺںیۺزیتۺراتفۺرۺںیہۺ‬
‫َ‬
‫َسقْ َص َتااػد ْ ِْی۔‬ ‫اِلدقْ َد َتان َ‬ ‫(‪ )۷‬۔ َا َػد َف َار َتان ْ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ٹیل َۺےہ ُ ُ َ َ‬ ‫َ‬

‫(‪)۶‬ۺلیمۺرٹنیۺ‬
‫َْ َ‬
‫(‪)۸‬۔اػ ِظس ُار اػدكاؼ ؼتأ ِخ ٌر ۔‬
‫(‪)۷‬ۺاینۺومۺابۺلئۺیتمیقۺےہۺ‬
‫َ‬ ‫َ َْ َ ُ َْ ُ‬
‫اِل ِدقْد َِث ْ ٌْی ۔‬ ‫(‪ )۹‬۔ اِلوال‬
‫(‪)۸‬ۺوھچۺےٹۺرمکےۺاتۺرکیۺںیہۺ‬
‫َ ُْ ُ َ ُ َ ْ َ ُ ُ ْ َ ٌ‬
‫(ۺ)۔اْلجرات اػر ِضْیۃ ؼش ِػؼۃ۔‬
‫(‪)۹‬ۺرپاۺینۺرفۺجیۺرخاۺبۺےہۺ‬
‫ٌ‬ ‫َ َ َ ُ َْ ْ ُ‬
‫(ۻ)۔اػثل َجۃ اػظ ِد َُیۃ َر ِد َففۃ۔‬
‫(‪)۱۰‬الھکۺڑیۺہبلطۺریغۺاحرضۺںیہۺ‬
‫َ ُ َ ُ َ ُ َْ َ ُ َْ‬
‫(‪)۱۲‬۔اػسلب اػل ِصكون ضا ِفكون۔‬
‫(‪)۱۱‬دنۺےئنۺوجۺےتۺیتمیقۺںیہۺ‬
‫َ‬ ‫)۔ا ْْل َذ َاءان ْ َ‬ ‫َ‬
‫اِل ِدقْ َد ِان ث ِـؼفْ َؽ ِان۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۱‬‬
‫(‪)۱۲‬ۺدنہۺناتسۺینۺاسۺسنئۺداںۺامۺرہۺںیہۺ‬
‫َ ََ ُ َ َْ ْ ْ َ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱۴‬۔صػَمء اػس ِكفص ِۃ ِػػ ِؿؽ ِد ب ِارصون‬
‫(‪)۱۳‬ۺوخبۺوصۺرتۺڑچۺایۺاہچہچۺےنۺنایلۺےہۺ‬
‫َ‬
‫اِل ِؼفْ ُل ُؼض ِر ٌد۔‬ ‫)۔ا َػساف ُر ْ َ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۵‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬ۺدنۺونۺںۺایلگۺںۺاصۺػۺرھتسیۺںیہۺ‬
‫َ َ َ َ‬
‫(‪)۱۶‬۔ا ِػدع َت ِان ؽ ِشفْط َت ِان۔‬
‫(‪)۱۵‬ۺدنۺڑبےۺوحۺضۺرھبےۺوہۺےئۺںیہۺ‬
‫ْ َ َ َ ُ َ‬ ‫َْ َْ‬
‫ِبع َت ِان اػع ِك ْ َْیت ِان ُمْػ ْوف َت ِان ۔‬ ‫(‪)۱۷‬۔اػ ِ‬
‫(‪)۱۶‬ۺوخۺبۺوصرۺتۺرپۺدےۺےکٹلۺ َوہۺےئۺںیہۺ‬
‫َ ُْ ُ ُ َْ َ ُ َ ٌ‬
‫اِل ِؼفْػۃ َؼ َصػظۃ۔‬ ‫(‪)۱۸‬۔اْلجب‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۳۵‬‬
‫(دتبماۺرمبکۺااضیفۺیکۺوصرتۺںیم)‬
‫رعیب ُۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫ُ َ‬ ‫َ ُ ْ َ‬
‫اػش س ِۃ َوا ِظط ْو ن‬ ‫)رجا ل‬ ‫(‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۱‬۔وپسیلۺنیۺڑھکےۺںیہ۔‬
‫ُ ٌ‬ ‫ُ َ‬
‫)شل اػذ َج َر ِۃ ُم ْ َتد‬ ‫(‪ِ ۴‬‬
‫(‪)۲‬۔درتخۺاکۺاسہیۺدرازۺےہ۔‬
‫َ ٌَ‬ ‫ْ‬
‫(‪َ )۵‬ح َدا ِف ُؼ اْل َ ِدقْ َؽ ِۃ ُؼ َؽدظۃ‬
‫(‪)۳‬۔رہشۺےکۺابغۺرتبیتۺنارۺںیہ۔‬
‫ْ ٌ‬ ‫َْ‬
‫(‪َ )۶‬و َدا ِف ُل اػؽظ ِل ُؼ ِر ََیۃ‬
‫)۔ابرۺربداریۺےکۺناسلئۺٓاراؾۺدہۺںیہ۔‬ ‫(‪۴‬‬
‫َ ٌَ‬ ‫َُْ ُ َ‬
‫(‪ )۷‬أَسۃ خا ِػ ٍد ـا ِؽـۃ‬
‫(‪)۵‬۔اخدلۺاکۺاخدناؿۺوخشۺےہ۔‬
‫َ ُ َ َ َْ َ‬
‫اِل ََم ص ِۃ‬ ‫اہلل صل‬ ‫(‪ )۸‬قد ِ‬
‫(‪)۶‬۔اہللۺاکۺدتسۺدقرتۺ(ڑبی)امجتعۺرپۺےہ۔‬
‫َ ُ ْْ ُ ُ ٌ‬
‫)د ْص َوۃ اْلَشػ ْو ِم َّما َبۃ‬ ‫(‪۹‬‬
‫ۺوبقمؽۺےہ۔‬ ‫)۔ولظم َؾۺ َیک ُۺاکپ ْر َ َ‬ ‫(‪۷‬‬
‫َ‬
‫(ۺ) ُؼ َرا حكۃ اػعذا ِب صا ٌر‬
‫(‪)۸‬۔وھجےٹۺیکۺتبحصۺبیعۺےہ۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ ْ ََ‬
‫(ۻ) خ ْ ُْی اػعل ِم َؼا ظل َو َدل‬
‫(‪)۹‬۔ َرتہبۺالکؾۺنہۺ َےہۺوجۺمکۺوہۺانرۺاجعمۺوہ۔‬
‫ْ ُ ْ َ َ ٌ‬
‫(‪)۱۲‬أػ َوا ن األ ْز ـا ِر زا ِـ َفۃ‬
‫(‪)۱۰‬۔وھپولںۺےکۺرگنۺدکمچارۺںیہ۔‬
‫ٌ َ‬ ‫ُ ْ‬
‫(‪َ )۱۱‬ح َفا ۃ ِاَلؽْ َدا ِن ِشل زا ِف ٌل‬
‫(‪)۱۱‬ااسنؿۺیکۺزدنیگۺڈیتلھۺاھچؤںۺےہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫اَل َؼۃ ْاْل ْد َل ؼ َفۃ ُ‬ ‫َ ُْ ُْ‬
‫ش ٌؼ‬ ‫ِ‬ ‫ؼ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪ )۱۴‬تا ِر قخ‬
‫(‪)۱۲‬۔ملسمۺوقؾۺیکۺاترخیۺرننشۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ ُْ‬ ‫َْ ُ‬
‫اػدفا ح ِۃ ؼدـو ِػفۃ اْلعو ؼ ِۃ‬ ‫(‪ )۱۵‬تؽ ِذفْط ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔رفسۺوکۺتسچۺناعفؽۺانبانۺوکحتمۺیکۺذہمۺداریۺےہ۔‬
‫ٌ‬ ‫َ ٌَ‬ ‫َ ُ َ ْ‬
‫(‪ِ )۱۶‬وَل َقۃ عذ ِؼ ْْی ِؼؽْسظۃ ِد َفا ِح ِفۃ‬
‫(‪)۱۴‬۔ریمشکۺاکۺوصہبۺریسۺنۺرفتحیۺاکۺالعہقۺےہ۔‬
‫َْ َ َ ْ َ ٌ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪ )۱۷‬سػ ُب ع ْد ِب اْلل ِل ط ِر قزۃ‬
‫بلطۺرکانۺرفضۺےہ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۵‬۔الحؽۺامکیئۺاکۺ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪َ )۱۸‬را ِح ُب اػشع ِۃ تا ِج ٌر َؼذ ُؿ ْو ٌر‬
‫(‪)۱۶‬۔ینپمکۺناالۺوہشمرۺاترجۺےہ۔‬
‫ْ َ ُ ْ ْ ُ َْ ٌ َ َ َ َ‬
‫اػزرا ص ِۃ‬ ‫(‪ِ )۱۹‬اظ ِترا د اػ ِؿؽ ِد ؼصت ِؼد صل ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔دنہناتسؿۺیکۺافکتیۺاعشریۺاکتشۺاکریۺرپۺیکٹۺوہیئۺےہ۔‬
‫ٌَ‬ ‫َ ُ َْ ٰ َ َ‬
‫(ۺ‪ِ )۱‬ا َؼا سۃ اَل ذ ی ص ِن اػس ِر قْ ِؼ َر َدظۃ‬
‫(‪)۱۸‬۔راہتسۺےسۺفیلکتۺدہۺزیچۺدنرۺرکانۺدصہقۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ ْ َ ُ ْ َ ْ َ َ ُْ ُ ْ َ ُْ ْ‬
‫اہلل‬
‫ِ ِ‬ ‫ِف‬ ‫ض‬ ‫ض‬ ‫اہلل و اػك‬ ‫(ۻ‪ )۱‬اطزل اَلصَم ِل اْلب ِِف ِ‬
‫(‪)۱۹‬۔بسۺےسۺالضفۺلمعۺاہللۺےکۺےیلۺتبحمۺرکانۺانرۺاہللۺےکۺےیلۺرفنتۺرکانۺےہ۔‬
‫ٌ َ َ‬ ‫َ ُ َْ ٰ‬ ‫اػسر قْؼ َض ٌض اػْ َك َ‬ ‫َ ُ َ‬
‫َص َو عػ اَل ذ ی َو َر د اػدل ِم‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪ )۴۲‬حؼ‬
‫(‪)۲۰‬۔راہتسۺاکۺقحۺرظنۺاکھجانۺ‪،‬ۺفیلکتۺدہۺزیچۺدنرۺرکانۺانرۺالسؾۺاکۺوجابۺدانیۺےہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۳۶‬‬
‫(‪)۱‬رمکۺےۺاکۺرچاۺغۺرنۺنشۺےہۺ‬
‫َ‬
‫اْل ْج َر ِۃ ُؼت ِظ ٌد۔‬ ‫اح ْ ُ‬ ‫ر َك ُ‬
‫)۔ؼ ْ‬ ‫(‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۲‬ۺرکۺ۔یۺاکۺاپۺایۺوٹۺاٹۺوہۺاۺےہۺ‬
‫س ٌۃ۔‬ ‫)۔ظا ِف َؼ ُۃ اػْ ُع ْر ِس ُؼع َ َ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪۴‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬ۺڑسۺکۺیکۺڑیھبۺتخسۺےہۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪ُ )۵‬ؼ ْز َد ِح ُم اػذ ِارع ذ ِدقْ ٌد۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۴‬ۺاطۺبلۺملعۺاکۺاچۺؽۺنلچۺااھچۺےہۺ‬
‫ُ َ‬
‫)۔د ْ َْیۃ اػسا ِػ ِب َج ِف َد ٌۃ۔‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫(‪)۵‬یلجبۺےکۺدنۺبلبۺرنۺنشۺںیہۺ‬
‫َ‬ ‫َْ َ ْ ََْ َ َُ‬
‫(‪ِ )۷‬۔ؼركاحا اػعؿر ب ِاء ؼت ِظد ِان۔‬
‫(‪)۶‬ۺڑپکۺےۺیکۺاجتۺۺرتۺافۺدئۺہۺدنمۺےہۺ‬
‫َ ُ َ‬
‫)۔ت َارۃ اػث ْو ِب ُؼ ِطفْ َد ٌۃ۔‬ ‫(‪ِ ۸‬‬
‫تمیقۺمکۺےہۺ‬ ‫(‪)۷‬ۺرۺ َاسۺےلۺ ْیکۺ َ‬
‫َ‬
‫(‪)۹‬۔ ث َـؼ ُن اػ َـؼ َجػ ِۃ ظ ِػفْ ٌل ۔‬
‫(‪)۸‬ۺاہللۺےکۺرلوۺؽۺبیغۺداۺںۺںیہۺ‬
‫َْ‬ ‫َ ُ ْ ُ َ‬
‫اہلل صا ِػ ُـم اػضفْ ِب ۔‬ ‫(ۺ)۔ردول ِ‬
‫(‪)۹‬ۺکلمۺاکاقۺونۺؿۺااھچۺےہۺ‬
‫َ ُ ُ ْ ْ‬
‫(ۻ) ۔ ظاؽ ْون اػ ُـؼػ ِؽ َج ِف ٌد۔‬
‫(‪)۱۰‬ۺاخۺدلۺیکۺونۺرکۺاینۺاامیۺؿۺداۺرےہۺ‬
‫َ ُ َ َ ٌ‬
‫(‪)۱۲‬۔خ ِاد َؼۃ خا ِػ ٍد ا ِؼفْ َؽۃ۔‬
‫(‪)۱۱‬ۺ ُسعااۺدۺیکۺایلیہسۺںۺمیلعتۺایۺہتفۺںیہۺ‬
‫ات ُد َص ٍاد ُؼ َت َص ِػ ََم ٌت۔‬ ‫)۔راح َك ُ‬
‫ِ‬
‫(‪َ ۱۱‬‬
‫(‪)۱۲‬ۺرۺاضمۺؿۺاکۺہنیہمۺابۺربۺتکۺےہۺ‬
‫ٌ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۴‬۔ذ ْؿ ُر َر ْؼزان ُؼ َك َارؽ۔‬
‫(‪)۱۳‬ۺدنیگۺاکۺۺرگنۺرسخۺےہۺ‬
‫َ ُ ْ ُ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔ػ ْون اػع َر ِۃ ا ْ َمح ُر۔‬
‫(‪)۱۴‬االسۺؾۺاکۺاعشۺرۺانمۺنالسۺیتمۺےہۺ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫اْل ْدل ِم ا َؼ ٌن َو َدل ٌم۔‬ ‫(‪ُ َ ِ ۱۶‬‬
‫)۔ذصار ِ‬
‫(‪)۱۵‬ۺاجۺہعمۺیکۺامعۺرںیتۺاشکۺدہۺںیہۺ‬
‫ٌ‬ ‫َ‬
‫اِل ِاؼ َص ِۃ ط ِد ْف َحۃ۔‬ ‫(‪)َ ۱۷‬ؼ َكاِن ْ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬ۺاہللۺےکۺنیلۺرپزیہۺاگۺرںیہۺ‬
‫َُ َ‬
‫اہلل ُؼتظ ْون۔‬ ‫َْ َ ُ‬
‫(‪)۱۸‬۔او ِػفاء ِ‬
‫(‪)۱۷‬ویۺربۺیکۺذہتۺبیۺ تنعۺےہۺ‬
‫ََ َ ُ َ َ َ ٌ‬
‫(‪)۱۹‬۔ثظاطۃ ا ْو ُر با ػ ْص َؽۃ۔‬
‫(‪)۱۸‬ۺومۺمسۺاہبۺرۺوخۺشۺوگاۺرۺےہۺ‬
‫ر ُل َ‬ ‫َ‬
‫اػر ِبفْع َب ِدقْ ٌع۔‬ ‫)۔ط ْ‬ ‫(ۺ‪۱‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۹‬اوکسۺؽۺیکۺسبۺرپاۺینۺےہۺ‬
‫ٌْ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ ْ‬
‫)۔ح ِاطػۃ اػ َـؼ ْد َر َد ِۃ ظ ِد َُیۃ۔‬ ‫(ۻ‪۱‬‬
‫(‪)۲۰‬ۺانشیٹسۺےکۺدنۺونۺںۺٹیلپۺافۺرؾۺاصۺػۺرھتسےۺںیہۺ‬
‫َ ْ َ َ َ‬
‫(‪ )۴۲‬۔ َر ِر ْفطااػ َـؼ َحس ِۃ ؽ ِش ْفط ِان‪.‬‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۳۷‬‬
‫(ربخۺرمبکۺوتیفیصۺیکۺوصرتۺںیم)‬
‫َ َ ٌ‬ ‫ْ َ‬
‫(‪)۱‬اػع ِذ ُب صا َد ٌۃ ظ ِكفْ َحۃ‬
‫(‪)۱‬۔وھجٹۺربیۺاعدتۺےہ۔‬
‫(‪َ )۴‬اْل ْ ُ َصػ ََم ُت ؽ َدا ٌء ُؼ َث َظ َطا تٌ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۲‬۔املعمتۺمیلعتۺای َہتفۺوعرںیتۺںیہ۔‬
‫ٌ‬ ‫َْ َ ُ‬
‫(‪ )۵‬اػ ِظسۃ َح َف َوا ن أ ِػ ْف ٌػ‬
‫(‪)۳‬۔یلبۺاپوتلۺاجونرۺےہ۔‬
‫َ ُ‬
‫(‪ )۶‬اػؽ ْو ُر َدا ِس ٌع ُؼ ِر قْ ٌح‬
‫(‪)۴‬۔رنینشۺاتانبکۺٓاراؾۺدہۺےہ۔‬
‫َ ُ َْ َ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۷‬ا ِػت ِػ ِط ْز ُق ْو ن ُم ََت ٌع ص ِج ْف ٌب‬
‫(‪)۵‬۔یلیٹۺنشیؿۺبیجعۺنرغبیۺااجیدۺےہ۔‬
‫َ َ ٌ َ ٌ َ‬
‫اب صا ِب ٌث‬ ‫(‪ )۸‬ر ذا د ذ‬
‫(‪)۶‬۔راشدۺاکیبرۺونوجاؿۺےہ۔‬
‫َْ ُ َ َ ٌ‬
‫(‪ )۹‬اػ ِؿؽْد ِبل ٌد خ ِر َكۃ‬
‫(‪)۷‬۔دنہناتسؿۺزبسنۺاشدابۺکلمۺےہ۔‬
‫ْ ُ َ ٌَ‬ ‫ََْ‬
‫(ۺ) اَل َد ُب ِحػ َفۃ ِْجفْػۃ‬
‫(‪)۸‬۔ادبۺوخبۺوصرتۺزویرۺےہ۔‬
‫َْ ُ َ َْ‬
‫(ۻ) اػ ِؿؽْد َبػ ٌد ِد ُُیظ َرا ِس ٌی‬
‫(‪)۹‬۔دنہناتسؿۺوہمجریۺکلمۺےہ۔‬
‫َ َ ُ ُ َْ‬
‫(‪ )۱۲‬اػسا ِف َر ۃ ُم ََت ٌع َج ِد قْ ٌد‬
‫(‪)۱۰‬۔وہایئۺاہجزۺیئنۺااجیدۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ ْ َ َ‬
‫(‪ِ )۱۱‬ؽشا ُم ِاَل ْدل ِم ِؽشا ٌم صا ِد ٌل‬
‫(‪)۱۱‬۔االسؾۺاکۺاظنؾۺااصنػۺنرۺاظنؾۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ ُ ْ َ َ‬
‫(‪ )۱۴‬تا ِر قْخ ِاَل ْدل ِم تا ِر قْ ٌخ ِّمفْ ٌد‬
‫(‪)۱۲‬۔االسؾۺیکۺاترخیۺدمعہۺاترخیۺےہ۔‬
‫ٌ ْ‬ ‫َْ‬
‫(‪ )۱۵‬اػ َكا ِر قْ ُس َؼ ِدقْ َؽۃ َؼذ ُؿ ْو َر ٌۃ‬
‫(‪)۱۳‬۔ریپسۺوہشمرۺرہشۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ َ‬ ‫َْ‬
‫(‪ )۱۶‬اػ ُك ْو ِر ْ ِْیی ذا ِص ٌر ِا ْدل ِؼ ٌی‬
‫)۔اامؾۺوبریصیۺاالسیمۺاشرعۺںیہ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪ )۱۷‬أ ُب ْو ـ َر قْ َرۃ َر َحا ِ ُب َؼذ ُؿ ْو ٌر‬
‫(‪)۱۵‬۔اوبرہریہۺریضۺاہللۺہنعۺوہشمرۺاحصیبۺںیہ۔‬
‫ْ ْ‬ ‫َ َْ ُ ٌ‬
‫ْل َفا ُء ذ ْص َكۃ ِؼ َن ِاَل َُیا ِن‬ ‫(‪ )۱۸‬ا‬
‫(‪)۱۶‬۔ایحۺاامی َؿۺاکۺہصحۺےہ۔‬
‫ْ َ ْ َ ٌَ ٌ‬
‫(‪ِ )۱۹‬تػؽ أظ ِؼذۃ َِثفْ َؽۃ‬
‫(‪)۱۷‬۔نہۺیتمیقۺڑپکےۺںیہۺ۔‬
‫(ۺ‪َ )۱‬اْلَْا ُل ش ٌل َزاف ٌل َو َصا ر َق ٌۃ ُؼ ْد َ ََت َدۃٌ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۸‬ۺ۔امؽۺڈیتلھۺاھچؤںۺےہۺانرۺرقضۺناسپۺولاٹایۺاجےنۺناالۺےہۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َْ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬
‫(ۻ‪ )۱‬اْل ُ ْؤ ِؼ ُن ِض ٌر ع ِر قْ ٌم َوا ػطا ِج ُر خ ٌب ػ ِـفْ ٌم‬
‫(‪)۱۹‬۔ومنمۺزعت َۺناالۺرشفیۺےہۺانرۺافقسۺاکمرۺہنیمکۺےہ۔‬
‫َْ‬ ‫َ‬ ‫ََْ‬
‫َل ْز َـ ُ‬
‫اػشقْ ُػ َؼ ْد ِج ٌد ص ِر قْ ٌؼ ِباػظا ِـ َر ِۃ‬ ‫ِ‬ ‫ر‬ ‫(‪ )۴۲‬ا‬
‫(‪)۲۰‬۔ازرہۺرشفیۺاقرہہۺیکۺرپاینۺدجسمۺےہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۳۸‬‬
‫(‪)۱‬زدنیگۺڈیتلھۺاھچؤںۺےہ۔‬
‫َ َْ ُ ٌ َ‬
‫ْل َفاۃ ِشل زا ِف ٌل۔‬ ‫(‪)۱‬۔ا‬
‫(‪)۲‬اایشیۺاکیۺمیظعۺّربۺامظعۺےہ‬
‫ٓ َ َ َ‬
‫(‪)۴‬۔ادفا ظار ٌۃ خ ِس ْ َْی ٌۃ۔‬
‫(‪)۳‬اّمعرۺۺرساکریۺالمزؾۺےہ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬
‫(‪)۵‬۔صَم ٌر ُؼ َوش ٌػ ُحع ْو ِؼ ٌي۔‬
‫(‪)۴‬ہیۺدنونںۺاجاپینۺۺرپصیۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۶‬۔ـات ِان ِؼ ْس َك َص َت ِان َق َابا ِؽف َت ِان۔‬
‫(‪)۵‬رٹنیۺزیتۺراتفرۺلواریۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫)۔اػْظ َس ُار َؼ ْر َع ٌب َ‬ ‫َ‬
‫َسقْ ُع اػد ْ ِْی۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۶‬لوانۺیتمیقۺۺدراتۺےہ۔‬
‫ٌ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)۸‬۔اػذـ ُب َؼ ْص ِدن َِث ْ ٌْی ۔‬
‫(‪)۷‬دہشۺدقریتۺدناۺےہ‬
‫َ‬ ‫َْ‬
‫(‪)۹‬۔اػ َص َد ُل َد َو ٌاء س ِكفْ ِص ٌی۔‬
‫(‪)۸‬ریمشکۺاکیۺایسیتحۺاقمؾۺےہ۔‬
‫َ ْ ْ َ َ ٌَ َ ٌَ‬
‫احفۃ۔‬ ‫(ۺ)۔عذ ِؼْی ؼعاؽۃ ِدف ِ‬
‫(‪)۹‬الؽۺہعلقۺاتریخیۺامعرتۺےہ۔‬
‫َ ْ َ ْ َ ُ َْ ْ َ ُ َ َ ٌ َ ْ َ ٌ‬
‫(ۻ)۔اػظػصۃ اْلؼراء ِصَمرۃ ت ِار ِخیفۃ۔‬
‫(‪)۱۰‬اجاپؿۺاکیۺیتعنصۺکلمۺےہ۔‬
‫ْ ٌ‬
‫)۔ق َابان ُؼػؽ ِر َؽ ِاص ٌي۔‬ ‫(‪َ ۱۲‬‬
‫(‪)۱۱‬اایحءۺاولعلؾۺ دیفۺاتکبۺےہ۔‬
‫اب ُؼ ِطفْ ٌد۔‬ ‫(‪)۱۱‬۔إ ْح َف ُاء اػْ ُص ُػ ْو ِم ِع َت ٌ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬اتفنیۺروضہیۺۺاکیۺیلمعۺزخاہنۺےہ۔‬
‫َ َ َُ َ ٌ ْ ٌَ‬ ‫َ َْ‬
‫اػرز ِو قۃ خ ِز قْ َؽۃ ِصػ ِؼفۃ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔اػط َت َاوی‬
‫(‪)۱۳‬ومحمدۺےکۺدنونںۺامومںۺامرہۺڈارٹکۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ ْ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔خاَل ِمْ ُؼ ْو ٍد دع ُت ْو َر ِان َب ِارص ِان۔‬
‫(‪)۱۴‬تیبۺادقملسۺاملسمونںۺاکۺۂلبقۺانؽۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ََُ‬ ‫ْ ْ‬
‫)۔بفْ ُت اػ َـؼظ ِدس ِظ ْكػۃ ا ْو ٰیل ِػػ ُؼ ْد ِػ ِؼ ْ َْی‬ ‫(‪َ ۱۶‬‬
‫(‪)۱۵‬ارتۺرپدشیۺتہبۺڑباۺوصہبۺےہ۔‬
‫َ ٌ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۱۷‬۔اترابردقش ِوَل َقۃ ع ِك ْ َْی ٌۃ۔‬
‫(‪)۱۶‬اجہعمۺارشہیفۺاکیۺمیظعۺیمیلعتۺادارہۺےہ۔‬
‫َ َْ َ ُ َ ْ َ ُ َ ْ َ َ ٌ َ َ ٌ َ ْ َ ٌ‬
‫َش ِطفۃ ؼصؿدۃ ِدر ِادفۃ ص ِشفؼۃ۔‬ ‫(‪ )۱۸‬۔ اِل ِاؼصۃ األ ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۳۹‬‬
‫(ربخۺرمبکۺااضیفۺیکۺوصرتۺںیمۺ)‬
‫َ ْ َْ ْ َ ُ‬
‫(‪)۱‬خ ُْی اْل ِدق ِث ِعتاب ِ‬
‫اہلل‬
‫(‪)۱‬۔رتہبنیۺابتۺا َہللۺیکۺاتکبۺےہ۔‬
‫َ ْ ْ ُ َ ُ ْ‬
‫ْلع َؼۃ زاػۃ اْل ُ ْؤ ِؼ ِن‬ ‫(‪)۴‬ا ِ‬
‫نمۺیکۺمگۺدشہۺزیچۺےہۺ۔‬ ‫(‪)۲‬۔داانیئۺوم‬
‫َ ْ ُ ُ ْ َ ُ ُْ‬
‫ؤؼ ِن ۔‬ ‫ؤؼن ِؼرأۃ اْل ِ‬‫(‪)۵‬اْل ِ‬
‫(‪)۳‬۔ومنمۺومنمۺاکۺٓاہنیئۺےہ۔‬
‫ُ ْ‬ ‫َ َُ‬
‫(‪)۶‬اػدص ُاء ُؼخ اػ ِص َك َاد ِۃ۔‬
‫(‪)۴‬۔داعۺسابدتۺاکۺزغمۺےہ۔‬
‫َ ُ ُ ُْ َ ْ ُ ْ‬
‫اْل َُی ِان۔‬ ‫(‪)۷‬اػسؿور ذسر ِ‬
‫(‪)۵‬۔اپیکۺاامیؿۺاکۺہصحۺےہ۔‬
‫ُ ُ ُ َْ َ ُ ُ َ َْ‬
‫(‪ )۸‬حب اػدؽفا رأس ع ِل خ ِسفـ ٍۃ۔‬
‫(‪)۶‬۔داینۺیکۺتبحمۺرہۺربایئۺیکۺڑجۺۺےہ۔‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬
‫(‪)۹‬خ ُْی اػ َؿ ْد ِي ـ ْد ُي َِمؼ ٍد۔‬
‫(‪)۷‬۔رتہبنیۺرطہقیۺدمحمۺﷺ اکۺرطہقیۺےہ۔‬
‫َُ ْ َ‬ ‫َْ َ‬
‫(ۺ)اػ ُصػ ََم ُء َو َرثۃ اػ ُصػ ََم ِء۔‬
‫(‪)۸‬۔املعۺاایبنۺےکۺنارث َۺںیہ۔‬
‫َُ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(ۻ)اػدط ُر َو ِدفْػۃ اػشط ِر‬
‫(‪)۹‬۔رفسۺاکایمیبۺاکۺنہلیسۺےہ۔‬
‫َ َْ ْ ُ ُ َ ُ ْ‬
‫اْل ِث۔‬ ‫(‪)۱۲‬اْلؼر ْجاع ِ‬
‫(‪)۱۰‬۔رشابۺانگہۺاکومجمہعۺےہ۔‬
‫َ َْ َ ُ َ َ ْ ُ َ ْ َ‬
‫(‪)۱۱‬اِلرس ؼز ِاؼْی اػذفس ِان۔‬
‫(‪)۱۱‬۔یٹنھگۺاطیشؿۺیکۺابرسنیۺےہ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۴‬ا ِػؽ َد ُاء َح َكا ِف ُل اػذفْس ِان۔‬
‫(‪)۱۲‬۔وعرںیتۺاطیشؿۺےکۺدنھپےۺںیہۺ۔‬
‫ْ ْ‬ ‫اػد َؤال ِؽ ْ‬ ‫ُ ْ ُ ُ‬
‫ر ُػ اػ ِصػ ِم۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱۵‬حدن‬
‫(‪)۱۳‬۔ااھچۺلواؽۺٓادراۺملعۺےہ۔‬
‫َْ َُ َ َ ُ‬
‫اػؽ َد ِاء۔‬ ‫(‪)۱۶‬اػ ِض ْفكۃ ط ِاعؿۃ ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔یلغچۺوعروتںۺاکۺویمہۺےہ۔‬
‫َ َ ْ ُ ْ َ ُ َْ‬
‫اح اػط َرج۔‬ ‫(‪)۱۷‬اػرِب ِؼطت‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔ربصۺاشکدیگۺیکۺاچیبۺےہ۔‬
‫َ ُ َْ ْ ُ َ َ ُ َ‬
‫اس۔‬ ‫(‪)۱۸‬رأس اػصظ ِل ؼداراۃ اػؽ ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔لقعۺیکۺڑجۺۺولوگںۺیکۺاخرطداریۺرکانۺےہ۔‬
‫ُ َ َ‬ ‫َ ْ ْ‬
‫ْلػ ُم َد ِفد األ ْخل ِؼ۔‬ ‫(‪)۱۹‬ا ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔ربدابریۺاالخؼۺیکۺرسدارۺےہ۔‬
‫ُ َ‬ ‫(ۺ‪)َ ۱‬ا ْ َ‬
‫ِل َؼ ُل َد ِطفْ َؽۃ اػر ْح َر ِاء۔‬
‫(‪)۱۸‬۔انٹنۺلگنجۺیکۺیتشکۺےہ۔‬
‫َ َْ َ ُ َ ْ ُ َ ْ ُ َ َ َ َ َ ْ َْ َ‬
‫اب أـ ِل اِلؽ ِۃ ۔‬ ‫(ۻ‪)۱‬اْلدن واْلدْی د ِفد فا ذك ِ‬
‫نھ‬
‫(‪)۱۹‬۔نسحۺانرۺنیسحۺریضۺاہللۺ ماااۺ یتنۺوجاونںۺےکۺرسدارۺںیہ۔‬
‫َُ ْ َ‬
‫ؤؼ ِن َو َجؽۃ اػع ِاط ِر ۔‬
‫ْ‬ ‫َ ُْ‬
‫(‪)۴۲‬اػدؽ َفا ِد ْج ُن اْل ُ ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔داینۺومنمۺاکۺدیقاخہنۺےہۺانرۺاکرفۺیکۺتنجۺےہ۔‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (ۺ‪)۴‬‬
‫(ربخۺرمبکۺااضیفۺیکۺوصرتۺںیم)‬
‫(‪)۱‬ابتیہۺاکۺببسۺایھتہرنںۺاکۺالیھپنۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ََ ََ ُ َ‬ ‫(‪َ ۱‬‬
‫)۔د َك ُب اػدؼ ِار ِاتداع األد ِػحۃ‪،‬۔‬
‫(‪)۲‬ہیۺونوجاؿۺ‪،‬ڈنغنںۺےکۺاسیھتۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ُ ََ ْ َ‬ ‫ٰ َُ‬
‫اب ُرطظ ُاء اػ ُـؼذ ِاض ِك ْْی‪.‬‬ ‫(‪)۴‬۔ـؤَل ِء اػذك‬
‫(‪)۳‬دمارسۺولعؾۺاکۺرسۺہمشچۺںیہۺ۔‬
‫َ ْ َ َ ُ َ ْ َ ُ ْ ُ ُْ‬
‫(‪)۵‬۔اػـؼد ِفارس ؼردر اػصػو ِم۔‬
‫(‪)۴‬اتکبۺۺالھخلاۺءۺاجظحۺیکۺفینصتۺےہ۔‬
‫رؽ ْف ُػ ْ َ‬ ‫َ ُ ُْ َ َ َ‬
‫اح ِظ۔‬ ‫ِ‬ ‫اِل‬ ‫)۔عتاب اػكخل ِء ت ْ ِ‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫(‪)۵‬ۺنہۺدنونںۺاجاپؿۺےکۺوہایئۺاہجزۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ‬
‫(‪)۷‬۔تا ِؽؽ سف َارتا َق َابان۔‬
‫(‪)۶‬امہراۺرہشۺانمۺنٓایتشۺاکۺوہگارہۺےہ۔‬
‫َ َ‬ ‫ََ َُ ُ َ‬
‫)۔بػدؽا َؼ ْؿد األ َؼ ِن َو اػدل َؼ ِۃ۔‬ ‫(‪۸‬‬
‫(‪)۷‬ۺہیۺامعرںیتۺالمزنیۺیکۺراہشئۺاگںیہۺںیہۺ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ٰ ْ‬
‫ان َؼ َد ِاع ُن اػ ُـؼ َوش ِط ْ َْی ۔‬ ‫)۔ـ ِذ ِہ اْل َك ِ ْ‬ ‫(‪۹‬‬
‫(‪)۸‬اامؾۺادمحۺراضۺزگہتشۺدصیۺےکۺدجمّدۺںیہ۔‬
‫َْ‬ ‫ُ َ ُ َْ‬ ‫َ َ ُ‬
‫ـاِض ۔‬ ‫(ۺ)۔ا ِْلؼام امحد رزا ّم ِدد اػظ ْر ِن اػـؼ ِ‬
‫(‪)۹‬دبعۺاحرنمحۺاکیۺینپمکۺاکۺامکلۺےہۺ۔‬
‫ُ َ َ‬ ‫َ ُ َ ْٰ َ‬
‫َشع ٍۃ۔‬ ‫احب ِ‬ ‫(ۻ)۔ص ْكد اػرمح ِن ر ِ‬
‫(‪)۱۰‬ہیۺدنونں‪،‬دجسمۺےکۺدرنازےۺںیہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۱۲‬۔ـذ ِان َب َابا اػ َـؼ ْد ِج ِد۔‬
‫(‪)۱۱‬ۺرغمیبۺدنزیشاںیئۺرپدےۺیکۺدنمشۺںیہۺ۔‬
‫َ َْ َ َ ُ ْ َ ْ َ ُ َ ُ َ ُ ْ‬
‫اْل َ‬
‫اب۔‬ ‫(‪)۱۱‬۔اػطتفات اػضر ِبفۃ صدوۃ ِ ِ‬
‫ج‬
‫(‪)۱۲‬رقابین ُۺرضحتۺاربامیہۺہیلعۺاالسلؾۺیکۺتنسۺےہ۔‬
‫َُ َُ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۴‬۔األ ْز ِحفۃ ُدؽۃ ِابْ َر ِاـ ْف َم۔‬
‫(‪)۱۳‬نیچۺانرۺدنہناتسؿۺاایشیۺےکۺدنۺکلمۺںیہۺ۔‬
‫ْ ُ ْ َ ٓ‬ ‫َ‬
‫ػر ْ ُْی َواػ ِؿؽْد ُؼػعا ا ِدفا ۔‬ ‫(‪ِ ۱۵‬‬
‫)۔ا‬
‫(‪)۱۴‬ۺہیۺلحمۺ‪،‬دصرۺوہمجرہیۺیکۺراہشئۺاگہۺےہ۔‬
‫َْ ْ ُ ْ َ‬ ‫َص َؼ ْد ِع ُن َ‬ ‫(‪)۱۶‬۔ ٰـ َذااػْ َظ ْ ُ‬
‫ففس اِلؼؿو ِر ق ِۃ ۔‬ ‫ِ‬ ‫ر‬
‫(‪)۱۵‬اسدج‪،‬ۺوگرٹنمنۺۺاوکسؽۺاکۺرچیٹۺےہ۔‬
‫َ ٌ ُ ْ َ ُ ْ َ ْ َ َ ُْ ُ‬
‫اْلع ْو َؼ ِۃ۔‬ ‫(‪)۱۷‬۔د ِاجد ادتاذ اػـؼدرد ِۃ‬
‫(‪)۱۶‬دتشہۺرگد‪،‬ااسن تیۺےکۺدنمشۺںیہۺ۔‬
‫َ‬
‫اْلؽْ َدا ِؽف ِۃ۔‬ ‫(‪ )۱۸‬۔ َاْل ْر َـاب ُف ْو َن َا ْص َد ُ‬
‫اء‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫دحمثۺںیہۺ۔‬ ‫(‪)۱۷‬خیشۺدبعۺاقحلۺاکیۺمیظعۺ ّ‬
‫َ‬
‫اْل ِؼ َِم ِد ٌث ص ِشفْ ٌم ۔‬
‫ُ‬ ‫)۔ا َػذفْ ُخ َص ْك ُد ْ َ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۹‬‬
‫ۺوعرںیتۺرپارمئیۺاوکسؽۺیکۺااتساینںۺںیہۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۸‬دنونں‬

‫ْ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔اػْ ْـؼ َرأتان ُؼ َصػ َؼتا اػ َـؼ ْد َر َ‬
‫ْ‬
‫اْلب ِتدا ِفف ِۃ۔‬
‫ِ‬ ‫ۃ‬
‫ِ‬ ‫د‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(ۺ‪۱‬‬
‫ےکۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫(‪)۱۹‬نہۺڑھکایکںۺڑکلیۺیکۺںیہۺانرۺہیۺۺدرنازےۺولےہۺ‬
‫ْ‬
‫اب ؼ َن َ‬ ‫َْ َ َ ٰ‬ ‫ُ‬ ‫ْ َ َ‬
‫اْل ِدقْ ِد۔‬ ‫(ۻ‪)۱‬۔ ِتػؽ اػذ َك ِابفْؽ ِؼ َن اْلذ ِب وـ ِذ ِہ األبْ َو ُ ِ‬
‫(‪)۲۰‬یتفمۺرشفیۺاقحلۺادجمی‪،‬حیحصۺاخبریۺےکۺاشرحۺںیہۺ۔‬
‫َ ُ ْ َ ْ ُ َْ َ ْ َ َ ُ َ ْ ْ ُ َ‬
‫َشقػ اْل ِؼ األّم ِدي ذ ِارح اػر ِحفح اػكخ ِاري ۔‬ ‫(‪)۴۲‬۔اػـْؼطِت ِ‬
‫ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین (‪)۴۱‬‬
‫رعیبۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمجۺ۔‬
‫َ‬
‫اد َت ْؼت ْص ُت ِِب َك َار ٍاۃ َج ِفد ٍۃ ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫)ذ َـ ْك ُت إ َیل اْلَْػْ َصب َو ْ‬ ‫َ‬
‫(‪۱‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱‬۔ںیمۺاڈیٹسمیۺایگۺانرۺاےھچۺچیمۺےسۺفطلۺادننزۺوہا۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ ْ ُ‬
‫(‪)ِ ۴‬ا ْد َتظ َكػ َؽا اػز ُف ْو َػ َو َرح ْك َؽا ِبع ِل ِؼؽْ ُؿ ْم ۔‬
‫(‪)۲‬مہۺےنۺامہمونںۺاکۺاابقتسؽۺایکۺانرۺاؿۺںیمۺےسۺرہۺاکیۺاکۺریخۺدقمؾۺایک۔‬
‫َ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ َ ُ‬
‫)د َار اػ ِظس ُار ص ٰل ظ ْز َك ٍان َح ِدقْ ِدق ٍۃ َو َو َر َل ص َل اْل َ ْو ِص ِد ۔‬ ‫(‪۵‬‬
‫)رٹنیۺولےہۺیکۺرٹپ َیۺرپۺیلچۺانرۺنتقۺرپۺچنہپۺیئگ۔‬ ‫(‪َ ۳‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َسا ِف ْف ِل ۔‬ ‫(‪)۶‬أدان ّم ِػس األؼن اػصدوان اْل َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۴‬الس َیتمۺوکلسنۺےنۺارسایلیئۺزایدیتۺیکۺذمتمۺیک۔‬
‫َ‬ ‫ْ ُ‬ ‫َََ ْ‬
‫)َتطظ اْل ُ َت َص ِػ ُم َؼ َدا ِف َل اػ ُصػ ْو ِم َوت َك َح َر ِط ْفؿا ۔‬
‫َ‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۵‬اطبلۺملعۺےنۺاسسنئۺےکۺۺاسملئۺایدۺےیکۺانرۺاؿۺںیمۺاہمرتۺاحلصۺیک۔‬
‫ت۔‬ ‫(‪)َ ۸‬ت َو َار َد ِت اػْ ُو ُط ْو ُد َو َت َت َاب َص ْ‬
‫(‪)۶‬امندنئنںۺیکۺامجںیتعۺاگلاترۺانرۺےپدرےپۺٓاںیئ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫)ح َر َل َسا ِػ َك ِان َص ٰل ب َس َاظ ٍۃ ُص ْزو َق ٍۃ ِِف اػؽ ِاد ْ‬
‫ي َوط ِر َحا ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪َ ۹‬‬
‫(‪)۷‬۔دنۺاطبلۺوملعںۺےنۺزبؾۺںیمۺربممیۺاکرڈۺاحلصۺایکۺانرۺوخشۺوہےئ۔‬
‫َ َ ُْ َ َ َ َ ْ َ َ‬
‫اد َتظاَل ِؼ ْن َؼ َؽا ِر ِك ِؿ ََم ۔‬ ‫(ۺ) ض ِزب اْلوشط ِان و‬
‫(‪)۸‬دنۺالمزؾۺہصغۺوہےئۺانرۺاےنپۺبصنمۺےسۺاافعتسۺددیای۔‬
‫ْ ْ َ َ ُْ َ َ َ َ َ‬
‫اِضۃ َوط ِؿ َؼ َتا۔‬ ‫اػتػ ِؼفذت ِان اْلح‬ ‫(ۻ) ِادتؼص ِت ِ‬
‫َََْ‬
‫رچکلۺوغرۺےسۺانسۺانرۺاےسۺاھجمس۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۹‬دنۺاطہبلۺےنۺ‬
‫َ‬ ‫َ َْ ْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫)ظ َك َ‬ ‫َ‬
‫اػػص وذـ َب ِب ٖہ ِإیل اْلحعؼ ِۃ ۔‬ ‫ِ‬ ‫ي‬ ‫س‬
‫ِ‬ ‫ْ‬
‫اػش‬ ‫ض‬ ‫(‪۱۲‬‬
‫ تۺےلۺایگ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬۔وپسیلۺنیۺےنۺوچرۺوکۺاڑکاۺانرۺاےسۺدعا‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ َ َ َْ َ َ َ‬
‫اب طأ ْرز َفا س ُؼ ْو َح ُؿ ََم ۔‬ ‫ِ‬
‫اػر َ‬
‫و‬ ‫احث ِان ِإیل‬ ‫(‪)ِ ۱۱‬اـتدي اػك ِ‬
‫ۺوہیگ۔‬‫(‪)۱۱‬دنۺوققحمںۺےنۺدریگتسۺوکۺاپایۺانرۺاینپۺدنلبۺایخیلۺرپۺنئمطم ہ‬
‫َ َ‬ ‫َْ‬ ‫ُ‬
‫اػر َجال ِإ َیل اْل ْ ِْی َو َدصوا ِإػفْ ِہ ۔‬ ‫(‪)۱۴‬دصي ِ‬
‫َ َ‬
‫(‪)۱۲‬۔ولوگںۺےنۺالھبیئۺیکۺۺوکششۺیکۺانرۺاسۺیکۺرطػۺالبای۔‬
‫ْ‬ ‫اػسا ِػ َك ُۃ َز ِؼفْ َػ َت َؿا إ ٰیل َح ْطل َو َد َص ْ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬
‫ت ِ ِْلظ َؽ ِاص َؿا ۔‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ت‬ ‫ِ‬ ‫ص‬ ‫(‪)۱۵‬د‬
‫)۔اطہبلۺےنۺاینپۺیلیہسۺوکۺاکیۺہسلجۺ َیکۺدوعتۺدیۺۺانرۺاےسۺنئمطمۺرکےنۺیکۺوکششۺیک۔‬ ‫(‪َ ۱۳‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫(‪ )۱۶‬أتظ َن اػص ِاؼل ِن صؼػؿ ََم وأجاد ۔‬
‫(‪)۱۴‬۔دنۺزمدنرنںۺےنۺاےنپۺاکؾۺںیمۺاہمرتۺاحلصۺیکۺانرۺدمعہۺرطےقیۺےسۺایک ۔‬
‫ْ ْ‬ ‫َ َ َ ْ ْ ُ ُْ َ َ َ َ َ َ ْ ْ‬
‫ت ِاظ ِ ََت ًاحا ِػ َوظ ِػ اػ ِظ َت ِال ۔‬ ‫(‪ )۱۷‬داِھت ِؼَص ِِف اْلؤَت ِر وظدؼ‬
‫(‪)۱۵‬۔رصمےنۺاکیۺاکرفنسنۺںیمۺہصحۺایلۺۺانرۺگنجۺوکۺرنےنکۺیکۺوجتسیۺشیپۺیک۔‬
‫ْ َ ْ َ َ ْ َ ْ ُ َْ َ َ َ ْ َ َ ُ َ َ‬ ‫َْ‬
‫(‪َ )۱۸‬د َوي َر ْو ُت اػظ َؽ ِاب ِل ِِف أرج ٍاء ع ِثْی ٍۃ ِؼن ػكؽان وأرـب اػدعان ۔‬
‫(‪) ۱۶‬۔ومبںۺیکۺٓانازۺانبلؿۺےکۺتہبۺےسۺارطاػۺںیمۺانسیئۺدیۺانرۺاسۺےنۺۺابدنشنںۺوکۺوخػۺ‬
‫زدہۺرکدای۔‬
‫ْ ُ َ ُ ْ َ ْ َ َ ُ َ َ َ َ ْ َ َ ً َ ْ ُ ُ ْ ُْ ْ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۹‬ـجؼ ِت اػظوات اػصدع ِر قۃ وأَست صددا ِؼن اِلؽو ِد اْلرت ِزظ ِۃ ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔وفیجۺاطوتقںۺےنۺہلمحۺایکۺانرۺنہفیظۺوخرۺوفوجںۺےکۺدنچۺٓادویمںۺوکۺدیقۺرکایلۺ۔‬
‫اہلل اػْ َكفْ َع َو َح َر َم ٰ‬ ‫ََ َ ُ‬
‫اػر بوا [اػكظرۃ ‪]۴۹۷:‬‬ ‫ِ‬ ‫(ۺ‪)۱‬احل‬
‫(‪)۱۸‬۔اہللۺاعتیلۺےنۺعیبۺوکۺالحؽۺایکۺانرۺرابوکۺرحاؾۺرفامای۔ۺ‬
‫التن ِرین(‪)۴۲‬‬
‫(‪)۱‬قحۺٓاایۺانرۺابلطۺٹمۺایگۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ َ ْ َ ُ َ َ َ َ َْ‬
‫اسل ۔‬ ‫(‪)۱‬۔جاء اْلؼ وزـؼ اػك ِ‬
‫َ‬ ‫(‪)۲‬ۺٓاامسؿۺاربۺٓاولدۺوہاۺانرۺرباسۺ۔‬
‫ت۔‬ ‫اػد ََم ُء باػْ ُض ُف ْوم َو أ ْؼ َس َر ْ‬ ‫َ‬
‫ت‬ ‫د‬ ‫)۔ت َػ َك َ‬
‫َ‬
‫(‪۴‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۳‬ڑلےکۺےّتکۺےسۺڈرےۺانرۺاھبےگۺۺ۔‬
‫َ َ ْ ْ ُ ْ َْ َ‬
‫اػ اػ ِوػ َدان اػعػ َب َوط ُر ْوا ۔‬ ‫(‪)۵‬۔خ‬
‫(‪)۴‬ۺہبلطۺعمجۺوہےئۺانرۺاانپۺدصرۺبختنمۺایکۺ۔‬
‫ار َس ُط ْوا َر ِف َفد ُؿم ۔ْ‬ ‫اػس َل ُب َو ْ‬ ‫ََْ َ ُ‬
‫)۔اجتؼع‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫(‪)۵‬ۺوعروتںۺےنۺٓااٹۺوگدنراۺۺانرۺرنیٹۺاکپیئۺ۔‬
‫َ ُ َ َْ َ َََْ‬ ‫َ ََ‬
‫اػؽداء اػد ِظفؼ وخَبن ۔‬ ‫(‪)۷‬۔صجؽ ِت ِ‬
‫(‪)۶‬ۺزیتۺوہاۺیلچۺانرۺدروتخںۺوکۺااھکڑۺدایۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬
‫اػر قْ ُح اػذ ِدقْ َدۃ َواظ َتػ َص ِت األذ َج َار۔‬ ‫ِ‬ ‫ت‬‫ِ‬ ‫ك‬ ‫(‪)۸‬۔ـ‬
‫(‪ُ )۷‬سعاادۺےنۺرچاغۺلالایۺانرۺاانپۺقبسۺایدۺایکۺ۔‬
‫ر َك َاح َو َح ِط َش ْ‬ ‫ت ُد َص ُاد اػْـؼ ْ‬ ‫)۔ا ْو َظ َد ْ‬ ‫َ‬
‫ت َد ْر َد َؿا ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪۹‬‬
‫(‪)۸‬ۺدنۺڑلوکں ۺےنۺوھپؽۺوتڑےۺانرۺاںیہنۺلواھگنۺ۔‬
‫َْ َ َ َ ََ َ‬ ‫ْ َ‬ ‫ََ‬
‫(ۺ)۔ظس َػ اػ َوػ َد ِان األزـار وشاـا ۔‬
‫(‪)۹‬ۺمتۺبسۺابزارۺےئگۺانرۺرضنرتۺےکۺاسامؿۺرخدیےۺ۔‬
‫اذ َ ََتقْ ُت ُم ْ َ‬
‫اْل َوا ِف َج۔‬
‫َ َ ُْ ْ َ ُ ْ َ ْ‬
‫(ۻ)۔ذـكتم ِإیل اػدو ِؼ و‬
‫(‪)۱۰‬اخدلۺانرۺدیعسۺےنۺتعنۺرشفیۺایدۺیکۺانرۺولوگںۺوکۺانسای۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َ‬
‫)۔ح ِطظ خا ِػ ٌد َو َد ِص ْف ٌد اػ َـؼ ِدقْ َح اػؽ ْك ِوي َواؽْذ َدا اػؽ َاس۔‬ ‫(‪۱۲‬‬
‫(‪)۱۱‬وخںۺوخارۺڑیھبویںۺےنۺرکبویںۺرپۺہلمحۺایکۺانرۺاںیھنۺاھکۺایلۺ۔‬
‫َ ََ‬ ‫َ ُ َ َ ْ َ‬ ‫َ َ‬
‫اػذ َف ِاہ َواعػتْ َؿا ۔‬ ‫ِ‬ ‫ل‬ ‫َ‬ ‫ص‬ ‫ي‬ ‫ار‬
‫ِ‬ ‫و‬ ‫اػز‬ ‫اب‬ ‫ف‬ ‫اػذ‬
‫(‪)۱۱‬۔ر ِ ِ‬
‫ت‬ ‫اػ‬
‫(‪)۱۲‬دنۺاطبلۺملعۺدجسمۺےئگۺانرۺامجتعۺےکۺاسھتۺامنزۺزپیھ۔‬
‫َ َ َ َ َٰ َ َ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬
‫اِل ََمص ِۃ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔ذـ َب اػسا ِػ َك ِان ِإ َیل اػ َـؼ ْد ِج ِد ورل اػرػوۃ ِب‬
‫(‪)۱۳‬رعبۺاملعۺےنۺادلن ۃۺالاکیہہۺاکۺاطمہعلۺایکۺانرۺاسۺیکۺاتدیئۺیکۺ۔‬
‫َ َ ََ ْ َ ََ ُ َ‬ ‫َ َ َُ ْ‬
‫(‪)۱۵‬۔ساػ َع صػ ََم ُء اػ َص َر ِب اػد ْوػۃ اػ َـؼ ِع َفۃ َواقد ْوـا‪.‬‬
‫(‪)۱۴‬ۺرپارمئیۺاوکسؽۺےکۺہبلطۺےنۺرقتریںیۺںیکۺانرۺااعنامتۺاپےئۺ۔‬
‫)۔خ َس َب ُس َل ُب اػْ َـؼ ْد َر َدۃ اْلبْت َداف َفۃ َو َؽ ُاػ ْو ْ َ‬
‫ااِل َوا ِف َز۔‬
‫َ‬
‫(‪۱۶‬‬
‫ِ ِ ِ ِ ِ‬
‫(‪)۱۵‬نزریۺمیلعت ۺےنۺدمارسۺاکۺدنرہۺایکۺۺانرۺیمیلعتۺرسۺرگویمںۺاکۺاجزئہۺایلۺ۔‬
‫َ ْ ْ ََ‬ ‫َْ َ َ َ َْ َْ َ َ َ َ‬ ‫َْ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)۱۷‬۔زار و ِز قْ ُر اػـؼص ِار ِػ اػـؼد ِارس و ادتصرض اػؽذا س ِ‬
‫ات اػتص ِػف ِؼفۃ‬
‫۔‬
‫التن ِرین (‪)۴۳‬‬
‫(لعفۺامیضۺبجۺہکۺافلعۺامسۺاظرہۺوہ)‬
‫ْ َ َ َْ ُ َ‬
‫(‪)ِ ۱‬اضَت اػطّت ِبظو ِتہ‬
‫(‪)۱‬۔ونوجاؿۺےنۺاینپۺاطتقۺےسۺدوھاکۺاھکای۔‬
‫َ َ َ ُْ ْ ُ َ َ‬
‫اػر ا َقۃ‬ ‫(‪ )۴‬رطع اِلؽ ِد ی‬
‫(‪)۲‬۔ۺاپسیہۺےنۺڈنھجاۺدنلبۺایک۔‬
‫ْ َ‬ ‫َ ْ‬
‫(‪َ )۵‬ب ْصث َر اػ َؿ َوا ُء اػ َو َرؼ‬
‫(‪)۳‬۔وہاۺےنۺےتپۺوکۺاٹلۺٹلپۺرکدای۔‬
‫ْ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪ِ )۶‬ا ْد ََت َاح َل ِص ُك ْو اػع َر ِۃ‬
‫(‪)۴‬ٹفۺابؽۺےنلیھکۺناولںۺےنۺٓاراؾۺایک۔‬
‫ْ ُ َْ ًْ‬ ‫َ‬ ‫ََْ َ‬
‫(‪ )۷‬أؽذأ وا ِػ ِدی ؼدتذطی‬
‫)۔ریمےۺنادلۺےنۺاکیۺاہلٹیپسۺانبای۔‬ ‫(‪۵‬‬
‫َ َ َ ْ َ ُ ْ ُ َ َ ٌ َْ َ‬
‫(‪ )۸‬عذ بت َثو د و صا د ِباػظا ِرص ِۃ‬
‫(‪)۶‬۔وقؾۺومثدۺانرۺاعدۺےنۺایقتمۺوکۺالٹھجایۺ۔‬
‫ُ َ َْ‬ ‫َ‬
‫(‪َ )۹‬و َر َل اػرا ُر ْوخ ِایل اػظ َؼ ِر‬
‫(‪َ )۷‬ۺ۔راٹکۺاچدنۺکتۺچنہپۺایگ۔‬
‫َ َ ُ َ َ ُ َ َٗ‬ ‫َ َ‬
‫(ۺ) أصد ِت اػد ِفد ات ِػػدط ِر صد تہ‬
‫(‪)۸‬۔وخانیتۺےنۺرفسۺےکۺےیلۺاانپۺاسامؿۺایترۺایکۺ۔ۺ‬
‫َْ‬ ‫َْ ُ ُ‬ ‫َ‬
‫اْل َفا ۃ ِ ِْف د َو ِل اػؽط ِط‬ ‫(ۻ) ِا ْز َد ـ َر ِت‬
‫ںیمۺزدنیگۺرعنجۺاپیئگ۔‬ ‫(‪)۹‬ۺ۔رٹپنؽۺےکۺاممکلۺ‬
‫َ َ َ َ ُ ُ ْ َ َ َ ُ َْ‬
‫(‪ )۱۲‬ظكض ِرجا ل اػش س ِۃ صل اِلؽا ِۃ‬
‫(‪)۱۰‬۔وپسیلۺناولںۺےنۺرجمومںۺوکۺرگاتفرۺایک۔‬
‫َ َ ْ َ‬
‫اِل ِؼفْ ُع ِب َّنا ـ ِۃ ِاَلؽْ ِتخا َبا ِت‬ ‫(‪َ )۱۱‬ذؿ َد ْ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬بسۺولوگںۺےنۺانشکیلۺےکۺاصػۺرھتسےۺوہےنۺیکۺوگایہۺدی۔‬
‫ْ َ‬ ‫َ َ ُ‬ ‫ْ َ َ‬
‫اػص ْف ِد اػ َوس ِ ِن‬ ‫ْ‬
‫(‪ِ )۱۴‬از دا ؽ ِت اػذو ِار ِ ِ‬
‫ِف‬ ‫ع‬
‫ۺوہںیئۺ ُ۔ َ‬ ‫(‪)۱۲‬۔ۺوقیمۺدیعںیمۺڑسںیکۺٓاراہتس‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ِْ )۱۵‬س َع ُؼ ِدقْ ُراْل َ ْد َر َد ِۃ ِح َو َار اػسل ِب‬
‫(‪)۱۳‬۔دمرہسۺےکۺرجینیمۺےنۺہبلطۺیکۺوگتفگۺینس۔‬
‫َْ ْ َ‬
‫ض اػصدع ِر ِی‬ ‫ر‬‫ْ‬ ‫اِل ُؽ ْو ُد ِْف اػْ َ‬
‫ص‬ ‫(‪َ )۱۶‬دا َر ْ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔رکشلیۺامنشئۺںیمۺوفںیجۺںیئگ۔‬
‫َ َ ْ َ َ َْ َ َ َ َ َ َ َ َ َ‬
‫(‪ )۱۷‬ػ ِكدت ـا تا ِن اػطتفتا ِن أدا ِور ِؼن اػذ ـ ِب‬
‫(‪)۱۵‬ۺ۔ا َؿۺدنونںۺدنزیشاؤںۺےنۺلوےنۺےکۺنگنکۺےنہپ۔‬
‫َ َ َ ُ ْ َ َْ َ َ‬
‫ِل ََم ِل س ِك ْف َص ِت َؿا۔‬ ‫(‪ )۱۸‬أحب اػدا ِفحو ن ِؼَص ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔ایسوحںۺےنۺرصمۺوکۺاسۺیکۺدقریت َۺوخبۺوصریتۺیکۺنہجۺےسۺدنسپۺایک۔‬
‫ْجل ْاأل ػْ َو ان ِْف َ‬ ‫اػسكفْ َص ُۃ ب َا ْ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ َ‬
‫اػر ِبفْع‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ت‬ ‫ِ‬ ‫ـ‬ ‫(‪ِ )۱۹‬از د‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔وممسۺاہبرۺںیمۺوخبۺوصرتۺروگنںۺےسۺتعیبطۺلچمۺایھٹ۔‬
‫ْ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ‪َ )۱‬د صا ِ ِْن َر ِدقْ ِظ ْی ِایل ُؼ َدا ص َد ِۃ اْل ُ ْؽع ْو ِب ْ َْی‬
‫تسۺےنۺےھجمۺتبیصمۺزداگؿۺیکۺدمدۺےکۺےیلۺالبایۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۸‬۔ریمےۺدن‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫اْلط ِل ِػ ُرؤ َق ِۃ اْل ِسفْ ِب‬
‫ْ‬ ‫َش َا َب َت األ ْص َؽا ؼ ِْف َ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫(ۻ‪ِ )۱‬ا َ‬
‫ِ‬
‫بیطخۺوکۺدےنھکیۺےکۺےیلۺرگدںینۺیبملۺوہںیئگ۔‬ ‫ہسلجۺ َںیمۺ ْ ُ‬ ‫(‪)۱۹‬ۺ۔ َ‬
‫ْ َْ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اْل َس ِ‬
‫اففػفۃ‬ ‫(‪ )۴۲‬أ د اؽ ِت األ ؼم اْلت ِحدۃ اػـؼَمر دا ِت ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔اوقاؾۺدحتمہۺےنۺارسایلیئۺرسۺرگویمںۺیکۺذمتمۺیک۔‬
‫التن ِرین(‪)۴۴‬‬
‫(‪)۱‬اچۺدنۺالکنۺانرۺاتۺریکیۺدنرۺوہۺیئ‬
‫ُ َْ ُ‬ ‫َ َ‬ ‫َ َ َْ‬
‫(‪)۱‬۔سػ َع اػـظ َؼ ُر َوزاػ ِت اػشػؼۃ۔‬
‫(‪)۲‬ۺدیعسۺےنۺرڈیویۺےسۺربخۺںینسۺ‬
‫َ َ َ ْ ٌ َ ْ َ َ ْ َْ‬
‫)۔ْسع د ِصفد األخكار ِباػ ِـؼذقاع ۔‬ ‫(‪ِ ۴‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬ۺاخۺدلۺ َیکۺونہبۺںۺےنۺرجفۺیکۺامنۺزۺاداۺیکۺ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ َ َ ُ َ‬
‫ات خا ِػ ٍد َرلۃ اػط ْج ِر ۔‬ ‫(‪)۵‬۔رػت اخو‬
‫کیلبۺوبۺرڈۺرپۺلواۺالۺتۺےھکلۺ‬ ‫َ‬ ‫ بۺےنۺ‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۴‬ۺااتسۺدۺاص‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۶‬۔ع َت َب األ ْد َتاذ األ ْد ِـػۃ ص َل اػدك ْو َر ِۃ۔‬
‫(‪)۵‬ۺونۺرکنۺںۺےنۺرکبویۺںۺاکۺۺدندھۺدنۺاہۺ‬
‫اػذ َف ِاہ۔‬ ‫اْلُ َد ُام َػ َ َ‬
‫َب‬
‫َ َ َ ْ‬
‫(‪)۷‬۔حػب‬
‫ِ‬
‫(‪)۶‬ۺیلیٹۺنسیۺؿۺےنۺشحفۺۺرپنۺرگاۺؾۺرشنۺےیکۺ‬
‫َ َ َ ْ ْ ُ ْ َ َْ َ َ ْ َ َ َ‬
‫اػت ِػف ِطز قون اػِب ِاؼج اػـَم ِجؽۃ۔‬ ‫(‪)۸‬۔اذاع ِ‬
‫(‪)۷‬ۺلوۺتیۺویۺنینۺےکۺےّصحۺرخبےۺوہۺےئگۺ‬
‫ََ َ َ َ ُ ُ‬
‫اػد ْو ِط َف ِ ْ‬
‫اِت ۔‬ ‫اْل َِتاد‬
‫(‪)۹‬۔تطرؼ ِ‬
‫(‪)۸‬ۺوچبۺںۺےنۺالگۺ َبۺاکۺۺاکیۺرسخۺوھپؽۺوتڑاۺ‬
‫ْ‬ ‫َ ُ َ َ‬ ‫ََ‬
‫(ۺ)۔ظس َػ األ ْسطال ز ْـ ًرا ا ْ َمح َر ِؼ َن اػ َو ْر ِد ۔‬
‫(‪)۹‬ۺومبںۺیکۺٓانازۺےسۺدیماۺؿۺگنجۺوگۺجنۺااھٹۺ‬
‫َْ‬
‫اْل ْر ِب ِب َر ْو ِت اػظ َؽ ِاب ِل ۔‬ ‫ال ْ َ‬ ‫َ ٰ ََ ُ‬
‫(ۻ)۔دوی ّم‬
‫ںیمۺاقمۺہلبۺایکۺ‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬ۺدنوکلمۺںۺےنایھتہۺرنںۺیکۺرخدیاۺریۺ‬
‫َش ِاء األ ْد ِػ َح ِۃ۔‬ ‫(‪ )۱۲‬۔ َت َؽ َاط َس اػْ ُـؼػْ َع ِان ِ ِْف ِ َ‬
‫(‪)۱۱‬ۺزنرۺدارۺابۺرشۺوہۺیئۺانرۺومۺمسۺوخۺشۺوگارۺوہۺایگۺ‬
‫ر ُل۔‬ ‫اؼ اػْ َط ْ‬ ‫َ َ َ ْ َ َ ُ َْ ُْ َ َ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ؽزل اػـؼسر اػض ِز قر ور‬
‫(‪)۱۲‬ۺوصۺہیفۺرکاۺؾۺےندنہۺناتسۺؿۺںیمۺاالسۺؾۺالیھپۺایۺ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫اػر ْوط َف ُۃ اػْع َر ُ‬ ‫َََ ُ‬
‫اْل ْدل َم ِِف اػ ِؿ ْؽ ِد۔‬ ‫ِ‬ ‫ام‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱۴‬۔ؽش‬
‫(‪)۱۳‬ۺانبۺدلخنؿۺےنۺزربۺدتسۺاعۺاملۺہنۺدقمۺہمۺاھکلۺ‬
‫َ َ َ ْ ُ ُ ْ ُ ْ َ ْ ُ َ َ َ ْ ْ َ َ ْ َ َْ َ‬
‫(‪ )۱۵‬۔عتب ِابن خػدو ٍن اػـؼظ ِدؼۃ اػ ِـصػ ِؼفۃ اػـؼ ِتفؽۃ ۔‬
‫َ‬ ‫(‪)۱۴‬ارمیکیۺدصرۺےنۺناہۺٹئ َۺاہؤسۺںیمۺاکیۺگنٹیمۺیکۺ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫اػرفف ُس األ ْؼر قْ ِع ُي ِا ْج َت ََم ًصا ِف اػظ َْص األبْ َ‬ ‫)۔ص َظ َد َ‬
‫َ‬
‫ض۔‬‫ِ‬ ‫ف‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫(‪)۱۵‬رساکریۺااتپسؽۺالھکۺانرۺڈارٹکنںۺےنۺرموضیںۺاکۺالع َجۺایکۺ‬
‫ْ‬
‫اِل ِت األ ِس َك ُاء اػ َـؼ ْر ٰ‬
‫ِض ۔‬ ‫اػر ْْس ُي َو َص َ َ‬ ‫(‪)۱۷‬۔اؽْ َط َت َح اػْ ُـؼ ْد َت ْذ ٰ َ‬
‫طی ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬راضمؿۺیکۺٓادمۺےسۺاملسمونںۺںیمۺوخیشۺیکۺرہلۺدنڑۺیئگۺ‬
‫ْ ُ ْ َْ ُ ُ ْ َ ْ َ َ‬ ‫)۔د َب َت َف ُار اػْ َـؼ َ َ‬
‫(‪َ ۱۸‬‬
‫س ِۃ ِِف اػـؼد ِػ ِؼْی ِبظدو ِم رؼزان ۔‬
‫(‪)۱۷‬دنہناتسؿۺےکۺریفسۺےنۺاوقاؾۺدحتمہۺےکۺالالسۺںیمۺۺرقترییک‬
‫ْ َ‬ ‫َْ‬ ‫ْ‬ ‫ََ ُ‬
‫(‪)۱۹‬۔خس َب َُم ِث ُل اػ ِؿ ْؽ ِد ِِف ِا ْج ِت ََمع ِؼ َن األظ َو ِام اػ ُـؼت ِح َد ِۃ۔‬
‫ٍ‬
‫(‪)۱۸‬سلجمۺرشیعۺےنۺاجہعمۺارشہیفۺںیمۺیہقفۺانیمیسرۺدقعنمۺایکۺ‬
‫َْ َ َ ْ َ َ‬ ‫ََ َ َْ ْ ُ َ ْ َ َ َ ْ ْ ََ‬
‫اػش ِص ُي اػؽ ْد َوۃ اػ ِـطظ ِؿفۃ ِِف اِل ِاؼص ِۃ األَشطف ِۃ ۔‬ ‫(ۺ‪)۱‬۔صظد اػـؼج ِػس‬
‫(‪)۱۹‬خیشۺدبعاقحلۺدحمثۺدولہیۺےنۺربریغصۺںیمۺملعۺدحثیۺالیھپایۺ‬
‫اْلؼ اػْ ُـؼ َحد ُث اػد ْـ َػوي صػ َم َ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫اػذفْ ُخ َص ْك ُد ْ َ‬ ‫َََ َ‬
‫اْل ِدقْ ِث ِِف ِذ ْك ِہ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(ۻ‪)۱‬۔ؽش‬
‫َْ َ‬
‫اػظار ِۃ‬
‫التن ِرین(‪)۴۵‬‬
‫(لعفۺامیضۺبجۺہکۺافلعۺامسۺریمضۺوہ)‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)َ ۱‬ؼذفْ ُت ِ ِْف ذ َوا ِرع اْل َ ِدقْ َؽ ِۃ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱‬۔ںیمۺرہشۺیکۺڑسوکںۺرپۺالچ۔‬
‫َ ًَ‬ ‫َْ‬
‫(‪)ِ ۴‬اذ ََتقْ ُت َد َج ِاجفْ َد ِْجفْػۃ ۔‬
‫(‪)۲‬۔ںیمۺےنۺوخبۺوصرتۺےلصمّۺرخدیے ۔‬
‫ٓ‬ ‫َ ْ ْ َ‬
‫(‪)ِ ۵‬ا ْح َتطػ َؽا ِباػ ُصش ََم ِء ِْلَا ِث ِر ِـ ْم ۔‬
‫(‪)۳‬۔مہۺےنۺمیظعۺولوگںۺےکۺاکرانومںۺاکۺنشجۺانمای۔‬
‫ْ‬ ‫َ َْ َْ ُ ََ‬
‫ات ذـ ْ ََب ِإ َیل اْل َ ْد َر َد ِۃ ۔‬ ‫(‪)۶‬اػتػ ِؼفذ‬
‫)۔اطابلتۺدمرہسۺںیئگ ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪۴‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۷‬األ ْوَلد َر ِع ُكوا اػ ِظس َار ۔‬
‫(‪)۵‬۔ڑلےکۺرٹنیۺںیمۺلواُرۺوہےئ۔‬
‫)ط ْز ُت ْ َ‬
‫باِلا ِف َز ِۃ األ ْو ٰیل ۔‬
‫ُ‬
‫(‪۸‬‬
‫(‪)۶‬۔ںیمۺےنۺالہپۺااعنؾۺۺاحلصۺۺایک۔‬
‫ُ َْ ٓ َ ً َ َ ً‬ ‫ُ‬ ‫ََ‬
‫(‪)۹‬خػطتم ِِف اػدؽفا اثارا خا ِػدۃ ۔‬ ‫ْ‬
‫(‪)۷‬۔متۺےنۺداینۺںیمۺدایمئۺاشنؿۺوھچڑے۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ َْ‬
‫ػسطل ِن ِا ْرسػ َح َاوػ ِص َكا َؼ ًصا ۔‬ ‫(ۺ) ا ِ‬
‫(‪)۸‬۔دنۺوچبںۺ َےنۺحلصۺیکۺانرۺاسھتۺاسھتۺےلیھک ۔‬
‫َ‬
‫ت َو َد َام اػؽ َجاح ۔‬ ‫(ۻ َ)اْل ْ ُ َت َظد َؼ ُۃ أ َخ َذ ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪ )۹‬۔اکایمبۺ(میٹ)ےنۺازعازیۺاشنؿۺاحلصۺایک۔‬
‫َ ً ُ‬ ‫َ َُ َ‬
‫(‪)۱۲‬س َك ْخت س َص ًاؼا ػ ِذقْذا ِػػز ُف ْو ِػ ۔‬
‫ۺامہمونںۺےکۺےیلۺزمدیارۺاھکانۺاکپای۔‬ ‫(‪)۱۰‬۔متۺ(وعروتں)ےن‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ََ‬
‫(‪)۱۱‬اػسا ِػكت ِان ظسطتا األزـار وـر بتا ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔دنۺاطہبلۺےنۺوھپؽۺوتڑےۺانرۺاھبںیگ۔‬
‫ْ ُ‬
‫ری َو َر َاء اػع َر ِۃ۔‬ ‫(‪)َ ۱۴‬اػس ْط ُل َج َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔ہچبۺدنیگۺےکۺےھچیپۺدنڑا۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ َْ َ َ َ َ َ‬
‫(‪)ِ ۱۵‬اظتدقؽا ِِف حفا ِتؽا ِباػدػ ِػ اػرا ِػح ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔مہۺےنۺاینپۺزدنیگۺںیمۺاےلگۺکینۺولوگںۺیکۺریپنیۺیک۔‬
‫اْل ُظ ْول َو َ‬ ‫ػّن َـۃ إ َیل ْ ُ‬ ‫َ َ ُ‬
‫اػك َدا ِت ْ ِْی ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱۶‬خ َر ْجؽا ِػ ْ ِِ‬
‫(‪)۱۴‬۔مہَۺوتیھکںۺانرۺابوغںۺیکۺرطػۺرفتحیۺےکۺےیلۺےلکن۔‬
‫ْ ُ ْ َ ْ ٰ ْ ُ ُْ‬
‫ِض ِِف اْلدتذطی اْلعو ِؼي ۔‬ ‫اِل ْو َن اْل َْ ْر ٰ‬ ‫(‪)َ ۱۷‬األس َك ُاء ُق َص ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔ڈا ُرٹکۺرساکریۺاہلٹیپسۺںیمۺرموضیںۺاکۺالعجۺرکےتۺںیہ۔‬
‫ْ َ َ ْ َ َ َْ‬ ‫ت ِابْ َؽ ٗہ اػْ َصا ِف َد ِؼ َ‬ ‫(‪)َ ۱۸‬األ ُم ِا ْد َت ْظ َك َػ ْ‬
‫اػرحػ ِۃ ِبذو ٍؼ و ػؿط ٍۃ ۔‬ ‫ِ‬ ‫ن‬
‫(‪)۱۶‬۔امںۺےنۺرفسۺےسۺناسپۺٓاےنۺناےلۺاےنپۺےٹیبۺاکۺاایتشؼۺنۺرسحتۺےسۺاابقتسؽۺایک۔‬
‫َ َََ ْ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ ََ‬
‫(‪)۱۹‬اْل ِ َف ُاہ ضس ِت اػذ َو ِارع َوعوؽ ِت اػ َو ْحػۃ ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔اپوینںۺےنۺڑسوکںۺوکۺ اپھۺایلۺانرۺ ڑچیۺانبدای۔‬
‫َْ‬ ‫َ ُ ُ‬ ‫َ‬ ‫ََ ُ‬
‫(ۺ‪)۱‬ذـ ْكت ِإ َیل ر ِدقْ ِظ ْي وظ ْؼت ِب َو ِاج ِب اػص ِ‬
‫زاء ۔‬
‫(‪)۱۸‬۔ںیمۺاےنپۺدنتسۺےکۺاپسۺایگۺانرۺیلستۺدی۔‬
‫َ ُ ُ ُ َ َ ُ ْ ُ َ َ َ َ َ َ ْ َ َْ َ‬
‫اب ۔‬
‫(ۻ‪)۱‬أبو ػؤػؤۃ اْلجو ِس سصن صؼر بن اْلس ِ‬
‫(‪)۱۹‬۔اوبۺولولۺوجم۔یۺےنۺرضحتۺرمعۺریضۺاہللۺہنعۺوکۺم رجۺامراۺۺ۔‬
‫ُْ َ‬ ‫َ َ َ‬ ‫َ ْ‬
‫أجف َل ِؼ َن اػظز ِاۃ ۔‬
‫اػت ْ‬ ‫(‪)۴۲‬اْل ُ َح ِاؼ ْي سػب‬
‫(‪)۲۰‬۔نلیکۺےنۺوججںۺےسۺتلہمۺامیگن۔‬
‫التن ِرین (‪)۴۶‬‬
‫ۺیگۺ۔‬ ‫(‪)۱‬۔مہۺزبسیۺرخدیےنۺےکۺےیلۺابزار ہ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َْ‬ ‫اػد ْوؼ ِػ ِ َ‬ ‫َ َ َْ َ ُ‬
‫ات۔‬ ‫ِ‬ ‫او‬ ‫ْض‬ ‫اْل‬ ‫ش ِاء‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱‬۔ذـكؽا ِإیل‬
‫(‪)۲‬متۺ(وعروتں)ےنۺاےنپۺوچبںۺیکۺرتتیبۺیکۺ۔‬
‫َ َ َُ َ َ َ ُ َ‬
‫)۔ر بفْت ا ْسطاػعن ۔‬ ‫(‪۴‬‬
‫(‪)۳‬ںیمۺےنۺنتشحۺانکۺلگنجۺںیمۺراتۺزگاریۺ۔‬
‫َ‬ ‫َْ ْ‬ ‫ُ‬
‫)۔بت ِِف اػض َاب ِۃ اػ ُـؼ ْو ِحذ ِۃ۔‬ ‫(‪ِ ۵‬‬
‫(‪)۴‬اؿۺ(وعروتںۺ)ۺےنۺذلذیۺاھکانۺانرۺڈنھٹاۺاپینۺایپۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َْ َ َ ً َ ًْ َ َ‬
‫َشبْ َن اػـ َـؼ َـاء اػ َك ِار َد ۔‬ ‫(‪)۶‬۔اعػن سصاؼا ػ ِذقذا و ِ‬
‫(‪)۵‬اعسدۺانرۺافہمطۺےنۺلوےنۺےکۺنگنکۺرخدیےۺ۔‬
‫ُ َ ُ َ َ َ ُ ْ َ َ ََ َ ْ َ َ َ َ َ‬
‫اسؼۃ ِاذَتقتا األد ِورۃ ِؼن اػذـ ِب۔‬ ‫(‪)۷‬۔دصاد وط ِ‬
‫(‪)۶‬رٹنیۺاےنپۺن َتقۺےسۺٹیلۺوہیئگۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َْ َ َ َ َ‬
‫(‪)۸‬۔اػ ِظس ُار تأخ َر ص ْن َوظ ِت ٖہ۔‬
‫(‪)۷‬ونحۺہیلعۺاالسلؾۺےکۺزامےنۺںیمۺرطخانکۺوطافؿۺٓاایۺ۔‬
‫َ ُ ْ َ ُ َْ ْ ُ َ َ َ ْ ُ‬
‫َص ؽ ْوح صػفہ اػدلم ۔‬ ‫(‪)۹‬۔اػسوطان اْل ِسْی جاء ِِف ص‬
‫ِ ٍ‬
‫(‪)۸‬ۺرمعۺنبۺاطخبۺریضۺاہللۺ َہنعۺےنۺرصمۺوکۺحتفۺرکےنۺاکۺمکحۺدایۺ۔‬
‫َص۔‬ ‫اْل َساب أ َؼ َر ب َطتْح ِؼ ْ َ‬ ‫ُ َ ُ ْ ُ َْ‬
‫(ۺ)۔صؼر بن‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ۺامانہہمۺرخدیاۺانرۺاےسۺزپراۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۹‬ںیمۺےنۺاکی‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َْ‬
‫)۔اذ ََتقْ ُت َّمػۃ َوظ َرأت َؿا ۔‬ ‫(ۻ ِ‬
‫ےنۺاجعمۺدجسمۺںیمۺہعمجۺیکۺامنزۺزپیھۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬ںیمۺ‬
‫َْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫)۔رػفْ ُت َر ٰػوۃ ُ‬ ‫(‪َ ۱۲‬‬
‫اِل ُؼ َص ِۃ ِِف اػ َـؼ ْد ِج ِد اِل ِاؼع ۔‬
‫ِ‬
‫ۺوھچڑۺدایۺ۔‬ ‫َ‬ ‫ۺوصقرنںۺوک‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۱‬ۺججۺےنۺرجمومںۺوکۺ اادیۺانرۺےب‬
‫َ َْ ْ َ َ َ ُْ َ َ‬
‫اِل َؽاۃ َوخػ َص األبْ ِر َق َاء۔‬ ‫(‪)۱۱‬۔اػظ ِاِض صاظب‬
‫(‪)۱۲‬نزریۺاخرہجۺےنۺیجیلخۺاممکلۺاکۺدنرہۺایکۺ۔‬
‫َ ْ ُ َْ َ َ َ ُ َ َ َْ ْ َ َ‬
‫ارجف ِۃ زار اػدول اْل ِػف ِجفۃ ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔و ِز قر اْل ِ‬
‫َ‬ ‫(‪ٓ)۱۳‬اامسؿۺاربۺٓاولدۺوہاۺانرۺوخبۺرباسۺ۔‬
‫ت ض ِز قْ ًرا ۔‬
‫َ‬ ‫ت باػْ ُض ُف ْوم َوأ َؼ َس َر ْ‬ ‫ـاء َت َػ َك َد ْ‬ ‫َ‬
‫)۔ا َػد َؼ ُ‬ ‫(‪۱۵‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬اکشرویںۺےنۺدنبنؼۺالچیئۺانرۺدنۺلینۺاگویںۺاکۺاکشرۺایکۺ۔‬
‫َ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ ْ َ َ َ َ َ ُ ْ ْ َ َ َْ‬
‫(‪)۱۶‬۔اػرفادون اسػظوا اػكؽ ِادؼ ورادوا اػـؼؿات ِْی۔‬
‫(‪)۱۵‬وخ َیشۺےکۺدؿۺریحتۺازیگنۺزیتیۺےکۺاسھتۺزگرۺےئگۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ ُ ُ ُ ْ َ َ ْ ُ َ ْ‬
‫اػسص ِۃ اػ ُـؼ ْد ِـذ ِۃ ۔‬ ‫(‪)۱۷‬۔أقام اػسو ِر ؼزت ِب ْ‬
‫(‪)۱۶‬ۺمتۺبسۺلفحمۺالیمدۺںیمۺرشکیۺوہےئۺ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ‬
‫)۔َشع ُت ْم ِِف اػ َـؼ ْح ِط ِل اػ ِـؼفْل ِد۔‬ ‫(‪ِ ۱۸‬‬
‫(‪)۱۷‬ۺدرۂجۺمجنپۺےکۺہبلطۺےنۺاقمےلۺےھکلۺانرۺرقتریںیۺںیکۺ۔‬
‫ََ‬ ‫ْ َ َ‬ ‫َْ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ َ‬
‫(‪)۱۹‬۔ع َت َب سل ُب اػر ِػ اْل ِاؼ ِس اػ َـؼظاَل ِت َوخس ُك ْوا ۔‬
‫(‪)۱۸‬متۺولگۺدنیۺےئگۺانرۺریتایکۺیھکیسۺۺ۔‬
‫َ َ ُْ ْ َ َ ْ َ َ َ َ ْ ُ ُ َ َ َ‬
‫اػدكاحۃ ۔‬ ‫(ۺ‪)۱‬۔ذـكتم ِإیل اػؽؿ ِر و َتـاردتم ِ‬
‫(‪)۱۹‬ںیمۺےنۺوبجمرۺنرپح نؿۺاحؽۺولوگںۺیکۺربخ ۺۺک ییۺیکۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫(ۻ‪)۱‬۔ت َصؿ ْد ُت اػ َكا ِف ِد ْ َْی ۔‬
‫(‪)۲۰‬اہللۺاعتیلۺےنۺاایبنۺوکۺبیغۺاکۺملعۺدایۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ََ َ ََُ ٰ ََْ َ َْ َ‬
‫ْ‬
‫(‪)۴۲‬۔ ؼؽح اہلل تصایل األؽ ِكفاء ِصػم اػضف ِب۔‬
‫التن ِرین (‪)۴۷‬‬
‫اػ ۔‬ ‫(‪)َ ۱‬ق ُظ ْو ُد َر ُج ٌل َد َف َار َت ٗہ َو َق ْد َؼ ُع َر ْوت َدف َارۃ ْ َ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫اْلدص ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۱‬۔اکیۺٓادیمۺاینپۺومرٹاکرۺالچاتۺےہۺانرۺاوبمیۺسنیلۺیکۺٓانازۺاتنسۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُْ ُ َ‬
‫ِن اػسا ِػ ُب اْل َ ْخ ِػ ُص ِ ِْف ص َؼ ِػ ٖہ ۔‬ ‫(‪)۴‬قص ِجك ِ ْ‬
‫(‪)۲‬۔ےھجمۺاےنپۺاکؾۺںیمۺصلخمۺاطبلۺملعۺدنسپۺٓااتۺےہ۔‬
‫َ ُ َ ََ ْ‬
‫(‪)َ ۵‬ق ْر ِؼي اػر َفاد اػذ َكعۃ ِِف اػ َك ْح ِر ۔‬
‫(‪)۳‬۔اکشریۺدرایۺںیمۺۺاجؽۺڈااتلۺےہ۔‬
‫ُ َُ‬ ‫ُ َ ُ َ َ ُ َ َ ُ َ َ ْ َ َ َ َ َ ْ ُ ُْ‬
‫ات ۔‬
‫(‪َ)۶‬ی ِذرؽا اػؽ ِب رل اہلل صػف ِہ ودػم ِؼن اِلػو ِس ِِف اػسرظ ِ‬
‫(‪)۴‬۔یبنۺرکمیۺﷺ ںیمہۺراوتسںۺںیمۺےنھٹیبۺےسۺعنمۺرفامےتۺںیہ۔‬
‫َ َْ َ ْ َ َْ‬ ‫اػرا ِف ُؼ ْو َن َص ٰل َؼ َ‬‫ََ َ َ ُ َ‬
‫اْلطس ِار ۔‬
‫ِ‬ ‫ت‬ ‫ظ‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫ِ‬ ‫مح‬ ‫اػر‬ ‫د‬ ‫ِ‬ ‫ف‬
‫ِ‬ ‫ا‬‫و‬ ‫(‪)۷‬قتجؼع‬
‫ےکۺدرتسوخاونںۺرپۺااھٹکۺوہےتۺںیہ۔‬ ‫ےکۺنتقۺاہللَ ُۺاعت َیلۺ َ‬ ‫(‪)۵‬۔رنزہۺدارۺااطفرۺ‬
‫ْ‬
‫ض اػ ِؿؽ ِد ۔‬
‫ْ‬ ‫ارل اػزر ِاصفۃ ص ٰل أ ْ‬
‫ر‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫(‪)َ ۸‬ت َت َؽ َو ُع اْل َْ َ‬
‫ح‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۶‬۔دنہناتسؿۺیکۺزنیۺرپۺمسقۺمسقۺیکۺزرایتعۺدیپانارۺوہیتۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُ ْ َ ُ ْ‬
‫اْل َُی ِان باػ َص َؼ ِل اػرا ِػح۔‬ ‫)َیب ِاظ َِتان ِ‬ ‫(‪ِ ۹‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۷‬۔اامیؿۺےکۺاس َھتۺلمعۺاصحلۺرضنریۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ات َص ْن َؼ َذاصر اْلؽْ‬ ‫(ۺ) ُت َص َ ُِب ٰـذہ األبْ َف ُ‬
‫َص ِي ۔‬‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫اْل‬ ‫ان‬ ‫د‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِِ‬
‫(‪)۸‬۔ہیۺااعشرۺرصمیۺااسنونںۺےکۺذجابتۺناحضۺرکےتۺںیہۺ۔‬
‫َ َ ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫اػذ ْ‬‫َ ْ َ ُ َْ ْ ُ َ َ‬
‫اػدطاع ص ِن اػ َوس ِن۔‬ ‫ِف‬ ‫ب‬ ‫ص‬ ‫(ۻ)قذ َِتؽ اِلفش و‬
‫ِ ِ ِ‬
‫(‪)۹‬۔ۺوفج ُۺانرۺوعاؾۺننطۺےکۺدافعۺںیمۺرشکیۺوہےتۺںیہ۔‬
‫اػؽ ْد َو ُۃ اػْط ْظؿ َف ُۃ ِف َظ َاصۃ َ‬ ‫ََْ َ‬
‫اِل ِاؼ َص ِۃ ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫(‪)۱۲‬تكدأ‬
‫(‪)۱۰‬۔یہقفۺانیمیسرۺاجہعمۺےکۺاہؽۺںیمۺرشنعۺوہاتۺےہ۔‬
‫ُ‬ ‫َ ُ ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۱‬ت ِد ْ ُْی اػد ِط ْف َؽۃ ِِف اػ َك ْح ِر ِب ُؿد ْو ٍء ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔یتشکۺدنمسرۺںیمۺوکسؿۺناانیمطؿۺےسۺہ یتۺےہ۔‬
‫َْ‬ ‫(‪)َ ۱۴‬ق َت َو َد ُل اْل ْ ُ ِ ُ َ َ‬
‫اہلل ِب ِص ِك ِاد ِہ اْلُظ َر ِب ْ َْی ۔‬
‫ؤؼؽ ْون ِإیل ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔املسمؿۺاہللۺیکۺابراگہۺںیمۺاسۺےکۺوبقمؽۺدنبنںۺوکۺنہلیسۺانبےتۺںیہ۔‬
‫ُ َ َُ َ ْ َ‬
‫(‪)ُ ۱۵‬ق ِصفْد اػؽ ِادـۃ ّمْ َد اػ ِكل ِد ۔‬
‫(‪)۱۳‬۔یئنۺںیلسنۺکلمۺاکناقرۺاحبؽۺرکیتۺںیہ۔‬
‫َ ْ ُ ُ َْ َ ُ َْ َ ُ ْ ْ‬
‫اِل ِؼفْػۃ ِباػ ِصػ ِم ۔‬ ‫(‪)۱۶‬ؽكػغ اْلفاۃ‬
‫(‪)۱۴‬ۺ۔ۺمہۺملعۺےکۺذرہعیۺوخ َبۺوصرتۺزدنیگۺاپےتۺںیہ۔‬
‫ْ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫َْ ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۷‬ت َت َح َل اػط َتاۃ ِباأل ْخل ِؼ اػع ِر َُی ِۃ ۔‬
‫(‪)۱۵‬۔دنزیشہۺاےھچۺاالخؼۺےسۺٓاراہتسۺوہیتۺےہۺ۔‬
‫التن ِرین(‪)۴۸‬‬
‫اردنۺولمجںۺاکۺرعیبۺرتہمجۺ۔‬
‫(‪)۱‬۔اہجزدنبرۺاگہۺرپۺرگنلۺادنازۺوہاتۺےہۺ۔‬
‫َ ُ َ ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱‬۔ت ْر ُد ْوا اػد ِط ْف َؽۃ ص َل اػ ِـؼفْ َؽ ِاء۔‬
‫(‪)۲‬ۺومحمۺدۺ َدمۺرہسۺےنچنہپۺںیمۺاتۺریخۺرکاتۺےہۺ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َ‬
‫)۔ق َتأخ ُر ِمْ ُؼ ْو ٌد ِ ِْف اػ ُو ُر ْو ِل ِإ َیل اػ َـؼ ْد َر َد ِۃ۔‬ ‫(‪۴‬‬
‫(‪)۳‬ۺیلجبۺیتکمچۺےہۺانرۺاگنۺوہۺںۺوکۺاکچۺیتیلۺےہ‬
‫َ‬ ‫َ ْ َ ُ َْ ْ ُ َ ْ َ‬
‫ِبؼ َوخیس ُػ األبْ َر َار ۔‬ ‫(‪)۵‬۔قػؼع اػ‬
‫(‪)۴‬ۺدنۺونۺںۺوفۺیجۺاےنپۺٓاۺرسیفۺوکالسۺؾۺرکےتۺںیہۺ‬
‫َُ ُ َ َ َ َ َ‬
‫اػص ْدع ِر ق ِان ص َل ز ِاب ِس ِؿ ََم ۔‬ ‫(‪)۶‬۔قد ِػم‬
‫(‪)۵‬ۺوُسۺتیۺویۺنینۺیکۺوفۺںیجۺہلمحۺٓان َرۺوہۺیتۺںیہۺ‬
‫اػد ْو ِطفِْ ْ‬ ‫َ ْ ُ ُ ُْ ُ ْ ُ َ َ ُ‬
‫ت۔‬ ‫اْلَت ِاد‬ ‫(‪)۷‬۔قؿجم اِلفوش ِؼن ِ‬
‫(‪)۶‬ۺاسمۺرفۺرٹنیۺےسۺارتۺاتۺےہۺانرۺوہۺ لۺاجۺاتۺےہۺ‬
‫ْ‬ ‫َْ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ ُ ْ‬
‫)۔ق ْ ِّنل اػ ُـؼ َد ِاط ُر ِؼ َن اػ ِظس ِار َو َقذـ ُب ِإ َیل اػ َـؼ ْس َص ِم۔‬ ‫(‪۸‬‬
‫(‪)۷‬زایۺدہۺاھکۺانۺدعمےۺوکۺرخاۺبۺرکۺداتیۺےہۺ‬
‫ْ َ ْ َ‬ ‫ُْ ُ َ‬
‫(‪)۹‬۔تط ِدد اػس َص ُام اػع ِث ْ ُْی اػ ِـؼ ْص َدۃ۔‬
‫(‪)۸‬ۺلوۺرجۺحبصۺوکۺولطۺعۺوہۺاتۺےہۺانرۺداینۺوکۺرننشۺرکاتۺےہ‬
‫ُ‬ ‫َُُْ َ ُْ َ َ ً ُ‬
‫احا َوت َؽ ِو ُر اػدؽْ َفا۔‬ ‫(ۺ)۔تسػع اػذؼس رك‬
‫(‪)۹‬ۺہپسۺاسۺالۺرۺ‪،‬وفۺجۺیکۺایقۺدتۺرکاتۺےہۺانرۺحتفۺایۺبۺوہۺاتۺےہ‬
‫َص ۔‬‫اِل ْف َش َو َق ْؽ َت ِ ُ‬ ‫اِل ْفش ْ َ‬ ‫)۔ق ُظ ْو ُد َظاف ُد ْ َ‬
‫(ۻ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬ۺہبلطۺلیھکۺےکۺدیماؿۺںیمۺٹفۺابۺؽۺےتلیھکۺںیہۺ‬
‫ْ َ َْ‬ ‫ُ َ َْ‬ ‫ُ َ‬ ‫َْ‬
‫)۔قػ َص ُب اػسل ُب ع َرۃ اػظ َد ِم ِِف اػـؼػص ِب۔‬ ‫(‪۱۲‬‬
‫(‪)۱۱‬ۺدنۺڑلۺایکۺںۺٓااٹۺوگۺدنۺیتھۺںیہۺانررنۺیٹۺاکپۺیتۺںیہۺ‬
‫َْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ت ْص ِج ُن اػ ِكؽْ َت ِان اػد ِظ ْف َؼ َوُت ِ ََب ِان۔‬
‫(‪)۱۲‬دنۺوعۺرںیتۺاھکۺانۺاکپۺ َیتۺںیہۺانرۺونیکسمںۺوکۺالھکۺیتۺںیہۺ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ ُ ْ َ َ‬
‫(‪)۱۴‬۔ت ْس َكخ اػ َـؼ ْرأت ِان اػس َص َام َوت ْس ِص َؼـ ِان اػ َـؼ َد ِاع ْ َْی۔‬
‫(‪)۱۳‬ۺدنۺونۺںۺہبلطۺاسۺلکیئۺرپۺلوارۺوہۺےتۺںیہۺانرۺاوکسۺؽۺاجۺےتۺںیہۺ‬
‫ْ‬ ‫َْ‬ ‫ََ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫)۔ق ْرع ُب اػسا ِػ َك ِان ص َل اػدر َاج ِۃ َو َقذـ َك ِان ِإ َیل اػ َـؼ ْد َر َد ِۃ۔‬ ‫(‪۱۵‬‬
‫(‪)۱۴‬ۺدخۺہجیۺرچاۺغۺلالۺیتۺےہانرۺاانپۺقبسۺایۺدۺرکۺیتۺےہ‬
‫َ َ ُ‬ ‫)۔ت ْو ِظ ُد َخ ِد ْ ََی ُۃ اػْـؼ ْ‬
‫ُ‬
‫ر َك َاح َوَتْطظ َد ْر َد َؿا۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫(‪)۱۵‬ۺولۺگۺدیعۺاگۺہۺاجۺےتۺںیہۺانرۺامنۺزۺدیعۺاداۺرکےتۺ ُںیہۺ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َْ ُ َ‬
‫اس ِإ َیل اػ ُـؼ َر َل َو ُق َرػ ْون َر ٰػوۃ اػ ِصفْ ِد ۔‬ ‫اػؽ ُ‬ ‫(‪)۱۷‬۔قذـب‬
‫(‪)۱۶‬ۺااتسۺینۺدرسۺاگۺہۺںیمۺٓایتۺےہانرۺاابسۺؼۺزپراۺیتۺےہۺ‬
‫ُ‬ ‫َ ْ ُ ُ ْ ُ َ َ ُ َْ ْ ُ‬
‫ر َل َوت َد ِر ُس اػد ُر ْو َس ۔‬ ‫(‪)۱۸‬۔تدخل اػـؼص ِػؼۃ اػط‬
‫(‪)۱۷‬ۺومحمۺدتعنۺرشفیۺزپۺاتھۺےہۺانرۺولۺوگۺںۺوکۺانسۺاتۺےہۺ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ َُ‬
‫)۔قؽْ ِذد ِمْ ُؼ ْو ٌد اْل َ ِدقْ َح اػؽ َك ِوی َو ُق ْد ِؼ ُع اػؽ َاس ۔‬ ‫(‪۱۹‬‬
‫(‪)۱۸‬ۺٓادنۺایھۺںۺہ یتۺںیہۺانرۺدرۺوتخۺںۺوکۺااھکڑ َۺدیتیۺںیہۺ‬
‫ْ‬ ‫َْ‬ ‫ْ‬ ‫َُ‬
‫(ۺ‪)۱‬۔تؿ ُب اػ َص َو ِار ُػ َوتظ َت ِػ ُع األذ َج َار۔‬
‫(‪)۱۹‬ۺوپۺسلۺناےلۺڈنگنۺںۺوکۺاڑکۺےتۺںیہۺانرۺاھتۺےنۺےلۺاجۺےتۺںیہۺ‬
‫َ ُ ُ ْ َ َ َ ْ ُ َ َْ َ ُ ْ ُ َْ ُ ْ َ َ ْ َ‬ ‫َْ ُ‬
‫)۔قظ ِكض ِرجال اػشس ِۃ صل اػـؼذ ِاض ِكْی و قذ ِـكوؽؿم ِإیل ؼرع ِز‬ ‫(ۻ‪۱‬‬
‫ْ‬
‫اػ ُك ْو ِػفْ ِس۔‬
‫(‪)۲۰‬ۺزدیۺاےنپۺامہمۺونۺںۺےکۺےیلۺاکیۺسلجمۺاابقتسۺہیلۺدقعنمۺرکۺراہۺےہۺ‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ ُ َ ْ ٌ َ َْ َ‬
‫اْل ْد ِتظ َك ِال ِػز ُف ْو ِط ٖہ۔‬
‫(‪)۴۲‬۔قص ِظد ز قد ِلؽ ِ‬
‫ۃ‬
‫التن ِرین(‪)۴۹‬‬
‫رعیبۺولمجںۺاکاردنۺرتہمجۺ۔‬
‫ُ‬
‫)َی ُب َخا ػ ٌد اػد َكا َح َۃ َو ُ َُیا ر ُدؿاَ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۱‬۔اخدلۺریتایکۺدنسپۺرکاتۺےہۺانرۺاسۺیکۺقشمۺرکاتۺےہ۔‬
‫ُ ََ َ َ َُ َ ْ‬ ‫(‪)َ ۴‬تر َل ن َ‬
‫اػر ِح َم َو ُت َدا ِص َدا ِن اػزصطا ء و تدا ِِما ِن اْل ِ ْ‬
‫س ءَ‬ ‫َ‬
‫ِ ِ‬
‫(‪) ۲‬۔مت ۺدنونں ۺہلص ۺریمح ۺرکےت ۺوہ ۺ‪،‬زمکنرنں ۺیک ۺدمد ۺرکےت ۺوہانر ۺربایئ ۺرکےن ۺناےل ۺوک ۺدر ۺزگرۺ‬
‫رکےتۺوہ۔‬
‫ُ ُ َ ُ َ ْ ً َ ُ ْ ُ ْ َ َ َْ‬
‫)َیب اػؽا س ز قدا و قثؽو ن صػف ِہ‬ ‫(‪ِ ۵‬‬
‫(‪)۳‬۔ولگۺزۺدیۺےستبحمۺرکےتۺںیہۺانرۺاسۺیکۺرعتفیۺرکےتۺںیہۺ۔‬
‫ً ُ ْ ً‬ ‫َ َْ ُ َ ٰ‬
‫اہلل َر ْ َمحۃ َوضط َرا ؽا‬ ‫(‪ )۶‬ؽؽت ِشر ِؼن ِ‬
‫(‪)۴‬۔مہۺاہللۺ َیکۺاجبنۺےسۺرتمحۺانرۺرفغمتۺاکۺااظتنرۺرکےتۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫(‪ُ )۷‬قػْظ ْی ْاأل ْس َطا ُل َص َل َا َب َو قْؿ ْم َتك َصات ْ َ‬
‫اْل َفا ِۃ َو ُقتْ ِك ُص ْو ؽ ُؿ ْم‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۵‬۔ےچبۺنادلنیۺرپۺزدنیگۺیکۺذہمۺدارایںۺڈاؽۺدےتیۺںیہۺانرۺاںیھنۺاکھتۺدےتیۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫ٰ َ ْ ُ‬ ‫ُ َ‬ ‫َ َْ َ‬
‫(‪ )۸‬تذ ـ ُب طا ِس َؼۃ َو ز قْ َؽ ُب ِإ یل ػع َؽو َوت َص ِز َقا ِن َر ِدقْظ َت ُؿ ََم‬
‫یلیہسۺیکۺزعتتیۺرکیتۺںیہ۔‬ ‫(‪)۶‬۔افہمطۺانرۺزبنیۺونھکلۺاجیتۺںیہۺانرۺاینپۺ‬
‫َ َ َ َََ َ َ‬ ‫ََ َ َ َ‬
‫س اػسا ِػ َكا ِن اػرا ِدكا ِن و قتأ دطا ِن‬ ‫(‪ )۹‬قتح ُ‬
‫(‪)۷‬۔دنۺاناکؾۺاطبلۺملعۺاتھچپےتۺںیہۺانرۺاوسفسۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َ ْ ٰ ٰ ُ َ ْ َْ ْ َ َ َ ُ ْ َ َْ ْ َ َ ُ ْ ْ َ َ َ ُ َ‬
‫(ۺ) تدصی ـؤ َل ِء ِِف اْل ِْی و قد صون ِػػط ِزفػ ِۃ و قر ِزْی ر بؿن‬
‫(‪)۸‬۔ہیۺ(وعرںیت)ۺالھبیئۺںیمۺوکششۺرکیتۺںیہ‪،‬ۺدنلبۺاالخؼۺیکۺدوعتۺدیتیۺںیہۺانرۺاےنپۺربۺ‬
‫وکۺوخشۺرکیتۺںیہ۔‬
‫َ ْ َ ْ ْ َ َ ُُ ْ ُ َ‬
‫(ۻ) تدتض ِطرن اہلل ِػذؽو ِبعن‬
‫ششخبۺاچیتہۺوہ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۹‬۔مت(وعرںیت)اہللۺےسۺاےنپۺانگوہ َںۺیکۺ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬
‫اػش ِؼ األ ْو َد ِط‬ ‫(‪َ )۱۲‬تْ ِد ُؼ اْل َْ َخا ِس ُر ِِبؽْ َس َظ ِۃ ْ‬
‫ِ‬
‫)۔رطخےۺرشمؼۺنیطسۺےکۺالع ُہقۺوکۺریھگۺےتیلۺںیہ۔‬ ‫(‪َ ۱۰‬‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫س ِِبؽش ِر سػ ْو ع اػذ ْؼ ِس‬ ‫(‪)۱۱‬أخ ُرج ِإیل ِظؼ ِۃ اِل َكل و أؼ ِتع ؽط ِ ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ںیمۺاہپڑۺیکۺوچیٹۺیکۺرطػۺاتلکنۺوہںۺانرۺولطعۺسمشۺےکۺرظنمۺےسۺوخدۺوکۺدیفتسمۺرکاتۺوہں۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۱۱‬۔‬
‫ََ َ ُْ ْٰ‬ ‫ََ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫اْل ْخ ِت َكا ِر اػدؽ ِو ِی ِبا ػدرج ِۃ اَل ویل‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۴‬أـ ِؽـؽ ِبا ػؽجا ِح ِِف ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔ںیمۺںیہمتۺاسالہنۺااحتمؿۺںیمۺیلہپۺوپزنشیۺےسۺاکایمبۺوہےنۺرپۺابمرکۺابدۺشیپۺرکاتۺ‬
‫وہں۔‬
‫َ َ ْ َ ْ َ ْْ‬ ‫َ َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اػرصا ب ِِف د ِكف ِل اْلج ِد‬ ‫(‪ )۱۵‬ؽتحؼل ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔زبریگۺیکۺراہۺںیمۺمہۺدوشارویںۺوکۺربداتشۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َ ُ َ َْ‬ ‫ُ ُ ْ ُ َ َ‬
‫(‪َِ )۱۶‬یب اػ ِؿؽْ ِدق ْو ن َوس َؽ ُؿ ْم َو ُقزح ْو ن ِبا ػؽط ِس َو اػؽ ِطفْ ِس ِ ِْف َد ِكفْ ِل‬
‫َ‬
‫ُح ِر ق ِتہ‬
‫(‪)۱۴‬۔دنہن اتسین ۺولگ ۺاےنپۺننط ۺےسۺتبحم ۺرکےت ۺںیہۺانرۺاسۺیکۺٓازادیۺیکۺاخرط ۺاجؿ ۺنامؽۺ‬
‫یکۺرقابینۺدےتیۺںیہ‬
‫َ ْ َ ُ ْ َ ْ ُ َ َ ْ ْ َ َ َ ْ ُ ُ َ ْ َ َْ ْ ُ ْ ْ ُ َ َ‬
‫(‪ )۱۷‬قرصد اْل ِسفب صل اْلِؽ ِِب وخیسب حو ل اْلوزو ع اْلحد ِد‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔بیطخۺربنمۺرپۺڑچاتھۺےہۺانرۺنیعتمۺونعاؿۺرپۺاطخبۺرکاتۺےہ ۔‬
‫َئ َعث ْ َْی ًۃ َو ََتْ َط ُظ ُذ ُص ْو َب َؿا ؼ َن اػْ َضا َرات ْ َ‬
‫َ‬ ‫ُْ ُ َ ُ َ َ‬ ‫َ‬
‫اِل ِو ِق ِۃ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪ )۱۸‬ت ْك ِ ْن اْلع ْو ؼۃ ؼل ِج ْ ِ‬
‫(‪) ۱۶‬۔وکحتم ۺتہب ۺاسری ۺانپہ ۺاگںیہ ۺانبیت ۺےہ ۺانر ۺاینپ ۺراعای ۺیک ۺاضفیئ ۺولمحں ۺےس ۺافحتظۺ‬
‫رکیتۺےہ۔‬
‫التن ِرین(ۺ‪)۵‬‬
‫(‪)۱‬۔ںیمۺرمیغۺذحبۺرکۺاتۺوہۺںۺانرۺامہمۺونۺںۺوکۺالھکۺاتۺوہۺںۺ‬
‫ُ‬ ‫َ َْ ُ َ َ َ َ ُ‬
‫اجۃ َوا ْس ِص ُم اػز ُف ْو َػ۔‬ ‫(‪)۱‬۔اذبح اػدج‬
‫(‪)۲‬ۺمہۺااسۺذتۺہۺاکۺارتحاۺؾۺرکۺےتۺںیہۺانرۺاؿۺےکۺےیلۺڑھکۺےۺوہۺےتۺںیہۺ‬
‫َ ََ َُ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۴‬۔ؽ َو ِظ ُر األ َدا ِتذۃ َو ؽظ ْو ُم ػ ُؿ ْم۔‬
‫(‪)۳‬ۺوتۺرچاۺغۺلالۺیتۺےہۺانرۺوہۺؾۺنرکۺرکۺیتۺےہۺ‬
‫ْ‬ ‫َ ْ ُ َ‬ ‫)۔ت ْو ِظ ِدقْ َن اػْـؼ ْ‬
‫ُ‬
‫ر َك َاح َوتع ُت ِك ْ َْی ط ُر ْوض اػ َـؼ ْد َر َد ِۃ ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪۵‬‬
‫(‪)۴‬ۺمتۺولۺگۺحبصۺوکۺۺدیباۺرۺوہۺےتۺوہۺۺانرۺامنۺزۺےکۺدعبۺامسجۺینۺنرزشۺرکۺےتۺوہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ ََ‬ ‫َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ ً َ ََ َ ُ ْ َ‬
‫اػر َقازۃ اػ َك َد ِؽفۃ َب ْص َد اػر ٰػو ِۃ۔‬ ‫(‪ )۶‬۔ تدتف ِظشون ركاحا وتطصػو ِ‬
‫ن‬
‫(‪)۵‬متۺبسۺوکۺششۺرکۺیتۺوہۺۺانرۺاےنپۺوچبںۺیکۺرتۺتیبۺرکۺیتۺوہۺۺ۔‬
‫َ َ َ َُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۷‬۔ت ْد َص ْ َْی َوت َر ِب ْ َْی ا ْسطاػعن ۔‬
‫(‪)۶‬ۺمہۺٓاپۺاکۺریخۺدقمؾۺرکۺےتۺںیہۺانرٓاپۺےسۺداعۺیکۺادیمۺرکۺےتۺںیہۺ‬
‫َ َُ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۸‬۔ؽ َر ِح ُكؽ َوؽ ْر ُج ْوؽ اػدص َاء۔‬
‫(‪)۷‬ۺمتۺولۺگۺاےنپۺاخدناۺؿۺےکۺناقۺرۺیکۺافحۺتظۺرکۺےتۺوہ‬
‫َ ُ ُْ ْ َ َ َ ُ ْ َ ُ‬
‫َس ِتع ْم۔‬ ‫(‪)۹‬۔تروؽون ِصزۃ ا‬
‫(‪)۸‬ۺمتۺدنۺونںۺولظمۺومۺںۺیکۺدمدۺرکےتۺوہۺانرۺایپۺلوۺںۺوکۺاپۺینۺالپۺےتۺوہۺ‬
‫ُ َ َ ْ َ ْ ُ ْ َْ َ َ‬
‫اػش َؼ َـاء۔‬ ‫ان‬ ‫ف‬‫َ‬ ‫ظ‬‫د‬‫ْ‬
‫(ۺ)۔تد ِاصد ِان اػـؼشػو ِؼْی و ِ ِ ِ‬
‫ت‬
‫(‪)۹‬ۺولۺاہٓاگۺںیمۺرنؾۺوہۺاتۺےہۺانرۺلھگپۺاجۺاتۺےہ‬
‫ُ‬ ‫َ ْ ُ َْ ُ َ‬
‫اْل ِدقْد ِِف اػؽ ِار َو َقذ ْو ُب۔‬ ‫(ۻ)۔ق ِػْی‬
‫(‪)۱۰‬ۺرمکےۺیکۺڑھکۺایکۺںۺیتلھکۺںیہۺانرۺرخاۺبۺوہاۺابۺرہۺرکۺیتۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َْ‬ ‫ُْ ْ‬ ‫)۔تؽْ َطت ُح َذ َكاب ْف ُؽ ْ ُ‬
‫َ‬
‫اْل ْج َر ِۃ َوُت ِر ُج اػ َؿ َو َاء اػط ِادد ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪ِ ۱۲‬‬
‫(‪)۱۱‬ۺںیمۺدنیۺںیمۺاجۺؽۺڈاۺاتلۺوہۺںۺانرۺویلھچمۺںۺاکۺاکشۺرۺرکاتۺوہںۺ۔‬
‫َ َ ََ َ ْ َ َ ْ َ ُ َ َْ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ا ْر ِؼی اػذكعۃ ِِف اػؽؿ ِر و ارساد األْساؽ ۔‬
‫(‪)۱۲‬ۺاتیچۺالھچۺگنۺاگلۺاتۺےہۺانرۺاکشۺرۺرپۺاقۺوباپۺاتیلۺےہ‬
‫َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َْ َ‬
‫)۔قظ ِط ُر اػؽ ِؼ ُر َو َقض ِػ ُب ص َل اػرفْ ِد۔‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫(‪)۱۳‬ۺولۺگۺاامیۺؿۺدارۺاتۺرجۺیکۺرطػۺوتمۺہجۺوہۺےتۺںیہۺانرۺاسۺرپۺرھبنۺہسۺرکۺےتۺںیہۺ‬
‫َ ْ َ َ َْ ُ ْ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ َ ُ َ‬
‫اػؽ ُ‬
‫اس ِإ َیل اػت ِاج ِر األ ِؼ ِْی و قصت ِؼدون صػف ِہ۔‬
‫ْ‬ ‫(‪)۱۵‬۔قتوجہ‬
‫(‪)۱۴‬ۺنزریۺاخۺرہجۺنیبۺاالۺوقاۺیمۺاکۺرفنسنۺںیمۺرشۺتکۺرکۺاتۺےہۺانرۺاخۺریجۺاومۺرۺرپۺابۺتۺرکاتۺےہۺ‬
‫َ ََ َ َ ُ َ ْ َ‬ ‫ْ ُ ََ ْ َ‬ ‫ُ َ ُ َ ْ ُ َْ َ‬
‫ؤَت ِر اػ َصاػ ِـؼ ِی و قتحدث حول‬ ‫ارجف ِۃ ِِف اػـؼ‬ ‫( ُ‪)۱۶‬۔قذ ِارؽ و ِز قر اْل ِ‬
‫ُ ْ َْ َ‬
‫ارجف ِۃ۔‬‫اػذؤو ِن اْل ِ‬
‫(‪) ۱۵‬ۺدنہنۺاتسۺؿۺےکۺنزریۺامظعۺاجۺاپۺؿۺاکۺدنۺرہۺرکےتۺںیہۺانراسۺےکۺاسھتۺاجتۺریتۺاعم دہۺرکےتۺ‬
‫ںیہۺ۔‬
‫َ ْ ْ َ َ َ َ َُ ُ َ َ َ َ ً َ ً‬ ‫َ ُ ْ ُ َ ْ ُ ْ ُ ََ‬
‫(‪)۱۷‬۔قزور ر ِففس اػوزر ِاء ِؼن اػ ِؿؽ ِد قابان و قص ِاـد ؼصؿا ِا ِتطاظا ِت ِار قا۔‬
‫التن ِرین(‪)۵۱‬‬
‫َ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ َ ً َ ُ ْ ً ْ ْ َ َْ‬
‫(‪)۱‬دوػ ؽذ َِتی بظرۃ حػو با ِِف اػصا ِم اػظا ِب ِل‬
‫)۔رقنعبیۺمہۺٓاےنۺناےلۺاسؽۺۺاکیۺدندراریۺاگےئۺرخدیںیۺےگ۔‬ ‫(‪َ َ ۱‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪ )۴‬دأ ِجد ِ ِْف َت ِظفْؼ ضا ق ِ ْ‬
‫ّت‬
‫(‪)۲‬۔ںیمۺاےنپۺدصقمۺوکۺوپراۺرکےنۺیکۺوکششۺرکنںۺاگ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ْ ُ َْ َ ْٰ‬
‫َتشی ِب َتظ ِدقْ ِر اػؽا ِس‬ ‫(‪ )۵‬دوػ تصطو صن ظدر ِۃ‬
‫(‪)۳‬۔رقنعبی ۺوت ۺدقرت ۺےک ۺابنوجد ۺاعمػ ۺرکدے ۺاگ ۺانر ۺولوگں ۺےک ۺرخاج ۺنیسحت ۺےس ۺرہبہۺ‬
‫دنمۺوہاگ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫(‪َ )۶‬د َت ُظ ْو ُم ِؼ ْ ُ‬
‫َص ِبتس ِؿ ْ ِْی ظؽا ِۃ اػدؤ قْ ِس ِؼ ْن ِْجفْع اػ َص َوا ِف ِؼ‬
‫ِ‬
‫ۺرصم’’لوصی رہنۺ‘‘ َیکۺۺامتؾۺراکنوٹںۺےسۺافصیئۺۺرکےۺاگ۔‬ ‫)۔رقنعبی ْ َ َ‬ ‫(‪۴‬‬
‫َ َْ ْ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۷‬دفك ِع ُر اػطل حا ِن ِِف اػذ ـا ِب ِإیل اْلظ ِل‬
‫(‪)۵‬۔دنونںۺاسکؿۺتیھکۺاجےنۺےکۺےیلۺحبصۺلوریےۺاھٹۺاجںیئۺےگ۔‬
‫ُ ُ َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪َ )۸‬د ْو َػ ت ْر ُد ْو ا اػدط ُن صل اْل َ َوا ِ ِْن‬
‫(‪)۶‬۔رقنعبیۺایتشکںۺدنبراگوہںۺرپۺرگنلۺادناز َۺوہںۺیگ۔‬
‫ْ ُ َ ْ‬ ‫َ‬
‫(‪َ )۹‬د ُفػ ِو ُح اْل ُ َو ِد ص ْو ن ِػػ ُؼ َدا ِط ِر قْ َن ِبأقْ ِدقْ ِؿ ْم‬
‫(‪)۷‬۔اسمرفنںۺوکۺرتصخۺرکےنۺناےلۺرقنعبیۺاہھتۺالہۺرکۺااشرہۺرکںیۺےگ۔‬
‫َ َُ َْ‬
‫)د ُت ِع ِر ُم اػد ْوػۃ اْل ُ َتط ِو ِظ ْ َْی‬ ‫(ۺ َ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ۺیگ۔ ْ َ‬ ‫(‪)۸‬۔وکحتمۺدلجۺیہۺاکایمبۺولوگںۺیکۺزعتۺازفایئۺۺرکے‬

