G5 Ap DLP

PROTOTYPE AND CONTEXTUALIZED
DAILY LESSON PLANS (DLPs)
ARALING PANLIPUNAN 5
IKALAWANG MARKAHAN
i
PAGKILALA
WRITERS:
Marieta Q. Quidep , T II Barayong Elementary School
Marijel P. Payacag , T III Don Teotimo Elementary School
Allan Rey B. Calwit , T I Paulba Elementary School
Richard Z. Brutas , T III Amtic Elementary School
Marilyn P. Cipriano , T III Sta. Cruz Elementary School
Rowena T. Lagdan , T III Pandan Elementary School
Gina O. Balela , T III Ligao East Central School
Elsa V. Loneza , T III Cristina R. Princesa Memorial Elementary School
Stephanie B. Relao , T III Pandan Elementary School Macael Extension
Junnel O. Ariola, T1 Amtic National High School
Rayan Vibar TIII Bicol Regional Science High School
Ruby B. Imperial TIII Bonga Elementary School
Corazon R. Bonde T1 Basag Elementary School
Rajani L. Roranes T1 Balanac Elementary School
Chona M. Murillo TI Ligao National High School
Maricris S. Gonzales TIII Ligao National High School
Ehud Rolf Brondial T1 Paulba National High School
Quality Assurance Team
Editors:
Delia V. Mendoza , EPS SDO-Curriculum Implementation Division
Rachel R. Baltazar , MT II Ligao West Central School (P)
Romeo Lorico , MT II Ligao National High School
Iriz R. Paz , SSP-I Barayong National High School
Leo Irwin C. Lindio , SSP-II Paulba National high School
ii
Lay-out Artist:
Daryl S. Prepotente , T I DPPMHS
DEMO-TEACHERS:
Ma. Basilisa B. Cleofe Sta.Cruz Elementary School
Alejo Hilario Tinampo Elementary School
Geanalou Cipriano Ligao West Central Elementary School (B)
Romnick Martinez Ligao West Central Elementary School (B)
Miguela Perillio Ligao West Central Elementary School (B)
Violeta M. Guevarra Ligao West Central Elementary School (B)
Rowena P. Alimon Ligao West Central Elementary School (B)
Josephine De la Fuente Ligao West Central Elementary School (B)
Allan Matias Ligao West Central Elementary School (P)
Sherly Valladolid Ligao West Central Elementary School (P)
Ella Michelle Imperial Ligao West Central Elementary School (P)
Melinda Olivares Ligao West Central Elementary School (P)
Marilou Morante Ligao West Central Elementary School (P)
Nemie Mecayer Ligao West Central Elementary School (P)
Kristine Orolfo Ligao West Central Elementary School (P)
Florentina T. Perillo Pandan Elementary School
Helen E. Arcos Pandan Elementary School
Marlyn Quirab Batang Elementary School
Teresita Quililan Batang Elementary School
Salve P. Polo Barayong Elementary School
Imelda Q. de Leon Barayong Elementary School
Aehdenn Peraja Don Teotimo Elementary School
Hilda S. Litana Layon Elementary School
Salve Orbase Layon Elementary School
iii
Cielo M. Llarena Cavasi Elementary School
Raymund R. Bonde Amtic Elementary School
Anna Lisa Alaba Amtic Elementary School
Honeylet D. Pancipane Basag Elementary School
Analy Bagtas Basag Elementary School
Carolina J. Roperez Mahaba Elementary School
Virginia N. Datoon Mahaba Elementary School
Salvacion Carillo Mahaba Elementary School
Angecar Enriquez Mahaba Elementary School
Eliza Marie Placides Mahaba Elementary School
Mary Christine O. Panaga Mahaba Elementary School
Christy O. Periabras Ligao East Central Elementary School
iv
TALAAN NG NILALAMAN
IKALAWANG MARKAHAN
LINGGO 1
ARAW 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
LINGGO 2
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
LINGGO 3
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
LINGGO 4
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105
LINGGO 5
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126
ARAW 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130
ARAW 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134
ARAW 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .138
ARAW 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142
ARAW 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
LINGGO 6
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159
v
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167
LINGGO 7
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204
LINGGO 8
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217
ARAW 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225
ARAW 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232
ARAW 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238
LINGGO 9
ARAW 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .242
ARAW 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247
vi
vii
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan: Ikalawa, Linggo 1, Araw 1
I. LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman
Pangnilalaman sa kasanayang pangheograpiya ang mga teorya sa
pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan
ang konstekto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang
Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan
ng Pilipinas.
B.Pamantayan sa Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan
Pagaganap ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa
kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto
ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga
teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng
pilipinas at ng lahing Pilipino.
C.Mga Kasanayan sa Natatalakay ang kahulugan ng kolonyalismo at ang
Pagkatuto konteksto nito kaugnay sa pananakop ng Espanya sa
Pilipinas.
AP5PKB IIa-1
Sub-tasked:
1. Naibibigay ang kahulugan ng kolonyalismo
2. Nakagagawa ng simbolo/sagisag sa pananakop ng mga
Espanyol sa Pilipinas.
3. Napahahalagahan ang konsepto ng kolonyalismo
II. NILALAMAN Pananakop ng mga Espanyol sa Pilipinas
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa TG pahina 37-39
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa
kagamitang pang-
mag-aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan: Pilipino Bilang Isang Bansa. Pahina
Teksbuk 107
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Larawan, mapa ng mundo, watawat ng Pilipinas, Spain,
kagamitang Panturo Portugal, colored paper, pandikit, coupon bond
1
A.Balik-aral Advanced Average
Pagsisimula ng “WIKARAMBULAN”
bagong Aralin Panuto: Sa larong ito, kailangan ninyong masabi ang
tamang sagot na KATUNOG ng mga salitang inyong
babasahin. Paulit-ulit itong basahin sa isipan upang
makuha ang sagot na katunog nito.
I see yeah – Asia

Coal loan yale least mode – kolonyalismo
You rope oppa – Europa
Nasty null list mode – Nasyonalismo
Aim pier yale smoke - imperyalismo
B. Paghahabi sa Advanced Learners Average Learners
layunin ng aralin “SEMANTIC WEB”
Panuto: Sa pamamagitan ng semantic web nabibigyang
kahulugan ng mga mag-aaral ang salitang
KOLONYALISMO.
Gabay na Tanong: Ano-ano ang pumapasok sa isipan

ninyo kapag narinig niyo ang salitang kolonyalismo. Ilagay
ang mga kasagutan sa dulo ng mga linya.
C. Pag-uugnay ng Advanced Learners Average Learners

mga halimbawa sa Laro: Pinoy Henyo Magpakita ng mga larawan
bagay aralin Nabibigyan Larawan ng Espanyol, Barko,
pagpapahalaga ang mga watawat ng Portugal, Spain at
sumusunod na salita sa Pilipinas, compass
pamamagitan ng Larong Gabay na Tanong: Ano ang
Pinoy Henyo; ipinapahiwatig ng mga
Korona larawan, Iugnay ang mga
Krus larawang ito sa salitang
Watawat Kolonyalismo.
Barko
Mapa
Paalala: Bigyan ng
panuto ang mga bata sa
paglaro ng Pinoy Henyo.
2
D. Pagtatalakay ng Advanced Average
bagong konsepto at
PAGBASA NG SANAYSAY TUNGKOL SA
paglalahad ng bagong
KOLONYALISMO
kasanayan
Mga Tala:
Ang kolonyalismo ay tumutukoy sa isang patakaran ng
tuwirang pagkontrol ng malakas na bansa sa isang
mahinang bansa. Isinasagawa ang kolonyalismo sa
pamamagitan ng pagkontrol sa kalagayang pampolitika ng
isang bansa, sa paninirahan sa lugar, pagkontrol sa
paglinang ng likas na yaman at pagpapalawak ng
aspetong panrelihiyon. Tinatawag na kolonya ang lugar o
bansang tuwirang konokontrol at sinakop nito.
Isa sa uri ng imperyalismo ang kolonyalismo. Ang
imperyalismo naman ay tumutukoy sa pakikialam o
tuwirang pananakop ng isang makapangyarihang bansa
sa ibang lupain upang isulong ang mga pansariling interes
nito. Ang kolonyalismo ay ang unang yugto ng
imperyalismo ng mga Kanluranin.
Nagsimula ang pagsagawa ng kolonyalismo sa daigdig
nang magtagumpay ang mga Kanluranin sa pagtuklas ng
mga bagong lupain. Ang panahong ito ay tinawag na
Panahon ng Paggalugad at Pagtuklas na naganap mula
ika-15 hanggang ika-17 siglo.
Sa Panahon ng Paggalugad naging aktibo ang maraming
bansa sa Europe na maglayag at magtungo sa mga hindi
pa nararating na bahagi ng daigdig. Nakatulong sa mga
manlalayag ang mga kagamitang magpadali at magpabilis
ng kanilang paglalayag sa karagatan tulad ng compass na
tumutukoy sa direksiyon ng lugar at caravel o barkong higit
na mabilis at may kakayahang makapagpalayag sa kabila
ng malalakas na alon ng dagat.
Gabay na Tanong: Ano ang ibig sabihin ng kolonyalismo?

May positibo o negatibo bang epekto ito sa mga tao? Ano
ang mga posibleng epekto ng kolonyalismo?
E. Pagtatalakay ng Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Gawin ang mga

bagong konsepto at sumusunod na Gawain na may kinalaman sa
paglalahad ng bagong kolonyalismo.
kasanayan. Advanced Learners Average Learners
Pangkat 1 = paggawa ng Pangkat 1 = paggawa ng
Slogan watawat ng Spain
Poster watawat ng Portugal
Tula watawat ng Pilipinas
3
Paalala: Magpakikita ng
halimbawa ang guro ng
slogan, poster at tula.
F. Paglinang sa Pagsagot sa Graphic Organizer
kabihasanan (Tungo Ano ang kahulugan ng Kolonyalismo
sa Formative
Assessment)
KAHULUGAN NG KOLONYALISMO
G. Paglalapat ng Advanced Average

Aralin sa pang-araw-
araw na buhay Paggawa ng Collage na Ipaskil ang mapa ng mundo
may kinalaman sa Hanapin at idikit ang watawat
kolonyalismo. ng Pilipinas, Portugal, Spain
Gabay: Iugnay ang bansang

Paalala: Dapat nakahanda Pilipinas, Portugal, Spain sa
na ang mga larawan na Kolonyalismo.
gagamitin sa paggawa ng
collage.
H. Paglalahat ng Aralin Sang-ayon ka ba sa KOLONYALISMO? Bakit? Ano ang
positibo at negatibong hinuha natin tungkol dito?
I. Pagtataya ng Aralin
Advanced Learners Average Learners
Ayusin ang mga salita Ayusin ang mga salita upang
upang mabuo ang mabuo ang kahulugan ng
kahulugan ng Kolonyalismo.
Kolonyalismo. Lagyan ng bilang 1-5
______ng tuwirang
ng tuwirang pagkontrol pagkontrol
tumutukoy ______tumutukoy
sa isang patakaran ______sa isang patakaran
ng malakas na bansa ______ng malakas na bansa
sa isang malakas na bansa ______sa isang malakas na
bansa
(Kolonyalismo – tumutukoy
sa isang patakaran ng
tuwirang pagkontrol ng
malakas na bansa sa isang
mahinang bansa.
J. Karagdagang Mangalap ng mga larawan na may kinalaman sa
gawain para sa kolonyalismo at bigyan ito ng reaksyon sa loob ng tatlo
hanggang limang pangungusap.
4
takdang-aralin at
remediation
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80%
tagumpay sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng iba pang Gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang panturo
ang nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
nasolusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro
5
Baitang 5
Markahan Ikalawa, Linggo 1, Araw 2
I.LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at
Pangnilalaman kaalaman sa kasanayang pangheograpiya ang mga
teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang
mapahahalagahan ang konstekto ng
lipunan/pamayanan ng sinaunang Pilipino at ang
kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng
Pilipinas.
B.Pamantayan sa Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong
Pagaganap kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang
kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at
mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at
bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at
pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing
Pilipino.
C.Mga kasanayan sa Natatalakay ang kahulugan ng Kolonyalismo at ang
pagkatuto konteksto nito kaugnay sa pananakop ng Espanya sa
Pilipinas.
AP5PKB IIa-1
Sub-taskeded:
1.Nasusuri ang kahulugan ng kolonyalismo
2.Nabibigyang halaga ang konteksto ng kolonyalismo
3.Nakabubuo ng isang dula, slogan at larawan tungkol
sa kolonyalismo
II. NILALAMAN Ang Kolonyalismong Espanyol
III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1. Mga pahina sa Gabay TG pahina 37-39
ng guro
2. Mga pahina sa
kagamitang Pang-mag-
aaral
3. Mga pahina sa Teksbuk Araling Panlipunan: Pilipino Bilang Isang Bansa.
Pahina 104-109
4. Karagdagang
Kagamitan mula sa portal
ng Learning Resource
6
B.Iba pang Kagamitang https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ni+haring+f
Panturo erdinand&oq=larawan+ni+haring+ferdinand&aqs=chrome.
http://tupangpula.blogspot.com/2016/07/ang-tulang-
imperyalismo-ni-jose-corazon.html
(https://www.youtube.com/watch?v=4YqgCU4xytY)
IV. PAMAMARAAN
A.Balik-aral/Pagsisimula Laro
ng bagong aralin
B.Paghahabi sa layunin ng Panuto: Gamit ang “Letter Puzzle” nahahanap ng mga
aralin mag- aaral ang mga salitang nakatala sa ibaba.
Mga salitang hahanapin Paalala: Maaring isagawa sa isahan o pangkatang
1. Tordesillas gawain.
2. Imperyalismo
3. Kolonyalismo A C T P A M P A L A S A Q W E K
4. Alexander F B O C E L D Y Z P Q T R G H O
5. Ferdinand H G R M X M E X W N O R K J H L
6. Isabela V J D Z P Y M X V M L S B Q V O
7. Galyon O P E L C A I S A B E L A O C N
8. Pampalasa
Q W S K V U S O U N K U S P A Y
9. Compass
T S I A N I H S T E D V A Z H A
10. Simbahan
F L L E Z V C N S D J E R A B L
Paalala:
Iugnay ang mga G A L Y O N I M R B F W R X S I
salita sa E A A K R F D L Q C G Q V C N S
kolonyalismo R Y S L Y F E R D I N A N D J M
N V M V M G J K P V H R L O N O
V S I M B A H A N A I S K J P I
I M P E R Y A L I S M O T B U N
C.Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong Parada ng mga larawan
aralin
Nakapagpakikita ang guro ng mga larawan na may
kinalaman sa kolonyalismo. Naiuugnay ang mga
larawan sa salitang kolonyalismo.
7
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ni+haring+f
erdinand&oq=larawan+ni+haring+ferdinand&aqs=chrome.
D.Pagtatalakay ng bagong Naipapaskil ng guro sa pisara ang kahulugan ng

konsepto at paglalahad ng nasyonalismo.
bagong paglalahad ng Mga tala:
bagong kasanayan Ang salitang kolonyalismo ay tumutukoy sa isang
patakaran ng tuwirang pagkontrol ng malakas na
bansa sa isang mahinang bansa. Isinasagawa ang
kolonyalismo sa pamamagitan ng pagkontrol sa
kalagayang pampolitika ng isang bansa, sa
paninirahan sa lugar, at sa pagkontrol sa paglinang ng
likas na yaman nito. Tinatawag na kolonya ang lugar o
bansang tuwirang kinontrol at sinakop nito.
Nakapagbibigay ng reaskyon ang mga mag – aaral

tungkol dito.
8
E.Pagtatalakay ng bagong Nasusuri ang isang bahagi ng tula na sinulat ni Jose
konsepto at paglalahad ng Corazon de Jesus na may pamagat na “Imperyalismo”
bagong kasanayan (source) http://tupangpula.blogspot.com/2016/07/ang-
tulang-imperyalismo-ni-jose-corazon.html
Piliting ang bayan, nang upang lumaya'y

papagsalitain ng di niya wika:
Imulat ang mata sa kilos masagwa,
edukahin tayong parang gagong bata.
Ito'y gawa lamang noong mga bansa
na lubhang salbahe, makamkam, masiba!
Walang katuwiran ang may ganyang diwang
ululin ang bayan sa pangakong pawa.
Gabay na tanong: Anu-anong konsepto ang ating

mabubuo batay sa tulang nabasa?
Anong mensahe ang ipinahihiwatig saatin ng tula?
F.Paglinang sa Pagbubuo ng Slogan

Kabihasnan (Tungo sa
Formative Assessment) Ayusin ang mga salita upang makabuo ng isang
slogan tungkol sa kolonyalismo
Ang kolonyalismo ng kapangyarihan
Ay pagpapalawak kung saan ang isang bansa
Ay nakontrol ng mga dayuhan
Sagot: “Ang kolonyalismo ay pagpapalawak ng

kapangyarihan, kung saan ang isang bansa ay
nakokontrol ng mga dayuhan.”
Tanong: Anong mensahe ang pinapahiwatig ng
slogan?
G. Paglalapat ng Aralin sa
“Malayang Talakayan”
pang-araw-araw na buhay
Balikan ang mga naunang ginamit na larawan na may
kaugnayan sa kolonyalismo at nakapagbibigay ng
reaksyon ang mga mag – aaral hinggil dito.
Gabay na tanong: Ano ang kaugnayan ng mga nasa

larawan sa kolonyalismo?
9
Gamit ang presentasyong powtoon (ang kolonyalismo)
(https://www.youtube.com/watch?v=4YqgCU4xytY)
nakabubuo ang mga mag-aaral ng mga konsepto
tungkol sa kolonyalismo.
H.Paglalapat ng aralin Gabay na tanong: Ano – anong konsepto ng
nasyonalismo ang ating mabubuo batay sa powtoon
na naipakita?
Kolonyalismo
a. Nakilala ang iba’t ibang produkto
b. Lumawak ang kaalaman sa Heograpiya
c. Lumawak ang Kalakalan
d. Napapalawak ang aspetong pang – relihiyon
Sa loob ng tatlo hanggang limang pangungusap,
gumawa ng maikling sanaysay tungkol sa
kolonyalismo.
Gabay: Kailangan gumamit ang guro ng Rubriks sa

pagsusuri ng mga sagutang papel.
Rubriks:
KRAYTIRYA SA PAGSULAT NG SANAYSAY
Nilalaman (45%)
Kaugnayan sa Tema (30%)
Paggamit ng Salita (25%)
Kabuuan (100%)
J. Karagdagang gawain Gamit ang Venn Diagram, ipakita ang positibo at

para sa takdang-aralin at negatibo tungkol sa Kolonyalismo
Remediation
1.Positibo 2. Negatibo
Kolonyalismo
mo
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B.Bilang ng mag-aaral na
ngangailangan ng iba
10
pang Gawain para sa
remediation
C.Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin
aaral na magpapatuoy sa
remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang panturo ang
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
aking naranasan na
nasolusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ibahagi sa mga kapwa ko
guro
11
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa
Pangnilalaman konteksto,ang bahaging ginampanan ng simbahan sa,
layunin at mga paraan ng pananakopng Espanyol sa
Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa lipunan.
B. Pamantayan sa Nakapagpahahayag ng kritikal na pagsusuri at
Pagganap pagpapahalaga sa konteksto at dahilan ng
kolonyalismong Espanyol at ang epekto ng mga paraang
pananakop sa katutubong populasyon
C. Mga Kasanayan Naipaliliwanag ang mga dahilan at layunin ng
sa Pagkatuto kolonyalismong Espanyol (AP5PKE- IIa-2)
(Learning
Competencies) (Sub-taske)
1. Natutukoy ang mga dahilan at layunin ng

kolonyalismong Espanyol.
2. Naisasadula ang uri ng pamumuhay mayroon ang mga
Pilipino bago dumating ang mga Espanyol.
3. Nabibigyan ng halaga ang mga layunin ng
II. NILALAMAN Kahulugan at Layunin ng Kolonyalismong Espanyol

III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian k-12 CG p. 108
1. Mga Pahina sa TG p L.37-39
gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa LM p.109
Kagamitang
Pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa ph.109
Teksbuk Pilipinas Isang Sulyap at Pagyakap I ph. 75-76
4. Karagdagang
Kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
B. Iba pang Larawan, manila paper, pentel pen
Kagamitang https://www.searchpng.com/2019/02/21/crown-png-image-
Panturo free-download-3/
https://ak3.picdn.net/shutterstock/videos/4494863/thumb/3.jpg
12
http://diaryobomba.com/wpcontent/uploads/2019/04/PAPAKO
-SA-KRUS.jpg
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ayusin ang jumbled letters upang makabuo ng salita.
nakaraang KNAMOYLISLOO
aralin at/o -KOLONYALISMO
pagsisimula ng
bagong aralin Anong salita ang nabuo? Ano ang kahulugan ng
kolonyalismo?
B. Paghahabi sa Ipakita ang mga larawan.

layunin ng aralin
https://www.searchpng.com/2019/02/21/crown-png-image-
free-download-3/
https://ak3.picdn.net/shutterstock/videos/
4494863/thumb/3.jpg
http://diaryobomba.com/wp-
content/uploads/2019/04/PAPAKO-SA-KRUS.jpg
Ano ang mga nasa larawan?

Ano ang sinisimbolo ng bawat larawan?
13
Average Learners AdvancedLearners
C. Pag-uugnay ng Pangkatang Gawain: Pangkatang Gawain:
mga halim-bawa Hatiin ang mga mag-aaral Hatiin ang mga mag-aaral
sa bagong aralin sa tatlong pangkat at sa tatlong pangkat at
sagutin ang mga tanong. sagutin ang mga tanong.
Pangkat I: Pangkat I:
Ano anong yaman ang Magsulat ng limang likas na
matatagpuan sa ating yaman na matatagpuan sa
bansa? ating bansa ayon sa
Pangkat II: pangkat.
Isadula ang uri ng
pananampalataya
mayroon sa ating bansa
bago dumating ang mga YAMANG
Espanyol. LUPA
Pangkat III:
Isadula ang uri ng
pamahalaan mayroon sa
ating bansa bago
dumating ang mga
Espanyol.
YAMANG
TUBIG
YAMANG
MINERAL
Pangkat II:
Ilarawan ang
pananampalataya ng mga
sinaunang Pilipino.
Pangkat III:
Ibigay ang mga namumuno
sa mga sinaunang Pilipino
bago dumating ang mga
Espanyol.
D. Pagtatalakay ng Gamit ang mga sagot sa pangkatang gawain, talakayin
bagong ang tatlong layunin ng mga Espanyol sa pagsakop sa
konsepto at Pilipinas.
14
paglalahad ng
bagong
kasanayan #1
E. Pagtatalakay ng Naisasatao ang pamumuhay ng mga Pilipino bago
bagong dumating ang mga Espanyol.
konsepto at
paglalahad ng
bagong
kasanayan #2
F. Paglinang sa 1. Nakatulong ba ang pagdating ng mga Espanyol sa
Kabihasaan ating bansa? Sa papaanong paraan?
(Tungo sa
Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng Bilang isang mag-aaral, kayo ba ay may layunin sa buhay
aralin sa pang- na nais ninyong makamit?
araw-araw na Ano ito at ipaliwanag kung paano mo ito makakamit?
buhay
H. Paglalahat ng
Aralin Ano-ano ang mga layunin ng Espanyol sa pananakop sa
Pilipinas?
I. Pagtataya ng
Aralin Tukuyin kung ang sumusunod na pahayag ay layunin ng
pananakop ng mga Espanyol.
Isulat ang L kung layunin at HL kung hindi sa patlang.
_____1.Makuha ang kayamanang taglay ng ating bansa.
_____2.Makipagpalitan ng kalakal.
_____3.Ipalaganap ang relihiyong Kristiyanismo.
_____4.Makapag-asawa ng mga Pilipino.
_____5.Nais nilang magpalawak ng kanilang
nasasakupan.
J. Takdang Aralin
Itala sa kwaderno ang mga layunin ng mga Espanyol sa
pananakop ng mga lupain.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailanga
15
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang
remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
16
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginampanan ng simbahan sa,
sa Pagkatuto kolonyalismong Espanyol
(Learning (AP5PKE-IIa-2)
Competencies) (Sub-tasked)
1. Nasusuri ang pampulitika at pangkabuhayang layunin
ng mga Espanyol sa pananakop.
2. Nakagagawa ng tsart ng pampulitikang layunin ng
3. Naibabahagi ang saloobin hinggil sa pampulitika at
pangkabuhayang layunin ng kolonyalismong Espanyol.
II. NILALAMAN Mga Dahilan at Layunin ng Kolonyalismong Espanyol
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay ng guro pp. 37-41
gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa p.109
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
B. Iba pang Mga larawan, cartolina, pentel pen, masking tape, kahon
Kagamitang na may lamang mga katanungan, diyagram
Panturo
https://www.searchpng.com/2019/02/21/crown-png-image-
free-download-3/
http://i.ntere.st/tag/6962-vegito
17
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa 4 Pics 1 Word
nakaraang Huhulaan ng mga mag-aaral ang tema ng larawang
aralin at/o ipakikita. Gagawing gabay ang mga pinaghalo-halong
pagsisimula ng titik.
bagong aralin
https://www.searchpng.com/2 http://i.ntere.st/tag/6962-
019/02/21/crown-png-image- vegito
free-download-3/
(Ang mga guro ay maaaring gumamit ng mga katulad na

larawan na mayroon sa kanila.)
B. Paghahabi sa Gamit ang mga larawan sa pagbabalik aral itanong sa
layunin ng aralin mga mag-aaral:
1. Alin sa mga larawan ang nagpakikita ng kayamanan?
Pangatwiranan.
2. Batay sa mga larawan, paano natin masasabing ang
isang tao ay mayaman at makapangyarihan?
*Pagkatapos ng pagbabahagi ng ilang mag-aaral,

bibigyang diin ang paksang tatalakayin
(Kayamanan/Pagkabuhayang Layunin at
Kapangyarihan/Pampulitikang Layunin ng
Kolonyalismong Espanyol at saka pa lamang ipapaskil ng
guro ang layunin at ilulunsad ang aralin para sa araw.
Average Learners Advanced Learners
C. Pag-uugnay ng Gawain 1. Gawain 1.
mga halim-bawa Hahatiin ang klase sa apat Maglalaro ng Pass the Box,
sa bagong aralin na pangkat at kung sinong mag-aaral ang
pasasagutan ang mga matapatan ng kahon kapag
sumusunod na tanong: tumigil ang isang awiting
18
papatugtugin ng guro ay
Unang at Ikalawang bubunot ng tanong at
Pangkat sasagutin ito.
1. Gusto mo bang maging
maunlad at yumaman? Mga gabay na tanong:
Bakit? 1. Gusto mo bang maging
2. Paano mo tutuparin ang maunlad at yumaman? Bakit
iyong hangaring at paano mo ito tutuparin?
yumaman? 2. Nais mo bang maging
makapangyarihan? Bakit at
Ikatlo at Ika-aapat na paano mo ito
Pangkat: isasakatuparan?
1. Nais mo bang maging 3. Sa iyong palagay bakit
makapangyarihan? Bakit? nais ng mga Espanyol na
2. Paano mo mag-palawak ng territoryo?
isasakatuparan ang 4. Ano kaya ang
layunin mong maging pangunahing dahilan ng
makapangyarihan? mga Espanyol at gusto
nilang maging ma-
kapangyarihan?
D. Pagtatalakay ng Gawain 2.
bagong Ipoproseso ang mga kasagutan sa unang gawain.
konsepto at
paglalahad ng Tatalakayin ang pampulitikang layunin ng
bagong kolonyalismong Espanyol sa pamamagitan ng paggawa
kasanayan #1 ng tsart.
Pampulitikang Layunin
1. Bakit nais ng mga Espanyol na magpalawak ng

territoryo?
2. Ano ang pangunahing dahilan ng mga Espanyol at
gusto nilang maging makapanyarihan?
3. Naging matagumpay ba ang mga Espanyol sa kanilang
hangaring maging makapangyarihan? Patunayan.
4. Ano-ano ang mga bakas/palatandaan o patunay na
ang inyong lugar ay ginamit ng mga Espanyol upang
maisakatuparan nila ang kanilang pampulitikang layunin?
E. Pagtatalakay ng
bagong 1. Sa inyong palagay, ano-ano ang mga
konsepto at pangkabuhayang dahilan ng mga Espanyol sa
paglalahad ng
19
bagong pananakop ng mga lupain. Isulat ang mga kasagutan sa
kasanayan #2 tsart.
Pangkabuhayang Layunin
Tatalakayin ang mga pangkabuhayang dahilan ng mga

Espanyol sa pananakop ng mga lupain.
1. Kailangan ng mga Espanyol ng mapagkukunan ng
mga hilaw na materyales.
2. Kailangan ng mga Espanyol ng pamilihan para sa
kanilang mga produkto.
F. Paglinang sa Gawain 3.
Kabihasaan Ibibigay sa mga mag-aaral ang mga sumusunod na
(Tungo sa sitwasyon na nakasulat sa “strip of papers” at ipapahanay
Formative sa pisara kung ito ay Pampulitikang Layunin o Pang-
Assessment) kabuhayang Layunin ng Kolonyalismong Espanyol.
Pampulitikang Pang-
Layunin kabuhayang
Layunin
1. Pagkontrol ng mga Espanyol sa Pilipinas.

2. Masiglang kalakalan sa pagitan ng Espanya at mga
bansang sakop nito.
3. Mapagkukunan ng mga hilaw na materyales.
4. Pamahala ng mga Espanyol sa Pilipinas.
5. Pamilihan ng mga produktong Espanyol.
G. Paglalapat ng Kung ikaw ay mabibigyang pagkakataon na maging
aralin sa pang- opisyal ng SPG sa inyong paaralan, ano-ano ang iyong
araw-araw na magiging layunin para sa inyong paaralan?
buhay
H. Paglalahat ng Ano-ano ang mga pampulitika at pangkabuhayang
Aralin dahilan at layunin ng kolonyalismong Espanyol.
Gagamitin ang mga impormasyong ginamit sa gawain 3.

I. Pagtataya ng 1. Bakit ninais ng mga Espanyol na maging
Aralin makapangyarihan?
2. Bakit hinangad ng mga Espanyol na manakop ng mga
bagong lupain?
J. Takdang Aralin Ano ang layunin ng mga Espanyol sa pagpapalaganap
ng Kristiyanismo?
20
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang
remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
21
Baitang 5
I. LAYUNIN
sa Pagkatuto kolonyalismong Espanyol
(Learning (AP5PKE-IIa-2)
Competencies)
(Sub-tasked)
1. Nasusuri ang layuning pagpapalaganap ng
Kristiyanismo ng mga Espanyol.
2. Naipakikita sa pamamagitan ng “simulation activity”
ang mga paraan ng pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
3. Napahahalagahan ang kagandahang naidulot ng
paglaganap ng relihiyong Kristiyanismo.
II. NILALAMAN Mga Dahilan at Layunin ng Kolonyalismong Espanyol
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay ng guro pp. 37-41
gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa p.109
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
B. Iba pang Meta cards, pentel pen, masking tape, diyagram, activity
Kagamitang cards
Panturo http://amg-kulturang-pilipino.blogspot.com/?m=1
http://seajunction.org/gallery/glimpses-of-southeast-
asia/santacruzan-procession/
http://mgalutonidennis.blogspot.com/2014/04/my-2014-holy-
week-vacation.html?=1
22
https://news.abs-cbn.com/news/004/13/17cardinal-tagle-
nanguna-sa-pahugas-ng-paa-may-temang-kontra-droga
https://www.pinoyexchange.com/discussion/429804/ang-pag-
gunita-ng-mahal-na-araw-noon-at-ngayon-insert-your-pic/p2
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa 1. Ano-ano ang mga dahilan ng mga Espanyol sa
nakaraang aralin pagtuklas at pananakop ng mga bagong lupain? Isulat ito
at/o pagsisimula sa graphic organizer.
ng bagong aralin
Mga
Dahilan/Lay
unin ng
Kolonyalism
ong
Espanyol
Isusulat ng mga mag-aaral sa loob ng kahon ang mga

salitang God/Kristiyanismo, Gold/Kayamanan at
Glory/Kapangyarihan
B. Paghahabi sa Gawain 1.
layunin ng aralin Picture Parade
1. Ipakikita ang mga larawan.
http://amg-kulturang-pilipino.blogspot.com/?m=1
23
http://seajunction.org/gallery/glimpses-of-southeast-
asia/santacruzan-procession/
http://mgalutonidennis.blogspot.com/2014/04/my-2014-holy-
week-vacation.html?=1
https://news.abs-cbn.com/news/004/13/17cardinal-tagle-
nanguna-sa-pahugas-ng-paa-may-temang-kontra-droga
https://www.pinoyexchange.com/discussion/429804/ang-pag-
gunita-ng-mahal-na-araw-noon-at-ngayon-insert-your-pic/p2
24
(Ang mga guro ay malayang gumamit ng mga larawang
katulad na mayroon sa kanilang lugar)
2. Ano ang napuna sa mga larawang inyong nakita?

Natunghayan nyo na ba ang pagsasagawa ng mga ito?
Kailan? Saan?
(Pagkatapos ng pagbabahagi ng ilang mag-aaral, saka

pa lamang ipapaskil ng guro ang paksa, aralin at layunin
sa pisara).
C. Pag-uugnay ng 1. Ano-ano ang mga gawaing panrelihiyon ng mga
mga halimbawa katoliko na magpasa hanggang ngayon ay isinasagawa
sa bagong aralin sa inyong lugar?
2. Paano kaya nagsimula ang mga gawain?
3. Sino kaya ang nag impluwensya sa atin ng mga
gawaing ito?
D. Pagtatalakay ng
Average Learners Advanced Learners
Bagong
konsepto Gawain 3. Gawain 3.
at paglalahad ng Tatalakayin ang mga Hahatiin ang klase sa 3
bagong dahilan ng pagpapalaganap pangkat.
kasanayan #1 ng Kristiyanismo ng mga G1. Ipaliwanag ang
Espanyol sa pamamagitan layunin ng mga Espanyol
ng isang bukas na sa pagpapalaganap ng
talakayan. Kristiyanismo.
Pagkatapos ng 5
1. Ano-ano ang mga dahilan minutong paghahanda,
ng mga Espanyol sa ipepresenta ng mga mag-
pagpapalaganap ng aaral ang awtput.
Kristiyanismo?
G2. Sa inyong palagay,
2. Ano-ano ang mga may epekto ba sa mga
aral/gawi ng mga Kristiyano bansang nasakop ng mga
na magpasa hanggang Espanyol ang pagyakap
ngayon ay isinasagawa ng nila sa Kristiyanismo?
mga tao sa inyong lugar? Patunayan.
Ituro ang mga ito sa
larawan. (larawang ginamit G3. Isa-isahin ang mga
sa paghahabi ng layunin) aral/gawi ng mga
Kristiyano na magpasa
3. Sa iyong palagay, may hanggang ngayon ay
epekto ba sa mga bansang isinasagawa ng mga tao
nasakop ng mga Espanyol sa inyong lugar.
ang pagyakap nila sa Ituro ang mga ito sa
Kristiyanismo? Ipaliwanag. larawan. (larawang
ginamit sa paghahabi ng
layunin)
25
Pagkatapos ng gawain, talakayin ang mga
layunin/dahilan ng pagpapalaganap ng mga Espanyol sa
Kristiyanismo.
a. Inihabilin ni Reyna Isabel I sa lahat ng magiging hari o
reyna ng Spain ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo sa
pamamagitan ng isang testamento
b. Gawing Kristiyano ang mga katutubo
E. Pagtatalakay ng Gawain 4.
bagong Hahatiin ang klase sa 4 pangkat at ibibigay ang gawain.
konsepto
at paglalahad ng Sa pamamagitan ng dula-dulaan, ipakita kung paano
bagong pinalaganap ng mga Espanyol ang Kristiyanismo.
kasanayan #2 G1- Pagbinyag at pagpapalit ng pangalan sa mga
katutubo.
G2- Pagdiriwang ng banal na misa.
G3- Pagtatayo ng mga simbahan
G4- Pagpapalit ng mga anito sa santo
Ipoproseso ang gawain at tatalakayin ang iba pang

paraan ng pagpapalaganap ng Kristiyanismo
a. pagpapadala ng mga misyonero

b. papapalit sa Cañao (Pagdiriwang pagkatapos ng
masaganang ani. May sayawan at kasiyahan) ng fiesta.
F. Paglinang sa Panuto: Pusuan kung wasto ang isinasaad sa bawat
Kabihasaan bilang. Malungkot na mukha naman kung mali.
(Tungo
sa Formative 1. Inihabilin ni Reyna Isabel I sa lahat ng magiging hari o
Assessment) reyna ng Spain ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo sa
pamamagitan ng isang testamento.
2. Layunin ng mga Espanyol na gawing Kristiyano ang
mga Katutubo.
3. Bago pa man dumating ang relihiyong Kristiyanismo,
ang mga tao ay nagdiriwang na ng pasko, mahal na
araw, fiesta at santacruzan.
4. Pinalaganap ng mga Espanyol ang Kristiyanismo sa
pamamagitan ng pagbibinyag at pagpapalit sa pangalan
ng mga katutubo.
5. Nagpadala ang mga Pilipino ng mga misyonero upang
ipalaganap ang Kristiyanismo.
G. Paglalapat ng Bilang mag-aaral, paano mo ipakikita ang pag-
aralin sa pang- papahalaga sa relihiyong iyong kinabibilangan?
araw-araw
na buhay
H. Paglalahat ng 1. Kumpletuhin ang pahayag upang makabuo ng isang
Aralin konkretong kaisipan.
26
Natutunan ko na ipinalaganap ng mga Espanyol ang
Kristiyanismo upang ______________________ sa
pamamagitan ng ________________________.
I. Pagtataya ng 1. Bakit pinalaganap ng mga Espanyol ang

Aralin Kristiyanismo?
2. Paano pinalaganap ng mga Espanyol ang
Kristiyanismo?
J. Takdang Aralin Sino si Ferdinand Magellan?
Ano-anong mga lugar ang kanyang nadaanan/narating
sa kanyang paglalakbay?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang
remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
27
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
28
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginampanan ng simbahan
sa, layunin at mga paraan ng pananakop ng
Espanyol sa Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa
lipunan.
kolonyalismong Espanyol at ang epekto ng mga
paraang pananakop sa katutubong populasyon.
C. Mga Kasanayan sa Nakabubuo ng timeline ng mga paglalakbay ng
Pagkatuto Espanyol sa Pilipinas hanggang sa pagkakatatag ng
Maynila at mga unang engkuwentro ng mga
Espanyol at Filipino (AP5PKE-IIb-3)
(Sub-tasked)
1. Naiisa-isa ang mga kaganapan sa
paglalakbay ni Magellan patungo sa Pilipinas
hanggang sa labanan sa Mactan.
2. Naituturo sa mapa o globo ang mga lugar na
narating ni Magellan.
3. Naipahahayag ang saloobin tungkol sa
paglalakbay ni Magellan.
II. NILALAMAN Mga Dahilan ng Espanya sa Pananakop ng Pilipinas

