Professional Documents
Culture Documents
Walang Panginoon Final
Walang Panginoon Final
Walang Panginoon
Ni: Deogracias Rosario
Ipinasa kay:
G. Jhonley Cubacub
Ipinasa nila:
Bayawa, Mary Jane
Bernardo, Jamil
De Gula, Shiela Marie
De Guzman, Rae Angelie
Dionisio, Angelika
Novio, Mariah Cristel
Setyembre 2019
KASAYSAYAN NG MAIKLING KWENTONG PILIPINO SA PANAHON NG
AMERIKANO
DAGLI (Sketches)
Pinag-ugatan ng maikling kwento. Ito ay may mga sitwasyon at mga tauhan ngunit
ang galaw ay di umuunlad o kapapansinan ng pag-akyat ng kapanabikan ng
mambabasa o sa madaling sabi ay walang banghay. Ito ay may layuning manuligsa o
mangaral lamang.
PASINGAW
Pinaunlad na dagli
Hindi ganap ang banghay
Naaayon sa dalawang-uri base sa nilalaman o kagagamitan; 1) Bilang handog sa
babaeng pinaparaluman. 2) mangaral ng diretsyahan
KAKULANGAN NG DAGLI AT PASINGAW
Kakulangan ng sining sa pag-sulat
Banghay
Haba ng teksto
Damdamin
PAG-UNLAD NG DAGLI AT PASINGAW AT ANG PAGSILANG NG MAIKLING
KWENTO
Nabigyan ng pansin ang pangangailangan ng mga maiikling kwento sa
pagkakaroon ng banghay. Nilagyan ng mga may-akda ang kanilang mga gawa ng pag-
uugnay-ugnay ng pangyayari na kinasangkutan ng tauhan o mga tauhan na may
suliraning kailangang malutas. Ito ang naging mitsa ng pagsilang ng maikling kwento.
TATLONG URI NG MANUNULAT SA PANAHON NG AMERIKANO
1. Gumagamit ng Wikang Kastila
2. Gumagamit ng Wikang Tagalog
3. Gumagamit ng Wikang Ingles
KARANIWANG PAKSA
Sentimental o karanasan sa pag-ibig
Buhay-lunsod
Buhay-lalawigan
MAY AKDA
Deogracias A. Rosario
Ipinanganak noong 17 Oktubre 1894 sa Tondo,
Maynila
Ama ng Maiikling Kwentong Tagalog
Sumusulat din siya sa ilalim ng mga alyas na Rex,
Delio, Dante A. Rossetti, Delfin A. Roxas, DAR,
Angelus, Dario at Rosalino
Isa nang manunulat sa gulang na 13, una siyang
nagsulat para sa “Ang Mithi”, isa sa tatlong naunang
pahayagan sa bansa na nakatulong nang husto sa
pag-unlad ng maikling kwentong Tagalog.
MGA ILANG AKDA
Dahil sa Pag-ibig
Ang Anak ng Kanyang Asawa
Ang Manika ni Takeo
Walang Panginoon
Dalawang Larawan
Ang Geisha
Bulaklak ng Inyong Panahon
Mga Rodolfo Valentino
Gumawa rin siya ng mga salin tulad ng:
Ang Puso ng Geisha
Ang Mapaghimagsik
SYPNOSIS
Ang Walang Panginoon akda na isinulat ni Deogracias Rosario ay
tumatalakay sa mga isyung panlipunan sa panahon ng Amerikano. Tahasang ipinakita
ang hindi patas na oportunidad para sa mahihirap at mayayaman, partikular na ang
pang aabuso sa kahinaan ng mga magsasaka. Maipapakita din kung paano natutong
bumangon ang mga naaapi upang ipaglaban ang kanilang karapatan laban sa mapang
abusong naghahari harian.
