1η ΩΡΑ

ΟΠΕΡΟΝΙΟ [ΣΥΝΕΡΓΙΩΜΑ]

Γονιδιακή ρύθμιση – οπερόνια

o Βραβείο Nobel φυσιολογίας, 1965 Jacob and Monod
o Τι είναι Οπερόνιο
o Προκαρυωτικοί: συνεχείς αλληλουχίες [πολυσιστρονικά
mRNA]
o Ευκαρυωτικοί: εσώνια-εξώνια
o Πρότυπες συστοιχίες γονιδίων
 Οπερόνιο λακτόζης – αρνητική ρύθμιση (καταστολή
αναστολέα) – καταβολισμός
 Ενεργός αναστολέας  ανενεργός αναστολέας
(αλλολακτόζη = συμπαράγοντας)
καταβολισμός Lac

3 δομικά γονίδια:
lac Z: β-γαλακτοσιδάση [διάσπαση λακτόζης]
lac Υ: β-γαλακτοσιδική περμεάση [είσοδος λακτόζης]
lac A: β-γαλακτοσιδική τρανσακετυλάση [μεταφορά
ακετυλίων από το ακετυλ-CoA σε γαλακτοσίδια]

Λακτόζη
ΛακτόζηΑλλολακτόζη

D-Γαλακτόζη D-Γλυκόζη
 repressor
RNA pol

promoter Ζ Υ Α
operator

αλλολακτόζη

4 Ζ Υ Α

 Οπερόνιο τρυπτοφάνης – θετική ρύθμιση

(ενεργοποίηση αναστολέα)  βιοσύνθεση Trp
Η περίσσεια προϊόντος (τρυπτοφάνη) ενεργοποιεί τον
ανενεργό αναστολέα  ενεργός αναστολέας

Συνθετάση της τρυπτοφάνης

2η ΩΡΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

 Γενετικός κώδικας-περιγραφή

 Αμινοακυλο-tRNA-συνθετάση

 Ριβοσωμικές υπομονάδες

 Έναρξη-επιμήκυνση-τερματισμός

Ριβοσώματα
 50+30 = [70S] προκαρυωτικοί-μιτοχόνδρια-
χλωροπλάστες
 60+40 = [80S] ευκαρυωτικοί

f-Met = ευβακτήρια, μιτοχόνδρια, χλωροπλάστες

φορμυλομάδα = R- COH

 7- μεθυλογουανοσίνη = σταθεροποίηση 5’ άκρου

 Ουρά Poly-A = έξοδος-μετάφραση-μακροβιότητα

mRNA

UGA-UAA-UAG