Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 26

Endüstriyel Depo Raf Sistemleri

Endüstriyel Depo Raf Sistemlerinin

Periyodik Muayenesi ve Önemi

Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.

www.tindanismanlik.com
İÇİNDEKİLER

1. PERİYODİK MUAYENE

1.1. Periyodik Muayene nedir?


1.2. Periyodik Muayene’nin Yasalarda ki yeri nedir?
1.3. İş Ekipmanları nedir? Periyodik Muayeneleri neden yapılır?
1.4. Periyodik Muayene işlemini kimler yapabilir?
1.5. Periyodik Muayenede neler yapılır ve hangi sıklıkla yapılmalıdır?
1.6. TS EN 15635’e göre depo hasar seviyesi ölçüm kriterleri nelerdir?

2. RAPOR ÖRNEKLERİ

2.1. Endüstriyel depo raf sistemlerinin Gözlem Raporu


2.2. Endüstriyel depo raf sistemlerinin Periyodik Muayene Raporu
2.3. Endüstriyel depo raf sistemlerinin Statik ve Dinamik Analiz Raporu

3. KULLANILAN STANDARTLAR

4. SONUÇ

2
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
1. PERİYODİK MUAYENE
1.1.Periyodik Muayene nedir? 25 Nisan 2013 tarihinde yayınlanan
28628 Sayılı İş Ekipmanlarının
Periyodik test ve muayeneler, makine Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları
veya iş ekipmanı kullanılan, her işyerinde Yönetmeliği’nin 7. maddesi, “İşyerindeki
yapılması gereken ve mühendis/teknisyen makine ve iş ekipmanlarının
gibi teknik personeller tarafından yapılan yetkilendirilmiş kuruluş ve kişilerce
rutin işlemlerdir. Bu tür ekipmanların belirli aralıklarla test ve muayeneden
periyodik muayenesi, araçlarda yapılması geçirilmesi ve denetim raporlarının
zorunlu olan fenni muayene gibi, arşivlenmesini.” belirtir.
ekipmanın kullanım ömrünü uzatma ve
olası kazaların engellenmesi gibi
avantajlar sunmaktadır. İş ortamında kullanılan bütün makine ve
ekipmanlar yönetmeliklerde belirtilen
aralıklarda, konuya göre eğitimli ve yetkili
mühendis veya tekniker tarafından
muayene edilmelidir. Bu işlemin amacı
üretici firmanın garanti süresinin
sonrasında bağımsız bir kuruluş
tarafından periyodik olarak gözetim
altında tutulmasıdır.

Tin Proje ve Danışmanlık, TS EN 15635


(Çelik sabit depolama sistemleri -
Depolama donanımlarının kullanımı ve
bakımı) standardına göre, periyodik
muayene hizmetleri vermek amacıyla
kurulmuştur.

1.2. Periyodik Muayene’nin


Yasalarda ki yeri nedir?

İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın 10.


maddesi, işvereni iş sağlığı ve iş güvenliği
yönünden Risk Değerlendirmesi yapmak
veya yaptırmakla yükümlü kılar. Bu da
işverene olası tehlike kaynakları olan
makine ve iş ekipmanlarının güvenilirliğini
muayene ettirme görevini yükler.

3
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
Periyodik Muayene’nin 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda ki yeri nedir?

Yönetmeliğe göre İş Ekipmanları’nın Periyodik Muayeneleri, Ulusal ve Uluslararası


standartlarda belirtilen kriterlerde ve aralıklarda, üretici verileri, fen ve teknik gereklilikler
dikkate alınarak yapılmalıdır.
"İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği" gereği, tesisat
kapsamında bir iş ekipmanı olarak ele alınan depo raflarının, bakanlık tarafından yetkili iş
denetçileri tarafından yapılan denetimlerde periyodik muayeneleri de talep edilmektedir

