Name: Navarro, Ana Marie L.

Score:

Section: BSE-SS-1A Date: September 11, 2019

Subject: Foundation of Social Studies Teacher: Dr. Ernesto Mateo

Understanding about Culture and Society :

The Culture is about the beliefs,traditions,behavior and language that

sharing in one society. Culture defines the people in the society that they are

belong to the group.It also develop the way on how we will communicate

with the people around us.At this moment, the language will

appeared.Because through language t and the way you speak they can

easily identify on what group are you belong.

The society can be defined as social relationship. It is a group of individual

who shared one culture.The member of the society has a big role in

this.Because they are responsible to improve the society where they are

belong. It also define that society is composed by people who interact with

each other and they are willing to share their knowledge with their

fellowmen.
Name: Navarro, Ana Marie L. Score:

Section: BSE-SS-1A Date: September 11, 2019

Subject: Foundation of Social Studies Teacher: Dr. Ernesto Mateo

Understanding human person :

Human and person are both referring to us as a people in the society.But

they have also different description such as person can used to describe

human being in a philosopical manner.It also makes us whole while human ,

it would be the scientific term to describe a human being.Human itself

generally refers to the members of homo sapiens species.And suddenly we

put all together the human and person or human person.Because we will

study about the behavior of a human that will describe us as a whole one or

as a person.
Name: Navarro, Ana Marie L. Score:

Section: BSE-SS-1A Date: September 11, 2019

Subject: Foundation of Social Studies Teacher: Dr. Ernesto Mateo

GRADUATION SPEECH OF RICKY LEE, MAY 8, 2019

Mahalaga sa akin ang edukasyon. Noong grumaduate ako ng high school sa

Daet sa Bicol, lumayas ako sa mga nag-ampon sa akin dahil hindi nila ako

kayang pag-aralin sa college dito sa Maynila.

Nakapag-aral ako sa UP Diliman ng AB English pero hindi rin ako naka-

graduate. Napilitan akong tumigil dahil nag-Martial Law at pinili ko ang

masangkot sa pinaniniwalaan ko.

The crowd of graduates and their parents at the PICC yesterday.

Bata pa pangarap ko nang makapagturo. Pero hindi puwede dahil wala akong

degree. Kaya nagpa-workshop ako sa bahay ko nang libre mula noong 1982.

Tapos sinubukan kong mag-apply sa UP sa Filipino Department dahil naisip

ko, total ginagamit naman nila ang short stories ko sa kanilang mga

subject…

Tatlong beses akong nag-apply. Tatlong beses akong na-reject.

Noong 1986, kinuha ako ng Ateneo maski wala akong degree. Di nagtagal ay

sumunod ang UP Mascom Department. Noong huli ay kinuha na rin ako ng

Filipino Department sa UP.

Kaya mahalagang mahalaga sa akin ang karangalang ito na ibinibigay sa

akin ng PUP. Walang katapusan ang aking pasasalamat.

Kung noon ako grumaduate sa halip na ngayon, ano ang maipapayo ko sa

sarili ko bilang isang bagong graduate na haharap na sa mundo? Tatlong

bagay.

At iyon din ang maipapayo ko sa inyo ngayon.

Una, na laging kulang ang silya.

Hayaan n'yong magpaliwanag ako.

Nang lumayas ako sa Daet noon at sumakay ng bus papuntang Maynila, may

kasama akong apat na kaklaseng puro mahihirap din. Hindi namin alam kung

saan kami titira, kung ano ang magiging trabaho namin, kung ano ang

naghihintay na kapalaran sa amin. Ang alam lang namin, punung-puno kami

ng mga pangarap.

Di nagtagal nagtrabaho sa pabrika ng payong ang tatlo sa amin. Kami

naman ng isa ko pang kasama ay naging waiter sa isang pizza parlor sa

Pasay. Umarkila kami ng maliit na apartment. Aapat lang ang silya namin

kaya kapag kumakain kami ay laging may isang nakatayo.

Habang nakatingin ako sa kasamahan naming nakatayong kumakain,

pinangako ko sa sarili ko, balang araw makokompleto ang silya.

Di nagtagal ay di nakaya ng mga kasamahan ko ang trabaho nila sa pabrika.

Lagi silang nagsusuka pag-uwi dahil sa kinakain doon. Nagkahiwa-hiwalay

kaming lima at kasabay ng iba pang mga gamit na naipundar namin ay

ibinenta namin ang apat na silya. Bitbit namin ang maliit na kahon ko ng

mga damit, inihanap nila ako ng Bikolanong puwede kong pakitirahan.

Working student ako all throughout college. Nag-salesman ako, accounting

clerk, tutor, student assistant, proofreader at kung anu-ano pa. Tinanggap ko

na, na sa buhay na ito ay laging hindi kompleto ang silya. Hindi nakaabang

ang mundo para ibigay sa'yo ang lahat ng kailangan mo. Hindi ka entitled.

You have to be resourceful. You have to work hard. Kailangan mong

pagtrabahuhan ang kulang na silya.