III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina ng Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 37-41
gabay ng guro
2. Mga pahina sa
kagamitang pang-
mag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 110-113
teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Learning Resource
B. Iba pang kagamitang Mapa ng daigdig, globo, mapa ng Pilipinas, task
panturo cards
29
IV. PAMAMARAAN Advanced Learners Average Learners
A. Balik aral sa Saang mga lugar sa Pilipinas/ibang bansa ka na
nakaraang aralin nakarating? Ano ang dahilan ng pagpunta mo rito?
at/o pagsisimula ng
bagong aralin
B. Paghahabi sa Sino si Magellan? Ano –anong lugar ang narating
layunin ng aralin niya sa kanyang paglalakbay?
C. Pag-uugnay ng mga Map Reading:
halimabawa sa Ipaturo ang pitong kontinente sa globo o mapa.
bagong aralin Saang kontinente matatagpuan ang Spain? ang
Pilipinas?
D. Pagtalakay ng Magpagawa ng Pangkatang Gawain:
bagong konsepto at hypothetical map sa
paglalahad ng sahig ng silid aralan. Pangkat 1 – Paggamit ng
bagong kasanayan Gumawa ng bangkang mapa ng daigdig/ globo.
bilang 1 papel. Taluntunin ang Gamit ang mapa ng
mga lugar na nilakbay ng daigdig/globo. Taluntunin
pangkat ni Magellan ang mga pulo/ lugar na
mula sa Espanya narating ng pangkat ni
patungo sa bansa. Magellan sa
pamamagitan ng
pagguhit ng linya.
Pangkat 2 – Mock TV
Patrol.
Isa – isahin ang mga
lugar na nilakbay ng
pangkat ni Magellan at
ang mahahalagang
pangyayaring naganap
dito.
Pangkat 3 - Ayusin Mo
Ayusin ang
pagkakasunud-sunod ng
mga lugar na inabot ng
ekspedisyon ni Magellan.
Lagyan ng bilang 1- 5
____ Limasawa
____Cebu
____Guam
____Homonhon
30
____Mactan
Pagpresenta ng awtput
at malayang talakayan.
E. Pagtalakay ng Balikan ang mapa ng daigdig o globo muling ipaturo

bagong konsepto at ang sumusunod:
paglalahad ng Spain
bagong kasanayan Pilipinas
bilang 2 Guam
Cebu
Atlantic Ocean
F. Paglinang sa Ano ang inyong masasabi tungkol sa paglalakbay ni
kabihasaan (Tungo Magellan?
sa Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng aralin Kung ikaw si Magellan, gagawin mo rin ba ang
sa pang araw-araw kanyang ginawa? Bakit?
na buhay
H. Paglalahat ng aralin Batay sa paksang tinalakay, ano ang inyong
natutunan?
Nagsimula ang ekspedisyon ni Magellan noong

Setyembre 20, 1519.
Noong Marso 6, 1521, nakarating ang ekspedisyon
sa pulo ng Guam.
Nakarating sa Pilipinas ang ekspedisyon ni Magellan
noong Marso 17, 1521. Unang dumaong ito sa pulo
ng Homonhon. Pagkaraan ng isang linggo ay
nagtungo sa pulo ng Limasawa kung saan
pinaniniwalaang ginanap ang kauna-unahang misa
sa bansa.
Noong Abril 7, 1521 dumaong ang barko ni Magellan
sa Cebu kung saan isinagawa ang sanduguan at
kauna-unahang pagbibinyag sa mga katutubo.
Umaga ng Abril 27, 1521, sinalakay ng mga Espanyol
ang Mactan kung saan nasawi si Magellan.
I. Pagtataya ng aralin A. Isa-isahin ang mga kaganapan sa
paglalakbay ni Magellan mula sa Spain
hanggang sa labanan sa Mactan. Lagyan ng
tsek (/) kung naganap ang mga ito at ekis (x)
31
kung hindi naganap sa paglalakbay ni
Magellan.
____Dumaong ang barko ni Magellan sa Homonhon.
____Umalis ang ekspedisyon ni Magellan sa Spain.
____Pagdaraos ng unang misa sa Limasawa.
____Pakikipagkasunduan ni Magellan kay Rajah
Humabon.
____Natuklasan ni Magellan ang anyong tubig na
nag-uugnay sa Atlantic Ocean at Pacific Ocean.
B. Gamit ang mapa ng daigdig/globo,
ipahanap/ipaturo ang sumusunod na lugar:
Cebu
Guam
Spain
Pilipinas
C. Ano ang inyong masasabi tungkol sa
paglalakbay ni Magellan?
J. Karagdagang Alamin ang iba pang ekspedisyon na ipinadala ng

gawain para sa Spain upang makontrol ang bansa.
takdang aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng ma mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa Remediation
remediation? Bilang
ng mga mag-aaral
na nakaunawa ng
aralin
aaral na
magpapatuloy ng
remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang
panturo ang
nakatulong ng
32
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
nasolusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro
33
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag –unawa sa
Pangnilalaman konteskto, ang bahaging ginagampanan ng simbahan sa
layunin at mga paraan ng pananakop ng Espanyol sa
Pagganap pagpapahalaga sa konteskto at dahilan ng
pananakop sa katutubong populasyon.
C. Mga Kasanayan sa Nakabubuo ng timeline ng mga paglalakbay ng mga
Pagkatuto (Learning Espanyol sa Pilipinas hanggang sa pagkakatatag ng
Competencies) Maynila at ang mga unang engkwentro ng mga Espanyol
at mga Filipino (AP5PKE-llb-3)
D. Tiyak na (Sub-Tasked)
Nilalaman
1.Naiisa-isa ang mga kaganapan sa mga ekspedisyon
nina Loaisa, Cabot, Saavedra, Villalobos at Miguel
Lopez de Legazpi.
2.Nakabubuo ng timeline ng mga ekspedisyon nina
Loaisa, Cabot, Saavedra, Villalobos at Miguel Lopez de
Legazpi
3.Naipahahayag ang sariling saloobin ng mga mag-aaral
hinggil sa mga ekspedisyon nina Loiasa, Cabot,
Villalobos at Miguel Lopez de Legazpi .
II. NILALAMAN Mga dahilan ng Espanya sa pananakop ng Pilipinas
*Ang mga ekspedisyon nina Loaisa, Cabot, Saavedra,
Villalobos at Miguel Lopez de Legazpi
III. KAGAMITANG Talahanayan
PANTURO Timeline
Meta cards
A. Sanggunian
1. Mga pahina ng Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang bansa, pp-

gabay ng guro 113-115.
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang bansa, pp-
kagamitang 111-113
pang-mag-aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang bansa,
teksbuk pahina 113-115
Pilipinas: Isang Sulyap at Pagyakap 1, pahina 77-82
34
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resource
B. Iba pang
kagamitang
panturo
A. Balik aral sa Inaasahan na mayroon ng nabuong pangkat sa Unang
nakaraang aralin Markahan. Hayaang maupo ang mga mag-aaral sa
at/o pagsisimula kanilang kapangkat bago mag- umpisa ang
ng bagong aralin gawain/talakayan.Ipagpalagay na may apat na pangkat
na nabuo.
Gumawa ng istayon sa apat na sulok na bahagi ng silid

–aralan kung saan nakalagay na ang mahahalagag
pangyayari sa paglalakbay ni Magellan mula sa Espanya
hanggang sa Maynila Sa pamamagitan ng larong LIKSI
NG ISIP AT KATAWAN : Mag uunahan ang apat na
pangkat na makapagbigay ng tamang pagkakasunod
sunod ng paksang tinalakay.
B. Paghahabi sa Inaasahan ang mga mga mag-aaral na makakapagbigay
layunin ng aralin ng mga salita na maari nilang maiugnay sa konseptong
EKSPEDISYON
C. Pag-uugnay ng Ano –ano ang mga ekspedisyong ipinadala ng Espanya

mga halimbawa pagkatapos ng ekspedisyon ni Magellan?
sa bagong aralin
D. Pagtalakay ng Average Learners Advanced Learners
bagong konsepto PANGKATAN TAYO! Isasagawa ang BASA-
at paglalahad ng Pangkat 1-Taon ng SURI. Bibigyan ng tatlong
bagong paglalakbay minuto ang mga mag-aaral
kasanayan Pangkat 2-Pinuno ng mga na basahin ang paksa sa
bilang 1 paglalakbay kanilang aklat. Pagkatapos
Pangkat 3-Layunin ng ng itinakdang oras ay
paglalakbay kailangang isagawa ang
Pangkat 4-Resulta ng pagsusuri ng binasa sa
paglalakbay pamamagitan ng pagsagot
ng GAWAIN 1.
35
Panatilihing nasa pangkat GAWAIN 1:
ang mga mag-aaral. PAGKAKASUNOD-SUNOD
Bawat pangkat ay NG PANGYAYARI: Lagyan
bibigyan ng metacards na ng bilang mula sa 1-10 ang
nakasulat ang mga patlang ayon sa
paksang ipupuno nila sa pagkakasunod-sunod ng
talahanayan. mga pangyayari nito.
TALAHANAYAN ng iba’t-
ibang ekspedisyon ng ______________ A. Ang
Espanya ekspedisyon ay
pinamunuan ni Sebastian
Cabot isang mandaragat na
Italyano. Ito ay binubuo ng
Taon Pinuno Layunin Resulta
apat na barko at 250
tripulante. Hindi
nagtagumpay kasi nag-alsa
ang mga tauhan ni Cabot
pagdating sa Brazil
_____________ B. Ang
ekspedisyong ito ay
pinamunuan ni Juan Garcia
Jofre de Loaisa, kamag-
LAYUNIN
anak ng Arsobispo ng
*Magtatag ng kolonya sa
Seville. Nagsimula ang
Moluccas
ekspedisyon ngunit tatlong
*Magtatag ng kolonya sa
barko na ang nawala bago
bagong tuklas na lupain
pa dumating sa Karagatang
*Hahanapin ang mga
Pasipiko. Namatay si Loaisa
nakaligtas sa Loaisa ,
habang nasa kagitnaan ng
Cabot at Trinidad. May
karagatan.
sulat ding dala buhat kay
_______________ C. Mula
Cortes na humihingi ng
sa Zihuatanejo, Mexico, ito
paumanhin kay Raja
ay pinamunuan ni Alvarado
Humabon
de Saavedra na binubuo ng
*Gawing kolonya ang
tatlong barko at 110 tauhan.
Pilipinas at palaganapin
Nakarating sa bagahagi ng
ang Katolisismo
Surigao del Sur ngunit ang
*Sakupin ang lupaing
pangkat ay napadpad sa
ipinangalan kay Haring
Tidore isa sa mga pulo ng
Felipe II
Moluccas.
RESULTA
_______________ D.
*Nakarating lang sa
Pinamunuan ito ni Ruy
Mindanao at Moluccas
Lopez de Villalobos na
subalit nabigong
nagmula sa Natividad,
magtatag ng kolonya
Mexico.Ang pulo ng Palau
*Nakarating hanggang
at Carolinas sa Karagatang
Brazil lamang
Pasipiko ay narating ng
36
*Nakarating lamang sa kanyang pangkat na
Surigao, Mindanao at binubuo ng 370 tauhan lulan
Moluccas subalit nadakip ng anim na barko.
ng Portuges ________________E.
*Nakarating sa Mindanao pamumuno ni Adelantado
at pinangalanang (Governor)Miguel Lopez de
Caesarea Caroli dahil sa Legazpi na isang kasapi ng
kalawakan nito. Subalit ayuntamiento sa lungsod ng
lumipat sa Samar dahil sa Mexico.Ito ay binubuo ng
kakulangan ng pagkain. apat na barko at 380
Mainit na tinanggap si tauhan. Sa pagtahak nila sa
Villalobos sa Isla ng rutang dinaanan ni
Samar at Magellan ay nakarating sila
Leyte.Pinangalanan sa Cebu.
niyangFelipinas ang ________________F.
bansa bilang parangal kay Nakarating sa Mindanao at
Prinsipe Felipe na anak ni pinangalanan itong
Haring Carlos 1. Caesarea Caroli
*Noong Pebrero 13,1565, (Emperador Charles V)
nakarating ang plota ni bilang parangal kay Haring
Legazpi sa Cebu at Charle I. Si Villalobos ang
naglayag patungong nagbigay sa Pilipinas ng
Samar at Leyte at Islas Filipinas bilang
nakipaglaban sa parangal kay Prinsipe
katutubong datu, isa na Philip.
rito si Bangkaw na datu ng ________G.. Matagumpay
Limasawa. na nakapagtatag ng
Noong Marso 1565, paninirahan dito sa
nakipagkasundo sa Pilipinas.
pamamagitan ng ________________H.1556
sanduguan kina Datu -Pinaghandaan muli ni
Sigala at Datu Sikatuna Philip II ang pagpapadala
Hinadlangan ni Haring ng ekspedisyon sa Pillpinas
Tupas ng Cebu subalit ng maging hari siya ng
natalo sila Haring Tupas Espanya.
Inalok ang _________________J.
pakikipagkaibigan at Namatay si Villalobos sa
tinanghal na kauna- Ambroina, Moluccas.
unahang siyudad ang
Cebu sa Pilipinas.
TAON
*1527
*1525
*1526
*1564
*1542
37
PINUNO
*Sebastian Cabot
*Juan Garcia Jofre de
Loaisa
*Miguel Lopez de Legazi
* Ruy Lopez de Villalobos
*Alvaro de Saavedra
E. Pagtalakay ng MAGTIMELINE TAYO! MAGTIMELINE TAYO !

bagong konsepto Mananatiling nasa pangkat Mananatiling nasa pangkat
at paglalahad ng ang mga mag-aaral. ang mga mag-aaral.
bagong Gamiting batayan ang Gamiting batayan ang mga
kasanayan unang gawain sa pagbuo pangyayari sa unang
bilang 2 ng timeline ng ekspedisyon gawain sa pagbuo ng
nina timeline. Bigyan ng limang
Loaisa,Cabot,Saavedra, minuto sa paghahanda
Villalobos at Miguel Lopez para sa pangkatang
deLegazpi.Bibigyan ng gawain at tig-tatlong
limang minuto para sa minuto para sa
pangkatang gawain at tig presentasyon ng output.
tatlong minuto para sa Pangkat 1-Taon ng
presentasyon ng ouput. paglalakbay
Pangkat2-Pinuno ng
paglalakbay
RUBRIK Pangkat3-Layuninng
Nilalaman 10 paglalakbay
Kooperasyon 3 Pangkat4-Resulta ng
Presentasyon 7 paglalakbay
20 puntos RUBRIK
Nilalaman 10
Mga gabay na tanong: Kooperasyon 3
1. Ano –ano ang Presentasyon 7
kinahinatnan ng 20 puntos
bawat Mga gabay na tanong:
ekspedisyong 1.Ano–ano ang
ipinadala ng kinahinatnan ng bawat
Espanya? ekspedisyong ipinadala ng
2. Nagtagumpay ba Espanya?
ang Espanya sa
pagpapadala ng 2. Ano ang nais patunayan
mga Espedisyon sa ng Espanya sa
iba’-ibang panig ng pagpapadala ng mga
daigdig? ekspedisyon?
3.Naisaktuparn ba ng
Espanya ang kanyang
38
mga layunin sa
pagpapadala ng mga iba’t
–ibang ekspedisyon sa
daigdig? Bakit?
F. Paglinang sa 1. Nagkaroon ba ng epekto sa kasaysayan ng daigdig

kabihasaan ang iba’t –ibang ekspedisyong ipinadala ng Espanya?
(Tungo sa Bakit?
Formative
Assessment) 2.. Sa inyong palagay alin sa mga ekspedisyon nina
Legazpi ang pinakamahalaga para sa ating mga
Pilipino? Bakit?
G. Paglalapat ng 1. Sa kasalukuyang panahon, may alam pa ba kayong
aralin sa pang mga ekspedisyon /pananakop/pagpapalawak ng
araw-araw na teritoryo sa ating bansa?
buhay
2. Ano ang inyong magiging reaksiyon o gagawin kung
may magaganap na pananakop/pagpapalawak ng
teritoryo sa ating bansa? Pangatwiranan ang inyong
sagot.
H. Paglalahat ng Ano –ano ang mga kaganapan sa ekspedisyon nina
aralin Loaisa, Cabot, Saavedra, Villalobos at Miguel Lopez de
Legazpi?
I. Pagtataya ng A-PANUTO: Isa-isahin ang mga kaganapan sa mga
aralin ekspedisyon nina Loaisa, Cabot, Saavedra, Villalobos at
Miguel Lopez de Legazpi sa pamamagitan ng pagpili ng
titik ng tamang sagot sa pagpipiIian sa ibaba. Isulat
lamang ang titik ng tamang sagot sa inyong sagutang
papel.
A. Sebastian Cabot
B. Juan Garcia Jofre de Loaisa
C. Miguel Lopez de Legazi
D. Ruy Lopez de Villalobos
E. Alvaro de Saavedra
F. Magtatag ng kolonya sa Moluccas
G. Magtatag ng kolonya sa bagong tuklas sa lupain
H. Hahanapin ang mga nakaligtas sa Loaisa, Cabot at
Trinidad.May sulat ding dala buhat kay Cortes na
humihingi ng paumanhin kay Raja Humabon
I.Gawing kolonya ang Pilipinas at palaganapin ang
Katolisismo
J. Sakupin ang lupaing ipinangalan kay Haring Felipe II
K. Nakarating lang sa Mindanao at Moluccas subalit
nabigong magtatag ng kolonya
L. Nakarating lamang hanggang sa Brazil.
39
M.Nakarating lamang sa Surigao, Mindanao at Moluccas
subalit nadakip ng Portuges.
N. Nakarating sa Mindanao at pinangalanang Cesarea
Caroli dahil sa kalawakan nito. Subalit lumipat sa Samar
dahil sa kakulangan ng pagkain. Mainit na tinanggap si
Villalobos sa Isla ng Samar at Leyte.Pinangalanan
niyang Felipinas ang bansa bilang parangal kay Prinsipe
Felipe na anak ni Haring Carlos 1.
O. Noong Pebrero 13,1565, nakarating ang plota ni
Legazpi sa Cebu at naglayag patungong Samar at Leyte
at nakipaglaban sa katutubong datu, isa na rito si
Bangkaw na datu ng Limasawa.
TAON PINUNO LAYUNIN RESULTA
1525 1. 2. 3.
1526 4. 5. 6.
1527 7. 8. 9
1542 10. 11. 12.
1564 13. 14. 15.
B. Bumuo ng timeline hinggil sa mga ekspedisyon nina
Legazpi.
C. Ano ang masasabi ninyo hinggil sa mga ekspedisyon
nina Loaisa, Cabot, Saavedra , Villalobos at Miguel
Lopez de Legazpi?
J. Takdang Aralin Pagpapalawak ng talasalitaan:
A-Ibigay ang kahulugan ng mga sumusunod na
konsepto:
a. Kristiyanismo
b. Reduccion
c.Tributo
d.Encomienda
e. Sapilitang paggawa
B-Paano naisakatuparan ang pagsasailalim sa
kolonyalismong Espanyol ang Pilipinas?
Batayang Aklat Araling Panlipunan 5 (Pilipinas Bilang
isang Bansa) pp.120-125.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng ma
mag-aaral na
nangangailanga
40
n ng iba pang
gawain para sa
Remediation
C. Nakatulong ba
ang remediation
? Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa ng
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy ng
remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang
panturo ang
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nasolusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro
41
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginampanan ng simbahan
sa Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa lipunan.
C. Mga Kasanayan sa Nakabubuo ng timeline ng mga paglalakbay ng
Pagkatuto Espanyol sa Pilipinas hanggang sa pagkakatatag ng
Maynila at mga unang engkuwentro ng mga
Espanyol at Filipino. (AP5PKE-IIb-3)
(Sub-task)
1.Naiisa-isa ang mga kaganapan sa paglalakbay ni

Magellan hanggang sa pagkakatatag ng Maynila.
2. Nakabubuo ng timeline sa paglalakbay ni Magellan

hanggang sa pagkakatatag ng Maynila.
3. Napahahalagahan ang bunga ng paglalakbay ni

Magellan.
II. NILALAMAN Mga Dahilan ng Espanya sa Pananakop ng Pilipinas
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina ng Pilipinas Bilang Isang Bansa
gabay ng guro pahina 37-41
2. Mga pahina sa
kagamitang pang-
mag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa
teksbuk pahina 110-115
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Learning Resource
B. Iba pang kagamitang Timeline, strips of paper, task cards
panturo
42
A. Balik aral sa Mix & Match
nakaraang aralin Idikit sa pisara ang mga pinaghalo-halong petsa
at/o pagsisimula ng lugar at mahahalagang pangyayari sa paglalakbay
bagong aralin ng mga Espanyol sa Pilipinas. Hayaan ang mga mag-
aaral na ilagay ang mga ito sa tamang hanay na
makikita sa ibaba.
.
Mactan
Marso 17, 1521
Sinalakay ng mga Espanyol
Homonhon
Unang lugar na narating ng ekspedisyon ni Magellan

sa Pilipinas
Abril 27, 1521
Marso 31, 1521
Limasawa
Setyembre 20, 1519
Spain
Nagsimula ang ekspedisyon ni Magellan
Ginanap ang kauna-unahang misa
Punan ang talahanayan.

Petsa Lugar Pangyayari/Kaganapan
B. Paghahabi sa Mas madali nating mauunawaan ang mga nabanggit

layunin ng aralin na pangyayari/ kaganapan sa pamamagitan ng
timeline. Maipakikita ng malinaw ang pagkakasunud-
sunod ng mga pangyayari sa kasaysayan.
43
C. Pag-uugnay ng mga Ano ang timeline? Paano binubuo ang timeline?
halimabawa sa
bagong aralin
D. Pagtalakay ng Pangkat 1 – Pagbuo ng Pangkatang Gawain:
bagong konsepto at timeline
paglahad ng bagong Pangkat 1 –Pagbuo ng
kasanayan bilang 1 Pumili ng limang timeline – Buuin Mo
mahahalagang
pangyayari sa Bumuo ng timeline ayon
pananakop ng mga sa sumusunod na
Espanyol sa Pilipinas. pangyayari.
Pagkatapos ay gumuhit
ng timeline sa isang 1521 -Pagdating ng
papel at ilagay ang pangkat ni Magellan sa
wastong mga detalye ng bansa.
petsa at pangyayari.
1519 -Simula ng
Pangkat 2 – Puppet paglalakbay ng pangkat
Show ni Magellan mula sa
Espanya.
Gamit ang puppet, ilahad
ang ilang mahahalagang 1565 – Dumating ang
kaganapan sa pangkat ni Legazpi sa
paglalakbay ni Magellan Cebu..
mula sa Espanya
hanggang sa labanan na 1571 - Kinilala ang
naganap sa Mactan. Maynila bilang isang
ciudad o lungsod ng
Spain.
1522 -Nakabalik ang

barkong Victoria sa
Spain
Pangkat 2 – Reporter’s
Notebook – Iulat Mo
Talakayin sa
pamamagitan ng pag-
uulat ang ilang
mahahalagang
kaganapan ng iba pang
ekspedisyon na ipinadala
ng Spain sa Pilipinas.
44
Pangkat 3 –
Papagsunud-sunurin Mo
Ayusin ang
pagkakasunud-sunod ng
mga kaganapan sa
paglalakbay ni Magellan
hanggang sa
pagkakatatag ng
Maynila.. Lagyan ng
bilang 1-5.
__Idinaos ang unang

misa sa bansa
___Kinilala ang Maynila
bilang isang ciudad o
lungsod ng Spain
___Dumaong ang mga
Espanyol sa pulo ng
Homonhon
___Sinalakay ng mga
Espanyol ang Mactan
___Nakarating si
Legazpi sa Cebu
Pagpresenta ng awtput
at malayang talakayan.
A. Pagtalakay ng Ano ang kahalagahan ng paglalakbay ni Magellan?

bagong konsepto at Ano ang kanyang napatunayan?
paglahad ng bagong
kasanayan bilang 2
B. Paglinang sa Magbigay ng ilang mahahalagang kaganapan sa
kabihasaan (Tungo paglalakbay ni Magellan mula sa Espanya hanggang
sa Formative sa pagkakatatag ng Maynila.
Assessment)
C. Paglalapat ng aralin Kung ikaw ay mabibigyan ng pagkakataong
sa pang araw-araw maglakbay, saan mo nanaising magpunta? Bakit?
na buhay
D. Paglalahat ng aralin Batay sa paksang tinalakay, ano ang inyong
natutunan?
Ang timeline ay grapikong paglalahad ng mga

pangyayari sa kaayusang sunud-sunod. Sa ganitong
paraan lalong magiging madali ang pag-unawa sa
mga pangyayari.
45
Ang paglalakbay ni Magellan ang nagpatunay na
bilog ang daigdig.
A. Pagtataya ng aralin A. Bumuo ng timeline na nagpakikita ng
sumusunod na pangyayari.
Marso 17, 1521 – Nakarating sa Pilipinas ang

ekspedisyon ni Magellan
Setyembre 20, 1519– Nagsimula ang ekspedisyon

ni Magellan.
Setyembre 22, 1522 – Nakabalik ang barkong

Victoria sa Spain
Hunyo 24, 1571 – Kinilala ang Maynila bilang isang

ciudad o lungsod ng Spain.
Abril 27, 1521 – sinalakay ng mga Espanyol ang

Mactan
B. Ano ang kahalagahan ng paglalakbay ni
Magellan?
B. Karagdagang Alamin ang iba’t-ibang perspektibo ukol sa
gawain para sa pagkakatatag ng kolonyang Espanyol sa Pilipinas.
takdang aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
aaral na nakakuha
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng ma mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa Remediation
remediation? Bilang
ng mga mag-aaral
na nakaunawa ng
aralin
aaral na
magpapatuloy ng
remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang
panturo ang
46
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
nasolusyunan sa
tulong nga aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro
47
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto,ang bahaging ginampanan ng simbahan sa,
Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa lipunan
paraang pananakop sa katutubong populasyon
C. Mga kasanayan sa Nasusuri ang iba-ibang perspektibo ukol sa
Pagkatuto(Learnin pagkakatatag ng kolonyang Espanyol sa Pilipinas
g Competencies) AP5PKEIIb-4
(Isulat ang code ng
bawat kasanayan) (Sub-tasked)
a. Naiisa-isa ang mga pamamaraan ng pananakop

ng mga Espanyol sa Pilipinas.
b. Naisusulat ang mga dulot ng pagsakop ng

c. Naibabahagi ang saloobin ukol sa naidulot ng

pagkakatatag ng kolonyang Espanyol sa
Pilipinas.
II. NILALAMAN Mga Paraan ng Pagsasailalim sa Pilipinas
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
1. Mga pahina sa
pp.42 – 46
gabay ng Guro
2. Mga pahina sa
Kagamitang
Pp. 118 – 137
Pang-Mag-
aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
48
4. Karagdagang
Kagamitan
mula sa portal
ng Learning
Resource
B. Iba pang
Kagamitang Meta-strips, Graphic Organizer, Face Emoticons
Panturo
IV. IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa  Kailan naitatag ang Maynila bilang kabisera ng
nakaraang aralin bansa?
at/o pagsisimula  Bakit ang Pilipinas ang napiling sakupin ng mga
ng bagong aralin Espanyol?
 Naging madali ba para sa mga Espanyol ang
pagsakop sa Pilipinas? Bakit? Bakit hindi?
 Ano ang ginawa ng mga katutubong Pilipino
laban sa mga dayuhang Espanyol?
B. Paghahabi sa  Itanong sa mga mag-aaral kung may nalalaman

layunin ng aralin silang mga kwento tungkol sa naging uri ng
pamumuhay ng mga katutubong Pilipino sa
panahon ng pananakop ng mga Espanyol.
C. Pag-uugnay ng Hatiin sa apat na pangkat ang klase.

mga halimbawa sa Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang mga
bagong aralin kuro-kuro sa kung ano ang naging pamumuhay ng
mga katutubong Pilipino sa panahon ng pananakop ng
Espanyol. Isulat ang kanilang napag-usapang
impormasyon sa manila paper.
D. Pagtatalakay ng Advanced Learners Average Learners
bagong konsepto
at paglalahad ng Pangkatang Gawain: “Egg Hatching”
bagong (Note: Ang mga paraan ng pananakop ng mga
kasanayan #1 Espanyol sa Pilipinas ay nakasulat sa meta strips na
nasa loob ng laruang hugis itlog.
Maaari ding mag-isip ng angkop na alternatibo sa
gawaing ito kung walang mahanap na laruang itlog.)
Panuto:
1. Pangkatin ang klase sa apat at bigyan ng laruang
itlog.
2. Suriin ng mga pangkat kung ito’y paraan na ginamit
ng Espanyol sa pagsakop sa Pilipinas.
49
3. Idikit ang meta strips sa manila paper o kartolina na
kung saan nakasulat ang salitang paraang ginamit
ng Espanyol at paraang hindi ginamit ng Espanyol.
(Note: Bigyan ng pahapyaw na pakahulugan ang mga

paraang ginamit ng espanyol sa pananakop bilang
tulong sa pag-unawa ng mga mag-aaral.)
Mga Paraan Hindi

1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
4. Sagutin ang sumusunod na tanong:

a. Ano ang naramdaman mo habang
isinasagawa ang gawain?
b. Ano ang maaari mong gawin kung sakaling
maulit ang pananakop ng mga Espanyol?
E. Pagtatalakay ng Advanced Learners Average Learners

bagong konsepto
at paglalahad ng Gamit ang Graphic Organizer
bagong kasanayan sa ibaba isulat ang mga Magsulat ng maikling
#2 maganda at hindi sanaysay tungkol sa
magandang epekto ng mga mga maganda at hindi
paraan ng pananako ng magandang epekto ng
Espanyol sa Pilipinas. paraan ng pananakop
ng Espanyol sa
Pilipinas.
50
Mga Hindi
Maga
Paraang maga
ndan
ginamit sa ndan
g
pananakop g
naidu
ng naidu
lot
Espanyol lot
1. Kristiya 1. 1.
nismo 2. 2.
2. Reducci 3. 3.
on 4. 4.
3. Tributo 5. 5.
4. Encomi
enda
5. Polo y
Servicio
o
sapilitan
g
paggaw
a
(Note: Bigyang pansin ang

mga nasabing sagot ng mga
mag-aaral at hayaan silang
ipaliwanag ang kanilang mga
sagot.)
F. Paglinang sa Basahin ang sumusunod na pangungusap at ibahagi
Kabihasaan sa klase ang iyong saloobin ukol dtio.Gamitin ang face
(Tungo sa emoticons ( at ) para maipakita kung ano ang
Formative emosyon mo sa binasa.
Assessment) 1. Ang mga Pilipino ay lubos na nakaranas ng
kaginhawaan sa pagpapatupad ng polo y servicio.
2. Naging marangya ang pamumuhay ng mga
Pilipino sa ilalim ng mga encomiendero.
3. Positibo ang naging epekto ng reduccion sa mga
Pilipino.
4. Ang Kristiyanismo ay nagkaroon ng magandang
epekto sa uri ng paniniwala ng mga Pilipino.
5. Nagdulot ng magandang epekto ang mga paraan
ng pananakop ng Espanyol sa Pilipinas.
G. Paglalapat ng  Bilang isang mag-aaral paano mo maibabahagi
aralin sa pang- sa mga kabataang tulad mo ang mga
araw-araw na mahahalagang naidulot ng mga paraan ng
buhay pananakop ng Espanyol sa Pilipinas?
51
H. Paglalahat ng 
Ano ang iyong naging reyalisasyon tungkol sa
Aralin mga pagkakatatag ng kolonyang Espanyol sa
Pilipinas?
I. Pagtataya ng  Gumawa ng maikling sanaysay na magpahahayag
Aralin ng saloobin mo sa konsepto ng pananakop ng
Rubrik para sa Sanaysay
Nakuhang
Deskripsiyon Puntos
Puntos
 Wasto at makabuluhan
6
ang nilalaman
 Sapat ang mga naibigay
6
na detalye.
 Maayos ang daloy at
organisasyon at wasto
3
ang gramatika at mga
bantas.
Kabuuang puntos 15
J. Karagdagang Advanced Learners Average Learners
gawain para sa Gumuhit ng isang simbolo Sumulat ng isang
takdang-aralin at na nagpapahayg ng iyong liham para sa mga
remediation damdamin hingil sa espanyol, talakayin
ginawang pananakop ng ang pananakop ng
mga Espanyol sa Spain sa Pilipinas
Plilipinas? Ipaliwanang at ipabatid ang
and simbolong iginuhit saloobing sa
mo. pangyayari?
V. V. MGA TALA
VI. VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
52
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
53
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa
Pangnilalaman sa konteksto, ang bahaging ginampanan ng
simbahan sa, layunin at mga paraan ng
pananakopng Espanyolsa Pilipinas at ang
epekto ng mga ito sa lipunan.
B. Pamantayan sa pagganap Nakapagpahahayag ng kritikal na pagsusuri
at pagpapahalaga sa konteksto at dahilan ng
kolonyalismong Espanyol at ang epekto ng
mga paraang pananakop sa katutubong
populasyon
C. Mga kasanayan sa Nasusuri ang iba-ibang perspektibo ukol sa
pagkatuto pagkakatatag ng kolonyang Espanyol sa
Pilipinas. AP5PKE-IIb-4
Sub-tasked:
a. Naiisa-isa ang mga naging reaksyon

ng mga Pilipino sa pananakop ng mga
Espanyol.
b. Naipakikita ang kalagayan ng mga
Pilipino sa pananakop ng Espanya sa
pamamagitan ng dula-dulaan.
c. Nasasabi ang kagandahan ng magiliw
at di magiliw na pagtanggap sa mga
Espanyol.
II. NILALAMAN Mga perspektibo ukol sa pagkakatatag ng
kolonyang Espanyol sa Pilipinas
III. KAGAMITANG PANTURO

A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang
Bansa 5
1. Mga Pahina sa Gabay pp.
ng Guro
2. Mga Pahina sa pp. 114 – 117
Kagamitang Pang-Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Portal ng Learning
Resources
54
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral/Pagsisimula ng Sino ang Espanyol na nagtagumpay sakupin
bagong aralin ang Pilipinas?
B. Paghahabi sa Layunin ng Ano kaya ang naramdaman ng mga Pilipino
Aralin nang masakop na ng mga Espanyol ang
Pilipinas?
C. Pag-uugnay ng Mga Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang
Halimbawa sa Bagong kanilang damdamin sa nangyayaring agawan
Aralin ng teritoryo sa Timog-silangang Asya.
D. Pagtalakay ng Bagong Sa pagsakop ng mga Espanyol sa Pilipinas,
Konsepto at Paglalahad ng sa anong mga pagkakataon naging mabuti
Bagong Kasanayan #1 ang pagtanggap ng mga Pilipino dito? Sa
anong mga pagkakataon naman naging hindi
mabuti ang pagtanggap ng mga Pilipino dito?
Ano ang naging pangkalahatang reaksyon ng
mga Pilipino sa pananakop ng mga Espanyol?
Bakit?
E. Pagtalakay ng Bagong Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa
Konsepto at Paglalahad ng ang mga sumusunod:
Bagong Kasanayan #2
Magpakita ng dula-dulaan na nagpakikita ng
naging reaksiyon sa naging kalagayan ng
Pilipino sa pagsakop ng mga Espanyol.
F. Paglinang sa kabihasaan Ano ang kagandahang dulot ng magiliw at di

(Tungo sa Formative magiliw na pagtanggap ng mga Pilipino sa
Assessment) mga Espanyol?
G. Paglalapat ng Aralin sa Sa kasalukuyang panahon, kung sakaling ang

Pang-araw-araw na Buhay Pilipinas ay masakop muli ng ibang bansa,
ano ang mararamdaman mo? Ano ang
gagawin mo?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang natutunan mo ngayong araw?
Ano ang naramdaman at ginawa ng mga
Pilipino nang sakupin sila ng mga Espanyol?
I. Pagtataya ng Aralin Sumulat ng sanaysay na nagsasaad ng
reaksiyon ng mga Pilipino sa pananakop ng
mga Kastila / Espanyol.
Pamantayan Puntos Nakuhang
Puntos
Sapat ang mga naibigay 4
na pangyayari at detalye
nito.
Wasto at makabuluhan 4
ang nilalaman.
55
Maayos ang daloy at 2
organisasyon at wasto
ang gramatika at
bantas.
Kabuuang Puntos 10
J. Karagdagang Gawain Para Gumawa ng liham para sa mga Espanyol

sa Takdang Aralin at
Remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba pang
gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial?
Bilang ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral na
magpapatuloy sa remediation
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo nakatulong ng
lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasan na solusyunan sa
tulong ng aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang
aking nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa ko guro?
56
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang mapanuring pag-unawa sa
C. Mga Kasanayan sa Natatalakay ang mga paraan ng pagsasailalim ng
Pagkatuto katutubong populasyon sa kapangyarihan ng Espanya
(AP5PKE-llc-d-5)
5.1 Proseso ng Kristiyanisasyon

(Sub-tasked)
1. Nabibigyang kahulugan ang Kristiyanisasyon
2. Nasusuri ang proseso ng kristiyanisasyon sa
Pilipinas
3. Napahahalagahan ang pagbabago sa paniniwala sa
pamamagitan ng pagsasadula
II. NILALAMAN Mga Paraan sa Pagsasailalim sa Pilipinas
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa p. 120-125
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 120-125
Kagamitang pang-
Mag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa p.120-125
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan mula sa
Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang https://image.slidesharecdn.com
Kagamitang
panturo
57
IV. PAMAMARAAN Advanced Learners Average learners
A. Balik-aral sa nakaraang Sino sa inyo ang
aralin /Pagsisimula ng dumaan na sa
bagong aralin proseso ng
pagbibinyag?
Bakit kayo pina
binyagan ng
inyong mga
https://image.slidesharecdn.com magulang?
/reaksyonngpilipinosakristiyanismo- Saan kayo
160831130943/95/reaksyon-ng-
bininyagan?
pilipino-sa-kristiyanismo-5-
638.jpg?cb=1472649052
Ano ang proseso
ng pagbibinyag?
Suriin ang larawan.
Ano kaya ang kaganapang
Pagkatapos
ipinakikita sa larawan?
kayong
Bakit kaya nila ginagawa ito?
binyagan, ano
Ano ang pamaraang ginamit ng
ang tawag
mga Espanyol sa pagsasailalim
sainyo ng mga
sa kolonyalismong Espanyol?
tao?
B. Paghahabi sa Layunin
ng Aralin
https://image.slidesharecdn.com
/reaksyonngpilipinosakristiyanismo-
160831130943/95/reaksyon-ng-pilipino-sa-kristiyanismo-5-
638.jpg?cb=1472649052
Tingnan muli ang larawan, sa pamamagitan ng
concept map, bigyang kahulugan ang kristiyanisasyon.
Kkristiy
anisasy
on
58
S
Buuin ang mga salita sa loob ng bilog upang mabuo

ang kahulugan ng kristiyanisasyon.
Isa sa mga pamaraang ginamitng Espanyol upang

mapa sailalim sa kolonya ng Espanya ang Pilipinas?
C. Pag-uugnay ng mga Isa sa mga pamamaraang ginamit ng Espanyol upang

halimbawa sa bagong maipatupad ang kolonyalisasyon ay ang kaparaanang
aralin Kristiyanisasyon.
Ano – ano ang mga proseso ng pagsasailalim sa mga
tao sa Kristiyanismo?
D. Pagtalakay ng bagong Advanced Learners Average Learners
konsepto at paglalahad ng Gamit ang Buble map, Pangkatang Gawain:
bagong kasanayan #1 Suriin ang mga proseso na Paint Me a Picture.
maaring gawin sa Ang mga mag-aaral ay
pagpapasailalim sa makatatanggap ng
Kristiyanisasyon. envelope na may pinag
halo-halong letra. Ito’y
kasal
bubuuin nila at
isasagawa. Sa loob ng
Kkristi
kumpisal yanis binyag 3 minuto sila ay hindi
mo
gagalaw. Ang unang
makabubuo ang
paglilibing
panalo.
Pangkat 1:
1. Ipaliwanag ang mga A S A L K

nakapaloob sa graphic
Sagot: kasal
organizer.
2. Paano ninyo
Pangkat 2:
mapatutunayan na may
kaugnayan ang N B Y I A G
Kristiyanismo noon at
Sagot:
ngayon.?
Binyag
Pangkat 3:
Mga posibleng sagot:
O S R Y A O R
Kasal, binyag, paglilibing,
Sagot: rosary
pag kumpisal
Pangkat 4:
I S A M
Sagot: misa
59
Tanong:
1. Ano ang
naramdaman mo
habang ginagawa ang
gawain?
2. Saan malimit na
makita ang mga
larawan na naisagawa
ninyo?
3. Mahalaga ba ang
mga ginagawa ninyong
ito sa pamumuhay
bilang Kristiyano?
Paano mo ito
patutunayan?
E. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #2
https://image.slidesharecdn.com
/reaksyonngpilipinosakristiyanismo-
160831130943/95/reaksyon-ng-pilipino-sa-kristiyanismo-5-
638.jpg?cb=1472649052
Tingnan muli ang larawan. Iugnay ang larawan sa

kasalukuyang panahon.
Punan ang talahanayan ng mga proseso ng
Kristiyanisasyon na maaring naranasan sa ngayon.
(Nakasulat sa pisara)
Proseso ng Kristiyanismo
pagbibinyag pagpapakasal pagpapalibing pasyon prusisyon kumpisal
Hayaan ang mga bata na isulat ang kani-kanilang

sagot sa talahanayan.
Paano mo patutunayan ang mga nakasulat sa
talahanayan?
F. Paglinang sa Tingnan muli ang larawan.