‫َْ ْ َ َْ َ‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬
‫ْ‬
‫اِل ِؼفْػ ِۃ َر َوا ِفح األزـا ِر اػص ِس َر ِۃ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫(ۻ) َد ْو َػ ؽ ْد َت ْؽ ِذ ُؼ ِ ِْف ـ ِذ ِہ اْل ِدقظ ِۃ‬
‫(‪)۹‬۔دلجۺیہۺمہۺاسۺوخبۺوصرتۺابغۺںیمۺوخوبشۺدارۺوھپؽۺلوںیھگنۺےگ۔‬
‫ن ﴿الشعراء‪﴾)۲۲۲:‬‬ ‫ی ُم ۡن َقل ٍَب َّی ۡن َقلِ ُب ۡو َ‬ ‫(‪َ )۱۲‬س َی ْعل َُم ال َّ ِذ ۡی َن َظل َُم ۡوۤۡا ا َ َّ‬
‫(‪)۱۰‬۔انرۺابۺاجانۺاچےتہۺںیہۺاظملۺہکۺسکۺرکنٹۺرپۺاٹلپۺاھکںیئۺےگۺ۔‬
‫اص ًرا َّو اَقَ ُّل َع َ‬

‫د ًدا (اِلن ‪)۴۶ :‬‬ ‫(‪)۱۱‬ف ََس َی ْعل َُم ۡو َن َم ْن ا َ ْض َع ُف نَ ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔رقنعبیۺنہۺاجؿۺںیلۺےگۺہکۺسکۺےکۺدمداگرۺزمکنرۺانرۺسکۺےکۺیتنگۺںیمۺمکۺںیہۺ۔ۺ‬
‫م َرب ِ ّی ۡ (قودػ ‪:‬ۺۻ)‬ ‫ف ا َْس َت ْغ ِف ُر لَ ُک ْ‬
‫(‪َ )۱۴‬س ْو َ‬
‫(‪)۱۲‬۔ںیمۺاہمترےۺےیلۺاےنپۺربۺےسۺششخبۺاچوہںۺاگ۔‬
‫ک فَتَ ْرضٰی (اػزحی ‪)۷:‬‬ ‫ک َرب ُّ َ‬‫ف ُی ْع ِط ۡی َ‬ ‫(‪َ )۱۵‬و ل ََس ْو َ‬
‫(‪)۱۳‬۔رقنعبیۺاہمتراۺربۺںیھمتۺاانتۺدےۺاگۺہکۺمتۺرایضۺوہاجؤۺےگ۔‬
‫ح ّب ُۡون َ ۤۡہ(اْلا فد ہ ‪)۷۶:‬‬
‫ف َیاۡتِی الل ُہ ِبق َْو ٍم ّیُ ِح ُّب ُہ ْم َو ُی ِ‬ ‫(‪)۱۶‬ف ََس ْو َ‬
‫(‪)۱۴‬۔اہللۺاعتیلۺایسیۺوقؾۺوکۺالےئۺاگۺہکۺاہللۺاؿۺےسۺانرۺنہۺاہللۺےسۺتبحمۺرکںیۺےگ۔‬
‫م(اػكظرۃ‪)۱۵۹ :‬‬ ‫لس ِم ۡی ُع ال َْعلِ ۡی ُ‬ ‫(‪)۱۷‬ف ََس َی ْک ِف ۡیمَ ُہ ُم الل ُ ۚہ َو ُھ َو ا َّ‬
‫(‪)۱۵‬۔ۺرقنعبیۺاہللۺاؿۺیکۺرطػۺےسۺںیھمتۺافکتیۺرکےۺاگۺۺانرۺنہۺےننسۺاجےننۺناالۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۵۲‬‬
‫(‪)۱‬ںیمۺ َدلجۺیہۺارپسکۺصیۺرٹنیۺےسۺدیلہۺاجؤںۺاگۺ‬
‫َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ َْ‬
‫اػسقْع ِإ ٰیل ِد ْـ ِ ْل ۔‬ ‫ِ‬ ‫)۔دأذـ ُب ِباػ ِظس ِار‬ ‫(‪۱‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۲‬ۺریمےۺناۺدلنیۺٓادنئۺہۺاسۺؽۺجحۺنزایۺرتۺےکۺےیلۺرحۺنیۺرشۺنیفیۺاکۺرفسۺرکۺںیۺےگۺ‬
‫َْ‬ ‫ْ َ َْ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ َ ُ َ ُ َ َ َ َ َْ ْ َ ْ َ ْ َ‬
‫اػشقط ِْی ِِف اػص ِام اػظ ِاب ِل ِػػحج‬ ‫(‪)۴‬۔دوػ قد ِاطر وا ِػداي ِإیل اْلرؼ ِْی ِ‬
‫ِ‬ ‫َ‬
‫اػز َق َار ِۃ۔‬
‫ِ‬ ‫و‬
‫ںیمۺداۺہلخۺںیلۺےگۺ‬ ‫ۺ‬ ‫ہیف‬ ‫ۺ‬ ‫رش‬‫ۺا‬ ‫ہعم‬ ‫ۺاج‬ ‫بی‬ ‫ۺ‬ ‫رقنع‬ ‫ۺ‬ ‫تس‬ ‫ۺدن‬ ‫ن‬‫ۺد‬ ‫ے‬ ‫ۺریم‬ ‫)‬ ‫(‪۳‬‬
‫ْ َ َ َ ْ َ َْ‬ ‫َ‬
‫۔د َفػ َت ِح ُؼ َردقْظ َ‬ ‫ْ‬ ‫( ‪َ )۵‬‬
‫اي ِِف اِل ِاؼص ِۃ األَشطف ِۃ۔‬ ‫ِ‬
‫(‪)۴‬ۺاخۺدلۺانرۺراشۺدۺاکیۺاجۺؽۺرخۺدیۺںیۺےگۺانرۺرپدنںۺاکۺاکشۺرۺرکںیۺےگۺ‬
‫ُ‬ ‫َ َ ًَ‬ ‫َ ْ َ َ َْ ْ َ‬
‫ي خا ِػ ٌد َو َرذ ٌاد ذ ْكعۃ َو َق ِرفْ َد ِان اػس ُف ْو َر۔‬ ‫(‪)۶‬۔دوػ قذ َِت‬
‫(‪)۵‬ۺالھبۺیئۺرکےنۺناےلۺایقۺتمۺےکۺدؿۺاینپۺۺویکینںۺاکۺہلصۺاپۺںیئۺےگۺ‬
‫ْ‬ ‫ََ‬ ‫َ ُ ْ‬
‫)۔د َف ِجد اػ ُـؼ ْح ِد ُؽ ْون ا ْج َر َح َد َؽا ِت ِؿ ْم َق ْو َم اػ ِظ ٰف َؼ ِۃ۔‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۶‬ۺںیم َۺرقنعبیۺنہۺالھکۺوہاۺالگۺبۺوتۺڑنۺںۺاگۺۺانرۺاےسۺلوۺوھگنۺںۺاگۺ‬
‫ْ َ ْ َ ْ ََ َ َُُ‬ ‫َ ْ‬
‫)۔دأظ ِس ُػ ِتػؽ اػ َو ْر َدۃ اػ ُـؼطت َحۃ َواش َؿا۔‬ ‫(‪۸‬‬
‫(‪)۷‬وعۺرںیتۺٓاجۺاشۺؾۺوکۺااھٹکۺوہۺںۺیگۺۺانرۺامہمۺونۺںۺےکۺےیلۺاھکۺانۺاکپۺںیئۺیگۺ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫اػؽ َد ُاء اػ َف ْو َم َؼ َد ًاء َو َق ْس َك ْخ َن اػس َص َام ِػػز ُف ْو ِػ ۔‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫(‪)۹‬دت ْجت ِؼع ِ‬
‫(‪)۸‬ۺدصۺرۺادملرنیسۺۺاےلگۺےنیہمۺںیمۺاسۺالۺہنۺااحتمۺؿۺےکۺےجیتنۺاکۺاالعۺؿۺرکںیۺےگۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫)۔د ْو َػ ُق ْصػ ُن َرف ُفس اػْ ُـؼ َدرد ْ َْی َؽ َتاف َ‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان اػد َؽ ِو ِي ِِف اػذ ْؿ ِر‬ ‫ِ ِ‬ ‫ج‬ ‫ِِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(ۺ َ‬
‫َْ‬
‫اػظ ِاب ِل ۔‬
‫(‪)۹‬متۺدنۺونۺںۺاےنپۺاخۺدناۺؿۺےکۺناقۺرۺیکۺافحۺتظۺرکنۺےگۺ‬
‫ََُ َْ ُ‬ ‫َ ََ‬
‫َس ِتع ََم ۔‬ ‫)۔د ْو َػ َتْطش ِان ِصزۃ ا‬ ‫(ۻ َ‬
‫(‪)۱۰‬ںیمۺٓا َجۺااتپسۺؽۺاجؤںۺاگۺانرۺاےنپۺامیبۺرۺدنتسۺیکۺایعۺدتۺرکنۺںۺاگۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ َ ُ َْ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ْ ٰ َ ُ ُ‬
‫طی َواص ْود َر ِدقْ ِظی اػـؼ ِر قْض‬
‫َ‬ ‫(‪)۱۲‬۔دأذـب اػفوم ِإیل اػـؼدتذ‬
‫(‪)۱۱‬اجۺہعمۺےکۺہیۺرفۺزدنۺاعیملۺامیپۺےنۺرپۺدنیۺیکۺدخۺتمۺرکںیۺےگۺ‬
‫َ َ ْ ُ ٰ ُ َ َ َ ْ ُ َ َْ َ َ ْ َ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َ َ‬
‫(‪)۱۱‬دفخ ِدم ـؤَل ِء اػتل ِؼفذ ِؼن اِل ِاؼص ِۃ ا ِػدقن ص َل اػـؼدتوی اػصاػ ِـؼي۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬ہیۺرچناۺےہۺاینپۺومویشیۺںۺوکۺرہنۺرپۺےلۺاجۺ َںیئۺےگۺانرۺاںیھنۺاپۺینۺالپۺںیئۺےگۺ‬
‫ْ‬ ‫ْ َ َْ َ ُ ْ َ‬
‫ش ُب ْوؽ َؿااػ َـؼ َـاء ۔‬ ‫ق‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ؿ‬‫اػؽ‬ ‫یل‬ ‫إ‬ ‫م‬ ‫ؿ‬ ‫اؼ‬ ‫ص‬ ‫)۔د ْو َػ َق ْذ َـ ُب ٰـ ُؤ ََلء ُ‬
‫اػر َص ُاۃ بأؽْ َ‬ ‫(‪َ ۱۴‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬ہیۺوہۺاۺیئۺاہجۺزۺوھتۺرےۺےسۺنتقۺںیمۺیبملۺاسمۺتفۺےطۺرکےۺاگۺ‬
‫ْ‬ ‫َ َ ُ ْ ََ ْ َ‬ ‫ََْ ٰ‬
‫)۔د ْو َػ تظس ُع ـ ِذ ِہ اػسف َارۃ اػ َـؼ َداطۃ اػ َك ِصفْ َدۃ ِِف َوظ ٍت َق ِد ْ ٍْی‬ ‫(‪َ ۱۵‬‬
‫(‪)۱۴‬ںیمۺٓاجۺیہۺاہپۺڑۺرپۺاجۺؤںۺاگۺۺانرۺدقۺریتۺانمۺرظہۺاکۺاشمۺ دہۺرکنۺںۺاگۺ‬
‫َ َ ْ َ ُ َْ ْ َ َ َْ َ َ ُ َ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ َ‬
‫اشر اػس ِكف ِصفۃ‬ ‫۔(‪)۱۶‬۔دأذـب اػفوم ِإیل اِلك ِل واذ ِاـد اػـؼؽ ِ‬
‫(‪)۱۵‬املسمۺؿۺجحۺےکۺدعبۺدمۺہنیۺاجۺںیئۺےگۺانرۺرنۂضۺوبنیۺیکۺزایۺرتۺرکںیۺےگ۔‬
‫)۔د ْو َػ َق ْذ َـ ُب اػْ ُـؼ ْدػ ُؼ ْو َن إ َیل اػْ َـؼدقْ َؽۃ اػْ ُـؼ َؽ َو َرۃ َب ْص َد ْ َ‬
‫اْلج‬ ‫(‪َ ۱۷‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ َُ ُْ ْ َ َ‬
‫ِضقْ َح اػؽ ِ ِب ﷺ۔‬ ‫و قزورون ِ‬
‫التن ِرین(‪)۵۳‬‬
‫(امیضۺوہجمؽ)‬
‫رعیب َۺولمجںۺاکۺاردنۺۺرتہمج۔‬
‫ُ َ ْ ْ َ ُ َْ َ‬
‫اْل ِدقْظ ِۃ‬ ‫(‪)۱‬ذ ِذبت أذجا ر‬
‫(‪)۱‬۔ابغۺےکۺدروتخںۺوکۺاکاٹۺایگ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َٰ‬ ‫ْْ‬
‫(‪ِ )۴‬ػفْ َم اْلُذ ِؽ َكا ِن صل ُد ْو ِء ت ََص ِط ِؿ ََم‬
‫(‪)۲‬۔دن َۺرجمومںۺوکۺاؿۺےکۺربےۺاکؾۺرپۺالمتمۺیکۺیئگ۔‬
‫ُ ْ َ َْ َ ُ ْ ْ َ ْ َ‬
‫ر ِل ِب ِؽش ٍام۔‬ ‫(‪)۵‬رطت اْلظا ِصد ِِف اػط‬
‫(‪)۳‬۔درس َۺاگہۺںیمۺوچنبںۺوکۺرتبیتۺےسۺاگلایۺایگ۔‬
‫ُ َ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۶‬ع ْو ِط َئ أخ ْوؽ ص ٰل ِا ْج ِت َؿ ِاد ٖہ ۔‬
‫(‪)۴‬۔ریتےۺاھبیئۺوکۺاسۺیکۺتنحمۺرپۺوپراۺدبہلۺدایۺایگ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُْ ُ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۷‬س ِؿ َر ِت اػظد ُس ِؼ ْن ِر ْج ِس اػرفْ ُؿ ْو ِؽف ِۃ ۔‬
‫(‪)۵‬۔تیبۺادقملسۺوکۺۺوہیدتیۺیکۺدنگیگۺےسۺاپکۺایکۺایگ۔‬
‫ْ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫ِض َق ْو ٌم ع ِاؼ ٌل ِِف اْل َ ْحع َؼ ِۃ اػ َصا ِػ َف ِۃ ۔‬ ‫)ظ ِ َ‬ ‫(‪۸‬‬
‫(‪)۶‬۔وپراۺدؿۺاہیئۺوکرٹۺںیمۺزگاراۺایگ۔‬
‫َْ َ َ ُ ْ ُ ْ َ َ ْ ْ‬ ‫ُ‬
‫)َش َح ِت اْلدأػۃ ِِف اْلػتظی اػ ِصػ ِؼي۔‬ ‫(‪ِ ۹‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۷‬۔یملعۺانیمیسرۺںیمۺہلئسمۺیکۺناضتحۺیکۺیئگ۔‬
‫ْ َ َ‬ ‫ُ ْ َ ُ ْ َ َ َ ٰ َ ْ ُ َ ََ‬ ‫ُ‬
‫َسا ِف ِف ِػفون ِِف ػكؽان صل ق ِد اْلؽسَم ِت اػ ِطدا ِفف ِۃ ۔‬ ‫)ـز َم اْل ْ َ‬
‫(ۺ ِ ِ‬
‫(‪)۸‬۔دفایئۺومیظنتںۺےکۺاہھتۺارسالیئۺوکۺۺانبلؿۺںیمۺتسکشۺدیۺیئگ۔‬
‫اب ۔‬ ‫ح‬ ‫ااػزا ِف ُر ب َ ْ‬

‫اػَت َ‬ ‫ُْ َ َ‬
‫(ۻ)ظو ِبل‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۹‬۔ۺ ُریخۺدقمؾۺےکۺاسھتۺزارئۺےسۺالماقتۺیکۺیئگ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ْ ْ َ َْ ُ‬
‫اِل َؽاۃ ِإ َیل اْل ُ َحاع َؼ ِۃ ۔‬ ‫(‪)۱۲‬أظ ِتفد‬
‫(‪)۱۰‬۔رجمومںۺوکۺدعا تۺےلۺاجایۺایگ۔‬
‫َ‬ ‫ُ َ َ ْ ُ َْ َ َ َ َ ْ ٰ َ ْ‬
‫اب ۔‬
‫ات بسك ِع ـذا اػ ِعت ِ‬ ‫(‪)۱۱‬ص ِِن ّم ِػس اػِبع ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔اسۺاتکبۺیکۺ اپھیئۺاکۺاامتہؾۺسلجمۺرباکَتۺےنۺایک۔‬
‫ََ‬ ‫ْ َ‬
‫)د ِج َل اػ َؿ َدط ِان ِِف اػدظا ِف ِؼ األ ِخ ْ َْی ِۃ ۔‬ ‫(‪ُ ۱۴‬‬
‫ۺیگ َ۔ َ َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۲‬۔ٓارخی َۺوٹنمںۺںیمۺدنرقارۺدادۺدرجۺےیک ہ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫(‪)ُ ۱۵‬ب ْو ِق َع أ ُب ْو َبع ٍر َب ْص َد اػؽ ِب َر َل اہلل صػ ِفہ ودػ َم ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔ ُیبنۺرکمیۺﷺ ےکۺدعبۺرضحتۺاوبرکبۺدصقیۺریضۺاہللۺہنعۺیکۺتعیبۺیکۺیئگ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫ار ٍۃ ِ ِْف ط ْخ ِذ ِہ اػ ُف ْس ٰی۔‬ ‫اِلؽْد ُي ب َر َر َ‬ ‫(‪)۱۶‬أرفْ َب ْ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ںیئۺراؿۺںیمۺوگیلۺامریۺیئگ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔وفیجۺےکۺاب‬
‫َْ َ ََ َْْ َ ُ ْ َ‬
‫(‪)ِ ۱۷‬ز قد ؼرت ِب أػػ رو ِبف ٍۃ۔‬
‫)۔ریمیۺوخنتاہۺا ُکیۺزہارۺرنہیپۺزایدَہۺرکدیۺیئگ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪۱۵‬‬
‫َ َ َ َ َْ‬
‫(‪)ِ ۱۸‬إ َّنا ُب ِصث ْ ُت ِأل ِ َِتم ؼع ِارم األخل ِؼ ۔‬
‫(‪)۱۶‬۔ۺںیمۺاےھچۺاالخؼۺیہۺیکۺلیمکتۺےکۺےیلۺاجیھبۺایگ۔‬
‫التن ِرین(‪)۵۴‬‬
‫(‪)۱‬ڑپکےۺناگنشۺنیشمۺںیمۺدوھۺےئۺےئگۺ۔‬
‫َْ َ َ‬ ‫)۔ضد َػت اػث َف ُ‬
‫ُ‬
‫اب ِِف اػضداػ ِۃ۔‬ ‫(‪ِ ِ ِ ۱‬‬
‫(‪)۲‬رجمۺومںۺوکۺاؿۺےکۺرجۺؾۺیکۺ ااۺدیۺیئگۺ۔‬
‫ُ ْ َ ُْ ُ َ‬
‫اِل َؽاۃ ص ٰل ِج َؽ َاق ِت ِؿ ْم ۔‬ ‫(‪)۴‬۔صو ِظب‬
‫(‪)۳‬ومیتیںۺیکۺدمدۺیکۺیئگۺۺانرۺولظمۺومںۺیکۺداۺدر۔یۺیکۺیئگ۔ۺ‬
‫ُ َ ْ ُْ‬
‫َ‬
‫اؼی َوا ِضفْث اػ َـؼشػ ْو ُؼ ْون ۔‬ ‫َص اػْ َف َت ٰ‬
‫)۔ؽ ِ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪۵‬‬
‫(‪)۴‬ۺڑسۺںیکۺاشکۺدہۺیکۺںیئگۺانرۺراۺےتسۺہتخپۺےیکۺےئگ۔ۺ‬
‫ُ ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫(‪ُ ۶‬‬
‫)۔و ِد َص ِت اػذ َو ِارع َو ُر ِرط ِت اػس ُرؼ۔‬
‫(‪)۵‬اتکۺںیبۺنۺیۺیپۺےکۺذرہعیۺیجیھبۺںیئگ۔ۺ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫اػت ْحو قْل ص َل اػ ُـؼذَت ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ ْ َ ْ ُُ ُ َ‬
‫ي۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۷‬۔ار ِدػ ِت اػعتب ِب ِ ِ‬
‫(‪)۶‬ۺداکۺںینۺدسۺےجبۺوھکیلۺںیئگۺ۔‬
‫ْ‬
‫اػد َاص ِۃ اػ َص ِ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬
‫اَش ِۃ۔‬ ‫(‪ )۸‬۔ط ِت َح ِت اػدع ِاع ْ ُْی ِِف‬
‫(‪)۷‬ۺاملسمۺونںۺرپۺلودۺوخۺاریۺرحاؾۺیکۺیئگۺۺانرۺاںیھنۺروشتۺاتسۺ َینۺےسۺرنۺاکۺایگ۔ۺ‬
‫ْ‬
‫اػرذ َو ِۃ۔‬ ‫ذ‬ ‫خ‬‫)۔حر َم َاع ْ ُل اػر َبا َص َل اػْ ُـؼ ْدػؼ ْ َْی َو ُؼؽ ُصوا َص ْن أ ْ‬ ‫ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪ِ ۹‬‬
‫(‪)۸‬املسمۺؿۺڑلویکںۺوکۺرپدےۺاکۺمکحۺدایۺایگۺانرۺےبۺرپدیگۺےسۺرناکۺایگ۔‬
‫ُ ُْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ ْ‬ ‫َْ َ ُ ْ ُ‬ ‫ُ‬
‫اْل َجاب َوؽ ِؿ ْ َْی ص ِن اػدطو ِر۔‬ ‫(ۺ)۔ا ِؼ َر ِت اػكؽات اػـؼ ْد ِػ ََمت ِب ِ‬
‫(‪)۹‬ۺحتفۺ ۺ ۺہکمۺےکۺدؿۺاخۂنۺہبعکۺوکۺوتبںۺےسۺاپکۺایکۺایگۺ۔‬
‫ْ َ َْ ُ َ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ ََ‬ ‫ُ‬
‫(ۻ)۔س ِؿ َر ِت اػعصكۃ ِؼن األوث ِان قوم طتح ؼعۃ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬ۺوطخطۺاھچےٹنےئگانرۺاںیھنۺےلیھتۺںیمۺرتبیتۺےسۺراھکۺایگ۔‬
‫اْل ِظفْ َك ِۃ ب َ ْ‬
‫اػَت ِتفْ ِب۔‬ ‫اػر َداف ُل َو ُوز َصتْ َؿا ِف ْ َ‬ ‫)۔ا ْخت ْ َْیت َ‬ ‫ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪ِ ۱۲‬‬
‫َ‬ ‫(‪)۱۱‬ۺرقبدیعۺےکۺومعقۺرپۺرفہبۺاگےئۺیکۺرقابینۺیکۺیئگ‬
‫اػد ِؼفْ َؽ ُۃ ِ ُِب َؽ َاد َك ِۃ ِصفْ ِد األز ٰ‬
‫ْ‬ ‫ُ َ َْ َ ُ َ‬
‫حی۔‬ ‫(‪)۱۱‬۔ ز ِحف ِت اػكظرۃ‬
‫(‪)۱۲‬رضحتۺزمحہۺریضۺاہللۺہنعۺزغنۂۺادحۺںیمۺدیہشۺےیکےئگۺ‬
‫ُ ْ َ ُ َ ُ‬
‫(‪)۱۴‬۔ا ْد ُتذ ِؿ َد محْ َزۃ ِ ِْف ض ْز َو ِۃ ا ُح ٍد۔‬
‫(‪)۱۳‬ۺمہۺوکۺایھچۺابۺوتںۺاکۺمکحۺدایۺایگۺانرۺرباۺویئۺںۺےسۺرنۺاکۺایگۺ۔‬
‫ُ َ َْ‬ ‫ُ َ ْ‬
‫(‪)۱۵‬۔ا ِؼ ْرؽا ِباػ َـؼ ْص ُر ْو َػ َوؽ ِؿفْ َؽا ص ِن اػط َو ِاح ِش ۔‬
‫(‪)۱۴‬دماۺرسۺدنبۺےیکۺےئگۺۺانرۺاؿۺرپۺاپۺدنبۺایۺںۺاگلۺیئۺںیئگۺ۔‬
‫ُْ ُ َ َ‬ ‫ُ َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ ْ َ‬
‫(‪ )۱۶‬۔اض ِػظ ِت اػ َـؼ َد ِار ُس َوط ِرز ِت اػظ ُف ْود صػفْ َؿا۔‬
‫(‪)۱۵‬ۺرمکۺےۺوھکۺےلۺےئگۺانرۺاؿۺںیمۺاھجۺڑنۺاگلیئۺیئگۺ۔‬
‫)۔طت َحت اػْ ُض ُر َط ُ‬
‫ات َو ُعؽ َد ْ‬
‫ت ِط ْف َؿا۔‬
‫ُ‬
‫ِ‬ ‫(‪ِ ِ ۱۷‬‬
‫التن ِرین(‪)۵۵‬‬
‫ُ َ ْٓ َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۱‬ت َزا ُر اْل َتا ِحػ واَل ثا ر ۔‬
‫ُ‬
‫(‪)۱‬۔اجعبئۺرھگۺانرۺرپاینۺایداگرنںۺاکاظنرہۺایکۺاجاتۺےہ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ُ ْ‬ ‫ُ َ َ‬
‫(‪ )۴‬تزا ُء ذ َو ِارع اْل َ ِدقْ َؽ ِۃ ِبا ػع ْؿ َر َبا ِء۔‬
‫(‪)۲‬۔رہشۺیکۺڑسںیکۺیلجبۺےسۺرننشۺیکۺاجیتۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫(‪ُ )۵‬تع ْ َت َذ ُػ َد َرا َج ُۃ ْ َ‬
‫اْل ِر قْ َر ِۃ ِب ُد ُؿ ْو ػ ٍۃ۔‬
‫(‪)۳‬۔ٓااسینۺےسۺدرہجۺرحارتۺولعمؾۺایکۺاجاتۺےہۺ۔ۺ‬
‫ُ ْ َ ْ َ ُ َ ْ ْ َ ُ َْ ُ َْ َ‬
‫اِل ِف َدۃ ِ ِْف اْلَظا ػ ٍۃ۔‬ ‫(‪)۶‬تدتخدم اػتص ِكْی ات‬
‫(‪)۴‬ۺ۔اقمہلۺںیمۺدمعہۺریبعتںیۺاامعتسؽۺیکۺاجیتۺںیہ۔‬
‫ُ َ ْ َ ََ ُ ْ ْ‬ ‫(‪ُ )۷‬ق َص َد اػْ َص ْ ُ‬
‫َص اػرا ِـن صَص اػتظد ِم اػ ِصػ ِؼ ٍی۔‬
‫ۺامشراجاتۺےہ۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۵‬۔وموجدہۺزامےنۺوکۺیملعۺرتیقۺاکۺزامہن‬
‫(‪ُ )۸‬ق ْر َد ُل َص َػفْ ُع ََم ُذ َو ٌاظ ِؼ ْن َؽا روَنا ٌس طل ت ْؽت ِ َ‬
‫َصا ِن‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ٍ‬
‫(‪)۶‬۔متۺرپۺوھچڑیۺاجےئۺیگۺےبۺدوھںیۺیکۺٓاگۺیکۺٹپلۺانرۺےبۺٹپلۺاکۺاکالۺدوھاںۺوتۺرھپۺدبہلۺہنۺ‬
‫ےلۺوکسۺےگ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫(‪ُ )۹‬ق ْص َر ُػ اْل ُ ْج ِر ُؼ ْون ِب ِدفْ ََم ـ ْم ۔‬
‫(‪)۷‬۔رجمؾۺاےنپۺرہچےۺےسۺاچہپےنۺاجںیئۺےگ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ ْ ْ‬ ‫َ‬ ‫(ۺ) ُق َؽا ُل اْل َْ ْج ُد با ػْ َص َ‬
‫افب واػدص ِی اْلتوا ِر ِل‬ ‫ِ‬ ‫اػد‬ ‫ل‬ ‫ِ‬ ‫ؼ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬ۺ۔دہجۺلسلسمۺانرۺاگلاترۺوکششۺےسۺزبریگۺاحلصۺیکۺاجیتۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُْ‬
‫(ۻ)خی َت َ ُِب اػر ِدقْ ُؼ ِصؽْ َد َب ِػف ٍۃ۔‬
‫(‪)۹‬۔دنتسۺوکۺتبیصمۺےکۺنتقۺٓازامایۺاجاتۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ ُ‬ ‫َْ‬ ‫ُ َْ‬
‫(‪ُ )۱۲‬ق ْز َرع اػظ ْؼ ُح ِ ِْف اْل ِر قْ ِػ َوَیْ َرد ِ ِْف اػر ِبفْع ۔‬
‫ٍ‬
‫(‪)۱۰‬۔وہیگںۺوممسۺزخاںۺںیمۺوبایۺاجاتۺےہۺانرۺوممسۺاہبرۺںیمۺاکاٹۺاجاتۺےہ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َُ ْ‬
‫اػدقْ ِؽفۃ ِبا ػ ِؿؽْ ِد ِ ِْف ذ ْؿ ِر َر َؼزا ن۔‬ ‫ُ َْ ُ َْ ُ‬
‫(‪ )۱۱‬تضػؼ اْلَد ا ِرس ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔دینیۺدمارسۺدنہناتسؿۺںیمۺراضمؿۺےکۺےنیہمۺںیمۺدنبۺےیکۺاجےتۺںیہ۔‬
‫ُ ْ ُ ُْ ُ َ َ ْ ْ‬
‫(‪ )۱۴‬تط َرض اػظ ُف ْود صل اْلُذ ِؽ ِك ْ َْی ۔‬
‫(‪)۱۲‬ۺ۔رجمومںۺرپۺاپدنبایںۺاگلیئۺاجیتۺںیہ۔‬
‫اخ ِت َفا ِر ِہ۔‬‫اػر ُجل ُِب ْدن ْ‬ ‫(‪ُ )۱۵‬ت ْص َر ُػ َؼ َو ا ـ ُب َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔رمدۺیکۺرطفیۺالصںیتیحۺاسۺ َیکۺوخبۺوصرتۺدنسپۺےسۺاچہپینۺاجیتۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ ُ َ‬ ‫َْ ْ َ‬
‫(‪ُ )۱۶‬قضط ُر ِػػذ ِؿ ْف ِد عل ذؽْ ٍب إَل اػدقْ َن۔‬
‫شخبۺدایۺاجاتۺےہۺ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔لوا ےۺرقضۺےکۺدیہشۺاکۺرہۺانگہۺ‬
‫ُ ْ َ ُ َْ ْ ُ َ ْ ُ َ ُ‬ ‫َْ ْ‬
‫اْل ْؼ َت َحا ِن ‪،‬قعرم اْلرء أو قؿا ن۔‬ ‫(‪ِ )۱۷‬صؽد ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔ااحتمؿۺےکۺنتقۺااسنؿۺیکۺزعتۺایۺذ تۺوہیتۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۵۶‬‬
‫(‪)۱‬ۺوچبۺںۺوکۺالہنۺایۺاجۺےئۺاگۺانرۺاؿۺےکۺڑپکۺےۺدبۺےلۺاجۺںیئۺےگۺ۔‬
‫َ َ ُ ََُ‬ ‫َُ َ‬
‫(‪)۱‬۔تضد ُل األ ْسطال َوتض ُْی ِث َف ُاب ُؿ ْم۔‬
‫(‪ )۲‬وجۺےتۺاکۺرۺاخۺےنۺںیمۺڑمچۺےۺےسۺایتۺرۺےیکۺاجۺےتۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ َْ ُ َ ْ َُ ْ ْ ْ‬
‫اِلػ ِد ِِف اػـؼرا ِؽع۔‬ ‫(‪)۴‬۔ترؽع األح ِذقۃ ِؼن ِ‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬رگۺیمۺںیمۺےکلہۺڑپکۺےۺےنہپۺاجۺےتۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ َْ ُ َ ْ َ ُ َ َ ُ‬
‫اػر ِظفْظۃ ِِف اػرفْ ِػ۔‬ ‫(‪)۵‬۔تػكس األظ ِؼذۃ‬
‫(‪)۴‬ۺرٹۺنیۺےسۺاسۺامۺؿۺےجیھبانرۺاگنمۺےئۺاجۺےتۺںیہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َُْ ُ َْ َُ ْ َ ََُْ ْ َ‬
‫(‪)۶‬۔تردل األؼ ِتصۃ ِباػ ِظس ِار وتدتحْض ۔‬
‫ےسۺاچہپۺانۺاجۺاتۺےہۺ۔‬ ‫(‪ )۵‬درتخۺاےنپۺلھپۺ‬
‫ُ ْ َ ُ َ َ َ ُ َ َْ َ‬
‫(‪)۷‬۔تصرػ اػذجرۃ ِبأَث ِارـا۔‬
‫(‪ )۶‬دیعۺالیمۺدۺایبنلۺےکۺومۺعقۺرپۺذمیبہۺےسلجۺدقعنمۺےیکۺاجۺےتۺںیہۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ َ‬ ‫َُ‬ ‫(‪)۸‬۔ ُت ْص َظ ُد اْل ْجت َؼـا َص ُ‬
‫اػدق ْ ِؽفۃ ِ ُِب َؽ َاد َك ِۃ َؼ ْو ِػ ِد اػؽ ِب صػفہ اػرػوۃ واػدل ُم‬ ‫ِ‬ ‫ات‬ ‫ِ ِ‬
‫ِ‬
‫(‪)۷‬وجھکۺراکۺزغمۺاھکۺایۺاجاتۺےہۺانرۺیلھٹگۺکنیھپۺدیۺاجۺیتۺےہۺ۔‬
‫ُ َْ ُ َ ُ‬ ‫ُ َ ُ ُ َ‬
‫)۔ق ْوع ُل ػب اػت َؼ ِر َوتػطظ اػؽ َواۃ‬ ‫۔(‪۹‬‬
‫(‪ )۸‬ےّنگۺیکۺیتیھکۺدنہۺنۺاتسۺؿۺںیمۺیکۺاجیتۺےہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ُ َ‬ ‫)۔ق ْز َر ُع َظ ْ‬
‫۔(ۺ ُ‬
‫ر ُب اػدع ِر ِِف اػ ِؿؽْ ِد۔‬
‫(‪ )۹‬امسجینۺنرزشۺےکۺذرہعیۺااصعۺبۺوکۺوبضمۺطۺایکۺاجۺاتۺےہۺ۔‬
‫َ ْ َ‬ ‫َ‬
‫اػر َقاز ِۃ اػ َك َد ِؽف ِۃ۔‬ ‫ب‬ ‫)۔تتْ َظ ُن األ ْص َر ُ‬
‫اب‬
‫ُ‬
‫(ۻ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬شفۺداۺتۺڑھباکۺےئۺاجۺےتۺںیہۺانرۺداکںینۺۺانرۺاکمۺانۺتۺلالۺےئۺاجۺےتۺںیہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ْ َ َ ُ ُ ُ َ َ‬ ‫)۔تػْ َؿ ُ‬
‫ُ‬
‫ات َوَتْ َرؼ اػدع ِاع ْ ُْی َواػ َـؼ َؽ ِازل ۔‬ ‫اْلز ِسراب‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫(‪۱۲‬‬
‫(‪ )۱۱‬اہللۺاعتۺٰلۺےسۺریخۺیکۺوتۺقیفۺامیگنۺاجۺیتۺےہۺ۔ۺ‬
‫اْل ْْی ؼ َن اہلل َت َص ٰ‬ ‫ُ ْ َ َ ُ َْ‬
‫ایل ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪ )۱۱‬۔قسػ ُب ت ْو ِطفْؼ ِ ِ‬
‫(‪)۱۲‬ڑبنںۺاکۺارتحاؾۺایکۺاجۺاتۺےہۺانرۺوھچوٹںۺرپۺتقفشۺیکۺاجیتۺےہۺ۔‬
‫اػرض ُار ۔‬
‫َ‬ ‫(‪ ) ۱۴‬۔ ُق َو َظ ُر اػْع َك ُار َو ُق ْر َح ُ‬
‫م‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬درسۺاگںیہۺاھجڑیۺاجیتۺںیہۺانرۺاؿۺںیمۺرفشۺاھچبےئۺاجےتۺںیہۺ۔‬
‫ُ ُْ ُ ْ ُ‬ ‫ُْ‬ ‫ُ ْ‬
‫(‪)۱۵‬۔تع َؽ ُس اػط ُر ْول َوتط َرش اػ ُك ُدط ِط ْف َؿا۔‬
‫(‪)۱۴‬افلےفۺرپۺڈاکۺٹکٹۺاکپچےئۺاجےتۺںیہۺانرۺاںیھنۺرٹیلۺسکبۺںیمۺۺڈاؽۺدایۺاجاتۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ ْٰ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُْ‬
‫(‪)۱۶‬۔تػ َر ُؼ اػس َو ِاب ُع ِباػش ُر ْو ِػ َوتػظ َؿا ِ ِْف ُرؽْد ْو ِؼ اػ َ ِِبقْ ِد ۔‬
‫(‪ )۱۵‬وخں ۺرسی ۺوگنجں ۺںیم ۺوفیج ۺامرے ۺاجےت ۺںیہ ۺانر ۺاںیھن ۺننط ۺیک ۺرس ۺزنی ۺرپ ۺدنف ۺایک ۺاجاتۺ‬
‫ےہۺ۔‬
‫َْ َ‬ ‫َ َ َ ُ ْ َ ُ ْ َ ْ َْ‬ ‫ُُ ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ُ ُ ُ ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫ض اػوس ِن۔‬ ‫( ‪ ) ۱۷‬۔قظتل اِلؽود ِِف اْلرو ِب اػد ِاؼف ِۃ و قدطؽون ِِف ار ِ‬
‫التن ِرین(‪)۵۷‬‬
‫َ َ َ َ ُْ َ ُ َ ْ َ َ َ ْ ْ َ َ‬
‫(‪)۱‬ؼا أذن اْلؤ ِذن اػفوم صل اْلِـذؽ ِۃ ۔‬
‫ؿۺےنۺٓاجۺاذاؿۺاگہۺرپۺاذاؿۺںیہنۺدی۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱‬۔ؤمذ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫(‪َ )۴‬ؼا َظ َرأ ـذا اػتػؼ ْفذ اػظ ْران اػعر قْ َم ب ْ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬
‫َت ِتفْ ٍل َج ِف ٍد ۔‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۲‬۔اسۺاطبلۺملعۺےنۺایھچۺرتلیتۺےکۺاسھتۺرقٓاؿۺاپکۺیکۺالتنتۺںیہنۺیک۔‬
‫اْل ْر ِب ۔‬ ‫ان ُط ُؽ ْو َن ْ َ‬ ‫ْ َْ ُ‬ ‫ٰ ُ‬ ‫َ‬
‫(‪َ )۵‬ؼا ت َد َار َس ـؤ َِل ِء اػ ِطتف‬
‫(‪)۳‬۔اِؿۺونوجاونںۺےنۺگنجۺےکۺرطوقیںۺوکۺںیہنۺاھکیس۔‬
‫ْ َ َ َ ُ ُ ْ َ َ ْ َ َ ْ ُْ ُ َ ُ‬ ‫(‪َ )۶‬ؼا َظ َت َل اْل ْ ُ ْدػ ُؼ ْو َن اػؽ َد َاء َ‬
‫اػركفان واػذفوخ بصد طتح اْلد ِن ظط ۔‬ ‫ِ‬ ‫و‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ِ‬
‫(‪)۴‬۔املسمونںۺےنۺرہشنںۺوکۺحتفۺرکےنۺےکۺدعبۺوعروتں‪،‬وچبںۺۺانرۺوبڑوھںۺوکۺیھبکۺلتقۺںیہنۺایک۔‬
‫ُْ َ َ ُ ْ َ ُ َ ْ‬ ‫َ‬
‫ات اْل ُ َدب َرۃ ِزد اْل ُ ْد ِػ ِؼ ْ َْی ۔‬ ‫(‪َ )۷‬ؼا ََن َح ِت اْلؤ ِاؼر‬
‫(‪)۵‬۔مظنمۺاسزںیشۺاملسمونںۺےکۺالخػۺاکایمبۺںیہنۺوہںیئۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ ْ َ َ َُ ْ َ َ ُ‬
‫اْل ِ َت ِاہ اػد ِػ ْف ِم ۔‬‫ِ‬ ‫ِف‬ ‫ِ‬ ‫ۃ‬ ‫اْلظ ِتر ِادق‬‫(‪)۸‬ؼا دارت ِدفادتؽا ِ‬
‫(‪)۶‬۔حیحصۺرخۺںیمۺامہریۺاعمیشۺدتریبۺںیہنۺیلچ۔‬
‫َْ َ ُ َ َ ُ‬ ‫َ ََ َ ْ ْ ْ ْ ٰ‬
‫ِن ـ ِذ ِہ اْلو ِاسر اػرا ِفصۃ ۔‬ ‫(‪)۹‬ؼا خسرت ِِف ِذـ ِ‬
‫(‪)۷‬۔ َہیۺوخشۺامنۺایخالتۺریمےۺذ َنہۺںیمۺںیہنۺٓاےئ۔‬
‫َ ُ‬ ‫(ۺ) َؼاأظْ َػ َؼ َظاف ُد ْ َ‬
‫اِلفْ ِش عثْرۃ أ ْص َدا ِف ِد ٖہ ۔‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬۔ہپسۺاسالرۺوکۺۺاسۺےکۺدونمشںۺیکۺرثکتۺےنۺرپح نؿۺںیہنۺایک۔‬
‫َ‬ ‫َْ‬ ‫ُ‬
‫اج َص َل اہلل ِػ َر ُج ٍل ِؼ ْن ظػ َك ْ ِْی ِ ِْف َج ْوط ٖہ ۔‬
‫(ۻ) َؼ َ‬
‫(‪)۹‬۔اہللۺےنۺیسکۺٓادیمۺےکۺادنرۺدنۺدؽۺہنۺرےھک۔‬
‫َ َ ُ ََ َ َ َ َ َ َ ً َُ‬ ‫َ َ َ َ ُ ُ‬
‫اہلل رل اہلل صػ ِفہ ودػم سصاؼا ظط ۔‬ ‫(‪)۱۲‬ؼا صاب رد ْول ِ‬
‫(‪)۱۰‬۔ۺرلوؽۺاہللۺﷺ ےنۺاھکےنۺوکۺیھبکۺبیعۺںیہنۺاگلای۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪َ )۱۱‬ؼا ظ َد ُرو اہلل َحؼ ظ ْد ِر ٖہ ۔(األؽصام ‪۱:‬ۻ)‬
‫(‪)۱۱‬۔انرۺوہیدۺےنۺاہللۺیکۺدقرۺہنۺیکۺیسیجۺرکینۺاچےیہۺیھت۔‬
‫ََ ُ‬
‫اػدقْ ِن ِؼ ْن َح َرج (اْلج‪:‬ۺ‪)۹‬‬ ‫ِ‬ ‫(‪َ )۱۴‬و َؼا َج َص َل صػفْع ْم ِِف‬
‫ٍ‬
‫(‪)۱۲‬۔انرۺمتۺرپۺدنیۺںیمۺھچکۺ یگنۺہنۺریھ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ً ْ َ َْ‬
‫(‪)۱۵‬وؼا اردػؽاؽ ِإَل رمحۃ ِػػصاْلِْی ۔(األؽكفاء‪)۱۲۹:‬۔‬
‫ےیلۺرتمحۺانبرکۺاجیھبۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(ٍ‪)۱۳‬۔انرۺمہۺےنۺںیھمتۺاسرےۺاہجؿۺےکۺ‬
‫َ ُ ُ‬ ‫ٰ‬ ‫َ َ‬
‫(‪َ )۱۶‬و َؼا شػ ْؼ َؽ ُؿ ْم َوػ ِع ْن عاؽوا ـ ُم اػش ِاْل ِ ْ َْی ۔(اػؽحل ‪:‬ۺ‪)۱۱‬‬
‫(‪)۱۴‬۔انرۺمہۺےنۺاؿۺرپۺملظۺہنۺایکۺو نکۺنیہۺاظملۺے۔‬
‫َ َ ُْ ْ‬ ‫َ َ َ َ َْ َ َ‬
‫ش ِؼ ْن ظ ْك ِػؽ اْلػ ِد ۔(األؽكفاء ‪)۵۶:‬۔‬ ‫(‪)۱۷‬وؼا جصػؽا ِػك ٍ‬
‫(‪)۱۵‬۔انرۺمہۺےنۺمتۺےسۺےلہپۺیسکۺٓادیمۺےکۺےیلۺداینۺںیمۺیگشیمہۺہنۺانبیئ۔‬
‫التن ِرین(‪)۵۸‬‬
‫(‪)۱‬دنونںۺرشکیۺیسکۺاکیۺابتۺرپۺقفتمۺںیہنۺوہےئۺ۔‬
‫َ ََ َ َ َ َ َ‬
‫اػشقْع ِان ص ٰل ظ ْو ٍل َو ِاح ٍد۔‬ ‫(‪)۱‬۔ؼا اتطؼ ِ‬
‫(‪)۲‬اخدلۺانرۺومحمدۺےنۺوھجوٹںۺیکۺابتۺرپۺاکؿۺںیہنۺدرھا۔‬
‫ْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ ٰ َ‬
‫ضی خا ِػ ٌد َو ِمْ ُؼ ْو ٌد ِإ َیل ظ ْو ِل اػع ِاذ ِب ْ َْی۔‬ ‫(‪)۴‬۔ؼاار‬
‫(‪)۳‬زگہتشۺاسؽۺامہریۺاجترتۺافدئہۺدنمہنۺریہۺ۔‬
‫ت ِ َت َار ُت َؽا ِِف اػْ َص ِام اػْ َـؼ ِ ْ‬

‫ـاِض‬ ‫)۔ؼ َار َِب ْ‬
‫ِ‬
‫(‪َ ۵‬‬
‫(‪)۴‬ریمیۺالیھٹۺمگۺۺوہیئگۺانرۺںیمۺےنۺاےسۺںیہنۺاپای۔‬
‫ُ‬ ‫ُ َ ْ ُ َ َ‬
‫ت صعاز ِ ِْت َو َؼا َو َجدت َؿا۔‬ ‫(‪ )۶‬۔ط ِظد‬
‫ےنۺرپارمئی ۺ ۺۺاوکسؽۺےکۺہبلطۺےسۺتخسۺلواؽۺںیہنۺےیکۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۵‬نحتممۺ‬
‫َ‬ ‫َ َْ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ُ َْ ُ ْ‬‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫اْلبْ ِتدا ِف َف ِۃ۔‬ ‫َْ ْ‬
‫(‪)۷‬۔ؼادأل اػـؼؼت ِحن األد ِـػۃ اػرصكۃ صن سل ِب اػـؼدرد ِۃ ِ‬
‫(‪)۶‬وہاۺیلچۺانرۺابرشۺںیہنۺوہیئۺ۔‬
‫َ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ََ‬
‫اػر قْ ُح َو َؼاؽ َزل اػ َـؼس ُر ۔‬ ‫(‪)۸‬۔ـك ِت ِ‬
‫(‪)۷‬اؿۺدنون َںۺوجاونںۺےنۺدنیۺںیمۺریتانۺںیہنۺاھکیسۺ۔‬
‫َ َ َ َ‬ ‫َ َ َ َ َ َ َْ َ َ‬
‫احۃ ِ ِْف اػؽ ْؿ ِر۔‬ ‫اػدك‬ ‫(‪ )۹‬۔ ؼاتصػم ذا ِؽؽ اػطتف ِان ِ‬
‫(‪)۸‬اؿۺدنونںۺاطابلتۺےنۺہنۺاےنپۺقبسۺایدۺےیکۺانرۺہنۺوہؾۺنرکۺایکۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ ُ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ َ ْ َ َ َ‬
‫ت ـات ِان اػسا ِػ َك َت ِان د ُر ْو َد ُؿ ََم َو َؼا ع َت َك َتا ط ُر ْوض اػ َـؼ ْد َر َد ِۃ۔‬ ‫(ۺ)۔ؼا ح ِطش‬
‫(‪)۹‬ںیمۺےنۺاسۺاسؽۺاےنپۺابغۺںیمۺٓاؾۺےکۺدرتخۺںیہنۺاگلےئۺ۔‬
‫َ َْ ٰ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ت ـذااػ َص َام۔‬ ‫)۔ؼ َاض َر ْد ُت ا ْذ َج َار األؽْ َكج ِِف ح ِدقظِ ْ‬ ‫(ۻ َ‬
‫ِ‬
‫ےکۺےنۺاےنپۺاابسؼۺےسۺیجۺںیہنۺرچاایۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬یتنحمۺڑل‬
‫ُ َ ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔ؼاُتػ َػ اػ َوػد اػ ُـؼ ْج َت ِؿد ص ْن د ُر ْو ِد ٖہ ۔‬ ‫(‪َ ۱۲‬‬
‫(‪)۱۱‬رعبۺوکحتمۺےنۺاعزنیۺجحۺوکۺاجتریتۺنیلۺدنیۺیکۺااجزتۺںیہنۺدیۺ۔‬
‫ْ َ َْ َ َ ُ َ‬ ‫َ َ َ ْ َ َ َ ُ ْ َ َ ُ َْ‬
‫اػت َج ِار ِي ۔‬ ‫ار ِدقن ِباْل ِج اػتكادل ِ‬ ‫(‪ )۱۱‬۔ؼاا ِذؽ ِت اػـؼ ْؼػعۃ اػص َر ِبفۃ اػظ ِ‬
‫(‪ )۱۲‬اِؿۺاکررگینںۺےنۺاانپۺاکؾۺنسحبۺنۺوخیبۺااجنؾۺںیہنۺدایۺ۔‬
‫َُ ُ ُ ْ‬ ‫َ َ ٰ َُ‬
‫)۔ؼا ظ َام ـؤَل ِء اػرؽاع ِبذض ِػ ِؿ ْم ِ َِب ِف ٍد۔‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫(‪)۱۳‬نہۺدنونںۺایسحۺرفاسنۺیکۺرادجراینۺریپسۺےسۺناسپۺںیہنۺوہےئۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َْ ْ َ‬ ‫َ َ َ َ َ َ َ َ َ‬
‫ار َؼ ِۃ ط َرؽْ َدا۔‬‫(‪)۱۵‬۔ؼارجع ذا ِؽؽ اػدفاح ِان ِؼن اػك ِار ق ِس ص ِ‬
‫(‪ُ )۱۴‬اؿۺدنونںۺالمزنیۺےنۺاینپۺذہمۺداریۺوپرےۺاالخصۺےکۺۺاسھتۺںیہنۺاھبنیئ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ ْ َ‬
‫)۔ؼاظ َام اػ َص ِاؼل ِن َؼ ْدـ ْو ِػ َف ِت ِؿ ََم ِب ِإ ْخل ٍص ع ِاؼ ٍل۔‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫ںیمۺےنۺہیۺرساکریۺدناۺااتپسؽۺےسۺیلۺ‪،‬ڈیملکیۺاوٹسرۺےسۺںیہنۺرخدییۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۵‬‬

‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫طی َ‬
‫اػر ِْسي َو َؼا اذ ََتقْ ُت ِؼ َن‬ ‫(‪)۱۷‬۔أخذ ُت ـذا اػد َو َاء ِؼ َن اػـ ُْؼ ْدتذ َ‬
‫ِ‬ ‫َ َ‬
‫اػرفْ َد ِػف ِۃ۔‬
‫التن ِرین (‪)۵۹‬‬
‫(اضمرعۺیفنم)‬
‫َ َ ْ َ ُ َْ ُ ْ‬
‫اْل ََم َؼۃ ِِف اْل َ ِاء‬ ‫(‪َ)۱‬ل تدكح‬
‫(‪)۱‬۔وبکرتۺاپینۺںیمۺںیہنۺریتاتۺےہ۔‬
‫َ ُْ ُ َ َ ُ َ ًَ َ َ َ ً‬
‫(‪َ)۴‬ل َت ِسر اػدَمء ذـكا وَل ِطزۃ ۔‬
‫ۺاچدنیۺںیہنۺرباساتۺےہ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۲‬۔ٓاامسؿۺلوانۺانر‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َْ‬
‫(‪َ)۵‬ل َقذـ ُب اػسل ُب ِخلل اػت ْص ِػ ْف ِم ِإ َیل اػد ْو ِؼ ۔‬
‫ںیہنۺاجےتۺںیہ۔‬ ‫(‪)َ ۳‬۔ہبلطۺمیلعتۺےکۺدنراؿۺابزارۺ‬
‫ْ ُْ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ َ َ ْ ََ‬ ‫ْ َ َ َ ُ ٰ‬
‫اػدص ِر اْلحد ِد ۔‬ ‫(‪)۶‬أؽت َل ت ِكفْع ـ ِذ ِہ األذفاء ِبأعثر ِؼن ِ‬
‫(‪)۴‬۔وتۺاؿۺزیچنںۺوکۺنیعتمۺتمیقۺ َےسۺزایدہۺںیمۺںیہنۺاتچیبۺےہ۔‬
‫ْ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ ُ َْ َ‬
‫اػرح ِۃ ِإَل اْل َ ِر قْض ۔‬ ‫(‪َ)۷‬ل قص ِرػ ِظفؼ ِ‬
‫ۃ‬
‫(‪)۵‬۔تحصۺیکۺدقرنۺتمیقۺرمضیۺیہۺاجاتنۺےہ۔‬
‫َ َ ْ ُ ُ َْ َ ُ ْ َ َ ْ َ َْ َ َ‬
‫احػۃ ۔‬ ‫(‪َ)۸‬ل َیرث اػطلحون األرض اػظ ِ‬
‫(‪)۶‬۔اسکؿۺرجنبۺۺزنیۺوکۺںیہنۺوجےتتۺںیہ۔‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ ُ َ َ ْ‬
‫اح ِ َِبا َل تذ َت ِؿي اػدط ُن ۔‬ ‫اػر ق‬ ‫ي‬ ‫ر‬ ‫(‪َ )۹‬تْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۷‬۔وہاںیئۺویتشکںۺیکۺاخم َفلۺتمسۺےسۺہ یتۺںیہۺ۔ۺ‬
‫َُ‬ ‫َ َُ‬
‫(ۺ)َل تد ْو ُم َر َداظۃ اػػ ِـ ْف ِم ۔‬
‫(‪)۸‬ۺ۔ۺےنیمکۺیکۺدنیتسۺربرقارۺںیہنۺریتہۺےہ۔‬
‫َش ًابا ۔‬‫(ۻ) ََل َق ِصفْ ُب اْل ْ ُ ْد ِػ ُم َس َص ًاؼا َو َ َ‬