BUOD
Ito ay kwento ng isang lalaking nagngangalang Macros na sukdulan ang
galit sa mayamang asenderong si Don Teong. Si Son Teong ang kontrabida sa buhay
ng pamilya ni Marcos. Siya ang dahilan kung bakit namatay sa sama ng loob ang ama,
dalawang kapatid, at kasintahan ni Marcos. Ang kasintahan ni Marcos ay si Anita, anak
ni Don Teong. Ilang beses nang tinitimpi ni Marcos ang kaniyang galit kay Don Teong.
Kung hindi lang dahil sa ina niya ay matagal na sanang wala sa mundo si Don Teong.
Para kay Marcos ang pang-aapi ni Don Teong ay hindi lamang simpleng pang-aalipin sa
pamilya nila kundi pagyurak na rin sa kanilang dangal at pagkatao.
Sina Marcos ay pinagbabayad ng buwis para sa lupang kanilang sinasaka
kahit na ito’y kanilang minana sa kanilang mga ninuno. Dahil sa walang kakayahang
ipagtanggal ang kanilang karapatan, napilitan silang magbayad sa kanilang sariling
pag-aari iyang ang dahilan ng pagkamatay ng kaniyang ama at dalawang kapatid.
Namatay silang punung-puno ng sama ngloob kay Don Teong na matagal nilang
pinagsisilbihan. Lalong sumidhi ang galit ni Marcos kay Don Teong nang malaman
niyang ang dahilan ng pagkamamatay ng kaniyang kasintahan na si Anita ay si Don
Teong. Sinaktan ni Don Teong si Anita na siyang kinamatay nito. Sa dami nang mga
nawalang mahal sa buhay ni Marcos, hindi katakatakang takot siyang marinig ang
animas, ang malungkot na tunog ng kampana. Hindi pa naman humuhupa ang galit
niya, siya naming pagdating ng isang kautusan ng pamahalaan na sila ay pinapaalis na
sa kanilang tahanan, ngayon pang malago na ang kanyang palayan dahil sa dugo at
pawis sa maghapong pagbubukid. Binigyan sila ni Don Teong ng isang buwang palugit
upang lisanin ang lupang kanilang tinitirhan. Alam niyang ang mga nangyayaring iyon
sa buhay nila ay kagagawan ng mapangsamantalang si Don Teong.
Dahil sa galit na nararamdaman ni Marcos kay Don Teong, nag-isip siya ng
paraan kung paano siya makakapaghiganti dito. Nagbihis si Marcos nang tulad ng kay
Don Teong. Pinag-aralang mabuti ni Marcos ang bawat kilos ni Don Teong at inabangan
niyang mamasyal sa bukid si Don Teong ng hapong iyon. Pinakawalan niya ang
kaniyang kalabaw at hinayaang suwagin ang kaawa-awang si Don Teong.
Kinabukasan, huling araw na pananatili ng mag-ina sa bukid, habang nagiimpake na
sila ng kanilang mga gamit, mabilis na kumalat ang balitang patay na si Don Teong.
Mahinahong pinakinggan ni Marcos ang malungkot na tunog ng kampana, hindi tulad
niyang ang kaluluwa ng namatay na si Don Teong ay mas inisip pa niya ang kanyang
matapang na kalabaw.
Tagpuan
Pook
Ang kwento ay naganap sa isang bukid sa bayan nila Marcos at Don Teong.
Panahon
Nangyari ito noong paanahong namumunga at malapit ng anihin ang tanim na palay
nila Marcos
Perspektibo
Pangatlong tauhan dahil gumagamit ito ng panghaliling salitang sila at siya. Hindi ito
tumutukoy sa sariling kwento ng buhay bagamat kwento ito ng ibang tao.
Simula
Ayaw marinig ni Marcos ang animas. Ayaw niyang mapakinggan ang malungkot na palo
ng bakal sa malaking kampanang tanso sa kampanaryong simbahan sa kanilang bayan
dahil naaalala niya ang mga taong mahal niya sa buhay na nawala dahil sa kalupitan at
kasakiman ni Don Teong.
Saglit na Kasiglahan
Nakatanggap ang mag-ina ng kautusan na nagpapaalis sa kanilang lupang sinasaka at
tinitirhan kaya lalong nag- apoy sa galit si Marcos kay Don Teong.
