Uputstvo Za Pravilnik PDF

Uputstvo za primjenu Pravilnika o
bližem sadržaju i formi planskog

dokumenta, kriterijumima namjene
površina, elementima urbanističke
regulacije i jedinstvenim grafičkim
simbolima
WIND D.O.O. PODGORICA
MAJ, 2011
Sadržaj
UVOD ...................................................................................................................................................... - 4 -
1 PREGLED PRAVILNIKA I MODELA PODATAKA ........................................................................................ - 5 -
1.1 OSNOVNE KLASE ....................................................................................................................... - 5 -
1.2 PREZENTACIONE KLASE........................................................................................................... - 10 -
1.3 OSTALE KLASE ......................................................................................................................... - 12 -
1.4 GRANICE .................................................................................................................................. - 13 -
1.4.1 OSTALE GRANICE............................................................................................................. - 13 -
1.4.2 GRANICE PLANA .............................................................................................................. - 14 -
1.5 MREŽA NASELJA ...................................................................................................................... - 16 -
1.6 PREKOGRANIČNA SARADNJA .................................................................................................. - 19 -
1.6.1 KORIDOR ......................................................................................................................... - 20 -
1.7 SAOBRAĆAJ ............................................................................................................................. - 21 -
1.7.1 SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA - NA POVRŠINI .......................................................... - 21 -
1.7.2 SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA - ISPOD POVRŠINE .................................................... - 22 -
1.7.3 SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA .................................................................................. - 23 -
1.7.4 ELEMENTI SAOBRAĆAJNICA ............................................................................................ - 26 -
1.7.5 OSTALI ELEMENTI SAOBRAĆAJNICA ................................................................................ - 28 -
1.7.6 VAZDUŠNI SAOBRAĆAJ.................................................................................................... - 34 -
1.7.7 POMORSKI SAOBRAĆAJ ................................................................................................... - 36 -
1.7.8 INTEGRALNI TRANSPORT ................................................................................................ - 40 -
1.8 VODENE POVRŠINE ................................................................................................................. - 41 -
1.8.1 UREĐENJE VODOTOKA I VODA, REGULACIJSKI I ZAŠTITNI SISTEM ................................. - 41 -
1.8.2 VODE I MORE .................................................................................................................. - 43 -
1.9 OSTALA INFRASTRUKTURA ..................................................................................................... - 47 -
1.9.1 TELEKOMUNIKACIONA INFRASTRUKTURA ..................................................................... - 48 -
1.9.2 ENERGETSKA INFRASTRUKTURA ..................................................................................... - 52 -
1.9.3 CIJEVNI TRANSPORT GASA .............................................................................................. - 53 -
1.9.4 TOPLOVOD ...................................................................................................................... - 54 -
1.9.5 ELEKTROENERGETSKA INFRASTRUKTURA....................................................................... - 56 -
1.9.6 TRANSFORMATORSKA I RASKLOPNA POSTROJENJA ...................................................... - 58 -
-1-
1.9.7 ELEKTROENERGETIKA – PROIZVODNI UREĐAJI............................................................... - 60 -
1.9.8 HIDROENERGETSKA INFRASTRUKTURA – VODOSNADBIJEVANJE................................... - 62 -
1.9.9 FEKALNA KANALIZACIJA .................................................................................................. - 63 -
1.9.10 ATMOSFERSKA KANALIZACIJA......................................................................................... - 64 -
1.9.11 KOMUNALNA INFRASTRUKTURA – OBRADA, SKLADIŠTENJA I ODLAGANJE OTPADA .... - 67 -
1.10 PEJZAŽNA ARHITEKTURA ........................................................................................................ - 68 -
1.10.1 OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE JAVNE NAMJENE ....................................................... - 72 -
1.10.2 OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE OGRANIČENE NAMJENE ............................................ - 74 -
1.10.3 OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE SPECIJALNE NAMJENE ............................................... - 76 -
1.11 NEPOKRETNA KULTURNA BAŠTINA ........................................................................................ - 78 -
1.11.1 PODRUČJE I LOKALITETI .................................................................................................. - 79 -
1.11.2 KULTURNO – ISTORIJSKE CJELINE I KOMPLEKSI .............................................................. - 80 -
1.11.3 GRADITELJSKA BAŠTINA .................................................................................................. - 80 -
1.11.4 MEMORIJALNA BAŠTINA ................................................................................................. - 81 -
1.11.5 ETNOLOŠKA BAŠTINA ...................................................................................................... - 81 -
1.12 PRIRODNA BAŠTINA ................................................................................................................ - 84 -
1.12.1 ZAŠTIĆENA PODRUČJA .................................................................................................... - 84 -
1.12.2 ZAŠTIĆENI LOKALITETI ..................................................................................................... - 84 -
1.12.3 PREDJELI .......................................................................................................................... - 85 -
1.12.4 STANIŠNI TIPOVI – NATURA 2000 ................................................................................... - 86 -
1.12.5 EKOLOŠKI ZNAČAJNI LOKALITETI..................................................................................... - 88 -
1.12.6 ZAŠTIĆENE VRSTE ............................................................................................................ - 88 -
1.12.7 KATEGORIJE ZAŠTITE ....................................................................................................... - 89 -
1.12.8 ZONE U KOJIMA SE SPROVODE REŽIMI ZAŠTITE ............................................................. - 90 -
1.13 PRIRODNI PROCESI I POJAVE .................................................................................................. - 94 -
1.13.1 TLO .................................................................................................................................. - 94 -
1.14 PODRUČJA PRIMJENE POSEBNIH MJERA UREĐENJA I ZAŠTITE .............................................. - 96 -
1.14.1 SANACIJA ......................................................................................................................... - 98 -
1.15 REŽIMI ................................................................................................................................... - 101 -
1.16 ELEMENTI URBANISTIČKE REGULACIJE -OBAVEZNI PROSTORNI IURBANISTIČKI POKAZATELJI - 102 -
1.16.1 VERTIKALNI GABARIT .................................................................................................... - 103 -
1.17 TIPOVI STANOVANJA ............................................................................................................. - 107 -
-2-
1.18 OPŠTE KATEGORIJE NAMJENE POVRŠINA ............................................................................. - 108 -
1.19 KATEGORIJE DETALJNE NAMJENE POVRŠINA ....................................................................... - 112 -
2 PREPORUKE ZA IMPLEMENTACIJU MODELA U TOPOBASE ADMINISTRATOR-U ..................... - 123 -
3 IMPLEMENTACIJA PRAVILNIKA I MODELA PODATKA U AutoCAD Map 3D-u .......................... - 124 -
3.1 Lejeri...................................................................................................................................... - 126 -
3.2 Linije ...................................................................................................................................... - 128 -
3.3 Multilinije .............................................................................................................................. - 128 -
3.4 Hečevi (šrafure) ..................................................................................................................... - 130 -
3.5 Blokovi................................................................................................................................... - 131 -
3.6 Objektni podaci ..................................................................................................................... - 132 -
3.7 Objektne klase....................................................................................................................... - 134 -
3.8 Instalacija šablona ................................................................................................................. - 136 -
3.9 Potrebna podešavanja u AutoCAD Map 3D .......................................................................... - 137 -
3.10 Templejt planskih dokumenata ............................................................................................ - 138 -
3.11 TOPOLOGIJE .......................................................................................................................... - 139 -
4 KONTROLA PLANSKIH DOKUMENATA I IMPORTOVANJE U INFORMACIONI SISTEM
MINISTARSTVA ......................................................................................................................... - 153 -
4.1 Kontrola planskih dokumenata ............................................................................................. - 153 -
4.2 Importovanje planskih dokumenata u informacioni sistem ministarstva ............................ - 160 -
-3-
UVOD
Na osnovu čl. 29 i 74 Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata („Službeni list

CG“,broj 51/08), Ministarstvo uređenja prostora i zaštite životne sredine (u daljem tekstu
Ministarstvo) donijelo je „Pravilnik o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima
namjene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima“, u
daljem tekstu Pravilnik.
Ovim Pravilnikom propisuje se bliži sadržaj i forma planskog dokumenta, kategorije i

kriterijumi namjene površina, elementi urbanističke regulacije, jedinstveni grafički simboli i
ostali sadržaj državnih i lokalnih planskih dokumenata.
Projekat MonPlanGML definiše model podataka planskih dokumenata što predstavlja

uslov za potpuno definisanje baze prostornih podataka i sprovođenje Pravilnika, u daljem tekstu
Model podataka.
MonPlanGML model je projektovan sa ciljem da se kreiraju i predstave prostorni podaci

koji su definisani Pravilnikom u GML standardu. GML (Geography Markup Language) predstavlja
standard koji je propisan od OGC (Open Geospatial Consortium) sa ciljem da se opišu geografski
podaci , a temelji se na XML sintaksi. GML omogućava razmjenu podataka različitih proizvođača,
a postoji i mogućnost da različiti sistemi funkcionišu zajedno, na način što definiše standardan
format kodiranja podataka. GTZ je isporučio jednu verziju softvera Toolbox koji omogućava
konverziju SHP fajlova u GML standard i na taj način omogućava njihovu distribuciju i
prezentiranje na internetu.
Ovim dokumentom je propisano Uputsvo za primjenu „Pravilnika o bližem sadržaju i

formi planskog dokumenta, kriterijumima namjene površina, elementima urbanističke
regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima“.
Prvo poglavlje - PREGLED PRAVILNIKA I MODELA PODATKA uporedo prikazuje simbole iz

Pravilnika i odgovarajuće djelove usvojenog modela podataka MonPlanGML.
Drugo poglavlje - PREPORUKE ZA IMPLEMENTACIJU MODELA U TOPOBASE ADMINISTRATOR-U sadrži
osnovne korake i preporuke za implementaciju Modela podataka u Autodesk Topobase.
Treće poglavlje - IMPLEMENTACIJA PRAVILNIKA I MODELA PODATKA U AutoCAD Map 3D
definiše potrebne objekte ( slojeve, tipove linija, šrafure, blokove, objektne klase, topologije) u
AutoCAD Map 3D koji omogućavaju da se grafički dio planskih dokumenata pripremi u skladu sa
Pravilnikom i Modelom podataka.
Četvrto poglavlje - KONTROLA PLANSKIH DOKUMENATA I IMPORTOVANJE U
INFORMACIONI SISTEM MINISTARSTVA propisuje proceduru kontrole planskih dokumenata
i importovnja u informacioni sistem.
-4-
1 PREGLED PRAVILNIKA I MODELA PODATAKA
Analizom Modela podataka provjeravana je usklađenost sa usvojenim Pravilnikom. U

daljem tekstu su dati djelovi Modela uporedo sa grafičkim simbolima na koje se odnose, kao i
objašnjenjima pojedinih atributa u Modelu.
MonPlanGML model je urađen u UML (Unified Modeling Language – Jedinstveni jezik

modelovanja). UML je standardna notacija za modelovanje Objektno orjentisanih sistema i
osnovna platforma za brz razvoj aplikacija.
1.1 OSNOVNE KLASE
Osnovne klase nemaju svoju grafičku prezentaciju u Pravilniku i služe za definisanje

podataka o planskom dokumentu.
-5-
Sljedeći dijagram prikazuje osnovne klase MonPlanGML modela podataka:
Dijagram 1: Osnovne klase
-6-
MOP_Plan klasa modeluje kompletan plan, koji se sastoji iz jednog ili više sektora. Ova klasa
ima sljedeće atribute:
• planType- tip plana koji je šifarnik (enumeracija) MOP_PlanType (vidi dijagram 57)
• planName- naziv plana koji se unosi kao tekst
• planIdentifier- postojeći identifikator plana koji se unosi kao tekst
• planNumber- broj plana koji se unosi kao tekst
• planDescription- opis plana koji se unosi kao tekst
• planShortVersion- skraćena verzija plana koja je tipa MOP_ExternalReference (biće
komentarisan kasnije)
• eleborationDate- datum elaboracije
• orderingParty- nalogodavac koji se unosi kao tekst
• planningCompany- naziv preduzeća ili pravnog lica odgovornog za generisanje plana;
unosi se kao tekst
• responsiblePlanner- odgovorna osoba za planiranje; unosi se kao tekst
• additionalPlanner- dodatna osoba odgovorna za planiranje
• planningPhase-naziv faze izrade koji je šifarnik (enumeracija) MOP_PlanningPhase (vidi
dijagram 57)
• scale- razmjera karte koja se koristi kao osnova za izradu plana; unosi se kao cio broj
• elaborationDecisionDate- datum odluke o pripremi plana
• elaborationDecisionReference- Član 17 Pravilnika: - "Odluka o izradi planskog
dokumenta sa programskim zadatkom i brojem " Službenog lista Crne Gore " u kojem je
objavljen"; unosi se kao tekst
• publicDebateStartDate- datum početka javne rasprave
• publicDebateEndDate- datum završetka javne rasprave
• ministryConsentDate- datum saglasnosti Ministarstva
• enactmentReference- Član 17 Pravilnika: "Odluka o donošenju planskog dokumenta i
broj "Službenog lista Crne Gore ", u kome je objavljena"; unosi se kao tekst
• enactmentDate-datum donošenja
• legalPlan- link na dokument koji sadrži pravno usvojen plan; on je tipa
MOP_ExternalReferencePlan (biće komentarisan kasnije)
• basicMap- link na mapu koja se koristi kao osnova za izradu plana; on je tipa
• topographicMap- link na topografske karte; on je tipa MOP_ExternalReferencePlan
(biće komentarisan kasnije)
• geologicMap- link na geološke ili seizmičke karte; on je tipa
• environmentalImpactReport- link na Izvještaj o uticaju na životnu sredinu; on je tipa
MOP_ExternalReference
• additionalDocument-link na dodatni dokument
• occupancyIndex- indeks zauzetosti na nivou plana
• constructionIndex- indeks izgrađenosti na nivou plana
• netPopulationDensity- neto gustina naseljenosti na nivou plana
-7-
• grossPopulationDensity- bruto gustina naseljenosti na nivou plana.
• levelOfGreening- nivo zelenila
• degreeOfGreening- stepen zelenila
• degreeOfPublicGreening- stepen javnog zelenila
• genericAttribute- generički atribut za proširenje predefinisanih atributa
• spatialScope- granice područja za koje je plan pripremljen; on je tipa
MOP_SurfaceGeometry
MOP_PlanSector klasa agregira objekte plana po izabranim kriterijumima (npr. horizontalni

lejeri plana ili vertikalna podjela velikog plana). To je apstraktna klasa koja služi kao osnova za
sve realne klase koje predstavljaju sektore u namjenskom planu. Ova klasa ima sljedeće
atribute:
• planSectorNumber- broj sektora plana. Ako se sektor može tumačiti kao lejer razvojnog
plana, vertikalni poredak sloja se predstavlja kao broj atributa. Podrazumijevana
vrijednost je 0.
• planSectorName- naziv sektora plana
• planSectorDescription- opis sektora
• theme- tema mape koja odgovara sekciji
• spatialScope- granice područja koje su povezane sa sektorom plana
MOP_PlanObject modelira grafički objekat u planu. Ona je apstraktna klasa koja služi kao
osnova za sve realne klase koje predstavljaju objekte plana.
Dijagram 2: MOP_PlanObject
Klasa MOP_PlanObject sadrži atribute koji su zajednički za sve objekte u planu:
• name[0..1] : naziv objekta

• identifier[0..1] : jedinstvena identifikacija objekta
• description[0..1]: opis objekta
• Purpose[0..1] : namjena objekta
• status[0..1] : status objekta koji definiše status objekta (postojeći, planirani i za
uklanjanje) u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_Status.
-8-
• genericAttribute[0..*]: Generički atributi po potrebi
Pravilnik nije definisao koji podaci moraju biti ispisani na grafičkim prilozima, kao ni stil
koji se mora koristiti (font, boja, veličina slova itd.)
Uzimajući u obzir da je u Pravilniku definisan mali broj atributa koji su pridruženi

grafičkim simbolima, atributi ove klase, naziv, opis i namjena, treba da se koriste da se unesu
neophodni podaci za objekte plana koji bi se kasnije koristili za pretraživanja i za ispis na
grafičkim prilozima.
MOP_TextClause predstavlja dio planskih informacija koji se ne može formalizovati, tj.

predstavljen je kao tekst. Sve tekstualne klase plana su agregirane klasom plan. Ako je član
plana u posebnoj vezi sa objektom plana, objekat plana može da ukazuje ne taj član.
MOP_PresentationObject-apstraktna osnovna klasa za sve prezentacione objekte. Opciono,

ova klasa ukazuje na jedan ili više objekata plana.
MOP_PointObject-osnovna klasa za sve klase koje imaju tačku kao prostornu referencu.
MOP_SurfaceObject-osnovna klasa za sve klase koje imaju površinu kao prostornu referencu.
MOP_CurveObject-osnovna klasa za sve klase koje imaju krivu kao prostornu referencu.
MOP_GeometryObject-osnovna klasa za sve klase koje imaju proizvoljnu prostornu referencu

(tačka, linija ili površina).
MOP_ExternalReference je složeni tip podataka koji ukazuje na spoljašni dokument. On ima

sljedeće atribute:
• referenceURL- internet adresa referenciranog dokumenta

• referenceMimeType- tip referenciranog dokumenta koji je šifarnik (enumeracija)
MOP_MimeTypes (biće komentarisan kasnije)
• description- opis koji se unosi kao tekst
MOP_ExternalReferencePlan je složeni tip podataka koji ukazuje na spoljašni plan. On ima

sljedeće atribute:
• referenceURL- internet adresa referenciranog plana
• referenceMimeType- tip referenciranog plana koji je šifarnik (enumeracija)

MOP_MimeTypes (biće komentarisan kasnije)
• georefURL- URL dokumenta koji sadrži georeference plana
• georefMimeType- tip dokumenta koji sadrži georeference
• description- opis koji se unosi kao tekst
-9-
MOP_MimeTypes je šifarnik (enumeracija) koji sadrži tip dokumenta: PDF, WORD, EXCEL, ZIP,
XML, Slika (jpg,png,tiff), Tekst (HTML).
MOP_GenericAttribute je osnovna klasa za sve tipove „generičkih atributa“. Svaki plan i svaki
objekat plana može da ima proizvoljan broj generičkih atributa. Zahvaljujući ovom konceptu,
skup predefinisanih atributa se može proširiti. Iz ove klase su izvedene sljedeće klase:
• MOP_DateAttribute- generička klasa za datum

• MOP_DoubleAttribute- generička klasa za decimalne brojeve
• MOP_IntegerAttribute- genericčka klasa za cijele brojeve
• MOP_StringAttribute- generička klasa za string (niz karaktera)
• MOP_URLAttribute- generička klasa za URL (internet adresu)
1.2 PREZENTACIONE KLASE

Prezentacione klase predstavljaju klase koje se koriste za prikazivanje grafičkih entiteta koji su
definisani u Modelu i zavise od softvera u kojem se Model implementira. U odabranom softveru je
neophodno izvršiti definisanje stilova, podešavanja i promjene koje će omogućiti da se primjene grafički
simboli iz Pravilnika.
- 10 -
Prezentacione klase su date u sljedećem dijagramu:
Dijagram 3: Prezentacione klase
MOP_PresentationObject je apstraktna osnovna klasa svih prezentacionih objekata. Opciono,

ova klasa se odnosi na jedan ili više objekata plana.
MOP_PPO je apstraktni prezentacioni objekat sa geometrijom tačke.
MOP_LPO je apstraktni prezentacioni objekat sa geometrijom krive.
- 11 -
MOP_FPO je apstraktni prezentacioni objekat sa geometrijom površine.
MOP_TPO je apstraktni prezentacioni objekat za tekst. Ova klasa ima sljedeće atribute (pored
onih koje nasljeđuje):
• text- tekst koji treba da se integriše u plan

• spacing- dodatni prostor između dva znaka. Vrijednost se množi sa propisanom
veličinom fonta kako bi bila nezavisna od veličine fonta. Podrazumijevana vrijednost je
0.
• scale- faktor skaliranja za veličinu fonta. Podrazumijevana vrejednost je 1.
• horizontalJustification- horizontalno poravnavanje. Ovaj atribut je šifarnik
(enumeracija) MOP_HorizontalJustification. Podrazumijevana vrijednost je left.
• verticalJustification- vertikalno poravnavanje. Ovaj atribut je šifarnik (enumeracija)
MOP_VertikalJustification. Podrazumijevana vrijednost je baseline.
MOP_PTO je prezentacioni objekat za tekst koji je postavljen na određenoj tački u planu.
MOP_LTO je prezentacioni objekat za tekst koji je postavljen duž određene linije u planu.
1.3 OSTALE KLASE
Ostale klase su date sljedećim dijagramom:
Dijagram 4: Ostale klase
MOP_GenericObjekt predstavlja klasu za generički objekat koji se može koristiti za

predstavljanje bilo kojeg objekta koji nije eksplicitno pokriven u Modelu podataka.
- 12 -
MOP_NivellementPoint je klasa za tačku nivelisanja.
1.4 GRANICE
1 Državna granica (Kopnena i teritorijalna mora)
Puna linija debljine 2.0mm u boji RGB 129,0,0
2 Opštinska granica
3 Granica katastarskih opština
4 Granica grada ili naselja

1.4.1 OSTALE GRANICE
5 Pogranično područje
Isprekidana linija sa srednjim segmentom debljine 1.0mm u boji RGB 129,0,0
6 Vodno područje
Isprekidana linija sa kratkim segmentom debljine 1.0mm u boji RGB 0,0,255
7 Obalno područje
8 Unutrašnje morske vode (Obalno more)
- 13 -
U Modelu podataka, granice su date sljedećim dijagramom:
Dijagram 5: Tipovi granica
Granica je definisana kao kriva linija (MOP_BorderLine) sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry) što predstavlja koordinate granice

