Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 290

GOI MAILAKO ZIKLOA

1. ADMINISTRAZIOA ETA FINANTZAK


WORD 2016
MICROSOFT WORD 2016

AURKIBIDEA
01. Sarrera ...................................................................................................................... 1

02. Microsoft Word-en interfazea .................................................................................... 2

03. Lehenengo pausoak .................................................................................................. 7

04. Dokumentu bat editatu ............................................................................................ 15

05. Autozuzenketa eta autotestua ................................................................................. 19

06. Ortografia, marratxoak eta hizkuntza ...................................................................... 22

07. Karakterearen formatua .......................................................................................... 26

08. Paragrafoaren formatua .......................................................................................... 30

09. Orrialdearen konfigurazioa ...................................................................................... 38

10. Egunkari-estiloko zutabeak ..................................................................................... 51

11. Taulak ..................................................................................................................... 56

12. Oin-oharrak eta amaiera-oharrak ............................................................................ 65

13. Marrazteko tresnak ................................................................................................. 67

14. Irudiak ..................................................................................................................... 72

15. WordArt: testu artistikoa .......................................................................................... 78

16. SmartArt: organigramak eta diagramak .................................................................. 80

17. Ekuazioak................................................................................................................ 83

18. Buletak, numerazioa eta maila anitzeko zerrenda................................................... 85

19. Dokumentu-maisuak ............................................................................................... 91

20. Estiloak.................................................................................................................... 93

21. Indizea, edukien aurkibidea, irudien aurkibidea eta aipamenak eta bibliografia ...... 98

22. Posta-konbinazioa ................................................................................................. 108

23. Txantiloiak ............................................................................................................. 119

24. Inprimakiak ............................................................................................................ 121

25. Bilatu, ordeztu eta joan.......................................................................................... 129

José Miguel Urquijo Aramburu I


MICROSOFT WORD 2016

26. Sortu PDF dokumentua ......................................................................................... 134

27. Talde-lana ............................................................................................................. 137

28. Makroak ................................................................................................................ 145

29. Webgunea ............................................................................................................. 148

30. Bloga ..................................................................................................................... 153

31. Pertsonalizatu aukera-zinta ................................................................................... 159

32. Pasahitzak, murrizketak, sinadura digitala eta makroen segurtasuna ................... 161

33. Euskarazko softwarea ........................................................................................... 166

34. Bibliografia ............................................................................................................ 167

Ariketak........................................................................................................................ 168

José Miguel Urquijo Aramburu II


MICROSOFT WORD 2016

01.
SARRERA

HELBURUA
 Sarrera.

Microsoft Office 2016 Microsoftek 2015ean sortutako bulegotika-suitea da. Microsoft Word Microsoft
Office bulegotika-suiteko testu-tratamendurako programa da.

Richard Brodie-k sortu zuen Word 1983an, DOS sistema eragilea zuten IBM ordenagailuetarako.
Ondoren, hainbat bertsio sortu zituzten, 1984an Macintosh-erako eta 1989an Microsoft Windows-erako.
Gaur egun, Word da testu-tratamendurako programa hedatuena.

Testu-prozesadorea testu-dokumentuak idazteko erabiltzen den programa informatikoa da. Ohiko


idazketarekin alderatuz gero, abantaila hauek ditu: testuak idazteko aukera anitz (letra-tipoak, letra-
tamainak, efektuak, paragrafoak, koskak, tarteak, lerroarteak, ertzak, itzala, estiloak…), idatzitakoa
berrikusi ahal izatea (ortografia-zuzenketa, gramatika-zuzenketa, sinonimoak, itzulpen-aukerak…) eta
idatzitakoa hobetzeko aukera (aurkibideak, iruzkinak, erreferentziak, goiburuak, orri-oinak, orrialde-
zenbakiak…).

Funtzio horiez gain, testua editatzeko hainbat osagarri ditu testu-prozesadore horrek: askotariko orri-
diseinuak, ilustrazioak, taulak, estekak, posta-bidalketak, hainbat testu-formatu, kontrolak, ekuazioak eta
abar.

José Miguel Urquijo Aramburu 1


MICROSOFT WORD 2016

02.
MICROSOFT WORD-EN INTERFAZEA

HELBURUA
 Microsoft Worden interfazearekin ohitzea.

1 5 2 3 4
6
8 7

10 11
9
12 13

17

14

16
10
15

18 18 18

1. Bizkor atzitzeko tresna-barra. Komandoak kendu edo erantsi egin


daitezke hor, hau da, pertsonalizatu egin daiteke.

2. Titulu-barra. Irekita dagoen dokumentuaren izena (Dokumentua 1) eta


erabiltzen ari den programaren izena (Microsoft Word) ageri dira.

3. Saioa Officen hasiz gero, Microsofteko hodeian ditugun dokumentu guztiak izango
ditugu eskura.

4. Aukera-zintaren bistaratze-aukerak:

 Ezkutatu aukera-zinta automatikoki.

José Miguel Urquijo Aramburu 2


MICROSOFT WORD 2016

 Erakutsi aukera-zintaren fitxak.

 Erakutsi aukera-zintaren fitxak eta komandoak.

Ikonotu leihoa. Leihoa ezkutatu egingo da eta Windowseko mahaigainaren beheko


ataza-barran ikusiko da Wordeko botoia.

Maximizatu leihoa. Leihoak tamaina handiena hartuko du eta pantaila osoa hartuko du.

Txikira leheneratu. Leihoak tarteko tamaina hartuko du.

Itxi leihoa. Microsoft Word itxiko du.

5.
Aukera-zinta. Aukera-zintan fitxa moduan ageri dira Worden aukerak: Fitxategia, Hasiera,
Txertatu, Diseinua, Diseinua, Erreferentziak, Posta-bidalketak, Berrikusi eta Ikusi
(horietakoren bat ez balego, gaitu liteke; geroago emango da horren berri).

Fitxak bizkor aurkitzeko, erabili teklatu-lasterbideak. Alt tekla sakatuta, teklatu bidezko sarbidea

ikusiko da; eta Alt + C teklak sakatuta, Hasiera fitxa aktibatuko da.

6. Idazten hastean, laguntza

eta jarraibideak lortzeko, sakatu Alt + Q funtzio-teklak.

Laguntza lortzeko, beste bi modu daude:

José Miguel Urquijo Aramburu 3


MICROSOFT WORD 2016

1. Sakatu F1 funtzio-tekla eta idatzi zalantza.

2. Idatzi testu bat. Jarraian, klik egin saguaren eskuineko


botoiarekin eta Bilaketa adimendua aukera zabalduko
da. Klik egin bertan informazioa lortzeko.

7. Gorde dokumentua SharePoint-en edo OneDrive-n eta partekatu. Dokumentua


zer erabiltzailerekin duzun partekatuta ere ikusiko duzu.

Iruzkinak. Botoi horretan klik eginez gero, dokumentuari buruzko iruzkinak ikus eta
erantzun daitezke.

8. Taldeak. Hasiera fitxan talde hauek daude: Arbela, Letra-tipoa, Paragrafoa, Estiloak eta
Editatu.

9. Komando-botoiak. Talde bakoitzak hainbat komando-botoi ditu. Komando-botoia sakatzean,


agindua beteko da edo menu bat zabalduko da.

Adibidez: ..

10. Elkarrizketa-koadroak abiarazteko botoiak. Elkarrizketa-koadroa leiho berezia da;


erabiltzaileari informazioa emateko edo zalantza bati buruzko erantzuna lortzeko balio du. Botoi
hauek posible egiten dute sistemaren eta erabiltzailearen arteko elkarrizketa.

11. Ikonotu aukera-zinta. Aukera-zinta ezkutatzen du eta fitxak soilik ikusiko dira. Gauza bera

egin daiteke Ktrl + F1 funtzio-teklak batera sakatuta.

12. Tabulazioak. Marjina zehazteko edo, espazioak mantenduz, koadroak eta zerrendak egiteko
balio du.

José Miguel Urquijo Aramburu 4


MICROSOFT WORD 2016

13. Erregelak. Bi daude: Horizontala, dokumentuaren goiko aldean; eta Bertikala, dokumentuaren
ezkerreko aldean. Testuak, grafikoak, taulak eta dokumentuaren beste elementu batzuk
lerrokatzeko erabiltzen dira. Zentimetrotan neurtzen da eta marjinak, tabulazioak, koskak jartzeko
balio du.

14. Txertapuntua. Idazten hastean, testuaren hasiera-puntua markatzen du.

15. Kurtsorea. Monitorearen posizioa adierazten du, eta interfaze gehienetan, lerro bertikala, gidoi
baxua edo laukizuzen bat da.

16. Testu-area. Dokumentuan idazteko zuriunea da.

17. Korritze-barra. Dokumentuan bizkor mugitzeko balio du, goitik behera zein ezkerretik
eskuinera.

18. Egoera-barra. Dokumentuaren informazioa ematen du. Egoera-barra pertsonalizatu egin daiteke
gainean saguaren eskuineko botoiarekin klik eginez.

 Pantailaren ezkerrean:

 Dokumentuaren Orrialde-zenbakia.

 Dokumentuaren Hitz-kopurua.

 Dokumentuaren balizko Zuzenketa-erroreak.

 Hizkuntza.

 Makroaren grabazioa.

 Pantailaren eskuinean:

 Dokumentuaren ikuspegiak. Botoi hauetan klik eginda, dokumentua hainbat


modutan ikusiko da. Egoera-barrako Ikusi lasterbideak aukeraren bitartez ere
pertsonalizatu daiteke, ikuspegi hauek agertzeko edo ez:

 Irakurketa-modua. Dokumentua maximizatu eta pantaila osoa


beteko du, irakurri edo bertan iruzkinak egiteko.

José Miguel Urquijo Aramburu 5


MICROSOFT WORD 2016

 Orriaren-diseinua. Inprimatutakoan, dokumentuak zer itxura


izango duen bistaratzen du.

 Web-diseinua. Dokumentuak webgunean zer itxura izango duen


bistaratzeko.

 Zoom-maila eta Zoom-aren graduatzailea .


Dokumentuaren zoom-maila zehazteko erabiltzen da. Bai zoom-maila, bai
zoomaren graduatzailea pertsonalizatu egin daitezke, egoera-barran agertzeko
edo ez.

José Miguel Urquijo Aramburu 6


MICROSOFT WORD 2016

03.
LEHENENGO PAUSOAK

HELBURUAK
 Worden lan-eremuan trebatzea.
 Ageri den informazioa aldatzen ikastea.
 Dokumentuari hasiera ematen ikastea.
 Dokumentua gordetzen ikastea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word. Hainbat eratan egin daiteke Windows 10ean:

 Klik egin Windowseko Hasi botoian .


Ordenagailuan instalatuta dauden programen
zerrenda ikusiko da. Aukeratu Word 2016.

 Mahaigainetik abiarazita. Microsoft Word 2016ren lasterbide-ikonoa


mahaigainean edukiz gero, bertan bi aldiz klik eginez, automatikoki
irekiko da programa.

 Windowsen Ataza-barratik abiarazita. Worden lasterbide-ikonoa mahaigainean edukiz


gero, ataza-barraraino arrastatu daiteke ikono hori. Aurrerantzean, nahikoa izango da
ataza-barrako Word ikonoan klik egitea.

 Windowsen Ataza-barratik
abiarazita, Cortana izeneko
morroiaren bidez:

José Miguel Urquijo Aramburu 7


MICROSOFT WORD 2016

2.- Worden hasiera-pantaila hau da:

Dokumentu hutsa aukeratuz gero, hutsik dagoen dokumentua zabalduko da.

3.- Aukeratu Fitxategia fitxa. Ezkerreko zutabean hainbat aukera ditu: Berria, Ireki, Gorde, Gorde
honela, Inprimatu, Itxi…

José Miguel Urquijo Aramburu 8


MICROSOFT WORD 2016

4.- Aurkitu Bizkor atzitzeko tresna-barra . Pertsonalizatu bizkor atzitzeko

tresna-barra botoi honetan klik eginez. Barra hau pertsonalizatu egin daiteke, hau da,
aukeratu daiteke bertan zer ikusiko den.

5.- Begiratu ageri diren ikonoei. Gaitu, adibidez, Posta elektronikoa ;


ondoren, desgaitu eta kendu tresna-barratik.

6.- Worden lan egin daiteke bai sagu-moduan, bai


ukipen-moduan. Normalean, sagu-moduan egiten dugu
lan; baina ukipen-moduan lan egin nahi izanez gero,
(ukipen-pantailak gailu berezia eduki behar du) erantsi
aukera hori. Ukipen-modua hobeto erabiltzeko, bizkor
atzitzeko tresna-barran, aldatu komandoen arteko tarteak.
Gero, kendu
tresna-barratik
ukipen-moduan
lan egiteko
aukera.

José Miguel Urquijo Aramburu 9


MICROSOFT WORD 2016

7.- Erantsi Prestatu orria Bizkor atzitzeko tresna-barrari. Aukeren zerrendan ageri ez denez,
erantsi Komando gehiago... aukeraren bidez: Komandoa zerrendan, klik egin Gehitu botoian;

azkenik, klik egin Ados botoian. . Probatu ondoren, ezabatu


tresna-barratik, Kendu botoian klik eginez.

8.- Jarri Bizkor atzitzeko tresna-barra Aukera-zintaren azpian (aukera-zinta fitxa guztiak biltzen

dituen zinta da: Fitxategia, Hasiera, Txertatu…). Horretarako, klik egin botoian, eta
aukeratu Erakutsi zintaren azpian.

9.- Orain, ezkutatu Aukera-zinta, eta fitxak bakarrik ikusiko dira. Horretarako, klik egin
botoian. Gauza bera lor daiteke edozein fitxatan bi aldiz klik eginda. Fitxak eta komandoak berriro

agertzeko, klik egin Erakutsi aukera-zintaren bistaratze-aukerak botoian eta aukeratu


Erakutsi fitxak eta komandoak.

10.- Ezkutatu Erregela. Horretarako, Ikusi fitxan, Erakutsi taldean, klik egin Erregelaren komando-
botoian. Gero, utzi erregela berriro ikusgai.

11.- Leihoaren beheko aldean, erreparatu Egoera-barrari. Barra hau pertsonalizatu egin daiteke
saguaren eskuineko botoiarekin klik eginez. Saiatu elementu berriak eransten eta ezkutatzen
Egoera-barran.

12.- Egoera-barrako Ikusi lasterbideak aukera aktibatuz gero, dokumentua ikusteko moduak

irudikatzen dituzten hiru ikono ikusiko dira: Irakurketa-modua, Orriaren diseinua

eta Web-diseinua.

José Miguel Urquijo Aramburu 10


MICROSOFT WORD 2016

13.- Ikusi fitxan, Ikuspegiak taldean ere ageri dira dokumentua ikusteko modu horiek; horrez gain,
Eskema eta Zirriborroa aukerak ere ageri dira.

14.- Idatzi (w001) Ariketako testua. Sakatu  Enter tekla paragrafoa amaitu nahi duzunean bakarrik;
inoiz ez lerroa bukatzean.

15.- Gaitu eta desgaitu egoera-barrako Zooma. Aldatu ikuseremua Zoom-mailaren gainean klik
eginez. Egiaztatu emaitzak. Azkenik, utzi hasieran bezala, % 100ean.

16.- Aldatu ikuseremua Zoomaren graduatzailea erabiliz: klik egin Txikiagotu

botoian, Handiagotu botoian edo Kontrol lerrakorra botoian.

17.- Probatu dokumentu bat ikusteko moduak Egoera-barraren bidez edo Ikusi
fitxaren bidez. Probatu ondoren, utzi Orriaren diseinua moduan, aukerarik ohikoena baita.

18.- Gaitu edo desgaitu Erakutsi dena ikonoa. Interesgarria da ikono hori gaituta lan egitea,
informazio osagarria ematen duelako: espazioak, paragrafo-jauziak, orri-jauziak, zutabe-jauziak,
tabulazioak…

19.- Inprimatu nahi den dokumentuaren aurrebista bi modutan ikus daiteke:

 Fitxategia fitxan, aukeratu Inprimatu.

 Erantsi Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea botoia Bizkor atzitzeko

tresna-barrari .

20.- Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea komando-botoian klik egin eta Fitxategia fitxan,

aukeratu Inprimatu. Idatzita dagoen orria txikitu edo handitzeko, erabili Zoom-maila edo

Zoom-aren graduatzailea .

21.- Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea aukeratik irteteko, nahikoa da


gezian klik egitea. Jarraian, kendu Inprimatzeko aurrebista eta
inprimatzea botoia Bizkor atzitzeko tresna-barratik.

José Miguel Urquijo Aramburu 11


MICROSOFT WORD 2016

22.- Klik egin saguaren eskuineko botoiarekin Egoera-barran, eta aukeratu Gainidatzi. Egoera-barran
Txertatu botoia ikusiko da. Komando-botoi horren gainean klik eginez gero, Txertatu (lehenetsia)
eta Gainidatzi aukerak txandaka agertuko dira.

 Gainidatzi modua. Kokatu Txertapuntua testuaren puntu batean, eta idatzi. Idatzita
zegoen testuaren gainean idatziko da testu berria.

 Txertatu modua. Kokatu Txertapuntua testuaren puntu batean, eta idatzi. Testu berria

zehaztutako Txertapuntuan txertatuko da.

 Maius
23.- Orain, bistaratu Maiuskulak blokeatzeko aukera . Maiuskulak blokeatzeko tekla
sakatzean, Egoera-barratik desagertuko da. Blok Maius tekla-funtzioa gaituta, letra guztiak
maiuskulaz jarriko dira. Azkenik, desgaitu aukera hori.

24.- Aldatu Microsoft Wordeko hainbat aukera. Horretarako, Fitxategia fitxan, klik egin Aukerak atalean.
Probatu bertan ageri diren aukera batzuk:

 Erakutsi edo ezkutatu Erregela bertikala orrialde-diseinuaren ikuspegian: Aurreratua


atalean, Bistaratzea multzoan.

 Lehenetsi lan-karpeta izatea Fitxategi-kokalekua: Gorde atalean, Gorde dokumentuak


multzoan.

 Erakutsi edo ezkutatu Korritze-barra horizontala edo bertikala: Aurreratua atalean,


Bistaratzea multzoan.

 Desgaitu Erakutsi tresna-barra txikia testua hautatzean: Orokorra atalean,


Erabiltzaile-interfazearen aukerak multzoan.

 Utzi dena hasieran zegoen moduan.

25.- Lan egin Aukerak atalean:

 Hautatu testuko hitz bat: egin bi klik haren gainean.

 Maius + ↓
 Hautatu testu-lerro bat: ipini kurtsorea testu-lerroaren hasieran eta sakatu
laster-teklak batera.

 Hautatu paragrafo osoa: egin bi klik testuaren ezkerraldean, edo ipini kurtsorea
Ktrl +  Maius + ↓
paragrafoaren hasieran eta sakatu laster-teklak.

José Miguel Urquijo Aramburu 12


MICROSOFT WORD 2016

Ktrl
 Hautatu dokumentu osoa: testuaren ezkerraldean hiru klik egin edo sakatu aldi berean

+ E laster-teklak.

 Elementuak hautatzeko modu bitxi bat: jarri kurtsorea hautaketa hasiko den lekuan, sakatu
F8
tekla, eta klik egin hautaketa bukatu nahi duzun lekuan. Hautatutakoa ikusiko da.
Probatu.

26.- Gorde dokumentua lan-karpetan (w001) Ariketa izenarekin. Egin honela:

 Dokumentua berria bada, Fitxategia fitxan, klik egin Gorde honela


aukeran. Gero, zehaztu zer formatutan gorde nahi duzun
dokumentua, eta zer disko unitatetan edo karpetatan gorde nahi
duzun. Azkenik, idatzi dokumentuaren izena Fitxategi-izena jartzen
duen laukian, eta klik egin Gorde botoian.

 Dokumentua aurretiaz egina badago, hiru eratara gorde daiteke:

 Fitxategia fitxan, klik egin Gorde aukeran.

 Bizkor atzitzeko tresna-barran, klik egin Gorde komando-botoian.

Ktrl + G
 Sakatu aldi berean teklak.

Word dokumentua gordeko da lehenengo aldiz gorde zen karpetan eta disko-unitatean.

27.- Nola itxi Word. Hainbat eratan itxi daiteke:

 Fitxategia fitxan, klik egin Itxi botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 13


MICROSOFT WORD 2016

 Klik egin Itxi botoian (Microsoft Wordeko pantailan, eskuin-goiko aldean dago);
gero, zabalduko den elkarrizketa-koadroan, klik egin nahi duzun aukeran.

 Gorde aukeratuz gero, eta dokumentua lehendik gordeta


ez badago, Gorde honela elkarrizketa-koadroa irekiko da.
Baina dokumentua jada gordeta badago, aldaketak gorde
ondoren, itxi egingo da.

 Ez gorde aukeratuz gero, aldaketak gorde gabe itxiko da.

 Utzi aukeratuz gero, programa ez da itxiko.

Alt + F4
 Sakatu teklak aldi berean.

José Miguel Urquijo Aramburu 14


MICROSOFT WORD 2016

04.
DOKUMENTU BAT EDITATU

PRAKTIKA:

1.- Ireki Microsoft Word eta dokumentu berri bat.

2.- Erabili Hasiera fitxako Letra-tipoa taldeko botoiak.

Testu baten tipografiak atal bat baino gehiago ditu:

3.- Gorde dokumentua lan-karpetan (w002) Ariketa izenarekin.

4.- Itxi Microsoft Word. Horretarako, Fitxategia fitxan, klik egin Itxi botoian.

5.- Ireki Microsoft Word. Orain, ireki (w003) Ariketa. Horretarako, klik egin Fitxategia fitxan eta

Ktrl + A
aukeratu Ireki , edo sakatu aldi berean teklak. Gero, aukeratu (w003)
Ariketa.

6.- Erabili Hasiera fitxako Letra-tipoa taldeko botoiak:

José Miguel Urquijo Aramburu 15


MICROSOFT WORD 2016

 ENIAC, Ameriketako Estatu Batuetako eta Balistika Ikerketa Laborategirako hitzak ageri

diren bakoitzean, jarri letra lodiz. Horretarako, hautatu hitzak eta klik egin Lodia
komando-botoian.

 Electronic Numerical Integrator And Computer eta Zenbakizko Integratzaile eta Konputagailu
Elektronikoa hitzak ageri diren bakoitzean, letra etzanez jarri. Horretarako, hautatu hitzak eta

klik egin Etzana komando-botoian.

 John Presper Eckert eta John William Mauchly hitzak azpimarratu. Horretarako, hautatu

hitzak eta klik egin Azpimarratua komando-botoian.

7.- Gorde dokumentua lan-karpetan (w003) Ariketa izenarekin. Dokumentua lehendik existitzen

denez, klik egin Fitxategia fitxan, Gorde aukeran.

8.- Itxi Microsoft Word. Horretarako, Fitxategia fitxan, klik egin Itxi aukeran.

9.- Ireki Microsoft Word eta ireki (w004) Ariketa. Horretarako, klik egin Fitxategia fitxan eta aukeratu

Ireki . Gero, aukeratu (w004) Ariketa dokumentua.

10.- Kopiatu izenburuko USB hitza, 3 aldiz, testuaren amaieran. Prozesua:

 Hautatu hitza eta, ondoren, Arbela taldean, klik egin Kopiatu


Ktrl + C
komando-botoian; edo bestela, sakatu teklak aldi berean.

 Aurretik lerro zuri bat uzteko, jarri kurtsorea testuaren amaieran eta sakatu  Enter

tekla. Ondoren, Arbela taldean, klik egin Itsatsi komando-botoian; edo bestela,
Ktrl + V
sakatu teklak aldi berean.

11.- Hautatu lehenengo paragrafoa, USB ingelesezko Universal Serial Bus… esaldiarekin hasten
dena, eta aldatu lekuz. Kokatu itsatsi dituzun hiru USB hitzak baino lehentxoago. Egin honela:

 Hautatu paragrafoa eta, ondoren, Arbela taldean, klik egin Ebaki komando-
Ktrl + X
botoian; edo bestela, sakatu teklak aldi berean.

José Miguel Urquijo Aramburu 16


MICROSOFT WORD 2016

 Jarri kurtsorea USB hitza hasieran zegoen lekuan. Sakatu  Enter tekla, aurretik lerro
zuri bat uzteko; ondoren, Arbela taldean, klik egin Itsatsi botoian, edo bestela, sakatu
Ktrl + V
teklak aldi berean.

12.- Orain, 1996 jartzen duen lekuan, 1998 jarri beharko du; eta 1998 ageri denean, 1996. Zenbakiak
berriro idatzi beharrean, lehentxoago adierazitako moduan egin daiteke; edo bestela, hautatu
hitza eta, ondoren, arrastatu leku berrira gezi-erakuslea erabilita. Egin bigarren modu horretan.

Ktrl
13.- tekla sakatuta dagoela, arrastatuz gero, hitza mugitu beharrean, kopiatu egingo da

(kurtsoreak itxura hau hartuko du).

14.- Hautatu testu osoa eta bi aldeetan justifikatu. Horretarako, Hasiera fitxan, Paragrafoa taldean,

klik egin Justifikatu komando-botoian.

15.- Hautatu izenburua eta jarri erdian. Horretarako, Hasiera fitxan, Paragrafoa taldean, klik egin

Zentratu komando-botoian.

16.- Justifikatu eskuinaldera orrialdearen amaieran ageri diren hiru USB. Horretarako, Hasiera fitxan,

Paragrafoa taldean, klik egin Lerrokatu testua eskuinean botoian.

17.- Ezabatu hiru USB hitz horietatik bi. Bakarra geratuko da.

18.- Hautatu testu osoa eta jarri Arial letra-tipoa eta 12 puntuko letra-tamaina. Lehenik, Letra-tipoa

komando-botoian, aukeratu Arial letra-tipoa ; ondoren, Letra-tamaina komando-

botoian, aukeratu 12 puntuko letra-tamaina .

19.- Jarri testuaren izenburuari Arial letra-tipoa eta 24 puntuko letra-tamaina. Orain, izenburuak bi
orrialde hartuko ditu.

Supr Del
20.- Ezabatu azkeneko paragrafoa: hautatu paragrafoa eta sakatu edo tekla. Desegin

orain egin duguna. Horretarako, bizkor atzitzeko tresna-barran, klik egin Desegin
komando-botoian (ageri ez bada, erantsi).

21.- Hautatu lehenengo paragrafoa eta jarri guztia letra maiuskulaz. Hasiera fitxan, Letra-tipoa

taldean, klik egin Aldatu maiuskulak/minuskulak komando-botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 17


MICROSOFT WORD 2016

22.- Utzi dokumentua hasieran zegoen moduan. Horretarako, erabili bizkor atzitzeko tresna-barrako

Desegin komando-botoia.

23.- Orain, txertatu dokumentuan ikur hauek:   :

 Txertatu fitxan, Sinboloak taldean, klik egin Ikurraren


beheko aldeko gezian.

 Ikurra botoian klik egitean, ikurren zerrenda zabalduko


da. Txertatu nahi duzun ikurra egongo ez balitz, klik egin
Ikur gehiago aukeran.

 Letra-tipoa koadroan, klik egin Wingdings letra-tipoan.


Klik egin aukeratu duzun ikurraren gainean, eta, ondoren,
Txertatu botoian.

 Bukatzean, elkarrizketa-koadrotik irteteko, klik egin Itxi ikurrean.

 Amaitzen duzunean, ez gorde dokumentua. Horretarako, Fitxategia fitxan, klik egin Itxi

aukeran.

24.- Ireki (w004) Ariketa. Egin bigarren atalean ageri dena, hau da, kopiatu eta itsatsi 4 aldiz testu
osoa; gero, egin adierazitako guztia.

25.- Gorde (w004) Ariketa eta itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 18


MICROSOFT WORD 2016

05.
AUTOZUZENKETA ETA AUTOTESTUA

HELBURUAK
 Testuaren autozuzenketa gaitzen ikastea.
 Autotestua sortzen ikastea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word eta dokumentu berri bat.

2.- Fitxategia fitxan, Aukerak atalean, klik egin Zuzenketa aukeran. Klik egin Zuzenketa
automatikoaren aukerak botoian, eta gaitu Ordeztu idatzi ahala kontrol-laukia.

José Miguel Urquijo Aramburu 19


MICROSOFT WORD 2016

3.- Idatzi Word dokumentuan c karakterea. C idatzi beharrean, © karakterea idatzi beharko luke.
Funtzionatuko ez balu, programatu egin beharko litzateke.

4.- Begiratu ea Bihurtu maiuskula esaldien lehen letra aukera gaituta dagoen ala ez. Gaituta ez
badago, gaitu. Idatzi bi letra larri dituen hitz bat, EUskadi, esaterako. Begiratu zer gertatzen den.
Orain, saiatu puntuaren ondorengo hitza letra xehez idazten.

5.- Sortu zuzenketa automatikorako kode bat; horrela, Vi idazten duzunean, Wordek Vitoria-Gasteiz
jarriko du. Autozuzenketa elementu berria nola sortu:

 Idatzi Vitoria-Gasteiz.

 Hautatu idatzitako testua.

 Aukeratu Ordeztu idatzi ahala.

 Idatzi Vi Ordeztu leihoan.

 Klik egin Gehitu komando-botoian. Kodea sortu duzu.

 Egin gauza bera ade hitzarekin, ade idaztean, adeitasunez hitza agertzeko.

6.- Ezabatu aurreko puntuan sortutako kodeak.

7.- Sortu beste Zuzenketa automatiko kode-mota bat; lehoia hitza idaztean, irudi batek ordezkatuko
du hitza. Egin honela:

 Txertatu irudia, lehoia esaterako. Horretarako, Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, klik
egin Lineako irudiak komando-botoian. Idatzi lehoia Bing irudi-bilaketaren gelaxkan.

 Aukeratu irudia (gainean klik eginda) eta klik egin Txertatu botoian. Agerian badaude
argazkia inguratzen duten tiratzaileak, horrek esan nahi du irudia aukeratuta dagoela.
Tiratzaile horietatik tira eginez, irudiaren tamaina aldatu egin daiteke. Irudiaren
proportzioak mantentzeko, komeni da ertzetako tiratzaileak erabiltzea handitzeko edo
txikitzeko.

 Irudia aukeratu ondoren, klik egin Zuzenketa automatikoaren aukerak botoian, eta
Ordeztu leihoan, idatzi lehoia hitza. Testu formatuduna botoia aukeratuta egongo da.

 Klik egin Gehitu botoian. Hemendik aurrera, lehoia idazten duzun bakoitzean, hitz horren
lekuan, irudia azalduko da.

8.- Ezabatu aurreko puntuan sortutako kodeak.

José Miguel Urquijo Aramburu 20


MICROSOFT WORD 2016

9.- Egin proba beste irudi batzuekin. Gero, ezabatu sortu dituzun Zuzenketa automatikoaren
aukerako elementuak. Horretarako, hautatu elementu bat; ondoren, klik egin Ezabatu botoian.

10.- Autotestuko elementu bat nola sortu:

 Idatzi hau: Ari naizela, ari naizela, hor ikusten det Txirrita.

 Hautatu idatzitako testua.

 Txertatu fitxan, Testua taldean, klik egin Arakatu testu bizkorrak komando-botoian;
ondoren, klik egin Gorde zati bizkorren galeriako hautapena aukeran.

 Jarri izena, esaterako, Txirrita.

11.- Hemendik aurrera, Txirrita idazten hasten zarenean, Txirrita izeneko testua bertan txertatzea

iradokiko dizu. Sakatu  Enter edo


F3
tekla, testu hori hortxe txertatzeko automatikoki.

12.- Ezabatu sortu dugun autotestu-elementua Eraikuntza-blokeen antolatzailearekin.

José Miguel Urquijo Aramburu 21


MICROSOFT WORD 2016

06.
ORTOGRAFIA, MARRATXOAK ETA HIZKUNTZA

HELBURUAK
 Editatzeko eta zuzentzeko tresnak erabiltzea.
 Ortografia-berrikuspena erabiltzen ikastea.
 Sinonimoak nola aurkitu ikastea.
 Itzulpena nola egin ikastea.
 Marratxoa duten hitzak zatitzen ikastea.
 Hizkuntzak aukeratzen ikastea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word eta sortu dokumentu berri bat.

2.- Begiratu Ortografia aukerak gaituta dauden ala ez: Fitxategia fitxan, Aukerak atalean,
Zuzenketa aukeran, Ortografia eta Gramatika noiz zuzendu hemen: Word atalean, begiratu
ea gaituta edo desgaituta dagoen Egiaztatu ortografia idatzi ahala aukera. Utzi gaituta.

3.- Egoera-barran, pantailaren behealdean, laukitxo batean azaltzen da zein hizkuntza erabiltzen ari
den. Litekeena da Gaztelania aukeratuta egotea; aldatu. Horretarako, klik egin bitan
hizkuntzaren gainean; eta zabalduko den pantailan, aukeratu Euskara. Hemendik aurrera,
euskaraz idaztean, euskarazko hiztegia prest egongo da.

4.- Idatzi esaldi hau: Ni es nais emengoa vaizik eta angoa.

Gaizki idatzitako hitzak gorriz azpimarraturik egongo dira

. Ortografia-berrikuspena aktibatzeko, hiru modu


daude:

 Klik egin gaizki idatzita dagoen hitzaren gainean eskuineko botoia erabilita, eta aukeratu
laster-menuko zerrendatik proposamen egokiena.

 Aktibatu Ortografia berrikuspena honela: Berrikusi fitxan, Zuzenketa


taldean, klik egin Ortografia eta gramatika komando-botoian. Hitzez hitz
berrikusiko du testua eta kasu bakoitzari dagokion aldaketa egiteko aukera
egongo da.

 Egoera-barra ere erabil daiteke (horrela definituta badago), Ortografia- eta

gramatika-egiaztapena komando-botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 22


MICROSOFT WORD 2016

Hiztegian ez dagoen hitzen bat idatziz gero, aukera hauek egongo dira:

 Ez ikusi.

 Aldatu.

 Hiztegira Gehitu: ordenagailu hori hainbat pertsonak erabiltzen badute, ez da komeni hitz
asko eranstea hiztegiari.

 Zuzenketa automatikoa: oker idatzitako hitza zuzenketa automatikorako elementu gisa


gehituko du; horrela, hitza oker idatzitakoan, Wordek zuzen dagoena jarriko du oker
dagoenaren ordez.

Probatu nola funtzionatzen duen; gero, itxi dokumentua eta ez gorde ezer.

5.- Ireki (w005) Ariketa. Dokumentu hori gaztelaniaz dago. Erreparatu hizkuntzari egoera-barran;
Español izango da. Dokumentu horrek akats ortografiko ugari ditu.

6.- Ortografia-berrikuspena gaitu.

7.- Ortografia-berrikuspenean letra larriz idatzita dauden hitzak ez ditugu berrikusi nahi: Fitxategia
fitxan, Aukerak atalean, Zuzenketa aukeran, gaitu Ez ikusi egin MAIUSKULAZ dauden hitzei
laukia. EGIN eta AJURIA ENEA hitzak ez ditu berrikusiko.

8.- Gehitu zenbakiren bat edozein hitzi. Ortografia-berrikuspenean, zenbakiak dituzten hitzak ez
baditugu berrikusi nahi, aurreko menuan gaitu Ez ikusi egin zenbakiak dituzten hitzei laukia.

9.- Probatu Sinonimoak funtzioarekin. Horretarako, Berrikusi fitxan, Zuzenketa taldean, aukeratu
Sinonimoak komando-botoia.

10.- Hautatu berdin hitza eta klik egin Sinonimoak


komando-botoian. Aukeratu egokiena.

11.- Gauza bera honela ere egin daiteke: hautatu berdin hitza eta klik egin
saguaren eskuineko botoiaren gainean; Sinonimoak aukeran, aukeratu
egokiena.

12.- Ariketa amaitutakoan, utzi (w005) Ariketa zegoen bezala. Ez gorde


dokumentua eta, ondoren, itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 23


MICROSOFT WORD 2016

13.- Ireki Word eta sortu dokumentu berri bat.

14.- Erabili itzultzailearen aukera.

Horretarako, kokatu sagua


itzuli nahi den hitzaren
gainean; kasu honetan,
Palabra da hitza. Eskuineko
botoiarekin aukeratu Itzuli;
gero, aukeratu zein
hizkuntzatara itzuli nahi duzun:
aukeratu Ingelesa.

Testu osoa itzuli nahi izanez


gero, Berrikusi fitxan,
Hizkuntza taldean, klik egin

Itzuli dokumentu guztia


komando-botoian.

Probatu.

15.- Lerroaren amaieran testua zuzen idatzita gera dadin, lehenetsi Wordek hitzak automatikoki
zatitzea. Horretarako, Diseinua
fitxan, Prestatu orria taldean,
aukeratu Hitz-zatiketa komando-
botoia; ondoren, markatu horri
dagokion aukera.

16.- Idazten ari zaren bitartean, begiratu ea gaituta dauden Egiaztatu ortografia idatzi ahala eta
Markatu gramatika-akatsak idazten duzun heinean. Aktibatu, eta ondoren, desaktibatu.
Gogoratu: Aukera-zintan, Fitxategia fitxan, Aukerak atalean, aukeratu Zuzenketa. Gaituta

egonez gero, egoera-barran ikonoa azalduko da (orriak mugitzen ari zaizkion liburua , hain
zuzen ere). Klik egin egoera-barrako liburuan eta aukeratu hitza.

17.- Aktibatu Markatu gramatika-akatsak idazten duzun heinean honela: Fitxategia fitxan,
Aukerak atalean, aukeratu Zuzenketa. Wordek zerbait gramatika-akatstzat hartzen badu, berdez
azpimarratuko du.

José Miguel Urquijo Aramburu 24


MICROSOFT WORD 2016

18.- Itxi aurreko dokumentua eta ez gorde


ezer. Dokumentu berri bat ireki. Ziur aski,
egoera-barran, Euskara hizkuntza
lehenetsita egongo da. Klik egin bi aldiz
hor eta Hizkuntzaren elkarrizketa-koadroa
zabalduko da. Aukeratu hizkuntza;
oraingo honetan, Gaztelania (Espainia-
Tradizionala). Hori eginda, hemendik
aurrera hizkuntza horretan egingo duzu
lan.

19.- Idatzi testu hau: Eza cassa ez muu


gramde hy ez vlanca.

Akatsak zuzentzeko, Berrikusi fitxan,


Zuzenketa taldean, klik egin Ortografia
eta gramatika botoian. Aztertu programak egingo dituen iradokizunak, eta aldatu testua honela
uzteko:
Esa casa es muy grande y es blanca

20.- Itxi aurreko dokumentua eta ez gorde ezer. Dokumentu berri bat ireki. Egoera-barran, klik egin bi
aldiz hizkuntzan. Aukeratu Ingelesa hizkuntzaren elkarrizketa-koadroan.

21.- Idatzi testu hau: Tis hause is not bery vig und it is oll wite.

Akatsak zuzentzeko, Berrikusi fitxan, Zuzenketa taldean, klik egin Ortografia eta gramatika
botoian. Aztertu iradokizunak, eta aldatu testua honela uzteko:
This house is not very big and it is all white

José Miguel Urquijo Aramburu 25


MICROSOFT WORD 2016

07.
KARAKTEREAREN FORMATUA

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word. Hasiera fitxan, Estiloak taldean, estilo Normala dago lehenetsita.
Orain, Hasiera fitxan, Letra-tipoa taldean, lehenetsi Calibri (Gorputza); eta

Tamaina taldean, 11 puntu. Ez ezarri testuari letra lodirik, azpimarratzerik


edo etzanik.

2.- Aldatu estilo Normalaren ezaugarriak, esaterako, jarri 14 puntuko Arial letra-tipoa eta etzana.
Horretarako, Letra-tipoa taldean, klik egin eskuinean dagoen gezi txikian (Letra-tipoa
elkarrizketa-koadroaren abiarazlean), eta aldatu
lehenengo letra-tipoa; ondoren, klik egin Ezarri
lehenetsi gisa botoian. Horixe izango da dokumentu
guztientzat lehenetsi duzun estiloa. Itxi dokumentua
eta ez gorde ezer.

3.- Ireki dokumentu berria. Orain, estilo Normalak aurreko ariketan lehenetsitako ezaugarriak izango
ditu. Jarri hasieran zituen estilo-ezaugarriak. Itxi dokumentua eta ez gorde ezer.

4.- Ireki (w006) Ariketa. Egin aldaketa hauek: jarri letra lodia, etzana, azpimarratua, azpimarratu
goi-indizea
bikoitza, marratua, eta azpiindizea.

Aldaketa horiek zenbait modutara egin daitezke:

 Letra-tipoa taldeko botoien bidez.

 Laster-teklen bidez:

 lodia: Ktrl + N teklak

 etzana: Ktrl + K teklak

 azpimarratua: Ktrl + S teklak

 azpimarratu bikoitza: Ktrl +  Maius + D teklak

José Miguel Urquijo Aramburu 26


MICROSOFT WORD 2016

 azpiindizea: Ktrl + = teklak

 goi-indizea: Ktrl + + teklak

 Klik egin Letra-tipoa elkarrizketa-koadroaren abiarazlearen eskuinaldean ageri


den gezian, eta aukeratu egokia.

5.- Ezarri testuaren letra-tipoa eta letra-tamaina:

 lehenengo eta bigarren paragrafoetan, jarri 14 puntuko Arial letra-tipoa.

 hirugarren paragrafoan, jarri 18 puntuko Times New Roman letra-tipoa.

 laugarren eta bosgarren paragrafoetan, jarri 12 puntuko Arial letra-tipoa.

6.- Gorde dokumentua amaitzen duzunean.

7.- Ireki (w007) Ariketa.

José Miguel Urquijo Aramburu 27


MICROSOFT WORD 2016

 Hautatu lehenengo paragrafoa. Aldatu karaktere arteko tartea: Tartean, aukeratu


Estututa; eta Distantzian, 0,5 puntu. Horretarako, klik egin Letra-tipoa elkarrizketa-

koadroaren abiarazlearen eskuinaldeko gezi txikian, eta elkarrizketa-koadroan,


Aurreratua fitxan, aukeratu Karaktere arteko tartea atalean 0,5 puntu Estututa.

 Egin aldaketa hauek: jarri hirugarren paragrafoan 0,9 puntu estututa, eta bosgarrenean,
0,2 puntu estututa.

 Orain, bigarren paragrafoan, karaktere arteko tartea zabaldu: aukeratu 4 puntu


zabalduta.

 Laugarren paragrafoan, aukeratu 2,5 puntu zabalduta, eta seigarrenean, 3 puntu


zabalduta.

José Miguel Urquijo Aramburu 28


MICROSOFT WORD 2016

8.- Hautatu letra lodiz idatzita dagoen kondesa hitza (jarri saguaren kurtsorea gainean eta klik egin bi

aldiz). Hasiera fitxan, Arbela taldean, klik egin Kopiatu formatua botoian.

Kurtsoreak brotxa-itxura hartuko du. Ondoren, hautatu testua; testu horrek letra lodia izango
du.

9.- Kopiatu formatuaren brotxaren gainean klik bi aldiz eginez gero, formatua behin baino
gehiagotan kopiatzeko aukera dago. Egin hainbat klik brotxaren gainean, funtzio hori desgaitu
arte.

10.- Hautatu hitz marratua; ondoren, klik egin Kopiatu formatua botoian eta aplikatu paragrafo oso
bati. Hori egin ostean, desegin egindakoa.

11.- Ariketa amaitutakoan, sortutako testua (w007) Ariketakoaren antzekoa izango da.

José Miguel Urquijo Aramburu 29


MICROSOFT WORD 2016

08.
PARAGRAFOAREN FORMATUA

HELBURUAK
 Lerrokatzen ikastea.
 Maiuskulak/Minuskulak aldatzen trebatzea.
 Koskak ezartzen ikastea.
 Formatua kopiatzen ikastea.
 Letra larria idazten ikastea.
 Lerroartea ezartzen ikastea.
 Paragrafoen arteko tartea ezartzen ikastea.
 Tabulazioak erabiltzen trebatzea.
 Ertzak eta itzalak ezagutu eta erabiltzea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki (w008) Ariketa. Hautatu testu osoa, eta ezarri 12 puntuko Times New Roman letra-tipoa.
Utzi testua (w008) Ariketan ageri den lerrokatzearekin. Hasiera fitxan, Paragrafoa taldean daude
Lerrokatzeak. Lau lerrokatze-mota daude:

 Ezkerrean (lehenetsia): ezkerreko aldea erregularra da; eskuinekoa, berriz,


irregularra. Ipini honela lehenengo paragrafoa.

 Zentratua (erdian): hautatutakoa orrialdearen erdian zentratzen du. Ipini honela


bigarren paragrafoa.

 Eskuinean: eskuineko aldea erregularra da; ezkerrekoa, berriz, irregularra. Ipini


honela hirugarren paragrafoa.

 Justifikatuta: hautatutakoa aldi berean ezkerrean eta eskuinean lerrokatzen da:


testuaren ezkerreko aldea eta eskuinekoa erregularrak dira. Ipini honela laugarren
paragrafoa.

Hau da ezkerreko Hau da erdiko Hau da eskuineko Hau da justifikatutako


lerrokatzearen lerrokatzearen lerrokatzearen lerrokatzearen
adibidea. adibidea. adibidea. adibidea.

2.- Hautatu paragrafoak banaka eta jarri justifikatutako lerrokatzea. Ezabatu hutsik dauden lerroak.

José Miguel Urquijo Aramburu 30


MICROSOFT WORD 2016

3.- Hautatu lehenengo paragrafoa eta jarri testu osoa


maiuskulaz. Horretarako, Hasiera fitxan,
Letra-tipoa taldean, klik egin Aldatu

maiuskulak/minuskulak komando-botoian,
eta aukeratu Maiuskulak.

4.- Utzi testua hasieran zegoen moduan, hau da, letra minuskulaz. Horretarako, erabili Esaldi gisa
aukera, paragrafoaren lehenengo letra maiuskulaz ipintzen utziko dizu eta.

5.- Kendu paragrafoak banatzen dituzten  Enter tarteak.  Enter tarteak ikusteko, gaitu Erakutsi

dena komando-botoia.  Enter tarteak kendutakoan, lau paragrafoak elkartu egingo dira.

6.- Begiratu ea (w008) Ariketa bezala geratu den eta gorde.

7.- Lan egin Koska funtzioarekin. Aplikatu paragrafo bati koska bat; paragrafoa eskuinerantz edo
ezkerrerantz mugituko da. Bi eratan egin daiteke:

 Ireki (w009) Ariketa. Hautatu paragrafoa, eta klik egin Ezkerrera edo Eskuinera botoian

: Hasiera fitxan, Paragrafo taldean, eraman Ezkerrera edo Eskuinera .

 Hautatu paragrafo bat; ondoren, Hasiera fitxan, Paragrafo taldean, klik egin
Elkarrizketa-koadroaren abiarazlearen botoian. Koskak eta tartea atala honela ikusiko
da:

Ezarritako koskak zuzenean azalduko dira erregela horizontalean, eta bertan aldatu egin
daitezke. Koska-mota hauek daude aukeran:

 Berezia goitibehera-menuan, Lehen lerroko koska aukeran, Distantzia eremuan, idatzi


koska zentimetrotan.

José Miguel Urquijo Aramburu 31


MICROSOFT WORD 2016

 Ezkerreko edo Eskuineko koska zehazteko, idatzi koskaren neurria cm-tan.

 Berezia goitibehera-menuan, Alderantzizko koskan, Epea eremuan, jarri koska cm-tan.

 Koska-motak nahastu egin daitezke. Alderantzizko koska bat Ezkerreko koska batekin;
horrela egitean, lehen lerroa ezkerreko marjina baino eskuinerago geratuko da.

8.- Ezarri koskak; ondoren, gorde (w009) Ariketa.

9.- Ireki (w010) Ariketa. Erreparatu zein koska-mota aplikatu zaion paragrafo bakoitzari. Zuzendu
testua behar bezala gera dadin. Horretarako, erabili erregelan dauden koska markatzaileak.

José Miguel Urquijo Aramburu 32


MICROSOFT WORD 2016

10.- Paragrafo baten ezaugarriak beste paragrafo batean kopiatzeko, erabili Kopiatu formatua

botoia. Horretarako, azken aurreko paragrafoan, jarri kurtsorea nahi duzun


lekuan (ez da ezer hautatu behar); ondoren, klik egin Kopiatu formatua botoian. Joan azken
paragrafora (ez da hautatu behar); aldatuta egongo da. Orain, utzi lehen zegoen moduan eta
gorde.

11.- Ireki (w011) Ariketa. Paragrafo hasierak Letra kapitala izango du (B, Z, H eta B). Letra kapitalak
testuari itxura hobea emango dio, paragrafoen lehenengo letra handituko du eta. Letra tipoa hau,
gehienetan, aldizkarietan edo egunkarietan erabiltzen da, dokumentu bat zein kapitulu bat
hasteko, edo buletin bati edo gonbidapen bati garrantzia gehiago emateko. Egin honela:

 Klik egin letra kapitala jarri nahi duzun


paragrafoan.

 Txertatu fitxan, Testua taldean, klik egin Letra

kapitala botoian.

 Elkarrizketa-koadroa zabalduko da. Bertan,


aukera hauek egongo dira:

 Bat ere ez: letra kapitalik


nahi ez baduzu. Hau da aukera
lehenetsia.

 Testuan: paragrafoaren
lehenengo letra paragrafoaren barruan idatziko du.

 Marjinan: paragrafoaren lehenengo letra paragrafoaren marjinan idatziko


du.

 Aukerak: aukera honen bidez, hauxe zehaztu daiteke: letra kapitalaren


Posizioa, Letra-tipoa, letra kapitalak zenbat Lerro hartuko duen, eta zer
Distantzia egongo den letra kapitalaren eta segidako testuaren artean.

Aplikatu ariketan ikusi duzuna eta amaitu. Ondoren, gorde. Jarraian, letra kapitalen erabilera
finkatzeko, ireki (w012) Ariketa eta egin bertan esandakoa. Amaitu ondoren, gorde dokumentua.

12.- Ireki (w013) Ariketa. Orain, lan egin Lerroartearekin. Lerroartea testuaren lerroen arteko tartea
da. Bi eratara egin daiteke:

 Lerroartea komando-botoiaren bitartez: Hasiera fitxan, Paragrafoa taldean.

José Miguel Urquijo Aramburu 33


MICROSOFT WORD 2016

 Elkarrizketa-koadroaren abiarazle botoiaren bitartez: Koskak eta tarteak atalean,


Tartea gunean dago Lerroarte ugari jartzeko aukera.

Lerroartearen aukerak hauek dira:

 Bakuna: lehenetsita dagoen aukera. Lerroartea letra-tamainaren berdina da; hau da,
letra-tipoak 12 puntuko tamaina badu, lerroartea 12 puntukoa izango da, edo 0,423
zentimetrokoa (hazbete batek 72 puntu ditu edo 2,54 zentimetro).

 1,5 lerro: lerroartea letra-tamaina halako 1,5 da.

 Bikoitza: lerroartea letra-tamaina halako bi da.

 Gutxienez: eskuineko Hemendik laukian, aukeratutako tartea idatzi egin daiteke, baina
lerroak elkar ez gainjartzeko adinakoa izan behar du tarteak.

 Zehazki: aurrekoan bezala, lerroartea zehaztu egin daiteke, baina lerroen arteko
gainjartzea onartzen du.

 Anizkoitza: eskuineko Hemendik laukian zenbatgarren lerroa den idazteko aukera dago,
eta zenbaki hamartarrak ere onartzen ditu.

Ezarri lerroarte bakuna lehenengo paragrafoan, bigarrenean 1,5ekoa, hirugarrenean lerroarte


bikoitza, laugarrenean 0,8ko lerroarte anizkoitza, eta bosgarrenean 10 puntuko lerroarte zehatza.

Ariketa amaitu ondoren, gorde.

13.- Ireki (w014) Ariketa. Paragrafo guztietan, paragrafoaren gainaldean (Hau baino lehenago) eta
azpialdean (Honen ondoren) tarte desberdinak ageri dira: 12, 24, 36, 60 eta 0 puntukoa, hain

zuzen ere. Tarte horietan  Enter bakarra badago ere, batzuetan –tartearen neurriaren
arabera– tarte bat baino gehiago edo gutxiago dagoela ematen du. Egin hau: Hasiera fitxan,

Paragrafoa taldean, klik egin Paragrafoaren elkarrizketa-koadroaren abiarazle botoian,


eta Koskak eta tarteak atalean, jarri aurreko tartea (Hau baino lehenago) eta hurrengoa
(Honen ondoren).

Gorde ariketa.

14.- Sortu dokumentu berria. Lan egin tabuladoreekin. Idaztean, Tabulazio Tab  tekla sakatuz
gero, kurtsoreak jauzi egingo du. Microsoft Wordek lehenetsita du 1,25 cm-ko tabulazio-marka,
baina nahi den neurrikoa jartzeko aukera dago. Kosken antzera, tabuladoreak ere hainbat
modutan ezar daitezke:

 Erregelan bertan. Erregela horizontalaren ezker aldeko koadrotxoan, klik egin

tabulazioko komando-botoian . Klik bakoitzeko, tabulazio-mota aldatuko da. Gero, jarri


kurtsorea erregela horizontalean, tabulazioa jarri nahi duzun tokian, eta klik egin.
Aukeratu duzun tabulazioari dagokion ikonoa azalduko da. Tabulazio baten posizioa

José Miguel Urquijo Aramburu 34


MICROSOFT WORD 2016

aldatu nahi baduzu, jarri kurtsorea tabulazioen ikonoan eta klik egin; ondoren, arrastatu
posizio berrira.

 Hasiera fitxan, Paragrafo taldean, aukeratu Paragrafoaren Elkarrizketa-koadroaren

abiarazlea . Aukeratutakoan, Paragrafoa izeneko elkarrizketa-koadroa gaituko da;


ezkerrean, behealdean, ageri den Tabulazioak aukeratzean, beste elkarrizketa-koadro
bat aktibatuko da (azpiko marrazkietan, eskuinekoa).

Bestalde, kontuan hartu hainbat tabulazio-mota daudela:

 Ezkerrean: tabulazio-puntutik eskuinerantz hasten da idazten testua.

 Eskuinean: tabulazio-puntutik ezkerrerantz hasten da idazten testua.

 Erdian: tabulazio-puntutik bi aldeetarantz hasten da idazten testua.

 Hamartarra: zifrekin zehazten da. Hamartarrik gabeko zenbakiekin,


eskuin-tabulazioa bezala erabiltzen da. Zenbaki hamartarrekin, zati osoa
tabulazio-kokalekutik ezkerrerantz idazten da, eta zati hamartarra, tabulazio-kokalekutik
eskuinerantz.

 Barrak: tabulazio-kokalekuan barra bertikal bat jartzen da.

José Miguel Urquijo Aramburu 35


MICROSOFT WORD 2016

 Tabulazio Betegarria: ezkerreko botoia erabilita, klik egin bi aldiz erregelan, tabulazio
betegarria ezarri nahi duzun lekuan; eta elkarrizketa-koadroa zabaltzean aukeratu nahi
duzun tabulazio betegarria.

Ezkerrean Erdian Eskuinean Hamartarra Barra

Ikurraren gainean klik eginez, tabulazio-mota aldatuko da

15.- Egin (w015) Ariketa.

 Ezker-tabuladorea 2 cm-ko posizioan jarri, erdikoa 7 cm-koan eta bestea, hamartarra,


12 cm-koan. Idatzi testua 1. irudian ageri den moduan.

 Lehenengo adibidearen segidan, utzi bi lerro hutsik; kopiatu egindakoa osorik eta itsasi
jarraian. Orain, bi blokeak berdinak izango dira.

 Tabuladoreak aldatzeko, lehendabizi, hautatu tabulatuta dagoen testu osoa. Aldatu 7 cm-
ko posizioan dagoen erdiko tabuladorea eskuinaldean gera dadin, 2. irudian bezala.
Erregelan bertan, arrastatu beherantz kendu nahi duzun tabuladorea; tabuladorea
desagertu eta testua desitxuratu egingo da. Aukeratu tabuladore-mota berria (erregelaren
ezker aldeko koadrotxoan) eta klik egin erregelan 7 cm-ko posizioan. Orain, testua
berregin egingo da.

 3. irudian, erregelan aldatu 7 cm-ko posizioan dagoen tabuladorea. Gero, mugitu 12 cm-
ko posizioan dagoena 14 cm-ra. Tabuladoreak mugitu aurretik, hautatu tabulatuta
dagoen testu osoa; ondoren, aukeratu erregelan bertan 12 cm-ko posizioan dagoen
tabuladorea eta arrastatu 14 cm-ko posiziora.

 Jarri 3. irudian ageri den moduan: marratxodun betegarria. Hori ezin da egin erregelan
bertan. Hautatu tabulatuta dagoen testu osoa; ondoren, Hasiera fitxan, Paragrafo
taldean, klik egin Paragrafo elkarrizketa-koadroaren abiarazle botoian. Gero, Koskak
eta tarteak fitxan, klik egin Tabulazioak aukeran. Bertan ikusiko duzu non dauden
tabuladoreak (2, 7 eta 14 cm). Aukeratu 14 zentimetrora ipinitako tabuladorea eta erabaki
zer karaktererekin bete. Marratxoak beti egongo dira Aukeratutako tabuladorearen
aurretik.

 Kopiatu formatua botoia erabiliz, utzi 4. irudian bezala. Jarraian, probatu hau: hautatu 3.
irudian tabulatuta dagoen edozein paragrafo eta klik egin Kopiatu formatua botoian;
ondoren, hautatu 4. irudian ageri den tabulatutako testu osoa. 3. irudia bezala geratuko
da 4. irudia.

José Miguel Urquijo Aramburu 36


MICROSOFT WORD 2016

 5. irudian barra itxurako tabuladore bat sortu da. Antzera txertatzen da. Aukeratu
erregelaren ezker aldeko koadrotxoan barra tabuladore-mota; ondoren, klik egin
erregelan 1., 5. eta 12. posizioetan.

 1., 2. eta 3. irudien laukiak eta koloreak nahi den moduan jartzeko aukera dago: Hasiera

fitxan, Paragrafoa taldean, Ertzak eta Itzalak komando-botoiak erabil


daitezke. Lerroak eta koloreak aldatu nahi izanez gero, Ertzak komando-botoien
zerrenda zabaltzean, Ertzak eta Itzaldura aukeran, lerro-mota eta kolorea aukeratu
daitezke.

 Nola kendu 2. irudiaren itzalak eta ertzak Desegin aukera erabili gabe: Ertzak
komando-botoian, aukeratu Ertzik ez. Itzalak komando-botoian, aukeratu Kolorerik ez.

 Ariketa amaitu ondoren, gorde.

16.- Ireki (w016) Ariketa, eta treba zaitez koskak, lerroarteak eta karaktere eta lerroarte arteko tarteak
ezartzen. Ariketa amaitu ondoren, gorde dokumentua.

17.- Tabulazioen funtzionamenduan trebatzeko, sortu dokumentu hauek: (w017) Ariketa, (w018)
Ariketa eta (w019) Ariketa. Ariketak amaitu ondoren, gorde.

18.- Ertzen eta itzalduren funtzionamenduan trebatzeko, sortu dokumentu hauek: (w020) Ariketa,
(w021) Ariketa eta (w022) Ariketa. Ariketak amaitu ondoren, gorde eta itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 37


MICROSOFT WORD 2016

09.
ORRIALDEAREN KONFIGURAZIOA

HELBURUAK

 Marjinak zehazten ikastea.


 Goiburuak eta orri-oinak jartzen ikastea.
 Orrialdearen tamaina eta orientazioa moldatzen ikastea.
 Orrialdeak zenbakitzen ikastea.
 Lerroak zenbakitzen ikastea.
 Orrialdean testua bertikalki lerrokatzen ikastea.
 Dokumentua sekzioetan zatitzen ikastea.

Prestatu orria testua idatzi baino lehen: orriaren tamaina, orientazioa, marjinak, goiburuak eta orri-oinak.
Ez da beharrezkoa hasieran egitea, edozein momentutan egin daiteke eta.

Orri baten atal nagusiak hauek dira:

Orriaren zabalera
Orri-ertzetik goibururako tartea Goiko
Goiburua marjina

Orriaren altuera

Orri-oina Beheko
Orri-ertzetik orri-oinerako tartea marjina

Ezkerreko marjina Eskuineko marjina

José Miguel Urquijo Aramburu 38


MICROSOFT WORD 2016

PRAKTIKA:

1.- Ireki (w023) Ariketa. Dokumentuak orrialde bakarra du.

2.- Probatu korritze-barra bertikaleko botoiak (eskuineko irudian dagoen barrakoak). Korritze-
barraren goiko gezi-botoian klik eginez gero, pantailan unean ikusgai dagoenaren aurreko
informazioa azalduko da; korritze-barrako azpiko gezi-botoian klik eginez gero, ikusgai
dagoenaren ondorengo informazioa azalduko da; goiko eta beheko gezien artean dagoen
laukitxoa gorantz edo beherantz arrastatuz gero, ikusgai dagoenaren aurreko edo
ondorengo informazioa azalduko da. Probatu.

