విషయ సూచిక

పార్ట్. విషయము పేజి

సంఖ్య నంబర్ట
I శాసన వ్యవ్సథ 3 - 18
A. పార్ల మెంట్
B. రాష్ట్ ర శాసన వ్యవ్సథ
C. కెంద్ర పాలిత పారెంతాలు
D. షెడ్యయల్ / గిరిజన పారెంతాలు
E. స్ాథనిక సెంసథ లు
II కార్య నిర్ాాహక వ్యవ్సథ 19-30
A. కెంద్ర కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
B. రాష్ట్ ర కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
C. కెంద్ర పాలిత పారెంతాలు
D. జిలలల కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
E. స్ాథనిక సెంసథ ల కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ

III నయయయవ్యవ్సథ 31-36

A. సుప్రరమ్ కోర్ట్
B. హై కోర్ట్
C. ట్రరబ్యయనల్్
D. జిలలల న్ాయయస్ాథన్ాలు &సబ్ ఆరిిన్ట్
ే
న్ాయయ స్ాథన్ాలు

IV ప్రభుత్ా సంక్షేమ మర్ియు అభివ్ృద్ధి ప్ధకాలు 37-68

A. నవ్ర్తాాలు
B. వేతన ఉపాధి పధకాలు
C. సాయెం ఉపాధి పధకాలు

1
పార్ట్. విషయము పేజి
సంఖ్య నంబర్ట
D. ఉపకార్ వేతన పథకాలు
E. న్ైపుణ్య మరియు ఉపాధి పధకాలు
F. స్ాెంఘిక భద్రత పధకాలు
G. అభివ్ృద్ిి పధకాలు
H. ఇతర్ పధకాలు

V వార్డు సచివాలయాలు 69-98

A. సచివాలయలలు
B. కార్యద్ర్టులు
C. వాల ెంట్ీర్ల ట
D. వార్టి కమిట్ీలు

2
 పార్ట్ – I
శాసన వ్యవ్సథ

3
శాసన వ్యవ్సథ

A. పార్ల మెంట్
1. రాష్ట్ ప
ర తి
2. రాజయ సభ
3. లోక్ సభ
B. రాష్ట్ ర శాసన వ్యవ్సథ
1. గవ్ర్ార్
2. శాసన పరిష్టత్
3. శాసన సభ
C. కెంద్ర పాలిత పారెంతాలు
D. షెడ్యయల్ / గిరిజన పారెంతాలు
E. స్ాథనిక సెంసథ లు
1. గాామీణ్ స్ాథనిక సెంసథ లు
i. జిలలల పరిష్టత్
ii. మెండ్ల పరిష్టత్
iii. గాామ పెంచాయితీ
2. పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ లు

4
 భార్తద్ేశెం అతి ప్ెద్ద పరజాస్ాామయ ద్ేశెం గా భాసిలల ుత ెంద్ి. 1947 ఆగష్టట
్ 15 వ్ తేద్న
ి
ర వారి నుెండి స్ాాతెంతరము ప ెంద్ినద్ి. 1950 జనవ్రి 26 వ్ తేద్న
భార్తద్ేశెం బ్రరట్ష్ ి భార్తద్ేశెం
స్ార్ాబ్ౌమలద్ికార్, గణ్తెంతర ద్ేశెంగా అవ్తరిెంచిెంద్ి. మన జాతీయ న్ాయకులు ద్ేశెంలో ఉనా
బ్రరట్రష్ వార్సతయెం, విభినా సెంసకృతటలను , మతాలను, కులలలను, భాష్టలను , పారెంతాలను,
వైశాలయెం, పరజల అవ్సరాలను ద్ృషి్లో ప్ెట్్ టకొని పార్ల మెంట్రీ పరజాస్ామయ వ్యవ్సథ ను
ఎెంచుకున్ాార్ట.

భార్త రాజాయెంగెం , భార్త పరభుతా నిరాాణ్ెం ఎలల ఉెండాలి, పరిపాలన ఎలల జర్గాలి అన్ే
విష్టయలలని నిరదశెంచిెంద్ి. శాసనవ్యవ్సథ , కార్యనిరాాహక వ్యవ్సథ , న్ాయయ వ్యవ్సథ ల ఏరాాట్ట,
ఆయల వ్యవ్సథ ల అధికారాలు , బ్ాధయతలు,వాట్ర మద్య సమనాయెం ఎలల ఉెండాలో కూడా
నిరదశెంచిెంద్ి.

ప్రజాస్వా మ్య
ము

శాసన కార్య ిరాా హక న్యయ య

వ్య వ్స థ వ్య వ్స థ వ్య వ్స థ
స్వ
స థ ిక
పార్ ల కెంప్ర రాష్ట్ ర జిల్లల
రాష్ట్ ర స్వ
స థ ిక సెంస థ సుప్రెం
మెం కార్య ిరాా కార్య ిరాా కార్య ి
శాసన సెంస థ లు కోర్ట ర అఫ్
ట్ హక వ్య వ్స థ హక రాా హ
వ్య వ్ లు ఇెండి
వ్య వ్స థ క యా
సస థ వ్య వ్సస థ

హై కోర్ట ర

5
 A. భార్త శాసనవ్యవ్సథ

భార్త శాసనవ్యవ్సథ లో కెంద్రెం స్ాథయిలో శాసన నిరాాణ్ చట్్ సభ అెంట్ే పార్ల మెంట్.
భార్త రాష్ట్ పతి , రాజయ సభ, లోక్ సభ పార్ల మెంట్ లో అెంతరాాగెం. రాజాయెంగెం 5 వ్ భాగెంలో
భార్త పార్ల మెంట్ నిరాాణ్ెం , అధికారాలు, విధుల గుర్టెంచి ప్ేరకకనబ్డాియి

పార్ల మెంట్ ద్ేశెం లో అతటయనాత శాసన నిరాాణ్ చట్్ సభ , పార్ల మెంట్ చేసే చట్ా్లు ద్ేశెం
మొతత ెం అమలు చేయబ్డ్తాయి. రాజాయెంగెం 7 వ్ షెడ్యయల్ లో కెంద్రము మరియు రాష్ా్ల
మధయ అధికారాల విభజన చేయబ్డిెంద్ి మొతత ెం అెంశాలను కెంద్ర జాభిత , రాష్ా్ జాభిత
మరియు ఉమాడి జాభితాలుగా వ్రీీకరిెంచార్ట. కెంద్ర జభితాలోని అనిా అెంశాలప్ెై పార్ల మెంట్
కు పూరిత అధికారాలు ఉెంట్ాయి అలలగ రాష్ట్ జభితాలోని అనిా అెంశాలప్ెై రాష్ా్లకు పూరిత
అధికారాలు ఉెంట్ాయి. ఉమాడి జభితాలోని అెంశాలప్ెై రాష్ా్లు మరియు పార్ల మెంట్ చట్ా్లు
చేయవ్చుు, రెండిెంట్ర మధాయ ఎద్ైన్ా వివాద్ెం ఏర్ాడినపుాడ్ు పార్ల మెంట్ చట్ా్లు చలులతాయి
. అలలగ పార్ల మెంట్ కెంద్ర పరభుతా పరిపాలన ను పర్యవేక్ిెంచట్ెం , బ్డె ట్ ఆమోద్ెం , పరజల
సమసయలను చరిుెంచడ్ెం, అెంతరాెతీయ ఒపాెంద్ాలను ,ద్ేశ అభివ్ృద్ిద కై చేసే పాలసరలను
చరిుసుతెంద్ి. వాట్రప్ెై అవ్సర్మైతే చట్ా్లు చేసత ుెంద్ి

స్ాద్ార్ణ్ెంగా ఒక చట్్ ెం చేయలలెంట్ే, బ్రల్ ను లోక్ సభ లో కానీ రాజయసభలో పరవేశ ప్ెట్్వొచుు.

బ్రలుల ఒక సభ లో ఆమోద్ెం ప ెంద్ిన తర్టవాత రెండ్వ్ సభకు కు వళుతటెంద్ి . రెండ్ు సభలు
ఆమోద్ిెంచిన తర్టవాత రాష్ట్ పతి ద్గీ ర్కు ఆమోద్ానికి వళుతటెంద్ి. రాష్ట్ పతి ఆమోద్ిెంచిన
తర్టవాత బ్రల్ చట్్ ెం గా మలర్టతటెంద్ి.

6
 పార్ లమెంట్

రాజ్య సభ (ఎగువ్ సభ ) లోక్ సభ (దిగువ్ సభ) రాష్ట్ర

ర తి

ప్రసుుతెం 543 మ్ెంది

ప్రసుుతెం 238 మ్ెంది ప్రతయ క్షెంగా లోక్ సభ
రాష్టరరల ఎెం .ఎల్.ఎ ల ియోజ్క వ్రాాల న్నెంచి
చేత ఎన్ను కోబడతారు. ఎన్ను కోబడతారు+ 2
+ వివిధ ర్ెంగాలలో ఆెంగో ఇెండియన్ లన్న
ిరాతులైన 12 మ్ెందిి రాష్ట్ర
ర తీ న్యమినేట్
రాష్ట్ర
ర తి చేస్వురు.
ియమిస్వురు.

B. ర్ాష్ర శాసన వ్యవ్సథ

భార్త భయభాగానిా పరిపాలన స్ౌలభయెం మరియు ఇతర్ కార్ణ్ాల వ్లన రాజాయెంగెం

ద్ేశానిా రాష్ా్రలు, కెంద్ర పాలిత పారెంతాలుగా విభజిెంచార్ట.పరసత ుతెం ద్ేశెం లో 29 రాష్ా్రలు మరియు
7 కెంద్ర పాలిత పారెంతాలు గా విబ్జిెంచార్ట.

భార్త రాజాయెంగెం పరకార్ెం రాష్ట్ ర శాసన వ్యవ్సథ అనగా గవ్ర్ార్ , శాసన సభ, శాసన
పరిష్టత్. రాజాయెంగెం లోని 6వ్ భాగెంలో శాసన వ్యవ్సత నిరాాణ్ెం , అధికారాలు, విధుల గుర్టెంచి
ప్ేరకకెంట్టనాద్ి.
అనిా రాష్ా్లలో శాసన పరిష్టతట
త ఉెండ్ద్ు. శాసన పరిష్టత్ పరిమితమైన
అధికారాలుెంట్ాయి.అట్టవ్ెంట్ర రాష్ా్లలో శాసన సభ ఆమోద్ెం తర్టవాత బ్రల్ గవ్ర్ార్
ఆమోద్ానికి వళుతటెంద్ి. గవ్ర్ార్ ఆమోద్ిెంచితే చట్్ ెం అవ్ుతటెంద్ి

7
 రాష్ట్ ర శాసన
వ్య వ్స థ

రాష్ట్ ర శాసన శాసనసభ గవ్ర్ు ర్ట

రరి్త్

1/3 వ్ వ్ెంతు మ్ెంది

175 ప్రజ్ల చే
ఎెం.ఎల్.ఏ. చేత
ప్రతయ క్షెంగా
ఎన్ను కోబడతారు+ 1/6 వ్
ఎన్ను కోబడతారు+
వ్ెంతు మ్ెందిి గవ్ర్ు ర్ట
1 ఆెంగో ఇెండియన్
న్యమినేట్ చేస్వురు, 1/3 వ్
న్న గవ్ర్ు ర్ట
వ్ెంతు సస్వథిక సెంసల థ న్నెండి
ియమిస్వురు.
, 1/12 వ్ వ్ెంతు ర బట్ ర ప్ులు
ియోజ్క వ్రాాల న్నెండి,
1/12 వ్ వ్ెంతు
ఉపాధ్యయ యుల ియోజ్క
వ్రాాల న్నెండి
ఎన్ను కోబడతారు.

రాష్ట్ ర శాసన వ్యవ్సథ చేసే చట్ా్లు రాష్ట్ ెంర మొతత ెం అమలు చేయబ్డ్తాయి. 7 వ్ షెడ్యయల్ లోని
రాష్ట్ ర మరియు ఉమాడి జాబ్రతా లో ఉనా అనీా అెంశాల ప్ెైన రాష్ట్ ర శాసన వ్యవ్సథ చట్ా్లు
చేయవ్చుు. అెంతేగాక రాష్ట్ ర పరభుతా పరిపాలన ను పర్యవేక్ిెంచట్ెం , బ్డె ట్ ఆమోద్ెం , పరజల
సమసయలను చరిుెంచడ్ెం , రాష్ట్ ర అభివ్ృద్ిద కై చేసే పాలసరలను కూడా శాసన వ్యవ్సథ చేసత ుెంద్ి.

C. కేంద్ర పాలిత్ పారంతయలు

• కెంద్ర పాలిత పారెంతాల పాలన గురిెంచి రాజాయెంగెంలోని 8 భాగెంలో వ్ునాద్ి.

• పరసత ుతెం ‘7’ కెంద్రపాలిత పారెంతాలు కలవ్ు.

• కెంద్రపాలిత పారెంతాలోల ఢిల్లల మరియు పాెండిచేురి లకు మలతరమే శాసన సభలు కలవ్ు,
ర తిచే నియమిెంచబ్డిన ల ఫ్ే్న్ెంట్ గవ్ర్ార్ /
మిగతా కెంద్ర పాలిత పారెంతాలలో రాష్ట్ ప
ర ర్ పరిపాలన విధులు నిర్ాహిస్త ార్ట. ల ఫ్ె్నెంట్ గవ్ర్ార్ / అడిానిసే్ట్
చీఫ్ అడిానిసే్ట్ ర ర్

8
 కెంద్ర పాలిత పారెంతానికి మరియు కెంద్ర పరభుతయెం మధయ సమనాయ కర్త గా వ్యవ్రిస్త ార్ట.
శాసన సభ ఉనా పారెంతాలలో వీర్ట శాసన్ాలలను ర్ూప ెంద్ిస్త ార్ట.

E. షెఢ్యయల్డు మర్ియు గిర్ిజన పారంతయలు

• రాజాయెంగెంలోని 10వ్ భాగెం షెఢ్ుయల్ి తగలు మరియు షెఢ్ుయల్ి జాతటల పరిపాలనకు
సెంబ్ెంధిెంచిన అెంశాలను ప్ేరకకెంట్టెంద్ి.
• ఏద్న్
ై ా పరద్ేశెం లో ప్రమి
ర ట్రవ్ తగలు మరియు గిరిజన జన్ాభా ఎకుకవ్ ఉెంట్ే భార్త
రాష్ట్ ప
ర తి సెంబ్ెంధిత రాష్ట్ ర గవ్ర్ార్టను సెంపరద్ిెంచి షెఢ్ుయల్ి పారెంతాలను పరకట్రస్త ార్ట. ఈ
షెఢ్ుయల్ి పారెంతాల పరిపాలనకు అవ్సర్మన
ై చట్ా్లను భార్త పార్ల మెంట్
ర్ూప ెంద్ిసత ుెంద్ి.
• రాజయెంగెంలోని 244వ్ అధికార్ణ్ షెఢ్ుయల్ి పారెంతాల పరిపాలనకు అవ్సర్మైన
అెంశాలప్ెైన వివ్ర్ణ్ తలుపుతటెంద్ి.
• అధికర్ణ్ 244(1) పరకార్ెం అస్ా్ెం, మేఘలలయ, తిరపుర్ మరియు మిజోరాెం రాష్ా్రలను
మినహాయిెంచి మిగతా అనిా రాష్ా్రలోలని షెఢ్ుయల్ి పారెంతాలప్ెై ఆయల రాష్ట్ ర గవ్ర్ార్ల కు
అధికార్టలు ఇవ్ాట్ెం జరిగిెంద్ి. అవి
1. గవ్ర్ార్టల పరతీ సెం. ఆయల రాష్ా్రలోలని షెఢ్ుయల్ి పారెంతాల పరిపాలనప్ెై రాష్ట్ ప
ర తికి
నివేద్ికను పెంపాలి.
2. గవ్ర్ార్ట షెఢ్ుయల్ి పారెంతెంలో తగల సలహా మెండ్లిని ఏరాాట్ట చేయలలి.
3. రాజాయగెం ఎనిాకైన పాలక వ్రాీనికి సెంక్మ రాజయెం ఏర్ాడేెంద్ుకు మరియు స్ాథనిక
పరభుతాాలు పరిపుషి్ అయి్యెంద్ుకు చర్యలు తీసుకోమని నిరదశెంచిెంద్ి.
4. భార్త రాజాయెంగెం లోని 40 వ్ అధికర్ణ్ెం , స్ాథనిక సెంసథ ల సాతెంతర మనుగడ్కు
సెంబ్ెంధిెంచి బ్ద్లలయిెంచలి్న అధికారాలు మరియు సేవ్లు గురిెంచి విఫులెంగా
తలియచేసిెంద్ి.

F. స్ాథనిక సెంసథ లు

పరజాస్ాామయెం ఫరిడ్విలలలలి అన్ాా, నిలకడ్గా వ్ుెండాలి అన్ాా, బ్లమన

ై స్ాథనిక సాపరిపాలన్ా
వ్యవ్సథ ఉెండాలన్ే ఉద్ేద శయెంత భార్త పరభుతాెం అధికార్ వికెంద్ిరకర్ణ్కు, పరజల భాగస్ాామలయనికి

9
భయమిక అయిన స్ాథనిక సెంసథ ల ఏరాాట్టకు బ్లాెంత్ రాయ్ మహతా కమిట్ీ (1957), అశోక్
మహతా కమిట్ీ (1977-1978), జి.వి.క. రావ్ు కమిట్ీ(1985) మరియు ఎల్.ఎెం. సిెంఘిా
కమిట్ీలను నియమిెంచిెంద్ి.
ఈ కమిట్ీల సిఫార్సు ఆధార్ెంగా 1992లో 73 వ్ , 74వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా ,
రాజాయెంగెంలో IX, IX-A అన్ే కొతత భాగములను చేరాుర్ట.. పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ లను (యుఎల్్‌బ్ర)
సాయెంగా పరిపాలిెంచుకున్ే ముఖ్య ఉద్ేద శయెంత భార్త రాజాయెంగానిా (74 వ్ సవ్ర్ణ్) చట్్ ెం
1992 ద్ాారా సవ్రిెంచడ్ెం జరిగిెంద్ి. ఈ చట్్ ెం 1993 జూన్ 1 నుెండి అమలోలకి వ్చిుెంద్ి. పట్్ ణ్
పాలనను జవాబ్ుద్ారీ మరియు వికెంద్రరకృత వ్యవ్సథ త నిర్ాహిెంచడానికి ఇద్ి విసత ృత మైన
అధికారాలను అెంద్ిసత ుెంద్ి.
1. గాామీణ స్ాథనిక సంసథ లు
• 1992లో P.V.నర్సిెంహారావ్ు పరభుతాెం 73వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా పెంచాయితీరాజ్
సెంసథ లకు రాజాయెంగ పరతిపతిత ని కలిాెంచడ్ెం జరిగిెంద్ి.
• 73వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా పెంచాయితీరాజ్ సెంసథ లకు సెంబ్ెంధిెంచిన 16
అధికర్ణ్లను చేరాుర్ట.
• రాజయెంగ 73 వ్ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా 29 అెంశాలను బ్ద్ిల్ల చేయవ్లసి ఉనాపాట్రక,ి
ఇపాట్రవ్ర్కు 11 అెంశాలను మలతరమే రాష్ట్ ర పరభుతాెం బ్ద్ిల్ల చేసిెంద్ి. ఈ 11 అెంశాల
ప్ెైన గాామీణ్ పెంచాయతిలు తీరాాన్ాలను చేస్త ాయి.
• ఆెంధరపరద్ేశ్ లో 3 అెంచల పెంచాయితీ రాజ్ వ్యవ్సథ అమలోల వ్ుెంద్ి. అవి

జిల్లల రరి్త్
- జిల్లల సస్వథయి

మ్ెండల
రరి్త్ -
మ్ధయ మ్
సస్వథయి

ప్గామ్
రెంచాయితి -
ప్గామ్ స్వ
స థ యి

i. జిలాా ప్ర్ిషత్

10
• పెంచాయితీ రాజ్ వ్యవ్సథ లో ఉనాతస్ాథయి సెంసథ జిలలలపరిష్టత్
• జిలలలపరిష్టత్ జిలలలలోని పారద్ేశక నియోజక వ్రాీల నుెండి ఎనుాకోబ్డి ZPTC సభుయలచే
నిరిాెంచబ్డ్ుతటెంద్ి. పరతీ మెండ్ల పరిష్టత్ ను ఒక ZPTCగా పరిగణ్ిచబ్డ్ుతటెంద్ి.
• జిలలలపరిష్టత్ కు ఛైర్ాన్ అధయక్షత వ్హిస్త ార్ట. ZP ఛైర్ాన్ & వైస్ ఛైర్ాన్ లను ZPTC
సభుయలు ఎనుాకుెంట్ార్ట.
• జిలలలపరిష్టత్ సమలవేశాలకు ఆ జిలలలలోని మెండ్ల పరిష్టత్ ఛైర్ాన్ (MPP) జిలలల
వ్యవ్స్ాయ కమిట్ీ ఛైర్ాన్, కో-ఆపరట్రవ్ బ్ాయెంక్ అభయక్షులు, గాెంధాలయ సెంసథ ల ఛైర్ాన్,
జిలలల కల క్ర్ ఈ ZP సమలవేశాలకు శాశాత ఆహాానితటలు.
• జిలలల పరిష్టత్ సమలవేశెం జిలలల పరిష్టత్ చైర్ాన్ అద్యక్షతన జర్టగును. జిలలల కల క్ర్
మొద్లుకొని జిలలలలోని అనిా విభాగాల అధికార్టలు సమలవేశెంలో పాలుగకెంట్ార్ట. జిలలల
పరిష్టత్ ఏరాాట్ట చేసే 7 స్ాథయి సెంఘలలు జిలలల అభివ్ృద్ిద, సెంక్మెం, విద్య, మహిళా,
బ్లహీన వ్రాీల సెంక్మెం, అభివ్ృద్ిి పనులకు సెంబ్ెంధిెంచిన పరణ్ాళికలను
ర్ూప ెంద్ిస్త ాయిజిలలల పరిష్టత్, జిలలల అభివ్ృద్ిి, సెంక్మ పనులకు సెంబ్ెంధిెంచిన
పరణ్ాళికలను ర్ూప ెంద్ిస్త ాయి.
• అలలగ జిలలల సమగా అభివ్ృద్ిికి కావ్లసిన పరణ్ాళికలు ర్ూప ెంద్ిెంచుట్కు జిలలల పరణ్ాళికా
బ్ో ర్టి వ్ుెంట్టెంద్ి.

ii. మండల ప్ర్ిషత్

• జిలలలలో మధయస్ాథయిలో గల స్ాథనిక సెంసథ “మెండ్లపరిష్టత్”
మెండ్లపరిష్టత్ లో 4 అెంశాలున్ాాయి – అవి
a. మెండ్లపరిష్టత్ సభుయలు
b. మెండ్లపరిష్టత్ అధయక్షుడ్ు/వ్ుపాధయక్షుడ్ు
• మెండ్లపరిష్టత్ పారద్ేశక నియోజక వ్రాీల సభుయలు (MPTC) న్ేర్టగా వోట్ర్ల చేత 5 సెం.ల
కాలలనికి ఎనిాకవ్ుతార్ట.
• మెండ్లపరిష్టత్ మెండ్లెం లోని పారద్ేశక నియోజక వ్రాీల నుెండి ఎనుాకోబ్డి MPTC
సభుయలచే నిరిాెంచబ్డ్ుతటెంద్ి.

11
 • మెండ్లపరిష్టత్ సమలవేశాలకు జిలలల కల క్ర్ల ట, ఆ మెండ్లెంలోని గాామ పెంచాయితీ
సర్ాెంచులు, ZPTC సభుయలు, ZP చైర్ాను
ల , జిలలల వ్యవ్స్ాయ మలరకట్ కమిట్ీ ఛైర్ాన్ శాశాత
ఆహాానితటలుగా వ్ుెంట్ార్ట.
• మెండ్లపరిష్టతట
త మెండ్లెంలోని అభివ్ృద్ిి పరణ్ాళికలను తయలర్ట చేసి వాట్ర అమలును
పర్యవేక్ిసత ుెంద్ి చేసత ుెంద్ి.

iii. గాామ ప్ంచయయితీ

• పెంచాయితీరాజ్ చట్్ ెం పరకార్ెం మొద్ట్ర అెంచ గాామ పెంచాయితీ. స్ాధార్ణ్ెంగా జన్ాభా
300లకు తగీ కుెండా వ్ునా గాామలలలో గాామపెంచాయితీని ఏరాాట్ట చేస్త ార్ట.

గాామసభలో ఆ గాామెంలోని ఓట్ర్ల ెంద్ర్ూ సభుయలుగా ఉెంట్ార్ట. గాామసభ

గాామపెంచాయితీ అభివ్ృద్ిి పరణ్ాళికల తయలర్ట , పథకాలకు సెంబ్ెంధిచిన లబ్రద ద్ార్టలను
గురితెంచడ్ెం, గాామ పరిపాలన మరియు ఆడిట్ నివేద్ికలను ఆమోద్ిెంచడ్ెం చేసత ుెంద్ి

2. ప్ట్్ ణ స్ాథనిక సంసథ లు

భార్త ద్ేశములో పుర్పాలక సెంఘ సెంసథ లకు సుద్రర్ఘమైన చరితర వ్ునాద్ి. 1687
వ్ సెంవ్త్ర్ములో “ముని్పల్ కారపారష్టన్” అన్ే ప్ేర్టత మొట్్ మొద్ట్ర
పుర్పాలక సెంఘెం పూర్ాపు ప్ెరసిడనీ్ పట్్ ణ్మైన మద్ారసు నెంద్ు
ఏరాాట్టచేయడ్మైనద్ి. తద్ుపరి 1726వ్ సెంవ్త్ర్ములో బ్ ెంబ్ాయి, కలకతాత
నగర్ములను నగర్పాలక సెంసథ లు గా ఏరాాట్ట చేయుట్ జరిగినద్ి. 18-5-1882
వ్ తేద్ిన స్ాథనిక సాపరిపాలన గురిెంచి అమోద్ిెంచబ్డిన లలర్ి రిపాను తీరాానము,
పుర్పాలక సెంసథ లకు భయమికగా భావిెంచవ్చుును. భార్తద్ేశములో స్ాథనిక
సాపరిపాలనకు లలర్టి రిపాన్ ను ప్ితామహునిగా ప్ేరకకనవ్చుు.

ఆంధరప్రద్ేశ్ లో స్ాథనిక సాప్ర్ిపాలన స్ార్ూప్యం:

12
విశాఖ్పట్ాము జిలలలలోని “భీమునిపట్ాo” మొట్్ మొద్ట్ పుర్పాలక సెంఘెం గా
1860వ్ సెంవ్త్ర్ములో స్ాథప్ిెంచిన ద్గీ ర్ నుెండి స్ాథనిక సాపరిపాలన ఆెంధరపద్
ర ేశ్
లో పారర్ెంభమైనద్ి

ప్రసు తత్ మునిిప్ల్డ చట్ట్లు :

ఆెంధర పరద్ేశ్ లో నగర్ పాలక సెంసథ లు, పట్్ ణ్ పాలక సెంసథ లు నిర్ాహణ్కు పరసత ుతెం 5 చట్ా్లు
అమలులో ఉన్ాాయి. అవి:

• ఆెంధరపరద్ేశ్ ముని్పల్ కారకారష్టన్ చట్్ ెం 1955

• విశాఖ్పట్ాెం ముని్పల్ కారకారష్టన్ చట్్ ెం 1979
• విజయవాడ్ ముని్పల్ కారకారష్టన్ చట్్ ెం 1981
• ఆెంధరపరద్ేశ్ ముని్పల్ కారకారష్టన్ చట్్ ెం 1994
• ఆెంధరపరద్ేశ్ ముని్పాలిట్ర చట్్ ెం 1965

అపాట్రవ్ర్కు ప్ెైన తలిప్ిన పార్ల మెంట్ మరియు రాష్ా్ల శాసన వ్యవ్సథ లు

చేసిన చట్ా్ల ద్ాారా మలతరమే మనుగడ్ స్ాగిెంచిన స్ాథనిక సెంసథ లు 1992 వ్
సెంవ్త్ర్ెంలో చేసిన 74 వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా రాజాయెంగ హో ద్ా
ప ెంద్ాయి. ఈ 74 వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ లకి కిెంా ద్
తలిప్ిన 18 అెంశాలు బ్ద్లలయిెంచార్ట అవి

1. పట్్ ణ్ పరణ్ాళికత కూడిన నగర్ పరణ్ాళిక

2. భయ వినియోగ నియెంతరణ్ మరియు భవ్న నిరాాణ్ాలు
3. ఆరిథక మరియు స్ామలజిక అభివ్ృద్ిి పరణ్ాళిక
4. ర్హద్ార్టలు మరియు వ్ెంతనలు
5. గృహ,పారిశాామిక మరియు వాణ్ిజయ అవ్సరాల కోసెం నీట్ర సర్ఫరా
6. పరజారపగయెం, పారిశుధయెం మరియు ఘన వ్యరాథల నిర్ాహణ్
7. అగిామలపక సేవ్లు
8. పట్్ ణ్ వ్నీకర్ణ్, పరాయవ్ర్ణ్ పరిర్క్షణ్ మరియు జీవావ్ర్ణ్ విధాన్ాల పర తా్హెం.

