Plani Tematik Afatmesëm Matematikë kl.6-36 Jave Komplet

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 159

MATEMATIKA

Shtator 2015/2016
Ky konkretizim i programit mësimor të matematikës për klasën e VI përmban:

- Qëllimet e mësimit të matematikës në klasën e VI


- PLANI AFATGJATË
- PLANI AFATMESËM
- Metodat mësimore
- Mjetet konkretizuese dhe burimet tjera

Qëllimet e mësimit të matematikës në klasën e VI-të


Programi i Kembrixhit

Numrat dhe sistemi i numrave

Nxënësi:

 Numëron para dhe prapa me thyesa dhe numra dhjetorë, si p.sh. nga 1/3 dhe 0,1 deri në numër të plotë (dhe ndër zero).

 Din se çka paraqet secila shifër në numrat e plotë deri në një milion.

 Din se çka paraqet çdo shifër te numri dhjetorë me një ose dy dhjetore.

 Shumëzon dhe pjesëton numrin e plotë nga 1 deri më 10 000 me 10, 100 ose 1000 dhe e sqaron rezultatin

 Shumëzon dhe pjesëton numrat dhjetorë me 10 ose 100 (gjatë pjesëtimit të jetë më së shumti me dy dhjetore).

 Zbërthen numër dyshifrorë në shumëzues.

 Cakton shumfishin e përbashkët, për shembull. Për 4 dhe 5.

 Rrumbullakëson numra të plotë deri te dhjetëshja më e afërt, qindëshja ose mijëshja.

 Rrumbullakëson numra dhjetor me dy dhjetore në një dhjetore ose në numër të plotë.


 Vlerëson dhe Rrumbullakson numra të mëdhenj, shembull.255 256 është më afër deri te 255 300; 260 000 është më afër deri te 300 000.

 Rradhit dhe krahason numra pozitiv deri në një milion dhe numra negativ të plotë duke shfrytëzuar „>“, „<“ dhe „=“.

 E gjen vendin e numrit katërshifrorë në boshtin numerik prej 0 deri 10 000.

 Rradhit numra me më së shumti dy dhjetore (numrat janë me numër të ndryshëm dhjetoresh).

 Njeh dhe din të vazhdojë (plotëson) varg numerik.

 Njeh dhe përdorë numra decimal me më së shumti tri decimale në kontekst të matjeve.

 Njeh numra tek dhe çift dhe numra të fituar me shumzim me 5,10, 25,50, 100 ose 1000.

 Sjell vendime të përgjithshme për shumën, ndryshimin dhe prodhimin të numrave tek dhe çift.

 I din numrat e thjeshtë deri 20 dhe mund ti përcaktojë të gjith numrat e thjeshtë më të vegjël se 100.

 Njoftohet me bazën e sistemit numerik dekad dhe zhvillimin e tij.

 Krahason thyesa me emrues të njejtë ose thyesa me emërues të cilët përmbahen njëri në tjetrin , për shembull ¾ në 7/8.

 Njeh thyesa të barabarta, shembull. 50/100 = 5/10 = 1/2


 Përcakton barabarshmërinë e thyesave dhe numrave dhjetorë.

 Rradhit numra të përzier dhe gjen vendin e tyre ndërmjet numrave të plotë në boshtin numerik.

 Shënon thyesë më të madhe se 1 (thyesë jo të drejtë) në numër të përzier , shembull. 17/8 në 21/8.

 I shndërron thyesat në thyesa të pathjeshtueshme.

 Shndërron thyesë të drejtë në numër dhjetor me pjesëtim .

 E kupton përqindjen si pjesë e qindët e tërësisë dhe ka aftësi ti shprehë si përqindje.

 Përcakton përqindje nga forma dhe numra të plotë.

 Zgjidh probleme të thjeshta me përpjesë.


Strategjitë e të mendurit
Operacionet matematikore

 I din faktet për mbledhje dhe zbritje të numrave deri 20 , si dhe çiftet e numrave dhjetorë me një dhjetore shuma e të cilëve është 1,
shembull. 0,4 + 0,6.
 Shpejt cakton çifte të numrave dhjetorë me një dhjetore shuma e të cilëve është 10, shembull, 7,8 + 2,2 dhe çifte te numrave dhjetorë
me dy dhjetore shuma e të cilëve është 1, shembull, 0,78 + 0,22.
 I din ose i zbaton indicet për pjestueshmëri me 2, 4, 5, 10, 25 dhe 100.
 E shfrytëzon vleren vendore dhe faktet për numrat që të mbledhë dhe zbritë numra dyshifrorë dhe treshifrorë të pjestueshëm me
10,shembull. 560 + 270.
 E shfrytëzon vleren vendore dhe faktet për numrat që të mbledhë dhe zbritë çifte numrash dhjetorë, shembull. 2,6 + 2,7; 0,78 + 0,23.
 Mbledh dhe zbrit numra dhjetorë me një dhjetore, nga të cilët një është afër numrit të plotë, shembull, 5.6 + 2.9; 13,5-2,1.
 Mbledh dhe zbret numra, nga të cilët një është afër numrit të pjesëtueshëm me 10, 100 ose 1000, shembull. 3127 + 4998; 5678-1996.
 Shumëzon dhe pjesëton numra, me zbatim të rregullave për shumëzim dhe vlerës vendore, shembull. .
 Shumëzon dhjetëshe të plota, shembull. ose qindëshe të plotë dhe dhjetëshe të plotë, shembull. .
 Pjesëton numër dyshifrorë me numër njëshifrorë, duke përfshi edhe pjesëtim me mbetje.

Mbledhja dhe zbritja


 Mbledh numra me numër të njejtë ose të ndryshëm të dhjetoreve.
 Mbledh numra me numër të njejtë ose të ndryshëm të dhjetoreve, në kontekst të gjatësive.
 Përcakton ndryshime ndërmjet numrave pozitiv dhe negativ, ndërmjet dy numrave negativ (nëpërmjet temperaturës ose boshtit
numerik).
Shumëzimi dhe pjesëtimi
 Shumëzon numra të pjestueshëm me 10, shembull, ose të pjesëtueshëm me 10 dhe 100, shembull,
 Shumëzon dy numra nga të cilët njëri është afër dhjetëshes së plotë, shembull. nëpërmjet .
 Shumëzon një numër të përgjysmuar dhe tjetër numër të dyfishtë , shembull. Njehso si .
 I shfrytëzon njohuritë për numrat që të gjenerojë njohuri të reja për shumzim shembull. Tabelën me 17 nga tabelat me 10 dhe 7.
 Shumëzon numër dyshifrorë, treshifrorë dhe katërshifrorë me numër njëshifrorë dhe dyshifrorë (duke I përfshi edhe të hollat).
 Pjesëton numra treshifrorë me numra njëshifrorë, duke përfshi edhe pjesëtim me mbetje, dhe pjesëton numra treshifrorë me numra
dyshifrorë (pa mbetje).
 Pjesëton numër dhjetor me dy vende dhjetore me numër njëshifrorë.
 E shënon përgjigjen gjatë pjesëtimit me 2, 4, 5, 10 ose 100, si numër të përzier ose numër dhjetor .
 I lidh thyesat me pjesëtim dhe përcakton thyesa që përmbajnë dhjetëshe dhe qindëshe.
 I din dhe i zbaton ligjet që kanë të bëjnë me shumëzimin (pa obligim për shfrytëzim të termeve ligji komutativ, asociativ dhe
distributiv).

Gjeometri
Format dhe të menduarit gjeometrik
 Njeh dhe klasifikon lloje të ndryshme të shumkëndëshave dhe kupton pse forma 2D e dhënë është shumkëndësh ose jo.
 Vizaton dhe përshkruan 3D forma.
 Njeh dhe përshkruan katerkëndësha ( duke përfshi paralelogram, romb dhe trapez ) dhe i klasifikon sipas këndeve , brinjëve dhe
paralelizmit të brinjëve.
 Njeh dhe shfrytëzon 2D forma për paraqitje të 3D formave, duke shfrytëzuar rrjete.
 Vlerëson dhe vizaton kënd të ngushtë dhe të gjë gjërë,dhe matë kënd me këndmatës që të matë deri në shkallën më të afërt.
 Provon a është shuma e këndeve të brendshme në trekëndësh 180°, shembull, me matje ose me thyerje të letres cakton
madhësi të këndeve të jashtme dhe të brendshme në trekëndësh.

Pozita dhe lëvizja


 Lexon dhe vendos koordinata në të gjitha kuadrantet.
 Rifiguron shumkëndësh (me brinjë që nuk janë paralele ose normale në boshtin e simetrisë me simetri boshtore, translacion ose
me rrotullim për 90о rreth një kulmi të vet..

Matjet

Gjatësia, masa dhe vëllimi


 Zgjedh dhe shfrytëzon njësi matëse bazë lexon dhe shkruan rezultate nga matja me dy ose tre dhjetore.
 Shndërron nga njërqa në tjetrën njësi matëse përkatëse duke shfrytëzuar edhe numra dhjetor prej tre dhjetoresh.
 I interpreton matjet e fituara me shfrytëzim të instrumenteve matës të ndryshëm.
 Vizaton dhe matë segmente deri në centimetër dhe milimetër.
 I din masat tradicionale të cilat ende shfrytëzohen, shembull milja dhe din përafërsisht sa metra përmban.

Koha
 I njeh dhe i kupton njësitë për matje të kohës (sekonda, minuta, ora, dita, java, muaji, viti, decenja dhe shekulli).
 Shëndrron një njësi për matje të kohës në njësi tjetër.
 E tregon kohën duke shfrytëzuar orë 24-orëshe digjitale dhe analoge.
 P5rcakton kohë të orës analoge dhe digjitale, shembull.kupton se pesëmbëdhjetë në katër është më vonë se 3.40 .
 Lexon dhe shfrytëzon orar ( program) të bërë për 24 orë.
 Njehson intervale kohore të dhënë në formë digjitale dhe analoge.
 Shfrytëzon kalendarë që të njehsojë intervale kohore në ditë, javë ose muaj.
 Njehson intervale kohore në ditë, muaj dhe vite.
 Din se koha është e ndryshme në zona të ndryshme kohore në botë.

Syprina dhe perimetri


 Mat dhe njehson syprinë dhe perimetër të formave të drejta.
 Vlerëson syprinë të formës jo të rregullt, me numërim të katrorëve.
 Njehson perimetër dhe syprinë të formave të thjeshta, të cilat mund të ndahen në drejtkëndësha.

Puna me të dhëna
Organizimi, kategorizimi dhe paraqitja e të dhënave

 Zgjidh problem me paraqitje, nxjerrje dhe interpretim të dhënave nga tabela, grafikoni dhe diagrami, shembull, diagrami vijor për
distancë dhe kohë , tabela për sh5ndrim të vallutave, tabela për shpeshtësi (frekuencë) dhe diagrame shtyllore për të dhëna të
grupuara.
 Cakton modë dhe rang të dhënave nga situata përkatëse, shembull nga eksperimenti I përgjithshëm.
 Fillon të caktojë medianë dhe mes aritmetik të të dhënave.
 Gjen shembuj të zbatimit të statistikës në jetën e përditshme.

Gjasat
 Përdorë kuptime nga gjasat që të diskutojë për ngjarjet (për gjasat që të ndodhë ngjarja ose jo për edhe për ngjarjet që kanë gjasa të
njejta që të ndodhin)

Zgjidhja e problemeve
Shfrytëzimi i teknikave dhe aftësive në zgjidhjen e problemeve
matematikore

 Zgjedh strategji përkatëse mentale dhe efikase dhe strategji me shënim për njehsim të cilat përfshijnë mbledhje, zbritje, shumzim
dhe pjesëtim.
 I kupton masat e përditshme që sgfrytëzohen për gjatësi, peshë, vëllim, temperaturë dhe kohë, dhe bën njehsime të thjeshta.
 E provon mbledhjen në renditje të ndryshme (me grupim) kur mblidhen më tepër numra; bën provë me zbritje.
 Njeh 2D dhe 3D forma dhe lidhjet ndermjet tyre, shembull prerja e tërthortë e kuadrit është drejtkëndësh.
 Vlerëson dhe e përcakton vlerene përafërt gjatë njehsimit, shembull rrumbullakëson dhe provon.

Shfrytëzimi i të kuptuarit dhe strategjitë në zgjidhjen e problemeve


 E sqaron zgjedhjen e metodes së caktuar për të treguar njehsimin dhe e sqaron proceduren.
 I shfrytëzon procedurat dhe njohuritë e posafituara dhe vjen në disa përfundime të caktuara.
 Logjikisht i analizon ndhe i zgjidh problemet me numra dhe numratoret (rradhitëset) matematikore
 Shfrytëzon lista dhe tabela për zgjidhje sistematike të problemit.
 Njeh raporte ndërmjet numrave dhe ka aftësi kuptimet e përgjithshme të dhënë me fjalë ti shënojë me simbole dhe ndryshore,
shembull numri i dytë është dy herë më i madh se i pari dhe i zmadhuar për 5 (n, 2n+5); të gjithë numrat të zmadhuar 3 herë dhe të
zvogluar për 1( 3n-1); shuma e këndeve në trekëndësh është 180°.
 Përpilon dhe zgjidh detyra tekstuale me të gjitha katër operacionet.
 Zgjidh probleme të thjeshta tekstuale me përpjesa.
 Njeh barabarshmëri ndërmjet numrit decimal, përqindje dhe thyesë me emrues 2, 10 dhe 100, dhe shfrytëzon këtë që ti rradhit
thyesat, shembull. 0,6 është më shumë se 50% dhe më e vogël se 7/10 .
 Vendosë, analizon dhe e përmirson hipotezën (supozimin ), sqaron dhe arsyeton metoda, rezonon, shfrytëzon strategji, ose me gojë
sjell përfundime.

Qëllime konkrete, aktivitete, resurse dhe terminologji

Теmat nga programi mësimorë janë dhënë me shembuj të aktiviteteve nëpërmjet të cilëve mund të arrihen, si dhe me materialet
e nevojshme për realizimin e tyre. Secila temë realizohet në rradhë dhe në mënyrë zhvillimore në dy perioda gjatë vitit shkollorë. Qasja
spirale mundëson në procesin e të mësuarit të fillohet me atë që nxënësit e dijë dhe dalëngadalë të ndërtohen dhe zgjërohen njohuritë
e nxënësve.
PLANIFIKIMI AFATGJATË (Global)

GJYSMËVJETORI I I-RË
PËR REALIZIMIN E PROGRAMIT NGA MATEMATIKA PËR KLASËN E VI-të

2015/2016

Koha e
Tema Emri i temës Java Numri i orëve
realizimit
mësimore
1A Numri dhe zgjidhja e problemeve 1, 2, 3, 4, 5, 6 30
Gjeometria dhe zgjidhja e
1B 7,8,9 15

Gjysmëvjetori i I-rë
problemeve

Shtator-Dhjetor
Matja dhe zgjidhja e 10
1C 20
problemeve 11,12,13
Puna me të dhëna dhe
1D 14,15 10
zgjidhja e problemeve
JAVA E KONSOLIDIMIT 16 (1 javë) 5

GJITHSEJ 16 javë 80
PLANIFIKIMI AFATGJATË (Global)

GJYSMËVJETORI I II-TË
PËR REALIZIMIN E PROGRAMIT NGA MATEMATIKA PËR KLASËN E VI-të

2015/2016

Koha e
Tema Emri i temës Java Numri i orëve
realizimit
mësimore
17,18,19,20,21,22,23,24,
2A Numri dhe zgjidhja e problemeve 25,26,27 50

Gjysmëvjetori i II-të
Gjeometri dhe zgjidhja e
2B 28,29,30,31 15

Janar-Qershor
problemeve
Matja dhe zgjidhja e
2C 32,33 25
problemeve
Puna me të dhëna dhe
2D 34,35 10
zgjidhja e problemeve
JAVA E KONSOLIDIMIT 36 (1 javë) 5

GJITHSEJ 20 javë 100


PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 1-rë

Numri i Nr. i Njësia Qëllimet e


Tema Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore mësimit
• Veni shenja për biletarë
autobusi, hеkurudhe dhe
muzeu. Jepni seciles grupë të
vogël nxënësish listë për
tregtim, аshtu që secili nxënës
të ketënjë biletë për të blerë к
(mund të kenë të gjith
nxënësit obligim të blejnë
Kubi, vendi, vendi
biletë për autobus ose
i dhjetores,
ndryshe në secilin bilet ka
Din çka paraqet kolona
shifër). Nxënësit rradhiten në
secila shifër në
rradhitje të drejtë para
numrat e plotë njëshet,
biletares sipas shenjes dhe
deri në një dhjetëshe,
Java e 1-rë

sipas shifres së renditjes.


milion. qindëshe,
Përsëritje për Diskutoni çka dijnë ata për
1A 1 Libër - Faqe 5 mijëshe,
vlerën vendore nxënësit në secilin rend (a
Din çka paraqet dhjetmijëshe,
dijnë çfarë lloji të biletes
secila shifër në qindmijëshe,
deshirojnë për shkak të
numrat decimal miliona
shenjave të biletares).Veni
me një ose dy
lidhje që të vendosni vlerë.
decimale. dhjetorja, presja
Коlona në të cilën është shifra
dhjetore,
ua tregon vleren; nëse e
qindëshet
zhvendosni shifren, ajo e
ndryshon vleren.
• Provoni sa nxënësit kuptojnë se
vendi I shifres e tregon vlеren e
saj.Lojë për 2 deri 3
lojtarë.Secili lojtarë ka tabelë
për vendosje të vleres me
numër përkatës të lolonave.
Ata e përziejnë shpilin e letrave
dhe I renditin me fytyrë te
poshtë. Lojtarët një nga një e
rrotullojnë letren e eepërme
dhe e vendosin në njërën nga
kolonat në tabelen e tyre.
Vazhdoni derisa të gjithë
lojtarët ti plotsojnë tabelat.
Fitues është lojtari I cili do të
arrijë numër më të madh ose
më të vogël ose numër më të
afërt deri 5000 ose numër më
të madh çift, etj. Paralelja le ti
caktojë rregullat e fitores.
• Përdorni rrjetë për vënje të
vlerës. Theksoni rradhazi
numër në çdo rend dhe kërkoni
nga nxënësit të lexojnë numër
me 2 vende decimalesh (kur
theksoni në 2000, 40, 4, 0.1
nxënësit duhet të përgjigjen dy
mijë katerdhjet e kater presje
një.Pyetje qëllimore:A mund ta
theksoni 2074,05? 480632,5?
• Bëni ndonjë hulumtim për
nxënësit të dijnë çka në realitet
janë milionat, bilioni, trilioni dhe
kuadrilioni.
• Nxënësit përgjigjen në pyetjet e
llojit:
Lexo në këtë numër.
Bëje...
Shëno me numra...
Vendos ...në ekranin e digitronit tënd.
E gjen vendin e • Nxënësit shfrytëzojnë kube Кubi Vlerësim
Përsëritje për
1A 2 numrit që të fitojnë numra Boshtet numerike të zbrazta 0–
vlerën vendore katershifrorë në katërshifrorë.Secila shifer 10 000 shifra, vendi,
boshtin numerik mund të vendoset në çfardo Boshtet numerike me madhesi vendi
prej 0 deri 10 renditje. Vlersoni ku do ta te njejtë me markete në çdo 50. decimaleve,kolon
000. vendosni numrin në boshtin a
numerik të zbrazët.Pasi Lojë për tu luajtur
Vendos, analizon vendosen disa numra, a http://mathsframe.co.uk/en/res njëshe,dhjetëshe,
dhe e permirson ndihmon ajo? Çka nëse numri ources/resource/40/reading_va qindëshe,
hipotezen duhet të zhvendoset? rying_scales_ mijëshe,dhjetëmij
(sypozimin), Krahasoni poziten e numrave ëshe,
sqaron dhe në boshtin numerik në të Fletore Pune - Faqe 6 qindmijeshe,
arsyeton cilen është shënuar secili I 50- milion
metoda, ti numër.
rezonon, Vizatoni pjesë të boshtit numerik
shfrytëzon në të cilën është shënuar secili
strategji ose sjell skaj. Vendosni numër të madh
përfundime me zhetonash në boshtin numerik
gojë. dhe kerkoni nga nxënësit të
vlersojnë cili nunmër
përgjigjet. Nxënësit duhet ti
spjegojnë përgjigjete tyre.
Rrumbullakson • Shënoni numër të Rrumbullakson
numra të plotë rrumbullaksuar deri te 10-shjа me vlerësim më
deri te më e afërt, 100-jа ose 1000-jа Libër - Faqe 7 të përafërt …, ,
dhjetëshja më e dhe pyetni nxënësit ndermjet përcakton vlerë të
afërt, qindshja cilave dy 10-she, 100-she dhe Fletore Pune - Faqe 8 përafërt
ose mijëshja. 1000-she të plota shtrihet
ndonjë numër. Filloni me njësi,dhjetëshe,qi
Vlereson dhe shfrytëzim të numrave të plotë Shfrytezoni ndëshe, mijëshe,
Rrumbullakimi i rrumbullakson deri në katër shifra për rezimim http://mathsframe.co.uk/en/res dhjetëmijëshe,
1A 3 qind mijëshe,
numrave numra të të të mësuares dhe pastaj ources/resource/53/rounding
mëdhenj, zgjeroni aktivitetin deri në per perkrahje te ketij aktiviteti milion
shembull. 255 numra më të mëdhenj,
256 është më shembull. Duke e shumfish
afër 255 300; 260 rrumbullaksuar 15 437 deri te
000 është më 10-shja më e afërt. Shtrihet
afër 300 000. ndërmjet 15430 dhe 15 440.
Këta numra mund të jenë
skajet e boshtit numerik e
numri mund të jetë I
shënuar.Deri në cilin skaj të
boshtit numerik është më afër
numri I jonë? Perdorni këtë që
të sqaroni si rrumbullaksohet
deri te 10-shjа, 100-shjа ose
1000-shjа më e afërt.
• Kërkoni nga nxënësit të sqarojnë
si vlera e shifrave iu tregon a të
rrumbullaksojnë lart ose poshtë,
shembull. Nëse shifra e njësheve
është më e madhe ose e
barabartë me 5, numri do të Lojë:Rrumbullaksim I sqaruar
rrumbullaksohet deri te 10-shjа (Reasoned Rounding)
më e afërt. http://nrich.maths.org/10945
Shënoni disa numra ndërmjet
40000 dhe 100000. Kërkoni nga
nxënësit ti rrumbullaksojnë deri te
10-shjа më e afërt, 100-shjа ose
1000-shjа. Diskutoni për
rezultatet. Dizajnoni listë me
opcione saktë/pasaktë me
deklaratat ndaj rrumbullaksimit.
Nxënësit punojnë në mënyrë
individuale e pastaj në çifte që ti
diskutojnë pergjigjet e tyre. Secili
çift pastaj mund të shoqerohet me
qift tjetër që ti diskutojnë
rezultatet.
I din faktet per • Shperndani kuti me letra me Коmplet të letrave me numra Mbledhje,
mbledhje dhe numra prej 0-20. Në grupe prej 0–20 mbledh, gjithsejt,
Përsritje për zbritje të nxënësit garojnë që ti shumë
1A 4 mbledhje dhe numrave deri 20, perdorin letrat që ta realizojnë
zbritje si dhe çiftet e shumën e pergjithshme të zbritje, zbret,
numrave decimal dhënë nga arsimtari, dhe mund ndryshim
me nje decimale të shfrytezojnë mbledhje ose
shuma e të cilëve zbritje. Nxënësit mund të vendos vlerë
është 1,shembull. përdorin çifte ose më shumë
0,4 + 0,6. numra, shembull. Nëse shuma Libër - Faqe 20
është: 17 : 1 + 6 + 10 dhe 20 –
Mbledh numra 3. Ekipi që do të përdorë Fletore Pune - Faqe 15
me numer të numër më të madh të letrave
njejtë оse të deri në fund të lojes është
ndryshem fitues.
decimale, • Tregoni nxënësvedisa mbledhje
shembull. 2,34 + jo të saktë. Shembull. Zgjedhje të detyrave për
47,8. mbledhje me gabime,disa
vendosin decimale
I shfrytëzon
diturit
ekzistuese ose Filloni me mbledhje të numrave
të reja dhe vjen të plotë dhe përparoni deri te
deri te numrat decimal.
përfundimet e Kerkoni nga nxënësit të tregojnë si
caktuara. dijnë a janë pergjigjet jo të
sakta,shembull. E dij se që pergjegja
duhet të jetë afër 450,sepse e
rrumbullaksuar deri te 10-shjа më e Sfida
afert , 389 është 390 dhe 56 është Mbledhje plotësuese
60 – dhe kemi se 390 + 60 е 450. http://nrich.maths.org/2007
Kerkoni nga nxenesit të arrijnë deri Lavirint 100 (Maze 100)
te pergjigjet e sakta dhe ti http://nrich.maths.org/91
sqarojnëstrategjitë e tyre. Qëlloje ( Strike it out)
http://nrich.maths.org/6589
Vlereson dhe • Sa ka Rrumbullakson
rrumbullakson - qime në kokë? me vlerësim më
numra të -njerëz në botë? Vleresimi I problemit: të përafërt …, ,
Përsëritje për mëdhenj. -fjalë në fjalorë? %http://nrich.maths.org/7449&p përcakton vlerë të
art=
1A 5 rrumbullakimin e -kokrra orizi në këtë shishe përafërt
numrave Vlereson dhe (kavanoz)?
përcaktonvleren A mundeni saktë të njësi,dhjetëshe,qi
e p ërafërt gjatë përgjigjeni në këto pyetje ndëshe, mijëshe,
njehsimit, ?çka bëni në vend të kësaj? dhjetëmijëshe,
shembull. Diskutoni nevojen për qind mijëshe,
Rrumbullakson vlerësim ose përcaktim të milion
dhe bën provë. vleres së përafërt të numrave
.
(Njeriu mesatar ka 1000000 shumfish
Logjikisht I qime në kokën e vet, kа
analizon dhe afersisht gjasht miliard njerëz
zgjidh problemet në botë, Fjalori Oksford ka strategji, sqaron
me numra dhe përafërsisht 300 000 fjalë dhe
përfshinë rreth 640 000 fjalë
rradhitje
/fraza.) Fletore Pune - Faqe 8
matematikore.
• Nxënësit shfrytëzojnë vlerësim që
të përshtatin zgjedhje të
vlersimeve me përgjigjet e tyre
për afat kohorë të shkurtë,
shembull. Jepni nxënësve 30
sekonda të përshtatin
105 11, 51 9, 149 +
398,
1871 – 299
Me pergjigjet e tyre:
1155, 459, 547, 1679
Diskutoni për strategjit e nxënësve
dhe si vlerësimi I vlerës është I
dobishëm..
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 2-të

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
• Rezymoni gjitha thënjet epër
numrat tek dhe çift të mësuar mbledh, zbret,
në klasët e mëhershme. shumzon, çift, tеk
Sjell përfundime të
Kerkoni nga nxënësit të Libër - Faqe 21, 22 dhe 23
përgjithshme për
sqarojnë pse thënjet janë të
shumën, ndryshimin
sakta, shembull. deklaratë, saktë,
dhe prodhimin të
Nëse mbledhni tre numra josaktë, arsyeton
Numrat çift dhe numrave çift dhe tek.
tek shuma do të jetë tek. Sfida
tek gjatë Nëse shumzoni numër tek Merrni tre numra
Vendosë, analizon dhe e
1A 6 mbledhjes, me 3 shuma do të jetë tek. http://nrich.maths.org/806
permirson hipotezen
zbritjes dhe 3
(sypozimin),sqaron dhe
shumëzimit Kerkoni nga nxënësit të punojnë Shuma dhe ndryshime
arsyeton
në çifte që të formojnë tre thënje http://nrich.maths.org/104
metoda,rezonon,
Java e 2-të

për numrat tek dhe çift. Njëra nga 86


shfrytezon strategji ose
thënjet duhet të jetë e pasaktë. http://nrich.maths.
sjell vendime
Ata do ti komentojnë thënjete tyre org/10488
(perfundime) me gojë
me shokë, I cili vendos cila është e
pasaktë dhe e arsyeton zgjedhjen e
tij.
E provon mbledhjen në • Në çifte,nxënësit bëjnë
renditje të ndryshme zgjedhje të aritmagoneve Libër - Faqe 21, 22 dhe 23
(me grupim)kur numerike të cilët janë në mbledhë,
mungesë –shumkëndësha me Fletore Pune - Faqe 16, 17
mbledhen më shum mbledhje
numra në kulmet e tyre të cilët dhe 18
Mbledhja dhe numra;bën provë me
1A 7 zbritja e numrave zbritje. mbledhen që të fitohetn inverze,zbrit,
numrat e shënuar në faqet e zbritje,ndryshim
natyrorë
Logjikisht I analizon dhe tyre,shembull. Numrat që
mungojnë mundet të gjinden Zgjedhje e arigmatonëve
zgjidh probleme me me numra që mungojnë njehson, provon
numra dhe numratore kudo në antimagon. Nxënësit
matematikore. një nga një e njehsojnë numrin
Sfida
I cili mungon. Një nxënës jep Аrigmatonë (shumkëndësh
Zgjedh strategji pergjigje e tjetri shfrytëzon të cilët në kulme kanë
përkatëse mentale dhe strategji për provë të asaj numra , e në brinjë numra
strategji me shënim për përgjigje. që mungojnë)
njehsim të cilat http://nrich.maths.org/267
përfshijnë 0
mbledhje,zbritje,
shumzim dhe pjestim.

Zgjedhje e fjalëve me shifra


që mungojnë,
sh. *56 + 237 = 3*3

• Nxënësit bëjnë zgjedhje të


shumave – shuma ku shifra të
ndryshme në pyetje dhe
pergjigje janë nënvizuar. Si I
provoni pergjigjet tuaja?
Nxënësit mund ti Listë e gjatë e numrave të
dizajnojnëproblemet e tyre që vegjël, ose letra me numra.
nxënësi tjetër ti përfundojë.

Kërkoni nga nxënësit të


plotsojnë varg të gjatë të Sfida
numrave të vegjël sa më Zhonglim me numra
shpejtë dhe sa më preciz. http://nrich.maths.org/986
Ata mund të bëjnë numra Katrorë magjik
me shfrytëzim të letrave me http://www.ictgames.com/
numra . Diskutojeni metoden magicSquare/index.html
e përdorur, shembull.
Mbledhje në çifte, pastaj
mbledhje e këtyre çifteve e
keshtu me rradhë. Ose
organizim të renditjes të
numrave për bërje të
kombinimeve racional në
katrorë amë.
• Secili çift ka nga dy komplete 2 komplete të letraveme shenjë,simbol,
letra me numra prej 0-9, shifra 0–9 në çifte jobarabartë,
komp[let <, > letra (nga 1 nga barabartë, më pak
secila) dhe listë bazike <, > letra me shenjë se, <, më shumë
ndermjet tyre.Letrat me se më e madhe
shenja janë përzier dhe më e Listë bazike, shembull. se, >
larta është vendosur në □□□□□□□□□□□
qendër të listes bazike.Lojtarët në gjysmë
I përziejnë letyrat e tyre dhe ndermjet
Rradhit dhe krahason nje nga një I rrotullojnë letren
numra pozitiv deri në një më të lartë dhe e vejnë në rradhitje, rritës,
milion dhe negativ të tabelë.Lojtari që e ven letren e zvoglues
plotë,duke shfrytëzuar fundit I shikon numrat të
„>“, „<“ dhe „=“. vendosur në çdo anë të
shenjes. Nëse deklarata 5shtë Libër - Faqe 6
Krahasimi dhe
Vendos, analizon dhe e e saktë, ai lojtarë merr 1 poen.
1A 8 rradhitja e
përmirson hipotezen Luani perseri dhe ndryshoni Fletore Pune - Faqe 7
numrave (supozimin),sqaron lojtarin fillestar të lojes . Luani
dhe arsyeton 3 herë.
metoda,rezonon,
shfrytezon strategji • Nxënësit I pergjigjen pyetjeve
ose me gojë sjell me gojë dhe me shkrim,
përfundime. shembull. Cili është më I
madh? Cili është më I gjatë?
Cili numer është në gjysëm
ndërmjet ?
• Nxënësit vendosin set Letra me numër
numrash në bosht numerik të
zbrazët në renditje
rritëse/zvogluese. Shfrytëzojnë
< dhe > që të paraqesin
informata nga boshti numerik.
Probleme me shenjë që
mungon
• Vendosni probleme me numra
/shenjë I cili nuk mbërrinë
shembull.
Nëse 13 534< * < 14 582,
cili numër do të jetë *?
341 * 261 + 80 Cila nga
shenja mungon? Кubi
250 * 20 x 13 Cila nga
shenja mungon?
• Luaj lojë ‘më e vogël se’.
Nxënësit gjuajnë kub katër
herë. Siq shenohen numrat (jo
nga gjitha gjuajtjet), nxënësit
e përfunojnë diagramin të
treguar më poshtë. Nëse
jobarazimi është I saktë kur
gjitha fushat janë plotsuar,
nxënësi fiton poen.
□□□□□<□□□□□
Parashtorn dhe zgjidh • Kerkoni nga nxënësit të japin njehsim,
probleme tekstuale me ide për gjitha fjalët dhe оperacioni
gjitha katër operacionet. frazat që llogarisin se kanë
domethenje +, -, , Libër - Faqe 19, 20, 21, 22, mbledhë,
Zgjedh strategji efikase dhe plotsoni në 23, 24, 25, 30 dhe 31 mbledhje ,
mentale dhe strategji diagramin më poshtë. shumë, gjithsej,
Detyra me me shënim për njehsim Fletore Pune - Faqe 16, 17 zmadhon, plus,
mbledhje, zbritje, dhe 18 gjithsejt
të cilat përfshijnë
1A 9
shumëzim dhe mbledhje, zbritje,
pjesëtim shumzim dhe pjestim. zbret,
Zgjedhje nga më shumë zbritje,ndryshim,
probleme me fjalë me minus,
E sqaron zgjedhjen e
shfrytëzim të operacioneve zvoglon,len,
metodes së caktuar për
të ndryshme, shembull mbetet
të treguar njehsimin
Katër motra dhe vllezër
dhe sqaron proceduren.
Kombinoni idetë e kanë kursyer të blejnë për shumzon,
paraleles. ditlindje për gjyshen e tyre. prodhim, shumë,
Gjejeni shumën e e shumzuar me ,
Jepni nxënësve zgjedhje nga më kursimeve të tyre. dyfish
shumë probleme tekstuale. Еva 250 denarë, Мila130
Kërkoni të identifikojnë fjalë ose den, Јоse180 den, pjeston,
fraza të cilat tregojnë a është +, - Goran250 den koeficient, ndan,
, ose , ta shenojnë gjysma,
llogarinë e nevojshme dhe të Оlja ndan 34 bonbone përgjysmon
gjejnë përgjigjen, duke e sqaruar njëjtë ndermjet saj, Rozes,
mënyren e punës. Lluka dhe Petri. Nga sa sqaron,tregojeni
bonbone kanë marrë secili mënyren tuaj të
prej tyre? punës, strategji
Parashtron dhe zgjidh • Jepni nxënësve zgjidhje nga njehsim,
probleme tekstuale me më shumë llogaritje me оperacion
gjitha kater operacionet . shfrytëzim të operacioneve mbledhë,
+, -, ose Kërkoni mbledhje, shumë,
Zgjedh strategji nxënësit të shënojnë gjithsej, zmadhon,
përkatëse mentale dhe problem tekstuali cili I plus, më tepër,
strategji me shënim për pergjigjet seciles llogari. gjithsej
njehsim të cilat Libër - Faqe 22, 23, 24, 25, zbret, zbritje,
përfshijnë • Kërkoni nga nxënësit të 30 dhe 31 ndryshim, minus,
mbledhje,zbritje, diskutojnë për llogaritjet për mbetje, mbetja
shumzim dhe pjestim. mbledjje dhe zbritje dhe ta Fletore Pune - Faqe 17, 18, shumzon,prodhim
Detyra tekstuale sqarojnë si do ta gjenin 19 dhe 20
1A 10 me shumëzim , shum, e
E sqaron zgjedhjen e pergjigjene seciles, shumzuar
dhe pjesëtim metodes së caktuar për shembull. me,dyfish
të treguar njehsimin 35 + 99 pjeston, sqaron,
dhe sqaron proceduren. 4005 – 3999 Zgjedhje e llogarive me tregone mënyren
• 4764 + 3651 shenjat +, -, ose tuaj të punës,
strategji,
koeficient,
pjeston, gjysma,
përgjysmon
sqaron, п tregone
mënyren tuaj të
punës, , strategji
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 3-të

