Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh.

Bölümü
Yapı Anabilim Dalı

ÇELİK YAPI TASARIMI

PROJE ÇİZİM AŞAMALARI

 ÇİZİMLER
• Vaziyet Planı (1/100 veya 1/50)
• Detaylar Paftası (1/5 veya 1/2)
• Yarım Çerçeve (1/10 veya 1/5)

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Vaziyet Planı (1/100 veya 1/50)
Çizgi Kalınlıkları:

Çerçeve: 0,6mm

Aşıklar: 0,3mm

Gergi (Olanlar için): 0,2mm

Rüzgar bağlantısı: 0,3mm

Kuşaklar: 0,3mm

Zemin çizgisi: 0,1mm (Autocad’de 0.13mm)

Ölçü çizgisi: 0,1mm (Autocad’de 0.13mm)
Bütün ölçüler mm cinsinden gösterilecektir. (Yanlarına mm
yazmaya gerek yok)

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

Vaziyet Planı (1/100 veya 1/50)

PLAN ÇERÇEVE

YAN
ANTET
GÖRÜNÜŞ

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

Plan (Ara aşık ve çift gergili durum)
Aşık
Makas
Gergi Ara aşık Rüzgar bağlantısı

lk li li li li li li li lk
Ls

Ortadaki 2 aşığın arasındaki

mesafe 10~15 mmalınabilir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Plan
Rüzgar bağlantısı (şekilde kırmızı renkli, çapraz
şekilde olanlar), baş ve son açıklıkta çatı
makasları arasına yerleştirilir; açıklık sayısı 5
‘den fazlaysa mümkün mertebe sistemin
simetrisini bozmayacak şekilde ara açıklıklara
yeteri kadar bağlantı yapılmalıdır; 2 rüzgar
bağlantılı açıklık arasında en fazla 5 tane rüzgar
bağlantısız açıklık bulunabilir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Plan
Rüzgar bağlantıları 2 düğüm noktası arasına konulmalıdır. Ara
aşık varsa bağlantılar ara aşığın üzerinden geçmelidir. Planın alt
tarafına makas aralıklarındaki mesafeler ile planın uzunluğunu
gösteren 2 tane ölçülendirme koyulmalıdır. Planın sağ tarafına
düğüm noktaları arasındaki mesafeyi gösteren (mesela D tipi için
l/6; E tipi için 2a), (ara aşık varsa) ara aşık mesafesini gösteren
ve tüm uzunluğu gösteren 2 tane (ara aşık varsa 3) ölçülendirme
çizgisi koyulmalıdır.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Plan
Gergi kullanılması durumunda (şekilde mor renkli olanlar) plan
üzerinde gösterilmelidir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Plan
Aşık sistemi gerber olanlar planın üstüne mafsalları gösteren
şekil çizeceklerdir.

a c a

a=0,1465*li
Mafsallar çift sayılı açıklıklara koyulacaktır (2., 4. ... Açıklıklar).
Mafsal olan açıklığa rüzgar bağlantısı denk gelmeyecektir. Aşık sistemi gerber
olanların aralık sayısını tek sayı seçmeleri bu yüzden istenmiştir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Çerçeve

Zemin çizgisi

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Yandan görünüş
A tipi olanlar h mesafesini çizeceklerdir.
(A tipi hariç) h1 mesafesidir. Burada rüzgar bağlantısının çizimde
(A tipi hariç) h2-h1 mesafesidir. gösterilmesine gerek yoktur.

Çatı örtüsü ağır olanlar için: Zemin çizgisi

Rüzgar
Kuşak Çatı örtüsü hafif olanlar için: Kuşak
bağlantısı
Yandan görünüşte gergi yoktur.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

Vaziyet Planı Örneği (Gergisiz, Ara aşıklı)

1650 1650 1650 1650

3300
3300

ÇERÇEVE
13200
1650 1650 1650 1650

3300
3300
3840 3840 3840 3840 3840 3840 3840 3840 3840 2120

?34600 2550 5030

PLAN

430
2120
1677 1677 1677

7580
5030
YAN GÖRÜNÜŞ

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Detaylar Paftası (1/5 veya 1/2)
Çizgi Çizgi Tipi Çizgi Kalınlığı
Görünen çizgiler 0,6 mm
Görünmeyen çizgiler 0,3 mm
Eksenler 0,2 mm
Ölçü çizgileri 0,1 mm

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Detaylar Paftası (1/5 veya 1/2)
• Yapılacak çizimler:
1. Simetrik düğüm noktaları hariç tüm düğüm
noktaları,
2. Alt başlık eki,
3. Kolon ayağı detayı,
4. Kuşak detayı,
5. Rüzgar bağlantısı detayı.
Herhangi bir detayda levha varsa, levhanın da detayı
çizilecektir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları
Eşit kollu korniyer
70.20
I140
(Besleme L100.10 M20
Levhası) 10 mm
w
1
2 I300

15

5
3/1

3/5 .5
50
.9
90

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları
Şekilde gösterilen 70.20 boyutlarındaki besleme levhası aynen
kullanılacaktır. w mesafesi bulonun koyulacağı mesafeyi
göstermektedir (Aşık profilinden h/2c değerinden itibaren).
Korniyerin bitişi ile besleme levhasının bitişinin arası 10 mm
alınabilir. Seçilen aşığa göre kullanılacak korniyer, bulon ve w
değerleri aşağıdaki gibidir.

