TYTUŁ: Król Edyp dzieła imieniem głównego chce wyjawić kto zabił swego ojca i będzie miał który
wego ojca i będzie miał który niegdyś pracował dla
bohatera, brak scen Lajosa. Rozgniewany Edyp dzieci z własną matką. Edyp Lajosa. Król zaczyna go AUTOR: Sofokles (ok 496 zbiorowych. oskarża starca, że pewnie nie chcąc, aby wypytywać, lecz ten miga p.n.e. – 406 p.n.e.) on stoi za morderstwem przepowiednia się ziściła się od odpowiedzi, co Premiera na scenie: około Lajosa. W końcu Tyrezjasz opuścił Korynt. Tułając się denerwuje Edypa, który EPOKA: starożytność 430-425 p.n.e. ulega i oznajmia, iż to Edyp po świecie został zaczyna grozić batami. jest winny śmierci swego napadnięty przez kilku Sługa wyznaje, iż w RODZAJ LITERACKI: dramat STRESZCZENIE: poprzednika. Słowa te nieznajomych. W obronie przeszłości otrzymał dziecię GATUNEK LITERACKI: złoszczą Edypa, który zabił starca, który z nimi od Jokasty. Miał je zabić, Tebami rządził Lajos, mąż tragedia stwierdza, że pewnie podróżował. Teraz Edyp lecz zlitował się i oddał Jokasty. Król zginął w starzec jest w spisku z podejrzewa, że pewnie był pastuchom do innego kraju. niewyjaśnionych CZAS AKCJI: jeden dzień Kreonem. Kreon chce to Lajos. Ma jednak Tym samym wróżba okazała okolicznościach. Nowym (według zasady jedności przejąć władzę, a starcowi nadzieję, że świadek się prawdą. Edyp zabił władcą został Edyp, który czasu) da wysokie stanowisko. Na wydarzeń rozwikła problem swego ojca i splamił się poślubił wdowę po Lajosie, te insynuacje, Tyrezjasz na jego korzyść, gdyż wieść kazirodczym związkiem z Jokastę. Edyp otrzymał MIEJSCE AKCJI: plac przez odpowiada, że służy jedynie niosła, iż Lajos został własną matką. władzę i rękę Jokasty w pałacem króla Edypa w Apollinowi, a nie Kreonowi, zaatakowany przez bandę podzięce za zabicie potwora Tebach (według zasady po czym wychodzi. zbójców, podczas, gdy Edyp STASIMON IV zwanego Sfinksem. Była to jedności miejsca) był sam. Pieśń Chóru dotyczy hybryda człowieka i innych STASIMON I bezsilności ludzi wobec PROBLEMATYKA: zwierząt. Potwór zabijał Chór jest rozdarty, gdyż nie Jokasta stwierdza, że nawet boskich wyroków. niesprawiedliwość losu, ludzi, którzy nie byli w wiadomo kto zabił Lajosa. jeśli to on zabił Lajosa, to pomyłka przyczyną ludzkiej stanie odpowiedzieć na Następnie wychwala wróżba się nie spełniła, bo EXODOS tragedii, cierpienie zagadkę: Co to za zwierzę, bohaterskie czyny Edypa, przecież nie był on jego Nadchodzi posłaniec, który niewinnego człowieka, obdarzone głosem, które z który niegdyś zabił Sfinksa i synem. oznajmia, iż Jokasta niezawiniona wina i rana chodzi na czworakach, wybawił Teby. Chór popełniła samobójstwo - cierpienie człowieka, w południe na dwóch zapowiada, iż nigdy nie STASIMON II powiesiła się na swej tragizm ludzkich losów, nogach, a wieczorem na wzgardzi Edypem. Chór w swej pieśni broni chuście. Edyp, widząc ją, fatum. trzech? Dopiero Edyp boskich przepowiedni i oderwał z jej sukni spinki, udzielił poprawnej EPEISODION II staje po ich stronie. którymi wyłupił sobie oczy. GŁÓWNI BOHATEROWIE: odpowiedzi: człowiek. Kreon wypytuje Chór o Lamentuje nad swym Król Teb Edyp, Jokasta (jego Sfinks skoczył w przepaść i oskarżenia jakie rzucił na EPEISODION III nieszczęsnym losem. żona i matka), Kreon (brat zginął. Edyp uratował w ten niego Edyp. Chór tłumaczy Brutalna prawda zaczyna Nadchodzi Kreon. Edyp Jokasty i szwagier-wuj sposób Teby i został ich mu, że owe oskarżenia docierać do Jokasty, która prosi go, aby wygnał go z Edypa), Tyrezjasz (ślepy królem. padły w gniewie. Wchodzi modli się o litość dla Edypa. miasta oraz prosi go o wróżbita), Chór Teban. Edyp i powtarza oskarżenia Przybywa posłaniec z opiekę nad córkami: PROLOGOS DRUGOPLANOWI i pragnie skazać go na Koryntu, który oznajmia, iż Antygoną i Ismeną. Gdy Po pewnym czasie na Teby BOHATEROWIE: Kapłan, śmierć. Kreon broni się i król Polybos zmarł. Edyp nie owe nadchodzą Edyp żegna spada plaga epidemii. Ciała Posłaniec z Koryntu, Sługa żąda dowodów swej winy. musi więc lękać się się z nimi po czym Kreon zmarłych zalegają na Latosa, Posłaniec domowy. Zaklina się na bogów, iż jest ojcobójstwa. Nadal jednak odprawia go z miasta. ulicach. Zrozpaczony lud niewinny. W rozmowę obawia się kazirodztwa. udaje się do swego władcy i POKREWIEŃSTWO wtrąca się siostra Kreona, a Posłaniec dodaje jednak, że Utwór kończą słowa Chóru: prosi o ratunek. Król Edyp BOHATERÓW: Labdakos żona Edypa - Jokasta. Edyp nie był synem “A więc bacząc na ostatni obiecuje nie spocząć póki (założyciel rodu) był ojcem Kobieta prosi Edypa, aby Polybosa. Wyjaśnia, iż jako bytu ludzi kres i dolę, nie rozwiąże problemu. Lajosa, Lajos mężem zawierzył słowom Kreona. niemowle został on Śmiertelnika tu żadnego Dodaje, że wysłał już brata Jokasty. Doczekali się syna Król każe odejść Kreonowi, porzucony. Posłaniec w zwać szczęśliwym nie Jokasty, Kreona, do Edypa, który potem zabił po czym mówi o tamtych czasach pracował należy, wyroczni. Gdy Kreon swego ojca i ożenił się z oskarżeniach jakie na niego jako pastuch i sam otrzymał Aż bez cierpień i bez klęski powrócił oznajmił, że własną matką. Z Jokastą rzucono. Aby go