LEVİLİLER

1:4 Elini yakmalık sununun başına koymalı. Sunu kişinin günahlarının bağışlanması için kabul edilecektir.
Bnz: Günümüzde kurban keserken, kestirenin elini kurbanın başına koyması.
1:14 “`Eğer kişi yakmalık sunu olarak RAB’be kuş sunmak istiyorsa, kumru ya da güvercin sunmalı.
2:3 Tahıl sunusundan artakalan Harun’la oğullarına bırakılmalı. RAB için yakılan bir sunu olduğundan çok
kutsaldır.
3:17 Hayvan yağı ve kan yemeyeceksiniz. Yaşadığınız her yerde kuşaklar boyunca bu kural hep geçerli
olacak.” Bnz: Kan, Kur’an’da da haram.
4:26 Tekenin bütün yağını esenlik kurbanının yağı gibi sunak üzerinde yakacak. Kâhin kişinin günahını
bağışlatacak ve kişi bağışlanacak.
5:4 “‘Biri hangi konuda olursa olsun, kötülük ya da iyilik yapmak için, düşünmeden ve ne yaptığını bilmeden
ant içerse, bunu anladığı an suçlu sayılacaktır.
Boş yere yemin etme!
5:13 Kâhin kişinin günahını bağışlatacak ve kişi bağışlanacak. Tahıl sunusunda olduğu gibi, artakalan un
kâhinin olacaktır.”
6:15 Kâhin üzerindeki günnükle birlikte tahıl sunusunun ince unundan ve zeytinyağından bir avuç alıp anma
payı ve RAB’bi hoşnut eden koku olarak sunakta yakacak.
6:16 Artakalanı Harun’la oğulları yiyecekler. Onu kutsal bir yerde, Buluşma Çadırı’nın avlusunda mayasız
ekmek olarak yemeliler.
6:18 Harun soyundan gelen her erkek ondan yiyebilir. RAB için yakılan sunularda onların kuşaklar boyunca
sonsuza dek payları olacak. Sunulara her dokunan kutsal sayılacak.”
7:7 “‘Suç ve günah sunuları için aynı yasa geçerlidir. Et, sunuyu sunarak günahı bağışlatan kâhinindir.
7:8 Yakmalık sununun derisi de sunuyu sunan kâhinindir.
7:9 Fırında, tavada ya da sacda pişirilen her tahıl sunusu onu sunan kâhinin olacak.
7:10 Zeytinyağıyla yoğrulmuş ya da kuru tahıl sunuları da Harunoğulları’na aittir. Aralarında eşit olarak
bölüşülecektir.”
7:15 RAB’be şükretmek için sunulan esenlik kurbanının eti, sununun sunulduğu gün yenecek, sabaha
bırakılmayacak.
Et, açık havada 1-2 gün içinde kokar ve bozulur: Bundan dolayı et yarına bırakılmaz ve yenilir.
Orta Doğu daha sıcak olduğundan mikroorganizmalar kısa sürede ürer. Etlerin sabaha
bırakılmamasının sebebi bu olabilir. Zaten o dönemde buzdolabı yoktu: Et, 1-2 gün içinde
bozulurdu.
7:32 Esenlik kurbanlarınızın sağ budunu bağış olarak kâhine vereceksiniz.
7:36 Adağın bu parçaları gelecek kuşaklar boyunca onların payı olacaktı.
10:9 “Sen ve oğulların Buluşma Çadırı’na şarap ya da herhangi bir içki içip girmeyin, yoksa ölürsünüz.
Kuşaklar boyunca bir kural olsun bu.
11:2 “İsrail halkına deyin ki, ‘Karada yaşayan hayvanlardan şunların etini yiyebilirsiniz:11:3 Çatal ve yarık
tırnaklı, geviş getiren hayvanların tümü.
11:7 Domuz çatal ve yarık tırnaklıdır, ama geviş getirmez. Sizin için kirli sayılır. 14:8 Domuz çatal
tırnaklıdır, ama geviş getirmez. Sizin için kirli sayılır. Bu hayvanların etini yemeyecek, leşine
dokunmayacaksınız.
Domuz haram!..
11:12 Suda yaşayan bütün pulsuz ve yüzgeçsiz canlılar sizin için iğrenç sayılacak.