13
 9. వికలలెంగులు మరియు బ్ుద్ిి మలెంద్ుయల త కూడిన, సమలజెంలోని బ్లహీన
వ్రాీల పరయోజన్ాల పరిర్క్షణ్.
10. మురికివాడ్ల అభివ్ృద్ిి మరియు వాట్రని మర్టగుపర్చడ్ెం
11. పట్్ ణ్ ప్ేద్రిక నిర్ూాలన
12. పార్టకలు, వ్న్ాలు, ఆట్సథ లెం వ్ెంట్ర పట్్ ణ్ ప్ేద్ల సద్ుపాయలలు
మరియు స్ౌకరాయలు
13. స్ాెంసకృతిక, విద్య మరియు సుెంద్రీకర్ణ్ అెంశాల ప ర తా్హెం
14. సాశాన వాట్రకలు, ద్హనవాట్రకలు మరియు విద్ుయత్ ద్హన వాట్రకలు
15. పశువ్ుల బ్ెంద్లద్ొ డిి, జెంతటవ్ులప్ెై కూ
ా ర్తా నివార్ణ్
16. జనన,మర్ణ్ నమోద్ు త కూడిన కీలక గణ్ాెంకాలు
17. పరజా సద్ుపాయలలు, వీధి ద్రపాలు, పారికెంగ్ పరద్ేశాలు,బ్స్ా్ప్ లు
మరియు పరజా మర్టగుద్ొ డ్ల ు
18. పశువ్ధశాల మరియు త ళళ శుద్ిి కెంద్ారల నియెంతరణ్

ప్ెైన తలిప్ిన 18 అెంశాలలో 7 వ్ అెంశమైన అగిామలపక సేవ్లు తపా మిగిలిన అెంశాలని

రాష్ట్ పరభుతయెం స్ాతనిక సెంసథ లకు బ్ద్లలయిెంచిెంద్ి.74 వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా 7 వ్ షెడ్యయల్
లోని కొనిా అెంశాలు స్ాథనిక సెంసథ లకు బ్ద్ిల్ల అయలయయి అెంతేగాక 74 వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్
స్ాథనిక సెంసథ లకు రాజాయెంగ హో ద్ా కలిాెంచడ్ెం త పాట్ట నిరిదష్ట్మైన 18 అెంశాలు
కట్ాయిెంచడ్ెం వ్లన సాతెంతరెంగా పనిచేసే అవ్కాసెం కలిగిెంద్ి. 74 వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్
రాజాయెంగెంలో పార్్ – IXA గా చేర్ుబ్డిెంద్ి ఈ చట్్ ెం 1993 జూన్ 1 నుెండి అమలోలకి వ్చిుెంద్ి.
పట్్ ణ్ పాలనను జవాబ్ుద్ారీ మరియు వికెంద్రక
ర ృత వ్యవ్సథ త నిర్ాహిెంచడానికి ఇద్ి విసత ృత
మైన అధికారాలను అెంద్ిసత ుెంద్ి.
మయడ్ు ర్కాల మునిసిపాలిట్ీల వ్యవ్సథ ను రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ కమిట్ీ అెంద్ిెంచిెంద్ి
(i) పరివ్ర్త న చెంద్ుతటనా పారెంతానికి నగర్ పెంచాయతీ (అనగా గాామీణ్ పారెంతెం నుెండి
పట్్ ణ్ పారెంతానికి పరివ్ర్త న చెంద్ుతటనా పారెంతెం),
(ii) చినా పట్్ ణ్ పారెంతానికి ముని్పల్ కౌని్ల్, మరియు
(iii) ప్ెద్ద పట్్ ణ్ పారెంతానికి మునిసిపల్ కారకారష్టన్

14
కొతత గా పుర్పాలక సెంఘము ఏరాాట్ట చేసేట్పుాడ్ు ఈ కిెంా ద్ి అెంశాలను
పరిణ్నలోకి తీసుకుెంట్ార్ట.
• జన్ాభా
• జనస్ాెంద్రత
• వారిిక ఆద్ాయెం
• వ్యవ్స్ాయి్తర్ కార్యకలలపాలలో ఉపాధి శాతము
• ఆరిిక పారధానయత
• ఇతర్ కార్ణ్ాలు

మునిిపాలిట్ీల ఆద్యయము, జనయభట, జనస్ాంద్రత్ ఆధయర్oగా ఈ క్ంా ద్ధ

గేాడయలుగా వ్ర్గీకర్ించద్ం జర్ిగింద్ధ.

నగర్ పెంచాయతీలు వారిిక ఆద్ాయెం 1 కోట్ర ర్ూపాయలు మరియు 20 వేల

జన్ాభా
ా 3
గడ్ వారిిక ఆద్ాయెం 1 కోట్ర ర్ూపాయల నుెండి 2 కోట్ల
ర్ూపాయలు లోపు, మరియు 40 వేల జన్ాభా
ా 2
గడ్ వారిిక ఆద్ాయెం 2 కోట్ర ర్ూపాయల నుెండి 4 కోట్ల
ర్ూపాయలు లోపు మరియు 40 వేల జన్ాభా ప్ెైన 1
లక్ష లోపు
ా 1
గడ్ వారిిక ఆద్ాయెం 4 కోట్ర ర్ూపాయల నుెండి 6 కోట్ల
ర్ూపాయలు లోపు మరియు జన్ాభా 1 లక్ష ప్ెైన

15
 సెాష్టల్ గడ్
ా వారిిక ఆద్ాయెం 6 కోట్ర ర్ూపాయల నుెండి 8 కోట్ల
ర్ూపాయలు లోపు మరియు జన్ాభా 1 లక్ష ప్ెైన
సెలక్షన్ గడ్
ా వారిిక ఆద్ాయెం 8 కోట్ర ర్ూపాయల ప్ెైన మరియు
జన్ాభా 1 లక్ష ప్ెైన
ముని్పల్ వారిిక ఆద్ాయెం 8 కోట్ర ర్ూపాయల ప్ెైన మరియు
కారపారష్టన్ జన్ాభా స్ాద్ార్ణ్ెంగా ౩ లక్షలు

ఆెంధరపద్
ర ేశ్ లో పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ ల పారధానయత పరమలణ్ాల ఆధార్ెంగా
(చట్్ పర్మైనర్ూల్్)
మయడ్ు ర్కాలుగ వ్రీీకరిెంచార్ట. అవి

ముని్పల్ కారకారష్టను
ల 16
పుర్పాలక సెంఘములు 71
నగర్ పెంచాయితీలు 23
మొతత ెం 110
ర ేశ్ లో పుర్పాలక సెంఘలలే కాక 17 పట్్ ణ్ అభివ్ృధి సెంసథ లు (సి
ఆెంధరపద్
.అర్.డి.ఏ. త కలిప్ి) ఉన్ాాయి.
నగర్పాలక సెంసథ లలో మేయర్ మరియు కారకారట్ర్ల త కూడిన స్ాథనిక సుపరిపాలన వ్యవ్సథ
ద్ాారా పరిపాలన జర్టగుతటెంద్ి. పుర్పాలక సెంఘలలలో ఛైర్ పర్్న్ మరియు కౌని్లర్ల త
కూడిన వ్యవ్సథ కలద్ు. కారకారట్ర్ / కౌని్లర్టల పరతయక్ష ఎనిాక ద్ాారా ఎనుాకోబ్డ్తార్ట.
ఎనిాకైన పరజా పరతినిధిల చే మేయర్/ ఛైర్ పర్్న్ ఎనుాకోబ్డ్తార్ట.

మునిిపాలిట్ీల నిర్ాాణం ; పరధానెంగా పాలక వ్ర్ీ ెం నిరిాెంచ బ్డి ఉెంట్టెంద్ి .

ర ేశ్ ముని్పల్ చట్్ ెంలో (సెక్షన్ : 4) ఉనానిబ్ెంధనలను నిర్ాహిెంచుట్కు

ఆెంధరపద్
ఆధికార్ వికెంద్రరకర్ణ్ ఈ కిెంా ద్ి విధెంగా విభజిెంచడ్ెం జరిగినద్ి.
ఎ) కౌని్లు బ్ర) చైర్ పర్్ను సి) కమీష్టనర్ట డి) వార్టి కమిట్ీలు

16
 ప్రజాప్రతినిధతల వ్యవ్సథ

నగర్పాలక సెంసథ లు పుర్పాలక సెంఘలలు

మేయర్ట చైర్ట రర్్ న్

డిప్యయ టీ
మేయర్ట
వైస్ చైర్ట రర్్ న్

సస్వథయి
సెంఘెం
వార్ట ్
మెంబెర్ట్ (కౌి్
లరుల)
వార్ట ్
మెంబెర్ట్ (కార్పో రే
ట్రుల)

మునిిపాలిట్ీలలో శాసన వ్యవ్సథ :

కౌనిిలు

పరతి కౌని్లులో ఎనిాకయిన సభుయలు, ఎక్్ అఫరషియో సభుయలు ( అనగా అ పట్్ ణ్

స్ాథనిక సెంసథ లకు సెంబ్ెంధిెంచిన ఎెం.ఎల్.ఏ., ఎెం.ఎల్.సి.,ఎెం.ప్ి.లు) కలిసి
ఎనిాకయిన సభుయలు నుెంచి ఒకరిని చైర్ పర్్న్ గా మరియు ఇెంకొకరిని వైస్- చైర్
పర్్న్ గా ఎనిాకలు జరిగిన తర్టవాత మొద్ట్ర సమలవేశములో ఎనుాకుెంట్ార్ట.
కౌని్ల్ లో ప్ెైన తలిప్ిన వార కాకుెండా మైన్ారిట్ీ వ్ర్ీ ెం వారి పారతినిద్యెం
లేనట్ట్ ఐతే ఆ వ్ర్ీ ెం నుెంచి , ముని్పల్ కార్యకలలపాలలో అనుభవ్ెం ఉనా వారి
న్ామిన్ేట్ెడ్ పద్ద తిలో కౌని్ల్ వార్ట నియమిస్ాతర్ట. వీరిని కో ఆపి న్ సభుయలు
అెంట్ార్ట, వీరికి ఓట్రెంగ్ హకుక ఉెండ్ద్ు.

17
 కౌని్ల్ సమలవేశానికి ఛైర్ాన్/మేయర్ట అద్యక్షత వ్హిస్త ార్ట. వారి గైరాాజర్ట
అయినపుాడ్ు వైస్ ఛైర్ాన్/ డిపూయట్ీ మేయర్ట అద్యక్షత వ్హిస్త ార్ట.కౌని్ల్ 74వ్
రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ ద్ాారా బ్ద్లలయిెంపబ్డిన 18 అెంశాల ప్ెైన తీరాాన్ాలు చేసత ుెంద్ి.
అెంతేగాక

కౌనిిల్డ అధధకార్ాలు:
• పరజా సమసయలు చరిుసుతెంద్ి
• బ్డె ట్ ఆమోద్ెం తలుపుతటెంద్ి
• కౌని్ల్ చైర్ాన్ ఆధినెం లో ఉనా ఎట్టవ్ెంట్ర రికార్టిన్ైన తమ ముెంద్ు ఉెంచమని
ఆద్ేశెంచ వ్చుు,
• కమిట్ీలు మరియు కమిట్రలోని మెంబ్ెర్్ ని నియమిెంచే అధికార్ెం
• కౌని్ల్ నిర్ాహణ్కు సెంబ్ెంద్ిెంచిన నియమ నిభెంద్నలు
• అనిా కాెంట్ారక్లు మరియు ద్ానికి సెంబ్ెంద్ిెంచిన నియమ నిభెంద్నలను కౌని్ల
చేయును
• ఖ్లళీ సథ లలలు పబ్రలక్ వీధులు కౌని్ల్ ఆధినెం లోన్ే ఉెంట్ాయి.
• చైర్ాన్ వైస్ చైర్ాన్ తొలగిెంపు కూడా కోని్ల చేయబ్డ్ుతటెంద్ి.
• పరిపాలన మొతత ెం కౌని్ల్ ద్ాారాన్ే చేయలలి.
• కొతత పనులు మెంజూర్ట మరియు నిర్ాహణ్ పనులు మెంజూర్ట
• అవ్సర్మన
ై వ్సుతవ్ులు కొనుగపలు మెంజూర్ట
• లేఔట్ అపురువ్ల్్
• ద్ుఖ్ణ్ాలు, మలరకట్ట
ల , బ్రలిి ెంగ్్, అద్ద మరియు వారి ల్లజు విలువ్లు

18
 పార్ట్ – II
కార్యనిర్ాాహక
వ్యవ్సథ

19
A. కెంద్ర కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
B. రాష్ట్ ర కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
C. కెంద్ర పాలిత పారెంతాలు
D. జిలలల కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
E. స్ాథనిక సెంసథ ల కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
1. గాామీణ్ స్ాథనిక సెంసథ కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ
i. జిలలల పరిష్టత్
ii. మెండ్ల పరిష్టత్
iii. గాామ పెంచాయితీ
2. పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ ల కార్య నిరాాహక వ్యవ్సథ

20
 A కేంద్ర కార్య నిర్ాాహక వ్యవ్సథ

పరజాస్ాామయెంలో కార్యనిరాాహక వ్యవ్సథ అన్ేద్ి ఒక ముకయమైన విభాగెం. ఇద్ి పరభతయెంలో

వివిధ స్ాథయిలలో ఉెంట్టెంద్ి. కార్యనిరాాహణ్ అధికార్టలు కెంద్ర / రాష్ట్ పరభుతాాలు
ర్ూప ెంద్ిెంచిన చట్ా్లను అమలు చేస్త ార్ట .

కెంద్ర కార్యనిరాాహక వ్యవ్సథ : భార్త రాజాయెంగెంలోని అధికార్ణ్లు 52 నుెండి 78 వ్ర్కు

ర తి ,
కార్యనిరాాహక వ్యవ్సథ గుర్టెంచి తలియజస్ాతయి. కార్యనిరాాహక వ్యవ్సథ అనగా రాష్ట్ ప
ర తి ,పరధాన మెంతిర , మెంతిరమెండ్లి మరియు అట్ారీా జనర్ల్ కెంద్ర కార్యనిరాాహక
ఉపరాష్ట్ ప
వ్యవ్సథ కెంద్ర చట్ా్లను అమలు పర్టసుతెంద్ి.

ప్ెసిడెంట్

వైస్ ప్ెసిడెంట్

ప్రధ్యనమ్ెంప్తి

కాయ బినెట్
మ్ెంప్తులు

మిిసర్ట
ర అఫ్ సేట్
ర (సా తెంప్త)

మిిసర్ట
ర అఫ్ సేట్
ర

21
 B ర్ాష్ర కార్య నిర్ాాహక వ్యవ్సథ

రాష్ట్ ర కార్యనిరాాహక వ్యవ్సథ : భార్త రాజాయెంగెంలోని 6వ్ భాగెం కార్యనిరాాహక వ్యవ్సథ గుర్టెంచి
తలియజసుతెంద్ి. కార్యనిరాాహక శాఖ్ అనగా గవ్ర్ార్ా, ముఖ్యమెంతీర, మెంతిరమెండ్లి ,
మరియు అడ్ాకట్ జనర్ల్. రాష్ట్ ర కార్యనిరాాహక శాఖ్ రాష్ట్ ర చట్ా్లను అమలు పర్టసుతెంద్ి.

ప్ట్్ ణ అభివ్ృధధ శాఖ్ ఆర్ీ నైజేషన్ చయర్ట్ ర్ాష్ సచివాలయలంలో

ఆర్ీ నైజేషన్ చయర్ట్
ముఖ్య మ్ెం
ప్తి
ప్రధ్యన కార్య రరిి
ముఖ్య మ్ెం
ప్రధ్యన
ప్తి
కార్య రరిి ముఖ్య కార్య రరిి /
కారాయ లయెం
కార్య రరిి
ముఖ్య
కార్య రరుి లు అరనపు /
సెంయుక ు
కమీ్నరేట్/డైరె కార్య రరిి
క
స రరేట్
ఉర కార్య రరిి
ప్పాెంతీయ
కార్య రరుి లు సహాయ
కార్య రరిి
ముిసిరల్
కమీ్నర్ట విభాగ ఆధికారి

విభాగ సహాయ
ఆధికారి

C కేంద్ర పాలిత్ పారంతయలు

• కెంద్రపాలిత పాలన మొతత ెం “కెంద్ర హో ెంశాఖ్”ఆధరనెంలో వ్ుెంట్టెంద్ి. కెంద్రపాలిత పారెంతాల

పాలకులను రాష్ట్ ప
ర తి నియలమకెం చేస్త ార్ట.
• ఢిల్లల, అెండ్మలన్ & నికోబ్ార్ ద్రవ్ులు మరియు పాెండిచేరికు పాలకునిగా ల ఫ్ట్ న్ెంట్
గవ్ర్ార్టల వ్యవ్హరిస్త ార్ట. మిగిలిన కెంద్రపాలిత పారెంతాలకు పాలకునిగా చీఫ్
అడిానిషే్ట్
ర ర్టల వ్యవ్హరిస్త ార్ట.

22
 D జిలాా కార్య నిర్ాాహక వ్యవ్సథ

ముఖ్య మ్ెంప్తి

ప్రధ్యన
కార్య రరిి (CS)

జిల్లల కలెక రర్ట

భార్తద్ేశ క్తర పరిపాలనలో జిలలల కల క్ర్ పద్వి చాలల ముఖ్యమైనద్ి. జిలలల స్ాథయిలో
పరభుతా పరధాన పరతినిధిగా పరిగణ్ిెంచబ్డ్తార్ట, భయ వివాద్ాల నుెండి, అతాయవ్సర్
వ్సుతవ్ుల కొర్త, సెంక్ోభ సమయలలు , సమలజ వివాద్ాలు మరియు కుట్టెంబ్ విబ్ేధాల
సమసయల వ్ర్కు వాసత వ్ెంగా అనిా సమసయలను పరిష్టకరిెంచడానికి జిలలల కల క్ర్ ని
సెంపరద్ిెంచవ్చుు. జిలలల కల క్ర్ కి రవనయయ, మజిసర్రియల్ మరియు డవ్లప్్‌మెంట్ల్ అన్ే
మయడ్ు పరధాన విధులు ఉన్ాాయి

జిల్లల కలెక రర్ట

చీఫ్ సూరర్టఇెం
శాెంతి రెవి పౌర్ డవ్లెమ ెం జిల్లల చీఫ్ ముిసి
మడిక విద్యయ డెంట్
భప్రతలు న్యయ సర్ఫరా ట్ పా
స ల ిెంగ్ ఇెంజ్నీర్ట ( పాలిటీ
జాయిెం లు ల్ అధికా అధికా
సుెరినెెం్ ఆర్ట.డబ్లల.ఎ లు
ట్ మ్రియు ( పి.డి . అధికా రి మ్రి
ట్ రి స్,ఆర్ట
కలెక రర్ట డి.ఆర్ట .డి.ఏ , రి యు
ఇనె్ ో క రర్ట ఆర్ట .డి అెండ్ బి,
డి. డబ్లల,ఎెం పి. ఆర్ట, ఎ పి ప్గామా
.ఒ .ఎ, హౌసిెంగ్, రెంచా
తహసి . ఇ,
ల్ల
స ర ర్ట మపామ ) బ్ల
డ ల.ఐ.డి. యతీ
సి , ిటి లు
జే .డి
వ్య వ్స్వయ , పారురల )
రశు
సెంవ్రర్ ధక,
మ్త్ య శాకలు

23
 E స్ాథనిక సంసథ ల కార్య నిర్ాాహక వ్యవ్సథ

1. గాామీణ స్ాథనిక సంసథ కార్య నిర్ాాహక వ్యవ్సథ .

రాజయెంగ 73 వ్ సవ్ర్ణ్ 29 అెంశాలను బ్ద్ిల్ల చేయమని చప్ిానపాట్రకీ 11

అెంశాలను మలతరమే రాష్ట్ ర పరభుతాెం బ్ద్ిల్ల చేసిెంద్ి. ఈ 11 అెంశాల ప్ెైన చేసిన
తీరాాన్ాలను సెంబ్ెంద్ిత పెంచాయతి ముఖ్య కార్యనిరాాహక అధికారి అమలు
పర్టస్ాతర్ట.

i . జిలాా ప్ర్ిషత్

• జిలలల పరిష్టత్ సి ఈ ,ఓ ముఖ్య కార్యనిరాాహక అధికారిగా ఉెంట్ార్ట. జిలలల పరిష్టత్

చేసిన తీరాాన్ాలను సెంబ్ధిత విభాగాల ద్ాారా అమలు పర్టస్ాతర్ట. సెంబ్ెంధిత శాఖ్ల
ి త ార్ట .
పని తీర్టను పర్వేక్స్
• అలలగ జిలలల సమగా అభివ్ృద్ిికి కావ్లసిన పరణ్ాళికలు ర్ూప ెంద్ిెంచుట్కు జిలలల పరణ్ాళికా
బ్ో ర్టి వ్ుెంట్టెంద్ి.

ii . మండల ప్ర్ిషత్

మెండ్లపరిష్టత్ ముఖ్య కార్యనిరాాహక అధికారిగా మెండ్లపరిష్టత్ అభివ్ృద్ిి అధికారి

మెండ్ల మహా సభ తీసుకునా తీరాాన్ాలను అమలు పర్టస్ాతర్ట. సెంబ్ెంధిత శాఖ్ల
ి త ార్ట .
పని తీర్టను పర్వేక్స్
• మెండ్లపరిష్టతట
త మెండ్లెంలోని పారధమిక, పారధమికోనాత విధయ, కుట్ీర్ పరిశమ
ా లు,
మహిళా శశు సెంక్మెం, స్ాెంఘిక సెంక్మెం మొద్లగు కార్యకామలలను అమలు
చేసత ుెంద్ి.
• మెండ్లపరిష్టతట
త కెంద్ర, రాష్ట్ ర పరభుతాాలు అెంద్ిెంచే నిధులప్ెన్
ై ే యిెకుకవ్గా
ఆధార్పడ్తాయి.

iii . గాామ ప్ంచయయితీ

24
• గాామపెంచాయితీలో కిాెంద్ి విభాగాలున్ాాయి. అవి
1. గాామసభ 2. వార్టి సభుయలు 3. సర్ాెంచ్/ఉప సర్ాెంచ్ 4. పెంచాయితీ
సెకాట్రీ
గాామపెంచాయితీ ముఖ్య కార్యనిరాాహక అధికారిగా పెంచాయితీ సెకాట్రీ ఉెంట్ార్ట.
పెంచాయితీ సెకాట్రీ గాామపెంచాయితీ తీరాాన్ాలను సెంబ్ధిత విభాగాల ద్ాారా
అమలు పర్టస్ాతర్ట. పనుాల వ్సయలు చేస్త ార్ట.
• గాామసభ గాామపెంచాయితీ అభివ్ృద్ిి , పథకాలకు సెంబ్ెంధిచిన గురితెంచిన లబ్రద ద్ార్టలకు
పథకాలు అెంద్జస్ాతర్ట. గాామ పరిపాలన నివేద్ికలు మరియు ఆడిట్ నివేద్ికలను
తయలర్ట చేస్త ార్ట.
• శానిట్ేష్టన్ , తారగు నీర్ట మరియు ఇతర్ అవ్సరాలు గాామ పరజలకు అెంద్ిస్త ార్ట.

2. ప్ట్్ ణ స్ాథనిక సంసథ కార్య నిర్ాాహక వ్యవ్సథ

రాజాయెంగ 74 వ్ సవ్ర్ణ్ ద్ాార్ బ్ద్లలయిెంచబ్డిన 18 అెంశాల ప్ెై కౌని్ల్
తీసుకునా నిర్ణయలలను కర్యెంనిరాాహక శాఖ్ అమలు పర్టసుతెంద్ి. పట్్ ణ్
స్ాథనిక సెంసత లు ౩ ( నగర్పాలక సెంసథ , పుర్పాలక సెంఘలలు, నగర్
పెంచాయితీలు) ర్కాలు గా ఉనాపట్రకీ అవి చేసే విధులు చాలలవ్ర్కు
సమలనమే. కార్యనిరాాహక శాఖ్లో ముఖ్యెంగా చైర్ాన్ / మేయర్
మరియు కమీష్టనర్ ఉెంట్ార్ట .

చైర్ాన్/ మేయర్ట విధతలు అధధకార్ాలు:

• కౌని్ల్ సమలవేశెం ఎరాాట్ట, సమలవేశ నిర్ాహణ్ వ్యవ్హారాలు
• అతయవ్సర్ సమయలలలో కెంట్రెంజెంట్ వ్యయెం చేయు అధికార్ెం
• అతయవ్సర్ సమయలలలో పనులు చేపట్ే్ అధికార్ెం
• కొనిా నియలమకాలకు ( జూనియర్ అసిస్ ెంె ట్, కమిట్ీలకు మెంబ్ెర్ ల
నియలమకెం ) చైర్ాన్ అపాాయిెంట్ెాెంట్ అధికార్ెం కలిగి ఉన్ాార్ట.

25
• సిబ్బెంద్ి అెంతర్ీ త బ్ద్ిల్లలు
• కొతత కొలలయిల కన్క్షన్్
• కొతత బ్ావ్ుల తవ్ాకానికి అనుమతటలు.

26
కమిషనర్ట అధధకార్ాలు విధతలు:

కమిషనర్

రరిపాలన అభిప్ుది రెగులే ట్రి

కౌి్ ల్ తీరామ న్యలు రట్ణర ములో ప్తాగు వివిధ వాయ పారాలకు

అమ్లు నీరు , స్విట్చ్న్, సమ్బెందిెంచిన
విధి దీపాలు లైసెన్న్ ల మ్ెంజూరు

రన్ను లు వ్సులు భవ్న ిరామ ణ

రట్ణ ర పేరరిక అన్నమ్తులు, ఆప్కమ్
ిర్మమ లన రధకాలు కట్డా
ర ల కూలిే వేత
మారెె ట్లల , వ్రశాలలు , కార్య ప్కమాలు అమ్లు
జ్నన మ్ర్ణ, వివాహ
ుకాణాలు, బహిర్ెంగ
నమోు, ప్ువికర్ణ,
వేలెం , ఫీజులు వ్సులు
రప్తాలు.

మౌలిక ఏరాో ట్కు ల

సెంబెందిెంచిన , డి .పి ప్రభుతయ ససల
థ లు , ర్పసడ ల
కౌి్ ల్ తర్పున .ఆర్ట తయారి ఆప్కమ్ణ తొలగెంపు
అప్ీమెంట్లల చేయడెం

ముిసిరల్ ఎిు కల ప్రో భుతయ ెం అమ్లు

ిర్ా హన చేే ఇతర్ ప్రభుతయ
రధకాల అమ్లు , ేన్
తనకు కటాయిెంచిన
సెస్ వ్ెంటి సరేా లు
రరిధి మేర్కు అతయ వ్సర్
సమ్యాలలో
కెంటిెంజెంట్చే యు
అధికార్ెం
వారి ిక అకౌెంట్్ తారు చేసి ఆడిట్
డిపారుమర ెంట్ల కు
అెంరచేయడెం

ప్రభుతయ ెం కతిెంచిన ిధులన్న

సప్కమ్ెంగా విియోగెం అయ్యయ ల్ల
చూడట్ెం

బడట్
ె ఎసిుమేట్లల తాయారు చేయడెం

27
ప్ెైన తలిప్ిన విధులు / అధికారాలు అనిా పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ లు
నిర్ాహిెంచినపాట్రకీ నగర్పాలిక సెంసథ లల ో కొనిా ఇతర్ విభాగాలు ఉెంట్ాయి . అవి

మునిసిప్ల్డ కార్పొర్ేషన్ లలో మునిిప్ల్డ అధధకార్ాలు,విధతలు :

1955 హైద్రాబ్ాద్ ముని్పల్ కారకారష్టన్ చట్్ ెంలోని నిబ్ెంధనలు

అమలుపర్చట్ానికి మునిసిపల్ అధికార్టలకు (అథారిట్ీస్) అధికార్ెం ఇవ్ాడ్ెం
జరిగిెంద్ి.
ఎ) కారకారష్టన్

బ్ర) స్ాథయిా సెంఘెం

సి) కమీష్టనర్

డి) వార్టి కమిట్ీలు

వార్డు కమిట్ీల ఏర్ాొట్ు :

3 లక్షలు అెంతకు ప్ెై బ్డిన జన్ాభా కలిగిన ముని్పాలిట్ీ యొకక పారద్ేశక

పారెంతెంలోపల వార్టి కమిట్ీలను ఏరాాట్ట చేయలలని ఈ చట్్ ెం నిరదశసుతెంద్ి .

కార్పొర్ేషన్ (సెక్షన్ 4)

పట్్ ణ్ పరిపాలన (municipal government) కారకారష్టన్ గా మలర్టాచెంద్ిెంద్ి .

ఇద్ి కారకారష్టన్ కు వార్సతాెంగా వ్చిున అధికార్ెం (సెక్షన్ 117 (2))
కారకారష్టన్ కు కొనిా అధికారాలునావి, అద్ే విధెంగా కొనిా విధులు /
బ్ాధయతలను నిర్ాహిెంచాలని/నిర్ారితెంచాలని,(performance/ discharge)
ఆ చట్్ ెం తలుపుతటనాద్ి .