uspokoić, Edypa od innego pastucha, krańców życia nie cierpienia zostały zesłane Edyp miał czworo dzieci: Jokasta opowiada o który pracował na terenach przebieży.” na miasto z powodu dawnej Polinejkesa, Eteoklesa, okolicznościach śmierci Lajosa. Imię Edypa zbrodni na królu Lajosie. Antygonę oraz Ismenę Lajosa, który otrzymał pochodziło od nabrzmiałych Edyp obiecuje zebranym, że CZAS I MIEJSCE AKCJI: (bohaterki Antygony). niegdyś wróżbę, iż zginie z kostek, które były spętane. znajdzie królobójcę. rąk własnego syna. Lajos Posłaniec oznajmia, iż oddał MIT: historia przeklętego bojąc się, że to rzeczywiście wtedy to niemowlę na dwór Akcja i czas Króla Edypa są PARODOS skonstruowane według rodu Labdakidów, zaliczana nastąpi, kazał porzucić Polybosa, który jako że był Chór wznosi pieśń proszącą antycznej zasady jedności do mitów tebańskich. niemowlę w górach. Edyp bezdzietny, wychował Atenę, Apolla i Artemidę o miejsca, czasu i akcji. rozumie już, że rzeczywiście dziecko jak swoje. Edyp STRUKTURA I BUDOWA pomoc mieszkańcom Teb. może być on chcąc wybadać dokładnie UTWORU: Prologos, W dalszej części opisuje odpowiedzialny za śmierć swe pochodzenie pyta czy Parodos (pierwsza część śmierć pustoszącą miasto. Lajosa. Prosi jednak ktokolwiek z zebranych Jedność miejsca polegała na chóru), Epejsodia (epizody) Jokastę, aby wezwała może znać owego pastucha, EPEISODION I umiejscowieniu akcji i i Stasimony (pieśni chóru), ostatniego żyjącego sługę o którym wspomniał Edyp przemawia do ludu i bohaterów tylko w jednym Exodos (ostatnia pieśń Lajosa. Następnie opowiada posłaniec. Jokasta wzbrania rzuca klątwę na mordercę miejscu. O zdarzeniu, które Chóru). żonie swoją historię. Jego Edypa przed dalszym poprzedniego króla - Lajosa. rozegrało się gdzie indziej, ojcem był Polybos, król badaniem sprawy i w lęku informowali specjalni Zachowane zasady tragedii Wzywa też ludzi o Koryntu. Edyp wiódł wybiega. posłańcy. antycznej: zasada trzech dostarczanie jakichkolwiek szczęśliwe życie na jedności (trójdzielności): informacji, które mogłyby korynckim dworze, do STASIMON III Wszystkie wydarzenia miejsca, czasu i akcji, pomóc wyjaśnić zbrodnię. czasu, aż ktoś powiedział Tym razem pieśń Chóru jest rozgrywają się na zasada decorum, zasada Chór radzi mu, aby zwrócił mu, że jest podrzutkiem. pełna radości i pałacowym dziedzińcu w nieprzedstawiania się o pomoc do Edyp bezskutecznie optymistycznej wizji Tebach. Tam spotykają się bezpośrednio scen niewidomego starca, próbował zasięgnąć przyszłości. Edyp, może się ludzie zrozpaczeni klęskami krwawych, zasada Tyrezjasza, który miał dar informacji od rodziców, okazać synem bogów. dotykającymi miasto, tam niezmienności charakteru przewidywania. Edyp więc udał się do wyroczni, dochodzi do rozmów postaci, istnienie chóru, próbował już wcześniej się z która zamiast wyjaśnić jego EPEISODION IV głównych bohaterów jedność estetyki, nim spotkać, lecz Tyrezjasz rozterki przekazała mu W końcu przed obliczem (Edypa z Tyrezjaszem, z bohaterami jedynie wybitne unikał króla. W końcu okropną wróżbę, iż zabije Edypa staje ów stary sługa, Kreonem czy Jokastą) oraz jednostki, tytułowanie jednak przychodzi, lecz nie wystąpień Chóru. O teraźniejszością, a Edyp. Tragedia porusza i grzesznych, lecz także tych innym razem ukazuje swą wydarzeniach przyszłość nie jest zależna problem uzależnienia dobrych. Należy przy tym łagodną naturę (w rozgrywających się gdzie od człowieka, lecz pozostaje jednostki od boskich sił, podkreślić, iż w przypadku kontaktach z córkami). indziej (chociażby całkowicie w rękach losu – uwikłania jej w nieziemskie Edypa stan ten nie był karą, Zmienność charakteru samobójstwo Jokasty) złośliwego fatum. zależności. Ukazany konflikt lecz dopełnieniem Edypa jest powodowana dowiadujemy się od antyczny polega w tym przepowiedni, znakiem, że strachem przed Posłańców czy Służby, co Świat stworzony przez tego przypadku na niemożności przed losem nie można wypełnieniem się było związane z innymi dramaturga nie jest taki, wybrania lepszej racji, uciec. przepowiedni, według antycznymi zasadami jaki odnajdujemy we korzystniejszej drogi, której miał zabić ojca i (występowanie na scenie współczesnych powieściach ponieważ obie CHARAKTERYSTYKA EDYPA ożenić się z matką. Aby do tylko trzech aktorów, czy innych dziedzinach doprowadzają do tragedii tego nie dopuścić, kierował nieprzedstawianie scen sztuki. Teby są miastem, w (opuszczenie Koryntu tylko Tytułową postacią dramatu się często emocjami, krwawych i zbiorowych). którym społeczność w pozornie było Sofoklesa jest Edyp. chwilą. Trzeba przyznać, że obliczu klęski i kryzysu wyzwoleniem). Nazywany jest często mimo wielu problemów Jedność czasu - ograniczała potrafi się połączyć i działać „bohaterem tragicznym”. osobistych był bardzo czas trwania tragedii wspólnie, by poprawić los Dramat jest również Dzieje się tak za sprawą oddany swej ojczyźnie. Sen najwyżej do jednej doby współmieszkańców. Władcą historią nieszczęśliwej, bo ogromu cierpień, które go z powiek spędzały mu klęski (antyczni twórcy dążyli, by i swoistym „rządem” nie są zakazanej miłości. Jokasta i dotykają podczas wydarzeń i