11:20 “‘Dört ayaklı ve kanatlı böceklerin hepsi sizin için iğrençtir.
13:9 “Deri hastalığına yakalanan kişi kâhine götürülecek.
Alaca/Vitiligo hastalığı, deride beyaz lekelerin oluşmasıdır. Sebebleri genetik, bağışıklık
sisteminin bozulması, aşırı güneşte kalma vs.dir. Bozulan etlerin yenmesi bağışıklık sistemini
bozar ve Orta Doğu çöllerden oluştuğu için aşırı güneşte kalma da eklenince bu hastalığın
görünme sıklığı artacaktır. Musa, bu hastalığa yakalanmış olabilir: Musa elini çıkardı ve
bakanlara bembeyaz göründü…
13:24 “Deride ateş yanığı varsa ve et kırmızımsı-beyaz ya da beyaz, parlak bir leke haline gelmişse, 13:25
kâhin yaraya bakmalı. Parlak lekenin üzerindeki kıllar ağarmış, leke derine inmişse, yanıkta deri hastalığı var
demektir. Kâhin kişiyi kirli ilan edecektir, çünkü kişi deri hastalığına yakalanmıştır.
13:40 “Eğer adamın saçı dökülmüşse, sadece keldir. Temiz sayılır.
13:41 Saçının önü dökülmüşse alnı açılmış demektir. Temiz sayılır.
13:46 Hastalığı devam ettiği sürece kirli sayılacaktır, çünkü kirlenmiştir. Halktan uzak,
ordugahın dışında yaşamalıdır.” 14:3 Hastalık iyileşmişse 14:6 kâhin canlı kuşu, sedir ağacını,
kırmızı ipliği ve mercanköşk otunu akarsuyun üzerinde kesilen kuşun kanına batıracak 14:7 ve
pak kılınacak kişinin üzerine yedi kez serpecek, onu temiz ilan edip canlı kuşu kıra salacak.
Bnz: Bu uygulamalar -eski- Pagan, Şamanik, büyücülük ritüellerine benzer.
14:32 Deri hastası olup da temiz kılınmaya parasal gücü yetmeyen kişiler için bu yasa (14:30,31
hayvan ve tahıl sunusu) geçerlidir.
Hasta olursan kahine para veriyorsun yoksa kurban kesiyorsun, etini de yine
kahine veriyorsun ve temizleniyorsun!..
14:54-56 Her türlü deri hastalığı, uyuz, giysiye ya da eve bulaşan küf, şiş, kabuk ya da parlak
lekelerle ilgili yasa budur.
15:16 “‘Eğer bir adamdan meni akarsa, bedeninin tümünü yıkayacak ve akşama kadar kirli
sayılacaktır.
15:24 Âdet gören kadının kirliliği onunla yatan adama da bulaşır. Adam yedi gün kirli kalır ve
yattığı her yatak kirli sayılır.
16:1-2 RAB’bin huzuruna yaklaştıkları için ölen Harun’un iki oğlunun ölümünden sonra RAB
Musa’ya şöyle dedi: “Ağabeyin Harun’a de ki, perdenin arkasındaki En Kutsal Yer’e ikide bir
girmesin, Antlaşma Sandığı’nın üzerindeki Bağışlanma Kapağı’na* yaklaşmasın. Yoksa ölür.
Çünkü ben kapağın üstünde, bulut içinde görünüyorum. (“Bağışlanma Kapağı” diye çevrilen
İbranice “Kapporet” sözcüğü Tanrı’nın öfkesinin yatıştırıldığı, halkının günahlarının bağışlanıp
Tanrı’yla barıştırıldığı özel yeri ifade ediyordu.)
16:6 “Harun boğayı kendisi için günah sunusu olarak sunacak. Böylece kendisinin ve ailesinin
günahlarını bağışlatacak.
16:7 Sonra iki tekeyi alıp RAB’bin huzuruna, Buluşma Çadırı’nın giriş bölümüne götürecek.
16:8 İkisi üzerine kura çekecek. Biri RAB için, biri Azazel* için. (“Azazel”: Çölde yaşayan bir
cin olduğu sanılıyor.)
Azazel, şeytanın isimlerindendir.