Kabihasnan (Tungo sa Punan ang graphic organizer ng mga reaksiyon ng
Formative Assessment) katutubo sa Kristiyanisasyon.
60
Ano ang ginampanang Isulat ang Oo kung ang
papel ng simbahan sa mga bagay sa ibaba na
pagpapatupad nakasulat ay proseso
Kristiyanismo? kinalaman sa
Kristiyanismo. Isulat ang
hindi kung walang
kinalaman.
______pagdarasal ng
rosaryo
______pagpapabinyag
_____pag aaral sa
paaralan
_____kasal
_____pasyon
Sagot: oo, oo,hindi, oo,
oo
G. Paglalapat ng aralin sa Bilang bata, paano mo isinasabuhay ang pagiging
pang-araw-araw na buhay Kristiyano o Muslim ?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang Kristiyanisasyon?
Ang Kristiyanisasyon ay isang kaparaanan upang
mapadali ang kolonisasyon ng Espanya sa katutubong
populasyon. Ang simbahan ang nagsasagawa ng
proseso ng kristiyanismo.
I. Pagtataya ng Aralin Punuan ng tamang salita ang puwang upang mabuo

ang kahuluugan ng Kristiyanisasyon?
Ang Kristiyanisayon ay isang _______________

upang mapadali ang __________ ng Espanya sa
J. Karagdagang Gawain Ano-ano ang mga samahang relihiyoso sa Pilipinas
para sa takdang-aralin at ang tumulong para sa pagmimisyon sa mga Pilipino?
remediation
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain para
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na nakaunawa
sa aralin
aaral na
61
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
guro?
62
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas angmapanuring pag-unawa sa
Panngnilalaman konteksto, ang bahaging ginampanan ng simbahan
sa, layunin at mga paraan ng pananakopng
Espanyolsa Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa
lipunan.
Pagkatuto katutubong populasyon sa kapangyarihan ng
Espanya
(AP5PKE-llc-d-5)
(Sub-tasked)
1. Naiisa-isa ang mga samahang relihiyoso sa
Pilipinas
2. Nasusuri ang kanilang mga kontribusyon sa
pagpapalaganap ng Kristiyanismo sa Pilipinas
3. Napahahalagahan ang kanilang kontribusyon sa
pamamagitan ng paggawa ng sanaysay
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa p.122-124
Kagamitang pang-
Mag-aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan Bilang Isang Bansa pahina 122 -
Teksbuk 124
4. Karagdagang
Kagamitan mula sa
Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang
Kagamitang
panturo
63
A. Balik-aral sa nakaraang Buuin ang salita
aralin/ Pagsisimula ng Paano napasailalim ng upang maunawaan
bagong aralin Espanya ang Pilipinas? ang pahayag.
(stryianasosikiyn)
Ano ang kaparaanang Ang
ginawa ng mga Espanyol _______________ ay
upang mapasailalim ang isang kaparaanan ng
katutubong populasyon? mga Espanyol upang
mapasailalim ang
katutubong
populasyon.
B. Paghahabi sa Layunin Kung sakali na kayo ay makatanggap ng hindi
ng Aralin inaasahang bisita upang kayo ay hikayatin at
pangaralan na umanib sa kanilang relihiyon,
paano mo sila haharapin?
Ano ang magiging reaksiyon mo?
C. Pag-uugnay ng mga Ang katutubong populasyon ay nakaranas rin ng pag
halimbawa sa bagong mimisyon mula sa mga paring Espanyol o mga Prayle.
aralin Malaki ang kanilang naging kontribusyon upang mas
mapadali ang paglaganap ng kristiyanismo sa bansa.
D. Pagtalakay ng bagong Basahin ang Unang

konsepto at paglalahad ng Ipakita ang larawan ng mga Misyon at Ang
bagong kasanayan #1 misyonerong pari. pagpapatuloy ng
(Larawan ng Recollect) Misyon sa pahina 123
(Larawan ng Augustinian) ng Batayang Aklat.
(Larwan ng
Ano ang tawag sa
pagmimisyon ng mga
paring Espanyol?
Brain Storming
Sino-sino ang mga Saan unang
samahang relihiyoso ang pinatupad ang
pumunta sa Pilipinas para pagmimisyon ng mga
mag misyon? Prayle?
Ano ang tawag sa Sino ang kauna-

pagmimisyon ng mga paring unahang tumanggap
Espanyol? ng pagpapabinyag?
Saan unang pinatupad ang Nakatulong ba sa

pagmimisyon ng mga misyonerong prayle
Prayle? ang pagtanggap ng
mga katutubong
pinuno sa
Kristiyanismo?
64
Sino ang kauna-unahang
tumanggap ng Paano mo nasabi ito,
pagpapabinyag? patunayan ito?
Nakatulong ba sa
misyonerong prayle ang
pagtanggap ng mga
katutubong pinuno sa
Kristiyanismo?
Paano mo nasabi ito,

patunayan ito?
E. Pagtalakay ng bagong Pag-aralan ang Talahanayan 8.1. sa pahina 124 ng
konsepto at paglalahad ng batayang aklat
bagong kasanayan #2 Ang mga Samahang Relihiyoso sa Pilipinas at ang
mga Nakatakdang lugar sa Pagmimisyon.
Tanong;
Ano-anong lugar sa Pilipinas ang inabot ng mga
misyonerong pari?
Naging matagumpay ba ng pagmimisyon ng bawat
Samahang Relihiyoso? Paano mo ito nasabi?
Isulat ang O kung ang isinasaad ay kontribusyon ng

mga prayle sa paglaganap ng kristiyanismo sa bansa
at kung hindi. Itama ang sagot sa mali.
_____1. Nagkaroon ng mga parokya
_____2. May mga pag-aaklas sa mga katutubo
_____3. Dumami ang mga Kura Paroko
_____4. Walang nagpabinyag
_____5. Dumami ang naging kristiyano
F. Paglinang sa Pagtapat-tapatin ang
Kabihasnan (Tungo sa Punuan ang talahanayan ng samahang
Formative Assessment) mga samahang relihiyoso at Relihiyoso sa Hanay
taon ng kanilang pagsimula A sa taon ng
sa pagmisyon upang pagdating nila para
magkaroon ng kaligtasan ang sa pag mimisyon sa
kaluluwa ng mga katutubo. Hanay B.
Samahang Hanay A
Relihiyoso 1. Recollect
2. Augustinian
3. Dominican
4. Franciscan
5. Jesuit
Hanay B
a. 1577
b. 1587
65
Sagot: c. 1581
Recollect 1606 d. 1606
Augustinian 1565 e. 1555
Dominican 1587 f. 1565
Franciscan 1577 Sagot:
Jesuit 1581 1. D 2. F 3. B 4. A
5.C
G. Paglalapat ng aralin sa Bilang isang batang Grade V, paano mo

pang-araw-araw na buhay mapahahalagahan ang mga kontribusyon ng mga
misyonerong pari?
Sumulat ng sanaysay patungkol dito.
Rubrik
Pamantayan Puntos
Malinaw na naipahayag 15
ang saloobin tungkol sa
kontribusyon ng mga
misyonerong pari
Maayos ang ugnayan at 10
pagkakasulat ng
sanaysay
Kabuuang puntos 25
H. Paglalahat ng Aralin Paano naging mabilis ang paglaganap ng
Kristiyanismo sa Pilipinas?
Ano-ano ang naging kontribusyon ng mga samahang
relihiyoso sa pagpalaganap ng Kristiyanismo sa
bansa?
(Malaki ang naiambag ng mga prayle sa paglaganap

ng Kristiyanismo sa bansa. Maraming nahikayat na
tumanggap ng kristiyanismo, magpalit ng paniniwala,
magbago ng relihiyon at magpabinyag dahil sa
masigasig na pag mimisyon ng mga Prayle.)
I. Pagtataya ng Aralin Isa-isahin ang mga samahang relihiyoso na tinalakay

at sabihin kung paano sila nakatulong sa
pagpalaganap ng Kristiyanismo sa bansa?
J. Karagdagang Gawain Magsaliksik sa mga pagbabagong nagaganap sa

para sa takdang-aralin at samahang misyonero.
remediation
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
66
nangangailangan
ng iba pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng
sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
guro?
67
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang mapanuring pag-unawa sa
Pangnilalamankonteksto,ang bahaging ginampanan ng simbahan sa,
B. Pamantayan Nakapagpahahayag ng kritikal na pagsusuri at
sa Pagganap pagpapahalaga sa konteksto at dahilan ng kolonyalismong
Espanyol at ang epekto ng mga paraang pananakop sa
katutubong populasyon
C. Mga Natatalakay ang mga paraan ng pagsasailalim ng
Kasanayan sa katutubong populasyon sa kapangyharihan ng Espanya
Pagkatuto (AP5PKE-llc d -5)
(Sub-tasked)
1. Naipaliliwanag ang mga pagbabago at pagpapatuloy sa
paniniwalang panrelihiyon ng mga katutubong populasyon
sa pagdating ng mga Espanyol
2, Nakalalahok sa talakayan ng mga pagbabago at
pagpapatuloy sa paniniwalang panrelihiyon.
3. Napahahalagahan ang paninindigang espiritwal

III. KAGAMITAN
G PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa p. 109
Gabay ng
Guro
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa p. 120-
Kagamitang 125
pang- Mag-
aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa p. 120-
Teksbuk 125
4. Karagdagang
Kagamitan
mula sa
Learning
Resources o
nilalaman
68
B. Iba pang
Kagamitang
panturo
IV. Advanced Learners Average Learners
PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Sa pamamagitan ng flash Pagtapat-tapatin ang mga
nakaraang aralin/ card sasabihin ng mga salita sa Hanay A ng
Pagsisimula ng bata ang kanilang kahulugan nito sa Hanay B.
bagong aralin natutunan sa nagdaang Isulat ang letra ng sagot sa
aralin. patlang.
KRISTIYANISASYON HANAY A
PRAYLE 1. KRISTIYANISASYON
SAMAHANG RELIHIYOSO
2. PRAYLE
DIOCESE
3. SAMAHANG RELIHIYOSO
DOMINGO DE SALAZAR 4. DIOCESE
5. DOMINGO DE SALAZAR
HANAY B
a. pinagsama-samang
parokya
b. mga Prayle na
nagmimisyon
c. mga paring Espanyol
d. unang Obispo ng Maynila
e. pagmimisyon ng mga
prayle
f. unang misyon
Sagot:
1. e 2. c 3. b 4. a 5. d
B. Paghahabi sa Buuin ang picture puzzle Tingnan ang larawan. Ano
Layunin ng Aralin na ibibigay ng guro. ang pagkakaiba ng dalawang
(Larawan ng larawan? (larawan ng
animismo/paganismo at animismo at Kristiyanismo)
Kristiyanismo)
Sabihin kung ano ang
pagkakaiba ng dalawang
nabuong larawan.
69
C. Pag-uugnay ng Paano mo iuugnay sa Batay sa larawang ipinakita
mga halimbawa sa katutubong paniniwala ang ng guro, may kaugnayan ba
bagong aralin bagong panrelihiyon na ang katutubong relihiyon sa
ipinakikila ng mga prayle?bagong relihiyon na
ipinakilala ng mga Espanyol
sa mga katutubo?
D. Pagtalakay ng Malilban sa pagmimisyon ng mga prayle, paano ipinakilala
bagong konsepto at ng mga prayle sa katutubo ang Kristiyanismo?
kasanayan #1 Madali bang natanggap ng mga katutubo ang mga
pagbabago sa relihiyon?
Sa pamamagitan ng web, Sa paglipas ng panahon,

punan ang mga bilog nito nagkaroon ng pagbabago at
na mga pagbabago sa pagpapatuloy sa
paniniwalang panrelihiyon paniniwalang panrelihiyon ng
ng mga katutubo. mga katutubong populasyon.
Ipaliwanang ang bawat Isulat sa talahanayan ang
isang pagbabago. mga pagbabago at
nagpapatuloy na paniniwala
ng mga katutubo.
isang
Diyos Mga Pagbabago
Katutubo sa
Bago paniniwalang
Pagbabago sa
paniniwalang
panrelihiyon dumating panrelihiyon
ng mga
katutubo ang mga ng mga
simbahan pari Espanyol katutubo
Maraming Iisa lang ang
espiritung Diyos na
sinasamba sinasamba
Babaylan Pari
kalikasan simbahan
Maaring sagot:
Bago dumating ang mga
Espanyol
1. Animismo
2. Babaylan
3. kalikasan
Pagbabago dala ng mga
Espanyol
1. Kristiyanismo
2. pari
3. simbahan
70
E. Pagtalakay ng Paano naipagpatuloy ng Anong paraan ang ginawa ng
bagong konsepto at mga prayle sa mga prayle upang maging
paglalahad ng bagong paniniwalang panrelihiyon madali para sa mga katutubo
kasanayan #2 ang mga katutubo? ang pagtanggap ng bagong
relihiyon?
F. Paglinang sa Ipaliwanag ang ibig sabihin ng mga katagang “Kung

Kabihasnan (Tungo sa nabihag ng mga conquistador ang pisikal na katawan ng
Formative mga katutubo ay nabihag naman ng mga prayle ang
Assessment) kanilang mga paniniwala”
(Palitan ng kuro-kuro)
G. Paglalapat ng Sang ayon ka ba sa pamamaraang ginawa ng mga
aralin sa pang-araw- Espanyol upang mapabago ang paniniwala ng katutubo sa
araw na buhay paniniwalang relihiyon? Patunayan mo.
H. Paglalahat ng Ang Kristiyanismo ay isang malinaw na pamamaraan ng

Aralin mga Espanyol para sa kolonyalismo.
Sa pamamagitan ng pagiging Kristiyano ng mga katutubo,
unti –unti silang nagkaroon ng bagong konseptong
panrelihiyon ang mga katutubo. Nabawasan ang
pagpapahalaga sa katutubong paniniwala bagamat hindi
ito lubusang maalis sapagkat dito rin kumuha ang mga
Espanyol ng mga kaparaanan na sila ay maniwala sa
bagong relihiyon.
I. Pagtataya ng Aralin Sa maikling pananalita, ipaliwanag ang mga pagbabago sa
paniniwalang panrelihiyon ng mga katutubo?
Sabihin kung paano nagkaroon ng pagbabago sa
paniniwalang panrelihiyon ng mga katuutubo?
Ipaliwanag ang paggamit ng mga prayle sa mga
katutubong paniniwala upang maipagpatuloy ang
pagbabago sa relihiyon.
J. Karagdagang Ano ang reduccion?
Gawain para sa
takdang-aralin at
remediation
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
71
C. Nakatulong ba
ang remedial? Bilang
ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo nakatulong
ng lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi
sa mga kapwa ko
guro?
72
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas angmapanuring pag-unawa sa
Panngnilalaman konteksto,ang bahaging ginampanan ng simbahan sa,
layunin at mga paraan ng pananakopng Espanyolsa
(AP5PKE-llc-d-5)
5. Reduccion
(Sub-tasked)
1. Naipaliliwanang ang kahulugan ng reduccion
2. Natutukoy ang layunin ng reduccion
3. Napahahalagahan ang pagkaka-isa
II. NILALAMAN Mga Paraan sa Pagsasailalim ng Pilipinas
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina 125-126
Kagamitang pang-
Mag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina 125-126
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan mula sa
Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang
Kagamitang
panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa nakaraang Ano ang paraan ng pagsasailalim sa Pilipinas ng
aralin/ Pagsisimula ng Espanya?
bagong aralin Sino-sino ang ginamit ng Espanya para mapadali ang
paghikayat sa mga katutubo sa pagbabago ng
relihiyon?
73
B. Paghahabi sa Layunin Kung ikaw ay may kamag-anak na nasa sa malayong
ng Aralin bundok na nag nanais ding makapag-aral na tulad mo,
tuulungan mo ba siya? Paano mo siya tutulungan?
C. Pag-uugnay ng mga Ang mga katutubo ay namumuhay ng payak bago pa

halimbawa sa bagong man napasailalim ng kolonisasyon ang Pilipinas.
aralin Ngunit sa pagdating ng mga Espanyol nagkaroon ng
bagong patakaran upang mas mapadali ang
kolonisasyon.
D. Pagtalakay ng bagong Ang katutubong populasyon bagamat sila’y sanay na

konsepto at paglalahad ng sa kani-kanilang pamumuhay na malapit sa kanilang
bagong kasanayan #1 mga pinag-kukunan ng kabuhayan ay nagpasailalim sa
mga Espanyol sa pamamagitan ng Reduccion.
Buuin ang pinaghalo- Ano ang reduccion?
halong titik sa loob ng
bilog at sabihin ang
kahulugan nito.
E C
O
N
U I
D C R
Paano nakatulong ang reduccion sa mga Espanyol?

Sa mga katutubo, nakatulong rin ba ito?
E. Pagtalakay ng bagong Ang mga katutubo ay payak na namumuhay sa mga

konsepto at paglalahad ng pampang ng ilog, sapa at dagat. Sa mga mata ng
bagong kasanayan #2 espanyol ito ay hindi pabor.
Bakit sapilitan silang inilipat ng mga Espanyol sa
bagong pamayanan?
Ano-ano ang layunin ng reduccion na ipinatupad ng
mga Espanyol sa mga katutubo? Gawin ito sa web sa
ibaba, Ipaliwanag ang ibig sabihin.
74
Sibilisadong
pamumuhay
Layunin ng
Reduccion
Nababantaya
madali ang
n ang kilos ng
pagkulekta
mga
ng buwis
katutubo
Ano sa tingin niyo ang naramdaman ng mga katutubo

sa reduccion?
May naitulong ba ang reduccion sa pamumuhay ng
mga katutubo?
Kanino sa tingin niyo pabor ang reduccion?
F. Paglinang sa Isulat ang Oo sa patlang kung ito ay layunin ng
Kabihasnan (Tungo sa Reduccion at Hindi kung hindi.
Formative Assessment) _____1. Magkaroon ng sibilisadong pamumuhay.
_____2. Kontrolin ng ibang tao ang gusto mong gawin.
_____3. Bantayan ang bawat kilos mo?
_____4. Manirahan sa maayos at may sentrong
pamayanan.
_____5. Magbayad ng buwis
G. Paglalapat ng aralin sa Kung ikaw ay isang katutubo, tatalima ka ba sa

pang-araw-araw na buhay patakarang reduccion ng mga Espanyol? Patunayan
mo ang iyong sagot.
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang reduccion?
Ang reduccion ay sapilitang pagpapatira sa mga

katutubo na mula sa orihinal nilang tirahan gaya na
lamang ng tabing-ilog o kabundukan tungo sa bayan
na tinawag na pueblo.
Ang layunin nito ay pabor sa mga espanyol ngunit may

mga katutubong tumatalima dito.
I. Pagtataya ng Aralin Ano ang reduccion?

Ano-ano ang layunin nito?
Nakatulong ba ito sa mga katutubo?
J. Karagdagang Gawain Ano-ano ang epekto ng Reduccion sa mga katutubo?
para sa takdang-aralin at
remediation
IV. MGA TALA

V. PAGNINILAY
75
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain para
sa remediation
remedial? Bilang ng
sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
guro?
76
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas angmapanuring pag-unawa sa konteksto,
Panngnilalama ang bahaging ginampanan ng simbahan sa, layunin at
n mga paraan ng pananakopng Espanyolsa Pilipinas at ang
C. Mga Natatalakay ang mga paraan ng pagsasailalim ng
Kasanayan sa katutubong populasyon sa kapangyarihan ng Espanya.
Pagkatuto 1.Naipaliliwanag ang mga paraan ng pagsasailalim
ngkatutubo sa kapangyarihang Espanyol.
2. Naiisa ang mga pamamaraang ito.
3. Nabibigyan pagpapahalaga at saloobin ang mga
kaganapan sa ating kasaysayan.
II. NILALAMAN Mga Paraan sa Pagsasailalim ng Pilipinas
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
Kagamitang Pahina 125-126
pang- Mag-
aaral
Teksbuk Pahina 125-126
4. Karagdagang
Kagamitan
mula sa
Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang https://c2.staticflickr.com/4/3376/4615133722_f7312643cc_b.jp
Kagamitang g
panturo
IV. PAMAMARAAN
77
A. Balik-aral sa Ano ang Reduccion?
nakaraang aralin/ Ano-ano ang layunin nito?
Pagsisimula ng
bagong aralin
B. Paghahabi sa
Kung nakatira ka sa isang pamayanan na komportable ka
Layunin ng Aralin na sa lahat ng bagay, nanaisin mo pa bang lumipat ng
ibang lugar? Bakit? Ipaliwanag ang iyong sagot.
C. Pag-uugnay ng mga Bago pa man dumating ang mga Espanyol sa Pilipinas,
halimbawa sa bagong ang mga katutubo ay nakatira sa malapit sa mga ilog, sapa
aralin o dagat. Ang kanilang mga pamayanan ny nakaayos
sumusunod sa direksyon ng dalampasigan na
magkakahanay o linear.
ADVANCED AVERAGE LEARNERS

LEARNERS
Sa malinis na papel Ilarawan ang simpleng
isulat sa talata ang mgapamumuhay ng mga
detalye kung paano katutubo sa pampang ng
namumuhay ang mga ilog, sapa at dagat.
katutubong bago pa man Rubrik:
nagkaroon ngWasto at angkop ang
reduccion? larawan - 40%
Malinaw ang larawang
Rubrik: ipinapakita - 40%
Wasto ang inpormasyon Malinis ang
nakapaloob sa mga pagkakakulay-20%
pangungusap -50% Kabuuan: 100%
Maayos ang
pagkakasunod-sunod ng
detalye – 40%
Maganda at
naiintindihan ang
pagkakasulat – 10%
Kabuuan: 100%
Kung ikaw ay sapilitang alisin sa lugar na komportable ka,

ano ang maari mong gawin?
Bakit kaya hinayaan ng ibang katutubo na sila’y mailipat
ng bagong tirahan?
D. Pagtalakay ng Ang katutubong populasyon bagamat sila’y sanay na sa

bagong konsepto at kani-kanilang pamumuhay na malapit sa kanilang mga
paglalahad ng bagong pinag-kukunan ng kabuhayan ay nagpasailalim sa mga
kasanayan #1 Espanyol sa pamamagitan ng reduccion. Sila ay sapilitang
inilipat sa Pueblo o bayan.
Ipakita ang larawan ng Pueblo.
78
https://c2.staticflickr.com/4/3376/4615133722_f7312643cc_b.jp
g
Suriin ang larawan.
Anong estruktura ang nasa centro ng pueblo o bayan?
(simbahan)
Anu-anong mga istruktura ang nakatayo malapit dito?

(Bahay-pampamahalaan, paaralan, ospital, pulisya,
plaza-hugis-parisukat na may bukas na espasyo)
Ang paninirahan sa pueblo ay batay sa pilosopiyang “bajo

el son de la campana” o sa ilalim ng tunog ng kampana.
Ano ang ibig sabihin nito? Iugnay sa kasalukuyan

kalagayan.
Lahat ng naninirahan sa pueblo na naabot ng tunog ng
kampana ay dapat maging Kristiyano at sumunod sa mga
aral ng simbahan. Cabecera ang tawag sa ilalim ng tunog
ng kampana.
Visita ang tawag sa nayon o baryo na nakapaligid sa
cabecera na mga Kristiyano din at may matatagpuang
maliit na simbahan o kapilya.
E. Pagtalakay ng ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS

bagong konsepto at Ano – ano ang epekto ng Basahin sa batayang aklat
paglalahad ng bagong Reduccion sa mga ang mga negatibong
kasanayan #2 katutubo? epekto ng Reduccion sa
Paano ito ginamit ng mga mga katutubo.
Espanyol upang Pahina 127 ng Batayang
mapasailalim sa Aklat
kolonyalismo ang mga Anu-ano ang mga epekto
katutubo? ng reduccion sa katutubo?
Punan ang talahanayan ng sa mga Espanyol?
epekto ng reduccion sa
katutubong populasyon at
Espanyol.
79
Katutubo Epekto ng Espanyol
reduccion
 Nalayo sa pinag-kukunang yaman

 Napadali ang pagpapatupad ng mga batas sa mga
katutubo
 Nawalay sa kamag-anakan
 Napilitang magbayad ng buwis
 Mabilis ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo
 Napilitang sumunod sa patakarang Espanyol
 Madali ang pangungulekta ng buwis
 Nababantayan ang mga katutubo
 Madaling mahuli ang lumabag sa batas
F. Paglinang sa Bakit naging negatibo ang

Kabihasnan (Tungo sa reduccion sa ibang Piliin sa loob ng kahon ang
Formative katutubo? mga epekto ng reduccion
Assessment) sa mga katutubo. Isulat sa
Sa pamamagitan ng Dula- kwaderno ang napiling
dulaan ipakita ang mga sagot.
epekto ng reduccion sa
katutubo Pangungulekta ng
buwis
Pangkat 1: pagpapatupad
Magkasama-sama ang
ng mga batas sa katutubo
pamilya
Pangkat 2: pangungulekta Nalayo sa
ng buwis pinagkukunang yaman
Namuhay ng malaya
Pangkat 3: pagbabantay
sa mga katutubo ng mga Naging sunud-sunuran
Espanyol sa patakaran ng
Espanyol
Pangkat 4: paghuli sa mga
lumalabag
Rubric:
Maayos ang pagsasalita –
30%
Nakikita ang ibig iparating
na mensahe – 40%
80
May pagkakaisa ang
pangkat- 30%
Kabuuan: 100%
G. Paglalapat ng aralin Iguhit ang larawan ng resulta ng reduccion sa

sa pang-araw-araw na kasalukuyang kalagayan sa sariling pamayanan.
buhay
H. Paglalahat ng Aralin Punuan ang graphic organizer ng mga epekto ng
reduccion sa mga katutubong Pilipino.
I. Pagtataya ng Aralin Ano-ano ang epekto ng reduccion sa mga katutubo?

Sa maikling pangngusap talakayin ang epekto ng
reduccion sa mga katutubo.
Paano ito tinanggap ng mga katutubo?
Paano ito hinarap ng mga katutubo?
J. Karagdagang Iguhit ang sentro sa malinis na papel.
Gawain para sa
takdang-aralin at
remediation
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
81
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
82
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa konteksto,
Pangnilalaman ang bahaging ginagampanan ng simbahan sa, layunin at
mga paraan ng pananakop ng Espanyol sa Pilipinas at ang
Pagganap pagpapahalaga sa konteksto at dahilan ng kolonyalismong
katutubong populasyon.
C. Mga Kasanayan 5. Natatalakay ang mga paraan ng pagsasailalim ng
sa Pagkatuto katutubong populasyon sa kapangyarihan ng Espanya
5.3 Tributo at Encomienda AP5PKE-IIc-d-5
Sub-tasked:
1. Natatalakay ang pagpapatupad ng tributo sa katutubo
bilang isang patakaran sa panahong kolonyal.
2. Nakabubuo ng paglalahat gamit ang graphic
organizer tungkol sa naging papel ng tributo sa
panahon ng kolonyang Espanyol.
3. Napahahalagahan ang mga naitayong
imprastrakturang pamana noong panahon ng
kolonyalismo.
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
Gabay ng Guro Pahina 42-45
2.Mga Pahina sa
Kagamitang pang- Pahina 128-129
Mag-aaral
3.Mga Pahina sa
Teksbuk
4.Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
83
5.Iba pang larawan ng paaralan, simbahan, kalsada at tulay
Kagamitang Graphic organizer
panturo https://m.youtube.com/watch?v=Tv6bFVvVRyohttp://www.oocities
.org/liminal_moment/vat.html
https://chickenjoybondocblog.wordpress.com/2016/01/30/ang-
buwis/
http://www.oocities.org/liminal_moment/vat.html
https://chickenjoybondocblog.wordpress.com/2016/01/30/ang-
buwis/
http://pinoykollektor.blogspot.com/2011/02/16-cedula-during-
1896-revolution.html
IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Lunsaran. Balitaan: Panourin ng mag-aaral ang video –
Panonood ng video https://m.youtube.com/watch?v=Tv6bFVvVRyo
clip Tungkol saan ang balita?
Ayon sa mga panayam, bakit di dapat maglagay ng pangalan
ang mga pulitiko sa kanilang proyekto?
Bakit kaya pinaalis ni Mayor Isko Moreno ang pangalan ng
mga pulitiko sa mga proyekto o gusali na kanilang
ipinagawa?
B. Paghahabi sa Pagtatalakay tungkol sa pagbubuwis.
Layunin ng Aralin  Nakakain na ba kayo sa Jollibee?
 Kapag nagbayad ang inyong nanay o tatay sa order
niyo, ano ang nakikita ninyo sa resibo?
Pag-aalis ng balakid:
Pagtambalin ang larawan sa hanay A na tumutukoy sa salita
sa hanay B.
A B
a. resibo (VAT)
b. cedula (Community Tax Certificate)
c. titulo
Bibigyang kaalaman ng guro ang mga mag-aaral tungkol sa

cedula at resibo.
84
C. Pag-uugnay ng Magpakita ang larawan ng inyong Magpakita ang larawan
mga halimbawa sa paaralan, covered court at iba ng inyong paaralan,
bagong aralin pang impraestruktura na ipinatayo covered court at iba
ng gobyerno sa inyong lugar. pang impraestruktura na
Itanong: ipinatayo ng gobyerno
 Ano ang nasa larawan? sa inyong lugar.
(paaralan, covered court, Itanong:
barangay hall at iba pa)  Ano ang nasa
 Saan galing ang budyet larawan?
pampatayo sa mga (paaralan, covered
imprastrakturang ito? court, barangay hall at
-Muling balikan ang larawan ng iba pa)
resibo.  Saan galing ang
budyet pampatayo sa
mga imprastrakturang
ito?
-Muling balikan ang
larawan ng resibo.
D. Pagtalakay ng  Ano ang mga makikita sa

bagong konsepto at resibo?
paglalahad ng (produktong binili, presyo,
bagong kasanayan kabuuang halaga na babayaran,
#1 VAT, petsa at iba pa)
Ipabasa sa mag-aaral. Ang salitang binilugan
 May kaalaman ba kayo sa ay _____.
salitang VAT? Ano kaya ito? Ipabasa sa mag-aaral.
Ang VAT o value-added Tax ay
isang uri ng buwis na ipipataw at
Ipabasa sa mag-aaral. kinokolekta habang ang isang
produkto o serbisyo ay
Ang VAT o value-added Tax ay isang uri dumadaan sa proseso ng
ng buwis na ipipataw at kinokolekta produksyon, distribusyon at
habang ang isang produkto o serbisyo ay pagbenta.
dumadaan sa proseso ng produksyon, Ang Buwis ay katumbas ng tax.
distribusyon at pagbenta. Ito ay salaping sapilitang
Ang Buwis ay katumbas ng tax. Ito ay kinukuha ng pamahalaan sa mga
salaping sapilitang kinukuha ng mamamayan upang gamitin sa
pamahalaan sa mga mamamayan upang pamamahala ng isang bayan,
gamitin sa pamamahala ng isang bayan, lalawigan o buong bansa.
lalawigan o buong bansa.
http://www.oocities.org/liminal_moment/vat.html
http://www.oocities.org/liminal_moment/vat.html https://chickenjoybondocblog.wordpress.com/201
https://chickenjoybondocblog.wordpress.com/2016/01/30/ang- 6/01/30/ang-buwis/
buwis/
Ano ang buwis?

Ano ang value-added
 Ano ang VAT?
tax?
 Ano ang buwis?
 Sino ang nagbabayad ng
buwis?
Sabihin: Ang buwis ang
pinagkukunan ng pondo ng
85
pamahalaan sa pagpapatayo ng Ang mga binibili natin ay
mga gusali gaya ng covered court, may ganitong buwis?
paaralan, at barangay hall sa Sino ang nagbabayad
inyong lugar at maging ang mga ng buwis?
kalsa at daan. Ang patakarang ito Sabihin: Ang
ay nagumpisa sa panahon ng pagbabayad ng buwis
mga Espanyol. ay patakarang nag-
umpisa sa panahon ng
mga Espanyol. Sa
simula ito ay tinawag na
Tributo at naglaon ay
naging Buwis.
E. Pagtalakay ng Ipabasa at talakayin ang aralin sa KM pahina 128.
bagong konsepto at Gabay na mga tanong:
paglalahad ng 1. Ano ang tributo?
bagong kasanayan 2. Ano ang reales?
#2 3. Ano ang ibig sabihin ng patakarang pang-ekonomiko na
extractive?
4. Kailan nagsimulang mangolekta nito?
5. Bakit ipinatupad ang patakaran ng paniningil ng tributo?
6. Magkano ang halaga ng tributo?
F. Paglinang sa Muling ipakita ang cedula sa kasalukuyan at ipakilala ang
Kabihasnan (Tungo cedula noong panahon ng Espanyol ang cedula personal.
sa Formative
Assessment)
http://pinoykollektor.blogspot.com/2011/02/16-cedula-during-
1896-revolution.html
Ipabasa ang nasa KM pahina 128 patungkol sa cedula
personal.
Gabay na tanong:
 Ano ang cedula personal?
 Ano ang kaugnayan nito sa tributo?
 Ano ang naging kahalagahan nito sa pamumuhay ng
mga katutubo?
86
G. Paglalapat ng
Aralin sa pang- Bilang mag-aaral, bakit kaya mahalaga ang pagbabayad ng
araw-araw na buwis?
buhay
H. Paglalahat ng Ibigay ang hinihinging Sagutan ang mga tanong
Aralin impormasyon patungkol sa na ibinigay upang mabuo
aralin upang mabuo ang ang organizer.
organizer.
Ano ang patakarang ipinatupad ng
(Layunin ng nito) mga Espanyol na naglalayong
(Patakaran)
makalikom ng pondo ang kolonya?
(Sakop ng patakaran)
Sino ang dapat sumunod o

(Kontribusyon sa sakop ng patakarang ito?
pamahalaang Espanyol)
Magkano ang halagang

ibinabayad sa tributo?
Saan napupunta ang

nakokolektang tributo?
I. Pagtataya ng Sagutin ang bawat katanungan patungkol sa aralin. Isulat

Aralin ang sagot sa kuwaderno.
1. Ano ang patakarang tributo?
2. Ano ang cedula personal?
3. Ano ang naging kahalagahan ng tributo sa panahon ng
kolonyalismo?
4. Paano mo pinahahalagahan ang mga imprastrakturang
pamana na naitayo sa panahon pa ng kolonyalismo?
J. Karagdagang
gawain para sa Magsaliksik tungkol sa iba’t ibang uri ng buwis na ipinatupad
takdang-aralin at ng mga Espanyol.
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
87
C. Nakatulong
ba ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng
mga mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
kapwa ko guro?
88
Baitang 5
I. LAYUNIN
mga paraan ng pananakop ng Espanyol sa Pilipinas at
ang epekto ng mga ito sa lipunan.
C. Mga Kasanayan sa 5. Natatalakay ang mga paraan ng pagsasailalim ng
Subtask:
1. Naipaliliwanag ang mga uri ng buwis at ang iba pang
paraan ng pagbabayad nito.
2. Nakabubuo ng paglalahat tungkol sa aralin gamit ang
graphic organizer.
3. Nabibigyang halaga ang mga gusali gaya ng paaralan,
covered court at iba pa na naitayo mula sa nakolektang
buwis sa mamamayan.
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Pahina 42-45
Gabay ng Guro
1. Mga Pahina sa
Kagamitang pang- Pahina 129
Mag-aaral
2. Mga Pahina sa
Teksbuk
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
Learning Resources
o nilalaman
4. Iba pang Larawan, flashcards, task kard
Kagamitang panturo
89
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa Ano ang tributo? Isaayos ang jumbled
nakaraang aralin/ Bakit ipinatupad ng Espanyol letters upang mabuo ang
Pagsisimula ng ang pangongolekta ng tributo? salita /konsepto.
bagong aralin Ano ang pumalit sa tributo? Pagkatapos ay
magbahagi ng kaisipan
patungkol dito.
1. TBORITU
2. TREXATCIVE
3. PESNALOR
EDCLAU
B. Paghahabi sa Paghawan ng Balakid:
Layunin ng Aralin Pagtambalin ang mga salita at kahulugan nito na
nakasulat sa flashcards. Pagkatapos ay ipabasa ito sa
mga mag-aaral.
Ito ay ang pagtatakda ng quota sa mga
Donativo de
produkto na kailangang ipagbili sa
zamboanga
pamahalaan.
Ito ang tawag sa buwis na isinusuporta
sa hukbong militar laban sa mga
Falua
Muslim at maaari itong bayaran ng
palay ng mga taga-Zamboanga.
Ito ang tawag sa buwis na ginagamit sa
pagpapatayo ng mga depensa laban sa
vinta
Muslim sa bahaging Bulacan at
Pampanga.
Ito ang tawag ng mga taga-Camarines
Sur, Cebu at Misamis sa buwis para sa
bandala
hukbong militar na ginagamit laban sa
Moro.
Ano ang pagkakatulad ng bawat salitang binigyang

kahulugan?
(ito ay mga buwis)
C. Pag-uugnay ng mga Magpakita ng larawan ng mga Pilipinong Muslim at
halimbawa sa bagong sundalong Espanyol na naglalaban.
aralin  Ano ang nakikita sa larawan? (Labanan)
 Ano kaya ang dalawang pangkat na magkalaban
dito?
(Pilipinong Muslim at sundalong Espanyol)
Sabihin: Isa ito sa mga pangyayari noong tayo’y nasakop

ng mga Espanyol, ang labanan ng Pilipino at mga
Espanyol. Dahil dito mas madaming salapi ang
kinakailangan ng Espanyol na malikom na pinag-ugatan
ng iba pang uri ng buwis.
90
D. Pagtalakay ng Talakayin ang nasa KM sa Talakayin ang nasa KM
bagong konsepto at pahina 129. sa pahina 129.
paglalahad ng bagong Gabay na tanong: Gabay na tanong:
kasanayan #1  Ano ang iba pang uri ng  Ano ang iba
buwis? (donativo de pang uri ng
zamboanga, falua, buwis? (donativo
vinta at bandala) de zamboanga,
 Ano ang donativo de falua, vinta at
zamboanga? Falua? bandala)
Vinta?  Ano ang
 Ano ang bandala? donativo de
 Kailan ito ipinatupad? zamboanga?
Falua?
Vinta?
 Ano ang
bandala?
 Kailan ito
ipinatupad?
E. Pagtalakay ng Magpakita ng larawan ng salapi, bigas at palay.
bagong konsepto at  Ano ang nasa larawan?
paglalahad ng bagong  May kaugnayan kaya ito sa buwis?
kasanayan # 2  Ano ang maaring ibayad ng isang katutubo sa
buwis na donativo de zamboanga? Falua? Vinta?
 Ano naman ang karaniwang bayad sa bandala?
Palawigin ang sagot ng mga mag-aaral.
F. Paglinang sa Itanong ang mga sumusunod:
Kabihasnan (Tungo sa  Ano ang iba pang uri ng buwis na ipinataw sa mga
Formative katutubong Pilipino?
Assessment) (donativo de zamboanga, falua, at iba pa)
 Ano ang layunin ng pangongolekta ng bawat uri ng
buwis na ito? Isa-isahin ang layunin.
 Ano ang naging epekto ng bandala sa pamumuhay
ng mga katutubong Pilipino?
G. Paglalapat ng Aralin Bilang mag-aaral, paano mo iingatan at aalagaan ang mga

sa pang-araw-araw na gusali gaya ng ating paaralan at covered court na
buhay ipinatayo mula sa mga nakolektang buwis sa
mamamayan?
91
H. Paglalahat ng Aralin Punan ang graphic organizer. Gamitin ang gabay na
tanong sa pagsagot sa graphic organizer.
 Ano ang mga uri ng buwis na ipinataw ng mga
Espanyol sa mga katutubo? (Isulat ang sagot sa
maliit na bilog)
 Ano ang gamit ng nasabing buwis? (Isulat ang
sagot sa malaking bilog)
ipinagbibili ayon
sa itinakdang
Sapilitang
dami ang
Falu Uri ng
a Buwis
Ipaliwanag ang bawat konsepto/ kaisipan sa isang
pangungusap. Isulat ang sagot sa kuwaderno.
1. vinta
2. falua
3. donativo de zamboanga
4. bandala
J. Karagdagang Magsaliksik upang mabuo ang timeline ng mga buwis na
gawain para sa ipinatupad ng mga Espanyol sa kolonya.
takdang-aralin at Unang bahagi ng 1660 Ika-17 siglo 1712 1782 1884
remediation pananakop
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
92
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos. Paano ito
nakatulong?