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
• Shenoni /vizatoni zgjidhje të
vargjeve numerike /skemë në Model, varg,
tabelë,shembull.numra në termin, rregull
trekëndësh
Vargu I
Fibonaqit
Numër i madh i vargjeve
numerike dhe modeleve Parasheh,
Njeh dhe din të Çka është vijuese? Kërkoni
vazhdojë (plotson) varg nxënësit të shënojnë dhe kopjojnë vazhdon,
numerik. /vizatojnë dy ose tre numrat vijues sqaron,
të trekëndëshit. Ata duhet rezonon
Parashtorn dhe zgjidh gjithashtu ta sqarojnë të menduarit
probleme tekstuale me për numrat e tyre të trekëndëshit.
Java e 3-të

gjitha katër operacionet. Nxënësit mund të dizajnojnë vargje


të tyre /skema të cilat do ti
1A 11 Vargjet numerike
Vendos, analizon dhe e mbarojnë nxënësit tjerë.
përmirson hipotezen Diskutojeni vargun e Fibonaçit (1,
(sypozimin),sqaron dhe 1, 2, 3, 5, 8 … ose 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8
arsyeton …) ku secili numër është shumë e
metoda,rezonon, dy numrave paraardhës.Jepni
shfrytezon strategji ose nxënësve vargje tjera të llojit të
me gojë sjell fibonaqit që të plotsojnë,shembull.
përfundime,. Cili është antari I gjashtë I vargut e
cila I ka 2 dhe 38 si dy antarë të Digitron
parë? Sa vargje të llojit të Fibonaçi
të cilat e përmbajnë numrin 196
mund të gjeni,ku vargu fillon me dy
numra të plotë a dhe bpër të cilët
vlenë a < b?
• Numroni nxënësit në klasë.
Jepni instrukcione si per
shembull. Ngritu nëse numri I
yt është çift /tek / është
shumfish I 5 /është numër çift
I cili është gjithashtu
shumfish I 25.
Njeh numra tek dhe çift • Jepni nxënësve komplet të Shumzon,
Kartelë me numra që tregojnë
dhe nunmra të fituar letrave me numra që shumzues
zgjedhje të shumfishëve,
pas shumzimit me 5, 10, tregojnë zgjedhje të më (faktor),
numra tek dhe çift.
25, 50, 100 ose 1000. shumë shumzuesve, tek dhe
çift. Kërkoni nga nxënësit ti Çift dhe tek
Vendos, analizon dhe e rradhisin në grupe. Diskutoni
Shumëfishat e
1A 12 përmirson hipotezen për vendimet e nxënësve dhe Diagrami I
numrave (sypozimin),sqaron dhe pajtohuni për numrat që Venit,
arsyeton përgjigjen në kriterin e tyre të Diagrami i
metoda,rezonon, zgjedhur. Kerolit
Diagram i Venit dhe Kerolit i
shfrytezon strategji ose Jepni nxӓnësve diagram të
zbrazet
me gojë sjell Venit dhe diagram të Kerolit. Përdëfton,
përfundime. Në grupe, ata zhvillojnë sqaron
rradhitje me rend,me
shënim të diagramit me
shenja ‘tek’,’çift’,’shumfish I
…’ dhe sjellje të vendimit për
numrat që do të rradhiten.
Grupin tjetër e zgjidh
rradhitësja.
Shumzon dhe pjeston • Nxënësit përdorin digitron që Digitron Shumzon,
numër të plotë prej 1 të shqyrtojnë ndikimin e pjeston
deri 10 000 me 10, 100 shumzimit dhe pjestimit të
ose 1000 dhe e sqaron numrave të plotë deri 10000 Libër - Faqe 87, 88, 89 dhe 90 shifra, kolona,
Shumëzimi dhe
rezultatin. me 1000. Çka ndodhë? A vendosëvlerë
1A 13 pjesëtimi me
m,endoni se çdo herë do të Fletore Pune - Faqe 53 dhe 54
shumëfisha të 10 Vendos, analizon dhe e ndodhë? Pse? Diskutoni: Në çka hulumton,
përmirson hipotezen shumzimi dhe pjestimi me 1000 sqaron,
(sypozimin),sqaron është e ngjajshme me arsyeton
dhe arsyeton shumzimin dhe pjestimin e me Kahja e numrave siq janë.
metoda,rezonon, 10 dhe 100? Në çka është 23 ___ -> 23000 ___ -> 2300 -
shfrytezon strategji ndryshimi ___ -> 23 ___ -> 0.23
ose me gojë sjell • Jepni nxënësve kahje të
përfundime numrave ku secili është I
shumzuar ose I pjestuar me
10, 100 ose 100 që të fitohet I Kahja e operacioneve siç janë.
ardhëshmi . Nxënësit garojnë ___ x10 -> ___ x1000 -> ___ ÷
të I gjejnë operacionet që 10 -> ___
mungojnë.
Jepni nxënësve kahje të numrave Dhe letra siç janë 0.35, 3.5,
ku operacionet veq më janë 35, 350, 3500 dhe 35000
kryer. Nxënësit e përcjwellin
kahjen me përdorim të letrave
të dhëna me numra. Nxënësit
diskutojnë a ka më shumë se
një zgjidhje me shfrytëzim të
letrave të siguruara.
• Me shfrytezim të digitronit,
nxënësit vëjnë shumëfish të 10
dhe shumëfish tjeter të 10, Digitron
Shumzon dhjetshe të
Gjatë kësaj e shfrytëzojnë
plota, shembull.
operacionin shumzim çka
30∙40ose qindëshe të
ndodhë? Mundohuni të filloni Shumzon,
plota dhe dhjeteshe të
me shumfish të ndryshëm të shumfish
plotë, shembull. 600∙40.
10. Zgjidhni dy numra dhe
Detyra për parashihni përgjigjen. Provoni shifra, vendosë
Vendos, analizon dhe e
shumëzimin dhe me digitron. vlerë
1A 14 përmirson hipotezen
pjesëtimi me • Kërkoni nga nxënësit të Libër - Faqe 87, 88, 89 dhe 90
(sypozimin),sqaron dhe
shumëfisha të 10 diskutojnë në grupe si mund të parasheh,
arsyeton Fletore Pune - Faqe 53 dhe 54
I perdorin konceptet nga sqaron,
metoda,rezonon,
Leksioni 3 që të ndihmojnë në arsyeton,
shfrytezon strategji ose
zgjidhje të njehsimeve si: strategji
me gojë sjell
40 x 30
përfundime.
60 x 700
Diskutoni strategji si
paralele.
Secilit çift I nevoitet rrejt 10 x 10
dhe leter mbrojtese me
numrat.Nxënësit një nga një
marrin dy letra, duhet ti
sdhumzojnë numrat ndermjet Rrjet të zbrazta 10 x 10
veti dhe ti shënojnë përgjigjet në Paketime me letra bixhozi me
cilindo katrorë të rrjetes . numrat: shumfishe të 10 dhe
Vazhdojnë deri sa të plotsohen 100
gjith katrorët e rrjetes. Pastaj e Njehsore të ngjyrosura
perziejnë shpilin e letrave dhe ,
rradhazi, marrin dy letra dhe nga
larty të shpilit. I shumzojnë Sfida
numrat vendosin zheton në atë Më shumë shumzues
numër të rrjetit (nëse është aty!) http://nrich.maths.org/10421
I vejnë letrat poshtë. Lojtari I http://nrich.maths.org/10424
parë çë do tëvendosë kater http://nrich.maths.org/10478
zhetonë në cilëndo kahje është
fitues .
Shumëzon dy numra Demonstroni vizuelisht se si
nga të cilët njëri është faktorët e shumëzimit mund të
më afër dhjetëshes së ndërtohen në bazë të
plotë, p.sh. 39x3 shfrytëzimit të diagrameve si: Libër - Faqe 89 Shumëzon,
nëpërmjet 40x3-3 shumëfish,
Shumëzimi me Sjell përfundime për shifër, fut
informata të reja nga vlerë,
numra të
1A 15 informatat ekzistuese përshtat,
përafërt me hulumton,
dhe e kupton ndikimin Paraqitje vizuele të
shumëfishat e 10 shumëzimit sqaron,
të cilin e kanë disa
informata ndaj të arsyeton,
tjerave. strategji

dhe
 Përsëritni strategjinë e
shumëzimit me 20 dhe
përshtatje, duke kërkuar nga
nxënësit ti sqarojnë strategjitë e
shumëzimit me 19 dhe 21.
Filloni me shumëzim të
numrave njëshifrorë dhe pastaj
vazhdoni me numra dyshifrorë.
Si p.sh. 17 x 19
Kemi 17 x 20 = 340
Zbritni pastaj prodhimin
17 x 1 = 17
D.m.th. 15 x 19 = 323
 Nxënësit në grupe, hulumtojnë
strategji të ngjashme për
shumëzim me shumëfisha të ri të
numrit 10. Çka duhet të bëjmë që
të shumëzojmë me 39?...51?
Ftoni nxënësit që të japin
informata kthyese për strategjitë
dhe disa shembuj në fund të
njësisë mësimore.
Mund ti nxitni nxënësit që të
hulumtojnë se a do të ishin të
vlefshme strategjitë e ngjashme
për shumëzim, si p.sh. 38 x 52.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 4

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Nxënësit punojnë Njehsim,mbledhje,
në çifte, duke përdorur zbritje, shumëzim
rrjetin. Secili zgjedh letër
me numër dhe i shënon Vlerëson, përcakton
numrat në kolonën e parë vlerë të përafërt,
Libër - Faqe 123
që të kryejë njehsime me rrumbullakson
mbledhje, zbritje dhe
Vlerëson dhe e përcakton
shumëzim. Punojnë Arsyeton, sqaron
vlerën e përafërt gjatë
bashkërisht që ti
llogaritjes, shembull.
vlerësojnë rezultatet. I Rrjeti që nxënësit duhet ta plotësojnë:
Rrumbullakon dhe bën
shënojnë vlerësimet e
provë.
Vlerësimi me tyre. Pastaj i bëjnë Vlerësimi Pergjigje Dallimi
1A 16 vlersimet në digitron dhe +
rrumbullakim Vendos, analizon dhe e
i shqyrtojnë përgjigjet .
përmirëson hipotezën –
Në fund, e gjejnë
Java e 4

(sypozimin), sqaron dhe x


ndryshimin ndërmjet
arsyeton metoda, rezonon,
përgjegjes së vlersuar dhe
shfrytëzon strategji ose Letra me numra të zgjedhura që të u
asaj të vertetë.
me gojë sjell përfundime. pergjigjen nxënësve.
Jepni nxënësve zgjidhje të
Digitron
më shumë përgjigjeve të
rrethuara, shembull, 360.
Nxënësit dizajnojnë
njehsime të cilat do ta
japin atë përgjigje
 Ftoni nxënësit të Shumëzo, shumëzim
Shumëzimi i numrit
diskutojnë dhe pastaj jepni Libër - Faqe 124
Shumëzimi i dyshifror, treshifror dhe
instruksione të strategji, metoda,
katërshifror me numër
1A 17 numrave të njëshifror dhe dyshifror
shumëzojnë numër mendore (mentale)/
mëdhenj dyshifror me numër Kubi metoda me shkrim
(duke i përfshi edhe të
njëshifror. Përsëritni këtë Digitroni
hollat).
edhe për numër treshifror provon
e pastaj vazhdoni edhe për
katërshifror.

 Nxënësit gjuajnë
kub dhe i përdorin numrat
si shifra për shënim të
shumëzimit si:
□□□□ x □ =
E gjejnë përgjigjen dhe e
provojnë me digitron. A
mund të kujtoheni në
disa shumëzime ku
metoda mentale
(mendore) do të jetë më e
shpejtë se metoda e
shkruar?
Shumëzon një numër të  Luani “çifte’ që të Ndarje, përgjysmim,
përgjysmuar dhe numër ushtroni ndarje dhe gjysma e...
tjetër të dyfishuar, pergjysmime. Nxënësit
shembull, njehso 35∙16 si vendosin komplet prej njehsim, model,
70∙8. letrave me numra me strategji
fytyrë te poshtë dhe i
Vendos, analizon dhe e kthejnë menjëherë dy prej arsyeton, sqaron
përmirëson hipotezën tyre që të mundohen të
(sypozimin), sqaron dhe gjejnë numër dhe dyfishin
Libër - Faqe 125
arsyeton metoda, rezonon, e tij ose gjysmën e tij.
Shumëzimi me shfrytëzon strategji ose Nëse numrat përputhen,
1A 18 numra me gojë sjell përfundime. ata e mbajnë çiftin, nëse
dyshifrorë I shfrytëzon njohuritë jo, letrat përsëri kthehen
Коmplet prej letrave me numra dhe
ekzistuese dhe njohuritë e prapa.
ndarjet e tyre
reja dhe arrin deri te  Tregoni llogaritë
perfundime të caktuar. vijuese dhe pyetni
nxënësit cilat skema i
Njeh raporte ndërmjet vërejnë:
numrave dhe ka aftësi 25 x 36 = 900
pohimet e pergjithsuar të 50 x 18 = 900
dhënë me fjalë ti shënojë 100 x 9 = 900
me simbole dhe
ndryshore, shembull. 16 x 28 = 448
Numri i dytë është dy 8 x 56 = 448
herë më i madh se i pari 4 x 112 = 448
dhe i zmadhuar për 5 (sh, 2 x 224 = 448
2n+5); të gjithë numrat të Pasi ta diskutoni
zmadhuar 3 herë të strategjinë e shumëzimit
zvogluar për 1 ( 3n-1 ); me shfrytëzim të
dyfishimit dhe
përgjysmimit në disa
shembuj, kërkoni nga
nxënësit të punojnë në
çifte ti vënë shumëzime
njëri tjetrit të cilat mund
të zgjidhen me
shfrytëzim të strategjisë.
 Jepni nxënësve
zgjedhje nga më shumë Libër - Faqe 126
detyra tekstuale (duke
perfshi të atilla që mund Libër - Faqe 31
Parashtron dhe zgjidh të zgjidhen me shfrytëzim
probleme tekstuale me të të strategjive për Zgjidhje e problemeve gojore (duke i njehsim, operacion,
gjithë katër operacionet. shumëzim të diskutuar në perfshi disa që mund të zgjidhen me mbledhje, zbritje,
orët e mëparshme). zbatim të strategjive për shumëzim të shumëzim, pjesëtim
Vlerëson dhe e përcakton Kërkoni nga nxënësit të diskutuara në orët e mëparshme).
vlerën e përafërt gjatë identifikojnë fjalë ose përcakton vlerë
Detyra njehsimit, shembull, fraza të cilat tregojnë a përkatëse, vlerëson,
Rrumbullakon dhe bën bëhet fjalë për +, -, ose përcakton vlerë të
tekstuale me
1A 19 provë. . Pastaj i shënojnë përafërt,
operacionet llogaritë e nevojshme, e rrumbullakon
me numrat Zgjedh strategji përkatëse vlerësojnë dhe e gjejnë
efikase mentale dhe përgjigjen, duke e metodë mendore
strategji me shënim për arsyetuar mënyrën e (mentale)/ metod me
njehsim të cilat përfshijnë zgjidhjes dhe rezultatin. Zgjidhje e njehsimeve me shenjat +, shkrim, strategji,
mbledhje, zbritje, -, ose tregojeni mënyrën
shumëzim dhe pjesëtim . Jepni nxënësve zgjidhje tuaj të punës
nga më shumë +, -,
ose llogari. Kërkoni
nga nxënësit të
shënojnë problem
tekstual i cili do të
përgjigjet secilit
problem dhe i cili do ti
përgjigjet secilës
llogari.
Zgjedh strategji përkatëse  Kërkoni nga nxënësit të
efikase mentale dhe diskutojnë për
strategji me shënim për problemet me
njehsim të cilat përfshijnë shumzimin më poshtë
mbledhje, zbritje, dhe të sqarojnë si do ta Libër - Faqe 91
shumëzim dhe pjesëtim gjenin pergjigjen nga
çdo shumzim:
Sqaron zgjedhjen e 5 x 78
metodës së përcaktuar për 48 x 39
të treguar njehsimin dhe e 99 x 56
sqaron procedurën 6 x 345
Prodhimi nga të gjithë njehsim, shumëzim,
Detyra të numrat prej 1 deri 10. Nxënësit mund të kërkojnë llogari të shumëzon, prodhim
1A 20 ndryshme me  Jepni nxënësve fshehta për shumëzim me kërkim në:
zgjedhje nga më shumë http://www.worksheetworks.com/mat metodë mendore
operacione (mentale)/ metodë
llogaritje me shumëzim h/basic-operations/multiplication-
ku mungojnë disa shifra. search.html me shkrim, strategji
Nxënësi diskutojnë dhe i
gjejnë numrat që
mungojnë, duke shënuar
se si i kanë fituar
përgjigjet e tyre,
shembull.
43 x 1□ = 430
2□x 13 = 312
1□ x □4 = 408
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 5

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
Libër - Faqe 32 dhe 33 Shumëzues (faktor),
Nxënësit i dijnë shenjat  Nxënësit nëpërmjet të
shumëfish, pjesëtues,
për plotëpjesëtueshmërinë detyrave vijnë në
Shenjat për Fletore Pune - Faqe 24 mbetje
1A 21 me 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10 dhe përfundime në lidhje me
plotëpjesëtim 25 plotëpjesëtueshmërinë me
rreshta, kolona
2, 3, 4, 5, 8, 9, 10 dhe 25
 Nxënësit e
përfundojnë aktivitetin
me tabelë të shpuar nga Libër - Faqe 85
Zbërthen numër dyshifror tema 1 për numrat 11, Fletore Pune - Faqe 52
në shumëzues. 23, dhe 7. Diskutoni çka
është e vaçantë për këto
I din numrat e thjeshtë numra. Ata janë të Таbela me hapje ku vehen gjilpëra të
deri 20 dhe mund ti pjestueshëm vetëm me 1 larme dhe gjilpëra ose letra me një
caktojë të gjithë numrat e madhësi të njejtë
Java e 5

dhe me vetvehten dhe


thjeshtë më të vogël se Shumëzues (faktorë),
janë numra të thjeshtë.
shumëfish, pjesëtues,
100.  Nxënësit e përdorin
mbetje
Numrat e njohurinë e tyre për
Shfrytëzon listë dhe shumëzuesit që të
1A 22 thjeshtë dhe tabelë për zgjidhje numër i thjeshtë
identifikojnë të gjithë
të përbërë sistematike të problemit. numrat e thjeshtë deri 20. sistematikisht,
Nxënësit e përdorin arsyeton, sqaron,
Vendos, analizon dhe e ‘Rrjetën e Eratostenit’ që Таbela 100
përmirëson hipotezën strategji
ti gjejnë të gjithë numrat Ngjyra të drurit
(sypozimin), sqaron dhe e thjeshtë deri 100. Duke
arsyeton metoda, rezonon, perdorur ngjyra të
shfrytëzon strategji ose ndryshme për secilin Sfida
me gojë sjell përfundime. shumëfish, i hijezojnë të Sita e Eratostenit
gjitha shumëfishat e 2, ( Sieve of Eratosthenes)
pastaj shumëfishat e 3, http://nrich.maths.org/7520
pas shumëfishat e 4 etj.
Sa larg shkuat para se të
mos kini shumfisha për
hijëzim?Çka mund të
thoni për numrat që
ngelin të pahijezuar?
 Luani lojë me Shumfish, shumfish i
numërim. Nxënësit përbashkët,
numrojnë nga 1 si shumëfish më i vogël
paralele duke zbatuar i përbashkët
procedura për shumëfisha
të ndryshëm: kërkesë për parasheh, hulumton,
shumëfisha të 4, kercim sistematikisht,
në shumëfisha për 5. Çka arsyeton, sqaron,
do të ndodhë për 20? strategji
Pse? A do të ketë edhe
Përcakton shumëfish të numra tjerë të cileve do
përbashkët shembull. Për tu ndodhë e njejta?
4 dhe 5.  Kujtoni nxënësit në Libër - Faqe 83
çka mendohet me
Vendos, analizon dhe e shumëfishin’. Sqaroni se
përmirëson hipotezën shumëfishat që janë të
(sypozimin), sqaron dhe përbashkët për dy ose më
1A 23 Shumëfishat arsyeton metoda, shumë numra quhen
rezonon, shfrytëezon shumëfisha të përbashkët:
strategji ose me gojë sjell - Shumëfisha të 2 janë Lojë
përfundime. 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, Lojë me shumëzues dhe shumëfish
16, 18 … http://nrich.maths.org/5468
Shfrytëzon lista dhe - Shumëfisha të 3 janë
tabela për zgjidhje 3, 6, 9, 12, 15, 18 …
sistematike të problemit. - Shumëfisha të
përbashkët të 2 dhe 3
janë 6, 12, 18 ...
- Kërkoni nga nxënësit të
gjejnë shumëfishat e
perbashkët të 4 dhe 6
etj.
Definoni shumëfishin më
të vogël të përbashkët dhe
kërkoni nga nxënësit të
identifikojnë, shembull.
Shumëfishin më të vogël
të përbashkët të 4 dhe 6.
Letra që tregojnë probleme me fjalë
 Nxënësit punojnë në duke i përfshi edhe ato të cilat i
Shumëfish,
zgjidhje të problemeve takojnë shumëzuesve (faktorë) dhe
shumëfish i
tekstuale duke i përfshi shumëfishë
përbashkët,
edhe ato me shumëzues Lista të mëdha letre
shumëfish më i vogël
(faktorë) të cilët u janë Ngjitëse najlloni /selotejp
Nxënësit duhet ti dijnë i përbashkët
Detyra për dhënë në kartelë,
shumëfishat e numrave si
shembull. Sara planifikon
1A 24 shumëfishat dhe shumëfishin më të
Sfida
mbledhje,
aheng. Ajo blen shkopinj zbritje,shumëzim,
dhe SHVP vogël të përbashkët
në komplete prej 12 dhe Numërim dhëmbëzorësh (Counting
pjestim
gota në komplete prej 10. Cogs)
Ajo blen numër te njejtë http://nrich.maths.org/6966
arsyeton, sqaron,
gotash dhe shkopinj. Sa Mes i dhembëzorëve
strategji
ka blerë? (Cogs environment)
http://nrich.maths.org/4775&part=

 Demonstroni pjestim
si përfundim, shembull.
Nxënësi duhet ti din Sa shumë 5-she
pjesëtuesit e numrit,
ekzistojnë në numër të
pjesëtuesit e përbashkët tëdhënë. Përdorni diagram
numrave si dhe
ose njehsore të tregoni si
Pjesëtuesin më të madh të funksionon kjo dhe cila Pjesëtim, pjesëton,
përbashkët të numrave është mbetja, shembull. Libër - Faqe 84 dhe 86
mbetje, pjesëtues,
Pjesëtuesit, (PMP). 16 ÷ 3 Pjesëtues i
Pjesëton numër
Sa 3-she ka në 16? Fletore Pune - Faqe 51
pjesëtuesit e përbashkët, PMP
1A 25 dyshifrorë me njëshifrorë,
thjeshtë dhe duke përfshi edhe
PMP hulumton, arsyeton,
pjesëtim me mbetje.
sqaron, strategji
Logjikisht analizon dhe
zgjidh probleme me numra
dhe renditëse
matematikore. 5 me mbetje 1
Vendos, analizon dhe e
përmirëson hipotezën 45 ÷ 7
(sypozimin), sqaron dhe Sa shumë 7-she ka në 45?
arsyeton metoda, rezonon,
shfrytëzon strategji ose
me gojë sjell përfundime.

6 me mbetje 3

 Kërkoni nga nxënësit


të hulumtojnë numrin 59.
Cila është mbetja kur 59
pjesëtohet me 5? (4) Cila
është mbetja kur 59
pеsëtohet me 4? (3) me
3? (2) me 2? (1). A mund Shfrytëzoni përkujtues
të gjeni numrin më të http://nrich.maths.org/1783
vogël me veti që kur të Lojë me përkujtues
pjesëtohet me ndonjë nga http://nrich.maths.org/6402
numërat prej 2 deri 10
mbetja është çdoherë për
1 më e vogël se numri me
të cilin është pjesëtuar ai
numër?
Sqaroni procesin në të
cilin keni kaluar,dhe
tregoni arsyet për atë që e
përfunduat.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 6

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Nxënësit punojnë Mbledhje, zbritje,
në zgjidhje të problemeve shumëzim, pjesëtim
me +, -, ose të cilat u Libër - Faqe 126 dhe 91
janë dhënë në kartelë Cakton vlerë
shembull. përkatëse, vlerëson,
Beni e ushqen qenin e tij cakton vlerë të
me 35 gram ushqim çdo përafërt,
mëngjes dhe 30 gram rrumbullakëson
Каrtela që tregojnë probleme me
Parashtron dhe zgjidh çdo mbrëmje. Me sa fjalë me shenjat +, -, ose arsyeton, sqaron,
detyra tekstuale me të ushqim e ushqen qenin
Fleta të mëdha strategji
gjithë katër operacionet. për një javë?
Lentë ngjitëse (selotejp)
Zgjedh strategji përkatese Secili grup punon në
efikase mentale me problem të ndryshëm,
Zgjidhja e shenim për njehsimet të duke e vendosë në mes
cilat përfshijnë mbledhje,
Java e 6

problemeve një letër të madhe dhe të


zbritje, shumëzim dhe rrethuar me detyrat e tyre
1A 26 tekstuale me pjesëtim. të punës. Grupet i
operacionet nderrojnë listat e pastaj
me numrat Vendos, analizon dhe e diskutojnë për zgjidhjen e
përmirëson hipotezën e dhënë. Secili grup
(sypozimin), sqaron dhe shënon vërejtje dhe
arsyeton metoda, rezonon, pyetje dhe i percjellë më
shfrytëzon strategji ose pas për përmirësim te
me gojë sjell përfundime. autorët.
 Nxënësit fitojnë
zgjidhje të përpunuara (të
+, -, ose
cilat përmbajnë gabime të
zakonshme dhe
Probleme gojore me zgjidhje
keqkuptime) nga
për të njejtat
probleme të ndryshme të
cilat ata duhet ti
vlerësojnë kur ata do të
ishin arsimtarë. Ata duhet
të inkorporojnë komente
për atë se pse pyetjet janë
të pasakta dhe si ta gjejnë
përgjigjen e saktë, për
shembull:

 Jepni nxënësve
zgjidhje nga më shumë
numra dhe diagram të
Kerolit të cilin duhet ta
kryejnë. Fillimisht numrat
e dhënë në tabelë mund të
jenë tek, çift, shumëfish i Çift, tek, shumëfish,
Logjikisht i analizon dhe shumëzuesit (faktor) i Diagrami i Kerolit shumëzues (faktor),
zgjidh problemet me numrit të thjeshtë etj. Коmplet i numrave thjeshtë
numra dhe numratore Njihni nxënësit me
Detyra (rradhitëse) matematikore piramida numerike. Diagrami i Kerolit
problemore Secila tullë më lartë
1A 27 me Vendos, analizon dhe e përbëhet me mbledhje të Mbledhje, zbritje,
operacionet përmirson hipotezen dy tullave nën te. Shfrytëzoni inverze, provon
me numrat (sypozimin), sqaron dhe Kërkoni nga nxënësit ti http://www.amblesideprimary.com/a
arsyeton metoda, rezonon, plotësojnë zbrazëtirat në mbleweb/mentalmaths/pyramid.html
shfrytëzon strategji ose disa piramida. Pastaj http://nrich.maths.org/488 Arsyeton, sqaron,
me gojë sjell përfundime. kërkoni të hulumtojnë si http://nrich.maths.org/5403 strategji
të fitojnë rezultat
maksimal ose minimal në
tullën më të lartë, duke
përdorur numra
njëshifrorë në rendin e
poshtëm.

 Njohtoni nxënësit me
Logjikisht i analizon dhe Shfrytëzoni http://www.kakuro.com/ Mbledhje, mbledh,
zgjidh problemet me lojën KAKURO dhe http://www.kakurolive.com/ gjithsejt
numra lejoni ta luajnë. Diskutoni
Zgjidhja e
1A 28 sa mënyra ekzistojnë për Arsyeton, sqaron,
problemeve Vendos, analizon dhe e të fituar rezultatin. Shfrytëzoni strategji, rezonim
përmirson hipotezen Nxënësit zgjidhin disa http://www.mathplayground.com/alg logjik
(sypozimin), sqaron dhe probleme me mbledhje ebra_puzzle.html
arsyeton metoda, rezonon, ku secila shifër në shumë
shfrytëzon strategji ose është zëvendësuar me
me gojë sjell përfundime. simbol ose shkronjë.

 Nxënësit bëjnë Libër - Faqe 149


rradhitëse me numërim, Fletore Pune - Faqe 81
Logjikisht i analizon dhe si për shembull numerim Shfrytëzoni
zgjidh problemet me të të gjitha kombinimeve Gjuaj këto kube
numra duke përdorur të mundshme të pijeve http://nrich.maths.org/53
skema dhe ushqimeve në një
meny. Nxënësit i Zgjidhni lojra.
Arsyeton, sqaron,
Skemat Vendos, analizon dhe e prezentojnë të arriturat e Gjithsej
1A 29 http://nrich.maths.org/1216
strategji, rezonim
numerike përmirson hipotezen tyre.
logjik
(sypozimin), sqaron dhe E kam
arsyeton metoda, Jepni nxënësve zgjidhje http://nrich.maths.org/1272
rezonon, shfrytëzon nga më shumë lojra me Gjashtë pikat
strategji ose me gojë numra. Ata luajnë disa http://nrich.maths.org/7337
sjell përfundime. herë duke u munduar të Katër shkojnë
zhvillojnë strategji http://nrich.maths.org/5633
fituese. Loja me 12 yje
http://nrich.maths.org/2856
 Nxënësit zgjedhin
gjashtë numra të Libër - Faqe 150
rastësishëm dhe i
përdorin katër Fletore Pune - Faqe 81
operacionet që të
Operacioni,
mundohen të fitojnë
Shfrytëzoni mbledhje, zbritje,
rastesisht numër të shumëzim, pjesëtim
Detyra me Logjikisht i analizon dhe zgjedhur. Nxënësi i cili http://www.subtangent.com/maths/co
1A 30 skemat zgjidh problemet me është më afër numrit të untdown.php dhe përcilleni opcionin
me numrat Arsyeton, sqaron,
numerike numra duke përdorur zgjedhur rastësisht është
strategji, rezonim
skema fitues. logjik
Duke perdorur katër 4-she
(si shifra dhe/ose numra) Përgjigjet janë në
dhe cilat do operacione, http://mathforum.org/ruth/four4s.puz
nxënësit shënojnë zle.html
njehsime me përgjigje
prej 0 deri 20.
TESTI TEMATIK PËR NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT

Nr. i
Tema Njësia mësimore Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
orës
Test tematik për Të kontrollohen dituritë
temën Numri dhe Ndarja e nxënësve në dy grupe
e nxënësve për temën Testet kontrolluese Koncepte të
1A 31 për të zgjidhur detyrat e testit
zgjidhja e Numri dhe zgjidhja e A dhe B përdorura në temën
kontrollues Numri dhe zgjidhja e
problemit problemit
problemit
Nxënësve ju komunikohet Testet kontrolluese
Analiza dhe Të analizohen dhe
rezultati i arritur në testin A dhe B si dhe
diskutohen të arriturat Koncepte të
1A 32 diskutimi i Testit kontrollues si dhe diskutohen të informatat tjera nga
për temën Numri dhe përdorura në temën
tematik arriturat në temën Numri dhe instrumentet e Numri dhe zgjidhja e
zgjidhja e problemit
zgjidhja e problemit vlerësimit problemit
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 7

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Ushtroni fjalorin e 2D formave 2D forma
nga klasat e mëparshme dhe njohtoni Shumëkëndësh
nxënësit me emrat e katerkëndëshave Libër - Faqe 74, 75 trekëndësh,katërk
me të cilat nuk janë të njohtuar. ëndësh, katrorë,
Vendosni 2D formë në strajcë. Pa drejtkëndësh,
shikuar nxënësi duhet ta ndjejë 2D forma, duke përfshi romb,
formën dhe ti pershkruan vetitë e saj; numër të madh paralelogram,
nxënësit tjerë mundohen saktë ta shumëkëndësha dhe figura që trapez, deltoid,
identifikojnë llojin e formës. nuk janë shumëkëndësha pesëkëndësh,
Njeh dhe klasifikon
 Prezantoni komplet prej 2D gjashtëkëndësh,
shumëkëndësha të shtatëkëndësh,
forma në dy grupe: 2D forma që janë Strajcë e patejdukshme /qese
llojllojshëm dhe shumëkëndësha dhe 2D forma që tetëkëndësh,
kupton pse forma e nuk janë shumëkëndësha. Kërkoni nëntëkëndësh,
Përsëritje për dhënë 2D është ose nga nxënësit të tregojnë cilat veti ata dhjetëkëndësh
figurat nuk është 2D forma, duke përfshi
Java e 7

mendojnë se janë të përbashkëta për


gjeometrike. shumëkëndësh. shumëkëndëshat, por jo edhe për ata numër të madh veti
1B 33 shumëkëndësha të drejtë dhe kënd, brinjë, kulm
Trekëndëshi dhe që nuk janë shumëkëndësha.
vetitë e Njeh 2D dhe 3D Përdorni pyetje që ta vërtetoni jo të drejtë dhe
forma dhe lidhjet definicionin për shumëkëndësh. shumëkëndësha konkav dhe e drejtë , jo e
trekëndëshit
ndërmjet tyre,  Tregoni shumëkëndësha të konveks drejtë
llojllojshëm dhe të ndryshëm. Sa prej konkave,
shembull. Prerja e
këtyre shumëkëndëshave mund të konvekse
terthortë e kuboidit
emëroni? Cilat janë vetitë e tyre të
është drejtkëndësh. veçanta? Përkrahni diskutim për
vetitë e shumëkëndëshave të drejtë,
jo të drejtë, konkav, konveks etj.
Nxënësit bëjnë shetitje me format,
duke identifikuar shumëkendesha të Të vizatoj më shumë
ndryshëm në klasë dhe shkollë. katërkëndësha
Parashtroni pyetje që i inkurajojnë të http://nrich.maths.org/2883/
flasin për vetitë e shumëkëndëshave, index
shembull. Si e din që kjo është
tetëkëndësh? A mund të vërejsh
shumëkëndëha konkav?