16:9 Harun kurada RAB’be düşen tekeyi getirip günah sunusu olarak sunacak. 16:10 Azazel’e
düşen tekeyi ise halkın günahlarını bağışlatmak için canlı olarak RAB’be sunacak. Onu çöle
salıp Azazel’e gönderecek.
16:21 İki elini tekenin başına koyacak, İsrail halkının bütün suçlarını, isyanlarını, günahlarını
açıklayarak bunları tekenin başına aktaracak. Sonra bu iş için atanan bir adamla tekeyi çöle
gönderecek.
16:22 Teke İsrail halkının bütün suçlarını yüklenerek ıssız bir ülkeye taşıyacak. Adam tekeyi
çöle salacak.
Keçinin erkeğine teke denir.
Günümüzdeki “Günah keçisi” söylemi buradan geliyor olabilir.
17:7 İsrail halkı taptığı teke ilahlara* artık kurban kesmeyecek. Bu yasa kuşaklar boyunca
geçerli olacak. (“Teke ilahlar” ya da “Teke görünümlü cinler.”)
Baphomet (?)
17:10 “‘İsrail halkından ya da aralarında yaşayan yabancılardan kim kan yerse, ona öfkeyle
bakacağım ve halkımın arasından atacağım.
17:11 Çünkü canlılara yaşam veren kandır. Ben onu size sunakta kendinizi günahtan
bağışlatmanız için verdim. Kan yaşam karşılığı günah bağışlatır.
Bu ayetin İncil’deki benzeri şudur: İncil’de Son Yemek’te İsanın içtiği şarap;
insanların bağışlanması kanını ya da günahkar insanın, İsa’nın kanıyla/ölümüyle
bağışlanmasını sembolize eder.
18:3 [Rab, Musa’ya] “Mısır’da bir süre yaşadınız; onların törelerine göre yaşamayacaksınız.
Sizleri Kenan ülkesine götürüyorum. Onlar gibi de yaşamayacaksınız. Onların kurallarına
uymayacaksınız.
18:21 İlah Molek’e ateşte kurban edilmek üzere çocuklarından hiçbirini vermeyeceksin.
Tanrın’ın adına leke getirmeyeceksin. RAB benim.
Molek: Ammonlular’ın Molok, Milkom ya da Malkam diye debilinen ilahı. Zaman zaman bu
ilahın sözde öfkesini dindirmek için çocukları yakarak kurban ederlerdi.
18:30 Buyruklarımı yerine getirin, sizden önceki insanların iğrenç törelerine uyarak kendinizi
kirletmeyin. Tanrınız RAB benim.”
19:4 “‘Putlara tapmayın. Kendinize dökme ilahlar yapmayın. Tanrınız RAB benim.
19:6 Kurban eti, kestiğiniz gün ya da ertesi gün yenecek. Üçüncü güne kalan et yakılacak. 19:7
Üçüncü gün yenirse iğrenç sayılır. Kabul olmayacaktır.
19:27 Başınızın yan tarafındaki saçları kesmeyecek, sakalınızın kenarlarına
dokunmayacaksınız.
19:28 Ölüler için bedeninizi yaralamayacak, dövme yaptırmayacaksınız. RAB benim.
İncil ve Kur’an’da dövme ile ilgili bir şey yazmıyor.
19:30 Ş abat günlerimi tutacaksınız. Tapınağıma saygı göstereceksiniz. RAB benim.
19:31 “‘Cincilere, ruh çağıranlara yönelmeyin. Onlara danışmayın, kirlenirsiniz. Tanrınız RAB
benim.
Tevrat’tan önce cin, cinli -içine cin girmiş-, ruh vb. inançların olduğunu görüyoruz.
19:32 “‘Ak saçlı insanların önünde ayağa kalkacak, yaşlılara saygı göstereceksin. Tanrın’dan
korkacaksın. RAB benim.
Günümüzdeki “Rüyaya giren ak saçlı, ak sakallı” söylemi…
20:27 “‘Cincilik yapan ve ruh çağıran ister erkek olsun, ister kadın olsun kesinlikle
öldürülecektir. Onları taşlayacaksınız. Ölümlerinden kendileri sorumludur.”
21:9 Bir kâhinin kızı fahişelik yaparak kendini kirletirse, hem kendini hem de babasını rezil
etmiş olur. Yakılmalıdır.