3.- Aldatu zenbait parametro


orrialdean; aldaketa horiek
dokumentu osoari eragingo diote:
Diseinua fitxan, Prestatu orria
taldean, Elkarrizketa-koadroaren

abiarazlean klik eginda, aukeratu Prestatu orria. Elkarrizketa-koadroa gaituko da; orduan,
elkarrizketa-koadroaren behealdean ageri den Aplikatu honi-n, aukeratu Dokumentu Osoa.
Kontuz ibili Aplikatu honi botoiarekin, aukeratutakoa dokumentu osoari edo dokumentuko zenbait
sekziori aplikatuko zaio eta. Zehaztu honela:

 Orientazioa. Jarri horizontala edo bertikala.

 Marjina. Jarri 1 cm-ko marjina, goikoa, behekoa, ezkerrekoa eta eskuinekoa.

4.- Aukeratu Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea Bizkor atzitzeko tresna-barrako


botoian, edo Fitxategia fitxako Inprimatu aukeran. Dokumentuaren orrialdeek ezarritako
orientazioa izango dute.

5.- Desegin funtzioaren bitartez, utzi orrialdea hasieran zegoen moduan, orientazio bertikala
eta hasierako marjinak dituela.

6.- Dokumentua orrialde batean egon ordez, jarri 5 orrialdetan eta ezarri orientazio bertikala. Hori
lortzeko, orri-jauziak txertatu behar dira. Oso garrantzitsua: txertatu jauziak, soilik ondorengo
orrialdeek izan dezaten orientazio bera. Prozedura:

 Ipini kurtsorea New Yorkeko Armonken du egoitza… esaldiarekin hasten den


paragrafoaren aurrean.

 Txertatu fitxan, Orrialdeak taldean, klik egin Orri-jauzia botoian, edo

sakatu Ktrl +  Enter teklak.

José Miguel Urquijo Aramburu 39


MICROSOFT WORD 2016

 Orri-jauzitik aurrera dagoen testua hurrengo orrialdera pasatuko da.

 Begiratu Egoera-barran zenbat orrialde dituen orain dokumentuak.

 Errepikatu prozedura gainerako paragrafoekin, 5 orrialde eduki arte.

7.- Aukeratu Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea , eta egiaztatu bost orrialdeak
ezarritako orientazioaren arabera daudela. Itxi dokumentua eta ez gorde.

8.- Ireki (w023) Ariketa berriro.

9.- Egin hau: lehenengo orrialdea bertikalki orientatu eta bigarrena horizontalki. Hori egiteko, jarri
kurtsorea 1965az geroztik… esaldiarekin hasten den paragrafoaren aurrean eta klik egin;
ondoren, Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Prestatu orria elkarrizketa-
koadroaren abiarazle botoian, eta Marjinak atalean, aukeratu Orientazio horizontala. Horrez
gain, Marjinak atalean, orrialdearen konfigurazioa dokumentu osoari aplikatu beharrean,
Aplikatu honi aukeran, aukeratu Puntu honetatik aurrera. Aukeratu Inprimatzeko aurrebista

eta inprimatzea . Honela geldituko da:

10.- Desegin funtzioaren bitartez, utzi orrialdea hasieran zegoen moduan: bi orrialdeak
orientazio bertikalean.

11.- Segidan, jarri orrialdeak honela:

 1. orrialdea (izenburua eta lehenengo paragrafoa): orientazio bertikalean.

 2. orrialdea (bigarren paragrafoa): orientazio horizontalean.

 3. orrialdea (hirugarren, laugarren eta bosgarren paragrafoak): orientazio bertikalean.

José Miguel Urquijo Aramburu 40


MICROSOFT WORD 2016

Hori lortzeko, eman pauso hauek:

 2. orrialdea orientazio horizontalean:

 Jarri kurtsorea New Yorkeko Armonken du egoitza… esaldiarekin hasten den


paragrafoaren aurrean.

 Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Prestatu orria elkarrizketa-

koadroaren abiarazle botoian.

 Marjinak atalean, aukeratu Orientazio horizontala, eta Aplikatu honi


aukeran, aukeratu Puntu honetatik aurrera.

 Bizkor atzitzeko tresna-barran, aukeratu Inprimatzeko aurrebista eta

inprimatzea (botoia gaituta badago); edo Fitxategia fitxan, aukeratu


Imprimatu. Bigarren orrialdea horizontalean egongo da.

 3. orrialdea orientazio bertikalean:

 Jarri kurtsorea 1965az geroztik… esaldiarekin hasten den paragrafoaren


hasieran.

 Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Prestatu orria elkarrizketa-

koadroaren abiarazle botoian.

 Marjinak atalean, aukeratu Orientazio bertikala eta Aplikatu honi aukeran,


aukeratu Puntu honetatik aurrera.

 Aukeratu Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea. Honela geratuko da:

12.- Sekzio amaierako karaktereak erantsiko ditu. Ikusteko, gaitu Erakutsi dena botoia: Hasiera
fitxan, Paragrafoa taldean.

13.- Ariketa amaitu eta gero, egiaztatu ondo egina dagoen ala ez. Itxi dokumentua eta ez gorde.

José Miguel Urquijo Aramburu 41


MICROSOFT WORD 2016

OHARRA

Dokumentu baten orientazioa definitzeko, ikusitako moduak errazena badirudi ere, kontuan izan
modu gehiago ere badaudela.

Hautatu orientazioa aldatu nahi zaion paragrafoa. Ondoren, Diseinua fitxan, Prestatu orria

taldean, klik egin Prestatu orria elkarrizketa-koadroaren abiarazle botoian. Gero, aukeratu
zuk nahi duzun orientazioa eta Aplikatu honi atalean, aukeratu Hautatutako testua.

14.- Goiburuak eta Orri-oinak.

 Goiburua dokumentu baten orrien goiko aldean ageri den atala da.

 Orri-oina dokumentu baten orrien beheko aldean ageri den atala da.

Goiburuek eta orri-oinek askotan edukitzen dituzte testuak, irudiak, orrialde-


zenbakia, izenburuak, datak, enpresen izenak… Elementu horiek orrialde
guztietan edo bakarrik batzuetan ipintzeko aukera dago.

15.- Ireki (w024) Ariketa eta bertan adierazitako pausoak emanez, lortu 6 orrialde. Aukeratu orrialde
bakoitza non hasiko den:

 1. orrialdea bertikala.

 2. orrialdea horizontala.

 3. orrialdea bertikala.

 4. orrialdea horizontala.

 5. orrialdea bertikala.

 6. orrialdea horizontala.

16.- Aukeratu Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea ; bertan ikusiko duzu sei orrialdeak
ezarritako orientazioaren arabera daudela. Itxi dokumentua eta ez gorde.

17.- Ireki (w024) Ariketa berriro.

18.- Txertatu Orri-jauziak eta lortu dokumentuak 7 orrialde izatea, guztiak orientazio bertikalean.

José Miguel Urquijo Aramburu 42


MICROSOFT WORD 2016

19.- Sekzio bat zer den jakiteko, egin hau:

 Jarri testuaren hasiera pantailan ikusgai.

 Ataza-barran, Sekzioa gaituta ez badago, gaitu.

 Ataza-barran, Sekzioan klik eginez gero, elkarrizketa-koadroa zabalduko da eta


pantailan sekzioa hautatzeko aukera izango duzu.

 Aukeratutako orrialdea eta sekzioa agertuko da pantailan.

 Dokumentuak ezaugarri hauek izango ditu:

 7 orrialde.

 Sekzio bakarra, orrialde guztiek orientazio bera dutelako.

20.- Jarri dokumentuko orrialde guztiei goiburu hau: LINUX. Txertatu fitxan,
Goiburu eta orri-oina taldean, klik egin Goiburua botoian. Posible da
Goiburu aurrez definitua ataleko bat aukeratzea, edo Editatu
goiburua atalean, nork berea sortzea. Editatu goiburua aktibatzean,
Goiburu eta orri-oinarentzat tresna barra zabalduko da.

21.- Idatzi goiburuan aurrez definitutako diseinua: LINUX. Ikusi nola geratuko den Inprimatzeko
aurrebista eta inprimatzea aukeran. Goiburuak, orri-oinak eta orri guztiak ondo ikusiko dituzu;
hala ere, testuan lanean ari zarenean (Orriaren diseinuaren ikuspegian), goiburuak eta orri-
oinak ez dira asko nabarmenduko, kolore motela izaten dute eta.

22.- Jarri orri-oinean aurrez definitutako diseinua: ikus dadila orrialdearen zenbakia.

23.- Goiburua edo orri-oina definitu ondoren, atal horretara berriro joateko, klik egin bi aldiz bertan,
tonu motela duen testuaren gainean.

24.- Ezabatu aurreko goiburua. Goiburuan, aukeratu Kendu goiburua.

25.- Ezabatu aurreko orri-oina. Orri-oinean, aukeratu Kendu orri-oina.

José Miguel Urquijo Aramburu 43


MICROSOFT WORD 2016

26.- Jarri lehenengo orrialdeari goiburu bat eta gainerako


orrialdeei beste bat. Horretarako, Aukerak taldean,
gaitu Lehen orri desberdina botoia.

27.- Klik egin Aurreko sekzioa eta

Hurrengo sekzioa botoietan,


lehenengo orriko goiburu atalera ailegatu arte.
Ondoren, lehenengo orrialdeko goiburuan, idatzi
Lehenengo orria. Gero, klik egin Hurrengo sekzioa botoian, eta gainerako orrialdeetarako idatzi
goiburu hau: Gainerako orriak.

28.- Desaktibatu Lehen orri desberdina botoia. Lehenengo orrialdeko goiburua aldatu egingo da eta
gainerako orrialdeetakoa jarriko zaio.

29.- Ezabatu orri-oina.

30.- Orrialdeak zenbakitu egin ditzakezu. Horretarako, Txertatu fitxan, Goiburua eta orri-oina

taldean, Orrialde-zenbakia ikonoa erabili. Aukera batzuk lehenetsita


egongo dira. Probatu hainbat eratan; gero, ezabatu.

31.- Orrialde-zenbakiaren atalean, Orriaren behealdean, aukeratu Orria 1/1 ipintzen uzten dizuna
(aukera bat baino gehiago dago).

32.- Editatu orri-oinan idatzi orri-oin hau:

 Ezkerraldean: Apunteak.

 Erdian: Orrialdea eta orrialdearen zenbakia.

 Eskuinaldean: EGIBIDE.

Eman pauso hauek:

 Idatzi Apunteak.

Tab 
 Erdira joateko, sakatu tekla, eta idatzi orrialdea eta dagokion zenbakia.

 Orrialdearen zenbakia txertatzeko, Testua taldean, Txertatu fitxan, klik egin Zati

bizkorrak botoian. Eremua aukeran, Kategoriak atalean, Numerazioa


elementuan, Eremuen izenak aukeran, Page elementuan, aukeratu Formatua 1,2,3,….
Amaitzeko, klik egin Ados aukeran.

Tab 
 Eskuinera joateko, sakatu tekla, eta idatzi EGIBIDE.

José Miguel Urquijo Aramburu 44


MICROSOFT WORD 2016

33.- Ezabatu aurreko orri-oina. Egiaztatu ezabatu dela. Orrialdearen zenbakia goiburuan edo orri-
oinean jartzeko, badago beste modu bat ere: Txertatu fitxan, Goiburua eta orri-oina taldean,
aukeratu Orrialde-zenbakia. Probatu. Ezabatu aurreko orri-oina. Egiaztatu ezabatu dela.

34.- Jarri orrialde-zenbakiak goian eta eskuinaldean. Orrialde guztietan jarriko da zenbakia.

35.- Ezabatu aurreko zenbaki guztiak. Itxi (w024) Ariketa eta ez gorde.

36.- Ireki berriro (w024) Ariketa.

37.- Jarri zenbakiak izenburuaren ostean dauden lerro guztietan. Horretarako, jarri txertapuntua Linus
Benedict Torvalds… esaldiarekin hasten den paragrafoaren aurrean eta klik egin. Gero, Diseinua
fitxan, Prestatu orria taldean, Lerro-zenbakiak botoian, aukeratu Jarraitua. Lerroren baten
numerazioa kendu nahi izanez gero, hautatu eta gero, Lerro-zenbakiak botoian, klik egin
Ezabatu uneko paragrafoan.

38.- Ezabatu aurreko zenbaki guztiak.

39.- Dokumentuko orrialdeak bertikalki erdiratu nahi izanez gero, Diseinua fitxan, Prestatu orria

taldean, klik egin Prestatu orria elkarrizketa-koadroa zabaltzeko komando-botoian , eta


Diseinua atalean, Lerrokatze bertikala zatian, aukeratu Zentratu. Jarraian, kendu erdiratze
bertikala. Begiratu nola geratu den.

40.- Itxi dokumentua eta ez gorde.

41.- Ireki (w024) Ariketa berriro. Dokumentuak izenburua eta 7 paragrafo ditu. Aplikatu ikasitakoa: jarri
paragrafo bat orrialdeko (lehenengo orrialdean, izenburua eta lehenengo paragrafoa egongo dira)
eta orientazioa bertikala orrialde guztietan. Honela:

42.- Jarri goiburuak:

 Lehenengo 3 orrialdeetan: 1. gaia.

 Gainerako 4 orrialdeetan 2. gaia.

Goiburu eta/edo orri-oin ezberdinak jartzeko, ezinbestekoa da dokumentua sekziotan zatitzea.


Dokumentuak sekzio bakarra badu, goiburu eta/edo orri-oin bakarra izango du; lehenengo
orrialdea da salbuespena, goiburu eta/edo orri-oin propioa izan dezake eta.

José Miguel Urquijo Aramburu 45


MICROSOFT WORD 2016

43.- Goiburu edo orri-oin ezberdinak nahi


badituzu, hainbat sekzio ezarri
beharko dira; eta horretarako, sekzio-
jauzi jarraituak txertatu behar dira
goiburu edo orri-oin bakoitza
ezartzeko. Txertatu fitxan, Orrialdeak
taldean, aukeratu Jauziak

komando-botoia.

Adibidean, 3. orrialdearen bukaeran,


txertatu sekzio-jauzi Jarraitua, hor
amaitzen baita sekzioa. Orain, 2
sekzio dituzu: lehenengo sekzioak 3 orrialde ditu, eta bigarrenak 4.

44.- Txertatu fitxan, joan Goiburua eta orri-oina taldera. Kokatu lehenengo sekzioko goiburuan
(gogoratu orain 2 sekzio daudela). Goiburua eta orri-oinaren tresna-barran, sekzioen artean

mugitzeko, Aurreko edo Hurrengo sekzioko goiburu edo orri-


oinera joateko, bi botoi daude.

 Lehenengo goiburuan, lehenengo sekzioan, idatzi: 1. gaia.

 Klik egin Hurrengo sekzioa botoian.

 Egiaztatu Goiburua -2 sekzioa- informazioa azaltzen dela. Horrela bada, 2. sekzioan


zaude.

 Kontuz: Ezer idatzi baino lehenago, egiaztatu Estekatu aurrekoari

botoia desgaituta dagoela. Gaituta badago, beste goiburu bat


idatziko du sekzio honetan, hau da, aurreko sekzioko goiburua aldatuko du, ikonoak hori
agintzen diolako.

 Beraz, oso garrantzitsua: goiburu edo orri-oin ezberdinak nahi badituzu, ezer
idatzi baino lehenago, desgaitu Estekatu aurrekoari botoia.

 Desgaitutakoan, idatzi bigarren goiburua: 2. gaia.

Begiratu nola geratzen den testua: Bizkor atzitzeko tresna-barran, Inprimatzeko aurrebista

eta inprimatzea botoiaren bidez (botoia gaituta badago); edo Fitxategia fitxan, Inprimatu
aukeratuta.

Itxi dokumentua eta ez gorde aldaketak.

45.- Ireki (w024) Ariketa berriro. Erantsi orientazio ezberdina duten 7 orrialde. Honela: lehenengo
orrialdea bertikala, bigarrena horizontala, hirugarrena bertikala, eta gainerakoak ere horrela.

José Miguel Urquijo Aramburu 46


MICROSOFT WORD 2016

Kontuz: kasu honetan, ez da orrialde-jauzirik txertatu behar (kontsultatu 11. atala).

46.- Orain, jarri goiburu hauek:

 Lehenengo 3 orrialdeetan: 1. gaia.

 Hurrengo 2 orrialdeetan: 2. gaia.

 Azkeneko 2 orrialdeetan: 3. gaia.

Gogoratu dokumentu honek 7 orrialde eta 7 sekzio dituela, orientazioa aldatzen denean, sekzio
berria sortuko da eta:

 1. gaia: 1., 2. eta 3. sekzioak.

 2. gaia: 4. eta 5. sekzioak.

 3. gaia: 6. eta 7. sekzioak.

Itxi dokumentua eta ez gorde aldaketak.

OHARRA

Goiburu ezberdinak jartzeko, goiburu adina sekzio sortu behar dira. Dokumentuko orrialdeetan
orientazioa aldatzen den bakoitzean (hau da kasu honetan egin duguna), sekzio-jauzi bat
txertatuko da automatikoki eta sekzio berria sortuko da. Beraz, sortutako dokumentuak 7 sekzio
izango ditu. Ez sortu sekzio berrik, nahikoa dira eta.

LABURPENA

José Miguel Urquijo Aramburu 47


MICROSOFT WORD 2016

 Dokumentu batean, orrialde bat baino gehiago eta orientazio bera jartzeko, bai horizontalean bai
bertikalean, orri-jauzi bat txertatu behar da. Adibideak:

 Dokumentu batean orrialde bat baino gehiago badago, eta orrialdeen orientazioa batetik bestera
aldatu egiten bada, ezin da orri-jauzirik txertatu. Prozedura:

o Jarri kurtsorea orientazioa aldatu nahi zaion orrialdeko testuaren hasieran.

o Diseinua fitxan, klik egin Prestatu orria elkarrizketa-koadroaren botoian.

 Marjinak atalean, aukeratu Orientazio Horizontala edo Bertikala.

 Marjinak atalean, Papera atalean edo Diseinua atalean, Aplikatu honi


menuan, aukeratu Puntu honetatik aurrera.

Adibideak:

OHARRA: Gezia ageri den lekuetan, orri-jauzi bat txertatu behar da. Gainerako lekuetan ez da
orri-jauzirik txertatu behar.

ARIKETAK

José Miguel Urquijo Aramburu 48


MICROSOFT WORD 2016

Ireki (w025) Ariketa. Bertan ageri da zer lan egin behar den kasu bakoitzean. Ez du garrantzirik zenbat
paragrafo sartzen diren orrialde bakoitzean, garrantzia duena da orientazioa, jauziak... Amaitu eta gero,
itxi dokumentua eta ez gorde aldaketak.

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

1. gaia 2. gaia 3. gaia


Ezkerrean Erdian Eskuinean

Goiburuak

Orri-oinean, erdian, hau ikusiko da: Orrialdea (1/8)

José Miguel Urquijo Aramburu 49


MICROSOFT WORD 2016

(6)

Goiburuak:

 Orri bertikaletan: BERTIKALA

 Orri horizontaletan: HORIZONTALA

Orri-oinak:

 Orrialde guztietan, erdian, hauxe ikusiko da: (1/7), (2/7)… Lehenengo


zenbakiak adierazten du orrialde hori dokumentuan zenbatgarrena den,
eta bigarrenak, dokumentuak zenbat orrialde dituen.

OHARRAK

 Uneko orrialdearen zenbakia: Txertatu fitxan, Testua taldean, klik egin Zati bizkorrak

botoian. Eremua atalean, Kategoriak atalean, Numerazioa aukeran, Eremuen


izenak atalean, Page elementuan, aukeratu Formatua.

 Dokumentuko orrialde-kopurua: Txertatu fitxan, Testua taldean, klik egin Zati


bizkorrak botoian. Eremuan, Kategoriak atalean, Eremuen izenak atalean,
Dokumentuaren informazioan, Numpages elementuan, aukeratu Formatua.

José Miguel Urquijo Aramburu 50


MICROSOFT WORD 2016

10.
EGUNKARI-ESTILOKO ZUTABEAK

HELBURUA
 Egunkari-estiloko zutabeak egiten ikastea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki (w026) Ariketa. Pauso guztiak eman ondoren, egiaztatu ea agindu bezala geratu den.

2.- Egunkari-estiloko zutabeekin lan egitean, komeni da lehenbailehen justifikatzea testu osoa.

Horretarako, hautatu testu osoa (ezker aldean hiru klik eginez) eta klik egin Justifikatu

ikonoan. Bide batez, jarri testu osoari 12 puntuko letra-tamaina. Jarraian, kopiatu testua
eta itsatsi beste 4 aldiz.

3.- Jarri txertapuntua lehenengo paragrafoan, World Wide Web


(WWW)… esaldiarekin hasten den paragrafoaren aurrean. Diseinua
fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Zutabeak komando-botoian,
eta aukeratu Bi. Orain, testu osoa bi zutabe berdinetan egongo da
banatuta. Desegin aurrekoa.

4.- Egin berriro beste modu batean. Hautatu zutabetan ipini nahi duzun
testua. Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Zutabeak
komando-botoian eta aukeratu Zutabe gehiago. Zehaztu aukerak
aldez aurretik:

 Gaitu Zutabe kopuruan bi zutabe.

 Desgaitu Zabalera bereko zutabeak laukitxoa, zabalera


ezberdinekoak baitira. Aukeratu lehenengo zutaberako
8 cm-ko zabalera eta bigarrenerako 7,25 cm-koa.

 Gaitu marra-tartearen laukitxoa.

 Aplikatu honi: hautatutako testua.

José Miguel Urquijo Aramburu 51


MICROSOFT WORD 2016

5.- Testua lehen zutabean idatziko da; baina lehenengo zutabea betez gero, bigarren zutabean
idatziko da.

6.- Txertatu Zutabe-jauzi bat. Kokatu txertapuntua Web-a 1990 aldera... esaldiarekin hasten den
paragrafoaren aurrean. Zutabe-jauzia bi modutan txertatzeko aukera dago:

 Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, Orri-jauziak atalean, aukeratu Zutabeak.

Ktrl +  Maius +  Enter


 Sakatu teklak aldi berean.

Paragrafo hau eta ondorengo testua bigarren zutabera pasatuko dira.

7.- Kokatu txertapuntua World Wide Web (WWW)… esaldiarekin hasten den paragrafoaren aurrean
(hirugarren eta laugarren paragrafoak kopiak dira). Jarri hemendik aurrerakoa zutabe bakarrean:
Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Zutabeak komando-botoian, eta aukeratu
Zutabe gehiago. Zutabe kopuruan bat aukeratu eta Aplikatu honi menuan, Puntu honetatik
aurrera (kontuz: ez aukeratu Dokumentu osoa).

8.- Aldatu bi zutabeen zabalera. Kokatu txertapuntua bi zutabeen artean dagoen espazioan, edozein
posiziotan. Zutabeen markadoreak erregelan ikusiko dituzu: bi zutabeen artean laukitxo bat
azaldu beharko litzateke. Oso garrantzitsua: laukitxorik ez badago, ezingo da zabalera
ezberdineko zutaberik jarri (erreparatu irudiari).

José Miguel Urquijo Aramburu 52


MICROSOFT WORD 2016

9.- Aldatu bi zutabeen sekzioaren zabalera; jarri lehenengo zutabea bigarrena baino txikiagoa, lerro-
kopuru bera izateko. Kokatu berriro txertapuntua bi zutabeen artean dagoen espazioan, edozein
posiziotan. Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Zutabeak komando-botoian eta
Zutabe gehiago aukeran, desgaitu Zabalera bereko zutabeak kontrol-laukia. Hori
desgaitutakoan, zutabe-markatzailearen erdiko zatian puntuz osatutako ‘laukitxoa’ azalduko da.
Laukitxoa eskuinerantz arrastatuz gero, aldatu egingo da zutabeen zabalera. Egin lehenengo
zutabea bigarrena baino zabalagoa, biek lerro-kopuru bera izateko. Mugimendu gozoagoak lortu
Alt
nahi izanez gero, tekla sakatuta dagoela, arrastatu laukitxoa. Horrela, zehaztasun handiagoa
lortuko duzu, zutabe bakoitzeko neurriak zehaztuta egongo dira eta.

10.- Kokatu berriro txertapuntua bi zutabeen artean dagoen espazioan, edozein posiziotan. Diseinua
fitxan, Prestatu orria taldean, klik egin Zutabeak komando-botoian eta Zutabe gehiago aukeran
gaitu Lerro tartean kontrol-laukia.

11.- Kokatu kurtsorea World Wide Web (WWW)... esaldiarekin hasten den paragrafoaren aurrean
(bigarren kopia da). Hemendik aurrerako testua beste orrialde batean agertzeko, txertatu orri-
jauzi bat. Gogoratu: Txertatu fitxan, Orrialdeak taldean, klik egin Orrialde-jauzia botoian; edo
Diseinua fitxan, Prestatu orria taldean, Jauziak botoian, klik egin Orrialdea aukeran; edo,
Ktrl +  Enter
sakatu teklak batera.

Erne: jauzi bakarra txertatuko da, hurrengo orrialdeak orientazioa berdina duelako; hau da, biek
dute orientazio bertikala.

12.- Desegin orri-jauzia. Egin beste proba bat orri-jauzia txertatzeko; baina orrialdearen orientazioa
aurrekoa ez bezalakoa izango da, hau da, horizontala. Orrialde berriak aurrekoak ez bezalako
orientazioa izateko, ez da orri-jauzirik txertatu behar. Aurreko gaian esandakoa egin behar da:

 Kokatu kurtsorea World Wide Web (WWW)... esaldiarekin hasten den paragrafoaren
aurrean (bigarren kopia da).

 Diseinua fitxan, klik egin Prestatu orria elkarrizketa-koadroko abiarazlearen

botoian . Marjina-atalean dauden aukeretatik, hautatu hau:

 Orientazioa: Horizontala.

 Aplikatu honi: Puntu honetatik aurrera.

13.- Desegin aurreko eragiketa eta utzi lehengo moduan: bi orrialdeak bertikalean.

14.- Jarraian, sortu gainerako zutabeak esan bezala.

José Miguel Urquijo Aramburu 53


MICROSOFT WORD 2016

15.- Wordek ez ditu hitzak marratxoarekin zatitzen, eta, ondorioz, lerro batzuetan testua ez da ongi
egokitzen. Aukeratu hitzak automatikoki zatitzea marratxoarekin: Diseinua fitxan, Prestatu orria
taldean, klik egin Hitz-zatiketa komando-botoian eta aukeratu Automatikoa.

16.- Bukatzeko, jarri 20 puntuko izenburua eta azpimarratuta, erdian. Begiratu (w026) Ariketa. Ez
gorde dokumentua eta itxi Word.

17.- Ireki (w027) Ariketa. Ariketa osoa amaitu ondoren, (w027) Ariketa bezalakoa izan beharko du.

18.- Testua, nahiz eta ez dirudien, zabalera ezberdineko hiru zutabetan dago banatuta. Txertatu
zutabe-jauziak behar diren lekuetan.

19.- Txertatu autoforma bat. Txertatu


fitxan, Ilustrazioak taldean, zabaldu
Formak atala. Formak kategorietan
sailkatuta azalduko dira. Aukeratu
nahi duzun forma Izarrak eta
bandak kategorian.

20.- Forma aukeratu ostean, klik egin dokumentuan nahi duzun tokian; jarraian, arrastatu forma eta
kokatu.

 Maius
Koadro edo zirkulu perfektuak sortzeko, sakatu tekla, eta sakatuta mantendu, arrastatu
bitartean.

Forma barruan idazteko, klik egin autoformaren gainean saguaren eskuineko botoia erabilita;
aukeratu Gehitu testua eta idatzi. Idatzitako testua formaren atal bihurtuko da; hau da, forma
biratzen bada, testua ere biratu egingo da.

21.- Ilustrazio bat eransten denean (irudia, marrazkia, forma, grafikoa, etab.), Marrazteko tresnak
atal berria egongo da, eta barruan Formatua fitxa deiturikoa azaltzen ez bada, klik egin bi aldiz
irudian edo ilustrazioan. Formatua fitxan nahi eta behar diren aukera guztiak daude (fondoa
aldatu, ingurunea, itzal efektua, etab.).

Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, Formak atalean, Geziak multzoan, txertatu Eskuinera
gezia. Probatu: aldatu Formaren betegarria (kolorea, gradientea, testura…), Formaren
inguruko lerroak (koloreak, lodierak,
marratxoak, geziak…) eta Formen
efektuak (itzala, islatzea, 3D
biraketa…). Aukera horiek guztiak
Forma-estiloak taldean daude.

José Miguel Urquijo Aramburu 54


MICROSOFT WORD 2016

22.- Autoformak ez du dokumentuaren testua ezkutatu behar. Horretarako, aukeratu Forma bat, eta
Formatua fitxan, Antolatu taldean, aukeratu Egokitu testua ikonoa.

Testua egokitzeko hainbat aukera daude (Testuarekin


lerrokatuta, Karratua, Estua, Gardena…). Aukeratu Estua.

Orain, irudiak ez du testua ezkutatuko, testua irudiaren


inguruan geratuko da.

Probatu botoi horrek dituen aukerak.

23.- Jarri lehenengo paragrafoari bi ertz beltz eta hori koloreko itzala. Egin honela: Hasiera fitxan,

Paragrafoa taldean, sakatu Itzala komando-botoia.

24.- Ariketa amaitu ondoren, dokumentua gorde.

25.- Amaitzeko, ireki (w028) Ariketa. Ariketa amaitu ondoren, dokumentua gorde eta itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 55


MICROSOFT WORD 2016

11.
TAULAK

HELBURUA
 Taulak sortzea.

Taulak informazioa argi antolatzeko erabiltzen dira, dokumentuetako diseinuak hobetzen eta errazten
baitituzte.

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word eta sortu (w029) Ariketa.

2.- Taula bat sortzeko, aukera-zintako Txertatu fitxan, Taula


taldean klik eginda, hainbat modu daude:

 Sagu-erakuslea erabiltzea, taulak zenbat lauki


izango dituen definitzeko. Lauki bakoitza gelaxka
bat izango da gero.

 Txertatu taula aukeratzea, lerro- eta zutabe-


kopurua zehazteko.

 Marraztu taula aukeratzea, taularen neurriak


saguarekin marrazteko. Sagu-erakuslea arkatz
bihurtzen da.

 Exceleko kalkulu-orria aukeratzea, Microsoft


Excel aplikazioa ireki eta taula sortzeko.

 Taula bizkorrak. Aurrediseinatutako taulak dira.

Txertatu 6 lerroko eta 5 zutabeko taula bat nahi duzun aukera erabilita:

José Miguel Urquijo Aramburu 56


MICROSOFT WORD 2016

3.- Taula sortutakoan, aukera-zintan fitxa berri bat agertuko da, Taula-tresnak deiturikoa, bi
atalekin: Diseinua eta Antolaketa. Hor ageri dira behar dituzun aukera guztiak.

Diseinua fitxan talde hauek ageri dira:

Antolaketa fitxan talde hauek ageri dira:

4.- Taula bat hautatzeko, bi modu daude:

 Goian ezkerraldean ageri den iruditxoan


klik eginda.

 Kurtsorea taulan kokatu, eta


Taula-tresnak taldean, Antolaketa fitxan, Taula taldeko Hautatu taula aukeratuta.

5.- Taula hautatu, eta Diseinua ataleko Ertzak taldean, gaitu Ertzik ez aukera.
Ikusten al dira gelaxkak? Ez? Ikusteko, jarri dokumentua Inprimatzeko aurrebista eta

inprimatzea moduan (horretarako,


aktibatu Bizkor atzitzeko tresna-barran, Ikusi
zinta-fitxan dagoen botoia), aukeratu taula
taldeko Diseinua fitxan, Ertzak eta Ikusi
sareta. Klik egitean, gelaxkak agertuko dira.

6.- Ezabatu aurreko taula. Horretarako, hautatu taula, eta Taula-


tresnak taldeko Antolaketa fitxan, Errenkadak eta zutabeak
taldean, egin klik Ezabatu botoian; menua zabalduko da, eta hor
aukeratu Ezabatu taula.

Supr Del
Kontuz: taula osoa hautatzen baduzu, edo teklak
erabilita, taula barruan dagoen guztia ezabatuko duzu, baina ez
errenkadak eta zutabeak.

7.- Orain, txertatu 3 zutabeko eta 3 errenkadako taula bat. Lauki guztiak berdinak direla ohartuko
zara.

José Miguel Urquijo Aramburu 57


MICROSOFT WORD 2016

8.- Idatzi testua 1. irudian ageri den moduan. Taula baten barruan informazioa sartzean, ez
Tab 
erreparatu lerrokatzeari. Idatzi zerbait gelaxka batean, sakatu tekla hurrengo gelaxkara
pasatzeko, eta jarraitu idazten. Dena geldituko da ezker aldean lerrokatuta; baina gero ipiniko
dugu behar den moduan.

9.- Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea aktibatu, eta bistaratu taula. Markoak bistan
egongo dira.

10.- Microsoft Wordek aurrez zehaztuta dauzkan formatuak erabiltzeko aukera ere badago.
Horretarako, txertapuntua taularen barruan jarri, eta Diseinua fitxan, Taula-estiloak taldearen
barruan, aukeratu nahi duzuna. Probatu formatuak, eta ezarri zure gustuko parametroak.

11.- Txikitu azken zutabeko zabalera eta handitu lehenengokoa.

 Zutabe oso bat edo


gehiago hautatzeko, ipini
saguaren erakuslea
zutabe baten gainean eta
itxaron horrelako gezi bat agertu arte. Agertzean, klik egin eta hautatu beheko zutabea
(ondokoak hautatzeko, arrastatu sagu-erakuslea alboetara).

 Errenkada oso bat edo


gehiago hautatzeko,
kokatu sagu-erakuslea
errenkaden ezkerraldean

eta itxaron goranzko gezi zuri bat agertu arte. Agertzean, klik egin eta hautatu
errenkada (gezia gora edo behera arrastatuz, nahi adina errenkada hautatzeko aukera
dago).

 Gelaxka bat hautatzeko,


ipini sagu-erakuslea
gelaxkaren ezkerreko
ertzean eta itxaron gezi

beltz bat agertu arte. Agertzean, klik egin eta hautatu gelaxka.

 Zutabeko lerro bertikala


taularen barruan
mugitzen bada, zutabea
tamainaz aldatuko dugu,
baina taula ez.

José Miguel Urquijo Aramburu 58


MICROSOFT WORD 2016

 Mugitu egiten badira


erregelako tiratzaileak
(laukitxo forma dutenak

), taula tamainaz
aldatuko da.

12.- Lerrokatu edukia orriaren erdian, jarri beltzez eta ezarri %


5eko itzala. Horretarako, Taula-estiloak taldean, Diseinua

fitxan, sakatu Itzala botoia . Kurtsorea tonalitate


grisen gainean kokatuta, itzalaren zenbatekoa adieraziko
du.

Lerro oso bat aukeratzeko, klik egin lerroaren ezkerraldean.

13.- Eskuinean, Lekua zutabeko datuak ipini behar dira. Zutabe bat aukeratzeko, jarri sagua
zutabearen goiko aldean, gezi iluntxoagoa agertu arte.

14.- Doitu azken zutabea hamartarretan. Horretarako, zenbakiak zer gelaxkatan idatziko dituzun
aukeratu, eta erregelan, nahi duzun tartean, gehitu tabuladore hamartarra. Zenbakiak
automatikoki estutuko dira.

15.- Diseinua fitxan, Ertzak taldean, hautatu


1. irudiarekin bat datorren kanpo-ertza. Ez
ahaztu aurrez taula osoa aukeratu behar duzula.

16.- Joan 2. irudira. Utzi bi lerro zuri aurreko taularen ondoren eta idatzi erdian 2. irudia. Gero, hautatu
aurreko taula, kopiatu eta itsatsi.

17.- Kokatu sagu-adierazlea bigarren lerroko azken gelaxkaren amaieran (azken gelaxkaren
ondoren dagoen laukiaren aurrean). Jarraian eskatzen dena ondo exekutatzeko, gaituta

eduki behar duzu Erakutsi dena ikonoa . Sakatu  Enter tekla. Beste lerro bat
sortuko da. Utzi lerro bat zuriz, idatzita dagoen lerro bakoitzaren azpian, 2. irudian ageri den
moduan.

José Miguel Urquijo Aramburu 59


MICROSOFT WORD 2016

18.- Lerroak txertatzeko aukera ere badago, kurtsorea


edozein gelaxkatan kokatuta. Horretarako, Antolaketa
fitxan, Errenkadak eta zutabeak taldean, eta
kurtsorearen kokapenaren arabera, klik egin Txertatu
gainean edo Txertatu azpian aukeran.

19.- Sartu lerro batzuk gehiago eta gero ezabatu. Horretarako dago Ezabatu ikonoa; zabaltzean zer
ezabatu nahi duzun galdetuko dizu.

20.- Sortu 3. irudia; 4 zutabe eta 6 errenkada dituen taula bat.

 Gelaxkak lotzeko edo zatitzeko, aukeratu lehenengo


errenkadako gelaxkak eta, Konbinatu taldean, erabili
Konbinatu Gelaxkak komando-botoia gelaxka bakar bat
egiteko.

 4. errenkadaren barruan, 3. zutabean, aukeratu bi gelaxkak. Konbinatu taldean,


aukeratu Zatitu gelaxkak, eta zehaztu zenbat zutabe sortu (2).

 Landu Ertzak: gelaxka batzuk ertzik gabe utzi, eta beste ertz batzuk 3. irudian adierazten
den tamainarekin definitu.

21.- 4. irudia egiteko, lehenik eta behin, 1. irudiko taula osoa aukeratu, kopiatu eta itsatsi azpian.
Ondoren, aukeratu zer errenkada aldatu nahi duzun tokiz eta arrastatu leku berrira. Ezin bada
lerro bat taularen amaierara ekarri, agian behin-behineko errenkada bat txertatu beharko da eta
gero soberan dagoen errenkada ezabatu. Ahal diren proba guztiak egin.

22.- 5. irudiko taula egiteko, lehenik eta behin, 4. irudiko taula kopiatu,
itsatsi eta egin aldaketa hauek:

 Hautatu lehenengo errenkada eta definitu altuera Gelaxkaren


neurria taldean; 1 cm-koa jarri.

 Beste errenkadentzat jarri 0,75 cm-ko altuera.

 Lehen lerroko izenburuak oso goian geratuko dira. Ilarak


5. irudian ageri diren moduan uzteko, lehen lerroa
aukeratuta, Lerrokatzea taldean, sakatu Lerrokatu

erdian ikonoa.

 5. irudian, kokatu txertapuntua Aitor Legorbururen aurrean.


Antolaketa fitxan, Konbinatu taldean, aukeratu Zatitu

José Miguel Urquijo Aramburu 60


MICROSOFT WORD 2016

taula. Taula bi zatitan banatuko da. Orain, utzi taula lehen zegoen moduan; horretarako,

baliatu Desegin funtzioa.

23.- Ezabatu une honetan testu-barrutian daukazuna. Dokumentu berri batekin hasiko gara. Bi zutabe
eta 100 errenkada dituen taula bat egingo dugu. Taula horrek, ezinbestean, orri bat baino
gehiago izango ditu. Zehaztu ertza eta jarri izenburu hau lehenengo lerroan: IZENA eta
ABIZENA.

24.- Aukeratu Inprimatzeko aurrebista eta inprimatzea honela: gaitu Bizkor atzitzeko tresna-
barran sakatzeko botoia edo aukeratu Fitxategian Inprimatu. Izenburua orri bakar batean
azaltzen da, eta orri guztietan ikusteko moduan
jarriko dugu. Horretarako, hautatu errenkada edo
errenkadak, eta Datuak taldean, aukeratu
Errepikatu goiburuaren errenkadak.

25.- Ezabatu zure lan-eremua eta sortu dokumentu berri bat.


Idatzi 6. irudiko testua. Idatzitako testu hori taula bihurtuko
dugu. Horretarako, hautatu testua eta Txertatu fitxan,
Taulak taldean, hautatu Bihurtu testua taula bihurtu.
Lehenetsi paragrafo bakoitza ilara batean sartzea.

7. irudian bezala geratu beharko du. Ondoren, desegin


aurreko eragiketa.

26.- Jarri IZENA zutabe batean, 1. ABIZENA beste


zutabe batean, eta 2. ABIZENA hirugarren
zutabean. Wordek badu hori egiteko aukera,
baina aurrez elementu bakoitzaren artean
karaktere bereizleak sartu beharko dira.
Karaktere bereizleak hauek dira: tabulazio-
marka, puntu eta koma (;) edo zuriune soil bat. Aurreko bidea egin, hau da, testua aukeratu eta
Txertatu fitxan, Taula taldean, hautatu Bihurtu testua taula bihurtu aukera. Baina orain, Testu
bereizleak atalean, Puntu eta komak txertatu. Begiratu nola orain Zutabe kopuruan hiru jartzen
dituen (8. irudia). Tartea zuriune bat bada, Beste bat aukeran zuriune-barra sakatu.

27.- Aurreko puntutik abiatuta, horren aurkakoa egingo dugu, hau


da, Taula testu bihurtu. Hautatu azkeneko taula (8. irudia),
eta, Taula-tresnak taldean, Antolaketako Datuak taldean,
aukeratu Bihurtu testua. Bihurtu testua elkarrizketa-koadroa
agertuko da, eta zein karaktere ezarri nahi duzun galdetuko du

José Miguel Urquijo Aramburu 61


MICROSOFT WORD 2016

(paragrafo-markak, tabulazioak, puntu eta komak eta beste bat). Adibidez, hautatu Tabulazioak
eta aztertu emaitza.

Ondoren, 8. irudia erreferentziatzat hartuta, gehitu lerro bat gainean, zutabeko izenburuak
idazteko. Taula lehenengo abizenetik ordenatuko dugu. Honela: Datuak taldean, Ordenatu
komando-botoiaren ikonoa dago. Aukeratu Nire zerrendak, Goiburuko errenkada duena, eta
gero aktibatu 1. abizenaren arabera ordenatu nahi duzula. 9. irudian bezala geratu behar du
taulak.

28.- Taulan kalkulu matematikoak ere egiteko aukera dago. Oinarri gisa, hartu 10. irudia. Taula
zehaztu; testua idatzi; jarri tabuladore hamartarra azkeneko zutabearen barruan unitateak
hamartarretan doi daitezen (horretarako, zutabea aukeratu eta tabuladore dezimala jarri). Eta

azkeneko gelaxkan, Datuak taldean, aukeratu Formula botoia.

 Onartu Wordek proposatzen duen formula =SUM(ABOVE). Lehen lerro zuri arteko
gelaxkak gehituko ditu soilik. Egiaztatu batuketa nola egiten duen.

 Batzuetan, formula aldatzea hobe izaten da, ABOVE hitza jarri beharrean, taularen
koordenatuak jarriz. Adibidez, kasu honetan =SUM(B:B) jarriko dugu, bigarren zutabean
daudelako gehitu beharreko datuak, hau da, B zutabean daudelako.

José Miguel Urquijo Aramburu 62


MICROSOFT WORD 2016

29.- Aldatu taularen balore bat; esaterako, 1.200 ipini ordez, idatzi 12.000. Batuketaren emaitza,
noski, orain txarto egongo da; ez da eguneratzen automatikoki. Egiazko emaitza lortzeko,
eskuineko botoiarekin klik egin Batuketaren gainean eta aukeratu azalduko den menuan

Eguneratu eremua .

30.- Orain arte, taulen forma automatikoki definitu duzu, zenbat lerro eta zenbat
zutabe jarri zehaztuz. Baina “jolastu” ere egin daiteke: Marraztu taula eta
Borragoma erabiliz, aukera dago lerroak marrazteko, gelaxkak zatitzeko,
bai eta ezabatzeko ere. Tresna horiek probatu; Antolaketa fitxan, Marraztu
taldean daude.

31.- Saiatu 10. irudian izenburuaren letra-tamaina aldatzen. Hori egitean, Wordek automatikoki
aldatuko du gelaxkaren tamaina.

32.- 1. irudiko taulan, tabuladoreak erabiliz, izenak erdira lerrokatu behar dira. Horretarako, aukeratu
lehenengo zutabea eta kokatu erdiko tabuladorea. Izenak erdira lerrokatu al dira? Ez? Jarri
kurtsorea lehenengo izenaren hasieran eta sakatu tabulazioaren tekla. Izena erdira lerrokatu
beharrean, hurrengo gelaxkara igarotzen da. Taula baten barruan tabuladorea erabili behar
Ktrl + Tab 
izanez gero, teklen konbinazioa gaitu beharko duzu. Egin probak.

33.- Proba gehiago. Taula bat sortu, 4 zutabekoa eta 5 lerrokoa, adibidez.
Zutabeen zabalera aldatu; horrela, desberdinak izango dira zabalera
guztiak gutxi gorabehera. Nahi baldin baduzu, zabalera bera izan
dezaten zutabe guztiek edo batzuek bakarrik, aukeratu zutabe guztiak

edo nahi dituzun horiek, eta sakatu Banatu zutabeak ikonoa.

34.- Errenkadekin gauza bera lortzeko, aldatu altuera nahi duzun lerroetan eta sakatu Banatu

errenkadak komando-botoia.

35.- Gogoan izan Microsoft Wordek aurrez ezarritako estilo asko dituela. Aukeratu 2. Irudia; Diseinua
fitxan, aukeratu Taula-estiloak taldean ageri diren Taula-tresnak eta horko estiloak probatu.

José Miguel Urquijo Aramburu 63


MICROSOFT WORD 2016

36.- Erreparatu 11. irudiari. Txertatu 5 lerroko eta 5 zutabeko taula


bat. Aukeratu lehen zutabeko gelak eta nahastu. Aukeratu
adierazitako testua eta aldatu testuaren noranzkoa. Horretarako,
Lerrokatzea taldean, klik egin Testuaren noranzkoa komando-
botoian. Horrek zenbait aukera ematen ditu. Ariketa bukatu.
Gogoan izan taula bat egin behar duzula eta gela batzuei ertza kendu behar diezula. Ez gorde
ariketa eta irten Wordetik.

37.- Ireki Word eta sortu dokumentu berri bat. Beste proba bat. Sortu zure klaseko ikaskideen
zerrenda eta bihurtu testua taula. Taulak hiru zutabe izan beharko ditu: lehen abizena, bigarrena
eta izena. Egin aurretik, zerrenda honela antolatu behar duzu:

 Aukeratu zerrenda.

 Ordeztu funtzioa erabiliz, ezabatu komak (,).

 Funtzio berarekin, ezabatu leku zuriak eta ezarri tabuladoreak.

 Zerrenda zehaztuta dagoenean, ezarri tabuladorearen kokalekuak;


adibidez, 2 cm, 5 cm, 8 cm eta 11 cm.

 Izenen eta abizenen zutabeetan, aldatu tabuladoreak eskuz eta ezarri espazio zuriak.

 Testua taula bihurtu (3 zutabe).

38.- Dokumentu zuri batean, txertatu 2 errenkadako eta 2 zutabeko taula bat. Zehaztu gelaxken
altuera nahiz zabalera, 8 cm-koa izan dadin. Txertatu irudi bat gela bakoitzean; irudiek gelaren
erdian egon behar dute. Ariketa amaitu eta gero, ez gorde.

39.- Taulen arloa berrikusteko, egin ariketa hauek:

 (w030) Ariketa, (w031) Ariketa eta (w032) Ariketa: Konbinatu gelaxkak, testuaren
noranzkoa, gelaxkaren atzeko planoaren koloreak eta ertzen itxurak.

 (w033) Ariketa: taula barruan, antolatu uneko hautapena alfabetikoki edo zenbakizko
ordenan.

 (w034) Ariketa: bihurtu testua taula.

 (w035) Ariketa: gehitu formula bat gelaxka batean.

José Miguel Urquijo Aramburu 64


MICROSOFT WORD 2016

12.
OIN-OHARRAK ETA AMAIERA-OHARRAK

HELBURUAK
 Oin-oharrekin lan egitea.
 Amaiera-oharrekin lan egitea.

PRAKTIKA:

1.- Berreskuratu (w036) Ariketa.

2.- Gehitu lau ohar dokumentuaren behealdean. Horretarako,


jarri kurtsorea oharraren zenbakia agertzea nahi duzun
lekuan; eta ondoren, Erreferentziak fitxan, Oin-oharrak
taldean, aukeratu Sartu amaiera-oharra. Orri-oinetako
oharrak (w036) Ariketan dauzkazu.

3.- Aukeratu hirugarren oharra, Jack Kilby-ri buruzkoa, hain zuzen ere. Lekuz aldatuko duzu (zooma
handitzen baduzu, hobeto ikusiko duzu). Dokumentuan Jack Kilby hitza ageri den beste puntu bat
ere badago. Puntu horretara eramango dugu. Hori egiteko, oharra saguarekin arrastatuta

mugituko dugu; edo bestela, Hasiera fitxan, Arbela taldean, Ebaki botoiari sakatu, eta

Hasiera fitxan, Arbela taldean, Itsatsi botoian egingo dugu klik. Oharra lekuz aldatzen
denean, 3. oharra izatetik 2. oharra izatera pasako da.

4.- Ezabatu Werner Jacobiri buruzko 1. oharra. Horretarako, lehenik hautatu eta ondoren ezabatu.
Ohar guztiak berriz zenbakituko dira.

5.- Hurrengo oin-oharra botoiak aukera ematen du oharrez ohar mugitzeko


dokumentuan.

6.- Erakutsi oharrak botoiak oharretara eramango zaitu. Zenbaki baten gainean
klik eginez gero, dokumentutik oharretara eramango zaitu; eta oharretan klik eginez, alderantziz.

7.- Oin-oharrak taldean klik eginez gero, Oin-oharra eta amaiera-oharra elkarrizketa-koadroko

botoian irudi hau agertuko da. Horrek oharrak diseinatzeko aukera ematen du.

José Miguel Urquijo Aramburu 65


MICROSOFT WORD 2016

 Oin-oharrak hautatuta,
Orriaren bukaeran edo
Testuaren azpian ezartzeko
aukera dago.

 Amaiera-oharrak hautatuta,
Dokumentuaren amaieran edo
Sekzio-bukaeran ezartzeko
aukera dago.

 Zenbaki-formatua ere aukeratu


egin daiteke, azpiindize gisa.

 Marka pertsonalizatua
gehitzeko aukera dago, Ikurra...
botoia sakatuta.

 Badago aukera ezartzeko zer


Zenbakiren, Letraren edo
Ikurren ostean hasiko diren
Oin-oharrak, edo Amaiera-
oharrak diren.

 Numerazioan, Numerazio jarraitua, Sekzio bakoitzean hasita edo Orri bakoitzean


hasita aukerak daude.

 Azkenik, bi aukera daude Aplikatu aldaketak honi atalean: Sekzio hau edo
Dokumentu osoa.

8.- Saiatu oin-ohar bat idazten. Baina, oraingoan, Erreferentziak fitxan, Oin-oharrak taldean, klik

egin Oin-oharra eta amaiera-oharra elkarrizketa-koadroaren botoian eta Zenbaki-


formatuaren atalean hautatu A, B, C... esaterako. Aukeratzean, ohar guztiak berriz ere zenbaki-
formatu berri horren arabera sailkatuko dira.

9.- Sartu oin-oharra aukeratuta, Sartu amaiera-oharra aukeraren bidez, oharrak dokumentu osoa
bukatzean txertatuko dira, azkeneko orrialdean. Horrekin proba egiteko, gehitu beste orrialde bat
eta aukeratu Sartu amaiera-oharrak. Gero, dokumentua berdin uzteko, ezabatu egindako
guztia.

10.- Gorde dokumentua.

11.- Ireki (w037) Ariketa eta egin idatzita ez dagoena. Amaitu eta gero, gorde eta itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 66


MICROSOFT WORD 2016

13.
MARRAZTEKO TRESNAK

PRAKTIKA:

1.- Sortu dokumentu berri bat.

2.- Irudiekin eta formekin lan egiteko,


Txertatu fitxako Ilustrazioak taldea
erabili behar da. Bertan, Formak
botoian, askotariko forma-multzoak
agertuko dira.

3.- Oinarrizko formak multzoa erabilita, marraztu


laukizuzen bat orriko edozein lekutan. Karratu bat
 Maius
marrazteko, sakatu tekla, marrazten ari
zaren bitartean.

4.- Forma bat hautatzean, aukera-zintan atal berri bat agertuko da: Marrazteko tresnak. Bertan,
Formatua izeneko fitxak zenbait talde izango ditu. Talde horiek ez badira ageri, klik egin bitan
formaren gainean (ez dugu jarri WordArt-eko estiloak taldea, aurrerago ikusiko baitugu).

5.- Formaren eskema taldean , zehaztu hautatutako formaren kolorea,


zabalera eta lerro-estiloa.

José Miguel Urquijo Aramburu 67


MICROSOFT WORD 2016

6.- Forma-estiloak taldean, hainbat daude aukeran. Egin probak!

7.- Formaren betegarria taldean , bete hautatutako forma aukera hauek


erabilita: Gaiaren koloreak, Kolore estandarrak, Betegarririk ez, Kolore betegarri gehiago,
Irudia, Gradientea edo Testura. Egin probak!

8.- Formen efektuak atalean , aplikatu efektu bat hautatutako formari;


adibidez, Aurrerazi, Itzala, Islatzea, Distira, Ertz leunak, Alaka edo 3D biraketa. Egin ahal
bezain beste proba.

 Maius
9.- Lerro zuzenak marrazteko, sakatu tekla marrazten ari zaren
bitartean.

10.- Edozein forma biratu egin daiteke. Horretarako, forma hautatzen baduzu,
gainean forma zirkularra agertuko da, puntu berde bat. Saguaren erakuslea
puntu berdean ipinita, biratzen utziko dizu.

11.- Egin honako ariketa hau: marraztu tamaina txikiko


karratu bat eta estilo bat aplikatu. Kopiatu eta itsatsi
3 aldiz; hala, 4 karratu izango dituzu. Aplikatu estilo

José Miguel Urquijo Aramburu 68


MICROSOFT WORD 2016

bat bakoitzari eta mugitu karratuak nahasteko, eskuineko irudian bezala.

 Maius
12.- Aukeratu karratu guztiak. Horretarako, hautatu lehenengoa, eta tekla sakatuta
mantenduz, gainerako karratuak hautatu.

13.- Sagua erabilita edo teklatuko gezien bidez, mugimenduak egin daitezke. Mugimenduak
Ktrl
zehatzagoak izan daitezen, tekla sakatuta, erabili gezi-teklak.

14.- Aukeratu lau karratuak. Kokatu guztiak goialdean, altuera


berean. Karratuak aukeratzean, atal berri bat agertuko
da, Marrazteko tresnak; egin klik Formatua fitxan,
Antolatu taldean, Lerrokatu botoian, eta aukeratu
Lerrokatu goian. Probatu, nahi baduzu, beste lerrokatze-
aukera batzuk, baina azkenean utzi laurak goialdean
lerrokatuta.

15.- Lerrokatu izeneko goitik beherako menuan, beste aukera


batzuk daude: Banatu bertikalki edo Banatu
horizontalki. Horrela, lau karratuen artean tartea
homogeneoa izatea lortzen da. Probatu.

16.- Karratuak aukeratzean, atal berri bat agertuko da, Marrazteko tresnak; hor, Formatuan,

Antolatu taldean, klik egin Lerrokatu botoian eta sakatu Elkartu objektuak botoia.
Karratu bakar bat geratuko da.

17.- Itxi dokumentua eta ez gorde ezer. Sortu beste dokumentu bat.

José Miguel Urquijo Aramburu 69


MICROSOFT WORD 2016

18.- Sortu (w038) Ariketa. Marraztu hainbat forma. Amaitzean, aukeratu irudi guztiak eta elkartu.
Baieztatu irudi bakarra dagoela eta gorde ariketa.

19.- Egin gauza bera (w039) Ariketa sortuta. Amaitzean, aukeratu irudi guztiak eta elkartu. Gorde
ariketa.

20.- Egin (w040) Ariketa. Formak botoian, aukeratu Fluxu-


diagramak. Irudiaren barruan testua idazteko, behin
irudia marraztuta duzula, klik egin saguaren eskuineko
botoiarekin eta hautatu Gehitu testua aukera.

21.- Irudian hainbat aldiz ageri dira Bai eta Ez hitzak. Elementu horiek egiteko, forma bat marraztu da,
adibidez, laukizuzen txiki bat; eta gero, Formaren formatua atalean, aukera hauek hautatu dira:

 Formarentzat: Forma-aukerak taldean, Betegarria atalean, Betegarririk ez aukeratu da


eta, Lerroak atalean, Marrarik ez. Horrela, laukizuzen garden bat marraztu da.

 Testuarentzat: Testu-aukerak zatian, Testuaren betegarria atalean, Betegarri solidoa


aukeratu da, eta Testuaren desplazamendua atalean, Marra. Horrela, ikusgai geratu da
testua.

22.- Ariketa amaitu ondoren, gorde eta itxi Word. Jarraian, sortu (w041) Ariketa eta gorde amaitzean.

José Miguel Urquijo Aramburu 70


MICROSOFT WORD 2016

23.- Ireki dokumentu berri bat. Orain, ikonoak sortuko dituzu (Internetera konektatuta egon
behar duzu). Ikono bat txertatzeko, Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, klik egin
Ikonoak botoian. Hautatu nahi duzun ikonoa eta klik egin Txertatu botoian.

Egin proba batzuk eta, amaitu ondoren, ez gorde ezer.

24.- Pantaila-argazkiak txertatuko dituzu. Horretarako, ireki dokumentu berri bat. Oso erabilgarriak
dira pantaila-argazkiak berehalako informazio-atzitzeak egiteko (irudi estatikoak).
Pantaila-argazki bat egiteko, honako pauso hauek eman:

 Klik egin pantaila-argazkia gehitu nahi duzun dokumentuan.

 Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, klik egin Pantaila-argazkia


botoian:

 Leiho guztia gehitzeko, klik egin Erabilgarri dauden leihoak aukeran (leiho
aktiboak badaude).

 Leihoaren zati bat gehitzeko, klik egin Pantaila-mozkina aukeran; eta


sagu-erakuslea gurutze bihurtzean, ezkerreko botoia sakatuz aukeratu atzitu
nahi duzun pantailaren zatia. Pantaila-mozkina hautatzean, 3 segundo
dauzkazu txertatzeko.

 Leiho batzuk irekita badituzu, klik egin murriztu nahi duzun leihoan, Pantaila-
mozketa aukeratu baino lehen. Pantaila-mozketa aukeran klik egitean, irekita
daukazun programa txikituko da eta atzean dagoen leihoa libre egongo da
murrizteko.

Pantaila-argazkia botoian klik egitean, leiho osoa txertatzeko aukera duzu; Pantaila-mozkina
erabilita, parte bat hautatu. Ataza-barran ikonorik ez duten leihoak atzi daitezke soilik.

Imp Pant
Pantaila-argazki bat egiteko beste aukera bat da pantaila inprimatzeko tekla sakatzea.

José Miguel Urquijo Aramburu 71


MICROSOFT WORD 2016

25.- Ez gorde ezer eta itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 72


MICROSOFT WORD 2016

14.
IRUDIAK

HELBURUA
 Irudiekin lan egitea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki dokumentu berri bat. Txertatu


edozein irudi. Horretarako, erabili
Txertatu fitxako Ilustrazioak
taldea:

 Irudiak: txertatu irudi bat fitxategi batetik. Eskuineko aldean azalduko da irudiaren
aurrebista. Aukeratu inportatu nahi duzun artxiboa eta sakatu Txertatu botoia. Irudia
dokumentuan kopiatuko da.

Txertatu botoiaren ondoko triangeluan klik eginda, Estekatu


fitxategiari aukera agertuko zaizu, hau da, jatorrizko
fitxategian aldaketak gertatzen direnean, horiek islatu egingo
dira Microsoft Word dokumentuan. Egia esan, ez da irudia
kopiatzen Microsoft Word dokumentuan, baizik eta haren erreferentzia bat txertatzen da
irudia dagoen lekuan. Irudia ezabatzen baduzu, Microsoft Word dokumentuan ere
ezabatu egingo da.

José Miguel Urquijo Aramburu 73


MICROSOFT WORD 2016

 Lineako irudiak: bertan klik eginda, leiho bat agertuko da. Aurkitu irudiak
sareko zerbitzuetan eta txertatu.

 Bing irudi-bilaketa (Interneten): Bilatu Bing-en koadroan irudiak


bilatzeko aukera dago bertan hitzak idatziz (adibidez, Ordenador idatziz). Irudi
batzuk agertuko dira. Hautatu nahi duzun irudia, eta klik egin Txertatu botoian.

 One Drive-n kontua badaukazu (eta ez badaukazu, sortu), karpetetan


dauden irudiak ikusiko dituzu.

 Interneten bidez: nabigatzen ari zarela gustuko irudi bat ikusten duzunean, klik egin

José Miguel Urquijo Aramburu 74


MICROSOFT WORD 2016

saguko eskuineko botoian eta aukeratu laster-menuan Gorde irudia honela.


Nabigatzaile bat edo beste izan, hainbat era daude hori egiteko. Agertuko den leihoan,
aukeratu non gorde irudia eta zer izen jarri.

 Arbelaren bidez: beste programa batean (Paint-en edo Photoshop-en, esaterako)


erabiltzen ari zaren irudi bat hautatu eta Microsoft Worden kopiatu egin daitezke.

2.- Irudi bat hautatutakoan, aukera-zintan Irudiaren Formatua agertuko da hainbat aukerarekin.
Talde horiek ez badira ageri, klik egin bitan irudiaren gainean.

