‫ﻣﺪﻟﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﺣﺮﻓﻪ اي‬

‫ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﺷﮑﻮﻫﯿﺎن ‪ ،‬رﺋﯿﺲ اﻣﻮر ﺑﻬﺪاﺷﺖ ‪ ،‬اﯾﻤﻨﯽ ‪ ،‬ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ 6‬ﻋﻤﻠﯿﺎت اﻧﺘﻘﺎل ﮔﺎز‬

‫ﺷﻬﺮام اﺳﮑﻨﺪري ‪ ،‬رﺋﯿﺲ آﻣﻮزش ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ 6‬ﻋﻤﻠﯿﺎت اﻧﺘﻘﺎل ﮔﺎز‬

‫ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس‪-‬روﺑﺮوي ﭘﻠﯿﺲ راه ﻣﯿﻨﺎب‪ /‬ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس‪ ،‬ﻓﺮﻋﯽ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ‪ ،‬ﺻﻨﺪوق ﭘﺴﺘﯽ ‪4675-79145‬‬
‫ﮐﺪﭘﺴﺘﯽ‪79331-89117‬‬

‫‪alirezashokouhian@yahoo.com‬‬

‫ﭼﮑﯿﺪه‪:‬‬

‫در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ در اﺑﺘﺪا ﺿﺮورت ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﻣﺪﻟﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از دﯾﺪﮔﺎه اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺤﺚ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ و‬
‫ﺳﭙﺲ ﺿﺮورت ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣ ﻘﺎﺻﺪ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬در اداﻣﻪ ﺳﻪ ﻣﺪل ﺟﻬﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ و ﻗﻮت آﻧﻬﺎ و روش ارزﯾﺎﺑﯽ ﻫﺮﮐﺪام ﺑﻪ ﺗﻔﺼﯿﻞ ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫واژه ﻫﺎي ﮐﻠﯿﺪي‪ :‬ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ‪ ،‬اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫اﻣﺮوز ه ﺑﺎ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ روزﻣﺮه ﺻﻨﻌﺖ و ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪن رﻗﺎﺑﺖ در ﺑﯿﻦ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ ،‬ﻟﺰوم روﯾﮑﺮد ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﺎده‬
‫ﺳﺎزي ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ را ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﻮﻟﻪ اﯾﻤﻨﯽ و ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺳﻼﻣﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ‪ ،‬ﺗﺠﻬﯿﺰات ؛ اﻋﺘﺒﺎر ﺳﺎزﻣﺎن و ‪ ...‬ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ؛ ﻧﯿﺰ از‬
‫اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﻣﺴﺘﺜ ﻨﯽ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎوﻗﻮع ﺣﻮادث ‪ ،‬ﺧﺴﺎرات ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﯾﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﯾﺎ‬
‫ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ؛ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﺎً ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﺗﻮﻗﻒ در ﺧﻄﻮط ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﯾﺎ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﮐﻠﯿﺪي و ﯾﺎ‬
‫اﻋﺘﺒﺎر ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ اﻧﺠﺎﻣﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺧﯿﺮ ﻣﻮج ﮔﺴﺘﺮده اي از ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ‪HSE-MS , OHSAS 18001 , ISO‬‬
‫‪ 14001 , ISO 9001‬و ‪ ...‬در ﻗﺎﻟﺐ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ در اﮐﺜﺮ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎ و ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي داﺧﻠﯽ آﻏﺎز ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ؛ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و از ﻃﺮﯾﻖ اﻧﺠﺎم ﻣﻤﯿﺰﯾﻬﺎي داﺧﻠﯽ و ﯾﺎ ﻣﻤﯿﺰﯾﻬﺎي ﺷﺨﺼﯽ ﺛﺎﻟﺚ ‪ ،‬اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ و ﻋﺪم اﻧﻄﺒﺎﻗﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ و اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ در ﺟﻬﺖ رﻓﻊ اﯾﻦ ﻋﺪم اﻧﻄﺒﺎﻗﻬﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﺮدد ؛ ﮐﻪ ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫آن ‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد را اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ از اﯾﺮادات اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از اﺧﺬ ﮔﻮاﻫﯿﻨﺎﻣﻪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻤﯿﺰي ﻓﺮاﯾﻨﺪي اﺳﺖ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ؛ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺷﮑﺎﻻت و اﯾﺮادات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﻧﺸﻮد‪ .‬ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي اﯾﻦ‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﺪاﻗﻞ اﻟﺰاﻣﺎت ؛ اﻣﺮي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ؛ اﻣﺎ ﺟﻬﺖ ﻗﯿﺎس ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و اﯾﺠﺎد اﻧﮕﯿﺰه ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم‬
‫رﻗﺎﺑﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﺣﺼﻞ آن ﺑﻬﺒﻮد اﺛﺮﺑﺨﺶ و ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺟﻮد ﺳﯿﺴﺘﻢ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ در ﻣﻘﻮﻟﻪ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ اﻣﺮي‬
‫اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫ﻟﺬا در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪3‬ﻣﺪل ﻣﺨﺘﻠﻒ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺗﻌﺎﻟﯽ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ؛ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﮐﺎر ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ اراﺋﻪ ﮔﺮدد ﺗﺎ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﮐﺎري ﺧﻮد ﻣﺪل ﻣﻨﺎﺳﺐ را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪:‬‬