aking naranasan na
solusyunan sa tulong
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ibahagi sa kapwa ko
guro?
93
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginagampanan ng simbahan sa,
Sub-tasked:
1. Natatalakay ang sistemang encomienda at ang naging
epekto nito bilang pagpapasailalim sa mga katutubo sa
kapangyarihan ng Espanya.
2. Naipakikita sa pamamagitan ng dula-dulaan ang
naging tungkulin ng mga encomendero at ang epekto ng
encomienda sa mga katutubo.
3. Nailalahad ang sariling saloobin tungkol sa
pagpapatupad ng sistemang encomienda sa Pilipinas.
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
2.Mga Pahina sa
Mag-aaral
3.Mga Pahina sa
Teksbuk
4.Karagdagang
kagamitan mula sa PROJECT EASE - Araling Panlipunan I, Modyul 7 – Ang
Learning Resources o Pagbabagong Dulot ng Kolonisasyon
nilalaman
5.Iba pang https://amuraworld.com/images/articles/119-manila/118-

Kagamitang panturo miguel-lopez/118-miguel-lopez1.jpg
94
IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE
LEARNERS
A. Balik-Aral sa Itanong: Gamit ang semantic
nakaraang aralin/ - Ano ang iba’t ibang uri web, ibigay ang iba’t
Pagsisimula ng bagong ng buwis na ipinatupad ibang uri ng buwis sa
aralin ng pamahalaang panahon ng
Espanya sa panahon kolonisasyon.
ng kolonyalismo?
Ibahagi ang inyong pakaunawa
sa bawat uri. Relihiyon
Suporta sa
hukbong Militar
B. Paghahabi sa Gawain: Buuin ang Puzzle Magpakita ng larawan

Layunin ng Aralin Picture. ng isang lupain.
Itanong:
Itanong: Ano ang nasa larawan?
Ano ang nasa larawan? May mga pagmamay-
(lupain/taniman) ari na kaya noon na
Magroon ba kayong lupa ang mga
pagmamay-aring lupa/lupain? katutubong Pilipino?
Paano kaya makapagmay-ari Paano ba
ng lupa? makapagmay-ari ng
lupa?
Pag-alis ng Balakid:
Gamit ang flashcards, pagtambalin ang kahulugan at
salitang tinutukoy nito.
Ito ay teritoryong ipinagkatiwala sa
conquistador
conquistador.
Ito ay sundalong Espanyol na

encomienda nakatulong sa pagpapatupad at
pagpapalaganap ng kolonyalismo.
95
Ito ang tawag sa pinuno ng
encomendero barangay sa panahon ng
kolonyalismo.
Cabeza de Ito ang tawag sa taong binigyan ng
barangay encomienda.
C. Pag-uugnay ng mga Ipakita ang larawan sa mag-aaral.

halimbawa sa bagong
aralin
https://amuraworld.com/images/articles/119-manila/118-
miguel-lopez/118-miguel-lopez1.jpg
Gabay na Tanong:
-Sino ang nasa larawan? (Miguel Lopez de Legazpi)
-Ano ang naging kontribusyon ni Legazpi sa panahon ng
pananakop ng mga Espanyol?
-Bilang isang tao na tumulong sa pananakop, ano kaya
ang kapalit ng kanyang ginawang paglilingkod sa hari ng
Espanya?
Sabihin: Alamin kung paano binayaran ng hari ng
Espanya ang paglilingkod ng mga sundalong Espanyol/
conquistador.
D. Pagtalakay ng Talakayin ang nasa KM pahina 129-130.
bagong konsepto at Gabay na tanong:
paglalahad ng bagong 1. Ano ang encomienda?
kasanayan #1 2. Sino ang namamahala dito?
3. Ano ang mga tungkulin ng isang encomendero?
4. Ano ang epekto ng sistemang encomieda sa mga
Katutubong Pilipino?
5. Paano naging sanhi ng pang-aabuso sa mga katutubo
ang patakarang encomienda?
E. Pagtalakay ng Punan ang organizer ng mga tungkulin ng isang
bagong konsepto at encomendero sa kanyang encomienda.
kasanayan # 2 Mga tungkulin ng
encomendero sa
encomienda
96
Talakayin ang nabuong organizer sa klase.
F. Paglinang sa Kompletuhin ang crossword puzzle gamit ang sagot sa

Kabihasnan (Tungo sa mga katanungan mula sa kahon.
Formative Assessment)
Pahalang:
1
1. Ito ang taong ginawaran ng
encomienda.
1 2 2. Ito ay sinisingil sa mga katutubo
na maaring salapi/prrodukto.
3. Ito ay tawag sa mga sundalong
Espanyol na tumulong sa
pagpapatupad ng kolonyalismo.
Patayo:
2
1. Siya ang nagkakaloob ng lupang
3 pamamahalaan sa mga
sundalong Espanyol.
3 2. Ito ang tawag sa teritoryo na
ipinagkakatiwala sa mga
sundalong Espanyol.
3. Ito ang dating tawag sa mga
naging cabeza de barangay
bago ang kolonyalismo.
G. Paglalapat ng Aralin Sa iyong palagay, nakabuti ba sa mga Pilipino ang

sa pang-araw-araw na pagpapatupad ng sistemang encomienda?
buhay Pangatwiranan.
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang sistemang
Paano ipinatupad ang
encomienda?
sistemang encomienda?
Paano ito nakatulong
Nakatulong ba ang patakarang
sa pagsasailalim sa
ito sa pamumuhay ng mga
mga katutubo sa
katutubong Filipino?
kapangyarihan ng
Pangatwiranan.
Espanya?
I. Pagtataya ng Aralin Pangkatang Gawain
1. Bumuo ng tatlong pangkat.
2. Ibigay ang alituntunin sa pangkatang gawain.
3. Pagsasagawa ng naiatang na gawain.
Gawain: Isadula ang mga sumusunod na sitwasyon.
Pangkat 1 – Mga tungkulin ng encomendero
Pangkat 2 – Paniningil ng buwis sa mga katutubo
Pangkat 3 – Pang-aabuso ng mga encomendero sa mga
katutubo
Gawing gabay ang rubric sa ibaba sa pagsasagawa ng
gawain.
Rubric sa Pagmamarka ng Presentasyon
97
Nakuha
Mga Pamantayan Puntos ng
Puntos
Wasto at sapat ang naibigay na
7
mga impormasyon
Mabisa ang pagbibigay ng
impormasyon gamit ang wastong
4
pananalita, ekspresyon ng mukha
at galaw ng katawan
Malikhain at kawili-wili ang
4
pagbibigay ng impormasyon
Kabuuang Puntos 15
J. Karagdagang gawain Magsaliksik patungkol sa polo y servicio o sapilitang
para sa takdang-aralin paggawa. Isulat ang mga impormasyong nakalap sa
at remediation kuwaderno.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos. Paano ito
nakatulong?

aking naranasan na
ng aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ibahagi sa kapwa ko
guro?
98
Baitang 5
I. LAYUNIN
5.4 Sapilitang Paggawa AP5PKE-IIc-d-5
Sub-tasked:
1. Naipaliliwanag ang konsepto ng sapilitang paggawa at
ang layunin nito.
2. Nakabubuo ng graphic organizer tungkol sa epekto ng
sapilitang paggawa.
3. Napahahalagahan ang mga patakaran sa
pagsasagawa ng sapilitang paggawa ayon sa Laws of the
Indies.
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
2.Mga Pahina sa
Mag-aaral
3.Mga Pahina sa
Teksbuk
4.Karagdagang
Learning Resources Pagbabagong Dulot ng Kolonisasyon
o nilalaman
99
5.Iba pang Larawan at task kard
Kagamitang panturo https://www.google.com/search?q=farming&source=lnms&tbm
=isch&sa=X&ved=0ahUKEwi_s67_kOHjAhURQd4KHc2xCE4Q
_AUIESgB&biw=1366&bih=657#imgdii=_u1JDXzQsUl7eM:&im
grc=MFMyljMIAUMxjM:
https://www.google.com/search?tbm=isch&q=carpenters&chips
=q:carpenters,g_1:clipart:KrhMmEo0_Wc%3D&usg=AI4_-
kQiMZps9oOb8WEmC9igGN2tOyZSFA&sa=X&ved=0ahUKEw
jv_qnkk-
HjAhVNIIgKHbDmASkQ4lYILygD&biw=1366&bih=608&dpr=1#
imgrc=ZdMzgMqbt4wqRM:
https://www.google.com/search?biw=1366&bih=608&tbm=isch
&sa=1&ei=eZVCXanZOsXm-
Abn65CYDw&q=construction+workers&oq=constrution&gs_l=i
mg.1.2.0i67l4j0i10l6.88795.92537..95701...0.0..3.590.5238.1j7j
4j1j1j4......0....1..gws-wiz-img.....0..0.N1J1bt-
PNs0#imgrc=GDpBTCUeQfQ8nM:
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa WORDHUNT. Hanapin ang mga patakarang isinagawa ng
nakaraang aralin mga Espanyol upang ipasailalim ang mga katutubo sa
kanilang kapangyarihan.
K R I S T I Y A N I S M O
X M N O R E D U C C I O N
N D I G I L L O P I S M L
R R A P B Y B U E F X Z T
V R I S U I Y A N I V M O
K O I H T I O A E F S G X
K E N C O M I E N D A L O
B. Paghahabi sa Magpakita ng larawan ng Ipakita ang larawan ng

Layunin ng Aralin magsasaka na nagtatrabaho nagsasaka,
sa bukid. nagkukumpuni ng bahay,
gumagawa ng tulay at
Itanong: gusali.
-Ano ang nakikita sa larawan?
-Ano kaya ang
mararamdaman isang tao na
nagtatrabaho ng walang
sahod?
100
https://www.google.com/se
arch?q=farming&source=ln
ms&tbm=isch&sa=X&ved=
0ahUKEwi_s67_kOHjAhUR
Qd4KHc2xCE4Q_AUIESgB
&biw=1366&bih=657#imgdii
=_u1JDXzQsUl7eM:&imgrc
=MFMyljMIAUMxjM:
arch?tbm=isch&q=carpente
rs&chips=q:carpenters,g_1:
clipart:KrhMmEo0_Wc%3D
&usg=AI4_-
kQiMZps9oOb8WEmC9igG
N2tOyZSFA&sa=X&ved=0a
hUKEwjv_qnkk-
HjAhVNIIgKHbDmASkQ4lY
ILygD&biw=1366&bih=608
&dpr=1#imgrc=ZdMzgMqbt
4wqRM:
arch?biw=1366&bih=608&t
bm=isch&sa=1&ei=eZVCX
anZOsXm-
Abn65CYDw&q=constructio
n+workers&oq=constrution
&gs_l=img.1.2.0i67l4j0i10l6
.88795.92537..95701...0.0..
3.590.5238.1j7j4j1j1j4......0.
...1..gws-wiz-
img.....0..0.N1J1bt-
PNs0#imgrc=GDpBTCUeQf
Q8nM:
101
Itanong:
-Ano ang tawag natin sa
mga taong nasa
larawan?
-Bakit sila
naghahanapbuhay?
C. Pag-uugnay ng mga Sabihin: Sa panahon ng Sabihin: Sa panahon ng
halimbawa sa bagong pananakop ng mga Espanyol pananakop ng mga
aralin naganap ang sapilitang Espanyol naganap ang
pagtatrabaho ng mga sapilitang pagtatrabaho
katutubong Pilipino. ng mga katutubong
-Ano kaya ang tawag sa pilit Pilipino.
na pagtatrabaho? Ayusin ang -Ano kaya ang tawag sa
mga titik upang mabuo ang pilit na pagtatrabahong
sagot. ito? Ayusin ang mga titik
upang mabuo ang sagot.
SALIPIANGT APAGGAW
SALIPIANGT APAGGAW
D. Pagtalakay ng 1. Bumuo ng tatlong pangkat. Itanong:

bagong konsepto at 2. Ibigay ang mga alituntunin  Ano kaya ang
paglalahad ng bagong sa pangkatang gawain. mararamdaman
kasanayan #1 3. Pagsasagawa ng naiatang mo kung ikaw ay
na gawain. pilit na
pinapatrabaho ng
Pangkatang Gawain: isang gawain na
Para sa inyo, ano ang libre?
sapilitang paggawa?  Para sa inyo, ano
Ipakita ang sagot gamit ang ang sapilitang
mga gawaing iniatang sa paggawa?
pangkat. Itala ang salita o mga
Pangkat 1 –maikling awitin salita na ibinigay ng
Pangkat 2- Isang saknong na mag-aaral sa pisara
tula na may kaugnayan sa
Pangkat 3 - Pangguhit tatalakaying paksa.
 Pagtalakay sa
nagawang awtput.
E. Pagtalakay ng Pagtatalakay ng aralin na nasa KM pahina 130-131.
bagong konsepto at Gabay na mga tanong:
paglalahad ng bagong 1. Ano ang sapilitang paggawa?
kasanayan # 2 2. Ano ang isa pang maaaring itawag sa sapilitang
paggawa?
3. Sino ang napabilang sa sapilitang paggawa?
4. Ano ang layunin ng sapilitang paggawa?
5. Ayon sa Laws of the Indies, paano maiiwasan ang
pangaabuso sa sapilitang paggawa?
102
6. Ibigay ang mga naging negatibong epekto ng sapilitang
paggawa sa mga katutubo.
Negatibong Epekto ng
Sapilitang Paggawa
F. Paglinang sa Pagkabitin ang mga salitang magkaugnay sa isa’t –isa.

Kabihasnan (Tungo sa  Polista * sapilitang paggawa
Formative  Polo y servicio * kalalakihan na manggagawa
Assessment)  Laws of Indies * batas
Talakayin ang mga kaisipang ito sa klase.
Gabay na tanong:
-Ano ang polo y servicio?
-Sino ang inatasang mapabilang sa sapilitang paggawa?
-Ano ang patakarang dapat sundin sa pagsasagawa nito?
-Bakit naging epektibong instrumento ito sa pagsasailalim
sa mga katutubo sa kapangyarihan ng Espanya?
-Paano naging kapakipakinabang ang sapilitang paggawa
sa pamahaalan ng Espanya?
G. Paglalapat ng Aralin Kung nasunod ang mga patakaran na nakasaad sa Laws
sa pang-araw-araw na of Indies magiging maayos kaya ang relasyon ng mga
buhay Espanyol at Pilipino hinggil sa sapilitang paggawa?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang sapilitang
paggawa?
Ano ang inyong natutunan sa
Ano ang kabutihang
ating aralin?
dulot nito sa
kasalukuyan?
I. Pagtataya ng Aralin Ipaliwanag ang mga sumusunod na kaisipan. (Hayaang
magbahagi ang mag-aaral ng kanilang naunawaan sa
aralin.)
1. Sapilitang paggawa
2. Laws of Indies
3. kahalagahan ng Laws of Indies
3. Epekto ng sapilitang paggawa sa mga katutubo
J. Karagdagang Magsaliksik tungkol sa mga gusali, tulay at simbahan na
gawain para sa nagawa ng mga polista na hanggang sa ngayon ay buhay
takdang-aralin at pa. Magtala ng ilang detalye patungkol dito at ibahagi ito
remediation sa klase.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
103
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos. Paano ito
nakatulong?

aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ibahagi sa kapwa ko
guro?
104
Baitang 5
I. LAYUNIN
5.4 Sapilitang Paggawa AP5PKE-IIc-d-5
Sub-tasked:
1. Naiisa-isa ang naging papel ng sapilitang paggawa sa
pamumuhay ng mga katutubo sa ilalim ng pamahalaang
kolonyal.
2. Naipakikita ang naging epekto ng sapilitang paggawa
sa mga katutubong Pilipino.
3. Napahahalagahan ang mga naging mabuting bunga ng
sapilitang paggawa.

III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
2.Mga Pahina sa
Mag-aaral
3.Mga Pahina sa
Teksbuk
4.Karagdagang
Learning Resources Pagbabagong Dulot ng Kolonisasyon
o nilalaman
5.Iba pang
Kagamitang panturo Larawan at ilustrasyon ng semantic web
105
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa Ano ang polo y servicio? Ano ang polo y servicio?
nakaraang aralin/ Bakit ito ipinatupad ng Sino ang napabilang na
Pagsisimula ng pamahalaang kolonyal? magtrabaho sa ilalim ng
bagong aralin polo y servicio?
B. Paghahabi sa Itanong: Itanong:
Layunin ng Aralin Sino sa inyo ang may ama na Sino sa inyo ang may
magsasaka? Manggagawa? ama na magsasaka?
Guro? At iba pa Manggagawa? Guro? At
Bakit sila naghahanapbuhay? iba pa
Pagpakikita ng larawan ng: Bakit sila
 Paggawa ng simbahan naghahanapbuhay?
 Pagpuputol ng punong Maglaro ng Paint Me A
kahoy Picture.
 Paglalakabay Pangkatin ang mag-
Itanong: Anong mga gawain aaral sa tatlo at hayaang
ang ipinapakita sa larawan? isagawa ng bawat
May kinalaman kaya ito sa pangkat ang sitwasyon
sapilitang paggawa? na sasabihin ng guro.
 Paggawa ng
simbahan
 Pagpuputol ng
punong kahoy
 Paglalakabay
C. Pag-uugnay ng mga Talakayin ang nasa KM sa Talakayin ang nasa KM
halimbawa sa bagong pahina 131-132. sa pahina 131-132.
aralin Gabay na tanong: Gabay na mga tanong:
(Balikan ang mga patakaran sa (Balikan ang mga
Laws of the Indies) patakaran sa Laws of
 Ano ang mga the Indies)
patakaran sa Laws of the  Ano ang mga
Indies patungkol sa polo y patakaran sa Laws of
servicio? Indies patungkol sa
 Nasunod kaya ang mga polo y servicio?
patakarang ito nang ipatupad  Nasunod kaya
sa bansa ang polo y servicio? ang mga patakarang
Pangatwiranan ang sagot. ito nang ipatupad sa
bansa ang polo y
servicio?
Pangatwiranan ang
sagot.
D. Pagtalakay ng Gawain: Gamit ang semantic Itanong:
bagong konsepto at web, ibigay ang mga 1. Ano ang mga
paglalahad ng bagong negatibong epekto ng gawain ng
kasanayan #1 sapilitang pagagawa sa mga polista?
katutubo.
106
2. Ano ang naging
negatibong
epekto ng polo y
Negatibong Epekto
ng Sapilitang servicio sa
Paggawa pamilya at
pamumuhay ng
mga polista?
E. Pagtalakay ng
Sa ating natalakay, ano ang Ipaguhit sa mga bata
bagong konsepto at
mga naging kontribusyon ng ang mga nagawa ng
sapilitang paggawa? polista.
kasanayan # 2
F. Paglinang sa Sanhi at Bunga. Punan ang talahanayan upang mabuo
Kabihasnan (Tungo sa ang kaisipan.
Formative SANHI BUNGA
Assessment) Pagdadala sa mga polista
sa malayong lugar
Pag-alis ng mga polista sa
panahon ng anihan
Hindi binabayaran ang
mga polista
Walang libreng pagkain
ang mga polista
G. Paglalapat ng Aralin
Bilang isang mag-aaral, paano mo pinapahalagahan ang
sa pang-araw-araw na
mga simbahan sa ating lugar?
buhay
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang mga
Ano ang mga negatibong
negatibong epekto ng
epekto ng sapilitang paggawa?
sapilitang paggawa?
Ano naman ang naging saysay
Ano naman ang naging
nito?
saysay nito?
I. Pagtataya ng Aralin Iguhit ang puso( ) kung ang pangungusap ay nagsasaad
ng naging papel ng sapilitang paggawa sa pamumuhay ng
mga katutubo at bituin ( ) naman kung ito ay nagbigay
saysay sa pamahalaang Espanyol.
1. Bumaba ang produksiyon ng mga pananim kaya
nagkaroon ng taggutom.
2. Nalayo ang mga polista sa kani-kanyang mga
pamilya.
3. Nakapagpatayo ng mga imparestruktura ang
pamahalaang kolonyal.
4. Naiwasan ang mga pag-aalsa.
5. Hindi gumastos ang pamahalaang lokal sa
pagpapatayo ng mga gusali.
107
J. Karagdagang Ano kaya ang naging reaksiyon ng mga katutubo sa mga
gawain para sa patakarang ipinatupad ng mga Espanyol sa bansa? Itala
takdang-aralin at ang inyong sagot sa kuwaderno.
remediation A. Kristiyanismo
B. Reduccion
C. Encomienda
D. Tributo
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos. Paano ito
nakatulong?

aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ibahagi sa kapwa ko
guro?
108
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-
Pangnilalaman unawa sa konteksto ang bahaging
ginampanan ng simbahan sa, layunin at
mga paraan ng pananakopng
Espanyolsa Pilipinas at ang epekto ng
mga ito sa lipunan.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakapagpahahayag ng kritikal na

pagsusuri at pagpapahalaga sa
konteksto at dahilan ng kolonyalismong
Espanyol at ang epekto ng mga paraang
C. Mga kasanayan sa Pagkatuto Nasusuri ang relasyon ng mga paraan ng

(Learning Competencies) pananakop ng Espanyol sa mga
katutubong populasyon sa bawat isa.
AP5PKE-IIe-f-6
6.1 Naiuugnay ang Kristiyanisasyon sa

Reduccion
(Sub-tasked)
1. Natutukoy ang kaugnayan ng
Kristiyanisasyon sa
pagpapatupad ng reduccion.
2. Nakagagawa ng semantic
web na nagpakikita ng
Kristiyanisasyon at
Reduccion.
3. Napahahalagahan ang
ugnayan ng Kristiyanisasyon
at Reduccion.
II. NILALAMAN Kaugnayan ng Kristiyanisasyon sa

Reduccion

A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp 42-46
ng Guro
109
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp122-
Kagamitang Pang- 125
Mag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp 122-

Teksbuk 125
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal
ng Learning Resource
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Aralin/ Pagsisimula Paghawan ng Balakid
ng bagong aralin Idikit sa tsart ang meta cards na
nagpakikita tungkol sa
Kristiyanisasyon at Reduccion.
Kampana Orasyon Kristiyanismo
Pueblo kabisera plaza
Binyag Bajo el son de la campana
B. Paghahabi sa layunin ng Ibigay ang tamang salita na tinutukoy sa

aralin bawat bilang.
1. Ang relihiyong pinalaganap ng mga
Kastila
2. Nagbibigay hudyat sa mga katutubo
ng mga gawaing panrelihiyon
3. Upang maging ligtas ang kaluluwa sa
kadiliman ito ang ginagawa ng mga pari
sa mga katutubo
4. Oras ng pagdarasal
5. Ang paninirahan sa mga pueblo ay
nakabatay sa pilosopiyang ito.
6. Isa pang tawag sa bayan
7. Dito tinipon at nanirahan ang mga
katutubo.
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa Ang mga katutubo ay napilitang tumira
bagong aralin sa mga pueblo sa ilalim ng
pagpapatupad ng reduccion. Ano ang
mga epekto nito sa kanilang pamumuhay
bilang Kristiyano?
110
ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
D. Pagtatalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng Bagong Hatiin ang klase sa Hatiin ang klase
Kasanayan #1 dalawang pangkat. sa dalawang
Ang unang pangkat pangkat. Ang
ay gagawa ng web unang pangkat
tungkol sa ay gagawa ng
Reduccion at ang web tungkol sa
ikalawang pangkat Reduccion at
ay gagawa ng web ang ikalawang
tungkol sa pangkat ay
Kristiyanisasyon gagawa ng web
Gamit ang web, tungkol sa
ibigay mga bagay na Kristiyanisasyon
may kinalaman sa Gamit ang web,
Kristiyanisasyon at ibigay mga
Reduccion bagay na may
kinalaman sa
Kristiyanisasyon
at Reduccion
E. Pagtatalakay ng bagong Gamit ang semantic web, paghambingin

konsepto at paglalahad ng Bagong ang Kristiyanisasyon at Reduccion
Kasanayan #2
Paano nakatulong ang patakarang

reduccion sa pagpapatatag at
pagpapaunlad ng Kristiyanismo sa ating
bansa?
ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
F. Paglinang sa Kabihasaan Ano ang mga Lagyan ng tsek
(Tungo sa Formative isasaalang-alang mo ang mga bagay
Assessment) sa paghahanap ng na isasaalang-
lugar na matitirhan? alang mo sa
111
Kasabay ba dito ang pagpili ng
pangangailang tirahan.
ispiritwal? Bakit? ____ kuryente
____ tubig
____ malapit sa
Paaralan
____ tahimik at
ligtas
____ malapit sa
Simbahan
____
transportasyon
____ malapit sa
pamilihan
G. Paglalapat ng aralin sa Upang matugunan ang mga

pang-araw-araw na buhay pangangailangang pang-ispiritwal,
nanaisin mo bang tumira malapit sa
simbahan o hindi? Patunayan ang iyong
sagot.
H. Paglalahat ng Aralin Paano nagkaroon ng kaugnayan ang

Kristiyanisasyon at Reduccion sa
pagtatagumpay ng kolonisasyon ng
bansa?
I. Pagtataya ng Aralin Isulat and salitang TAMA kung ang

pangungusap ay naglalahad ng tamang
konsepto o ideya at MALI kung hindi
nagsasaad ng tamang konsepto o ideya.
1. Ang relihiyon ang naging daan upang

maisagawa ang reduccion.
2. Ang Reduccion ay mapayapang
paraan ng kolonisasyon.
3. Mas ninais ng mga katutubong tumira
sa mga pueblo kaysa bumalik sa bundok.
4. Madali at magaan ang pamumuhay ng
mga katutubong tumira sa mga pueblo.
5. Ang mga katutubong nagpabinyag at
naging Kristiyano ay nakahanap ng
kaligtasan.
J. Takdang-aralin Sa paanong paraan nagsilbing daan ang

Reduccion at Kristiyanisasyon upang
magkaroon ng kamalayan ang mga
112
katutubo hinggil sa kahalagahan ng
pagtatanggol sa sarili at ng sariling
bayan?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
nangangailangan ng iba pang gawain
para sa remediation
Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa
aralin
E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos? Paano ito
nakatulong?
naranasan na solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at superbisor?
aking nadibuho na nais kong ibahagi sa
mga kapwa ko guro?
113
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman unawa sa konteksto, ang bahaging
mga ito sa lipunan.


AP5PKE-IIe-f-6
6.1Naiuugnay ang Kristiyanisasyon sa

Reduccion
(Sub-task)
1. Natutukoy ang mga paniniwala at
pamumuhay ng mga katutubo bago
dumating ang mga Kastila..
2. Nakagagawa ng caricature na
nagpakikita ng mga pang-aabuso ng
mga Kastila.
3. Napahahalagahan ang mga
karapatang pantao.

Reduccion 2
III. KAGAMITANG PANTURO Tsart, pentel pen, meta cards.

A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp42-44
ng Guro
Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp125-
127
114
2. Mga pahina sa Kagamitang
Pang- Mag-aaral

Teksbuk 127
4. Karagdagang Kagamitan mula sa
portal ng Learning Resource
Panturo
IV. PAMAMARAAN ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
A. Balik-aral / Pagsisimula ng Hatiin ang klase sa dalawang pangkat.
bagong aralin Sa pamamagitan ng tableau ipakita ang
sumusunod:
PANGKAT 1 Kristiyanisasyon
PANGKAT 2
Reduccion
B. Paghahabi sa layunin ng Nakaranas na ba kayo ng pang-aabuso
aralin sa tahanan o sa paaralan?
Ilarawan ang iyong karanasan.
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Ang ating mga ninuno ay nakaranas din
sa bagong aralin ng pang-aapi mula sa mga Kastila. Ito
ang nagbukas ng kanilang kamalayan
upang lumaban.
konsepto at paglalahad ng Bagong Gamit ang tsart, isulat ang mga
Kasanayan #1 paniniwala ng mga katutubo bago at
pagdating ng mga Kastila.
PANINIWALA AT PAMUMUHAY NG
MGA KATUTUBO
Bago ang mga Panahon ng
Kastila mga Kastila
Pagsamba sa mga Pagsamba sa
espiritu isang DIyos
Mga babae ang Mga lalaki
namumuno sa lang ang
larangang espiritwal pwedeng
maging pari
Walang tiyak na lugar Nagpatayo ng
na sambahan mga
simbahan
bilang banal
na lugar ng
pagsamba
115
E. Pagtatalakay ng bagong Batay sa tsart, itala ang mga negatibong
konsepto at paglalahad ng Bagong epekto ng Reduccion sa mga katutubo.
Kasanayan #2 MGA NEGATIBONG EPEKTO
REDUCCION KRISTIYANI
SASYON
A. Pamilya A. Pamilya
B. Lipunan B. Lipunan
F. Paglinang sa Kabihasaan Tukuyin kung ang sumusunod na gawain

(Tungo sa Formative ay positibo o negatibo.
Assessment) ____1. Sapilitang pagbibinyag
____2. Pagdarasal
____3. Paglipat sa matataong lugar
____4. Pagbabawal ng ibang paniniwala
____5. Pantay na karapatan
G. Paglalapat ng aralin sa Bilang isang mag-aaral, paano mo

pang-araw-araw na buhay mapapanatili ang kaayusan at
katahimikan ng ating paaralan?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang magiging resulta ng pang-

aabuso sa lipunan?
(Inaasahang sagot)
Ang anumang pang-aabuso ay
nagdudulot ng kawalan ng kaayusan sa
lipunan na nagiging daan sa kaguluhan.
I. Pagtataya ng Aralin Gumawa ng cartoons na nagpakikita ng
pang-aabuso ng mga Kastila sa mga
katutubo gamit ang sumusunod na
rubric:
Kaangkupan sa Tema 40%
Balanse (Kulay/Guhit) 40%
Pagka-orihinal 20%
KABUUAN 100%
J. Takdang-aralin Iguhit sa papel ang mga gusali na

malapit sa paligid ng inyong plaza.
Pagkatapos itala ang kaugnayan ng
iginuhit na plaza sa patakarang
reduccion ng mg Espanyol.
116
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
ng iba pang gawain para sa remediation
Bilang ng
mag-aaral na nakaunawa sa aralin
nakatulong?
mga kapwa ko guro?
117
Baitang 5
I. LAYUNIN
mga ito sa lipunan.


AP5PKE-IIe-f-6
6.1Naiuugnay ang Kristiyanisasyon sa

Reduccion
(Sub-tasked)
1. Naiisa isa ang mga epekto ng
Kistiyanisasyon at Reduccion sa mga
katutubo.
2. Nakasusulat ng liham ng pagtutol sa
mga maling gawain ng mga pinuno.
3. Napahahalagahan ang malayang
pamamahayag.

Reduccion 3
III. KAGAMITANG PANTURO Tsart, pentel pen, meta cards

A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp42-44
ng Guro
Kagamitang Pang- 127
Mag-aaral
118
Teksbuk 127
Panturo

LEARNERS LEARNERS
A. Balik-aral /Panimulang
Aralin Suriin ang mga salita sa loob ng kahon.
Isulat ang mga ito sa angkop na kahon
sa ibaba.
Bibliya pueblo kampana
Visita kolonya buwis
Binyag cedula paglalayag
Sibilisasyon simbahan
pagmamay-ari ng lupain
Kolonisasyon Kristiyanismo Reduccion
B. Paghahabi sa layunin ng Tingnan ang larawan. (Larawan ng

aralin nakakulong na ibon)
Nararapat bang ikulong ang isang ibon?
Bakit?
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Paano kung ikaw ang nasa loob ng

sa bagong aralin kulungan? Magigng masaya ka kaya?
Patunayan ang iyong sagot.
D. Pagtatalakay ng bagong Hindi naging maganda ang buhay ng

konsepto at paglalahad ng Bagong mga katutubo na nakatira sa loob ng
Kasanayan #1 pueblo. Isulat sa loob ng tsart ang mga
dahilan.
119
reduccion
E. Pagtatalakay ng bagong Batay sa tsart sa itaas, tingnan natin ang

konsepto at paglalahad ng Bagong naging bunga ng reduccion para sa mga
Kasanayan #2 katutubo at mga Kastila. Isulat sa tamang
kulom ang mga sagot.
KATUTUBO R KASTILA
E
D
U
C
C
I
O
N
Pagpipilian
Madali ang pangungulekta ng buwis
Malayo sa kanilang pinagkukunan ng
kabuhayan
Pagkawalay sa mga kamag-anakan
Pag-aalsa ng mga katutubo
Madali ang pagpapatupad ng batas
Madali ang pagpalaganap ng
Kristiyanismo
Pamumundok ng mga katutubong ayaw
magpasakop
F. Paglinang sa Kabihasaan Alamin ang pinapaksa ng bawat bilang.

(Tungo sa Formative Isulat ang R para sa Reduccion, Kr para
Assessment) sa Kristiyanisasyon at
Ko para sa Kolonisasyon.
1. Pagkontrol sa mga gawain ng mga
katutubo
2. Pagbibinyag bilang tanda ng bagong
pananampalataya
3. Pagtira sa loob ng pueblo
120
4. Pananakop ng mga bagong lupain.
5. Paghahanap ng bagong
mapagkukunan ng buwis
G. Paglalapat ng aralin sa
pang-araw-araw na buhay Nakita mong palaging lasing ang isang
opisyal ng inyong barangay na
nagdudulot ng kaguluhan. Gusto mong
mabago ang kanyang maling gawain.
Gumawa ng liham ng pagpuna sa
kanyang ginagawa. Anong magiging
laman ng iyong sulat pagpuna?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang naging kaugnayan ng reduccion

sa kolonisasyon?
I. Pagtataya ng Aralin Gumawa ng limang pangungusap

tungkol sa mga epekto ng
Kristiyanisasyon sa mga katutubo.
J. Takdang-aralin Alamin kung paano ipinatupad ng mga

Kastila ang sistemang encomienda.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
Bilang ng
nakatulong?
mga kapwa ko guro?
121
Baitang 5
I. LAYUNIN
mga ito sa lipunan.

C. Mga kasanayan sa Pagkatuto 6.2 Natatalakay ang konsepto ng

(Learning Competencies) encomienda at mga kwantitatibong datos
ukol sa tributo, kung saan ito kinolekta, at
ang halaga ng mga tributo
(Sub-tasked)
1. Naipaliliwanag ang konsepto
ng encomienda/encomendero.
2. Nakagagawa ng flow chart na
nagpakikita ng konsepto ng
encomienda
3. Napahahalagahan ang katapatan sa
pagsasagawa ng tungkulin kaakibat ng
posisyon.
II. NILALAMAN Konsepto ng Encomienda

A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
ng Guro
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
Kagamitang Pang-
Mag-aaral

Teksbuk 127
B. Iba pang Kagamitang Panturo
122
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral / Pagsisimula ng Ano ang Encomienda? Gawin ang KWL
bagong aralin Chart tungkol sa Encomienda.
K W L
B. Paghahabi sa layunin ng Paghawan ng Balakid

aralin Hanapin sa loob ng kahon ang tinutukoy
ng bawat bilang.
Conquistador quota
Encomienda cabeza de barangay
1. Pinuno ng barangay sa panahon ng

kolonyalismong Espanyol sa Pilipinas.
2. Sundalong Espanyol na nakatulong sa
pagpapatupad at pagpapalaganap ng
kolonyalismo.
3. Limitadong dami ng partikular na
producto na kailangang maabot
4. Teritoryong ipinagkatiwala sa mga
Espanyol na nakatulong sa
pagpalaganap ng kolonyalismo.
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa Batay sa kahilingan ni Miguel Lopez de

bagong aralin Legazpi na siyang naging kauna-
unahang gobernador-heneral ng
Pilipinas, ang mga conquistador ay
pinagkalooban ng teritoryo bilang
pabuya o gantimpala sa kanilang
pagtulong sa pagpalaganap ng
kolonyalismo.
ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
D. Pagtatalakay ng bagong Gamit ang web, ibigay Punuan ng
konsepto at paglalahad ng Bagong ang ang mga bagay tamang salita
Kasanayan #1 na may kinalaman sa ang mga
salitang encomienda. patlang para
mabuo ang
kahulugan ng
encomienda.
123
Ang
encomienda ay
encomienda teritoryong
ipinagkaloob sa
mga
____________
ng
Ipaliwanag ang ____________
ginawang web. bilang
__________o
_________ sa
pagtulog sa
pagpalaganap
ng
____________.
E. Pagtatalakay ng bagong Tingnan natin kung Basahin ang

konsepto at paglalahad ng Bagong paano isinasagawa talata sa ibaba.
Kasanayan #2 ang encomienda Salungguhitan
bilang pabuya sa mga ang proseso
Conquistador. Gawin kung paano
ang flowchart sa isinasagawa
ibaba. ang
(Maaring gawin ito sa encomienda
pamamagitan ng bilang pabuya
pagpapangkat o sa mga
indibidwal) Conquistador.
F. Paglinang sa Kabihasaan Ang encomienda ang Anu-ano ang

(Tungo sa Formative naging susi sa pang- naging epekto
Assessment) aabuso ng mga ng encomienda
Kastila sa posisyon. sa mga
Magbigay ng iyong katutubo?
kurukuro tungkol dito.
124
G. Paglalapat ng aralin sa Sa larangan ng pamamahala
pang-araw-araw na buhay (management), maayos ba ang
encomienda? Bakit?
H. Paglalahat ng Aralin Nakatulong ba ang encomienda sa
mabilis na kolonisasyon ng bansa?
Patunayan ang iyong sagot.
I. Pagtataya ng Aralin Tukuyin ang salita o mga salitang
ipinapahayag ng bawat bilang.
1. Siya ang ginawaran ng karapatang
maningil ng buwis sa mga mamamayang
sakop ng encomienda.
2. Hanggang kalian pwedeng maging
isang encomendero ang isang Kastila?
3. Siya ang inatasan ng encomendero
para maningil ng buwis.
4. Halaga ng buwis na dapat bayaran ng
mga kalalakihang may edad 19
hanggang 60 taong gulang.
5. Tawag sa teritoryong ipinagkaloob sa
mga conquistador.
J. Takdang-aralin Magdala ng lumang sedula ng inyong
mga magulang o nakatatandang kapatid.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
Bilang ng
nakatulong?
mga kapwa ko guro?
125
Baitang 5
I.LAYUNIN
mga paraan ng pananakopng Espanyolsa
Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa
lipunan.

pagsusuri at pagpapahalaga sa konteksto
at dahilan ng kolonyalismong Espanyol at
ang epekto ng mga paraang pananakop
sa katutubong populasyon
C. Mga kasanayan sa Pagkatuto Natatalakay ang mga paraan ng

(Learning Competencies) pagsasailalim ng katutubong populasyon
sa kapangyarihan ng Espanya
1. Naipaliliwanag ang konsepto ng tributo,
2. Niisa-isa ang kahalagahan ng tributo.
3. Napapahalagahan ang mga
proyektong nagawa sa pamamagitan ng
pagbayad ng buwis.
II. NILALAMAN Konsepto ng Tributo
III. KAGAMITANG PANTURO Tsart, pentel pen
A. Sanggunian
ng Guro
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp 58-59
Kagamitang Pang-
Mag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp 128-129

Teksbuk
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral / Pagsisimula ng Kumuha ng bola at ipasa ito sa mga mag-
bagong aralin aaral. Ang makakasalo ay magbibigay ng
salita na may kaugnayan sa encomienda.
Gawin ito sa loob ng dalawang minuto.
126
B. Paghahabi sa layunin ng PICTURE PARADE
aralin Magpakita ng mga larawan na
nagpakikita ng mga gusali, tulay, paaralan
na ipinatayo ng pamahalaan.
(Maaring magpakita ng larawan ang guro
ng mga larawan na matatagpuan sa
sariling lugar)
Saan kaya nanggaling ang perang

ipinanggastos sa mga ito?
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa Ang pagbabayad ng buwis ay tungkulin ng

bagong aralin bawat mamamayan. Alam nyo bang kahit
noong unang panahon ay nagbabayad na
rin ng tributo ang ating mga ninuno?
ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
D. Pagtatalakay ng bagong Kilalanin si Mayor Basahin ang talata
konsepto at paglalahad ng Bagong Isko Moreno. sa ibaba. Alamin
Kasanayan #1 ang mga dahilan ng
Bakit ipinatanggal pagkolekta ng
niya ang mga mga tributo.
pangalan ng mga
pulitiko sa mga
gusali at
imptastraktura na
ipinatayo galling sa
buwis ng mga
mamamayan?
Source: Aklat, AP 5
Ipaliwanag ang
Anti-Epal Law. Sa inyong palagay,
bakit
kinakailangang
mangolekta ng
tributo?
E. Pagtatalakay ng bagong Pag-aralan ang tsart sa ibaba.

konsepto at paglalahad ng Bagong
Kasanayan #2 TAON HALAGA NG TRIBUTO
1571 8 reales
1589 10 reales
1851 12 reales
127
Sagutin ang mga sumusunod na
katanungan.
1. Tungkol saan ang tsart?
2. Magkano ang dapat bayaran sa taong
a. 1571
b. 1589
c. 1851
3. Bakit kaya tumataas ang halaga ng
tributo?
4. Ano kaya ang magiging epekto ng
patuloy na pagtaas ng babayarang
buwis?
Talakayin ang konsepto tungkol sa

tributo.
F. Paglinang sa Kabihasaan Bakit mahalaga ang tributo?