21:23 [21:16-22 Harun’un soyundan kör, topal vs. Tapınak’taki] perdeye ve sunağa
yaklaşmayacaktır. Çünkü kusurludur. Tapınağımı kirletmesin. Onları kutsal kılan RAB benim.”
22:10 “‘Kâhin ailesi dışında hiç kimse kutsal sunuyu yemeyecek; kâhinin konuğu ve işçisi bile.
23:27 “Yedinci ayın onuncu günü günahların bağışlanma günüdür. Kutsal bir toplantı
düzenleyeceksiniz. İsteklerinizi denetleyecek, RAB için yakılan sunu sunacaksınız. 23:28 O
gün hiç iş yapmayacaksınız. Çünkü Tanrınız RAB’bin huzurunda günahlarınızı
bağışlatacağınız bağışlanma günüdür.
23:32 O gün sizin için Şabat, dinlenme günü olacak. İsteklerinizi denetleyeceksiniz. Ayın
dokuzuncu günü, akşamdan ertesi akşama kadar Şabat’ı kutlayacaksınız.”
İslam’daki Kadir Gecesi gibi…
23:33 RAB Musa’ya şöyle dedi: 23:34 “İsrail halkına de ki, ‘Yedinci ayın on beşinci günü
Çardak Bayramı başlar. 23:36 Yedi gün RAB için yakılan sunu sunacaksınız. 23:37 “‘Kutsal
toplantılar olarak ilan edeceğiniz RAB’bin bayramları bunlardır. 23:39 “‘Yedinci ayın on
beşinci günü, topraklarınızın ürünlerini devşirdiğiniz zaman RAB için yedi gün bayram
yapacaksınız. Birinci ve sekizinci gün dinlenme günleri olacak. 23:40 İlk gün meyve
ağaçlarının güzel meyvelerini, hurma dallarını, sık yapraklı ağaç dallarını, vadi kavaklarını
toplayıp Tanrınız RAB’bin önünde yedi gün şenlik yapacaksınız. 23:41 Bunu her yıl yedi gün
RAB’bin bayramı olarak kutlayacaksınız. Kuşaklar boyunca sürekli bir yasa olacak bu.
Bayramı yedinci ay kutlayacaksınız. (Yedinci ay: Eylül veya Ekim)
Bereket/Bitki Tanrısı Marduk’un ilkbahara doğru yeraltından yeryüzüne
çıkmasıyla toprağa-bitkiye bereket gelir ve ürün verir. Bu bayram/kutlama Antik
Mezopotamya inançlarında vardı: Buradan Tevrat’a geçmiş olabilir. Tevrat’ta
fazlaca bayram vardır. Kur’an’da bayram ve/veya bayram günleri diye bir şey
geçmez: İbadetler herhangi bir zaman yapılabilir, kesin bir tarih verilmez.
Müslümanlık’ta kutlanılan Ramazan (Haziran civarı) ve Kurban (Eylül civarı)
Bayramları, Tevrat’tan kalma bir gelenek olabilir.
24:17 “‘Adam öldüren kesinlikle öldürülecektir.
24:18 Başkasının hayvanını öldüren, yerine bir hayvan vererek aldığı canın karşılığını canla
ödeyecektir.
24:19 Kim komşusunu yaralarsa, kendisine de aynı şey yapılacaktır.
24:20 Kırığa karşılık kırık, göze göz, dişe diş olmak üzere, ona ne yaptıysa kendisine de aynı
şey yapılacaktır.
İncil’de kısasa kısas yoktur, Kur’an’da vardır.
25:20 Toprağımızı ekmez, ürünümüzü toplamazsak, yedinci yıl ne yiyeceğiz? diye sorarsanız,
25:21 altıncı yıl size öyle bir bereket göndereceğim ki, toprak üç yıllık ürün verecek. 25:22
Sekizinci yıl toprağınızı ekerken, dokuzuncu yıl ürün alıncaya kadar eski ürününüzü
yiyeceksiniz.
19:19 “‘Kurallarımı uygulayın. Tarlana iki çeşit tohum ekme. …”
Nadas: Orta Doğu gibi yağışın az olduğu yerlerde -su ihtiyacını karşılayamamış
olan- tarla/toprak, bazı yıllarda çok az ya da hiç ürün vermeyebilir: Bu sebeble
tarla işlenir fakat ekim yapılmaz, bir sene dinlendirilir: Su ihtiyacını güzelce
karşılamış olan toprak, ertesi yıl hasat zamanında fazlaca ürün verecektir.
