Download as xls, pdf, or txt
Download as xls, pdf, or txt
You are on page 1of 51

BAB VIII

PERHITUNGAN OUTFALL KE SUNGAI

8. Perhitungan Outfall ke sungai

Outfall ke sungai yang digunakan adalah bentuk trapesium


Diketahui data sebagai berikut :

Debit Rencana ( Q ) = 1.5844 m3/det


Kecepatan air dalam outfall = 0.6 m/det
Koefisien manning (n) = 0.018

8.1. Luas penampang basah ( A )

Q 1.5844
A= = = 2.6407 m2
V 0.6

8.2. Mencari lebar saluran dan kedalaman air

A= ( b + ( m x h )) x h Asumsi b = 1.5 h
A= ( 1,5 h + ( 1,0 x h )) x h
A= ( 1,5 h + 1,0 h ) h
A= 2.5 h2

2.64 = 2.5 h2

2.64 0.5
h =
2.5

h = 1.03 m b = 1.54 m

8.3. Keliling basah ( P )

P = b + 2 h ( m2 + 1 )0,5
= 1.5 + 2(2,13) (1)2 + 1 0.5
P = 4.45 m

8.4. Jari-jari Hidrolis ( R )

A 2.6407
R= = = 0.59 m
P 4.45
8.5. Tinggi Jagaan

1.5. Q. h
fb = ( )0.5
60
1.5 1.584 1.03
= ( )0.5
60

= 0.2018 m

8.6. Kemiringan Saluran ( S )

Qxn 2 1.5844 x 0.018 2


S =
A x R2/3 2.6407 x 0.59 2/3

S = 0.0002338

S saluran = S rencana
0.0002338 = 0.000234 …… OK !!!

8.7. Kontrol Debit

Q = 1
A x R2/3 x S0.5
n

Q = 1 2/3
0.5
0.018 2.6407 x 0.59 x 0.0002338

Q = 1.5844

Q saluran = Q rencana
1.584 = 1.5844 …… OK !!!

8.8. Kehilangan tingkat energi ( z )

Q = f. A. 2. g. z
1.584 = 0.8 0.5936 2 9.8 z
z = 0.1702 m

dimana : f = koefisien debit = 0.8


GAMBAR OUTFALL KE SUNGAI

fb 0.20 m

h 1.03 m

b= 1.54 m
TABEL 1

Reduced Mean (Yn) Dan Reduced Standard Deviation (Sn)

n Yn Sn n Yn Sn
8 0.48430 0,90430 51 0,54890 1.16230
9 0.49020 0,92880 52 0,54930 1.16380
10 0.49520 0.94960 53 0,54970 1.16530
11 0,49960 0,96760 54 0,55010 1.66700
12 0.50350 0,98330 55 0,55040 1.68100
13 0.50700 0,99720 56 0,55080 1.16960
14 0,51000 1.00950 57 0,55110 1.17080
15 0,51280 1.02057 58 0,55150 1.17210
16 0,51570 1.03160 59 0,55180 1.17340
17 0,51810 1.04110 60 0,55208 1.17467
18 0,52020 1.49300 62 0,55270 1.17700
19 0,52200 1.05660 64 0,55330 1.17930
20 0,52355 1.06283 66 0,55380 1.18140
21 0,52520 1.36960 68 0,55430 1.18340
22 0,52680 1.07540 70 0,55477 1.18536
23 0.52830 1.08110 72 0,55520 1.18730
24 0,52960 1.08640 74 0,55570 1.18900
25 0.53086 1.09145 76 0,55610 1.19060
26 0,53200 1.09610 78 0,55650 1.19230
27 0,53320 1.10040 80 0,55683 1.19382
28 0,53430 1.10470 82 0,55720 1.19530
29 0,53630 1.10860 84 0,55760 1.19670
30 0.53622 1.11238 86 0,55800 1.19800
31 0.53710 1.11590 88 0,55830 1.19940
32 0,53800 1.11930 90 0,55860 1.20073
33 0,53880 1.12260 92 0,55890 1.20200
34 0.53960 1.12550 94 0,55920 1.20320
TABEL 2

REDUCED STANDARD DEVIATION (Sn)

n 0 1 2 3 4 5 6 7 8
10 0.9496 0.9676 0.9833 0.9971 1.0000 1.0206 1.0316 1.0411 1.0493
20 1.0628 1.0696 1.0754 1.0811 1.0864 1.0915 1.0961 1.1004 1.1047
30 1.1124 1.1159 1.1193 1.1226 1.1255 1.1285 1.1313 1.1339 1.1363
40 1.1413 1.1436 1.1458 1.1480 1.1499 1.1519 1.1538 1.1557 1.1574
50 1.1607 1.1623 1.1638 1.1658 1.1667 1.1681 1.1696 1.1708 1.1721
60 1.1747 1.1759 1.1770 1.1782 1.1793 1.1803 1.1814 1.1824 1.1834
70 1.1854 1.1863 1.1873 1.1881 1.1890 1.1898 1.1906 1.1915 1.1923
80 1.1938 1.1945 1.1953 1.1959 1.1967 1.1973 1.1980 1.1987 1.1994
90 1.2007 1.2013 1.2020 1.2026 1.2032 1.2036 1.2044 1.2049 1.2055
100 1.2065 - - - - - - - -
Sn)

9
1.0565
1.1080
1.1388
1.1590
1.1734
1.1844
1.1930
1.2001
1.2060
-
RETURN PERIOD
A FUNCTION OF REDUCED VARIATE

Return Periode ( T ) Reduced Variate


( years ) YT
2 0.3668
5 1.5004
10 2.2510
20 2.9606
25 3.1993
50 3.9028
100 4.6012
200 5.2960
500 6.2140
1000 6.9190
5000 8.5390
10000 9.9210
HUBUNGAN ANTARA T dan U