ప్ట్్ ణ స్ాథనిక సంసథ ల (యు.ఎల్డ.బి) విధతలు మర్ియు బటధయత్లు :

ఇంజినీర్ింగ్ విభటగం (స్ాంకేతిక విభటగం):

28
 • మౌలిక వ్సతటల కలాన (అనగా)

o ర్క్ిత తారగునీట్ర సర్ఫరా

o రపడ్ుల మరియు కాలవ్ల నిరాాణ్ెం మరియు నిర్ాహణ్

o వీధి ద్రపాల నిర్ాహణ్

o పుర్పాలక భవ్న్ాలు మరియు మర్టగుద్ొ డ్ల నిరాాణ్ెం మరియు నిర్ాహణ్

ప్ట్్ ణ ప్రణయళిక విభటగం

• పట్్ ణ్ాలకు మలస్ ర్ పరణ్ాళికను ర్ూప ెంద్ిెంచడ్ెం

• భవ్న నిరాాణ్ాల అనుమతి మెంజూర్ట

• లే-అవ్ుట్ ల అనుమతి మెంజూర్ట

• భయ వినియోగ మలరిాడి అనుమతి

• ఆకామణ్ల తొలగిెంపు

• పట్్ ణ్ పరణ్ాళిక మరియు ర్వాణ్ా వ్యవ్సథ ను మర్టగుపర్ుడ్ెం

• జన్ాభా ల కకల విధులు

ప్రజార్ోగయ మర్ియు పార్ిశుద్ి య విభటగం:

• ఇెంట్రెంట్ర చతత సేకర్ణ్

• కాలువ్లు మరియు రపడ్ల ను శుభరపర్ుడ్ెం

• జనన మర్ణ్ ధృవ్పతారల జారీ

• అెంట్టవాయధుల నివార్ణ్ చర్యలు

• పాలసి్క్ (50 మైకాానల కెంట్ే తకుకవ్) నియెంతరణ్

• పారిశుధయ ధృవీకర్ణ్ పతారల జారీ

• మర్టగుద్ొ డ్ల నిర్ాహణ్

29
ర్ెవనూయ విభటగం:

• ఇెంట్ర పనుా విధిెంపు మరియు సేకర్ణ్

• కొళాయి పనుా విధిెంపు మరియు సేకర్ణ్

• ఖ్లళీసథ లలల పనుా విధిెంపు మరియు సేకర్ణ్

ప్ట్్ ణ పేద్ర్ిక నిర్ూాలన సంసథ :

• పట్్ ణ్ెంలో ఉనా నిర్టప్ేద్/ప్ేద్ మహిళలత మరియు నిస్హాయులత సెంఘలలను

ఏరాాట్టచేయుట్

• సమలఖ్యల ఏరాాట్ట మరియు ఆరిిక త డాాట్టను అెంధిెంచడ్ెం మరియు

జీవ్న్ోపాధులను ప్ెెంప ెంద్ిెంచడ్ెం

30
ప్ట్్ ణయస్ాథనిక సంసథ ల ఆర్ిిక వ్నర్డలు :

ఆదాయ
వనరులు
అసైన్ ్
రన్ను లు రనేు తర్ ప్రభుతయ
రాబడు
ములు ప్గాెంట్లల
లు
ఇెంటి
రన్ను కొలయి సర్ట ఛార్ట ె - అిు ర్కా
ఫిజు సస్వరెం్ ల
ఖాళీ వాయ పార్ డ్యయ టీ ప్రభుతయ
ససల్ల
థ ల లైసెన్న్ ప్గాెంట్లల
రన్ను వినోర
లు రన్ను
జ్ెంతుు అప్కమ్
ల రన్ను పిజు

మారెె ట్లల పిజు

వాహన్యల
పై రన్ను
రపు ర్మముల
అద్దర

ఇతర్ అిు
ర్కములు
74వ్ రాజయెంగ సవ్ర్ణ్ చట్్ ెం పాక్ికెంగా అమలులోకి వ్చిునపాట్రకీ స్ాథనిక సెంసథ ల
ద్ాారా అెంద్ిెంచే ఫలలలు సెంపూర్ణెంగా పరజలకు అెంద్డ్ెం లేద్ని పరసత ుత పరభుతాెం
గురితెంచిెంద్ి. అెంతేకాక స్ాథనిక సెంసథ ల ముఖ్య ఉద్ేద శయమైన జవాబ్ు ద్ారీతనెం, పార్ద్ర్ుకతాెం,
సతార్ సేవ్లు పరజభాగాస్ాామయము త న్ేర్టగా అెంద్ిెంచడ్ెం కోసెం ఆెంధరపరద్ేశ్ రాష్ట్ ర పరభుతాెం
అెంతయెంత పరతిష్ా్ాతాకెంగా ఏరాాట్ట చేసత ునా వ్యవ్సథ న్ే వార్ి సచివాలయ వ్యవ్సథ మరియు
వార్ి వాలెంట్ీర్ వ్యవ్సథ గ ర్ూప ెంద్ిెంచిన్ార్ట .

31
 పార్ట్ – III
నయయయవ్యవ్సథ

32
నయయయవ్యవ్సథ

A. సుప్రరమ్ కోర్ట్
B. హై కోర్ట్
C. ట్రబ్
ర యయనల్్
D. జిలలల న్ాయయస్ాథన్ాలు మరియు సబ్ ఆరిిన్ేట్ కోర్ట్లు

33
 A. సతప్రం కోర్డ్
• భార్త ద్ేశపు అతటనయత న్ాయయస్ాథనెం.
• ద్ేశెంలో అతటయనాత అఫిాలు కోర్ట్ మరియు రాజాయెంగ పరిర్క్షణ్ కర్త .
• న్ాయయ సమీక్ా అధికార్ెం కలిగి, కోర్ట్ ఆఫ్ రికోర్ి గా అనగా తీర్టాలను రికార్టి చేసి
భద్ర పర్టసుతెంద్ి.
• హై కోర్ట్ జడిె ల నియలమకాలు మరియు బ్ద్ిల్లలు సుప్రరమ్ కోర్్ సిఫార్ట్ల మేర్క
కెంద్ర పరభుతయెం చేసత ుెంద్ి

సుప్రమ్ కోర్ట ర
అధికార్ రరిధి

అసలు
పునరిా చార్ణ
అధికార్
అధికార్ రరిధి సలహా అధికార్ రరిధి
రరిధి
సివిల్ ,
కెంప్రము మ్రియు రాజాయ ెంగెం లోి
ప్ిమినల్
రా్ెం
ర / రారరల లేద్య 2 143 వ్ అధికర్ణ
కసులలో హై
ర
రా ర ల మ్ధయ వివారెం రరిది లో భార్త
కోర్ట ర ఇచిే న
రా్రర తి ప్రత్యయ కెంగా
తీరుో ల,
ప్పాధమిక హకుె ల సిఫారు్ లు చేే
మిలట్రీ పై
రరిర్క్షణ కు వి్యాలలో
సెంబెందిెంచి సుప్రమ్ కోర్ట ర సలహా
తీసుకోవ్చ్చే
ప్రభుతయ ెం /
పౌరులు రాజాయ ెంగ
ఉలెంల ఘన
చేసినపుో డు సతప్రంకోర్డ్, హైకోర్డ్లు జార్గచేసే ర్ిట్ా ు :
రాజాయెంగ పరిర్క్షణ్ హకుకను మన రాజాయెంగానికి ఆతాగా డాక్ర్ బ్ర. ఆర్.
అెంబ్ేద్కర్ వ్రిణెంచార్ట. పారథమిక హకుకలను సెంర్క్ిెంచే బ్ాధయత ఉనాత
న్ాయయస్ాథన్ాలప్ెై ఆధార్పడి ఉెంద్ి. రాజాయెంగెం పౌర్టలకు పరస్ాద్ిెంచిన పారథమిక
హకుకలకు 32వ్ అధికర్ణ్ పూచీకతట
త వ్ెంట్రద్ిగా ప్ేరకకనవ్చుు. పౌర్టల
పారథమిక హకుకలకు భెంగెం వాట్రలిలనపుాడ్ు ఏ పౌర్టడైన్ా ఉనాత
న్ాయయస్ాథన్ాల ైన హైకోర్ట్, సుప్రరెంకోర్ట్లను సెంపరద్ిెంచవ్చుు. 32వ్ అధికర్ణ్ను
అనుసరిెంచి సుప్రరెంకోర్ట్, 226వ్ అధికర్ణ్ను అనుసరిెంచి హైకోర్ట్లు రిట్లను
జారీ చేస్త ాయి.

34
హబ్రయస్ కార్ాస్: ఈ రిట్ పరకార్ెం నిర్బెంధిెంచిన వ్యకితని 24 గెంట్లోల కోర్ట్కు
హాజర్టపర్చాలి.
మలెండ్మస్: 'మేము ఆజాాప్ిసత ున్ాాెం' అని ద్రని అర్థెం. ఏ అధికారి అయిన్ా పరజాసెంబ్ెంధ,
చట్్ బ్ద్ి మైన బ్ాధయతలను నిర్ారితెంచడానికి నిరాకరిెంచినపుాడ్ు వాట్రని నిర్ారితెంచమని
కోర్ట్లు జారీ చేసే రిట్.
ప ర హిబ్రష్టన్: ద్ిగువ్ కోర్ట్ తన అధికార్ పరిధిలో లేని విష్టయలనిా గురిెంచి
విచారిసత ునాపుాడ్ు ద్ానిా నిలిప్ివయ
ే మని ఈ రిట్్‌ను జారీ చేస్త ార్ట.
సెరియోర్రి: కిెంద్ి కోర్ట్లు లేద్ా ట్ెబ్
ై ుయనళు
ల తమ అధికార్ పరిధిలో ఉెండేలల చయడ్ట్ెం ఈ
రిట్ ఉద్ేద శెం. కిెంద్ి కోర్ట్లు లేద్ా ట్ెబ్
ై ుయనళు
ల వలువ్రిెంచిన ఉతత ర్టాలను ర్ద్ుద చేయడానికి
ఈ రిట్్‌ను జారీ చేస్త ార్ట.
కోవార్ెంట్ో: 'ఏ అధికార్ెంత ' అని ద్రని అర్థెం. ఏ అధికార్ెంత పద్విలో కొనస్ాగుతటన్ాారప
ఆధారాలు చయపమని కోర్ట్లు జారీ చేసే రిట్.

భారత సుప్రీం కోరుు

హైకోరురలు

జిల్లల మ్రియు ప్టిబ్లయ నల్్ / మప్ో పాలిట్న్

సె్న్్ కోరురలు ప్రత్యయ క కోసరురలు కోరురలు

సబారి ్నేట్ కోర్ట ర ఆఫ్ మప్ో పాలిట్న్

కోరురలు ప్ొఫె్నల్, సె్న్్ మజిష్టేట్ర
మ్రియు జ్డ్ ె సివిల్ కోరురలు (ప్ిమినల్ కోరురలు
లు కోరురలు)
ప్ెసిడనీ్
స్వమ ల్ కాజస్
మాిసెఫ్ సబారి ్నేట్
కోరురలు
కోరురలు మేజిష్టేట్
ర కోర్ట ర
సిటి సివిల్
B . హై కోర్డ్ మ్రియు సె్న్
న్యయ య రెంచాయత్ కోరురలు
రెంచాయతీలు అద్యలత్
• రాష్ట్ ెంర లో అతటయనాత కోర్ట్

35
• కిెంద్ి కోర్ట్ల నుెండి వ్చేు అఫిాళల ను సరాకరిసత ుెంద్ి.
• కిెంద్ి కోర్ట్లు మరియు ట్రరబ్యయనల్్ ప్ెై పర్యవేక్షణ్ాధికార్ెం కలిగి ఉెంట్టెంద్ి ద్ిగువ్.
న్ాయయస్ాథన్ాలు పాట్రెంచవ్లిసిన విధి విధాన్ాలను సయచిసుతెంద్ి మరియు వాట్రని
కామబ్ద్రద కరిసత ుెంద్ి.
• న్ాయయలధికార్టలు నియలమకెం, బ్ద్ిల్ల, పద్దద నాతి, కామశక్షణ్ మొద్లగు సెరీాసు
విష్టయలలలో రాష్ట్ ర పరభుతాెం హై కోర్ట్ను సెంపరద్ెంి చాలి.
• పరతి రాష్ా్నికి ఒకట్ర గాని, ఒకట్ర అెంతకుమిెంచి రాష్ా్ల కూ మరియు కెంద్ర పాలిత
పారెంతాలకు కలిప్ి ఒక హై కోర్ట్ వ్ుెంట్టెంద్ి .
C . ట్రరబయయనల్డి
• ఇవి పరతేయకమన
ై అెంశాలప్ెై వీట్రని ఏర్ార్టస్ాతర్ట.
ఉద్ా : జల వివాద్ాలకు సెంబ్ెంధిచిన ట్రరబ్ునల్్.
అలలగ ఉద్ద యగుల సరిాసుకు సెంబ్ెంధిెంచిన ట్రరబ్ునల్్ మొద్లగునవి

D . జిలాా నయయయస్ాథనయలు మర్ియు సబ్ ఆర్ిునట్

ే కోర్డ్లు

హై కోర్ట ర

చీఫ్
అడిమ ిష్టేటిర వ్
జిల్లల కోర్ట ర మప్ోపోలిటి
ప్టిబ్లయ నల్్
యన్

సివిల్ ప్ిమినల్

సీియర్ట సివిల్ అసిసెెం

ర ట్ సె్న్
న్యయ యమూరి ు న్యయ యమూరి ు
జూియర్ట జుడిసియల్
సివిల్ మేజిష్టేట్
ర (1st
న్యయ యమూసరి ు class)

• జిలలల స్ాథయిలో వారి పరిధిలోకి వ్చేు అనీా సివిల్, కిామినల్ కసులను విచారిసత ుెంద్ి.
• కిెంద్ కోర్ట్ నుెండి వ్చేు అఫిాళల ను సరాకర్టసుతెంద్ి .

36
• ఈ కోర్ట్లను తీర్టాలప్ెై హై కోర్ట్లో సవాలు చేసత ు అఫిాలు చేసుకోవ్చుు.

పార్ట్ – IV
ప్రభుత్య సంక్షేమ
మర్ియు
అభివ్ృద్ధి
ప్ధకాలు

37
A. నవ్ర్తాాలు
1. వై.యస్.ఆర్. రైతట భరపస్ా
2. వై.యస్.ఆర్. ఆసరా
3. వై.యస్.ఆర్. ప్ిెంఛను కానుక
4. జగననా అమాఒడి
5. వై.యస్.ఆర్. పట్్ ణ్ గృహ నిరాాణ్ పథకము
6. వై.యస్.ఆర్. ఆరపగయ శ్రా
7. జగననా విద్ాయ ద్రవన పధకెం (ఫరజురీయిెంబ్ర్ాెంట్)
8. జలయజా ెం
9. మద్యపాన నిషేధెం
B. వేతన ఉపాధి పధకాలు
1. మహాతాాగాెంధర జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకెం
C. సాయెం ఉపాధి పధకాలు
1. పట్్ ణ్ ప్ేద్రిక నిర్ూాలన్ా సెంసథ (మపాా)
2. పశు సెంవ్ర్ిక పధకాలు
3. యస్.సి. కారకారష్టన్ ఋణ్ములు

38
 4. బ్ర.సి ఋణ్ాలు
5. ఆద్ాయ మద్ద తట
6. సాయెం ఉపాధి పధకెం
7. వై.యస్.ఆర్ నవోద్య పధకము
8. పరధాన మెంతిర ముద్ర యోజన
D. న్ైపుణ్య మరియు ఉపాధి పధకాలు
1. అెంబ్ేద్కర్ విద్ేశ్ర విద్ాయ నిధి పథకెం
2. విద్ద యనాతి పధకెం
3. వనుకబ్డిన తర్గతటల సెంక్మెం
4. షెడ్యయల్ి కులలల మరియు తగల ఉప పరణ్ాళిక
5. ఎ.ప్ి రాష్ట్ ర న్ైపుణ్ాయభివ్ృద్ిి సెంసథ
6. పరధానమెంతిర కౌశల్ వికాస్ యోజన
7. జాతీయ పట్్ ణ్ జీవ్న్ోపాధి మిష్టన్
E. స్ాెంఘిక మరియు సెంక్మ పధకాలు
1. వై.యస్.ఆర్ భీమల
2. అట్ల్ ప్ెనిన్ యోజన
3. పరధానమెంతిర సుర్క్ష భీమల యోజన
4. పరధానమెంతిర జీవ్న జోయతి భీమల యోజన
5. జననీ సుర్క్ష యోజన
6. బ్ేట్ీబ్చావో బ్ేట్ీ పడావో
F. అభివ్ృద్ిి పధకాలు
1. ఉచిత విద్ుయత్
2. బ్ర.ప్ి.యల్ కుళాయి కనక్షను
ల

39
 3. పరధాన మెంతిర జన-ధన యోజన
4. సాచు భార్త్ అభియలన్
5. పరధాన మెంతిర ఉజాల యోజన
6. అమృత్ (అట్ల్ మిష్టన్ ఫర్ రజువ్రష్టన్ అెండ్ అర్బన్ ట్ారన్్
ఫారాష్టన్)
G. ఇతర్ పధకాలు
1. కాపు కారకారష్టన్
2. విభినా పరతిభావ్ెంతటల(ద్ివాయెంగుల) సెంక్మెం
3. బ్ారహాణ్ సెంక్మెం
4. అలా సెంఖ్లయక వ్రాీల సెంక్మెం (BC Corporation)

40
A. నవ్ర్తయాలు

1. వై.యస్.ఆర్ట. ర్ెైత్ు భర్ోస్ా

ప్థకం వివ్ర్ాలు : రైతటల సెంక్మెం పట్ల గౌర్వ్ ముఖ్యమెంతిరవ్ర్టయలు శ్రా వై.యస్ జగన్
మోహన్ రడిి గారికి గల నిబ్ద్ి తకు పరతీకగా అకో్బ్ర్ 15, 2019 నుెండి కౌలుద్ార్టలుత
సహారైతటలెంద్రికి ఈ పధకెం ద్ాారా పరయోజనము చేకూర్ుడ్ెం.
అర్హత్లు : కౌలు రైతటలు మరియు అెంద్ర్ట రైతటలు అర్టాలే.

ప్ధక ప్రయోజనయలు :

• గౌర్వ్ ముఖ్యమెంతిర గారి అధయక్షతన వ్యవ్స్ాయ కమీష్టన్ ఏరాాట్ట .

• పెంట్ భీమల ప్రరమియెం మొతాతనిా పరభుతామే చలిల సత ుెంద్ి.
• రైతటలకు ఉచితముగా బ్ో ర్టల మరియు వ్డడి లేని పెంట్ ర్టణ్ాలు.
• వ్యవ్స్ాయలనికి పగట్రపూట్ 9 గెంట్ల ఉచిత కరెంట్ట.
• 3 వేల కోట్ల త ధర్ల సిథరీకర్ణ్ నిధి ఏరాాట్ట
• 4 వేల కోట్ల త పరకృతి విపతట
త ల సహాయనిధి ఏరాాట్ట
• పరమలద్వ్శాతట
త లేద్ా ఆతాహతయ చేసుకునా రైతట కుట్టెంబ్ానికి వై.యస్.ఆర్. భీమల
ద్ాారా 5 లక్షల ఆరిిక సహాయెం.
• పరతి నియోజికవ్ర్ీ ెంలో కోల్ి స్్ రజ్ మరియు ఫుడ్ పారసెసిెంగ్ యయనిట్ల ఏరాాట్ట.
• వ్యవ్స్ాయ ట్ారక్ర్లకు రపడ్ ట్ోల్ – ట్ాక్్ మినహాయిెంపు.
• పశువ్ులకు ఉచిత భీమల సద్ుపాయెం.
• పాడి సహకార్ సెంఘలలు (రైతటల నుెండి న్ేర్టగా పాలు కొనుగపలు చేయుట్)
పున:ర్టద్ి ర్ణ్ చేయుట్
• వై యస్ ఆర్ వ్డడి లేని ఋణ్ాలు
• ఆకాా రైతటలకు ఒకోక విధుయత్ యయనిట్ కు ర్ూ.2/- నుెండి ర్ూ.1.5/- వ్ర్కు
తగిీెంచడ్ెం

41
 ఆర్ిిక లబిి : పరతి రైతట కుట్టెంబ్ానికి ప్ెట్్ టబ్డి కోసెం ర్ూ .50,000/-లు ఆరిిక సహాయెం
అెంద్ిెంచుట్, వ్చేు సెంవ్త్ర్ము నుెండి పరతీ సెంవ్త్ర్ెం మే న్లలో ర్ూ. 12,500/-లు
చకపుాన వ్ర్టసగా 4 సెంవ్త్రాలు చలిల ెంపు.

3. వై.యస్.ఆర్ట. ఆసర్ా

ప్థకం వివ్ర్ాలు : సాయెం సహాయక సెంఘలలలో మిగిలిన ఋణ్ బ్కాయిల

మొతాతనిా 4 విడ్తలుగా సెంఘ సభుయలకు అెంద్ిెంచడ్ెం.

అర్హత్లు : బ్ాయెంక్ నుెండి ర్టణ్ెం తీసుకుని కామెం తపాక తిరిగి చలిల ెంచిన మహిళా
సాయెం సహాయక సెంఘలలకు వ్రితసుెంధి.
ఆర్ిిక లబిి : 11.04.2019 న్ాట్రకి వ్ునా సాయెం సహాయక సెంఘలలలో మిగిలిన ఋణ్
బ్కాయిల మొతాతనిా 4 విడ్తలుగా సెంఘ సభుయలకు అెంద్ిెంచబ్డ్ును. 45
సెంవ్త్ర్ములు నిెండిన యస్సి., యస్ట్ర., బ్రసి., మహిళలకు 75 వేల ర్ూపాయల
వ్ర్కు ఋణ్ సద్ుపాయెం కలిాెంచ బ్డ్ుతటెంద్ి. ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : సెంఘ
తీరాానము, బ్ాయెంకు సే్ట్ెాెంట్ ద్ి.11.04.2019 న్ాట్రకి ఉనా బ్కాయిలను

సమరిాెంచవ్ల ను.

౩. వై.యస్.ఆర్ట. పింఛనత కానతక

ప్థకం వివ్ర్ాలు : తలల రష్టన్ కార్టి కలిగి ఏ ఇతర్ ప్ిెంఛను సరకములలో లబ్రద
ప ెంద్నట్టవ్ెంట్ర ప్ేద్వారికి 12 ర్కముల ప్ిెంఛను
ల పెంప్ిణ్ీ.

అర్హత్లు, ఆర్ిిక లబిి మర్ియు ప్ధక ప్రయోజనయలు :

వ్ . పింఛన్ ర్కము పింఛనత పింఛనత ప ంద్తట్కు అర్హత్లు

.సం మొత్ు ము ర్ూ.
లలో
1 వ్ృద్ాదపయ ప్ిెంఛను నుెండి 2250 60 సెం. నిెండి ఉెండ్వ్ల ను.
వ్ర్కు 3000

42
 వ్ . పింఛన్ ర్కము పింఛనత పింఛనత ప ంద్తట్కు అర్హత్లు
.సం మొత్ు ము ర్ూ.
లలో
2 వితెంతట ప్ిెంఛను నుెండి 2250 18 సెం. నిెండి భర్త ను కోలోాయిన
వ్ర్కు 3000 సరత ల
ై ు భర్త యొకక డత్ సరి్ఫికట్
వ్ుెండాలి.
3 ఒెంట్రి మహిళా నుెండి 2250 వివాహిత సరత ల
ై ు అయితే భర్త త
ప్ిెంఛను వ్ర్కు 3000 విడిప యి కనీసెం ఒక సెం. అయి
ఉెండాలి. అవివాహిత అయితే 35
సెం. నిెండి ఉెండాలి.
4 చేన్ేత కారిాకుల నుెండి 2250 50 సెం. నిెండి ఉెండాలి. స్ాెంఘిక
ప్ిెంఛను వ్ర్కు 3000 సెంక్మ శాఖ్ సరి్ఫికట్ ఉెండాలి
5 చర్ాకార్టల నుెండి 2250 40 సెం. నిెండి ఉెండాలి. స్ాెంఘిక
ప్ిెంఛను వ్ర్కు 3000 సెంక్మ శాఖ్ సరి్ఫికట్ ఉెండాలి
6 కలుల గీత కారిాకుల నుెండి 2250 50 సెం. నిెండి ఉెండాలి. గీత
ప్ిెంఛను 3000 వ్ర్కు కారిాకుల స్ సెట్
ై ీ మెంబ్ర్ అయి
ఉెండాలి
7 మతయకార్టల నుెండి 2250 50 సెం. నిెండి ఉెండాలి. మతయ శాఖ్
ప్ిెంఛను వ్ర్కు 3000 వారి సరి్ఫికట్ ఉెండాలి
8 హచ్.ఐ.వి.రపగుల నుెండి 2250 6 న్లల పాట్ట ట్ీరట్ెాెంట్ తీసుకునా
ప్ిెంఛను వ్ర్కు 3000 వారికి వ్రితసత ుెంద్ి
9 ద్ివాయెంగుల ప్ిెంఛను 3000 40 శాతము వైకలయెం కలిగి సద్ర్ట
సరి్ఫికట్ ఉెండాలి
10 ట్ారన్్ జెండ్ర్ 3000 18 సెం. ప్ెబ్
ై డి లిెంగ నిరాదర్ణ్
ల (హిజార)ప్ిెంఛను సరి్ఫికట్ ఉెండాలి
11 డ్పుా కళాకార్టల 3000 50 సెం. లు నిెండి ఉెండ్వ్ల ను.
ప్ిెంఛను స్ాెంఘిక సెంక్మ శాఖ్ సరి్ఫికట్
ఉెండాలి.

43
 వ్ . పింఛన్ ర్కము పింఛనత పింఛనత ప ంద్తట్కు అర్హత్లు
.సం మొత్ు ము ర్ూ.
లలో
12 డైయలలసిస్ రపగుల 10000 పరతి న్లల డైయలలసిస్ చేయిెంచు
ప్ిెంఛను కుెంట్టనాట్ట్ డాక్ర్ట సరి్ఫికట్ కలిగి
ఉెండ్వ్ల ను .

4. జగననా అమాఒడి

ప్థకం వివ్ర్ాలు : ప్ేద్ిెంట్ర ప్ిలలల చద్ువ్ులకు సెంబ్ెంద్ిెంచి ప్ిలలలను పరభుతా లేద్ా

పరయివేట్ట సయకళళకు పెంప్ిెంచే పరతి తలిల కి ఆరిికముగా సహాయెం అెంద్ిెంచడ్మే ఈ పధకెం
యొకక ముఖ్య ఉద్ేదశము.
అర్హత్లు : ఈ పధకెం 1వ్ తర్గతి నుెండి ఇెంట్ర్ మీడియట్ వ్ర్కు గల విధాయర్టిలకు
వ్రితసత ుెంద్ి.
ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : ధర్ఖ్లసుత ఫార్ెం వార్టి సెకాట్రియిెట్ వ్ద్ద లభిసుతెంద్ి
ఆర్ిిక లబిి : ప్ేద్ిెంట్ర ప్ిలలల చద్ువ్ులకు సెంబ్ెంద్ిెంచి ప్ిలలలను పరభుతా లేద్ా పరయివేట్ట
సయకళళకు పెంప్ిెంచే పరతి తలిల యొకక బ్ాయెంక్ ఖ్లతాలో ఏడాద్ికి వేల 15 ర్ూపాయలు
చకపుాన జమ చేస్త ార్ట.
ప్ధక ప్రయోజనయలు : విధాయ న్ాణ్యతను ప్ెెంచుట్కు పరతి పరభుతా పాఠశాలలో మౌలిక

సద్ుపాయలల కలాన, తర్గతి గద్ులను మర్టగు పర్టచుట్కు నిధులు సమకూర్టస్ాతర్ట.

5. వై.యస్.ఆర్ట. ప్ట్్ ణ గృహ నిర్ాాణ ప్థకము

ప్థకం వివ్ర్ాలు : రాష్ట్ ెంర లోని పట్్ ణ్ పారెంత ప్ేద్లెంద్రికీ స్ ెంత ఇలుల ఉెండాలన్ే ఉద్ేదశెంత
కెంద్ర రాష్ట్ ర పరభుతాాలు (PMAY-U) సెంయుకత ముగా చేపట్ర్న పధకెంలో భాగెంగా గతెంలో

44
నిరిాెంచిన 300 చ.అడ్ుగుల విసరత ర్ణెం వ్ర్కు గల గృహాలకు సెంబ్ెంద్ిెంచి పట్్ ణ్ గృహ నిరాాణ్
లబ్రి ద్ార్టల ఋణ్ాలను మలఫర చేయబ్డ్ును.

అర్హత్లు :

• పట్్ ణ్ పారెంత నివాసి అయి ఉెండాలి.

• తలల రష్టన్ కార్టి మరియు ఆధార్ కార్టి కలిగి ఉెండాలి.
• వారిిక ఆద్ాయము 3 లక్షల లోపు కలిగి ఉెండాలి.
• గతెంలో ఎట్టవ్ెంట్ర గృహ నిరాాణ్ పధకెంలో ఇలుల ప ెంద్ి ఉెండ్రాద్ు మరియు
కుట్టెంబ్ములోని ఏ వ్యకిత ప్ేర్టన్ా ఇలుల కలిగి ఉెండ్కూడ్ద్ు.
• పరజాస్ాధికార్ సరా లో ప్ేర్ట నమోద్ు అయి ఉెండాలి .

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : ఆన్న్ లల ధర్ఖ్లసుత ఫార్మును ముని్పల్ కమీష్టనర్ /

వార్ి సెకాట్ేరియట్ వారి కారాయలయెంలో ప ెంద్గలర్ట.

ఆర్ిిక లబిి : PMAY-AHP(భాగస్ాామయెంలో భరిెంచద్గు గృహ నిరాాణ్ెం)రాష్ట్ ర పరభుతాము

G +3 నమయన్ాలో 330చ. అడ్ుగుల విసరత ర్ణెంలో మౌలిక సద్ుపాయలలత ఇలుల నిరిాెంచి
ఉచితముగా గృహిణ్ి ప్ేర్ట మీద్ రిజిసే్ష్ట
ర న్ చేసి ఇవ్ాట్ెం.

PMAY - BLC (లబ్రి ద్ార్టని న్ేతృతాెంలో నిరాాణ్ెం) పట్్ ణ్ పారెంతెంలో స్ ెంత సథ లము కలిగిన
కుట్టెంబ్మునకు కెంద్ర రాష్ట్ ర సబ్ర్డడ 2.5 లక్షలత ఇళల నిరాాణ్ము చేపట్ట్ట్.

6. వై.యస్.ఆర్ట. ఆర్ోగయ శ్రా

ప్థకం వివ్ర్ాలు : ఆపరష్టను లేద్ా జబ్ుబ చేసన

ి వ్యకితకి చికిత్ నిమితత ెం అయి్య ఖ్ర్టును
మరియు చికిత్ తర్టవాత విశాాెంతి సమయెంలో ఆ కుట్టెంబ్ెం బ్రతకడానికి అెండ్గా ఆరిిక
సహాయెం అెంద్ిెంచడ్మే ఈ పధక ముఖ్య ఉద్ేద శెం.
అర్హత్లు : సెంవ్త్ర్ ఆద్ాయెం 5 లక్షలు కెంట్ే తకుకవ్ ఉనా అనిా కుట్టెంబ్ాలకు ఈ
పధకెం వ్రితసత ుెంద్ి.

