RENDEMENTSBEPALING

NB

GROENEHART LYCEUM
3H3
Inhoud
Inleiding ................................................................................................................................................... 2
Theorie .................................................................................................................................................... 3
Hypothese ............................................................................................................................................... 4
Werkwijze ................................................................................................................................................ 5
Resultaten ............................................................................................................................................... 6
Conclusie ................................................................................................................................................. 7
Bibliografie .............................................................................................................................................. 8
Bijlage ...................................................................................................................................................... 9
Inleiding

In dit verslag is het onderzoek naar het energieverbruik van verschillende verwarmingsapparaten te
lezen. In dit onderzoek is het rendement berekend van 3 verwarmingsapparaten om te kijken welk
het meest efficiënt water kookt. De 3 apparaten zijn: Een elektrisch fornuis, een magnetron en een
waterkoker. Ook is onderzocht of het rendement verandert zodra je verschillende hoeveelheden
water verwarmt. Voor elk apparaat zijn meerdere metingen gedaan om zeker te zijn van de uitkomst.
Theorie
In dit onderzoek zijn verschillende formules gebruikt om berekeningen te maken:

Om te kijken hoe zuinig een apparaat is gebruik je het rendement. Om het rendement te berekenen
𝐸𝑛𝑢𝑡𝑡𝑖𝑔
gebruik je de formule: η = (natuurkundeuitgelegd.nl, sd)
𝐸𝑡𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙

Om de totale energie te berekenen is de formule 𝐸 = 𝑃 ∙ 𝑡 gebruikt (Bemmel, 2013)

E= Energie in Joule (J)

P= Vermogen in Watt (W)
t= Tijd in seconden

De nuttige energie kon volgens (Wikipedia) berekend worden met de formule:

𝑄 = 𝑚 ∙ 𝑐 ∙ ∆𝑇
Q= Hoeveelheid warmte in Joule (J)
m= Massa in (kg)
c= De soortgelijke warmte in joule per kg per graden Celsius (J/(kg.℃)
∆𝑇= Het temperatuurverschil voor en na opwarmen in ℃ (𝑇𝑒𝑖𝑛𝑑 − 𝑇𝑏𝑒𝑔𝑖𝑛 )

Voor dit onderzoek was het vermogen van de apparaten nodig, deze is afgelezen of opgezocht.

APPARAAT VERMOGEN
Kookplaatje 1000 W (Coolblue, sd)
Waterkoker 2200 W Foto 1 vermogen waterkoker
Magnetron 800 W -

Ook was om de nuttige energie te berekenen de soortgelijke warmte in joule per kg per graden
Celsius (J/(kg.℃) nodig. Deze is voor water 4180 (J/(kg.℃) (Foto 2 Soortgelijke warmte)
Hypothese

Onderzoeksvragen:

1. Met welk apparaat kan je water laten koken met zo min mogelijk energie?
2. Is er een verband tussen de massa van de opgewarmde stof en het rendement van het apparaat?

Dit waren de hypotheses:

1. Het water zal in de waterkoker het zuinigst gekookt worden omdat die bijna alle energie gebruikt
voor het verwarmen en er weinig verloren gaat aan bijvoorbeeld een pannetje of glas.
2. Er zal geen weinig verschil zijn in het rendement tussen de verschillende hoeveelheden water,
omdat de massa verandert zal de totale energie veranderen maar ook de energie nodig om water te
koken. Hierdoor zal het rendement weinig veranderen omdat het nog in een bepaalde verhouding
blijft.
Werkwijze
In dit onderzoek is er voor elke meting uitgezocht hoeveel vermogen het apparaat had, hierna is het
gewicht en de temperatuur van het water bepaald. Ook tijdens het verwarmen werd de temperatuur
en de tijd opgenomen. Met behulp van de massa, de temperatuurverandering en de tijd werden de
totale energie en het rendement berekend. Voor elk apparaat zijn 3 metingen gedaan om zeker te
zijn dat de gegevens klopten. Voor de onderzoeksvragen zijn nog een extra 6 metingen gedaan
waarvan 3 met 100g water minder en 3 met 100g water meer.

