Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1439§3 ΑΚ, εφόσον οι σύζυγοι

βρίσκονται σε διάσταση συνεχώς από δύο τουλάχιστον χρόνια ο

κλονισμός τεκμαίρεται αμάχητα και το διαζύγιο μπορεί να ζητηθεί,
έστω και αν ο λόγος του κλονισμού αφορά το πρόσωπο του
ενάγοντος.

Η συμπλήρωση του χρόνου διάστασης δεν εμποδίζεται από μικρές

διακοπές που έγιναν ως προσπάθεια αποκατάστασης των
σχέσεων ανάμεσα στους συζύγους". Η διάταξη αυτή καθιερώνει
ως λόγο διαζυγίου τον αντικειμενικό κλονισμό της έγγαμης
σχέσεως των συζύγων δηλαδή εφόσον αποδειχθεί η διετής
διάσταση, η οποία υπολογίζεται αναδρομικά, από τον χρόνο της
συζήτησης της υπόθεσης (δηλαδή πρέπει να έχει συμπληρωθεί
μέχρι τη δικάσιμο της αγωγής ) στο ακροατήριο τεκμαίρεται
αμάχητα ο κλονισμός των σχέσεων των συζύγων και το δικαστήριο
χωρεί, στη λύση του γάμου.
Ως διάσταση, νοείται εκείνη κατά την οποία οι σύζυγοι
απομακρύνονται φυσικά (σωματικά) και ψυχικά μεταξύ τους, με τη
θέληση να μην έχουν πλέον κοινωνία βίου, ανεξάρτητα από το εάν
η απομάκρυνση αυτή, ως πραγματικό γεγονός, είναι αποτέλεσμα
της πρωτοβουλίας του ενός από τους συζύγους ή και των δύο και
ανεξάρτητα από το εάν διαμένουν στην ίδια κατοικία αλλά υπό
καθεστώς χωρισμού από τραπέζης και κοίτης.
Τυχόν επισκέψεις στην οικογενειακή στέγη από μέρους του
απομακρυσθέντος από αυτή συζύγου, προς εκδήλωση
ενδιαφέροντος για προβλήματα που απασχολούν τη σύζυγο και τα
τέκνα που διαμένουν με αυτή, δεν αναιρεί τη σταθερή πρόθεση
διάστασης του συζυγικού δεσμού εφόσον εξακολουθεί να υπάρχει
από την πλευρά τουλάχιστον του ενός συζύγου.
1
Ο εναγόμενος σύζυγος μπορεί να αρνηθεί την διετή διάσταση μόνο
εφόσον επικαλεστεί και αποδείξει διακοπτικά της ψυχικής και
σωματικής απομάκρυνσης περιστατικά.
Επομένως εφόσον αποδειχθεί στο δικαστήριο ότι οι σύζυγοι
βρίσκονται σε διάσταση το δικαστήριο απαγγέλει τη λύση του
γάμου.
Στη δίκη διαζυγίου λόγω διετούς διάστασης δεν δικαιολογείται σε
καμία πλευρά έννομο συμφέρον για την έρευνα της υπαιτιότητας η
δε απόφαση του διαζυγίου δεν εκτείνεται σε ζητήματα
υπαιτιότητας .

Σύμφωνα με το άρθρο 1439 παρ. 3 του Αστικού Κώδικα

(όπωςαντικαταστάθηκε από το άρθρο 14 Ν. 3719/21-11-08),
εφόσον οι σύζυγοι βρίσκονται σε διάσταση συνεχώς από δύο
τουλάχιστον χρόνια, ο κλονισμός τεκμαίρεται αμάχητα και το
διαζύγιο μπορεί να ζητηθεί, έστω και αν ο λόγος του κλονισμού
αφορά το πρόσωπο του ενάγοντα.
Σύμφωνα με το νόμο η συμπλήρωση του χρόνου διάστασης
υπολογίζεται κατά το χρόνο συζήτησης της αγωγής και δεν
εμποδίζεται από μικρές διακοπές που έγιναν ως προσπάθεια
αποκατάστασης των σχέσεων μεταξύ των συζύγων.

