MONGOLIA

KASAYSAYAN
Ang mga nomadic na mamamayan ng Mongolia ay may mga panahong nagugutom para sa mga
kalakal mula sa mga kinalabasan na kultura - mga bagay na tulad ng pinong metal-work, tela ng
sutla, at mga sandalata. Upang makuha ang mga bagay na ito, ang mga Mongol ay magkaisa at
magsulong ng mga taong nakapaligid.

Ang unang mahusay na kumperansya ay ang Xiongnu, na itinatag noong 209 BC ang Xiongnu ay
tulad ng patuloy na pagbabanta sa Dinastiyang Qin na ang Tsino ay nagsimulang magtrabaho sa
isang napakalaking fortification - ang Great Wall ng China.

Noong 89 AD, natalo ng mga Tsino ang Northern Xiongnu sa labananng Ikh Bayan; ang Xiongnu ay
tumakas sa kanluran, sa huli ay nagpunta sa Europa. Doon, naging kilala sila bilang mga Huns.

Di-nagtagal, ang ibang mga tribo ay kumukuha. Una ang Gokturks, pagkatapos ay ang Uighurs, ang
mga Khitans, at ang Jurchens ay nakakuha ng pagkataas sa rehiyon.

Ang mga fraction tribes ng Mongolia ay nagkakaisa noong 1209 AD ng isang mandirigma na
nagngangalang Temuijin, na kilala bilang Genghis Khan. Sinakop niya at ng kanyang mga
tagapagmana ang karamihan sa Asia, kabilang ang Gitnang Silangan, at Russia.

Ang lakas ng Imperyong Mongol ay nabawasan matapos ang pagbagsak ng kanilang sentro, ang
mga pinuno ng Yuan Dynasty ng Tsina, noong 1368.

Noong 1691, sinakop ng Manchus, mga tagapagtatag ng Qing Dynasty ng Tsina, ang Monglia.
Bagaman pinanatili ng mga Mongol ng "Outer Mongolia" ang ilang mga awtonomiya, ang kanilang
lider ay dapat manumpa ng isang panunumpa ng katapatan sa em[erador ng Intsik. Ang Mongolia ay
isang lalawigan ng Tsina sa pagitan ng 1691 at 1911, at muli mula 1919 hanggang 1921.

Ang kasalukuyang hangganan sa pagitan ng Inner (Intsik) Mongolia at Outer (independiyenteng)

Mongolia ay inilabas noong 1727 nang pinirmahan ng Russia at China ang Treaty of Khiakta.

Nang lumakas ang manchu Qing Dynasty sa Tsina, nagsimula ang Russia na hikayatin ang
nasyonalismo sa Mongolia. Ipinahayag ng Mongolia ang kalayaan nito mula sa Tsino noong 1911
nang mahulog ang Qing Dynasty.

Ang mga hukbong Tsino ay nakuha mulu ang Outer Mongolia noong 1919, samantalang ang mga
Russian ay ginulo ng kanilang rebolusyon. Gayunpaman, sinakop ng Moscow ang kabisera ng
Mongolia sa Urga noong 1921, at ang Outer Mongolia ay naging Republika ng mga tao sa ilalim ng
impluwensyang Russia noong 1924. Inilunsad ng Japan ang Mongolia noong 1939 ngunit itinapon
ng mga tropang Sobyet-Mongolian.

Ang Mongolia ay sumali sa UN noong 1961. Nang panahong iyon, ang mga relasyon sa pagitan ng
mga Sobyet at Tsino ay mabilis na nagbubunga. Noong 1966, nagpadala ang Sobyet ng isang
malaking bilang ng mga puwersa sa lupa sa Mongolia upang harapin ang mga Tsino. Nagsimula
mismo ang Mongolia na paalisin ang mamamayan ng etnikong Tsino noong 1983.

Noong 1987, nagsimulang umalis ang Mongolia mula sa USSR. Nagtatag ito ng diplomatikong
relasyon sa US, at nakita ang malaking protesta laban sa pro-demokrasya noong 1989-1990. Ang
unang demokratikong halalan para sa Mahusay na Hural ay ginanap noong 1990, at ang unang
pampanguluhan noong 1993. Sa loob ng dalwang dekado dahil nagsimula ang mapayapang paglipat
ng Mongolia sa demokrasya, ang bansa ay unti-unting umuunlad ngunit patuloy.
KULTURA
·0 Sumasamba sila sa espiritu ng mga kanilang mga ninuno.

·1 Tungkulin ng mga anak na alamin ang pangalan ng kanyang mga ninuno

·2 Nakatuon kay Genghis Khan ang batayan ng katapatan

·3 Tungkulin ng hinirang na gobernador na ipatupad ang mga batas.

RELIHIYON
Ang karamihan sa mga Mongolians, 94% ng populasyon, ay nagsasanay sa Tibetan Buddhism. Ang
Gelugpa, o "Yellow Hat," ang paaralan ng Tibet ng Budismo ay naging prominente sa Mongolia sa
panahon ng panlabing-anim na siglo.

6% ng populasyon ng Mongolia ay Sunni Muslim, pangunahing mga kasapi ng mga Turkikong

minorya. 2% ng mga Mongolians ay Shamanist, sumusunod sa tradisyunal na sistema ng
paniniwalaa ng rehiyon. Nagsasamba ang Mongolian Shamanists sa kanilang mga ninuno at sa
malinaw na asul na kalangitan.(Ang kabuuang ay higit sa 100% dahil ang ilang mga Mongolians ay
nagsasagawa ng parehong Budismo at Shamanismo.)