3.- Ertzetako tiratzaileetatik tiratuz gero, irudiaren tamaina


proportzionalki aldatuko da. Aldiz, erdiko tiratzaileetatik tiratuz
gero, irudia desitxuratu egingo da.

Ktrl
4.- tekla zapalduta duzula tiratzaileren batetik tiratuz gero,
irudiaren tamaina aldatu egiten da, baina bere erdigunearekiko.

5.- Mozteko tresna erabiltzeko aukera ere badago. Kurtsorea tiratzaileren batean sartu eta
mugitu. Kurtsorea mugitzen duzunean, irudia txikiagotu egingo da. Probatu. Murrizketa
Ktrl
zehatzagoak egiteko, mantendu tekla sakatuta tresna erabiltzen duzun bitartean.

6.- Distira eta kontrastea aldatzeko, saiatu irudi-kontrolean aukerak aldatzen:

 Kendu atzeko planoa: irudi baten atzeko planoa kentzeko, irudia nabarmentzeko eta
bestelako xehetasunak kentzeko erabiltzen da.

 Zuzenketak: irudia hobetzeko erabiltzen dira Araztu, Leundu, Distira edo Kontrastea.

 Kolorea: irudiaren kolorea aldatzeko, kalitatea hobetzeko edo dokumentuaren


edukiarekin bat etortzeko erabiltzen da. Horretarako, baliatu Saturazioa, Tonua,
Koloreztatu edo Ezarri kolore gardena aukerak.

 Efektu artistikoak: irudiari efektu artistikoak gehitzeko, edota marrazki- edo


margolan-itxura emateko erabiltzen da.

José Miguel Urquijo Aramburu 75


MICROSOFT WORD 2016

 Konprimatu irudiak: dokumentuko irudiak konprimatzeko, txikitzeko, erabiltzen da.

 Aldatu irudia: hautatutako irudia kentzeko edo ordezteko erabiltzen da, baina irudi-
objektuaren tamainari eta posizioari eutsita.

 Berrezarri irudia: irudiari hainbat tratamendu egin ondoren, kolorea eta distira aldatu
ondoren, adibidez, jatorrizko irudira itzultzeko erabiltzen da.

7.- Aldatu irudia estiloa erabiliz. Zure irudian Irudi-estiloak


aplikatzeko aukera duzu. Lehenetsitako estiloak erabilita,
esperimentuak egin ikusgarritasuna gehitzeko.

8.- Probatu Antolatu taldeko aukerak: objektua


kokatu, egokitu, aurrerago ekarri edo atzerago
bidali, nahi bezala lerrokatu, objektuak taldekatu,
banandu eta biratu.

9.- Txertatu lineako irudi bat Microsoft Word dokumentu batean, aldatu tamaina eta egokitu
inguratzen duen testua. Pausoak hauek dira:

 Ireki testua duen dokumentu bat. Jarri txertapuntua irudia txertatu nahi duzun tokian eta
egokitu testu-efektua hobeto ikusteko. Hobe da irudia testu baten erdian txertatzea.

 Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, aukeratu Lineako irudia.

 Bilatu koadroan idatzi Terremoto (hautatu Tipo de Imágenes prediseñadas eta Solo
Creative Commons), eta klik egin Joan komando-botoian.

 Hainbat irudi agertuko dira. Klik egin irudi horietako batean, eta Word dokumentuan
kopiatuko da, txertapuntua dagoen kokalekuan.

 Irudiaren tamaina aldatzeko, klik egin irudiaren gainean eta 8 borobil dituen marko bat
agertuko da irudiaren inguramenduan.

 Jarri kurtsorea beheko eskuineko ertzean eta klik egin. Gezi bikoitz baten forma
azaltzean, arrastatu barrurantz botoia askatu gabe. Nahi duzun tamaina duenean, askatu
saguaren botoia eta nahi duzun tamaina hori izango du irudiak.

 Egokitu testua. Klik egin irudiaren gainean.

 Joan Formatua fitxara.

 Egokitu testua zabaldu eta aukeratu Estua estiloa.

José Miguel Urquijo Aramburu 76


MICROSOFT WORD 2016

 Posizio botoian aukeratu Eskuineko posizioa erdian. Irudia eskuinaldean geratuko da


eta testuak irudia inguratuko du.

10.- Sortu (w042) Ariketa. Ariketa amaitu ondoren, gorde.

11.- Ireki (w043) Ariketa. Terremoto hitza jarrita aurkitu dituzun


lineako irudiak txertatu ondoren, aplikatu egokitzapen eta
lerrokatze hauek:

 Kopiatu testua eta itsatsi lau aldiz (bat ariketa


bakoitzeko).

 1. irudia: testu-doitze karratua eta ezkerrean


lerrokatua.

 2. irudia: testu-doitze estua, marjinarekin lerrokatua


eta horizontalki banatua.

 3. irudia: testu-doitze karratua eta eskuinean


lerrokatua.

 4. irudia: testu-doitzea testuaren atzean,


marjinarekin lerrokatua eta horizontalki banatua.

 5. irudia: testu-
doitzea testuaren
aurrean,
marjinarekin
lerrokatua eta
horizontalki banatua.
 Dena amaitu
ondoren, gorde.

12.- Ireki (w044) Ariketa. Aurrekoaren antzekoa da; beraz, kopiatu testua eta itsatsi lau aldiz.
Amaitzen duzunean, gorde. Bilatu irudia eta aplikatu ezaugarri hauek:

1. Egokitze-estiloa: karratua eta ezkerrean kokatua.

2. Egokitze-estiloa: estua eta erdian kokatua.

3. Egokitze-estiloa: karratua eta eskuinean kokatua.

José Miguel Urquijo Aramburu 77


MICROSOFT WORD 2016

4. Egokitze-estiloa: testuaren atzean eta erdian kokatua.

5. Egokitze-estiloa: testuaren aurrean eta erdian kokatua.

13.- Ireki (w045) Ariketa. Aurrekoaren antzekoa da; horregatik, kopiatu testua eta itsatsi lau aldiz.
Amaitzean, gorde. Bilatu irudia eta aplikatu ezaugarri hauek:

1. Egokitze-estiloa: karratua eta ezkerrean kokatua.

2. Egokitze-estiloa: testuarekin lerrokatuta eta paragrafoaren hasieran kokatua.

3. Egokitze-estiloa: goian eta behean eta erdian kokatua.

14.- Ireki (w046) Ariketa. Berrikustekoak: zutabeak eta irudiak. Kasu honetan, zabalera bereko 2
zutabe eta irudi bat dira (egokitze-estiloa karratua eta erdian kokatua). Amaitzean, gorde
dokumentua.

15.- Sortu (w047) Ariketa. Berrikustekoak: taulak eta irudiak. Sortu 4 zutabeko eta 4 errenkadako
taula bat. Testu bat errepikatu 3 aldiz (kopiatu eta itsatsi). Utzi gelaxka batzuk konbinatuta eta
jarri irudiak beste gelaxketan. Amaitzean, gorde.

16.- Sortu (w048) Ariketa. Berrikustekoak: taulak, formulak eta irudiak. Sortu 6 zutabeko eta 13
errenkadako bi taula. Ariketa honen helburua bikoitza da:

 Estatuen banderak bilatu behar dituzu Interneten.

 Formula baten bidez lortu behar duzu hori: GUZTIRA=Urrea+Zilarra+Brontzea.

 Dena amaitzen duzunean, gorde.

17.- Sortu (w049) Ariketa. Berrikustekoak: taulak, formulak eta irudiak. Aurrekoaren antzekoa da.
Sortu 7 zutabeko eta 21 errenkadako bi taula. Ariketa honen helburuak hauek dira:

 Futbol-taldeen banderak bilatu behar dituzu Interneten.

 Bi formularen bidez lortu behar duzu hori:

 JOKATUAK=Irabaziak+Berdinketak+Galdutakoa.

 PUNTUAK=Irabaziak*3+Berdinketak.

 Dena amaitzen duzunean, gorde ariketa.

José Miguel Urquijo Aramburu 78


MICROSOFT WORD 2016

15.
WORDART: TESTU ARTISTIKOA

HELBURUA
 WordArtekin testu artistikoak sortzea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word eta sortu dokumentu berri bat.

2.- WordArtekin idazteko, Txertatu fitxan, joan Testua taldera. Hortxe bertan agertuko da WordArt
aukera.

3.- Leiho bat agertuko da diseinuekin. Aukeratu


bat. Letra-tamaina eta letra-tipoa aukeratu,
eta EGIBIDE hitza idatzi. Leihoa itxitakoan,
pantailan testu-objektua agertuko da.
Arrastatu eta eraman nahi duzun lekura.

4.- WordArtekin egindako objektua aukeratzean, Formatua izeneko fitxa berri bat agertuko da,
hainbat multzo eta aukerarekin.

José Miguel Urquijo Aramburu 79


MICROSOFT WORD 2016

5.- Egin probak. Ez dute zailtasun


handirik, eta formak eta irudiak ia-ia
berdinak dira.

Testu-efektuak botoian, hainbat


aukera ageri dira. Erabili guztiak:
Itzala, Islatzea, Distira, Alaka, 3D
biraketa eta Eraldatua. Probatu.

Eraldatu aukeran, zenbait aukera


berezi daude.

6.- Ez gorde dokumentua eta itxi Word.

7.- Ireki Word eta sortu dokumentu berri


bat. Egin (w050) Ariketa. Letra-
tipoak, letra-tamainak eta efektuak
bertan daude ipinita. Ariketa
amaitzean, gorde.

8.- Sortu (w051) Ariketa.


Berrikustekoak: WordArt eta koskak.
Egin ariketa argibideei jarraituta eta,
amaitu ondoren, gorde.

9.- Sortu (w052) Ariketa.


Berrikustekoak: formak, irudiak eta
WordArt. Egin ariketa argibideei
jarraituta eta, amaitu ondoren,
gorde.

10.- Sortu (w053) Ariketa. Berrikustekoak: Taulak, Formulak, Irudiak eta WordArt. Helburua da faktura
bat sortzea. Horretarako, sortu 22 errenkadako eta 7 zutabeko taula bat. Adi egon, gelaxka
batzuk konbinatuta daude!

 Zenbatekoa, zerga-oinarria, BEZa eta batuketa lortu behar dira.

 Sortu testua WordArtekin eta aintzat hartu argibideak.

 Amaitu ondoren, gorde ariketa.

José Miguel Urquijo Aramburu 80


MICROSOFT WORD 2016

16.
SMARTART: ORGANIGRAMAK ETA DIAGRAMAK

HELBURUAK
 Organigramak sortzea.
 Diagramak sortzea.

Organigrama elementu grafikoa da, eta bertan enpresa edo erakunde bateko erlazio hierarkikoak
adierazten dira, adibidez, antolaketa.

Zuzendari Nagusia

Zuzendari Nagusiaren
Ondokoa

Zerbitzu Orokorretako
Administrazioburua Zuzendari Komertziala Zuzendari Teknikoa
Burua

Laguntzaileak Proiektuburuak Bulegoburua

Teknikoak Laguntzaileak

Laguntzaileak

Diagrama irudikapen grafikoa da: batzuetan era hierarkikoan antolatua dago, baina ez beti, eta eman
beharreko pausoak adierazten ditu. Garrantzitsuena da informazioa transmititzea.

1. • Helburuak 2. • Emaitzak 3. • Diseinatu


FASEA • Ebaluazioa FASEA • Txostena FASEA • Ondorioak

José Miguel Urquijo Aramburu 81


MICROSOFT WORD 2016

PRAKTIKA:

1.- (w054) Ariketa – 1. irudia: enpresa baten organigrama sortzea.

 Ireki dokumentu berria.

 Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, aukeratu SmartArt .

 Diagrama-galeria agertuko da eta Hierarkian aukeratu elementu bat.

Aukeratu transmititu nahi duzun informazioari dagokion grafiko-mota.

Zer nahi den transmititu Grafiko-mota


Informazio ez-sekuentziala erakutsi Zerrenda
Prozesuaren etapak edo denbora-eskala erakutsi Prozesua
Prozesu jarraitua erakutsi Zikloa
Organigrama bat sortu edo erabaki-zuhaitza erakutsi Hierarkia
Konexioak ilustratu Erlazioa
Atalak osotasunarekin nola erlazionatzen diren erakutsi Matrizea
Erlazio proportzionalak erakutsi Piramidea
Informazioa transmititzeko irudiak erabili Irudia

 Organigrama estandarra margotuta, Formatua eta Diseinua fitxak agertuko dira.

 Idatzi lauki nagusian Zuzendaritza hitza. Bete organigrama (w054) Ariketako 1. irudiaren
arabera.

José Miguel Urquijo Aramburu 82


MICROSOFT WORD 2016

 Klik egin Zuzendaritza laukian. SmartArt tresnak atal


berrian, Diseinua fitxan, Sortu grafikoa taldean, klik egin
Gehitu forma gainean eta Gehitu forma azpian
bigarren mailako elementu bat gehitzeko (Biltegia,
Administrazioa, Kalitatea eta Produkzioa).

 Gehitu Administrazio laukiari beste bi lauki azpian. Klik egin Administrazioa elementuan.
Klik egin Gehitu forman eta aukeratu Gehitu forma azpian, 3. mailako elementuak
jartzeko. Egin berdina Produkzioarekin.

 Diseinua fitxan, Sortu grafikoa taldean, aukeratu Diseinua,


eta bertan Estandarra. (w054) Ariketako 1. irudian ageri den
organigrama bezalakoa egin behar da.

2.- Sortu dokumentu berri bat. Egin (w054) Ariketako 2. irudia.

 Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, aukeratu SmartArt; Diagrama-galeria agertzean,


klik egin Zikloa mailan eta klik egin bitan ondoen egokitzen zaion diagramaren irudian.
Ziklo estandarreko diagrama agertuko da.

 Geziak eta etiketak gehitzeko, klik egin Gehitu forma botoian, eta erantsi nahi dituzun
elementuak.

 Diagraman, aldatu koloreak eta estiloa irudiaren itxura osatzeko.

 Aukeratu elementu bat, eta Formatua fitxaren barruan,

Formak taldean, klik egin Handiagoa edo Txikiagoa


botoian elementua handitzeko edo txikitzeko.

3.- Sortu beste SmartArt grafiko batzuk: (w055) Ariketa, (w056) Ariketa, (w057) Ariketa, (w058)
Ariketa, (w059) Ariketa, (w060) Ariketa, (w061) Ariketa, (w062) Ariketa eta (w063) Ariketa. Gorde
sortutakoa eta itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 83


MICROSOFT WORD 2016

17.
EKUAZIOAK

HELBURUA
 Ekuazioak idaztea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word eta sortu dokumentu berri bat.

2.- Txertatu fitxako Ikurrak


taldean dago ekuazio-
editorea. Bertan,
ekuazio-zerrenda bat dago
aukeratzeko.

3.- π ikurrean klik egiten bada, ekuazioekin nahieran lan egiteko aukera dago. Ekuazio-editorea

aktibatzean, Diseinua atala agertuko da hainbat talderekin.

José Miguel Urquijo Aramburu 84


MICROSOFT WORD 2016

4.- Ekuazio bat idazten hastean, leiho hau agertuko da , ekuazioa


definitzeko. Ekuazio hori definitzean, klik egin leihotik kanpo beste edozein lekutan eta ekuazioa
Word dokumentuan agertuko da.

5.- Egin (w064) Ariketa. Idatzi 1, 2, 3, 4 eta 5. ekuazioak. Ekuazio horietako bat aldatu nahi baduzu,
klik egin gainean bitan eta formulen pantailara itzuliko zara.

6.- Horrela eginda, 3 ilarako eta 2 zutabeko taula bat sortuko da, ertzak ezkutatu egingo dira eta
gelaxka bakoitzean formula bat txertatuko da.

7.- Matrize- edo determinante-ekuazioei dagokienez, ez duzu aurkituko ikonorik lerro-kopurua eta
zutabe aldagarriak zehaztea baimentzen dizunik. Hala eta guztiz ere, edozein matrize aukeratuta
lortuko duzu hori, saguaren eskuineko botoiarekin zutabeak edota ilarak txertatuz.

8.- (w064) Ariketa – 6. ekuazioa egiteko, eman pauso hauek:

 Txertatu fitxan, Sinboloak taldean, klik egin Ekuazioa botoian. Sakatu


Egiturak botoia eta klik egin Parentesia botoian. Kasuak eta Pilakatak
atalean, Kasuak (hiru baldintza) zatian, aukeratu hiru karratuak.

 Eskuineko botoiarekin, aukeratu Zentratua eta Ekuazioaren matrize-tartea, Oinarrizko


lerroen arteko gutxieneko distantzia: 1,5 lerro edo bikoitza.

 Klik egin lehenengo mailan, kokatu bigarrenaren atzealdean, eta errepikatu prozesua.

 Ariketa amaitu ondoren, gorde dokumentua.

9.- Ekuazioak berrikusteko, sortu (w065) Ariketa eta, amaitzean, gorde ariketa eta irten Wordetik.

José Miguel Urquijo Aramburu 85


MICROSOFT WORD 2016

18.
BULETAK, NUMERAZIOA ETA MAILA ANITZEKO ZERRENDA

HELBURUAK
 Zerrenden formatua eta antolamendua lantzea.
 Zerrendak zenbakiekin, buletekin edo maila anitzeko zerrendekin zenbakitzea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki Word eta berreskuratu (w066) Ariketa. Guztia ordenatu gabe dagoela ikusiko duzu. Behar
diren aldaketak egin eta gero, hor eskatzen den bezala geratu beharko du zerrendak. Nahiz eta
ez den zuzenean ikusten, fitxategi horretan 2 zutabeko eta 4 errenkadako taula bat sortu da,
ertzak ezkutuan dituena.

2.- Zerrenda guztia kopiatu eta gelaxka bakoitzean itsatsi. Hori egin eta gero, gelaxka bakoitzean
zerrenda bat edukiko duzu. Hasi lanean gelaxka bakoitzean dauden zerrendekin.

3.- Hautatu testu osoa, izenburua izan ezik. Herri bakoitzari bineta bana jarri behar zaio. Hori
egiteko, Hasiera fitxan, Paragrafoa taldean, klik egin Buletak botoian eta 1. irudiko buleta
hautatu (). Ez badago agerian Bulet liburutegian edo Dokumentu-buletak ataletan, Definitu
bulet berria... erabili beharko duzu eta Bulet-karakterearen barruan dagokion Ikurra... aukeratu
beharko duzu.

José Miguel Urquijo Aramburu 86


MICROSOFT WORD 2016

4.- Aukeratu orain Numerazioa botoia. Aldatu nahi


baduzu numerazioen lerrokadura, zabaldu
Numerazioa botoia, bat aukeratu, Definitu
zenbaki-formatu berria... eta aukeratu
Lerrokatzea atalean 2. irudiari egokitzen zaiona.

José Miguel Urquijo Aramburu 87


MICROSOFT WORD 2016

5.- Beste ariketa bat. Hautatu dena, izenburua izan


ezik. Sakatu Maila anitzeko zerrenda ikonoan.
Aukeratu 3. irudian ageri den maila anitzeko
zerrendaren berdina. Zerrenda hori ez bada ageri,
aukeratu antzekoena edo erabili Definitu maila
anitzeko zerrenda berria...

Definitu maila anitzeko zerrenda berria...


hautatzean, elkarrizketa-koadro berri bat gaituko
da. Bertan maila bakoitza definitzeko aukera
dago. Adibidez: formatua, letra-tipoa, numerazioa,
lerrokatzea, koska, etab.

José Miguel Urquijo Aramburu 88


MICROSOFT WORD 2016

6.- Hautatu ARABAko herriak eta sakatu Handitu koska botoia (Paragrafoa taldean dago).
Erreparatu aldaketari. Botoia berriz sakatuta, hurrengo mailara igaroko da. Atzera egiteko, sakatu

Txikitu koska botoia. 4. irudian bezala utzi behar da zerrenda.

7.- 5. irudian bestelako maila anitzeko zerrenda-mota aukeratu dugu. Probatu, ea ateratzen zaizun.
Zenbakien eta testuaren artean dagoen tartea handiegia edo txikiegia bada, saiatu koskak
aldatzen.

8.- 6. irudian, lehenengo ageri den maila anitzeko zerrenda aukeratu dugu, baina aldaketa batzuk
egin dira. Lehenengo bi mailetan aurretik eta atzetik parentesiak jarri dira; gainera, zenbakiak
letra lodiz eta etzanez jarrita daude. Eman pauso hauek:

 Aukeratu zerrenda guztia, izenburua izan ezik.

 Maila anitzeko zerrenda botoia sakatuta, goitik beherako zerrenda zabaldu.

 Aukeratu Definitu maila anitzeko zerrenda berria...

José Miguel Urquijo Aramburu 89


MICROSOFT WORD 2016

 Aukeratu 1. maila (9 mailako zerrendatik).

 Sartu zenbakiaren formatua aukeratuta, ezabatu dagoena.

 Maila honetarako zenbaki-estiloa atalean, aukeratu dagokizuna: 1, 2, 3...

 Sartu zenbakiaren formatua atalean, aukeratu parentesi artean ageri dena eta idatzi
puntu bat eskuineko parentesia baino lehen.

 Sakatu Letra-tipoa eta aukeratu Lodia.

 Aukeratu 2. maila (9 mailako zerrendatik).

 Sartu zenbakiaren formatua atalean, ezabatu dagoena.

 Maila honetarako zenbaki-estilo atalean, aukeratu dagokizuna: a, b, c...

 Sartu zenbakiaren formatua atalean, aukeratu parentesi artean ageri dena.

 Sakatu Letra-tipoa; aukeratu Lodia eta Etzana.

 Onartu aukerak eta begiratu nola ageri den zerrenda. 2. maila agertzea lortzeko,
Handitu koska botoia erabili beharko duzu.

9.- 7. irudian, elementu berri batzuk idatzi ditugu Gasteizen eta Donostian. Ageri den eskema
erabilita, 1. mailaren atal bakoitzean, gehitu aurreko nibelak. Ariketa honetan, agian era egokiena
hutsetik hastea da.

José Miguel Urquijo Aramburu 90


MICROSOFT WORD 2016

 Aukeratu zerrenda guztia, izenburua izan ezik.

 Maila anitzeko zerrenda sakatuta, zabaldu goitik beherako zerrenda.

 Aukeratu Definitu maila anitzeko zerrenda berria...

 Aukeratu 1. maila (9 mailako zerrendatik).

 Sartu zenbakiaren formatua aukeratuta, ezabatu dagoena.

 Maila honetarako zenbaki-estiloan aukeratu 1, 2, 3....

 Sartu zenbakiaren formatuan, ipini parentesiak aurrean eta atzean, eta ipini puntu bat
zenbakiaren atzean.

 Letra-tipoa... sakatuta, aukeratu Lodia eta Etzana.

 Halako zerbait geratuko da: (1.)

 Aukeratu 2. maila (9 mailako zerrendatik).

 Sartu zenbakiaren formatua aukeratuta, ezabatu dagoena.

 Sartu zenbakiaren formatua aukeratuta, ezkerreko parentesia tekleatu (.

 Sartu zenbaki-maila hemendik aukeratuta, sakatu Maila 1.

 Maila 1 agertuko da, hau da, (1

 Idatzi puntu bat. Honela geratuko da: (1.

 Maila honetarako zenbaki-estiloa aukeratuta, sakatu a, b, c...

 Honela geratuko da: (1.a

 Idatzi eskuineko parentesia eta honela geratuko da: (1.a)

 Letra-tipoan klik egin eta aukeratu Lodia eta Etzana.

 Orain honela geratuko da: (1.a)

 Aukeratu 3. maila (9 mailako zerrendatik).

 Sartu zenbakiaren formatua aukeratuta, ezabatu dagoena.

 Sartu zenbakiaren formatua aukeratuta, idatzi ezkerreko parentesia.

 Sartu zenbaki-maila hemendik aukeratuta, sakatu Maila 1.

 Maila 1 agertuko da, hau da, (1

 Idatzi marratxo bat. Honela geratuko da: (1-

 Sartu zenbaki-maila hemendik aukeratuta, sakatu Maila 2.

 Aurreko mailaren zenbakia agertuko da, hau da, (1-a

 Idatzi atzean marratxo bat. Honela geratuko da: (1-a-

José Miguel Urquijo Aramburu 91


MICROSOFT WORD 2016

 Maila honetarako zenbaki-estiloa aukeratu: i, ii, iii...

 Honela geratuko da: (1-a-i

 Idatzi eskuineko parentesia eta honela geratuko da: (1-a-i)

 Letra-tipoan klik egin eta aukeratu Lodia eta Etzana.

 Honela geratuko da: (1-a-i)

 Begiratu nola ageri den zerrenda orain. 2. eta 3. mailak agertzea lortzeko, Hasiera

fitxan, Paragrafoa taldean, erabili Handitu koska botoia.

 Egin klik Ados botoian.

10.- 8. irudia: eskema lortu behar duzu, aurreko puntuaren


ereduari jarraituz. Bada ezberdintasun bat aurreko
ariketekin konparatuta. Ohartzen bazara, BIZKAIA (A)-tik
hasten da berriz, hau da, zenbatutako lista berriz hasten
da hasieratik.

Hori lortzeko, jarri kurtsorea BIZKAIAren B-aren aurrean,

eta Numerazioa botoian, Ezarri numerazio-


balioan, aukeratu Hasi zerrenda berria. Amaitu eta gero,
gorde (w066) Ariketa.

11.- Errepasatzeko, dokumentu berri bat ireki eta gorde amaitzean:

 Buletak: (w067) Ariketa eta (w068) Ariketa.

 Numerazioa: (w069) Ariketa.

 Numerazioa eta buletak: (w070) Ariketa.

 Taulak, irudiak eta buletak: sortu (w071) Ariketa.

 Buletak eta tabulazioak: (w072) Ariketa.

 Maila anitzeko zerrenda: (w073) Ariketa eta (w074) Ariketa.

 WordArt, buletak eta irudia: (w075) Ariketa.

 Zutabeak, buletak eta irudia: (w076) Ariketa.

José Miguel Urquijo Aramburu 92


MICROSOFT WORD 2016

19.
DOKUMENTU-MAISUAK

HELBURUAK
 Dokumentua-maisua sortzea.
 Dokumentu bati estiloak aplikatzea.
 Dokumentuaren ikuspegi eskematikoa lantzea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki (w077) Ariketa dokumentua. Dokumentuko izenburuak estiloak erabiliz jarriko ditugu.
Hautatu LITERATURA CONTEMPORÁNEA izenburua, eta aplikatu 1. izenburua estiloa;
Hasiera fitxan, Estiloak taldean.

2.- Hautatu EL TEATRO CONTEMPORÁNEO, LA POESÍA CONTEMPORÁNEA eta LA NOVELA


CONTEMPORÁNEA izenburuak banan-banan eta aplikatu 2. izenburua estiloa.

3.- Hautatu gainerako izenburuak (paragrafoen hasieran) eta aplikatu 3. izenburua estiloa.

4.- Gorde dokumentua (w078) Ariketa izenarekin. Hurrengo ikasgaian erabili behar izango dugu. Ez
ahaztu!

5.- Ikusi fitxan, Ikuspegiak taldean, klik egin Eskema botoian. Fitxa berri bat agertuko
da, geziak eta zenbakiak dituzten hainbat botoi daude bertan.

6.- Sakatu Erakutsi maila atalean 1. mailari dagokion botoia.


Dokumentuaren izenburua besterik ez da agertuko 1. izenburua estiloarekin.

7.- Sakatu 2. mailari dagokion botoia. Orain dokumentuaren izenburua (1. izenburua estiloa jarri
dioguna, hain zuzen) eta 2. mailako izenburuak agertuko dira (2. izenburua estiloa jarri
diogunak).

José Miguel Urquijo Aramburu 93


MICROSOFT WORD 2016

8.- Orain, sakatu 3. mailari dagokion botoia (erakutsi 3. mailako izenburua). Ondorioz, zehaztu
ditugun hiru izenburu-mota agertuko dira.

9.- Jarraian, sakatu Maila guztiak botoia. Orain testu osoa ikusiko da, ez bakarrik izenburuak, lehen
bezala.

10.- Berriz ere saka ezazu 3. mailari dagokion botoia.

11.- Izenburuak bakarrik ikusiko dira. EL TEATRO CONTEMPORÁNEO atalaren barruan, kurtsorea
El exilio atalean jarri. Eta ondoren sakatu ikurra duen botoia. Exilio horren adarra bakarrik
zabalduko da.

12.- Segidan, klik egin bitan berriro ikurra duen botoian. Adar hori uzkurtu egingo da eta berriz ere
izenburua bakarrik ikusiko da.

13.- Orain, kokatu kurtsorearen txertapuntua EL TEATRO CONTEMPORÁNEO atalaren aurrean. Klik
egin bitan ikurra duen botoia. Teatro horren adar guztia zabalduko da orain. Berriz ere
uzkurtu adar hori.

14.- Kokatu txertapuntua El exilio baino lehen. Sakatu eskuinalderantz dagoen Jaitsi maila
geziaren botoia. Orain arteko 3. mailako izenburua 4. maila izatera pasa da.

15.- Jarri berriz ere 3. mailan, ezkerralderantz dagoen (Jaso maila ) geziaren botoia sakatuta.
Botoi hori gehiagotan sakatuz gero, 2. maila, 1. maila, etab. izatera pasako da. Probatu, eta,
ondoren, lehen zegoen moduan utzi, 3. mailan, hain zuzen ere.

16.- Jarri txertapuntua La transición entre dos etapas izenburuan. Ondoren, sakatu Eraman Behera

botoia. Izenburua mugitu egingo da. Baina garrantzitsuena hau da: izenburuaz gain,
izenburu horren pean dagoen informazio guztia ere mugituko dela. Jarri izenburua lehen zegoen
moduan, hau da, hasieran bezala.

17.- 1. eta 2. mailak besterik ez dute agertu behar (gogoratu, Erakutsi maila: 2. maila). Teatrori
dagokion atala, berriz, jarri testuaren bukaeran. Hori eginda, teatro horri dagokion informazio
guztia ere mugitu egin dela ohartuko zara, ez izenburua bakarrik.

18.- 1. eta 2. mailak besterik ez dute agertu behar. Hautatu EL TEATRO CONTEMPORÁNEO atala,
eta ezabatu ondoren. Izenburuaz gain, izenburu horri dagokion informazio guztia ere ezabatu
egingo da. Desegin, egin duzun eragiketa ezabatzeko.

José Miguel Urquijo Aramburu 94


MICROSOFT WORD 2016

20.
ESTILOAK

HELBURUA
 Estiloak lantzea.

Estilo bat izen batez identifikatutako formatu multzo bat da. Estiloak erabiltzearen abantaila nagusiak
hauek dira:

 Klik bakar batekin formatuari dagozkion hainbat ezaugarri ezartzen dira batera.

 Dokumentu batean estilo berri bat sortzen denean, soilik dokumentu horri aplikatuko dio.

 Estilo bat dokumentu batetik beste batera kopiatzea posible da.

 Estilo berri bat dokumentu berri guztietan aplikatu nahi bada, Normal.dotm fitxategian sartu
behar da.

PRAKTIKA:

1.- Erabili Wordek lehenetsita dituen estiloak. Horretarako:

 Hasiera fitxan, Estiloak taldearen barruan, aukeratu estiloa.

 Lehenetsita ageri diren estiloen multzoak aldatu egin daitezke; koloreak eta letra-tipoa.

2.- Orain, Microsoft Wordek duen Estilo bateko ezaugarriak aldatu. Hiru era daude:

 Aldatu estiloak botoia sakatuta Estiloak taldean.

 Beste estiloen atal bat aukeratuta edo kolorea edota letra-tipoa aldatuz.

 Edo honela:

 Hautatu estiloa aldatu nahi diozun paragrafoa.

 Klik egin Estiloen leihoa botoian .

 Paragrafoan kokatutako kurtsorean zerrenda bat agertuko da estilo guztiekin


eta aukeratutakoa ezarriko dio.

José Miguel Urquijo Aramburu 95


MICROSOFT WORD 2016

 Estiloaren goitibeherako koadroaren gezian klik egin eta hautatu Aldatu. Aldatu
bere ezaugarriak.

Behin teoria ikusita, aplikatu. (w078) Ariketa dokumentua ireki (aurreko gaian gorde duzu).
Gogoratu honako estiloak egokituak dituela: 1. izenburua, 2. izenburua eta 3. izenburua. Azken
hori aldatuko duzu; adibidez, letra-tamaina 8 izango da eta letra-tipoaren kolorea urdina.
Amaitzean, utzi lehen zegoen moduan.

3.- Hurrengo pausoa da aldatu duzun horretan izenburuak nola zenbakitu dituzun ikustea:

 Jarri dokumentua Eskema ikuspegian. Ipini dokumentuaren hasieran jarri dituzun


estiloak eta Hasiera fitxan, Paragrafoa taldean, klik egin Maila anitzeko zerrenda
botoian. Aukeratu, estiloen liburutegian, mailak estiloekin lotuko dituen bat.

 Aplikatu. Aurreko dokumentuan zenbakitu automatikoki izenburu guztiak garrantziaren


arabera.

4.- Hurrengo ariketan proposatzen denak ez du zerikusirik aurrekoekin. Ezabatu testu-area. Sortu
dokumentu berri bat. Nola sortu estilo berri bat landuko dugu, gero aplikatzeko. Eman pauso
hauek:

 Idatz ezazu ARIKETA hitza, letra lodiz eta erdian lerrokatuta. Ertz bat ezarri, Itzala (zuria,
1. atzeko planoa, ilunagoa % 25) eta txikitu ertza (bi aldeetako koskak mugituz).
Horrelako zerbait:

ARIKETA
 Paragrafoa hautatu.

 Estiloak taldean, sakatu Estiloen leihoa botoia.

 Paragrafoak hautatuta jarraitzen du, hortaz sakatu Estilo berria ikonoa. Ageri den
leihoan, idatzi estilo berriaren izena (adibidez, Lauki) eta kito.

 Probatu. Ezabatu testu-area. Idatzi zerbait, adibidez: Kaixo lagunok. Joan zaitez estiloen
leihora eta aukeratu zuk sortu duzuna (Lauki estiloa). Idatzitako testuak estiloaren
ezaugarriak hartuko ditu.

 Gorde dokumentua, (w79) Ariketa izenarekin.

5.- Estilo bat ezabatzeko, ireki dokumentu berri bat eta eman pauso hauek:

 Zabaldu Estiloen leihoa .

 Aurkitu sortu duzun estiloa (Lauki)

José Miguel Urquijo Aramburu 96


MICROSOFT WORD 2016

 Zabaldu zerrenda eta sakatu


eskuinean ageri den gezia. Ezabatu
Lauki... aukeratu beharko zenuke,
baina ez egin, aurrerago erabili
beharko duzu eta.

6.- Orain dokumentu batetik beste batera estiloak nola kopiatzen diren ikasiko duzu. Gogoratu
zehaztu duzun estiloa dokumentu baterako soilik sortu dela:

 Ireki dokumentu berri bat.

 Klik egin Estiloen leihoa botoian.

 Aurreko Lauki estiloa ez dagoela ikusiko duzu.

 Sakatu Kudeatu estiloak botoia.

 Egin klik Inportatu eta Esportatu... botoian.

 Ezker aldean agertuko da zure dokumentu berria.

 Eskuin aldean Normal.dotm fitxategia (txantiloi orokorra) agertuko da. Fitxategi horretan
gordeta daude dokumentu berriek edukiko dituzten ezaugarri guztiak.

 Klik egin Itxi fitxategia botoian, eskuin aldean (Normal.dotm).

José Miguel Urquijo Aramburu 97


MICROSOFT WORD 2016

 Egin klik Ireki fitxategia botoian eskuin aldean, eta ireki aurreko (w079) Ariketa
fitxategia. Kontuz! Ez duzu bilatu behar txantiloirik, fitxategiak baizik. Beraz, aukeratu
fitxategi guztiak ikusi.

 Aukeratu eskuin aldean Lauki estiloa eta, Kopiatu botoiaren bidez, kopiatu zure
dokumentu berrian.

 Itxi bi aldeetako leihoak Itxi fitxategia botoian klik eginez.

 Ohar zaitez lehen ez zeneukala Lauki estiloa eta orain bai.

7.- Sortu dugun estilo berria dokumentu guztietan agertzeko, estilo hori Normal.dotm txantiloiari
gehitu behar diozu. Eman pauso hauek:

 Sortu dokumentu berri bat.

 Klik egin Estiloen leihoa botoian.

 Kudeatu estiloak botoian sakatu.

 Egin klik Inportatu eta Esportatu botoian.

 Aukeratu nahi duzun estiloa eta sartu Normal barruan.

 Probatu. Ireki dokumentu berri bat. Sortu estilo pertsonal bat, adibidez: letra-tipoa
Algerian, letra-tamaina 20 puntukoa, gorria, lodia, etzana eta azpimarratua. Estilo berriari
Jarri Alaia izena.

 Normal.dotm txantiloian gehitzeko, eman aurreko pausoak berriro.

 Hemendik aurrera, dokumentu berria irekitzean, estilo berria agertuko da. Probatu.

 Gero, ezabatu Normal.dotm txantiloitik. Horretarako, eskuineko leihoan txantiloi normala


ageri den lekuan, ezabatu Alaia estiloa Ezabatu botoian sakatuta. Itxi txantiloia gero, eta
dokumentu berriek ez dute estilo hori izango.

8.- Azkenik, Worden Eskema-ikuspegiak estiloekin nola landu ikusiko dugu. Wordek eskema
mailak 1., 2., 3., etab. estiloekin erlazionatzen ditu, 1. izenburua, 2. izenburua, 3. izenburua,
etab. Horrek esan nahi du ez duzula arazorik izango eskema moduan ikusteko erabili badituzu
estilo horiek zure dokumentuan. Baina, zer gertatuko da estilo horiek erabili ordez zureak
erabiltzen badituzu? Seguruenik ez ditu 1., 2., 3., etab. mailak eskemekin erlazionatuko eta zuk
egin beharko duzu. Nola?

 Kokatu kurtsorea estilo propioa duen paragrafo batean.

 Zabaldu Estiloen leihoa.

 Estiloen laukia agertuko da.

 Egin klik zure estilo propioaren aldamenko gezian.

José Miguel Urquijo Aramburu 98


MICROSOFT WORD 2016

 Goitik beherako koadroan, Aldatu hautatu.

 Hemen oinarritutako estiloa atalean, aukeratu harekin erlazionatu nahi duzun estilo bat,
hau da, 1. izenburua, 2. izenburua, 3. izenburua, etab.

9.- Landutakoak finkatzeko, dokumentu batean estilo berriak aplikatu:

 Ireki dokumentu berri bat.

 Sortu hiru estilo berri hauek:

 Bat ........................ Letra-tipo gorria, letra-tamaina 16koa eta lodia.

 Bi........................... Letra-tipo berdea, letra-tamaina 14koa eta azpimarratua.

 Hiru ....................... Letra-tipo urdina, letra-tamaina 12koa eta etzana.

 Gorde dokumentua (w080) Ariketa izenarekin eta itxi gero.

 Ireki (w077) Ariketa dokumentua.

 Konprobatu Bat, Bi eta Hiru estiloak ez dituela.

 Kopiatu dokumentu honetan Bat, Bi eta Hiru estiloak (w080) Ariketa dokumentutik.

 Aplikatu paragrafo bakoitzari dagokion estiloa, garrantziaren arabera.

 Aktibatu Eskema-ikuspegia. Eskema-ikuspegian ez badira ageri, Word ez da gai izan


sortutako estiloak eskemako mailekin erlazionatzeko.

 Aurreko orientabideei jarraituz lortu behar duzu zuk sortutako estiloak (Bat, Bi eta Hiru),
eskemako mailekin erlazionatzea:

 Bat ........................ 1. maila

 Bi........................... 2. maila

 Hiru ....................... 3. maila

 Gorde dokumentua (w081) Ariketa izenarekin. Dokumentu hori hurrengo ikasgaian erabili
beharko duzu.

José Miguel Urquijo Aramburu 99


MICROSOFT WORD 2016

21.
INDIZEA, EDUKIEN AURKIBIDEA, IRUDIEN AURKIBIDEA ETA
AIPAMENAK ETA BIBLIOGRAFIA

HELBURUAK
 Indizeak sortzen ikastea.
 Edukien aurkibide automatikoak sortzen ikastea.
 Irudien aurkibide automatikoak sortzea.
 Aipamenak eta bibliografia sortzea.

PRAKTIKA:

1.- Indizea alfabetikoki ordenatuta dagoen hitz zerrenda da, orrialdearen zenbakiarekin batera ageri
dena. Bestela esanda, Wordek Indizea deritzo guk Indize alfabetikoa esaten diogunari. Ireki
(w082) Ariketa eta hor ikusiko duzu nola egin indize bat:

 Lehenengo pausoa hauxe da: Markatu indize-sarrerak. Automatikoki edo eskuz egin
daiteke:

 Automatikoki: horretarako, sortu indize-marka guztiak dauden tokian


dokumentu berria.

 Sortu 2 zutabeko eta 6 lerroko taula bat. Lehenengo zutabean idatzi


indizean eduki nahi dituzunak. Bigarren zutabean, idatzi indizean eduki
nahi dituzun testuak.

William Jones Jones


William Oughtred Oughtred
Leonhard Euler Euler
Rhind papiroan Rhind
Arkimedes Arkimedes
Claudio Ptolomeo Ptolomeo
T2K Tsukuba System T2K Tsukuba System

 Gorde dokumentua edozein izen emanda.

Behin sortuta, dokumentuaren sarrera marka dezakezu automatikoki. Hau


eginez:

 Ireki markatu nahi duzun dokumentua.

 Erreferentziak fitxako Indizea taldean, klik egin Txertatu indizea

botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 100


MICROSOFT WORD 2016

 Klik egin Markatu automatikoki... botoian, elkarrizketa-koadroa agertuko


da aukeratzeko sortutako taula. Egin klik Ireki aukeran. Ikusiko duzu nola
Wordek sartu dituen marka batzuk zure testuan (ondo ikusteko gaitu

Erakutsi dena ). Behin testua markatuta, bakarrik Txertatu indizea


falta da.

 Eskuz prozesua hauxe da:

 Aukeratu marka bat jarriko diozun testua.

 Erreferentziak fitxan, Indizea taldean, klik egin Markatu


Alt +  Maius + X
indize-sarrera botoian edo sakatu teklak.

 Markatu indize-sarrera eta elkarrizketa-koadroa agertuko da. Testua


aukeratu baduzu, Sarrera nagusia laukian egongo da idatzita, bestela
zuk sartu beharko duzu. Sarrera nagusia lauki horretan, geroago indizea
agertuko da.

 Azpisarrerak sor ditzakezu Sarrera nagusian. Azpisarrerak Sarrera


nagusiaren azpian agertuko dira eta koskak eskuinean.

José Miguel Urquijo Aramburu 101


MICROSOFT WORD 2016

 Lehenetsi markak Uneko orrialdeari egiten dio erreferentzia. Aukera


ditzakezu Erreferentzia gurutzatua edo erreferentzia Orrialde-bitartea
izatea.

 Orrialdearen zenbakia Letra lodian eta Etzanean jar dezakezu. Gero,


markatzeko, klik egin Markatu aukeran.

 Hurrengo markekin jarraitzeko, ez da beharrezkoa elkarrizketa-koadroa


ezabatzea. Klik egin dokumentuan eta markatu nahi duzun hurrengo
hitzera joan. Hautatu eta joan Markatu indize-sarrera elkarrizketa-
koadrora eta hori aktibo dagoen momentutik sarrerako esaldia
eguneratuko da; klik egin Markatu botoian. Horrela egin marka guztiekin.

 Amaitzean, klik egin Itxi botoian.

 Txertatu indizea: marka guztiak definitu badituzu (Eskuz edo Automatikoki), orduan
indizea sor dezakezu. Horretarako, kurtsorea kokatu beharko duzu indizea kokatu nahi
duzun lekuan, dokumentuaren hasieran, amaieran (hori da normalena) edo nahi duzun
tokian.

 Erreferentziak fitxan, Indizea taldean, klik egin Txertatu indizea botoian.


Indizearen elkarrizketa-koadroa agertuko da.

 Azpisarrerak badituzu, Mota aukera daiteke: Koskaduna, hasierako sarreraren


behealdean agertzea nahi bada, edo Jarraitua, nahiago baduzu azpisarrerak
eskuinean agertzea.

José Miguel Urquijo Aramburu 102


MICROSOFT WORD 2016

 Formatuak aukeran ezarri dezakezu indizeak izango duen estiloa; zure kasuan
Sofistikatua eta Zutabeetan 3. Behin definituak elkarrizketa-koadroaren
aukerak, klik egin Ados botoian eta indizea sortuko da.

 Indize alfabetikoa sortuta dago. Gorde eta Itxi dokumentua.

2.- Sortu Edukien aurkibidea, guretzat


Indizea. Ireki (w78) Ariketa
dokumentua. Gogoratu dokumentu
horretan hainbat estilo aplikatu
zenituela; zehazki esanda: 1.
izenburua, 2 izenburua eta 3
izenburua.

 Joan dokumentuaren
Ktrl + Fin
amaieraraino.
laster-teklak erabiliz egin
dezakezu. Txertatu orrialde
zuri berri bat.

 Sartu Erreferentziak fitxan,


Edukien aurkibidea
taldean, eta klik egin
Edukien aurkibidea
botoian. Taula automatiko
bat aukera dezakezu eta
indizea edo edukien
aurkibidea agertuko zaizu.

José Miguel Urquijo Aramburu 103


MICROSOFT WORD 2016

 Edukien beste aurkibide bat sortu nahi bada, zehatzagoa, Edukien aurkibidean,
Txertatu edukien aurkibidea... aukeratu (Interneten ere bila dezakezu: Office.com
guneko aurkibide gehiago aukeran).

 Orokorra atalean, aukeratu bat Formatuak aukeran.

 Aukerak... botoian sakatuz.

 Egiaztatu gaituak daudela


lauki dokumentuan erabili
dituzun estiloak; gure
kasuan, 1. izenburua, 2.
izenburua eta 3. izenburua
agertu beharko lirateke,
Edukien aurkibideko
mailarekin batera agertu
behar da, erlazionatuta
daudelako. Besteren bat
gehiago badago, kendu.

 Onartu. Edukien
aurkibideak agertu behar
du.

José Miguel Urquijo Aramburu 104


MICROSOFT WORD 2016

Ktrl
 Indizeetan barrena ere “nabigatu” daiteke; hau da, tekla sakatuta klik egiten baduzu
puntu baten gainean, markatutako orrialderaino eramango zaitu.

 Itzuli dokumentura eta aldaketaren bat egin; orri-jauzi bat sortu leku batean, esaterako.
Aldaketak ez dira erakutsiko indizean automatikoki.

 Aldaketak eguneratzeko, joan zaitez indizera, aukeratu Edukien aurkibidea (gris kolorea
hartuko du) eta, eskuineko botoiarekin, aukeratu Eguneratu eremuak eta hor Eguneratu
taula osoa aukera. Orduan, indizeak bere benetako baloreak hartuko ditu.

 Itxi aurreko dokumentua.

 Orain, ireki aurreko atalean sortutako (w081) Ariketa. Joan zaitez dokumentuaren
Ktrl + Fin Ktrl + End Ktrl +
amaierara edo sakatuz. Txertatu orrialde zuri berri bat
 Enter sakatuz eta sartu Edukien aurkibidea.

 Dokumentu horretan ez dituzu erabili 1. izenburua, 2. izenburua eta 3. izenburua


estiloak. Horien lekuan Bat, Bi eta Hiru erabili dituzu.

 Worden eskemak ez ditu estilo horiek erakustea onartzen, baina badakigu nola
erlazionatu.

 Eskema-ikuspegia ikonoan sakatu, adierazi Erakutsi mailan ikusi nahi duzun 1. maila,
2. maila edo 3. maila, eta egiaztatu nola ageri diren.

3.- Dokumentuetan Taulak ere sar daitezke: Irudien taulak, Ekuazioen taulak edo Taulen taulak.
Beti bezala, lehenengo, sarrerak markatu behar dira eta, gero, Taula sortu. Sortu Taulen taula
bat (taula guztientzat prozesua berdina da):

 Ireki (w083) Ariketa. Horretarako,


taularen izenburua baino lehen,
kokatu (TRUKE-TASA).
Erreferentziak fitxan,
Epigrafeak taldean, eta klik egin
Sartu epigrafea botoian.

 Etiketa aukeran, aukeratu


Taula. Epigrafean Taula 1
agertuko da, eta, Kokalekuan,
Hautatutako elementuaren
gainean aukeratu.

 Nahi baduzu, probatu dauden aukerak: Etiketa berria, Numerazioa eta Epigrafe
automatikoa.

José Miguel Urquijo Aramburu 105


MICROSOFT WORD 2016

 Ados zaudenez, klik egin Ados aukeran.

 Prozedura bera erabili beste bi tauletan.

 Irudietan epigrafe guztiak txertatu dituzunean, sortu Taulen taula. Horretarako,


Erreferentziak fitxan, klik egin Txertatu irudien aurkibidea botoian. Irudien
aurkibidearen elkarrizketa-koadroa irekiko da.

 Taula sortzeko, kokatu dokumentuaren amaieran eta, Erreferentziak fitxan, Epigrafeak

taldean, sakatu Txertatu irudien aurkibidea botoian . Karaktere betegarria:


Puntuetakoa. Formatuak: Elegantea. Epigrafe-etiketa: Taula. Erabili hiperestekak
orrialde-zenbakien ordez: hautapena kendu.

 Sakatu Ados. Baieztatu aurkibide bat sortu dela (w083) Ariketako tauletan. Ariketa
amaitu ondoren, gorde eta itxi Word.

José Miguel Urquijo Aramburu 106


MICROSOFT WORD 2016

4.- Ireki Word eta sortu dokumentu berri bat. Azkenean,


dokumentu batean, Aipamenak eta Bibliografia nola
txertatzen diren ikusiko duzu:

 Erreferentziak fitxan, Aipamenak eta bibliografia


taldean, klik egin Estilo ondoan dagoen gezian.

 Aipamenean eta informazio-iturburuan klik egin


erabili nahi duzun estiloan.

 Aipatu nahi duzun esaldiaren edo testu-zatiaren


amaieran klik egin.

 Erreferentziak fitxan, Aipamenak eta


bibliografia taldean, klik egin Txertatu
aipamena botoian.

 Jatorrizko informazioa gehitzeko, klik egin Gehitu


iturburu berria aukeran.

 Paragrafo baten amaieran kokatu eta jatorrizko


informazioa osatu Iturburu motan ondoan dagoen
gezian klik eginez, adibidez:

 Ados botoia sakatu ondoren, kurtsorea kokatu zenuen ondoan (Urquijo, 2000) agertuko
da, eta horrek erlazionatuko du erreferentzia bibliografiarekin, eta gero, dokumentuaren
amaieran sortuko da. Zehaztasun gehiago daukan informazio iturri bat gehitu nahi
baduzu, Erakutsi bibliografia eremu guztiak kontrol-laukia gaitu.

 Egin gauza bera kasu guztietan.

 Klik egin Bibliografia txertatu nahi duzun lekuan; normalean, dokumentuaren amaieran.

 Erreferentziak fitxan, Aipamenak eta bibliografia taldean, klik egin Bibliografia


botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 107


MICROSOFT WORD 2016

 Bibliografia aukeratuta, hau sortuko da:

 Aipatutako lanak aukeratuta, hau sortuko da:

 Erreferentziak aukeratuta, hau sortuko da:

 Itxi dokumentua eta ez gorde.

José Miguel Urquijo Aramburu 108


MICROSOFT WORD 2016

ESTILOEI, ESKEMEI ETA INDIZEI BURUZKO ARIKETA OSAGARRIA

1.- Ireki (w084) Ariketa fitxategia. Hiru estilo berri hauek sortu edo aldatu beharko dituzu:

 Orokorra: Calibri letra-tipoa, 20 puntuko letra-tamaina, letra-tipoaren kolorea zuria,


ertzak eta atzeko planoa beltza.

 Gaia: Calibri letra-tipoa, 16 puntuko letra-tamaina, letra-tipoaren kolorea zuria, ertzak eta
atzeko planoa gorria.

 Galdera: Calibri letra-tipoa, 12 puntuko letra-tamaina, letra-tipoaren kolore zuria, ertzak


eta atzeko planoa berdea.

2.- Aplikatu paragrafo bakoitzari dagokion estiloa. Gai bakoitzak orrialde batean agertu beharko du,
baita lehenengoak ere. Honako indize honek lagunduko dizu:

3.- Aktibatu dokumentua Eskema-ikuspegia moduan. Hasieran ez duzu ikusiko; behar diren
aldaketak egin beharko dituzu hori lortzeko. Asmatu beharko duzu zein den arrazoia. Lehen
emandako orientabideak aintzat hartuz lortu beharko duzu eskema ikus ahal izatea. Kontuan izan
Erakutsi testu-formatua laukiarekin, batzuetan estilo batzuk ezin dituela irudikatu (laukiak,
etab).

4.- Azkeneko orrialdean, Edukien aurkibideak agertu behar du. Orrien zenbakiak ziur aski ez dira
bat etorriko.

José Miguel Urquijo Aramburu 109


MICROSOFT WORD 2016

22.
POSTA-KONBINAZIOA

HELBURUAK
 Gutun-azalak eta etiketak sortzen ikastea.
 Posta-konbinazioa erabiltzen jakitea.
 Dokumentu pertsonalizatuak egitea.

PRAKTIKA:

1.- Gutun-azaletan helbideak sortu eta inprimatu nahi badituzu, pauso hauek eman:

 Posta-bidalketak fitxan, Sortu taldean, klik egin Gutun-azalak botoian.

 Hartzailearen helbidea koadroan, idatzi helbidea edo aukeratu helbidea Helbide-


liburutik (profila Microsoft Outlooken izanez gero). Testuari formatua emateko,
hautatu testua eta saguaren eskuineko botoiarekin klik egin. Ondoren, aukeratu Letra-
tipoa.

José Miguel Urquijo Aramburu 110


MICROSOFT WORD 2016

 Itzulera-helbidea taulan, idatzi itzulera-helbidea edo erabili konfiguratuta dagoena.


Ordenagailuan gordetako helbide elektronikoen itzulera-helbideren bat erabili nahi izanez
gero, klik egin Helbidea txertatu botoian . Baina, Itzulera-helbidea uneko gutun-
azalean erabili gabe gorde nahi bada, Ez jarri laukia gaitu behar da.

 Frankeo elektronikorako aukera ere badago:

 Frankeo elektronikorako aukera izanez gero (Word Wide Web-en zerbitzua


aurretik lortu delako), gehitu ahal izango zaio gutun-azalari Gehitu frankeo
elektronikoa laukian klik eginez.

 Frankeo elektronikorako aukera izan ezean, Microsoft Wordek instalatzeko


eskatuko du eta Office.com helbidera joateko aukera emango du.

 Inprimatu aurretik, Gutun-azalaren aukerak berrikusi behar da. Horretarako, klik egin
Aukerak botoian eta Gutun-azalaren aukerak taula azalduko da.

 Gutun-azalaren tamaina laukian, klik egin aukera egokian. Tamaina egokirik


ez badago, aukeratu Tamaina pertsonalizatua eta, gero, gutun-azaleko
Zabalerako eta Altuerako dimentsioak idatzi.

 Jarraian, Inprimatzeko aukerak egiaztatu. Elikatze-metodoak gutun-azalaren


posizioa ezartzen du (eskuina, zentroa edo ezkerra).

José Miguel Urquijo Aramburu 111


MICROSOFT WORD 2016

 Gutun-azala Gora begira edo Behera begira jarri ahal da. Gutun-azalaren
aurpegia da hartzailearen helbidea idatzita duen aldea. Ertz motzeko
gutun-azala aukeratzen bada, aurretik posizioa biratu egin beharko zaio, testua
alderantziz ez agertzeko. Hori eginda, klik egin Ados aukeran.

 Ondoren, honakoak egin daitezke:

 Gutun-azala gorde, gero erabiltzeko. Elikatze-metodoan goiko irudian ageri


den aukera hartu, eta sakatu Ados.

 Gutun-azala gorde beste batean erabiltzeko. Klik egin Gehitu dokumentuari


botoian eta Fitxategia fitxan aukeratu Gorde honela. Ondoren, jarri izena
dokumentuari.

2.- Etiketak sortzeko eta inprimatzeko hau egin:

 Posta-bidalketak fitxan, Sortu taldean, klik egin Etiketak aukeran.

 Helbidean idatzi testua edo helbidea. Ordenagailuko helbide elektronikoen itzulera-

helbideren bat erabiltzeko, klik egin Helbidea txertatu botoian. Testuari formatua
aldatu nahi izanez gero, hautatu testua eta saguaren eskuineko botoiarekin klik egin.
Ondoren, aukeratu letra-tipoa.

José Miguel Urquijo Aramburu 112


MICROSOFT WORD 2016

 Etiketa motak aukeratzeko, Aukerak botoian, Etiketa-aukerak atalean, zehaztu


etiketaren ezaugarriak. Ondoren, sakatu Ados botoia.

 Etiketako informazioa atalean, Etiketa hornitzaileak taulan, aukeratu APLI eta


Produktu-zenbakia atalean APLI 01212. Aukera hori egon ezean, antzeko etiketa
aukeratu edo, bestela, Etiketa berria aukeraz baliatuz pertsonalizatu.

José Miguel Urquijo Aramburu 113


MICROSOFT WORD 2016

 Klik egin Xehetasunak aukeran, eta konparatu etiketaren dimentsioak eta orriaren
etiketa-kopurua.

 Etiketen aurrebista aztertzeko, klik egin Dokumentu berrian. Microsoft Wordek


dokumentu bat sortuko du eta etiketak taula batean aurkeztuko ditu. Lerro banatzaileak
ikusten ez badira, Taula-tresnak fitxaren azpiko Antolaketa fitxan, Taula taldean,
aukeratu Ikusi sareta.

 Nahi beste aldaketa egin daitezke etiketetan. Honakoetan ere egin daitezke aldaketak:
testu-formatuan, kolore-konbinazioan eta tauletan. Aldaketak egindakoan gorde, gero
etiketak Word dokumentu bezala inprimatzeko.

 Egindakoarekin gustura egonez gero, klik egin Inprimatu botoian.

3.- Gerta daiteke dokumentu bera pertsona talde bati bidali behar izatea. Inprimaketa bakoitzean
hartzailearen izena jarri beharrean, Microsoft Wordek Posta-konbinazioa aukera du. Horrek
gutun-eredu bat sortzeko aukera ematen du, gero datu base batekin konbinatzeko. Datu base
horretan hartzaileen informazioa dago. Honela egiten da:

 Dokumentu nagusia. Hor daude Datu-iturburutik balioa hartzen duten Eremuak eta
Testu aldaezina.

José Miguel Urquijo Aramburu 114


MICROSOFT WORD 2016

 Datu-iturburua. Dokumentu nagusian erabiliko diren datuak dituen Word dokumentua


da. Hartzaile-zerrenda edita egin daiteke edo lehendik dagoen bat erabili, Word izan edo
besteren bat izan (Excel, Access...).

 Dokumentu konbinatua. Atazen panelarekin egin daiteke, Morroiaren bidez. Atazen


panelik gabe lan egin nahi izanez gero, Posta-bidalketak fitxa erabili eta, horren
barruan, Ekin posta konbinatzeari taldea aukeratu.

DOKUMENTU NAGUSIA DOKUMENTU KONBINATUA


«IZENA» «ABIZENA» Andoni Arana
«HERRIA» - «PROBINTZIA» Olaeta - Araba/Álava

«IZENA» «ABIZENA» Jaun/Andrea: Andoni Arana Jaun/Andrea:


EGIBIDEk gonbidatzen zaitu 2018ko azaroaren EGIBIDEk gonbidatzen zaitu 2018ko azaroaren
12an, arratsaldeko 19:00etan, Artium Museoan 12an, arratsaldeko 19:00etan, Artium Museoan
Lanbide Heziketa Sariak banatzeko egingo den Lanbide Heziketa Sariak banatzeko egingo den
ekitaldira. ekitaldira.

Adeitasunez. Adeitasunez.

Bittor Orue
DATU-ITURBURUA Legutio - Araba/Álava

IZENA ABIZENA HERRIA PROBINTZIA Bittor Orue Jaun/Andrea:


Andoni Arana Olaeta Araba/Álava EGIBIDEk gonbidatzen zaitu 2018ko azaroaren
Bittor Orue Legutio Araba/Álava 12an, arratsaldeko 19:00etan, Artium Museoan
Gurutze Urkiaga Dulantzi Araba/Álava Lanbide Heziketa Sariak banatzeko egingo den
Itziar Mendiola Pobes Araba/Álava ekitaldira.
Maialen Urkixo Laudio Araba/Álava
Unai Orbezua Okondo Araba/Álava Adeitasunez.

4.- Posta-konbinazioaren (w085) Ariketa egin. Prozesua egin daiteke morroia erabilita edo erabili
gabe. Oraingoan, Urratsez urrats posta konbinatzeko morroia erabiliz egin:

 Sortu gutun bat bezeroek hurrengo sasoirako produktuen informazio zehatza jasotzeko.
Horretarako, zabaldu dokumentu zuri berria eta idatzi bezeroentzako testu finkoa
(Dokumentu Nagusia):

____________________ jaun/andre agurgarria:

Adierazi nahi dizugu laster jasoko duzula gure produktuen katalogoa ________________-(e)ko
_______________-(e)(a)n.