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : ధర్ఖ్లసుత ఫార్ెం వార్టి సెకాట్రియిట్

ె వ్ద్ద /ఆన్ ల ైన్ లో
లభిసుతెంద్ి.

45
ఆర్ిిక లబిి : వైద్యెం ఖ్ర్టు ర్ూ.1000/ -లు మిెంచిన అనీా కసుల చికిత్ వ్యయెం ప్ెై ఏ
విధమన
ై పరిమితి లేకుెండా ఆరపగయ శ్రా వ్రితెంపు. ఎనిా లక్షలు ఖ్ర్టు అయిన్ా ఆరపగయశ్రా ద్ాారా

పూరితగా ఉచిత వైద్యెం. అనిా ర్కాల వాయధులు, ఆపరష్టను

ల ఆరపగయ శ్రా పరిధల
ి ోకి వ్స్ాతయి.

ప్ధక ప్రయోజనయలు : కిడడా వాయధి, తల సేమియల మరియు ద్రర్ఘకాలిక వాయధులత

బ్ాధపడ్ుతటనా వారికి పరతేయకెంగా ర్ూ 10,000 /- లు ప్ిెంఛను న్ల న్లల చలిల ెంపు.
అతయవ్సర్ పరిసితతటలలో ఆసుపతిరకి చేరు సమయలనిా గణ్నీయెంగా తగిీెంచుట్కు పరతి
మెండ్లెంలో కనీసెం ఒక 108 అెంబ్ుల ను్ ఏరాాట్ట. గాామ స్ాథయిలో వధ
ై ుయల ద్ాారా
ై ఆరపగయ సేవ్లు అధిెంచట్ానికి 104 వాహనెం ఏరాాట్ట .
న్ాణ్యమన

7. జగననా విద్యయ ద్ీవన ప్ధకం (ఫ్జుర్గయింబర్ెిమంట్)

ప్థకం వివ్ర్ాలు : మట్రరక్ తర్టవాత కోర్ట్లకు అనిా వ్రాీలలోని ప్ేద్వాని చద్ువ్ుకు

అయి్య ఖ్ర్టు నయట్రకి నయర్ట శాతెం రీయిెంబ్ర్ాెంట్ చేయట్మే ఈ పధకెం యొకక ముఖ్య
ఉద్ేద శయెం.
అర్హత్లు : మట్రరక్ తర్టవాత కోర్ట్లు చేసత ునా పరతి విద్ాయరిి అర్టాడే.

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : కళాశాల లేద్ా ఆన్ ల న్

ై ద్ాారా విద్ాయరిి సాయెంగా
ధర్ఖ్లసుత చేసుకోవ్చుు.

ఆర్ిిక లబిి : ఫరజు రీయిెంబ్ర్ాెంట్ త పాట్ట వ్సతి, భోజనెం, పరయలణ్ెం, బ్ుక్్ కోసెం

అద్నెంగా ఏట్ా ర్ూ 20,000 /- లు పరతీ విధాయరిికి చలిల ెంపు

8. జలయజఞ ం

ప్థకం వివ్ర్ాలు : ప లవ్ర్ెంత సహా అనిా పారజకు్లను యుద్ి పారతిపధికన

పూరితచయ
ే డ్మే ఈ పధకెం యొకక ముఖ్య ఉద్ేద శయము.

ప్ధక ప్రయోజనయలు : లక్షలలద్ి రైతట కుట్టెంబ్ాలకు వలకట్్ లేని లబ్రద .

46
 9. మద్యపాన నిషేధం

ప్థకం వివ్ర్ాలు : మయడ్ు ద్శలలో మద్యపాన నిషేధెం 2024కు – సెంపూర్ణ మద్యపాన

నిషేధెం కార్యకామలనిా పూరిత చేయడ్మే ఈ పధకెం యొకక ముఖ్య ఉద్ేదశయము.

ప్ధక ప్రయోజనయలు : మొద్ట్ర ద్శలో బ్ెల్ ు ష్ాపుల మయసివేత. రెండ్వ్ ద్శలో మద్యెం
ష్ాపులను డడలర్ల నుెండి పరభుతా ఆధరనెంలో నడ్ుపుట్. మయడ్వ్ ద్శలో పరిమిత
పరద్ేశాలలో తప్ిాెంచి మిగిలిన చపట్ల సెంపూర్ణ మద్యపాన నిషేధెం

B. వేత్న ఉపాధధ ప్ధకాలు

1. మహాతయాగాంధీ జాతీయ ఉపాధధ హామీ ప్థకం

ప్ధకం వివ్ర్ాలు: జాతీయ గాామీణ్ ఉపాధి హామీ చట్్ ెం (ఎన్.ఆర్ఇజిఎ) జాతీయ గాామీణ్
ఉపాధి పథకమని కూడా పరసిద్ి ప ెంద్ి, భార్త రాజాయెంగెం ద్ాారా 25 వ్ తేద్ర ఆగష్్ 2005 వ్
సెంవ్త్ర్ములో అమలులో ప్ెట్్బ్డినద్ి. జాతీయ గాామీణ్ ఉపాధి హామీ చట్్ ెం ద్ాారా పరతి
ఆరిథక సెంవ్త్ర్ములో న్ైపుణ్యము లేని వ్యోజనులెంద్రికీ పరతి గాామీణ్ కుట్టెంబ్ెంలో
పనిని కోరిన వారికి ఆ గాామీణ్ పరిధిలో 100 పని ద్ినములు కనీసవేతనెం వ్చేులలగా చట్్
పర్మైన హామీ ఇవ్ాబ్డిెంద్ి. గాామీణ్ాభివ్ృద్ిి మెంతిరతాశాఖ్ (ఎమ్.ఆర్.డి), భార్తద్ేశ
పరభుతాెం ఈ పథకానిా రాష్ట్ ప
ర రభుతాాల సహకార్ెంత పర్యవేక్ిసత ున్ాాయి.

అర్హత్: ఉపాధి కార్ి ఉనా గాామీణ్ వ్యోజనులెంద్ర్ూ అర్టాలు. ఒక వేళ ఆ వ్యకిత(వ్యకుతలు)

ఉద్ద యగెం చేసత ున్ాా, ఒక పనిచేసత ున్ాా ఈ చట్్ ెం కిెంద్ న్ేర్టాలేని పనివానిగా ఉద్ద యగానిా
డిమలెండ్ చేసే అధికార్ెం ఉెంద్ి. ఈ పథకెం కిెంద్ లబ్రద ద్ార్టలోల ఒకిెంట్ మయడద వ్ెంతట సరత ల
ై కి
చపట్టెంట్టెంద్ి

ప్ధక ప్రయోజనయలు : గాామీణ్ కుట్టెంబ్ాలలోని వ్యోజనులకు పరతి ఆరిదక సెంవ్త్ర్ెంలో

100 రపజుల పాట్ట న్ప
ై ుణ్యెం అవ్సర్ము లేని లేద్ా కొద్ిదపాట్ర న్ప
ై ుణ్యము గల పనులు
ద్ారిద్రయ రఖ్ ద్ిగువ్నునా పనివారికి పనులను కలిాెంచడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి

47
ఉపాధధ కార్టు కొర్కు ధర్ఖ్ాసతు చేసతకోనత ప్ద్ి తి : మీణ్ కుట్టెంబ్ెంలోని
వ్యోజనులెంద్ర్ూ వారి ప్ేర్ట, వ్యసు్ మరియు చిర్టన్ామల ఫ ట్ోలను
గాామపెంచాయితీకి ఇవ్ావ్ల ను. ఆ గాామపెంచాయితీ తగిన విచార్ణ్ చేసి ఆ కుట్టెంబ్
వివ్ర్ములు నమోద్ు చేసి ఒక ఉపాధి పతరమును జారీ చేస్త ార్ట. ఆ ఉపాధి పతరములో ఆ
వ్యోజనుని వివ్ర్ములు అతని/ఆమ ఫ ట్ో ఉెంట్టెంద్ి. ఈ పథకములో నమోద్ు
చేసుకునా వ్యకిత వారతపూర్ాకముగా ( కనీసెం పద్ాాలుగురపజులు నిర్వ్ధికెంగా పనిని
కలిాెంచమని కోర్టచయ) సద్ర్ట పెంచాయతీకి గాని ప ర గాామ్ అధికారికిగాని ధర్ఖ్లసుత
చేసుకోవాలి.

C. సాయం ఉపాధధ ప్థకాలు

1. ప్ట్్ ణ పేద్ర్ిక నిర్ూాలనయ సంసథ (మెపాా)
SHG బటయంకు లింకేజ్:
నిస్హాయక వ్ర్ీ సెంఘలలు : రాయగ్ ప్ికర్్, వీధి వికాయ ద్ార్టలు, పెంద్ులు ప్ెెంపక

ద్ార్టలు, విభినా పరతిభావ్ెంతటల సెంఘములు 5-7 మెంద్ి సభుయలుగా ఏర్ాడాలి

.
వివ్ర్ములు : 10-12 మెంద్ి మహిళలత సెంఘము ఏరాాట్ట చేసుకుని బ్ాయెంకులో ఖ్లతా
పారర్ెంభిెంచాలి .
అర్హత్లు : కనీసము 6 న్లలు సరనియలరిట్ీ గల మహిళా సెంఘము కామెం తపాక

ప ద్ుపులు, పుసత క నిర్ాహణ్, సమలవేశాల నిర్ాహణ్, హాజర్ట కట్ట్బ్ాట్ట

ల మొద్లగు
పెంచ సయతారలు పాట్రెంచాలి. నిస్హాయ వ్ర్ీ సెంఘలలకు కనీసెం 3 న్లల
సరనియలరీ్ ఉెండాలి
ధర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

సభుయల సమలవేశ తీరాానము , సయక్షా ఋణ్ పరణ్ాళిక ఆధార్ెంగా డాకుయమెంట్ేష్టన్ చేసి

సమరిాెంచాలి.

48
 • ఆర్ిిక లబిి :
▪ మొద్ట్ర విడ్త ర్ూ.75,000/-ల నుెండి 1 లక్ష ర్ూపాయల వ్ర్కు ఋణ్

సద్ుపాయము.
▪ రెండ్వ్ విడ్త 1 లక్ష ర్ూపాయల నుెండి 2 లక్షల ర్ూపాయల వ్ర్కు ఋణ్
సద్ుపాయము.
▪ మయడ్వ్ విడ్త 3 లక్షల ర్ూపాయల నుెండి 5 లక్షల ర్ూపాయల వ్ర్కు
ఋణ్ సద్ుపాయము.

▪ న్ాలుగవ్ విడ్త – 5 లక్షల ర్ూపాయల ప్ెన

ై

2. ప్శు సంవ్ర్ి క ప్ధకాలు

పాడి పశువ్ులు, సెంకర్జాతి ఆవ్ులు మరియు గకరాల యయనిట్ల ను ఈ పధకెం
కిాెంద్ ప ెంద్వ్చుు . 21 – 50 సెంవ్త్రాలలోపు వ్యసు్ కలిగి తలల రష్టన్ కార్టి
కలిగిన వారై ఉెండాలి .
సబిిడీ: యయనిట్ విలువ్లో 60% కానీ ర్ూ1.,00,000/-లు గాని ఏద్ి తకుకవ్
అయితే అద్ివ్రితసత ుెంద్ి. మిగిలినద్ి బ్ాయెంకు ఋణ్ెం.

4. యస్.సి. కార్పొర్ేషన్ ఋణములు

యస్.సి కారకారష్టన్ నుెండి ఆరిిక సహాయెం కొర్కు వార్టి సచివాలయము/

ముని్పాల్ ఆఫరసులో ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకోవాలి లేద్ా మీ సేవ్ ఇెంట్రాట్ ద్ాారా
ద్ర్ఖ్లసుతచేసుకోవ్చుు.

• యయనిట్ విలువ్లో 60% సబ్ర్డడ ప ను మిగిలినద్ి బ్ాయెంకుల నుెండి

ఋణ్ెంగా మెంజూర్ట చేయబ్డ్ుతటెంద్ి.

• ఈ పధకెం కొర్కు ఉెండ్వ్లిసిన అర్ాతలు:

i. 21 – 50 సెంవ్త్ర్ముల లోపు వ్యసు్ కలిగి ఉెండాలి

ii. తలల రష్టన్ కార్టి కలిగి ఉెండాలి.

iii. కుల ద్ురవీకర్ణ్ పతరెం కలిగి ఉెండాలి

49
 5. బి.సి ఋణయలు
వివ్ర్ములు : పట్్ ణ్ పారెంతాలలో నివ్సిసత ునా , వనుకబ్డిన తర్గతటల వార్ట అెంద్ర్ూ
లబ్రద ద్ార్టలు.

అర్హత్లు : వ్యో పరిమితి 21 – 50 సెం||లు

I. తలల రష్టన్ కలిగి ఉెండాలి
II. విద్ాయర్ాత – 10వ్ తర్గతి

III. వారిిక ఆద్ాయము – ర్ూ. 1,03,000/-

ధర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : ఎ.పి.ఒ.బి.యమ్.యస్.యస్ వబ్ సెైట్ ద్యార్ా

ఆర్ిిక లబిి : 2 లక్షలు ఆ ప్ెైన ర్టణ్ాలకు సబ్ర్డడ 50% గరిష్ట్ముగా ర్ూ.1 లక్ష
ర్ూపాయలు సబ్ర్డడ అెంద్ిెంచబ్డ్ును.

6. ఆద్యయ మద్ి త్ు

వివ్ర్ములు :
పట్్ ణ్ పారెంతములలో నివ్సిసత య ద్ుకాణ్ాల ద్ాార్ వ్ృతిత చేసత ునా న్ాయిబ్ారహాణ్ులు,
ద్రీెలు, ర్జకులు, మత్యకార్టలు మరియు చిర్ట వాయపార్సుతలకు ఆరిిక సహాయము.
అర్హత్లు :
i. వ్యోపరిమితి 18 – 35 సెం||లు
ii. తలల రష్టన్ కార్టి మరియు ఆధార్ కార్టి కలిగి ఉెండాలి.
iii. కుల ద్ృవీకర్ణ్ పతరెం కలిగి ఉెండాలి.
ధర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : ఎ.పి.ఒ.బి.యమ్.యస్.యస్ వబ్ సెైట్ ద్యార్ా
ఆర్ిిక లబిి : 10 వేల ర్ూపాయలు ఆద్ాయ మద్ద తటగా ఇవ్ాబ్డ్ును.
మత్యకార్టలకు ఆరిిక మద్ద తట 10 వేల ర్ూపాయలత పాట్ట డడజిల్ సబ్ర్డడ

కలిాెంచబ్డ్ును.

7. సాయం ఉపాధధ ప్ధకం

50
 యయనిట్ విలువ్: ర్ూ50.,000/- నుెండి ర్ూ2.,00,000/- వ్ర్కు

సబిిడీ: యయనిట్ విలువ్లో 60% ర్ూ1.,00,000/-లు కానీ ఏద్ి తకుకవ్ అయితే

వ్రితసత ుెంద్ి .

8. వై.యస్.ఆర్ట నవోద్య ప్ధకము

సయక్షా, చినా, మధయతర్హా సెంసథ లకు ఆరిిక సహాయెం.గత3 సెం|| లలో ఆరిికెంగా
ఇబ్బెంద్ిపడ్ుతటనా సుమలర్ట 86000 సెంసథ లకు ఆరిిక సహాయలనికి 2019-20 బ్డె ట్ోల
400కోట్ల ర్ూపాయలు కట్ాయిెంచార్ట. మొతత ెం 4వేల కోట్ల ర్ూపాయలత ఈ సయక్షా
,చినా, మధయతర్హా పరిశమ
ా లను సిథరీకరిెంచుట్కు పరతిపాద్ిెంచార్ట.

పౌర్సర్ఫర్ాలు : పరజా పెంప్ిణ్ీ వ్యవ్సథ లో న్ాణ్యమైన అనిా సర్టకులను పాయకిెంగ్ చేసి వార్టి
వాలెంట్ీర్ల ద్ాారా డద ర్ డలివ్రీ చేయుట్కు చర్యలు తీసుకోబ్డ్ుతటన్ాాయి. స్ార్క్్ మరియు
ఇతర్ గాడిెంగ్ యెంతారల ద్ాారా పాయకిెంగ్ ద్శలోన్ే న్ాణ్యతను తనిఖీ చేయుట్కు వీలవ్ుతటెంద్ి.

9. ప్రధయన మంతిర ముద్ర యోజన

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
సయక్షా మరియు చినా తర్హా తయలరీ ర్ెంగానికి, సేవా ర్ెంగానికి మరియు
వాయపార్ ర్ెంగానికి ఋణ్ాలు మెంజూర్ట చయయడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
అర్హత్లు :

• 18 సెం. లోపు వ్యసు్ కలిగిన యువ్త అర్టాలు

• వ్యకితగతెంగా కానీ, భాగస్ాామయెం వ్ెంట్ర చట్్ బ్ద్ి మైన విధాన్ాలలో
ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకోవ్చుు.
ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :
▪ బ్ాయెంకు పరతినిధిని లేద్ా బ్ాయెంక్ మితరను కలిసి ద్ర్ఖ్లసుత
ఫార్ెంను పూరిత చేసి ఇవాాలి.
ఆర్ిిక లబిి :

ఈ పధకెం కిెంద్ మయడ్ు కాయట్గిరిలలో ఋణ్ాలు అెంద్ిెంచబ్డ్తాయి :

a) శశు : ర్ూ. 50,000/- లు

51
 b) కిశోర్: ర్ూ. 50,000 ల నుెండి ర్ూ. 5,00,000/- ల వ్ర్కు
c) తర్టణ్: ర్ూ. 5,00,000 ల నుెండి ర్ూ. 10,00,000/- ల వ్ర్కు
ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు :

• ఈ పధకెం కిాెంద్ ఎట్టవ్ెంట్ర జామీను లేకుెండా ఋణ్ెం మెంజూర్ట

చేయవ్చుు.
• బ్ాయెంకులు CGTMSE ను వినియోగిెంచుకోవ్చుు.

D. నైప్ుణయ మర్ియు ఉపాధధ ప్ధకాలు

1. అంబేద్కర్ట విద్ేశ్ర విద్యయ నిధధ ప్థకం

పథకెం వివ్రాలు :

ఈ పథకెం కిాెంద్ విద్ేశాలోల ఉనాత విద్యను అభయసిెంచట్ానికి ఎస్సి., ఎస్ట్ర., బ్రసి., కాపు
మరియు మైన్ారీ్ వ్రాీలకు చెంద్ిన విద్ాయరిథనీ విద్ాయర్టథలకు ఆరిథక సహాయెం.

అర్ాతలు :

▪ కుట్టెంబ్ ఆద్ాయెం ర్ూ2.లక్షలకు మిెంచరాద్ు

▪ డిగీా మరియు ప్ి.జి కోర్ట్లలో ఫస్్ కాలసులో పాస్ అయియ ఉెండాలి.
▪ 35 సెంవ్త్రాలలోపు వ్యసు్ కలిగి ఉెండాలి

ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకొను విధానము :

▪ ఆన్లల న్ ద్ాారా అప్ెల ల చేసుకోవ్ల ను

▪ ద్ర్ఖ్లసుతత పాట్ట ఆద్ాయ ధురవీకర్ణ్ పతరెం, ఆధార్ కార్టి, కుల ధురవీకర్ణ్

పతరెం, ఇెంట్రీాడియట్ లేద్ా డిగీా మలర్క లిస్్ మొద్లగు పతారలను ఆన్లల న్

లో ప ెంధు పర్చవ్ల ను.

ఆరిిక లబ్రద : ఈ పధకెం ద్ాారా ర్ూ.10 లక్షల ఆరిథక సహాయెం అెంద్ిస్త ార్ట

52
ఇతర్ వివ్రాలు : యు.యస్.ఎ, యు.క, ఆసే్లి
ర యల, కనడా, సిెంగపూర్ తద్ితర్ ద్ేశాలోల
మడిసిన్, ఇెంజనీరిెంగ్, ఫార్ాసర, నరి్ెంగ్ వ్ెంట్ర కోర్ట్లు చేసే వారికి వ్రితసత ుెంద్ి.

2. విద్య యనాతి ప్ధకం

విద్ద యనాతి పధకెం ద్ాారా యస్.సి, యస్.ట్ర విద్ాయర్టిలకు పరిపాలన ర్ెంగెం
లో ఉనాత స్ాథయి ఉద్ద యగాలు ప ెంద్ట్ానికి సివిల్ సరీాసెస్ (ఐ.ఎ.యస్, ఐ.ప్ి.యస్)
కోర్ట్ల కోసెం పరతయే క శక్షణ్ ఇప్ిాెంచడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
పరతి విద్ాయరిికి గరిష్ట్ెంగా ర్ూ. 1.10 లక్షలు మెంజూర్ట చేస్త ార్ట.

ప్థకం వివ్ర్ాలు :

ఈ పథకెం కిాెంద్ ఐ.ఎ.యస్, ఐ.ప్ి.యస్ వ్ెంట్ర ఉనాత ఉద్ద యగాలు ప ెంద్ుట్కు శక్షణ్
నిమితత ెం ఆరిికసహాయెం అెంద్ిస్త ార్ట.

అర్హత్లు :

▪ ఎస్సి., ఎస్ట్ర., బ్రసి., కాపు, మైన్ారీ్ బ్ారహాణ్ ఇతర్ ఆరిథకెంగా వనుకబ్డిన వార్ట
అర్టాలు
▪ కుట్టెంబ్ వారిిక ఆద్ాయెం ర్ూ 6 .లక్షలకు మిెంచరాద్ు

▪ సెంబ్ెంద్ిత కుల మరియు ఆధాయ ద్ృవీకర్ణ్ పతరలు కలిగి ఉెండాలి

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

▪ ఆన్లల న్ ద్ాారా అప్ెల ల చేసుకోవ్ల ను.

ఆర్ిిక లబిి :

▪ 9 న్లల నుెండి 12 న్లల శక్షణ్ా కాలలనికి కోచిెంగ్ ఫరజు కిాెంద్ గరిష్ట్ెంగా ర్ూ.1.10
లక్షలు అెంద్ిస్త ార్ట.

పుసత కాలు, సే్ష్టనరీ, భోజన మరియు వ్సతి సద్ుపాయలలకు పరతి న్ల ర్ూ 10.వేలు
అెంద్ిస్త ార్ట .

53
 3. వనతకబడిన త్ర్గత్ుల సంక్షేమం
స్ డీ సర్ికల్డ:

వనుకబ్డిన తర్గతటల నిర్టద్ద యగ యువ్తీ, యువ్కులు ప ట్ీ పరీక్షలలో ఇతర్టలత

ప ట్ీపడి పరభుతా ఉద్ద యగాలు ప ెంద్ేెంద్ుకు గాను ఉచిత కోచిెంగ్ ‘బ్ర.సిస్ డడ సరికల్ .’
ద్ాారా ఇవ్ాడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.

వనతకబడిన త్ర్గత్ుల నయయయవాద్తలకు శిక్షణ :

వనుకబ్డిన తర్గతటల న్ాయయవాద్ులు వారి వ్ృతిత లో సిథర్ పడేెంద్ుకు కోర్ట్

వ్యవ్హార్ములు మరియు చట్్ విధి విధానములప్ెై అవ్గాహన కలిాెంచేెంద్ుకు
వనుకబ్డిన తర్గతటల సెంక్మ శాఖ్ “ న్ాయయ పరిపాలన అన్ే అెంశము ప్ెై శక్షణ్ ”
.ఇసుతెంద్ి

54
 4. షెడూయల్డు కులాల మర్ియు తగల ఉప్ ప్రణయళిక
• షెడ్యయల్ి కులలల కోసెం అెంట్ే మలల, మలద్ిగ, రలిల మరియు ఇతర్ కమయయనిట్ీల
ల ఏరాాట్ట చేయడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
కోసెం కొతత కారపారష్టను

• షెడ్యయల్ి కులలలు, షెడ్యయల్ి తగలకు ఉచిత విద్ుయతట

త యయనిట్ల సెంఖ్యను

100నుెండి 200వ్ర్కు ప్ెెంచుతార్ట.

షెడ్యయల్ి తగల వారిలో ఉనాత విద్యను పర త్హిెంచుట్కు డా.వై.యస్.ఆర్ గిరిజన

విశావిద్ాయలము ఏరాాట్ట చేయబ్డ్ుతటెంద్ి
షెడూయలు కులాల / తగల సంక్షేమము :

విషయ ప్రర మట్రరక్ విద్య ప స్్ మట్రరక్ స్ాధార్ణ్ విద్య అెంబ్ేధకర్

ము విద్య ఓవ్రీ్స్ విద్ాయ
నిధి

వివ్ర్ము పట్్ ణ్ాలలో ఉెండి పట్్ ణ్ాలలో 5వ్ తర్గతి విద్ేశ్ర విద్యను
లు 10వ్ మరియు 9 ఉెండి 10వ్ నుెండి అభయసిెంచాలనుకు
తర్గతి ఇెంట్ర్ట్.ఐ.ఐ/ తర్గతి వ్ర్కు
నా యస్సి.
చద్ువ్ుకుెంట్టన వ్ర్కు చద్ువ్ుకుెంట్ట
మరియు యస్ ట్ర.
సి.న యస్్, చద్ువ్ుకుెంట్ట సి.నా యస్,
యువ్తి
యస్ ట్ర. సి.నా యస్, యస్, ట్ర
విద్ాయరిినీ యస్ ట్ర. విద్ాయరిినీ యువ్కులకు

విద్ాయర్టిలకు యువ్తి విద్ాయర్టిలకు

యువ్కులకు ఉపకార్
ట్యయష్టన్ ఫరజు వేతనములు

అర్హత్లు 75% హాజర్ట, కుట్టెంబ్ కుట్టెంబ్ కుట్టెంబ్

కుట్టెంబ్ సెంవ్త్ర్ సెంవ్త్ర్ సెంవ్త్ర్
సెంవ్త్ర్ ఆద్ాయము 2 ఆద్ాయము 2

55
 ఆద్ాయము 2 లక్షలు లోపు లక్షలు లోపు ఆద్ాయము 2
లక్షలు లోపు ఉెండాలి ఉెండాలి లక్షలు లోపు
ఉెండాలి
ఉెండాలి

ధర్ఖ్ాసతు ఒ .యలమ్.బ్ర. ఒ .యలమ్.బ్ర. ఒ .యలమ్.బ్ర. ఒ .యలమ్.బ్ర.

విధయనము యస్ .యస్ యస్ .యస్ యస్ .యస్ యస్ .యస్
ద్ాారా చేయలలి ద్ాారా చేయలలి ద్ాారా చేయలలి
ద్ాారా చేయలలి

ఆర్ిిక లబిి హాస్ ల్ లో ఉనా మొతత ము డేస్ాకలర్్ కు బ్ాయెంకు లోను

వారికి న్లకు ట్యయష్టన్ ఫరజు న్లకు బ్ాలుర్కు ర్ూ10.,00000/-
ర్ూ7.,000/- ఉపకార్ ర్ూ.1000/-
లు వ్ర్కు ఇస్ాతర్ట.
డేస్ాకలర్్ కు వేతన్ాలు బ్ాలికలకు
న్లకు ర్ూ.1500/-
ర్ూ3.,000/-

5. ఎ.పి ర్ాష్ర నైప్ుణయయభివ్ృద్ధి సంసథ

వివ్ర్ములు :
రాష్ట్ మ
ర ులో ఉద్ద యగ అవ్కాశాలను మర్టగుపర్చి నిర్టద్ద యగమును తగిీెంచడానికి
న్లకొలాబ్డిన సెంసథ . పట్్ ణ్ాలలోని నిర్టద్ద యగ యువ్తి యువ్కులకు ఉద్ద యగ అవ్కాశాల
గురిెంచి సమలచార్ెం అెంద్ిెంచుట్, జాబ్ మేళాలు నిర్ాహిెంచుట్, పరిజా ాన్ానిా ప్ెెంప ెంద్ిెంచుట్

తద్ాారా సెంబ్ెంధిత కెంప్ెనీలలో ఉద్ద యగ కలానను ప ర త్హిెంచుట్ ఈ సెంసథ యొకక ముఖ్య

ఉద్ేద శయము. ఈ సెంసథ ద్ాారా కిాెంద్ి వారికి శక్షణ్ మరియు ఉపాద్ి అవ్కాశాలు

కలిాెంచబ్డ్ుచునావి .
అర్హత్లు :

1. 18 – 35 సెం|| లోపు యువ్తీ యువ్కులకు

2. వ్ృతిత పర్మై కోర్ట్లు, డిగీా మరియు ప్ి.జి. విద్ాయర్టిలు
3. నిర్టద్ద యగ యువ్తి యువ్కులు

56
 4. చినా ఉద్ద యగసుతలు / స్ాెంకతిక వ్ృతిత పని వార్ట
5. సాయెం ఉపాధి శక్షణ్ా సెంసథ లు

ధర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : ఆన్ ల న్

ై ద్ర్ఖ్లసుతను సెంసథ యొకక వబ్ సెైట్ నెంద్ు
నమోద్ు చేసుకొన వ్లయును

6. ప్రధయనమంతిర కౌశల్డ వికాస్ యోజన

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
ఈ పథకెం జూన్ 15, 2015 న పరపెంచ యువ్జన న్ప
ై ుణ్య
ద్ిన్ోత్వ్ెం సెంద్ర్ాెంగా యువ్కులలో స్ాెంకతిక పరిజా ానెం, న్ైపుణ్యెం
ే ప్ెట్్డ్ెం జరిగిెంద్ి.
ప్ెెంప ెంద్ేెంచెంద్ుకు పరవశ
అర్హత్లు :
• ఈ పధకెంలో 35 సెం. లోపు వ్యసు్ కలిగిన యువ్తీ, యువ్కులు
అర్టాలు

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

▪ న్ైపుణ్య శక్షణ్ సెంసథ ల ద్ాారా శక్షణ్ ప ెంద్ిన వార్ట సద్ర్ట
సరి్ఫికట్ల త బ్ాయెంకులకు ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకోవాలి.
ఆర్ిిక లబిి :

• న్ైపుణ్య శక్షణ్ ప ెంద్ిన యువ్తకు సికల్ లోను ప్ేర్టతొ ర్ూ.