Aşık Korniyer Bulon w

I100 L50.5 M12 30
I120 L70.7 M20 40
I140 L100.10 M20 55

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları (Mahya)
10 mm

70.20

a/l' a/l'

t=?
a/l' a/l'

'
a/ l

a/l
'
70
.7
70

t=?
Tüm levhalara
.7
kalınlıkları yazılacaktır.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları (Mesnet)
1. Durum : N<2 ton

Aşık diğerlerinde olduğu gibi

burada da gösterilecektir. 20 mm

t=?
min 30°

min 40 mm tl=tüstbaşlık
t>tkolon
45° 45°
M16 (aynen kullanılacaktır)
15 mm
a a
10 mm

kuşak (detayı daha sonra

açıklanacak)

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları (Mesnet)
Şekilde gösterilen mavi çizgiler çizilmeyecektir. Kolondaki
levhanın her 2 yanından 45 derece ile çizgi çizilir ve levha bu
çizginin bittiği yere kadar uzatılır.
a-a görünüşü:
M16 (Bulonların isimleri yazılmayıp,
simgeleri gösterilecektir.)

1,5d1 2d1

15 mm

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları (Mesnet)
Diğer durumlarda da aynı şartlar geçerlidir. Mesnetlenme
şekilleri farklıdır.
2. Durum : 2<=N<5 ton

a - a kesiti
M16 60.30 veya
80.40

a a

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları (Mesnet)
3. Durum: N>=5 ton

M16
50.20
60.20
a a boşluk (15 mm)

60.30
r=150~200 mm
(eğrilik yapıçapı)

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Düğüm noktaları (Mesnet)
a – a görünüşü:

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Alt Başlık Eki
a/l'

a/l'

GÖVDE EKİ

BAŞLIK EKİ

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Kolon Ayağı

t=15

100
200
1 1
M24
>=tkolon
30

Aşık 3
profili
Çimento 30
şerbeti

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Kolon Ayağı
1 – 1 görünüşü:

2d1
1,5d1
15 mm

2d1

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Kuşak

M16
1,5d1~2d
1
2d 1

U160
10 mm
3

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Kuşak
Kuşak profili olarak U160 kullanılacaktır. Kuşağın
kolona bağlandığı yerde kullanılan levhanın genişliği
180 mm (160+10+10), kalınlığı 10 mm dir. Kolonun (h-
2c) değeri 180 mm ‘ye eşit veya büyük olmalıdır.
Değilse, kuşak profili U140 seçilir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Rüzgar Bağlantısı
Makasın üzerindeki rüzgar bağlantısının biri
bağlantının üst başlığa bağlandığı diğeri çapraz
olan rüzgar bağlantısının birbirleriyle kesiştiği
nokta olmak üzere 2 adet detayı çizilecektir. Ara
aşık olduğu zaman bağlantının ara aşık üzerinden
geçtiği bilinmektedir. Bu yüzden rüzgar
bağlantısı detayı ara aşık olup olmama durumuna
göre değişmektedir. Rüzgar bağlantısı olarak
L50.5 kullanılmaktadır.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 0.5
Rüzgar Bağlantısı (Ara aşık yok)

0.5
L5

L5
30
50
30

L5
0.5
L5
0.5

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

Rüzgar Bağlantısı (Ara aşık var)

30
50
30

L50.5 L50.5

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 B – C – E Tipleri İle İlgili
Bu tiplerde kolon, makasın üst başlığına kadar devam etmektedir.
Kolon ile alt başlığın birleştiği düğüm noktasının çizimi şu
şekildedir: (Kolon ile alt başlık arasındaki boşluk 10 mm
alınabilir.)

U160
L100.10
3

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 D Tipi İle İlgili
D tipinde kolon alt başlığa kadar uzanmaktadır. Burada düğüm
noktası şu şekilde çizilebilir: (N>5 ton kabul edilmiştir.)