Suliaranin
Ang kanilang suliranin ay ang kalupitan at kasakiman ni Don Teong sa pagkamkam ng
lupa at pagsingil ng buwis sa mag-ina at ang pagkamatay ng mga mhal niya sa buhay
ang kanyang Ama, kapatid at ang pinakamamahal na si Anita.
Tunggalian
Tao laban sa tao
Sa simula pa lamang ng kwento ay alam na natin ang tunggalian ni Marcos at Don
Teong. Iniisip ni Marcos kung paano siya makakganti sa kasamaang ginawa ni Don
Teong ang kasakiman at kalupitan sa pamilya ni Marcos at sa sariling anak na si Anita
Kasukdulan
Dahil sa kasamaan ni Don Teong hindi na nakapagpigil si Marcos gumawa siya ng
paraan upang hindi sila mapaalis sa lupang kanilang tinitirhan at sinasakahan. Gamit
ang kanyang kalabaw pinugal niya ito sa hangganan ng lupang sariling pagmamay- ari
ni Don Teong. Bumili ng gamit si Marcos ng kamukha ng kay Don Teong at pinahirapan
nito ang kalabaw hanggang sa umalingawngaw ang ungol nito sa kalagitnaan ng bayan.
Isang araw nakita ng kalabaw si Don Teong sinuwag niya ito sa pag-aakalang ito ang
nagpahirap sa kanya
Kakalasan
Kumalat ang balitang si Don Teong ay namatay sa pagkasuwag ng kalabaw.Sinabi ng
mga tao at nillarawan ang nakita sa pagkamatay ni Don Teong, pagkakita pa lamang ng
kalabaw kay Don Teong ay tila may galit sapagkat bigla na lamang sinuwag ang
mayamang matanda at nasapol ng matutulis na sungay ang kalamnan ng sikmura nito.
Wakas
Namatay si Don Teong sa pagkakasuwag ng kalabaw, simulla noon si Marcos naman
ay hindi na tinatakpanang tainga sa tuwing makakarinig ng animas sa kampanaryong
simbahan sa kanilang bayan sapagkat naipaghigante na nya ang pagkamatay ng mga
mahal niya sa buhay.
Paksang Diwa
Galit, awa at simpatya ang aming naramdaman matapos basahin ang kwento. Galit kay
Don Teong sa pagmamalupit kay Marcos at sa kanyang Nina. Awa kay Marcos dahil
wala silang sapat na pera para ipaglaban ang kanilang karapatan. Simpatya dahil sa
wakas nakalaya na sila kasaama ng Ina nito sa kalupitan ni Don Teong. Higit sa lahat
wag tayong maging gahaman sa kayamanan at anong meron tayo, huwag mangapak
ng tao mas mababa ang estado ng buhay sa sariling kasiyahan. Hindi ka uunlad kung
patuloy kang manghihitak ng tao pababa, makontento at matuwa sa kung anong meron
at sa mga darating pa.
Paksang Kaisipan
Kalayaan ang hangad ng mga tao at hustisiya para sa mga yumaong mahal sa buhay.
Sa kwentong ito ang dalangin lamang ng mag-ina ay ang kanilang kalayang mula sa
mapagmalupit at sakim na si Don Teon ang hustisiya sa pagkamatay ng Ama, kapatid at
minamahal na si anita. Kahit gaanong kasama ang ginawa ng isang tao hindi sapat na
dahilan iyon upang ilagay sa kamay ang batas. Dumarating yung panahon na nagagalit
at naiinis ka sa mgaa karanasan mo sa mga taong walang ginawa kundi apakan ang
pagkatao, pahirapan at apihin dumadating sa punto na natututong lumaban ang api sa
sariling kaparaanan at sa huli mangingibabaw ang kabutihan laban sa kasamaan,
hustisiya ay makakamtan.
IV. Larawan
Mga Simbolismo
Malademonyong kamay - Kumamatawan ito sa mga mayayamang
mapangsamantala o mga taong umaabuso sa kapangyarihan.
