Συνέντευξη Η Εργατική Λέσχη Προτάσεις

Γιώργος Ζιόβας Νέας Σμύρνης βιβλίων για

Αριστερά δεν σημαίνει
μαίνει στις φυλακές τις γιορτές
ελεημοσύνη του Αυλώνα και όχι μόνο
> σελ. 12-13 > σελ. 18-19
> σελ. 11

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

‣ ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
ΕΤΟΣ 28ο
ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.406

€2
‣ www.prin.gr

Αγωγοί που βρομάνε Νίκη για

την έγκυο

κέρδη και αίμα

απολυμένη
Άκυρη έκρινε το δικαστήριο
την απόλυση εγκύου
εργαζόμενης από
τον «Φούρνο του Παππού»
στο Περιστέρι. Σύμφωνα με
την απόφαση, ο εργοδότης
είναι υποχρεωμένος να
την δεχτεί πίσω στην εργασία
της στην ίδια θέση και
επιπλέον υποχρεώνεται
να της καταβάλει μισθούς,
δώρα και επιδόματα, τόκους
υπερημερίας, καθώς και
αποζημίωση για ηθική βλάβη.
Η δικαίωση της αγωνιστικής
στάσης της εργαζόμενης και
του κινήματος αλληλεγγύης
που αναπτύχθηκε συνιστά
μια ρωγμή στη γενικότερη
εργοδοτική τρομοκρατία.

Το θέμα

Mεγάλοι κινδύνοι από τον ανταγωνισμό Ελλάδας-Τουρκίας και τα ιμπεριαλιστικά σχέδια στην
περιοχή. Προώθηση του επικίνδυνου άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, υπό τις ευλογίες των ΗΠΑ.

«Θ
α τους συντρίψουμε», απείλησε ο Π.
Καμμένος. «Θα ισοπεδωθεί κάθε νη-
σίδα, εάν αποβιβαστούν Τούρκοι»,
τόνισε ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ. Ανάλογες εμπρηστικές
δηλώσεις και από την Άγκυρα. Έχουν ισοπεδώσει
τα δικαιώματά μας, τώρα στοχεύουν τις ζωές
μας. Η διαμάχη των αστικών τάξεων Ελλάδας
και Τουρκίας αφορά τους υδρογονάνθρακες της
περιοχής και τους αγωγούς. Τα βασικά οφέλη θα
ανήκουν στις πολυεθνικές, σε ΗΠΑ και ΕΕ, αφή-
νοντας στους λαούς εκμετάλλευση και ρύπανση,
αίμα, δάκρυα και πόνο. >>> σελ. 5
Ανάλυση Του Γιάννη Ελαφρού Σχέδια για
εισαγωγικό
Κομμουνιστικό μισθό!
πρόγραμμα
κόντρα στην ΤΙΝΑ Ενώ η κερδοφορία των μεγά-
λων επιχειρήσεων ανέβηκε
Ουσιαστικό βήμα μπροστά στη κατά 25%, ο ΣΕΤΕ πρότεινε μει-
συνδιάσκεψη του ΝΑΡ για την Προ- ωμένο μισθό εισαγωγής — νέος
γραμματική Διακήρυξη. Στρατηγική υποκατώτατος. Η νεολαία δεν
απάντηση στον βάρβαρο καπιταλι- κάνει δώρο στο κεφάλαιο τα
σμό της εποχής μας. >>> σελ. 8-9 δικαιώματά της. >>> σελ. 3
2 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 Η δεύτερη ματιά

editorial Μαριάννα Τζιαντζή

Κάθε λιμάνι και Στα αυτοσχέδια χριστουγεννιάτικα μπαζάρ προαιρετικά

αγοράζουμε χειροποίητα αντικείμενα για κάποιο καλό σκοπό, όμως
ιδιωτικοποίηση στο μεγάλο απρόσωπο παζάρι του ΤΑΙΠΕΔ έχουμε υφαρπαγή
και εκποίηση της ιστορικής μνήμης, των βωμών και των εστιών.

Εκτός από τα κύματα ψύχους που

προβλέπουν οι μετεωρολόγοι, έρχεται
και ένα νέο μεγάλο κύμα πλιάτσικου
με θύματα δέκα ελληνικά λιμάνια
Το μεγάλο
που θα παραχωρηθούν στα ξένα
επενδυτικά αρπακτικά. Πρόκειται
για μεγάλα περιφερειακά λιμάνια
«διεθνούς ενδιαφέροντος» που έχουν
Μπαζάρ
μεταβιβαστεί στο Υπερταμείο, κατ’
απαίτηση των θεσμών. Ναι μεν ο
πρωθυπουργός δηλώνει με καμάρι
ότι βγήκαμε από τα μνημόνια, όμως

οι μνημονιακές υποχρεώσεις, τις
οποίες έχει δηλώσει ότι θα «τιμήσει»,
σημαίνουν ότι το ξεπούλημα της χώρας
συνεχίζεται και επιταχύνεται.
Η διαδικασία της ιδιωτικοποίησης
αυτών των λιμανιών ξεκίνησε επίσημα
την Πέμπτη, με τοποθέτηση νέων
εκπροσώπων σε κάποια από τα
διοικητικά συμβούλια αυτών των
οργανισμών. Τα δέκα λιμάνια που
βγαίνουν στο σφυρί είναι αυτά της
Αλεξανδρούπολης, της Ελευσίνας,
του Λαυρίου, της Ραφήνας, της
Ηγουμενίτσας, της Κέρκυρας, της
Καβάλας, του Βόλου, της Πάτρας
και του Ηρακλείου. Σε πρώτη δόση,
θα παραχωρηθούν επιμέρους
δραστηριότητες (εμπορικές, κρουαζιέρες
και εμπορευματοκιβώτια) στα λιμάνια
της Αλεξανδρούπολης, Ηγουμενίτσας,
Κέρκυρας, Καβάλας και Βόλου.
Σε ορισμένες περιπτώσεις η
ιδιωτικοποίηση των λιμανιών
συνδέεται άμεσα με τους
τυχοδιωκτικούς στόχους της
κυβέρνησης για αναβάθμιση της
ειδικής σχέσης με τις ΗΠΑ. Κομβικό
ρόλο στην ενεργειακή πολιτική
της κυβέρνησης έχει το λιμάνι της
Αλεξανδρούπολης, για το οποίο έχουν
επιδείξει ξεχωριστό ενδιαφέρον οι
ΗΠΑ και που, σύμφωνα με επίσημα
χείλη, συνδέεται με την προετοιμασία
εκκίνησης αγωγού αμερικανικού
υγροποιημένου αερίου αλλά και με την
έναρξη συζητήσεων για τον αγωγό που
θα ενώνει την πόλη των Σκοπίων με τη
Θεσσαλονίκη.
Ό
που σταθείς και όπου βρεθείς
αυτές τις μέρες των γιορτών, όλο
και σε κάποιο μπαζάρ θα πέσεις.
Σε πλατείες, σε πεζόδρομους, στο κέντρο
και τις συνοικίες, τις λαϊκές και τις σικά-
τες, ένας πάγκος ή πάγκοι καλυμμένοι
με πολύχρωμο χαρτί περιτυλίγματος και
πάνω του αραδιασμένα τα προς πώληση
προϊόντα, συνήθως χειροποίητα από μη
επαγγελματίες, όπως κεραμικά, γλαστρά-
κια, πορτοφολάκια, σελιδοδείκτες, δια-
κοσμητικά κεριά, κοσμήματα και ποικίλα
στολίδια για τα Χριστούγεννα ή και για
όλο τον χρόνο. Άλλες φορές στα φιλαν-
θρωπικά μπαζάρ πωλούνται είδη ρουχι-
σμού ή προϊόντα που έχει κανείς στο σπίτι
του και δεν τα χρησιμοποιεί, κορνίζες, κη-
ροπήγια, βαζάκια, βιβλία, παιδικά γάντια,
και πιτζαμούλες, μια που τα παιδιά έχουν
την ενοχλητική συνήθεια να μεγαλώνουν
και να μην τα χωράνε τα ρούχα τους που
συχνά μένουν σχεδόν αφόρετα.
Ποιο μπαζάρ να προτιμήσεις και ποιο
να προσπεράσεις, αφού τα περισσότερα
γίνονται για καλό σκοπό; Μπαζάρ του
δημοτικού σχολείου της γειτονιάς (καλός
σκοπός είναι και ένα σχολικό πάρτι), των
μεταναστών, των προσκόπων, των συλ-
λόγων προστασίας και αρωγής τυφλών,
φυλακισμένων, παιδιών και ενηλίκων με
ειδικές ανάγκες. Ιδίως, όταν οι πωλητές
είναι παιδιά, πώς να τους πεις όχι; Όμως
ακόμα και τα μπαζάρ που έχουν κάποιο
εμπορευματικό χαρακτήρα, π.χ. ξεπούλη-
μα βιβλίων, έχουν μια κοινωνική χρησιμό-
τητα, αφού προσφέρουν μια προσωρινή
ανάσα σε μικρούς εκδοτικούς οίκους που
βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.
Επίσης αυτές τις μέρες πυκνώνουν οι
επισκέψεις στους χώρους εργασίας των
ερασιτεχνών που έρχονται με το βαλιτσάκι
Εμείς αγοράζουμε
χάντρες
και καθρεφτάκια,
ενώ το κεφάλαιο
μετατρέπει
τον δημόσιο
πλούτο
σε επικερδή
ιδιωτικά αγαθά
τους, συστημένοι από κάποιον ή κάποια
συνάδελφο και πουλούν σε προσιτές τιμές
ή δειγματίζουν χειροποίητα κοσμήματα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται
για γυναίκες χαμηλόμισθες ή που έχουν
μείνει άνεργες και με τα όποια κέρδη ελ-
πίζουν να πληρώσουν ένα λογαριασμό της
∆ΕΗ ή ένα μηνιάτικο στο φροντιστήριο
των παιδιών. Μάλιστα, μερικά από τα προς
πώληση αντικείμενα είναι όμορφα και ας
είναι φτιαγμένα από ευτελή υλικά όπως
σπάγκο, τσίγκο, μάλλινο νήμα, δερμάτινα
κορδόνια — ή ίσως ακριβώς γι’ αυτό είναι
όμορφα. Παλιότερα έρχονταν στα γραφεία
πλασιέ που πουλούσαν βιβλία με δόσεις
και μάλιστα πολλοί από αυτούς ήταν κυ-
νηγημένοι αριστεροί που μόλις είχαν απο-
φυλακιστεί ή είχαν επιστρέψει από την
εξορία, όμως αυτό το φαινόμενο δεν θα το
λέγαμε χριστουγεννιάτικο.
Εκτός από τα μικρά χριστουγεννιάτικα
μπαζάρ, που τα βλέπουμε με συμπάθεια
ή ανοχή, υπάρχει και το επίσημο Μεγά-
λο Παζάρι, του χθες, του σήμερα και του
αύριο. Εδώ οι πωλητές δεν είναι πρόσω-
πα, αλλά μηχανισμοί. ∆εν χαμογελάνε, δεν
λένε ευχαριστώ και «χρόνια πολλά», ενώ
τα γαμψά τους νύχια είναι κρυμμένα σε
έναν λαβύρινθο νομικών και οικονομικών
διατυπώσεων. Εδώ δεν πωλούνται αγιο-
βασιλιάτικα παιχνίδια, αλλά το αίμα, τα
σπλάχνα του τόπου μας, η γη, το νερό και
ο αέρας. Αυτό το παζάρι είναι το ΤΑΙΠΕ∆,
το υπερταμείο στο οποίο έχουν μεταβιβα-
στεί χιλιάδες ακίνητα του ∆ημοσίου. Και
τα έσοδα δεν προορίζονται για το χαμόγε-
λο του άπορου γέροντα ή του εγκαταλειμ-
μένου παιδιού, αλλά για την εξόφληση του
χρέους, δηλαδή για το χρηματοπιστωτικό
κεφάλαιο. Λιμάνια, αεροδρόμιο, μνημεία
της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, οικόπε-
δα, κτήρια, παραλίες, όλα για πούλημα.
Στα υπαίθρια χριστουγεννιάτικα μπα-
ζάρ αγοράζουμε –αν θέλουμε– φτηνά
πραγματάκια που δεν είναι είδη πρώτης
ανάγκης. Μια διαδικασία διάφανη και αν-
θρώπινη. Στην περίπτωση του ΤΑΙΠΕ∆, το
παζάρεμα συντελείται κεκλεισμένων των
θυρών, με διαδικασίες που μοιάζουν ακα-
τανόητες για τους κοινούς θνητούς. Από
τη μια αγοράζουμε χάντρες και καθρε-
φτάκια και το ξέρουμε, από την άλλη το
επιχειρηματικό κεφάλαιο μετατρέπει την
ιστορία και τον δημόσιο πλούτο σε επικερ-
δή ιδιωτικά αγαθά. Στην πρώτη περίπτω-
ση, τα αντικείμενα που αγοράζουμε είναι
χειροποίητα, όμως στην περίπτωση του
ΤΑΙΠΕ∆ έχουμε υφαρπαγή και εκποίηση
της ιστορικής μνήμης, των βωμών και
των εστιών. Επιπλέον, από την πλευρά της
κοινής γνώμης, έχουμε και άγνοια, σιωπή
ή αντίδραση δυσανάλογη με την κτηνωδία
και το μέγεθος της λεηλασίας. Ίσως γιατί
ο βασανιστής «δεν έχει μάτια, στόμα και
λαιμό», ενώ το θύμα του δεν έχει φωνή για
να ουρλιάξει.

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία

Εφημερίδα της
Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr
αντικαπιταλιστικής
κομμουνιστικής ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023
Αριστεράς
‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα
 Το θέμα ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 3

Τ
ην περασμένη εβδομάδα,
η Ε. Αχτσιόγλου έκανε λόγο
για την «κορυφαία στιγμή
της αύξησης του κατώτατου
μισθού τον Ιανουάριο του
2019» τάζοντας και την κατάργηση του
υποκατώτατου μισθού. Σχεδόν αμέσως,
ο πρόεδρος των ξενοδόχων Γ. Ρέτσος τον
επανέφερε από την… πίσω πόρτα! Με
το επιχείρημα ότι «ο ΣΕΤΕ ως κοινωνι-
κός εταίρος έχει συμβάλει τα μάλα για
τη διατήρηση της συλλογικής σύμβασης
εργασίας στον ξενοδοχειακό κλάδο το
διάστημα 2012-2018» (με μηδενικές αυ-
ξήσεις ή έστω ψίχουλα 1%), ζήτησε να
υπάρξει «ρύθμιση για τους νεοεισερχό-
μενους εργαζόμενους». Συγκεκριμένα,
πρότεινε την καθιέρωση ενός μισθού ει-
σαγωγής στην ξενοδοχειακή αγορά, κα-
τώτερου του κατώτατου μισθού και μά-
λιστα χωρίς όριο ηλικίας, για 2 χρόνια! Ο
κατώτατος μισθός που κυμαίνεται από
780 ως 850 ευρώ (μεικτά), βάσει της ΣΣΕ
του 2018, είναι πολύ… υψηλός για έναν
κλάδο όπου τα κέρδη των 610 μεγαλύτε-
ρων ξενοδοχειακών μονάδων από 83,8

Νεανικό μπλόκο σε μισθούς

εκατ. ευρώ το 2015 ανήλθαν σε 125 εκατ.
το 2016. Για το 2017 εκτιμάται ότι 200
ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αύξησαν τα
κέρδη τους κατά 51,6%, ενώ νέα άνοδος
αναμένεται στο 2018. Το «παραμύθι»
των ξενοδόχων είναι γνώριμο: ο «κατώ-
τερος του… κατώτατου» θα αποτελέσει
κίνητρο για τις επιχειρήσεις να προβούν
σε προσλήψεις και θα δώσει δουλειά σε
μακροχρόνια άνεργους.
Εάν αυτά σκαρφίζονται οι ξενοδόχοι,
άλλοι εργοδότες από κλάδους όπως του
λιανικού εμπορίου, της εστίασης, της
καθαριότητας, των υπηρεσιών ασφά-
λειας, είναι ακόμα πιο θρασείς, καθώς
έχουν λανσάρει την απασχόληση...
υπό δοκιμήν, ώστε να αποφεύγουν την
ασφάλιση αλλά και την αμοιβή, κυρί-
ως σε περιόδους αυξημένων αναγκών,
όπως είναι οι ημέρες των εορτών. Δεν εί-
ναι τυχαίο ότι ανθούν πλέον οι ιδιόχειρες
ταμπέλες «ζητείται υπάλληλος» έξω από
καταστήματα για μεγάλα χρονικά δια-
στήματα που δεν δικαιολογούνται όταν
η επίσημη ανεργία είναι στο 20%. Οι κα-
ταγγελίες πληθαίνουν και αφορούν ανα-
σφάλιστη και τις περισσότερες φορές
χωρίς αμοιβή, «δοκιμαστική εργασία»,
μη καταβολή δώρου Χριστουγέννων,
αλλά και εντατικοποίηση της εργασίας,
με υπερωρίες που δεν δηλώνονται γιατί
εμφανίζονται ως... διάλειμμα. Η συνή-
θης εργοδοτική πρακτική, σε κλάδους
όπως εμπόριο και εστίαση, περιλαμβά-
νει δοκιμαστικές «προσλήψεις» που δεν
φαίνονται πουθενά επισήμως, αφού οι
εργαζόμενοι δεν υπογράφουν σύμβα-
ση. Το χρονικό διάστημα της «δοκιμής»
ποικίλλει από 3 έως 10 μέρες, κατά τις
οποίες ο υποψήφιος εργαζόμενος απα-
σχολείται ανασφάλιστος, ενώ είναι αδή-
λωτος στο ΣΕΠΕ και ανύπαρκτος για τον
ΕΦΚΑ. Μάλιστα, εκτιμάται ότι 3 στους 5
στο τέλος απορρίπτονται ως μη κατάλλη-
λοι, μην εισπράττοντας ούτε ευρώ!
Μια ακόμα καθιερωμένη εργοδοτική
πρακτική είναι η μη καταβολή του δώρου
των Χριστουγέννων. Σε πολλούς κλά-
δους (επισιτισμός, φροντιστήρια κ.α.)
οι εργαζόμενοι υπογράφουν ότι το έ-
«κατώτερους του κατώτατου»!
Νέα βάρδια
Δημήτρης Σταμούλης
▸ Εργοδοτικά
κόλπα για τσάμπα
εργασία
και μη καταβολή
∆ώρου,
κυβερνητικές
υποσχέσεις για
αυξήσεις-ψίχουλα
λαβαν αλλά είτε δε γίνεται καμιά σχε-
τική πληρωμή είτε οι εργοδότες, για να
αποφύγουν το αυτόφωρο, πιστώνουν το
σχετικό ποσό στον τραπεζικό λογαρια-
σμό του εργαζομένου και στη συνέχεια
το ζητούν πίσω, ενίοτε και με συνοδεία…
μπράβων σε ΑΤΜ! Ένα άλλο τρικ είναι ο
λογιστικός συμψηφισμός του ποσού με
έναν μισθό που ο εργαζόμενος φαίνεται
πως έχει πάρει ως προκαταβολή.
Η δε κυβέρνηση, παρά τις φιλεργατι-
κές κορώνες της, υπηρετεί πιστά τα συμ-
φέροντα του κεφαλαίου, που μετά από
τρία χρόνια «Αριστεράς» βλέπει τις 500
πιο κερδοφόρες εταιρείες να εμφανίζουν
συνολικά κέρδη προ φόρου της τάξης των
7,2 δισ. ευρώ το 2017 και αύξηση της κα- ρική απασχόληση ξεπέρασε την πλήρη
θαρής κερδοφορίας κατά 25,8%. Αυτούς –44,12% έναντι 42,5%–ενώ στο 13,29%
αφορούν οι «θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης» ανήλθε η εκ περιτροπής απασχόληση.
για τους οποίους μιλά η υπουργός Εργα- Από την άλλη, η Eurostat δίνει «πρω-
σίας και όχι το εργατικό εισόδημα ή τα
ποσοστά ανεργίας. Άλλωστε, σύμφωνα
τιά» στην Ελλάδα που κατέχει τα υψη-
λότερα ποσοστά ανεργίας στους νέους,
με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, oι
πραγματικοί μισθοί στην Ελλάδα μειώ-
με 36,6% σε ηλικία έως 25 ετών.
Τον εμπαιγμό ανέδειξαν την Πέ-
θηκαν και το 2017 κατά 3,5% σε σύγκρι- μπτη νέοι και νέες από επτά εργατι-
ση με το προηγούμενο έτος, μείωση που κές συλλογικότητες σε οκτώ τουλάχι-
είναι η μεγαλύτερη από το 2013 και στην στον πόλεις (Αttack,  Λάντζα, Εμπάρ-
Ευρώπη για το 2017. Tη δεκαετία 2008- γκο,  Radical IT,  Αγωνιστική Ενότητα
2017 οι πραγματικοί μισθοί μειώνονταν ιδιωτ. εκπαιδευτικών Θεσσαλονίκης,
3,1% ετησίως κατά μέσο όρο. Aγωνιστική Παρέμβαση ιδιωτ. υπαλ-
Όσον αφορά το… success λήλων Ιωαννίνων-Πρέβεζας, Δί-
story της κυβέρνησης με κτυο Ανέργων & Επισφαλώς
τις 300.000 νέες θέ- εργαζομένων Θεσσαλονί-
σεις εργασίας από το Ανθεί κης, Generation 400),
2015 έως σήμερα, η η απασχόληση... οργανώνοντας πανελ-
αλήθεια είναι άλλη.
Μόνο τον περασμέ-
υπό δοκιμήν, χωρίς λαδική ημέρα δράσης
και κεντρικό σύνθη-
νο Νοέμβριο, έγιναν ασφάλιση αλλά μα «το Δώρο των Χρι-
229.000 απολύσεις έ- και αμοιβή, κυρίως στουγέννων δε χαρί-
ναντι 196.000 προ- ζεται!». Στην Αθή-
σλήψεων. Στο 11μηνο
στις γιορτές να  συγκέντρωση πραγ-
του 2018, έγιναν 2,3 ματοποιήθηκε στο υπουρ-
εκατ. απολύσεις και 2,4 γείο Εργασίας και ακολούθη-
εκατ. προσλήψεις — δηλαδή σε πορεία προς το Μοναστηράκι,
πρόκειται για ένα γαϊτανάκι εργασί- στη Θεσσαλονίκη έγιναν  αποκλεισμοί
ας-ανεργίας, με κύριο στοιχείο την καταστημάτων και πορεία στην Τσιμι-
ανακύκλωση των ανέργων. Μάλιστα σκή, ενώ εξορμήσεις έγιναν σε Πάτρα,
στις προσλήψεις μόλις το 45,8% είναι Γιάννενα και Βέροια. Τέτοιες πρωτο-
πλήρους απασχόλησης, το 41,5% είναι βουλίες είναι σημαντικό να κλιμακω-
μερικής και το 12,64% εκ περιτροπής. θούν και να γενικευθούν μαζί με το μα-
Μόνο τον περασμένο Νοέμβριο η με- χόμενο ταξικό εργατικό κίνημα.
4 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 Πολιτική

Από Περίοδος μεταγραφών Γεράσιμος Λιβιτσάνος

σπόντα
*** Πολύ όμορφα * Αφού
φέρανε το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο
Ρευστότητα και υποκρισία
* Αφού τάξανε αμερικανικές
βάσεις από Βορρά μέχρι Νότο
* Αφού δηλώσανε διαθέσιμοι
σφραγίζουν το πολιτικό σκηνικό
σε οτιδήποτε χρειαστούν
οι «σύμμαχοι» * Αφού
υπογράψανε ό,τι εξοπλιστική
▸ Με «ξένους διαιτητές» η κούρσα επικύρωσης της συμφωνίας Πρεσπών
συμφωνία τους δώσανε * Τώρα
το ρίξανε στην «υπεράσπιση μακεδονική/πολίτης της Δη- ρητορική στελεχών της, όπως
της εθνικής κυριαρχίας» μοκρατίας της Βόρειας Μακε- οι Γεωργιάδης και Βορίδης, κα-
* Μόνο τον εθνικό ύμνο με δονίας, το οποίο δεν προσδι- λύπτουν την πραγματική της
διακομματική χορωδία δεν
ορίζει ούτε προκαθορίζει την θέση. 
τραγούδησαν μετά το εθνικό
εθνότητα στην οποία ανήκουν Την ίδια στιγμ,ή οι Ανεξάρ-
συμβούλιο της Παρασκευής
οι πολίτες». Ωστόσο, ταυτό- τητοι Έλληνες στην προσπά-
* Από όπου έλειπε ο εθνικός χρονα, η κυβέρνηση συνδέει θειά τους να… ξαναμπούν στη
Τσίπρας * Γιατί πήγε στο
τη συμφωνία με την ένταξη Βουλή ως «μακεοδονομάχοι»,
Ισραήλ να προασπίσει
στο ΝΑΤΟ και την αναγνώριση μνημονεύουν με κάθε ευκαι-
τα εθνικά ιδεώδη * Διότι
των συνόρων με το Κόσσοβο. ρία ότι θα φύγουν από την κυ-
αντιλήφθηκαν τον τουρκικό
Την ψήφισή της μάλιστα προ- βέρνηση, εφόσον έρθει η συμ-
κίνδυνο * Τις παραβάσεις και
ανήγγειλε ο Αλέξης Τσίπρας, φωνία. Αυτό έχει προκαλέσει
τις παραβιάσεις * Αυτοί που
στην αντιπαράθεση που είχε έντονους τριγμούς στην κοινο-
κάνανε λίμνη του ΝΑΤΟ το
με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, βουλευτική τους ομάδα, με τον
Αιγαίο.
στη συζήτηση για τον προϋ- Θ. Παπαχριστόπουλο να δηλώ-
*** Οι κυβερνώντες πάντως πολογισμό την προηγούμενη νει ότι θα την ψηφίσει και τους
έχουν να μας πουλήσουν κι
Τρίτη. Βασικό κυβερνητικό ε- Β. Κόκκαλη, Κ. Ζουράρι και
άλλα * Αφού μας σώσουν από
πιχείρημα η… ολίσθηση της Ελ. Κουντουρά να ταλαντεύ-
τους κακούς Τούρκους * Θα