choroby nękające czas trwania akcji równał ludzie, dla których Edyp byli szczęśliwym utworu. poddanych. się czasowi trwania motorem działania są małżeństwem, zgodnie tragedii), rozpoczynając pieniądze, konta w wychowującym czworo Pierworodny syn króla Teb Jako młodzieniec Edyp akcję o wschodzie, a zagranicznych bankach czy dzieci, o które troszczyli się Lajosa i Jokasty przyszedł na doskonale radził sobie w kończąc o zachodzie słońca. wille z basenem. najlepiej, jak tylko potrafili. świat w zamkowej walce i słownych Gdy kobieta dowiedziała się komnacie. Rodzice dysputach, w których Choć na kilkudziesięciu W Królu Edypie mamy o tożsamości ukochanego, rezygnowali jednak z posługiwał się racjonalnymi kartach tragedii rozgrywa przykład jednomyślności w szale i z rozpaczy wychowywania syna w argumentami i „mądrością się dramat, a przeszłość życzeń obywateli i króla powiesiła się na własnej momencie, gdy ojciec życiową”, czego dowodzi odsłania swe mroczne oraz wzór idealnego chuście, a mężczyzna dowiedział się od wyroczni rozwiązanie zagadki tajemnice, dochodzi do państwa. Jest to pierwszy wyłupił sobie oczy spinkami delfickiej, że kiedyś zostanie potwora Sfinksa. samobójstwa i temat (społeczno- z jej sukni. Tragedia zamordowany z ręki samookaleczenia, to akcja polityczny), jaki możemy kazirodczego związku własnego dziecka. Wówczas Według Mitologii Sfinks to utworu trwa tylko jeden wyróżnić analizując dotyka również dzieci postanowił porzucić uskrzydlony potwór o ciele dzień. Świadczy to o antyczny tekst. Nie można królewskiej pary, które od noworodka na pewną lwa, twarzy i piersiach mistrzostwie Sofoklesa, jednak przy omawianiu tej tej pory będą zawsze śmierć. Od pierwszych dni kobiety, a skrzydłach ptaka. który pomieścił bogatą warstwy interpretacyjnej przedstawiane jako „te” narodzin, losy bohatera Porywał ludzi i rzucał ich w treść w małej formie. nie wspomnieć o słowach zrodzone z namiętności wzbudzają w czytelniku przepaść. Jego zagadka, Możemy przyjąć, że akcja wypowiedzianych przez syna i matki. litość i trwogę. którą zadawał podróżnym, rozpoczyna się rano, a Edypa podczas rozmowy z brzmiała: „Co to za zwierzę, kończy o zmierzchu (nie Kreonem. Król Teb mówi Sofokles porusza w Edyp został również przez które rano chodzi na mamy wzmianki o wówczas, że stanowisko, dramacie tak uniwersalne Lajosa okaleczony fizycznie. czterech nogach, w zapadnięciu nocy czy które zajmuje sprawia, iż problemy, jak wiara czy Król, przekłuwszy malcowi południe na dwóch, a kolejnym dniu). jego zdanie jest sens cierpienia. Symbolem stopy żelaznymi kolcami, by wieczorem na trzech?". niepodważalne, nawet, jeśli pierwszego problemu jest krew zwabiła dzikie Odpowiedź, której udzielił PROBLEMATYKA „KRÓLA mylne, że należy nawet ślepy wróżbita Tyrezjasz, zwierzęta – pozostawił go w Edyp, była prawidłowa. EDYPA” słuchać „złego pana”. W ten który lakonicznymi górach. Stąd właśnie Chodziło o człowieka, sposób odnajdujemy w sformułowaniami bohater zyskał imię Edyp, którego życie przypomina Król Edyp jest opowieścią o: tragedii ślady zaczątków przepowiedział Edypowi, że które oznacza człowieka z jeden dzień. Jako dziecko absolutyzmu i jest zabójcą swego ojca i przekłutymi nogami. chodzi na czworakach - ·Niezawinionym cierpieniu totalitaryzmu, prądów i mężem matki. Gdy jego rano (dzieciństwo), jako człowieka, Nad dzieckiem czuwały systemów, które słowom nie uwierzyła dorosły (w południe) na jednak dobre duchy lub ·Niemożności zmiany doprowadziły do Jokasta, wówczas głos w dwóch nogach, a bogowie. Zmarzniętego i przeznaczenia, największych czystek sprawie bluźnierczych słów, wieczorem – jako starzec – opuszczonego malca ludności w dziejach świata. które wypowiedziała w podpiera się laską. Sfinks odnalazł Posłaniec z ·Wypełnianiu się gniewie przeciw rzucił się w przepaść. Kolejnym problemem jest Koryntu i postanowił przepowiedni, jasnowidzom, dał Chór. ten dotyczący człowieka i zanieść swemu władcy, Nawet podczas coraz Skarciwszy królową, chciał jego życia. Sofokles cierpiącemu z powodu boleśniejszych dowodów ·Ludzkich dramatach, takich być może podkreślić pokazuje zwykłą z pozoru bezdzietności. Dopiero w wypełnienia przepowiedni, jak porzucenie dziecka na niepodważalność słów ludzi historię człowieka, którego domu tego przybranego bohater starał się znaleźć śmierć czy zakazana miłość, „natchnionych”, którym życie zostało przesądzone rodzica Edyp poznał, co racjonalne wyjaśnienie należy wierzyć ·Symbolach starożytności: przez nieodwracalne znaczy prawdziwa miłość i niechęci bogów do Teb. niepodważalnie. ślepych wróżbitach, przeznaczenie. Choć Edyp szczęście. Sfinksie, bogach, dokładał wszelkich sił, by Jeżeli chodzi o sens Kolejną z cech tytułowego Wygląd zewnętrzny Edypa bohatera jest dążenie do zmienić wróżby wyroczni cierpienia, nie trzeba ·Tragizmie człowieka- nie jest opisany w poznania prawdy, delfickiej, nie było to dogłębnie wczytywać się w marionetki w rękach sił dramacie. Gdy go nieustępliwość. Często możliwe, ponieważ nie tekst dramatu, by dostrzec wyższych, poznajemy, wiemy jedynie, znajdował się w sytuacjach, można odmienić losu. w nim ten aspekt że jest