T U T U T U
1.00 - 1,86 15.00 1.63 70.00 3.08
1.01 - 1,35 16.00 1.69 72.00 3.11
1.02 - 1,28 17.00 1.74 74.00 3.13
1.03 - 1,23 18.00 1.80 76.00 3.16
1.04 - 1,19 19.00 1.85 78.00 3.16
1.05 - 1,15 20.00 1.89 80.00 3.21
1.06 - 1,12 21.00 1.94 82.00 3.23
1.08 - 1,07 22.00 1.98 84.00 3.26
1.10 - 1,02 23.00 2.02 86.00 3.28
1.15 - 0,93 24.00 2.06 88.00 3.30
1.20 - 0,85 25.00 2.10 90.00 3.33
1.25 - 0,79 26.00 2.13 92.00 3.35
1.30 - 0,73 27.00 2.17 94.00 3.37
1.35 - 0,68 28.00 2.19 96.00 3.39
1.40 - 0,63 29.00 2.24 98.00 3.41
1.50 - 0,54 30.00 2.27 100.00 3.43
1.60 - 0,46 31.00 2.30 110.00 3.53
1.70 - 0,40 32.00 2.33 120.00 3.62
1.80 - 0,33 33.00 2.36 130.00 3.70
1.90 - 0,28 34.00 2.39 140.00 3.77
2.00 -0.22 35.00 2.41 150.00 3.84
2.20 - 0,13 36.00 2.44 160.00 3.91
2.40 - 0,04 37.00 2.47 170.00 3.97
2.60 0.04 38.00 2.49 180.00 4.03
2.80 0.11 39.00 2.51 190.00 4.09
3.00 0.17 40.00 2.54 200.00 4.14
3.20 0.24 41.00 2.56 220.00 4.24
3.40 0.29 42.00 2.59 240.00 4.33
3.60 0.34 43.00 2.61 260.00 4.42
3.80 0.39 44.00 2.63 280.00 4.50
4.00 0.44 45.00 2.65 300.00 4.57
4.50 0.55 46.00 2.67 350.00 4.77
5.00 0.64 47.00 2.69 400.00 4.88
5.50 0.73 48.00 2.71 450.00 5.01
6.00 0.81 49.00 2.73 500.00 5.13
6.50 0.88 50.00 2.75 600.00 5.33
7.00 0.95 52.00 2.79 700.00 5.51
7.50 1.01 54.00 2.83 800.00 5.56
8.00 1.06 56.00 2.86 900.00 5.80
9.00 1.17 58.00 2.90 1000.00 5.92
10.00 1.26 60.00 2.93 5000.00 7.90
11.00 1.35 62.00 2.96 10000.00 8.83
12.00 1.43 64.00 2.99 50000.00 11.08
13.00 1.50 66.00 3.00 80000.00 12.32
14.00 1.57 68.00 3.05 500000.00 13.74
Koefisien Mn dan Mp Untuk Perhitungan Curah Hujan Maksimum
Menurut Metode Ir. J.P. Der Weduwen

n Mn
p Mp
1/5 0.238
1/4 0.262
1/3 0.291
1/2 0.336
1 0.41
2 0.49
3 0.541
4 0.579
5 0.602
10 0.705
15 0.766
20 0.811
25 0.845
30 0.875
40 0.915
50 0.948
60 0.975
70 1
80 1.02
90 1.03
100 1.05
NILAI K DISTRIBUSI LOG PEARSON TIPE III

Kemencengan Periode Ulang (Tahun)


(Cs) 2 5 10 20 25 50 100 200 500 1000
3 -0.36 0.42 1.18 1.912 2.278 3.152 4.051 4.97 5.825 7.25
2.5 -0.36 0.518 1.25 1.9246666667 2.262 3.048 3.845 4.652 5.3825 6.6
2.2 -0.33 0.574 1.284 1.9213333333 2.24 2.97 3.705 4.444 5.1025 6.2
2 -0.307 0.609 1.302 1.9133333333 2.219 2.912 3.605 4.298 4.9025 5.91
1.8 -0.282 0.643 1.318 1.9013333333 2.193 2.848 3.499 4.147 4.714375 5.66
1.6 -0.254 0.675 1.329 1.885 2.163 2.78 3.388 3.99 4.515 5.39
1.4 -0.225 0.705 1.337 1.8643333333 2.128 2.706 3.271 3.828 4.30875 5.11
1.2 -0.195 0.732 1.34 1.838 2.087 2.626 3.149 3.661 4.095625 4.82
1 -0.164 0.758 1.34 1.8086666667 2.043 2.542 3.022 3.489 3.883125 4.54
0.9 -0.148 0.769 1.339 1.7916666667 2.018 2.498 2.957 3.401 3.77375 4.395
0.8 -0.132 0.78 1.336 1.7773333333 1.998 2.453 2.891 3.312 3.66375 4.25
0.7 -0.116 0.79 1.333 1.7556666667 1.967 2.407 2.824 3.223 3.55375 4.105
0.6 -0.099 0.8 1.328 1.7353333333 1.939 2.359 2.755 3.132 3.4425 3.96
Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502
0.5 -0.083 0.808 1.323 1.7143333333 1.91 2.311 2.686 3.041 3.33125 3.815
0.4 -0.066 0.816 1.317 1.6923333333 1.88 2.261 2.615 2.949 3.219375 3.67
0.3 -0.05 0.824 1.309 1.669 1.849 2.211 2.544 2.856 3.106875 3.525
0.1229949836 -0.020 0.856 1.261 1.537 1.676 1.933 2.158 2.360 2.508 2.755
0.2 -0.033 0.842 1.282 1.5946666667 1.751 2.054 2.326 2.576 2.76875 3.09
0.1 -0.017 0.836 1.27 1.5973333333 1.761 2 2.252 2.482 3.0325 3.95
Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502
0 0 0.842 1.282 1.5946666667 1.751 2.054 2.326 2.576 2.76875 3.09
-0.1 0.017 0.85 1.258 1.5393333333 1.68 1.945 2.178 2.388 2.97375 3.95
-0.2 0.033 0.85 1.258 1.5393333333 1.68 1.945 2.178 2.388 2.54625 2.81
-0.3 0.05 0.853 1.245 1.5103333333 1.643 1.89 2.104 2.294 2.436875 2.675
-0.4 0.066 0.855 1.231 1.481 1.606 1.834 2.029 2.21 2.33375 2.54
-0.5 0.083 0.856 1.26 1.4646666667 1.567 1.777 1.955 2.108 2.2175 2.4
-0.6 0.099 0.857 1.2 1.4186666667 1.528 1.72 1.88 2.016 2.113125 2.275
-0.7 0.116 0.857 1.183 1.3863333333 1.488 1.663 1.806 1.926 2.01 2.15
-0.8 0.132 0.856 1.166 1.354 1.448 1.606 1.733 1.873 1.93375 2.035
-0.9 0.148 0.854 1.147 1.3203333333 1.407 1.549 1.66 1.749 1.809375 1.91
-1 0.164 0.852 1.128 1.2866666667 1.366 1.492 1.588 1.664 1.715 1.8
-1.2 0.195 0.844 1.086 1.2166666667 1.282 1.379 1.449 1.501 1.5475 1.625
Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502 Err:502
-1.4 0.225 0.832 1.041 1.1456666667 1.198 1.2701 1.318 1.351 1.39375 1.465
-1.6 0.254 0.817 0.994 1.0753333333 1.116 1.166 1.197 1.216 1.24 1.28
-1.8 0.282 0.799 0.945 1.005 1.035 1.069 1.087 1.097 1.109375 1.13
-2 0.307 0.777 0.895 0.9376666667 0.959 0.98 0.99 1.995 1.621875 1
-2.2 0.33 0.752 0.844 0.8733333333 0.888 0.9 0.905 0.907 0.908125 0.91
-2.5 0.36 0.711 0.771 0.7856666667 0.793 0.798 0.799 0.8 0.80075 0.802
-3 0.396 0.636 0.66 0.664 0.666 0.666 0.667 0.667 0.667375 0.668
BAB III
PERHITUNGAN CURAH HUJAN

3.1. Data Curah Hujan


Curah Hujan
No. Tahun Sta. 1
Mali-Kalabahi
1 2005 231.3
2 2006 231.3
3 2007 231.3
4 2008 231.3
5 2009 231.3
6 2010 355.7
7 2011 328.8
8 2012 371.1
9 2013 331
10 2014 377.7

Sumber: Stasiun Meteorologi Kelas III Mali-Kalabahi


Cat. Data tahun 2005, 2006, 2008 dan 2009 merupakan perkiraan karena tidak terdapat data
DRAINASE PERKOTAAN