Σύμφωνα με τη νομολογία, ως διάσταση, κατά την έννοια της

διατάξεως αυτής, νοείται η φυσική και ψυχική απομάκρυνση μεταξύ
των συζύγων, με την πρόθεση τουλάχιστον του ενός εξ αυτών να
μην έχουν πλέον κοινωνία βίου. Τη συμπλήρωση του ως άνω
χρόνου δεν εμποδίζουν οι μικρές διακοπές της διαστάσεως, που
γίνονται προς επίτευξη της αποκαταστάσεως των σχέσεων των
συζύγων, παρά το ότι στην περίπτωση αυτή ελλείπει η πρόθεση
2
διακοπής της συμβιώσεως. Κατά μείζονα λόγο δεν ελλείπει η
διάσταση, όταν παρεμβάλλονται μικρές διακοπές εξ άλλων λόγων
(π.χ. κοινωνικών ή χάριν των τέκνων και για την με αυτά
επικοινωνία) που δεν αναιρούν τη σταθερή πρόθεση διασπάσεως
του συζυγικού δεσμού. Εξάλλου, η διάσταση συνοδεύεται,
συνήθως, και από τη διακοπή του να κατοικούν ή να διαμένουν οι
σύζυγοι στην ίδια οικία. Ωστόσο, είναι νοητή αυτή (διάσταση), έστω
και αν συνεχίζουν εκείνοι να κατοικούν ή να διαμένουν στην ίδια
οικία, σε διαφορετικούς βέβαια χώρους της (συνοίκηση υπό ευρεία
έννοια), οπότε φαινομενικά μεν προκύπτει έγγαμη συμβίωση, στην
ουσία όμως έχει διακοπεί η συμβίωση αυτή (ΟλΑΠ 20/1990 ΝοΒ
1990 1341, ΑΠ 1377/2010 , ΑΠ 1256/2010, ΑΠ 1057/2012,
ΝΟΜΟΣ).

Η αγωγή διαζυγίου μπορεί να κατατεθεί και πριν την συμπλήρωση

της διετίας, αρκεί την ημέρα συζήτησης της αγωγής να έχουν
συμπληρωθεί τα δύο χρόνια διάστασης.
Εφόσον αποδειχθεί η ως άνω διάσταση, τεκμαίρεται αμαχήτως ο
κλονισμός και το δικαστήριο χωρεί στη λύση του γάμου.

Διάσταση μεταξύ συζύγων είναι η κατάσταση κατά την οποίαν οι

σύζυγοι απομακρύνονται φυσικώς και ψυχικώς μεταξύ τους, με
τη θέληση να
μην έχουν πλέον κοινωνία βίου, ανεξάρτητα από το εάν η
απομάκρυνση αυτή, ως πραγματικό γεγονός, είναι αποτέλεσμα είτε
της πρωτοβουλίας του ενός από τους συζύγους είτε και των δύο
και ανεξάρτητα από το εάν διαμένουν στην ίδια κατοικία αλλά
υπό καθεστώς χωρισμού από τραπέζης και κοίτης. Η υποκειμενική
3
πρόθεση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης (ψυχικό στοιχείο) που
δεν αφορά υποχρεωτικά τον/την σύζυγο που ασκεί την αγωγή
διαζυγίου (ενάγοντα/ενάγουσα) ή μπορεί να αφορά και τους δύο,
δεν αρκεί να αποτελεί ενδόμυχη διάθεση ή επιθυμία, αλλά πρέπει
να εκδηλώνεται και εξωτερικά. Για να διευκολυνθεί η προσπάθεια
αποκατάστασης των συζυγικών σχέσεων, δεν θεωρείται ότι
παρεμποδίζουν τη συμπλήρωση του χρόνου της διετούς
διάστασης ως λόγο ισχυρού κλονισμού του έγγαμου βίου οι μικρές
διακοπές της διάστασης που γίνονται προς επίτευξη της
αποκατάστασης, παρά το ότι, στην περίπτωση αυτή, ελλείπει η
πρόθεση διακοπής της συμβίωσης. Η διάσταση δεν αναιρείται,
πολύ περισσότερο, από τυχόν επισκέψεις της οικογενειακής
στέγης και από μέρους του απομακρυθέντος από αυτή συζύγου,
προς εκδήλωση ενδιαφέροντος για προβλήματα που απασχολούν
τόσο τη σύζυγο όσο και τα παιδιά που διαμένουν με αυτή εάν δεν
αναιρείται η σταθερή πρόθεση διάστασης του συζυγικού δεσμού,
και εξακολουθεί να υπάρχει από της πλευράς τουλάχιστον του ενός
συζύγου. Τα όποια διακοπτικά της ψυχικής και σωματικής
απομάκρυνσης περιστατικά, που τυχόν επικαλείται ο εναγόμενος,
στην περίπτωση αγωγής διαζυγίου λόγω διετούς διάστασης,
τείνουν σε αποδυνάμωση της έννοιας της διάστασης, που αποτελεί
στοιχείο της βάσης της αγωγής και συνιστούν άρνηση αν δε, κατά
το στάδιο της αποδεικτικής διαδικασίας προκύψουν τέτοια
διακοπτικά περιστατικά, εκτιμώνται ανελέγκτως από το δικαστήριο
αν αναιρούν ή όχι το στοιχείο της διάστασης.

