Kahulugan ng Neokolonyalismo

Napag-aralan natin na ang Asya ay minsang pinaghati-hatian ng mga mananakop na

kanluraning bansa. Naintindihan din natin na nakamit muli ng mga Asyano ang kanilang kalayaan
sa paggamit ng pamamaraang mapayapa at marahas. Pero masasabi nga bang ganap na naging
malaya ang bawat bansa matapos silang makapagtayo ng kanilang sariling pamahalaan? Sa
pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig at kolonyalismo ay nagkaroon ng bagong paraan
ng pananakop na tinatawag na Neokolonyalismo. Ito ay di-tuwirang pagkontrol sa isang malayang
bansa ng isang makapangyarihang bansa.

Si Kwarme Nkrumah ay namuno mula 1957 hanggang 1966 bilang unang pangulo ng
Ghana sa Africa. Isa siyang masugid na kritiko sa panghihimasok ng bansang Kanluranin sa
Africa. Binuo niya ang terminong Neokolonyalismo na ayon sa kaniya ay “kumakatawan sa
panghuli at pinakamapanganib na yugto ng imperyalismo.” Ito umano “ang pinakamasahol na
anyo ng imperyalismo.” Nangangahulugan raw ito na “kapangyarihang walang pananagutan”
(power without responsibility) para sa mga gumagawa nito at “eksploytasyong walang bayad-
pinsala” (exploitation without redress) naman para sa mga dumadanas nito.

Paano ito nangyari o nangyayari?

Ang pagkakaloob ng tulong pinansiyal at militar ay ilan lamang sa anyo ng

neokolonyalismo. Naging instrumento din dito ang mga institusyong nagpapautang katulad ng
International Monetary Fund (IMF), World Bank (WB), at maging United Nations (UN).

Sa aspetong ito ay lumalabas na tinutulungan ng mga kapitalistang bansa o maunlad na

bansa ang mga dating kolonya na kalimitan ay nasa Asya at Africa. Nagkakaroon ng kasunduang
legal sa magkabilang bansa upang maging posible ang pagbibigay at pagtanggap ng mga tulong
na ito. Sa kabilang banda, hindi maitatanggi na labis din ang kapakinabangang tinatamasa ng mga
kapitalistang bansa sa ganitong kalakaran. Kasabay kasi ng tulong nila ay ang pagtataguyod at
pamumuhunan naman nila sa mga bansang kanilang tinutulungan. Ang bansang Japan matapos
ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay nakaranas ng neokoloyalismo mula sa United States of
America. Ang iba pang bansa tulad ng Vietnam at Pilipinas ay tulad din ang naranasan sa Japan.

Ang neokolonyalismo ay maaaring ring pakahulugan bilang pagpapatuloy ng huwarang

ekonomiko noong kolonyalismo ng mga imperyalista sa mga dating kolonyang nagkamit na ng
pormal na kalayaan. Bunga nito, kahit sa kasalukuyan, ay makikita pa rin sa mga bansang kanilang
tinutulungan ang impluwensiyang politikal, kultural, at sosyal. Ang kulturang kanluranin ay
naging bahagi ng halos lahat ng bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya. Ito ay isang matibay
na patunay na niyakap ng mga Asyano ang kanilang kalinangan. Pinatutunayan din nito ang
pananatili ng kontrol o kung di-man ay ang impluwensiya ng mga dating mananakop na bansa.

Hegemoniya o hegemony (Griyego ἡγεμονία hēgemonía, "pamumuno") ay ang politikal,

ekonomika, o militar na pangingibabaw o kontrol ng isang estado sa iba pa. Hegemon naman ang
tawag sa mga makapangyarihang bansa na kumokontrol o nang-iimpluwensiya sa mga bansang
neokolonyal.