‫‪ .1‬ارزﯾﺎﺑﯽ )ﻣﻤﯿﺰي( ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﻤﯿﺰي ﺗﻼش ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ وﺟﻮد و اﺛﺮ ﺑﺨﺸﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻤﻨﯽ و‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت آن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻣﻤﯿﺰي ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻀﺎوت ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﺷﻨﺎﺋﯽ اﮐﺜﺮ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻤﯿﺰﯾﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .2‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎ ‪ :‬در اﯾﻦ روش ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻘﺮار و ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎ و‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﮐﺎري ‪ ،‬ارزﯾﺎﺑﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﺤﯿﻄﻬﺎي ﮐﺎري ‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮل ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و در ﺻﻮرت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻮارد ﻧﻘﺺ‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ ‪ ،‬ﮔﺰارﺷﻬﺎﯾﯽ را ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن اراﺋﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً اﯾﻦ ارزﯾﺎﺑﯿﻬﺎ ‪ ،‬دوره اي ﺑﻮده و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﮔﺰارﺷﻬﺎ‬
‫در ارزﯾﺎﺑﯿﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .3‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﯾﺎ ﻣﻤﯿﺰﯾﻬﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ‪ :‬در ا ﯾﻦ روش ارزﯾﺎﺑﯽ وﺿﻌﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ارزﯾﺎﺑﯽ ﻫﺎي‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬ﻣﻌﻤﻮﻻً اﯾﻦ ارزﯾﺎﺑﯿﻬﺎ در ﮐﻨﺎر ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﯿﻔﯿﺖ‪ ،‬زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي آن ﺳﺎزﻣﺎن ‪ ،‬ﻣﻮرد‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬از ﻣﻌﺎﯾﺐ اﯾﻦ روش ارزﯾﺎﺑﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬
‫ﻣﺜﻼً ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﯿﻔﯿﺖ آن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻞ و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ .4‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻤﯿﺰي در ﺧﺼﻮص ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺧﺎص ‪ :‬در اﯾﻦ روش ﯾﮑﯽ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ در ﮐﻞ ﯾﺎ‬
‫ﺑﺨﺸﯽ از ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻣﺜﻼً ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ رﯾﺴﮏ اﻋﻢ از ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﻣﺨﺎﻃﺮات ‪ ،‬ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫رﯾﺴﮑﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ و اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ‪ ،‬ﻣﻤﯿﺰي اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬از ﻣﻌﺎﯾﺐ اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻤﯿﺰﯾﻬﺎ ‪ ،‬ﻋﺪم ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﺑﺨﺸﻬﺎي‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻣﺎ از ﻣﺰاﯾﺎي آن ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎﻣﻞ آن ﻣﻮﺿﻮع در ﺳﻄﺢ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﻈﺎم اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ‪:‬در اﯾﻦ روش ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺎﻣﻊ و‬
‫ﮐﺎﻣﻞ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﯿﺖ اﯾﻦ روش ارزﯾﺎﺑﯽ از ﻧﻘﺎط ﻗﻮت آن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﮔﺮدد و ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و زﻣﺎﻧﺒﺮ ﺑﻮدن آن ؛ از ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ آن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﺮوﺟﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻣﺒﯿﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻮﺟﻮد اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و اﻣﮑﺎن ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ آورد ‪ .‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي درﺧﺼﻮص ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ و ﻗﻮت ﺳﺎزﻣﺎن و‬
‫ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ در ﻫﺮ ﺣﻮزه ﻧﯿﺰ ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﻧﻘﺎط ﻗﻮت اﯾﻦ روش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﺳﯿﺴﺘﻢ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪:‬‬