μας κάνουν να περάσουμε
ευτυχισμένες γιορτές
* Έκτακτες εισφορές
* Μειώσεις φόρων το 2019
* Μειωμένος ΦΠΑ στα νησιά
* Ισοδύναμα στην Κρήτη * Δεν
κόβονται συντάξεις * Έρχονται
και οι συλλογικές συμβάσεις
* Αυξήσεις στον κατώτατο
μισθό * Όλα δικά μας * Σε λίγο
θα αναγκαστούμε να πούμε
ζήτω ο ΣΥΡΙΖΑ * Που μας
γλίτωσε από τον… * ΣΥΡΙΖΑ
* Γιατί λίγο δύσκολο να ξεχάσεις
τι νομοθετούσαν τόσο καιρό
* Όπως και τι συμφωνίες έχουν
κάνει για τα επόμενα 20 χρόνια.
*** Πάλι καλά, δηλαδή, που
έχουμε και τον Μητσοτάκη
να μας τα θυμίζει * Να
μνημονεύει πόσο κακό έκανε
στην χώρα ο Βαρουφάκης
* Όταν δεν τον μπερδεύει στη
Βουλή με τον Χουλιαράκη
* Να ανακαλύπτει τα μεγάλα
σκάνδαλα της κυβέρνησης * Τα
ψέματα και την υποκρισία της
* Τι να κάνει κι αυτός * Ό,τι
μπορεί για να επιβεβαιώσει τα
γκάλοπ * Γιατί αλλιώς ξέρει
* Έτσι και χάσει δεν θα
προλάβει να αντιληφθεί για
πότε τον φάγανε οι δικοί του
* Ακόμη και οι πολύ δικοί του.
*** Εντωμεταξύ, περάσανε
μέσα στον χαμό καμιά 30αριά
τροπολογίες * Προς δόξαν
κοινοβουλευτισμού * Ουδείς
κατάλαβε τι έγινε * Θα τις
μελετάνε το επόμενο εξάμηνο,
μήπως και κατανοήσουν τι
ακριβώς ψηφίσανε.
Π
ερίοδος εμφανούς ρευστότητας για το πολιτικό Νέας Δημοκρατίας σε αντιευ- ονται. Παράλληλα, ο Πάνος
σκηνικό αυτή που διανύουμε, ενόψει των προ- ρωπαϊκές θέσεις, αφού η ΕΕ Καμμένος διέρρευσε την ύπαρ-
γραμματισμένων εκλογικών αναμετρήσεων του στηρίζει επίσης ασυζητητί την ξη προσωπικής συμφωνίας με
Μαΐου και τις μεταγραφές –όπως αυτή του Χ. Θε- συμφωνία. τον Αλ. Τσίπρα, ώστε κανένας
οχάρη στη ΝΔ– να είναι στην ημερήσια διάταξη. Ρόλο κατα- Από την πλευρά της η Νέα βουλευτής του να μην μετέχει
λύτη φαίνεται να έχει η συμφωνία των Πρεσπών, γύρω από Δημοκρατία συνεχίζει την στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ.
την οποία κινείται τόσο το δίπολο ΣΥΡΙΖΑ - Νέα Δημοκρατία αντιφατική, ουσιαστικά, προ- Κίνηση που το Μαξίμου αντι-
όσο και το κυβερνητικό δίδυμο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. σέγγιση. Από τη μια, προβάλ- λήφθηκε σαν εκβιασμό χωρίς
Η «διαμάχη» κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευ- λει την πρόθεσή της να κατα- όμως επισήμως να την διαψεύ-
σης γίνεται μέσα σε ένα πλαίσιο υποκρισίας περί «εξυπηρέ- ψηφίσει τη συμφωνία όταν έρ- δει η να την επιβεβαιώνει.
τησης των εθνικών συμφερόντων», με δεδομένο ότι η συμ- θει στη Βουλή. Από την άλλη, Αυτά,  ενώ  η κυβέρνηση
φωνία υπογράφθηκε υπό αμερικανική ομπρέλα και με πιέ- όμως, δεν αρνείται την προο- συνεχίζει τα παζάρια με το
σεις, προκειμένου να υπάρξει επιτάχυνση των σχεδίων της πτική σύναψης μιας ανάλογης Ποτάμι του Στ. Θεοδωράκη,
στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Εκεί εδράζεται η σπουδή («καλύτερης») συμφωνίας, ε- τμήματα του ΚΙΝΑΛ αλλά
του ΣΥΡΙΖΑ να ολοκληρωθεί η διαδικασία κύρωσης, τόσο φόσον έρθει στην κυβέρνηση, και ανεξάρτητους βουλευτές.
στην Ελλάδα όσο και στην ΠΓΔΜ. Προκειμένου, μάλιστα, να τονίζοντας παράλληλα πως αν Φαίνεται, μάλιστα, πως –
αποδυναμώσει τα επιχειρήματα της ΝΔ περί παραχωρήσεων η συμφωνία τελικά κυρωθεί εκτός απροόπτου– θα εξασφα-
σε ζητήματα εθνότητας και γλώσσας, παρουσίασε τις 4 συ- πολύ δύσκολα μπορεί να ανα- λίσει τον μαγικό αριθμό «151»,
νταγματικές τροπολογίες που ψήφισε στη Βουλή της ΠΓΔΜ η τραπεί λόγω «συνέχειας του αφού υπολείπονται μόλις 4 θε-
κυβέρνηση Ζάεφ και αναφέρουν πως «η υπηκοότητα θα είναι κράτους». Παρ’ όλα αυτά, η τικές ψήφοι.
ΑΝΤΑΡΣΥΑ: όχι άξονα με Ισραήλ-ΗΠΑ Παλιές και νέες συνδρομές στο Πριν
Απειλή για την ειρήνη στην να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα Σύντροφοι/ες και φίλες/οι ανα-
Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί και τους σχεδιασμούς της άρχου- γνώστες του Πριν, η εφημερίδα
η συμπόρευση του άξονα Ελλά- σας τάξης», τονίζει η ΑΝΤΑΡ- σάς χρειάζεται! Το «δώρο» σας
δας-Κύπρου-Ισραήλ με τις ΗΠΑ ΣΥΑ. Όσον αφορά τη συμφωνία στο Πριν, η ανανέωση ή η νέα
και τα κέρδη των πολυεθνικών για τον αγωγό Eastmed, τονίζε- συνδρομή αποτελούν απαραί-
ενέργειας, σχολιάζει το Γραφείο ται πως «οι ιμπεριαλιστές μονι- τητη στήριξη για την έκδοση της
Τύπου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ μετά τη μοποιούν την παρουσία τους, εφημερίδας. Η συνδρομή είναι
νέα συνάντηση του άξονα πολέ- οξύνονται οι ανταγωνισμοί για 50 ευρώ το εξάμηνο (100 η ετή-
μου Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ στην την ΑΟΖ που φέρνουν πολεμι- σια). Ο συνδρομητής λαμβάνει
πόλη Μπερ Σεβά την Πέμπτη. «Η κούς κινδύνους και κούρσα εξο- κάθε Κυριακή στο ηλεκτρονικό GR1801402600260002002006023)
συνάντηση κορυφής είναι μια εξέ- πλισμών, ενώ τα κέρδη θα πάνε του ταχυδρομείο το pdf με τη και την αποστολή ενημερωτικού
λιξη που επιβεβαιώνει τη βαθιά στα μονοπώλια της ενέργειας», νέα έκδοση του Πριν. Συνδρο- μέιλ στο www.prin.gr, είτε με
πρόσδεση της κυβέρνησης ΣΥΡΙ- την ίδια ώρα που «η απειλή της μητές μπορείτε να γίνετε είτε παράδοση του ποσού σε συνερ-
ΖΑ-ΑΝΕΛ στα σχέδια του ιμπε- εξελισσόμενης κλιματικής αλλα- με κατάθεση στο λογαριασμό γάτη της εφημερίδας και ενη-
ριαλισμού των ΗΠΑ, προκειμένου γής χτυπά καμπανάκι». του Πριν στην Alpha Bank (IBAN μερωτικό μέιλ.
 Πολιτική ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 5

Σ
κηνικό Ιμίων μοιά-
ζει να δημιουργεί-
ται τις τελευταίες
Πολεμικές απειλές Γιώργος Παυλόπουλος
ημέρες στο ανατο-

Κλίμα Ιμίων στο Αιγαίο, εξίσου

λικό Αιγαίο ανάμε-
σα σε Ελλάδα και Τουρκία, με
τις εκατέρωθεν δηλώσεις και
απειλές να οξύνουν την έντα-
ση και να βαραίνουν επικίν-
δυνα το κλίμα, καθιστώντας
ολοένα πιο πιθανό ένα «θερμό
επεισόδιο». Υπάρχουν, ωστό-
σο, τρεις τουλάχιστον σημα-
ντικές διαφορές σε σύγκριση
με τα όσα συνέβησαν πριν από
23 σχεδόν χρόνια: Η πρώτη έχει
να κάνει με το πολεμικό κλίμα
που επικρατεί σε ολόκληρη τη
νοτιοανατολική Μεσόγειο και
τη Μέση Ανατολή και τις ανα-
κατατάξεις που συντελούνται.
Η δεύτερη αφορά το εν εξελί-
ξει ενεργειακό μπρα ντε φερ,
στην ίδια περιοχή, μετά την
ανακάλυψη σημαντικών κοι-
τασμάτων. Όσο για την τρίτη,
προκύπτει από το γεγονός ότι
αυτή τη φορά η Αθήνα υψώ-
νει εξίσου τους τόνους με την
Άγκυρα, με αποτέλεσμα να
έχει ισότιμο μερίδιο ευθύνης
για όσα συμβαίνουν και, κυρί-
ως, για όσα θα συμβούν.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι επι-
θετικές δηλώσεις που έκαναν
ο υπουργός Άμυνας και ο αρ-
χηγός του γενικού επιτελεί-
ου («ένα χιλιοστό κίνηση αν
κάνουν, θα τους τσακίσουμε,
θα τους συντρίψουμε», δήλω-
σε ο Καμμένος την Πέμπτη,
ενώ λίγο νωρίτερα ο ναύαρ-
χος Αποστολάκης και αρχη-
γός ΓΕΕΘΑ είχε απειλήσει ότι
«θα ισοπεδωθεί κάθε νησίδα,
εάν αποβιβαστούν Τούρκοι»)
μπορούν να αναγνωστούν με
δύο τρόπους. Ο ένας είναι αυ-
τός της ΝΔ, η οποία έσπευσε
να κάνει λόγο για επικίνδυ-
νους ψευτοτσαμπουκάδες για
πολιτική σκοπιμότητα, δηλα-
δή για να πολωθεί το κλίμα
επιθετικές Ελλάδα και Τουρκία
▸ Οι δηλώσεις Καμμένου-Αποστολάκη ανέβασαν κι άλλο την ένταση
και για να σωθεί ο Καμμένος
και οι ΑΝΕΛ. Ο δεύτερος, τον
οποίο ενστερνίστηκαν αρχικά
τα πιο «σοβαρά» αντιπολιτευ-
όμενα ΜΜΕ και οι περισσότε-
ροι αναλυτές τους, ήταν ότι
οι Τούρκοι είχαν υψώσει πολύ
ψηλά τον αμανέ και ήταν
αναγκαίο να δοθεί μια απο-
φασιστική απάντηση.
Χωρίς κανείς να μπορεί να
υποτιμήσει την πρώτη εκδο-
χή, μιας και έχουμε εισέλθει
σε προεκλογική περίοδο, η
δεύτερη είναι η καθοριστική.
Μάλιστα, όχι από την αμυ-
ντική σκοπιά που παρουσι-
άστηκε αλλά με αναγνώριση
της επιθετικής της διάστασης
από ελληνικής πλευράς. Διότι
η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ,
θεωρώντας προφανώς ότι
έχει δώσει τα χέρια με τους
Αμερικανούς και η υπόθεση
της στρατηγικής συμμαχίας
προχωρά, αρχίζει να εμφανί- Βίαιες αναστατώσεις Όσο για τη ΝΔ, όσο κι αν ΕΕ, τις στρατηγικές σχέσεις
ζεται ανυπόμονη για να κα- θέλει να το παίξει αντιπολί- με το Ισραήλ. Θα έχουμε
τοχυρώσει αυτά που θεωρεί σε νοτιοανατολική τευση σε αυτό το θέμα, δεν σχέσεις και με άλλες δυνά-
ότι ανήκουν στην ελληνική τα καταφέρνει. Το γιατί μεις, που όμως δεν θα υπο-
αστική τάξη, την οποία υπη- Μεσόγειο και Μέση αποκαλύπτεται στη δήλω- καταστήσουν ποτέ το ανή-
ση του αρμόδιου τομεάρ- κομεν εις την Δύση. Μόνο
ρετεί πιστά. Πολύ περισσό-
τερο, καθώς εκτιμά πως έχει
Ανατολή, καθώς χη της, Κουμουτσάκου, ο τα άκρα δεν το δέχονται».
στο πλευρό της και το Ισραήλ, και στον ενεργειακό οποίος έκανε λόγο για «συ- Και στη συνέχεια: «Η όλη
παραπέμποντας και στη νέα ναίνεση στις μεγάλες και κατάσταση (με την Τουρ-
τριμερή συνάντηση αυτής ανταγωνισμό στρατηγικές επιλογές της κία) δίνει μια νέα ώθηση
της εβδομάδας ανάμεσα σε χώρας» και συνέχισε: «Κα- στις διμερείς σχέσεις με τις
Τσίπρα, Νετανιάχου και Ανα- νείς δεν αμφισβητεί σήμε- ΗΠΑ». Σαν να ακούει κα-
στασιάδη. ρα την ένταξη σε ΝΑΤΟ και νείς τον πρωθυπουργό…

ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ

Νέο σκηνικό στη Συρία μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ
Η
ανακοίνωση από τον Τραμπ της
αποχώρησης των αμερικανικών
στρατευμάτων από τη Συρία ση-
ματοδοτεί την εκχώρησή της στη σφαίρα
επιρροής της Ρωσίας και του Ιράν, μετά
από οκτώ χρόνια πολέμου που την ισοπέ-
δωσε. Εφόσον αυτή η απόφαση δεν ακυ-
ρωθεί στην πράξη (οι αντιδράσεις στην
Ουάσινγκτον είναι σφοδρότατες, ενώ
ήδη παραιτήθηκε ο υπουργός Άμυνας
Τζιμ Μάτις), δημιουργεί νέα δεδομένα
στην περιοχή και επιταχύνει τις εξελίξεις.
Ήδη, παρά τις δηλώσεις για ολιγό-
μηνη αναστολή η Τουρκία προετοιμάζε-
ται για να επιτεθεί στους Κούρδους της
Συρίας –αρχικά στη Μανμπίτζ και στη
συνέχεια στη Ροζάβα– θεωρώντας ότι χω-
ρίς την παρουσία των Αμερικανών είναι
χαμένοι από χέρι. Η αλήθεια είναι ότι,
πρακτικά, οι Κούρδοι υποχρεώνονται να
τα στραφούν προς τη Μόσχα και τη Δα-
μασκό και να ζητήσουν βοήθεια με ταπει-
νωτικούς όρους. Παράλληλα, το Ισραήλ
διεμήνυσε ότι όχι απλώς δεν πρόκειται
να σταματήσει τις επιθέσεις του κατά
της Συρίας και των ιρανικών στόχων εκεί,
αλλά θα τις κλικακώσει.
Οι εξελιξεις αυτές μάλλον ενισχύουν
την Τουρκία και φέρνουν πιο κοντά τη
«συμφιλίωσή» της με τις ΗΠΑ, οι οποίες
έχουν ανάγκη από έναν ισχυρό εταίρο στη Συρία,
τώρα που δεν θα είναι εκεί. Αυτός είναι ο λόγος
που άνοιξε το θέμα της πώλησης Πάτριοτ στην
Άγκυρα αλλά και της έκδοσης του ιμάμη
Γκιουλέν, αυτός και για την απάντηση που
έδωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις ΑΟΖ:
«Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τη νόμιμη άσκηση
των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της δι-
καιοδοσίας τους από χώρες της περιοχής,
συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της
Τουρκίας. Αυτό περιλαμβάνει το δικαίωμα
κάθε χώρας να ερευνά και να εκμεταλλεύεται
φυσικούς πόρους εντός της ΑΟΖ της». Μα αυτό
το δέχεται και η Άγκυρα – με την κρίσιμη διαφορά
ότι αμφισβητεί την οριοθέτηση των ΑΟΖ…
6 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 Πρινηδόν

Σχόλια στο ημίφως Βασίλης

Βασανιστήρια
και απελάσεις
προσφύγων
στον Έβρο
Επιστροφές αιτούντων
άσυλο και μεταναστών
στην Τουρκία, με συνο-
πτικές διαδικασίες και σε
αρκετές περιπτώσεις με
τη χρήση βίας ακόμα και
σε βάρος εγκύων γυναι-
κών από αξιωματικούς
των ελληνικών υπηρεσι-
ών επιβολής του νόμου,
καταγγέλλει, με ανακοί-
νωσή του, το Παρατη-
ρητήριο Ανθρωπίνων
∆ικαιωμάτων (Human
Rights Watch). Όλοι οι
μετανάστες ανέφεραν
εχθρική ή βίαιη συμπερι-
φορά από την Ελληνική
Αστυνομία, αλλά και
από… αταυτοποίητες
δυνάμεις που φορούσαν
στολή και μάσκες χωρίς
διακριτικά σήματα και
έπαιζαν τοn ρόλο του…
«κακού μπάτσου». Σύμ-
φωνα με τις καταγγελίες,
η κακοποίηση συμπε-
ριλάμβανε ξυλοδαρμό,
λακτίσματα, χρήση συ-
σκευής αναισθητοποίη-
σης, ακόμα και εικονικές
εκτελέσεις.
Παπαγεωργίου
Χαλυβουργική: Όταν
«λύγισε» το ατσάλι
Τίτλοι τέλους για την πιο ιστορική
ελληνική χαλυβουργία, που «βγήκε
από την πρίζα» μετά από 93 χρόνια
λειτουργίας. Ο ιδιοκτήτης Κωνστα-
ντίνος Αγγελόπουλος την είχε ουσι-
αστικά εγκαταλείψει την τελευταία
τριετία, μην θέλοντας να πληρώσει
τα χρέη άνω των 30 εκατομμυρίων
ευρώ στη ΔΕΗ, τα οποία φεσώνει
στο ελληνικό δημόσιο. Ξεκρέμαστοι
μένουν περίπου 170 εναπομείναντες
εργαζόμενοι (ήταν 400 πριν από
το τελευταίο κύμα απολύσεων το
2015), που βασίζουν τις ελπίδες τους
στην αναμενόμενη δικαστική από-
φαση για το μέλλον της επιχείρησης.
Η ουσία είναι ότι η Χαλυβουργική
αφήνει πίσω της μεγάλα χρέη και οι-
κογένειες στον δρόμο, την ώρα που
η οικογένεια Αγγελοπούλου τσακώ- η ανήλικη κοπέλα, ο 50χρονος εργο- δρίαση του ΠΣ», όπου απορρίφθηκαν
νεται για τον έλεγχο μιας ακόμα πιο δότης εκμεταλλεύτηκε το νεαρό της δύο προτάσεις που κατέθεσαν ΑΡΑΝ,
Ο νόμος της μαφίας
τεράστιας περιουσίας. ηλικίας της, την ανάγκη που είχε για Κόκκινο Δίκτυο και ΑΡΑΣ: «τόσο στο ποδόσφαιρο
πρακτική άσκηση στο αντικείμενο αυτή που αποσαφήνιζε ότι η ΛΑΕ πα-
των σπουδών της και τη δύσκολη οι- ραμένει προσανατολισμένη στο στόχο
Η πρακτική κονομική και κοινωνική της κατάστα- της συνεργασίας με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Το πρωί της Τετάρτης ο διαιτητής
της Super League Θανάσης Τζήλος
άσκηση του τρόμου ση και ασελγούσε εις βάρος της από και άλλες αριστερές ριζοσπαστικές έπεσε θύμα οργανωμένης ενέδρας
τα τέλη του 2017 έως και το φθινόπω- δυνάμεις, όσο και αυτή που έθετε επί και επίθεσης μπράβων στην πόλη
Αποτροπιασμό προκαλεί το νέο πε- ρο του 2018, ενώ ο βιασμός φέρεται να της ουσίας την ανάγκη ο εκπρόσω- όπου διαμένει, τη Λάρισα. Τέσσερις
ριστατικό σεξουαλικής κακοποίησης έγινε πέρσι τον χειμώνα. Εκτός από το πος Τύπου του μετώπου να μην είναι κουκουλοφόροι, που τον παρακολου-
ανήλικης κοπέλας στον Βόλο, καθώς μεροκάματο του τρόμου, στην Ελλά- μέλος του Αριστερού Ρεύματος». Ο θούσαν και γνώριζαν τη διαδρομή
εργοδότης κατηγορείται για βιασμό δα της κρίσης ακόμα και η πρακτική Π. Σωτήρης στο κείμενό του (βλ. που ακολουθούσε, τον ξυλοκόπησαν
και ασέλγεια σε βάρος της ανήλικης άσκηση μετατρέπεται σε εφιάλτη. www.pandiera.gr) σημειώνει άγρια, προκαλώντας του τραύματα
αλλοδαπής μαθητευόμενής του. Η πως η ΛΑΕ «έχει δείξει τα πολιτικά στο κεφάλι και στο γόνατό του. Ο δι-
Εισαγγελία Βόλου άσκησε ποινική Παραίτηση της όρια». «Το Αριστερό Ρεύμα», αιτητής είχε στοχοποιηθεί πρόσφατα
δίωξη σε βαθμό κακουργήματος σε αναφέρει, δεν μπορεί να ξεφύγει από από παράγοντες της ΠΑΕ Ολυμπια-
βάρος 50χρονου ελεύθερου επαγ- Π. Σωτήρη από Π.Σ. ΛΑΕ «την κληρονομιά των κακών παρα- κός, για τη διαιτησία του στον αγώ-
γελματία για βιασμό αλλά και για δόσεων του ελληνικού ρεφορμισμού να με την Ξάνθη (9/12). Μάλιστα
ασέλγεια κατ’ εξακολούθηση με θύμα Αίσθηση προκάλεσε η δημοσιοποίηση (οικονομισμός, «αναπτυξιολαγνεία», έμμισθοι οργανωμένοι οπαδοί είχαν
ανήλικη –είχε συμπληρώσει τα 14 έτη– της παραίτησης του Παναγιώτη Σω- κοινοβουλευτισμός, φλερτάρισμα α- αειλήσει τον διαιτητή να φυλάγεται
που εργαζόταν στην επιχείρησή του τήρη από το Πολιτικό Συμβούλιο της κόμη και με εθνικιστικές απόψεις)». γιατί «τα Χριστούγεννα συμβαίνουν
ως εκπαιδευόμενη με πρόγραμμα του ΛΑΕ. «Αφορμή, αλλά όχι αιτία, είναι Η επίμαχη απόφαση του ΠΣ της ΛΑΕ ατυχήματα». Για αυτή τη στοχοποί-
ΟΑΕΔ. Σύμφωνα με όσα αποκάλυψε τα όσα έγιναν στην τελευταία συνε- πάρθηκε με 56% υπέρ, 44% λευκό. ηση, ωστόσο, δεν μιλάει κανείς.

Μπάμπης Χουβαρδάς* Καμπάνια για το ∆ώρο στις γειτονιές της Αθήνας

Η ζωή που ζούμε είναι μια συνθήκη
μέσα σε μια κοινωνία. Αυτή η κοινω-
νία δεν έχει ούτε ισοτιμία, ούτε ισο-
νομία, είναι μια κοινωνία ανισοτήτων!
Έχει εργαζομένους, ανέργους, εργοδό-
τες, έχει ανθρώπους υγιείς και αρρώ-
στους, έχει αντιστρόφως ανάλογα τα
δικαιώματα από τις υποχρεώσεις, έχει
φτωχούς, πλούσιους και πλουσιότε-
ρους. Είναι μοιρασμένη σε τάξεις και
είναι γενικώς μια ταξική κοινωνία.
Η Εργατική Λέσχη Πατησίων-Κυ-
ψέλης-Γαλατσίου ως σωματείο γει-
τονιάς είναι ο μικρόκοσμος κάποιων
αποδεκτών της ζωής μέσα στη συν-
θήκη αυτής της ταξικής κοινωνίας.
Είμαστε φτωχοί, ανέστιοι, άνεργοι,
εργαζόμενοι εξαρτώμενης εργασίας,
ζητώ
τον λόγο
είμαστε ελεύθεροι επαγγελματίες, φοι-
τητές, γονείς.
Δεν δουλεύουμε από χόμπι, δου-
λεύουμε από την ανάγκη να ζήσουμε
εμείς και οι οικογένειές μας. Δεν μας
αρέσει το ποδοπάτημα των δικαιωμά-
των μας από κυβέρνηση, κεφάλαιο,
ΕΕ. Δεν μας αρέσει να μας κλέβουν οι
εργοδότες.
Οι διεκδικήσεις των νόμιμων υπο-
χρεώσεων της εργοδοσίας προς εμάς
τους εργαζόμενους δεν είναι γραφι-
κού χαρακτήρα.
Έχουν ειδικό βάρος είναι μάχιμος
ελιγμός σε μια αγορά που «αυτορ-
ρυθμίζεται» κατά το δοκούν των ερ-
γοδοτών που σημαίνει πόλεμο κατά
των εργαζομένων και της εργατικής
τάξης. Ενώ τα δώρα Χριστουγέννων
καταβάλλονται μέσω τραπέζης στον
εργαζόμενο, την επόμενη μέρα ο ερ-
γοδότης τα ζητάει πίσω ως κοράκι της
ανθρώπινης ανασφάλειας, μπροστά
στον φόβο της απόλυσης. Όταν δεν το
παίρνει, τότε απολύει τον εργαζόμενο
ή τον τρομοκρατεί!
Μας το κατήγγειλαν, κάναμε πα-
ρέμβαση και μάθαμε για τους εργαζό-
μενους που έπεσαν σε δικαιωματική
νάρκη με τα φιλελεύθερα πισωγυρί-
σματα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ,
αβάντα στην εργοδοσία,
Η Εργατική Λέσχη Πατησίων-Κυ-
ψέλης-Γαλατσίου τις προηγούμενες η-
μέρες έκανε καμπάνια για το δώρο
Χριστουγέννων και την καταβολή του
στους εργαζόμενους από τους εργοδό-
τες. Με εξορμήσεις, αφισοκολλήσεις,
επαφές και κουβέντες με εργαζόμε-
νους σε επιχειρήσεις του εμπορίου
και του επισιτισμού. Θα συνεχίσουμε
προς αυτή την κατεύθυνση, μαζί με
τον κόσμο της δουλειάς, για να πά-
ρουν πίσω όλα όσα τους ανήκουν.
*μέλος Εργατικής Λέσχης Πατησίων
-Κυψέλης-Γαλατσίου

