Berotegi-efektua

Atmosferan modu naturalean gertatzen da berotegi-efektua, eta ezinbestekoa

da Lurrean bizitza garatzeko. Atmosferan dauden ur-lurruna, karbono dioxidoa (CO2)
eta metanoa (CH4) dira, besteak beste, efektu hori gauzatzen duten gas ugarienak. Gas
horiek igarotzen uzten diote Eguzkitik datorren argi-erradiazioari eta, argiak Lurrean jo
ondoren, aipatu gasek xurgatu egiten dituzte islatzen diren izpi infragorriak eta atmosfera
barruan mantendu. Horri esker, lurrazalaren batez besteko tenperatura 15 ºCkoa da;
berotegi-efekturik gabe, berriz, –18 ºCkoa izango litzateke.

Gaur egun, ordea, giza jarduerak isuritako gasen ondorioz, berotegi-efektua gehiegi hazi
da, arazo larria bihurtzeraino.

Eta zerk eragin du gehiegizko berotegi-efektu hori? Atmosferan dauden berotegi-gasen

kontzentrazio gero eta handiagoak, alegia; hau da, milaka urtetan lur-azpian sortu diren
erregai fosilen zati handi bat gizakiak erabili duelako azken 150 urteotan, errekuntza-
prozesuen bidez energia lortzeko. Errekuntzetan sortzen den gas nagusia karbono
dioxidoa denez, atmosferara gero eta karbono dioxido gehiago isuri dugu eta bertako
karbono dioxidoaren kontzentrazioa handitu egin da.

Bide horretatik jarraituz gero, ondorio larriak pairatuko ditugu, poloetako izotzak, besteak
beste, urtu egingo baitira eta itsas uren maila igoarazi. Ondorioz, gaur egungo kostaldeak,
munduko leku populatuenak, desagertzeko arriskuan egon litezke. Are gehiago, kliman
ere aldaketak ekarriko lituzke: batez besteko tenperaturen igoera eragin, haizeen
norabideak aldatu, tenperatura-bitartea handiagotu…

Horren aurrean, nazioarteko erkidegoak Kyotoko Ituna sinatu zuen 1997an, berotegi-
efektua sortzen duten gasen emisioak murrizteko helburuz.

2009an Kopenhageko Klima-Aldaketari buruzko XV. Biltzarra antolatu zen, juridikoki

loteslea izango zen itun berri bat hitzartzeko asmoz. Azkenean, hitzarmenari buruzko
interpretazio ugari dauden arren, iritzi zabalduena da beste aukera bat galdu dela.