5,000/- ల నుెండి ర్ూ.15,00,000/- ల వ్ర్కు ఋణ్ సద్ుపాయలనిా కలిాసయ
త
విసత ృత ఉపాధి అవ్కాశాలు కలిాెంచబ్డ్తాయి.
ఇతర్ వివ్రాలు :్‌

• పరతి రాష్ట్ ెంర లో వ్ృతిత విద్ాయ న్ైపుణ్య విశా విద్ాయలయలలను న్లకొలాడ్ెం.

7. జాతీయ ప్ట్్ ణ జీవ్నోపాధధ మిషన్

పథకెం వివ్రాలు :
పట్్ ణ్ాలలోని ప్ేద్లకు న్ైపుణ్య శక్షణ్ ఇచిు సాయెం ఉపాధిత జీవిెంచేలల
ర్ూప ెంద్ిెంచిన ఈ పధకెం కిాెంద్ పట్్ ణ్ ప్ేద్లకు శక్షణ్ ఇవ్ాడానికి ఒకోక వ్యకితకి

57
ర్ూ. 15,000/- లు వ్యయెం చేస్త ార్ట. అెంతేకాకుెండా నగర్ జీవ్న్ోపాధి కెంద్ారల ద్ాారా
మలరకట్ ఆధారిత న్ైపుణ్ాయలను అెంద్ిెంచడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
అర్ాతలు :

• పట్్ ణ్ నగర్ పారెంతాలలోని ద్ారిద్య రఖ్కు ద్ిగువ్న ఉనా పరజలు

అర్టాలు.
ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకొను విధానము :
• పుర్పాలక/ నగర్ పాలక సెంసథ లలోని మపాా ద్ాారా రిజిసే్ష్ట
ర న్ చేసుకోవాలి.

ఆరిిక లబ్రద :

• నయతన సాయెం సహాయక సెంఘెం (ఎస్.హచ్.జి) కి ర్ూ.10,000/- లు

పారర్ెంభ మద్ద తట ఇవ్ాబ్డ్ుతటెంద్ి.
• రిజిస్ ర్ి ఏరియల ల వల్ ఫెడ్రష్టన్ (సల మ్ సమలఖ్య) లకు ర్ూ.50,000/-
ల సహాయెం అెంద్ిచెండ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
ఇతర్ వివ్రాలు :

a) ఈ పధకెం ద్ాారా 5% నుెండి 7% వ్ర్కు వ్డడి రాయితీత పట్్ ణ్ ప్ేద్లకు

వ్యకితగతెంగా ర్ూ.2,00,000/-లు, గయ
ా పుకు ర్ూ.10,00,000/-ల వ్ర్కూ
ఋణ్ెం మెంజూర్ట చేయడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
b) పట్్ ణ్ాలలోని నిరాశాయులకు ఆశాయెం కలిాెంచడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.

E. స్ాంఘిక మర్ియు సంక్షేమ ప్ధకాలు

1. వై.యస్.ఆర్ట భీమా

ప్ధకం వివ్ర్ాలు : 18 సెం|| నుెండి 70 సెం|| గల ద్ారిద్రయ రఖ్కు ద్ిగువ్న ఉనాట్టవ్ెంట్ర

అసెంఘట్రత ర్ెంగెం లోని కారిాకులకు భీమల సద్ుపాయెం.

అర్హత్లు : తలల రష్టన్ కార్టి కలిగి ఉెండాలి.

18 సెం|| నుెండి 70 సెం|| గల అసెంఘట్రత ర్ెంగెం లోని కారిాకులు అయి ఉెండాలి

58
ఆర్ిిక లబిి : పరమలద్పు మర్ణ్మునకు ర్ూ. 7,00,000/-లు మరియు శాశాత
అెంగవైకలయము నకు ర్ూ.3,62,500/- లు భీమల మొతత ెం చలిల ెంపు.సహజ మర్ణ్మునకు

ఒక లక్ష ర్ూపాయలు చలిల ెంపు. కుట్టెంబ్ములోని ఇద్ద ర్ట ప్ిలలల వ్ర్కు ఒకొకకకరికి సెం|| నకు
ర్ూ.1200/- లు స్ాకలర్ షిప్ చలిల ెంపు.
ధర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : రాష్ట్ ర పరభుతా అధరకృత పరజా స్ాధికార్ సరా నెంద్ు కవ్లెం

ర్ూ.15/-లు సేవా ర్టసుముగా చలిల ెంచి ఆధార్ మరియు రష్టన్ కార్టిలత పుర్పాలక
సెంఘెం ద్ాారా గాని, కారిాక శాఖ్ ద్ాారా గాని రిజిసే్ష్ట
ర న్ చేయిెంచుకోవ్ల ను.

2. అట్ల్డ పెనషన్ యోజన

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
వ్ృద్ాిపయెంలో ఎవ్ర్ూ కూడా తమ కనీస జీవ్న అవ్సరాల నిమితత ెం ఇతర్టలప్ెై
ఆధార్పడ్కుెండా న్ల న్లల ఫిెంచన్ ర్ూపెంలో కొెంత మొతాతనిా ప ెంద్ి గౌర్వ్ెంగా
ర పథకెం. ఈ పథకెం జూన్ 1, 2015
జీవిెంచాలన్ే ఉద్ేదశయెంత భార్త పరభుతాెం పరవేశ ప్ెట్్ న
న పారర్ెంభమైనద్ి. ఈ పథకెం కిాెంద్ పాలసర తీసుకునాట్ల యితే 60 సెంవ్త్రాల నుెండి
పరతి న్ల ర్ూ. 1,000/- నుెండి 5,000/- వ్ర్కు ప్ిెంచను ప ెంద్వ్చుును.
అర్హత్లు :
▪ బ్ాయెంకు ప ద్ుపు ఖ్లతా కలిగిన పరతి ఒకకర్ట ఈ పథకెం లో
చేర్వ్చుు.
▪ 18 సెం. నుెండి 40 సెం. ల వ్యసు్ కలిగిన పరతి ఒకకర్ట అర్టాలే.
ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :
▪ బ్ాయెంకు పరతినిధిని లేద్ా బ్ాయెంక్ మితరను కలిసి ద్ర్ఖ్లసుత
ఫార్ెంను పూరిత చేసి ఇవాాలి.
▪ బ్ాయెంక్ ఖ్లతా లేని వార్ట బ్ాయెంక్ ఖ్లతా తర్వాలి.
ఆర్ిిక లబిి :
▪ 60 సెం.ల వ్యసు్ నుెండి మర్ణ్ిెంచే వ్ర్కు పరతి న్లల ర్ూ.
1,000/- నుెండి 5,000/- వ్ర్కు ప్ిెంచను.
▪ మర్ణ్ానెంతర్ెం జీవిత భాగస్ాామికి పరతి న్లల నిరిిష్ట్మన
ై
ప్ిెంఛను.
▪ జీవిత భాగస్ాామి తర్టవాత ఇచిున న్ామినీకి ర్ూ.1,70,000/-
నుెంచి ర్ూ.8,50,000/- వ్ర్కు ఆరిిక లబ్రద .

59
 ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు :
▪ పాలసర ఫార్ములో న్ామిని ప్ేర్టను పరతిపాద్ిెంచాలి.
▪ వ్యసును బ్ట్ర్ ఎెంత కిసరత కట్ా్లి అన్ేద్ి బ్ాయెంకు నిర్ణయిసుతెంద్ి.
▪ ప ద్ుపు ఖ్లతా నుెండి న్ల న్లల కిసరత ని తీసుకొన్ే అధికార్ెం
బ్ాయెంక్ కు ఉెంట్టెంద్ి.

3. ప్రధయనమంతిర సతర్క్ష భీమా యోజన

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
ఏడాద్ికి కవ్లెం ర్ూ.12/- లు చలిల ెంచి ర్ూ.2,00,000/- ల వ్ర్కు పరమలద్ భీమల
ప ెంద్వ్చుును. మర్ణ్ిెంచిన లేద్ా శాశాత వికలలెంగాతాెం, పాక్ిక వికలలెంగుల ైన
వారికి ఈ పాలసర వ్రితసత ుెంద్ి.

అర్హత్లు :
▪ ఈ పథకెం 18 సెం. నుెండి 70 సెం. మద్య వ్యసు్ ఉనా బ్ాయెంకు
ఖ్లతాద్ార్టలకు వ్రితసత ుెంద్ి.
▪ బ్ాయెంకులలో ఎనిా ఖ్లతాలు ఉన్ాా ఒకక ఖ్లతాకు మలతరమే
వ్రితసత ుెంద్ి.

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

▪ బ్ాయెంకు పరతినిధిని లేద్ా బ్ాయెంక్ మితరను కలిసి ద్ర్ఖ్లసుత
ఫార్ెంను పూరిత చేసి అెంగీకార్ పతారనిా ఇవాాలి.
▪ పరతి సెం. ఆట్ొ డబ్రట్ విధానెం ద్ాారా ప్రరమియెం చలిల ెంచడానికి
బ్ాయెంకుకు అధికార్ెం ఇవాాలి.
ఆర్ిిక లబిి :

60
 ▪ ద్ర్ఖ్లసుతద్ార్ట పరమలద్వ్శాతట
త మర్ణ్ిెంచిన లేద్ా శాశాత
వికలలెంగతాెం ప ెంద్ిన యిెడ్ల ర్ూ.2,00,000/- లు
ఇవ్ాబ్డ్ుతటెంద్ి.
▪ పాక్ిక వికలలెంగుల ైన యిెడ్ల ర్ూ.1,00,000/- లు
ఇవ్ాబ్డ్ుతటెంద్ి.
ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు :

o ఆధార్ కార్టి ఉనాట్ల యితే ఏ ఇతర్ గురితెంపు కార్టిలు అవ్సర్ెం లేద్ు.

o భీమల ర్క్షణ్ ఒక సెంవ్త్ర్ెం కాలలనికి మలతరమే వ్రితసత ుెంద్ి (జూన్ 1 నుెండి మే
31 వ్ర్కు)
o పరతి సెంవ్త్ర్ెం మే 31 వ్ తేద్న
ి నిరదశత ద్ర్ఖ్లసుత ద్ాారా ఈ పథకెం లో
చేర్వ్చుు.
o పరతి సెంవ్త్ర్ెం అర్టాల న
ై కొతత వార్ట పధకెంలో చేర్వ్చుు.
o సెంద్ేహ నివ్ృతిత కొర్కు ట్ోల్ ఫరర న్ెం: 1800 1100 01 ను సెంపరద్ిెంచ వ్చుును.

4. ప్రధయనమంతిర జీవ్న జయయతి భీమా యోజన

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
ఈ పథకెం కిాెంద్ సెంవ్త్రానికి ర్ూ.330/- లు ప్రరమియెం చలిల ెంచినచప
ర్ూ.2,00,000/- ల వ్ర్కు జీవిత భీమల ప ెంద్వ్చుు.

అర్హత్లు :
▪ 18 సెం. నుెండి 50 సెం. లోపు వ్యసు్ కలిగి బ్ాయెంకు ఖ్లతా కలిగిన
వార్ట అర్టాలు.

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

▪ బ్ాయెంకు పరతినిధిని లేద్ా బ్ాయెంక్ మితరను కలిసి ద్ర్ఖ్లసుత
ఫార్ెంను పూరిత చేసి అెంగీకార్ పతారనిా ఇవాాలి.
▪ పరతి సెం. ఆట్ొ డబ్రట్ విధానెం ద్ాారా ప్రరమియెం చలిల ెంచడానికి
బ్ాయెంకుకు అధికార్ెం ఇవాాలి.
ఆర్ిిక లబిి :

61
 • ద్ర్ఖ్లసుతద్ార్ట సహజ మర్ణ్ెం ప ెంద్ినట్ల యితే ర్ూ.2,00,000/-
లు న్ామినికి ఇవ్ాడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు :

o ద్ర్ఖ్లసుతద్ార్ట ఈ పాలసర తీసుకోన్ే సమయలనికి పూరిత ఆరపగయవ్ెంతటల ై

యుెండి ప్రరమియెం కట్్ గలెం అన్ే స్ ెంత ద్ృవీకర్ణ్ పతారనిా
సమరిాెంచాలి్ ఉెంట్టెంద్ి.
o అెంగవైకలయెం ఏర్ాడితే ఈ పథకెం వ్రితెంచద్ు.

5. జననీ సతర్క్ష యోజన

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
తలిల బ్రడ్ి ఆరపగయ పరిర్క్షణ్కు జాతీయ హల్త మిష్టన్ కిాెంద్ జననీ సుర్క్ష యోజన
పధకమును అమలు చేస్త ార్ట.
అర్హత్లు :

• 19 సెంలు నిెండిన గరిాణ్ీ సరత ల

ై ెంద్ర్ట అర్టాలు
ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :
• ఏ యిెన్ యెం లు మరియు ఆశా వ్ర్కర్ల ద్ాారా ద్ర్ఖ్లసుత
చేసుకోవాలి.
ఆర్ిిక లబిి :

• ఉచిత వైద్య స్ౌకరాయలు కలిాెంచబ్డ్ుతాయి.

• పరధాన మెంతిర మలతృతా యోజన పధకెం కిాెంద్ 19 సెం. వ్యసు
ప్ెైబ్డిన సరత ై లకు మొద్ట్ర రెండ్ు సజీవ్ కానుాలకు ర్ూ.4000/-
చకపుాన పర తా్హెం.
ఇతర్ వివ్రాలు :
• గరిబణ్ీ సరత ల
ై ప్ేర్లను నమోద్ు చేయడ్ెం పరసవానికి ,ముెంద్ు
కనీసెం మయడ్ు స్ార్టల వైద్య పరీక్షలు చేయిెంచడ్ెం ట్ెట్నస్ ,
ల ఇవ్ాడ్ెం.ఫ లిక్ యలసిడ్ ట్ాయబ్ెల ట్ట
ఇెంజక్షను ల ఇవ్ాట్ెం ,

62
 • ై ను ఆసుపతిరకి తీసుకుప వ్డ్ెం ,
పరసవ్ సమయెంలో గరిబణ్ీ సరత ల
ఆసుపతిర నుెండి డిశాుర్ె అయి్యవ్ర్కు వారికి త డ్ుగా వ్ుెండ్డ్ెం.
• నవ్జత శశువ్ులకు బ్రసిజితొ సహా అనిా రపగ నిరపధక ట్ీకాలు
వేయిెంచాలి.

6. బేట్ీబచయవో బేట్ీ ప్డయవో

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
ఆడ్ ప్ిలలలను ర్క్ిెంచు ఆడ్ ప్ిలలలను చద్ివిెంచు –
అర్హత్లు :్‌బ్ాలికలెంద్ర్ట్‌

ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు : (ఈ పధకెం విజయవ్ెంతెం కావ్ట్ానికి తీసుకోవ్లసిన అెంశాలు)

• బ్ాలికలకు పౌషి్కాహార్ెం అెంద్ిెంచడ్ెం,
• పరతి తర్గతిలో బ్ాలికల సెంఖ్యను ప్ెరిగలల చయడ్డ్ెం
• అనిా సయకళల లో బ్ాలికలకు బ్ాత్
ర ెంలు కట్ర్ెంచడ్ెం
• వారిని ల ైెంగిక వేధిెంపుల నుెండి ర్క్ిెంచడ్ెం
• వారికి ప్ెై చద్ువ్ులు చప్ిాెంచి వారి అభుయనాతికి కృషిచయ
ే డ్ెం
• విద్ాయ హకుక చట్్ ెం, సర్ా శక్ష అభయలన్, మధాయనా భోజన పధకెం,
స్ాకలర్ షిప్ ల వినియోగెం ప్ెై అవ్గాహన కలిాెంచి పర త్హిెంచడ్ెం.

F. అభివ్ృద్ధి ప్ధకాలు
1. ఉచిత్ విద్తయత్
వివ్ర్ములు :
పట్్ ణ్ము లోని ప్ేద్ యస్.సి కుట్టెంబ్ాలకు 200 యయనిట్ల లోపు విద్ుయత్ వినియోగెం
పూరిత ఉచితముగా ఇవ్ాబ్డ్ుచునాద్ి. .
అర్హత్లు : వారిిక ఆద్ాయము ర్ూ. 2 లక్షల లోపు మరియు తలల రష్టన్ కార్టి కలిగి
ఉెండాలి.

63
ధర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము : మీ-సేవ్ లేద్ా గాామ సచివాలయెం ద్ాారా.
ఆర్ిిక లబిి : 200ల యయనిట్ల లోపు విద్ుయతట
త వినియోగెం పూరిత ఉచితము

చినా త్ర్హా స్ాగునీట్ర ప్ధకాలు మర్ియు విద్తయద్ీకర్ణ :

షెడ్యయలుకులలల సనాకార్ట రైతటలకు స్ాగునీర్ట స్ౌకర్యెం కలిాెంచడ్ెం.

బ్ో ర్టబ్ావ్ులు,గకట్్ పు బ్ావ్ులు తవ్ాడ్ెం, సబ్ మరి్బ్ుల్ పెంపు సెట్ల ట సమకూర్ుడ్ెం
కొర్కు 10 % లబ్రద ద్ార్ట వాట్ా 90%రాయితీ ఇవ్ాబ్డ్ుతటెంద్ి. విద్ుయత్ కనక్షన్ కొర్కు
డవ్లప్ెాెంట్ ఛారీెలు, కరెంట్ట తీగలు వేయడానికి అయి్య ఖ్ర్టు 100% సబ్ర్డడగా
ఇవ్ాబ్డ్ుతటెంద్ి.

అద్నంగా ఎల్డ.ఈ.డి బలుులు :

షెడ్యయలు కులముల కుట్టెంబ్ానికి 4 ఎల్.ఈ.డి బ్లుబలు ఇవ్ాబ్డ్ును.

2. బి.పి.యల్డ కుళాయి కనక్షనతా

ప్థకం వివ్ర్ాలు :

పరతి కుట్టెంబ్ానికి తారగు నీర్ట మరియు ఇతర్ అవ్సరాలకు మెంచి నీర్ట అెంద్ిెంచే
ఉద్ేద శెంత ఈ పధకానిా పరవేశ ప్ెట్్డ్ెంజరిగిెంద్ి.

అర్హత్లు :

• తలల రష్టన్ కార్టి కలిగి ఉెండాలి

• స్ ెంత గృహెం కలిగి ఉెండాలి

• ఆ గృహమునకు ఆసిథ పనుా విధిెంచి ఉెండాలి.

ఆర్ిిక లబిి :

వేలలద్ి ర్ూపాయలు డొ న్ేష్టన్ కట్్ నవ్సర్ెం లేకుెండా కవ్లెం ర్ూ.200/- లక మెంచి నీట్ర
కుళాయి కనక్షన్ మెంజూర్ట చేయబ్డ్ును.

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

64
 ఈ పధకెం కొర్కు ముని్పల్ కమిష్టనర్ వారి ఆఫరసు/వార్టి సచివాలయెం లో
ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకోవాలి

3. ప్రధయన మంతిర జన్-ధన్ యోజన

పథకెం వివ్రాలు :
ఈ పధకెం ద్ాారా ద్ేశ పరజలెంద్ర్ూ జాతీయ ఆరిిక భాగస్ాామలయనిా ప ెంద్ేలల
అనిా బ్ాయెంకిెంగ్ సేవ్లు (ప ద్ుపు ఖ్లతాలు తర్టచుట్, అపుాలు, చలిల ెంపులు, భీమల
ల ) ప ెంద్ేలల అనిాెంట్రని సులభతర్ెం చేసి ద్ేశెంలోని అనిా కుట్టెంభాలు
మరియు ప్ిెంచను
జీరప బ్ాయల న్్ ఖ్లతాలను తర్టచుట్కు వీలు కలిాెంచార్ట. అెంతేకాకుెండా వివిధ పరభుతా
పధకాలకు చెంద్ిన లబ్రద ని లబ్రద ద్ార్టల ఖ్లతాలోనికి న్ేర్టగా జమ చేయుట్ెం
స్ాధయపడ్ుతటెంద్ి. అెంద్ుకోసెం ఈ పధకెం పారర్ెంభిెంచడ్ెం జరిగిెంద్ి.
అర్హత్లు :

• 10 సెంవ్త్రాలు ద్ాట్రన వార్ట ఎవ్రైన్ా ఈ ఖ్లతాను

పారర్ెంభిెంచవ్చుు.
• ఈ పధకెంలో భాగస్ాామయెం కావ్డానికి ద్ర్ఖ్లసుతద్ార్టనికి ఆధార్
కార్టి ఉనా యిెడ్ల మరి ఏ ఇతర్ కార్టిల అవ్సర్ెం ఉెండ్ద్ు.
ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :
▪ బ్ాయెంకు పరతినిధిని లేద్ా బ్ాయెంక్ మితరను కలిసి ద్ర్ఖ్లసుత
ఫార్ెంను పూరిత చేసి ఇవాాలి.
ఆర్ిిక లబిి :

• 6 న్లల పాట్ట బ్ాయెంకు లలవాద్ేవీలు సకామెంగా జరిప్ి, పరభుతా

రాయితీలు జమ అయిన వారికి ర్ూ. 5,000/- ల ఓవ్ర్ డారఫ్ట్
స్ౌకర్యెం ఉెంట్టెంద్ి.
• ‘ర్ూప్ే’ డబ్రట్ కార్ి కలిగి నిర్ెంతర్ెం వినియోగిెంచుకొన్ే వారికి
ర్ూ. లక్ష పరమలద్ భీమల ఉెంట్టెంద్ి.
ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు :

65
 • ప్ెైస్ా లేకుెండా (జీరప బ్ాయల న్్) బ్ాయెంక్ ఖ్లతాను పారర్ెంభిెంచే
స్ౌకర్యెం ఉెంట్టెంద్ి.

4. సాచచ భటర్త్ అభియాన్

ప్థకం వివ్ర్ాలు :
పరిశుభరత స్ామలజిక భాద్యతగా పరజలలో మెంచి అవ్గాహన
ప్ెెంచాలనాద్ే లక్షయెం. బ్హిర్ెంగ మల మయతర విసర్ెన నిర్ూాలిెంచుట్కు వీలుగా పరతి
కుట్టెంబ్ానికి మర్టగు ద్ొ డిి నిరిాెంచుకొనుట్కు ఆరిిక సహాయెం చేయడ్ెం
జర్టగుతటెంద్ి.

అర్హత్లు(ఆచర్ించే ముఖ్య ప్రద్ేశాలు) :

ల ,నద్ులు ,వైద్యశాలలు ,బ్డ్ులు ,కారాయలయలు ,

అనిాఇళు
,చర్టవ్ులు బ్స్ స్ా్ెండ్ుల,రైలేా సే్ష్టను
ల ,కుెంట్లు, రపడ్ుల ,
పార్టకలు మరియు అనిా పరద్ేశాలను శుభరెంగా ఉెంచే
కార్యకామెం.

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

▪ మర్టగు ద్ొ డిి నిరిాెంచుకొనుట్కు మునిసిపల్
కారాయలయమునకు ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకోవాలి.
ఆర్ిిక లబిి : కెంద్ర రాష్ట్ ర పరభుతాాలు కలిప్ి ర్ూ.15,000/- (పూరిత సబ్ర్డడ) మెంజూర్ట
చయయడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు :

• రాయల్లలుపరద్ర్ునలు ,సమలవేశాలు ,చర్ులు ,, స్ాెంసకృతిక

కార్యకామలలు మొద్లగువాట్ర ద్ాారా పరజలలో అవ్గాహన్ా ప్ెెంచడ్ెం.
• చతత ను చతత బ్ుట్్ లోన్ే వేయవ్లసినద్ిగా పరజలకు అవ్గాహన
కలిాెంచడ్ెం, ఎకకడ్ెంట్ే అకకడ్ మల మయతర విసర్ెన చేయకుెండ్
మరియు చతత ను ఎకకడ్ పడితే అకకడ్ పడ్ వేయకుెండా పరజలకు
తలియచేయట్ెం.
• వాతావ్ర్ణ్ సెంర్క్షణ్కు ఉపయోగపడే చట్ల ను న్ాట్డ్ెం.

66
 5. ప్రధయన మంతిర ఉజాల యోజన
ప్థకం వివ్ర్ాలు :
ద్ేశెంలో సెంపూర్ణెంగా వ్ెంట్ గాయస్ వినియోగెంలోనికి తేవాలనా లక్షయెంత ప్ేద్రిక రఖ్కు
ద్ిగువ్న ఉనా కుట్టెంబ్ాలలోని మహిళలకు ఈ పథకెం కిాెంద్ సబ్ర్డడ గాయస్ కన్క్షన్్
ఇవ్ాబ్డ్ును .
అర్హత్లు : తలల కార్టి వ్ుెండి వ్ెంట్గాయస్ లేని కుట్టెంబ్ాలు అర్టాలు.

ద్ర్ఖ్ాసతు చేసతకొనత విధయనము :

• పుర్పాలక/ నగర్ పాలక సెంసథ లలో మరియు తహశ్రలలదర్ ఆఫరసులో రిజిసే్ష్ట
ర న్
చేసుకోవాలి.
ఆర్ిిక లబిి :

• సబ్ర్డడ ప్ెై గాయస్ కన్క్షన్ ఇవ్ాబ్డ్ుతటెంద్ి.

• మహిళల స్ాధికార్త, ఆరపగాయల పరిర్క్షణ్వ్ెంట్ , ప గ వ్లల వ్చేు వాయధుల
నివార్ణ్
ఇత్ర్ వివ్ర్ాలు :
• వ్ెంట్ గాయస్ వినియోగద్ార్టలకు ఇచేు సబ్ర్డడని తినాగా వారి బ్ాయెంకు
ఖ్లతాలలోకి జమచేయుట్కు బ్ాయెంకు ఖ్లతాను ఆధార్ న్ెంబ్ర్ కు
అనుసెంధానిెంచాలి.
• ఆధార్ న్ెంబ్ర్ లేనట్ల యితే వారి బ్ాయెంకు ఖ్లతాను తినాగా వారి అెంకల 17
.ఎల్ ప్ి జి ఐడి న్ెంబ్ర్ కు అనుసెంధానిెంచుకోవ్చుు

6. అమృత్
(అట్ల్డ మిషన్ ఫర్ట ర్ెజువ్ర్ేషన్ అండ్ అర్ున్ ట్టరన్ి ఫార్ేాషన్)
ప్థకం వివ్ర్ాలు :
పట్్ ణ్నగర్ పౌర్టల , స్ౌకరాయర్థెం మౌలిక సద్ుపాయలల కలానకు ఉద్ేద శెంచబ్డిన
పథకెం .ఇెంట్రెంట్రకీ నీట్ర స్ౌఖ్ర్యెం ,నగరాలలో కాలుష్ాయనిా నివారిెంచి ,పచుద్న్ానిా
అభివ్ృద్ిి చేయడ్ెం, పరయలణ్ స్ౌఖ్రాయలు ప్ెెంచడ్ెం, వ్యర్ి పద్ారాథల నిర్ాహణ్ ,
,సుపరిపాలన ఇనఫరాష్టన్ ట్ెకాాలజీ అెంద్ుబ్ాట్టలోకి తేవ్డ్ెం లక్ాయలు.

67
అర్హత్లు :

• జన్ాభా లక్షకు మిెంచి వ్ునా పట్్ ణ్ాలు

లబిి :

• తారగునీట్ర సర్ఫరా మర్టగుపర్చడ్ెం

• ర్వాణ్ా స్ౌకరాయలు మర్టగుపర్చడ్ెం
• పట్్ ణ్ పరజల ఆరపగయము మర్టగుపర్చడ్ెం
• జీవ్న పరమలణ్ాలు మర్టగుపర్చడ్ెం

G. ఇత్ర్ ప్ధకాలు
1. కాప్ు కార్పొర్ేషన్
(ఆంధరప్రద్ేశ్ కాప్ు సంక్షేమ మర్ియు అభివ్ృద్ధి కార్పొర్ేషన్ లిమిట్ెడ్ )
సాయం ఉపాధధ ప్ధకం :

• నయతన వాయపార్ెం పారర్ెంభిెంచుట్కు 50% సబ్ర్డడ గరిష్ట్ముగా లక్ష)

.త బ్ాయెంకు ఋణ్ము కలిాెంచడ్ెం (ర్ూపాయలు
• కాపు స్ామలజిక వ్ర్ీ మునకు చెంద్ిన విద్ాయర్టిలు వివిధ స్ాథయిలలో ప్ెై
చద్ువ్ులు చద్ువ్ుట్కు స్ాకలర్.షిప్ లు ఇస్ాతర్ట-
• సయక్షా మరియు చినా తర్హా పరిశమ
ా లు ఏరాాట్ట చేసుకొని ఆరిికముగా
బ్లపడ్ుట్కు గరిష్ట్ముగా 10 లక్షలత పారజకు్లు న్లకొలాడానికి సబ్ర్డడ 25
లక్షలు, సభుయల వాట్ా లక్షలు 5, బ్ాయెంకు ఋణ్ెం ర్ూ 10 .లక్షలుగా
ఇవ్ాబ్డ్తాయి.మెంద్ి సభుయలు గయ
ా ప్ గా ఏర్ాడాలి 5 నుెండి 3 ద్రని కొర్కు .
• విద్ేశ్ర విద్యను అభయసిెంచుట్కు ఎెంప్ికైన విధాయర్టిలకు ర్ూ 10.లక్షల ఆరిిక
సహాయెం రెండ్ు విడ్తలుగా అభయరిి బ్ాయెంక్ ఖ్లతాకు చలిల ెంచబ్డ్ుతటెంద్ి.
• ఐ ఎస్్‌వ్ెంట్ర సివిల్.ప్ి.ఐ .ఎస్్‌.ఏ.సరీాసులలో మరియు బ్ాయెంకిెంగ్ కోచిెంగ్ కోసెం
ఎెంప్ికైన లబ్రద ద్ార్టలకు పుసత కాలు, భోజన మరియు వ్సతి సద్ుపాయెం కోసెం
న్లకు వేల వ్ర్కు ఆ 10 వేల నుెండి 8రిిక సహాయెం అెంద్ిెంచడ్ెం
జర్టగుతటెంద్ి.