4
Στην περίπτωση που δεν έχει λυθεί ο γάμος δύο προσώπων με
διαζύγιο αλλά δεν υπάρχει μεταξύ τους έγγαμη συμβίωση
επέρχεται μία κατάσταση διάστασης, η οποία συνιστά αιτία
διαζυγίου λόγω ισχυρού κλονισμού. Μάλιστα εισάγεται με το άρθρο
1439 παρ.3 ΑΚ αμάχητο τεκμήριο κλονισμού σε περίπτωση
διετούς διάστασης. Οι σύζυγοι βρίσκονται σε διάσταση όταν είτε
ζουν χωριστά με πρόθεση διάσπασης της μεταξύ τους συμβίωσης,
είτε αν και κατοικούν στην κοινή τους οικογενειακή στέγη
τουλάχιστον ο ένας από τους δύο συζύγους να έχει την ψυχική
διάθεση να απόσχει από την έγγαμη συμβίωση και να σταματάει
ουσιαστικά να συμπεριφέρεται ως μέλους του ζεύγους, με
αποτέλεσμα να διακόπτονται οι ψυχικοί δεσμοί που τους συνέδεαν
ως εκείνη την στιγμή έτσι ώστε να υπάρχει απομάκρυνση μεταξύ
των συζύγων.

Να υπάρχει διετής διάσταση της έγγαμης συμβίωσης, σύμφωνα με

τη διάταξη του άρθρου 1439 παρ. 3 Α.Κ., χωρίς να ενδιαφέρει
υπαιτιότητα ή κλονισμός που αφορά το πρόσωπο του ενάγοντα.
Εδώ τεκμαίρεται ΑΜΑΧΗΤΑ κλονισμός του γάμου. Απόλυτος λόγος
διαζυγίου. Η διετής αυτή διάσταση πρέπει χρονικά να είναι
συνεχής. Η διάσταση είναι αόριστη νομική έννοια, που
εξειδικεύεται κάθε φορά από το δικαστή. Στην έννοια της
διάστασης υπάρχουν δύο στοιχεία:
α. το εσωτερικό – ψυχολογικό (θέληση να μη εξακολουθήσουν την
έγγαμη σχέση) και
β. το εξωτερικό – μη βουλητικό (άρση συζυγικών εκδηλώσεων
προς τα έξω ), στο οποίο δίνεται μεγαλύτερη σημασία στην έρευνα
περί της ύπαρξης διάστασης.
5
Μικρές διακοπές που έγιναν μεταξύ των συζύγων γιά
αποκατάσταση των σχέσεών τους δεν εμποδίζουν την
συμπλήρωσή της διετίας. Ο νόμος δεν ορίζει την έννοια » μικρές
διακοπές» και κρίνει κάθε φορά το δικαστήριο περί αυτού. Η διετία
υπολογίζεται από το σημείο ενάρξεως της διάστασης έως της
πρώτης επ΄ακροατηρίω συζήτησης της αγωγής διαζυγίου. Αυτός ο
υπολογισμός διευκολύνει κατά πολύ όσους εγείρουν αγωγή
διαζυγίου στηριζόμενοι σε αυτό το λόγο. Θέματα μπορεί να
δημιουργηθούν ως προς το αν συμπληρώνεται κάθε φορά η διετία,
αν υπάρχουν διακοπές στη διάσταση ή αν υπάρχει καταχρηστική
άσκηση διαζυγίου (σπάνια περίπτωση).