Συνέδριο Ν∆
Ο Νεοφιλελεύθερο
Μητσοτάκης, στην αφετη-
ρία της αρχηγίας του, πρό-
βαλε ένα σχεδόν τυπικό νε-
οφιλελεύθερο πρόγραμμα,
με περιορισμένες σε αριθ-
μό και βάθος παροχές.Οι εμπειρότεροι,
όμως, σύμβουλοί του και η επιχείριση-ρε-
λάνς του ΣΥΡΙΖΑ με την επιδοματική πο-
λιτική, έπεισαν τον πούρο νεοφιλελεύθε-
ρο αρχηγό της ΝΔ να ρίξει νερό στο κρασί
του και να στραφεί στην παραδοσιακή
συνταγή. Βεβαίως, οι προσδοκίες των Ελ-
λήνων από τις δημαγωγικές επαγγελίες
των κυβερνώντων στη μνημονιακή εποχή
τούς κάνουν επιφυλακτικούς απέναντι
στη δημαγωγία ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η
απελπισία και η εξαθλίωση καθιστά μια
σημαντική μερίδα τους ευάλωτη στην
προεκλογική υποσχεσιολογία.
Σε αυτό το φόντο, ο πρόεδρος της ΝΔ
διατύπωσε πολιτικά μηνύματα για το
πλαίσιο και τις γενικές αρχές διακυβέρ-
νησής του, ενώ εξήγγειλε ποταμό μέτρων
στον αγώνα δρόμου της παροχολογίας με
αντίπαλο τον ΣΥΡΙΖΑ — που υπερτερεί
όμως, αφού κρατάει την κουτάλα της δι-
ακυβέρνησης. Για αμφότερους, ΣΥΡΙΖΑ
και ΝΔ, ισχύει μια λαϊκή ρήση παραλλαγ-
μένη: «Τ’αφεντικό τρελλάθηκε και μοι-
ράζει λεφτά που δεν έχει». Ο Τσίπρας,
ειδικά, εκτός του πελονεκτήματος της
κουτάλας δίνει και ανέξοδες υποσχέσεις,
αφού γνωρίζει ότι κατά πάσα πιθανό-
τητα θα χάσει τις εκλογές. Άρα, μπορεί
να υπόσχεται ακατάσχετα, αφού δεν θα
είναι υποχρεωμένος ως επόμενος κυβερ-
νήτης να υλοποιήσει υποσχέσεις, για τις
οποίες δεν υπάρχουν οι αντίστοιχοι πόροι
ούτε η έγκριση των δανειστών.
Πάντως, και οι δύο μονομάχοι στην
προεκλογική δημαγωγία τους είναι ασυ-
νεπείς και ανεύθυνοι, αφού και οι δύο
υιοθετούν νεοφιλελεύθερη πολιτική,
που εξ ορισμού επιβάλλει τη λιτότητα.
Ο μέν ΣΥΡΙΖΑ έχει δρέψει τα εύσημα,
δια στόματος Σόιμπλε μάλιστα, επειδή
η κυβέρνησή του θεωρήθηκε η κατ’ εξο-
χήν μνημονιακή κυβέρνηση, που με τη
μεγαλύτερη προθυμία και αποτελεσματι-
κότητα υλοποίησε τις πιο επώδυνες απαι-
τήσεις των δανειστών. Η δε ΝΔ, αν και
πολεμά τον λαϊκισμό και τη διόγκωση του
κράτους και των δαπανών του, συναγω-
νίζεται επάξια τον λαϊκιστικό ΣΥΡΙΖΑ, σε
υποσχέσεις, που είναι αδειανά πουκάμι-
σα, αφού στον ελληνικό καπιταλισμό των
μνημονίων, είναι αδύνατον να εκπληρω-
θούν, έστω και εν μέρει.
Είναι απορίας άξιο πώς η ΝΔ προ-
βαίνει σε παχυλές εξαγγελίες, ενώ κα-
τηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι έχει οδηγήσει την
ελληνική οικονομία στα τάρταρα. Πώς
λοιπόν απ’τον πρώτο και δεύτερο χρόνο
της διακυβέρνησής της, εάν πάρει την
κυβέρνηση, θα εξασφαλίσει την ανάδυση
της οικονομίας απ’τα τάρταρα, ώστε να
πραγματοποιήσει μέρος έστω των παχυ-
λών υποσχέσεών της;
Όντως, η οικονομία της χώρας έχει
βουλιάξει, πράγμα που επιβεβαιώνει την
ψευδολογία και ανευθυνότητα του δικομ-
ματισμού. Το εξωτερικό χρέος, που θα
Πολιτική
Δημήτρης Γρηγορόπουλος
μανιφέστο,
με ισχυρή δόση
λαϊκισμού
▸ Οι προτάσεις της Ν∆ παραπέμπουν
σε προεκλογικές πλειοδοσίες σε περίοδο
πόλωσης, όπως έγινε με Σημίτη-Καραμανλή
διέγραφε ο ΣΥΡΙΖΑ, έχει αυξηθεί απ’τα
327 δισ. ευρώ στην αρχή των μνημονίων
στα 357 δισ. ευρώ στην υποτιθέμενη λήξη
τους. Αν συνυπολογιστεί και το εσωτερικό
χρέος (δημόσιο, ταμεία, τράπεζες) που
έχει υπερβεί τα 200 δισ. ευρώ, αντιλαμ-
βάνεται κανείς πόσο εξωπραγματικά εί-
ναι τα ευχολόγια ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Η δήθεν
ρύθμιση του χρέους απ’τον ΣΥΡΙΖΑ, παρά
τις δημαγωγικές τυμπανοκρουσίες, είναι
ψευδώνυμη, αφού στην πραγματικότητα
έγινε μετάθεση απλώς της αποπληρωμής
του χρέους με τ’αντίστοιχα επιτόκια βέ-
βαια, που καθιστά μακροχρόνιο το βρόχο
της ελληνικής οικονομίας.
Οι τράπεζες στα χέρια των funds ου-
σιαστικά, έχουν εξαερώσει σχεδόν τ’απο-
θέματά τους,αδυνατώντας ν’ ασκήσουν
το ρόλο του αιμοδότη της επιχειρηματι-
κής δραστηριότητας. Οι φόροι πνίγουν
την ελληνική οικονομία και εξοντώνουν
τα λαϊκά στρώματα. Υπάρχει άπνοια
επενδύσεων και απ’ το εσωτερικό και
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 7
απ’το εξωτερικό, με εξαίρεση τη ληστρι-
κή αρπαγή φιλέτων κυρίως του δημοσίου
έναντι πινακίου φακής. Το γεγονός ότι
η έξοδος στις αγορές είναι αδύνατη όχι
μόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως καταγγέλλει η
ΝΔ, αλλά και για τη δική της κυβέρνηση
ασφαλώς επιβεβαιώνει τον ουτοπισμό,τη
ψευδολογία ορθότερα, των ηγεσιών των
δύο κυβερνητικών κομμάτων.
Κορυφαίες επιβεβαιώσεις της αναξι-
όχρεης και άκρως προβληματικής ελληνι-
κής οικονομίας αποτελούν η υποθήκευση
για 99 χρόνια του δημόσιου πλούτου, ακό-
μη και των πολιτιστκών θησαυρών, στο
ελεγχόμενο απ’τους δανειστές Υπερτα-
μείο, αλλά και τα θηριώδη υπερπλεονά-
σματα άνω του 3,5% μέχρι το 2022 και άνω
του 2% του ΑΕΠ μέχρι το 2060. Κατορθώ-
ματα και τα δύο του «αριστερού» ΣΥΡΙΖΑ.
Ωστόσο, παρά τη σφοδρή στηλίτευση του
ΣΥΡΙΖΑ τα μέτρα αυτά υιοθετεί και η ΝΔ.
Το παράδοξο και ακραία απατηλό είναι
ότι η τελευταία αναζητεί εναγώνια τον
ρεαλισμό για την υλοποίηση των υποσχέ-
σεών της στη συγκατάνευση των δανει-
στών για μείωση του πρωτογενούς πλεο-
νάσματος στο 2% περίπου, ρύθμιση που
εξοικονομεί 2,5 δισ. σχεδόν ετήσια για το
πρόγραμμα της ΝΔ. Πρόκειται για φρού-
δα ελπίδα όμως, αφού την επιβολή των
πρωτογενών πλεονασμάτων την έχουν
επιβάλει οι δανειστές ως αναφαίρετο όρο
της επιστροφής των χρημάτων τους. Άρα,
είναι αδύνατο να υποχωρήσουν. Όπως
δεν θα υποχωρήσουν στην απελευθέρωση
του δημόσιου πλούτου ή στη μακροπρόθε-
σμη έστω διαγραφή μέρους του χρέους.
Το οικονομικό και κοινωνικό πρόγραμ-
μα της ΝΔ έχει στοιχεία «κεϊνσιανισμού»
ανάμεικτα με νεοφιλελεύθερες αρχές και
αόριστες εξαγγελίες: Μειώσεις άμεσων
και έμμεσων φόρων, μείωση ασφαλιστι-
κών εισφορών, ρύθμιση 120 δόσεων για
χρέη, κατάργηση του νόμου Κατρούγκα-
λου με εξασφάλιση αξιοπρεπών συντάξε-
ων, αύξηση του προϋπολογισμού για επι-
δόματα ανεργίας, ελάχιστο εγγυημένο ει-
σόδημα για 800.000 μη έχοντες, μείωση
φόρου στις επιχειρήσεις. Η ΝΔ δεσμευτη-
κε για βοήθημα 2.000 ευρώ στις νέες οικο-
γένειες για κάθε παιδί που θα γεννιέται,
αύξηση του κατώτατου μισθού με ρυθμό
διπλάσιο από την αύξηση του ΑΕΠ της χώ-
ρας, μείωση των τιμών στα βρεφικά είδη,
Ο «πυρήνας» αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000
των μέτρων είναι ευρώ για κάθε παιδί, καθιέρωση του προ-
γράμματος «βοήθεια στις εργαζόμενες
το μικρό κράτος, μητέρες». Με κάποιες μικροεξαιρέσεις το
πρόγραμμα αυτό θα «πάει άπατο», όπως
η μείωση δαπανών, και το αντίστοιχο προεκλογικό πρόγραμμα
η ασυδοσία της ΔΕΘ του ΣΥΡΙΖΑ.
Την ίδια στιγμή, με έμφαση προβάλ-
για το κεφάλαιο λονται οι γνωστές αυταρχικές θέσεις της
ΝΔ για ενίσχυση των σωμάτων ασφαλεί-
και η ενίσχυση ας, μείωση των κοινωνικών δαπανών,
της καταστολής έλεγχο-γκετοποίηση των Εξαρχείων, κα-
τάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου.
Τέλος, δεν είναι καθόλου πειστική η
ακροδεξιάς κοπής αδιάλλακτη στροφή
της ΝΔ στο Μακεδονικό, αφού απαιτεί
σύγκρουση με ΝΑΤΟ και ΕΕ, στα οποία
η ΝΔ είναι χειροπόδαρα δεμένη.
8 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 Εικονοκλάστες

Πλούσια
συζήτηση,
έντονη νεανική
παρουσία

Σημαντικό βήμα μπροστά, για

τη διαμόρφωση μιας σύγχρο-
νης κομμουνιστικής στρατηγι-
κής απάντησης, αποτέλεσε η
προγραμματική συνδιάσκεψη
του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική
Απελευθέρωση, που πραγματο-
ποιήθηκε από 14-16 Δεκέμβρη
στο Γεωπονικό. Εκατοντάδες
αντιπρόσωποι των οργανώσεων
του ΝΑΡ και της νεολαίας Κομ-
μουνιστική Απελευθέρωση από
όλη τη χώρα, μέλη της οργάνω-
σης αλλά και πολλοί συναγω-
νιστές που εμπνέονται από την
πρόταση για ένα νέο κομμου- Και μόνο το γεγονός πως τρεις μέρες εκατοντάδες εργαζόμενοι και νέοι επεξεργάζονταν μια ολοκληρωμένη
νιστικό πρόγραμμα και κόμμα, κομμουνιστική στρατηγική απάντηση στο καπιταλιστικό ΤΙΝΑ αποτελεί μεγάλο κέρδος. Κόντρα στην Αριστερά
συμμετείχαν στη διαδικασία. Το
σχέδιο Προγραμματικής Δια- των «μικρών πραγμάτων» και του εφικτού εντός του συστήματος, αναζητείται μια ανατρεπτική γραμμή
κήρυξης μετά την ενσωμάτωση που θα εμπνέεται από την κομμουνιστική στρατηγική και θα παρεμβαίνει στην καθημερινή ταξική πάλη.
παρατηρήσεων και βελτιωτικών
προτάσεων υπερψηφίστηκε από
το 92,3% των αντιπροσώπων
(κατά ψήφισε το 1,1% και λευκό
Προγραμματική συνδιάσκεψη ΝΑΡ και νΚΑ
το 6,5%), σε αντιστοίχιση με την

Κομμουνιστική απάντηση
ψηφοφορία στις οργανώσεις του
ΝΑΡ πανελλαδικά (91% υπέρ,
1,3% κατά και 7,7% λευκό).
Πλούσιος, δημιουργικός και

για σήμερα και αύριο

ποιοτικός ήταν ο διάλογος στη
συνδιάσκεψη, καθώς εξαντλήθη-
κε η δυνατότητα ομιλιών, με 44
συνολικά τοποθετήσεις. Ευχάρι-
στη έκπληξη, που αποτυπώνει
και τη νέα δυναμική, το γεγονός
Ελλάδα αλλά και ευρύτερα, Ε, να, αυτό το πρώτο μι- τασχηματισμό ΝΑΡ και νΚΑ.
πως σχεδόν οι μισές ομιλίες προ-
έρχονταν από τη νεολαία, φω- Ανάλυση δρόμο σύγκρουσης με το κε-
φάλαιο, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ,
κρό βήμα, δηλαδή το γεγονός
πως εκατοντάδες κομμουνί-
Τι λαμβάνουμε υπόψη από τη
συνδιάσκεψη;
τίζοντας την εμβληματική ρήση
«ο κομμουνισμός είναι η νιότη
Γιάννης Ελαφρός δρόμο ανατροπής της ευρω- στριες και κομμουνιστές της Πρώτο, το μεγάλο έλλειμ-
μνημονιακής καπιταλιστικής νέας εποχής κάθισαν με τις μα της προηγούμενης κρίσι-
του κόσμου». Στη συνδιάσκεψη
βαρβαρότητας, δρόμο αγώ- ώρες, με πολλές εποικοδο- μης περιόδου, δηλαδή μιας
διαβάστηκαν οι χαιρετισμοί 11 να, αλληλεγγύης και αξιοπρέ- μητικές ομιλίες (θα αναρτη- στρατηγικής κομμουνιστικής
οργανώσεων της αντικαπιταλι- πειας, που δημιουργεί τους θούν στο www.narnet.gr) επαναστατικής απάντησης,
στικής και αντιιμπεριαλιστικής

Αριστεράς, καθώς και τρεις από
οργανώσεις άλλων χωρών: Κόμ-
μα Εργασίας από την Τουρκία,
Λέβιτσα από την Δημοκρατία της
Μακεδονίας και Κόκκινο Δράση
από την Κροατία.
Μετά την ολοκλήρωση της δια-
δικασίας για την Προγραμματική
Διακήρυξη ακολούθησε συζήτη-
ση για τα αναγκαία βήματα για
την προώθηση της διαδικασίας
για το σύγχρονο πρόγραμμα
και κόμμα κομμουνιστικής
απελευθέρωσης. Μετά από
γόνιμη διεργασία καταλήχθηκε
πρόγραμμα δράσης, το οποίο θα
συζητηθεί και συγκεκριμενοποι-
ηθεί στα όργανα και τις οργανώ-
σεις βάσης ΝΑΡ και νΚΑ.
Π
αράξενη έμοιαζε η
εικόνα της συνδιά-
σκεψης του ΝΑΡ το
προηγούμενο Σαβ-
βατοκύριακο. Εκατοντάδες
άνθρωποι, μεγάλο μέρος τους
νέοι και νέες, έκαναν σχέδια
για το μέλλον, συζητούσαν για
τον κομμουνισμό στην εποχή
μας, για το πώς θα φτάσουμε
εκεί και για το πώς η διαδι-
κασία της χειραφέτησης δεν
θα ανακοπεί, ξεψάχνιζαν το
σύγχρονο καπιταλισμό και ση-
μείωναν τις κρυμμένες δυνα-
τότητες ανατροπής. Έριχναν
θαρρετά το βλέμμα σε έναν
άλλο δρόμο για τους εργα-
ζόμενους, τη νεολαία και τα
φτωχά λαϊκά στρώματα στην
όρους της αντικαπιταλιστικής
επανάστασης για την εργατι-
κή εξουσία-δημοκρατία και
την κομμουνιστική απελευ-
θέρωση. Μα καλά, δεν έχουν
ακούσει για το ΤΙΝΑ; Για το
«δεν υπάρχει εναλλακτική»;
Για το «τίποτα δεν γίνεται»,
πως «έξω από την ΕΕ υπάρχει
το χάος» και πως «οι μεγάλες
αφηγήσεις και οι επαναστά-
σεις οδηγούν στον ολοκληρω-
τισμό;» Καλά, δεν βολεύονται
με την Αριστερά των «μικρών
πραγμάτων», των μειωμένων
προσδοκιών, του εφικτού,
της κινηματικής, πολιτικής
και θεωρητικής οκνηρίας; Τι
θέλουν και τα σκαλίζουν; Δεν
τα είπαν όλα οι κλασσικοί ή οι
μετέπειτα «αιρέσεις»;
και πολλές τροποποιήσεις και
συνδιαμόρφωσαν ένα κείμενο
κομμουνιστικής προγραμμα-
τικής διακήρυξης συνολικά
απέναντι στον καπιταλισμό
της εποχής μας, είναι το πιο
σημαντικό κέρδος της προ-
γραμματικής συνδιάσκεψης
του ΝΑΡ και της νΚΑ. Κι ας
αποδείχθηκε λίγος ο καιρός
της προετοιμασίας και της
προσυνδιασκεψιακής διαδι-
κασίας, κι ας είναι πάντα δύ-
σκολη η προγραμματική συζή-
τηση, κι ας καταλαβαίνουμε
όλοι πως τώρα (ξανα)αρχί-
ζουμε, και πως θα χρειαστεί
πολύ συστηματική θεωρητική
και προγραμματική δουλειά
για να συνεχιστεί η πορεία
προς τον κομμουνιστικό με-
όχι μόνο αναγνωρίζεται σαν
τέτοιο (άρα μπορεί να αντι-
μετωπιστεί), αλλά υπάρχουν
μαχόμενες δυνάμεις (και βε-
βαίως όχι μόνο στο ΝΑΡ και
τη νΚΑ) που μπορούν να ανα-
μετρηθούν με την προγραμ-
ματική ανασυγκρότηση. Και
μάλιστα, πως δεν πρόκειται
για μια ακαδημαϊκή συζήτη-
ση. Απεναντίας μια σύγχρονη
κομμουνιστική στρατηγική
και φυσιογνωμία φωτίζει την
επαναστατική τακτική, νοη-
ματοδοτεί θετικά την αντικα-
πιταλιστική πάλη, στηρίζει
την εμφάνιση και την αυτοτέ-
λεια της εργατικής πολιτικής,
ενισχύει τον ταξικό χαρακτή-
ρα των διεκδικήσεων, πλάθει
συνειδήσεις επαναστατών

μακράς πνοής, με έμπνευση
από το ασίγαστο πάθος του
κομμουνισμού, της σημαίας
όλων των ελευθεριών (Σεργκέι
Γεσένιν). Με αυτή την έννοια
η στρατηγική εμπλουτίζει όλη
τη δράση, αλλά αποτελεί και
αυτοτελή απάντηση και όρος
στράτευσης με συνολικά χα-
ρακτηριστικά.
Γιατί ο κομμουνισμός είναι
«ο σκοπός που, καθώς αναδύ-
εται από το κίνημα, το προσα-
νατολίζει. Του επιτρέπει –εν
αντιθέσει προς τις χωρίς αρχές
πολιτικές, τις αποσπασματι-
κές δράσεις και τους καθημε-
ρινούς αυτοσχεδιασμούς– να
προσδιορίσει τι μας φέρνει
πιο κοντά σε αυτόν το σκοπό
και τι μας απομακρύνει από
αυτόν. Είναι επομένως μια
ρυθμιστική στρατηγική, ένα
πρόγραμμα που παραπέμπει
και προσανατολίζει το κίνη-
μα αδιάκοπα στο όραμα μιας
άλλης κοινωνίας με δικαιοσύ-
νη, ισότητα, αλληλεγγύη: της
κομμουνιστικής κοινωνίας.
Είναι ο δρόμος και τα μέσα
για την επίτευξη αυτού του
σκοπού. Δρόμος ταξικής δρά-
σης, κοινωνικής ανατροπής
και όχι κοινοβουλευτικού πε-
ριπάτου ή μεταρρυθμιστικών
ουτοπιών. Δρόμος μαζικού
αγώνα του εργατικού-λαϊκού
κινήματος και όχι κυβερνη-
τικής ή άλλης ανάθεσης, αυ-
τόκλητων σωτήρων και κομ-
μάτων-φρουρίων. Δρόμος ε-
παναστατικής τακτικής – και
σύνδεσής της με την επανα-
στατική στρατηγική, η οποία
ιδιαίτερα σήμερα κρίνεται και
δοκιμάζεται στο αν θα απο-
κρούσει και θα ανατρέψει την
Εικονοκλάστες
καπιταλιστική επέλαση, απα-
ντώντας στις ζωτικές ανά-
γκες των εργαζομένων και
των νέων· αλλά και στο αν θα
επιταχύνει-προετοιμάσει την
αντικαπιταλιστική επανάστα-
ση» (από την Προγραμματική
Διακήρυξη).
Δεύτερο, ο καπιταλισμός
της εποχής μας, που δεν μπο-
Μια σύγχρονη κομμουνιστική στρατηγική
φωτίζει την επαναστατική τακτική,
νοηματοδοτεί θετικά τον αντικαπιταλιστικό
αγώνα, στηρίζει την εργατική πολιτική και πάλη
ρεί να υπερβεί την κρίση του
και στρέφεται προς την αντί-
δραση σε όλα τα πεδία (από
το διαρκές κράτος έκτακτης
ανάγκης και την ακροδεξιά
στην κυβέρνηση μέχρι την πο-
λεμική απειλή και την όξυνση
των ανταγωνισμών) δεν είναι
ανίκητος. Στη συνδιάσκεψη
υπήρξε από πολλές ομιλίες
συμβολή σε μια βαθύτερη και
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
πιο πολύπλευρη ανάλυση του
σύγχρονου ολοκληρωτικού κα-
πιταλισμού και με την ανατο-
μία σύγχρονων φαινομένων
του ψηφιακού σύμπαντος, της
εργασίας και του πολιτισμού,
των πολλαπλών αντιθέσεων
που παροξύνονται στο έδαφος
της διαμάχης κεφαλαίου- ερ-
γασία. Σημειώθηκε η ανάγκη
να ανιχνευθεί καλύτερα ο ρό-
λος και η δυναμική της ταξι-
κής πάλης, των πολυποίκιλων
αντιστάσεων και των νέων
δυνατοτήτων-τάσεων χειρα-
φέτησης που ξεπηδούν μέσα
από την κοινωνία. Υπήρχαν
ομιλίες που έθεσαν τέτοιες
πλευρές και την ανάγκη μιας
καλύτερης ανάδειξής τους
και στην Διακήρυξη. Γιατί για
εμάς ο κομμουνισμός είναι
κοινωνική δυνατότητα και όχι
χιλιαστική πίστη, ιδεολογία,
επαναστατική λογοκοπία και
«ταυτότητα διαχωρισμού».
Τρίτο, στη βάση των προ-
ηγούμενων εμπλουτίστηκε
και απέκτησε πιο ουσιαστικό
περιεχόμενο η συζήτηση για
το σύγχρονο κομμουνιστικό
κόμμα και μια ανώτερη από
το ΝΑΡ κομμουνιστική οργά-
νωση ως βήμα προς τα εκεί,
πέρα από μια φετιχοποίηση
της μορφής. Αν και δεν έγι-
νε στο σώμα αυτό συζήτηση
για τις αρχές λειτουργίας που
πρέπει να έχει το κομμουνι-
στικό κόμμα στην εποχή μας
(αυτό το θέμα θα συζητη-
θεί σε επόμενη διαδικασία),
αναδείχθηκε στην πράξη μια
ανώτερη δυνατότητα εργατι-
κής δημοκρατίας και συμβο-
λής, όταν δεκάδες σύντροφοι
πήραν το λόγο, έθεσαν ζητή-
ματα, συμφώνησαν και δια-
φώνησαν, σε μια διαδικασία
απελευθερωμένη από προκάτ
στρατόπεδα, που αναζητούσε
πιο ουσιαστικές συμφωνίες
αλλά και διαφορετικές οπτι-
κές. Κι ακόμα, όταν ερχόταν
στην επιφάνεια η ανάγκη της
ανώτερης στράτευσης, της
συνειδητής αυτοπειθαρχίας,
της συγκέντρωσης δυνάμε-
ων και της συσπείρωσης της
κομμουνιστικής πρωτοπορίας
έτσι ώστε να επιδράσει θετικά
και προωθητικά στην αναζω-
ογόνηση και αντεπίθεση και
των άλλων πλευρών του επα-
ναστατικού υποκειμένου, του
αντικαπιταλιστικού μετώπου
και των ταξικών αντικαπιτα-
λιστικών κινήσεων.
9
Η Προγραμματική
Διακήρυξη
ώθηση παραπέρα
διαλόγου
Είναι η Προγραμματική
Διακήρυξη η «τελευταία λέξη»
για τον κομμουνισμό της εποχής
μας; «Σε καμιά περίπτωση»,
ήταν η απάντηση στο
«κλείσιμο» της διαδικασίας.
Μια ομιλήτρια είπε
χαρακτηριστικά πως «νιώθει
ευτυχής που η διακήρυξή
μας δεν είναι τέλεια». Πέρα
από το ότι δεν υπάρχει το
τέλειο πρόγραμμα, πως θα
ήταν δυνατό το ΝΑΡ, «με την
κοινωνική σύνθεση και τη
μαζικότητα που έχει, τις ταξικές
προσλαμβάνουσες και τα μέχρι
τώρα πολιτικό-θεωρητικά
κεκτημένα να το πετύχει. Αυτό
θα ήταν μη διαλεκτικό να το
πιστεύει κανείς», ειπώθηκε
χαρακτηριστικά στο «κλείσιμο».
«Ωστόσο είναι η δική μας
αναγκαία βάση, η ειδική
συμβολή για ένα ανώτερο βήμα
στη συζήτηση της μαχόμενης
αριστεράς και του κόσμου της
κομμουνιστικής αναζήτησης».
Η Προγραμματική Διακήρυξη
που θα επανεκδοθεί σύντομα
και θα διακινηθεί μαζικά από
τις οργανώσεις του ΝΑΡ και
της νΚΑ, τίθεται σε συζήτηση
και παραπέρα ανάπτυξη και
αποτελεί τη δημιουργική
και όχι δογματική συμβολή
του ΝΑΡ στο διάλογο και
τις διεργασίες για το νέο

Βαθύτερος διαχωρισμός, πλατύτερη συσπείρωση κομμουνιστικό πρόγραμμα και

▸ Ρήξη με την αστική πολιτική, για να ενωθεί το μαχόμενο δυναμικό
ΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΜΑ της συνδιάσκεψης δεν
αφορούσε άμεσα την πολιτική τακτική,
υπάρχει η εκτίμηση πως μπορεί να επι-
δράσει και να ενισχύσει ουσιαστικά την
παρέμβαση του ΝΑΡ κι ευρύτερα της
ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της αντικαπιταλιστικής
Αριστεράς. Πως; Πρώτα απ’ όλα, ενι-
σχύοντας την κατεύθυνση της αναγκαίας
επαναστατικής τομής μέσα στην Αριστε-
ρά, στην βαθύτερη υπέρβαση των χαρα-
κτηριστικών που οδήγησαν στην επικρά-
τηση της λογικής του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή
της διαχειριστικής ρεφορμιστικής αντί-
ληψης, με ορίζοντα την καλυτέρευση του
«παρόντος» κι ενός πιο ανθρώπινου κα-
πιταλισμού. Αλλά και των στοιχείων της
ηττημένης λογικής του παραδοσιακού
κομμουνιστικού κινήματος (που εκφρά-
ζει το ΚΚΕ) που βάζει τη στρατηγική στο
εικόνισμα του «μέλλοντος» και διαχειρί-
ζεται το παρόν με όρους περιφρούρησης
και ενίσχυσης του κόμματος και όχι αντε-
πίθεσης του κινήματος και ανεβάσματος
της ταξικής συνείδησης και της ταξικής
πάλης. Με μια σύγχρονη κομμουνιστι-
κή λογική, με πολιτική αρχών, που στη-
ρίζεται στην έκφραση των εργατικών,
λαϊκών και νεολαιίστικων αναγκών και
δικαιωμάτων και όχι σε λογικές πολιτι-
κάντικων «κόλπων», το ΝΑΡ φιλοδοξεί
να φέρει τα «πάνω κάτω», να ανακατέ-
ψει τα νερά και στο χώρο της αντικαπι-
ταλιστικής επαναστατικής Αριστεράς
που συχνά βαλτώνουν και δίνουν έδαφος
για να αναπτύσσονται μικροκομματι-
κές ιδιοκτησιακές λογικές ή παράλληλα
«σχέδια» που αναζητούν ξανά γέφυρες
με το ρεφορμισμό. Γέφυρες που όχι μόνο
δεν κερδίζουν δυνάμεις προς τα αριστε-
ρά αλλά ακυρώνουν τη δυνατότητα της
αντικαπιταλιστικής επαναστατικής Αρι-
στεράς να πετύχουν μετατοπίσεις.
Το ΝΑΡ διαχωρίζεται πιο αποφασι-
στικά από την «αρχαία σκουριά» της εν-
σωματωμένης Αριστεράς και την αστική
αντίληψη της πολιτικής και τους φορείς
της, όχι για να χωρίσει τον μαχόμενο κό-
σμο, αλλά για να διαμορφωθεί ένα νέο
πολιτικό σχέδιο που θα τον ενώσει και θα
λειτουργήσει προωθητικά σε αντικυβερ-
νητική κατεύθυνση, για την ταξική ανα-
συγκρότηση του εργατικού λαϊκού κινή-
ματος, με αντικαπιταλιστικό, αντιΕΕ και
αντιδιαχειριστικό περιεχόμενο και σαφή
αντιπολεμική, αντιιμπεριαλιστική, αντι-
εθνικιστική παρέμβαση.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αναπτύσσοντας την
μετωπική της δράση μπορεί να απευθύ-
νει κάλεσμα συσπείρωσης σε μια τέτοια
βάση στις δυνάμεις της αντικαπιταλιστι-
κής αντιιμπεριαλιστικής Αριστεράς και
στο δυναμικό που διαφοροποιείται από
ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΛΑΕ.
κόμμα, η οποία παρουσιάζεται
με αυτοπεποίθηση αλλά χωρίς
«ξεροκεφαλιά», με ένα τρόπο
που ανοίγει και δεν κλείνει τη
συζήτηση.
Είναι ώρα ενός μεγάλου
διαλόγου και κοινών
παρεμβάσεων μαζί με τους
εκατοντάδες αγωνιστές σε
όλη την Ελλάδα που έχουν
ήδη εκφράσει τη διάθεση
να συμβάλλουν σε ένα νέο
κομμουνιστικό πρόγραμμα
και κόμμα και το ΝΑΡ θα
συμβάλλει στην ενίσχυση
της δράσης σχετικών
πρωτοβουλιών και επιτροπών,
σε τοπικό, κλαδικό, αλλά
και πιο συνολικό επίπεδο.
Γιατί θέλουμε το πρωτοπόρο
δυναμικό να είναι υποκείμενο
όλης αυτής της διαδικασίας
και όχι παθητικός δέκτης και
αποδέκτης.
10 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 Επικαιρότητα

Γιάννενα:
Καταδίκη
ΣΕ 14 ΜΗΝΕΣ ΦΥΑΚΙΣΗ με αναστολή
καταδικάστηκε ο διαδηλωτής Β.Η. ο
οποίος είχε συλληφθεί κατά τη διάρ-
Ακροβασίες | Βασίλης Παπαγεωργίου
αγωνιστή για κεια της πορείας του Πολυτεχνείου
την πορεία στα Γιάννενα, πριν δυο χρόνια. Τότε,
του Πολυτεχνείου πάνοπλες δυνάμεις των ΜΑΤ είχαν
εξαπολύσει βίαιη επίθεση κατά των
το 2016 διαδηλωτών στην κεντρική πλατεία
της πόλης, μπροστά από τη νομαρ-
χία, προχωρώντας και σε συλλήψεις.
«Σήμερα, ένας νέος άνθρωπος, αγω-
νιστής της Αριστεράς, της κανονικής
και μάχιμης, όχι της γιαλαντζί του
Τσίπρα και της Γεροβασίλη, βρίσκε-
ται καταδικασμένος σε 14 μήνες με
αναστολή […]. Ας το βάλουν καλά
στο μυαλό τους, ένστολοι και μη: Η
τρομοκρατία δεν θα περάσει. Οι αγω-
νιστές και οι αγωνίστριες δεν καταλα-
βαίνουν από δίκες και κατασκευασμέ-
νες κατηγορίες, από τις φασιστικές
δυνάμεις καταστολής που με στοργή
περιβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ», τονίζουν το
ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευ-
θέρωση και η νΚΑ Ιωαννίνων.