Libër - Faqe 77(Emërtimi i


katërkëndëshave),
Faqe 76 (Vetitë e
katërkëndëshave) 2D forma
Shumëkëndësh
 Jepni secilit grup të nxënësve Fletore Pune - Faqe 47, 48 Trekëndësh,
Njeh dhe klasifikon lloje
sa më shumë zgjidhje të më shumë katërkëndësh,
të ndryshme
shumëkëndëshave. Kërkoni nga ata ti katrorë,
shumëkëndësha dhe
ndajnë format e tyre në dy kategori. 2D forma, duke përfshi drejtkëndësh,
kupton pse forma e Tjerët mundohen ta identifikojnë numër të madh romb,
Emërtimi dhe
dhënë 2D është
vendimin e tyre, e pastaj grupi e shumëkëndësha të drejtë dhe paralelogram,
1B 34 vetitë e shumëkëndësh ose jo. jo të drejtë dhe trapez, deltoid,
sqaron vendimin e tyre.
katërkëndëshave Kërkoni nga nxënësit të dizajnojnë shumkëndësha konkav dhe pesëkëndësh,
Njeh 2D dhe 3D forma diagram dru e cila rradhit 2D forma, konveks gjashtëkëndësh...
dhe lidhjet ndërmjet duke perfshi pyetje si: A janë të Forma klasifikuese rreth, gjysmërreth
tyre. gjitha brinjët të barabarta? A ka 4 http://mathsframe.co.uk/en/re veti
brinjë? sources/category/569/ kënd, brinjë, kulm
Shfrytezoni bloqe logjike të e drejtë, jo e drejtë
klasifikuar konkav, konvekse
http://nrich.maths.org/7192
Dizajnues i dru diagramit:
http://www.iboard.co.uk/iwb/
Sorting-Shape-Tree-289
 Sqaroni fjalën katërkëndësh Shumëkëndësh
nëse nxënësit paraprakisht nuk e katror,
kanë hasë atë fjalë. Ndajeni paralelen Libër - Faqe 78 drejtkëndësh,
në grupe dhe luani kuiz me romb,
Njeh dhe përshkruan katërkëndësha. Ngritni paralelogram,
katërkëndësha duke katerkëndësha dhe bëni seri pyetjesh Katërkëndësha: me perfshirje trapez, deltoid
Llojet e
1B 35 përfshi paralelogram, në lidhje me to, p.sh. Si quhet ky me te madhe të mundshme
paralelogrameve trapez dhe trapezoid dhe katërkëndësh? veti
i klasifikon sipas Sa palë të brinjëve të barabarta ka kënd brinjë, kulm
këndeve, brinjëve dhe paralele ky katërkëndësh? paralel, normal, e
brinjëve paralele. Sa kënde të barabarta ka ky Коmplet prej letrave, njëri barabartë
katërkëndësh? komplet nga të cilët secila
Njeh 2D dhe 3D forma Cilat dy veti të njejta i kanë këta letër tregon emër të e drejtë, jo e drejtë
dhe lidhjet ndërmjet katërkëndësha? Luajni ‘çifte’. katërkëndëshit, e kompleti konkav, konvekse
tyre. Nxënësit vendosin komplet prej tjetër letra me fotografi të
letrave të mbyllura me fytyrë poshtë katërkëndëshit (letra me
dhe i hapin nga dy që të gjejnë emrin emër dhe foto për secilin
e katërkëndëshit dhe fotografinë e katërkëndësh të kyqur)
tij. Nëse emri dhe fotoja janë
përkatëse ata e mbajnë çiftin, nese
jo, letrat përsëri rrotullohen prapa.
 Nxënësit formojnë ‘libër me
fakte për katerkendesh’. Secila faqe
Libër - Faqe 79 Shumëkëndësh
permbanë informata për
Letra me pika për vizatim të katror,
katerkendesh dhe diagrame te
Njeh dhe përshkruan katerkendeshit: drejtkëndësh,
variacioneve të ndryshme të
katërkëndësh (duke http://www.mathsphere.co.uk romb,
katerkendeshit (shembull. Orientime
përfshi paralelogram, /resources/MathSphereFreeG paralelogram,
të ndryshme). Duhet të përmbajë
trapez dhe trapezoid) dhe raphPaper.htm trapez, deltoid
legendë në ngjyra për brinjët
Ende për i klasifikon sipas
paralele, brinjë me gjatësi të njejtë
1B 36 këndeve, brinjëve dhe veti
katërkëndëshat brinjëve paralele.
dhe brinjë normale.
kënd brinjë, kulm
paralel, normal, e
Luajni ‘Cila është forma ime?’.
Njeh 2D dhe 3D forma Strajcë e padukshme /qese barabartë
Fshihni zgjedhje te me shumë
dhe lidhjet ndërmjet
katerkendeshave në strajcë. Nxënësi
tyre. Katërkëndësha: me
zgjedh një por nuk e trеgon para
përfshirje më të madhe të e drejtë, jo e drejtë
klases. Paraleleja duhet të
mundshme konkav, konvekse
përfundojë cila është ajo formë me
parashtrim të pyetjeve.
Nxënësi din të vizaton
katërkëndësh (duke
përfshi paralelogram,
katror,
trapez dhe trapezoid) dhe
Emërtimi dhe drejtkëndësh,
i klasifikon sipas Nxënësit vizatojnë lloje të
Libër - Faqe 80 romb,
1B 37 vizatimi i këndeve, brinjëve dhe ndryshme të katërkëndëshave dhe
paralelogram,
katërkëndëshave brinjëve paralele. i emërtojnë ata. trapez, deltoid
Njeh 2D dhe 3D forma
dhe lidhjet ndermjet
tyre.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 8

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Luani “Gjuajtje e formave”. 3D forma
Secili lojtarë ka letër me kubi, kuadri,
emrin e 2D e cila është në piramida, prizma,
lidhje me 3D formën. Veni tetraedri, оktaedri,
shpil letra me të gjitha vetitë dodekaedri, sfera,
të gjitha formave, të këthyera gjysmësfera, koni,
me fytyrë poshtë në tavolinë. cilindri
Lojtarët një nga një marrin
letra nga lart nga grumbulli . vetitë
Nëse letra pergjigjet formës Libër – Faqe16 faqe, brinjë, kulm
së tyre, e mbajnë. Lojtarë prerje e tërthortë
Vizaton dhe përshkruan tjerë mund të sfidojnë. Nëse Klasifikim i formave në
3D forma. sfidojnë saktë, letra http://mathsframe.co.uk/en/re
zëvendesohet me letër nga sources/category/569/ paralele, normal
Njeh 2D dhe 3D forma fundi i grumbullit. Loja
Java e 8

Përsëritje për dhe lidhjet ndërmjet tyre. vazhdon deri sa të gjitha letrat
1B 38 nuk harxhohen nga grumbulli.
trupat gjeometrik
Logjikisht i analizon dhe Lojtari me më shume letra
zgjidh probleme me është fitues.
numra dhe renditëse  Nxënësit pershkruajnë formë
matematikore misterioze 3 D të pjesmarrësit
me shfrytëzim të vetive të Numër i madh i 3 D
ndryshme. Shoku duhet te formave.
emerojë formën.
 Nxënësit zhvillojnë lojra të
tyre me 3D forma në grupe të
vogla.
Nxënësit bëjnë ‘shetitje me
forma’, duke identifikuar forma
te ndryshme 3D në klasë dhe
shkollë. Parashtroni pyetje te
cilat i perkrahin nxënësit të flasin
për vetitë te formave 3D,
shembull. Si e dini se ajo është
cilindër? A mund të shënoni 3D
formë me 8 kulme ?
3D forma
kubi, kuadri,
 Nxënësit formojnë libër me
Vizaton dhe përshkruan Libër – Faqe16 piramida, prizma,
fakte te formave 3D. Secila
3D forma. Fletore Pune - Faqe 12 tetraedri, оktaedri,
faqe përmban informacione
dodekaedri, sfera,
për forma të ndryshme 3D
Njeh 2D dhe 3D forma gjysmësfera, koni,
dhe skica prej tyre. Thes jo i tejdukshëm /qese
dhe lidhjet ndërmjet tyre. cilindri
Vetitë e trupave Luani lojën ‘Cila është forma
1B 39 Shumë 3D forma.
gjeometrik Logjikisht i analizon
ime?’ Fshihni njëlloj 3D formë në Lojë për bashkëngjitje të 3D vetitë
strajcë. Nxënësi zgjedh njëren formave te cilat perputhen:
dhe zgjidhë probleme faqe, brinjë, kulm
nga to por nuk e tregon para http://www.crickweb.co.uk/k
me numra dhe prerje e tërthortë
paraleles. Paralelja duhet të s2numeracy-shape-and-
renditëse
përfundojë cila është forma me mass.html#quad
matematikore.
parashtrim të pyetjeve Zgjedhni ‘ngjiti 3D format paralele, normal
(Match the 3D shapes)’
 Si paralele ushtroni numrim Rrjeti koordinativ,
para dhe prapa me numra Libër – Faqe114 kuadrant, fillimi
negativ. koordinativ, numër
 Vendosni sistem koordinativ Rrjeta të mëdha koordinative pozitiv, numër
me një kuadrant të zbrazët dhe të zbrazëta me 1 dhe 4 negativ
ushtroni dhënie, interpretim kuadrante.
dhe shënim të koordinatave si Boshti x, boshti y,
paralele. Theksoni se “së pari Rrjete koordinative virtuele: horizontale, vertikale
lëvizni në drejtim të boshtit x http://mathsframe.co.uk/en/re
Lexon dhe vendosë
Koordinatat dhe e pastaj në drejtim të boshtit y sources/resource/79/itp_coor Grafiku, koordinata
1B 40 koordinata në gjitha
kuadrantët ’. Vendosni sistem prej 4 dinates
kuadrantet. Shprehet, paraqitje
kuadranteve. Çka vëreni?
Kërkoni nga nxënësit të (refleksion model)
krahasojnë sistemin me një
kuadrant në sistemin prej 4
kuadranteve. Rrjetë virtuele koordinative:
 Në çifte, nxënësit një nga një http://mathsframe.co.uk/en/re
japin koordinata partnerit të tij sources/resource/79/itp_coor
ti vendosë në sistem me 4 dinates
kuadrante.
Veni sistem koordinativ me 4
kuadrante me katrorë të vizatuar Rrjeta vogël koordinative e
në të, ashtu që origjina e tij është zbrazët me 4 kuadrante për
fillimi koordinativ e këndet e tij secilin çift
janë qartë mirë të shënuar.
Theksojeni kulmin e këndit të
lartë të djathtë të katrorit. Cilat
janë koordinatat? Vizatoni
katrorin e njejtë në secilin
kuadrant tjetër një nga një siç
është rifiguruar në boshtin x-ose
y. Cilat mendoni se janë tani
koordinatat e kulmeve të këndeve
të katrorit? A vëreni ndonjë
skemë te koordinatat?

Libër – Faqe 113


Fletore Pune - Faqe 67
Rrjeti koordinativ,
Për fotografitë koordinative kuadrant, fillimi
 Jepni nxënësve komplet pika shihni koordinativ, numër
me koordinata te cilat te http://www.worksheetworks. pozitiv, numër
Sistemi i Lexon dhe shënon negativ
lidhura në rend japin com/math/geometry/graphing
koordinata në të gjithë
1B 41 koordinatave i fotografi. /coordinate-pictures.html
kuadrantet. Boshti x, boshti y,
zgjeruar Kërkoni nga nxënësit të http://www.superteacherwork
dizajnojnë probleme te tyre me sheets.com/mystery-graph- horizontale, vertikale
fitim të fotografisë. picture/sailboat-easy-
graph_WQWQD.pdf Grafiku, koordinata
http://www.math-
aids.com/Graphing/Four_Qua
drant_Graphing_Characters.h
tml
 Nxënësit hulumtojnë Rrjeti koordinativ,
rradhitëse koordinative, duke Libër – Faqe 112 kuadrant, fillimi
Lexon dhe vendosë përfshi edhe katërkëndësha Fletore Pune - Faqe 66 koordinativ, numër
Përsëritje për
1B 42 koordinata në gjitha ,shembull. pozitiv, numër
koordinatat kuadrantet. Vendosni këto tre pika: Rradhitëse koordinative te negativ
(1, 3), (-2, 2), (-1, 4) cilat përfshijnë n-këndësha
Çka do të formojë pika e Boshti x, boshti y,
katërt: Shfrytëzoni nivelin 3 në: horizontale, vertikale
a) deltoid? http://mathsframe.co.uk/en/re
б) paralelogram? sources/resource/153/coordin Grafiku, koordinata
Vërtetoni vendimet tuaja ates__reasoning_about_positi shumkëndësh
A është e mundur të formohet on_and_shapes trekëndësh,
trekëndësh me shtim të edhe një për të treguar edhe disa katërkëndësh,
pike? Sqaroni pse jo dhe pse po? kulme që mungojnë katrorë,
drejtkëndësh, romb,
paralelogram, trapez,
deltoid
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 9

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Zgjedhni dy nxënës të cilet do
të demonstrojnë para
paraleles. Sqaroni se duhet ti
pasqyrojnë lëvizjet e tyre Libër – Faqe115
reciproke. Shenoni vijë te Rrjetë e madhe në formë të
pasqyrimit dhe kerkoni nga katrorit, sh.
nxënësit të vijnë para, e pjesa http://mathsframe.co.uk/en/res
Pasqyron shumkëndësh
tjeter e paraleles duhet te ources/resource/82/itp_symmet
(me brinjë që nuk janë Refleksion,
sqarojë çka është duke ry
paralele ose normale në fotografi me
ndodhur. Sqarojeni fjalorin e
boshtin e simetrisë) me
1B 43 Boshti i simetrisë fjalëve – vijë e pasqyrimit, Leter në formë katrrori refleksion,
simetri boshtore,
rifigurim, bosht i simetrisë. Pasqyra Bosht i simetrisë
translacion ose me
rrotacion për 90° rreth  Моdeloni pasqyrim të
trekëndëshit në vijë të Sfida Orientim
një kulmi të vet
pasqyrimit. Të reflektohemi (Let us
Java e 9

Në çifte nxënësit kryejnë Reflect)


rifigurim të shumkëndëshave http://nrich.maths.org/1873
në vijen e pasqyrimit në
sistem koordinativ. Cilat
strategji i perdorni? Si e dini
se forma juaj është e saktë?
 Vendosni sistem te madh me Shpreh (Pasqyron),
Pasqyron foto e shprehjes
vijë të vizatuar të pasqyrimit.
shumkëndësh (me
Моdeloni fillim që të ndertoni Libër – Faqe116 (refleksion),bosht i
brinjë që nuk janë Fletore Pune - Faqe 12 simetrisë
skemë simetrike, me katrorë
paralele ose normale
të ngjyrosur. Nëse e ngjyrosi
në boshtin e simetrisë)
1B 44 Translacioni ket katrorë të kuq, cilin katror
me simetri boshtore, Rrjetë e madhe në formë të Simetrik, model
tjeter duhet ta ngjyrosi të
translacion ose me katrorit
kuq? Çka nëse e ngjyrosi kët
rrotacion për 90° rreth
gjysmë të katrorit?
një brinje të tij.
 Jepni nxënësve skemë të katroreve
dhe gjysmëkatrorë te cilet do ti
pasqyrojnë me vijë te pasqyrimit
që të formojnë fotografi. Leter në formë të katrorit
Detyroni nxënësit te dizajnojnë Ngjyra druri
skema te veta te cilat do ti
pasqyrojnë që të formojnë Leter në formë të katrorit
fotografi. Ngjyra druri
Libër – Faqe117 Pasqyron,
 Demonstroni perkthim te Rrjetë e madhe në formë të translacion,
sistemeve. Kerkoni nga katrorit zhvendosë, kahje,
nxenesit te pershkruajnë çka Shfrytëzoni horizontalisht,
Pasqyron bani me formen. Ushtroni http://nlvm.usu.edu/en/nav/fra vertikalisht
shumkëndësh (me fjalorin e fjaleve: translacion, mes_asid_301_g_2_t_3.html
brinjë që nuk janë zhvendos, kahje, horizontale Që të tregoni se çfarë efekti ka
Figura e cila i paralele ose normale dhe vertikale. translacioni
në boshtin e simetrisë)  Tregoni nxënësve me teper Tabela punuese, nga te cilat
1B 45 përgjigjet
me simetri boshtore, forma. Kerkoni nga nxënësit secila tregon formë jo te drejtë
origjinalit translacion ose me ti identifikojnë ato që janë në pozicione të ndryshme dhe
rrotacion për 90° rreth fituar me translacion te orientim të rrjetit në formë të
një brinje të tij. tjereve dhe pse e kanë sjellë katrorit
ate vendim. Tabela punuese, nga te cilat
Në çifte nxënësit të mundohen ta secila tregon shumkendesh jo
pershkruajnë translacionin të te rregullt në pozita të
formës të një pozite në tjetër. ndryshme dhe orientim të
rrjeteve në formë të katrorit
Pasqyron,
Fletore Pune - Faqe 68 translacion,
 Nxënësit kryejnë disa
zhvendosë, kahje,
translacione në sistem Rrjeta koordinative me 4 horizontalisht,
Pasqyron shumkëndësh koordinativ me 4 kuadrante. kuadrante vertikalisht
(me brinjë që nuk janë Kerkoni nga nxënësit ta
I perputhshëm
Detyra për figura paralele ose normale në hulumtojnë ndikimin e secilit
Rrjeti koordinativ,
boshtin e simetrisë) me translacion në kulmet e
1B 46 e cila i përgjigjet simetri boshtore,
kuadrant, fillimi
formes.
origjinalit koordinativ, numër
translacion ose me Jepni nxënësve koordinata te dy
pozitiv, numër
rrotacion për 90° rreth shumkendeshave te njejtë dhe
negativ
një brinje të tij. kërkoni nxënësit me shkrim ta
Boshti x, boshti y,
pershkruajnë translacionin nga
horizontale,
njeri në tjetrin.
vertikale
Grafiku, koordinata
Pasqyron shumkëndësh  Tregoni nxënësve me shumë Pasqyron, foto e
(me brinjë që nuk janë forma. Kerkoni nga to te Libër – Faqe 116 dhe 117 refleksionit
paralele ose normale në identifikojnë at o te cilat janë Translaton,
boshtin e simetrisë) me foto te tyre te translacionit Tabela punuese, nga te cilat translacion,
simetri boshtore, dhe ato qe janë pasqyrime te secila tregon translacion dhe zhvendosë, kahje,
translacion ose me tjereve dhe pse e kanë sjellë refleksione te shumkendeshit horizontale,
rrotacion për 90° rreth atë vendim: Cila është dallimi negativ në rrjet koordinativ vertikale
një brinje të tij. ndermjet translacionit dhe
pasqyrimeve tjera? Me çka i I perputhshëm,
Detyra për dallojmë? оrientim
1B 47
translacionin Diskutoni në çifte:Kur do të jetë
rëndë të njihet dallimi ndermjet Rrjeti koordinativ,
translacionit dhe pasqyrimeve kuadrant, fillimi
tjera ? (shumkendesh i rregullt i koordinativ, numër
pasqyruar në vijë vertikale pozitiv, numër
/horizontale të pasqyrimit) Si negativ
mund të jeni të sigurtë? Boshti x, boshti y,
(shembull. Duke i ditur horizontale,
koordinatat e formes para dhe vertikale
pas) Grafiku, koordinata
PROVIMI KONTROLLUES-NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT DHE
GJEOMETRIA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT

ANALIZA E PROVIMIT KONTROLLUES-NUMRI DHE ZGJIDHJA E


PROBLEMIT DHE GJEOMETRIA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT
Nr. i
Tema Njësia mësimore Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
orës
Provimi
kontrollues për
Të kontrollohen dituritë Koncepte të
temën Numri dhe e nxënësve për temën përdorura në temën
zgjidhja e Ndarja e nxënësve në dy grupe
Numri dhe zgjidhja e Testet kontrolluese Numri dhe zgjidhja
1A, 1B 48 për të zgjidhur detyrat e testit
problemit dhe problemit dhe A dhe B e problemit dhe
kontrollues
gjeometria dhe gjeometria dhe zgjidhja gjeometria dhe
zgjidhja e e problemit zgjidhja e
problemit problemit

Nxënësve ju komunikohet
Të analizohen dhe
Analiza dhe rezultati i arritur në testin Testet kontrolluese Koncepte të
diskutohen të arriturat përdorura në temën
diskutimi i kontrollues si dhe diskutohen të A dhe B si dhe
për temën Numri dhe Numri dhe zgjidhja
1A, 1B 49 arriturat në temën Numri dhe informatat tjera nga
Provimit zgjidhja e problemit dhe e problemit dhe
zgjidhja e problemit dhe instrumentet e
kontrollues gjeometria dhe zgjidhja gjeometria dhe
gjeometria dhe zgjidhja e vlerësimit
e problemit zgjidhja e
problemit
problemit
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 10

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Detyroni nxënësit ti mbyllin
Libër – Faqe11
sytë dhe të llogaritin se kanë
Fletore Pune - Faqe 12
kaluar 30 sekonda.
I njeh dhe i kupton
 Nxënësit hulumtojnë pyetje
njësitë për matje të Sekonda, minuta,
për ngjarjet atletike,shembull. Kronometër
kohës (sekonda, minuta, orë, ditë, javë,
Sa është koha e rekordit
ora, dita, java, muaji, muaj, vite, decenie,
botëror në 100 m?
Ditë, javë, muaj viti, decenia dhe shekuj
Mundohuni ta kombinoni këtë me
1C 50 shekulli). Njësi matjeje
dhe vite njesinë që të munden ata Qasje deri në burime të
gjithashtu të hulumtojnë, informatave në internet (në
Shndërron një njësi për
shembull. Sa shpejt mund të
matje të kohës, në tjetër. përputhje me politikën për
vraponi për atë kohë? qasje në internet në shkolla)
Sa gjatë u duhet të vraponi 100 m?
Nxënësit pergjigjen në pyetje
Kronometër
Java e 10

duke krahasuar njësi në kohë:


Sa shumë ... në ...?
Orë analoge,
 Tregoni nxënësve orë të
Libër – Faqe13 digjitale me
E tregon kohën duke ndryshme dhe diskutoni se si
Foto të orëve të ndryshme, 24 orë, orë me 12
shfrytëzuar orë 24 secili prej tyre punon.
duke përfshi edhe digjitale, orë, paradite (am),
оrëshe analoge dhe  Nxënësit përgaditin sqarim analoge, me 12-orë dhe 24 orë. pasdite
digjitale. për ate se si ta shkruajnë Per ushtrime koha e orës prej pm
kohën 12 orëshe nga ora me 24 orë. mesditë, mesnatë
Leximi i kohës Krahason kohë të orës 12 orë si kohë 24 orëshe. E http://www.bgfl.org/bgfl/custo ora, ....e
1C 51 digjitale dhe analoge, testojnë këtë me partner. m/resources_ftp/client_ftp/ks2/
(orës) Shembull. Kupton se “Luani në çifte”.Nxënësit
pesëmbëdhjetë,
maths/time/index.htm pesëmbëdhjetë
pesëmbëdhjetë deri në vëndojnë komplet letra te kthyera
deri..., ...e gjysmë,
katër eshte me vonë se me faqe nga poshtë dhe kthejnë Paketim me letra me orë gjysmë deri..., dhe
3:40. nga dy që të gjejnë kohë analoge analoge dhe digjitale, sh. Prej ...minuta, ....minuta
dhe digjitale. Nëse letrat janë http://www.senteacher.org/wor deri
perkatese e mbajnë çiftin, e nese ksheet/92/ClockFlashCards.ht
nuk janë, letrat kthehen prapa. ml
Orë analoge,
 Nxënësit rradhitin kohëra të digjitale me
ndryshme në formate të 24 orë, orë me 12
ndryshme , duke përfshi foto orë, paradite (am),
E tregon kohën duke nga orët analoge. pasdite
Fletore Pune - Faqe 11 pm
shfrytëzuar orë 24 Kërkoni nga nxënësit të
оrëshe analoge dhe vizatojnë orar kohor të një dite
digjitale. prej mesnate e më tutje duke
Paketim me
përdorur kohë 24 orëshe. Cilat mesditë, mesnatë
Përsëritje për letra me orë analoge dhe
Krahason kohë të orës informacione kohore i jep orari ora, ....e
digjitale në
1C 52 leximin e kohës digjitale dhe analoge, kohorë? Cilën shkallë do ta pesëmbëdhjetë,
(orës) Shembull. Kupton se përdorni? Si do të vendosni cilat pesëmbëdhjetë
http://www.senteacher.org/wor
pesëmbëdhjetë deri në aktivitete ti vendosni në orarin deri..., ...e gjysmë,
ksheet/92/ClockFlashCards.ht
katër eshte me vonë se tuaj kohorë? Vertetoni se oraret gjysmë deri..., dhe
ml
3:40. kohore funksionojnë më mirë në ...minuta, ....minuta
aktivitete më të pergjithshme, më deri
të gjata si për shembull.
Përgaditje për në shkollë’ më
shumë se ‘ngritje nga krevati’,
‘veshje’, ‘ngrënje’ … orar kohorë ,
shkallë
 Demonstroni gjetje të Orë digjitale,
intervalit kohorë duke Libër – Faqe152 analoge me 24 orë,
përdorur orar kohorë dhe orë me 12 orë,
duke numruar deri te ora e Bosht numerik i madh, e paradite (am),
plotë e ardhshme. shënuar në minuta dhe e pasdite
 Nxënësit punojnë në grupe që shënuar në çdo 5 minuta. pm
Njehson intervale të zgjidhin probleme të cilat u Verzione më të vogla:
kohore të dhënë në janë dhënë në kartela, http://www.helpingwithmath.c dreka, mesnata
Njehsimi i
formë digjitale dhe Shembull. Agoni ka arritë në om/printables/others/lin0301nu ora, ....e
1C 53 intervaleve mber26mult.htm pesëmbëdhjetë,
analoge. shtëpi në ora 4.05. Kan qenë
kohore të nevojshme 18 minuta të Probleme kohore (duke i pesëmbëdhjetë deri
arrijë këmbë deri në shtepi. përfshi edhe ata që përfshijnë në..., ...e gjysmë,
Kur është nisë kah shtëpia? intervale kohore) gjysmë deri...,
Secila grup punon në problem Letra të mëdha e...minuta,
të ndryshëm: veni në mes të Selotejp ....minuta deri
fletës dhe rrethoni me Probleme të mundshme
punimet tyre dhe të arriturat e http://nrich.maths.org/9307
tyre. Grupet i ndërrojnë listat dhe orar kohorë, shkallë
dhe diskutojnë për zgjidhjen e http://nrich.maths.org/630 njehson
dhënë. Grupet e reja Probleme me zgjërim sa gjatë …?
plotësojnë me vërejtjet e tyre Kohë decimale
dhe pyetje dhe i kthejnë prapa http://nrich.maths.org/4818/ind
tek autorët për përmirësim. ex

Lexon dhe shfrytëzon  Nxënësit perdorin tabelë Orari kohorë


orar (program) të bërë kohore për orarin e autobusit
për 24 orë. ose trenit që të përgjigjen në Libër – Faqe154 Orë digitale,
pyetjet në lidhje me te, analoge me 24 orë,
I kupton masta e shembull. Në cilin tren duhet orë me 12 orë,
përditshme të të hyp prej...deri ...të arrijë paradite (am),
shfrytëzuara për gjatësi, deri ....për në 9 në mëngjes? pasdite
peshë, vëllim, Sa gjatë do të zgjasë pm
temperaturë dhe kohë, udhëtimi? A zgjat në kohë të Zgjedhje e orareve të trenit dhe
Detyra për dhe bën njehsime të njejtë udhëtimi? autobusit
thjeshta. Nxënësit punojnë në çifte. Secili
njehsimin e
1C 54 ka tabelë kohore të njejtë me rend dreka, mesnata
kohës ngasje por me kohë të ndryshme ora, ....e
Rendi i udhëtimit të cilat i mungojnë të njejtës. Pa pesëmbëdhjetë,
shikuar në tabelat kohore të pesëmbëdhjetë deri
tjerëve, ata duhet të pyesin pyetje në..., ...e gjysmë,
që ti plotësojnë fushat e zbrazëta gjysmë deri...,
në tabelat e tyre kohore. Dhe nuk Çifte nga orare pjesërisht të e...minuta,
guxojnë në mënyrë direkte të kompletuar në të cilët mungon ....minuta deri
pyesin për kohërat. Duhet të koha e ndryshme (shikoni
pyesin pyetje si: Sa kohë i instruksionet) orar kohorë, shkallë
nevoitet trenit në 10:30 që të njehson
arrijë deri ...? sa gjatë...?
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 11

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Jepni nxënësve tabelë kohore, Orari kohor
lista për në kinema dhe
informata për atë se sa gjatë Orë digitale, analoge
nevoitet kohë në këmbë të me 24 orë, orë me 12
arrihet prej shkolle deri te orë, paradite (am),
stacioni autobusit /trenit dhe Libër – Faqe14 pasdite
(në fundin tjeter të stacionit të pm
Lexon dhe shfrytëzon autobusit /trenit deri te kinoja Orari i autobuseve /ose dreka, mesnata
Ende kohë orar (program) të bërë Në çifte nxënësit planifikojnë trenit Lista për në kinema ora, ....e
1C 55 24 orë për 24 orë. udhetim që të shohin film, Informata për kohën pesëmbëdhjetë,
duke i treguar kohërat e ndërmjet stacioneve për pesëmbëdhjetë deri
secilës pjesë të udhëtimit ndalje prej shkollës deri te në..., ...e gjysmë,
Jepni kohë nxënësve që ti kinoja gjysmë deri...,
radhisin pjesët e ndryshme të e...minuta, ....minuta
Java e 11

darkës së iftarit. Nxënësit deri


duhet ta planifikojnë ditën orar kohor, shkallë
dhe të prezentojnë tabelë njehson
kohore të ngjarjeve sa gjatë...? matje

Shfrytëzon kalendar që  Sa jeni të vjetër në muaj? ...në


të njehsojë intervale javë? ...në ditë? Sa në orë Libër – Faqe12
kohore në ditë, javë ose ...minuta ...sekonda? Fletore Pune - Faqe 10
muaj.  Përdorni kalendar që të Kalendar, ditë, javë,
përgjigjeni në pyetjet si: Digitron muaj, vit, datë
Njehson intervale Cila ditë e javes është 26-
1C 56 Kalendari kohore në ditë, muaj dhe shtatori këtë vit? orë, minutë, sekondë
vite. Sa ditë dhe javë ka deri me 26
dhjetor? e hënë, e martë …
Vlerëson dhe përcakton Cila është data e të hënës së Каlendarë nga ky vit (nga јаnar, shkurt …
vlerë të përafërt gjatë dytë të janarit? një për nxënës)
njehsimit, për shembull Sa ka prej atëherë deri në
rumbullakëson dhe datën e njejtë të korrikut?
provon. Sa ditë ka prej 17-qershor deri
14gusht?
E sqaron zgjedhjen e Sa javë ka prej 12-korrik deri
metodave të caktuara 28-nëntor?
për të treguar njehsimin Jepni grupeve të nxënësve Sfida
dhe e sqaron të njejtën . kohërat për aktivitetet thelbësore Data e sotme (Today’s
gjatë ndërtimit të shtëpisë. Date)
Nxënësit duhet të planifikojnë http://nrich.maths.org/6369
ndërtimin që të arrijnë datën e
kryerjes. Ata së pari e vleresojnë
kohën e duhur për ndërtim, dhe
vendosin se si do ta tregojnë
zgjidhjen e tyre dhe do të
përgadisin prezentim para
paraleles.

Gjatesia, masa, vëllimi,


Libër – Faqe34 temperatura, koha
(gjatësi, masë, lëngje) Njësi matëse
Libër – Faqe 10
 Nxënësit gjenerojnë ide për të (temperatura)
milimetri (mm),
gjitha njesitë për matje të cilat сentimetri (cm), metri
i njohin dhe i diskutojnë cilat (m), kilometri (km),
Numër të madh gjësende milimetri (ml),
janë ato njësi matëse. për matje, shembull. Gjatësi
I kupton çdo ditë masat e litra (l), grami (g),
Vendosni stacione matëse – secila të një cop lidhëze, masë e
Njësitë matëse shfrytezuara për gjatësi, kilogrami (kg)
me zgjedhje nga më shumë mollës, vëllim të shishes.
(gjatësi, masë, peshë, vëllim, shkallë celzius, oC
gjësende për matje dhe pajisje
1C 57 temperaturë dhe kohë, orë, minuta, sekonda
lëngje, dhe bën njehsime të
matjeje. Nxënësit lëvizin nëpër Pajisje matëse e ndryshme,
stacione, duke vlerësuar, duke matje , pajisje
temperaturë) thjeshta. shembull. vizore, peshore
zgjedhur pajisje përkatëse dhe i vija, vizor prej një
matëse, menzurë metri, metra, peshore
masin gjësendet. Pastaj ata duhet
të mundohen ti shënojnë matjet e matëse, cilindër matës,
tyre duke përdorur dy njësi të menzurë, termometer,
ndryshme shtoper
vlereson, matë
Libër – Faqe35
Fletore Pune - Faqe 25

Libër – Faqe 10
(temperatura)
Gjatësi, masa, vëllimi,
 Diskutoni:Pse është me Shfrytëzoni një (ose më temperatura, koha
rëndësi njohja e njësive shumë) shembuj nga Njësi matëse
matëse? http://lamar.colostate.edu/~ milimetri (mm),
I kupton çdo ditë masat e hillger/unit-mixups.html сentimetri (cm), metri
shfrytezuara për gjatësi, Nxënësit i përputhin më shumë Коmplet foto nga gjësende (m), kilometri (km)
Zbatimi i njësive peshë, vëllim, gjësende me zgjedhjen më të mirë të përditshme /ngjarje, duke milimetri (ml), mililitri
1C 58 marrë informacione për atë (ml).
matëse temperaturë dhe kohë, të më shumë masave për gjatësi,
dhe bën njehsime të masa, vëllime, temperatura dhe që matet litri (l)
thjeshta kohë. Ata punojnë individualisht grami (g), kilogrami
e pastaj i krahasojnë dhe Zgjedhje të gjatësive, masa, (kg)
diskutojnë për vendimet e tyre në vëllim, temperaturëdhe shkallë celzius, oC
grupe. kohë në njesi matese te orë, minuta, sekonda
ndryshme (më se e
nevojshme)
Sfida
Fillestar olimpik (Olympic
starters)
http://nrich.maths.org/8170

Zgjedh dhe shfrytëzon  Jepni nxënësve shembull i cili Fletore Pune - Faqe 25 Gjatësi, masa, vëllimi,
njësi elementare matese përmban njësi jo të sakta. Ata
bëjnë përmirësim të shembullit
temperatura, koha
shkruan dhe lexon Njësi matëse
rezultate nga matjet me dhe i korigjojnë njesitë matëse, Аrtikli (me numër të plotë
shembull. Autobusi i ri shkollor milimetri (mm),
dy ose tri decimale. dhe matje decimale deri në сentimetri (cm), metri
është 5,7 km i gjatë dhe 3 cm i
Detyra me 2 decimale) dhe njësi (m), kilometri (km)
lartë ...
I kupton çdo ditë masat matëse jo të sakta
1C 59 zbatim të njësive  Jepni nxënësve shembull ku milimetri (ml), mililitri
e shfrytëzuara për mungon secila matje. Ata (ml). litri (l)
matëse gjatësi, peshë, vëllim, Аrtikël me hapësirë të
perdorin listë të masave të grami (g),
temperaturë dhe kohë, mundshme që ta mbarojnë zbrazët dhe listë me kilogrami(kg)
dhe bën njehsime të shembullin, shembull. përgjigje të mundshme (më shkallë celzius, oC
thjeshta. Autobusi i ri shkollor është 5 km/ 6 se e nevojshme) orë, minuta, sekonda
m / 123 cm i gjatë dhe 45 cm / 2.8
m / 0.5km i lartë. konverton decimale
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 12

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Diskutoni përdorimin e Gjatësi, masë, vëllim,
njësive matëse me tre temperaturë, kohë
decimale për masa në
kilogram dhe litra. Vërtetoni Njësi matëse
për shembull. milimetri (mm),
Shndërron nga njëra në сentimetri (cm), metri
0.001 kg dmth 1/1000 prej
tjetrën njësi matëse, duke
kilogramit 1/1000 kg = 1 g. Libër – Faqe 36 (m), kilometri (km)
shfrytëzuar edhe numra
Sa është 1.125 kg në gram? … milimetri (ml), mililitri
decimal deri në tre (ml). litri (l)
1.47 kg në gram?
decimale. grami (g), kilogrami
Shndërrimi i Diskutoni në çka mendohet Numër të madh
me shenimin për shemb. problemesh me fjalë të (kg)
1C 60 njësive matëse cilet i përkasin matjeve shkallë celzius, oC
1.245 m.
njëra në tjetrën I kupton çdo ditë masat e dhe të cilët përfshijnë orë, minuta, sekonda
Në çifte, diskutoni dhe
shfrytezuara për gjatësi, konvertim ndërmjet
zgjidhni detyra tekstuale të
peshë, vëllim, temperaturë
Java e 12

cilat përfshijnë gjatësi, masë, njësheve dhe decimaleve


dhe kohë, dhe bën deri në tri decimale konverton decimale
vëllim dhe sqaroni dhe
njehsime të thjeshta
shënoni si e keni zgjidhur
problemin, shembull. strategjia, sqaron,
Udhëtoja 24.24 km me arsyeton
automobil, 1.7 km me autobus
dhe 2000 m në këmbë. Sa
rrugë kam kaluar?
Shndërron nga njëra në  Individualisht, nxënësit Gjatësi, masa, vëllimi,
tjetrën njësi matëse, duke zgjidhin probleme tekstuale të Fletore Pune - Faqe 26 temperatura dhe koha
shfrytëzuar edhe numra cilat përfshijnë gjatësi, masë,
Detyra për decimal deri në tre Njësi matëse
vëllim dhe shenojnë si e kanë
shndërrimin e decimale. Numër të madh problemesh milimetri (mm),
1C 61 zgjidhur problemin, shembull. me fjalë të cilat i përkasin сentimetri (cm), metri
njësive matëse Ka 425 ml qumësht në shishe
njëra në tjetrën I kupton çdo ditë masat e matjeve dhe të cilët (m), kilometri (km)
shfrytezuara për gjatësi, të vogël . Ka gjashtë herë më perfshijnë konvertim milimetri (ml), mililitri
peshë, vëllim, temperaturë pak sa ka shishja e madhe. Sa ndërmjet njësheve dhe (ml). litra (l)
dhe kohë, dhe bën qumësht ka në shishen e decimaleve deri në tri grami (g), kilogrami
njehsime të thjeshta madhe? Sa qumësht ka decimale (kg)
gjithsej? Jepni nxënësve stati shkallë celzius, oC
e cila përmban masa në njësi orë, minuta, sekonda
jopërkatëse, shembull. Fletë pune (me numër të
Largesa nga shtëpia deri te plotë dhe matje decimale
shkolla është 8.000.000 mm. deri 2 decimale dhe njësi konverton decimale
Ata bëjnë korigjim të statisë matëse jo të sakta
strategjia, sqaron,
dhe i korigjojnë njësitë
arsyeton
matëse.
 Në çifte një nxënës
vizaton segmente me gjatësi të
dhëna (të paraqitur në mm, cm Libër – Faqe 37
Vizaton dhe matë
ose m). Nxënësi tjetër e
segmente deri në
provon segmentin. Nëse janë
centimetër dhe milimetër Vizore
preciz, fitojnë 10 poenë, deri 2
mm (shmangie) 5 poenë dhe Lapsa të mprehtë
Shndërron nga njëra në Gjatësi, segment
deri 5 mm (shmangie) 1 poen. Milimetra (mm),
tjetrën njësi matëse, duke
Kërkoni nga nxënësit ti centimetra (cm), metra
Puna me njësi shfrytëzuar edhe numra
vleresojnë gjatesitë e (m)
decimal deri në tre
1C 62 matëse për ndryshme në klasën tuaj, duke
decimale.
gjatësi i shënuar vlerësimet në metra Vizaton, precizon,
me shfrytëzim të shënimit vlerëson, matë
I kupton çdo ditë masat e Vizore,
decimal, shembull. Sa është e
shfrytezuara për gjatësi, Vizore prej 1 metri
gjërë byroja juaj? Sa është e
peshë, vëllim, temperaturë
lartë dera?
dhe kohë, dhe bën
Pastaj ata i matin gjatësitë dhe
njehsime të thjeshta
i krahasojnë me vlerësimet e
tyre. I shënojnë matjet dhe
dallimet ndërmjet vlerësimeve
dhe matjeve.
Мatë dhe njehson syprinë  Rezymoni të mësuarën Perimetri, syprina,
dhe perimetër të formave si të gjeni perimetrin dhe Libër – Faqe 37, 155 mm, cm, cm2, mm2
të rregullta. syprinën e trekëndëshave. drejtkëndësh, gjërësi,
Perimetri dhe Kërkoni nga nxënësit qartë ti Fletore Pune - Faqe 49 gjatësi
1C 63
syprina I kupton çdo ditë masat e shprehin me fjalë rregullat për
shfrytëzuara për gjatësi, gjetje të perimetrit pa i bërë Drejtëkëndësh për nxënësit matë, njehson, rregull,
peshë, vëllim, temperaturë llogaritjet dhe syprinën pa të masin dhe të gjejnë formulë, deklaratë
dhe kohë, dhe bën llogaritje gjithashtu. Pastaj perimetre dhe syprina. Për
njehsime të thjeshta zgjeroni që të fiormuloni të sfida plotësuese, mund të
shprehurit e tyre. përfshini gjаtësi të brinjëve
 Jepni nxënësve të cilat duhet të maten në
trekëndësha që ti gjejnë mm.
perimetrat e tyre dhe syprinat.
Ata se pari duhet ti masin Letra me katrorë
gjatesitë e brinjëve. Si sfidë
shtesë, perfshini gjatesitë e
brinjëve që nuk janë numra të Sfida
plotë në centimetra dhe duhet Syprina dhe perimetri
të maten në milimetra. http://nrich.maths.org/7280
Nxënësit punojnë në çifte Kllapa (This Fencing)
/grupe që të hulumtojnë http://nrich.maths.org/1000
deklaratën: Nëse e risni 7
perimetrin e trekëndëshave
atëherë rritet syprina e tij.
Мatë dhe njehson syprinë Kërkoni nga nxënësit të
dhe perimetër të formave vleresojnë e pastaj edhe të Libër – Faqe 155
të rregullta. dijnë: Cilat janë syprina dhe
perimetri i klases? ...salla Fletore Pune - Faqe 49
I kupton çdo ditë masat e shkollore?... fushës së sportit?
shfrytëzuara për gjatësi,  Kërkoni nga nxënësit të
peshë, vëllim, temperaturë gjejnë sa më shumë
Vizore Perimetër, syprina,
dhe kohë, dhe bën trekëndësha me
Nga metri dhe /ose metra mm, cm, cm2, mm2
njehsime të thjeshta - syprinë prej 24 cm2
drejtkëndësh, gjërësi,
- perimetër 30 cm
Detyra për gjatësi
Logjikisht i analizon dhe - syprinë prej 28 cm2 dhe
1C 64 perimetrin dhe zgjidh problemet me perimetër prej 22 cm
matë, njehson, rregull,
syprinën numra dhe rradhitëseve Ata duhet sistematikisht ta
formulë, deklaratë
matematikore. shënojnë të menduarit e tyre
dhe ta sqarojnë të menduarit e Letra prej katrorit
sqaron, arsyeton
Shfrytëzon lista dhe tabela tyre.
për zgjidhje sistematike të Nxënësit kompletojnë
problemit. problem me siperfaqe të
pllakave, shembull. Pllakat e
qilimit janë me dimensione 10 Probleme të mëdha me
cm me 10 cm. Sa nevoiten që vendosje te pllakave
të mbulohet dysheme që ka
dimensione 5m me 6,5 m.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 13