68
 2. విభినా ప్రతిభటవ్ంత్ులసంక్షేమం (ద్ధవాయంగుల)
• సాయెం ఉపాధి కిాెంద్ మొతత ెం యయనిట్ విలువ్లో %50సబ్ర్డడ లక్ష)
బ్ాయెంకు ర్టణ్ెం మెంజూర్ట (ర్ూపాయలు మిెంచకుెండా
• తలిల ద్ెండ్ురల వారిిక ఆద్ాయెం లక్ష ర్ూపాయల లోపు ఉనా విభినా పరతిభావ్ెంత
విధాయర్టిలు ప్రర మట్రరక్, ప స్్ మట్రరక్ ఉపకార్ వేతనెం
• అెంధులకు, బ్ధిర్టలకు ఉపకర్ణ్లు –, బ్స్ాాసుల పెంప్ిణ్ీ
• వివిధ శాఖ్ల ఉద్ద యగాలలో %3రిజరాష్టన్ కలిాెంచడ్ెం.

3. బటరహాణ సంక్షేమం

ఆెంధర పరద్ేశ బ్ారహాణ్ సెంక్మెం కారకారష్టన్ ద్ాారా బ్ారహాణ్లలో బ్లహీన

మరియు అట్్ డ్ుగు వ్రాీలఅభివ్ృద్ిి, సెంక్మెం కోసెం వివిధ పధకాలు అమలు

• ద్ేవాలయలల అర్ుకులకు జీతములు మరియు ధయప, ద్రప , న్ైవద్

ే యము ఖ్ర్టుల
కొర్కు ఆరిిక సహాయెం.

• ఆరిికముగా వనుకబ్డిన బ్ారహాణ్ులకు చేయయత.

• అన్ాధ సరత ల
ై ు, ప్ిలలలు, వ్ృద్ుదలు, వితెంతటవ్ులు, విభినా పరతిభావ్ెంతటలకు ప్ిెంఛన్
సద్ుపాయెం

• వేద్వాయస పధకెం ద్ాారా విద్యను పర త్హిెంచట్ానికి ఆరిిక సహాయెం

• భార్తి పధకెం ద్ాారా స్ాధార్ణ్ విద్యను కొనస్ాగిెంచట్ానికి తగిన ఆరిిక సహాయెం

• గాయతిర పధకెం ద్ాారా ఉనాత విద్యకు ఉపకార్ వేతన్ాలు

4. అలొ సంఖ్ాయక వ్ర్ాీల సంక్షేమం

సాయం ఉపాధధ ప్ధకం :

వాయపారాలు మరియు చినా పరిశమ

ా లు మరియు అనుభెంధ కార్యకలలపాలకు
యయనిట్ విలువ్ గరిష్ట్ముగా 2లక్షలు మిెంచకుెండా అలా సెంఖ్లయక వ్ర్ీ ఆరిిక సెంసథ

69
నుెండి 50శాతము సబ్ర్డడని మెంజూర్ట చేస్త ార్ట .సబ్ర్డడ విలువ్ మొతత ము ర్ూ 1 .లక్ష
మిెంచరాద్ు.

• ఇమలమ్ ల గౌర్వ్ వేతనము ర్ూ.10,000/-, మౌజామ్ ల గౌర్వ్ వేతనము

ర్ూ.5000/- మరియు హజ్ యలతరకు వళల ద్లచుకునా వారికి ఆరిిక
సహాయము.

• చరిు పాస్ ర్లకు ర్ూ.5000/-ల గౌర్వ్ వేతనము.

• యెం.ఎస్ మరియు యెం.బ్ర.బ్ర.యస్ లను విద్ేశాలలో చద్ువ్ుట్కు ఆరిిక

సహాయెం.

• చరిుల నిరాాణ్ము, మర్మాతట

త లకు ఆరిిక సహాయము.

• కిాష్ ియన్ నిర్టద్ద యగ యువ్తకు ఉపాధి మరియు సాయెం ఉపాధి ఆధారిత

కోర్ట్లలో శక్షణ్

• ముసిల ెం మైన్ారిట్ీ యువ్తీ యువ్కులకు ఉచిత శక్షణ్ ద్ాారా ఉద్ద యగ

అవ్కాశాలు మర్టగుపర్చడానికి ఆరిిక సహాయెం.

• ప ట్ీ పరీక్షలకు ఉచిత కోచిెంగ్ స్ౌకర్యెం .ఆన్ ల న్

ై ద్ాారా ద్ార్ఖ్లసుత
చేసుకొనవ్ల ను.

అర్హత్లు:

1. తలిల ద్ెండ్ురల వారిిక ఆద్ాయెం సెం|| నికి 2లక్షలు మిెంచరాద్ు.

2. ఆద్ాయ ధృవీకర్ణ్ పతరెం, కుల ధృవీకర్ణ్ పతరెం, రష్టన్ కార్టి ఫ ట్ో స్ా్ట్
కాప్ర, ఆధార్ కార్టి ఫ ట్ో స్ా్ట్ కాప్ర, పాస్ ప ర్ట్ సెైజు ఫ ట్ో మొద్లయిన

వాట్రని సమరిాెంచాలి.

70
 పార్ట్ – V
వార్టు
సచివాలయాలు

వార్టి సచివాలయలలు
A. సచివాలయలలు

71
 B. కార్యద్ర్టులు
C. వాలెంట్ీర్ల ట
D. కమిట్ీలు

A .సచివాలయాలు – ఏర్ాొట్ు

ముఖ్య ఉద్ేి శయము )Concept)

21వ్ శతాబ్ి ములో భార్తద్ేశములో పట్్ ణ్ీకర్ణ్ అతివేగెంగా జర్టగుచునాద్ి.

భార్తద్ేశములోని పరతి రాష్ట్ మ
ర ులోను పట్్ ణ్ీకర్ణ్ రపజు రపజుకు వేగెంగా ప్ెర్టగుతటనాట్ట
ల
ై సెంఖ్యల ద్ాారా కూడా తలియుచునాద్ి.
కవ్లెం శాతము ద్ాారా మలతరమేకాక ఖ్చిుతమన

72
 ఆెంధరపరద్ేశ్ పట్్ ణ్ జన్ాభా 1.51 కోట్ల త ద్ేశెంలో పట్్ ణ్ీకర్ణ్లో 10వ్ స్ాథనెంలో ఉెంద్ి.
ద్రని వ్లన మనకు రపజు రపజుకు పట్్ ణ్ జన్ాభా వేగెంగా ప్ెర్టగుతటనాద్ని తలియుచునాద్ి.
అెంతేకాక వ్చేు శతాబ్ి ములో ఆెంధరపరద్ేశ్ లో సగానికి ప్ెైగా జన్ాభా నివ్సిసత ుెంద్ని
తలియుచునాద్ి. ఈ ప్ెరిగ జన్ాభా వ్లన పట్్ ణ్ాలలో పరజల అవ్సరాలు కూడా రపజు రపజుకు
ప్ెర్టగుతటన్ాాయి. అయితే ఇపుాడ్ు ఉనా యెంతారెంగెంత ముని్పల్ స్ాథయిలో పౌర్టలకు
సరిప యి్ సేవ్లను అెంద్ిెంచడ్ెం స్ాధయమవ్ద్ు. ఈ సేవ్ల డిమలెండ్ మరియు సపల య్ మధయ
చాలల అెంతర్ెం ఏర్ాడ్ుతటెంద్ి. కాబ్ట్ర్ ఈ అెంతరానిా పూరిెంచట్ానికి , పట్్ ణ్ పౌర్టలకు
వివిధ శాఖ్లు పారధమిక స్ాథయిలో అెంద్ిెంచే వివిధ సేవ్లను ఒక గకడ్ుగు కిాెంద్కు
తీసుకువ్చిు, జవాబ్ుద్ారీతనెం మరియు పూరిత పార్ద్ర్ుకతాెంత పౌర్టల ఇెంట్ర వ్ద్ద కు
సజావ్ుగా చేర్ువ్ల ను. ఈ విధానెం వ్లన పట్్ ణ్ాలలోని పౌర్టల జీవ్న స్ాథయి మరియు
న్ాణ్యతలో కామమైన అభివ్ృద్ిి ఉెంట్టెంద్ి.

భార్త రాజాయెంగెంలోని 74వ్ రాజాయెంగ సవ్ర్ణ్ (1992)ను స్ాథనిక సెంసథ లను సాతెంతర
పరిపాలన సెంసథ లుగా ర్ూప ెంద్ిెంచే ఉద్ేద శయముత చేయబ్డిెంద్ి. ఈ చట్్ ెం ద్ి.01.06.1993
నుెండి అమలులోకి వ్చిుెంద్ి. ఇద్ి పట్్ ణ్ పరిపాలనకు ఒక విసత ృత నిరాాణ్ానిా అెంద్ిెంచిెంద్ి.

ఈ చట్్ ెం స్ాథనిక సెంసథ లను శకితవ్ెంతమైన సాయెం పరిపాలన్ా సెంసథ లుగా చేయట్ానికి
ఉద్ేద శెంపబ్డిెంద్ి. ఈ చట్్ ెం స్ాెంఘిక, పౌర్ సెంబ్ెంధమైన అధికారాలు మరియు
నియెంతరణ్ాధికారాలత పాట్ట 18 ర్కాల ైన విసత ృత అధికారాలను మరియు విధులను
అెంద్ిెంచిెంద్ి.

వార్డు సెకట్
ెా ర్గ వ్యవ్సథ యొకక ఆవ్శయకత్

• పట్్ ణ్ పరజానికానికి అవ్సర్మైన సేవ్లను సమర్ివ్ెంతెంగా అెంద్ిెంచాలి అన్ే

ముఖ్య ఉద్ేద శయముత పరజల సేవ్ల పెంప్ిణ్ీ వ్యవ్సథ ను పూరితగా

పునఃనిరిాెంచవ్లసిన అవ్సర్ెం న్ాన్ాట్రకీ ప్ెర్టగుతటనాద్ి.

73
 • పౌర్టల జీవ్నస్ాథయిని ప్ెెంచట్ానికి పరభుతాెం కృత నిశుయెంత ఉనాెంద్ున,
నవ్ర్తాాలను విజయవ్ెంతెంగా అమలుపర్చుట్కు ఒక శకితవ్ెంతెంగా
పనిచేయగల వ్యవ్సథ ను )Workable Channel )ను

నిరిాెంచాలి్న అవ్సర్ెం ఉెంద్ి.

• ఈ వ్యవ్సథ పూరిత పార్ద్ర్ుకతాెంత ను, జవాబ్ుద్ారీ తనెంత నయ పరభుతా సేవ్లను

పరజలకు అెంద్ిెంచాలి.

• వివిధ శాఖ్లు అెంద్ిెంచే సేవ్లు సమిాళితమై వార్టి స్ాథయిలో పరజలకు ఉతత మ

సేవ్లను అెంద్ుతటన్ాాయని నిరాిరిెంచుట్కు ఏ వ్యవ్సథ ను ర్ూప ెంద్ిసత ున్ాార్ట.

a. ఈ పధకాల సయచనల ఆధార్ెంగా పరతి ముఖ్య విభాగెం ఇతర్ పరభుతా

పధకాల విభాగాలత సరైన సెంబ్ెంధాలు న్లకొలుాకోకుెండా తమ
తమ స్ ెంత పధకాలను ర్ూప ెంద్ుకొనుచునావి.
b. ఈ విధమన
ై అెంతరాలత ఏర్ాడిన వ్యవ్సథ ఇతర్ శాఖ్లత
సమనాయలనిా, వ్నర్టల సమీకర్ణ్ను వాట్ర సమేాళనెంప్ెై
పరభావానిా వార్టి స్ాథయిలో తీవ్రెంగా చయప్ిసత ునాద్ి.
c. వార్టికు ముఖ్య అవ్సరాల ైన ఇట్టవ్ెంట్ర సేవ్లనిాట్రని
సమనాయపర్చి నగర్ పరజానికి ఈ సేవ్లను వారి ఇెంట్రవ్ద్ద క
అెంద్చేయట్ానికి, పరజాల వ్ర్ూ ముని్పల్ కారాయలయలలకు
వళళకుెండాన్ే ఈ సేవ్లు ప ెంద్ట్ానికి ఈ వార్టి సెకాట్రీ వ్యవ్సథ
ఉపయోగపడ్ుతటెంద్ి.

వార్డు సెకట్
ెా ర్గ వ్యవ్సథ యొకక ముఖ్య ఉద్ేి శాయలు :

74
1. శకితవ్ెంతమైన మరియు ఉతా్హవ్ెంతమన
ై గట్ర్ సేవ్ల పెంప్ిణ్ీ
వ్యవ్సథ లను వార్టిస్ాథయిలో ఏరాాట్ట చేయట్ెం.

2. వివిధ ర్కాల ైన పరభుతా మరియు ఇతర్ సేవ్లను పౌర్టల

ఇెంట్రవ్ద్ద కు ఏకముఖ్ెంగా అెంద్ిెంచట్ానికి మరియు
నవ్ర్తాాల పధక పరయోజన్ాలను అవ్సర్మైన వారికి
అెంద్ిెంచడ్ెం.
3. అనిా ముఖ్య విభాగాలు అెంద్ిెంచే సేవ్లను వార్టిస్ాథయిలో

సమనాయపర్చుట్.
4. ముఖ్యమన
ై విభాగాలు అమలుపర్చే సెంవ్త్రిక
పరణ్ాళికలను ర్ూప ెంద్ిెంచి సరన
ై సమయలనికి అమలుపర్చి
పరభుతాెం నిరదశెంచిన లక్ాయలను స్ాధిెంచుట్.

5. క్తరస్థ ాయిలో విధులను మలయప్ిెంగ్ చేయుట్, ముెంద్ుగా

నిర్ాచిెంచబ్డిన పౌర్టల ఛార్్ర్ ను జవాబ్ుద్ారీతనెంత
పౌర్టలకు అెంద్ిసత య సాష్ట్ ెంగా ప్ేరకకనబ్డిన పాతరను
నిర్ాహిెంచుట్.
6. అనీా మీ సేవ్ సరీాసులను కల స్ర్ మరియు వార్టి స్ాథయిలో-
పరసత ుతెం ఉనా సిబ్బెంద్ి మరియు స్ౌకరాయలను ఉపయోగిసత య

7. పరతి వార్టి వాలెంట్ీర్టకు కట్ాయిెంచిన ఇళళ వార్ట 100/50

.చేసిన ఫిరాయద్ులు మరియు సమసయలను పరిష్టకరిెంచుట్

8. ముని్పాలిట్ీలకు పనుాలు వ్సయలు చేయట్ెంలోను

పారిశుధయ నిర్ాహణ్లోనయ సమర్ివ్ెంతముగా పనిచేయుట్కు
కావ్లసిన వ్నర్టలను సమీకరిెంచుట్కు సహాయపడ్ుట్.

75
స్ాథనిక సంసథ లు మర్ియు వార్డు సచివాలయం మధయ వ్ుండవ్లసిన సంబంధయలు మర్ియు
నిర్ాాణము

పరభుతాము పట్్ ణ్ాలలో వార్టి సచివాలయ వ్యవ్సథ ను ఏరాాట్ట చేయుట్కు

నిర్ణయిెంచినద్ిపరతి స్ాథనిక స .్ెంసథ లోను ఒక ఎల క్డ్ బ్ో డడ మరియు ఎగిెగయట్రవ్ బ్ో డడ
వ్ుెంట్టెంద్ి అధిక పార్ద్రిుకత కలిగి అెంద్ుబ్ాట్టలో ఉెండి బ్ాధయతాయుతమైన పెంప్ిణ్ీ గల .
వివిధ పరభుతా సేవ్లను పట్్ ణ్ పరజానికానికి అెంద్జయుట్, పరజా కెంద్రరకృత విధానెం
కలిగిన మేన్ేజిమెంట్ వ్యవ్సథ , ఏకీకృత పరిష్ాకరానిా అెంద్ిెంచే విధముగా స్ాథనిక సెంసథ ల
అధికార్ములు కలిగివ్ుెండి పరజల యొకక అెంచన్ాలు పరభుతాము యొకక ఆకాెంక్షలత
ై ముఖ్య విభాగెం యొకక ర్కాల ైన సహాయ విధులను కలిప్ి వార్టి 10
అనుగుణ్మన
ఈ వార్టి సెకాట్రీలు ముని్పల్ కమీష్టనర్ యొకక .సచివాలయెంగా ప్ిలుస్ాతర్ట
ఆధరనెంలో ఆ స్ాథనిక సెంసథ యొకకఅధికారాల ఆధార్యములో నగర్ పరజలకు తమ సేవ్లను
అెంద్ిెంచాలి.

వివిధ విభాగాలత ను, స్ాధార్ణ్ పరిపాలనకు అనుసెంధానెంచేయు ఉద్ేద శయముత పరతి

వార్టి సచివాలయెం ఒక వార్టి అడిానిసే్ట్ ా రీని పరతి స్ాథనిక సెంసథ కలిగి ఉెంట్టెంద్ి.
ర రవ్ సెకట్

వార్డు సచివాలయం ప్నిచేసే విధయనము

1. వార్టి సచివాలయెం కిాెంద్ి ప్ేరకకనా విధి విధాన్ాలత పనిచేసత ుెంద్ి ముఖ్యమన

ై .

వీర్ట ముఖ్యమైన శాఖ్లు ఇచిున .సహాయకులను వార్టి సెకాట్రీలు అని ప్ిలుస్ాతర్ట

.జాబ్ చార్్ పరకార్ెం పనిచేసత య పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ ల అధికారాల ఆధరనెంలో పనిచేస్త ార్ట
2. ఈ వార్టి సెకాట్రీల జీతభతాయలు పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ యొకక ముని్పల్ కమీష్టనర్

)D.D.O) ద్ాారా పెంప్ిెంచబ్డ్తాయి వార్టి వాలెంట్ీర్ల యొకక గౌర్వ్ వేతనెం కూడా .

.పట్్ ణ్ స్ాథనిక సెంసథ యొకక సెకాట్రీ చేత చలిల ెంచబ్డ్తాయి
3. వార్టి సెకాట్రీలు యొకక నియలమక విధి విధాన్ాలు మరియు సరీాసు ర్ూల్్ ను
వివ్ర్ణ్ాతాకెంగా నిరీణత సమయెంలో పరభుతాానికి సమరిాెంచబ్డ్తాయి.

వార్డు సచివాలయం ప్రమాణయలు :

76
 వార్టి సచివాలయెం ఏరాాట్ట కోసెం ఈ కిాెంద్ి పరమలణ్ాలను పరిగణ్లోకి
.తీసుకుెంట్ార్ట

• పరతి ఎనిాకల వార్టికు ఏరాాట్ట చేయలలి్న వార్టి సెకాట్రియిట్

ె ల సెంఖ్య –

జన్ాభా ల కకల పరకార్ెం 2011, ద్శాబ్ి జన్ాభా వ్ృద్ిి రట్ట %10.98 +

కు అనుగుణ్ముగా సగట్ట%1.098 + సెంవ్త్రానికి జన్ాభా వ్ృద్ిిరట్ట
జన్ాభాకు ఒక వార్టి సెకాట్ేరియట్ ఏరాాట్ట చేయుట్కు 4000

• పరతి వార్టి సచివాలయలనికి జన్ాభా యొకక కనీస మరియు గరిష్ట్

పరిమలణ్ెం వ్ర్టసగా .గా పరిగణ్ిెంప బ్డ్ుతటెంద్ి 5000 మరియు 3000

• వార్టి సెకాట్రియట్ల సెంఖ్య కెంట్ీ ఎకుకవ్ ఉెంట్ే 5000 వార్టి జన్ాభా -

జన్ాభాకు లేద్ా ద్ానిలో కొెంత భాగానికి ఒక అద్నపు 5000 పరతి

తకుకవ్’ అన్ే ష్టర్తటకు లోబ్డి విసారిెంచబ్డ్ుతటెంద్ి మరియు సమీప

ి ట్ కు ట్ాయగ్ చేయబ్డ్ుతటెంద్ి కన్ాా 4000 జన్ాభా .
వార్టి సెకాట్ేరయ

తకుకవ్ ఉనా చపట్, రెండ్ు లేద్ా అెంతకెంట్ే తకుకవ్ వార్టిలను కలిప్ి

కెంట్ే తకుకవ్ జన్ాభా ఉనా ఏ భాగన్ైాన్ా విసారిెంచబ్డ్ుతటెంద్ి 1000
.మరియు సమీప వార్టి సెకాట్ేరియట్ కు ట్ాయగ్ చేయబ్డ్ుతటెంద్ి

• వార్టి సెకాట్ేరయ
ీ ట్ యొకక అధికార్ పరిధి కొర్కు వార్టిను వార్టి
సెకాట్ేరీయట్ ట్ెరిట్ ోరియల్ యయనిట్ గా విభజిెంచేట్పుాడ్ు, పారెంతాల
యొకక సహజ సరిహద్ుదలు మరియు భౌగపళిక పర్సార్త
ీ ట్ పరయోజనెం కోసెం వార్టిను .
అనుసరిెంచబ్డ్ుతటెంద్ి వార్టి సెకాట్ేరయ
పారెంతెం మురికి వాడ్ల సరిహద్ుదలు వీల ైనెంతవ్ర్కు/ఏరియల/

77
 • వార్టి సెకాట్ేరయి
ీ ్ట్లను ఏరాాట్ట చేసన
ి తర్టవాత, ముని్పల్ కమీష్టనర్
ట్ౌన్ పాలనిెంగ్ సిబ్బెంద్ి సహాయెంత వార్టి సెకాట్ర
ే ీయట్ట
ల అధికార్ పరిధని
ి
చయప్ిెంచే మలప్ ను సిద్దెం చేయలలి మరియు వార్టి సెకాట్ేరీయట్ 1 –
ఇద్ి భౌగపళిక .నుెండి నిర్ెంతరాయెంగా సరరియల్ నెంబ్ర్ల ను ఇవాాలి
.పర్సార్తను సకామెంగా నిర్ాహిసత ుెంద్ి
• ఆ తర్టవాత అతను సరిహద్ుదలు త్ర్టా), పడ్మర్, వ్ుతత ర్ెం, ద్క్ిణ్ెం
మొ /ముర్టకువాడ్లు/ఏరియలలు/త పాట్ట పారెంతాలు(.PS నెంబ్ర్ల త
వార్టి సెకాట్ేరయ
ీ ట్ల జాబ్రతాను సిద్దెం చేయలలి, వార్టి సెకాట్ేరయ
ీ ట్ పరిడిలో
వ్సుతెంద్ి ఈ అెంశాలను యధాతధెంగా స్ాథనిక .తలియజయలలి .
తలుగుద్ిన పతిరకలలో పరచురిెంప చేసి విస్తృత పరచార్ెం కలిాెంచాలి.
పారెంతాలు వాట్రలో పని చేసే వార్టి .ముర్టకువాడ్లు మొ/ఏరియలలు/
ీ ట్ కు నివేద్ిెంచాలి.
వాలెంట్ీర్ల ట నివేద్ికలను సెంబ్ెంధిత వార్టి సెకాట్ేరయ

B. కార్యద్ర్డులు

5.వార్డు సెకట్
ా ేర్ియట్ యొకక విధతలు
➢ వార్టి వాలెంట్ీర్ల పనితీర్టను పర్యవేక్స
ి త య సెంబ్ధిత పరభుతా విభాగాలత పరజలను
సమనాయ పర్చట్ెం
➢ పరభుతా సేవ్లు నిజమైన లబ్రద ద్ార్టలకు సకామముగా, సమర్ివ్ెంతెంగా
అెంద్ుతటన్ాాయో లేద్ద పరిశ్రలిెంచి నిరాిరిెంచట్ెం.
➢ పరజల నుెండి ఫిరాయద్ులు, అభయర్ినలు సరాకరిెంచి వాట్రని పరిష్టకరిెంచట్ెం.
➢ వార్టి వాలెంట్ీర్ల ట సెంబ్ధిత పరభుతా విభాగాలత కలిసి విద్య, ఆరపగయెం, పరిశుభరత
విష్టయలలప్ెై వారికి సరన
ై అవ్గాహన కలిాెంచట్ెం.
➢ వార్టి వాల ెంట్ీర్ ద్ాారా పరజల ఇెంట్రవ్ద్ద క అనిా ర్కాల పరభుతా సేవ్లు అెంద్జట్ట్ట
ల
పర్యవేక్ిెంచట్ెం.
➢ వార్టి సెకాట్రీ యొకక అతి ముఖ్యమైన విధి సెంవ్త్ర్ వార్టి స్ాథయి పరణ్ాళిక
తయలర్టచేసి సెంబ్ెంధిత ముని్పల్ కమీష్టనర్ కు అెంద్చేయడ్ెం.

78
కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్

1 కార్యనిర్ాాహక కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ సెంబ్ెంద్ిత

కారాయలయెం
స్ాధార్ణ్ పరిపాలన మునిసిపల్
• సచివాలయ బ్ృెంద్ానికి న్ాయకతాెం వ్హిస్త ార్ట అడిానిసే్ష్ట
ర న్
• వార్టి వాలెంట్ీర్ల విధులప్ెై పర్యవేక్షణ్ మరియు
మరియు
ఇతర్ సచివాలయ కార్యద్ర్టులత సమనాయెం.
పట్్ ణ్ాభివ్ృద్ిి శాఖ్
• స్ాధార్ణ్ పరిపాలన మరియు ఆఫరస్ అడిానిసే్ట్
ర రవ్
వ్యవ్హారాలు చయసుకుెంట్ార్ట.
• రికార్టిలు మరియు రిజిష్ట్ ర్ల నిర్ాహణ్.
• తన పరిద్ిలోని అెంశాలప్ెై వివ్రాలు సేకరిెంచి,
నివేద్ికలు
• తయలర్టచేసి ఉనాత అధికార్టలకు నివేద్ిెంచుట్.
• అనిా ర్కాల సేవ్లను SLA (Service level
Agreements) లోపు అెంద్జయడ్ెం.
• అనిా ర్కాల ఫిరాయద్ులను సిట్జ
ర న్ చార్్ పరకార్ెం
పరిష్టకరిెంచడ్ెం
పుర్పాలక పనుాలు వ్సయలు చేయడ్ెం

2 స్ౌకర్ాయల కలొనయ కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ సెంబ్ెంద్ిత

కారాయలయెం
తారగునీట్ర స్ౌకర్యెం MAUD, R & B,
• ల్లకజీలు లేకుెండా చయడ్ట్ెం Irrigation
• నయతన కుళాయిలు మెంజూర్ట Telecom,
Transport,
RWS

79
 • మౌళిక ై రపడ్ుల, ముర్టగునీట్ర కాలాలు,
వ్సతటల న
కలార్ట్లు, శాశానవాట్రకలు, పార్టకలు, ఆట్సథ లలలు
మరియు ఇతర్ పౌర్సద్ుపాయలలకు సెంబ్ెంధిెంచి.
• అెంచన్ాలు తయలర్ట చేయడ్ెం.
• అనిా ర్కాల ఇెంజనీరిెంగు పనులు సకాలెంలో న్ాణ్యత
త పూరిత చేయిెంచడ్ెం నిర్ాహణ్ా బ్ాధయత.
• కొలతలను రికార్టి చేయుట్ మరియు బ్రలులలు
తయలర్టచేయుట్.
• వ్యకితగత మర్టగు ద్ొ డ్ల నిరాాణ్ెం.

• BLC గృహాల కట్్ డాలను పారిసిలిచడ్ెం మరియు

లబ్రద ద్ార్టలకు సకాలెం లో నిధులు విడ్ుద్ల
చేయడ్ెం.

3 పార్ిశుధయ మర్ియు ప్ర్ాయవ్ర్ణ నిర్ాహణ సెంబ్ెంద్ిత

కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ కారాయలయెం

ఘన వ్యరాిల నిర్ాహణ్ MAUD, PCB,

• పారిశుధయ కారిాకుల విధులను పర్యవేక్స
ి త య వార్ి Environment,
మొతత ెం పరిశుబ్రెంగా వ్ుెంచడ్ెం. Forest Medical
• సరజనల్ వాయధుల నివార్ణ్ మరియు నియెంతరణ్
& Health
• తర్టచుగా వాయధులు సెంభవిెంచే పారెంతాలను
గురితెంచి నివార్ణ్ా చర్యలు తీసుకోవాలి.
• ఘనవ్యరాిల నిర్ాహణ్ా నియమలలను
అమలుచేయుట్
• ఇెంట్ర వ్ద్ద న్ే చతత ను తడి/ప డి విడి విడిగా ఉెంచే
విధెంగా ప ర తా్హిెంచడ్ెం
• మరియు డద ర్ ట్ట డద ర్ చతత సేకరిెంచాలి.

