Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 7

Zhou Hanedanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Zhou Hanedani
Chou Hanedanı veya Zhou Hanedanı (okunuşu: Coğ/v[1]; Çince:
MÖ 1122-MÖ 256
周朝; pinyin: Zhōu Cháo); Çin Tarihinde MÖ 1122'den MÖ 256
yılına kadar hüküm süren kraliyet hanedani. Çin tarihindeki Chou
Hanedani diğer tüm hanedanlardan daha uzun süre hüküm
sürmüştur. Bu hanedandna once Cin'in yonetici hanedani, Shang
Hanedanı idi ve Qin Hanedanı'ni bu hanedani takip etmistir.

Chou Hanedanı'nin Cin'i siyasi ve askeri kontrolu once MO


1046'dan MO 771'e kadar Ji (Geleneksel Çince: 姬 ; pinyin: Jī),
soyadi ile anilan hukumdarlar ile yonetilen, Batı Chou devleti
döneminde yaşanmıştır. Chou Henadani liderileri göstermelik
yönetici olan kral ("Wang") olarak hukum surmekte iken merkezi,
politik ve siyasi kontrol İlkbahar ve Sonbahar Dönemi adi ile anilan
MÖ 722-MÖ 481 arasi donemde kaybolmasi sureci devam
etmistir.Savaşan Devletler Çağı adiyla anilan bu donemde Çin 170
küçük devlete parçalanmis; bu küçük devletler arasında meydana MÖ 1050 - MÖ 771 arasında Çin'de Batı Chou Hanedanı devleti
gelen savaş ve istilalar ortaya cikmisdir. Bu "Savasan Devletler sınırları ve keşif nüfus alanları

Cagi" doneminde bile, MO 771'den MO 256'e kadar Chou Başkent Fengha


hanedanina bagli Ji (Geleneksel Çince: 姬; pinyin: Jī Şablon:IPAc- MÖ 1046-MÖ 771

cmn), soyadi ile anilan hukumdarlar tarafından yonetilen Dogu


Wangcheng
MÖ 771-MÖ 510 ve MÖ 314-
Chou devletini 500 yil daha yonetmislerdir. "Savasan Devletler MÖ 256
Cagi" bu kucuk devletlerden olan ilk Çin Imparatoru oldugu kabul Chengzhou
edilen Çin Şi Huang'nin yonettigi Qin Devleti'nin gucunu artirip MÖ 510-MÖ 314

diger savasan devletleri kendi yönetimi altina alip MO 221'de Qin Yaygın diller Antik Çince
Henadani altinda Qin Imparatorlugu'nu kurmasi ile son bulmustur.
Hükûmet Krallık
Fakat bu tarihten 31 yil once Zhiu Hanedani'ninin zaten ismen
Kral ("Wang")
Zhou Hanedani krali olan "Kral Nan"'in hukum etme gucunun
• yak. MÕ1046– Zhou Krali Wu
resmen son buldugu kabul edilmektedir. MÖ1043
• yak. MÕ781– Zhou Krali You
Alman tarihçi, Wolfram Eberhard'a göre, Chou henedanı Türk MÖ771
kökenlidir.[2][3][4][5] • yak. MÕ770– Zhou Krali Ping
MÖ720
Chou hanedani döneminde Çin'de demirin kullanımı başlamış[6], • yak. MÕ314– Zhou Krali Nan
ayrıca birçoklarına göre Çin tunç eşya yapımı bu dönemde doruk MÖ256
noktasına ulaşmıştır. Hanedanı aynı zamanda, yazının antik Tarihçe
hâlinden, ki bunun örnekleri Batı Chou tunç kitabelerinde • Kuruluşu MÖ 1122
bulunabilir, çağdaş yazım şeklinin başlangıcına, geç Muharip • Muye yak. MÖ 1046
Muharebesi
Devletler Dönemi'deki arkaik klerik yazı formuna doğru evrim
• Gongke naipligi MÖ 841-MO 828
geçirdiği dönemi de kapsamaktadır. • Baskentin MÖ 771
Chou Hanedanı döneminde, MÖ 6. yüzyıldaki ilk hâlinin ortaya Wangcheng'e'e
çıkışıyla, Çin felsefesinin kökenleri kurulmuştur. Daha sonraki
nakli
• Zhou Krali MÖ 256
nesillere büyük etkisi olacak önemli Çin filozofları bu dönemde Nan'in Qin
ortaya çıkmıştır: Kong Fuzi (Konfüçyüs, Konfüçyüscülüğün tarafindan
kurucusu) ve Laozi (Taoculuğun kurucusu). Bu dönemde ortaya halledilmesi
çıkan diğer filozoflar, kuramcılar ve düşünce ekolleri şunlardır:
• En son Zhou MÖ 249
devleti
Mozi (Mohizmin kurucusu), Mengzi (tanınmış bir Konfüçyüscü), yönetimini
(Qin Hanedanının temel felsefesi olan) Çin legalizminin gelişimine sona
öncülük eden Shang Yang ve Han Feizi ve döneminin en önemli erdirilmesi
• Dağılışı MÖ 256
entelektüeli, Çin entelektüel yaşamının kendi dönemindeki merkezi
olduğu ve hatta Mengzi gibi ikonik entelektüel figürlerden daha Para birimi Antik Çin metalik para -
sntik "kurek sekilli" veya
çok önem ve ün kazanmış olduğu iddia edilen Xunzi[7]. "bicak sekilli" sikkeler