Nöbetleşe Ekim: Toprağa her yıl aynı ürünü ekmek, -bitkinin topraktan durmadan
aynı mineralleri vs.yi soğurmasından- toprağın verimini azaltacaktır; bu yüzden
bazı yıllarda bir ürün diğer yıllarda farklı bir ürün ekmek, hasat verimini fazlaca
artıracaktır.
25:26 Toprağını satın alacak yakın bir akrabası yoksa, sonradan durumu düzelir, yeterli para
bulursa, 25:27 satış yaptıktan sonra geçen yılları hesaplayacak ve geri kalan parayı toprağını
sattığı adama ödeyip toprağına dönecek. 25:30 Eğer bir yıl içinde evini geri almazsa, ev temelli
olarak alıcıya geçecek, kuşaklar boyunca yeni sahibinin olacaktır. Özgürlük yılında ev yeni
sahibinin elinden alınmayacaktır.
Tevrat’ta bu tür anayasavari maddeler/ayetler fazlaca var: Sanki bir anayasa kitabı
gibi!
25:32 “‘Ancak Levililer kendilerine ait kentlerde sattıkları evleri her zaman geri alma hakkına
sahiptirler. 25:33 Çünkü Levililer’in kentlerindeki evler onların İsrail halkının arasındaki
mülkleridir.
25:44 “‘Köleleriniz, cariyeleriniz çevrenizdeki uluslardan olmalı. Onlardan uşak ve
cariye satın alabilirsiniz. 25:45 Ayrıca aranızda yaşayan yabancıların çocuklarını, ister
ülkenizde doğmuş olsun ister olmasın, satın alıp onlara sahip olabilirsiniz.
26:7 Düşmanlarınızı kovalayacaksınız. Kılıç darbeleriyle önünüzde yere serilecekler. 26:8
Beşiniz yüz kişinin, yüzünüz on bin kişinin hakkından gelecek. Düşmanlarınız kılıç darbeleriyle
önünüzde yere serilecek.
27:28 “‘İster insan, ister hayvan, ister aileden kalma tarla olsun, RAB’be koşulsuz adanan hiç
bir şey satılmayacak ve geri alınmayacaktır. Çünkü RAB’be koşulsuz adanan her şey RAB için
çok kutsaldır.
27:29 RAB’be koşulsuz adanan insan para karşılığında kurtarılamayacak, kesinlikle
öldürülecektir.
27:30 “‘İster toprağın ürünü, ister ağacın meyvesi olsun, toprakta yetişen her şeyin ondalığı
RAB’be aittir. RAB için kutsaldır.
Bnz: Kur’an’da 8/41’de “Bilin ki, ganimet olarak aldığınız herhangi bir şeyin beşte
biri mutlaka Allah’a, Peygamber’e aittir.”
27:31 Kim ondalığının bir bölümünü geri almak isterse, değerinin üzerine beşte bir fazlasını
katarak ödemelidir.
İnsanı, hayvanı, tarlayı vs.yi koşulsuz olarak Tanrı’ya adarsan, temizlenirsin.
Kahinler defalarca piyangoda büyük ikramiyeyi tutturmuş gibi çok zengin
olmalılar!..
Notlar: Tevrat’taki Tanrı’nın Kutsal Çadırı / Konutu ile İncil’deki gökten inen -
cennet olan- Tanrı’nın Kutsal Kenti Yeni Kudüs’ü benzerlik göstermektedir.
Tevrat’taki yasa maddeleriyle Hammurabi Kanunları’ndaki maddeler benzerlik
göstermektedir.

13:46 Hastalığı devam ettiği sürece kirli sayılacaktır, çünkü kirlenmiştir. Halktan uzak, ordugahın dışında
yaşamalıdır.” 14:3 Hastalık iyileşmişse 14:6 kâhin canlı kuşu, sedir ağacını, kırmızı ipliği ve mercanköşk
otunu akarsuyun üzerinde kesilen kuşun kanına batıracak 14:7 ve pak kılınacak kişinin üzerine yedi kez
serpecek, onu temiz ilan edip canlı kuşu kıra salacak.