‫روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎ ﺑﯿﻬﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﺪه ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ ﺗﻘﺴﯿﻢ‬
‫ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪:‬‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد ﺷﺮﮐﺖ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﺪل ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺮاﺗﮋي و ﺧﻂ ﻣﺸﯽ و اوﻟﻮﯾﺖ ﺑﻨﺪي‬ ‫‪.1‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎزﻣﺎن ‪ ،‬اﺟﺰاء ﻣﺪل ارزﯾﺎﺑﯽ و وزن اﯾﻦ اﺟﺰاء در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد و ارزﯾﺎﺑﻬﺎي داﺧﻠﯽ ﯾﺎ‬
‫ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯿﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺟﻤﻊ آوري ﺷﻮاﻫﺪ ﮐﺎﻓﯽ ‪ ،‬ﻧﺘﯿﺠﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺧﻮد را اراﺋﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳ ﺐ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ ؛ ﺧﺮوﺟﯿﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﻮﺑﯽ در ﺧﺼﻮص وﺿﻌﯿﺖ اوﻟﻮﯾﺘﻬﺎي آن‬

‫‪2‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن در ﻣﻘﻮﻟﻪ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ اراﺋﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ در ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺟﻤﻊ آوري ﺷﻮاﻫﺪ ‪ ،‬دﻗﺖ ﻋﻤﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﻪ ﺧﺮج داده‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد واﺻﻄﻼﺣﺎً ارزﯾﺎﺑﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺎﮔﺬﺷﺖ زﻣ ﺎن و ﺑﺮوز اﺷﮑﺎﻻت و ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ﺳﯿﺴﺘﻢ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺑﺮﻃﺮف ﺷﺪن‬
‫ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد ﻧﺴﺒﯽ در اﺟﺰاء ﻣﺪل و ﺟﺎﻣﻌﯿﺖ آن اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫از ﻣﻌﺎﯾﺐ اﯾﻦ روش اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺟﺎﻣﻌﯿﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ از دﺳﺖ ﺑﺮود و ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ‬
‫وﺟﻮد ﺿﻌﻒ در ﺳﺎزﻣﺎن ‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻮش ﺷ ﻮﻧﺪ و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺧﺮوﺟﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻣﮑﺎن ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ؛ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ دﻗﯿﻘﺎ" ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﺰرگ ﻣﻌﻤﻮﻻً از ﻣﺸﺎوران ﺑﺎ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺟﻬﺖ‬
‫اﯾﺠﺎد اﯾﻦ روش ارزﯾﺎﺑﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ‪:‬از ﻗﺒﯿﻞ ‪,Diekemper&Spartz (D&S),ISAS,MISHA , ISRS ,‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪ ... CHASE,SMAS,SPMT‬ﮐﻪ در ذﯾﻞ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﻪ ﻣﺪل ‪ CHASE‬و ‪ MISHA‬و ‪ISRS‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪[1]:‬‬