sprawiedliwym i które były pełne Bohater i tak zabił swego interpretacji. Na tych ·Tebach nękanych klęskami oddanym władcą Teb, niedomówień. Zawsze w ojca, ożenił się ze swą kilkudziesięciu stronach i zarazami. dobrym mężem Jokasty i takich okolicznościach wolał matką, spłodził dzieci, które mamy ogrom cierpienia. troskliwym ojcem czwórki znać bolesną prawdę, niż Król Edyp jest przejmującą w rzeczywistości były jego Dotyka ono ludzi dzieci: synów Etoklesa i tkwić w kłamstwie. Gdy, opowieścią o człowieku rodzeństwem. niewinnych, dobrych i Polinejkesa oraz córek dorastając jako syn błądzącym w poszukiwaniu sprawiedliwych. Dlaczego? Wszystko to stało się mimo Antygony i Ismeny. Polybosa z Koryntu i swej tożsamości w Trudno postawić tu usilnych starań o jednoznaczną i Merope z Dorydy, w labiryncie tajemnic. Jego usposobienie, jest niedopełnienie niezaprzeczalną odpowiedź. szczęściu i radości, w czasie Sofokles stworzył dzieło uzależnione od sytuacji. Raz przepowiedni, które Sofokles chciał być może jednej z biesiad dowiedział monumentalne, bo zachowuje się gwałtownie, podejmowali zarówno podkreślić, że cierpienie się od jakiegoś męża, iż jest ponadczasowe, w którym jest kłótliwy (rozmowa z Lajos, Jokasta, jak i sam spotyka nie tylko ludzi złych „podrzutkiem” - nazajutrz przeszłość miesza się z Kreonem lub Tyrezjaszem), zaczął wypytywać swych nie budzę / Na wasze głosy; swych zbrodniach – woli sprawiedliwym monarchą, zaczęło się zmieniać, gdy rodziców. wiedzcie, że łzy ronię / I osierocić dzieci, niż to jednak stał się ofiarą dochodziły do niej coraz to częstym troski błąkaniem przysparzać im kolejnych klątwy, której pośrednio nowe wieści na temat Choć nie dowiedział się się trudzę, / By co obmyśleć nieszczęść. Podczas czułego pomógł się wypełnić. Postać wydarzeń z przeszłości: niczego, „słowa te jednak / ku ludu obronie”. Obiecał pożegnania z Antygoną i jest przykładem na to, że wyznanie Edypa o Ciągle mnie truły i snuły się przy tym, że zastosuje się Ismeną, Edyp odsłania swą nie można uciec od zamordowaniu pewnego w myśli”. Udał się bez do wszelkich wskazówek, by wrażliwą naturę, nie przeznaczenia, ponieważ mężczyzny przed laty wiedzy opiekunów do odzyskać łaskę bóstw. wstydząc się ojcowskich łez. ono i tak się wypełni. (Lajosa), wiadomość o tym, wyroczni delfickiej: „a tu mi że Edyp nie był Apollo / Tego, com badał, Choć był szlachetny, to Monarcha wierzył w boską CHARAKTERYSTYKA biologicznym dzieckiem nie odkrył; lecz straszne / Za jednak w pewnych sprawiedliwość i mądrość, JOKASTY: króla Koryntu – Polybosa. to mi inne wypowiedział momentach dramatu jawił czego dowodzą słowa: „a z wróżby, / Że matkę w łożu się jako okrutny, popędliwy woli / Bogów los szczęścia Jokasta jest główną kobiecą Bohaterka powoli zaczynała ja skalam, że spłodzę / Ród, i porywczy człowiek. spłynie lub niedoli”. Często bohaterką dramatu zdawać sobie sprawę z który ludzi obmierznie Posądził brata swej posuwał się do włączenia Sofoklesa. W momencie tragedii, jaka rozgrywała się wzrokowi, / I że własnego małżonki o zdradę, bóstw w pertraktacje z akcji właściwej jest żoną dookoła niej. Ulgi i rodzica zabiję”. nazywając Kreona ludem. Wszystkim, którzy Edypa i matką czwórki ich pocieszenia starała się bezczelnym spiskowcem i pomogą w odnalezieniu dzieci: synów Eteoklesa i szukać w prośbach o pomoc Innym przykładem jest wrogiem. Tak bardzo bał się mordercy, życzył łaski Diki – Polinejkesa oraz córek i przebaczenie. epizod z początku dramatu odebrania tronu i bogini sprawiedliwości oraz Antygony i Ismeny. Wraz ze Wystraszona, modliła się do Sofoklesa. Edyp, dopełnienia przepowiedni, poparcia bogów. swym mężem rządzi Appolina o zesłanie ulgi: dowiedziawszy się o że coraz częściej w każdym Tebami. Posiada także „Do ciebie, żeś tu bliski, niewyjaśnionej śmierci napotkanym człowieku Bohater cechował się oddanego krajowi brata – Apollinie, / Z prośbą się Lajosa, czuł się widział irracjonalne dynamicznym, zmiennym Kreona. teraz zwracam i błaganiem, odpowiedzialny za odkrycie zagrożenie. W końcu usposobieniem. W / Żebyś nam ulgi prawdy. Poprosił wszystkich wyznał nawet, że zamierza dramacie dał się poznać Jokasta ma jednak pewną przysporzył ty zbożnej. / Bo obywateli o pomoc, zabić „złego człeka” - zarówno jako despotyczny tajemnicę. Bojąc się teraz my trwogi sternika tej ponieważ śmierć należało Kreona. Z jego ust w władca (w rozmowie z spełnienia okrutnej wróżby nawy”. pomścić. Wiedział, że ciąży rozmowie z Kreonem Kreonem), jak i jako (poprzedni król Teb w na nim obowiązek padają wyraźne nawiązania kochający, troskliwy ojciec i młodości otrzymał Gdy miała już pewność, że odnalezienia winnego, do władzy tyrańskiej, syn. przepowiednię, iż zginie z poślubiła ojcobójcę i swego ponieważ sprawował absolutnej. Edyp nie ręki rodzonego syna: „Iż syna, że dopuściła się władzę nad ziemiami, dopuszczał do siebie słów W stosunku do innych ludzi kiedyś śmierć go z rąk syna kazirodztwa, chciała tę którymi tak dobrze krytyki: Edyp miał bardzo różne pokona, / Co zeń zrodzony bolesną świadomość opiekował się Lajos, a poza nastawienie. Choć – i z mojego łona”), wraz ze zachować dla siebie, tym