Bnz: Bu uygulamalar -eski- Pagan, Şamanik, büyücülük ritüellerine benzer.
14:32 Deri hastası olup da temiz kılınmaya parasal gücü yetmeyen kişiler için bu yasa (14:30,31 hayvan ve
tahıl sunusu) geçerlidir.
Hasta olursan kahine para veriyorsun yoksa kurban kesiyorsun, etini de yine kahine
veriyorsun ve temizleniyorsun!..
14:54-56 Her türlü deri hastalığı, uyuz, giysiye ya da eve bulaşan küf, şiş, kabuk ya da parlak lekelerle ilgili
yasa budur.
15:16 “‘Eğer bir adamdan meni akarsa, bedeninin tümünü yıkayacak ve akşama kadar kirli sayılacaktır.
15:24 Âdet gören kadının kirliliği onunla yatan adama da bulaşır. Adam yedi gün kirli kalır ve yattığı her
yatak kirli sayılır.
16:1-2 RAB’bin huzuruna yaklaştıkları için ölen Harun’un iki oğlunun ölümünden sonra RAB Musa’ya şöyle
dedi: “Ağabeyin Harun’a de ki, perdenin arkasındaki En Kutsal Yer’e ikide bir girmesin, Antlaşma
Sandığı’nın üzerindeki Bağışlanma Kapağı’na* yaklaşmasın. Yoksa ölür. Çünkü ben kapağın üstünde, bulut
içinde görünüyorum. (“Bağışlanma Kapağı” diye çevrilen İbranice “Kapporet” sözcüğü Tanrı’nın öfkesinin
yatıştırıldığı, halkının günahlarının bağışlanıp Tanrı’yla barıştırıldığı özel yeri ifade ediyordu.)
16:6 “Harun boğayı kendisi için günah sunusu olarak sunacak. Böylece kendisinin ve ailesinin günahlarını
bağışlatacak.
16:7 Sonra iki tekeyi alıp RAB’bin huzuruna, Buluşma Çadırı’nın giriş bölümüne götürecek.
16:8 İkisi üzerine kura çekecek. Biri RAB için, biri Azazel* için. (“Azazel”: Çölde yaşayan bir cin olduğu
sanılıyor.)
Azazel, şeytanın isimlerindendir.
16:9 Harun kurada RAB’be düşen tekeyi getirip günah sunusu olarak sunacak. 16:10 Azazel’e düşen tekeyi
ise halkın günahlarını bağışlatmak için canlı olarak RAB’be sunacak. Onu çöle salıp Azazel’e gönderecek.
16:21 İki elini tekenin başına koyacak, İsrail halkının bütün suçlarını, isyanlarını, günahlarını açıklayarak
bunları tekenin başına aktaracak. Sonra bu iş için atanan bir adamla tekeyi çöle gönderecek.
16:22 Teke İsrail halkının bütün suçlarını yüklenerek ıssız bir ülkeye taşıyacak. Adam tekeyi çöle salacak.
Keçinin erkeğine teke denir.
Günümüzdeki “Günah keçisi” söylemi buradan geliyor olabilir.
17:7 İsrail halkı taptığı teke ilahlara* artık kurban kesmeyecek. Bu yasa kuşaklar boyunca geçerli olacak.
(“Teke ilahlar” ya da “Teke görünümlü cinler.”)
Baphomet (?)Baphomet veya Bafomet, 14. yüzyıl başlarında Katolik Kilisesi tarafından aforoz
edilen Tapınakçıların taptığı iddia edilen şeytanî figür.
17:10 “‘İsrail halkından ya da aralarında yaşayan yabancılardan kim kan yerse, ona öfkeyle bakacağım ve
halkımın arasından atacağım.
17:11 Çünkü canlılara yaşam veren kandır. Ben onu size sunakta kendinizi günahtan bağışlatmanız için
verdim. Kan yaşam karşılığı günah bağışlatır.
Bu ayetin İncil’deki benzeri şudur: İncil’de Son Yemek’te İsanın içtiği şarap; insanların
bağışlanması kanını ya da günahkar insanın, İsa’nın kanıyla/ölümüyle bağışlanmasını
sembolize eder.
