ANG SINAUNANG ROMA - nangangasiwa sa ugnayang panlabas
- desisyon tungkol sa mga isyu na nakaaapekto
HEOGRAPIYA NG ROMA sa kalagayan ng estado
Ang Italya ay isang tangway na nahahangganan
Asamblea – binubuo ng mga Plebeian mula sa timog na bahagi ng Europa patungo sa - kakaunti lamang ang kanilang kapangyarihan sa Dagat Mediterano pamahalaan Hugis na bota -> Italus -> Italya - gumagawa ng batas Sicily: pinakamalaking pulo Hilaga: Bundok Alps Tribune – opisyal ng mga Plebeian Silangan: Maburol at bulubundukin - nangangalaga sa karapatan ng mga Plebeian Timog: Sakop ang kabundukang Appenine Kanluran: may mainam na taniman BATAS
ROMA Ang mga Roma ay kinilala bilang mga
PINAKADAKILANG MAMBABATAS ng sinaunang Sentro ng sibilisasyon ng Italya panahon. Itinatag sa pitong burol ng Ilog Tiber Twelve Tables – nakasaad dito ang mga UNANG PAMAYANAN SA ROMA karapatan ng mga mamamayan at mga pamamaraan ayon sa batas. Wika: Latin Ayon sa matang alamat ito ay itinatag ng kambal LAW OF TWELVE TABLES – kauna-unahang nakasulat na sina Romulus at Remus na batas ng Roma
PAGTATATAG NG REPUBLIKA - “Ang pagsunod sa batas ay isa sa mga sangkap ng
pagiging sibilisado.” –Cicero Etruscan – mga dayuhang sumakop sa Roma mula sa Etruna - BATAS NG BAYAN -> “Civis Romanus sum” = “I am a 509 B.C.E. – nag-alsa ang mga Romano laban sa Roman Citizen” Etruscan at itinatag ang Republika - ang pagkamamamayan ay nagbigay sa mga tao ng Republika – ang mga mamamayan ay humirang karapatang makilahok sa gobyerno ng kanilang kinatawan sa pamahalaan ANG PAGLAWAK NG ROMA 2 URI NG LIPUNAN SA ROMANO Matapos ang pagkakatatag ng Republika 1. Patrician – hango sa salitang Latin na “Patres” o nanguna ang Roma sa pagbuo ng Latin League, “mga Ama”, sila ay mayayamang may-ari ng lupa isang alyansa laban sa iba pang tribu sa rehiyon. 2. Plebeian – karaniwang tao na tulad ng Sa pagsapit ng 270 B.C.E., ang Roma ay naging magsasaka at mangangalakal pangunahing lungsod ng Gitna at Timog Italya. PAGTATATAG NG REPUBLIKA ANG LABANAN NG ROMA AT CARTHAGE Nagkaroon ng 2 konsul Digmaang Punic - Gawain ng pamahalaan Roma vs. Carthage - pagpapatakbo ng mga hukbo Carthage – itinatag ng mga Phoenecian, Hilagang Aprika Senado – 300 kagawad ng konseho mula sa Pangamba ng magkabilang panig pangkat ng Patrician Punic – Latin: punius -> Phoenician - higit na makapangyarihan ANG UNANG DIGMAANG PUNIC
Naagaw ng Roma ang Sicily, Corsica, at Sardinia.
Corvus – ginamit ng mga Romano sa pakikidigma, “rotating bridge w/ a spike on the end” Matapos ang kanilang pagkatalo, naghanda ang mga Taga-Carthage sa ilalim ng pamumuno ng heneral na si Hannibal sa mga susunod pang digmaan.
ANG IKALAWANG DIGMAANG PUNIC
Matapos ang paghahanda, nagmartsa si
Hannibal mula Espanya patungong Italya. Dinaanan nila ang lupain ng mga Gaul at tinawid nila ang mayelong bundok ng Alps. Sa tatlong pagkakataon, natalo nina Hannibal ang mga pwersang Romano na sumalubong sa kanila sa Trebbia, Ilog Trasimene, at Cannae.
Nagtangka ang mga taga-Carthage na magpadala
ng karagdagang pwersa kay Hannibal sa ilalim ng kanyang kapatid na si Hasdrubal subalit sinalubong ang mga ito ng pwersang Romano sa Ilog Metaurus at sila ay naubos.
Ang wakas ng mahabang digmaang ito ay ang
dulot ng taktikang batang heneral na Romano na si Scipio. Inubos ng mga pwersa ni Scipio ang mga pwersa ni Hannibal sa 2 ama.