Ano ba ang lathalain? Ano ang ipinagkaiba nito sa balita?

Binigyang depinisyon ng Econnect communication ang

lathalain bilang “pinakatampok na artikulo sa isang
peryodiko o magasin.” Ang intensiyon o layunin nito ang
nagpaiba rito sa ordinaryong balita.

Sabi ni Tony Rogers (2012),

Hard-news stories are typically an assemblage of facts. Some are

better-written than others, but they all exist to fulfill a simple purpose
– convey information. Feature stories, on the other hand, aim to do
much more. They convey facts, yes, but they also tell the stories of
people’s lives. To do that, they must incorporate facets of writing often
not found in news stories, ones that are often associated with fiction
writing.

Dalawa ang layunin ng lathalain: (1) sabihin kungano ang

nangyari (state a fact); at (2) bigyang-mukha ang
katotohanan o impormasyong ito (giving it a human face).
Kagaya nga ng sabi ng E-Connect (2002):

The feature… may also interpret news, add depth and color to a story,
instruct or entertain (Nagbibigay-impormasyon hinggil sa mga
pangyayari, ideya o kaisipan o sitwasyon ang balita. Pero mayroon
pang ibang ginagawa ang lathalain – maaari nitong bigyang katuturan
(interpret), magdagdag ng lalim at kulay sa isang istorya, magturo, o
mang-aliw).”

Ibig sabihin may “lalim” ang paglalahad ng lathalain ng mga

paksa o impormasyon hinggil sa mga pangyayari kumpara sa
balita.
Sabi pa ni Rogers (2012), may limang sangkap ang lathalain:
lede, description, quotes, anecdotes at background
information.

Anu-ano ba ang uri ng lathalain?

 Human – Interest (susing salita: pakikihamok ng

ordinaryong tao sa pang-araw-araw na pamumuhay. Ex.
Paano nga ba nabubuhay ang isang magbobote?)

 Personality Feature (susing salita: ordinaryong taong na

mayroong kagila-gilalas o kahanga-hangang katangian o
nagawa. Ex. Isang ordinaryong guro na nakatuklas ng
bagong pamamaraan ng pagtuturo.)

 How-To Feature (susing salita: paano nga ba gawin ang

isang bagay. Ex. Paano magluto ng embutido).

 Past Events Feature (Historical feature) (susing salita:

kasaysayan).

 News Feature (susing salita: “bahaging tao” o human

side ng isang balitang malaki. Ex. Demolisyon o dengue
outbreak.)

Tatlong bahagi ng lathalain:

 Panimula o introduksiyon
  Katawan

 Kongklusyon o katapusan

Ang introduksiyon ang pinakamahalagang bahagi ng

lathalain. Ito ang magsisilbing pamukaw sa atensiyon ng
inyong mambabasa. Upang maging mabisa ang inyong
introduksiyon, lagyan ito ng emosyon, drama, mga siniping
pahayag na interesante, malinaw (vivid) na deskripsiyon ng
pangyayari, etc.

Tips para sa magandang introduksiyon

1. Tiyaking ‘kapani-paniwala’ ang tauhang inyong inilagay

sa istorya. Ibig sabihin, dapat na buhay at gumagalaw
ang tauhan sa inyong lathalain. Huwag MAG-IMBENTO
para hindi masakripisyo ang inyong integridad bilang
mamamahayag/manunulat.

2. Gumawa ng magandang setting para sa inyong istorya.

Likhain ang napakainam na atmosphere o kaligiran sa
inyong istorya. Ilarawan nang mabuti ang umpisa ng
mga pangyayari o ang pinag-ugatan ng inyong salaysay.

3. Maging malikhain sa pagsusulat ng inyong

introduksiyon sa pamamagitan ng paggamit ng
pananalitang angkup na angkop sa inyong
introduksiyon.
Katawan

Sa katawan tinatalakay ang buong saysay ng kuwentong

inyong isinusulat. Dapat manatili itong “tapat” sa
introduksiyon. Ibig sabihin, dapat masagot nito ang mga
tanong o matalakay nang husto ang paksang inyong
isinusulat.

Upang maging mabisa ang pagsulat ninyo ng pinakakatawan

ng inyong lathalain, dapat tandaan ang ss. na mga bagay:

1. Gumamit ng makukulay subalit hindi naman

napakatatayog na mga salita (highfalutin words).

2. Manatiling nakapokus sa paksa.

3. Siguruhin ang coherence o ang wastong pagkakabit-

kabit ng mga ideya.

4. Tiyaking hindi naman siksik na siksik ang mga

impormasyon para hindi magsawa ang mga mambabasa.
Sa pagtalakay, mahalagang ilagay lamang ang
pinakanakauugnay (relevant) o pinakamahalagang
impormasyon.

Kongklusyon
Sa kongklusyon nilalagom ang buong istorya at dapat itong
magbigay ng napakalakas na impresyon para hindi
malimutan ng mambabasa ang isinulat mo.

Tips para sa mas mabisang pagsusulat ng lathalain

 Magpokus sa human interest; mahalaga ang papel ng

emosyon sa inyong isinusulat

 Maging malinaw kung bakit ninyo isinusulat ang

lathalain

 Magsulat sa “active voice”. Hangga’t maari, gumamit ng

mga pandiwa o verb na nasa active voice o
pangkasalukuyan.

 Mahalaga ang accuracy o kawastuan ng mga datos o

impormasyong ilalagay sa sulatin.

 Laging isaalang-alang ang inyong mambabasa habang

isinusulat ninyo ang akda. Ano ba ang dapat nilang
malaman at maramdaman? Nauunawaan ba nila ang
wikang ginamit ko?

 Iwasan ang clichés o yaong gasgas na mga linya.

 Makipagpanayam (interview) nang personal. Iwasan ang

email o kaya naman ay phone interviews. Sa harapang
 pag-uusap kasi, mas madedetalye mo ang damdamin at
kulay ng iyong paksa.

 Gumamit ng mga quotation at anecdotes.

 Iwasang mag-opinyon sa inyong istorya. Taliwas sa

sinasabi ng ibang “opinionated” ang lathalain, hindi
ganoon sa lahat ng pagkakataon. Dapat na magsalita
mismo ang datos o ang taong pinapaksa ng inyong
sulatin.

 Gumamit ng “multi-sources” sa inyong akda para sa

kredibilidad ng inyong isusulat. Subalit, takdaan ang
sarili: ilagay lamang ang DAPAT ilagay.

 Laging tiyaking tama ang inyong bantas (punctuations),

baybay (spelling) at konstruksiyon ng inyong mga
pangungusap.

 Manatili sa tense o panahunan ng inyong istorya.

 Iwasan ang mahahaba at makakapal na pangungusap.