18:3 [Rab, Musa’ya] “Mısır’da bir süre yaşadınız; onların törelerine göre yaşamayacaksınız. Sizleri Kenan
ülkesine götürüyorum. Onlar gibi de yaşamayacaksınız. Onların kurallarına uymayacaksınız.
18:21 İlah Molek’e ateşte kurban edilmek üzere çocuklarından hiçbirini vermeyeceksin. Tanrın’ın adına leke
getirmeyeceksin. RAB benim.
Molek: Ammonlular’ın Molok, Milkom ya da Malkam diye debilinen ilahı. Zaman zaman bu ilahın sözde
öfkesini dindirmek için çocukları yakarak kurban ederlerdi.
18:30 Buyruklarımı yerine getirin, sizden önceki insanların iğrenç törelerine uyarak kendinizi kirletmeyin.
Tanrınız RAB benim.”
19:4 “‘Putlara tapmayın. Kendinize dökme ilahlar yapmayın. Tanrınız RAB benim.
19:6 Kurban eti, kestiğiniz gün ya da ertesi gün yenecek. Üçüncü güne kalan et yakılacak. 19:7 Üçüncü gün
yenirse iğrenç sayılır. Kabul olmayacaktır.
19:27 Başınızın yan tarafındaki saçları kesmeyecek, sakalınızın kenarlarına dokunmayacaksınız.
19:28 Ölüler için bedeninizi yaralamayacak, dövme yaptırmayacaksınız. RAB benim.
İncil ve Kur’an’da dövme ile ilgili bir şey yazmıyor.
19:30 Şabat günlerimi tutacaksınız. Tapınağıma saygı göstereceksiniz. RAB benim.
19:31 “‘Cincilere, ruh çağıranlara yönelmeyin. Onlara danışmayın, kirlenirsiniz. Tanrınız RAB benim.
Tevrat’tan önce cin, cinli -içine cin girmiş-, ruh vb. inançların olduğunu görüyoruz.
19:32 “‘Ak saçlı insanların önünde ayağa kalkacak, yaşlılara saygı göstereceksin. Tanrın’dan korkacaksın.
RAB benim.

Günümüzdeki “Rüyaya giren ak saçlı, ak sakallı” söylemi… Rüyada ak sakallı, ak saçlı birini
görmek, bütün kaynakların ortak görüşü olarak, dileklerinin kabul olacağı, muradına ereceği
anlamında yorumlanmıştır. Büyük İslam alimi İmam Nablusi der ki; murada ermeye, işlerinin
çok kısa zamanda sonuçlanmasına işaret eder. Böyle bir rüya gören kişinin kısmetinin
açılacağı, bekar ise evleneceği, işlerinin iyi yönde gelişmeler göstereceği, varsa bir muradı
onun artık oRüyalacağına işaret edilir. sahibi erkek ise, itibar sahibi zenginliğe, kadın ise
hamile kalacağına, dul ise, izdivaca da tabir edenler bulunmaktadır. Sakalların çok uzun olarak
görülmesi, kıtlığa, sıkıntıya, çaresizliğe, üzüntü ve kedere ayrıca, ödenemeyecek büyüklükte ki
borca girmeye de tefsir edenler vardır. Önünüze çıkacak olan kısmetlerin, iyice düşünülerek
karar verilmesi gerektiği, olarak da yorumlayanlar vardır.

Rüyada dede görmek; Bazı kaynakla bu rüyayı şöyle yorumluyor; rüyayı gören kişinin aile
büyüklerinden birisinin onun hayatta başarılı olmak için verdiği tavsiyelere uymadığını ve bu
vesile ile o tavsiyelere en kısa zamanda uyulmasına işaret edilir. Eğer, kendi öz dedesini
görmüş ise, bu haneye çok kıymetli bir iman sahibinin ziyareti beklenir olarak yorumlanır.

Rüyada ak sakallı dedenin su vermesi; beklenen ve çok istenen kısmeti açık bir çocuğa,
beklenmedik bir mirasa, bekar sa evliliğe, büyük bir zenginliğe ve bu zenginlik ile çok büyük
bir okul, cami gibi kalıcı bir eser yaptırmaya olarak işaret edilir. Bazı kaynaklar ise, gönül
gözünün bu suyla açılacağına, ibadetini eksiksiz yapması gerektiğine, hasta ise şifa bulacağına
delalet eder olarak yorumlamıştır.