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Nxënësit përgjigjen në Libër – Faqe 157
Мat dhe njehson syprinë pyetje për syprinë dhe Perimetër, syprina,
dhe perimetër të formave perimetër, e sqarojnë të Fletore Pune - Faqe 83 mm, cm, cm2, mm2
të rregullta. menduarit e tyre, shembull. Drejtëkëndësh, gjërësi,
Perimetri i trekëndëshit Letër prej katrorëve gjatësi
I kupton çdo ditë masat e është 105 cm. Brinja më e
shfrytezuara për gjatësi, shkurtë është 21 cm. Cila matë, njehson, rregull,
peshë, vëllim, temperaturë është gjatësia e brinjës më formulë, deklaratë
dhe kohë, dhe bën të gjatë?
njehsime të thjeshta  Nxënësit punojnë në sqaron, arsyeton
zgjidhje të problemeve me
E sqaron zgjedhjen e syprina dhe perimetër që u
metodës së caktuar për të janë dhënë në kartela,
treguar llogaritjen dhe e shembull. Muri i banjos
Vlerësim i
Java e 13

sqaron procedurën . është me dimenzione 2,5 m Pyetje që i takojnë syprinës


syprinës me me 2 m. Sa pllaka me dhe perimetrit
1C 65
shfrytëzimin e dimenzione 25 cm me 25
rrjetës katrore cm nevoiten që të vehen?
Secili grup punon në Sfida
problem të ndryshëm: duke Në dritare (Through the
e vendosur në mes të një Window)
letre të madhe duke e http://nrich.maths.org/1034
rrethuar me punët e tyre dhe 4
të arriturat e tyre. Grupet i
ndërrojnë listat dhe Каrtona, prej të cilëve
diskutojnë për zgjidhjen e e secila tregon problem të
dhënë. Grupet e reja ndryshëm me fjalë
plotësojnë vërejtje të tyre Fletë të mëdha prej letre
dhe pyetje dhe i kthejnë Ngjitës letre ose najlloni
prapa te autorët për /selotejp
përmirësimе.
 Kush ka dorë më të madhe
Vlerëson syprinë të në klasë? Nxënësit i Libër – Faqe 158
formës jo të drejtë, me vizatojnë duart e tyre dhe Fletore Pune - Faqe 83 Perimetër, syprina,
numërim të katrorëve. diskutojnë në çifte si të mm, cm, cm2, mm2
gjejnë syprinën duke jo e drejtë jo e rregullt
Vendosë, analizon dhe e numruar katrorët. Pse është
permirëson hypotezën rëndë preciz të vlerëson, matë,
(sypozimin), sqaron dhe gjendetsyprina? Si do të Letër prej katrorëve precizon
arsyeton metoda, rezonon, mundoheni të bëni vleresim
shfrytëzon strategji ose të mirë? Krahasoni strategji
me gojë dhe sjellë si paralele.
përfundime.  Kërkoni nga nxënësit të
hulumtojnë deklaratën: Nëse
e rritni syprinën e ndonjë
forme perimetri i saj rritet.
Sigurohuni se nuk i kufizoni
nxënësit në trekëndesha (si
Ende për të dielen 12 ora 4), ata mund
syprinën me të vizatojnë çfarëdo formë e
1C 66 cila do tu ndihmojë në
shfrytëzimin e
rrjetës katrore sqarim.
 Мund ti kombinoni dy nga
aktivitetet e mëparshme, Letër prej katrorëve
duke kërkuar nga nxënësit të
përdorin matje dhe njehsime
që të marrin parasysh
deklaratën: Nëse e rritni
syprinën e ndonje forme
perimetri i tij rritet. Së pari
duhet sqaruar se si
vlerësohet perimetri i
rrumbullakët duke përdorur Lidhëze
copë teli. Vijë
Мatë dhe njehson syprinë  Nxënësit punojnë në çifte
dhe perimetër të formave /grupe që të hulumtojnë
të drejta. probleme me perimetër dhe Libër – Faqe 156 Perimetër, syprina,
I kupton masat e syprinë, duke menduar mm, cm, cm2, mm2
shfrytezuara për çdo sistematikisht ti shënojnë Fletore Pune - Faqe 82 Drejtëkëndësh, gjërësi,
ditëpër gjatësi, peshë, idetë e tyre, shembull. gjatësi
Syprina e vëllim, temperaturë dhe - Nëse trekëndëshi ka
kohë, dhe kryen llogaritje perimetër prej 28 cm çka Letër prej katrorëve matë, njehson, rregull,
1C 67 figurave të të thjeshta. formulë, deklaratë
tjetër mund të thuhet për të?
kombinuara I shfrytezon dituritë e - Nëse trekëndëshi ka
mëparshme dhe dituritë e syprinë prej 32 cm2, çka tjetër sqaron, sistematikisht,
posamarra dhe vie deri te mund të thuhet për të? strategji
përfundimet e caktuara.
Shfrytëzon lista dhe tabela
për zgjidhje sistematike të
problemit.
 Nxënësit hulumtojnë, Libër – Faqe 156
Logjikisht i analizon dhe sistematikisht i shenojnë
zgjidh problemet me idetë e tyre: Në trekëndësh Perimetër, syprina,
numra dhe rradhitëse me syprinë prej 18 cm2 Fletore Pune - Faqe 82 mm, cm, cm2, mm2
matematikore. është dyfishuar gjatësia e Drejtëkëndësh, gjërësi,
I shfrytëzon dituritë e tij. Cila është syprina e tij? A gjatësi
mëparshme dhe dituritë e
ekziston më shumë se një
posamarra dhe vjen deri te matë, njehson, rregull,
mundësi?
përfundimet e caktuara.. formulë, deklaratë
 Nxënësit hulumtojnë
Detyra për probleme me shtruarje të
Shfrytëzon lista dhe tabela sqaron, sistematikisht,
syprinën e për zgjidhje sistematike të pllakave, shembull. Pllakat strategji
1C 68
figurave të problemit. kanë dimensione 30 cm x 30
kombinuara cm. Nevoitet të shtrohet me
pllaka muri me dimensione
1.8 m x 2.4 m. Sa pllaka do
të nevoiten? Nëse përdoren
pllaka me dimensione 60
cm x 60 cm në vend të
pllakave të para, atehere
çka do të ndodhë me
numrin e pllakave? Pse?
Libër – Faqe 159
Njehson perimetër dhe  Përdorni diagrame si atë më Perimetër, syprina,
syprinë të formave të poshtë që të zhvilloni mm, cm, cm2, mm2
thjeshta, të cilat mund të kuptim te nxënësit për atë si Diagrame me ushtrime për drejtkëndësh, gjërësi,
ndahen në drejëtkëndësh. të gjejnë gjatësi që gjatësi të cilat mungojnë gjatësi
mungojnë kur punojnë me (shihni instruksionet)
I shfrytëzon dituritë e forma (që do ta vendosni në matë, njehson, rregull,
mëparshme dhe dituritë e punë me forma të përbëra në formulë, deklaratë
posamarra dhe vjen deri te gjysmëvjetorin e dytë).
përfundimet e caktuara. sqaron, sistematikisht,
strategjia
Vendosë, analizon dhe e
përmirëson hipotezën
(supozimin р), sqaron dhe
arsyeton metoda, rezonon Vizore prej 1 metri
е shfrytëzon strategji ose
sjelljen me gojë të
përfundimeve.
Detyra për
1C 69
syprinën

 Kerkoni nga nxënësit të


njehsojnë perimetrin dhe
syprinën e të bangave të
tyre. Pastaj le të zgjedhin
më shumë banga që të
formoni formë të re të
përbërë. Sa është syprina e
re? Cili është perimetri i
formës së re? Si i fitoni
përgjigjet tuaja?
Jepni nxënësve dimenzionet
e kombinimit tjetër të
bangave dhe tregoni
diagram nga grup bankash
të vendosura bashkë. Cilat
janë syprina dhe perimetri i
formës së re?
PROVIMI KONTROLLUES-NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT, GJEOMETRIA DHE ZGJIDHJA E
PROBLEMIT, MATJA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT

ANALIZA E PROVIMIT KONTROLLUES- NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT, GJEOMETRIA DHE


ZGJIDHJA E PROBLEMIT, MATJA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT

Nr. i
Tema Njësia mësimore Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
orës
Provimi
kontrollues për
Koncepte të
temën Numri dhe Të kontrollohen dituritë
përdorura në temën
zgjidhja e e nxënësve për temën Numri dhe zgjidhja
problemit, Numri dhe zgjidhja e Ndarja e nxënësve në dy grupe
1A, Testet kontrolluese e problemit dhe
70 problemit, gjeometria për të zgjidhur detyrat e testit
1B, 1C Gjeometria dhe A dhe B gjeometria dhe
dhe zgjidhja e kontrollues
zgjidhja e zgjidhja e
problemit, matja dhe
problemit, Matja problemit, matja
zgjidhja e problemit
dhe zgjidhja e
dhe zgjidhja e
problemit
problemit

Nxënësve ju komunikohet Koncepte të


Të analizohen dhe përdorura në temën
Analiza dhe rezultati i arritur në testin Testet kontrolluese
diskutohen të arriturat Numri dhe zgjidhja
diskutimi i kontrollues si dhe diskutohen të A dhe B si dhe
1A, për temën Numri dhe e problemit dhe
71 arriturat në temën Numri dhe informatat tjera nga
1B, 1C Provimit zgjidhja e problemit dhe gjeometria dhe
zgjidhja e problemit dhe instrumentet e
kontrollues gjeometria dhe zgjidhja zgjidhja e
gjeometria dhe zgjidhja e vlerësimit
e problemit problemit, matja
problemit
dhe zgjidhja e
problemit
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e fundit e gjysmëvjetorit të parë
JAVA E KONSOLIDIMIT
Ushtrime për temat: NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT, GJEOMETRIA DHE ZGJIDHJA E
PROBLEMIT, MATJA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
1A,
72 Detyra për ....
1B, 1C
1A, Detyra për ....
73
Java e 15

1B, 1C
1A, Detyra për .... -
74
1B, 1C
1A, Detyra për ....
75
1B, 1C

Sqarim: Varësisht nga rezultatet e provimit kontrollues me shkrim, mund


të realizoni ushtrime në bazë të nevojave të nxënësve për njësitë ku kanë pasur
më tepër vështirësi në gjysmëvjetorin e parë.
GJYSMËVJETORI I DYTË
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 16

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
Zgjidh probleme me  Nxënësit hulumtojnë Libër – Faqe 54
paraqitje, nxjerrje dhe grafikone të ndryshme dhe Fletore Pune - Faqe 34
interpretim të dhënave tabela të marra nga gazetat Коlekcion prej grafikoneve,
nga tabela, grafik dhe e ndryshme , libra dhe ueb diagrame dhe tabela
diagram, shembull. faqe. Shenojnë tre fjali të Grafikonë, diagrame dhe Tabela, grafiku,
Diagram vijor për cilat sqarojnë se për çka tabela me pllaka që diagram, peshore,
largesë dhe kohë, bëhet fjalë në diagramet mungojnë dhe shenja etiketa, titull
Paraqitja e të tabelë për shndërrim të dhe çka tregojnë ato. Ueb-sajtme ide të vlefshme
1D 76 për aktivitete të shumta në
dhënave valutave, tabelë të Nxënësit harmonizojnë tituj Të dhëna, interpreton
shpeshtësisë dhe shënime në zgjedhje të punë me të dhëna në
(frekuencë) dhe më shumë grafikonë dhe kontekst të
diagram shtyllorë për të tabela të mbledhura nga jobarabarshmërisë nëpër
dhëna të grupuara. gazetat, librat dhe ueb faqe botë:
http://www.oxfam.org.uk/
Java e 16

education/resources/every
one-counts
Zgjidh probleme me  Në çifte, nxënësit realizojnë
paraqitje, nxjerrje dhe anketë të thjeshtë në Libër – Faqe 55, 57 Hulumtim
interpretim të dhënave paralele, i shënojnë rezultatet Fletore Pune - Faqe 35, 36
nga tabela, grafik dhe dhe i tregojnë në tabelë dhe Tabela, grafiku,
diagram, shembull. perdorin diagrame përkatëse. Shembulli hulumtimit që diagram, peshore,
Të dhënat e mund ta shfrytezoni për
Diagram vijor për largesë Shënojnë sqarim për atë që etiketa, titull, bosht
grupuara detyrë shtëpie:
dhe kohë, tabelë për kanë përfunduar.
1D 77 Paraqitja grafike http://nrich.maths.org/607
shndërrim të valutave, Vendosni emrat në hapsirë.
e të dhënave tabelë të shpeshtësisë Jepni detyrë nxënësit të 7 Diagram shtyllorë,
(frekuencë) dhe diagram aktrojë ndonjë udhëtim e Vendosni emra i grupuar
shtyllorë për të dhëna të nxënësit tjerë duhet të marrin Përshkrimi udhetimit
grupuara. komplet të grafikonëve. Grafikë për largesë –kohë Të dhëna, interpreton
Nxënësit përcaktojnë cilin të këtyre udhëtimeve
grafik e interpreton nxënësi.
 Tregoni nxënësve të
Zgjidh probleme me paraleles diagram vijor, Bëni grafikon vijor në
paraqitje, nxjerrje dhe shembull. Për largesë dhe http://mathsframe.co.uk/en/ Tabela, grafiku,
interpretim të dhënave kohë, e pastaj vendosni më resources/resource/111/itp_l diagram, peshore,
nga tabela, grafik dhe shumë pyetje në lidhje me ine_graph etiketa, titull, bosht
diagram, shembull. këtë. Nxënësit i vendosin Tabela mini të bardha (ose
Diagram vijor për largesë pergjigjet e tyre në tabelë të leter) dhe markerë Diagram shtyllorë,
Diagrami shtyllor
1D 78 dhe kohë, tabelë për vogël të bardhë. Grafikon vijor që nxënësit i grupuar
dhe vijor shëndrrim të valutave,  Jepni fëmijëve diagrame të komentojnë
tabelë të shpeshtësisë Të dhëna,
(frekuencë) dhe diagram vijore dhe kërkoni të interpreton
shtyllorë për të dhëna të plotsojnë vërejtje në çdo
grupuara. pjesë që të sqarojnë çka po
ndodh në atë moment
kohorë.
 Në çifte, nxënësit
kërkojnë në disa gazeta etj. për Libër – Faqe 142
termin ‘mesatar’. Çka mendoni
se ka domethenje ‘mesatar’? Si Zgjedhje e gazetave etj.
paralele, vendosni cili është
definicioni më i mirë. Të dhëna,
 Përdorni varg të Komplet i të dhënave për moda, rangu
Percakton modë dhe rang dhënash që të rezymoni të demonstrim para paraleles më i shpeshtë, më i
të dhënave nga situatë mësuarën për atë si ta gjejnë të modes dhe rangut popullarizuar,
përkatëse, shembull. Nga moden, dhe ta paraqitni termin maksimum, minimum
eksperiment shkencor. ‘rang’ si dallim ndermjet
Puna me të kontekst
1D vlerave maksimale dhe
dhëna minimale. Disa komplete me të dhëna
 Kërkoni nga nxënësit të (shihni instruksionet) mesatar, tipik
krahasojnë disa komplete me të
dhëna të cilët janë identike.
Kompletin e të dhënave duhet
të kenë përfshirje të ndryshme
dhe moda të ndryshme. Si janë
të dhenat e njejta ... të
ndryshme? Sqaroni çka paraqet
kjo në raport me të dhënat
konkrete.
 Nxënësit krijojnë çifte te
veta komplete të të Të dhëna,
dhënave me, shembull. (sipas zgjedhjes) kube moda, rangu
Hudhje të kubit, njohje sa më i shpeshtë, më i
Percakton modë dhe rang farefis kanë shokët e tyre, popullarizuar,
të dhënave nga situatë njohje sa larg në kilometra maksimum, minimum
përkatëse, shembull. Nga jetojnë shoket e tyre nga
eksperiment shkencor. shkolla. I krahasojnë kontekst
kompletet e te dhenave për
shembull. Dy kube, djem mesatar, tipik
Vendosë , analizon dhe e dhe vajza, ndermjet dy
permirëson hipotezën klasave të ndryshme ose Rradhitëse me modë dhe
1D 80 Moda dhe rangu (supozimin), sqaron dhe ndermjet nxënës dhe rang (shihni instrukcionet)
përdëfton metoda, arsimtarë. Si janë të dhënat
rezonon, shfrytëzon e njejta ...ndryshme?
strategji ose me gojë Sqaroni çka paraqet kjo në
sjellë përfundime . raport metë dhënat
konkrete.
 Jepni nxënësve komplete të
dhënash ku disa mungojnë,
me moden e tyre dhe
rangun e tyre. Nxënësit i
gjejnë numrat (të dhënat)
që mungojnë.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 17

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Din çka paraqet secila  Nxënësit punojnë në grupe. Libër – Faqe 50 Të qindëtat, të dhjetat,
shifër në numrat e plotë Secili nxënës merr një leter Fletore Pune - Faqe 32 njëshe, dhjetëshe,
deri në një milion. me shifër. Nxënësit merren qindëshe, mijëshe,
vesh vet të formulojnë numrin dhjetë mijëshe,
Din çka paraqet secila më të madh /më të vogël ose Letra me shifra 0–9– 1 qindmijëshe
shifër në numrat decimal numrin më të përafërt deri, paketim për çdo grup
me një ose dy decimale. shembull. 500.000. Kërkoni shifra, vlera vendore
nga ai që ka shifer me ...njëshe
/dhjetëshe /qindëshe … të del
përpara. Përfshini edhe numra
që kanë decimale.
 Sa i perket aktivitetit më lart,
kerkoni nga një grup Letra me shifra 0–9– 1
Vlera vendore e
Java e 17

nxënësish me letra me shifër paketim i madh për


numrave të plotë të ndalen para klasës. Kerkoni përdorim para paraleles
2A 81
dhe numrave nga nxënësit e paraleles të
dhjetorë japin instruksione që të
formulojnë numrin më të Letra me shifra 0–9– 1
madh të mundshëm etj. paketim për çdo çift
 Secilit çift nxenesish jepni nga
një paketim të letrave me Sfida
shifra. Ata do ti percjellin Loja me mijëshe (The
instruksionet si ‘Shifra e ime e Thousands Game)
dhjetesheve është 3’ që të http://nrich.maths.org/1817
formojnë numër. Ata i &part=
krahasojnë numrat e tyre me Numra të plotë
çifte tjera të ndryshme.Numri i katershifrorë (Four Digit
kujt është më i madh? Targets)
 Diskutoni: Cili është dallimi http://nrich.maths.org/6342/
ndermjet shifres dhe numrit? index
Shumëzon dhe pjesëton  Jepni secilit grup disa Libër – Faqe 27 Të qindëtat, të dhjetat,
numer të plotë prej 1 deri paketime prej letrave me shifer Fletore Pune - Faqe 21 njëshe, dhjetëshe,
10 000 me 10, 100 ose dhe diagram për vendosje të qindeshe, mijëshe,
1000 dhe e sqaron shifres. Tregonu të formulojnë Letra me shifra– 1 paketim dhjetë mijëshe,
rezultatin. numër të plotë ose decimale e per çdo nxënës qindmijëshe
pastaj të shumzojnë /pjestojnë
Shumëzon dhe pjesëton me 10, 100 ose 1000. Ata e Diagrame për vënje të shifra, vlera vendore
Shumëzimi dhe numër decimal me 10 ose zhvendosin shifrën siq vlerave
pjesëtimi i me 100 (gjatë pjesëtimit, kerkohet dhe perfshijnë ose shumëzon, pjesëton
zgjidhja të jetë më së vendosin zero plotësuse kur Përdorim
numrave të plotë http://www.taw.org.uk/lic/it
2A 82 shumti me dy decimale). është e nevojshme.
dhe numrave  Kërkoni nga grupet të p/itps/moving_digits_08.sw
dhjetor me 10, Vendosë, аnalizon dhe e diskutojnë për deklaratat f
100 dhe 1000 permirëson hipotezen vijuese: Që të demonstrohet lëvizja
(supozimin), sqaron dhe Кur shumëzojmë me 10 shtojmë e shifrave
arsyeton metoda rezonon, zero dhe
shfrytezon startegji ose Кur pjesëtojmë me 10 largojmë
me gojë sjellë zero.
perfundime.  Pyetni nxënësit: Si do ta
sqarojnë shumëzimin dhe
pjesëtimin me 10 nxënësit të
klasës së katërt?
Shumëzon dhe pjesëton  Jepni nxënësve zgjidhje të më
me numer të plotë prej 1 shumë detyrave me shumëzim Të qindëtat, të dhjetat,
deri 10 000 me 10, 100 dhe pjesëtim. Lëreni hapsirë të Luajnë lojën njëshe, dhjetëshe,
ose 1000 dhe e sqaron zbrazët në vende të ndryshme, http://kids.britannica.com/l qindeshe, mijëshe,
Detyra me rezultatin. gjеgjësisht . m/games/GM_5_5/GM_5_ dhjetë mijëshe,
shumëzimi dhe Shumëzon dhe pjesëton 23 x □ = 2300 5.htm qindmijëshe
pjesëtimi i me numer decimal me
10 ose me 100 (gjatë □ ÷ 1000 = 4.56 shifra, vlera vendore
2A 83 numrave të plotë pjestimit, zgjidhja të jetë 34 □ 10 = 3.4
dhe numrave më së shumti me dy shumëzon, pjesëton
dhjetor me 10,  Kërkoni nga nxënësit të
decimale ).
shënojnë detyra me shumëzim
100 dhe 1000
dhe pjesëtim me 10, 100 ose
Vendosë, аnalizon dhe e
1000 që të plotësojnë.:
permirson hipotezen
Pergjigja është 4.56, cila ishte
(supozimin), sqaron dhe
pyetja?
arsyeton metoda, rezonon,
shfrytezon strategji ose  Secilit çift nxënësish
me gojë sjellë perfundime. jepni letra me numra, Komplete nga llogaritjet me
оperacione dhe shenja =. Ata shumëzim dhe pjesëtim të
duhet të mendojnë si do ti ndarë në numra, operacione
shfrytëzojnë të gjitha letrat që të dhe shenja =.
formojnë barazime.
Zbërthen numër dyshifror  Në çifte, nxënësit
në shumëzues. hulumtojnë: Cili numjer Libër - Faqe 85 Shumëzues (faktor)
dyshifrorë ka më së shumti Fletore Pune - Faqe 52 i thjeshtë, katrorë
I din numrat e thjeshtë shumzues? çift, tеk
deri 20 dhe mund ti  Tregoni merimangë të
caktojë të gjithë numrat e shumzuesit (faktor) (si në
thjeshtë më të vogël se gjysëmvjetorin e parë).
100.
Sfida
Shfrytëzon lista dhe Magjija kulminante (Prime
tabela për zgjidhje Magic)http://nrich.maths.or
Nxënësit diskutojnë në grupe të
sistematike të problemit. g/846
vogla:
Lentë me rezultate
Çka mund të thoni për numrin në
kulminante (Penta Primes)
Numrat e këmbë të merimangës kur bëhet
http://nrich.maths.org/1153
thjeshtë dhe të fjalë për numër të thjeshtë?
Linja faktor (Factor Lines)
përbërë (Merimanga për numrat e
2A 84 http://nrich.maths.org/1138
Zbërthimi i thjeshtë zakonisht kanë saktë dy
këmbë.)
numrave në A është 1 numër i thjeshtë?
shumëzues Cili është numri më i vogël i
thjeshtë?
Sa numra tek të thjeshtë
ekzistojnë?
 Shfrytëzoni aktivitet të
ngjajshëm me atë lart për numra
të katrorit.
Çka mund të thoni për numrin e
kembëve të merimangës për
numër katrorë? (Merimangat
për numrat katrorë kanë numër
çift të këmbëve.)
A është numri 1 katror
numrit?
Cili është numri katror më i
vogël? (0)
A mendoni se ka më shumë
numra katrorë çift ose tek?Pse?
 Luani ‘Fiz Baz’. Klasa
Përcakton shumëfish të numron nga përpara, por nëse Shumëzues (faktorë)
përbashkët, shembull. Për tregojnë numër që është Libër - Faqe 83 Shumëfish
4 dhe 5. shumëfish i numrit 3, thonë thjeshtë, katrorë
Njeh numra çift dhe tek Fiz, e nëse thonë shumëfishi i çift, tek
dhe numra të fituar me numrit 5, atëherë flasin Baz, e
shumëzim me 5, 10, 25, për shumfish të 3 dhe të 5
50, 100 ose 1000. thonë Fiz Baz, shembull. 1, 2,
Fiz 4, Baz, Fiz з, 7, 8, Fiz,
Sjell përfundime të Baz, 11, Fiz, 13, 14, Fiz Baz,
përgjithshme për shumën, 16…
ndryshimin dhe  Nxënësit plotësojnë tabela
prodhimin e numrave çift 2x2, të cilat tregojnë veti të Tabela dykahëshe të cilat
dhe tek. ndryshme të numrave, nxënësit duhet ti plotësojnë
shembull.
Vendosë, аnalizon dhe e Shumëzues Shumëfish
permirson hipotezen i 60 i3
Shumëfishat dhe (supozimin), sqaron dhe
2A 85
SHVP arsyeton metoda, rezonon, Shumëzues
i5
shfrytezon startegji ose
me gojë sjellë
perfundime. Shumëfish i
72

Nga sa numra i takojnë


secilit katrorë?

 Çifteve të nxënësve jepni


tabela 2x2 që të hulumtojnë
dhe shofin se kanë përgjigje
të mundshme të pafund
shumë dhe të atilla ku pjesët
nuk mund të plotsohen,
shembull.
Shumëzue Shumëfish i Tabela dykahëshe të cilat
s i 84 16
nxënësit duhet ti plotësojnë
Shumfish
i 12
Sfida
I thjeshtë
Çka është më shpejt?
http://nrich.maths.org/1817
&part=
Çka është problemi me këtë Çka u duhet?
tabelë? Pse ajo është e tillë? http://nrich.maths.org/5950/
 Nxënësit krijojnë tabela të index
veta 2x2 për vetit e numrave
që nxënësit tjerë ti plotsojnë.
Ata duhet të jenë të sigurtë
se tabelat mund të
plotësohen.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 18

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Sjell perfundime të  Kërkoni nga nxënësit ti Libër - Faqe 33


përgjithshme për shumat, grumbullojnë deklaratat Shumëzues (faktorë)
ndryshimet dhe vijuese në tre grupe: ‘çdoherë Shumëfish
shumzuesit e numrave tek e saktë’, ‘çdoherë e pasaktë’’ I thjeshtë, кatrorë
dhe çift. dhe ‘Ndonjëherë e saktë’. Çift, tek
- Shuma e cilado dy numrave tek
I njeh dhe zbaton indicet çdoherë është numër çift Sfida
për pjesëtueshmëri me 2, -Ndryshimi i ndermjet numrit çift Numra të Shuma, ndryshimi
4, 5, 10, 25 dhe 100. dhe tek çdoherë është numër njëpasnjëshëmhttp://nrich. Deklarata, saktë,
tek maths.org/31 pasaktë
Vendosë, аnalizon dhe e - Ndryshimi ndërmjet Krymba (Worms)
permirëson hipotezën shumëfishave të 5 është http://nrich.maths.org/40
(supozimin), sqaron dhe shumëfish i 10 I pjesëtueshëm, testet e
Java e 18

arsyeton metoda, rezonon, - Ndryshimi ndërmjet dy pjesëtueshmërisë


Zbatimi i
shfrytëzon strategji ose shumëfishave të 10 është
2A 86 shenjave për me gojë sjellë shumëfish i 5
plotëpjesëtim perfundime. Diskutoni për të menduarit e
nxënësve.

 Shënoni disa numra në tabelë


dhe pyetni: Cilët janë të
pjesëtueshëm me 2? … 5? …
10? … 100? Si e dini?
Diskutoni për mënyrën e
përcaktimit të
pjesëtueshmërisë për këto
numra.
 Kërkoni nga nxënësit ti
shënojnë 10 shumëfishat e 2,
4, 5, 10, 25, ose 100 dhe të
përcaktojnë cilat lidhje mund
ti vërejnë.
 Në grupe, nxënësit diskutojnë
mënyrën e përcaktimit të
pjesëtueshmërisë me 4 dhe
pastaj me 25. Shkëmbejnë ide.

Përcakton shumëfish të  Në çifte, nxënësit


përbashket, shembull për hulumtojnë shumëzues Libër - Faqe 83 Shumëzues (faktor)
4 dhe 5. (faktorë): Shumëfish
Gjeni të gjithë shumëzuesit e thjeshtë, katrorë
Zbërthen numër 12, 24, 36 dhe 48. Çka çift, tek
dyshifrorë në shumëzues. vëreni?
Gjeni të gjithë shumëzuesit e
Logjikisht i analizon 15. Shfrytëzoni përgjigjet
zgjidh problemet me tuaja që ti gjeni shumëzuesit
numra dhe operacionet e 30, 60 dhe 150.
matematikore.  Diskutoni si paralele: Nëse i
gjeni të gjithë shumëzuesit të
I shfrytëzon njohuritë një numri, ata do të jenë të Letra, nga te cilat secila
ekzistuese dhe njohuritë e ndryshëm nga shumëfishat e tregon problem gojor të
reja dhe vjen në tij. ndryshëm – shihni
Detyra tekstuale
2A 87 përfundime të caktuar.  Nxënësit punojnë në instrukcionet dhe
për shumëfishat http://www.ixl.com/math/gr
probleme tekstuale të cilat
dhe SHVP Shfrytëzon lista dhe mund të zgjidhen me ade-6/gcf-and-lcm-word-
tabela të zgjidhjeve përdorim të shumëzuesve problems
sistematike të dhe shumfishave të
problemeve. përbashkët, të cilët u janë Fleta të mëdha letre
dhënë në letra, shembull.
E sqaron zgjedhjen e Kemi 2 tajmerë në formë të Shirit ngjitëse / selotejp
metodës së caktuar për të vezës. Për njërin nevoiten
treguar njehsimin dhe e saktë 4 minuta të zbrazët.
sqaron procedurën. Për tjetrin nevoiten 7 minuta.
Cilën kohë në minuta të plota
Vendos dhe zgjidh detyra mund ta matni? Si?
tekstuale me të gjitha katër Secili grup punon në
operacionet. problem të ndryshëm, duke e
vendosur në mes të një fletë
të madhe dhe e rrethon këtë
me procedurat e veta të
punës. Letrat emërohen
ndërmjet grupeve dhe ata
diskutojnë për zgjidhjet e
dhëna. Secili grup jep
vërejtje të veta tjerave grupe
dhe vërejtje dhe pyetje dhe i
këthejnë deri te autorët për
përmirësim.

E gjen vendin e numrit  Kërkoni nga nxënësit të Vlerëson


katershifrorë në boshtin punojnë në grupe që ta
numerik prej 0 deri caktojnë vendin e secilit
10000. numër nga lista me numra të Boshte numerike të shifra, vendi, vendosë
dhënë në bosht numerik të zbrazëta prej 0–10 000 me vlerë, kolona
Vendos, аnalizon dhe e zbrazët. Grupet i sqarojnë numra të shënuar që
Paraqitja e përmirëson hipotezën metodat e tyre dhe i nxënësit ti gjejnë njësi, dhjetëshe,
numrave deri më (supozimin), sqaron dhe arsyetojnë zgjidhjet para Përdorni: qindëshe, mijëshe,
2A 88 arsyeton metoda, realizon, http://www.oswego.org/ocs dhjetëmijëshe,
10 000 në paraleles.
boshtin numerik shfrytëzon strategji ose  Kerkoni nga nxënësit të d- qindmijëshe,
sjell perfundime me gojë. punojnë në grupe që ta web/games/Estimate/estima milionëshe
caktojnë cilat numra janë te.html
paraqitur në bosht numerik. . Кlikoni në shigjetë ‘fillo
Grupet i sqarojnë metodat e (begin)’e pastaj zgjidhni
tyre dhe i arsyetojnë ‘faza 4 (Stage 4)’
zgjidhjet para paraleles

Rrumbullakëson numra të  Diskutoni me nxënësit për Rrrumbullakëson,


plotë deri në dhjetëshen intervalin ku gjendet vlera e vlerëson, përcakton
Rrumbullakimi i më të përafërt, qindëshe rrumbullakësuar e numrit të vlerë të përafërt, deri te
numrave ose mijëshe. dhënë. Shembull, Merreni më e përafërta ...
natyrorë dhe parasysh intervalin ku është
2A 89 Vlerëson dhe
numrave rrumbullakësuar lartësia e
dhjetore më një rrumbullakëson numra të drurit me lartësi 10 m e
mëdhenj. rrumbullakësuar deri te 10 m
dhjetore
më i afërt në numrat e plotë
Vendos, аnalizon dhe e dhe decimalet me 1 vend
permirëson hipotezën decimalesh. Shfrytëzoni
(supozimin), sqaron dhe boshte numerike për
arsyeton metoda, realizon, mbështetje të diskutimit.
shfrytëzon strategji ose
sjell përfundime me gojë.

 Në grupe, nxënësit
diskutojnë për disa nga
deklaratat e ngjashme:
- Një gazetë informon se ka
pasur 3000 njerëz në ndonjë
ndeshje futbolli. Çka
mendoni sa njerëz kanë
marrë pjesë? Pse?
- Një qese e karrotave ka
etiketë në të cilën është
theksuar se peshon 1.4kg. Sa
mendoni se me të vërtetë
peshon? Pse? Stati nga gazeta e cila
- Еlena thot se ka fituar përfshinë shumë numra
gjysmë milion poena derisa
ka luajtur lojë kompjuterike.
Çka mendoni, sa poena ka
fituar?
 Çifteve të nxënësve jepuni
ese të gazetës e cila përfshin
shumë numra. Kërkoni nga
nxënësit të caktojnë ku kanë
qenë të shfrytëzuar numrat,
në sa janë rrumbullakësuar
dhe çka saktë kanë mund të
jenë.
 Ofroni nxënësve më shumë
numra, pozitiv dhe negativ,
që ti rradhisin. Si vendosët
ku do ta vendosni këtë
numër? A mund të tregoni
numër ndërmjet këtyre dy
numrave? Cili numër është
ndërmjet tyre?
 Kërkoni nga nxënësit të
mendojnë për nivelin e detit
Rradhit dhe krahason si 0, mbi nivelin e detit si
Rradhitja dhe numra pozitiv deri në një vlerë pozitive dhe nën zero, pozitiv, negativ
milion dhe numra negativ, nivelin e detit si vlerë
krahasimi i
duke shfrytëzuar „>“, „<“ negative. Ata vizatojnë renditje, më i madh se,
2A 90 numrave të plotë dhe „=“. më i vogël se, ndërmjet
gjësende në lartësinë e tyre
(pozitivë dhe Vendos dhe zgjidh të saktë /thellësi, shembull.
negativë) probleme tekstuale me të Nëndetësja – 20 m nën
gjitha katër operacionet. nivelin e detit
oktopod – 5 m nën nivelin e
detit
dallëndyshe mbi nivelin e
detit– 6 m
Nxënësit gjithashtu,bëjnë
gjykime të tyre që do ti
vizatojnë, si dhe ti shënojnë
fjalitë për largesën ndërmjet
dy gjësendeve, shembull.
Largesa ndërmjet oktopodit
dhe dallëndyshes është 11 m.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 19

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Rradhit dhe krahason  Ofroni nxënësve zgjedhje Zgjedhje e deklaratave të dy


numra pozitiv deri në një me nga dy shprehje anëshme në të cilat I barabartë, më i madh
milion dhe numra negativ, numerike. Ata duhet të mungojnë shenjat <. >, =. se, më i vogël se, nuk
duke shfrytëzuar „>“, „<“ zgjedhin cilat nga <, = dhe > është i barabartë me,
dhe „=“. duhet të vëndosen ndërmjet jobarabarshmëri
atyre dy shprehjeve,
shembull.
Rradhitja dhe
534 + 247 □ 867 – 98
Vlerëson dhe e përcakton
krahasimi i vlerën e përafërt gjatë
Si mund të vlerësoni çka
numrave të plotë njehsimit, shembull.
2A 91 është më e madhe para se të
(pozitivë dhe Rrumbullakëson dhe bën
bëni njehsime?
provë. Zgjedhje e deklaratave të dy
negativë)-  Jepni nxënësve zgjedhje të anëshme në të cilat
Vazhdim shprehjes numerike duke mungojnë njëra anë.
Java e 19

Mbledh numra me përfshi <, = ose >. Ata


numër të njejtë ose të zgjedhin shprehje numerike
ndryshëm të decimaleve nga ana e shenjës, shembull.
(dhjetoreve) 334 + 271 < ___________
A duhet ta dini pergjigjen e
saktë të mbledhjes që ta
kompletoni fjalinë numerike?