dzielił łoże z jego Kreon przyjaźnił się z Kreonem, to swym pierwszym mężem – oszczędzić jej Edypowi. małżonką. Nie bacząc na jednak nie zawahał się Lajosem – porzuciła Prosiła, by zostawił sprawę trudy, postanowił odszukać A gdybyś błądził? oskarżyć szwagra o zdradę. nowonarodzonego syna w swego pochodzenia w zabójcę. Podobnie postąpił z ślepym, górach, przekuwając mu spokoju: „Jeśli, na bogów, Edyp nieomylnym wróżbitą wcześniej stopy. Malcem na życie tobie miłe, / Nie badaj Konsekwencja i upór były Tyrezjaszem. szczęście zaopiekowali się tego; mej starczy katuszy”. spowodowane nie tylko Jednak słuchać trzeba. dobrzy ludzie, Choć błagała, by zaprzestał poczuciem sprawiedliwości, Najbardziej w tragedii doprowadzając tym samym dochodzenia, zapewniając, Król bardzo kochał rodzinę. zmienia się stosunek lecz również troską o Teby do spełnienia klątwy. W że będzie mu wiernym Dowiedziawszy się, że bohatera do samego siebie. (widział w tym szansę na tragedii obserwujemy, jak spowiednikiem i prawdopodobnie zabije Gdy w końcu dotarło do poprawę losu swego ludu, bohaterka powoli odkrywa przyjacielem: „Z serca własnego ojca, opuścił niego, że jest ojcobójcą i wyniszczonego przez prawdę o grzechu, którego najlepszą ci służę poradą”, ukochanego Polybosa i kazirodcą, rozpaczał nad choroby i zarazy). się dopuściła. Choć on jednak nie usłuchał. Merope i wyruszył w swym tragicznym losem: Przemówił: „Więc od nieświadomie, to jednak nieznane. Wolał żyć w „Biada, już jawnym to, początku ja rzeczy ujawnię. poślubiła swego własnego Ostatnimi słowami Jokasty samotności i biedzie, niż na czegom pożądał, / O słońce, / Bo słusznie Febus i ty syna – Edypa i urodziła mu na scenie są te wykrzyczane królewskim dworze, w niechbym już cię nie równie słusznie / Ku czworo dzieci. w szale i rozpaczy: „Bieda, otoczeniu kochających oglądał! / Życie mam, skąd umarłemu zwróciliście nieszczęsny, to jedno już ludzi, byleby tylko nikogo nie przystoi, i żyłem, / Z kim Jokasta bardzo kochała troskę; / Z wami ja wspólnie słowo / Rzeknę, a głos ten nie skrzywdzić. nie przystało – a swoich swego męża Edypa. Była siły złączonemi / Spłacę już będzie ostatnim”. W dług bogu i dług naszej zabiłem”. Wyrzuty sumienia przekonana o jego Exodosie Posłaniec Miał skompilowany ziemi, / A tym nie dalszym z i bezsilność wobec szlachetności i nieskalanym informuje nas o jej stosunek do swojej pomocą ja idę, / Lecz sam przeznaczenia, świadomość sumieniu. Do samego końca samobójstwie. prawdziwej matki, którą ze siebie tę zrzucę ohydę. / grzechu, którego się starała się podtrzymywać przez pomyłkę poślubił. Bo ów morderca mógłby dopuścił (nieważne, że go na duchu i przekonywać Jokasta jest postacią równie Rozpoczynając lekturę równie łacno / Zbrodniczą nieświadomie) sprawiły, że o nonsensowności wróżb tragiczną i barwną, co dramatu, dowiadujemy się, na mnie podnieść rękę. / wyłupił sobie oczy i wyroczni delfickiej, starając tytułowy bohater dramatu. że bohater jest bardzo Zmarłemu służąc, usłużę postanowił opuścić Teby: się zachować spokój Sofokles nie poskąpił jej oddany swej małżonce – więc sobie”. „Przebóg, ukryjcie mnie mądrość. Nie uwierzyła psychologicznej Jokaście. W trudnych kędyś w oddali, / Zabijcie słowom Terezjasza: „Ty autentyczności, z chwilach zawsze zasięgał jej Król Edyp był oddany swej albo w toń morza odludną / więc nie bacząc wiele na te mistrzostwem na kilkuset opinii, ponieważ liczył się z ojczyźnie. Był dla niej gotów Strąćcie, bym nigdy nie rzeczy, / Mnie raczej słuchaj wersetach ukazał jej zdaniem. Lecz okrutna do największych poświęceń, wyjrzał już z fali”. Przeklinał i wiedz, iż śmiertelnych / cierpienie, jakie było klątwa, ciążąca na rodzie o czym dowiadujemy się dzień swych narodzin, Sztuka wróżenia nie ima się udziałem kobiety, dzielącej Labdakidów spowodowała, podczas rozmowy bohatera nazywając siebie wyrodnym wcale”. Przepowiednie łoże z pierworodnym że Edyp dzielił łoże z matką. z Kapłanem. Upewniał synem, zakałą domu. uważała za „zwykłe synem. Nie mogąc znieść tej starca, że miłuje Teby paplanie”: „Ja więc na bolesnej świadomości Edyp jest bohaterem CHARAKTERYSTYKA uczuciem szczerym i słowa wróżbiarzy ni tyle / kazirodztwa, wyłupił sobie tragicznym wzbudzającym KREONA: bezinteresownym i nie Się nie oglądam, a tyle je oczy, a ukochana powiesiła litość. Często czytelnikowi spocznie, póki nie odnajdzie ważę...”. Była pewna, że się. ukazują się drzemiące w Kreon jest jednym z przyczyn klęsk, nękających Edyp nie może być jej jego ziemię: „Gdy moja nim sprzeczności. Choć był synem, ponieważ tamto bohaterów antycznego Tak samo król zachowuje dramatu Król Edyp (większą dusza za mnie, za was jęczy, kochającym mężem i ojcem, niemowlę z pewnością się pod koniec dramatu, gdy rolę odgrywa w innym / Za miasto całe; ze snu się oddanym władcą Teb, umarło w górach. Wszystko – poznawszy prawdę o dziele Sofoklesa - Nie jestem przecież głupim, niebie! / Chociaż ty ślepym, zamieszkałeś i kto ciebie starożytnych w bogach i Antygonie). Jest synem by pożądać nie uszło twej wiedzy, / rodzi”. bóstwach. Metojka i bratem królowej Jako choruje gród ten, Jokasty. Z oddaniem i Czegoś innego nad