Με την ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΔΕΚΕΜΒΡΗ πραγ-

Αντικαπιταλιστική ματοποιήθηκε κοινή συνέλευση των
τοπικών επιτροπών Ιονίων Νήσων της
Αριστερά ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Στη συνέλευση τονίστηκε
στα Ιόνια πως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ επιδιώκει να συμ-
βάλει στη «συγκρότηση ενός μαζικού
κινήματος διεκδίκησης, αντίστασης,
ρήξης και ανατροπής, αναδεικνύο-
ντας τον ταξικό, αντιλαϊκό χαρακτήρα
της περιφέρειας και το αντιδραστικό
πλαίσιο, που έχει θεσμοθετηθεί εδώ
και δεκαετίες σε πλήρη σύμπνοια με
τις επιταγές της ΕΕ. Οι εργαζόμενοι
χρειάζεται να αντιτάξουν την ταξική
αγωνιστική τους ενότητα». Η συνέ-
λευση αποφάσισε να δοθεί η μάχη των
επόμενων περιφερειακών εκλογών
«με μια πρόταση αντικαπιταλιστικής
πολιτικής συνεργασίας προς όλο τον
κόσμο του αγώνα στην περιφέρεια
Ιονίων Νήσων» και με στήριξη στην
κίνηση Αντικαπιταλιστική Αριστερά
στα Ιόνια, η οποία είχε κατέβει και
στις προηγούμενες εκλογές.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ για ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΨΕΥΣΗ
της υποτιθέμενης πρότασης συνερ-
την υποτιθέμενη γασίας από τη ΛΑΕ για τον δήμο της
Με ένα ...κλικ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑ- Η Λέσχη Αναιρέσεις στην Αθήνα διοργανώ-
ΤΙΚΟ ΠΑΡΤΥ νει για άλλη μια χρονιά το χριστουγεννιάτικο
ΣΤΗΝ ΛΕΣΧΗ πάρτυ της με μουσική, χορό και γιορτινό
ΑΝΑΙΡΕΣΕΙΣ κλίμα από νωρίς (11 μ.μ.) ως το ξημέρω-
μα, με τιμές προσιτές για όλες και για όλους
(Ιπποκράτους 175).
ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ ΕΕΚ Σήμερα, Κυριακή 23/12, στις 7 μ.μ., το
ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑ Εργατικό Επαναστατικό Κόμμα (ΕΕΚ) δι-
οργανώνει στην Λοκομοτίβα εκδήλωση
για την κοινωνική εξέγερση στην Γαλλία
με τίτλο «“Κίτρινα Γιλέκα”-Κόκκινη Ευ-
ρώπη, Πού πάει η Γαλλία και η Ευρώ-
πη;». Ομιλητής: Σ. Μιχαήλ (Μπόταση 7
και Σολωμού, Εξάρχεια).
ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΟ Η Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης υπο-
ΓΛΕΝΤΙ ΣΤΗΝ δέχεται τον νέο χρόνο με ένα ξέφρενο
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΛΕΣΧΗ γλέντι. Από τη 1 τα ξημερώματα της
ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Πρωτοχρονιάς θα ξεκινήσουν οι μου-
σικές, τα ποτά και τα γέλια, ενώ το μου-
σικό συγκρότημα KaBarHe με λαϊκό και
ΚΟΥΠΟΝΙA
για τους αναγνώστες του
θέατρο
Με την επίδειξη του παρόντος
κουπονιού, το Πριν παρέχει
τη δυνατότητα σε 2 αναγνώστες του
να παρακολουθήσουν
τη θεατρική παράσταση
«Περιμένοντας τον Γκοντό,
με ένα εισιτήριο αξίας 12 ευρώ!
Παραστάσεις (Πρεμιέρα 1/11):
Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις
8.30 μ.μ. και Κυριακή στις 7 μ.μ.
Θέατρο ΑΤΤΙΣ - Νέος Χώρος
(Λεωνίδου 12-Μετρό Μεταξουρ-
γείου) Τηλέφωνο: 210-3225207
Ισχύει για όλες τις παραστάσεις
(απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση)

πρόταση πόλης, προχώρησε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ Μεσ- γλεντζέδικο πρόγραμμα θα φροντίσει να

συνεργασίας σηνίας. Όλα ξεκίνησαν έπειτα από
δηλώσεις τους στελέχους της ΛΑΕ Θα-
από τη ΛΑΕ νάση Πετράκου, ο οποίος ισχυρίστηκε
στην Καλαμάτα ότι περιμένουν απάντηση σε πρότασή
τους για κοινή κάθοδο στις δημοτικές
εκλογές. «Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ξεκαθαρίζει
ότι μέχρι σήμερα δεν έχει δεχτεί κά-
ποια συγκεκριμένη πρόταση από την
πλευρά της ΛΑΕ, ώστε να καλείται να
απαντήσει και μάλιστα να το μαθαίνει
αυτό από τα τοπικά ΜΜΕ. Για εμάς
οι πολιτικές προτάσεις γίνονται ανοι-
χτά με συγκεκριμένο περιεχόμενο και
διαδικασίες, όχι σε συζητήσεις κατά
μόνας. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ συμμετέχει και
στηρίζει ανεξάρτητα ριζοσπαστικά αρι-
στερά σχήματα πόλης, αλλά και περι-
φερειών, που συγκροτούνται με ανοι-
χτές διαδικασίες βάσης», αναφέρει.
μην δώσουμε καμιά σημασία στο χρόνο
που φεύγει ούτε σε αυτόν που έρχεται!
(Ελ. Βενιζέλου 12).
ΠΡΟΒΟΛΕΣ Η Εργατική Λέσχη Νέας Ιωνίας θα προβάλ-
ΤΑΙΝΙΩΝ ΣΤΗΝ
λει σήμερα, στις 8 μ.μ., την ταινία Chico &
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΛΕΣΧΗ Rita των Φερνάντο Τρουέμπα και Ξαβιέρ
ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Μαρισκάλ. Επίσης την Πέμπτη 27/12, την
ίδια ώρα, θα γίνει η προβολή της ταινίας
War in the pocket (Gundam 0080) του
Φουμιχίκο Τακαγιάμα. Οι υπότιτλοι θα
είναι στα αγγλικά! Είσοδος ελεύθερη (Ελ.
Βενιζέλου 84).
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ Την Πέμπτη 27/12, στις 8.30 μ.μ., το
ΣΤΗΝ ΛΑΜΠΗ∆ΟΝΑ Κοινωνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα
θα προβάλλει την ταινία της Πατρίτσια
Ροζέμα ΚΙΤ-Ντετέκτιβ σε δράση. Είσο-
δος ελεύθερη (Άλσος Αγ. Τριάδος- Λα-
μπηδόνα).
θέατρο
Με την επίδειξη του παρόντος
κουπονιού, το Πριν παρέχει
τη δυνατότητα σε 2 αναγνώστες του
να παρακολουθήσουν
την θεατρική παράσταση
«Η εξομολόγηση
της υπηρέτριας Τσερλίν»,
με ένα εισιτήριο αξίας 10 ευρώ!
Τελευταίες 4 παραστάσεις:
Τρίτη 25/12, Τρίτη 1/1, ∆ευτέρα
7/1, Τρίτη 8/1 στις 9.15 μ.μ.
Θέατρο Studio Μαυρομιχάλη
(Μαυρομιχάλη 134, Αθήνα)
Τηλέφωνο: 2106453330
Ισχύει για όλες τις παραστάσεις
(απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση
και η επίδειξη του κουπονιού)

▶ Ιδίως στις δύο τελευταίες
σου συλλογές τα ίχνη της
κρίσης είναι εμφανή στα
ποιήματά σου. Πιστεύεις ότι
η κρίση, τα μνημόνια κ.λπ.
χώρισαν τη ζωή μας
σ’ ένα πριν κι ένα μετά;
Μπορεί η ποίηση γενικά
να αγνοήσει αυτή την τομή;
Σίγουρα η κρίση επηρέασε
και άλλαξε βαθιά τη ζωή μας.
Οι άνθρωποι χτυπήθηκαν,
πόνεσαν, θύμωσαν, αντι-
στάθηκαν, ήλπισαν, απελπί-
στηκαν. Στο θέατρο η ανερ-
γία εκτινάχτηκε στα ύψη, οι
δουλειές είναι κατά κανόνα
απλήρωτες ή κακοπληρωμέ-
νες και χωρίς ασφάλιση. Η
ποίηση δεν γίνεται να αγνοή-
σει τα μεγάλα γεγονότα που
συνέβησαν. Τουλάχιστον στο
δικό μου έργο, όπως είπες,
αυτό είναι ιδιαίτερα εμφα-
νές και συμβαίνει γιατί πά-
ντα θεωρούσα την ποίηση,
εκτός των άλλων, και σαν
έναν ευαίσθητο παλμογράφο
της εποχής.
▶ Σε ένα από τα τελευταία
ποιήματά σου λες «ήρωες
δεν υπάρχουν πια / μόνον
απελπισμένοι». Οι εποχές
γεννάνε τους ήρωες;
Ισχύει και το αντίστροφο;  λονιού, των ειδικών, αυτο-
Τους στίχους αυτούς τους
έγραψα πιο πολύ για να προ-
βληματίσω, μεγιστοποιώντας
τη σημασία αυτού που ήθελα
να πω και πρέπει να διαβα-
στούν και να συσχετιστούν με
τα συμφραζόμενα του υπό-
λοιπου ποιήματος το οποίο
είναι και σαν μια συνομιλία
με τον «Τελευταίο Σταθμό»
του Σεφέρη, αυτό το βαθιά
πολιτικό ποίημα. Σίγουρα
περισσεύουν οι απελπισμένοι
σήμερα, αλλά δε λείπουν και
οι ήρωες. Πολλές φορές οι
σημερινοί ήρωες είναι απελ-
πισμένοι και το αντίστροφο.
Θέλει μεγάλη δύναμη στους
καιρούς μας να αντέξεις,να
σκεφτείς, να συνεννοηθείς
με τους άλλους και να δρά-
σεις. Αυτό δεν είναι σήμερα
ηρωισμός; Οι εποχές γεννούν
και δημιουργούν ήρωες· κα-
θημερινοί, ασήμαντοι, τα-
πεινοί άνθρωποι όταν τους
δόθηκε ευκαιρία, όταν βρέ-
θηκαν στην ανάγκη, μεγα-
λούργησαν. Ας θυμηθούμε τη
δεκαετία του ‘40 και το Πο-
λυτεχνείο. Όμως μπορεί να
συμβεί και το αντίστροφο: οι
άνθρωποι να σπρώξουν την
εποχή, ν’ αλλάξουν τις συν-
θήκες· να σκεφτούν, να με-
λετήσουν, να συνεργαστούν
και να δράσουν εμπνέοντας
και κινητοποιώντας την πλει-
Γιώργος Ζιόβας
Ηθοποιός και ποιητής
∆εν μας αξίζει
μια ζωή
σκυφτή
«Η ποίηση οφείλει να αφουγκραστεί τα βάσανα
και τα πάθη της κοινωνίας και με τον τρόπο της
να στηρίξει και να εμπνεύσει τον πάσχοντα
ζ μ
και αγωνιζόμενο ρ
άνθρωπο»
τονίζει στο Πριν
βας, ηθοποιός
ο Γ. Ζιόβας,
γραφέας
και συγγραφέας
οιητικών
οκτώ ποιητικών
συλλογών,ών, με πιο
πρόσφατοατο έργο του
Το τραγούδι
ούδι
φιλίωσης
της συμφιλίωσης
και του
πολέμου. υ.
οψηφία της κοινω-
νίας, ακόμα και σε
καιρούς που φαίνονται πε--
ζοί και αντιηρωικοί.
την εποχή, να αλλάξουν
▶ Έχεις επανειλημμένα
παρουσιάσει με γενικό
τίτλο «Αμείλικτοι
να γίνουμε σου λέω»
που φαίνονται πεζοί και
ποιήματά σου που έχουν
κοινωνικές αναφορές
σε μορφή παράστασης με
απαγγελία και μουσική.
Ποιά είναι η απήχησή τους
στο κοινό; Η γόνιμη θητεία
σου στο θέατρο, ο θεατρικός
λόγος γενικότερα,
έχει επηρεάσει τον ποιητικό
σου λόγο;  στρατευμένος καλλιτέχνης
Η ανάγκη μου να αντιδράσω
με τον τρόπο της τέχνης στη
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Συνέντευξη
στον
ΔΗΜΗΤΡΗ
ΤΖΙΑΝΤΖΗ
μνημονιακή επίθεση και στη
συντριβή της κοινωνίας με
οδήγησε το 2013 να δημιουρ-
γήσω μια ποιητική, μουσική
παράσταση, σμίγοντας τρα-
γούδια με ποιήματα, θέατρο
με μουσική, διαλέγοντας από
τα κείμενά μου αυτά που εί-
χαν σαφείς κοινωνικές ανα-
φορές. Η εμπειρία μου από
το θέατρο με βοήθησε πολύ.
Παρουσίασα την παράσταση
σε εργατικές λέσχες και πολι-
τιστικά στέκια και η ανταπό-
κριση ήταν θερμή. Ποιήματα
και τραγούδια που είχαν γρα-
φτεί άλλους καιρούς και υπό
άλλες συνθήκες φωτίζονταν
σήμερα διαφορετικά και γεν-
νούσαν καινούργιες σκέψεις
και συναισθήματα.
▶ Τι σχέση μπορεί να έχει
σήμερα η ποίηση με
τη λεγόμενη καθημερινότητα
και με τα βάσανα
των ανθρώπων;  Δεν έχει απογοητεύσει τον κό-
Πάντα υπήρχε ποίηση των λί-
γων, των εκλεκτών, του σα-
αναφορική και απρόσιτη.
Ανέκαθεν όμως υπήρχε και
υψηλή ποίηση που έσκυβε
στην καθημερινότητα και
στα βάσανα των ανθρώ-
πων, χωρίς να κάνει εκ-
πτώσεις στην αισθητική
της. Ένας καλός ποιητής
μπορεί να πάρει το πιο
ασήμαντο γεγονός και να
το υψώσει στη σφαίρα
του ωραίου, μπορεί με
τα γραπτά του να παρη-
γορήσει αλλά και να προ-
βληματίσει, να ξεσηκώσει.
Δε
Δείτε πώς μιλούν για τα πιο
απ
απλά πράγματα και πώς τα
φ
φω
φωτίζουν ο Αναγνωστάκης,
ο Κατσαρός,ο Λειβαδίτης, ο
Μπορεί οι άνθρωποι Ρ
Ρίτσος, ο Νερούδα, ο Μπρε-
να σπρώξουν χτ. Σήμερα λοιπόν,εποχή
παρακμής και οπισθοδρό-
μησης που κλονίζονται τα
τις συνθήκες, ακόμα πάντα, η ποίηση οφείλει
και σε καιρούς να αφουγκραστεί τα βά-
σανα και τα πάθη της κοι-
ν
νωνίας και με τον τρόπο της
αντιηρωικοί να στηρίξει και να εμπνεύσει
το πάσχοντα και αγωνιζόμε-
τον
νο άνθρωπο.
▶ Μπορούμε να μιλάμε
για επαναστατική ποίηση
σε έναν αντιεπαναστατικό
καιρό; Τι σημαίνει
σήμερα;
Επαναστατική ποίηση δεν
11
γεννιέται μόνο σε καιρούς
επαναστατικούς. Μπορείς
να είσαι επαναστάτης, στρα-
τευμένος κραυγάζοντας και
καταγγέλλοντας αλλά και
δείχνοντας τις βαθύτερες
τάσεις του κοινωνικού γίγνε-
σθαι, τα υπόγεια ρεύματα,
αναδεικνύοντας μικρά γεγο-
νότα, μιλώντας ακόμη και
για λάθη, ήττες και υποχω-
ρήσεις. Σημασία έχει ο τρό-
πος που θα το κάνεις. Δες
το ποίημα του Νερούδα «Ο
αόρατος άνθρωπος» και πολ-
λά ποιήματα του Μπρεχτ. Ο
στρατευμένος καλλιτέχνης
δεν είναι ένας φανατικός,
ένας έξαλλος, αλλά ένας νη-
φάλιος, βαθιά σκεπτόμενος
και δρων άνθρωπος που, βέ-
βαια, συχνά θα υψώσει και
τον τόνο της φωνής και θα
συγκρουστεί.
▶ Συμφωνείς με
την αντίληψη ότι η Αριστερά
σήμερα έχει απογοητεύσει
τον κόσμο; Τι πιστεύεις
ότι μπορεί να φέρει πίσω
την ελπίδα; 
σμο η Αριστερά γενικά αλλά ο
ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος βέβαια δεν
είναι πια Αριστερά, αλλά ένα
αμερικανόδουλο, μνημονια-
κό κόμμα. Το μεγαλύτερο
κακό που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ εί-
ναι ότι εξευτέλισε την έννοια
της Αριστεράς στα μάτια ενός
μεγάλου μέρους της κοινωνί-
ας. Διότι Αριστερά δεν είναι
να δίνεις στον κόσμο ελεη-
μοσύνη και οι ηγέτες σου να
βγάζουν έρπη στις διαπραγ-
ματεύσεις τους με τον αντί-
παλο. Σ’ άλλους, δύσκολους
καιρούς ταπεινοί άνθρωποι
διάλεγαν το θάνατο αντί να
υπογράψουν δήλωση μετα-
νοίας κι εδώ ετούτοι υποχώ-
ρησαν άτακτα, υπερηφανευ-
όμενοι κιόλας ότι έσωσαν τη
χώρα από τη χρεοκοπία, από
την καταστροφή. Λες κι αυτό
που ζούμε τώρα δεν είναι η
απόλυτη καταστροφή.
Σήμερα έχει περισσέψει
πια ο φόβος, η υποταγή,η
απάθεια. Δεν μας αξίζει αυτή
η σκυφτή ζωή, δεν μας αξίζει
να ζούμε με επιδόματα,με-
ρίσματα και ελεημοσύνες.
Πρέπει η κοινωνία, ο λαός να
σηκώσει επιτέλους κεφάλι,
να αποτινάξει το φόβο, να
συγκρουστεί με τους υπαίτι-
ους. Την ελπίδα θα τη φέρει
πίσω μια Αριστερά που θα
ξαναβαφτίσει τις λέξεις, θα
επαναθεμελιώσει τις ιδέες,
θα φρεσκάρει τις πράξεις. Εί-
ναι πολύ δύσκολο έργο, όμως
πρέπει να το κάνουμε και θα
το κάνουμε.
12 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 Η άλλη όψη

Αλληλεγγύη Γιώργος Μουρμούρης

Μία άκρως αξιέπαινη, όμορφη και

με καθαρά ταξικά χαρακτηριστικά
πρωτοβουλία πήρε πριν λίγες μέρες
η Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης. Το
«Κραυγές»
ελευθερίας
Σάββατο 15/12, μέλη και φίλοι της
λέσχης βρέθηκαν στις φυλακές νέων
του Αυλώνα, για να εκφράσουν -και-
με αυτόν τον τρόπο την αλληλεγγύη
και την συμπαράστασή τους στους

στις φυλακές
νεαρούς κρατούμενους.
Το Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων
Αυλώνα (ΕΚΚΝΑ), το οποίο είναι ευρύ-
τερα γνωστό ως Φυλακές Ανηλίκων
Αυλώνα, αποτελεί χώρο κράτησης για

του Αυλώνα
νεαρούς κρατουμένους ηλικίας από
18 έως 21 ετών. Κατ’ εξαίρεση παρα-
μένουν και κρατούμενοι μεγαλύτερης
ηλικίας για λόγους εργασίας ή εκπαί-
δευσης. Τον Φεβρουάριο του 1998
μεταφέρθηκε από τον Κορυδαλλό και

σήμερα κρατούνται εκεί περίπου 230
κρατούμενοι από τους οποίους οι πε-
ρισσότεροι είναι αλλοδαποί, με σοβα-
ρά κοινωνικά προβλήματα καθώς και
έλλειψη οικογενειακού στηρίγματος.
Το αμέσως επόμενο διάστημα η Ερ-
γατική Λέσχη Νέας Σμύρνης σχεδιάζει
την διοργάνωση μιας μεγάλης πο-
λιτικής εκδήλωσης με αφορμή την
συγκεκριμένη επίσκεψη αλλά και το
θέμα του σωφρονισμού. Οι λόγοι
για τους οποίους προχώρησε στην
συγκεκριμένη πρωτοβουλία δεν θα
μπορούσαν να περιγραφούν καλύτε-
ρα, μέσω των στίχων του τραγουδιού
που έγραψαν ειδικά για την περίστα-
ση, τα μέλη της χορωδίας της λέσχης:
Ήρθα με το πούλμαν στον Αυλώνα
για τα φιλαράκια που ‘ναι μόνα
ήρθα να τους πω ένα τραγούδι
για ν’ ανθίσει στην καρδιά λουλούδι.
Ο καιρός περνάει μη φοβάσαι
γρήγορα μαζί μας πάλι θα σαι
σκέψου μια παρένθεση είναι μόνο
θεραπεύει ο χρόνος κάθε πόνο.
Η ζωή είναι όμορφη μα πόρνη
αν σε βρει αδύναμο σε λιώνει
όμως ενωμένοι αν σταθούμε
θα νικήσουμε δεν θα χαθούμε.
 
Φεύγω τώρα σ’ αποχαιρετάω
όμως πίστεψε δεν σε ξεχνάω
θα σε περιμένω να τα πούμε
και συντροφικά ν’ αγκαλιαστούμε.
 
Δεν είσαι μόνος αδέρφι μου εδώ
αν υποφέρεις, ωραία δεν ζω
θέλω να σ’ έχω σ’ αγώνες μαζί
να ομορφύνουμε τούτη τη γη.
Κ.Ν
«Η
είσοδος στις φυλα- ης της Εργατικής Λέσχης που αφορούν το μουσικό συγκρότημα KaBarHe που
κές ήταν ένα σοκ «όλους αυτούς που δεν διαθέτουν αποτελείται από μέλη και φίλους της
για όλους μας. Τα πλούτο και εξουσία και βρίσκονται λέσχης. Η εκδήλωση περιλάμβανε
συρματοπλέγματα, είτε κυνηγημένοι από τους πολέμους τραγούδια Ελλήνων ποιητών από την
οι υγροί ασοβάτι- και τη φτώχεια, όπως οι πρόσφυγες χορωδία και λαϊκό γλέντι από το συ-
στοι τοίχοι, το παλιό κτίριο, οι σκουρια- και οι μετανάστες, είτε χτυπημένοι γκρότημα.
σμένες πόρτες, τα σκυθρωπά πρόσωπα από τις βάρβαρες πολιτικές του κεφα- «Η εκδήλωση που ακολούθησε
των παιδιών, οι δαιδαλώδεις διάδρο- λαίου στην χώρα μας και σε όλη την ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία
μοι, η υγρασία παντού, έδειξαν ότι Ευρώπη, είτε αυτοί που μπαίνουν στο για όλους μας. Με μπλεγμένα χέρια
περνούσαμε τα σύνορα ενός άλλου στόχαστρο των φασιστών και της κα- στους ώμους και γονατιστοί στις στρο-
κόσμου». ταστολής του κράτους αλλά και όσοι, φές του ζεμπέκικου αναμείξαμε όλα
Με αυτά τα λόγια περιγράφει ο όπως στην περίπτωση των φυλακι- τα αισθήματα αλληλεγγύης, προβλη-
Δημήτρης Ζέρβας, μέλος της Εργατι- σμένων νέων, το κράτος και η εξουσία ματισμού και συγκίνησης με παιδιά
κής Λέσχης Νέας Σμύρνης, μιλώντας τους θεωρεί περιττούς μιας και όπως που θα μπορούσαν να είναι παιδιά
στο Πριν, τις πρώτες εντυπώσεις από φαίνεται δεν συμμετέχουν αποτελε- μας, αδέλφια μας ή φίλοι μας», περι-
την επίσκεψη μελών της λέσχης στις σματικά στην εύρυθμη λειτουργία του γράφει ο Δημήτρης Ζέρβας.
φυλακές του Αυλώνα, το περασμένο κοινωνικού και οικονομικού συστήμα- «Είδαμε ότι και αυτοί έχουν απέ-
Σάββατο 15 Δεκεμβρίου, όπου έλαβε τος», όπως αναφέρεται σε σχετική της ναντί τους τον ίδιο εχθρό που έχουν οι
χώρα κοινή εκδήλωση κρατουμένων ανακοίνωση. άνεργοι, οι συνταξιούχοι, οι πρόσφυ-
και μελών της Εργατικής Λέσχης. Στην δράση αλληλεγγύης στους γες, οι μετανάστες, οι ανάπηροι: το
Η επίσκεψη και η εκδήλωση έγιναν φυλακισμένους νέους πήρε μέρος κράτος και την εξουσία. Και όπως εί-
στο πλαίσιο των δράσεων αλληλεγγύ- τμήμα της χορωδίας της λέσχης και μαστε αλληλέγγυοι για όλους αυτούς,
«Είδαμε ότι
και αυτοί έχουν
απέναντί τους
τον ίδιο εχθρό
που έχουν
οι άνεργοι,
οι συνταξιούχοι,
οι πρόσφυγες,
οι μετανάστες,
οι ανάπηροι:
το κράτος και
την εξουσία. Και
όπως είμαστε
αλληλέγγυοι
για όλους
αυτούς, είμαστε
και για αυτά
τα παιδιά»