‫(‪)۹‬۔املسمؿۺاھکےنۺانرۺاپینۺوکۺبیعۺںیہنۺاگلاتۺۺےہ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪َ)۱۲‬ل َق َأؼ ُن اػ َص ُج ْول ِؼ َن اػ ِصث ِار ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔دلجَۺابزۺزغلشۺےسۺوفحمظۺںیہنۺراتہۺےہ۔‬
‫َ َْ َ َ‬
‫ْس ُع اػؽ ِؼفْ َؼۃ ۔‬ ‫(‪َ)۱۱‬ل أ‬
‫(‪)۱۱‬۔ںیمۺیلغچۺںیہنۺاتنسۺوہںۺ۔‬
‫َ ُ َْ ُ َ َْ ُ َ ْ َ‬
‫(‪َ)۱۴‬ل تّنع اػرمحۃ ِإَل ِؼن ذ ِظي ۔‬
‫ٍ‬
‫(‪)۱۲‬۔ۺرتمحۺدبتخبۺیہۺےسۺمتخۺیکۺاجیتۺےہ۔‬
‫ات ۔‬ ‫(‪ََ )۱۵‬ل َق ْد ُخ ُل ْ َ‬
‫اِل َؽ َۃ َظ َت ٌ‬
‫(‪)۱۳‬۔لغچۺوخرۺتنجۺںیمۺدالخۺںیہنۺوہاگ۔‬
‫َ َ َْ‬ ‫َ َُْ ُ ْ‬
‫ؤؼ ُن ِؼ ْن ُج ْح ٍر َو ِاح ٍد ؼرت ِْی ۔‬ ‫(‪َ)۱۶‬ل قػدع اْل ُ ِ‬
‫ہبتۺںیہنۺڈاسۺاجاتۺےہ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔ومنمۺاکیۺلوراخۺےسۺدنرم‬
‫َ َ ُ َْ َ َُ ْ َ َ ْ ْ َْ‬
‫(‪َ)۱۷‬ل َِیل ِألؼ ِر ٍي ؼال أ ِخف ِہ ِإَل صن ِسف ِب ؽط ِد ٖہ ۔‬
‫(‪)۱۵‬۔یسکۺااسنؿۺےکۺ َےیلۺاےنپۺۺاھبیئۺاکۺامؽۺاسۺیکۺوخشۺۺدیلۺےسۺیہۺالحؽۺوہاتۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪َ)۱۸‬ل ُق ِزفْ ُع اہلل أ ْج َر اْل ُ ْح ِد ِؽ ْ َْی ۔‬
‫(‪)۱۶‬۔اہللۺاعتیلۺااسحؿۺرکےنۺناولںۺےکۺارجۺوکۺاضعئۺںیہنۺرکاتۺےہ۔‬
‫َْ‬ ‫ُ‬ ‫اہلل ْ َ‬ ‫َ ُ ُ ُ‬
‫اِل ْؿ َر ِباػد ْو ِء ِؼ َن اػظ ْو ِل ۔(اػؽداء ‪:‬ۺ‪) ۱۶‬‬ ‫(‪َ)۱۹‬ل َِیب‬
‫(‪)۱۷‬۔اہللۺزعنلجۺربیۺابتۺاک َۺاالعؿۺدنسپۺںیہنۺۺرکاتۺےہ۔‬
‫َُْ‬ ‫َ َ‬
‫(ۺ‪َ)۱‬ل ُقع ِػ َػ اہلل ؽط ًدا ِإَل ُو ْد َص َؿا ۔(اػكظرۃ ‪۸:‬ۺ‪)۴‬۔‬
‫(‪)۱۸‬۔اہللۺیسکۺاجؿۺ َرپۺوبھجۺںیہنۺڈااتلۺرگمۺا َسۺیکۺاطتقۺرھب۔‬
‫ْ َ ُ َ َ ْ َ ُ َْ َ‬ ‫َ‬
‫اِلؽ ِۃ (اْلش‪)۴۲:‬۔‬ ‫(ۻ‪َ)۱‬ل َق ْد َت ِوي أرحاب اػؽ ِار وأرحاب‬
‫(‪)۱۹‬۔دنزخۺناےلۺانرۺتنجۺناےلۺرباربۺںیہن۔‬
‫ََ‬
‫اػر ْ ٰمح ِن ِؼ ْن تط ُاو ٍت ۔(اْلػؽ‪)۵۲:‬۔‬ ‫(‪َ )۴۲‬ؼا َت َري ِف َخػْؼ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔وتۺرنمحۺےکۺانبےنۺںیمۺایکۺرفؼۺداتھکیۺےہ؟‬
‫التن ِرین (ۺ‪)۶‬‬
‫(‪)۱‬ہیۺویمہۺرفنشۺرتنسہۺںیہنۺاتچیبۺےہۺ۔‬
‫َ َ ْ ُ ٰ َ َْ َ ُ َ ُْ ْ َ َ َ‬
‫(‪)۱‬۔َلق ِكفع ـذااػط ِاعؿ ِان اػِبتظال۔‬
‫(‪)۲‬نہۺدنونںۺہبلطۺ ۺۺاےنپۺرننشۺلبقتسمۺےکۺےیلۺوکششۺںیہنۺ ۺۺرکےتۺ۔‬
‫َ َ ْ ٰ َ َ َ َ ُْ َ ْ َ ْ ُ ْ‬
‫ش ِؼ۔‬ ‫(‪)۴‬۔َل قدصی ذا ِؽؽ اػسا ِػك ِان ِْلدتظ ِك ِػ ِؿَم اػـؼ ِ‬
‫(‪)۳‬اظملۺیھبکۺیھبۺالفحۺںیہنۺاپںیئۺےگۺ۔‬
‫ََ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬
‫(‪)۵‬۔َل ُقط ِػ ُح اػشا ِػ ُـؼ ْون ا َب ًدا۔‬
‫ےکےیلۺرپارمئیۺاوکسؽۺںیہنۺاجںیئۺیگۺ۔‬
‫(‪)۴‬ہیۺدنونںۺااتساینںۺٓاجۺزپراےنۺ ۺ‬
‫َْ‬ ‫)۔َل َت ْذ َـ ُب َـ َاتان اػْ ُـؼ َصػ َؼ َتان ػ َػت ْدر قْس إ َیل اػْ َـؼ ْد َر َ‬ ‫َ‬
‫اْلبْ ِت َدا ِف َف ِۃ اػ َف ْو َم‬
‫ِ‬ ‫ۃ‬
‫ِ‬ ‫د‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۶‬‬
‫(‪)۵‬ہیۺالریۺۺانشیٹسۺںیہنۺاجریہۺےہۺ۔‬
‫َ َ ُ ْ َ َْ ُ َ ْ َ َ َ‬ ‫َ َ َْ ٰ‬
‫احؽۃ اػع ِكْیۃ ِإیل اػـؼحس ِۃ۔‬ ‫(‪ )۷‬۔َل تذـ ُب ـ ِذ ِہ اػذ ِ‬
‫(‪)۶‬ہیۺاخدہمۺلکشمۺاکؾۺرکیتۺےہۺانرۺںیہنۺیتکھتۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ ُ ْ‬ ‫َْ ٰ‬
‫(‪)۸‬۔تط َص ُل ـ ِذ ِہ اْل ِاد َؼۃ اػ َص َؼ َل اػر ْص َب َوَل تتْ َص ُب ۔‬
‫ںیہنۺرکےت۔ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ہبلطۺزپےتھۺ ۺںیہۺانرۺلیھکۺںیمۺاانپۺنتقۺاضعئ ۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫َ ٰ ُ‬ ‫ْ‬
‫(‪)۷‬ہیۺ‬
‫)۔قظ َرأـؤَل ِء اػسل ُب َوَل ُق ِز ْف ُص ْون ا ْوظات ُؿ ْم ِِف اػػ ِص ِب ۔‬ ‫(‪۹‬‬
‫(‪)۸‬ہیۺدنونںۺالھکڑیۺاسۺاشکدہۺدیماؿۺںیمۺٹفۺابؽۺںیہنۺےتلیھکۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ٰ َ ْ‬ ‫ُ َ َْ‬ ‫َ‬ ‫ٰ َ‬ ‫َ ْ‬
‫(ۺ)۔َل َقػ َص ُب ـذ ِان اػل ِص َك ِان ع َرۃ اػظ َد ِم ِ ِْف ذ ِػؽ اػ َـؼ ْفد ِان اػط ِدفْح۔‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬ہیۺدنونںۺڑلایکںۺابوغںۺیکۺریسۺرکیتۺںیہۺانرۺوھپؽۺںیہنۺۺوتڑںیتۺ۔‬
‫ََْ‬ ‫َ َْ َ‬ ‫)۔ت َت َ َّن ُہ َـ َاتان اػْكؽْ َتان َا ْ َ‬‫َ‬
‫ْل َدا ِف َؼ َوَل تظ ِسط ِان األزـار۔‬
‫َ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫(ۻ‬
‫(‪)۱۰‬ہیۺہبلطۺالربئرییۺیکۺاتکوبںۺیکۺافحتظ ۺںیہنۺرکےتۺ۔‬
‫َ َ ْ َ ُ ٰ ُ َ ُ َ ُ ُ ُ ْ َ َْ‬
‫َ‬
‫(‪)۱۲‬۔َل َیت ِطظ ـؤَل ِء اػسلب ِبعت ِب اػـؼعتك ِۃ۔‬
‫(‪)۱۱‬اخدلۺرڈیویۺےسۺربخںیۺاتنسۺےہۺانریلیٹۺنشیؿۺےکۺرپنرگاؾۺںیہنۺداتھکیۺ۔‬
‫َ ْ َ ُ َ ٌ َ ْ َ َ ْ َْ َ َ ُ َ ُ َ َ َ َْ‬
‫اػتػط ِاز۔‬ ‫(‪)۱۱‬۔قدؼع خا ِػد األخكار ِباػ ِـؼذق ِاع وَل قذ ِاـد بر ِاؼج ِ‬
‫ںیہنۺرکےت۔‬ ‫لصۺ َ َ َ‬ ‫ےکۺہبلطۺرصعیۺولعؾۺیکۺاتکںیبۺزپےتھۺںیہۺانرۺدینیۺمیلعتۺاح‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۱۲‬اکجلۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫َ ُ ْ َ ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫َصق ِۃ َوَل َقتصػ ُؼ ْون اػت ْص ِػفْ َم‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۴‬۔قظرأ سلب اػع ِػف ِۃ عتب اػصػو ِم اػص ِ‬
‫ُ‬ ‫َ َ‬
‫اػدقْ ِِن۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬نہۺارپسکصیۺرٹنیۺاِسۺانشیٹسۺےسۺںیہنۺزگریتۺ۔‬
‫َ َُُ ٰ َ ْ َ ُ َ َ ُ ْ ٰ َْ َ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔َل ُیر ذ ِػؽ اػ ِظسار اػدكاؼ ِؼن ـ ِذ ِہ اػـؼحس ِۃ۔‬
‫ۺاھکات۔ َ‬
‫ُ‬
‫(‪)۱۴‬وبکرتۺداہنۺاتنچۺےہۺانرۺوگتشۺںیہن‬
‫َ ْ َ ُ َْ َ ُ َْ َ َ َ‬
‫اْلكۃ َوَل َقاع ُل اػػ ْح َم۔‬ ‫(‪)۱۶‬۔قػظط اْلَمم‬
‫(‪)۱۵‬ہیۺدنونںۺاسکؿۺوہیگںۺوبےتۺںیہۺانرۺےنگۺیکۺیتیھکۺںیہنۺرکےتۺ۔‬
‫ْ َْ َ َ َ َ َْ َ َ ْ َ ُ َ‬
‫اْلؽسۃ وَل قزرص ِان ظرب اػدع ِر ۔‬ ‫ان‬ ‫)۔ق ْز َر ُع ٰـ َذان اػْ َط َل َ‬
‫ح‬ ‫(‪َ ۱۷‬‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫التن ِرین(‪)۶۱‬‬
‫(امیضۺدیعب)‬
‫ُْ ُ ْ ََ ْ ُ ََ ً َ َ َْ َ‬
‫(‪)۱‬عؽت ِاذَتقت دواء ِؼن اػرفد ِػف ِۃ ۔‬
‫(‪)۱‬۔ںیمۺ َےنۺدناۺڈیملکیۺاوٹسرۺےسۺرخدییۺیھت۔‬
‫َُ َ ْ ْ‬
‫(‪)۴‬عؽا أضث ْ َؽااْلَػ ُؿ ْو ِط ْ َْی ۔‬
‫(‪)۲‬۔مہۺےنۺولظمومںۺیکۺرفایدۺر۔یۺیکۺیھت۔‬
‫اػد ِطفْ َؽ ُۃ ََل َح ْ‬
‫ت ِؼ ْن َب ِصفْ ٍد ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۵‬عاؽ ِت‬
‫(‪)۳‬۔یتشکۺدنرۺےسۺاظرہۺوہیئگۺیھت۔‬
‫َ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫اػر ِف ْف ُس ز َار َج ْك َؿۃ اػ ِظ َت ِال ۔‬ ‫ان َ‬ ‫(‪)۶‬ؼا ع‬
‫(‪)۴‬۔اریمۺےنۺاحمذۺگنجۺںیہنۺداھکیۺاھت۔‬
‫َ َ َ َ ْ ُ َ َ َ َ َْ َ‬
‫(‪)۷‬ؼا عان اػؽحل خرج ِؼن اْل ِػف ِۃ ۔‬
‫(‪)۵‬۔دہشۺیکۺیھکمۺےتھچۺےسۺَںیہنۺیلکنۺیھت۔‬
‫َ ً‬ ‫ُ َ ْ‬
‫(‪َ )۸‬ؼا عؽْ ُت ص َرط ُت األ ْؼ َر عا ِؼل ۔‬
‫(‪)۶‬۔ںیمۺےنۺاعمہلمۺوکۺاک َلمۺوطرۺرپۺںیہنۺاھجمسۺاھت۔‬
‫َ‬
‫اػر َقاز ِۃ ۔‬ ‫اب‬ ‫ص‬ ‫اِھ ُت باألػْ َ‬ ‫(‪ُ )۹‬عؽْ ُت َد َ ْ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۷‬۔ںیمۺےنۺنرزیشۺولیھکںۺںیمۺہصحۺایلۺاھت۔‬
‫ََ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫اػسا ِػ َك ُۃ اْل َْ ْج َتؿ َد ُۃ َح َر َػ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ت ص َل جا ِف ِز ِۃ اػتطو ِؼ۔‬ ‫ِ‬ ‫ت‬ ‫(ۺ)ع ِ‬
‫اؽ‬
‫(‪)۸‬۔یتنحمۺاطہبلۺےنۺاکایمیبۺاکۺااعنؾۺاحلصۺایکۺاھت۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ َ‬ ‫َ َ ْ‬
‫(ۻ)عان اْل ُ َد ِاط ُر زل س ِر قْظ ٗہ ِِف اػر ْح َر ِاء۔‬
‫(‪)۹‬۔اسمرفۺلگنجۺںیمۺاانپۺرا َہتسۺکٹھبۺایگۺاھت۔‬
‫ْ َ َ ْ َ ٰ َ َْ َ َ‬ ‫(‪َ )۱۲‬ع َاؽ ْ‬
‫ت ُر ُح ُػ األ ْؼ ِس ِاحتوت صل أؽك ٍاء دار ٍۃ ۔‬
‫ۺے۔ َ ُ َ َ َ َ َ َ َ‬ ‫َ‬
‫ےکۺاابخرۺدپسچلۺربخنںۺرپۺلمتشم‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬۔لکۺ‬
‫ایل صػفْ ِہ ودػ َم۔‬ ‫(‪َ )۱۱‬عان أ ُب ْو َبعر ا ْد ُت ْخ ِػ َػ َب ْص َد اػؽب َرل اہلل تص َ‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫ِِ‬ ‫ٍ‬
‫(‪)۱۱‬۔رضحتۺاوبرکبۺدصقیۺریضۺاہللۺہنعۺوضحرۺﷺ ےکۺدعبۺہفیلخۺےنبۺے۔‬
‫ْ َ‬ ‫ْ ُ‬ ‫َ‬
‫اِل ُؿ ْو َد ِػس ْر ِد اػ َصد ِو ِؼ َن اػ َوس ِن ۔‬ ‫اِل ُؽ ْو ُد َب َذ ُػوا ْ ُ‬‫ان ْ ُ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱۴‬ع‬
‫(‪)۱۲‬۔وفوجںۺےنۺدنمشۺوکۺننطۺےسۺاگھبےنۺےکۺےیلۺوپریۺوکںیششۺرصػۺرکدیۺںیھت۔‬
‫ْ َ‬ ‫َ َ َ ُ ُْ ْ َ َ َ َ َ َ‬
‫ات اػع ِاذ َب ِۃ ۔‬ ‫اْلذاص ِ‬ ‫(‪)۱۵‬عان ِرجال اػكو ِػ ِس ظزوا صل ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔وپسیلۺناولںۺےنۺوھجیٹۺاۺوفاوہںۺاکۺاخہمتۺرکدایۺاھت۔‬
‫ٌ‬ ‫َ ُ َ َ ُ َْ ْ ٰ َ َ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َ‬ ‫َ َ‬
‫اْل ِسكاء صاِلوا اْلرِض وداصدتؿم ُم ِرزات ۔‬ ‫(‪)۱۶‬عاؽ ِت ِ‬
‫ۺرنلوںۺےنۺاؿۺیکۺدمدۺیکۺیھت۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔ڈارٹکنںۺےنۺرموضیںۺاکۺالعجۺایکۺاھتۺانر‬
‫َ َ َ ُ ُ َ َ َ َ َ ََ َ َ َ َ َ ً َ ًَ‬
‫(‪)۱۷‬عان اػرجل خاػ ِؼن اػؽ ِؼ ِر وتدػؼ ذجرۃ صا ِػفۃ ۔‬
‫(‪)۱۵‬۔ٓادیمۺےتیچۺےسۺڈرۺرکۺاکیۺانےچنۺدرتخۺرپۺڑچھۺایگۺاھت۔‬
‫ْ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ْ َ ُ ْ ُ َ ْ َْ ُ ْ َ ً‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫اہلل ِبن ؼدصو ٍد ِْسع ؼن ِِف ردو ل اہلل ِ دك ِصْی دو رۃ ۔‬ ‫(‪ )۱۸‬عا ن ص ْكد ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔رضحتۺدبعاہللۺنبۺوعسمدۺریضۺاہللۺہنعۺےنۺوضحرۺﷺ یکۺزابؿۺابمرک ۺےس ۺرتسۺ‬
‫َ‬ ‫لورںیتۺینسۺںیھت۔‬
‫ََ ٰ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫ت ِ ِْف ص ْؿ ِد صث ْ ََم ن بْن صطا ن َر ِ َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫(‪َ )۱۹‬عا َؽت اْل َ َرا ِحػ عت َك ْ‬
‫ِض اہلل تصا یل‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬
‫صؽْہ ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔اصمفحۺرضحتۺامثعؿۺنبۺافعؿۺریضۺاہللۺہنعۺےکۺدنرۺالختفۺںیمۺےھکلۺےئگۺے۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ َ ْ ْ ُ ُ َ ْ ْ َ ْ َْ َْ ُ َ َ ْ َْ َ‬
‫ِض اہلل ت َصا‬ ‫ٰ(ۺ‪)۱‬عا ؽت ِؼَص ط ِتحت ِِف صؿ ِد اْل ِػفط ِۃ صؼر ب ِن اْل ِ ِ‬
‫ر‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫س‬
‫َ‬
‫یل صؽْہ۔‬
‫(‪)۱۸‬۔رصمۺرضحتۺرمعۺافرنؼۺامظعۺریضۺاہللۺہنعۺےکۺزامےنۺںیمۺحتفۺایکۺ َایگۺاھت۔‬
‫َ ُ‬ ‫َ‬ ‫اد َت ْظ َك ُػ ْو ا َ‬
‫اػر ِبفْ َع ِ ِْف ط ْر َح ٍۃ َو َود ص ْو ُہ ِ ِْف أ َد ٍػ۔‬ ‫اػؽا ُس ْ‬‫َ َ َ‬
‫(ۻ‪)۱‬عا ن‬
‫(‪)۱۹‬۔ولوگںۺےنۺۺرسمتۺناشدامینۺےکۺاسھتۺوممسۺاہبرۺاکۺاابقتسؽ ۺایکۺانرۺاوسفس ۺےکۺاسھتۺ‬
‫رتصخۺایکۺاھت۔‬
‫التن ِرین(‪)۶۲‬‬
‫(‪)۱‬مہۺےنۺدنۺوتسۺںۺاکۺراۺزۺافۺشۺںیہنۺایکۺاھتۺ۔‬
‫َ ُ َ َ ْ َ َْ َ َ ْ َ‬
‫(‪)۱‬۔ؼاعؽا اطذفؽا َِس األر ِدظ ِاء۔‬
‫(‪ )۲‬ھچکۺدؿۺےلہپۺریمۺےۺرہشۺںیمۺاکیۺدینیۺےسلجۺاکۺااقعنۺدۺایکۺایگۺاھتۺ۔‬
‫َ َ ْ َ َْ ٌ ْ َ ُ ُ َ ْ ْ ََ ْ َ ََ‬
‫ي ظ ْك َل اق ٍام۔‬ ‫(‪)۴‬۔عاؽت حطػۃ ِدق ِؽفۃ ص ِظدت ِِف بػ ِد‬
‫(‪ )۳‬زگۺہتشۺراۺتۺیّلبۺےنۺدندھۺیپۺایلۺاھتۺ۔‬
‫َ َ َ َْ َ َ‬ ‫َ َ ْ َ ُ َ‬
‫َش َب ِت اػػَب اػك ِارحۃ۔‬ ‫(‪)۵‬۔عاؽ ِت اػ ِظسۃ ِ‬
‫(‪ )۴‬دنۺرسیۺاعۺیملۺگنجۺںیمۺارمۺہکیۺےنۺاجۺاپۺؿۺرپۺامٹیۺمبۺرگۺاایۺاھتۺ۔‬
‫ان ِف ْ َ‬ ‫ُْ ُْ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ‬ ‫ْ ْ َ َ ََْ‬ ‫َ َ ْ‬
‫اْل ْر ِب‬ ‫( ْ‪)َ ۶‬۔ ع َاؽت ِاؼ ِْیقعا ادظس ِت اػظؽكػۃ اػؽو ِو قۃ ص ٰل قاب ِ‬
‫َ‬
‫اػ َصاْلِف ِۃاػثا ِؽ َف ِۃ ۔‬
‫(‪ٓ)۵‬اۺزادیۺدنہۺیکۺرحتکیۺںیمۺیّنسۺاملعۺےنۺامہۺرکۺداۺراھبنۺایۺاھتۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ‬
‫اػدؽ ُف ْو َن َظ ُاؼ ْوا ب َد ْور َـام ِْف َح ْرعۃ ُ‬
‫َ‬ ‫َ َ ُْ ََ ُ ُ‬
‫اْل ِر َق ِۃ ِػػ ِؿؽْ ِد ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ ٍ ٍِ‬ ‫(‪)۷‬۔عان اػصػَمء ِ‬
‫(‪ )۶‬نہۺوطخۺطۺررٹسجڈۺڈاۺکۺےسۺںیہنۺےجیھبۺےئگۺےۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫ت ِؼ َن اػ َ ِِبقْ ِد اػ ُـؼ َدج ِل ۔‬ ‫ت ِتػْ َؽ اػر َد َاَل ُت ُا ْر ِد َػ ْ‬ ‫اع َاؽ ْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۸‬۔ؼ‬
‫ِ‬
‫(‪ )۷‬ایسۺ۔یۺڈیلرنۺںۺےنۺدصرۺوہمجۺرۂیۺدنہۺےسۺالمۺاقۺتۺیکۺیھت۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫اِل ْؼ ُؿ ْو ِر ق ِۃ ِػػ ِؿ ْؽد ۔‬ ‫ـاء اػد َفاد ُف ْو َن َػ ُظ ْوا َرف َفس ْ ُ‬ ‫ُ َ َ ُ‬ ‫َ َ‬
‫ِ‬ ‫(‪)۹‬۔عاؽ ِت اػزصؼ ِ ِ‬
‫(‪ )۸‬ویۺریپۺایسۺوحۺںۺےنۺاکیۺارگنۺسییۺتفہۺرنۺزہۺرخۺدیاۺاھتۺ۔ۺ‬
‫َ َ َ َ ُ ْ َ ُ ْ ُ ْ َ ْ ََ ْ َ َْ َ ُ ْ ُ ْ ًَ ْ ْ ًَ‬
‫(ۺ)۔عان اػدفاحون األو ِر ِبفون ِاذَتوا ج ِر قدۃ ادكو ِصفۃ ِاؽ ِع ِػ ِْیقۃ۔‬
‫(‪ )۹‬ںیمۺےنۺہعمجۺےکۺدؿۺلسغۺایکۺاھتۺ۔‬
‫)۔عؽْ ُت ا ْض َت َدػْ ُت َق ْو َم ْ ُ‬
‫اِل ُؼ َص ِۃ۔‬
‫ُ‬
‫(ۻ‬
‫ِ‬
‫(‪ُ )۱۰‬سعااۺدۺاےنپۺناۺدلۺیکۺنافۺتۺرپۺنیگمغۺۺوہیئۺیھتۺ۔‬
‫َ َ ْ ُ َ ُ َ َ ْ َ َ َ‬
‫ت ص ٰل َوط ِاۃ ا ِب ْف َؿا۔‬ ‫(‪)۱۲‬۔عاؽت دصاد ح ِزؽ‬
‫(‪ )۱۱‬اسۺدجۺےنۺرڈیۺویۺےسۺربخۺںیۺینسۺیھتۺ۔‬
‫َ َ َ ٌ َ َ َ ْ َ َ ْ َْ‬
‫(‪)۱۱‬۔عان د ِاجد ِْسع األخكار ِباػ ِـؼذقاع۔‬
‫ِ‬
‫(‪ )۱۲‬ںیمۺےنۺوفؿۺرپۺاےنپۺدنتسۺےسۺراۺہطبۺایکۺاھتۺ۔‬
‫َ ْ‬ ‫ُ َ ْ‬
‫(‪)۱۴‬۔عؽْ ُت ِات َرػ ُت ِب َر ِدقْ ِظ ْي ص َل اػ َؿا ِت ِػ ۔‬
‫(‪ )۱۳‬اکشۺرویۺںۺےنۺدنبنۺؼۺےسۺافرئۺایکۺاھتۺ۔‬
‫َ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ َ ْ ُ ْ ُْ‬
‫(‪)۱۵‬۔عان اػرفادون اسػظوا اػرراص ِباػكؽدو ِؼ۔‬
‫(‪ )۱۴‬ااتسذۺےنۺہبلطۺےکۺاسےنمۺقبسۺیکۺرشتحیۺیکۺیھتۺ۔‬
‫َ َ ُ ْ َ ُ َ َ َ َ ََ َ ُ َ‬
‫َشح اػد ْرس اؼام اػسل ِب۔‬ ‫(‪)۱۶‬۔عان األدتاذ َ‬
‫(‪)۱۵‬امرٹینۺےنۺلکشمۺاافلظۺاچکۺےسۺۂتختۺایسہۺرپۺےھکلۺے۔‬
‫َ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ َْ َ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ‬
‫(‪)۱۷‬۔عان اػ َص ِر قْ ُػ ع َت َب األػطاظ اػر ْص َكۃ ص َل اػدك ْو َر ِۃ ِباػس َك ِاذ ْ ِْی۔‬
‫(‪)۱۶‬زبنیۺےنۺاےنپۺامومںۺ َےسۺرقٓاؿۺدیجمۺزپراۺاھت۔‬
‫ُْ ٓ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ َ‬
‫ت ز قْ َؽ ُب ظ َرأ ِت اػظ ْران ص َل خا ِػ َؿا۔‬ ‫(‪)۱۸‬۔عاؽ‬
‫التن ِرین(‪)۶۳‬‬
‫(امیضۺارمتساری)‬
‫رعیبۺولمجںۺاکاردنۺرتہمجۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ ْ ُ ُْ ْ َ َ‬
‫ِن ص ٰل ؽ َوا ِف ِب اػدـ ِر ۔‬ ‫(‪)۱‬عان وػ ِدي ق ِصفؽ ِ‬
‫(‪)۱‬۔ریماۺڑلاکۺزامےنۺیکۺوتبیصمںۺرپۺریمیۺدمدۺرکاتۺاھت۔‬
‫َْ َ ُ َ ْ ُ ْ َ َْ ْ َ َ َْ َ ْ َ ْ ُ ُ‬ ‫َ َ‬
‫وس ۔‬
‫ِ‬ ‫ؤ‬ ‫ع‬ ‫اػ‬ ‫و‬ ‫ْی‬
‫ِ‬ ‫اج‬
‫ِ‬ ‫ؽ‬ ‫ط‬ ‫اػ‬ ‫ِف‬ ‫ِ‬ ‫ۃ‬ ‫و‬ ‫ؿ‬ ‫ظ‬ ‫اػ‬ ‫َب‬ ‫ك‬‫ر‬ ‫ق‬ ‫ات‬ ‫ؼ‬ ‫اد‬
‫ِ‬ ‫اْل‬ ‫ت‬ ‫ِ‬ ‫اؽ‬‫(‪)۴‬ع‬
‫(‪)۲‬۔اخدامںیئۺایپویلںۺانرۺالگلوںۺںیمۺوہقہۺڈایتلۺںیھت۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ َ‬
‫(‪)۵‬عان اػ َوػ َد ِان َق َؿذ ِان ِػ ِػظا ِف ِؿ ََم ۔‬
‫)۔دنونںۺڑل ُےکۺاکیۺدنرسےۺیکۺالماقتۺےسۺوخشۺوہےتۺے۔‬ ‫َ‬ ‫(‪۳‬‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َس ِ ِْت ُق ِصد ْون َب ْرؽاّما َِل ْد ِتظ َك ِال اػز ُف ْو ِػ ۔‬ ‫(‪)۶‬عان أط َراد أ ْ َ‬
‫ےۺاخدناؿۺےکۺولگۺامہمونںۺےکۺاابقتسؽۺےکۺ َےیلۺرپنرگاؾۺایترۺرکےتۺے۔‬ ‫(‪)۴‬۔ریم‬
‫ْ‬ ‫َ َ ْ َ َْ ُ َ ْ َُ ُ َ ُ ََْ ْ َ ُ‬
‫(‪)۷‬عاؽت أسفاػ اػؽ ِدف ِم تد ِاصب وجوـؽا ِِف ِرظ ٍۃ وػس ٍػ ۔‬
‫(‪)۵‬۔رنؾ ۺرخاؾ ۺوہا ۺےک ۺوھجےکن ۺامہرے ۺرہچنں ۺےس ۺابریکی ۺانر ۺرنیم ۺےک ۺاسھت ۺدؽ ۺیگل ۺرکےتۺ‬
‫ے۔‬
‫َ َ َْ َ ُ ُ ْ ُ َ َ َ ْ َ‬
‫(‪)۸‬عان اػظؼر قر ِدل أ ِذصۃ اػ ِط ِزف ِۃ ۔‬
‫(‪)۶‬۔اچدنۺاینپۺرہنسیۺرکںینۺاتجیھبۺاھت۔‬
‫َ َ َْ َ ُ ُ ْ ْ َ‬
‫اػد َر َاد ِۃ ۔‬ ‫(‪)۹‬عاؽ ِت اػطت َفات قظ ِكػ َن ص َل ِ‬
‫(‪)۷‬۔دنزیشاںیئۺمیلعتۺرپۺوتہجۺدیتیۺںیھت۔‬
‫ُ َ ْ‬ ‫َ َ ُ َ‬
‫(ۺ)عان اػسل ُب َق َت َد َابظ ْون ِِف اػ َص ْد ِو۔‬
‫(‪)۸‬۔ہبلطۺدنڑےنۺںیمۺاقمہلبۺرکےتۺے۔‬
‫ُ ُْ ْ َ ُ ْ ُ ْ َ َ َ َ َ‬
‫احۃ ِؼ ْن ظ ْك ُل ۔‬ ‫اػدك‬ ‫(ۻ)عؽتم َل َت ِدؽون ِ‬
‫(‪)۹‬۔متۺاسۺےسۺےلہپۺایھچۺرطحۺںیہنۺریتےتۺے۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ُُ ْ َ‬ ‫َ َ ْ َ‬
‫(‪)۱۲‬عاؽ ِت اػع ِػ ََم ُت اػر ْص َكۃ تع َت ُب ص َل اػدك ْو َر ِۃ ِباػس َك ِاذ ْ ِْی۔‬
‫(‪)۱۰‬۔لکشمۺابںیتۺوبرڈۺرپۺاچکۺےسۺیھکلۺاجیتۺںیھت۔‬
‫ْ‬ ‫َُ َ ْ َ ُ َ َ َ‬
‫اْلذاصۃ ِػ ُص ُؼ ْو ِم اػ ِؿ ْؽ ِد ۔‬
‫(‪)۱۱‬عؽا ؽدؼع ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔مہۺٓاؽۺاڈنایۺرڈیویۺےتنسۺے۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫اْلافز ْْی ۔وعؽا ؽع ِذ ُ‬‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ َ ُ ْ ُ َ َ َْ‬
‫اػدقْن ۔(اْلدثر ‪)۶۷:‬‬ ‫م‬ ‫و‬‫ْ‬ ‫ف‬‫َ‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫(‪)۱۴‬وعؽا َنوض ؼع ِ ِ‬
‫ِ ِ ِ ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔انرۺمہۺۺوہیبدہۺرکف ۺناولںۺےک ۺاسھتۺوہیبدہۺۺرکفںیۺرکےت ۺے۔انر ۺمہۺااصنػۺےک ۺدؿۺوکۺ‬
‫الٹھجےتۺے۔‬
‫ْ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ َ َُ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪َ )۱۵‬وعاؽوا ِؼن ظكل قدتط ِتحون صل اػ ِذقن عطروا۔(اػكظرۃ‪:‬ۻۺ)۔‬
‫(‪)۱۳‬۔انرۺنہۺۺاسۺےسۺےلہپۺاسۺیبنۺےکۺنہلیسۺےسۺاکرفنںۺرپۺحتفۺامت ےتۺے۔‬
‫َ َ ْ َ َ َ ْ ٌ ُْ ْ َ َ َ َُ ُ ُ َ‬
‫اہلل ث ََی ِرط ْوؽ ٗہ ۔(اػكظرۃ‪)۹۷:‬۔‬ ‫(‪)۱۶‬وظد عان ط ِر قؼ ِؼؽؿم علم ِ‬
‫(‪) ۱۴‬۔انر ۺاؿ ۺںیم ۺےس ۺاکی ۺرگنہ ۺنہ ۺاھت ۺہک ۺاہلل ۺاک ۺالکؾ ۺاتنس ۺرھپ ۺےنھجمس ۺےک ۺدعب ۺاےس ۺداہتسن ۺدبؽۺ‬
‫داتی۔‬
‫َ َ َ ُ َ َ ُ ُ ْ َ ُ ُْ ْ َ َ َ ْ ُ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱۷‬وظال َشعاءوـم ؼاعؽتم ِاقاؽا تصكدون ۔(قوؽس ‪:‬ۺ‪)۴‬۔‬
‫(‪)۱۵‬۔انرۺاؿۺےکۺرشکیۺاؿۺےسۺںیہکۺےگۺہکۺمتۺںیمہۺبکۺوپےتچۺےۺ۔‬
‫ُ َ ٓ َ ْ َ‬
‫(‪َ )۱۸‬وعؽْ ُت ْم ص ْن ا ٰق ِت ٖہ ت ْد َتع ِ ُِب ْون ۔(األؽصام‪۵:‬ۻ)‬
‫(‪)۱۶‬ۺ۔انرمتۺاسۺیکۺٓاوتیںۺےسۺربکتۺرکےتۺے۔‬
‫َ َ ُ َ ْ َ ُْ ْ َ َ ْ َ َ َ َ ُ ُْ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱۹‬ؼا عاؽوا قدت ِسفصون اػدؼع وؼا عاؽوا قك َِصون (ـود‪)۴۲:‬۔‬
‫(‪)۱۷‬۔نہۺہنۺنسۺےتکسۺےۺانرۺہنۺدےتھکیۺےۺ۔‬
‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫ً‬ ‫َ َ َُْْ ُْ َ َ ْ‬
‫اِل َكا ِل ُب ُف ْو تا ا ِؼ ِؽ ْْی (اْلجر ‪۴:‬ۺ)۔‬ ‫(ۺ‪)۱‬وعا ؽو قؽ ِحتو ن ِؼن ِ‬
‫(‪)۱۸‬۔انرۺنہۺےبۺوخػۺاہپڑنںۺںیمۺرھگۺرتاےتشۺے۔‬
‫َ ْ َ َ ْ ٰ ٰ ْ ُ ٰ َ َ ْ ُ ْ َ ُ ُْ ْ َ ٰ َ ْ َ ُ ْ َ ْ ُ ْ َ‬
‫(ۻ‪ )۱‬ظد عا ؽت اق ِّت تتل صػفعم طعؽتم صل اصظا ِبعم تؽ ِعرو ن‬
‫(اْلؤ ؼؽو ن ‪)۸۸ :‬۔‬
‫(‪)۱۹‬۔ےبۺکشۺریمیۺٓاںیتیۺمتۺرپۺزپیھۺاجیتۺںیھتۺوتۺمتۺاینپۺازیویںۺےکۺلبۺاےٹلۺےتٹلپۺے۔‬
‫التن ِرین (‪)۶۴‬‬
‫(‪)۱‬نہۺدنۺونںۺہبلطۺاکیۺدینیۺےسلجۺںیمۺتعنۺرشفیۺزپۺےتھۺےۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ َ َ ْ‬
‫(‪)۱‬۔عان ذا ِؽؽ اػ َـؼ َت َص ِػ ََم ِن َق ْؽذ َد ِان اْل َ ِدقْ َح اػؽ ْك ِوی ِ ِْف َحطػ ٍۃ ِدقْ ِؽف ٍۃ۔‬
‫(‪)۲‬ۺاحصۺۂبۺرکاۺؾۺرلوۺؽۺاہللۺﷺ رپۺاینپۺاجۺؿۺنامۺؽۺوکۺرقابۺؿۺرکےتۺےۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُْ َ َ َ‬ ‫ُ ْ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)۴‬۔عان اػر َح َابۃ اػ ِع َر ُام َقطد ْون ص َل اػؽ ِب ﷺ ِبا ْؼ َوا ِػ ِؿ ْم واؽط ِد ِؿ ْم ۔‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬ۺاامۺؾۺادمحۺراضۺولۺوگۺںۺوکۺقشعۺرلوۺؽۺیکۺمیلعتۺدےتیۺےۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫اْل َؼ ُام ا ْ َمحد َرزا ُق َص ِػ ُم اػؽ َاس ُحب اػؽ ِ ِب ﷺ۔‬ ‫(‪)۵‬۔ع ِ‬
‫ان‬
‫(‪)۴‬ۺںیمۺربۺؼ َۺراتفۺرۺاگۺڑیۺےسۺوہۺایئۺاڈےۺاجۺاتۺاھتۺ۔‬
‫َ َ َ َ‬ ‫ُْ ُ َْ ُ َ َْ َ‬
‫اػسقْ َص ِۃ۔‬ ‫(‪)۶‬۔عؽت أذـب ِإیل اػـؼس ِار ِباػدفار ِۃ ِ‬
‫(‪)۵‬ۺنزاۺرۺتۺمیلعتۺدۺرۺ۔یۺاتکۺںیبۺےنھکلۺاکۺۺاامتہۺؾۺرکۺیتۺیھتۺ۔‬
‫َ‬
‫اػد َر ِادف ِۃ۔‬ ‫َ َْ ُ َ َ ْ ُ‬
‫ُ‬ ‫َ َ ْ َ َ ُ ََْ‬
‫(‪)۷‬۔عاؽت ِوزارۃ اػـؼص ِار ِػ تؿتم ِب ِعتاب ِۃ اػعت ِب ِ‬
‫(‪)۶‬ۺوفۺجۺانرۺابۺویغۺںۺےکۺدرایمۺؿۺوخۺینۺڑھجۺںیپۺوہۺیتۺیھتۺ۔‬
‫ْ َ َ ُ َ َ َ ُ َ َ ُ َ ْ َ ُْ ُ ْ َ ُ َ‬ ‫َ َ‬
‫اْلذ ِتكاعات اػدؼ ِو قۃ تظع بْی اِلؽو ِد واػسض ِاۃ۔‬ ‫(‪)۸‬۔عاؽ ِت ِ‬
‫(‪)۷‬ۺدنۺونۺوجۺاؿۺۂمکحمۺوپۺسیلۺںیمۺرھبۺیتۺوہۺانۺاچۺےتہۺےۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ َ َ ُ َْ َ ُ ُ َ َْ ْ َ‬
‫رػ َح ِۃ اػ ُك ْو ِػفْ ِس ۔‬ ‫(‪)۹‬۔عان اػذاب ِان ق ِر قد ِان اػتجؽد ِِف ؼ‬
‫(‪)۸‬ۺیّبطۺامۺرہنیۺامیبۺرویۺںۺےسۺاچبنۺےکۺومۺوضۺعۺرپۺرچکلۺدےتیۺےۺ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ُْ ْ ُْ َ َ َ َ َ ُ‬ ‫َ َ ُ َ ُ‬
‫اِضۃ ص ٰل صؽْ َو ِان اػ ِوظ َاق ِۃ ِؼ َن‬ ‫اػس ِب قػ ِظي اػـؼح‬ ‫ِ‬ ‫اؼ‬ ‫(ۺ)۔عان حذ‬
‫َ‬
‫اض ۔‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫األؼر ِ‬
‫(‪)۹‬تہبۺےسۺےچبۺناۺدلنیۺیکۺالۺرپۺناۺیئۺےسۺوپۺویلۺاکۺاکشۺرۺوہۺاجۺےتۺےۺ۔‬
‫ََ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َ َ َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ َ‬
‫(ۻ)۔عان ع ِث ْ ٌْی ِؼ َن األ ْسط ِال ُق ِرفْ ُك ْون ذػ َل األ ْسط ِال ِب ِإ َِھ ِال األب َو قْ ِن۔‬
‫(‪)۱۰‬ۺدنہۺنۺاتسۺؿۺےکۺاتۺرجۺ‪،‬زویۺراتۺ‪،‬ۺلوۺیتۺڑپکےۺانرۺیلجبۺےکۺاسۺامۺؿۺابۺرہۺےتجیھبۺےۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ ُ َ ُ ْ ْ ُ ْ ُ ْ َ ُْ َ َ َ َ ْ ُ َ‬
‫اب اػظ ْس ِؽفۃ َو َؼو َاد‬ ‫(‪)۱۲‬۔عاؽت تار اػ ِؿؽ ِد قر ِدػون اْل ِل و ِ‬
‫اػثف‬
‫ٰ َْ‬ ‫ْ َ‬
‫إیل اْل ِارج۔‬ ‫اػع ْؿ َر ِبا ِف ِفۃ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬ۺرمعاۺؿۺاےنپۺنادلنیۺوکۺطخۺاتھکلۺاھتۺانرۺاجۺڑےۺےکۺڑپکۺےۺاگنمۺاتۺاھتۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ََ َ ََ َ ْ َ َ ْ َ ْ ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ َْ ُ‬
‫ان َقع ْ ُ‬
‫اػذت ِاء۔‬ ‫ِ‬ ‫اب‬ ‫ف‬ ‫ث‬
‫ِ‬ ‫د‬ ‫ر‬‫ِ‬ ‫و‬ ‫ت‬ ‫د‬ ‫ق‬ ‫و‬ ‫ہ‬
‫ِ‬ ‫ق‬ ‫و‬‫ب‬ ‫ا‬ ‫یل‬ ‫إ‬‫ِ‬ ‫ۃ‬‫اػ‬ ‫د‬ ‫اػر‬‫ِ‬ ‫ب‬ ‫ت‬ ‫(‪)۱۱‬۔عان ِصؼر‬
‫(‪)۱۲‬ۺرشمۺنیکۺرعۺبۺۺزامۺۂنۺاجۺتیلہۺںیمۺڑلۺویکۺںۺوکۺزدنہۺدرۺوگۺ َرۺرکۺدےتیۺےۺ۔‬
‫ْ َ َْ َ‬ ‫َ ُ َ َْ َ‬ ‫ان ُؼ ْ ُ ْ َ‬ ‫َ َ‬
‫اِل ِاـ ِػف ِۃ ۔‬ ‫ات ِِف أق ِام‬ ‫شع ْوا اػص َر ِب ق ِـد ْون اػكؽ ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱۴‬۔ع‬
‫(‪)۱۳‬ۺاہللۺےکۺیبنۺرضحۺتۺاامسۺلیعۺۺاےنپۺرھگۺناولںۺوکۺامنۺزانرزاکۺۃۺاکۺمکحۺدےتیۺےۺ۔‬
‫اػز ٰ‬ ‫َْ ْ ُ َ ُ ُ َ َْٗ َ ٰ َ َ‬ ‫ان ؽ ُ‬‫َ َ‬
‫عو ِۃ ۔‬ ‫اہلل ِاْس ِصفل قاؼر اـػہ ِباػرػو ِۃ و‬ ‫(‪)۱۵‬۔ع ِ ِ ِ‬
‫ب‬
‫(‪)۱۴‬ۺوقیمۺڈیلرۺایسۺ۔یۺومۺوضۺاعۺتۺرپۺرقتۺریۺرکۺےتۺےۺ۔ۺ‬
‫َ َ‬ ‫َ َ ُ َ َ ُ ْ َ َ ُ َ ُْ ُ َ َ َ َْ ْ‬
‫َ‬
‫اػدف ِادف ِۃ۔‬ ‫(‪)۱۶‬۔عان اػزصَمء اػ َوس ِؽفۃ خیسك ْون ح ْول اػصؽ ِاو ق ِن ِ‬
‫(‪)۱۵‬دنہۺنۺاتسؿۺےکۺوفۺیجۺدیماۺؿِۺگنجۺںیمۺۺاینپۺاجۺؿۺیکۺرپۺناۺہۺںیہنۺرکےتۺےۺ۔‬
‫اْل ْر ِب ۔‬ ‫ان ُج ُؽ ْو ُد اػْؿ ْؽد ُق َك ُاػ ْو َن ب َاؽْ ُطد ُؿ ْم ِْف َ َّمال ْ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪ )۱۷‬۔ؼاع‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۶‬ۺا ِہ ڑَیۺوہۺسٹسۺوہۺایئۺاہجۺزےکۺاسمۺرفنۺںۺےسۺےبۺاانتعۺیئۺںیہنۺربۺینتۺیھتۺ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫َُ َ‬ ‫اع َاؽ ْ‬‫َ َ‬
‫ي اػـسا ِف َر ِۃ۔‬ ‫ت ُؼ ِز ْفطۃ اػسا ِف َر ِۃ ت ْؿ ِؼ ُل ِؼ ْن ُؼ َد ِاط ِر‬ ‫(‪ )۱۸‬۔ؼ‬
‫التن ِرین (‪)۶۵‬‬
‫(لعفۺارم)‬
‫َ‬ ‫رعیبۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫اػر ِدقْ ُؼ َط ُؿوَ‬ ‫َ‬ ‫)۔ا ْح َذ ْر َص ُد َو َؽ َؼ َر ًۃ َو َر ِدقْ َظ َؽ أػْ َػ َؼ َر ٍۃ َطإن اؽْ َظ َػبَ‬ ‫(‪ِ ۱‬‬
‫ِ ِ‬
‫َ‬ ‫َ ْ َ ُ َْ َ‬
‫أصػم ِبا ْلْض ِۃ۔‬
‫(‪) ۱‬۔وتۺاےنپۺدنمشۺےسۺاکیۺرمہبتۺانرۺاےنپۺدنتسۺےسۺزہارۺرمہبتۺچبۺ‪،‬ویکںۺہکۺبجۺدنتسۺ‬
‫رھپۺاجاتۺےہۺوتۺنہۺاصقنؿۺدہۺزیچنںۺوکۺزایدہۺاجاتنۺےہ۔‬
‫َ َ ُ ْ ََ ْ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ‬ ‫َ َُ ُ َ‬
‫(‪ )۴‬قا ضل م!دم اہلل وعل بف ِؼف ِؽؽ وعل ُِما ق ِػفؽ ۔(اػكخا ری وؼدػم )‬
‫ِ‬
‫(‪)۲‬۔اےۺڑلےکمسبۺاہللۺزپھ‪،‬داےنہۺاہھتۺےسۺاھک‪،‬انرۺاےنپۺرقبیۺناےلۺےصحۺےسۺاھک۔‬
‫اہلل ۔(اخرجہ اػسِباِن ِف اػعكْی)‬ ‫ر‬ ‫ْ‬
‫و‬ ‫ؽ‬ ‫(‪)۵‬ا َت ُظوا ط َر َاد َۃ اْلُْؤؼن َطإؽ ٗہ َقؽْ ُش ُر ب ُ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ِِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۳‬۔ومنمۺیکۺریصبتۺےسۺوچب‪،‬ۺویکںۺہکۺنہۺاہللۺےکۺونرۺےسۺاتھکیۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ ْ َ َ ْ َ َْ َ َْ َ َ ْ َ َ ْ َٗ َ َ ْ َ َْ َ َ َ َ ُ‬
‫(‪)ِ ۶‬اض ِدل قدقؽ ظكل ظكل األع ِل و بصدہ وؽ ِشػ أدؽاؽؽ وَل تد ِخ ِل‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اػس َص َام ص َل اػس َص ِام ۔‬
‫(‪)۴‬۔اھکان ۺاھکےن ۺےس ۺےلہپ ۺانرۺدعب ۺںیم ۺاےنپ ۺاہوھتں ۺوک ۺدوھ‪،‬اےنپ ۺداوتنں ۺوک ۺاصػ ۺرکۺانرۺ‬
‫اھکےنۺرپۺ(دنابرہ)اھکانۺتمۺاھک۔‬
‫َ‬ ‫ُْ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۷‬ا ْد ِخ ِل اػكدتان ‪،‬وؼ ِتع ؽطدؽ ِِبؽش ِر ٖہ وَل تصكث ِبأزـ ِار ٖہ وَِث ِار ٖہ ۔‬
‫َ‬
‫(‪)۵‬۔ابغ ۺںیم ۺاج‪،‬اس ۺےک ۺرظنم ۺےس ۺوخد ۺوک ۺفطل ۺادننز ۺرک‪ ،‬ۺاس ۺےک ۺوھپولں ۺ ۺانر ۺولھپں ۺےسۺ‬
‫َ ُ ُ َ َ َْ َ‬ ‫َ َ َ ْ ََ‬ ‫تمۺلیھک۔‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ‬
‫اْلد ِتضطار ط ِإ ِ ْن رأقتعن أعث َر أـ ِل‬ ‫ْ‬
‫اػؽد ِاء !تردظن وأع ِثرن ِ‬ ‫( َ‪)۸‬قا ؼصش ِ‬
‫اػؽ ِار ۔(رواہ ؼدػم ِف رحفحہ)‬
‫(‪)۶‬۔اےۺوعروتںۺیکۺامجتع!ۺمتۺدصہقۺرکن‪،‬اافغتسرۺیکۺرثکتۺرکن۔ویکںۺہکۺںیمۺےنۺمت ۺںیمۺ‬
‫ےسۺزایدہۺرتۺوکۺدنزخۺںیمۺداھکیۺےہ۔‬
‫َْ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ َ َْ َ َ‬ ‫ُ ُ َ َْ َ ُ ْ َ َ‬
‫ش ِد ِؽ ْ َْی‬
‫ِ ِ‬‫ص‬ ‫ػ‬ ‫ا‬ ‫ؿ‬ ‫ف‬‫ػ‬ ‫ص‬ ‫م‬ ‫ـ‬ ‫و‬‫ب‬ ‫اِض‬
‫ِ‬ ‫و‬ ‫ْی‬ ‫ؽ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫( َ‪)ُ ۹‬ؼروا اوَلدع ْم ِباػر ِ ِ ِ ِ ِ‬
‫د‬ ‫ع‬ ‫ك‬ ‫د‬ ‫ػ‬ ‫ۃ‬ ‫و‬ ‫ػ‬
‫َ‬
‫اجع ۔(رواہ أبوداود ِف دؽؽہ)‬ ‫ِ‬ ‫َوط ِرظوا َب ْف َؽ ُؿ ْم ِِف اْلَز‬
‫ِ‬
‫(‪) ۷‬۔استۺاسؽۺیکۺرمعۺوہےنۺرپۺاےنپۺوچبںۺوکۺامنزۺاکۺمکحۺدنۺ‪،‬دسۺاسؽ ۺیکۺرمعۺوہےن ۺرپ ۺ(امنزۺ‬
‫وھچڑےنۺرپۺ)امرنۺانرۺاؿۺیکۺوخابۺاگںیہۺا گۺرکدن۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬
‫(ۺ)دع َؼا ُق ِر قْ ُكؽ ِإ ٰیل َؼا َل ُق ِر قْ ُكؽ ۔(رواہ اػَتؼذی واػؽدایئ)۔‬
‫(‪)۸‬۔اسۺزیچۺوکۺوھچڑۺدےۺوجۺےھجتۺکشۺںیمۺالتبمۺرکےۺانرۺاسۺزیچۺوکۺاایتخرۺرکۺوجۺکشۺںیمۺالتبمۺ‬
‫ہنۺرکے۔‬
‫َ ََ ََ ٰ َ َ َ َ َ َ َ َ َ ْ َ ْ َ َ َ‬
‫(ۻ)أ ِد األؼاؽۃ ِإیل ؼن افتؼؽؽ وَل ُتن ؼن خاؽؽ ۔(رواہ أبو داود واػَتؼذی)‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬۔اامتن ۺاس ۺصخشۺوک ۺناسپ ۺرکدن ۺسجۺےنۺںیھمت ۺانیۺانبایۺانرۺاس ۺےکۺاسھتۺایختن ۺتمۺ‬
‫رکن۔‬
‫َ‬ ‫ُ َْ َ َ َ َ َ ْ ٌ َ ْ َ‬ ‫ُْ‬
‫(‪)۱۲‬عن ِِف اػدؽفا عأؽؽ ض ِر قب أوص ِاب ِر د ِك ٍفل ۔‬
‫(أخرجہ اػكخاری واػَتؼذی وابن ؼاجہ)‬
‫(‪)۱۰‬ۺ۔داینۺںیمۺاسۺرطحۺروہۺوگایۺہکۺمتۺایبنجۺوہۺایۺراہتسۺےکۺاسمرفۺ۔‬
‫ٓ‬ ‫َ ََ َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ ُ َ‬
‫ْجفْ ًصا َوَل تطرظوا ۔(ال صؼران‪)۱۲۵:‬۔‬ ‫(‪)۱۱‬واص ِت ِرؼوا ِِب ْك ِل ِ‬
‫اہلل ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔اہللۺیکۺر۔یۺوکۺوبضمیطۺےساھتؾۺولۺانرۺٓاسپۺںیمۺہنۺوٹب۔‬
‫َ‬ ‫ٰ‬
‫ہلل ظ ِؽ ِت ْْی ۔(اػكظرۃ‬ ‫وا‬‫ؼ‬‫ُ‬ ‫ْ‬
‫و‬
‫ُ‬
‫ظ‬ ‫و‬‫َ‬ ‫ٰ‬
‫سی‬ ‫اػر َػوۃ اػْ ُو ْ‬
‫د‬
‫ٰ ُ َ َ َ ََ َ َ‬
‫ات و‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱۴‬ح ِطشوا صل اػرػو ِ‬
‫ۺ‪)۴۵‬‬
‫(‪)۱۲‬۔اپدنبیۺرکنۺبسۺامنزنںۺیکۺاخصۺرکۺچیبۺنایلۺامنزۺیکۺانرۺاہللۺےکۺوضحرۺادبۺےسۺڑھکےۺ‬
‫وہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۶۶‬‬
‫(درجۺذلیۺٓاایتۺنااحدثیۺاکۺاردنۺۺرتہمجۺ)‬
‫(‪)۱‬ا ِ ْذ َھ َبا ۤۡ اِل ٰی ِف ْر َع ْو َن ا ِ نَّہ َطغٰی ﴿ۚۖ‪﴾۳۴‬فَق ُۡول َا ل َہ ق َْول ًا ل َّ ِ ّی ًنا ل َّ َعلَّہ َی َتذَ َّک ُر ا َ ْو‬
‫َیخ ْٰشی ﴿‪(﴾۳۳‬طہ‪)۳۳۴۳۴۴:‬‬
‫(‪) ۱‬۔مت ۺدنونں ۺرفوعؿ ۺےک ۺاپس ۺاجؤ ۺےب ۺکش ۺاس ۺےن ۺرس ۺااھٹای ۺوت ۺاس ۺےس ۺرنؾ ۺابت ۺانہک ۺاسۺ‬
‫ادیمۺرپۺہکۺنہۺدایھؿۺرکےۺایۺھچکۺڈرے۔‬
‫ہوا(الحشر‪)۲:‬‬
‫الر ُس ۡو ُل فَ ُخذُ ۡو ُہ ۚ َو َما ن َٰہىک ُْم َع ْن ُہ فَا نۡ َت ُ ۡ‬ ‫ُم َّ‬ ‫(‪َ )۲‬و َما ۤۡ ٰا ٰتىک ُ‬
‫(‪)۲‬۔انرۺوجۺھچکۺںیھمتۺرلوؽۺاطعۺرفامںیئۺنہۺےلۺولۺانرۺسجۺےسۺعنمۺرفامںیئۺابزۺروہ۔‬
‫اس ال ُْم ْس َت ِق ۡی ِم (الإسراء‪)۴۳:‬‬ ‫(‪َ )۵‬و ا َ ْوفُوا الْ َک ۡی َل اِذَاکِل ْ ُت ْم َو ِزنُ ۡوا ِبا ل ۡ ِق ْس َط ِ‬
‫(‪)۳‬۔انرۺبجۺانوپۺۺوتۺوپراۺانوپۺانرۺرباربۺرتازنۺےسۺوتۺول۔‬
‫ُک ِر ْزقًا ؕ نَ ْح ُن‬ ‫الصلٰو ِة َو ا ْص َطبِ ْر عَل َۡی َہا ؕ ل َا ن َْس َـل َ‬ ‫َک ِب َّ‬ ‫(‪َ )۶‬وا ُۡم ْر ا َ ْھل َ‬
‫ُک ؕ َوال ْٰع ِق َب ُۃ لِل َّتق ْٰوی ﴿‪(﴾۲۴۲‬طہ‪)۲۴۲:‬‬ ‫ن َْر ُزق َ‬
‫(‪)۴‬۔انرۺاےنپۺرھگۺناولںۺوکۺامنزۺاکۺمکحۺدنۺانرۺوخدۺاسۺرپۺاثتبۺروہ۔مہۺمتۺےسۺھچکۺرنزیۺںیہنۺ‬
‫امت ےتۺانرۺمہۺںیھمتۺرنزیۺدںیۺےگۺانرۺااھچۺااجنؾۺرپزیہۺاگریۺےکۺےیلۺےہ۔‬
‫ک تَلْق َْف َما َص َن ُع ۡوا ؕ ا ِ نَّ َما َص َن ُع ۡوا ک َۡی ُد ٰسح ٍِر ؕ َو‬ ‫(‪َ )۷‬وا َلْ ِق َما فِی ۡ َی ِم ۡی ِن َ‬
‫ث اَتٰی ﴿‪(﴾۹۶‬طۃ ‪)۹۶:‬‬ ‫السا ح ُِر ٰ َح ۡی ُ‬ ‫ل َا ُی ْفلِحُ ّ‬
‫(‪)۵‬۔انرۺڈاؽۺدےۺوتۺوجۺریتےۺ داےنہۺاہھتۺںیمۺےہۺانرۺنہۺاؿۺیکۺانبنوٹۺںۺوکۺلگنۺاجےئۺاگۺ‪،‬نہۺ‬
‫وجۺانبرکۺالےتۺںیہۺنہۺوتۺاجدنۺاکۺرفبیۺےہۺانرۺاجدنۺرگۺاکایمۺبۺںیہنۺوہاتۺبجۺنہۺٓاےئ۔‬
‫فَ ُ‬
‫ک ُر َط ًبا َج ِن ًّیا ﴿۫‪ ﴾۲۳‬کلِیۡ‬ ‫ک ِب ِجذْ ِع ا ل َّن ْخل َ ِۃ ت ُٰس ِك ْط عَل َۡی ِ‬ ‫(‪َ )۸‬و ُھ ِّز ۤۡۡ‬
‫ی اِل َۡی ِ‬
‫ی عَ ۡی ًنا(مریم‪)۲۳۴۲۹:‬‬ ‫اش َربِیۡ َوق ّ َِر ۡ‬
‫َو ْ‬
‫(‪) ۶‬۔انرۺوجھکرۺیکۺڑجۺاڑکۺرکۺاینپۺرطػۺالہۺۺ‪،‬ھجتۺرپۺاتزی‪،‬یکپۺۺوجھکرںیۺرگںیۺیگۺ‪،‬وتۺاھکۺانرۺیپۺانرۺٓاھکنۺ‬
‫ڈنھٹیۺۺرک۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ََْ ُ‬ ‫َُ‬
‫اض َػ ُظوا اػْ َك َ‬
‫اب َوأ ْس ِط ُـوا ِ َ‬
‫ػس َاج‬
‫َ َ َ ْ‬
‫اػدظاء و‬ ‫وا‬‫ع‬ ‫و‬ ‫أ‬‫‪،‬و‬ ‫اء‬‫ؽ‬ ‫اْل‬ ‫وا‬‫س‬ ‫(‪)۹‬ض‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(رواہ ؼدػم ِف رحفح)‬
‫(‪)۷‬۔ربونتں ۺوکۺڈراکن ۺدن‪،‬زیکشمے(ےکھنم)وک ۺڈنری ۺےس ۺابدنھ ۺدن‪،‬درنازہ ۺدنب ۺرکدنانرۺ‬
‫رچاغۺاھجبۺدن۔‬
‫َ ْ َ َ ْ َ ٗ َ ْ َ َ ْ َ َ َ َ َٗ‬ ‫َ ُ‬
‫(ۺ)أ ْصسوا األ ِجْی أجرہ ظكل أن َِیػ صرظہ ۔(رواہ اػكفؿظی)۔‬
‫(‪)۸‬۔زمدنرۺوکۺاسۺیکۺزمدنریۺہنیسپۺلوےنھکۺےسۺےلہپۺدےدنۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬
‫اِلا ِف َع َ‪،‬وص ْودوا اْل َ ِر قْض‬ ‫اػداص َي َ‪،‬أ ْسص ُؼوا ْ َ‬ ‫َ‬
‫وا‬‫ك‬‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ف‬ ‫ج‬
‫َ‬
‫‪،‬أ‬ ‫َ‬
‫ان‬ ‫)ط ُعوا اػْ َ‬
‫ص‬
‫ُ‬
‫(ۻ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫۔(رواہ اػكخاری صن اب ؼویس األذصری)‬
‫(‪)۹‬۔دیقی ۺوک ۺڑھچاؤ ۺ‪،‬البےن ۺناےل ۺیک ۺدوعت ۺوبقؽ ۺرکن‪،‬وھبےک ۺوک ۺالھکؤ ۺانر ۺرمضی ۺیک ۺایعدتۺ‬
‫رکن۔‬
‫َ َ َ َ ُ ْ َ َ ُ ٓ َ َ ُ ْ َ َ َ ُْ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫اس ت ِصػ ِؽداءعم‪،‬و بروا اباءعم تِب عم‬ ‫)صطوا صن ِؽد ِاء اػؽ ِ‬ ‫(‪ِ ۱۲‬‬
‫َ ْ َ ُ ْ ُْ‬
‫أبؽاءوعم۔(رواہ اْلاعم صن اب ـر قرۃ)‬
‫(‪)۱۰‬۔ولوگں ۺیک ۺوعروتں ۺےس ۺاپدکانم ۺروہ ۺاہمتری ۺوعرںیت ۺاپک ۺدانم ۺرںیہ ۺیگ‪،‬اےنپ ۺابپۺ‬
‫داداۺےکۺاسھتۺنسحۺولسکۺرکن‪،‬ۺاہمتریۺانالدۺاہمترےۺاسھتۺنسحۺولسکۺرکےۺیگۺ۔‬
‫َ ْ َ َ َ ُ ُ‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬
‫ج َداد سؿ َرع ُم اہلل ۔(رواہ اػسِباِن صن ابن صؼر)‬ ‫(‪)۱۱‬س ِؿ ُروا ـ ِذ ِہ األ‬
‫(‪)۱۱‬۔اؿۺومسجںۺوکۺاپکۺرکنۺا َہللۺاعتٰیلۺںیھمتۺاپکۺرکدےۺاگ۔‬
‫َ َ ْ َ َ َ َ َ ُ َ َ َ ُ ْ َ َْ‬ ‫َ َْ َ َ َ ُ ْ ْ ُ َ َ‬
‫اس‪،‬وار َض ِِبا ظدم اہلل ػ ُؽ تعن أضِن‬ ‫اػؽ‬ ‫(‪)۱۴‬اتؼ اْلحارم تعن أصكد‬
‫ُ َْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ِ ِ َ َ ْ ِْ ٰ َ َ َ ُ ْ ُ ِ ً َ َ َ‬
‫اس ؼا َِتب ِػؽط ِدؽ‬ ‫حب ِػػؽ ُ ِ‬ ‫ؤؼؽا‪،‬وأ ِ‬ ‫اس ‪،‬وأح ِ َدن ِإیل ج َِارؽ تعن َ ؼ َ ِ‬ ‫َاػؽ ُ ِ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫تع ْن ؼ ْد ِػ ًَم‪،‬وَل تع ِثر اػز ْحؽ ‪،‬طإن عث َرۃ اػز ْحؽ َِت ْفت اػظػ َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫ب ۔ (أ ْخرجہ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫أمحد واػَتؼذی واػكفؿظی)‬
‫(‪)۱۲‬۔رحاؾۺزیچنںۺےسۺچبۺولوگںۺںیمۺبسۺےسۺزایدہۺسابدتۺزگارۺوہاجےئۺاگ‪،‬وخدۺےکۺےیلۺ‬
‫اہلل ۺےک ۺمیسقت ۺرکدہ ۺ(رزؼ)رپ ۺرایض ۺرہ ۺولوگں ۺںیم ۺبس ۺےس ۺزایدہ ۺامدلار ۺوہاجےئ ۺاگ‪،‬اےنپۺ‬
‫زپن۔ی ۺےک ۺاسھت ۺنسح ۺولسک ۺرک ۺوت ۺومنم(اکلم ۺ)وہاجےئ ۺاگ‪،‬ولوگں ۺےک ۺےیل ۺنہ ۺدنسپ ۺرک ۺوجۺ‬
‫وخدۺےکۺےیلۺدنسپۺرکاتۺےہۺاملسمؿۺ(اکلم)وہاجےئۺاگۺزایدہۺتمۺسنہۺویکںۺہکۺزایدہۺانسنہۺدؽۺوکۺ‬
‫رمدہۺرکداتیۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۶۷‬‬
‫(‪)۱‬اسۺرمیغۺوکۺّیلبۺےسۺاچبؤ۔‬
‫َ َ َ َ َ ْ َ‬ ‫َ ُ ٰ‬
‫(‪)۱‬۔اؽْ ِظذ ْوا ـ ِذ ِہ اػدجاجۃ ِؼن اػ ِظس ِۃ۔‬
‫(‪)۲‬متۺ(وعرںیت)اہللۺاکۺرکشۺاداۺرکن۔‬
‫ُ ْ ُ َ َ‬
‫(‪)۴‬۔اذع ْرن اہلل۔‬
‫(‪)۳‬اےنپۺاھبویئںۺےسۺدنخہۺاشیپینۺ ۺےکۺاسھتۺولم۔‬
‫َْ َ َ َ َ َ َ ْ‬
‫(‪ِ )۵‬۔اػظ ْوا ِاخ َواؽؽ ِبسلظ ِۃ اػ َو ْج ِہ۔‬
‫(‪)۴‬متۺدنونںۺہبلطۺانرۺااسذتہۺےکۺاس َےنمۺرعیبۺںیمۺرقتریۺرکن۔‬
‫َْ َ َ‬ ‫ُ ْ ُ َ ََ َ ُ َ َ َ َ‬
‫(‪)۶‬۔اخسكا اؼام اػسل ِب واألدا ِتذ ِۃ ِِف اػصر ِبف ِۃ۔‬
‫(‪)۵‬وت(وعرت)اخومشۺرہۺانرۺریمیۺابتۺۺنس۔‬
‫ُ ْ ُ َْ َْ َ‬
‫اْس ِص ْي ظ ْوِ ِْل ۔‬ ‫(‪)۷‬۔ادعِت و‬
‫(‪)۶‬متۺدنونںۺراےتسۺںیمۺٓاہتسہۺولچ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔د ْ َْیا ِِف اػس ِر قْ ِؼ ص ٰل ُؼ ْؿ ٍل۔‬
‫(‪ِ ۸‬‬
‫(‪)۷‬متۺدنونںۺابزارۺاجؤۺانرۺرضنرتۺےکۺاسامؿۺرخدین۔‬
‫اذ َ ََت َقا ْ َ‬
‫اْل َوا ِف َج۔‬
‫ََْ َ ُ ْ َ ْ‬
‫(‪ِ )۹‬۔إذـكا ِإیل اػدو ِؼ و‬
‫(‪)۸‬ریمےۺےیلۺاکیۺلواریۺرکاہیۺرپۺول ۺۺانرۺاےسۺرھگۺےکۺاپسۺالؤ۔‬
‫ْ‬ ‫َ ًَ َ‬
‫أت ِب ٖہ ِص ْؽ َد اػ َكفْ ِت۔‬ ‫(ۺ ْ َ‬
‫)۔ادت ِاج ْرِ ِْل ؼ ْرعكا و ِ‬ ‫ِ‬
‫ںیمۺوھٹیب۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۹‬ا ِ ْؿۺےنھگۺدروتخںۺےکۺاسےئۺ‬
‫ْ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ٰ‬
‫)۔ا ْج ِػ ُد ْوا ِ ِْف ِش ِل ـ ِذ ِہ األذ َج ِار اػع ِث ْفط ِۃ۔‬ ‫(ۻ ِ‬
‫(‪)۱۰‬دنبنؼۺےلۺانرۺاسۺافہتخۺاکۺاکشرۺرک۔‬
‫ُ ُْ ْ ُ ْ َ َ ْ ْ َ َْ َ َ َ‬
‫(‪)۱۲‬۔خ ِذ اػكؽدوؼ و ِرد ِتػؽ اػفـؼـاؼۃ۔‬
‫(‪)۱۱‬متۺبسۺ(وعروتں)اےنپۺوچبںۺیکۺرتتیبۺَۺرکنۺانرۺاںیھنۺدنلبۺاالخؼۺاھکسؤ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ‬ ‫َ َ َ َ َ َُ َ‬
‫)۔ر ب ْ َْی ا ْسطاػعن َوص ِػ ْؼ َؽ ُؿ ْم األ ْخلؼ اػ َص ِشفْ َؼۃ ۔‬ ‫(‪۱۱‬‬
‫(‪)۱۲‬وتۺ(وعرت)رچاغۺلالۺانرۺوچےھلۺیکۺٓاگۺاھجبۺدے۔‬
‫َ ْ ْ ْ ْ َ َ َ َ ْ َْ ْ‬
‫ئ ؽ َار اػ َـؼ ْو ِظ ِد۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔او ِظ ِدی اػ ِـؼركاح واس ِط‬
‫(‪)۱۳‬نتقۺیکۺۺدقرنۺتمیقۺۺھجمسۺانرۺاےسۺاکؾۺںیمۺال۔‬
‫اد َت ْخ ِد ْؼ ٗہ۔‬‫ػ َظ ْد َر اػْ َوظْت َو ْ‬
‫(‪)۱۵‬۔ا ْصر ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۴‬متۺدنونںۺاسۺابغۺےسۺےلھکۺوہےئۺدنۺالگبۺوتڑنۺ۔‬
‫َْ ْ َ‬ ‫ٰ‬ ‫ْ ََ‬ ‫ُ ُْ َ ْ‬
‫(‪)۱۶‬۔اظسطا اػ َو ْر َدقْ ِن اػ ُـؼطت َح ْ ِْی ِؼ ْن ـ ِذ ِہ اْل ِدقظ ِۃ۔‬
‫(‪)۱۵‬الھبیئۺرکےنۺناولںۺےکۺاسھتۺالھبیئۺرکانرۺربایئۺرکےنۺناولںۺوکۺاعمػۺۺرکدےۺ۔‬
‫َ ْ ْ َ ْ ُ ْ َْ َ ْ َ ْ‬
‫اص ُػ ص ِن اػ ُـؼ ِد ْف ِـ ْ َْی ۔‬ ‫(‪ )۱۷‬اح ِدن ِإیل اػـؼح ِد ِؽْی و‬
‫التن ِرین(‪)۶۸‬‬
‫لعفۺیہن‬
‫َ‬ ‫َ ُ ْ‬
‫(‪َ)۱‬ل تع ِث ْر ِؼ َن اػز ِح ِؽ ۔‬
‫(‪)۱‬۔زایدہۺتمۺسنہ۔‬
‫َ ُ َ ُ ْ َ ْ َ ُْ‬
‫(‪َ)۴‬ل تظ َِص ِِف اصَم ِػعم ۔‬
‫(‪)۲‬۔اےنپۺاکومںۺںیمۺوکاتیہۺتمۺرکن۔‬
‫(‪ََ )۵‬ل َتع ْ َت ْب َص َل ْ ُ‬
‫اِل ْد َرا ِن ۔‬
‫(‪)۳‬۔دویارنںۺرپۺتمۺھکل۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ ُ ْ‬
‫(‪َ )۶‬ل تع ِث ْر ُؼ َصا ت َكۃ اػر ِدق ِؼ۔‬
‫ْ‬
‫تسۺیکۺالمتمۺزایدہۺتمۺرک۔‬ ‫(‪)۴‬۔دن‬
‫َ ََْ ُُْ ْ َ َ َ‬
‫(‪َ )۷‬ل تظرأ درودؽ ِبع ِد ٍل‬
‫(‪)۵‬۔اےنپۺاابسؼۺوکۺیتسسۺےسۺتمۺزپھ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪َ)۸‬ل تز ْع ِا ْر َك َصؽ ِ ِْف ِطفْؽ۔‬
‫(‪)۶‬۔اینپۺایلگنۺوکۺھنمۺںیمۺۺدالخۺتمۺرک۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َْ‬
‫(‪َ )۹‬قا َر ِكفا ِن !َل تػ َص َكا ِبا ػؽا ِر ۔‬
‫(‪)۷‬۔اےۺدنونںۺوچب!ۺٓا گۺےسۺتمۺولیھک۔‬
‫َ َ ْ ََ َْ ُ َ َ َ‬
‫(ۺ) َل تذضل ؽط َدفْع ََم َِبا َل َقؽْط ُع ۔‬
‫(‪)۸‬۔مت ْۺدنونںۺوخدۺوکۺےبۺافدئہۺزیچنںۺںیمۺوغشمؽۺتمۺرکن۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ َ َ‬
‫(ۻ) َل تأ ع ْل َؼاَلت ْد َت ِسفْ ُع ـ ْز َؼہ۔‬
‫(‪)۹‬۔ےسجۺمتۺمضہۺہنۺرکۺوکسۺتمۺاھکؤ۔‬
‫َ ُْ ْ َْ َْ َ ْ ُ ُ‬
‫(‪َ )۱۲‬ل تؿ ِؼل ِِف ؽ ِرفح ِۃ ؼن َِتب ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔اےنپۺوبحمبۺیکۺتحیصنۺںیمۺالرپنایہۺتمۺرک۔‬
‫َ َْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪َ )۱۱‬ل ت َص ِج ْل ص َؼ َل اػ َف ْو ِم ِإیل اػض ِد۔‬
‫(‪)۱۱‬۔ٓاجۺاکۺاکؾۺلکۺرپۺہنۺاٹؽ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪َ )۱۴‬ل ت ْص ُ ِِب اػس ِر قْ َؼ َو ِاأل ذا َرۃ مح َراء ۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬
‫(‪)۱۲‬۔الؽۺلنگسۺےکۺنتقۺراہتسۺاپرۺتمۺرک۔‬
‫ْ َ َ َ‬ ‫َ َُ‬
‫(‪َ )۱۵‬لتط ِر ْط ِ ِْف َوا ِج ٍب ِؼن وا ِجكا ِتؽ۔‬
‫(‪)۱۳‬۔اینپۺیسکۺذہمۺداریۺںیمۺوکاتیہۺتمۺرکۺ۔‬
‫َ ََ َ َ ْ ُ َ َ َ ْ َ َ‬
‫(‪َ )۱۶‬ل تتحدث ِبع ِل ؼا ِْسصت ِؼن اػؽا ِس ۔‬
‫(‪)۱۴‬۔ولوگںۺےسۺرہۺینسۺوہیئۺۺابتۺایبؿۺتمۺرک۔‬
‫َْ َْ َ َ َ‬ ‫َ َ ُ ُُ ُ‬
‫(‪َ )۱۷‬ل تْ َصػ ْو ا ظػ ْو َبع ْم َؼأ ًو ی ِػْلحظا ِد واػزضا ِف ِن ۔‬
‫(‪)۱۵‬۔اےنپۺدولںۺوکۺضغبۺنۺدسحۺاکۺاکھٹہنۺہنۺانبؤۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ َ ْ َ َْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪َ )۱۸‬ل ت َصا ِد اػؽا َس َوَل تذض ْل ؽط َدؽ ِب ُص ُف ْو ِب ض ْ ِْیؽ ۔‬
‫(‪)۱۶‬۔ولوگں ۺےس ۺدینمش ۺتم ۺرک ۺانر ۺوخد ۺوک ۺدنرسے ۺ ۺےکویعب(التش ۺرکےن) ۺںیم ۺوغشمؽۺ‬
‫تمۺرک۔‬
‫َ َ َ َ َ ْ َ َْ َ َ ْ ْ َ َ َ َ َ َ ْ َْ َ َ ْ ْ َ‬
‫(‪َ )۱۹‬ل تتعػم طفَم َل تص ِرػ ‪،‬وَل تتدخل ِطفَم َل قص ِؽفؽ ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔ۺاسۺےکۺابرےۺںیمۺابتۺتمۺرکۺوجۺںیہنۺاجاتن‪،‬انرۺالینعیۺابتۺںیمۺدلخۺادنازیۺتمۺ‬
‫ٰ َ‬ ‫رکۺۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ‪ِ )۱‬ا ْدت ِؼ ْع ِإیل أحا ِدقْ ِث اػرا ِد ِظ ْْی وَل تزغ ِإیل اػعا ِذ ِب ْْی ۔‬
‫(‪)۱۸‬۔وچسںۺیکۺابںیتۺوغرۺےسۺنسۺانرۺوھجوٹںۺیکۺرطػۺاکؿۺہنۺاگل۔‬
‫َ َ َ َ ْ َْ‬ ‫ْ‬ ‫َ ََ َ َ َ ْ‬
‫اػؽ َد ِاء ِ ِْف ای َوظ ٍت ِؼن اػؽؿا ِر واػػف ِل۔‬ ‫(ۻ‪َ )۱‬ل تتأخ ْر ص ْن تػ ِك َف ِۃ ِ‬
‫تمۺرک َۺ۔ ُ ُ َ‬ ‫(‪)۱۹‬۔راتۺنۺدؿۺیسکۺیھبۺنتقۺاذاؿۺ َےکۺوجابۺرپۺاتریخۺ‬
‫ْ‬
‫ن أخ َكا ٍر‬ ‫(‪ََ )۴۲‬ل ُت َر ِد ِد ْاْل َذا َصا ِت َو َ ََتظ ئ ْؼ ِؼ ْن ِر َح ِۃ ؼا ت ْدؼصہ ِؼ ْ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۲۰‬۔اوفاوہںۺوکۺردۺتمۺرکانرۺینسۺوہئۺابوتںۺیکۺحیحصۺقیقحتۺرک۔‬
‫التن ِرین(‪)۶۹‬‬
‫َ ََ َ ُ ْ ُ ُ ََ َ ْ َ ْ َ َ ََ ٓ‬
‫(‪)۱‬ر بؽا َل ت ِز غ ظػوۡبؽا بصد ِاذ ؾدقۡتؽا (ال صؼران ‪:‬ۺ)‬
‫(‪)۱‬۔اےۺربۺ!امہرےۺدؽۺڑیٹےھۺہنۺرکۺدعبۺاسۺےکۺہکۺوتےنۺںیمہۺ داتیۺدی۔‬
‫َ َ َ ُُْ ْ َ َْ َ ُ ْ َ ْ َ َ‬
‫م خذ َفۃ ِا ْؼل ٍؼ (اَل َساء ‪)۵۱ :‬‬ ‫(‪ )۴‬وَل تظتػو ا اوَل دع‬
‫(‪)۲‬۔انرۺاینپۺانالدۺوکۺیسلفمۺےکۺڈرۺےسۺلتقۺہنۺرکن۔‬
‫َ ُْ ُ ْ َ َٰ ُ ْ ْ َ َْ ٰ‬
‫م ِبا ْلَن واَل ذی (اػكظر ۃ‪)۴۸۶ :‬‬ ‫(‪َ )۵‬ل تك ِسػو اردظ ِتع‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬۔اےنپۺدصےقۺااسحؿۺرھکۺرکۺانرۺاذیاۺدےۺرکۺابلطۺہنۺرکن۔‬
‫ٓ‬ ‫َ َ َ ْ ُ َ َ َ َ َٰ ُ ُ‬
‫اػؽ َدا ِء(اػؽدا ء ‪)۴۴:‬‬
‫(‪ )۶‬وَل تؽ ِعح ْو ا ؼا ؽعح ابا ءع ْم ِؼ َن ِ‬
‫(‪)۴‬۔انرۺابپۺداداۺیکۺوکنمہحۺےسۺاکنحۺہنۺرکن۔‬
‫َ َ ْ ُ ْ َ ُْ َ ُ ْ َ َ َ َ َ ُ َ ْ َ َْ‬
‫م وَل تؽا بز ْو ابا َلػظا ِب (اْلجرا ت ‪)۱۱:‬‬ ‫(‪َ )۷‬ل تػ ِؼزو ا اؽطدع‬
‫(‪)۵‬۔انرۺٓاسپۺںیمۺہنعطۺہنۺرکنۺانرۺاکیۺدنرسےۺےکۺربےۺانؾۺہنۺروھک۔‬
‫َ َ َ َْ َ ُ ُ َ ً‬ ‫َ ََ َ‬
‫(‪َ)۸‬ل تد ُدوۡا وَل قضتبۡ ب ْصزعمۡ ب ْصزا(اْلجرا ت ‪)۱۴ :‬‬
‫(‪)۶‬۔انرۺبیعۺالتشۺہنۺرکنۺانرۺاکیۺدنرسےۺیکۺتبیغۺہنۺرکن۔‬
‫(‪ََ )۹‬ل َت ُظ ۡو ُػوۡا ْل َ ْ َ ْ ٰ َ ُ َ ٰ َ َ ُ ْ ً‬
‫ن اػظی ِاػفۡع ُم اػدػ َم ػ ْدت ؼؤ ِؼؽا(اػؽدا ء ‪۶ :‬ۻ )‬ ‫ِ‬
‫َٰ َ‬ ‫(‪)۷‬۔انرۺوجۺںیھمتۺالسؾۺرکےۺاسۺےسۺہیۺہنۺوہکۺہکۺوتۺاملسمؿۺںیہنۺ۔‬
‫َ‬
‫اہلل ا ْؼ َوا ٌت ط َب ْل ا ْح َفا ٌء وػ ِع ْن َل‬
‫َ‬ ‫َ َ َُ ُ َ ُ َْ ُ َ َ‬
‫(ۺ) و ََل تظ ْو ػ ْوا ِْل ْن قظتل ِْف د ِكفْ ِل ِ‬
‫تذص ُر ْون (اػكظرۃ ‪)۱۷۶:‬‬
‫َ ْ ُ‬
‫(‪) ۸‬۔انر ۺوج ۺدخا ۺیک ۺراہ ۺںیم ۺامرے ۺاجںیئ ۺاںیھن ۺرمدہ ۺہن ۺوہک ۺہکلب ۺنہ ۺزدنہ ۺںیہ ۺو نک ۺںیھمت ۺربخۺ‬
‫ںیہن۔‬
‫ُْْ ٰ‬ ‫َ َ ْ َ ْ ُ ُ ْ ُ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ُ َ َْ‬
‫(ۻ)وظرن ِِف بفو ِتعن وَل تِبجن تِب ج اِلا ِـ ِػف ِۃ اَلو یل (اَل حزا ب ‪)۵۵:‬‬
‫(‪)۹‬۔انرۺاےنپ َۺرھگنںۺںیمۺرہھٹیۺروہۺانرۺےبۺرپدہۺہنۺروہۺےسیجۺایلگۺاجتیلہۺیکۺےبۺرپدیگ۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ َ َ َ َ ُ َ َ‬ ‫ٰ‬ ‫ُ‬
‫(‪َ )۱۲‬قا ق َؾا اػ ِذق َۡن ا َؼ ُؽوۡا َل ت ْرط ُصوۡا ا ْر ٰوتع ْم ط ْوؼ َر ْو ِت اػؽ ِ ِب َوَل تْ َؾ ُروۡا‬
‫ض (اْلجرات‪)۴:‬‬ ‫ص‬‫َػ ٗہ باػْ َظ ْول َع َجؾۡر َب ْصز ُع ْم ِػ َك ْ‬
‫ٍ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬۔اےۺاامیؿۺناول!ۺۺاینپۺٓانازںیۺانیچنۺہنۺرکنۺاسۺبیغۺاتبےنۺناےلۺ(یبن)یکۺٓانازۺےسۺانرۺ‬
‫اؿۺےکۺوضحرۺابتۺالچۺرکۺہنۺوہکۺےسیجۺٓاسپۺںیمۺاکیۺدنرسےۺےکۺاسےنمۺالچےتۺوہ۔‬
‫ُ ْ‬ ‫َ‬ ‫اػؽ َاس َا ْذ َف ٓا َء ُؿ ْم َو ََل َت ْص َث ِْ‬ ‫َ‬ ‫(‪َ )۱۱‬و ََل َت ْك َخ ُ‬
‫ض ؼط ِد ِدق َۡن(ـود ‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫ر‬‫اَل ْ‬ ‫ِف‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫وا‬ ‫د‬
‫‪۷‬ۺ)‬
‫(‪)۱۱‬۔انرۺولوگںۺوکۺاؿۺیکۺزیچںیۺاٹھگۺرکۺ َہنۺدنۺانرۺزنیۺںیمۺشفدۺاچمےتۺہنۺرھپن۔‬
‫ْ‬
‫ْی ِإَل ِب ِإذ ِؽ ِؿ ََم (أخر جہ أبو داؤد )‬ ‫(‪ََ )۱۴‬ل َُیْ َػ ْس َب ْ َْی َر ُج َػ ْ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔دنۺولوگںۺےکۺدرایمؿۺہنۺاھٹیبۺاجےئۺرگمۺاؿۺیکۺااجزتۺےس۔‬
‫َ َ َُ ُ ُ َ َ‬ ‫َ َُ ُ‬
‫اػدقْؽ ط ِإ ؽہ ق ْو ِظظ ِػػرل ِۃ (أخر جہ أبو داؤد وأمحد )‬ ‫ِ‬ ‫ا‬ ‫و‬‫ْ‬ ‫ك‬‫(‪َ )۱۵‬ل تد‬
‫تمۺوہک‪،‬ۺویکںۺہکۺنہۺامن ْزۺےکۺےیلۺدیبارۺرک َاتۺےہ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۳‬۔رمغۺوکۺۺرباۺالھبۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪َ )۱۶‬لت َرا ِح ُب ِإَل ُؼ ْؤ ِؼ ًؽا َوَل َقأ ع ْل س َصا َؼؽ ِإَل ت ِظ ٌی‬
‫(رواہ أبو داؤد ِف دؽؽہ)‬

‫(‪)۱۴‬۔اہمتراۺاسیھتۺومنمۺیہۺوہۺانرۺاہمتراۺاھک ُانۺرصػۺرپزیہاگرۺیہۺاھکےئ۔‬
‫َ َ‬ ‫ََ ُ َ‬ ‫َ َ ُْ‬
‫(‪َ)۱۷‬ل ت ِػ ُد ْو اصل اػظ ُك ْو ِر وَل ترػ ْو ا ِإػفْؿا ۔(رواہ ؼدػم )‬
‫َ ُْ‬
‫(‪)۱۵‬۔ربقن ْںۺرپۺہنۺوھٹیبۺانرۺاؿۺیکۺرطػۺ(ھنمۺرکےک) ْۺامنزۺاداۺہنۺرکن۔‬
‫َ َ َ‬
‫اػذفْ َسا َن َقأ ُع ُ‬ ‫(‪َ)َ ۱۸‬ل َتأ ُع ُػ ْو ا با ػذ َ‬
‫ػذ ََم ِل ۔(رواہ ابن ؼا جہ )‬ ‫ِ ِ‬‫ا‬‫ب‬ ‫ل‬ ‫ن‬ ‫إ‬ ‫ط‬ ‫‪،‬‬ ‫ل‬
‫ِ ِ ِ ِ‬‫َم‬
‫(‪)۱۶‬۔ابںیئۺاہھتۺےسۺہنۺاھکؤۺاسۺےیلۺہکۺاطیشؿۺابںیئۺاہھتۺےسۺاھکاتۺےہ۔‬
‫ُ ُ ْ َ ْ ً َ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ َ َ َ َ َ َْ َ‬
‫ِب عۃ ؼع اِل ََم ص ِۃ۔(رواہ ابن ؼا جہ )‬ ‫اْجفصا وَل تتطرظوا ؛ ط ِإ ن اػ‬ ‫(‪ )۱۹‬عػو ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔ااھٹکۺاھکؤۺانرۺدجاۺہنۺوہۺویکںۺہکۺربتکۺامجتعۺےکۺاسھتۺےہ۔‬
‫ُ ْ َ‬ ‫َ َ ََ ْ‬ ‫َ ُ ُ ْ‬
‫(ۺ‪َ)۱‬لت َر ِو ص ْو ااْل ُ ْد ِػ َم ‪ ،‬ط ِإن َر ْو صۃ اْل ُ ْد ِػ ِم شػ ٌم ص ِشفْ ٌم (رواہ اػسِبا ِن)‬
‫(‪)۱۸‬۔املسمؿۺوکۺہنۺڈراؤۺویکںۺہکۺاملسمؿۺوکۺڈراانۺڑباۺانگہۺےہ۔‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫(ۻ‪َ )۱‬ل ت َكا ضز ْوا‪َ ،‬وَل ََتا َدد ْو ا َ‪،‬وَل ت َدا َب ُر ْو ا‪َ ،‬وع ْو ؽ ْو ا ِص َكا َد اہلل‬
‫ْ ً‬
‫إخ َو اؽا ۔(ؼتطؼ صػفہ )‬
‫(‪)۱۹‬۔ضغبۺہنۺرکن‪،‬دسحۺہنۺرکن‪،‬ۺابمہۺعطقۺقلعتۺہنۺرکنۺانرۺاہللۺےکۺدنبنںۺاھبیئۺاھبیئۺوہۺاجؤ۔‬
‫ُُ‬ ‫َ ُ َ ُ ْ َ ْ ْ َ َْ ُ ْ َ َ َ ٰ َ َ َ‬
‫ری ‪،‬ط ِإن ت ْد ِػ ْف َؼ ُؿ ْم ِبا ػعط ْو ِػ‬ ‫(‪َ )۴۲‬ل تد ِػؼوا تد ِػفم اػفؿو ِد واػؽرا‬
‫واْل ِوا ِج ِب ۔(رواہ اػكفؿظی صن جا بر )‬
‫َ َْ‬
‫ئ‬
‫(‪)۲۰‬۔وہید ۺانر ۺاصنری ۺیک ۺرطح ۺالسؾ ۺہن ۺرکن ۺویکں ۺہک ۺاؿ ۺاک ۺالسؾ ۺیلیھتہ ۺانر ۺبونں ۺےس ۺوہاتۺ‬
‫ےہ۔‬
‫التن ِرین (ۺ‪)۷‬‬
‫(‪)۱‬قحۺےکۺالخۺػۺابۺلطۺیکۺدمدۺہنۺرکنۺ۔‬
‫َص ْواػْ َكاس َل َص َل ْ َ‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫)۔َل َتؽْ ُ‬
‫اْل ِؼ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱‬‬
‫(‪)۲‬ۺریغبۺدوعۺتۺیسکۺدرتسۺوخاۺؿۺرپۺہنۺوھٹیبۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۴‬۔َل تْ ِػ ُد ْوا ص َل َؼـا ِف َد ٍۃ ِبض ْ ِْی َد ْص َو ٍۃ۔‬
‫(‪)۳‬ۺقحۺےکۺلواۺوکۺیئۺابۺتۺہنۺوہکۺ۔‬
‫َ َ ُ ْ ُ ْ َ ْ ً َ ْ َ َْ‬
‫(‪)۵‬۔َل تظوػوا ذفـا ضْی اْل ِؼ۔‬
‫(‪)۴‬ۺرگۺیمۺےکۺومۺمسۺںیمۺ دوھۺپۺےسۺٓاۺےنۺےکۺدعبۺوف ًۺراۺڈنھٹاۺاپۺینۺہنۺویپۺ۔‬
‫َ‬
‫)۔َل َت ْش ُبوا اػْ َـؼ َـاء اػْ َكار َد َص َل اػْ َط ْور َب ْص َد َ ِّمیئ ِؼ َن اػذ ْؼس ِْف ط ْ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ر ِل‬ ‫ِ ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۶‬‬
‫َ‬
‫اػرفْ ِػ۔‬
‫(‪)۵‬ۺاےنپۺوشۺرہۺیکۺانۺرفۺامۺینۺانرۺہنۺرکشیۺتمۺرکۺ۔‬
‫ي۔‬ ‫ِص َز ْو َج ِؽ َو ََل َتع ْ ُطر ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)۷‬۔َل َت ْص ِ ْ‬
‫ِ‬
‫(‪)۶‬ۺۺاےۺویچبۺ!ۺڑھکۺویکۺںۺےکۺےشیشۺتمۺوتۺڑنۺ۔‬
‫َ‬ ‫ات َ!َل َتع ْ ْ َ ُ َ َ‬ ‫َ َََُ َ‬
‫ااػرك َف ُ‬
‫ات اػذ َك ِابفْ ِؽ۔‬ ‫سن زجاج ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۸‬۔قااقتؿ ِ‬
‫(‪)۷‬ۺزاۺ دۺانرۺاش دۺ!ۺنادلنیۺیکۺااجۺزتۺےکۺریغبۺرھگۺےسۺوکۺیئۺزیچۺتمۺولۺ۔‬
‫َ ْ ْ ََ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُ َ ُ َ َ ُ َ َ ً‬
‫(‪ )۹‬۔ َقا ز ِاـد َوذ ِاـد ‪َ :‬ل تأخذا ذ ْفـا ِؼ َن اػ َكفْ ِت ِبض ِْی ِإذ ِن األب َو قْ ِن۔‬
‫(‪)۸‬ۺریغبۺوھبۺکۺےکۺاھکۺانۺہنۺاھکۺؤ۔‬
‫َ َ ُ ُ ْ َ َ َ َ ْ ُ ْْ‬
‫(ۺ)۔َل تاعػوا اػسصام ِبض ِْی اِلوع۔‬
‫ِ‬
‫ےسۺوکۺ َیئۺدجسمۺںیمۺداینۺیکۺابۺںیتۺہنۺرکےۺ۔‬ ‫(‪)۹‬ۺمتۺںیمۺ‬
‫َ َ َ َ َ ْ َ ُ ُ ْ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ َْ َ َ‬
‫(ۻ)۔َل قتعػم أحدعم ِِف اػـؼد ِج ِد األح ِادقث اػدؽف ِو قۃ ۔‬
‫(‪)۱۰‬ۺاخۺدلانرۺومحمۺدۺہیۺیلصمۺرخدیۺولۺانرۺنہۺاقۺنیلۺتمۺرخدینۺ۔‬
‫َ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ ُ ُْ َ َ‬ ‫َ َ ُ َ ُ َْ ٰ‬
‫)۔قا خا ِػد َوِمْ ُؼ ْود ِاذ َِت َقا ـ ِذ ِہ اػدجادۃ وَل تذ َِتقا اػسؽطدۃ ۔‬ ‫(‪۱۲‬‬
‫(‪)۱۱‬ۺاشدیۺتّنسۺےکاطمۺقبۺرکنۺۺانرۺاسۺںیمۺوضفۺؽۺرخۺیچۺہنۺرکنۺ۔‬
‫ْ ُ َ َ ُ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ت َزو ُج ْوا ِوط َؼ اػدؽ ِۃ َوَل ت َك ِذ ُروا ِطفْ ٖہ۔‬
‫(‪)۱۲‬ۺۺاےۺاملسمۺؿۺڑلۺویک!ۺابۺرکیۺانرۺگنتۺڑپکۺےۺہنۺونہپۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َ َْ َ ُ ْ ُ ْ َ ُ َ َ ْ ْ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ‬
‫اػثفاب اػر ِظفظۃ واػز ِفظۃ‬ ‫(‪ )۱۴‬۔ قا اقتؿا اػكؽات اػـؼد ِػؼـات! َل تػ ِكدن ِ‬
‫(‪)۱۳‬ۺمتۺدنۺونۺںۺ(وعرۺوتۺںۺ)ۺرھگۺےکۺابۺغۺیکۺریسۺرکنۺانرۺابۺزاۺرۺیکۺریسۺوکۺہنۺاجۺؤ۔‬
‫ََُ ُ‬ ‫َ َ َْ‬ ‫َ ْ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬
‫۔(‪ )۱۵‬۔تط َر َجا ص َل َح ِدقْظ ِۃ اػ َكفْ ِت َوَل تذـ َكا ِإ ٰیل تّن ِہ اػد ْو ِؼ۔‬
‫(‪)۱۴‬ۺٓاجۺہیۺدنۺونۺںۺڑلۺےکۺۺڑچایۺرھگۺہنۺاجۺںیئۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َْ ٰ َ ْ ََ‬
‫(‪)۱۶‬۔َل قذـ ْب ـذ ِان اػ َوػد ِان ِإ َیل ح ِدقْظ ِۃ اْل َف َواؽ ِ‬
‫ات ۔‬
‫التن ِرین(‪)۷۱‬‬
‫(دتبماۺیکۺربخۺبجۺہکۺہلمجۺوہ)‬
‫َ ْ َ َ ُ ُ َ ْ ْ َ ْ َ َ ُ َ ُ ْ َْ‬
‫(‪)۱‬۔ اػ ِظرا ءۃ تص ِذی اػصظل وتو ِدع اػ ِطعر ۔‬
‫(‪)۱‬۔زپرایئۺلقعۺوکۺذغاۺدیتیۺےہۺانرۺرکفۺوکۺاشکدہۺرکیتۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ ْ ُْ َ ُ ُ َ ْ‬
‫ْض ِباػؽط ِس َواْلَا ِل۔‬ ‫(‪)۴‬اػتد ِخْی ق‬
‫(‪)۲‬۔رگسٹیۺاجؿۺنامؽۺوکۺاصقنؿۺداتیۺےہ۔‬
‫َْ‬ ‫ُ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪ )۵‬اػد َصا َدۃ ت ْؽ َك ُع ِؼ ْن َدا ِخ ِل اػؽط َس ۔‬
‫(‪)۳‬۔کینۺیتخبۺسفنۺےکۺادنرۺےسۺومزجؿۺوہیتۺےہ۔‬
‫َْ‬
‫اَل ْ‬ ‫(‪َ )۶‬ا َػؽ ْؼ ُل َق ْك ْن َظ ْر َق َت ُہ ِْف َ‬
‫ض۔‬ ‫ِ‬ ‫ر‬ ‫ن‬‫ِ‬ ‫س‬ ‫ِ‬ ‫ا‬‫ب‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۴‬۔ویچیٹنۺۺاانپۺاگؤںۺزنیۺےکۺادنرۺانبیتۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ َ‬
‫(‪ِ )۷‬ر َجا ل اػت ْد ِر قْ ِب ط ِر ُح ْو ا ِب َؽ َجا ح ِط َر ِظ ِؿ ْم ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۵‬۔امرہنیۺرتتیبۺاینپۺومیٹںۺیکۺاکایمیبۺےسۺوخشۺوہےئۺ۔‬
‫َ‬
‫اػس َكا ع ۔‬ ‫ُُ َ َ ُ ُ‬ ‫ْ ْ َ ُ َُ‬
‫(‪ِ )۸‬اَل دل م قؿ ِذ ُب اػؽط ْو س و ق َر ِظؼ ِ‬
‫(‪)۶‬۔االسؾۺولوگںۺوکۺذہمبۺرکاتۺےہۺانرۺوتعیبطںۺوکۺرنؾۺرکاتۺےہ۔‬
‫َْ َ‬ ‫َ َُ َ ُ‬
‫(‪ )۹‬اػؽ ْحػۃ َت ْ َتص َر ِحفْ َؼ اَل ْزـا ِر۔‬
‫(‪)۷‬۔دہشۺیکۺیھکمۺوھپولںۺاکۺرسۺوچیتس َۺےہ۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(ۺ) اػذ ْؼ ُس ض َؼ َر ِت اػع ْون ِبأ ِذص ِت ِؿا اػذ ـ ِكف ِۃ ۔‬
‫(‪)۸‬۔لورجۺےنۺاینپۺولسریۺرکونںۺےسۺاکانئتۺوکۺڈراپنۺایل۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َْ َ ْ َ َ ْ َ َ َ َ‬
‫اػدل ح۔‬ ‫ء‬ ‫ِ‬ ‫ا‬ ‫َش‬ ‫(ۻ) ِعػتا اػدوػت ِْی تتؽا ِ ِ‬
‫ِف‬ ‫س‬ ‫ط‬
‫ِ ِ‬
‫(‪)۹‬۔دنونںۺوکحںیتمۺایھتہرۺرخدیےنۺںیمۺاقمہلبۺرکیتۺںیہ۔‬
‫ُْ ُ ْ َ َ َ َْ َ‬ ‫َ‬ ‫َل َؼ َؿا ُت َق ْظ ُر ْ‬ ‫َُْ‬
‫ر َن ِحعا َقا ِت اػكسو ػ ِۃ صل ابؽا ِف ِؿن ۔‬ ‫(‪)۱۲‬ا‬
‫ۺاہبدرنںۺےکۺنااعقتۺایبؿۺرکیتۺںیہ۔‬ ‫ےس َ‬ ‫(‪)۱۰‬۔امںیئۺاےنپۺوٹیبںۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫اػسا ِػ ُب اْلُْجد ق ْدأ ل ْ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫أدتا ذہ ص ْن ظزا قا ر ْص َك ٍۃ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱۱‬‬
‫(‪)۱۱‬۔یتنحمۺاطبلۺملعۺاےنپۺااتسذۺےسۺلکشمۺاسملئَۺوپاتھچۺےہ۔‬
‫َ‬
‫َت ِظفْ ِؼ أ ْـ َد ِاطؽ ۔‬ ‫(‪ََ )۱۴‬تْشفْ ُط اػْ َوظْت ُُیْع ُؽ َؽ ؼ ْن َ ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔نتقۺیکۺوصنمہبۺدنبیۺاہمترےۺدصقمۺوکۺوپراۺرکیتکسۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َُ ُ ْ َ َ َ‬ ‫َْ ْ َ‬
‫(‪ِ )۱۵‬إػظ ُاء اْل ُ ْؿ َؼل ِت ِِف اػذو ِارع قظ ِػل ِؼن ذ ِأن وس ِؽؽا ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬ۺ۔اکیبرۺاکذغاتۺوکۺڑسوکںۺرپۺڈاانلۺامہرےۺکلمۺیکۺزعتۺوکۺمکۺرکاتۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ت ِْف َر ْ‬ ‫َ َْ‬
‫ْل َس َاب ُۃ ا ْز َد َـ َر ْ‬
‫اْل ْدل ِم۔‬ ‫ِ ِ‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱۶‬ا‬
‫(‪)۱۴‬۔رقترینۺایبؿۺےنۺاالسؾۺےکۺٓااغزۺںیمۺرعنجۺاپای۔‬
‫َ‬ ‫َ ْ ُ ْ َ ُ َ ْ َ ُ ٰ ُ ُ ْ َ َ ْ َ َ ُ ُ ْ َْ‬
‫(‪)۱۷‬اْلسكۃ َتتاج ِإیل دؿوػ ِۃاألػط ِاظ ووزوح اْلص ِ ْ‬
‫ان ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔نظعۺنایبؿۺںیمۺٓااسؿۺاافلظۺانرۺوہفمؾۺیکۺناضتحۺۺرضنریۺےہ۔‬
‫ب ِم ّمَا ک ََس ُبوا َوالل ُہ َس ِر ْی ُع ا لْ ِح َس ِ‬
‫اب۔‬ ‫ک َل ُھ ْم ن َِص ْی ‪۴‬‬ ‫(‪)۱۸‬ا ُ ْو لٓ ِئ َ‬
‫ػالبقرة‪)۲۰۲:‬۔‬
‫(‪)۱۶‬۔اؿۺےکۺےیلۺاؿۺیکۺامکیئۺاکۺہصحۺےہۺانرۺاہللۺدلجۺاسحبۺرکےنۺناالۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۷۲‬‬
‫(‪)۱‬اگؤںۺےکۺابدنشنںۺےنۺالیھٹۺڈڈنےۺےسۺڑیھبےیۺوکۺامرۺڈاال۔‬
‫ْ َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُ‬ ‫ُ َ ُ َْ‬
‫اػذف َب ِباػ ِص ِِص َواػ َصع ِاع ْ ِْی ۔‬
‫ِ‬ ‫)۔دعان اػظ ْر َق ِۃ ظ َتػوا‬ ‫(‪۱‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۲‬اسۺاسکؿۺےنۺاکتشۺاکریۺےکۺدیماؿۺںیمۺنسحۺاکررکدیگۺیکۺنہجۺےسۺااعنؾۺاپای۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫اِلاف َز َۃ ِْف َ َ‬ ‫ال ْ َ‬ ‫ٰ َ َْ َ ُ َ َ‬
‫اػز َراص ِۃ ِ َِب ْو َد ِۃ اػ َص َؼ ِل۔‬ ‫ِ ِ‬ ‫ال‬ ‫ّم‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪ )۴‬۔ ذ ِػؽ اػطلح ؽ‬
‫(‪)۳‬وہیدویںۺےنۺاالسؾۺےکۺالخػۺاسزںیشۺرںیچۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔اػْ َف ُؿ ْو ُد َد َب ُروا اػْ ُـؼ َو َ‬
‫اْل ْدل ِم۔‬ ‫ِ ِ‬ ‫د‬ ‫ز‬ ‫ت‬ ‫ِ‬ ‫ر‬ ‫َ‬ ‫اؼ‬ ‫(‪۵‬‬
‫(‪)۴‬اسیسنئۺانرۺیتعنصۺرتیقۺکلمۺےکۺناقرۺانرۺاتیمہۺوکۺڑبرایتۺےہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ ْ ْ‬ ‫َ ُ ََ ُ ْ ْ َ‬
‫اػر َؽ ِاصي َوظ َار اػ ُـؼػ ِؽ َوخس ْو َر ِت ٖہ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۶‬۔ت ِز قْد تظد ُم اػ ِصػ ِؼف ِۃ َو‬
‫ِ‬
‫(‪)۵‬امہرےۺکلمۺےنۺاسسنئۺانرۺانکٹولیجۺےکۺدیماؿۺںیمۺتہبۺرتیقۺیکۺےہۺ۔‬
‫ً‬ ‫ْ َ َ َ ْ ُ‬ ‫َ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫)۔وس ُؽ َؽا ظ ْد ِا ْز َدـ َر ِ ِْف َّم ِال ِصػ ِم اػس ْك ِصف ِۃ َو تع َؽا ػ ْو ِج َفا ِجدا۔‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۶‬رغبیۺوھجڑپنیۺےکۺےیلۺرتےتسۺںیہۺانرۺاریمنںۺےکۺاکمانتۺونیکمںۺےسۺاخیلۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ ٌ‬ ‫َ ُْ َ َ ُ َ َْ ُ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ُ ُ ُ‬
‫اػرؤ ْو َد ِاء خا ِػ َفۃ ِؼ َن اػد ِاع ِؽ ْ َْی۔‬ ‫(‪)۸‬۔اػطظراء َیتاجون ِإیل األعواخ وؼؽ ِازل‬
‫ِ‬
‫(‪)۷‬ااسنینۺزدنیگۺاکۺہلئسمۺاسۺنتقۺاہنتیۺدیچیپہۺوہایگۺےہ۔‬
‫َص‬ ‫ت ُؼ َصظ َد ًۃ ج ًدا ِْف ٰـ َذا اػْ َص ْ‬ ‫اْل َفاۃ اْلؽْ َداؽ َفۃ َظ ْد َر َار ْ‬
‫ِ‬
‫)۔ظ ْز َف ُۃ ْ َ‬ ‫َ‬
‫(‪۹‬‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬االسؾۺےنۺااسن تیۺوکۺاترویکیںۺےسااجےلیکۺرطػۺاکنالۺ۔‬
‫َ ُْ‬ ‫اػش ُػ َ‬ ‫َ ْ َ ُ َ ْ َ َْ ََ َ ُ‬
‫ـات ِإیل اػؽو ِر ۔‬ ‫ؼ‬ ‫اْلؽدا ِؽفۃ ِؼن‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫۔(ۺ)۔ا ِْلدلم اخرج ِ‬
‫(‪)۹‬انشیٹسۺاکۺٹیلپۺافرؾۺاسمرفنںۺانرۺاولداعۺےنہکۺناولںۺےسۺورکۺوہایگۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ َ‬
‫(ۻ) ۔ َر ِرفْ ُػ اػ َـؼ َحس ِۃ ظ ْد ِإ ْؼ َتل َء ِؼ َن اػ ُـؼ َد ِاط ِر قْ َن َواػ ُـؼ َو ِد ِص ْ َْی۔‬
‫(‪)۱۰‬رطخانکۺڈاوکۺاےنپۺرگنہۺےکۺاسھتۺاکیۺامؽۺدارۺےکۺرھگۺرپۺہلمحۺٓانرۺوہاۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ َ َ ُ َْ َ‬
‫اب اْل ِس ْ ُْی ـ َج َم ِ َِب َؼـاص ِت ٖہ ص ٰل َبفْ ِت ض ِِن۔‬ ‫(‪)۱۲‬۔ا فػؽ یؿ‬
‫ٍ‬ ‫(‪)۱۱‬ہی ف‬
‫ۺافؤنۺنپۺاسۺڑبیۺداکؿۺےسۺرخدیاۺایگۺےہ۔‬
‫ٰ َ ُ َ ْ َ‬ ‫ٰ َ ََ ُ ْ َ ُ ْ‬
‫اْل ْ ِِب ظ ْد اذ ِ َِت َي ِؼ ْن ـذا اػدع ِان اػع ِك ْ ِْی۔‬ ‫(‪)۱۱‬۔ـذا ظػم ِ‬
‫ےنۺٓاؾۺ َےک َۺدروتخ َںۺ ْوکۺاپَینۺدای۔ َْ‬ ‫ْ‬
‫(‪)۱۲‬ابغۺےکۺامیلۺ‬
‫)۔ب ْد َتان َ‬ ‫(‪ُ ۱۴‬‬
‫ظی اذج َار األؽ َكج۔‬ ‫اْل ِدقْظ ِۃ د ٰ‬ ‫ِ‬
‫ِ‬
‫التن ِرین(‪)۷۳‬‬
‫(دتبماۺبجۺہکۺاسۺیکۺربخۺہبشۺہلمجۺوہ)‬
‫ُ رعیبۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫(‪َ )۱‬اػذ َب َاب ُۃ ؼ َن ْ َ‬
‫اْل َ َ‬
‫ؤذق ِۃ ۔‬ ‫ات اْل ُ ِ‬ ‫ش ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱‬۔یھکمۺاصقنؿۺد َےنیۺناےلۺڑیکنںۺںیمۺےسۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ ْ‬
‫(‪)۴‬اْل َ َجا ِػ ُس ِباأل َؼاؽ ِۃ ۔‬
‫(‪)۲‬۔دعاںیتلۺاامتعدۺےسۺاقمئۺںیہ۔‬
‫َ ََ ُ َ َ َْ َ َ ُ َ َ َْ‬
‫اہلل واػصجػۃ ِؼن اػذفس ِان ۔‬ ‫(‪)۵‬األؽاۃ ِؼن ِ‬
‫(‪)۳‬۔دیجنسیگۺاہللۺاعتیلۺیکۺرطػۺےسۺےہۺانرۺدلجۺابزیۺاطیشؿۺیکۺرطػۺےسۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۶‬اػس ِاص ُم اػذ ِاع ُر عاػرا ِف ِم اػر ِاب ِر‬
‫ریسۺربصۺرکےنۺناےلۺرنزہۺدارۺیکۺرطحۺےہ۔‬ ‫(‪)۴‬۔ۺرکشزگارمکشۺ‬
‫ٗ‬ ‫َ َ ُ َ َْ ََ َْ ََْ َ‬
‫(‪)۷‬اػتا ِفب ِؼن اػذؽ ِب عؼن َل ذؽب ػہ ۔‬
‫(‪)۵‬۔انگہۺےسۺوتہبۺرکےنۺناالۺےبۺانگہۺصخشۺیکۺرطحۺےہ۔‬
‫َ َ َ ُ‬
‫اػر ْد ِؼ ۔‬ ‫(‪)۸‬اػؽج ِ ِ‬
‫ِف‬ ‫اۃ‬
‫(‪)۶‬۔اجنتۺچسۺوبےنلۺںیمۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ ُ َُ َ َ ُ َ َ َ َ َ‬
‫اؼ ع ِػؼ ِتؿا۔‬ ‫(‪)۹‬ظوۃ األؼ ِۃ ِِف توح ِدـا و ِاتط ِ‬
‫(‪)۷‬۔وقؾۺیکۺاطتقۺاسۺےکۺااحتدۺانرۺابتۺےکۺاافتؼۺںیمۺےہ۔‬
‫ُُ‬ ‫ْ‬ ‫َْ ُ‬
‫اْلؽْ َد ِان ِب َصظ ِػ ٖہ َوخػ ِظ ٖہ ۔‬ ‫(ۺ) ِظفؼ ِ‬
‫ۃ‬
‫(‪)۸‬۔ااسنؿۺیکۺدقرنۺتمیقۺاسۺ َیکۺلقعۺانرۺاالخؼۺےسۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ ْ‬
‫قؼ اْل َ ْخ ِػ ُص عاألخ اػذ ِط ِفؼ ۔‬ ‫(ۻ)اػر ِد‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬۔صلخمۺدنتسۺیقیقحۺاھبیئۺیکۺرطحۺےہ۔‬
‫َ ْ َُ ْ ُ‬
‫(‪)۱۲‬اػ َ َِبعۃ ِِف اػ ُكع ْو ِر۔‬
‫(‪)۱۰‬۔ربتکۺحبصۺلوریےۺاےنھٹۺںیمۺےہ۔‬
‫ُ ُ‬ ‫ُ ُ َ‬ ‫َْ ْ‬
‫(‪)۱۱‬اػ ِصػ ُم ِِف اػرد ْو ِر َل ِِف اػدس ْو ِر۔‬
‫(‪)۱۱‬۔ملعۺونیسںۺںیمۺےہۺہنۺہکۺ(اتکبۺیکۺ)الونئںۺںیمۺ۔‬
‫َْ‬ ‫ْ َ َ‬ ‫اػرب ِْف ر َِض اػْ َواػد َو َد َخ ُط َ‬ ‫(‪)۱۴‬ر َِض َ‬
‫اػر ِب ِِف دخ ِط اػوا ِػ ِد‬ ‫ِِ‬ ‫ِ ِ‬‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪) ۱۲‬ۺ۔اہللۺاعتیلۺیکۺوخونشدیۺنادل ۺیکۺوخونشدیۺۺںیمۺےہانرۺاہللۺاعتیلۺیکۺانرایگضۺۺنادل ۺیکۺ‬
‫انرایگضۺںیمۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ِ )۱۵‬ؼ ْن ُح ْد ِن ِإ ْدل ِم اْل َ ْر ِء ت ْرع ٗہ َؼاَل َق ْص ِؽفْ ٖہ ۔‬
‫(‪)۱۳‬۔ااسنؿۺےکۺاےھچۺاالسؾۺںیمۺےسۺہیۺےہۺہکۺنہۺالینعیۺابوتںۺوکۺوھچڑۺدےۺ۔‬
‫َْ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۱۶‬س ْو ٰب ِْل َ ْن َو َج َد ِِف َر ِحفْط ِت ٖہ ِا ْد ِتضط ًارا ع ِث ْ ًْیا۔‬
‫ئ‬
‫ۺانمۺاامعؽۺںیمۺرثکتۺےسۺاافغتسرۺاپےئۺ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔وخشۺربخیۺےہۺاسۺےکۺےیلۺوجۺاےنپ ا‬
‫ل لِکُلِّ ھُ َمزَۃ ٍلُ َمزۃ ِ۔ [اػؿؼزۃ ‪]۱:‬‬‫(‪َ )۱۷‬ویِ ْ‬
‫(‪)۱۵‬۔رخایبۺےہۺاسۺےکۺےیلۺوجۺولوگںۺےکۺھنمۺرپۺبیعۺرکےۺھٹیپۺےھچیپۺدبیۺرکے۔‬
‫التن ِرین(‪)۷۴‬‬
‫(‪)۱‬وخۺبۺوصۺرتۺوطۺاطۺاسۺےئنۺرجنپۺےۺںیمۺےہۺ۔‬
‫اِلؼفْ ُل ِْف ٰـ َذااػْ َظ َطص ْ َ‬ ‫َ‬
‫)۔اػْ َك ْك َض ُاء ْ َ‬
‫اِل ِدقْ ِد۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪۱‬‬
‫(‪)۲‬لیچۺانرۺّوکےۺاسۺرمۺدارۺےکۺاپۺسۺںیہۺ۔‬
‫َ ْ َُ َ ْ َْ ُ َْ ْ َ ْ َ‬
‫اِل ْفط ِۃ۔‬
‫ْلدء واػ ِضر بان ِصؽد ِتػؽ ِ‬ ‫(‪)۴‬۔ا ِ‬
‫(‪ )۳‬یھبسۺوکلمۺںۺےکۺافسۺۺرتۺاخۺےنۺدنہۺنۺاتسۺؿۺیکۺراۺدجراۺینۺۺدیلہۺںیمۺںیہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ ُ َ ْ َُ ْ ْ ْ َ‬
‫ار َؼ ِۃ اػ ِؿؽْ ِد ۔‬ ‫)۔دطارات ِْجف ِع اػدو ِل ِِف ِدـ ِل ِ‬
‫ص‬ ‫(‪ِ ۵‬‬
‫(‪)۴‬دیسۺانۺوغۺثۺامظعۺۺریضۺاہللۺاعتۺیلۺہنعۺاکۺزماۺرۺرعاۺؼۺیکۺرادجراۺینۺدغبادۺںیمۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ َ ْٗ ْ َ ْ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َْ‬ ‫َ ْ ُ َ َ َ َْ‬
‫)۔ِضقح د ِف ِدؽا اػض ْو ِث األصش ِم ر ِِض اہلل صؽہ ِِف بضداد ص ِ‬
‫ارؼ ِۃ‬ ‫(ْ‪ِ ۶‬‬
‫اػ ِص َر ِاؼ۔‬
‫(‪ )۵‬نہۺدنلبۺاٹۺنرۺۺریمےۺرھگۺےکۺ َاسۺےنمۺےہۺ۔‬