• type koji definiše tip granice u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_BorderType
Grafička prezentacija simbola broj 1-8 je definisana vrijednošću atributa type.
1.4.2 GRANICE PLANA
9 PPCG
Popunjene kružnice prečnika 3mm sa razmakom od 5mm (računajući od centara
kružnica) u boji RGB 255,0,0
10 DPP
Naizmjenično popunjene i nepopunjene kružnice prečnika 3mm (računajući od
centara kružnica) sa razmakom od 5mm u boji RGB 255,0,0
11 PPPPN
Nepopunjene kružnice prečnika 3mm sa razmakom od 5mm (računajući od centara
kružnica) u boji RGB 255,63,0 spojene punim linijama iste boje.
- 14 -
12 DSL
Nepopunjene kružnice prečnika 2.4mm sa razmakom od 3.75mm (računajući od
centara kružnica) u boji RGB 255,63,0 spojene punim linijama iste boje.
13 PUP
Popunjene kružnice prečnika 2.4mm sa razmakom od 3.75mm (računajući od
centara kružnica) u boji RGB 189,46,0
14 DUP
Puna linija sa tačka-tačka-tačka segmentima; veličina pune bojene tačke 1.5mm;
rastojanje između tačaka 0.5mm (računajući od ivica tačaka); rastojanje između
tačka-tačka-tačka segmenta 3.0mm (računajući od ivica krajnjih tačaka); Boja RGB
189,0,0
15 LSL
Puna linija sa tačka-tačka-tačka segmentima; veličina pune neispunjene tačke
1.5mm; rastojanje između tačaka 0,5mm (računajući od ivica tačaka); rastojanje
između tačka-tačka-tačka segmenta 3.0mm (računajući od ivica krajnjih tačaka);
Boja RGB 189,0,0
16 UP
Puna linija sa tačka-tačka-tačka segmentima; veličina pune neispunjene tačke
1.0mm; rastojanje između tačaka 0.5mm (računajući od ivica tačaka); rastojanje
između tačka-tačka-tačka segmenta 3.0mm (računajući od ivica krajnjih tačaka);
Boja RGB 255,0,63
- 15 -
U Modelu podataka granice plana su date sljedećim dijagramom:
Dijagram 6: Granice plana
Granica plana je definisana kao površina (MOP_SubseqencePlan) sa atributima:
• position (MOP_SurfeceGeometry)- predstavlja koordinate granice plana

• isOverlayArea :Boolean- definiše da li se navedena površina preklapa sa drugim
površinama
• type- definiše tip granice plana u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_PlanType
1.5 MREŽA NASELJA
17 Centar državnog značaja
Kružni znak, prečnik po hijararhijskim nivoima: 25,0mm (puna linija);
20,0mm (puna linija); 15,0mm (isprekidana linija sa srednjim segmentom).
Čitav znak se radi u boji RGB 255,0,0. Debiljina linija je 0.4mm.
18 Centar posebnog značaja
Kružni znak, prečnik po hijararhijskim nivoima: 17,0mm (isprekidana linija
sa srednjim segmentom); 12,0mm (puna linija); 6,0mm (puna linija).
Prostor između srednjeg i najmanjeg kruga je popunjen solid hatch-om.
Čitav znak se radi u boji RGB 255,0,0. Debljina spoljašnje linije je 0.3mm.
- 16 -
19 Centar regionalnog značaja
Kružni znak, prečnik po hijararhijskim nivoima: 13,0mm (puna linija);
7,0mm (isprekidana linija sa srednjim segmentom). Čitav znak se radi u
boji RGB 255,0,0. Debljina linija je 0.3mm.
20 Centar opštinskog značaja
Kružni znak u formatu pune linije debljine 0,8mm. Prečnik 9,0mm. Znak se
radi u boji RGB 255,0,0.
21 Značajni lokalni centar
Kružni znak u formatu isprekidane linije sa kratkim segmentima debljine
0,8mm. Prečnik 7,0mm. Znak se radi u boji RGB 255,0,0.
22 Lokalni centar
Kružni znak prečnika 5,5mm koji je popunjen solid hatch-om. Znak se radi
u boji RGB 255,0,0.
- 17 -
Mreže naselja su date u sljedećem dijagramu:
Dijagram 7: Mreže naselja
- 18 -
Mreža naselja je definisana kao tačka (MOP_SettlementNetwork) sa atributima:
• position (MOP_Point Geometry)- predstavlja koordinatu naselja

• type- definiše važnost naselja u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_SettlementNetworkImportanceType
• inhabitantsNumber broj stanovnika (MOP_Settlement Inhabitants
NumberType)
• scientificActivity naučne institucije i fakulteti (MOP_ScientificAvtivityTypes)
• educationActivity osnovne i srednje škole (MOP_EcucationActivityTypes)
• healthActivity bolnice i domovi zdravlja (MOP_HealthActivityTypes)
• juridicalActivity viši i osnovni sud (MOP_JuridicalActivityTypes)
• culturalActivity[0..1] pozorišta i muzeji (MOP_CulturalActivityTypes)
• protectedMonumentsActivity zaštićeni spomenici I kategorije i zaštićeni spomenici II i
III kategorije (MOP_ProtectedMonumentTypes)
• economicalActivity proizvodnja i prerada: (MOP_EconomicalActivityTypes)
• gastronomicalActivity hoteli i ugostiteljstvo (MOP_GastronomicalActivityTypes)
• financialActivity banke i finansijske institucije (MOP_FinancialActivityTypes)
• sportsActivity sportski centri i sportske dvorane
(MOP_SportsActivityTypes)
• transportationActivity javni gradski i prigradski saobraćaj (MOP_Transportation
ActivityTypes)
• hydrologicActivity kanalizaciona mreža i vodovodna mreža
(MOP_Hydrological ActivityTypes)
Vrijednosti atributa koji definišu djelatnosti dodjeljuju se iz odgovarajućeg šifarnika tako da se

odredi da li u određenom naselju postoje pojedinačne aktivnosti definisane u opisu atributa,
obije ili nijedna.
1.6 PREKOGRANIČNA SARADNJA
23 Između država
U obliku dvostruke strelice debljine 0.7mm u boji RGB 255,0,0. Dužina
strelice je 10.0mm.
24 Između opština
U obliku dvostruke strelice debljine 0.6mm u boji RGB 255,63,0. Dužina strelice je 6.0mm.
- 19 -
U Modelu podataka prekogranična saradnja je data sljedećim dijagramom:
Dijagram 8: Prekogranična saradnja
Prekogranična saradnja je definisana kao tačka (MOP_CrossborderCooperation) sa atributima:
• position (MOP_Point Geometry) što predstavlja koordinatu simbola za prekograničnu

saradnju
• type koji definiše tip prekogranične saradnje u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ CrossborderCooperation
1.6.1 KORIDOR
25 Razvojni Koridor
U formatu isprekidane trake sa srednjim segmentima i transparencijom od
50% u boji RGB 255,191,0. Debljina znaka je 5.0mm, dok je razmak između
segmenata po 1.0mm.
26 Dinarski planinski vijenac u Crnoj Gori
Hatch od isprekidanih linija pod uglom od 45 stepeni orjentisani SZ-JI u boji
RGB 0,79,39. Gustina R80
27 Zeleni pojas u Crnoj Gori
Hatch od isprekidanih linija pod uglom od 45 stepeni u boji RGB 86,129,107.
Gustina R100
- 20 -
28 Koridor obalnih planina
Hatch od isprekidanih linija pod uglom od 90 stepeni orjentisani SZ-JI u boji
RGB 69,104,86. Gustina R80
U Modelu podataka koridori su dati sljedećim dijagramom:
Dijagram 9: Koridori
Koridor je definisan kao kriva linija (MOP_Corridor) sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)-predstavlja koordinate koridora

• type- definiše tip koridora u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_CorridorType.
1.7 SAOBRAĆAJ
1.7.1 SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA - NA POVRŠINI
29 Auto-Put
Dvije pune linije debljine 1.4mm u boji RGB 255,0,0 i sa međurazmakom od 0.3mm
30 Brza Saobraćajnica
31 Magistralna Saobraćajnica
- 21 -
32 Regionalna Saobraćajnica
33 Lokalni Put
34 Ostali putevi koji nisu javni
35 Ulice u naseljima
36 Mogući ili Alternativni koridor (trasa) puteva
Trostruki linijski znak – 2x0.5mm sa međurazmakom 0,4mm u formatu isprekidane
linije sa kratkim segmentima; središnja linija je 0.8mm u formatu isprekidane linije
sa srednjim crta-tačka-crta segmentima. Sve linije su u boji RGB 255,0,0
1.7.2 SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA - ISPOD POVRŠINE
37 Auto-Put
38 Brza Saobraćajnica
39 Magistralna Saobraćajnica
40 Regionalna Saobraćajnica
41 Lokalni Put
42 Ostali putevi koji nisu javni
- 22 -
43 Ulice u naseljima
44 Mogući ili Alternativni koridor (trasa) puteva
Trostruki linijski znak – 2x0.5mm sa međurazmakom 0,4mm u formatu isprekidane
linije sa kratkim segmentima; središnja linija je 0.8mm u formatu isprekidane linije sa srednjim
crta-tačka-crta segmentima. Sve linije su u boji RGB 0,0,0
U Modelu podataka podjela saobraćajnica data je dijagramom 10:
Dijagram 10: Podjela saobraćaja
Saobraćajna linijska infrastruktura je definisana kao kriva linija (MOP_RoadTrafficLine) sa

atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate saobraćajne linijske

infrastrukture
• type- definiše tip saobraćajne linijske infrastrukture u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_RoadTrafficLineType
• level- definiše da li se saobraćajna infrastuktura nalazi na površini, ispod zemlje ili ispod
vode u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_LevelType
• detailedType detaljni opis kao proizvoljni tekst
1.7.3 SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA
45 Raskršće puteva u dva nivoa
Kombinacija tri linijska i jednog kružnog znaka i to: 2x1,6mm sa međurazmakom
od 0,2mm – u formatu dvostruke horizontalne pune linije, a uspravno na nju (90
- 23 -
stepeni) nanosi se puna linija debljine 0,9mm. Preko njih se nanosi krug popunjen
bojom RGB 255,255,255 prečnika 6.0mm. Kružnica je boje RGB 0,0,0. Linije su
urađene u boji RGB 130, 130, 130
46 Most
Trostruki linijski znak – 2x0,8mm sa neđurazmakom 0,2mm u formatu pune linije
boje RGB 255,255,255; središnja – duža linja je debljine 1,0mm i radi se u formatu
pune linije u boji RGB 255,0,0
47 Tunel
Trostruki linijski znak – 2x0,8mm sa neđurazmakom 0,2mm u formatu isprekidane
linije sa kratkim segmentima boje RGB 255,255,255; središnja – duža linja je
debljine 1,0mm i radi se u formatu isprekidani srednji segment-tačka-tačka-tačkaisprekidani
srednji segment u boji RGB 255,0,0
48 Stalni granični putni prelaz
Veličina znaka je 8.0mm u boji RGB 255,0,0 sa bijelom pozadinom.
49 Ostali prelazi
50 Benzinska pumpa
U Modelu podataka saobraćajna infrastruktura je data sljedećim dijagramom:
- 24 -
Dijagram 11: Saobraćajna infrastruktura
- 25 -
Saobraćajna tačkasta infrastruktura je definisana kao tačka (MOP_ RoadTrafficInfrastructure) sa
atributima:
• position (MOP_Point Geometry)- predstavlja koordinatu saobraćajne tačkaste

infrastrukture
• type- definiše tip saobraćajne tačkaste infrastrukture u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_ RoadTrafficInfrastructureType
1.7.4 ELEMENTI SAOBRAĆAJNICA
51 Osovina saobraćajnice
Linija sa srednjim crta-tačka-crta segmentom debljine 0.1mm u boji RGB
255,255,255
52 Tangenta osovine saobraćajnice
53 Naziv saobraćajnice
Slovna signatura u kombinaciji sa linijskim znakom debljine 0.25mm u boji RGB
130,130,130 u formatu crta-tačka-crta. Koriste se slova i brojevi bez serifa u boji
RGB 255,255,255 čija je veličina prilagođena razmjeri planskog dokumenta.
54 Oznaka mjesta priključka
Alfanumerička signatura u kombinaciji sa linijskim znakom debljine 0.25mm u boji
RGB 130,130,130 u formatu crta-tačka-crta. Koriste se slova i brojevi bez serifa u
boji RGB 255,255,255 čija je veličina prilagođena razmjeri planskog dokumenta.
55 Oznaka presjeka tangenata
Alfanumerička signatura u kombinaciji sa linijskim znakom debljine 0.25mm u boji
RGB 130,130,130 u formatu pune linije. Koriste se slova i brojevi bez serifa u boji
RGB 255,255,255 čija je veličina prilagođena razmjeri planskog dokumenta.
56 Oznaka presjeka saobraćajnica
Slovna signatura u kombinaciji sa linijskim znakom debljine 0.25mm u boji RGB
0,0,0 u formatu pune linije. Koriste se slova i brojevi bez serifa u boji RGB 189,46,0
- 26 -
čija je veličina prilagođena razmjeri planskog dokumenta.
Elementi saobraćajnica su prikazani sljedećim dijagramom:
Dijagram 12: Elementi saobraćajnica
Elementi saobraćajnica su definisani kao krive linije ili tačke.
Kao krive linije su definisani sljedeći elementi:
Osovina saobraćajnice je definisana kao kriva linija (MOP_RoadTrafficAxis) sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate osovine saobraćajnice

• type- predstavlja tekst kao opis
Tangenta osovine saobraćajnice je definisana kao kriva linija (MOP_RoadTangentLine) sa

atributom:
- 27 -
• position (MOP_CurveGeometry) što predstavlja koordinate tangente osovine
saobraćajnice
Oznaka presjeka saobraćajnica je definisana kao kriva linija (MOP_CrossProfile) sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate presjeka saobraćajnica

• broj- predstavlja tekst kao opis
Kao tačke su definisani sljedeći elementi:
Naziv saobraćajnice je definisan kao tačka (MOP_RoadName) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate naziva saobraćajnice

• ime- tekst koji predstavlja naziv saobraćajnice
• ugao- predstavlja ugao pod kojim se naslov ispisuje
Oznaka mjesta priključka je definisana kao tačka (MOP_RoadAxisCrossingPoint) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate naziva saobraćajnice
Oznaka presjeka tangenti je definisana kao tačka (MOP_RoadTangentCrossingPoint) sa

atributima:
• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate naziva saobraćajnice
1.7.5 OSTALI ELEMENTI SAOBRAĆAJNICA
57 Ivičnjak
58 Ostali elementi
Kombinacija kružnih i linijskih znakova. Prečnik kružnica je 8.0m u boji RGB
130,130,130, a debljina linije kružnice je 0.5mm. U centru kružnice se nalazi i
popunjen krug prečnika 1.0mm u boji RGB 130,130,130. Razmak između centara
kružnica je 7.5mm. Linijski znaci se rade u boji RGB 255,0,0 (debljina 0.25mm) i
br. 253 (debljina 0.5mm). Sve linije su punog formata.
59 Drvored
Kombinacija kružnih i linijskih znakova. Prečnik kružnica je 8.0m u boji RGB
0,129,31, a debljina linije kružnice je 0.5mm. U centru kružnice se nalazi i
- 28 -
popunjen krug prečnika 1.0mm u boji RGB 0,0,0. Razmak između centara
kružnica je 8.0mm. Linijski znaci se rade u boji RGB 130,130,130. Sve linije su
punog formata. Debljina donje linijskog znaka je 0.5mm, dok su ostali 0.25mm.
60 Kolsko-pješačke površine
Solid hatch u boji RGB 130,130,130
61 Pješačke površine
Solid hatch u boji RGB 190,190,190
62 Autobuska stanica
Znak je moguće prikazati kao površinski ili kao tačkasti u zavisnosti od razmjera
plana i veličine površine.
Površinski varirana signatura u kombinaciji sa osmouglom (prečnika 5.5mm –
upisan u krug) u boji RGB 255,0,0, u kome je upisana odgovarajuća oznaka na
bijelom polju (minimalni razmak između slova I osmougla je 0.3mm). Boja
površine znaka i slovne oznake je boja RGB 255,170,170
63 Autobusko stajalište
Debljine linija 0.5mm i 0.2mm u boji RGB 130,130,130. Slova i okvir u boji RGB
255,0,0
64 Stajalište tramvaja
Debljine linija 0.5mm i 2x0.2mm sa međurazmacima od 0.3mm u boji RGB
130,130,130. Slova i okvir u boji RGB 255,0,0
65 Javni parking i garaža
upisan u krug) u boji RGB 255,0,0, u kome je upisana odgovarajuća oznaka na
bijelom polju (minimalni razmak između slova I osmougla je 0.3mm). Boja
- 29 -
površine znaka i slovne oznake je boja RGB 255,170,170
66 Željeznička pruga
Znak je moguće prikazati kao površinski ili kao linijski u zavisnosti od razmjera
a) Puna linija debljine 0.5mm u kombinaciji sa osmougaonim znakom
veličine 5.5mm (računajući kao da je upisan u krug). Znak raditi u boji
RGB 39,0,79
b) Površinski raster variran trostrukim vertikalnim linijama od po 0.1mm
gustine R20% na segmentnom rastojanju od 4mm (računajući od
centralnih linija), u boji RGB 52,0,104
67 Željeznička stanica
upisan u krug) u kome je upisana odgovarajuća oznaka na bijelom polju
(minimalni razmak između slova I osmougla je 0.3mm). Boja pozadine znaka je
boja RGB 212,170,255, dok su okviri i slova u boji RGB 127,0,255
68 Željezničko stajalište
upisan u krug) u kome je upisana odgovarajuća oznaka na bijelom polju
(minimalni razmak između slova I osmougla je 0.3mm). Boja znaka je boja RGB
127,0,255
69 Žičara
Puna linija debljine 0.3mm u kombinaciji sa kvadratnim znacima veličine 2mm
- 30 -
diagonalno podijeljeni, pri čemu je samo jedna polovina popunjena. Na liniji su sa
donje strane na svakih 10.0mm nanijete kratke crtice dužine 1.0mm. Znak raditi u
boji RGB 39,0,79.
U Modelu podataka ostali elementi saobraćajnica su dati u dijagramu 13:
Dijagram 13: Ostali elementi saobraćajnica
Ostali elementi saobraćajnica su definisani kao promenljiva geometrija (MOP_Road

TrafficElement) sa atributima:
• position (MOP_VariableGeometry)- predstavlja koordinate ostalih elemenata

saobraćajnice
• type- definiše tip ostalog elementa saobraćajnica u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ RoadTrafficInfrastructureType
površinama
• detailedType- predstavlja detaljni opis ostalih elemenata saobraćajnica
- 31 -
Dijagram 14: Elementi željezničkog saobraćaja koji su u obliku linije
Dijagram 15: Elementi željezničkog saobraćaja koji su u obliku znaka
Elementi željezničkog saobraćaja su definisani kao kriva linija ili promenljiva geometrija.
Kao krive linije (MOP_RailwayTrafficLine) su definisani simboli 66a i 69 Pravilnika (Dijagram 14)
sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate željezničke saobraćajnice