Η χορωδία
της Εργατικής
Λέσχης Ν. Σμύρνης
τραγούδησε παρέα με
τους κρατούμενους
>>>>>
είμαστε και για αυτά τα παιδιά. Για κάθε δι-
καίωμα που στερούνται, για κάθε αυθαιρε-
σία που υφίστανται. Για μας παύουν να είναι
παραβάτες από τη στιγμή που στερήθηκαν
την ελευθερία τους, τώρα είναι φυλακισμέ-
νοι και έχουν δικαιώματα», προσθέτει.
«Η επίσκεψη πέρα από το γεγονός ότι
έδωσε την δυνατότητα στους νέους να σπά-
σουν την ρουτίνα της φυλακής και τους
υπενθύμισε ότι δεν θεωρούνται από όλη την
κοινωνία απόκληροι και ξεχασμένοι, έδω-
σε την δυνατότητα κυρίως σε μας να δούμε
από κοντά τις δυσκολίες που υπάρχουν στην
καθημερινότητα τους, να αντιληφθούμε ότι
αυτό το σύστημα των φυλακών περισσότερο
εξοντώνει τους ανθρώπους παρά προετοιμά-
ζει να επιστρέψουν στην εκτός φυλακής ζωή.
Φωτεινή πλευρά είναι η προσπάθεια των ερ-
γαζόμενων να λειτουργήσει το σχολείο και
να γίνονται εκδηλώσεις και δραστηριότητες
που να συνδέουν αυτά τα παιδιά με την κοι-
νωνία, να τους ανοίγουν παράθυρα στους
υγρούς και στενούς τοίχους των κελιών.
Διαπιστώσαμε από την επίσκεψή μας ότι η
κατάσταση των κτιρίων και των υποδομών
είναι σε πολύ κακή κατάσταση, λόγω της
υποχρηματοδότησης από το υπουργείο όπως
μας εξήγησαν οι υπεύθυνοι, και οι βασικές
προσπάθειες να γίνει βιώσιμο το μέρος γίνο-
νται από τους ίδιους τους κρατούμενους»,
αναφέρει η Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης.
Πώς όμως τα μέλη της Λέσχης αποφάσι-
σαν να βρεθούν δίπλα σε αυτούς που θεω-
ρούνται «απόβλητοι» της κοινωνίας;
Η άλλη όψη
«Οι πληροφορίες για την κατάσταση
στις φυλακές και η αντιμετώπιση των
κρατουμένων σαν ανθρώπων δεύ-
τερης κατηγορίας μας οδήγησε
στο να ετοιμάσουμε την επί-
σκεψη στον Αυλώνα», λέει ο
Δημήτρης Ζέρβας.
«Η συζήτηση, για την
προετοιμασία της επί-
σκεψης και την σημα-
σία που αυτή έχει, που
έγινε στις συνελεύσεις
της λέσχης, ανέδειξε
την διάθεση μας να
συνδεθούμε με το τμή-
μα των νέων ανθρώ-
πων που λόγο της παρα-
βατικότητας που είχαν,
εκτός από την ποινή που
εκτίουν, η συμπεριφορά
του κράτους και οι συνθή-
κες των φυλακών πληγώ-
νουν την αξιοπρέπειά τους».
Όμως «η συζήτηση ανέδειξε και
όλες τις προκαταλήψεις, φόβους
και επιφυλάξεις για το θέμα που υπάρ-
χουν μέσα μας». Κάτι που άλλαξε ριζικά
μετά την επίσκεψη, αφού «αυτό που όλοι
μας σκεφτήκαμε ήταν ότι εκτός από την
ποινή της στέρησης της ελευθερίας που
καταλόγισε το δικαστήριο υπάρχει και μια
δεύτερη ποινή που αφορά την καθημερινό-
τητα και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων
στη φυλακή».
Ή, όπως περιγράφεται στην ενημέρω-
ση της λέσχης, η επίσκεψή στις φυλακές
«επιβεβαίωσε μέσα μας τον στίχο του ποι-
ητή ότι η απάντηση σε κάθε ερώτηση είναι
“ο άνθρωπος”. Επειδή πέρα από την δική
τους ευθύνη, τα παιδιά στις φυλακές πήραν
στους ώμους τους και την ευθύνη που έχει
η κοινωνία για την κάθε πράξη τους και η
οποία δεν τιμωρήθηκε από τους δικαστές,
θα συνεχίσουμε να τους συμπαραστεκόμα-
στε, θεωρώντας ότι κάθε έφηβος στη φυ-
λακή εκτίει και την δική μας ποινή που δεν
μας καταλογίστηκε γιατί επιτρέψαμε να
υπάρχει μια κοινωνία του ατομισμού, της
εκμετάλλευσης και της χυδαίας αγοράς».
Η Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης, όπως
και οι υπόλοιπες εργατικές λέσχες και οι
αντίστοιχες συλλογικότητες γειτονιάς, έχει
αναπτύξει πλούσια δράση στον τομέα της
αλληλεγγύης των «από τα κάτω», μακριά
από την υποκριτική «φιλανθρωπία» των
ΜΚΟ, της εκκλησίας και διαφόρων κυβερ-
νητικών οργανισμών που λειτουργούν με
τη λογική «να σε κάψω Γιάννη να σε αλεί-
ψω λάδι».
Πρόκειται ωστόσο για την πρώτη πρωτο-
βουλία αυτού του είδους, παρά το γεγονός
ότι δεν είναι λίγες οι φορές που μαχητικές
κινητοποιήσεις κρατουμένων έχουν αναδεί-
ξει ότι οι φυλακισμένοι όχι μόνο είναι άν-
θρωποι με αξιοπρέπεια αλλά και πολίτες με
δικαιώματα, τα οποία ξέρουν να διεκδικούν
μέσα στο πιο αντίξοο περιβάλλον, αυτό της
φυλακής, όπως έδειξε μεταξύ άλλων και ο
νικηφόρος αγώνας ενάντια στη δημιουργία
φυλακών «τύπου Γ».
Εξάλλου η αλληλεγγύη, η οργάνωση και
ο αγώνας δεν γνωρίζουν στεγανά μεταξύ
των καταπιεσμένων κοινωνικών ομάδων.
Αντίθετα, σπάνε τις διαχωριστικές γραμμές
ώστε να ανοίξει ο δρόμος για μια πιο ελεύ-
θερη ζωή.
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Για μια κοινωνία
χωρίς φυλακές
και φυλακισμένους
Α
ρκεί να σταθεί κανείς έξω
από οποιαδήποτε φυλακή
τις ώρες του επισκεπτηρίου
για να επιβεβαιώσει το, γνωστό
στους ειδικούς, γεγονός ότι, η με-
γάλη πλειοψηφία των κρατουμέ-
νων είναι φτωχοί, αποκλεισμένοι
(π.χ. Ρομά), και ξένοι. Είναι, στη
μεγάλη τους πλειοψηφία, νέοι.
Έχουν ποσοστά αναλφαβητισμού
πολύ ψηλότερα από το μέσο όρο.
Δυσανάλογα υψηλό είναι το ποσο-
στό των παραβατικών ουσιοεξαρ-
τημένων, που φυλακίζονται αντί να
διευκολύνονται να απεξαρτηθούν
και να ενταχθούν κοινωνικά. Η
απλή παρακολούθηση της ειδησε-
ογραφίας απλά υποδεικνύει πού
βρίσκονται οι πλούσιοι παραβάτες
του νόμου. Συνήθως, πολύ πιο σύ-
ντομα, στα σπίτια τους…
Φυλάκιση δεν είναι μόνο ο
εγκλεισμός και η στέρηση της ελευ-
θερίας. Είναι η υποχρεωτική συνύ-
παρξη και συνάφεια με άλλους που
βιώνουν την ίδια κατάσταση, η βί-
αιη ένταξη σε μια στρεβλή κοινωνία
περίπλοκων ιεραρχιών, σε μια κοι-
νωνία όπου τα συνταγματικά δικαι-
ώματα δεν είναι αυτονόητα.
Το επίπεδο διαβίωσης (τροφή,
στέγαση σε συνθήκες υπερπλη-
θυσμού, υγειονομική περίθαλψη,
μόρφωση, δημιουργική απασχό-
ληση) καταρρακώνεται ραγδαία,
ειδικά για κρατούμενους που δεν
έχουν χρήματα για τα στοιχειώδη.
Η επικοινωνία με τους οικείους
γίνεται με τρόπο ταπεινωτικό για
ολόκληρη την οικογένεια. Η δυ-
νατότητα προσωπικής ζωής και
σχέσεων είναι ανύπαρκτη σε αυτή
τη δυστοπία.
Η φυλάκιση αυτή καθεαυτή
13
Όλγα Κοσμοπούλου
συμπιέζει σε τέτοιο βαθμό την
ανθρώπινη υπόσταση, ώστε δεν
είναι παράδοξο το φαινόμενο της
αυξημένης χρήσης ψυχοτρόπων
κατευναστικών φαρμάκων μέσα
στις φυλακές σε παγκόσμιο επίπε-
δο. Οι συνθήκες των φυλακών στη
χώρα μας προσθέτουν έναν βαθιά
τιμωρητικό χαρακτήρα που καμία
σχέση δεν έχει με την αστική έννοια
του «σωφρονισμού» και ουσιαστι-
κά δυσχεραίνει εξαιρετικά αν δεν
αποκλείει τελείως την κοινωνική
επανένταξη.
Οι δομές που θα μπορούσαν να
διασφαλίζουν την δυνατότητα κοι-
νωνικής επανένταξης (μόρφωση,
αποκατάσταση τραυματικών σχέσε-
ων, στέγη, εργασία, κλπ) των κρα-
τουμένων που αποφυλακίζονται
είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες. Απο-
τέλεσμα είναι, μετά την αποφυλάκι-
ση, να βιώνεται πολλαπλασιασμέ-
νος ο ρατσισμός και ο αποκλεισμός,
με τις πιθανότητες υποτροπής για
τις ευάλωτες ομάδες πρώην φυλα-
κισμένων εξαιρετικά υψηλές.
Στόχος ενός απελευθερωτικού
κινήματος οφείλει να είναι μια
κοινωνία χωρίς φυλακές και φυ-
λακισμένους. Μια κοινωνία όπου
δεν θα υπάρχουν αποκλεισμένες
και «μειονοτικές» κοινωνικές ομά-
δες με τη νεολαία να μην έχει άλλη
διέξοδο από την παραβατικότητα.
Έως τότε, όμως, δεν πρέπει να ξε-
χνάμε ότι, οι φυλακές παραμένουν
ένας ανάστροφος θολός καθρέφτης
όπου αποτυπώνονται πολλαπλα-
σιασμένες οι ταξικές και ιεραρχι-
κές σχέσεις της «έξω» κοινωνίας.
Ο αγώνας για τα δικαιώματα των
φυλακισμένων είναι αγώνας για τις
ελευθερίες όλων μας.
14 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΕΠΙ • κοινωνία

πίσω
από τις
κάμερες
Η ΠΡΟΩΘΗΣΗ του Κ. Μπακογιάννη
από το μιντιακό σύστημα μπαίνει
σε νέα φάση. Δίνεται βάρος στη
συναισθηματική φόρτιση, με
ανάδειξη όχι του ιδίου του προσώ-
που-πολιτικού, αλλά της δολοφο-
νίας του πατέρα του. Η ΕΣΗΕΑ έχει
αποφασίσει, δια της πλειοψηφίας
στο ΔΣ, να οργανώσει εκδήλωση
στη μνήμη του, ενώ στην πρώτη
τηλεοπτική συνέντευξη του υπο-
ψηφίου για τον δήμο της Αθήνας,,
μεταδόθηκαν πλάνα από τη
δολοφονία και την κηδεία του!
Ματίνα Παπαχριστούδη
Με αφορμή την επίθεση
κατά του ΣΚΑΙ...
Η πρόσφατη έκθεση μοσιοποίηση δε συνέπεσε με τη βομ- ΣΚΑΙ καλύφθηκε εκτενώς. Σύσσω-
της οργάνωσης «Δημο- βιστική επίθεση στο κτίριο του ΣΚΑΙ μος ο πολιτικός, θεσμικός, κοινω-
σιογράφοι χωρίς σύνο- και της Καθημερινής. νικός και μιντιακός κόσμος την κα-
ρα» έκανε γνωστό ότι στη Διαβάζοντας την έκθεση, μαθαίνου- ταδίκασε — δικαίως. Η καταδίκη,
διάρκεια του 2018 δολοφο- με πως στις μισές και πλέον δολοφονίες βεβαίως, κάλυψε ένα ευρύ φάσμα
νήθηκαν ή σκοτώθηκαν κατά την υπήρξε «προμελετημένος φόνος», εξαι- πολιτικής στάσης και συμπεριφο-
άσκηση του επαγγέλματος τους 80 εργαζόμενοι τίας των αποκαλύψεων και των ρεπορ- ράς. Από την ειλικρινή συμπαρά-
στα ΜΜΕ, εκ των οποίων 63 δημοσιογράφοι. Η δη- τάζ που είχαν προηγηθεί. Μαθαίνουμε σταση στους εργαζόμενους των
ότι έγινε βομβιστική επίθε- δυο Μέσων που στεγάζονται στο
ση στο Αφγανιστάν, ειδικά κτίριο, ανεξάρτητα της κεντρικής
εναντίον ομάδας ΜΜΕ, με κατεύθυνσης και γραμμής που
αποτέλεσμα να χάσουν τη έχουν τα δυο ΜΜΕ, έως και την
ΠΡΟΦΑΝΩΣ το επόμενο διάστημα ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ, λέει, πως ζωή τους 9 δημοσιογράφοι, αχαρακτήριστη εκμετάλλευση της
θα πυκνώσουν και τα αρνητικά θέλει να εκπονήσει και να υποβάλ- ότι στο Μέριλαντ των ΗΠΑ επίθεσης για την εξυπηρέτηση των
δολοφονήθηκαν τέσσερις πολιτικών συμφερόντων της ιδιο-
σχόλια για τον υποψήφιο Μπα- λει η ΕΡΤ υπό τη νέα της διοίκηση.
δημοσιογράφοι σε επίθε- κτησίας. Εκφράστηκε, επίσης, στα
κογιάννη, ο οποίος εμφανίζεται Ένα σχέδιο που, σύμφωνα με την
ση, ότι έως και σήμερα όρια της φαιδρότητας, η εκτίμηση
πολιτικά «ενωτικός» και όχι ως προκήρυξη του διαγωνισμού για παραμένουν φυλακισμένοι ότι υπήρξε συμπαράσταση στους
εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατί- την εύρεση εξωτερικής εταιρείας 348 άνθρωποι των ΜΜΕ. εργαζόμενους, αλλά όχι στον ιδι-
ας. Ας έχουμε υπόψη μας, πάντως, συμβούλων, θα εστιάζει στην Ο κόσμος της δημοσιογρα- οκτήτη που έχει ζημιές στο κτίριο
ότι μια από τις αρχές του επικοι- αξιολόγηση οικονομικών μεγεθών, φίας μετρά ανθρώπινα θύ- του! Ακούστηκαν απόψεις ότι το
νωνιακού μάρκετινγκ είναι ότι εκσυγχρονισμού και στρατηγικής ματα, όταν οι εργαζόμενοί χτύπημα ήταν «χτύπημα στη Δη-
ένα σωστό επιτελείο γράφει και για το μέλλον. Κάτι τέτοια είχε της ενοχλούν τους ισχυρούς μοκρατία», λές και τα ΜΜΕ είναι η
διανέμει στα ΜΜΕ τόσο τα θετικά ανακοινώσει και ο Γκίκας Μάναλης εξουσιαστές και ερευνούν, ίδια η Δημοκρατία και όχι οι «υπε-
σχόλια και ειδήσεις για το πολι- επί ΝΔ για το δικό του επιχειρημα- αποκαλύπτουν και ενημε- ρασπιστές» της.
ρώνουν. Η έκθεση, όμως, Σε καμία από τις επίσημες κατα-
τικό πρόσωπο όσο και τα σχόλια τικό σχέδιο. Και λίγους μήνες μετά
καλύφθηκε σε ένα μονόστη- δίκες δεν αναδείχθηκε ο ρόλος των
που στρέφονται εναντίον του! μπήκε λουκέτο στην ΕΡΤ.
λο ή ένα απλό μεταφραστι- Μέσων ως «φωνή της κοινωνίας»,
κό κείμενο 300 λέξεων, για αφήνοντας έτσι να κυριαρχήσει –
το μεγάλο μέρος της κοινω- χωρίς ωστόσο να πείσει– η άποψη
νίας ήταν ένα γεγονός για το οποίο δεν της ιδιοκτησίας ότι το χτύπημα έγι-
υπήρξε καμία ενημέρωση από τα ΜΜΕ. νε στο συγκεκριμένο Μέσο επειδή
Στον αντίποδα, η επίθεση κατά του είναι αντικυβερνητικό.

«Εάν οι Τούρκοι ανέβουν σε βραχονη-
σίδα θα την ισοπεδώσουμε. Και αυτό
είναι μία κόκκινη γραμμή που ενστερ-
νίζεται και η κυβέρνηση». Με αυτή
του τη δήλωση, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ευ.
Αποστολάκης, κατέστησε για μία ακό-
μα φορά σαφές σε όλους τους τόνους,
ποιον ρόλο εξυπηρετούν οι ένοπλες δυ-
νάμεις της χώρας στην ευρύτερη περιο-
χή της Μεσογείου. Με το πρόσχημα της
δήθεν αμυνόμενης τακτικής απέναντι
στην επιθετική «γραμμή» της Τουρ-
κίας, η Ελλάδα αναλαμβάνει επί της
ουσίας το ρόλο του «μαντρόσκυλου της
γειτονιάς», προσφέροντας πρόσφορο
έδαφος στις ιμπεριαλιστικές βλέψεις
της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και του
αντιδραστικού άξονα Ισραήλ-Κύπρου,
επάνω στην ενεργειακή σκακιέρα που
έχει στηθεί ελέω κοιτασμάτων και ΑΟΖ.
Από την πρώτη στιγμή σαν Επιτρο-
πή Αλληλεγγύης Στρατευμένων, έχουμε
καταστήσει σαφές ότι δεν «ψαρώνου-
με» από τις δήθεν καλές προθέσεις του
ελληνικού αστικού κράτους, απέναντι
ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ
∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων
«ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ»
ρεί να ψάχνει τον «λιγότερο ιμπερια-
λιστή». Πρέπει να στηρίξει με κάθε
Σπέρνουν φόβο πολέμου τρόπο το μαζικό κίνημα μέσα και έξω
από το στρατό, σε Ελλάδα, Τουρκία,
Ισραήλ, σε όλη την Κύπρο. Οι φαντά-
▸ Οι φαντάροι αγωνίζονται απέναντι ροι σε Ελλάδα και Τουρκία αρνούνται
κάθε σχέση με τα hot spot, παλεύουν
σε κάθε είδους ιμπεριαλιστική δύναμη ενάντια στο αξιόμαχο, μπλοκάρουν
τον πολεμικό-κατασταλτικό ρόλο του
στρατού. Πρέπει το ίδιο το εργατικό
στην «κακή» Τουρκία και πιστεύουμε που προετοιμάζουν εργαζόμενους και
κίνημα να παλέψει ενάντια στους εξο-
ακράδαντα ότι η επιθετικότητα και των νεολαία σαν κρέας στα κανόνια των
πλισμούς και την εργασιακή εκμετάλ-
δύο πλευρών, είναι αυτή που γεννάει ανταγωνισμών τους, βαθαίνουν τη συ-
λευση των φαντάρων. Να διαμορφώ-
τα καραβάνια των μεταναστών στην νεργασία τους και τον κοινό τους πόλε-
σει ένα νέο μαζικό ρεύμα ενάντια σε
περιοχή μας και τρομοκρατεί τους λα- μο στην εργατική τάξη, στηρίζοντας η
ΝΑΤΟ, ευρωστρατό και τις εκστρατεί-
ούς των χωρών με το «φόβο» μιας πιθα- μία την άλλη: εμφύλιος του Ερντογάν ες των «προθύμων» σε Βαλκάνια, Μ.
νής πολεμικής σύγκρουσης ή έστω ενός στην Τουρκία ενάντια σε Κούρδους και Ανατολή, Β. Αφρική.
αναπόφευκτου θερμού επεισοδίου. Αριστερά. Σιδερένια φτέρνα, δικαστι- Πρέπει επομένως να καταστεί σα-
Η άποψή μας είναι σαφής και ξε- κή, αστυνομική και στρατιωτική, των φές στους συναδέλφους μας ότι στεκό-
κάθαρη: Ελλάδα και Τουρκία οξύνουν ΣΥΡΙΖΑ-ΝΕΛ στη Ελλάδα. Όλοι μαζί μαστε απέναντι σε κάθε είδους ιμπε-
την αντιπαράθεσή τους για να βάλουν συνεργαζόμενοι, σε διεθνείς οργανι- ριαλιστική δύναμη και ορθώνουμε το
χέρι στη Ανατολική Μεσόγειο. Οι σμούς, σε διμερείς σχέσεις, στο εσωτε- ανάστημα μας απέναντι σε ενέργειες
νέες πολεμικές περιπέτειες που ετοι- ρικό και στα σύνορα, ενάντια σε μετα- που πυροδοτούν και αναθερμαίνουν
μάζουν, οδηγούν σε πολεμικούς τυ- νάστες, άνεργους και εργατική τάξη. τον εθνικισμό και το φασισμό και στις
χοδιωκτισμούς. Την ίδια ώρα, όμως, Το αντιπολεμικό κίνημα δεν μπο- δύο πλευρές του Αιγαίου.

Γεωργία Νίκα
Μ
ε νίκη των δυ-
νάμεων του κι-
νήματος έληξε
ο πρώτος γύ-
ρος αγώνων
για το πάρκο Τρίτση. Η Πρωτο-
βουλία Κατοίκων ενάντια στην
εγκατάσταση μονάδας επεξερ-
γασίας υγρών αποβλήτων στο
Πάρκο Τρίτση κατάφερε με τη
μαζική κινητοποίησή τους την
Πέμπτη 29 Νοεμβρίου να απο-
σπάσουν τη δέσμευση του πρό-
εδρου του φορέα διαχείρισης
του πάρκου ότι παγώνουν όλες
οι σχετικές ενέργειες.
Ας πάρουμε όμως τα πράγ-
ματα από την αρχή. Το πάρκο
Τρίτση, ένας από τους τελευ-
ταίους πνεύμονες πρασίνου
στη δυτική Αθήνα, δέχεται
τις επιθέσεις των κυβερνή-
σεων και των εταιρειών όλα
τα προηγούμενα χρόνια, ως
προς τη χρήση του ως ελεύθε-
ρος χώρος. Η υποχρηματοδό-
τηση οδήγησε στην υποβάθ-
μισή του, διαμορφώνοντας
μια εικόνα εγκατάλειψης. Ο
φορέας διαχείρισης (που έχει
την ευθύνη του πάρκου και
διοικείται από ΔΣ με μέλη
είτε διορισμένα από την κυ-
βέρνηση, είτε εκπρόσωπους
φορέων, όπως οι γειτονικοί
δήμοι), υποκύπτοντας στον
εκβιασμό της έλλειψης κον-
δυλίων, παραχωρεί χώρους
του πάρκου για επιχειρηματι-
κή δράση.
Έτσι, ένας χώρος αναψυ-
χής και περιπάτου, αλλά και
ένας ενδιαφέρων υγρότο-
πος, μετατρέπεται σε χώρο
κερδοσκοπικών δραστηριο-
τήτων. Άλλωστε στην λογι-
κή της ανταποδοτικότητας,
επιχείρησαν και παλιότερα
να πείσουν να μπει εισιτήριο
εισόδου στο πάρκο, όπως κά-
νει η ΜΚΟ του Κόκκαλη που
κατέχει κομμάτι του πάρκου!
Εξαιτίας των συνεχών παρα-
χωρήσεων η έκταση του πάρ-
κου από 2.500 τ.μ. που ήταν
κάποτε κατέληξε σήμερα να
είναι μόνο 900 τ.μ. περίπου.
Το ίδιο παιχνίδι παίχτηκε
φέτος αλλά με πρωταγωνιστή
την ΕΥΔΑΠ ΑΕ. Αφού πρώτα
έκοψε το νερό από το πάρκο,
διότι θεωρεί «ιερή και απαρα-
βίαστη» την αρχή ότι το νερό
είναι αγαθό επί πληρωμή για
όλους, τώρα ήρθε με πρότασή
της να «σώσει» το πάρκο, με
Κοινωνία
Κάτω τα χέρια
από το πάρκο Τρίτση!
Η αγωνιστική επαγρύπνηση και κινητοποίηση των κατοίκων των Αγίων
Αναργύρων, Καματερού και Ιλίου ανέτρεψε τα σχέδια κυβέρνησης,
ΕΥΔΑΠ και δημοτικών αρχών για την κατασκευή μονάδας
βιολογικού καθαρισμού υγρών αποβλήτων στο πάρκο Τρίτση.
εγκατάσταση μονάδας βιολογικού καθαρι-
σμού υγρών αποβλήτων (κοινώς χαβούζα), με
σκοπό το ανακυκλωμένο νερό να χρησιμοποι-
ηθεί στο πάρκο, παρ’ όλη την ακαταλληλότη-
τά του. Ο φορέας, πλήρως υπάκουος στους
εκβιασμούς της υποχρηματοδότησης, έσπευ-
σε να δεχτεί την πρόταση
το Μάιο του 2018, αλλά
κρατώντας κρυφή την Η εγκατάσταση
απόφασή του. Οι δήμοι,
συνένοχοι όλα τα χρόνια βιομηχανικής μονάδας
μέσα στο πάρκο
αποτελεί σοβαρό
κίνδυνο για
την δημόσια υγεία
ΕΤΕ: Συνεχίζουν τον αγώνα
με καταλήψεις οι συνταξιούχοι
Δεύτερη βδομάδα που οι συνταξιούχοι της
Εθνικής Τράπεζας προχωρούν σε καταλή-
ψεις καταστημάτων σε Αθήνα και επαρχία,
απαιτώντας καταβολή της επικούρησης, η
οποία σταμάτησε πριν ένα χρόνο με ευθύνη
της διοίκησης. Στην Αθήνα, από την Τρίτη το
πρωί μέχρι το μεσημέρι της Πέμπτης, έγινε
κατάληψη και αποκλεισμός του καταστήματος
της πλατείας Συντάγματος, ενώ δεν δούλεψαν
ούτε οι υπηρεσίες του εννιαώροφου κτιρίου
της Εθνικής. Το ιερό και άβατο των τραπεζών
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
με τις ίδιες πολιτικές, όχι μόνο δεν αντιτά-
χτηκαν ποτέ σε κανένα σχέδιο υποβάθμισης
του πάρκου αλλά δεν ενημέρωσαν καν το λαό
της περιοχής, ενώ συμμετέχουν στο φορέα.
Ο ίδιος ο δήμαρχος Αγίων Αναργύρων Καμα-
τερού άλλωστε, ως μέλος του ΔΣ της ΕΥΔΑΠ,
όφειλε να γνωρίζει και
να ενημερώσει τον λαό
και όχι με διφορούμε-
νες θέσεις να σιγοντάρει
και μετά, λόγω και των
παραβιάστηκε από τους μάχιμους, και όχι
απόμαχους συνταξιούχους, που παρέμεναν
νύχτα και μέρα στο χώρο. Είναι τόσος ο φόβος
της διοίκησης για τις κινητοποιήσεις και τόση
η αδιαφορία της για την εικόνα της τράπεζας
και την εξυπηρέτηση των πελατών, που την
Παρασκευή, μέρα πληρωμής των συντάξεων,
έκλεισε εντελώς το κεντρικό κατάστημα του
Συντάγματος, επειδή συνταξιούχοι μοίραζαν
ανακοινώσεις στην Αιόλου και έβαλαν ένα
χριστουγεννιάτικο δέντρο με μηνύματα αγώνα.
15
επερχόμενων εκλογών, να
βγάζει διαγγέλματα. Παράλ-
ληλα οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ
στο δημοτικό συμβούλιο Αγ.
Αναργύρων-Καματερού, κα-
θαρά συντάχτηκαν με το έργο
της ΕΥΔΑΠ, παρόλο που οι
κάτοικοι είχαν κινητοποιηθεί
μαζικά για την αποτροπή του
έργου.
Οι εργαζόμενοι των πε-
ριοχών Αγίων Αναργύρων,
Καματερού και Ιλίου, όμως,
δεν τσίμπησαν από τη στάση
των δημοτικών αρχών και του
φορέα. Αποφάσισαν με μα-
ζική συνέλευση που συγκρο-
τήθηκε στο χώρο του πάρκου
να παλέψουν. Κατέδειξαν με
επιστημονικά στοιχεία την
ακαταλληλότητα του νερού
της ανακύκλωσης τόσο για
τις λίμνες του πάρκου, όσο
και για το πότισμα. Αρνήθη-
καν την εγκατάσταση βιομη-
χανικής μονάδας μέσα στο
χώρο του πάρκου, ξένης ως
προς το χαρακτήρα του, με
κίνδυνο να προκαλεί έντονα
προβλήματα υγείας μέσω των
οσμών και της παραγωγής
λυματολάσπης. Πάνω από
όλα όμως αρνήθηκαν να με-
τατρέπεται ένας ελεύθερος
χώρος σε πεδίο κερδοφορίας
του κεφαλαίου.
Αυτό οδήγησε στις κινητο-
ποιήσεις και στις πολύμορφες
δράσεις τους καθώς και στην
μαζική κινητοποίηση στις
29/11 όπου τα μέλη του ΔΣ
του φορέα διαχείρισης, κάτω
από την πίεση του λαού της
περιοχής, αναδιπλώθηκαν. Η
οργανωμένη διεκδίκηση των
ελεύθερων δημόσιων χώρων,
από τους εργαζόμενους, απο-
τελεί σημαντικό κόμβο πάλης
ενάντια στην άλωσή τους από
το κεφάλαιο, το κράτος και
τους δήμους-επιχειρήσεις.
Για τις δυνάμεις της αντικα-
πιταλιστικής αριστεράς, το
στοίχημα αυτό πρέπει να κερ-
δηθεί, ώστε να αποκαλυφθεί
και η στάση των πολιτικών
δυνάμεων που προεκλογικά
είναι «φίλοι» του λαού, μέχρι
να κερδίσουν την ψήφο του,
ενώ μετά γίνονται ντίλερ των
ιδιωτικών συμφερόντων, βά-
ζοντας πλάτη για να απαξιω-
θεί κι άλλο το πάρκο.
Η Πρωτοβουλία Κατοίκων
όμως είναι εδώ, και θα εμπο-
δίσει τα σχέδιά τους!
16
Πρακτορείο Άργος
ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ
Σε αναβρασμό
οι εργαζόμενοι
Σε στάσεις εργασίας ενάντια στις
απολύσεις προσωπικού, τις οποίες
ανακοίνωσε η εργοδοσία, προχώρησαν
την Τετάρτη 19/12 στη βραδινή
βάρδια (4 π.μ. έως 6 π.μ.) καθώς και
στην πρωινή (9 π.μ. έως 11 π.μ.), οι
εργαζόμενοι στο πρακτορείο Άργος,
έπειτα από απόφαση και της Ένωσης
Προσωπικού Πρακτορείων Αθηνών.
Όπως καταγγέλλει το σωματείο,
η διοίκηση του πρακτορείου
(συμφερόντων Β. Μαρινάκη)
ανακοίνωσε, μόλις την περασμένη
Παρασκευή 14/12, απολύσεις «για
λόγους περικοπών», με τη δικαιολογία
πως «δέχεται πόλεμο από την
κυβέρνηση»!
Στη γενική συνέλευση που
πραγματοποίησαν στον χώρο δουλειάς,
οι εργαζόμενοι επιβεβαίωσαν ομόφωνα
την αγωνιστική τους ετοιμότητα για
νέες κινητοποιήσεις, σε περίπτωση που
η εργοδοσία επιχειρήσει να υλοποιήσει
τα σχέδιά της. «Οι κοκορομαχίες μεταξύ
των εκδοτών για το ποιος θα ωφεληθεί
περισσότερο από τα εκατομμύρια
που τους τάζει η κυβέρνηση ή για
το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στην
ενημέρωση για να εξυπηρετήσει
τα επιχειρηματικά και πολιτικά του
συμφέροντα δεν μας αφορά. Θα
αγωνιστούμε με “νύχια και με δόντια”
για τη ζωή που μας παίρνουν! Θα
αγωνιστούμε ενάντια σε κυβέρνηση
και εργοδοσία που συντονισμένα, στο
όνομα της ανάπτυξής τους, τσακίζουν
ό,τι έχει απομείνει από εργατικό
δικαίωμα», αναφέρουν μεταξύ άλλων οι
εργαζόμενοι. Παράλληλα, αποφάσισαν
να παλέψουν για την υπογραφή νέας
Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας για
όλους τους εργαζόμενους, με αυξήσεις
μισθών και δικαιώματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις λίγο
πάνω από ένας χρόνος έχει περάσει
από το καλοκαίρι του 2017, όταν και
μπήκε «λουκέτο» στο άλλο πρακτορείο
διανομής Ευρώπη, πετώντας στον
δρόμο 250 εργαζόμενους. Με την
κυβέρνηση, τότε όπως και τώρα μέχρι
στιγμής, να «σφυρίζει» αδιάφορα,
αφήνοντας τους εκδότες και τους
επιχειρηματίες να υλοποιούν τα
δικά τους καπιταλιστικά σχέδια στις
πλάτες των εργαζομένων. Το Πριν
στέκεται αλληλέγγυο στον αγώνα των
εργαζομένων του πρακτορείου Άργος.
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ
Να αποσυρθεί τώρα
το προσοντολόγιο-τερατούργημα!
▸ Στους δρόμους οι εκπαιδευτικοί για μαζικούς και μόνιμους διορισμούς
Σ
ε νέο κύκλο δυναμικών κι-
νητοποιήσεων μπήκαν οι εκ-
παιδευτικοί όλης της χώρας,
αναπληρωτές και μόνιμοι.
Αίτια «πολέμου», η απόφαση
του υπουργού Παιδείας Κ. Γαβρόγλου
να θέσει προ συζήτηση στο υπουργικό
συμβούλιο, δυο μόλις μέρες προτού
κλείσουν τα σχολεία για τις γιορτές, το
νέο σύστημα διορισμών-προσλήψεων
εκπαιδευτικών.
Από το μεσημέρι της Τετάρτης, το
Συντονιστικό Αναπληρωτών-Αδιόρι-
στων Εκπαιδευτικών καθώς και πρω-
τοβάθμια εκπαιδευτικά σωματεία
προχώρησαν σε δυναμική κατάληψη
της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκ-
παίδευσης Αττικής. Οι αναπληρωτές
εκπαιδευτικοί παρέμειναν όλη την
νύχτα μέσα στο κτίριο και το πρωί της
Πέμπτης προχώρησαν στο αποκλεισμό
της εισόδου. Παράλληλα, το μεσημέ-
ρι της ίδιας μέρας, πραγματοποίη-
ΣΥΣΚΕΨΗ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΓΙΑ ΣΣΕ
Συντονισμός δράσης και διαδήλωση τον Φλεβάρη
Σ
ύσκεψη σωματείων και εργατικών
συλλογικοτήτων που συμμετείχαν
ή στήριξαν την απεργία της 1ης Νο-
εμβρίου πραγματοποιήθηκε στις 17/12.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν πρωτοβάθμια
σωματεία όπως υπαλλήλων βιβλίου-χάρ-
του, μεταφραστών, εργαζομένων στα
φροντιστήρια, στη ΝΟΚΙΑ, και συλλογι-
κότητες όπως η Αριστερή Πρωτοβουλία
από το χώρο των τεχνικών, η Λάντζα από
τον τουρισμό-επισιτισμό κ.α. Ανταλλά-
χθηκε εμπειρία γύρω από το πώς σχε-
Κοινωνία
Κυριάκος Νασόπουλος
σαν μαζική συγκέντρωση έξω από το
υπουργείο Παιδείας στο Μαρούσι,
απαιτώντας εδώ και τώρα μαζικούς
και μόνιμους διορισμούς. Αντίστοιχες
κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν
και σε άλλες περιοχές τη χώρας.
Το νέο σύστημα διορισμών-προ-
σλήψεων κινείται πιστά στο πνεύμα
του  Ν. 3848  με βασικά γνωρίσματα
την  απαξίωση του πτυχίου και της
προϋπηρεσίας. Στην ουσία, με το προ-
σοντολόγιο το οποίο ακολουθεί τις οδη-
γίες ΕΕ, ΟΟΣΑ αλλά και την πολιτική
λογική Διαμαντοπούλου, τα πτυχία
αλλά και η ζωή που έχουν αφιερώσει
χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικοί
στα σχολεία γίνονται κουρέλια, καθώς
εξαϋλώνονται στο όνομα της ευελιξί-
ας, της ατομικής συγκέντρωσης προ-
σόντων και των πιστοποιήσεων, εξω-
θώντας τους στην πραγματικότητα σε
διαδικασία αλληλοσφαγής.
Πιο συγκεκριμένα, από τη μια
διάζει και προωθεί κάθε σωματείο και
συλλογικότητα στο χώρο του το ζήτημα
των συλλογικών συμβάσεων (ΣΣΕ), έγινε
μια αποτίμηση της απεργίας του Νοεμ-
βρίου, και υπήρξε κοινή βούληση για το
πώς θα συνεχιστεί και θα κλιμακωθεί ο
κοινός σχεδιασμός δράσης το επόμενο
διάστημα. Ένα από τα βασικά αιτήματα
που έχουν τεθεί στους χώρους δουλειάς
από τα σωματεία είναι αυτό της μισθολο-
γικής επιστροφής στα προ κρίσης δεδο-
μένα. Όσον αφορά την απεργία της 1ης
μπαίνει νταβάνι στην προϋπηρεσία
και η μέγιστη μοριοδότηση της εξισώ-
νεται με τη μέγιστη μοριοδότηση των
ακαδημαϊκών προσόντων (120 μόρια),
και από την άλλη το βασικό πτυχίο θα
προσμετράται με 7 έως το πολύ 21 μό-
ρια, αν έχει βαθμό άριστα! Επιπλέον,
στα ακαδημαϊκά προσόντα θα μοριο-
δοτούνται το δεύτερο πτυχίο, πρώτο
και δεύτερο μεταπτυχιακό, διδακτο-
ρικό, γνώση ξένης γλώσσας, πιστο-
ποιημένη γνώση ΤΠΕ, πιστοποιητικό
επιμόρφωσης από ΑΕΙ τουλάχιστον
300 ωρών. Ταυτόχρονα αδιευκρίνιστο
παραμένει τι σημαίνει η πρόβλεψη
«μεταβατικών διατάξεων για την εξα-
σφάλιση της  παιδαγωγικής επάρκει-
ας όσων εκπαιδευτικών δεν τη διαθέ-
τουν», ενώ με σαφήνεια τοποθετείται
ως προϋπόθεση.
«Δεν κάνουμε βήμα πίσω. Καλύ-
πτουμε πάγιες και διαρκείς ανάγκες
στο δημόσιο σχολείο. Δουλεύουμε
για χρόνια με συμβάσεις ορισμένου
χρόνου για τον ίδιο εργοδότη. Ο διο-
ρισμός όλων μας τώρα δεν είναι διεκ-
δίκηση προνομίων, είναι ικανοποίηση
βασικών εργασιακών δικαιωμάτων»,
αναφέρει το δελτίο τύπου που εκδό-
θηκε μέσα από την κατάληψη της Πε-
ριφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης
Αττικής.
Τέλος, με κοινή τους δήλωση, οι
εκπρόσωποι των Παρεμβάσεων στην
πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκ-
παίδευση απαιτούν την απόσυρση του
προσοντολογίου της «ανεργίας και
της κατηγοριοποίησης» και καλούν τα
ΔΣ ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΕΛΜΕ και ΣΕΠΕ σε
έκτακτες συνεδριάσεις για να οργα-
νώσουν τη αγωνιστική απάντηση των
εκπαιδευτικών.
Νοέμβρη αποτιμήθηκε από όλους ως μια
πολύ θετική κίνηση με αρκετή δυναμική
για τα δεδομένα της. Για τον σχεδιασμό
του επόμενου διαστήματος κατατέθηκαν
προτάσεις όπως για   μια  κοινή κινητο-
ποίηση μέσα στο Φλεβάρη. Η τελική ημέ-
ρα, ώρα και τόπος της κινητοποίησης θα
συμφωνηθεί μετά από νέα σύσκεψη που
θα διοργανωθεί την Δευτέρα 7 Ιανουαρί-
ου και θα υπάρξει ανοιχτό κάλεσμα προς
όλα τα σωματεία για κοινή απόφαση και
συνδιοργάνωση. 
 Πολιτισμός ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 17
Έφη Καραχάλιου