4.4.2 PERHITUNGAN CURAH HUJAN


1. METODE GUMBEL
A. Mali-Kalabahi
Tabel I.1.
No Tahun X X2 SX
X =
1 2005 231.3 53499.69 n
2 2006 231.3 53499.69 2920.8
=
3 2007 231.3 53499.69 10
4 2008 231.3 53499.69 = 292.08 mm
5 2009 231.3 53499.69
6 2010 355.7 126522.49 SX2-X.SX
Sx = ( )0,5
7 2011 328.8 108109.44 n-1
8 2012 371.1 137715.21
9 2013 331 109561 892063.88 - 292.0800 x 2920.8
Sx = ( )0,5
10 2014 377.7 142657.29 9
S 2920.8 892063.88 Sx = 65.791

n = 10 Yn = 0.4952
Sn = 0.9496
T = 2 Tahun Yt = 0.3668
T = 5 Tahun Yt = 1.5004
T = 10 Tahun Yt = 2.2510
T = 25 Tahun Yt = 3.1993
T = 50 Tahun Yt = 3.9028
T = 100 Tahun Yt = 4.6012

XTr = X + K. Sx Yt-Yn
,dimana K =
Sn

( 0.37 - 0.50 )
X2 = 292.1 + x 65.79 = 283.18 mm
0.95

( 1.50 - 0.50 )
X5 = 292.1 + x 65.79 = 361.72 mm
0.95

( 2.25 - 0.50 )
X10 = 292.1 + x 65.79 = 413.73 mm
0.95

( 3.20 - 0.50 )
X25 = 292.1 + x 65.79 = 479.43 mm
0.95

( 3.90 - 0.50 )
X50 = 292.1 + x 65.79 = 528.17 mm
0.95

( 4.60 - 0.50 )
X100 = 292.1 + x 65.79 = 576.56 mm
0.95
DRAINASE PERKOTAAN

2. Metode Hasper
A. Curah Hujan Sta. 1 Mali-Kalabahi
Tabel 1.6.
Hujan Max R Urutan Peride Ulang Standar
(mm) Terbesar (m) t=(n+1)/m Variabel U
377.7 1 11 2.41
( Lampiran 4 )
371.1 2 5.5 1.77
n = 10
1 R1-R + R2-R
Sn = ( )
2 U1 U2

1 377.7 - 292.080 371.1 - 292.080


= +
2 2.41 1.77

= 40.0855

RT = R + Sn. UT

T = 2 Tahun UT = -0.22
T = 5 Tahun UT = 0.64
( Lampiran 4 )
T = 10 Tahun UT = 1.26
T = 25 Tahun UT = 2.10
T = 50 Tahun UT = 2.75
T = 100 Tahun UT = 3.43

R2 = 292.0800 + 40.0855 x -0.22 = 283.2612 mm


R5 = 292.0800 + 40.0855 x 0.64 = 317.7347 mm
R10 = 292.0800 + 40.0855 x 1.26 = 342.5878 mm
R25 = 292.0800 + 40.0855 x 2.10 = 376.2596 mm
R50 = 292.0800 + 40.0855 x 2.75 = 402.3152 mm
R100 = 292.0800 + 40.0855 x 3.43 = 429.5733 mm
3. METODE LOG PEARSON III

A. Stasiun Sta. 1 Mali-Kalabahi


Tabel 1.15
No Tahun Xi (mm) Log Xi (Log Xi - Log X)2 (Log Xi - Log X)3
1 2005 231.3 2.3642 0.0083 -0.0008
2 2006 231.3 2.3642 0.0083 -0.0008
3 2007 231.3 2.3642 0.0083 -0.0008
4 2008 231.3 2.3642 0.0083 -0.0008
5 2009 231.3 2.3642 0.0083 -0.0008
6 2010 355.7 2.5511 0.0091 0.0009
7 2011 328.8 2.5169 0.0038 0.0002
8 2012 371.1 2.5695 0.0130 0.0015
9 2013 331 2.5198 0.0041 0.0003
10 2014 377.7 2.5771 0.0148 0.0018
Jumlah 24.5554 0.0865 0.0008

n= 10
24.5554
Log X = = 2.455536
10

S (Log Xi - Log X)2 n . S (Log Xi - Log X)3


Sx = Cs =
(n - 1) (n - 1)(n - 2)(Sx)3

0.0865 10 . 0.0008
= =
9 9 . 8 . 0.098 3

= 0.0980594191 = 0.1229949836

Berdasarkan nilai Cs = 0.12299 maka diperoleh nilai K untuk setiap periode ulang (tabel 3)

Log X = Log X + K . Sx
Tabel 1.16
T (tahun) K Log X Sx Xi (mm)
2 -0.020 2.4555 0.09806 284.17
5 0.856 2.4555 0.09806 346.31
10 1.261 2.4555 0.09806 379.50
25 1.676 2.4555 0.09806 416.71
50 1.933 2.4555 0.09806 441.67
100 2.158 2.4555 0.09806 464.69
4.4.3 REKAPITULASI PERHITUNGAN CURAH HUJAN RENCANA

CURAH HUJAN (mm)


NO PERIODE ULANG METODE DIAMBIL MAX.
GUMBEL HASPER LOG PEARSON III
1 2 283.184 283.261 284.174 284.174
2 5 361.724 317.735 346.307 361.724
3 10 413.728 342.588 379.498 413.728
4 25 479.429 376.260 416.714 479.429
5 50 528.170 402.315 441.667 528.170
6 100 576.557 429.573 464.687 576.557
3.3 PERHITUNGAN INTENSITAS CURAH HUJAN

1. Intensitas Curah Hujan Rencana Dengan Metode Mononobe

R 24
I = X ( )2/3
24 t

Diketahui :
R2 = 284.174 mm
R5 = 361.724 mm
R10 = 413.728 mm
R25 = 479.429 mm
R50 = 528.170 mm
R100 = 576.557 mm

Contoh : Untuk t = 5 menit = 5/60 = 0.083 jam

284.174 24
I2 = x ( )2/3 = 516.378 mm/jam
24 0.083

361.724 24
I5 = x ( )2/3 = 657.295 mm/jam
24 0.083

413.728 24
I10 = x ( )2/3 = 751.793 mm/jam
24 0.083

479.429 24
I25 = x ( )2/3 = 871.180 mm/jam
24 0.083

528.170 24
I50 = x ( )2/3 = 959.748 mm/jam
24 0.083

576.557 24
I100 = x ( )2/3 = 1047.674 mm/jam
24 0.083

Perhitungan selanjutnya ditabelkan ;

t Intensitas Curah Hujan (mm/jam)