• type- definiše tip željezničke saobraćajnice u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_RailwayTrafficLineType
• level- definiše da li se saobraćajna infrastruktura nalazi na površini, ispod zemlje ili ispod
vode u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_LevelType
• detailedType- predstavlja detaljni opis elemenata željezničkog saobraćaja
- 32 -
Elementi željezničkog saobraćaja definisani kao promenljiva geometrija
(MOP_RailwayTrafficElementT), a predstavljaju simbole 66b, 67, 68 iz Pravilnika (Dijagram 15)
sa atributima:
• position (MOP_VariableGeometry)- predstavlja koordinate elemenata željezničkog

saobraćaja
• type- definiše tip ostalih elemenata željezničkog saobraćaja u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_RailwayTrafficElementType
površinama
• detailedType- predstavlja detaljni opis elemenata željezničkog saobraćaja
- 33 -
1.7.6 VAZDUŠNI SAOBRAĆAJ
70 Međunarodna zračna luka za međunarodni i domaći
vazdušni saobraćaj
Polje znaka uraditi u bijeloj boji, a okvir i signaturu u boji RGB 0,0,255. Veličina
znaka je 10.0mm.
71 Ostale vazdušne luke
znaka je 8.0mm.
72 Vazdušno pristanište
znaka je 6.0mm.
73 Letjelište
Polje znaka uraditi u bijeloj boji, a okvir i signaturu u boji RGB 0,0,255. Prečnik
znaka je 6.0mm.
74 Heliodrom
Polje znaka uraditi u bijeloj boji, a okvir i signaturu u boji RGB 0,0,255. Prečnik
znaka je 6.0mm.
75 Međunarodni vazdušni put
Isprekidana linija u formatu dugačka crta-tačka-tačka-dugačka crta debljine
0.8mm u boji RGB 170,212,255
76 Unutrašnji vazdušni put
Isprekidana linija u formatu dugačka crta-tačka-tačka-tačka-dugačka crta
debljine 0.6mm u boji RGB 126,157,189
77 Granični vazdušni prelaz
znaka je 8.0mm.
- 34 -
U Modelu podataka vazdušni saobraćaj je dat sljedećim dijagramima:
Dijagram 16: Elementi vazdušnog saobraćaja koji su u obliku linije
Dijagram 17: Elementi vazdušnog saobraćaja koji su u obliku znaka
Elementi vazdušnog saobraćaja su definisani kao krive linije ili tačke.
Kao krive linije (MOP_AirTrafficLine) su definisani simboli 75 i 76 iz Pravilnika (Dijagram 16) sa

atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate elemenata vazdušnog

saobraćaja
• type- definiše tip elementa vazdušnog saobraćaja u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_AirTrafficLineType
• detailedType- predstavlja detaljni opis elementa vazdušnog saobraćaja
- 35 -
Elementi vazdušnog saobraćaja definisani kao tačka (MOP_AirTrafficElement) predstavljaju
simbole 70, 71, 72, 73, 74 i 77 iz Pravilnika (Dijagram 17) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate koje definišu tip elementa

vazdušnog saobraćaja
• type- definiše tip koji definiše tip elementa vazdušnog saobraćaja u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_AirTrafficElementType
• detailedType- predstavlja detaljni opis elementa vazdušnog saobraćaja
1.7.7 POMORSKI SAOBRAĆAJ
78 Morska luka međunarodnog značaja
Polje znaka uraditi u boji RGB 0,191,255, a vinjetu sidra u boji RGB 0,25,104.
Veličina znaka je 10.0mm.
79 Morska luka lokalnog značaja
Polje znaka uraditi u boji RGB 0,191,255, a vinjetu sidra u boji RGB 0,25,104.
80 Morksa luka posebne namjene državnog značaja
Okvir znaka se radi u boji RGB 0,0,255 debljine 0.5mm. Vinjeta je boji RGB
0,255,255, dok je pozadina u boji RGB 170,191,255. Širina znaka je 12.0mm, dok je
visina 5.5mm.
81 Međunarodni plovni put
Isprekidana linija u formatu dugačka crta-tačka-tačka-dugačka crta debljine
1.0mm u boji RGB 0,0,79
82 Unutrašnji plovni put
Isprekidana linija u formatu srednja crta-tačka-tačka-tačka-srednja crta debljine
0.8mm u boji RGB 0,0,79
83 Granični pomorski prelaz
Znak se radi u boji RGB 0,0,255 sa bijelom pozadinom. Veličina znaka je 8.0mm.
- 36 -
84 Luka
Šrafura i okvir znaka se rade u boji RGB 0,63,255, dok su vinjeta sidra i njen okvir u
boji RGB 0,0,255. Pozadina znaka je u obliku šrafure sa trostrukim linijama. Širina
znaka je 12.0mm, dok je visina 5.5mm.
85 Komercijalna luka
a) Tačkasta varijanta je u boji RGB 65,65,65 veličine 10.0mm sa bijelom
pozadinom.
b) Površinska varijanta se dobija tako što se oko tačkaste doda okvir u boji
RGB 128,128,128i šrafura u istoj boji u obliku horizontalnih trostrukih
punih linija.
86 Putnička luka
pozadinom.
RGB 0,63,255 i šrafura u istoj boji u obliku vertikalnih trostrukih punih
linija.
87 Marina
pozadinom.
- 37 -
RGB 128,128,128 i šrafura u istoj boji u obliku vertikalnih trostrukih
punih linija.
88 Trajekt
pozadinom.
RGB 128,128,128 i šrafura u istoj boji u obliku horizontalnih
isprekidanih linija.
89 Svjetionik
pozadinom.
RGB 0,63,255 i šrafura u istoj boji u obliku horizontalnih isprekidanih
linija.
- 38 -
U Modelu podataka pomorski saobraćaj je dat dijagramima 18 i 19:
Dijagram 18: Elementi pomorskog saobraćaja koji su u obliku linije
Dijagram 19: Elementi pomorskog saobraćaja koji su u obliku znaka
Elementi pomorskog saobraćaja su definisani kao kriva linija ili promenljiva geometrija.
Kao krive linije (MOP_MaritimeTrafficLine) su definisani simboli 81 i 82 Pravilnika (Dijagram 18)

sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate pomorskog saobraćaja
- 39 -
• type- definiše tip pomorskog saobraćaja u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_MritimeTrafficLineType
Elementi pomorskog saobraćaja definisani kao promenljiva geometrija

(MOP_MaritimeTrafficElement) predstavljaju simbole 78, 79, 80, 83, 84, 85, 86, 87, 88 i 89 iz
Pravilnika (Dijagram 19) sa atributima:
• position (MOP_VariableGeometry)- predstavlja koordinate elemenata pomorskog

saobraćaja
• type- definiše tip pomorskog saobraćaja u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_MaritimeTrafficElementType
površinama
1.7.8 INTEGRALNI TRANSPORT
90 Terminal
Boja RGB 104,0,104. Dužina stranica 8.0mm.
U Modelu podataka integralni transport je dat sljedećim dijagramom:
Dijagram 20: Integralni transport(Terminal)
Integralni transport definisan kao tačka (MOP_Terminal) predstavlja simbol 90 iz Pravilnika

(Dijagram 20) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate
Terminal ima svoju poziciju koja je tipa tačka.
- 40 -
1.8 VODENE POVRŠINE
1.8.1 UREĐENJE VODOTOKA I VODA, REGULACIJSKI I ZAŠTITNI SISTEM
91 More
slovnom oznakom i okvirom.
b) Površinska varijanta se dobija tako što se oko tačkaste doda solid hatch
u boji RGB 0,0,129.
92 Jezero
b) Površinska varijanta se dobija tako što se oko tačkaste doda solid hatch
u boji RGB 0,0,255.
93 Rijeka
c) Tačkasta varijanta je u boji RGB 0,0,255 veličine 10.0mm sa bijelom
d) Površinska varijanta se dobija tako što se oko tačkaste doda solid hatch
u boji RGB 0,0,255.
94 Akumulacija
- 41 -
e) Tačkasta varijanta je u boji RGB 0,0,255 veličine 10.0mm sa bijelom
f) Površinska varijanta se dobija tako što se oko tačkaste doda solid hatch
u boji RGB 0,0,255.
95 Rezervoar
g) Tačkasta varijanta je u boji RGB 0,0,255 veličine 10.0mm sa bijelom
h) Površinska varijanta se dobija tako što se oko tačkaste doda solid hatch
u boji RGB 0,0,255.
96 Nasip
Dvostruka puna linija debljine 0.8mm sa međurazmakom od 0.2mm. Gornja linija je
u boji RGB 0,0,255, a donja u boji RGB 104,69,78.
97 Kanal
Trostruka puna linija debljina 0.5mm sa međurazmakom od 0.2mm u boji RGB
104,69,78 (spoljašnje linije) i 0.8mm u boji RGB 0,0,255 (središnja linija)
98 Brana
Dvostruka puna linija debljine 0.8mm (gornja) i 1.0mm (donja) sa međurazmakom
od 0.2mm. Gornju linija linija je u boji RGB 0,0,255, a donja u boji RGB 104,69,78.
Na gornjoj liniji su nanešeni kvadrati veličine 1mm na rastojanju 5mm računajući od
sredina kvadrata (na gornjoj strani linije).
- 42 -
U Modelu podataka uređenje vodotoka i voda, regulacijski i zaštitni sistem je dat dijagramom
21:
Dijagram 21: Uređenje vodotoka i voda, regulacijski i zaštitni sistem
Elementi uređenja vodotoka i voda, regulacijski i zaštitni sistem definisani kao promenljiva
geometrija (MOP_WaterDevelopmentRegulationProtection) predstavljaju simbole 91-98 iz
Pravilnika (Dijagram 16.) sa atributima:
• position (MOP_VariableGeometry)- predstavlja kordinate elementa uređenja vodotoka i

voda, regulacijski i zaštitni sistem
• type- definiše tip elementa uređenja vodotoka i voda, regulacijski i zaštitni sistem u
skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_WaterDevelopmentRegulationProtectionTypes
površinama
• detailedType- predstavlja detaljni opis elementa uređenja vodotoka i voda, regulacijski i
zaštitni sistem
1.8.2 VODE I MORE
99 Izvorišta vode > 1000 L/S
U formatu punog kružnog znaka sa kružnicom debljine 0.3mm prečnika 12mm
oko njega. Znak je u boji RGB 0,63,255
100 Izvorišta vode 100 - 1000 L/S
U formatu punog kružnog znaka prečnika 10.0mm u boji RGB 0,63,255
101 Izvorišta vode 10 – 100 L/S
102 Izvorišta vode < 10 L/S
- 43 -
103 Zaštitna područja vodoizvorišta
Signatura površinski varira u boji RGB 105,105,105 – sivo polje u kombinaciji sa
slovnim znacima. Koristiti slova bez serifa veličina od 5 do 15pt u bijeloj boji. Okvir
znaka se radi u boji RGB 63,0,255. Debljina linije okvira je 0.5mm, u formatu pune
linije u boji RGB 63,0,255.
znaka se radi u boji RGB 63,0,255. Debljina linije okvira je 0.5mm, u formatu
isprekidane linije sa srednjim segmentima u boji RGB 63,0,255.
znaka se radi u boji RGB 63,0,255. Debljina linije okvira je 0.5mm, u formatu
isprekidane linije sa kratkim segmentima u boji RGB 63,0,255.
106 Vodotok (I kategorija)
Puna linija debljine 1.5mm u boji RGB 0,127,255. Na sredini linije je osmougao
veličine 5.0mm (računajući kao da je upisan u kružnicu) u koji je upisana
kategorija vodotoka.
- 44 -
107 Vodotok (II kategorija)
Puna linija debljine 1.5mm u boji RGB 0,127,255. Na sredini linije je osmougao
veličine 5.0mm (računajući kao da je upisan u kružnicu) u koji je upisana
kategorija vodotoka.
108 Poplavno područje
Varirani raster trostrukih linija debljine 0.1mm čija je tonska vrijednost 40%,
rastojanje između segmentnih polja 3mm (rečunajući od središnjhi linija). Okvir je
isprekidana linija sa srednjim segmentima debljine 0.5mm. Znak se radi u boji
RGB 31,0,129.
109 Zaštićeno podmorje
Varirani raster ukrštenih linija debljine 0.1mm čija je tonska vrijednost 80%. Okvir
je isprekidana linija sa srednjim segmentima debljine 0.5mm. Znak se radi u boji
RGB 31,0,129
110 Pristan
Varirani raster horizontalnih linija debljine 0.1mm čija je tonska vrijednost 60%,
rastojanje između segmentnih polja 2mm (računajući od središnjih linija). Okvir je
puna linija debljine 0.5mm. Znak se radi u boji RGB 25,0,104.
111 Sigurnosno područje
- 45 -
Varirani raster ukrštenih linija debljine 0.1mm u boji RGB 255,191,0 čija je tonska
vrijednost 80%. Okvir je isprekidana linija sa srednjim segmentima debljine 0.5mm
u boji RGB 0,0,255.
Na dijagramima 22, 23 i 24 prikazane su vode i mora:
Dijagram 22: Simboli koji označavaju izvorišta vode
Dijagram 23: Simboli koji označavaju vodotok
- 46 -
Dijagram 24: Simboli koji označavaju vodena područja
Elementi VODE I MORA su definisani kao tačka, kriva linija ili promenljiva geometrija.
Kao tačka (MOP_WaterSpring) su definisani simboli 99-102 Pravilnika (dijagram 22) sa

atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate izvorišta

• capacity- definiše kapacitet izvorišta u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_WaterSpringCapacity
Kao krive linije (MOP_WaterCourse) su definisani simboli 106 i 107 Pravilnika (Dijagram 23) sa
atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate vodotoka

• type- definiše tip vodotoka u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_WaterCourseCategories
Kao promenljiva geometrija (MOP_WaterArea) predstavljeni su simboli 103, 104, 105, 108, 109,
110 i 111 iz Pravilnika (Dijagram 24) sa atributima:
• position (MOP_VariableGeometry)- koordinate vodene površine

• type- definiše tip vodene površine u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_WaterAreaTypes
površinama
1.9 OSTALA INFRASTRUKTURA
Kako je definisano Pravilnikom, infrastruktura može biti na površini, ispod površine, iznad
površine i ispod vode. U Modelu podataka to je dato sljedećim dijagramom:
- 47 -
Dijagram 25: Nivo infrastrukture
Prilikom implementacije potrebno je definisati šifarnik (enumeraciju) MOP_LevelType kako je

dato dijagramom 25.
1.9.1 TELEKOMUNIKACIONA INFRASTRUKTURA
112 TK podzemni vod
Puna linija debljine 0.9mm u boji RGB 255,191,0 preko koje su uspravno
nanešene kratke crte na svakih 4mm.
113 Ukidanje TK podzemnog voda
Isprekidana linija debljine 0.7mm u boji RGB 255,191,0 preko koje su koso
nanešene kratke crte na svakih 4mm.
114 Planirani TK podzemni vod
nanešene kratke crte na svakih 4mm
115 TK Podzemni vod višeg reda
116 Ukidanje TK podzemnog voda višeg reda
Isprekidana linija debljine 0.9mm u boji RGB 255,234,170 preko koje su koso
117 Planirani TK podzemni vod višeg reda
- 48 -
118 TK nadzemni vod
Puna linija debljine 0.4mm u boji RGB 255,191,0 preko koje su nanešene strelice
na svakih 4mm (računajući od vrhova do vrhova strelica).
119 Ukidanje TK nadzemnog voda
Isprekidana linija debljine 0.3mm u boji RGB 255,191,0 preko koje su nanešene
nepopunjene strelice na svakih 4mm (računajući od vrhova do vrhova strelica).
120 Planirani TK nadzemni vod
Puna linija debljine 0.3mm u boji RGB 255,191,0 preko koje su nanešene strelice
na svakih 4mm (računajući od vrhova do vrhova strelica).
121 TK nadzemni vod višeg reda
Puna linija debljine 0.6mm u boji RGB 255,234,170 preko koje su nanešene
strelice na svakih 4mm (računajući od vrhova do vrhova strelica).
122 Ukidanje TK nadzemnog voda višeg reda
Isprekidana linija debljine 0.4mm u boji RGB 255,234,170 preko koje su nanešene
nepopunjene strelice na svakih 4mm (računajući od vrhova do vrhova strelica).
123 Planirani TK nadzemni vod višeg reda
strelice na svakih 4mm (računajući od vrhova do vrhova strelica).
124 Telefonska centrala
Okvir je u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,191,0, dok su slovni
znaci na bijeloj podlozi, bez serifa, veličine prilagođene razmjeri planskog
dokumenta, u boji RGB 189,141,0. Veličina znaka je 8.0mm.
125 Planirana telefonska centrala
Okvir je u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,191,0, dok su
- 49 -
slovni znaci na bijeloj podlozi, bez serifa, veličine prilagođene razmjeri planskog
126 Bazna stanica mobilne telefonije
Okvir je u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,191,0, dok su slovni
znaci na bijeloj podlozi, bez serifa, veličine prilagođene razmjeri planskog
127 Planirana bazna stanica mobilne telefonije
Okvir je u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,191,0, dok su
slovni znaci na bijeloj podlozi, bez serifa, veličine prilagođene razmjeri planskog
128 TK okno
Signatura je rađena u boji RGB 255,191,0 . Veličina znaka je 6.0mm.
129 Planirano TK okno
Okvir znaka je u obliku pune linije debljine 0.1mm u boji RGB 255,191,0 . Veličina
znaka je 6.0mm.
U Modelu podataka telekomunikaciona infrastruktura je data sljedećim dijagramima:
Dijagram 26: Telekomunikaciona infrastruktura u obliku linije
- 50 -
Dijagram 27: Telekomunikaciona infrastruktura u obliku znaka
- 51 -
Elementi telekomunikacione infrastrukture su definisani kao tačka i kriva linija.
Kao krive linije (MOP_RankType) su definisani simboli 112-123 Pravilnika (Dijagram 26) sa
atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate TK voda

• level- definiše da li je TK vod nadzemni, podzemni itd., u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_LevelType
• rank- definiše nivo TK voda (enumeracijom) MOP_RankType
Kao tačka (MOP_TelecommunicationInfrastructure) su definisani simboli 124-129 Pravilnika

(Dijagram 22.) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate telekomunikacionog elementa

• type- definiše telekomunikacioni element u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_TelecommunicationInfrastructureTypes
• detailedType- koji predstavlja detaljni opis telekomunikacionog elementa
1.9.2 ENERGETSKA INFRASTRUKTURA
130 Elektro energetsko postrojenje
Polje znaka je u boji RGB 130,130,130, u kombinaciji sa slovnim znakom u bijeloj
boji. Okvir znaka je u bijeloj boji debljine 0.35mm – u obliku pune linije. Veličina
znaka je 10.0mm
Energetska infrastruktura (tj. samo jedan simbol) je data sljedećim dijagramom:
Dijagram 28: Tipovi elektro-energetskih postrojenja
Dijagramom 28 su dati tipovi elektro-energetskih postrojenja. Simbol 130 je definisan u

šifarniku (enumeraciji) MOP_ElectricInfrastructureTypes i ima vrijednost 1000.
- 52 -
1.9.3 CIJEVNI TRANSPORT GASA
131 Gasovod
Puna linija debljine 0.8mm u boji RGB 63,255,0.
132 Planirani gasovod
Isprekidana linija debljine 0.7mm u boji RGB 63,255,0.
133 Ukidanje gasovoda
neispunjene kružnice na svakih 10.0mm (računajući od centra kružnica).
134 Gasovod višeg reda
135 Planirani gasovod višeg reda
136 Ukidanje gasovoda višeg reda
neispunjene kružnice na svakih 10.0mm (računajući od centra kružnica).
137 Gasovodna redukcijska stanica
Okvir znaka je u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 63,255,0, dok je
pozadina bijele boje na kojoj je nanešena slovna oznaka bez u boji 19,79,0.
Veličina znaka je 8.0mm
138 Planirana gasovodna redukcijska stanica
Okvir znaka je u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 63,255,0, dok
je pozadina bijele boje na kojoj je nanešena slovna oznaka bez serifa u boji
19,79,0. Veličina znaka je 8.0mm
- 53 -
1.9.4 TOPLOVOD
139 Toplovod
140 Planirani toplovod
141 Ukidanje toplovoda
Puna linija debljine 0.8mm u boji RGB 129,31,0 preko koje su nanešeni
neispunjeni rombovi segmentno na svakih 6mm.
142 Toplovod višeg reda
143 Planirani toplovod višeg reda
144 Ukidanje toplovoda višeg reda
Puna linija debljine 1.0mm u boji RGB 129,31,0 preko koje su nanešeni
neispunjeni rombovi segmentno na svakih 6mm.
145 Toplovodna podstanica
Okvir znaka je u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 129,31,0,
dok je pozadina bijele boje na kojoj je nanešena slovna oznaka u boji
RGB 255,0,0. Veličina znaka je 8.0mm.
146 Planirana toplovodna podstanica
Okvir znaka je u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB
129,31,0, dok je pozadina bijele boje na kojoj je nanešena slovna oznaka
u boji RGB 255,0,0.Veličina znaka je 8.0mm
- 54 -
Sljedeći dijagrami obuhvataju cjevovode i redukcijske stanice:
Dijagram 29: Tipovi cjevovoda
Dijagram 30: Tipovi redukcijskih stanica
Elementi cijevnog transporta gasa i toplovoda su definisani kao tačka i kriva linija.
Kao krive linije (MOP_PipelineTransportProduct) su definisani cjevovodi (Dijagram 29) sa

atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate TK voda

• product- definiše produkt koji se transportuje kroz cjevovode u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_PipelineTransportProduct
1000 (Gas): obuhvaćeni su simboli 131-136 odjeljka CIJEVNI TRANSPORT GASA
2000 (HotWather):obuhvaćeni su simboli 139-144 odjeljka TOPLOVOD
- 55 -
• rank- definiše nivo cjevovoda voda u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_RankType
• diameter- definiše prečnik
Kao tačka (MOP_PipelineInfrastructure) su definisani simboli 124-129 Pravilnika (Dijagram 30)

sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate telekomunikacionog elementa

• type- definiše telekomunikacioni element u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_PipelineInfrastructureTypes
1100 (GasReductionStation): obuhvaćeni su simboli 137 i 138 odjeljka CIJEVNI

TRANSPORT GASA
1200 (HeatingLineSubstation): obuhvaćeni su simboli 145 i 146 odjeljka TOPLOVOD
• detailedType- predstavlja detaljni opis telekomunikacionog elementa
1.9.5 ELEKTROENERGETSKA INFRASTRUKTURA
147 Elektrovod 400 kV
Dvije pune linije debljine po 1.1mm u boji RGB 255,127,0 i sa međurazmakom od
0.2mm
148 Elektrovod 400 kV - Planirani
Dvije isprekidane linije sa kratkim segmentima debljine po 1.1mm u boji RGB
255,127,0 i sa međurazmakom od 0.2mm
149 Elektrovod 400 kV – Ukidanje
Dvije pune linije debljine po 1.1mm u boji RGB 255,191,170 i sa međurazmakom
od 0.2mm
152 Elektrovod 220 kV - Ukidanje
- 56 -
160 Elektrovod 20 kV – Planirani
165 Elektrovod 0,4 kV
- 57 -
166 Elektrovod 0,4 kV – Planirani
167 Elektrovod 0,4 kV – Ukidanje
Na sljedećem dijagramu data je elektroenergetska infrastruktura:
Dijagram 31: Elektroenergetska infrastruktura
Elementi elektroenergetske infrastrukture su definisani kao kriva linija (MOP_Electric

PowerLine) i obuhvaćeni su simbolima 147-167 iz Pravilnika (Dijagram 31) sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate elektrovoda voda