(Tungo sa Formative Saan napupunta ang mga buwis na
Assessment) ibinabayad ng mga tao?
G. Paglalapat ng aralin sa Sa ating pagbili ng mga pangaraw-araw

pang-araw-araw na buhay na pangangailangan katulad ng sardinas,
biskwit, sabon atbp. tayo ay nagbabayad
ng VAT (Value Added Tax). Sang-ayon ka
ba sa sistemang ito? Bakit?
H. Paglalahat ng Aralin Paano mo masasabing ang buwis ay ang
dugo ng pamahalaan?
I. Pagtataya ng Aralin Gumuhit ng tatlong larawan na

nagpakikita kung saan napupunta ang
ibinabayad na buwis ng mga
mamamayan. Sundin ang rubric sa
ibaba:
Pagsunod sa tema 40%
Pagpahahayag ng ideya 40%
Pagkagagawa 10%
Orihinalidad 10%
J. Takdang-aralin Gumawa ng poster na nagpakikita ng
sistema ng pagbubuwis noon at ngayon.
Sundin ang rubric sa ibaba:
40% Pagsunod sa tema

40% Pagpahahayag ng ideya
10% Pagkagagawa
10% Orihinalidad
128
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha
ng 80% sa pagtataya
nangangailangan
Bilang ng mag-aaral na nakaunawa
sa aralin
nakatulong?
aking nadibuho na nais kong ibahagi
sa mga kapwa ko guro?
129
Baitang 5
I. LAYUNIN
mga ito sa lipunan.

C. Mga kasanayan sa Pagkatuto 6.2 Natatalakay ang konsepto ng

(Learning Competencies) encomienda at mga kwantitatibong datos
ukol sa tributo, kung saan ito kinolekta, at
ang halaga ng mga tributo
(Sub-tasked)
1. Naipaliliwanag ang mga bunga na
naging dulot ng mataas na tributo.
2. Nakagagawa ng panawagan ng
pagkakaisa upang punahin ang maling
gawain ng mga pinuno.
3. Napahahalagahan ang pagiging
matapat..
II. NILALAMAN Bunga na naging dulot ng mataas na

tributo
III. KAGAMITANG PANTURO Poster ng pagbubuwis,
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp.42-46
ng Guro
2. Mga pahina sa Kagamitang Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp 125-
Pang- Mag-aaral 127

Teksbuk 127
Panturo
130
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng bagong aralin/ Gamit ang poster na ginawa kahapon,
Pag-aaral ng poster ipaliwanag kung bakit kailangan ang
pagbubuwis.
B. Paghahabi sa layunin ng Ano kaya ang mangyayari kung biglang

aralin magtaasan ang presyo ng mga
pangunahing bilihin?
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa Hindi nagustuham ng mga katutubo ang
bagong aralin pagtaas ng tributo na kanilang
binabayaran sa pamahalaang Espanyol.
Ito ay nagdulot ng masamang epekto sa
kanilang pamumuhay.
ADVANCED AVERAGE
LEARNER LEARNER
D. Pagtatalakay ng bagong konsepto at Gamit ang tsart, Gamit ang tsart,
paglalahad ng Bagong Kasanayan ibigay at ipaliwanag isa-isahin ang
#1 ang mga bunga ng mga bunga ng
pagbabayad ng pagbabayad ng
mataas na tributo. mataas na
tributo.
bunga ng
mataas na
tributo bunga ng
mataas na
tributo
E. Pagtatalakay ng bagong Ang paniningil ng Ang paniningil ng

konsepto at paglalahad ng Bagong mataas na tributo ay mataas na tributo
Kasanayan #2 nagsilbing daan ay nagsilbing
upang magkaroon ng daan upang
kamalayan ang mga magkaroon ng
katutubo hinggil sa kamalayan ang
kahalagahan ng mga katutubo
pagtatanggol sa sarilihinggil sa
at sa bayan. kahalagahan ng
pagtatanggol sa
Gumawa ng isang sarili at sa bayan.
panawagan para sa
pagkakaisa upang Pangkatang
labanan ang pang- gawain:
aabuso ng mga Gumawa ng
kasalukuyang pinuno isang
ng bansa. panawagan
Pangkat 1 Slogan para sa
Pangkat 2 Jingle pagkakaisa
131
Pangkat 3 Tigsik upang labanan
Pangkat 4 Rally ang pang-
aabuso ng mga
kasalukuyang
pinuno ng bansa.
F. Paglinang sa Kabihasaan Sa pagpataw ng mataas na tributo
(Tungo sa Formative sinasabing ang mga katutubo ay “ginisa
Assessment) sa kanilang sariling mantika”. Ano ang
ibig sabihin nito? Makatao kaya ito?
G. Paglalapat ng aralin sa Biglang tumaas ang presyo ng bigas sa
pang-araw-araw na buhay iyong lugar. Ito ay dahil sa VAT (Value
Added Tax) na ipinapatong sa bawat
bilihin. Ano kaya ang magiging bunga
nito sa pamilyang Pilipino?
H. Paglalahat ng Aralin Kailangan bang maging matapat sa
pagbabayad ng buwis? Bakit?
I. Pagtataya ng Aralin Gumawa ng sanaysay tungkol sa
pagtaas ng trubuto at ang epekto nito.
25% Kaayusan ng ideya
50% Paglalahad ng mga patunay

25% Pagkakasulat (gramatika)
100% KABUUAN
J. Takdang-aralin Magsaliksik tungkol sa iba’t ibang uri ng

buwis na ipinatutupad ng kasalukuyang
pamahalaan tulad ng Real Property Tax,
Sin Tax, Income Tax at iba pa.
Talakayin kung nakabubuti o hindi ang
mga naturang buwis sa mga
mamamayan.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
Bilang ng
132
nakatulong?
mga kapwa ko guro?
133
Baitang 5
I. LAYUNIN
mga paraan ng pananakop ng Espanyol
sa Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa
lipunan.


AP5PKE-IIe-f-6
6.3 Nasusuri ang mga patakaran, papel
at kahalagahan ng sapilitang paggawa
sa pagkakatatag ng kolonya sa Pilipinas
(Sub-tasked)
1. Natatalakay ang mga patakaran ng
polo y servicio/sapilitang paggawa.
2. Nakagagawa ng mga alituntunin na
dapat sundín sa paggawa.
3. Napahahalagahan ang paggalang sa
karapatang pantao.
II. NILALAMAN Mga Patakaran ng Sapilitang Paggawa

A. Sanggunian
ng Guro
Pang- Mag-aaral 132
Teksbuk 132
134
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Lunsaran/ Pagsisimula ng Gawin ang web tungkol sa polo y
bagong aralin servicio.
polo y
servicio
B. Paghahabi sa layunin ng Naranasan mo na bang magtrabaho ng

aralin labag sa iyong kagustuhan? Ipaliwanag
ang iyong naramdaman?
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa Ang mga katutubong kalalakihan na may
bagong aralin edad 16-60 ay pinilit din ng mga Kastila
na magtrabaho ng walang bayad sa loob
ng 40 araw sa loob ng isang taon.
ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
D. Pagtatalakay ng bagong konsepto Batay sa Laws of Batay sa Laws of
at paglalahad ng Bagong the Indies, may mga the Indies, may
Kasanayan #1 partikular na mga partikular na
kondisyon sa kondisyon sa
pagpapatupad ng pagpapatupad ng
sapilitang paggawa sapilitang
upang maiwasan paggawa upang
ang pang-aabuso. maiwasan ang
pang-aabuso.
Isulat sa tsart ang
mga patakaran ng Isulat sa tsart ang
sapilitang paggawa. mga patakaran ng
sapilitang
Patakaran ng paggawa.
Sapilitang Patakaran ng
Paggawa Sapilitang
Paggawa
135
Ipaliwanag ang mga
patakaran sa
pamamagitan ng
pagbibigay ng
halimbawa.
E. Pagtatalakay ng bagong Gumawa ng Pangkatang
konsepto at paglalahad ng Bagong TANAGA na gawain:
Kasanayan #2 tumatalakay sa mga Gumawa ng
alituntunin na dapat limang alituntunin
sundín sa paggawa na dapat sundín
upang maiwasan sa paggawa
ang pang-aabuso. upang maiwasan
ang pang-aabuso.
F. Paglinang sa Kabihasaan Isulat ang mga dapat at di-dapat gawin

(Tungo sa Formative ng isang pinuno sa pagawaan.
Assessment)
DAPAT DI-DAPAT
G. Paglalapat ng aralin sa Palaging wala sa klase ang kaibigan mo.

pang-araw-araw na buhay Napag-alaman mong sya ay
nagtatrabaho sa isang construction site.
Ano ang pwede mong gawin para
matulungan ang kaibigan mo?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang naging resulta ng polo y servicio

sa mga katutubo?
I. Pagtataya ng Aralin Batay sa Laws of the Indies, gumawa ng

sariling alituntunin sa paggawa na
nagpapahalaga sa karapatang pantao.
J. Takdang-aralin Magsaliksik tungkol sa mga Istraktura sa

inyong barangay o bayan na itinayo
noong panahon ng mga Kastila.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
136
Bilang ng
nakatulong?
mga kapwa ko guro?
137
Baitang 5
I. LAYUNIN
mga ito sa lipunan.


AP5PKE-IIe-f-6
(Sub-tasked)
1. Natutukoy ang importanteng papel ng
polo y servico sa pagkakatatag ng
kolonya sa Pilipinas.
2. Nakagagawa ng tsart na nagpakikita
ng kahalagahan ng mga larawan.
3. Napahahalagahan ang mga
imprastrakturang nagawa bunga ng polo
y servicios.
II. NILALAMAN
A. Sanggunian
ng Guro
Pang- Mag-aaral 132
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 130-

Teksbuk 132
138
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng bagong aralin/ Pagdugtungin ang mga pira-pirasong
Picture Puzzle (Isang Laro) papel para mabuo ang mga larawan.
A. Barko
B. Simbahan
C. Tulay
D. At iba pa
B. Paghahabi sa layunin ng Mga pamprosesong tanong:
aralin 1. Anong larawan ang inyong nabuo?
2. Ano ang masasabi ninyo tungkol dito?
3. May kaugnayan kaya ito sa
pamumuhay ng mga Pilipino sa panahon
ng Espanyol?
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa Ang mga lumang gusali at simbahan ay
bagong aralin naitayo sa pamamagitan ng polo y
servicio.
Ito ay nagsisilbing paalala ng kanilang
pananakop ng mga Espanyol.
ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
D. Pagtatalakay ng bagong Ang sapilitang
Ang sapilitang
konsepto at paglalahad ng Bagong paggawa ang naging paggawa ang
Kasanayan #1 daan upang naging daan
mapadali ang
upang mapadali
pagpapatayo ng mga ang
simbahan, tulay at pagpapatayo ng
mga gusali sa loob mga simbahan,
ng mga pueblo. tulay at mga
Maliban dito, anu- gusali sa loob ng
ano pa ang mga mga pueblo.
papel na
Maliban dito,
ginampanan ng polo anu-ano pa ang
y servicio sa
mga papel na
pagkakatatag ng
ginampanan ng
kolonya? polo y servicio sa
pagkakatatag ng
Gawin ang tsart sa kolonya?
ibaba.
139
sapilitang
paggawa
Inaasahang Sagot:
1. Pagtatrabaho ng
walang bayad
2. Pang-aalipin
3. Pagpapadala sa
malayong lugar.
E. Pagtatalakay ng bagong konsepto

at paglalahad ng Bagong Ano ang inyong pagkaunawa sa salitang
Kasanayan #2 “pang-aabuso”?
F. Paglinang sa Kabihasaan Talakayin ang postibo at negatibong

(Tungo sa Formative naidulot ng polo y servicio.
Assessment)
Simbahan Tulay Barko Iba pa
G. Paglalapat ng aralin sa Kung noon ay may polo y servicio

pang-araw-araw na buhay (sapilitang paggawa) sa kasalukuyan ba
ay nangyayari pa rin ito? Patunayan.
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang natutunan ninyo tungkol sa polo
y servicio?
I. Pagtataya ng Aralin Lagyan ng tsek ang patlang kung ang

pangungusap ay tumutukoy sa
pagpapatupad ng polo y servicio at ekis
kung ito ay napapaloob sa Laws of the
Indies.
___1. Inalipin ng mga Kastila ang
katutubo.
___2. Kailangang bayaran ang mga
polista sa pagtatrabaho.
140
___3. Isaalang -alang ang kalusugan ng
mga polista.
___4. Pagtatrabaho ng walang bayad.
___5. Pagtatrabaho ng mga polista sa
malayong lugar.
J. Takdang-aralin
Ano ano ang mga negatibong epekto ng
polo y servicio (sapilitang paggawa).
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
Bilang ng
nakatulong?
mga kapwa ko guro?
141
Baitang 5
I. LAYUNIN
lipunan.


AP5PKE-IIe-f-6
(Sub-tasked)
1. Naiisa-isa ang mga negatibong epekto
ng polo y servicio ( sapilitang paggawa)
sa pamilya ng mga katutubo.
2. Naipakikita sa pamamagitan ng isang
laro (paint me a picture) ang mga
negatibong epekto ng polo y servicio.
3. Naipahahayag ang kahalagahan ng
mga pagbabago sa panahon ng
kolonyalismo.
II. NILALAMAN Negatibong Epekto ng Sapilitang

Paggawa
A. Sanggunian
ng Guro
Pang- Mag-aaral 132
Teksbuk 132
142
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng bagong D C F T O T G X I
aralin/ Krosalita U O G A L Y O N L
A H A Y N B N E I
I A L U A A L R N
N H S L B R U T D
Y A A A A K O R I
A Y B Y T O P O O
G M K A O D O M G
I L I G A W F E T
A L O R I C O O Y
ADVANCED AVERAGE
LEARNER LEARNER
Gamit ang krosalita, Gamit ang
hanapin ang mga krosalita,
salitang may hanapin ang mga
kaugnayan sa polo y sumusunod na
servicio. salitang may
kaugnayan sa
polo y servicio.
1. Simbahan
2. Tulay
3. Galyon
4. Bahay na Bato
B. Paghahabi sa layunin ng PAINT ME A PICTURE

aralin Tatawag ang guro ng mga mag-aaral na
magpakikita ng human figure ng mga
sumusunod:
A. Tulay
B. Simbahan
C. Galyon
D. Bahay na Bato
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Sa palagay ninyo, may kaugnayan ba

sa bagong aralin ang mga larawang ito sa ating aralin?
143
ADVANCED AVERAGE
LEARNERS LEARNERS
D. Pagtatalakay ng bagong Basahin ang talata Basahin at
konsepto at paglalahad ng Bagong sa ibaba. (pp 131- unawain ang
Kasanayan #1 132) talata sa ibaba.
Gumawa ng concept (pp. 131-132)
map na nagpakikita Isulat ang mga
ng mga negatibong negatibong
epekto ng sapilitang epekto ng polo y
paggawa servicio
(sapilitang
paggawa).
poloi y
servici
o
Source: Aklat, AP 5
E. Pagtatalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng Bagong
Kasanayan #2
144
F. Paglinang sa Kabihasaan Gawin ang tsart sa ibaba:
(Tungo sa Formative
Assessment) EPEKTO NG POLO Y SERVICIO
(SAPILITANG PAGGAWA)
MABUTI DI MABUTI
G. Paglalapat ng aralin sa Kung ikaw ay isang polista noon, ano

pang-araw-araw na buhay ang mararamdaman mo tungkol sa
sapilitang paggawa?
H. Paglalahat ng Aralin Sa kabila ng negatibong epekto ng

sapilitang paggawa, may naidulot ba
itong kabutihan sa mga katutubo?
Patunayan.
I. Pagtataya ng Aralin Anu-ano ang mga negatibong epekto ng

sapilitang paggawa?
J. Takdang-aralin Gumawa ng pagsusuri sa mga epekto ng

mga paraan ng pananakop ng mga
Espanyol
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
Bilang ng
nakatulong?
145
mga kapwa ko guro?
146
Baitang 5
I. LAYUNIN
lipunan.


AP5PKE-IIe-f-6
Sub-tasked:
1. Nasusuri ang mga epekto ng mga
paraan ng pananakop ng mga Espanyol.
2. Nakagagawa ng editorial cartoon na
naglalarawan ng pang-aabuso sa
lipunan.
3. Napahahalagahan ang kaayusan ng
lipunan.
II. NILALAMAN Pagsusuri ng mga paraan ng pananakop

ng Espanyol sa mga katutubong
populasyon

A. Sanggunian
ng Guro
Pang- Mag-aaral 132

Teksbuk 132
147
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral/ Pagsisimula ng Piliin sa loob ng kahon ang salitang may

bagong aralin kaugnayan sa mga salita sa ibaba.
Buwis pueblo lupain simbahan
Plaza sedula binyag falla
Serbisyo munisipyo
1. Reduccion
2. Kristiyanismo
3. Tributo
4. Encomienda
B. Paghahabi sa layunin ng Naging mas madali ang kolonisasyon ng
aralin mga Kastila sa pamamagitan ng
encomienda, reducción, kristiyanismo at
tributo. Subalit ito ay nagdulot ng
negatibong epekto sa pamumuhay ng
mga katutubo.
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Ang mga pang-aabuso at maling
sa bagong aralin pamamaraan ng mga Kastila ang
nagbigay daan upang labanan ng mga
katutubo ang pamamahala ng mga
Kastila.
konsepto at paglalahad ng Bagong Suriin natin ang mga negatibong epekto
Kasanayan #1 ng iba’t ibang paraan ng pananakop
PAMAMARAAN EPEKTO
REDUCCION
KRISTIYA
NISMO
TRIBUTO
ENCOMIENDA
E. Pagtatalakay ng bagong Gumawa ng simbolismo na nagpakikita

konsepto at paglalahad ng Bagong ng pang-aabuso
Kasanayan #2 Halimbawa:
Ibon - kalayaan
F. Paglinang sa Kabihasaan Ano kaya ang magiging epekto ng pang-

(Tungo sa Formative aabuso sa karapatan ng bawat tao?
Assessment)
148
G. Paglalapat ng aralin sa Ano ang magagawa mo upang
pang-araw-araw na buhay mabawasan ang mga pang-aabuso sa
inyong tahanan at paaralan?
H. Paglalahat ng Aralin Paano naaapektuhan ang lipunan ng

pang-aabuso sa mamamayan?
I. Pagtataya ng Aralin Pumili ng isa sa sumusunod na

pamamaraan at ipaliwanag ang naging
epekto nito sa lipunan.
a. reduccion
b. encomienda
c. tributo
d. sapilitang paggawa
J. Takdang-aralin Magsaliksik tungkol sa Patronato Real at

ang naging papel nito sa lipunan.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
nangangailangan
Bilang ng
nakatulong?
mga kapwa ko guro?
149
Baitang 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-
unawa sa konteksto, ang bahaging
ginampanan ng simbahan, sa layunin at
mga paraan ng pananakop ng Espanyol sa
Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa
lipunan.
ang epekto ng mga paraang pananakop sa
C. Mga kasanayan sa Pagkatuto Natatalakay ang kapangyarihang Patronato
(Isulat ang code ng bawat Real. (AP5PKE-IIg-h-8)
kasanayan)
Sub-tasked:
1.Natatalakay ang Patronato Real.
2. Nakagagawa ng balangkas na
nagpakikita ng pagpapatupad ng patronato
real.
3. Napahahalagahan ang pagpapatupad ng
patronato real sa pamamahala ng
simbahan at pamahalaan.
II. NILALAMAN Ang mga Prayle at ang Patronato Real
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay ng Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang
Guro Bansa
pp. 46 - 53
2. Mga pahina sa
aaral
3. Mga pahina sa Teksbuk Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang
Bansa pahina 140 - 157
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal ng
Learning Resource
B. Iba pang Kagamitang Panturo batayang aklat, larawan
150
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa nakaraang aralin Sino ang namumuno sa ating pamahalaan
at/o pagsisimula ng bagong ngayon? Sino naman ang namumuno sa
aralin simbahan ngayon?
B. Paghahabi sa layunin ng Sa palagay ninyo, pangulo rin ba ang
aralin namumuno sa pamahalaan noon at pari
ang namumuno sa simbahan noon?
Sa panahon ng Kastila ay may ugnayan
ang estado o pamahalaan at ang
simbahan.
C. Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong aralin Ipaskil sa pisara ang larawan at suriin.
Sa larawan masasabi ba nating may
pagkakaisa ang simbahan at estado?
Hango sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang

Isang Bansa p.142
D. Pagtatalakay ng bagong Ipinapakita sa larawan ang ugnayan ng
konsepto at paglalahad ng simbahan at estado noon. Ano ang dahilan
bagong kasanayan #1 ng pagtutulungan ng simbahan at
pamahalaan?
Sino ang nagbigay ng kapangyarihan sa
hari ng Espanya na pangasiwaan ang
pondo ng simbahan at pagpili ng paring
opisyal?
Ano ang kapalit ng tulong na ibinibigay ng
pamahalaan sa simbahan?
Ang ugnayang simbahan at pamahalaan
kung saan ang pamahalaan ay mayroong
mahalagang papel sa pangangasiwa at
pagsuporta sa simbahan ay tinatawag na
patronato real o royal patronage.
E. Pagtatalakay ng bagong Ngunit sa kalaunan ay inihiwalay ang

konsepto at paglalahad ng pamamahala ng estado at simbahan. Sa
bagong kasanayan #2 inyong palagay mas nakabuti ba sa
Pilipinas na ihiwalay ang Simbahan at
estado? Bakit?
151
Anong konstitusyon ang nagpatibay ng
paghihiwalay ng simbahan at estado?
F. Paglinang sa Kabihasaan Magbigay ng isang Magbigay ng mga
(Tungo sa Formative Assessment) balita na nagpakikita halimbawa na
ng ugnayan ng tulong ng
simbahan at pamahalaan sa
pamahalaan sa simbahan.
ngayon.
G. Paglalapat ng aralin sa pang- Dapat bang Sa kasalukuyan,
araw-araw na buhay magkaroon muli ng may pagkakataon
patronato real sa ba na sumasali
Pilipinas? Bakit? ang simbahan sa
Ano kaya ang usaping politikal?
magiging epekto kung Magbigay ng
may Malaki at malakas halimbawa.
na ugnayan ang Mayroon bang
estado at simbahan? pribilehiyong
ibinibigay ng
pamahalaan sa
simbahan? Ano
ito?.
H. Paglalahat ng Aralin
Ano ang patronato real?
I. Pagtataya ng Aralin Isulat ang kahulugan Isulat ang

ng patronato real. kahulugan ng
Magbigay ng patronato real.
sitwasyon na
nagpakikita nito.
J. Takdang-aralin Gumawa ng Basahin ang
balangkas na aralin sa pahina
nagpakikita ng 143.
patronato real.
Hari
Viceroy
Gobernador Obispo
Heneral ng Maynila
Gobernador- Kura
cillo paroko
Secular Regular
152
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha
ng 80% sa pagtataya
Bilang ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
pagtuturo nakatulong ng lubos?
naranasan na solusyunan sa
tulong ng aking punungguro at
superbisor?
153
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginampanan ng
simbahan, sa layunin at mga paraan ng
pananakop ng Espanyol sa Pilipinas at ang
C. Mga kasanayan sa Natatalakay ang kapangyarihang Patronato Real.
Pagkatuto (Isulat ang (AP5PKE-IIg-h-8)
code ng bawat Sub-tasked:
kasanayan) 1.Natatalakay ang pagkakatulad at pagkakaiba
ng Paring Regular sa Paring Sekular.
2. Nakagagawa ng isang talahanayan na
nagpakikita ng pagkakatulad at pagkakaiba ng
Paring Regular at Paring Sekular.
3. Naipagmamalaki ang mga nagawa ng
Pilipinong pari.
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay ng Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Guro pp. 46 - 53
2. Mga pahina sa
aaral
1. Mga pahina sa Teksbuk Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
pahina 140 - 157
2. Karagdagang
Kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Kagamitang batayang aklat, larawan, venn diagram
Panturo
154
LEARNERS LEARNERS
A. Balik-aral sa nakaraang Sino-sino ang nagsisimba dito?
aralin at/o pagsisimula Saan kayo nagsisimba?
ng bagong aralin Sino ang namumuno sa ating simbahan sa
panahon ng Kastila? Ngayon?
Sino ang namumuno sa ating pamahalaan sa
panahon ng Kastila? Ngayon?
B. Paghahabi sa layunin Tingnan ang larawan. Suriin ang mga napansin
ng aralin sa larawan.
Hango sa AP Pilipinas bilang Isang Bansa p.144

https//www.en.m.wikipedia.org.
155
C. Pag-uugnay ng mga Paghambingin ang Ano ang masasabi
halimbawa sa bagong dalawang uri ng pangkat ng sa larawan?
aralin mga pari sa pamamagitan
ng Venn Diagram.
Paring Regular
Mga pari
Paring Sekular
D. Pagtatalakay ng bagong Ang paring regular ay ang mga paring bunga ng

konsepto at paglalahad isang religious congregation. Tinatawag itong
ng bagong kasanayan religious priests dahil sila ay sumusunod sa mga
#1 evangelical counsels ng chastity, poverty at
obedience. Sila ay nag-aral sa ilalim ng
organisasyong kinabibilangan nila.
Halimbawa: 1. Augustinian
2. Franciscan
3. Jesuit
4. Dominican
5. Dominican Recollect.
Tingnan ang mga larawan nito sa pahina 143.
Mga paring sekular ang mga paring mula sa
Pilipinas na kadalasan ay Pilipino. Sila ay sinanay
ng mga Obispo. Wala silang kinabibilangang
anumang samahang relihiyoso.
Ang mga parokya ay ipinaubaya sa pamumuno
ng mga paring regular. Samantalang walang
karapatang humawak ng parokya ang mga paring
sekular maliban sa mga pagkakataon na walang
hahawak na paring regular o kaya nasa
malalayong parokya na ayaw hawakan ng mga
paring regular.
E. Pagtatalakay ng bagong Sa inyong palagay humahawak ba ng parokya

konsepto at paglalahad ang paring sekular?
156
ng bagong kasanayan Nagkaroon ng hidwaan sa pagitan ng mga paring
#2 sekular at paring regular dahil sa mga
sumusunod:
1. Ang pamamahala ng parokya
2. Mga Pilipinong pari sa loob ng simbahan.
Sa talahanayan, isulat ang pagkakaiba at
pagkakapareho ng paring regular at sekular.
Pagkakaiba ng Pagkakapareho ng
paring regular sa paring regular at paring
paring sekular sekular
F. Paglinang sa Batay sa nabuong venn diagram, sino ang mas

Kabihasaan naging makapangyarihan, ang mga paring
(Tungo sa Formative regular o ang mga paring sekular? Bakit?
Assessment)
G. Paglalapat ng aralin sa Mahalaga pa ba sa ngayon kung anong
pang-araw-araw na samahang relihiyoso nabibilang ang paring
buhay manununungkulan sa simbahan? Bakit?
Dapat bang ipagmalaki ang mga Pilipinong pari?
Bakit?
H. Paglalahat ng Aralin Ano-ano ang pagkakaiba ng paring sekular at
paring regular?
I. Pagtataya ng Aralin Tingnan muli ang mga larawan ng paring regular
at paring secular. Sumulat ng 2 pagkakapareho
at 2 pagkakaiba ng mga pari.
J. Karagdagang gawain Alamin kung anong samahang relihiyoso

para sa takdang-aralin nabibilang ang mga pari sa inyong parokya.
at remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng mag-
157
aaral na nakaunawa sa
aralin
magpapatuloy sa
remediation
pagtuturo nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
naranasan na solusyunan
sa tulong ng aking
punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitang panturo
ang aking nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
158
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginampanan ng simbahan,
sa layunin at mga paraan ng pananakop ng Espanyol
sa Pilipinas at ang epekto ng mga ito sa lipunan.
C. Mga kasanayan sa Natatalakay ang kapangyarihang Patronato Real.
Pagkatuto (Isulat (AP5PKE-IIg-h-8)
ang code ng bawat Sub-tasked:
kasanayan) 1.Natatalakay ang papel ng mga prayle sa
pagpapalaganap at tagumpay ng kolonyalismo.
2. Naisasadula ang kahalagahan ng mga prayle.
3. Nabibigyang halaga ang papel na ginampanan ng
mga prayle.

III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay ng Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Guro pp. 46-53
2. Mga pahina sa
Kagamitang Pang-
Mag-aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Teksbuk pahina 140-157
4. Karagdagang
Kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang batayang aklat, venn diagram, web map
Kagamitang
Panturo
159
IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNER AVERAGE LEARNER
A. Balik-aral sa Anong parokya ang may Ano-ano ang

nakaraang aralin hawak sa inyong lugar? pagkakaiba ng paring
at/o pagsisimula ng Sino ang namamahala sekular sa paring
bagong aralin dito? regular?
Anong samahang
relihiyoso kaya nabibilang
ang mga pari sa inyong
parokya?
B. Paghahabi sa Kung matatandaan ninyo, may mga pari ng kasama si

layunin ng aralin Magellan nang makarating sa Pilipinas.
Brainstorming: Bakit kaya nagpadala ng mga prayle
ang hari ng Espanya sa Pilipinas?
C. Pag-uugnay ng Dahil sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo naging
mga halimbawa sa napakahalaga ng mga prayle sa hari ng Espanya.
bagong aralin
D. Pagtatalakay ng Maraming pagbabago ang nagawa ng mga prayle sa
bagong konsepto at katutubong Pilipino. Isulat sa web map ang
paglalahad ng kahalagahan ng mga prayle.
bagong kasanayan
#1
E. Pagtatalakay ng Mga pagano ang sinaunang Pilipino. Ngunit nabago

bagong konsepto at ito. Dahil naikintal sa isip ng mga Pilipino ang takot sa
paglalahad ng Diyos, at maari silang mapunta sa impiyerno kung sila
bagong kasanayan ay gagawa ng masama, naging masunurin sila sa
#2 mga pinag-uutos ng mga Espanyol. Nabuwag din ang
pamumuno ng ibang mapang-abusong datu. Mas
matagal ang inilalagi ng mga prayle kaysa mga
sundalo sa Pilipinas. Dahil anumang oras ay
maaaring pabalikin ng hari sa Espanya ang mga
sundalo. Ang mga prayle din ang direktang
nakakaugnayan ng mga katutubo dahil sila ang
nagpatupad ng reduccion.Nag-aral ng katutubong
wika ang mga prayle upang maging mapadali ang
pakikipag-ugnayan.
Anong paniniwala ng mga katutubo ang unang
binuwag ng mga prayle?
Paano nila binago ang uri ng antas panlipunan?
Ano ang ginawa ng mga prayle upang payapain ang
mga lumalaban sa kolonyalismo?
160
Bakit mas matagal ang pamamalagi ng prayle
kumpara sa mga opisyal?
Sino ang nagpatupad ng reduccion?
Paano nakipag-ugnayan ang mga prayle sa mga
katutubo?
F. Paglinang sa Role playing. Pangkatin sa tatlo ang klase. Pumili ng

Kabihasaan kahalagahan ng prayle isadula ito.
(Tungo sa Formative Rubrik para sa role playing.
Assessment) Deskripsiyon Nakuhang
Puntos
puntos
Wasto at
angkop ang
mga nalahad 6
na
impormasyon
Mahusay at
epektibong
6
naiparating
ang mensahe
Maayos at
kawili-wili ang 3
presentasyon
Kabuuang
15
puntos
G. Paglalapat ng aralin Maraming gawain ang mga pari noon at ngayon na
sa pang-araw-araw nakatulong sa mga Pilipino.
na buhay Sa natutunan natin sa mga pari noon, ano ang
pagkakatulad nila sa mga pari natin ngayon?
H. Paglalahat ng Aralin Naging matagumpay ba ang kolonyalismo sa
Pilipinas?
Ano-ano ang papel na ginampanan ng mga prayle
upang maging matagumpay ito?
I. Pagtataya ng Aralin Isulat sa papel ang kahalagahan ng mga prayle.
J. Karagdagang Ano ang impluwensiya at saklaw ng mga Obispo at
gawain para sa pari sa kasalukuyan?
takdang-aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng
80% sa pagtataya
nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
161
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
162
Baitang 5
I. LAYUNIN
lipunan.
sa katutubong populasyon.
C. Mga kasanayan sa Pagkatuto Natatalakay ang kapangyarihang
(Isulat ang code ng bawat Patronato Real. (AP5PKE-IIg-h-8)
kasanayan) 1. Nasusuri ang pamamalakad ng mga
prayle sa pagpapaunlad ng sinaunang
Pilipino.
Sub-tasked:
1. Nasusuri ang pamamalakad ng mga
prayle sa simbahan
2. Nakapag-uulat ng tungkol sa binasa at
ng sariling opinyon.
3. Napahahalagahan ang mga gawain ng
mga pari sa kasalukuyan.