Öncüller Ardıllar
[[Shang [[Qin
İçindekiler Hanedani]] Hanedani]]
Chou Hanedanı kralları
Chou Hanedanı döneminden örnek sanat eserleri
Çin tarihi
Ayrıca bakınız
Kaynakça

Chou Hanedanı kralları


Hükmettiği En yaygın İlk Çağ
Şahsî ismi Tahttaki ismi
yıllar1 kullanılan ismi
Orta Çağ
Ji Fa Wuwang MÖ 1046-MÖ Chou Wuwang
Yeni Çağ
姬發 武王 10431 (Chou Kralı Vu)
Yakın Çağ
Chou
Ji Song Chengwang MÖ 1042-MÖ Chengwang
姬誦 成王 10211 (Chou Kralı
Çeng)

Ji Zhao Kangwang Chou Kangwang


MÖ 1020-MÖ
(Chou Kralı
姬釗 康王 9961 Kang)

Ji Xia Zhaowang Chou Zhaowang


MÖ 995-MÖ
(Chou Kralı
姬瑕 昭王 9771 Zhao)
Ji Man Muwang MÖ 976-MÖ Chou Muwang
姬滿 穆王 9221 (Chou Kralı Mu)
Chou
Ji Yihu Gongwang MÖ 922-MÖ Gongwang
姬繄扈 共王/龔王 9001 (Chou Kralı
Gong) Chou Hanedanı döneminde Çin

Ji Jian Yiwang MÖ 899-MÖ Chou Yiwang


姬囏 懿王 8921 (Chou Kralı Yi)
Ji Pifang Xiaowang MÖ 891-MÖ Chou Xiaowang
姬辟方 孝王 8861 (Chou Kralı
Xiao)
Ji Xie Yiwang MÖ 885-MÖ Chou Yiwang
姬燮 夷王 8781 (Chou Kralı Yi)
Ji Hu Liwang MÖ 877-MÖ Chou Liwang
姬胡 厲王/剌王 8411 (Chou Kralı Li)
Gonghe
MÖ 841-MÖ
(naiblik) Gonghe
828
共和

Ji Jing Xuanwang Chou Xuanwang


MÖ 827-MÖ
姬靜 宣王 (Chou Kralı
782
Xuan)
Ji
Youwang MÖ 781-MÖ Chou Youwang
Gongsheng
幽王 771 (Chou Kralı You)
姬宮湦
Batı Chou'nun sonu / Doğu Chou'nun başlangıcı

Ji Yijiu Pingwang Chou Pingwang


MÖ 770-MÖ
(Chou Kralı
姬宜臼 平王 720
Ping)
Chou
Ji Lin Huanwang MÖ 719-MÖ Huanwang
姬林 桓王 697 (Chou Kralı
Huan)
Chou
Ji Tuo Zhuangwang MÖ 696-MÖ Zhuangwang
姬佗 莊王 682 (Chou Kralı
Zhuang)
Ji Huqi Xiwang MÖ 681-MÖ Chou Xiwang
姬胡齊 釐王 677 (Chou Kralı Xi)
Ji Lang Huiwang MÖ 676-MÖ Chou Huiwang
姬閬 惠王 652 (Chou Kralı Hui)
Chou
Ji Zheng Xiangwang MÖ 651-MÖ Xiangwang
姬鄭 襄王 619 (Chou Kralı
Xiang)

Ji Renchen Qingwang Chou Qingwang


MÖ 618-MÖ
姬壬臣 頃王 (Chou Kralı
613
Qing)
Chou
Ji Ban Kuangwang MÖ 612-MÖ Kuangwang
姬班 匡王 607 (Chou Kralı
Kuang)

Ji Yu Dingwang Chou Dingwang


MÖ 606-MÖ
(Chou Kralı
姬瑜 定王 586
Ding)
Ji Yi Jianwang MÖ 585-MÖ Chou Jianwang
姬夷 簡王 572 (Chou Kralı
Jian)

Ji Xiexin Lingwang Chou Lingwang


MÖ 571-MÖ
姬泄心 靈王 (Chou Kralı
545
Ling)

Ji Gui Jingwang Chou Jingwang


MÖ 544-MÖ
姬貴 景王 (Chou Kralı
521
Jing)

Ji Meng Daowang Chou Daowang


姬猛 悼王 MÖ 520 (Chou Kralı
Dao)

Ji Gai Jingwang Chou Jingwang


MÖ 519-MÖ
姬丐 敬王 (Chou Kralı
476
Jing)