(menit) I2 I5 I10 I25 I50 I100
5 516.378 657.295 751.793 871.180 959.748 1047.674
10 325.298 414.070 473.600 548.809 604.604 659.993
15 248.248 315.995 361.424 418.820 461.399 503.669
20 204.925 260.848 298.349 345.728 380.876 415.770
25 176.599 224.792 257.110 297.939 328.229 358.300
30 156.387 199.064 227.683 263.840 290.663 317.292
35 141.114 179.623 205.447 238.073 262.276 286.304
40 129.094 164.324 187.948 217.795 239.937 261.919
45 119.345 151.914 173.755 201.348 221.817 242.139
50 111.250 141.610 161.969 187.690 206.771 225.715
55 104.401 132.892 151.998 176.135 194.042 211.819
60 98.517 125.403 143.431 166.209 183.106 199.881
65 93.398 118.886 135.978 157.572 173.591 189.495
70 88.896 113.155 129.423 149.976 165.224 180.360
75 84.900 108.069 123.605 143.234 157.796 172.252
80 81.324 103.518 118.400 137.202 151.151 164.998
85 78.103 99.417 113.710 131.768 145.164 158.463
90 75.183 95.700 109.459 126.841 139.736 152.538
2. Intensitas Curah Hujan Rencana Dengan Metode Talbot

Data curah hujan maksimum dari perhitungan sebelumnya :

R2 = 284.174 mm R25 = 479.429 mm


R5 = 361.724 mm R50 = 528.170 mm
R10 = 413.728 mm R100 = 576.557 mm

a dimana : (it). (i2) - (i2t). (i)


I= a=
t+b N. (i2) - (i). (i)

(i). (it) - (N). (i2t)


b=
N. (i2) - (i). (i)

Untuk menghitung intensitas curah hujan diperlukan data curah hujan jangka pendek
Rumus :

R R2 = 11.841 mm
R=
24 R5 = 15.072 mm
R10 = 17.239 mm
R25 = 19.976 mm
R50 = 22.007 mm
R100 = 24.023 mm

Presipitas/intensitas curah hujan jangka pendek


Rumus :

60
i= R
t

Periode Koefisien Untuk Periode Ulang 2 Tahun

Menit i
No. ixt i2t i2 i√t
(t) menit
1 5 142.087 710.434 100943.279 20188.656 317.716
2 10 71.043 710.434 50471.640 5047.164 224.659
3 15 47.362 710.434 33647.760 2243.184 183.433
4 20 35.522 710.434 25235.820 1261.791 158.858
5 25 28.417 710.434 20188.656 807.546 142.087
6 30 23.681 710.434 16823.880 560.796 129.707
7 35 20.298 710.434 14420.468 412.013 120.085
8 40 17.761 710.434 12617.910 315.448 112.329
9 45 15.787 710.434 11215.920 249.243 105.905
10 50 14.209 710.434 10094.328 201.887 100.471
11 55 12.917 710.434 9176.662 166.848 95.795
12 60 11.841 710.434 8411.940 140.199 91.717
13 65 10.930 710.434 7764.868 119.460 88.118
14 70 10.149 710.434 7210.234 103.003 84.913
15 75 9.472 710.434 6729.552 89.727 82.034
16 80 8.880 710.434 6308.955 78.862 79.429
17 85 8.358 710.434 5937.840 69.857 77.057
18 90 7.894 710.434 5607.960 62.311 74.886
Jumlah 496.609 12787.811 352807.670 32117.994 2269.200

Intensitas Curah Hujan dengan Formula TALBOT

235511491.59 0.0
a = b =
331503.713 331503.713
a = 710.434 b = 0.0
Periode Koefisien Untuk Periode Ulang 5 Tahun

Menit i
No. ixt i2 x t i2 i√t
(t) menit
1 5 180.862 904.309 163554.942 32710.988 404.419
2 10 90.431 904.309 81777.471 8177.747 285.968
3 15 60.287 904.309 54518.314 3634.554 233.492
4 20 45.215 904.309 40888.735 2044.437 202.210
5 25 36.172 904.309 32710.988 1308.440 180.862
6 30 30.144 904.309 27259.157 908.639 165.103
7 35 25.837 904.309 23364.992 667.571 152.856
8 40 22.608 904.309 20444.368 511.109 142.984
9 45 20.096 904.309 18172.771 403.839 134.806
10 50 18.086 904.309 16355.494 327.110 127.889
11 55 16.442 904.309 14868.631 270.339 121.937
12 60 15.072 904.309 13629.578 227.160 116.746
13 65 13.912 904.309 12581.149 193.556 112.166
14 70 12.919 904.309 11682.496 166.893 108.086
15 75 12.057 904.309 10903.663 145.382 104.421
16 80 11.304 904.309 10222.184 127.777 101.105
17 85 10.639 904.309 9620.879 113.187 98.086
18 90 10.048 904.309 9086.386 100.960 95.323
Jumlah 632.132 16277.561 571642.198 52039.688 2888.456

Intensitas Curah Hujan dengan Formula TALBOT

485726162.73 0.00
a = b =
537124.12 537124.12
a = 904.31 b = 0.00

Periode Koefisien Untuk Periode Ulang 10 Tahun

Menit i
No. ixt i2 x t i2 i√t
(t) menit
1 5 206.864 1034.319 213963.203 42792.641 462.562
2 10 103.432 1034.319 106981.601 10698.160 327.080
3 15 68.955 1034.319 71321.068 4754.738 267.060
4 20 51.716 1034.319 53490.801 2674.540 231.281
5 25 41.373 1034.319 42792.641 1711.706 206.864
6 30 34.477 1034.319 35660.534 1188.684 188.840
7 35 29.552 1034.319 30566.172 873.319 174.832
8 40 25.858 1034.319 26745.400 668.635 163.540
9 45 22.985 1034.319 23773.689 528.304 154.187
10 50 20.686 1034.319 21396.320 427.926 146.275
11 55 18.806 1034.319 19451.200 353.658 139.468
12 60 17.239 1034.319 17830.267 297.171 133.530
13 65 15.913 1034.319 16458.708 253.211 128.291
14 70 14.776 1034.319 15283.086 218.330 123.625
15 75 13.791 1034.319 14264.214 190.190 119.433
16 80 12.929 1034.319 13372.700 167.159 115.640
17 85 12.168 1034.319 12586.071 148.071 112.188
18 90 11.492 1034.319 11886.845 132.076 109.027
Jumlah 723.011 18617.744 747824.518 68078.519 3303.722
Intensitas Curah Hujan dengan Formula TALBOT

726782773.63 0.00
a b =
702667.84 702667.84
a 1034.32 b = 0.00

Periode Koefisien Untuk Periode Ulang 25 Tahun

Menit i
No. ixt i2 x t i2 i√t
(t) menit
1 5 239.715 1198.573 287315.218 57463.044 536.018
2 10 119.857 1198.573 143657.609 14365.761 379.022
3 15 79.905 1198.573 95771.739 6384.783 309.470
4 20 59.929 1198.573 71828.805 3591.440 268.009
5 25 47.943 1198.573 57463.044 2298.522 239.715
6 30 39.952 1198.573 47885.870 1596.196 218.828
7 35 34.245 1198.573 41045.031 1172.715 202.596
8 40 29.964 1198.573 35914.402 897.860 189.511
9 45 26.635 1198.573 31923.913 709.420 178.673
10 50 23.971 1198.573 28731.522 574.630 169.504
11 55 21.792 1198.573 26119.565 474.901 161.615
12 60 19.976 1198.573 23942.935 399.049 154.735
13 65 18.440 1198.573 22101.171 340.018 148.665
14 70 17.122 1198.573 20522.516 293.179 143.257
15 75 15.981 1198.573 19154.348 255.391 138.399
16 80 14.982 1198.573 17957.201 224.465 134.004
17 85 14.101 1198.573 16900.895 198.834 130.003
18 90 13.317 1198.573 15961.957 177.355 126.341
Jumlah 837.828 21574.305 1004197.740 91417.563 3828.365