May panahon noon na buong araw akong nagtatrabaho sa isang factory sa

Del Monte, tapos mag-aaral ako sa gabi sa Lyceum. Para makapagtipid ay

hindi ako kumakain ng hapunan, at bandang mga alas nuwebe ng gabi ay

nilalakad ko lang pauwi mulang Lyceum hanggang Aranque kung saan

nakikitira ako doon sa mag-asawang Bikolano. Minsan ay hinimatay ako sa

gutom sa Avenida. Mga five minutes siguro akong nag-black out bago ako

nagkamalay.

Maraming mga okasyong gaya noon na bumabagsak ako. Iyon bang parang

madilim at wala nang pag-asa ang lahat. Iniisip ko lang ang kulang na silya

sa apartment at lumalakas na uli ang loob ko, nakakabangon uli ako.

Ikalawang payo ko, hindi ka kailangang maging perpekto.

Ngayong graduate ka na, papalaot ka na sa mundo, at ii-evaluate ka ng iba.

Sasalain ka, pupunahin, ikukumpara lagi sa iba pa. Mag-eexpect sila ng kung

ano-ano mula sa'yo, na karamihan naman ay hindi na reasonable. Kung anu-

ano ang gagawin sa'yo ng mundo upang ipakita lagi sa'yo na you don't

measure up, kulang ka.Hayaan mo sila. Just keep working hard. Ipaglaban

mo ang mga pangarap mo.

Hindi baleng mabigo ka na ipinaglalaban ang mga pangarap mo, kesa nabigo

ka nang hindi man lamang dahil sa mga ito.

At kahit mabigo ka, huwag kang mag-alala. Hindi iyan ang sukatan ng worth

mo bilang tao. Hindi mo kailangang maging perpekto. Hindi mo kailangang

labanan ang sarili mo, o pantayan ang iba. You are never worthless. Just be

yourself. Langoy lang nang langoy, lipad lang. Bawat graduation ay pag-iwan

kaya lumayas ka, putulin mo ang tali, iwanan mo ang nakagawian, pumalaot

ka. Huwag kang matakot magkamali. Di baleng malunod. Di baleng mahulog.

Kapag bumagsak ka, doon mo mas mahahanap ang sarili mo. Sa paulit-ulit

na pagkabigo ay mas matututo ka. Para kang sinusulat na nobela na

kailangang paulit-ulit na i-revise. Hanggang sa kuminang.

Bata pa ay may inferiority complex na ako. Maaga akong naulila, sakitin,

clumsy at makakalimutin, walang sense of direction. Kanina nga nang

papunta kami dito nina Chanda (Romero), tapos ang dami-dami kong

nakitang graduates—ngayon lang ako nakakita ng ganito kadaming

graduates, ang gulu-gulo ng sitwasyon—sabi ko sa assistant kong si Jerry,

siguraduhin n'yo 'yung papasukan nating hall, baka mamaya mag-speech

ako sa maling graduation. At ang sagot ni Chanda do'n, ‘Oo nga, Ricky, I

won't be surprised kung gawin mo 'yun!’ Kasi up to now I make that mistake.

I enter the wrong car.

So may inferiority complex ako bata pa. Weird ang tingin nila sa akin. Lagi

kong ikinukumpara ang sarili sa iba. Ba't ang dami nilang nagagawa na hindi

ko magawa? Ano ang kulang sa akin?

Lumaki akong laging gano'n. Kaya ang ginawa ko nagsikap ako. Nag-aral

akong mabuti para maging First honor ako mula Grade 1 hanggang Fourth

Year. Sa UP rin university scholar ako maski di ako nakatapos. Nag-aral

talaga akong mabuti para labanan ang inferiority complex ko.

Later on ko na lang natutunan, na kung saan ka mahina, kung anuman ang

mga depekto mo, balang araw iyon din ang magiging strength mo. Kasi ang

strength, kapag nanggaling sa depekto, mas matibay. Dahil nakita mo ang

ibaba, mas naiintindihan mo ang itaas. Dahil nanggaling ka sa dilim, mas

natatanggap mo na ang buhay ay hindi puro liwanag.

Kung nasaan man ako ngayon, kung anumang tagumpay ang meron ako

ngayon, matatag ang kinatatayuan ko kasi nakatuntong ako sa isang bundok

ng mga pagkakamali at mga pagkabigo.

Ikatlo at huling maipapayo ko, makisangkot ka. Ang buhay na hindi inilaan sa

kapakanan ng iba ay parang lantang gulay o bilasang isda na walang

nakinabang.Huwag kang kuripot. Ibigay mo ang buhay mo sa iba, maski na

paminsan-minsan lang.

Pumunta ka sa mga bukid, sa mga minahan, sa mga bundok, sa mga batang

lansangan, sa mga home for the aged, sa mga inulila ng digmaan.

Magtanong ka kung anong maitutulong mo.