‫ﻣﺪﻟﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ‪:‬‬

‫)‪( 1‬‬
‫ﻣﺪل ﺟﺎﻣﻊ ارزﯾﺎﺑﯽ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺳﺎﺧﺖ و ﻃﺮاﺣﯽ ‪:‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ از ﻧﺎم اﯾﻦ ﻣﺪل ﺑﺮﻣﯽ آﯾﺪ؛ اﯾﻦ ﻣﺪل ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺳﺎﺧﺖ و ﻃﺮاﺣﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺪﻫﺎ ‪،‬‬
‫ﻧﯿﺮوﮔﺎﻫﻬﺎ ‪ ،‬ﭘﺎﻻﯾﺸﮕﺎﻫﻬﺎ و ‪ ...‬وﺟﻮد دارد؛ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮاي ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر در ﺳﺎل ‪ 1989‬در ﮐﺸﻮر اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‬
‫اﯾﺠﺎد ﮔﺮدﯾﺪ ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ ،‬ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ‪ CHASE I‬ﺑﺮاي ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﮐﻮﭼﮏ و ﻣﺘﻮﺳﻂ و ‪ CHASE ‬ﺟﻬﺖ ﺳﺎزﻣﺎن‬
‫ﻫﺎي ﺑﺰرگ ) ﺑﯿﺶ از ‪ 100‬ﺷﺎﻏﻞ ( ﮐﺎرﺑﺮد دارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﺗﻌﺪادي ﺳﺌﻮال ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻠﻪ و ﺧﯿﺮ ﭘﺎﺳﺦ داده ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ؛ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﺧﯿﺮ ﻋﺪد ﺻﻔﺮ و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻠﻪ اﻋﺪاد ﺑﯿﻦ ‪ 2‬ﺗﺎ ‪) 6‬ﺑﺮﺣﺴﺐ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ( ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ ﺳﺌﻮاﻟﻬﺎ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮد آن ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﺬف ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﺪل ‪ CHASE‬ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ‪ 12‬ﺑﺨﺶ در ‪ 355 CHASE ‬ﺳﺌﻮال و ‪ 4‬ﺑﺨﺶ در ‪ CHASE I‬و ‪ 120‬ﺳﺌﻮال ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ در‬
‫ﺳﺎل ‪ 1990‬ﻣﺪل در ﻧﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺘﻔﺎوت در ﺻﻨﻌﺖ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ‪ ،‬ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﯾﮑﺴﺎل ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﻣﺠﺪد؛ ﺑﻬﺒﻮد زﯾﺎدي در ‪ 12‬ﺑﺨﺶ اﺻﻠﯽ ﻣﺪل ﻧﺸﺎن داد )ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪ %52‬ﺑﻬﺒﻮد ﮐﻪ در ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎﯾﺖ ‪ 18‬و در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺳﺎﯾﺖ ‪%70‬‬
‫ﺑﻬﺒﻮد ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد(‪.‬‬
‫‪ .4‬از ﻣﺰاﯾﺎي اﯾﻦ روش ‪ ،‬ﺧﻮد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻣﻨﺎﺳﺐ آن ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺷﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ ﺗﺎ وﺿﻌﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﻣﯿﺰان‬
‫ﮐﻔﺎﯾﺖ ﮐﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫]‪[2‬‬
‫ﺑﺨﺸﻬﺎي اﺻﻠﯽ ‪ CHASE I‬ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺳﻼﻣﺘﯽ و اﯾﻤﻨﯽ ﺳﺎزﻣﺎن‬
‫‪ -2‬ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺳﺎزﻣﺎن‬
‫‪ -3‬ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺘﯽ‬
‫‪ -4‬ﮐﺎﻫﺶ رﯾﺴﮑﻬﺎي ﻣﻌﻤﻮل‬
‫]‪[3‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﺨﺸﻬﺎي اﺻﻠﯽ ‪ CHASE ‬ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪ -1‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫‪ -2‬ﺗﺠﻬﯿﺰات ‪ ،‬ﻟﻮازم و ﺳﺎﯾﺮ اﻗﻼم‬

‫)‪1)Complete Health and Safety Evaluation For the construction lndustry(CHASE‬‬

‫‪3‬‬
 ‫‪ -3‬ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ و ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت‬
‫‪ -4‬ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮاد‬
‫‪ -5‬وﺳﺎﯾﻞ ﻧﻘﻠﯿﻪ‬
‫‪ -6‬اﻧﺮژي‬
‫‪ -7‬ﺳﻼﻣﺘﯽ‬
‫‪ -8‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ‬
‫‪ -9‬اﻓﺮاد‬
‫‪ -10‬ﭘﺎﯾﺶ و ﺑﺎزﺧﻮرد‬
‫‪ -11‬ﺗﻐﯿﯿﺮات‬
‫‪ -12‬اﻟﺰاﻣﺎت واﮐﻨﺶ در ﺷﺮاﯾﻂ اﺿﻄﺮاري‬

‫)‪( 1‬‬
‫ﻣﺪل ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪي اﯾﻤﻨﯽ‪:‬‬
‫‪ -‬اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪل ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در ﺳﺎل ‪ 1978‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ ILCI‬در آﻣﺮﯾﮑﺎ و در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻮﺳﻂ ‪ DNV‬در ﺳﻄﺢ ﮔﺴﺘﺮده اي‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ [4].‬اﯾﻦ ﻣﺪل داراي ﺳﺌﻮاﻟﻬﺎي ﮐﻮﺗﺎه ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻠﻪ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ و ﺑﺎ ‪ 20‬ﻋﻨﺼﺮ اﺻﻠﯽ و ‪ 120‬ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺪل در ﺳﻄﺢ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ آن ﻧﯿﺰ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪-79‬‬
‫‪ 1978‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Pringle & Brown‬ﻧﺸﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ در ‪ 2395‬ﺳﺎزﻣﺎن در آﻣﺮﯾﮑﺎي ﺷﻤﺎﻟﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺪل را‬
‫]‪[5‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ‪ 12‬درﺻﺪ در ﻣﯿﺰان ﺣﻮادث ﮐﺎﻫﺶ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻣﻌﺎﯾﺐ اﯾﻦ ﻣﺪل ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮارد اﺻﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ از ﺟﻤﻠﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫]‪[6‬‬
‫ﻋﻨﺼﺮ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﺪل ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫‪ -1‬رﻫﺒﺮي و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫‪ -2‬آﻣﻮزش رﻫﺒﺮي‬
‫‪ -3‬ﺑﺎزرﺳﯿﻬﺎ و ﺗﻌﻤﯿﺮات ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺷﺪه‬
‫‪ -4‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي ﺑﺤﺮاﻧﯽ‬
‫‪ -5‬ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﻮادث و ﺷﺒﻪ ﺣﻮادث‬
‫‪ -6‬ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ‬
‫‪ -7‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻃﺮح واﮐﻨﺶ در ﺷﺮاﯾﻂ اﺿﻄﺮاري‬
‫‪ -8‬ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﺠﻮزﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﮐﺎر‬
‫‪ -9‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺣﻮادث و ﺷﺒﻪ ﺣﻮادث‬
‫‪ -10‬آﻣﻮزش داﻧﺶ و ﻣﻬﺎرت‬
‫‪ -11‬ﻟﻮازم و ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻓﺮدي‬
‫‪ -12‬ﮐﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و ﺳﻼﻣﺖ‬