• voltageLevel- definise naponski nivo elektrovoda u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_PowerLineVoltageLevel
1.9.6 TRANSFORMATORSKA I RASKLOPNA POSTROJENJA
168 Trafostanica
pozadina bijele boje na kojoj je nanešena slovna oznaka bez serifa u boji RGB
255,0,0. Veličina znaka je 8.0mm.
169 Planirana trafostanica
je pozadina bijele boje na kojoj je nanešena slovna oznaka bez serifa u boji RGB
- 58 -
170 Rasklopno postrojenje
pozadina bijele na kojoj je nanešena kružnica prečnika 2.5mm u boji RGB 255,0,0.
171 Elektrovučno postrojenje
pozadina bijele boje. Veličina znaka je 6.0mm.
Na sljedećem dijagramu su data transformatorska i rasklopna postrojenja:
Dijagram 32: Transformatorska i rasklopna postrojenja
Kao tačka (MOP_ElectricInfrastructure) su definisani simboli 168-171 iz Pravilnika (Dijagram 32)

sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate simbola

• type- definiše tip elektro infrastrukture u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ElectricInfrastructureType
• detailedType- predstavlja detaljni opis elektro infrastrukture
- 59 -
1.9.7 ELEKTROENERGETIKA – PROIZVODNI UREĐAJI
172 Hidroelektrana
Okvir znaka i dijagonala su u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,255,
dok je pozadina bijele boje. Veličina znaka je 10.0mm
173 Termoelektrana
Okvir znaka i dijagonala su u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB
51,51,51, dok je pozadina bijele boje. Veličina znaka je 10.0mm
174 Termoelektrana toplana
175 Vjetrenjača
177 Solarna elektrana
178 Elektrana na gas i tekuće gorivo
179 Planirana hidroelektrana
Okvir znaka je u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm, dok je dijagonala u obliku
u pune linije debljine 0.5mm. Linije se rade u boji RGB 0,0,255, dok je pozadina
bijele boje. Veličina znaka je 10.0mm
180 Planirana termoelektrana
pune linije debljine 0.5mm. Linije se rade u boji RGB 51,51,51, dok je pozadina
- 60 -
181 Planirana termoelektrana toplana
182 Planirana vjetrenjača
184 Planirana solarna elektrana
185 Planirana elektrana na gas i tekuće gorivo
Dijagramom 33 dati su elektroenergetski proizvodni uređaji:
Dijagram 33: Elektroenergetika-proizvodni uređaji
- 61 -
Kao tačka (MOP_PowerPlant) su definisani simboli 172-185 iz Pravilnika (Dijagram 33) sa
atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate proizvodnog uređaja

• type- definiše tip proizvodnog uređaja u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_PowerPlantType
1.9.8 HIDROENERGETSKA INFRASTRUKTURA – VODOSNADBIJEVANJE
186 Vodovod
187 Planirani vodovod
Isprekidana linija sa srednjim segmentima debljine 0.7mm u boji RGB 63,0,255
188 Ukidanje vodovoda
Puna linija debljine 0.7mm u boji RGB 127,0,255 preko koje su na svakih 5.0mm
nanešene kratke dvostruke kose crtice
189 Vodovod višeg reda
190 Planirani vodovod višeg reda
Isprekidana linija sa srednjim segmentima debljine 1.1mm u boji RGB 63,0,255
191 Ukidanje vodovoda višeg reda
nanešene kratke dvostruke kose crtice.
192 Postojeći rezervoar
193 Planirani rezervoar
- 62 -
194 Postojeća crpna stanica
195 Planirana crpna stanica
1.9.9 FEKALNA KANALIZACIJA
196 Kanalizacioni vod
197 Planirani kanalizacioni vod
198 Ukidanje kanalizacionog voda
Tačka-tačka linija debljine 0.7mm u boji RGB 104,0,0
199 Kanalizacioni vod višeg reda
200 Planirani kanalizacioni vod višeg reda
201 Ukidanje kanalizacionog voda višeg reda
Tačka-tačka linija debljine 1.2mm u boji RGB 104,0,0
202 Postojeće reviziono okno
Signatura je rađena u boji RGB 0,0,79. Veličina znaka je 6.0mm
- 63 -
203 Planirano reviziono okno
Okvir signature je u obliku pune linije debljine 0.1mm u boji RGB 19,0,79, dok je
pozadina bijele boje. Veličina znaka je 6.0mm
204 Smjer odvođenja
Puna linija debljine 0.7mm u boji RGB 51,51,51 preko koje je nanešena strelica sa
perima pod uglom od 22 stepena u boji RGB 129,0,0.
1.9.10 ATMOSFERSKA KANALIZACIJA
205 Kanalizacioni vod
206 Planirani kanalizacioni vod
207 Ukidanje kanalizacionog voda
208 Kanalizacioni vod višeg reda
209 Planirani kanalizacioni vod višeg reda
210 Ukidanje kanalizacionog voda višeg reda
211 Postojeće reviziono okno
Signatura je rađena u boji RGB 0,0,79. Veličina znaka je 6.0mm
212 Planirano reviziono okno
Okvir signature je u obliku pune linije debljine 0.1mm u boji RGB 19,0,79, dok je
- 64 -
pozadina bijele boje. Veličina znaka je 6.0mm
213 Smjer odvođenja
Puna linija debljine 0.7mm u boji RGB 105,105,105 preko koje je nanešena strelica
sa perima pod uglom od 22 stepena u boji RGB 129,0,0.
Hidroenergetska infrastruktura-vodosnabdijevanje, fekalna kanalizacija i atmosferska

kanalizacija prikazani su dijagramima 34, 35 i 36.
Dijagram 34: Vodosnadbijevanje-simboli u obliku linije
Dijagram 35: Vodosnadbijevanje-simboli u obliku znaka
- 65 -
Dijagram 36: Smjer kretanja
Kao krive linije (MOP_HydroInfrastructureLine) su definisani hidro vodovi (Dijagram 34) sa

atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate hidro voda

• type- definiše tip hidro voda u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_HydroInfrastructureLineTypes
1000 (FreshWaterSupply): obuhvaćeni su simboli 186-191 odjeljka

VODOSNABDIJEVANJE
2000 (FecalCanalisation)obuhvaćeni su simboli 196-201 odjeljka FEKALNA

KANALIZACIJA
3000 (AtmosphericCanalisation):obuhvaćeni su simboli 205-210 odjeljka

ATMOSFERSKA KANALIZACIJA
• rank- definiše nivo cjevovoda voda (enumeracijom) MOP_RankType

• diameter- definiše prečnik
Kao tačka (MOP_HydroInfrastructure) su definisani simboli hidro infrastukture 192-195, 202,

203, 211 i 212 (Dijagram 35) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate hidro infrastukture

• type- definiše tip hidro infrastrukture u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_HydroInfrastructureTypes
• detailedType- predstavlja detaljni opis tipa hidro infrastrukuture
Kao tačka (MOP_DirectionOfFlow) su definisani simboli smjer odvođenja 204 i 213 (Dijagram
36) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate smjera odvođenja
- 66 -
• type- definiše tip hidro infrastukture u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_HydroInfrastructureTypes
• direction- predstavlja ugao odvođenja
1.9.11 KOMUNALNA INFRASTRUKTURA – OBRADA, SKLADIŠTENJA I ODLAGANJE OTPADA
214 Postojeće odlagalište otpada
Signatura je rađena u boji RGB 255,255,170, dok je okvir u obliku pune linije
debljine 0.5mm u boji RGB 51,51,51. Veličina signature je 10.0mm
215 Planirano odlagalište otpada
Pozadina signature je rađena u boji RGB 189,189,126, dok je okvir u obliku
isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 51,51,51. Veličina signature je
10.0mm
216 Objekat za obradu, skladištenje i odlaganje radioaktivnog otpada
Debljina linie okvira je 0.5mm u boji RGB 0,0,0, dok je pozadina rađena u
kombinaciji boja RGB 255,191,0 i 190,190,190. Veličina signature je 10.0mm
218 Objekat za obradu i odlaganje ostalog opasnog otpada
Debljina linie okvira je 0.5mm u boji RGB 0,0,0, dok je pozadina rađena u obliku
mreže horizontalnih i vertikalnih linija crne boje (Rasterska tonska vrijednost
R60%) iza koje je pozadina u boji RGB 255,191,0. Veličina signature je 10.0mm
219 Groblje
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,0. Rasterska tonska
vrijednost R80% - linije pod uglom od 45 stepeni. U sredini znaka je slovna oznaka
oko koje se nalazi osmougao prečnika 5.5mm sa bijelom pozadinom.
220 Planirano groblje
- 67 -
Okvir znaka u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,0. Rasterska
tonska vrijednost R80% - linije pod uglom od 45 stepeni. U sredini znaka je slovna
oznaka oko koje se nalazi osmougao prečnika 5.5mm sa bijelom pozadinom.
Sledeći dijagram u Modelu obuhvata navedene simbole:
Dijagram 37: Komunalna infrastruktura
Kao tačka (MOP_CommunalInfrastructure) su definisani simboli komunalne infrastrukture 214-

220, (Dijagram 37) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate komunalne infrastukture

• type- definiše tip komunalne infrastrukture u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_CommunalInfrastructureTypes
• detailedType- predstavlja detaljni opis komunalne infrastukture
1.10 PEJZAŽNA ARHITEKTURA
221 Oblikovano vrijedno područje gradskih i seoskih cjelina
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,63,0 . Rasterska
tonska vrijednost R60% - trostruke vertikalne i horizonatalne linije u boji RGB
94,189,0.
222 Vrijedni djelovi naselja
- 68 -
Isprekidana linija debljine 0.5mm u boji RGB 64,129,0 iznad koje su petougao
prečnika 3.5mm i strelica u boji RGB 129,0,0. Debljina linije strelice je 0.3mm
s tim što su pera u obliku pune linije, dok je osnova u obliku isprekidane linije.
223 Zaštitno područje uz posebno vrijedne ili osjetljive gradske
ili seoske cjeline
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,63,0. Rasterska
tonska vrijednost R60% - dvstruke horizonatalne isprekidane linijespojene
vertikalnim linijama u boji RGB 94,189,0.
224 Zeleni koridor
U formatu isprekidane trake sa srednjim segmentima i transparencijom od 25% u
boji RGB 127,255,0. Debljina znaka je 5.0mm, dok je razmak između segmenata
po 1.0mm.
225 Tačke i potezi značajni za panoramske vrijednosti predjela
Isprekidana linija debljine 0.5mm u boji RGB 64,129,0 iznad koje su popunjena
kružnica prečnika 3.5mm i strelica u boji RGB 191,255,0. Debljina linije strelice je
0.3mm stim što su pera u obliku pune linije, dok je osnova u obliku isprekidane
linije.
226 Linearno zelenilo
Tri spojena kruga prečnika 8.0mm u boji RGB 64,129,0 u formatu pune linije
debljine 0.5mm. U centru svakog krua se nalazi i mala popunjena kružnica
prečnika 1.0mm u boji RGB 190,190,190.
227 Spomenik pejzažne arhitekture
a) U slučaju tačkastog prikaza, polje žnaka je bijele boje sa unutrašnjim
okvirom debljine 0.35mm u boji RGB 234,255,170 u kombinaciji sa
- 69 -
slovnim znakom (koristiti slova bez serifa veličina od 5 do 15pt u boji
RGB 191,255,0).
b) Znak se prikazuje površinski ako je površina spomenika pejzažne
arhitekture veća od površine planskog znaka. U tom slučaju se dodaje i
spoljašnji okvir u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB
234,255,170 i šrafura u obliku grid-a horionatalih i vertikalnih linija u
boji RGB 191,255,0.
Simboli pejzažne arhikteture dati su sljedećim dijagramima:
Dijagram 38: Pejzažna arhiktetura (1)
- 70 -
Simboli pejzažne arhikteture prikazani su dijagramima 38, 39, 40 i 41 kao tačke, krive linije,
površine i promjenljiva geometrija.
Kao tačka (MOP_ValuablePoint) su definisani simboli pejzažne arhitekture 222 i 225 (Dijagram
38) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate pejzažne arhitekture

• type- definiše tip pejzažne arhitekture u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ValuablePointType
Kao površina (MOP_ValuableLandscapeArea) su definisani simboli pejzažne arhitekture 221 i

223 (Dijagram 39) sa atributima:
- 71 -
• position (MOP_SurfaceGeometry)- predstavlja koordinate pejzažne arhitekture
MOP_ValuableLandscapeAreaType
površinama
Kao kriva linija (MOP_GreenCorridor) su definisani simboli pejzažne arhitekture 224 i 226
(Dijagram 40) sa atributima:
• position (MOP_CurveGeometry)- predstavlja koordinate pejzažne arhitekture

MOP_GreenCorridorTypes
Kao promjenljiva geometrija (MOP_MonumentOfLandcapeArchitecture) su definisani simboli

pejzažne arhitekture 227 (Dijagram 41) sa atributima:
• position (MOP_VariableGeometry)- predstavlja koordinate pejzažne arhitekture

površinama
1.10.1 OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE JAVNE NAMJENE
228 Park
Debljina linije okvira je 0.3mm u boji RGB 31,129,0. Slovne oznake se rade u boji
229 Zone rekreacije
230 Park šuma
231 Uredjenje obala
232 Zelenilo uz saobraćajnice
- 72 -
233 Skver
234 Trg
235 Pješačka ulica
Objekti pejzažne arhikteture javne namjene dati su sljedećim dijagramom:
Dijagram 42: Pejzažna arhiktetura javne namjene
Kao tačka (MOP_LDPublicUse) su definisani simboli pejzažne arhikteture javne namjene 228-
239 (Dijagram 42) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate pejzažne arhikteture javne

namjene
• type- definiše tip pejzažne arhikteture javne namjene u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_LDPublicUseTypes
• detailedType- predstavlja detaljni opis ostalih tipova pejzažne arhikteture javne
namjene
- 73 -
1.10.2 OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE OGRANIČENE NAMJENE
236 Zelenilo stambenih objekata i blokova
237 Zelenilo administrativnih objekata
238 Zelenilo poslovnih objekata
239 Zelenilo vjerskih objekata
240 Sportsko rekreativne površine
241 Zelenilo objekata prosvete
242 Zelenilo objekata zdravstva
243 Zelenilo za turizam (Hoteli)
244 Zelenilo turističkih naselja
- 74 -
245 Zelenilo kampova
246 Zelenilo oko objekata nautičkog turizma
247 Zelenilo zdravstvenog turizma
248 Zelenilo odmarališta i hostela
249 Zelenilo planinarskih i lovačkih domova
250 Specijalizovani parkovi
251 Zelenilo individualnih stambenih objekata
- 75 -
Objekti pejzažne arhikteture ograničene namjene dati su sljedećim dijagramom:
Dijagram 43: Pejzažna arhiktetura ograničene namjene
Kao tačka (MOP_LDLimitedUse) su definisani simboli pejzažne arhikteture ograničene namjene

240-251 (Dijagram 43) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate simbola pejzažne arhikteture

ograničene namjene
• type- definiše tip pejzažne arhikteture ograničene namjene u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_LDLimitedUseTypes
• detailedType- predstavlja detaljni opis ostalih tipova pejzažne arhikteture ograničene
namjene
•
1.10.3 OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE SPECIJALNE NAMJENE
252 Groblje
253 Zaštitni pojasevi

- 76 -
254 Vertikalno zelenilo
255 Zelenilo industrijskih zona
256 Zelenilo skladišta, stovarišta, servisa
257 Zelenilo infrastrukture
Debljina linije okvira je 0.3mm u boji RGB 94,189,0. Slovne oznake se
rade u boji RGB 0,0,0. Veličina znaka je 8.0mm.
258 Površine za rekultivaciju
259 Površine za sanaciju
260 Površine oko objekata odbrane i zaštite I vojni poligoni
- 77 -
Sljedeći dijagram obuhvata objekte pejzažne arhikteture specijalne namjene:
Dijagram 44: Pejzažna arhiktetura specijalne namjene
Kao tačka (MOP_LDSpecialUse) su definisani simboli pejzažne arhikteture specijalne namjene

252-261 (Dijagram 44) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate simbola pejzažne arhikteture

ograničene namjene
• type- definiše tip pejzažne arhikteture specijalne namjene u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_LDSpecialUseTypes
• detailedType- predstavlja detaljni opis ostalih tipova pejzažne arhikteture specijalne
namjene
1.11 NEPOKRETNA KULTURNA BAŠTINA
261 Međunarodni značaj – Svjetska baština
Debljina linije okvira je 0.3mm u obliku pune linije u boji RGB 127,0,255. U sredini
znaka je pravougaonik veličine stranica 2.00mm u boji RGB 127,0,255. Veličina
znaka je 8.0mm.
262 Nacionalnog značaja
Znak je rađen u obliku stilizovanih granica Crne Gore popunjenih solid hatch-om
oko koje se nalazi pravougaonik. Znak je rađen u boji RGB 127,0,255, a debljina
linije je 0.35mm. Na donjoj polovini znaka su nanešene popunjene kružnice u
boji RGB 190,190,190. Širina znaka je 8.0mm.
- 78 -
263 Lokalnog značaja
Znak je rađen u boji RGB 127,0,255. Na sredini znaka se nalazi kružnica bijele
boje. Širina znaka je 8.0mm.
264 Prijedlog za upis u svjetsku baštinu u pripremi
Debljina linije okvira je 0.3mm u obliku pune linije u boji RGB 127,0,255. U sredini
znaka je kvadrat veličine stranica 2.00mm u boji RGB 127,0,255. Veličina znaka je
8.0mm. Oko znaka se nalazi isprekidana linija.
265 Zaštitna (buffer) zona
Spoljašnji okvir debljine 0.5mm u boji RGB 127,0,255 sa šrafurom u obliku
talasastih isprekidanih linija u boji RGB 127,0,255
1.11.1 PODRUČJE I LOKALITETI
266 Arheološko područje
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm . Rasterska tonska vrijednost
R60% - trostruke horizontalne i vertikalne linije u boji RGB 46,0,189 (okvir je iste
boje).
267 Arheološki lokalitet kopna
Debljina okvira je 0.3mm. Na donjem dijelu znaka je nanešen trougao. Cijela
signatura se radi u boji RGB 127,0,255. Pozadina je bijele boje. Veličina znaka je
6.0mm.
268 Arheološki lokalitet podmorja
Debljina okvira je 0.3mm. Na gornjem dijelu znaka je nanešen trougao. Cijela
signatura se radi u boji RGB 127,0,255. Pozadina je bijele boje. Veličina znaka je
6.0mm.
- 79 -
1.11.2 KULTURNO – ISTORIJSKE CJELINE I KOMPLEKSI
269 Ambijentalna cjelina
Debljina okvira je 0.3mm. U okviru znaka su nanešena dva trougla, dok je iznad
znaka nanešen jedan trougao. Cijela signatura se radi u boji RGB 69,69,104.
Pozadina je bijele boje. Širina znaka je 6.0mm.
270 Stari grad
Cijela signatura se radi u boji RGB 69,69,104. Pozadina je bijele boje. Širina znaka
je 6.0mm.
271 Urbana i ruralna naselja
Cijela signatura se radi u boji RGB 69,69,104. Pozadina je bijele boje. Širina znaka
je 6.0mm.
1.11.3 GRADITELJSKA BAŠTINA
272 Područje spomenika kulture
R60% - trostruke kose ukrštene linije u boji RGB 0,52,104 (okvir je iste boje).
273 Civilna arhitektura (kuće, palate, ljetnjikovci, pozorišta,
muzeji, bolnice, hoteli, rezidencije)
Debljina okvira je 0.3mm. Iznad znaka je nanešen trougao. Cijela signatura se
radi u boji RGB 25,0,104. Kvadrat je popunjen solid hatch-om u boji znaka. Širina znaka je
6.0mm.
274 Sakralna arhitektura (crkve, manastiri, samostani, džamije, sinagoge…)
Debljina okvira je 0.3mm. Iznad znaka je nanešen trougao.. Cijela signatura se
radi u boji RGB 52,0,104. Širina znaka je 6.0mm.
275 Fortifikaciona arhitektura (utvrđenja, tvrđave, kule)
Signatura je rađena u boji RGB 52,0,104, a širina signature je 0.6mm.
- 80 -
276 Privredna arhitektura (mlinovi , solane, maslinjaci)
277 Industrijska arhitektura (fabrike, luke, brodogradilišta)
278 Inžinjerska arhitektura (putevi, mostovi, vijadukti)
279 Infrastrukturna arhitektura (akvadukti)
Signatura je rađena u boji RGB 52,0,104, a širina signature je 0.6mm. Na gornjoj
površini znaka je nanešena linija boje RGB 0,0,255.
1.11.4 MEMORIJALNA BAŠTINA
280 Memorijalno i istorijsko područje
R60% - trostruke vertikalne linije u boji RGB 46,0,189 (okvir je iste boje).
281 Spomen obilježje
Znak raditi u boji RGB 0,0,255. Znak je u obliku kvadrata širine 8.0mm i visine
2.0mm po čijoj je sredini nanešena crtice dužine 3.0mm. Debljina svih linija je
0.25mm. Na kvadratu je nanešen popunjen trougao. Ukupna visina znaka je
8.0mm.
1.11.5 ETNOLOŠKA BAŠTINA
282 Etnološko područje
R60% - trostruke horizontalne linije u boji RGB 0,64,129 (okvir je iste boje).
283 Etnološka arhitektura
Debljina linije okvira 0.5mm u boji RGB 0,52,104. Dužina stranice je 8.0mm.
- 81 -
Sljedećim dijagramima su obuhvaćeni: nepokretna kulturna baština, područje i lokaliteti,
kulturno-istorijske cjeline i kompleksi, graditeljska baština, memorijalna baština i etnološka
baština:
Dijagram 45: Nepokretna kulturna baština
Dijagram 46: Simboli 265,266,272,280 i 282
- 82 -
Dijagram 47: Simboli 267-271,273-279,281 i 283
Simboli nepokretna kulturna baština, područje i lokaliteti, kulturno-istorijske cjeline i kompleksi,

graditeljska baština, memorijalna baština i etnološka baština su prikazani dijagramima 45, 46 i
47 kao tačke i površine.
Dijagram 45 predstavlja šifarnik (enumeraciju) MOP_CulturalMonumentImportanceTypes,

kojim su obuhvaćeni simboli 261-264 koji se mogu definisati za područja kulturne baštine i
lokalitete kulrurne baštine.
Kao površina (MOP_CulturalMonument Area) su definisani simboli područja kulturne baštine

