Sa mahal na ina at aktibong punongguro, isa sa mga tinitingala kong guro dati noong ako ay

nasa elementarya at magpahanggang ngayon , Maam Irma S. Miraran, sa mga di matatawarang

guro ng Paaralang Elementarya ng Tucao- Maysuram, mga minamahal kong magulang, mga
mag-aaral, mga bisita na naririto isang magandang hapon po sa ating lahat.
Ang tanggapin ang hamon na maging panauhing tagapagsalita ngayong hapon ay isang
malaking karangalan sa akin, sa mga kamalian na aking mababanggit pag-unawa po ang aking
hinhingi.
Segway: mga bata kailangan makinig sapagkat may mga babanggitin akong pangyayari, tao,
taon at bagay na kailangan ninyong tandaan kasi ipapa quiz nila Maam
Kaunting kasaysayan lamang, nagsimula tayong magkaroon ng pagdiriwang ng wika pagkaraan
ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Noong 1946, sinumulan ang pagdiriwang ng wika na ang
tawag pa noon ay “Linggo ng Wika.”
Ginagawa ito tuwing Marso 27 hanggang Abril 2 taon-taon. Wala sa aking nasaliksik ang dahilan
kung bakit sinimulan sa Marso 27 pero sigurado ako kung bakit hanggang Abril 2. Ito ang
kaarawan ng ating “Prinsipe ng Tulang Tagalog” na si Francisco Baltazar.
Si Sergio Osmena, ang dating pangulo noon. Isinabatas ito upang bigyang diin sa mga mag-aaral
na Filpino ang halaga ng wikang Pambansa.
Pero naging Agosto 13 hanggang 19 ang linggo ng wika noong 1954 sa Panahon ni Ramon
Magsaysay dahil patapos na nga naman ang klase ng Marso at Abril. Di sinabi ang dahilan ng
paglilipat pero ayon sa aking nabasa, may hinalang ginawang Agosto ang buwan ng wika kasi ito
ang kaarawan ni Manuel Luis Quezon, ang kinikilala nating ngayong “Ama ng Wikang
Pambansa”
Mulang 1997 sa panahon ni Pangulong Fidel V. Ramos, hanggang sa kasalukuyan, ang dating
“Linggo n Wika” ay naging “Buwan ng Wikang Filipino na.” Dapat talaga tayong maging
makabayan sapagkat isang buwan nating ipinagdiriwang nag buwan ng wika.
Ngayon ang tanong bakit kailangang ipagdiwang ang Buwan ng Wika taon-taon?
Kasi ang totoo daw, di natin mahal ang ating sariling wika. Tayo lamang daw ang mayroong
Buwan ng Wika. Sabi nga ni Isagani Cruz, isang kilalang kritiko sa bansa, wala naming English
month ang US, Nihonggo Month ang Japan, Arab Month ang Saudi o Bahasa Month ang
Indonesia.
Tayo lang ang may Buwan ng Wika kasi di naman natin talaga kilala at alam ng malalim ang
ating wikang Pambansa na, Filipino.
Pero sabi nga maikukumpara raw sa isang bata ang isang Filipino o ang Filipinas sa kabuuan.
Kailangan ang Buwan ng Agosto upang tayo ay paalalahanan.
Taon-taon ay nagtatakda ng tema ang Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) para sa ating
pagdiriwang. Ngayong taong 2019, ang binuo nilang tema ay “Wikang Katutubo: Tungo sa Isang
Bansang Filipino.”
Kung titingnan po natin napakasimple o napakadaling intindihin ng tema sa ating pagdiriwang
subalit kung pakaiisipin ay may malalim itong kahulugan.
Kapag sinabi natin ang mga katagang ano sa TAGALOG NG BATTERY. Tama po ba mga bata na
Tagalog ang gagamitin natin na wika sa kabuuan? Hindi po sapagkat ang Tagalog ay sinasallita
lamang ng mga pangkating etniko na matatagpuan sa Metro Manila, mga lalawigan ng Bataan,
Batangas, Bulacan, Cavite, Laguna, Marinduque, Nueva Ecija, Palawan, Rizal at Quezon. So
nangangahulugan na tinatangkilik natin ang wikang Tagalog at hindi ang Wikang Filipino. Sa
madaling sabi Filipino ang pinaka- inang wika sapagkat ito ay lahat ng Pilipino sa loob at labas
ng bansa kahit mga OFW ito ang ginagamit.