Intensitas Curah Hujan dengan Formula TALBOT

1130925339.63 0.00
a b =
943560.21 943560.21
a 1198.57 b = 0.00

Periode Koefisien Untuk Periode Ulang 50 Tahun

Menit i
No. ixt i2 x t i2 i√t
(t) menit
1 5 264.085 1320.425 348704.199 69740.840 590.512
2 10 132.042 1320.425 174352.099 17435.210 417.555
3 15 88.028 1320.425 116234.733 7748.982 340.932
4 20 66.021 1320.425 87176.050 4358.802 295.256
5 25 52.817 1320.425 69740.840 2789.634 264.085
6 30 44.014 1320.425 58117.366 1937.246 241.075
7 35 37.726 1320.425 49814.886 1423.282 223.192
8 40 33.011 1320.425 43588.025 1089.701 208.777
9 45 29.343 1320.425 38744.911 860.998 196.837
10 50 26.408 1320.425 34870.420 697.408 186.736
11 55 24.008 1320.425 31700.382 576.371 178.046
12 60 22.007 1320.425 29058.683 484.311 170.466
13 65 20.314 1320.425 26823.400 412.668 163.779
14 70 18.863 1320.425 24907.443 355.821 157.821
15 75 17.606 1320.425 23246.947 309.959 152.469
16 80 16.505 1320.425 21794.012 272.425 147.628
17 85 15.534 1320.425 20512.012 241.318 143.220
18 90 14.671 1320.425 19372.455 215.250 139.185
Jumlah 923.005 23767.642 1218758.861 110950.225 4217.573

Intensitas Curah Hujan dengan Formula TALBOT

1512104323.55 0.00
a b =
a b =
1145165.26 1145165.26
a 1320.42 b = 0.00

Periode Koefisien Untuk Periode Ulang 100 Tahun

Menit i
No. ixt i2 x t i2 i√t
(t) menit
1 5 288.279 1441.393 415522.881 83104.576 644.611
2 10 144.139 1441.393 207761.440 20776.144 455.809
3 15 96.093 1441.393 138507.627 9233.842 372.166
4 20 72.070 1441.393 103880.720 5194.036 322.305
5 25 57.656 1441.393 83104.576 3324.183 288.279
6 30 48.046 1441.393 69253.813 2308.460 263.161
7 35 41.183 1441.393 59360.412 1696.012 243.640
8 40 36.035 1441.393 51940.360 1298.509 227.904
9 45 32.031 1441.393 46169.209 1025.982 214.870
10 50 28.828 1441.393 41552.288 831.046 203.844
11 55 26.207 1441.393 37774.807 686.815 194.357
12 60 24.023 1441.393 34626.907 577.115 186.083
13 65 22.175 1441.393 31963.299 491.743 178.783
14 70 20.591 1441.393 29680.206 424.003 172.279
15 75 19.219 1441.393 27701.525 369.354 166.438
16 80 18.017 1441.393 25970.180 324.627 161.153
17 85 16.958 1441.393 24442.522 287.559 156.341
18 90 16.015 1441.393 23084.604 256.496 151.936
Jumlah 1007.565 25945.078 1452297.377 132210.502 4603.959

Intensitas Curah Hujan dengan Formula TALBOT

1966927738.84 0.00
a b =
1364601.77 1364601.77
a 1441.39 b = 0.00

Contoh Perhitungan untuk setiap periode ulang dengan t = 5 menit

710.434
I2 = = 142.087 (mm/menit)
5 + 0.000

904.309
I5 = = 180.862 (mm/menit)
5 + 0.000

1034.319
I10 = = 206.864 (mm/menit)
5 + 0.000

1198.573
I25 = = 239.715 (mm/menit)
5 + 0.000

1320.425
I50 = = 264.085 (mm/menit)
5 + 0.000

1441.393
I100 = = 288.279 (mm/menit)
5 + 0.000
Perhitungan selanjutnya ditabelkan ;

Menit Intensitas Curah Hujan ( mm/menit )


(t) I2 I5 I10 I25
5 142.087 180.862 206.864 239.715
10 71.043 90.431 103.432 119.857
15 47.362 60.287 68.955 79.905
20 35.522 45.215 51.716 59.929
25 28.417 36.172 41.373 47.943
30 23.681 30.144 34.477 39.952
35 20.298 25.837 29.552 34.245
40 17.761 22.608 25.858 29.964
45 15.787 20.096 22.985 26.635
50 14.209 18.086 20.686 23.971
55 12.917 16.442 18.806 21.792
60 11.841 15.072 17.239 19.976
65 10.930 13.912 15.913 18.440
70 10.149 12.919 14.776 17.122
75 9.472 12.057 13.791 15.981
80 8.880 11.304 12.929 14.982
85 8.358 10.639 12.168 14.101
90 7.894 10.048 11.492 13.317
JAN
i√t

317.716
224.659
183.433
158.858
142.087
129.707
120.085
112.329
105.905
100.471
95.795
91.717
88.118
84.913
82.034
79.429
77.057
74.886
2269.200
i√t

404.419
285.968
233.492
202.210
180.862
165.103
152.856
142.984
134.806
127.889
121.937
116.746
112.166
108.086
104.421
101.105
98.086
95.323
2888.456

i√t

462.562
327.080
267.060
231.281
206.864
188.840
174.832
163.540
154.187
146.275
139.468
133.530
128.291
123.625
119.433
115.640
112.188
109.027
3303.722
i√t

536.018
379.022
309.470
268.009
239.715
218.828
202.596
189.511
178.673
169.504
161.615
154.735
148.665
143.257
138.399
134.004
130.003
126.341
3828.365

i√t

590.512
417.555
340.932
295.256
264.085
241.075
223.192
208.777
196.837
186.736
178.046
170.466
163.779
157.821
152.469
147.628
143.220
139.185
4217.573
i√t

644.611
455.809
372.166
322.305
288.279
263.161
243.640
227.904
214.870
203.844
194.357
186.083
178.783
172.279
166.438
161.153
156.341
151.936
4603.959
Intensitas Curah Hujan ( mm/menit )
I50
264.085
132.042
88.028
66.021
52.817
44.014
37.726
33.011
29.343
26.408
24.008
22.007
20.314
18.863
17.606
16.505
15.534
14.671
Intensitas (mm/jam) Grafik Intensitas Curah Hujan Metode Mononobe

1200.000
Tahun 2
Tahun 5
1000.000 Tahun 10
Tahun 25
800.000 Tahun 50
Tahun
100
600.000

400.000

200.000

0.000
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Waktu Konsentrasi (menit)
Grafik Intesitas Curah Hujan Metode Talbot
750.000
Intensitas (mm/jam)

650.000

550.000

450.000
Tahun 2
Tahun 10
Tahun 10
350.000
Tahun 25
Tahun 50
Tahun
250.000 100

150.000

50.000

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
-50.000
Waktu Konsentrasi (menit)
Grafik Intesitas Curah Hujan Metode Ishiguro
80.000
Intensitas (mm/jam)