____________________ jaun/andrea, produktu horiek zure gustukoak izango direlakoan.

Adeitasunez,

José Miguel Urquijo Aramburu 115


MICROSOFT WORD 2016

 Posta-bidalketak fitxan, Ekin posta konbinatzeari taldean, klik egin Hasi posta-
konbinazioa botoian eta aukeratu Urratsez urrats posta konbinatzeko morroia.

 1. urratsa. Gutunak aukeratu eta klik egin Hurrengoa aukeran.

 2. urratsa. Aukeratu Erabili uneko dokumentua. Dokumentu hori aurretik idatzitako


Dokumentu nagusia izango da. Klik egin Hurrengoa aukeran.

 3. urratsa. Hautatu hartzaileak hiru aukera ditu:

 Lehendik dagoen zerrenda batetik (orain ez erabili). Arakatu aukeran klik


eginez gero, Hautatu datu-iturburua agertuko da. Behar den fitxategia
aukeratu ondoren, Posta-konbinazio hartzaileak aukera zabalduko da. Hor
bezeroaren datuak daude. Guztiei bidali nahi izanez gero (iragazkiak egin
daitezke), klik egin Ados botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 116


MICROSOFT WORD 2016

 Outlook-eko kontaktuetatik (orain ez erabili).

 Idatzi zerrenda berri bat (erabili


orain). Sortu... aukeran, klik egin
zerrendan balioak sartzeko.
Eremu-zutabeak agertuko dira.
Pertsonalizatu egin daitezke nahi
diren eremuak Pertsonalizatu
zutabeak aukeratuta. Gainera,
gutuna editatu egin daiteke
Ezabatu, Aldatu izena edo
Gehitu aukeratuta.

Helbide-zerrenda pertsonalizatuta, hartzaile guztien datuak idatzi beharko dira;


ez bakarrik unean bidaliko diren gutunen datuak, baita gerora bidaliko
direnenak ere. Jakin hartzaileak iragazi egin daitezkeela; izan ere, baliteke
guztiei bidali nahi ez izatea. Gorde helbide-zerrenda (w85) Ariketa-Hartzaileak
izeneko karpetan.

José Miguel Urquijo Aramburu 117


MICROSOFT WORD 2016

Hartzaile guztiak idatzita daudela, hau egin


daiteke: Ordenatu Gorantz, Ordenatu

Beherantz (adibidez, Abizena aukeran


sakatuz gero, eskuineko irudian azaltzen den
menu zabalgarria agertuko da), Editatu, Iragazi
(adibidez, Gipuzkoakoak diren hartzaileei baino
ez bazaie bidali nahi) eta bestelakoak (adibidez,

Editatu hartzaile-zerrenda ).

Prozesua bukatuta, sakatu Ados eta, gero,


Hurrengoa.

 4. urratsa. Txertatu hartzaileen Eremuen izenak gutunean. Horretarako, kokatu


kurtsorea jaun/andre agurgarriaren gainean eta klik egin Elementu gehiago aukeran

. Klik egin Izena eremuan eta, gero, Txertatu botoian. Hori bera egin beste
eremuetan: Abizena, Helbidea, Posta-kodea, Herria eta Probintzia. Bukatzeko, klik
egin Itxi botoian eta, gero, Hurrengoa aukeran.

José Miguel Urquijo Aramburu 118


MICROSOFT WORD 2016

«Izena» «Abizena»
«Helbidea»
«Posta-kodea» «Herria»
«Probintzia»

«Abizena» jaun/andre agurgarria:

Adierazi nahi dizugu laster jasoko duzula gure produktuen katalogoa «Herria»-(e)ko «Helbidea»-(e)(a)n.

«Abizena» jaun/andrea, produktu horiek zure gustukoak izango direlakoan.

Adeitasunez,

 5. urratsa. Gutunaren aurrebista. Aukerak hauek dira: eta botoiak, aurreko eta

hurrengo hartzailera joateko; Bilatu hartzailea... , hartzaile zehatza bilatzeko; Utzi

kanpoan hartzailea, baztertzeko; eta Editatu hartzaile-zerrenda… , akatsak


zuzentzeko. Egin beharrekoa egin ondoren, klik egin Hurrengoa aukeran.

 6. urratsa. Egin posta-konbinaketa bi formatan:

 Gutunak inprimagailura bidaltzeko, klik egin Inprimatu botoian eta aukeratu


Guztiak, Uneko erregistroa edo Hemendik: Hona:

José Miguel Urquijo Aramburu 119


MICROSOFT WORD 2016

 Gutunak dokumentu berri batean gordetzeko, klik egin Editatu gutun


indibidualak... aukeran eta hartu Guztiak, Uneko erregistroa edo Hemendik:
Hona: . Sortutako dokumentua arrunta da, eta gutun guztiak orrialdetan
banaturik daude.

 Klik egin Ados botoian eta gorde (w085) Ariketa (Konbinazioa) dokumentua.

5.- Orain, egin ariketa hauek:

 Dagoeneko bi gutun daude eginda: (w086) Ariketa-Gutuna gutun nagusia eta (w086)
Ariketa-Ikasleak ikasleen datuekin. (w086) Ariketa-Konbinazioa fitxategian konbinatu
ikasleen posta-kodea 01008 izateko.

José Miguel Urquijo Aramburu 120


MICROSOFT WORD 2016

 Dagoeneko bi gutun daude eginda: (w087) Ariketa-Fitxa ikaslearen fitxa eta (w087)
Ariketa-Ikasleak ikasleen datuekin. (w087) Ariketa-Konbinazioa fitxategian konbinatu
ikasle guztiak.

 Dagoeneko bi gutun daude eginda: (w088) Ariketa-Gutuna gutun nagusia eta (w088)
Ariketa-Ikasleak ikasleen datuekin. (w088) Ariketa-Konbinazioa fitxategian konbinatu
ikasleen hiria Vitoria-Gasteiz izateko.

 Dagoeneko bi gutun daude eginda: (w089) Ariketa-Gutuna gutun nagusia eta (w089)
Ariketa-Ikasleak ikasleen datuekin. (w089) Ariketa-Konbinazioa fitxategian konbinatu
ikasle guztiak.

OHARRA
Posta-konbinazioa morroiaren laguntzarik gabe bukatu nahi bada, Posta-bidalketak fitxan
daude prozesua burutzeko taldeak: Ekin posta konbinatzeari, Idatzi eta txertatu eremuak,
Aurreikusi emaitzak eta Amaitu.

23.
TXANTILOIAK

HELBURUAK
 Ordenagailuan dauden txantiloiak erabiltzea.
 Office.com-en txantiloiak erabiltzea.
 Txantiloi pertsonalizatuak egitea.

Txantiloia eredu bat da, eta egitura bereko dokumentuak sortzeko balio du (letra-tipoa, letra-tamaina,
goiburua eta orri-oina, orrialde-zenbakia…).

Txantiloia erabilita Word dokumentu batean lan egin ahal da, baina nork bere datuak erabiliz. Gainera,
nahi beste aldiz erabili ahal da. Txantiloiaren hedadura dotx da.

PRAKTIKA:

1.- Txantiloi bat sortzeko Fitxategia fitxan, Berria aukeran, Dokumentu hutsa aukeratu behar da.
Beraz, txantiloitik abiatuta dokumentu hutsa sortzeko aukera dago.

José Miguel Urquijo Aramburu 121


MICROSOFT WORD 2016

Aurreko irudian oinarrituta, Bilatu lineako txantiloiak atalean idatzi zer txantiloi nahi den. Beste
aukera bat da hor daudenen artean bat aukeratzea; esate baterako, Curriculum Vitae. Aztertu
non idatzi behar diren datuak. Behin hori eginda, gorde edozein dokumentu balitz bezala.
Txantiloia gorde egingo da, berriro erabiltzeko.

2.- Sortu eta gorde txantiloi bat Curriculum Vitae gisa (w090) Ariketan erabiltzeko. Txantiloia
sortzeko hiru aukera daude:

 Fitxategia fitxan, Berria aukeratu eta azaltzen direnen artean bat aukeratzea.

 Bilatu lineako txantiloiak atalean behar den txantiloia aukeratzea.

 Dokumentu hutsa atalean berria sortzea.

 Azken aukera hori landu. Sortu (w090) Ariketa.

 Gorde Txantiloiak karpetan eta jarri Txantiloia-Curriculum Vitae izena.

3.- Ireki Txantiloia-Curriculum Vitae txantiloia eta bete datuak idatziz. Gero gorde Word
dokumentua balitz bezala:

 Fitxategia fitxan, Berria aukeran, sortu Dokumentu hutsa. Txantiloi erabilgarriak


panelean, klik egin Nire txantiloiak atalean eta, gero, Sortu botoian. Txantiloi
pertsonala menua agertuko da: aukeratu Txantiloia-Curriculum Vitae eta Sortu berria
aukeran Dokumentua. Ondoren, klik egin Ados botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 122


MICROSOFT WORD 2016

 Idatzi datu pertsonalak.

 Amaitutakoan, Fitxategia fitxan ziurtatu Word dokumentua dela eta ez Word txantiloia.
Hartara, berriro erabili ahal izango da.

4.- Txantiloia-Curriculum Vitae txantiloia aldatu: letra-tipoa, letra-tamaina, kolorea eta nahi beste
ezaugarri. Bukatutakoan gorde.

 Fitxategia fitxan, Berria aukeran, sortu Dokumentu hutsa. Klik egin Nire txantiloiak
atalean eta hartu Txantiloia-Curriculum Vitae. Aukeratu Txantiloia eta sakatu Sortu.

 Eremuak hautatu eta aldatu ezaugarriak.

 Aldaketak gordetzeko, klik egin Gorde botoian, eta ziurtatu Gorde honelan Word
txantiloia jartzen duela.

José Miguel Urquijo Aramburu 123


MICROSOFT WORD 2016

24.
INPRIMAKIAK

HELBURUA
 Datuak azkar sartzeko inprimakiak sortzea.

PRAKTIKA:

1.- Inprimaki bat sortzean normalean txantiloi bihurtzen da, eta bi informazio mota dauzka:

 Aldaezina: txantiloia bukatuta blokeatuta gelditzen dena. Ezin da aldatu.

 Aldagaia: aldiro-aldiro idazten den informazioa.

Jarraian, inprimakiaren adibide bat ageri da nola sortzen den azaltzeko. Kontuan izan grisez
dauden laukietan baino ezin dela idatzi eta beste laukiak aldaezinak direla (blokeatuta daude).

Ariketa burutzeko datu finkoak (w091) Ariketa izeneko dokumentuan daude.

(1.) Eskaera-datuak

Ikastetxea: EGIBIDE Ikastetxearen kodea: 01010

Eskaera-data: astelehena, 2018ko azaroaren 12a Eskaera-zenbakia:

(2.) Datu pertsonalak

Izena:

Abizenak:

Jaiotza-data:

Egindako azken ikasketak: DBH Goitik beherako zerrendaren edukiaren kontrola

Aurretik EGIBIDE ikastetxeren batean ikasi duzu? BAI EZ Kontrol-laukia

Worden inprimaki bat eratzeko, lehendabizi Garatzailea fitxa gaituta dagoela ziurtatu behar da.
Fitxa hori aukeren artean ageri ez bada, hau egin gaitzeko:

 Fitxategia fitxan, aukeratu Aukerak.

 Klik egin Pertsonalizatu aukera-zintan.

José Miguel Urquijo Aramburu 124


MICROSOFT WORD 2016

 Pertsonalizatu aukera-zintan, Fitxa nagusiak aukeran, gaitu Garatzailea


kontrol-laukia.

 Klik egin Ados botoian.

 Garatzailea izeneko fitxa bat eratuko da


aukera-zintan. Sartu Garatzailea fitxan.

 Joan Kontrolak taldera.

 Aurreko bertsioetako tresnak


aukeran, klik egin goitibeherako menua
zabaltzeko.

 Geroago erabiliko diren hainbat kontrol


ageri dira hor.

2.- Ireki (w091) Ariketa. Idazten bukatutakoan, idatzitako dena betiko gordeko da; blokeatuta geldituko
da eta ezingo da ezer aldatu.

3.- Garatzailea fitxan, Kontrolak taldean, aukeratu Aurreko bertsioetako tresnak. Legatu-
inprimakiak atalean zenbait ikono ageri dira. Ezkerretik hasita hauek dira:

 Testu-eremua : bete beharreko eremua idazteko.

 Kontrol-laukia : kontrol-laukia gaitzeko.

 Konbinazio-koadroa : zabal daitekeen zerrenda bat sartzeko.

 Txertatu marko horizontala : marko hori txertatzeko.

 Erakutsi eremu itzaldura : eremuetan itzala jartzeko edo kentzeko.

 Berrezarri inprimaki-eremuak : hasierako egoera ezartzeko.

José Miguel Urquijo Aramburu 125


MICROSOFT WORD 2016

4.- Kokatu kurtsorea Eskaera-dataren atzean. Aukeratu Testu-eremua ikonoa eta dokumentuan
menu bat zabalduko da.

5.- Propietateak botoia sakatu, eremuari ezaugarriak emateko.

6.- Eremua zehaztu egin behar da. Aukerak hauek dira: Testu arrunta, Zenbakia, Data, Uneko data,
Uneko ordua eta Kalkulua. Aukeratu Uneko data. Helburua da programa erabili den uneko data
jasotzea. Aukeratu dddd, yyyy, MMMM motako Data-formatua (adibidez: astelehena, 2018ko
azaroak 12) eta Ados sakatu.

7.- Ipini kurtsorea Eskaera-zenbakiaren atzean. Lehen bezala, aukeratu Testu-eremua eta klik egin
Propietateak botoian.

8.- Aukeratu Zenbakia. Zehaztu eremua eta onartu.

9.- Gauza bera egin eremu hauekin: Izena, Abizenak eta Jaiotze-data. Erabili behar den prozedura
Testu-eremua egiteko erabili dugun bera da.

10.- Ipini kurtsorea Egindako azken ikasketak eremuaren atzean. Garatzailea fitxan, Kontrolak

taldean, Aurreko bertsioetako tresnak botoian klik egin eta, Legatu-inprimakiak

atalaren barruan, aukeratu Konbinazio-koadroa . Helburua da zerrenda bat zabaltzea


aukeraketak egiteko. Objektua sortu ondoren, aukeratu Propietateak botoia.

José Miguel Urquijo Aramburu 126


MICROSOFT WORD 2016

11.- Goitibehera motako inprimaki-


eremuaren aukerak
elkarrizketa-koadroa zabalduko
da. Zerrendako elementua
atalean, zerrendan agertu
beharreko elementuak sartu
behar dira, banan-banan. Idatzi
elementu hauek: DBH,
Batxilergoa, Erdiko Maila, Goiko
Maila eta Unibertsitatea.
Gordetzeko, sakatu Gehitu
botoia. Sartutako elementu
horien ordena aldatu nahi izanez
gero, Zerrendako elementuak

atalean, Eraman
geziak erabili. Bukatutakoan,
aukeratu Ados botoia aldaketak
gordetzeko.

12.- Kokatu kurtsorea BAI hitzaren


atzean. Nahi ditugun aukerak

markatu (EZ
aukerarako berdin egiten da),
Garatzailea fitxan, Kontrolak
taldean, Aurreko bertsioetako

tresnak botoia sakatu eta


Kontrol-laukiaren eduki-

kontrola gaitu. Gero,


Propietateakbotoia sakatu.

13.- Kontrol-lauki motako


inprimaki-eremuaren aukerak elkarrizketa-koadroa agertuko da. Kontrol-laukiaren tamaina
atalean, zehaztu Automatikoa ala Zehazki nahi den, baita laukiaren balioa ere; hau da,
zehaztuta ageri den ala ez. Eremu hori zehaztutakoan, egindako aldaketak gordetzeko sakatu
Ados botoia. Ariketan bi Kontrol-lauki txertatu behar dira: bata, BAI eremuaren atzean; eta
bestea, EZ eremuaren atzean.

José Miguel Urquijo Aramburu 127


MICROSOFT WORD 2016

14.- Eremu guztiak zehaztuta, Garatzailea fitxan, Babestu taldean, klik egin Murriztu
edizioa komando-botoian. Mugatu editatzean zenbait aukera eskainiko dira:

 Ez aukeratu lehenengoa (Formatu-


murrizketak).

 Aukeratu Edizio-murrizketak eta, gero,


eskaintzen diren aukeren artean,
Inprimakiak betetzea.

 Hirugarren atalean, Jarri indarrean,


aukeratu Bai, jarri babesa indarrean. Hori
babes efektua edukitzeko egiten da. Bai,
jarri babesa indarrean hautatuz gero,
elkarrizketa-koadroa agertuko da, eta
Pasahitza aukeratu ahalko da.

 Dokumentuari pasahitza jar dakioke.


Oraingo dokumentuari, ordea, ez ipini
pasahitzik.

15.- Inprimakiaren Testua aldaezina atala eta Eremuak atala erabili nahi izanez gero, sakatu Kendu
babesa. Pasahitza ezagutzen duten erabiltzaileek baino ezingo dute kendu babesa.

16.- Proposatutako ariketa burututa dago jadanik. Baina, lan osagarri bat egin behar da orain:
Garatzailea fitxan, Kontrolak taldeko kontrol hauekin lan egitea:

José Miguel Urquijo Aramburu 128


MICROSOFT WORD 2016

 Testu aberastuko edukiaren kontrola eta


Testu arrunteko edukiaren kontrola. Erabiltzaileak
bete dezakeen testu-koadro bat jartzeko erabiltzen da. Bien arteko ezberdintasuna da
Testu aberastuko edukiaren kontrola formatua daukaten testuak erabili eta gorde egin
daitezkeela. Kontrol horien Propietateak hauek dira:

 Baimendu orga-itzulerak. Testu arrunteko edukiaren kontrola aukeran


bakarrik erabil daiteke. Paragrafo bat baino gehiago –ala ez− sortzeko aukera

dago  Enter tekla sakatuta.

 Kendu eduki-kontrola edukiak editatuta daudenean aukeratuz gero, testua


arrunta eta kontrola desagertu egingo da.

 Irudia. Irudiaren gainean klik egitean irudi bat sartzeko aukera ematen du.

José Miguel Urquijo Aramburu 129


MICROSOFT WORD 2016

 Konbinazio-koadroa eta Goitik beherako zerrenda. Erabiltzaileak hainbat


elementuren artean aukeratu ahal du. Konbinazio-koadroak erabiltzaileari idazten uzten
dio; Goitik beherako zerrendak, ordea, aukera bakarra aukeratzen uzten dio.

Balioak sartzeko, kontrolaren Propietateak botoia erabili behar da.

 Gehitu...: balio berria gehitzeko.

 Aldatu... edo Kendu: balioak aldatu edo kentzeko.

 Eraman gora eta Eraman behera: balioen ordena aldatzeko.

 Data-hautatzailea. Data aukeratzeko egutegia zabaltzen du. Propietateak


komando-botoian klik eginez gero, dataren formatua zehaztu egin daiteke.

José Miguel Urquijo Aramburu 130


MICROSOFT WORD 2016

17.- Gorde (w091) Ariketa.

18.- Egin ariketa hauek kontrolak errepasatzeko:

 (w092) Ariketa. Lortu langile-fitxak eta langileen elikadura eta garraiobide gastuak.
Ariketa honetan lantzen dira: taulak, formulak eta kontrolak (testua, goitik beherako
zerrenda, kontrol-laukia eta data-hautatzailea). Amaitutakoan gorde.

 (w093) Ariketa. Inkesta bat eratzeko, aurretik egin beharreko ariketa da. Ariketa honetan
lantzen dira: taulak eta kontrol-laukiak. Amaitutakoan gorde.

 (w094) Ariketa. Ariketa honetan beste inkesta bat egin behar da. Elementu hauek ageri
dira: taulak eta kontrolak (testua, kontrol-laukiak eta data-hautatzailea). Amaitutakoan
gorde.

 (w095) Ariketa. Langileen hautapena egiteko, lortu ebaluazio-fitxa bat. Ebaluazio-fitxan


ageri diren kontrolak dira: testuak, data, kontrol-laukiak eta konbinazio-koadroak.
Amaitutakoan gorde.

 (w096) Ariketa. EGIBIDE ikastetxean lanera etorri ezean, zergatia azaldu behar da eta
huts egitearen berri eman behar da Campusean. Horretarako, egin ariketa hau. Gogoratu
kontrol hauek sartzea beharrezkoa dela: testuak, data, kontrol-laukiak eta konbinazio-
koadroak. Amaitutakoan gorde.

 (w097) Ariketa. EGIBIDE ikastetxean, ordu-banaketaren eta beharrezkoak diren


errekurtsoen proposamenak egiten dira ikasturtero. Horretarako, egin ariketa hau.
Gogoratu kontrolak sartzea beharrezkoa dela: kontrol-laukiak eta konbinazio-koadroak.
Amaitutakoan gorde.

José Miguel Urquijo Aramburu 131


MICROSOFT WORD 2016

25.
BILATU, ORDEZTU ETA JOAN

HELBURUAK
 Testua bilatzea.
 Testu bat beste batekin ordeztea.
 Dokumentuan barrena nabigatzea.

PRAKTIKA:

1.- Hartu berriro (w098) Ariketa izeneko fitxategia.

2.- Bilatu en karaktere-katea. Hasiera fitxan, Editatu taldean, klik egin Bilatu
komando-botoian. Aztertu zer gertatzen den.

3.- Azpimarratu bi hitz. Ondoren bilatu azpimarratutako hitz horiek.


Bilaketa hori zailagoa denez, hau egin: aukeratu Bilatu botoiaren
eskuinaldeko gezia, eta gero Bilaketa aurreratua….

José Miguel Urquijo Aramburu 132


MICROSOFT WORD 2016

Ageri den elkarrizketa-koadroan, Formatuan, aukeratu Letra-tipoa, eta hurrengo


elkarrizketa-koadroan Azpimarra-estiloa.

4.- Bilatu Paragrafo amaierako markak. Hasiera fitxan, Editatu taldeko Bilatu komando-botoian,
aukeratu Bilaketa aurreratua. Berezia aukeran ageri den goitik beherako menuan aukeratu
Paragrafo-marka.

5.- Bilatu Tabuladorearen markak. Hasiera fitxan, Editatu taldeko Bilatu komando-botoian,
aukeratu Bilaketa aurreratua. Berezia aukeran ageri den goitik beherako menuan aukeratu
Tabulazio-karaktereak.

6.- Ondorengo bilaketarako Komodin karaktereak erabiliko dira. Hasiera fitxan, Editatu taldeko
Bilatu komando-botoian, aukeratu Bilaketa aurreratua. Elkarrizketa-koadroan, gaitu Erabili
komodinak kontrol-laukia. Azkenik, zehaztu zer komodin nahi den Berezia aukeran.

José Miguel Urquijo Aramburu 133


MICROSOFT WORD 2016

 du- silabarekin hasten diren hitzak bilatu. Berezia aukeran, hartu Hitz-hasiera (komodina
idazten jakinez gero, “<” idatzi). Orain, < ikurra agertuko da Bilatu hau atalean. Idatzi <
ikurraren ondoan du.

 -ak letrekin amaitzen diren hitzak bilatu. Berezia aukeran, hartu Hitz-bukaera (komodina
idazten jakinez gero, “>” idatzi). Orain, > ikurra agertuko da Bilatu hau atalean. Idatzi >
ikurraren aurrean ak.

 a-z, e-z edo o-z hasten diren hitzak bilatu. Berezia aukeran, hartu Hitz-hasiera
(komodina idazten jakinez gero, “<” idatzi). Orain, < ikurra agertuko da Bilatu hau
atalean. Jarraian, Berezia aukeran, hartu Karaktere-barrutia (komodina idazten
badakizu, [-] idatzi). Orain, [-] ikurra agertuko da Bilatu hau atalean. Ikur horren barruan
kokatu kurtsorea. Kendu marratxoa eta idatzi aeo. Honela geldituko da: <[eao].

 Hiru letrako hitzak bilatu. Aukerak hauek dira: Hitz-hasiera, Hitz-bukaera eta Edozein
karaktere. Honela geldituko da : <???>.

 Lehenengo letra e eta azkenekoa a duten hiru letrako hitzak bilatu. Honela geldituko da:
<e?a>.

 Bigarren letra a edo o ez duten hiru letrako hitzak bilatu. Honela geldituko da: <?[!ao]?>.

7.- Azkenik, laburpen gisa, bilaketa hauek egin:

BILAKETAK

bid- hasten diren hitzak ............................................................................................ <bid

-ten amaitzen diren hitzak ......................................................................................... ten>

a-z edo i-z hasten diren hitzak ................................................................................... <[ai]

a-z edo i-z hasten ez diren hitzak ............................................................................. <[!ai]

Bigarren letra o duten hitzak....................................................................................... <?o

Hiru letra dituzten hitzak ......................................................................................... <???>

Edozein karaktere ......................................................................................................... ^?

Edozein zenbaki ............................................................................................................ ^#

Edozein letra .................................................................................................................. ^$

Zuriunea ........................................................................................................................ ^w

8.- Orain Ordeztu erabili. Bilatu aukeraren antzeko funtzionamendua du; beraz, Hasiera fitxan,
Editatu taldean, klik egin Ordeztu komando-botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 134


MICROSOFT WORD 2016

9.- YouTube hitzaren ordez WhatsApp hitza jarri. Bilatu hau atalean, idatzi YouTube eta Ordeztu
honekin atalean, idatzi WhatsApp.

10.- Orain ordeztu beste hitz hau: “eta”.

Honekin ordeztu: “eta” (letra lodia eta etzana duela).

 Hasiera fitxan, Editatu taldean, klik egin Ordeztu komando-botoian.

 Idatzi Bilatu hau atalean hitza: “eta”.

 Idatzi Ordeztu honekin atalean hitza: “eta”. Horretarako, Formatua atalean, Letra-
tipoan, aukeratu Lodia eta Etzana.

11.- Paragrafoaren karakterea ordeztu Zuriune aukerarekin.

12.- Hitz bakoitza lerro batean jarri (horretarako, erabili Eskuzko lerro-jauzia). Desegin aurreko
puntuan egindakoa.

13.- Hitz bakoitza orrialde batean jarri (horretarako, erabili Eskuzko orrialde-jauzia). Desegin aurreko
puntuan egindakoa.

14.- Azkenik, laburpen gisa, egin bilaketa eta ordezkapen hauek:

José Miguel Urquijo Aramburu 135


MICROSOFT WORD 2016

ORDEZKAPENAK

Zer egin? BILATU ORDEZTU

Hitz bakoitza lerro batean Zuriunea Paragrafo-marka

Hitz bakoitza orrialde batean Zuriunea Eskuzko orrialde-jauzia

Paragrafo bakoitza orrialde batean Paragrafo-marka Eskuzko orrialde-jauzia

Kendu testuari ezaugarri hau: puntu eta hurrengo


Paragrafo-marka Zuriunea
paragrafoa

15.- Zenbatu testuaren orrialdeak, lerroak eta hitzak. Horretarako, Berrikusi fitxan,
Zuzenketa taldean, klik egin Hitz kopurua komando-botoian.

16.- Joan 2. orrialdera. Hasiera fitxan, Editatu taldean, Bilatu aukeran, aukeratu Joan... botoia

. Elkarrizketa-koadroan, aukeratu Orrialdea, eta Sartu orrialde-zenbakia aukeran


idatzi 2.

17.- Joan 10. lerrora. Hasiera fitxan, Editatu taldean, Bilatu aukeran, aukeratu Joan...
botoia. Elkarrizketa-koadroan aukeratu Lerroa; eta Sartu lerro-zenbakia aukeran, idatzi 10.

18.- Itxi Word laneko direktorioan ezer gorde gabe.

José Miguel Urquijo Aramburu 136


MICROSOFT WORD 2016

26.
SORTU PDF DOKUMENTUA

HELBURUA
 PDF dokumentua sortzea.

PRAKTIKA:

1.- Ireki (w099) Ariketa.

2.- Gorde PDF formatuan (formatu hori asko erabiltzen da dokumentu ofizialetan eta antzekoetan).

3.- Fitxategia fitxan, klik egin Gorde honela aukeran. Dokumentua sortzeko bi modutara egin
daiteke:

 Lehenengo laukian, Fitxategi-izena agertuko da; hori (w099) Ariketa izango da. Bigarren
laukian, Gorde honelan, Word dokumentu mota (PDF) aukeratu beharko da.

 Aukera gehiago hartuz gero, Fitxategi-izena elkarrizketa-koadroan (w099) Ariketa


fitxategia azalduko da. Jarraian, Tipon, aukeratu PDF.

José Miguel Urquijo Aramburu 137


MICROSOFT WORD 2016

 Beste formatu bat hartu duen dokumentu bat irekitzeko, aukeratu Ireki fitxategia
argitaratu eta gero kontrol-laukia.

 Dokumentuak inprimaketa-kalitate altua behar badu, aukeratu Estandarra (linean


argitaratzea eta inprimatzea).

 Fitxategiaren tamaina lehenetsi nahi bada, aukeratu Gutxieneko tamaina (linean


argitaratzea).

 PDF bezala gordetzeko zenbait aukera dago. Horretarako, klik egin Aukerak komando-
botoian. Beheko irudian zehaztapenak ikus daitezke: orrialde-bitartea, zer argitaratu,
sartu inprimatzeko ez den informazioa eta PDF aukerak (bateragarritasuna eta
pasahitzaren bidezko dokumentuen enkriptatzea). Behin dena bukatuta, klik egin Ados
botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 138


MICROSOFT WORD 2016

4.- Klik egin Gorde aukeran.

5.- Beste bide honetatik ere sor daiteke PDF dokumentua: Fitxategia fitxan, Gorde eta bidali
atalean, Sortu PDF/XPS dokumentua.

OHARRA

Dokumentu eramangarrien formatua (PDF): dokumentuaren formatua mantentzen da, eta


fitxategiak konpartitzeko baimena ematen du. Dokumentuak PDF formatuan gordetzea aukera
ona da, edozeinek dokumentu bat irakurtzeko eta aldaketarik ez egiteko. PDF fitxategi bat
ikusteko, PDF fitxategi-irakurle bat instalatuta eduki behar da ordenagailuan (adibidez:
Acrobat Reader).

José Miguel Urquijo Aramburu 139


MICROSOFT WORD 2016

27.
TALDE-LANA

HELBURUAK
 Iruzkinak txertatzea.
 Aldaketen kontrolak egitea.
 Dokumentuak konparatzea.
 Segimendua egitea.

PRAKTIKA:

1.- Sortu (w100) Ariketa. Itsatsi fitxategia eta eman (w101) Ariketa izena. Hori erabiliko da lanerako.
Lehendabizi sortu Iruzkinak. Iruzkinak, dokumentu barruan, zenbait kontu argitzeko erabiltzen
diren esaldi edo hitzak dira. Iruzkina jartzean hitza nabarmendu egiten da, eta bunbuilo bat
sortzen da dokumentuaren eskuinean. Barruan iruzkina idazten da. Egin horrela:

 Hautatu edukia hitza eta iruzkina sortzeko,


Berrikusi fitxan, Iruzkinak taldean, klik
egin Iruzkina botoian. Gero idatzi iruzkin
hau: Beharbada zuzenagoa da INDIZEA
jartzea.

 Sortu beste hiru iruzkin. Prozesua aurreko bera da:

 Hautatu Andrey Konstantinovich Geim eta idatzi iruzkin hau: Interesgarria


izango litzateke biografia txiki bat gehitzea.

José Miguel Urquijo Aramburu 140


MICROSOFT WORD 2016

 Hautatu Konstantin Sergeevich Novosielov eta idatzi iruzkin hau: Interesgarria


izango litzateke biografia idaztea.

 Hautatu Pilatutako grafeno geruzen arteko loturak Van der Waalsen indarren
eta karbono atomoen arteko π orbitalen arteko elkarreraginen ondorio dira, eta
idatzi iruzkin hau: Kontzeptua argiago azaldu.

 Iruzkinak sortuta, Iruzkinak taldeko komando-botoiak erabil daitezke:

 Aurrekoa: dokumentuaren aurreko iruzkinera joateko.

 Hurrengoa: dokumentuaren hurrengo iruzkinera joateko.

 Ezabatu: hautatutako iruzkina ezabatzeko.

 Argibide gehiago:

 Iruzkin bat bilatzeko: Dokumentua hainbat pertsonek berrikusten badute, eta


pertsona horietako baten iruzkina aurkitu nahi bada, hau egin: Hasiera fitxan,
Ktrl + I
Editatu taldean, Bilatu botoian, aukeratu Joan... eta edo F5 sakatu.
Ondoren Iruzkinak aukeratu eta, eskuineko laukian, Berrikuslearen izena.
Aurrekoa eta Hurrengoa botoiak erabiliz, berrikuslearen iruzkinean aritzeko
aukera dago.

 Iruzkinak erakusteko edo


ezkutatzeko: Berrikusi fitxan,
Aldaketen kontrola taldean,
Erakutsi marka botoia zabaldu eta
Iruzkinak aukeratu. Ikusezinak edo
agerikoak egitea automatikoa da.
Aukeratuz gero, iruzkinak agerikoak
izango dira, bestela ez.

 Iruzkinak inprimatzeko: Berrikusi fitxan, Aldaketen kontrola taldean,


Aldaketen kontrola menuan, joan Aldaketen kontrola aukerara.
Elkarrizketa-koadro bat irekiko da. Bunbuiloak atalean, Paperaren
orientazioa inprimatzean aukera dago. Irudian ikusten diren ezaugarriak
zehaztu daitezke:

José Miguel Urquijo Aramburu 141


MICROSOFT WORD 2016

Automatikoa. Wordek bideratzen ditu iruzkinak.

Mantendu. Dokumentua dagoenean uzten du, eta inprimatzen du.

Behartu horizontala. Formatu horizontalean inprimatzen du, bunbuiloa


sartzeko.

Beste bide bat: Fitxategia fitxan, Inprimatu atalean, aukeratu Inprimatu


orrialde guztiak eta gero Inprimatu markak.

 Gorde egindakoa eta itxi dokumentua.

2.- Aldaketen kontrolaren funtzionamendua:

 Ireki berriro (w101) Ariketa.

 Aukeratu Aldaketen kontrola. Informazio-bunbuiloak


aztertuta, dokumentuan egindako aldaketak ikus
daitezke:

 Lehenengoa nabarmendutako formatu aldaketa da:

José Miguel Urquijo Aramburu 142


MICROSOFT WORD 2016

 Zuzentzaileak edo iruzkina egin duenak azpimarratuta dagoena gehitu du.

 Zuzentzaileak edo iruzkina egin duenak marratu egin du esaldia, informazio hori
testutik kentzeko.

 Nabarmendu Grafeno hitza: Letra-tipoa lodia eta etzana.

 Nabarmendu grafito + eno hitza: Letra-tipoa lodia eta etzana; Letra-kolorea gorria.

 Aplikazioak ataleko esaldi hau ezabatu: , baina oraindik ere ez dira aplikazio horiek
guztiak garatu.

 Aplikazioak atalean testu hau txertatu: te zientzialariek.

 Ziurtatu aldaketa guztiak markatu direla.

 Berrikusi aldaketak automatikoki eta adostu aldaketa


guztiak. Aldaketak berrikusteko, Berrikusi fitxan,
Aldaketak taldearen barruan dauden komando-botoi
hauek erabil daitezke:

 Aurrekoa. Dokumentuan egindako aldaketak berrikustean, aurreko aldaketara


joateko.

 Hurrengoa. Dokumentuan egindako aldaketak berrikustean, hurrengo


aldaketara joateko.

 Onartu. Hainbat aukera


daude. Horietako bat
Onartu dokumentuko

José Miguel Urquijo Aramburu 143


MICROSOFT WORD 2016

aldaketa guztiak aukera da.

 Ez onartu. Hainbat aukera


daude.

 Gorde (w101) Ariketa.

3.- Taldeak dokumentu beraren gainean lan egiten badu, dokumentua eralda daiteke
aldaketa-kontrola gaitu gabe. Horrela eginez gero, dokumentua ezingo da berrikusi aldaketa
onartzeko edo ez onartzeko (errefusatzeko), baina dokumentuaren kopia gordeko da konparatu
ahal izateko. Bi modu daude bi dokumentuak konparatzeko:

 Konparatu dokumentu beraren bi bertsio:

 Ireki (w100) Ariketa.

 Joan Berrikusi fitxara eta ireki


Konparatu komando-botoia. Gero
aukeratu Konparatu....

 Konparatu dokumentuak
elkarrizketa-koadroa agertuko da.
Hautatu (w101) Ariketa Dokumentu
berrikusia atalean. Klik egin Ados aukeran.

José Miguel Urquijo Aramburu 144


MICROSOFT WORD 2016

 Dokumentu berrikusia. Bigarren dokumentuaren gaineko markak erakusten


dira.

 Jatorrizko dokumentua. Jatorrizko dokumentuaren gaineko markak erakusten


dira.

 Dokumentu berria. Dokumentu berri bat sortu, eta egindako aldaketen markak
erakusten dira.

Dokumentu berria azken dokumentuan oinarrituta dago, eta jatorrizko dokumentuan


egindako aldaketa-markak ditu. Gehiago botoian klik eginez gero, aukera gehiago dago.
Bukatzeko gorde dokumentua.

 Konparatu bi dokumentu paraleloan. (w100) Ariketa eta (w101) Ariketa. Konparaketa


egiteko eman pauso hauek:

José Miguel Urquijo Aramburu 145


MICROSOFT WORD 2016

 Ireki alderatuko diren bi dokumentuak: jatorrizko dokumentua (w100) Ariketa


eta azken dokumentua (w101) Ariketa.

 Oinarrizko dokumentutik joan Ikusi fitxara, Leihoa taldera eta aukeratu Ikusi

alboz albo komando-botoia. Bi dokumentuak aldi berean


agertuko dira pantailan, bertikalean, bata bestearen alboan.

Ikusi fitxan, Leihoa taldean beste hainbat aukera daude:

 Korritze sinkronikoa. Aukeratuta badago, dokumentu


batean aldaketarik eginez gero, bestean ere aldaketak agertuko dira.

 Berrezarri leihoaren kokalekua.


Dokumentuen leihoak bertikalean jartzeko erabiltzen da.

Edizio arruntera bueltatzeko, lan egiteko modua aldatzeko, egin klik Ikusi alboz albo

botoian.

 Itxi fitxategiak.

 Konbinatu zenbait egileren berrikuspenak dokumentu bakarrean:

 Ireki (w100) Ariketa.

 Joan Berrikusi fitxara eta ireki Konparatu komando-botoia. Gero


aukeratu Konbinatu....

 Konbinatu dokumentuak elkarrizketa-koadroa zabalduko da. Aukeratu (w100)


Ariketa eta (w101) Ariketa (azken aldaketekin). Eman Ados botoiari.

José Miguel Urquijo Aramburu 146


MICROSOFT WORD 2016

Honakoa ikusteko aukera ematen du: jatorrizko dokumentuaren aldaketak eta iruzkinak,
dokumentu konbinatua, jatorrizko dokumentua (w100) Ariketa eta dokumentu berrikusia
dokumentu konbinatu berrian (w101) Ariketa.

4.- Taldeko lanari segimendua egiteko beste bide bat dago:


Berrikusi fitxan, Aldaketen kontrola taldean, hainbat
aukera daude:

 Aldaketen kontrola. Aurretik azaldu da.

 Bistaratu berrikusteko. Hauek dira botoiak:

 Marka arrunta. Dokumentuan aldaketa guztiak ageri dira: ezkerrean ikusten


diren marka bertikalak.

 Marka guztiak. Berrikuste guztiak eskuinean ikusten dira.

 Markarik ez. Berrikuste guztiak ikusten dira, baina ez dira markak agertzen.

José Miguel Urquijo Aramburu 147


MICROSOFT WORD 2016

 Jatorrizkoa. Markarik gabeko jatorrizko dokumentua erakusten du.

 Erakutsi marka menuan adieraz daiteke


berrikusitako zein elementu ikusi nahi den.

 Berrikuspen-panela. Klik egindakoan leiho


bat agertuko da eta, bertan, dokumentuan
egindako aldaketak agertuko dira:
Goiburuaren eta orri-oinaren aldaketak,
testu-koadroko aldaketak, Goiburu eta orri-
oinen testu-koadroko aldaketak, Oin-
oharren aldaketak eta Amaiera-oharren aldaketak.

José Miguel Urquijo Aramburu 148


MICROSOFT WORD 2016

28.
MAKROAK

HELBURUA
 Makroak sortzea.

Makroa instrukzio-multzo bat da, eta izenburua jartzen zaio. Instrukzioak erabiltzaileak zehaztutako
ordenan egiten dira. Ikono bat, botoi bat edo laster-tekla bat erabili daiteke makroa adierazteko.

PRAKTIKA:

1.- Ireki (w102) Ariketa.

2.- Sortu lehen paragrafoan makro bat eta exekutatu hainbat agindu.
Ikusi fitxan, Makroak taldean, klik egin Grabatu makroa atalaren
barruan. Hortik aurrera egingo den guztia grabatu egingo da.

3.- Grabatu makroa leihoa zabalduko da. Eman izen bat makroari, Nagusi, adibidez.

4.- Esleitu makroa honi atalean, sakatu Botoia aukeraren gainean . Word-en
aukerak leihoaren barruan Pertsonalizatu bizkor atzitzeko tresna-barra agertuko da, eta
erdian sortutako makroa azalduko da. Izen berezia du: Normal.NewMacros.Nagusi.

José Miguel Urquijo Aramburu 149


MICROSOFT WORD 2016

5.- Makroa gehitzeko hautatu Makroa eta Bizkor


atzitzeko tresna-barran aukeratu Gehitu.
Ondoren, eskuinean sakatu Aldatu. Ikono
sorta handia agertuko da. Aukeratzen dena
makroaren ikonoa izango da. Aukeratu bat.

6.- Ziurtatu Bizkor atzitzeko tresna-barran ikono hori ageri dela.

7.- Gogoratu, egiten den guztia grabatu egiten da. Hori jakinda, honakoa egin:

 Kokatu kurtsorea lehen paragrafoaren aurrean.

 Eman ezkerreko koskari 2 cm.

 Eman eskuineko koskari 3,5 cm.

 Ezarri letra kapitala paragrafoaren lehen letrari (3 lerro hartuko ditu).

 Eman goiko eta beheko ertzari 2¼ puntuko zabalera.

 Honela geldituko da:

José Miguel Urquijo Aramburu 150


MICROSOFT WORD 2016

W
ikipedia eduki askeko entziklopedia bat da,
lankidetzan editatua, eleanitza, Interneten
argitaratua, eta irabazi asmorik gabeko Wikipedia
Fundazioa erakundeak sustengatua. Wikipedia mundu osoko
boluntarioek osatzen dute. Internetera konektatutako edonork
parte har dezake Wikipediako artikuluetan, aldatu lotura
sakatuz. 2015eko azaroaren 5ean, 291 hizkuntzatan idatzitako
edizioak zituen, eta horietako 275 aktibo zeuden. Proiektuaren
xedea da ahalik eta hizkuntza gehienetan idatzitako
entziklopedia sortzea eta hedatzea. Guztira 37 milioi artikulu
ditu, horietako 279.426 euskaraz eta bost milioitik gora
ingelesez.

8.- Grabazioa amaitzeko: Ikusi fitxan, Makroak taldean, klik egin Gelditu grabazioa komando-
botoian. Makroa eginda dago.

9.- Ziurtatu ondo dagoela. Ipini kurtsorea paragrafo baten aurrean eta sakatu aukeratutako ikonoan.
Sortutako makroa automatikoki ezarriko da.

10.- Sortutako makroa eraldatzeko edo ezabatzeko: Ikusi fitxan, Makroak taldean, klik egin Ikusi
makroak komando-botoian.

11.- Editatze lanean makroa ezabatu bada, haren ikonoa ez da ezabatuko Bizkor atzitzeko tresna-
barratik. Nahita ezabatu beharko da. Jarraian, ezabatu sortutako makroa (Nagusi) eta Bizkor
atzitzeko tresna-barran sortutako ikonoa.

José Miguel Urquijo Aramburu 151


MICROSOFT WORD 2016

29.
WEBGUNEA

HELBURUA
 Webgunea sortzea.

PRAKTIKA:

1.- Sortu dokumentua.

2.- Web orrialde bat erabilita lan egitkeo, Ikusi fitxan,

Dokumentuaren ikuspegiak taldean


Web-diseinua botoia aukeratu.

3.- Hiperestekan lan egin daiteke. Hiperesteka hitz, esaldi edo grafiko bat da. Gainean klik egitean
webgune, irudi, helbide elektroniko edo programa batera eramaten du erabiltzailea.

Hiperesteka ezartzeko Txertatu fitxara joan eta Estekak taldean klik egin Esteka
botoian. Irudian ikusten den bezalako elkarrizketa-koadro bat agertuko da.
Bistaratzeko testua eta Helbidea eremuak bete behar dira.

 Bistaratzeko testua. Hiperestekak daukan testua da. Hiperesteka sartu baino lehen,
<<Dokumentuko hautapena>> aukera dago.

 Ezkerreko aldeko Estekatu honekin elkarrizketa-koadroan lau aukera agertzen dira:

José Miguel Urquijo Aramburu 152


MICROSOFT WORD 2016

 Badagoen fitxategia edo webgunea. Idatzi Helbidea eremuan Interneteko


helbidea (http://www.egibide.org) edo web-zerbitzari bateko orrialderen baten
helbidea.

 Jarri dokumentu honetan. Hiperesteka (dokumentuan aurretik egon behar


txertatuta) dokumentuaren leku jakin batera joateko erabiltzen da. Jarraibideak:
kokatu laster-marka ezarri nahi duzun lekuan eta Txertatu fitxan, Estekak
taldean, aukeratu Laster-marka botoia. Laster-markari izena emateko
elkarrizketa-koadroa zabalduko da.

 Sortu dokumentu berria. Une horretan sortuko den dokumentuan ezarriko da


hiperesteka. Elkarrizketa-koadroaren Dokumentu berriaren izena eremuan,
idatzi dokumentu berriaren izena. Jatorrizko dokumentuaren Helbidea eremuan
azalduko da dokumentuari eman zaion izena, eta elkarrizketa-koadroa itxi
egingo da.

 Helbide elektronikoa. Helbidea eremuan helbide elektronikoa idatzi, adibidez


mailto:egibide@egibide.org. Hiperestekan klik egindakoan, nabigatzailearen
posta-programa irekiko da (adibidez, Outlook Express), mezu elektronikoa
helbide horretara bidaltzeko.

 Eskuineko aldeko elkarrizketa-koadroan beste hiru aukera agertzen dira:

 Pantailako azalpena… Pantailako azalpenaren testua eremuan nahi den


testua idatzi. Kurtsorea hiperestekaren gainean jarriz gero eta denbora batean
mantenduz gero, testua agertuko da.

 . Hiperesteka fitxategi batera eraman nahi izanez gero, botoi horretan


sakatu eta fitxategia hauta daiteke diskoan. Leiho bat irekiko da fitxategiaren

izena sartzeko. Fitxategia hautatu ondoren,  Enter tekla sakatu eta Helbidea
eremuan itsatsiko da.

 . Internetera konektatuta egonez gero, botoi horrek nabigatzailea irekiko


du. Helbide eremuan uneko orrialdearen helbidea kopiatuko da.

 Laster-marka... aukerak laster-marka guztien webgunea erakusten du.


Estekaren batean klik egindakoan, laster-marka orrialdearen helbideari gehituko
zaio. Hau da, laster-markek hiperestekei esker funtzionatzen dute, eta

José Miguel Urquijo Aramburu 153


MICROSOFT WORD 2016

dokumentuko puntu jakin batera zuzenean joatea ahalbidetzen dute. Hau da


funtzionamendua:

1. Hautatu eduki zati bat, laster-marka izango dena.

2. Txertatu laster-marka.

3. Gehitu laster-marka seinalatzen duen hiperesteka.

 Helburuko markoa… Webgune bat markoetan banatuta egon daiteke, eta


aukera daiteke zein markotan nahi den orrialdea ireki. Botoi horretan klik
egindakoan hurrengo elkarrizketa-koadroa irekiko da:

4.- Hiperesteka aldatu nahi izanez gero, hiperesteka daukan elementua hautatu eta saguaren
eskuineko botoiarekin klik egindakoan, eskuineko irudian ikusten den leihoa agertuko da. Editatu
hiperesteka.. aukeratuta, hiperestekaren ezaugarri guztiak alda daitezke.

5.- Dokumentua sortu ondoren, Fitxategia fitxan, Gorde honela atalean, hartu Aukera gehiago eta
Webgunea aukeratu.

José Miguel Urquijo Aramburu 154


MICROSOFT WORD 2016

Fitxategi mota hori aukeratuta, Aldatu


titulua... botoia azalduko da. Bertan
klikatutakoan elkarrizketa-koadro bat
agertuko da titulua sartzeko. Izenburu horrek
ez dauka harremanik webgunearen
izenarekin. Izenburu hori helbide-barran eta
nabigatzailearen gogokoen zerrendan ikusiko
da (orria Gogokoak
aukeran gordez gero,
jakina).

Tresnak botoian
sakatuta, Web-aukerak
agertzen dira, bertan,
web-aukera
aurreratuagoak
eskaintzen dira.

6.- Klik egin Gorde aukeran.

José Miguel Urquijo Aramburu 155


MICROSOFT WORD 2016

7.- Azaldutakoa finkatzeko sortu Word dokumentu bat, (w103) Ariketa. Idatzi testua eta EGIBIDE
hitzaren gainean sortu hiperesteka helbide honekin: http://www.egibide.org. Dokumentua sortu
ondoren, webgune bihurtu eta aztertu ea Word eta Webgunearen artean ezberdinatasunik
dagoen:

 Lehenengo sortu Word dokumentua.

 Txertatu fitxan, Ilustrazioak taldean, Irudiak botoian, lortu Interneten Jesus Obrero eta
Molinuevo eraikinen irudiak. Gero aukeratu Txertatu.

 Hautatu EGIBIDE hitza eta ezarri hiperesteka. Bi eratan egin daiteke:

1. Txertatu fitxan, Estekak taldean, klik egin Hiperesteka botoian. Eskuineko


botoiarekin sakatu eta testuinguru-menuan Hiperesteka aukeratu. Idatzi
http://www.egibide.org helbidea.

2. Hitza hautatu eta gero, saguaren eskuineko botoia sakatu eta aukeratu
Hiperesteka. Gero, idatzi http://www.egibide.org helbidea.

 Word dokumentua webgune bihurtzeko: Fitxategia fitxan, Gorde honela… aukeran


webgunea aukeratu.

 EGIBIDE hitzaren gainean klik eginez gero eta Internetera konektatuta egonez gero,
EGIBIDE webgunera joango da programa.

 Word dokumentuaren eta webgunearen artean ez dago ezberdintasunik. Dokumentuak


konplexuagoak direnean, ordea, badaude ezberdintasunak.

 Windows esploratzaileaz baliatuta, webgunea zein karpetatan gorde den ikus daiteke:
argazkia daukan karpeta bat da, eta .XML luzapena duen fitxategi bat eratuta du.

José Miguel Urquijo Aramburu 156


MICROSOFT WORD 2016

30.
BLOGA

HELBURUA
 Word erabiliz bloga sortzea.

Bloga (edo webloga) oharrak, istorioak edo artikuluak argitaratzeko Interneteko webgune bat da.
Blogariak mezuak egunkari edo ontzi-liburu formatuan idazten ditu, eta kronologikoki argitaratzen dira
blogean. Egiturari dagokionez, goiko markoak bloga identifikatzen du. Zutabe nagusian mezuak eta
erantzunak ageri dira, eta alboko zutabeetan blogaren egilearen deskripzioa, estekak, etiketak,
kategoriak, mezuen artxiboa eta harpidetzeko loturak. Weblog izena Jorn Bargerrek erabili zuen lehen
aldiz 1997ko abenduan.

Blog gehienak pertsonalak dira, egile bakar batek idatziak; baina badira talde, elkarte, erakunde eta
enpresenak ere. Bertan publika daitezke, askatasun osoz, albisteak, iritziak, poesiak... Esateko zerbait
daukan edonork eduki dezake bloga. Gehienak denboran irauteko asmoz sortzen dira, baina badira
bakarrik gertakizun jakin baten berri emateko sortutakoak ere. Blogen aldaera bat mikroblogak dira.
Horien bereizgarria da mezuak laburrak direla (gehienez jota 140 karaktere) eta egileak une horretan
Zertan ari zara? galderari erantzuteko eginak direla. Mezuak, normalean, egileak definitutako komunitate
bati bideratuta egoten dira. Komunitate horiek gizarte-sareak egituratzen dituzte (lagunak, lankideak...).

Testuez gain, argazkiak, irudiak, aurkezpenak, animazioak eta bideoak txerta daitezke blogean.
Elementu multimedia horiek web-zerbitzari batean egon behar dute. Baina badira multimedian oinarritzen
diren blogak: fotoblogak, bideoblogak eta audioblogak (podcast-ak edo irrati-saio asinkronoak biltzen
dituztenak, musikakoak edo MP3 blogak).

Blogaren ezaugarri nagusiak hauek dira:

 Interesgarriak dira. Norberak nahi duena adieraz dezake blogean.

 Sarrerak era kronologikoan antolatuta daude. Unean idatzitakoa aurreko egunean idatzitakoaren
aurretik azaltzen da.

 Irekiak dira. Irakurleek iruzkinak idatz ditzakete sarreretan, egileak horretarako baimena ematen
badu.

 Sarrerak kategoriatan banatuta daude. Argitaratzen den sarrera bakoitza kategoria batean edo
gehiagotan sar daiteke; beraz, sarrerak gaika antola daitezke.

 Etiketatan banatuta daude. Kategorien antzera, argitaratzen den sarrera bakoitzak etiketa bat
edo gehiago izan ditzake; horrenbestez, sarrerak gaiaren arabera sailka daitezke.

José Miguel Urquijo Aramburu 157


MICROSOFT WORD 2016

 Bi norabideko komunikazioa ahalbidetzen du. Izan ere, blog-euskarri gehienetan egileen mezuei
iruzkinak eta galderak egiteko aukera egoten da. Dena den, hainbat blog-sortzailek murriztu edo
galarazi egiten dute mezuei −edo mezu jakin batzuei− iruzkinak egiteko aukera.

Blog bat egiteko bi aukera daude: bata, berariazko editore bat erabilita (Wordpress edo blogger.com),
bloga web-ostatu batera igotzea, eta bestea, blogak editatzeko plataforma bat erabiltzea. Plataformek
blog-txantiloiak eskaintzen dituzte, eta blogari ostatu ematen diote. Batzuk doakoak dira, beste batzuk ez.
Blog bat eduki nahi duenak plataforma horietako batera jo eta, minutu gutxitan, blog bat sor dezake.

PRAKTIKA:

1.- Bloga web-zerbitzari batean sortu behar da. Ariketa hau egiteko WordPress erabili. Hau da
helbidea: es.wordpress.com. Jarraian, sortu webgunea.

Bloga sortzeko egin urrats hauek:

I. Aukeratu azala ikusteko modua. Adibidez: una cuadrícula de mis últimas entradas.

II. Aukeratu gaia. Gerora ere alda daiteke.

III. Blogaren izena edo deskribapena idatzi gako-hitzak erabiliz. Hartara, blogaren helbidea
sortu ahalko da. Adibidez, nire kasuan Bulegotika. Ondorioz, bulegotika.wordpress.com
helbidea doan sortuko da.

José Miguel Urquijo Aramburu 158


MICROSOFT WORD 2016

IV. Aukeratu doan aukera.

V. Sortu kontua. WordPress-ek, bloga aktibatzeko, postaz mezua bidaliko du. Hori eginda,
sortuta dago bloga.

2.- Bloga Wordekin lotzeko hau egin:

 Ireki (w104) Ariketa, Charles Babbage-ren biografia argitaratzeko blogean. Horretarako,


Fitxategia fitxan, Partekatu atalean, aukeratu Argitaratu blogean eta klik egin
Argitaratu blogean komando-botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 159


MICROSOFT WORD 2016

 Blogeko kontua erregistratzeko mezu bat agertuko da. Egin klik Erregistratu orain
aukeran.

 Gero, sakatu Aukeratu blog-hornitzailea, gure kasuan WordPress hautatuko dugu.

 Hurrengo elkarrizketa-koadroan blogaren informazioa sartu: blogeko argitalpenaren


URLa ( /xmlrpc.php amaiera izan behar du), erabiltzaile-izena eta pasahitza.

José Miguel Urquijo Aramburu 160


MICROSOFT WORD 2016

 Wordek aukera ematen du egindakoa zuzen dagoen egiaztatzeko. Dena ondo egonez
gero, argitaratu daiteke.

3.- Azken pausoa da blogean zerbait argitaratzea.

 Blogean (w104) Ariketako Charles Babbageren biografia argitaratuko da. Wordeko


interfazea aldatu egingo da, eta hiru fitxa agertuko dira: Fitxategia, Blogeko argitalpena
eta Txertatu.

 Idatzi bidalketaren titulua hemen eremua bete behar da. Hor idatzi titulua. Ariketa
honetan Lehen Ordenagailua izenburua erabiliko da.

 Zuzen egonez gero, argitaratu. Horretarako, Blogeko argitalpena fitxan,


Blog taldean, klik egin Argitaratu komando-botoian. Dokumentua noiz
argitaratu den adieraziko da.

 Txertatutako argitalpena ikusteko, Blogeko argitalpena fitxan, Blog taldean,


klik egin Etxeko orrialdea komando-botoian.

José Miguel Urquijo Aramburu 161


MICROSOFT WORD 2016

4.- Orain beste argitalpen bat egin ikasitakoa errepasatzeko. Horretarako, ireki (w104) Ariketa (Ada
Lovelace-ren biografia). Pauso guztiak egin berriro eta argitalpen berriari Lehen Programatzailea
izena eman.

5.- Amaitutakoan egindako argitalpenak agertuko dira (guztira bi).

José Miguel Urquijo Aramburu 162


MICROSOFT WORD 2016

31.
PERTSONALIZATU AUKERA-ZINTA

Microsoftek, 2007ko bertsioa atera zuenean, egin zuen aldaketarik esanguratsuena Wordeko aukera-
zinta aldatzea izan zen. Wordek eskaintzen zituen tresnak ezezagunak ziren erabiltzaile askorentzat; hori
dela eta, eraldatu egin zuen aukera-zinta.

PRAKTIKA:

1.- Aukera-zintan gehitu fitxa berria. Lehendabizi aukeratu non kokatu fitxa berria, zein fitxatatik
aurrera jarri nahi den (adibidez, aukeratu Hasiera fitxa). Ondoren, saguaren eskuineko
botoiarekin Wordeko Aukera-zinta gainean sakatu, eta aukeratu Pertsonalizatu aukera-zinta.
Beste modu bat: Fitxategia fitxan, Aukerak atalean, Pertsonalizatu aukera-zinta.

2.- Word-en aukerak leihoan, klik egin Fitxa berrian.

José Miguel Urquijo Aramburu 163


MICROSOFT WORD 2016

3.- Ordenagailuko pantailaren Fitxa nagusian elementu berria agertuko da, Fitxa berria
(pertsonalizatua). Fitxa berriaren izena aldatzeko aukera dago: lehenengo Fitxa berria aukeratu
eta gero Aldatu izena... Ondoren, idatzi izena.

4.- Ikasitakoa praktikatzeko, sortu hainbat fitxa


ikasitakoa praktikatzeko. Adibidez: Testua eta
Taulak. Fitxa berriara eraman nahi dituzun
Komandoak (ezkerraldetik eskuinaldera).
Bukatutakoan aukeratu Ados.

5.- Ikusten denez, Fitxa berria fitxa prest dago erabiltzeko.

José Miguel Urquijo Aramburu 164


MICROSOFT WORD 2016

32.
PASAHITZAK, MURRIZKETAK, SINADURA DIGITALA
ETA MAKROEN SEGURTASUNA

HELBURUAK
 Pasahitzak erabiltzen jakitea.
 Murrizketak erabiltzen jakitea.
 Sinadura digitala erabiltzen jakitea.
 Makroen segurtasuna gaitzen eta desgaitzen jakitea.

Erabiltzaileek edozein dokumentu irekitzeko eta editatzeko aukera edukitzeak arazoak sor ditzake. Hori
dela eta, aukera dago Word dokumentuei segurtasun-mailak aplikatzeko. Besteak beste:

 Kontrolatzea nork ireki, aldatu edo inprimatu ahal duen dokumentua.

 Gehitzea pasahitza dokumentu bati.

 Identifikatzea dokumentuaren egilea sinadura elektroniko baten bidez.

 Babestea dokumentua makro-birusetatik.

PRAKTIKA:

1.- Ireki (w002) Ariketa EGIBIDE pasahitza jartzeko.

 Fitxategia fitxan, klik egin Informazioa atalean.

 Sakatu Babestu
dokumentua botoia eta klik
egin Enkriptatu
pasahitzarekin aukeran.

 Enkriptatu dokumentua
atalean, idatzi EGIBIDE
pasahitza eta eman Ados
botoiari.

 Enkriptatu dokumentua
atalean, idatzi berriro
EGIBIDE pasahitza eta
eman Ados botoiari.

 Itxi dokumentua eta gorde egindako aldaketekin.