zaszczyt przeto w tobie / Gdy został wygnany, na Posłaniec z Koryntu poświęceniem służy swej z korzyścią. Upatrzyliśmy zbawcę i pożegnanie rzekł ojczyźnie – Tebom. Gdy kraj lekarza”. tajemniczo, że dzień, w Ten drugoplanowy bohater jest nękany klęskami i Czczą mnie tu wszyscy, którym Edyp pozna swą tragedii pojawia się jedynie zarazą, podąża do wyroczni wszystko mi się kłania, W opisie wyglądu przeszłość, dowie się o w epejsodionie trzecim, by delfickiej po radę, nie najbardziej znaczącą swoim pochodzeniu, opowiedzieć Edypowi o Ci, co do ciebie dążą, mi kwestią jest fakt, iż jednocześnie go „zrodzi” i śmierci jego przybranego bacząc na nic. schlebiają, Tyrezjasz był ślepcem. zabije. Powiedział również ojca – Polybosa i ujawnić To on obwieszcza królowi Stracił wzrok dwieście lat w przypływie łaski tajemnicę pochodzenia Bo od mej łaski tak wiele władcy Teb. Uświadomił przyczynę niemiłosierności przed wydarzeniami jasnowidzenia, że człowiek, zależy. króla słowami: „Polybos bogów względem opisanymi w dramacie, gdy którego szuka i który jest Tebańczyków, którą okazuje Atena odkryła, że podglądał zabójcą Lajosa: „jest tutaj tobie żadnym nie był Więc czemuż bym ja to się być niepomszczona ją w kąpieli i odebrała mu na miejscu. / Obcym go krewnym (…) Wszakże ni ja wszystko porzucił? zbrodnia. Ujawnia również zmysł wzroku. Karę mienią, ale się okaże, / Iż on cię spłodziłem, ni tamten. drogę odzyskania łaski, Nie wykolei się człowiek złagodził nieco jej ojciec – zrodzony w Tebach; nie (…) z rąk moich otrzymał cię którą było „wyrżnięcie” rozważny, Zeus - ofiarując ucieszy / Tym się w darze”. To on niegdyś, zakały ziemi, gnieżdżącej się Tyrezjaszowi dar odkryciem; z widzącego będąc pastuchem górskiego w kraju: „Wypędzić trzeba Anibym powziął ja takich przewidywaniu przyszłości i ciemny, / Z bogacza żebrak bydła, znalazł małego lub mord innym mordem / zamiarów, rozumienia przeszłości. – na obczyznę pójdzie, / noworodka „w krętych Okupić, krew ta ściąga na Kosturem drogi szukając po Kiteronu jarach”, z nas burze”. Ani też innych nie poparł w Poznajemy go podczas ziemi. / I wyjdzie na jaw, że przebitymi stopami, tym dziele”. rozmowy z Edypem, gdy z dziećmi obcował / porzuconego przez Okazuje się być ujawnia swój szacunek dla Własnymi, jak brat i ojciec, rodziców i pozostawionego człowiekiem sprawiedliwym Dobre cechy jego przeszłości oraz ogromną na pewną śmierć. Przekazał że matki / Synem i mężem i łagodnym, co potwierdza charakteru ujawniają się mądrość dotyczącą go Polybosowi, ratując tym był, wreszcie rodzica / scena, gdy do jego uszu również w Exodusie. Choć druzgocącej siły prawdy. samym życie małemu Współsiewcą w łóżku i doszły oskarżenia szwagra o spotkało go dużo Nie chciał ujawnić tajemnic Edypowi oraz – razem mordercą”. spiskowanie w celu niezasłużonych oskarżeń ze przeszłości, mimo przyczyniając się do przejęcia tronu. Zachował strony króla, nie zamierzał płomiennych próśb Edypa Tyrezjasz przewidział, że spełnienia przepowiedni wówczas spokój i rozsądek, dokuczać oślepionemu i oraz błagań Chóru: „Biada, gdy król przyjrzy się wyroczni delfickiej. nie dając się sprowokować stłamszonemu przez o biada tej wiedzy, co dokładniej związkom rozzłoszczonemu Edypowi. poznaną tajemnicę szkodę / Niesie wierzącym; rodzinnym – zmiażdży go Edypowi. Dzięki temu zyskał znam ja to zbyt dobrze / I zło. Dzięki tym wróżbom Postanowił przeprowadzić podziw i szacunek króla, pomny na to nie byłbym tu jest odwiecznym Sługa Lajosa szczerą rozmowę z który pozostawił mu Teby stanął”. przykładem i symbolem monarchą, ponieważ życie oraz polecił opiekę nad Pojawia się w epejsodionie jasnowidzenia, a wizerunek „pod tym zarzutem” było swymi dziećmi. Wolał uciec, niż przyczynić czwartym, odsłaniając ślepego znawcy przeszłości i dla niego gorsze, niż się do upadku moralnego nieodwracalnie tajemnice przyszłości wpisał się na ewentualna śmierć z ręki królewskiej rodziny, wierząc pochodzenia i przeszłości trwałe do kultury i sztuki. króla. W czasie dyskusji był przy tym, że prawda króla. W czasie akcji CHARAKTERYSTYKA dramatu był już opanowany i domagał się znajdzie odpowiedni Kapłan POZOSTAŁYCH staruszkiem. Niegdyś dowodów swej winy, a nie sposób, by wyjść na jaw. BOHATERÓW Jest drugoplanowym pracował u Lajosa (męża jedynie bezpodstawnych Prosił władcę, by puścił go oskarżeń: do domu, by nie nalegał na bohaterem tragedii, Jokasty i poprzedniego Tyrezjasz władcy Teb) jako pastuch i poznanie prawdy. pojawiając się jedynie w „Nie gdybyś słuchał, jak ja Wymigiwał się z Prologu. To z nim rozmawia parobek, „chodził za Choć postać ta jest cię słuchałem. – odpowiedzią na pytanie o przygnieciony klęskami bydłem”. Świadectwo uczestnikiem tylko jednej tożsamość mordercy: spadającymi na Teby król dobrego serca, które chwali rozmowy, pojawiając się Rozważ to naprzód, czy kto „Próżno mnie kusisz, nie Edyp, to do tego starca Chór: „On to, mój panie, tylko w epejsodionie I, to by przekładał rzeknę już słowa”, zwraca się z pytaniem, czy wśród domu Lajosa / jednak jej rola jest oskarżając króla nawet o postępowaniem Wiernym był sługą, jak Rząd wśród trwogi nad ogromna. Tyrezjasz jest znęcanie: „opór mój ganisz, mieszkańców Teb kieruje mało kto inny”, dał w spokój pogodny, bowiem strażnikiem a w sobie nie widząc / strach, czy cierpienie. chwili, gdy uratował małego prawdy, która odmienia Obłędów gniewu, nade mną Podczas tej rozmowy noworodka, skazanego Który by równą zapewniał życie królewskiej pary. się znęcasz”. Kapłan prosi władcę o przez rodziców na pewną mu siłę. śmierć. Sprzeciwił się Bohater ten, nazywany pomoc i wsparcie: „Bo również Terezjaszem lub Był tak zatwardziały w miasto – sam widzisz – poleceniu Jokasty, Jam tedy nigdy nie marzył, Tejrezjaszem, był swym uporze, że, choć odmęty/ Złego zalały i lud nakazującej zabić swe by królem starożytnym wróżbitą: „W skromny, wdał się z Edypem bodaj głowę / Wznosi dziecko i przekazał Edypa Być raczej niźli królewskie którego duszy prawda ma w kłótnię. W efekcie wśród klęski i krwawej znajomemu Posłańcowi z mieć życie, ostoję”. Nie wiadomo, ile wymiany zdań usłyszał, że pożogi (…)”. Choć przyznaje, Koryntu (niegdyś przez trzy dokładnie miał lat, lecz wiek jest zdrajcą i spiskowcem, że „grążył” ich upadek, to lata „W ciepłych miesiącach I nikt rozumny tego nie ten był tak znaczny, że żył „czarodziejem”, jednak błaga o ratunek: wyganiali trzody”). Miał zapragnie. na świecie najdłużej ze „kuglarzem, który zysk „stanowczo wznieś gród ten nadzieję, że na nowej ziemi wszystkich ludzi. bystro wypatrzy”. ku szczęściu”, ciągle widząc królewskiemu synowi Teraz mam wszystko od Odpowiedział wówczas: nadzieję poprawy losów będzie dobrze, a Doświadczenia, które ciebie bez znoju, „Którego szukasz, ty jesteś mieszkańców Teb. Na tymczasem ratując Edypa – zdobył i mądrość, którą pogłębiał sprawiły, że mordercą”. W dalszej części koniec powierza los przyczynił się go jego zguby: Gdy królów wolę częstokroć „bo jeśli / Tyś owym poznał wszystkie tajemnice oskarżył króla o haniebne Tebańczyków Febusowi, mus pęta. dzieckiem, to jesteś i nigdy nie mylił się w życie, obcowanie z tymi, czyli Appolinowi: „A udzielanych radach. Edyp którzy są mu najbliżsi, oraz niechby Febus, co przesłał nędzarzem”. Jakże przeniósłbym więc godność i trony miał jak najlepsze zdanie o poinformował, że jest dla te rady, / Jak zbawca z siebie „zatratą”: „Nędzy ciężkiej nas wywiódł Posłaniec domowy tym bohaterze przed Nad stanowisko, co dzierżę konfrontacją: „O Tyrezjaszu, twej, nie wiesz, z kim życie zagłady”, ujawniając tym Występuje w ostatniej wśród wczasów? co sprawy przenikasz / ci schodzi, / Gdzie samym pokładanie wiary części dramatu – w Jasne i tajne, na ziemi i Exodosie, wpisują się na zawsze do historii literatury Nieszczęście wspólne Prawa obrazi i święte bóstw do ujawnienia sprawcy sił, by oszukać fatum, czyli jako informator o mężowi i żonie. – trony, / Niech ich straszny ludobójstwa. „to, co przepowiedziane, nieszczęściu. Wychodzi z dogna los, / Skarci dumy zrządzone przez bogów”. wnętrza pałacu ze słowami: Była tu świetność zaprawdę wzlot szalonej, / Gdy za 10.Rozmowa władcy z Cierpienie jednak nie jest świetnością brudnym zyskiem gonią, / Tyrezjaszem. skąpe. Spotkało również „A najgorszą męką Gdy od ludzi złych nie Jokastę, małżonkę i matkę Za dni minionych, w dniu stronią, / Świętość grzeszną 11.Analiza strasznych słów króla. Historia przeklętego, Ta, którą człowiek własną jednak dzisiejszym skażą dłonią”. wróżbity przez przerażony kazirodczego związku ściągnie ręką”, jej sensem Chór. dwójki nieświadomych tego Nastała groza, śmierć, Staje na straży prawdy, osób odsłoniła jeszcze po czym informuje o hańba i jęki, starając się przyczynić do 12.Oskarżenie Kreona i jeden wymiar cierpienia – samobójstwie Jokasty: odsłonięcia tajemnic jasnowidza o zdradę. Nie brak niczego co złem się niesprawiedliwość. przeszłości i pochodzenia „Gdy bowiem w szale nazywa”. 13.Wymiana zdań między Edypa. Choć analizuje sens Edyp cierpiał, ponieważ rozpaczy wkroczyła Tyrezjaszem a monarchą. Chór strasznych słów Tyrezjasza, odsłaniająca swe karty W przedsionek, wbiegła to jednak czyni to ostrożnie, 14.Interwencja przekonanej przeszłość w końcu prosto do łożnicy, Chór pojawia się w bojąc się powtórzyć o niewinności i przekonała go, iż to, czego dramacie parokrotnie, przepowiedni. Poza tym sprawiedliwości męża obawiał się najbardziej, już Włosy targając obiema spełniając rozmaite funkcje. broni świętości wróżb i Jokasty. się dokonało. Zabił swego rękami, W Parodosie relacjonuje opowiada się za ojca, ożenił się z matką, z krytyczną sytuację w nienaruszalnością boskich 15.Chór krytykuje którą miał czworo dzieci. A drzwi za sobą gwałtownie Tebach, prosi opiekuńcze praw, ponieważ ziemskie bluźniercze słowa Jokasty, Sprowadził tym samym zawarłszy, bóstwa o pomoc, w łono nie jest w stanie wydać dając tym samym przekleństwo na swój ród i Epejsodionie I doradza takich „plonów”, jakie rodzą ostrzeżenie niewiernym. na ziemie. Wolał odejść na Cieniów zmarłego woła Edypowi zasięgnięcie rady się na Olimpie. Często zawsze, niż być ciężarem Lajosa, Tyrezjasza, przyczyniają się opisuje ziemskie życie i 16.Informacja o śmierci dla córek i synów i wstydem do ważnej i bogatej w zależność człowieka od Polybosa. dla poddanych. Scena Starych pamiętna