‫َ‬
‫ت۔‬ ‫ِب ُج اػذ ِاؼ ُخ أ َؼ َام َبفِْ ْ‬ ‫)۔ذ ِػ َؽ اػْ ُ ْ‬ ‫ٰ‬
‫(‪۷‬‬
‫(‪ )۶‬اچۺدنۺانرۺلورجۺاسۺٓاامسۺؿۺےکۺےچینۺںیہۺ۔‬
‫ٰ َ َ‬ ‫َْ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۸‬۔اػذ ْؼ ُس َواػظ َؼ ُر َتْ َت ـذا اػد َؼ ِـاء۔‬
‫(‪ )۷‬اخۺدلۺیکۺامںۺاےنپۺےکیمۺںیمۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُُ َ‬
‫(‪)۹‬۔ام خا ِػ ٍد ِ ِْف َبفْ ِت ا ِبفْ َؿا۔‬
‫(‪ )۸‬تّنجۺولتۺارنۺںۺےکۺاسےئۺےلتۺےہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َْ َ ُ َ‬
‫ِلؽۃ َتْ َت ِشل ِل اػد ُف ْو ِػ ۔‬ ‫(ۺ)۔ا‬
‫(‪)۹‬دنمشۺیکۺوفۺںیجۺۺاؿۺدنلبۺابۺالۺاہپۺڑنۺںۺےکۺےھچیپۺںیہۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫ُ ُ ُ َْ ُ َ َ َ ْ َ ْ‬
‫اِل َك ِال اػذ ِاُم ِۃ۔‬ ‫(ۻ )۔جف ْوش اػصد ِو وراء ِتػؽ ِ‬
‫ںیمۺاےنپدنوتسۺ َںۺےسۺلسلسمۺراۺےطبۺںیمۺوہۺںۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۲‬۔أؽا ُؼت ِر ٌل ِبأ ْر ِدظ ِائ َدا ِف ًؼـا۔‬
‫(‪ )۱۱‬امہۺرےۺکلمۺےکۺرہشیۺا َنمۺنۺالسۺیتمۺںیمۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔ؼ َو ِاس ُن َوس ِؽ َؽا ِ ِْف أ ْؼ ٍن َودل َؼ ٍۃ۔‬ ‫(‪ُ ۱۱‬‬
‫(‪)۱۲‬ۺنزریۺامظعۺ‪،‬اپۺرٹنمیلۺیکۺامعۺرتۺںیمۺںیہۺ۔‬
‫ـان۔‬ ‫ـؼ‬‫ِبػ َ‬ ‫ْ‬ ‫)۔رفف ُس اػْ ُو َز َراء ِْف َؼ ّْنل اػْ َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِِ ِ ِ‬ ‫(‪ِ ۱۴‬‬
‫(‪ )۱۳‬یئنۺاتکۺںیبۺااملۺرویۺںۺےکۺانۺرپۺںیہۺ۔‬
‫َ ْ ُ ُ ُ َْ ْ َ ُ َ ْ َ ُ َ َ‬
‫ات۔‬ ‫(‪)۱۵‬۔اػعتب اِل ِدقدۃ طوؼ اػرواؽ ِ‬
‫رولیےۺانشیٹس‪،‬سبۺانشیٹسۺےکۺٓاےگۺےہ۔‬
‫َ ْ َ َ َ ُ ُ َ َ َ َ َ َْ َ‬
‫اْل ِاطل ِت۔‬ ‫(‪ )۱۶‬۔ اػـؼحسۃ ظدام ِمس ِۃ‬
‫التن ِرین(‪)۷۵‬‬
‫(لعفۺامیضۺیکۺاتدیک)‬
‫رعیبۺولمج ًںۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫َ َ ََ َ‬ ‫ََ ُ ْ‬
‫(‪)۱‬ػظ ْد ِمحػ َؽا ِص ْكأ َل سا ظۃ ػ َؽا ِب ِہ۔‬
‫سجۺیکۺںیمہۺاطتقۺںیہنۺےہۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱‬۔مہۺرپۺاضیۺوبھجۺڈاؽۺدایۺایگۺ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ َ َ ُْ َ‬
‫اِل ْؽ ِدقا ِن ِ َِبا أ َرا َبا ِؼ َن اػض ِؽفْ َؼ ِۃ ۔‬ ‫(‪ )۴‬ظد ر ِِض‬
‫ۺوہیگۺںیہ۔‬ ‫ےنپۺےصحۺرپۺرایض ہ‬ ‫(‪)۲‬۔دنونںۺوفیجۺامؽۺتمینغۺےکۺا‬
‫َ َ َ َ ْ ْ َْ ُ َ َْ ً َ َ ْ َ ً َ ْ ً‬
‫(‪ )۵‬ظ ِد اُتذ ِاَلد ِتصَم رأْسا ء و أذعا َل ع ِث ِْیۃ۔‬
‫(‪)۳‬۔اسرماتیجۺ َےنۺھچکۺانؾۺانرۺتہبۺ۔یۺوصرںیتۺانبیلۺںیہ۔‬
‫ْ ََََ َ‬ ‫اذ َت َؿ َر أ ُب ْو ُز َـ ْْی َثا ب ُت بْ ُن َ‬ ‫َ ْ‬
‫َشا ‪،،‬۔‬ ‫ٍ‬ ‫ط‬ ‫ب‬ ‫أ‬‫ت‬ ‫’’‬‫م‬ ‫ِ‬ ‫د‬ ‫إ‬‫ِ‬ ‫ب‬‫ِ‬ ‫ر‬‫ٍ‬ ‫ب‬ ‫ِ‬ ‫ا‬ ‫ج‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫(‪ )۶‬ظ ِد‬
‫(‪)۴‬۔اوبزریہۺاثتبۺنبۺاجربۺ’’ات َطبۺرشّا‘‘ےکۺانؾۺ ُےسۺوہشم َرۺوہےئۺںیہۺ۔‬
‫األ ْد َطا َر ؼ ْن ر َضر ْی َو ُج ْكتُ‬ ‫اػت َؽظ َل َ‬ ‫َ َ ْ ٌْ َ َ ٌَ َ ْ َْْ ُ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫و‬ ‫(‪ )۷‬ظا ل ِتػ ِؼفذ رحا ػۃ ظد أحككت‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫ع ِث ْ ًْیا ِؼ َن اػد ُؿ ْو ِل َواػر َحا َری۔‬
‫(‪)۵‬۔اکیۺایسحۺاطبلۺملع ۺےنۺاہک ۺہکۺںیمۺےن ۺنپچبۺےس ۺرفسۺانرۺٓادمۺنرتفۺوکۺدنسپ ۺایکۺےہۺانرۺ‬
‫ۺولگنجںۺیکۺریس َۺیک۔ ْ َ َ َ َ َ َ َ َ َ‬ ‫َ‬
‫تہبۺ۔ی َۺرنؾۺومہارۺزنیۺانر‬
‫َ‬
‫(‪ )۸‬ظ ْد أ َو قْ َؽا ِإ ٰیل ِش ِل ذج َر ٍۃ ِ ِْف اػش ِؿ َْی ِۃ وـط ْو ؽا ِبأ برا ِرؽا ِإیل األؼا ِم ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪) ۶‬۔مہ ۺےن ۺدنرہپ ۺںیم ۺاسہی ۺدار ۺدرتخ ۺیک ۺانپہ ۺیل ۺانر ۺزیتی ۺےک ۺاسھت ۺاینپ ۺاگنںیہ ۺٓاےگ ۺیکۺ‬
‫رطػۺدنڑاںیئ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ََ َْ َ َ ُْ ُ َ َ ْ ََ‬
‫(‪ )۹‬ػظد زا د اػر ِففس ؼرت ِب ِؼا فۃ رو ِبف ٍۃ ۔‬
‫(‪)۷‬۔دصرۺےنۺریمیۺوخنتاہۺلوۺرنےیپۺزایدہۺرکدی۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ِب ُت ِْف اػدن َو َ‬ ‫ََ ْ َ‬ ‫َ ََ ُ ٌ‬
‫صج ْز ت ص ِن اػ َص َؼ ِل طا ْس َص ْن‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬
‫بؽہ ‪ :‬ػظد ِ‬
‫ع‬ ‫(ۺ) ظا ل رجل َل ٖ‬
‫َؽ ِرفْ َح ِ ْ‬
‫ّت ۔‬
‫(‪)۸‬۔اکی ۺٓادیم ۺےن ۺاےنپ ۺےٹیب ۺےس ۺاہک ۺںیم ۺااہتنیئ ۺوبڑرا ۺوہایگ ۺوہں ۺانر ۺاکؾ ۺےس ۺاعزج ۺوہایگۺ‬
‫وہںۺوتۺریمیۺتحیصنۺوکۺوتۺرضنرۺنسۺ۔‬
‫ََ ْ َ َ َ ُ ٌ َ َ َ َ َ ْ َ ٗ َ ْ َ َ ْ ْ َ‬
‫اْلدل ِم۔‬ ‫(ۻ) ػظد ظدم عل ِؼن اػرحا ب ِۃؽطدہ ِػرط ِع راق ِۃ ِ‬
‫(‪)۹‬۔احصۂبۺرکاؾۺںیمۺےسۺرہۺصخشۺےنۺاالسؾۺےکۺڈنھجےۺیکۺدنلبیۺےکۺےیلۺاینپۺاجؿۺوکۺشیپۺ‬
‫رکدایۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫اْل ْدل ِؼ ُی صل ص َكا ِظ َر ٍۃ ع ِث ْ ِْیقْ َن ۔‬ ‫ْ‬
‫(‪ )۱۲‬ظ ِد اذتؼل اػتا ِر قخ ِ‬
‫(‪)۱۰‬۔االسیمۺاترخیۺتہبۺ۔یۺرقبعیۺابامکؽۺوتیصخشںۺرپۺلمتشمۺےہ۔‬
‫ح ِر۔(بن اَسا ففل ‪)۹۲:‬‬ ‫(‪َ )۱۱‬و َػ َظ ْد َع َر ْؼ َؽا َب ْن ٰا َد َم َو َ َمحػْ ٰؽ ُؿ ْم ِف اػِْب َواػْ َك ْ‬
‫ِ ِِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔مہۺےنۺانالدۺٓادؾۺوکۺرکمؾۺایکۺانرۺاںیھنۺکشخۺنرتۺںیمۺلوارۺایک۔‬
‫َ َ ْ َ َ ُ َ َ ُْ ْ ْ َ ْ َ َ َ ْ ْ ُ ً‬
‫م َرد ْو َل۔ ( ال صؼرا ن ‪)۱۸۶ :‬‬
‫ٓ‬
‫(‪ )۱۴‬ػظد ؼن اہلل صل اْلؤ ِؼ ِؽْی ِاذ بصث ِطف ِؿ‬
‫(‪)۱۲‬۔ےبۺکشۺاہللۺاکۺڑباۺااسحؿۺوہاۺاملسمونںۺرپۺہکۺاؿۺںیمۺاںیھنۺںیمۺےسۺاکیۺرلوؽۺاجیھب۔‬
‫(‪َ )۱۵‬ظ ْد َج ٓا َء ُع ْم ؼ َن اہلل ُؽ ْو ٌر َو ع ٰت ٌ ُ ٌ‬
‫ب ؼ ِك ْْی ۔(اْلا فدۃ ‪)۱۷ :‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۳‬۔ےبۺکشۺاہمترےۺاپ َسۺاہللۺیکۺرطػۺےسۺاکیۺونرۺٓاایۺانرۺرننشۺاتکبۺ۔‬
‫ِف ز ْو ِجؿا۔ (اْلجا دػۃ ‪)۱:‬‬
‫ّت ُ َتا د ُػ َؽ ْ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َْ َ ُ َ ْ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪ )۱۶‬ظد ِْسع اہلل ظو ِ‬
‫اػ‬ ‫ل‬
‫(‪)۱۴‬۔ےبۺکشۺاہللۺےنۺینسۺاسۺوعرتۺیکۺابتۺوجۺمت ۺےسۺاےنپۺوشرہۺےکۺاعمےلمۺںیمۺثحبۺ‬
‫رکیتۺےہ۔‬
‫َ ْ َ َْ َ َ ْ َ ٰ َ َ َ ْ َ َ َ ْ َ َ َ‬
‫(‪ )۱۷‬ظد اطػح ؼن زعؿا ۔ وظد خا ب ؼن ددا ـا ۔ (اػذؼس ‪ :‬ۻ۔‪)۱۲‬‬
‫(‪)۱۵‬۔ےبۺکشۺرمادۺوکۺاچنہپۺسجۺےنۺاےسۺرھتساۺایک‪،‬ۺانرۺانرمادۺوہاۺسجۺےنۺاےسۺتیصعمۺںیمۺ‬
‫ اپھای۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۸‬ظدجصل اہلل ِػعل ذ ْی ٍء ظد ًرا (اػسل ؼ ‪)۵:‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔ےبۺکشۺاہللۺےنۺرہۺزیچۺاکۺاکیۺادنازہۺراھکۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۷۶‬‬
‫(‪)۱‬ریمیۺاخۺدہمۺےنۺہیۺاھکۺانۺاکپۺایۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َْ َ َ ْ َ َ ْٰ َ‬
‫ت ـذا اػس َص َام ۔‬ ‫(‪)۱‬۔ظد سكخت خ ِادؼِ‬
‫(‪)۲‬ۺمہۺےنۺچسۺچمۺلکۺرجمۺنیۺوکۺاعمۺ َػۺرکۺدایۺاھتۺ۔‬
‫ََ َ َ َ ْ‬
‫(‪)۴‬۔ػظ ْد صط ْوؽااػ ُـؼ ْج ِر ِؼ ْ َْی أ ْؼ ِس ۔‬
‫(‪)۳‬ارٹکپسنۺاسۺدمرےسۺاکۺیمیلعتۺاعمہنیۺرکۺاکچۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ََ َ ْ‬
‫(‪)۵‬۔ظ ْد طتش اػ ُـؼ َر ِاظ ُب اػت ْص ِػفْ ِؼ ْي ِػ ٰؿ ِذ ِہ اػ َـؼ ْد َر َد ِۃ۔‬
‫ۺاھت۔‬
‫لکۺیہۺام ُرۺڈا ْالۺ َایگ َ‬ ‫(‪)۴‬نہۺرطخانکۺاسپنۺ‬
‫َ‬ ‫ََ ُ ٰ َ‬
‫(‪)۶‬۔ػظ ْد ظ ِت َل ذ ِػؽ اػث ْص َكان اْل ِس ْ ُْی أ ْؼ ِس۔‬
‫(‪)۵‬اہمترےۺالمزؾۺےنۺریماۺاسامؿۺرھگۺکتۺاچنہپۺدایۺےہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ُ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۷‬۔ظ ْد ا ْو َر َل ُؼ َو ِشطؽ َؼ َت ِاص ْي ِإ ٰیل اػ َكفْ ِت ۔‬
‫(‪)۶‬نہۺاکھتۺامدنہۺاسکؿۺوگحرۺےکۺدرتخۺےکۺےچینۺھٹیبۺایگۺاھت۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ ٰ َ ْ َ َ ُ ْ ُ ْ َ ُ َ ْ َ ْ ُ َْ‬
‫(‪ )۸‬۔ عان جػس ذ ِػؽ اػطلح اػـؼتصب َتت اِلؼْی ِۃ۔‬
‫(‪)۷‬البۺہبشۺیلیٹۺنشیؿۺےنۺیئنۺلسنۺوکۺۺاگبڑےنۺںیمۺامہۺرکدارۺاداۺایکۺےہ۔‬
‫اػؽ ِ ْ‬ ‫َ َ ْ َ َ َْ ُ َ ْ ً َ ً ْ َ ْ ْ ْ ْ َ‬
‫اِش۔‬ ‫اِلف ِل‬
‫اػتػطاز دورا ـاؼا ِِف ُت ِر ق ِب ِ‬ ‫(‪)۹‬۔ػظد ظام ِ‬
‫ےنپۺرجؾۺاکۺارتعاػۺرکۺایلۺےہۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۸‬اؿۺرجمومںۺےنۺججۺےکۺاسےنمۺا‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫)۔ظ ْد ا َظ َر ٰـ ُؤَل ِء اػْ ُـؼ ْجر ُؼ ْون أؼ َام اػظ ِ ْ‬
‫اِض ِِب ِر َُی ِت ِؿ ْم۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬ںیمۺےنۺاسۺےلئسمۺرپۺاہیئۺوکرٹۺےکۺججۺےسۺابتۺتیچۺرکیلۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ٰ‬ ‫َ ْ َ َ َ ْ ُ َ َ َْ ْ ْ َ ْ‬
‫اِض ِػػ َؼ ْحع َؼ ِۃ اػ َصا ِػ َف ِۃ َح ْول ـ ِذ ِہ اػظ ْز َف ِۃ۔‬ ‫(ۻ)۔ظد َتدثت ؼع اػظ ِ‬
‫(‪)۱۰‬ڑیھبےیۺےنۺچسۺچمۺرکبویںۺےکۺےلگّۺرپۺہلمحۺرکدایۺانرۺیئکۺرکبویںۺوکزیمخۺرکدایۺ۔‬
‫ً‬ ‫ََ ْ َ َ َ ْ ُ َ ٰ َ‬
‫اػذ َف ِاہ َو َج َر َح ِذ َفاۃ ۔‬ ‫ْ‬
‫اػذقب صل ِ ِ ِ‬
‫ع‬ ‫ف‬ ‫س‬ ‫ظ‬ ‫(‪)۱۲‬۔ػظد ـجم ِ‬
‫(‪)۱۱‬ومحمدۺاےنپۺدنوتسںۺےکۺاسھتۺاےنپۺزپن۔یۺیکۺایعدتۺےکۺےیلۺااتپسؽۺچنہپۺاکچۺےہ۔‬
‫َ َ‬ ‫(‪َ )۱۱‬۔ظ ْد َو َر َل َِمْ ُؼ ْو ٌد إ َیل اػْ ُـؼ ْد َت ْذ ٰ‬
‫طی ِػ ِص َف َادۃ َج ِار ٖہ َؼ َع ا ْر ِدظا ِف ٖہ ۔‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬اعہشئۺےنۺاسۺاسؽۺاےنپۺنادلۺےکۺاسھتۺاخۂنۺہبعکۺانرۺرنۂضۺوبنیۺیکۺزایرتۺرکۺیلۺےہۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ ْ َ َ ْ َ َ ُ ٰ َ َْ َ ْ َ َْ َ ْ ُ َ َ َ َ َ َ‬
‫اػْضقْ َح اػؽ َك ِوي َؼ َع‬
‫(‪ )۱۴‬۔ظد زارت صا ِفذۃ ـذااػصام اػعصكۃ اػـؼعرؼۃ و ِ‬
‫َ‬
‫َوا ِػ ِدـا ۔‬
‫التن ِرین(‪)۷۷‬‬
‫َ‬
‫(لعفۺاضمرعۺےکۺاسھتۺظ ْدۺانرۺالؾۺاتدیکۺاکۺاامعتسؽ)‬
‫َ ٰ َ َْ َ َ َ َ ْ ُ َْ َ َ َ ْ َ ً‬
‫(‪)ِ ۱‬إن ـذا اػطلح ػف ِكفع اػط ِاعؿۃ ر ِخفرۃ ۔‬
‫(‪)۱‬۔ےبۺکشۺہیۺاسکؿۺویمہۺاتسسۺاتچیبۺےہ۔‬
‫َ ُْ َ ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)۴‬ا ِػؽ َد ُاء ظ ْد َقعط ْرن اػ َص ِذ ْ َْی ۔‬
‫(‪)۲‬۔وعرںیتۺوشرہۺیکۺانرکشیۺرکیتۺںیہ۔‬
‫َ ُْ َ َ َ ْ َ ْ ُ ُ َ ْ َ َ ْ ُ َ‬
‫(‪)ِ ۵‬إن اْلح ِاؼي ظد قسػب اػت ِأجفل ِؼن اػظز ِاۃ ۔‬
‫ف‬
‫(‪)۳‬۔ی ہقنہ ًیااۺنلیکۺوججںۺےسۺتلہمۺاماتگنۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ َ‬ ‫َ ْ َ َ َ ُ‬
‫(‪)ِ ۶‬إن اْل َ ْحع َؼۃ ظ ْد ت َو ِاط ُؼ ص ٰل سػ ِب اْل ُ َح ِاؼ ْي ۔‬
‫(‪)۴‬۔البہبشۺدعا تۺنلیکۺیکۺدروخاتسۺوظنمرۺرکیتۺےہ۔‬
‫َ َ َ ُ َْ ََ ْ َ ُ َ َ ً‬
‫رساد ْون ض َزاَل ۔‬ ‫(‪)ِ ۷‬إن ِرجال اػدػس ِان ػف‬
‫(‪)۵‬۔چسۺچمۺابداشہۺرہؿۺاکۺاکشرۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َُ‬
‫)ث َػ َف ْذ َ ُِب ْو َؽ ٗہ باػدع ْْی ْ َ‬
‫اْل ِاد ۔‬ ‫ِ ِ ِ ِ‬ ‫(‪۸‬‬
‫(‪)۶‬۔رھپۺاےسۺزیتۺرھچیۺےسۺذحبۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َ ْْ‬ ‫َ َ َ‬ ‫ََ‬
‫(‪)۹‬ػظ ْد َق ُد ْو ُء ِن َؼؽْش ُر ط َت ِاۃ ت ْك ِع ْي ِؼن اِلوع ۔‬
‫ُ‬
‫ِ‬ ‫ف‬
‫(‪)۷‬۔ی ہقنہ ًیااۺوھبکۺےسۺرنےنۺنایلۺڑلیکۺیکۺاح تۺےھجمۺربیۺیتگلۺےہۺ۔‬
‫ً َ ً ُ َ ُ َ ٌَ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(ۺ ِ)إن ِمْ ُؼ ْو ًدا ظ ْد َق ْدخ ُل ُب ْد َتاؽا ِْج ْفل س ُرظات ٗہ ُؼ َؽدظۃ۔‬
‫ف‬
‫(‪)۸‬۔ی ہہقن ًیُااۺومحمدۺاکیۺاےسیوخبۺوصرتۺۺابغۺںیمۺاجاتۺےہۺسجۺےکۺراےتسۺٓاراہتسۺںیہ۔‬
‫ُ ْ َ‬ ‫ََ ْ ْ َ‬
‫َسع ِإ ٰیل ُؼ ْد َت ِضفْ ٍث َق ْسػ ُب اػ َص ْون ۔‬ ‫(ۻ)ػظد أ ِ‬
‫(‪)۹‬۔نایعقۺدمدۺبلطۺرکےنۺناےلۺیکۺرفایدۺیکۺرطػۺدلجیۺیکۺیئگۺ۔‬
‫اػ ۔‬ ‫ص‬‫(‪)۱۲‬إ َؽ ُؿ ََم َػ ُف َذاـ َدان َد َف َار َۃ اْل ْد َ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫ِ‬ ‫ِی ف‬
‫ۺدنونں َۺاوبمیسنیلۺوکۺدےتھکیۺںیہۺ۔‬ ‫(‪)۱۰‬۔ ہہقن ًیاا‬
‫َ ْ َُ‬ ‫َ ْ َ َ َ َ ُ َْ َ َ َْ‬
‫(‪)ِ ۱۱‬إؽ ِِن ألتعػم ِِف اْلس ِۃ اػو ِازح روتؿا ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔ےبۺکشۺںیمۺایھچۺٓانازۺناےلۺیلیٹۺوفؿۺںیمۺابتۺرکاتۺوہں۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ٰ َُ ْ‬
‫(‪)ِ ۱۴‬إن ـؤَل ِء اْل ُ َد ِاط ِر قْ َن ػ َفؽْ َت ِش ُر ْون ِّم َئ اػسا ِف َر ِۃ۔‬
‫ف‬
‫(‪)۱۲‬۔ی ہہقن ًیااۺہیۺاسمرفۺوہایئۺاہجزۺےکۺٓاےنۺاکۺااظتنرۺرکےتۺںیہ۔‬
‫ََ َُ ُ َ َ َ َْ‬
‫(‪)۱۵‬ػظ ْد ؽط ْوز ص ٰل ص َد ِوؽا اػض ِاذ ِم۔‬
‫ےنپۺاظملۺدنمشۺرپۺاکایمبۺوہےتۺںیہ۔‬ ‫یعقۺ َمہ َۺا ُ َ‬ ‫(‪)۱۳‬۔نا‬
‫َْ ْ َ َ َ َ ْ ُ َ ْ َ ْ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)ِ ۱۶‬إن صدد سل ِب اْلدرد ِۃ ػ ِْیقد صن أػ ِػ سا ِػ ٍب ۔‬
‫(‪)۱۴‬۔البہبشۺدمرہسۺےکۺہبلطۺیکۺدعتادۺاکیۺزہارۺےسۺزایدہۺوہیتۺےہۺ۔‬
‫ْ َ َ ُ َْ‬ ‫َ َ ََ ٰ َُ َ ُ ٰ َ‬
‫اج ِر ۔(ؼتطؼ صػفہ)‬ ‫ِ‬ ‫ط‬ ‫اػ‬ ‫ل‬‫ِ‬ ‫ج‬ ‫اػر‬ ‫ب‬‫(‪)ِ ۱۷‬إن فاہلل تصایل ػفؤ ِقد ـ ِ ِ‬
‫ن‬ ‫ق‬‫اػد‬ ‫ا‬ ‫ذ‬
‫(‪)۱۵‬ۺ۔ی ہہقن ًیااۺاہللۺاعتیلۺاسۺدنیۺیکۺدمدۺافقسۺٓادیمۺےکۺذرہعیۺیھبۺرفاماتۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۷۸‬‬
‫(‪)۱‬ںیمۺٓاپۺےکۺندعےۺرپۺنایعقۺرھبناسۺرکاتۺوہںۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ َ‬ ‫َ‬
‫)۔إ ِ ْن ا ْص َت ِؼد ص ٰل َو ْص ِدؽ۔‬‫(‪۱‬‬
‫یِف‬
‫(‪ )۲‬ہہقن ًیااۺاہللۺےکۺذرکۺےسۺدولںۺوکۺاانیمطؿۺاتلمۺےہ۔‬
‫ُ ُْ ُ‬ ‫َ ْ َ‬
‫اہلل ػ َت ْس َؼ ِـن اػظػ ْو ُب ۔‬
‫)۔إن ِب ِذع ِر ِ‬‫(‪ِ ۴‬‬
‫(‪)۳‬نادلنیۺاَےنپۺوچبںۺیکۺنایعقۺریخۺوخایہۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬
‫)۔إن األ َب َو قْ ِن ػ َف َت َصؿ َد ِان ا ْسطاػ ُؿ َؼـا۔‬ ‫(‪ِ ۵‬‬
‫(‪)۴‬ہیۺدنونںۺالھکڑیۺنایعقۺااھچۺٹفۺابؽۺےتلیھکۺںیہ۔‬
‫ُ َ َْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ٰ َ‬
‫)۔إن ـذقْ ِن اػل ِص َك ْ ِْی َقػ َص َك ِان ع َرۃ اػظ َد ِم َج ِف ًدا ۔‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫ںیمۺاکیۺڑباۺوصنمہبۺانبراہوہںۺ۔‬ ‫(‪)۵‬چسۺچمۺ‬
‫َ ْ َ ُ َ ُ َُْ َ ْ َ ْ َ َ‬
‫)۔إؽ ِِن ألد ِبر اْلسۃ اػع ِكْیۃ۔‬ ‫(‪۷‬‬
‫ی ِف‬
‫(‪ )۶‬ہہقن ًیااۺۺاسۺابزارۺںیمۺدمعہۺڑپکےۺےتسسۺداومںۺںیمۺےتکبۺںیہۺ۔‬
‫ٰ ُ‬ ‫َ‬ ‫اػد ْصر َ‬
‫اػر ِخ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َْ َ َ ُ َ ُ‬
‫ص ِ ِْف ـذااػد ْو ِؼ۔‬ ‫ِ‬ ‫ف‬ ‫ِ‬ ‫ِف‬ ‫اػثفاب اِل ِفدۃ تك ِ‬
‫اع‬ ‫)۔إن ِ‬ ‫(‪ِ ۸‬‬
‫(‪)۷‬ےبۺکشۺوہایئۺاہجزۺاکیۺزہارۺرٹیمۺیکۺدنلبیۺرپۺاڑاتۺےہۺ۔‬
‫َ ُُ َْ‬ ‫َ َ َ‬
‫)۔إن اػسا ِف َرۃ َق ِس ْ ُْی ص ٰل صػ ِو اػ ِػ ِؼ ْ ٍَت ۔‬ ‫(‪ِ ۹‬‬
‫(‪)۸‬نہۺدوھکیۺچسۺچمۺاؿۺاہپڑنںۺیکۺانٹۺںیمۺلورجۺرغنبۺوہراہۺےہۺ۔‬
‫ُ ُْ ُ ْ ََ ْ َ ُْ ُ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َ ْ‬
‫اِل َك ِال۔‬ ‫(ۺ)۔ا فؽشروا ػظد تضرب اػذؼس ِِف ور ِاء ِتػؽ ِ‬
‫(‪)۹‬ی ہہقن ًیااۺدجدیۺاسیسنئۺااجیداتۺٓااساینںۺرفامہۺرکۺریہۺںیہۺ‬
‫َ َ‬ ‫ْ ْ َ َ َْ َ ُ‬ ‫َ ْ َ َ‬
‫اِل ِدقْ َدۃ ت َو ِط ُر اػت ْد ِؿفْل ِت۔‬ ‫ات اػ ِصػ ِؼفۃ‬ ‫اْلخ َِت ِ‬
‫اص‬ ‫)۔إن ِ‬ ‫(ۻ ِ‬
‫(‪)۱۰‬البۺہبشۺہیۺہبلطۺڑبیۺنگلۺےسۺاسالہنۺااحتمؿۺیکۺایتریۺرکۺرےہۺںیہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان اػد َؽ ِو ِي ِب َرض َك ِۃ‬ ‫ْی‬‫اػس َل َب َق ْد َتص ُد ْو َن َتْؿ ْ َ‬ ‫ُ‬
‫ء‬ ‫َل‬
‫َ ٰ َُ‬
‫)۔إن ـؤ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ(‪ِ ۱۲‬‬
‫ع ِك ْ َْی ٍۃ ۔‬
‫(‪)۱۱‬چسۺچمۺہیۺومرٹۺاسلکیئۺاکیۺےٹنھگۺںیمۺرّتسۺولکۺرٹیمۺیکۺاسمتفۺےطۺرکیتۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫اػؽار َق َۃ َت ْظ َس ُع َؼ َد َاط َۃ َد ْك ِص ْ َْی ِعػو ِؼ َ ْ‬ ‫ََ َ َ َ‬ ‫َ ٰ‬
‫َت ِ ِْف َداص ٍۃ‬ ‫ِ‬ ‫ۃ‬‫اج‬ ‫ر‬‫اػد‬ ‫ہ‬‫)۔إن ِ‬
‫ذ‬‫ِ‬ ‫ـ‬ ‫(‪ِ ۱۱‬‬
‫َو ِاح َد ٍۃ۔‬
‫(‪)۱۲‬نایعقۺہیۺاّتکۺامتؾۺوّتکںۺےسۺڑلاتۺانرۺاغبلۺراتہۺےہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ ٰ َ ْ َْ َ‬
‫)۔إن ـذا اػعػ َب ػ ُف َج ِادل ِ َِب ِؼفْع اػ ِعل ِب َو َقض ِػ ُب ۔‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫ِ‬ ‫ی ِف‬
‫(‪ )۱۳‬ہہقن ًیااۺہیۺرپدنےۺحبصۺوکۺاخیلۺٹیپۺاجےتۺںیہۺانرۺاشؾۺوکۺمکشۺریسۺوہرکۺناسپۺٓاےتۺںیہ۔‬
‫اْلؼ ْف َص َو َت ْرج ُع اػْ َـؼ َد َاء َ‬ ‫ُ ُ ْ َ َ َ ْ َ ُ َْ‬ ‫َ ٰ‬

‫اػك ِس ْ َْی ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫ـ‬ ‫ذ‬ ‫ت‬ ‫ػ‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ف‬ ‫اػس‬ ‫ہ‬‫)۔إن ِ ِ‬
‫ذ‬ ‫ـ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۵‬‬
‫ف‬
‫(‪)۱۴‬ی ہقنیااۺہی ُ َ ف‬
‫ۺپۺ ُڈ ِ ّئۺڑبیۺربؼۺراتفریۺےکۺاسھتۺدنمسرۺیکۺرہگاویئںۺںیمۺرفسۺرکیتۺےہۺ۔‬ ‫ہً‬
‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬
‫َسقْصا۔‬ ‫ْ‬
‫ـاؼ اػكح ِر ِ‬
‫ُ ْ‬
‫)۔إن ـ ِذ ِہ اػضوارۃ تد ِاطر ِِف اصؼ ِ‬ ‫(‪ِ ۱۶‬‬
‫التن ِرین (‪)۷۹‬‬
‫ےسۺاعملۺںیمۺرصتػۺرکےتۺںیہ۔‬ ‫ۺاایتخ َرۺ َ‬ ‫(‪)۱‬البہبشۺانایلےۺرکاؾۺاہللۺےکۺدےیۺوہےئ‬
‫اہلل ۔‬ ‫ر‬ ‫ؼ‬
‫ْ‬
‫َص ُط ْو َن ِف اػ َصاػـم بأ ْ‬ ‫(‪)۱‬۔إ َن َا ْوػ َف َاء اػْع َرام َق َت َ َ‬
‫ِ ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۲‬نایعقۺرسشکۺایشنیطۺامہِۺراضمؿۺںیمۺدیقۺرکدےیۺاجےتۺںیہۺ۔‬
‫َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ ُ َْ ُ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َ َ‬
‫اسْی اػـؼ ِـار ِدقن َیكدون ِِف ذؿ ِر رؼزان۔‬ ‫(‪ِ )۴‬۔إن اػذف ِ‬
‫(‪)۳‬ۺالبۺہبشۺھجمسۺدارۺولگۺےبۺاکرۺاکومںۺںیمۺاےنپۺاناقتۺاضعئۺںیہنۺرکےتۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ََ َ َ‬ ‫َ ْ َ َ َ‬
‫)۔إن اػ ُصظل َء َل َق ِزفْ ُص ْون ا ْوظات ُؿ ْم ِِف اػ َص َك ِث۔‬ ‫(‪۵‬‬
‫یِ ف‬
‫ۺزیتیۺےکۺاسھتۺرتیقۺرکۺرےہۺںیہ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪ )۴‬ہہقن ًیااۺاجہعمۺارشہیفۺےکۺامتؾۺےبعشۺڑبی‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُ َ َ َْ َ َ ْ َ َ َ َ َ ُ ُ ْ َ َ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫)۔إن ذصب اِل ِاؼص ِۃ األَش ِطف ِۃعػؿاػتتظدم ِبسص ٍۃ ص ِشفؼ ٍۃ۔‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫(‪)۵‬البہبشۺکینۺاملسمؿۺامنزنںۺیکۺاپدنبیۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ ُ ْ َْ َ َْ َ ُ َ ُ ْ َ َ‬
‫ات ۔‬ ‫ِ‬ ‫ػو‬ ‫اػر‬ ‫ل‬ ‫ص‬ ‫اْلْی ػفح ِاطشون‬ ‫)۔إن اػـؼد ِػ ِؼْی اػر ِ ِ‬ ‫(‪ِ ۷‬‬
‫(‪)۶‬چسۺچمۺہیۺااسذتہۺاےنپۺاشرگدنںۺوکۺاسہتسئۺانبےتۺںیہ۔‬
‫َ‬
‫(‪)۸‬۔إ َن ٰـ ُؤ ََل ِء األ َدا ِت َذ َۃ َػ ُف َث ِظ ُط ْو َن َت َل ِؼفْ َذ ُـم۔ْ‬
‫یِف‬
‫(‪ )۷‬ہہقن ًیااۺکینۺانالدںیۺاےنپۺامںۺابپۺیکۺرفامںۺربداریۺرکیتۺںیہ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ‬
‫اْل ْ َْی ػ ُف ِسفْ ُص ْون األ َب َو قْ ِن۔‬ ‫)۔إن األ ْوَلد اػر ِِ‬ ‫(‪ِ ۹‬‬
‫(‪)۸‬یتنحمۺہبلطۺنایعقۺرعتفیۺےکۺقحتسمۺوہےتۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ َ َ ْ ُ ْ َ ْ َ ََ َ ُ‬
‫)۔إن اػسلب اػـؼجت ِؿ ِدقن ػف ْدت ِحظون اػـؼدح ۔‬
‫ْ‬
‫(ۺ ِ‬
‫(‪)۹‬البۺہبشۺںیمۺیبملۺرقتریۺابٓاسینۺایدۺرکۺاتیلۺوہںۺ۔‬
‫َ‬ ‫ََ َْ ُ َ َ َ‬
‫اب اػس ِو قْ َل ِب ُد ُؿ ْوػ ٍۃ۔‬ ‫)۔إ ِ ِْن ألحطظ ِ‬
‫اْلس‬ ‫(ۻ ِ‬
‫(‪)۱۰‬نایعقۺرشفیۺزیمابؿۺاےنپۺامہمونںۺیکۺاخرطۺوتاعضۺرکاتۺےہۺ۔‬
‫ُ َٗ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ ْ‬
‫)۔إن اػ ُـؼ ِزفْ َػ اػع ِر قْ َم ػ ُف ِزفْ ُػ ز ُف ْوطۃ۔‬ ‫(‪ ۱۲‬ف ِ‬
‫(‪)۱۱‬ی ہہقن ًیااۺےچسۺاملسمؿۺرلوؽۺرکمیۺﷺ ےسۺیچسۺتبحمۺرےتھکۺںیہ۔‬
‫ً‬ ‫ً‬ ‫َ ُ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔إن اػـ ُْؼ ْد ِػ ِؼ ْ َْی اػر ِاد ِظ ْ َْی ػ ُف ِحك ْون اػؽ ِ َب ﷺ ُحكا َر ِادظا۔‬ ‫(‪ِ ۱۱‬‬
‫ںۺرپۺہمغنۺیجنسۺۺرکیتۺےہۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۲‬البۺہبشۺةلبۺےبملۺدروتخںۺیکۺاشوخ‬
‫َ َْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ َ ْ‬ ‫َ ْ‬
‫)۔إن اػ ِصؽْ َد ِػفْ َب ػ ُفض ِرد ص ٰل أض َر ِان األذ َج ِار اػس ِو قػ ِۃ۔‬ ‫(‪ِ ۱۴‬‬
‫التن ِرین(ۺ‪)۸‬‬
‫َ َ َ َ‬
‫(أ ْن‪،‬ػ ْن‪،‬ع ْي ِ‪،‬إذ ْن ۺاکۺاامعتسؽ)‬
‫ُ‬ ‫َ ُْ َ ُ َ‬
‫ْلداد ػ ْن َق ُد ْودوا ۔‬ ‫(‪)۱‬ا‬
‫(‪)۱‬احدسۺرہۺزگۺرسدارۺںیہنۺںینبۺےگ۔‬
‫(‪)َ ۴‬ػ ْن َا َتك َع َدكفْ َل ْ َ‬
‫اِل ِاـ ِػ ْ َْی ۔‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۲‬۔ںیمۺرہزگۺاجولہںۺیکۺراہۺاایتخرۺںیہنۺرکنںۺاگ۔‬
‫َ ْ َْ َ ُ َ ْ َ‬
‫ِض اہلل ص ِن اػع ِاط ِر قْ َن ۔‬ ‫(‪)۵‬ػن قر‬
‫(‪)۳‬۔اہللۺاعتیلۺاکرفنںۺےسۺرہزگۺرایضۺںیہنۺوہاگ۔‬
‫َ ْ ْ َ ُ َ ْ َ َ ُ َ َ َ َ ْ َ َ َ َ َ ْٗ‬
‫(‪)۶‬اػ ِضفكۃ أن تذعر أخاؽ ِؼن ورا ِف ٖہ ِِبا قعرہ ۔‬
‫ےہۺہکۺ َمتۺاےنپۺاھبیئۺ َیکۺاسۺےکۺھٹیپۺےھچیپۺایسیۺابںیتۺرکنۺوجۺاےسۺربیۺںیگل۔‬ ‫تبیغۺ ُہیۺ ُ َ‬ ‫(‪)۴‬۔‬
‫ٗ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫(‪َ )۷‬قتؼن عل أ ٍب أن ق ْدت ِظ ْفم أبؽاءوہ ۔‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۵‬ۺ َ۔ۺرہۺابپۺاےنپۺڑلوکںۺیکۺاثتبۺدقیمۺیکۺادیمۺرکاتےہ۔ۺ‬
‫َ َ َُ‬ ‫َْ ُ‬
‫اػذ ْص َر ع ْي تؽْ ُؼ َو ػضِت۔‬ ‫(‪)۸‬أحطظ ِ‬
‫(‪)۶‬۔ںیمۺرعشۺایدۺرکاتۺوہںۺاتہکۺریمیۺزابؿۺرفنغۺاپےئ۔‬
‫َ َ َ َُ‬ ‫َ ْ َ‬
‫)ح ِاطظ ص ٰل َؼ َو ِاصفْ ِدؽ ع ْي َل تل َم ۔‬ ‫(‪۹‬‬
‫(‪)۷‬۔اےنپ َۺندعنںۺیکۺاپدنبیۺرکۺاتہکۺےھجتۺالمتمۺہنۺیکۺاجےئ۔‬
‫اْلج َواػ ُص ْؼ َر ِۃ َؼ ًصا ۔‬
‫ْ‬ ‫(ۺ ُ)ُیْع ُن أ ْن َُتْر َم ب ْ َ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬۔وتۺجحۺانرۺرمعہۺاکۺاکیۺاسھتۺارحاؾۺابدنھۺاتکسۺےہ۔‬
‫َ َ َ ُ َ ُ ْ ُ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ُْ‬
‫(ۻ)تصػؼوا ع ْي ت ِطفدوا وسؽعم وُت ِدؼوا ِدقؽعم ۔‬
‫(‪)۹‬۔متۺملعۺاحلص َۺرکنۺاتہکۺاےنپۺکلمۺوکۺافدئہۺاچنہپؤۺانرۺاےنپۺدنیۺیکۺدختمۺرکن۔‬
‫َ ُ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ‬ ‫َ‬
‫م‪:‬دأ ْص َتاد اػت ْك ِع ْ َْی ِإ َیل اػؽ ْو ِم ۔ِمؼود ِ‪:‬إذ ْن َق ِرح َب َدؽؽ۔‬ ‫)عر قْ َ‬
‫(‪ِ ۱۲‬‬
‫(‪) ۱۰‬۔رکمی(ےنۺاہک)‪:‬ۺرقنعبی ۺںیمۺحبصۺاےنھٹ ۺیکۺاعدت ۺانبولںۺاگۺ۔ومحمد(ےن ۺاہک)‪:‬ۺبت ۺوتۺریتاۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٌ‬ ‫َ‬ ‫دبؿۺکیھٹۺرےہ َ ْۺاگ۔ ُ‬
‫ٗ‬
‫َصہ ۔‬ ‫(‪)َ ۱۱‬رحفم‪:‬قظ َرأ د ِص ْفد ِِف اػز ْو ِء اػز ِصفْ ِػ۔أمحد‪:‬إذن‪:‬قزصػ ب ُ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔رمیح(ےن ۺاہک)‪:‬دیعس ۺدیمیھ ۺرنینش ۺںیم ۺ ۺزپاتھ ۺےہ ۺ۔ادمح(ےن ۺاہک)‪ :‬ۺبت ۺوت ۺاس ۺیک ۺرظنۺ‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ۺیگ۔ ُ َ‬ ‫زمکنرۺوہاجےئ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اػؽ َد ِاء وػ ْو ح َر ْرت ْم ۔‬ ‫َ‬
‫ْی‬ ‫)و َػ ْن ت ْدتسفْصوا أن ت ْصدػوا ب ْ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫(‪َ ۱۴‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔انرۺمتۺےس َۺرہزگۺہنۺوہےکسۺاگۺہکۺوعروتںۺوکۺرباربۺروھکۺاچےہۺ ینتۺیہۺرحصۺرکن۔‬
‫َ ُ َ َ ُ َ‬ ‫دت َِبِْث بص َؽ َ‬ ‫َْ ُ‬
‫۔ِمؼد‪:‬إذ ْن َقطوز ِبْثؽ۔‬ ‫ِ‬ ‫ۃ‬‫ٍ‬ ‫اق‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪)۱۵‬۔دصفد‪:‬أصد‬
‫(‪)۱۳‬۔دیعس(ےن ۺاہک)‪ :‬ۺںیم ۺےن ۺوتہج ۺےس ۺاینپ ۺقیقحت ۺیک ۺایتری ۺیک ۺےہ۔دمحم(ےن ۺاہک)‪:‬بت ۺوتۺ‬
‫ُ‬ ‫ۺاکایمبۺوہیگۺ۔ۺ‬ ‫َ‬ ‫ریتیۺقیقحت‬
‫َ‬
‫)َی ُب أن تط ِع َر ِف اػ َص َؼل ظ ْك َل ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫اػش ْوع ِطفْ ٖہ ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫ِ‬
‫ںیہمتۺاکؾۺںیمۺوغرنۺرکفۺرکانۺرضنریۺےہ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔اکؾۺرشنعۺرکےنۺےسۺےلہپۺ‬
‫َ َ َْ ٓ ٰ َ ُ ْ ُ َ َ ُ ْ َ‬ ‫ً‬ ‫َ ْ َ ْ َ ْ َ َْ ْ ُ َ ْ َ ُ ْ َ َْ‬
‫(‪)۱۷‬ػن قدتؽ ِعػ اْل ِدفح أن قعون صكدا ِ ِہلل وَل اْلػ ِـعۃ اْلظر بون‬
‫۔[اػؽداء‪]۱۹۴:‬‬
‫(‪)۱۵‬۔رہزگۺحیسمۺاہللۺاکۺدنبہۺےننبۺےسۺرفنتۺںیہنۺرکاتۺانرۺہنۺرقمبۺرفےتش۔‬
‫َ‬
‫ْ ُ ُ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ُ َ ُ َ َ َْ ْ ُ ْ ُ َ ُ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َ‬
‫ات اْلروء ِۃ أن قعرم اػزفػ‪،‬و قضاث اْلػؿوػ‪ ،‬و قران‬ ‫( ْ‪)ِ ۱۸‬ؼ ْن أؼار ِ‬
‫ُ‬
‫اػ ِص ْرض ۔‬
‫(‪) ۱۶‬۔اکلمۺااسن تیۺیکۺاشنوینںۺںیمۺےسۺہیۺےہۺہکۺۺامہمؿۺیکۺمیظعتۺیکۺاجےئۺ‪،‬ولظمؾۺیکۺدمدۺیکۺ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫اجےئۺۺان َرۺزعتۺَ َیک َۺافحتظۺیک ْ ُۺاج ُ َےئ َۺ۔ ْ ُ ْ َ َ ْ َ َ ُ َ ُ ْ َ َ ُ‬
‫ات اػطتو ِۃ أن َتطظ اػع َراؼۃ ‪،‬و قدطع اػشػم ‪،‬و قؤ َب‬ ‫( َ‪)۱۹‬و ِؼ ْن صلؼ ِ‬
‫اػزفْ ُم ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔اخسنت ۺیک ۺاشنوینں ۺںیم ۺےس ۺہی ۺےہ ۺہک ۺزعت ۺیک ۺافحتظ ۺیک ۺاجےئ ۺ‪،‬ملظ ۺوک ۺمتخ ۺایک ۺاجےئۺ‬
‫انرۺملظۺوکۺوبقؽۺہنۺایکاجےئۺ۔‬
‫ْس ٗہ َوأنْ‬ ‫(ۺ‪)۱‬إ َن ؼ ْن َحؼ اػْ َو َػد َص َل َواػدہ َأ ْن ُق َصػ َؼ ٗہ اػْع َت َاب َۃ َو َأ ْن َُیْد َن ا ْ َ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِِٖ‬ ‫ِ‬ ‫ِٗ َ ِ َ َ ِ‬
‫ُق َز ِو َجہ ِإذا َبػغ ۔[رواہ ابن اػؽجار]‬
‫(‪) ۱۸‬۔ےب ۺکش ۺڑلےک ۺاک ۺقح ۺاس ۺےک ۺنادل ۺرپ ۺہی ۺےہ ۺہک ۺاےس ۺانھکل ۺاھکسےئ ۺ‪،‬اس ۺاک ۺااھچ ۺانؾۺ‬
‫رےھکۺبجۺنہۺابغلۺوہاج َےئۺوتۺاسۺیکۺاشدیۺرکےۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ‬
‫اػد َؽۃ أ ْن َخیْ ُر َج َ‬
‫اػر ُج ُل َؼ َع َزفْ ِطہ إ ٰ‬
‫اب اػد ِار۔‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫یل‬ ‫ِٖ‬ ‫ِ‬ ‫(ۻ‪)ِ ۱‬إن ِؼن‬
‫(‪)۱۹‬۔ےب ۺکش ۺتنس ۺرطہقی ۺہی ۺےہ ۺہک ۺٓادیم ۺاےنپ ۺامہمؿ ۺےک ۺاسھت ۺرھگ ۺےک ۺدرنازے ۺکتۺ‬
‫اجےئۺ۔ۺ‬
‫َ ْ َ ْ َ َ َ ُ ُ ْ َ ٰ َ َْ َ ُ ْ َ َ َ ٗ َ ٰ ُ ْ ْ ٰ ْ‬
‫(‪)َ ۴۲‬ألن ََی ِػ َس أحدعم صل ْجر ٍۃ و َت ِرؼ ِثفابہ حّت تط ِِض ِإیل ِجػ ِد ٖہ‬
‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫‪،‬خ ْ ٌ ٗ‬
‫ْی ػہ ِؼ ْن أن َیْ ِػ َس ص ٰل ظ ْ ٍِب۔[رواہ أمحد]‬
‫(‪)۲۰‬۔متۺںیمۺےسۺوکیئۺااگنرےۺرپۺےھٹیبۺانرۺ(ااگنرہ)اسۺےکۺڑپکنںۺوکۺلالرکۺاسۺیکۺاھکؽۺکتۺ‬
‫چنہپۺاجےئوتۺ(ہیۺزیچ)اسۺےکۺےیلۺربقۺرپۺےنھٹیبۺےسۺرتہبۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۸۱‬‬
‫(‪)۱‬دبۺوخاہۺرہۺزگۺاکایمبۺہنۺوہاگۺ۔‬
‫َ َْ ُ َ ُ َ‬
‫ْل ِادد ػ ْن َقط ْوز۔‬ ‫(‪)۱‬۔ا‬
‫(‪)۲‬میلعتۺاکۺدصقمۺہیۺےہۺہکۺہبلطۺوخشۺاالخؼۺںینبۺ۔‬
‫َ ْ ُ َ ْ ْ َ ْ َ َ َ َ َ ُ َ ُ ُ ُ َ َْ‬
‫(‪)۴‬۔ـدػ اػتص ِػف ِم أن قتخػؼ اػسلب ُِبػ ٍؼ ع ِرُی ٍۃ۔‬
‫)رمداؿۺقحۺابلطۺےکۺٓاےگۺرہۺزگۺںیہنۺںیکھجۺےگۺ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪۳‬‬
‫َ ْ َ ْ َ َ َ ُ ْ َ َْ‬
‫اس ِل۔‬ ‫(‪)۵‬۔ػن قؽظاد ِرجال اْل ِؼ ِػػك ِ‬
‫(‪)۴‬رجنۺنمغۺوفتۺدشہۺیشۺوکۺرہۺزگۺناسپۺہنۺالےئۺاگۺ۔‬
‫َ ْ َ ُ َ ْ َ ُ َ ُْ ُ َْ‬
‫اْل ْزن اػطا ِف َت۔‬ ‫(‪)۶‬۔ػن قرد اػؿم و‬
‫(‪)۵‬ادیمۺیکۺاجیتۺےہۺہکۺاسۺاسؽۺلصفۺزایدہۺایھچۺوہیگۺ۔‬
‫َ ٰ َ ْ َ ْ ُ َ َْ ْ ُ ْ ُ َ ُ ٰ َ َْ‬
‫اػزر ِاصي ِبؿذااػص ِام۔‬ ‫(‪)۷‬۔صس أن َتدن اْلحرول ِ‬
‫(‪)۶‬ہیۺالمزنیۺدلجیۺرکۺرےہۺںیہۺاتہکۺنتقۺرپۺاےنپۺاکراخےنۺ ںیچنہۺ۔‬
‫ُ َ ُ ٰ ُ َ ْ ُ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ َْ ْ‬
‫(‪)۸‬۔قص ِجل ـؤَل ِء اػـؼو ِشطون عي ق ِرػوا ِإیل ؼرؽ ِص ِؿم صل اػوظ ِت۔‬
‫(‪)۷‬ادیمۺےہۺ َہکۺوھتڑیۺدریۺدعبۺزنرۺدارۺابرشۺوہیگۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َْ‬
‫جی أ ْن َق ْ ِّنل اػ َـؼس ُر اػض ِز قْ ُر َب ْص َد ظ ِػفْ ٍل۔‬ ‫(‪ُ ۹‬‬
‫)۔ق ْر ٰ‬
‫(‪)۸‬مہۺاسۺےیلۺمیلعتۺاحلصۺرکۺرےہۺںیہۺاتہکۺدنیۺیکۺدختمۺرکںیۺ۔‬
‫اػدقْ َن ۔‬ ‫َْ ُ ُ َ ْ َْ َ َ ْ َ‬
‫(ۺ)۔َنرل ص َل اػ ِصػم ع ْي َن ِدم ِ‬
‫(‪)۹‬دصرۺادملرنیسۺاص بۺاچےتہۺںیہۺہکۺاسالہنۺااحتمؿۺںیمۺاکایمبۺوہےنۺناےلۺہبلطۺےکۺ‬
‫َ‬ ‫درایمؿۺااعنامتۺمیسقتۺےیکۺاجںیئۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ ُْ َ ُ َ َ‬
‫ففس األ َدا ِتذ ِۃ أن ق َوزع اِل َوا ِف ُز َب ْْی اػسل ِب اػؽ ِاج ِح ْْی ِِف‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫(ۻ) ۔ق ِر قد ر‬
‫َ‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان اػد َؽ ِو ِي۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬ےھجمۺۺاسۺابتۺےسۺوخیشۺوہیتۺےہۺہکۺہبلطۺریغبۺرگناینۺےکۺاےنپۺاابسؼۺایدۺرکںی۔‬
‫ُ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ ُ َ َ َ َ ُ َ‬
‫س ِ ْن أ ْن َیْطظ اػسل ُب د ُر ْو َد ُؿ ْم ِبد ْو ِن أ ْن ُق َر ِاظ ُكوا۔‬ ‫(‪)۱۲‬۔ق ُ‬
‫(‪)۱۱‬ہی ۺڈراویئر ۺربؼ ۺراتفری ۺےس ۺاگڑی ۺ ۺالچراہ ۺےہ ۺاتہک ۺرقمرہ ۺنتق ۺرپ ۺ لزؽ ۺ دوصد ۺرپ ۺچنہپۺ‬
‫اجےئۺ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َُ ْ ُ ٰ َ ُ ََ َ ُ ْ ً‬ ‫َ‬
‫سصا ع ْي َق ِر َل ِإ َیل اػض َاق ِۃ اػ َـؼظ ُر ْو َد ِۃ‬ ‫ؼ ـ َذااػدا ِفؼ اػصر بۃ ؼ ِ‬ ‫(‪)۱۱‬۔قدو‬
‫َ َ ْ َ ْ ُ َْ‬
‫صل اػوظ ِت اْلحد ِد۔‬
‫(‪) ۱۲‬مت ۺرپ ۺنابج ۺےہ ۺہک ۺاےنپ ۺاکؾ ۺںیم ۺیگشیمہ ۺربوت ۺاتہک ۺمت ۺاےنپ ۺدصقم ۺکت ۺٓااسین ۺےک ۺاسھتۺ‬
‫وچنہپ۔‬
‫َ َ ْ َ َ ْ َُ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ ُ ُ َْ‬
‫(‪)۱۴‬۔ صػفؽ أن تو ِاشب صل صؼ ِػؽ ع ْي ت ِرل ِإیل ضاق ِتؽ ِبدؿوػ ٍۃ۔‬
‫(‪)۱۳‬متۺولگۺحبصۺلوریےۺاےنھٹۺےکۺاعدیۺونبۺاتہکۺاےنپۺاکومںۺںیمۺتسچ َۺروہ۔‬
‫ُْ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ ُ َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ ً‬ ‫َ َ ُ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔ت َصود ْوا ا َِل ْد ِتفْظاظ ُبع َرۃ ِِف اػر َكاح ع ْي ت َؽذس ْوا ِ ِْف أذضا ِػعم۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬اہللۺاعتیلۺایقتمۺےکۺدؿۺافکرنۺرشمنیکۺےسۺرہۺزگۺرایضۺہنۺوہاگ۔‬
‫َ ْ َ ْ َ ُ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ َُ َ ْ ُ ْ‬
‫ش ِع ْ َْی‬ ‫(‪)۱۶‬۔ػن قرض اہلل قوم اػ ِظفاؼ ِۃ ص ِن اػعط ِار واػـؼ ِ‬
‫التن ِرین(‪)۸۲‬‬
‫(اضمرعۺےکۺاسھتۺ’’ ْ‬
‫أن‘‘ّدقمرہۺاکۺاامعتسؽ)‬
‫ۺولمجںۺاکاردنۺرتہمج۔‬ ‫َ ْرع ُیب ُْ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫َسصت ِألد ِرؽ اػ ِظس َار۔‬ ‫(‪)۱‬أ ْ َ‬
‫(‪)۱‬۔ۺ َںیمۺےن ُۺدلجیۺیکۺاتہکۺرٹنیۺاڑکۺولںۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪َ)۴‬ل ْأع ْن ِأل ْخ ِػ َػ اػ َو ْص َد ۔‬
‫(‪)۲‬۔ںیمۺاضیۺںیہنۺہکۺندعہۺالخیفۺرکنں۔‬
‫َ‬
‫َص َؼ َع زفْ ِط ٖہ ۔‬‫(‪ََ )۵‬ل ْ َق ُعن اػْ َعر قْ ُم ِػ ُف َظ ِ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ےنپۺامہمؿۺیکۺاخرطۺداریۺںیمۺوکاتیہۺرکے۔‬ ‫(‪)۳‬۔یخسۺٓادیمۺاضیۺںیہنۺوہاتۺہکۺا‬
‫ََُ َ‬ ‫ْ‬ ‫(‪)َ ۶‬ؼا َظ َ ْ‬
‫َص ُت ِِف اػ َو ِاج ِب طأصاظب ۔‬
‫َ‬
‫)۔ںیمۺےنۺڈوییٹۺںیمۺوکاتیہۺںیہنۺیکۺہکۺےھجمۺ ااۺدیۺاجےئ۔‬ ‫(‪۴‬‬

‫َُْ ُ ٰ َ َ َ ُ َ َْ َ‬
‫(‪)۷‬أَت ِدن ِإیل ج ِارؽ و ق ِِسء ِإػفؽ ۔‬
‫ےکۺاسھتۺااھچیئۺرکےتۺوہۺانرۺنہۺاہمترےۺاسھتۺربایئۺرکاتۺےہ۔‬ ‫(‪)۵‬۔ایکۺمتۺاےنپۺزپن۔یۺ‬
‫ُ‬ ‫َ َ َْ ُ َ َ َ َ َ ُ َ‬
‫(‪َ)۸‬ل تضت ِركوا حؼ أح ٍد طتلؼوا ۔‬
‫(‪)۶‬۔یسکۺےکۺقحۺوکۺبصغۺتمۺرکنۺہکۺںیہمتۺالمتمۺیکۺاجےئ۔‬
‫ُْ َ َ‬ ‫ْ‬
‫(‪)ِ ۹‬اض َت ِؽ ُؼوا اػط ْر َرۃ ط َتؽْ َج ُحوا ۔‬
‫(‪)۷‬۔رفتصۺ َوکۺتمینغۺوھجمسۺہکۺمتۺاکایمبۺوہاجؤۺےگ۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(ۺ)ز ِؽ ص ْن أ ْؼ َوا ِػؽ َح ّٰت ُق َك ِارؽ ػؽ ِطفْ َؿا ۔‬
‫(‪)۸‬۔اےنپۺامؽۺیکۺزاکۃۺدنۺاتہکۺاہللۺاعتٰیلۺاہمترےۺےیلۺاسۺںیمۺربتکۺدےۺ۔‬
‫َ َ َ َْ‬ ‫َ ُ ْ‬
‫(ۻ)َل ْ َقع ِن اْل ُ ْج َت َؼ ُع ِػ ُفظد َم ِبض ْ ِْی ُت ِسفْ ٍط ۔‬
‫)۔اعمرشہۺوکۺالپگننۺےکۺریغبۺرتیقۺںیہنۺدیۺاجۺیتکسۺۺ۔‬ ‫(‪۹‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ُ ْ ُْ ُ َ َ ُ ْ َ َ َ‬
‫اس و ِرِض اػر ِب ۔‬ ‫(‪َ)۱۲‬تػوا ِِبد ِن اْلػ ِؼ ِػتؽاػوا ِإصجاب اػؽ ِ‬
‫ۺاالخؼۺےسۺوخدۺوکۺزمنیۺرکناتہکۺںیہمتۺولوگںۺانرۺاہللۺاعتٰیلۺیکۺوخونشدیۺاحلصۺوہ۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۱۰‬۔اےھچ‬
‫ي۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫اِل ط َف ْدَتقْ َح طؤ ِاد ْ‬‫َ‬ ‫َ‬ ‫(‪)َ ۱۱‬ػ َص ْل أ َح ِظ ُؼ ا َؼ ِ ْ‬
‫ٓ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔ادیمۺےہۺہکۺریمیۺٓارزنںیئۺوپریۺوہاجںیئۺوتۺریماۺدؽۺٓاراؾۺاپاجےئۺاگ۔‬
‫ُ َْ‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫)و َؼا عان اہلل ِػ ُف َص ِذ َبؿ ْم َواؽ َت ِطفْ ِؿ ْم ۔[األؽطال‪)۵۵:‬‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫(‪)۱۲‬۔انرۺاہللۺیکۺہیۺاشؿۺںیہنۺہکۺاںیھنۺذعابۺدےۺہکبجۺٓاپۺاؿۺںیمۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ُ َ ْ‬
‫ؤؼ ِؽ ْ َْی ص ٰل َؼا اؽْ ُت ْم صػفْ ِہ َح ّٰت ُِی ْ َْی اْل ِكفْث ِؼ َن‬ ‫( َ‪)۱۵‬ؼا عان اہلل ِػ َفذ َر اْل ُ ِ‬
‫ٓ‬
‫اػس ِف ِب۔[ال صؼران‪:‬ۻ‪]۱۹‬‬
‫(‪)۱۳‬۔انر ۺاہلل ۺیک ۺہی ۺاشؿ ۺںیہن ۺہک ۺومونمں ۺوک ۺا۔ی ۺرطح ۺوھچڑ ۺدے ۺسج ۺرپ ۺمت ۺوہ ۺرگم ۺاپک ۺوکۺ‬
‫اناپکۺےسۺاتممزۺرکدے۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫)و َؼا عان اہلل ِػ ُف ْس ِػ َصع ْم ص َل اػضفْ ِب َوػ ِع َن اہلل َیْ َت ِ ْب ِؼ ْن ُر ُد ِػ ٖہ َؼ ْن‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫َ َ ُ ٓ‬
‫قذاء ۔[ال صؼران‪:‬ۻ‪]۱۹‬‬
‫(‪)۱۴‬۔انر ۺاہلل ۺیک ۺہی ۺاشؿ ۺںیہن ۺہک ۺبیغ ۺرپ ۺمت ۺوک ۺٓااگہ ۺرکے ۺو نک ۺاہلل ۺاعتٰیل ۺاےنپ ۺرلوولں ۺںیمۺ‬
‫ےسۺےسجۺاچےہۺنچۺاتیلۺےہ۔‬
‫َ ٰ ُ ُْ َُ َ ُ ْ َ ُ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ ُ‬
‫(‪)َ ۱۷‬ؼا ُق ِر قْد اہلل ِػ َف ْج َصل صػفْع ْم ِؼ ْن حرج وػ ِعن ق ِر قد ِػفس ِؿرعم و ِػف ِتم‬
‫ٍ‬ ‫َٗ َ َ ُ‬
‫ِؽ ْص َؼتہ صػفْع ْم ۔[اْلافدۃ‪]۸:‬‬
‫(‪)۱۵‬۔اہلل ۺاعتٰیل ۺںیہن ۺاچاتہ ۺہک ۺمتۺرپ ۺوکیئ ۺ یگن ۺرےھک ۺاہں ۺہی ۺاچاتہ ۺےہۺہک ۺںیہمتۺوخب ۺرھتساۺ‬
‫رکدےۺانرۺاینپۺتمعنۺمتۺرپۺوپریۺرکدے۔‬
‫َ ُ ُ ََ ُ ُ ْ َ ٰ ُ ُ َ ْ َ ُ ُ َْ‬
‫َیب ِػؽط ِد ٖہ ۔[رواہ اػكخاری]‬ ‫ؤؼن أحدعم حّت َِیب ِأل ِخف ٖہ ؼا ِ‬ ‫(‪)۱۸‬۔َل ق ِ‬
‫(‪) ۱۶‬۔متۺںیمۺےسۺوکیئۺ(اکلم)ومنمۺںیہنۺوہاتکسۺاہیںۺکتۺہکۺاےنپۺاھبیئۺےکۺےیلۺنیہۺدنسپۺ‬
‫رکےۺوجۺاےنپۺےیلۺدنسپۺرکاتۺےہ۔‬
‫ٗ‬ ‫َ َْ َ َ ْ َ ْ ُ َ َ ُ ُ َ ْ َ َ ْ َ ُ َ َ َ ْ َ ًْ َ َ َ ُ َ‬
‫(‪)ِ ۱۹‬ؼن اِلط ِاء أن قدخل اػرجل ؼ ِّنل أ ِخف ٖہ طفظ ِدم ِإػف ِہ ذفـا طل قأعػہ ۔‬
‫(‪) ۱۷‬۔ہیۺدبۺیقلخۺےہۺہکۺٓادیمۺاےنپۺاھبیئۺےکۺرھگۺاجےئۺنہۺاےسۺوکیئۺزیچۺشیپۺرکےۺانرۺنہۺاےسۺ‬
‫ہنۺاھکےئۺ۔‬
‫َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ْ َ َ ٗ ُ َ َ َْ َ َ‬ ‫َ ُْ‬
‫(ۺ‪َ)۱‬ل تش ِؿ ِراػذَمتۃ ِأل ِخفؽ طْیمحہ اہلل و قكت ِػفؽ۔[رواہ اػَتؼذي]‬
‫(‪)۱۸‬۔اےنپۺاھبیئۺیکۺتبیصمۺرپۺوخیشۺاظرہۺتمۺرکہکۺاہللۺاعتٰیلۺاسۺرپۺرمحۺرفامےئۺاگۺانرۺےھجتۺ‬
‫ََ ُ ُ َ َ ُ َ َ‬ ‫ٓازامےئۺاگ۔‬
‫َ ََ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ٰ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫اس‬‫ِ‬ ‫اػؽ‬ ‫و‬ ‫ہ‬ ‫د‬
‫ِٖ‬ ‫ػ‬‫و‬ ‫و‬ ‫ہ‬ ‫د‬‫ػ‬
‫ِِٖ‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ن‬ ‫ؼ‬ ‫ہ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ف‬‫ػ‬ ‫إ‬ ‫ب‬ ‫ح‬ ‫أ‬ ‫ن‬‫و‬ ‫ع‬‫أ‬ ‫ّت‬ ‫ح‬ ‫م‬ ‫ع‬ ‫د‬‫ح‬ ‫أ‬ ‫ن‬ ‫ؤؼ‬
‫ِ‬ ‫ق‬ ‫َل‬ ‫َ(ۻ‪)۱‬‬
‫أْج ِص ْْی ۔[رواہ اػذفخان صن أؽس]‬
‫َْ َ‬
‫(‪)۱۹‬۔مت ۺںیم ۺےس ۺوکیئ ۺومنم ۺںیہن ۺوہاتکس ۺاہیں ۺکت ۺہک ۺںیم ۺاس ۺےک ۺزندکی ۺاس ۺےکۺ‬
‫ابپ‪،‬ڑلےکۺانرۺامتؾۺولوگںۺےسۺزایدہۺوبحمبۺہنۺوہۺاجؤں۔‬
‫ٗ‬ ‫َ َُ َ َ َ َ َ َُ ْ ٗ َ َ َ ْٗ َ ْ ً َ ُ ْ َ‬
‫(‪َ)۴۲‬ل َت ِارأخاؽ وَل َت ِازحہ وَل ت ِصدہ ؼو ِصدا طتخ ِػطہ ۔[رواہ اػَتؼذی]‬
‫(‪)۲۰‬۔اےنپۺاھبیئۺےسۺڑگھجاۺتمۺرک‪،‬اسۺےسۺذماؼۺتمۺرکانرۺاس ۺےسۺوکیئۺاضیۺندعہۺتمۺ‬
‫رکۺہکۺرھپۺوتۺندعہۺالخیفۺرکے۔‬
‫التن ِرین(‪)۸۳‬‬
‫(‪)۱‬وتۺالفحۺںیہنۺاپےئۺاگۺاہیںۺکتۺہکۺاےنپۺربۺیکۺوخونشدیۺاحلصۺرکےۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ ُْ‬
‫(‪)۱‬۔َل تط ِػ ُح َح ّٰت ت َؽال ِر ْز َوان َر ِبؽ۔‬
‫ںۺوک َۺاصػۺرکاتۺوہںۺاتہکۺاؿۺںیمۺھچکۺابیقۺہنۺۺرےہۺ۔‬ ‫َ‬ ‫ےسۺےلہپۺداوتن‬ ‫َ‬ ‫ںیمۺلوےنۺ‬ ‫َ‬ ‫(‪) ۲‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۴‬۔أؽ ِشػ األ ْدؽان ظ ْكل أن أؽ ْو َم ع ْي َل َق ْكؼ ذ ٌ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫َئ ِط ْفؿا ۔‬
‫(‪)۳‬ہیۺزمدنرۺاکؾۺںیمۺدلجیۺہنۺرکںیۺاہیںۺکتۺہکۺاکؾۺمتخۺرکںیلۺ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ َ ُ َ ْ َ‬ ‫ٰ َُ‬ ‫َ‬
‫اػصؼـال ِِف اذضا ِػ ِؿ ْم َح ّٰت ُقع ِؼػوـا۔‬ ‫(‪)۵‬۔َل ُق َص ِج ُل ـؤَل ِء‬
‫(‪)۴‬اش دۺابزارۺاجاتۺےہۺاتہکۺٓاولۺ‪،‬ڈنھبیۺ‪،‬نگیبۺانرۺرگؾۺاسمہلۺرخدیے۔‬
‫َ َ َ َ َْ َ‬ ‫َْ‬ ‫َ َ َْ‬ ‫ُ‬ ‫َ ٌ َ َْ‬
‫اس َس ‪،‬اػؽ ِاؼفۃ ‪،‬اػك ِاذَنان‬ ‫(‪)۶‬۔ذ ِاـد قذـ ُب ِإ َیل اػد ْو ِؼ ع ْي قذ َِت َي اػ َكس ِ‬
‫َ‬
‫َواػت َو ِاب َل۔‬
‫ںیہنۺہکۺنہۺالبۺذعرۺراضمؿۺاابملرکۺےکۺرنزےۺوھچڑے۔‬ ‫(‪)۵‬یسکۺومنمۺیکۺہیۺاشؿۺ‬
‫َ َ َ َ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ ُْ َ َ َ َ ْ َ َ ُ ْ ُ ْ‬
‫(‪)۷‬۔وؼا عان اػـؼو ِؼن أن قَتؽ ِرفام رؼزان ِبدو ِن صذ ٍر۔‬
‫(‪)۶‬داینۺںیمۺانمۺنوکسؿۺاقمئۺہنۺوہاگۺبجۺکتۺہکۺنہۺاالسیمۺامیلعتتۺرپۺلمعۺریپاۺہنۺوہ۔‬
‫ْ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪)۸‬۔َل َقظ ْو ُم اػدل ُم ِِف اػدؽْ َفا َح ّٰت ت ْص َؼ َل ِباػت ْص ِػفْ ََم ِت ا ِْل ْدل ِؼف ِۃ ۔‬
‫(‪)۷‬اہمترےۺےیلۺہیۺز َةیۺںیہنۺہکۺمتۺالبۺرضنرتۺاےنپۺالمزنیۺرپۺیتخسۺرکن۔‬
‫اج ٍۃ۔‬ ‫)۔َل َق ْؽ َكض ْي َػ َؽ أ ْن ُت َذد َد َص ٰل ُص َؼـاػ َؽ ب َض ْْی َح َ‬ ‫َ‬
‫(‪۹‬‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬یسکۺٓادیمۺیکۺرہۺزگۺرعت ًفیۺہنۺرکنۺبجۺکتۺاےسۺٓازامہنۺولۺ۔‬
‫َْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(ۺ)۔َل َتْ َؼ َدن ِا ْؼ َرأ َح ّٰت ُت َت ِ َِب ٗہ ۔‬
‫ےۺاسھتۺدبۺولسیکۺرکنں۔‬ ‫(‪)۹‬ھجمۺےسۺدبۺولسیکۺہنۺرکنۺہکۺںیمۺاہمتر‬
‫َ‬ ‫َ ُ َ ْ َ َ َ َ ً َ َ ً َ ُ َ َ ْ َ َْ‬
‫ِن ؼصاؼػۃ د ِفـۃ طأص ِاؼل ِؼؽؽ ِؼثػؿا۔‬ ‫(ۻ)۔َل تص ِاؼل ِؼ ِ ْ‬
‫(‪)۱۰‬ایکۺ َوتۺلکۺامہرےۺاپسۺ ُںیہنۺٓاےئۺاگۺہکۺںیمۺریتیۺاخرطۺوتاعضۺرکنںۺ۔‬
‫َ َ َ َ َ َ َ‬
‫(‪)۱۲‬۔أَل ِتفْـ َؽا ض ًدا طأ ِزفْطؽ ۔‬
‫(‪)۱۱‬اہللۺاعتیلۺےنۺنجۺناسنۺوکۺا۔یۺےیلۺدیپ َاۺایکۺےہۺہکۺنہۺاسۺیکۺسابدتۺرکںیۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ ََ َ ُ ْ‬
‫اِل َن َ‬
‫اْلؽْ َس ِإَل ِػ َف ْص ُكد ْو ٗہ۔‬
‫ِ‬ ‫و‬ ‫(‪)۱۱‬۔ؼا خػؼ اہلل ِ‬
‫(‪)۱۲‬امہرےۺکلمۺیکۺوفجۺدونمشںۺرپۺہلمح َۺرکیتۺرےہۺیگۺرگمۺہیۺہکۺنہۺاپسپۺوہۺاجںیئۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ َ‬
‫)۔ق ْؿ ُج ُم َج ْفش َوس ِؽ َؽا ص َل األ ْص َد ِاء َح ّٰت ُق َد ِب ُروا ا ْد َب َارـ ْم ۔‬ ‫(‪َ ۱۴‬‬
‫(‪)۱۳‬ومنمۺوعروتںۺیکۺہیۺاشؿۺںیہنۺہکۺنہۺاینپۺونہبںۺیکۺوتنیہۺۺرکںیۺ۔‬
‫َ‬ ‫ََ َ‬ ‫َ‬
‫)۔َل ْ َت ُعن اػْ ُـؼ ْوؼ َؽ ُ‬
‫ات ِػ ُت َح ِظ َرن اخ َوا ِت ِؿن۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۵‬‬
‫(‪ّ)۱۴‬یلبۺوکۺالبۺنہجۺہنۺاتسؤۺہکۺذعابۺایہلۺںیمۺرگاتفرۺوہ۔‬
‫َ ُ ْ ُ ْ َ َ َ ْ َ َ ََُ َُ ْ ْ َ َ‬
‫اہلل۔‬
‫اب ِ‬ ‫(‪)۱۶‬۔َل تظ ِػظوا اػ ِظسۃ ِبض ِْی دك ٍب طتصاظكوا ِِف صذ ِ‬
‫(‪)۱۵‬اشدیۺوتۺ َلکۺاتکوبںۺیکۺاعیملۺامنشئۺدےنھکیۺاجےئۺاگۺہکۺناہںۺےسۺشیبۺتمیقۺاتکںیبۺرخدیےۺ‬
‫ْ ُ َ َ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ْ‬ ‫َ َ َ َْ‬
‫(‪)۱۷‬۔ػ َصػؽ تذـ ُب ِػ ُـؼذاـ َد ِۃ اػ َـؼ ْص ِر ِض اػ َصا ِػ ِـؼي ِػػع ُت ِب ض ًدا ط َتذ َِت َي‬
‫ِ‬ ‫ُ َ‬ ‫َْ َ‬ ‫ْ ُ‬
‫اػع َت َب اػث ِؼ ْف َؽۃ ِؼ ْن ـ َؽاؽ۔‬
‫التن ِرین(‪)۸۴‬‬
‫َ ََ‬
‫(ػ ْـم‪،‬ػـؼـاۺانرۺال ِؾۺارمۺاکۺاامعتسؽ)‬
‫َْ َْ َ ْ َ َ َ‬
‫اہلل ص َل ۔‬
‫(‪َ)۱‬ل أؽس طزل ِ‬
‫(‪)۱‬۔ںیمۺاےنپۺانرپۺاہللۺےکۺلضفۺوکۺہنۺوھبال۔‬
‫ُ َ ُ‬
‫(‪ِ )۴‬ػ ُف َو ِظ ْر َر ِض ْ ُْیع ْم ع ِك ْ َْیع ْم ۔‬
‫(‪)۲‬۔متۺںیمۺےسۺوھچےٹۺوکۺڑب ُےۺیکۺمیظعتۺرکینۺاچےیہ۔‬
‫ُ ََ َ‬ ‫َ‬
‫اْل ْؼ ِت َحان َوْلا أذ ِاع ْر ۔‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫)ظ ُر َ‬ ‫(‪۵‬‬
‫ےنۺابۺکتۺایدۺںیہنۺایکۺ۔ۺ‬ ‫َ‬ ‫)۔ااحتمؿۺرقبیۺوہایگانرۺںیمۺ‬ ‫َ‬ ‫(‪۳‬‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫ُ َ َ‬‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫أت اػسل ُب ۔‬ ‫(‪)۶‬بدأ اػد ْرس وْلا ق ِ‬
‫(‪)۴‬ۺ۔قبسۺرشنعۺوہایگۺانرۺہبلطۺابۺکتۺہنۺٓاےئ۔‬
‫ْ‬ ‫)ْلَا َق ْر ِج ْع َوا ِػ ِد ْ‬ ‫َ‬
‫ي ِؼ َن اػ ُص ْؼ َر ِۃ۔‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۵‬۔ریمےۺنادلۺرمعہۺےسۺا َبۺکتۺںیہنۺولےٹ۔‬
‫ب‬ ‫)ع َِب اػْ ُض َل ُم َو َْلَا َق َت َؿذ ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ِ ۸‬‬
‫(‪)۶‬۔الغؾۺوبڑراۺوہایگۺانرۺایھبۺکتۺذہمبۺںیہنۺوہا۔‬
‫َ َ َ ُ ََ ُ‬
‫اب اػز ْرع َوْلا َیْ َر ْد۔‬ ‫(‪)۹‬س‬
‫(‪)۷‬۔یتیھکۺکپۺیئگۺانرۺابۺکتۺںیہنۺاکیٹۺیئگ۔‬
‫َ َ‬ ‫ُ ُ‬
‫(ۺ) ِػ ُفتْ ِظ ْن عل ِإؽْ َد ٍان ص َؼػ ٗہ ۔‬
‫(‪)۸‬۔رہۺااسنؿۺوکۺاانپۺلمعۺوبضمطۺرکانۺاچےیہ۔‬
‫ً َ‬ ‫َ َ َ َْ‬
‫(ۻ)َل ْ ُُید اػط ِظ ْ ُْی َق َدقْ ِہ َدا ِفل اػؽ َاس ۔‬
‫(‪)۹‬۔ریقفۺےنۺاےنپَۺاہوھتںۺوکۺولوگںۺےسۺلواؽۺرکےتۺوہےئۺدرازۺںیہنۺایک۔‬
‫ََ َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ ُ‬
‫(‪)۱۲‬ؽ ِذط اػسل ُب ِْل ُ َر َاج َص ِۃ اػد ُر ْو ِس َوْلا ت ْؽذ ْط ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔ َہبلطۺاابسؼۺاکۺااعدہۺرکےنۺںیمۺاچؼۺنوچدنبۺوہےئۺانرۺوتۺابۺکتۺاچؼۺنوچدنبۺںیہنۺوہا۔‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ََ ُ‬ ‫(‪)۱۱‬أ ْو َذ َؽ اػْ َص ُام َص َل ِاَلؽْ ِ َ‬
‫َص ِام َوْلا ت َر ِاج ُصوا د ُر ْو َدع ْم ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔اسؽۺزگر َےنۺےکۺرقبیۺوہاۺانرۺمتۺےنۺاےنپۺاابسؼۺاکۺااعدہۺںیہنۺایک۔‬
‫َْ َٓ ُ َ ْ َ َْ َ ُُ ْ ُُ ْ ْ‬ ‫(‪)َ ۱۴‬ا ََل ْ َ‬
‫اہلل ۔[اْلدقد‪)۱۸:‬‬ ‫ِِ ِ ِ‬‫ر‬ ‫ع‬‫ذ‬ ‫ػ‬ ‫م‬ ‫ؿ‬‫ب‬ ‫و‬ ‫ػ‬ ‫ظ‬ ‫ع‬ ‫ذ‬ ‫ُت‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫وا‬‫ؽ‬ ‫ؼ‬‫ا‬ ‫ن‬ ‫ق‬ ‫ذ‬ ‫ػ‬ ‫ػ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫أن‬ ‫ق‬
‫(‪)۱۲‬۔ایکۺاامیؿۺناولںۺوکۺنہۺۺنتقۺہنۺٓاایۺہکۺاؿۺےکۺدؽۺاہللۺیکۺایدۺےکۺےیلۺکھجۺاجںیئ۔‬
‫م۔[اػؽداء‪)۱۲۴:‬۔‬ ‫اخ ُذ ٓوا َا ْد ِػ َح َت ُؿ ْ‬ ‫َ ْ َ ُ ْ َ َ ٌ ْ ُ ْ َ َ َ َ َْ ُ‬
‫(‪)۱۵‬طػتظم سا ِفطۃ ِؼؽؿم ؼصؽ وػف‬
‫(‪)۱۳‬۔انر ۺاچےیہ ۺہک ۺاکی ۺامجتع ۺاؿ ۺںیم ۺےس ۺاہمترے ۺاسھت ۺوہ ۺانر ۺنہ ۺاےنپ ۺایھتہر ۺےیلۺ‬
‫رںیہ۔‬
‫َ َْ ْ َ ُْ ْ َ ُْ ُ ْ َ َ َ ُ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ‬
‫ؤؼؽوا ِب ػصػؿم قرذدون ۔[اػكظرۃ‪۸:‬ۺ‪]۱‬‬
‫(‪)۱۶‬طػفدت ِجفكوا ِِل وػف ِ ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔وتۺاںیھنۺاچےیہۺہکۺریماۺمکحۺامںینۺانرۺھجمۺرپۺاامیؿۺالںیئۺہکۺںیہکۺراہۺاپںیئ۔‬
‫ْ َ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ ً َ ْ ُ‬ ‫َْ‬
‫(‪)۱۷‬طػ َف ْز َحعوا ظ ِػ ْفل وػ َف ْكعوا ع ِث ْ ًْیا َج َز ًاء ِ َِبا عاؽوا َقع ِد ُك ْون‬
‫۔[اػتوبۃ‪۴:‬ۺ]‬
‫(‪)۱۵‬۔وتۺاںیھنۺاچےیہۺہکۺوھتڑاۺںیسنہۺانرۺتہبۺرنںیئۺدبہلۺاسۺاکۺوجۺامکےتۺے۔‬
‫التن ِرین(‪)۸۵‬‬
‫(‪)۱‬ونوجاون َںۺوکۺاچےیہۺہکۺریتایکۺںیھکیسۺ۔‬
‫َُ ُ َ َ َ‬ ‫َََ‬
‫احۃ۔‬ ‫اػدك‬
‫(‪)۱‬۔ ِػفتصػ ِم اػذكان ِ‬
‫(‪)۲‬ابنرویچںۺےنۺابۺکتۺاھکانۺںیہنۺاکپایۺ۔‬
‫ُ ُ َ‬ ‫ََ‬
‫(‪)۴‬۔ػـؼـا َق ْس َكخ اػس َؿاۃ اػس َص َام ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬نہۺولگۺدنمشۺےسۺوہایشرۺرںیہۺ۔‬
‫َ‬
‫(‪)۵‬۔ ِػ ُف َؽ ِك ُؿ ْوا ِػْل ْص َد ِاء۔‬
‫َ‬ ‫(‪)۴‬وعرںیتۺاھکانۺاکپںیئۺانرۺوچبںۺوکۺالھکںیئۺ۔‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫اػؽ َد ُاء اػس َص َام َوػ ُف ْس ِص ْؼ َن أ ْوَل َدـن ۔‬ ‫ََْ‬
‫(‪)۶‬۔ ِػتسك ِخ ِ‬
‫(‪)۵‬ادمحۺےنۺملقۺرخدیاۺانرۺاسۺیکۺبنۺکیچۺںیہنۺیکۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ َ َ ُ َْ َ َ َ‬
‫)۔اذَت ٰی ا ْ َمحد اػظػ َم َوػ ْـم ُقط ِت ْش ِر قْذ ٗہ۔‬ ‫(‪ِ ۷‬‬
‫(‪)۶‬ملسمۺہبلط َۺرغمیبۺذہتبیۺےسۺأتمرثۺںیہنۺوہےئ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ ََ َ ُ َ ُ ُ ْ ُ ْ َ ََ‬
‫(‪)۸‬۔ػـم قتأث ِر اػـسلب اػـؼد ِػؼون ِباػثظاط ِۃ اػضر ِبف ِۃ۔‬
‫(‪)۷‬رھگۺیکۺاخدہمۺاھجڑنۺدےۺانرۺربنتۺاصػۺرکےۺ۔‬
‫ٓ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُ ْ‬ ‫ْ‬
‫(‪)۹‬۔ ِػ َتع ِؽ ْس خ ِاد َؼۃ اػ َكفْ ِت َوػ َت ْؽ ِش ِػ اَل ِؽ َفۃ۔‬
‫(‪)۸‬ملسمۺڑلایکںۺرپدےۺےکۺاسھتۺابرہۺںیلکنۺ۔‬
‫َْ َ ُ ْ ُ ْ َ ُ ْ ُ ُ ْ َ ُ َ َ َ ً‬
‫(ۺ)۔ ِػ َت ْخ ِرج اػكؽات اػـؼد ِػؼـات ِؼن بفو ِت ِؿن ؼظؽصۃ ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬املسمؿۺاےنپۺوّچبںۺوکۺادبۺانرۺدنیۺاھکس َںیئۺ۔‬
‫اػدقْ َن ۔‬ ‫و‬ ‫(ۻ)۔ػ ُف َصػم اػْ ُـؼ ْدػ ُـؼ ْو َن َا ْس َط َاػ ُؿ ْم َاأل َد َب َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِِ‬
‫(‪)۱۰‬انشکیلۺلمکمۺوہایگۺانرابۺکتۺننوٹ َںۺیکۺیتنگۺںیہنۺوہیئۺ۔‬
‫ات۔‬ ‫اب َو َػ َـؼـا َق ُص َد األ ْر َو ُ‬ ‫)۔ت اْلؽْت َخ ُ‬ ‫ََ‬
‫(‪۱۲‬‬
‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۱‬المز َنیۺےنۺوخنتاہۺےلۺیلۺانرۺاانپۺرفضۺیبصنمۺںیہنۺاھبنای۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ‬ ‫َ ُ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔أخذ اػ ُـؼ َوشط ْون َر َوا ِت َك ُؿم َوػ ْـم ُقؤد ْوا َوشا ِفط ُؿ ْم۔‬
‫یئھۺےنۺارجتۺےلۺ ُیلۺانرۺابۺکتۺزیمںیۺانرۺرکایسںۺںیہنۺانبںیئۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۲‬ڑب‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪ ) ۱۴‬۔أ َخذ اػؽ َج ُاز األ ْج َر َۃ َوػ َـؼـا َق ْ‬
‫اس ۔‬‫ر َؽع اػس ِاوَل ِت َواػع َر ِ ْ‬
‫ِ‬
‫ہلمحۺںیہنۺایکۺ۔‬ ‫َ‬ ‫ۺ‬ ‫رپ‬ ‫ۺ‬ ‫ں‬ ‫ۺوعروت‬ ‫(‪)۱۳‬ملسمۺہاج دنیۺےنۺیھبکۺوچبں‪،‬وبڑوھںۺانر‬
‫َ ُ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ ُْ َ ُ ْ َ ْ ُ ُ‬
‫اػؽ َد ِاء‬
‫(‪)۱۵‬۔ػ ْـم ق ْؿج ِم اْلج ِاـدون اػـؼ ْد ِػؼ ْون ص َل األسط ِال‪،‬واػذف ْو ِخ و ِ‬
‫َُ‬
‫ظط ۔‬
‫(‪)۱۴‬ومحمدۺےنۺلیھکۺںیمۺاانپۺنتقۺاض َعئۺایکۺانرۺمیلعتۺیکۺرطػۺوتہجۺںیہنۺۺدیۺ۔‬
‫َ‬
‫ت ِإ َیل اػت ْص ِػ ْف ِم۔‬ ‫)۔ز َف َع َِمْ ُؼ ْو ٌد َوظْ َت ٗہ ِف اػػ ِصب َو َػ ْـم َقػْ َت ِط ْ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۶‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َّ ْ ْ ُ‬
‫التن ِرین(‪)۸۶‬‬
‫(لعفۺاضمرعۺیکۺاتدیک)‬
‫َ َ ْ َ َ َْ ْ َ ْ‬
‫اْلظ َد ِام۔‬
‫شقن اْلجد ِب ِ‬ ‫(‪)۱‬ػت ِ‬
‫(‪)۱‬۔شیپۺدقیمۺےسۺرضنرۺمتۺدجمنۺرشاتفۺاحلصۺرکولےگ۔‬
‫َ ُ َ َ َ ُْ ُ َ َ‬
‫اِلؽْ ِدي ص ْن َوس ِؽ ٖہ ۔‬ ‫(‪)۴‬ػفد ِاطصن‬
‫(‪)۲‬۔وفیجۺرضنرۺاےنپۺننطۺاکۺدافعۺرکےۺاگ۔‬
‫َ َ ُ ْ َ َ َ ْ َ ٰ َ ُ َ ٗ َْ ُ‬
‫اہلل أل ض ِؼدن دف ِط ْی حّت قدػہ اْلؼ ۔‬ ‫(‪ )۵‬و ِ‬
‫)۔دخباۺںیمۺۺاینپۺولتارۺایمؿۺںیمۺراھکۺروہںۺاگۺاہیںۺکتۺہکۺقحۺاےسۺابرہۺاکنےل۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪۳‬‬

‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪َ )۶‬وأل ْص ِس َْی َحّت َل ا ٰری ِػػ َص ِسف ِۃ َؼ ْو ِز ًصا ۔‬
‫(‪)۴‬۔ںیمۺرضنرۺاطعۺرکاتۺروہںۺ َاگۺاہیںۺکتۺ َہیطعۺےکۺےیلۺوکیئۺہگجۺہنۺدھکیۺولں۔‬
‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬ ‫ََ‬
‫(‪َ )۷‬ل ْد َت ِؼ َصن ؽ َرا ِف َح األ َدا ِت ِذ ِۃ َوأل ْص َؼػن ِب َؿا ۔‬
‫(‪)۵‬۔البہبشۺںیمۺااسذتہۺیکۺوتحیصنںۺوکۺاتنسۺروہںۺاگۺۺانرۺاؿۺرپۺلمعۺرکاتۺروہںۺاگ۔‬
‫ٰ ُ َْ‬ ‫ََ َْ َ َ َ ْ َ‬
‫َتط ُصن ذأ ن اػ َوس ِن ِ َِبا ِث ِر ع ُم اػضا ِػ َف ِۃ ۔‬ ‫(‪ )۸‬ػ‬
‫(‪)۶‬۔البہبشۺمتۺیتمیقۺاکرانومںۺےسۺننطۺیکۺاشؿۺدنلبۺرکےتۺروہۺےگۺ۔‬
‫۔‬ ‫ۃ‬
‫ِ‬ ‫ػَت َط ُص َن َذأ َن اػْ َو َسن َِب ٰا ِثر ُع ُم اػْ َضا ِػ َ‬
‫ف‬ ‫(‪ْ َ )۸‬‬
‫ََ‬ ‫ِ‬
‫َ ْ ََ َ ُ َ َ ِ َ ََ ْ َ َ ٰ‬ ‫ِ‬
‫اػد َرا َد ِۃ َب ْص َد أقا ٍم۔‬ ‫(‪ )۹‬ػ ِفذ ِطفؽؽ اہلل قا أ ِخ ْی وػَت ِجصن ِإ ِ‬
‫یل‬
‫(‪)۷‬۔اے ۺریمے ۺاھبیئ! ۺاہلل ۺاعتٰیل ۺےھجت ۺرضنر ۺافش ۺاطع ۺرفامےئ ۺاگ ۺانر ۺھچک ۺدؿ ۺدعب ۺمت ۺرضنرۺ‬
‫اطمہعلۺرکنےگ۔‬
‫َ ْْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬
‫(ۺ) ػ َتػ َص ْك َؽا ِن ؼع ر ِدقْظا ِتع ََم ِ ِْف ِرحا ِب اػكف ِت ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۸‬۔متۺبسۺوعرںیتۺاینپۺویلیہسںۺےکۺاسھتۺرھگۺےکۺنحصۺںیمۺرضنرۺولیھکۺیگ۔‬
‫ْ َ ْ‬ ‫َْ َ‬ ‫َُ َْ َ ٰ‬
‫َتط ُصن ـ ِذ ِہ اػظزا َقا ِإ َیل اْل َ ْحع َؼ ِۃ اػ َصا ِػ َف ِۃ ۔‬ ‫(ۻ) ػ‬
‫(‪)۹‬۔اؿۺاسملئۺوکۺاہیئۺوکرٹ َۺرضنرۺےلۺاجایۺاجےئۺاگ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫ْ َ َ ََ َ‬ ‫َ ََ‬
‫(‪ )۱۲‬ػ ِـ ْن ذـ ْك َت ِإ َیل األ ْدعؽْ َد ِر ق ِۃ ػ ََت َقن ْجا َل و ُر وا ءا و ػت ْك ِدقن صج ًكا‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َ‬ ‫َ ََ ْ َ َٰ َ َ‬
‫ر ُك َون إیل ُؼذا ـ َد ِت َؿا ع ِث ْ ًْیا ۔‬ ‫و ػت‬
‫(‪) ۱۰‬ارگ ۺوت ۺادنکسرہی ۺاجےئ ۺاگ ۺوت ۺنسح ۺنامجؽ ۺوخامنشیئ ۺرضنر ۺدےھکی ۺاگ ۺانر ۺالب ۺہبش ۺبجعت ۺاک ۺااہظرۺ‬
‫ف‬
‫رکےۺاگۺانرۺی ہہقن ًیااۺ َوتۺتہبۺ۔یۺۺزیچنںۺوکۺدےنھکیۺاکۺاتشمؼۺوہاگ۔‬
‫ٰ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۱‬ػ ُتث ْ ِؼ َرن أ ذ َجا ُر َح ِدقْظ ِت ِؿ ََم ِ ِْف اػد َؽ ِۃ اَل ِت ِفۃ ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔ٓادنئہۺۺاسؽۺامہرےۺابغۺےکۺدرتخۺرضنرۺلھپۺالںیئۺےگ۔‬
‫َ َ ُ ْ ْ َ ً َٓ ُ ْ َ َ َ ْ َ َ َ ُ ْ ْ ُ ْ َ ٓ َ ً‬
‫(‪ )۱۴‬و اتظو ا ِطتؽۃ َل ت ِرفَب اػ ِذقن شػؼو ِاؼؽعم خا رۃ۔ (األ ؽطال ‪)۴۷:‬۔‬
‫(‪)۱۲‬۔انرۺاسۺےنتفۺےسۺڈرےتۺروہۺوجۺمتۺںیمۺےسۺاخصۺاظوملںۺوکۺیہۺہنۺےچنہپۺاگۺ۔‬
‫َْ َ َ ُ ْ ْ ُ ْ َٓ َ ً‬ ‫َ‬ ‫ًٓ ُ َ‬ ‫َ‬ ‫َُ‬
‫م خا رۃ۔ (األ ؽطال ‪)۴۷:‬۔‬ ‫(‪َ )۱۵‬و اتظ ْو ا ِطتْ َؽۃ َل ت ِرفْ ََب اػ ِذقن شػؼو ِاؼؽع‬
‫(‪) ۱۳‬۔ےب ۺکش ۺارگ ۺمت ۺابز ۺہن ۺٓاےئ ۺوت ۺرضنر ۺمہ ۺںیہمت ۺ ۺاسگنسر ۺرکںی ۺےگ ۺانر ۺےب ۺکش ۺامہرےۺ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ ً ََُ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۺیگ۔ َ َ‬