A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay ng Guro Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang
Bansa
pp. 46-53
Pang-Mag-aaral
Bansa
pahina 140-157
4. Karagdagang Kagamitan mula
sa portal ng Learning Resource
163
B. Iba pang Kagamitang Panturo Batayang aklat, tsart

LEARNER LEARNER
A. Balik-aral sa nakaraang aralin Paghawan ng Balakid: Sa
at/o pagsisimula ng bagong Nagsagawa ng Obras kasalukuyan,
aralin Pias ang mga Prayle ano-ano ang
dahil sa kakulangan ng impluwensiya
pondo. ng mga pari sa
mga Pilipino?
B. Paghahabi sa layunin ng aralin Ang obras pias ay isa lamang sa mga
ginawa ng mga prayle. Ginagawa ba ito sa
inyong parokya? Sino ang namumuno sa
inyong parokya. Sa inyong palagay ano-
ano pa ang ginagawa ng mga pari ?
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Batay sa mga aralin noon, may
sa bagong aralin pagkakatulad/pagkakaiba ba ang mga
pari noon at ngayon?
D. Pagtatalakay ng bagong Upang hindi maging pabigat sa Espanya,

konsepto at paglalahad ng Gumawa ng paraan ang mga prayle
bagong kasanayan upang makalikom ng sariling pondo na
magagamit sa pagmimisyon.
Ginawa nila ito upang hindi maging
pabigat sa kaban ng yaman ng
Spain.Naging masigasig din ang mga
prayle sa pagpaliliwanag sa mga katutubo
kung ano ang kagandahang maidudulot
ng bagong relihiyon sa kanilang buhay sa
lupa at sa kabilang buhay. Nagtayo rin sila
ng “obras pias” o banal na gawain. Isang
pangkawanggawang pundasyon ng
simbahan upang tumanggap ng
donasyon.
Ang donasyong malilikom ay nakalaan sa
layuning pangkawanggawa, panrelihiyon
at edukasyon.
Ano ang ginawa ng mga prayle upang
matustusan ang kanilang pagmimisyon?
Bakit kinailangang makalikom ng kita ang
mga prayle?
Ano ang ginawa ng mga prayle upang
maakit ang mga katutubo sa
Kristiyanismo?
Ano ang Obras Pias?
164
E. Pagtatalakay ng bagong Pag-uulat. Tumawag ng dalawang bata
konsepto at paglalahad ng upang iulat ang mga natalakay. Sagutan
bagong kasanayan ang mga gabay na katanungan.
Paano nakatulong ang pamamalakad ng
mga prayle sa simbahan sa pag-unlad ng
sinaunang Pilipino?
Paano nakatutulong ang pamamalakad
ng mga pari sa simbahan ngayon sa pag-
unlad ng mga Pilipino?
F. Paglinang sa Kabihasaan Sumulat sa talahanayan ng tatlong
(Tungo sa Formative Assessment) pamamalakad ng mga pari sa simbahan
noon at ngayon. Ikumpara ito. Ano ang
pagkakatulad? Ano ang pagkakaiba?
Pamamalakad ng mga pari sa
simbahan
Noon Ngayon
G. Paglalapat ng aralin sa pang- May alam ba kayong patakaran ng

araw-araw na buhay simbahan na nakakatulong sa pag-unlad
natin?
H. Paglalahat ng Aralin Naging magtagumpay ba ang
pamamalakad ng mga prayle sa
simbahan?
Ano ang makakapagpatunay na naging
matagumpay ang mga prayle sa
pamamalakad sa simbahan ?
I. Pagtataya ng Aralin Isulat sa papel ang mga ipinatupad na
gawain ng mga prayle sa simbahan na
nakatulong sa pag-unlad ng mga Pilipino.
J. Karagdagang gawain para sa Sagutan ang tanong sa “Pagpapalalim ng
takdang-aralin at remediation Pang-unawa”, letrang b sa pahina 154.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
sa aralin
165
nakatulong?
naranasan na solusyunan sa tulong
superbisor?
166
Baitang 5
I.LAYUNIN
lipunan.
sa katutubong populasyon.
C. Mga kasanayan sa Pagkatuto 1.Natatalakay ang kapangyarihang
(Isulat ang code ng bawat Patronato Real. (AP5PKE-IIg-h-8)
kasanayan) 1.1 Nasusuri ang pamamalakad ng mga
prayle sa pagpapaunlad ng sinaunang
Pilipino.
Sub-tasked:
1. Nasusuri ang pamamalakad ng mga
prayle sa lipunang Pilipino sa agrikultura,
musika at panitikan, edukasyon at
limbagan.
2. Nakagagawa ng talahanayan ng
pamamalakad ng mga prayle.
3.Napahahalagahan ang mga programa
ng pamahalaan.
Ang mga Prayle at ang Patronato Real

II. NILALAMAN
II. KAGAMITANG PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay ng Guro Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang
Bansa
pp. 46-53
Pang-Mag-aaral
Bansa pahina 140-157
5. Karagdagang Kagamitan mula

sa portal ng Learning Resource
167
B. Iba pang Kagamitang Panturo batayang aklat, meta cards
III. PAMAMARAAN Average

Advanced Learner
Learner
A. Balik-aral sa nakaraang aralin Sino sa inyo ang Sino ang
at/o pagsisimula ng bagong nagsisimba? namumuno sa
aralin Sino ang namumuno sa mga
simbahan? Sa ating simbahan?
pamahalaan? Sino ang
Ano ang masasabi namumuno sa
ninyo kung mga pari ating
ang namumuno sa mga barangay?
ahensiya ng Lungsod?
pamahalaan sa DepEd?
kasalukuyan?
B. Paghahabi sa layunin ng aralin Marami ang naitutulong ng simbahan sa
atin. Paano sila nakakatulong sa atin?
Gamit ang meta cards idikit ang mga
ibinabahaging tulong ng simbahan.
edukasyon
agrikultura
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Alam ba ninyo na maraming naibahagi

sa bagong aralin ang simbahan upang mapaunlad ang
lipunan ng mga sinaunang Pilipino. Sa
edukasyon, agrikultura, musika at
panitikan at maging sa limbagan.
D. Pagtatalakay ng bagong Narito ang tsart kung saan makikita ang
konsepto at paglalahad ng mga pamamalakad ng mga prayle sa
bagong kasanayan #1 lipunan.
168
Batayan Katangian
Edukasyon Pagtatayo ng mga
paaralan
(Parochial School)
Agrikultura Pagtuturo at
pagpapakilala ng
mga bagong
pananim tulad ng
tubo, cacao at iba
pa.
Musika at Pagpapakilala ng
panitkan mga sayaw at awit
Pasulat na
panitikan katulad
ng Ibalon
limbagan Paglilimbag ng
mga aklat
E. Pagtatalakay ng bagong Bukod sa mga nakasulat sa talahanayan,
konsepto at paglalahad ng may nabago din sa pagmamay-ari ng
bagong kasanayan #2 lupa.
Ano ang hiniling ng mga prayle sa hari ng
Spain tungkol sa pagmamay-ari ng lupa?
Anong tulong sa agrikultura ang itinuro ng
mga prayle?
Ano-anong imprastraktura ang itinayo?
Sa larangan ng edukasyon, paano ito
pinaunlad ng mga prayle?
Paano nakatulong ang pamamalakad ng
mga prayle sa lipunan sa pag-unlad ng
sinaunang Pilipino?
F. Paglinang sa Kabihasaan Gumawa ng talahanayan ng

(Tungo sa Formative Assessment) pamamalakad ng mga pari sa lipunan sa
kasalukuyan. Ikumpara ito sa
pamamahala sa panahon ng Kastila. Ano
ang pagkakatulad? Ano ang pagkakaiba?
Pamamalakad ng mga pari sa lipunan

Noon Ngayon
G. Paglalapat ng aralin sa pang- Sa panahon ng kagipitan o kalamidad

araw-araw na buhay mayroon tayong natatanggap na mga
tulong.
Saan kaya ito galing?
169
Anong tulong o gawain ang naibibigay ng
mga pari sa ating lipunan ngayon na
nakakapagpapaunlad sa mga Pilipino?
H. Paglalahat ng Arallin Sa talakayan natin ngayon, naging
magtagumpay ba ang pamamalakad ng
mga prayle sa lipunan? Napaunlad ba nito
ang mga sinaunang Pilipino? Bakit?
I. Pagtataya ng Aralin Magbigay ng tig-iisang halimbawa ng
pamamalakad ng mga prayle sa lipunan
sa larangan ng edukasyon, agrikultura,
musika at panitikan at limbagan na
nakatulong upang mapaunlad ang mga
sinaunang Pilipino.
J. Karagdagang gawain para sa Basahin ang aklat. Itala ang mga tungkulin
takdang-aralin at remediation ng prayle.
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
sa aralin
nakatulong?
naranasan na solusyunan sa tulong
superbisor?
170
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginampanan ng simbahan sa
C. Mga kasanayan Nasusuri ang naging reaksiyon ng mga Pilipino sa
sa Pagkatuto Kristiyanismo. (AP5PKE-IIg-7)
(Learning
1.Nasusuri ang pagtanggap ng mga Pilipino sa
Kristiyanismo: mga Pilipinong sumampalataya nang
lubos.
2. Nakapagpakikita sa pamamagitan ng galaw ng
katawan ng larawan ng pagtanggap ng mga Pilipino sa
Kristiyanismo.
3.Napahahalagahan ang pagtanggap sa relihiyong
kinabibilangan.
II. NILALAMAN Ugnayan ng Simbahan at Pamahalaang Kolonyal
III. Kagamitang
Panturo
A. Sanggunian
1. Mga pahina Araling Panlipunan 5: Pilipinas Bilang Isang Bansa pp.
sa gabay ng 42-46
Guro
sa 122-125
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga pahina Pilipinas: Sulyap at Pagyakap pp. 89-90
sa Teksbuk The Philippines A Unique Nation by Zonia M. Zaide pp.
88-89
4. Karagdagang
Kagamitan Lrmds: misosa 5: Reaksiyon ng mga Pilipino sa
mula sa Kristiyanismo
portal ng
Learning
Resource
171
B. Iba pang Organizer, pentel pen, coupon bond, powerpoint
Kagamitang presentation, larawan, tarpapel
Panturo https://www.slideshare.net/melprosperomanalo/pagsamba-
ng-mga-sinaunang-pilipino
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ng+pagsam
ba+sa+mga+santo&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0a
hUKEwjtiYj37sHjAhXVc3AKHWrxBlYQ_AUIESgB&biw=135
0&bih=622#imgrc=MOOZ8-_bhB3D1M:
https://www.google.com.ph/search?biw=1350&bih=622&tbm
=isch&sa=1&ei=_DAyXZXtHpOroATaxJioCw&q=larawan+n
g+pag-
alay+ng+mga+sinaunang+Pilipino&oq=larawan+ng+pag-
alay+ng+mga+sinaunang+Pilipino&gs_l=img.3...6986.6986..
8407...0.0..0.158.158.0j1......0....1..gws-wiz-
img.jSdcBrNfJ78&ved=0ahUKEwiV2-
Pf8cHjAhWTFYgKHVoiBrUQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=cKyr
emS8kegvgM:
=isch&sa=1&ei=pqA1XYrNFbCFr7wPxM6DgAQ&q=larawan
+ng+pagbibigay+handog+sa+simbahang+Katoliko&oq=lara
wan+ng+pagbibigay+handog+sa+simbahang+Katoliko&gs_l
=img.3...237652.243903..244847...3.0..0.421.1920.0j9j1j0j1.
.....0....1..gws-wiz-
img.SDxW4qW1n5o&ved=0ahUKEwiKuMnUuMjjAhWwwos
BHUTnAEAQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=MkpH9ke308fgzM :
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ng+pag-
alay+ng+mga+sinaunang+Pilipino&tbm=isch&source=iu&ict
x=1&fir=SNV4W-
cO_lYo1M%253A%252CrJSOUwWZyN7ugM%252C_&vet=
1&usg=AI4_-
kQcuU9MsBLlNjaRmqDwExfTaL97Ow&sa=X&ved=2ahUKE
wjh_PWL8MHjAhWbHHAKHWDsAvQQ9QEwAXoECAkQC
Q&biw=1350&bih=622#imgrc=SNV4W-cO_lYo1M:
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ng+paring+n
agmimisa&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=yQK0jcRRhBw8
wM%253A%252CNsFi7aUObruemM%252C_&vet=1&usg=
AI4_-
kSnlyG7Rpx2cqzlzBcBjo0GmF8wTQ&sa=X&ved=2ahUKEw
iy0pDi8MHjAhUGAogKHYf5C1oQ9QEwAHoECAkQBg&biw
=1350&bih=622#imgrc=yQK0jcRRhBw8wM:
=isch&sa=1&ei=kKQ1XbyOMtPemAWrqoDYAw&q=larawan
+ng+ritwal+na+ginagawa+ng+mga+sinaunang+pilipino&oq=
larawan+ng+ritwal+na+ginagawa+ng+mga+sinaunang+pilipi
no&gs_l=img.3...19033.32229..33173...0.0..0.788.11798.0j1
8j17j4j1j4j1......0....1..gws-wiz-
img.......0i30j0i8i30.VfAnRwdNLLE&ved=0ahUKEwi8lsuyvMj
jAhVTL6YKHSsVADsQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=B7t5SCr5
VgkDAM:
=isch&sa=1&ei=kKQ1XbyOMtPemAWrqoDYAw&q=larawan
+ng+ritwal+na+ginagawa+ng+mga+sinaunang+pilipino&oq=
larawan+ng+ritwal+na+ginagawa+ng+mga+sinaunang+pilipi
no&gs_l=img.3...19033.32229..33173...0.0..0.788.11798.0j1
8j17j4j1j4j1......0....1..gws-wiz-
img.......0i30j0i8i30.VfAnRwdNLLE&ved=0ahUKEwi8lsuyvMj
jAhVTL6YKHSsVADsQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=o-
SNf0ab58KOwM:
172
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ni+Jandulam
an&tbm=isch&source=hp&sa=X&ved=2ahUKEwimnLL3zcjj
AhVbAogKHUFeA3gQsAR6BAgIEAE&cshid=15638013729
15025&biw=1366&bih=657#imgrc=cZNTKSY4
=isch&sa=1&ei=68I1XZqqPJPrwQO8nJjQDw&q=Rajah+Tup
as&oq=Rajah+Tupas&gs_l=img.3..0i19.111094.116753..11
7051...0.0..0.308.2144.0j5j4j1......0....1..gws-wiz-
img.....0..0i5i30i19j0i8i30i19j0i30i19._OMv6kS2zBY&ved=0
ahUKEwjay5Ws2cjjAhWTdXAKHTwOBvoQ4dUDCAY&uact
=5#imgrc=edAlljt8ndX77M:
https://pinoy-
culture.tumblr.com/post/46537552262/doublethinkinghopeful
pessimist-pinoy-culture
=isch&sa=1&ei=kE06XdrKNP2Sr7wPx6e9KA&q=larawan+n
g+mga+sinaunang+Pilipino+sa+CEbu&oq=larawan+ng+mg
a+sinaunang+Pilipino+sa+CEbu&gs_l=img.3...7395.23295..
24455...0.0..0.232.3255.12j13j2......0....1..gws-wiz-
img.......0i30j0i5i30j0i24j0i8i30.aBht6GT4XuE&ved=0ahUKE
wja0r6QrtHjAhV9yYsBHcdTDwUQ4dUDCAY&uact=5#imgrc
=c54y658FkLpPyM:
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa Balik-Aral: Ano ang isa sa pinakalayunin ng

nakaraang aralin/ pananakop ng Espanyol sa Pilipinas? (maipalaganap
Pagsisimula ng bagong ang Kristiyanismo)
aralin Tingnan ang larawan at ating balikan ang mga
pagbabagong naganap mula sa dating paniniwala ng
mga sinaunang Pilipino (pagsamba sa mga anito o
animismo) hanggang sa tinanggap nila ang
Kristiyanismo.
NOON: Pagsamba sa NGAYON: Pagtanggap

mga anito (animismo) sa Kristiyanismo
anito santo
https://www.slideshare.net/ https://www.google.com.ph/
melprosperomanalo/pagsa search?q=larawan+ng+pag
mba-ng-mga-sinaunang- samba+sa+mga+santo&so
pilipino urce=lnms&tbm=isch&sa=X
&ved=0ahUKEwjtiYj37sHjA
173
hXVc3AKHWrxBlYQ_AUIE
SgB&biw=1350&bih=622#i
mgrc=MOOZ8-_bhB3D1M:
pag-apag pagbigay handog o

https://www.google.com.ph/ offering
search?biw=1350&bih=622
&tbm=isch&sa=1&ei=_DAy https://www.google.com.ph/
XZXtHpOroATaxJioCw&q=l search?biw=1342&bih=622
arawan+ng+pag- &tbm=isch&sa=1&ei=pqA1
alay+ng+mga+sinaunang+ XYrNFbCFr7wPxM6DgAQ
Pilipino&oq=larawan+ng+p &q=larawan+ng+pagbibiga
ag- y+handog+sa+simbahang+
alay+ng+mga+sinaunang+ Katoliko&oq=larawan+ng+p
Pilipino&gs_l=img.3...6986. agbibigay+handog+sa+sim
6986..8407...0.0..0.158.158 bahang+Katoliko&gs_l=img
.0j1......0....1..gws-wiz- .3...237652.243903..24484
img.jSdcBrNfJ78&ved=0ah 7...3.0..0.421.1920.0j9j1j0j1
UKEwiV2- ......0....1..gws-wiz-
Pf8cHjAhWTFYgKHVoiBrU img.SDxW4qW1n5o&ved=
Q4dUDCAY&uact=5#imgrc 0ahUKEwiKuMnUuMjjAhW
=cKyremS8kegvgM: wwosBHUTnAEAQ4dUDC
AY&uact=5#imgrc=MkpH9k
e308fgzM :
babaylan pari
https://www.google.com.ph/ https://www.google.com.ph/
search?q=larawan+ng+pag search?q=larawan+ng+pari
- ng+nagmimisa&tbm=isch&
alay+ng+mga+sinaunang+ source=iu&ictx=1&fir=yQK0
Pilipino&tbm=isch&source= jcRRhBw8wM%253A%252
iu&ictx=1&fir=SNV4W- CNsFi7aUObruemM%252C
cO_lYo1M%253A%252CrJ _&vet=1&usg=AI4_-
SOUwWZyN7ugM%252C_ kSnlyG7Rpx2cqzlzBcBjo0G
&vet=1&usg=AI4_-
174
kQcuU9MsBLlNjaRmqDwE mF8wTQ&sa=X&ved=2ahU
xfTaL97Ow&sa=X&ved=2a KEwiy0pDi8MHjAhUGAogK
hUKEwjh_PWL8MHjAhWb HYf5C1oQ9QEwAHoECAk
HHAKHWDsAvQQ9QEwA QBg&biw=1350&bih=622#i
XoECAkQCQ&biw=1350&b mgrc=yQK0jcRRhBw8wM:
ih=622#imgrc=SNV4W-
cO_lYo1M:
ritwal piyesta
https://www.google.com.ph/ https://www.google.com.ph/
search?biw=1342&bih=622 search?biw=1342&bih=622
&tbm=isch&sa=1&ei=kKQ1 &tbm=isch&sa=1&ei=kKQ1
XbyOMtPemAWrqoDYAw& XbyOMtPemAWrqoDYAw&
q=larawan+ng+ritwal+na+gi q=larawan+ng+ritwal+na+gi
nagawa+ng+mga+sinauna nagawa+ng+mga+sinauna
ng+pilipino&oq=larawan+n ng+pilipino&oq=larawan+n
g+ritwal+na+ginagawa+ng+ g+ritwal+na+ginagawa+ng+
mga+sinaunang+pilipino&g mga+sinaunang+pilipino&g
s_l=img.3...19033.32229..3 s_l=img.3...19033.32229..3
3173...0.0..0.788.11798.0j1 3173...0.0..0.788.11798.0j1
8j17j4j1j4j1......0....1..gws- 8j17j4j1j4j1......0....1..gws-
wiz- wiz-
img.......0i30j0i8i30.VfAnRw img.......0i30j0i8i30.VfAnRw
dNLLE&ved=0ahUKEwi8ls dNLLE&ved=0ahUKEwi8ls
uyvMjjAhVTL6YKHSsVADs uyvMjjAhVTL6YKHSsVADs
Q4dUDCAY&uact=5#imgrc Q4dUDCAY&uact=5#imgrc
=B7t5SCr5VgkDAM: =o-SNf0ab58KOwM:
AVERAGE LEARNERS ADVANCEDD

LEARNERS
Ang dating paniniwala ng mga sinaunang Pilipino ay

nabago dahil sa impluwensiya ng mga Espanyol. Ang
gawing Kristiyano ang mga Pilipino ang isa sa
pinakadahilan ng pananakop ng Espanyol sa Pilipinas
na tinanggap naman ng mga katutubo lalo na nang ang
mga Espanyol sa panahon ni Legazpi ay nagpakita
nang tapat na pakikipagkaibigan sa kanila.
Sino-sino ang mga sinaunang Pilipinong tumanggap sa
Kristiyanismo?
175
B. Paghahabi sa Layunin Tingnan natin ang kanilang larawan.
ng Aralin
JANDULAMAN
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+
ni+Jandulaman&tbm=isch&source=hp&sa=X&v
ed=2ahUKEwimnLL3zcjjAhVbAogKHUFeA3gQ
sAR6BAgIEAE&cshid=1563801372915025&biw
=1366&bih=657#imgrc=cZNTKSY4mXec9M:
HARING TUPAS
https://www.google.com.ph/search?biw=1366&
bih=657&tbm=isch&sa=1&ei=68I1XZqqPJPrwQ
O8nJjQDw&q=Rajah+Tupas&oq=Rajah+Tupas
&gs_l=img.3..0i19.111094.116753..117051...0.0
..0.308.2144.0j5j4j1......0....1..gws-wiz-
img.....0..0i5i30i19j0i8i30i19j0i30i19._OMv6kS2
zBY&ved=0ahUKEwjay5Ws2cjjAhWTdXAKHTw
OBvoQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=edAlljt8ndX77
M:
RAJAH HUMABON
https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=
657&tbm=isch&sa=1&ei=68I1XZqqPJPrwQO8nJjQ
Dw&q=rAJAH+HUMABON&oq=rAJAH+HUMABON
&gs_l=img.3..0i19l2j0i5i30i19l2.1797.8076..8438...0
.0..0.853.3990.0j2j8j1j6-2......0....1..gws-wiz-
img.....0..0i8i30i19j0i30i19.IP2puCm0X8E&ved=0ah
UKEwjay5Ws2cjjAhWTdXAKHTwOBvoQ4dUDCAY
&uact=5
176
RAJAH KOLAMBU
https://pinoy-
culture.tumblr.com/post/46537552262/doublethinkin
ghopefulpessimist-pinoy-culture
CEBUANOS
https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=
657&tbm=isch&sa=1&ei=kE06XdrKNP2Sr7wPx6e9
KA&q=larawan+ng+mga+sinaunang+Pilipino+sa+C
Ebu&oq=larawan+ng+mga+sinaunang+Pilipino+sa
+CEbu&gs_l=img.3...7395.23295..24455...0.0..0.23
2.3255.12j13j2......0....1..gws-wiz-
img.......0i30j0i5i30j0i24j0i8i30.aBht6GT4XuE&ved=
0ahUKEwja0r6QrtHjAhV9yYsBHcdTDwUQ4dUDCA
Y&uact=5#imgrc=c54y658FkLpPyM:
C. Pag-uugnay ng mga Pagkilala. Ilagay ang nawawalang titik upang mabuo

halimbawa sa bagong ang pangalan.
aralin
1.
J N D U M A
Pamangkin ni Haring Tupas na naging kauna-unahang
Kristiyano sa Cebu.
2.
H A R I N G T P A
Hari ng Cebu na pamangkin ni Haring Humabon
177
3.
C B U A S
Pangkat ng mga Pilipinong unang tumanggap ng
Kristiyanismo.
4.
R A J A H H M A O
Pinuno ng Cebu na tumanggap sa Kristiyanismo.
5.
R A J A H K U A B
Pinuno ng Limasawa na tumanggap sa Kristiyanismo.
6.
M A B A G
AT
M D I D N G
Mga pinuno ng Panay na naging Kristiyano dahil sa
misyonerong Agustino
D. Pagtalakay ng bagong Ngayon, alamin natin ang paraan ng pagtanggap ng

konsepto at paglalahad ilang sinaunang Pilipino sa Kristiyanismo.
ng bagong kasanayan #1
Sinaunang Pilipino Paano tinanggap ang
Kristiyanismo
Rajah Kolambu Nagustuhan ang aral ng
Kristiyanismo,
nagpabinyag at
naghandog ng isang
basket ng luya at gold
bar. Naging dahilan din
ito kung bakit naganap
ang unang misa sa
Limasawa.
Rajah Humabon Humanga sa
Kristiyanismo kung kaya’t
nagpabinyag siya
kasama ng kaniyang
asawang si Reyna
Juana.
Cebuanos Dahil sa tagumpay ng
unang misa sa Limasawa
at magiliw na pagtanggap
ng namumuno rito,
niyakap ng pangkat ng
mga taong ito ang
Kristiyanismo.
178
Jandulaman Kauna-unahang
Cebuano na nabinyagan
at naging Kristiyano,
pamangkin ni Haring
Tupas na ikinasal kay
Master Andres,
miyembro ng Griyego na
kasama sa ekspedisyon
ni Legazpi. Ang kanilang
kasal ang sinasabing
kauna-unahang
Katolikong kasal na
nangyari sa Pilipinas.
HaringTupas Hari ng Cebu na
pamangkin ni Rajah
Humabon na naibigan din
ang aral ng Kristiyanismo
Datu Macabaog at Dalawang lider ng Panay
Madidong na nagustuhan ang aral
ng Kristyanismong hatid
ng misyonerong Agustino
at mga naging mabuting
kaibigan ni Legazpi.
Suriin natin ang naging reaksiyon ng sinaunang Pilipino

sa Kristiyanismo.
1. Paano tinanggap ng mga sinaunang Pilipino ang

Kritiyanismo?
a. Rajah Kulambo
b. Rajah Humabon
c. Cebuanos
d. Jandulaman
e. Haring Tupas
f. Datu Macabaog at Datu Madidong
E. Pagtalakay ng bagong Bago pa man dumating ang mga Espanyol, may nauna
konsepto at paglalahad nang paniniwala ang mga sinaunang Pilipino na
ng bagong kasanayan # 2 nagpakikita ng mataas na uri ng sibilisasyon.
F. Paglinang sa Pangkatang-Gawain: Paint Me A Picture.

Kabihasaan (Tungo sa Ibibigay ng guro sa bawat pangkat ang TASK CARD at
Formative Assessment) siya’y magbibigay ng panuto.
1. Magsasabi ang guro ng larawang gusto niyang
ipakita.
2. Ang bawat pangkat ay bibigyan ng 3 minuto sa
paghahanda.
179
3. Pagbigkas ng guro ng FREEZE! sila’y hihinto at
titingnan ng guro ang kanilang ipinakitang larawan.
4. Isang kasapi ng pangkat ang magpaliliwanag kung
paano tinanggap ng mga Pilipino ang Kritiyanismo.
Unang Pangkat: Unang misa sa Limasawa

Ikalawang Pangkat: Sanduguan nina Magellan at
Rajah Kulambo
Ikatlong Pangkat: Kasalan sa pagitan nina
Jandulaman at Master Andres.
PAMANTAYAN SA PANGKATANG-GAWAIN
MGA 5 3 1
BATAYAN
Naipakita May Marami
NILALAMA ng buong kaunting ang
N (5) husay ang kakulangan kakulan
hiihinging sa gan sa
larawan hinihinging hinihingi
larawan ng
larawan
Buong Hindi Hindi
PRESENT husay at masyadon naipakit
ASYON (5) malikhaing g naipakita a ang
naipakita ang hinihingi
ang hinihinging ng
hinihinging larawan larawan
larawan
Naipamala Naipamala Walang
KOOPERA s ng lahat s ng iilang pakikiisa
SYON (5) ng kasapi miyembro ang mga
ang lang ang miyembr
pakikiisa sa pakikiisa sa o sa
hinihinging hinihinging hinihingi
larawan larawan ng
larawan
KABUUAN:15
G. Paglalapat ng Aralin Bilang kasapi ng inyong relihiyon, paano mo ito
sa pang-araw-araw na tinanggap?
buhay
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang naging reaksiyon ng mga Pilipino sa
Kristiyanismo?
I. Pagtataya ng Aralin Isulat ang sagot sa sagutang-papel. Bakit naging madali
ang pagtanggap ng mga sinaunang Pilipino sa
Kristiyanismo?
J. Takdang-aralin Bakit may mga Pilipinong nag-alsa sa Kristiyanismo?
180
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
181
Baitang 5
I. LAYUNIN
(Learning
1. Nasusuri ang reaksiyon ng mga Pilipino sa
Kristiyanismo: mga Pilipinong nag-alsa
2. Nakapagpakikita sa pamamagitan ng galaw ng
katawan ng larawan ng pag-alsa ng mga Pilipino sa
Kristiyanismo.
3.Napahahalagahan ang kasalukuyang relihiyong
kinabibilangan.
1.Natatalakay ang nagging ugnayan ng Simbahan at ng
Pamahalaang Kolonyal.
2. Naibibigay ang mga dahilan ng pag-aalsa ng mga
Pilipino laban sa Espanya.
3. Napahahalagahan ang kabayanihang ipinakita ng
mga Pilipino.
III. KAGAMITAN
G PANTURO
A. Sanggunian
sa gabay ng 42-46
Guro
sa 122-125
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagang Lrmds: misosa 5: Reaksiyon ng mga Pilipino sa
Kagamitan Kristiyanismo
182
mula sa
portal ng
Learning
Resource
B. Iba pang Larawan, tsart, manila paper, tarpapel, powerpoint
Kagamitang https://www.google.com.ph/search?tbm=isch&sa=1&ei=sys3
Panturo XZaCFJa_wAOc9KLICg&q=larawan+ni+tamblot&oq=larawa
n+ni+tamblot&gs_l=img.3...526217.528659..531903...0.0..0.
250.1215.0j7j1......0....1..gws-wiz-
img.......0i19j0i8i30i19j0i8i30.cPq-
BLQrHbs&ved=0ahUKEwjWp8S0scvjAhWWH3AKHRy6CKk
Q4dUDCAY&uact=5#imgrc=KrDGdxRk1lAv8M:
https://www.google.com.ph/search?tbm=isch&sa=1&ei=piU3
XYbGF5uEoASy-
4GgDA&q=larawan+ni+bankaw&oq=larawan+ni+bankaw&g
s_l=img.3...660367.665759..666967...0.0..0.138.716.7j1......
0....1..gws-wiz-
img.eyEU8zJhjbE&ved=0ahUKEwiGsfjRq8vjAhUbAogKHbJ
9AMQQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=swEme0XWU2-CwM:
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ni+tapar+sa
+panay&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=aG-
tn4j0abolvM%253A%252Cb6_dSkxROuvFXM%252C_&vet
=1&usg=AI4_-
kROnDfXrmLG_tosVc8jTkrgOhz72A&sa=X&ved=2ahUKEwi
TsO_Mq8vjAhVEPHAKHcluAGMQ9QEwC3oECAcQGg#im
grc=aG-tn4j0abolvM:&vet=1
https://www.slideshare.net/cherondina/pag-aalsa-ng-
estadong-kolonyal
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa Pagbuo ng larawan. Pangkatin ang klase sa apat.

nakaraang aralin Bawat pangkat ay bibigyan ng guro ng enbelop na
Pagsisimula ng bagong naglalaman ng larawan ng sinaunang Pilipinong nag-
aralin alsa sa Kristiyanismo. Ito ay kanilang bubuoin sa loob
ng 2 minuto. Ang nabuong larawan ay ididikit sa pisara.
Pangkat 1-Tamblot
Pangkat 2-Bankaw
Pangkat 3-Dagohoy
Pangkat 4- De la Cruz
Ngayon, pangalanan natin ang mga larawang nakadikit

sa pisara sa pamamagitan ng paglagay ng nawawalang
titik sa pangalan. Basahin ang mga paglalarawan sa
bawat bilang.
B. Paghahabi sa Layunin Pagkilala sa larawan. SINO SIYA?
ng Aralin Punan ang nawawalang titik upang mabuo ang
pangalan ng nasa larawan.
183
__AMBLOT
https://www.google.com.ph/search?tbm=isch
&sa=1&ei=sys3XZaCFJa_wAOc9KLICg&q=l
arawan+ni+tamblot&oq=larawan+ni+tamblot
&gs_l=img.3...526217.528659..531903...0.0..
0.250.1215.0j7j1......0....1..gws-wiz-
img.......0i19j0i8i30i19j0i8i30.cPq-
BLQrHbs&ved=0ahUKEwjWp8S0scvjAhWW
H3AKHRy6CKkQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=
KrDGdxRk1lAv8M:
1. Isa siyang babaylan na humikayat sa mga

katutubong Bohol na manumbalik sa dati nilang
paniniwala. Ang nawawalang titik ay ika-20 sa ating
alpabeto. Sino siya?
BANKA___
https://www.google.com.ph/search?tbm=isch&sa=1
&ei=piU3XYbGF5uEoASy-
4GgDA&q=larawan+ni+bankaw&oq=larawan+ni+b
ankaw&gs_l=img.3...660367.665759..666967...0.0.
.0.138.716.7j1......0....1..gws-wiz-
img.eyEU8zJhjbE&ved=0ahUKEwiGsfjRq8vjAhUb
AogKHbJ9AMQQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=swEm
e0XWU2-CwM:
2. Datu ng Limasawa at mga karatig na lugar sa Leyte

na namunò ng isang pag-aalsang
pampananampalataya laban sa mga Espanyol. Ang
nawawalang titik ay nagsisimula sa salitang walo. Sino
siya?
184
DAGOH___Y
https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ni+ta
par+sa+panay&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=aG-
tn4j0abolvM%253A%252Cb6_dSkxROuvFXM%252
C_&vet=1&usg=AI4_-
kROnDfXrmLG_tosVc8jTkrgOhz72A&sa=X&ved=2a
hUKEwiTsO_Mq8vjAhVEPHAKHcluAGMQ9QEwC3
oECAcQGg#imgrc=aG-tn4j0abolvM:&vet=1
3. Namuno ng may pinakamahabang pag-aalsa sa

Pilipinas. Ang nawawalang titik ay nagsisimula sa okra.
Sino siya?
DE LA CR_____Z
https://www.slideshare.net/cherondina/pag-aalsa-ng-
estadong-kolonyal
4. Kilala sa tawag na “Hermano Pule” bilang pinuno at

tagapagtatag ng Cofradia de San Jose. Nasa ika-21
titik ng ating alpabeto ang bubuo sa kaniyang apilyedo.
Sino siya?
Banggitin muli ang pangalan ng mga sinaunang

Pilipinong nag-alsa sa Kristiyanismo.
C. Pag-uugnay ng mga Ano ang ibig sabihin ng pag-aalsa? Tingnan ang
halimbawa sa bagong larawan at ibigay natin ang kahulugan nito.
aralin
https://www.slideshare.net/Jefferdxxx/araling-panlipunan-
sim-qiii
185
Para sa guro: Isusulat ng guro ang kahulugan ng pag-
aalsa sa pisara.
*Ang mga nabanggit na sinaunang Pilipino ay nag-alsa

laban sa Kristiyanismo. Suriin natin ang dahilan ng
kanilang pag-aalsa at ang naging resulta nito.
D. Pagtalakay ng bagong Pag-aralan ang tsart.

konsepto at paglalahad
ng bagong kasanayan #1 Pilipinong Dahilan Resulta
Nag-alsa
1.TAMBLOT Maibalik ang Napatay sa
orihinal na labanan
2. BANKAW relihiyon ng Pinugutan ng
mga Pilipino ulo
3.FRANCISCO Tumaggi ang Sumuko at
DAGOHOY isang paring nanghina ang
Espanyol na mga tauhan ni
bigyan ng Dagohoy
Kristiyanong
libing ang
kanyang
kapatid
4.APOLINARIO Tinanggihan Binaril,
DE LA CRUZ siyang maging pinugutan pa ng
pari ulo
5.MIGUEL Pinilit binyagan Natalo sa

LANAB at ginawang labanan
katoliko
6. TAPAR Naghangad Nasupil at
magtayo ng pinatay ang
bagong sangay lumahok sa
ng rebelyon
Kristiyanismo
Suriin natin ang naging reaksiyon ng ilang Pilipino sa

Kristiyanismo.
1. Sino-sino ang mga Pilipinong nag-alsa sa

Kristiyanismo?
2. Ano-ano ang dahilan ng kanilang pag-aalsa?
3 Paano nila ipinakita ang pag-aalsang panrelihiyon sa
mga Espanyol? Ano ang naging bunga nito?
186
5. Pinahalagahan ba nila ang kinagisnang paniniwala?
Bakit?
E. Pagtalakay ng bagong Hindi lahat ng Pilipino ay tumaggap sa Kristiyanismo,

konsepto at paglalahad marami rin ang nag-alsa at tumutol dito.
ng bagong kasanayan # 2
F. Paglinang sa
Kabihasaan (Tungo sa Pangkatang Gawain. Hatiin ang klase sa anim na
Formative Assessment) pangkat at ipakita sa pamamagitan ng galaw ng
katawan at ekspresyon ng mukha ang ginawang pag-
aalsa ng mga sinaunang Pilipino sa Kristiyanismo.
Sabay-sabay nila itong gagawin at pagsigaw ng guro na
FREEZE! sila’y hihinto. Gagawin nila ito sa loob ng 3
minuto.
Unang Pangkat. Tamblot
Ikalawang Pangkat: Bankaw
Ikatlong Pangkat: Miguel Lanab
Ika-apat na Pangkat: Tapar
Ika-limang Pangkat: Francisco Dagohoy
Ika-anim na Pangkat: Apolinario De la Cruz
PAMANTAYAN SA PANGKATANG-GAWAIN
MGA 5 3 1
BATAYAN
Naipakita May Marami
NILALAMAN ng buong kaunting ang
(5) husay ang kakulangan kakulan
hiihinging sa gan sa
larawan hinihinging hinihingi
larawan ng
larawan
Buong Hindi Hindi
PRESENTAS husay at masyadon naipakit
YON (5) malikhaing g naipakita a ang
naipakita ang hinihingi
ang hinihinging ng
hinihinging larawan larawan
larawan
Naipamala Naipamala Walang
KOOPERAS s ng lahat s ng iilang pakikiisa
YON (5) ng kasapi miyembro ang mga
ang lang ang miyembr
pakikiisa sa pakikiisa sa o sa
hinihinging hinihinging hinihingi
larawan larawan ng
larawan
KABUUAN:15
187
G. Paglalapat ng Aralin Paano mo pakikitunguhan ang batang may ibang
sa pang-araw-araw na relihiyong kinabibilangan?
buhay
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang naging reaksiyon ng ilang sinaunang Pilipino
sa Kristiyanismo?
I. Pagtataya ng Aralin Isulat sa sagutang papel. Bakit nag-alsa laban sa
Kristiyanismo ang mga sinaunang Pilipino?
J. Takdang-aralin Sino-sino ang mga Pilipinong hindi nahikayat sa
Kristiyanismo?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
188
Baitang 5
I. LAYUNIN
(Learning
1.Nasusuri ang reaksiyon ng mga Pilipino sa
Kristiyanismo: mga Pilipinong hindi nahikayat sa
Kristiyanismo
2.Naitutugma ang larawan ng sinaunang Pilipinong
hindi nahikayat sa Kristiyanismo sa katapat nitong
kuwento.
3.Napahahalagahan ang katapangan ng mga Muslim
sa pakikipaglaban sa kanilang nakagisnang relihiyon.