265, 266, 272, 280 i 282 iz Pravilnika (Dijagram 46) sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry)- predstavlja koordinate područja kulturne baštine

• type- definiše tip područja kulturne baštine u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_CulturalMonument AreaTypes
• importance- važnost zone zaštite u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_CulturalMonumentImportanceTypes
površinama
Kao tačka (MOP_CulturalMonumentLocality) su definisani simboli lokaliteta kulturne baštine

267-271, 273-279, 281 i 283 iz Pravilnika (Dijagram 47) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate lokaliteta kulturne baštine

• type- definiše tip lokaliteta kulturne baštine u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_CulturalMonumentLocalityTypes
• importance- važnost zone zaštite u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_CulturalMonumentImportanceTypes
- 83 -
1.12 PRIRODNA BAŠTINA
1.12.1 ZAŠTIĆENA PODRUČJA
284 Međunarodni značaj – svjetska baština
Signatura je u obliku otvorene kružnice (debljina linije 0.6mm) u kojoj se nalazi
otvoren pravougaonik (debljina linije 0.35mm). Signatura je rađena u boji RGB
Napomena: za ostala područja koja se nalaze pod međunarodnom zaštitom koristi
se njihov znak (npr. Ramsar, IBA…)
285 Državni značaj
Znak je rađen u obliku stilizovanih granica Crne Gore popunjenih solid hatch-om
oko koje se nalazi pravougaonik. Znak je rađen u boji RGB 64,129,0, a debljina
linije je 0.35mm. Na donjoj polovini znaka su nanešene popunjene kružnice u boji
RGB 190,190,190. Širina znaka je 8.0mm.
286 Lokalni značaj
Znak je rađen u boji RGB 64,129,0. Na sredini znaka se nalazi kružnica bijele boje.
Širina znaka je 8.0mm.
1.12.2 ZAŠTIĆENI LOKALITETI
287 Strogi rezervat prirode
288 Posebni rezervat prirode
289 Nacionalni park
- 84 -
290 Regionalni park
291 Spomenik prirode
292 Zaštićeno stanište
293 Predio izuzetnih odlika
294 Zaštićeni geološki i paleontološki objekti
295 Prirodno dobro za koje je donijet akt o preventivnoj zaštiti
296 Međunarodno zaštićena prirodna dobra
1.12.3 PREDJELI
297 Prirodni predio
- 85 -
a) Kod tačkastog prikaza polje znaka je bijele boje sa unutrašnjim
okvirom debljine 0.35mm u boji RGB 0,255,63 u kombinaciji sa slovnim
znakom (koristiti slova bez serifa veličina od 5 do 15pt). Veličina znaka
je 8.0mm.
b) Znak se prikazuje površinski ako je površina prirodnog predjela veća od
površine planskog znaka. U tom slučaju se dodaje i spoljašnji okvir u
obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 94,189,0 i šrafura u
obliku grid-a horizontalnih trostrukih linija u boji RGB 127,255,0.
298 Kulturni predio
okvirom debljine 0.35mm u boji RGB 0,255,63u kombinaciji sa slovnim
je 8.0mm.
b) Znak se prikazuje površinski ako je površina prirodnog predjela veća od
površine planskog znaka. U tom slučaju se dodaje i spolješnji okvir u
obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 94,189,0 i šrafura u obliku
grid-a horizontalnih trostrukih linija u boji RGB 127,255,0.
1.12.4 STANIŠNI TIPOVI – NATURA 2000
299 Staništa kojima prijeti nestajanje u njihovom prirodnom rasponu
- 86 -
je 8.0mm.
b) Znak se prikazuje površinski ako je površina veća od površine planskog
znaka. U tom slučaju se dodaje i spoljašnji okvir u obliku pune linije
debljine 0.5mm u boji RGB 94,189,0 i šrafura u obliku grid-a
horiozntalnih i vertikalnih kosih ukrštenih linija u boji RGB 127,255,0.
300 Staništa koja imaju mali prirodni areal kao posljedica
regresije ili ograničene oblasti rasprostranjenja
je 8.0mm.
horizontalnih i vertikalnih kosih ukrštenih linija u boji RGB 127,255,0.
301 Staništa koja predstavljaju glavne primjere tipičnih karakteristika jednog
ili više bio-geografskih regiona alpskog, kontinentalnog i mediteranskog)
- 87 -
je 8.0mm.
horizontalnih i vertikalnih kosih ukrštenih linija u boji RGB 127,255,0.
1.12.5 EKOLOŠKI ZNAČAJNI LOKALITETI
302 Ekološki značajni lokaliteti
je 8.0mm.
znaka. U tom slučaju se dodaje i spoljašnji okvir u obliku isprekidane
linije debljine 0.5mm u boji RGB 94,189,0 i šrafura u obliku trouglova u
boji RGB 127,255,0.
1.12.6 ZAŠTIĆENE VRSTE
303 Strogo zaštićena divlja vrsta
- 88 -
Debljina linije okvira je 0.3mm u boji RGB 94,189,0. Na sredini znaka se nalazi
stilizovan list pelina u boji RGB 64,129,0. Veličina znaka je 8.0mm.
304 Zaštićena divlja vrsta
Debljina linije okvira je 0.3mm u boji RGB 94,189,0. Stilizovan znak u sredini je
rađen u boji RGB 64,129,0. Veličina znaka je 8.0mm.
1.12.7 KATEGORIJE ZAŠTITE
305 I kategorija
a) Kod tačkastog prikaza znak se radi u obliku pravougaonika crne boje
debljine0.1mm u koji je upisana slovna oznaka istom bojom (bez
serifa,veličine od 5 do 15pt.
b) U slučaju da je površina veća od površine znaka, znak se prikazuje
površinski i to tako što se se dodaje spoljašnji okvir debljine 0.5mm u u
boji RGB 94,189,0 sa šrafurom u obliku kosih linija pod uglom od 45
stepeni u boji RGB 127,255,0.
306 II kategorija
debljine 0.1mm u koji je upisana slovna oznaka istom bojom (bez
- 89 -
307 III kategorija

1.12.8 ZONE U KOJIMA SE SPROVODE REŽIMI ZAŠTITE
308 Režim zaštite I stepena
serifa,veličine od 5 do 15pt).
boji RGB 94,189,0 sa šrafurom u obliku dvostrukih kosih linija pod
uglom od minus 45 stepeni u boji RGB 127,255,0.
309 Režim zaštite II stepena
- 90 -
310 Režim zaštite III stepena
površinski i to tako što se se dodaje spoljašnji okvir debljine 0.5mm u
311 Zaštitna (buffer) zona
Spoljašnji okvir debljine 0.5mm u boji RGB 94,189,0 sa šrafurom u obliku
talasastih isprekidanih linija u boji RGB 127,255,0.
Simboli prirodne baštine-zaštićena područja, zaštićeni lokaliteti, predjeli, stanišni tipovi – natura
2000, ekološki značajni lokaliteti, zaštićene vrste, kategorije zaštite, zone u kojima se sprovode
režimi zaštite su prikazani dijagramima 48 do 52.
- 91 -
Dijagram 48: Zaštićena područja
Dijagram 49: Zaštićeni lokaliteti,režimi zaštite i kategorije zaštite
Dijagram 50: Predjeli i ekološki značajni lokaliteti
- 92 -
Dijagram 51: STANIŠNI TIPOVI – NATURA 2000
Dijagram 52: Zaštićene vrste
Simboli prirodne baštine-zaštićena područja, zaštićeni lokaliteti, predjeli, stanišni tipovi – natura
2000, ekološki značajni lokaliteti, zaštićene vrste, kategorije zaštite, zone u kojima se sprovode
režimi zaštite su prikazani dijagramima kao tačke i promjenljiva geometrija .
Kao tačka (MOP_ProtectedNaturalLocality) su definisani simboli zaštićenih područja, zaštićenih

lokaliteta, kategorije zaštite i zona u kojima se sprovode režimi zaštite 284-286, 287-296, 305-
307, 308-311 iz Pravilnika (Dijagram 48 i Dijagram 49) sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry)- predstavlja koordinate zaštićenih područja, zaštićenih

lokaliteta, kategorije zaštite i zone u kojima se sprovode režimi zaštite
• type- definiše tip zaštićenih lokaliteta u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ProtectedNaturalAreaTypes (simboli 288-297)
• importance- važnost zaštićenih područja u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)

MOP_ProtectedAreaImportanceTypes (simboli 285-287, Dijagram 48)
- 93 -
• category- kategorije zaštite u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ProtectionCategories (simboli 306-308)
• zone- zona u kojima se sprovode režimi zaštite u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ProtectionZones (simboli 309-312)
Kao promjenljiva geometrija (MOP_ProtectedLandscape) su definisani simboli predjela i

ekološki značajnih lokaliteta 297, 298 i 301 iz Pravilnika (Dijagram 50) sa atributima:
• position (MOP_VaiableGeometry)- predstavlja koordinate predjela i ekološki značajnih

lokaliteta
• type- definiše tip predjela i ekološki značajnih lokaliteta u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_ProtectedNaturalAreaTypes
površinama
Kao promjenljiva geometrija (MOP_Natura2000Habitat) su definisani simboli Stanišni tipovi-

NATURA 2000, 299,300 i 301 iz Pravilnika (Dijagram 51) sa atributima:
• position (MOP_VaiableGeometry)- predstavlja koordinate stanišnih tipova-NATURA

2000
• type- definiše tip stanišnih tipova-NATURA 2000 u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_Natura2000HabitatTypes
• isOverlayArea: Boolean- definiše da li se navedena površina preklapa sa drugim
površinama
Kao tačka (MOP_WildSpeciesProtection) su definisani simboli zaštićenih vrsta 303 i 304 iz

• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate zaštićenih vrsta

• protection koji definiše tip zaštićenih vrsta u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_WildSpeciesProtectionCategory
1.13 PRIRODNI PROCESI I POJAVE

1.13.1 TLO
312 Aktivno ili moguće klizište ili odron
Okvir znaka u obliku isprekidane linije sa kratkim segmentom debljine 0.5mm. Na
sredini znaka su nanešene strelice od kojih je srednja dužine 9.5mm sa osnovnom
crtom u obliku isprekidane linije. Znak se radi u boji RGB 104,25,0 (okvir je iste boje).
313 Područje pojačane erozije
- 94 -
Okvir znaka u obliku isprekidane linije sa kratkim segmentom debljine 0.5mm .
Rasterska tonska vrijednost R60% - dvostruke kose linije od koih je gornja cik-cak
u boji RGB 104,25,0 (okvir je iste boje).
314 Pretežno nestabilna područja
Rasterska tonska vrijednost R60% - trostruke horizontalne linije u boji RGB
104,25,0 (okvir je iste boje).
315 Istražni prostor mineralne sirovine
Rasterska tonska vrijednost R60% - kose ukrštene linije u boji RGB 104,25,0 (okvir
je iste boje). Na sredini znaka je nanešena slovna oznaka boje RGB 0,0,0 ispod
koje se nalazi elipsa bijele boje širine 6.2mm i visine 3.5mm.
316 Rudnik
Znak uraditi u boji RGB 0,0,0 na bijeloj pozadini. Veličina znaka je 0,8cm.
Sljedeći dijagram obuhvata simbole iz ove kategorije:
- 95 -
Dijagram 53: Simboli 312-316
Kao promjenljiva geometrija (MOP_NaturalProcessesPhenomena) su definisani simboli prirodni

procesi i pojave 312-316 iz Pravilnika (Dijagram 53) sa atributima:
• position (MOP_VaiableGeometry)- predstavlja koordinate prirodnih procesa i pojava

• isOverlayArea: Boolean -definiše da li se navedena površina preklapa sa drugim
površinama
• type- definiše tip prirodnih procesa i pojava u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_NaturalProcessesPhenomenaTypes
• detailedType koji predstavlja detaljni opis prirodnih procesa i pojava
1.14 PODRUČJA PRIMJENE POSEBNIH MJERA UREĐENJA I ZAŠTITE
317 Hidromelioracija
Okvir znaka u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,255 . Šrafura
je u obliku vertikalnih isprekidanih linija u boji RGB 0,0,255.
318 Pošumljavanje
Okvir znaka u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 191,255,170 .
Šrafura je u obliku ispunjenih kružnica prečnika 0.8mm koje su raspoređene u
- 96 -
grupama kao na ilustraciji u boji RGB 191,255,170.
319 Ozelenjavanje
Okvir znaka u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 212,255,170 .
Šrafura je u obliku neispunjenih kružnica prečnika 0.8mm sa horiznotalnim
razmakom od 2.5mm i vertikalnim razmakom od 2.0mm u boji RGB 212,255,170.
320 Oblikovanje zemljišta uz infrastrukturne građevine
Okvir znaka u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 104,0,0. Šrafura
je u obliku tačaka gustine R60% u boji RGB 104,0,0.
Ovi simboli su dati sljedećim dijagramom:
Dijagram 54: Simboli 317-320
Kao promjenljiva geometrija (MOP_DevelopmentMeasure) su definisani simboli područja

primjene posebnih mjera uređenja i zaštite 317-320 iz Pravilnika (Dijagram 54) sa atributima:
• position (MOP_VaiableGeometry)-predstavlja koordinate područja primjene posebnih

mjera uređenja i zaštite
- 97 -
površinama
• masure- definiše tip područja primjene posebnih mjera uređenja i zaštite u skladu sa
šifarnikom (enumeracijom) MOP_DevelopmentMeasureTypes
1.14.1 SANACIJA
321 Oštećeni prirodni ili kulturni pejzaž. Preoblikovanje – PO
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,191,0 sa čije su
unutrašnje strane u istoj boji nanešeni “cik-cak” segmenti širine po 1.0mm i visine
po 0.5mm. Šrafura je u obliku horizontalnih linija u boji RGB 0,255,63. U sredini
znaka je kružnica prečnika 5.5mm debljine linije 0.1mm u kojoj je nanešen slovni
znak.
322 Oštećena gradska ili seoska cjelina. Preoblikovanje – PO
po 0.5mm. Šrafura je u obliku horizontalnih i vertikalnih ukrštenih linija u boji
RGB 0,0,255. U sredini znaka je kružnica prečnika 5.5mm debljine linije 0.1mm u
kojoj je nanešen slovni znak.
323 Oštećeno tlo erozijom – biološka
po 0.5mm. Šrafura je u obliku kosih linija u boji RGB 104,0,0.
- 98 -
324 Opožareno šumsko stanište – rekultivisanje
po 0.5mm. Šrafura je u obliku horizontalnih i vertikalnih ukrštenih linija u boji RGB
104,0,0.
325 Područja cjeline i djelovi ugrožene okoline. Tlo – T
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 255,191,0. Šrafura je u
obliku horizontalnih trostrukih linija od kojih je srednja isprekidana u boji RGB
0,255,63. U sredini znaka je kružnica prečnika 5.5mm debljine linije 0.1mm u
kojoj je nanešen slovni znak.
326 Područje ugroženo bukom
obliku talasastih vertikalnih linija u boji RGB 255,0,0.
327 Napušteno odlagalište otpada
obliku horizontalnih i vertikalnih ukrštenih kosih linija u boji RGB 0,0,0. U sredini
znaka je šestougao prečnika 6.35mm u kome je unešena oznaka “X” sa
pozadinom bijele boje i linijom debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,0.
- 99 -
328 Napušteno eksploataciono područje
obliku horizontalnih i vertikalnih ukrštenih kosih linija u boji RGB 0,0,0. U sredini
znaka je popunjena elipsa u boji RGB 255,191,0 širine 6.2mm i visine 3.5mm, u
kojoj je upisana oznaka “X”.
329 Zaštita od buke
Dvije linije debljina 0.8mm (gornja) i 1.0mm (donja) sa međurazmakom 0.2mm.
Gornja linija je u obliku pune linije u boji RGB 0,0,0, dok je donja linija u obliku
isprekidane linije sa srednjim segmentom u boji RGB 0,255,63.
Na sljedećem dijagramu su prikazani simboli iz odjeljka Sanacija:
Dijagram 55: Sanacija
Kao promjenljiva geometrija (MOP_SanationReasonTypes) su definisani simboli sanacije 322-

330 iz Pravilnika (Dijagram 55) sa atributima:
• position (MOP_VaiableGeometry) što predstavlja koordinate simbola sanacije

• isOverlayArea :Boolean gdje se definiše da li se navedena površina preklapa sa drugim
površinama
• reason koji definiše razlog za sanaciju u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_SanationReasonTypes
- 100 -
1.15 REŽIMI
330 Morsko Dobro
a) Polje znaka bijele boje sa unutrašnjim okvirom debljine 0.35mm u boji
RG 64,129,0 u kombinaciji sa slovnim znakom (koristiti slova bez serifa
u boji RGB 0,255,255). Veličina znaka je 8.0mm.
b) Znak se prikazuje površinski ako je površina morskog dobra veća od
površine planskog znaka. U tom slučaju se znak radi na sljedeći način:
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm sa čije je unutrašnje
strane nanešena talasasta linija debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,0.
Rasterska tonska vrijednost R40% - kose linije u boji RGB 0,255,255. U
sredini se nalazi kružnica prečnika 5.85mmi debljine linije 0.1mm u
boji RGB 0,0,0 sa slovnim znakom u boji RGB 0,255,255
Ovaj simbol je dat sljedećim dijagramom:
Dijagram 56: Morsko dobro
Kao promjenljiva geometrija (MOP_CoastalZone) je definisan simbol Morsko dobro 330 iz

• position (MOP_VaiableGeometry) što predstavlja koordinate simbola morskog dobra

površinama
- 101 -
1.16 ELEMENTI URBANISTIČKE REGULACIJE - OBAVEZNI PROSTORNI
IURBANISTIČKI POKAZATELJI
331 Neto gustina stanovanja
Slovni znak u boji RGB 0,0,0. Koristiti slova bez serifa veličina od 5 do 15pt.
332 Bruto gustina stanovanja
333 Regulaciona linija
Puna linija debljine 0.2mm u boji RGB 0,255,0 u kombinaciji sa slovnim oznakama
crne boje. Na krajevima linije su nanešene nepopunjene kružnice prečnika 2.7mm
u boji RGB 0,255,0 debljine linije kružnice 0.2mm.
334 Građevinska linija GL0 – ispod zemlje
Isprekidana Duga-kratka-kratka-duga crta linija debljine 0.2mm u boji RGB
255,0,0 u kombinaciji sa slovnim oznakama crne boje. Na krajevima linije su
nanešene nepopunjene kružnice prečnika 2.7mm u boji RGB 255,0,0 debljine linije
kružnice 0.2mm.
335 Građevinska linija GL1
Crta tačka crta linija 0.2mm u boji RGB 255,0,0 u kombinaciji sa slovnim
oznakama crne boje. Na krajevima linije su nanešene nepopunjene kružnice
prečnika 2.7mm u boji RGB 255,0,0 debljine linije kružnice 0.2mm.
336 Građevinska linija GL2 – iznad zemlje
Crta tačka tačka crta linija 0.2mm u boji RGB 255,0,0 u kombinaciji sa slovnim
oznakama crne boje. Na krajevima linije su nanešene nepopunjene kružnice
prečnika 2.7mm u boji RGB 255,0,0 debljine linije kružnice 0.2mm.
337 Granica urbanističke parcele
Puna linija debljine 1.2mm u bojiRGB 0,0,0 u kombinaciji sa slovnim oznakama
crne boje. Na krajevima linije su nanešene nepopunjene kružnice prečnika 2.7mm
- 102 -
u boji RGB 0,0,0 debljine linije kružnice 0.2mm.
338 Urbanistički blok
Slovni znak u boji RGB 0,0,0. Koristiti brojeve ( od 1 do …) veličina od 5 do 15pt.
339 Urbanistička zona
Slovni znak u boij RGB 0,0,0. Koristiti slova bez serifa (od A do …) veličina od 5 do
15pt.
340 Oznaka urbanističke parcele
341 Namjena parcele – objekta
Kružnica prečnika 6.0mm u boji RGB 0,0,0 debljine linije kružnice 0.25mm u
kombinaciji sa slovnim znakom.
342 Indeks zauzetosti
343 Indeks izgrađenosti
344 Bruto građevinska površina
1.16.1 VERTIKALNI GABARIT
345 Spratnost objekta
346 Suteren
347 Podrum
348 Prizemlje
- 103 -
349 Broj spratova
350 Potkrovlje
351 Maksimalna visina objekta
352 Postojeći objekat
Okvir znaka u obliku pune linije debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,0 . Šrafura je u
obliku punih kosih linija u boji RGB 0,0,0
353 Planirani objekat
Okvir znaka u obliku isprekidane linije debljine 0.5mm u boji RGB 0,0,0 . Šrafura je
u obliku punih kosih linija u boji RGB 0,0,0
354 Ograda
U obliku pune linije debljine 0.25mm u boji RGB 104,0,0 na koju su nanešeni
kvadrati veličine 0.5mm segmentno na svakih 2.0mm (računajući od sredina
kvadrata) u boji RGB 104,0,0.
355 Potporni zid
Dvije linije debljina 0.3mm i 0.5mm sa međurazmakom 0.00mm. Gornja linija je u
obliku pune linije u boji RGB 104,0,0, dok je donja linija u obliku isprekidane linije
sa segmentom od 6.0mm u boji RGB 104,0,0. Krajnji segmenti donje linije su
“zaoštreni”.
Simboli iz ovog poglavlja su dati sljedećim dijagramom:
- 104 -
Dijagram 57: Elementi urbanističke regulacije
Simboli- Elementi urbanističke regulacije - obavezni prostorni i urbanistički pokazatelji i

vertikalni gabarit su prikazani u dijagramu 57 kao tačke, kriva i površina.
- 105 -
Kao tačka (MOP_RegulationLinePoint) je definisan simbol tačaka regulacione linije 333 iz
Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate tačaka regulacione linije
Kao tačka (MOP_ConstructionLinePoint) je definisan simbol tačaka građevinske linije 334-336 iz

• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate tačaka građevinske linije

• number koji definiše broj tačke građevinske linije
Kao tačka (MOP_UrbanParcelPoint) je definisan simbol tačaka urbanističke parcele 337 iz

• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate tačaka urbanističke parcele

• number koji definiše broj tačke urbanističke parcele
Kao kriva linija (MOP_RegulationLine) je definisan simbol regulacione linije 333 iz Pravilnika sa
atributima:
• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate regulacione linije
Kao kriva linija (MOP_ConstructionLine) je definisan simbol građevinske linije 334-336 iz

• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate građevinske linije

• type koji definiše građevinske linije u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_ConstructionLineType
Kao kriva linija (MOP_Fence) je definisan simbol ograde 354 iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate ograde
Kao kriva linija (MOP_SupportWall) je definisan simbol potpornog zida 354 iz Pravilnika sa
atributima:
• position (MOP_PointGeometry) što predstavlja koordinate potpornog zida
Kao površina (MOP_UrbanParcelArea) je definisan simbol urbanističke parcele 337 iz Pravilnika

sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate urbanističke parcele

• purpose [0..1]: namjena parcele u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_UrbanParcelPurposes
• sign : oznaka urbanističke parcele (simbol 340.)
• occupancyIndex : indeks zauzetosti za urbanističku parcelu (simbol 342.)
• constructionIndex : indeks izgrađenosti za urbanističku parcelu (simbol 343.)
• grossConstructionArea : bruto građevinska površina (simbol 344.)
- 106 -
• grossStoreyArea : spratnost (simbol 345.)
• numberOfStoreys : broj spratova (simbol 349.)
• cellar : Boolean = true podrum (simbol 347.)
• basement : Boolean = true suteren (simbol 346.)
• groundFloor : Boolean = true prizemlje (simbol 348.)
• attic : Boolean = true potkrovlje (simbol 350.)
• maximalHeight : maksimalna visina objekta (simbol 351.)
• maxNumberOfAppartmenst : broj jedinica
• housingType : u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_HousingTypes (simboli 356 i
357.)
• detailedHousingType : predstavlja detaljni opis vrste stanovanja
Kao površina (MOP_Block) je definisan simbol bloka za koji ne postoji simbol u Pravilniku sa
atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry)- predstavlja koordinate bloka

• purpose [0..*]: namjena površina koje se pojavljuju u bloku u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_UrbanParcelPurposes
• occupancyIndex: indeks zauzetosti za blok (simbol 342)
• netHousingDensity: neto gustina stanovanja za blok (simbol 331)
• grossHousingDensity: bruto gustina stanovanja za blok (simbol 332)
• constructionIndex: indeks izgrađenosti za blok (simbol 343)
Kao površina (MOP_Zone) je definisan simbol zone za koji ne postoji simbol u Pravilniku sa
atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry)- predstavlja koordinate zone

• purpose [0..*]: namjena površina koje se polavljuju u zoni u skladu sa šifarnikom
(enumeracijom) MOP_UrbanParcelPurposes
• occupancyIndex: indeks zauzetosti za zonu (simbol 342)
• netHousingDensity: neto gustina stanovanja za zonu (simbol 331)
• grossHousingDensity: bruto gustina stanovanja za zonu (simbol 332)
• constructionIndex: indeks izgrađenosti za zonu (simbol 343)
Kao površina (MOP_BuildingObject) je definisan simbol objekta 352 i 353 u Pravilniku sa
atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate objekta
1.17 TIPOVI STANOVANJA
356 Jednoporodično stanovanje
- 107 -
Debljina linije okvira je 0.3mm u boji RGB 0,0,0. Slovne oznake se rade u boji RGB
357 Višeporodično stanovanje
Debljina linije okvira je 0.3mm u boji RGB 0,0,0. Slovne oznake se rade u boji RGB
Porodično stanovanje je dato atributom housingType koji je šifarnik (enumeracija)

MOP_HousingTypes (Dijagram 57)
1.18 OPŠTE KATEGORIJE NAMJENE POVRŠINA
Na sljedećem dijagramu su date oznake iz tabela OPŠTE KATEGORIJE NAMJENE POVRŠINA:
- 108 -
Dijagram 58: Opšte kategorije namjene površina
Simboli OPŠTE KATEGORIJE NAMJENE POVRŠINA su prikazani dijagramom 58 kao površina.
- 109 -
Kao površina (MOP_GeneralSettlementArea) je definisana namjena površine naselja iz
• position (MOP_SurfaceGeometry)- predstavlja koordinate namjene Površine naselja

površinama
• purpose : namjena površina u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_GeneralSettlementAreaTypes Šifarnik sadrži vrijednosti Građevinsko zemljište
(GZ)-1000, Negrađevinsko zemljište (NZ)-2000 i Izdvojeno građevinsko zemljište (IGZ)-
3000.
Kao površina (MOP_GeneralAgricultureArea) je definisana namjena Poljoprivredne površine iz
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Poljoprivredne

površine
površinama
MOP_GeneralAgricultureAreaTypes. Šifarnik sadrži vrijednosti Obradivo zemljište (PO)-
1000, Drugo poljoprivredno zemljište (PD)-2000 i Rasadnici (PR)-3000.
Kao površina (MOP_GeneralForestArea) je definisana namjena Šumske površine iz Pravilnika sa
atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Šumske površine

površinama
MOP_GeneralForestAreaTypes. Šifarnik MOP_GeneralForestAreaTypes sadrži vrijednosti
Privredne šume (ŠP)-1000, Zaštitne šume(ŠZ)-2000 i Šume sa posebnom namjenom
(ŠPN)-3000.
Kao površina (MOP_GeneralWaterArea) je definisana namjena Vodne površine iz Pravilnika sa
atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Vodne površine

površinama
MOP_GeneralWaterAreaTypes. Šifarnik MOP_GeneralWaterAreaTypes sadrži
vrijednosti: Površine voda (VP), Površine vodnog dobra I kategorije (VPD1), Površine
vodnog dobra II kategorije (VPD2) i Površine vodnog dobra III kategorije (VPD3).
Kao površina (MOP_GeneralOtherNaturalArea) je definisana namjena Ostale prirodne površine
iz Pravilnika sa atributima:
- 110 -
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Ostale prirodne
površine
površinama
• purpose : tekst opisa namjene Ostale prirodne površine
Kao površina (MOP_GeneralTechnicalInfrastructure) je definisana namjena Površine tehničke

infrastrukture iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Površine tehničke

infrastrukture
površinama
• purpose: namjena površina u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_GeneralTechnicalInfrastructureAreaTypes. Šifarnik MOP_GeneralTechnical
InfrastructureAreaTypes sadrži vrijednosti: Površine i koridori saobraćajne infrastrukture
(TIS), Površine i koridori ostale infrastrukture (TOI) i Površine za obradu, sanaciju i
skladištenje otpada (TSO).
Kao površina (MOP_GeneralSpecialPurposeArea) je definisana namjena Površine tehničke
infrastrukture iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Površine tehničke

infrastrukture
površinama
MOP_GeneralSpecialPurposeAreaTypes. Šifarnik
MOP_GeneralSpecialPurposeAreaTypes sadrži vrijednosti: Površine od interesa za
odbranu (OD), Ležišta mineralnih sirovina i Površine eksploatacionih polja (MS),
koncesiona područja (KP), eksteritorijalne površine (EX) i zaštićena područja (ZP).
- 111 -
1.19 KATEGORIJE DETALJNE NAMJENE POVRŠINA
- 112 -
- 113 -
- 114 -
Na sljedećim dijagramima su date oznake kategorije detaljne namjene površina:
Dijagram 59: Kategorije detaljne namjene površina (1)
- 115 -
Dijagram 60: Kategorije detaljne namjene površina (2)
- 116 -
Simboli kategorije detaljne namjene površina su prikazani dijagramima 59 i 60 kao površina.
Kao površina (MOP_DetailedResidentialArea) je definisana namjena Površine za stanovanje (S)

iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Površine za

stanovanje
površinama
• density : namjena površina u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_DetailedResidentialAreaTypes. Šifarnik MOP_DetailedResidentialAreaTypes ima
vrijednosti: velika gustina (SVG), veća gustina (SV), srednja gustina (SS) i mala gustina
(SMG).
Kao površina (MOP_DetailedCentralActivitiesArea) je definisana namjena Površine za centralne
djelatnosti (CD) iz Pravilnika sa atributima:

centralne djelatnosti
površinama
Kao površina (MOP_DetailedTourismArea) je definisana namjena Površine za turizam (T) iz


turizam
površinama
MOP_DetailedTourismAreaTypes. Šifarnik MOP_DetailedTourismAreaTypes ima
vrijednosti: hoteli (T1), turistička naselja (T2), moteli (T3) i površine za pružanje usluga
ishrane i pića (U).
Kao površina (MOP_DetailedEducationSocialProtectionArea) je definisana namjena Površine za
školstvo i socijalnu zaštitu (ŠS) iz Pravilnika sa atributima:

školstvo i socijalnu zaštitu
površinama
MOP_DetailedEducationSocialProtectionAreaTypes. Šifarnik
MOP_DetailedEducationSocial ProtectionAreaTypes ima vrijednosti školstvo-1000 i
socijalna zaštita-2000.
- 117 -
Kao površina (MOP_DetailedHealthProtectionArea) je definisana namjena Površine za
zdravstvenu zaštitu (Z) iz Pravilnika sa atributima:

zdravstvenu zaštitu
površinama
Kao površina (MOP_DetailedCultureArea) je definisana namjena Površine za kulturu (K) iz


kulturu
površinama
Kao površina (MOP_DetailedSportsRecreationArea) je definisana namjena Površine za sport i

rekreaciju (SR) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Površine za sport

i rekreaciju
površinama
Kao površina (MOP_DetailedIndustryProductionArea) je definisana namjena Površine za

industriju i proizvodnju (IP) Pravilnika sa atributima:

industriju i proizvodnju
površinama
Kao površina (MOP_DetailedMixedPurposeArea) je definisana namjena Površine za mješovite

namjene (MN) Pravilnika sa atributima:

mješovite namjene
površinama
Površine za pejzažno uređenje (PU) su predstavljene klasama MOP_LDLimitedUseArea

(površine javne namjene PUJ), MOP_LDPublicUseArea (površine ograničene namjene PUO) i
MOP_LDSpecialPurposeArea (površine za specijalne namjene PUS).
- 118 -
Sve ove klase imaju atribute:

pejzažno uređenje
površinama
• purpose : namjena površina u skladu sa šifarnicima (enumeracijom)
MOP_LDPublicUseTypes, MOP_LDLimitedUseTypes, MOP_LDSpecialPurposeTypes.
• detailedType koji predstavlja detaljni opis Površine za pejzažno uređenje
Kao površina (MOP_DetailedAgricultureArea) je definisana namjena Poljoprivredne površine

(P) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Poljoprivredne

površine
površinama
MOP_DetailedAgricultureAreaTypes. Šifarnik MOP_DetailedAgricultureAreaTypes ima
vrijednosti: obradivo zemljište (PO), drugo poljoprivredno zemljište (PD), rasadnici (PR),
stočarstvo i ribolov. Nije jasno zašto su date poslednje dvije vrijednosti.
Kao površina (MOP_DetailedForestArea) je definisana namjena Šumske površine (Š) iz
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Šumske površine

isOverlayArea :Boolean gdje se definiše da li se navedena površina preklapa sa drugim
površinama
MOP_DetailedForestAreaTypes. Šifarnik MOP_DetailedForestAreaTypes ima vrijednosti:
privredne šume (ŠP), zaštitne šume (ŠZ) i šume sa posebnom namjenom (ŠPN).
Kao površina (MOP_DetailedSeaArea) je definisana namjena Površine mora (M) iz Pravilnika sa
atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Površine mora

površinama
MOP_DetailedSeaAreaTypes. Šifarnik MOP_DetailedSeaAreaTypes ima vrijednosti:
površine unutrašnjih morskih voda (MU), površina teritorijalnog mora (MT), površina
ekonomske zone (MEZ) i površina epikontinentalnog pojasa (ME).
- 119 -
Kao površina (MOP_DetailedInlandWaterArea) je definisana namjena Površine kopnenih voda
(VK) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Površine

kopnenih voda
površinama
MOP_DetailedInlandWaterAreaTypes. Šifarnik ima vrijednosti: površinske vode (VPŽ),
podmorske vode (VPO), podzemne vode (VPZ), zaslanjene vode ušća rijeka koje se
ulivaju u more (VZS), termo-mineralne i termalne vode (VTM), površine vodnog dobra
(VOD), nalazišta voda za piće u teritorijalnom moru (VON), vode priobalnog mora (VPM)
i solila i solane (VSS).
Kao površina (MOP_DetailedOtherNaturalArea) je definisana namjena Ostale prirodne
površine (OP) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Ostale prirodne

površine
površinama
• purpose : tekstualni opis namjene Ostale prirodne površine
Kao površina (MOP_DetailedTrafficInfrastructureArea) je definisana namjena Površine
saobraćajne infrastrukture (IS) iz Pravilnika sa atributima:

saobraćajne infrastrukture
površinama
MOP_DetailedTrafficInfrastructureAreaTypes.Šifarnik
MOP_DetailedTrafficInfrastructure AreaTypes ima vrijednosti: drumski saobraćaj (DS),
željeznički saobraćaj (ŽS), vazdušni saobraćaj (VS) i vodeni saobraćaj (HS).
Kao površina (MOP_DetailedOtherTechnicalInfrastructureArea) je definisana namjena Površine
ostale i komunalne infrastrukture i objekata (IO) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Površine ostale i

komunalne infrastrukture i objekata
površinama
MOP_OtherTechnicalInfrastructureAreaDetailedType. Šifarnik MOP_OtherTechnical
InfrastructureAreaDetailedType ima vriejdnosti: objekti telekomunikacione
infrastrukture (IOT), objekti elektroenergetske infrastrukture (IOE), objekti
- 120 -
hidrotehničke infrastrukture (IOH), objekti komunalne infrastrukture (IOK), objekti koji
služe za transport nafte, gasa i naftnih derivata (IOG) i objekti koji služe za transport
uglja, rude, pepela i šljunka (IOU).
Kao površina (MOP_DetailedWasteManagementArea) je definisana namjena Površine za
obradu, sanaciju i skladištenje otpada (TSO) iz Pravilnika sa atributima:

obradu, sanaciju i skladištenje
površinama
Kao površina (MOP_DetailedGraveyardArea) je definisana namjena Površine za groblja (GP) iz


groblja
površinama
Kao površina (MOP_DetailedReligiousBuildingArea) je definisana namjena Površine za vjerske

objekte (VO) iz Pravilnika sa atributima:

vjerske objekte
površinama
Kao površina (MOP_DetailedReserveArea) je definisana namjena Rezervne površine (RP) iz

• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Rezervne

površine
površinama
Kao površina (MOP_DetailedMineralRawMaterialsArea) je definisana namjena Površine

mineralnih sirovina (MS) iz Pravilnika sa atributima:

mineralnih sirovina
površinama
• level- nivo u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_LevelType: na površini, ispod
površine, iznad površine i ispod mora
- 121 -
Kao površina (MOP_DetailedExploitationFieldArea) je definisana namjena Površine
eksploatacionih polja (EP) iz Pravilnika sa atributima:

eksploatacionih polja
površinama
Kao površina (MOP_DetailedDefenceArea) je definisana namjena Površine za potrebe odbrane

(OD) iz Pravilnika sa atributima:

potrebe odbrane
površinama
Kao površina (MOP_DetailedConcessionArea) je definisana namjena Površine za koncesiona

područja (KP) iz Pravilnika sa atributima:

koncesiona područja
površinama
• concessionActivity- tekstualni opis koncesione aktivnosti
• specialRegulation- tekstualni opis posebne regulacije
Kao površina (MOP_DetailedExteritorialArea) je definisana namjena Eksteritorijalne površine

(EX) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Eksteritorijalne

površine
površinama
Kao površina (MOP_DetailedProtectedNaturalArea) je definisana namjena Zaštićena prirodna

područja (ZPK) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Zaštićena

prirodna područja
površinama
MOP_DetailedProtectedNaturalAreaTypes. Šifarnik MOP_DetailedProtected
NaturalAreaTypes ima vrijednosti: strogi rezervat prirode (ZSR), posebni rezervat prirode
(ZRP), nacionalni park (ZNP), regionalni park i park prirode (ZPP), spomenik prirode
(ZSP), zaštićeno stanište (ZZS), predio izuzetnih odlika (ZIO), zaštićeni geološki i
- 122 -
paleontološki objekti (ZGO), prirodno dobro za koje je donijet akt o preventivnoj zaštiti
(ZDA), međunarodno zaštićena prirodna dobra (ZMZ).
• importance važnost u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_ProtectedArea
ImportanceTypes (objašnjen ranije).
• category u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_ProtectionCategories (objašnjen
ranije).
• Zone- u skladu sa šifarnikom (enumeracijom) MOP_ProtectionZones (objašnjen ranije).
Kao površina (MOP_DetailedProtectedCulturalHeritageArea) je definisana namjena Zaštićena
kulturna dobra (ZKD) iz Pravilnika sa atributima:
• position (MOP_SurfaceGeometry) što predstavlja koordinate namjene Zaštićena

kulturna dobra
površinama
MOP_DetailedProtectedCulturalHeritageAreaTypes. Šifarnik MOP_DetailedProtected
CulturalHeritageAreaTypes ima vrijednosti pojedinačna kulturna dobra (ZKP), kulturno
istorijske cjeline ili kompleksi (ZKK) i lokalitet ili područje (ZKL).
• importance važnost u skladu sa šifarnikom (enumeracijom)
MOP_CulturalMonumentImportanceTypes (objašnjen ranije).
• Category- tekstualni opis kategorije zaštite
• zone- u tekstualni opis zaštite
2 PREPORUKE ZA IMPLEMENTACIJU MODELA U TOPOBASE

ADMINISTRATOR-U
Model podataka MonPlanGML neophodno je implementirati u IS Ministarstva koristeći

Topobase Administrator i Topobase Client (AutoCAD Map 3D).
Kotristeći Topobase Administrator neophodno je da se izvrši:
1. Kreiranje Topic-a (Grupisanje klasa). Grupisanje klasa treba uraditi shodno prvom
dijagramu dokumenta „MonPlanGML-Version 2.0 UML Diagrams“ (Model podataka
MonPlanGML) i Pravilniku. Prema tome, potrebno je kreirati sljedeće grupe: Osnovne
klase, Granice i koridori, Nepokretna kulturna baština, Pejzažna arhiktetura, Opšte
kategorije namjena površina, Detaljne kategorije namjena površina, Prirodna baština,
Prirodni procesi i pojave, Ostala tehnička infrastruktura, Elementi saobraćajnica, Mreža
naselja, Saobraćaj, Urbanistička regulacija, Vodene površine.
2. Kreiranje Feature Class-a. Za implementaciju je neophodno koristititi tipove klasa koje
postoje u Topobase-u od kojih su značajne sledeće:
• Point – klasa za tačku
• LineString – klasa za poliliniju
- 123 -
• Polygon – klasa za poligon
• Label – klasa za tekst
• Collection – klasa za promjenjivu geometriju (VariableGeometry)
• Attribute – klasa za tabele atributa (klase bez geometrije)
Klase iz Modela je neophodno usaglasiti sa odgovarajućim klasama u Topobase-u na

sljedeći način:
• MOP_PointObject → Point
• MOP_CurveObject → LineString
• MOP_SurfaceObject → Polygon
• MOP_GeometryObject → Collection
• Negeomertrijske klase → Attribute
3. Kreiranje Atributa klasa. Atribute klasa je neophodno implementirati shodno Modelu.

