Στον Ιάπωνα Γιοσινόρι Οσούμι το Νόμπελ Ιατρικής 2016

Δημοσίευση: 03 Οκτωβρίου 2016 13:14

Σύμφωνα με τη σουηδική επιτροπή των βραβείων Νόμπελ, οι έρευνες του Οσούμι για την
αυτοφαγία έχουν κρίσιμη σημασία για να γίνει κατανοητή η ανανέωση των κυττάρων και η
απάντηση του σώματος στην πείνα και τις λοιμώξεις

Ο Γιοσινόρι Οσούμι κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2016 επειδή ανακάλυψε μηχανισμούς που
αλλοιώνουν και ανακυκλώνουν κυτταρικά συστατικά, ανακοίνωσε σήμερα η σουηδική επιτροπή
των βραβείων Νόμπελ.

Όπως σημειώνει η επιτροπή, οι έρευνες του Οσούμι για την αυτοφαγία έχουν κρίσιμη σημασία για
να γίνει κατανοητή η ανανέωση των κυττάρων και η απάντηση του σώματος στην πείνα και τις
λοιμώξεις.

«Οι ανακαλύψεις του Οσούμι οδήγησαν σ' ένα νέο παράδειγμα όσον αφορά την κατανόησή μας για
το πώς το κύτταρο ανακυκλώνει το περιεχόμενό του», αναφέρει η Επιτροπή Νόμπελ του
Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας στην ανακοίνωσή της για το βραβείο που συνοδεύεται από
χρηματικό έπαθλο 8 εκατ. σουηδικών κορωνών (830.000 ευρώ).

«Οι ανακαλύψεις του άνοιξαν τον δρόμο για την κατανόηση... πολλών φυσιολογικών διαδικασιών,
όπως σε ό,τι αφορά την προσαρμογή (του ανθρώπινου οργανισμού) στον λιμό ή την απάντηση στη
λοίμωξη», προστίθεται στην ανακοίνωση.

"Οι μεταλλάξεις των γονιδίων της αυτοφαγίας μπορεί να προκαλούν ασθένειες και η διαδικασία
της αυτοφαγίας εμπλέκεται σε πολλές παθήσεις όπως ο καρκίνος και οι νευρολογικές ασθένειες»,
υπογραμμίζει η Επιτροπή Νόμπελ.

Το Νόμπελ Ιατρικής είναι το πρώτο που ανακοινώνεται κάθε χρόνο.

ΠΗΓΗ: ΑΜΠΕ

Νόμπελ Ιατρικής 2016: Η αυτοφαγία, τα μούσια και η δύσπιστη σύζυγος

Όπως κάθε (οικολογική) πόλη έτσι και το κύτταρο για να ευημερήσει χρειάζεται να μαζεύει και να
ανακυκλώνει τα σκουπίδια του. Ένας Ιάπωνας επιστήμονας κατάφερε να δείξει πώς συμβαίνει
αυτό. Έτσι την Δευτέρα 3 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε ότι το Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας 2016
πάει στον Yoshinori Ohsumi για «τις ανακαλύψεις των μηχανισμών αυτοφαγίας». Η ανακοίνωση τον
βρήκε στο εργαστήριο, όπως είπε.

Ποιος είναι ο Yoshinori Ohsumi;