Ρόμα:
Ο ξανακερδισμένος
νεορεαλισμός
Το ιδιότυπο ασπρόμαυρο φιλμ του Αλφόνσο
Κουαρόν γίνεται μια αυτοαναφορική
τοποθέτηση για τη δύναμη της παράδοσης
και της πυρηνικής οικογένειας.
Ο μεξικανός

Ο
ι τίτλοι αρχής της ται-
νίας συνίστανται από
μια αργόσυρτη απει-
κόνιση ενός δαπέδου
με πλακάκια που καθαρίζονται
και ξεπλένονται υπό τους στρό-
βιλους νερού που σχηματίζονται
νωχελικά. Αυτό το μονοπλάνο
ίσως να είναι το μοναδικό ση-
μείο που δεν κυριαρχεί η φι-
γούρα της Κλεό και αυτό γιατί
δεν έχει ακόμα «συστηθεί» ο
χαρακτήρας της στον θεατή. Η
υπηρέτρια μιας μεσοαστικής
οικογένειας συγκεντρώνει στο
πρόσωπό της το δράμα τόσο
της εργατικής τάξης εν γένει
όσο και των φυλών των ιθαγε-
νών εν μέσω των γεγονότων
του «βάναυσου πολέμου» του
Μεξικού της δεκαετίας του ’70.
Η επιστροφή του σκηνοθέτη
στις πολιτιστικές του ρίζες, τον
ωθεί στο να ανασύρει μια σειρά
αναμνήσεων, που με τα ασαφή
τους όρια αποτελούν μια πολιτι-
κή τοποθέτηση και ένα δημόσιο
«κατηγορώ» ενάντια στην εγκά-
θετη φιλοαμερικάνικη κυβέρνη-
ση που κατέπνιξε την εξέγερση
των Μεξικανών φοιτητών και
οδήγησε στη σφαγή του Τλατέ-
λολκο, παραμονές των Ολυμπι-
ακών Αγώνων του 1968.
Η Κλεό λοιπόν είναι μια νε-
αρή γυναίκα που ωστόσο έχει
επωμιστεί κάπως δυσανάλογα
τα βάρη μιας εξαμελούς οι-
κογένειας ενός γιατρού, τους
οποίους καταλήγει να υπηρετεί
ακούραστα. Ούτε μια αχτίδα γέ-
λιου δεν ξεφεύγει από τα σφιγ-
μένα της χείλη και το μονίμως
συμπονετικό της βλέμμα παρα-
κολουθεί αδιάκοπα τα τέσσερα
μικρά παιδιά, το φαγητό που
ζεσταίνεται στην φωτιά, την
μπουγάδα που στεγνώνει. Εικό-
νες βγαλμένες από το παρελθόν
θυμίζουν σε μεγάλο βαθμό την
σύγχρονη γυναίκα, μητέρα
και σύζυγο, που σπεύδει
καθημερινά να επιτελέσει
τους πολλαπλούς κοινω-
νικούς της ρόλους. Η Κλεό
ωστόσο καθίσταται τραγικό
πρόσωπο της ιστορίας, εφόσον
μοιάζει στερημένη οποιασδή-
ποτε ικανοποίησης από την ίδια
την ζωή που με τόση αυταπάρ-
νηση υπηρετεί, οπότε και καθη-
λώνεται σε ένα ρόλο τροφού και
θεραπαίνιδας. Η κάμερα κινεί-
ται αργά καταγράφοντας κάθε
γωνιά του σπιτιού που αποτε-
λεί τον θλιβερό μικρόκοσμο της
ίδιας και διακόπτεται από τις
διάφορες μικροαγγαρείες με τις
οποίες πρέπει να ασχοληθεί. Σε
αντίστιξη τοποθετείται η λευκή,
μορφωμένη σύζυγος του για-
τρού που προσπαθεί απουσία
του συζύγου να ενσωματώσει
αυτό τον ρόλο, οπότε χαίρει αρ-
χικά προνομίων, αλλά καταλή-
σκηνοθέτης
μάς παραδίδει ένα πρώτης
τάξεως δράμα και μια
ειλικρινή αναπαράσταση
της κοινωνικής
διαστρωμάτωσης
γει μέσα στο βαθιά πατριαρχικό
περιβάλλον να καταπιέζεται
ανάλογα(;) και να συμφιλιώνε-
ται με την Κλεό, λέγοντας ότι
ως γυναίκες είναι «πάντοτε μό-
νες». Αυτή η σεναριακή υπερ-
βολή ίσως να αποτελεί από τα
ελάχιστα ψεγάδια της ταινίας
και εξηγείται μερικώς από την
ίδια την (ταξική)καταγωγή και
τις μνήμες του σκηνοθέτη.
Ο Αλφόνσο Κουαρόν ψάχνει
βαθιά στο ασυνείδητό του και
αναπαράγει εξωραϊσμένες
ομολογουμένως εικόνες από
την δική του ανατροφή στην
συνοικία Ρόμα του Μεξι-
κού όπου τοποθετείται και η
ιστορία. Το αποτέλεσμα είναι
μια νεορεαλιστική απεικόνιση,
η οποία εκμεταλλευόμενη τα
καλύτερα αισθητικά στοιχεία
του σινεμασκόπ των 65mm δη-
μιουργεί μια εικόνα χωρίς εντά-
σεις, χωρίς έντονα κοντράστ,
με απαλό φως που όμως δια-
περνά πρόσωπα και πράγματα.
Η αφοπλιστική ερμηνεία ενός
καστ ερασιτεχνών ηθοποιών
στα πρότυπα του μεγάλου Σερ-
γκέι Αϊζενστάιν έρχεται απλά
να επιβεβαιώσει τον κοινωνικά
χειραφετητικό πυρήνα αυτού
του αυτοβιογραφικού στοιχή-
ματος με την λήθη που βάλθηκε
να κερδίσει ο Κουαρόν. Τους θε-
ατές και τους κριτικούς ωστόσο
τους κέρδισε ήδη.

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Πυροδοτεί… Το ∆ικαίωμα των Νεκρών, του Κ. Σβόλη

Τ
ο Δικαίωμα των Νεκρών, το δεύτερο
μυθιστόρημα του Κ. Σβόλη, κυκλο-
φόρησε από τις Εκδόσεις των Συνα-
δέλφων, τον περασμένο Μάρτιο. Ένα βι-
βλίο με ενδιαφέρουσα πλοκή, αλλά κυρίως
με ροή. Κερδίζει αμέσως τον αναγνώστη,
δεν κάνει… γωνιές και απολαμβάνεις να το
διαβάζεις… Η πλοκή του μυθιστορήματος
τροφοδοτείται από την επιδίωξη του συγ-
γραφέα να παρουσιάσει στις μέρες μας,
τις διάφορες πλευρές του φαινομένου του
εθνικισμού στη χώρα μας.
Του εθνικισμού που οργανώνεται «από
τα πάνω…» και ο οποίος για να είναι κίνη-
μα και όχι λέσχη ειδικών ή φόρουμ, χρει-
άζεται δύο… πόδια, βαθιά ριζωμένα στη
κοινωνία.
Το ένα με επίσημο… ένδυμα, για να κυ-
κλοφορεί στα lobby των ξενοδοχείων, στα
διεθνή φόρα, στα κυβερνητικά κτίρια και περιττούς ηρωϊσμούς, αφού όπως συμφω-
στα μέγαρα της Ε.Ε. νούν οι πρωταγωνιστές « … δεν τους αρέσουν οι
Το άλλο, πιο απλά ντυμένο, για να περ- σούπερ ήρωες και οι μοναχικοί εκδικητές…»
νάει απαρατήρητο. Κυρίως όμως καλογυ- Όσο χρήσιμη όμως μπορεί να είναι η ευ-
μνασμένο, ικανό να τρέχει, να κλωτσάει αισθητοποίηση / κινητοποίηση των κάτω,
και να κρύβει για να αποκαλύψει όποτε και για να νικηθεί ο εθνικισμός και ο φασισμός,
σε όποιον χρειαστεί… Να ξεκαθαρίζει, σε άλλο το τόσο αναγκαία είναι και η ιστορική
όσους δεν καταλαβαίνουν από … «μεγάλες γνώση.
ιδέες» και να μην αφήνει καμία αμφιβολία Ιστορική γνώση… που πυροδοτεί, όπως
«…για το ποιος κάνει κουμάντο.» τα τρία (;) γράμματα του νεκρού Ανέστη,
Του εθνικισμού, που για να του κοπούν σ’ αυτούς που είχαν «ανάγκη» και «συμφέ-
και τα δυο ποδάρια, απαιτείται η ευαισθη- ρον» - άσχετα αν το είχαν συνειδητοποιήσει
τοποίηση/ενεργοποίηση των «από κάτω….» – από την ήττα του εθνικισμού.
Σαν αυτούς που συναντάμε στο μυθι- Μία πολύ καλή επιλογή, από το πλού-
στόρημα του Κ. Σβόλη. σιο – και φέτος – εορταστικό καλάθι των
Του Σωτήρη, εργάτη σε αποθήκη. Της Εκδόσεων των Συναδέλφων. (Καλλιδρομί-
Αλίκη, φοιτήτριας στη Θεσσαλονίκη και ου 30, 2103818840, https://ekdoseisynadelfwn.
του Βασίλη, που πήρε τα βουνά μη αντέ- wordpress.com/)
χοντας τη ζωή στη μεγαλούπολη. Χωρίς Στρατής Βουραζέρης
18
Δοκίμια,
μελέτες,
έρευνες
Κρίτων Ηλιόπουλος
ΜΕΞΙΚΟ 1968
εκδ. οι εκδόσεις
των συναδέλφων
Ο συγγραφέας φωτίζει το
μεξικάνικη νεολαιίστικη εξέ-
γερση με τη γνωστή τραγική
κατάληξη, αναπόσπαστο
κομμάτι του παγκόσμιου
’68. Η σφαγή της πλατείας
Τλατελόλκο στις 2 Οκτωβρί-
ου του 1968, όπου ο στρα-
τός άνοιξε πυρ εναντίον των
συγκεντρωμένων φοιτητών
με πάνω από 200 νεκρούς,
σφράγισε τη νεότερη ιστο-
ρία του Μεξικού. Το βιβλίο
περιγράφει το έδαφος πάνω
στο οποίο φύτρωσε το
κίνημα που για δύο μήνες
συγκλόνιζε τη χώρα. Ανα-
δεικνύονται οι φάσεις του
αγώνα, οι μορφές οργάνω-
σης των φοιτητών και των
μαθητών, τα πολιτικά ρεύ-
ματα και οι επίμονες προ-
σπάθειες σύνδεσης με την
εργατική τάξη. Την ιστορική
αφήγηση και το χρονικό
των γεγονότων διανθίζουν
εκτεταμένες μαρτυρίες πρω-
ταγωνιστών του κινήματος
και «αυτοπτών μαρτύρων»
μεταξύ των οποίων ο Πάκο
Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ και ο οπε-
ρατέρ Αλέξης Γρίβας καθώς
και εξαιρετικά αποσπάσματα
από έργα τους.
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Βιβλία για τις γιορτές
και όχι μόνο
Τα βιβλία είναι σίγουρα δώρα εκτός μόδας για τις γιορτές.
Θα έλεγε κανείς πως δεν ταιριάζουν στο, μεθοδικά στημένο για εβδομάδες,
πανηγύρι της «κοινωνίας του θεάματος».
Έτσι, κόντρα στο ρεύμα, και το Πριν προτιμάει βιβλία, όχι πάντα «γιορτινά» και χαρούμενα.
Σ’ αυτό το φύλλο, όπως και στο επόμενο, θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε
μία γκάμα προτιμήσεων με προτάσεις, όσο μας επιτρέπει ο περιορισμένος μας χώρος.
Κώστας Λουλουδάκης,
Δημήτρης Κούλαλης
Το χρονικό
του αύριο
εκδ. Α/συνέχεια
Το βιβλίο είναι συλλογή
άρθρων γραμμένων
το 2017. Τα κείμενα
είναι αποκαλυπτικά και
τεκμηριωμένα με πλήθος
στοιχεία, έργα ερευνητικής
δημοσιογραφίας. Οι δύο
συγγραφείς καταπιάνονται
με θεματικές όπως ο
φασισμός διαχρονικά
και η στήριξή του
από το κεφάλαιο και
τον ιμπεριαλισμό, οι
παλιότερες και σύγχρονες
ιμπεριαλιστικές εκστρατείες
σε συνδυασμό με τη
νεοαποικιοκρατική
εκμετάλλευση, οι
μηχανισμοί εξουσίας και
εξαπάτησης στα χέρια των
οικονομικά ισχυρών καθώς
και η κρίση ως ευκαιρία για
μια τεράστια αναδιανομή
του πλούτου από κάτω
προς τα πάνω. Τα άρθρα
αν και αντικειμενικά δεν
είναι καθόλου ουδέτερα,
αντίθετα στοχοποιούν τον
καπιταλισμό σ’ όλες του τις
εκδοχές.
Πολιτισμός
Ρομπέρ Λινάρ
Οι μπολσεβίκοι
στην εξουσία,
πολιτική πρακτική
και θεωρία
της μετάβασης
εκδ. Εκτός Γραμμής
Ο συγγραφέας, γνωστός
μαρξιστής αλλά και ενεργός
αγωνιστής του γαλλικού
Μάη εξετάζει τη Σοβιετική
Ένωση της περιόδου 1921-
1929 και τις ταξικές σχέσεις
που αναπτύχθηκαν με την
εφαρμογή της ΝΕΠ (Νέα
Οικονομική Πολιτική).
Το βιβλίο, γραμμένο το
1966, αναφέρεται και στις
αντιπαραθέσεις γύρω από
το ζήτημα της σοσιαλιστικής
οικοδόμησης,
επικεντρώνοντας στις
θέσεις του Λένιν αλλά
και του Μπουχάριν.
Ο Λινάρ εκκινώντας
από τη συγκυρία της
μετεπαναστατικής Ρωσίας
θέτει γενικά το ζήτημα μιας
θεωρίας της μετάβασης,
θεωρώντας τη ΝΕΠ μορφή
της δικτατορίας του
προλεταριάτου με ορίζοντα
τον κομμουνισμό.
Καρλ Μαρξ Δημοσθένης Παπαδάτος-
1850, κείμενα Αναγνωστόπουλος
από τη δεκαετία O Μαυροκόκκινος
του 1850, μία ∆εκέμβρης
ανθολογία (δίτομο) εκδ. Τόπος
μτφ. Θανάσης Γκιούρας
Εξέγερση, αντι-εξέγερση,
εκδ. ΚΨΜ αντικαπιταλιστική στρατη-
γική: με αυτά τα ζητήματα
Την επιλογή και τη μετάφρα-
καταπιάνεται ο συγγραφέας
ση των κειμένων σ’ αυτή
στην εμπεριστατωμένη με-
την πολυσέλιδη ανθολογία
λέτη του για τον Δεκέμβρη
έκανε ο Θανάσης Γκιούρας
του 2008. Προάγγελος της
και την επιστημονική επιμέ-
κρίσης και των μεγάλων
λεια ο ίδιος μαζί με το Θωμά
κινητοποιήσεων ως και το
Νουτσόπουλο. Το δίτομο
2015, ο Δεκέμβρης ήταν
αυτό έργο είναι συνέχεια
μια μαυρο-κόκκινη εξέγερ-
του εγχειρήματος έκδοσης
ση, που προειδοποίησε
έργων του Καρλ Μαρξ στην
έγκαιρα για τα όρια της
ελληνική γλώσσα (έχουν ήδη
συμβίωσης καπιταλισμού
εκδοθεί τα κείμενα της δε-
και δημοκρατίας. Τι έμεινε
καετίας του 1840 καθώς και
από την προειδοποίηση
ο Ά τόμος του Κεφαλαίου)
εκείνη; Το βιβλίο δεν πέφτει
σε συνεργασία με το διεθνές
στην παγίδα της νοσταλγί-
ίδρυμα για την έκδοση των
ας, ούτε της εξιδανίκευσης
απάντων Μαρξ-Ένγκελς
ενός «Δεκέμβρη» όπως
(MEGA). Στην ανθολογία
θα θέλαμε να είναι, αλλά
του 1850 περιλαμβάνονται
μιλάει και για το σήμερα,
σχολιασμένα τα εμβληματικά
με γνώση αλλά και ρίσκο.
ιστορικά έργα του Μαρξ «Οι
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει
ταξικοί αγώνες στη Γαλλία»,
η κριτική στις θεωρίες της
«Η 18η Μπριμέρ του Λουδο-
ήττας και της διαχείρισης
βίκου Βοναπάρτη», καθώς
της μετα-αριστεράς και της
και κείμενα για πρώτη φορά
μετα-αναρχίας, με παράλ-
μεταφρασμένα στα ελληνικά.
ληλη αγωνιώδη αναζήτηση
Ο Μαρξ γράφει για μια σει-
μιας σύγχρονης αντικαπιτα-
ρά θεμάτων της επικαιρότη-
λιστικής και επαναστατικής
τας της εποχής του, ωστόσο
απάντησης.
η αξία των κειμένων είναι
διαχρονική.
 Πολιτισμός ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 19

Subcomandante Marcos Caryl Ferey Φρέντρικ Μπάκμαν Αλέξης Πανσέληνος

Εικονογραφημένοι λόγοι
και ανακοινωθέντα
του υποδιοικητή Μάρκος
μτφ. Δανάη Ταχταρά,
εικονογράφηση Ian Debiase,
εκδ. ΚΨΜ
Το εξαιρετικά εικονογραφημένο από τον
αργεντίνο σκιτσογράφο Ίαν Ντεμπιάσε
άλμπουμ περιέχει οχτώ ανακοινώσεις
και ομιλίες του υποδιοικητή Μάρκος
που διατρέχουν την εξέγερση των
Ζαπατίστας στην επαρχία Τσιάπας του
Μεξικού, με τον πιο ζωντανό τρόπο.
Στα κείμενα αποτυπώνεται η άλλη όψη
των πραγμάτων και η πορεία προς την
αξιοπρέπεια και την απελευθέρωση των
ανθρώπων και των κοινωνιών. Όπως
λέει ο ίδιος ο Μάρκος: «Ήταν, άραγε, ένα
όνειρο, ο κόσμος αυτός, τόσο διαφορετι-
κός, τόσο μακρινός, τόσο ξένος;»
Ποτέ πια μόνος
μτφ. Αργυρώ Μακάρωφ
εκδ. Άγρα
Ο γάλλος συγγραφέας αστυνομικών
ιστοριών με έντονο κοινωνικό και
πολιτικό υπόβαθρο (δημιουργός του
Μαπούτσε, του Χάκα, του Κόνδωρ και
άλλων) γράφει μια βίαιη ιστορία που
ξεκινά από τη Βρετάνη και κορυφώνεται
στη μνημονιακή Ελλάδα, γύρω από το
συγκλονιστικό προσφυγικό ζήτημα. Η
Ελλάδα που συντάραξε την Ευρώπη
παρουσιάζεται με αδρές πινελιές, σε μια
ιστορία που «περπατά» σε γνώριμα στέ-
κια στα Εξάρχεια και στον Λυκαβηττό,
για να εκραγεί στην Αστυπάλαια. Παρά
ορισμένες χοντροκομμένα στερεότυπα,
ο Caryl Ferey γράφει για το ξεπούλημα
του Τσίπρα, τη «σάπια Αριστερά γύρω
από τον ΣΥΡΙΖΑ», ενώ δεν χαρίζεται
στον «εθνικό Νάρκισσο» Βαρουφάκη.
Η Μπριτ-Μαρί ήταν εδώ
μτφ. Γιώργος Μαθόπουλος
εκδ. Κέδρος
Ο 37χρονος Σουηδός πεζογράφος και
δημοσιογράφος Φρέντρικ Μπάκμαν
είναι συγγραφέας αρκετών διεθνών
μπεστ σέλερ που έχουν μεταφραστεί
σε δεκάδες γλώσσες.. Το μυθιστόρη-
μά του Η Μπριτ-Μαρί ήταν εδώ είναι
καλογραμμένο, ευκολοδιάβαστο,
«εμψυχωτικό», φεμινιστικό, με πολύ
χιούμορ και ταυτόχρονα είναι ένας
ύμνος στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο,
τη φιλία και την αλληλεγγύη. Επιπλέ-
ον δείχνει πώς η κρίση έχει αγγίξει
τη Σουηδία, καθώς η ιστορία διαδρα-
ματίζεται σε ένα μικρό χωριό όπου
βασιλεύουν τα λουκέτα και «το πιο
ευγενικό πράγμα που μπορεί να πει
κανείς γι’ αυτό είναι ότι είναι χτισμένο
δίπλα σ’ έναν δρόμο».
Ελαφρά ελληνικά
τραγούδια
εκδ. Μεταίχμιο
Ένα μυθιστόρημα «ελαφρύ», με
την έννοια ότι δεν εξουθενώνει τον
αναγνώστη, αλλά διόλου ελαφρύ ως
προς το περιεχόμενό του. Η δράση
εκτυλίσσεται στην Αθήνα της δεκα-
ετίας του ’50, των πρώτων χρόνων
της αμερικανοκρατίας. Οι χαρακτήρες
ανήκουν στους «πάνω» και στους
«κάτω», υπηρετριούλες και εργολά-
βοι, αστοί και μικροαστοί, λούμπεν
προλετάριοι… και οι δωσίλογοι της
Κατοχής να κυκλοφορούν ατιμώρητοι.
Ο συγγραφέας, γέννημα θρέμμα του
αθηναικού κέντρου, δεν ζωντανεύει
απλώς μια εποχή αλλά προσπαθεί να
περιγράψει και αυτά που συνέβαιναν
στα παρασκήνια.