60.000

Column
V
Column
40.000 Y
Column
AB

20.000

0.000
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Waktu (menit)
a 20 b 260
1 2
1
7

A1
B1
g 200 A4 I A2

A3 B4 II B2 300 c

4 3

B3
C1

6
f 200 C4 III C2 5

C3 D1

8 9

E1 D4 D2
IV 300 d

e 200 E4 V E2
D3
E3

10
11 12
Diketahui :
Q = 0 m3/detik C = 0.3 Untuk petak II dan IV
C = 0.7 Untuk petak I, III dan V

a = 20 m
b = 260 m
c = 300 m
d = 300 m
e = 200 m
f = 200 m
g = 200 m

Lebar Jalan + Trotoar :


Jalan = 8 m Cjalan = 0.8
BAB IV
4.4.4 PERHITUNGAN DAN PERENCANAAN

1. DATA DASAR

Data Curah Hujan

Curah Hujan (mm)


No Tahun Sta. 1 Sta. 2 Sta. 3 Sta. 4
Mali-Kalabahi - - -
1 2005 231.3 0 0 0
2 2006 231.3 0 0 0
3 2007 231.3 0 0 0
4 2008 231.3 0 0 0
5 2009 231.3 0 0 0
6 2010 355.7 0 0 0
7 2011 328.8 0 0 0
8 2012 371.1 0 0 0
9 2013 331 0 0 0
10 2014 377.7 0 0 0
2. DATA TOPOGRAPHI
Rumus perhitungan Elevasi, Panjang Lahan Terjauh, dan kemiringan lahan

Lt n

P
R 108
m
110
109
Perhitungan Elevasi Awal dan Akhir
R X P = Jarak areal ke garis berikutnya (m)
=
P r R = Jarak antar kontur (m)
r = Interval antar kontur yang membatasi titik
Sehingga tinggi elevasi = Kontur -X

Perhitungan panjang lahan terjauh


Lt2 = m2 + n2

E awal - E akhir
St x 100%
Lt
Mencari Luas lahan
A = m x n

Perhitungan Luas Areal


Panjang Lebar Luas
PETAK
(m) (m) (Ha)
I 26.31
II 320.1
III 842.1
Tersier (maximum) 4.318
Sekunder (maksimum) 10.55

Dengan mengacu pada denah, dapat dibuat tabel data topografi sebagai berikut :
Luas Areal Elevasi ( m ) Panjang lahan ( Lt ) Kemiringan
No Petak/DAS
( Ha ) Awal Akhir (m) Lahan ( % )
1 I 26.31 187 14 1310.00 13.20611
2 II 320.10 497 29 3456.00 13.54167
3 III 842.10 700 62 5591.00 11.41120
4 Tersier 4.32 13 10 320.00 0.93750
5 Sekunder 10.55 17 11 473.00 1.26850

3.1.3 Data Saluran


Elevasi ( m ) Panjang Kemiringan
No Saluran
Awal Akhir Saluran ( m ) Saluran ( % )
1 Primer arteri 1 18.00 9.00 1233 0.73
2 Primer arteri 2 36.00 18.00 1261 1.43
3 Primer arteri 3 70.00 36.00 3064 1.11
4 Pembuang Dermaga 18.00 9.00 1233 0.73
5 Tersier 11.00 6.00 301 1.66
6 Sekunder 15.00 12.00 498 0.60
3. PERHITUNGAN DEBIT RENCANA

Rumus Perhitungan Debit

Qs = 0,00278 . Cs. Cr. I.A

2 tc
Cs = tc = to + td
2 tc + td
Ls
td =
v

Cjalan . Ajalan + Clahan . Alahan


Cr = Ajalan + Alahan

Lt
to = 0.0197
St

ket. :
A = Luas areal (Ha)
Ls = Panjang Saluran (m)
Lt = Panjang lahan terjauh (m)
St = Kemiringan lahan (%)
to = Waktu untuk mengalir dari permukaan lahan ke saluran terdekat (menit)
td = Waktu pengaliran dalam saluran (menit)
tc = Waktu pengumpulan air (menit)
Cs = Koefisien penampungan
Cr = Koefisien pengaliran rata-rata
I = Intensitas curah hujan (mm/jam)
v = Kecepata rencana (m/dtk)
(diasumsikan, v = 0.4 m/dtk)

Contoh Perhitungan Debit


Primer arteri 1

diketahui data-data sbb :


AL = 26.31 Ha = 263100 m2
AJ= 0.9864 Ha = 9864 m2
Ls = 1233 m
Lt = 1310.00 m
St = 0.1321
Cj = 0.8
CL= 0.7

Lt 0.77
to = 0.0197 x
St

1310.0000 0.77
to = 0.0197 x
0.3634

to = 10.7961 menit
Ls
td = v= 0.4 m/det
v
1233
td = 60 = 51.3750 menit
0.4 x

tc = to + td
tc = 10.7961 + 51.3750
tc = 62.1711 menit

2 tc 124.3422
Cs = =
2 tc + td 124.3422 + 51.3750

= 0.7076

Cjalan . Ajalan + Clahan . Alahan


Cr = Ajalan + Alahan
0.80 . 0.99 + 0.70 . 26.31
=
0.99 + 26.31
= 0.704

Periode ulang 2 tahun untuk Saluran Tersier


Periode ulang 5 tahun untuk Saluran Sekunder
Periode ulang 10 tahun untuk Saluran Primer

Penentuan Intensitas dengan Metode Mononobe Untuk periode ulang T = 2 tahun


dimana : tc = 62.1711 menit = 3730.2659 dtk
R2 Thn = 0.2842 m .....Tabel curah hujan maximum
0.2842 24
I2 = ( )2/3 = 0.00041 m/dtk
24 3730.3

Qs = 0.00278 x Cs x Cr x I x A
Qs = 0.00278 x 0.708 x 0.704 x 0.00041 x 263100
Qs = 0.1492 m /dtk
3

Qkomulatif = Q + Q ( SAL. I2 - I3 )
= 0 + 0.1492
= 0.1492 m3/dtk
30-Dec
diketahui data-data sbb :
AL = 842.1 Ha = 8421000 m2
AJ= 0 Ha = 0 m2
Ls = 0 m
Lt = 5591.00 m
St = 0.1141
Cj = 0.8
CL= 0.7

Lt 0.77
to = 0.0197 x
St

5591 0.77
to = 0.0197 x
0.3378

to = 34.9109 menit

Ls
td = v= 0.4 m/det
v
0
td = = 0.0000 menit
0.4 x 60

tc = to + td
tc = 34.9109 + 0.0000
tc = 34.9109 menit

2 tc 69.8217
Cs = =
2 tc + td 69.8217 + 0.0000

= 1.0000

Cjalan . Ajalan + Clahan . Alahan


Cr = Ajalan + Alahan
0.80 . 0.00 + 0.70 . 842.10
=
0.00 + 842.10
= 0.700

Periode ulang 2 tahun untuk Saluran Tersier


Periode ulang 5 tahun untuk Saluran Sekunder
Periode ulang 10 tahun untuk Saluran Primer