4
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
1.3. İş Ekipmanları Nedir? 1.4. Periyodik Muayene
Periyodik Muayeneleri İşlemini Kimler Yapabilir?
Neden Yapılır?
TS EN 15635 “Çelik sabit depolama
En genel anlamda iş ekipmanı; bir işin sistemleri - Depolama donanımlarının
yapılmasında kullanılan herhangi bir kullanımı ve bakımı” standardı madde
makine, alet, tesis ya da tesisattır. İş 3.6’da Yetkili Kişi “Eğitim, tecrübe ve
ekipmanları; 25 Nisan 2013 tarihinde bunların kombinasyonuna sahip, görev
yayınlanan İş Ekipmanlarının kullanımında ve güvenlik şartlarını etkin bir şekilde
Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği yerine getirebilecek bilgi ile donanımlı
gereği, hizmet talep eden kuruluşun kişi.” olarak tanımlanır.
yaptırmış olduğu risk
değerlendirmesindeki muayene Firmamız da konuyla ilgili
periyotlarına göre, yönetmelikte inşaat,malzeme ve metalurji
belirlenmiş azami süreleri de mühendislerinden oluşan kadroyla,
aşmayacak şekilde muayene edilmelidir. akreditasyon alan bir kuruluş olan
DEKRA’dan eğitim alarak, rafların
Endüstriyel raf sistemleri muayene Periyodik Muayenesi’yle ilgili Sertfika ile
edilirken yönetmelikte belirtilen standartlar yetkilendirilmiştir.
(TS EN 15635) ve temel gereklilikler esas
alınır. Muayene edilen ekipmanların raporu
iş yerinde sağlık ve güvenlik tedbirleri
yönünden bir rehber olmaktadır. Bu rehber
ile tespit edilen bulguların giderilmesi,
işletmelerdeki iş kazalarının önlenmesi,
ayrıca ekipmanların sorunsuz çalışması
ile işletmenin üretim kaybı önlenecektir.

Kısacası Çalışma ve Sosyal Güvenlik


Bakanlığı’nın yürütmesinde olan bu
yönetmelik hem işçiyi hem de işvereni
koruma altına alan bir yönetmeliktir.

5
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
1.5. Periyodik Muayenede Neler Yapılır ve Hangi Sıklıkla
Yapılmalıdır?

TS EN 15635 standardı 9.4.2.3 maddesine göre, raf sistemlerinin muayenesinin periyodu


“Teknik olarak yetkilendirilmiş kişi tarafından, 12 aydan fazla olmayan aralıklarla
denetimler yapar ve rapor sunar” şeklinde tanımlanır.

Genel olarak kontrol edilecek hususlar;

- Darbe yükü alan herhangi bir yapı elemanının olup olmadığının kontrolü,
- Kolon ayaklarının düşey ekseninden kaçıklığının kontrolü,
- Taban plakası ve kiriş kolon bağlantılarındaki hasarların kontrolü,
- Kaynak veya malzeme yüzeyinde çatlak kontrolleri,
- Rafların oturduğu zeminin durumu,
- Paletlerdeki yüklerin pozisyonu,
- Rafa yük getiren ekstra ekipman varsa onun raf üzerindeki aparatının pozisyonunun
uygunluğunun kontrolü,
- İş güvenliği levhaları ve uyarılarının güncelliğinin kontrolü,
- Kapasite üzeri yükleme durumunun kontrolü,
- Noktasal veya tekil yüklerin boyutlarının ve stabilitesinin kontrolü.

FARKINDA MISINIZ?

KULLANMAKTA OLDUĞUNUZ DEPONUZUN, YAKLAŞIK %70’LİK HACMİNİ


KAPLAYAN ENDÜSTRİYEL DEPO RAF SİSTEMLERİNİZİN, İŞ EKİPMANI OLARAK
MUAYENESİNİ YAPTIRMAZSANIZ,

İŞ VE İŞÇİ SAĞLIĞINI TEHLİKEYE UĞRATACAĞINIZIN ve YASAL


SORUMLULUKLARINIZIN FARKINDA MISINIZ ?

6
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
1.6. TS EN 15635’e göre depo hasar seviyesi ölçüm kriterleri
nelerdir?
Kullanılan Ölçüm Cetveli ve Muayene Etiketi:

Hasarlı Elemanlara yapıştırılan etiket.