Ji Ren Yuanwang Chou Yuanwang


MÖ 475-MÖ
姬仁 元王 (Chou Kralı
469
Yuan)
Chou
Ji Jie Zhendingwang MÖ 468-MÖ Zhendingwang
姬介 貞定王 442 (Chou Kralı
Zhending)
Ji Quji Aiwang Chou Aiwang
MÖ 441
姬去疾 哀王 (Chou Kralı Ai)
Ji Shu Siwang Chou Siwang
MÖ 441
姬叔 思王 (Chou Kralı Si)

Ji Wei Kaowang Chou Kaowang


MÖ 440-MÖ
(Chou Kralı
姬嵬 考王 426
Kao)
Chou
Ji Wu Weiliewang MÖ 425-MÖ Weiliewang
姬午 威烈王 402 (Chou Kralı
Weilie)
Ji Jiao Anwang MÖ 401-MÖ Chou Anwang
姬驕 安王 376 (Chou Kralı An)
Ji Xi Liewang MÖ 375-MÖ Chou Liewang
姬喜 烈王 369 (Chou Kralı Lie)

Ji Bian Xianwang Chou Xianwang


MÖ 368-MÖ
姬扁 顯王 (Chou Kralı
321
Xian)
Chou
Ji Ding Shenjingwang MÖ 320-MÖ Shenjingwang
姬定 慎靚王 315 (Chou Kralı
Shenjing)

Ji Yan Nanwang Chou Nanwang


MÖ 314-MÖ
姬延 赧王 (Chou Kralı
256
Nan)
Huiwang MÖ 255-MÖ Chou Huiwang²
惠王 249 (Doğu Chou
Kralı Hui)
2 Ji ailesinden asilzadeler, başkentleri Luoyang'ın Kin güçlerine
düşüşünden sonra, Kral Hui'yi Kral Nan'ın varisi, yeni kral olarak
açıklamışlardır.
Bununla birlikte Chou direnişi kısa sürmüştür ve dolayısıyla genelde
Chou Hanedanının son kralının Kral Nan olduğu kabul edilir.

Chou Hanedanı döneminden örnek sanat eserleri

Tunç ritüel kabı, Batı Tunç ritüel kabı, Batı You tunç ritüel kabı, Bazı Qizhong Hu tunç ritüel
Chou Hanedanı Chou Hanedanı Chou Hanedanı kabı, Batı Chou
Hanedanı

Av sahnesi betimlemeli Qin Dükünün bo Ejderha desenli pu kabı, Ejerhalı yeşim bi, Doğu
Dou kabı, Doğu Chou kablarından biri, Doğu Doğu Chou Hanedanı Chou Hanedanı
Hanedanı Chou Hanedanı
Doğu Chou Doğu Chou Batı ve Doğu Chou Doğu Chou
Hanedanı'ndan tunç ding Hanedanı'ndan tunç çan Hanedanı tunç kapları Hanedanı'ndan tunç ve
kabı gümüşten matara

Doğu Chou Doğu Chou Nakışla süslenmiş ipek


Hanedanı'ndan tunç Hanedanından kuş gaze kumaşından örtü
leğen şekilli, tunçtan şarap detayı; MÖ 4. yüzyıl
servis takımı tarihli, Hubei'deki Chou
dönemi mezarlarından.

Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Zhou Hanedanı (https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Zhou_Dynasty?uselan
g=tr) ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

Kaynakça
1. ^ "周朝 nasıl telaffuz edilir" (https://tr.forvo.com/word/%E5%91%A8%E6%9C%9D/#zh). forvo.com. Erişim tarihi:
6 Nisan 2017.
2. ^ W. Eberhard, "Çin Tarihi", Ankara 1947, s.33. Yrd. Doç. Dr. Hasan Bahar: "Türkistan'ın coğrafi konumu ve ilkçağ
kaynaklarına göre tarihi", s. 240. (http://www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s1/15.pdf)
3. ^ Şevket Koçsoy, "Türk Tarihi Kronojojisi", Türkler, C. I., Yeni Türkiye, Ankara, 2002, s. 73.
4. ^ Özkan Ezgi, Orta Asya'nın En Eski Kültürleri ve Çin Medeniyeti ile İlişkileri, C. I., Yeni Türkiye, Ankara, 2002, ss.
467 - 469.
5. ^ Emel Esin, İç Asya'da Milattan Önceki Bin Yılda Türklerin Atalarına Atfedilen Kültürler, C. I., Yeni Türkiye,
Ankara, 2002, s. 498.
6. ^ [1] (http://www.staff.hum.ku.dk/dbwagner/EARFE/EARFE.html)
7. ^ Schirokauer & Brown 2006. "A Brief history of Chinese civilization: second edition" Wadsworth, a division of
Thomson Learning, pp.25-47

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Zhou_Hanedanı&oldid=20782356" adresinden alındı.

Bu sayfa son olarak 8 Temmuz 2019 tarihinde ve 23.48 saatinde düzenlenmiştir.


Metin Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı altındadır; ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak,
Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.

You might also like