Penentuan Intensitas dengan Metode Mononobe Untuk periode ulang T = 5 tahun


dimana : tc = 34.9109 menit = 2094.652 dtk
R5 Thn = 0.3617 m .....Tabel curah hujan maximum
0.3617 24
I5 = ( )2/3 = 0.00077 m/dtk
24 2094.7

Qs = 0.00278 x Cs x Cr x I x A
Qs = 0.00278 x 1.000 x 0.700 x 0.00077 x 8421000
Qs = 12.5527 m3/dtk

Qkomulatif = Q (SAL. I2-I3) + Q (SAL I4-I3)


= 0.0926 + #REF!
= #REF! m3/dtk
SAL. V9 - V11
diketahui data-data sbb :
AL = 10.55 Ha = 105500 m2
AJ= 0 Ha = 0 m2
Ls = 0 m
Lt = 473.00 m
St = 0.0127
Cj = 0.8
CL= 0.7

Lt 0.77
to = 0.0197 x
St

473.0000 0.77
to = 0.0197 x
0.1126

to = 12.1435 menit

Ls
td = v= 0.4 m/det
v
0
td = = 0.0000 menit
0.4 x 60

tc = to + td
tc = 12.1435 + 0.0000
tc = 12.1435 menit

2 tc 24.2869
Cs = =
2 tc + td 24.2869 + 0.0000

= 1.0000

Cjalan . Ajalan + Clahan . Alahan


Cr = Ajalan + Alahan
0.80 . 0.00 + 0.70 . 10.55
=
0.00 + 10.55
= 0.700

Periode ulang 2 tahun untuk Saluran Tersier


Periode ulang 5 tahun untuk Saluran Sekunder
Periode ulang 10 tahun untuk Saluran Primer

Penentuan Intensitas dengan Metode Mononobe Untuk periode ulang T = 10 tahun


dimana : tc = 12.1435 menit = 728.60788 dtk
R10 Thn = 0.4137 m .....Tabel curah hujan maximum
0.4137 24
I10 = ( )2/3 = 0.00177 m/dtk
24 728.6

Qs = 0.00278 x Cs x Cr x I x A
TABEL PERHITUNGAN DEBIT (Q) CURAH HUJAN UNTUK PERIODE ULANG 2 TAHUN, 5 TAHUN, DAN 10 TAHUN

Debit Rencana Untuk Periode Ulang 10 Tahun (Saluran Jalan Arteri)


Aliran Permukaan Aliran dalam saluran Curah Hujan
tc Luas (A) Q Kumulatif
No Nama saluran Lt St to Ls V td Cs Cr T I
Q Rencana (m3/det)
(m) menit (m) m/dtk menit menit Thn m/dtk m2 (m3/det)
1 Primer arteri 1 1310.00 0.1321 10.796 1233 0.40 51.375 62.171 0.708 0.300 10 0.00060 263100 0.0926 0.0926
2 Primer arteri 2 3456.00 0.1354 22.567 1261 0.40 52.542 75.109 0.741 0.300 10 0.00053 3201000 1.0398 1.0398
3 Primer arteri 3 5591.00 0.1141 34.911 3064 0.40 127.667 162.578 0.718 0.300 10 0.00031 8421000 1.5844 1.5844
4 Pembuang Dermaga 1310.00 0.13 10.80 1233.00 0.40 51.38 62.17 0.71 0.30 10 0.00 263100.00 0.0926 0.0926

Debit Rencana Untuk Periode Ulang 2 Tahun (Saluran Sekunder)


Aliran Permukaan Aliran dalam saluran Curah Hujan
tc Luas (A) Q Kumulatif
No Nama saluran Lt St to Ls V td Cs Cr T I
Q Rencana (m3/det)
(m) menit (m) m/dtk menit menit Thn m/dtk m 2
(m3/det)
1 Tersier 320.00 0.0094 10.098 301 0.40 12.542 22.639 0.783 0.704 2 0.00102 43180 0.0676 0.0676

Debit Rencana Untuk Periode Ulang 5 Tahun (Saluran Primer)


Aliran Permukaan Aliran dalam saluran Curah Hujan
tc Luas (A) Q Kumulatif
No Nama saluran Lt St to Ls V td Cs Cr T I
Q Rencana (m3/det)
(m) menit (m) m/dtk menit menit Thn m/dtk m 2
(m3/det)
1 Sekunder 473.00 0.0127 12.143 498 0.40 20.750 32.893 0.760 0.701 5 0.00091 105500 0.1426 0.1426
4 Perhitungan Dimensi Saluran

Dimensi saluran bentuk trapesium


Dimana:
- Kecepatan rencana (v) = 0.4 m/dtk
- Koefisien kekasaran Manning (n) = 0.0178
- Kemiringan talud rencana (m : n) = 1 : 2

1 h 2 h
m

Penampang Ekonomis
b = 1.5 h

Luas penampang trapesium (A)

Q
A = , dimana : A = (b + m.h).h
v

Keliling basah (p)

p = b+2 h . √ 1+ m2

Jari-jari Hidrolik ( R )
A
R =
P

(b + m.h).h
=
b+2 h . √ 1+ m2

Dengan menggunakan rumus Manning, maka v (kecepatan) :

v = 1/n . R2/3 . S1/2

Dimana:
Q A
v = ; R =
A p

ket:
Q = debit (m3/dtk)
A = Luas (m2)
p = keliling basah (m)
R = jari-jari hidrolis
S = kemiringan saluran
Q 1 A 2/3 1/2
= . . S
A n p

n . Q . P2/3 = A5/3 . S1/2


A5/3 = n. Q
................................................... ( 1 )
p2/3
= S1/2

Untuk trapesium dimana b = 1.5 h, didapat:

A = (b + m.h).h , misal m = 1

= ( 1.5h + 1 . h ) .h
= 2.5 h2

p = b+2 h . √ 1+ m2
= 1.5h + 2h.√1 + 12
= 1.5 h + 2h . √2
= 4.328 h

Dari persamaan 1, didapat :


A5/3 = n. Q
p2/3 = S1/2

( 2.5.h2 )5 1/3
n. Q
= ; n= 0.0178
(4.328.h) 2
S1/2

97.6563 h10 ### Q 3


=
18.7316 h 2
S 1/2

Q 3
5.21345 h8 = 0.0000056
S1/2

Q 3
h8 = 0.00000108
S1/2

Q 3/8
h = 0.17958 .............................. ( 2 )
S1/2
Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Jalan Arteri
Dimensi Saluran
Q maks v w V saluran Q saluran
No. saluran A h b n m P R S
m3/dt m/dt m2 m m m m/dtk m3/dtk
1 Primer arteri 1 0.09259 0.40 0.08564 0.18508 0.27763 0.0178 1 0.80104 0.10691 0.00730 0.3462709 1.081185 0.09259
2 Primer arteri 2 1.03978011 0.40 0.40853 0.40424 0.60636 0.0178 1 1.74956 0.23350 0.0142743854 0.4010602 2.5451934 1.03978
3 Primer arteri 3 1.5843918 0.40 0.61578 0.49630 0.74445 0.0178 1 2.14798 0.28668 0.0110966057 0.4240744 2.5729914 1.58439
4 Pembuang Dermaga 0.09259242 0.40 0.06291 0.15864 0.23796 0.0178 1 0.68658 0.09163 0.0166112957 0.3396595 1.4717077 0.09259

Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Tersier


Dimensi Saluran
Q maks v w V saluran Q saluran
No. saluran A h b n m P R S
m3/dt m/dt m2 m m m m/dtk m3/dtk
1 Tersier 0.06762 0.40 0.04970 0.14100 0.21150 0.0178 1 0.61025 0.08145 0.01661 0.3352501 1.3604966 0.06762

Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Sekunder


Dimensi Saluran
Q maks v w V saluran Q saluran
No. saluran A h b n m P R S
m3/dt m/dt m2 m m m m/dtk m3/dtk
1 Sekunder 0.14258 0.40 0.12722 0.22559 0.33838 0.0178 1 0.97633 0.13031 0.00602 0.3563963 1.1207314 0.14258
4.4 Perhitungan Inlet pada Trotoar

Definisi Inlet Lubang-lubang di sisi jalan yang berfungsi untuk menampung dan menyalurkan
limpasan air hujan yang berada di sepanjang jalan menuju ke dalam saluran.