Magkaroon ka ng boses. Ng opinyon. Mundo mo ito. Di ka parang hanging

nagdaan lang. Mag-iwan ka ng marka.

'Yang hawak mong diploma, para 'yan sa iba, hindi 'yan para sa'yo.

Isa sa pinakamakulay at pinakamahalagang bahagi ng buhay ko ay nang

maging aktibista ako noong panahon ng Martial Law. Lahat ng mga personal

na ambisyon ay kinalimutan ko. Ang buong buhay ko ay inilaan ko na para sa

iba, para sa bayan. Nakulong ako nang isang taon sa Fort Bonifacio. Minsan

sa gabi ay naiisip ko pa rin, paano na ang mga pangarap ko? Hindi na ba

matutupad?

But in the end I realized it was all worth it. Dahil wala nang sasarap pa kaysa

sa pakiramdam na hindi lahat ng ginawa mo ay para sa sarili mo lang.Lagi

nila akong tinatanong. Ba't ka nagbibigay ng libreng workshops mula pa

noong 1982? Napakahirap at madalas ay napapabayaan ko ang mga

personal kong projects tuwing nagpapa-workshop ako. Pero hindi lang ang

mga workshopper ko ang natututo, natututo rin ako. Nakikita ko ang sarili ko

sa kanila at sa paunti-unti nilang pag-unlad ay umuunlad din ako.

Naniniwala kasi ako na kapag nagbigay ka nang walang hinihintay na kapalit,

ngingiti sa'yo ang mundo, ibabalik sa'yo ang ibinigay mo sa mga paraang

hindi mo inaasahan.

Kagaya ng karangalang itong ibinibigay n'yo sa akin. Di ko alam kung anong

nagawa kong kabutihan sa PUP para ibigay ninyo sa akin ito. Di ko alam kung

paano kayo pasasalamatan.

Di ko rin alam kung paano pasasalamatan lahat ang napakaraming taong

tumulong sa akin, mula doon sa matandang librarian sa Daet na lagi akong

pinapahiram ng libro maski nag-iimbentaryo sila o bumabagyo, hanggang sa

mga teacher ko sa high school na inihatid pa kami ng mga kaklase ko nang

lumayas kami sa Bikol papuntang Maynila, hanggang sa mga kaibigan ko at

katrabaho at workshoppers at pamilya na laging tumutulong sa akin.

Maraming salamat sa kanila. At sa inyo ring mga graduates, maraming

maraming salamat.

Para sa akin, para sa inyo, mahirap pantayan ang araw na ito.

Kaya ngayon sa pagtatapos n'yo, go out, celebrate, work hard para

makompleto ang silya, make mistakes, makisangkot ka, vote wisely. Hindi

lang 'yun para sa kinabukasan natin kundi kinabukasan din ng mga magiging

anak n'yo. Ipaglaban mo ang mga karapatan mo, write a story, hug your

parents. Nagpagod silang lahat para mapa-graduate kayo. Ako na working

student, nakikita ko kung paano sinikap ng mga parents n'yo na huwag

kayong maging working student at makapag-focus kayo sa pag-aaral. At

kanina habang papasok ako dito, ang nakikita ko na grumaduate ay hindi

kayo kundi ang mga magulang n'yo. Gusto kong maiyak para sa kanila. So

hug your parents, listen to somebody else's heartbeat, join a rally, donate to

a cause, support your friend's dream, listen to the silence in the midst of

chaos, persevere.

Mangarap ka at habulin mo ang mga pangarap mo na halos hindi ka na

makahinga at sabihin mo sa sarili mo, ako ito, graduate na ako at handa na

ako.

Hawak mo ang sarili mo.

Hawak mo ang buhay mo.

Iyan ang totoong diploma.

Maraming maraming salamat uli sa karangalang ito, at sa pagkakataong

makapagsalita sa inyo.

Congratulations !
Name: Navarro, Ana Marie L. Score:

Section: BSE-SS-1A Date: September 11, 2019

Subject: Foundation of Social Studies Teacher: Dr. Ernesto Mateo

Who is Ricardo "Ricky" Lee ?

Ricardo Lee also known as " Ricky " was born on March 19, 1948.He is a

Filipino writer.On 1973 he written more than 150 films.He earned 50 trophies

from various award-giving bodies, including a 2003 Natatanging Gawad

Urian Lifetime Achievement Award from Manunuri ng pelikulang Pilipino.He

has worked with Lino Brocka and other Filipino director.He lives at Daet

Camarines Norte.At yhe age of 5 his mother was died.He also studied his

primary and secondary there.Because of his determination to achieve his

dreams, he worked different types of job such us waiter in pizza

parlor,salesman, accounting clerk and many more.Until one time he

collapased because of hunger that she felt during that time.

During his college, he accepted at University of the Philippines Dilimab as an

AB English major but never got his diploma.He was admired as the

screenwriter in the country.At the age of 72 he finally wear his toga in his

graduation day last May 08,2019 .Despite of the challenges that he faced,

he motivated himself to pursue his dreams until he already achieved it.