‫َ‬ ‫َ‬
‫اہوھتںۺمتۺرپۺدھکۺیکۺامرۺزپے‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱۶‬ظال ِ(ابْ ِػفْ ُس)ظال َل ُِتذن ِؼ ْن ِص َك ِادؽ ؽ ِرف ًۡكا ؼط ُروۡزا‪ .‬وَل ِزػؽؾ ْم‬
‫َ ٰ َ ََ َ َ َ ْ‬ ‫َ ٰ َ ََ َُ َٰ َ َ‬ ‫َُ َ‬
‫َوَل َؼ ِؽ َفؽ ُؾ ْم َوَل ُؼ َرؽ ُؾ ْم طػ ُف َك ِتعن اذان اَلؽْ َص ِام َوَل ُؼ َرؽ ُؾ ْم طػ ُفض ِ ُْین خػ َؼ‬
‫اہلل۔(اػؽدا ء‪ :‬ۺ‪۱۱‬۔ۻ‪۱۱‬۔)۔‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔انر ۺ(اطیشؿ)ۺوبال‪:‬مسقۺےہ ۺںیمۺرضنر ۺریتےۺدنبنں ۺںیمۺےس ۺھچکۺاکۺرہھٹاۺہصحۺولں ۺاگۺ‬
‫۔انر ۺمسق ۺےہ ۺںیم ۺرضنر ۺاںیہن ۺاکہب ۺدنں ۺاگ ۺ ۺانر ۺرضنر ۺاںیہن ۺ ۺٓارزنںیئ ۺدالؤں ۺاگ ۺانر ۺرضنر ۺاںیہنۺ‬
‫وہکں ۺاگ ۺہک ۺنہ ۺوچاپویں ۺےک ۺاکؿ ۺریچںی ۺےگ ۺانر ۺرضنر ۺاںیہن ۺوہکں ۺاگ ۺہک ۺنہ ۺاہلل ۺیک ۺدیپا ۺیک ۺوہیئۺ‬
‫زیچںیۺدبؽۺدںیۺےگ۔‬
‫(‪)۱۷‬لَا ُعَ ِّذب َ َّنہ عَذَ ا بًا َش ِد ۡی ًداا َ ْو لَا َا ْذب َ َح َّنہ ا َ ْو ل ََیا ۡ تِ َین ِ ّیۡ بِ ُس ْل ٰط ٍن ُّم ِبیۡ ٍن‬
‫۔(النمل ‪)۲۲ :‬۔‬
‫(‪)۱۵‬۔رضنر ۺںیم ۺاےس ۺتخس ۺذعاب ۺدنں ۺاگ ۺای ۺذحب ۺرکنں ۺاگ ۺ‪،‬ای ۺوکیئ ۺرننش ۺدنس ۺریمے ۺاپسۺ‬
‫الےئۺ۔‬
‫َاف ث ُ َّم لَا َُصلِ ّبَ َّن ُک ْم ا َ ْج َم ِعیۡ َن‬
‫ِن ِخل ٍ‬ ‫(‪)۱۸‬لَاُق ّ َِط َع َّن ا َ ۡی ِد َی ُک ْم َوا َ ْر ُجل َ ُک ْم ّم ْ‬
‫۔(الأ عراف ‪)۲۲۳:‬۔‬
‫(‪)۱۶‬۔مسقۺےہۺہکۺںیمۺاہمترےۺاکیۺرطػۺےکۺاہھتۺانرۺدنرسیۺرطػۺےکۺاپؤںۺاکوٹںۺاگۺرھپۺ‬
‫متۺبسۺوکۺلویلۺدنںۺاگ۔‬
‫الص ِغ ِر ۡی َن‬
‫ِن ّٰ‬ ‫(‪َ )۱۹‬و لَئِ ۡن ل َّ ْم َیف َْع ْل َما ٰا ُم ُرہ ل َ ُی ْس َجن ََّن َو ل ََی ُک ۡونًا ّم َ‬
‫۔(یوسف ‪)۴۲:‬۔‬
‫(‪)۱۷‬۔انرۺےب ۺکشۺارگۺنہۺہیۺاکؾۺہنۺرکںیۺےگۺوجۺںیمۺاؿۺےسۺ یتہۺوہں ۺوتۺرضنرۺدیقۺںیمۺاجںیئۺ‬
‫ےگۺانرۺنہۺرضنرۺذ تۺااھٹںیئۺےگ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ٌَ‬ ‫َ َ ْ َ َ َ َ َٓ‬
‫اػؽا ِس ز َؼا ن َل ُق َكا ِیل اْل َ ْر ُء ِ َِبا أخذ ِؼ َن اْلَا ِل ۔أ ِؼ ْن َحل ٍل‬ ‫َ(ۺ‪ )۱‬ػفأ ِتْی صل‬
‫أ ْم ؼ ْ َ‬
‫ن ح َرا ٍم۔(روا ہ اػكخا ری )۔‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۸‬۔رضنر ۺولوگں ۺرپ ۺاکی ۺاضی ۺزامہن ۺٓاےئ ۺاگ ۺہک ۺااسنؿ ۺرپناہ ۺںیہن ۺرکے ۺاگ ۺہک ۺامؽ ۺاہکں ۺےسۺ‬
‫احلصۺایکۺ‪،‬الحۺؽۺرطےقیۺےسۺایۺرحاؾۺرطےقیۺےسۺ۔‬
‫التن ِرین(‪)۸۷‬‬
‫ی ف‬
‫(‪ )۱‬ہیۺدنۺونۺںۺاسمۺرفۺۺاےنپۺرفسۺےسۺ ہہقن ًیااۺناۺسپۺوہۺںۺےگۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ََ ْ َ ٰ َ ْ‬
‫ْی ِج َصن ـذ ِان اػ ُـؼ َد ِاط َر ِان ص ْن َدط ِر ِ َِھا۔‬ ‫(‪)۱‬۔ػ‬
‫(‪ )۲‬اکۺرۺاخۺرےنۺےکۺالمزنیۺۺاےنپۺرفاضئۺۺرضنرۺۺاداۺرکںیۺےگۺ۔‬
‫ََ ُ َْ َ ُ َ ُ‬
‫ـال اػْ َـؼ ْ‬
‫ر َؽع ِب َو ِاج َكا ِت ِؿ ْم۔‬ ‫(‪)۴‬۔ػفظوؼن صؼ‬
‫ِ‬ ‫ف‬
‫(‪ )۳‬ہیۺہبلطۺی ہہقن ًیااۺاےنپۺننطۺیکۺدخۺتمۺرکںیۺےگۺ۔‬
‫َ ٰ َُ ُ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۵‬۔ػ َف ْخ ِد َؼن ـؤَل ِء اػسل ُب َو ْس َؽ ُؿ ْم ۔‬
‫ف‬
‫(‪ )۴‬اہللۺاعتۺٰلۺی ہہقن ًی ااۺاالسۺؾۺوکۺادایۺؿۺابۺہلطۺرپۺہبلغۺدےۺاگۺ۔‬
‫َ َ ْ َ َ ُ ْ َ َ َ َ َ ْ َ َْ َ‬
‫اسػ ِۃ۔‬ ‫اْلدلم صل األدق ِان اػك ِ‬ ‫(‪ )۶‬۔ػفض ِػَب اہلل ِ‬
‫(‪)۵‬ملسمۺہبلطۺرغمۺیبۺذہتبیۺیکۺدیلقتۺےسۺۺرضنرۺابۺرضلنررفنتۺۺرکںیۺےگۺ۔‬
‫ََ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُ َ ُ َ‬
‫(‪)۷‬۔ػ َفؽْط َرن اػسل ُب اػ ُـؼ ْد ِػ ُؼ ْون ِؼ ْن ِات َكاع اػثظاط ِۃ اػض ْر ِبف ِۃ۔‬
‫ِ‬
‫ںیئۺےگۺ۔‬ ‫(‪ )۶‬اامۺتنۺدارۺملسمۺاتۺرجۺرضنرۺتّنجۺںیمۺاجۺ‬
‫َ َ ْ ُ َ َ ُ َ ُ ْ ُ ْ ُ ْ َ ُ َ َ ُ َ َْ َ َ‬
‫(‪)۸‬۔ػفدخػن اػتجار اػـؼد ِػؼون األؼؽاء اِلؽۃ۔‬
‫(‪ )۷‬اےۺریمےۺدنۺتسۺ!ںیمۺریتیۺتحصۺےکۺےیلۺاہللۺاعتۺٰلۺےسۺنایعقۺداعۺرکنۺںۺاگۺ۔‬
‫ََ ُ َ َ َ َ‬
‫)۔قا َر ِدقْ ِظ ْي! أل ْدص َون اہلل ِػ ِرح ِتؽ‬ ‫(‪َ ۹‬‬
‫(‪)۸‬نہۺاسمۺرفۺرجنسپۺۺرٹنیۺےسۺلکۺرضنرۺانبۺرسۺاجےئۺےگۺ۔‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔ػ َف ْذ َـ َ ََب ٰذ ِػ َؽ اػْ ُـؼ َداط ُر إ ٰیل َب َؽ َ‬
‫اب۔‬ ‫ِ‬ ‫ع‬ ‫اػر‬ ‫ار‬
‫ِ ِ‬ ‫س‬ ‫ظ‬
‫ِ‬ ‫ب‬ ‫س‬ ‫ار‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(ۺ‬
‫(‪ )۹‬ہیۺدنۺونںۺویمہۺۺرفنشۺۺاسۺاسۺؽۺبیسۺےکۺابۺاغۺتۺۺرضنرۺرخۺدیۺںیۺےگۺ۔‬
‫َُ ٰ َ ْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ َ ٰ َ َْ‬
‫(ۻ)۔ػ َفذ َِت َقن ـذ ِان اػط ِاع َؿا ِؽف ِان َح َدا ِف َؼ اػتطاح ـذااػ َصام۔‬
‫ِ‬ ‫ف‬
‫‪ )۱۰(.‬ہیۺرپدنےۺاشۺؾۺوکۺی ہہقن ًیااۺاےنپۺوھگۺولسنۺںۺںیمۺناۺسپۺٓاںیئۺےگۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫ََ ْ َ ٰ‬
‫ْی َج َصن ـ ِذ ِہ اػس ُف ْو ُر َؼ َد ًاء ِإ ٰیل ا ْصذ ِاذ َؿا۔‬ ‫(‪)۱۲‬۔ػ‬
‫(‪ )۱۱‬ہیۺڈاۺہیکۺلکۺاسۺلکیئۺےسۺرضنرۺداہیۺتۺاجۺےئۺاگانرۺڈاکۺمیسقتۺرکےۺاگ۔‬
‫َ َ َ َ ً َ ُْ َ َ َ‬ ‫َْ‬ ‫ْ‬ ‫َ َْ َ ٰ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ػ َفذـ ََب ـذا َد ِاص ُي اػ َ ِِبقْ ِد ِإ َیل اػظ ْر َق ِۃ ِباػدراج ِۃ ضدا وػفو ِزصن‬
‫ْ‬
‫اػ َ ِِبقْ َد۔‬
‫ف‬
‫(‪)۱۲‬اؿۺاکراخونںۺاکۺدوھاںۺی ہہقن ًیااۺاصػۺاضفۺوکۺٓاولدہۺرکدۺدےۺاگۺ۔‬
‫ِل َو اػْ َر َ‬ ‫ان ٰـذہ اػْ َـؼ َراؽع َا ْ َ‬ ‫َ َ ََ ُ َ ُ‬
‫اِف ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِِ‬ ‫(‪)۱۴‬۔ػ ُفػ ِوثن دخ ِ ِ‬
‫(‪)۱۳‬ںیمۺٓادنئہۺاسؽۺاکیۺدنلبۺانرۺاشکدہۺدجسمۺاکۺگنسۺاینبدۺرضنرۺروھکںۺاگ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ َْ َ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔أل ْوزصن اْلج َر األد ِاس ِْلد ِج ٍد ذ ِاؼخ ط ِرفح األرج ِاء ِِف اػص ِام‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫َْ‬
‫اػظ ِاب ِل ۔‬
‫(‪۱۴‬احدمۺانرۺومحمدۺٓادنئہۺےنیہمۺںیمۺرضنرۺوہایئۺۺاہجزۺےسۺاڈنیلگنۺاجںیئۺےگۺ۔‬
‫َ ْ ٓ‬ ‫َ‬ ‫ْ َْ‬ ‫َ‬ ‫َ َْ َ‬
‫(‪)۱۶‬۔ػ َفذـ ََب َح ِاؼ ٌد َوِمْ ُؼ ْو ٌد ِإ َیل ِا َِنػ ََتا ِباػسا ِف َر ِۃ ِِف اػذؿ ِر اَل ِ ِْت ۔‬
‫(‪)۱۵‬لکۺرسِۺاعؾۺۺاؿۺرشاویبںۺوکۺرضنرۺوکڑےۺامرےۺاجںیئۺےگۺ۔‬
‫ً‬ ‫َُ ْ َ َ َ ٰ ُ َ ْ َ ْ ُ ُْ ْ َ َ َ َ ْ َ‬
‫(‪ )۱۷‬۔ػفجػدن ـؤَل ِء اػـؼخؼورون صل اػس ِر ق ِؼ ضدا ۔‬
‫(‪)۱۶‬اش دہۺلکۺایرنشیٹیۺیکۺداکؿۺےسۺملقۺرتاش‪،‬لسنپۺ‪،‬رربۺانرۺاکایپںۺرضنرۺرخدیےۺیگۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ َ ْ َْ َ َ ََ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ََ ْ َ َ َ َ َ ُ ُ َ‬
‫اص‬ ‫ِ‬ ‫ر‬ ‫اػر‬ ‫م‬ ‫ػ‬ ‫ظ‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫اۃ‬‫ِب‬ ‫ـؼ‬
‫ِ ِ‬‫اػ‬ ‫ۃ‬‫ِ‬ ‫ف‬ ‫اب‬‫ت‬ ‫ع‬ ‫ِ‬ ‫اػ‬ ‫ات‬ ‫ِ‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫األ‬ ‫ان‬‫( َ‪)۱۸‬ػتذ َِتقن ذ ِاـدۃ ِبد ِ‬
‫ع‬
‫َ‬
‫ات ض ًدا ۔‬ ‫ْ َ َ ََ َ ْ َُ َ‬
‫‪،‬اػـؼحاقۃ واػعراد ِ‬
‫التن ِرین(‪)۸۸‬‬
‫(ارمنۺیہنۺیکۺاتدیک)‬
‫َْ ُ َ َ َ َ ََ ُ ْ َ َْ ٌ‬
‫(‪)ِ ۱‬اصػؼن أن ص ِاظكۃ اػشػ ِم و ِخفؼۃ ۔‬
‫(‪)۱‬۔رضنرۺمتۺاجؿۺولۺہکۺملظۺاکۺااجنؾۺرباۺےہ۔‬
‫(‪)۴‬ا َتظ َ َْی َضفْ َظ ْ َ‬
‫اْل ِػفْ ِم ۔‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۲‬۔ربدابرۺٓادیمۺےکۺظیغۺنبضغۺےسۺرضنرۺوچب۔‬
‫ً ََ ُ َ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)ِ ۵‬إذا صات ْك َت َر ِدقْظا طل ت َكا ِػضن ِِف ِص َت ِاب ٖہ ۔‬
‫(‪)۳‬۔بجۺمتۺاےنپۺدن ًتسۺوکۺالمتمۺرکنۺوتۺالمتمۺںیمۺدحۺےسۺزایدہۺابمہغلۺہنۺرکن۔‬
‫َ َْ‬ ‫َ َ ََُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪َ)۶‬ل َت ْ َد َحن ِا ْؼ َرأ َح ّٰت َت ِر َب ٗہ َ۔وَل تذؼؽ ٗہ ِؼ ْن ض ْ ِْی ُت ِر قْ ٍب۔‬
‫(‪)۴‬۔یسکۺٓادیمۺیکۺرہزگۺرعتفیۺتمۺرکۺبجۺکتۺاسۺاکۺرجتہبۺہنۺرکےل۔انرۺریغبۺرجتہبۺےکۺرہزگۺ‬
‫اسۺیکۺذمتمۺتمۺرک۔‬
‫ٗ‬ ‫َ َ َ َ ُْ َ َ ْ َ َ َ ْ َ َ‬
‫(‪)ِ ۷‬إذا ـطا ر ِدقظؽ طاض ِطرن ـطوتہ ۔‬
‫(‪)۵‬۔بجۺریتےۺدنتسۺےسۺیطلغۺوہاجےئۺوتۺاسۺیکۺیطلغۺوکۺرضنرۺشخبۺدے۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ َ َ َ‬
‫(‪َ)۸‬ل ت ْرض ََب ِطفْ َؼ ْن ز ِـ َد ص ْؽؽ ۔‬
‫(‪)۶‬۔اسۺیکۺرطػۺرہزگۺاملئۺتمۺوہۺوجۺھجتۺےسۺےبۺریتبغۺرکے۔‬
‫ْ‬ ‫ََ ُ َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)ِ ۹‬إذا َؼ َد ْح َت طل ت َكا ِػضن ِِف اْل َ ْدح ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۷‬۔بجۺوتۺرعتفیۺرکےۺوتۺرہۺزگۺرعتفیۺںیمۺابمہغلۺتمۺرک۔‬
‫ْ َ‬ ‫ََ‬ ‫َ َ ْ َ َ َ ْ َ ْ َ ُ ٗ َ َْ ُ‬
‫ات اْل َ ِاء ُی ْ َت ِػ ُئ ۔‬
‫(ۺ)َل َت ِظ َرن ظ ِػفْل اْل َ ِال تؼصہ طاْل ْوض ِؼ ْن ظس َر ِ‬
‫(‪)۸‬۔وھتڑےۺامؽۺوکۺرہۺزگۺریقحۺہنۺھجمسۺاسۺوکۺعمجۺرکۺویکںۺہکۺوحضۺاپینۺےکۺرطقنںۺےسۺرھبۺاجاتۺ‬
‫ےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ ََ َ َ َ َ ْ َ َ َ ََ َ َ ََ ْ َ ْ ْ َ‬
‫(ۻ ِ)ارصْی حؼ وا ِػدقؽ وَل تتواؽْی ِِف تؽ ِطف ِذ ؽرا ِف ِح ِؿَم ۔‬
‫(‪)۹‬۔اےنپۺنادلنیۺےکۺوقحؼۺاکۺرضنرۺایخؽۺرھکۺانرۺاؿۺیکۺوتحیصنںۺوکۺانذفۺرکےنۺںیمۺرہزگۺیتسسۺ‬
‫ہنۺرکۺ۔‬
‫َْ ْ ُ ْ َ ْ َ َ ْ ُ ُ َ َ‬ ‫َ َُ ََ َ‬
‫(‪َ)۱۲‬ل قز ِـدؽؽ ِِف اْلصرو ِػ ؼن َل قذعر ػؽ ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔نہۺےھجتۺالھبیئۺےسۺرہزگۺےبۺرتبغۺہنۺرکاےئۺوجۺریتاۺرکشہیۺاداۺںیہنۺرکات۔‬
‫َ ُ َ َ َ َ ْ ً َ َ َ ْ ً َ َ َْ ْ َ ُ ْ َ َ َ ْ َ ُ ْ َ‬
‫ؤذقؽ ۔‬ ‫(‪َ)۱۱‬ل َتا ِر قن ح ِػفَم وَل د ِطفؿا ط ِإن اْل ِػفم قس ِضفؽ واػد ِطفہ ق ِ‬
‫(‪ ۱۱‬ۺ) ۺ۔وت ۺرہزگ ۺیسک ۺربدابر ۺانر ۺہن ۺیسک ۺویبوقػ ۺےس ۺڑگھجا ۺرک ۺ ۺویکں ۺہک ۺربدابر ۺھجت ۺےس ۺدح ۺےس ۺٓاےگۺ‬
‫ڑبھۺاجےئۺاگۺانرۺویبوقػۺےھجتۺفیلکتۺدےۺاگ۔‬
‫ْ ْ ََ َ َ ََ ََ ُ‬ ‫َ ََ َ َ َ َ‬
‫اػتػ ِؼفذت ِان جوافز اػتظد ِم ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔َل َت ِزظن ـات ِان ِ‬
‫ۺاھپڑںی۔‬
‫ۺااعنام ُتۺوکۺرہ َزگۺہن َ ٌ َ‬ ‫(‪)۱۲‬۔ہیۺدنونںۺاطابلتۺاکایمیبۺ َےک‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُْ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔َل خیػ َون َر ُج ٌل ِب ْاؼ َرأ ٍۃ وَل ت َد ِاط َرن ِا ْؼ َرأۃ ِإَل وؼصؿا ِم َر ٌم ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪) ۱۳‬۔رہزگ ۺوکیئ ۺٓادیم ۺیسک ۺوعرت ۺےک ۺاسھت ۺاہنتیئ ۺںیم ۺہن ۺرےہ ۺانر ۺرہ ۺزگ ۺوکیئ ۺوعرت ۺرفس ۺہنۺ‬
‫ھتۺوکیئۺرحمؾۺ(سجۺےسۺاکنحۺہشیمہۺےکۺےیلۺرحاؾۺےہ)ۺوہۺ۔‬ ‫رکےۺ َرگمۺا َسۺَ َےک َ َۺاس َ‬
‫َ ْ َ ً ٓ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َْ‬ ‫َ‬
‫اہلل اؼواتا [ال صؼران‪:‬ۻ‪]۱۸‬‬ ‫(‪)۱۶‬وَل َتدَب اػ ِذقن ظ ِتػوا ِِف د ِكفْ ِل ِ‬
‫ۺیگۺرہزگۺاںیہنۺرمدہۺایخؽۺہنۺرکن۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔انرۺوجۺاہللۺیکۺراہۺںیمۺلتقۺےیک ہ‬
‫َ ٌ ٰ َ َ ً َ َ ََْ َٓ ُ‬ ‫َ َ َُ َ َ َ‬
‫اصل ذ ِػؽ ضدا ۔اَلان قذاء اہلل [اػعؾػ‪]۴۵:‬‬ ‫ايء ِا ِ ْن ط ِ‬‫(‪)۱۷‬وَل تظ ْوػن ِػذ ٍ‬
‫(‪)۱۵‬۔انرۺرہزگۺیسکۺابتۺوکۺہنۺانہکۺہکۺںیمۺلکۺہیۺرکدنںۺاگۺرگمۺہیۺہکۺاہللۺاچےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۸۹‬‬
‫(ارمنیہنۺیکۺاتدیک)‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫ِبت ِف اػدن َ‪،‬وص َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ال َر ُج ٌل َِلبْ ِؽ ٖہ ‪:‬ػظ ْد ع ْ‬
‫ج ْزت ص ِن اػ َص َؼ ِل‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۱‬ظ‬
‫َ ْ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ ُ ْ َ َ َ ًْ ْ َ ْ َ َ َ ِ َ َ َ َ َ ُ ْ ُ ْ َ‬
‫‪،‬طاْسصن ؽ ِرفحِت ‪ِ ،‬ػتعوؽن أ ِؼفؽا ِِف بف ِصؽ و َِشا ِفؽ ‪،‬ط ِإن اػؽاس قظ ِكػون‬
‫َ‬ ‫َ ْ َ َ َ ُ َ َ َ ً َ َْ ُ ُ ْ ُ َ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫اس ِطفْؽ َ۔و ِا ِ ْن‬ ‫اػؽ‬ ‫ۃ‬‫ظ‬ ‫ث‬‫ِ‬ ‫ؽ‬‫د‬ ‫ظ‬
‫ْ َ َ َ ِ َ َ َ ْ َِ‬ ‫ط‬ ‫ق‬ ‫ش‬ ‫ض‬ ‫اػ‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫د‬‫ح‬ ‫أ‬ ‫ن‬‫ذ‬ ‫ض‬ ‫ت‬ ‫َل‬ ‫‪،‬و‬ ‫ْی‬‫َصل ٌ َ َ ِ ِ َ ِ ِ‬
‫ؼ‬‫األ‬ ‫ر‬ ‫اج‬ ‫اػت‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ٗ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ت ِارؽ ػؽ َب ْصض اْل َ ِال ِػتؽ ِطظہ ِ ِْف وج ْو ِہ اْل ِْی ‪،‬طؿل ت ِطْی ِب َوص ِدؽ ؟‬
‫ْ‬ ‫ْ‬
‫(‪)۱‬۔ۺاکیۺٓادیمۺےنۺاےنپۺےٹیبۺےسۺاہکۺ‪:‬ںیمۺوبڑراۺوہاکچۺوہںۺانرۺاکؾۺےسۺاعزجۺوہایگۺ‬
‫وہںۺوتۺرضنرۺریمیۺتحیصنۺنس‪،‬اتہکۺوتۺاینپۺرخدیۺنرفنتخۺںیمۺرضنرۺاامتنۺدارۺرےہۺاسۺےیلۺ‬
‫ہک ۺولگ ۺاامتن ۺدار ۺاترج ۺرپ ۺوتمہج ۺوہےت ۺںیہ۔انر ۺرہزگ ۺیسک ۺوک ۺدوھاک ۺہن ۺدے ۺویکں ۺہک ۺدوھاک ۺدانیۺ‬
‫ریتےقح ۺںیم ۺ ۺولوگں ۺےک ۺاامتعد ۺوک ۺوھکدے ۺاگ‪،‬انر ۺےب ۺکش ۺںیم ۺریتے ۺےیل ۺھچک ۺامؽ ۺوھچڑ ۺراہۺ‬
‫ےۺاگ؟ َ َ‬
‫َ‬
‫وہںۺاتہکۺوتۺاےسۺ َیکینۺےکۺراوتسںۺںیمۺرخچۺرکے ُۺ۔ایکۺوتۺاےنپۺندعہۺوکۺوپراۺرک‬
‫َ‬ ‫َ َ َ ُْ ََ ْ ََ َ َ َ َ َ‬
‫اہلل ألؽ ِطذن ؽ ِ َر َفْ َح َتؽ َ‪،‬وػ َد ْوػ أ ِد ْ ُْی‬ ‫(‪)۴‬طأجاب اَلبن‪:‬ؽصم‪،‬طو‬
‫َ َ َ ْ َ َ َ َ َ ُ ُ ْ َ َْ َ ِ َ ُ َْ ٗ َ ْ َ َ َ ٓ َ َ َ َ‬
‫اہلل َل أذؽ ِِف ؼؽطص ِۃ َ ؼاظػتہ‪،‬وألصؼل ِبؿا اَلن ۔طظال‬ ‫صل ؽؿجؽ۔وو‬
‫ْ َ ُ َ ِ ْ ُ ُ َ َ ُ َِ َ ْ َ َ ً ُ َ ً‬
‫اػوا ِػد‪:‬أذعرؽ قابِن ِ‪،‬صذت ر ِاذدا ؼوطظا ۔‬
‫َ‬
‫(ظواصد اػػضۃ اػصربفۃ ‪،‬ػػرػ اػثاؽفؽ اْلتودط‪،‬ص‪)۱۵۲:‬‬
‫(‪)۲‬۔وتۺڑلےکۺےنوجابۺدای‪:‬اہںۺاہللۺیکۺمسقۺںیمۺرضنرۺٓاپۺیکۺتحیصنۺوکۺانذفۺرکنںۺ‬
‫اگ ۺانر ۺرقنعبی ۺںیم ۺٓاپ ۺےک ۺرطےقی ۺرپ ۺولچں ۺاگ ۺ‪،‬دخبا ۺںیم ۺٓاپ ۺیک ۺ دیف ۺابت ۺںیم ۺکش ۺںیہنۺ‬
‫ف‬
‫رکنں ۺاگ ۺانر ۺی ہہقن ًیاا ۺاب ۺںیم ۺاس ۺرپ ۺلمع ۺرکنں ۺاگ۔وت ۺابپ ۺےن ۺاہک‪:‬اے ۺریمے ۺےٹیب! ۺںیم ۺریتاۺ‬
‫رکشہیۺاداۺرکاتۺوہںۺوت ُۺ داتیۺانرۺوتقیفۺایہتفۺزدنیگۺزگارےۺاگۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ال أ ْد َت ٌاذ ِػ ِتػْ ِؼ ْف ِذ ٖہ َ‪:‬ب ْص َد ُا ْد ُك ْوع َد ُتؤ ِد ْ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ي ِاَل ِؼت َحان اػذ ْؿ ِر ِي‬ ‫َ‬ ‫( َ‪)۵‬ظ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ٍ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ ْ ْ‬
‫اد َتذ ِع َرن د ُر ْو َدؽ َ‪،‬وَل تز ِف َصن َوظ ًتا دون أن َق ُص ْو َد صػفْؽ بطا ِف َد ٍۃ‬ ‫‪،‬ط‬
‫ً‬
‫۔(اقزا‪،‬ص‪)۱۶:‬‬
‫(‪) ۳‬۔ااتسذۺےنۺاےنپۺاشرگدۺےسۺاہک‪:‬ۺاکیۺہتفہۺدعبۺرقعبیۺمتۺاماہہنۺااحتمؿۺدنےگۺوتۺ‬
‫رضنرۺاےنپۺاابسؼۺوکۺایدۺرکنۺ‪،‬نتقۺےسۺافدئہۺااھٹےئۺریغبۺرہۺزگۺاےسۺاضعئۺہنۺرکن۔ۺ‬
‫َ َ ْ َ َ َ َ ٌ َ ْ َ َْ ْ ُ َ ْ ُ‬
‫ْی َوـ َو ضز َكان ۔(رواہ اػكخاری)‬ ‫(‪َ)۶‬ل قظ ِزْی حعم بْی ِاثؽ ِ‬
‫(‪)۴‬۔وکیئۺاق َیضۺد َنۺولوگںۺےکۺدرایمؿۺاح تۺبضغۺںیمۺرہۺزگۺہلصیفۺہنۺرکےۺ۔‬
‫َ ْ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ‬
‫(‪َ)۷‬ل َقتعػطن أ َح ٌد ِػزفْ ِط ٖہ َؼاَل َقظ ِد ُر صػفْ ِہ ۔(رواہ اػكفؿظی)‬
‫ےسۺزایدہۺفیلکتۺہنۺااھٹےئۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۵‬۔وکیئۺصخشۺا َےنپۺامہمؿۺےکۺےیلۺاطتقۺ‬

‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ ُ َ َ َ ُ ُ ْ َْ َ‬
‫ي ث َقض َت ِد ُل ِطفْ ٖہ‬ ‫ي َل َیْر ْ‬
‫ِ‬
‫اػدا ِفم اػ ِذ ْ‬
‫ِ‬ ‫(‪َ)۸‬ل قكػون أحدعم ِِف اْل ِاء‬
‫۔(رواہ اػكخاری)‬
‫(‪) ۶‬۔متۺںیمۺےسۺوکیئۺصخشۺۺاسۺرہھٹےۺوہےئۺاپینۺںیمۺاشیپبۺہنۺرکےۺوجۺاتہبۺہنۺ‬
‫وہںۺرھپۺاسۺںیمۺلسغۺرکے۔‬
‫َ َ َ َ َ َ َ َ َ ُ ُ ْ َ َْ ْ َ ُ َ َ َ‬
‫ْض ؽزل ِب ٖہ (رواہ اِلَمصۃ)‬ ‫(‪َ)۹‬ل قتؼؽْی أحدعم اْلوت ِػ ٍ‬
‫صخشۺانزؽۺدشہۺتبیصمۺرپۺرہزگ َۺومتۺ َیکۺانمتۺہنۺرکے۔‬ ‫ےسۺوکیئۺ َ‬ ‫)۔متۺ‬
‫( َ‪َ ۷‬‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫ِإذا َرأقْت ؽ ُف ْو َب اػػفْ ِث ب ِارزۃ ‪،‬طل تشن أن األدد ق ْكت ِدم ۔‬
‫(‪)۸‬۔بجۺوتۺریشۺےکۺداوتنںۺوکۺاظرہۺوہاتۺدےھکی‬
‫وتۺرہزگۺہیۺامگؿۺہنۺرکہکۺریشۺرکسماۺراہۺےہ۔‬
‫التن ِرین(ۺ‪)۹‬‬
‫(ارمنیہنۺیکۺاتدیک)‬
‫اردنولمجںۺاکۺرعیبۺرتہمج۔‬
‫(‪)۱‬اہللۺیکۺانرفامینۺںیمۺَیسکۺیکۺااطتعۺرہۺزگۺہنۺرکن۔‬
‫َ ُ ُ َ َ ً َ ْ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔َلت ِس ْفصن أحدا ِ ِْف ؼص ِرف ِۃ ِ‬
‫اہلل۔‬
‫(‪)۲‬متۺولگۺاےنپۺیتمیقۺاناقتۺرہۺزگۺاضعئۺہنۺرکن۔‬
‫َ َ َ َ ُ َ َ‬ ‫َ ُ‬
‫(‪)۴‬۔َل ت ِز ْف ُصن ا ْوظاتع ُم اػث ِؼفْ َؽۃ ۔‬
‫(‪)۳‬متۺرنزاہنۺرقٓاؿۺاپکۺیکۺۺالتنتۺرضنرایکۺرکن۔‬
‫َُ‬ ‫ُ ُ َ ُْ ٓ َ ْ‬
‫(‪)۵‬۔اتْػ ُون اػظ ْران اػ َـؼ ِجفْ َد عل َق ْو ٍم۔‬
‫(‪)۴‬ولوگںۺےکۺاسھتۺۺرضنرۺرنیمۺانرۺتبحمۺاکۺرباتؤۺرکانرۺرہۺزگۺیتخسۺہنۺرک۔‬
‫َ َ َ َ َ َ ُ َ َ ََ ُ ْ َ َْ َ َ َ َ َ َ َ َ‬
‫اس ؼصاؼػۃ اػػس ِػ واػـؼحك ِۃ وَل تذدن۔‬ ‫(‪)۶‬۔ص ِاؼػن ؼع اػؽ ِ‬
‫(‪)۵‬متۺولگۺاہللۺےکۺلواۺیسکۺصخشۺےسۺرہۺزگہنۺڈرنۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َ ََ َُ َ‬
‫(‪)۷‬۔َل ُتاطن أ َح ًدا ِإَل اہلل ۔‬
‫(‪)۶‬اسۺاگےئۺوکۺدرتخۺےکۺاسہیۺںیمۺابدنھۺدنۺانرۺاےسۺرہۺزگۺوھبیکۺہنۺروھکۺ۔‬
‫َ ُ ََ‬ ‫َ‬ ‫ُ ُ َ ٰ َْ َ‬
‫(‪)۸‬۔ا ْر ُبسن ـ ِذ ِہ اػ َكظ َرۃ ِ ِْف ِش ِل اػذ َج َر ِۃ َوَل َت ِوصؽ َؿا۔‬
‫(‪)۷‬وتۺدندھۺےسۺابالیئۺ‪،‬نھکمۺ‪،‬یھگۺانرۺرینپۺرضنرۺانبۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫اػز بْ َد َۃ َ‪،‬واػد َؼ َن َ‪،‬و ُ‬ ‫ْ َ َ َ َ ََ َ ْ ْ َ َ َ ُ‬
‫اِل ْ ََب۔‬ ‫)۔اجصػن ِؼن اػػ َِب اػ ِظذسۃ ‪ ،‬و‬ ‫(‪ِ ۹‬‬
‫ ےلۺ وجیھۺ۔‬
‫ُ‬ ‫(‪)۸‬متۺولگۺاسۺتفہۺرنزہۺاابخرۺںیمۺرضنرۺرما‬
‫َ‬ ‫اػر َداف َل ِْف ٰـذہ ْ َ‬
‫اِل ِر قْ َد ِۃ األ ْد ُك ْو ِصف ِۃ۔‬ ‫)۔ا ْرد ُػ َن َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ‬
‫ِِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۹‬متۺولگۺرہۺزگۺاسۺرہینۺےکۺۺوچبںۺوکۺہنۺاڑکنۺ۔‬
‫ْ َ َْ َ‬ ‫َ َ ُ ََُ‬
‫(ۻ)۔َل تأخذن ابْ َؽ َاء ِتػؽ اػض َزاػ ِۃ۔‬
‫(‪)۱۰‬ویمیٹلپسنۺےکۺذہمۺداراؿۺرہشۺیکۺیلگۺوکوچںۺیکۺافصیئۺاکۺرضنرۺایخؽۺرںیھکۺ۔‬
‫َ َ َ َ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ َ َْ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َْ َ‬
‫ْیصْی اػـؼدؤػون ِؼن اػكػ ِدق ِۃ ؽشاطۃ األ ِزظ ِۃ ِؼن اػكػ ِد۔‬ ‫(‪)۱۲‬۔ ِػ ْ‬
‫(‪)۱۱‬اگڑیۺالچےتۺنتقۺرٹکفیۺوقانینۺیکۺاپدنبیۺرضنرۺرکۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ََ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ت َـؼدعن ِبظ َو ِاص ِد اػ ُـؼ ُر ْو ِر ص َل ُد ْو ِؼ اػ َص َر َب ِۃ۔‬
‫(‪)۱۲‬وچراوہںۺرپۺرٹکفیۺوپسلۺےکۺااشرنںۺےکۺریغبۺرہۺزگۺاگڑیۺٓاےگۺہنۺڑبرا۔‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َ َ‬
‫ظی اػس ُر ِؼ ِبض ْ ِْی ِاذ َار ِۃ ُب ْو ِػفْ ِس اػ ُـؼ ُر ْو ِر۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔َل ُت َظ ِد َؼ َن اػْ َص َر َب َۃ َص َل ُؼػ َت َ‬
‫التن ِرین(‪)۹۱‬‬
‫ۺرتہمج۔‬
‫ںۺاک َۺاردن َ ُ َ َ‬ ‫َ رعیبۺولمج‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫ت ػ ْوؽؿا أمح ُر ۔‬‫(‪)۱‬أ ْص ِس ِِن اػ َو ْردۃ اػِ ْ‬
‫(‪)۱‬۔ےھجمۺنہۺالگبۺاکۺوھپؽۺدےۺسجۺاکۺرگنۺرسخۺےہ۔‬
‫َ َ َ ْ َ َ َ َْ َ ْ َ ُ َ َ َْ ُ َ ْ َ‬
‫(‪)۴‬تردؼ صل اػكا ِف ِدْی وابدأ ِبأ ِي ـو أظرب ِإػفؽ ۔‬
‫(‪)۲‬۔اتحمجۺنریقفۺرپۺدصہقۺرکۺانرۺاسۺےسۺرشناعتۺرکۺوجۺریتاۺزایدہۺرقیبیۺےہ۔‬
‫َ َ َ َ‬ ‫َ َ َ‬ ‫َ َُ‬
‫(‪َ)۵‬ل تظ ْل َؼا َل ت ْصػ ُم َو ِإ ْن ظل َؼا ت ْصػ ُم ۔‬
‫تۺہنۺہکۺوجۺوتۺںیہنۺاجاتنۺےہۺارگہچۺنہۺمکۺوہۺوجۺوتۺاجاتنۺےہ۔‬ ‫(‪)۳‬۔وتۺنہۺاب‬
‫ُ ْ ُ ْ َ َ ْ َ َ ٌ ْ ُ ُ ْ ْ َْ‬
‫(‪)۶‬أبذل ؼا أؽت ب ِاذل ِِف وجو ِہ اْل ِْی ۔‬
‫(‪)۴‬۔ۺرخچۺرکۺوجۺوتۺالھبیئۺےکۺاکومںۺںیمۺۺرخچۺرکاتۺےہ۔‬
‫ُ‬ ‫ََ‬ ‫ْ َ َ‬ ‫َْ ْ َ ْ َ‬
‫ب ُِما َقظ َِت ُب اػ ُصظل ُء َوابْ َت ِص ْد صَم َق ْك ُصد ْون۔‬ ‫(‪)ِ ۷‬اظ َِت‬
‫(‪)۵‬۔ایسیۺزیچۺےسۺرقبیۺوہۺسج ۺےسۺدنملقعۺرقبیۺوہےتۺںیہۺانرۺایسیۺزیچ ۺےسۺچبۺسجۺےسۺ‬
‫نہۺدنرۺوہےتۺںیہ۔‬
‫ٗ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ُ ُ ً َ ْ َ ْ َ ُ َ َ ْ ُ ُ ْ ُْ‬
‫(‪)ِ ۸‬إذا أردت أن تظت ِ َِن عتكا طاخَت أقؿا قصػو أدػو بہ ۔‬
‫(‪)۶‬۔بجۺوت َۺاتکوبںۺوکۺاحلصۺرکےۺوتۺاںیھنۺنچۺنجۺاکۺاولسبۺدنلبۺوہ۔‬
‫َ َْ‬ ‫ُْ ُ ْ َ ْ َْ َ َ‬
‫ِن أ ْن ُقؤ ِث َر اْل َ ْر ُء ؽط َع َوس ِؽ ٖہ ص ٰل َؼؽْط َص ِۃ ؽط ِد ٖہ ۔‬ ‫(‪)۹‬قص ِجك ِ‬
‫عفنۺرپۺوفتیقَۺدےۺنہۺےھجمۺااھچۺاتگلۺےہ۔‬ ‫(‪)۷‬۔وجۺااسنؿۺاےنپۺننطۺےکۺعفنۺوکۺاینپۺاجؿۺےکۺ‬
‫َ َْ ُ َ َ ُ َ ْ َ َ َ ُ ُ َ َ َ َ ُ َ ْ ُ ُ‬
‫ات أقؿن ِـي أصػ وأؽذط ۔‬ ‫(ۺ)ُتتار اػد ِفدۃ ِؼن اْل ِادؼ ِ‬
‫(‪)۸‬۔امنکلۺاؿۺاخدامؤںۺوکۺدنسپۺرکیتۺَےہۺ َوجۺزایدہۺاپدکانمۺانرۺتسچۺنوچدنبۺوہیتۺںیہ۔‬
‫ً َ ً‬ ‫َ َ ْ َ ُ َْ‬ ‫َْ َ‬
‫اْلظا ِف َؼ َوَل خی َد ْصؽ أق َؿا أعث ُر بر قظا َوت ْز ِو قْظا ۔‬ ‫(ۻ ِ)ز ِن‬
‫(‪) ۹‬۔وتقیقحںۺےسۺزمنیۺوہۺانرۺےھجتۺدوھاکۺہنۺدےۺنہۺوجۺزایدہۺکمچۺدکمۺانرۺعملمۺاسزیۺرکےنۺ‬
‫ناالۺےہ۔‬
‫َ َْ ُ َ ْ َ ْ ُ َ ْ َ ٗ ْ َ ْ َ َ‬
‫(‪)۱۲‬اػظ ِوي ؼن ُی ِػؽ ؽطدہ ِصؽد اػضز ِب ۔‬
‫ہصغۺےکۺنتقۺاےنپۺانرپ َۺاقوبۺرےھکۺ۔‬ ‫(‪)۱۰‬۔اطتقۺنرۺنہۺےہۺوجۺ‬
‫َ ُْ ْ َ ُ َ ْ ُ َ ُ َ ْ َ َ َ ْ َ‬ ‫ٰ‬
‫(‪)۱۱‬ـ ِذ ٖہ ِـي اْل ِذقصۃ اػِت تظ ِدم برؽاؼج األسط ِال‬
‫(‪)۱۱‬ۺ۔ َہیۺنیہۺرڈیویںۺےہۺوجۺوچبںۺاکۺرپنرگاؾۺشیپۺرکاتۺےہ۔‬
‫َْ َ َ َُ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ‬ ‫َ ُ ُ َ ْ ََ َ‬ ‫َ‬
‫ات اػصاؼۃ َی ِاطسون صل ؽؿز ِۃ اػ ِكل ِد ۔‬ ‫(‪)۱۴‬اػ ِذقْ َن قر ْوؽ ْون اْل ُ ْؼتػع ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔نہۺۺولگۺوجۺاعؾۺاجدئادنںۺیکۺافح َتظۺرکےتۺ َںیہۺنہۺوکلمںۺیکۺرتیقۺرپۺاپدنبیۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ ْ‬ ‫ْ َ ْ ْ ُ َْ َ‬
‫اس اػ ِذقْ َن ـ ْم أع َ ُِب ِؼ ْؽؽ ۔‬ ‫(‪)ِ ۱۵‬ادت ِطد ِؼن خِب ِۃ ِ‬
‫اػؽ‬
‫ےسۺافدئہۺااھٹۺوجۺھجتۺےسۺڑبےۺںیہ۔‬ ‫(‪)۱۳‬۔اؿۺولوگںۺےک ُۺرجتابتۺ‬

‫َ َ َٓ‬ ‫ََ ُْ َ َ ََ َ َْ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۱۶‬إ َن َر َل َح األ َؼۃ باألؼ َ‬
‫َ‬
‫اِت َی ِدن ت ْر ِبفۃ أوَل ِد ِـن و ِباَلب ِاء‬
‫ات اػػو ِ ْ‬ ‫ؿ‬
‫ِِ َ ِ‬ ‫ُ ِ‬
‫األ ْو ٰیل َق ْد َؿ ُر ْو َن َص ٰل َت ْظو قْم أ ْخ َل ِظؿم۔ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔ےبۺکشۺوقؾۺیکۺدریگتسۺاؿۺامؤںۺےسۺےہۺوجۺاینپۺانالدۺیکۺایھچۺرطحۺرتتیبۺرکیتۺںیہۺانرۺ‬
‫ےہۺوجۺاُؿۺےکۺاالخؼۺیکۺدریگتسۺیکۺرگناینۺرکےتۺںیہ۔‬ ‫اؿۺابوپںۺےسۺ‬
‫َ ْ ُ َ ُ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ ُ َْ‬
‫اْلف ِام۔‬‫ت أد ِؽدت ِإِل ؽرب ِ‬ ‫(‪)۱۷‬اْلؿؼۃ اػِ ْ‬
‫ِ‬
‫ےھجمۺہمیخۺبصنۺرکےنۺاکۺلواپنۺایگۺےہۺ۔‬ ‫(‪)۱۵‬۔اکؾۺنہۺےہۺوجۺ‬
‫ٰ َ َ َ ُ َ ْ ُ َ ُ َ ُْ ْ ُ ْ َ‬
‫(‪)۱۸‬ـ ِذ ٖہ جؿؽم اػِت قع ِذب ِبؿا اْلج ِرؼون ۔[اػرمحن‪]۶۵:‬‬
‫(‪)۱۶‬۔ہیۺےہۺنہۺمنہجۺےسجۺرجمؾۺالٹھجےتۺںیہ۔‬
‫َ َ ُ ُْ َ ْ َ َ َْ ْ َ َ َ َ ً‬
‫(‪)ِ ۱۹‬اؽا َل ؽ ِزفع اجر ؼن احدن صؼل [اػعؾػ‪]۵۲:‬‬
‫(‪)۱۷‬۔مہۺاؿۺےکۺوثابۺوکۺاضعئۺںیہنۺرکےتۺنجۺےکۺاکؾۺاےھچۺوہں۔‬
‫اػظ ْر ٓان َؼا ُـ َو ذ َط ٌاء َو َر ْ َمح ٌۃ ػػْ ُؼ َ‬
‫ؤؼ ِؽ ْْی ۔[اْلَساء‪۴:‬ۺ]‬
‫َ َُ ُ َ ُ‬
‫(ۺ‪)۱‬وؽ ِّنل ِؼن‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۸‬۔انرۺمہۺرقٓاؿۺںیمۺااترےتۺںیہۺنہۺزیچۺوجۺاامیؿۺناولںۺےکۺےیلۺافشۺانرۺرتمحۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۹۲‬‬
‫تنحمۺےسۺاےنپۺاابسؼۺایدۺرکاتۺےہۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱‬ہیۺنہۺاطبلۺملعۺےہۺوج‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ َ َُ َ‬
‫ي َیْطظ د ُر ْو َد ٗہ ِ ِِب ٍد۔‬ ‫اػسا ِػ ُب اػ ِذ ْ‬ ‫(‪)۱‬۔ـذا ـو‬
‫(‪)۲‬ایسیۺزیچۺاکۺندعہۺہنۺرکنۺوجۺمتۺوپراۺہنۺرکۺوکس۔‬
‫َ َ َ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۴‬۔َل ت ِص ْد ِ َِبا َل ت َت َؼع ْن َوط َاء ٗہ۔‬
‫یلہپۺوپزنشیۺاحلصۺیکۺیھتۺ‬
‫ںیمۺ ُ‬ ‫ےنۺاسالہنۺرقترییۺاقمےلبۺ‬ ‫َ‬ ‫(‪)۳‬ۺیہیۺنہۺڑلاکۺےہۺسجۺ‬
‫ُْ َ َ َ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ي عان َؽال ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫)۔ـ َذا ُـ َو اػْ َو َػ ُد اػ ِذ ْ‬
‫َ‬ ‫ٰ‬
‫اػرتْ َكۃ األ ْو ٰیل ِِف اْلدابظ ِۃ اػذط ِو ق ِۃ‬ ‫(‪۵‬‬
‫َ َ َ‬
‫اػدؽ ِو ق ِۃ ۔‬
‫ےنۺریمیۺرتتیبۺیکۺانرۺےھجمۺملعۺاھکسای۔‬ ‫(‪)۴‬ںیمۺاؿۺااسذتہۺیکۺمیظعتۺرکاتۺوہںۺوھنجںۺ‬
‫ُ ْ ُ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ْ َ َ َ ُ ْ ْ ْ َْ‬
‫(‪)۶‬۔اع ِرم األدا ِتذۃ اػ ِذقن ر بو ِن وصػؼو ِن اػ ِصػم۔‬
‫(‪)۵‬اؿۺاطابلتۺوکۺالبؤۺوھنجںۺ َےنۺاسالہنۺااحتمؿۺںیمۺاایتمزیۺوپزنشیۺاحلصۺیکۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َْ َ َ ْ‬ ‫ات َاػػ َ‬ ‫ُُْ ْ َ‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان اػدؽ ِو ِي‬ ‫ِ‬ ‫ِف‬ ‫ِ‬ ‫ۃ‬ ‫ز‬‫ار‬ ‫ِ‬ ‫ك‬ ‫اػ‬ ‫ۃ‬ ‫ك‬ ‫ت‬‫ر‬ ‫ـؼ‬ ‫اػ‬ ‫ن‬ ‫ػ‬ ‫ؽ‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬
‫اِت‬ ‫ِ‬ ‫و‬ ‫ِ‬ ‫ك‬ ‫اػسا ِػ َ‬ ‫(‪)۷‬۔ادصوا‬
‫(‪)۶‬وجۺوچرۺکنیبۺیک َۺامعرتۺںیمۺبقنۺزینۺیکۺوکششۺرکراہۺاھتۺنہۺرگاتفرۺرکۺایلۺایگ۔‬
‫ُ‬ ‫اػؽ ْظب ِْف ِص ََم َرۃ اػْ َـؼ ْ‬ ‫ْ َ َ َ ْ َ َ َْ َ َ‬ ‫َ َ ُ‬
‫َص ِػ ظ ِك َض‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ۃ‬ ‫ُی‬‫ر‬ ‫ِ‬ ‫ج‬ ‫صی‬ ‫د‬ ‫ق‬ ‫ان‬ ‫ع‬ ‫ي‬ ‫ذ‬ ‫ِ‬ ‫اػ‬ ‫ؼ‬ ‫۔(‪)۸‬۔اػد ِار‬
‫ََ‬
‫صػفْ ِہ۔‬
‫َ‬ ‫(‪)۷‬نہۺرمضیۺٓاجۺ َلچۺشبۺلکۺسجۺاکۺٓارپنشیۺایکۺایگۺاھتۺ۔‬
‫ْ‬
‫ات اػ َف ْو َم‬ ‫ت َص َػفْہ َص َؼػ َف ٌۃ ج َراح َف ٌۃ أ ْؼس َؼ َ‬ ‫ي ُا ْجر َق ْ‬ ‫ْ‬ ‫ذ‬ ‫اػ‬ ‫ض‬
‫َ َْ ْ ُ‬
‫(‪)۹‬۔اْل ِر ق‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬وجۺصخشۺیسکۺدنرسےۺ َےکۺےیلۺونکاںۺوھکداتۺےہۺوخدۺا۔یۺںیمۺرگاتۺےہۺ۔‬
‫ُُ َْ‬ ‫ْ ْ َ‬ ‫َ َ‬
‫)۔ؼ ْن َیْ ِط ُر اػ ِك َئ ِألخ َر َق ْدظط ؽط َد ٗہ ِطفْ َؿا ۔‬ ‫۔(ۺ‬
‫(‪)۹‬نہۺدنۺامہمؿۺوج َلکۺوہ لۺںیمۺرہھٹےۺےۺٓاجۺرہشۺیکۺریسۺوکۺےلکنۺ۔‬
‫ْ ُ ْ ُ َ َْ ْ َ َ َ َ َ َ َ ُ َْ َ‬ ‫َ َ َ ََ‬ ‫َ َ‬
‫(ۻ)۔اػزفْط ِان اػذ ِان عاؽا اظ َاؼا ِِف اػطؽد ِؼ اػفوم خرجا ِإیل تّن ِہ اػكػ ِد۔‬
‫تیۺربؼۺراتفریۺےکۺاسھتۺڑسکۺرپۺدنڑۺرےہۺںیہ۔‬ ‫وھکیۺوجۺاہن َ‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬اؿۺوھگڑنںۺوکۺد‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫َ َ ُ َْ‬
‫ي ص َل اػذ ِارع ِبضاق ٍۃ َسص ٍۃ۔‬
‫َ‬ ‫ت تْر ْ‬ ‫(‪)۱۲‬۔اؽْ ُش ُروا األط َر َاس اػػِ ْ‬
‫ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬اخدلۺاسۺرھگۺںیمۺراتہۺےہۺسجۺاکۺدص َرۺدرنازہۺوپربۺیکۺاجبنۺےہۺ۔‬
‫فِس ص ٰل َجا ِؽ ِب‬
‫ْ َ ْ َ ُ َ ُٗ َ ُ َ‬
‫ف‬ ‫اػر‬ ‫ہ‬ ‫اب‬ ‫ب‬ ‫ػ‬ ‫ش‬ ‫ق‬ ‫ي‬ ‫ذ‬ ‫ِ‬ ‫اػ‬ ‫ت‬ ‫ْ‬
‫ف‬ ‫ك‬ ‫)۔خا ِػ ٌد َق ْد ُع ُن ِْف اػْ َ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۱‬‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬
‫اػش ِؼ۔‬‫ْ‬
‫(‪)۱۲‬نہۺدنونںۺایطرےۺ َوجۺلکۺاضفۺںیمۺڈنمالرےہۺےۺاحدےثۺاکۺاکشرۺوہےئگ۔‬
‫َْ َ ْ ُ ْ َ َ َْ َ‬ ‫َ َ ُ َ‬ ‫َ َ َ َ‬
‫(‪)۱۴‬۔ اػسف َارت ِان اػػ َت ِان عاؽ َتا ََت ِػظ ِان ِِف اِل ِو اؼ ِس ا ِرفكتا ِباْل ِادث ِۃ۔‬
‫(‪)۱۳‬ںیمۺےنۺلکۺاسۺاتکبۺاک َۺاطمہعلۺایکۺوجۺوتمکحںۺانرۺوتحیصنںۺےسۺورکۺیھتۺ۔‬
‫َ‬
‫اْلع ِم َواػؽ َرا ِفح۔‬
‫ْ َ َ ُ َْ ً ْ َ‬
‫ِ‬ ‫اب اػ ِذي عان ُمت ِػـا ِب‬ ‫)۔س َاػ ْص ُت اػْ ِع َت َ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۵‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬نہۺاوبرکبۺیہۺےۺوھنجںۺےنۺزغنۂوبتکۺےکۺومعقۺرپۺاانپۺاسراۺامؽۺرلوۺؽۺاہللﷺ یکۺ‬
‫ابراگہۺںیمۺشیپۺرکۺدایۺاھتۺ۔‬
‫ََْ َ‬ ‫ُ َ ْٗ ُ َ َ ْ َ َ َ ٰ َ ْ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫( َ‪)۱۶‬۔ ا ُب ْو َبع ٍر َر ِِض اہلل صؽہ ـو اػ ِذي ظدم ِإیل حْض ِۃ اػؽ ِب ﷺ اػـؼـال‬
‫ِ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬
‫عػ ٗہ ِب ُـؼ َؽ َاد َك ِۃ ض ْز َو ِۃ ت ُك ْو ٍؽ۔‬
‫(‪)۱۵‬سجۺےنۺہعلقۺربیخۺاکۺدرنازہۺااھکڑۺدایۺاھتۺنہۺ َیلعۺرمیضتۺرکؾۺاہللۺاعتیلۺنہہجۺے۔‬
‫ْ َْ َ َ َ َ َ ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫اہلل َت َص ٰ‬ ‫َ ٌ ََ َ ُ‬
‫اب ظػ َص ِۃ خفْ َِب‬ ‫ایل َو ْج ُؿ ٗہ ـ َو اػ ِذي ِاظتػع ب‬ ‫(‪)۱۷‬۔ص ِل عرم‬
‫(‪)۱۶‬نہۺدبعۺااقلرہۺرجاجینۺںیہۺوھنجںۺےنۺ َۺولعؾۺالبتغۺںیمۺبسۺےسۺیلہپۺاتکبۺیھکلۺ۔‬
‫ْ ُ ُ ْ َْ َ َ‬ ‫ذي َع َت َب َا َو َل ع َ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ ُ َْ َ ُْ ْ َ ْ ُ‬
‫اب ِِف صػو ِم اػكلض ِۃ۔‬ ‫ِ ٍ‬ ‫ت‬ ‫اػ‬ ‫و‬ ‫ـ‬ ‫(‪)۱۸‬۔ صكد اػظ ِاـر اِلرج ِان‬
‫(‪)۱۷‬ہیۺامہمؿۺوکؿۺےہۺسجۺاکۺٓاپۺےنۺورکۺاپتکۺریخۺدقمؾۺایکۺ۔‬
‫َ ْ ٰ َ َ ْ ُ َ َ َ َ ْ َ َ ْ ًْ َ ً‬
‫ذي رحكت ِب ٖہ تر ِحفكا حارا۔‬ ‫(‪)۱۹‬۔ؼن ـذا اػزفػ اػ ِ‬
‫(‪)۱۸‬نجۺاہپڑنںۺ َرپۺربػۺابریۺوہیتۺےہۺناہںۺتخسۺڈنھٹکۺزپیتۺےہۺ۔‬
‫َ ْ َ ُ ْ َ َ َ َ ُ َ َ ْ َ ُ ُ ْ ُ َ ْ َ ُ ُ َ َْ ْ ُ‬
‫ِبد۔‬ ‫(ۺ‪)۱‬۔ ا ِِلكال اػِت تتداظط صػفؿا اػثػوج قذتد ـؽا اػ‬
‫(‪)۱۹‬نہۺرمعۺنبۺاطخبۺےۺوھنجںۺےنۺاےنپۺدہعۺالختفۺںیمۺدعؽۺنااصنػۺاکۺےبۺاثمؽۺاظنؾۺ‬
‫ُ َ ْٗ ُ َ َ‬ ‫اقمئۺایکۺ۔‬
‫ي َظ َام ؽ َش َام اػْ َص ْدل َطظفْدَ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫(ۻ‪)۱‬۔ ص َؼ ُر بْ ُن اْلساب َر ِِض اہلل صؽہ ـ َواػ ِذ ْ‬ ‫ُ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ َ ِ‬
‫َ‬ ‫ْ َ‬
‫اػ ِـؼث ِال ِ ِْف ص ْؿ ِد ِخلط ِت ٖہ ۔‬
‫ۺرہگاویئںۺےستبحمۺرکےۺ‬ ‫(‪)۲۰‬۔اچسۺاملسمؿۺنیہۺےہوجرلوؽَۺارکؾۺﷺ ےسۺدؽۺیک‬
‫َ َْ َْ‬ ‫ْ ُ ُ َ َ‬ ‫َُْ ْ ُ َ ُ َُ‬
‫ـاؼ ظػ ِك ٖہ۔‬
‫(‪ )۴۲‬۔اػـؼد ِػم اػر ِادؼ ـو اػذي َِیب اػؽ ِب ﷺ ِبأصؼ ِ‬
‫التن ِرین(‪)۹۳‬‬
‫اػردقْؼُ‬ ‫َ ْ َ ُ ُ َ َْ ْ ُ َ ْ َ ُ َ ُ َ َ ُ ُ َ ُ َ َ‬
‫ِ‬ ‫(‪)۱‬اػ ِعتاب ـو اِل ِػفس اػ ِذي َل قؽ ِاطؼ وَل ُِیل ‪،‬وـو‬
‫َ ْ ُ‬ ‫َ َْ‬
‫ي َل ُق َصا ِت ُب َوَل َقذع ْو۔‬ ‫اػ ِذ‬
‫(‪)۱‬۔اتکب ۺن ہ ۺںیشنمہ ۺےہ ۺوج ۺافنؼ ۺںیہن ۺرکات ۺےہ ۺ‪،‬ااتکٹہ ۺںیم ۺںیہن ۺڈااتل ۺےہ ۺ ۺانرۺ‬
‫َ‬ ‫اضیۺدنتسۺےہۺوجۺہنۺالمتمۺرکاتۺ َےہۺانرۺہنۺاکش َتیۺرکاتۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ ْ َ ُ َْ ُ َ ْ َ َ َ ُ ْ ْ‬
‫اِل ْد َم َ‪،‬و ََتد ٗہ‬ ‫ك‬‫ت‬ ‫ت‬ ‫ْ‬ ‫اػ‬ ‫اد‬ ‫و‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ْ (‪)َ ۴‬اػ ِضذاء اِلَ ِفد اػ ِذي تتوط ْر طف َِہ َاْل ُ َ َ ِ َ ِ ِ ِ‬
‫ِن‬
‫ْ َْ َ‬ ‫ُ َْ‬ ‫ٰ‬ ‫ََ َ َ ْ ْ َ َْ‬
‫شؽاـا ۔‬ ‫ِبتظاػۃ اػِت ظ‬ ‫اض ‪،‬ـ ِذ ِہ اػ‬ ‫ِباْلرار ِۃ‪،‬وَت ِؼف ٖہ ِؼن األؼر ِ‬
‫(‪) ۲‬۔دمعہۺذغاۺنہ ۺےہۺسج ۺںیمۺاضی ۺرٹیملیۺوہاتۺےہ ۺوجۺمسج ۺیک ۺریمعت ۺرکات ۺےہ ۺ‪،‬اےسۺ‬
‫رحارتۺداتیۺےہۺانرارماضۺےسۺاچباتۺےہۺ‪،‬یہیۺنَہۺرتنسہۺےہۺےسجۺمہۺ َےنۺالیھچ۔‬
‫ي َق ْد ُع ُن ِبدقؽۃَ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ َ ُْ ُ َ‬
‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫ذ‬ ‫(‪)۵‬ـذا صؽ َوان ر ِدقْ ِظؽ أمحد َشقػ ِ‬
‫ػ‬ ‫ا‬
‫اْلّن ِل‪،‬رظم ‪،۴۶۴‬بذارع صكد اػدلم‬ ‫ْ َ‬ ‫ْ‬
‫اْلدعؽدر قۃ ِِف ح ِي ػوران ِب ِ‬
‫صارػ۔‬
‫(‪)۳‬۔ہیۺریتےۺدنتسۺادمحۺرشفی ۺاکۺہتپۺےہۺوجۺادنکسرہیۺرہشۺںیمۺولراؿۺہلحمۺںیمۺ‬
‫َ‬ ‫ۺےہ۔‬ ‫َ‬ ‫ۺاالسلؾۺاعرػۺرنڑۺرپۺراتہ‬ ‫َ‬ ‫ڈلبگنۺربمنۺ‪۲۴۲‬ںیمۺدبع‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬
‫ت ت ُر ْون اػد ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬
‫اػد َؼ َاء‬ ‫ِ‬ ‫قؼ‬ ‫ر‬ ‫ت‬ ‫ْ‬
‫ت‬ ‫اػ‬
‫َ َ ُ ْ ُ َِ ِ ِ ِ‬ ‫د‬ ‫ف‬‫َ‬ ‫اػ‬ ‫ن‬ ‫َ‬ ‫ؼ‬ ‫ل‬ ‫ز‬ ‫ط‬ ‫أ‬ ‫ع‬ ‫و‬‫ْ‬ ‫ؼ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫َ َ َ ْ(‪)ِ ُ ۶‬إن ُاػ ُ ِ َ‬
‫اػ‬ ‫د‬ ‫ف‬
‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ت ت ْكظ ُر اػ ُكس ْون ۔‬ ‫َشػ ِؼ َن اػِ ْ‬ ‫شح اػرد ْو َر أ َ‬ ‫تت َ‬‫‪،‬واػِ ْ‬
‫(‪) ۴‬۔ےبۺکشۺنہۺاہھتۺوجۺٓاوسنؤںۺیکۺافحتظۺرکاتۺےہۺاسۺاہھتۺےسۺالضفۺےہۺوجۺ‬
‫وخونںۺوکۺاہباتۺےہ۔انرۺنہۺاہھتۺوجۺونیسںۺوکۺوھکاتلۺےہۺاسۺاہھتۺےسۺالضفۺےہۺوجۺوٹیپںۺوکۺاھپڑاتۺ‬
‫َُٓ َ‬ ‫ےہ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫َ(‪)۷‬قاقؿا اػ ِذقن اؼؽوا اتظو ا اہلل وابتضوا ِاػفْ ِہ اػو ِدفْػۃ و ِج ِاـدوا ِ ِْف‬
‫َ‬ ‫َ ُ ُْ‬
‫َد ِكفْ ِػ ٖہ ػ َصػع ْم تط ِػ ُح ْون [اْلافدۃ‪]۵۷:‬‬
‫(‪)۵‬۔اے ۺاامیؿ ۺناول ۺ ۺاہلل ۺےس ۺڈرن ۺ ۺانر ۺاس ۺیک ۺرطػ ۺنہلیس ۺڈوھڈنن ۺانر ۺاس ۺیک ۺراہۺ‬
‫ںیمۺاہجدۺرکنۺاسۺادیمۺرپۺہکۺالفحۺاپؤۺ۔‬
‫َت َد َ ََب َاػذقْ َن ُظت ُػوا ِْف َدكفْل اہلل َا ْؼ َو ًاتا َب ْل َا ْح َف ٌاء صؽْدَ‬ ‫(‪َ )۸‬و ََل َ ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫َ ُ َ ٓ‬
‫َر ِب ِؿ ْم ُق ْرزظ ْون ۔[ال صؼران‪:‬ۻ‪]۱۸‬‬
‫ۺیگۺرہۺزگۺاںیہنۺرمدہۺایخؽۺہنۺرکانۺہکلبۺنہۺاےنپۺربۺ‬ ‫(‪)۶‬۔انرۺوجۺاہللۺیکۺراہۺںیمۺامرے ہ‬
‫ْ ٰٓ َ ُ َ َ‬ ‫ۺرنزیۺاپےتۺںیہ۔‬ ‫ےکۺاپسۺزدنہۺںیہ َ َ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)ِ ۹‬ان اػذقْ َن ظاػوا َر بؽا اہلل ث ْ‬
‫ادتظاؼوا تتّنل صػفْ ِؿم اْلَػ ِـعۃ اَل‬
‫َْ َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ ْ َ ُ ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ُ َ َ َ ْ َ ُ َِ َ‬
‫ُتاطوا وَل َتزؽوا واب ِشوا ِباِلؽ ِۃ ِاػت عؽتم توصدون ۔[طرػت‪]۵۲:‬‬
‫(‪)۷‬۔ےب ۺکش ۺنہ ۺوہنجں ۺےن ۺاہک ۺامہرا ۺرب ۺاہلل ۺےہ ۺرھپ ۺاس ۺرپ ۺاقمئ ۺرےہ ۺاؿ ۺرپۺ‬
‫رفےتش ۺارتےت ۺںیہ ۺہک ۺہن ۺڈرن ۺانر ۺہن ۺمغ ۺرکن ۺانر ۺوخش ۺروہ ۺاس ۺتنج ۺرپ ۺسج ۺاک ۺںیہمت ۺندعہ ۺدای ۺاجاتۺ‬
‫ُ َ ُ‬ ‫َ‬ ‫اھت۔‬
‫ُ ْ َ َ َ ُ َ َ َ ُ َْ‬ ‫َ‬ ‫(ۺ)أ ْخ َ‬
‫ت ِع ِِب اػكس ِن‪،‬وؼداوؼۃ اػؽو ِم‬ ‫یش َؼا خذفت ص ٰل أؼِ ْ‬
‫ْی۔[رواہ اػدار ظسن صن جابر]‬ ‫َواػْ َع ْدل َوزصػ اػْ َفظ ْ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬۔ںیم ۺاینپ ۺاتم ۺرپ ۺسج ۺزیچ ۺاک ۺوخػ ۺرکات ۺوہں ۺنہ ۺڑبے ۺٹیپ ۺاک ۺوہےن(ینعیۺ‬
‫زایدہۺاھکےنۺناالۺوہان)ۺاگلات َرۺلوےنۺ‪،‬یتسسۺرکےنۺانرۺزمکنرۺنیقیۺناالۺوہےنۺاکۺےہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ َ‬
‫(ۻ ِ)إذا ؽشرأ َحدع ْم ِإیل َؼ ْن طزل صػفہ ِِف اْلال واْلػؼ طػفؽشر إیل‬
‫ؼن ـو أدطل ؼؽہ۔[رواہ اػذفخان]‬
‫(‪)۹‬۔بجۺمتۺےسۺوکیئۺاےسیۺصخشۺوکۺۺدےھکیۺوجۺاسۺےسۺامؽۺانرۺاالخؼۺںیمۺالضفۺوہۺوتۺ‬
‫رضنرۺاےسیۺصخشۺوکۺدھکیۺےلۺوجۺاسۺےسۺمکۺرتۺوہ۔‬
‫َ‬
‫(‪)ِ ۱۲‬ا ْدعتْ ِث ْر ؼن اػؽاس ؼن دصاء اْلْی ػؽ ‪،‬طإن اػصكد َل قدری‬
‫صل ػدان ؼن قدتجاب ػہ‪،‬أو قرحم ۔[رواہ اْلسفب صن أب ـر قرۃ]‬
‫(‪)۱۰‬۔اےنپۺےیلۺولوگںۺےسۺالھبیئۺیکۺداعۺرثکتۺےسۺرکاۺاسۺےیلۺہکۺدنبہۺںیہنۺاجاتنۺ‬
‫ہکۺسکۺصخشۺیکۺزابؿۺرپۺداعۺوبقؽۺیکۺاجےئۺیگۺایۺرمحۺایکۺاجےئۺاگ۔‬
‫ْ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ َ ْ‬ ‫ُْ ٓ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫ي َل‬ ‫ُ (‪)۱۱‬أع ِث ُروا ِؼ ْن ِتل َو ِۃ اػظ ْرا ِن ِ ِْف ُب ُف ْو ِتع ْم ‪،‬ط ِإن اػ َكفْ َت اػ ِذ‬
‫ُْ ٓ ُ‬ ‫ُْ‬
‫قظ َرأ ِطفْ ِہ اػظران قظل خْیہ و قعثر َشہ و قزفؼ صل أـػہ ۔[رواہ اػدار ظسن صن‬
‫أؽاس]‬
‫(‪)۱۱‬۔ےنپۺرھگنںۺںیمۺرقٓاؿۺاپکۺیکۺالتنتۺرثکتۺےسۺرکنۺاسۺےیلۺہکۺنہۺرھگۺسجۺ‬
‫ںیمۺرقٓاؿۺںیہنۺزپراۺاجاتۺےہۺاسۺیکۺالھبیئۺمکۺوہاجیتۺےہ‪،‬ربایئۺزایدہۺوہاجیتۺےہۺانرۺاسۺےکۺ‬
‫رھگۺناولںۺرپۺ یگنۺوہاجیتۺےہ۔‬
‫ُ َْ َ‬ ‫َ َ َْ َ َُْ ْ َ ٰ‬
‫(‪)ِ ۱۴‬إن اػ ِذقن قرؽصون ـ ِذ ِہ اػرورۃ قصذبون قوم اػظفاؼۃ‬
‫‪،‬طفظال ػؿم أحفوا ؼا خػطتم ۔[رواہ اػذفخان]‬
‫(‪)۱۲‬۔ےبۺکش ۺنہۺولگۺوجۺاس ۺوصتریۺوکۺانبےتۺںیہۺاںیھنۺایقتم ۺےک ۺدؿ ۺذعابۺ‬
‫دایۺاجےئۺاگۺانرۺاؿۺےسۺاہکۺاجےئۺاگۺوجۺمتۺےنۺدیپاۺایکۺزدنہۺرکن۔‬
‫َ‬
‫(‪)ِ ۱۵‬إن أول ؼاَیازی بہ اْلؤؼن بصد ؼوتہ أن قضطر ِلؼفع ؼن تكع‬
‫جؽازتہ ۔[رواہ اػكفؿظی صن ابن صكاس]‬
‫(‪)۱۳‬۔ےب ۺکش ۺبس ۺےس ۺےلہپ ۺسج ۺ ۺزیچاک ۺومنم ۺوک ۺرمےن ۺےک ۺدعب ۺدبہل ۺدای ۺاجاتۺ‬
‫ےہ(نہۺہیۺےہہکۺ)ۺاسۺےکانجزہۺےکاسھتۺےنلچۺناےلۺۺامتؾۺولوگںۺیکۺششخبۺرکدیۺاجیتۺےہ۔‬
‫(‪)۱۶‬۔أؽشرو ا إیل ؼن ـو أدطل ؼؽعم وَل تؽشروا إیل ؼن ـو‬
‫طوظعم طؿو أجدر أَل تزدروا ؽصؼۃ اہلل صػفعم ۔[رواہ ابن ؼاجہ ]‬
‫(‪)۱۴‬۔اس ۺصخش ۺیک ۺرطػ ۺدوھکی ۺوج ۺمت ۺےس ۺمک ۺرت ۺوہ ۺانر ۺاس ۺیک ۺرطػ ۺہن ۺدوھکی ۺوج ۺمتۺ‬
‫ےسۺدنلبۺوہۺۺویکںۺہکۺہیۺابتۺاسۺےکۺزایدہۺۺالقئۺےہۺہکۺمتۺاےنپۺانرپۺاہللۺیکۺتمعنۺوکۺریقحۺہنۺاجون۔‬
‫َ‬ ‫َ ُ ُ ُ َ ََ‬
‫)۔اػك ِخفْل َؼ ْن ذ ِع ْرت ِصؽْد ٗہ طػ ْم َق َر ِل ص َل ۔[رواہ أمحد]‬ ‫(‪۱۷‬‬
‫(‪) ۱۵‬۔لیخب ۺنہ ۺےہ ۺسج ۺےک ۺاپس ۺریما ۺذرک ۺایک ۺاجےئ ۺ ۺانر ۺنہ ۺھجم ۺرپ ۺدرند ۺاپک ۺہنۺ‬
‫زپےھ۔‬
‫التن ِرین(‪)۹۴‬‬
‫(‪)۱‬اخدلۺاسۺاسزشۺاکۺاکشرۺوہایگۺوجۺا َسۺےکۺاسویھتںۺےنۺایترۺیکۺیھتۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫ُ َْ َ ٌََُْ َََ ْ َ‬
‫ت َجؿ َزتْ َؿا ا ْر ِدظ ُاء ٗہ۔‬ ‫(‪)۱‬۔ا ِرفب خا ِػد اػـؼواؼرۃ اػِ‬
‫(‪)۲‬نہۺوکؿۺ۔یۺراکنںیٹۺںیہۺ َوجۺاسۺلپۺیکۺریمعتۺےکۺراےتسۺںیمۺاحلئۺںیہ۔‬
‫َ ٰ َْ َ‬
‫ت َب ْ َْی ِإؽْذ ِاء ـ ِذ ِہ اػظؽْس َر ِۃ۔‬ ‫ت َظ ْد َح َاػ ْ‬ ‫َ‬
‫اْل َو ِاج ُز اػِ ْ‬ ‫(‪َ )۴‬۔ؼاـ َي ْ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬نہۺدنہناتسینۺریتاکۺیہۺںیہۺوجۺلکۺاعیملۺریتایکۺ َےکۺاقمےلبۺںیمۺاکایمبۺوہےئۺ۔‬
‫اح ِۃ‬‫ون َاػذقْ َن َ ََن ُح ْوا ِْف ُؼ َؽ َاط َدۃ اػد َك َ‬
‫َ‬ ‫ُ ْٰ َ ُ ُ َ َ ُ ْ َ ْ ْ ُ َ‬
‫(‪)۵‬۔اوػ ِـؽ ـم اػدكاحون اػ ِؿؽ ِدق‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ْ ََ‬
‫اػ َصاْلِف ِۃ۔‬
‫(‪) ۴‬ہیۺنیہ ۺوعرںیتۺںیہ ۺوھنجںۺےنۺاےنپوچبںۺوکۺایھچۺرپنرش ۺیکۺانرۺاںیھنۺزدنیگۺےکۺٓادابۺ‬
‫اھکسےئۺ۔‬
‫َ ُ َ َ َ َ َ ْ َ َ ْ َ َ ُ َ َ َ ً َ َ َ ْ َ ُ ْ ٓ َ َ َ َْ‬ ‫ٰ َُ‬
‫اِت ر بْی اسطاػؿن حدؽا وصػؼؽؿم اداب اْلف ِاۃ۔‬ ‫اػؽداء اػػو ِ ْ‬ ‫(‪ )۶‬۔ـؤَل ِء ِ‬
‫(‪)۵‬نہۺاخدلۺنبۺندیلۺیہۺںیہۺوھنج َںۺےنۺگنجۺریومکۺںیمۺاالسیمۺرکشلۺیکۺامکؿۺاھبنسیلۺ۔‬
‫اْل ْدل ِؼ ْي ِ ِْف َح ْر ِب‬
‫َ‬ ‫ي َظ َام َِب ْد ُؤػ َفۃ ْ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ ُ َ‬
‫ِ ِ‬ ‫ش‬ ‫اِل ْ‬
‫ف‬ ‫(‪)۷‬۔ خا ِػد بْ ُن و ِػفْ ٍد ـ َو اػ ِذ ْ ِ ِ ِ‬
‫َق ْر ُؼ ْو ٍؽ ۔‬
‫(‪)۶‬انر ۺاؿ ۺےک ۺاسھت ۺاس ۺگنج ۺںیم ۺاوب ۺدیبعہ ۺاعرم ۺنب ۺرجاح ۺے ۺنج ۺےک ۺاہوھتں ۺرنویمںۺ‬
‫ََ َ‬ ‫َ َ ََ‬ ‫ےسۺاشؾۺٓازادۺوہاۺ۔‬
‫ي ِا ْدتظػ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫ان َؼ َصہ ِ ِْف ـذااْل ْرب اب ْوص َكفْدۃ ص ِاؼ ُر بْ ُن جراح اػ ِذ ْ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫ٗ‬ ‫َ َ َ‬
‫ت‬ ‫ِ‬ ‫(‪ )۸‬۔وع‬
‫ٍ‬ ‫ب َفدہ ُد ْور َقا ؼ َن ُ‬
‫اػر ْو ِؼ ِف ْ َْی۔‬ ‫ِ ِِ ِ ِ‬
‫(‪)۷‬رجہتۺیہۺاترخیۺاکۺنہۺامہۺناہعقۺےہۺسجۺےسۺاالسیمۺنشمۺوپریۺوقتۺانرۺٓازادیۺےکۺاسھتۺ‬
‫زجریۃۺارعلبۺےکۺوطخںۺںیمۺاعؾۺوہا۔‬
‫ْ َُْ ْ َ َ ُ‬ ‫َ ْ ْ َ ُ ْ َ َْ َ ُ َْ َ ُ َ ْ َ ُ َ َ ْ َ َ‬
‫اْلدل ِؼفۃ‬ ‫( ُ‪)۹‬۔اػ ِؿ ْ َجرۃ َ ِتػؽ اػ َو ِاظصۃ َ َاػؿاؼۃ َ ْاػت ِار ِخیفۃ اػِت ْطذ ِت اػ ِكصثۃ ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ِبظو ِت َؿا اػع ِاؼػ ِۃ َو َح ْرع ِت َؿا اػتاؼ ِۃ ِ ِْف اظس ِار َج ِز قْ َر ِۃ اػ َص َر ِب۔‬
‫(‪)۸‬یہیۺنہجۺےہ ۺہکۺاریمۺاوملنینمۺرمعۺنبۺاطخبۺریضۺاہللۺاعتیلۺہنعۺےنۺاےساالسیمۺاترخیۺاکۺ‬
‫َ‬ ‫ٓااغزۺرقاردایۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫)۔ـ َذا ـ َو اػد َك ُب أن ا ِؼ ْ َْی اػ ُـؼ ْو ِؼؽ ْ َْی ص َؼر بْن اْلس ُ‬
‫ٓ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ٰ‬
‫اب َر ِِض اہلل صؽْ ٗہ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(ۺ‬
‫ْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َظ َر َر َـا َؼ ْسػ َع اػتار قْ‬
‫اْلدل ِؼ ْي۔‬ ‫ِ ِ ِ‬‫خ‬
‫(‪) ۹‬دیسان ۺخیش ۺدبع ۺااقلدر ۺالیجین ۺےن ۺاےنپ ۺرفس ۺدغباد ۺںیم ۺاس ۺتحیصن ۺرپ ۺیتخس ۺےس ۺلمع ۺایک ۺوج ۺےتلچۺ‬
‫َ‬ ‫نتقۺاؿۺیکۺامںۺےنۺاںیھنۺیکۺیھت۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫اِل ْفل ِ ْن ِب ِتػؽ اػؽ ِرفْ َح ِۃ اػِ ْ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َُ َ َ ُْ‬
‫ت‬ ‫ِ‬ ‫ر‬ ‫اد‬
‫ِ‬ ‫ظ‬ ‫اػ‬ ‫د‬ ‫ك‬ ‫ص‬ ‫خ‬ ‫(ۻ)۔ص ِؼل دفدؽا اػذف‬
‫َ َ َ ْ َ ُ ُ ٗ َ ِ ْ َ َ َ َ َ ً ُ ْ ًَ‬
‫ؽرحتؿا اؼہ وظت اػدط ِرصؼلِمعَم ۔‬
‫(‪)۱۰‬یہی ۺنہ ۺدنونں ۺاطابلت ۺںیہ ۺوج ۺوپری ۺایتری ۺےک ۺاسھت ۺومضمؿ ۺاگنری ۺےک ۺاقمےلبۺںیمۺ‬
‫رشکیۺوہںیئۺ۔‬
‫ْ ُ َ ََ‬ ‫ٰ َ َ َ ََ َ ََ َ َ ََ ْ ْ َ َ‬
‫(‪)۱۲‬۔ـ ِذ ٖہ تا ِؽؽ اػسا ِػكت ِان اػػت ِان ذارعتا ِبإد ِتصد ٍاد ع ِاؼ ٍل ِِف ؼؽاطد ِۃ‬
‫َ‬
‫اْلؽْذ ِاء۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬یہی ۺنہ ۺاناصػ ۺںیہ ۺوج ۺارفاد ۺےک ۺدرایمؿ ۺاقلعتت ۺاوتسار ۺرکےت ۺںیہ ۺانر ۺاکی ۺاصحلۺ‬
‫َ‬ ‫اعمرشےۺیکۺلیکشتۺۺرکےتۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ات َب ْ َْی األط َر ِاد َوتذ ِع ُل‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ت ت َو ِسد اػصلظ ِ‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫)۔ـ ِذ ٖہ ِتػْ َؽ اػ َـؼ َح ِاد ُن اػِ ْ‬ ‫ٰ‬
‫(‪۱۱‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫اػ ُـؼ ْج َت َؼ َع اػرا ِػ َح ۔‬
‫(‪) ۱۲‬اوب ۺااقلمس ۺزرہانی ۺاؿ ۺوہشمر ۺملسم ۺاابط ۺںیم ۺےس ۺںیہ ۺ ۺوھنجں ۺےن ۺابطتع ۺ ۺانر ۺرجایح ۺےکۺ‬
‫دیماؿۺںیمۺڑبیۺرہشتۺاحلصۺیک۔‬
‫َ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ْ َ َ َ ْ َ َ ُْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱۴‬۔ا ُب ْواػظ ِاد ِم اػزـر ِاوي ِؼن ؼذ ِاـ ِْی األ ِسك ِاء اػـؼد ِػ ِؼْی اػ ِذقن ؽاػوا‬
‫اػذ ْؿ َر َۃ اػْ َعك ْ َْی َۃ ِْف َ َّمال اػسب َو ْ َ‬ ‫ُ‬
‫اِل َر َاح ِۃ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۳‬نہۺااسذتہۺیہۺںیہۺوجۺوقؾۺےکۺرفزدننںۺوکۺمیلعتۺےسۺٓاراہتسۺرکۺےنۺےک ۺےیلۺرہۺنکممۺوکششۺ‬
‫رکےتۺںیہ۔‬
‫َْ‬ ‫ْ َ َ َْ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ َ ُ ََ‬
‫َت ِق ْ ِْی ابْ َؽ ِاء اػظ ْو ِم‬‫(‪)۱۵‬۔ـ ُم األ َدا ِتذۃ اػ ِذقْ َن َق ْد َص ْون َح ْد َب اْلد ِتساص ِۃ ِػ‬
‫َ‬
‫ِؼ َن اػت ْص ِػفْ ِم۔‬
‫(‪)۱۴‬ہیۺنیہۺ ُنالکۺںیہۺوھنجںۺےنۺۺاعمےلم ۺیکۺرہگایئۺکت ۺےنچنہپۺںیمۺاہیئۺوکرٹۺےکۺوججںۺیکۺدمدۺ‬
‫یکۺ۔‬
‫ٰ ُ َ ُ ُ ْ ُ َ ُ َ َ َ ْ َ َ َ ُ ْ ُ َ َ َ ْ َ ْ ََ‬
‫(‪)۱۶‬۔ـؤَل ِء ـم اػـؼح ِاؼفون اػ ِذقن ؽَصوا اػظزاۃ ِؼن اػـؼحعؼ ِۃ‬
‫ٰ ُ ُ َ‬ ‫ُْ‬ ‫ْ‬
‫اػ َصا ِػ َف ِۃ ِ ِْف اػ ُكػ ْوغ ِإیل صؼ ِؼ األؼ ِر۔‬
‫ْ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۵‬الصح ۺادلنی ۺاوییب ۺاالسیم ۺاترخی ۺےک ۺنہ ۺمیظع ۺریہن ۺںیہ ۺ ۺونھجں ۺےن ۺ ۺاےنپ ۺیگنج ۺاکرانومںۺ‬
‫ۺ۔‬ ‫ے‬ ‫ۺ‬ ‫ےی‬‫ۺد‬ ‫رک‬ ‫ۺ‬ ‫ےٹھک‬ ‫ۺ‬ ‫تن‬ ‫ۺدا‬‫ےک‬‫ۺ‬‫ں‬ ‫و‬
‫و‬ ‫ےکۺذرہعیۺصل ہینی ہ‬
‫َ‬ ‫َ َ ُ ٰ ْ َ ُ ْ َْ َ ُ ْ َ ْ ُ َ َ‬
‫اػتار قْخ اْل ْد َل ِؼي َاػ ِذ ْ‬
‫ي‬
‫ِ‬ ‫اػدق ِن األقو ِ ٓ ِْب اػكسْل اػص ِشفم ِؼن ِ ِ ِ‬ ‫(‪)۱۷‬۔رلح ِ‬
‫َ َ‬ ‫َ َ َ َ ْ َْ َ َ َ ْ‬
‫اْل ْر ِبف ِۃ۔‬ ‫َش ـ ِز َُی ٍۃ ِ َِبا ِث ِرہ‬ ‫ـزم اػر ِػف ِك ِفْی‬
‫التن ِرین(‪)۹۵‬‬
‫َ ُ ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)ِ ۱‬ؼ ْن َدَل ِف ِل اػ َص ْج ِز عث ْ َرۃ اْل َ َص ِاذقْ ِر ۔‬
‫(‪)۱‬۔اعزجیۺیکۺالعوتمںۺںیمۺےسۺذعرنںۺیکۺرثکتۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪َ)۴‬ل ت ْر ِم اػؽ َاس َِبا ػفْ َس ِط ْف ِؿ ْم ۔‬
‫(‪)۲‬۔ولوگںۺوکۺاسۺزیچۺیکۺتمہتۺہنۺاگلۺوجۺاؿۺںیمۺںیہنۺےہ۔‬
‫ُ ْ‬ ‫َْ ُ ْ ْ َ‬
‫(‪)۵‬اػ َفد اػ ُصػ َفا خ ْ ٌْی ِؼ ْن َق ِد اػدط ٰل ۔‬
‫(‪)۳‬۔دےنیۺناالۺاہھتۺےنیلۺناےلۺاہھتۺےسۺرتہبۺےہۺ۔ۺ‬
‫ْ‬ ‫(‪)۶‬إ َذ َار ِض ْك َت ِف اْل َْ َعارم َط ْ‬
‫اج َت ِؽ ِب اْل َ َح ِار َم ۔‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۴‬۔بجۺوتۺویکینںۺںیمۺرتبغۺرکےۺوتۺرحاؾۺزیچنںۺےسۺرپزیہۺرک۔‬
‫َْ َ ْ‬ ‫َ‬
‫(‪)۷‬ػفْ َس اْل ْ ُِب عاْل ُ َص َاق َؽ ِۃ ۔‬
‫(‪)۵‬۔ربخۺدےھکیۺوہےئۺیکۺرطحۺںیہنۺےہ۔‬
‫َ َ ْ ُ ُ َ َ ْ َ ْ َ َ ُ ْ َ َ َْ‬
‫(‪)۸‬دخػت ضرػ اػكف ِت خل ضرطۃ اػؽو ِم ۔‬
‫ےۺوکۺوھچڑۺرکۺںیمۺرھگۺےکۺاسرےۺرمکنںۺںیمۺدالخۺوہا۔‬ ‫(‪)۶‬۔دنینۺ ُےک ْ َۺرمک َ‬
‫َْ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫(‪ِ )۹‬ػ َدان اْل ِال أطرح ِؼ ْن ِػ َد ِان اْلظ ِال ۔‬
‫(‪)۷‬۔ےنھجمسۺنایلۺزابؿۺوبےنلۺنایلۺزابؿۺ َےسۺزایدہۺ حیصۺےہ۔‬
‫َ َ‬ ‫ُ ْ ُ َ َ َ َْ‬
‫اَل اػظ ِاـ َر ِۃ خل األ ْـ َر ِام۔‬ ‫(ۺ)زرت ؼص ِ‬
‫)۔لواےئۺارہاؾۺےکۺںیمۺےنۺاقرہہۺےکاسرےۺٓااثرنۺاشنانتۺوکۺداھکیۺ۔‬ ‫(‪َ ۸‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫(ۻ)أ ْدظسؽا سا ِف َرۃ اػصدو خلس َ‬‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫افر ٍۃ ۔‬ ‫ِ‬
‫)۔لواےئۺاکیۺاہج َزۺےکۺمہۺےنۺدنمشۺےکۺاسرےۺاہجزنںۺوکۺرگاۺدایۺ۔‬ ‫(‪۹‬‬
‫ََ ْ ُ َ ْ ْ َ َ ْ َ َ ُ َ‬
‫(‪)۱۲‬أجكت صن أد ِـػ ِۃ اػؽح ِو صدا دؤ ٍال ۔‬
‫(‪)۱۰‬۔لواےئۺاکیۺلواؽۺےکۺںیمۺےنۺاسرےۺلواولںۺےکۺوجابۺدےی۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫)حس ْؼ َؽا َؼ َد ِاط َص ٗہ َحاذا َؼ ْدطع۔‬ ‫(‪۱۱‬‬
‫ٍ‬
‫(‪)۱۱‬۔العنہۺۺاکیۺوتپۺےکۺمہۺےنۺۺاسۺےکاسرےۺوتپۺوتڑۺدےی۔‬
‫اَل ْخ ِت َك ِار ۔‬ ‫ُ ُ َ ُ‬
‫(‪)۱۴‬ق ْص َرػ اػر ِدقْؼ ِب ِ‬
‫(‪)۱۲‬ۺ۔دنتسۺٓازامشئۺےسۺاچہپانۺاجاتۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ ََ َ ُ ُ ْ ْ َ َ ْ َ َ َ َْ‬
‫(‪)۱۵‬األؼؿات قد ِدقن اػؽ ِرفحۃ ِألوَل ِد ِـن ۔‬
‫(‪)۱۳‬۔امںیئۺاےنپۺڑلوکںۺوکۺتحیصنۺرکیتۺںیہ۔‬
‫َ َْ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ْ‬
‫ْسوا ِباػ ِصػ ِم َو ِاَل ْخ ِ ََتاع ۔‬ ‫(‪)۱۶‬اػضر ِبفون‬
‫ِ‬
‫ۺوہیگۺ۔‬
‫(‪)۱۴‬۔رغمیبۺولگۺاسسنئۺانرۺااجیدۺںیمۺدنلب ہ‬
‫ْ‬ ‫ُ ُ َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۷‬ا ِػر َجال ُق ِعد ْون ِػع ْد ِب اػظوت۔‬
‫(‪)۱۵‬۔ولگۺرنزیۺاحلصۺرکےنۺےکۺےیلۺتقشمۺااھٹےتۺںیہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ ُ َُ ْ َ ُ ُ‬
‫ون اْل َؽ ِاز ِل ۔‬ ‫(‪)۱۸‬ا ِػؽداء قظؼن ِبذؤ ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔وعرںیتۺرھگنںۺےکۺاکومںۺوکۺااجنؾۺدیتیۺںیہ۔‬
‫َ َ ُ َ ُ‬ ‫ُ‬
‫اہلل ِإ ْن عث َر ِ ِْف أؼ ٍۃ َل َق ْصش ُم ذأؽ َؿا ۔‬
‫َُ‬
‫و‬ ‫(‪)َ ۱۹‬ا َ َ‬
‫ػَت ُػ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۷‬۔دخباۺوخاحشیلۺارگۺیسکۺوقؾۺ ُںیمۺزایدہۺوہاجےئۺ َوتۺاسۺیکۺاشؿۺدنلبۺںیہنۺوہیتۺےہ۔‬
‫َ َْ َ‬
‫(ۺ‪َ)۱‬ل تظ ُس ص ٰل َر ُج ٍل أ ِرفْ َب ِ ِْف َؼا ِػ ٖہ أ ْو ِص َفا ِػ ٖہ ۔‬
‫ۺوہیگۺوہںۺ۔‬
‫(‪)۱۸‬۔وتۺاےسیۺٓادیمۺرپۺیتخسۺ َہنۺرکۺسجۺاکۺامؽۺایۺالہۺنایعؽۺالہک ہ‬
‫ُ ْ ُ َ ْ َ ََ َ ُ ْ ُ‬
‫اػس ِب ِؼ ْن َج ِاؼ َص ِۃ دـل؟‬ ‫ِ‬ ‫َ‬
‫(ۻ‪)۱‬ؼؽذ عم ص ٍام تتصػم ِِف ِ ِ‬
‫ۃ‬ ‫ف‬ ‫ػ‬ ‫ع‬
‫(‪)۱۹‬۔ ینتۺاسؽۺےسۺمتۺد َیلہۺویوینریٹسۺےکۺڈیملکیۺاکجلۺںیمۺمیلعتۺاحلصۺرکرےہۺوہ۔‬
‫َْ‬ ‫َْ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫اِلز ِار ُؼذ ذ ْؿ َر قْ ِن ۔‬ ‫(‪)َ ۴۲‬ؼاذ ْـ َك ُت ِإ ٰیل دع ِان‬
‫(‪)۲۰‬۔ںیمۺۺدنۺےنیہمۺےسۺاصقبۺیکۺداکۺؿۺرپۺںیہنۺایگ۔‬
‫التن ِرین(‪)۹۶‬‬
‫(‪)۱‬دنہناتسؿۺوکۺصلخمۺایس۔یۺاقدئنیۺیکۺرضنرتۺےہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َْ ُ ْ ْ ُ َ ُ َ‬
‫اػدف ِاد ِف ِ َْی اػ ُـؼخ ِػ ِر ْْی۔‬
‫َ‬
‫(‪)۱‬۔َیتاج اػ ِؿؽد ِایل اػرو ِاد ِ‬
‫(‪)۲‬اہللۺیکۺمسق!ںیمۺاؿۺہبلطۺیکۺرضنر َۺدمدۺرکنںۺاگۺونھجںۺےنۺرغتبۺیکۺنہجۺےسۺمیلعتۺوھچڑۺدیۺ‬
‫ْ َ ََ ُ ْ َ ْ ْ َ َْ‬ ‫َ َُْ َ ُ َ‬ ‫َ‬
‫َصن اػسلب اػ ِذقن ترعوا اػتص ِػفم ِب ِإطل ِس۔‬ ‫َ‬ ‫اہلل! ألؽ َ‬ ‫(‪)۴‬۔و ِ‬
‫(‪)۳‬اکیۺاشرطۺدباعمشۺےکۺالعنہۺامتؾۺڈاوکۺاڑکےۺےئگۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ُْ َ َ َ َْ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۵‬۔ظ ِك َض ص ٰل ِْجفْع اػظساع خل اْل ِػفْع اػ َـَم ِع ِر۔‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۴‬ںیمۺحبصۺوکۺدنیۺےکۺانکرےۺاتلہٹۺوہںۺاتہکۺرنؾ َۺرخاؾۺوہاۺاھکؤںۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ ََ َ َ ْ‬ ‫َََ َ ُ َ ً َ َ‬
‫اس ِئ اػؽ ْؿ ِر ع ْي أؽذط ِبذ ِم اػ َؿ َو ِاء اػ َص ِػفْ ِل۔‬ ‫(‪)۶‬۔اتطرج ر َكاحا ص ٰل ذ ِ‬
‫(‪)۵‬ولخصۺانرۺہردیۺےسۺدنیتسۺاپدئارۺوہیتۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ػر َد َاظ ُۃ َت ُد ْو ُ‬
‫اْل ْخل ِص َواػ ُـؼ َواد ِاۃ ۔‬
‫َ‬
‫ِ ِ‬‫ب‬ ‫م‬ ‫(‪)۷‬۔ا‬
‫(‪)۶‬متۺےنتکۺاسؽۺےسۺاسۺرہشۺںیمۺرےتہۺوہ؟‬
‫ٰ َ َْ‬ ‫ُ ُ َ َ َ ُ‬
‫)۔ؼ ْؽذ ع ْم ص ٍام ت ْدع ُن ِ ِْف ـذااػ َكػ ِد؟‬ ‫(‪۸‬‬
‫ایکۺمتۺابلطۺرپۺاامیؿۺالےتۺوہۺانرۺاہللۺیکۺتمعنۺیکۺانرکشیۺرکےتۺوہ؟‬ ‫َ‬ ‫(‪)۷‬‬