Δημήτρης Γράψας
Η γυναίκα του
πρωινού τρένου
εκδ. Καστανιώτη
Είναι το δεύτερο μυθιστό-
ρημα του Δημήτρη Γράψα
μετά τη «Λευκή Κουρτίνα»
που εκδόθηκε το 2016. Εδώ
δεν συναντάμε γεωγραφικές
και χρονικές συντεταγμένες
— μόνο ένας δρόμος έχει
όνομα. Το βάρος πέφτει στα
συναισθήματα, στο όνειρο
και στις μνήμες που μπλέ-
κονται με την πραγματικό-
τητα και την ξαναπλάθουν
με τον δικό τους ιδιόμορφο
και απρόβλεπτο τρόπο.
Πρόκειται για «ένα αγωνι-
ώδες μυθιστόρημα για την
ανταρσία των αναμνήσεων,
μια περιπλάνηση σε μια
ζωή που φωτίζεται ξανά
απ’ την αρχή». Μια ιστορία
αγάπης, αλλά και μια ιστο-
ρία μυστηρίου μπλέκονται
έξυπνα και καταλήγουν σε
ένα ανατρεπτικό φινάλε.
Φίλιπ Κερ
Φοβού
τους ∆αναούς
μτφ. Γιώργος Μαραγκός
εκδ. Κέδρος
Οι πιστοί αναγνώστες του
Βρετανού Φίλιπ Κερ (που
στην Ελλάδα είναι πολλοί)
δεν θα απογοητευθούν
διαβάζοντας αυτό το
αστυνομικό, πολιτικό και
ιστορικό μυθιστόρημα που
στο μεγαλύτερο μέρος του
εκτυλίσσεται στην Ελλάδα
της δεκαετίας του ΄50 και
κυρίως στην Αθήνα. Κεντρι-
κό ρόλο στην πλοκή έχει
ο διαβόητος εγκληματίας
πολέμου Μαξ Μάρτεν που
έδρασε στη Θεσσαλονίκη
επί Κατοχής και τη γλίτωσε
φτηνά, μόνο με οκτώ μήνες
φυλάκισης, επί κυβέρνησης
Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Ο Κερ, ένας από τους καλύ-
τερους εκπροσώπους του
«ιστορικού νουάρ», πέθανε
φέτος τον Μάρτιο.
Λίλη Λαμπρέλλη
«Η νύχτα του
κορακιού», ∆έκα
σκοτεινά παραμύ-
θια με καλό τέλος
από την προφορική
παράδοση
Εκδ. Πατάκης
(σειρά: Κι αν σου μιλώ
με Παραμύθια… )
Μια μικρή συλλογή δέκα
σπάνιων λαϊκών παραμυ-
θιών, από πολλά μέρη του
κόσμου, για μεγάλα παιδιά
και ενήλικες είναι το νέο
βιβλίο της σπουδαίας πα-
ραμυθούς Λίλης Λαμπρέλ-
λη. Δέκα παραμύθια που
μιλάνε για τη μετάβαση
στην ενήλικη ζωή και τη δι-
αχείριση των δοκιμασιών,
των απωλειών και της οδύ-
νης που την συνοδεύουν.
Δέκα υπέροχες ιστορίες
για τον φόβο, την ελπίδα,
την ενηλικίωση, την ανα-
τροπή...
Bernard-Marie Koltés
Στη μοναξιά
των κάμπων με
βαμβάκι,(1987)
μτφ. Δημήτρης
Δημητριάδης, (2018),
Εκδ. Άγρα
Το έργο του Koltes που
ανέβηκε για πρώτη φορά
από τον Patrice Chereau
(1987) βάζει στη σκηνή
αντιμέτωπες δύο οντότητες
διαφορετικές αλλά συμπλη-
ρωματικές, τον Ντήλερ και
τον Πελάτη, σε μια τυχαία
συνάντηση σ’ ένα δρομάκι
στο λυκόφως. Τι πουλάει ο
ένας, τι αγοράζει ο άλλος;
Ποιο είναι το αντικείμενο
του πόθου σ΄ αυτή τους
τη συναλλαγή; Ποτέ δεν
γίνεται σαφές. Τα δυο
πρόσωπα συγκρούονται
σε έναν αγώνα με όπλο τις
λέξεις, όπου η ένταση του
ανεκπλήρωτου πόθου απε-
λευθερώνεται και εκφρά-
ζεται μέσα από την βία του
λόγου και την ομορφιά των
μεταφορών.
Fernando Pessoa
Η ώρα
του διαβόλου, και
άλλα διηγήματα
Μτφρ. - Εισαγωγή:
Μαρία Παπαδήμα
Εκδ. Gutenberg 2018
Τρία ανατρεπτικά διηγήματα
του μεγάλου Πορτογάλου
συγγραφέα Φερνάντο
Πεσσόα, δημοσιεύονται σε
επανέκδοση από τις εκδό-
σεις Gutenberg. Στην πρώτη
ιστορία του βιβλίου με τίτλο
«Η Ώρα του Διαβόλου», μια
γυναίκα, η Μαρία, συναντά
τον διάβολο, o οποίος τη
μυεί στα μυστικά του κό-
σμου και στα δικά του και
της αναγγέλλει ότι θα φέρει
στον κόσμο έναν ιδιοφυή
ποιητή. Στο δεύτερο διήγη-
μα Ο ερημίτης του Μαύρου
Βουνού διατυπώνει καίρια
οντολογικά ερωτήματα. Στο
τελευταίο πρωταγωνιστής
της ιστορίας είναι ένας πα-
ράξενος άνδρας με «ύφος
απροσδιόριστο ναυτικού και
συνειδητού τυχοδιώκτη».
20
E
να από τα κύρια ιστοριο-
γραφικά θέματα του δεύτε-
ρου μισού του 20ου αιώνα
είναι η διαμόρφωση της ερ-
γατικής τάξης. Η συμβολή
του Edward P. Thompson έγκειται
ότι πρώτος αμφισβήτησε την παρα-
δοσιακή οπτική του Ένγκελς για το
«βρετανικό» παράδειγμα. Σύμφωνα
με αυτό οι βιομηχανικοί εργάτες νέου
τύπου παρέμεναν ακόμα μειοψηφία
μέσα στον εργατικό πληθυσμό, ενώ
ακόμα μέχρι το 1830 το πρότυπο του
«μέσου άνδρα εργάτη» αντιστοιχούσε
σε έναν ενήλικα άντρα βαμβακουργό
χειροτεχνίτη. Γενικά, σε πολλές βρε-
τανικές πόλεις ο πραγματικός πυρή-
νας δια μέσου του οποίου εισήλθαν
στο εργατικό κίνημα ιδέες, οργάνωση
και ηγεσία, δεν αποτελούνταν από
βιομηχανικούς εργάτες, αλλά από
χειροτεχνίτες όπως υφαντές, υποδη-
ματοποιοί, κατασκευαστές σαμαριών
και κατασκευαστές λουριών, βιβλιο-
πώλες, τυπογράφοι, εργάτες οικοδο-
μών, μικροεπαγγελματίες κλπ. Επί-
σης, δεν ήταν αιτία των εξεγέρσεων
κυρίως η υποβάθμιση της ζωής, εξαι-
τίας της βιομηχανικής επανάστασης.
Η διαμόρφωση της εργατικής τάξης,
μια διαδικασία όχι μόνο οικονομική,
αλλά εξίσου πολιτική και πολιτισμική,
προέκυψε από τη συμμετοχή κυρίως
αυτών των στρωμάτων. Ο William
E. Sewell προεκτείνει αυτήν την ιδέα
και προτείνει ως καθολική αναγνώρι-
ση στην σύγχρονη ιστοριογραφία, ότι
δηλαδή οι ειδικευμένοι τεχνίτες και
όχι οι εργάτες στα νέα βιομηχανικά
εργοστάσια κυριάρχησαν στο εργατι-
κό κίνημα κατά τις πρώτες δεκαετίες
της εκβιομηχάνισης.   γατών και σιγαροποιών πήρε την πρω-
Στην Ελλάδα, η συζήτηση αυτή
έφτασε κάπως καθυστερημένα. Σε
κάθε περίπτωση, δεν ισχύει η άποψη
του Γιάνη Κορδάτου ότι «το προλετα-
ριάτο αρχίζει να συγκεντρώνεται και
να παίρνει ταξική συνείδηση […] σ’
όσες πόλεις κάπνιζαν καμινάδες». Σε
αντίθεση με την παραδοσιακή οπτι-
κή, όπως αυτή κληροδοτήθηκε από
τον Γιάνη Κορδάτο, η συνδικαλιστική
δράση δεν αναπτύχθηκε από τις «κα-
πνισμένες καμινάδες» του Πειραιά
και το βιομηχανικό προλεταριάτο,
αλλά από τα ευρύτερα συντεχνιάζο-
ντα εργατικά στρώματα των μισθω-
τών ειδικευμένων χειροτεκτόνων που
ζούσαν γύρω από αυτά. Με βάση λοι-
πόν αυτά τα στρώματα ιδρύθηκε στα
1918, η Γενική Συνομοσπονδία Εργα-
τών Ελλάδας, η ΓΣΕΕ.  ποσοστά πάνω από 70 ή 80%. Την ίδια
Υψηλή σχετικά
η συνδικαλιστική συσπείρωση
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γιάνη
Κορδάτου, στην Αθήνα καταγράφο-
νται 33.456 εργάτες εκ των οποίων
4.868 γυναίκες και 1.620 παιδιά.
Ταυτόχρονα, οι οργανωμένοι σε κά-
ποιο σωματείο (κυρίως άνδρες, καθώς
οι γυναίκες και παιδιά δεν συνδικαλί-
ζονταν) ήταν 8.384, περίπου το 31%
του ανδρικού συνόλου. Στον Πειραιά
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Κώστας Παλούκης 
Τον Νοέμβριο του 1918 ιδρύθηκε η ΓΣΕΕ, από το πρώτο πανελλαδικό εργατικό συνέδριο, που
έγινε στον Πειραιά. Το συναίσθημα του συνανήκειν διευρύνεται: από μια κλειστή ιεραρχημένη
επαγγελματική κοινότητα σε μια διευρυμένη εργατική κοινότητα σε πανεθνικό επίπεδο.
Ο εργάτης της Κέρκυρας και ο εργάτης της Καβάλας νιώθουν ότι μοιράζονται μια κοινή μοίρα.
Η ίδρυση της ΓΣΕΕ το 1918
και η διαμόρφωση
της ταξικής συνείδησης
σε σύνολο 30.746 εργατών, εκ των
οποίων 3.888 εργάτριες και 854 παι-
διά, οι οργανωμένοι άνδρες εργάτες
ήταν 12.349. Με άλλα λόγια, συνδι-
καλισμένοι ήταν το 47,5% των ανδρών
εργατών, δηλαδή περίπου το 1/2. Συ-
νολικά, στο λεκανοπέδιο καταγράφο-
νται 64.202 εργάτες, εκ των οποίων οι
8.756 γυναίκες και 2.474 παιδιά. Με
άλλα λόγια, συνδικαλισμένοι ήταν το
39,1% του συνολικού ανδρικού πληθυ-
σμού (της εργατικής τάξης). Με άλλα
λόγια, η συνδικαλιστική συσπείρωση
ήταν πάρα πολύ υψηλή λαμβάνοντας
υπόψη το επιχείρημα ότι το ελληνικό
προλεταριάτο είχε μικρή σοσιαλιστική
παράδοση.
Στην πραγματικότητα, η συσπεί-
ρωση ήταν ακόμη μεγαλύτερη. Συ-
γκεκριμένα, για το λεκανοπέδιο η
επίσημη στατιστική του κράτους κα-
τέγραφε 36.124 εργάτες, περίπου οι
μισοί δηλαδή έναντι των στατιστι-
κών του Κορδάτου. Η συγκεκριμένη
όμως στατιστική δεν καταγράφει τους
στρατιώτες και ενδεχομένως τους ερ-
γάτες σε ανθρακωρυχεία. Συνεπώς,
ο βαθμός συνδικαλιστικής συσπείρω-
σης στους άνδρες εργάτες στην Αθή-
Ιστορία
Οι κλάδοι
ήταν ήδη μαζικά
συγκροτημένοι σε
διαταξικές επαγγελματικές
συσσωματώσεις,
τις συντεχνίες, με βασικό
αντίπαλο
την ελεύθερη αγορά
να και τον Πειραιά πρέπει να άγγιζε
εποχή, στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν
29 σωματεία, από τα οποία ενεργά
ήταν μόνο τα 15, ενώ αδρανή τα 14.
Τα σωματεία αντιστοιχούν σε 5.381
άνδρες εργάτες συνδικαλισμένους σε
συνολικό εργατικό πληθυσμό 30.000.
Επίσης, πρόκειται για υψηλό επίπεδο
συνδικαλιστικής συσπείρωσης. 
Το πρώτο πανελλαδικό εργατικό
συνέδριο ξεκίνησε τις εργασίες του
την 21 Οκτωβρίου 1918 στην Αθήνα,
και μεταφέρθηκε στον Πειραιά την
26η για να ολοκληρώσει τις εργασίες
της μέσα σε εφτά ημέρες με την ίδρυ-
ση της ΓΣΕΕ. Κατατέθηκαν 252 πλη-
ρεξούσια εκ μέρους 200 σωματείων,
10 εργατικών κέντρων και 2 εργατι-
κών ενώσεων. Οι οργανώσεις αυτές
προέρχονται από 20 πόλεις και αντι-
προσωπεύουν 48 επαγγέλματα, με
60.000 οργανωμένους εργάτες, ενώ
υπάρχουν και 100.000 επιπλέον μη
οργανωμένοι εργάτες. Τα ταμεία των
επαγγελματικών οργανώσεων ανέρ-
χονταν αθροιστικά στο ποσό του ενός
εκατομμυρίου δραχμών. Η σύγκληση
του πρώτου αυτού συνεδρίου συνο-
δευόταν με την προσπάθεια των δια-
φόρων εργατικών κλάδων να ιδρύσουν
ομοιοεπαγγελματικές ομοσπονδίες.
Συγκεκριμένα, η ομοσπονδία καπνερ-
τοβουλία για να καλέσει σε αυτό το
συνέδριο. Τα σωματεία των τυπογρά-
φων και των συναφών επαγγελμάτων
είχαν οργανώσει Συνδιάσκεψη για την
ίδρυση Ομοσπονδίας, την ίδια χρονιά
ιδρύθηκε η Πανελλαδική Ομοιοεπαγ-
γελματική Ομοσπονδία Μαγείρων,
Ζαχαροπλαστών και Υπαλλήλων, τα
ναυτικά σωματεία, όπως και οι οικο-
δομικοί κλάδοι, οι ραπτεργάτες και
οι υποδηματεργατικοί κλάδοι. Το ίδιο
και οι σιδηροδρομικοί υπάλληλοι. Το
κύμα αυτό ίδρυσης ομοσπονδιών συ-
νεχίστηκε μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ.
Αν προσθέσει κανείς τους αρτεργάτες,
στην πράξη έχει τις βασικές επαγγελ-
ματικές κατηγορίες οι οποίες αντιπρο-
σωπεύθηκαν στο Συνέδριο του 1918
και πρωταγωνίστησαν σε αυτή τη δια-
δικασία. Πρόκειται λοιπόν κυρίως για
ριζοσπαστικοποιημένους εργάτες, τε-
χνίτες των διαφόρων επαγγελμάτων,
που στηρίζονται σε συντεχνίες, και όχι
βέβαια για βιομηχανικούς εργάτες.  
Η ανάδυση του ταξικού
εργατικού πόλου 
Στην πράξη, το 1918 κορυφώνεται μια
μακρά διαδικασία διαμόρφωσης της
εργατικής τάξης κατά την οποία ο τα-
ξικός εργατικός πόλος αναδύεται ως
οργανωμένο πολιτικό υποκείμενο. Οι

τεχνίτες εργάτες φέροντας ως συστα-
τικό στοιχείο της κουλτούρας και της
ιδεολογίας τους την επαγγελματική
αλληλεγγύη, τείνουν όλο και πιο πολύ
σε πιο καθολικές ταξικές προσλήψεις
της υπερβαίνοντας από τη μία τον
σκληρό οριζόντιο επαγγελματικό δια-
χωρισμό και δημιουργώντας από την
άλλη κάθετους ενδοεπαγγελματικούς
διαχωρισμούς ανάμεσα σε εργάτες
και εργοδότες. Με άλλα λόγια, οι υπο-
δηματεργάτες έτειναν ολοένα και πιο
πολύ να αισθάνονται πιο μακριά από
τους εργοδότες τους ως κάτι σταθερά
διαφορετικό και εχθρικό, ενώ σταδια-
κά άρχισαν να εντάσσουν τους άλλους
εργάτες τους κλάδου, π.χ. αρβυλοερ-
γάτες, κλπ, στο κοινό επαγγελματι-
κό αίσθημα της αλληλεγγύης. Για να
φτάσουν τελικά όλοι οι διαφορετικοί
επαγγελματικοί εργατικοί κλάδοι να
ενταχθούν σε μια κοινή υπερεπαγγελ-
ματική σωματειακή δομή αλ-
ληλεγγύης μόνο εργατών.   μιτικό-εθνικιστικό υπόβαθρο θα
Η τομή αυτή είναι σημα-
ντική καθώς την εποχή εκεί-
νη η έννοια του εργάτη σε
αυτά τα επαγγέλματα παρέ-
μενε αντικειμενικά ρευστή.
Η δουλειά, π.χ. στους υπο-
δηματεργάτες, μοιραζόταν
κατ’ αποκοπήν από τους
εμπόρους σε μάστορες υπο-
δηματοποιούς οι οποίοι κα-
λούσαν άλλους υποδηματερ-
γάτες «καλφάδες» να εργα-
στούν σε αυτούς μαζί με τους
μαθητές τους. Ο μάστορας
υποδηματοποιός που πήρε
τη δουλειά σε μια επόμενη
φάση ενδεχομένως να απολέ-
σει αυτή τη δυνατότητα και
να εργαστεί κάτω από άλλο
εργάτη μάστορα, διαδικα-
σία η οποία ήταν απαξιωτική
για το κύρος του. Επίσης, θα
μπορούσε να εργαστεί ως ελεύθερος
εργάτης, δηλαδή να πάρει την κατ’
αποκοπή εργασία από έναν άλλο
μάστορα υποδηματοποιό. Με άλλα
λόγια, η διακριτή αντικειμενική διά-
σπαση σε εργοδότες και εργάτες απο-
τελούσε ζητούμενο παρά δεδομένο σε
μια κοινότητα με κοινό το αίσθημα
του υποδηματοποιού και κοινό αντί-
παλο τον έμπορο υποδημάτων.   ταλιστικό λόγο.  μία, υπονόμευε τη θέση και το κύρος,
Μια άλλη διάσταση που χαρα-
κτήριζε τα επαγγέλματα αυτά και
περιόριζε την αλληλεγγύη στο επαγ-
γελματικό επίπεδο ήταν οι οικογε-
νειακοί και εθνοτοπικοί δεσμοί. Για
παράδειγμα, οι αρτοποιοί, σχεδόν σε
όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας,
προέρχονταν από την Ήπειρο. Οικο-
γένειες από τα χωριά της περιφέρει-
ας αυτής έστελναν τα παιδιά τους σε
συγγενείς ή συντοπίτες στην Αθήνα,
την Θεσσαλονίκη κ.α. Πολλές φορές
η αντιπαράθεση για τη διεκδίκηση
μιας δουλειάς αποκτούσε μια τέτοια
εθνικοτοπική διάσταση, όπως η σύ-
γκρουση στο λιμάνι του Πειραιά ανά-
μεσα σε κρητικούς και μανιάτες. Σε
άλλες περιπτώσεις, όπως στους οικο-
δόμους, η εγκατάσταση μιας ομάδας
Ιστορία
μπουλουκιών με κοινή εθνικοτοπική
σχέση σε μια πόλη δεν ήταν αυτονό-
ητη καθώς ακολουθούσαν την δου-
λειά και επέστρεφαν στις πατρίδες
τους με το τέλος της. Συνεπώς, με
την ίδρυση της ΓΣΕΕ επιτυγχάνεται
η διεύρυνση του συναισθήματος του
συνανήκειν από μια κλειστή ιεραρ-
χημένη επαγγελματική κοινότητα σε
μια διευρυμένη φαντασιακή εργατι-
κή κοινότητα σε πανεθνικό επίπεδο,
όπου ο εργάτης της Κέρκυρας και ο
εργάτης της Καβάλας νιώθουν ότι
μοιράζονται μια κοινή μοίρα.  πιο ριζοσπαστικά περιεχόμενα και
Ο επαγγελματικός χαρακτήρας
των ιδρυτικών σωματείων της ΓΣΕΕ
εξηγεί ως εκ τούτου τον υψηλό βαθμό
συσπείρωσής τους. Οι κλάδοι αυτοί
ήταν ήδη μαζικά συγκροτημένοι σε
διαταξικές επαγγελματικές συσσω-
ματώσεις, τις συντεχνίες, με βασικό
αντίπαλο την ελεύθερη αγορά και
Οι τεχνίτες εργάτες
τους καταστημα--
τάρχες-εμπόρους. φέροντας ως συστατικό
Ως εκ τούτου, έ- στοιχείο της κουλτούρας
φεραν ήδη στην
τους την επαγγελματική
κουλτούρα τους
και την συνδικα- αλληλεγγύη, τείνουν όλο και
λιστική εμπειρία, πιο πολύ σε πιο καθολικές
αλλά και έναν λαν-
θάνοντα αντικαπι- ι-
ταξικές προσλήψεις
ενιζε-
Όταν λοιπόν η βενιζε-
θ ί του
λική εργατική νομοθεσία
1914 υποχρέωσε τον διαχωρισμό ερ-
γατικών και εργοδοτικών σωματεί-
ων, ουσιαστικά επιταχύνθηκε η δια-
δικασία αυτονόμησης του εργατικού
ταξικού πόλου και δημιουργήθηκαν
μαζικά εργατικά σωματεία. Ήδη
όμως στο πλαίσιο του βενιζελικού
πατερναλιστικού λόγου, οι φιλε-
λεύθεροι κοινωνιστές διανοούμενοι
πρωταγωνιστούσαν από το 1910 με
την ίδρυση του Εργατικού Κέντρου
Αθηνών, στην συνέχεια με το Ερ-
γατικό Κέντρο Βόλου και ύστερα με
το Εργατικό Κέντρο Πειραιώς στην
καλλιέργεια μιας ταξικής συνείδη-
σης η οποία όμως δεν υπερέβαινε
την εθνική ιδεολογία της συνερ-
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
γασίας των κοινωνικών τάξεων. Η
αμφισβήτηση από τα αριστερά της
βενιζελικής πολιτικής ριζοσπαστι-
κοποίησε τον λανθάνοντα αντικαπι-
ταλισμό. Καθοριστικοί παράγοντες
στάθηκε η επαφή με την Φεντερα-
σιόν. Επίσης, σε καμία περίπτωση,
ιδιαίτερα εν μέσω πολέμου, δεν
μπορεί να υποτιμηθεί η επίδραση
της Οκτωβριανής επανάστασης στα
εργατικά στρώματα ενισχύοντας τις
τάσεις για πιο καθολικές προσλή-
ψεις της εργατικής τάξης, αλλά και
μορφές δράσεις και οργάνωσης.   μανικής αυτοκρατορίας.
Ριζοσπαστικοποίηση,
αντικαπιταλισμός
και εθνικές συσπειρώσεις 
Οι τάσεις εθνικοθρησκευτικού και
συνάμα πολιτικού διαχωρισμού κυρι-
αρχούσαν, καθώς,
α ωθεί ότι τα συντεχνιάζοντα στρώματα
ας σημειωθεί, ότι ο
εθνικός διχασμός
είχε ενισχύσει τις
τάσεις οριζόντιων
διαταξικών κοι-
νωνικών συμμα-
χιών.
χ Η παρουσία
της
τη Φεντερασιόν και
του εβραϊκού εργατι-
κού στο
στοιχείου και μάλιστα
ο πρωταγωνιστικός χαρακτήρας
στην ιδρυτική διαδικασία λίγους μή-
νες πριν θεωρούνταν πρόβλημα και
ανασχετικός παράγοντας στην ενο-
ποίηση. Η Φεντερασιόν εκπροσω-
πούσε ίσως το πλέον αυθεντικό ερ-
γατικό προλεταριάτο των Βαλκανίων
καθώς οι φτωχοί εβραίοι εργάτες, σε
αντίθεση με τα εργατικά στρώματα
των άλλων εθνικοθρησκευτικών ομά-
δων, είχαν περιορισμένες δυνατότη-
τες κοινωνικής ανέλιξης. Οι εβραίοι
εργάτες διαβιούσαν σε αυτήν την κα-
τάσταση αυτή για πολλές δεκαετίες
έως και αιώνες, αλλά και αντιμετώ-
πιζαν μια μοναδική για τα δεδομένα
των Βαλκανικών πόλεων κοινωνική
21
φτώχια. Οι εβραίοι εργάτες κυρίως
ήταν φορτοεκφορτωτές ξηράς και λι-
μένος και χειρώνακτες εργάτες του
ποδαριού, αλλά το κυρίως συνδικαλι-
σμένο τμήμα τους αποτελούταν εξίσου
από καπνεργάτες και άλλα χειροτεχνι-
κά επαγγέλματα. Το παρελθόν, το πα-
ρόν και το μέλλον της θεσσαλονικιώτι-
κης εβραϊκής εργατικής τάξης συνεχό-
ταν σε μια κοινή βαθιά ιστορική ταξική
συνθήκη και μπορούσε να αλλάξει στο
πλαίσιο μόνο με συνολικότερες ανα-
τροπές στο πλαίσιο της αποβιομηχάνι-
σης του ισχνού καπιταλισμού της οθω-
Ο διεθνιστικός, σοσιαλιστικός και
αντιπολεμικός προσανατολισμός της
Φεντερασιόν ήρθε αμέσως σε σύγκρου-
ση με τα φιλοβενιζελικά συνδικαλι-
σμένα εργατικά στρώματα της Θεσ-
σαλονίκης και της Παλαιάς Ελλάδας,
κυρίως του Πειραιά. Η αντιπαράθεση
αυτή η οποία ενέχει και αντιση-
είναι εφικτό να ξεπεραστεί στα
1918. Η Φεντερασιόν είχε ήδη
καλέσει σε δύο αποτυχημένες
εθνικές προσπάθειες πανεργα-
τικού Συνεδρίου. Η αλλαγή αυτή
αφορούσε μια αντιφατική συν-
θήκη κυρίως στο φιλοβενιζελι-
κό στρατόπεδο. Ο αυταρχισμός
της βενιζελικής διακυβέρνησης,
το κοινό εργατικό αντιπολεμικό
συναίσθημα, αλλά και η επιθυ-
μία της ίδιας της κυβέρνησης για
την ίδρυση μιας εργατικής συνο-
μοσπονδίας ενίσχυσε την διαδι-
κασία. Η αντιπαράθεση θα επα-
νέλθει στα 1919 με την μορφή τη
διάσπασης της ΓΣΕΕ ανάμεσα
στη φιλοβενιζελική παράταξη
του καθαρού συνδικαλισμού και
τη σοσιαλιστική παράταξη του
ΣΕΚΕ. 
Κλείνοντας αξίζει να σημει-
των επαγγελματιών χειροτεχνών θα
ριζοσπαστικοποιηθούν και θα πρω-
ταγωνιστήσουν στην ίδρυση της ΓΣΕΕ
σε μια περίοδο συγκεντροποίησης του
κεφαλαίου εν μέσω πολεμικής περιό-
δου. Βασική αιτία η απειλή από την
διαδικασία της συγκεντροποίησης κα-
θώς διέλυε την παραγωγική αυτονο-
τα ημερομίσθια, αλλά και τις ιεραρχι-
κές δομές των συντεχνιαζόντων επαγ-
γελμάτων.
Η επόμενη κορυφαία στιγμή του
ριζοσπαστικοποιημένου κινήματος
των εργατών τεχνιτών επαγγελμα-
τιών στάθηκε η μεγάλη πολιτική και
επαγγελματική απεργία του 1919. Το
τέλος του πολέμου και η είσοδος του
προσφυγικού πληθυσμού θα ανακό-
ψει αυτή τη διαδικασία συγκεντρο-
ποίησης του κεφαλαίου ενισχύοντας
την δεκαετία του 1920 τις μικρές επι-
χειρήσεις και τον λεγόμενο υπερεπαγ-
γελματισμό. Το γεγονός αυτό στην
πράξη ενίσχυσε την παρουσία του ερ-
γατικού συντεχνιάζοντος συνδικαλι-
σμού των εργατών τεχνιτών. Σε κάθε
περίπτωση, η αρχή είχε γίνει.
22 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ∆ιεθνή

Για πρώτη φορά μετά από την πτώση του «καθεστώτος Χότζα», εκδηλώνεται ένα μαζικό, μαχητικό
Αλβανία και χειραφετημένο κίνημα στις τάξεις της νεολαίας (και όχι μόνο), που αντιστέκεται στις πιέσεις,
Φλόρι Κίκια δεν υποχωρεί και με τα αιτήματά του στρέφεται ευθέως κατά του «πυρήνα» του συστήματος.
Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω χαρακτηριστικών του προσδίδει ιστορική σημασία.