‫‪(1) -ISRS (International safety rating system ) :‬‬

‫‪4‬‬
 ‫‪ -13‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫‪ -14‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ و اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬
‫‪ -15‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻓﺮدي‬
‫‪ -16‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﮔﺮوﻫﯽ‬
‫‪ -17‬ارﺗﻘﺎء ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫‪ -18‬ﻣﮑﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫‪ -19‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻮاد و ﺧﺪﻣﺎت‬
‫‪ -20‬اﯾﻤﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﮐﺎر‬
‫ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺪام از اﯾﻦ ﻋﻨﺎص ﺑﻪ زﯾﺮ ﺑﺨﺸﻬﺎﺋﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و در ﻣﺠﻤﻮع ‪ 120‬زﯾﺮ ﺑﺨﺶ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ‪ 627‬ﭘﺮﺳﺶ دارد‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﻣﺘﯿﺎز ﺑﻨﺪي اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺪوﻟﯽ ﺟﻬﺖ زﯾﺮ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺮ زﯾﺮ‬
‫ﻋﻨﺼﺮ ﭘﻨﺞ ﺳﺘﻮن ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﯾﻦ ‪ VF‬ﮐﻪ ﻣﺒﯿﻦ ارزش اﯾﻦ زﯾﺮ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﺣﺮف اﺧﺘﺼﺎري ‪ P‬ﻣﺒﯿﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ ﻋﻨﺼﺮ‬
‫ﺟﺰﺋﯽ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ )ﻋﺪد ﺻﻔﺮ ﯾﺎ ﯾﮏ ( ﺣﺮوف ‪ S‬ﻣﺒﯿﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﭘﻮﺷﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ )ﺻﻔﺮ ﯾﺎ ﯾﮏ ( و ﺣﺮف ‪ C‬از ﻣﯿﺰان اﻧﻄﺒﺎق ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﮐﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺻﺪ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد) درﺻﺪ اﻧﻄﺒﺎق از ﻣﯿﺰان ﭘﺎﺳﺦ "ﺑﻠﻪ" ﮐﺴﺐ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﺌﻮاﻻت اﯾﻦ زﯾﺮ ﺑﻨﺪ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ‬
‫آﯾﺪ(و در ﺳﺘﻮن آﺧﺮ ﺣﺮف ‪ SC‬ﮐﻪ اﻣﺘﯿﺎز ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺟﺪول ارزﯾﺎﺑﯽ ﺟﻬﺖ ﻋﻨﺼﺮ ‪ 15‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻓﺮدي‬
‫ﺟﺪول )‪(1‬‬
‫‪VF‬‬ ‫‪P‬‬ ‫‪S‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪SC‬‬
‫‪15-1‬‬ ‫آﻣﻮزش ﺗﮑﻨﯿﮑﻬﺎي ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻧﺎﻇﺮﯾﻦ‬
‫‪115‬‬
‫‪(1‬ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮي ﺷﻐﻠﯽ رﺳﻤﯽ اوﻟﯿﻪ‬ ‫‪75‬‬
‫‪15-2‬‬
‫‪ (1‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻌﺪي‬ ‫‪75‬‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ وﻇﺎﯾﻒ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻠﺰم وﻇﯿﻔﻪ‬
‫‪15-3‬‬ ‫‪115‬‬
‫ﺟﺪﯾﺪ ﯾﺎ ﻣﺘﻔﺎت ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪15-4‬‬ ‫ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻓﺮدي ﻃﺮح رﯾﺰي ﺷﺪه‬ ‫‪65‬‬
‫‪15-5‬‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪55‬‬
‫‪450‬‬