III. Kagamitang
Panturo
A. Sanggunian
sa gabay ng 42-46
Guro
sa 122-125
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagang Lrmds: misosa 5: Reaksiyon ng mga Pilipino sa
Kagamitan Kristiyanismo
mula sa
portal ng
Learning
Resource
189
B. Iba pang Larawan, tsart, manila paper, tarpapel, powerpoint
Kagamitang https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tbm
Panturo =isch&sa=1&ei=n3Y5XZmGEsHKmAX9rb7IAg&q=battle+of
+bangkusay&oq=battle+of+bang&gs_l=img.1.0.0i19l2.3036
87.307746..310117...0.0..0.379.2009.6j6j0j2......0....1..gws-
wiz-img.....0.-KTHfGibRL8#imgrc=MiJwfwv1dHQ83M:
https://ph.images.search.yahoo.com/yhs/search;_ylt=AwrwB
pW7eTldJMwA2CzfSQx.;_ylu=X3oDMTB0N2poMXRwBGN
vbG8Dc2czBHBvcwMxBHZ0aWQDBHNlYwNwaXZz?p=Mu
slim+sa+Mindanao&type=xsds_5875_CHW_PH&hspart=iba
&hsimp=yhs-
1&param2=eyJ1YSI6Ik1vemlsbGFcLzUuMCAoV2luZG93cy
BOVCAxMC4wOyBXaW42NDsgeDY0KSBBcHBsZVdlYktpd
FwvNTM3LjM2IChLSFRNTCwgbGlrZSBHZWNrbykgQ2hyb
21lXC83NS4wLjM3NzAuMTQyIFNhZmFyaVwvNTM3LjM2Ii
wiaXAiOiIxMDMuODAuMTQyLjE3NiIsImdlbyI6InBoIn0%3D
&param3=eyJ2ZXJ0aWNhbCI6Im1vdml4IiwieWlkIjoieHNkcy
IsImN0YWciOiI1ODc1XzA0NzI2MjE4NF9scDZfd2l0MTQ5O
DA3NDM0MCIsImRvbWFpbiI6Im1vdml4LnNlYXJjaGFsZ28
uY29tIn0%3D&param4=eyJjIjoxNCwicSI6ZmFsc2V9&ei=UT
F-8&fr=yhs-iba-
1#id=1&iurl=http%3A%2F%2Fimages.gmanews.tv%2Fwebp
ics%2F2017%2F05%2FZZZ_052617_1_2017_05_26_16_4
8_13.jpg&action=click
https://www.akoaypilipino.eu/balita/pilipinas/marso-16-1521-
ang-pagdating-ni-magellan-sa-pilipinas/
https://www.google.com.ph/search?q=miguel+lopez+de+leg
azpi&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=TpSZlOcc-
rvLpM%253A%252C2eO5_O-
mrpYgLM%252C_&vet=1&usg=AI4_-
kRCF9zIshnU5d2wfKHWDjps-
Exx4w&sa=X&ved=2ahUKEwistsW9i9DjAhWDFogKHSHLB
zcQ9QEwBnoECAcQDw&biw=1366&bih=657#imgrc=_&vet
=1
http://www.seasite.niu.edu/trans/tagalog/modulesin
Tagalog/kasaysayan ng islam.htm
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa Mayroon ba dito sa inyong Muslim? Saan n’yo ba sila
nakaraang aralin/ madalas makita? Paano mo sila ilalarawan?
Pagsisimula ng bagong
aralin
B. Paghahabi sa Layunin Iba-iba ang naging reaksiyon ng mga Pilipino sa

ng Aralin Kristiyanismo: may tumanggap, may nag-alsa ay
mayroon din namang hindi nahikayat. Alamin natin
kung sino-sino sila at bakit hindi sila naging Kristiyano.
190
C. Pag-uugnay ng mga Pagmasdang mabuti ang larawan. Hanapin at ipaskil
halimbawa sa bagong ito sa katapat niyang kuwento/pangyayari na nasa
aralin dayagram.
=isch&sa=1&ei=n3Y5XZmGEsHKmAX9rb7IAg&q=battle+of
+bangkusay&oq=battle+of+bang&gs_l=img.1.0.0i19l2.3036
87.307746..310117...0.0..0.379.2009.6j6j0j2......0....1..gws-
wiz-img.....0.-KTHfGibRL8#imgrc=MiJwfwv1dHQ83M:
https://ph.images.search.yahoo.com/yhs/search;_ylt=AwrwB
pW7eTldJMwA2CzfSQx.;_ylu=X3oDMTB0N2poMXRwBGN
vbG8Dc2czBHBvcwMxBHZ0aWQDBHNlYwNwaXZz?p=Mu
slim+sa+Mindanao&type=xsds_5875_CHW_PH&hspart=iba
&hsimp=yhs-
1&param2=eyJ1YSI6Ik1vemlsbGFcLzUuMCAoV2luZG93cy
BOVCAxMC4wOyBXaW42NDsgeDY0KSBBcHBsZVdlYktpd
FwvNTM3LjM2IChLSFRNTCwgbGlrZSBHZWNrbykgQ2hyb
21lXC83NS4wLjM3NzAuMTQyIFNhZmFyaVwvNTM3LjM2Ii
wiaXAiOiIxMDMuODAuMTQyLjE3NiIsImdlbyI6InBoIn0%3D
&param3=eyJ2ZXJ0aWNhbCI6Im1vdml4IiwieWlkIjoieHNkcy
IsImN0YWciOiI1ODc1XzA0NzI2MjE4NF9scDZfd2l0MTQ5O
DA3NDM0MCIsImRvbWFpbiI6Im1vdml4LnNlYXJjaGFsZ28
uY29tIn0%3D&param4=eyJjIjoxNCwicSI6ZmFsc2V9&ei=UT
F-8&fr=yhs-iba-
1#id=1&iurl=http%3A%2F%2Fimages.gmanews.tv%2Fwebp
ics%2F2017%2F05%2FZZZ_052617_1_2017_05_26_16_4
8_13.jpg&action=click
191
https://www.akoaypilipino.eu/balita/pilipinas/marso-16-1521-
ang-pagdating-ni-magellan-sa-pilipinas/
https://www.google.com.ph/search?q=miguel+lopez+de+leg
azpi&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=TpSZlOcc-
rvLpM%253A%252C2eO5_O-
mrpYgLM%252C_&vet=1&usg=AI4_-
kRCF9zIshnU5d2wfKHWDjps-
Exx4w&sa=X&ved=2ahUKEwistsW9i9DjAhWDFogKHSHLB
zcQ9QEwBnoECAcQDw&biw=1366&bih=657#imgrc=_&vet
=1
192
Pangyayari 1
Matatag na ang Islam sa
Pilipinas nang lumapag sa
Pulo ng Limasawa noong
ika-16 ng Marso, 1521 si
Magellan.
Pangyayari 2
Pagkamatay ni Magellan,
pinalitan siya ni Legazpi at
ang kaharian ng mga
Muslim ay naitatag na sa
Batangas, Pampanga,
Mindoro, Panay,
Catanduanes, Cebu, Bohol,
Samar, Manila at Palawan.
Pangyayari 3
Hunyo 13, 1571-
nagpasimula ng mainit na
digmaan ang mga Kastila
laban sa mga Muslim ng
Maynila na pinamunuan ni
Raja Soliman (ang pinuno
ng mga Sultan sa Luzon) na
nangyari sa Bangkusay. Sa
pagkatalo ni Soliman,
nagdulot ng lagim ang mga
Kastila sa Pulo ng Luzon,
Visayas at tinangka pa
nilang sakupin ang
Mindanao. Doon nagsimula
ang digmaan ng mga
Muslim at Kastila.
Pangyayari 4
Ang mga Muslim na hindi
namatay sa digmaan ay
napilitang talikdan ang
kanilang relihiyon at
tanggapin ang
Kristiyanismo. Pero ang
mga matatapang at bayani
ay mas nilubos pa nilang
mamatay kaysa sumira sa
Allah. At ang mga katutubo
na mahihina ang
pananampalataya sa
kanilang dating relihiyon ay
193
tinanggap ang relihiyon ng
mga Kastila.
http://www.seasite.niu.edu/trans/tagalog/modulesin
Tagalog/kasaysayan ng islam.htm
D. Pagtalakay ng bagong Suriin natin ang naging reaksiyon ng mga Pilipino sa

konsepto at paglalahad Kristiyanismo.
ng bagong kasanayan #1 1. Tugma ba ang larawan sa kaniyang kuwento?
2. Kailan dumating si Ferdinand Magellan sa Pilipinas?
Matatag na ba ang relihiyong Islam bago sila dumating?
3. Pagkamatay ni Magellan, sino ang pumalit sa
kaniya?
4. Sa pamumuno ni Legazpi, ano-anong lugar sa
Pilipinas ang marami ng Muslim?
5.Paano nagsimula ang digmaang Kastila-Muslim?
6. Sa nangyaring digmaan, may mga katutubo bang
tumanggap sa Kristiyanismo?
7. Sino naman ang mga hindi nahikayat sa
Kristiyanismo?
8. Bakit hindi sila nahikayat sa Kristiyanismo? Sa
paanong paraan nila ito ipinakita?
E. Pagtalakay ng bagong Karamihan sa mga Muslim ay hindi nahikayat sa

konsepto at paglalahad Kristiyanismo dahil para sa kanila mas gugustuhin pa
ng bagong kasanayan # 2 nilang mamatay kaysa suwayin si Allah.
F. Paglinang sa Advanced Learners Average Learners
Kabihasaan (Tungo sa Pangkatang Gawain. Pangkatang Gawain.
Formative Assessment) Hatiin ang klase sa 3 Hatiin ang klase sa 3
pangkat at ipagawa ang pangkat at bigyan sila ng
mga sumusunod: Task Card.
Unang Pangkat. Task Card 1:

Gumawa ng timeline ng Gamit ang mga larawan,
mga pangyayaring ikuwento muli kung paano
natalakay. naging matatag ang Islam
sa ibang parte ng Pilipinas
Ikalawang Pangkat. lalo na sa Minadanao.
Gumawa ng isang
saknong na tula tungkol sa Task Card 2:
katapangan ng mga Magsulat ng 5 katangian
Muslim sa Mindanao. ng mga Pilipinong hindi
nahikayat sa
Ikatlong Pangkat. Ipakita Kristiyanismo.
sa pamamagitan ng poster
ang inyong damdamin sa Task Card 3:
naganap na digmaang Pumili ng isa sa apat na
Kastila-Muslim. pangyayaring natalakay at
194
ipakita ito sa pamamagitan
ng mime.
G. Paglalapat ng Aralin Paano mo maipakikita ang pagtatanggol o pagmamahal
sa pang-araw-araw na sa sarili mong relihiyon?
buhay
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang naging reaksiyon ng karamihang Muslim sa
Kristiyanismo?
I. Pagtataya ng Aralin Isulat ang sagot sa sagutang-papel. Bakit karamihan
sa mga Muslim ay hindi nahikayat sa Kristiyanismo?
J. Takdang Aralin Ano ang Patronato Real?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
195
Baitang 5
I. LAYUNIN
C. Mga Kasanayan Nasusuri ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa
sa Pagkatuto Kristyanismo.
AP5PKE-IIg-7
Sub-tasked:
1. Nasusuri ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa
Kristyanismo: (Ifugao,Negrito at Igorot) mga Pilipinong
nagpakalayu-layo para hindi marating ng mga paring
misyonero.
2.Nakalalahok sa mga simpleng pagtatanghal (dula-dulaan
at pantomime) na nagpakikita ng naging reaksyon ng mga
pangkat-etniko (Ifugao,Negrito at Igorot) sa Kristyanismo.
3.Napahahalagahan ang naging reaksyon ng mga Pilipino
sa Kristyanismo: (Ifugao,Negrito at Igorot) mga Pilipinong
nagpakalayu-layo para hindi marating ng mga pari.
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina
sa Gabay ng Pilipinas Bilang Isang Bansa, pahina 46-48
Guro
2. Mga Pahina
sa
Kagamitang Pilipinas Bilang Isang Bansa, pahina 132-133
pang-Mag-
aaral
3. Mga Pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagan MISOSA 5 Lesson 15
g kagamitan EASE I Module 6
196
mula sa PRODED Learning Guide in Heograpiya, Kasaysayan at
Learning Sibika. Reaksyon ng Katolisismo 5. 2003. pp.1-10
Resources o
nilalaman
5. Iba pang mga larawan
Kagamitang https://www.facebook.com/ligaocityal/photos/pcb.22628801440
panturo 39917/2262879807373284/?type=3&theater
https://www.slideshare.net/mstweety/cordillera-administrative-
region-car-14563401
https://www.lempertz.com/en/catalogues/lot/1073-1/81-a-pair-of-
ifugao-bulul-figures.html
http://thesplendorofthechurch.com/2017/05/16/kung-ang-
sanggol-ay-hindi-kailangang-magsisi-ng-kasalanan-mas-
kailangan-nila-agad-ang-bautismo-by-nablo-daniel/pope-
celebrates-baptism-of-children-at-the-sistine-chapel/
http://www.tribalartasia.com/Tribal%20Art%20Asia%20Human%2
0Skulls/Tribal-Art-Human-Skulls.html
https://www.facebook.com/ligaocityal/photos/pcb.226288014403
9917/2262879807373284/?type=3&theater
https://kwekudeetripdownmemorylane.blogspot.com/2012/10/aet
a-people-one-of-first-natives-of.html
http://www.travextravels.com/2013/03/sagada-canao-dinner-
igorot-family.html
IV. PAMAMARAAN
AVERAGE LEARNERS ADVANCED LEARNERS
A. Balik-Aral sa Panuto: Ayusin ang mga titik Panuto: Ayusin ang mga titik
nakaraang aralin/ upang mabuo ang mga upang mabuo ang mga
Pagsisimula ng salitang angkop sa salitang angkop sa
bagong aralin Kristyanismo. Kristyanismo.
Mga naging reaksyon ng

maraming Pilipino sa Mga naging reaksyon ng
Kristyanismo. maraming Pilipino sa
Kristyanismo.
a. p l a a t y u 1. t a p a l a m y a s a m u s a
s m s m a a a a
v
2. d a s i m u p a m l a t y a a
sa
b. l a y i s t a p u
d s m s m a a a a
v
197
B. Paghahabi sa Paint Me A Picture
Layunin ng Aralin 1. Pagsisimba
2. Pagkomunyon
3. Pagbibinyag
C. Pag-uugnay ng Itanong ang mga Itanong ang mga

mga halimbawa sa sumusunod: sumusunod:
bagong aralin
1. Ano ang mga gawaing 1. Ano ang mga gawaing
ipinakita sa ating laro? ipinakita sa ating laro?
Isa-isahin. Isa-isahin.
2.Bakit natin ginagawa ang 2.Bakit natin ginagawa ang

pagsisimba at prusisyon? pagsisimba at prusisyon?
(dahil ito ay bahagi ng ating (dahil ito ay bahagi ng ating
relihiyong Kristyanismo) relihiyong Kristyanismo)
3. Maliban sa pagsisimba at
prusisyon, ano-ano pa ang
ginagawa natin na bahagi ng
Kristyanismo?
4. Sino ang nag-

impluwensiya sa atin ng
relihiyong Kristyanismo?
D. Pagtalakay ng Ipaskil sa pisara ang mga salitang:

bagong konsepto at
paglalahad ng Kristyanismo Reaksyon
bagong kasanayan
#1 Itanong:
1. Ano ang pakaunawa ninyo sa salitang Kristyanismo?
2. Bago pa man dumating ang Espanyolano ang
pamamaraan ng pagsampalataya ng mga pangkat-
etniko?
3. Ano ang pagkakaunawa ninyo sa salitang reaksyon?
4. Ayon sa mga nakaraang aralin natin, ano ang naging
reaksyon ng mga pangkat-etniko hinggil sa Kristyanismo?
5.Ano kaya ang naging sanhi o dahilan kung kaya’t naging
ganoon ang reaksyon ng mga pangkat-etniko sa
Kristyanismo?
E. Pagtalakay ng
bagong konsepto at
paglalahad ng Magpaskil ng mga larawan na nagpakikita ng pamamaraan
bagong kasanayan # ng pagsampalataya ng mga pangkat-etnikong Ifugao, Igorot
2 at Negrito.
198
IFUGAO
IGOROT NEGRITO
Itanong:
1. Ano ang ipinapakita sa bawat larawan? Mayroon ba itong
kinalaman sa kanilang paniniwala?
2. Ano-anong pangkat etniko ang ipinakikilala sa bawat
larawan?
3. Ayon sa mga ipinakitang larawan, ano kaya ang naging
reaksyon o saloobin ng mga pangkat-etnikong (Ifugao,
Negrito at Igorot) hinggil sa Kristyanismo? Sumampalataya
sa Kristyanismo o hindi sumampalataya sa Kristyanismo?
Patunayan ang inyong sagot.
4. Kung hindi sila sumampalataya sa Kristyanismo, ano kaya
ang kanilang paniniwala?
Palawigin ang sagot ng mga bata.
F. Paglinang sa Hatiin ang klase sa apat na grupo. Magkaroon ng

Kabihasnan (Tungo pangkatang gawain. Ipakita ang naging reaksyon ng mga
sa Formative katutubong Pilipino sa pamamagitan ng mga sumusunod:
Assessment)
a. Dula-dulaan (Pangkat 1 & 2)
b. Pantomime (Pangkat 3 & 4)
G. Paglalapat ng Bilang Bikolano, isang pangkat-etniko, paano mo

Aralin sa pang-araw- mapahahalagahan ang reaksyon ng mga Ifugao,Negrito at
araw na buhay Igorot hinggil sa Kristyanismo?
H. Paglalahat ng 1. Ano ang naging reaksyon ng mga pangkat-etniko na hindi
Aralin tumanggap ng Kristyanismo?
2. Sino-sino ang mga pangkat-etnikong nagpakalayu-layo

upang hindi marating ng mga paring misyonero?
199
Ito ay isa sa mga naging reaksyon ng mga Pilipino sa
Kristyanismo.Ang mga Ifugao ay nagpakalayu-layo para
hindi marating ng mga pari. Ang mga Pilipinong nakatira sa
liblib na pook tulad ng Negrito at Igorot ay hindi narating ng
mga pari dahil wala silang paraan upang makipagtalastasan.
Sa kabilang dako, napanatili nila ang kanilang mga
paniniwala,kultura at tradisyon.
I. Pagtataya ng Panuto: Piliin sa mga larawan ang nagpakikita ng naging

Aralin reaksyon ng pangkat-etnikong (Ifugao,Negrito at Igorot)
hinggil sa Kristyanismo.Isulat ang titik ng tamang sagot.
A. Pagsisimba
39917/2262879807373284/?type=3&theater
B. Ritwal para sa masaganang ani
https://www.slideshare.net/mstweety/cordillera-administrative-
region-car-14563401
C. Pagsamba sa bul-ol (Rice

God)
https://www.lempertz.com/en/catalogues/lot/1073-1/81-a-pair-of-
ifugao-bulul-figures.html
200
D. pagbibinyag
http://thesplendorofthechurch.com/2017/05/16/kung-ang-
sanggol-ay-hindi-kailangang-magsisi-ng-kasalanan-mas-
kailangan-nila-agad-ang-bautismo-by-nablo-daniel/pope-
celebrates-baptism-of-children-at-the-sistine-chapel/
E. Nangunguna sa mga Ritwal (Mumbaki)
http://www.tribalartasia.com/Tribal%20Art%20Asia%20Human%2
0Skulls/Tribal-Art-Human-Skulls.html
F. Prusisyon
9917/2262879807373284/?type=3&theater
G. Pagsagawa ng Tradisyonal na Sayaw ng mga Negrito
https://kwekudeetripdownmemorylane.blogspot.com/2012/10/aet
a-people-one-of-first-natives-of.html
201
H. Komunyon
http://www.thecompassnews.org/wpcontent/uploads/2016/04/1
614CNS-Fundations_1communionWEB2.jpg
I. Pagsasayaw ng Cañao ng mga Igorot
http://www.travextravels.com/2013/03/sagada-canao-dinner-
igorot-family.html
J. Karagdagang Sa inyong pamilya, lahat ba kayo ay kasapi sa iisang

gawain para sa relihiyon?
takdang-aralin at Kung ang sagot mo ay OO, itala ang mga paniniwala, gawi
remediation o aral ng inyong relihiyon na sinusunod ng buong mag-anak.
Kung ang sagot mo naman ay HINDI, kanino ka sumasama?

Bakit? Itala ang mga paniniwala, gawi o aral ng inyong
relihiyon na sinusunod mo.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
202
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
203
Baitang 5
I. LAYUNIN
C. Mga Kasanayan Nasusuri ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa
sa Pagkatuto Kristyanismo.
AP5PKE-IIg-7
Sub-tasked:
1. Nakalalahad ng sariling saloobin hinggil sa mga naging
reaksyon ng mga Pilipino sa Kristyanismo.
2. Nakasusulat ng isang maikling talata na naglalahad ng
sariling saloobin sa naging reaksyon ng mga Pilipino sa
Kristyanismo.
3.Napahahalagahan ang sariling saloobin hinggil sa mga
naging reaksyon ng mga Pilipino sa Kristyanismo.
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina
sa Gabay ng pahina 46-48 ,Pilipinas Bilang Isang Bansa
Guro
2. Mga Pahina
sa
pahina 132-133, Pilipinas Bilang Isang Bansa
Kagamitang
pang-Mag-
aaral
3. Mga Pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagan MISOSA 5 Lesson 15
g kagamitan EASE I Module 6
mula sa PRODED Learning Guide in Heograpiya, Kasaysayan at
Learning Sibika. Reaksyon ng Katolisismo 5. 2003. pp.1-10
204
Resources o
nilalaman
5. Iba pang
Kagamitang mga larawan
panturo https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/happy-smiley-
emoticon-giving-thumbs-up-vector-5799182
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/angry-female-
emoticon-vector-14680331
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/zipper-emoticon-
vector-431001
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/sad-emoticon-
vector-417357
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/smiling-
emoticon-with-3-hearts-vector-24925994
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/crying-emoticon-
cartoon-vector-21271638
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa Magpaskil ng larawan ng simbahan. Isulat sa loob ng
nakaraang aralin/ simbahan ang apat na naging reaksiyon ng mga Pilipino sa
Pagsisimula ng pagtatatag ng Katolisismo sa Pilipinas.
bagong aralin
2 3
B. Paghahabi sa Magpakita ng mga larawan ng mukha na may iba’t ibang

Layunin ng Aralin emosyon. Ipatukoy sa mga mag-aaral kung anong emosyon
ang nagpahahayag sa apat na naging reaksyon ng mga
sinaunang Pilipino hinggil sa Kristyanismo.
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/happy-smiley-
emoticon-giving-thumbs-up-vector-5799182
205
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/angry-female-
emoticon-vector-14680331
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/zipper-emoticon-
vector-431001
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/sad-emoticon-
vector-417357
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/smiling-
emoticon-with-3-hearts-vector-24925994
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/crying-emoticon-
cartoon-vector-21271638
C. Pag-uugnay ng Pangkatang Gawain

mga halimbawa sa Ipakita ang naging saloobin ng mga katutubong Pilipino
bagong aralin hinggil sa Kristyanismo.Sa pamamagitan ng mga
sumusunod.
Pangkat 1 - pantomime
Pangkat 2 - facial expression
Pangkat 3 - awitin
Pangkat 4 - tula
206
D. Pagtalakay ng 1. Batay sa inyong pakitang tao, ano ano ang naging
bagong konsepto at saloobin ng mga Pilipino ukol sa Kristyanismo?
paglalahad ng 2. Sino sino ang mga katutubong Pilipino na hindi
bagong kasanayan sumampalataya sa Kristyanismo?
#1 3. Bakit kaya magkakaiba ang kanilang saloobin hinggil sa
bagay na ito?
E. Pagtalakay ng Panuto: Ibigay ang inyong saloobin o damdamin sa mga

bagong konsepto at sumusunod na pahayag.
paglalahad ng
bagong kasanayan # 1. Si Hadid isang Muslim, naging matatag at hindi ipinagpalit
2 ang kanilang relihiyong Islam sa kabila ng pang-aabuso ng
ibang paring misyonero na nagpalaganap ng Kristyanismo.
2. Ang pamilya Lopez ay sama-samang nagsisimba tuwing
Linggo, nakikinig sa sermon ng pari at naniniwala sa utos ng
Diyos.
3. Ang kaibigan ko ay nagmula sa lahi ng mga Ifugao.Malaki
ang kanilang pagpapahalaga sa kanilang katutubong
paniniwala at kultura kung kaya’t hindi nila niyakap ang
Kristyanismo.
F. Paglinang sa AVERAGE LEARNERS

Kabihasaan (Tungo Pagtambalin ang mga reaksyon ng mga sinaunang Pilipino
sa Formative sa Kristyanismo sa hanay A sa mga simbolo na nasa hanay
Assessment) B.
207
Hanay A Hanay B
A. Tahimik na
bumalik sa dating
paniniwala
https://dumielauxepices.net/
sites/default/files/cross-
tattoos-clipart-roman- b. Sumampalataya
catholic-492993- nang lubos
1057949.png
c.Nag-alsa
https://www.trzcacak.rs/img
b/hxwJiim/
d.Nagpakalayu-layo
https://www.colourbox.com/ para hindi marating
vector/praying-muslim-man- ng mga pari
linear-icon-vector-36726537
https://www.lempertz.com/e
n/catalogues/lot/1073-1/81-
a-pair-of-ifugao-bulul-
figures.html
ADVANCED LEARNERS
Ipaliwanag ang reaksyong ipinapahayag sa bawat simbolo
o larawan.
G. Paglalapat ng Sino dito sa inyo ang Romano Katoliko,paano mo

Aralin sa pang-araw- ipinapakita ang iyong pananampalataya?
araw na buhay
H. Paglalahat ng 1. Ano-ano ang naging reaksiyon ng mga katutubong
Aralin Pilipino hinggil sa Kristyanismo?
Apat ang naging reaksiyon ng mga Pilipino sa pagtatatag ng

Katolisismo sa Pilipinas :
1. Sumampalataya nang lubos,
2. Nag-alsa,
3. Tahimik na bumalik sa dating pananampalataya, at,
4. Nagpakalayu-layo para hindi marating ng mga pari.
208
Magkakaiba ang naging saloobin ng mga katutubong
Pilipino hinggil sa Kristyanismo dahil may sumampalataya at
di-sumampalataya. Mas pinili nilang panatilihin at
pagyamanin ang nakagisnang paniniwala at kultura.
I. Pagtataya ng
Aralin Sumulat ng isang talata na naglalahad ng inyong sariling
saloobin at pagpapahalaga hinggil sa mga naging reaksyon
ng mga katutubong Pilipino sa Kristyanismo.
J. Karagdagang
gawain para sa Tanungin ang mga kamag-anak o kapitbahay tungkol sa
takdang-aralin at mga paniniwala, gawi, o aral ng inyong relihiyon na hindi
remediation ninyo ginagawa o sinusunod. Magbigay ng katuwiran kung
bakit.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
209
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
210
Baitang 5
I. LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa
Pangnilalaman konteksto,ang bahaging ginampanan ng simbahan sa
B.Pamantayan sa Nakapagpahahayag ng kritikal na pagsusuri at
C.Mga Kasanayan Natutukoy ang mga tungkulin o papel na mga prayle sa
sa Pagkatuto ilalim ng Patronato Real.
D. Tiyak na 1. Natutukoy ang mga tungkulin ng mga Prayle sa
Layunin simbahan.
2. Nakabubuo ng balangkas ng mga tungkulin ng mga
Prayle
sa Simbahan sa ilalim ng Patronato Real.
3. Naipahahayag ang sariling saloobin sa mga
pagbabagong
ipinatupad ng mga prayle kaugnay ng pagtupad sa
kanilang mga tungkulin sa simbahan
II. NILALAMAN TUNGKULIN AT PAPEL NG MGA PRAYLE SA ILALIM

NG PATRONATO REAL
*Tungkulin ng mga Prayle sa Simbahan
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Gabay ng Guro pp.46-53
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Araling Panlipunan Bilang Isang Bansa Batayang aklat.
Pang-Mag- Ikalimang
aaral Baitang, ph.144-145
3. Mga Pahina sa Kasaysayan ng Pilipinas,ph.85-89
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan ps//www.slideshare.net,slides posted by Kenneth
mula sa Portal Ragaza
ng Learning ps//www.slideshare.net,slides posted by Forrest
Resources Cunningham
https://int.search.myway.com/search/GGmain.jhtml?
p2=%5EY6%5Exdm269%5ETTAB02%5Eph&ptb
=BCE5F5EA-EEDD-4643-
211 99EF-
A2D2800DC5DA&n=784978ed&cn=
PH&ln=en&si=EAIaIQobChMI_pujv
B. Iba pang
Kagamitang Mga larawan, metacard, graphic organizer
Panturo
IV.PAMAMARAA ADVANCEDD LEARNERS AVERAGE LEARNERS

N
A. Balik-Aral/ MAALA-ALA MO KAYA? LARAWAN-SURI:
Pagsisimula ng
bagong aralin
(https//www.slideshare.net,slid (https//www.slideshare.net,
es posted by Forrest slides posted by Kenneth
Cunningham) Ragaza)
Gabay na tanong: Gabay na mga
1. Ano ang pangunahing Katanungan:
kaisipan ang ipinapahayag 1. Anong pangyayari sa
ng nasa larawan kaugnay sa kasaysayan ng Pilipinas
kapangyarihan ng mga ang ipinapakita sa
kaparian sa Pilipinas noong larawan?
panahon ng pananakop ng 2. Batay sa larawan,
mga Espanyol? paano kinikilala ng mga
Pilipino ang mga
kaparian noon lalo na sa
panahon ng pananakop
ng mga Espanyol?
Bakit kaya ganoon na lamang ang paggalang at

pagtitiwala na ibinigay ng mga sinaunang Pilipino sa
mga kaparian noon?
Anu-ano kaya ang tungkuling ginagampanan ng mga
pari noon na humikayat sa mga Pilipino upang bigyan ng
mataas na paggalang ang mga ito?
Ang mga kasagutan sa mga tanong na iyan ang siyang
aalamin at para magkaroon ng ideya, isagawa muna ang
sumusunod na gawain:
B. Paghahabi sa
Layunin ng Pangkatang Gawain: Bilang Pari tungkulin ko ang …
Aralin (Gamit pa rin ang dating larawan na ginamit sa balik aral
subalit ang bibigyang diin na lang sa gawain ay ang pari.
Hikayatin ang mga mag-aaral na magtala ng mga
gampanin ng kasalukuyang pari sa kani-kanilang
212
kuwaderno sa loob ng isa hanggang dalawang minuto.
Pagkatapos para sa pagwawasto ng gawain, tatawag ng
ilang piling mag-aaral upang ipaskil ang sagot na nasa
metacard na inihanda ng guro at ikabit sa larawan ng
pari.)
Magdaos ng
misa
pagkakasal
Pagpapakum pagbibi
nyag
-pisal
Pangasiwaan
ang simbahan Magbigay
tulong sa
https://int.search.myway.com/search/GG mga
main.jhtml?p2=%5EY6%5Exdm269%5ETTAB02%5 nagangaila
Eph&ptb=BCE5F5EA-EEDD-4643-99EF- ngan
A2D2800DC5DA&n=784978ed&cn=PH&l
n=en&si=EAIaIQobChMI_pujvLri3AIVl5Vo
GABAY NA MGA TANONG:
Ch3Giwa8EAEYAiAAEgIMrfD_BwE&tpr=h
1. Anu-ano ang alam ninyong tungkulin na
psb&trs=wtt&brwsid=176ecb51-81d9-
ginagampanan ng mga pari natin sa kasalukuyan?
4424-97b6-
2.Dahil sa mga tungkuling ito, paano ito nakatutulong na
a861cd9afde4&searchfor=doh+secretary
makuha ang paggalang at pagtitiwala ng mga tao sa
+full+name&st=tab
pari?
3.Ganito rin kaya ang ginawa ng mga prayle sa mga
Pilipino noong panahon ng pananakop ng mga
Espanyol? Alamin natin sa sumusunod na gawain.
C. Pag-uugnay ng BASA-SURI: Basahin at suriin ang siniping teksto hinggil
Halimbawa sa sa tungkulin ng mga Prayle sa simbahan. Ipatukoy sa
Bagong Aralin mga mag-aaral ang iba pang tungkulin ng prayle na
binanggit sa teksto, isulat sa bakanteng metacard ang
sagot at idagdag sa mga nakapaskil ng tungkulin ng pari
na nasa pisara.
batayang
aklat,
pp.145
213
Tiyaking
maging
Pagpapatupad
Kristiyano
ng reduccion
lahat ng
mga
katutubo
Tanong: Paano isinasagawa ang mga naturang

tungkulin ng mga prayle? Alam nyo ba kung paano?
D. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain: HOLY-SCENE. Bawat pinuno ng

Bagong pangkat ay bubunot ng isa sa mga tungkulin ng prayle
Konsepto at gamit ang mga piling metacard na siyang gagawan ng
Paglalahad ng senaryo ng buong grupo.(Bibigyan ng 1 minuto ang mga
Bagong pangkat na maisaayos ang kanilang mga miyembro sa
Kasanayan #1 senaryo ng nakaatas na tungkulin at isang minuto rin
para sa paglalahad ng lider sa senaryo na kanilang
ipinapakita.)
Mga piling tungkulin ng Prayle na isasagawa ng mga

mag-aaral:
PAGBIBINYAG REDUCCION PAGPAPAKUMPISAL
PAGPALILIWANAG NG MGA ARAL NG

SIMBAHAN
Tanong: 1. Bakit ito lang na apat na tungkulin ang

binigyang diin sa gawain?
E. Paglinang sa 1.Ano ang pinakalayunin 1.Saan tumutukoy ang

Kabihasaan ng mga tungkuling reduccion?
(Tungosa ginagampanan ng mga 2.Paano nakatulong ang
Formative prayle sa simbahan? reduccion sa tungkulin ng
Assessment) 2. Sa paanong paraan mga pari na gawing
isinakatuparan ng mga Kristiyano lahat ng mga
prayle ang kanilang katutubong Pilipino?
pangunahing tungkulin sa 3. Ano ang pangunahing
simbahan? layunin ng mga prayle sa
3. Bakit mahigpit na pagpapakumpisal sa mga
ipinatupad ng mga prayle katutubo?
ang patakaran hinggil sa
pangungumpisal?
214
Naging matagumpay kaya ang mga prayle sa pagtupad
ng kanilang mga tungkulin sa simbahan? Paano ninyo
nasabi?
F. Paglalapat ng Alin sa mga tungkuling ginampanan ng mga prayle noon
Aralin sa sa simbahan ang magpasahanggang ngayon ay may
Pang-araw- kahalagahan pa rin sa pang-araw-araw nating buhay?
araw na Buhay * Ano ang kahalagahan sa pang-araw-araw na buhay ng
pagiging Kristiyano ng mga Pilipino?
* Anu- anong pagpapahalaga ng isang Kristiyano ang
nagsisislbing gabay upang matiwasay tayong
namumuhay?
G. Paglalahat ng 1. Ano ang pinakapangunahing epekto ng mga
Aralin tungkuling ginampanan ng mga prayle sa simbahan?
2. Sa mga tungkuling ginampanan ng mga prayle sa
simbahan, anu-anong mga tungkulin ang naging
malaking tulong sa pagkakasakatuparan ng layuning
maipalaganap ang Kristiyanismo sa Pilipinas?
H. Pagtataya ng
Aralin 1.Tukuyin at balangkasin ang mga tungkuling
ginampanan ng mga prayle sa simbahan gamit ang
sumusunod na organizer.
Tungkulin ng mga PRAYLE
2.Kumpletuhin ang Pangungusap:
Dahil sa mga tungkulin at pagbabagong ipinatupad ng

mga prayle noon kaya __________________________
tayo ngayon.
I. Karagdagang Gumawa ng sulating naglalarawan sa mga bahaging

Gawain Para ginagampanan ng mga pari sa kasalukuyan at
sa Takdang kahalagahan nito sa ating pang-araw-araw na buhay.
Aralin at
Remediation
V. MGA TALA
VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
215
ng 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
Gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyan pagtuturo
ang nakatulong ng
lubos?
aking naranasan na
ng aking punongguro
at superbisor
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro.
216
Baitang 5
I. LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa
B. Pamantayan Nakapagpahahayag ng kritikal na pagsusuri at
sa pagpapahalaga sa konteksto at dahilan ng kolonyalismong
Pagganap Espanyol at ang epekto ng mga paraang pananakop sa
C. Natutukoy ang mga tungkulin o papel na mga prayle sa
MgaKasanayan ilalim ng Patronato Real.
sa Pagkatuto
D. Tiyak na 1. Nasusuri ang mga tungkulin ng prayle sa lipunan.
Layunin 2. Napahahalagahan ang mga bahaging ginanmpanan ng
mga
prayle sa lipunan.
3. Nakagagawa ng talaan ng naging papel ng mga prayle
sa
Lipunan.
II. TUNGKULIN AT PAPEL NG MGA PRAYLE SA ILALIM

NILALAMAN NG PATRON REAL
*Papel ng Prayle sa Lipunan
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2.Mga Pahina sa
Kagamitang Araling Panlipunan Bilang Isang Bansa Batayang aklat.
Pang-Mag-aaral Ikalimang
Baitang, ph.145-146
3.Mga Pahina sa
Teksbuk Pilipinas, Isang Sulyap at Pagyakap ph.89-109
4.Karagdagang Internet, slideshare,
Kagamitan mula https://int.search.myway.com/search/GGmain.jhtml?p2=%5EY6%
5Exdm269%5ETTAB02%5Eph&ptb=BCE5F5EA-EEDD-4643-
sa Portal ng
99EF-
Learning A2D2800DC5DA&n=784978ed&cn=PH&ln=en&si=EAIaIQobChM
Resources I_pujvLri3AIVl5VoCh3Giwa8EAEYAiAAEgIMrfD_BwE&tpr=hpsb&
trs=wtt&brwsid=176ecb51-81d9-4424-97b6-
a861cd9afde4&searchfor=doh+secretary+full+name&st=tab
(ps//www.slideshare.net,slides posted by Kenneth Ragaza)
217
B. Iba pang
Kagamitang Kagamitang biswal: talahanayan, strips of colored papers,
Panturo mga larawan ng pinunong opisyal ng piling kagawaran ng
pamahalaan.
Venn diagram
IV.
PAMAMARAAN ADVANCED LEARNERS AVERAGE
LEARNERS
A. Balik-Aral A. Suriin at Tukuyin kung anong tungkulin ng mga prayle
Pagsisimula ng ang ipinapahayag sa bawat bubble dialogue.
bagong aralin /
Gabay na tanong:
1. Ano ang tinutukoy ng mga dayalogo?
2. Gaano kahalaga ang papel na ginampanan ng mga
prayle sa simbahan sa ilalim ng patronato real?
Maliban sa gampanin ng mga prayle sa simbahan, ano pa
kaya ang iba pang tungkulin na kanilang ginampanan sa
ilalim ng Patronato Real?
B.Paghahabi sa THREE WORDS IN ONE: Batay WHO AM I? Maari itong
Layunin ng Aralin sa tatlong gabay na salitang gawin bilang isang laro
ibibigay, sabihin kung anong kung saan may anim na
departamento ng pamahalaan batang aatasan na
ang tinutukoy. Piliin ang sagot taga-hawak ng
sa lupon ng pagpipilian. (Maari pagpipiliang pangalan
itong gawing paligsahang ng departamento ng
pangkatan o indibidwal.) pamahalaan. Sa bawat
paglalarawang ibibigay
1. 2. ng guro huhulaan ng
Warden ospital
mga mag-aaral kung
Piyansa kalusugan anong departamento
ang tinutukoy at
bilanggo Doctor
pupuntahan nila ito.
PAGLALARAWAN:
218
1. Haayy! Sakit sa ulo
ko ang parami ng
3. 4. parami ng bilang ng
Sensus SPO1 mga nabibilanggo dahil
Birth certificate Mobilepatrol sa droga at iba pang
NSO krimen sa ating bansa.
Oplan Tokhang
2. Libreng bakuna,
libreng 219an a handog
5. Balota 6. Suweldo ko sa inyo 219an a219
kalusugan ligtas at
Kampanya Pondo sigurado.
Kandidato 3. Nalalapit na ang
Bonus
eleksyon, kailangang
maihanda ko na ang
PAGPIPILIAN:. (Maari na itong mga balota at iba pang
nakasulat sa mga pirasong- kailangan sa araw ng
pirasong papel na de kulay.) botohan.
1. Department of Budget and 4. Gustuhin ko man na
management(DBM) bigyan kayo ng
2. Philippine National Police hinihinging dagdag
(PNP) sahod subalit hindi pa
3. Commission on Election kaya ng nalilikom na
(COMELEC) pondo.
4. Department of Health (DOH) 5.Madalas labag man
5. Philippine Statistics Authority man sa aking kalooban
(PSA) na kayo ay
6.Bureau of Jail Management maparusahan ngunit
and Penology (BJMP) kinkailangan ko kayong
papanagutin sa inyong
mga kasalanan.
6.Nawawalang tala ng
kapanganakan? Halika
sagot kita!
(Para sa pagpipilian
sumangguni sa
pagpipiliang ibinigay
para sa advancedd
learner na Gawain.)
C. Pag-uugnay ng a. PICTURE PARADE:

Halimbawa sa Magpakikita ang guro ng mga larawan kung sinu-sino ang
Bagong Aralin mga namumuno sa kasalukuyan na mga tinukoy na
departamento ng ating pamahalaan.
219
b. Sasagutin ang mga tanong na sumusunod:
1. Sa iba’t-ibang departamento ng pamahalaan na
nabaggit natin sa mga gawain, Sino kaya dyan sa mga
namumuno ang pari? O may nalalaman ba kayo na pari
ang nakaupo bilang pinuno o namumuno sa anumang
departamento natin?
2. Bakit kaya wala na kahit isa na pari ang iniluluklok sa
pwesto ng mga departamento ng pamahalaan sa
kasalukuyan, Ano ang ipinagkaiba ng tungkulin ng pari
ngayon at mga pari noon?
Sa susunod na gawain ating alamin kung anu-ano pa

kayang tungkulin ang ginampanan ng mga pari maliban sa
tungkulin sa simbahan.Ano kaya ang kaugnayan ng mga
tinukoy na departamento sa mga unang gawain sa iba
pang tungkuling ginampanan ng mga prayle noon.
D. Pagtalakay ng TALA-SURI: Pag-aralan ang sumusunod na talahanayan
Bagong ng tungkulin o papel na ginagampanan ng mga prayle sa
Konsepto lipunan sa ilalim ng Patronato Real. (Suggestion: isulat sa
at Paglalahad ng strips of papers ang mga tungkulin na nasasaad sa
Bagong talahanayan para magamit pa ng mga mag-aaral sa iba
Kasanayan #1 pang gawain.)
JUMBLED CONCEPT-Para sa mga advancedd learners
maaring iprisenta ang talahanayan ng hindi naaayon sa
tamang kaayusan ang mga konsepto at isasaayos na lang
ng mga mag-aaral.
220
KATUNGKULAN TUNGKULIN
 Taga-payo ng
Gobernador-Heneral.
Arsobispo  Maaaring gumanap na
(Archbishop) pansamantalang
Gobernador-Heneral.
Obispo  Nangangasiwa ng
(Bishop) diyosesis
Cura Paroco  Nagtatala ng mga
(Parish-Priest) bininyagan, ikinasal at ng
At mga Pari mga namatay na tao.
 Nagpapatayo ng mga
kalsada at mga tulay
 Nagpapatayo ng mga
paaralan
 Nagsisilbing guro at
inspector ng mga
mababang paaralan.
 Inspector ng pagbubuwis.
 Pangulo ng kagawaran ng
kalusugan, kawanggawa
at kulungan.
 Kasapi ng kagawarang
panlalawigan at
kagawarang may
kinalaman sa paghahati-
hati ng lupain ng kaharian.
 Nagsisilbing sensor ng
budyet municipal at
maging nang mga
itatanghal na dula,
komedya at drama sa mga
pampublikong lugar
 Nagkaroon din ng papel sa
mga usaping may
kinalaman sa cedula
personal,eleksiyon,
pulisya at military.
E. Pagtalakay ng PAGPAPAKAHULUGAN: Hanapin sa hanay A ang
Bagong kapares na salita ng mga kahulugang nasa hanay B.
Konsepto
at Paglalahad ng Hanay A Hanay B
Bagong 1. maliit na papel na katumbas ng pag- a. Cura-Paroco
Kasanayan #2 Kakakilanlan bilang mamamayan ng
isang lalawigan. b. cedula personal
2.binubuo ng mga simbahang sakop ng
Isang lalawigan. c. Obispo
221
3. pinuno ng mga simbahan sa buong
Bansa. d. diyosesis
4. Paring pinuno ng diyosesis
5. Pinuno ng parokya. e. arsobispo
F. Paglinang sa Gagamitin pa rin ang talahanayan sa pagsagot ng mga
Kabihasaan sumusunod na katanungan.
(Tungosa
Formative 1. Batay sa talahanayan, paano1. Batay sa talahanayan,
Assessment) ninyo bibigyan ng konklusyon ano
ang naging papel ng mga ang masasabi ninyo sa
prayle sa lipunan noon. bahaging ginampanan
ng
mga prayle sa lipunan
noon?
.
2. Bakit
nagkaroon ng
ganoong
kapangyarihan
ang mga prayle
4. Ano kaya ang naging epekto sa lipunan
sa mga Pilipino ng noon?
pagkakaroon ng tungkulin ng 3. Batay pa rin sa
mga prayle sa lipunan noon? talahanayan, anu-
anong mga
tungkulin ng
Prayle noon na
tungkulin pa rin
naman ng mga
pari sa ngayon?
4.Masasabi mo bang
may kabutihang dulot sa
mga
Pilipino ang tungkuling
ginampanan ng mga
prayle
sa lipunan noon?
G. Paglalapat ng Sa pagkakaroon ng katungkulan ng mga prayle sa lipunan,
Aralin sa Pang- anong pagbabagong dulot sa pamumuhay ng mga Pilipino
araw-araw na noon na hanggang sa ngayon ay kapakipakinabang pa rin
Buhay sa pang-araw-araw na pamumuhay nating mga Pilipino?
Pangatwiranan ang napiling sagot.
Halimbawang sagot: Edukasyon (Pagkakaroon ng mga
paaralan)
222
H. Paglalahat ng Suriin ang pagkakapareho at pagkakaiba ng
Aralin tungkulin sa lipunan ng mga prayle noon at pari sa
ngayon gamit ang venn diagram. (Maaring gamitin
dito ng mga mag-aaral ang ginamit sa talahanayan
ng KASANAYAN #1.)
PRAYLE PAGKAKAPAREHO PARI NGAYON
1.Anong paglalarawan ang

maari mong ibigay hinggil sa 1. Gamit ang nabuong
tungkulin ng mga prayle noon venn diagram, paano
batay sa binuong venn mo patutunayan ang
diagram? lawak ng saklaw ng
tungkuling ginampanan
ng mga prayle noon.
I. Pagtataya ng 1. Bakit nasasabing lubhang naging maimpluwensiya ang
Aralin mga prayle sa lipunan noon?
2. Paano nakatulong sa mga Pilipino ang mga tungkuling
ginampanan ng mga prayle sa lipunan noon.
3.(Para sa AdHahayaan ang 3.Retrieval Chart:
mga mag-aaral na gawin ang Maaaring pumili na
retrieval tsart sa loob ng 3 lamang ang guro ng
minuto. lima sa nakatalang
tungkulin ng mga prayle
sa strips of paper at
muli niyang ipakikita
paisa-isa sa mga mag-
aaral upang suriin at
maisulat ito sa
kinaaangkupan sa
tsart.
Arsobispo
Obispo
Cura Paroco
J. Karagdagang Magsaliksik o magtanong at gumawa ng talaan ng mga