Pula at luntiang kulay sa likurang bahagi - pula para sa dugo at luntian para sa
kulay ng palay na kanilang sinasaka sa araw-araw.
Ang luntian na nagrerepresenta sa palay ang naging daan para maipaglaban ang
karapatan ng mahihirap. Hindi nagkasundo ang dalawang panig nina Don Teong at
pamilya ni Marcos dahil sa hindi makatwirang pagkamkam nito sa lupa. Ang pula para
sa dugo dahil sa pag-aalay ng lakas sa trabaho, pula para sa lahat ng namatay sa
maikling kwento at pula rin para sa madugong pagkamit ng hustisya. Tatlong minuto na
lang bago ang ganap na ika-8 ng gabi hanggang sa pagtunog ng animas. Sa halip na
isipin at ipagdasal ang mga yumao ay naisip ang kalabaw at nasabi pang maswerte ito
dahil wala itong kinikilalang panginoon.
Ang layunin ng teoryang ito ay ipakita na ang tao o sumasagisag sa tao ay may
sariling kakayahan na umangat buhat sa pagdurusang dulot ng pang-ekononiyang
kahirapan at suliraning panlipunan at pampulitika. Ang mga paraan ng pag-ahon mula
sa kalugmukan sa adka ay nagsisilbing modelo para sa mga mambabasa
Bokabularyo:
May mga loan assistance din umanong ayuda para sa mga apektado ng rice
tariffication law. "'Tong production loan po is ang interest po nito is 6 percent per annum,
up to P15,000 per farmer, no collateral. Mayroon din po kami for working capital, P5
million per association or cooperative," ani Agricultural Credit Policy Council Executive
Director Jocelyn Badiola. "We will make sure na andiyan pa rin ang mga credit
programs na mas mababa na ang interest kaysa dati," ani acting Agriculture Secretary
William Dar. Pero hindi naman ramdam ng mga magsasaka, tulad ni Narcing Manalad,
ang mga programa ng gobyerno. "Saan sasapat 'yang P15,000 na 'yan? Samantalang
'yong puhunan mo lang sa pagsasaka ay dito pa lang sa mga input, halos P10,000 plus
na," ani Manalad.
Realisasyon
Nakakatuwang isipin na gumagawa ng paraan ang gobyerno upang matulungan
ang mga lokal na magsasaka sa pamamagitan ng mga programang makakatulong
pinansyal sa mga ito. Kaakibat ng mga pangako ng gobyerno, patuloy ding umaasa ang
mga mag sasaka sa suportang nabanggit. Makikita natin na unti unti nabibigyang
pansin ang kinakaharap na suliranin ng ating mga magsasaka, sa ganoong paraan ay
unti unti ding napagbibigyan ang kanilang kahilingan. Hindi man sapat pero
nakakatuwang isipin na sinisikap ng pamahalaan gawin ang kanilang ipinangako. Sa
ngayon makikita natin na ang usapin tinatalakay sa akdang Walang Panginoon ni
Deogracias Rosario ay patuloy pading makikita sa kasalukuyan at patuloy ding
binibigyan ng solusyon.
MGA SANGGUNIAN:
Viuda, M.C., (2019). Rappler. "Ang magsasaka: Salamin ng kasipagan – at ng
kahirapan". Retrieved from https://www.rappler.com/move-ph/ispeak/239405-
magsasaka-kasipagan-kahirapan
http://reviewersandfiles.blogspot.com/2016/11/pagsusuri-ng-maikling-kuwento-buod-
ng.html?m=1
https://tl.m.wikipedia.org/wiki/Deogracias_Rosario?
fbclid=IwAR2lHSc4M4vUemwvQcEOc5tMIc2ktu1qjAdTRFfyAGVyrD2O1fj4l-A8K1E
https://www.scribd.com/presentation/353476402/Ang-Maikling-Kwento-Sa-Panahon-Ng-
Mga-Amerikano?
fbclid=IwAR0o0uknPMYkpzq_X38eP9T1963rLNPK7yxo52d2ul9TN9HiRp-EYJiMbyU