miłości, konsekwencje rozmowy. wyższych sił. pożegnania z Antygoną i od których 17.Zeznanie prawdy o Ismeną dowodzi, ile bólu Chór jest obrońcą Edypa. Zdarza mu się komentować pochodzeniu Edypa przez kosztował Edypa ta decyzja: On zginął, matkę pałacowego Sługę. Wielokrotnie składa mu postępowanie czy słowa zostawiając na to, hołd, stara się podtrzymać bohaterów. Gdy „O dziatki! Gdzież wy? Nie władcę na duchu i nadziei: przygnieciona ciężarem 18.Samobójcza śmierć strońcie ode mnie, Aby płodziła dalej z przerażonej Jokasty. własnym płodem. „Strasznym to, panie, lecz prawdy Jokasta wbiega do póki ów świadek / Prawdy pałacu, Chór śpiewa: Niech was obejmę w 19.Samookaleczenie się miłosnym uścisku Jękła nad łożem, co dało nie wyzna, trwaj jeszcze w „Dlaczegóż żona w tak Edypa. nieszczęsnej nadziei”. W Stasimonie III dzikiej rozpaczy / Precz stąd wybiegła? Edypie? Strach W rękach, co oczy niegdyś pieśń Chóru jest pełna 20.Rozmowa z Kreonem. Męża po mężu i po zbiera, / Że jaka klęska w pełne błysku optymizmu i nadziei na dzieciach dzieci, boskie pochodzenie milczeniu się zerwie”. 21.Powierzenie następcy Ojca w tak czarne pogrążyły monarchy, stawiając go tym opieki nad córkami i ciemnie”. I jak wśród tego skończyła, samym w tej samej grupie, PLAN WYDARZEŃ synami. już nie wiem” co Apollo czy Atena. 1.Relacja Edypa z sytuacji w Podobnie cierpiała Jokasta. Ostatnie słowa dramatu 22.Decyzja o opuszczeniu Urodziła dzieci swego syna, i samookaleczeniu Tebach. ukochanych Teb. należą również do tego z którym dopuściła się rozszalałego Edypa, który, bohatera zbiorowego, który 2.Opis klęsk i cierpień grzechu kazirodztwa, choć widząc martwą żonę i 23.Pełna litości pieśń lituje się nad losem starca. nękających poddanych zdecydowała się nawet matkę jednocześnie – Chóru. Choć „słynne zgłębił tajnie i monarchy. poświęcić pierworodnego wyłupił sobie złotymi był z ludzi syna Edypa), by do tego nie sprzączkami z jej szaty: MOTYW CIERPIENIA W najprzedniejszym, / Z wyżyn 3.Bezsilność władcy. dopuścić. „KRÓLU EDYPIE” „Jęcząc: że odtąd wyście nie swoich na nikogo ze widziały, zawiścią nie spoglądał”, to 4.Rozmowa Edypa ze Słownik języka polskiego Antyczny twórca odsłonił jednak życie nie było dla starym Kapłanem i prośba o podaje: „Cierpieć – to przed nami jeszcze jeden – Co ja cierpiałem i com ja niego łaskawe. radę. odczuwać, przeżywać, zdawałoby się, że popełnił, znosić ból fizyczny lub „przyziemny” – wymiar Ostatnie zdanie jest 5.Powrót Kreona, cierpienia. Chodzi mi tu o moralny z powodu czegoś; Przeto na przyszłość w podsumowaniem życia wysłanego przez szwagra cierpienie fizyczne, które doznawać czegoś ciemności dojrzycie – śmiertelnika, który nigdy do wyroczni delfickiej. staje się dla przeklętych przykrego”. Liczne nie przeżyje swych lat bez bohaterów sposobem na 6.Wyjawienie przyczyny przykłady cierpienia Wśród takich zaklęć, raz w nieszczęścia i klęsk, uśmierzenie bólu nieprzychylności bogów odnaleźć możemy w raz on wymierza ponieważ to one stanowią wewnętrznego. Otóż (niepomszczone zabójstwo literaturze, co potwierdzają treść ludzkich losów: „A Jokasta wolała powieści się Ciosy w powieki; wydarte Lajosa). słowa Leszka więc bacząc na ostatni bytu w swej komnacie na źrenice Kołakowskiego: „Prawie ludzi kres i dolę, / chuście, a jej małżonek (i 7.Postanowienie Edypa o cała literatura, prawie cała Śmiertelnika tu żadnego syn jednocześnie) – wyłupić Zbarwiły lica, bo krew nie odszukaniu zabójcy i poezja, prawie cała sztuka zwać szczęśliwym nie sobie oczy, niż spojrzeć w ściekała rzucenie klątwy na wyrosły z ludzkiego bólu”. należy, / Aż bez cierpień i oczy dzieciom z bez klęski krańców życia nie mordercę. Zrazu kroplami, lecz pełnym Jednym z najbardziej kazirodczego, grzesznego przebieży”. wybitnych dzieł, łoża oraz poddanym, na strumieniem 8.Pieśń Chóru: podejmujących tę tematykę których przez ten czyn Nie każdemu jednak Chór spadła zaraz i cierpienia. I z ran sączyła w dół czarna ·relacja z krytycznej sytuacji – jest tragedia starożytnego okazuje wyrozumiałość. Na posoka”. w Tebach geniusza Sofoklesa. W Królu bluźniercze słowa Jokasty o Cierpienie Edypa było Edypie przedstawił dramat Posłaniec podsumował ten irracjonalności delfickich ·prośba opiekuńczych zdeterminowane być może jednostki, losem której widok słowami: wróżb i słów Tyrezjasza, bóstw o pomoc. wyznacznikami dramatu kieruje nieodwracalne reaguje oburzeniem, dając antycznego. Wystarczy tu przeznaczenie. Tytułowy „To się z obojgu zerwało ostrzeżenie każdemu, kto 9.Wyznaczenie nagrody dla wspomnieć chociażby bohater pada ofiarą klątwy, nieszczęście, nie da wiary słowom bóstw: osoby, która przyczyni się zasadę katharsis, czyli mimo iż dokłada wszelkich „A gdy ludzi czyn lub głos / „oczyszczenia”. Czytając lub oglądając mękę i wyrzuty sumienia niewinnego człowieka przeżywamy głęboki wstrząs uczuciowy, co ma być początkiem – według starożytnych - wyzwolenia duszy z win, oczyszczenia ze złych emocji poprzez przeżycie uczucia „litości i trwogi”. Śledząc akcję tragedii, mamy doznać uczucia litości. Trwoga natomiast ma być naszym udziałem, kiedy oglądamy dramat człowieka, w którym odnajdujemy siebie.