Kongres wiedeński (tak zwany "koncert mocarstw") obradował w latach 1814-15.

Został on
przerwany przez tak zwane "sto dni Napoleona", jednakże szybko powrócono do obrad. Na
Kongresie omawiano ważne sprawy dotyczące ładu, który miał zapanować w Europie po
epoce napoleońskiej. Przedstawiciele Anglii, Francji, Rosji, Austrii i Prus. Naturalnie podział
ziem dostarczał wielu sporów i kłótni pomiędzy reprezentantami, każdy chciał uzyskać jak
najlepsze ziemie. Bój toczono między innymi o Saksonię i Księstwo Warszawskie. Kongres
ten często nazywano także "tańczącym kongresem", gdyż w czasie obrad uczestniczy wiele
czasu poświęcali na bale, przedstawienia teatralne, koncerty, rewie wojskowe i wycieczki za
miasto. Akt końcowy podpisano 9 czerwca 1815 roku.

Reprezentanci

Anglia - książę Artur Wellington, Karol Stewart i Robert Stewart, wicehrabia Castlereagh
Austria - książę Klemens Lothar von Metternich będący ministrem spraw zagranicznych,
cesarz Franciszek I i baron Wassenberg
Francja - książę-minister Karol de Talleyrand
Prusy - kanclerz książę Karol August von Hardenberg, Wilhelm von Humboldt oraz król
Fryderyk Wilhelm III
Rosja - Karol Nesselrode, Gustaw von Stackelberg, książę Andrzej Razumowski, książę
Adam Czartoryski i car Aleksander I

Na Kongresie Wiedeńskim kierowano się trzema głównymi zasadami:

Legitymizm - prawo nienaruszalności dynastii panujących przed Rewolucją Francuską do

tronów europejskich, ponieważ władza ich pochodziła od Boga; było to także sprzeciwianie
się hasłom rewolucji dotyczącym suwerenności narodu i jego prawie do samostanowienia;
wystąpienia przeciw władcy i jego dynastii uznano za bezprawne.
Restauracja - powrót do dynastii sprzed 1789 roku, na przykład na tronie Francji znowu
zasiedli Burboni (Ludwik XVIII).
Równowaga sił - jest to stosowana przez Anglie zasada tzw. "balance of power", która miała
zapobiec dominacji jednego państwa kosztem innych na kontynencie europejskim; Wielka
Brytania często występowała w roli arbitra.

Postanowienia terytorialne

Belgia i Holandia - połączone zostały w jedno państwo - Zjednoczone Królestwo

Niderlandów. Co się wkrótce okazało strasznym błędem, nie wzięto pod uwagę dążeń Belgów
do posiadania własnego państwa (w 1830 roku wybuchło tu powstanie
narodowowyzwoleńcze).
Francja - granice francuskie miały mieć kształt tych sprzed 1790 roku. Na państwo nałożono
wysoką kontrybucję (700 milionów franków). Wojsko ograniczono do 150 tysięcy żołnierzy.
W państwie stacjonowały tymczasowo wojska państw zwycięskich. Nastąpiła restauracja
Burbonów - rządy braci Ludwika XVI: Ludwika XVIII, a potem Karola X.
Rosja - otrzymała znaczne ziemie Księstwa Warszawskiego, a także Finlandię i Besarabię.
Szwajcaria - uznano ją za niepodległe, suwerenne państwo.
Wielka Brytania - zatrzymały przy sobie: Maltę, Helgoland, Wyspy Jońskie, Cejlon, Mauritius
i południową Afrykę.
Włochy - powróciły do stanu sprzed rewolucji i wojen napoleońskich. Utrwalono istniejące
tam wcześniej już rozbicie polityczne i ekonomiczne. Nastąpiła restauracja Państwa
Kościelnego i władzy papieża. Modena i Toskania powróciły do władzy Habsburgów
włoskich, Parmę z kolei oddano w dożywotnie posiadanie córce cesarza Franciszka I, żonie
Napoleona I. Do Neapolu i na Sycylię wrócił Ferdynand IV Burbon, który zjednoczył
południowe Włochy i stworzył Królestwo Obojga Sycylii, będąc tam królem jako Ferdynand
I. Do Austrii natomiast wróciła Lombardia, Wenecja i Dalmacja.
Ziemie niemieckie - rozwiązano przede wszystkim utworzony przez Napoleona Związek
Reński. Na jego miejsce utworzono Związek Niemiecki. Skupiał on 41 państw i 4 wolne
miasta. Pozycję przewodniczącego powierzono Austrii, co wkrótce stało się przyczyną
licznych konfliktów z rozrastającą się potęgą Prus. Utrwalono jednak rozbicie ekonomiczne i
polityczne w księstwach niemieckich. Bawaria oddała Austrii Tyrol i Salzburg, ale za to
zatrzymała Palatynat Reński i Würzburg. Królestwo Pruskie z kolei otrzymało część ziem
Księstwa Warszawskiego (tzw. Wielkie Księstwo Poznańskie), część Saksonii, Gdańsk,
Pomorze Szwedzkie z Rugią, Nadrenię i Westfalię.
Ziemie polskie - z większości ziem Księstwa Warszawskiego utworzono Królestwo Polskie
zwane także Królestwem Kongresowym lub Kongresówką. Było ono w ścisłej unii realno-
personalnej z Cesarstwem Rosyjskim. Pierwszym jego władcą został car Aleksander I. Austria
otrzymała z kolei kopalnie soli w Wieliczce i Bochni. Wielkopolskę włączono w skład
państwa pruskiego jako Wielkie Księstwo Poznańskie.

Święte Przymierze

Święte Przymierze była to próba stworzenia federacji państw, których władcy troszczyliby się
o zachowanie porządku i ładu w Europie. Miano nie tylko nie dopuszczać do kolejnych
rewolucji, ale także w założeniach miano się kierować braterstwem, zasadami ewangelii oraz
przyjaźnią przy rozwiązywaniu konfliktów międzynarodowych. Akt ustanawiający Święte
Przymierze podpisano 26 września 1815 roku z inicjatywy cara Rosji, Aleksandra I. Chociaż
do Przymierza przystąpiły prawie wszystkie kraje europejskie (oprócz Państwa Kościelnego,
Anglii i Turcji), to jednak główny prym wiodły trzy z nich: Austria, Rosja i Prusy. Papież
odmówił wstąpienia ze względu na to, że do Przymierza weszły państwa różnych wyznań, a
nie tylko chrześcijanie. Anglia z kolei uznała przystąpienie do Święte Przymierza jako
niezgodne z konstytucją. Zaproszone przez cara Stany Zjednoczone również odmówiły,
głównie ze względu na niechęć mieszania się w sprawy europejskie.

ZOBACZ SCHEMAT KONGRESU