Rrumbullakëson numra të  Shfrytëzoni drejtëza Libër - Faqe 52, 53 Rrumbullakëson,


Rrumbullakimi i plotë deri te dhjetëshja më numerike për sqarim të vlerëson, përcakton
numrave e përafërt, qindëshe ose rrumbullakësimit të numrave vlerë të përafert,
dhjetorë me një mijëshe. decimal me dy decimale deri Pozicionimi i decimaleve dhjetëshe, qindëshe,
2A 92 në bosht numerik:
dhe dy dhjetore te numri më i afërt i plotë dhe numër i plotë,deri te
në numër të Vlerëson dhe e përcakton në të dhjetat. http://mathsframe.co.uk/en/ më i afërti...
plotë vlerën e përafërt gjatë Kërkoni nga nxënësit ta resources/resource/229/plac
njehsimit, shembull. tregojnë vendin e 3,46 në e_decimals_on_a_number_l
Rrumbullakëson dhe bën ine
provë. bosht numerik:

Boshti numerik i shënuar në


dhjetëshe.
Pyetni: Ndërmjet cilave dy Boshti numerik i shënuar në
numra të plotë gjendet? qindëshe.
Shënoni shembull.
3 < 3.46 < 4.
Diskutoni ku është pika
vendosëse kur vendosni sa
është 3.46 i rrumbullakësuar
në numrin decimal më të
përafërt me një decimale
(3.5). Përcaktoni se 3.46
gjendet deri në 3, numri më i
afert i plotë.
Përsëritni p gjetje të 3.46
deri te dhjetëshja më e afërt..

3.4 < 3.46 < 3.5


Vlera vendosëse është 3,45
3.46 gjendet deri 3.5 deri te
dhjetëshja më e afërt.
 Kërkoni nga nxënësit të
rrumbullakësojnë numra tjerë
decimal deri te numri më i (sipas zgjedhjes) Кubi
afërt i plotë ose dhjetëshe.
Numrat decimal do të mund të
fitohen me rradhitje të
shifrave të fituara me hudhje
të kubit tre herë:
□.□□
 Në grupe, nxënësit
bisedojnë për rregullat për
rrumbullakësim të decimaleve
me dy vende decimalesh. Ata i
ndajnë rregullat e tyre me
paralelen.
 Jepni nxënësve zgjedhje
nga njehsimet me numra Letrat që tregojnë zgjedhje
decimal shembull. 3.9 x 589 të llogarive decimale.
dhe pyetni si ata do të mund të
vlerësojnë ? Letrat që tregojnë si mund
Pas kësaj kërkoni nga të vlerësohet e
nxënësit ta lidhin pergjigjen e lartëshënuara dhe përgjigjet
saktë me çdo njehsim. e tyre reale
Siguroni se secila pergjigje i (shikoni instruksionet)
përfshinë të gjitha njehsimet,
shembull.
3,9 x 589 ≈ 4 x 600 = 2400
Pergjigje reale 2297.1

 Paraqitni tre boshtet Fletore Pune - Faqe 33


numerike njërën mbi tjetrën.
Shënoni numrin 3,45 në tabelë. Decimalja, numri
Theksojeni boshtin numerik 0– 0–10 bosht numerik decimal
10. Кu është 3,45? Pse? Bosht numerik me pikat e
Rrumbullaksojeni intervalin 3–4 skajshme 3 dhe 4 e shënuar Dhjetëshe, qindëshe,
Rradhit numra më së dhe sqaroni se boshti vijues në dhjetëshe mijëshe, numër i plotë
Rradhitja e shumti në dy decimale numerik është afër deri te ky Bosht numerik me pikat e
numrave (numrat janë me numër të interval. Кu është 3,45? Pse? skajshme 3,4 dhe 3,5 Rrenditje, më i madh
dhjetorë deri në ndryshëm decimalesh). Shënoni: 3 < 3,45 < 4 shënuar në qindëshe se, >, më i vogël se, <,
2A 93 dy dhjetore dhe Rrumbullakësoni deri te ose i barabartë me =
njohja me Njeh dhe përdorë numra intervali 3,4–3,5 dhe sqaroni se Shfrytezoni vijën për
decimal me më së shumti boshti numerik i ardhshëm është zumim të numrit në:
numrat dhjetorë
tre decimale në kontekst afër deri te intervali. Кu është http://www.mathsisfun.com
me tre dhjetore të matjeve. /numbers/number-line-
3,45? Pse?
Shënoni: 3.4 < 3,45 < 3,5 zoom.html
Keni kujdes që nxënësit të
kuptojnë se 3,4 = 3,40 etj.
 Lojë me decimale.
Dy grupe nxënës e luajnë këtë
lojë kundër tjerëve. Dy grupet
duhet ti shenojnë numrat
decimal me më së shumti dy
vende decimalesh në bosht
numerik me ngjyrën e grupit të
tyre. Qëllimi është të fitohen
katër numrat njeri afer tjetrit në
ngjyrat e grupit, njekohësisht
duke i bllokuar grupin tjetër që
të bëjë atë.
shembull.
Start me numrat 3 dhe 4
3 4
Grupi 1
3 3.2 4
Grupi 2
3 3.2 3.5 4
Grupi 1
3 3.2 3.4 3.5 4
Grupi 2
3 3.2 3.3 3.4 3.5 4
Grupi 1
3 3.2 3.3 3.4 3.45 3.5 4

 Tregoni tabelë me masë


të evidentuara si g, kg dhe g dhe
kg, shembull.
1275 g, 1 kg dhe 275g, 1.275kg, Ushtroni pozicionim të
1075 g,1 kg dhe 75g, 1.075 kg, decimaleve me dy vende
1005 g,1 kg dhe 5g , 1.005 kg, decimalesh në bosht
Kërkoni nga nxenesit të numerik:
caktojnë modele të shënimit të http://www.iboard.co.uk/iw
masave si numër decimal. Si b/Number-Line-Drop-
mendoni se shënojmë 1 g në kg? HUNDREDTHS-352
Vertetoni dhe sqaroni se 0.001
quhet një e mijta. Rradhitja e numrave
 Siguroni nxënësve dhjetorë:
masat e gjësendeve të ndryshme http://www.sheppardsoftwa
nga amvisëria në g. Kërkoni nga re.com/mathgames/decimal
nxënësit të shfrytëzojnë numra s/BalloonPopDecimals1.ht
decimal që ti shenojnë në kg. m
Lojë
Decimale në spirale
(Spiralling decimals)
http://nrich.maths.org/1032
6

Rradhit dhe krahason  Diskutoni me nxënësit për


numra pozitiv deri në një intervalin e vlerave i cili Libër - Faqe 51
milion dhe numra negativ rrumbullakësohet në numrin
të plotë, duke shfrytëzuar e dhënë, shembull. Bosht numerik i shënuar në
„>“, „<“ dhe „=“. A është masa e një molle 125 dhjetëshe, e cila tregon 125.
g deri te grami më i Bosht numerik ë shenuar në
Rradhit numra më së përafërt,? Çfarë mase mund qindeshe, i cili tregon 125. Маsa, gram
shumti në dy decimale të ketë molla?
(numrat janë me numër të Sqaroni se molla mund ta Dhjetëshe, qindëshe,
ndryshëm decimalesh). ketë cilëndo masë në rrethin mijëshe, numër i plotë
Detyra për 124,5 g –125.4 g duke e
rradhitjen, Njeh dhe përdorë numra përfshi edhe 125,4 g.
krahasimin e decimal me më së shumti Rrumbullakëson, deri
tre decimale në kontekst te më e afërta …
numrave të plotë
të matjeve.
(pozitivë dhe Derisa masa e një molle
2A 94
negativë) si dhe Rrumbullakëson numra të është 125 g deri te
rrumbullakimin e plotë deri te dhjetëshja më dhjetëshja më e përafërt e
numrave e përafërt, qindëshe ose gramit, çfarë masë do të
dhjetorë me dy mijëshe. kishte molla? Fleta, nga të cilat secila
dhjetore zgjidh problem të ndryshëm
Vendos dhe zgjidh gojor, duke përfshi rradhitje
probleme tekstuale me të dhe rrumbullakësim të
gjitha ( katër operacionet) Nxënësit punojnë në decimaleve. Shembull,
dhe i paraqet, shembull, zgjidhje të problemeve caktoni tabelë të
me diagram ose në bosht tekstuale që përfshijnë harxhimeve të pushimit për
numerik; shfrytëzon kllapa rradhitje dhe rrumbullakësim fluturim, hotel, shujta për
që ti tregojë rradhitjet e të numrave decimal të cilët u çdo ditë dhe pyetni:
duhura të njehsimit. janë dhënë në letra. Secili Viktori vlerëson se
grup punon në problem të harxhimi i tij i pergjithshëm
ndryshëm, duke e ngjitur në për pushim do të jetë 80000
mes të letrës së madhe dhe denarë . A ka të drejtë?
duke e rrethuar këtë me
llogaritjet dhe diagrame për Fleta të mëdha
përkrahje të argumentit të
tyre. Fletat ndërrohen Fleta ngjitëse /selotejp
ndërmjet grupeve dhe ata
diskutojnë për zgjidhjen e
dhënë. Secili grup jep
verejtjet e veta dhe pyetjet ia
këthen autorit që ti
permirësojë.

Numëron para dhe prapa  Tregoni nxënësve vargje të Libër - Faqe 47


në thyesa dhe numra ndryshme të cilat duhet ti Fletore Pune - Faqe 30 Mоdel, varg, anëtarë,
decimal, shembull. Në vazhdojnë /plotësojnë. Ata e rregulla e anëtarit deri
hapa për 1/3 dhe 0,1, deri sqarojnë lidhjen ndërmjet te anëtari, zgjëron, hap
te numri i plotë (dhe nën anëtarëve ose i zgjerojnë dhe Vargje që mund të
zero). i gjejnë numrat që mungojnë vazhdohen /plotësohen
Njeh dhe din të vazhdojë në varg. Çdo herë duhet të thyesa, decimale
(plotëson) numër të munden të sqarojnë të
vargut. menduarit e vet. shembull.
1
/3, 1, 12/3, □ 3
Numërimi para Njeh raporte ndërmjet
3, 5, 9, 15, 23 …
dhe prapa i numrave dhe është i aftë
5.2, 4.3, 3.4, 2.5 …
thyesave dhe pohimet e përgjithësuara
2A 95 të dhëna me fjalë ti
numrave Sfidoni nxënësit secili prej
shënojë me simbole dhe
dhjetorë deri te ndryshore, shembull.
tyre të jep shembull për
numri i plotë lidhjen ndërmjet anëtarëve të
Numri i dytë është dy
një vargu me shfrytëzim të
herë më i madh se i pari
simboleve dhe shkronjave.
dhe i zmadhuar për
5 (n, 2n+5); të gjithë  Secilit nxënës jepni komplet
numrat të zmadhuar 3 të letrave me numra. Në Коmplet i letrave me numra
herë dhe të zvogluar për grupe ata garojnë të
1( 3n-1 ); shuma e konstruktojnë sa është e
këndeve në trekëndësh mundur më tepër vargje me
është 180°. shfrytëzim të numrave të
dhënë, duke i theksuar katër
numrat e parë nga secili
varg. Për secilin varg që do
ta formojnë fitojnë nga një
pikë. Nëse munden të
sqarojnë lidhjen /rregullën
ndërmjet anëtarëve, ata
marin edhe një pikë
plotësuese Ata mund të
shfrytëzojnë çfarëdo numra
më shumë se njëherë dhe
nuk duhet ti shfrytëzojnë të
gjithë numrat.
 Pyetni:
Vargu im fillon me 1, 2, 4.
Si vazhdon?
Diskutoni për mundësitë e
ndryshme.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 20

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Të vërejturit e gabimit.
Numëron para dhe prapa Ofroni nxënësve vargje nga Libër - Faqe 47 Mоdel, varg, antarë,
në thyesa dhe numra numrat decimal dhe thyesat, Fletore Pune - Faqe 30 rregulla e anëtarit deri
decimal, shembull. Në si dhe të atilla që përfshijnë te anëtari, zgjëron, hap
hapa për 1/3 dhe 0,1, deri vlera negative. Kërkoni nga
te numri i plotë (dhe nën to ti verejnë gabimet dhe të Vargjet që përmbajnë
zero). sqarojnë të menduarit e tyre, gabime thyesa, decimalja
shembull.
Njeh dhe din të vazhdojë 0.2, 0.4, 0.6, 0.8, 0.10, 0.12 Boshte numerike
(plotësojë) bosht numerik. …
Njeh raporte ndërmjet Ata mund të shfrytëzojnë
numrave dhe është i aftë bosht numerik i cili do t’ju
Numërimi para pohimet e përgjithësuara mundësojë të sqarojnë.
dhe prapa i të dhëna me fjalë ti Cila është lidhja /rregulla
Java e 20

thyesave dhe shënojë me simbole dhe ndërmjet anëtarëve në


ndryshore, shembull. vargun me simbole dhe Zgjedhje e numrave fillestar
2A 96 numrave Numri i dytë është dy të ndryshëm dhe madhesia e
shkronja?
dhjetorë deri te herë më i madh se i pari Kërkoni nga nxënësit ti hapave
numri i plotë- dhe i zmadhuar për 5 (n, shënojnë 10 anëtarët e parë
Vazhdim 2n+5); të gjithë numrat të të vargut me numra të dhënë
zmadhuar 3 herë dhe të fillestarë dhe lidhjen
zvogëluar për 1 ( 3n-1 ); /rregullën ndërmjet
shuma e këndeve në anëtarëve të vargut
trekendësh është 180°. (shembull. Shko lart /poshtë
Vendos, аnalizon dhe e në hapa prej...)
përmirëson hipotëzen
(supozimin), sqaron dhe
arsyeton metoda,
realizon, shfrytëzon
strategji ose sjell
përfundime me gojë.
Njihet me bazën e sistemit  Kërkoni nga nxënësit të Paraprakisht informata të
dekad numerik dhe punojnë në grupe që të përgaditura dhe web linqe.
zhvillimin e tij. hulumtojnë njërën nga fushat Qasje në burime të
më poshtë. Ata planifikojnë informatave në internet (në
prezantim të shkurtë të cilën përputhje me politikën e
do ta prezantojnë orën e qasjes në Internet në
ardhëshme. Të gjitha shkollë), libra etj.
prezantimet duhet të Маteriale si ndihmë në Zero, decimalja,
përmbajnë aktivitet prezantime, shembull. thyesa, abakus
Sistemi numerik
2A 97 matematikor të shkurtë të Softveri prezantues, letra të
dekad cilën paralelja duhet ta mëdha dhe lapsa/маrkerë. hulumton, prezanton
realizojë. Hyrje e përgjithshme në
- Numrat babilonas historinë e sistemit
- Numrat egjyptian numerik:
- Numrat romak http://nrich.maths.org/5598
- Zero dhe sistemi thyesa
decimal http://nrich.maths.org/2515
- Historia e thyesave Аbаkus
- Аbаkus http://nrich.maths.org/2591

Detyra për Njihet me bazën e sistemit Nxënësit i prezantojnë punimet Fletore Pune - Faqe 4 dhe 5 Zero, decimalja,
dekad numerik dhe e tyre nga ora e kaluar. Nxënësit thyesa, abakus
2A 98 sistemet e vjetra zhvillimin e tij. tjerë japin informatë kthyese për
numerike çdo prezantim hulumton, prezanton

I din faktet për mbledhje  Përsëritni për çiftet e Libër - Faqe 68, 69 Mbledh, shuma,
dhe zbritje të numrave numrave decimal me një Fletore Pune - Faqe 44, 45 gjithsej, zmadhon, plus
deri 20, si dhe çiftet e vend decimale shuma e të
Mbledhja dhe numrave decimal me një cilave është 1, shembull. zbret, ndryshim,
decimale shuma e të Sa duhet të shtohet në 0.4 Bosht numerik decimal prej minus, zvogëlon
2A 99 zbritja e numrave cilëve është 1, shembull. 0 deri 1
që të fitoni 1? Cili fakt per
dhjetorë 0,4 + 0,6. numrat e plotë na decimale, numër
Shpejt përcakton çifte ndihmon? Pse? decimal
numrash decimal me një (4 + 6 = 10, d.m.th.
decimale shuma e të cilëve 4 të dhjetat + 6 të dhjetat =
është 10, shembull. 7,8 + 10 të dhjetat)
2,2 dhe çifte numrash  Kërkoni nga nxënësit të
decimale me dy decimale tregojnë çifte numrash me
shuma e të cilave është 1, dy numra decimalesh që do Bosht numerik decimal prej
shembull. 0,78 + 0,22. ti vendosin në bosht 0 deri 1010
numerik deri 1. Ata
përshkruajnë çfarëdo
modele që i vërejnë, si
mund të shfrytëzojmë fakte
në numrat e plotë që të na
ndihmojnë të gjejmë çifte të
numrave decimal shuma Letra me numra decimal
etë cilëve është 1?
 Shfrytëzoni aktivitetin më Letra me shenjat + dhe –
lartë për çifte me dy vende
decimalesh të cilët japin Shfrytëzoni
shumë 10 në bosht http://www.topmarks.co.uk/
numerik. Si mund të Flash.aspx?f=dartboardcent
shfrytëzojmë fakte për retotal të praktikohet
numrat e plotë që të na
ndihmojnë të gjejmë çifte
decimalesh me shumë 10?
 Secilit grup jepni nga një
paketim me letra me numra
decimal. Nxënësit kërkojnë
ti shfrytëzojnë letrat që ta
fitojnë vlerën e dhënë nga
arsimtari. Ata mund të
shfrytëzojnë mbledhje ose
zbritje. Grupi që shfrytëzon
më së shumti letra fiton.

I din faktet për mbledhje  Ushtroni fakte për mbledhje Libër - Faqe 70, 71
Mbledhja dhe dhe zbritje të numrave dhe zbritje për numrat deri
zbritja e numrave deri më 20, si dhe çiftet e 20. Mbledh, shuma,
2A 100 numrave decimal me një  Letra të cilat tregojnë gjithsej, zmadhon, plus
dhjetorë- Kërkoni nga nxënësit të
Vazhdim decimale shuma e të sqarojnë strategjitë e tyre për lidhshmërinë mbledhje dhe
cilave është 1, shembull. mbledhje dhe zbritje të zbritje. zbret, ndryshim,
0,4 + 0,6. numrave të plotë dyshifrorë, Letrat që i tregojnë minus, zvogëlon
shembull. 34 + 48 pergjigjet e lartë shënuara.
E shfrytëzon vlerën  Tregoni nxënësve një fakt decimale, numër
vendore që të mbledh ose për mbledhjen dhe kërkoni decimal
zbret numra dyshifrorë nga ata të theksojnë sa më
dhe të mbledh ose zbret shumë që është e mundur
numra treshifrorë të fakte tjera që mund të
pjesëtueshëm me 10, rrjedhin nga kjo. Ata duhet
shembull. 560+270. të jenë të përgaditur ti
E shfrytëzon vlerën sqarojnë idetë e tyre,
vendore dhe faktet për shembull.
numrat që të mbledh dhe Për 34 + 48 = 82
zbret çifte numrash 340 + 480 = 820
decimal, shembull. 0.34 + 0.48 = 0.82
2,6 + 2,7; 0,78 + 0,23. 82 – 48 = 34 etj.
 Jepni nxënësve zgjedhje të
I shfrytëzon njohuritë e detyrave me mbledhje dhe
mëparshme dhe të reja zbritje dhe pergjigje tjera.
dhe vjen në përfundime të Nxënësit shpejtojnë ti lidhin
caktuara. detyrat me mbledhje dhe
zbritje me pergjigjet.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 21

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Mbledh dhe zbret numra  Ushtroni mbledhje dhe Mbledh, shuma,


nga të cilet njëri është afër zbritje të numrave nga të gjithsej, zmadhon, plus
numrit të pjesëtueshëm cilet njeri eshtë afer deri te Libër - Faqe 69
me 10, 100 ose 1000, dhjetëshet e plota, qindëshet
shembull. 3127 + 4998; e plota dhe mijëshet e plota, Fletore Pune - Faqe 45 zbret, ndryshim,
5678 -1996. shembull. minus, zvogëlon
Sa është 659 + 298? Si e
Mbledh dhe zbret numra zgjidhët këtë?
decimal me një decimale, Vazhdoni me mijëshet e decimalja, numër
nga të cilët njëri është afër plota të afërta. decimal
numrit të plotë, shembull.  Kërkoni nga nxënësit të
diskutojnë për problemet me
Mbledhja dhe 5,6 + 2,9; 13,5 -2,1. mbledhjen dhe zbritjen e
zbritja e numrave
Java e 21

dhëne më poshtë, në çifte.


dhjetorë nëse Ata sqarojnë si do ta gjenin
2A 101
njëri është më përgjigjen shumë shpejt.
3.5 + 9.9 Detyra me mbledhje dhe
afër 10, 100,
40.1 – 3.9 zbritje të shumëfishave të
1000 përafërt të 1 të cilët kanë
Diskutoni duke dhënë lidhje
ndërmjet mbledhjes dhe gabim, shembull.
zbritjes së numrave nga të 5.6 + 2.9 = 85
cilët njëri është afër deri te 13.1 – 2.5 =11.4
dhjetëshja e plotë.
 Jepni nxënësve komplet
detyra me mbledhje dhe
zbritje të numrave decimal
me një decimale, nga të cilët
njëri është afër numrit të
plotë dhe përgjigjet
permbajnë gabime. Kërkoni
nga to të bëjnë punën si të
jenë arsimtarë. Ata duhet të
lënë komente i cili do ti
ndihmojë nxënësit në të
ardhmen

Mbledh numra me numër  Me ndihmën e nxënësve, Libër - Faqe 70 Mbledh, shuma,


të ndryshëm ose të njejtë demonstroni metodë të gjithsej, zmadhon, plus
decimale. shkruar të mbledhjes së
numrave të plotë.
Mbledh dhe zbret numra Shfrytëzoni numra me zbret, ndryshim,
me numër të ndryshëm numër të ndryshëm të minus, zvoglon
ose të njejtë decimale në shifrave, shembull.
kontekst të gjatësive 1030 + 567 decimalja, numër
Theksoni punët për të cilat decimal
Provon mbledhjen në nevoitet kujdes të veçantë,
radhitje të ndryshme (me shembull. Duhet pasur
grupim) kur mblidhen më kujdes në ate se janë
shumë numra; bën provë renditur kolonat për të
Mbledhja dhe me zbritje. njejtën vlerë vendore,
zbritja e numrave Vazhdoni me mbledhje të
numrave decimal me një Mbledhje decimale me
dhjetorë me pergjigje jo të sakta
2A 102 decimale dhe numra me dy
numër të njejtë vende decimalesh.
ose të ndryshëm  Jepni nxënësve detyra të
të dhjetoreve caktuara te shkruara me
mbledhje të decimaleve, ku
përgjigjet janë të pasakta
dhe kërkoni nga ta ti
caktojnë gabimet,
shembull.
8 4.2 3
+ 6 3. 3
9 0.5 6
Sa duhet të jetë pergjigja?
Si mund ta provoni
pergjigjen tuaj?
 Shfrytëzoni aktivitetet më
lartë për zbritje te numrave
decimal.
Mbledh numra me numër  Nxënësit zgjidhin detyra me Libër - Faqe 71
të njejtë ose ndryshëm të mbledhje dhe zbritje të Mbledh, shuma,
decimaleve numrave decimal në të cilët gjithsej, zmadhon, plus
shifra të ndryshme në pyetje Zgjedhje e detyrave me zbret, ndryshim,
Mbledh dhe zbret numra dhe pergjigje janë të mbledhje dhe zbritje me minus, zvogëlon
me numër të ndryshëm panjohura dhe të shënuar me shifra decimale dhe
ose të njejtë decimale në yll. Si i provoni pergjigjet decimale që mungojnë, të decimalja, numër
kontekst të gjatësive tuaja? treguara me ngjyrë, decimal
Nxënësit mund të mendojnë shembull. sqaron, strategjia,
Provon mbledhjen në probleme të tyre që ndonjë *5.6 + 23.7 = 3*.3 arsyeton, provon
renditje të ndryshme (me nxënës tjetër ti zgjidh.
grupim) kur mblidhen më
shumë numra; bën provë  Nxënësit plotësojnë disa
Detyra për me zbritje. katrorë magjike duke i
mbledhjen dhe perfshi edhe ata me numra
zbritjen e Logjikisht analizon dhe decimal, shembull. Zgjedhje e llogaritësve nga
numrave zgjidh probleme me Secili rend, kolona dhe katrori magjik me decimale
2A 103 numra dhe renditëse diagonalja duhet të japin
dhjetorë me
matematikore. 0.45.
numër të njejtë
ose të ndryshëm
të dhjetoreve 0.24

0.12 0.27
Si mund ti provoni
pergjigjet tuaja?
Zgjedhje e aritmagoneve
 Nxënësit plotësojnë disa me decimale. Përfshini
shumkëndësha me numra në decimale me numër të
kulmet e tyre shuma e të ndryshëm vendesh
cilëve i jep numrat e shënuar decimalesh
në brinjët e tij), shembull.
Numrat që mungojnë mund
të jenë në cilëndo vend në
shumkëndësh, i cili mund të
ketë sa do brinjë Si mund ti
provoni pergjigjet tuaja?

Cakton dallime ndërmjet  Përsëritni caktim të Libër - Faqe 9 dhe10 pozitiv, negativ,
numrave pozitiv dhe temperaturës në termometër temperatura, rritje,
negativ, ndërmjet dy dhe njehsim të rritjes dhe Termometër i madh, rënie
numrave negativ zvogëlimit të temperaturave http://www.taw.org.uk/lic/it
(nëpërmjet temperaturës nën zero: Cilën temperaturë p/itps/thermometer_1_7.swf Mbledh, shuma,
ose boshtit numerik). e tregon termometri? Çka gjithsej, zmadhon, plus
nëse temperatura do të rritej zbret, ndryshim,
/zvogëlohej për..? minus, zvoglon
Caktimi i  Së pari me shfrytëzim të
dallimeve termometrit vertikal, e pastaj
2A 104 ndërmjet me shfrytëzim të boshtit Termometër i madh,
numrave pozitiv horizontal numerik, http://www.taw.org.uk/lic/it
demonstroni gjetjen e p/itps/thermometer_1_7.swf
dhe negativ
dallimit të dy numrave, një
pozitiv dhe një negativ.
Рunoni me kërcime, Bosht numerik i madh, prej
shembull, dallimi ndërmjet - -20 deri +20, sh.
7 dhe 8 mund të përcaktohet http://www.echalk.co.uk/M
nga -7 deri 0 e pastaj prej 0 aths/dfes_numeracy/Assets/
deri 8, аshtu që do të jep number_line_flash.swf
ndryshim të tërësishëm prej
15.
 Kërkoni nga nxënësit të
shënojnë çifte numrash me
ndryshim të dhënë, ku:
- Të dy numrat janë
pozitiv
- Një është pozitiv e një
është negativ
- Dy numrat janë negativ
 Nxënësit bëjnë llogaritje të
thjeshta ose inkuadrojnë
llogaritje mendore me
numra negativ ose me
vërejtje të shkurta
(shembull. Vizatim të
numrit në varg).

Cakton dallime ndërmjet  Nxënësit punojnë në zgjidhje Fletore Pune - Faqe 9 Pozitiv, negativ,
numrave pozitiv dhe të problemeve tekstuale duke теmperatura, rritje,
negativ, ndërmjet dy përfshi numra negativ të rënie
numrave negativ cilët u janë dhënë në letra, Letra nga te cilat secila
(nëpërmjet temperaturës shembull. tregon problem të thjeshtë Mbledh, shuma,
ose boshtit numerik). Vëllaut tim i kanë borxh 200 të ndryshëm i cili përfshin gjithsej, zmadhon, plus
denarë. Do ti marr hua edhe numra negativ. zbret, ndryshim,
Vendos dhe zgjidh 125 denarë, pastaj do ti minus, zvogëlon
probleme tekstuale nga të kthejnë 70 denarë. Sa do ti Letra të mëdha
Detyra për gjitha katër operacionet. jenë borxh tani?
Secili grup punon në Letra ngjitëse /selotejp
2A 105 numrave pozitiv
problem të ndryshëm,duke e
dhe negativ ngjitur në mes të letrës së
madhe duke e rrethuar me
llogaritjet e veta dhe
diagramet që ti përkrahë
argumentet e veta /pohimet. Zgjidhjet e pasakta të
Letrat këmbehen ndërmjet numrit të madh të
grupeve dhe ata diskutojnë problemeve të cilët
për zgjidhjet e ofruara. Secili përfshijnë numra negativ
grup jep vërejtjet e veta dhe
pyetje grupeve tjera dhe i
kthejnë autorëve për
përmirësim.
 Nxënësve u jepen detyra të
zgjidhura për shumë
probleme duke përfshi edhe
numra negativ, të cilët
përmbajnë gabime dhe
paqartësi. Ata i vërejnë si të
jenë arsimtarët. Ata duhet të
përfshijnë edhe komente për
atë pse pyetjet janë të
paqarta dhe si të
përmirësohet puna.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 22

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Shumëzon dhjetëshe të  Jepni nxënësve më shumë Libër - Faqe 136 Shumëzim, shumëzon,
plota, shembull, 30∙40 ose detyra me shumëzim dhe prodhim, shumë...
qindëshe të plotë dhe pjesëtim të cilat mund të Fletore Pune - Faqe 76
dhjetëshe të plotë, zgjidhen me shfrytëzim të Pjesëtim, pjesëton,
shembull, 600∙40. fakteve nga tabela e коеficient
shumëzimit dhe pjesëtimit me Letra qe tregojnë
Shumëzon dhe pjesëton përgjigje të caktuara. Nxënësit operacione me shumëzim
numra me zbatim të shpejtojnë ti lidhin përgjigjet. dhe pjesëtim të cilat mund
regullave për shumëzim  Pyetni: Sa është 40 x 3? të zgjidhen me zbatim të
dhe vlerën mesatare, Nëse 40 x 3 = 120, sa është fakteve të tabelës së
shembull. 0,8∙7; 4,8∶6. 40 x 30 … 40 x 300? Pse? shumëzimit, shembull.
 Tregoni nxënësve një fakt 4.8 : 6.
Shumëzimi i për shumëzimin dhe kërkoni Letrat tregojnë përgjigje në
dhjetësheve dhe
Java e 22

Vlerëson dhe e përcakton prej tyre të fitojnë sa më llogaritë e bëra më lartë.


qidësheve të vlerën e përafërt gjatë shumë është e mundur fakte
2A 106 njehsimit, shembull.
plota si dhe tjera për shumëzimin dhe
faktet për Rrumbullakëson dhe pjestimin. Ata duhet të jenë
kryen provë. të përgaditur ti sqarojnë idetë
shumëzim
e tyre, shembull.
Shfrytëzon njohuritë e Për 34 x 4 = 136
mëparshme dhe 340 x 4 = 1360
ekzistuese dhe vjen në 340 x 400 = 136 000
përfundime të caktuara. 3.4 x 4 = 13.6
136 4 = 34 etj.
Nxënësit i ndajnë idetë e tyre
dhe të menduarit me të gjithë
klasën.
 Nxënësit hulumtojnë:
34 x 48 = 1632.
Nëse përgjigja është 16.32,si
është kryer shumëzimi?
 Pytni: Sa është 32 x 10? Shumëzim, shumëzon,
Shumëzon dy numra nga Shënoni 32 x 10 = 320. prodhim, shumë...
të cilët njëri është afër Dmth sa është 32 x 9 … 32 x
dhjetëshes së plotë, 11 … 32 x 8 … 32 x12?
shembull. 39∙3 nëpërmjet Sqaroni të menduarit tuaj.
40 ∙ 3-3.  Моdeloni mbindërtim të
njehsimit 42 x 64 me
Shumëzimi i Shfrytëzon njohuritë e shfrytëzim të fakteve të cilat
numrave nga të mëparshme dhe lehtë mund të gjenden,
ekzistuese dhe vjen në shembull.
2A 107 cilët njëri është përfundime të caktuara. 40 x 60 = 2400
afër dhjetëshes 42 x 60 = 2520
së plotë 42 x 61 = 2562
42 x 62 = 2604
42 x 63 = 2646
42 x 64 = 2688
Kërkoni nga nxënësit
shembuj të ngjajshëm për
shumëzim të numrave
dyshifrorë me numër
dyshifrorë.

Shpejt cakton çifte numra  Luani “dyfishim”. Jepni Shumëzim, shumëzon,


decimal me një decimale paraleles numër të plotë si Тајmer prodhim, shumë....
shuma e të cilave është vlerë fillestare. Nxënësit e
10, shembull. 7,8 dhe 2,2 dyfishojnë numrin e dhënë, e Pjesëtim, pjesëton,
dhe çifte numra decimal dyfishojnë përgjigjen, e коеficient
Shumëzimi i me dy decimale shuma e dyfishojnë përgjigjen e
numrave të të cilëve është 1, dytë... Fitues është nxënësi Dyfishon, përgjysmon
2A 108 përgjysmuar si shembull. 0,78 + 0,22. që do të vjen i pari te
dhe numrave të Shumëzon numër të përgjigja në kohë të caktuar . Vlerëson, model
dyfishuar përgjysmuar dhe numër  Në çifte, nxënësit diskutojnë
tjetër të dyfishuar, për atë se si do ti dyfishonin
shembull. Njehso 35∙16 si numrat 5.8 dhe 0.58.
70∙8. Diskutoni si paralele, duke
Shfrytëzon njohuritë e përfshi dyfishimin numër të
mëparshme dhe plotë. Si mund të provoni
ekzistuese dhe vjen në presja decimale a është në
përfundime të caktuara. vend të duhur? (me vlerësim
Njeh raporte ndërmjet së pari të përgjigjes
numrave dhe ka aftësi shembull.
pohimet e përgjithsuara të 5 x 2 ≈ 10; 0.5 x 2 ≈ 1)
dhëna me fjalë ti shenojë  Jepni nxënësve shembull,
me simbole dhe njehsime dhe pyetni cilat
ndryshore, shembull. modele i vërejnë.
Numri i dytë është dy 10 x 18 = 180
herë më i madh se i pari 5 x 36 = 180
dhe i zmadhuar për 5(n, 2.5 x 72 = 180
2n+5); të gjithë numrat të Si mund ti shfrytëzoni këto
zmadhuar 3 herë dhe të modele si strategji në
zvogluar për 1(3n-1); njehsimin e 35 x 16?
shuma e këndeve në
trekëndësh është 180°.

Shumëzon numër  Nxënësit hudhin kube dhe i Libër - Faqe 124, 125 Shumëzim, shumëzon,
dyshifrorë, treshifrorë dhe shfrytëzojnë rezultatet si shifra prodhim, shumë.....
katërshifrorë me numër për plotësim të detyrave
njëshifrorë dhe dyshifrorë vijuese me shumëzim: Strategjia, me shkrim /
(duke i përfshi edhe të □□ x □ = mendor (mental)
hollat). metodë
□□□ x □ = Përgjigje, i arsyeshëm,
Кube
Vlerëson dhe e përcakton □□□□ x □ = provon
vlerën e përafërt gjatë Ata i gjejnë përgjigjet. Cilat
Shumëzimi i njehsimit, shembull. strategji i shfrytëzuat? A
2A 109 numrave të Rrumbullakëson dhe bën duheshte të shfrytëzoni
mëdhenj provë. shumëzim në formë të
shkruar? Pse / Pse jo? Si
Zgjedh strategji mentale mund të provoni pergjigjet
përkatëse dhe efikase me tuaja a janë të arsyeshme? sfida
shënim për njehsime që  Me ndihmën e nxënësve, Gjitha shifrat
përfshijnë mbledhje, demonstroni metodë të shkruar http://nrich.maths.org/1129
zbritje, shumëzim dhe për shumëzim të numrit
pjesëtim. dyshifrorë me numër tjetër
dyshifrorë. Theksoni disa
Sqaron zgjedhjen e çështje të cilave duhet tu jepet
metodës së caktuar për të rëndësi e veçantë. Kaloni në
treguar njehsimin dhe shumëzim numra treshifrorë.
sqaron procedurën.  Kërkoni nga nxënësit të
diskutojnë për problemet me
shumëzim të dhënë më
poshtë në grupet. Ata
sqarojnë si do të mund të
gjejnë përgjigjen e çdo
problemi me strategji
mentale me rastin.:
- 5 x 59
- 18 x 68
- 198 x 46
- 6 x 345
- Prodhimi i të gjithë
numrave prej 1 deri 12
Nxënësit kryejnë njehsime
mendore dhe të shkruara për
çdo shumëzim. Ata i
krahasojnë përgjigjet që të
provojnë.