0
11
0/
5,
3,5/160

3,5/60
M16

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Detaylar Paftası Örneği
1 NO.LU DÜĞÜM NOKTASI 3 NO.LU DÜĞÜM NOKTASI 4 NO.LU DÜĞÜM NOKTASI 5 NO.LU DÜĞÜM NOKTASI

I140 ALT BAŞLIK EKİ

70.20 L100.10
1 M20 1
2 I300 3/55

I160

0 .5
2

0 .9

0.7
L5

40
t=10

L .5
L9

100
L7
0.
115 t=10

5
GÖVDE EKİ

00
U160

15
3,5

4/1

5
125

/55
3 /1

3 /5
3/60

/9

5
3/5
0
L100.10 1/2 I160

0.5 3
BAŞLIK EKİ

1/2 I160

L5
0 .9
3

L9
65
t=10

185

MAHYA
KOLON AYAĞI
420 I140
L100.10
70.20 M20
1
1 - 1 KESİTİ 2 I 300 295 295

t=20 4/295 4/295

20
325
t=12
10,8/120 10,8/120

135
5
3/5
t=12

3/5
5
10 570 10

L7
0.7
50 320 50

0.7
L7
70 280 70

1 1
M24

100
300
t=15

200
I140 3 KUŞAK
420
MESNET

25
I140

100
70.20 L100.10

160
t=10
M20
1 U160
I300

35
2
180

400 a - a kesiti 3
25

70

240
t=20
165
140
3 ,5

95
/90

M16
L5

310 90
0.5

310
a a

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

İNŞAAT FAKÜLTESİ
U160 İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
RÜZGAR BAĞLANTISI
3 YAPI ANABİLİM DALI
RÜZGAR BAĞLANTISI 130

I300
DETAYLAR PAFTASI
1
2

40
340

TİP : E
40

I140

300

380
I140 t=12
225

305

t=12
ORKUN YILMAZ 07042503
40
40

30 100
35 270 35
L50.5 L50.5

GRUP : 2 ÖLÇEK : 1/5

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Yarım Çerçeve (1/10 veya 1/5)
Çizilen detaylar birleştirilip yarım çerçeve
çizilecektir. Burada çizgi tipleri ve kalınlıkları
detaylar paftasında olduğu gibidir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Yarım Çerçeve (bir kısmı)

M16 3307
3307

59

37
u
oy
26

28

30
lb

28
87

30
u

37
ofi

oy
60

2550

37
30
pr

il b
u

28

-
oy

59

f
pro
.5
60
lb

28

50
fi

-
2120

ro
26

.7
50

-p

70
87

.5

.9
1650 1650
-p

90
ro

3300
fil

1650
bo
yu

L100.10
1
I160 - sol boy

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Yarım Çerçeve
Sol boy: Alt başlığın alt başlık ekinin sol tarafındaki kısmının
uzunluğudur. Aynı şekilde alt başlık ekinin sağ tarafına da yazılıp,
sağ taraftaki alt başlık profilinin uzunluğu belirtilecektir. Üst
başlık için de aynı şey yapılacaktır. Mesnet ile mahya arasında
kalan profilin uzunluğu yazılacaktır (1/2 I240 – boy). İç taraftaki
üçgenler ile üstündeki sayıların anlamları ise; üçgenin her bir
kenarı karşısındaki eksenin doğrultusunu, sayılar ise bu eksenin
mm cinsinden uzunluğunu (düğüm noktasından düğüm
noktasına) göstermektedir. Dikme ve diyagonal profillerinin de
uzunlukları belirtilecektir.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Yarım Çerçeve
Alt başlık ekinin kafesin tam ortasına gelmemesine
dikkat edilmelidir. Kolonun tüm uzunluğu
çizilmeyecektir; sadece kuşakların olduğu kısımlar
gösterilecektir, fakat kolonun tüm uzunluğu
belirtilecektir. Kolon ayağında çatı örtüsü hafifse kuşak
çizilecek, çatı örtüsü ağırsa boş bırakılacaktır.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Yarım Çerçeve Örneği
1/2 I300 - 6615

M16 3307
3307

59

37
26

28

30
28
87

37
77

30
60

2550
30
-2

37
25
28
59

.5

29
60
28

50
5

-
77
2120

.7
26

50

-2

70
87

.5

1650

.9
1650
-2

90
43

3300
5

1650

L100.10 1
1 2 I160 - 7550
2 I160 - 5650

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

İNŞAAT FAKÜLTESİ
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ
YAPI ANABİLİM DALI

YARIM ÇERÇEVE

TİP : E

ORKUN YILMAZ 07042503

GRUP : 2 ÖLÇEK : 1/10

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı

 Açıklamalar
• Bütün ölçüler mm cinsinden 5’in katı (sonu 0
veya 5) olacak şekilde yazılacaktır.
• Detaylar paftasında, kullanılan levhaların da
detayı çizilecektir.
• Antet A4 boyutlarında oluşturulacak ve pafta
katlanıldığında antet en üstte olacaktır.

Yıldız Teknik Üniversitesi – İnşaat Müh. Bölümü - Yapı Anabilim Dalı