Rüyada ak sakallı dedenin gülmesi; Bazı kaynaklar bunu çok olumsuz yönde açıklamalar
yapmıştır. Buna göre, ahiret hayatına hazır olmasına, amellerinin temiz olması nedeniyle
korkmaması gerektiğine işaret etmişlerdir. Kaynakların bir çoğu ise olumlu yönde bilgiler
vermiştir. Buna göre rüyanın yorumu şöyle; artık kederlerden uzak olacağına, sıkıntılı
dönemlerin bittiğine, büyük mutlulukların yaşanacağına, kaybettiği kıymetli bir eşyanın
bulunacağına, mutlu bir evliliğe, kısmetiyle doğacak bir çocuğa işaret etmişlerdir. Rüyada, iki
ya da ikiden çok ak sakallı dedeler görülmüş ise; alacağı bir haber de birden çok sevindirici
durumlarla karşılaşacağına, bir çok çocuk sahibi olacağına dair rivayetler vardır.
20:27 “‘Cincilik yapan ve ruh çağıran ister erkek olsun, ister kadın olsun kesinlikle öldürülecektir. Onları
taşlayacaksınız. Ölümlerinden kendileri sorumludur.”
21:9 Bir kâhinin kızı fahişelik yaparak kendini kirletirse, hem kendini hem de babasını rezil etmiş olur.
Yakılmalıdır.
21:23 [21:16-22 Harun’un soyundan kör, topal vs. Tapınak’taki] perdeye ve sunağa yaklaşmayacaktır.
Çünkü kusurludur. Tapınağımı kirletmesin. Onları kutsal kılan RAB benim.”
22:10 “‘Kâhin ailesi dışında hiç kimse kutsal sunuyu yemeyecek; kâhinin konuğu ve işçisi bile.
23:27 “Yedinci ayın onuncu günü günahların bağışlanma günüdür. Kutsal bir toplantı düzenleyeceksiniz.
İsteklerinizi denetleyecek, RAB için yakılan sunu sunacaksınız. 23:28 O gün hiç iş yapmayacaksınız. Çünkü
Tanrınız RAB’bin huzurunda günahlarınızı bağışlatacağınız bağışlanma günüdür.
23:32 O gün sizin için Şabat, dinlenme günü olacak. İsteklerinizi denetleyeceksiniz. Ayın dokuzuncu günü,
akşamdan ertesi akşama kadar Şabat’ı kutlayacaksınız.”
İslam’daki Kadir Gecesi gibi…
23:33 RAB Musa’ya şöyle dedi: 23:34 “İsrail halkına de ki, ‘Yedinci ayın on beşinci günü Çardak Bayramı
başlar. 23:36 Yedi gün RAB için yakılan sunu sunacaksınız. 23:37 “‘Kutsal toplantılar olarak ilan edeceğiniz
RAB’bin bayramları bunlardır. 23:39 “‘Yedinci ayın on beşinci günü, topraklarınızın ürünlerini devşirdiğiniz
zaman RAB için yedi gün bayram yapacaksınız. Birinci ve sekizinci gün dinlenme günleri olacak. 23:40 İlk
gün meyve ağaçlarının güzel meyvelerini, hurma dallarını, sık yapraklı ağaç dallarını, vadi kavaklarını
toplayıp Tanrınız RAB’bin önünde yedi gün şenlik yapacaksınız. 23:41 Bunu her yıl yedi gün RAB’bin
bayramı olarak kutlayacaksınız. Kuşaklar boyunca sürekli bir yasa olacak bu. Bayramı yedinci ay
kutlayacaksınız. (Yedinci ay: Eylül veya Ekim)
Bereket/Bitki Tanrısı Marduk’un ilkbahara doğru yeraltından yeryüzüne çıkmasıyla toprağa-
bitkiye bereket gelir ve ürün verir. Bu bayram/kutlama Antik Mezopotamya inançlarında
vardı: Buradan Tevrat’a geçmiş olabilir. Tevrat’ta fazlaca bayram vardır. Kur’an’da bayram
ve/veya bayram günleri diye bir şey geçmez: İbadetler herhangi bir zaman yapılabilir, kesin bir
tarih v