7
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
Ayak ve Çerçeve Destekleri Hasar Ölçümleri:

Hasar ve Sehim Ölçülerine Göre Risk Seviyeleri

Hasar ve Sehim Risk Seviyeleri (x: ölçülen değer- mm)


Bölge
Kırmızı Risk Turuncu Risk Yeşil Risk

Ayaklar (Ön/ Yan) x≥ 6 mm/ x≥ 10 mm 6≥ x ≥ 3 mm/ 10> x ≥ 5 mm 3≥ x / 5> x

Çerçeve Destekleri x≥ 20 mm 20≥ x ≥ 10 mm 10> x

-
Kiriş (L boyunda) x≥ L/200 L/200> x

Risk Seviyeleri ve Tanımları:

Risk Risk Durumu Açıklama


Seviyeleri

Bu kategoride meydana gelen hasarların hiç biri yukarıda bulunan limitleri geçmemelidir. Bu seviyede raf kapasitesinin
Yeşil Seviye Sadece gözetim
gereklidir. azaltılmasına veya sistemin tamir görmesine gerek yoktur. Bu durumda raf güvenli ve kullanılabilir olarak
düşünülebilir.

En kısa sürede Bu risk seviyesinde hasar görmüş parçanın değişimi ile sonuçlanmalıdır. Bu durumda hasar görmüş parçalardaki
Turuncu müdahale edilmesi
yüklemeler boşaltılmalıdır ve bu parça tamir edilene kadar yükleme yapılmamalıdır. Kullanım için ise gerekli tamirler
Seviye gereken tehlikeli
yapılmadan ve parçalar güvenli olarak belgelendirilmediği sürece kullanılmamalıdır. 4 hafta içerisinde eksiklerin
hasarlar giderilmemesi durumunda raf sistemi kırmızı seviyeye geçmektedir.

Kırmızı Derhal müdahale


Bu risk seviyesinde kritik olarak tanımlanan hata bölgeleri tamir edilmek üzere acilen boşaltılmalı ve izole edilmelidir.
Seviye edilmesi gereken
Tamirler genelde parça değişimleri ile gerçekleştirilir. Tamir edilmeden önce kesinlikle
tehlikeli hasarlar
kullanılmamalıdır.

8
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
Raf Sisteminde Oluşabilecek Hasarlar ve Önlemi:

9
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
2. RAPOR ÖRNEKLERİ
2.1. Endüstriyel depo raf sistemlerinin Gözlem Raporu

• Raf sisteminin ana taşıyıcı elemanı


olan ayak profillerindeki hasarlar.

• Ayak profillerindeki sapmalar.

• Ayak taban plakası dönmesi ve


mesnetlenme yetersizliği.

• Uygun olmayan ayak dış destek


profili kullanımı.

10
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
• Hasarlı diyagonal elemanları.

• Uygun olmayan kaynaklar ve tadilatlar.

• Bariyer tipi ayak korumaların


standartlara uygunsuzluğu.

• Hasarlı ve sehim yapmış travers elemanları.

11
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
2.2. Endüstriyel depo raf sistemlerinin Periyodik Muayene
Raporu

12
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
13
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
14
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
15
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
16
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
17
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
2.3. Endüstriyel depo raf sistemlerinin Statik ve Dinamik Analiz
Raporu

18
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
19
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
20
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
21
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
22
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
3. KULLANILAN STANDARTLAR
- TS EN 15635 Steel static storage systems - Application and maintenance of storage
equipment (Çelik sabit depolama sistemleri - Depolama donanımlarının kullanımı ve
bakımı)

- TS EN 15512 Steel static storage systems – Adjustable pallet racking systems –


Principles for structural design (Çelik sabit depolama sistemleri – Ayarlanabilir palet
raf sistemleri – Yapısal tasarım ilkeleri)

- TS EN 15620 Steel storage systems adjustable pallet racking – Tolerances,


deformations and clearances (Çelik depolama sistemleri ayarlanabilir palet raf
sistemleri – Kabul edilebilme durumu, şekil değiştirmeler ve boşluklar)