‫]‪[7‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺪل داراي ‪ 10‬ﺳﻄﺢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دو ﺻﻮرت اﻣﺘﯿﺎزدﻫﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫روش اول ﺑﻨﺎم ﺳﻄﺢ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ)‪ (1‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ روش ﺗﻌﺪادي از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺎ درﺻﺪ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ اﻟﺰاﻣﺎت را ﮔﺬراﻧﺪه‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ ﻣﺜﻼً ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ‪ 1‬ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ‪ 5‬ﻋﻨﺼﺮ از ‪ 20‬ﻋﻨﺼﺮ ﺑﻄﻮر ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪ 25‬درﺻﺪ اﻟﺰاﻣﺎت را ﮔﺬراﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ و اﻣﺘﯿﺎز‬
‫ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮ از ‪ 10‬درﺻﺪ آن ﮐﻤﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﯾﺎ ﺳﻄﺢ ‪ 8‬ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ‪ 10‬ﻋﻨﺼﺮ ‪75‬درﺻﺪ اﻣﺘﯿﺎزات ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﮐﺴﺐ‬
‫ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ و اﻣﺘﯿﺎز ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 50‬درﺻﺪ آن ﻧﯿﺰ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬و ﯾﺎ ﺳﻄﺢ ‪ 10‬ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﻫﻤﻪ ‪ 20‬ﻋﻨﺼﺮ ‪ 90‬درﺻﺪ اﻣﺘﯿﺎزات را‬
‫‪1) Level Attainment‬‬

‫‪5‬‬
 ‫ﮐﺴﺐ و اﻣﺘﯿﺎز ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮ از ‪ 75‬درﺻﺪ ﻧﯿﺰ ﮐﻤﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫روش دوم ﺑﻨﺎم )‪(1‬ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻣﺘﯿﺎزدﻫﯽ ﭘﯿﺸﺮوﻧﺪه )‪ (1‬ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﯿﻤﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ روﺷﯽ ﻗﺒﻠﯽ اﺳﺖ ﻣﻨﺘﻬﯽ در اﯾﻦ روش ﺟﻬﺖ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺣﺪاﻗﻞ اﻣﺘﯿﺎز ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ را ﮐﺴﺐ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼً‪ :‬ﺳﻄﺢ ‪ 1236 :1‬اﻣﺘﯿﺎز‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ 10436 : 8‬اﻣﺘﯿﺎز‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ 12000 :10‬اﻣﺘﯿﺎز‬

‫‪ -3‬ﻣﺪل ارزﯾﺎﺑﯽ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ)‪:(2‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﺪل در ﺳﺎل ‪ 1980‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ cooper‬ﻣﻌﺮﻓﯽ و در ﺳﺎل ‪ 2000‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ kuusisto‬ﺗﻮﺳﻌﻪ داده ﺷﺪ‪.‬‬
‫از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺑﺎرز اﯾﻦ ﻣﺪل داﺷﺘﻦ ﺳﻪ ﻓﺎﮐﺘﻮر ذﯾﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ .1‬اﯾﻦ ﻣﺪل اﺟﺰاء ﮐﻠﯿﺪي ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ را ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻧﺘﺎﯾﺞ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬زﻣﺎن و ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺪل ‪ MISHA‬داراي دو ﻧﺴﺨﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪ :‬ﻧﺴﺨﻪ اول ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﮔﺮوه ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﮐﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﻤﯿﺰي و ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫ا ﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻣﺎ ﻧﺴﺨﻪ دوم ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﺑﯿﺸﺘﺮي را دارد‪.‬‬
‫روش ‪ MISHA‬ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺗﻮﻟﯿﺪي و ﻓﺮآﯾﻨﺪي ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮد را ﺑﺮاي‬
‫ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي اﯾﻦ ﻣﺪل دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺑﺰرﮔﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﯾﺘﻬﺎي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي دارﻧﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﺎﯾﺖ و ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﯾﻦ ﻣﺪل ﺗﺴﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺪل ‪ MISHA‬داراي ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺤﯽ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ A‬ﺳﺎزﻣﺎن و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻪ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ‪ -1‬ﺧﻂ ﻣﺸﯽ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ‪ -2‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ در ﻋﻤﻞ ‪ -3‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ :B‬آﻣﻮزش و اﻧﮕﯿﺰش ‪ :‬ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻬﺎر ﺑﺨﺶ ‪ -1‬آﻣﻮزﺷﻬﺎي اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﭘﺮﺳﻨﻠﯽ ‪ -2‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎي ﮐﺎري ‪-4‬‬
‫اﻧﮕﯿﺰه ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﺑﻪ ﺻﻮرت اﯾﻤﻦ ‪ -4‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ :C‬ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﺷﺎﻣﻞ ‪ -1‬ﻣﺤﯿﻂ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﮐﺎر ‪ -2‬ﻣﺤﯿﻂ رواﻧﯽ ﮐﺎر ‪ -3‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ :D‬ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﭘﯿﮕﯿﺮي دارﻧﺪ )‪ (3‬ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ‪ -1‬ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎي ﺷﻐﻠﯽ ‪ -2‬ﺣﻮادث ﺷﻐﻠﯽ ‪ -3‬اﻣﺮاض ﺷﻐﻠﯽ ‪ -4‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬
‫ﮐﺎر ﮐﺎرﮐﻨﺎن ‪ -5‬ﻣﺤﯿﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﺎر‬
‫ﻫﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ‪ -1‬ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ‪ -2‬در ارزﯾﺎﺑﯽ آﻧﺎن ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﻮرد ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻗﺮار‬
‫ﮔﯿﺮد ‪ -3‬ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻣﺘﯿﺎزدﻫﯽ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1) progressive scoring system‬‬