Atributi koji imaju kardinalnost „1..*“ se implementiraju tako što se kreira nova tabela i
između klase i nje stavi veza tipa „1..n“.
4. Kreiranje Veza. Veze je potrebno implementirati shodno Modelu. Kako u Topobase-u ne
postoji mogućnost nasljeđivanja, tamo gdje postoji nasljeđivanje između klasa
neophodno je atribute iz klase koja se nasljeđuje dodati u klasu koja je nasljeđuje.
5. Kreiranje Enumeracije. Enumeracije (šifarnike) je potrebno implementirati kao klasu
tipa „Atribute”. Između glavne klase i enumeracije je potrebno kreirati vezu tipa „1..n”.
6. Koristeci Display Manager Topobase Client-a (AutoCAD Map 3D) definisati lejere, stilove
i formitati displej modele (.tbdm) koji će omogućiti prikazivanje grafičkih entiteta koji se
nalaze u Topobase bazi podataka koja je formirana u predhodnim koracima.
3 IMPLEMENTACIJA PRAVILNIKA I MODELA PODATKA U AutoCAD Map

3D-u
Uzimajući u obzir da je Informacioni sistem Ministarstva zasnovan na Autodesk

tehnologiji kao i da većina obrađivača planskih dokumenata koristi Autodesk tehnologiju za
izradu planova, jedan od ciljeva ovog projekta je bio da se usvojeni Pravilnik i Model podataka
implementiraju u AutoCAD Map 3D.
Osnovni problem koji se javio u toku implementacije informacionog sistema

Ministarstva su predstavljali grafički prilozi planskih dokumenata koji nijesu bili struktuirani i
geometrijski konzistentni.
Uočeno je da je svaki obrađivač planske dokumentacije, uslijed nepostojanja „Pravilnika

o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima namjene površina, elementima
urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima“ i Modela podataka, strukturirao
podatke i grafički ih prezentirao prema svom nahođenju.
- 124 -
Analizom planova kada su u pitanju graficki entiteti urbanističkih jedinica uočeno je da
postoji ogroman broj grešaka kada je u pitanju njihova geometrijska konzistetnost, što dovodi u
pitanje validnost podataka koji se prezentiraju u tekstualnom dijelu u UTU.
Navedeni nedostaci će se eliminisati se preciziranjem i pripremom digitalne forme

planskih dokumenata uz maksimalno korišćenje funkcionalnosti u AutoCAD Map 3D.
Planovi obrađeni prema ovom Upustvu omogućiće Ministarstvu mehanizme za lakšu

kontrolu planskih dokumenata.
Kako je predviđeno projektnim zadatkom pristupilo se definisanju digitalne forme

grafičkih i alfanumeričkih podataka u skladu sa Pravilnikom i Modelom podataka u AutoCAD
Map 3D, to jest izradi templejt fajla koji bi sadržao sve neophodne elemente.
Za kreiranje grafičkih simbola prema Pavilniku korišćeni su standardni AutoCAD Map 3D

grafički objekti:
• Tačka
• polilinija
• multilinija
• blok
• poligon
Za prezentaciju grafičkih simbola definisani su:
• Lejeri (slojevi)
• Tipovi linija
• Tipovi multilinija
• Šrafure (hečeve)
• Blokovi
Za implementaciju atributa korišćene su fukcionalnosti AutoCAD Map 3D :
• Objektni podaci
Objedinjeni grafički objekti i atributi su implementirani korišćenjem funkcionalnosti:
• Objektne klase
Konzistentnost i kontrola grafičkih podataka i atributa je obezbijeđena korišćenjem:
• Topologija
• Programskih procedura
- 125 -
3.1 Lejeri
Pravilnikom su denisani jedinstveni grafički simboli i grupisani po obastima u kojima se

primjenjuju pa je bilo neophodno definisati lejere u .dwt templejtu na kojima će se nalaziti.
Definisanje lejera je urađeno u skladu sa Pravilnikom i Modelom podataka vodeći računa

da se njihov broj što je više moguće smanji, a da se pritom omogući struktura koja će omogućiti
njihovo korišćenje prilikom eksporta podataka u Topobase Server.
Slika 1: Lejeri
- 126 -
Lejeri su sortirani po određenim grupama shodno Pravilniku (vidi sliku 2).
Slika 2: Lejeri i grupisanje
- 127 -
Grupisanje lejera omogućava da se u tekućem radu koriste lejeri iz samo jedne odabrane grupe
što znatno olakšava rad i smanjuje broj grešaka.
Na primjer. ako selektujemo grupu „01.GRANICE“, u „Layers“ tabu biće dostupni samo
lejeri iz te grupe (uključujući i lejere iz podgrupa). Ako želimo da radimo sa svim lejerima
neophodno je da odaberemo grupu „All“.
Sa grupom lejera su moguće iste funkcije kao i sa pojedinačnim lejerom, s tim što se ta
radnja primjenjuje na sve lejere iz željene grupe.
Ako želimo da ugasimo sve lejere iz određene grupe, idemo desnim klikom na tu grupu
i iz menija izaberemo „Visibility“ a zatim „Off“. Svi lejeri iz te grupe (uključujući i podgrupe) će
biti ugašeni. Analogno se radi sa ostalim operacijama predviđenim za pojedinačne lejere.
3.2 Linije
Analizom je utvrđeno da za veliki broj linijskih struktura definisanih u Pravilniku ne

postoje standardni tipovi linija. Definisano je 40 novih tipova linija.
Linije su definisane fajlovima granice_plana.lin i linije.lin. Primjeri nekih linija iz

Pravilnika dati su na slici 3:
Slika 3: Linije iz Pravilnika
3.3 Multilinije
U Pravilniku postoje linijske strukture koje je potrebno grafički predstaviti sa više

paralelnih linija.
- 128 -
Za njihovo kreiranje se koristi objekat multilinija pa je bilo neophodno kreirati stilove
za multilinije prema Pravilniku. Multilinija je specijalni objekat u AutoCAD MAP 3D-u koji vam
dozvoljava da iz jednog poteza crtate dvije ili više „paralelnih“ linija.
Stilovi multilinija su definisane fajlom „multilinije_stilovi.mln“.Definisano je 18 tipova

multilinija.
Naravno, to se može takođe postići i komandom „offset“, ali prednost multilinije dolazi
do izražaja kod saobraćajne infrastukture kada treba napraviti raskrsnice i slično (o čemu će biti
više riječi kasnije).
Multilinija se poziva iz komandne linije naredbom „MLINE“. Nakon pritiska na dugme

„Enter“ imaćete situaciju kao na slici 4:
Slika 4: Komanda „MLINE“
Nakon toga treba da podesite Justification na Zero (kucate J+Enter+Z+Enter). Sljedeća

stvar koju treba da podesite je stil multilinije. Ukucajte ST + Enter+ ? + Enter. Treba da se pojavi
prozor kao na slici 5:
Slika 5: Stilovi za multilinije
- 129 -
Izaberite željeni stil od ponuđenih, selektujte ga i iskopirajte (tehnika „Copy-Paste“),
zatvorite prozor sa slike 11, pritisnite “Enter”, uradite “Paste”, pritisnite “Enter”, a zatim počnite
da crtate na radnoj površini.
Kao što je i ranije rečeno, multilinije nude određeni komfor kada je riječ o saobraćajnoj
infrastrukturi. Naime, AutoCAD MAP 3D posjeduje alate za obradu multilinija, „Multiline Edit
Tools“ (slika 6), pomoću kojih lako možete da kreirate raskrsnice i uređujete multilinije.
„Multiline Edit Tools“ dobijate tako što izaberete željenu multiliniju na crtežu i na nju uradite
dvostruki klik mišem.
Slika 6: „Multiline Edit Tools“
3.4 Hečevi (šrafure)
Analizom je utvrđeno da postoje šrafure definisanine u Pravilniku koje ne postoje kao

standardni tipovi. Definisano je 7 novih tipova šrafura.
Šrafure su definisane fajlovima „acad.pat“ i „acadiso.pat“. Primjeri nekih šrafura iz

Pravilnika dati su na slici 7:
- 130 -
Slika 7: Šrafure
3.5 Blokovi
Za sve grafičke simbole koji su definisani u Modelu kao tačke definisani su blokovi sa
odgovarajućim atributima. Definisano je 383 bloka.
Blokovi su definisani u folderu „C:\PRAVILNIK\BLOKOVI“. Svaki blok ima naziv koji se

sastoji iz riječi „Blok“ i rednog broja simbola iz Pravilnika za koji je blok napravljen. Primjeri
nekih blokova iz Pravilnika su dati na slici 8:
Slika 8: Primjeri blokova
- 131 -
3.6 Objektni podaci
Objektni podaci omogućavaju da se u crtežu definišu tabele podataka u skladu sa

Modelom podataka koji se mogu pridruživati grafičkim objektima. U projektu je definisano 47
objektnih tabela.
Korišćenjem opcije Map Setup > Define Object Data, definišu se tabele i polja u tabeli .
Slika 9: Definisanje objektnih podataka
Nakon definisanja tabela i polja u tabeli moguće je selektovanim grafičkim objektima

pridružiti ili ukloniti izabranu tabelu objektnih podataka opcijama Athach to Objects ili Detach
from Objects.
Slika 10: Pridruživanje i uklanjanje

objektnih podataka
- 132 -
Objektni podaci se mogu ažurirati korišćenjem standardne opcije Properties.
Slika 11: Primjer pridruženih objektnih podataka
Objektni podaci koji su definisani su usklađeni sa Modelom podataka MonPlanGML. To

znači da je potrebno da koristite odgovarajuće šifre i šifarnike koji su ranije objašnjeni u ovom
dokumentu. Neke atribute nije moguće izmijeniti, kao npr. TIP (šifru) za konkretni objekat klase.
Kod nekih atributa su predefinisane određene vrijednosti koje je moguće unijeti. Npr. atribut
„status“ može imati vrijednosti 1000 (postojeći), 2000 (planirani) i 3000 (uklanjanje).
Podrazumijevana vrijednost za (skoro) sve klase je 2000. U slučaju da korisnik pokuša da unese
neku drugu vrijednost, dobiće poruku o grešci. Postoje klase kod kojih je vrijednost atributa
„status“ fiksna, tj. ne može se mijenjati. To su klase kod koji je eksplicitno Pravilnikom
navedeno kakav imaju status (npr. Ukidanje TK podzemnog voda).
Da bi uređivali objektne podatke (kao i ostale atribute) potrebno je da otvorite

„Properties“ meni za određeni objekat i idete na karticu (Tab) „Object Class“ i tu uređujete
željene podatke.
NAPOMJENA: Objektnim podacima je moguće pristupiti i u kartici (Tab-u) „Design“, ali je

primijećeno da može doći do greške ako se objektni podaci mijenjaju u tom tabu. Zato je
preporučljivo da se Objektni podaci uređuju u tabu „Object Class“, a podaci vezani za izgled
objekta da se uređuju u tabu „Design“.
- 133 -
3.7 Objektne klase
Funkcionalnost Objektne klase omogućava da se definisani grafički objekti i njima

pridruženi objektni podaci definišu kao objektne klase koje se u kasnijem radu koriste za
generisanje novih grafičkih objekata koji u potpunosti nasljeđuju sve osobine klase od koje su
formirane (lejer, boja šrafura, objektne tabele itd.). Definisanje objektnih klasa se vrši kada se u
Map Explorer-u izabere Object Classes i desni klik. Definisanje novih klasa nije moguće
izvrašavati bez Administratorskih prava.
Slika 12: Definisanje objektne klase
Objektne klase su koncept u AutoCAD MAP 3D-u koji omogućava klasifikaciju objekata
po određenim pravilima. Postoje tri osnovne radnje koje se mogu vršiti sa objektnim klasama
(slika 9):
1. Create Classified Object... – kreira objekat date klase na crtežu

2. Select Classified Object – selektuje sve objekte na crtežu date klase
3. Classify Objects... – klasifikuje objekat na crtežu kao objekat te klase
Radnje „New Object Class...“, „Delete“ i „Rename“ nije moguće izvršavati bez
Administratorskih prava. Čak iako se radi o naprednijem korisniku AutoCAD MAP 3D-a, nije
poželjno da se ove opcije koriste jer će se dovesti u pitanje konzistentnost šablona
„Pravilnik.dwt“ sa Pravilnikom.
- 134 -
Slika 13: Objektne klase
Da bi kreirali objekat određene klase potrebno je da izaberete željenu klasu, na nju

kliknete desnim klikom miša nakon čega će se otvoriti meni kao na slici 13, kliknete na „Create
Classified Object...“, pređete na „Model space“ i crtate objekat željene klase. Po završetku
pritisnite taster „Esc“ (Escape) ili nastavite da crtate objekte te odabrane klase.
Ako želite da izaberete sve objekte na crtežu koji pripadaju određenoj klasi potrebno
je da na tu klasu kliknete desnim klikom miša nakon čega će se otvoriti meni kao na slici 13,
kliknete na „Select Classified Object“, nakon čega će u Modelu biti selektovani svi objekti koji
pripadaju toj klasi.
- 135 -
Opcija „Classify Objects...“ se koristi za klasifikovanje objekata na crtežu. Sa ovom
opcijom treba postupati izuzetno oprezno jer je moguće u crtežu nacrtati određeni objekat koji
nije u skladu sa Pravilnikom, a pomoću ove opcije ga klasifikovati kao objekat iz Pravilnika. Ovu
opciju treba koristiti jedino u slučajevima gdje je opcija „Create Classified Object...“ zaključana
(nije ju moguće koristiti). Kod objektnih klasa kod kojih je opcija „Create Classified Object...“
zaključana, znači da je neophodno koristiti multilinije (komanda MLINE). Primjer takve klase bi
bila klasa „Auto-Put“. Za ovu i slicne klase je neophodno prvo kreirati odgovarajuću multiliniju
na crtežu, a zatim je pomoću opcije „Classify Objects...“ klasifikovati kao odgovarajuću klasu.
Objektne klase su pogodne za rad jer prilikom njihove izrade su zadati parametri klase
u skladu sa Pravilnikom. To znači da prilikom kreiranja objekta, korisnik ne mora da vodi računa
koji je trenutno aktivni lejer, koji tip linije je izabran, njena debljina, bolja, itd. Svi ti parametri će
biti automatski postavljeni. Time se mogućnost greške svodi na minimum.
3.8 Instalacija šablona
Prije instalacije šablona za Pravilnik neophodno je da imate instaliran odgovarajući

„AutoCAD VBA Module“. To možete naći na sledećem linku:
http://usa.autodesk.com/adsk/servlet/item?siteID=123112&id=12715668&linkID=9240618
Da bi instalirali šablone za Pravilnik, potrebno je da pokrenete instalacioni program

PRAVILNIK.exe koji ste dobili.
Slika 14: Instalacioni program PRAVILNIK.exe
Nakon toga pojaviće vam se prozor „Instalacija šablona za Pravilnik“ (Slika 15).
Potrebno je samo da kliknete dugme „Install“ nakon čega će program instalirati šablone za
Pravilnik.
- 136 -
Slika 15: Prozor „Instalacija šablona za Pravilnik“
Ako ste sve pravilno uradili, na vašem računaru na „C:“ particiji ćete imati folder
„PRAVILNIK“ (C:\PRAVILNIK).
3.9 Potrebna podešavanja u AutoCAD Map 3D
Da bi mogli da koristite simbole iz Pravilnika, neophodno je da kreirate crtež pomoću

šablona „Pravilni.dwt“ koji se nalazi u „C:\PRAVILNIK\Templejti\Pravilnik.dwt“. To radite tako
što u AutoCAD MAP 3D-u idete na „New“, a zatim za šablon (template) izaberete
„C:\PRAVILNIK\Templejti\Pravilnik.dwt“. Posle toga, AutoCAD MAP 3D vam je potpuno
funkcionalan za kreiranje crteža, mapa, itd., sa simbolima iz Pravilnika.
Druga opcija je da po otvaranju AutoCAD MAP 3D podrazumijevani šablon (default

template) bude „Pravilnik.dwt“. Za to je neophodno da pravilno podesite AutoCAD MAP 3D:
kliknite na , a zatim na „Options“ i nakon što se pojavi prozor kao na slici 16, izaberite tab
„File“, nađite „Template Settings“, kliknite plusić „+“ ispred „Default Template File Name for
QNEW“, zatim kliknite na dugme „Browse“ i nađite „C:\PRAVILNIK\Templejti\Pravilnik.dwt“.
Poslije ovih radnji, uvijek kad otvorite AutoCAD MAP 3D imaćete potpuno spremne simbole iz
Pravilnika za upotrebu.
- 137 -
Slika 16: Podešavanje podrazumijevanog šablona
3.10 Templejt planskih dokumenata
Svi ranije navedeni objekti – lejeri, linije, multilinije, šrafure i blokovi, objektne klase
su objedinjeni u šablonu (templejtu) „Pravilnik.dwt“. Ako ste pravilno odradili instalaciju i pratili
uputstva iz podnaslova „Upotreba simbola iz Pravilnika“, vaš AutoCAD MAP 3D treba da izgleda
kao na slici 17:
Slika 17: AutoCAD MAP 3D nakon otvaranja šablona „Pravilnik.dwt“
- 138 -
3.11 TOPOLOGIJE
Topologija je funkcionalnost u AutoCAD MAP 3D-u koji omogućava da se na

inteligentan način identifikuje veza između objekata koji su definisani u crtežu kao tačke, linije i
poligoni.
Postoje tri vrste topologija: topologija tačke, topologija mreže i topologija poligona. U
našim slučajevima ćemo koristiti samo topologiju poligona i to za URBANISTIČKE PARCELE,
URBANISTIČKE ZONE i URBANISTIČKE BLOKOVE i OPŠTE I DETALJNE NAMJENE POVRŠINA. U
nastavku će biti objašnjeno kako se kreira topologija za parcele. Za blokove i zone topologija se
kreira na isti način, s tim što se pri podešavanju koriste odgovarajući lejeri i objektne klase.
Da bi kreirali topologiju neophodno je da imate nacrtane odgovarajuće objekte
(parcele, blokove ili zone, namjene površina). Ti objekti moraju biti polilinije koje nijesu
zatvorene, koje se ne presijecaju i ne smije biti duplih linija. Zatim idete na tab „Create“, panel
„Topology“ i kliknete dugme „New“ (vidi sliku 18).
Slika 18: Kreirnje topologije
Nakon toga otvoriće vam se prozor „Create Polygon Topology-Select Topology Type“ (vidi sliku
19).
- 139 -
Slika 19: Prozor „Create Polygon Topology-Select Topology Type“
Tu je potrebno da izaberete tip topologije (Polygon), unesete naziv topologije (PARCELE,

BLOKOVI, ZONE, OPSTA_NAMJENA , DETALJNA_NAMJENA; ovo polje je obavezno), opciono
unesete opis topologije i kliknete dugme „Next“. Nakon toga otvoriće vam se prozor „Create
Polygon Topology-Select Links“ (vidi sliku 20).
- 140 -
Za kreiranje topologija PARCELE, BLOKOVI, ZONE podešavaju se sljedeći parametri.
Slika 20: Prozor „Create Polygon Topology-Select Links“
Za izbor linkova je potrebno da izbrišete znak „*“ iz polja „Layers“ i odaberete odgovarajuću
objektnu klasu (Granica urbanisticke parcele, Granica Urbanistickog Bloka, Granica zone,)za
odgovarajuću topologiju i kliknete na dugme „Next“. Otvoriće vam se prozor „Create Topology-
Select Nodes“ (vidi sliku 21).
- 141 -
Slika 21: Prozor „Create Polygon Topology-Select Nodes“
U ovom koraku je potrebno da iz svih polja obrišete znak „*“ i klknete na dugme „Next“.
Otvoriće vam se prozor „Create Topology-Create New Nodes“ (slika 22).
Slika 22: Prozor „Create Polygon Topology-Create New Nodes“
- 142 -
U ovom koraku je potrebno da izvršite podešavanja kao na slici 22 i kliknete dugme „Next“.
Otvoriće vam se prozor „Create Polygon Topology-Select Centroids“ (slika 23).
U ovom koraku je potrebno da izbrišete znak „*“ iz polja „Layers“ i „Block names“ i da
odaberete odgovarajuću objektnu klasu za centroide poligona (Oznaka urbanisticke parcele,
Urbanisticki blok ili Urbanisticka zona) za odgovarajuću topologiju.
Slika 23: Prozor „Create Polygon Topology-Select Centroids“
- 143 -
Nakon toga potrebno je da pritisnete dugme „Next“ i otvoriće vam se prozor „Create Polygon
Topology-Create New Centroids“ (slika 24).
Slika 24: Prozor „Create Polygon Topology-Create New Centroids“
- 144 -
Na tom prozoru je potrebno da izaberete polje za potvrdu „Create missing centroids“. U polju
„Layer“ izaberite odgovarajući lejer (136.OZNAKA URBANISTICKE PARCELE, 141.OZNAKA BLOKA
ili 143.OZNAKA ZONE) za odgovarajuću topologiju. Zatim pritisnite dugme „Next“ i otvoriće vam
se prozor „Create Polygon Topology-Set Error Markers“ (slika 25).
Slika 25: Prozor „Create Polygon Topology-Set error Markers“
U prozoru „Create Polygon Topology-Set Error Markers“ izvršite podešavanja shodno slici 25 i
pritisnite dugme „Finish“.
- 145 -
Za kreiranje topologija OPSTA_NAMJENA i DETALJNA_NAMJENA podešavaju se sljedeći
parametri.
Slika 26: Prozor „Create Polygon Topology-Select Links“
Za izbor linkova je potrebno da odaberete odgovarajući lejer (169a.OPSTE KAT.-Topologija,