80
 • కర్పతారలు, బ్ోర చర్ల (IEC) ద్ాారా పరజలకు
అవ్గాహన కలిాెంచడ్ెం
ధరవ్ వ్యరాిల నిర్ాహణ్
భయగర్బ మరియు భయతల ముర్టగు నీట్ర పార్టద్లను
సకామముగా నిర్ాహిెంచుట్ (WTP, STP, WTE and
WTC)

పర్యవ్రాణ్ పరిర్క్షణ్ – జెంతట సెంర్క్షణ్

• ఊర్ కుకకలు మరియు పెంద్ుల నియెంతరణ్
• పశువ్ుల చర్టవ్ుల నిర్ాహణ్ సెంబ్ధిత ఇతర్ పరజా
అవ్సరాలు

4 విధయ కార్యద్ర్ిు సెంబ్ెంద్ిత

కారాయలయెం
• పుర్పాలక విధయ MAUD, School
• పాఠశాల లో విద్ాయర్టథల నమోద్ు బ్ాధయత Education,
• పాఠశాల లో స్ౌకరాయల కలాన చేయట్ెం Higher
• అమా వ్డి ఇతర్ పథకాల నిర్ాహణ్ Education,
• ఉపకార్ వేతన్ాలు, ఫరజు రీయిెంబ్ుర్ట్మెంట్ Technical
సెంబ్ెంద్ిెంచిన విష్టయలలు Education,
• ముఖ్యమన
ై గణ్ాెంకాలు:
Planning &
Census Dept,
• ముఖ్యమన
ై గణ్ాెంకాల నిర్ాహణ్
UIDAI,
• సెన్స్ మరియు కుట్టెంబ్ గణ్ాెంకాలు
Transport
• ముని్పల్ పాఠశాల లో పెండ్గలు , ఇతర్ కలుర్ల్
కార్యకామలల నిర్ాహణ్ కు సెంబ్ెంద్ిెంచిన
• పాఠశాల లకి విద్ాయర్టతలకి సెంబ్ెంద్ిెంచిన mis
రిప ర్ట్ల సేకర్ణ్ మరియు నిర్ాహణ్

5 ఎనర్ిి కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ సెంబ్ెంద్ిత

81
 కారాయలయెం
వీధి ద్రపాలు MAUD, Energy,
వలగని ద్రపాలను గురితెంచి ల ట్
ై రనిెంగ్ సయపరిెంట్ెెండెంట్ Revenue,
మరియు ల ట్
ై ఇనసెాక్ర్ సహాయముత రిప్ెైర్ట Social Welfare,
చేయిెంచుట్ Tribal Welfare,
కరెంట్ట సర్ఫరా నిర్ెంతర్ెం న్ాణ్యతత అెంద్ిెంచిడ్ెం Agriculture
కర్ెంట్ు సబిిడీ :
• SC మరియు ST కుట్టెంబ్ాలకు 200 యయనిట్ల
ఉచిత విద్ుయత్ పధకానిా అెంద్ేలల చేయలలి.
• రైతటలకు ఉచిత విద్ుయత్ అెంద్ేలల చయడాలి .

6 ఆరపగయ కార్యద్రిు – జాబ్ చార్ట్ సెంబ్ెంద్ిత

కారాయలయెం
పరజా ఆరపగయెం : MAUD,
• మలతాశశు ఆరపగయెం Medical,
• కుట్టెంబ్ నియెంతరణ్ సేవ్లు
Health,
• ఆరపగయము మరియు పౌషి్కాహార్ విద్య
Women &
Child Welfare
• పరాయవ్ర్ణ్ పారిశుధయ నిర్ాహణ్
• అెంట్టవాయధుల నివార్ణ్కు వాయధి నిరపధక ట్ీకాలు
వేయిెంచుట్
జనన మర్ణ్ాల నమోద్ు
• వై.ఎస్.ఆర్. ఆరపగయ శ్రా, వై.ఎస్.ఆర్. భీమల, ICDS
మొద్ల న
ై పథకాలు అెంద్ేలల చేయడ్ెం

7 ర్ెవినూయ కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ సెంబ్ెంద్ిత

కారాయలయెం

82
 భయ పరిపాలన మరియు రవినయయ కార్యకలలపాలు Revenue, Civil
• పరభుతా భయముల సెంర్క్షణ్ Supplies,
• లబ్రద ద్ార్టలకి గృహ పట్ా్ల పెంప్ిణ్ి Disaster
• పట్ా్ద్ార్ట పాసుపుసత కాలు మరియు Management,
భుయలజమలనయపు హకుక Election
పౌర్ సర్ఫరాలు Commission of
• రష్టను పెంప్ిణ్ి సకామెంగా అెంద్ేలల చయడాలి., India
• అర్టాలకి కొతత రష్టను కార్టిలు
సరి్ఫికట్ట
ల పెంప్ిణ్ి
• ఆద్ాయ, కుల, నివాస మొద్లగు ద్ృవీకర్ణ్ పతారల
పెంప్ిణ్ి
విపాతటల నిర్ాహణ్
• పరకృతి వైపరీతాయల, కర్టవ్ు కాట్కాల సమయెంలో
సహాయక చర్యలు

8 మహిళ మర్ియు బలహీన వ్ర్ాీల సంర్క్షణ సెంబ్ెంద్ిత

కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ కారాయలయెం
• శాెంతి భద్రతలు Home,
• మహిళలప్ెై అరాచకాలు Women &
• షెడ్ుయల్ కులలలప్ెై అరాచకాలు Child Welfare,
• షెడ్ుయల్ తగలప్ెై అరాచకాలు Excise
• పౌర్ హకుకల సెంర్క్షణ్
• అెంట్రానితనెం
• పరజలను చత
ై నయపర్చట్ెం
• పరజలకు వివిధ ర్కాల చట్ా్లప్ెై అవ్గాహన
కలిాెంచడ్ెం
• మద్యపాన నిషేద్ెం

83
9 సంక్షేమ కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ సెంబ్ెంద్ిత
కారాయలయెం
షెడ్ుయల్ కులలలు, తగలు మరియు అలా సెంఖ్లయక MAUD, Labour,
వ్రాీల సెంక్మెం Employment,
• వివిధ సెంక్మ పధకాలు అెంద్ేలల చయడ్డ్ెం All Welfare
• వై.ఎస్.ఆర్. ఉపాధి, వై.ఎస్.ఆర్. చేయయత, Departments
వై.ఎస్.ఆర్. ప్ెనిన్ కానుక
• పధకాలకు సెంబ్ెంధిెంచి లబ్రద ద్ార్టల గురితెంపు,
అమలు, పర్యవేక్షణ్
పట్్ ణ్ ప్ేద్రిక నిర్ూాలన
• SHG ల బ్లోప్ేతెం , Bank Linkages,
Implement Social Activities, Livelihood,
• Health Awareness మొద్ల న ై వాట్రకీ
సెంబ్ెంద్ిెంచిన
• కముయనిట్ర యలక్షన్ పాలన్ తయలర్టచేయుట్
• స్ామలజిక అభివ్ృద్ిి కార్యకామలల (ఉద్ా:విద్య,
వైద్యెం, ఆరపగయెం, సెంక్మెం మొ.నవి)
• సమనాయెం
• ప్ేద్రిక నిర్ూాలన్ా కార్యకామలలకు “స్ ష్టల్ ఆడిట్”
సద్ుపాయలనిా కలిాెంచుట్
• పట్్ ణ్ నిరాశాయుల గృహాల ఏరాాట్ట,
• వీధి వికాయద్ార్టల సెంక్మెం

10 వార్డు ప్రణయళిక మర్ియు కామబద్ీికర్ణ సెంబ్ెంద్ిత

కార్యద్ర్ిు – జాబ్ చయర్డ్ కారాయలయెం
పట్్ ణ్ పరణ్ాళికా కార్యకలలపాలు MAUD,
Environment &
Forest
84
• ఆన్ ల న్
ై ద్ాారా భావ్న నిరాాణ్/కామబ్ద్రద కర్ణ్ కొర్కు
అనుమతటలు కోర్టట్ గురిెంచి పరజలకు
తలియజయుట్
• సరాలు, ల వ్లిెంగ్, వివ్రాల సేకర్ణ్ మరియు
స్ాధార్ణ్ పట్్ ణ్ పరణ్ాళికా/మలస్ ర్ పాలనుకు
సెంబ్ెంధిెంచిన భౌగపళిక సమలచార్ెం, మలయపులు
మరియు సరియిెైన నిర్ాహణ్
• భయ వినియోగ కామబ్ద్రద కర్ణ్
పట్్ ణ్ గృహనిరాాణ్ెం
• లబ్రద ద్ార్టల గురితెంపు, పట్్ ణ్ గృహ నిరాాణ్ెంకొర్కు
పరభుతా సథ లలల గురితెంపు, “లేఔట్”లను
తయలర్టచేయుట్
అగిా పరమలద్ాల నివార్ణ్
• గృహనిరాాణ్ద్ార్టలు నివార్న్ాచర్యలు
తీసుకొన్ేట్ట్ట
ల చయడ్డ్ెం, నివార్ణ్ా చర్యలు
తీసుకోని వారిప్ెై చర్యలు తీసుకొనిట్
నీట్రపరిర్క్షణ్
• పార్టకలు, ఆట్సథ లలలు మరియు ఇతర్ జన్ావాస
పారెంతాలలో నీట్ర పరిర్క్షణ్ా చర్యలు, ఇెంకుడ్ు
గుెంతల నిరాాణ్ెం
• గృహాలు, అపార్్ మెంట్టలు, వాయపార్
సముద్ాయలలలో “RWHS” నిరాాణ్ెం కొర్కు
అవ్గాహన్ా కార్యకామలల నిర్ాహణ్
• చర్టవ్ులు మరియు ట్ాయెంకులలో నీట్ర సెంర్క్షణ్
మరియు సెంబ్ెంధిత ఇతర్ కార్యకామలలు.

85
 C .వార్డు వాలంట్ీర్ా డ
వార్డు వాలంట్ీర్ా నియామక లక్షయయలు:
1) అవినీతి ర్హిత పుర్పాలక సేవ్లను అెంద్ిెంచుట్. పరతి 50/100
కుట్టెంబ్ాలకు ఒక వాలెంట్ీర్ట పరిధిలో వ్ుెంట్ాయి. నవ్ర్తాాలత సహా
వివిధ పరభుతా సెంక్మ కార్యకామలలు వినియోగద్ార్టల ఇెంట్ర ముెంద్ుక
న్ేర్టగా అెంద్ిెంచుట్.
2) తన పరిధిలోని 50/100 కుట్టెంబ్ాలకు పరభుతాెం తర్పున పరతినిధిగా
పనిచేయుట్
3) వార్టి కార్యద్ర్టులు/స్ాథనిక సెంసథ లు మరియు కుట్టెంబ్ాలకు మధయ
వార్ధిగా/సెంధాన కర్త గా పనిచేయుట్
4) గురితెంపుప ెంద్ిన లబ్రద ద్ార్టలకు పరభుతా పథకాలు చేర్వేయడ్ెంలో
పరభుతా సెంసథ లకు సహాయకారిగా పనిచేయుట్
5) పరభుతా సెంక్మ కార్యకామలల పట్ల పరజలలో అవ్గాహన కలిగిెంచుట్,
ఆయల పథకాలను పరజలు వినియోగిెంచుకొన్ేట్ట్ట
ల చేయుట్
6) పరభుతా పథకాలు మరియు కార్యకామలల అమలులో పరజలెంద్ర్ట
భాగస్ాాములయి్యలల చయడ్ట్ెం
7) వ్యకితగతెంగా, కుట్టెంబ్పర్ెంగా, సమలజపర్ెంగా తపానిసరిగా అవ్సర్మైన
సేవ్ల పట్ల పరజలలో అవ్గాహన కలిీ ెంచుట్

86
వార్డు వాలంట్ీర్ా నియామకానిక్ అర్హత్:
1) విద్ాయర్ాత : ఏద్ైన్ా విశావిద్ాయలయెం లేద్ా గురితెంపు ప ెంద్ిన
సెంసథ ల
నుెండి డిగీా ఉతీర్టాడై ఉెండాలి
2) వ్యసు్ : 18 – 35 సెం.రాల మధయ వ్యసు్
3) స్ాథనికత : అద్ే ముని్పాలిట్ీ నివాసి అయి ఉెండాలి.
4) పారధానయతలు : a) వివిధ పరభుతా కార్యకామలలు, పథకాలు,
సెంక్మ
కార్యకామలల పట్ల అవ్గాహన
b) సమలజానికి సేవ్చేయలలన్ే ఆకాెంక్ష

గౌర్వ్వేత్నం:
ఎెంప్ికైన వార్టి వాలెంట్ీర్ల ట తమ సేవ్లు అెంద్ిెంచి నెంద్ులకుగాను ఆయల
ముని్పాలిట్ీల నుెండి గౌర్వ్ వేతనెం ప ెంద్ుతార్ట.
ఆయల వాలెంట్ీర్ల ట తమ పనితీర్ట ఆధార్ెంగా న్లకు ర్ూ.5000/-
మిెంచకుెండా గౌర్వ్వేతనెం ప ెంద్ుతార్ట. పరభుతాెం ఆయల స్ాథనిక సెంసథ లకు
ఇెంద్ుకు అవ్సర్మైన నిధులను సమకూర్టసుతెంద్ి.
వార్డు వాలంట్ీర్ానత కుట్ుంబటలతో అనతసంధయనించడం:
• ఒక వార్టిలోని పరతి 50/100 కుట్టెంబ్ాలను ఒక యయనిట్ గా గురితెంచి ఒక
వాలెంట్ీర్టను నియమిస్ాతర్ట. ఒక వాలెంట్ీర్టకు సెంబ్ెంధిెంచిన 50
కుట్టెంబ్ాలు ఒక వార్టికు సెంబ్ెంచినవి అయివ్ుెంట్ాయి. 50 కుట్టెంబ్ాలకు
మిెంచి ఉనాట్ల యితే 100 కుట్టెంబ్ాల వ్ర్కు ఒక వాలెంట్ీర్టను
నియమిస్ాతర్ట. ఒక వార్టి వాలెంట్ీర్టకు వేర వార్టిలోని కుట్టెంబ్ాలు
కట్ాయిెంచబ్డ్వ్ు.
వార్డు వాలంట్ీర్ాకు కుట్ుంబటలనత కేట్టయించతట్కు కమిట్ీలు:

87
• ULB స్ాథయిలో : ముని్పల్ కమిష్టనర్, తాహసరలద లర్, సెంబ్ధిత పట్్ ణ్ పరణ్ా
పరణ్ాళికాధికారి, పారజక్్ డైరక్ర్ మపాా.

88
వార్డు వాలంట్ీర్ా విధతలు – భటధయత్లు
1) వార్టి వాలెంట్ీర్ట ముెంద్ుగ తమకు కట్ాయిెంచిన 50 నుెండి 100
కుట్టెంబ్ాల ములధర్ సరాని మొతత ెం ఖ్జాన్ాను కవ్ర్ చేయడ్ెం కొర్కు
అఫిరిజల్ ట్ెకిాకల్ ద్ాారా నిర్ాహిెంచాలి.
2) కట్ాయిెంచ బ్డ్ి పారెంతెం/ హచ్ హచ్ ఎస్ కొర్కు ములధర్ సరా
ఆధార్ెంగా వ్యకిత గల కమయయనిట్ీ అవ్సరాలప్ెై కార్యచర్ణ్ పరణ్ాళికను
తయలర్ట చేయడ్ెం.
3) తమకు కట్ాయిెంచిన 50/100 కుట్టెంబ్ాల ప ర ఫెైల్ ను ఎపాట్రకపుాడ్ు
ముెంద్సుతగా లబ్రద ద్ార్టలు యొకక వివ్రాలత తయలర్టగా ఉెండ్ట్ెం
4) పరజలెంద్రి అవ్సరాలకు సెంబ్ెంద్ిచిన సమలచారానిా కామలనుగతెంగా
సేకరిెంచడ్ెం మరియు సెంబ్ెంద్ిత ల ైన్ విభాగాల సమీప అధికార్టలకు
సమరిాెంచడ్ెం.
5) పరభుతా పధకాలకు/ముని్పల్ సేవ్లకు అర్టాల ైన
కుట్టెంబ్ాలను/వ్యకుతలను గురితెంచే బ్ాధయత మరియు కమయయనిట్ీ స్ాథయి
గపావన్్ ను నమోద్ు చేయడ్ెం.
6) పరభుతా సేవ్లు పరజలకు ఇెంట్ర వ్ద్ద న్ే అెంద్ే విధెంగా చయడ్ట్ెం.
7) లబ్రద ద్ార్టలు ద్ర్ఖ్లసుత చేసుకొనుట్ వ్ెంట్ర సేవ్లను గపావన్్ లను,
కావ్లసిన పథకాలను ప ెంద్ుట్కు వార్టి సెకట్
ా రిత ల ైన్ డిపార్ట్మెంట్టత
అనుసెంధానము చేసి కొనిా నిర్ణత కాల పరిమితి లోపు పూర్త యిెైల
చయడ్ట్ెం.
8) తమకు కట్ాయిెంచిన గృహ సముద్ాయలలను కాలనుగుణ్ెంగా
సెంద్రిుెంచి వారి యొకక అవ్సరాలను గురితెంచుట్ మరియు వార్ట
ప ెంద్ుతటనా పథకాలను సరిగా ఉపయోగిెంచు కున్ేల చయడ్ట్ెం.

89
 9) తమ పరిధిలో కట్ాయిెంచిన కుట్టెంబ్ాల సమసయలను స్ాథనిక
మునిసిపాలిట్ర ద్ృషి్కి తచుుట్.
10) మునిసిపల్ పరిధిలో నిర్ాహిెంచే అనిా సమలవేశాలకు తపాని సరిగా
హాజర్టగుట్.
11) కుల మత లిెంగ వ్ర్ీ బ్ేధాలు లేకుెండా అర్టాల ైన వారికి పరభుతాెం అెంద్ిెంచే
అనిా పథకాలు వ్రితెంచేలల చయడ్ట్ెం.
12) కుట్టెంబ్ాలకు చెంద్ వ్లసిన పరయోజన్ాలను ఆధార్ెంగా డేట్ా బ్ేస్ ను
మైెంట్ెైన్ చేయలలి.
వార్డు వాలంట్ీర్ా డ కూడయ ఫెసిలిట్ెట్ చేయద్గిన అంశాలు:
• వ్యకితగత భద్రత – సెంక్మెం
• విద్ాయ, వైద్యర్ెంగాలకు చెంద్ిన సమలచారానిా ఆయల కుట్టెంబ్ాలకు
అెంద్ిెంచుట్
• వ్ృతిత పర్మైన మలర్ీ ద్ర్ునెం, కౌని్లిల ెంగ్
• స్ామలజిక ద్ృకాధెం, బ్ాధయతల పట్ల అవ్గాహన
• ఆన్ ల ైన్ ద్ాారా పుర్పాలక సేవ్లు మరియు పరభుతా పథకాలు లబ్రి
ప ెంధుట్ప్ెై అవ్గాహన కలిాెంచట్ెం
• పుర్పాలన మరియు పరభుతా పథకాలకు సెంబ్ెంధిెంచిన ప్ిరాయద్ులను
పరిష్టకరిెంచుకోవ్డ్ెంప్ెై అవ్గాహన కలిాెంచడ్ెం.
సమాజ అవ్సర్ాలు:
• రపడ్ుల, వీధి ద్రపాలు, డన్
ై ేజ్ సమసయలు
• తారగునీర్ట
• సరీాస్ ప ర వైడ్ర్ల ప్ెై ల ైన్ డిపార్్ మెంట్ త ఏకీభవిెంచడ్ెం
• ఘన మరియు సమిాళిత వ్యరాిల అజమలయిషర, కముయనిట్ీ పరిశుభరత,
హైజీనిక్ మరియు విద్య మొద్లగునవి.

90
వార్డు వాలంట్ీర్ాకు ఉండవ్లసిన లక్షణయలు:
• స్ానుకూల ద్ృకాధెం కలిగి, పరజలత మమేకమై పనిచేసవ
ే ారై ఉెండాలి.
• ప్ేద్ల పక్షపాతిగా, సేవాగుణ్ెం కలిగి పని చేసత య పరభుతా పథకాల అమలులో
పరజలకు, పరభుతాానికి మధయ వార్ధిలల పనిచేయలలి.
• భావ్ వ్యకీతకర్ణ్లో న్ప
ై ుణ్యెం కలిగియుెండి, పరజాసెంబ్ెంధాలు సమర్ివ్ెంతెంగా
నిర్ాహిెంచ గలగాలి.
సేవాభటవ్ం:
• “మానవ్ సేవ్యిే మాధవ్ సేవ్” అని అెంట్ార్ట. వార్టి వాలెంట్ీర్ ఒక సాచఛెంద్ సేవా
కార్యకర్త గా సేవ్లోన్ే ఆనెంద్ెం ప ెంద్ే వ్యకితగా ఉెండాలి.
• పరజా సమసయల ప్ిర్యద్ులను నగర్సేవ్ మొబైల్డ యాప్ ద్ాారా నమోద్ు చేయలలి.
• పరభుతా పథకాల గురిెంచి పరజలకు వివ్రిెంచి చపాాలి.
నిజాయితీ:
• 100/50 కుట్టెంబ్ాలలో స్ాధికార్త తీసుకురావ్డ్ెం, వారి సమసయలు ఎపాట్రకపుాడ్ు
పరభుతాెం ద్ృషి్కి తీసుకువళళడ్ెం, తాను బ్ాధయత వ్హిెంచిన కుట్టెంబ్ాలకు తాజా
వాసత వ్ సమలచార్ెం అెంద్జసి 100/50 కుట్టెంబ్ాల అభివ్ృద్ిికి మనసయఫరితగా
పరయతిాెంచట్ెం చేయలలి.
పార్ద్ర్ుకత్:

• తాను బ్ాధయత వ్హిెంచిన 100/50 కుట్టెంబ్ాలలో పనిచేసట్

ే పుాడ్ు చేసే పరతిపనీ,
తీసుకున్ే పరతి నిర్ణయెం పార్ద్ర్ుకెంగా ఉెండాలి. అనిా విష్టయలలు అెంద్రికీ తలిసే
విధెంగా, అెంద్రి సలహాలు, సయచనలు తీసుకుని సమనాయెంత పనిచేయలలి.
జవాబుద్యర్గత్నం:

• పరజల సెంద్ేహాలకు ఓప్ికగా సమలధానెం చపాాలి. బ్ాధయతత పనిచేయలలి.

వినయశ్రలత్:

• వార్టి వాలెంట్ీర్ అన్ేద్ి ఒక అధికార్ెం కాద్ు, ఒక బ్ాధయత. ఈ బ్ాధయతను నమరతత

సరాకరిెంచాలి, నిర్ాహిెంచాలి. పరజల పట్ల గౌర్వ్ మరాయద్లత నడ్ుచుకోవాలి.
సమద్ృషి్:

91
 • ధనిక-ప్ేద్ వ్యతాయస్ాలు,కులమత భేద్ాలు, రాజకీయ వష్ట
ై మలయలు - వీట్నిాెంట్రకీ
అతీతెంగా పనిచేయలలి. అెంద్రికీ సమన్ాయయెం చేయలలి.
కష్ప్డి ప్నిచేయడం:

• “శామయిేవ్ జయతే” అన్ాార్ట. కష్ట్ పడి పనిచేయడ్ెం ఒక గకపా గుణ్ెం. తనకు

కట్ాయిెంచిన కుట్టెంబ్ాలను అభివ్ృద్ిి పథెంలో నడిప్ిెంచడానికి, బ్ాధయతను కష్ట్ ెంగా
కాకుెండా ఇష్ట్ ెంగా భావిెంచాలి.

ప్ట్ు్ద్ల:
• లక్షయస్ాధన ద్ిశగా పనిచేసే కామెంలో ఎద్ుర్యి్య ఆట్ెంకాలను సమయసయారితత
అధిగమిెంచి, లక్ాయనిా చేర్టకోవ్డానికి పట్ట్ద్లత ముెంద్ుకు స్ాగాలి.
ఆశావాద్ం:
వలిగ ద్రపమే మరప ద్రపానిా వలిగిసత ుెంద్ి. ఆతా విశాాసెం కలిగిన వార ఇతర్టలలో ఆతా
విశాాసెం నిెంపగలుగుతార్ట. ఇనిా కుట్టెంబ్ాలలో సమసయలు పరిష్టకరిెంచడ్ెం ఎవ్రివ్లలల
కాద్ు అనుకోవ్డ్ెం నిరాశావాద్ెం. పరయతిాసేత మలర్టా తథయెం అనుకోవ్డ్ెం ఆశావాద్ెం. వార్టి
వాలెంట్ీర్ ఎలల పుాడ్య ఆశావాద్ిగా ఉెండాలి.
సమీక్షయ యంతయరంగం/ ప్ర్ాార్ాన్ి అపెైజల్డ:
• వార్టి వాలెంట్ీర్ల ట నిర్ాహిెంచిన కార్యకలలపాల ఆన్లల న్ మలనిట్రిెంగ్
• ఒక నిరిిష్ట్మైన వార్టిలో నియమితటల ైన వాలెంట్ీర్లనెంద్రినీ సమనాయెం
చేయడానికి మునిసిపల్ కమీష్టనర్ ఒక వార్టి సెకట్
ా రీని నియమిస్ాతర్ట.
• మయలలధార్ సరా కనుగకనా వాట్రని ఆధార్ెంగా మలనిట్రిెంగ్ ట్యల్ ను
అభివ్ృద్ిద చేయడ్ెం.
• వ్యకితగత వార్టి వాలెంట్ీర్ట చేసిన పని ఆధార్ెంగా న్ల వారీ రిప ర్్ జనరట్
చేయలలి

92
 • సెంబ్ెంధిత వార్టి యొకక వార్టి సెకట్
ా రీ న్లకు ఒకకస్ారి అనిా వార్టి
వాలెంట్ీర్ల యొకక పనితీర్ట సమసయలు మరియు ఫలితాలు సమీక్ిెంచి
ముని్పల్ కమీష్టనర్ట గారికి సే్ట్స్ రిప ర్్ ఇవాాలి.
• ముని్పల్ కమిష్టనర్ట గార్ట అనీా శాఖ్ల సమనాయ సిబ్బెంధిత నయ, ల ైన్
డిపార్ాెంట్ త నయ రెండ్ు న్లలకొకస్ారి సమీక్ా సమలవేశాలు నిర్ాహిెంచాలి.
• జిలలల కల క్ర్ వారి ఆధార్యెంలో పరాఫర్ాన్్ అప్ెజ
ై ల్ కమిట్ీ వాల ెంతీర్ల పని
విధానమును గురితెంచుట్, సమసయలు కనుగకని పరిష్ాకర్మునకు
అవ్సర్మన
ై సయచనలు ఎపాట్రకపుాడ్ు వ్యవ్సథ బ్లపడ్ుట్కు ఇవాాలి.
• పరాఫర్ాన్్ అప్ెజ
ై ల్ కమిట్ీ ఆధార్ెంగా పరతి సెంవ్త్ర్ెం పని తీర్ట రనయయవ్ల్
చేయబ్డ్ుతటెంద్ి.

ై ల్డ కమిట్ీ కమ్ గగావన్ి సెల్డ:

ప్నితీర్డ అపెజ
జిలాా స్ాథయి:- జిలలల కల క్ర్ గార్ట ఛైర్ాన్ మరియు ల ైన్ డిపార్ాెంట్ వార్ట
సభుయలు. జిలలల పరధాన కారాయలయ కమీష్టనర్ట గార్ట కనీానర్ట మరియు ప్ి.డి.
మపాా వార్ట కనీానర్టల. ఈ సభుయలు వార్టి వాలెంట్ీర్ల పని తీర్టను పరీక్ిెంచుట్,
ఖ్లళీలను గురితెంచి అవ్సర్మైన మలర్ీ ద్ర్ుకాలను జారీ చేయలలి. ఎపాట్రకపుాడ్ు
పరకయ
ిా ను బ్లపర్చడ్ెం, పరిష్ాకర్సిథతిని సమీక్ిెంచడ్ెం.
యు.యిెల్డ.బి. స్ాథయి: ముని్పల్ కమీష్టనర్ గార్ట ఛైర్ాన్ & ల ైన్ డిపార్ాెంట్
పరతినిధులు సభుయలు మరియు ప్ి.డి.మపాాలు, కనీానర్టల. ఈ కమిట్ీ వార్టి
వాల ెంట్ీర్ల పని తీర్టను సమీక్ిెంచి సమసయ పరిష్ాకర్ములు చయప్ి
ఎపాట్రకపుాడ్ు బ్లోప్ేతెం చేసత య వివ్రాలను జిలలల కమిట్ీకి అెంద్జయట్ెం.
న్లకు ఒక స్ారి కమిట్ీ సమలవేశెం నిర్ాహిెంచుట్.

తొలగించతట్ కొర్కు నిబంధన:

93
 ఏద్ైన్ా వార్టి వాలెంట్ీర్ట సెంతృప్ిత కర్మైన సేవ్లు అెంధిెంచని యొడ్ల
వారిని వీధుల నుెండి తొలగిెంచవ్చుు.

శిక్షణయకార్యకామాలు:
• వాలెంట్ీర్ల ట అెంద్రికీ వారి విధులు బ్ాధయతలను గురిెంచి రెండ్ు రపజుల పారర్ెంభ
శక్షణ్ ఉెంట్టెంద్ి.
• మొబ్ెైల్ appను మరియు స్ ష్టల్ మీడియలను ఉపయోగిెంచు కోవ్డ్ెంలో
శక్షణ్.
• సేవ్లను అెంద్ిెంచే విధానెంలో శక్షణ్
వార్డు వాలంట్ీర్ా డ త్ప్ొకుండయ చేయవ్లసినవి:
• పరతి 50/100 కుట్టెంబ్ాలత అనుసెంద్ానమై ఉెండ్ట్ెం (అనిా పారెంతాలు,
మురికివాడ్లు, ద్ారిద్యర రఖ్కు ద్ిగువ్న ఉనా కుట్టెంబ్ాలు అనిా కవ్ర్
అవాాలి)
• ద్ారిద్యర రఖ్కు ఎగువ్న ఉనావార్ట 70% ప్ెైన ఉనా పారెంతాలలో 100
కుట్టెంబ్ాలకు ఒక వార్టి వాలెంట్ీర్ట నియమిెంపబ్డ్తాడ్ు
స్ాంకేతిక ప్ర్ిజఞ ానం
శర్వేగాెంత అభివ్ృద్ిి చెంద్ుతటనా స్ాెంకతిక పరిజా ానెం యొకక వినియోగెం న్ేడ్ు
పరభుతా ర్ెంగ సెంసథ లలో కూడా కీలక పాతర ప షిసత ునాద్ి. పరజలకు, పరభుతాానికి మధయ ఈ
స్ాెంకతిక పరిజా ానెం వార్ధిలల నిలిచి వారికి అవ్సర్మన
ై సేవ్లను పార్ద్ర్ుకెంగా
ప ెంద్ేెంద్ుకు చద్ువ్ుకొని అెంత , ఇెంత స్ాెంకతిక పరిజా ానెం ఉనావారికి చాలల సులభమైన
వేద్ికగా మలరిప యిెంద్ి. ఈ పరిజా ానెంను సమర్ివ్ెంతగా వినియోగిెంచుకోవాలెంట్ే ముెంద్ుగా
న్ేర్టుకోవాలన్ే ఆసకిత ఉెండాలి.