- TS EN 15629 Steel static storage systems - Specification of storage equipment (Çelik


sabit depolama sistemleri – Depolama ekipmanı şartnamesi)

- RMI Specification for the Design, Testing and Utilization of Industrial Steel Storage
Racks (Endüstriyel çelik depolama raflarının tasarımı, test ve kullanımı için şartname)

- Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği - 2019 (Eki: Deprem etkisi altında binaların tasarımı
için esaslar)

- FEM 10.2.08 - Recommendation for the Design of Static Steel Pallet Racks in Seismic
Conditions, September 2010, ver. 1.00, FEM Racking and Shelving Product Group
(Sismik Koşullarda Sabit Çelik Palet Raflarının Tasarım Önerileri, Eylül 2010, ver. 1.00,
FEM Raf ve Raf Ürün Grubu)

- AISI - American Iron and Steel Institute (Amerikan Demir Çelik Ens.)

- AISC - Manual of Steel Construction, American Institute of Steel Construction, Inc.,


2001-2005 (Çelik Yapı Kılavuzu, Amerikan Çelik Yapı Ens.)

- Çelik Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelik (1.9.2016)

23
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
24
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
25
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.
4. SONUÇ
Endüstriyel depo raf sistemleri İş Ekipmanları’nın kullanımında sağlık ve güvenlik
yönetmeliğine göre tesisat olarak değerlendirebileceği için raf sisteminden kaynaklanabilecek
kazalar ve hasarlar maddi ve manevi büyük zarara neden olabilmektedir. Bu zararları en az
seviyeye indirebilmek, ancak hasarların tamamen giderilmesi ve standartların uygulanması ile
sağlanabilmektedir. Raf sistemindeki hasarların belirlenip sistem üzerindeki eksiklerin
PERİYODİK MUAYENE ile raporlanması, raf sisteminden doğabilecek hasarların önüne
geçilmesi bakımından önem arz etmektedir. Bununla birlikte Türkiye’nin deprem bölgesi
olması nedeni ile durgun ve dinamik yüklerin etkisi altındaki davranışı incelenmeli,
gerekli görülürse güçlendirme önlemleri alınmalı ve raf sisteminin sismik etkilere
direnci raporla belgelenmelidir.

Depo raf sisteminin yerinde incelemesinde elde edilen veriler ve gözlemler neticesinde,
olası bir periyodik muayenede, raf sistemindeki birçok elemanın TS EN 15635 standardına
göre değiştirilmesi ve eksikliklerinin tamamlanmasını belirten ayrıntılı bir rapor sunulacaktır.

Ayrıca raf sisteminde tespit edilen kusurlardan bazıları;

Deprem çaprazlarının olmayışı (TBDY 2018-1.1.2 ve 1.1.9), ürünlerin koridorlarda


istiflenmesi (TS EN 15635), ayak taban plakalarının yetersizliği (EN 15512), depo
aydınlatmasının doğal ya da yapay olarak yeterince sağlanması gerekliliği (Warehousing
and storage – A guide to healty and safety) şeklinde karşılaştığımız başlıca hataları
sıralayabiliriz.

Mevcut raf sisteminin, kullanımına bağlı olarak oluşan hasarlı elemanların, yenisiyle
değiştirilmeden statik ve dinamik analiz yapılmasının doğru olmayacağını belirtebiliriz.

Ayrıca, uzun süredir kullanılmakta olan raf sisteminin güncel üretime ve şartnamelere
uyarlanması, üretim standartlarındaki ve deprem şartnamesindeki değişiklikler sebebiyle
mümkün görülmemektedir.

Günümüzün teknolojisinde üretilmiş daha modern ve aynı alanda daha fazla ürünü
depolayabileceğiniz yeni raf sisteminin kurulması, işçi sağlığı, iş güvenliği ve maddi
manevi kayıp yaşama riskinizi en aza indirmenizi sağlayacaktır.

26
Tin Proje Kontrol Taahhüt Mak. San. ve Tic. A.Ş.

You might also like