I shfrytëzon njohuritë për  Jepni nxënësve detyra me Shumëzim, shumëzon,


numra që të gjenerojë shumëzim si për shembull. Libër - Faqe 137 prodhim, shumë....
njohuri të reja për 38 x 52.
shumëzim, shembull. Në grupin, nxënësit shkruajnë Strategjia, metodë
Tabelën me 17 nga tabelat sa më shumë është e mundur Përgjigje, i arsyeshëm,
me 10 dhe 7. strategji të ndryshme për provon
zgjidhje. Ata mundohen të
evidentojnë strategjitë e tyre
Vetitë e
2A 110 I njeh dhe i zbaton ligjet si shprehje numerike me
shumëzimit që i përkasin shumëzimit kllapa, shembull.
(pa qenë i obliguar ti 38 x 52 = (30 x 52) + (8 x 52)
perdorë terminet ligj 38 x 52 = (50 x 38) + (2 x 38)
komutativ, аsociativ dhe 38 x 52 = (40 x 52) – (2 x 52)
distributiv). Diskutoni për strategjitë e
ndryshme si paralele.
 Jepni nxënësve detyrë
me shumëzim me numër që
mungon, që të ushtroni zbatim
të komutativitetit,
asociativitetit dhe
distributivitetit, shembull.
(Ligji komutativ)
67 x 72 = 4824
72 x __ = 4824
(Ligji asociativ)
34 x 60 = 2040
34 x (6 x 10) = __
(__ x 10) x 6 = 2040
(Ligji distributiv)
23 x 38 = 874
23 x (40 – __) = 874
(23 x __) – (23 x 2) = 874
Pastaj kerkoni nga nxënësit të
shkruajnë detyra të veta me
shumëzim si këto.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 23

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Pjesëton numër dyshifrorë  Me ndihmën e nxënësve, Libër - Faqe 161


me njëshifrorë, duke modeloni metodë të shkruar Pjesëtim, pjesëton,
përfshi pjesëtim me për pjesëtim të numrit коеficient, pjesëton,
mbetje. treshifrorë me numër Ushtrime interaktive me pjesëtues
njëshifrorë (duke përfshi pjesëtime të shënuara:
Pjesëton numër treshifrorë mbetje). Vazhdoni me http://www.bgfl.org/bgfl/cu mbetje,
me njëshifrorë, duke pjesëtim me numra stom/resources_ftp/client_ft rrumbullakëson deri te
përfshi pjëstim me mbetje dyshifrorë. p/ks2/maths/school_booster vlera më e madhe /më
dhe pjesëton numër /busstopdivision.html e vogël
treshifrorë me dyshifrorë,  Jepni nxënësve lista me
(pa mbetje). detyra me pjestim në të cilat thyesa
gjatë pjesëtimit gabime dhe
/ose numra që mungojnë.
Pjesëtimi me
Java e 23

Vendos dhe zgjidh Kërkoni nga nxënësit ti


numër probleme tekstuale me të korigjojnë /plotësojnë
2A 111 gjitha katër operacionet.
njëshifrorë dhe njehsimet dhe ta sqarojnë të
dyshifrorë menduarit e tyre.

 Plotsojeni punën në klasën e


pestë. Me diskutim se çfarë
mbetje të ndryshme të
pjesëtimeve të dhënë janë
paraqitur si thyesë me
emërues të barabartë me
pjesëtuesin. Diskutoni
gjithashtu se si ndonjëherë
duhet të rrumbullakësohen
përgjigjet me mbetje deri te
vlera me e ulët ose më e lartë Letra nga te cilat secila
që të përgjigjen në pyetjen. tregon problem të ndryshëm
me ndarje të fjalës
 Nxënësit punojnë në
zgjidhjen e detyrave Letra të mëdha
tekstuale me pjesëtim të cilat
u janë dhënë në letër,
shembull. Letra ngjitëse /selotejp

Genta dhe pesë shokët e saj


kanë shkuar në picë. Logaria
ka qenë 3290 denarë. Nëse
ata e ndajnë barabartë
logarinë, cili është vlera më
e vogël që secili prej tyre
duhet ta paguajë?
Secili grup punon në
problem të ndryshëm, duke e
ngjitur në mes të letrës së
madhe dhe e rrethon me
logaritë e veta dhe mendime
që të përkrahë argumentin e
vet. Letrat ndërrohen
ndermjet grupeve dhe ata
diskutojnë për zgjidhjet e
dhëna. Secili grup jep
vërejtje të veta dhe pyetje
dhe i këthejnë autorëve për
përmirësim.

Pjesëton numër treshifrorë  Nxënësit gjuajnë kube dhe i Libër - Faqe 162 Pjesëtim, pjesëton,
me njëshifrorë, duke shfrytëzojnë numrat e fituar коеficient, pjesëton,
përfshi pjesëtim me si shifra për formim të Кube pjesëtues
Pjesëtimi me mbetje dhe pjesëton ndonjë detyre vijuese me ,
numër numër treshifrorë me pjesëtim: Logaritëse Mbetje
2A 112
njëshifrorë dhe dyshifrorë, (pa mbetje). □□ ÷ □ =
dyshifrorë Logjikisht i analizon dhe Decimale
zgjidh problemet me fjalë □□□ ÷ □ =
dhe renditëset □□□÷ □□ = Përafërsisht
matematikore. Pastaj ata i njehsojnë
zgjidhjet dhe i provojnë me
llogaritës. Diskutoni për
ndikimin të përgjigjeve me
numra decimal.

 Nxënësit marrin letra me 4 Letra me shifra 1–9


shifra nga grumbulli i tyre.
Ata i shfrytëzojnë që të
kryejnë pjesëtim me qëllim
që të fitohet pergjigja e
mundur më e lartë dhe më e
ulët. □□□÷ □□ =
Si e dini se ajo është
pergjigjja e mundshme më
e ulët /më e lartë?

Në bazë të pjesëtimit të
numrave të plotë pyetni
nxënësit: Nëse numri
treshifrorë ka qenë numër
decimal, përafërsisht kush
do të ishte përgjigjja?
(shembull. Nëse 345 : 4 =
86 me mbetje 1, atëherë
34,5 : 4 ≈ 8,6 dhe
3,45 : 4 ≈ 0,86)

Pjesëton numër decimal  Моdeloni zgjerim me Pjesëtim, pjesëton,


me dy decimale me numër metodë të shkruar të коеficient, pjesëton,
njëshifrorë (pa mbetje). pjesëtimit që të pjesëtoni Libër - Faqe 121 pjesëtues, mbetje
numra decimal me një ose dy Fletore Pune - Faqe 70
Pjesëtimi i Zgjedh strategji mendore vende decimalesh me numër decimalja, dhjetëshe,
numrave përkatëse dhe efikase me njëshifrorë (pa mbetje). qindëshe
2A 113
dhjetorë me shënim për njehsime që
numër njëshifror përfshijnë mbledhje,  Jepni nxënësve detyra me strategji, me shkrim /
zbritje, shumëzim dhe pjesëtim të llojit të mendorë, mеtоdë
pjesëtim. mëposhtëm që ti njehsojnë,
duke siguruar se nuk ka
Shfrytëzon njohuritë e mbetje.
mëparshme dhe
ekzistuese dhe vjen në □.□ : □ =
përfundime të caktuara.
□□.□ : □ =
□.□□ :□ =
Ata i shkruajnë zbulimet e
tyre për pjesëtimin e kryer
dhe shumëzimin të cilën
duhet ta shfrytëzojnëqë ti Logaritës
provojnë pergjigjet e tyre.
A shfrytëzoni pjesëtim mental
ose të shkruar? Pse?

 Jepni nxënësve detyra me


pjestim të numrave decimal
që të zgjidhin me logaritës,
shembull.
5.68 : 4
Ata sillen si presja dhjetore
në logaritësin e tyre të mos
funksionojë. Çfarë pjestimi
me numer të plotë mund të
zbatoni që të gjeni përgjigjen
si numër decimal?
(shembull. 568 : 4)
Cila është përgjigjja e
pjesëtimt me numër të plotë?
(142)
Cila është përgjigjja gjatë
pjesëtimt të numrit decimal?
(1.42) Pse?

Vendos dhe zgjidh  Nxënësit punojnë në zgjidhje Libër - Faqe 126


Detyra me probleme tekstuale me të të detyrave tekstuale me Shumëzim, shumëzon,
gjitha katër operacionet. shumëzim dhe pjesëtim të Probleme gojore që prodhim, shumë
2A 114 operacionet përfshijnë shumëzim dhe Pjesëtim, pjesëton,
cilat u janë dhënë në letra,
matematikore Zgjedh strategji mendore gjithashtu duke gjetur pjesëtim, duke përfshi kоеficient, pjesëton,
përkatëse dhe efikase me përafrim çdoherë. Secili strategji të zbatuara në javët pjesëtues, mbetje
shënim për njehsime që grup punon në problem të 5 dhe 7 decimale, dhjetëshe,
përfshijnë mbledhje, ndryshëm, e ngjet në mes të qindëshe
zbritje, shumëzim dhe një letre të madhe dhe e Letra të mëdha
pjesëtim rrethon me punën e vet të Letra ngjitëse /selotejp strategjia, me shkrim /
kryer. Letrat ndërrohen mendor, mеtodë
E sqaron zgjedhjen e ndërmjet grupeve dhe
metodës së caktuar për të diskutojnë për zgjidhjet e
treguar njehsimin dhe e dhëna. Secili grup jep
sqaron procedurën. verejtjete veta dhe pyetje
dhe këthehen te autorët për
Vlerëson dhe e përcakton përmirësim.
vlerën e përafërt gjatë
njehsimit.  Nxënësve u jepen detyra të Probleme gojore që
zgjidhura (që permbajnë përfshijnë shumëzim dhe
gabime ose paqartësi) për pjesëtim, dhe zgjidhje të
shumë probleme ata duhet ti fituara të cilat permbajnë
shenojnë si të jenë arsimtarë. gabime
Ata duhet të përfshijnë
komente pse pyetjet janë
gabim dhe si ta permirsojnë
punën .
Libër - Faqe 122
Vendos dhe zgjidh  Jepni secilit grup zgjedhje të Fletore Pune - Faqe 71
probleme tekstuale me të njehsimeve me shenjat +, –, Mbledh, shuma,
gjitha katër operacionet. x dhe ÷, disa me numra gjithsej, zmadhon, plus
decimal. Kërkoni nga Zgjedhje e njehsimeve për zbret, ndryshim,
E sqaron zgjedhjen e nxënësit të shënojnë zgjidhje nga ana e minus, zvogëlon
metodës së caktuar për të probleme tekstuale që do të nxenesve, me shenjat +, –,
treguar njehsimin dhe e përputhen me secilin x dhe ÷ .
Detyra me sqaron procedurën njehsim. Ata gjithashtu i shumëzim , shumëzon,
2A 115 operacionet shkruajnë përgjigjet e prodhim, shumë
matematikore Vlerëson dhe e përcakton problemeve të tyre. pjesëtim, pjesëton,
vlerën e përafërt gjatë (Nese secili grup ka komplet kоеficient, pjesëton,
njehsimit, shembull. të ndryshëm të njehsimeve pjesëtues, mbetje
Rrumbullakëson dhe bën dhe i shkruan përgjigjet e
provë. veta posaçërisht nga
problemet e tyre, atëherë strategjia, me shkrim /
problemet mund të mendor mеtodë
shfrytëzohen nga grupet tjera
për aktivitetet e mëposhtme).
Zgjedhje e njehsimeve për
 Nxënësit punojnë në grupe zgjidhje nga ana e nxënësve
që të zgjidhin probleme me probleme me gojë dhe
tekstuale me shenjat me shenjat +, –, x dhe :,
shembull +, –, x dhe :. Ata I duke përfshi edhe decimale.
theksojnë strategjitë e tyre (Nëse e përdorni aktivitetin
me paralelen, për caktimin e më lartë, do të mundeni ti
operacioneve të caktuar dhe shfrytëzoni problemet
si kanë vendosur për gojore të nxënësve tuaj).
strategjitë e tyre për njehsim.

 Nxënësve u janë dhënë Zgjedhje e zgjidhjeve të


detyra të zgjidhura, që fituara të numrit të madh
përmbajnë gabime dhe problemeve gojore me
paqartësi për numër të madh shenjat +, –, x dhe :
problemesh tekstuale me probleme gojore. Ata duhet
shenjat +, –, x dhe :. Ata të përmbajnë gabime dhe
duhet ti shenojnë si të jenë paqartësi tipike.
arsimtarë. Duhet të
përfshijnë komente për atë
pse zgjidhjet janë gabim dhe
si të permirësohet puna.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 24

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
Njeh thyesa të njejta,
shembull 50/100 = 5/10 = 1/2  Tregoni mur me thyesa që ta Libër - Faqe 44 Thyesa, numërues,
përsëritni konceptin e emërues
Njeh raporte ndërmjet thyesave të barabarta. Cilat
numrave dhe ka aftësi thyesa janë të barabarta? Mur i madh për thyesa, Ekuivalente
pohimet e përgjithsuara të Shenoni shembull shembull.
dhënë me fjalë ti shënojë 2
½ = /4 = / 84 http://www.visnos.com/solo deklaratë, sqaron,
me simbole dhe 1
/3 = 2/6 /fraction-wall arsyeton
1
ndryshore, shembull. /5 = 2/10
Numri i dytë është dy  Në çifte, nxënësit diskutojnë
herë më i madh se i pari për skema të thyesave të
dhe i zmadhuar për 5(n, barabarta. Ata mundohen të
2n+5); të gjithë numrat të vijnë deri te gjykimi i
zmadhuar 3 herë dhe të gjeneralizuar për identifikim
Java e 24

zvogluar për 1 ( 3n-1 ); kur një thyesë është e


Thyesat barabartë me tjetrën.
2A 116
ekuivalente Diskutoni per propozime si
paralele.
Paketim nga letra që
 Shënoni : ½ = /10 = /
 50 përmbajnë çifte të thyesave
ekuivalente – një në çift
Pyetni:Cilat anë këto thyesa që
janë të barabarta me ½? Lozni:
Gjeni emëruesin ose http://www.topmarks.co.uk/
numëruesin e thyesës së Flash.aspx?a=activity07
barabartë.

 Në çifte, nxënësit
harmonizojnë letra me thyesa
të barabarta. Pse është e tillë
thyesa e barabartë me këtë?
Njeh thyesa të njejta,  Kërkoni nga nxënësit të Libër - Faqe 47 Thyesa, numërues,
shembull 50/100 = 5/10 = 1/2 shënojnë sa më shumë Fletore Pune - Faqe 30 emrues
thyesa për një minutë që janë
Krahason thyesa me të barabarta me thyesën 1/3. Letra me thyesa Ekuivalente, e
emërues të njejtë ose Ata i provojnë përgjigjet e barabartë me, =
thyesa me emërues të cilët tyre në çifte. Krahasoni disa Më e madhe se, >, më
janë shumfish të njëri rezultate duke pyetur si për e vogël se <
tjetrit, shembull.¾ me 7/8. shembull. A ka dikush
thyesë me shumëfish më të
madh se 30? A ka mundësi të
ketë shumëfish të 10?
 Zgjedhni çift të thyesave me
numërues ose emërues të
njejtë. Cila është më e Letra me thyesa
Sjellja e thyesave vogël? Pse? sfida
në emërues të Përsëritni për çifte thyesash Thyesa më të shpejta
2A 117 njejtë dhe me emërues të lidhur, (Fractions Made Faster)
krahasimi i shembull.2/5 dhe 3
/10. http://nrich.maths.org/4561
thyesave Përcaktoni rëndësinë e
thyesave të barabarta në
krahasim të thyesave,
shembull. Duke ditur se 2/5 =
4
/10 na tregon se 3/10 është më
e vogël se 2/5. Letra me thyesa
(shifni instruksionet)
 Jepni nxënësve komplet prej
letrave me thyesa. Ata
marrin dy letra dhe i
përdorin të shenojnë
barabarësi ose jobarabarësi,
shembull 3/10 <2/5
Mund ta zgjeroni këtë
aktivitet në tre thyesa.

I lidh thyesat me pjesëtim  Sfidoni nxënësit të rradhisin thyesa, numëruesi,


2A 118 dhe cakton thyesa të cilat Letra me shifra 1–9 emëruesi
letra me shifra në sa më
përmbajnë dhjetëshe dhe shumë thyesa të barabarta.
Thjeshtimi i qindëshe. ekuivalente, e
thyesave  Shënoni: 6/24 = 3/12 = 1/ barabartë me, =
I shndërron thyesat në Kërkoni nga nxënësit të forma më e thjeshtë,
thyesa të diskutojnë në çifte cili është thjeshtëson
pathjeshtueshme. emëruesi që mungon.
Percaktoni se thyesa mund të
sjellet në deri te thyesa e
barabartë me të me pjesëtim
të numruesit dhe emëruesit
me numër të njejtë. Sqaroni
se kur emëruesi dhe
numëruesi i thyeses më nuk
munden të pjesëtohen, themi
se thyesa është në formë “të
pathjeshtueshme”.
Lozni
 Jepni nxënësve thyesa që http:/ј/mathsframe.co.uk/en/
janë ekuivalente me ¼, ½, resources/resource/288/Sim
ose ¾ ose thyesë me të pestat plify_Fractions_Mine_May
dhe të dhjetat. Kërkoni nga hem
to të shënojnë thyesat në
formë të thyesave të
pathjeshtueshme.

Shënon thyesë më të  Pyetni: Thyesa, thyesë e


madhe se 1 (thyesë jo të Sa gjysma e përbejnë të zakonshme, e padrejtë,
drejtë) në numër të tërën? Libër - Faqe 42 e drejtë, numer I
përzier, shembull. Sa të tretat ka në tërësi? Fletore Pune - Faqe 28 perzier
17
/8 në 21/8. Sa të dhjetat ka në tërësi?
Numrat e përzier Sa gjysma ka në tri të plota? Numrues, emrues,
2A 119 dhe thyesat e Sa të qindëtat ka në katër të numer I plotë
parregullta Njeh raporte ndërmjet plota?
numrave dhe ka aftësi Në çifte, kërkoni nga
pohimet e përgjithsuar të nxënësit të mendojnë gjykim
dhënë me fjalë ti shënojë gjeneral për atë si numri i
me simbole dhe plotë mund të shënohet si
ndryshore, shembull. thyesë. Ndajeni idenë.
Numri i dytë është dy  Përdorni diagrame të
herë më i madh se i pari paraqitni 7/3 dhe të tregoni si
dhe i zmadhuar për 5(n, kjo formon dy tërësi dhe një
2n+5); të gjithë numrat të të tretën.
zmadhuar 3 herë dhe të
zvogluar për 1 ( 3n-1 );
Përcaktoni se 7/3 mund të
shënohet si 21/3.
 Nxënësit gjuajnë kub dy
herë. (Nëse numri i njejtë bie Кubi
dy herë përsëri gjuajnë.)
Përdorin dy numra që të
formojnë thyesë jo të drejtë
të cilën e ndërrojnë në numër
të përzier

Rradhit numra të përzier  Tregoni pjesë të thyesave jo Libër - Faqe 43 Thyesa, thyesë e
dhe gjen vendin e tyre të drejta dhe numra të zakonshme, e padrejtë,
ndërmjet numrave të plotë përzier. Cili është më i Bosht numerik prej 0 – 10 e drejtë, numër i
në bosht numerik. madh? Pse? përzier

 Kërkoni nga nxënësit të


rradhisin zgjedhje të dhënë të Numërues, emërues
Shndërrimi i thyesave, numra të përzier
thyesave prej dhe thyesa jo të drejta në Ekuivalente, i
bosht numerik prej 0-10, barabartë me =
njërit lloj në
2A 120 duke e sqaruar të menduarit e Renditje, më i madh se
tjetrin dhe tyre. Përfshini thyesa >, më i vogël se <
paraqitja në ekuivalente.
boshtin numerik
Kërkoni nga nxënësit të
vlerësojnë se ku duhet te
vëndosin zgjedhje të dhënë të
thyesave, numra të përzier dhe
thyesa jo të drejta në bosht
numerik të zbrazët prej 0-10,
duke sqaruar të menduarit e tyre.
Përfshini thyesa ekuivalente.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 25

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Lidh thyesat me pjesëtim  Tregoni nxënësve shirit letre. Libër - Faqe 41 Thyesa , pjesëtim,
dhe cakton thyesa të cilat Si e mbështjellni të formoni pjesëton, ndan
përmbajnë dhjetëshe dhe gjysmë? ...të tretat? ...të Shirit letre
qindëshe katërtat? Provoni ta theni Gjysma, të tretat, të
shiritin në pjesë të barabarta. katërtat, të dhjetat, të
Tani jepni shiritit vlerë, qindëtat
shembull. 36 dhe duke e
percjellë dokumentin e njejtë Milimetri, centimetri,
gjeni ½ …1/3 … ¼ nga vlera. metri, kilometri,
grami, kilogrami,
 Kërkoni nga nxënësit të mililitri, litri
gjejnë pjesë nga masat,
shembull. Sa është 1/5 prej
Java e 25

metri në centimetër? ... 1/100 Shirit letre


prej kilogrami në gram? ...
2A 121 Thyesat 1
/10 nga litri në mililitra?
Lozni:
 Përdorni shirit letre nga më http://mathsframe.co.uk/en/
lartë që të zhvilloni resources/resource/285/Frac
hulumtim, shembull. Dy të tions_of_Numbers_Mine_
tretat nga sasia me gjetje të Mayhem
një të tretës dhe dyfishimin e ose
saj. Ushtroni disa shembuj. http://mathsframe.co.uk/en/
resources/resource/264/Cry
 Kërkoni nga nxënësit të stal_crash_fractions_numbe
gjejnë pjesë të masave, rs
shembull. Sa është 2/5 prej
metri në centimetra? ...7/10
prej centimetra në
milimetra? ...89/100 prej
kilogram në gram?
Lidh thyesat me pjesëtim  Përdorni shirit letre për Fletore Pune - Faqe 27 Thyesa , pjesëtim,
dhe cakton thyesa të cilat aktivitete si në orën e pjesëton, ndan
përmbajnë dhjetëshe dhe mëparshme që të siguroni Shirit letre
qindëshe model vizuel për problem të Gjysma, të tretat, të
‘kundërt’. Jepni nxënësve katërtat, të dhjetat, të
pjesë të tërësisë (jepni një qindëtat
pjesë të shiritit vlerë) dhe
kërkoni ta caktojnë gjatësinë
e shiritit, shembull. 1/3 nga
gjatësia  e shiritit është e
barabartë (=) me 8. Me
shumëzim të numrit 3 me 8
fitohet gjatësia e shiritit.
Detyra për
2A 122  Në çifte, nxënësit diskutojnë
thyesat si do ta gjenin përgjigjen e,
shembull. Shirit letre
2
/5 nga  = 10

 Si më lartë, përdorni shirit


letre të demonstroni gjetje të
numrit i cili mungon në 2/5
nga  = 10 me gjetje të
gjysmës në 10 e pastaj me
shumëzim me 5.
Kërkoni nga nxënësit të
punojnë në çifte që ta gjejnë
tërësinë e pjesës së saj, duke
dhënë diagrame të qarta dhe
sqarime.
 Ushtroni numra decimal të
Cakton barabarshmëri të barabartë në gjysmë, të thyesa, numër i
Barabarshmëria e thyesës dhe numrit katërta, të dhjetat dhe të përzier, decimalja
thyesave dhe decimal. qindëtat, shembull. Sa është
2A 123
numrave ½ si numër decimal? … ¾? pjesëtim, pjesëton,
dhjetorë … 7/10? Si e dini? (shembull. ndan
½ = 5/10 = 0.5)
Gjysma, të tretat, të
 Kërkoni nga nxënësit të Luani katertat, të dhjetat, të
shkruajnë numra decimal të http://mathsframe.co.uk/en/ qindëtat
barabartë në thyesa të dhëna resources/resource/278/Con
dhe numra të përzier. vert_Fractions_to_Decimals Ekuivalent, i barabartë

 Në çifte, nxënësit përsërisin


thyesa dhe numra decimal Коmplet i letrave që
nga letrat që janë të përmbajnë thyesa dhe
barabarta. Pse këto decimale që përputhen
decimale?

 Si mund ta gjeni numrin


decimal të barabartë me
thyesën me perdorim të
llogaritësit? Vërtetoni si për
shembull se ½ është 1 e
pjesëtuar me 2 (gjegjesisht. 1
e plotë e pjesëtuar në 2 pjesë)
dhe ¾ është 3 e pjesëtuar me
4.

Nxënësit hulumtojnë numra
decimal të barabartë me
thyesa më të zakonshme,
shembull. Numër i ndryshëm
i njëzetësheve, njëzet e
pesëshe, ose pesëdhjetëshe.

Shënon përgjigjen gjatë  Demonstroni perdorim të thyesa, numër i


pjesëtimit me 2, 4, 5, 10 diagrameve ku 3 ÷ 2 = 3/2 = përzier, decimalja
ose 100, si numër i përzier 1½
Shënimi i ose numër decimal pjesëtim, pjesëton,
numrave të ndan
2A 124
përzier si numra Njeh dhe cakton
decimal barabarshmëri të thyesës Gjysma, të tretat, të
dhe numrit decimal. katërtat, të dhjetat, të
Çka është 1½ si numër qindëtat
decimal? (1.5)
Ashtu, 3 ÷ 2 = 3/2 = 1½ = 1.5 Ekuivalent, i barabartë
 Jepni nxënësve pjesëtime
tjera me 2, 4, 5, 10 ose 100.
Ata i gjejnë pergjigjet si
numra të përzier dhe numra
decimal, duke vizatuar
diagrame ta perkrahin të
menduarit e tyre.

 Sfidoni nxënësit të punojnë


në çifte që ti gjejnë numrat
që mungojnë në barazimet
si:
÷4=1½
 ÷ 5 = 1.4

Vendos dhe zgjidh  Jepni nxënësve komplet prej Коmplet nga problemet me thyesa, numër i
probleme tekstuale me të problemeve tekstuale që fjalë të bazuar në thyesa, përzier, decimalja
gjitha katër operacionet. përmbajnë thyesa që ti shembull.
zgjidhin. Qëllimi i të Ndaj 9 karrota njësoj në 5 pjesëtim, pjesëton,
Sqaron zgjedhjen e mësuarit është në javën e lepuj. Nga sa do të fitojë ndan
metodës së caktuar për të tetë dhe të nëntë. Nxënësit secili lepur?
Detyra tekstuale
2A 125 treguar njehsimin dhe e shkruajnë detyra dhe /ose Gjysma, të tretat, të
për thyesat sqaron procedurën. vizatojnë diagrame që ta Cila thyesë prej 1 dite katertat, të dhjetat, të
perkrahin të menduarit e është 6 orë? qindëtat
tyre.
Në një kuti kanë ngelur 12 Ekuivalent, i barabartë
çokolata. Unë ngrëra 2/3
prej tyre. Sa çokolata kishte
në kuti në fillim?
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 26

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Shndërron thyesë të drejtë  Përkujtoni nxënësit se nuk Libër - Faqe 99


në numër decimal me mund të vëndojmë thyesë të Fletore Pune - Faqe 61 Thyesa, thyesa e
pjesëtim. zakontë si 1/5 në logaritës. Si zakonshme, thyesa e
e vendosim? Sqaroni se e Kalkulator drejtë, thyesa e
shfrytëzojmë pjesëtimin 1 ÷ (Logaritës) padrejtë , numjri i
5. Kërkoni nga nxënësit ta pëerzier
bëjnë këtë. Sa është 1/5 si
decimale? (0.2) Por si Numëruesi, emëruesi
logaritësi do ta njehsojë
përgjigjen pa e ditur se Pjesëtim, ndan
Shndërrimi i 1
/5 = 2/10?
thyesës së drejtë  Si mund të shënojmë 8 3/5 në
2A 126 dеcimalja
në numër logaritës? Si mund ta
Java e 26

decimal shkruani numrin e përzier si


thyesë jo të drejtë e pastaj të shndërron (konverton)
bëni pjesëtim. Sa është 8 3/5
si thyesë jo e drejtë? (43/5)
Pse?
Tregoni si mund ta
shfrytëzoni metodën
standarde të shkruar për
pjesëtim që të mund të
43
shënoni thyesën /5 në
numër decimal.

Shënimi i E kupton përqindjen si e  Diskutoni për perditshmëritë Libër - Faqe 100 Përqindje,
qindëta pjesë e tërësisë ku mund të shfrytëzohen përqindje (%), tërësi
2A 127 thyesave si dhe ka aftësi ti shprehë përqindjet në vend të
përqindje 1/2,1/4,1/3,1/10,1/100 si thyesave ose numrave Thyesa, Gjysma, të
përqindje. decimal, shembull. Zbritje katërtat, të pestat, të
në shitore, rezultate nga dhjetat, qindëtat
testimet. Pse përdorim
përqindje në këto konteste?
(Ata, këtë mund lehtë ta Tabelë e zbrazët 100 екuivalent, i barabartë
kuptojnë dhe ta krahasojnë.)
 Jepni nxënësve tabelë të
zbrazët 100. Si do ta Коmplet të letrave që
shfrytëzoni rrjetin tuaj që ti përmbajnë përqindje të
tregoni nxënësit më të rinjë njohura dhe thyesa
sa është ½ si përqindje? përkatëse. Përfshini thyesa
Krahasoni ide. ekuivalente të caktuara
Sa është ½ si përqindje? …
¼? … 1/5 … 1/10 … 1/100? Lozni:
 Pyetni: nëse dijmë se ¼ = http://mathsframe.co.uk/en/
25%, cilat thyesa tjera janë resources/resource/277/Con
të barabarta me 25%? vert_Fractions_to_Percenta
 Nxënësit lidhin letra të cilat ges
tregojnë thyesa me shënim
në përqindje.

Libër - Faqe 98 Përqindje,


Përcakton përqindje nga  Jepni udhëzime nxënësve. Fletore Pune - Faqe 60 përqindje (%), tërësi
format dhe numrat e Ngjyrosni formë në pjesën e
plotë. epërme të rrjetit tuaj e cila 10 x10 rrjetë të prera nga Thyesa , pjesëtim,
është 10% nga rrjeta. Si e letra me katrorë pjesëton, ndan
dinit sa katrorë të ngjyrosni?
Caktimi i Provoni se 10% është 1/10 Ngjyra druri
përqindjes nga nga rrjeta dhe 1/10 nga tabela
100 është 10 katrorë.
2A 128 format e
Tani mbështjelleni rrjetin në
ndryshme dhe gjysmë ashtu që gjysma e
numrat e plotë zbrazët do të jetë në pjesën e
e sipërme. Duhet të
ngjyrosni 10% nga rrjeta Gjeni përqindje të rrjetës
juaj e re. Sa katrorë do të me 50 katrorë:
ngjyrosni këtë herë? Provoni http://nrich.maths.org/1283
se këtë herë 10% është 1/10
nga vetëm 50 katrorë. Foto nga forma me thyesa
të ngjyrosura me ngjyra të
 Jepni nxenësve foto nga ndryshme dhe të thjeshta.
format 2-D me pjesë të
ngjyrosur me ngjyra të
ndryshme. Nxënësit i Tabela mini të bardha
shënojnë në % pjesët e
ngjyrosura dhe të
pangjyrosura të formave.

 Kërkoni nga nxënësit të


tregojnë përqindje të thjeshtë
nga sasi të ndryshme,
shembull. 20% prej 320.
Kërkoni nga to ta sqarojnë të
menduarit e tyre.

 Në çifte, nxënësit e
hulumtojnë rastin. Ose
problemin:
Të rriturit kanë 32 dhëmbë.
Ata kanë:
- 8 dhëmbë
paradhëmbë;
- 8 prerës;
- 4 mprehtë;
- 12 dhëmballë
Shënoni numrin e secilit lloj
të dhëmbëve në përqindje.
Këshilla: Si mund ta
shfrytëzoni atë që e dini për
% të paradhëmbëve që të
gjeni % të dhëmballëve?
Pastaj: Si mund ta
shfrytëzoni atë që e dini për
% të prerësve që të gjeni % e
dhëmbëvë të mprehtë?
Libër - Faqe 102
 Në çifte, nxënësit zgjidhin Fletore Pune - Faqe 61 Përqindje,
Përcakton përqindje nga detyra tekstuale me përqindje (%), teresi
format dhe numrat e përqindje të cilët bazohen në
plotë. oferta dhe lirime në shitore. Probleme gojore me lirim
perqindje të cilat qëndrojnë
Zgjidhja e Vendos dhe zgjidh në oferta dhe lëshime në
probleme tekstuale me të dyqane, shembull.
detyrave dhe Nje top futbolli ishte 240
2A 129 gjitha katër operacionet.
problemeve me denarë. Tani ka 20% lirim.
përqindje Cili ësht ë çmimi i ri?
Zgjedh strategji mendore
përkatëse dhe efikase me Nëse mundet shfrytëzoni
shënim për njehsime që zgjedhje të reklamave nga
përfshijnë mbledhje, supermarketet ku është
zbritje, shumëzim dhe theksuar se '% është gratis
pjesëtim ose ' '% lirim'.

Njeh barabarshmëri  Lidheni mësimin për thyesat Тајmer Përqindje,


ndërmjet numrit e barabarta, numra decimal përqindje (%), tërësi
decimal, përqindje dhe dhe përqindje. Në çifte, Коmplet i letrave të cilët
thyesë me emërues 2, 10 nxënësit i evidentojnë të përmbajnë treshe të Thyesa, gjysma, të
dhe 100, dhe shfrytëzon gjitha thyesat që i dijnë, thyesave ekuivalente, katërtat, të pestat, të
këtë që të rradhit numrat decimal dhe decimale dhe përqindje dhjetat, qindëtat
thyesat, shembull. 0,6 përqindjet e barabarta me to,
Barabarshmëria është më shumë se 50% për gjysma, të dhjetat dhe të Thyesa që përputhen, Decimalja, numër
dhe ma pak se 7/10 . qindëtat, shembull. decimale dhe thyesa: decimal
ndërmjet
 ½ = 0.5 = 50% http://nrich.maths.org/1249
2A 130 thyesave, Ekuivalent, i barabartë
Jepni nxënësve kohë fikse
numrave decimal për këtë e pastaj diskutoni si http://mathsframe.co.uk/en/
dhe përqindjes paralele. Cilin model e hasni resources/resource/120/mat
në numrat decimal dhe vlerat ch_fractions_decimals_and
e tyre në përqindje? _percentages#.UCdcd2MsC
EY
 Nxënësit i lidhin letrat e tyre
të cilat tregojnë thyesa
numra decimal dhe përqindje
të barabarta me to.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 27

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
Njeh barabarshmëri Libër - Faqe 101
ndërmjet numrit  Nxënësit marrin pesë letra Fletore Pune - Faqe 62 dhe Përqindje, përqindje
decimal, përqindje dhe nga grumbulli i përzier dhe i 63 (%), tërësi
thyesë me emrues 2, 10 vëndojnë vlerat në bosht Коmplet i letrave të cilët
dhe 100, dhe shfrytëzon numerik të zbrazët krahu i përmbajnë treshe të Thyesa, Gjysma, të
këtë që të rradhit majtë i të cilit është shënuar thyesave ekuivalente, katërtat, të pestat, të
thyesat, shembull. 0,6 me 0. Si vendosët ku do ti decimale dhe përqindje dhjetat, qindëtat
është më shumë se 50% veni?
dhe ma pak se 7/10 . (njëlloj si java 10 mësimi 5) Decimalja, numri
 Nxënësit hulumtojnë: decimal
Përcakton perqindje nga Caktoni perqindje nga kutia
format dhe numra të e kuqe dhe numer nga kutia Екuivalent, i barabartë
plotë. e kaltërt. Logaritni
përqindjen e numrit. Cilën
Krahasimi i
Java e 27

Logjikisht analizon dhe përgjigje mund ta merrni në


përqindjeve, zgjidh probleme me dy mënyra të ndryshme?
2A 131
thyesave dhe numra dhe renditëse Nxitni nxënësit të sqarojnë
numrave decimal matematikore. si i njehsojnë përqindjet.

 Sfidoni nxënësit të mendojnë


problem me numra të
ngjajshëm me këtë më lart
me numra të ndryshëm dhe
përqindje.
Libër - Faqe 130 dhe 131 pjesë, tërësi
Zgjidh probleme të  Shfrytëzoni diagram që të Fletore Pune – Faqe72
thjeshtë tekstuale me sqaroni se përpjesa 4:6 shkallë, për secilin, për
përpjesë krahason pjesë me pjesë, çdo thyesë, në secilin
shembull. 4 pjesë të verdha Probleme gojore te thjeshtë
Vendos dhe zgjidh me 6 pjesë të kaltërta. me proporcione të cilët
probleme tekstuale me të përfshijnë konteste të njejtë
gjitha katër operacionet.

Kjo është ekuivalente me


4
/10ose ‘4 nga 10, që tregon
pjesë me tërësinë, shembull.
Sa janë pjesë të verdha në
gjithsej 10 pjesë.

 Моdeloni përdorim të
diagramit që të zgjidhni
problem të thjeshtë me
Thyesat dhe perpjesë, shembull. Perziej 1
2A 132 konzervë me ngjyrë të kaltërt
përpjesat me 2 konzerva me ngjyrë të
bardhë. Më nevoiten 12
konzerva ngjyrë gjithsej. Sa
konzerva prej secilës ngjyrë
më nevoiten?

 Jepni nxënësve të zgjidhin


detyra tekstuale të thjeshta
për përpjestim në kontekst të
njejtë, shembull. Që të bëhet
ngjyra e gjelbërt e errët, ju
nevoiten dy konzerva ngjyrë
e kaltërt për çdo 1 konzervë
ngjyrë të verdhë. Vizatoni
diagram për këtë.