Diketahui data-data sebagai berikut:


· Jalur Trotoar yang direncanakan Primer arteri 2
· Panjang Saluran = 260 m
· Lebar jalan = 8.00 m
· lebar trotoar = 0.5 m
· jalan + trotoar = 9 m

· Jarak antara Sreet Inlet ( D )

280
D = x S £ 50 m
w

dimana: w = lebar jalan (m)


s = kemiringan jalan (%) = 2%
D = jarak antara sreet inlet (m)

· Kapasitas untuk inlet tegak

Q
= 0,36 x g x d3/2
L

dimana :
Q = kapasitas inlet (m3/det)
L = lebar bahan inlet (m)
g = kecepatan grafitasi m/det2
d = kedalaman air (m)

* Perencanaan inlet pada jalur trotoar Primer arteri 2


Dik: w = 8 m
S = 0.02 = 2%
g = 9.8 m/det 2
Jarak antara Sreet Inlet ( D )

280
D = x S £ 50 m
w

280
x 2 £ 50
8

49.50 £ 50 ( Oke !!! )

Selanjutnya jumlah inlet tegak yang dibuat di sepanjang jalan


Ltot 260
N = = = 6
D 49.50

Luas 1 inlet
A = 1/2 x w x D
A = 0.5 x 8 x 49
A= 0.02

Kapasitas inlet tegak (Curb Inlet)

Data-data :
A = 0.02 Ha st = 2.0 %
Lt = 4.001 m C = 0.8
Ls = 260

Perhitungan:
Lt 0.77
to = 0.0197 ( )
( st ) 0.5
4.001 m 0.77
= 0.0197 ( ) = 0.0439 menit
( 2.000 ) 0.5

Ls Untuk kemiringan 0-1% = 0.4


td = v Untuk kemiringan 1-2% = 0.6
Untuk kemiringan 2-4% = 0.9
260
= = 650.00 detik = 10.83 menit
0.4

tc = to + td
= 0.043876 + 10.833 = 10.877 menit

2 . tc 2 x 10.877
Cs = = = 0.67
2 . tc + td ( 2 x 10.877 ) + 10.83

Gunakan Curah Hujan Maksimum antara periode ulang 2, 5, 10, 25, 50 dan 100 tahun
R 24 2/3
I100 = x
24 tc / 60
576.5573 24 2/3
= x = 624.01 mm/jam
24 10.877 / 60
Tinggi Genangan Air

d = 0.046 ( D . I ) 0.5 ( 1 / S ) 0.2


= 0.046 ( 49 . 624.01 ) 0.5 ( 1 / 2.000 ) 0.2
= 7.0378602611 mm

dimana tinggi genangan maksimum yang diijinkan untuk jalur jalan yang lurus = 6.5 mm
( modul perencanaan drainase permukaan, teknik sipil unhas, hal.2-12 )

Q = 0.36 g. d3/2. L

dimana : Q = kapasitas inlet tegak ( m3/det )


g = percepatan gravitasi ( m/det2 ) = 9.81 m/det2
L = Lebar bukaan curb ( m )
diambil l = 20 cm = 0.20 m
d = kedalaman air dalam curb (m)
diambil d = 13 cm = 0.13 m

Q = 0.36 x 9.81 x 0.04687 x 0.2


= 0.0331067 m /det 3

= 33.106749 lt/det

Sketsa Inlet :

d = 0.13 m
L
0.20 m
mm/jam
4.5. Perhitungan Dimensi Gorong-gorong dan Kehilangan Energi

Perhitungan Gorong-gorong SAL.Pembuang

Data-data sbb:
Bangunan pelintas gorong-gorong bentuk Segi empat
Qsaluran = 0.09 m3/s
v1 = kecepatan di hulu saluran = 0.40 m/s
v2 = kecepatan didalam gorong-gorong = 1.5 m/s
v3 = kecepatan di hilir saluran = 0.4 m/s
g = perc. Gravitasi = 9.81 m/s2
n = Koefisien kekasaran Manning = 0.0178

Luas penampang Gorong-gorong


Q
A =
v2
0.09
= = 0.061728 m2
1.5

Tinggi permukaan air gorong-gorong (h) dapat dihitung :


A = bxh (Asumsi h = b)
0.06173 = h x h
h = 0.25 m
Jadi, Lebar gorong-gorong
b = 0.25 m

Keliling Basah
P = b + 2h
= 0.25 + 2. 0.25
= 0.74536 m

Jari - jari Hidrolis


A
R =
P
0.06173
= = 0.082817 m
0.745

Kemiringan Dasar Saluran


v2 x n 2
S =
R2/3
1.5 . 0.018 2
= = 0.0197 = 1.97 %
0.190
Kehilangan Energi :
1. Akibat pemasukan
(v2 - v1)2
hc = 0.50
2.g
( 1.5 - 0.40 )2
= 0.50 = 0.0308 m
2 x 9.81

2. Akibat gesekan
Nilai koefisien kekasaran Strickler (k) untuk beton 70
Cf . v22 1 1/6 1 1/6
hf = Cf = R = 0.083 = 0.009 m
2.g k 70
0.009 x 1.5 2
= = 0.0011 m
2 x 9.81

3. Akibat pengeluaran
(v2 - v3) 2
ho = 0.11
2.g
( 1.5 - 0.40 ) 2
= 0.11 = 0.0068 m
2 x 9.81

4. Htotal = hc + hf + ho
= 0.0308 + 0.0011 + 0.0068
= 0.0387 m

Sketsa Penampang Gorong-Gorong SAL.Pembuang


0.25 m
=
h

b = 0.25 m
Tabel Perhitungan Dimensi Gorong-gorong (Segiempat)
SKETSA PENAMPANG GORONG-GORONG

h(m)

b(m)

Kecepatan Aliran Dimensi Koefisien


Q1 P R S
No Nama Gorong-Gorong V1 V2 V3 A h b Manning
m3/det m/dt m/dt m/dt m2 m m (n) m m %
1 SAL.Pembuang 0.09 0.40 1.5 0.40 0.06 0.25 0.25 0.0178 0.75 0.08 1.975

Kehilangan Energi
No Nama Gorong-Gorong hc hf ho SH
m m m m
1 SAL.Pembuang 0.0308 0.0011 0.0068 0.0387

You might also like