‫)‪2)MISHA (Method for industrial safety and health activity assessment‬‬
‫‪3) Follow up‬‬

‫‪6‬‬
‫ﻣﺜﻼً در ﺑﻨﺪ‪ : A1-2‬ﺗﻌﻬﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ اﻣﺘﯿﺎزدﻫﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻋﺪاد ‪ 3-2-1-0‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪول‬
‫ذﯾﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ‪ - :‬آﯾﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺷﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﺨﺼﺎً ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه در ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬آﯾﺎ ﺗﻌﻬﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي روزﻣﺮه ﻣﺸﻬﻮد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬روش اﻣﺘﯿﺎزدﻫﯽ اﯾﻦ ﻣﺪل ﻣﺸﺎﺑﻪ روش ﻣﺎﻟﮑﻮم ﺑﺎﻟﺪرﯾﺞ )‪ (1994‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول )‪(2‬‬

‫اﻣﺘﯿﺎز‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫‪3‬‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺪون ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌﻔﯽ ﻟﺤﺎظ ﮔﺮدﯾﺪه اﻧﺪ ؛ ﺑﻬﺒﻮد ﻗﻮي وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﻬﺒﻮد در ﻋﻤﻞ اﺟﺮاء ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﮐﺎرﻫﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻤﺒﻮد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ‬
‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ در ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻄﺢ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻼﺣﻈﺎت ﮐﺎري ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﯽ‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺣﻞ ﻣﺴﺎﻟﻪ اي دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪5‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ در ﺳﻄﺢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارﻧﺪ ؛ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻔﺎﻫﯽ وﺟﻮد دارد ؛ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﻣﺸﻬﻮدي ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن اﻣﺘﯿﺎز از دو دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ × 100‬ﺟﻤﻊ اﻣﺘﯿﺎزات ﮐﺴﺐ ﺷﺪه در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﻄﺢ ‪ = A‬دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺳﻄﺢ ‪A‬‬
‫ﻣﺎﮐﺰﯾﻤﻢ اﻣﺘﯿﺎز ﻗﺎﺑﻞ ﮐﺴﺐ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ در ﺳﻄﺢ ‪A‬‬
‫= دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﮐﻞ‬ ‫‪ × 100‬اﻣﺘﯿﺎز ‪+ D‬اﻣﺘﯿﺎز‪+ C‬اﻣﺘﯿﺎز ‪ + B‬اﻣﺘﯿﺎز ‪A‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﺎﮐﺰﯾﻤﻢ اﻣﺘﯿﺎزات ﻗﺎﺑﻞ ﮐﺴﺐ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي ﺳﻄﺢ ‪A-D‬‬

‫]‪[ 8‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺪﻟﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ آن‪:‬‬
‫داﻧﺶ ارزﯾﺎب و ﻣﻤﯿﺰ‬ ‫‪-‬‬
‫ﮐﺸﻮري ﮐﻪ در آن اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﺎﻫﯿﺖ ﮐﺎر و ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﺻﻠﯽ ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫‪-‬‬
‫اﻧﺪازه و ﺑﺰرﮔﯽ ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫‪-‬‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و اوﻟﻮﯾﺖ ﺑﻨﺪي اﺟﺰاء اﺻﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﯿﺰان ﺑﻠﻮغ ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫‪-‬‬