De formules zijn als volgt gebruikt:

Hiermee is de totale verbruikte energie van het apparaat berekend

𝐸 =𝑃∙𝑡
Daarna is met de onderstaande formule berekend hoeveel energie nuttig was

𝑄 = 𝑚 ∙ 𝑐 ∙ ∆𝑇
Daarna kon het rendement berekend worden:
𝐸𝑛𝑢𝑡𝑡𝑖𝑔 𝑄
ƞ= 𝐸𝑡𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙
→ 𝐸𝑡𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙 ∙ 100

Hieronder staan de gegevens die nodig waren om het rendement te berekenen:

Kookplaat Magnetron Waterkoker

m= 0.2 kg m= 0.2 kg m= 0.2 kg
t= 172 s t= 200 s t= 70 s
E= 172000 J E= 160000 J E= 154000 J
Q= 66880 J Q= 66880 J Q= 66880 J
ƞ= 0.39 of 39% ƞ= 0,42 of 42% ƞ= 0.43 of 43%

Kookplaat+ 100 G Kookplaat - 100 G

m= 0.3 kg m= 0.1 kg
t= 260 s t= 58 s
E= 260000 J E= 58000 J
Q= 100320 J Q= 33440 J
ƞ= 0.39 of 39% ƞ= 0.58 of 58%
Resultaten
In de onderstaande grafiek is aftelezen dat elke meting ongeveer de zelfde duur had. Voor het
berekenen van het rendement is de gemiddelde tijd gebruikt(𝑇𝑖𝑗𝑑𝑀𝑒𝑡𝑖𝑛𝑔 1 + 𝑇𝑖𝑗𝑑𝑀𝑒𝑡𝑖𝑛𝑔 2 +
𝑇𝑖𝑗𝑑𝑀𝑒𝑡𝑖𝑛𝑔 3 ÷ 3)

Tijd tot kookpunt (min)

Kookplaat

Waterkoker

Magnetron

Meting 1 Meting 2 Meting 3

0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5

Figuur 1 Tijd per meting

39% 43% 42%

61% 57% 58%

Nuttig Niet nuttig Nuttig Niet nuttig Nuttig Niet nuttig

Figuur 2 Rendement Kookplaat Figuur 3 Rendement Waterkoker Figuur 4 Rendement Magnetron

300

250
Tijd in seconden

200

150

100

50

0
0 100 200 300
Massa in gram

Grafiek 1 Tijd en massa

Conclusie

De Onderzoeksvragen waren:

1. Met welk apparaat kan je water laten koken met zo min mogelijk energie?
2. Is er een verband tussen de massa van de opgewarmde stof en het rendement van het apparaat?

En de gestelde hypotheses waren:

1. Het water zal in de waterkoker het zuinigst gekookt worden omdat die bijna alle energie gebruikt
voor het verwarmen en er weinig verloren gaat aan bijvoorbeeld een pannetje of glas.
2. Er zal geen weinig verschil zijn in het rendement tussen de verschillende hoeveelheden water,
omdat de massa verandert zal de totale energie veranderen maar ook de energie nodig om water te
koken. Hierdoor zal het rendement weinig veranderen omdat het nog in een bepaalde verhouding
blijft.

Uit dit onderzoek blijkt dat de waterkoker het zuinigste water kookt. Door het lang duren van het
opwarmen van de kookplaat en het lage vermogen van de magnetron is het efficiënter om water in
de waterkoker te koken.

Uit dit onderzoek is gebleken dat het koken van 300g water op een kookplaat hetzelfde rendement
zal hebben als 200g. Hoewel minder water een hoger rendement zal hebben. Dit kan komen door de
zeer kleine massa gebruikt of een foutje in de metingen.
Bibliografie
(sd). Opgehaald van https://nl.wikipedia.org/wiki/Soortelijke_warmte

Bemmel, H. v. (2013). Impact Natuurkunde. ThiemeMeulenhoff.

Coolblue. (sd). Opgehaald van https://www.kookplaatstore.nl/product/500734/aeg-

hk634060xb.html?tid=pla-301829107808&ref=371195&label=22707-AGI-42264258419-ASI-
301829107808-
500734&gclid=CjwKEAjwja_JBRD8idHpxaz0t3wSJAB4rXW56V1QeY0IAqho0VjYWxlElwybhCS-
otEPjtQFGqSTbhoCIoLw_wcB#product_spe

natuurkundeuitgelegd.nl. (sd). Opgehaald van

https://natuurkundeuitgelegd.nl/videolessen.php?video=rendement
Bijlage

Afbeelding 2 Soortgelijke warmte

Foto 1 vermogen waterkoker

Foto 2 Soortgelijke warmte