José Miguel Urquijo Aramburu 165


MICROSOFT WORD 2016

 Ireki (w002) Ariketa eta egiaztatu


ea pasahitza eskatzen duen.
Txertatu EGIBIDE pasahitza.
Pasahitza dela eta, bi kontu: bata,
pasahitzek letra larriak eta letra
xeheak bereizten dituzte; bestea,
Wordeko pasahitza ahaztuz gero,
ezin izango dira datuak
berreskuratu.

2.- Badaude bestelako segurtasun motak: Formatu-murrizketak eta Edizio-murrizketak.

Ireki berriro (w002) Ariketa eta aplikatu Formatu-murrizketa segurtasun mota:

 Sartu Berrikusi fitxan, Babestu taldean eta klik egin Murriztu editatzea
botoian.

 Mugatu editatzea panela zabalduko da.

 Formatu-murrizketak atalaren barruan, aukeratu Mugatu formatua hautatutako


estiloetara kontrol-laukia.

 Ezarpenak aukeran sartuta, Formatu-murriztapenak elkarrizketa-koadroa zabalduko


da.

 Aukeratu Mugatu formatua hautatutako estilo batzuetara, sakatu Bat ere ez eta gero
eman Ados botoiari.

José Miguel Urquijo Aramburu 166


MICROSOFT WORD 2016

 Programak galdetuko du eta


dokumentuari murrizketak
aplikatu nahi zaizkion. Erantzun
Bai.

 Joan panelaren hirugarren


atalera, Jarri indarrean atalean,
aukeratu Bai, jarri babesa
indarrean.

 Txertatu EGIBIDE pasahitza bi


aldiz.

 Egin formatu aldaketa bat murrizketa baliagarria den ziurtatzeko. Adibidez, saiatu
testuaren zati bat beltzez, letra etzanaz edota azpimarratuta jartzen.

 Babesa kendu nahi izanez gero:

 Mugatu formatua eta edizioa panelean, sakatu Kendu babesa.

 Txertatu EGIBIDE pasahitza.

 Kendu Mugatu formatua hautatutako estilo batzuetara aukera.

 Edizio-murrizketak segurtasun mota aztertzeko:

 Berrikusi fitxan, Babestu taldean, klik egin Mugatu edizioa botoian.

 Dokumentuan editatze mota hau bakarrik onartu kontrol-laukia gaitu.

 Edizioaren murrizketaren zerrendan, klik egin Aldaketarik ez (irakurtzeko


soilik) aukeran.

 Hautatu aldaketak baimenduko dituzun dokumentu atala; adibidez, esaldi bat,


hitz bat edo paragrafo bat.

 Salbuespenak (hautazkoa) atalean hauetako ekintza bat egin:

 Dokumentua irekitzen duen


edozeinek aldaketak egiteko
baimena izan dezan. Taldea
atalaren barruan, aukeratu
Denak kontrol-laukia.

 Pertsona jakin batzuei baimena


emateko, klik egin Erabiltzaile
gehiago aukeran eta, ondoren,
idatzi pertsona horien helbide
elektronikoak puntu eta komaz bereizita.

José Miguel Urquijo Aramburu 167


MICROSOFT WORD 2016

 Eman Ados aukerari eta izenen alboan dauden kontrol-laukiak gaitu. Aldaketak
egiteko aukera emango dute.

 Dokumentuko zatiak aukeratzen jarraitu eta eman erabiltzaileei aldaketak


egiteko baimena.

 Jarri indarrean atalean, klik egin Bai, jarri babesa indarrean botoian.

 Murrizketak indarrean dauden ziurtatzeko, gorde dokumentua eta ireki berriro.

3.- Beste segurtasun neurri bat Sinadura digitala da. Zifratutako marka bat da, eta autoritate
ziurtagiri-emaile batek ematen du. Oro har, urte beteko ziurtagiria iraungitutakoan sinadura berria
lortu behar izaten da.

4.- Azken segurtasun mota Makroen segurtasuna da.

 Fitxategia fitxan, Aukerak atalean, aukeratu Fidagarrien zentroa. Loturen artean


aukeratu Fidagarrien zentroaren ezarpenak... botoia, bertan zehaz daitezke
dokumentuaren babes-mailak.

 Makroak programa daitezke ordenagailua kontrolatzeko. Horregatik, Wordek makroak


gaitzeko ala desgaitzeko aukera ematen du:

 Desgaitu makro guztiak jakinarazi gabe. Gehien murrizten duena da, eta ez
du onartzen beste makrorik ordenagailuan.

 Desgaitu makro guztiak jakinarazita. Artxiboa irekitakoan ohar bat azalduko


da. Gaitu egin beharko da makroak exekutatu ahal izateko.

 Desgaitu makro guztiak, digitalki sinatutako makroak izan ezik. Sinadura


digitala duten makroak erabiltzeko aukera ematen du.

José Miguel Urquijo Aramburu 168


MICROSOFT WORD 2016

 Gaitu makro guztiak (ez da gomendagarria; baliteke kode arriskutsua


exekutatzea). Segurtasun-maila baxuena da; horregatik da arriskutsuena,
makroek ez dutelako segurtasunik.

 Argitaratzaile fidagarriak kategorian, beste erabiltzaileen edo konpainien sinadura


digitalak hauta daitezke, horrenbestez, dokumentuetan itsatsitako makroak exekutatzeko
baimena eskuratuko da.

 Pribatutasun-aukerak kategorian, konfidentzialtasunerako hainbat aukera daude.


Irudian ageri dira:

José Miguel Urquijo Aramburu 169


MICROSOFT WORD 2016

33.
EUSKARAZKO SOFTWAREA

HELBURUA
 Softwarea euskaraz eskuratzea.

Euskaraz lan egiteko doako hainbat oinarrizko tresna eskaintzen dira gune honetan:

1.- Nabigatzaile batean idatzi Euskarazko softwarea deskargatzea. Aukeratu


http://www.euskadi.eus/euskarazko-softwarea-deskargatzea/web01-a2lingu/eu/ helbidea.

2.- Aukeratu Sistema eragileak. Ondoan Nola instalatu aukera dago.

3.- Aukeratu Bulegotika atala. Instalatu MS Office Interfaze-paketea. Ondoan Nola instalatu
aukera dago.

4.- Zuzentzaileak eskuratzeko, sakatu Zuzentzaileak aukeran. Aukeratu Xuxen zuzentzaile


ortografikoa. XUXEN V: Ortografia, gramatika eta estilo zuzentzailea. Instalatu Microsoft
Office 2000/XP/2003/2007/2010. Instalazioa nola egin behar den jakiteko ondoan Eskuliburua
(Windows) dago.

5.- Plugin-ak atalean aukeratu UZEIren sinonimoen hiztegia. Ondoan Nola instalatu
informazio-atala dago.

6.- Aurkibidea atalean aukera gehiago daude: Nabigatzailea euskaraz konfiguratzeko


jarraibideak (Mozilla Firefox ala Internet Explorer) eta HiztegiBar (Internet Explorer ala
Chrome nabigatzaileak).

José Miguel Urquijo Aramburu 170


MICROSOFT WORD 2016

34.
BIBLIOGRAFIA

 KORRES PÉREZ DE ARRILUCEA, Kike; SANTOS, Mikel; OTXOA DE ZUAZOLA LÓPEZ


DE GAUNA, Serafín (2010). Microsoft Word-eko apunteak (2.0-3.0-1997-2000-XP-2003-
2007-2010). Egibide-Molinuevo.

 MICROSOFT OFFICE (2016). Microsoft Word.

 SHAREAK KULTUR ELKARTEA (2016) “Anorexia eta bulimia”, in Gazteberri aldizkaria,


112:29.

 URQUIJO ARAMBURU, José Miguel (2010) Microsoft Word-eko apunteak (2.0-3.0-1997-


2000-XP-2003-2007-2010). Egibide-Jesús Obrero.

José Miguel Urquijo Aramburu 171


MICROSOFT WORD 2016

ARIKETAK

TIPOGRAFIA ETA TESTUAREN DISEINUA


Ariketek honako ezaugarri hauek dituzte:
Orria. Paper-tamaina, A4 (21 cm x 29,7 cm).
Marjinak.
 Goian, 2,5 cm.
 Behean, 2,5 cm.
 Ezkerrean, 2,5 cm.
 Eskuinean, 2 cm.
Letra-tipoa ariketaz ariketa zehaztuko da.
Letra-tamaina ariketaz ariketa zehaztuko da.
Letra-estiloa ariketaz ariketa zehaztuko da.

José Miguel Urquijo Aramburu 172


MICROSOFT WORD 2016

DOKUMENTUAK SORTU ETA GORDE


Idatzi testua apunteek dakartena kontuan hartuta. Gorde amaitu eta gero.

2038. urteko efektua


2038. urtean, mundu osoko zenbait softwarek zuzen funtzionatzeari utziko diote. Hori da Y2K38 edo
2038. urteko efektua. Fenomeno horrek sistema hauetan izango du eragina: datak 1970. urte hasieratik
segundotan zenbatu eta 32 biteko zenbaki oso bezala gordetzen dituzten sistemetan.
Datak adierazteko modu horrek adieraz dezakeen azken ordua 2038. urteko urtarrilaren 19ko 03:14:07
da. Beraz, hurrengo segundotik aurrera, 32 biteko zenbaki osoa zenbaki negatiboa bihurtuko da eta
1901. urtea adieraziko du.
Denbora adierazteko modu hori Unix motako 32 biteko sistemetan erabiltzen da, batik bat; baina arazoak
datak modu horretan manipulatzen dituzten sistema orotan izango du eragina.
Gaur egungo 64 biteko sistema gehienetan, 64 biteko zenbaki osoak erabiltzen dira eginkizun
horretarako. Horrela, milaka milioi urte atzeratuko da arazoa.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/2038_efektua

(w001) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 173


MICROSOFT WORD 2016

LETRA-TIPOAK, LETRA-ESTILOAK, LETRA-TAMAINAK, LETRA-TIPOAREN


KOLOREAK ETA TESTU-EFEKTUAK
Kopiatu testua, hauek kontuan hartuz.

Times New Roman 12


Times New Roman 12, lodia
Times New Roman 12, etzana
Times New Roman 12, azpimarratua
Times New Roman 12, marratua efektuarekin
Times New Roman 12, marratu bikoitza efektuarekin
Times New Roman 12, lodia, etzana eta uhin-itxurako azpimarra
Times New Roman 12, azpimarra bikoitza efektuarekin
Times New Roman 12, gorria, goi-indizea efektuarekin

Times New Roman 12, urdina , azpiindizea efektuarekin

Arial 17, lodia


Verdana 18, etzana
Tahoma 19, lodia eta etzana
Calibri 20
CALIBRI 20, MAIUSKULAK EFEKTUAREKIN
Book Antiqua 21, marratua efektuarekin
Calibri 22: 3x5-5x4+x3+2x2-x+5=0
(w002) Ariketa

Courier 23: 5x2-3x1=2

Arial 24: H2S2O4

José Miguel Urquijo Aramburu 174


MICROSOFT WORD 2016

LETRA-TIPOAK
Aldatu letra-tipoa.

ENIAC

ENIAC (ingelesezko Electronic Numerical Integrator And Computer, euskaraz Zenbakizko


Integratzaile eta Konputagailu Elektronikoa) Ameriketako Estatu Batuetako Armadaren
Balistika Ikerketa Laborategirako diseinautako konputagailu erraldoia izan zen. Lehen
konputagailu digitala izan zen eta haren helburua jaurtiketa taulak kalkulatzea zen.
Pennsylvaniako Unibertsitateko John William Mauchly eta John Presper Eckert ingeniariek
diseinatu zuten ENIAC konputagailua, eta sei emakume izan ziren programatzaileak: Betty
Snyder Holberton, Jean Jennings Bartik, Kathleen McNulty Mauchly Antonelli, Marlyn Wescoff
Meltzer, Ruth Lichterman Teitelbaum eta Frances Bilas Spence.

Pennsylvanian aurkeztu zen 1946ko otsailaren 14an; eta 500.000 dolarreko kostatu izan zuen.
1946ko azaroaren 9an ENIAC konputagailuaren funtzionamendua eguneratu eta memoria
areagotzeko asmoz, eten egin zen denboraldi batez. 1947an berriz abiatu zuten eta 1955eko
urriaren 2ra arte funtzionatzen jarraitu zuen; data horretan behin betiko desgaitu zuten.

Ezaugarri fisikoei dagokienez, 167 m²-ko azalera zuen, 27 tonako pisua eta 2,4 m x 0,9 m x 30
m-ko neurria. Ezaugarri elektronikoei erreparatuta, 17.468 balbula elektroniko behar zituen,
kristalezko 7.200 diodo, 1.500 errele, 70.000 erresistentzia elektriko, 10.000 kondentsadore eta
5 milioi soldadura; eskuzko eragiketak egiteko, 6.000 etengailu behar zituen eta
programatzaileak, konputagailurako eguneratzeak egin behar zituenean, asteak behar izaten
zituen eskuzko instalazioak egiteko.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/ENIAC

(w003) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 175


MICROSOFT WORD 2016

HAUTATU, KOPIATU ETA ITSATSI


Egin ariketa apunteetan azalduta dagoen bezala.
Ondoren, kopiatu 4 aldiz testua, hauek kontuan hartuz:
1. Arial 14, lodia eta etzana.
2. Times New Roman 12, lodia eta azpimarra bikoitza.
3. Verdana 15, lodia eta uhin-itxurako azpimarra.
4. Calibri 16, lodia, etzana eta goi-indizea efektuarekin.
5. Tahoma 18, lodia eta azpiindizea efektuarekin.

USB
USB (ingelesezko Universal Serial Bus) 1990eko hamarkadan garatutako biltegiratze-
gailua da. Gailu digitalak ordenagailuari konektatzeko aukera ematen duen serie-bus
interfazea da.
USBaren garapenaren ideia Intel enpresan jaio zen, Intelek sortu baitzuen USB
Implementers Forum delakoa. Hala, 1996. urtean kaleratu zen onarpen eskaseko
lehenengo zehaztapena (USB 1.0 bertsioa), eta 1998. urtean USB 1.1 kaleratu zuten.
Komunikazioak erdi mailako abiaduran eta abiadura azkarrean gauzatzeko
helburuarekin, elektronika munduko enpresa multzo batek (Compaq, DEC, IBM, Intel,
Microsoft, NEC eta NORTEL) sortutako estandarra dugu. Gailu digital hau periferikoen
konexioa araupetzeko diseinatu zen eta arrakasta handia izan du, gailu askoren
konexioak ordezkatu baititu: teklatuak, saguak, USB memoriak, joystickak, eskanerrak,
argazki-kamera digitalak, telefono mugikorra, multimedia-erreproduzigailuak,
inprimagailuak, funtzio anitzeko gailuak, datu-eskuratze sistemak, modemak,
sare-txartelak, soinu-txartelak, telebista sintonizadore-txartelak eta kanpoko
DVD-grabagailuak, kanpoko disko gogorrak eta kanpoko diskete-unitateak.
Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/USB

(w004) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 176


MICROSOFT WORD 2016

EGIAZTATU ORTOGRAFIA
Zuzendu testuko ortografia-akatsak.

No es lo mismo celevrar la Pascua Militar que "un célevre militar que nos hizo la
Pascua". No es lo mismo los fondos de coesión que la cohesión ha tocado fondo. No
es lo mismo Su Graciosa Majestad Británica que las gracias de Su Magestad con la
británica.

No es lo mismo congelar fríamente los salarios que asalariar a los conjelados de frío.
No es lo mismo un Catecismo Unibersal que un cataclismo en el Universo. No es lo
mismo deportar a palestinos de los Territorios Ocupados que ocupar a palestinos a las
puertas de sus territorios.

No es lo mismo que el "inquilino de AJURIA ENEA reciba a EGIN" que la inquina de


AJURIA ENEA para que EGIN no reciva nada. No es lo mismo el adberbio de lugar
"allí" que ser el adversario de Allí para hocupar su lugar. No es lo mismo el derecho de
hautodeterminación que determinar ir derecho con un auto.

No es lo mismo una marea negra junto a las costas de Escocia que un escocés
acostado junto al Mar Negro. No es lo mismo militar en el Partido Demócrata
norteamericano que ser un militar norteamericano partidario de que a la democracia la
parta un rrayo.

(w005) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 177


MICROSOFT WORD 2016

LETRA-TIPOA
Erabili honako letra-tipo, letra-estilo, letra-tamaina, azpimarra-estilo eta efektu hauek:
Izenburua. Arial 20, lodia.
Testua.
1. paragrafoa: Arial 14.
2. paragrafoa: Arial 14.
3. paragrafoa: Times New Roman 18.
4. paragrafoa: Arial 12.
5. paragrafoa: Arial 12.

ORDENAGAILU ERAMANGARRIA
Ordenagailu eramangarria, ingelesez laptop ere deiturikoa, ordenagailu
txiki mugigarria da eta 1 kg eta 3 kg artean pisatu ohi du. Ordenagailu
eramangarri hauek mahaigaineko ordenagailuek egiten duten lan gehiena
egiteko aukera ematen dute; gainera, abantailak dituzte, txikiagoak eta
arinagoak izateaz gain, entxufatu gabe egon baitaitezke denbora tarte
batean.
Ordenagailu eramangarriak dira nagusi merkatuan, mahaigaineko
ordenagailuak ordezkatzera iritsi baitira.
Ordenagailu eramangarriek duten abantaila mugigarritasuna da,
edozein lekutara eramateko aukera ematen baitute. Gainera,
beste ordenagailuek egiten dituzten funtzio berak egiteko aukera
ematen dute.
Lehenengo ordenagailu eramangarria Epson HX-20, 1981ean sortu zuten. Horrek onura
handiak ekarri zizkien zientzialari, militar, enpresari eta beste profesional askori, ikusi
baitzuten ordenagailua eraman zezaketela lantokira, etxera edo nahi zuten lekura;
gainera, behar zuten informazio guztia aldean eraman zezaketan.
Gaur egungoak bezalako ordenagailu eramangarriak 1982. urtean atera ziren merkatura.
Hasien,10.000 dolarreko prezioa izan zuten (garai hartarako oso garestiak) eta horren
ondorioz, herritar gutxik eskuratu ahal izan zuten. 1991. urtean Apple-ek ere
ordenagailu eramangarria atera zuen merkatura, eta estandar bihurtu zen ondoren
aterako ziren gainerakoentzat. 1995. urtean, berriz, Windows 95 sortzean, ordenagailu
eramangarrien erabilera nabarmen handitu zen.
Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Ordenagailu_eramangarri
(w007) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 178


MICROSOFT WORD 2016

KARAKTERE ARTEKO TARTEA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Calibri 24, lodia.
Testua. Arial 10.
Karaktere arteko tarteak.
1. paragrafoa: estutu 0,5.
2. paragrafoa: zabaldu 4.
3. paragrafoa: estutu 0,9.
4. paragrafoa: zabaldu 2,5.
5. paragrafoa: estutu 0,2.
6. paragrafoa: zabaldu 3.

ADA LOVELACE
Augusta Ada King, Lovelaceko kondesa (Londres, Erresuma Batua, 1815eko abenduaren 10a – Marylebone,
Londres, Erresuma Batua, 1852ko azaroaren 27a), jaiotzez Augusta Ada Byron, historiako lehen programatzailetzat
hartzen da. Haren aita Lord Byron poeta famatua izan zen. Ekuazio diferentzialak askatzeko gai zen, baina ezaguna
da, batez ere, Charles Babbage-ren makina analitiko aitzindariaren deskripzioa idazteagatik.

Ze nb a it ek , ba i ta Ba b ba g e k b er ak er e ,k on p u ta g ai l u ar i
k alk ul u s i np l e ak e gi t ek o g a i tas u na b a i no e z zi o te n
ik us i . Ad a L o v e l ac e k , b er r i z, k onp ut a ga i l ua k ur r u tir a g o
j oa n zi t e zk e e l a a ur r e ik us i et a o nd o r i o zt at u zu e n.

Ada Lovelaceren ekarpen ezagunenetakoa Charles Babbageren makina analitikoaren deskribapena da; ordenagailuaren
hasierako bertsiorako kalkuluak egiteko jarraibideak ere egin zituen. Baina garaian ezaguna zen informazioa eman zezakeen soilik,
eta garbi ikusi zuen ezingo zuela ezagutza sortu. Hurrengo urteetan ahaztu egin zen Lovelaceren lana eta Babbageren oharrak
idazten zituelako ideia zabaldu zen.

1843an, Ada Lovelacek Babbageren konputagailuari buruzko ohar


interesgarriak argitaratu zituen. Sinatzek o, inizialak erabili zituen,
emakumea izanik zentsuraren beldur baitzen. Bere burua
analistatzat zeukan, garai hartarako oso kontzeptu modernoa.

Programa zitekeen konputagailu batentzako programa egin zuen lehen pertsona izan zen, Bernoulliren
zenbakien balioak kalkulatzeko pausoak deskribatu zituen eta horrekin Babbageren makinaren gaitasuna
erakutsi zuen. Babbageren makina erabiliz, aldagaiak zituzten eragiketa trigonometrikoak kalkulatzeko erak
ere deskribatu zituen. Txartel zulatuen erabilera iradoki zuen makina analitikoari informazioa eta argibideak
sartzeko. Gainera, programak idazteko notazio bat ere zabaldu zuen, batez ere, 1842an Luigi Menabrearen
testuari egindako oharretan. Ohar haiek -Jacquard ehungailuaren funtzionamenduaz edo Babbageren makina
analitikoaz- testua bera baino luzeagoak ziren. Txartel zulatu haietan zeroak zeuden eta zenbaki hamartarrak
adierazten zituzten.

Bizi izan zen artean, haren ekarpena ez zen estimatu. Hil


ondorengo mendean aitortu zioten egindako ekarpena. 1979an,
Ameriketako Estatu Batuetako Defentsa Sailak Pascalen
oinarritutako programazio-lengoaia berria sortu zuen eta Ada
izena jarri zion Ada Lovelaceren omenez. Microsoft
(w007) Ariketa

Windowsen sistema eragilearen lizentziaren ziurtagirietan Ada


Lovelaceren aurpegia ikus dezakegu.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Ada_Lovelace

José Miguel Urquijo Aramburu 179


MICROSOFT WORD 2016

LERROKATZEA
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Times New Roman 12.
Karaktere arteko tarteak.
1. paragrafoa: lerrokatzea, ezkerrean.
2. paragrafoa: lerrokatzea, erdian .
3. paragrafoa: lerrokatzea, eskuinean.
4. paragrafoa: lerrokatzea, justifikatua.
5. paragrafoa: lerrokatzea, ezkerrean.

ENIGMA
Enigma errotore-makina bat da, mezua zifratu nahiz deszifratzeko balio duena. Bigarren Mundu
Gerran erabili zen nagusiki. Alexander Koch holandarrak asmatu zuen. Gerora, Arthur Scherbius
alemaniarrak patentea lortu, eta hainbat aurrerapen egin zizkion.
1920an hasi zen erabiltzen. Typex edo Sygaba Enigmaren beste izen batzuk dira, beste herrialde
batzuetan erabiliak, Ingalaterran eta Amerikan, hurrenenez hurren. Funtzionamendua
elektriko-mekanikoa dela esan daiteke. Teklatuaren bidez hizkiak sartu eta makinaren barruko
mekanismoekin hizkien ordezkapenak egiten ziren. Beraz, ordezkatze metodoa erabiltzen du
(fluxuzko zifratzea).
Espainiako Gerra Zibilean makina honen bertsio bat erabili zen. Bigarren Mundu Gerran erabili zen
gehien, alemaniarrek mezu gehienak ENIGMArekin bidaltzen baitzituzten.
Alemaniarrek pentsatzen zuten Enigma makinaren kodea deszifraezina zela, baina oker zeuden.
Berlinetik Varsoviara bidalitako Enigmaren antzeko makina bat atzeman zuten poloniarrek. Ez zen
Enigma bera, baina makina nolakoa izan zitekeen jakiteko balio izan zuen.
Marian Rejewski poloniarra izan zen makina nola zebilen asmatu zuen lehena, metodo matematiko
eta estatistikoak erabilita. Rejewski konturatu zen mezu guztien hasieran mezuaren kodea 2 aldiz
errepikatzen zela. Kode hori zifratuz gero, kateatutako hainbat hizki sortzen ziren. Horrela,
alemaniarren kodea jakitea lortu, eta ondorioz, aliatuek garrantzi handiko mezuak deszifratu ahal
izan zituzten. Hori izan omen zen naziek gerra galtzeko arrazoietako bat.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Enigma_(kriptografia)

(w008) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 180


MICROSOFT WORD 2016

KOSKAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 14, lodia eta azpimarratua; testua, zentratua.
Testua. Tahoma 12; lerrokatzea, justifikatua.
Koskak.
1. paragrafoa: eskuinean, 4 cm.
2. paragrafoa: ezkerrean, 4 cm.
3. paragrafoa: ezkerrean eta eskuinean, 5na cm.

SAGUA
Sagua ordenagailuarentzako periferiko bat da, sarrera-kontrol eta
datuen gailua. Gai da eskuaren mugimendua ordenagailura
bidaltzeko, pantailaratzeko. Hainbat sistema daude: gomazko
boladunak, izpi infragorridunak eta laserdunak –berrienak-.
Normalean, bi edo hiru botoi izaten ditu: eskuinekoa, erdikoa eta
ezkerrekoa. Gaur egungo sagu gehienek erdiko botoiaren ordez
zenbait aplikazioren erabilera errazten duen gurpiltxo bat izaten
dute.

Saguaren lehendabiziko maketa zurezkoa izan zen, eskuz egina


eta X-Y Position Indicator for a Display System izenarekin
patentatu zen. Itxura arkaikoa gorabehera, oinarrian, gaur egungo
funtzionamendua zuen. Galtzada-harri itxura zuen, eskura ondo
egokitzen zen eta bi gurpil metaliko zituen, gainazal batean
gainean mugitzean bi ardatz mugitzen zituztenak: bata,
kurtsorearen mugimendu bertikala pantailan kontrolatzeko, eta
bestea, horizontalerako. Goiko aldean botoi gorri bat ere bazuen.

Artean, informatika garai


primitiboan zegoen. Hala ere,
pertsona baten eta
konputagailuaren arteko zuzeneko
bitartekaria sortzea lortu zen;
teklatua ez bezala, edonork
erabiltzen ikas zezakeena
(w009) Ariketa

aurretiko ezagutzarik gabe.


Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Sagu_(ordenagailua)

José Miguel Urquijo Aramburu 181


MICROSOFT WORD 2016

KOSKA BEREZIAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 12; lerrokatzea, justifikatua.
Koskak.
1. paragrafoa: eskuinean, 4 cm; eta berezia lehen lerroan, 1,25 cm.
2. paragrafoa: ezkerrean, 3 cm; eta berezia lehen lerroan, 1,25 cm.
3. paragrafoa: ezkerrean, 3 cm; eta berezia alderantzizkoan, 1,25 cm.
4. paragrafoa: eskuinean, 2 cm; eta berezia lehen lerroan, 2 cm.

EDSGER WYBE DIJKSTRA


Edsger Wybe Dijkstra (Rotterdam, Herbehereak, 1930eko
maiatzaren 11 - Nuenen, Herbehereak, 2002ko abuztuaren 6a)
informatikaria izan zen. Fisika Teorikoa ikasi zuen Leidengo
unibertsitatean. 1980ko hamarkadaren hasieran, ikertzaile lanean
aritu zen Burroughs Corporation konpainiarako. Austingo
unibertsitatean (Texas, Ameriketako Estatu Batuak) Schlumberger
Centennial Chair in Computer Sciences lanpostuan aritu zen, eta
2000. urtean, erretiratu egin zen.

Dijkstraren aurrerapen informatikoen artean, honako hauek


aipatu behar ditugu: bide motzena aurkitzeko algoritmoa, Dijkstraren
algoritmoa izenez ezagutua; alderantzizko notazio poloniarra eta
harekin erlazionatutako shunting yard algoritmoa; THE
multiprogramming system; bankariaren algoritmoa; eta prozesadoreak
eta programak koordinatzeko semaforoa.

Autoegonkortze kontzeptua ere -sistemaren fidagarritasuna ziurtatzeko


bide alternatiboa- Dijkstrari zor zaio, baita The Humble
Programmer liburuan ateratako Softwarearen krisia esaera ere.
Esaera askotan erabili zen 1968ko OTANeko bileran.

1968. urtean, Go To Statement Considered Harmful artikuluan,


GOTO sekuentziak eragin zitzakeen arriskuei buruz ohartarazi zuen Dijstrak.
ALGOL programazio-lengoaiaren zalea zen, eta parte hartu zuen lengoaia
horretarako lehen konpiladorea garatu zuen lan-taldean. Urte hartan,
estruktura hierarkikoa zuen lehenengo sistema eragilea sortu zuen. THE
(Technische Hogeschool, Eindhoven) izena jarri zion eta helburu
didaktikoetarako erabili zen. 1970. urtetik aurrera, baieztapen formala izan
zen Dijkstraren interesgune nagusia, eta hainbat ikerketa egin zituen horren
(w010) Ariketa

gainean. Dijkstraren azken lanetako askok argudio matematikoak


jariotasunez egiteaz dihardute. 1972an, Turing saria irabazi zuen.
Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Edsger_Dijkstra

José Miguel Urquijo Aramburu 182


MICROSOFT WORD 2016

LETRA KAPITALA
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Calibri 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Calibri 10; paragrafoen arteko tartea, 6; lerroartea, 1,5.
Letra Kapitalak.
1. kokalekua: 2 lerro hartzen ditu marjinan, eta testurainoko distantzia, 0 cm.
2. kokalekua: 3 lerro hartzen ditu testuan, eta testurainoko distantzia, 0 cm.
3. kokalekua: 3 lerro hartzen ditu testuan, eta testurainoko distantzia, 0,5 cm.
4. kokalekua: 4 lerro hartzen ditu testuan, eta testurainoko distantzia, 1 cm.

BIT

B it Binary digiten akronimoa da (digitu bitarra). Bita informatikako oinarrizko unitatea da. Bit bat
sistema bitarreko digitu bat da. Bit batek "0" edo "1" egoera logikoa izan dezake; askotan 0ri
gezurrezko egoera eta 1i egiazkoa egokitzen zaizkio, nahiz eta batzuetan alderantziz ere izaten
den.

Z
enbatzeko sistema arruntean, hamar digitu erabiltzen ditugu, sistema bitarrean bi soilik
erabiltzen dira, 0 eta 1. Hots, bit bat 0 edo 1 izan daiteke. Errazago ulertzeko: pentsatu
bit bat bonbila bat dela, piztuta edo itzalita egon daiteke, ez besterik.

H
alaber, beste gauza asko adieraz ditzake digitu batek: egia edo gezurra, iparra edo
hegoa, gizona edo emakumea, irekita edo itxita, etab. Nahikoa da egoeretako bati
"0" eta besteari "1" esleitzea; adibidez, itzalita (0) eta piztuta (1).

B
it segidak erabiliz, edozein balio kodifika daiteke: zenbakiak, hitzak eta
irudiak. Lau bitek nibble bat sortzen dute eta 24= 16 balio desberdin
adierazten ditu, zortzi bitek zortzikote bat sortu eta 28= 256 balio adierazten
ditu. Oro har, n bitekin 2n balio adieraz daitezke.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Bit


(w011) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 183


MICROSOFT WORD 2016

LETRA KAPITALA
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua.Verdana 16, lodia; testua, zentratua.
Testua. Verdana 10; paragrafoen arteko tartea, 6; lerroartea, bakuna.
Letra Kapitalak.
1. kokalekua: 9 lerro hartzen ditu testuan, eta testurainoko distantzia, 0,5 cm.
2. kokalekua: 4 lerro hartzen ditu testuan, eta testurainoko distantzia, 0 cm.
3. kokalekua: 3 lerro hartzen ditu marjinan, eta testurainoko distantzia, 0 cm.

C
C PROGRAMAZIO-LENGOAIA
programazio-lengoaia maila baxuko estandarizatutako programazio-
lengoaia da, 1970. urte inguruan Ken Thompsonek eta Dennis
Ritchiek garatua UNIX sistema-eragilean erabiltzeko. Ordudanik,
hainbat sistema-eragiletara zabaldu da, eta gehien erabiltzen den
lengoaietako bat da. Sortzen duen kodearen eraginkortasunagatik da
estimatua C lengoaia eta softwarea-sistema sortzeko
programazio-lengoaiarik erabiliena da, beste hainbat aplikazio
sortzeko ere erabiltzen da. Hasiberrientzat diseinatua izan ez arren,
konputazio zientziak erakusteko erabiltzen da maiz.
1969. urtean Dennis Rittchiek Bell Telephone Laboratories inc enpresan garatutakoa da C
programazio-lengoaia. Murray Hillen, New Jerseyn, geroago AT&T Bell Laboratories-en eta
geroago Lucent Tecnologoes-en ere garatu zen. Aurretik egondako BCPL eta B programazio-
lengoaien garapenaren ondorioa da, horiek ere Bell laborategietan garatuak. Aurreko
lengoaiak bezala, sistema eragileak eta, bereziki, UNIX sistema eraikitzeko sortu zen, kode
eraginkorra sortzeko.

C
1978. urtera arte, Bell laborategien barne erabilpenerako zegoen bakarrik, Brian
Kernighanek eta Dennis Richiek The C programmy language lan ezagunarekin
lengoaiaren deskribapena egin zuten arte.C programazio-lengoaia, mundura
zabaldu zen.
1989. urtean ANSI (American National Standardization Institute) erakundeak C lengoaiaren
lehen estandarizazioa burutu zuen, eta horren ondorioz, araututako lengoaia horri ANSI C
izena eman zitzaion. Hurrengo urtean estandar bihurtu zen (International Standardization
Institute ISO). Estandarizazioari esker, arau jakin horiei jarraituz egindako programak
bateragarriak dira hainbat sistemaren artean, horrek esan nahi du programa berak era
berean lan egingo duela sistema ezberdinetan.

C
programazio-lengoaiaren inplementazio komertzial gehienak ez dira K&RC-ren definizio
originalaren berdinak. Horrek eragiten duen bateraezintasuna ekiditeko, ANSI-ko X3J11
komitea lanean hasi zen C lengoaiaren definizioa arautzeko. Ondorioz, 80. hamarkadaren
erdialdera, estandarra onartu zen.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/C_(programazio_lengoaia)


(w012) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 184


MICROSOFT WORD 2016

LERROARTEA
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Times New Roman 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 10; lerrokatzea, justifikatua.
Lerroarteak.
1. paragrafoa: bakuna.
2. paragrafoa: 1,5.
3. paragrafoa: bikoitza.
4. paragrafoa: anizkoitza, 0,8.
5. paragrafoa: zehazki, 10 puntu.

ECHELON
ECHELON komunikazio elektronikoak aztertzeko eta espioitza egiteko sare bat da. UKUSA-k
(Ameriketako Estatu Batuak, Kanada, Erresuma Batua, Australia eta Zeelanda Berria) kontrolatuta,
ECHELONek irratiz eta satelitez egindako komunikazioak, telefono deiak, faxak eta e-mailak ia-ia mundu
osoan antzeman ditzake, eta parte hartzeen azterketa automatikoa eta sailkapena egiten du.
ECHELONek egun batean antzeman dezakeen komunikazio kopurua hiru mila milioikoa dela diote.

Sobietar Batasunaren eta haren aliatuen komunikazio militarrak zein diplomatikoak kontrolatzeko eraikia
izan arren, gaur egun ECHELON terrorismoari, narkotrafikoari eta inteligentzia politikoari eta
diplomatikoari buruzko pistak aurkitzeko erabiltzen dela uste da. Harekin kritikoak direnek diote espioitza
ekonomikoan eta, neurri handi batean, norberaren pribatutasunean indarrez sartzeko ere erabiltzen dela.
ECHELONen berri 1976an eman zuen Winslow Peckek.

Inteligentzia-aliantza horren kideak UKUSA aliantzaren kideak dira, Bigarren Mundu Gerratik hona

informazioa biltzen diharduena. Sistema hori NSA-ren (National Security Agency) mende dago, eta,

Marylanden bakarrik (Ameriketako Estatu Batuak), 100.000 langile ditu (beste iturburu batzuek diote

mundu osoan 380.000 langile dituela); ondorioz, mundu osoko espioitza-sare handiena da. Informazioa

Menwith Hilltik (Erresuma Batua) satelite baten bidez Marylandeko Fort Meadera (Ameriketako Estatu

Batuak) bidaltzen da.

UKUSAn aliantzaren barruan erantzukizun bat ematen diote estatu bakoitzari eta planeta eremutan
banatzen dute. Kanadaren zeregina Sobietar Batasuna (Europan dagoen aldea) kontrolatzea zen. Gerra
Hotzaren garaian, Erdialdeko Amerikako eta Hego Amerikako satelite bidezko eta irrati bidezko
komunikazioak kontrolatzeko esfortzu handiagoa egin zen, batez ere droga- eta jende-trafikoa
lokalizatzeko.

Ameriketako Estatu Batuek, haien satelite-kate handiaz eta entzun-portuez baliatuta, Latinoamerika,
Asia, Errusia (Asian dagoen aldea) eta Txina kontrolatzen dituzte. Erresuma Batuak Europa, Errusia eta
Afrikako komunikazioak hartzen ditu. Australiak Indotxina, Indonesia eta Txina kontrolatzen ditu, eta
(w013) Ariketa

Zeelanda Berriak mendebaldeko Pazifikoa.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/ECHELON

José Miguel Urquijo Aramburu 185


MICROSOFT WORD 2016

PARAGRAFOEN ARTEKO TARTEA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Tahoma 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 11; lerrokatzea, justifikatua.
Paragrafoen arteko tarteak.
1. paragrafoa: lehenago eta ondoren, 12.
2. paragrafoa: lehenago eta ondoren, 24.
3. paragrafoa: lehenago eta ondoren, 36.
4. paragrafoa: lehenago, 60 puntu, eta ondoren, 0.

MACINTOSH
Macintosh gaur egun Apple Inc. konpainiak diseinatu, garatu, eraiki eta merkaturatutako
edozein ordenagailu pertsonali erreferentzia egiteko erabiltzen den izena da.

Macintosh 128K 1984ko urtarrilaren 24an merkaturatu zen. Arrakasta lortu zuen lehen
ordenagailu pertsonala izan zen, erabiltzaile-interfaze grafiko bat eta sagu bat erabiltzen
zituena komando-lerroaren ordez. Mac produktu-gaman ia denetik dago: oinarrizko Mac Mini-
ak, MacPro Server zerbitzariak ...

Mac sistemak etxea, hezkuntza eta sortzaile profesionalak ditu merkatu-helburu nagusi. Mac-
en ekoizpena integrazio bertikaleko ereduan oinarritua dago, non Applek bere hardwarearen
arlo guztiak zehazten dituen eta sistema-eragile propioa sortzen duen, Mac guztietan aurre
instalatua datorrena. Microsoft Windows aurre instalatuta duten ordenagailu pertsonaletan,
ordea, saltzaile batek sistema-eragilea ematen du eta saltzaile ugarik hardwarea sortzen dute.
Bi kasuetan, hardwareak beste sistema-eragile batzuen funtzionamendua ahalbidetzen du:
egungo Mac-ak, PCak bezala, Linux, FreeBSD eta Windows bezalako sistema-eragileak
jasateko gai dira, azken hau Apple-en Boot Camp softwarea edo Parallels Desktop edo
VMWare Fusion bezalako birtualizazio-software batzuei esker. Gaur egun, posible da, baita ere,
Apple-en sistema-eragilea moldatzea existitzen diren hardware gehienekin bateragarri egiteko,
OSx86 izena duen mugimendua da.

Lehen Macintosh-ak CISC teknologiako Motorola MC 68000 familiako mikroprozesagailuetan


oinarrituak zeuden. 1994ko martxoan, Apple-ek Apple/IBM/Motorola konsortzioko PowerPC
txipak sartu zituen Macintosh gaman, eta horrek RISC teknologiara aldatzea suposatu zuen.
2006an, Apple-ek PowerPc Line lineatik x86 arkitekturadun Intel prozesagailuetarako trantsizioa
hasi zuen. Egungo Mac-ek Intel Core 2 Duo, Intel Core i3, Intel Core i5, Intel Xeon eta Intel
Core i7 mikroprozesagailu-saila erabiltzen ditu. Egungo Mac mota guztiek Mac OS X-ren azken
(w014) Ariketa

bertsioa dute dagokion ordenagailura egokitua, 2015eko ekainaren 8tik Mac OS X v10.11 High
Sierra bertsioan dagoena.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Macintosh

José Miguel Urquijo Aramburu 186


MICROSOFT WORD 2016

TABULAZIOAK
Idatzi testua eta hartu kontuan apunteek dakartena.

1. irudia
OGIA PAN 125
ESNEA LECHE 96
OLIOA ACEITE 1.245,80

2. irudia
OGIA PAN 125
ESNEA LECHE 96
OLIOA ACEITE 1.245,80

3. irudia
OGIA PAN ....................................................... 125
ESNEA LECHE........................................................ 96
OLIOA ACEITE .................................................. 1.245,80

4. irudia
OGIA _________________ PAN ___________________________ 125
ESNEA _______________ LECHE ___________________________ 96
OLIOA _______________ ACEITE _________________________ 1.245,80

5. irudia
OGIA PAN 125
ESNEA LECHE 96
(w015) Ariketa

OLIOA ACEITE 1.245,80

José Miguel Urquijo Aramburu 187


MICROSOFT WORD 2016

KOSKA, LERROARTEA, KARAKTERE ETA PARAGRAFOEN ARTEKO TARTEA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Times New Roman 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Calibri 12.
Paragrafoak.
1. Lerrokatzea, justifikatua; lehen lerroko koska berezia, 1,25 cm; lerroartea, bikoitza;
karaktere arteko tartea, 2,5; paragrafoen arteko tartea lehenago, 12, eta ondoren, 6.
2. Lerrokatzea, eskuinean; alderantzizko koska berezia, 2 cm; lerroartea, zehazki, 10; estutu
karaktere arteko tartea, 0,5; paragrafoen arteko tartea lehenago, 6, eta ondoren, 24.
3. Lerrokatzea, ezkerrean; ezkerreko eta eskuineko koskak, 2 cm; lerroartea, 1,5; karaktere
arteko tartea, % 85; paragrafoen arteko tartea lehenago, 24 puntu, eta ondoren, 0.

JANTOKIA ETA AUTOBUSA


EGIBIDEk jantoki- eta autobus- zerbitzuak eskaintzen ditu

DBHko ikasle guztientzat. Beraz, zerbitzu horiek erabili nahi

badituzue, jar zaitezte gurekin harremanetan:

JANTOKIA. Idatzi mezua jantoki@egibide.org helbidera, eta zehaztu: ikaslearen izen-abizenak, jantokia
erabili nahi diren egunak, 2016/17 ikasturteko Campusaren izena eta kurtsoa. Bestela, deitu
945772800 telefono zenbakira. Bazkaltzeko aurreikusitako ordutegia 14:15ak dira eta bazkari
bakoitzak 6,25 € balioko du gutxienez asteko 3 bazkari eginez gero; noizbehinkako bazkariak,
berriz, 6,75 €. Zerbitzua eta prezioak aurten bezala mantentzea nahiko genuke; dena den,
hau Campus bakoitzean interesa duten ikasleen araberakoa izango da.

AUTOBUSA. Idatzi mezua garraioa@egibide.org helbidera, eta zehaztu: ikaslearen izen-abizenak, helbidea
(herria edo Gasteizko kalea), joan-etorri zerbitzua nahi den edo bietako bat baino ez, 2016/17 ikasturteko
Campusaren izena eta kurtsoa. Bestela, deitu 945772800 telefono zenbakira. Ibilbideak ikasleen ordutegi
berriaren arabera antolatuko dira: bata 14:15ean eta bestea 15:30ean (azken hori 14:15ean ateratzen diren eta
jantokia erabili nahi duten ikasleei eskainia). Ibilbideak nahiz ordaindu beharreko zenbatekoa interesa duten
ikasleen eta beharrezkoak diren geltokien arabera antolatuko dira.
(w016) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 188


MICROSOFT WORD 2016

TABULAZIOAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Calibri 14, lodia eta etzana.
Testua. Calibri 14; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 0; lerroartea, bakuna.
Tabulazioak.
1. Ezkerrean, 2 cm; ezkerrean, 5 cm; ezkerrean, 9 cm, eta ezkerrean, 13 cm.
2. Ezkerrean, 1 cm; eskuinean, 8 cm; eskuinean, 11 cm, eta eskuinean, 14 cm.
3. Ezkerrean, 1,5 cm; erdian, 9 cm, eta eskuinean, 15 cm.

IZENA ABIZENA HERRIA PROBINTZIA


Leire Bizkargüenaga Areatza Bizkaia
Joseba Uria Zeanuri Bizkaia
Amaia Goia Ubide Bizkaia
Ander Ruiz de Gordoa Vitoria-Gasteiz Araba
Jon Ortiz de Gamboa Vitoria-Gasteiz Araba
Eukene Urkixo Vitoria-Gasteiz Araba
Garazi Urkiaga Igorre Bizkaia

OKONDOKO AUZOAK GIZONAK EMAKUMEAK GUZTIRA


Irabien 415 377 792
Jandiola 15 17 32
San Román 56 52 108
Ugalde 35 29 64
Billatxika 68 61 129
Zudubiarte 12 11 23

BOTIKA HELBIDEA HERRIA


Pascual Espinosa Zumakadi ibilbidea 23 Vitoria-Gasteiz
Puente Mendizabal San Frantzisko kalea 2 Vitoria-Gasteiz
Adrián Sagardoy Irati kalea 2 Vitoria-Gasteiz
Martin Frantzia kalea 2 Vitoria-Gasteiz
Fuertes López Ardantzazar 9 Laudio
Cáceres Graupera Udaletxeko plaza 19 Arespalditza
(w017) Ariketa

Quijano Rodrigo Landaburu 7 Amurrio

José Miguel Urquijo Aramburu 189


MICROSOFT WORD 2016

TABULAZIOAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Tahoma 14, lodia.
Testua. Tahoma 13; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 0; lerroartea, bakuna.
Tabulazioak.
1. Ezkerrean, 2 cm; hamartarra, 7 cm puntuekin; erdian, 10 cm puntuekin; hamartarra, 15 cm
puntuekin.
2. Ezkerrean, 1,5 cm; eskuinean, 5,5 cm marrekin; eskuinean, 7 cm marrekin; eskuinean, 8,5
cm marrekin; eskuinean ,10 cm marrekin; eskuinean, 11,5 cm marrekin; eskuinean, 13 cm
marrekin; erdian, 15 cm marrekin.
3. Barrak, 1 cm; ezkerrean, 1,5 cm; barrak, 5 cm; ezkerrean, 5,5 cm; barrak, 9 cm; ezkerrean
9,5 cm; barrak, 12,5 cm; ezkerrean, 13 cm; barrak, 16 cm.
4. Eskuinean, 16 cm puntuekin.

IZENA ....... PREZIOA .......... KOPURUA……………GUZTIRA


ZAPATILAK ............... 46,50 € ............ 2 .............................. 93,00 €
PRAKAK .................... 37,90 € ............ 2 .............................. 75,80 €
GORBATAK ............... 15,75 € ............ 3 .............................. 47,25 €
ESKULARRUAK .......... 29,99 € ............ 2 .............................. 59,98 €
GALTZERDIAK............. 5,00 € ............ 4 .............................. 20,00 €

TALDEA_____ J ___ I ___B __ G __ AG __ KG __PUNTUAK


BARTZELONA __38 ___29 ____4 ____ 5 __ 112 ___ 29 ______ 91
R. MADRIL _____38 ___28 ____6 ____ 4 __ 110 ___ 34 ______ 90
AT. MADRIL ____38 ___28 ____4 ____ 6 ___ 63 ___ 18 ______ 88
VILA-REAL _____38 ___18 ___10 ___ 10 ___ 44 ___ 35 ______ 64
ATHLETIC _____38 ___18 ____8 ___ 12 ___ 58 ___ 45 ______ 62

CASTELLANO EUSKERA ENGLISH FRANÇAIS


CHIP TXIPA CHIP PUCE
IMPRESORA INPRIMAGAILUA PRINTER IMPRIMANTE
ORDENADOR ORDENAGAILUA COMPUTER ORDINATEUR
RATÓN SAGUA MOUSE SOURIS
TECLADO TEKLATUA KEYBOARD CLAVIER

AURKIBIDEA
(w018) Ariketa

Microsoft Worden interfazea ....................................................................... 1


Lehenengo urratsak ................................................................................... 4
Dokumentu bat editatzea ........................................................................... 9
Autozuzenketa eta autotestua .................................................................. 12
Ortografia, marratxoak eta hizkuntza ........................................................ 15

José Miguel Urquijo Aramburu 190


MICROSOFT WORD 2016

TABULAZIOAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 14, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 13; paragrafoen arteko tartea –lehenago eta ondoren-, 0; lerroartea, 1,5.
Tabulazioak.
1. Ezkerrean, 0,5 cm, eta eskuinean, 16 cm.
2. Ezkerrean, 0,5 cm; ezkerrean, 5,5 cm puntuekin; ezkerrean, 9 cm; eskuinean, 16 cm
puntuekin.
3. Ezkerrean, 0,5 cm; ezkerrean, 4 cm puntuekin; ezkerrean, 5 cm; ezkerrean, 9 cm puntuekin;
ezkerrean, 10 cm; ezkerrean, 16 cm puntuekin.

IKASLEAREN FITXA
Izen-abizenak ..................................................................................................
Helbidea ...........................................................................................................

Hiria ............................... Probintzia ......................................


Jaioterria ........................ Jaioteguna ....................................
Posta-kodea ................... Telefonoa ......................................

IRAKASGAIAK
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
Irakasgaia: ......... Maila: ..................... Deialdia: ................................
(w019) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 191


MICROSOFT WORD 2016

ERTZAK ETA ITZALDURA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Times New Roman 14; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 24; lerroartea,
bakuna.

Paragrafo honek goiko ertza dauka.

Paragrafo honek ertz osoa dauka.

Paragrafo honek beheko ertz bikoitza dauka.

Paragrafo honek ertz osoa eta % 25eko itzaldura grisa dauzka.

Paragrafo honek ertz osoa eta


bikoitza dauzka, eta ezkerrean
eta eskuinean 5 cm-ko koskak
ditu.

Paragrafo honi jarri dizkiogu: ezkerreko ertza


hirukoitza eta 6 cm-ko eskuin-koska.

Paragrafo honi jarri dizkiogu: eskuineko ertza


hirukoitza eta 6 cm-ko ezker-koska.

Paragrafo honek 6 puntuko ertz lodia dauka goian eta behean, testua zentratua dago
eta itzaldura horia dauka.
(w020) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 192


MICROSOFT WORD 2016

ERTZAK ETA ITZALDURA


Kopiatu 5 aldiz testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 14, lodia; testua, zentratua.
Testua. Verdana 11; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 18; lerroartea, bakuna.
Ertzak eta itzaldurak.
1. Goiko eta beheko ertza, 6 eta kolore gorria.
2. Kanpo-ertza, 2¼ eta kolore berdea.
3. Kanpo-ertza, 3 eta ezarpena, itzala.
4. Kanpo-ertza, ¾ eta aldizkako lerro-estiloa.
5. Ezkerreko eta eskuineko ertza, 4½; eta itzaldura horia.
6. Testuko zenbait hitzetan: kanpo-ertza, 3; kanpo-ertza, ¾; eta aldizkako lerro-estiloa;
kanpo-ertza, ½; ertz bikoitza eta % 25-eko itzaldura grisa.

GOOGLE CHROME

Google Chrome Google-ek garatutako kode irekiko doako web nabigatzailea da.
Doan deskargatzeko aukera dago, zerbitzu-baldintza zehatzak onartuta. Izena
erabilitako erabiltzailearen interfaze grafikoaren markotik (chrome) dator.

Google Chrome Google-ek garatutako kode irekiko doako web nabigatzailea da.
Doan deskargatzeko aukera dago, zerbitzu-baldintza zehatzak onartuta. Izena
erabilitako erabiltzailearen interfaze grafikoaren markotik (chrome) dator.

Google Chrome Google-ek garatutako kode irekiko doako web nabigatzailea da.
Doan deskargatzeko aukera dago, zerbitzu-baldintza zehatzak onartuta. Izena
erabilitako erabiltzailearen interfaze grafikoaren markotik (chrome) dator.

Google Chrome Google-ek garatutako kode irekiko doako web nabigatzailea da.
Doan deskargatzeko aukera dago, zerbitzu-baldintza zehatzak onartuta. Izena
erabilitako erabiltzailearen interfaze grafikoaren markotik (chrome) dator.

Google Chrome Google-ek garatutako kode irekiko doako web nabigatzailea da.
Doan deskargatzeko aukera dago, zerbitzu-baldintza zehatzak onartuta. Izena
erabilitako erabiltzailearen interfaze grafikoaren markotik (chrome) dator.

Google Chrome Google-ek garatutako kode irekiko doako web nabigatzailea da.
Doan deskargatzeko aukera dago, zerbitzu-baldintza zehatzak onartuta. Izena
erabilitako erabiltzailearen interfaze grafikoaren markotik ( Chrome ) dator.
(w021) Ariketa

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Google_Chrome

José Miguel Urquijo Aramburu 193


MICROSOFT WORD 2016

ERTZAK ETA ITZALDURA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Orria. Ipini orrialdearen ertza ezkerrean; artea aukeran, hautatu lerro bikoitza (bata, fina, eta
bestea, lodia).
Testua. Verdana 14; lerrokatzea, zentratua; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 0;
lerroartea, bakuna.
Ertzak eta itzaldurak.
1. Kanpo-ertza, ½; lerro-estiloa, ertz hirukoitza; eskuin eta ezkerreko koskak, 6 cm.
2. Kanpo-ertza, 3; lerro-estiloa, ertza eta itzaldura laranja; eskuin eta ezkerreko koskak, 4 cm.
3. Kanpo-ertza, ½; lerro-estiloa, aldizkako ertza eta itzaldura berdea; eskuin eta ezkerreko
koskak, 3,5 cm.
4. Kanpo-ertza, 3; lerro-estiloa, bikoitza (bata lodia eta bestea fina) eta itzaldura horia; eskuin
eta ezkerreko koskak, 3 cm.
5. Kanpo-ertza, ¾; lerro-estiloa, bikoitza eta ondulatua eta itzaldura urdina; eskuin eta
ezkerreko koskak, 2 cm.

ARABA
Landa-lurzorua salgai
699 999 999

GASTEIZ
2-
200 m -ko txalet handia. 3 solairu,
txokoa, hainbat ibilgailu gordetzeko
garajea, igerilekua eta terraza. Ongi
zaindua. Bista ezin hobeak.
GALDETU PREZIOA.
Telefonoa 655 555 555

SUKALDARI LAGUNTZAILEAK eta


ZERBITZARIAK behar dira,
esperientziadunak. Deitu 666 666 666
telefonora, 9:00etatik 22:00etara.

ADMINISTRARIA behar da. Lanerako, Word,


Excel, Access eta PowerPoint menderatzea
ezinbestekoa da. Deitu arratsaldez.
Telefonoa 677 777 777
(w022) Ariketa

MEKANIKA-TAILERRA SALGAI
Deitu 688 888 888 telefonora, 8:00etatik 20:00etara

José Miguel Urquijo Aramburu 194


MICROSOFT WORD 2016

ORRIAREN DISEINUA
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Calibri 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 10; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 6 puntu; lerroartea, bakuna.

IBM
International Business Machines edo IBM informatikarekin lotutako erremintak, programak eta zerbitzuak
ekoiztu eta merkaturatzen dituen enpresa multinazionala da. Ameriketako Estatu Batuetako New Yorkeko
estatuko Armonk hirian du egoitza nagusia. Gutxi gorabehera 390.000 langile ditu 161 herrialdetan
banatuta eta teknologiarekin lotutako zerbitzu-enpresarik handiena da. New Yorkeko Burtsak IBM kodea
erabiltzen du.
New Yorkeko Armonken du egoitza, eta 1911n sortu zen Computing-Tabulating-Recording Company
izenaz, hiru enpresa txiki elkartuta. 1924an IBM (International Business Machines Corporation) izeneko
enpresa bereganatu eta beronen izena hartu zuen. Thomas Watson-en zuzendaritzapean (1914-1952),
Estatu Batuetako enpresetako kontrol-erlojuen egile nagusia izatera iritsi zen IBM, eta lehen idazmakina
elektrikoa ere asmatu eta merkaturatu zuen 1930eko hamarkadan. 1950eko hamarkadan murgildu zen
konputagailuen alorrean, eta hurrengo hamarkadetan, hedapen izugarria izateaz gain, ordenagailuen
lehen mailako merkatura iritsi zen. 1953an, lehen ordenagailu komertziala sortu zuen, 701 izenekoa.
1965az geroztik, informatika-industriaren buru bihurtuta, derrigorrezko erreferentzia izan ziren IBMk
egindako ordenagailuak, kalitatearen alorrean ez ezik, hizkuntza informatikoari nahiz funtzionamenduari
dagozkien arauen alorrean ere bai. 1960ko eta 1980ko hamarkaden artean, IBM izan zen konputagailu
handien merkatuko enpresa nagusia. 1970eko hamarkadan ordenagailu txikiak azaldu zirenean, IBMri
konputagailu handien merkatua arriskuan jarriko zutela iruditu zitzaion, eta ez zen gai izan haien
benetako ahalmena ikusteko. 1980an, ordea, IBMk PC delako ordenagailu pertsonala sortu zuen eta
arrakasta handia lortu zuen eta denbora gutxian eredu bilakatu zen mikroinformatikaren alorrean.
1980ko hamarkadaren erdialdera, ordea, IBMren aurrerakada moteldu egin zen, bereziki programa eta
ordenagailu eramangarrien alorrean. Informatika-enpresa japoniarren igoerak eragin zuen, neurri batean,
IBMk zenbait alorretan izan zuen atzerakada. Hala ere, 1980ko hamarkadaren amaieran IBM munduko
konputagailu-ekoizle handiena zen, idazmakinak eta fotokopiagailuak tartean, baita bulegoko tresnerien
ekoizle nagusia ere.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/IBM

(w023) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 195


MICROSOFT WORD 2016

ORRIAREN DISEINUA
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Calibri 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Calibri 11; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren, 6; lerroartea, bakuna.

LINUS TORVALDS
Linus Benedit Torvalds Linux sistema-eragilearen Kernelaren sortzailea da. Helsinkin (Finlandia) jaio zen
1969ko abenduaren 28an. Haren gurasoak Linus Pauling-en izenean oinarritu ziren semeari izena
emateko.
Linus software-ingenieritzan espezializatuta egoteagatik egin da ezagun, Linux-en nukleoaren proiektua
hasi eta garatu zuelako Andrew S. Tanenbaumek sortutako Minix sistema-eragilean oinarrituta. Gaur
egun, Torvalds Finlandian dagoen proiektu baten koordinatzailea da.
11 urte zituela hasi zen informatika munduan murgiltzen, 1980an aitonak Commodore ordenagailua
erabiltzeko laguntza eskatu zionean. 1988an Helsinkiko unibertsitatean onartu zuten, Andy
Tannenbaumek Minix sistema-eragilea kaleratu zuen urte berean eta bi urte geroago C programazio-
lengoaia ikasten hasi zen bertan.
21 urterekin 5 urteko esperientzia zuen programatzen eta Minix sistema-eragiletik ideiak hartuz
proiektu pertsonal bat hasi zuen. Maurice J. Bachen Design of the Unix Operating Systemen oinarrituz
eta Minix-en Kernel-ari aldaketak eginez, GNU proiektuak sortutako softwarea IBM/PC arkitektura
batean exekutatzeko moldatu zuen. Horrela, 1991n Linux-en lehen bertsioa argitaratu zuen, BASH eta
GCC exekutatzeko gai zena. 1992ko urtarrilean GPL lizentzia erabaki zen Linux-entzat.
Finlandian Linus Torvaldsek erabaki zuen 3500 dolarreko inbertsioa egitea konputagailu berri bat
lortzeko, Inteleko 80386 mikroprozesadorea zeukana. Ordainketa epeka egin zuen, ez baitzuen dirurik
esku-dirutan. Ordenagailua unibertsitatearekin konektatzeko erabiltzen zuen; baina ibiltzen zuen
sistema-eragilea gustuko ez zuenez, berri bat sortzea erabaki zuen. Hori konpondu ondoren, beste
zeregin bat ikusi zuen: nola igo eta jaitsi unibertsitateko artxiboak? Horretarako beharrezkoa zen disko-
kontroladorea sortzeari ekin zion eta Minix-ekin bateragarria zen kontroladorea lortu zuen. Orduan,
konturatu zen ez zela bakarrik emuladore bat sortzen ari, eta, zerotik hasita, sistema-eragile berri bat
sortu zuen.
Hasiera batean Linux izena jarri zion sistema berriari, baina jendaurreko aurkezpena egiteko, oso izen
egozentrikoa zela iritzita Freax deitu zion. Hala ere, Linux izena nagusitu zen eta gaur egun ere izen
horrekin ezagutzen da.
1991ko abuztuaren 25ean iragarri zuen bere sistema garatzen jarraituko zuela Minix ordezkatzeko.
Ondoren, irailaren 17an, 10.000 lerroko kodedun 0.01 bertsioa igo zuen unibertsitateak emandako FTP
zerbitzarira. Handik aurrera, oso azkar hasi zen garatzen Linux.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Linus_Torvalds


(w024) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 196


MICROSOFT WORD 2016

ORRIAREN DISEINUA
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 20, lodia; testua, zentratua.
Azpititulua. Arial 14, lodia eta azpimarratua; lerrokatzea, ezkerrean.
Testua. Arial 10; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 6; lerroartea, bakuna.