‫‪7‬‬
 ‫ﺟﺪول ﺷﻤﺎره )‪(3‬‬

‫ﻃﺒﻘﻪ‬ ‫‪CHASE ‬‬ ‫‪ISRS‬‬ ‫‪MISHA‬‬

‫ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬ ‫‪35‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪23‬‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺨﺎﻃﺮات و اﻧﺎﻟﯿﺰ رﯾﺴﮏ‬ ‫‪48‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪28‬‬
‫اﻧﮕﯿﺰش ‪ ،‬رﻫﺒﺮي و آﻣﻮزش‬ ‫‪6‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪39‬‬
‫ﭘﺎﯾﺶ ‪ ،‬آﻣﺎر و ﮔﺰارﺷﺎت‬ ‫‪11‬‬ ‫‪29‬‬ ‫‪10‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪي‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬

‫درﺻﺪ وزﻧﯽ ﻣﺪﻟﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ در اﺟﺰاء اﺻﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ‪:‬‬

‫ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪي وﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﺪﻟﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ارزﯾﺎﺑﯽ ‪:‬‬

‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺪﻟﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻪ در ﺑﺎﻻ ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﯿﻔﯽ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻤﯽ ؛ ارزﯾﺎﺑﯽ وﺿﻌﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ و‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎزﻣﺎن را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و از اﯾﻦ ﻟﺤﺎظ ﺑﺎ ﻣﻤﯿﺰﯾﻬﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ﻗﺎﻟﺐ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ‬
‫ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪول ﻓﻮق روﺷﻬﺎي ‪ CHASE‬و ‪ ISRS‬ﺑﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ و ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺎﮐﯿﺪ زﯾﺎدﺗﺮي ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬
‫ﻣﺪل ‪ CHASE‬ﺑﺮ رﻓﺘﺎرﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ از ﺟﻤﻠﻪ رﻫﺒﺮي و اﻧﮕﯿﺰه ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﻤﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﺪل ‪ MISHA‬ﺑﻪ ﻣﻮاردي ﻫﻢ‬
‫ﭼﻮن اﻧﮕﯿﺰش ‪ ،‬آﻣﻮزش و ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه اي دارد‪ .‬ﻣﺪﻟﻬﺎي‪ MISHA , ISRS‬ﺑﻪ ﭘﯿﮕﯿﺮي ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از اﯾﻤﻨﯽ و‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه اي ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬روﺷﻬﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮ روي آﻧﺎﻟﯿﺰ رﯾﺴﮏ و ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺨﺎﻃﺮات دارﻧﺪ در‬
‫ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﻪ ﭘﯿﺮوي از ﺧﻂ ﻣﺸﯽ و ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﭘﯿﮕﯿﺮي ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺧﺼﻮص اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ ISRS‬ﻧﺘﺎﺑﺞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ از آﻧﻬﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺣﻮادث و ﺑﺮﺧﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﻮادث ‪،‬‬
‫ﭘﺲ از ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي اﯾﻦ ﻣﺪل را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ رواﺋﯽ اﯾﻦ ﻣﺪﻟﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ در ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﻘﯿﺎس‬
‫ﺑﺰرگ ﭘﯿﺎده ﺷﻮد و ﺣﻮادث ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه را در ﯾﮏ ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت دﻧﺒﺎل ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫در ﻣﺠﻤﻮع ارزﯾﺎﺑﺎن اﯾﻦ ﻣﺪﻟﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﺨﺼﺼﻬﺎي ﻻزﻣﻪ را در زﻣﯿﻨﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و‬
‫ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز را د ر اﯾﻦ ﺧﺼﻮص ﮐﺴﺐ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻌﺪادي از اﯾﻦ ﻣﺪﻟﻬﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ CHASE‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار را ﻧﯿﺰ‬
‫دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺂﺧﺬ‬

2)Chase I 1989 . Complete Health And Safety Evaluation , 4.1. Health And Safety Technology And
Management (HASTAM) Ltd. Birmingham , Uk.58p.
3) CHASE  1989 . Complete Health And Safety Evaluation , 4.1. Health And Safety Technology And
Management (HASTAM) Ltd. Birmingham , Uk.103p.
4)Cooper , D. 1998 Safety Management System Auditing .In Improving Safety Culture-A Practical Guide
.John Wiley & Sons Ltd . Chichester , Uk.302p
5) Eisner , H.S. Leger , J.P.1998-The International Safety Rating System In South Africa Mining .Journal Of
Occupational Accidents 10,Pp.141-160.
6)Guastello , S.J. 1993.Do We Really Know How Well Our Occupational Safety Rating System. Safety Science
14,Pp.253-259
1) Kuusisto , Arto . Safety Management System Audit Tools And Reliability Of Auditing , Technical Research
Centre Of Finland , Espoo2000.
7)Willem N.Top , International Safety Rating System , Het Offshore Newsletter 3/87
8) Bigelow , Philip & Lynda S. Robson , Occupational Health And Safety Management Audit Instruments Pp
A-150