‫َ ُْ ُ ْ َ‬ ‫َ َْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫اہلل تعطرون ۔‬ ‫ؤؼؽ ْون و ِب ِؽصؼ ِۃ ِ‬ ‫اس ِل ت ِ‬ ‫(‪)۹‬۔أط ِكاػ َك ِ‬
‫(‪)۸‬اس ۺزامےن ۺںیم ۺونیشمں ۺیک ۺدمد ۺےس ۺاکتش ۺاکری ۺےک ۺڑبے ۺڑبے ۺاکؾ ۺرصتخم ۺنتق ۺںیمۺ‬
‫ااجنؾۺۺدےیۺاج َےتۺںیہۺ۔‬
‫ُ َ َ َْ‬ ‫ْ‬
‫)۔ت َظ ُام بأ ْص ََمل َصشفْ َؼۃ َـاؼۃ َز َراص َفۃ ِْف اػ َص َْص َ‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫اػر ِاـ ِن ِِبد ٍۃ ظ ِػفػ ٍۃ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ٍ ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ ٍ ِ ٍ‬ ‫(ۺ‬
‫َ‬ ‫َْ‬
‫ات ۔‬ ‫ـاعفْؽ ِ‬ ‫ِباػـؼ ِ‬
‫(‪)۹‬دیعۺارطفلۺےسۺےلہپۺابزارنںۺںیمۺتخسۺڑیھب َۺوہیتۺےہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ ُْ ُ‬
‫اػز َح ُام ظ ْك َل ِص ْف ِد اػ ِط ْس ِر ِِف األ ْد َو ِاؼ ۔‬ ‫(ۻ)۔قعثر ِ‬
‫ےہۺہکۺداینۺےسۺارماںایںۺانرۺرباںایںۺ َ رسکۺمتخۺوہاجںیئۺ؟‬ ‫(‪)۱۰‬ایکہیۺنکممۺ‬
‫َ ُ ْ ُ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ُ َ َ ُ َ ْ َ َ ِ ًُ‬
‫(‪)۱۲‬۔أُی ِعن أن تط ِِن اػزلَلت واػد ِفأت ِؼن اػصاَل ع ِػفا۔‬
‫تۺےسۺاینپۺزابؿۺۺوکرنوک۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۱‬ریخۺےکۺلواۺرہۺاب‬
‫َ‬ ‫َ َُ ُ‬
‫(‪ )۱۱‬۔َلتظ ْوػوا ِإَل خ ْ ًْیا۔‬
‫تشلۺز ُنیۺ َ َیکۺ َانب ُۺرپۺٓا َسپۺںیمۺ ْڑلۺاج َےتۺںیہۺ۔ َ‬ ‫(‪)۱۲‬اسکؿۺاکیۺاب‬
‫ُ َ ُ َْ َ‬
‫ض۔‬ ‫َ ْ‬ ‫ْ ْ ْ ٰ‬
‫(‪)۱۴‬۔َی ِادل اػطلحون بفؽؿم صل ِذ ٍِب و ِاح ٍد ِؼن األر ٍ‬
‫(‪ٓ)۱۳‬اجۺدنمسرۺںیمۺاکیۺاہجزۺڈنبۺایگ ۺۺوجاسام َؿۺےسۺدلاوہااھتۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ً‬ ‫ْ َ َ ْ ْ َ‬ ‫ٌ ْ‬ ‫)۔اػْ َف ْو َم َضر َظ ْ‬ ‫َ‬
‫ت َؼذ َح ْوؽۃ ِباػ َـؼ َتاع‬ ‫ت َد ِط ْف َؽۃ ِِف اػ َك ْح ِر اػِت عاؽ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۵‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬اسۺزامےنۺںیمۺاسسنئۺۺانرۺانکیٹۺولیجۺےکۺریغبۺوکیئۺکلمۺرتیقۺںیہنۺرکۺاتکسۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ ََ ُ َ ْ َ ٌ ْ ٰ َ َْ ْ َ ْ ْ َ َْ َ ْ‬
‫اػتع ُؽوػ ْو ِج َفا ۔‬ ‫َص ِبض ِْی ِصػ ِم اػس ِكفص ِۃ و ِ‬ ‫۔(‪)۱۶‬۔َل تظ ِدم دوػۃ ِِف ـذااػص ِ‬
‫(‪)۱۵‬رہۺااسنؿۺرپۺالزؾۺےہۺہکۺاسۺےکۺرھگۺںیم ۺامہمونں ۺےک ۺرہھٹےن ۺےک ۺےیلۺاکیۺاخصۺرمکہۺ‬
‫َ‬ ‫وہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ٌ َ َ ٌ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔َی ُب ص ٰل ع ِل ِإؽْ َد ٍان أ ْن َقع ْون ِ ِْف َبفْ ِت ٖہ ض ْرطۃ خارۃ ِباػز ُف ْو ِػ۔‬ ‫(‪ِ ۱۷‬‬
‫التن ِرین(‪)۹۷‬‬
‫ۺرتہمج۔‬
‫ۺاردن َ َ‬ ‫رعیبۺولمجںۺاک‬
‫ض ۔[رواہ اػسِباِن]‬ ‫(‪)ُ ۱‬ا ْس ُػ ُكوا اػْ ِصػْ َم ِ ِْف خ َكاقا األ ْ‬
‫ر‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱‬۔زنیۺیکۺوپدیشہۺزیچنںۺںیمۺرزؼۺالتشۺرکن۔‬
‫َ ُ َ َ ً‬ ‫َ ْ ُ ُ ْ َ ُ ْ َ ْ َ ُ ٓ َ ُ ْ َ َ َ ُْ‬
‫َتُ ْوت ْون ضدا۔ [رواہ‬ ‫(‪)۴‬أر ِػحوا دؽفاعم ‪،‬واصؼػوا َِل ِخر ِتعم‪،‬عأؽعم‬
‫اػدقػؼی صن أؽس]‬
‫(‪)۲‬۔ا َینپۺداینۺوکۺدرتسۺرکنۺ‪،‬اینپۺٓارخ َتۺےکۺےیلۺلمعۺرکنۺوگایۺہکۺمتۺلکۺرمےنۺناےلۺوہ۔‬
‫ْ َ‬ ‫(‪َ )۵‬األع ْ َ ُِب ؼ َن ْ‬
‫اْلخ َو ِۃ ِ َِب ِّنػ ِۃ األ ِب ۔[رواہ اػكفؿظی]‬‫ِ ِ‬
‫(‪)۳‬۔ڑباۺاھبیئۺابپۺےکۺدرہجۺںیمۺوہاتۺےہ۔‬
‫ْ َ َ َ َ ْ ُ ْ َ َ َْ َ ٰ َ َ‬ ‫)ح ُؼ َعك ْ‬‫(‪َ ۶‬‬
‫اْلخو ِۃ صل ر ِض ِْیعم عح ِؼ اػوا ِػ ِد صل وػ ِد ٖہ ۔[رواہ اػكفؿظی]‬ ‫ْی‬
‫ِ ِ ِ‬
‫(‪) ۴‬۔ڑبے ۺاھبیئ ۺاک ۺقحۺوھچےٹ ۺاھبویئںۺرپۺاےسیۺیہۺےہ ۺاسیجۺہک ۺابپ ۺاکۺقحۺاسۺےک ۺےٹیب ۺرپۺ‬
‫ےہ۔‬
‫َ ُ ُ ُ َ ََ َ َْ‬ ‫َ َ ُ َ َ َْ ْ َ َ‬
‫ان۔[رواہ ابن أب اػدؽفا]‬ ‫(‪)۷‬اػدال صل اْل ِْی عط ِاص ِػ ٖہ‪،‬واہلل َِیب ِإضاثۃ اػػؿط ِ‬
‫(‪)۵‬۔الھبیئ ۺیک ۺرطػ ۺرامنہیئ ۺرکےن ۺناال ۺاےس ۺرکےن ۺناےل ۺیک ۺرطح ۺےہ۔انر ۺاہلل ۺاعتیلۺ‬
‫ردیجنہۺااسنؿۺیکۺاکپرۺوکۺدنسپۺرفاماتۺےہ۔‬
‫ًْ َ ُ َ َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ً‬ ‫َ‬ ‫اؼ َس َص َم اْل ْ َُیان َؼ ْن َ‬ ‫َ َ‬
‫اْلدل ِم ِدقؽا‪ ،‬و ِِبحؼ ٍد ﷺ‬ ‫ب‬
‫ِ ِ‬ ‫ا‪،‬و‬‫ب‬ ‫ر‬ ‫اہلل‬‫ب‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ِض‬ ‫ر‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪)۸‬ذ‬
‫َ ً‬
‫ؽ ِكفا ۔[رواہ اػَتؼذی]‬
‫(‪)۶‬۔وجۺصخشۺاہللۺاعتٰیلۺےکۺربۺوہےنۺ‪،‬االسؾۺےکۺدنیۺوہےنۺۺانرۺدمحمۺﷺ ےکۺیبنۺوہےنۺ‬
‫رپۺرایضۺوہایگۺوتۺاسۺےنۺاامیؿۺاکۺزمہۺھکچۺایل۔‬
‫ُ َْ ُ ْ ُ َْ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ُْ ُ ْ َ َ‬ ‫َ ُ ُ‬
‫(‪)۹‬اػز ْـد ِِف اػدؽفا ق ِر قح اػظػب ‪،‬واػكدن‪،‬واػرضكۃ ِطفؿا تعثر اػؿم‬
‫َْ ْ‬ ‫َ ُ َُ‬ ‫ُْ َ‬
‫َواْل ْزن َواػكساػۃ تظ ِِس اػظػ َب ۔[رواہ اػظزاصی صن ابن صؼر]‬
‫(‪) ۷‬۔داین ۺےس ۺےب ۺریتبغ ۺدؽ ۺانر ۺدبؿ ۺوک ۺٓاراؾ ۺدیتی ۺےہ ۺ‪،‬اس ۺںیم ۺرتبغ ۺرجن ۺنمغ ۺوک ۺزایدہ ۺرکیتۺ‬
‫ےہۺانرۺےبۺاکریۺدؽۺوکۺتخسۺانبدیتیۺےہ۔‬
‫اؽ َؼ ْس َؿ َر ٌۃ ػػْ َطم َ‪،‬و َؼ ْر َز ٌاۃ ػ َػرب َ‪،‬و َّمْ َل ٌۃ ػػْ َك َ‬ ‫َ َ ُ‬
‫َص ۔[رواہ اػسِباِن]‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫(ۺ)ا ِػدو‬
‫(‪)۸‬۔وسماکۺھنمۺیکۺاپیکۺ‪،‬ربۺیکۺوخونشدیۺۺانرۺاگنہۺ ُیک َۺزیتیۺےہ۔‬
‫)راح ُب اػدقْن َؼ ْض ُػ ْو ٌل ْ َ َ ُ ٗ َ َ َ‬
‫ِف ظ ْ ِِب ٖہ‪َ،‬ل َقطعہ ِإَل ظز ُاء دقْ ِؽ ٖہ ۔[رواہ اػدقػؼی]‬ ‫(ۻ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۹‬۔رقضۺدارۺاینپۺربقۺںیمۺدنبرا َۺوہاۺےہۺاےسۺرقضۺ َاکۺاداۺوہانۺیہۺوھکؽۺاتکسۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۲‬ر ْل َؼ ْن َظ َس َص َؽ َ‪،‬وأ ْحد ْن إ َیل َؼ ْن أ َد َاء إ َػفْ َؽ َ‪،‬و ُظل ْ َ‬
‫اْلؼ وػو ص ٰل‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫َْ َ‬
‫ؽط ِدؽ ۔[رواہ ابن اػؽجار]‬
‫(‪)۱۰‬۔اسۺےسۺقلعتۺوجڑۺوجۺھجتۺےسۺعطقۺقلعتۺرکےۺ‪،‬اسۺےسۺااھچۺولسکۺرکۺوجۺریتےۺاسھتۺ‬
‫ربایئۺرکےۺانرۺقحۺابتۺہکۺارگہچۺنہۺریتےۺالخػۺوہ۔‬
‫قدتضطر ػہٗ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٌ َ ُ‬ ‫ُ ْ َ‬
‫ُ‬ ‫)سػب اػصػم طر قزۃ ص ٰل ع ِل ؼدػم‪،‬و ِإن سا ِػ َب اػصػم‬ ‫(‪۱۱‬‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ُع ُل َذ ْی ٍء‪،‬حّت اْلفتان ِف اػ ْ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫كحر۔[رواہ ابن صكد اػِب]‬
‫(‪) ۱۱‬۔ملعۺاکۺاحلصۺرکانۺرہۺاملسمؿۺرپۺرفضۺےہۺانرۺاطبلۺملعۺےکۺےیلۺرہۺزیچۺششخبۺبلطۺرکیتۺ‬
‫ےہۺاہیںۺکتۺہکۺایلھچمںۺدنمسرۺںیمۺششخبۺبلطۺرکیتۺںیہ۔‬
‫اػظكور‪،‬وإ َّنا َق ْد َتش ُل اْلُْؤؼ ُن َق ْومَ‬
‫َ‬ ‫اػر َد َظ َۃ َػ ُت ْسط ُئ صن أـػ َؿا َ‬ ‫َ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫حر‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)ِ ۱۴‬إن‬
‫دظت ٖہ ۔[رواہ اػسِباِن]‬ ‫ر‬ ‫َ‬ ‫ل‬ ‫ش‬ ‫ْ‬
‫ِف‬ ‫ۃ‬ ‫اؼ‬‫اػْظ َف َ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ ِِ‬ ‫ِ‬
‫(‪) ۱۲‬۔ےبۺکشۺدصہق ۺدصہق ۺرکےنۺناےلۺیک ۺرطػۺےسۺربقنںۺیک ۺشپت ۺوک ۺاھجباتۺےہ ۺانرۺےبۺ‬
‫کشۺومنمۺایقتمۺےکۺدؿۺاےنپۺدصہقۺےکۺاسہیۺںیمۺوہاگ۔‬
‫ُْ َ َ َ ْ ُ َ‬ ‫َ ُ َ َ ٍ َ ٌ َ َُ‬ ‫ُ َ‬
‫ابد جاـل‪،‬ورب ص ِاَل ط ِاجر‪،‬طاحذروا اِلؿال ِؼن اػصك ِاد‬ ‫ٍ‬ ‫(‪)ُ ۱۵‬رب ص‬
‫ْ َ‬ ‫ُْ َ‬
‫َ‪،‬واػطج َار ِؼ َن اػ ُصػ ََم ِء [رواہ اػدقػؼی صن أب أؼاؼہ]‬
‫(‪)۱۳‬۔تہبۺےسۺسابدتۺزگارۺاجلہۺںیہۺ‪،‬تہبۺےسۺاعملۺافقسۺںیہۺ‪،‬وتۺاجلہۺاعدبنںۺانرۺافقسۺ‬
‫اعوملںۺےسۺوچب۔‬
‫ُ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ ٗ ْ ٗ َ َ ٗ َ ْ ُ ٗ َْ‬ ‫ُ َ‬
‫ظفہ‪،‬وؼن َل قؽطصہ ِصػؼہ ِضہ جؿػہ ِ‪،‬اظر ِأ‬ ‫طظہ ضْی َط َ ٍ‬ ‫‪)۱۶‬رب حاؼل َ ٍ‬ ‫(‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫اػظ ْران ؼاؽؿاؽ ‪،‬طإن َل ْ قؽؿؽ طػ ْدت تظ َر ٗ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ؤہ ۔[رواہ اػسِباِن]‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔تہبۺےسۺہقفۺوکۺااھٹےنۺناےلۺریغۺہیقفۺوہےتۺںیہۺانرۺسجۺوکۺاسۺاکۺملعۺعفنۺہنۺدےۺاےسۺ‬
‫اس ۺاک ۺلہج ۺاصقنؿ ۺدے ۺاگ ۺ۔رقٓاؿ ۺےس ۺنہ ۺزپھ ۺوج ۺےھجت(ربایئ ۺےس) ۺرنےک ۺانر ۺارگ ۺ ۺنہ ۺےھجت ۺہنۺ‬
‫رنےکۺوتۺاےسۺزپےنھۺناالۺںیہنۺ َےہۺ۔ۺ‬
‫ٌ‬ ‫َ ْ ُ َ‬
‫اػؽ ْص َؼ ِۃ أ َؼان ِػ َزوا ِػ َؿا ۔[رواہ اػدقػؼی]‬ ‫(‪)۱۷‬اْلؼد ص َل ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔تمعنۺرپۺدمحۺنۺرعتفیۺۺاسۺےکۺمتخۺوہےنۺےکۺنتقۺاامؿۺےہ۔‬
‫اػرمحن‬
‫ِ‬ ‫‪،‬حكفكتان إیل‬
‫ِ‬ ‫اْلْیان‬
‫ِ‬ ‫‪،‬ثظفػتان ِف‬
‫ِ‬ ‫اػػدان‬
‫خطفطتان صل َ ِ‬ ‫ِ‬ ‫)عػؼتان‬
‫(‪ِ َ ۱۸‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫اہلل اػص ِش ْفم‪[،‬رواہ اػذفخان]‬ ‫ؼدہ ‪،‬دكحان ِ‬ ‫اہلل و ِِب ٖ‬ ‫‪،‬دكحان ِ‬
‫(‪) ۱۶‬۔زابؿ ۺرپ ۺدن ۺےکلہ ۺےملک ۺ‪،‬زیماؿ ۺرپ ۺاھبری ۺںیہ ۺ‪،‬اہلل ۺےک ۺزندکی ۺایپرے ۺںیہ ۺانر ۺنہۺ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اہلل اػ َص ِش ْف ِم‘‘ۺںیہ۔‬ ‫ِ‬ ‫اہلل وِبؼدہ ۔دكحان‬ ‫ِ‬ ‫’’ ُدكحان‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ َ ْ ْ ٌ ْ َ َ َ َ ْ َ َ َ َْ َ ٰ َ َ ْ َ‬
‫دخػت ِِف اػؽ ِار‬ ‫تط‬ ‫(‪)۱۹‬ص ِذبت اؼرأۃ ِِف ِـر ٍۃ دجؽت‪،‬دجؽتؿا حّت ؼات‬
‫۔[رواہ اػكخاری]‬
‫(‪) ۱۷‬۔اکیۺوعرتۺوکۺایسیۺیلبۺےکۺقلعتۺےسۺذعابۺدایۺایگ ۺسجۺےنۺاےسۺدیقۺرکدای ۺاہیۺکتۺہکۺ‬
‫یلبۺرمیئگۺوتنہۺوعرتۺمنہجۺںیمۺدالخۺیکۺیئگۺ۔‬
‫َ َُ‬ ‫َ ُ َْ‬ ‫ُ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫صروػ‪،‬و ِبر اػواػدقن و ِرػۃ‬ ‫ِ‬ ‫اْل‬ ‫وارسؽاع‬ ‫ا‬ ‫وجؿؿ‬ ‫صل‬ ‫ۺ‪)۱‬اػرد ُ َ‬
‫ظہ‬ ‫(‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اػر ْح ِم َتول اػذظاء دصادۃ وتز قد ِف اػصؼر وتظی ؼرارع اػد ْوء۔[رواہ‬
‫أبو ؽصفم]‬
‫(‪) ۱۸‬ۺ۔ۺدصہقۺیکۺراہۺںیمۺدصہقۺرکانۺ‪،‬یکینۺرکان‪،‬نادلنیۺےکۺاسھتۺالھبیئۺرکانۺۺانرۺہلصۺریمحۺرکانۺ‪،‬دبۺ‬
‫ۺااض َہفۺرکاتۺےہۺانرۺربیۺومتَۺ ُےس َۺاچباتۺےہ۔ َ‬ ‫َ‬
‫یتخبۺوکۺکینۺیتخبۺںیمۺدبؽۺداتیۺےہۺ‪،‬رمعۺںیم‬
‫َ‬
‫امحون َق ْر َ ُ‬
‫اػر ْمح ُن ‪،‬ظال تكارؽ وتصایل‪:‬ارمحوا ؼن ِِف األ ْر ِض‬ ‫مح ُؿ ْم َ‬ ‫(ۻ‪َ ۱‬‬
‫)اػر‬
‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫َق ْرمحْع ْم َؼ ْن ِِف اػد ََم ِء ۔[رواہ اْلؼام أمحد]‬
‫(‪)۱۹‬۔رمحۺرکےنۺناولںۺرپۺاہللۺاعتیلۺرمحۺرفاماتۺےہ۔انرۺاہللۺاعتیلۺےن ۺرفامای‪’’:‬متۺزنیۺۺناولںۺ‬
‫رپۺرمحۺرکنۺاہللۺاعتیلۺمتۺرپۺرمحۺرکےۺاگ۔‬
‫التن ِرین(‪)۹۸‬‬
‫ْ‬ ‫ٌْ ْ َ َ َ َ ٌ‬
‫اج ِۃ‪،‬ص ْون صل اْل ُ ُر ْو َء ِۃ‪،‬‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫ألد ُب ِز قْ َؽۃ ِِف اػضن‪،‬عّن ِصؽد اْل‬
‫ٌ‬ ‫[اػػ] َا َ‬
‫َت ٰی‬ ‫وحدۃ َ‪،‬ت ْص ُؼ ُر بہ اػْ ُظ ُػ ْو ُب اػْ َواـ َف ُۃ َ‪،‬و َ ْ‬ ‫َراح ٌب ِف اْل َْ ْجػس ُ۔ؼؤؽ ٌس ِف اػْ َ‬
‫اػساػ ُك ْو َن ؼاَ‬
‫ِ‬
‫َ‬ ‫ُ َ ُ ْ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ُ‬ ‫ِ ْ ِ ْ َ ُِ ِ َ َ ْ ُ ُ ِ ِ َ‬
‫ِ‬ ‫ْ‬
‫اب اْلَفْتۃ ‪،‬وتؽطذ بہ األبرار اػعػفػۃ ‪،‬و قد ِرؽ ِب ِہ‬ ‫ب ِہ األػك ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َُ ُ ْ َ‬
‫َی ِاوػون ۔[اػؽحوا ػوازح ‪،‬ػػثاؽو قۃ‪،‬ج‪،۴:‬ص‪]۷۲:‬‬
‫(‪)۱‬۔ادب ۺامدلاری ۺیک ۺزتنی ۺ‪،‬رضنرت ۺےک ۺنتق ۺزخاہن ۺ‪،‬اھبیئ ۺاچریگ ۺرپ ۺدمدۺ‬
‫‪،‬سلجمۺاکۺاسیھتۺ‪،‬اہنتیئ ۺںیمۺمغۺوخارۺےہۺ‪،‬اسۺےکۺذرہعیۺۺاگشہتفۺدولںۺیکۺریمعتۺوہیتۺےہۺ‪،‬اسۺےسۺ‬
‫رمدہۺںیلقعۺزدنہۺوہیتۺںیہۺ‪،‬زمکنرۺاگنںیہۺرننشۺوہیتۺںیہۺ‪،‬انرۺاسۺےکۺذرہعیۺبلطۺرکےنۺناےلۺ‬
‫نہۺاپےتیلۺںیہۺسجۺاکۺنہۺارادہۺرکےتۺںیہ۔‬
‫َ َ َ ٓ َ َْ َ َ‬ ‫ََ ْ ُ َ َ َ َ َ َ ْ َ‬
‫[ب] خرجت َ ؼع سا ِفط ٍۃ ِؼن َاألر ِ َدظ ِاء ِػ ِز قار ِۃ د ِار اَلث ِار اػصر ِبف ِۃ‬
‫ٓ َ ََ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ََ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫‪،‬ط َؼذ ْف َؽا ِإػفْ َؿا َوظ ْد ُتػ َػ ِاث َؽ ِان ِؼؽا أ َر َادا أ ْن َق ُز ْو َرا َ َؼ ْص َؿ ًدا اخ َر َطظ َابػ َؽا‬
‫َ ُ َ‬ ‫َ‬ ‫ٓ َ ْ‬ ‫اػدار َو ََش ُحوا َػ َؽا َع ً‬ ‫َ ُ َ‬
‫ثْیا ِؼ َن َاَلث ِار اػ َص ِج ْف َك ِۃ َو َرأقْ َؽا اػؽ َاس َق َتأؼػ ْون‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ِرجال‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َر َؽاصہ أ ْجد ِاد ِـ ْم وعأؽؿا تؽ ِادقْ ِؿ ْم أ ِن اص َؼػوا ع ََم ص ِؼػوا ت ِرػوا ِإ َیل َؼا‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ُ‬
‫َو َرػوا ۔[اػؽحو اػوازح ‪،‬ػلبتداففۃ ‪،‬ج‪،۵:‬ص‪]۵۹:‬‬
‫(ب)۔ںیم ۺدنوتسں ۺیک ۺاکی ۺامجتع ۺےک ۺاسھت ۺرعیب ۺویمزمی ۺدےنھکی ۺےک ۺےیل ۺایگۺ‬
‫ۺیگۺ‪،‬مہۺںیمۺےسۺدنۺصخشۺدنرسےۺادارہۺوکۺدےنھکیۺاکۺارادہۺرکےتۺوہےئۺےھچیپۺ‬ ‫‪،‬مہۺاس ۺیکۺرطػ ہ‬
‫ۺیگۺوتۺمہۺےنۺویمزمیۺناولںۺےسۺالماقتۺیکۺ‪،‬اوہنںۺےنۺںیمہۺتہبۺ۔یۺبیجعۺنرغبیۺرپاینۺ‬ ‫رہ ہ‬
‫ایداگرنں ۺےک ۺابرے ۺںیم ۺاتبای ۺ‪،‬مہ ۺےن ۺولوگں ۺوک ۺاؿ ۺےک ۺٓاابء ۺنادجاد ۺیک ۺاکررگیی ۺےک ۺابرےۺ‬
‫ںیم ۺوغرن ۺرکف ۺ رکےت ۺوہےئ ۺداھکی ۺ ۺوگای ۺہک ۺنہ ۺاؿ ۺےس ۺہک ۺریہ ۺںیہ ۺہک ۺمت ۺیھب ۺاضی ۺرکن ۺاسیج ۺہک ۺاوہنںۺ‬
‫ےنۺایکۺمتۺیھبۺاےسیۺیہۺۺ(قلعت)وجڑنۺاسیجۺہکۺۺاوہنںۺےنۺوجڑا۔‬
‫التن ِرین(‪)۹۹‬‬
‫ُ ُ ْ ُ َْ ُ َ‬
‫اْل ِدقد ِِف اػؽ ِار ؟‬ ‫(‪)۱‬أقذوب‬
‫(‪)۱‬۔ َایکۺولاہۺٓاگۺںیمۺلھگپۺاجاتۺےہ؟‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ائ ِأم اؽظس َع ؟‬ ‫ْ‬ ‫رب ُ‬ ‫ْ َ َ َ َ َ ُ َْ َ‬
‫(‪)۴‬أدتؼر اػتفار اػعؿ ِ‬
‫ۺارٹیلاکنۺرکٹنۺاگلاترۺراہۺایۺمتخۺوہایگ؟‬ ‫)۔ َایک َ َ‬‫(‪َ ۲‬‬
‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪)۵‬أعان أبو اػس ِف ِب اْلتؽ ِ ْب ذ ِاص ًرا ح ِعفَْم ؟‬
‫یبنتمۺدنملقعۺاشرعۺاھت؟‬ ‫َ‬ ‫)۔ایکۺاوببیطۺ‬ ‫َ‬ ‫(‪۳‬‬
‫ْ‬
‫(‪)۶‬أ َر ِاع ًكا ِجـ َت أ ْم َؼ ِاذ ًفا ؟‬
‫(‪)۴‬۔وتۺلوارۺوہرکٓاایۺایۺدیپؽ؟‬
‫ََ َ ُ ْ َ َ ُ ُ َ ْ َ ْ َ َ‬
‫(‪)۷‬أؼع األَس ِۃ تأعل أم وحدؽ؟‬
‫(‪)۵‬۔وتۺاخدناؿۺےکۺاسھتۺاھکاتۺےہۺایۺاہنت؟‬
‫َْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۸‬ـ ْل َو َر َل اػر ُاروخ ِإ َیل اػظ َؼ ِر؟‬
‫)۔ایکۺراٹکۺاچدنۺکتۺ َچنہپۺایگ؟‬ ‫(‪۶‬‬
‫ً‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ًْ َ َ ْ َ ْ ُ‬
‫(‪)۹‬أذ ِصْیا زرصت أم ظؼحا ؟‬
‫ۺوہیگ ْںۺیکۺ؟ َ َ َ ََ‬ ‫ۺاکاکتشریۺ ُیکۺای َ‬ ‫َ‬
‫(‪)َ ۷‬۔وتےنۺوجۺیک‬
‫(ۺ)أ َق ْو َم ْ ُ‬
‫اِل ُؼ َص ِۃ َق ْد َِتقْح األص ََم ِل أ ْم ق ْوم األح ِد؟‬
‫(‪)۸‬۔ہعمجۺ َےکۺدؿۺزمدنرۺٓارا َؾۺرکےتۺںیہۺایۺاوتارۺےکۺدؿ؟‬
‫ْ‬ ‫ْ َ َ‬ ‫(ۻ) َـ ْل َرأقْ َت ْ َ‬
‫ي ذب ِِف اْل َ ِدقْ َؽ ِۃ ؟‬ ‫اْل ِر قْ َؼ اػ ِذ‬
‫ گۺیئگۺ؟‬ ‫ایکۺ َوتۺےنۺاسۺٓاگۺوکۺداھکیۺوجۺرہشۺںیمۺ‬ ‫(‪)۹‬۔‬
‫ْ َ َْ ْ َ ْ َ ْ َ َ ْ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۱۲‬أأؽ َت اػ ِذي أؽظدت اػض ِر قؼ أم َِنفْ ٌب؟‬
‫(‪)۱۰‬۔ایکۺوتۺےنۺڈنےنبۺناےلۺوکۺاچبایۺےہۺایۺبیجنۺےن؟‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ََ‬
‫ُ‬ ‫ْ‬
‫اب ق ِزْی؟‬ ‫ْ‬
‫جؽح ِۃ اػذب ِ‬ ‫(‪)۱۱‬أس ِؽْی أ ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔ َایک َۺویھکمںۺےکۺرپنںۺیکۺانھبنھبٹہۺفیلکتۺدیتیۺےہ؟‬
‫ْ َ َ ْ َُ ُ َ‬
‫َص ْون ِ ِْف َو ِاج ِك ِؿ ْم؟‬ ‫(‪)۱۴‬أأؽت ُِمن قظ ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔ایکۺوتۺاؿۺولوگںۺںیمۺےسۺےہۺوجۺاینپۺڈوییٹۺںیمۺوکاتیہۺرکےتۺںیہ؟ۺ‬
‫التن ِرین(ۺۺ‪)۱‬‬
‫َ‬ ‫ََ َ ٰ َ َ َ َ َ َ‬
‫اػشل ۔[اػطرظان‪]۶۷:‬‬ ‫(‪)۱‬اَل ْت َر ِایل ر ِبؽ عفْػ ؼد ِ‬
‫(‪)۱‬۔ۺاےۺوبحم َبۺایکۺمتۺےنۺۺا َےنپۺربۺوکۺہنۺداھکیۺہکۺاسیکۺالیھپایۺاسہی۔‬
‫َ َْ ُُ‬ ‫ٓ‬ ‫ََ‬
‫(‪)۴‬اَل ْ َق ِأن ِػػ ِذقْ َن ا َؼ ُؽوا أ ْن ُتذ َع ظػ ْو ُب ُؿ ْم [اْلدقد‪]۱۸:‬‬
‫(‪)۲‬۔ایکۺاامیؿۺناولںۺوکۺایھبۺنتقۺہنۺٓاایۺہکۺاؿۺےکۺدؽۺکھجۺاجںیئ۔‬
‫ُٓ ٓ َ‬ ‫َ ٰ ُ َ َْ ََ َ َ‬
‫(‪)۵‬ا َرػوتؽ تا ُؼ ُرؽ ا ْن ؽ ْ َُتؽ َؼا َق ْص ُكد ا َبا ُءؽا۔[ـود‪۹:‬ۺ]‬
‫(‪)۳‬۔(افکر ۺوبےل)اے ۺبیعش! ۺایک ۺاہمتری ۺامنز ۺںیہمت ۺہی ۺمکح ۺدیتی ۺےہ ۺہک ۺمہ ۺاےنپ ۺابپ ۺد ۺاداۺ‬
‫ۺوھچڑدںی۔ ُ َ ْ َ‬ ‫ُ‬
‫ےکۺدخاؤںۺوک‬
‫ْ‬
‫ي ـو خ ٌْی ۔[اػكظرہ‪]۸۱:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ذي ـو اد ِٰن باػ ِذ ْ‬ ‫َ‬ ‫(‪)َ ۶‬ا َت ْد َت ْك ِدػ ْون ِاػ ْ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۴‬۔ایکۺاد ُینۺزیچۺوکۺرتہبۺےکۺدبےلۺامت ےتۺوہ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫)ـ ْل َا ُدػ ُع ْم َص ٰل ِ َت َار ٍۃ ُت ْؽ ِجفْ ُع ْم ِؼ ْ‬
‫َ‬
‫اب ا ِػفْ ٌم ۔[اػرػ‪]۱۲:‬‬ ‫ٍ‬ ‫ذ‬ ‫ص‬ ‫ن‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۵‬۔ایکۺںیمۺاتبدنںۺنہۺاجترتۺوجۺںیہمتۺدردانکۺذعابۺےسۺاچبےل۔‬
‫ُ َ َ َْ َ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۸‬ط َؿ ْل ػ َؽا ِؼ ْن ذط َص َاء ط َفذط ُصوا ػ َؽا ۔[اَلصراػ‪]۷۵:‬‬
‫(‪)۶‬۔وتۺںیہۺوکیئۺامہرےۺۺافسریشۺوجۺامہریۺافش ًتعۺرکںی۔‬
‫(‪)َ ۹‬ا ََل ْ َ ْ َ َ َ ٓ ٰ َ َ َ َ َ َ ٓ َ َ َ‬
‫َیدؽ ق ِتفْ ًَم طاوي ووجدؽ زاَل طؿدی ۔[اػزحی‪)۹،۸،:‬۔‬ ‫ِ‬
‫(‪ )۷‬۔ایک ۺاس ۺےن ۺںیہمت ۺمیتی ۺہن ۺانبای ۺرھپ ۺہگج ۺدی۔انر ۺںیہمت ۺاینپ ۺتبحم ۺںیم ۺ ۺنارہتف ۺاپای ۺوت ۺاینپۺ‬
‫رطػۺراہۺدی۔‬
‫َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ)ـ ْل َق ْد َت ِوي اػ ِذقْ َن َق ْصػ ُؼ ْون َواػ ِذقْ َن َل َق ْصػ ُؼ ْون ۔[اػزؼر‪:‬ۻ]‬
‫ُ‬ ‫ۺااجنؿۺرباربۺںیہ۔‬
‫َ‬ ‫(‪)۸‬۔ایکۺاجےننۺناےلۺانر‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬
‫)ظ ْل َـ ْل َق ْد َتوي األ ْص ٰ‬
‫ؼی َواػ َك ِر ْ ُْی ا ْم ـ ْل ت ْد َت ِوي اػشػ ََم ُت َواػؽ ْو ُر‬ ‫(ۻ‬
‫ِ‬
‫۔[اػرصد‪]۱۸:‬‬
‫(‪) ۹‬۔مت ۺرفامؤ ۺ‪:‬ایک ۺربارب ۺوہاجںیئۺےگ ۺادنرا ۺانرۺاایھکنرا ۺ‪،‬ایۺایک ۺربارب ۺوہاجںیئ ۺیگ ۺادنریھایں ۺانرۺ‬
‫ُ‬ ‫ااجال۔ َ ْ َ‬
‫اْلاء ِإَل ابتػت ظدؼاہ‪،‬عذاػؽ راحب اػدؽفا‬ ‫حد ُییش صل ِ‬ ‫(‪)۱۲‬ـل ِؼ ْن أ ٍ‬
‫ُ‬ ‫َل َق ُ‬
‫دػم ِؼ َن اػذؽ ْو ِب ۔[رواہ اػكفؿظی صن أؽس]‬
‫(‪)۱۰‬۔وکیئۺاضیۺصخشۺےہۺوجۺاپینۺرپۺےلچۺانرۺاسۺےکۺدقؾۺرتۺہنۺوہںۺ‪،‬ا۔یۺرطحۺداینۺدارۺانگوہںۺ‬
‫ےسۺوفحمظۺںیہنۺراتہۺےہ۔‬
‫ُْ‬ ‫َ ْ ُْ َ ُ ْ َ َ ُ َْ ُ ْ َ َ ُ َ َ‬
‫(‪)۱۱‬ـل تؽَصون وترزظون ِإَل ِبزصطا ِفعم ۔[رواہ دصد ب أب وظاص]‬
‫(‪)۱۱‬۔اہمتری ۺدمد ۺںیہن ۺیک ۺاجیت ۺانر ۺہن ۺںیہمت ۺرزؼ ۺدای ۺاجات ۺےہ ۺرگم ۺاہمترے ۺزمکنرنں ۺیہ ۺےکۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ذرہعی۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫اْل َؼ ِام ۔۔أن َیْ َص َل اہلل َرأ َد ٗہ‬ ‫َ َ َ َ ٗ َْ‬
‫یش أ َحدعم ِ ٗ۔إذا رطع رأدہ ظكل ِ‬
‫(‪)۱۴‬أ َؼا خی ٰ َ ْ‬
‫َ َ َ َ َ‬
‫أس ِمح ٍار‪،‬أ ْوَیْ َصل رورتہ رورۃ ِمح ٍار۔[رواہ اػذفخان]‬ ‫ر‬
‫(‪)۱۲‬۔ربخدار ۺںیم ۺمت ۺرپ ۺاس ۺابت ۺاک ۺوخػ ۺرکات ۺوہں ۺہک ۺبج ۺاانپ ۺرس ۺاامؾ ۺےس ۺےلہپ ۺااھٹےئ ۺوتۺ‬
‫ںیہکۺۺاہللۺاعتٰیلۺۺاسۺاکۺرسۺدگےھۺاکۺرسۺایۺاسۺیکۺوصرتۺدگےھۺیکۺوصرتۺہنۺانبدےۺ۔‬
‫َ َ ُ ْ ُ ُ ْ َ ْ َْ َ ُ ُ َ‬ ‫َ‬ ‫(‪ْ)َ ۱۵‬س ُ‬
‫صفػ‬ ‫قظول‪:‬أ ََل َ أخ ُ ِِبعم ُبأـ ِ َل اِلؽ ِۃ َ؟عل ُ ُز ٍ‬ ‫ﷺ‬ ‫اہلل‬
‫ِ‬ ‫ردول‬ ‫صت‬
‫ُ‬ ‫ََ‬ ‫َ َ َْ َ َ‬ ‫َ‬
‫اہلل أل َب َر ٗہ ۔أَل أ ْخ ِ ُِبع ْم ِبأ ْـ ِل اػؽ ِار؟عل ص ُت ٍل‬ ‫ِ‬ ‫ل‬‫َ‬ ‫ص‬ ‫َؼتز ِص ٍػ‪،‬ػو أظدم‬
‫َ ْ‬ ‫َ‬
‫َجو ٍاظ ُؼ ْدتع ِ ٍِب ۔[رواہ اػذفخان صن حارثہ بن وـب]‬
‫(‪)۱۳‬۔ںیمۺےنۺرلوؽۺاپکۺﷺ وکۺرفامےتۺوہےئۺانس‪:‬ۺربخدار!ۺایکۺںیمۺںیہمتۺ یتنۺولوگںۺیکۺ‬
‫ربخۺہنۺددینںۺ‪،‬رہۺزمکنرۺانوتاںۺصخشۺ( یتنۺےہ)‪،‬ارگۺنہۺاہللۺیکۺابراگہۺںیمۺیسکۺزیچۺیکۺمسقۺاھکےلۺوتۺ‬
‫اہلل ۺاعتیل ۺاےس ۺرضنر ۺوپری ۺرکے ۺاگ۔ربخدار ۺایک ۺںیم ۺںیہمت ۺویمنہجں ۺیک ۺربخ ۺہن ۺددینں ۺ؟ ۺرہ ۺاڑھکۺ‬
‫زماجۺ‪،‬اڑکۺرکۺےنلچۺناالۺانرۺربکتۺرکےنۺناالۺ(یمنہجۺےہ)۔‬
‫التن ِرین(‪۱‬ۺ‪)۱‬‬
‫(‪)۱‬ایک َۺاخدلۺاکاھبیئۺاہیئۺوکرٹۺںیمۺنلیکۺےہ؟‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َُ َ ُ‬
‫(‪)۱‬۔أاخ خا ِػ ٍد َِم ِاؼ ٌي ِِف اػ َـؼ ْحع َؼ ِۃ اػ َصا ِػ َف ِۃ۔‬
‫(‪)۲‬ںیہن‪،‬ہکلبۺرپسمیۺوکرٹۺاکۺججۺےہ۔‬
‫ْ ْ َ ْ َ َ ْ ُ َْ‬ ‫َ َ ْ َُ َ‬
‫اض ِِف اػـؼحعؼ ِۃ اػصػفا۔‬ ‫(‪)۴‬۔َل‪،‬بل ـو ٍ‬
‫ظ‬
‫(‪)۳‬ایکۺمتۺےنۺوکاکلاتۺاکۺاجعبئۺرھگۺداھکیۺ؟‬
‫َ َْ َ ْ َ ُ ْ َ َ ُ َْ َ َ‬
‫(‪)۵‬۔ـل رأقت ؼتحػ عوػعاتا ؟‬
‫ںیمۺےنۺناہںۺاکۺڑچایۺرھگۺداھکیۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۴‬ںیہن‪،‬ہکلبۺ‬
‫ْ ْ َ َ‬ ‫َ َ ْ َ ْ ُ َ ْ َ َْ َ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫عوػعاتا۔‬ ‫ات ِِف‬ ‫(‪)۶‬۔ َل‪ :‬بل رأقت ح ِدقظۃ اْلفو ِ‬
‫اؽ‬
‫ایکۺاکشریۺےنۺٓاجۺدنیۺںیمۺاجؽۺڈاالۺ؟‬ ‫َ‬ ‫(‪)۵‬‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ؼی اػرفاد اػذ َكعۃ ِِف اػؽ ْؿ ِر اػ َف ْو َم ؟‬ ‫(‪)۷‬۔أ َر َ‬
‫(‪)۶‬ںیہن‪،‬ہکلبۺنہۺٓاجۺامیبرۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۸‬۔َل َ‪،‬ب ْل ـ َو َؼ ِر قْ ٌض اػ َف ْو َم۔‬
‫(‪َ )۷‬ایکۺہیۺاہمتریۺوھپیھپۺاکۺ َاٹیبۺےہۺایۺنہ؟‬
‫َ َ َ ٰ َ‬ ‫ٰ َ‬
‫(‪)۹‬۔أـذا ِابْ ُن صؼ ِتؽ أ ْم ذ ِػؽ ؟‬
‫(‪)۸‬اہں‪:‬ہیۺریمیۺوھپیھپۺاکۺاٹیبۺےہۺانرۺنہۺریمےۺامومںۺاک۔‬
‫ت َو ٰذ ِػ َؽ ِابْ ُن َخ ِ ْ‬
‫اِل۔‬ ‫)۔ؽ َص ْم‪ٰ :‬ـ َذا ِابْ ُن َص َؼِ ْ‬ ‫َ‬
‫(ۺ‬
‫(‪)۹‬ایکۺ َہیۺولگۺیسکۺایس۔یۺاپریٹۺےکۺامندنئےۺںیہۺ؟‬
‫ٰ َُ َ ُ ُ ُ َ‬
‫اس َُم ِثػ ْون ِؼ ْن ِح ْز ٍب ِد َف ِاس؟‬ ‫(ۻ)۔أـؤَل ِء اػؽ‬
‫ٍ‬
‫(‪)۱۰‬ںیہن‪،‬ہکلبۺہیۺہمکحمۺٓابۺاپیشۺےکۺالمزؾۺںیہۺ۔‬
‫اػر ِي۔‬ ‫ر َػ َحۃ َ‬ ‫ْ‬ ‫ؼ‬‫)۔َل َ‪،‬ب ْل ُـ ْم ُؼ َو َش ُط ْو َن ؼ ْن َ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۲‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬ایکۺ َلکۺرجنسپۺرٹنیۺےسۺمتۺابرہۺیکنبۺاجؤےگ؟‬
‫ًَ‬ ‫ُ َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ َْ‬
‫اب ضدا؟‬ ‫بؽعي ِب ِظس ِار اػرع ِ‬ ‫(‪ )۱۱‬أتذـ ُب ِإ ٰیل َبارہ‬
‫ںیمۺدسۺےجبۺارپسکصیۺرٹنیۺےسۺناہںۺاجؤںۺاگۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۲‬ںیہن‪،‬ہکلبۺ‬
‫اَشۃ َر َك ً‬
‫احا۔‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اػسقْ ِع ص َل اػداص ِۃ اػص ِ َ ِ‬
‫َ‬
‫ار‬ ‫س‬
‫َ‬
‫ظ‬ ‫ِ‬
‫ْ‬
‫اػ‬ ‫ب‬ ‫اؽ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ؽ‬ ‫ـ‬
‫ُ‬
‫ب‬ ‫(‪)۱۴‬۔ ََل َ‪،‬ب ْل أذـ ُ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫التن ِرین(‪۲‬ۺ‪)۱‬‬
‫َ َ َُ ُ ُ َ ُ ٰ ْ َ َ َْ َ‬
‫(‪ْ)ِ ۱‬لاذا قد ِاطر اػسلب ِإیل اػ ِكل ِد األجؽ ِكف ِۃ ؟‬
‫(‪)۱‬۔ہبلطۺدرگیاممکلۺاکۺرفسۺویکںۺرکےتۺںیہ؟‬
‫ْ َ َ‬
‫ارس اَلب ِتدا ِفف ِۃ ؟‬ ‫د‬‫(‪)۴‬إ ٰیل َؼ ّٰت َت َش ُل تػْؼ ْف ًذا باْل َْ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫)۔بکۺکتۺوتۺرپارمئیۺاوکسول َںۺاکۺاطبلۺملعۺرےہۺاگ؟‬ ‫َ‬ ‫(‪۲‬‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ار َؼ ِۃ أْلَا ِؽ َفا؟‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬
‫(‪)۵‬أقان تد ِاط ُر ِإیل ص ِ‬
‫(‪)۳‬۔رجینمۺیکۺرادجراینۺاکۺرفسۺوتۺبکۺرکےۺاگ؟‬
‫َ ً‬ ‫ْ‬
‫ظی اْل َ َر ِابفْ ُح ُؼ ْوظ َدۃ؟‬ ‫(‪)ِ ۶‬إ ٰیل َؼ ّٰت َت ْك َ‬
‫(‪)۴‬۔رچا َغۺبکۺکتۺرننشۺرںیہۺےگ؟‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ َْ َ‬ ‫َْ‬
‫(‪)ِ ۷‬ؼ ْن أقْ َن ِاذ ََتقْ َت ـ ِذ ِہ اػ َكظ َرۃ اػد ْود َاء ؟‬
‫(‪)۵‬۔وتےنۺہیۺاکیلۺاگےئۺاہکںۺےسۺرخدیی؟‬
‫َ‬ ‫ًَ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ َ‬
‫ذي ع َت َب ِإػفْؽ ِر َداػۃ ِؼ ْن ؼ ِدقؽ ِۃ واذؽسن؟‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫(‪)َ ۸‬ؼ ِن ِاػ‬
‫(‪)۶‬۔وکؿۺےہۺن ُہۺصخشۺسجۺےنۺےھجتۺنانٹگنشۺرہشۺےسۺطخۺاھکل؟‬
‫َ ُ ْ َ ْ‬ ‫(‪َ ۹‬‬
‫)ح ّٰت َؼ ّٰت أع ِابد ِتػؽ اْل َ َرا ِف َب؟‬
‫(‪)۷‬۔بکۺکتۺںیمۺاؿۺوتبیصمںۺوکۺولیھجںۺاگ؟‬
‫ْ َ‬ ‫ْ‬
‫(ۺ َ)ؼ ّٰت َقط َت ُح َو ِػ ْف ٌد َؼض َدػ َت ٗہ ؟‬
‫یف ی‬
‫(‪)۸‬۔ندیلۺاانپۺناشۺاشۺبکۺوھکےلۺاگ؟‬
‫ْ َ َ ْْ َ‬ ‫َ َ‬
‫(ۻ َ)ؼ ْن َق َتویل اػت ْو ِجفْ َہ َواْل ُ َراظ َكۃ ِِف اْلَض َدػ ِۃ ؟‬
‫یف ی‬
‫ۺاشۺںیمۺرامنہیئۺانرۺافحتظۺاکۺذہمۺداریۺوکؿۺےلۺاگ؟‬ ‫(‪)۹‬۔ناش‬
‫ْ‬ ‫ٰ َ َ َْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ َْ‬
‫ات ِإیل ر ب ِۃ اْل ِّن ِل؟‬ ‫(‪ْ)ِ ۱۲‬لاذا دػم رب اػصا ِفػ ِۃ اْلػو ق ِ‬
‫(‪)۱۰‬۔ َیلمیفۺناےلۺےنۺاھٹمںایںۺرھگۺنایلۺوکۺویکںۺلوپنۺدںیۺ؟‬
‫ْ َ َ َ ُ َ ُ ْ ُ َْ َ َ‬
‫اْللظ ِۃ ِ ِْف َؼ ِدقْ َؽ ِۃ أصشم جراہ؟‬ ‫(‪)۱۱‬أقن قظع راػون‬
‫گنٹکۺیکۺداکؿۺاہکںۺےہ؟ۺ‬ ‫(‪)۱۱‬ۺ۔ۺامظعۺڑگھۺرہشۺںیمۺابؽۺ‬
‫َ ْ َ ْ ُ ُُ ْ َ َ ُ ٓ‬
‫(‪)۱۴‬ؼن قض ِطر اػذؽوب ِإَل اہلل۔[ال صؼران‪]۱۵۷:‬‬
‫(‪)۱۲‬۔اہللۺےکۺلواۺوکؿۺانگہۺےشخبۺ؟‬
‫َ ْ َ َ َْ َْ ُ َْٗ َ ْ‬
‫(‪)۱۵‬ؼن ذا اػ ِذي قذطع ِصؽدہ ِإَل ِباذ ِؽ ٖہ [اػكظرہ‪]۴۷۷:‬‬
‫ےکۺافسرشۺرکےۺ؟‬ ‫(‪)۱۳‬ۺ۔ۺانرۺوکؿۺےہۺوجۺاسۺیکۺابراگہۺںیمۺریغبۺاسۺےکۺمکحۺ‬
‫ََ‬ ‫ُ َ ٰ‬ ‫(‪)َ ۱۶‬ؼاـ َي َوشفْ َط ُۃ اْل َْ َ‬
‫ض اػد َو ِػف ِۃ ِ ِْف ـ ِذ ِہ األق ِام؟‬ ‫ِ ِ‬ ‫ار‬ ‫ص‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬ۺ۔اؿۺدونںۺنیبۺاالوقایمۺۺامنوشئںۺیکۺاکؾۺایکۺےہ؟‬
‫َ َ ُ َ َ َُْ ََ َ َ َ َ‬
‫ت ترؽع ـوا ِتػ جواػۃ؟‬ ‫اػشعات اػِ ْ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۱۷‬ؼ ِاـي ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔نہۺاینپمکںۺۺوکؿۺ َ۔یۺںیہۺوجۺومابلئۺانبیتۺںیہۺ؟ۺ‬
‫َْ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َْ‬
‫(‪ْ)ِ ۱۸‬لَاذا ُت َت ِػ ُػ أ ْد َص ُار اػ َؿ َوا ِت ِػ اِلواػ ِۃ؟‬
‫(‪)۱۶‬۔ومابولئںۺیکۺںیتمیقۺفلتخمۺویکںۺوہیتۺںیہ؟‬
‫ْ‬
‫اِل َؿ ِاز اْل ُ َت َو ِد ِط ؟‬ ‫)ع ْم َ ََث ُن ْ َ‬‫َ‬
‫(‪۱۹‬‬
‫(‪)۱۷‬۔درایمینۺنیشمۺیکۺتمیقۺ ینتۺےہ؟‬
‫َ ْ ُ َ َ َْ ٌ‬ ‫َ ُ ْ‬ ‫(ۺ‪)۱‬وظفْ َ‬
‫باہلل‬
‫ان ِ‬ ‫صؼل أطزل ؟ظال ِ‪:‬إُی‬ ‫اػ‬ ‫ي‬ ‫‪:‬أ‬ ‫ﷺ‬
‫ِ َ َُ َ َ َ َ َ ْ َ ُ َ ِ‬ ‫اہلل‬ ‫ػردول‬ ‫ل‬
‫ْ َ َُ َ َ َ َ َ ٌ‬
‫اہلل ِ‪،‬ظفل ؛ث ؼاذا ؟ظال‪:‬حج‬ ‫وردوػہ‪،‬ظفل؛ث ؼاذا؟ظال‪:‬ا ِِلؿاد ِِف د ِك ِفل ِ‬
‫ِب ْو ٌر ۔[رواہ اػكخاری]‬ ‫َؼ ْ ُ‬
‫(‪)۱۸‬۔رلوؽۺاہللۺﷺ ےسۺرعضۺایکۺایگۺہکۺالضفۺلمعۺوکؿۺاسۺےہ؟ۺرفامایۺ‪:‬ۺاہللۺانرۺاسۺےکۺ‬
‫رلوؽۺرپۺاامیؿۺالان۔رعضۺایکۺایگ ۺرھپۺوکؿۺاسۺ؟رفامای‪:‬ۺاہللۺیکۺراہۺںیمۺاہجدۺرکان۔ۺرعضۺایکۺایگ ۺرھپۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫وکؿۺاس؟ۺرفامای‪:‬ۺجحۺوبقمؽ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬
‫ػت‪:‬قاردول اہلل ﷺ أي اْل ُ ْدػؼ ْ َْی أطز ُل ؟ظال َؼ ْن َدػ َم اػؽ ُ‬ ‫)ظ ُ‬‫ُ‬
‫اس‬ ‫ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬ ‫(ۻ‪۱‬‬
‫ِؼ ْن ِػ َدا ِؽ ٖہ َو َق ِد ٖہ [رواہ اػذفخان صن أب ؼویس]‬
‫(‪)۱۹‬۔ںیمۺےنۺرعضۺایکۺایرلوؽۺاہللۺﷺ بسۺےسۺالضفۺاملسمؿۺوکؿۺےہ؟ۺرفامایۺ‪:‬سجۺ‬
‫یکۺزابؿۺانرۺاہھتۺےسۺولگۺوفحمظۺرںیہۺ۔ۺ‬
‫َٓ َُ َ ْ َ ٓ َ ُ َ َ ُ ْ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ ْ َ َُ َ َ ًْ ْ َ َ ْ َ ُ ْ ُ َ َ‬
‫اہلل ان تظوػوا ؼاَل‬ ‫قاْقؿ ُا اػ َ ِذقن اؼؽوا َِل تظوػون ؼاَل تطصػون ۔عِب ؼظتا ِصؽد ِ‬
‫َ‬
‫تط َصػ ْون ۔[اػرػ‪]۵،۴:‬‬
‫(‪) ۲۰‬۔اے ۺاامیؿ ۺناول ۺویکں ۺےتہک ۺوہ ۺنہ ۺوج ۺںیہن ۺرکےت ۺ۔ ینت ۺتخس ۺاندنسپ ۺابت ۺےہ ۺ ۺاہلل ۺوک ۺنہۺ‬
‫ابتۺہکۺنہۺوہکۺوجۺہنۺرکن۔‬
‫التن ِرین(‪۳‬ۺ‪)۱‬‬
‫(‪ٓ)۱‬اپۺانےتشۺںیمۺایکۺاھکےتۺوہ؟‬
‫ُْ ُ‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫)۔ؼاذا تأع ُل ِِف اػطس ْو ِر؟‬ ‫(‪۱‬‬
‫(‪)۲‬متۺےن َہیۺابیٹلۺاہکںۺےسۺرخدیی؟‬
‫ْ َ َ ْ َ ٰ َ َ َْ‬
‫)۔ؼ ْن أقن ِاذَتقت ـذااػدػو؟‬ ‫(‪ِ ۴‬‬
‫(‪)۳‬متۺےنۺ َہیۺیئنۺاینبؿۺاہکںۺےسۺرخدیی؟‬
‫ْ‬
‫(‪ )۵‬۔ؼ ْن أقْ َن ا ْذ َ ََتقْ َت ٰـ َذااػْ ُط ْد َتان َ‬
‫َ‬
‫اِل ِدقْ َد۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۴‬اسۺداکؿۺرپۺیئنۺڈیبۺٹیشۺےنتکۺںیمۺیتلمۺےہ؟‬
‫َ ُ ْ َ َُ ُ ُ َ َ ٌ َ ْ َ ٌ ٰ َ ُ َ‬
‫(‪)۶‬۔ ِبع ْم رو ب ٍفۃ تكاع ؼلءۃ ج ِدقدۃ ِ ِْف ـذا اػدع ِان ۔‬
‫(‪)۵‬اسۺاجحؾۺےنۺیھگنکۺ‪،‬یچنیقۺانرۺارٹکیلکۺویشگنۺنیشمۺبکۺرخدیی؟‬
‫َ‬ ‫َ ٰ ْ َ ٰ ٰ َ َْ َ ُ ْ ُ ْ َ َ ْ ْ َ َ َ َ ْ َ َْ َ َ ْ َ‬
‫اْللظ ِۃ اػع ْؿ َر َبا ِفف ِۃ؟‬ ‫(‪)۷‬۔ؼّت ِاذَتی ـذااْللؼ اػـؼذط واػ ِـؼظراض وؼ ِاعفؽۃ‬
‫(‪)۶‬متۺےنۺہیۺانشیتخۺاکرڈۺاہکںۺےسۺاحلصۺایک؟‬
‫ْ َ َْ َ َ ْ َ ٰ ْ َ ََ ُْ ََ‬
‫)۔ؼن أقن أخذت ـ ِذ ِہ اػ ِكساظۃ اػـؿ ِو قۃ ۔‬ ‫(‪ِ ۸‬‬
‫(‪)۷‬ا َسۺالربئرییۺںیمۺۂبعشۺاابخرنۺراسلئۺاہکںۺےہ؟‬
‫ْ ٰ ْ َ َ َْ‬ ‫ْ َ‬ ‫(‪)۹‬۔أقْ َن ظ ْد ُم ْ َ‬
‫اِل َرا ِف ِد َواػ َـؼ َجل ِت ِِف ـ ِذ ِہ اػـؼعتك ِۃ؟‬ ‫ِ‬
‫(‪)۸‬وتےنۺونایکینپمکۺاکۺومابلئۺوفؿۺےنتکۺرنےپۺںیمۺرخدیا؟‬
‫َ ْ ُ ْ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ َ َ َ َ‬
‫شع ِۃ ؽ ْوعفا؟‬ ‫)۔بعم رو ِبف ٍۃ ِاذَتقت اِلوال ِػ ِ‬ ‫(ۺ ِ‬
‫(‪)۹‬ہی َۺولگۺوجؼۺدرۺوجؼۺاہکںۺاجرےہۺںیہۺ؟‬
‫َْ َ َْ ُ ٰ َُ َ ُ َ ْ‬
‫اس اط َو ًاجا؟‬ ‫(ۻ)۔أقن قذـب ـؤَل ِء اػؽ‬
‫(‪)۱۰‬اسۺڑسکۺرپۺےنتکۺوچراےہۺانررٹکفیۺلنگسۺںیہۺ؟‬
‫ُ ُ َ َ َ ُ ُُْ ْ َ ٰ َ َ‬
‫ظی اػسر ِؼ و ِاذارۃ اػـؼرو ِر ص ٰل ـذااػذ ِارع۔‬ ‫)۔ع ْم ُؼ ْػ َت َ‬
‫َ‬
‫(‪۱۲‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬انجب!ٓاپۺاہکںۺےس َۺوبؽۺرےہ َۺںیہ؟‬
‫َ َ َْ ُ ْ َ َ‬
‫ؼن أقْ َن ت َتعػ ُم ؟‬ ‫(‪)۱۱‬۔قا حْضۃ!‬
‫(‪ٓ)۱۲‬ادنئہۺاسؽۺاپرامیلینۺااختنابتۺسکۺےنیہمۺںیمۺوہںۺےگ؟‬
‫َ َ ْ ْ ُ ُ ْ ْ َ َ َْ َ َ ْ ُ ُ ْ َ َ ُ َْ ْ ْ َ َ ُ‬
‫اْلؽ ِتخابات اػِب ِػفؼـا ِؽفۃ ؟‬
‫)۔ِف أ ِي ذؿ ٍر ِؼن ذؿو ٍر اػصام اػظ ِابل تصظد ِ‬ ‫(‪ِ ۱۴‬‬
‫ۺڈسیاگننئۺےنتکۺدونںۺںیمۺیھکیسۺ؟‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۳‬افہمطۺےنۺنشیف‬
‫َ‬
‫ر ِؼفْ َم األ ْز َق ِاء۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫اس َؼۃ ت ْ‬ ‫َ‬
‫تط ِ‬ ‫(‪ )۱۵‬۔ب َع ْم ُِب َد ٍۃ ت َصػ َؼ ْ‬
‫َ‬
‫ِ ِ‬
‫(‪)۱۴‬دمعہۺوصنمہبۺدنبیۺبکۺاناکؾۺوہاجیتۺےہ؟‬
‫َ ٰ َ ْ َ ُ َْ ْ ْ ُ َْ ُ‬
‫اِل ِفد؟‬ ‫(‪)۱۶‬۔ؼّت قطذل اػتخ ِسفط‬
‫(‪)۱۵‬متۺےنۺہیۺوشرنؾۺبکۺوھکال؟‬
‫َ ٰ ََ ْ َ ٰ َ ْ َ ْ َ‬
‫(‪)۱۷‬۔ؼّت طتحت ـذااػـؼص ِرض ؟‬
‫التن ِرین(‪۴‬ۺ‪)۱‬‬
‫[اػػ]‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫)د َاط ْر َت إ َیل اػسا ِف ِػ قاِمؼد؟ؽص ْم‪:‬داط ْرت إػ ْفؿا ِِف اػرفْ ِػ اْل ِ ْ‬
‫اِض‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫(‪َ ۱‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ي۔‬‫َؼ َع َوا ِػ ِد ْ‬
‫(ألف)‬
‫(‪)۱‬۔اے ۺدمحم! ۺوتےن ۺاطفئ ۺاک ۺرفس ۺایک؟ ۺ ۺاہں‪ :‬ۺزگہتش ۺرگیم ۺےک ۺوممس ۺںیم ۺاےنپ ۺنادل ۺےک ۺاسھتۺ‬
‫ںیمۺےنۺناہںۺاکۺرفسۺایک۔ۺ‬
‫َ ُ ْ ُ َ َ ُ َ ُ َ َ ُ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ٌ َ ْ ٌ َ َ ُٗ‬
‫(‪)۴‬أتص ِجكؽ اػسا ِفػ قاِمؼد؟ؽصم‪ :‬تص ِجك ِِن ط ِؿي ؼ ِرفػ ِْجفل ‪،‬ـواؤہ‬
‫ُ َ ْ َُ‬ ‫َ‬
‫ص ِػفْ ٌل َ‪،‬و َؼاؤ ٗہ صذ ٌب زَل ٌل ۔‬
‫(‪)۲‬۔اے ۺدمحم! ۺایک ۺےھجت ۺاطفئ ۺ ۺااھچ ۺاتگل ۺےہ؟ ۺاہں‪ :‬ۺےھجم ۺااھچ ۺاتگل ۺےہ ۺ ۺنہ ۺرگیم ۺزگارےن ۺاک ۺاکیۺ‬
‫بۺوصرتۺاقمؾۺےہ۔‪،‬اسۺیکۺوہاۺرنؾۺرخاؾۺےہۺ‪،‬انر َۺاسۺاکۺاپینۺاپکۺریشںیۺےہ۔‬ ‫وخ‬
‫ََ ْ ُ ُ َ َ َ َ ْ َ َ َ َُ َ ََ َْ َ ُ ْ َ َ َ‬
‫(‪)۵‬أترطض اػدطر ؼ ِصي ِإذا ظردتؿا ؟َل طَم أْجل رحكتؽ۔‬
‫(‪)۳‬۔بجۺںیمۺرفسۺاکۺارادہۺرکنںۺوتۺایکۺوتۺریمےۺاسھتۺرفسۺرکےنۺےسۺااکنرۺرکےۺاگ؟ۺ‬
‫ںیہن‪ٓ،‬اپۺیکۺتبحصۺایکۺیہۺا َیھچۺےہ۔‬
‫اػسر قْ ُؼ اْل ْ ُ ْورلُ‬ ‫َ َ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اػد َف َارۃ ؟باػدف َارۃ َقا َ‬ ‫َ َ َ َُ ُ ْ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪،‬ط‬ ‫ي‬ ‫قظ‬
‫ِ ِ‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪)۶‬أ ِباػسافر ِۃ تد ِاطر أم ِب‬
‫َ‬
‫ِإ َیل اػسا ِف ِػ َؼ ْر ُر ْو ٌػ ۔‬
‫(‪) ۴‬۔وت ۺوہایئ ۺاہجز ۺےس ۺرفس ۺرکے ۺاگ ۺای ۺومرٹ ۺاکر ۺےس ۺ؟ ۺ ۺاے ۺریمے ۺدنتس! ۺاگڑی ۺےس ۺرفسۺ‬
‫رکنںۺاگۺ‪،‬ویکںۺہکۺاطفئۺوکۺاچہپےنۺناالۺراہتسۺہتخپۺنوبضمطۺےہ۔‬
‫ٌ َ َْ ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ً َُ ُ َْ َ ً َ َ ً َ ْ ُ َ ُ ْ ُ َ‬
‫َ‬
‫(‪)۷‬أركاحا ؽد ِاطر أم ؼد َاء ؟ركاحا حفث تعون ػدقؽا طدحۃ ِؼن اػوظ ِت‬
‫ُ‬ ‫ُؽص ُد طفْ َؿا َو َداف َل َ‬
‫اػر َاح ِۃ ِألؽْط ِد َؽا۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۵‬۔مہ ۺحبص ۺوک ۺرفس ۺرکںی ۺےگ ۺای ۺاشؾ ۺوک؟ ۺمہ ۺحبص ۺوک ۺرفس ۺرکںی ۺےگ ۺاتہک ۺامہرے ۺاپس ۺنتق ۺیک ۺاینتۺ‬
‫ےکۺناسلئۺایترۺرکںیل۔‬ ‫ےیلۺٓارا ُؾۺ َ‬ ‫شئۺابیقۺرےہۺہکۺمہۺاسۺںیمۺاےنپۺ‬ ‫اجنگ َ‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۸‬أؼا ز ْرت ض َْی اػسا ِف ِػ ؟بل ز ْرت ’’أبْؿا‘‘۔‬
‫)۔ایکۺوتےنۺاطفئۺےکۺالعنہۺھچکۺںیہنۺداھکی؟(ا َضیۺںیہن)ۺہکلبۺںیمۺےنۺ’’ااہب‘‘یھبۺداھکی۔‬ ‫(‪۶‬‬
‫َ َ ْ َ ُ ْ َ ْ َ ٰ َ ْ َ ْ َ ْ َ َ ْ َ ْ ُ ْ َ ْ َ َُ‬
‫(‪)۹‬أَل تزر ضْی ـذق ِن اْل ِرفط ِْی ؟ؽصم َل أزر ضْیِھا ۔‬
‫[ظواصد اػػضۃ اػصربفۃ ‪،‬ػػرػ اػثاػث اْلتودط‪،‬ص‪۲:‬ۺ]‬
‫(‪)۷‬۔ایک ۺوتےن ۺاؿ ۺدنونں ۺڈنھٹے ۺاقمامت ۺےک ۺالعنہ ۺھچک ۺںیہن ۺداھکی؟ ۺ ۺاہں‪ :‬ۺںیم ۺےن ۺ ۺاؿۺ‬
‫دنونںۺےکۺالعنہۺںیہنۺداھکی۔‬
‫َ َ َ َْ ْ َ َ ٌ َ‬ ‫[ب]‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ٌ‬ ‫َ‬
‫َز َار خ ِػفْطۃ ِؼ ْن َب ْ‬‫َ‬
‫اس َق ْو ًؼا َو ِز قْ َر ٗہ ِ ِْف َد ِار ٖہ َ‪،‬وع َان ِػػو ِز ق ِر َوػد َِنفْ َ ٌب‬ ‫ك‬ ‫ص‬ ‫ِن اػ َ‬
‫َْ َ‬ ‫َ‬ ‫َْ َ ُ َ َ ِ َ‬ ‫َََ َ‬
‫‪،‬طػ ََم َجػ َس َاْل ِػفْطۃ أ ْجػ َس اػر ِ َب ِإ ٰیل َجا ِؽ ِك ٖہ َو َدأػ ٗہ‪:‬أ َد ُار اْلػفْ َط ِۃ أ ْح َد ُنَ أ ْم‬
‫َ‬ ‫َ َ َْ َ ُ‬ ‫َ ُ ْ َ َ َ َ َ َ َْ‬
‫اػر ِ ُب ص َل اػط ْو ِر َ‪:‬ؼ ّٰت عان اْل ِػ ْفطۃ َ ِ ِْف َد ِار أ ِ ِْب ط َد ُار أ ِِب‬ ‫َ‬ ‫َدار أ ِبفؽ؟طَأجاب‬
‫َ َ َٗ َ ْ َ ْ َ َ ًْ ْ ٰ َ‬ ‫اَتا َث ْف ًؽا ِْف خؽْ‬ ‫َ‬
‫‪،‬ث أ َر ٗاہ َخ ً‬ ‫ْ َ ُ َُ‬
‫َص ٖہ ودأػہ ‪:‬ـل رأقت خْیا ِؼن ـذا‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫أحدن‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬
‫ات؟طظال اػر ِ ُب ‪:‬ؽ َص َْم ُ‪ :‬ا َػفد َ اػت ـ َو ِطفْ َؿا خ ْ ٌْی ِؼؽْ ٗہ ‪،‬ط َد ِـش اْل ِػفْطۃ ِؼ ْن‬ ‫اْل َ‬
‫ِ‬
‫ُ ْ َِ ُ ْ َ َ ْ َ ً َ ْ ْ َ َ َ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫ي ؟طظال اػر ِ ُب ِ‪:‬ابْ ُن‬ ‫ُح ْد ِن َ َج َو ِاب ٖہ َ‪،‬وظال ػ ٗہ‪:‬أ َِتب أن تعون خػفطۃ بص ِد‬
‫َْ َ َ‬
‫اْل ِؼ ِِف اْللط ِۃ ۔‬ ‫ِن َط ُؿ َو َراح ُب ْ َ‬ ‫َْ‬
‫اْل ِػفْ َط ِۃ أ ْو ٰیل ِؼ ِ ْ‬
‫ِ‬
‫(ب)‬
‫ۺ ینبۺسابسۺےکۺۺاکیۺہفیلخ ۺےنۺاکیۺدؿۺاےنپ ۺنزریۺےک ۺرھگۺاک ۺدنرہ ۺایکۺ‪،‬نزریۺاکۺاکیۺذنیہۺڑلاک ۺاھتۺ‬
‫‪،‬بجۺہفیلخۺاھٹیبۺوتۺاسۺےنۺہچبۺوکۺاینپۺلغبۺںیمۺاھٹبایۺانرۺاسۺےسۺوپاھچ‪:‬ۺایکۺہفیلخۺاکۺرھگۺزایدہۺااھچۺ‬
‫ۺوفراۺوجابۺدایۺبجۺکتۺہفیلخۺریمےۺابپۺےک ۺرھگۺںیمۺ‬ ‫ےہۺایۺریتےۺابپۺاکۺرھگۺ؟ۺوتۺےچبۺےن ً‬
‫ںیہ ۺوتۺریمےۺابپۺاکۺرھگۺزایدہۺااھچۺےہۺ۔رھپۺاینپۺوھچیٹۺایلگنۺںیمۺاےسۺاکیۺیتمیقۺاوگنیھٹۺداھکیئۺ‬
‫انرۺاسۺےسۺوپاھچۺ‪:‬ۺایکۺوتےنۺاسۺاوگنیھٹۺےسۺوکیئۺایھچۺزیچۺدیھکیۺےہۺ؟ۺوتۺہچبۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺاہں‪:‬ۺ‬
‫نہۺاہھتۺسجۺںیمۺہیۺاوگنیھٹۺےہۺۺنہۺاسۺےسۺرتہبۺےہ۔رھپۺہفیلخۺاسۺےکۺدمعہۺوجابۺےسۺریحاؿۺ‬
‫وہایگۺۺانرۺاسۺےسۺاہکۺہکۺایکۺمتۺریمےۺدعبۺہفیلخۺوہانۺدنسپۺرکنےگ؟وتۺہچبۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺہک ۺہفیلخۺ‬
‫اکۺاٹیبۺھجمۺےسۺالضفۺےہۺوتۺنہۺالختفۺاک َّقحتسمۺےہ۔‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪۵‬ۺ‪)۱‬‬
‫َ َ َ ََ َ َ َ َ َ َ ُ ْ ُْ ْ ُ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ َ ٌ ُ ًُ‬
‫اج طؽْدظا ِؼ ْن ط َؽ ِاد ِؼ ِجدۃ‪،‬وْلا وظػ أؼام ؼ ِدق ِر اػطؽد ِؼ دأػہ‪:‬‬
‫ٗ‬ ‫(‪)۱‬ؽزل ح‬
‫(‪)۱‬۔اکی ۺاحیج ۺدجہ ۺےک ۺوہ ل ۺ ںیم ۺرہھٹا ۺانر ۺبج ۺوہ ل ۺےک ۺرجینیم ۺےک ۺاسےنم ۺ ۺڑھکا ۺوہا ۺوت ۺاسۺ‬
‫(رجینیم)ےنۺوپاھچ‪:‬‬
‫ََ َ َ ََ ُ َ ٌ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬
‫طأجاب ‪:‬أؽاطلن ۔‬ ‫ؼ ْن أؽت؟‬
‫سۺےنۺوجابۺدای‪:‬ںیمۺالفںۺوہں۔‬ ‫ا َ ََ‬ ‫ۺںیہ؟ۺ‬
‫َ‬ ‫ٓاپۺوک َؿ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫اب ِ‪:‬ؼ َن اػظ ِاـ َر ِۃ۔‬ ‫طأج َ‬ ‫َو ِؼ ْن أقْ َن أتفْ َت؟‬
‫سۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺاقرہہۺےس۔‬ ‫ا ََ‬ ‫ٓاپۺاہکںۺےسۺٓاےئۺںیہ؟ۺ‬
‫َ َ َ ُ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ َ َ َ ْ َ َ ََ‬
‫ودق ِۃ ۔‬
‫طأجاب ِ‪:‬باػسا ِفر ِۃ اػدص ِ‬ ‫عفػ ورػت ِإیل جدۃ؟‬
‫ا َسۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺوعسدیۺاہجزۺےس۔‬ ‫ٓاپۺدجہۺےسیکۺےچنہپ؟ۺ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫طأ َج َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫اب‪:‬ش ْؿ َر اػ َف ْو ِم‬ ‫َؼ ّٰت َو َرػ َت؟‬
‫رہظۺےکۺنتق‬ ‫ۺدای‪ٓ:‬اجۺ َ‬ ‫سۺ َےنۺوجا َب َ‬ ‫ا ََ‬ ‫ٓاپۺدجہۺبکۺےچنہپ؟‬
‫ً‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ْ َْ ُ ْ ََ‬
‫ص تص ِرػ ِِف جدۃ؟ طأجاب‪َ:‬لأص ِرػ أحدا۔‬ ‫أ ي ذخ ٍ‬
‫دجہۺںیمۺٓاپۺیسکۺصخشۺوکۺاجےتنۺںیہ؟ۺ ٍٍا َسۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺںیمۺیسکۺوکۺںیہنۺاجاتنۺوہں۔‬
‫َ َ َ َ َ ٌ َ ُ ٌَ‬ ‫ُُ‬ ‫َ‬
‫ودقۃ ۔‬‫طأجاب ِ‪:‬ر قاَلت دص ِ‬ ‫َؼا َؼ َصؽ ِؼ َن اػؽظ ْو ِد؟‬
‫ۺوجابۺدای‪:‬ۺھچکۺوعسدیۺرایؽۺںیہۺ۔‬ ‫اسۺےن‬ ‫ٓاپۺےکۺاپسۺےنتکۺےسیپۺںیہ؟ۺ‬
‫ُ‬ ‫ََ َ َ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬
‫َ‬
‫طأجاب‪:‬أػػ ِر ق ٍال ۔‬ ‫ع ْم ِر َقاَل َؼ َصؽ؟‬
‫ۺا َسۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺاکیۺزہارۺرایؽۺۺںیہ‬ ‫ٓاپۺ َےکۺاپسۺےنتکۺرایۺؽۺںیہ؟‬
‫َص ِػ‬
‫َ ْ ْ َ ْ َ ْ َ ْْ‬
‫اْل‬ ‫ؼ‬ ‫ق‬ ‫ر‬ ‫س‬ ‫ن‬ ‫ص‬ ‫ل‬ ‫ق‬ ‫و‬ ‫ح‬ ‫اػت‬ ‫‪:‬ب‬ ‫اب‬ ‫ِؼ ْن أقْ َن َػ َؽ ٰـ ِذ ِہ اػر َق َاَلت ؟ طأ َج َ‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫اسۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺکنیبۺےسۺنیۺیپۺ‬ ‫ٓاپۺےکۺاپسۺہیۺرایؽۺاہکںۺےسۺٓاےئۺںیہ؟ۺ‬
‫ےکۺذرہعیۺ۔‬
‫َ‬ ‫ََ َ َ ََ َ ْ َ ْ‬ ‫َ َ َ َ ْ َ َ َْ ْ َ َ‬
‫‪:‬ألد ِاء ط ِر قز ِۃ اْلج ۔‬ ‫طأجاب ِ‬ ‫ِْلاذا أتفت ِإیل اْلؼػع ِۃ؟‬
‫ِ‬ ‫یہ ف ئ‬
‫ا َسۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺرف ض اہۺجحۺاداۺرکےنۺےکۺےیلۺ۔‬ ‫َٓاپۺاسۺکلمۺںیمۺویکںۺٓاےئۺںیہ؟ۺ‬
‫اب َب َ‬‫طأ َج َ‬‫َ‬ ‫ُْ ُ َ‬ ‫َ َ َُ‬
‫صد َق ْو َؼ ْ ِْی ۔‬ ‫أقان تض ِاد ُر اػط ْؽدؼ؟‬
‫اسۺےنۺوجابۺدای‪:‬ۺدندؿ َۺدعب۔‬ ‫ٓاپۺوہ لۺبکۺوھچڑںیۺےگ؟‬
‫ت َقؽْ ُذ ُد َـا َ‪،‬و َا َظامَ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ ْ َ ُ َ ْ َ ٰ َ ٰ ُْ‬
‫توجہ اْلاج بصد ذ ِػؽ ِإیل ضرط ِۃ اػؽو ِم ووجد اػراحۃ اػِ ْ‬
‫َ َْ ْ َُ َ َ َ ٰ َ ََ َ ً َ َْ َ ْ ْ َ‬
‫طو َواْل َض ِط َرۃ ۔‬ ‫قوؼ ِْی ث ذـب ِإیل ؼعۃ دا ِفل اہلل اػص‬
‫[اْلردر اػدابؼ‪،‬ص‪:‬ۺۺ]‬
‫اسۺےکۺدعبۺاحیجۺۺلوےنۺےکۺرمکےۺںیمۺایگۺۺانرۺاسۺٓاراؾۺوکۺاپایۺےسجۺنہۺالتشۺرکراہۺاھتۺانرۺدندؿۺ‬
‫رہھٹاۺ‪،‬رھپۺاہللۺاعتٰیلۺےس َۺاعمیفۺانرۺششخبۺاکۺلوایلۺنبۺرکۺہکمۺرشفیۺایگ۔‬
‫َ ْ َ ْ َ َْ ْ َ َ‬
‫اػسفوروـل وظطت صل خرافرؿا‬ ‫َ‬ ‫ات َو‬ ‫(‪)۴‬ـل رأقت اْلفو ِ‬
‫اؽ‬
‫َ‬ ‫ظت اػؽشر طفؿا ػرجصت َ‬ ‫؟ػو تأؼػت‪،‬ودظ َ‬
‫اػطعر۔إن‬
‫ِ‬ ‫حافر اػػب ‪،‬ؼذدود‬
‫أي حفوان أو سافر عاػ ِف اػتدػفل صل ظدرۃ اہلل وصشؼتہ۔‬
‫(‪)۲‬۔ایک ۺٓاپ ۺےن ۺاجونرنں ۺانررپدننں ۺوک ۺداھکی ۺےہ؟ ۺانر ۺایک ۺٓاپ ۺاؿ ۺےک ۺامکالتۺ‬
‫ےس ۺٓااگہ ۺوہےئ ۺںیہ ۺ؟ ۺارگ ۺٓاپ ۺوغر ۺرکںی ۺانر ۺاؿ ۺںیم ۺابرکی ۺرظن ۺےس ۺدںیھکی ۺوت ۺٓاپ ۺیک ۺلقعۺ‬
‫ریحاؿ ۺرہ ۺاجےئ ۺیگ ۺانر ۺرکف ۺ ۺدنبھ ۺاجےئ ۺیگ ۺہک ۺوکیئ ۺاس ۺیھب ۺاجونر ۺای ۺرپدنہ ۺوہ ۺاہلل ۺاعتٰیل ۺیک ۺدقرتۺ‬
‫ُ َ‬ ‫نتمظعۺرپۺدلیلۺنوبثتۺےکۺےیلۺاکیفۺےہ۔‬
‫ْ‬
‫‪:‬عم ؽوع ِـي‪،‬وعم‬ ‫ِن ْ‬ ‫۔إیل ـذہ اْلفواؽات ‪،‬ث۔ أ ِج ْك ِ ْ‬ ‫اؽشر َ۔ق ْ‬
‫اأخي ٰ‬
‫ٍ‬
‫حافرا َأؼام عثرتؿا وتؽوع أذعاػؿا وأػواؽؿا۔‬ ‫ػون ػؿا‪َ،‬ل ذؽ أؽؽ دتظػ ً‬ ‫ٍ‬
‫ً‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ث اؽشر إیل اػصؽاعب‪،‬أتصرػ عم ِرجل ػؿا؟وعم قدا تؽتظل‬
‫بؿا؟وعم حفػۃ َتتال بؿا صل ارسفاد اػطر قدۃ ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫طدكحان ؼن خػؼ وؽوع ػفدل صل ظدرتہ و قظفم اػدػفل صل باـر‬
‫صشؼتہ ۔[اْلردر اػدابؼ‪،‬ص‪]۴۹۵،۴۹۴:‬‬
‫اےۺریمےۺاھبیئ!ۺوتۺاؿۺاجونرنںۺوکۺدھکیۺ‪،‬رھپۺےھجمۺوجابۺدے‪ ،‬ینتۺمسقۺےکۺںیہ‪،‬انرۺاؿۺےکۺ‬
‫ےنتک ۺرگن ۺںیہ؟ ۺالبہبش ۺٓاپ ۺاؿ ۺیک ۺرثکت ۺاؿ ۺیک ۺونع ۺہب ۺونع ۺ ۺولکشں ۺانر ۺروگنں ۺےک ۺاسےنمۺ‬
‫ریحاؿۺۺوہرکۺرہھٹۺاجںیئۺےگ۔‬
‫رھپ ۺوت ۺڑکمویں ۺوک ۺدھکی ۺ‪،‬ایک ۺوت ۺاجاتن ۺےہ ۺہک ۺاس ۺےک ۺےنتک ۺریپ ۺںیہ ۺ‪،‬انر ۺےنتکاہھت ۺںیہ ۺنجۺ‬
‫ےسۺہیۺہ یتۺےہۺ‪،‬ۺانرۺےنتکےلیحۺںیہۺنجۺےکۺذرہعیۺہیۺاکشرۺےکۺاکشرۺرکےنۺرپۺاچںیلۺہ یتۺےہ۔‬
‫وتۺامتؾۺدمحنۺانثۺےہۺاسۺذاتۺےکۺےیلۺسجۺےنۺدیپاۺایکۺانرۺونعۺونبعۺایک‪،‬اتہکۺاسۺیکۺ‬
‫دقرتۺرپۺدلیلۺوہۺۺانرۺاسۺیکۺریخہۺنکۺتمظعۺرپۺدلیلۺاقمئۺوہاجےئۺ۔‬
‫التن ِرین(‪۶‬ۺ‪)۱‬‬
‫ْ َ ُ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ ْ َ َ ُ َ َ َ ََ‬
‫(‪)ِ ۱‬إذ ؼا تد ِػح أوَلدؽ ِباػ ِصػ ِم قأؼؽوا حو ِادث األق ِام ۔‬
‫(‪)۱‬۔بجۺاہمتریۺانالدۺملعۺےسۺسیلۺوہیگۺوتۺنہۺزامہنۺیکۺوتبیصمں ۺےسۺوفحمظۺنامومؿۺوہۺاجےئۺ‬
‫یگۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫اہلل َؼطت ْو ٌح ۔‬ ‫َ َ ُ‬
‫(‪)۴‬ؼ ْن ق ِر ِد اػت ْو بۃ طكاب ِ‬
‫َ‬
‫(‪)۲‬۔وجۺصخشۺوتہبۺاکۺارادہۺرکےۺوتۺاہللۺاکۺدرنازہۺالھکۺوہاۺےہۺ۔‬
‫ْ ْ‬ ‫ْ َ‬ ‫َْ َ‬
‫(‪)َ ۵‬ؼ ْن َقػ َِت ْم ِبظ َوا ِؽ ْ ِْی اْل ُ ُر ْو ِر ط َد َف َأؼ ُن اْلَع ُر ْو َہ۔‬
‫(‪َ )۳‬ۺ۔وجۺ(رنڈرپ)زگرےنۺےکۺوقانینۺرپۺلمعۺۺریپاۺوہاگۺوتۺنہۺاحدہثۺےسۺوفحمظۺرےہۺاگ۔‬
‫َ َ َْ َ‬ ‫(‪)۶‬أ ُي َدافؼ ََیْ َت ُاز اْل َذ َار َۃ ْ َ‬
‫اْل ْؼ َر َاء ط َد َف ْدط ُع اػض َر َاؼۃ۔‬ ‫ِ‬ ‫ٍِ‬
‫)۔وجۺیھبۺڈراویئرۺرڈیۺلنگسۺوکۺاپرۺرکےۺاگۺوتۺنہۺرجامہنۺدےۺاگ۔‬ ‫(‪۴‬‬
‫َ ُ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ َْ‬
‫(‪)۷‬أي ؽطع تؽطع اػؽاس َیؼدوؽ صػف ِہ ۔‬
‫ٍ ِ‬
‫(‪)۵‬۔وجۺیھبۺعفنۺمتۺولوگںۺوکۺاچنہپؤےگۺنہۺاسۺرپۺاہمتریۺرعتفیۺرکںیۺےگ۔‬
‫َ َ‬ ‫َْ‬
‫(‪)َ ۸‬ؼاتط َص ْل ِؼ ْن خ ْ ٍْی ت َؽ ْل َج َز َاء ٗہ ۔‬
‫(‪)۶‬۔وجۺالھبیئۺوتۺرکےۺاگۺاسۺاکۺدبہلۺاپےئۺاگۺ۔‬
‫َ ُ َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬
‫(‪)ِ ۹‬إ ْن تتْ ِظ ِن اػ َص َؼ َل ت ْكػغ األ َؼ َل ۔‬
‫ِ‬
‫(‪)۷‬۔ارگۺوتۺاکؾۺوکۺوبضمطۺرکےۺاگۺوتۺادیمۺوکۺچنہپۺاجےئۺاگ۔‬
‫َ ً‬ ‫َ ً َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ َ)ؼ ْن ق ْز َر ْع ذ ْوعا َیْ ُر ْد ذ ْوعا ۔‬
‫(‪)۸‬۔وجۺاکاٹنۺۺوباتۺےہۺوتۺاکاٹنۺیہۺاکاتٹۺےہۺ۔‬
‫َ ْ َ ْ َ ْ ْ َ َ َ َْ َ َ‬
‫(ۻ)ؼن قظت ِرد ِِف ؼا ِػ ٖہ قأؼ ِن اػطاظۃ ۔‬
‫(‪)۹‬۔وجۺاےنپۺامؽۺںیمۺایمہنۺرنیۺاایتخرۺرکےۺاگۺوتۺنہۺافہقۺےسۺوفحمظۺرےہۺاگ۔‬
‫ً ََ ْ َ ٗ ٓ‬ ‫َ‬ ‫)و َؼ ْن َق ْك َتغ َض ْ َ‬
‫اْل ْدل ِم ِدقْؽا طػ ْن ُقظ َكل ِؼؽْہ ۔[ال صؼران‪۷:‬ۺ]‬ ‫ِ‬ ‫ْی‬ ‫(‪َ ۱۲‬‬
‫ِ‬
‫(‪) ۱۰‬ۺانرۺوجۺاالسؾۺےکۺالعنہۺوکیئۺدنیۺبلطۺرکےۺاگۺوتۺاسۺیکۺاجبنۺےسۺرہزگۺوبقؽۺہنۺایکۺاجےئۺ‬
‫ُ‬ ‫اگۺ۔‬
‫ل د ْو ًءا َیْ َز ِب ٖہ ۔[اػؽداء‪]۱۴۵:‬‬
‫(‪)َ ۱۱‬ؼ ْن َق ْص َؼ ْ ُ‬
‫(‪)۱۱‬۔وجۺربا َیئۺرکےۺاگۺوتَۺاسۺاک َۺدبہلۺاپےئۺاگ۔‬
‫ٗ‬ ‫ََ َ َ‬ ‫ُ ََ‬ ‫َ َ َ‬
‫)ؼ ْن أذ َار ص ٰل أ ِخفْ ٖہ ِبأ ْؼ ٍر قصػم أن اػرذد ِف ضْیہ ‪،‬طظد خاؽہ ۔[أخرجہ‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫أبوداؤد]‬
‫(‪)۱۲‬۔سج ۺےن ۺاےنپ ۺاھبیئ ۺوک ۺیسک ۺاکؾ ۺںیم ۺوشمرہ ۺدای ۺہکبج ۺنہ ۺاجاتن ۺےہ ۺہک ۺالھبیئ ۺاس ۺےک ۺالعنہۺ‬
‫ںیمۺےہۺوتۺاسۺےنۺ(اسۺےکۺاسھت)ۺایختنۺیکۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ ََ‬ ‫ْ‬ ‫اعر ْـ َت أن َقراہ اػؽ ُ‬ ‫َ َ‬
‫بؽطدؽ ِإذا خػوت ۔[رواہ‬ ‫ِ‬ ‫ہ‬ ‫تطصػ‬ ‫ؼؽؽ‪،‬طل‬ ‫اس‬ ‫(‪)۱۵‬ؼ ِ‬
‫ابن حكان صن أداؼہ]‬
‫(‪)۱۳‬۔سجۺ َلمعۺوکۺولوگںۺیکۺولجتۺںیمۺاندنسپےتھجمسۺوہۺاےسۺولختۺںیمۺیھبۺہنۺرکن۔ۺ‬
‫َْ َ‬ ‫خر َج ًأذي ؼ َن اْل َْ ْدجد ‪،‬بن اہلل ػہ ً‬ ‫(‪)َ ۱۶‬ؼ ْن أ َ‬
‫اِلؽ ِۃ ۔‬ ‫بفتا ِف‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۴‬۔سجۺےنۺدجسمۺےسۺوکیئۺفیلکتۺدہۺزیچۺاکنؽۺدیۺوتۺاہللۺاعتٰیلۺاسۺےکۺےیلۺتنجۺںیمۺاکیۺ‬
‫رھگۺانبےئۺاگ۔‬
‫َُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫صاذوراء َ‪،‬ود َع اہلل صػفہ ِف َد َؽ ِتہ ع ِػؿا‬ ‫َ‬ ‫(‪)َ ۱۷‬ؼ ْن َود َع صل ِص َفا ِػہ ِْف ْ‬
‫قو ِم‬
‫۔[رواہ اػكفؿظی صن أب دصفد]‬
‫(‪)۱۵‬۔سجۺےنۺاعوشراۺےکدؿۺاےنپۺرھگۺناولںۺرپۺاشکدیگۺیکۺوتۺاہللۺاعتٰیلۺاسۺرپۺوپریۺاسؽۺےکۺ‬
‫َ‬ ‫ےیلۺاشکدیگۺرکۺدےۺاگ۔‬
‫َ‬
‫قعن اہلل ِف حاج ِت ٖہ ۔[رواہ ابن أب اػدؽفا]‬ ‫خفہ‬ ‫أ‬ ‫اجۃ‬‫ح‬‫(‪َ )۱۸‬ؼ ْن َق ُع ْن ِف َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔وجۺصخشۺاےنپۺاھبیئۺیکۺرضنرتۺ(وپریۺرکےنۺ)ںیمۺاگلۺرےہۺوتۺاہللۺاعتٰیلۺاسۺیکۺرضنرتۺ‬
‫ںیمۺ گۺاجےئۺاگ۔‬
‫التن ِرین(‪۷‬ۺ‪)۱‬‬
‫(‪)۱‬ارگۺٓاپۺےنۺیسکۺریبنینۺکلمۺاکۺرفسۺایکۺوتۺٓاپۺیکۺولعمامتۺںیمۺااضہفۺوہاگۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َُْ ْ ٰ َ َْ َ َ َ َ‬
‫جؽ ِكف ٍۃ ت ْز َد ْد ِ ِْف َؼ ْصػ ْو َؼا ِتؽ ۔‬ ‫)۔إن تد ِاطر ِإیل دوػ ٍۃ ا‬ ‫(‪ِ ۱‬‬
‫(‪)۲‬وجۺاےنپۺدنتسۺاکۺرازۺافشۺرکدےۺنہۺاامتن َۺدارۺںیہنۺ۔‬
‫َس َردقظہ َط َل ُق َد َ‬
‫ؼی ِبأ ِؼ ْ ٍْی۔‬ ‫)۔ؼ ْن ُق ْطش َ‬ ‫(‪َ ۴‬‬
‫ِ ِٖ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۳‬وجۺڑبنںۺیکۺتحیصنۺرپۺلمعۺںیہنۺرکاتۺ‪،‬نہۺاصقنؿۺااھٹاتۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫س۔‬ ‫)۔ؼ ْن َل َق ْص َؼ ْل َص ٰل َؽ َرا ِفح األ َع ِاب ِر َخیْ َ ْ‬ ‫(‪۵‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۴‬ارگۺرھگۺاکۺدرنازہۺدنبۺوہۺوتۺابرہۺےسۺدکتسۺدن۔‬
‫ْ‬
‫اب ِؼ ِن اْل ِارج۔‬ ‫اب اػْ َكفْت ُا ْس ُرؼ اػْ َك َ‬ ‫(‪)۶‬۔إ ْن ُض ِػ َؼ َب ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۵‬بجۺرگیمۺاکۺوممسۺٓاےئۺاگۺوتۺامدلارۺہلمشۺاکۺرفسۺرکںیۺےگۺ۔‬
‫َ ْ َ ُ ٰ َْ َ‬ ‫َ‬ ‫أت َط ْ‬
‫ر ُل اػر ْف ِػ ُق َد ِاط ِر األض ِؽفاء ِإیل ِشػۃ ۔‬ ‫َ َ‬
‫(‪)۷‬۔ؼ ّٰت ق ِ‬
‫(‪)۶‬ارگۺمتۺےنۺندعہۺالخیفۺیکۺوتۺاسۺےسۺےلہپۺیھبۺرکۺےکچۺوہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ََ َ َ ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُْ‬
‫)۔إ ْن ُت ِػ ِػ اػ َو ْص َد طظ ْد ا ْخػط َت ِؼ ْن ظ ْك ُل ۔‬ ‫(‪ِ ۸‬‬
‫(‪َ )۷‬متۺاہجںۺیھبۺاجؤۺدقرتۺیکۺاکررگییۺدوھکیۺےگۺ۔‬
‫َ َ‬ ‫َْ َ َ ْ َ َ ْ ُ‬
‫(‪)۹‬۔أقؽَم تذـ ْب‪ ،‬تؽش ْر ِرؽاص ِۃ ِ‬
‫اہلل۔‬
‫(‪)۸‬وجۺاینپۺزعتۺوخدۺںیہنۺرکاتۺدنرسےۺولگۺیھبۺاۺسۺیکۺزعتۺںیہنۺرکےتۺ۔‬
‫َ ْ َ ُ ْ َْ ْ َ ٗ َ ُ ْ ْٗ َ ُ َ ً‬
‫اس أقْزا۔‬ ‫(ۺ)۔ؼن َل قع ِرم ؽطدہ َل قع ِرؼہ اػؽ‬
‫(‪)۹‬وجۺرفسۺرکےۺاگۺاسۺےکۺرجتابتۺزایدہۺوہاجںیئۺےگۺ۔‬
‫َ ُْ َ‬
‫)۔ؼ ْن ُق َد ِاط ْر تعث ْر َت ِار َب ٗہ ۔‬ ‫(ۻ َ‬
‫(‪)۱۰‬وجۺوھجٹۺوباتلۺےہۺاسۺیکۺرنزیۺیتٹھگۺےہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ب َقؽْ ُظ ْ‬ ‫)۔ؼ ْن َقع ْ ِذ ْ‬
‫ص ِر ْزظ ٗہ۔‬ ‫(‪َ ۱۲‬‬
‫ےسۺوفؿۺےسۺراہطبۺرکنںۺاگۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۱‬بجۺمتۺؤنھکلۺاجؤےگۺوتۺںیمۺمتۺ‬
‫ً‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬ ‫َ َ َْ‬
‫)۔ؼ ّٰت تذـ ْب ِإ ٰیل ػع َؽاؤ‪،‬أت ِر ْل ِبؽ تفْػط ْو ِؽفا ۔‬ ‫(‪۱۱‬‬
‫(‪)۱۲‬وجۺجیبۺزنیۺںیمۺڈاولۺےگۺنیہۺ ُاےگۺاگۺ۔‬
‫األ ْرض َ ْ‬ ‫َ َ ْ َ‬
‫َت ُر ْد ۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪ )۱۴‬۔ؼا ت ْز َرع ِِف‬
‫(‪)۱۳‬وتۺبجۺیھبۺدجسمۺاجےئۺداینیکۺابوتںۺےسۺرپزیہۺرکۺ۔‬
‫ْ َُ‬ ‫َ َ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ َ َْ‬
‫)۔إذ َؼا تذـ ْب ِإ َیل اػ َـؼ ْد ِج ِد ِاقاؽ صن ا َح ِادقْ ِث اػدؽفا ۔‬ ‫(‪ِ ۱۵‬‬
‫(‪)۱۴‬وجۺزامۂنۺاطبلۺ َیملعۺںیمۺتنحمۺرکاتۺےہۺافرغۺوہےنۺےکۺدعبۺسعتۺاپاتۺےہۺ۔‬
‫َ ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫)۔ؼ ْن َیْ َت ِؿ ْد أق َام ِد َر َاد ِتہ ُقع َر ْم َب ْص َد اػتخ ُرج ۔‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۵‬اسیج ۺاعمہلم ۺمت ۺاےنپ ۺدنوتسں ۺےک ۺاسھت ۺرکنےگ ۺنضی ۺیہ ۺاعمہلم ۺنہ ۺاہمترے ۺاسھت ۺرکںیۺ‬
‫َ‬ ‫ےگۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫(‪َ )۱۷‬۔ؼا ت َص ِاؼ ْل ِؼ ْن ُؼ َص َاؼػ ٍۃ َؼ َع أ ْر ِدظا ِفؽ ُق َص ِاؼػ ْون ِ ِِبث ْ ِػ َؿا ۔‬
‫التن ِرین(‪۸‬ۺ‪)۱‬‬
‫ۺرتہمج۔ َ َ َ َ َ ْ َ َ ْ ٗ ْ َ ُ َ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬
‫رعیبۺولمجںۺاک َۺاردن‬
‫َ‬
‫ي َبِنَ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٗ‬
‫اء َہ وظ ُد َح ْْض َتہ َاػ ُوطُاۃ ‪،‬ط َظ ْ َال‪:‬أ ْ ُ ُِ‬ ‫(‪)َ ۱‬ؽ َر َح أ َحد اْلعَم ِء أبؽ‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫َ‬ ‫ْ َ َ َ ُ‬ ‫ََ ُ‬
‫اَل ََت ِاد َواْل َ َحك ِۃ ‪،‬ط ِإؽع ْم ِإ ْن تت ِخذوا تظ َو ذ ْوعتع ْم َ۔وخیش اػ َصدو‬ ‫ِ‬ ‫!صػفْع ْم ِب‬
‫َ َ َ‬ ‫َْ َ‬ ‫َ ُ َ‬ ‫َ َ ُ ْ َ َََ ُ َ َ‬
‫اہلل َوت َص َاوؽوا ص ٰل ِط ْص ِل اْل ْ ِْی ‪،‬ط َؼ ْن َقت ِؼ اہلل َیْ َص ْل‬
‫ِ‬ ‫ۃ‬
‫ِ‬ ‫اص‬ ‫بأدعم وَتدعوا ِبس‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ ُ‬ ‫ُ َ َ‬ ‫ُ ْ‬ ‫َ َْ‬
‫ػ ٗہ ُم َر ًجا َو َق ْرزظ ٗہ ِؼ ْن َح ْفث َل َیْ َت ِد ْب َ‪،‬و َؼا تط َصػوا ِؼ َ ْن خ ْ ٍْی َق ْصػ ْؼ ٗہ اہلل‬
‫َ َْ َ ََ ُ َُْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ‬
‫۔۔قطش أ ْؼ ُر ٗہ۔‬ ‫اح ُك ٗہ ۔۔۔۔۔و ِإن سال اػزؼن‬ ‫اػر َق َاء ط َر ِ‬
‫اع ْم َ‬
‫‪،‬و ِإق َ َ ِ‬
‫و‬
‫ْ َ َْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫وؼؿ ََم تع ْن ِصؽد ِا ْؼ ِر ٍئ ِؼن خ ِػفظ ٍۃ‬
‫اػؽاس ُت ْص َػ ُ‬ ‫َ ْ َ ََ َ ْ ٰ َ َ َ‬
‫َ‬ ‫۔‬ ‫م‬ ‫َو ِإ ْ َن ُخاػؿ َا ُْت َطی ُ ص ْل َ ْ َ ُ ِ‬
‫اْلؼفْدۃَ‬ ‫األ ْخ َلؼ ْ َ‬ ‫اح ُب‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫وػتع ِن األخلؼ اػع ِرُیۃ ِحػ َفتع ْم طر ِ‬
‫ً‬ ‫َ ََُ‬ ‫َ َْ َ َ ُ ْ َ‬
‫أقؽَم قعن َید اػرزؼ ؼفسا ۔‬
‫َ ْ َ ُ ْ ُ‬
‫اػدؽ َفاْ‬ ‫ْ َ َْ َ‬ ‫ِْ ِ َ َ ِ َ ُ ْ َ ٰ َ ْ َ ْ ُ‬
‫أي ب ِِن ! ِإؽعم ؼّت تدتؼ ِدعوا ِب ِتػؽ اػطزا ِف ِل تدصدوا ِِف‬
‫ٓ‬
‫َواَل ِخ َر ِۃ ۔[ظواصد اػػضۃ اػصربفۃ ‪،‬ػػرػ اػثاػث اْلتودط‪،‬ص‪]۷۸:‬‬
‫(‪)۱‬۔اکی ۺداوشنرےن ۺااقتنؽ ۺےک ۺنتق ۺاےنپ ۺڑلوکں ۺوک ۺتحیصن ۺیک ۺ‪،‬وت ۺاس ۺےنۺ‬
‫اہک‪:‬اےۺریمےۺوٹیب!ۺمتۺااحتدنتبحمۺےسۺرانہۺۺویکںۺہکۺارگۺمتۺاضیۺرکنےگۺوتۺاہمتریۺاطتقۺنۺوقتۺ‬
‫وبضمط ۺوہاجےئ ۺیگ ۺ ۺ‪،‬دنمش ۺاہمتری ۺاطتق ۺےس ۺڈر ۺےاگ ۺ‪،‬اہلل ۺاعتٰیل ۺیک ۺااطتع ۺوک ۺوبضمیط ۺےسۺ‬
‫اھتؾۺولۺۺ‪،‬الھبیئۺےکۺاکومںۺرپۺاکیۺدنرسےۺیکۺدمدۺرکن‪،‬وتۺوجۺاہللۺاعتٰیل ۺےسۺڈرےۺاگۺاہللۺاعتٰیلۺ‬
‫اسۺےکۺےیلۺراہتسۺانبدےۺاگۺاسۺوکۺناہںۺےسۺرزؼۺاطعۺرفامےئۺاگۺاہجںۺےسۺاسۺاکۺامگؿۺیھبۺہنۺ‬
‫وہ ۺ ۺانر ۺوج ۺالھبیئ ۺمت ۺرکنےگ ۺاہلل ۺاعتٰیل ۺاےس ۺاجاتن ۺےہ۔انر ۺداھکنے ۺےس ۺوچب‪ ،‬ۺ ۺرای ۺاکر ۺاک ۺاعمہلمۺ‬
‫افشۺوہاجاتۺےہۺارگہچۺدریۺےسۺیہس۔‬
‫ااسنؿۺیکۺوجۺیھبۺاعدںیتۺںیہۺنہۺولوگںۺرپۺاظرہۺاجیتۺںیہۺ‪،‬ۺارگہچۺنہۺولوگںۺرپۺیفخمۺوہےنۺ‬
‫اکۺایخؽۺرکے۔‬
‫اےھچ ۺاالخؼ ۺاہمترا ۺ ۺزویر ۺوہان ۺاچےیہ ۺ‪،‬وت ۺدمعہ ۺاالخؼ ۺناال ۺاہجں ۺوہاگ ۺرزؼ ۺٓااسؿۺ‬
‫رطےقیۺےسۺاپےئۺاگ۔‬
‫اے ۺریمے ۺوٹیب! ۺبج ۺمت ۺاؿ ۺدنلب ۺاالخؼ ۺرپ ۺلمع ۺریپا ۺوہےگوت ۺداین ۺنٓارخت ۺںیم ۺکینۺ‬
‫تخبۺوہےگ۔‬
‫ار ْ‬
‫ِب‬ ‫اہلل َ‪،‬وإ ْن َر َد ْك َت َط ْ‬ ‫َ‬
‫د‬ ‫(‪)۴‬إ َذا َ ََن ْح َت ِف اَل ْؼت َحان َط ْ َ‬
‫امح‬
‫َ ِ‬ ‫ْ ِ َ ِ َ ِ َ َِ َ ِ َ ِ‬ ‫ِ‬
‫رِبْ‬ ‫اػرابر قْ َن َ‪،‬و َؼ ْن َل ْ َق ْ‬ ‫ِبت طإن اہلل َؼعَ‬ ‫َو َو ِار ْل ِد َر َاد َت َؽ َ‪،‬وإن َر ْ‬
‫ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ً‬ ‫ََ‬
‫ؤؼ ٍن َحظا ۔‬ ‫ط ِ ِ‬
‫ِب‬ ‫س‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ف‬‫ػ‬
‫(‪)۲‬۔بج ۺوت ۺااحتمؿ ۺںیم ۺاکایمب ۺوہاجےئ ۺوت ۺاہلل ۺیک ۺدمح ۺایبؿ ۺرک‪،‬انر ۺارگ ۺلیفۺ‬
‫وہاجےئ ۺوتۺربصۺرکۺانرۺاینپۺمیلعتۺاجریۺرھکۺانرۺارگ ۺوتۺربصۺرکےۺاگۺوتۺےبۺکشۺاہللۺاعتٰیلۺربصۺرکےنۺ‬
‫َ‬ ‫ناولںۺےکۺاسھتۺےہۺانرۺوجۺربصۺہنۺرکےۺوتۺنہۺاچسۺومنمۺںیہنۺےہۺ۔‬
‫ْ‬
‫اح ٖہ َ‪،‬و َؼ ْن أ َِھ َل ِطفْ َؿا‬ ‫َ َ َ ْ َ‬ ‫(‪)َ ۵‬ؼ ْن ْ َ َ َ‬
‫اجتؿد ِ ِْف ِد َراد ِت ٖہَ ط َد ْوػ َقط َر ُح ِبؽ َج ُ ِ‬
‫َ َ َ ْ َ ُ َ َ ْ َ َ َ َْ ْ َ َ َ َ‬
‫اب األ ْد َت ِاذ۔‬ ‫ال ِا ْص َج َ‬ ‫طدفؽدم ۔وؼن ضاب ص ِن اػطر ِل طػن قؽ‬
‫(‪)۳‬۔سج ۺےن ۺاینپ ۺمیلعت ۺںیم ۺتنحم ۺیک ۺوت ۺرقنعبی ۺ ۺنہ ۺاینپ ۺاکایمیب ۺےس ۺوخش ۺوہاگۺ‬
‫انرۺسجۺےنۺاسۺںیمۺالرپانیہۺربیت ۺوتۺرقنعبیۺرشدنمہۺوہاگ ۺ‪،‬انرۺوج ۺدرسۺاگہ ۺےسۺاغبئۺوہاۺوتۺ‬
‫نہۺرہۺزگۺااتسدۺیکۺوخیشۺہنۺاپےئۺاگ۔‬
‫التن ِرین(‪۹‬ۺ‪)۱‬‬
‫رعیبۺولمجںۺاکاردنۺرتہمج۔‬
‫ٗ‬ ‫َ َ َ َ َ ُ ََ َ ََ‬
‫اہلل طل راد ػہ ۔‬ ‫(‪)ِ ۱‬إذا جاء ظزاء ِ‬
‫(‪)۱‬۔بجۺومتۺٓاےئۺیگۺوتۺاےسۺوک َیئۺولاٹۺںیہنۺاتکسۺےہ۔‬
‫ُ‬ ‫ََ َ َ َْ َ َ‬
‫(‪ْ)۴‬لا ؽ َزل اْلَس ُر ز ِحع ِت األ ْرض ۔‬
‫(‪)۲‬۔بجۺابرشۺوہیئۺوتۺزنیۺسنہ(ینعیۺاہلہل)زپیۺ۔‬
‫ْ ُ َ‬ ‫َ‬
‫ؼي اْل َ ِر قْض ػ َد ِػ َم ۔‬ ‫(‪)۵‬ػ ْو ِا ْح َت َ‬
‫َ‬ ‫(‪)۳‬۔ارگۺرمضیۺرپزیہۺرکاتۺوتۺکیھٹۺوہاجات۔‬
‫اب َػ َؽ َط َر ِؼؽْ َؽ األ ْر َح ُ‬
‫اب ۔‬ ‫(‪)َ ۶‬ػ ْو َاع ْ َث ْر َت اػْ ِص َت َ‬
‫(‪)۴‬۔ا َرگۺوتۺالمتمۺزایدہۺرکےۺاگۺوتۺدنتسۺھجتۺےسۺرفنتۺرکںیۺےگ۔‬
‫َ ُ‬ ‫)ْلَا أ َس َل َ‬‫َ‬
‫اػر ِبفْ ُع ِابْ َت َد َؼ ِت اػس ِكفْ َصۃ ۔‬ ‫(‪۷‬‬
‫(‪)۵‬۔بجۺوممسۺاہبرۺرقبیۺوہاۺوتۺتعیبطۺلھکۺایھٹ۔‬
‫ْ‬ ‫ََ َ‬ ‫َ َْ ََ ُ ْ‬
‫اب اػ َص ِاؼ ِػ ْ َْی ػط ََت ِت اػ ِؿ َؼ ُم ۔‬ ‫(‪)۸‬ػوؼا ثو‬
‫(‪)۶‬۔ارگۺزمدنرنںۺاکۺدبہلۺہنۺوہاتۺوتۺںیتمہۺتسسۺزپۺاجںیتۺ۔‬
‫ال اْلَْر قْ‬ ‫َ َْ َ ْ ُ َ َ َ ْ َ ُ‬
‫ض۔‬ ‫(‪)۹‬ػوَل اػس ِكفب ػداءت ح ِ ِ‬
‫(‪)۷‬۔ارگۺڈارٹکۺہنۺوہاتۺوتۺرمضیۺیکۺاح تۺربیۺوہاجیت۔‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(ۺ)ػ ْو َؼا اْل َ َد ِار ُس َل ْز َد َمح ِت اػد ُج ْون ۔‬
‫(‪)۸‬۔ارگۺدمارسۺہنۺوہےتۺوتۺدیقۺاخےنۺرھبۺاجےتۺ۔‬
‫ََُ ََُ ْ ُ َ ُ َ ْ َ َ َ ْ َ ً‬
‫(ۻ)عػَم عثرت خزان األَس ِار زادت ِزفاصا ۔‬
‫(‪)۹‬۔ۺبجۺبجۺرازنںۺےکۺاامتنۺدارۺزایدہۺوہےئۺوتۺاوہنںۺےنۺاصقنؿۺزایدہۺایکۺ۔‬
‫َ ْ َ ْ ْ ُ َ َ َ َ َ ُْ ْ َ ُ َ َ ْ َ َ َ ُ َ َْ ْ َ ْ ْ َ ٌ‬
‫(‪)۱۲‬ػوَل اػ ِصػم ؼا تظدم اػصؼران وػوَل اػتج ِارب َل قدت ِطد ِإؽدان۔‬
‫(‪)۱۰‬۔ارگۺملعۺہنۺوہات ۺوتۺٓاابدیۺرتیقۺہنۺرکیتۺۺانرۺارگۺاجترتۺہنۺوہۺیت ۺوتۺوکیئۺااسنؿۺافدئہۺاحلصۺہنۺ‬
‫رکاتۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫‪ْ)۱۱‬لا ش ِط َر اْل َ ُأؼ ْون ِب ِإبْ َر ِاـ ْف َم اْل َ ْؿ ِدي ِا ْد َتذ َار ِطفْ ٖہ َو ِز قْ َر ٗہ ‪،‬طظال اػ َو ِز قْ ُر‬ ‫َ‬ ‫(‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫َ‪:‬قا أ ِؼ ْ َْی اْل ُ ْو ِؼ ِؽ ْ َْی ِإن ظ َتػ َت ٗہ طػؽ ؽش َر ُاء َو ِإن صط ْو َت صؽْ ٗہ ط ََم ػؽ ِؼ ْن ؽ ِش ْ ٍْی ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔بج ۺامومؿ ۺےن ۺاربامیہ ۺدہمی ۺرپ ۺحتف ۺاپیئ ۺوت ۺاس ۺےن ۺاس ۺابرے ۺںیم ۺاےنپ ۺنزری ۺےسۺ‬
‫وشمرہۺایکۺ‪،‬وتۺنزریۺےنۺاہک‪:‬ا ےۺۺاریمۺاوملنینۺ!ۺارگۺٓاپۺاےسۺلتقۺرکدںیۺوتۺٓاپۺےکۺھچکۺانرۺمہۺرہبتۺ‬
‫ںیہۺ‪،‬انرۺارگۺاےسۺاعمػۺرکدںیۺوتۺٓاپۺاکۺوکیئۺمہۺرہبتۺںیہنۺےہ۔‬
‫التن ِرین(ۺ‪)۱۱‬‬
‫ٓاایتۺرکہمیۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫ٓ‬
‫َض ۡوا م ِْن َح ْول َ‬
‫ِک ۖ[ال صؼران‪:‬ۻ‪]۱۷‬‬ ‫ت ف ًَّظا غَلِ ۡی َظ الْ َقل ِْب ل َانۡف ُّ‬ ‫(‪َ )۱‬و ل َْو ُک ۡن َ‬
‫(‪)۱‬۔انرۺارگۺدنتۺزماجۺتخسۺدؽۺوہےتۺوتۺنہۺرضنرۺاہمتریۺرگدۺےسۺرپح نؿۺوہاجےتۺ۔‬
‫ن [اػظػم‪]۱۷:‬‬ ‫(‪)۴‬اِذَا ت ُ ْتلٰی عَل َۡی ِہ ٰا ٰی ُت َنا قَا َل ا َ ٰس ِطیۡ ُر ا لْا ََّو لِـیۡ َ‬
‫(‪)۲‬۔بجۺاسۺرپۺامہریۺٓاںیتیۺزپیھۺاجںیئۺ‪،‬اتہکۺےہۺاولگںۺیکۺاہکاینںۺںیہ۔‬
‫ض ا َ ثْقَا َل َہا ۙ﴿‪َ ۲‬‬
‫﴾و‬ ‫ت ا لْا َْر ُ‬ ‫﴾و ا َ ْخ َر َج ِ‬ ‫ض ِزل َْزا َل َہا ۙ﴿‪َ ۲‬‬ ‫(‪)۵‬ا ِ َذا ُزل ِْزل َِت ا لْا َْر ُ‬
‫﴿‪[﴾۳‬اػظػم‪۱:‬۔‪]۶‬‬ ‫ار َھا ۙ‬‫قَا َل ا ل ْ ِان ٰۡس ُن َما َل َہا ۚ﴿‪َ ﴾۴‬ی ْو َم ِئ ٍذ ت ُ َح ّ ِد ُث ا َ ْخ َب َ‬
‫(‪)۳‬۔بجۺزنیۺرھتۺرھتاۺدیۺاجےئۺاسیجۺہکۺاسۺاکۺرھتۺرھتاان ۺرہھٹا ۺےہۺ۔انرۺزنیۺاےنپۺوبھجۺ‬
‫ابرہۺکنیھپۺدےۺ۔انرۺٓادیمۺےہکۺاےسۺایکۺوہاۺاسۺدؿۺنہۺاینپۺربخںیۺاتبےئۺیگ۔‬
‫ِن ا لْا َْم ِر ل ََع ِن ُّت ْم [اْلجرات‪]۹:‬‬ ‫(‪)۶‬ل َْو ُی ِط ۡی ُعک ُْم فِی ۡ َک ِثیۡ ٍر ّم َ‬
‫(‪)۴‬۔تہبۺاعمولمںۺںیمۺارگۺہیۺاہمتریۺوخیشۺرکںیۺوتۺمتۺرضنرۺتقشمۺںیمۺزپن۔‬
‫ان َخ ۡی ًرا ّلَ ُہ ْم [اْلجرات‪]۷:‬‬ ‫(‪َ )۷‬و ل َْو اَن َّ ُہ ْم َص َب ُر ۡوا َحت ّٰی ت َ ْخ ُرجَ اِل َۡی ِہ ْم لَک َ َ‬
‫(‪)۵‬۔انرۺارگۺنہۺربصۺرکےتۺاہیںۺکتۺہکۺٓاپۺاؿۺےکۺاپسۺرشتفیۺالےتۺوتۺہیۺاؿۺےکۺےیلۺرتہبۺ‬
‫اھت۔‬
‫ن[اػكظرہ‪]۱۵۱:‬‬
‫ٓ‬
‫ت ل َِر ِّب ال ْٰعل َ ِمیۡ َ‬‫م قَا َل ا َ ْسل َْم ُ‬ ‫(‪)۸‬ا ِ ْذ قَا َل ل َہ َرب ُّ ۤۡہ ا َ ْسلِ ۡ ۙ‬
‫(‪)۶‬۔ہکبجۺاسۺےس ۺاس ۺےکۺرب ۺےنۺرفامایۺرگدؿۺرھک ۺرعضۺیک ۺںیم ۺےنۺرگدؿۺریھۺۺاسۺےکۺ‬
‫ےیلۺوجۺربۺےہۺاسرےۺاہجؿۺاک۔‬
‫(‪)۹‬ا َ َوکُل َّ َما ٰع َہ ُد ۡوا َع ۡہ ًدا نَّ َبذَ ہ فَ ِر ۡی ‪۴‬ق ِّم ْن ُہ ۡم ؕ ب َ ْل ا َ ْکث َ ُر ُھ ْم ل َا ُی ْؤ ِم ُن ۡو َن‬
‫[اػكظرہ‪]۱۲۲:‬‬
‫(‪)۷‬۔انر ۺایک ۺبج ۺیھبک ۺوکیئ ۺدہع ۺرکےت ۺںیہ ۺاؿ ۺںیم ۺاکی ۺرفقی ۺاےس ۺکنیھپ ۺداتی ۺےہ ۺہکلب ۺاؿۺ‬
‫ںیمۺزایدہۺرتۺوکۺاامیؿۺںیہن۔‬
‫(ۺ)فَل ََّما ۤۡ ا َث ْ َقل َۡت َّد َع َوا الل َہ َر ّب َُہ َما[األصراػ‪:‬ۻۺ‪]۱‬‬
‫(‪)۸‬۔رھپۺبجۺوبلھجۺزپیۺدنونںۺےنۺاےنپۺربۺاہللۺےسۺداعۺیک۔‬
‫(ۻ)ل َْولَا ۤۡا َنۡ ُت ْم ل َ ُک َّنا ُم ْؤ ِم ِن ۡی َن[دكا‪]۵۱:‬‬
‫(‪)۹‬۔ارگۺمتۺہنۺوہےتۺوتۺمہۺرضنرۺاامیؿۺےلۺٓاےتۺ۔‬
‫م ػالنحل‬ ‫(‪َ )۱۲‬و اِذَا ب ُ ِ ّش َر ا َ َح ُد ُھ ْم ِبا لۡاُنۡثٰی َظ َّل َو ْج ُہہ ُم ْس َو ّدًا َّو ُھ َو َل ِظ ۡی ‪۴‬‬
‫‪]۳۵:‬‬
‫(‪)۱۰‬۔انرۺبجۺاؿۺںیمۺےسۺیسکۺوکۺیٹیبۺوہےنۺیکۺوخشۺربخیۺدیۺاجیتۺےہۺوتۺدؿۺرھبۺاسۺاکۺھنمۺ‬
‫اکالۺراتہۺےہ۔‬
‫(‪۱۱‬ق ٰۤۡاۖا َُّی َہا الَّ ِذ ۡی َن ا َٰم ُن ۡوۤۡا اِذَا ت َ َد َ‬
‫ای ۡن ُت ۡم ِب َد ۡی ٍن اِلٰۤۡی ا ََج ٍل ُّم َسم ًّی فَا ْک ُت ُب ۡو ُہ‬ ‫َ‬
‫[اػكظرہ‪۴:‬ۺ‪]۴‬‬
‫(‪)۱۱‬۔اےۺاامیؿۺناولںۺبجۺمتۺاکیۺرقمرۺدمتۺکتۺیسکۺدنیۺاکۺنیلۺدنیۺرکنۺوتۺاےسۺھکلۺول۔‬
‫(‪)۲۲‬۔ َو ل َّمَا ب َ َر ُز ۡوا لِ َجا ل ُۡو َت َو ُج ُن ۡو ِد ٖہ قَا ل ُۡوا َرب َّ َنا اَفْ ِرغْ عَل َ ۡی َنا َص ْب ًرا‬
‫ن ػالبقرة ‪ٓ:‬ایت ‪]۳۰‬‬ ‫ام َنا َوان ُۡص ْرنَا عَلَی الْق َْو ِم الْ ٰک ِف ِر ۡی َ‬ ‫َّوث َ ِّب ْت اَق َْد َ‬
‫(‪)۱۲‬۔انرۺبجۺاسےنمۺٓاےئۺاجولتۺا نرۺاسۺےکۺرکشلنںۺےک‪،‬رعضۺیک ۺاےۺربۺامہرےۺ‬
‫مہۺرپۺربصۺاڈنلیۺدےۺانرۺامہرےۺاپؤںۺےمجۺرھکۺاکرفۺولوگںۺرپۺامہریۺدمدۺرک۔‬
‫لصلٰو ِة م ِۡن ّی َْو ِم ا ل ُْج ُم َع ِۃ ف ْ‬
‫َاس َع ْوا اِلٰی ِذ ک ِْر الل ِہ َوذَ َ ُۖرو‬ ‫ی ل ِ َّ‬ ‫(‪)۱۵‬اِذَا نُ ۡو ِد َ‬
‫الْبَ ْی َع ػٓال عمران‪:‬یوسف]‬
‫(‪)۱۳‬۔بج ۺامنز ۺیک ۺاذاؿ ۺوہ ۺہعمج ۺےک ۺدؿ ۺوت ۺاہلل ۺےک ۺذرک ۺیک ۺرطػ ۺدنڑن ۺانر ۺرخدین ۺرفنتخۺ‬
‫وھچڑدن۔‬
‫َارت َ َّد َب ِصیۡ ًرا [قودػ‪۸:‬ۻ]‬ ‫ع‬ ‫ۤۡ‬
‫(‪)۱۶‬فَل ََّما ا َ ۡن َجٓا َء ال َْب ِشیۡ ُر ا َلْقٰى ُہ َلٰی َو ْج ِہ ٖہ ف ْ‬
‫(‪)۱۴‬۔رھپ ۺبج ۺوخیش ۺانسےن ۺناال ۺٓاای ۺاس ۺےن ۺنہ ۺرکات ۺوقعیب ۺےک ۺھنم ۺرپ ۺڈاال ۺا۔ی ۺنتق ۺاس ۺیکۺ‬
‫ٓاںیھکنۺرھپۺٓاںیئ۔‬
‫َان َیــُ ۡو ًسا[اَلَساء‪۵:‬ۺ]‬ ‫الش ُّرک َ‬ ‫(‪َ )۱۷‬و اِذَا َم َّس ُہ َّ‬
‫(‪)۱۵‬۔انرۺبجۺاےسۺربایئۺےچنہپۺوتۺانادیمۺوہاجاتۺےہ۔‬
‫ُم فَا ْذ ک ُُروا الل َہ [اػكظرہ‪]۴۲۲:‬‬ ‫اس َکک ْ‬‫(‪)۱۸‬فَاِ َذا ق ََض ۡی ُت ۡم َّم َن ِ‬
‫(‪)۱۶‬۔رھپۺبجۺاےنپۺجحۺےکۺاکؾۺوپرےۺرکۺوکچۺوتۺاہللۺاکۺذرکۺرکن۔‬
‫م ّمَا َع َرف ُۡوا َکف َُر ۡوا ِب ٖہ [اػكظرہ‪:‬ۻۺ]‬ ‫(‪)۱۹‬فَل َّمَا َجٓا َء ُھ ۡ‬
‫(‪)۱۷‬۔وتۺبجۺرشتفیۺالایۺاؿۺےکۺاپسۺاجانۺاچہپانۺاسۺےسۺرکنمۺوہۺےھٹیب۔‬
‫ن ِم ْن َہا ۤۡ ا َ ْو ُر ُّد ۡو َھا [اػؽداء‪۸:‬ۺ]‬