STEVE JOBS
Steve Paul Jobs —Steve Jobs izen-deiturez ezaguna— (San Frantzisko, Kalifornia, Ameriketako Estatu
Batuak, 1955eko otsailaren 24a - 2011ko urriaren 5a) enpresaburua eta informatikaria izan zen. Apple
enpresako lehendakaria eta informatikaren industriako enpresari famatua izan zen.
Steve Wozniak ingeniariarekin batera Jobsek ordenagailu pertsonala ezagutzera eman zuen 70eko
hamarkadaren bukaeran. 80eko hamarkadaren hasieran, Erabiltzailearen Interfaze Grafikoaren
potentziala aditzera eman zuen.
Berak sortutako enpresaren zuzendaritza-batzordearekin arazoak eduki ondoren, kaleratu egin zuten
Apple Computer-etik1985 urtean; eta orduan NeXT konpainia sortu zuen. Konpainia hori Apple
Computer-ek xurgatu zuen geroaago, eta Jobs presidente izan zen ia hil zen arte.

BIOGRAFIA
Ezkondu gabeko emakume unibertsitario baten semea zen Steve. Artean txikia zela, amak adopzioan
ematea erabaki zuen eta langile xumea zen bikote bati eskaini zion haurra, Paul eta Clara Jobsi.

APPLE COMPUTER
20 urterekin, gurasoen garajean eta laguna zuen Steve Wozniak-ekin batera, Apple sortu zuen. 10
urteren buruan Apple bi pertsonaz osatutako enpresa izatetik 4.000 langilez osatutako enpresa izatera
iritsi zen.
27 urterekin, Jobs 1982ko aberatsik gazteena izan zen.
Hiru urte geroago, 30 urte zituela, Apple-etik —berak sortutako enpresa— kaleratu zuten, eta historiara
pasa diren beste enpresa batzuk sortu zituen (NeXT, Pixar). Ibilbide profesionalean, eta bereziki, Mac
ordenagailuaren garapenean, ospe txarra hartu zuen langileei ematen zien tratuagatik.
1991. urtean Laurene Powellekin ezkondu zen, Stanford Unibertsitateko eskola batean ezagutu zuen, eta
familia osatu zuten. Palo Alton, Kalifornian, bizi izan ziren haien hiru seme-alabekin.
Xeroxeko garatzaileek Smalltalka garatu zuten, sagua laneko tresna bezala erabiltzen zuen ingurune
grafikoa. Nahiz eta Xeroxeko zuzendaritza eszeptikoa izan ideia horrekiko, Steve Jobs kontzeptua
garatzearen alde azaldu zen. Ordenagailuaren izena Lisa izan zen, Steve Jobsen alabaren omenez.
Lisaren softwarearen oinarrizko kontzeptuetatik hasi zen Apple informatika pertsonalaren merkatuan
pisua hartzea lortu zuten produktuak garatzen: Apple Macintosh eta haren sistema-eragilea, edozein
erabiltzailerentzat erraza zen lehenengoa.
Jobs-ek ikertzaile talde berezi bat sortu zuen Macintosh-erako. Hala ere, nahiz eta eraginkortasun hobea
lortu, enpresak geldialdi bat izan zuen hainbat faktoreren eraginez.
Steve Wozniak-ek Apple utzi zuen, Macintosh-en 80.000 unitate saltzea espero zen eta 20.000 unitate
baino ez zirenean saldu. Horrek Jobs haserretu zuen, eta enpresaren gidaritza hartu nahi izan zuen
ordura arte laguna zuen John Sculley-ren kaltean. John-ek administrazio-kontseiluaren babesa jaso zuen
(w025) Ariketa

eta Jobs-ek ordura arte zituen erantzukizunak bereganatu zituen. Ondoren, Siberia izeneko Apple-ren
eraikin batera bidali zuten Jobs. Geroago, eta depresioak jota, Apple utzi eta akzio guztiak saldu zituen
bat izan ezik.

José Miguel Urquijo Aramburu 197


MICROSOFT WORD 2016

NeXT
1989. urtean, bere ideiak aurrera ateratzen saiatzeko, NeXT izeneko konpainia sortu zuen. Apple
lotsatuko zuen ordenagailuen hurrengo belaunaldia sortu nahi izan zuen, baina porrot egin zuen
salmentetan, nahiz eta nagusitasun teknikoa nabarmena izan. Zortzi urteko borrokaren eta 250 milioi
inbertitu ondoren, NeXTek itxi egin zuen hardware-atala 1993an.
1999. urtean gertaera haiek guztiak Pirates of Silicon Valley (Silicon Valleyko piratak) izeneko filman
kontatu zituen. Filmaren abiapuntua Apple Computer-en sortzearekin hasten da, eta Steve Jobs
kaleratuta egon ondoren berriz kontratatzen zuten arte irauten du.

PIXAR
Porrotaren ondoren, ordenagailu bidezko animazioko enpresa bat erostea erabaki zuen, Pixar, George
Lucas-en Lucasfilm ekoiztetxerako erosle bila baitzebilen. Pixar laster hasi zen nabarmentzen zinemaren
munduan, osorik ordenagailuz egindako, lehen animazioko pelikula garrantzitsuaren bidez, Disneyrentzat
ekoiztutako Toy Story.
Pelikula horren ondoren iritsi ziren A Bug's Life, Monsters, Toy Story 2, Finding Nemo, The Incredibles,
Cars, Ratatouille, WALL-E eta Toy Story 3. Denek arrakasta handia lortu zuten kritikaren eta ikusleen
artean, istorio onak zirelako, gidoi onak zituztelako bai umeentzat eta baita helduentzat ere, eta
animazioko teknika bikainak erabili zituztelako.

APPLERA ITZULTZEA
Applek Gil Amelio kontratatu zuen zuzendari exekutibo lanerako, enpresa salbatzeko helburuarekin,
izugarrizko krisia jasaten ari baitzen. Haren zereginen artean, behin-behineko zen Copland sistema
eragilearen porrotaren ondoren, Macintosh-en sistema-eragilearen zahartzearen arazoa konpontzeko
irtenbidea topatzea zegoen —proiektua bertan behera geratu zen—. Ameliok erabaki zuen lehendik
sortua zegoen sistema-eragile batetik abiatzea. Aukeren artean hauek lehiatu ziren: BeOS, Jean Louis
Gassé-ren Be konpainiako, eta Steve Jobs-en NeXT-en NextStep. Garaile azken hau suertatu zen.
Horren ondorioz, Applek NeXT erosi zuen. Horrela, Jobs-ek kontrola berreskuratu zuen, Amelio
konpainiatik kanporatu eta Next taldea Apple-en buru jarri.
Hartutako lehenengo neurrietako bat izan zen Microsoft-ekin akordio bat ixtea. Apple-n dirua sartu zuen
—akzioen % 4 erosita— eta Mac-entzat Office-ren garapena bermatu zuen. Horrela, aspaldiko lehiari —
interfaze grafikoak— amaiera eman zitzaion.
Neurri horiek guztiek produktu gutxiago baino hobeak garatzeko aukera eman zioten konpainiari.
Negozio-linea berriak eta harrigarriak garatu zituzten: iPod eta iPhone.

DIMISIOA
Jobsek 2011ko abuztuaren 24an eman zuen dimisioa, eta Tim Cook-ek ordezkatu zuen. Handik aurrera
Tim Cook Apple-eko zuzendaritza-batzordeko lehendakaria izan zen. Horren berri eman eta ordu gutxira
Apple-en akzioak 5 puntu jaitsi ziren.

GAIXOTASUNA ETA HERIOTZA


Jobsi pankreako minbizia diagnostikatu zioten, baina Kaliforniako klinika ezagun batean jarri zioten
tratamenduak arrakasta eduki zuen itxura batean, gaixotasuna gaindituz. Jobs 2011ko urriaren 5ean hil
zen Kalifornian, pankreako minbizia diagnostikatu ziotenetik zazpi urtera.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Steve_Jobs


(w025) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 198


MICROSOFT WORD 2016

ZUTABEAK
Kopiatu 5 aldiz testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 14, lodia; testua, zentratua.
Testua. Times New Roman 12; lerrokatzea, justifikatua; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta
ondoren-, 0; lerroartea, 1,5.
Zutabeak.
1. Zabalera berdineko bi zutabe; zutabeen arteko tartea, 1,25 cm; marra tartean.
2. Zutabe bakarra.
3. Zabalera berdineko bi zutabe; zutabeen arteko tartea, 0,4 cm; marra tartean.
4. Zabalera desberdineko bi zutabe: lehenengoa, 5 cm-koa, eta bigarrena, 10 cm-koa.
Zutabeen arteko tartea, 1,5 cm.
5. Zabalera berdineko lau zutabe; zutabeen arteko tartea, 0,5 cm; marra tartean.

WORLD WIDE WEB

World Wide Web (WWW) elkarri loturiko 1990 aldera Sir Tim Berners-Lee
hipertestuko dokumentuen sistema bat da eta ingelesak eta Robert Cailliau belgikarrak
Internet bidez atzigarria da. Web nabigatzaile sortu zuten weba, CERNen (Geneva,
batekin, erabiltzaile batek testu, irudi, bideo Suitza) lanean ari zirela. Orduz geroztik,
edo beste multimedia eduki batzuk dituen Berners-Lee Web estandarren garapena
webguneak ikus ditzake eta hiperesteken bidez gidatzen gogotsu aritu da, besteak beste,
orri horietan nabiga dezake. web orriak osatzeko erabiltzen diren
lengoaiak garatzen. Azken urteotan, Web
Semantiko baten alde egin du.

World Wide Web (WWW) elkarri loturiko hipertestuko dokumentuen sistema bat da eta Internet
bidez atzigarria da. Web nabigatzaile batekin, erabiltzaile batek testu, irudi, bideo edo beste
multimedia eduki batzuk dituen webguneak ikus ditzake eta hiperesteken bidez orri horietan
nabiga dezake.
1990 aldera Sir Tim Berners-Lee ingelesak eta Robert Cailliau belgikarrak sortu zuten weba,
CERNen (Geneva, Suitza) lanean ari zirela. Orduz geroztik, Berners-Lee Web estandarren
garapena gidatzen gogotsu aritu da, besteak beste, web orriak osatzeko erabiltzen diren lengoaiak
(w026) Ariketa

garatzen. Azken urteotan, Web Semantiko baten alde egin du.

José Miguel Urquijo Aramburu 199


MICROSOFT WORD 2016

World Wide Web (WWW) elkarri loturiko 1990 aldera Sir Tim Berners-Lee ingelesak eta
hipertestuko dokumentuen sistema bat da eta Robert Cailliau belgikarrak sortu zuten weba,
Internet bidez atzigarria da. Web nabigatzaile CERNen (Geneva, Suitza) lanean ari zirela.
batekin, erabiltzaile batek testu, irudi, bideo Orduz geroztik, Berners-Lee Web estandarren
edo beste multimedia eduki batzuk dituen garapena gidatzen gogotsu aritu da, besteak
webguneak ikus ditzake eta hiperesteken bidez beste, web orriak osatzeko erabiltzen diren
orri horietan nabiga dezake. lengoaiak garatzen. Azken urteotan, Web
Semantiko baten alde egin du.

World Wide Web (WWW) ditzake eta hiperesteken bidez orri horietan nabiga dezake.
elkarri loturiko hipertestuko 1990 aldera Sir Tim Berners-Lee ingelesak eta Robert
dokumentuen sistema bat da Cailliau belgikarrak sortu zuten weba, CERNen (Geneva,
eta Internet bidez atzigarria Suitza) lanean ari zirela. Orduz geroztik, Berners-Lee Web
da. Web nabigatzaile estandarren garapena gidatzen gogotsu aritu da, besteak
batekin, erabiltzaile batek beste, web orriak osatzeko erabiltzen diren lengoaiak
testu, irudi, bideo edo beste garatzen. Azken urteotan, Web Semantiko baten alde egin
multimedia eduki batzuk du.
dituen webguneak ikus

World Wide Web multimedia eduki Cailliau belgikarrak orriak osatzeko


(WWW) elkarri batzuk dituen sortu zuten weba, erabiltzen diren
loturiko hipertestuko webguneak ikus CERNen (Geneva, lengoaiak garatzen.
dokumentuen sistema ditzake eta Suitza) lanean ari Azken urteotan, Web
bat da eta Internet hiperesteken bidez zirela. Orduz Semantiko baten alde
bidez atzigarria da. orri horietan nabiga geroztik, Berners-Lee egin du.
Web nabigatzaile dezake. Web estandarren
batekin, erabiltzaile 1990 aldera Sir Tim garapena gisatzen
(w026) Ariketa

batek testu, irudi, Berners-Lee gogotsu aritu da,


bideo edo beste ingelesak eta Robert besteak beste, eb

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/World_Wide_Web

José Miguel Urquijo Aramburu 200


MICROSOFT WORD 2016

ZUTABEAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 16, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 12; lerrokatzea, justifikatua; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 12;
lerroartea,1,5.
Zutabeak.
1. Zutabe bakarra; kanpo-ertza 3 puntukoa eta lerro bikoitza (bata lodia eta bestea fina); estiloa
eta itzaldura, horia; eskuin eta ezkerreko koskak, 2 cm.
2. Zabalera desberdineko hiru zutabe: lehenengoa 4 cm-koa; bigarrena 5 cm-koa; eta
hirugarrena 5,5 cm-koa); zutabeen arteko tartea, 1 cm zutabeen arteko marrarekin. Korritze
horizontala forma, Calibri 14.
3. Zutabe bakarra; alderantzizko koska berezia, 1,5 cm.

SUEBAKI

Suebakia edo Firewall oinarrizko aldez aurretiko neurria da,


sareko segurtasuna hobetzeaz gain, kontrolerako eta
zentsurarako erabil daitekeena.

Suebakiak hardware programen instalazio Horrela, Internetetik gure


edo softwareen ezkutuak ekidinez eta ordenagailura sartzekra
elementuak dira, pop-up eta publizitatea datozen saiakeretatik
politika- bezalakoak batzuetan babesten da ordenagailua.
konfigurazioaren blokeatuz. Iragazki gisafuntzionatzen
arabera horien duen saretik sarerako
arteko komunikazioa SEGURTASUNA komunikazio-kontroladore
onartu edo horrek ez du antibirusaren
debekatzen dutenak. funtzioa egiten, ez baitu
Horretarako, PCaren Kokapena normalean horien eraso guztietatik
eta Interneten arteko organizazioaren barne- ordenagailua babesten, ezta
sarrera-irteera fluxua sarearen konexio-puntua kutsatuta egonez gero
kontrolatzen dute, eta kanpo-sareko konexio- arazoa ezabatzen.
eskatu ez diren puntuaren arteko lotunea
da, Internet da normalean.
(w027) Ariketa

loturak blokeatuz,
Lehenago esan bezala bi motatako elementuak izan daitezke: hardwarerakoak
(dispositibo fisikoaren bitartez) edo softwarerakoak (babestu nahi den PCan
instalatutako programa informatiko baten bitartez).

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Suebaki_(informatika)

José Miguel Urquijo Aramburu 201


ZUTABEAK
Kopiatu testua, eta aplikatu ezaugarri hauek:
Orria. Orrialdearen kanpo-ertzak, artea aukeran, hautatu irudia.
Izenburua. Calibri 16, lodia; testua, zentratua.
Testua. Calibri 10; lerrokatzea, zentratua; paragrafoen arteko tartea lehenago, 0, eta ondoren, 12;
lerroartea, 1,5.
Zutabeak. Zabalera berdineko bi zutabe; zutabeen arteko tartea, 0,5 cm.

EZKONTZA MENUA MENÚ DE BODA

ONGIETORRI-KOKTELA COCKTAIL DE BIENVENIDA

URDAIAZPIKO-MOZTAILEA CORTADOR DE JAMÓN

PEDRO XIMENEZ FOIE SALTSA SALSA FOIE PEDRO XIMENEZ

ONDDO-ARROZ KREMATSUA ARROZ CREMOSO DE HONGOS

MUSKILAK SALTSA BERDEAN ALMEJAS EN SALSA VERDE

OTARRAINXKAK PLANTXAN LANGOSTINOS A LA PLANCHA

URRABURUA LABEAN DORADA AL HORNO

AZPIZUNA PANADERA PATATA ETA ONDDOEKIN SOLOMILLO CON PATATAS PANADERA Y HONGOS

EZTEI-TARTA IZOZKIAREKIN TARTA NUPCIAL CON HELADO

EDARIAK: ARDO BELTZ ONDUA, GORRIA, ZURIA BEBIDAS: TINTO CRIANZA, ROSADO, BLANCO

CAVA, KOPA ETA KAFEA CAVA, COPA Y CAFÉ

BEZ-A BARNE IVA INCLUÍDO

110 € 110 €
(w028) Ariketa
MICROSOFT WORD 2016

TAULAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 10; paragrafoen arteko tartea lehenago, 3, eta ondoren, 0; lerroartea, bakuna.

IZENA LEKUA SOLDATA


Luis Lamariano Legorreta 741,65 €
Aitor Legorburu Asteasu 552,93 €
Marisol Sanchez Legazpi 842,62 €
1. irudia

IZENA LEKUA SOLDATA


Luis Lamariano Legorreta 741,65 €

Aitor Legorburu Asteasu 552,93 €

Marisol Sanchez Legazpi 842,62 €

2. irudia

3. irudia

IZENA LEKUA SOLDATA


Marisol Sanchez Legazpi 842,62 €
Aitor Legorburu Asteasu 552,93 €
Luis Lamariano Legorreta 741,65 €
4. irudia

IZENA LEKUA SOLDATA


(w029) Ariketa

Marisol Sanchez Legazpi 842,62 €

Aitor Legorburu Asteasu 552,93 €

Luis Lamariano Legorreta 741,65 €

5. irudia

José Miguel Urquijo Aramburu 203


MICROSOFT WORD 2016

LUIS LASA GOMEZ


MARIO ALONSO BERRIBEITIA
MARTA GAMIZ KOLUNBE
EZEKIEL CASTILLO MONTE
6. irudia

LUIS LASA GOMEZ


MARIO ALONSO BERRIBEITIA
MARTA GAMIZ KOLUNBE
EZEKIEL CASTILLO MONTE
7. irudia

LUIS LASA GOMEZ


MARIO ALONSO BERRIBEITIA
MARTA GAMIZ KOLUNBE
EZEKIEL CASTILLO MONTE
8. irudia

MARIO ALONSO BERRIBEITIA


EZEKIEL CASTILLO MONTE
MARTA GAMIZ KOLUNBE
LUIS LASA GOMEZ
9. irudia

BEZEROA SALDUTAKO ARDO-UNITATEAK


López S.A. 100
Ansa 300
Labarka 1.200

GUZTIRA 1.600
10. irudia
TAULA (1)

TAULA (2)

(w029) Ariketa

11. irudia

José Miguel Urquijo Aramburu 204


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 9; lehenengo errenkada, lodia.
Taulak.
1. 15 errenkada (altuera: 0,5 cm) eta 6 zutabe (zabalerak: 2,5 cm, 2,6 cm, 5,7 cm, 2,4 cm, 2
cm eta 1,4 cm).
2. Zutabeak. Lehenengoa: gelaxkak batuta, testua bertikala, eta horizontalki eta bertikalki
zentratuta. Bigarrena eta hirugarrena: gelaxkak batuta eta bertikalki zentratuta.

CAMPUSA ERREGIMENA MAILA HIZKUNTZA TUTOREA GELA


Jesús Obrero Egunekoa 1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Alberto 447
Jesús Obrero Egunekoa 1. Administrazioa eta Finantzak Euskara Pedro 449
Jesús Obrero Egunekoa 2. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Joseba 528
Jesús Obrero Egunekoa 2. Administrazioa eta Finantzak Euskara Patxi 529
Jesús Obrero Gauekoa 1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Txemi 526
Jesús Obrero Gauekoa 2. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Ainhoa 529
Jesús Obrero Gauekoa 3. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Roberto 528
Molinuevo Egunekoa 1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Serafín 209
Molinuevo Egunekoa 1. Zuzendaritzari Laguntza Ematea Gaztelania Zuriñe 208
Molinuevo Egunekoa 1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Izaskun 210
Molinuevo Egunekoa 2. Zuzendaritzari Laguntza Ematea Gaztelania Félix 212
Molinuevo Gauekoa 1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Xabier 210
Molinuevo Gauekoa 2. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Amaia 211
Molinuevo Gauekoa 3. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Silvino 212

CAMPUSA ERREGIMENA MAILA HIZKUNTZA TUTOREA GELA


Gaztelania Alberto 447
1. Administrazioa eta Finantzak
Euskara Pedro 449
Jesús Obrero

Egunekoa
Gaztelania Joseba 528
2. Administrazioa eta Finantzak
Euskara Patxi 529
1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Txemi 526
Gauekoa 2. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Ainhoa 529
3. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Roberto 528
1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Serafín 209
1. Zuzendaritzari Laguntza Ematea Gaztelania Zuriñe 208
Egunekoa
Molinuevo

1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Izaskun 210


2. Zuzendaritzari Laguntza Ematea Gaztelania Félix 212
1. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Xabier 210
Gauekoa 2. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Amaia 211
(w030) Ariketa

3. Administrazioa eta Finantzak Gaztelania Silvino 212

José Miguel Urquijo Aramburu 205


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Lehenengo errenkada, Courier 16, lodia; besteak, Courier 10.
Taulak.
1. 16 errenkada (altuera, 0,5 cm) eta 13 zutabe (zabalerak: lehenengoa, 5,7 cm, eta besteak,
0,8 cm). Zenbait gelaxka batuta eta itzal beltza; lehenengo testua % 35 argiagoa. Ertzak
pertsonalizatuta.
2. 9 errenkada (altuera, 1 cm) eta 6 zutabe (3,2 cm, 2,92 cm, 2,67 cm, 2,92 cm, 2,5 cm eta 2,5
cm). Zenbait gelaxka batuta eta itzal beltza; lehenengo testua % 35 argiagoa,.

UMEEN TXERTAKETA-EGUTEGIA
ADINA - HILABETEAK ADINA - URTEAK
TXERTAKETAK
2 4 6 11 12 15 18 4 6 10 12 16
B hepatitisa
Difteria
Tetanosa
Kukutxeztula
Poliomielitisa
B Haemophilus influenzae
C meningokokoa
Pneumokoko konjugatua
Elgorria
Errubeola
Parotiditisa
Barizela
Papiloma

529 GELA
Orduak Astelehena Asteartea Asteazkena Osteguna Ostirala

08:15-09:10 542BA
542BA
09:10-10:05 541BA 542BA 542BD
542BD
10:05-11:00 541BA

11:00-11:25 ATSEDENALDIA

11:25-12:20 541BD
(w031) Ariketa

12:20-13:15 541BD 541BA 541BD


542BD
13:15-14:10 542BA

José Miguel Urquijo Aramburu 206


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Cambria 12; lehenengo errenkada, Cambria 14, lodia.
Taulak. Horizontalki erdian,
1. 11 errenkada (altuera: 0,6 cm; eta 1. errenkadan, itzal berde argia) eta 5 zutabe (zabalerak:
3,2 cm, itzal horia, zenbait gelaxka batuta, eta testua horizontalki eta bertikalki zentratuta; 3
cm; 2,5 cm; 2,7 cm; eta 3,8 cm, itzal urdin argia, zenbait gelaxka batuta eta testua
horizontalki eta bertikalki zentratuta).
2. Taula-estiloa. 1. sareta, ertaina; 3. enfasia. 14 errenkada (altuera: 0,6 cm) eta 5 zutabe
(zabalerak: 4,64 cm, eta zenbait gelaxka batuta; 2,91 cm, eta zenbait gelaxka batuta;
2,78 cm; 1,99 cm, eta zenbait gelaxka batuta; eta 2,35 cm, lerrokatu testua gelaxkaren
ezkerreko ertzaren beheko aldean, zenbait gelaxka batuta).

KATEGORIA EGUNA HASIERA BUKAERA LEKUA


ASTELEHENA 17:00 18:30
ARRIAGA
ASTEARTEA 17:00 18:30
INFANTILA
ASTEAZKENA 17:00 18:30
JESÚS OBRERO
OSTEGUNA 17:00 18:30
ASTELEHENA 18:30 20:00
MENDIZORROTZA
ASTEARTEA 18:30 20:00
KADETEA
ASTEAZKENA 18:30 20:00
MOLINUEVO
OSTEGUNA 18:30 20:00
KADETE ASTEARTEA 17:00 18:30
NIEVES CANO
FEDERATUA OSTEGUNA 17:00 18:30

IKASTAROEN ORDUTEGIAK ETA KUOTAK duten ikasleei % 10eko deskontua egingo


IKASTAROAK EGUNAK ORDUAK KUOTA
Instituto de Idiomas”ek familia ugaria

ORDU BI ASTEAN ASTEARTEA 18:00-19:00 300 €


KUOTEN BONIFIKAZIOA: “Fundación

OSTEGUNA 19:00-20:00
20:00-21:00
ASTELEHENA 18:00-19:00
ASTEAZKENA 19:00-20:00
20:00-21:00
HIRU ORDU ASTEAN ASTEARTEA 18:00-19:00 350 €
die ordainketan.

ASTEAZKENA 19:00-20:00
OSTEGUNA
20:00-21:00
(w032) Ariketa

ASTELEHENA 18:00-19:00
ASTEAZKENA 19:00-20:00
OSTIRALA 20:00-21:00

José Miguel Urquijo Aramburu 207


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK
Kopiatu 5 aldiz taula eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. 1. errenkada, Arial 12 eta lodia; besteak, Arial 10.
Taulak. 8 errenkada eta 5 zutabe, horizontalki erdian eta taula estiloan: zerrenda argia, 3. enfasia.
1. Taula desordenatua.
2. Izena, gorantz ordenatua.
3. Abizena, gorantz ordenatua.
4. Jaioteguna, beherantz ordenatua.
5. Probintzia, gorantz ordenatua; hiria, gorantz ordenatua, eta izena, gorantz ordenatua.

Izena Abizena Jaioteguna Hiria Probintzia


Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa
Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia
Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia

Izena Abizena Jaioteguna Hiria Probintzia


Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia
Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa
Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia

Izena Abizena Jaioteguna Hiria Probintzia


Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa
Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia
Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia

Izena Abizena Jaioteguna Hiria Probintzia


Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa
Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia
Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia

Izena Abizena Jaioteguna Hiria Probintzia


Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
(w033) Ariketa

Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava


Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia
Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia
Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa

José Miguel Urquijo Aramburu 208


MICROSOFT WORD 2016

BIHURTU TESTUA TAULA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 10.
1. Testuen arteko testu-bereizlea, puntu eta koma.
2. Bihurtu testua taula.
3. Izena, gorantz ordenatua.
4. Gehitu beste zutabe bat, batu gelaxkak eta idatzi testua.

IZENA; ABIZENA; JAIOTEGUNA; HIRIA; PROBINTZIA


Unai; Urkiaga; 1995/01/01; Igorre; Bizkaia
Naroa; Orue; 1999/12/11; Zeanuri; Bizkaia
Leire; Orbezua; 2000/12/30; Vitoria-Gasteiz; Araba/Álava
Miren; Mendiolagaray; 2006/12/12; Vitoria-Gasteiz; Araba/Álava
Andoni; Goia; 1997/03/11; Areatza; Bizkaia
Egoitz; Aranburu; 2010/07/03; Ordizia; Gipuzkoa
Mikel; Urkixo; 1999/11/11; Laudio; Araba/Álava
Amaia; Legorreta; 2002/09/07; Agurain; Araba/Álava
Maialen; Usandizaga; 2005/10/27; Dulantzi; Araba/Álava

IZENA ABIZENA JAIOTEGUNA HIRIA PROBINTZIA


Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia
Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia
Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa
Mikel Urkixo 1999/11/11 Laudio Araba/Álava
Amaia Legorreta 2002/09/07 Agurain Araba/Álava
Maialen Usandizaga 2005/10/27 Dulantzi Araba/Álava

IZENA ABIZENA JAIOTEGUNA HIRIA PROBINTZIA


Amaia Legorreta 2002/09/07 Agurain Araba/Álava
Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia
Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa
Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Maialen Usandizaga 2005/10/27 Dulantzi Araba/Álava
Mikel Urkixo 1999/11/11 Laudio Araba/Álava
Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia

IZENA ABIZENA JAIOTEGUNA HIRIA PROBINTZIA


Amaia Legorreta 2002/09/07 Agurain Araba/Álava
Andoni Goia 1997/03/11 Areatza Bizkaia
LANGILEAK

Egoitz Aranburu 2010/07/03 Ordizia Gipuzkoa


Leire Orbezua 2000/12/30 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Maialen Usandizaga 2005/10/27 Dulantzi Araba/Álava
(w034) Ariketa

Mikel Urkixo 1999/11/11 Laudio Araba/Álava


Miren Mendiolagaray 2006/12/12 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Naroa Orue 1999/12/11 Zeanuri Bizkaia
Unai Urkiaga 1995/01/01 Igorre Bizkaia

José Miguel Urquijo Aramburu 209


MICROSOFT WORD 2016

FORMULAK TAULETAN
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Calibri 10; zenbaitetan, lodia.
Taulak. Horizontalki erdian eta eman dagokion formatua (koloreak, ertzak…):
1. 12 errenkada eta 4 zutabe. Kalkulatu guztizkoa formulak erabiliz.
2. 6 errenkada eta 11 zutabe. Kalkulatu guztizkoa, maximoa, minimoa eta batezbestekoa
formulak erabiliz.
3. 9 errenkada eta 5 zutabe. Kalkulatu zenbatekoak formulak erabiliz. Formulak idaztean,
kontuz 8. eta 9. errenkadekin.

ARAMAIOKO BIZTANLEAK
AUZOAK GIZONAK EMAKUMEAK GUZTIRA
AREXOLA 57 34 91
AZKOAGA 162 88 250
BARAJUEN 97 50 147
ETXAGUEN 21 11 32
GANTZAGA 27 13 40
IBARRA 923 482 1.405
OLETA 112 52 164
UNTZILLA 77 41 118
URIBARRI 74 36 110
GUZTIRA 1.550 807 2.357

BATEZBESTEKOA
URTARRILA
LANGILEAK

MAXIMOA
MARTXOA

MINIMOA
MAIATZA

GUZTIRA
OTSAILA

APIRILA

EKAINA

A01 832 € 899 € 903 € 855 € 932 € 811 € 5.232 € 932 € 811 € 872 €
A02 777 € 803 € 877 € 902 € 876 € 777 € 5.012 € 902 € 777 € 835 €
A03 544 € 901 € 455 € 777 € 676 € 912 € 4.265 € 912 € 455 € 711 €
A04 233 € 344 € 454 € 556 € 456 € 405 € 2.448 € 556 € 233 € 408 €
A05 567 € 456 € 652 € 759 € 599 € 489 € 3.522 € 759 € 456 € 587 €

ERREFERENTZIA DESKRIBAPENA KOPURUA PREZIOA ZENBATEKOA


ORDE51 Ordenagailu eramangarria 22 855 € 18.810,00 €
LASI23 Laser-inprimagailua 7 230 € 1.610,00 €
TINI18 Tintazko inprimagailua 12 175 € 2.100,00 €
TONK66 Toner-kartutxoa 7 75 € 525,00 €
(w035) Ariketa

TINK87 Tinta-kartutxoa 12 22 € 264,00 €


Zerga Oinarria 23.309,00 €
BEZ %21 4.894,89 €
GUZTIRA 28.203,89 €

José Miguel Urquijo Aramburu 210


MICROSOFT WORD 2016

OIN-OHARRAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Courier 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Courier 10.
Oin-oharrak. 1 zenbakitik hasita.

ZIRKUITO INTEGRATUA
Zirkuito integratua edo Txipa zirkuitu elektroniko miniaturizatu bat da,
material erdieroalezko elementu batean egina. Zirkuitu integratu batean
milaka edo milioika dispositibo elektroniko egon daitezke. Txipetan batez ere
diodoak eta transistoreak egoten dira, baina elementu pasiboak ere izaten
dira, adibidez, erresistentziak. Zirkuitu txertatuak ia tresna elektroniko
guztietan erabiltzen dira, eta haien erabilera izugarrizko iraultza izan da
elektronikaren munduan.
1949ko apirilean, Werner Jacobi1 ingeniari alemaniarrak erdieroaleak dituen
anplifikadore transistoredunez osatutako zirkuitu txertatuentzako lehenengo
patente-eskaera egin zuen.
Geroago, Geoffrey Dummer2 (1909-2002) zientzialariak zirkuituen txertaketa
asmatu zuen. 1940ko hamarkadaren amaieran eta 1950eko hamarkadaren hasieran,
Dummerrek Erresuma Batuko Ministerioko Royal Radar establezimenduan lan egin
zuen.
Texas Instruments enpresan kontratatuta egon eta gero, Jack S. Kilby 3 (1923-
2005) ingeniariak 1959an lehenengo zirkuitu txertatua garatu zuen. Zirkuitu
txertatu hori sei transistorez osatutako germaniozko dispositibo bat zen.
2000. urtean Kilbyk Fisikako Nobel Saria jaso zuen, teknologiaren garapenean
bere asmakizunek egindako ekarpenagatik.
Robert Noyce-k4 bere zirkuitu txertatu propioa garatu zuen. Sei hilabete behar
izan zituen sortzeko, eta gero, patentatu zuen. Kilbyren zirkuituaren zenbait
arazo praktikori konponbidea eman zien; adibidez, osagai guztien
interkonexioari. Masa-produkzioa hobetzeko,txipa sinplifikatu behar zen.
Horretarako, azkeneko geruzari silizioa gehitu zion, eta konexio batzuk
ezabatu zituen. Noyce izan zen zirkuitu txertatuen aurrelaria eta gaur egungo
zirkuitu txertatuen ekoizle famatuaren —Intel Corporation— kofundatzailea.
Zirkuitu txertatuak gaur egungo gailu elektroniko guztietan aurki daitezke:
erlojuetan, autoetan, telebistetan, MP3-erreproduzitzaileetan, sakelako
telefonoetan, ordenagailuetan, medikuntzako ekipamenduetan… Erdieroaleek
huts-balbulen zenbait funtzio egin zezaketela esperimentalki frogatu zenean,
teknologia hori garatu ahal izan zen. Egiaztapen horiek saiakuntza-ikerketa
batzuen ondorioz lortu ziren.
Aurrerapena izugarria izan zen transistore kopuru handiak txip txikietan
txertatzea lortu zenean. Balbulez eta osagai diskretuz osaturiko zirkuituak
azkar ordezkatu ziren. Ordezkapen hori hiru arrazoirengatik gertatu zen:
zirkuitu txertatuen ekoizpen masiboa, beren fidagarritasuna eta horiei
konplexutasuna gehitzeko erraztasuna.
(w036) Ariketa

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Txip

1
Werner Jacobi: zirkuitu integratuen asmaitzailea izan zen, baina ez zuen
patentea eskatu segidan.
2
Geoffrey W. A. Dummer: zirkuitu integratuen profeta ezaguna zen.
3
Jack Kilby: zirkuitu integratuen asmaitzailea eta Fisikako Nobel Saria.
4
Robert Noyce: Intel-en kofundatzailea izan zen eta Silicon Valley-ko alkatea
ezizena zuen.

José Miguel Urquijo Aramburu 211


MICROSOFT WORD 2016

OIN-OHARRAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Garamond 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Garamond 12, lerroartea, bikoitza; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 12.
Oin-oharrak. Garamond 9; 1 zenbakitik hasita

ENIAC
ENIAC (ingelesezko Electronic Numerical Integrator And Computer izen osoaren sigla, euskaraz

«Zenbakizko Integratzaile eta Konputagailu Elektronikoa») Ameriketako Estatu Batuetako

Armadako Balistika Ikerketa Laborategirako diseinatutako konputagailu erraldoia izan zen. Lehen

konputagailu digitala izan zen eta jaurtiketa-taulak kalkulatzeko sortu zuten. Estatu Batuetako

Armadak finantzatu zuen makina horren diseinua eta ekoizpena Bigarren Mundu Gerran.

John William Mauchly eta John Presper Eckert1 ingeniariek diseinatu zuten ENIAC konputagailua,

eta sei emakume izan ziren programatzaileak: Betty Jean Snyder Holberton2, Betty Jean Jennings

Bartik3, Kathleen McNulty Mauchly Antonelli4, Marlyn Wescoff Meltzer5, Ruth Lichterman

Teitelbaum6 eta Frances Bilas Spence7.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/ENIAC

(w037) Ariketa

1 John Presper Eckert y John William Mauchly: Harold Pende Howard N. Potts Medal Saria (1949).
2 Betty Snyder Holberton (1917ko martxoaren 7a – 2001eko abenduaren 8a). Informatikaria eta programatzailea.
3 Betty Jean Jennings Bartik (1924ko abenduaren 27a – 2011ko martxoaren 23a). Programatzailea, matematikaria eta informatikaria.

Computer Pioneer Award (2008).


4 Kathleen McNulty Mauchly Antonelli (1921eko otsailaren 12a – 2006ko apirilaren 20a). Programatzailea eta matematikaria.
5 Marlyn Wescoff Meltzer (1922 – 2008ko abenduaren 4a). Matematikaria eta ingeniaria.
6 Ruth Lichterman Teitelbaum (1924 – 1986). Matematikaria, ingeniaria eta programatzailea.
7 Frances Bilas Spence (1922ko martxoaren 2a – 2012ko uztailaren 18a). Matematikaria, ingeniaria eta programatzailea.

José Miguel Urquijo Aramburu 212


MICROSOFT WORD 2016

FORMAK
Kopiatu forma hauek:

Marrak Laukizuzenak Oinarrizko formak

Gezi multzoak Ekuazioaren formak Fluxu-diagrama

Izarrak eta bandak Legendak Sakonera duen 3D formatua

Testua Testua Testua Testua


Testua

Testua

Testua Testua Testua Testua

Testua duten formak Testu-koadroa


(w038) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 213


MICROSOFT WORD 2016

FORMAK
Kopiatu forma hauek:
Testua. Calibri 22 edo Times New Roman 12.

MEDIKUA
PROFESORmedikua
PODOLOGOA
Maialen Uria JOSUNE ARANDIA
FRANTZIA, 32
VITORIA-GASTEIZ
KIRURGIA
Telefonoa: 666 666 666
KIROPODOLOGIA

GURUTZE GORRIA
1
GEZIARI JARRAITU
SARIA

EGIBIDE
MENUA
BARAZKI-KREMA
EGIBIDE

ARRAINA SALTSAN
FRUTA FRESKOA

OGIA
ARDOA EDO URA
(w039) Ariketa

12 €

José Miguel Urquijo Aramburu 214


MICROSOFT WORD 2016

FORMAK
Kopiatu forma hauek:
Testua. Arial 9.

HASIERA HASIERA

Deitu

BAI
Badabil
lanpara?
EZ
Hizketan ari
da?
EZ

BAI

Lanpara EZ
Konektatu
BAI konektatuta lanpara
Berriro dago?
deituko
duzu?
Dei onartua
BAI
EZ

Dei amaiera
Dei amaiera BAI
Bonbilla
Jarri ondo
gaizki jarrita
bonbilla
dago?
EZ BAI
Berriro
deituko
duzu? EZ

AMAIERA BAI
Bonbilla
Aldatu
erreta
bonbilla
dago?

EZ

Erosi lanpara
berria

AMAIERA
(w040) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 215


MICROSOFT WORD 2016

FORMAK
Kopiatu forma hauek:
Testua. Arial 9.

HASIERA HASIERA

Erratza pasatu Ohetik jaiki

Zoruari argizaria
eman BAI
Bainua hartu
Bainua hartu
behar duzu?
Itxaron lehortu
arte
EZ

Gosaldu
EZ
Argizaria
lehortu da?
Jantzi

BAI

Distira BAI
Gozatu Igandea da?

AMAIERA
EZ

BAI
Larunbata
Erosketak egin
da?

EZ
Etxea garbitu

Lanera joan

AMAIERA
(w041) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 216


MICROSOFT WORD 2016

IRUDIAK
Kopiatu irudi hauek:
Irudiak. Altuera, 3 cm. Lineako irudietan, bilatu símbolos.

(w042) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 217


MICROSOFT WORD 2016

IRUDIAK
Kopiatu eta itsatsi 4 aldiz testua, eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 10; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 0 puntu; lerroartea, bakuna.
Irudiak. Lineako irudietan, bilatu Terremoto. Irudiaren altuera, 2,8 cm.
Kokalekua.
1. objektua, karratua eta ezkerrean.
2. objektua, estua eta erdian.
3. objektua, karratua eta eskuinean.
4. objektua, testuaren atzean eta erdian.
5. objektua, testuaren aurrean eta erdian.

1. Irudia
1755eko Lisboako lurrikara Richter eskalan 8,5-9,0 magnitudera iritsi zen. 1755eko
azaroaren 1ean gertatu zen, Domu Santu egunean. Lurrikararen epizentroa Portugalgo
San Bizente lurmuturretik 200 kilometrora egon arren, eskualde osoan izan zuen eragina.
Lisboan 100.000 lagun hil ziren, Marokon 10.000 pertsona baino gehiago eta Espainian
beste 5.000. Eragindako tsunamia iparraldeko Ozeano Atlantiko osoan nabaritu zen.

2. Irudia
1755eko Lisboako lurrikara Richter eskalan 8,5-9,0 magnitudera iritsi zen. 1755eko
azaroaren 1ean gertatu zen, Domu Santu egunean. Lurrikararen epizentroa
Portugalgo San Bizente lurmuturretik 200 kilometrora egon arren, eskualde osoan izan
zuen eragina. Lisboan 100.000 lagun hil ziren, Marokon 10.000 pertsona baino
gehiago eta Espainian beste 5.000. Eragindako tsunamia iparraldeko Ozeano
Atlantiko osoan nabaritu zen.

3. Irudia
1755eko Lisboako lurrikara Richter eskalan 8,5-9,0 magnitudera iritsi zen. 1755eko
azaroaren 1ean gertatu zen, Domu Santu egunean. Lurrikararen epizentroa Portugalgo
San Bizente lurmuturretik 200 kilometrora egon arren, eskualde osoan izan zuen eragina.
Lisboan 100.000 lagun hil ziren, Marokon 10.000 pertsona baino gehiago eta Espainian
beste 5.000. Eragindako tsunamia iparraldeko Ozeano Atlantiko osoan nabaritu zen.

4. Irudia
1755eko Lisboako lurrikara Richter eskalan 8,5-9,0 magnitudera iritsi zen. 1755eko azaroaren 1ean
gertatu zen, Domu Santu egunean. Lurrikararen epizentroa Portugalgo San Bizente lurmuturretik 200
kilometrora egon arren, eskualde osoan izan zuen eragina. Lisboan 100.000 lagun hil ziren, Marokon
10.000 pertsona baino gehiago eta Espainian beste 5.000. Eragindako tsunamia iparraldeko Ozeano
Atlantiko osoan nabaritu zen.

5. Irudia
1755eko Lisboako lurrikara Richter eskalan 8,5-9,0 magnitudera iritsi zen. 1755eko azaroaren 1ean
(w043) Ariketa

gertatu zen, Domu Santu egunean. Lurrikararen epizentroa Portugalgo San Bizente lurmuturretik 200
kilometrora egon arren, eskualde osoan izan zuen eragina. Lisboan 100.000 lagun hil ziren, Marokon
10.000 pertsona baino gehiago eta Espainian beste 5.000. Eragindako tsunamia iparraldeko Ozeano
Atlantiko osoan nabaritu zen.

José Miguel Urquijo Aramburu 218


MICROSOFT WORD 2016

IRUDIAK
Kopiatu eta itsatsi 4 aldiz testua, eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua: Arial 10; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 18 puntu; lerroartea, bakuna.
Irudiak: Lineako irudietan, bilatu Enigma. Objektuaren altuera, 2,8 cm.
Kokalekua:
1. objektua, karratua eta ezkerrean.
2. objektua, estua eta erdian.
3. objektua, karratua eta eskuinean.
4. objektua, testuaren atzean eta erdian.
5. objektua, testuaren aurrean eta eskuinean.

KRIPTOGRAFIA. Kriptografiaren esanahia hiztegian bilatuz gero, honako hau


aurki daiteke: gako sekretuan edo modu enigmatikoan idazteko artea. Gaur egun
kriptografia artea izatetik teknika izatera heldu da. Teknika honen helburua
informazioaren babesa da (mezua jasotzailearentzat baino ez izatea ulergarria).
Kriptografiak hainbat arlo hartzen ditu bere baitan, hala nola Informazio-teoria,
Zenbaki-teoria eta algoritmoen zailtasuna.

KRIPTOGRAFIA. Kriptografiaren esanahia hiztegian bilatuz gero,


honako hau aurki daiteke: gako sekretuan edo modu enigmatikoan
idazteko artea. Gaur egun kriptografia artea izatetik teknika izatera heldu da.
Teknika honen helburua informazioaren babesa da (mezua jasotzailearentzat
baino ez izatea ulergarria). Kriptografiak hainbat arlo hartzen ditu bere baitan,
hala nola Informazio-teoria, Zenbaki- teoria eta algoritmoen zailtasuna.

KRIPTOGRAFIA. Kriptografiaren esanahia hiztegian bilatuz gero, honako hau


aurki daiteke: gako sekretuan edo modu enigmatikoan idazteko artea. Gaur egun
kriptografia artea izatetik teknika izatera heldu da. Teknika honen helburua
informazioaren babesa da (mezua jasotzailearentzat baino ez izatea ulergarria).
Kriptografiak hainbat arlo hartzen ditu bere baitan, hala nola Informazio-teoria,
Zenbaki-teoria eta algoritmoen zailtasuna.

KRIPTOGRAFIA. Kriptografiaren esanahia hiztegian bilatuz gero, honako hau aurki daiteke: gako
sekretuan edo modu enigmatikoan idazteko artea. Gaur egun kriptografia artea izatetik teknika izatera
heldu da. Teknika honen helburua informazioaren babesa da (mezua jasotzailearentzat baino ez izatea
ulergarria). Kriptografiak hainbat arlo hartzen ditu bere baitan, hala nola Informazio-teoria, Zenbaki-teoria
eta algoritmoen zailtasuna.

KRIPTOGRAFIA. Kriptografiaren esanahia hiztegian bilatuz gero, honako hau aurki daiteke: gako
sekretuan edo modu enigmatikoan idazteko artea. Gaur egun kriptografia artea izatetik teknika izatera
(w044) Ariketa

heldu da. Teknika honen helburua informazioaren babesa da (mezua jasotzailearentzat baino ez izatea
ulergarria). Kriptografiak hainbat arlo hartzen ditu bere baitan, hala nola Informazio-teoria, Zenbaki-teoria
eta algoritmoen zailtasuna.

Matematika saila. Euskal Herriko Unibertsitatea 644 p. k., 48080 BILBAO

José Miguel Urquijo Aramburu 219


MICROSOFT WORD 2016

IRUDIAK
Kopiatu testua eta itsasi beste 2 aldiz, eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 10; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 18; lerroartea, bakuna.
Irudia. Lineako irudietan, bilatu Virus. Objektuaren altuera, 2,7 cm.
Kokalekua:
1. objektua, karratua eta ezkerrean.
2. objektua, testuarekin lerrokatua eta paragrafo hasieran.
3. objektua, goian eta behean, eta erdian.

Birusa programa informatikoa da, eta programa nagusia kutsatu eta ugaltzeko
gaitasuna du. Ezkutuan egoten da, baina agertzen denean, ordenagailuan kalteak,
arazoak edo eragozpenak eragingo ditu. Birus batzuek hainbat eragozpen eragin
ditzakete: ordenagailuaren pantailan mezuak agerrarazi, animazioak abiarazi, soinua
atera… kalteak baino gehiago, traba egiten dute. Beste batzuek, datu-galera eragitetik
pasatzen ez direnek, kalte txikia bakarrik eragiten dute. Baina, garrantzizko kalteak
eragiten dituzten birusak ere badira: datu-galera, disko gogorrak eta disketeak
formateatzea…

Birusa programa informatikoa da, eta programa nagusia kutsatu eta ugaltzeko
gaitasuna du. Ezkutuan egoten da, baina agertzen denean, ordenagailuan kalteak, arazoak edo
eragozpenak eragingo ditu. Birus batzuek hainbat eragozpen eragin ditzakete: ordenagailuaren pantailan
mezuak agerrarazi, animazioak abiarazi, soinua atera… kalteak baino gehiago, traba egiten dute. Beste
batzuek, datu-galera eragitetik pasatzen ez direnek, kalte txikia bakarrik eragiten dute. Baina,
garrantzizko kalteak eragiten dituzten birusak ere badira: datu-galera, disko gogorrak eta disketeak
formateatzea…

Birusa programa informatikoa da, eta programa nagusia kutsatu eta ugaltzeko gaitasuna du. Ezkutuan
egoten da, baina agertzen denean, ordenagailuan kalteak, arazoak edo eragozpenak eragingo ditu. Birus
batzuek hainbat eragozpen eragin ditzakete: ordenagailuaren pantailan mezuak agerrarazi, animazioak
(w045) Ariketa

abiarazi, soinua atera… kalteak baino gehiago, traba egiten dute. Beste batzuek, datu-galera eragitetik
pasatzen ez direnek, kalte txikia bakarrik eragiten dute. Baina, garrantzizko kalteak eragiten dituzten
birusak ere badira: datu-galera, disko gogorrak eta disketeak formateatzea…

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Birus_(informatika)

José Miguel Urquijo Aramburu 220


MICROSOFT WORD 2016

ZUTABEAK ETA IRUDIAK


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Garamond 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 10,5; paragrafoen arteko tartea –lehenago eta ondoren-, 12; lerroartea, bakuna.
Zutabeak. Zabalera berdineko bi zutabe eta zutabeen arteko tartea, 1,25.
Irudiak. Lineako irudietan, idatzi bilatu Ordenador portátil. Objektuaren altuera, 4,31 cm.

ORDENAGAILU ERAMANGARRIA
Ordenagailu eramangarria, ingelesez laptop honek onura handiak ekarri zizkien
ere deiturikoa, ordenagailu txiki mugigarria da zientzialariei, militarrei, enpresariei eta beste
eta 1 kg eta 3 kg artean pisatu ohi du. profesional askori, ikusi baitzuten
Ordenagailu eramangarriek mahaigaineko ordenagailua eraman zezaketela lantokira,
ordenagailuek egiten duten lan gehiena etxera edo nahi zuten lekura. Gainera, behar
egiteko aukera ematen dute. Gainera, zuten informazio guztia aldean eraman
abantailak dituzte, txikiagoak eta arinagoak zezaketen.
izateaz gain, entxufatu
gabe egon baitaitezke Gaur egungoak bezalako
denbora tarte batean. lehenengo ordenagailu
eramangarriak 1982.
Egun, ordenagailu urtean atera ziren
eramangarriak dira nagusi merkatura. Hasieran
merkatuan, mahai gaineko 10.000 dolar balio zuten
ordenagailuak ordezkatu (garai hartarako oso
baitituzte.. garestiak) eta horren
ondorioz, herritar gutxik
Ordenagailu eskuratu ahal izan zituzten.
eramangarriek duten abantaila mugikortasuna
da, nahi duzun lekura eramateko aukera 1991. urtean Apple-ek bere ordenagailu
ematen baitizu ordenagailu mota honek. eramangarria atera zuen merkatura, eta
Gainera, beste ordenagailuek egiten dituzten estandar bihurtu zen ondoren aterako ziren
funtzio berak egiteko gai dira. gainerakoentzat. 1995. Urtean, Windows 95-
en sorrerak ordenagailu eramangarrien
Lehenengo ordenagailu eramangarria, Epson erabilera nabarmenki handitu zuen.
HX-20, 1981ean sortu zuten. Merkaturatze

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Ordenagailu_eramangarri


(w046) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 221


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK ETA IRUDIAK


Kopiatu testua, eta itsasi beste 3 aldiz, eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 10; lerroarte bakuna eta erreparatu testuaren noranzkoari.
Taula. 4 errenkada eta 4 zutabe. Zenbait gelaxka batuta.
Irudiak. Bilatu Facebook objektua. Altuera, 3,5 cm.

Facebook Mark Zuckerbergek sorturiko gizarte-sare zerbitzua da.

(ikasketak, jatorria, bizitokia, lana…).


eskura dago. Erabiltzaileak, nahi izanez gero, ezaupideak marka ditzake
Harvard Unibertsitateko ikasleentzat sortu bazuen ere, orain edonoren
Facebook Mark Zuckerbergek sorturiko gizarte-sare zerbitzua da. Sarea
Erabiltzaileak, nahi izanez gero, ezaupideak marka ditzake

Sarea Harvard Unibertsitateko ikasleentzat sortu bazuen ere, orain


zerbitzua da. Sarea Harvard Unibertsitateko ikasleentzat

edonoren eskura dago. Erabiltzaileak, nahi izanez gero, ezaupideak


marka ditzake (ikasketak, jatorria, bizitokia, lana…).
Facebook Mark Zuckerbergek sorturiko gizarte-sare

sortu bazuen ere, orain edonoren eskura dago.

(ikasketak, jatorria, bizitokia, lana…).

Facebook Mark Zuckerbergek sorturiko gizarte-sare zerbitzua da. Sarea Harvard


Unibertsitateko ikasleentzat sortu bazuen ere, orain edonoren eskura dago.
Erabiltzaileak, nahi izanez gero, ezaupideak marka ditzake (ikasketak, jatorria, bizitokia,
lana…).

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Facebook

(w047) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 222


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK, IRUDIAK ETA FORMULAK


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 12, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 10; lerroartea, bakuna.
Taulak. 13 errenkada (altuera: 0,5 cm) eta 6 zutabe (zabalerak: 2 cm, 6 cm, 2 cm, 2 cm, 2 cm eta
2 cm). GUZTIRA lortzeko, idatzi formula hau: Urrea+Zilarra+Brontzea.
Irudiak. Bilatu Googlen; irudien zabalera, 0,58 cm.

LONDRESEKO 2012KO OLINPIAR JOKOETAKO DOMINAK


POSTUA ESTATUA URREA ZILARRA BRONTZEA GUZTIRA
1 Ameriketako Estatu Batuak 46 29 29 104
2 Txina 38 27 23 88
3 Erresuma Batua 29 17 19 65
4 Errusia 24 26 32 82
5 Hego Korea 13 8 7 28
6 Alemania 11 19 14 44
7 Frantzia 11 11 12 34
8 Italia 8 9 11 28
9 Hungaria 8 4 5 17
10 Australia 7 16 12 35
11 Japonia 7 14 17 38
12 Kazakhstan 7 1 5 13
13 Herbehereak 6 6 8 20
14 Ukraina 6 5 9 20

RIO DE JANEIROKO 2016KO OLINPIAR JOKOETAKO DOMINAK


POSTUA ESTATUA URREA ZILARRA BRONTZEA GUZTIRA
1 Ameriketako Estatu Batuak 46 37 38 121
2 Erresuma Batua 27 23 17 67
3 Txina 26 18 26 70
4 Errusia 19 18 19 56
5 Alemania 17 10 15 42
6 Japonia 12 8 21 41
7 Frantzia 10 18 14 42
8 Hego Korea 9 3 9 21
9 Italia 8 12 8 28
(w048) Ariketa

10 Australia 8 11 10 29
11 Herbehereak 8 7 4 19
12 Hungaria 8 3 4 15
13 Brasil 7 6 6 19
14 Espainia 7 4 6 17

José Miguel Urquijo Aramburu 223


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK, IRUDIAK ETA FORMULAK


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 12, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 10; lerroartea, bakuna.
Taula. 21 errenkada (altuera: 0,5 cm) eta 7 zutabe (zabalerak: 2 cm, 3,5 cm, 2 cm, 2 cm, 2,2 cm, 2
cm eta 2 cm).
JOKATUAK lortzeko, idatzi formula hau: Irabaziak+Berdinketak+Galduak.
PUNTUAK lortzeko, idatzi formula hau: Irabaziak*3+Berdinketak.
Irudiak. Bilatu Googlen; objektuaren altuera, 0,4 cm.

FUTBOL LIGAKO LEHEN MAILAKO 2015/2016KO DENBORALDIA - SAILKAPENA


Postua Ekipoa Jokatuak Irabaziak Berdinketak Galduak Puntuak
1. Bartzelona 38 29 4 5 91
2. Real Madril 38 28 6 4 90
3. Atletico Madril 38 28 4 6 88
4. Vila-real 38 18 10 10 64
5. Athletic 38 18 8 12 62
6. Celta 38 17 9 12 60
7. Sevilla 38 14 10 14 52
8. Málaga 38 12 12 14 48
9. Real Sociedad 38 13 9 16 48
10. Betis 38 11 12 15 45
11. Las Palmas 38 12 8 18 44
12. Valentzia 38 11 11 16 44
13. Espanyol 38 12 7 19 43
14. Eibar 38 11 10 17 43
15. Deportivo 38 8 18 12 42
16. Granada 38 10 9 19 39
17. Sporting 38 10 9 19 39
18. Rayo Vallecano 38 9 11 18 38
19. Getafe 38 9 9 20 36
20. Levante 38 8 8 22 32
(w049) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 224


MICROSOFT WORD 2016

WORDART
Kopiatu forma hauek:
Testua. Arial 36.
WordArt-eko estiloa. Betegarria, zuria; ingurua, urdina, 1. kolore orokorra; distira, urdina; 1.
kolore orokorra.
Testu-efektuak:
1. Efekturik gabe.
2. Eraldatu, triangelua buruz gora.
3. Eraldatu, beheranzko kurba.
4. Eraldatu, iraungi behetik.
5. Eraldatu, beherantz inklinatua.
6. 3Dko biraketa, ardatzetik kanpo 2 gora.

(w050) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 225


MICROSOFT WORD 2016

(w050) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 226


MICROSOFT WORD 2016

WORDART, FORMAK ETA IRUDIAK


Sortu ariketa hau eta aplikatu ezaugarri hauek:
Formak. Calibri 11; altuera, 4 cm edo 2,5 cm; eta zabalera, 9 cm edo 3 cm.
Irudiak. Bilatu clip art secretario; altuerak, 5 eta 6 cm.
Legendak. Calibri 16; lodia; altuera, 3,5 cm.
WordArt. Times New Roman 72. Betegarria, morea, 4 kolore orokorra WordArt estiloak. 3D
biraketan, goiko perspektiba; islatzea, islatze estua, ukitzen.

ZERTARAKO
ERABILTZEN DA
MICROSOFT WORD?

Microsoft Word testu-prozesadore bat da.


Testu-prozesadorea aplikazio informatikoa
da, ordenagailu baten bitartez dokumentuak
sortu edo aldatzeko.

ZER EGIN DEZAKET


MICROSOFT Bidali posta
elektronikoz
WORD-EKIN?
(w052) Ariketa

Argitaratu Dokumentu bat


Gorde Sarean blogeko mezu PDF formatuan
gisa gorde

José Miguel Urquijo Aramburu 227


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK, IRUDIAK, FORMULAK ETA WORDART


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 24, lodia; testua, zentratua.
Testua. Calibri 10; lerroartea, bakuna.
Taulak. 21 errenkada eta 7 zutabe.
 ZENBATEKOA: KANTITATEA bider UNITATEKO PREZIOA.
 ZERGA-OINARRIA: ZENBATEKO guztien batura.
 BEZa: ZERGA-OINARRIAren % 21.
 GUZTIRA: ZERGA-OINARRIA gehi BEZ.
Irudia. Bilatu clip art bombilla. Altuera, 3 cm.
WordArt. Times New Roman 22. Betegarria, oliba-berdea, 3. enfasia WordArt estiloa. Alakan,
angelua; eraldatzean, uzkurtu goialdea.

FAKTURA
HARTZAILEA:

Frantzia kalea 32
Vitoria-Gasteiz
IFZ:
IFZ:

FAKTURA ZK: DATA:

PREZIOA
KANTITATEA DESKRIBAPENA ZENBATEKOA
UNITATEKO
25 Kontsumo txikiko espiral bonbilla, E27 23 W, argi hotza 14,20 € 355,00 €
0
10 Bonbilla halogeno dikroikoa, 12 V y 50 W 38 -ko irekidura 3,00 € 30,00 €
5 Metalezko 3 argidun lanpara 51,05 € 255,25 €
3 TV hargunea, TV/FMrako sarreraduna 5,25 € 15,75 €
5 Etengailu magnetotermiko polobakarra, C tipoa, 32 A 7,95 € 39,75 €
5 Halogenorik gabeko isolatzailedun mahuka, 0.6/1 DIM. 3 X 2,85 € 14,25 €
2,5
10 Erauzgailurako sakagailu txuria, SIMON seriekoa 9,05 € 90,50 €
10 Konmutadore txuria SIMON seriekoa 6,15 € 61,50 €
10 Sakagailu-konmutadorea, 10 A y 250 V SIMON seriekoa 3,45 € 34,50 €
1 Potentzia eteteko etengailu polobakarra, 25 Ah 13,95 € 13,95 €
15 Hodi korrugatu indartua, 5 m. Ø 25 mm 6,15 € 92,25 €
(w053) Ariketa

Zerga-oinarria 1.002,70 €
BEZ %21 210,57 €
GUZTIRA 1.213,27 €

José Miguel Urquijo Aramburu 228


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART – HIERARKIA ETA ZIKLOA


Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Hierarkia. Antolaketa-diagrama; arial 9.
2. Zikloa. Oinarrizko zikloa; arial 10.