Gawain Para pangalan ng mga prayle na naging opisyal sa lipunan at
sa Takdang may mahalagang naiambag para sa mga Pilipino.
223
Aralin at
Remediation
V. MGA TALA
VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya.
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
Gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro
at superbisor
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro.
224
Baitang 5
I. LAYUNIN
C. MgaKasanayan Natutukoy ang mga tungkulin o papel ng mga prayle
sa Pagkatuto sa ilalim ng Patronato Real.
D. Tiyak na Layunin 1.Natatalakay ang mga paraan ng pamamalakad ng
mga prayle sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo
bilang pangunahing tungkulin sa ilalim ng patronato
real.
2.Nakapagbibigay ng sariling katwiran sa mga paraan
ng pamamalakad ng mga prayle sa pagpapalaganap
ng Kristiyanismo.
3. Nakaguguhit ng simpleng paglalarawan ng
sistemang Hacienda.
II. NILALAMAN TUNGKULIN AT PAPEL NG MGA PRAYLE SA

ILALIM NG PATRONATO REAL
Pamamalakad Ng Mga Prayle sa Pagpapalaganap ng

Kristiyanismo
 Ekonomikong Gawain ng mga
Prayle
III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1.Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2.Mga Pahina sa
Kagamitang Araling Panlipunan Bilang Isang Bansa, Batayang
Pang-Mag-aaral aklat. Ikalimang
Baitang, ph.146-148
3.Mga Pahina sa Kasaysayan ng Pilipinas,ph.89-109
Teksbuk
4.Karagdagang
Kagamitan mula
Sa Portal ng
225
Learning
Resources
B. Iba pang Manila paper, graphic organizers.
Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN ADVANCED LEARNERS AVERAGE
LEARNERS
A. Balik-Aral/ IT’S MY DUTY: Suriin at ayusin ang nilalaman ng
Pagsisimula ng talahanayan ayon sa tungkulin ng mga prayle sa
bagong aralin lipunan.
Arsobispo Nagpapatayo ng mga paaralan
Nagsisilbing guro at inspector ng
mga mababang paaralan.
Inspector ng pagbubuwis.
Nangangasiwa ng diyosesis
Obispo Taga-payo ng Gobernador-Heneral.
Nagtatala ng mga bininyagan,
ikinasal at ng mga namatay na tao.
Nagpapatayo ng mga kalsada at
mga tulay
Cura Paroco Maaaring gumanap na
pansamantalang Gobernador-
Heneral.
Nagsisilbing sensor ng budyet
municipal at maging nang mga
itatanghal na dula, komedya at
drama sa mga pampublikong lugar
Tanong:
Paano natutustusan ng mga prayle ang kanilang mga
gawain kaugnay ng kanilang mga tungkulin sa
lipunan?
Sa mga susunod na gawain malalaman natin ang mga
programang ipinatupad ng mga prayle sa Pilipinas
upang patuloy nilang matugunan ang kanilang mga
tungkulin sa lipunan.
226
B. Paghahabi sa GUESS A WORD: Hulaan CONCEPT MAP:
Layunin ng Aralin kung anong salita ang Magbigay ng mga
tinutukoy ng paglalarawang katagang kasing
ibinigay sa ibaba. kahulugan ng
DONASYON.
“Kahit ilan, kahit ano o kahit
magkanong halaga basta
maluwag sa puso mong
ibibigay”…. DONASYON
D_ _ _S_ _ N
Tanong: Ano ang
nauunawaan mo sa katagang
donasyon?
C. Pag-uugnay ng 1. Saan o Kanino tayo madalas magbigay ng
Halimbawa sa Bagong donasyon?
Aralin 2. Sa paanong paraan isinasagawa ng simbahan ang
paghikayat
sa mga tao na magbigay ng donasyon?
3.Bakit kailangan na magbigay tayo ng donasyon sa
simbahan?
4.Kailan kaya nagsimula ang konsepto ng donasyon
na ipinatutupad ng simbahan?
Para sa mas ikauunawa ng aralin bigyan pansin ang

mga ilang kaganapan na may kaugnayan sa mga
tungkulin ng mga prayle sa ilalim ng patronato real.
Gawin ang susunod na gawain.
D. Pagtalakay ng SHOP A CONCEPT: Paraan1.Ibubuod ng guro ang

Bagong Konsepto at aralin gamit ang manila paper sa tatlong sub-topic at
Paglalahad ng Bagong ipapaskil ito sa magkakaibang bahagi ng silid-aralan.
Kasanayan #1 2. Hahatiin din ang klase sa tatlong pangkat upang
puntahan ang mga ipinaskil na aralin.
3. Bibigyan ng tig-2 minuto lamang na itatagal at
makapagtala ng mga mahahalagang konsepto ang
mga mag-aaral sa bawat aralin.
MGA SUB-TOPIC:
a. Pananaig ng mga prayle sa Tangkang Bitiwan ang
Pilipinas.
b. Pagtatayo ng Obras Pias
c. Pagmamay-ari ng Hacienda
227
E. Pagtalakay ng A
Sa pagkakataong ito ipapaskil na ng guro
Bagong Konsepto at ang binuod na mga paksa sa pisara upang
Paglalahad ng Bagong magsilbing gabay ng mga mag-aaral sa gawain.
Kasanayan #2
A. Punan ng hinihinging datos A.

ang mga sumusunod na Pagpapakahulugan:
graphic organizer. Tukuyin ang
kahulugan ng mga
a. sumusunod:
EKONOMIKONG GAWAIN
1.real situado-
NG MGA PRAYLE
tulong pinansiyal
mula Mexico
2. obras pias- pang-
OBRAS SISTEMANG kawanggawang
PIAS HACIENDA pundasyon na
itinatag ng
simbahan upang
b. SISTEMANG HACIENDA tumanggap ng
Pangkatan o Indibidwal na donasyon
gawain: Gumuhit ng simpleng 3.hacienda-lupang
paglalarawan tungkol sa gantimpala ng mga
sistemang hacienda at ilapat espanyol sa mga
bilang laybel ang mga prayle dahil sa
sumusunod: pagpapalawak nila
1. Prayle ng reduccion at
2. inquilinato kristiyanismo.
3. inquilino 4. encomienda-
4. kasama teritoryong
ipinagkatiwala ng
hari ng Spain ng
Spain sa mga
conquistador bilang
pabuya sa
pagpapalawak ng
kolonyalismo.
5.conquistador-
sundalong espanyol
na nakatulong sa
pagpapalaganap ng
kolonyalismo.
6.Inquilinato-lupang
inuupahan ng mga
mestizo mula sa
hacienda ng mga
prayle.
228
7.inquilino-mga
mestizong
kadalasan ay mga
Tsino na
nangungupahan sa
lupain ng mga
prayle.
8.kasama-
katutubong
magsasaka na
sumasaka sa mga
inquilinato.
B. Ibigay ang
dahilan ng mga
sumusunod:
1. Tangkang
pagbitaw ng
Espanya sa
Pilipinas bilang
kolonya.
2. Pagtatagumpay
ng mga Prayle
laban sa
pamahalaang
Espanyol sa
tangkang pag-
abandona sa
Pilipinas.
3. Pagtatayo ng
Obras Pias
4. Pagmamay-ari ng
Hacienda ng mga
Prayle.
F. Paglinang sa 1. Ano ang pangunahing dahilan ang nag-udyok

Kabihasaan (Tungo sa sa mga prayle upang ipatupad ang mga nabanggit
Formative na pamamaraan?
Assessment)
2. Makatarungan ba ang mga naturang
pamamaraang ipinatupad ng mga prayle kaugnay
ng kanilang tungkulin na pagpapalaganap ng
kristiyanismo? Pangatwiranan.
229
G. Paglalapat ng Aralin 1. Mayroon pa bang sistemang hacienda sa
sa Pang-araw-araw na kasalukuyan?
Buhay 2. Kung hindi man sa hacienda, sa larangan ng
pagsasaka saan o paano mo mababakas ang
sistemang hacienda? Anong kapakinabangan ang
naidudulot nito sa mga tao sa kasalukuyan?
3.Para sayo ano ang donasyon? Ano ang iyong
sariling katwiran hinggil sa donasyon?
H. Paglalahat ng Aralin 1.Magbigay ng paglalarawan Talakayin sa sariling
sa: pangungusap ang
A. Obras Pias naunawaan hinggil
B. Sistemang Hacienda sa pamamalakad ng
2. Paano nakatulong ang mga mga prayle sa
naturang pamamaraan upang pagpapalaganap ng
patuloy na matustusan ang Kristiyanismo.
kanilang mga gawain kaugnay
ng kanilang tungkulin sa
lipunan?
I. Pagtataya ng Aralin 1.Sa paanong paraan nakatulong ang mga paraan ng
pamamalakad ng mga prayle sa pagpapalaganap ng
Kristiyanismo?
2. Ilarawan at bigyang katwiran ang naging kalagayan
ng mga Pilipino sa pagpapatupad ng obras pias at
sistemang hacienda.
J. Karagdagang Pag-aralan ang susunod na paksa tungkol sa Mga Aral
Gawain Para sa ng simbahan.
Takdang Aralin at 1.Ibuod sa sumusunod na talahanayan ang mga Aral
Remediation ng simbahan
ARAL LAYUNIN PAGBABAGONG

DULOT SA MGA
PILIPINO
Binyag
Katekismo
Sacramento
Kumpisal
Komunyon
2. Magtanong-tanong sa mga nakakatanda kung ano
ang Doctrina Cristiana at kung ano ang nilalaman
nito.(Kung maaari hiramin ito at dalhin sa paaralan
kinabukasan.)
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya.
230
na nangangailangan ng
iba pang Gawain para
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro
at superbisor
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko guro.
231
Baitang 5
I. LAYUNIN
C. MgaKasanayan Natutukoy ang mga tungkulin o papel ng mga prayle sa
sa Pagkatuto ilalim ng Patronato Real.
D. Tiyak na Layunin 1. Nasusuri ang layunin ng mga aral ng simbahan na
ipinatupad ng mga prayle bilang isa sa mga
pamamaraan ng pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
2. Nakabubuo ng talahanayan ng mga layunin at
kabutihang dulot ng mga aral ng simbahan.
3. Napahahalagahan ang mga pagbabagong dulot sa
pamumuhay ng mga Pilipino kaugnay ng
pagpapalaganap ng mga aral ng simbahan.
II. NILALAMAN TUNGKULIN AT PAPEL NG MGA PRAYLE SA ILALIM

NG PATRONATO REAL
 MGA ARAL NG SIMBAHAN
III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1.Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2.Mga Pahina sa
Kagamitang Araling Panlipunan Bilang Isang Bansa, Batayang
Pang-Mag-aaral aklat. Ikalimang
Baitang, ph.146-148
3.Mga Pahina sa Kasaysayan ng Pilipinas,ph.89-109
Teksbuk
4.Karagdagang https://www.google.com/search?q=hacienda+in+the+p
Kagamitan mula hilippines&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUK
Ewi2q9TM4aLjAhWB7WEKHQZFA7gQ_AUIECgB&bi
Sa Portal ng w=1034&bih=616#imgrc=dGb6wWVbGj3wwM:
Learning
Resources https://www.google.com/search?q=obras+pias+picture&sour
ce=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiytcih5qLjAhXJBIg
KHWvzB_4Q_AUIECgB&biw=1056&bih=616
232
https://www.google.com/search?q=doctrina+christi
ana&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKE
wiXxr3K_qLjAhVQfd4KHYNdCjUQ_AUIECgB&biw
=1056&bih=616#imgrc=YHxaWMp5l95mgM:
https://www.google.com/search?q=SAKRAMENTO&s
ource=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiJwIrcgq
PjAhWYHHAKHYz5DtUQ_AUIECgB&biw=1081&bih=
636#imgrc=rYFt40wqexD2WM:
B. Iba pang Talahanayan mga larawan

Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN AVERAGE LEARNERS ADVANCED
LEARNERS
A. Balik-Aral/ JUMBLED LETTER: Ayusin NAME IT,TO WIN IT!
Pagsisimula ng ang mga titik upang mabuo ang Pangalanan kung
bagong aralin salita na tumutukoy sa anong gawain na
larawan.Pagkatapos magbigay ipinatupad ng mga
ng maikling pagpaliliwanag prayle ang
hinggil sa nabuong salita. inilalarawan sa 1 at 2
na kahon ng graphic
organizer.
EKONOMIKONG GAWAIN NG
Pagkatapos sagutin
MGA PRAYLE
ang tanong na:
Paano nakatulong sa
pagpapalawak ng
Kristiyanismo ang
1.Pang- 2. Malawak
naturang mga
kawanggawan na lupain ng
g Pundasyon mga prayle gawain?
B. Paghahabi sa Itatanong ng Guro: 1. Maliban

Layunin ng Aralin sa mga unang natalakay na
pamamaraan, ano pa kaya
ang iba pang paraan na
ginawa ng mga prayle upang
mapalaganap ang
Kristiyanismo?
233
2.Pagtalakay sa takdang
aralin: Ipapaskil ng guro ang
larawan (DOCTRINA
CHRISTIANA) at ibigay ang
hinihinging detalye batay sa
inyong nalaman.
Tanong: Gaano kahalaga

ang Doctrina Christiana sa
mga Pilipino noon?
Mahalaga pa rin ba ito sa
ngayon?
C.Pag-uugnay ng Tanong: May iba pa bang Anu-anong mga aral

Halimbawa sa gawain o aral ng sibahan na o gawain kaya ng
Bagong Aralin ipinatupad ng mga prayle simbahan sa ngayon
upang palaganapin ang ang nagsisilbing
Kristiyanismo? dahilan ng patuloy na
pagiging matatag ng
Kristiyanismo sa
ating bansa?
D. Pagtalakay ng Suriin at lagyan ng leybel kung anong gawain sa

Bagong Konsepto at simbahan ang ipinapahayag ng mga larawang
Paglalahad ng bumubuo sa collage.
Bagong Kasanayan
#1
234
Tanog: Saan tumutukoy ang mga nasa larawan.
Ano ang kaugnayan ng mga ito sa paglawak ng
kapangyarihan ng simbahan?
E.Paglinang sa PANGKATANG GAWAIN: MAGANDANG

Kabihasaan (Tungo sa Iminumungkahing ihanda na ng ARAL SITCOM:
Formative Assessment) guro ang mga hinihinging (Halaw na gawain sa
kasagutan sa strips of papers MAGANDANG
at ibibigay sa bawat pangkat BUHAY SITCOM)
para suriin ayusin ito sa Mungkahi: Maaaring
talahanayan. Kasabay ng inihanda na ng guro
pagwawasto sa ginawa ng ang script ng mga
bawat pangkat ang pagtalakay piling mag-aaral na
ng aralin. gaganap bilang mga
momshie hosts at
mga imbitadong
panauhin na siyang
tatalakay ng mga
aral, layunin at
pagbabagong dulot
sa mga Pilipino at
para naman sa mga
mag-aaral na hindi
kasali sa sitcom
gagawin sa kani-
kanilang kuwaderno
ang retrieval chart na
sumusunod:
235
ARAL LAYUNIN PAGBABAGONG DULOT SA MGA
PILIPINO
Binyag
Katekismo
Sacramento
Kumpisal
Komunyon
F.Paglalapat ng Sa anong mga gawain mo o nang iyong pamilya sa

Aralin sa Pang- araw-
araw-araw na Buhay araw mababakas ang impluwensiya nang mga aral ng
simbahan?
Ano ang kabutihang dulot nito sa inyo?
G. Paglalahat ng 1. Anu-ano ang mga aral ng 1. Sa papaanong
Aralin simbahan ang nakatulong sa paraan nakatulong
pagpapalaganap ng ang mga aral ng
kristiyanismo? simbahan sa
pagpapalaganap ng
Kristiyanismo?
H. Pagtataya ng Gagamiting muli ang kagamitang ginamit sa gawain sa
Aralin titik G. (Paglinang ng Kasanayan) para muling suriin at
buuin ng mga mag-aaral ang talahanayan ng mga aral
ng simbahan at ang layunin at dulot ng mga ito.
ARAL LAYUNIN PAGBABAGONG

DULOT SA MGA
PILIPINO
Binyag
Katekismo
Sacramento
Kumpisal
Komunyon
I. Karagdagang 1. Gumawa ng isang repleksiyon hinggil sa Simbahan

Gawain Para sa at ang kahalaghan ng mga aral nito sa mga Pilipino sa
Takdang Aralin kasalukuyan.
at Remediation
V.MGA TALA
236
VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang Gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-aaral
na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
aking naranasan na
aking punongguro at
superbisor
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro.
237
Baitang 5
I. LAYUNIN
Pangnilalaman konteksto, ang bahaging ginampananng simbahan sa,
C. Pamantayan sa Nakapagbibigay ng sariling pananaw tungkol sa naging
Pagkatuto epekto sa lipunan ng pamamahala ng mga prayle
AP5PKE-Iii-9
Sub-tasked:
1. Natatalakay ang mga naging papel ng pamamahala
ng mga prayle sa ating lipunan.
2. Naipakikita sa pamamagitan ng isang dula ang mga
naging reaksiyon ng mga katutubo sa Kristiyanismo.
3. Nabibigyang-pagpapahalaga ang papel na
ginampanan ng mga pari sa pagpapalaganap ng
Relihiyong Kristiyanismo.
II. NILALAMAN Reaksyon ng mga Pilipino sa Pamamahala ng mga

Prayle
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay CG pahina 111
ng Guro TG pahina 46-50
2. Mga Pahina sa Pahina 151-157
Kagamitang Pang-mag-
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang Larawan
panturo https://www.slideshare.net/mariejajaroa/kolonyalismo-
dahilan-at-layunin-ng-pananakop-ng-mga-espanyol
238
A. Balik-aral sa nakaraang Suriin ang larawan. Sa mga naging layunin sa
aralin at/o pagsisimula ng pagsakop sa Pilipinas, alin
bagong aralin kaya dito ang nagdulot ng
malalim na paniniwala sa
larangang ispiritwal na
naging simbolo ng
pananakop sa Pilipinas?
Bakit?
https://www.slideshare.
net/mariejajaroa/kolony
alismo-dahilan-at-
layunin-ng-pananakop-
ng-mga-espanyol
Ano ang mga naging

layunin ng Espanya sa
pagsakop sa Pilipinas?
B. Paghahabi sa layunin Ipaliwanag ang naging Narinig niyo na ba ang
ng aralin papel na ginampanan ng salitang prayle? Ano kaya
mga prayle sa Pilipinas ang ibig sabihin nito? Ano
noong panahon ngang katumbas ng prayle
kolonyalismo. sa kasalukuyang
panahon?
C. Pag-uugnay ng mga Iakma ang mga sumusunod na gawain ng mga prayle
halimbawa sa bagong kung ito ay tungkulin sa simbahan o ginampanan sa
aralin lipunan noong panahon ng kolonyalismo. Isulat ang
sagot sa tamang kahon.
1. Patronato Real
2. Tiyaking maging Kristiyano ang mga katutubo.
3. Pagtatayo ng Obras Pias
4. Ginamit ang mga aral ng simbahan upang maakit
ang mga katutubo sa bagong relihiyon.
5. Pagmamay-ari ng hacienda.
Pamamahala ng mga
Prayle
Simbahan Lipunan
239
Sa inyong palagay, paano nagtagumpay ang mga
prayle sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo?
Masasabi mo bang naging makatarungan ang mga
hakbang sa pagpapalaganap ng Kristiyanisasyon?
Ipaliwanag.
D. Pagtatalakay ng Ano-ano ang mga naging Isadula ang mga naging

bagong konsepto at reaksiyon ng mga reaksiyon ng mga
paglalahad ng bagong katutubo sa pamumuno katutubo sa pamamahala
kasanayan # 1 ng mga prayle? ng mga prayle.
Ipaliwanag.
Gawing batayan ang mga
sumusunod na rubrics:
1. Kaangkopan sa paksa
– 7 puntos
2. Pakikiisa ng bawat
miyembro ng pangkat - 7
2. Kawili-wili sa mga
manonood – 6 puntos
Kabuuang Puntos – 20
puntos
Magtalaga ng hurado sa
pag-iiskor ng mga
magsasadula.
E. Pagtatalakay ng
bagong konsepto at
kasanayan # 2
F. Paglinang sa Mahalaga ba ang naging papel ng mga prayle sa
Kabihasaan (Tungo sa pagtatagumpay ng kolonyalismo? Bakit?
Formative Assessment)
G. Paglalapat ng Aralin sa Paano ipinapakita sa Paano naapektuhan ng
Pang-araw-araw na Buhay kasalukuyang panahon ng relihiyon ang iba’t ibang
mga Pilipino ang mga aspekto ng ating
tradisyon at paniniwalang pamumuhay?
dulot ng kristiyanisasyon
noong panahon ng
kolonyalismo?
Ano ang naging
kaugnayan nito sa
kanilang pamumuhay?
240
H. Paglalahat ng Aralin Paano ginampanan ng mga prayle ang kanilang
tungkulin sa simbahan at lipunan noong panahon ng
kolonyalismo.
I. Pagtataya ng Aralin Patunayan sa inyong sariling opinyon maganda ba ang
naging epekto ng pamamahala noon at ngayon ng mga
prayle sa ating bansa? Paano niyo ito
mapahahalagahan bilang isang Kristiyano.
J. Karagdagang Gawain Maghanda para sa pag-uulat ng mga naging epekto ng
Para sa Takdang Aralin at pamamahala ng mga prayle sa panahon ng
Remediaton kolonyalismo.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag-
aaral na nangangailangan
ng iba pang Gawain para
sa remediation
C. Nakatulong baa ng
remedial?
Bilang ng mga mag-aaral
na nakaunawa sa aralin?
aaral na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga
estratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos?
aking naranasan na
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ibahagi sa kapwa ko guro
241
Baitang 5
I. LAYUNIN
AP5PKE-Iii-9
Sub-tasked:
1. Natatalakay ang mga naging tugon ng mga
katutubong Pilipino sa pagpapalaganap ng
Kristiyanismo noong panahon ng kolonyalismo.
2. Nakikita ang mga nakagawiang paniniwala at
tradisyon noong panahon ng Kristiyanisasyon sa
Pilipinas.
3. Iginagalang ang mga paniniwalang nakagisnan at
naging bahagi ng paniniwalang Kristiyanismo.
Prayle
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang Mga larawan
panturo http://interestingfactsaboutthephilippines.blogspot.com/201
2/10/what-are-cultural-changes-and-influenced-of-spanish-
colonization-in-the-philippines.html
http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/Cynthia/festivals/lent.ht
m
https://twitter.com/antipolodiocese/status/85229639205161
3696
242
A. Balik-aral sa nakaraang Tatawag ang guro ng Nagtagumpay ba ang mga
aralin at/o pagsisimula ng kinatawan ng bawat prayle sa
bagong aralin pangkat para sa pag-uulat pagpapalaganap ng
ng mga naging epekto ng Kristiyanismo? Bakit?
pamamahala ng mga
prayle sa panahon ng
kolonyalismo?
B. Paghahabi sa layunin Batay sa narinig ninyong Ano-ano ang mga

ng aralin pag-uulat, ano ang naging paniniwalang ispiritwal at
epekto ng pamamahala mga tradisyong ipinamulat
ng mga prayle sa Pilipinas ng mga prayle upang
noong panahon ng maakit ang mga
kolonyalismo? katutubong Pilipino sa
Kristiyanismo. Hanapin
ang mga sagot sa loob ng
puzzle.
k b k d e f b i n ya g g n c m
a a m c f d o b ra s p i a s g
Imtasvbzxdehoha
rleeenbhlksgeIols
oasjkkaewqrjkloa
sghkreisorIpwqak
qfdsgjwskolpyrer
abczdejomspklma
Iasfsfgkleoopmnm
w m n w t e a o p e s I ao e
nsgfkloprtswqIon
tqweoptesdfjklet
qoredjktecvasxzo
C. Pag-uugnay ng mga Paano tinanggap ng mga Tinanggap ba ng lahat ng

halimbawa sa bagong katutubong Pilipino ang mga Pilipino ang
aralin relihiyong Kristiyanismo? relihiyong Kristiyanismo?
Bakit.
D. Pagtatalakay ng 1. Ano ang ginawang Suriin ang larawan.
bagong konsepto at hakbang ng mga prayle
paglalahad ng bagong na maituturing na
kasanayan # 1 pampasigla sa mga
katutubo para maakit sa
relihiyong Kristiyanismo?
2. Ano-ano ang mga
nakagisnang paniniwala
ng mga katutubo na
243
ipinagpatuloy sa Panahon a.
ng Kristiyanisasyon
http://interestingfactsabo
utthephilippines.blogspot
.com/2012/10/what-are-
cultural-changes-and-
influenced-of-spanish-
colonization-in-the-
philippines.html
b.
http://www.seasite.niu.e
du/Tagalog/Cynthia/festi
vals/lent.htm
c.
https://twitter.com/antipol
odiocese/status/8522963
92051613696
244
Ano ang kinalaman ng
mga larawan sa
pagtanggap ng mga
katutubo sa relihiyong
Kristiyanismo?
Ang mga ito ba ay may

kaugnayan sa gawain ng
mga katutubo?
E. Pagtatalakay ng Sa kabila ng mga pag-aangkop na ginawa ng mga

bagong konsepto at prayle upang maging katanggap-tanggap ang
paglalahad ng bagong relihiyong Kristiyanismo, bakit may mga katutubo pa rin
kasanayan # 2 na ayaw yakapin ang relihiyong ito?
F. Paglinang sa Sang-ayon ka ba sa mga naging hakbangin ng mga
Kabihasaan (Tungo sa prayle tungo sa Kristiyanisasyon ng mga katutubong
Formative Assessment) Pilipino? Ipaliwanag.
G. Paglalapat ng Aralin sa May maibibigay ba kayong halimbawa ng
Pang-araw-araw na Buhay manipestasyon ng katutubong paniniwala na naging
bahagi na ng Kristiyanismo sa ating bansa? Ano-ano
ito?
H. Paglalahat ng Aralin Paano ipinakita ng mga katutubo ang kanilang naging
tugon at reaksiyon sa pagpapalaganap ng
Kristiyanismo noong panahon ng kolonisasyon?
I. Pagtataya ng Aralin Sumulat ng isang sanaysay tungkol sa iba’t ibang
reaksiyon ng mga katutubo sa pamamahala ng mga
prayle sa panahon ng kolonyalismong Espanyol. Ilahad
din sa sanaysay ang iyong saloobin hinggil sa mga
reaksiyong ito.
Gawing gabay ang rubrik na ito sa paggawa ng

sanaysay.
Rubrik para sa Sanaysay
Deskripsiyon Puntos Nakuhang
Puntos
Wasto at makabuluhan ang 6
nilalaman.
Sapat ang mga naibigay na 6
detalye.
Maayos ang daloy at 3
organisayon at wasto ang
gramatika at mga bantas.
Kabuuang Puntos 15
J. Karagdagang Gawain Ano ang inyong opinyon tungkol sa paghihiwalay ng
Para sa Takdang Aralin at simbahan at pamahalaan?
Remediaton
245
(Ang guro ay magtatalaga ng dalawang mag-aaral na
may magkasalungat na opinyon at saloobin sa
paksang, “Dapat bang paghiwalayin ang simbahan at
pamahalaan?” at sila ay magpakikitang-halimbawa ng
debate sa paksang nabanggit sa harap ng klase.)
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
sa remediation
remedial?
remediation?
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
246
Baitang 5
I. LAYUNIN
AP5PKE-Iii-9
Sub-tasked:
1. Naibabahagi ang sariling pananaw ukol sa paksang
“Paghihiwalay ng Simbahan at Pamahalaan”.
2. Napapanood ang pahayag ukol sa paksang,
“Paghihiwalay ng Simbahan at Pamahalaan”.
3. Napahahalagahan ang mga dulot ng pagkakaisa ng
simbahan at pamahalaan at/o ng pagkakahiwalay nito.

Prayle
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang
panturo 1. Video ng panayam kay Atty. Gaby Concepcion
https://www.youtube.com/watch?v=Vct2zJnLtsY
2. Hango sa isinulat ni Ms. Eleanor Dionisio sa

Pahayagan ng Pentecost Parish, Q.C.
247
Repost from Fr. Jun Viray, SJ
https://www.facebook.com/yourcompanionPH/photos/bak
it-kailangan-makialam-ang-simbahan-sa-eleksyonnakita-
ko-kanina-ang-isang-mali/1056070931447140/

A. Balik-aral sa nakaraang Narinig niyo na ba ang mga katagang “separation of
aralin at/o pagsisimula ng church and state” (paghihiwalay ng simbahan at
bagong aralin pamahalaan)?
Saang usapin niyo ito naririnig?
Saang bahagi ng kasaysayan ng ating bansa

maiuugnay ang mga katagang nabanggit?
B. Paghahabi sa layunin Bakit naging Ano ang naging

ng aralin makapangyarihan ang mga gampanin ng mga prayle
prayle sa panahon ng noong panahon ng
Kristiyanisasyon? kolonyalismo?
Ipaliwanag.
C. Pag-uugnay ng mga Basahin ang nilalaman ng Article 2 Section 6 ng 1987
halimbawa sa bagong Constitution ng Pilipinas tungkol sa paghihiwalay ng
aralin pamahalaan at Simbahan.
Article 2 Section 6 (1987 Konstitusyon ng

Pilipinas)
Hindi dapat labagin ang pagkakahiwalay

ng simbahan at ng Estado.
Noong panahon ng kolonyalismo, naisakatuparan din

ba ang probisyon? Bakit? Ano ang pangunahing
tungkulin ng mga prayle sa panahon na yon?
Sang-ayon ba kayo sa probisyong ito ng ating Saligang

Batas? Ipaliwanag.
248
D. Pagtatalakay ng Panonod ng video.
bagong konsepto at
kasanayan # 1
https://www.youtube.com/watch?v=Vct2zJnLtsY
Mga gabay na tanong:
1. Ano ang ideyang nais ipabatid ng panayam kay

Atty. Gaby Concepcion.
2. Bakit di dapat makialam ang pamahalaan sa
mga tao na pumili ng sariling relihiyon?
3. Ano ang sinasabi ng Korte Suprema ukol sa
kalayaan sa relihiyon?
4. Kaninong kapakanan ang dapat protektahan ng
pamahalaan?
E. Pagtatalakay ng Maghanda para sa isang debate ng dalawang

bagong konsepto at magkatunggaling mag-aaral ukol sa paksang
paglalahad ng bagong “Paghihiwalay ng Simbahan at Pamahalaan”.
kasanayan # 2
Gawing gabay ang mga sumusunod na panuntunan sa
pagsasagawa ng debate:
1. Magtatalaga ng isang facilitator na magsisilbing

moderator sa debate.
2. Ang debate ay uumpisahan sa pagpapakilala ng
bawat mag-aaral at paglalahad ng paksang kanyang
pagtutuunang pansin.
3. Ang mga kapwa nila mag-aaral ay tahimik na
makikinig at susuri sa kanilang mga personal na
opinyon, reaksiyon at pahayag. (Hangga’t maaari
iwasan ang malalakas na hiyawan.)
4. Igalang ang opinyon ng mga kalahok sa debate.
Walang mali sa opinyon ng bawat panig.
5. Ang pagsusuma ay gagawin ng isang facilitator.
249
Mga Gabay na Tanong:
1. Ano ang sinasabi ng magkabilang panig tungkol sa
paksang pinagdebatehan?
2. Kanino kayo sang-ayon? Bakit?
F. Paglinang sa Basahin.
Kabihasaan (Tungo sa
Formative Assessment) "Madalas sabihin ng kasalukuyang administrasyon
na hindi dapat makialam ang Simbahan sa pulitika.
"Separation of Church and State" raw. Ngunit ang
probisyon sa Saligang Batas ng 1987 tungkol sa
paghihiwalay ng simbahan at estado (Art. II Sec.
6) ay hindi pagbabawal ang pagsasalita ng
Simbahan sa pulitika, kundi ang pagkiling ng
estado sa anumang relihiyon. Ang pinagtatanggol
ng probisyong ito ay kalayaan ng
pananampalataya. Bahagi ng kalayaang ito ang
karapatang gamitin ang paniniwala ng ating
relihiyon upang magpasiya tungkol sa mga bagay
na may kinalaman sa pulitika. Kasama rito ang
pagpili ng iboboto at pagkampanya para sa pinili.
Gayunpaman, nililimitahan ng sariling batas ng
Simbahang Katoliko ang pakikilahok ng obispo,
pari, at relihiyoso sa eleksyon. Maaari silang
makipagtrabaho sa pamahalaan, punahin ang
pagkakamali nito, at maglahad ng pamantayan
para sa kandidatong karapat-dapat iboto.
Nguni't pinapayuhan silang huwang tumakbo para
sa posisyon sa pamahalaan o lehislatura, huwag
sumama sa partido, huwag mangampanya para sa
anumang partido o kandidato, at huwag sabihan
ang mga laiko kung sinong kandidato o partido ang
dapat iboto. Walang ibang relihiyong ganito--atin
lamang. Kaya kahit kumakandidato ang mga
pastor, at iniuutos ng Iglesia ni Cristo ang iboboto
ng kapanalig, hindi ito dapat gawin ng Simbahan
natin. Maraming dahilan kung bakit. Isa lamang
pangangailangan ng Simbahang maging
independyente mula sa kaninumang pamahalaan,
para malaya siyang punahin ang mga
pagkukulang nito..."
-Hango sa isinulat ni Ms. Eleanor Dionisio sa
Pahayagan ng Pentecost Parish, Q.C.
-Image grab of PPCRV from internet.
250
Repost from Fr. Jun Viray, SJ
https://www.facebook.com/yourcompanionPH/photos/b
akit-kailangan-makialam-ang-simbahan-sa-
eleksyonnakita-ko-kanina-ang-isang-
mali/1056070931447140/
1. Ano ang nais ipabatid ng artikulo ni Ms. Eleanor

Dionisio?
G. Paglalapat ng Aralin sa Sang-ayon ba kayo sa Isyung panlipunan ba ito
Pang-araw-araw na Buhay separation of church (Paghihiwalay ng simbahan
and state” at pamahalaan) na dapat
(paghihiwalay ng makialam ang bawat
simbahan at Pilipino? Bakit?
pamahalaan)?
Ipaliwanag.
H. Paglalahat ng Aralin Bakit di dapat labagin ang pagkakahiwalay ng

simbahan at ng estado?Ipaliwanag.
I. Pagtataya ng Aralin Gumawa ng sanaysay. May probisyon ang
Saligang Batas na
Ibahagi ang inyong nagsasaad ng
opinyon sa usaping, paghihiwalay ng simbahan
“paghihiwalay ng at pamahalaan? Ano ang
simbahan at iyong pananaw ukol dito?
pamahalaan” sa 3-5
pangungusap.
J. Karagdagang Gawain Pag-aralan ang mga araling tinalakay natin at
Para sa Takdang Aralin at maghanda para sa isang pagsusulit.
Remediaton
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
sa remediation
remedial?
remediation?
251
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
252

G5 Ap DLP

Uploaded by

Document Information

Original Description:

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

G5 Ap DLP

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PROTOTYPE AND CONTEXTUALIZED

DAILY LESSON PLANS (DLPs)

Marieta Q. Quidep , T II Barayong Elementary School

Marijel P. Payacag , T III Don Teotimo Elementary School

Allan Rey B. Calwit , T I Paulba Elementary School

Richard Z. Brutas , T III Amtic Elementary School

Marilyn P. Cipriano , T III Sta. Cruz Elementary School

Rowena T. Lagdan , T III Pandan Elementary School

Gina O. Balela , T III Ligao East Central School

Elsa V. Loneza , T III Cristina R. Princesa Memorial Elementary School

Stephanie B. Relao , T III Pandan Elementary School Macael Extension

Junnel O. Ariola, T1 Amtic National High School

Rayan Vibar TIII Bicol Regional Science High School

Ruby B. Imperial TIII Bonga Elementary School

Corazon R. Bonde T1 Basag Elementary School

Rajani L. Roranes T1 Balanac Elementary School

Chona M. Murillo TI Ligao National High School

Maricris S. Gonzales TIII Ligao National High School

Ehud Rolf Brondial T1 Paulba National High School

Quality Assurance Team

Delia V. Mendoza , EPS SDO-Curriculum Implementation Division

Rachel R. Baltazar , MT II Ligao West Central School (P)

Romeo Lorico , MT II Ligao National High School

Iriz R. Paz , SSP-I Barayong National High School

Leo Irwin C. Lindio , SSP-II Paulba National high School

Daryl S. Prepotente , T I DPPMHS

Ma. Basilisa B. Cleofe Sta.Cruz Elementary School

Alejo Hilario Tinampo Elementary School

Geanalou Cipriano Ligao West Central Elementary School (B)

Romnick Martinez Ligao West Central Elementary School (B)

Miguela Perillio Ligao West Central Elementary School (B)

Violeta M. Guevarra Ligao West Central Elementary School (B)

Rowena P. Alimon Ligao West Central Elementary School (B)

Josephine De la Fuente Ligao West Central Elementary School (B)

Allan Matias Ligao West Central Elementary School (P)

Sherly Valladolid Ligao West Central Elementary School (P)

Ella Michelle Imperial Ligao West Central Elementary School (P)

Melinda Olivares Ligao West Central Elementary School (P)

Marilou Morante Ligao West Central Elementary School (P)

Nemie Mecayer Ligao West Central Elementary School (P)

Kristine Orolfo Ligao West Central Elementary School (P)

Florentina T. Perillo Pandan Elementary School

Helen E. Arcos Pandan Elementary School

Marlyn Quirab Batang Elementary School

Teresita Quililan Batang Elementary School

Salve P. Polo Barayong Elementary School

Imelda Q. de Leon Barayong Elementary School

Aehdenn Peraja Don Teotimo Elementary School

Hilda S. Litana Layon Elementary School

Salve Orbase Layon Elementary School

Raymund R. Bonde Amtic Elementary School

Anna Lisa Alaba Amtic Elementary School

Honeylet D. Pancipane Basag Elementary School

Analy Bagtas Basag Elementary School

Carolina J. Roperez Mahaba Elementary School

Virginia N. Datoon Mahaba Elementary School

Salvacion Carillo Mahaba Elementary School

Angecar Enriquez Mahaba Elementary School

Eliza Marie Placides Mahaba Elementary School

Mary Christine O. Panaga Mahaba Elementary School

Christy O. Periabras Ligao East Central Elementary School

I see yeah – Asia