‫(ۺ‪َ )۱‬و اِذَا ُح ِّی ۡی ُت ۡم ِب َت ِح َّی ٍۃ ف ََح ّی ُۡوا ِباَ ْح َس َ‬
‫(‪)۱۸‬۔انرۺبجۺںیہمتۺوکیئۺیسکۺظفلۺےسۺالسؾۺرکےۺوتۺمتۺاسۺےسۺرتہبۺظفلۺوجابۺںیمۺوہکۺایۺنیہۺ‬
‫َّ‬ ‫ہہکۺدن۔ۺ‬
‫ُ‬ ‫َّ‬
‫الت ْن ِر ْین(‪)۱۱۱‬‬
‫ااحدثیۺانرۺٓااثرۺاکۺاردنۺرتہمجۺ۔‬
‫اؼت ٖہ ۔‬‫ر‬
‫َ َ ََ‬
‫ع‬ ‫و‬ ‫صػفؽ‬ ‫اہلل‬ ‫صؼۃ‬ ‫ؽ‬ ‫ُ‬
‫أثر‬ ‫ا‬ ‫َ‬ ‫اہلل َؼ ًاَل ُ‬
‫طػْی‬
‫َ َٓ َ ُ‬
‫(‪)ِ ۱‬إذا اتاؽ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫[رواہ اْلاعم صن واػد أب األحوص]‬
‫(‪) ۱‬۔بجۺےھجتۺاہللۺاعتٰیلۺامؽۺاطعۺرکے ۺوتۺھجتۺرپۺاہللۺیکۺتمعنۺانرۺاسۺیکۺاخسنتۺاکۺارثۺداھکیۺاجانۺ‬
‫َ‬ ‫اچےیہ۔‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫اػدقْن ‪،‬وزـدہ ِف اػدؽ َفا ‪َ ،‬و َ‬‫َ‬ ‫َ‬ ‫صكد ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫بَصہ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِف‬ ‫ہ‬ ‫طظ‬ ‫ا‬ ‫خْی‬ ‫ٍ‬ ‫ب‬‫ِ‬ ‫اہلل‬ ‫أراد‬ ‫ا‬‫ذ‬ ‫(‪)ِ ۴‬إ‬
‫صفوبہ۔[رواہ اػكفؿظی صن أؽس]‬
‫ٗ‬
‫(‪)۲‬۔بجۺاہللۺ اعتٰیلۺیسکۺدنبہۺےسۺالھبیئۺاکۺارادہۺرکاتۺےہۺوتۺاےسۺدنیۺیکۺھجمسۺاطعۺرفاماتۺےہۺانرۺ‬
‫اےسۺداینۺےسۺےب َۺریتبغۺاطعۺرکاتۺےہۺانرۺاسۺےکۺویعبۺاےسۺداھکۺداتیۺےہ۔‬
‫َ ُْْ ُُْ َ َْ َ‬ ‫َ َْ ُْ ُ‬ ‫َ‬
‫راح ِكؽ‪،‬طاذعر صفوب ؽط ِدؽ۔‬ ‫(‪)ِ ۵‬إذا أردت أن تذع َر ص ُف ْو َب ِ‬
‫[رواہ اػراطصی]‬
‫بجۺوتۺاےنپۺدنتسۺےکۺویعبۺایبؿۺرکانۺاچےہۺوتۺوخدۺےکۺویعبۺایدۺرکےل۔‬ ‫(‪)۳‬۔‬
‫َ ُ َ ُ ُْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ََ َ‬
‫(‪)ِ ۶‬إذا أظل اػرجل اػسصم‪،‬ؼ ِػئ جوطہ ؽورا [رواہ اػدقػؼی صن أب ـر قرہ]‬
‫(‪)۴‬۔بجۺٓادیمۺاھکانۺمکۺرکدےۺاگۺوتۺاسۺاکۺمکشۺونرۺےسۺرھبۺاجےئۺاگ۔‬
‫َ َ َ َْ َ‬ ‫َ‬
‫۔وَل َق ْ‬ ‫أحد ُع ْم َطػْ َف َز ْع َق َد ٗ‬
‫ُ‬ ‫(‪ )۷‬إ َذا َت َث َاء َ‬
‫وی۔ ط ِإن اػذفسان‬ ‫ص‬ ‫طفہ‬ ‫صل‬ ‫ہ‬ ‫ب‬
‫ِ‬ ‫ٗ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ َِ ُ‬
‫قزحؽ ِؼؽہ ۔[رواہ ابن ؼاجہ صن أب ـر قرۃ]‬
‫(‪)۵‬۔بج ۺمت ۺںیم ۺےس ۺیسک ۺوک ۺامجیہ ۺٓاےئ ۺوت ۺاانپ ۺاہھت ۺھنم ۺرپ ۺرھک ۺےل۔انر ۺٓاناز ۺدنلب ۺہن ۺرکےۺ‬
‫ویکںۺہکۺاطیشؿۺاسۺ(ٓاناز)ےسۺاتسنہۺےہۺ۔‬
‫خرج َ‬ ‫دخل برزظہ َ‪،‬وإ َذا َ‬ ‫اػز ْف ُػ صل اػظوم َ‬ ‫َ َ َ َ َ‬
‫خرج ِبضطرۃ‬ ‫ٖ ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)ِ ۸‬إذا دخل‬
‫ُ‬
‫ؽوب ِؿ ْم [رواہ اػدقػؼی]‬ ‫ِ‬ ‫ذ‬
‫(‪)۶‬۔بجۺامہمؿۺیسکۺوقؾۺںیمۺٓااتۺےہۺوتۺاانپۺرزؼۺےلۺرکۺٓااتۺےہۺانرۺبجۺناسپۺاجاتۺےہۺوتۺاؿۺ‬
‫َْ َ َ َ َ‬ ‫ےکۺانگوہںۺیکۺششخبۺےلۺرکۺناسپۺاجاتۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫ْیعع َرعصت ْ ِْی ظ ْكل أن َی ِػ َس ۔[رواہ‬
‫َ‬ ‫أحد ُع ْم اْل ْ َ‬
‫دجد َطػْ َ ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬
‫(‪)ِ ۹‬إذا َدخ َل‬
‫اِلَمصۃ۔‬
‫(‪)۷‬۔بجۺمتۺںیمۺےسۺوکیئۺدجسمۺںیمۺدالخۺوہۺوتۺدنۺرںیتعکۺےنھٹیبۺےسۺےلہپۺےسۺاداۺرکے۔‬
‫ؤؼ ٌن ۔[روہ اػزفاء‬ ‫َ َ َ ْ َ َ َ َُ َ َ َ َ ْ َ َ َُ َ َ ْ َ ُ‬
‫(ۺ ِ)إذا َستؽ حدؽتؽ ‪،‬وداءتؽ د ِفـتؽ‪،‬طأؽت ؼ ِ‬
‫صن أب أؼاؼۃ]‬
‫(‪)۸‬۔بجۺریتیۺیکینۺےھجتۺوخشۺرکےۺانرۺریتیۺربایئۺےھجتۺنیگمغۺوتۺوتۺ(اچس)ومنمۺےہ۔‬
‫َ َ ُْ ُ َ َ ْ َ ُ ٗ َ ً َ َ َ ُ ُ ٗ َ ً َ َ ْ َ َ ُ ْ ُ‬
‫َشبتم اْلاء طاَشبوہ ؼرا ‪،‬وَل تشبوہ صكا‪،‬ط ِإن اػصب قو ِرث‬ ‫( ْۻ ُ ِ)إ َذا ِ‬
‫اػع َكاد ۔[رواہ اػدقػؼی]‬
‫(‪) ۹‬۔بج ۺمت ۺاپین ۺویپ ۺوت ۺاےس ۺوچس ۺرک ۺویپ ۺانر ۺریغب ۺاسسن ۺےیل ۺڑبے ۺڑبے ۺوھگٹن ۺہن ۺویپ ۺ‪،‬اسۺ‬
‫سنۺےیلۺٹغۺٹغۺانیپۺرگجۺیکۺامیبریۺدیپاۺرکاتۺےہ۔‬ ‫ےیلۺہکۺریغبۺاس‬
‫اػت َاؼۃ ؼ ْن ََش ؼاَ‬ ‫َ‬ ‫ُ ََ‬ ‫َ ََ ََ َ ُ ْ َ َ ً َ َ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫اہلل‬
‫(‪)۱۲‬ػ َو أن أحدعٰم ِ َإذا ْؼّنَل َ ظال’’أصوذ ِبع ِػَم ِت ِ‬
‫ْض ٗہ ِ ِْف ذ ِػؽ اْل َ ْ ِّن ِل ذ ْی ٌء َح ّٰت قرَتل ؼؽہ۔[رواہ ابن ؼاجہ صن‬ ‫خػؼ ‘‘َل ْ َق ُ َ‬
‫خوػہ بؽت حعفم]‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫َمت اػت َاؼ ِۃ ِؼ ْن‬ ‫(‪)۱۰‬۔بج ۺمت ۺںیم ۺےس ۺوکیئ ۺیسک ۺاکمؿ ۺںیم ۺرہھٹے ۺوت ۺےہک ۺ’’اص ْوذ ِبع ِػ ِ‬
‫ََ‬ ‫َ‬
‫َش َؼاخػ َؼ‘‘ (ںیم ۺاہلل ۺےک ۺلمکم ۺاملکت ۺےک ۺذرہعی ۺرہ ۺدیپا ۺیک ۺوہیئ ۺربی ۺزیچ ۺےس ۺانپہ ۺاماتگنۺ‬ ‫ِ‬
‫وہں)وتۺاےسۺاسۺرھگۺںیمۺوکیئۺزیچۺاصقنؿۺںیہنۺدےۺیگۺۺاہیںۺکتۺ َہکۺنہۺوکچۺرک َۺاجےئۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ ََ َ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ُْ‬
‫َ(‪)َ ۱۱‬ػ ْو َق ْصػ ُم اْلَار َب ْ َْی َق َدي اْل ُ َر ْل َؼاذا صػ ْف ِہ ‪،‬ػعان أ ْن َق ِظ َػ أ ْر َب ِص ْ َْی خ ْ ًْیا‬
‫َ‬
‫ػ ٗہ ِؼ ْن أ ْن ُُی َر َب ْ َْی َق َدقْ ِہ [رواہ اػكخاری وؼدػم]‬
‫(‪) ۱۱‬۔ارگۺامنزیۺےکۺٓاےگۺےسۺزگرےنۺناالۺاجاتنۺہکۺاسۺےکۺانرپۺایک(انگہ)ۺےہۺوتۺاسۺےکۺےیلۺ‬
‫اسۺےکۺاسےنمۺزگرےنۺےسۺاچسیلۺ(اسؽ)ےھٹیبۺرانہرتہبۺوہات۔‬
‫َْ ُ َ‬ ‫َ‬
‫ؼررت َبظ ْوم َػ ُؿ ْم أ ْش َط ٌار ؼ ْن ُ َ‬ ‫ُ‬ ‫)ْلَا َص َر َ‬‫َ‬
‫اس‪،‬خی ُؼذ ْون‬ ‫َن‬
‫ِ َ َ ٍ‬ ‫ٍ‬ ‫ْ‬
‫ِب‬ ‫ِ‬ ‫ر‬‫َ‬ ‫ْ‬
‫ِب‬ ‫ِ‬ ‫ج‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫قن‬ ‫ـؤَلء قا جِبقل؟ظال‪:‬ـؤَلءاػ ِذ َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ُوجوـؿ ْم و۔ردورـم ۔طظػت ‪:‬ؼ ْن‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫اس َ‪،‬و َقظصون ِ ِْف أصرازؿم۔ [رواہ أبو داؤد]‬ ‫قأعػون ْلوم ِ‬
‫اػؽ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۲‬۔بجۺےھجمۺریماۺربۺانرپےلۺایگۺوتۺںیمۺایسیۺوقؾۺےکۺاپسۺےسۺزگراۺنجۺےکۺاننخۺاتےبنۺ‬
‫ےکۺے ۺ‪،‬ۺنہۺاےنپۺونیسںۺوکۺونچۺۺرےہۺےۺ‪،‬وتۺںیمۺےنۺاہکۺ‪:‬اےۺربجلیئ(ۺہیلعۺاالسلؾ)ہیۺوکؿۺ‬
‫ولگۺںیہ۔؟اوہنںۺےنۺاہک ۺہیۺۺنہۺولگۺںیہۺوجۺولوگںۺاکۺوگتشۺاھکےتۺےۺانرۺاؿۺیکۺزعتۺنۺ‬
‫ٌ َ‬ ‫انومسۺوکۺۺاپامؽۺرکےتۺے۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫َ َ َ ُ‬
‫صدن خػؼ ِطفؿا ؼا َل صْی َرأت وَل‬ ‫ٍ‬ ‫ہ‬ ‫ؽ‬ ‫ج‬ ‫وتصایل‬ ‫تكارؽ‬ ‫اہلل‬ ‫(‪)۱۵‬إذ ا خػؼ‬
‫َ‬ ‫َْ‬ ‫َ‬ ‫ٌْ َ َ ْ‬
‫ش۔[رواہ اػسِباِن صن أبن صكاس]‬ ‫أذن ْسصت وَل خسر صل ظػ ِب ب ٍ‬
‫(‪) ۱۳‬۔بجۺاہللۺاعتیلۺےنۺتنجۺدعؿۺوکۺدیپاۺرفامایۺوتۺاسۺںیمۺایسیۺںیتمعنۺۺدیپاۺرفامںیئۺںیھنجۺہنۺ‬
‫یسکۺٓاھکنۺےنۺداھکیۺ‪،‬ہنۺیسکۺاکؿۺےنانسۺ‪،‬انرۺہنۺیسکۺااسنؿۺےکۺدؽۺرپۺاؿۺاکۺایخؽۺزگرا۔‬
‫ُ‬ ‫ََ ْ َ ْ َ ُ َ َ َ‬
‫اػوعفل طَم احَتؼ ؼؽہ‬ ‫اـفم ِِف اػؽ ِارظال ‪:‬حدب اہلل وؽصم‬ ‫(‪ْ)۱۶‬لا أػظي ِإبر‬
‫اػ ۔[رواہ ابن صن أب ـر قرہ]‬ ‫ؼوزع َ‬ ‫ُ‬
‫اػعت ِ‬ ‫ِ‬ ‫إَل‬
‫َ‬
‫وؽصم‬ ‫َ‬
‫حدب اہلل‬ ‫(‪)۱۴‬۔بج ۺرضحت ۺاربمیہ ۺ ۺوک ۺٓاگ ۺںیم ۺڈاال ۺایگ ۺوت ۺاوہنں ۺےک ۺاہک’’‬
‫ْ‬
‫اػ َو ِعفْ ُل ‘‘ (ےھجمۺاہللۺاکیفۺےہ ۺانر ۺایکۺیہۺااھچۺابہگنؿۺےہ)وتۺاؿۺیک(ر۔یۺیک)ۺںیکشمۺےنسکۺیکۺ‬
‫ہگجۺیہۺیلجۺ۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۱۲‬‬
‫(‪)۱‬ارگۺیلجبۺہنۺوہیتۺوتۺہیۺاکراخےنۺہنۺےتلچۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ َْ ْ َ ْ َ َ ُ ََ َ َ َ ْ ٰ‬
‫ت ـ ِذ ِہ اػ َـؼ َرا ِؽع ۔‬ ‫(‪)۱‬۔ػوَل اػعؿر باء ػتصسػ‬
‫(‪)۲‬ارگۺاالسؾۺہنۺوہاتۺوتۺولگۺدعؽۺنااصنػۺےکۺانؾۺےسۺنافقۺہنۺوہےتۺ۔‬
‫ْ َ ُ ََ َ َ ُ ْ‬ ‫َ‬
‫اس ِباػ َص ْد ِل۔‬ ‫اْلدلم ِل ِؿل اػؽ‬ ‫ِ‬ ‫ا‬‫ؼ‬ ‫)۔ػ ْو َ‬ ‫(‪۴‬‬
‫(‪)۳‬بجۺرفدیہۺیکۺامںۺاکۺااقتنؽۺوہاۺوتۺنہۺاستۺربسۺیکۺیھتۺ۔‬
‫ََ ُ ُ َ ْ ُ ُ َ َ َ‬
‫ت ام ط ِر قْ َدۃ ط ِؿ َي ِبؽْ ُت َد ْك َص ِۃ ِد ِؽ ْ َْی ۔‬ ‫(‪)۵‬۔ْلـا تو ِطف‬
‫(‪)۴‬ارگۺہیۺمیکحۺہشیپۺنرۺہنۺوہاتۺوتۺاسۺےکۺاہھتۺںیمۺافشۺوہیتۺ۔‬
‫ُ َ ََ َ َ‬ ‫َ ٰ َ َ‬
‫(‪ )۶‬۔ػ ْو َؼا ـذااػس ِكفْ ُب ِمْ َِت ٌػ ػذط َاء اػؽ َاس ِب َف ِد ٖہ۔‬
‫ۺوقادعۺہنۺوہےتۺوتۺیمجعۺولگۺرعیبۺاتکںیبۺزپےنھۺںیمۺتخسۺیطلغۺرکےت۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪)۵‬ارگۺرعیبۺزابؿۺےک‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َ ُ َ‬
‫(‪)۷‬۔ػ ْوَل ظ َو ِاصد اػػض ِۃ اػ َص َر ِبف ِۃ ‪،‬أل ْخسأ اػ َص َج ُم ِ ِْف ِظ َر َاء ِۃ اػع ُت ِب اػ َص َر ِبف ِۃ‬
‫َ‬
‫ع ِث ْ ًْیا۔‬
‫ںیمۺےنۺلگنجۺںیمۺوخںۺوخارۺریشۺداھکیۺوتۺریمےۺدبؿۺےکۺرنےٹگنۺڑھکےۺوہےئگۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۶‬بجۺ‬
‫َ‬
‫ي‬‫(‪)َ ۸‬ػ َـؼـا َرأقْ ُت األ َد َد اػ ُـؼ ْط ََت َس ِ ِْف اػ َض َاب ِۃ ِاظْ َذ َص َر ِجػ ِد ْ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫ِ‬
‫(‪)۷‬ارگۺاجڑاۺتخسۺوہاتۺوتۺںیمۺامہمونںۺےکۺےیلۺھچکۺاحلػۺانرۺّدگےۺونباات۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ َ َْ ْ ُ َ ْ ً َ ْ َ َ َ ْ َ ً‬
‫ْلطۃ َو َحذ َاقا ِػػز ُف ْو ِػ۔‬ ‫(‪)۹‬۔ػوعان اػِبد ذ ِدقدا ألرؽع ا ِ‬
‫(‪)۸‬بجۺںیمۺےنۺوچراےہۺرپۺرٹکفیۺوپسیلۺدیھکیۺوتۺاینپۺاگڑیۺرنکۺدیۺ۔‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬
‫ظی اػس ُر ِؼ ا ْو َظ ْط ُت َص َر َبِ ْ‬
‫ت‬ ‫(ۺ)۔ ۔ػ َـؼـا َرأقْ ُت َب ْو ِػفْ َس اػْ ُـؼ ُر ْور َص ٰل ُؼػْ َت ٰ‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬ارگۺارگنسیۺدنہناتسؿۺرپۺرمکحاںۺہنۺوہےتۺوتۺدنہناتسؿۺڑکٹےۺڑکٹےۺہنۺوہات۔‬
‫ْ ُ‬ ‫َ ْ َ ُْ َ ُ ْ ْ ُ َ َ َ‬
‫اْلط َر َِنف ْون ‪ْ،‬لَا اؽْظ َد َؼ ِت اػ ِؿؽْد ۔‬ ‫۔(ۻ)۔ػوَل اْلعام ِ‬
‫ےکۺوغؽۺانرۺلینۺاگویںۺےکۺرویڑۺدےھکیۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬بجۺںیمۺےنۺلگنجۺںیمۺاگنہۺدنڑایئۺوتۺاہویھتںۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ َ ْ ُ َ‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫اب األط َف ِال َوظ ْس َصان‬
‫ْ‬ ‫َس َ‬ ‫اػؽ ْش َر ِِف اػْ َض َاب ِۃ َرأقْ ُت ا ْ َ‬ ‫(‪)۱۲‬۔ػـؼـا َسحت‬
‫ََْ‬
‫ات ۔‬ ‫اػـؼؿ َو ِ‬
‫(‪) ۱۱‬بج ۺاملسمؿ ۺاہلل ۺےک ۺدنی ۺیک ۺدمد ۺےک ۺےیل ۺاھٹ ۺڑھکے ۺوہےئ ۺوت ۺاہلل ۺاعتیل ۺےن ۺاؿ ۺرپۺ‬
‫َ‬ ‫ٓاامسؿۺےسۺربںیتکۺانزؽۺرفامںیئۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫َصۃ ِدقْن اہلل طأؽْ َز َل اہلل َت َك َار َؽ َو َت َص ٰ‬ ‫َ‬ ‫)۔ػ َـؼـا ِا ْد َت َص َد اػْ ُـؼ ْدػ ُؼ ْو َن ِػ ُؽ ْ‬ ‫َ‬
‫ایل‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪۱۱‬‬
‫َ َ َ‬ ‫َ َ ْ ْ َْ َ َ‬
‫ات ِؼن اػدؼ ِـاء۔‬ ‫صػف ِؿم اػِبع ِ‬
‫(‪)۱۲‬ارگۺاگرڈۺیٹیسۺہنۺداتیۺوترٹنیۺرحتکۺہنۺرکیتۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ ْ‬ ‫)۔ػ ْو ََل ْ َ‬
‫َ‬
‫اْل ِار ُس َرط َر َؼا ََت َرؽ اػ ِظس ُار ۔‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫التن ِرین(‪)۱۱۳‬‬
‫ٓاایتۺرکہمیۺاکۺاردنۺرتہمج۔‬
‫ارا ؕ کُل َّ َما ن َِض َج ْت ُجل ُۡو ُد ُھ ْم‬ ‫ف ن ُْصلِ ۡی ِہ ْم نَ ً‬ ‫(‪)۱‬ا ِ َّن ال َّ ِذ ۡی َن َکف َُر ۡوا ِباٰ ٰی ِت َنا َس ْو َ‬
‫َان َع ِز ۡی ًزا َح ِک ۡی ًما‬ ‫اب ؕ ا ِ َّن الل َہ ک َ‬ ‫ب َ َّدلْ ٰن ُہ ْم ُجل ُۡو ًدا غَیۡ َر َھا لِ َیذُ ۡوقُوا ال َْعذَ َ‬
‫[اػؽداء‪]۷۸:‬‬
‫(‪) ۱‬۔وھنجںۺےنۺامہریۺٓاوتیںۺاکۺااکنرۺایکۺرقنعبیۺمہۺاؿۺوکۺٓاگۺںیمۺدالخۺرکںیۺےگۺبجۺیھبکۺ‬
‫اؿۺیکۺاھکںیلۺکپۺاجںیئۺیگۺمہۺاؿۺےکۺلواانرۺاھکںیلۺاںیہنۺدبؽۺدںی ۺےگۺہکۺذعابۺاکۺزمہۺںیلۺ‬
‫ےبۺکشۺاہللۺاغبلۺتمکحۺناالۺےہ۔‬
‫(‪ )۴‬ا ِ َّن الل َہ ل َا ی َ ْس َتح ۡ ٖیۤۡ ا َ ۡن ّی َْض ِر َب َمثَل ًا ّمَا ب َ ُع ۡو َض ًۃ ف ََما ف َْو َق َہا ؕ فَا َ ّمَا الَّ ِذ ۡی َن‬
‫ِن َّر ِ ّب ِہ ْم ۚ َوا َ ّمَا الَّ ِذ ۡی َن َکف َُر ۡوا ف ََیق ُۡول ُۡو َن َماذَا ۤۡ‬ ‫ا َٰم ُن ۡوا ف ََی ْعل َُم ۡو َن ا َنَّ ُہ ال َْح ُّق م ۡ‬
‫ی ِب ٖہ َک ِثیۡ ًرا [اػكظرہ‪]۴۸:‬‬ ‫اد الل ُہ ِب ٰہذَ ا َمثَل ًا ۘ ُی ِض ُّل ِب ٖہ َک ِثیۡ ًراۙ َّو َی ۡہ ِد ۡ‬ ‫ا َ َر َ‬
‫(‪) ۲‬۔ےبۺکشۺاہللۺاسۺےسۺایحۺںیہنۺرفاماتۺہکۺاثمؽۺاھجمسےنۺوکۺیسیکۺیہۺزیچۺاکۺذرکۺرفامےئۺرھچمۺوہۺ‬
‫ایۺاسۺےسۺڑبھۺرکۺوتۺنہۺوجۺاامیؿۺالےئۺنہۺوتۺاجےتنۺںیہۺہکۺہیۺاؿۺےکۺربۺیکۺرطػۺےسۺقحۺےہۺ‬
‫رےہ ۺاک ۺرف ۺنہ ۺےتہک ۺںیہ ۺایسی ۺاہکنت ۺںیم ۺاہلل ۺاک ۺایک ۺ دوصد ۺےہ ۺ ۺاہلل ۺتہب ۺےس ۺولوگں ۺوک ۺاس ۺےسۺ‬
‫ارماہۺرکاتۺےہۺانرۺتہبۺےسۺولوگںۺوکۺ داتیۺرفاماتۺےہ۔‬
‫الس ِف ۡی َن ُۃ فَکَانَ ْت لِ َم ٰس ِکیۡ َن َی ْع َمل ُۡو َن فِی ال َْب ْح ِر فَا َ َر ۡد ُّت ا َ ْن اَعِ ۡی َب َہا‬ ‫(‪)۵‬ا َ ّمَا َّ‬
‫ک َّیا ۡ ُخذُ ک ُ َّل َس ِف ۡی َن ٍۃ غ َْص ًبا ‪َ .‬و ا َ ّمَا الْ ُغل ٰ ُم فَک َ َ‬
‫ان ا َب َ َواہُ‬ ‫َان َو َرٓا َء ُھ ۡم َّملِ ‪۴‬‬ ‫َوک َ‬
‫ُم ْؤ ِم َنیۡ ِن فَ َخ ِش ۡی َنا ۤۡ ا َ ۡن ُّی ْر ِھك َُہ َما ُط ْغ ٰی ًنا َّو ُکف ًْرا‪ .‬فَاَ َر ْدنَا ۤۡ ا َ ۡن ُّی ْب ِد َل ُہ َما‬
‫ب ُر ْح ًما ‪[.‬اػعؾػ‪:‬ۻ‪۲،۹‬ۺ]‬ ‫َر ُّب ُہ َما َخیۡ ًرا ِّم ْن ُہ َزکٰوةً َّو اَق َْر َ‬
‫(‪) ۳‬۔نہ ۺوج ۺیتشک ۺیھت ۺنہ ۺھچک ۺاتحموجں ۺیک ۺیھت ۺہک ۺدرای ۺںیم ۺاکؾ ۺرکےت ۺے ۺوت ۺںیم ۺےن ۺاچاہ ۺہک ۺاےسۺ‬
‫بیع ۺدار ۺرکدنں ۺانر ۺاؿ ۺےک ۺےھچیپ ۺاکی ۺابداشہ ۺاھت ۺہک ۺرہ ۺاثتب ۺیتشک ۺزربدیتس ۺنیھچ ۺاتیل ۺ‪،‬انر ۺنہ ۺوجۺ‬
‫ڑلاک ۺاھتۺاسۺےکۺامںۺابپۺاملسمؿۺےۺوتۺںیمہۺڈرۺوہا ۺہکۺۺنہۺاؿۺوکۺرسیشکۺانرۺ رفۺرپۺڑچراۺنےۺ‪،‬وتۺ‬
‫مہ ۺےن ۺاچاہ ۺہک ۺاؿ ۺدنونں ۺاک ۺرب ۺاس ۺےس ۺرتہب ۺرھتسا ۺانر ۺاس ۺےس ۺزایدہ ۺرہمابین ۺںیم ۺرقبی ۺاطعۺ‬
‫رفامےئۺ۔‬
‫َاسقًا ؕۖ ل َا ی َ ْس َتو َن ‪.‬ا َ ّمَا الَّ ِذ ۡی َن ا َٰم ُن ۡوا‬ ‫َان ف ِ‬ ‫َان ُم ْؤ ِم ًنا ک ََم ۡن ک َ‬ ‫(‪)۶‬اَف ََم ۡن ک َ‬
‫ت ال َْما ۡ ٰوی ۫ ن ُُزلًًۢا ِب َما ک َانُ ۡوا َی ْع َمل ُۡو َن ‪.‬‬ ‫ت فَ َل ُہ ْم َج ّٰن ُ‬ ‫لصلِ ٰح ِ‬ ‫َو َع ِمل ُوا ا ّٰ‬
‫اد ۡوۤۡا ا َ ۡن َّی ْخر ُج ۡوا ِم ْن َہاۤۡ‬
‫ُ‬ ‫ار ؕ کُل َّ َما ۤۡ ا َ َر ُ‬
‫ىہ ُم ال َّن ُ‬‫َو ا َ ّمَا الَّ ِذ ۡی َن ف ََسق ُۡوا ف ََما ۡ ٰو ُ‬
‫ی ُک ۡن ُت ۡم ِب ٖہ ت ُ َک ِّذب ُ ۡو َن‬ ‫ار ا لَّ ِذ ۡ‬
‫اب ال َّن ِ‬ ‫ا ُ ِع ۡی ُد ۡوا ِف ۡی َہا َو قِ ۡی َل َل ُہ ْم ُذ ۡوق ُۡوا عَذَ َ‬
‫‪[.‬اػدجدہ‪:‬ۺ‪،۱‬ۻ‪]۴۲،۱‬‬
‫(‪) ۴‬۔وتۺایکۺوجۺاامیؿۺناالۺےہۺنہۺاسۺاسیجۺوہاجےئۺاگۺوجۺےبۺمکحۺےہۺانر ۺہیۺرباربںیہنۺ‪،‬ۺوجۺاامیؿۺ‬
‫الےئۺانرۺاےھچۺاکؾ ۺےیکۺ‪،‬اؿۺےک ۺےیلۺےنسبۺےکۺابغۺںیہۺاؿ ۺےکۺاکومںۺےکۺہلص ۺںیمۺامہمؿۺ‬
‫داری‪،‬رےہۺنہۺوجۺےبمکحۺںیہۺۺاؿۺاکۺاکھٹانۺٓاگۺےہۺبجۺیھبکۺاسۺںیم ۺےسۺانلکنۺاچںیہۺےگۺرھپۺ‬
‫ا۔ی ۺںیم ۺریھپ ۺدےی ۺاجںیئ ۺےگ ۺانر ۺاؿ ۺےس ۺرفامای ۺاجےئ ۺاگ ۺوھکچں ۺاس ۺٓاگ ۺاک ۺذعاب ۺےسج ۺمتۺ‬
‫الٹھجےتۺےۺ۔‬
‫ِن ا لْ ِج ِّن َو ا ل ۡ ِان ۡ ِس فِی‬‫ُم ّم َ‬‫ِن ق َْبلِک ۡ‬ ‫اد ُخل ُۡوا فِیۤۡۡ ا ُ َم ٍم ق َْد َخل َْت م ۡ‬ ‫(‪)۷‬۔قَا َل ْ‬
‫ٰ ۤۡ‬ ‫َ‬ ‫ال َّن ِ َ‬
‫ار ؕ ک ُل ّ َما َد َخل َْت ا ُ َّم ‪۴‬ۃ ل ّ َع َن ْت ا ُ ْخ َت َہا ؕ َحت ّی ا ِ َذا ا ّد َ‬
‫َارک ُۡوا ِف ۡی َہا َج ِم ۡی ًعا ۙ قَا ل َْت‬
‫ىہ ْم َرب َّ َنا ٰھ ُؤلَا ٓ ِء ا َ َضل ُّ ۡونَا فَاٰت ِِہ ْم عَذَ ا بًا ِض ْعفًا ّم َ‬
‫ِن‬ ‫ىہ ْم لِا ُۡو ل ٰ ُ‬ ‫ا ُ ْخ ٰر ُ‬
‫ار‪[.‬اَلصراب‪:‬ۺ‪]۵‬‬ ‫ال َّن ِ‬
‫(‪)۵‬۔بجۺاکیۺرگنہۺدالخۺوہات ۺےہۺدنرسےۺرپۺ تنع ۺرکاتۺےہۺاہیںۺکتۺہکۺبج ۺاس ۺںیمۺ‬