1. Irudia

Zuzendaritza

Zuzendari
Nagusiaren
ondokoa

Biltegia Administrazioa Kalitatea Produkzioa

Apal-betetzailea Erosketak Salmentak Laguntzailea Soldadura Galdaragintza

Laguntzailea Laguntzailea Teknikariak Teknikariak

2. Irudia

Definitu
arazoa

Neurtu lortu
Sortu
nahi den
aukerak
balioa

Balioztatu
Gauzatu
aukera
plana
guztiak
(w054) Ariketa

Erabaki
ekintza
plana

José Miguel Urquijo Aramburu 229


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART - ZERRENDA
Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Hexagono txandakatuak. Cambria 11; irudiak lortzeko, aurkitu office 2010 ikonoa.
2. Xebroi bertikalaren zerrenda. Calibri 9.

WORD

EXCEL

ACCESS

POWER
POINT

•HISTORIA
•SISTEMA ERAGILEA
•MEKANOGRAFIA
SARRERA

•WORD
•EXCEL
•ACCESS
•POWERPOINT
OFFICE 2010
•INTERRELAZIOA

•PREZI
•GIMP
BESTE PROGRAMA •WINDOWS MEDIA PLAYER
(w055) Ariketa

BATZUK

José Miguel Urquijo Aramburu 230


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART - PROZESUA
Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Gezi-prozesu zirkularra. Calibri 8.
2. Engranajea. Calibri 16.

Txertatu fitxa

Ilustrazioak taldea

SmartArt

Hautatu SmartArt
grafiko bat

Sortu SmartArt
grafikoa

Goiko
Zikloa

Erdiko
Zikloa
Oinarrizko
(w056) Ariketa

Lanbide
Heziketa

José Miguel Urquijo Aramburu 231


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART - ZIKLOA
Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Ziklo erradiala. Calibri 8 eta 16.
2. Segmentudun zikloa. Calibri 9.

ARRIAGA

NIEVES CANO JESÚS OBRERO

EGIBIDE

MOLINUEVO MENDIZORROTZA

ADMINISTRAZIO
MARKETINA ETA
ZERBITZUETAKO
PUBLIZITATEKO GOI
OINARRIZKO
MAILAKO ZIKLOA
LANBIDE HEZIKETA

ZUZENDARITZARI ADMINISTRAZIO
LAGUNTZA KUDEAKETAKO
EMATEKO GOI ERDI MAILAKO
MAILAKO ZIKLOA ZIKLOA
(w057) Ariketa

ADMINISTRAZIOA
ETA FINANTZAKO
GOI MAILAKO
ZIIKLOA

José Miguel Urquijo Aramburu 232


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART - HIERARKIA
Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Maila anitzeko hierarkia horizontala. Calibri 9 eta 18.
2. Zerrenda marratxoduna. Calibri 9 eta 16.
3. Hierarkia. Calibri 8.

DBH

OINARRIZKO
GIZARTEA
LANBIDE HEZIKETA
EGIBIDE
BATXILERGOA ZIENTZIAK

TEKNOLOGIA

ERDIKO ZIKLOA
ZIKLOAK
GOIKO ZIKLOA

Giza Baliabideak eta Erantzukizun Sozial Korporatiboa


1.
Administrazioa Bulegotika eta Informazioaren Prozesua
eta Finantzak Merkataritza-jardueraren Prozesu Integrala

Komunikazioa eta Bezeroarenganako Arreta

Ingelesa

Giza Baliabideen Kudeaketa

Laneko Prestakuntza eta Orientabidea

Periferikoa

Sarrera-
Sarrera Irteera
Irteera
(w058) Ariketa

Funtzio
Ukimen-
Teklatua Sagua Monitorea Inprimagailua Anitzeko
pantaila
Inprimagailua

José Miguel Urquijo Aramburu 233


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART - ERLAZIOA
Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Kontrabalantzearen geziak. Calibri 18.
2. Irudiaren enfasi-zerrenda. Calibri 13 eta 20. Erabili nahi dituzun irudiak.

GASTUAK

DIRU-
SARRERAK
FORMAK

DIAGRAMAK
SMARTART

• ZERRENDA • MARRAK • ZUTABEA


• PROZESUA • LAUKIZUZENAK • MARRA
• ZIKLOA • OINARRIZKO • ZIRKULARRA
• HIERARKIA FORMAK • BARRAK
• ERLAZIOA • GEZI MULTZOA • AREAK
• MATRIZEA • EKUAZIOAREN • XY
• PIRAMIDEA FORMAK • KOTIZAZIOAK
• IRUDIA • FLUXU • GAINAZALAK
DIAGRAMA
• ERAZTUNA
• BANDAK
• BURBUILAK
• LEGENDAK
• ERRADIALA
(w059) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 234


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART – MATRIZEA
Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Zikloaren matrizea. Calibri 14 eta 20.
2. Izenburudun matrizea. Calibri 15.

• 541BA • 541BD

ALBERTO PEDRO
PÉREZ SÁEZ DE
SIMÓN CASTILLO

PATXI
JOSEBA
PÉREZ DE
ARKARAZO
MENDIOLA

• 542BD • 542BA

ADMINISTRAZIO KUDEAKETA MARKETINA ETA PUBLIZITATEA

ADMINISTRAZIOA
ETA MARKETINA

ADMINISTRAZIOA ETA ZUZENDARITZARI LAGUNTZA


FINANTZAK EMATEA
(w060) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 235


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART – PIRAMIDEA ETA IRUDIA


Sortu SmartArt grafiko hauek:
1. Piramidea. Segmentudun piramidea. Calibri 8.
2. Irudia. Irudi enfasiduna. Calibri 28 eta 39.

Unibertsitatea

Batxilergoa

Goiko LH Erdiko LH

Haur
DBH
Hezkuntza

Oinarrizko Lehen
Eskolaurrea
LH Hezkuntza

ARRIAGA
JESÚS OBRERO
MENDIZORROTZA
MOLINUEVO
EGIBIDE
(w061) Ariketa

NIEVES CANO
Irudiak: Egibide

José Miguel Urquijo Aramburu 236


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART - ZIKLOA ETA PROZESUA


Sortu SmartArt grafiko hauek:
Zikloa. Ziklo irradiala. Calibri 10.
Prozesua. Goranzko gezia. Calibri 12.

Word

Visio Excel

InfoPath Access
Microsoft
Office

OneNote PowerPoint

Outlook Publisher

FTSE 100
STOXX 50

CAC 40

DAX 30
(w062) Ariketa

IBEX 35

José Miguel Urquijo Aramburu 237


MICROSOFT WORD 2016

SMARTART – HIERARKIA
Sortu SmartArt grafiko hauek:
Hierarkia. Antolaketa-diagrama. Calibri 12.

Zuzendaria

Aholkularia

Ikasketaburua Pastorala Idazkaria Administratzailea

Haur Lehen Zerbitzuetako


DBH Orientatzailea Irakasleak Laguntzailea Administratiboak
Hezkuntza Hezkuntza Langileak

Tutoreak Tutoreak Tutoreak Laguntzailea Atezainak

(w063) Ariketa
Irakasleak Irakasleak Irakasleak Garbitzaileak

José Miguel Urquijo Aramburu 238


MICROSOFT WORD 2016

EKUAZIOAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Cambria Math 12; lerrokatzea, zentratua; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea
-lehenago eta ondoren-,12 puntu.
Oharra. sortu taula bat eta idatzi gelaxketan ekuazio bana.

1. ekuazioa 2. ekuazioa

(𝒙𝟐 − 𝒚𝟓 )
𝟑 −𝒃 ± √𝒃𝟐 − 𝟒𝒂𝒄
𝒙= √ 𝑿=
𝒂𝟑 𝟐𝒂

3. ekuazioa 4. ekuazioa

𝒆𝒙 𝟒
𝒚=∫ ∑(𝒙𝒊 − 𝟑)
(𝒙𝟐 − 𝟒)
𝒊=𝟏

5. ekuazioa 6. ekuazioa

𝟑 𝟒 −𝟐 𝟓 𝟐 𝑳𝒆𝒉𝒆𝒏𝒆𝒏𝒈𝒐𝒂
𝟑 𝑮𝒆𝒍𝒂 𝟏𝟎𝟎
𝟏 𝟑 𝟎 𝟗
[ ]∗[ ] 𝟏. 𝒛𝒊𝒌𝒍𝒐𝒂
−𝟕 𝟖 𝟔 𝟐 𝟒 𝑩𝒊𝒈𝒂𝒓𝒓𝒆𝒏𝒂 {𝑮𝒆𝒍𝒂 𝟏𝟎𝟏 {
𝟓 𝟐. 𝒛𝒊𝒌𝒍𝒐𝒂
𝟓 𝟓 −𝟒 𝟑
𝑮𝒆𝒍𝒂 𝟏𝟎𝟐
{𝑯𝒊𝒓𝒖𝒈𝒂𝒓𝒓𝒆𝒏𝒂
(w064) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 239


MICROSOFT WORD 2016

EKUAZIOAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Cambria Math 12; lerrrokatzea, ezkerrean; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta
ondoren-, 12 puntu; lerroartea, bakuna.

−2𝑥 3 + 3𝑥 5 − 4𝑥 7 = 0 → −𝑥 3 (2 − 3𝑥 2 + 4𝑥 4 ) = 0

1 1 1
−𝑎2𝑛 𝑏 4𝑛 − = 0 → (𝑎𝑛 𝑏 2𝑛 + ) (𝑎𝑛 𝑏 2𝑛 − )
25 5 5

−3 ± √9 + 16 −3 ± 5 𝑥 =1
7𝑥 2 + 21𝑥 − 28 = 0 → 𝑥 2 + 3𝑥 − 4 = 0 → 𝑥 = = ={ 1
2 2 𝑥2 = −4

−5 2 1 0 −78 4
𝐴=[ 0 −2 3] 𝑦 𝐵 = [−6 −5 1]
4 −82 6 0 0 −45

𝑡𝑔𝛼 − 𝑡𝑔𝛽
𝑡𝑔(𝛼 − 𝛽) =
1 + 𝑡𝑔𝛼 ∗ 𝑡𝑔𝛽

𝑠𝑖𝑛𝛼
𝑡𝑔𝛼 =
√1 − 𝑠𝑖𝑛2 𝛼

−𝑏 −𝑏 −(−8) 8
𝑎=1 𝑉𝑥 = = = = = 4 𝑥 𝑘𝑜𝑜𝑟𝑑𝑒𝑛𝑎𝑑𝑎
{𝑏 = −8 → { 2𝑎 2𝑎 2∗1 2
−𝑏
𝑐 = 12 𝑉𝑦 = 𝑓 ( ) = 𝑓(4) = 42 − 8 ∗ 4 + 12 → 𝑓(4) = −4 𝑦 𝑘𝑜𝑜𝑟𝑑𝑒𝑛𝑎𝑑𝑎
2𝑎
(w065) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 240


MICROSOFT WORD 2016

BULETAK, NUMERAZIOAK ETA MAILA ANITZEKO ZERRENDA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 12; lerrokatzea, justifikatua; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 0
puntu; lerroartea, bakuna.

1.irudia 2. irudia

HERRIEN ZERRENDA HERRIEN ZERRENDA


 ARABA I. ARABA
 Gasteiz II. Gasteiz
 Agurain III. Agurain
 Amurrio IV. Amurrio
 Laudio V. Laudio
 GIPUZKOA VI. GIPUZKOA
 Donostia VII. Donostia
VIII. Tolosa
 Tolosa
IX. Arrasate
 Arrasate
X. Bergara
 Bergara XI. BIZKAIA
 BIZKAIA XII. Bilbo
 Bilbo XIII. Santurtzi
 Santurtzi XIV. Barakaldo
 Barakaldo XV. NAFARROA
 NAFARROA XVI. Iruñea
 Iruñea XVII. Lizarra
 Lizarra XVIII. Tutera
 Tutera

3. irudia 4. irudia

HERRIEN ZERRENDA HERRIEN ZERRENDA


(1.) ARABA 1) ARABA
(2.) Gasteiz a) Gasteiz
(3.) Agurain b) Agurain
(4.) Amurrio c) Amurrio
(5.) Laudio d) Laudio
(6.) GIPUZKOA 2) GIPUZKOA
(7.) Donostia a) Donostia
(8.) Tolosa b) Tolosa
(9.) Arrasate c) Arrasate
(10.) Bergara d) Bergara
(11.) BIZKAIA 3) BIZKAIA
(w066) Ariketa

(12.) Bilbo a) Bilbo


(13.) Santurtzi b) Santurtzi
(14.) Barakaldo c) Barakaldo
(15.) NAFARROA 4) NAFARROA
(16.) Iruñea a) Iruñea
(17.) Lizarra b) Lizarra
(18.) Tutera c) Tutera
José Miguel Urquijo Aramburu 241
MICROSOFT WORD 2016

5. irudia 6. irudia

HERRIEN ZERRENDA HERRIEN ZERRENDA


1. ARABA (1.) ARABA
1.1. Gasteiz (a) Gasteiz
1.2. Agurain (b) Agurain
1.3. Amurrio (c) Amurrio
1.4. Laudio (d) Laudio
2. GIPUZKOA (2.) GIPUZKOA
2.1. Donostia (a) Donostia
2.2. Tolosa (b) Tolosa
2.3. Arrasate (c) Arrasate
2.4. Bergara (d) Bergara
3. BIZKAIA (3.) BIZKAIA
3.1. Bilbo (a) Bilbo
3.2. Santurtzi (b) Santurtzi
3.3. Barakaldo (c) Barakaldo
4. NAFARROA (4.) NAFARROA
4.1. Iruñea (a) Iruñea
4.2. Lizarra (b) Lizarra
4.3. Tutera (c) Tutera

7. irudia 8. irudia

HERRIEN ZERRENDA HERRIEN ZERRENDA


(1.) ARABA (A.) ARABA
(1.a) Gasteiz (A-1) Gasteiz
(1-a-i) Kutxi (A-1-I) Kutxi
(1-a-ii) Pinto (A-1-II) Pinto
(1.b) Agurain (A-2) Agurain
(1.c) Amurrio (A-3) Amurrio
(1.d) Laudio (A-4) Laudio
(2.) GIPUZKOA (B.) GIPUZKOA
(2.a) Donostia (B-1) Donostia
(2-a-i) Gros (B-1-I) Gros
(2-a-ii) Bidebieta (B-1-II) Bidebieta
(2.b) Tolosa (B-2) Tolosa
(2.c) Arrasate (B-3) Arrasate
(2.d) Bergara (B-4) Bergara
(3.) BIZKAIA (A.) BIZKAIA
(3.a) Bilbo (A-1) Bilbo
(3.b) Santurtzi (A-2) Santurtzi
(3.c) Barakaldo (A-3) Barakaldo
(w066) Ariketa

(4.) NAFARROA (B.) NAFARROA


(4.a) Iruñea (B-1) Iruñea
(4.b) Lizarra (B-2) Lizarra
(4.c) Tutera (B-3) Tutera

José Miguel Urquijo Aramburu 242


MICROSOFT WORD 2016

BULETAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Garamond 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Garamond 10; lerroartea, 1,5.
Buletak. Aukeratu buleta wingdingsetik. Ezkerreko koska, 0,5 cm eta alderantzizko koska, 0,5 cm.

EMAKUMEEN HISTORIA INFORMATIKAN


 1842. Ada Lovelace-k (1815-1852) Charles Babbage-ren makina analitikoa deskribatu zuen. Lovelace da lehen
ordenagailu programatzailea..
 1943. WREN Colossus ordenagailuaren operadoreak II. Mundu Gerran.
 1946. Jean Jennings Bartik, Betty Snyder Holberton, Frances Bilas Spence, Kathleen McNulty Mauchly Antonelli,
Marlyn Wescoff Meltzer eta Ruth Lichterman Teitelbaum, lehenengo ENIAC ordenagailuaren jatorrizko
programatzaileak.
 1949. Grace Hopper (1906-1992), Estatu Batuetako Marinako ofiziala eta Harvard Mark I ordenagailuaren
programazioaren arduraduna, "COBOL-en ama" ezizenez ezaguna. Historiako lehen konpiladorea garatu zuen.
 1962. Jean E. Sammet (1928-), matematikaria eta konputazio zientzialaria; FORMAC programazio lengoaia garatu
zuen.
 1965. Maria Allen Wilkes (1937-), ordenagailu-programatzailea. Ordenagailua erabiltzen lehena izan zen. Lehen
miniordenagailuarentzat (LINC) sistema eragile bat (LAP) garatu zuen.
 1968. Barbara H. Liskov (1939-), Konputazio Zientzietan doktoratutako lehen emakumea. 2009an, Turing saria
irabazi zuen.
 1972. Karen Spärck Jones (1935-2007), informazioa berreskuratzean eta lengoaia naturala prozesatzean
aitzindaria.
 1979. Carol Shaw (1955-), jokoen diseinatzailea eta atarien programatzailea.
 1983. Adele Goldberg (1945-), Smalltalk diseinatu eta garatu zituenetako bat.
 1984. Roberta Williams (1953-). Aitzindari izan zen ordenagailu pertsonaletarako abentura grafiko jokoen arloan,
batez ere, King's Quest-erako.
 1984. Susan Kare (1954-), 1980ko hamarkadan Apple Macintosh originalarentzat hainbat ikono eta interfazearen
hainbat elementu sortu zituen. NeXT-en aritu zen sormen zuzendari.
 1985. Radia Perlman-ek (1951-) Spanning Tree protokoloa asmatu zuen. Ikerketa zabal eta berritzailea egin du,
batez ere, zifratu eta sareen sorreran.
 1988. Eva Tardos (1957-), Fulkerson sariaren irabazlea, algoritmoen analisi eta diseinuari buruz egindako
ikerketengatik.
 1993. Shafi Goldwasser (1958-), konputazio teorikoaren arloko zientzialaria. Bitan irabazi du Gödel Saria.
(w067) Ariketa

 1993. Barbara Liskov eta Jeannette Wing. Liskov-en ordezkapen printzipioa garatu zuten.
 1994. Sally Floyd (1953-). Transmission Control Protocol-en egindako lanagatik da ezagun.
 2006. Frances E. Allen (1932-), ACM Turing saria jaso zuen lehen emakumea.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Emakumeak_informatikan

José Miguel Urquijo Aramburu 243


MICROSOFT WORD 2016

BULETAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Cambria 16, lodia eta azpimarratua; testua, zentratua.
Testua. Cambria 12; lerroartea, 1,5 lerro.
Buletak. Aukeratu buleta wingdingsetik.
1. Ezkerreko koska, 1 cm eta alderantzizko koska, 0,6 cm.
2. Ezkerreko koska, 1,9 cm eta alderantzizko koska, 0,63 cm.

BULEGOTIKA ETA INFORMAZIOAREN PROZESUA


 Testuak teknika mekanografikoa erabiliz idaztea.
 Terminalaren aurrean gorputzaren jarrera zaintzea
 Informatika-terminal baten osagaiak
 Hartzak kokatzea
 Trebetasun mekanografikoa garatzea
 Akatsak zuzentzea

 Dokumentuak testu-prozesadoreen bidez sortzea.


 Egitura eta funtzioak
 Dokumentuak eta txantiloiak diseinatzea
 Testuak eta taulak editatzea
 Fitxategiak kudeatzea
 Testuak inprimatzea
 Beste aplikazio batzuekin lotzea
 Aukera aurreratuak

 Kalkulu-orriak egitea.
 Egitura eta funtzioak
 Diseinatzea
 Kalkulu-orria editatzea
 Grafikoak
 Datu-tratamendua
(w068) Ariketa

 Bestelako erabilerak
 Kalkulu-orriak inprimatzea
 Beste aplikazio batzuekin lotzea

José Miguel Urquijo Aramburu 244


MICROSOFT WORD 2016

NUMERAZIOAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 24, lodia eta azpimarratua; testua, zentratua.
Testua. Arial 10; lerroartea, 1,5 lerro; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 6 puntu.
Numerazioa. Aukeratu zenbaki-estiloan, zenbaki hamartarra; lerrokatzea, eskuinean; ezkerreko
koska, 0,5 cm eta alderantzizko koska, 0,5 cm.

GPS
Global Positioning System (GPS) edo Kokapen Sistema Globala (KSG) satelite bidezko nabigazio
sistema bat da. Sistema estatubatuar horrek Lurreko edozein gunetan dagoen objekturen, pertsonaren,
ontziren edo ibilgailuren kokapen zehatza ematen du; zentimetro gutxiko errorea izaten du. Ameriketako
Estatu Batuetako Defentsa Sailak garatu, instalatu eta kudeatzen du GPSa.

GPSak 24 satelite artifizialen bidez funtzionatzen du. Lurretik 20.000 km-ra orbitatzen dute eta ibilbide
sinkronizatuak dituzte Lurraren azalera guztian. Posizio bat zehazteko, GPSak -terminal jasotzailea-
gutxienez lau satelitetatik jaso behar du kokapena. Satelite bakoitzaren orduarekin, GPSak atzerapena
kalkulatzen du eta triangulazio efektuaren bidez, objektuaren edo ibilgailuaren kokapen zehatza lortzen
du.

Antzinako SESBak antzeko sistema bat zuen, GLONASS izenekoa. Egun Errusiak kudeatzen du hori.
Europar Batasuna satelite bidezko nabigazio sistema propioa sortzen ari da: Galileo proiektua.

GPSaren aplikazioak:

1. Lur, itsaso eta aireko nabigazioa. Gaur egun automobil askok erabiltzen dute, helbideak aurkitu
edo ibilbideak osatzen ditu.

2. Topografia eta geodesia.

3. Salbamendua.

4. Kirola eta aisia.

5. Desgaitu eta gaixoei laguntzea.

6. Landa-lanen aplikazio zientifikoak (geomatika).

7. Geocaching, beste erabiltzaileek ezkutatutako altxorrak bilatzeko jarduera.

8. Automobilak aurkitzea eta berreskuratzea.

9. Kirol nabigazioa.
(w069) Ariketa

10. Aireko kirolak: parapentea, delta hegala, etab.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/GPS

José Miguel Urquijo Aramburu 245


MICROSOFT WORD 2016

NUMERAZIOAK ETA BULETAK


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Times New Roman 14, lodia eta azpimarratua; testua, zentratua.
Testua. Times New Roman 12; lerroartea, bakuna.
Buletak. Aukeratu buleta wingdingsetik. Lerrokatzea, ezkerrean; ezkerreko koska, 1 cm eta
alderantzizko koska, 0,5 cm.
Numerazioak. Lehenengo errezetan, erabili zenbaki hamartarrak, eta bigarrenean, erromatarrak.
Lerrokatzea, eskuinean; ezkerreko koska, 1 cm eta alderantzizkoa, 0,5 cm.

KAFE BONBOIAK

OSAGAIAK
 300 g txokolate
 75 g gurin
 20 g ezti
 Koilarakadatxo bat berehalako kafe
 Koilarakada bat almendra birrindu
 Koilarakada bat koñak
 Kakao-hautsa

NOLA PRESTATU
1. Zatitu txokolatea.
2. Urtu gurina eta txokolatea, Maria bainuan zein mikrouhin-labean.
3. Irabiatu eta gehitu kafea, eztia, almendra eta koñaka.
4. Eragin ore bat lortu arte.
5. Sartu hozkailuan eta utzi bertan gogortu arte.
6. Egin bolatxoak.

BONBOIAK LARANJEKIN
OSAGAIAK
 300 g txokolate
 200 g esne kondentsatu
 75 g laranja melatu
 2 koilarakada gurin
 Laranjazko likorea

NOLA PRESTATU
I. Zatitu txokolatea.
(w070) Ariketa

II. Urtu gurina eta txokolatea.


III. Irabiatu eta gehitu esne kondentsatua, likorea eta laranja txikitua.
IV. Eragin ore bat lortu arte.
V. Sartu hozkailuan eta utzi bertan gogortu arte.
VI. Egin bolatxoak.

José Miguel Urquijo Aramburu 246


MICROSOFT WORD 2016

TAULAK, IRUDIAK ETA BULETAK


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Times New Roman 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 10; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 6 puntu; lerroartea, bakuna.
Osagaiak, informazioa eta nola prestatu. Arial 16; testua, zentratua.
Taula. 11 errenkada (altuerak: 1,2 cm, 0,95 cm, 0,95 cm, 0,95 cm, 0,95 cm, 0,95 cm, 1,2 cm, 1,39
cm, 1,39 cm, 1,39 cm eta 1,83 cm) eta 4 zutabe (zabalerak: 3,69 cm, 2,73 cm, 0,96 cm eta 9,5
cm).
Irudiak. Erabili yogur con fresas irudia (altuera: 4,3 cm), la familia irudia (altuera: 2 cm) eta
cronómetro irudia (altuera: 2,4 cm).
Buletak. Aukeratu buletak wingdingsetik.

MARRUBI ETA JOGURT KOPA


OSAGAIAK
 200 ml jogurt natural

 100 g marrubi, ongi helduak

 20 g azukre

 50 g bizkotxo, sobao erakoak

INFORMAZIOA NOLA PRESTATU


 Garbitu marrubiak, zatitu eta nahasi azukrearekin; utzi
beratzen 15 minutuz giro-tenperaturan.
4
 Irabiatu jogurta krema bat egin arte. Papurtu
bizkotxoak eta gorde geroko.

 Kopa batean prerstatuko dugu postrea: marrubi


geruza lehenik, jogurt krema gero eta bizkotxoa
azkenik.
25-30’
 Gorde hozkailuan zerbitzatzeko unera arte. Jarri
marrubi zatiak gainetik, apaintzeko. Nahi izanez gero,
fruitu lehor zatitxoak ere zabaldu daitezke gainetik.
(w071) Ariketa

EROSKI. “Marrubi eta jogurt kopa” in Eroski Club aldizkaria, 14 (2016ko MAIATZA), 22.

José Miguel Urquijo Aramburu 247


MICROSOFT WORD 2016

IRUDIAK, BULETAK ETA TABULAZIOAK


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Calibri 12; lerroartea, bakuna.
Tabulazioak. Eskuinean, 1 cm; ezkerrean, 1,5 cm; betegarria, puntuak (eskuinean, 16 cm).
Irudiak. Moduluak ataleko zenbakiak dira irudiak.
Buletak. Aukeratu buleta wingdingsetik. Ezkerreko koska, 0,5 cm eta alderantzizko koska, 1 cm.

Lanbide-arloa. Administrazioa eta Kudeaketa


Izena. Administrazio eta Finantzak
Maila. Goi-mailako Lanbide Heziketa
Iraupena. 2.000 ordu
BOE. 2011/12/15
EHAA. 2013/03/05

MODULUAK ORDUAK
 Giza baliabideak eta erantzukizun sozial korporatiboa ............................................. 99
 Bulegotika eta informazioaren prozesua ................................................................. 231
 Merkataritza-jardueraren prozesu integrala ........................................................... 198
 Komunikazioa eta bezeroarenganako arreta ........................................................... 132
 Ingelesa .................................................................................................................... 132
 Giza baliabideen kudeaketa ....................................................................................... 80
 Laneko prestakuntza eta orientabidea ...................................................................... 99
 Dokumentazio juridikoaren eta enpresakoaren kudeaketa .................................... 100
 Finantza-kudeaketa .................................................................................................. 120
 Kontabilitatea eta fiskalitatea .................................................................................. 180
 Logistikako eta merkataritzako kudeaketa ................................................................ 80
 Enpresa-simulazioa .................................................................................................. 120
 Administrazio- eta finantza-proiektua ....................................................................... 50
 Lantokiko prestakuntza ............................................................................................ 360

LAN MUNDUAN OKUPAZIO NAGUSIAK


 Bezeroak artatzeko arduraduna.
 Kobrantzak kudeaketako teknikaria.
 Aholkularitza juridiko edo fiskaletako edo kontabilitate- edo lan-aholkularitzetako
administraria.
 Herri administrazioko administraria.
 Giza baliabideen administraria.
 Banku eta aseguruetako administraria.
 Logistika-administraria.
 Kontabilitate-administraria.
(w072) Ariketa

 Finantza-administraria.
 Merkataritza-administraria.
 Bulegoko administraria.

José Miguel Urquijo Aramburu 248


MICROSOFT WORD 2016

MAILA ANITZEKO ZERRENDA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 12, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 12; lerroartea, bakuna.
Maila anitzeko zerrenda. Sortu maila anitzeko zerrenda eta aplikatu ezaugarri hauek:
1. maila. Zenbaki hamartarra eta parentesia. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea, 0
cm; testuaren koska, 1 cm.
2. maila. Letra xehea eta parentesia. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea, 1 cm;
testuaren koska, 2 cm.
3. maila. Zenbaki erromatarra eta parentesia. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea, 2
cm; testuaren koska, 3 cm.
4. maila. Zenbaki hamartarra parentesi artean. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea,
3 cm; testuaren koska, 4 cm.
5. maila. Letra xehea parentesi artean. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea, 4 cm;
testuaren koska, 5 cm.

INFORMATIKAREN HASTAPENAK
1) Historia
2) Belaunaldiak
3) Ordenagailu-motak
a) Super ordenagailua
b) Ordenagailu handia
c) Miniordenagailua
d) Mahai gainekoa
e) Eramangarria
f) Besteak
i) Tableta
ii) Ultrabooka
4) Hardwarea
a) Osagaiak
b) Periferikoak
i) Sarrera
(1) Teklatua
(2) Sagua
ii) Irteera
(1) Monitorea
(2) Inprimagailua
(a) Tinta
(b) Laserra
iii) Biltegiratzea
(1) Disko gogorra
(2) USB memoria
iv) Komunikazioa
(w073) Ariketa

(1) Modema
(2) Routerra
5) Softwarea

José Miguel Urquijo Aramburu 249


MICROSOFT WORD 2016

MAILA ANITZEKO ZERRENDA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 12, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 12; lerroartea, bakuna.
Maila anitzeko zerrenda. Sortu maila anitzeko zerrenda eta aplikatu ezaugarri hauek:
1. maila. Zenbaki hamartarra eta parentesia. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea, 0
cm; testuaren koska, 1 cm.
2. maila. Lehenengo maila, marra, letra xehea eta parentesia. Zenbakien lerrokatzea,
ezkerrean; lerrokatzea, 1 cm; testuaren koska, 2,5 cm.
3. maila. Lehenengo maila, marra, bigarren maila, marra, zenbaki erromatarra eta parentesia.
Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea, 2,5 cm; testuaren koska, 4 cm.
4. maila. Lehenengo maila, marra; bigarren maila, marra; hirugarren maila, marra eta zenbaki
hamartarra parentesi artean. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean; lerrokatzea, 4 cm; testuaren
koska, 6 cm.
5. maila. Lehenengo maila, marra, bigarren maila, marra, hirugarren maila, marra; laugarren
maila, marra eta letra xehea parentesi artean. Zenbakien lerrokatzea, ezkerrean;
lerrokatzea, 6 cm; testuaren koska, 8,5 cm.

INFORMATIKAREN HASTAPENAK
1) Hardwarea
1-a) Osagaiak
1-b) Periferikoak
1-b-i) Sarrera
1-b-i-(1) Teklatua
1-b-i-(2) Sagua
1-b-ii) Irteera
1-b-ii-(1) Monitorea
1-b-ii-(2) Inprimagailua
1-b-ii-2-(a) Tinta
1-b-ii-2-(b) Laserra
1-b-iii) Biltegiratzea
1-b-iii-(1) Disko gogorra
1-b-iii-(2) USB memoria
1-b-iv) Komunikazioa
1-b-iv-(1) Modema
1-b-iv-(2) Routerra
2) Softwarea (w074) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 250


MICROSOFT WORD 2016

WORDART, IRUDIAK ETA IKURRAK


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Times New Roman 12; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, 1,5 lerro; paragrafoen arteko
tartea -lehenago eta ondoren-, 12 puntu.
WordArt. Times New Roman 48.
 WordArt estiloa: Gradientearen betegarria: urdina, 1. enfasia.
 Testu-efektuak: Aukeratu alakan, inklinazio txikia; 3D biraketan, perspektiba gora; eta
eraldatzean, triangelua buruz behera.
Irudia. Formaren altuera, 3 cm. Bilatu: símbolos irudia.
Ikurrak. Bulet-karakterea wingdingsetik hartutako ikurra da.

Frantzia kalea, 32
01002 Vitoria-Gasteiz
 945 000 333
 945 000 334
 egibide@egibide.org

Vitoria-Gasteizen, 2018ko urriaren 28an

Zuzendari jauna:

EGIBIDEko DBH 2. mailako ikasleak gara. Zahar egunkariaren iragarki batean irakurri dugu
bertso-saiorako partehartzaileak eskatzen direla.

Iaz hasi ginen gelan bertso-eskola antolatzen, eta dagoeneko herriari buruzko bertso pila bat
idatzi dugu. Horietako batzuk abestera joan gaitezke. Ilusio handia dugu, eta Miren irakaslea
prest dago horretan laguntzeko.

Kontuan hartuko gaituzulakoan, agurtzen zaitugu

EGIBIDEko DBH 2. mailako ikasleak


(w075) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 251


MICROSOFT WORD 2016

ZUTABEAK, BULETAK ETA IRUDIA


Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Calibri 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Calibri 12; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea -
lehenago eta ondoren-, 0 puntu.
Zutabeak. Zabalera bereko bi zutabe; zutabeen arteko tartea, 1,1 cm.
Buletak. Aukeratu ikurra wingdingsetik.
Testua. Calibri 14.
Irudia. Altuera, 5,42 cm; testua egokitzeko estiloa, estua. Bilatu: anorexia y bulimia irudia.

ANOREXIA BULIMIA
 ZER DA?  ZER DA?
Loditzearen beldur izatea. Nahasmendu Gehiegi jatea, eta hori ez-ohiko
hau dutenek bere gorputzaren irudi jokamoldeekin orekatzen saiatzea,
distortsionatuta dute neurri eta pisuari adibidez okada, laxante edota
dagokionez. diuretikoekin.
 KEZKATZEKO SINTOMAK  KEZKATZEKO SINTOMAK
 Pisuarekiko bat-bateko kezka.  Kontrolik gabe jatea.
 Aldaketa handiak ohiko portaeran,  Etengabe jaten ari direlako irudipena
ordutegian eta ohituretan. izatea.
 Gero eta pisu gutxiago.  Ez jatea, edota dieta latz eta gogorrak
 Arrazoirik gabeko aldarte aldaketak. egitea, lehenago neurrigabe jandakoa
 Hilerokoaren falta. konpentsatzeko.
 TRATAMENDUA  Oka egitea.
 Bulimia edo okadak izan ezean eta  Hilerokoaren falta.
familiak jarrera ona  Hortzetako arazoak.
badu, nahikoa izan  TRATAMENDUA
daiteke familiako Diziplina anitzeko
medikuaren laguntza. tratamendua behar izaten da
 Desnutrizioa larria arazo fisiko eta psikologikoak
bada, nahasmendu gainditzeko.
psikikoak badaude eta Tratamenduaren xede
familian arazoak nagusia eriaren autoestimua
badira, diziplina handitzea da. Hainbat
anitzen laguntza kasutan, depresioaren
profesionala behar da. kontrako medikamentuen
 ADINA ETA SEXUA beharra ere izaten da.
Anorexia 12 eta 17 urte bitarteko gazteen  ADINA ETA SEXUA
artean izaten da. Ikerketek diotenez, 10 Bulimia dutenen profila anorexia dutenen
(w076) Ariketa

nesketatik batek anorexia du. Anorexia profilaren antzekoa da; emakume gazteek
kasuen % 10 mutilen artean gertatzen da. pairatzen dute gehien.

SHAREAK KULTUR ELKARTEA. “Anorexia eta bulimia” in Gazteberri aldizkaria, 112 (2016ko apirila), 29

José Miguel Urquijo Aramburu 252


MICROSOFT WORD 2016

DOKUMENTU-MAISUAK
Egin apunteetan azalduta dagoen bezala.

LA LITERARIA CONTEMPORÁNEA

EL TEATRO CONTEMPORÁNEO

La transición entre dos etapas


La circunstancia de la guerra Civil afectara en todos los órdenes de la vida española.
Como consecuencia de la guerra todos los medios intelectuales quedaran rotas o totalmente
resquebrajadas.
En los círculos teatrales españoles de posguerra fue determinante la vigilancia de la
censura que, lógicamente, afectó no solo a los creadores, sino en todo lo que se relacionaba
con el mundo del espectáculo teatral.
En la inmediata posguerra española los autores trataron de afianzar modelos para el
nuevo sistema, siguiendo la tradición barroca del teatro alegórico, en tanto que los autores en
el exilio, basados en una tradición más contemporánea, trataban de contar las experiencias
vividas.

El teatro dentro de España. El teatro heroico patriótico.


El género dramático quedaba mermado, y el rigor de la censura aumentaba la dificultad
de la producción teatral. El teatro como género destinado a la representación debía acreditar
las directrices fuertemente reaccionarias de la nueva etapa histórica. En los primeros
momentos se evidencia el empobrecimiento temático con el teatro heroico-patriótico, de factura
conforme a las pautas del teatro histórico neorromántico del siglo XIX y busca modelos en la
tradición católica del barroco español.

El exilio
En este contexto histórico es preciso hacer referencia a los autores que se exiliaron.
Estos autores de género de teatro, rehicieron su obra y su vida en otros países. Allí podían
escribir lo que quisieran pues en otros piases no existían las censuras, y Franco no podía
censurarles; pero no podían entrar al país español, los libros de los escritores exiliados; aun así
solían entrar.

Los años cincuenta. El continuismo en España.


Entre los años cuarenta y cincuenta se implanta un teatro oficial de escaso estímulo
para la renovación. La crítica lo define por una “voluntad de situarse fuera de los
acontecimientos”, comedia intranscendente, prevenidamente costumbrista, continuadora del
teatro de Benavente que halagaba al público y recibía en su momento el apoyo de los críticos
oficialistas. La crítica actual reconoce en este tipo de piezas un dominio de la técnica, gracias al
que se logró articular con dignidad formal una producción dramática monotemática, monótona
en cuanto a forma y contenidos. En resumen, tranquilizadora. Los temas más comunes eran de
contenido moral, propios de la comedia burguesa: honor, celos, infidelidades, conflictos
generacionales, que siempre alcanzaban un buen fin. En definitiva, intrascendencia bien
aderezada a base de diálogos correctamente construidos con moderadas dosis de brillo e
(w077) Ariketa

ingenio.
De entre sus realizadores destacan: Pemán (1898-1981), quien con sus comedias de
ambiente Andaluz alcanzo la mayor altura de su obra gramática, en una tónica muy semejante
a la de los Quintero; Claudio de la torre (1897-1973), que ya se había presentado en la escena
en 1930 con “Tic tac”, obra de tinte expresionista, y al que se considera más europeísta junto
con Ruiz Iriarte (1912), José López Rubio (1903) y Edgar Neville (1899-1967). La crítica lo
cataloga dentro de lo que llama la “Comedia de ilusión”, por el buen tono, elegancia y suavidad

José Miguel Urquijo Aramburu 253


MICROSOFT WORD 2016

de su factura. Finalmente, Juan Ignacio Luca de Tena (1897-1975) y Joaquín Calvo Sotelo
(1905), con una comedia de costumbres, psicológica, histórica, de farsa, enredo y drama de
tesis; todos ellos fueron las figuras más relevantes en las carteleras teatrales de los años
cuarenta y cincuenta.

La comedia del humor


En este apartado, los iniciadores del género y representantes indiscutibles fueron dos
autores de trayectoria dramática muy diferente: Enrique Jardiel Poncela (1901-1952) y Miguel
Mihura (1903-1977). Ambos son considerados renovadores del humor, anticipadores del que
años más tarde se denominara “Teatro del absurdo”; practicaron la farsa, la sátira y buscaron
emplazar las situaciones dramáticas fuera de la norma convencional.

Intentos renovadores
El grupo de “arte nuevo” se creó como un intento de impulsar nuevas ideas y
representar un teatro menos comercial. Era el primer intento de arte experimental de arte y
ensayo; este estaba formado por un grupo de jóvenes con la esperanza de crear nuevas
formas. La experiencia duró dos años, lograron la representación de 13 obras gramáticas. Se
levantó el telón por primera vez el 31 de enero de 1946 en el teatro infanta Beatriz de Madrid
para bajarse definitivamente a causa de las deudas el 13 de febrero de 1948 en el teatro del
instituto Cardenal Cisneros. Hubo otros sucesores con objetivos similares como el TEU y el
pequeño teatro Dido. En 1945 se recuperó el premio LOPE DE VEGA que en 1949 se
concedería a Antonio Buero Ballejo por su obra “Historia de una escalera”.

Otras tendencias
No podemos dejar de mencionar el Teatro Pánico, con tintes rompedores del autor
bilingüe Fernando Arrabal (1932) quien se ha singularizado por sus rarezas y ha sido
rechazado por la crítica oficial y por el público. Según la opinión de ciertos críticos, el rechazo
padecido en España le ha favorecido internacionalizando su obra; de echo tiene una obra de
teatro, la mayor parte escrita en francés, en total 50 piezas. Las más conocidas son: “El triciclo”
(1958), estrenada por el pequeño teatro Dido, cuyo tema es un mundo de vagabundos y
marginados a los que hace portadores de pureza de sentimientos.

(w077) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 254


MICROSOFT WORD 2016

LA POESÍA CONTEMPORÁNEA

Introducción
Cuando en Julio de 1936 estalla la guerra civil, España presentaba un panorama
poético de una riqueza difícilmente igualable. Los maestros de la poesía en esta época son:
Unamuno, Machado, Juan Ramón Jiménez. Sin embargo, en 1939, como consecuencia de la
guerra civil, la mayoría de aquel magnifico grupo de poetas marchó al exilio. En España
quedaron algunos de los componentes de la Generación del 27 como Vicente Aleixandre,
Dámaso Alonso y Gerardo Diego cuyo magisterio marcaría la imprenta de los poetas de
posguerra.
El exilio, como era de esperar, tuvo una fuerte presencia en la mayoría de los poetas,
que no podían mantener el tono sereno de su poesía de anteguerra. La crítica ha señalado que
uno de los grandes logros de la poesía que en ese momento se escribe fuera de España es la
recuperación del espacio interior; coinciden, por ejemplo, Salinas y Gil-Albert para defenderse
del medio adverso. Todos ellos se esfuerzan por mantener, a pesar de la ruptura histórica, un
compromiso ético y estético, aunque la dispersión por países muy distintos les empuje después
a seguir caminos muy variados.

La llamada generación de 1936


El grupo que debe considerarse como la primera promoción de posguerra es el que ha
recibido el nombre de “Generación de 1936” y que algún crítico ha denominado la “Generación
escindida”. Estos poetas que comienzan su obra entre los años de República y finales de la
guerra civil, entre los que destacan Germán Bleiberg, Miguel Hernández, Leopoldo Panero,
Dionisio Ridruejo y Luis Rosales, tuvieron inicialmente algunos presupuestos estéticos
comunes, como la admiración de Garcilaso y el influjo de Guillén. En su mayoría estuvieron
vinculados a la revista Escorial, que tenía como propósito la recuperación del clasicismo
renacentista, tendía hacia una línea formalista, pronto rompen sus vinculaciones ante las
distintas evoluciones que en ellos se producen.

La antología consultada de la joven poesía española


En la evolución de la poesía de posguerra vamos a encontrar la misma variedad de
tendencias que en la novela y en el teatro de la misma época. Primero vamos a examinar la
etapa que comprende los años 40 y principios de los 50.
En 1944 surge en León la revista Espadaña que pide a gritos una reunificación de la
poesía.
Espadaña propugna una poesía menos blanda, menos tópica, de lenguaje más directo y
menos bronco; menos preocupada por los elementos estéticos, por tanto, antiformalista;
pretende instaurar una poesía realista, comprometida con la situación existencial e histórica del
hombre, al contrario, al problema religioso del grupo de Garcilaso. Espadaña se ha
considerado vehículo impulsor de la poesía de testimonio que va a aflorar en la década
siguiente.
Pero posiblemente el grupo más valioso era el de aquellos poetas que no se adhirieron
ni al Garcilasismo ni al antiformalismo, o se alejaron muy pronto de estas corrientes. Los temas
que estos poetas llevarán a su máxima intensidad en la década de los 50: Un humanismo
desgarrado, la angustia existencial y el drama del hombre y de España. Esta promoción
rechaza el esteticismo de minorías y pretende llegar a un público amplio que se adhiere al
concepto temporalista de poesía.
(w077) Ariketa

Surge así una corriente de poesía social que será la predominante en la década de los
50. La preocupación por los contenidos -problemas sociales y políticos de España- es mayor
que el interés por los elementos puramente estéticos. Los poetas, buscando un acercamiento a
la mayoría, emplean en ocasiones un lenguaje claro, directo, cercano al uso coloquial.

La década de los 60.


Los poetas de esta promoción, generalmente admitidos y representados en la antología
del momento, han nacido entre 1925 y 1935 y no han participado activamente en la guerra. Los

José Miguel Urquijo Aramburu 255


MICROSOFT WORD 2016

primeros libros de estos autores (Ángel González, Claudio Rodríguez, Francisco Brines, etc..),
aparecen en 1955 y hay en ellos una voluntad decida de superar lo “social” como tema, pero
teniendo siempre en cuenta al hombre en su inevitable ámbito histórico.
Para ellos el poema no es un estado de ánimo, una actitud del espíritu, sino una
exigente labor. Por eso promueven una exigente labor de recuperación de la palabra
evocadora y expresiva, que comunique contenidos intelectuales y fuertemente conceptuales.
La experiencia personal -evocación de la infancia, el paisaje natal, el amor, el erotismo,
la amistad, el marco cotidiano- es elemento sustantivo de la obra de la mayoría. En la atención
por lo cotidiano se observan rasgos de sinceridad, actitud cívica sin compromiso, pero por
medio del humor y de la ironía revelan su inconformismo.
El resultado de esta visión del mundo son obras de calidad y autenticidad. En su
profunda preocupación por el valor de la palabra enlazan no solo con poetas de la generación
del 27 que en ese momento tenían la misma inquietud.

Los “novísimos”
En 1970, un crítico publicó una antología que reúne algunos autores nacidos entre 1939
y 1949. En estos poetas se advierten los siguientes rasgos: despreocupación hacia las formas
tradicionales, libertad absoluta a la hora de crear, sin sujeción a reglas o normas de preceptiva
literaria, utilización de las técnicas “collage” usadas en un principio por las artes plásticas y
vasto bagaje intelectual, porque estaban en contacto con las corrientes culturales de
vanguardia, y continuas referencias en sus obras al campo de la pintura, de la música o de la
literatura.
Todos estos elementos hacen que esta poesía sea en ocasiones elitista de tendencia
culturista y con frecuencia hermética, y por tanto, difícil para la mayoría de los lectores.
La poesía a partir de 1975 sigue incorporando voces nuevas y continúa
enriqueciéndose, además, con la labor continuada de los poetas de las promociones
anteriores.

(w077) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 256


MICROSOFT WORD 2016

LA NOVELA CONTEMPORÁNEA

La narrativa del exilio


Una de las consecuencias de la guerra civil, fue la división de la narrativa -como de los
demás géneros- en dos bloques: la del interior y la del exilio. En la narrativa del interior, se
abandonan las tendencias y las técnicas renovadoras. Se produce una total escisión entre
ambos bloques ante la prohibición de difundir las obras de los autores del exilio.
Los temas constantes en la novela española del exilio son; la infancia y la adolescencia,
la guerra civil, el pasado inmediato y, más tarde, el arraigamiento y la participación a la nueva
sociedad que les acogió.
Pero con el paso del tiempo, el creador se da cuenta de que no puede encerrarse en un
mundo muerto, y debe, por tanto, embarcarse en nuevos proyectos que la empujen a vivir. Esto
te llevará a darse cuenta de la sociedad que lo rodea a pesar de las profundas raíces que le
unen a la patria.
En gran parte de la literatura del exilio hay una inclinación a la abstracción y el
simbolismo. Las obras, se tornan intelectuales y se cargan de una profunda reflexión filosófica.
Otro tema preocupa a los escritores emigrados: El regreso y lo han planteado en los
libros excelentes.

Autores del interior. Primera promoción de posguerra


La narrativa de este periodo está vinculada a una serie de sucesos extraliterarios
generados por la guerra civil, que le hacen abandonar las ricas corrientes del pasado
inmediato. Estos hechos -exilio de un gran grupo, censura - explican su viraje hacia formas
tradicionales. Y el descuido, durante muchos años, de todo tipo de técnicas renovadoras.
A partir de 1939 surge una primera promoción de narradores que desarrollan su obra
después de la guerra. Esta primera promoción se caracteriza por practicar un realismo
tradicional con influencias naturalistas y costumbristas. La novela tuvo un cierto valor
testimonial porque se escribió por primera vez después de la guerra, una obra en el que se
reflejaba la miseria material y moral y una parte de la realidad desgarrada del momento.
Esta visión amarga de la vida se desprende de otras muchas novelas de posguerra. El
conjunto de temas, en la órbita existencial son: la soledad, la inadaptación, el egoísmo social,
el olvido de lo espiritual, la frustración o la muerte. Abundan las novelas que presentan un
mundo rural de trágicos conflictos, con personajes de bajos instintos y taras físicas y psíquicas
empleados para apoyar posturas moralistas. Estas ficciones revelan un malestar, una amargura
que les hace alcanzar cierto valor testimonial, pero no se trata del testimonio de España del
momento, sino de la transposición de esa desazón social al ámbito personal.
Fuera de esta preocupación están los autores que les podríamos llamar “triunfalistas”,
aquellos que narran las circunstancias de la guerra.
Aunque son muy pocas las novelas de calidad literaria de este periodo, sin embargo, el
desarrollo cuantitativo de este género es ya un paso positivo. Algunos de los narradores de
este momento consolidaran, sin embargo, una obra que contiene experimentos formales y
serán los creadores de la narrativa posterior.

Segunda promoción.
Entre autores de la primera promoción y los de la segunda, que aportan una nueva
concepción de la literatura sin romper con la precedente, es muy fecunda.
El grupo adopta como lema común dar testimonio de la realidad histórica y social y así
(w077) Ariketa

se desarrolla una novela realista, de actitud crítica y enfoque objetivista.


Los temas que interesan a este grupo suponen un trasvase de lo personal a lo colectivo.
A la novela social se le ha reprochado su abandono de los aspectos técnicos y formales.
Importa más la eficacia del mensaje que la belleza formal. La estructura del relato es sencilla y
se tiende a la narración lineal. La novela concentra su acción en un corto espacio de tiempo.
Rasgo de importancia es la preferencia de los autores por los personajes colectivos,
desplazando al protagonista individual. Buscan la sencillez, la claridad, y emplean un lenguaje

José Miguel Urquijo Aramburu 257


MICROSOFT WORD 2016

directo, desnudo, que luego supondrá un empobrecimiento; la frase sencilla, las formas
lingüísticas populares y los vulgarismos, suelen ser frecuentes.

Tercera promoción. El experimentalismo.


El realismo empieza a mostrar signos de agotamiento hacia 1960. Incluso algunos de
los máximos componentes sienten necesidad por la renovación formal. En el año 1962 aparece
una novela, obra con la que se estrenan las nuevas corrientes.
Surgen algunos jóvenes narradores cuyas primeras obras se empiezan a publicar entre
finales de los años 60 y principios de los 70. Algunos de sus componentes llevan en ocasiones
a tal grado el empeño formalista, que la crítica ha hablado de sus obras como de antinovelas.
Para estos escritores lo más importante no es contar la historia -rechazan la novela de
argumento- por lo que esta desaparece. El relato no es lineal, sino que se fracciona y se funde
en reiterados contrapuntos, y los personajes no tienen atributos que lo definan o los
diferencien.
De la misma manera que transforman los elementos de la ficción tradicional, también
alteran y enriquecen las técnicas. El monologo interior se transforma en un dialogo caótico del
personaje con sigo mismo, que acaba perdiendo el sentido. En la narración se emplea la
segunda persona. El auge del experimentalismo duró poco y esta corriente dejó de suscitar
interés hacia mediados de los años setenta.

(w077) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 258


MICROSOFT WORD 2016

ESTILOAK
Egin apunteetan azalduta dagoen bezala.

LA LITERARIA CONTEMPORÁNEA

EL TEATRO CONTEMPORÁNEO

La transición entre dos etapas


La circunstancia de la guerra Civil afectara en todos los órdenes de la vida española.
Como consecuencia de la guerra todos los medios intelectuales quedaran rotas o totalmente
resquebrajadas.
En los círculos teatrales españoles de posguerra fue determinante la vigilancia de la
censura que, lógicamente, afectó no solo a los creadores, sino en todo lo que se relacionaba
con el mundo del espectáculo teatral.
En la inmediata posguerra española los autores trataron de afianzar modelos para el
nuevo sistema, siguiendo la tradición barroca del teatro alegórico, en tanto que los autores en
el exilio, basados en una tradición más contemporánea, trataban de contar las experiencias
vividas.

El teatro dentro de España. El teatro heroico patriótico.


El género dramático quedaba mermado, y el rigor de la censura aumentaba la dificultad
de la producción teatral. El teatro como género destinado a la representación debía acreditar
las directrices fuertemente reaccionarias de la nueva etapa histórica. En los primeros
momentos se evidencia el empobrecimiento temático con el teatro heroico-patriótico, de factura
conforme a las pautas del teatro histórico neorromántico del siglo XIX y busca modelos en la
tradición católica del barroco español.

El exilio
En este contexto histórico es preciso hacer referencia a los autores que se exiliaron.
Estos autores de género de teatro, rehicieron su obra y su vida en otros países. Allí podían
escribir lo que quisieran pues en otros piases no existían las censuras, y Franco no podía
censurarles; pero no podían entrar al país español, los libros de los escritores exiliados; aun así
solían entrar.

Los años cincuenta. El continuismo en España.


Entre los años cuarenta y cincuenta se implanta un teatro oficial de escaso estímulo
para la renovación. La crítica lo define por una “voluntad de situarse fuera de los
acontecimientos”, comedia intranscendente, prevenidamente costumbrista, continuadora del
teatro de Benavente que halagaba al público y recibía en su momento el apoyo de los críticos
oficialistas. La crítica actual reconoce en este tipo de piezas un dominio de la técnica, gracias al
(w078) Ariketa

que se logró articular con dignidad formal una producción dramática monotemática, monótona
en cuanto a forma y contenidos. En resumen, tranquilizadora. Los temas más comunes eran de
contenido moral, propios de la comedia burguesa: honor, celos, infidelidades, conflictos
generacionales, que siempre alcanzaban un buen fin. En definitiva, intrascendencia bien
aderezada a base de diálogos correctamente construidos con moderadas dosis de brillo e
ingenio.

José Miguel Urquijo Aramburu 259


MICROSOFT WORD 2016

ESTILOAK
Egin apunteetan azalduta dagoen bezala.

LA LITERARIA CONTEMPORANÉA
EL TEATRO CONTEMPORÁNEO
La transición entre dos etapas
La circunstancia de la guerra Civil afectara en todos los órdenes de la vida española.
Como consecuencia de la guerra todos los medios intelectuales quedaran rotas o totalmente
resquebrajadas.
En los círculos teatrales españoles de posguerra fue determinante la vigilancia de la
censura que, lógicamente, afectó no solo a los creadores, sino en todo lo que se relacionaba
con el mundo del espectáculo teatral.
En la inmediata posguerra española los autores trataron de afianzar modelos para el
nuevo sistema, siguiendo la tradición barroca del teatro alegórico, en tanto que los autores en
el exilio, basados en una tradición más contemporánea, trataban de contar las experiencias
vividas.

El teatro dentro de España. El teatro heroico patriótico.


El género dramático quedaba mermado, y el rigor de la censura aumentaba la dificultad
de la producción teatral. El teatro como género destinado a la representación debía acreditar
las directrices fuertemente reaccionarias de la nueva etapa histórica. En los primeros
momentos se evidencia el empobrecimiento temático con el teatro heroico-patriótico, de factura
conforme a las pautas del teatro histórico neorromántico del siglo XIX y busca modelos en la
tradición católica del barroco español.

El exilio
En este contexto histórico es preciso hacer referencia a los autores que se exiliaron.
Estos autores de género de teatro, rehicieron su obra y su vida en otros países. Allí podían
escribir lo que quisieran pues en otros piases no existían las censuras, y Franco no podía
censurarles; pero no podían entrar al país español, los libros de los escritores exiliados; aun así
solían entrar.

Los años cincuenta. El continuismo en España.


Entre los años cuarenta y cincuenta se implanta un teatro oficial de escaso estímulo
para la renovación. La crítica lo define por una “voluntad de situarse fuera de los
acontecimientos”, comedia intranscendente, prevenidamente costumbrista, continuadora del
teatro de Benavente que halagaba al público y recibía en su momento el apoyo de los críticos
oficialistas. La crítica actual reconoce en este tipo de piezas un dominio de la técnica, gracias al
que se logró articular con dignidad formal una producción dramática monotemática, monótona
en cuanto a forma y contenidos. En resumen, tranquilizadora. Los temas más comunes eran de
contenido moral, propios de la comedia burguesa: honor, celos, infidelidades, conflictos
(w081) Ariketa

generacionales, que siempre alcanzaban un buen fin. En definitiva, intrascendencia bien


aderezada a base de diálogos correctamente construidos con moderadas dosis de brillo e
ingenio.

José Miguel Urquijo Aramburu 260


MICROSOFT WORD 2016

INDIZEAK
Izenburua. Times New Roman 20, lodia; testua, zentratua.
Testua. Times New Roman 11; lerroartea, 1,5.
Buletak. Ezkerreko koska, 0,5 cm; eta alderantzizko koska, 0,5 cm.
Indizea. Txertatu Markatu indize-sarrerak eta sortu indizea alfabetikoki: Arkimedes, Euler, Jones,
Oughtred, Ptolomeo, Rhind eta T2K Tsukuba System.

π Zenbakia
Geometria euklidiarrean, π (pi) zenbakia zirkunferentzia baten erradioa eta haren diametroaren arteko
erlazioa da. Π-ren zenbakizko balioa honako hau da:

π ≈ 3,14159265358979323846...

π letra grekoaren erabilera bi hitzi zor zaie: "περιφέρεια" eta "περίμετρον" hitzei, zirkunferentziaren
periferiari eta perimetroari, alegia. Notazio hau William Jones (1675-1749) matematikari galesak
proposatu zuen; lehengoz William Oughtred-ek (1574-1660) erabili bazuen ere, Leonhard Euler (1707-
1783) matematikariak eman zuen ezagutzera, 1748an egindako “Kalkulu infinitesimalari sarrera” lanean.

Zientzialariak  zenbakiaren ahalik eta hamartar kopuru handiena lortzen ahalegindu dira beti. Hauek
dira, orain arte, lortu diren  zenbakiaren gutxi gorabeherako balioetako batzuk:

 K.a.1800eko Rhind papiroan, -ren gutxi gorabeherako balio hau ageri da: “Zirkunferentzia baten
azalera, bere aldeak zirkunferentziaren diametroa 1/9 ren bat txikitua dituen, hau da, 3,1605
ematen duen diametroaren 8/9reneko aldeak dituen karratu baten azaleraren antzekoa da.”

 Mesopotamiako matematikari batzuek, segmentuen kalkuluak egitean, 3,125eko gutxi


gorabeherako balioa eman zioten.

 Aipamen zaharrenetako bat Bibliako beste batean aurkitu daiteke: “Era berean, alde batetik
bestera hamar ukondoko eta altueraz bost ukondoko neurriak burdinurtuz, itsaso borobil bat
bezalakoa egin zuen, eta zirkunferentziaren neurria, hogeita eta hamar ukondoko hari bat zen”.
Ukondoak 45cm inguru ditu eta emaitza 3,2143 da.
10 1
 Arkimedes (287 K.a.-212 K.a.) matematikari greziarrak  zenbakiari emandako balioa 3 71 eta 3 7

bitartekoa izan zen, hau da, 3,14163ko gutxi gorabeherako balioa.


377
 II. mendean, Claudio Ptolomeok (100-170) zatiki eran eman zuen -ren balioa, 120. Zatiki horren
(w082) Ariketa

emaitza 3,1416 da.

 2009an, -rentzako bi biloi eta erdi hamartar baino gehiago aurkitu ziren T2K Tsukuba System
super-ordenagailua erabiliz. 73 ordu eta 36 minutu behar izan ziren horretarako.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://es.wikipedia.org/wiki/Número_π

José Miguel Urquijo Aramburu 261


MICROSOFT WORD 2016

IRUDIEN AURKIBIDEA
Testua. Arial 10; lerroartea, 1,5 lerrro.
Indizea. Markatu sarrerak, eta gero, sortu taula (taulen taula).