Τ
ις τελευταίες δύο εβδομάδες
η Αλβανία βρίσκεται σε έναν
πρωτοφανή αναβρασμό. Αι-
τία δεν είναι κάποιο εθνικό-ε-
θνικιστικό ζήτημα, αλλά ένα
φοιτητικό κίνημα! Το γεγονός αυτό είναι
ιστορικό για την χώρα, καθώς είναι η πρώ-
τη φορά που εκδηλώνεται ένα τέτοιο μα-
ζικό, μαχητικό και μέχρι στιγμής ανυπο-
χώρητο κίνημα μετά την πτώση του «κα-
θεστώτος Χότζα». Αφορμή για να βγουν οι
φοιτητές στους δρόμους ήταν η απόφαση
των πανεπιστημίων και του υπουργείου
παιδείας για την επιβολή χαρατσιού σε
κάθε μάθημα που ο φοιτητής δεν κατά-
φερνε να περάσει με την πρώτη και ξανα-
έδινε τον Σεπτέμβρη. Το μέτρο αυτό, που
ισχύει ήδη σε πολλά ιδιωτικά πανεπιστή-
μια, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το πο-
τήρι. Τα πραγματικά αίτια που οδήγησαν
στην αναπάντεχη έξαρση του φοιτητικού
κινήματος, όμως, είναι σαφώς βαθύτερα.
Η Αλβανία είναι από τις χώρες που
ακολουθούν κατά γράμμα τις επιταγές
των συνθηκών της Μπολόνια και της Λι-
Φοιτητική εξέγερση κατά
σαβόνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Τα
πτυχία είναι διασπασμένα σε δύο κύκλους
σπουδών, οι φοιτητές πληρώνουν δίδα-
κτρα, δεν υπάρχουν δωρεάν παροχές,
του μαφιόζικου νεοφιλευθερισμού
έχουν θεσπιστεί συμβούλια ιδρύματος, οι
σύλλογοι έχουν καταργηθεί εδώ και και- Αφορμή το «χαράτσι των κομμένων» στα δημόσια πανεπιστήμια
ρό, τα πανεπιστήμια καλούνται να είναι
αυτοχρηματοδοτούμενα, οι καθηγητές
είναι πανίσχυροι και πολλά ακόμη. Η ιδε- που οι μισθοί είναι απελπιστικά χαμηλοί,λές σχολές, το «χτίσιμο» των κινητοποιή- Κόμμα-ΝΔ και Σοσιαλιστικό Κίνημα για
ολογική και υλική ηγεμονία του νεοφιλε- η κατάσταση στην υγεία, την ασφάλιση σεων βδομάδα τη βδομάδα και ο συντο- Ενσωμάτωση -Διάσπαση του σοσιαλιστι-
λευθερισμού είναι ξεκάθαρη σε κάθε πτυ- και το κράτος δικαίου απογοητευτική και νισμός τους οδήγησε στη πρώτη μαζική κού κόμματος) προσπάθησαν με διάφο-
χή της φοιτητικής (και όχι μόνο) ζωής. Θα το οργανωμένο έγκλημα και η γενικευμέ- έκφραση του φοιτητικού κινήματος. ρα μέσα να πάρουν τον έλεγχό του. Στην
μπορούσε να πει κανείς πως η κατάσταση νη διαφθορά ελέγχουν τα πάντα. Σε αυτό Όσο για τα αιτήματα, ξεκίνησαν από προσπάθειά τους, μέχρι στιγμής, απέτυ-
στα πανεπιστήμια (και στη πλειοψηφία το σκηνικό, όμως, άρχισαν να ορθώνονται την άμεση απόσυρση του «χαρατσιού των χαν οικτρά. Η κυβέρνηση, από τη δική
των υπολοίπων χωρών της Βαλκανικής) οι πρώτες αντιστάσεις και αντιδράσεις. κομμένων» και πλέον έχουν διευρυνθεί της πλευρά, διαμηνύει πώς αποδέχεται
είναι το όνειρο κάθε κυβέρνησης και ίσως Το 2013, στον αγώνα ενάντια στην εκ-και αποκρυσταλλώνονται στα «Οχτώ Ση- επί της αρχής και τα οχτώ αιτήματα των
εφιάλτης από το μέλλον για την Ελλάδα. παιδευτική μεταρρύθμιση, εμφανίζεται μεία» που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν: φοιτητών, όχι όμως και την κατάργηση
Το αποτέλεσμα των μεταρρυθμίσεων η «Κίνηση για το Πανεπιστήμιο». Αν και Την αύξηση στο 5% του ΑΕΠ των δαπανών του υπάρχοντος νόμου και καλεί τους φοι-
αυτών ήταν τραγικό. Οι φοιτητές βιώ- είναι αρχικά μια σχετικά μικρή ομάδα για την παιδεία με στόχο την μείωση στο τητές σε διάλογο. Το κίνημα επιμένει στη
νουν μια άθλια καθημερινότητα. Πληρώ- αγωνιστών, το αξιοζήλευτο πείσμα και μισό των διδάκτρων σε κάθε βαθμίδα, τη γραμμή «Καμία διαπραγμάτευση». Ταυ-
νουν για συγγράμματά τους ακόμα και αν η αυταπάρνησή τους, η επιμονή τους να βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, τόχρονα, οι μαθητές των λυκείων έχουν
αυτά είναι σε ηλεκτρονική μορφή, για τις την αναβάθμιση των αρχίσει και εκείνοι να ενώνονται με τους
εστίες παρ’ όλο που είναι σε άθλια κατά- υποδομών και των φοιτητές, ενώ η κοινωνική αποδοχή του
σταση πολλές φορές χωρίς θέρμανση και Καθοριστική η συμβολή φοιτητικών εστιών, κινήματος είναι τεράστια. Υπό τις συνθή-
ζεστό νερό, για τη σίτιση. Ολόκληρη η την διαφάνεια στον κες που έχουν διαμορφωθεί ο κυριότερος
χώρα γνωρίζει για καθηγητές που αν δεν της «Κίνησης για το Πανεπιστήμιο», προϋπολογισμό και εχθρός των φοιτητών ίσως είναι ο... χρό-
τους λαδώσεις δεν περνάς το μάθημα. Τα που συγκροτήθηκε στο πώς κατανέ- νος, μιας και όσο πλησιάζουμε στις γιορ-
σκάνδαλα σεξουαλικής «συνδιαλλαγής» μεται, την αύξηση τές τόσο στενεύουν τα περιθώρια.
μεταξύ καθηγητών και φοιτητριών δεν εί- στους αγώνες του 2013 από το 10% που είναι Αναμφίβολα, το φοιτητικό κίνημα
ναι σπάνια. Και σαν να μην έλειπαν όλα σήμερα στο 50% της στην Αλβανία παραμένει σε νηπιακή κα-
αυτά, πριν από λίγα χρόνια η κυβέρνηση βαρύτητας της φοι- τάσταση, οι δομές του είναι ανύπαρκτες,
ψήφισε μια μεταρρύθμιση σύμφωνα με φέρνουν στην επιφάνεια τα πραγματικά τητικής ψήφου στις εκλογές των διοικητι- η πολιτικοποίηση εξαιρετικά χαμηλή και
την οποία όλα τα πανεπιστήμια της χώ- προβλήματα, έφεραν σταδιακά αποτελέ- κών οργάνων/θέσεων, την παροχή δωρε- παράδοση από την οποία να εμπνευ-
ρας, ιδιωτικά και κρατικά, μπήκαν κάτω σματα. Η φοιτητιώσα, κυρίως, νεολαία άν συγγραμμάτων και την πρόσβαση σε στούν (ίσως και ευτυχώς) δεν υπάρχει.
από την ομπρέλα «δημόσια» και άρχισαν άρχισε να γνωρίζει μια νέα μετωπική επιστημονική βιβλιογραφία, το φοιτητικό Πρακτικά, καλείται να... τρέξει πριν
να μοιράζονται την κρατική χρηματοδότη- συλλογικότητα, που δεν μοιάζει σε τί- πάσο με τις παροχές που αυτό συνεπά- μάθει να περπατάει. Κατά μία έννοια,
ση! Αυτή η μεταρρύθμιση-σκάνδαλο έγινε ποτα με τις νεολαίες των καθεστωτικών γεται κλπ. Όλα τα παραπάνω, όπως το- όμως, έχει ήδη πετύχει μεγάλες νίκες.
με σκοπό να ενισχυθούν οι ιδιοκτήτες των κομμάτων. Οι κινητοποιήσεις που πραγ- νίζουν, περνάνε από την κατάργηση του Έδειξε ξανά σε ολόκληρη την κοινωνία
ιδιωτικών πανεπιστημίων, που σε μερικές ματοποιούνται στα Τίρανα είναι σε πολύ νόμου για την ανώτατη εκπαίδευση. έναν τρόπο να αγωνίζεται και να διεκ-
περιπτώσεις είναι επιχειρηματίες φιλικά μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της συνεχούς Οι φοιτητικές κινητοποιήσεις βρίσκο- δικεί. Έδειξε πως καμία κυβέρνηση δεν
προσκείμενοι ή και συγγενικά πρόσωπα δουλειάς που κάνουν οι αγωνιστές και οι νται σε μια πολύ κρίσιμη καμπή. Αφού μπορεί να αντισταθεί σε ένα μαχητικό,
βουλευτών των κυβερνώντων κομμάτων. αγωνίστριες της «Κίνησης για το Πανεπι- το κίνημα ξέσπασε, οι κομματικές νεο- μαζικό και ανυποχώρητο κίνημα. Ανα-
Όλα αυτά συμβαίνουν δε μια χώρα στήμιο». Η δημιουργία πυρήνων σε πολ- λαίες της αντιπολίτευσης (Δημοκρατικό πτέρωσε το ηθικό ενός λαού.

Γαλλία
Βαγγέλης Μόσχος
Τ
ίποτα δεν είναι πλέον όπως
πριν. Μπορεί το Παρίσι να
έχει εν πολλοίς επιστρέψει
στη χριστουγεννιάτικη κα-
νονικότητά του, δεν μπο-
ρεί όμως να κρύψει κάτω από τους
στολισμένους δρόμους τις πρωτοφα-
νείς εικόνες που εκτυλίχτηκαν στην
καρδιά της ευρωπαϊκής μητρόπολης.
Η εμφάνιση και η πορεία εξέλιξης του
Δεκέμβρη των «Κίτρινων Γιλέκων», η
κυβερνητική και κρατική απάντηση
στο ιδιότυπο αυτό κίνημα αλλά και η
επίδρασή του σε όλη τη σφαίρα της
πολιτικής της χώρας μένει σύντομα
να δείξουν τα αποτελέσματά τους. Σε
άλλο πεδίο θα παιχτεί, όμως, το μεγά-
λο στοίχημα των συμπερασμάτων: Θα
ταρακουνηθεί η γαλλική Αριστερά και
δη η αντικαπιταλιστική από αυτόν τον
προσεισμό –μήνυμα για τους σεισμούς
που έρχονται– ή θα μείνει ακλόνητη
μπροστά στην αδυναμία της να επι-
κοινωνήσει με τις εκρηκτικές ανάγκες
της κοινωνίας;
Κάποια πράγματα μπορούν να με-
τρηθούν. Όσο και αν η γαλλική Αρι-
στερά στο σύνολο της πιάστηκε «στον
ύπνο», δεν κατάφερε να προβλέψει το
ξέσπασμα, να επιδράσει στην εξέλιξη
και τη σύνδεση των «Γιλέκων» με το
εργατικό κίνημα και τη νεολαία, στο
οποίο παραδοσιακά έχει ρίζες, υπήρξε
ένα τμήμα της που με τόλμη και σχέ-
διο προσπάθησε να γίνει ο καταλύτης
μιας εξέλιξης της πρωτοπορίας. Πρό-
κειται, βεβαίως, για το τμήμα εκείνο
της γαλλικής αντικαπιταλιστικής αρι-
στεράς, που οικοδόμησε τον αποκα-
λούμενο «Συντονισμό του Σαν Λαζάρ»,
με τη συμμετοχή εργαζομένων, κα-
τοίκων των προαστίων του Παρισίου,
αντιρατσιστικών συλλογικοτήτων και
της νεολαίας — και όλα αυτά, σε πλή-
ρη συμπαράσταση προς το εν εξελίξει
κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων». Είναι
ένα όνομα που προήλθε από τον τόπο
συγκέντρωσης αυτού του αγωνιζό-
μενου κομματιού κάθε Σάββατο, απ’
όπου εκκινούσε για να συναντήσει τις
αυθόρμητες «κίτρινες» συγκεντρώσεις
και να συνδεθεί με αυτές προσδίδο-
ντας ταυτόχρονα ένα διακριτό αντικα-
πιταλιστικό στίγμα. Έτσι, στην πράξη
πλέον και όχι στα λόγια, συγκροτείται
μετά από πολύ καιρό στη Γαλλία ένας
χώρος των πιο πρωτοπόρων τάσεων
που είχαν κάνει την εμφάνισή τους
στα κινήματα της προηγούμενης περι-
όδου, των ρευμάτων εκείνων που ταυ-
τόχρονα τολμούν να επικοινωνήσουν
με τα ζητήματα του σήμερα.
Καταλύτη σε αυτήν την προσπά-
θεια αποτελεί η νεολαία. Τα γρήγορα
αντανακλαστικά που επέδειξε, όντας
στην πράξη η μόνη κοινωνική ομάδα
η οποία μαζικά ξεσηκώθηκε σε πα-
ράλληλη συμπόρευση με τα «Γιλέκα»,
∆ιεθνή
Από τις στάχτες
των κινημάτων
θα αναγεννηθεί
η Αριστερά
▸ Μόνο επιφανειακή είναι η εορταστική
κανονικότητα που επικρατεί
στο Παρίσι μετά τον άγριο ∆εκέμβρη
δεν είναι καθόλου τυχαία. Οφείλονται
σε μεγάλο βαθμό στην εμπειρία της
προηγούμενης περιόδου και της περ-
σινής αγωνιστικής χρονιάς, όταν φοι-
τητές και μαθητές είχαν βρεθεί μαζί
σε μαζικές κινητοποιήσεις απέναντι
στον περίφημο νόμο της «selection»,
δηλαδή της ταξικής επιλογής και των
φραγμών κατά την εισαγωγή στα πα-
νεπιστήμια. Έτσι, με μια ενστικτώδη
δράση, οι μαθητές κατέκλυαν του δρό-
μους και καταλάμβαναν τα σχολεία τις
καθημερινές, προλογίζοντας τις σαβ-
βατιάτικες συγκεντρώσεις των «Κίτρι-
νων Γιλέκων», ενώ οι φοιτητές πραγ-
ματοποιούσαν γενικές συνελεύσεις με
συμμετοχή που μόλις σε μια εβδομάδα
έφτασε τους αριθμούς των χιλιάδων
ατόμων του περασμένου έτους.
Η γοργή αυτή εμφάνιση της νεο-
λαίας στο προσκήνιο τρομοκράτησε
την κυβέρνηση, ενώ ήταν ο συνδυα-
σμός της με δύο άλλους παράγοντες,
που την ανάγκασε να κάνει ένα κα-
θοριστικό βήμα πίσω: Η εμφάνιση
του φαντάσματος της εξέγερσης στην
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 23
πόλη του Παρισίου κατά τη διαδήλω-
ση της 1ης Δεκέμβρη αλλά και η ορι-
στική διάρρηξη των πάλαι ποτέ πανί-
σχυρων και κυρίαρχων «κοινωνικών
συμβολαίων» με την πολιτική εξου-
σία. Mε την ανακοίνωση των μέτρων
από τον πρόεδρο της χώρας Μακρόν,
αν και στην ουσία δεν γίνεται κάποια
εκκωφαντικά διαφορετική αλλαγή σε
σύγκριση με το προεκλογικό του πρό-
γραμμα και σίγουρα όχι κάποια που
να θίγει την εργοδοσία, στην πράξη
ομολογείται η αδυναμία της εξουσί-
ας να κυβερνήσει «όπως παλιά», ενώ
ραγίζουν κάποια από τα πολλά προ-
σωπεία της αλαζονείας της. Με αυτόν
τον τρόπο, ο «αυτοκρατορικός» Μα-
κρόν, του οποίου το –εκλογικό– κε-
φάλι είναι ήδη κομμένο, στην πράξη
δουλεύει υπέρ της Λεπέν, εξασφαλί-
ζοντας την κοινωνική συναίνεση που
αυτή χρειάζεται την επόμενη μέρα,
βεβαιώνοντας ότι το κίνημα θα παρα-
μείνει μόνο στα ανώδυνα αιτήματα,
εκείνα που η τελευταία υποστήριξε.
Στο ίδιο ακριβώς κάδρο εντάσσο-
νται και οι εικόνες της κρατικής κατα-
στολής που εκτυλίχθηκαν τις τελευταί-
ες μέρες. Το κράτος στέκεται εμφανώς
απέναντι στην κοινωνία. Οι εικόνες
των τανκ, των έφιππων αστυνομικών
και οι χιλιάδες συλλήψεις που πραγμα-
τοποιήθηκαν υπενθυμίζουν σαφέστα-
τα το τι είδους απάντηση είναι αποφα-
σισμένη να δώσει η εξουσία απέναντι
σε οποιαδήποτε αμφισβήτηση της κυ-
ριαρχίας της εκ μέρους του λαού.
Μέσα σε αυτήν την κατάσταση,
όπου οι «πάνω» δεν μπορούν να κυ-
βερνήσουν όπως παλιά, θα κριθεί
το στρατόπεδο των «κάτω» ως προς
τη δυνατότητά του να συγκροτήσει
μια εναλλακτική απάντηση εξουσί-
ας. Εκατόν πενήντα χρόνια μετά την
Κομμούνα του Παρισιού, το φάντα-
σμα της επανάστασης φαίνεται να
πλανάται πάλι πάνω από τη Γαλλία
και τη Γηραιά Ήπειρο. Είναι όμως στο
χέρι της πρωτοπορίας το κατά πόσο
θα μπορέσει να περιγράψει μια κοι-
νωνικά απελευθερωτική πορεία, μια
ανανεωμένη από τη σκουριά του πα-
ρελθόντος κομμουνιστική προοπτική.
Αυτή η περιγραφή θα περάσει ανα-
πόφευκτα από την ανασυγκρότηση
«Κλειδί» της Αριστεράς, μέσα από της στάχτες
αποτέλεσε ο ρόλος που αφήνουν πίσω τους τα κοινωνικά
κινήματα, αλλά και από τον πανευ-
της νεολαίας, ρωπαϊκό συντονισμό της σε αντικαπι-
ταλιστική κατεύθυνση, μπροστά στις
η οποία πολιτικές και εκλογικές μάχες που
κεφαλαιοποίησε βρίσκονται μπροστά μας.
Εκατόν πενήντα χρόνια μετά,
την εμπειρία που αντιλαλούν τα λόγια του γάλλου επα-
ναστάτη Λουί-Ωγκύστ Μπλανκί, τέ-
είχε συγκεντρώσει κνου της Γαλλικής Επανάστασης και
από πέρυσι της Κομμούνας: «Ναι, κύριοι, ο πόλε-
μος μεταξύ πλουσίων και φτωχών έχει
κηρυχθεί: Γιατί έτσι το αποφάσισαν οι
πλούσιοι, στην ουσία αυτοί επιτίθε-
νται πρώτοι. Μόνο που θεωρούν ολέ-
θριο το γεγονός ότι οι φτωχοί αμύνο-
νται. Θα μπορούσαν ευχαρίστως, να
πουν, μιλώντας για τον λαό: Αυτό το
θηρίο είναι τόσο άγριο που αντιστέκε-
ται όταν του επιτίθεσαι».
24 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ∆ιεθνή

περισκ πιο
Ζόρικο το 2019
για τον Τραμπ
Από τους ανθρώπους με τους οποί-
ους ο Τραμπ συναντώνταν καθημε-
ρινά στον Λευκό Οίκο και χάραζε
την πολιτική του, το 2019 δεν θα
υπάρχει πλέον κανείς στο πλευρό
του. Η αποχώρηση-παραίτηση του
υπουργού Άμυνας, Τζέιμς Μάτις,
έρχεται να προστεθεί σε εκείνες
των Τίλερσον (υπουργός Εξωτε-
ρικών), Μακ Μάστερ (σύμβουλος
Εθνικής Ασφαλείας) και Κέλι (προ-
σωπάρχης). Έτσι, η επόμενη χρονιά
προμηνύεται πολύ δύσκολη για
τον πρόεδρο των ΗΠΑ, παρά το
γεγονός ότι εξακολουθεί να έχει τη
στήριξη των «σκληρών» της εμπο-
ρικής πολιτικής (η οποία αποδίδει
και κάποιους καρπούς), αλλά και
του 40% και πλέον των Αμερικα-
νών, σύμφωνα με τις δημοσκοπή-
σεις. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, το
2019 να είναι έτος έκτακτων πολι-
τικών εξελίξεων στις ΗΠΑ.
Συμφωνία-εξπρές
για ΕΕ και Ιταλία
Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν,
τα σύννεφα μιας νέας οικονομικής
κρίσης να πυκνώνουν και τη Γαλλία
να οδηγείται σε δημοσιονομικό...
εκτροχιασμό εξαιτίας των υποχω-
ρήσεων του Μακρόν απέναντι στο
κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων»,
Βρυξέλλες και Ρώμη εκτίμησαν
πως δεν ήταν ώρα για επικίνδυνα
παιχνίδια. Έτσι, έκλεισαν όπως-ό-
πως το μέτωπο με τον ιταλικό προ-
ϋπολογισμό του 2019, φτάνοντας
σε ένα συμβιβασμό που μπορεί
να μην λύνει το πρόβλημα, όμως
αμφότεροι μπορούν να παρουσι-
άσουν ως επιτυχία: Οι Ιταλοί απο-
δέχτηκαν έλλειμμα της τάξης του
2,04% του ΑΕΠ έναντι 2,4% αρχικά
και 1,8% που ήταν το ανώτατο όριο
της Κομισιόν, ενώ μείωσαν και την
πρόβλεψή τους για τον ρυθμό ανά-
πτυξης του επόμενου έτους στο 1%
από 1,5%. Σε αντάλλαγμα, «παγώ-
νει» η διαδικασία παραπομπής,
που θα μπορούσε να οδηγήσει και
σε επιβολή κυρώσεων.
Με αφορμή τα
fake news στο Spiegel...
Στα πράσα πιάστηκε το ανερχόμενο
αστέρι του πιο γνωστού περιοδικού
της Γερμανίας, του Der Spiegel, που
αποδείχθηκε μετρ των ψευδών ει-
δήσεων και των κατασκευασμένων
ρεπορτάζ. Έτσι, ο Κλάας Ρελότσιους
απολύθηκε και αναγκάστηκε να επι-
στρέψει τα (πολλά) δημοσιογραφι-
κά βραβεία που έχει πάρει, ενώ το
περιοδικό προσπαθεί να γιατρέψει
τη βαθιά πληγή που του προκάλεσε
η αποκάλυψη της υπόθεσης. Αν και
Ευρωπαϊκό... Γκουα-
ντάναμο στη Δανία, με
διακομματική συναίνε-
ση. Σε μια ακατοίκητη
έκταση 30 στρεμμάτων,
όπου γίνονταν επιστη-
μονικά πειράματα και
ήταν κρεματόρια για
ζώα μολυσμένα από
τη γρίππη των πτηνών,
θα οδηγούνται όσοι με-
τανάστες έχουν καταδι-
καστεί και δεν μπορούν
να απελαθούν, καθώς
κινδυνεύουν στις χώ-
ρες τους. Η δημοκρατία
θριαμβεύει στην ΕΕ!
ο Ρελότσιους μπορεί να χαρακτηρι-
στεί κορυφή του παγόβουνου, αυτό
που κρύβεται από κάτω είναι ανα-
τριχιαστικό και συνάμα εμετικό. Όχι
μόνο διότι τα αστικά ΜΜΕ βρίθουν
ψεύτικων ή απολύτως αστήρικτων
ρεπορτάζ, τα οποία επιβάλλουν πο-
λιτικά και επιχειρηματικά κέντρα,
αλλά και επειδή η «τέχνη» βρίσκε-
ται στην επιλογή, από τον αμέτρητο
σωρό, εκείνων των ειδήσεων που
βολεύουν, ώστε να συντεθεί μια
ενίοτε εικονική πραγματικότητα. Ο
Γκι Ντεμπόρ δικαιώνεται.

γράμμα Γερμανία • της Τζόαν Άντλερ | περιοδικό re:volt

από
Αλληλεγγύη
στην «Κόκκινη Βοήθεια»!

Σ
τα τέλη Νοεμβρίου,
ο γερμανός υπουργός
Εσωτερικών Χορστ
Ζέεχοφερ δήλωσε σε
ένα συντηρητικό πε-
ριοδικό ότι σκοπεύει να απαγο-
ρεύσει τη γνωστή ιστορική ένωση
αλληλεγγύης «Rote Hilfe» (Κόκ-
κινη Βοήθεια). Αυτή η τελευταία
επίθεση απέναντι σε μία τόσο γνω-
στή δομή αλληλεγγύης δεν έρχεται
βέβαια ως κεραυνός εν αιθρία. Εντάσ-
σεται στο πλαίσιο μίας αυξανόμενης
εναντίωσης απέναντι σε οποιονδήποτε κι-
νητοποιείται και εκφράζεται κριτικά. Αποτε-
λεί συνέχεια των επιθέσεων στη σύνοδο κορυφής
των G20 στο Αμβούργο το 2017, αλλά και της δημόσιας
καταδίκης εναντίον όσων μέσων στάθηκαν απέναντι
στους G20, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την απαγό-
ρευση της ιστοσελίδας linksunten.indymedia.org. Πλέον, οι
δεξιές δυνάμεις δεν διστάζουν να κινητοποιηθούν και
εναντίον μιας παραδοσιακής ένωσης, που με βασικό
σύνθημα το «η αλληλεγγύη είναι το
όπλο μας» παρέχει εδώ και δεκαε-
τίες νομική και οικονομική βοήθεια
σε αριστερούς ακτιβιστές που βρί-
σκονται στο στόχαστρο τους κράτους
λόγω της πολιτικής τους δράσης. Η
«Κόκκινη Βοήθεια» προστατεύει τους
αγωνιστές απέναντι στις διώξεις.
Φυσικά, οι απειλές συνοδεύονται
και από μία οργανωμένη εκστρατεία
δυσφήμησης και ποινικοποίησης της
ένωσης και των μελών της. Για παρά-
δειγμα, το περιοδικό Focus αναφέρει
ότι οι άνθρωποι που υποστηρίζονται
από την ένωση υποχρεούνται να «δε-
σμεύονται πως θα συνεχίζουν την
επαναστατική πάλη στους δρόμους»,
ακόμα και μετά την εκτέλεση της ποι-
νής τους. Η «Κόκκινη Βοήθεια» θα
υπερασπιστεί ενεργά τον εαυτό της
απέναντι στις κρατικές επιθέσεις και
μέχρι τώρα έχει ένα ιστορικό σημα-
ντικών επιτυχιών σε μια σειρά από
περιπτώσεις δυσφήμισής της από
το κράτος. Κατά ειρωνικό τρόπο, η
εγχώρια υπηρεσία πληροφοριών –η
οποία έχει μάλιστα την παραπλανη-
τική ονομασία «Υπηρεσία Προστασί-
ας του Συντάγματος» και όπως έχει
αποδειχθεί με συστηματικό τρόπο
έχει υποστηρίξει το ναζιστικό δίκτυο
NSU, υποβαθμίζοντας μία σειρά από
περιστατικά δεξιάς βίας– κατονόμα-
σε στην ετήσια έκθεσή της το 2016 την
«Κόκκινη Βοήθεια» στη Βρέμη ως μία
ένωση «προσανατολισμένη στη βία».
Η Ένωση έκανε αγωγή και κέρδισε.
Συνεχίζοντας δε τη μέχρι τώρα δράση
της, είναι αποφασισμένη το επόμενο
διάστημα να προβεί σε δημόσιες και
σε νομικές κινήσεις σε περίπτωση
πιθανών αντιποίνων. Ετοιμαστείτε,
έχει έρθει η ώρα για αλληλεγγύη προς
την αριστερή αλληλεγγύη!