‫اجزپےھوت ۺ ۺےلھچپ ۺ ۺولہپں ۺےس ۺںیہک ۺےگ ۺاے ۺرب ۺامہرے ۺاوہنں ۺےن ۺمہ ۺوک ۺاکہبای ۺاھت ۺوت ۺاںیہنۺ‬
‫ٓاگۺاکۺدنانۺذعابۺدے۔‬
‫َش ْوا فِ ۡی ِہ [اػكظرہ‪]۴۲:‬‬ ‫اد الْبَ ْر ُق َی ْخ َط ُف ا َْب ٰص َرہ ُ ْم ؕ کُل َّ َما ۤۡ ا َ َضٓا َء َل ُہ ۡم ّم َ‬ ‫(‪َ )۸‬یک َ ُ‬
‫(‪)۶‬۔یلجبۺویںۺولعمؾۺوہیت ۺےہۺہک ۺاؿۺیکۺاگنںیہ ۺاکچۺےلۺاجےئۺیگ ۺبجۺھچکۺکمچۺوہیئۺاسۺ‬
‫ںیمۺےنلچۺےگل۔‬
‫ک‬ ‫(‪)۹‬فَا َ ّمَا ال َْی ِت ۡی َم فَل َا تَك َْہ ْر‪َ .‬و ا َ ّمَا َّ‬
‫السآئ َِل فَل َا ت َ ْن َہ ْر‪َ .‬و ا َ ّمَا ِب ِن ْع َم ِۃ َر ِب ّ َ‬
‫ث[اػزحی‪:‬ۻ‪]۱۱،۱۲،‬۔‬ ‫ف ََح ّ ِد ْ‬
‫(‪)۷‬۔وتۺمیتیۺرپۺدابؤۺہنۺڈاولۺ‪،‬انرۺاتگنمۺوکۺہنۺڑھجوکۺانرۺاےنپۺربۺیکۺتمعنۺاکۺوخبۺرچاچۺرکن۔‬
‫ہلل ۔[اْلا فد‪]۸۶ :‬۔‬ ‫َِح ِب اَط ِ َف َا َہا ا ُ‬ ‫(ۺ)ک ُ َّل َم ۤا اَ ِو َق ُد ِوا ن َ ّارا ِّلل َ ِ‬
‫(‪)۸‬۔بجۺیھبکۺڑلایئۺیکۺٓاگۺڑھباکےتۺںیہۺاہللۺاےسۺاھجبۺداتیۺےہ۔‬
‫السا َع ُۃ َی ْو َم ِئ ٍذ َّی َتف ََّرق ُۡو َن فَا َ ّمَا الَّ ِذ ۡی َن ا َٰم ُن ۡوا َو َع ِمل ُۡوا‬ ‫(ۻ) َو َی ْو َم تَق ُۡو ُم َّ‬
‫ت فَ ُہ ْم فِی ۡ َر ْو َض ٍۃ ّی ُْحبَ ُر ۡو َن َو ا َ ّمَا ال َّ ِذ ۡی َن َکف َُر ۡوا َو َکذَّ ب ُ ۡوا ِباٰ ٰی ِت َنا َو‬ ‫لصلِ ٰح ِ‬ ‫ا ّٰ‬
‫ن۔[اػروم ‪۱۶:‬۔‪۱۷‬۔‪]۱۸‬‬ ‫اب ُم ْح َض ُر ۡو َ‬ ‫ک فِی ا ل َْعذَ ِ‬ ‫َٓای ا لْا ٰ ِخ َر ِة فَاُول ٰ ٓ ِئ َ‬ ‫لِق ِ‬
‫(‪)۹‬۔انرۺسجۺدؿۺایقتمۺاقمئۺوہیگۺاسۺدؿۺا گۺوہاجںیئ ۺےگ ۺوتۺنہۺوجۺاامیؿۺالےئۺانرۺاےھچۺ‬
‫اکؾ ۺےیک ۺ‪،‬ابغ ۺیک ۺایکری ۺںیم ۺاؿ ۺیک ۺاخرطداری ۺوہیگ ۺ‪،‬انر ۺوج ۺاکرف ۺوہےئ ۺانر ۺامہری ۺٓاںیتی ۺانرۺ‬
‫ٓارختۺاکۺانلمۺالٹھجایۺۺنہۺذعابۺںیمۺالےئۺاجںیئۺےگۺ۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۱۴‬‬
‫اردنۺولمجںۺاکۺاردنۺرتہمجۺ۔‬
‫(‪)۱‬اجۺہعمۺارشۺہیفۺںیمۺاسۺالۺہنۺااحتمۺؿۺےکۺااتتخۺؾۺرپۺبجۺدنۺےنیہمۺیکۺاسالۺہنۺیٹھچۺاکۺاالعۺ‬
‫ؿۺوہاۺوتۺںیمۺراۺتۺوکۺاےنپۺننطۺےکۺےیلۺالکنۺ‪،‬ۺبجۺامظعۺڑگھۺۺرولیۺےۺانشیٹسۺاچنہپۺوتۺولعمۺؾۺوہۺاہکۺ‬
‫سجۺرٹنیۺاکۺںیمۺےنۺٹکٹۺایلۺےہۺنہۺدنےٹنھگ ۺٹیلۺےہۺ‪،‬ںیمۺنتقۺزگاۺری ۺےکۺےیلۺنگنٹیۺرنؾۺ‬
‫ںیم ۺاکی ۺرک۔ی ۺرپ ۺھٹیب ۺایگ ۺ‪ ،‬ۺ ۺںیم ۺااحتم ۺین ۺرصمنت ا ۺت ۺیک ۺنہج ۺےس ۺتہب ۺاکھت ۺوہ ۺااھت ۺ‪،‬رک ۺ۔ی ۺرپ ۺےھٹیبۺ‬
‫ےھٹیبۺںیم ۺلوۺایگۺ‪،‬ۺیھبج ۺےھجمۺھچکۺاکٹھک ۺوسحمۺسۺوہاۺ‪،‬ںیمۺےن ۺمینۺاب ۺزۺٓاوھکنۺں ۺےسۺۺداھکی ۺوتۺۺناہۺںۺاکیۺ‬
‫ایبنج ۺصخش ۺرظنٓاای ۺوج ۺاکی ۺاسم ۺرف ۺاک ۺ ۺاسام ۺؿ ۺرُچا ۺےن ۺیک ۺرکف ۺںیم ۺاھت ۺ‪،‬و نک ۺنہ ۺبج ۺیھب ۺ ۺاس ۺےک‬
‫اسۺامۺؿ ۺےکۺرقبی ۺایگۺاسۺیکۺٓاۺھکنۺلھکۺیئگ‪،‬رگموچرۺ ُدنھۺاکۺاکپۺاھتۺنہۺاسۺاسامؿۺوکۺاُڑاےنۺیکۺدتریبۺ‬
‫ںیم ۺاگل ۺراہ ۺ۔ابالٓرخ ۺاکی ۺابر ۺبج ۺاُس ۺےن ۺ ُاس ۺاسمرف ۺیک ۺاجبن ۺےس ۺھچک ۺتلفغ ۺدیھکی ۺےکپچ ۺےسۺ‬
‫اسامؿ ۺااھٹای ۺانر ۺنگنٹی ۺرنؾ ۺےس ۺابرہ ۺیک ۺاجبن ۺاکپل ۺ‪،‬اُس ۺاسمرف ۺےن ۺبج ۺاےنپ ۺاسامؿ ۺیک ۺاجبنۺ‬
‫رظنۺڈایلۺوتۺاےسۺوچرۺےکۺاہھتۺںیمۺداھکیۺوجۺنگنٹیۺرنؾۺےکۺدرنازےۺےکۺرقبیۺچنہپۺاکچۺاھتۺ‪،‬اُسۺ‬
‫ےنۺوشرۺاچمایۺوتۺتہبۺےسۺاسمرفۺدنڑۺزپےۺانرۺوچرۺوکۺاڑکۺرکۺوخبۺاٹیپۺانرۺوپسیلۺےکۺوحاےلۺرکدایۺ‬
‫۔‬
‫َ‬
‫َْ ْ َ ْ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ ْ ُْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان‬ ‫(‪)۱‬۔ ْػـؼـا اص ِػ َن اػت ْص ِس َف َل اػدؽ ِوي َذؿر ق ِ َن بصد َ ِؽ َؿاق ِۃ ِْ‬
‫ِن ‪،‬ػـؼـا َو َرػ ُ‬ ‫َشط َف ِۃ طخ َر ْج ُت اػػفْ َل ِػ َوس ِ ْ‬ ‫اِل ِاؼ َص ِۃ األ ْ َ‬ ‫اػد َؽوي ِف َ‬ ‫َ‬
‫ت ِإ ٰیل‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ َ َ َِ ْ َ ْ َ َ َ ْ ُ َ َ َْ َ َ َ ْ ْ َ َ ْ ُ َ َ‬
‫ذع َرت ٗہ ُؼ َتأ ِخ ٌر‬ ‫ِمس ِۃ اصشم جرہ ‪،‬ص ِػؼت أن اػظساراػ ِذي ِاذَتقت ت ِ‬
‫ُ‬ ‫َ َ َ ْ ْ‬ ‫ْ ُ َْ‬ ‫َ ََْ َ َ ْ ُ َ ٰ َ‬
‫اْلؽْ ِتش ِار ِػظز ِاء اػ َوظ ِت عؽْ ُت ُؼ َر ًابا‬ ‫ۃ‬ ‫ِ‬ ‫ط‬ ‫ر‬ ‫ض‬ ‫ِف‬ ‫ْ‬
‫داصت ِْی ‪،‬جػدت صل ِ ٍ ِ‬
‫س‬ ‫ر‬ ‫ع‬
‫َ‬ ‫ْ َ ِ َ ْ ُ َ ً َ َ ْ ُْ‬ ‫َْ َ‬ ‫ب َت َصب َذدقْد ب َد َ‬
‫اْلؼ ِتحا ِؽف ِۃ ِ‪ّ،‬نت جا ِػدا صل اػعر ِس ِإذا‬ ‫ل‬ ‫اض‬‫ِ‬ ‫ذ‬
‫َِ ٍ ِ ٍ ِ ِ َ ً َ ِ ِ‬ ‫ـؼ‬ ‫اػ‬ ‫ب‬ ‫ك‬
‫َْ ُْ َ ُ ْ َ َ َِْ‬ ‫ْ‬
‫َصتُ‬ ‫ِس ِخفْطۃ َ‪،‬ؽش ْر ُت ِباػص ُف ْو ِن اػـؼطت ْوح ِۃ جز ِففا ‪ ،‬اب ْ‬ ‫ُ‬ ‫ا ْو َج ْد ُت ِ ِْف َؽ ْط ِ ْ‬
‫َُ َ َ َ‬ ‫ٰ‬ ‫َُ َ َ ُ ً َ َْ ً َ َ‬
‫س ِؼ َؼ َتاع ُؼ َد ِاط ٍر ػ ِع ْن عػـؼـا ذـ َب ِص ْؽ َد‬ ‫صی ِػ َ ْ‬ ‫ان َق ْد ٰ‬ ‫ـؽاؽ رجل اجؽ ِكفا ع‬
‫ُ َ ْ َِ َ َ َ ْ َ َ ْ َ ْ ُ ْ ْ ْ َ‬ ‫َ ََ ٰ َ َ َ َ‬ ‫ََ‬
‫احب ص ِزُی ٍۃ ر ِادخ ٍۃ َل قزل قذضل ِِف ِحفػ ِۃ‬ ‫ؼت ِاص ٖہ ِا ْدتفْظط ػ ِعن اػد ِار َؼ ر ِ‬
‫َ‬ ‫َ ًَْ َ ْ‬ ‫ََ‬ ‫َسؼ ٰذػ َؽ اػْ َـؼ َتاع ‪ٓ ،‬اخ َر ْاأل ْؼر َذ َ‬
‫ات َؼ َر ٍۃ ػـؼـا َو َج َد ضطػۃ ص ِن اػ ُـؼ َد ِاط ِر َمح َل‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ْ ِ ِ‬
‫َ‬
‫ٰ َ‬ ‫َ َ َ َْ‬ ‫َْ‬ ‫َ‬ ‫ْ َ َ َ ُ َْ َ َ ْ َ َ ْ ُ ْ َ‬
‫اْلؽْ ِتش ِار ِإ ِیل َاْل ِارج ػـؼـا اػظ ٰی ذ ِػؽ‬ ‫اػْـؼتاع ُِبطَف َ ٍۃ واَسع ِؼن ضر ِ‬
‫ۃ‬‫ِ‬ ‫ط‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬
‫اب‬ ‫ب‬ ‫ي عان َو َر َل إ َیل َ‬ ‫اػ ُـؼ َد ِاط ُر اػؽش َر َص ٰل َؼ َت ِاص ٖہ َو َج َد ٗہ ِِف َق ِد اػدارؼ اػ ِذ ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ ِ ِ‬
‫َص ُبوہٗ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫اػز ِجفْ َج َط َج َري ع ِث ْ ٌْی ِؼ َن اػـؼد ِاطر قْ َن و َ‬ ‫ََ َ َ‬ ‫َْ‬ ‫ُ َْ‬
‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫َضر ً َ ِ ِ ً َ ِ َ َ َ ُ َ َ َ َ َ‬
‫ار‬ ‫ث‬‫‪،‬أ‬ ‫ار‬‫س‬ ‫ت‬ ‫ؽ‬ ‫اْل‬ ‫ۃ‬ ‫ِ‬ ‫ط‬
‫ِضبا ذ ِدقْدا ب ْصد ؼاظ ْكزوا صػفْ ِہ ودػ ُؼ ْو ٗہ ِإ َیل اػ ُك ْو ِػفْ ِس۔‬ ‫ْ‬
‫(‪)۲‬بج ۺمت ۺزپےنھ ۺانر ۺےنھکل ۺںیم ۺوغشمؽ ۺوہ ۺوت ۺرہ ۺٓادنےھ ۺےٹنھگ ۺدعب ۺاینپ ۺٓاوھکنں ۺوکۺ‬
‫اکیۺٹنمۺایۺدنٹنمۺےکۺےیلۺٓاراؾۺدنۺ‪،‬انرۺرتہبۺہیۺےہۺہکۺاینپۺہگجۺےسۺاوھٹۺانرۺوھتراۺولچۺ‪،‬ویکںۺہکۺ‬
‫رگدؿ ۺ‪،‬ابزن ۺانر ۺڈنپویلں ۺوک ۺرحتک ۺدےی ۺریغب ۺدریکت ۺےنھٹیب ۺےس ۺروگں ۺانر ۺوھٹپں ۺںیم ۺیتخسۺ‬
‫َ‬ ‫ٍۺوخؿۺںیمۺللخۺدیپاۺوہاجاتۺےہۺ۔‬ ‫‪ٓ،‬اوھکنںۺںیمۺنکھتۺانردنر ِ ِ‬
‫اؿ‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ً‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۴‬۔ َو َؼ ْؿ ََم تع ْن ُؼ ْؽ َؿ ِؼعا ِِف اػ ِظ َر َاء ِۃ َواػ ِعت َاب ِۃ َ‪،‬ق ْؽ ِك ِض ْي أن ت ِر قْ َح‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ر ِػ َد َاص ٍۃ َو ُق ْد َت ْح َد َن أ ْن َت ْؽ َؿ َض ِؼنْ‬ ‫َصفْ َؽفْ َؽ َد ِظفْ َظ ًۃ أ ْو َد ِظ ْف َظ َت ْْی ُع َل ِؽ ْ‬
‫ِ‬
‫اػرظْك ِۃَ‬ ‫اِل ُػ ْو َس َسو قْ ًل ؼ ْن َض ْْی ََتْر قْؽ َ‬ ‫َؼ َعاؽ َؽ َو َتد ْ َْی َظػفْ ًل َ‪،‬و ٰذػ َؽ َأل َن ْ ُ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ي إ ٰیل َت َر ُػب اػْ َص َز َلت وَ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫اػذراص ْ ِْی واػداظ ِْی بْی ِح ُ ٍْی واخَر ‪،‬ق َؤ ِد ِ‬ ‫و ِ‬
‫اب اػد ْو َر ِۃ اػد َؼ ِو ق ِہ۔‬ ‫ر‬ ‫ار َـاؼ اػ َصفْ َؽ ْْی َو ِا ْز ِس َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫(‪)۳‬بجۺمہۺزپےنھۺےکۺےیلۺںیھٹیبۺوتۺامہرےۺےیلۺرضنریۺےہۺہکۺامہریۺتسشۺ‬
‫ۺرےہ‪،‬ڑیٹرا ۺںیہنۺ۔‬ ‫َ‬ ‫اکۺادنازۺحیحصۺوہ‪،‬حیحصۺادنازۺہیۺےہۺہکۺ ُاسۺنتقۺامہراۺمسجۺدیسرا‬
‫ًَ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫)۔ص ْؽ َد َؼا َنْ ِػ ُس ِػػ ِظ َر َاء ِۃ َل ُبد ػ َؽا أ ْن تع ْون َجػ َد ُت َؽا ِر ِحفۃ‬ ‫(‪ِ ۵‬‬
‫َ ْ َ ُ ْ َ ْ ُ َ ُ ْ َ ًْ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َْ ْ ُ َ‬
‫اِلػ َدۃ اػر ِحفۃ ِ ِْف أثؽ ِاء اػ ِظ َر َاء ِۃ ِـ َي أن قعون ِجدؼؽا ؼدت ِظفَم َل‬ ‫‪،‬و‬
‫ا۔‬ ‫ج‬ ‫ُؼ َصو ً‬
‫ِ‬
‫التن ِرین(‪)۱۱۵‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۺرتہمج۔‬ ‫َ‬ ‫رعیبۺولمجںۺاردن‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫[اػػ]‪ِ :‬ح ْف َؽ ََم أ َ‬
‫بن ُرط َرۃ ص َل اْل َ ْو َ ِت دصا أبْؽ َاء ُہ‬ ‫َشػ اْلُؿػ ُب ُ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ؿم َوزؼ َؿا َد ِو قا ِ ِْف ُح ْز َؼ ٍۃَ َوأ ْحع َم َر بْس َؿا‬
‫ً‬ ‫ْ َ َ‬
‫اح‬ ‫ؼ‬ ‫اػد ْك َص َۃ َو َأ َؼ َر بإ ْح َزار ر َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ٰ َ‬ ‫ً ََ‬ ‫َُ َ َ َ ْ ُ ُْ ْ َ ْ َ ْ َ َ ُ‬
‫س َـا ّمْ َت ً ِؼ َصۃ طػ ْم َقَ ْد َت ِسفْ ْع أ َح ٌد ِؼ ْؽ ُؿ ْم ذ ِػؽ‬ ‫َ‪،‬ث َسػب ِؼن ع ٍ َل ِؼؽ َؿم ُ أن قع ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫سوا‬ ‫س ُرِمہ طع َ ُ‬ ‫ٗ‬ ‫ُ‬ ‫۔ط َسػ َب ِؼؽْ ُؿ ْم أ ْن ُقطرظ ْو َـا ۔ث أ َؼ َر عل ِؼؽْؿ ْم أن قع ِ َ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬
‫َ َ َ َْ َ ُ ُ ْ َِ َ َ َ َ ُ ْ َ ْ َ ٰ َ‬
‫‪:‬‬ ‫ؽ‬ ‫اػرؼاح ِْجفصؿا ِب َدؿوػ ٍۃ ط َظال ػؿم بصد ذػ‬
‫ْ َ ٰ ِ َ َ ْ َ َ َ ْ ُ ْ َ ْ َ ُ ْ ُْ‬ ‫ا ْص َػ ُؼوا أ َؽ ُع ْم َقا أبْ َ‬ ‫ِ‬
‫اػرؼاح ػن قؽال ِؼؽعم أصداءوعم‬ ‫ہ‬ ‫ذ‬ ‫ـ‬ ‫ل‬ ‫ث‬‫ؼ‬ ‫ائ‬ ‫ؽ‬
‫َ ُ َ َ َ َ‬ ‫َ ُ ْ ُ ْ ُ ِ ْ َ ْ َ ُ ْ َ ْ َ َ ِ َ ِ َ َ َ ْ ُ ِ ِْ ِ َ ْ ِ ُ‬
‫اس‬ ‫اہلل ۔۔دؿل صل اػؽ ِ‬ ‫اد ُؼتم ّم َت ِؼ ِ ُصْی ُؼَ َؤت ِ َػ ِطْی ‪،‬و ِإذا تطرظتم ۔۔واػ ِص ِفاذ ِب ِ‬ ‫ؼ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫اػتضػ ُب صػ ْفع ْم ۔ث أؽذد ‪:‬‬
‫َ َ َ ُ ٓ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ ُ َ‬
‫خ ْس ٌب َوَل ت َتط َرظوا ا َح َ َادا‬ ‫ع ْوؽوا ِْج ْف ًصا َق َاب ِ َِن إذا ِا ْص ََت ٰي‬
‫َ َ َْ َ ْ َ َ َ َ َ ْ ْ‬ ‫اج َت َؼ ْص َن َت َع ُ ً‬ ‫اح إ َذا ْ‬ ‫َت َأب َ ُ‬
‫ت أط َر ًادا ۔‬ ‫سا و ِإذا اطَتظن تعس‬ ‫اػرؼ ِ‬ ‫ِ‬
‫(الف)‬
‫سجۺنتقۺبلہمۺنبۺایبۺرفصہۺومتۺےکۺرقبیۺوہا‪،‬ۺاےنپۺاسوتںۺوٹیبںۺوکۺالبای‪،‬ۺ‬
‫زیننںۺوکۺالےنۺاکۺمکحۺدایۺ‪،‬رباربۺرکےکۺاؿۺوکۺاکیۺڈنبؽۺںیمۺالمایۺ‪،‬اؿۺیکۺدنبشۺوکۺوبضمطۺایکۺ‪،‬ۺرھپۺ‬
‫اؿۺںیمۺےسۺرہۺاکیۺےسۺاہکہکۺنہۺااھٹکۺ(زیننں)ۺوکۺۺوتڑدےۺو نکۺاؿۺںیمۺےسۺوکیئۺیھبۺہنۺرکۺاکسۺ‬
‫‪،‬رھپۺاؿۺےساہکۺہکۺرہۺاکیۺدجاۺدجاۺرکےکاانپۺزینہۺوتڑےۺوتۺاوہنںۺےنۺاسرےۺزیننںۺوکۺ(ٓااسینۺ‬
‫ےس)وتڑۺدایۺوتۺاسۺےنۺاسۺےکۺدعبۺاؿۺےسۺاہک‪:‬‬
‫متۺاجؿۺولۺ‪:‬ا ےۺریمےۺوٹیب!ۺےبۺکشۺمتۺاؿۺزیننںۺیکۺرطحۺوہۺبجۺکتۺمتۺااھٹکۺوہۺ‬
‫رکۺانرۺلمۺرکۺروہۺےگۺوتۺمتۺرپۺاہمترےۺدنمشۺاقوبۺںیہنۺاپےتکسۺںیہۺانربجۺمتۺدجاۺۺدجاوہاجؤےگۺ‬
‫’’وتۺاہللۺیکۺانپہ‘‘ رھپۺولوگںۺاکۺمتۺرپۺہبلغۺاحلصۺرکانۺٓااسؿۺوہاجےئۺاگ۔‬
‫رھپ(ۺدنمرہجۺذلیۺ)ااعشرۺزپےھ‪:‬‬
‫(‪)۱‬۔اےۺریمےۺوٹیبۺمتۺبسۺاکیۺوہاجؤۺبجۺوکیئۺتبیصمۺاطریۺوہۺانرۺاکیۺاکیۺ‬
‫رکےکۺدجاۺہنۺوہاجان۔‬
‫(‪)۲‬۔زینےۺںیہنۺوٹےٹۺبجۺکتۺنہۺاجکیۺے‪،‬انرۺبجۺدجاۺوہےئوتۺاکیۺاکیۺ‬
‫ۺیگ۔ۺ‬
‫رکےکۺوٹٹ ہ‬
‫َ َْ‬ ‫ْ َ َ ْ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ؿود‬‫واضتراب اػف ِ‬ ‫ػدسْی‘‘‬
‫َ‬ ‫َ [ب]‪ِ :‬إن س ْرد اػص َر ِب ِؼن وس ِؽ ِؿم ’’ط‬
‫صت ِؼ ْن‬ ‫ت َوطز َ‬ ‫َ‬ ‫ِلز َص ْ‬ ‫َ‬ ‫أد ٌاۃ َت ُل َصن اػْ َو ْرػ َ‪،‬ط َػ ْو َصػ ْؼ َت ْ َ‬
‫اْلظفْ َظۃ َ‬ ‫َ َ‬
‫ِ َ ْ ُ ِ َ ْ َ ِ ُ ُ َ ِ َ َ ُ ِ ْ َ ُ ُ َِ‬ ‫ػہ ْل ْ ِ‬‫َ‬
‫َؼس ِاؼع اػ َف ُؿ ْو ِد ِ ِْف ِبل ِد اػص ُروب ِۃ ِ‪،‬إذ ػ ْو ت ِرعوا ؼا وظطوا َ ِصؽد حد ْو ِد طػدسْی‬
‫َ ْ ََ ََ ْ َ ُ ْ‬ ‫َ ُ َ ُْ‬ ‫‪،‬طؿم ِ ُ‬
‫ت ع ِػ َؼۃ اػ َص َر ِب‬ ‫اػؽف ِل وػ ِو اُتذ‬ ‫ِ‬ ‫یل‬ ‫إ‬ ‫ات‬‫ِ‬ ‫ر‬‫َ‬ ‫ط‬ ‫اػ‬ ‫ن‬ ‫ؼ‬‫ِ‬ ‫تد‬ ‫َت‬ ‫ِبؼػعۃ‬
‫ٍ‬ ‫ون‬ ‫َیػؼ‬
‫َْ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ ْ َ َْ َ ُ َ ْ َ ُ ِ َ ْ ُ ٓ َ َ‬
‫ِِف اْل ِاِض َل َتدث ِتػؽ اْلأداۃ اػِت َیب ِمو اث ِارـا ۔‬
‫[ظواصد اػػضۃ اػصربفۃ ‪،‬ػػرػ اػثاػث اْلتودط ‪،‬ص‪]۸۵:‬‬
‫(ب)‬
‫ےبۺکشۺرعبۺیکۺاؿۺےکۺننطۺ’’نیطسلف‘‘ےسۺلالۺنینطۺانرۺاسۺرپۺوہیدویںۺاکۺ‬
‫ہضبقۺایسیۺتبیصمۺےہۺوجۺاناقلبۺایبؿۺےہۺ‪،‬ارگۺٓاپۺوکۺتقیقحۺاکۺہتپۺلچۺاجےئۺوتۺربھگاۺۺاجںیئۺ‬
‫ےگۺانرۺرعبۺاممکلۺےکۺقلعتمۺوہیدویںۺےکالچلۺےسۺوخػۺزدہۺوہاجںیئۺےگ‪،‬ۺاسۺےیلۺہکۺ‬
‫ارگۺوہیدویںۺوکۺوھچڑۺدایۺاجےئۺوتۺنہۺنیطسلفۺیکۺدحندۺیہۺکتۺںیہنۺرںیکۺےگۺویکںۺہکۺنہۺایسیۺ‬
‫تکلممۺےکۺوخابۺدھکیۺرےہۺںیہۺوجۺلینۺےسۺرفاتۺکتۺدرازۺوہۺ‪،‬ارگۺامیضۺںیمۺالہۺرعبۺدحتمۺ‬
‫نجۺےکۺٓااثرۺوکاٹمانۺرضنریۺےہ۔‬ ‫وہیگۺوہےتۺوتۺہیۺںیتبیصمۺۺدیپاۺںیہنۺوہںیتۺ‬ ‫ہ‬
‫التن ِرین (‪)۱۱۶‬‬
‫(ااعفؽۺانہصق‪:‬عان‪،‬رار‪،‬أركح‪،‬أؼسۺنریغہۺاکۺاامعتسؽ)‬
‫َ‬ ‫َ َ ْ‬
‫(‪)۱‬شل اػ َك ْح ُر ُؼ ْزس ِر ًبا ۔‬
‫(‪)۱‬۔ َۺدنمسرۺدؿۺرھبۺۺومںیجۺامراتۺراہ۔‬
‫َْ‬
‫(‪)۴‬أ ْر َك َح اْلا ِف ُن ِ ِْف َح ْ َْی ٍۃ ۔‬
‫(‪)۲‬۔اخنئۺ َحبصۺےکۺنتقۺریحتۺںیمۺزپۺایگ۔‬
‫ْ ْ ُ ً‬ ‫َ َ ُ‬
‫(‪)۵‬شل سل ُب اػ ِصػ ِم ظ ْد َوۃ۔‬
‫ۺوہیگ۔‬
‫)۔ةلطےۺرکاؾۺومنہن ہ‬ ‫(‪۳‬‬
‫ً‬ ‫َ ْ َ َ َ ُ ُ َْ‬
‫(‪)۶‬أؼس اػدحاب ؼؽظ ِذصا ۔‬
‫(‪)۴‬۔ابدؽۺاشؾۺںیمۺٹھچ(اصػۺوہایگ)ۺایگۺ۔‬
‫ً‬ ‫ًَ َ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)۷‬ػفْ َس اػت َؿو ُر ِرطۃ ِمْ ُؼ ْو َدۃ ۔‬
‫(‪)۵‬۔تلجعۺابزیۺدنسپدیہۺوخیبۺںیہنۺےہ۔‬
‫ْ ً‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)۸‬عان ص َل َر ِبؽ َحتْ ًَم َؼظ ِزفا ۔‬
‫(‪)۶‬۔اہمترےۺربۺےکۺذہمۺرپۺہیۺرضنرۺرہھٹیۺوہیئۺابتۺےہ۔‬
‫ْ‬ ‫َ َ ْ ْ ُ َ‬
‫َص ط ْخ ُر اػ ُص ُر ْو َب ِۃ ۔‬ ‫(‪)۹‬رارت ِؼ‬
‫(‪)۷‬۔رصمالہۺرعبۺاکۺرخفۺوہایگ۔‬
‫ََ ََْ َُ ُُ ُ ْ ٰ َ ً‬
‫(ۺ)وأركح طؤاد أ ِم ؼویس ط ِارضا ۔‬
‫(‪)۸‬۔وم۔یۺہیلعۺاالسلؾۺیکۺامںۺاکۺدؽۺےبۺنیچۺوہایگ۔‬
‫ََ‬ ‫َ‬
‫ازاػت اػد ََم ُء ُؼػك َدۃ ِباػضفوم ۔‬ ‫(ۻ)ؼ ِ‬
‫َ‬
‫(‪)۹‬۔ٓاامسؿۺلسلسمۺاربۺٓاولدۺراہ۔‬
‫دؽفاہ ۔‬ ‫)رار ابؽؽ صاْلًا بأؼور ٗ‬ ‫(‪َ ۱۲‬‬
‫(‪)۱۰‬۔ریتاۺاٹیبۺاینپۺداینۺےکۺاعمالمتۺوکۺاجےننۺناالۺنبۺایگ۔‬
‫ْ ُ َ َ ً َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۱‬ػفْ َس اْلَال ّمْػ َكۃ ِػػد َص َاد ِۃ َدا ِف ًَم ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔امؽۺہشیمہۺکینۺیتخبۺۺالےنۺناالۺںیہنۺےہ۔‬
‫َ َ ْ ُ َ َ‬
‫ات اْل َ ِر قْض ُؼ َتظ ِػ ًكا ص ٰل ِط َر ِاذ ٖہ ۔‬ ‫(‪)۱۴‬ب‬
‫(‪)۱۲‬۔ۺرمضیۺےنۺاےنپۺرتسبۺرپۺرکنںیٹۺدبےتلوہےئۺراتۺزگاری۔‬
‫َ َ‬
‫(‪)۱۵‬باتت اػساػكات ُقذ ِاع ْرن باـتَمم۔‬
‫(‪)۱۳‬۔اطابلتۺےنۺوپریۺوتہجۺےکاسھتۺاطمہعلۺرکےتۺوہےئۺراتۺزگاریۺ۔‬
‫َْ َ ً َ َ ً‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫اِل ِو ُؼدۃ س ِو قْػۃ ۔‬ ‫(‪)۱۶‬شل اػسا ِف َر ِان َِم ِػ ِظ ْ َْی ِِف‬
‫)۔دنۺرپدنےۺاضفۺںیمۺاکیفۺدریۺڈنمالےتۺرےہ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫َ َ‬ ‫ْ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ََ‬ ‫َ َ‬
‫ات اػدل ِم ۔‬ ‫(‪)۱۷‬أ ْركح ِت اْلرب ِؼن ؼظتزف ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔گنجۺا َنمۺنۺالسیتمۺےکۺاقتوضںۺںیمۺےسۺوہیئگۺ۔‬
‫اج ۔‬ ‫ْلداص َدتہ اْل ْ ُ ْح َت َ‬ ‫َ‬
‫(‪)َ ۱۸‬ؼازال أخوؽ ذا طزل‬
‫ِِ‬
‫(‪)۱۶‬۔ریتاۺاھبیئۺاتحمجۺیکۺدمدۺےکۺذرہعیۺہشیمہۺلضفۺنۺربرتیۺناالۺراہ۔‬
‫(‪)۱۹‬عان ػػَتْجۃ ذأن صشفم ِف اػصَص األؽدػس ۔‬
‫(‪)۱۷‬۔ادنیسلۺزامےنۺںیمۺرتہمجۺاگنریۺاکۺاکیۺامہۺاقمؾۺنرمہبتۺاھت۔‬
‫ؽؿرا َلتظوی صل اػدكاحۃ طفہ۔‬ ‫(ۺ‪)۱‬أركح اػصػم ً‬
‫(‪َ )۱۸‬ۺ۔ملعۺایسیۺرہنۺوہایگۺسجۺںیمۺریتےنۺیکۺمتۺاطتقۺںیہنۺرےتھکۺوہ۔‬
‫ُْ ْ َ َ َ ُ ْ َ َ ُ َ ً‬
‫اْل ِدقْثۃ ُؼ ِؿؼۃ ِ ِْف َح َفا ِت َؽا ۔‬ ‫حت اْلخَتصات‬ ‫َْ‬
‫(ۻ‪)۱‬أرك ِ‬
‫تۺامہریۺزدنیگۺںیمۺامہۺوہںیئگۺںیہ۔‬ ‫(‪)۱۹‬۔یئنۺیئنۺااجیدا‬
‫ْ َ َ َ َ َ ْ ُ ْ ً َٗ‬ ‫َ َْ َ َ ً ْ َ‬
‫ػب اْلل ِل بات ؼضطورا ػہ ۔‬ ‫(‪)۴۲‬ؼن بات عاَل ِؼن س ِ‬
‫[رواہ ابن صداعر]‬
‫(‪) ۲۰‬۔سج ۺےن ۺالحؽ ۺیک ۺبلط ۺںیم ۺاکھت ۺامدنہ ۺوہرک ۺرات ۺزگاری ۺوت ۺاس ۺےن ۺوفغمر ۺوہرک ۺرا ۺتۺ‬
‫زگاری۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۱۷‬‬
‫َ َ َ‬
‫(عانۺانر ػفْ َسۺاکۺاامعتسؽ)‬
‫َ َْ َ ْ ُ ُ َ َ ََ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ َ ْ َ ٗ ْ َ َْ َ‬
‫(‪)۱‬ػفس اػذ ِدقد ِباػَصص ِۃ ِ‪،‬إّنا اػذ ِدقد اػ ِذي ُی ِػؽ ؽطدہ ِصؽد اػضز ِب ۔‬
‫(‪)۱‬۔تہبۺاھچپڑےنۺناالولہپاؿۺںیہنۺےہۺہکلبۺولہپاؿۺنہۺےہۺوجۺہصغۺےکۺنتقۺاےنپۺانرپۺاقوبۺ‬
‫رےھکۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫ٌ‬ ‫َ‬ ‫ٗ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ ُْ ُ َ ْ َ ْ‬
‫ؤؼن ِباػ ِذي قذكع وجارہ جا ِفع ِإیل جؽ ِك ٖہ ۔‬ ‫(‪)۴‬ػفس اْل ِ‬
‫(‪)۲‬۔نہ( ۺاکلم)ومنم ۺںیہن ۺےہ ۺوج ۺمکش ۺریس ۺوہےئ ۺانر ۺاس ۺاک ۺزپن۔ی ۺاس ۺیک ۺلغب ۺںیم ۺوھباکۺ‬
‫َ َ‬ ‫وہ۔‬
‫َ َُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ٌ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اہلل ِؼن اػدص ِاء ۔‬ ‫(‪)۵‬ػفْس ذ َْئ أع َرم ص َل ِ‬
‫(‪)۳‬۔وکیئۺزیچۺاہللۺےکۺزندکیۺد َاعۺےسۺزایدہۺایھچۺںیہنۺےہ۔ۺ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َْ َ ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ ُ ًََ َ ُ ٗ‬ ‫ان َر ُ‬‫َ َ‬
‫رۃ وعان أدود اْلد ِظۃ‬ ‫اہلل ﷺ أبْ َفض ؼشبا ب َفازہ ِِب ْؼ ٍ‬ ‫د ْول ِ‬ ‫َْ‬
‫َ(‪)۶‬ع‬
‫أ ْـ َد َب األذط ِار ۔[رواہ اػكفؿظی صن صل]‬
‫(‪)۴‬۔رلوؽۺاہللۺﷺ دیفسۺےۺنجۺیکۺۺدیفسیۺرسیخۺںیمۺیلمۺوہیئۺیھتۺۺ‪ٓ،‬اھکنۺیکۺیلتپۺاکیلۺیھتۺ‬
‫َ‬ ‫انرۺںیکلپۺ َیبملۺۺانرۺینھگۺںیھت۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َْ‬
‫(‪)۷‬عان أطػ َج اػثؽف َت ْ ِْی ِ‪،‬إذا تعػ َم ُر ِ َئ عاػؽ ْو ِر خی ُر ُج ِؼ ْن َب ْ ِْی ثؽ َاق ٗاہ ۔‬
‫(‪)۵‬۔اسےنم ۺناےل ۺانرپ ۺےچین ۺےک ۺدنونں ۺداوتنں ۺےک ۺدرایمؿ ۺاشکدیگ ۺیھت ۺبج ۺالکؾ ۺرفامےتۺ‬
‫وتٓاپۺےکۺدنونںۺداوتنںۺےکۺدرایمؿۺونرۺاسۺاتلکنۺداھکیئۺزپات۔‬
‫لؼا طر ًل ُ ٗ ُ ُ َ ٗ‬
‫‪،‬قطؿؼہ عل َؼ ْن ِْس َصہ ۔[رواہ أبوداؤد]‬ ‫(‪)۸‬عان َع َل ُؼ ٗہ َع ً‬
‫(‪)۶‬۔ٓاپۺ َاکۺالکؾۺدجا َۺدجاۺوہاتۺاھتۺسجۺوکۺرہۺےننسۺناالۺھجمسۺاتیلۺاھت۔‬
‫َ َ َ َ ْ َ َ ْ ُْ ْ َ ُ‬
‫ْضۃ ۔[رواہ أبوؽصفم صن أؽس]‬ ‫(‪ )۹‬عان أحب األػو ِان ِإػف ِہ اْل‬
‫(‪)۷‬۔رلوؽۺاہللۺﷺ وکۺبسۺےس َۺوبحمب َۺرہارگنۺاھت۔‬
‫‪،‬وَیْی ٓاخ َرہ۔ُ‬
‫ُ‬ ‫َ َ‬
‫اہلل ﷺ) َق َؽ ُام أول اػػفْ ِل‬ ‫ل‬
‫ُ ُ‬
‫(ردو‬
‫َ َ‬
‫ان‬‫(ۺ)ع‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫[رواہ ابن ؼاجہ صن صافذہ]‬
‫(‪)۸‬۔رلوؽ ۺاہلل ۺﷺ رات ۺےک ۺرشنع ۺہصح ۺںیم ۺلوےت ۺے ۺانر ۺٓارخی ۺےصح ۺںیم ۺدیبا رۺ‬
‫رےتہۺے۔‬
‫‪،‬وَلع َؿ َاؽۃ َ‪،‬و ََل َأ َؽا ؼؽْہ۔ٗ‬
‫َ‬
‫ۃ‬ ‫َ‬
‫ؼ‬
‫ُ ْ َ َ َ َ َْ‬
‫ف‬ ‫ّن‬ ‫َل‬ ‫‪،‬و‬ ‫د‬ ‫د‬‫ح‬ ‫و‬ ‫ذ‬ ‫ْ‬
‫ِن‬ ‫ؼ‬ ‫س‬‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ف‬
‫َ‬
‫)ػ‬ ‫(ۻ‬
‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِِ‬
‫[رواہ اػسِباِن صن صكد اہلل بن بس]‬
‫(‪)۹‬۔دسحۺرکےنۺناال‪،‬تبیغۺرکےنۺناالانرۺوجنیمۺاکۺہشیپۺاایتخررکےنۺناالۺھجمۺےسۺںیہنۺےہۺانرۺ‬
‫ںیمۺاؿۺےسۺںیہنۺوہں۔‬
‫ُ‬ ‫َ ْ ٌ َ َْ َ ْ‬
‫ْیان ؼن اْلػ ِؼ اْلدن۔‬ ‫(‪)۱۲‬ػفس ذَئ أثظل ِِف اْل ِ‬
‫[رواہ أمحد صن أب اػدرداء]‬
‫(‪)۱۰‬۔وکیئۺزیچۺزیماؿۺرپۺاےھچۺاالخؼۺےسۺزایدہۺنزینۺںیہنۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۱۸‬‬
‫(‪)۱‬اضفۺاصػۺنافشػۺانرۺوہاۺوخشۺوگارۺیھتۺ۔‬
‫َ َ َْ ُ َ َ ً َ ْ َ َ ُ َ ً‬
‫(‪)۱‬۔عان اِلو ذطاطا واػؿواء را ِفظا۔‬
‫(‪)۲‬ڑچایۺرھگۺاکۺدرنزاہۺدنبۺوہایگۺ۔‬
‫ْ ًَ‬ ‫َ ْ َ ْ َ َ َ ُ َ ْ َ َْ َ َ َ‬
‫ات ُؼض ِػظۃ۔‬ ‫(‪)۴‬۔أؼدت بوابۃ ح ِدقظ ِۃ اْلفو ِ‬
‫اؽ‬
‫(‪)۳‬متۺولگۺدؿۺںیمۺاےنپۺاابسؼۺںیمۺوغشمؽۺرےہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ ْ ْ ُ‬
‫(‪)۵‬۔ش ِػػ ُت ْم َؼذض ْو ِػ ْ َْی ِ ِْف د ُر ْو ِدع ْم۔‬
‫(‪)۴‬و نکۺاسۺاسؽۺامششیہۺااحتمؿۺںیمۺلیفۺوہےئگۺ۔‬
‫ٰ َ َْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫اػؽ ْ‬ ‫)۔ػع ْن ُعؽْ ُت ْم َر َد ْك ُت ْم ِف ا ْؼت َ‬ ‫ٰ‬
‫ر ِػ اػدؽ ِو ِي ـذااػصام۔‬ ‫ان‬
‫ِ ِ ِ ِ ِ‬ ‫ح‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫(‪)۵‬امیتردارنںۺےنۺدؿۺںیمۺٓاراؾۺایکۺانرۺراتۺںیمۺرمضیۺیکۺدھکیۺرھکیۺیکۺ۔‬
‫ِض۔‬ ‫)۔ش َل اػْ ُـؼ َؼر ُز ْو َن َر ِاظ ِدقْ َن َو َب ُات ْوا ِ ِْف ر َص َاق ِۃ اػْ َـؼر ٰ‬ ‫َ‬
‫(‪۷‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۶‬درایےۺاگنگۺابرشۺےکۺوممسۺںیمۺاپینۺےسۺرھبۺاجاتۺےہۺ۔‬
‫َ ْ ََْ‬ ‫َ َ َ ُ ً ْ‬
‫ر ِك ُح اػؽ ْؿ ُر غؽغا ُم ْ َت ِػـا ِباػ َـؼ ِـاء ِِف طر ِل اػـؼس ِر‬ ‫)۔ق ْ‬ ‫(‪ُ ۸‬‬
‫(‪)۷‬ولگۺزامۂنۺاجتیلہۺںیمۺۺاینپۺویٹیبںۺوکۺزدنہۺدنفۺرکدےتیۺےۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َ ُ ْ َ َ َ ْ ْ َ ْ َْ َ‬
‫اِل ِاـ ِػف ِۃ ۔‬ ‫۔(‪)۹‬۔عان اػؽاس ق ِـدون بؽا ِت ِؿم ِِف صؿ ِد‬
‫(‪)۸‬اسلحۺرپۺرےنہۺناولںۺےنۺوخػۺنرہاسۺےکۺاسھتۺحبصۺیکۺ۔‬
‫ُْ‬ ‫َ ُ َ‬ ‫َ‬
‫(ۺ) ۔ ا ْر َك َح ُدعان اػذ َو ِاس ْي َؼذص ْو ِر قْ َن ۔‬
‫(‪)۹‬ٹیلپۺافرؾۺاصػۺرھتساۺاھتۺو نکۺٓاجۺابرشۺیکۺنہجۺےسۺدنگاۺوہایگۺ۔‬
‫ْ‬ ‫ً ْ َ َ‬ ‫َ ً ٰ‬ ‫َ َ‬
‫اػر ِرفْ ُػ ؽ ِشفْطا َوػ ِع ْن َر َار َو ِدخا ِباػ َـؼس ِراػ َف ْو َم۔‬ ‫ان َ‬ ‫(ۻ)۔ع‬
‫(‪)۱۰‬ہی ۺالمزنی ۺاینپ ۺذےم ۺداری ۺںیہن ۺاھبنےت ۺے ۺاہیں ۺکت ۺہک ۺالمزتم ۺےس ۺرباختس ۺرکۺ‬
‫دےیۺےئگۺ۔‬
‫ُ َ َ ُ ْ َ َ َُ ُْ ْ َ َ ْ ُ َ ْ َ ٰ ُ ُ ْ َ‬ ‫َ َ ٰ َُ‬
‫(‪)۱۲‬۔عان ـؤَل ِء اػـؼوشطون َل قظوؼون ِِبدؤ ِػفا ِت ِؿم حّت ص ِزػوا ص ِن‬
‫ار ِك ِؿ ْم۔‬ ‫ََ‬
‫ؼؽ ِ‬
‫(‪)۱۱‬ہیۺڑلایکںۺاانپۺنتقۺاضعئۺرکیتۺرںیہۺاہیںۺکتۺہکۺااحتمؿۺںیمۺلیفۺوہںیئگۺ۔‬
‫اْل ْؼ ِت َح ِان ۔‬ ‫ِف‬ ‫َب‬‫ات ُت َزف ُع َوظْ َت َؿا َح ّٰت َر َد ْ َ‬ ‫ت ٰـ ُؤ ََلء اػْ َك َؽ ُ‬ ‫)۔ؼا َز َاػ ْ‬‫(‪َ ۱۱‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۲‬زدیۺومابلئۺےکذرہعیۺھجمۺےسۺابتۺرکانۺاچاتہۺاھتۺو نکۺ ٹیۺنرکۺرصمنػۺاھتۺ۔‬
‫َ‬
‫ََ َ ٰ ْ َ َ ْ َ ْ َُ َ َ‬
‫اْلت َراَل ِت‬ ‫ۃ‬‫ع‬‫ك‬ ‫ذ‬ ‫ت‬ ‫اؽ‬‫ع‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫ػ‬‫و‬ ‫ال‬ ‫و‬ ‫اِل‬‫ب‬ ‫ْ‬
‫ِن‬ ‫ان َز قْ ٌد ُقر قْ ُد َأ ْن َق َت َعػ َ‬
‫ؼ‬
‫َ َ‬
‫(‪)۱۴‬ع‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ ْ ُ ًَْ‬
‫ؼذضوػۃ۔‬
‫(‪)۱۳‬متۺدنونںۺدؿۺرھبۺاجہعمۺےکۺدیماؿۺںیمۺےلیھکۺ۔‬
‫(‪َ )۱۵‬۔شػػْ ُت ََم َتػْ َص َكان ِْف َؼػْ َصب ْ َ‬
‫اِل ِاؼ َص ِۃ ۔‬ ‫ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬
‫ُ‬ ‫(‪)۱۴‬ہبلطۺےھٹیبۺوہےئۺےۺانرۺااتسدۺاکۺرچکلۺنسۺرےہۺےۺ۔‬
‫َْ َ َ ْ َ ُ ْ َ ُ َ َ َ َ‬ ‫َ َ ُ َ‬
‫اِضۃ األ ْد َت ِاذ ۔‬ ‫(‪)۱۶‬۔عان اػسل ُب ف َجا ِػ ِدْی و قدؼصون ِم‬
‫ۺنشۃۺاثہینۺںیمۺاالسیمۺنرےثۺےسۺاافتسدہۺایکۺاھت۔‬ ‫(‪)۱۵‬الہۺویرپۺےنۺاینپ ا‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫األ ْو َر ب ُف ْون ا ْد َتطاد ْوا ؼ َن َ‬ ‫َ َ َ‬
‫اْل ْدل ِؼي ِ ِْف ؽذأ ِت ٖہ اػثا ِؽ َف ِۃ‬ ‫ِ ِ‬ ‫اث‬ ‫اػَت‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫(‪)۱۷‬۔عان‬
‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬وعروتںۺےنۺزویمخںۺیکۺرممہۺیٹپۺرکےنۺںیمۺراتۺزگاریۺ۔‬
‫حی ۔‬‫اِل ْر ٰ‬ ‫تك ْْی ُج ُر ْوح ْ َ‬ ‫)۔ب َاتت اػؽ َد ُاء ِْف َ ْ‬ ‫(‪َ ۱۸‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۷‬املعےۺرکاؾۺےنۺدنہناتسؿۺیکۺگنجۺٓازادیۺ َںیمۺاےنپۺاجؿۺنامؽۺرقابؿۺےیکۺےۺ۔‬
‫َ ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ َ ْ َ ْ‬
‫(‪ )۱۹‬۔ عان اػ ُصػ ََم ُء اػ ِع َر ُام زح ْوا ِبأؽْط ِد ِؿ ْم َوا ْؼ َوا ِػ ِؿ ْم ِ ِْف َح ْرع ِۃ اػ ِؿ ْؽ ِد‬
‫ْ‬
‫ِػػ ُح ِر َق ِۃ ۔‬
‫(‪)۱۸‬لگنجۺاکۺریشۺاکشریۺ َوکۺدےتھکیۺیہۺبضغۺانکۺوہایگۺ۔‬
‫َ ً‬ ‫ُ َ َ‬ ‫(ۺ‪َ )۱‬۔ؼاإ ْن َر َ‬
‫أی األ َدد اػرف َاد َر َار ض ْز َكاؽا ۔‬ ‫ِ‬
‫التن ِرین(‪)۱۱۹‬‬
‫[افل]‬
‫ُ‬
‫اْلدلم‬
‫َ ً‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ُ ْ َ‬
‫ت أ َح َواػ ُؿ ْم ُؼ ْزس ِر َب َۃ َو‬ ‫اح َؽ ٍۃ َو َع َاؽ ْ‬ ‫ِ‬ ‫س‬
‫َ‬
‫وِض‬ ‫ط‬ ‫عان اػؽاس ِِف‬
‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫وؽ ُؿ ْم ُؼ ْر َتع َك ًۃ ا ْذ َت َد ْ‬
‫ُ ُ ُ‬
‫اْلبْ ُن َح ِاظدا ص ٰل أ ِبفْ ٖہ‬
‫َِ‬ ‫ح‬‫اػصد َاوۃ َح ّٰت أ ْر َك َ‬
‫َ‬
‫ت َب ْفؽؿ ْم َ‬
‫َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ذؤ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫ت أ ْو َراػؿ ْم َح ّٰت َبات األخ ِمار ًبا ِأل ِخفْہ َوزاص ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫َو َت َظس َص ْ‬
‫ت َب ْفؽؿ ْم اػ ِظ َف ُم‬ ‫ٖ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ َ َ َُ َ َ ُ ٓ ً َ‬ ‫َ‬
‫األ ْخل ِظ َفۃ طأ َتوا عل ُؼؽْع ٍر َوص َكدوا ا ِػ َؿۃ ذ ّٰت َوشػوا ص ٰل ِص َك َاد ِۃ األ ْر َؽ ِام‬
‫َ َْ َ ٰ َ َ ُ ْ َ ًْ ََ َ َ ْ ْ َ ُ ْ َٗ َ ً َ ُ َ ً َ َ‬
‫شا وؽ ِذقْ ًرا‬ ‫َ َص ِاع ِطْی حّت أر ُاد ُاہلل ِب ِؿم ْخْیا طكص َث ِطفؿم ردوػہ ـ ِادقا وؼك ِ‬
‫اػز َل ِل إ ٰیل ُؽ ْور اػْصػْم َواػْؿ َد َاقۃ َو َر َطعَ‬ ‫اِل ْؿ ِل َو‬‫طأ ْخ َر َج ُؿ ْم ؼ ْن شػ ََمت َ‬
‫ِ ِْ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ْ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ان دقْ ُؽ ُؿ ْم َخاػ ًدا َوہلل اػص َز ُۃ َوػ َر ُد ْوػہ َوػػ ُؼؤؼؽ ْْیَ‬ ‫َْ ُ ْ َ َ ٰ َ َْ ُ ْ َ َ َ‬
‫ِٖ ِ ِِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ ِ‬ ‫ِذعراـم وصل ظدرـم وع ِ‬
‫۔ [تفدْی اػؽحو‪:‬ص‪۴:‬ۺ‪]۱‬‬
‫اسالو‬
‫(الف)‬
‫ولگۺالہتکۺزیخۺالۺاقون تیۺںیمۺےۺ‪،‬اؿۺےکۺاحالتۺرپح نؿۺنکۺےۺانرۺاؿۺےکۺ‬
‫اعمالمتۺاےھجلۺوہےئۺےۺ‪،‬اؿۺےکۺدرایمؿۺدینمشۺتخسۺوہیئگۺۺاہیںۺکتۺہکۺاٹیبۺابپۺےسۺہنیکۺ‬
‫ۺوہیگۺیتحۺہکۺاھبیئۺۺاھبیئۺےکۺالخػۺگنجۺرپۺٓاامدہۺوہایگانرۺاؿۺ‬ ‫رےنھکۺاگلانرۺاؿۺےکۺاقلعتتۺمتخ ہ‬
‫ےک ۺدرایمؿ ۺاالخیق ۺدقرںی ۺاضعئ ۺوہںیئگ‪،‬وت ۺاوہنں ۺےن ۺرہ ۺربایئ ۺوک ۺااجنؾ ۺدای ۺ‪،‬فلتخم ۺدخاؤں ۺیکۺ‬
‫سابدتۺیک‪،‬وتبںۺیکۺوپاجۺرپۺٓانسۺامرےۺرےہ‪،‬اہیںۺکتۺہکۺاہللۺاعتیلۺےنۺاؿۺےکۺاسھتۺالھبیئۺ‬
‫اک ۺارادہ ۺایک ۺوت ۺاؿ ۺںیم ۺاانپ ۺاکی ۺرلوؽ ۺ داتی ۺدےنی‪،‬وخش ۺربخی ۺانسےن ۺانر ۺڈر ۺانسےن ۺناال ۺانبرکۺ‬
‫اجیھب ۺ ۺ‪،‬وت ۺاس ۺےن ۺاںیھن ۺاہج ت ۺنارمایہ ۺیک ۺاترویکیں ۺےس ۺملع ۺانر ۺ داتی ۺےک ۺونر ۺیک ۺرطػ ۺاکنالۺ‬
‫‪،‬اؿۺےکۺذرکۺوکۺاناچنایکۺ‪،‬اؿۺےکۺۺزعتۺنناقرۺوکۺدنلبۺایکۺانرۺاؿۺاکۺدنیۺہشیمہۺرےنہۺناالۺوہایگ۔ۺاہللۺ‬
‫اسۺےکۺرلوؽۺانرۺومونمںۺےکۺےیلۺیہۺزعتۺےہ۔‬
‫َ َ ُ َ َ ُ ْ ْ ً ُ ً َ َ َ ْ َ َ َ ُ ٗ َ َ َ ْ ُُ‬
‫[ب] عان أداؼۃ ِتػ ِؼفذا ِّمدا وعاؽ َت ـواقتہ ِظراءۃ اػعت ِب‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ْ ََ َ ََ َ َ َ ْ ُ ْ َ ََ‬
‫ازفۃ َطعان َقظ ِرد َؼع َت َكۃ اػتل ِؼ َفْ ِذ أ ْو َؼػ َص َب اْل َ ْد َر َد ِۃ ِػ َف َظ ِِض‬ ‫واػَتبفۃ اػر ق ِ‬
‫َ ْ َ ِ َ َ َ ِ َ َ ْ َ َ ُ َ َ ً ُ َ ُ ْ َ ْ ُ َ ُ َ َ ُ ْ ُ ٗ ْ َْ‬
‫أوظات طر ِ َاض ٖہ وظد أصد عرادۃ قد ِجل ِطفؿا أو قػخص ؼا ق َروظہ ِِف أثؽ ِاء‬
‫َ‬ ‫َ َ َ ُ ُ‬ ‫ُ َ‬ ‫ْ‬
‫ات َوعان َل َ َقط ْوت ٗہ أ ْن ُق َص ِػ َؼ ص ٰل‬ ‫ٍ‬ ‫ات َو َؼ ْوز ْوص‬ ‫ٍ‬ ‫اػ ِظ َر َاء ِۃ ِؼ ْن أ َدا ِػفْ َب َو ِص َك َار‬
‫ْ ُ‬
‫ت ِإ ْص َج َاب ٗہ‬ ‫ت َج َاز ْ‬‫اب َقؽْ َتؿ ْي ِؼ ْن ِظ َر َاء ِت ٖہ َط ِؼ ْن ُع ُت ِب اْل َ َؽطػ ْو ِس ْي اػِ ْ‬ ‫ت‬‫ُعل ع َ‬
‫َِ َ ِ ٍ ِ‬
‫ِعتابا ’’اػطزفػۃ و’’ؼاجد وػْی‘‘۔‬
‫(ب)‬
‫ااسہم ۺیتنحم ۺاطبل ۺملع ۺاھت ۺاتکوبں ۺاکۺاطمہعلۺرکان ۺانر ۺامسجین ۺنرزش ۺاسۺاک ۺوبحمبۺ‬
‫ہلغشم ۺاھت‪ ،‬ۺنہ ۺاےنپ ۺاخیل ۺاناقت ۺزگارےن ۺےک ۺےیل ۺہبلط ۺیک ۺالربئریی ۺانر ۺدمرہس ۺےک ۺاڈیٹسمیۺ‬
‫اجاتاھت ۺ۔ ۺاس ۺےن ۺاکی ۺاکیپ ۺایتر ۺیک ۺیھت ۺسج ۺںیم ۺنہ ۺاؿ ۺااسبیل ۺ‪،‬سابروتں ۺای ۺوموضاعت ۺوکوجۺ‬
‫ےتگلۺونٹۺرکاتۺایۺصیخلتۺرکاتۺاھتانرۺرہۺاتکبۺوکۺزپھۺرکۺاسۺرپۺاحہیشۺ‬ ‫اطمہعلۺےکۺدنراؿۺا ےسۺاےھچۺ ف‬
‫لف فضل ت‬
‫اگلےئ ۺریغب ۺںیہن ۺوھچڑات ۺاھت ۺ۔وت ۺمیفلوویط ۺیک ۺدن ۺاتکںیب ۺ’’ ا ی اہہ ۺ‪،‬نامدجننیل ۺ‘‘اےس ۺایھچ ۺیتگلۺ‬
‫ںیھت۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫ٗ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫وہ وصاوؽ ْو ٗہ‬ ‫وظد ص َرػ صؽہ ذػؽ اْلَفْل ؼدردوا اْلَد َرد ِۃ طذجص ٗ‬
‫ِ‬
‫َ ْ َ َ ْ َ ْ َ ِ ُ ٗ ْ َ َْ ْ َ َ َ َ َ َ َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ ْ‬
‫ات اػِت عاؽت تص َِتزہ ِِف أثؽ ِاء اػ ِظراء ِۃ طؽال جا ِفزَت‬ ‫ِ‬ ‫ص ٰل تذ ِػفْ ِل اػر ُص ْو َب‬
‫ْ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ َ َ َ ََْ‬ ‫ََ ُ‬
‫ازف ِہ ِؼ َن اْل َ ْد َر َد ِۃ ۔‬ ‫ق‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫اػر‬ ‫ۃ‬‫ِ‬ ‫ف‬‫ب‬ ‫اػَت‬ ‫و‬ ‫ۃ‬ ‫اء‬ ‫ر‬ ‫ظ‬ ‫اػ‬
‫اػتط ِ ِ ِ ِ‬ ‫ِف‬ ‫ؼ‬ ‫و‬
‫انرۺاسۺیکۺاجبنۺےسۺاسۺالیمؿۺوکۺدمرہسۺےکۺااسذتہۺےنۺاجؿۺایلۺوتۺاوہنںۺےنۺ‬
‫وحہلصۺازفایئۺیکۺۺانرۺدنراؿۺاطمہعلۺدرۺشیپۺراکنوٹںۺانرۺالکشمتۺلحۺرکےنۺںیمۺاسۺیکۺدمدۺیکۺوتۺ‬
‫ےکۺااعنامتۺاحلصۺےیک۔‬ ‫اسۺےنۺدمرہسۺیکۺامسجینۺنرزشۺانرۺزپرایئۺںیمۺۺایلعۺاکایمیبۺ‬
‫َ َ َ‬ ‫ْ ُ َ َْ َ َ َ َ َ َ َْ ُ َ َ‬ ‫ََ‬ ‫َ َ َ‬
‫َوظ ْدعان ِصؽْ َد ُُت ُر ِج ٖہ ِؼن ع ِػف ِۃ اػؿؽد ِدف ِ ُۃ األول بْی زؼل ِف ٖہ ۔طعان‬
‫ُ‬ ‫ََ‬ ‫ُْ ُ ُ‬ ‫ْ ُ َ ُ َ َ َ‬
‫اْلع ْو َؼۃ َِتفْ ُل صػ ْف ِہ َؼا َق ُؿؼ َؿا ِؼ ْن‬ ‫ُؼ َؿ ْؽ ِد ُدو اْل َ ْؼػع ِۃ َِیػ ْوؽ ٗہ َوعاؽ ِت‬
‫ِبي ۔[ظواصد اػػضۃ اػصربفۃ ‪،‬ػػرػ اْلتودط ‪،‬ص‪]۶۵:‬‬ ‫ش ْو َصات َـؽْ َد ِد َف ٍۃ ُع ٰ‬ ‫َؼ ْ ُ‬
‫ِ‬
‫نہۺاےنپۺاسویھتںۺےکۺدرایمؿۺارئنیجنگنۺاکجلۺےسۺافرغۺوہےنۺےکۺنتقۺےلہپۺربمنۺ‬
‫رپۺاھتوتۺوکحتمۺےکۺارئنیجنۺاسۺیکۺمیظعتۺرکےتۺےۺۺانرۺوکحتمۺاجرٹیمیۺےکۺڑبےۺڑبےۺامہۺ‬
‫اکومںۺںیمۺۺاسۺیکۺرطػۺروجعۺرکیتۺۺیھت۔‬
‫التن ِرین(ۺ‪)۱۲‬‬
‫(ااعفؽۺانہصق‪َ :‬ؼازال‪،‬ؼاطتئ‪،‬ؼااؽطؽ‪،‬نریغہۺاکۺاامعتسؽ)‬
‫َ َ ََ َ َ ً‬
‫(‪)َ ۱‬ؼازال عل ُؼؽ ض ِاؼزا ۔‬
‫(‪)۱‬۔اہمتراۺالکؾۺہشیمہۺمہبمۺراہ۔‬
‫َ َ ْ َ َ َْ َ ُ َ ً‬
‫اسل ۔‬ ‫(‪)۴‬ؼااؽطؽ اْلسر ـ ِ‬
‫(‪)۲‬۔ابرشۺاگلاترۺومالسۺدرارۺوہیتۺریہ۔‬
‫ً‬ ‫َ‬
‫(‪)َ ۵‬ؼ َاب ِر َح ِت اػد ََم ُء َر ِاط َفۃ ۔‬
‫(‪)۳‬۔ۺٓاامسؿۺلسلسمۺاصػۺراہ۔‬
‫َ َ َ َ ْ ُ َ ً‬
‫ارطا ۔‬ ‫(‪)۶‬ؼا اؽطؽ اػرصد ظ ِ‬
‫)۔ابدؽۺیکۺرگجۺرباربۺزنرۺدارۺرگ َیتجۺریہ۔‬ ‫(‪۴‬‬
‫ً‬ ‫َ ُ َ ُ َ َ ُْ َ َ‬
‫(‪َ)۷‬ل أر ِادظؽ ؼادؼت عذابا ۔‬
‫(‪)۵‬۔ںیمۺھجتۺےسۺدنیتسۺںیہنۺرکنںۺاگۺبجۺکتۺوھجٹۺریتیۺاعدتۺںیمۺاشلمۺرےہۺ‬
‫َ َ َ َ ْ ُ‬
‫اػر َو َاق ِۃ ُؼ ْد َت ِؼ ًرا ۔‬ ‫ِ‬ ‫ض‬ ‫(‪ )۸‬ؼاط ِتئ صر‬
‫(‪)۶‬۔رناتیۺاکۺشیپۺرکانۺاگلاترۺراہ۔‬
‫ً‬ ‫َْ‬
‫(‪)َ ۹‬ؼ َاب ِر َح اْل ْ ُْی ُؼ َت َد ِطظا ۔‬
‫(‪)۷‬۔الھبیئۺرباربۺاج َریۺریہ۔‬
‫َ َ ْ َ َ ُْ َ‬
‫اْلع ُام ص ِاد ِػ ْ َْی ۔‬ ‫(ۺ)ؼااؽطؽ‬
‫(‪)۸‬۔اقیضۺاگلاترۺااصنػۺنرۺرےہ۔‬
‫ُ ًَ‬
‫اْل ْر ُب خ ْدصۃ ۔‬ ‫(ۻ َ)ؼ َاز َاػت ْ َ‬
‫ِ‬
‫(‪)۹‬۔گنجۺہشیمہ َۺاچابلزۺانرۺدتاریبۺےسۺورکۺریہ۔ۺ‬
‫َ َ َ ْ ُ َ ً‬
‫اػشؼ ؽ ِاـزا ۔‬ ‫(‪)۱۲‬ؼازال‬
‫(‪)۱۰‬۔رشمؼۺہشیمہۺرتیقۺذپریۺراہ۔‬
‫َ َ َ ْ ُ َ َ ُ َ ْ ُ ْ َ ُ ْ َ َ َ ً ْ َ َِ‬
‫(‪َ)۱۱‬ل زال اػصػَمء واْلخ َِتصون ث ْروۃ ِػػصاَل ۔‬
‫(‪)۱۱‬۔اسسنئۺداںۺاۺنرۺومدجنیۺۺداینۺےکۺےیلۺمیظعۺرسامہیۺرےہ۔‬
‫ْ َ َ َ ََ َ َ ُ ْ َ ً َ ً‬ ‫َ َ َ ُ َ ُ َ َُ ُ َ َ َ َ‬
‫ات و قتحؼػون ِصكأ ث ِظفل ۔‬‫(‪)۱۴‬ؼازال صػ ََمؤؽا َی ِظظ ْون روا ِفع ِاَلخ َِتاص ِ‬
‫(‪)۱۲‬۔امہرے ۺاملع ۺدشکل ۺااجیدات ۺیک ۺوھکج ۺنیب ۺرکےت ۺرےہ ۺ ۺانر ۺاھبری ۺوبھج ۺربداتش ۺرکےتۺ‬
‫رےہ۔‬
‫َ ْ َ ْ َ َ َ ُ َُ َ َ َ ْ َْ ُ ُ َ َ ً‬
‫(‪)۱۵‬ػن قؿدأ بال األؼ ِم ؼادام ِاَلد ِتصَمر ؼَت ِبزا ۔‬
‫(‪)۱۳‬۔وقومں ۺاک ۺدؽ ۺاس ۺنتق ۺکت ۺوکسؿ ۺںیہن ۺاپےئ ۺاگ ۺبج ۺکت ۺاسرماتیج ۺ ۺاکی ۺہگج ۺیمجۺ‬
‫وہیئۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫اہلل تطتؤا تذع ُر ق ْودػ [قودػ‪۷:‬ۺ]‬ ‫ِ‬ ‫ت‬ ‫وا‬‫اػ‬ ‫)ظ‬ ‫(‪۱۶‬‬
‫(‪)۱۴‬۔وبےلۺۺدخاۺیکۺمسقۺۺٓاپۺہشیمہۺویفسۺیکۺایدۺرکےتۺرںیہۺےگۺ۔‬
‫ً‬ ‫ََْ ٰ ْ َ ٰ َ َ ٰ ُ‬
‫عو ِۃ َؼاد ْؼ ُت َحفا ۔[ؼر قم ‪]۵۱:‬‬ ‫وۃ واػز‬ ‫(‪)۱۷‬واور ِِن ِباػرػ ِ‬
‫(‪)۱۵‬۔انرۺےھجمۺامنزۺنزاکۃۺیکۺاتدیکۺرفامیئۺبجۺکتۺںیمۺزدنہۺروہںۺ۔‬
‫َ َ ُ ْ‬ ‫َ ََ ُ َ ُ َ‬
‫اس ُِب ْ ٍْی َؼا صجػوا اػ ِط ْس َر [رواہ اِلَمصۃ]‬ ‫(‪َ)۱۸‬ل قزال اػؽ‬
‫(‪)۱۶‬ولگۺالھبیئۺںیمۺرںیہۺےگۺبجۺکتۺااطفرۺںیمۺدلجی َۺرکےتۺرںیہ۔‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ِن ب ْ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫اِل ِار َح ّٰت ش َؽؽْ ُت أؽ ٗہ َد ُف َو ِرث ٗہ ۔‬ ‫ال ِج ْ ِِبقْ ُل ُق ْو ِرفْ ِ ِْ‬ ‫(‪)۱۹‬ؼاز‬
‫[رواہ اػذفخان صن صافذۃ ]‬
‫(‪)۱۷‬۔رضحتۺربجلیئۺےھجمۺزپن۔یۺےک ۺقلعتۺےسۺرباربۺۺاتدیکۺرکےت ۺرےہۺاہیںۺکتۺہکۺےھجمۺ‬
‫امگؿۺوہاۺہکۺنہۺاےسۺنارثۺۺانبدںیۺےگ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ ْ َ َْ َ َ‬
‫اس َق َت َد َاءػ ْون َح َّت َقظ ْوػوا ـذا اہلل خا ِػ ُؼ ع ِل ذ ْی ٍء ط َؼ ْن‬ ‫اػؽ ُ‬ ‫(ۺ‪)۱‬ػن قِبح‬
‫ََ ُ‬
‫خػ َؼ اہلل ۔[رواہ اؽس]‬
‫(‪)۱۸‬۔ولگۺلواالتۺاکۺہلسلسۺاقمئۺرںیھکۺےگۺاہیںۺکتۺہکۺنہۺہہکۺاںیھٹۺےگۺہکۺاہللۺےنۺرہۺزیچۺ‬
‫وکۺدیپاۺایکۺوتۺاہللۺوکۺسکۺےنۺدیپاۺایک؟ۺ‬
‫التن ِرین(‪)۱۲۱‬‬
‫(‪)۱‬ابرشۺنیتۺدؿۺےسۺلسلسمۺوہریہۺےہۺ۔‬
‫ْ َ َ ً ُ ََٰ ََ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱‬۔َل ْ َق َز ِل اػ َـؼس ُر ؽ ِازَل ُؼؽْذ ثػث ِۃ أق ٍام۔‬
‫(‪)۲‬زیمخۺاسمرفۺدنۺےٹنھگۺکتۺرباربۺےبۺوہشۺراہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ ً َ‬ ‫ال اػْ ُـؼ َداط ُر ْ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫اِل ِر قْ ُح َؼض ِذفا صػفْ ِہ َح ّٰت َداص َت ْ ِْی۔‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۴‬۔ؼا ز‬
‫(‪)۳‬ہیۺدنونںۺاطابلتۺٓاجۺدؿۺرھبۺیتلیھکۺرںیہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ْ َ َ َ‬
‫ت ـات ِان اػسا ِػ َك َت ِان َل ِص َك َت ْ ِْی س ْول اػؽ َؿ ِار اػ َف ْو َم۔‬ ‫(‪)۵‬۔ؼازاػ‬
‫(‪)۴‬بجۺکتۺزدنہۺروہۺاالسیمۺامیلعتتۺرپۺلمعۺرکےتۺروہ َۺ۔‬
‫َ َ ُ‬ ‫َُْْ َ ٰ َ‬
‫اْل ْدل ِؼف ِۃ َؼاد ْؼ ُت ْم أ ْح َف ًاء۔‬ ‫َم‬ ‫ْ‬
‫)۔اصؼػوا صل ِ ِ ِ ِ‬
‫ت‬ ‫ف‬ ‫ػ‬ ‫ْ‬
‫ص‬ ‫اػت‬ ‫(‪ِ ۶‬‬
‫(‪)۵‬امہراۺدنیۺابیقۺرےہۺاگۺبجۺکتۺزنیۺنۺٓاامسؿۺابیقۺےہۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َ َْ ُ َ ًَ‬
‫ظی ِدقْ ُؽ َؽا َؼ َاد َاؼ ِت اػدؼوات واألرض ب ِاظفۃ۔‬ ‫(‪ )۷‬۔ َق ْك ٰ‬
‫(‪)۶‬االسیمۺرکشلۺرباربۺشیپۺدقیمۺرکاتۺراہاہیںۺکتۺہکۺدنمشۺیکۺوفںیجۺاپسپۺوہںیئگۺ۔‬
‫ُ ْ ُ‬ ‫ال اػْ َص ْد َع ُر اْل ْد َل ِؼ ُي ُؼ َت َظد ًؼا َح ّٰت اؽْ َؿ َز َؼ ْ‬ ‫َ َ َ‬
‫ت ُج ُف ْوش اػ َصد ِو۔‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫(‪)۸‬۔ ؼاز‬
‫(‪)۷‬ۺولگۺدیپاۺوہےتۺانرۺرمےتۺرںیہۺےگۺاہیںۺکتۺہکۺایقتمۺٓااجےئۺیگۺ۔‬
‫َ َ َ ُ َ ُ ُ َ َ ْ َ َ ُ َ َ َْ َ ٰ َ َ َ َ ُ‬
‫اِت اػداصۃ ۔‬ ‫(‪َ)۹‬ل قزال اػؽاس ؼتو ِػ ِدقن و ؼتو ِطْی حّت ت ِ‬
‫(‪)۸‬ۺاےۺاہلل!ۺوتۺامہرےۺیبنۺدمحمۺﷺ رپۺدرندۺجیھبۺبجۺکتۺراتۺانردؿۺاکیۺدنرسےۺاکۺ‬
‫َ‬ ‫ےتۺرںیہۺ۔‬ ‫ٰ‬ ‫اھچیپۺرک‬
‫ْ‬ ‫ُ‬
‫(ۺ)۔اػػ ُؿ َم َرل َص ٰل َؽ َكف َؽا َِم َؼد ﷺ َؼ َاد َام اػػ ُ‬ ‫َ‬
‫فل َواػ َف ْو ُم ُؼ َت َص ِاظ َك ْ ِْی۔‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۹‬اامؾۺادمحۺراضۺوپریۺزدنیگۺولوگںۺوکۺقشعۺرلوؽۺاکۺقبسۺزپراےتۺرےہۺانرۺدبۺذموبہںۺانرۺاہللۺ‬
‫نرلوؽۺےکۺخاتسوخںۺےسۺ ےنچۺیکۺاتدیکۺرکےتۺرےہۺ۔‬
‫ُ ْ َ ْ َ َ َ َْ‬ ‫َ ُ َ َْ ْ َ َ َُ ُ َ َ ُ َ َ‬ ‫َ‬
‫)۔َل ْ َق َ‬
‫اس حب اػؽ ِب ﷺ سول اْلف ِاۃ‪،‬وَل‬ ‫َ‬ ‫اػؽ‬ ‫م‬ ‫ػ‬‫ِ‬ ‫ص‬ ‫ق‬ ‫ا‬ ‫ز‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫مح‬ ‫ا‬ ‫َ‬ ‫ام‬‫ؼ‬ ‫اْل‬
‫ِ‬ ‫ل‬ ‫ِ‬ ‫ز‬ ‫(ۻ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ‬ ‫ُ‬
‫َق َز ْل ََی ِذ ُرـ ْم ص ِن اػ ِذقْ َن ات َك ُص ْوااػ َؿ َوی َواُتذوا اہلل َو َر ُد ْوػ ٗہ ـ ُز ًوا ۔‬
‫(‪)۱۰‬ریپسۺےکۺاکیۺرغبیۺےلحمۺںیمۺلتقۺاکۺناہعقۺشیپۺٓاایۺانرۺوپسیلۺوپریۺراتۺاقلتۺاکۺرساغۺ‬
‫اگلےنۺںیمۺرصمنػۺریہ۔‬
‫ْ ُ ً‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫)۔و َظ َع َظتْ ٌل ِْف َحي َط ْ‬
‫ظْی ِؼ َن ’’ َب ِار قْ ِس‘‘ ػ ْـم َق َز ْل اػ ُك ْو ِػفْ ُس َؼذض ْوَل ِِف‬ ‫َْ ِ ٍ َ ٍ‬
‫(‪َ ۱۲‬‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫اػ َك ْح ِث ص ِن اػظا ِت ِل س ْول اػػ ْف ِل۔‬
‫(‪)۱۱‬وپسیل ۺانر ۺوکیسریٹ ۺوفرزیس ۺےک ۺولگ ۺرجمنی ۺیک ۺرگاتفری ۺےک ۺےیل ۺنارئسیل ۺانر ۺوصخیصۺ‬
‫اکرنںۺاکاامعتسؽۺرکےتۺرےہۺ۔‬
‫ََ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ ُ ُْ ْ ْ ُ َ َ ُ ُ‬
‫ات األؼ ِن قدتخ ِدؼون اػل ِدػ ِع ْي‬ ‫(‪)۱۱‬۔ َلقزال اػكو ِػفس و ِرجال ظو ِ‬
‫َْ َ َ َ ْ َ ْ‬ ‫َواػْ َص َر َ‬
‫ض ص َل اػ ُـؼ ْج ِر ِؼ ْ َْی ۔‬ ‫ِ‬ ‫ك‬‫ػظ‬ ‫ػ‬
‫ِ‬ ‫ۃ‬ ‫ار‬ ‫اْل‬ ‫ات‬ ‫ِ‬ ‫ب‬
‫(‪)۱۲‬ابۺومابلئۺوفؿۺاانتۺاتسسۺوہایگۺےہۺہکۺراشکۺالچےنۺناےلۺیھبۺاسۺاکۺاامعتسؽۺرکےتۺرےتہۺ‬
‫ںیہۺ۔‬
‫ْ َ َ َ ْ َ ْ ُ ْ َٗ‬ ‫َ ٓ َ َ ْ َ ُ َ ْ َ َ ُ َ ٰ َ ْ َ َ ْ َ ُْ‬
‫اػرعذۃ قدتخ ِدؼوؽہ۔‬ ‫(‪)۱۴‬۔اَلن ظد رخص اِلوال حّت َل قزل دا ِفظوا ِ‬
‫(‪)۱۳‬بجۺکتۺیلجبۺرےہۺیگۺمہۺولگۺرفجیۺ‪،‬وکحرۺانرۺرپصیۺاامعتسؽۺرکےتۺرںیہۺےگۺ۔‬
‫ْ َ‬ ‫ََ َ ْ َ ْ ْ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫(‪)۱۵‬۔َل ؽ َز ْل ؽ ْد َت ْخ ِد ُم اػثل َجۃ َواػ َ َِب َادۃ َواػ ِـؼع َواۃ َؼ َاد َام اػع ْؿ َر َب ُاء‬
‫ُؼ ْو ُج ْو ًدا ۔‬
‫(‪)۱۴‬ۺبجۺکتۺزنیۺنۺٓاامسؿۺاقمئۺںیہۺوخردیشۺاالسؾۺ طخِۺفصنۺااہنلرۺرپۺاتدنبہۺرےہۺاگۺ۔‬
‫ََ َ َ َ َْ ُ‬ ‫ش ُؼ َص ٰل َخ ِط ِؽ ْ‬ ‫(‪)۱۶‬۔ ََل ْ َت َز ْل َش ْ ُس اْل ْد َلم َت ْ ُ‬
‫ر ِػ اػؽؿ ِار ؼا دام األرض‬ ‫ِ ِ‬
‫َ َ َ ُ ً‬
‫ـاء َب ِاظ َفۃ۔‬ ‫واػدؼ‬
‫(‪)۱۵‬اش دۺاکیۺامسیجۺنررکۺےہۺانرۺنہۺرباربۺاالصحۺاعمرشہۺیکۺوکششۺرکاتۺراتہۺےہۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ ٌ ََُ ٌ ْ َ ٌ َ َ ََ ُ‬
‫ر ِحفْح اػ ُـؼ ْج َت ِؼع ۔‬ ‫صی ِػ َت ْ‬
‫ال َق ْد َ‬ ‫(‪)۱۷‬۔ذ ِاـد ؼتس ِوع ِاج ِتَم ِصي وَل قز‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۶‬ۺنزریۺدافعۺرباربۺوفوجںۺوکۺکلمۺیکۺرسدحنںۺیکۺافحتظۺےکۺےیلۺ داتیۺےتجیھبۺرےتہۺںیہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ال َوز قْ ُر اػد َطاع ُؼ ْرد ًل اْل ْر َذ َادات إ َیل ْ ُ‬ ‫َ ََ ُ‬
‫اِل ُف ْو ِش ِػ ِر َفاؽ ِۃ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫)۔َل ق ْز ِ‬ ‫(‪۱۸‬‬
‫ِ‬ ‫ُ ُ ْ ُْ‬
‫حدو ِد اػـؼػ ِؽ۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۲۲‬‬
‫َ ٰ ُْ َ ُ َ ْ َ ْ ُ َ‬
‫(‪)۱‬حري اػضلم أن قردؼ ۔‬
‫(‪َ )۱‬۔ادیمۺےہۺہکۺڑلاکچسۺوبےل۔‬
‫َ َ َ‬
‫(‪)۴‬أخذ خا ِػ ٌد َقؽْ ِش ُم ِذ ْص ًرا ۔‬
‫(‪)۲‬۔اخدلۺرعشۺانبےنۺاگل۔ۺ‬
‫َ َ ُ َْ ْ ُ َ َ ُ َ ْ َ َ‬
‫(‪)۵‬تعاد اْلرب تزع أوزاـا ۔‬
‫گنجۺمتخۺوہاجےئ۔‬ ‫(‪)۳‬۔رقبیۺےہۺہکۺ‬
‫ْ َ ْ َ َ َْ ُ َ َ ْ َ َ‬
‫(‪)ِ ۶‬اخػوػؼ اِلو أن قصت ِدل ۔‬
‫ےہۺہکۺاضفۺدتعمؽۺوہۺاجےئۺیگۺ۔‬ ‫(‪)۴‬۔اتگلۺ‬
‫َ َ َ ْ َ ُ ُ َ ُ ْ َ ْ ُ ََ‬
‫(‪)۷‬ظام األض ِؽفاء قوادون اػطظر ِاء۔‬
‫(‪)۵‬۔امدلارۺریقفنںۺیکۺدمدۺرکےنۺےگل۔‬
‫َْ‬
‫اِل ِاـ ُل ُق ِد ُئ ِإ ٰیل ؽط ِد ٖہ ۔‬ ‫)ـ َب ْ َ‬ ‫َ‬
‫(‪۸‬‬
‫(‪)۶‬۔اجلہۺوخدۺاکۺرباۺرکےنۺاگل۔ۺ‬
‫ْ‬
‫اس َ ُُی ْو ُت ْو َن ِؼ َن اػ ْ‬
‫َ‬ ‫ََ َ َ‬
‫اػؽ ُ‬
‫ِب ِد‬ ‫(‪)۹‬عرب‬
‫(‪َ )۷‬ۺ۔رقبیۺےہۺہکۺولگۺرسدیۺےسۺرماجںیئ۔‬
‫َْ َ ُْ ُ ُ ُ َ َ ْ َ‬
‫اِل ُؽ ْود َقذ ْوذ ْون ص ِن اػ َوس ِن ۔‬ ‫(ۺ)أظكل‬
‫(‪)۸‬۔رکشلیۺننطۺوکۺاچبےنۺےگل۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ َ ُ َََ َ ُ ْ َ ْ‬
‫(ۻ)ص ِػؼ اػرؽاع قتؽاطدون ِِف اػصؼ ِل ۔‬
‫(‪)۹‬۔اکررگیۺاکؾۺںیمۺاقمہلبۺٓارایئۺرکےنۺےگل۔‬
‫اح ِۃ ۔‬‫)ع َاد َؽكفْ ٌل َق ُط ْو ُز ِْف د َكاؼ اػد َك َ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۲‬‬
‫ِ ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۰‬۔رقبیۺےہۺ َہکۺلیبنۺریتایکۺےکۺاقمہلبۺںیمۺاکایمبۺوہاجےئۺ۔ۺ‬
‫َ َ ُ َ َ ُ َ‬
‫س اہلل أ ْن ُقط ِر َج ص ْن ع ْر َب ِتؽ ۔‬ ‫(‪)۱۱‬ص‬
‫(‪)۱۱‬ۺ۔ادیمۺےہۺہکۺاہللۺاعتیلۺریتیۺرپح نینۺوک ُۺدنرۺۺرفامدےۺ۔‬
‫ُ‬
‫اِل ِؽ ْ ُْی َق َت َح َرؽ ِ ِْف َب ْس ِن أ ِؼ ٖہ ۔‬ ‫)ج َص َل ْ َ‬ ‫(‪َ ۱۴‬‬
‫(‪)۱۲‬۔نینجۺاینپۺامںۺےکۺٹیپۺںیمۺرحتکۺرکےنۺاگل۔‬
‫َْ‬ ‫َ َ َ َ ُ َََ َ َ‬
‫اْلس َاب ِۃ ۔‬‫(‪)۱۵‬س ِطؼ اػسػ َكۃ قتؽاط ُد ْون ِِف ِ‬
‫ۺےگل۔‬
‫ےن َ‬ ‫(‪)۱۳‬۔ َہبلط َۺرقتریۺںیمۺاقمہلبۺٓارایئۺرک‬
‫ْ َْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َْ‬
‫(‪)۱۶‬أؽذأ اػض ِ ُِن ُق ْؽ ِط ُؼ ِؼ ْن َؼا ِػ ٖہ ص ٰل أص ََم ِل اْل ِْی ۔‬
‫ْ‬
‫)۔امدلارۺاےنپۺامؽۺوکۺالھبیئۺےکۺاکومںۺںیمۺرخچۺرکےنۺاگل۔ۺ‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫َ ْ َ ُ َ َ َ َ ُ ْ ْ َ ُْ ْ َ ْ َ َ‬ ‫َ َ َ‬
‫ات ۔‬ ‫(‪)۱۷‬أخذ ِت اػدوػۃ تتودع ِِف ِإؽذ ِاء اْلدتورط ِ‬
‫ےنۺیگل۔ۺ‬
‫تم َۺڈرسنپس ُیۺ َیکۺریمعتۺںیم ْۺوت َعیسۺرک َ َ‬ ‫(‪)۱۵‬۔وکح‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬
‫اح ُب اْلُد ِخ ِؽ ْْی أن ق ِر ْ َْی ؼثػؿ ْم ۔‬ ‫(‪)۱۸‬ق ْو ِذؽ ؼ ْن قر ِ‬
‫(‪)۱۶‬ۺ۔رقبیۺےہۺہکۺوجۺرگسٹیۺےنیپۺناولںۺیکۺتبحصۺاایتخررکےۺنہۺیھبۺاؿۺاسیجۺوہاجےئۺ۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۲۳‬‬
‫َ َْ َ َ ُ ْ‬
‫اػر ْصد َقظ ِر ُػ ۔‬ ‫(‪)۱‬ـػؿل‬
‫(‪)۱‬۔ابدؽۺیکۺرگجۺزنردارۺرگےنجۺیگل۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ َْْ َ َ َ ْ‬ ‫َ َ‬
‫ض۔‬ ‫(‪)۴‬حری اػداء أن قظ ِِض صل اْل ِر ق ِ‬
‫ضیۺاکۺاخہمتۺرکدےۺ۔‬ ‫ےہۺہکۺامیبر َیۺرم ُ َ‬ ‫(‪)۲‬۔اتگلۺ‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪)ِ ۵‬ا ْخػوػظ ِت اػد ََمء أن َت ْ ِس َر‬
‫(‪)۳‬۔ادیمۺےہۺہکۺٓاامسؿۺربےس۔‬
‫َ َ َ َُ ُ َ ْ َُُْ َ َ َ‬
‫(‪َ)۶‬شع اػزوار قدخػون ِإیل اػظاص ِۃ ۔‬
‫(‪)۴‬۔زارئنیۺۺاہؽۺںیمۺدالخۺوہےنۺےگلۺ۔‬
‫َ َْ َ ْ ْ َ ُ ْ ْ َ ُ ُ ْ ُ ََ ْ َ َْ َ‬
‫(‪)۷‬أؽذأ ِت اػ ِطرظۃ اػ ِؿؽ ِدقۃ تؽ ِذد أؽ ِاذفد اػوس ِن ۔‬
‫ےکۺرتاےنۺاگےنۺیگل۔‬ ‫(‪)۵‬ۺ۔ۺدنہناتسینۺمیٹۺننطۺ‬
‫َ‬ ‫ُْ ٰ َ ْ ُ َ َ ْ‬ ‫َ ََ‬
‫(‪)ِ ۸‬ا ْخػ ْوػظ ِت اْلؼی أن تط ِارؼ اْل ِر قض۔‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫َ‬ ‫(‪)۶‬۔ادیمۺےہۺہک َۺاخبر َۺرمضیۺاکۺاھچیپۺوھچڑۺدےۺ۔‬

‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫(‪)ُ ۹‬ق ْوذ ُؽ األ َؼ ُم أ ْن َت َد َاص ٰی َص َػفْ ُع ْم َع ََم ت َ‬
‫َ‬
‫ر َص ِت َؿا ۔‬ ‫اصی األعػۃ إ ٰیل ظ ْ‬
‫ِ‬ ‫َ‬ ‫د‬ ‫ِ‬
‫(‪) ۷‬ۺنہۺدؿۺرقبیۺےہ ۺہک ۺوقںیمۺاہمتریۺاخمتفلۺرپۺابمہۺاسۺرطحۺعمجۺوہ ۺاجںیئۺیگۺسج ۺرطحۺ‬
‫اھکےنۺناےلۺاےنپۺربنتۺرپۺعمجۺوہاجےتۺںیہۺ۔‬
‫ََ ٌ َ َْ ٰ َ ْ َ‬ ‫ُْ ُ َ َْ َ َ َ َ‬ ‫اػؽ ُ‬ ‫َ َ َ‬
‫اْلدل ِم‬ ‫ِ‬ ‫ن‬ ‫ؼ‬ ‫ِ‬ ‫ظی‬ ‫ك‬‫ق‬ ‫َل‬ ‫ان‬ ‫ؼ‬ ‫ز‬ ‫اس‬‫ِ‬ ‫اػؽ‬ ‫ل‬ ‫ص‬ ‫اِت‬ ‫ق‬ ‫ن‬ ‫أ‬
‫ُْ ٓ َ ِ‬ ‫ؽ‬ ‫ذ‬‫ِ‬ ‫و‬ ‫ق‬ ‫ﷺ‬ ‫ب‬ ‫ِ‬ ‫(َۺ)ظال‬
‫َ‬
‫ظی ِؼ َن اػظ ْرا ِن ِإَل َر ْْسُ ٗہ ۔‬‫إَل ِا ْْسُ ٗہ َوَل َق ْك ٰ‬
‫ِ‬
‫(‪)۸‬۔یبنۺرکمیۺﷺ ےنۺۺرفامای‪:‬ۺ۔ہکۺولوگںۺرپۺاکیۺاضیۺزامہنۺٓاےئۺہکۺاالسؾۺاکۺرصػۺانؾۺیہۺ‬
‫ابیقۺرےہۺاگۺانرۺرقٓا َؿۺیکۺرصػۺرمسۺابیقۺرہۺاجےئۺیگ۔‬
‫اْل ِػ ْف ُم أ ْن قع ْون ؽ ِكفا ۔[رواہ اْلسفب صن اؽس]‬
‫َ ُ َ َ ً‬ ‫)ع َاد ْ َ‬
‫َ‬
‫(ۻ‬
‫(‪)۹‬۔رقبیۺاھتۺہکۺربدابرۺیبنۺوہاجاتۺ۔‬
‫َ َ ٰ ُ َ ٓ َْ ْ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ًْ‬
‫(‪)۱۲‬طَم ِل ـؤَل ِء اػظو ِم َل قعادون قطظؿون ح ِدقثا ۔[اػؽداء‪:‬ۺ‪]۹‬‬
‫(‪)۱۰‬۔وتۺاؿۺولوگںۺوکۺایکۺوہاۺہکۺوکیئۺابتۺےتھجمسۺۺولعمؾۺیہۺںیہنۺوہےت۔‬
‫َْ َ‬ ‫َ َ َ َْ َ ََْ َ ْ َ‬
‫ن و َر ِؼ اِلؽ ِۃ [األصراػ‪ ۴۴،:‬سہ‪]۱۴۱:‬‬ ‫(‪)۱۱‬وس ِطظا خی ِرط ِان صػف ِؿَم ِؼ‬
‫(‪)۱۱‬۔انرۺاےنپۺدبؿۺرپۺتنجۺےکۺےتپۺاکپچےنۺےگل۔‬
‫َ َ َ ٗ َ‬ ‫َ َ َُ ُ ٓ‬
‫)قعاد ز قْت َؿا ُق ِیض ُء َوػو َل ْ َت ْ َد ْدہ ؽ ٌار ۔[اػؽور‪]۵۷:‬‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫(‪)۱۲‬۔رقبیۺاھتۺہکۺاسۺاکۺلیتۺڑھبکۺا ےھۺارگہچۺاےسۺٓاگۺہنۺوھچےئۺ۔‬
‫َ َ ٓ ٰ َ ْ َ ْ َ ُ َ ْ ً َ ُ َ َ ْ ٌ َ ُ ْ َ َ ٓ ٰ َ ْ ُ ُ َ ْ ً َ َُ‬
‫‪)۱۵‬وصس ان تعرـوا ذفـا وـو خْی ػعم وصس ان َِتكوا ذفـا وـو‬ ‫(‬
‫َ ٌ َ ُْ‬
‫َش ػعم ۔[اػكظرہ‪]۴۱۸:‬‬
‫(‪) ۱۳‬۔انرۺرقبیۺےہۺہکۺوکیئۺابت ۺںیہمتۺربیۺےگلۺۺانرۺنہۺاہمترےۺقح ۺںیمۺرتہبۺوہۺانرۺرقبیۺ‬
‫ےہۺہکۺوکیئۺابتۺںیہمتۺدنسپۺٓاےئۺانرۺنہۺاہمترےۺقحۺںیمۺربیۺوہ۔‬
‫ٓ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ْ َ ْ َ ْ ٌ ْ َ ْ َ ٰٓ َ َ ُ ُ َ‬
‫س ا ْن قع ْوؽوا خ ْ ًْیا ِؼ ْؽ ُؿ ْم َوَل ِؽ َدا ٌء ِؼ ْن‬ ‫(‪َ)۱۶‬ل قدخر ظوم ِؼن ظو ٍم ص‬
‫ُ َ‬ ‫َ ٓ َ ٰٓ َ ْ َ ُ َ َ‬
‫س ان قعن خ ْ ًْیا ِؼؽْؿن ۔[اْلجرات‪]۱۱:‬‬ ‫ِؽدا ٍء ص‬
‫ف‬
‫(‪)۱۴‬۔ہنۺرمدۺرمدنںۺےسۺںیسنہۺبجعۺںیہنۺہکۺنہۺابۺہسنےۺناولںۺےسۺرتہبۺوہںۺانرۺہنۺوعرںیتۺ‬
‫وعروتںۺےس‪،‬ۺدنرۺںیہنۺہکۺنہۺاؿۺےنسنہۺناویلںۺےسۺرتہبۺوہں۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۲۴‬‬
‫(‪)۱‬مہۺانشیٹسۺےکۺرقبیۺیھبۺںیہنۺچنہپۺاپےئۺےۺہکۺرٹنیۺےنۺیٹیسۺددییۺ۔‬
‫ُ‬ ‫َ َ َْ َ ُ ْ َ َ َ َ َ ٰ َ َ َ ْ َ‬
‫(‪)۱‬۔وؼا ِعدؽا ؽ ِرل اػـؼحسۃ حّت رطر اػ ِظسار ۔‬
‫(‪)۲‬ہسلجۺمتخۺوہااۺنرۺولگۺاِدرھۺاُدرھۺرشتنمۺوہےنۺےگل۔‬
‫َْ ْ َ ُ َ َ َ َ َ ُ َ ْ َ ُ َ ُ ُ َ‬
‫ش ْون ـ َؽا َوـ َؽاؽ۔‬ ‫)۔اؽتؿ ِت اْلطػۃ وجصل اػؽاس قؽت ِ‬
‫(‪َ َ ْ ۴‬‬
‫ِ‬
‫(‪)۳‬وممسِۺاہبرۺٓاایۺانرۺولھپارویںۺںیمۺوھپؽۺےنلھکۺےگلۺ۔‬
‫َ َْ‬ ‫َ َ َ ْ ُ َ ْ ََ َ َ ََْ ُ َُ َ ً‬
‫(‪)۵‬۔جاء طرل اػر ِبفع وأخذ األزـار ؼط ِتحۃ ِِف اْلدا ِف ِؼ ۔‬
‫ِ‬
‫(‪ٓ)۴‬اجۺاکۺاکؾۺدلجیۺوپراۺرکنۺہک َۺلورجۺڈن َانبۺاچاتہۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ َ ْ‬ ‫َ ْ ُ ُ ْ ْ‬
‫(‪)۶‬۔اع ِؼػوا ذض َل اػ َف ْو ِم أ ْوذؽ أ ْن تض ُر َب اػذ ْؼ ُس ۔‬
‫(‪)۵‬ۺزنردارۺابرشۺوہیئۺوتۺاسکؿۺاینپۺزونیمںۺوکۺوجےنتۺےگلۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫)۔ؽ َز َل اػْ َـؼ َس ُر اػْ َضز قْ ُر َط َج َص َل اػْ َطل ُح ْو َن ََیْ ُر ُث ْون ا َر ِازفْؿم ۔ْ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪۷‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۶‬ادیمۺےہۺہکۺنیسحۺاکیۺابامکؽۺرقمرۺوہاگۺ۔‬
‫َ ٰ ُ َ ْ ٌ َ ْ َ ُ ْ َ َ ًْ َ ً‬
‫(‪ )۸‬۔حری حدْی أن قعون خ ِسفكا ب ِارصا۔‬
‫(‪)۷‬رفہقۺناراہنۺشفداتۺےکۺدعبۺوپسیلۺےکۺارسفاؿۺاحالتۺرپۺاگنہۺرےنھکۺےگل۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ ْ َ ُ ُْ ْ ْ ُ َ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ‬
‫ات‬
‫اْلز ِسر ب ِ‬
‫( َ‪)۹‬۔ظام دػسات اػكو ِػف ِس قر ِاظكون صل األوز ِاع بصد ِ‬
‫َ‬
‫اػسا ِفطف ِۃ۔‬
‫(‪)۸‬رٹنیۺانشیٹسۺرپۺریکۺانرۺاسمرفۺاینپۺرشیرنۺوٹیسںۺوکۺالتشۺرکےنۺےگلۺ۔‬
‫ُ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ َ‬ ‫َ ْ‬
‫(ۺ) َوظ َػ اػ ِظ َس ُار ص َل اػ َـؼ َحس ِۃ َو َج َص َل اػ ُـؼ َد ِاط ُر ْون َق ْك َحث ْون ص ْن َؼظ ِاص ِد ِـ ُم‬
‫َ‬
‫اػ َـؼ ْح ُج ْوز ِۃ ۔‬
‫(‪)۹‬حتفۺہکمۺےکۺدعبۺولگۺوجؼۺدرۺوجؼۺاالسؾۺںیمۺدالخۺوہےنۺےگلۺ۔‬
‫ْ َ َ َْ ً َ ْ َ َ ْ َ ََ‬ ‫َ َ َ ُ َ ْ َُُْ‬
‫اْلدل ِم اطواجا بصد طتح ؼعۃ۔‬ ‫(ۻ)۔س ِطؼ اػؽاس قدخػو ِ ِ‬
‫ِف‬ ‫ن‬
‫ِ‬
‫ضیۺاکۺاکؾۺامتؾۺرکدےۺو نکۺنہۺافشایبۺوہایگۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۰‬رقبیۺاھتۺہکۺامیبریۺرم‬
‫َ‬ ‫ٗ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫ْ‬
‫ِض َص َل اػ َـؼر قْ‬ ‫ََ َ َْ َ ُ َْْ‬
‫اػذط َاء ۔‬ ‫ِ‬ ‫ال‬ ‫ؽ‬ ‫ہ‬ ‫ؽ‬ ‫ع‬‫ِ‬ ‫ػ‬ ‫ض‬‫ِ ِ‬
‫َ‬ ‫(‪)۱۲‬۔ظرب اػـؼرض أن ق ِ‬
‫ظ‬
‫(‪)۱۱‬زنیۺرپۺطحقۺزپاۺرقبیۺاھتۺہکۺولگۺوھبوکںۺرماجںیئۺ۔‬
‫َْ ُ َ َ َ َ ُ َ َُْ ُْ ُ ْ ً‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ا ْج َد َب ِت األرض طعاداػؽاس أن ُیوتوا جوصا۔‬
‫(‪)۱۲‬امؽۺیکۺرفاناینۺوہیئ َۺانرۺولگۺاےنپۺاکمانتۺیکۺریمعتۺرکےنۺےگلۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ََُ َْ ُ َ َْ َ َ‬
‫اس َق ْك ُؽ ْون َؼ َؽ ِازػ ِؿ ْم ۔‬ ‫اػؽ ُ‬ ‫(‪)۱۴‬۔عثر اػـؼـال وأؽذاء‬
‫(‪)۱۳‬ایختنۺاعؾۺوہیئگۺانرۺاامتنۺداریۺر َتصخۺوہاۺاچیتہۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫ِض۔‬ ‫)۔ص َم اػْ َضش َو َت َع ُاد األ َؼ َاؽ ُۃ أ ْن َتؽْ َظ ِ َ‬ ‫َ‬
‫(‪۱۵‬‬
‫(‪)۱۴‬ۺرگیمۺاکۺوممسۺٓاایۺانرۺزنیۺکشخۺوہےنۺیگلۺ۔‬
‫َ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ َ َ َْ ُ َُ ُ‬
‫(‪)۱۶‬۔جاء طرل اػرف ِػ وجصل األرض َیػ۔‬
‫(‪)۱۵‬رساکریۺالمزنیۺےنۺوپسیلۺرپۺارھتاؤۺایکۺوتۺابزارۺدنبۺوہےنۺےگلۺ۔‬
‫َ ْ َ ُ‬ ‫اػر ْْس ُف ْو َن با ْْل َج َارۃ َص َل اػْ ُك ْوػفْس ط َك َ‬
‫َ‬ ‫(‪ )۱۷‬۔ َظ َذ َػ اػْ ُـؼ َو َش ُط ْو َن َ‬
‫أت األدواؼ‬‫ِ‬ ‫د‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ ِ ِ‬
‫َ ُْ‬
‫تضػ ُؼ۔‬
‫(‪)۱۶‬انشکیلۺاکۺدؿۺٓاایۺانرۺولگۺننٹۺڈاےنلۺےگلۺ۔‬
‫َ َ َ َ َ ُ ُ َ َُْ‬ ‫)۔ج َاء َق ْو ُم ْ‬ ‫(‪َ ۱۸‬‬
‫خاب وجصل اػؽاس قر ِوتون ۔‬ ‫اْلؽ ِت ِ‬ ‫ِ‬
‫ہللۺاعتیلۺملعۺانعفۺےسۺونازےۺاگۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۷‬ادیمۺےہۺہکۺا‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫س اہلل أ ْن َق ْرزؼ ِصػ ًَم ؽ ِاط ًصا۔‬ ‫)۔ص َ‬ ‫(‪۱۹‬‬
‫(‪)۱۸‬ارئنیجنۺےنۺامعرتۺاکۺاخہکۺانبایۺانرۺاسۺںیمۺھچکۺدبتیلیۺرکےنۺاگلۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َُ َ ْ‬ ‫ْ‬
‫۔ر َؽ َع اػ ُـؼ َؿؽْ ِد ُس خسۃ اػ َـؼ ْك ٰن َوص ِػ َؼ ُقض ِ ُْی ِطفْ َؿا۔‬ ‫(ۺ‪َ )۱‬‬
‫التن ِرین(‪)۱۲۵‬‬
‫َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)َ ۱‬ؼاأؽْ َت ع ِاذ ًبا َوَلخا ِف ًؽا ۔‬
‫(‪)۱‬۔وتۺہنۺوھجاٹۺےہۺانرۺہنۺایختنۺدارۺ۔‬
‫اب ۔‬ ‫(‪َ )۴‬ت ْص ُت ُب َو ََل َت َوظْ َت ص َ‬
‫ت‬
‫ِ ٍ‬
‫(‪)۲‬۔انرایگضۺےکۺن َتقۺوتۺہصغۺںیہنۺرکاتۺےہۺانرۺالمتمۺےکۺنتقۺہنۺالمتمۺرکاتۺےہ۔‬
‫ْ ُ‬ ‫َ‬
‫(‪)ِ ۵‬إ ْن َد ْص ُفؽ ِإَل َؼذع ْو ٌر ۔‬
‫(‪)۳‬۔اہمتریۺوکششۺالقئۺرکشۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫(‪ََ )۶‬ل َؼ ٌ‬
‫ال َب ِاظ ًفا َؼ َع اػت ْك ِذقْ ِر ۔‬
‫(‪)۴‬۔وضفؽۺرخیچۺےکۺاسھتۺامؽۺ وکیئۺابیقۺرےنہۺناالۺںیہنۺےہ۔‬
‫ََ َ‬ ‫ْ ُ‬
‫اػَت ِػ ِمْ ُؼ ْو ًدا ۔‬ ‫اْلض َراؼ ِِف‬ ‫َ‬
‫(‪)۷‬ؼا ِ‬
‫(‪)۵‬۔شیعۺنرسمتۺںیمۺڈنبۺاجانۺوکیئۺایھچۺابتۺںیہنۺ۔‬
‫َ‬ ‫ُْ‬ ‫َ‬
‫(‪)َ ۸‬ؼا خا ِف ٌب َؼ ْن خی ِػ ُص ِ ِْف ص َؼ ِػ ٖہ ۔‬
‫(‪)۶‬۔صلخمۺۺٓادیمۺاےنپۺاکؾۺںیمۺاناکؾۺںیہنۺےہ۔‬
‫َ ً‬ ‫َ ُ ٌ َ‬
‫(‪َ)۹‬ل ِّمد ِ ِْف ص َؼ ِػ ٖہ ط ِاذل ۔‬
‫(‪)۷‬ۺ۔اےنپۺاکؾۺںیمۺتنحمۺرکےنۺناالۺلیفۺںیہنۺےہۺ۔‬
‫ََ‬ ‫َ ْ َ ُ َ‬
‫(ۺ)ؽ ِد َم اػ ُكضاۃ َوَل َت َداصۃ ُؼؽْ َد ٍم ۔‬
‫(‪)۸‬۔اغبنتۺرکےنۺناےلۺرشدنمہۺوہےئۺہکبجۺنہۺرشدنمیگۺاکۺنتقۺںیہنۺاھت۔‬
‫ْ‬
‫افصا ِص ْؽ َد اػ ِع َر ِام۔‬ ‫(ۻ َ)ؼا اْل َْ ْص ُر ْو ُػ َز ً‬
‫(‪)۹‬۔رشفیۺولوگںۺےکۺزندکیۺالھبیئۺاضعئۺںیہنۺےہۺ۔‬
‫َ‬ ‫ً َ‬ ‫ٌَ‬ ‫َ‬
‫(‪َ)۱۲‬ل َر َداظۃ َدا ِف َؼۃ ِبض ْ ِْی ِإ ْخل ٍص ۔‬
‫(‪)۱۰‬ۺ۔ریغبۺاالخصۺےکۺوکیئۺدنیتسۺہشیمہۺرےنہۺنایلۺںیہنۺےہ۔‬
‫َ َْ‬
‫اػسس ِان ۔‬ ‫ض‬ ‫ْ‬
‫ر‬ ‫ؼ‬‫(‪َ)َ ۱۱‬ل ُؼ َدخ ٌن َق َأؼ ُن ؼ ْن َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫(‪)۱۱‬۔وکیئۺرگسٹیۺےنیپۺناالۺرسنیکۺےکۺرم َضۺےسۺوفحمظۺںیہنۺراتہۺۺےہ۔‬
‫َ‬
‫(‪)َ ۱۴‬ؼ َاد َؿ ُرؽ َب ْص َد ُؼؽْ َت َر ِػ اػػفْ ِل ُؼ ِطفْ ًدا ۔‬
‫(‪)۱۲‬۔ٓادیھۺراتۺےکۺدعبۺاہمتراۺاجانگۺافدئہۺدنمۺںیہنۺےہۺ۔‬
‫ْْ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪َ)۱۵‬ل َبفْ َت خا ِػ ًفا ِؼ َن اْلُذ ِعل ِت ۔‬
‫(‪)۱۳‬۔وکیئۺرھگۺرپح نوینںۺےسۺاخیلۺںیہنۺےہ۔‬
‫َ ْ َ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ ََ‬
‫(‪)۱۶‬ؼا اػطظر ِبصف ٍب وؼا اػ ِضِن ِب ِز قؽ ٍۃ وَش ٍػ ۔‬
‫)۔ریقفیۺبیعۺںیہنۺ َےہۺانرۺامدلاریۺزبیۺنزتنیۺانرۺزبریگۺںیہنۺےہ۔‬ ‫(‪۱۴‬‬
‫ْ َ َ َ َ ْ َ َ َ َ ُ َ َ َ َ َ َ ََ‬ ‫ََ‬ ‫ْ َُ‬ ‫َ ََ‬
‫(‪)۱۷‬ؼا أؽا ِِف اػدؽفا ِإَل عر ِاع ٍب ِادتشل َتت ذجر ٍۃ ث راح و ترعؿا۔‬
‫[رواہ اػَتؼذی صن اب ؼدصود]‬
‫(‪)۱۵‬۔ںیمۺداینۺںیمۺںیہنۺوہںۺرگمۺاسۺلوارۺیکۺرطحۺسجۺےنیسکۺۺدرتخۺےکۺۺےچیناسہیۺاحلصۺ‬
‫ایکۺرھپۺلچۺدایۺانراےسۺوھچڑۺدای۔‬
‫َ ْ َ ْ َ َ ْ َٗ َ ٌ ْ َ َ َ ْ َ َ َ َٗ َ َ ْ ٌ‬
‫اہلل صون ۔‬
‫(‪)۱۸‬ؼا ِؼن صك ٍد عاؽت ػہ ِؽفۃ ِِف أد ِاء دق ِؽ ٖہ ِإَل عان ػہ ِؼن ِ‬
‫[رواہ أمحد صن صافذہ]‬
‫(‪)۱۶‬۔وجۺدنبہۺاانپۺرقضۺاداۺرکےنۺیکۺ تیۺرےھکۺوتۺاہللۺاعتیلۺیکۺدمدۺاسۺےکۺاسھتۺوہیتۺےہ۔‬
‫التن ِرین(‪)۱۲۶‬‬
‫(‪)۱‬اسۺابغۺےکۺلھپۺےھٹیمۺںیہنۺںیہۺ۔‬
‫َ َ ْ َ ُ ٰ َ ُْ ْ َ ُ ْ َ ً‬
‫(‪)۱‬۔ؼااثـؼـار ـذاػكدت ِان حػوۃ۔‬
‫تقبۺرکانۺاندنسپدیہۺںیہنۺ۔‬‫ْ‬ ‫(‪)۲‬کینۺاک َؾۺ ُںیمۺاسم‬
‫ْ‬
‫)۔ؼااػت َؽاط ُس ِِف اػـؼص ُرو ِػ ؼذؼ ْوؼا۔‬
‫ً‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫(‪َ ۴‬‬
‫(‪)۳‬گنکبۺٓاسفۺںیمۺہنۺویپمکرٹۺےہۺانرۺہنۺدنرنیبۺ۔‬
‫َ َ َ َ َْ‬ ‫ْ‬
‫اد ْو ٌب ِ ِْف َؼع َت ِب اػتذ ِاع ِر وَل ِؼؽشار ۔‬
‫ٌ‬ ‫اح ُ‬
‫)۔ؼ َ‬
‫۔(‪َ ۵‬‬
‫(‪)۴‬متۺولگ َۺلوےئگۺبجۺہکۺہیۺلوےنۺاکۺنتقۺںیہنۺ۔‬
‫ْ‬
‫)۔ّن ْ ُت ْم َوَل َت َوظ َت َؼ َؽ ٍام ۔‬
‫(‪ِ ۶‬‬
‫ےئۺںیہنۺںیہۺ۔‬ ‫(‪)۵‬ۺاسۺرٹنیۺےکۺڈےبۺرھبےۺوہ‬
‫َ َ َ َ ُ ٰ َ ْ َ َ ُْ ْ َ ً‬
‫(‪ )۷‬۔َل صر بات ـذااػ ِظس ِار ُمػوءۃ۔‬
‫ےہ ًۺانرۺ َہنۺریتۺادنار ُیۺ۔‬ ‫ۺٓااس َؿۺ ْ َ‬
‫ۺلوار ْی َ ُ‬
‫(‪)۶‬ۺہن َۺوھگڑ ُُ‬
‫َ‬
‫اػرؼاقۃ۔‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫(‪ )۸‬۔ ؼااػطرو ِدفۃ دؿػۃ وَل ِ‬
‫(‪)۷‬متۺےنھکلۺ ْےگلۺبجۺہکۺہیۺ َےنھکلۺاکۺنتقۺںیہنۺ۔‬
‫ْ‬ ‫َ ْ‬
‫(‪)۹‬۔ َج َصػ َت تع ُت ُب َوَل َت َوظ َت ِع َتاب ٍۃ۔‬
‫َ‬
‫(‪)۸‬ہیۺاکشریۺیلگنجۺدردننںۺےسۺڈرےنۺناالۺںیہنۺ۔‬
‫َ ٰ َ َ َ ُ َ ً َ َ َْ ْ َ‬
‫اػدكاع اػوح ِذف ِۃ ۔‬ ‫(ۺ)۔ؼا ـذا اػرفاد خافطا ؼن‬
‫ِ ِ ِ ِ‬
‫ںیہنۺ َںیہ َۺ۔ ْ َ ً‬ ‫(‪)۹‬اسۺلُپۺےکۺےبمھکۺزمکنرۺ‬
‫َ َ ْ َ ُ ٰ َْ ْ َ‬
‫(ۻ)۔ؼا أص ِؼدۃ ـ ِذ ِہ اػظؽسر ِۃ ز ِصفطۃ ۔‬
‫ُْ ْ َ َ َ ْ‬ ‫(‪)۱۰‬اسۺرمک ْےۺاکۺبلبۺویف ْزۺںیہنۺ۔‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫َْ ُ َ‬ ‫(‪َ ۱۲‬‬
‫اح اػع ْؿ َر َبایئ ِػؿ ِذ ِہ اْلجر ِۃ ذا ِفب ِدػ ِؽ اػرؼـاؼ ِۃ ۔‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫)۔ؼااػ ِـؼرك‬
‫ۺوٹایٹنںۺْدنبۺ ْ َںیہنۺ۔ ُ ْ َ ً‬
‫ُ‬
‫(‪)۱۱‬نوضۺاخےنۺیک‬
‫َ ََ َ‬
‫(‪)۱۱‬۔ؼا حؽ ِطفات اػ ِـؼفز ِاۃ ؼض ِػظۃ۔‬
‫ںیہۺ۔ َ َ ً‬ ‫ںیہنۺ َ َ‬‫ۺدنگ ُیۺ ْ َ‬ ‫(‪)۱۲‬ۺامہرےۺرہشۺیکۺڑس َںیکۺاخ َؾۺانر‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۴‬۔ َؼاذ َو ِارع َبػ ِدؽا ض ْ َْی ؼ ْرروط ٍۃ وَل و ِدخۃ۔‬
‫َ‬
‫َ‬ ‫ۺوم َیلۺ۔‬

‫ْ‬ ‫(‪)۱۳‬ۺٓاجۺزبس ْیۺڈنم َیۺںیمۺہنۺامٹرٹۺےہۺانرۺہن‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫ـاس ُم ِ ِْف ُد ْو ِؼ اْلز ِاروَل اػط ْجل ۔‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬
‫(‪)۱۵‬۔ؼااػ َف ْوم اػسؼ ِ‬
‫(‪)۱۴‬اِسۺزامےنۺںیمۺد ُنیۺرپۺاقمئۺرانہۺٓااسؿۺںیہنۺےہ۔‬
‫َ‬ ‫ْ َ ًَْ ٰ َ َ‬ ‫(‪َ )۱۶‬۔ؼ ْ َ ُ‬
‫اػدق ِن دؿػۃ ِِف ـذااػزؼ ِان۔‬ ‫ااْلد ِتظاؼۃ ِِف ِ‬ ‫ِ‬
‫َ ُ‬ ‫ؽ َۺ۔ ْ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ۺدایتسبۺ ْےہۺ ْہنۺڈسی ْ‬ ‫(‪)۱۵‬اسۺرٹپنؽۺیکنٹۺرپۺہنۺرٹپنؽ‬

‫َ َْ ْ ُ َ ُ ً‬
‫(‪ )۱۷‬۔ؼا ِاػكَتول ؼ ْوج ئ ْودا ِِف ِرؿ ِر ق ِج اػ ِكَتو ِل وَل ِ‬
‫اػدقذل ۔‬ ‫ْ‬
‫ضئۺ َیکۺاداگئۺ ُںیمۺتسسۺ َںیہنۺںیہۺ۔‬
‫ُ‬ ‫ےنپۺرفا‬
‫َ‬ ‫(‪)۱۶‬ۺہیۺہبلطۺا‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٰ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ٰ‬ ‫(‪َ ۱۸‬‬
‫)۔ؼاـؤَل ِء اػسل ُب عدایل ِ ِْف اد ِاء و ِاجكا ِت ِؿم‬
‫شرحمصباحاإلنشاءاول‬ ‫‪245‬‬ ‫مفتاحاإلنشاء‬
‫تعارفمترجه ایک ىظرمیں‬

‫(ملقبۺۺوخد)‬
‫انؾ ۺنبسن‪ :‬ۺدمحم ۺلگ ۺرسی ۺنب ۺاریم ۺدناھل ۺنب ۺنزری ۺ ۺاخں ۺنب ۺبجع ۺاخں۔ ننط‪ :‬ۺدمان ۺوپر‪،‬وپٹسۺ‬
‫ہی‬
‫بڑی‪،‬ربیلیۺرشفیۺۺوییپ۔ۺ اترخیۺدیپاشئۺ‪۱۰ :‬؍ۺونربمۺ‪۱۹۹۰‬ۺربنزۺہتفہۺ‬ ‫سیشۺڑگھ‪،‬‬
‫نجۺدمارسۺںیمۺمیلعتۺاحلصۺیکۺ‪:‬‬
‫(‪-)۱‬دارۺاولعلؾۺرغبیۺونازۺۺدمانۺوپرۺ(رپارمئیۺدراجت)‬
‫(‪-)۲‬دمرہسۺارشػۺاولعلؾۺسیشۺڑگھ‪،‬ۺراؾۺوپرۺ(درۂجۺظفح)‬
‫(‪-)۳‬دمرہسۺاعہیلۺامعنہینۺرغبیۺونازۺسیشۺڑگھۺ‪،‬راؾۺوپرۺ(درۂجۺۺادعادہیۺ)‬
‫(‪-)۴‬دمرہسۺااجلۃعمۺااقلدرہیۺراھچۺربیلیۺرشفیۺ(درۂجۺانٰیلۺ‪،‬اثہین)‬
‫(‪-)۵‬دارۺاولعلؾۺعلھہمیہہۺدمجاۺاشیہۺعلضۺ یتسۺوییپۺ(درۂجۺاث ہثۺ‪،‬راہعب)‬
‫(‪ -)۶‬ۺ دار ۺاولعلؾ ۺالہۺتنسۺااجل ۺۃعم ۺاالرشہیف ۺابصمح ۺاولعلؾۺابمرکۺوپر ۺامظعۺڑگھ ۺ(اخہسم ۺ‪،‬ۺ‬
‫اسدہس‪،‬اسہعب‪،‬ۺۺتلیضف‪،‬ۺقیقحتۺیفۺاالدبۺنقشمۺااتفءۺ)ۺ‬
‫(‪-)۷‬ۺاجہعمۺدعسہیۺاکرسۺوکڈۺریکاالۺ(ڈولپہمۺرعیبۺاکیۺاسؽ)ۺ‬
‫رفاتغ‪:‬دارۺاولعلؾۺالہۺتنسۺااجلۃعمۺاالرشہیفۺابصمحۺاولعلؾۺابمرکۺوپرۺامظعۺڑگھۺج مۺامجدیۺ‬
‫االرخیۺ‪۱۴۳۶‬ھ؁‪،‬اطمقبۺ‪۲۲‬؍امرچۺ‪۲۰۱۵‬ء؁ۺربنزۺاوتارۺ‬
‫اانسد‪:‬‬
‫(‪)۱‬ومولیۺ(‪)۲‬اعمل(‪)۳‬اکلمۺ(ۺدمرہسۺیمیلعتۺوبرڈۺارتۺرپدشی)‬
‫وقیمۺوکلسنۺرباےۺرفنغۺاردنۺزابؿۺۺدیلہۺ‪:‬‬
‫(‪-)۱‬اکیۺاسہلۺویپمکرٹۺوکرس‬
‫(‪-)۲‬رعیبۺڈولپہمۺوکرسۺدنۺاسہل‬
‫(‪-)۳‬اردنۺڈولپہمۺوکرسۺاکیۺاسہل‬
‫(‪-)۴‬ارٹن‪،‬ۺدنہی)ۺ‬
‫دتریسیۺدخامتۺ‪:‬اجۃعمۺادملہنیۺاضیفؿۺاطعرۺانگۺوپرۺاتۺاحؽفۺ‬
‫رشػۺتعیب‪:‬ریپۺرطتقیۺرربہۺرشتعیۺاقیضۺااضقلۃۺیفۺالھیدۺوضحرۺارتخۺراضۺاخںۺاص بۺہلبقۺ‬
‫الالقبۺہبۺاتجۺارشلہعیۺۺربیلیۺرشفی۔‬
‫ۺیملقۺدخامت‬
‫شرحمصباحاإلنشاءاول‬ ‫‪246‬‬ ‫مفتاحاإلنشاء‬
‫(‪)۱‬ۺ‪-‬ابصمحۺارعلہیبۺرشحۺاہنمجۺارعلہیبۺانؽۺۺ(وبطمع)‬
‫(‪-)۲‬ابصمحۺارعلہیبۺرشحۺاہنمجۺارعلہیبۺدنؾۺ(وبطمع)‬
‫(‪-)۳‬ابصمحۺارعلہیبۺرشحۺاہنمجۺارعلہیبۺلوؾۺ(وبطمع)‬
‫(‪ٰ-)۴‬وکشمۃۺارعلہیبۺرشحۺاتفمحۺارعلہیبۺانؽۺ(وبطمع)‬
‫(‪)۵‬ۺ‪ٰ-‬وکشمۃۺارعلہیبۺرشحۺاتفمحۺارعلہیبۺدنؾۺ(وبطمع)‬
‫(‪-)۶‬ابصمحۺااطلنیبلۺرتہمجۺاہنمجۺااعلدبنیۺ(وبطمع)‬
‫(‪-)۷‬ملعۺرصػۺےکۺٓااسؿۺوقادعۺ(وبطمع)ۺ‬
‫(‪-)۸‬امہۺرتابیکۺانرۺاؿۺاکۺلحۺۺ(ریغۺوبطمع)‬
‫ل ت‬
‫الہۺندخامہتۺۺ‪،‬رعیبۺ‪۱۰۰‬ۺاحفصتۺ(ریغۺوبطمع)‬
‫(‪-)۹‬ایحۃۺاحظفۺا ا‬
‫(‪-)۱۰‬اتفمحۺاالاشنءۺرشحۺابصمحۺاالاشنءۺانؽۺ(وبطمع)‬
‫(‪-)۱۱‬رنزۺرمہۺےکۺرشیعۺاسملئۺ(ریغۺوبطمع)ۺ‬
‫(‪-)۱۲‬اعمرػۺاالدبۺرشحۺہاجینۺاالدبۺ(وبطمع)‬
‫(‪)۱۳‬۔ابصمحۺارعلہیبۺرشحۺاھنمجۺارعلہیبۺاہچرؾۺ(ریغۺوبطمع)‬
‫(‪)۱۴‬۔ابصمحۺارعلہیبۺرشحۺاھنمجۺارعلہیبۺمجنپۺ(ریغۺبموع)‬
‫(‪)۱۵‬اتفمحۺاالاشنءۺرشحۺابصمحۺاالاشنءۺدنؾۺ(وبطمع)‬
‫(‪)۱۶‬۔وضءۺاالدبۺیفۺرتبیکۺضیفۺاالدبۺانؽۺ(ریغۺوبطمع)‬
‫(‪)۱۷‬۔ایحتۺرضخۺہیلعۺاالسلؾۺ(ریغۺوبطمع)‬
‫انرۺاؿۺےکۺالعنہۺھچکۺاتکوبںۺرپۺاکؾۺاجریۺےہۺ۔‬
‫محمد گل ریز رضا مصباحی مدنا پوری بر یلی شریف یوپی‬
‫‪Mob:8057889427,9458201735‬‬

مفتاح الانشاء شرح مصباح الانشاء اول

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

مفتاح الانشاء شرح مصباح الانشاء اول

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

مفتاح الانشاء شرح مصباح الانشاء اول

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫شرحمصباحاالىشاءاول‬ ‫‪1‬‬ ‫مفتاحاالىشاء‬

‫بدم اہلل اػرمحن اػرحفم‬

‫وھنجن ںم ت ےھو میلوبیت‬

‫َ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ َ‬

‫۔‬ ‫ََل ُُتْػ ْ‬

‫اس ؼ ْن ُب ُف ْوتؿ ْم إیلٰ‬ ‫ََ َ ُ َ َ ْ ٌ َ َ ََْ ُ ُْ ََ َ َ‬

‫۔‬ ‫لعفۺیہنۺاکۺوہانۺ‬ ‫اضمػۺوہان‬

‫رکنہ‬ ‫وکیئۺزمکنر‬ ‫ز ِص ْف ٌػ‬

‫رعمہف‬ ‫دندھ‬ ‫َا ْ َ‬

‫انصق‬ ‫ریمےۺدنتسۺےکۺاسھتۺ‬ ‫َؼ َع َر ِدقْ ِظي‬

‫اتؾۺ‬ ‫رجمؾۺاھبگۺایگ‬ ‫ان‬ ‫َط َر ْ َ‬

‫(رحفح اػكخاری ۔‪،۴۲‬ص‪)۵۴‬۔‬

‫رمةکت‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرت‬

‫رمبکۺعنمۺرصػ‬ ‫ںیمۺےنۺۺرضحومتۺاکۺرفسۺایکۺ‬ ‫َد َاط ْر ُت إ ٰیل َح ْ َ‬

‫ںیمۺےنۺةیسہیۺیکۺاتکبۺزپیھ‬ ‫اب ِدفْ َك َو قْ ِہ‬ ‫َظ َر ُ‬

‫رتہمج‬ ‫سابرت‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرت‬

‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َْ‬ ‫َ َْ َ ُ َ ْ َ ُ‬

‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َْ ُ ْ‬

‫َْ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫َْ‬

‫رتہمج‬ ‫سابرت‬ ‫رتہمج‬ ‫سابرت‬

‫اْلج ۔‬ ‫ات َد َطر ْ َ‬ ‫(‪)۱۱‬۔ا ْص َد َاد ُ‬

‫اناپسیتۺیچکۺےہ‬ ‫َْ ََُ ٰ ٌ‬

‫اپینۺاصػۺےہ‬ ‫اػ‬ ‫ر‬ ‫َاػْ َـؼ ُ‬

‫ٹیل َۺےہ ُ ُ َ َ‬ ‫َ‬

‫ۺوعرںیتۺرپارمئیۺاوکسؽۺیکۺااتساینںۺںیہۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۸‬دنونں‬

‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ۺیگ۔ ْ َ‬ ‫(‪)۸‬۔وکحتمۺدلجۺیہۺاکایمبۺولوگںۺیکۺزعتۺازفایئۺۺرکے‬

‫اص ًرا َّو اَقَ ُّل َع َ‬

‫اب ۔‬ ‫ح‬ ‫ااػزا ِف ُر ب َ ْ‬

‫ت ِ َت َار ُت َؽا ِِف اػْ َص ِام اػْ َـؼ ِ ْ‬

‫ںیمۺےنۺہیۺرساکریۺدناۺااتپسؽۺےسۺیلۺ‪،‬ڈیملکیۺاوٹسرۺےسۺںیہنۺرخدییۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۱۵‬‬

‫َش ًابا ۔‬‫(ۻ) ََل َق ِصفْ ُب اْل ْ ُ ْد ِػ ُم َس َص ًاؼا َو َ َ‬

‫(رواہ أبو داؤد ِف دؽؽہ)‬

‫(‪ )۵‬نہۺدنلبۺاٹۺنرۺۺریمےۺرھگۺےکۺ َاسۺےنمۺےہۺ۔‬

‫اْلؼ ْف َص َو َت ْرج ُع اػْ َـؼ َد َاء َ‬ ‫ُ ُ ْ َ َ َ ْ َ ُ َْ‬ ‫َ ٰ‬

‫)۔ںیمۺےنۺڈوییٹۺںیمۺوکاتیہۺںیہنۺیکۺہکۺےھجمۺ ااۺدیۺاجےئ۔‬ ‫(‪۴‬‬

‫)۔دخباۺںیمۺۺاینپۺولتارۺایمؿۺںیمۺراھکۺروہںۺاگۺاہیںۺکتۺہکۺقحۺاےسۺابرہۺاکنےل۔‬ ‫ُ‬ ‫(‪۳‬‬

‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ ً ََُ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۺیگ۔ َ َ‬

‫ےسۺزایدہۺفیلکتۺہنۺااھٹےئۺ۔‬ ‫َ‬ ‫(‪)۵‬۔وکیئۺصخشۺا َےنپۺامہمؿۺےکۺےیلۺاطتقۺ‬

‫ےسۺافدئہۺااھٹۺوجۺھجتۺےسۺڑبےۺںیہ۔‬ ‫(‪)۱۳‬۔اؿۺولوگںۺےک ُۺرجتابتۺ‬

‫ایکۺمتۺابلطۺرپۺاامیؿۺالےتۺوہۺانرۺاہللۺیکۺتمعنۺیکۺانرکشیۺرکےتۺوہ؟‬ ‫َ‬ ‫(‪)۷‬‬

‫ن ِم ْن َہا ۤۡ ا َ ْو ُر ُّد ۡو َھا [اػؽداء‪۸:‬ۺ]‬

‫(‪)۵‬۔بجۺاکیۺرگنہۺدالخۺوہات ۺےہۺدنرسےۺرپۺ تنع ۺرکاتۺےہۺاہیںۺکتۺہکۺبج ۺاس ۺںیمۺ‬

‫َ‬ ‫(‪)۶‬۔ادیمۺےہۺہک َۺاخبر َۺرمضیۺاکۺاھچیپۺوھچڑۺدےۺ۔‬

‫َ‬ ‫ۺوم َیلۺ۔‬

‫َ ُ‬ ‫ؽ َۺ۔ ْ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ۺدایتسبۺ ْےہۺ ْہنۺڈسی ْ‬ ‫(‪)۱۵‬اسۺرٹپنؽۺیکنٹۺرپۺہنۺرٹپنؽ‬

‫تعارفمترجه ایک ىظرمیں‬

You might also like