TRUKE-TASA

Euroa Libera Esterlina Libera suitzarra Dolarra Yena

Euroa 1,2694 0,8326 0,8116 1,0316

Libera Esterlina 0,7878 0,6558 0,6393 0,8125

Libera suitzarra 1,2011 1,5249 0,9747 1,2389

Dolarra 1,2322 1,5642 1,0260 1,2709

Yena 96,935 123,0700 80,7000 78,6900

BANKUARTEKO INTERES-TASA

1 aste 1 hilabete 2 hilabete 3 hilabete 6 hilabete 1 urte

Euroa (Euribor) 0,05 0,09 0,15 0,23 0,53 0,91

Libera Esterlina 0,53 0,55 0,60 0,71 0,97 1,45

Libera suitzarra 0,01 0,02 0,03 0,05 0,16 0,37

Dolarra 0,19 0,24 0,33 0,44 0,72 1,05

Yena 0,11 0,14 0,16 0,20 0,33 0,55

NAZIOARTEKO INTERES-TASA

Bonu-motak Bonu Alemaniarra


Diferentzia
2 urte 5 urte 10 urte

Espainia 4,17 6,01 6,89 547,50

Alemania -0,06 0,39 1,42

Erresuma Batua 0,14 0,56 1,58 16,30

AEB 0,28 0,73 1,69 27,52


(w083) Ariketa

Japonia 0,10 0,20 0,81 -61,10

Suitza -0,36 0,03 0,60 -82,20

José Miguel Urquijo Aramburu 262


MICROSOFT WORD 2016

ESTILOAK, ESKEMAK ETA INDIZEAK


Egin apunteetan azalduta dagoen bezala.

APUNTES DE INTERNET

INTRODUCCIÓN

¿QUÉ ES ÍNTERNET?
Todo el mundo habla de Internet, igualmente podemos encontrar referencias en un libro de marketing
como en una revista del corazón o en una película, e incluso descubrir que el mismísimo Papa ha
trasladado su tarea evangelizadora a este púlpito digital. ¿Qué tiene de especial esta "red de redes para
atraer tan poderosamente la atención?
Hace no muchos años la palabra Internet pertenecía al vocabulario de un selecto grupo de personas que
tenían el privilegio de poder acceder a esta red global de información. Estos personajes, normalmente
profesionales o estudiantes de informática, disponían de conexiones bastante lentas y una gama de
servicios mucho más reducida que la actual y desde luego muchísimo menos amistosa para el usuario.
En aquellos tiempos, heroicos de interfaces de texto, oscuros comandos de Unix y un ancho de banda
espartano ya se empezaban a entrever las posibilidades de esta red. Los primeros pasos para la
creación de la "red de redes" los dio el gobierno de los Estados Unidos como resultado de un programa
de protección de datos importantes de instituciones militares y universidades del país.

HISTORIA DE INTERNET: DESDE ARPANET HASTA WWW


Para evitar que un ataque nuclear pudiera dejar aisladas a las instituciones militares y universidades, en
1969 el ARPA (Advanced Research Projects Agency), una agencia subsidiaria del departamento de
defensa de los Estados Unidos, desarrolló una red denominada ARPAnet basada en el protocolo de
intercambio de paquetes.
Un protocolo de intercambio de paquetes es un sistema que divide la información en partes y las envía
una por una al ordenador de destino con un código de comprobación. Si el código de comprobación no
es correcto se solicita al ordenador de origen que vuelva a enviar los paquetes erróneos.
El primer protocolo utilizado por ARPAnet fue el denominado NCP (Network Control Protocol), que se
empleó en la red hasta 1982, año en el que se adoptó el protocolo TCP/IP procedente de los sistemas
Unix que empezaban a ejercer un silencioso dominio dentro de ARPAnet.

EL PROTOCOLO TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol)


Proporciona un sistema independiente de intercambio de datos entre ordenadores y redes locales de
distinto origen, conservando todas las ventajas que hemos mencionado de los protocolos de transmisión
de paquetes. Este protocolo ha evolucionado hasta nuestros tiempos a pesar de que han aparecido otros
como el ATM (Asynchronous Transfer Mode), que han demostrado ser más potentes pero menos
difundidos.
El TCP/IP permite asignar un identificado numérico de cuatro dígitos (del 0 al 255) a cualquier ordenador
conectado a la red (en el caso de Internet a cualquier ordenador del mundo), proporcionando una
dirección única a cada sistema, lo que permite un intercambio fiable de datos sea cual sea la línea que
utilicemos.

LA CAÍDA DE ARPANET
Con el tiempo, ARPAnet fue sustituida por NSFnet, la red de la fundación nacional para la ciencia de
EEUU, como organismo coordinador de la red central de Internet que en breve también será sustituida
quizás por un organismo privado.
Desde los primeros pasos de ARPAnet hasta hoy en día la red ha sufrido pocos cambios, comparado por
(w084) Ariketa

ejemplo, con los avances de la informática. Los cambios más drásticos se han producido en la
infraestructura de la red, aumentando la velocidad de transmisión hasta permitir el funcionamiento de
aplicaciones multimedia y la transmisión de vídeo o sonido en tiempo real.

EL CRECIMIENTO DE LA RED
El crecimiento actual del seno de usuarios de Internet es aproximadamente de un diez por ciento
mensual. Estas cifras indican, por ejemplo, que en el siglo XXI los usuarios de Internet podrían alcanzar
en número a los que ven televisión actualmente. En resumen, Internet se está convirtiendo en una

José Miguel Urquijo Aramburu 263


MICROSOFT WORD 2016

realidad de nuestro tiempo y puede provocar una pequeña revolución en nuestra forma de vida, del
mismo modo que lo han hecho los teléfonos móviles o los discos compactos.

FUTURO DE INTERNET
Miles de artículos e incluso libros se han publicado sobre la manera en que Internet va a afectar en los
próximo decenios a nuestras vidas. Se ha publicado que en el año 2000 habrá más tráfico a través de
Internet que a través de las redes telefónicas tradicionales.
Gurús sobre las llamadas superautopistas de la información como Nicholas Negroponte, director del
Media La del M.I.T. y autor del best seller Being Digital, pronostican que la revolución Internet eliminará
muchas barreras entre los países desarrollados y los del tercer mundo al permitir el acceso a información
y especialistas situados a miles de kilómetros. La realidad, desgraciadamente, se está encargando de
refutar esas afirmaciones tan optimistas.
Internet es sólo el embrión de las futuras superautopistas de la información y sirve sobre todo para darse
cuenta de los problemas que pueden surgir en el futuro cuando estas infraestructuras estén listas.

FUNCIONAMIENTO DE INTERNET

MODELO DE TRABAJO: CLIENTE-SERVIDOR


Cuando dos ordenadores se comunican a través de algún tipo de red, usualmente lo hacen de acuerdo
al modelo cliente-servidor. Esto es particularmente cierto en Internet. Supongamos que un usuario
requiere un servicio en Internet, por ejemplo realizar una consulta en una base datos o copiar un fichero
que está situado en un ordenador remoto al ordenador local. Dicho usuario ejecutará una aplicación en el
ordenador local, el programa cliente, que se encargará de entrar en contacto con el ordenador remoto y
solicitar la información correspondiente. El ordenador remoto a su vez responderá al pedido realizado
por. nuestro programa, cliente, a través de otra aplicación que es capaz de proveer la información
requerida. Este último se llama programa servidor. Los términos cliente y servidor se usan tanto para
referirse a los programas que cumplen esas funciones, como a los ordenadores donde son ejecutados
esos programas. Es decir, que al ordenador que solicita un servicio se denomina cliente y el que
responde a ese pedido es el servidor.

UN LENGUAJE COMÚN: TCP/IP


Lo que permite que ordenadores absolutamente diferentes, que no tienen en común nada ni en cuanto a
hardware ni en cuanto al sistema operativo que utilizan, sin embargo puedan comunicarse
perfectamente, puesto que su "lenguaje" de comunicación, el protocolo TCP/IP es el mismo.

ANFITRIONES: HOST
En Internet se llama Host a cualquier ordenador que esté conectado a la red y que dispone de un
número IP y un nombre definido. De una manera más sencilla: un host o anfitrión es cualquier ordenador
capaz de recibir o enviar información a otro ordenador.

NÚMEROS INTERNET IP
Un número de Internet es realmente un número de 32 bits, pero es más corriente representarlo como
cuatro números separados por puntos como 147.31.254.130. Hay millares de diferentes posibles
números. ARPAnet (la madre del Internet de hoy) tenía originalmente capacidad para sólo 256 sistemas
debido a la forma en que cada sistema estaba numerado. A primeros de los 90 se vio claro que la red
rápidamente superaría un límite tan pequeño. Así nació el sistema de 32 bits proporcionando millares de
números de host.

DOMINIOS
Llegar a donde uno quiere puede ser a menudo uno de los más difíciles aspectos en el mundo de las
redes. La variedad de formas con que son nombrados los lugares pueden causar confusión al nuevo
usuario, no se asuste, existe un método en este aparente desorden.
(w084) Ariketa

Si alguien fuera a preguntar por una dirección seguramente esperaría una calle, ciudad, código postal,
etc. Las direcciones de las computadoras tienen una estructura similar.
La forma general es:
Si se trata de una dirección de correo electrónica de una persona en una computadora:
usuario@algunlugar.dominio

CÓMO SE TRANSMITE LA INFORMACIÓN EN INTERNET

José Miguel Urquijo Aramburu 264


MICROSOFT WORD 2016

Cuando se transmite una información en Internet (un fichero, un correo electrónico...) no se hace de una
sola vez sino que se divide esa información en paquetes pequeños.
De esta forma se pueden transmitir información de cualquier tamaño y se impide que las líneas por las
que circula la información (líneas telefónicas, líneas de fibra óptica...) no estén colapsadas por un sólo
usuario durante demasiado tiempo.
Estos paquetes están formado por la información real que se quiere transmitir y las direcciones IP de los
ordenadores de origen y destino. Para llegar a su destino (que puede estar en la otra parte del mundo)
estos paquetes atraviesan un cierto número de ordenadores y otros dispositivos con as características
especiales que hacen que no se pierda la información.

SISTEMA DNS: DOMINIOS Y DIRECCIONES IP

EN QUÉ CONSISTE EL SISTEMA DE NOMBRES POR DOMINIO


Además del número IP existe otra forma de identificar a los ordenadores en Internet, más fácil de
memorizar y que permite descifrar intuitivamente la situación geográfica, pertenencia o el propósito del
ordenador en cuestión. Esto se consigue mediante el nombre de dominio. Mientras que el número IP es
la forma que tienen las máquinas de llamarse entre sí, el nombre de dominio es la forma en que las
personas suelen referirse a los ordenadores. De hecho en las revistas, libros y publicaciones en general
que hagan referencia a servidores de Internet se encontrarán nombres de dominio en la mayoría de las
ocasiones, y rara vez se hará referencia a un ordenador a través de su número IP.
Debido al gran crecimiento de Internet en los últimos años y para dar mayor flexibilidad al sistema de
nombres por dominio, existen diversas propuestas para añadir nuevos dominios de primer nivel. Por lo
tanto, es posible que aparezcan otros dominios no consignados aquí. Por otra parte, los dominios arriba
referenciados están adquiriendo un carácter internacional, junto con el nuevo dominio int para
organizaciones internacionales.

QUÉ ES UN SERVIDOR DNS


Realmente, los ordenadores necesitan el número IP para establecer contacto con otro ordenador. Por lo
tanto, cuando se utiliza el nombre por dominio, debe existir un mecanismo para poder determinar cual es
el número IP correspondiente. Para resolver este problema existen unos ordenadores, llamados
servidores de nombres por domino (DNS servers), cuya misión es traducir los nombres por dominio a sus
correspondientes números IP.

EQUIPAMIENTO Y CONEXIÓN: LINEAS DE DATOS

RTB (RED TELEFÓNICA BÁSICA)


Durante los últimos 100 años la transmisión analógica ha dominado las comunicaciones. En particular, el
sistema telefónico originalmente se basó por completo en la señalización analógica. Si bien las troncales
de larga distancia ya son predominantemente digitales en los países más avanzados, los lazos locales
(el cable que llega hasta casa) todavía son analógicos y es probable que permanezcan así durante
varios años debido al enorme coste de convertirlos. En consecuencia, cuando una computadora desea
enviar datos digitales por una línea telefónica, los datos se deben convertir primero a la forma analógica
mediante un módem para transmitirse por el lazo local, luego convertirse a la forma digital para
transmitirse por las troncales de largo alcance, después reconvertirse a analógicos en el lazo local del
extremo receptor y, por último, a digitales con otro módem para almacenarse en la computadora de
destino.

RDSI (RED DIGITAL DE SERVICIOS INTEGRADOS)


Es una red de telecomunicaciones digital que nos ofrece una serie de distintos servicios integrados en la
misma red. Estos servicios pueden ser tanto de voz cono de datos, es decir, se puede transmitir a través
de la RDSI a cualquier parte del mundo voz, música, datos, imágenes, etc.
El servicio de RDSI que más se utiliza es el servicio portador de 64 Kbps sin restricciones. Este servicio
(w084) Ariketa

se proporciona al usuario en forma de varios canales de 64 Kbps (lo normal es 2 canales) y un canal de
control de 16 Kbps. Los distintos canales se pueden utilizar juntos para conseguir mayores velocidades
de transmisión. Por ejemplo con un acceso básico se puede conseguir una velocidad de transmisión de
128 Kbps.

FRAME RELAY
El Frame Relay es una línea alquilada virtual. Que sea una línea alquilada significa que es una línea
contratada que nos proporciona una compañía de telecomunicaciones. Que sea una línea virtual significa

José Miguel Urquijo Aramburu 265


MICROSOFT WORD 2016

que el usuario no utiliza una línea física, sino parte de la capacidad de una red de comunicaciones. La
capacidad de la conexión a través de Frame Relay depende de la contratación de la línea.
Entre las utilidades de Frame Relay cabe destacar la interconexión entre distintas redes locales, por
ejemplo la interconexión de distintas sedes de la misma empresa, acceso dedicado o permanente a
Internet de forma bidireccional tanto para acceder a servicios de Internet como para ofrecer servicios de
Internet, transmisión de voz y datos, etc.

ADSL (ASYMMETRIC DIGITAL SUBSCRIBER LINE)


Si le preguntáramos a un internauta cuál era su conexión ideal a Internet hace algunos meses, muy
probablemente pocos se atreverían a soñar con algo mejor que RDSI. Si repetimos esa pregunta hoy, los
más avispados nos exigirán soluciones basadas en módems cable o en la cada vez más comentada
ADSL. Y es que éstas son las tecnologías que prometen exprimir al máximo la red de redes en los
próximos años.
ADSL va a revolucionar el modo de ver Internet en los próximos meses. Ofrece velocidades de conexión
con las que no habríamos podido siquiera soñar hace algún tiempo. Usándola, se puede multiplicar por
200 la velocidad de los actuales módems analógicos y llegar a tasas de transferencia de 8.000 Kbps.
Además, de acuerdo a los designios del Ministerio de Fomento, será la base de la reclamada tarifa plana
de acceso a Internet en España.

EL CABLEMODEM
El cablemódem es un dispositivo similar a un módem que permite conectar un Pc, o red local, a una red
IP por medio de un cable coaxial del servicio de Televisión por Cable. La principal característica es que
la velocidad de transferencia de datos es de cientos de veces más rápida que con un módem
convencional o una RDSI, es decir, Cablemodem es la respuesta a la demanda de acceso a Internet a
alta velocidad.

EQUIPAMIENTO: EL MÓDEM Y EL ROUTER

EL MÓDEM
Módem es un acrónimo de MOdulador-DEModulador; es decir, que es un dispositivo que transforma las
señales digitales del ordenador en señal telefónica analógica y viceversa, con lo que permite al
ordenador transmitir y recibir información por la línea telefónica.
La velocidad resulta sin duda el parámetro que mejor define a un módem, hasta el punto de que en
muchas ocasiones se habla simplemente de "un módem 33.600", o "un 14.400", sin especificar más.
Estas cifras son baudios, o lo que es lo mismo: bits por segundo, bps.

EL ROUTER
Es un dispositivo que conecta dos redes locales o una red global y una red local y es el responsable de
controlar el tráfico entre ellas y de clasificarlo. En sistemas complejos suele ser un filtro de seguridad
para prevenir daños en la red local. Es posible conectar varias redes locales de forma que los
ordenadores o nodos de cada una de ellas tenga acceso a todos los demás.

CONEXIONES INDIVIDUALES Y CORPORATIVAS

CONEXIONES INDIVIDUALES (ACCESO MONOPUESTO):


Este es el tipo de acceso que se utiliza habitualmente para acceder desde casa o para acceder a Internet
con un solo ordenador. La característica principal de este tipo de conexión es su bajo coste, y debido a
este bajo coste es la conexión que se utiliza para conectarse desde casa o para conectase en la
empresa esporádicamente. Habitualmente este tipo de conexión se realiza a través de una red telefónica
conmutada, es decir, a través de la red telefónica básica.
Este tipo de conexión es conmutado, es decir, se conecta a Internet cuando es necesario haciendo una
llamada telefónica y desconectando la conexión cuando no es necesario utilizar la conexión.
(w084) Ariketa

ACCESO CORPORATIVO CONMUTADO


Este tipo de acceso se utiliza para acceder a Internet a través de la red de área local de la empresa, es
decir, para conectar todos los ordenadores de la empresa (los que están conectados en red) a Internet a
través de una única conexión.
La conexión a Internet se puede hacer de dos maneras principales, a través de un proxy o a través de un
router. Un proxy es un ordenador con un módem que se encarga de realizar la conexión con el
proveedor de servicios de Internet y se encarga de distribuir la información que recibe en la red de área

José Miguel Urquijo Aramburu 266


MICROSOFT WORD 2016

local. Un router es un dispositivo conectado en la red de área local y también conectado a una línea
exterior. El router se encarga de realizar una conexión con el proveedor y transmitir y recibir la
información entre la red de área local e Internet.

ACCESO CORPORATIVO PERMANENTE


La diferencia entre un acceso corporativo permanente y un acceso corporativo conmutado está en la
manera de conectarse a Internet. En un acceso corporativo conmutado se conecta cada vez que sea
necesario y se desconecta cuando no lo es. En un acceso corporativo permanente la conexión
permanece abierta las veinticuatro horas al día y no es necesario realizar la conexión cada vez que se
necesita acceder a Internet.
Hay distintas formas de acceder a Internet de una forma permanente. Se puede utilizar la línea telefónica
habitual y tener una conexión telefónica abierta. También se pueden utilizar líneas RDSI, ADSL o un
cable de fibra óptica con los cuales conseguimos que la conexión sea bastante más rápida.
Normalmente para realizar una conexión permanente se utilizan líneas alquiladas con los que se pueden
abaratar bastante los costes de conexión comparando con la red telefónica habitual.

(w084) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 267


MICROSOFT WORD 2016

POSTA-KONBINAZIOA
Datuak. Kopiatu gutuna, sortu fitxategia, eta gorde (w085) Ariketa – Ikasleak izenarekin.
Gutuna. Arial 10, lodia; lerroartea, 1,5; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 6 puntu;
lerrokatzea, justifikatua. Gorde (w085) Ariketa – Gutuna izenarekin.
Posta-konbinazioa. Txertatu batze-eremua eta esleitu gutun bana taulako lagunei. Konbinatu
fitxategia eta gorde ariketa (w085) Ariketa – Konbinazioa izenarekin.

DATUAK

Izena Abizena Helbidea Posta-kodea Herria Probintzia

Koldo Ansola Txirula 6,1.a 01006 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava

Idoia Arrue Nagusia 3 36002 Andoain Gipuzkoa

Jon Loidi Barrena 45, 3.a 36134 Asteasu Gipuzkoa

Zigor Urzelai Kale Nagusia 166, 9. G 48001 Bilbo Bizkaia

ESKUTITZA

«Izena» «Abizena» Gogora ezazu «...»


ikurren artean ageri den
«Helbidea»
informazioa ez dela
«Posta-kodea» «Herria» idatzi behar, Wordek
berak beteko du eta.
«Probintzia»

«Abizena» jaun/andre agurgarria:

Adierazi nahi dizugu laster jasoko duzula gure produktuen katalogoa «Herria»ko «Helbidea»n.

«Abizena» jaun/andrea, produktu horiek zure gustukoak izango direlakoan.

Adeitasunez,
(w085) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 268


MICROSOFT WORD 2016

POSTA-KONBINAZIOA
Datuak. (w086) Ariketa – Ikasleak dokumentuan daude.
Gutuna. Arial 11, lodia; lerroartea, 1,5 lerro; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-, 6
puntu; lerrokatzea, justifikatua. Gorde (w086) Ariketa – Gutuna izenarekin.
Posta-konbinazioa. Txertatu batze-eremua eta esleitu gutun bana lehengo taulako gasteiztarrei.
Konbinatu fitxategia eta gorde ariketa (w086) Ariketa – Konbinazioa izenarekin.

ESKUTITZA

Zenbakia: «Zenbakia»
Kurtsoa: «Kurtsoa» Gogora ezazu «...»
Izena: «Izena» ikurren artekoa ez dela
Abizenak: «Abizenak» idatzi behar, Wordek
Helbidea: «Helbidea» berak beteko du eta.
Posta-kodea: «Posta-kodea»

Vitoria-Gasteizen, 2018ko azaroaren 21ean

Jauna/Andrea:

Dakizunez, datorren larunbatean azterketa bat egingo dugu gure ikastetxean. Azterketa
hori gaindituz gero, XMX enpresan praktikak egiteko aukera izango duzu.

Interesaturik bazaude, pasa zaitez, mesedez, ikastetxeko idazkaritzatik.

Begirunez,

(w086) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 269


MICROSOFT WORD 2016

PERTSONEN DATUAK

Zenbakia Kurtsoa Abizenak Izena Helbidea Postakodea


1 5A Aguirre Mugarza Xabier Jose Mardones 20, 4.a 01003
2 5A Calvo Sobrino Jon Ander Luko (Araba) 01510
3 5A Caro Sanchez Yanire Vicente Aleixandre 36, 1. C 01003
4 5A Conca Guevara Zuriñe Juan De Aiala 2, 4. ezk. 01008
5 5A Garamendi Doval Ania Alfonso XI 21, 6. D 01011
6 5A Gomez Gonzalez De Langarica Aroa Florida 98, 9. C 01003
7 5A Gordovil Novella Iñigo Gasteiz hiribidea 22, 8. ezk. 01008
8 5A Herran Martinez Antton Iturritxu 9, 5. F 01006
9 5A Larrazabal Juez Mikel Ikastolabide15 -Durana- 01520
10 5A Leunda Iztueta Ixiar Mateo Mujika 8, 3. B 01008
11 5A Martinez Cacho Adrian Larrugile kalea 18, 4. A 01012
12 5A Roldan De Aranguiz Jimenez De Leire Gasteiz hiribiea 17, 7. E 01008
13 5A Tarazaga
AberasturiMoya Julene Vicente Aleixandre 32, 7. B 01003
14 6A Abasolo Calleja Ane Loreto Arriola 4, 1. B 01010
15 6A Abasolo Urigoitia Mikel Plaza Nagusia 16, 1.a 48210
16 6A Aguirrezabal Otamendi Olatz Pintore
Otxandio-kalea 11, 2.a 01001
17 6A Ajuria Jausoro Eider Artekale 7, 2.a -Otxandio- 48210
18 6A Ajuriaguerra Lopez Nagore Indusi 4, 2. ezk. -Otxandio- 48210
19 6A Alaña Cano Leire Burgos 11,1. B 01002
20 6A Alba Marquez Eneko Clemente Arraiz 5,1. A 01008
21 6A Ariznabarreta Navarro Maitane Arana 26, A-1 01002
22 6A Aulestiarte Bustinduy Anaiz Bernedo Jauregia 26, 4. D 01007
23 6A Axpe Larrañaga Irati Ospital 2 -Otxandio- 48210
24 6A Cabero Couto Aitor Forondako atea 40, 5. D 01011
25 6A Canalda Garitaonandia Eider Martinez De Aragon 1 A, 1. B 01006
26 6A Diaz De Heredia Oraa Ruben J. L. Gonzalo Bilbao zidorra 01008
27 6A Ezcurra Cabello Martin Aranzabal
7, 6.a 1.eskailera 1, 5. C 01008
28 6A Faces Ansotegui Josune Osasun-iturri kalea 10, 4. D 01003
29 6A Fernandez De Retana Oraa Maitane Madril kalea 24, 6. C 01002
30 6A Garcia Fernandez Ruben Uribea 22 -Durana- 01520
31 6A Garmendia Barrenechea Saioa Elizabarri 1, 2. ezk.-Otxandio- 48210
32 6A Herreros Osa Eneko Sierras Alavesas 22, 4. esk. 01002
33 6A Iturriza Aizpurua Mikel B.T.Zumarraga 96, 4. A 01008
34 6A Martinez De Arenaza Gato Andoni Voluntaria Entrega 2, 6. C 01011
35 6A Onaindia Barron Ohiane Voluntaria Entrega 31, 7. esk. 01010
36 6A Ugarte Gonzalez Jokin Dublang margolariaren kalea 01008
37 6A Urrutxurtu Arana Asier Mekoleta
5-2 Eskubia auzoa 11 - 48210
38 6A Vallejo Bautista June Osasun-iturri
Otxandio- kalea 9, 2. A 01003
39 6A Zubizarreta Pico Aritz Larrategi 14 -Arbulo- 01192
40 7A Alcalde Azpiazu Alazne Koldo Mitxelena 5, 5. D 01008
41 7A Amigorena Serrano Mikel Olagibel 35, 4. ezk. 01004
42 7A Arrieta Iturralde Ander Zerkabarren kalea 1, 5. D 01008
43 7A BasterrHasiera Saenz De Valluerca Julen Florida 74, 6.a 01004
44 7A Callejo Collado Imanol Astronomo kalea 14, 3. A 01003
45 7A Celaya Viguera Ane B.T.De Zumarraga 70, 2. D 01008
46 7A Echevarria Ortiz De Apodaca Irune Jacinto Benavente 12, 10. 01003
47 7A Etxeberria Saenz Leire Txalaparta
Ezk. 16, 4. B 01006
48 7A Gonzalez Echeverria Ivan Arka 1 01005
49 7A Grajales Ortiz De Guinea Haritz Palentzia 1, 5. D 01002
50 7A Gutierrez Medrano Ander Gardelegi 4 -Gardelegi- 01194
51 7A Intxaurrondo Gonzalez De Langarika Ander Txirula
(Araba)19, 4. C 01006
52 7A Iturralde Ruiz De Larrea Jaio Dato 30, 3. ezk. 01005
53 7A Lago Parra Dani Voluntaria Entrega 11, 1. ezk 01011
54 7A Latxiondo Etxabe Mikel Tomas Alfaro 15, 2. D 01008
55 7A Martinez Cacho Jose Luis Larrugile 18, 4. A 01012
56 7A Martinez De Constrasta Moriñigo Itxaso Diaz De Olano 10, 5. E 01008
57 7A Martinez De Luna Urcelay Eneko Laskarai 8, 6. A esk. 01008
58 7A Miguel Quintana Amaia Urbina 13, 8. ezk. 01013
59 7A Mondragon Antunez Aitziber Blas Lopez 24, 3. B 01010
60 7A Morales Saenz De Urturi Nerea Idoia Voluntaria Entrega 2, 6. esk. 01011
61 7A Moriñigo Lopez De Ocariz Sulay Paula Montal 28, 9. E 01010
62 7A Mosquera Abecia Galder Dublang margolariaren kalea 01007
63 7A Olasolo Almendros Sahiela Errioxa 37, 4.a
6, 6. ezk. 01005
(w086) Ariketa

64 7A Oyuelos Aberasturi Ugutz Barazar mendatearen kalea 01013


65 7A Pascual Arroita Xabier Forondako
6, 4. D atea 38, 4. D 01011
66 7A Pedruzo Redondo Ane Berrostegieta 57 01194
67 7A Sagarzazu Casteig Ilazki Biltzar Nagusiak 39, 9. esk. 01013
68 7A Tejada Lazaro Yon Ander Madril kalea 48, 7.a 01002

José Miguel Urquijo Aramburu 270


MICROSOFT WORD 2016

POSTA-KONBINAZIOA
Datuak. Kopiatu gutuna, sortu fitxategia eta gorde (w087) Ariketa – Ikasleak izenarekin. (KONTUZ:
gutuna sortzean, izenburuak lehen lerroan ipini; hau da, taula biratu behar duzu.)
Fitxa. Times New Roman 10, lodia; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta
ondoren-, 0 puntu; lerrokatzea, justifikatua. Gorde (w087) Ariketa – Fitxa izenarekin.
Posta-konbinazioa. Txertatu batze-eremua eta esleitu gutun bana taulako lagunei. Konbinatu
fitxategia eta gorde ariketa (w087) Ariketa – Konbinazioa izenarekin.

IKASLEEN DATUAK

Izena Miren Maialen Maddi Gontzal


1_abizena Goyaguren Gortazar Etxegaray Urruti
2_abizena Orue Hasierandia Aranzabal Mendiola
Helbidea Abendaño 23, 11. A Herrandarren kalea La Mota 22 Bake kalea 77, 2.
101, 1. H G
Posta_kodea 01008 01002 01423 01004
Herria Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Espejo Vitoria-Gasteiz
Jaiotza_data 11-11-1990 01-05-1995 30-05-1993 09-09-1999
NAN 10000000M 10101010P 22222222J 33333333P
Telefonoa 600600600 600700700 600800800 600900900
H_elektronikoa miren@gmail.org maialen@gmail.org maddi@gmail.org gontzal@gmail.org
Ikasle_ohia BAI EZ EZ EZ

FITXA

DATOS PERSONALES / DATU PERTSONALAK

Nombre / Izena 1er Apellido / 1. abizena 2º Apellido / 2. abizena

Domicilio / Helbidea Código Postal / Posta-kodea Población / Herria

Fecha Nacimiento / Jaiotza-data DNI / NAN Teléfono / Telefonoa

Correo Electrónico / Helbide elektronikoa ¿Antiguo Alumno?/ Ikasle ohia?


(w087) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 271


MICROSOFT WORD 2016

POSTA-KONBINAZIOA
Datuak. Kopiatu gutuna, sortu fitxategia eta gorde (w088) Ariketa – Ikasleak izenarekin.
Gutuna. Arial 10; lerroartea, 1,5 lerro; paragrafoen arteko tartea - lehenago eta ondoren-, 6 puntu;
lerrokatzea justifikatua. Gorde (w088) Ariketa – Gutuna izenarekin.
Posta-konbinazioa: Txertatu batze-eremua eta esleitu gutun bana taulako gasteiztarrei.
Konbinatu fitxategia eta gorde ariketa (w088) Ariketa – Konbinazioa izenarekin.

IKASLEEN DATUAK

IZENA ABIZENA HELBIDEA POSTA-K HIRIA PROBINTZIA


Aitor Gortazar Herrandarren kalea 101, 1. H 01002 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Aitziber Etxegaray Frantzia 33, 7. A 01002 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Amaia Orue Bake kalea 77, 2. G 01004 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava
Ander Unda La Mota 22 01423 Espejo Araba/Álava
Asier Urruti Abendaño 99, 9. F 01008 Vitoria-Gasteiz Araba/Álava

ESKUTITZA

«NOMBRE» «APELLIDO»
«DIRECCIÓN»
«CPOSTAL» «POBLACIÓN»
«PROVINCIA»

Estimado/a Sr./Sra.: Andre/Jaun estimatua:

Nos dirigimos nuevamente a usted para Zuregana jotzen dugu, EGIBIDEk martxan jarri
informarle del procedimiento para participar en duen EGIBIDE Egunaren berri emateko.
el Día de EGIBIDE, que lleva a cabo EGIBIDE.

Para atender cualquier duda, hemos puesto a


Horri buruzko informazio guztia www.egibide.org
su disposición el teléfono 900123456 y la cuenta
webgunean duzu. Hala ere, edozein zalantza
de correo egibide@egibide.org. También puede
argitzeko, eskura duzu 900123456 telefonoa eta
obtener más información a través de la dirección
egibide@egibide.org helbide elektronikoa.
electrónica www.egibide.org.

Estamos totalmente convencidos de que sea de


Interesatuko zaizulakoan,
su interés.
Adeitasunez,
Atentamente,
(w088) Ariketa

Vitoria-Gasteizen, 2018ko abenduaren 12an


Vitoria-Gasteiz, 12 de diciembre de 2018

José Miguel Urquijo Aramburu 272


MICROSOFT WORD 2016

POSTA-KONBINAZIOA
Datuak. Kopiatu gutuna, sortu fitxategia eta gorde (w089) Ariketa – Ikasleak izenarekin.
Gutuna. Times New Roman 10; lerroartea, 1,5; paragrafoen arteko tartea -lehenago eta ondoren-,
6; lerrokatzea, justifikatua. Gorde (w089) Ariketa – Gutuna izenarekin.
Posta-konbinazioa. Txertatu batze-eremua eta esleitu gutun bana taulako lagunei. Konbinatu
fitxategia eta gorde ariketa (w089) Ariketa – Konbinazioa izenarekin.

IKASLEEN DATUAK
IZENA_ETA_ABIZENA NAN MODALITATEA NOTA AMAIERA_DATA
Aitor Gortazar 10000000M ZIENTZIAK 6,678 2018/05/22
Aitziber Etxegaray 10101010P GIZARTE ZIENTZIAK 5,555 2018/05/22
Amaia Orue 22222222J GIZA ZIENTZIAK 9,901 2018/05/22
Ander Unda 33333333P ZIENTZIAK 6,789 2018/05/22
Asier Urruti 55555555K ZIENTZIAK 7,098 2018/05/22

ESKUTITZA
JATORRIZKO TITULU/ZIURTAGIRI ESKAERAREN FROGAGIRIA

EGIBIDE ikastetxeko idazkaritzak

BAIEZTATZEN DU

«IZENA_ETA_ABIZENA» jaun/andereak

«NAN» NAN edo identifikazio zenbakidunak

«MODALITATEA» modalitatean, LOE Batxilergoko

jatorrizko titulua edo ziurtagiria eskuratzeko behar diren emaitza akademikoak betetzen dituela.

Batezbesteko nota Ikasketen amaiera-data

«NOTA» «AMAIERA_DATA»

Halaber, baieztatzen du hasi duela tituluaren eskaerari dagokion prozedura, eta tasak ordainketa-gutun
bidez ordainduko dituela. Tituluen kudeaketa egiteko aplikazio berria indarrean dagoenetik, ikasleari ez zaio
ematen aipaturiko ordainketa-gutuna, antolaketa arazoak direla eta.

Ikastetxeko idazkaria eta zigilua (frogagiria non eman den; data)

Vitoria-Gasteizen, 2018ko abenduaren 17an

OHARRA: frogagiri hau titulutzat hartuko da titulua jaulki arte.


(w089) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 273


MICROSOFT WORD 2016

TXANTILOIAK
Egin apunteetan azalduta dagoen bezala.

CURRICULUM VITAE
Argazkia Izena eta abizenak

Jaioterria
Jaioteguna
NAN
Helbidea Kalea, Zenbakia-Solairua Atea
Posta-kodea - Herria – Probintzia
Telefonoak Telefono finkoaren zenbakia
Telefono mugikorraren zenbakia
Posta elektronikoa

Lan-esperientzia
2015-2016 Enpresaren izena
Lanpostua
Ardura garrantzitsuenak

Ikasketen Prestakuntza
2011-2015 Lortutako titulu akademikoa
Ikastetxea

Gaitasunak
Gaitasunak Arlo zehatz batekoak
Lortutakoak Arlo horretan lortutakoak

Hizkuntzak Informatika Beste zenbait datu

Euskara: Maila eta Titulua Programa. Maila eta Titulua Gidabaimena


Ingelesa: Maila eta Titulua Programa. Maila eta Titulua Erabilgarritasuna
Alemana: Maila eta Titulua Programa. Maila eta Titulua Mugikortasuna
Besterik: Maila eta Titulua Programa. Maila eta Titulua Zaletasunak

Herria, urtea-(e)ko hila-aren eguna-(a)

sinadura
(w090) Ariketa

izen-abizenak

José Miguel Urquijo Aramburu 274


MICROSOFT WORD 2016

KONTROLAK
Egin ariketa eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 16, lodia; testua, zentratua.
Azpititulua. Arial 12, lodia; lerrokatzea, justifikatua.
Testua. Arial 10; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea -lehenago
eta ondoren-, 6 puntu.
1. Eskaera-datuak. 2 errenkada (altuerak: 10,6 eta 5,87 cm) eta 2 zutabe (zabalera: 16,32
cm).
Testu-eremua. Eskaera-data (sartu uneko data) eta eskaera-zenbakia.
Kontrol-laukia. Gidabaimena.
2. Datu pertsonalak. 5 errenkada (altuera: 0,9 cm) eta zutabe bat (zabalera: 16,32 cm.).
Testu-eremua. Izena, abizenak eta jaiotza-data (formatua: yyyy-MM-dd).
Konbinazio-koadroa. Egindako azken ikasketak (DBH, Batxilergoa, Erdiko Maila, Goiko
Maila edo Unibertsitatea).
Kontrol-laukia. BAI ala EZ.

FITXA PERTSONALA
(1.) Eskaera-datuak

Ikastetxea: EGIBIDE Ikastetxearen kodea: 01010

Eskaera-data: astelehena, 2018ko azaroaren 12a Eskaera-zenbakia:

(2.) Datu pertsonalak

Izena:

Abizenak:

Jaiotza-data:

Egindako azken ikasketak: DBH

Lehenago EGIBIDEren ikastetxeren batean ikasi du? BAI EZ


(w091) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 275


MICROSOFT WORD 2016

KONTROLAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 14, lodia; testua, zentratua.
Testua. Arial 10; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea -lehenago
eta ondoren-, 6 puntu.
3. Tabulazioak. Ezkerrean, 0,5 cm; ezkerrean, 8,5 cm. Txertatu Laukizuzena forma.
Testu aberastua. Izena, abizenak, helbidea, hiria, posta-kodea eta probintzia.
Goitik beherako zerrenda. Egindako ikasketak (Batxilergoa, Erdiko Maila, Goiko Maila eta
Unibertsitatea); Hizkuntzak (Euskara, Ingelesa, Frantsesa eta Alemana); Mailak (Altua,
Erdia, Baxua).
Kontrol-laukia. Gidabaimena.
4. Taula. 11 errenkada (altuera: 0,7 cm) eta 4 zutabe (zabalera: 4,19 cm.). Zenbait gelaxka
batuta daude.
Data-hautatzailea. Data.
Testu aberastua. Langilea (tekleatu izen-abizenak).
Kontrol-laukia: Esku-dirutan edo txartela.
Formula. GUZTIRA (janaria eta ostatua + garraiobidea)

LANGILE-FITXA
Izena Testua idazteko, sakatu hau. Abizenak Testua idazteko, sakatu hau.
Helbidea Testua idazteko, sakatu hau. Hiria Testua idazteko, sakatu hau.
Posta-kodea Testua idazteko, sakatu hau. Probintzia Testua idazteko, sakatu hau.
Egindako ikasketak Aukeratu elementu bat. Gidabaimena? ☐
Hizkuntzak Testua idazteko, sakatu hau. Maila Aukeratu elementu bat.

ELIKADURA- ETA GARRAIOBIDE-GASTUAK

DATA Data idazteko, sakatu hau.

LANGILEA Testua idazteko, sakatu hau.

JANARIAK ETA OSTATUA GARRAIOBIDEAK

GOSARIA 10 € KILOMETRAJEA 98 €

BAZKARIA 25 € GASOLINA 75 €

AFARIA 20 € BIDESARIAK 40 €

OSTATUA 85 € APARKALEKUAK 35 €
(w092) Ariketa

GUZTIRA 388 €

ORDAINKETA-MOTA

ESKUDIRUTAN ☐ TXARTELA ☐

José Miguel Urquijo Aramburu 276


MICROSOFT WORD 2016

KONTROLAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Izenburua. Arial 12, lodia; testua, zentratua.
Testua. Calibri 9; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea -lehenago
eta ondoren-, 0 puntu.
Taulak. Taula bakoitzak (taula bakarrarekin ere egin daiteke) 9 errenkada (altuera: 0,5 cm.) eta 6
zutabe (zabalera: 2,81 cm.). Zenbait gelaxka batuta daude. Erabili Kontrol-laukia.

1. GALDERA

ZEIN WEB NABIGATZAILE ERABILTZEN DUZU?


☐ Edge
☐ Firefox
☐ Google Chrome
☐ Opera
☐ Safari

2. GALDERA

OFFICE APLIKLAZIO HAUEK OSO ERRAZAK DIRA


Ez nago batere Gutxi gorabehera
Ez nago ados. Nahiko ados nago. Erabat ados nago.
ados. ados nago.
WORD ☐ ☐ ☐ ☐ ☐
EXCEL ☐ ☐ ☐ ☐ ☐
ACCESS ☐ ☐ ☐ ☐ ☐
POWERPOINT ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

3. GALDERA

OFFICE APLIKLAZIOAK OSO LAGUNGARRIAK DIRA EGUNEROKO LANEAN


☐ Ez nago batere ados.
☐ Ez nago ados.
☐ Gutxi gorabehera ados nago.
☐ Nahiko ados nago.
☐ Erabat ados nago.
(w093) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 277


MICROSOFT WORD 2016

KONTROLAK
Kopiatu testua eta aplikatu ezaugarri hauek:
Testua. Arial 10; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea -lehenago
eta ondoren-, 0 puntu.
Taula. 9 errenkada (altuera: 1,5 cm, 1,5 cm, 1 cm, 2,5 cm, 2 cm, 1 cm, 2,5 cm, 2 cm y 2 cm) eta 4
zutabe (zabalera: 4,19 cm.). Zenbait gelaxka batuta daude. Erabili Kontrol-laukia, Testu
aberastua eta Data-hautatzailea (formatua: yyyy('e')'ko' MMMM'ren' dd'(e)an').

BULEGOTIKA-APLIKAZIOAK

Bete inkesta hau.

IRAKASLEA METODOLOGIA TEORIA PRAKTIKA

☐ Bikaina ☐ Bikaina ☐ Bikaina ☐ Bikaina


☐ Ona ☐ Ona ☐ Ona ☐ Ona
☐ Hala-holakoa ☐ Hala-holakoa ☐ Hala-holakoa ☐ Hala-holakoa
☐ Txarra ☐ Txarra ☐ Txarra ☐ Txarra

Oharrak-Irakaslea
Testua idazteko, sakatu hau.

MATERIALA INSTALAZIOAK GIROA EBALUAZIOA

☐ Bikaina ☐ Bikaina ☐ Bikaina ☐ Bikaina


☐ Ona ☐ Ona ☐ Ona ☐ Ona
☐ Hala-holakoa ☐ Hala-holakoa ☐ Hala-holakoa ☐ Hala-holakoa
☐ Txarra ☐ Txarra ☐ Txarra ☐ Txarra

Oharrak-Irakasgaia
Testua idazteko, sakatu hau.

Vitoria-Gasteizen, 2018ko abenduaren 12an


(w094) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 278


MICROSOFT WORD 2016

KONTROLAK
Egin ariketa eta aplikatu ezaugarri hauek:
Kontrolak
 Testu aberastua. Izena, abizena, indarguneak, ahulguneak eta oharrak.
 Data-hautatzailea. Ebaluazio-data (formatua: yyyy('e')'ko' MMMM'ren' dd'(e)an').
 Kontrol-laukia. Gutxiegi, normala, egokia, ona eta oso ona.
 Konbinazio-koadroa. Lanpostua (administratiboa, laguntzailea, idazkaria, teknikoa) eta
departamentua (administrazioa, biltegia, erosketak, produkzioa, idazkaritza eta salmentak).

EGIBIDE – HAUTAGAIAK
DATU OROKORRAK
IZENA Testua idazteko, sakatu hau.

ABIZENAK Testua idazteko, sakatu hau.

LANPOSTUA Aukeratu elementu bat.

DEPARTAMENTUA Aukeratu elementu bat.

EBALUAZIOA
Gutxiegi Normala Egokia Ona Oso ona

Funtzio-mailak ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

Lan-baldintzak ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

Jakite-maila ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

Trebetasunak ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

Jarrera ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

Indarguneak Testua idazteko, sakatu hau.

Ahulguneak Testua idazteko, sakatu hau.


(w095) Ariketa

Oharrak Testua idazteko, sakatu hau.

Data idazteko, sakatu hau.

José Miguel Urquijo Aramburu 279


MICROSOFT WORD 2016

KONTROLAK
Egin ariketa eta aplikatu ezaugarri hauek:
Kontrolak:
 Testu aberastua. Izen-abizenak, hutsegite-orduak, taldea-gela eta lana.
 Data-hautatzailea. Hutsegite-eguna eta jakinarazte-eguna (formatua: yyyy('e')'ko'
MMMM'ren' dd'(e)an').
 Kontrol-laukia. Hutsegitearen arrazoia eta ikasleetzat lanik utzi den.
 Konbinazio-koadroa. Campusa (Arriaga, Jesús Obrero, Mendizorrotza, Molinuevo eta
Nieves Cano).

Testua idazteko, sakatu hau.jaun-andreak, dagokionari jakinarazi eta gero, honako egun hauetan Data
idazteko, sakatu hau., Testua idazteko, sakatu hau. (eta) tik Testua idazteko, sakatu hau. ra, lanera

hutsegingo duela azaltzen du, honako arrazoi hauengatik:

Mediku-kontsulta Ezkontza Ordaindu gabeko baimena


Aitatasuna/Amatasuna Ordu sindikala Besterik
Heriotza, istripua, ospitalizazioa edo senide baten (2. gradukoak barne) ebakuntza
ZER CAMPUSETAN IZANGO DA HUTSEGITEA?
Arriaga Jesús Obrero Mendizorrotza Molinuevo Nieves Cano

EGUNA: Data idazteko, sakatu hau.


CAMPUSA ORDUA TALDEA-GELA LANA

Aukeratu elementu bat. 8:15-9:10 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 9:10-10:05 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 10:05-11:25 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 11:25-12:20 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 12:20-13:15 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 13:15-14:10 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 18:30-19:20 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 19:20-20:10 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 20:20-21:10 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.

Aukeratu elementu bat. 21:10-22:00 Testua idazteko, sakatu hau. Testua idazteko, sakatu hau.
(w096) Ariketa

Lanik utzi da ikasleentzat? Bai Ez

Vitoria-Gasteizen, Data idazteko, sakatu hau.

Langilearen sinadura

José Miguel Urquijo Aramburu 280


MICROSOFT WORD 2016

KONTROLAK
Egin ariketa eta aplikatu ezaugarri hauek (konbinazio-koadroak eta kontrol-laukiak):
Testua. Arial 10; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, bakuna; paragrafoen arteko tartea -lehenagoa
eta ondoren-, 0 puntu.
Zikloa. Administrazio-zerbitzuak (Oinarrizko LH), Administrazio-kudeaketa (Erdiko Maila),
Administrazioa eta Finantzak (Goiko Maila) eta Zuzendaritza-laguntza Ematea (Goiko Maila).
Campusa. Jesús Obrero eta Molinuevo.
Taldea. 231EA, 241CA, 241BA, 247BA, 541BA, 541BD, 547BA eta 2151AA.
Modulua. Bulegotika, Komunikazioa, Giza Baliabideak eta Erantzukizun Sozial Korporatiboa,
Merkataritza-jardueraren Prozesu Integrala, Laneko Prestakuntza eta Orientabidea, Ingelesa,
Informatika-tratamendua, Kontabilitate-teknika, Salerosketako Administrazio-eragiketak,
Enpresa-Komunikazioa, Datuen Tratamendu Informatikoa, Oinarrizko Administrazio-teknikak,
Bezeroentzako Arreta.
Orduak. 3, 4, 5, 6, 7 eta 8.
Irakaslea. Alberto, Ainhoa, Amaia, Gema, Javier, Joseba, Patxi, Pedro, Teresa eta Txemi.
Gela. 101, 102, 103, 104, 105, 201, 202, 203, 204 eta 205.

ORDU-BANAKETA ETA BEHARREZKO BALIABIDEEN PROPOSAMENA


LANBIDE-ARLOA: ADMINISTRAZIOA ETA KUDEAKETA

ZIKLOA Aukeratu elementu bat.


OINARRIZKO LH ☐ ERDIKO MAILA ☐ GOIKO MAILA ☐
Campusa Taldea Modulua Orduak Irakaslea Gela
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
elementu bat. bat. elementu bat.
bat. bat. bat.
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
elementu bat. bat. elementu bat.
bat. bat. bat.
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
elementu bat. bat. elementu bat.
bat. bat. bat.
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
elementu bat. bat. elementu bat.
bat. bat. bat.
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
elementu bat. bat. elementu bat.
bat. bat. bat.
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
elementu bat. bat. elementu bat.
bat. bat. bat.
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
(w098) Ariketa

elementu bat. bat. elementu bat.


bat. bat. bat.
Aukeratu Aukeratu Aukeratu
Aukeratu Aukeratu elementu Aukeratu
elementu elementu elementu
elementu bat. bat. elementu bat.
bat. bat. bat.

José Miguel Urquijo Aramburu 281


MICROSOFT WORD 2016

BILATU ETA ORDEZTU


Egin ariketa hau apunteetan azaltzen den bezala.
Izenburua. Verdana 16, lodia; lerrokatzea, zentratua.
Testua. Century 12; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea 1,5 lerro; paragrafoen arteko tartea
-lehenago eta ondoren-, 12 puntu.

YOUTUBE
Youtube Interneten bidez bideo digitalak partekatzeko aukera ematen duen
webgunea da.

Pay Pal enpresan aritutako Chad Hurley, Steve Chen eta Jawed Karim langileek
sortu zuten 2005eko otsailean. Egun, Google enpresa da haren jabea, 2006ko
urriaren 10ean 1.650 milioi dolarretan erosi baitzuen.

YouTubek, edukiak eskaintzeko, Adobe Flash formatua erabiltzen du. Arrakasta


handia du, bideoak bertara igotzea oso erraza baita. YouTuberen barruan mota
askotako bideoak daude: telebistako saioak, filmak, musika-bideoak… YouTubeko
bideoetarako loturak blog eta webgune pertsonaletan jar daitezke, APIak erabiliz.

Bideo askok jabego-eskubidea izaten dute. Hori dela eta, jabearen baimenik gabe
bideoren bat igo eta jabeak hala eskatuz gero, YouTubek ezabatu egingo du bideoa,
eta itxi egingo dio kontua bideoa igo duenari.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/YouTube

(w098) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 282


MICROSOFT WORD 2016

BILATU ETA ORDEZTU


Egin ariketa hau apunteetan azaltzen den bezala.
Izenburua. Arial 24, lodia; lerrokatzea, zentratua.
Testua. Century 12; lerrokatzea, justifikatua; lerroartea, 1,5 lerro; paragrafoen arteko tartea
-lehenago eta ondoren-, 6 puntu.

Software librea
Software librea eskuratu ondoren, erabili, kopiatu, aztertu, moldatu eta banatu egin daitekeen softwarea
da. Software libreak lau eskubide hauek betetzen ditu:

 Exekutatu egin daiteke.

 Aztertu eta aldatu egin daiteke.

 Kopiatu egin daiteke.

 Hobetu egin daiteke eta hobekuntzak horiek publiko egin.

1960 eta 1970eko hamarkadetan, softwarea ez zen produktutzat hartzen, baizik eta garai hartako
konputagailu handien saltzaileek beren erosleei ematen zieten osagarritzat. Ohikoa izaten zen
softwarearen programatzaileek eta garatzaileek euren artean programak libreki elkartrukatzea. 1970eko
hamarkadaren amaieran, konpainiak erabiltzaileei murrizketak jartzen hasi ziren, lizentzia-akordioen
bitartez.

1980an egoera aldatzen hasi zen. Konputagailu garatuenak sistema eragile pribatuak erabiltzen hasi
ziren; eta horren ondorioz, erabiltzaileek ezin izan zuten aldaketarik egin softwarean. Hori dela eta,
hainbat baldintza murriztaile onartu behar izan zituzten.

Erabiltzaile edo programatzaile batek aplikazioan akatsen bat aurkitzen bazuen, enpresa garatzaileari
eraman behar zion konpontzeko, berak ezin baitzuen ezer egin. Programatzaileek arazoa konpontzeko
gaitasuna eta gogoa izan arren -ordainetan ezer eskatu gabe-, kontratuak ez zien uzten softwarea
hobetzen. Richard Stallmanek berak kontatzen du kanpoko enpresa batek emandako inprimagailu bat
jaso zutela laborategian. Aparatua ez zebilen oso ondo, zenbaitetan papera trabatzen baitzen, eta horrek
denbora galtzea eragiten zuen. Esaterako, langileek sare bidez bidaltzen zituzten lanak inprimatzera, eta
lan horien bila joatean, inprimigailua trabatuta zegoela ikusi eta hainbat lan atzeratu egiten ziren. Arazoa
konpontzeko, Richard Stallmanek hau pentsatu zuen: bidalketa-sistema bat ezartzea, inprimigailuak,
trabatzean, sare bidez mezu bat helarazteko. Horretarako, inprimagailuaren kontrolatzaileen iturri-kodea
behar zuen. Richardek egin nahi zuenaren berri eman zion inprimagiluaren jabe zen enpresari eta
(w099) Ariketa

horretarako behar zuen iturri-kodea eskatu zion. Baina enpresak ez zion iturri-kodea eman nahi izan.

Hori dela eta, 1984an, Richard Stallman GNU proiektuan hasi zen lanean, eta bertan free software eta
copyleft kontzeptuak jaso zituen. Erabiltzaileei askatasuna emateko eta softwarearen jabetze-ahalbideak
mugatzeko garatu zuen copyleft.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Software_libre

José Miguel Urquijo Aramburu 283


MICROSOFT WORD 2016

TALDE-LANA
Egin ariketa hau apunteetan azalduta dagoen bezala.

GRAFENOA
EDUKIA Deskribapena
Grafenoa karbono-atomoz osaturik dagoen laminazko egitura laua da, atomo
 Deskribapena baten lodiera duena. Karbonoaren alotropoa da, eta sp² orbital hibridoak
gainjartzean sortzen diren lotura kobalenteen bidez, abaraska formako sare
 Aplikazioak kristalinoa eratzen du.
2010eko Fisikako Nobel Saria Andrey Konstantinovich Geimek (52 urte) eta
Konstantin Sergeevich Novosiolovek (36 urte) jaso zuten, grafeno izeneko
material bidimentsionala aurkitzeagatik.
Izena GRAFITO + ENOtik dator. Izatez, grafitoaren egitura gainjarritako
grafenozko lamina ugarik osatutako pilatzat har daiteke. Pilatutako grafeno
geruzen arteko loturak Van der Waalsen indarren eta karbono atomoen arteko π
orbitalen arteko elkarreraginen ondorio dira.

Aplikazioak
Gauza asko egin daitezke grafenoarekin, baina, oraindik ere, ez dira aplikazio
horiek guztiak garatu. Denbora beharko du grafenoak benetan zer ahalmen
dituen erakusteko, baina hauek dira horietako batzuk:
 Abiadura handiko kableak.
 Ukimen pantaila malguak.
 Argazki kamera askoz sentikorragoak
 Prozesagailu hobeak.
 Biomarkagailua.
 Inplanteak eta protesiak.
 Muskulu bionikoak.
 Nerbio-zelulak ordezkatzea.
 Minbizi-tratamendua.
 Eguzki-energia.
 Super-bateriak.
 Kutsagarriak kentzea.
 Urari gatza kentzeko teknikak.
 Irrati uhinak xurgatzea.
(w100) Ariketa

 Soinu garraiatzaile onak.


 Gailu elektronikoak ura jasateko gai izatea.
 Katalizadore eran oso erabilgarria izatea, hau da, erreakzio kimikoak
bizkortzea.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Grafeno

José Miguel Urquijo Aramburu 284


MICROSOFT WORD 2016

MAKROA
Erabili ariketa apunteetan azaldutakoa egiteko.
Izenburua. Times New Roman 14, lodia; testua, zentratua.
Testua. Times New Roman 12; paragrafoen arteko tartea - lehenago eta ondoren- 6 puntu; eta
lerroartea, 1,5 lerro.
Makroa. Ezkerreko koska, 2 cm; eskuinekoa, 3,5 cm. Letra kapitala, testuan eta hartzen duen
lerro-kopurua, 3. Goiko eta beheko ertza, 2¼ puntuko zabalera.

WIKIPEDIA

W
ikipedia eduki askeko entziklopedia da,
lankidetzan editatua, eleanitza, Interneten
argitaratua, eta irabazi asmorik gabeko
Wikimedia Fundazioa erakundeak sustengatua. Wikipedia
mundu osoko boluntarioek osatzen dute. Internetera
konektatutako edonork parte har dezake Wikipediako
artikuluetan, aldatu lotura sakatuz. 2015eko azaroaren 5ean, 291
hizkuntzatan idatzitako edizioak zituen, eta horietako 275 aktibo
zeuden. Proiektuaren xedea da ahalik eta hizkuntza gehienetan
idatzitako entziklopedia sortzea eta hedatzea. Guztira 37 milioi
artikulu ditu, horietako 279.426 euskaraz eta bost milioitik gora
ingelesez.

Wikipedian parte hartzen dutenei wikilari deritze. Desadostasunik sortuz gero, iritzia eman duten
wikilarien gehiengoaren aukera gailentzen da. Etengabe eguneratzen, handitzen eta zuzentzen ari
da; eta, beraz, erraza da hutsegiteak zuzentzea. Euskal Wikipediari dagokionez, zehaztasun-falta
izaten du hainbat artikulutan, artikuluan landutako gaian aditu ez direnek ere parte har
baitezakete. Hizkuntzaren aldetik ere, badira oso zuzenak ez diren artikuluak. Hala, bada, euskal
Wikipedia gorabeheratsua da kalitateari dagokionez. Elhuyar Fundazioak 2011n egindako
balioztapenak erakutsi zuenez, euskal Wikipedian «artikulu bikainekin batera, badira oraindik
aski kaskarrak direnak».
(w102) Ariketa

Hala ere, Wikipedia ingelesa munduko entziklopedia hoberenen parekoa dela erakutsi zuen
2005ean Nature aldizkariak wikipedia horretako zientzia-artikuluei buruz egindako ikerlan
batek.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikipedia

José Miguel Urquijo Aramburu 285


MICROSOFT WORD 2016

WEBGUNEA
Aplikatu ariketa honetan apunteetan ageri diren pausoak.
Taula. 10 errenkada (altuerak: 2 cm, 1,2 cm, 2,5 cm, 3 cm, 1 cm, 0,8 cm, 0,8 cm, 0,8 cm, 1 cm, 0,8
cm) eta 2 zutabe (zabalera: 8,3 cm).
Testua.
 1. errenkada. Cambria 48, lodia eta kolore zuria; itzala, morea; lerrokatzea, zentratua.
 2. errenkada. Cambria 28, lodia eta kolore zuria; itzala, morea; lerrokatzea, zentratua.
 3. errenkada. Cambria 20; lerrokatzea, zentratua.
 5. eta 9. errenkadak. Cambria 16, lodia, kolore zuria; itzala, morea; lerrokatzea, zentratua.
 6., 7., 8. eta 10. errenkadak. Cambria 10; lerrokatzea, zentratua.
Irudiak. Hartu irudiak EGIBIDEren webgunetik (altuera, 3 cm).

EGIBIDE
ADMINISTRAZIOA ETA KUDEAKETA
JESÚS OBRERO MOLINUEVO
945 000 333 945 010 120
Frantzia 32 San Ignazio Loiolakoa 6

GOIZEAN
Administración y Finanzas Administración y Finanzas
Administrazioa eta Finantzak Asistencia a la Dirección
Administrazio-Kudeaketa Gestión Administrativa

GAUEAN
Administración y Finanzas Administración y Finanzas
(w103) Ariketa

José Miguel Urquijo Aramburu 286


MICROSOFT WORD 2016

BLOGA
Aplikatu ariketa honetan apunteetan ageri diren pausoak.

CHARLES BABBAGE

Charles Babbage (Teignmouth, Devonshire, Britainia


Handia, 1791ko abenduaren 26a – Londres, 1871ko
urriaren 18a), matematikari, filosofo eta ingeniari ingelesa.
Konputagailu programagarrien kontzeptua sortu zuen.
Lurrun-makina diferentzial mekaniko bat diseinatu eta
inplementatu zuen, baita konputazio-programak
exekutatzeko makina analitikoa ere. Hala ere, ez zuen
inoiz eraiki. Horregatik guztiagatik, 1834ko abenduaren
23tik, Babbage hartzen da lehen ordenagailuaren
sortzailetzat.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Charles_Babbage

ADA LOVELACE

Augusta Ada King, Lovelaceko kondesa (Londres,


Britainia Handia, 1815eko abenduaren 10a – Marylebone,
Londres, Britainia Handia, 1852ko azaroaren 27a), jaiotzez
Augusta Ada Byron, Lord Byron poetaren alaba.

Historiako lehen programatzailea izan zen. Gai izan zen


ekuazio diferentzialak askatzeko. Charles Babbageren
konputagailu mekaniko aitzindariaren deskripzioa
idazteagatik da ezaguna.

Zenbaitek, baita Babbagek berak ere, konputagailuari


kalkulu sinpleak egiteko gaitasuna baino ez zioten ikusi.
Adak, berriz, konputagailuak urrutirago joan zitezkeela
aurreikusi eta ondorioztatu zuen.
(w104) Ariketa

Hartara, Ada Lovelacek Charles Babbageren makina


analitikoa dokumentatu, eta bertan algoritmo bat jarri
zuen abian Bernouilliren zenbaki-sekuentzia bat sortzeko.
Horregatik esaten da Ada Lovelace dela Historiako lehen
programatzailea.

Wikipediatik hartua eta egokitua https://eu.wikipedia.org/wiki/Ada_Lovelace

José Miguel Urquijo Aramburu 287

You might also like