Nëse keni 8 konzerva të


kaltërta, sa konzerva të
verdha do të jenë të
nevojshme?
Sa konzerva prej secilës
ngjyrë janë të nevojshme për
gjithsej 9 konzerva ngjyrë?
Libër - Faqe 129
Zgjidh probleme të  Tregoni nxënësve foto nga Fletore Pune - Faqe 73
thjeshtë tekstuale me kuti të hapura me çokolatë Foto nga kuti të ndryshme Pjesë, tërësi
përpjesë dhe pyetni për shembull. të plota me çokolata, të cilat
Cila është përpjesa /raporti i janë të hapura dhe kanë рerpjesë/raport, për
çokolatave me qumësht dhe ngjyra të ndryshme të çdo, për çdo thyesë, në
Vendos dhe zgjidh të bardhave? çokolatave (sh.qumesht, secilin
probleme tekstuale me të  Jepni nxënësve detyra bardha, murrme)
gjitha katër operacionet. tekstuale të thjeshta me
perpjesë në shumë konteste Probleme gojore te thjeshtë
për zgjidhje, shembull. Ka me proporcione të cilët
gjashtë bonbone pemësh në përfshijnë konteste të
Zgjidhja e çdo dy çokolata në kuti me ndryshme nga Leksioni 2
problemeve 32 ëmbëlsira. Sa çokolata ka
2A 133
tekstuale me në kuti?
përpjesë-1
Nxitni nxënësit të
shfrytëzojnë diagrame dhe
vërejtje që të sqarojnë të
menduarit e tyre, sh.
□□□□□□
Fruta

Çokolata □□
8 pjesë
Secila pjesë është 32 ÷ 8 = 4
ëmbëlsira, d.m.th. 24 frute
dhe 8 çokolata
Fletore Pune – Faqe74 Pjesë, tërësi
Zgjidhja e Vendos dhe zgjidh  Tregoni nxënësve foto të Letra, prej të cilëve secila
probleme tekstuale me të klasës me nxënës. Kërkoni përmbajnë thyes të shkallë, për secilin, për
problemeve
2A 134 gjitha kater operacionet. nga nxënësit të japin ndryshme, decimale, secilën thyesë, në
tekstuale me Zgjedh strategji mendore thyesën, përqindjen, numrin përqindje dhe /ose problem secilin
përpjesë-2 përkatëse dhe efikase me decimal dhe përpjesën për gojorë I cili I takon
shënim për njehsime që karakteristika të ndryshme, proporcionit. Thyesa, Gjysma, të
përfshijnë mbledhje, shemb. çfarë thyese … katërtat, të pestat, të
zbritje, shumëzim dhe numër decimal … përqindje Letra të mëdha dhjetat, qindëtat
pjesëtim nga paralelja janë vajza?
Sqaron zgjedhjen e Cili është përpjesa /raporti i Letra ngjitëse /selotejp Decimale, numër
metodës së caktuar për të vajzave ndaj djemve? decimal
treguar njehsimin dhe
sqaron procedurën.  Nxënësit punojnë në zgjidhje Еkuivalent, i barabartë
të detyrave tekstualtë cilat u
janë dhënë në kartela që i
përkasin thyesave, decimale,
perqindje dhe /ose perpjesë,
sh. 0.5% nga biletat për
bastore kanë fituar
shpërblim. Janë shitur 4500
bileta. Sa bileta kanë fituar
shpërblim?

Në një test, Bora ka përgjigjë


pesë pyetje saktë në çdo tre
pyetje të pasakta Nëse ka
pasur 20 të sakta, sa pyetje
ka pasur në test?

Secili grup punon në


problem të ndryshëm,dhe e
ngjet në mes të letrës dhe e
rrethon me punimet e tyre që
ti permbajnë argumentet e
veta. Letrat këmbehen
ndërmjet grupeve dhe
diskutojnë për zgjidhjet e
tyre. Secili grup jep vërejtje
e veta dhe pyetje dhe i
kthejnë te autorët për
përmirësim.

Ende zgjidhja të
Vendos dhe zgjidh  Nxënësve u jepen detyra Libër - Faqe 132 dhe 133 pjesë, tërësi
2A 135 probleme tekstuale me të tekstuale të zgjidhura të Thyesa, decimalja,
problemeve gjitha kater operacionet. lidhura me thyesa, numra përqindja dhe /ose shkallë, për secilin, per
tekstuale me decimal, përqindje dhe /ose probleme gojore me secilen thyesë, në
përpjesë Zgjedh strategji mendore përpjesëtim me gabime ose perpjesë dhe zgjidhje të secilin
përkatëse dhe efikase me paqartësi të cilat duhet të fituara.
shënim për njehsime që provohen si të jenë Thyesa, Gjysma, të
përfshijnë mbledhje, arsimtarë. Ata duhet të katërtat, të pestat, të
zbritje, shumëzim dhe përfshijnë komente për atë dhjetat, qindëtat
pjesëtim pse problemet janë të Рuna për thyesa, përqindje
zgjidhur gabimisht dhe si dhe/ose problem gojor për Decimale, numër
Sqaron zgjedhjen e ta përmirsojnë punën. proporcionin decimal
metodes së caktuar për të  Jepni nxënësve detyrë që
treguar njehsimin dhe ka lidhje me me logaritje të
sqaron procedurën. thyesave, numër decimal, Еkuivalent, i barabartë
përqindje dhe /ose perpjesë
dhe kërkoni të shënojnë
problem adekuat.

TESTI TEMATIK PËR NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT


Nr. i
Tema Njësia mësimore Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
orës
Test tematik për Të kontrollohen dituritë
temën Numri dhe Ndarja e nxënësve në dy grupe
e nxënësve për temën Testet kontrolluese Koncepte të
2A 136 për të zgjidhur detyrat e testit
zgjidhja e Numri dhe zgjidhja e A dhe B përdorura në temën
kontrollues Numri dhe zgjidhja e
problemit problemit
problemit
Nxënësve ju komunikohet Testet kontrolluese
Analiza dhe Të analizohen dhe Koncepte të
rezultati i arritur në testin A dhe B si dhe
diskutohen të arriturat përdorura në temën
2A 137 diskutimi i Testit kontrollues si dhe diskutohen të informatat tjera nga
për temën Numri dhe Numri dhe zgjidhja e
tematik arriturat në temën Numri dhe instrumentet e
zgjidhja e problemit problemit
zgjidhja e problemit vlerësimit
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 28

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

 Përsëritni domethënien e
Njeh dhe klasifikon lloje terminit “shumkëndësh” (2D 2D forma e
të ndryshme të forma e mbyllur me faqe të shumëkëndëshit
shumkëndëshave dhe rrafshta). Diskutoni dallimin Trekëndëshit,
kupton pse 2D forma e ndërmjet shumkëndëshave të Paketim i letrave të cilat katërkëndëshit,
dhënë është shumkëndësh rregullt dhe të parregullt dhe tregojnë emra të каtrorit,
ose jo. konkav e konveks. shumëkëndëshave drejtëkëndëshit,
rombit, paralelogramit,
Shfrytëzon njohuritë e  Lozni lojën “Qëlloje formën trapezit, deltoidit,
mëparshme dhe time”. Një nxënës merr letër pesëkëndëshit,
ekzistuese dhe vjen në nga kompleti i cili tregon gjashtkëndëshit,
përfundime të caktuara. emrat e shumkëndëshave. Таngrame, shembull prej: shtatëkëndëshit,tetëkën
Nxënësit nga paralelja duhet http://math.about.com/librar dëshit, nëntëkëndëshit,
Java e 28

të zbulojnë cila formë është y/tangramsm.pdf dhjetëkëndëshit


Llojet e në letër duke pyetur vetëm gershere
2B 138
shumëkëndëshave pyetje me po/jo . E drejtë, jo e drejtë
Коnvekse, коnkave
Nxënësit përdorin tangram
që ti gjejnë të gjitha Tangram interaktiv: veti
shumkendeshat e ndryshëm që http://www.amblesideprima kënd, brinjë, kulm
mund të bëhen nga pjesët e ry.com/ambleweb/mentalm paralele, normale,
tangramit. aths/tangram.html
tangram
Njeh dhe përshkruan  Pyetni: Cilat emra të Libër - Faqe 77, 79
katërkëndësha (duke katërkëndëshave i njihni? Fletore Pune - Faqe 48 2D forma e
përfshi paralelogram, Thëritni nxënësit ti skicojnë katërkëndëshit,
romb dhe trapez) dhe i secilën formë në tabelë (ose (Sipas zgjedhjes) tabelë e kаtrorit, drejtkëndëshit,
klasifikon sipas këndeve, në mini tabela të bardha). A vogël e bardhë dhe markerë rombit, paralelogramit,
brinjëve dhe brinjëve mund të skiconi trapezit, deltoidit,
paralele. katërkëndësh që nuk ka emër
të caktuar? E drejtë, jo e drejtë
 Nxënësit le ta luajnë lojën Коnvekse, kоnkave
“Cila është forma ime?”.
Vendosni katërkëndësh në veti
strajcë. Nxënësi e nxjerrë një kënd, brinjë, kulm
por nuk e tregon para Katërkëndësh paralele, normale,
paraleles. Paralelja duhet të simetrike, boshti i
caktojë cila është ajo formë simetrisë
duke pyetur pyetje. Qеse e padukshme
 Kërkoni nga nxënësit të
Llojet e plotësojnë tabelë me veti të
2B 139 katërkëndëshit. Rradhitni për
katërkëndëshave
shembull sipas këndeve,
gjatësi të brinjëve, brinjë Таbela te cilat nxënësit
paralele, boshteve të duhet ti plotësojnë
simetrisë.

Линии на
симетрија
brinjëve

paralele
Gjatësi

Brinjë
Kënde
Katror
Trekëndësh
Paralelogram
Trapez
Romb
Deltoid
Për shembull për
katërkëndësh:
Kënde: 4 kënde të drejtë
Gjatësia e brinjëve: 2 çifte
brinjë të barabarta
Brinjë paralele: 2 çifte brinjë
paralele
Boshte të simetrisë: 2

Njeh dhe përshkruan  Në grupe nxënësit vendosin 2D forma e


katërkëndësha (duke kritere për renditje të Letra të mëdha shumëkëndëshit
përfshi paralelogram, katërkëndëshave të tyre. Ata Trekëndëshit,
romb dhe trapez) dhe i i grupojnë format e tyre dhe Numër të madh katërkëndëshit,
klasifikon sipas këndeve, thërrasin nxënës tjerë ti katërkëndëshave për secilin kаtrorit, drejtkëndëshit,
brinjëve dhe brinjëve zbulojnë kriteret për renditje. grup rombit, paralelogramit,
paralele Cilat kritere tjera mund të trapezit, deltoidit,
përdoren? Lojë me grupim të formave: E drejtë, jo e drejtë
 Në grupe nxënësit diskutojnë http://www.bbc.co.uk/bitesi Коnvekse, kоnkave
Vetitë e
2B 140 a janë të saktë ose jo ze/ks2/maths/shape_space/s veti
katërkëndëshave gjykimet gjenerale të hapes/play/popup.shtml kënd, brinjë, kulm
katerkëndëshave, shembull. paralele, normale,
Të gjithë katerkëndëshat Hulumtim katëranësorë: simetrike, boshti i
kanë së paku një bosht të http://nrich.maths.org/962 simetrisë
simetrisë. rradhit (grupon),
Dy diagonalet në kritere, deklarata,
katërkëndësh çdo herë janë saktë, josaktë, sqaron,
me gjatësi të njejtë. arsyeton
Тrapezi mundet të ketë vetëm
një çift brinjë paralele.

Vizaton dhe përshkruan  Kërkoni nga nxënësit të 3D forma


3D forma numërojnë forma me veti të Poliedri, kubi, kuadri,
Vizatimi dhe ndryshme, shembull. Cilat Numër të madh poliedrash piramida, prizma,
Njeh 2D dhe 3D forma 3D forma kanë mure në tetraedri, оktaedri,
2B 141 përshkrimi i dhe lidhjet ndermjet tyre, formë trekëndëshi? ...mure Resurse për mësim për 3D dodekaedri, sfera,
formave 3D shembull. Prerje e paralele? Tehe normale? format: gjysmësfera, koni,
tërthortë e katrorit me  Jepni nxënësve zgjedhje të http://resources.hwb.wales. cilindri
drejtëkëndësh. poliedrave. Kërkoni të gov.uk/VTC/ngfl/maths/cyn
plotësojnë tabelë e cila i nal/polyhedra_ks2/polyhedr Vetitë
tregon numrin e mureve, a.html Muri, brinja, kulmi
teheve dhe kulmeve. A Prerja e tërthortë
mund ata të fillojnë të Моdele dhe rrjete për
vërejnë ndonjë lidhje të poliedër të pazakontë:
numrave për poliedër http://www.mathsisfun.com Paralel, normal
individual? /geometry/polyhedron-
models.html
Faqe Kulme Tehe
Kubi lojë për sortim të 3D
formës:
http://www.bbc.co.uk/bitesi
 Disa nxënës përshkruajnë 3D ze/ks2/maths/shape_space/3
forma për partnerin e tyre që d_shapes/play/
ai ta skicojë.

Njeh dhe shfrytëzon 2D  Sqaroni termin “prerje e Tabela mini të vogla dhe 3D forma
forma për paraqitje të 3D tërthortë”. Kërkoni nga markerë Poliedri, kubi, kuadri,
formave, duke shfrytëzuar nxënësit të mendojnë prerje të piramida, prizma,
rrjetë. tërthortë të formave dhe Kashta tetraedri, оktaedri,
skiconi në tabelat e bardha të Glinë për modelim dodekaedri, sfera,
Njeh 2D dhe 3D forma tyre të vogla. gjysmësfera, koni,
dhe lidhjet ndërmjet tyre,  Nxënësit bëjnë 3D forma duke sfida cilindri
shembull prerje e tërthortë përdorur fije kashte dhe glinë ndërtim – o – kashtëza
Lidhjet dhe e kuadrit është për modelim. Ata duhet ta http://nrich.maths.org/8
dallimet drejtëkëndësh percaktojnë dhe kërkojnë Vetitë
numrin e kashtave para se të Letër izometrike me pika Muri, brinja, kulmi
2B 142 ndërmjet shembull. Prerja e tërthortë
fillojnë.
formave 2D dhe Jepni nxënësve kohë të http://nrich.maths.org/conte
3D ushtrojnë vizatim të kubeve nt/id/6445/Dotty%20paper.
dhe kuadre në letër me pika. pdf Paralel, normal
Pastaj kërkoni të hulumtojnë,
shembull. Vizato kub i cili vegla izometrike per
përmbanë 8 kube të vogla. vizatim: Hulumton
Vizato kuadër i cili përmban http://illuminations.nctm.or
24 kube të vogla. Vizatoi të g/Activity.aspx?id=4182
gjitha format të cilat mundesh sfida
ti mendojsh prej 5 kubeve të Кube
vogla. http://nrich.maths.org/42
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 29

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Njeh dhe shfrytëzon 2D  Kërkoni nga nxënësit të 3D forma


forma për paraqitje të 3D skicojnë kub. Krahasoni ide. Që të tregohen pikpamjet e Poliedri, kubi, kuadri,
formave, duke shfrytëzuar Si duket kubi i shikuar nga ndryshme të kubit, piramida, prizma,
rrjete. kënde të ndryshme? shfrytezoni: tetraedri, оktaedri,
Pastaj kërkoni nga nxënësit http://illuminations.nctm.or dodekaedri, sfera,
të mendojnë se janë në g/Activity.aspx?id=3521 gjysemsfera, koni,
Njeh 2D dhe 3D forma pushim në Egjypt dhe i cilindri
dhe lidhjet ndërmjet tyre, vizitojnë piramidat. Kërkoni
shembull prerje e terthortë të skicojnë pjesë të pushimit
e kuadrit është me piramidat në to. Vetitë
Lidhjet dhe drejtkëndësh Krahasoni ide dhe diskutoni Faqja, brinja, kulmi
dallimet këto shikime të ndryshme të Foto të 3D formave nga Prerja e tërthortë
ndërmjet piramidave: kënde të ndryshme (këto
2B 143
Java e 29

formave 2D dhe mund të jenë fotografi)


Fotografi të pikpamjeve të Paralel, normal
3D
ndryshme (perspektiva) të
Ushtrime gjësendeve rreth shkollës sheh, përcakton

 Jepni nxënësve shikime të


ndryshme të 3D formave dhe
kerkoni ti identifikojnë ato
forma.
 Tregoni nxënësve zgjedhje të
fotografive nga shikimet e
ndryshme të objekteve rreth
shkollës. Kërkoni ti
identifikojnë objektet .

Njeh dhe shfrytëzon 2D  Përsëritni për rrjetet. Jepni Zgjedhje e kuadrove të 3D forma
2B 144 forma për paraqitje të 3D vegjël Poliedri, kubi, kuadri,
secilit çift nxënësish kuadër
formave, duke shfrytëzuar që duhet ta mbulojnë me Letër piramida, prizma,
rrjete. letër. Letra nuk duhet të Vizore tetraedri, оktaedri,
Rrjeti i formave thehet, duhet të jetë një copë Numër i madh i 3D dodekaedri, sfera,
3D Njeh 2D dhe 3D forma dhe ta mbulojë tërë kutinë. formave gjysemsfera, koni,
dhe lidhjet ndërmjet tyre, Si e punuat rrjetin tuaj çka Каrtele cilindri
shembullprerje e terthortë është e mundur më preciz? Vizore
e kuadrit është  Kërkoni nga nxënësit të Gërshërë Vetitë
drejtkëndësh punojnë rrjetë prej 3D forme, Ngjitëse / selotejp Faqja, brinja, kulmi
. e cila nuk është kub ose Rrjeti i shumë formave të Prerja e tërthortë, rrjeti
kuadër. Ata i provojnë duke ndryshme mund të shihen
u munduar prej tyre të me përdorim të menysë të Paralel, normal
konstruktojnë 3D formën. pjeses së siperme te faqes:
(Nëse përdorni ngjitëse, http://gwydir.demon.co.uk/j
Përkujtoni nxënësit për o/solid/other.htm#platonic
rëndësinë e rregullave për Format interaktive 3D dhe
përpunim të rrjetit që mos të rrjetet:
kenë problem gjatë ngjitjes, Prizmi
gjegjësisht lidhjes së disa http://www.learner.org/inter
mureve.) actives/geometry/3d_prisms
.html
Pyramids
http://www.learner.org/inter
actives/geometry/3d_pyram
ids.html
Hulumtimi i rrjeteve:
http://nrich.maths.org/2315

Libër - Faqe 92
Vlerëson dhe vizaton  Jepni nxënësve komplet letra Kënd, shkallë, kënd i
kënd të ngushtë dhe të me kënde dhe kërkoni ti Letra këndore të cilat drejtë (90°), kënd i
gjërë dhe matë kënd me ndajnë këndet sipas nxënësit do ti rradhisin – shtrirë, i gjërë, vijë e
këndmatës që të matë deri madhësisë, duke filluar nga ata duhet të kyqin kënd të drejtë (180°)
Matja dhe
në shkallën më të afërt. më i vogli. Cilat kënde janë ngushtë, 90°, të gjërë dhe
vizatimi i kënd prej 180°. matë, këndmatës,
2B 145 të ngushtë? ...të gjërë? Si e
këndeve. dini? (Këto mundet prap të preciz
Llojet e këndeve  Kërkoni të identifikojnë përdoren në aktivitetin me
kënde të ngushtë, drejtë dhe matje më poshtë.)
të gjërë në shkollë dhe klasë. Që të tregoni se si duhet të
 Përkujtoni nxënësit si të maten këndet, shfrytëzoni:
masin preciz dhe të http://www.mathplaygroun
vizatojnë. Demonstroni d.com/measuringangles.htm
provë të madhesive të l
këndeve duke marrë Ose
parasysh lidhjen e këndit të https://www.khanacademy.
drejtë (90°) dhe këndi prej org/math/geometry/parallel-
(180°). and-perpendicular-
 Nxënësit vlerësojnë dhe lines/Angle_basics/e/measu
pastaj masin zgjedhje të ring_angles
këndeve. Ata i krahasojnë që të tregoni se si vizatohen
matjet e tyre me partnerin. këndet, shfrytëzoni:
https://www.khanacademy.
org/math/basic-geo/basic-
geo-angles/basic-geo-angle-
basics/e/drawing-angles
Këndet të cilat nxënësit do
ti masin deri në shkallën më
të afërt
(Gjithashtu do të mundeni
përsëri të përdorni letra nga
aktivitetet e më sipërme.)

Vlerëson dhe vizaton  Tregoni nxënësve më shumë Libër - Faqe 93


kënd të ngushtë dhe të kënde. Ata duhet ta Fletore Pune - Faqe 55 Kënd, shkallë, kënd i
gjërë dhe matë kënd me vlerësojnë madhësinë të drejtë (90°), kënd i
këndmatës që të matë deri secilit prej tyre. Nëse Zgjedhje e kendeve qe do ti shtrirë, i gjërë, vijë e
në shkallën më të afërt. qëllojnë saktë fitojnë 10 tregoni paraleles drejtë (180°)
poenë, deri 5 shkallë gabim
ose lëshim fitojnë 5 poenë, Vleresim i kendeve Vlerëson, matë,
Vlerësimi dhe
më shumë se 5 shkallë (por http://www.primaryresourc këndmatës, preciz
njehsimi i es.co.uk/online/angle.swf
2B 146 më pak se 10) zero poenë,
madhësisë së më shumë se 10 shkallë
këndeve lëshim humbin poenë.
Si i bëtë vlerësimet tuaja?
 Jepni gjysmës së paraleles
paus letër. Nxënësit punojnë
në çifte. Një nxënës vizaton
kënde me madhësi të dhënë Letra
në leter e tjetri në letër paus. Pausletra
Pastaj i krahasojnë këndet. Kendmatës
 Sfidoni nxënësit të përdorin Vizorja
këndmatës që të vizatojnë
trekëndësh barabrinjës me
gjitha këndet 60˚, gjitha
brinjët e barabartë). Këndmatës
Vizore

sfida
Vleresim i kendeve (niveli
2)
http://nrich.maths.org/1235
Rotullime olimpike
(Olympic Turns)
http://nrich.maths.org/8191

Vlerëson dhe vizaton  Jepni nxënësve foto të Libër - Faqe 94


kënd të ngushtë dhe të konstruktuar me shfrytëzim Fletore Pune - Faqe 56
gjërë dhe matë kënd me të vijave të drejta. Kërkoni të Kënd, shkallë, kënd i
këndmatës që të matë deri punojnë në çifte që të Foto e konstruktuar me drejtë (90°), kënd i
në shkallën më të afërt. identifikojnë drejtëza shfrytëzim të vijave të shtrirë, i gjërë, vijë e
paralele dhe normale, kënde drejta, shembull. drejtë (180°)
të ngushtë dhe të gjërë dhe ti http://www.easyvectors.co
Caktimi i masin këndet. m/browse/other/dog-01- Vlerëson, matë,
madhësisë së  Nxënësit vizatojnë skemë drawn-with-straight-lines- këndmatës, preciz
2B 147 ose fotografi për të cilën janë clip-art
këndit të Kënd matës
dhënë këndet. A munden
panjohur nxënësit tjerë të identifikojnë Model
ku këndet e dhënë janë në Letër
skemë /foto? Kënd matës
 Nxënësit krijojnë skemë Vizore
duke përdorur vija të drejta.
Tjerët identifikojnë kënde të Përpunim i fotografive me
ngushta dhe të gjërë në efekt të shpërndarjes:
skemë dhe i masin. http://www.teachingideas.c
o.uk/art/starbursts.htm
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 30

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Kërkoni nga nxënësit ti
Provon a është shuma e masin këndet e trekëndëshave Libër - Faqe 95, 96
këndeve në trekëndësh të ndryshëm dhe ti mbledhin / Kënde në trekëndësh,
180°, shembull: Me matje çka vëreni? Numër të madh të
ose me thyerje të letrës,  Nxënësit vizatojnë trëkëndëshave për matje të Kënd, shkallë, kënd i
cakton madhësinë e trekëndësh sipas zgjedhjes së këndeve drejtë (90°), kënd i
këndeve të brendshme tyre. Ata e prejnë dhe e Këndmatës shtrirë, i gjërë, drejtëz
dhe të jashtme në largojnë secilin kënd. I (180°)
trekëndësh. rradhisin këndet ashtu që
kulmet e trekëndëshit Vizoret
përputhen në një pikë. Vlerëson, matë,
çka vëreni? (Ata formojnë këndmatës, njehson
drejtëz.) Krahasoni rezultatet
Matja dhe njehsimi deklaratë, sqaron,
që të demonstroni se kjo është
2B 148 i këndeve të rezonon, sqaron,
Java e 30

e saktë për të gjithë


trekëndëshit trekëndëshat. Коmplet trekëndësha ku paraqet
 Jepni nxënësve komplet të këndet janë të shënuar saktë
trekëndëshave me madhësi të dhe josaktë
caktuar të këndeve. Ata (shihni instruksionet).
vendosin se cilat janë kënde të
saktë dhe cilat nuk janë. E
sqarojnë të menduarit e tyre. Коmplet i këndeve i cili
 Kërkoni nga nxënësit të përmban disa kënde që
zgjedhin tre kënde nga mund të jenë kënde të
komplet letrat me kënde të trekëndëshit.
cilat munden të jenë kënde të
trekëndëshit.

Detyra për
njehsimin e Provon a është shuma e  Përsëritni për kënde që Fletore Pune - Faqe 57, 58
2B 149 këndeve në trekëndësh kanë krah të përbashkët e Kënde në trekëndësh,
këndeve të
trekëndëshit 180°, shembull. Me matje krahët tjerë bëjnë drejtëz. Diagram prej dy këndeve kënde, rreth pikës,
ose me thyerje të letrës; Tregoni diagrame me dy në drejtëz me një kënd te kënde në drejtëz
cakton madhësinë e kënde në drejtëz me një kënd shënuar
këndeve të brendshme të caktuar. Sa është këndi i
dhe të jashtme në pashënuar? Pse? prerje
trekëndësh.  Kërkoni nga nxënësit të
vizatojnë dy drejtëza që priten. Kënd, shkallë, kënd i
Ata i masin këndet dhe e Këndmatës drejtë (90°), kënd i
gjejnë shumën e tyre. Vizore shtrirë, i gjërë, drejtëz
Krahasoni rezultatet, çka do të (180°)
përfundoni? A janë gjithmonë
këndet që fitohen kur priten dy
drejtëza me shumë 360°? Pse? Vlerëson, matë,
 Në grupe, nxënësit këndmatës, njehson
hulumtojnë:
Cila është lidhja ndërmjet deklaratë, sqaron,
këndeve që fitohen kur priten rezonon, sqaron,
dy drejtëza е dhe kënde që paraqet
kanë krah të përbashkët, e
krahët tjerë bëjnë drejtëz? A
mund të mendoni se çka bëhet,
dhe ta përdorni fjalorin e
gjeometrisë dhe ta prezentoni
sqarimin tuaj?

Provon a është shuma e  Jepni nxënësve diagrame Kënde në trekëndësh,


këndeve në trekëndësh precize me tre kënde ashtu që Diagram i saktë prej tre kënde, rreth pikës,
180°, shembull. Me matje krahu i jashtëm të këndit të parë këndeve në vijë të drejtë kënde në drejtëz
ose me thyerje të letrës; dhe të tretë formojnë drejtëz me një kënd te shenuar
Detyra për shumën cakton madhësinë e dhe për njërin prej tyre është prerje
këndeve të brendshme dhënë madhësia. Sa do të
e këndeve të
dhe të jashtme në vlerësoni se do të jenë këndet e Kënd, shkallë, kënd i
2B 150 brendshme dhe të
trekëndësh. pashënuar? Nxënësit i shënojnë drejtë (90°), kënd i
jashtme në
vlerësimet e tyre, e pastaj shtrirë, i gjërë, drejtëz
trekëndësh provojnë duke përdorur (180°)
këndmatës. Si i sjellni vlersimet Diagram i saktë prej tre
tuaja? Sigurohuni se nxënësit /katër këndeve në drejtëz
do të përdorin kuptimin e tyre me një kënd /dy kënde të Vlerëson, matë,
për këndet në drejtëz të cilët shënuar këndmatës, njehson
gjithsej kanë 180°.
 Përdorni aktivitetin nga lartë deklaratë, sqaron,
për kënde që fitohen kur priten rezonon, sqaron,
dy drejtëza. Sigurohuni se Diagrame të këndeve rreth paraqet
nxënësit do ta përdorin një pike me një kënd të
kuptimin e tyre për këndet pashënuar
shuma e të cilëve është 180°.
 Jepni nxënësve diagrame me
kënde që kanë krah të
përbashkët. Krahët e jashtëm
bëjnë kënd të drejtë, dhe
gjithashtu kanë kënd të
pashënuar. Sa është këndi i
pashënuar? Pse?
 Ushtroni dhënie të koordinatave
Lexon dhe vendos në katër kuadrantet. Heshtas Libër - Faqe 112, 114 Rrjeta koordinative,
koordinata në të gjithë shënoni pozitën e pikës në Fletore Pune - Faqe 66 kuadranti, fillimi
kuadrantet. sistem koordinativ të cilen koordinativ, numri
nxënësit duhet ta qëllojnë. Rrjet i madh koordinativ me pozitiv, numri negativ
Nxënësit e qëllojnë pozitën dhe 4 kuadrante
(ose nxënësi tjetër me zgjedhjen
tuaj) del dhe e shënon në njërin Ka rrjete koordinative boshti x, boshti y,
nga kuadrantet. Pyetni virtuele në: horizontal, vertikal
paralelen: Pika e shenuar a i http://mathsframe.co.uk/en/
përgjigjet pozitës të cilës ai /ajo resources/resource/79/itp_c
e ka dhënë /? Vazhdoni derisa oordinates grafikon, kооrdinon
Leximi dhe vënia
nxënësit e qëllojnë pozitën tuaj.
2B 151 e koordinatave Jepni udhërrëfim (nëse janë larg hulumton, diskuton
në kuadrante prej pikës suaj).
 Në çifte, kërkoni nga
nxënësit të hulumtojnë pika me
koordinata, shembull.
1: (0, 2), (0, 5), (0, -3), (0, -1)
2: (3, 0), (4, 0), (-3, 0)
3: (3, 3), (-1, -1), (9, 9), (-4, -4)
4: (-3, 3), (1, -1), (9, -9), (-4, 4)
5: (3, 5), (-3, 5), (6, -2), (-6, -2) Rrjetë koordinative
(1, 7), (-1, 7)

Ata diskutojnë çka do të verejnë


për pikat. I ndajnë perfundimet
me paralelen.
 Kërkoni nga nxënësit të
zgjedhin pika që plotësojnë
kushte të caktuara, shembull. Shfrytëzoni nivelin 4 nga:
- Pika e cila është mbi boshtin http://mathsframe.co.uk/en/
x dhe majtas nga boshti y resources/resource/153/coor
I krahasojnë pergjigjet e tyre me dinates__reasoning_about_
partnerin dhe diskutojnë për position_and_shapes
përgjigjet e ndryshme.

Lexon dhe vendos  Jepni nxënësve të zgjidhin Libër - Faqe 112, 113 Rrjeta koordinative,
koordinata në të gjithë probleme me koordinata të Fletore Pune - Faqe 67 kuadranti, fillimi
kuadrantet formave dhe segmenteve, koordinativ, numri
shembull pozitiv, numri negativ
- Nëse (0, 2), (2, 6) dhe (4, 5) Rrjetë koordinative
janë tre kulme të Probleme koordinative
katërkëndëshit, cilat janë boshti x, boshti y,
koordinatat e kulmit të 4-të? A (shihni instruksionet). horizontal, vertikal
ekziston më shumë se një
mundësi?
- X është pika mesme e grafikon, kооrdinon
segmentit me pika të skajshme hulumton, diskuton
Sistemi i
(0, 2) dhe (16, 10). Cilat janë Rrjete koordinative
2B 152 koordinatave i koordinatat e X? Sfidë kulm, qendër, pika të
zgjeruar - Katër kulmet e Dhjetë katrorë (Ten skajshme, në gjysmë
katerkëndëshit kanë koordinata Squares)http://nrich.maths.o rrugë
(27, 43), (51, 43), (51, 15) dhe rg/2654
(27, 15). Cilat janë koordinatat
e qendrës së katerkëndëshit? Numratore karteziane
Inkurajoni nxënësit të (A Cartesian Puzzle)
mundohen dhe nxjerin përgjigje http://nrich.maths.org/1110
para se ti gjejnë në sistem
koordinativ.
 Kërkoni nga nxënësit të
dizajnojnë probleme të tyre me
koordinata të cilët do ti
zgjidhin.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 31

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore
 Perkujtoni nxënësit për forma
Rifiguron shumkëndësh që rrotullohen rreth qendrës së Libër - Faqe 115, 116
(me brinjë që nuk janë tyre dhe të gjejnë kënd të Rotullohet, rotacion,
paralele ose normale në rrotullimit. Vizatoni formë, Paus letër qendër e rrotacionit
boshtin e simetrisë) me vizatoni në paus, dhe 90°, në drejtim të
simetri boshtore, rrotulloni pausin rreth qendrës Vegla interaktive për lëvizjes së akrepave të
translacion ose rrotacion së formës. Sqaroni se mund të rotacionin: orës, në drejtim të
për 90° rreth një kulmi rrrotulloni forma rreth pikave http://www.primaryresourc kundërt të lëvizjes së
të tij. tjera. Demonstroni rrotullim të es.co.uk/online/rotation.swf akrepave të orës
formave rreth njërës nga kulm
kulmet e tyre. http://www.harcourtschool. Rrjeta koordinative,
 Diskutoni: Si mund të com/activity/elab2004/gr5/2 kuadranti, fillimi
përshkruani rotacion të 4.html koordinativ, numri
Pasqyrimi i caktuar të ndonjë tjetri? Zgjedhni Rotacion pozitiv, numri negativ
Java e 31

shumëkëndëshave Përcaktoni se u nevoiten (Rotation) dhe pastaj


gjatë simetrisë qendra e rrotullimit, kënd dhe Shumëkëndësh. boshti x, boshti y,
2B 153 horizontal, vertikal
boshtore, kahje.
translacionit dhe  Vizatoni formë të thjeshtë të
rotacionit-1 sistemit koordinativ. Pyetni: grafikon, kооrdinon
Nëse e rrotulloj formën rreth
këtij kulmi, ku do të jetë ajo
pas rrotullimit prej 90° në
kahje të akrepave të orës? ...në
kahje të kundërt me akrepat e Rrjetë koordinative e
ores? Demonstroni duke madhe
përdorur paus (si në aktivitetet Paus letër
më lartë).
 Nxënësit pregaditin skema me
rrotullim të përsëritur të
formës. Мund të përfshijnë
edhe forma që përputhen.
Rifiguron shumkëndësh  Jepni nxënësve koordinata të Libër - Faqe 116, 117 Paraqet (reflekton),
(me brinjë që nuk janë formave të thjeshta dhe foto e paraqitjes
paralele ose normale në kërkoni ti gjejnë ato Rrjete koordinative të (refleksion)
boshtin e simetrisë) me koordinata gjatë rrotullimit madhe Translaton,
simetri boshtore, prej 90° rreth njerit nga Rrjetë koordinative translacion, zhvendos,
translacion ose rrotacion kulmet e tij. A mund të kahje, horizontale,
për 90° rreth një kulmi vëreni ndonjë skemë te Transformime vizuele: vertikale
të tij. koordinatat e reja? http://www.bbc.co.uk/bitesi Majtas, djathtas, lart,
 Përdorni formë të thjeshtë ze/ks2/maths/shape_space/t poshtë
Pasqyrimi i sistemit koordinativ që të ransformation/play/ Rrjeta koordinative,
shumëkëndëshave përsëritni për njohuritë e kuadranti, fillimi
gjatë simetrisë simetrisë boshtore, http://www.shodor.org/inter koordinativ, numri
2B 154 translacion dhe rrotacion. activate/activities/Transmog pozitiv, numri negativ
boshtore, rapher/ boshti x, boshti y,
translacionit dhe horizontal, vertikal
rotacionit-2 grafikon, кооrdinon
 Jepni nxënësve transformime Udhëzime për numër të
të ndryshme që do ti nxjerrin madh të transformimeve Rotullohet, simetria e
në sisteme koordinative. rotacionit, rotacioni,
Rrjetë koordinative qendër e rrotacionit
90°, në drejtim të
sjelljes së akrepave të
orës, në drejtim të
kundërt të lëvizjes së
akrepave të orës
kulm, kulme
mоdel

Rifiguron shumkëndësh  Në çifte nxënësit e Libër - Faqe 116, 117 Paraqet (reflekton),
(me brinjë që nuk janë hulumtojnë ndikimin e Fletore Pune - Faqe 68 foto e paraqitjes
Pasqyrimi i paralele ose normale në rrotacionit, simetrisë (refleksion)
shumëkëndëshave boshtin e simetrisë) me boshtore dhe translacionit të Rrjetë koordinative Translaton,
gjatë simetrisë simetri boshtore, koordinatave të kulmit të translacion, zhvendos,
2B 155 translacion ose rrotacion kahje, horizontale,
boshtore, figurës së dhënë. Çka
translacionit dhe për 90° rreth një kulmi ndryshohet? Çka ngel e vertikale
rotacionit-3 të tij. njejtë? Diskutoni si paralele. Majtas, djathtas, lart,
poshtë
 Jepni nxënësve koordinata të Rrjeta koordinative,
kulmeve të formave para dhe Kооrdinata e formave para kuadranti, fillimi
pas transformimeve. Ata i dhe pas refleksioneve, koordinativ, numri
pershkruajnë transformimet. translacione dhe pozitiv, numri negativ
rrotacioneve. boshti x, boshti y,
horizontal, vertikal
Rrjetë koordinative grafikon, кооrdinon
Rotullohet, simetria e
rotacionit, rotacioni,
qendër e rrotacionit
90°, në drejtim të
sjelljes së akrepave të
orës, në drejtim të
kundërt të lëvizjes së
akrepave të orës
kulm, kulme
Paraqet (reflekton),
Rifiguron shumkëndësh  Tregoni nxënësve zgjedhje Libër - Faqe 116, 117 foto e paraqitjes
(me brinjë që nuk janë të formave. Kërkoni nga ta Fletore Pune - Faqe 68 (refleksion)
paralele ose normale në që të identifikojnë ata të cilat Translaton,
boshtin e simetrisë) me janë pasqyra të translacionit, translacion, zhvendos,
simetri boshtore, simetrisë qendrore, kahje, horizontale,
translacion ose rrotacion rotacionit, etj. Si vendosëm? vertikale
për 90° rreth një kulmi Diskutoni në grupe të vogla: Majtas, djathtas, lart,
të tij. Ekzistojnë disa situata ku poshtë
Detyra për është vështirë të dallohet Rrjeta koordinative,
pasqyrimin e rotacioni nga translacioni? Rrjete koordinative kuadranti, fillimi
shumëkëndëshave ... rotacioni dhe simetria? koordinativ, numri
2B 156 gjatë simetrisë pozitiv, numri negativ
boshtore, boshti x, boshti y,
translacionit dhe horizontal, vertikal
rotacionit grafikon, кооrdinon
Rotullohet, simetria e
rotacionit, rotacioni,
qendër e rrotacionit
90°, në drejtim të
sjelljes së akrepave të
orës, në drejtim të
kundërt të lëvizjes së
akrepave të orës
kulm, kulme
Rifiguron shumkëndësh  Kërkoni nga nxënësit të Libër - Faqe 116, 117 Paraqet (reflekton),
(me brinjë që nuk janë realizojnë më shumë Fletore Pune - Faqe 68 foto e paraqitjes
paralele ose normale në transformime të formave. (refleksion)
boshtin e simetrisë) me Ata i shkëmbejnë pozitat e Rrjete koordinative Translaton,
simetri boshtore, tyre përfundimtare me translacion, zhvendos,
translacion ose rrotacion shokët e bankës. kahje, horizontale,
për 90° rreth një kulmi vertikale
të tij.  Në mënyrë individuale Majtas, djathtas, lart,
Detyra për nxënësit vizatojnë forma të poshtë
pasqyrimin e ndryshme dhe pozitën e tyre Rrjeta koordinative,
pas rotacionit, simetrisë kuadranti, fillimi
shumëkëndëshave
boshtore dhe translacionit. koordinativ, numri
2B 157 gjatë simetrisë
pozitiv, numri negativ
Pastaj ia japin shokut të
boshtore, sfida
bankës koordinatat e pozitës boshti x, boshti y,
translacionit dhe Sfidë transformues horizontal, vertikal
përfundimtare dhe
rotacionit (Transformation Tease) grafikon, кооrdinon
udhëzimet e transformimit.
Shoku i bankës duhet ta gjen http://nrich.maths.org/1111 Rotullohet, simetria e
pozitën fillestare të formës. rotacionit, rotacioni,
Nxënësit krahasojnë dhe qendër e rrotacionit
bisedojnë. 90°, në drejtim të
sjelljes së akrepave të
orës, në drejtim të
kundërt të lëvizjes së
akrepave të orës
kulm, kulme
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 32

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

I kupton masat e  Diskutoni se cilët mjete Libër - Faqe 34 Gjatësia, masa, vëllimi,
përditshme të shfrytëzuara mund ti përdorni për të temperatura, koha
për gjatësi, peshë, vëllim, matur, psh masën e vezëve,
temperaturë dhe kohë dhe perimetrin e klasës, vëllimin
bën logaritje të thjeshta e kohës. njësi matëse
milimetri (mm),
I interpreton matjet të  Kërkoni nga nxënësit të Lexim i peshoreve të centimetri
fituara me shfrytëzim të propozojnë njësi përkatëse ndryshme që nxënësit të (cm), metri (m),
instrumenteve të me të cilën do të matin, psh: dijnë lexim të tillë kilometri (km)
ndryshme matëse. largesën nga Kairo deri në milimetri (ml), litri (l)
Londër ose trashësinë e Vegla për lexim të gram (g), kilogrami
Zgjedh dhe shfrytëzon revistës; gjatësinë e penit të peshoreve: (kg)
njësi matëse themelore këpucëve ose automobilin; http://www.taw.org.uk/lic/it gradë celzius, oC
Java e 32

dhe lexon dhe shkruan sasinë e qumështit në gotë p/itps/measuringCylinder_1 orë, minuta, sekonda
rezultate nga matjet me dy ose rezervoar. _2.swf
2C 158 Njësitë matëse ose tri decimale matje
 Nxënësit diskutojnë në http://www.taw.org.uk/lic/it pajisje
grupe, për gjësende të cilat p/itps/measuringScales_1_8 vijë, vizore prej një
munden të maten me njësi .swf metri, metri, peshore
matëse të ndryshme për matëse, cilindër matës,
masë, gjatësi, vëllim, http://www.taw.org.uk/lic/it menzurë, termometër,
temperaturë dhe kohë. Pyetni p/itps/thermometer_1_7.swf kronometër
për shembull: . Ado ti
shfrytëzoni gjithmonë të http://www.taw.org.uk/lic/it peshore, lexim
njejtat instrumente matëse p/itps/ruler_1_2.swf
për të matur në kilogram?
Pse jo? (për shembull
mundeni të përdorni
peshoren e kuzhinës që të
matni sasi më të vogla të
kilogramëve por nuk mund
të matni njerëz).