170a. DETALJNA NAM.-Topologija) i izbrišete znak „*“ iz polja „Object classes“, kliknete na
dugme „Next“. Otvoriće vam se prozor „Create Topology-Select Nodes“ (vidi sliku 27).
- 146 -
Slika 27: Prozor „Create Polygon Topology-Select Nodes“
U ovom koraku je potrebno da iz svih polja obrišete znak „*“ i klknete na dugme „Next“.
Otvoriće vam se prozor „Create Topology-Create New Nodes“ (slika 28).
- 147 -
Slika 28: Prozor „Create Polygon Topology-Create New Nodes“
U ovom koraku je potrebno da izvršite podešavanja kao na slici 28 i kliknete dugme „Next“.
Otvoriće vam se prozor „Create Polygon Topology-Select Centroids“ (slika 29).
- 148 -
Slika 29: Prozor „Create Polygon Topology-Select Centroids“
Za izbor centroida je potrebno da odaberete odgovarajući lejer (169.OPSTE KAT. NAMJENE

POVRSINA, 170.KAT. DETALJNE NAMJENE) za odgovarajuću topologiju i izbrišete znak „*“ iz
polja „Object classes“, kliknete na dugme „Next“.
- 149 -
Nakon toga potrebno je da pritisnete dugme „Next“ i otvoriće vam se prozor „Create Polygon
Topology-Create New Centroids“ (slika 30).
Slika 30: Prozor „Create Polygon Topology-Create New Centroids“
Na tom prozoru je potrebno da izaberete polje za potvrdu „Create missing centroids“. U polju
„Layer“ izaberite odgovarajući lejer (169.OPSTE KAT. NAMJENE POVRSINA, 170.KAT. DETALJNE
NAMJENE) za odgovarajuću topologiju. Zatim pritisnite dugme „Next“ i otvoriće vam se prozor
„Create Polygon Topology-Set Error Markers“ (slika 31).
- 150 -
Slika 31: Prozor „Create Polygon Topology-Set error Markers“
U prozoru „Create Polygon Topology-Set Error Markers“ izvršite podešavanja shodno slici 31 i
pritisnite dugme „Finish“.
Ako ste uradili sve kako treba i ako vaš crtež ne sadrži greške, dobićete poruku da je uspješno
kreirana topologija i ona će se nalaziti u tabu „Map Explorer“ u folderu „Topologies“ (slika 32).
- 151 -
Slika 32: Folder sa topologijama
U slučaju da vaš crtež sadrži greške, topologija će vam označiti mjesta gdje se nalazi greška i
vratiće odgovarajuću poruku o tipu greške. Nakon što uklonite sve greške, ponovite ovu
proceduru. Proceduru kreiranja topologije ponavljate sve dok ne dobijete poruku o uspješnosti
kreiranja topologije. Tada će vaš crtež biti bez grešaka, tj. parcele, blokovi i zone će biti
konzistentni.
Kako je u Modelu MonPlanGML predviđeno da parcele, blokovi i zone budu površine nakon
formiranja topologija korišćenjem funkcije Create>Topology> Create Closed Polylines
- 152 -
Slika 33: Kreiranje zatvorenih polilinija iz topologije
Potrebno je da se učita određena topologija (PARCELE, BLOKOVI, ZONE,

OPSTA_NAMJENA , DETALJNA_NAMJENA), odredi lejer na kome će se automatski formirati
zatvorene polilinije (149a.GRANICE URBANISTICKE PARCELE-zatvorene polilinije, 142a.GRANICA
BLOKA-zatvorene polilinije, 144a.GRANICA ZONE-zatvorene polilinije, 169.OPSTE KAT. NAMJENE
POVRSINA, 170.KAT. DETALJNE NAMJENE) za odgovarajuću topologiju i izabere polje za potvrdu
Copy Object Data from Centroid to Pline.
4 KONTROLA PLANSKIH DOKUMENATA I IMPORTOVANJE U

INFORMACIONI SISTEM MINISTARSTVA
4.1 Kontrola planskih dokumenata
Planski dokument je pripremljen u skladu sa Pravilnikom i Modelom podataka ukoliko

su svi objekti formirani prema upustvu koje je dato u predhodnom poglavlju.
Korišćenje objektnih klasa prilikom kreiranja objekata svodi mogućnost grešaka na

minimum pa samim tim i olakšava kontrolu planskih dokumenata.
Ukoliko se pokaže potreba za prikazivanjem sadržaja koji nijesu obuhvaćeni

Pravilnikom i Modelom podataka iste treba formirati u posebnu grupu slojeva i u saradnji sa
Ministarstvom definisati način njihovog prikazivanja. Ovako formirana dokumentacija bi
predstavljala osnov za izmjene i dopune Pravilnika i Modela podataka.
Kontrola planskih dokumenata bi se sastojala u sljedećim koracima.
1. Kontrola pripadnosti objekata odgovarajučim slojevima (lejerima)
- 153 -
2. Kontrola grafičke prezentacije u skladu sa Pravilnikom
3. Kontrola objektnih podataka u skladu sa Modelom podataka i kontrola njihove
popunjenosti
4. Kontrola topologija
Korišćenje objektnih klasa prilikom kreiranja objekata svodi mogućnost grešaka na

minimum pa samim tim i olakšava kontrolu planskih dokumenata.
U cilju pomoći pri formiranju planskih dokumenata i efikasnije kontrole u okviru

šablona Pravilnik.dwt kreiran je set programskih procedura.
U cilju kontrole korišćenih slojeva napravljena je procedura koja daje u Excel formatu
spisak svih lejera koji se nalaze u fajlu iz koga se može vidjeti koji su lejeri korišćeni i da li
postoje novi lejeri koji nijesu propisani Upustvom. Za korišćene slojeve napravljena je
procedura koja generiše izvještaje, takođe u Excel formatu, sa svim podacima o objektima na
tom sloju uključujući objekne podatke i koordinate. Na ovaj način se može efikasno kontrolisati
pripadnost objekata slojevima, postojanje objektnih podataka i njihova popunjenost i provjera
koordinata objekata.
Kako je ranije napisano prilikom analize obrađenih planskih dokumenata najveći

problem je bila konzistentnost grafičkih podataka koje se odnose na elemente urbanističke
regulacije . Zato je neophodno da u fajlovima postoje formirane topologije za parcele, blokove,
zone i namjene površina jer je to jedini način koji garantuje tačne podatke.
Kako je uočeno da postoji veliki broj grešaka kada je u pitanju generisanje tačaka
urbanističkih parcela, građevinskih i regulacionih linija napravljena je procedura za njihovo
generisanje koja ove greške eliminiše.
Napravljena je procedura koja omogućava automatsko generisanje šrafura za namjene

površina korišćenjem objektnih podataka koji su definisani u skladu sa šifarnicima iz Modela
podataka. Na ovaj način se obezbjeđuje konzistentnost šrafura i simbola za namjenu površina.
Instalacija programskih procedura koje su isporučene sa šablonom Pravilnik.dwt i

neophodna podešavanja AutoCAD Map 3D-a, vrše se na sljedeći način (Slika 34 i Slika 35)
1. U meniju „Tools“ kliknite na „Load Application“. Otvoriće vam se prozor „Load/Unload

Application“.
2. U prozoru „Load/Unload Application“ klinite na dugme „Contents...“ i otvoriće vam se

prozor „Startup Suite“.
3. U prozoru „Startup Suite“ klinite dugme „Add...“ i otvoriće vam se prozor „Add File to
Startup Suite“.
4. U prozoru „Add File to Startup Suite“ nađite folder „C:\PRAVILNIK\CUI\“. U ovom

folderu treba da pronađete fajl „Programi.dvb“. To radite tako što odaberete iz liste
- 154 -
„VBA Files(*.dvb)“ (Slika X korak 6), a zatim izaberete fajl „Programi.dvb“ (Slika 34 korak
7) i klikne dugme „Open“.
5. Nakon toga fajl „Programi.dvb“ će biti u prozoru „Startup Suite“. Sada možete da
zatvorite ovaj prozor.
6. Zatvorite prozor „Load/Unload Application“.
Slika 34: Podešavanje programa (1)
Nakon ovih podešavanja programi će biti automatski učitani uvijek kad se uključi
AutoCAD Map 3D. Sada treba izvršiti podešavanja kako bi se ovi programi pozivali klikom na
određeno dugme. To se radi na sljedeći način (Slika 35):
1. Idite u meni „Tools“ i kliknite na „User Interface“. Otvoriće vam se prozor „Costumize
User Interface“.
2. U prozoru „Costumize User Interface“ izaberite tab „Customize“. U tom tabu iz liste
izaberite „All Customization Files“, i nađite „Partial Customization Files“ (posljednja
opcija).
3. Na „Partial Customization Files“ uradite desni klik mišem i u meniju klinite „Load Partial
Customization File“. Nakon toga će vam se otvoriti prozor „Open“.
- 155 -
4. U prozoru „Open“ nađite folder „C:\PRAVILNIK\CUI\“, iz liste izaberite „Customization
files(*.cuix)“ (korak 6), selektujte fajl „moj_toolbar.cuix“ i kliknite „Open“. Nakon toga
prozor „Open“ će se zatvoriti.
5. Ako ste do sada sve pravilno uradili, u listi „Partial Customization Files“ će se nalaziti
stavka „MOJ_TOOLBAR“. Potrebno je da kliknete na dugme „OK“ i podešavanja su
završena.
Slika 35: Podešavanje programa (2)
Ako ste ispravno odradili navedena podešavanja, u vašem AutoCAD Map 3D-u će se nalaziti (na
kraju Ribbon-a) meni „MonPlanGML“. Ovaj meni sadrži tablu „Programi“, a u njoj se nalazi
dugme koje služi za pozivanje programa koji su isporučeni sa šablonom „Pravilnik.dwt“
(Slika 36).
- 156 -
Slika 36: Meni „MonPlanGML“ i programi
Klikom na dugme otvoriće se prozor „MonPlanGML“. U njemu se nalaze dugmad koja služe
za pozivanje određenih rutina.
Dugme „TACKE UP“. Klikom na ovo dugme program će postaviti tačke granica urbanističkih
parcela kao blokve na odgovarajućim mjestima na granicama urbanističkih parcela i dodijeliti im
odgovarajuće brojeve. Ti blokovi će biti postavljeni na lejeru „0“. Kada program završi rad, tačke
granica urbanističkih parcela je potrebno selektovati na neki način, a zatim klasifikovati sa
objektnom klasom „Tacke granice urbanisticke parcele“ (Operacija „Classify Objects...“ koja je
ranije objašnjena).
Dugme „TACKE GL0“. Klikom na ovo dugme program će postaviti tačke građevinske linije GL0
kao blokve na odgovarajućim mjestima na građevinskim linijama GL0 i dodijeliti im
građevinske linije GL0 je potrebno selektovati na neki način, a zatim klasifikovati sa objektnom
klasom „Tacka za GL0“.
kao blokve na odgovarajućim mjestima na građevinskim linijama GL1 i dodijeliti im
kao blokove na odgovarajućim mjestima na građevinskim linijama GL2 i dodijeliti im
- 157 -
Dugme „TACKE RL“. Klikom na ovo dugme program će postaviti tačke regulacione linije RL kao
blokove na odgovarajućim mjestima na regulacionim linijama RL i dodijeliti im odgovarajuće
brojeve. Ti blokovi će biti postavljeni na lejeru „0“. Kada program završi rad, tačke regulacione
linije RL je potrebno selektovati na neki način, a zatim klasifikovati sa objektnom klasom „Tacka
za RL“.
Dugme „SVI LEJERI“. Klikom na ovo dugme program će na „Desktop“-u računara kreirati „Excel“
fajl „Lejeri.xslx“ koji će sadržati nazive svih lejera koji se nalaze u crtežu-upotrijebljeni i
neupotrijebljeni. Ako fajl „Lejeri.xslx“ već postoji, program će izbaciti upozorenje o njegovom
postojanju.
Dugme „POJEDINACNI LEJER“. Klikom na ovo dugme otvoriće se prozor „Izvjestaj o lejerima“
(Slika 37). Ovaj prozor sadrži listu „Lejeri koji su upotrijebljeni“ i tu biramo lejer za koji želimo da
napravimo izvještaj. Nakon odabira lejera kliknemo dugme „IZVJESTAJ“ i program će kreirati
„Excel“ fajl sa svim objektima, i njihovim osobinama, koji se nalaze na odabranom lejeru.
Izvjestaj se kreira na „Desktop“-u računara, a naziv izvještaja je oblika „[NAZIV_LEJERA].xslx“.
Ako izvještaj već postoji, program će izbaciti upozorenje. Nakon završetka kreiranja izvještaj
treba pritisnuti dugme „IZLAZ“.
Slika 37: Prozor „Izvjestaj o lejerima“
Dugme „ODABRANI OBJEKTI“. Klikom na ovo dugme program nas pušta da selektujemo željene
objekte na crtežu i da za njih napravimo izvještaj u „Excel“ fajlu. Nakon završetka sa
selektovanjem pritisnemo taster „ENTER“ i program će na „Desktop“-u računara kreirati fajl
- 158 -
„Odabrani_objekti.xlsx“. U slučaju da ovaj fajl već postoji, program će o tome izbaciti
upozorenje.
NAPOMENA: Svi izvještaji se kreiraju u formatu „.xslx“. Da bi mogli da radite sa tim izvještajima,
potrebno je da imate instaliran „Microsoft Office 2007“ (ili noviji) ili neki drugi alat koji podržava
„Excel“ fajlove sa ekstenzijom „.xslx“.
Dugme „SRAFURE ZA OPSTE NAMJENE POVRSINA“. Klikom na ovo dugme program će kreirati
odgovarajuće šrafure na odgovarajućem lejeru (u skladu sa Pravilnikom) za opšte namjene
površina (ako postoje). Kada to program odradi, potrebno je na crtežu selektovati na neki od
poznatih načina novokreirane šrafure, uraditi desni klik mišem, u meniju naći „Draw Order“ i
kliknuti na „Send To Back“. Na taj način će svi do tada kreirani objekti biti iznad novokreiranih
šrafura.
Dugme „SRAFURE ZA DETALJNE KATEGORIJE NAMJENE POVRSINA“. Klikom na ovo dugme

program će kreirati odgovarajuće šrafure na odgovarajućem lejeru (u skladu sa Pravilnikom) za
detaljne kategorije namjene površina (ako postoje). Kada to program odradi, potrebno je na
crtežu selektovati na neki nači novokreirane šrafure, uraditi desni klik mišem, u meniju naći
„Draw Order“ i kliknuti na „Send To Back“. Na taj način će svi do tada kreirani objekti biti iznad
novokreiranih šrafura.
Dugme „IZLAZ“. Klikom na ovo dugme se izlazi iz programa.
- 159 -
4.2 Importovanje planskih dokumenata u informacioni sistem ministarstva
Planski dokument koji je struktuiran prema upustvu i prošao je sve provjere spreman je
da se eksportuje u .SDF format koji bi se koristio za import u informacioni sistem Ministarstva.
Ovaj format se koristi za prikazivanje podataka u Display Manager-u u AutoCAD Mao 3D , Map
Guide –u za prezentiranje planskih dokumenata na internetu.
Podešavanje parametara za eksport treba usaglasiti sa Modelom podataka koji je

implementiran u Autodesk Topobase da bi se iz sdf formata mogle koristiti opcije za
importovanje kompletnog plana.
Za eksportovanje podataka iz .dwg formata u .sdf koristi se opcija Output > As SDF
Slika 38: Eksport u .SDF
Nakon izbora lokacije na kojoj želimo da sačuvamo sdf fajl podešavamo parametre za
eksport.
- 160 -
Slika 39: Postavljanje parametara za eksport
Selektujemo grafičke entitete koji predstavljaju određenu klasu koja je

implementirana u Topobase modelu koristeći se selekcijom preko lejera, objektne klase ili
filtera.
- 161 -
Slika 40: Izbor klasa
Izborom taba Features Class podesimo naziv klase koji treba da odgovara nazivu u
Modelu Topobase i Geometry koja je definisana Modelom. Klikom na dugme Select Atribute
vršimo izbor atributa koje želimo da eksportujemo izborom odgovarajuće tabele objektnih
podataka.
Slika 41: Izbor atributa
- 162 -
Izborom taba Options potvrdimo opciju Treat closed polylines as polygons da
zatvorene polilinije pretvorimo u poligone sto je neophodno za urbanističke parcele, zone,
blokove i namjene površina.
Slika 42: Izaberemo opciju za pretvaranje zatvorenih polilinija u poligone
Nakon izvršenih podešavanja moguće je podešavanja zapamtiti opcijom Save u file sa

ekstenzijom .epf u kome se pamte sva podešavanja. Ponovno pozivanje se vrši opcijom Load.
Nakon formiranja .sdf formata korišcenjem Bulk Copy funkcije vrši se import podataka u
Topobase dokument.
- 163 -
Na desnoj strani u Select item to copy: izabere se sfd iz koga se vrši import, dok na
desnoj strani izaberemo Topobase schema u koju vršimo importovanje.
Ovdje je veoma važno da se su nazivi tabela i polja isti u SDF formatu i Topobase
dokumentu iako to ne mora da bude u principu. Ako nije ispunjen taj uslov moralo bi se
pojedinačno specificirati koje polje iz SDF-a odgovara kojem polju u Topobase dokumentu što bi
predstavljalo obiman posao i izvor grešaka.
Podešavanja kopiranja je moguće zapamtiti opcijom Save u XML fajlu i kasnije koristiti
opcijom Load .
- 164 -

Uputstvo Za Pravilnik PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Uputstvo Za Pravilnik PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Uputstvo za primjenu Pravilnika o

bližem sadržaju i formi planskog

WIND D.O.O. PODGORICA

Na osnovu čl. 29 i 74 Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata („Službeni list

Ovim Pravilnikom propisuje se bliži sadržaj i forma planskog dokumenta, kategorije i

Projekat MonPlanGML definiše model podataka planskih dokumenata što predstavlja

MonPlanGML model je projektovan sa ciljem da se kreiraju i predstave prostorni podaci

Ovim dokumentom je propisano Uputsvo za primjenu „Pravilnika o bližem sadržaju i

Prvo poglavlje - PREGLED PRAVILNIKA I MODELA PODATKA uporedo prikazuje simbole iz

Analizom Modela podataka provjeravana je usklađenost sa usvojenim Pravilnikom. U

MonPlanGML model je urađen u UML (Unified Modeling Language – Jedinstveni jezik

1.1 OSNOVNE KLASE

Osnovne klase nemaju svoju grafičku prezentaciju u Pravilniku i služe za definisanje

Dijagram 1: Osnovne klase

MOP_PlanSector klasa agregira objekte plana po izabranim kriterijumima (npr. horizontalni

Klasa MOP_PlanObject sadrži atribute koji su zajednički za sve objekte u planu:

• name[0..1] : naziv objekta

Uzimajući u obzir da je u Pravilniku definisan mali broj atributa koji su pridruženi

MOP_TextClause predstavlja dio planskih informacija koji se ne može formalizovati, tj.

MOP_PresentationObject-apstraktna osnovna klasa za sve prezentacione objekte. Opciono,

MOP_GeometryObject-osnovna klasa za sve klase koje imaju proizvoljnu prostornu referencu

MOP_ExternalReference je složeni tip podataka koji ukazuje na spoljašni dokument. On ima

• referenceURL- internet adresa referenciranog dokumenta

MOP_ExternalReferencePlan je složeni tip podataka koji ukazuje na spoljašni plan. On ima

• referenceURL- internet adresa referenciranog plana

• referenceMimeType- tip referenciranog plana koji je šifarnik (enumeracija)

• georefURL- URL dokumenta koji sadrži georeference plana

• georefMimeType- tip dokumenta koji sadrži georeference

• description- opis koji se unosi kao tekst

• MOP_DateAttribute- generička klasa za datum

1.2 PREZENTACIONE KLASE

Dijagram 3: Prezentacione klase

MOP_PresentationObject je apstraktna osnovna klasa svih prezentacionih objekata. Opciono,

MOP_PPO je apstraktni prezentacioni objekat sa geometrijom tačke.

MOP_LPO je apstraktni prezentacioni objekat sa geometrijom krive.

• text- tekst koji treba da se integriše u plan

MOP_PTO je prezentacioni objekat za tekst koji je postavljen na određenoj tački u planu.

1.3 OSTALE KLASE

Ostale klase su date sljedećim dijagramom:

Dijagram 4: Ostale klase

MOP_GenericObjekt predstavlja klasu za generički objekat koji se može koristiti za

1 Državna granica (Kopnena i teritorijalna mora)

Puna linija debljine 2.0mm u boji RGB 129,0,0

Puna linija debljine 1.0mm u boji RGB 129,0,0

3 Granica katastarskih opština

Puna linija debljine 0.8mm u boji RGB 129,0,0

4 Granica grada ili naselja

Puna linija debljine 0.4mm u boji RGB 129,0,0

Isprekidana linija sa srednjim segmentom debljine 1.0mm u boji RGB 129,0,0

Isprekidana linija sa kratkim segmentom debljine 1.0mm u boji RGB 0,0,255

Isprekidana linija sa kratkim segmentom debljine 1.0mm u boji RGB 104,69,69

8 Unutrašnje morske vode (Obalno more)

Puna linija debljine 0.6mm u boji RGB 0,63,255

Dijagram 5: Tipovi granica

Granica je definisana kao kriva linija (MOP_BorderLine) sa atributima:

• position (MOP_CurveGeometry) što predstavlja koordinate granice

Grafička prezentacija simbola broj 1-8 je definisana vrijednošću atributa type.

1.4.2 GRANICE PLANA

Popunjene kružnice prečnika 3mm sa razmakom od 5mm (računajući od centara

kružnica) u boji RGB 255,0,0

Naizmjenično popunjene i nepopunjene kružnice prečnika 3mm (računajući od

centara kružnica) sa razmakom od 5mm u boji RGB 255,0,0

Nepopunjene kružnice prečnika 3mm sa razmakom od 5mm (računajući od centara