“స్ాెంకతిక అక్షరాసయత అెంట్ే కనీసెం చద్వ్డ్ెం, వారయడ్ెం వ్చిు ఉెండి మొబ్ెైల్ లేద్ా
కెంపూయట్ర్ ఆపరట్ చేయడ్ెం వ్చిు వ్ుెండ్డ్ెంగా చపుాకోవ్చుును”.

94
 పరసత ుతెం పరభుతాెం అెంద్ిెంచే వివిధ సెంక్మ పథకాలు, సేవ్లు ప ెంద్డానికి
లబ్రద ద్ార్టని యొకక మొబ్ెైల్ ఫ న్ న్ెంబ్ర్ తపానిసరిగా పరిణ్మిెంచిెంద్ి. ఈ న్ేపధయెంలో పరతి
ై ఫ న్ వ్ుెండ్డ్ెం కూడా అనివార్యమైనద్ి. న్ేర్టగా లబ్రద ద్ార్టని ఖ్లతాక
ఒకకరి వ్ద్ద మొబ్ెల్
సెంక్మ పధకాల ఫలలలను అెంద్ిెంచేలల పరసత ుతెం “డైరక్్ బ్ెనిఫిట్ ట్ారన్్ ఫర్్”(DBT) పద్ద తి
కూడా కొనిా పధకాల కిాెంద్ ఉపయోగిసత ున్ాార్ట. అద్ేవిధెంగా ఆధార్ నెంబ్ర్ త
అనుసెంధానిెంచబ్డిన వేలిముద్రలను సరిప లుడ్ెం ద్ాారా కూడా పధకాల పరయోజన్ాలను,
సేవ్లను పరజలకు అెంద్ిసత ున్ాార్ట.

పి.ఒ.ఎస్.(పాయింట్ ఆఫ్ సేల్డ) ఆప్ర్ేషన్:

పరతి న్ల పరభుతాెం చౌకడిప ల ద్ాారా పరజల ఆహార్ భద్రత కిాెంద్ అెంద్ిెంచే రష్టన్
అనగా బ్రయయెం, పెంచద్ార్, కిరపసిన్, నయన్, కెంద్ిపపుా వ్గైరాల వ్ెంట్ర వాట్రని ఆయల
కుట్టెంబ్ాల లబ్రద ద్ార్టలకు ప్ి.ఒ.ఎస్. మిష్టన్ ద్ాారా ఆధార్ అనుసెంధానిత వేలిముద్రలను
సరిచయసుకొని రష్టన్ ను అెంద్జస్ాతర్ట.

పి.ఒ.ఎస్. మిషన్ నత ఆప్ర్ేట్ చేసే విధయనం:

• రష్టన్ కార్ి ద్ార్టడ్ు ముెంద్ుగా ప్ి.ఒ.ఎస్. మిష్టన్ లో బ్యోమట్రరక్ వేయవ్ల ను.

• రష్టన్ కార్టి ద్ార్టడ్ు బ్యోమట్రరక్ వేసిన తరాాత వ్చిున కార్టిద్ార్టని
వివ్రాలననుసరిెంచి, వారికి పెంప్ిణ్ీ చేయవ్లసిన సర్టకుల వివ్రాలను ప్ి.ఒ.ఎస్.
ి వివ్రాల పరకార్ెం ప్ి.ఒ.ఎస్. మిష్టన్ నెంద్ు ర్శ్రద్ు
నెంద్ు ఫరడ్ చేస్త ార్ట. ఫరడ్ చేసన
ముద్ిరెంచబ్డ్ుతటెంద్ి. ఆ ర్శ్రద్ు పరకార్ెం కార్టిద్ార్టలకు రష్టన్ పెంప్ిణ్ీ చేస్త ార్ట. ఈ
విధానెం వ్లల ఏ రపజుకారపజు వ్చిున స్ా్క్ మొతత ెం, పెంప్ిణ్ీ చేసన
ి సర్టకుల వివ్రాలు,
నిలా ఉనా సర్టకుల వివ్రాలు ఖ్చితెంగా తలుస్ాతయి.

పెనషన్:

ల అనగా వ్ృద్ాిపయ /వితెంతట/

పరతి న్లల పరభుతాెం స్ామలజిక భధరత కిాెంధ ర్కర్కాల ప్ిెంఛను
వికలలెంగ/ గీత/ ే /
చేన్త కారిాకులు/ చర్ాకార్టలు/ ఒెంట్రి
మహిళలు/మత్యకార్టలు/డ్యలలసిస్/ ART(Anti Retroviral Therapy) రపగులకు
వ్చేు న్లవారీ ప్ిెంఛను మొతాతనిా ఆధార్ న్ెంబ్ర్త అనుసెంధానిెంచబ్డిన వేలి ముద్రలను

95
మొబ్ెైల్ లేద్ా ట్ాయబ్ులో తీసుకోవ్ట్ెం ద్ాారా లబ్రి ద్ార్టని గురితెంచి ప్ిెంఛను మొతాతనిా
అెంద్జయడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.

మొబైల్డ/ ట్టబ్ నత ఆప్ర్ేట్ చేయడయనిక్ పాట్రంచవ్లసిన సె్ప్ి:

• పరతి న్లల ప్ిెంఛనల పెంప్ిణ్ీ సమయెంలో, ప్ిెంఛనల ను చలిల ెంచుట్కు వీలుగా మునిసిపల్
కమీష్టనర్ట ద్ృవీకర్ణ్ ద్ాారా లలగిన్ అవ్ావ్లసి ఉెంట్టెంద్ి.
• లలగిన్ అయిన తరాాత ప్ిెంఛనుధార్ట యొకక గురితెంపు న్ెంబ్ర్ ను ట్ాయబ్ లో ప ెంద్ు
పర్చవ్లసి ఉెంట్టెంద్ి. ఆ తరాాత ట్ాయబ్ సరరన్
ి ప్ెై ప్ిెంచనుద్ార్ట యొకక పూరిత
వివ్రాలు, ప్ిెంఛను మొతత ెం ఫ ట్ోత సహా కనపడ్తాయి.
• ఆ వివ్రాల పరకార్ెం వేలిముద్ర స్ాకనిెంగ్ మిష్టన్ ప్ెై వేలిముద్ర వేయిెంచుకుని, ప్ిెంఛను
మొతత ెం చలిల ెంచడ్ెం జర్టగుతటెంద్ి.
• వేలి ముద్ర సరిగా పడ్ని సెంద్రాబలలో ఐరిష్ మిష్టన్ (కను పాపల స్ాకనిెంగ్) ద్ాారా
ప్ిెంఛను మొతత ెం చలిల ెంచబ్డ్ుతటెంద్ి.
• ప్ెై రెండ్ు పద్ి తటలు విఫలమైన సెంద్రాబలలో ప్ిెంచనుద్ార్టను అద్ే ట్ాబ్ లో ఫ ట్ో
తీసిన తరాాత, ప్ెనిన్ డిసబరి్ెంగ్ ఆఫరసర్ తన యొకక వేలిముద్రత ధృవీకరిెంచవ్లసి
ఉెంట్టెంద్ి.

ర్ాష్రప్రభుత్ా ఉత్ు ర్డాల వబ్ సెైట్:

ఆెంధరపరద్ేశ్ రాష్ట్ ర పరభుతాెం పరిపాలనలో పార్ద్ర్ుకత తీసుకురావ్డానికి వీలుగా

పరభుతా స్ాథయిలో జారీ చేసత ునా అనిా శాఖ్లకు సెంబ్ెంధిెంచిన, అన్ేక ర్కాల ఉతత ర్టాలను
2008 సెం.ర్ెం నుెండి http://goir.ap.gov.in అన్ే వబ్ సెట్ త వ్సుతనాద్ి.
ై లో ప ెంద్ుపర్టసయ
ఈ వబ్ సెైట్ ద్ాారా శాఖ్ల వారీగా జారీచేసిన ఉతత ర్టాలను ఎపాట్రకపుాడ్ు
తలుసుకొనవ్చుును.

మునిసిప్ల్డ సేవ్లపెై అవ్గాహన

ఫిర్ాయద్తలు స్ాకర్ించతట్ – వాట్రని ప్ర్ిషకర్ించతట్.
96
 ఈ కిాెంద్ి పద్ి తటల ద్ాారా “Public Grievance System” కిాెంద్ పరజలు స్ాథనిక
సెంసథ లకు ఫిరాయద్ు చేయవ్చుును:-

• “నగర్సేవ్” మొబ్ెైల్ యలప్ ద్ాారా

• cdma.ap.gov.in లేద్ా సెంబ్ధిత మునిసిపల్ వబ్ సెట్
ై ద్ాారా
• మునిసిపల్ కారాయలయెంనకు ఫ న్ కాల్ ద్ాారా
• మునిసిపల్ కారాయలయెంలో వ్ునా “సిట్జ
ర న్ సరీాస్ సెెంట్ర్” ద్ాారా

నగర్సేవ్ యాప్ నత ఉప్యోగించత విధయనం:

మీర్ట మీ కారకారష్టన్/మునిసిపాలిట్ర/నగర్ పెంచాయితీ లోని ఫిరాయద్ులను

“నగర్సేవ్” యలప్ ని వ్ుపయోగిెంచి సెంబ్ధిత అధికారికి న్ేర్టగా పెంప్ిచవ్చుు.

మీ స్ౌలభయెం కొర్కు ఈ డాకుయమెంట్ోల గయగుల్ ప్ేల స్్ ర్ నుెండి “నగర్సేవ్” మొబ్ెైల్

యప్ ను ఎలల డౌన్ లోడ్ చేసుకొని ఉపయోగిెంచుకోవాలో వివ్రిెంచడ్ెం జరిగిెంద్ి.

o ై లో ఉనా ప్ేల స్్ ర్ బ్ట్న్ ని కిలక్ చేయెండి.

మీ ఆెండారయిడ్ మొబ్ెల్
o “నగర్సేవ్” అని ఇెంగీలష్ లో ట్ెప
ై ు చేసి సెర్ు చేయెండి.
o “నగర్సేవ్” మొబ్ెైల్ యలప్ ను సెల క్్ చేసుకొని ఇన్ాటాల్ బ్ట్న్ ను
కిలక్ చేసిన “నగర్సేవ్” అప్ిల కష్టను మొబ్ెైల్ లో ఇన్ాటాల్ అవ్ుతటెంద్ి.
o సరరిన్ కిాెంద్ి బ్ాగమున ఉనా “Creat An Account” బ్ట్న్ కిలక్ చేసేత
ి కనబ్డ్ుతటెంద్ి. అెంద్ులో నుెండే మీ జిలలల, మునిసిపాలిట్ీ,
ఈ సరరన్
పూరిత ప్ేర్ట, ఫ న్ న్ెంబ్ర్, ఈమయిలు(ఉనాచప) మరియు పాసార్ి
నిెంప్ి “రిజిస్ ర్” బ్ట్న్ కిలక్ చేసిన “నగర్సేవ్”లో మీ ఎకౌెంట్ట create
అవ్ుతటెంద్ి.
o తర్టవాత, మీ ఫిరాయద్ును ఈ సరరిన్ నుెండి రిజిస్ ర్ చేసుకోవ్చుును.
కమరా బ్ట్న్ కిలక్ చేసి సమసయను ఫ ట్ో తీసి, ద్ానికి సెంబ్ెంద్ిెంచిన
వివ్ర్ములను నిెంప్ి కుడివైపున ఉనా బ్ాణ్ము గుర్టతను కిలక్
చేయలలి.

ూ వ్ల్డ
ఆనలా న్ బిలిు ంగ్ మర్ియు లేఔట్ అప్ర

97
ద్రని ద్ాార్ బ్రలిి ెంగ్ అపూ
ూ వ్ల్ కావాలను కొను వారికీ ఆన్లల న్ లో బ్రలిి ెంగ్ పాలన్ ను అపల డ్
చేసుకొని బ్రలిి ెంగ్ అపూ
ూ వ్ల్ ప ెంద్గలర్ట.

నగర్సేవ్ యాప్ ద్యార్ా -

పాఠశాలల నిర్ాహణ్ గురిెంచి ఫిరాయద్ు, ఓట్ర్ట లిసు్లకు సెంబ్ెంధిెంచిన ఫిరాయద్ులు,

పార్టకల నిర్ాహణ్, ఆట్సథ లముల నిర్ాహణ్ గురిెంచి, నీట్ర పరవాహమునకు కలుగు
అవ్రపధాల గురిెంచి, న్ాణ్యత లేని పనులు, రపడ్ల ప్ెై వ్ుెండే గపతటల గురిెంచి, ఫ్ెల ల ఓవ్ర్్ / బ్రరడస్
ిె
/ కలార్ట్ల మర్మాతటలు, ట్ారఫిక్ ఐలలెండ్ మర్మాతట
త లు, మేన్ హో ల్్ ప్ెై కవ్ర్ట
మలర్టుట్, అెండ్ర్ గౌాెండ్ డన్
ై జ్
ే సమసయ, చతత సేకరిెంచు వ్ర్కర్ట విధులకు గైరాాజర్టగుట్
గురిెంచి, సరాపర్టల విధులకు గైరాాజర్గుట్ గురిెంచి, బ్యో మడికల్ వ్యరాిలు / ఆరపగయ హనికర్
వ్యరాిలు తొలెంగిెంపు గురిెంచి, చతత కుెండడ, చతత తగులబ్ెట్్ టట్ గురిెంచి, స్ాముహిక
మర్టగుద్ొ డ్ల గురిెంచి, పాఠశాలల మర్టగుద్ొ డ్ల గురిెంచి, సాశాన వాట్రకల నిర్ాహణ్ గురిెంచి,
వీధి కుకకల సమసయలు, ద్ద మల నివార్ణ్ గురిెంచి, వీధి పెంద్ుల గురిెంచి, వలగని వీధి
ద్రపములు మలర్టుట్ గురిెంచి, అనధికార్ నిరాాణ్ముల గురిెంచి మొద్లగు (96) ర్కముల
ఫిరాయద్ులు చేయవ్చుును

వివిధ మునిసిప్ల్డ సేవ్ల కొర్కు ద్ర్ఖ్ాసతుల స్ాకర్ించతట్ – వాట్రని ప్ర్ిషకర్ించతట్.

ఈ కిాెంద్ి పద్ి తటల ద్ాారా పుర్పాలక సెంఘము అెంద్ిెంచు మునిసిపల్ సేవ్లను పరజలు
ప ెంద్వ్చుును

• cdma.ap.gov.in లేద్ా సెంబ్ధిత మునిసిపల్ వబ్ సెట్

ై ద్ాారా (Online ద్ాారా)
• మునిసిపల్ కారాయలయెంలో వ్ునా “సిట్జ
ర న్ సరీాస్ సెెంట్ర్” ద్ాారా
• మీ చేర్టవ్లో వ్ునా “మీసేవ్ సెెంట్ర్”ద్ాారా

ఈ ప్ద్ి తి ద్యార్ా ప్రజలు ఈ క్ంా ద్ధ మునిసిప్ల్డ సేవ్లు ప ంద్వ్చతచ.

నయతనముగా ఆసిథ పనుా వేయుట్, ఆసిథ పనుా తగిీెంపు కొర్కు రివిజన్ ప్ిట్రష్టన్ ద్ాఖ్లు
చేయుట్, ఆసిథ పనుా నెంద్ు ప్ేర్ట మలర్టా (ముయట్ేష్టన్) కొర్కు, ఆసిథ పనుా

98
మినహాయిెంపుకు, ఖ్లళీ సథ లెం పనుాను ఇెంట్ర పనుాగా మలర్టా చేయుట్, ఆసిథ పెంపకాలు
జరిగినపుడ్ు, ఆసిథ పనుాను విభజన చేయుట్, ఆసిత ని ఖ్లళీగా ఉెంచవ్లసిన పరిసిథతటలలో
50 శాతెం ఇెంట్ర పనుాలో వేకనీ్ రమిష్టన్ కొర్కు ద్ర్ఖ్లసుత చేయుట్, రెండ్ు అెంతకుమిెంచిన
ఆసుతలను ఒకట్రగా చేయుట్కు, భవ్న్ాలను కూలిు వేయుట్ (Demolition) కొర్కు, ఖ్లళీ
సథ లపు పనుా నయతనముగా వేయట్కు, ఇెంట్ర పనుాను ఖ్లళీ సథ లపు పనుాగా మలర్టుట్
కొర్కు, కొాతత మెంచి నీట్ర కుళాళయి కొర్కు, పరసత ుతమునా మెంచి నీట్ర కుళాళయికి
అద్నముగా మరియొక మెంచి నీట్ర కుళాళయి కొర్కు, మెంచి నీట్ర కుళాళయి వినియోగపు
విధానము మలర్టా కొర్కు, మెంచి నీట్ర కుళాళయి నిలుపుద్ల కొర్కు / తిరిగి ప ెంద్ుట్కు,
ె ు్ కొర్కు(Trade License), వాయపార్ ల ైసెను్ను రనుయవ్ల్ చేయుట్
నయతన వాయపార్ ల ైసన
కొర్కు, వాయపార్ము నిలుపు వేయు సెంద్ర్ాెంలో వాయపార్ ల స
ై ెను్ ర్ద్ుద కొర్కు, వివాహ
రిజిసే్ష్ట
ర న్ కొర్కు, జనన మర్ణ్ ద్ురవికర్ణ్ పతరముల కొర్కు, ఆన్ ల న్
ై ద్ాారా భవ్న నిరాాణ్
అనుమతటల కొర్కు, జనన మరియు మర్ణ్ ధురవ్పతరముల జారీ చేయుట్ కొర్కు,
మొద్ల న
ై వి.

వివిధ ర్కముల న
ై ప్నతాలు వ్సూలూ చేయుట్.

ఈ కిాెంద్ి పద్ి తటలు ద్ాారా పుర్పాలక సెంఘమునకు బ్కాయి ఉనా ఇెంట్ర పనుా, ఖ్లళి
సథ లెం పనుా, కుళాయి ఛారీెలు, ముయట్ేష్టన్ ఫరజు, ట్ేరడ్ ల స
ై ెన్్ ఫరజు మొద్ల ైనవి
చలిల ెంచవ్చుును.

• cdma.ap.gov.in లేద్ా సెంబ్ద్ిత మునిసిపల్ వబ్ సెట్

ై ద్ాారా (Online ద్ాారా)
• మునిసిపల్ కారాయలయెంలో ఉనా “సిట్జ
ర న్ సరీాస్ సెెంట్ర్” ద్ాారా
• AP Online ద్ాారా

నగర్ సేవ్ యలప్ ద్ాారా

వాలంట్ీర్ా ప్ర్యవేక్షణ:
• వాలంట్ీర్ా పనితీర్టని ఒక ప ర గాాెం ద్ాారా పర్యవేక్ిస్త ార్ట.
• పరజలు చేసే పరతి ఫ న్ కాల్ / ద్ర్ఖ్లసుతని సెంబ్ెంద్ిత వాలెంట్ీర్ త అనుసెంద్ానెం
చేస్త ార్ట.
• అ సమసయకు వాలెంట్ీర్ పరిష్టకరిెంచిన మరియు కాలవ్యవ్ధిని రికార్టి చేస్త ార్ట.

99
• పరిష్ాకర్ము SLA లోపల చేస్ారప లేద్ద చయస్ాతర్ట
• ధర్ఖ్లసుతద్ార్టని యొకక పరతి సాెంద్న తలుసుకుెంట్ార్ట.
• ఏ వాలెంట్ీర్ ప్ెైన్న
ై వ్యతిరక పరతి సాెంద్న వ్సేత తగిన చర్యలు తీసుకోబ్డ్ును

100

కా.సం శాఖ్ పేర్డ
1 ముని్పల్ మరియు
పట్్ ణ్ాభివ్ృద్ిి శాఖ్
2 వైద్య ఆరపగయ శాఖ్
3 రవేనయయ శాఖ్
4 విద్ాయ శాఖ్
5 విద్ుయత్ శాఖ్
6 మైన్ారిట్ీ సెంక్మ శాఖ్
శాఖ్ల వార్ిగా అంద్ధంచవ్లసిన సేవ్లు
అంద్ధంచవ్లసిన సేవ్
• ప్ిెంఛను
ల
• తారగునీట్ర కుళాయి కన్క్షన్
• ఆసిత విలువ్ , నివాస , జనన , మర్ణ్ మరియు వివాహ ధురవ్పతారలు
• YSR బీమల పధకెం కిాెంద్ SC/ST/BC/ మన్ ీ కుట్టెంబ్ాల ద్ర్ఖ్లసుత మేర్కు (సహజ/ పరమలద్వ్శాతట
ై ారిట్ల త
సెంభవిెంచిన మర్ణ్ాలు) బీమల
• SHG లకు YSR ఆసరా
• భవ్న నిరాాణ్ అనుమతటలు
• ఆరపగయ శ్రా కార్టిలు, ఆరపగయ శ్రా సేవ్లు
• రష్టన్ కార్టిలు , రష్టన్ పెంప్ిణ్ి
• ఇెండ్ల సథ లలల పట్ా్ల పెంప్ిణ్ి
• భయయలజమలనయ / పట్ా్ద్ార్ పాస్ పుసత కాల మరియు అనిా ర్కాల ధురవ్పతారలు
• విద్ాయర్టిలకు ఫరజు రియిెంబ్ర్్ మెంట్
• అమా ఒడి పరయోజనెం ర్ూ.15000/-
• ఇెండ్ల కు విద్ుయత్ సర్ఫరా కన్క్షను
ల
• ఇమలెం, మౌజిమ్ లకు గౌర్వ్ వేతనెం
101
కా.సం శాఖ్ పేర్డ అంద్ధంచవ్లసిన సేవ్
• హజ్ యలతరకు వళల ద్లుచుకునా వారికి ఆరిిక సహాయెం
• చరిు పాస్ ర్లకు ర్ూ.5000 ల గౌర్వ్ వేతనెం
• హో ల్ల లలయెండ్ యలతరకు వళలల వారికి ఆరిిక సహాయెం
• YSR చేయయత్ – ర్ూ. 75, 000/- 45 సెంవ్త్రాలు నిెండిన SC/ST/BC/ మైన్ారిట్ీ మహిళలు
7 పశు సెంవ్ర్ిక శాఖ్ • గకరాలు , పశువ్ుల బీమల
8 ద్ేవాద్ాయశాఖ్ • ద్ేవాలయ అర్ుకులకు జీతాలు మరియు ధయప , ద్రప, న్ైవద్
ే య ఖ్ర్టుల కొర్కు ఆరిిక సహాయెం
9 వనుకబ్డిన తర్గతటల • ద్ుకాణ్ాలు నిర్ాహిసత ునా న్ాయిా బ్ారహాణ్ులు, ద్రీెలు మరియు ర్జకులకు ఆరిిక సహాయెం
(BC) కారకారష్టన్ • చిర్ట వాయపార్టలు, వీధి వాయపార్టలకు వ్డిి లేని ఆరిిక సహాయెం
• YSR చేయయత – ర్ూ. 75, 000/- 45 సెంవ్త్రాల నిెండిన BC మహిళలు
10 చేన్ేత మరియు జౌళి • చేన్ేత కుట్టెంబ్ాలకు ఆరిిక సహాయెం
శాఖ్
11 మత్య శాఖ్ • చేపల వేట్ నిషేధ సమయెంలో మత్యకార్టలకు ఆరిిక సహాయెం
12 షెడ్యయల్ి కులలల • YSR చేయయత – ర్ూ. 75, 000/- 45 సెంవ్త్రాల నిెండిన SC మహిళలు
(SC)కారకారష్టన్
13 షెడ్యయల్ి తగల • YSR చేయయత – ర్ూ. 75, 000/- 45 సెంవ్త్రాల నిెండిన ST మహిళలు
(ST)కారకారష్టన్ • ఇతర్ పథకాల కిెంద్ ఆరిిక సహాయెం అెంద్జసయ
త మెంజూర్ట చేసన
ి ఉతత ర్టాల అెంద్జత

102
కా.సం శాఖ్ పేర్డ అంద్ధంచవ్లసిన సేవ్
14 మహిళా, • YSR ప్ెళిళకానుక
శశు సెంక్మ శాఖ్

103
 సొంద్న – ప్రజా ప్ర్ిష్ాకర్ వేద్ధక
పరభుతాెంలోని అనిా శాఖ్లకు సెంబ్ెంద్ిెంచిన పరజా సమసయలను నిరీణత కాలెంలో
పరిష్టకరిెంచడానికి ఆెంధరపరద్ేశ్ పరభుతాెం పరవేశ ప్ెట్్ రన కార్యకామమే సాెంద్న/పరజా
పరిష్ాకర్వేద్ిక.
ద్రని పరకార్ెం స్ామలనయ పరజలు తమ సమసయల పరిష్ాకర్ము కోసెం పరభుతాెంలోని ఏ
శాఖ్కు సెంబ్ెంద్ిచిన సమసయను అయిన్ా ఆ శాఖ్ ఉనాతాధికార్టల ద్ృషి్కి తీసుకుప యి
పరిష్ాకర్మలర్ీ ెం ప ెంద్వ్చుును. ఇెంద్ులో భాగెంగా పరజలు వారి సమసయను అరీెల ద్ాారా
నమోద్ు చేసుకొనవ్చుును.

నమోద్త చేయు మార్ాీలు: - ముఖ్యెంగా అయిద్ు ర్కాలు. అవి పరతి స్ మవార్ెం అనిా
పరభుతాశాఖ్ల కారాయలయలలలో చేపట్ట్ సాెంద్న కార్యకామెం(గౌర్వ్ ముఖ్యమెంతిర
కారాయలయెంత పాట్ట, జిలలల మెండ్ల, పట్్ ణ్ కారాయలయ స్ాథయి వ్ర్కు) ప్ిరాయద్ు అెంద్ినట్ట
ల
ర్సరద్ు ఇవ్ాబ్డ్ును.
• CMO కాల్ సెెంట్ర్ 1100 మరియు 1800-425-4400(24x7)
• ఎస్.సి./ఎస్.ట్ర. సమసయల పరిష్ాకర్ ద్ినెం
• డ్యల్ యువ్ర్ కల క్ర్
• AMS – అల ర్్ మీడియల సరీాసెస్ పరిష్ాకర్ వేద్క
ి
• సాెంద్న ఆన్ ల ైన్ వబ్ సెైట్ ద్ాారా
ప్ెై మలరాీల ద్ాారా వ్చిున ప్ిరాయద్ులోల ఆరిికతర్ ప్ిరాయద్ులను 72 గెంట్లలోపల
పరిష్ాకరిెంచుట్కు సెంబ్ద్ిత శాఖ్లు చర్యలు తీసుకుెంట్ాయి. ఆరిిక సెంబ్ధిత ప్ిరాయద్ులు
ఆయల శాఖ్ల విధి విద్ాన్ాలను బ్ట్ర్ పరిష్టకరిెంచబ్డ్తాయి.
పరతి ప్ిరాయద్ుకు సెంబ్ెంద్ిెంచిన పరిష్ాకర్ చర్యను అరీెద్ార్టనికి
తలియజయబ్డ్ుతటెంద్ి (ఎెండార్్ మెంట్) మరియు ఆన్ ల ైన్ లో అప్ డేట్ చేయడ్ెం
జర్టగుతటెంద్ి.

D.వార్డు కమిట్ీలు :

104
 • సభుయలు : 2008 సెం|| లో GHMC చట్్ ెం మరియు ముని్పల్ చట్్ ెం
సవ్రిెంపబ్డి, పరతి ఒకక వార్టికు ఒక వార్టి కమిట్ీ ఏరాాట్ట చేసే విధానెం
అమలు అయియెంద్ి. కమిట్ీ నెంద్ు సభుయలు :
1. పారెంతీయ సభా పరతినిధులు
2. వార్టిలోని పౌర్ వ్రాీలలో ఎెంప్ిక చేయబ్డిన 10
మెంద్ి సభుయలు ( న్ామిన్ేట్ చేయబ్డిన సభుయలలో
సగెం మెంద్ి మహిళలు అయియ ఉెండాలి.
• విధులు – అధికారాలు : నీట్ర సర్ఫరా పెంప్ిణ్ీ, వీధి ద్రపాలు, రపడ్ుల,
ల , పార్టకలు, కీడ
మలరకట్ట ా ా సథ లలలు, పరసయతి కెంద్ారలు, ఆసుపతటరలు
పరీక్ిెంచి తగు నిర్ాహణ్ా చర్యలు తీసుకొనుట్. లబ్రద ద్ార్టల జాబ్రతాలు
తయలర్ట చేయుట్, అభివ్ృద్ిి పరణ్ాళిక ర్ూప ెంద్ిెంచుట్.
వార్టి కమిట్ీకి వార్టికు సెంబ్ెంధిెంచిన ఏద్యిన్ా విష్టయలనిా గురిెంచి
కమీష్టనర్ ను అడిగ హకుక కలిగి ఉెంద్.

******

105
106