Ang wikang Tagalog kasabay ng 130 na mga katutubong wika sa Filipinas ay kailangan nating
payabungin, gamitin upang hindi ito mamatay. Namamatay ba mga bata ang wika? Oo lalo na
kung hindi ito ginagamit. May mga salita tayo sa wikang Tagalog na nangamatay sapagkat
tumigil ang tao sa paggamit nito. Ilan sa mga ito ay ang hatinig dati ngayon telepono,
salipawpaw dati ngayon eroplano at yang upuan na inuupuan ninyo ang tawag ay salumpuwit.
Ang mga ito ay namatay sapagkat hindi na nagamit. Ngayon gusto niyo bang mamatay ang
wikang katutubong Caramoranon? Siyempre hindi kaya nga ang DepEd ay naglunsad ng
programang MTB-MLE o ang Mother Tongue Based Multilingual Education na kung saan pinag-
aaralan sa primaryang taon ang sariling wika o bernakular na wika ng isang bata. Sa tala ng
KWF, mayroon ng 39 na wika sa Pilipinas ang maituturing na endangered o nanganganib ng
maglaho.
Ngayon kapag ang mga katutubong wika na ito ay pinagsama-sama tayo ay makbubuo ng isang
wikang Filipino. At katulad nga ng sinabi ko kanina Filipino ang pinaka- inang wika sapagkat ito
ay ginagamit ng lahat ng Pilipino sa loob at labas ng bansa. Halimbawa kapag ang isang
Bicolano na may sariling wikang katutubo at isang Ilonggo naman na may sariling wikang
katutubo ay nagkasama sa isang lugar kailangan nila munang magkaintindihan at dito papasok
ang silbi ng wikang Filipino. Sapagkat ang Filipino ay nagsisilbing lingua franca na nagsisilbing
tulay sa bawat isa. Isa na rin itong wikang global sapagkat sinasalita na rin ito sa buong mundo.
BAKIT WIKANG GLOBAL NA ANG FILIPINO?
Wikang global na ito kasi hindi na lamang ito eksklusibong pinag-aaralan at ginagamit sa loob ng
Filipinas. Mayroon tayong mga patunay na ito ay wikang global,
UNA: May mga salita tayo na napasali na sa Oxford English Dictionary. Noong nakaraang taon,
napasama ang mga salitang bongga, despedida,gimmick, kikay kit, trapo, kilig, OFW, pandesal
at halo-halo sa prestihiyosong diksyunaryong ito.
PANGALAWA, kamakailan lamang kung nanonood kayo ng balita ay hinangaan ng maraming
Pilipino ang pagpapakadalubhasa ng isang KOREAN NATIONAL sa wikang Filipino. Siya ay
nagngangalang Kim Jeeyoon ng nagmajor at nakagraduate ng Bachelor of Arts in Filipino sa
Busan University of Foreign Studies noong Agosto 23. Nakakatuwang isipan na may mga
dayuhan na gustong pag-aralan ang ating wika habang pilit namang isinisiksik sa kurikulum o sa
shs ang pag-aaral ng Koreanong Wika na sa katunayan nga ay hindi pa tayo maalam sa sarili
nating wika.
PANGATLO, wikang global ang ating wika sapagkat ang University of Hawaii Manoa ay nag-
ooffer ng programang Minor in Philippine Language and Literature. Nasa programa ng
unibersidad ang 15 units ng pag-aaral ng Literatura at Wikang Filipino na hanggang ngayon ay
kanilang ipinatutupad.
PANG-APAT: Naglunsad ang google ng isang application na tinatawag na Googles’ GBoard na
kung saan matatype mo sa search engine ang mga salita gamit ang indigenous scripts na
Baybayin, Tagbanwa, Buhid at Hanunuo. Maaari niyo na ring maisalin o maitranslate ang mga
salitang Cebuano gamit ang Word Lens ng Google. Maging ang teknolohiya ay nakikisabay sa
pag-unlad ng ating wika.
Ang tema nang pagdiriwang ngayon ay isang paalala sa ating lahat na sana hindi lamang tuwing
buwan ng Agosto natin maramdaman ang pagkalinga sa ating wika. Sa ngayon ay kinakaharap
nito ang pinakamainit na isyu at iyon nga ang pagtatanggal nito sa kolehiyo.