 Jepni nxënësve ushtrime për


të lexuar shkallëzime të
ndryshme.

Shndërron nga njëra në  Përsëritni lidhjet ndërmjetr Libër - Faqe 36


tjetrën njësi matëse, duke njësive matëse. Nxënësit Fletore Pune - Faqe 26 Gjatësi, masë, vëllim,
shfrytëzuar edhe numra punojnë diagrame të qarta temperaturë, kohë
decimal deri në tri për shndërimin në njësi Letra që tregojnë matje
decimale. matëse të ndryshme, psh. ekuivalente në njësi të
ndryshme. Të përfshira njësi matëse
I kupton masat e decimale deri në tre vende milimetri (mm),
përditshme të shfrytëzuara decimalesh. сentimetri
për gjatësi, peshë, vëllim, (cm), метri (m),
temperaturë dhe kohë, dhe kilometri (km)
kryen logaritje të thjeshta Deklarata për matje mililitra (ml), litra (l)
ekuivalente – disa janë të grami (g), kilogrami
Zgjedh dhe shfrytëzon  Jepni nxënësve komplet të sakta, disa janë të pasakta. (kg)
njësi themelore matëse kartave të cilat tregojnë njësi shkallë celzius, oC
Shndërrimi i të barabarta të cilat duhet të
dhe lexon e shkruan Gjatësi ekuivalente: orë, minuta, sekonda
2C 159 njësive matëse
rezultate nga matjet me dy lidhen. http://www.sheppardsoftwa
njëra në tjetrën ose tri decimale. re.com/mathgames/measure konverton, ekuivalent
 Jepni nxëënsve matje të cilat ment/measurement_mania_
janë shënuar në njësi të metric.htm matje
ndryshme. Ata duhet të pajisje
vendosin se cilat janë të Numer të madh gjesende pë vijë, vizor prej një
sakta dhe cilat jo të sakta dhe matje gjatesi, маsë dhe metri, metro, peshore
pse. vëllim matëse, cilindër matës,
menzurë, termometër,
Parashtroni aktivitete të Pajisje e ndryshme matëse shtoper
ndryshme për gjatësi, masë për gjatësi, masë dhe vëllim
dhe vëllim në klasë. Në çifte vlerësim, matje
nxënësit vlerësojnë matjet decimale
dhe pastaj zgjedhin mjete
përkatëse matëse. Nxënësit i
shënojnë të gjitha matjet
duke përdorur dy njësi, me
decimale për njësi matëse më
të mëdha si për shembull
1.25 kg dhe 1250 g.

Vizaton dhe matë  Mundësoni nxënësve Libër - Faqe 39 Gjatësi, perimetër


segmente deri në zgjedhje nga segmentet e
centimetër dhe milimetër. vizatuara më parë të cilat do Vija (duke perfshi vija të milimetri (mm),
ti matin, duke kyçur edhe lakuara) për nxënësit ti сentimetri (cm), metri
Shndërron nga njëra në lakore. Ata më parë kryejnë masin (m)
tjetrën njësi matëse vlerësim dhe pastaj matin, Vizore
përkatëse, duke duke dhënë përgjigje në mm, Lidhëze decimalja
shfrytëzuar numra decimal cm dhe m.
deri në tri decimale  Nxënësit hulumtojnë në vlerëson, matë,
grupe të vogla. Aështë e Меtrat hulumton, arsyeton,
Мat dhe njehson syprinë vërtetë se lartësia e personit sqaron, përfundime
Ende për dhe perimetër të formave është e barabartë me
shndërrimin e të rregullta. gjatësinë e penit i cili është
2C 160
njësive matëse mbështjellur tri herë rreth
njëra në tjetrën I kupton njësitë për gjatësi kokës së tij? Diskutoni Vizoret
të përditshme, pеshë, përfundimet.
vëllim, temperaturë dhe
kohë, dhe kryen logaritje  Kërkoni nga nxënësit të
të thjeshta. vizatojnë trekëndësha me
perimetra të dhënë me njësi
të ndryshme, si për
shembull. Vizatoni
trekëndësh me perimetër
prej 30 cm ... 400 mm ... 0.5
m ...
Si vendosët se cilat do të
jenë gjatësitë e brinjëve?

 Përdorni ngjyra për të Libër - Faqe 35


Njehson perimetër dhe sqaruar identifikimin e Fletore Pune - Faqe 25 gjatësi, perimetër
Zbatimi i njësive
2C 161 syprinë të formave të gjatësive të cilat mungojnë
matëse thjeshta, të cilat mund të në formën e zgjeruar për ta сentimetër (cm)
ndahen në drejtkëndësha. gjetur perimetrin. P.sh.
3cm
I kupton njësitë për gjatësi
të përditshme, pеshë, 2 cm
vëllim, temperaturë dhe
kohë, dhe kryen logaritje 4 cm
të thjeshta.

2 cm
Brinjët mund të jenë të
lëvizshme për të treguar se
çka duhet të mbledhin, p.sh.
Forma të përziera të cileve
u mungojnë gjatësitë
anësore

Vizore

 Jepni nxënësve forma të


ndryshme të zgjeruara
perimetrin e të cilave duhet
ta njehsojnë.

Kërkoni nga nxënësit që të


vizatojnë forma të ndryshme
të zgjeruara me perimetër të
dhënë, si p.sh. 24 cm.
Si vendosëm se cilat do të
jenë gjatësitë e brinjëve?
Detyra për
zbatimin e  Përsëritni procedurën për
Мatë dhe njehson syprinë gjetjen e formulës për gjatësi, perimetër
njësive matëse
2C 162 dhe perimetër të formave njehsimin e syprinës së
për njehsimin e të rregullta trekëndëshit. Jepni nxënësve сentimetër (cm)
perimtrave she dimensionet e trekëndëshave Më shumë kopje nga format
syprinës Njehson perimetër dhe të ndryshëm dhe kërkoni nga e përziera të cilave u janë siperfaqe, centimetra
syprinë të formave të ta që ti gjejnë syprinat. shënuar disa dimensione katrorë, cm2
thjeshta, të cilat mund të drejtkëndësh, formulë
ndahen në drejtkëndësha.  Tregoni formë të zgjeruar
me disa përmasa që
I kupton njësitë për gjatësi mungojnë. Letra për ngjitje që tregojnë
të përditshme, pеshë, forma të përziera të cilave u
vëllim, temperaturë dhe janë shënuar disa
kohë, dhe kryen logaritje dimensione, si perimetret e
të thjeshta tyre dhe syprina. Përfshini
disa dimensione dhe /ose
perimetrin në njësi të
3 cm ndryshme.

2 cm sfidë
Forma të shpërndara
4 cm (Torn Shapes)
http://nrich.maths.org/4963
Përputhje
(Fitted)http://nrich.maths.or
2 cm g/1854
Formim të
Kërkoni ide për atë se si do drejtëkëndëshave (Making
ta gjeni syprinën e formës. Rectangles)
Përcaktoni se mund ta ndani http://nrich.maths.org/6936
formën në trekëndësha, gjeni
syprinat e trekëndëshave dhe
pastaj mblidhni që të gjeni
syprinën e përgjithshme.
Demonstroni gjetjen e
syprinës në këtë mënyrë.

 Jepni secilit grup të vogël


më shumë kopje nga forma e
njejtë e përbërë. Ata gjejnë
sa më shumë munden
mënyra ta ndajnë atë formë
në trekëndësha. Në çdo rast,
ata i gjejnë dimensionet dhe
syprinën e çdo trekëndëshi
dhe e njehsojnë syprinën e
përgjithshme.

 Jepni nxënësve letra nga më


shumë forma të përbëra,
perimetra dhe syprina.
Kërkoni ta harmonizojnë
secilen formë me perimetrin
e tij dhe syprinën.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 33

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

I din njësitë tradicionale  Kërkoni nga nxënësit të Informata çka do të thotë në Gjatësia, syprina
të cilat edhe më tutje bëjnë vlerësim ku do të ishin 100m nga klasa.
shfrytëzohen, shembull 100 m nga klasa. Diskutoni
milja dhe din përafërsisht përgjigjet. Hartë e madhe lokale ose milja, аri
sa metra përmban. Tregoni nxënësve hartë të hartë nga web faqja mеtri (m), kilometri
hapësirës lokale ku gjendet ngjashëm. (km)
shkolla e tyre. Kërkoni nga https://www.google.co.uk/
nxënësit të bëjnë vlerësim ku maps/place/Macedonia+(F еkuivalenti metrik
do të jenë 1 km nga shkolla. YROM)/data=!4m2!3m1!1s
Njësitë Tregoni rrethin me rreze prej 0x1354159f70bc4809:0xe0f mаsa, vëllimi
2C 163 tradicionale për 1 milje (përafërsisht 1.6 km). 25ad6c81fc5b1?sa=X&ei=
gjatësi Përsëritni me masë prej 1 LPy7VIORGpfiaoy7gaAN
milje. Gjithashtu tregoni &ved=0CCAQ8gEwAA
Java e 33

nxënësve si 1 аri duket në


hartën e njejtë (përafërsisht Qasje deri te burimet e
20 m x 20 m). informatave në internet (në
përputhje me politikën e
 Kërkoni nga nxënësit të shkollës për qasje në
bëjnë poster për njësitë internet), libra etj.
matëse jo të zakonshme
(shembull. Miljet dhe ari). Fletë të mëdha letër
Ngjyra druri etj.

Lexon dhe shfrytëzon orar  Tregoni nxënësve pjesë të Pjesë e orarit të udhëtimit të Orar kohor
(program) të bërë në 24 orarit dhe pyetni me pyetje autobusit lokal/trenit (orar vozitje)
orë. rreth orarit. Tregoni kohët në
Matja e
2C 164 orë analoge dhe digjitale dhe Orë interaktive Orë digjitale, аnaloge
intervaleve kohore
Njehson intervale kohore pyetni: Sa është ora? Кur http://resources.oswego.org/ Me 24 orë orë me 12
të dhënë në forma analoge mbërrin treni i ardhshëm games/ClassClock/clockres. orë, paradite (am),
dhe digjitale. /autobus? Edhe sa ka deri te html pasdite pm
treni i ardhshëm /autobus? ose
I kupton njësitë për gjatësi http://www.taw.org.uk/lic/it drekë, mesnatë
të përditshme, pеshë,  Në çifte, nxënësit ndërmjet p/itps/tellTime_09.swf ora, ...e pesëmbëdhjetë,
vëllim, temperaturë dhe veti pyeten me pyetje si: pesëmbëdhjetë në...,
kohë, dhe kryen logaritje çka do të bësh për 3 ½ orë? sfida ...e gjysmë, gjysmë
të thjeshta Çka bëre para 6 orëve? drita nderprerëse në..., dhe..minuta,
Ata duhet ti arsyetojnë (Flashing Lights) ....minuta deri
përgjigjet e tyre duke e http://nrich.maths.org/1014
treguar kohën. Kjo mund të zgjerohet dhe njehson
të përfshijë: Sa herë në ditë sa kohë …?
ka nderprerje një dritë? Sa Para ...orë /minuta
herë të gjithë dritat së
bashku kanë nderprerje për Arsyeton
një ditë? ...javë?

Shfrytëzon kalendar që të  Kerkoni nga nxenesit të


njehsojë intervale kohore hulumtojnë disa pyetje dhe ti Каlendarët Каlendar
në ditë, javë ose muaj. prezentojnë metodat e tyre Datat shkollore
dhe zgjidhjet, shembull. Njësi matëse
I kupton njësitë për gjatësi - Per sa kohë prej sot Minuta, orë, ditë, javë,
të përditshme, pеshë, është ditelindja yte? muaj
vëllim, temperaturë dhe - Edhe sa do të kemi
kohë, dhe kryen llogaritje pushim vjetor? Sa gjatë …?
të thjeshta - Para sa kohe ka qenë
pushimi jonëifundit
Detyra për matjen shkollor?
2C 165 e intervaleve - Sa pushime shkollore na Sfida
kohore kanë ngelë këtë vit? Kërcime kalendarike
Nxitni nxenesit edhe vet (Calendar Capers)
të formulojnë pyetje. http://nrich.maths.org/85

 Kërkoni nga nxënësit të


logarisin sa kohë në vit
kalojnë, shembull. Në
shkollë, gjumë, rrugë, duke
ngrënë, duke shkruar detyra
shtepie, duke u larë.
 Diskutoni per hartë botërore
me zona kohore të shënuara. Hartë e madhe e botës e cila
Din se koha është e Çka kjo na tregon? Pse koha tregon zona kohore, Zona kohore, kufiri
ndryshme në zona të është e ndryshme në vende të shembull. dator nderkombëtar.
ndryshme kohore në botë ndryshme? (Errët është në http://en.wikipedia.org/wiki
disa vende kur është dritë në /Time_zone#mediaviewer/F orë, ditë, natë, mesditë,
I kupton njësitë për gjatësi tjerat) ile:World_Time_Zones_Ma mesnatë
të përditshme, pеshë, Çka bëjnë në ...tani? p.png
vëllim, temperaturë dhe Кu në botë fëmijët në
Detyra për kohë, dhe kryen logaritje moment arrijnë në shkollë? Ese e kohës
njësitë për të thjeshta Кu në botë tani është natë? http://nrich.maths.org/4829
kohën, gjatësinë,
2C 166  Vendosni klasën si hartë
masën, botërore. Detyroni nxënësit
temperaturën të theksojnë se çka bëhet në Ueb faqe me ide që mund të
dhe vëllimin shtete tjera për kohë të jenë të pranuara në bazë të
caktuar në Maqedoni jetës së përditshme të
fëmijëve në anë të
 Mblidhni tregimet për ditët e ndryshme të botës:
fëmijës rreth botës . Vizatoni http://www.oxfam.org.uk/e
tabelë e cila i ndan ditët e ducation/resources/everyon
fëmijës në moment të njejtë, e-counts
shembull: Në 9 mëngjes në
Maqedoni çka bën fëmiu në
SHBA ... Кеni ...Indonezi?

Din se koha është e  Jepni nxënësve pyetje të cilat


ndryshme në zona të do të pergjigjen per kohërat Harta me zona kohore dhe Zona kohore, kufiri
ndryshme kohore në botë në vende të ndryshme të kryeqytete të shënuar dator nderkombëtar.
Detyra për botës, shembull. 10 në
njësitë për I kupton njësitë për gjatësi mëngjes në Maqedoni. Sa Pyetje të cilave mund tu orë, ditë, natë, mesditë,
kohën, gjatësinë, të përditshme, pеshë, është ora në Londër? pergjigjet për harten e mesnatë
2C 167
masën, vëllim, temperaturë dhe ...Тоkio? ...Rio De Zhaneiro? zonave kohore
temperaturën kohë, dhe kryen logaritje Gjeni qytete të cilët kanë 2
të thjeshta orë ndryshim kohore?
dhe vëllimin
Grupet mendojnë fluturim
deri në pjesë të ndryshme të Detaje për fluturime nga
botës. Кur është fluturimi Маqedonia në vende të
(koha Maqedone)? Cilën ndryshme të botës
kohë aeroplani zbret (koha
lokale )? Sa është i gjatë
fluturimi? Si mendoni se si
do të ndiheni kur të arrini
atje? (shembull. Mund të
arrini herët në mëngjes, por
ora juaj e dorës mund të
mendojë se është mesnata.)
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 34

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Gjen shembuj për zbatim  Nxënësit shqyrtojnë Të dhëna, statistikë


të statistikës në grafikone të llojllojshme dhe Koleksion nga grafikonet,
përditshmëri. tabela nga perditshmeria që diagrame dhe tabela nga tabela, grafiku,
ti perkujtojnë mënyrat se si gazetat, libra dhe veb faqe diagram,
Zgjidh probleme me mund të prezantohen të peshore, etiketë,
paraqitje, nxjerrje dhe dhënat. Diskutoni vetitë dhe titull,bosht
interpretim të dhënave të arriturat nga mënyrat e
Llojet e
nga tabela, grafikon dhe ndryshme të prezantimit të të tabela e shpeshmërisë,
2D 168 diagrameve dhe të
diagrame, shembull, dhënave. piktogram, shtyllor
dhënat statistikore diagram vijor të largeses Web faqe e cila jep të dhëna diagrame, diagrame
dhe kohes, tabelë për  Në grupe nxënësit diskutojnë nga përditshmëria (jeta vijor, grafikon vijor
shëndrrim të valutave, për shembuj të grafikoneve, reale) për aktivitete në punë
tabelë të shpeshtësisë diagrame dhe tabela: Pse me të dhëna:
Java e 34

(frekuencës) dhe mendoni se të dhënat janë http://www.censusatschool.


diagram shtyllor për të prezantuar në këtë mënyrë? org.uk/international-
dhëna të grupuara. A do ti prezantoni në mënyrë projects
tjetër? Pse?

Zgjidh probleme me  Përkujtoni nxënësit se


paraqitje, nxjerrje dhe hipoteza është parashikim që Letër me katrorë Të dhëna, statistikë
interpretim të dhënave testohet. Vendosni hipotezë
nga tabela, grafikon dhe /hipotezat (të cilat do të tabelë, grafik, diagram,
diagrame, shembull, gjenerojnë të dhëna të peshore, еtiketë, titull,
Llojet e
diagram vijor të largeses qëlluara për diagram grupor bоsht
2D 169 diagrameve dhe të
dhe kohes, tabelë për vijor) për paralelen /grupet të
dhënat statistikore shëndrrim të valutave, tabela e shpeshmërisë,
testohen, shembull. Pjesa më
tabelë të shpeshtësisë e madhe e nxënësve në piktogram, shtyllor
(frekuencës) dhe paralele do të jenë më të diagrame, diagrame
diagram shtyllor për të gjatë ndërmjet 120 cm dhe vijorë, grafikon,
dhëna të grupuara. 130 cm. grupim
Kërkoni nga nxënësit ti
testojnë hipotezat e tyre me
Cakton modë dhe rang të mbledhje të të dhënave dhe hipotezë, mbledh,
dhënave nga situata prezentim të tyre nëpërmjet organizon, paraqet,
përkatëse, shembull. Nga diagrameve vijore me të nxjerrë, interpreton,
eksperiment shkencorë. dhëna të grupuara. Cilën rezultate, përfundime
shkallë do ta përdorim për y
– boshtin? Pse? Si do ti
grupojmë të dhënat tuaja?
Pse?
Pastaj kërkoni nga nxënësit
të marrin parasysh:
- Si hipoteza mund të
zgjerohet, (shembull.
Duke nxjerrë të dhëna për
meshkuj dhe femra)
Për çka mund të përdoret ky
lloj i të dhënave në kontekst
të përditshmërisë.

Cakton modë dhe rang të  Vendosni varg të të dhënave. Të dhëna


dhënave nga situata Përsëritni çka do të thotë Varg të dhënash të cilët
përkatëse, shembull. Nga fjala ‘mesatare’ nga puna në demonstrojnë gjetje të mesit Моda, rangu, mediana,
eksperiment shkencor. gjysmëvjetorin e parë. Моda aritmetik dhe medianë, mesi aritmetik,
është vlera e cila përsëritet shembull. Dy vargje të mesatare
më së shumti herë në vargun dhënash me modë dhe rang
Fillon të caktojë medianë e të të dhënave. të njejtë.
dhe mes aritmetik të
Moda, rangu, dhënave. Sqaroni se ‘mesatarisht’
2D 170 mediana dhe mesi shpesh shfrytëzohet në vend
aritmetik të fjalës ‘mes aritmetik’.
Demonstroni se si do ta gjeni
mesin aritmetik të vargut
tuaj të dhënave. Vlera tjetër
e zakonshme është mesi
aritmetik, ose ‘mediana’.
Sqaroni si ta gjejnë
medianën e vargut tuaj të të
dhënave.
 Jepni nxenesve dy komplete Dy vargje të dhënash me
me të dhëna me modë të modë të njejtë dhe rang
njejtë dhe rang. Sa është
moda? ...rangu? kërkoni nga
nxënësit ti krahasojnë të
dhënat duke i gjetur
medianën dhe mesin
aritmetik. Diskutoni të
arriturat në nivel të paraleles.
Pastaj kërkoni nga nxënësit
të diskutojnë në grupe:çka
ndodh me mesin aritmetik,
medianën dhe rangun nëse
vlerat e të dhënave janë Grafikone dhe mesatare
ndryshme /plotëso/largo? gjegjese (mes, medianë dhe
Përsëri diskutoni të arriturat /ose moda)
në nivel të paraleles.

Jepni nxënësve zgjedhje të më


shumë diagrameve dhe prerjeve sfida
(mes aritmetik, medianë /ose Ngjitni shkrepset (Match
modë). Ata e përshtatin secilin the matches)
diagram me prerjen përkatëse http://nrich.maths.org/4937/
(mes, medianë /ose moda) dhe note
sjellin deklaratë për atë se çka ai
tregon.

Zgjidh probleme me  Në grupe, kërkoni nga Të dhëna, statistikë


paraqitje, nxjerrje dhe nxënësit të sjellin hipotezë Hipoteza të propozuara për
Probleme me interpretim të dhënave për të cilën do të hulumtojnë mbështetje tabelë, grafik, diagram,
nga tabela, grafikon dhe (ose zgjedhin nga të dhënat). peshore, еtiketë, titull,
modë, medianë,
2D 171 diagrame, shembull, Nxënësit mbledhin të dhëna, bоsht
rang dhe mes diagram vijor të largesës i prezentojnë, e logarisin
aritmetik dhe kohës, tabelë për mesin aritmetik, modën, tabela e shpeshmërisë,
shndërrim të valutave, medianen dhe rangun, dhe piktogram, shtyllor
tabelë të shpeshtësisë shënojnë sqarim për të diagrame, diagrame
(frekuencës) dhe arriturat e tyre. vijor, grafikon vijor të
diagram shtyllor për të Kërkoni nga nxënësit të grupuar
dhëna të grupuara. planifikojnë prezentim per
punen e tyre. Jepnu listë për
Cakton modë dhe rang të fraza të qëlluara të cilat do tu mоda e rangu
dhënave nga situata ndihmojnë përkatësisht ta
përkatëse, shembull. Nga përdorin fjalorin e fjalëve, hipoteza, mbledh,
eksperiment shkencor. shembull. organizon, paraqet,
Hipoteza jonë është … nxjerrë, interpreton,
Fillon të caktojë medianë Мendojmë se ... rezultate, përfundime
dhe mes aritmetik të Мund tëarsyetojmë ...
dhënave. Меtoda që e perdorim ... arsyeton, metodë,
Strategjia e jonë ishte strategji
...Rezultatet tona tregojnë...
Përfundimet tona janë ...
Ata e prezentojnë punën e
tyre para paraleles.

Gjen shembuj për zbatim  Kërkoni nga nxënësit të


të statistikës në mbledhin përdëftime nga Qasje në burime të statistikë, të dhëna
përditshmëri. burime primare dhe informatave në internet (në
sekondare ku statistika është përputhje me politikën për modë, rang, medianë,
përdorur në botën reale. qasje në internet në mes aritmetik,
Posaçërisht kanë kujdes shkollë), gazeta, broshura, mesatare
domethënia ‘mesatar’, ‘mes libra etj.
aritmetik’, ‘moda’,
Detyra statistikore ‘mediana’, dhe ‘rang’.
Diskutoni të arriturat,
2D 172 me të dhëna nga
shembull. Pse mendoni se
jeta reale
‘mesatar’ përdoret më
shpesh se ‘mes aritmetik’,
‘moda’ ose ‘mediana’? Кu
keni gjetur mes të logaritur,
çka mendoni se çfarë
domethënie ka?

 Jepnu nxenesve zgjidhje nga


më shumë kolumna në Zgjedhje e eseve nga gazeta
gazetë/gazeta që përmbajnë /gazeta që përmbajnë
informata për procese dhe informata për mesatare dhe
grafikone të ndryshme. Në grafike të ndryshme
grupe, nxenesit I analizojnë
informatat dhe vendosin të
dhënat e prezentuara janë
përkatëse dhe paraqesin
situaten e vertetë.

 Sqaroni se të gjithë përdorim


statistikë, çdo herë kur bëjmë
sypozim nga informatat për
boten rreth nesh, shembull.
Retë janë të zeza ashtu që
me gjasë do të bie shi sot.
Diskutoni cilat sypozime I
kemi nga informacionet dhe
si I sjellim.
PLANIFIKIMI AFATMESËM - Java e 35

Numri i Nr. i Njësia


Tema Qëllimet e mësimit Aktivitetet Resurset Konceptet
javës orës mësimore

Përdorë kuptime nga  Në çifte, nxënësit vënë rast, gjasë


gjasat që të diskutojë për zgjidhje prej më shumë Zgjedhje e ngjarjeve që
të ngjarat (për gjasat të ngjarjesh me rradhë prej të duhet renditur në renditje e mundur, mundësi
ndodhë e ngjara ose jo mundshëm në të gjase me gjasë, e pamundur
dhе për të ngjara që kanë pamundshëme gjasë e barabartë, gjasë
gjasa të njejta të ndodhin). Çka dmth i pamundur? me e mundur, gjasë më
Çka dmth i sigurtë? pak e mundur, e
sigurtë, e pamundur
 Diskutoni përfundime me rast
gjasë të njejtë, shembull. E gjasë
lëshova në dysheme pllakën
time të lyer me ngjyrë. A do nuk ka mundësi
të bie nga pjesa e lyer nga rast i dobët
Java e 35

lartë ose nga poshtë? mundësi e barabartë


Kërkoni nga nxënësit të mundësi e mirë
2D 173 Gjasa dhe ngjarja sigurtë
propozojnë situata tjera ku
mundësia për cilen do ngjarje, eksperiment,
përfundim është e njejtë. rezultate
Sqaroni frazat ‘me gjasë të
njejtë’ dhe ‘mundësia e
njejtë’.
 Kërkoni nga nxënësit të
paramendojnë ngjarje që të
japin deklaratë, si për
shembull. Më me gjasë është
se ...se sa ...
Më me pa gjasë është se sa...
Ekziston mundësia e njejtë
se ... Diskutoni ide si
paralele.
rast, gjasë
Përdorë kuptime nga  Veni varëse të rrobave në
gjasat që të diskutojë për klasë. Shënoni njerin skaj si Tel për tharje të rrobave e mundur, mundësi
të ngjarat (për gjasat të ngjarje të mundshme e tjetrin dhe kapëse me gjasë, e pamundur
ndodhë e ngjara ose jo si të pamundshëm. Kërkoni Shenja për 'sigurtë' dhe 'e gjasë e barabartë, gjasë
dhе për të ngjara që kanë nga nxënësit të vënë ngjarje pamundur' me e mundur, gjasë më
gjasa të njejta të ndodhin). në varëse. Ata e përcaktojnë Letra që tregojnë ngjarje pak e mundur, e
vendin e tyre në varëse duke sigurtë, e pamundur
2D 174 Gjasa dhe ngjarja e perdorur fjalorin e gjasave. rast
gjasë
 Kërkoni nga nxënësit të nuk ka mundësi
mendojnë ngjarje të cilat rast i dobët
partneri do ti vendosë në sfida mundësi e barabartë
varëse me skaje të shënuara Me gjasë mundësi e mirë
si të pamundur dhe të sigurtë. (Probably)http://nrich.math sigurtë
Ku ngjarjet me mundësi të s.org/7245 ngjarje, eksperiment,
njejtë do të jenë në varëse? rezultate

Përdorë kuptime nga  Kërkoni nga nxënësit të Qese me kube të cilat rast, gjasë
gjasat që të diskutojë për marrin parasysh problemin permbajnë sasi të ndryshme
të ngjarat (për gjasat të vijues: dy ngjyrash e mundur, mundësi
ndodhë e ngjara ose jo 10 kube janë vendosë në me gjasë, e pamundur
dhе për të ngjara që kanë qese. Disa janë të kuq, e disa gjasë e barabartë, gjasë
gjasa të njejta të ndodhin). të gjelbërt. Nëse zgjidhet e me e mundur, gjasë më
kuqja unë do të fitoj; nëse pak e mundur, e
zgjidhet e gjelbërta ti fiton. sfida sigurtë, e pamundur
Si ta bejme lojën të sinqertë? Gjasa ose gjashtëshe (Odds rast
Detyra për gjasën Si ta bej që të jetë më me or gjasë
2D 175
dhe ngjarjen gjasë që unë do të fitoj? Sixes)http://nrich.maths.org
Jepni çifteve të fëmijëve /2859 nuk ka mundësi
zgjedhje nga më shumë qese Njejtë ose ndryshe (Same rast i dobët
të cilat përmbajnë kube në or mundësi e barabartë
dy ngjyra. Ata vendosin cila Different)http://nrich.maths mundësi e mirë
ngjyrë është më me gjasa të .org/1176 sigurtë
fitojë në çdo rast dhe ngjarje, eksperiment,
vendosin pse. Çka nëse rezultate
inkuadrojmë më shumë se dy
ngjyra?
rast, gjasë
Përdorë kuptime nga  Në çifte, nxënësit
gjasat që të diskutojë për diskutojnë: Monedhë për çdo çift e mundur, mundësi
të ngjarat (për gjasat të Nëse hudhi monedhë 20 herë me gjasë, e pamundur
ndodhë e ngjara ose jo dhe do të fitoj shkresë 10 gjasë e barabartë, gjasë
dhе për të ngjara që kanë herë dhe kokë 10 herë. me e mundur, gjasë më
gjasa të njejta të ndodhin). Nxënësit hulumtojnë duke Кube pak e mundur, e
perdorë moneta. Diskutoni sigurtë, e pamundur
Detyra për gjasën si paralele. rast
2D 176 dhe ngjarjen nga sfida gjasë
jeta reale  Kërkoni nga nxënësit të Fitim në loto
bashkohen në grupe të vogla (Winning the lottery) nuk ka mundësi
që të disajnojnë lojë me kube http://nrich.maths.org/7244 rast i dobët
e cila është e drejtë e mundësi e barabartë
sinqertë ku secili lojtarë ka mundësi e mirë
mundësi të njejtë për të sigurtë
fituar. Kërkoni nga grupet ti ngjarje, eksperiment,
prezentojnë lojrat e tyre. rezultate
Luani lojrat si paralele.

Përdorë kuptime nga  Tregoni shkallë të gjasave Qese që permbajnë kube rast, gjasë
gjasat që të diskutojë për me skaje të shënuar ‘e vetëm një ngjyrëshe
të ngjarat (për gjasat të pamundur’ dhe ‘sigurtë’. e mundur, mundësi
ndodhë e ngjara ose jo Tregoni qese me kube e cila me gjasë, e pamundur
dhе për të ngjara që kanë përmban vetëm një ngjyrë, gjasë e barabartë, gjasë
gjasa të njejta të ndodhin). shembull. Të kuqe. Cila me e mundur, gjasë më
është mundësia të tërheqni pak e mundur, e
Shfrytëzon lista dhe kub të kaltërt? Sqaroni se Qese me kube të cilat sigurtë, e pamundur
Detyra për gjasën
tabela për zgjidhje mund ti japim numrin 0 ‘të permbajnë sasi të ndryshme rast
2D 177 dhe ngjarjen nga sistematike të problemit pamundërës’. Shënoni zero gjasë
dy ngjyrëshe
jeta reale në shkallë. Shënoni për
siguri (1). Кu ekziston nuk ka mundësi
mundesia e njejtë në rast i dobët
shkallë? Cilin numër do ta Кubi, rrota rrotulluese, letra mundësi e barabartë
ketë ajo? Sqaroni duke me shifra etj. mundësi e mirë
perdorë kube të cilat mund ti sigurtë
logarisim ½ nga dy mundësi. ngjarje, eksperiment,
rezultate
 Filloni ta zhvilloni idenë për
gjasa të shënuar si pjesë,
duke perdorë qese me kube Sfida
në dy ngjyra të ndryshme. Hudhi këto kube
Përdorni fjalor me 1 nga 4 (Roll these Dice)
mundësi, 3 prej 4 mundësi, http://nrich.maths.org/53
etj.
Pyetni, shembull. Nëse fitoni
duke e terhequr kubin e kuq,
cila qese është më e mira ta
zgjidhni? Pse? (Përdorni
mur të ndarë i cili do të ju
ndihmojë ta demonstroni
përgjigjen.)

 Nxënësit bëjnë më shumë


lojë me kube, rrotulla
rrotulluese, letra me shifra
etj. Ata i numërojnë
rezultatet. Cila është gjasa
për fitore? A përgjigjen
rezultatet tuaja në këtë?

Java e konsolidimit

PROVIMI KONTROLLUES-NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT, GJEOMETRIA DHE ZGJIDHJA E


PROBLEMIT, MATJA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT, PUNA ME TË DHËNA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMEVE

ANALIZA E PROVIMIT KONTROLLUES-NUMRI DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT, GJEOMETRIA DHE


ZGJIDHJA E PROBLEMIT, MATJA DHE ZGJIDHJA E PROBLEMIT, PUNA ME TË DHËNA DHE ZGJIDHJA E
PROBLEMEVE

You might also like