Ο 71 ετών καθηγητής κυτταρικής Βιολογίας που γεννήθηκε το 1945 στη Φουκουόκα ξεκίνησε την
καριέρα του σπουδάζοντας Χημεία στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο αλλά τη βρήκε πολύ καθιερωμένη
και ένα πεδίο με λίγες ευκαιρίες. Έτσι στράφηκε στην μοριακή βιολογία αλλά το θέμα του
διδακτορικού του (PhD) το 1974 δεν έκανε εντύπωση με αποτέλεσμα να μην μπορεί να βρει
δουλειά. Ο συμβουλάτορας του σε μια προσπάθεια να τον βγάλει από το τέλμα στο οποίο
βρισκόταν του πρότεινε μία θέση για μεταδιδακτορικό (postdoc) στο Rockefeller της Νέας Υόρκης
όπου μελέτησε την in vitro γονιμοποίηση στα ποντίκια για 3 χρόνια. Εκεί βρήκε την ευκαιρία να
κάνει στροφή στην καριέρα του και στη συνέχεια να μπορέσει να βρει μια θέση στο πανεπιστήμιο
του Τόκιο, όπου ξεκίνησε το οριστικό του project που απέφερε στα 43 του τις σημαντικές
ανακαλύψεις που του χάρισαν το Νόμπελ. Από το 2009 καθηγητής στο ινστιτούτο τεχνολογίας του
Τόκιο.

Τι είναι η αυτοφαγία;

Η ιστορία αρχίζει από πολύ νωρίς όταν ο πατέρας της αυτοφαγίας βέλγος κυτταρολόγος Christian
de Duve ανακαλύπτει το λυσόσωμα (ανακάλυψη για την οποία τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ το
1974) και γίνεται μπαμπάς και νονός αυτής της νέας έννοιας (“autophagy” από «εαυτόν + φάγειν»).
Τα κύτταρα λόγω του μεταβολισμού τους και του τοξικού περιβάλλοντος γεμίζουν βλαπτικές ουσίες
από τις οποίες πρέπει να γλιτώσουν. Χάρη στην αυτοφαγία απελευθερώνονται από τις τοξίνες και
αυτοεπισκευάζονται. Τα λυσοσώματα περιέχουν ένζυμα ικανά να διασπούν ότι εισέρχεται σε αυτά
και έτσι αποτελούν το οργανίδιο – κλειδί για αυτήν την διαδικασία, δηλαδή μια εσωτερική
ανακύκλωση.

Γιατί πήρε το βραβείο;

Παρότι όμως οι επιστήμονες συμφωνούσαν πως υπάρχει αυτός ο μηχανισμός και πως τα
λυσοσώματα παίζουν κάποιο ρόλο ελάχιστα ήταν γνωστά ως τις αρχές του ’90 οπότε και ξεκίνησε ο
Ohsumi να μελετά πώς το κύτταρο ελέγχει την διαδικασία της αυτοφαγίας. Σύντροφός του η μαγιά,
ένας μονοκύτταρος μικροοργανισμός δημοφιλής ανάμεσα στους επιστήμονες. Όπως είπε και στην
συνέντευξη του για το Νόμπελ “”There is no finish line for science. When I find an answer to one
question, another question comes up. I have never thought I have solved all the questions. So I have
to keep asking questions to yeast.”

Λόγω του μεγέθους της όμως – η μαγιά είναι πολύ μικρή – τα οργανίδια της είναι σχεδόν αόρατα.
Δεν μπορούσε επομένως να είναι σίγουρος ότι η αυτοφαγία καν συμβαίνει σε αυτούς τους
μύκητες. Ο Ohsumi σκέφτηκε λοιπόν να μπλοκάρει την διαδικασία, να δει τι θα γίνει και να αφήσει
να συσσωρευτούν οι περιττές ουσίες έτσι ώστε να γίνουν τα οργανίδια ορατά. Ξέροντας ότι η
αυτοφαγία μπορεί να είναι μια αντίδραση στην ασιτία ξεκίνησε «αυστηρή δίαιτα» στους μύκητες.
Έτσι μέσα σε λίγες ώρες παρατήρησε ότι τα κενοτόπια γέμισαν και ήταν συνεπώς αυτοφαγικά
κυστίδια. Έτσι όχι μόνο απέδειξε την αυτοφαγία στους μύκητες αλλά και βρήκε τον τρόπο που θα
την μελετά.

Γιατί είναι σημαντική ανακάλυψη;

8,000,000 κορόνες δηλαδή 830,000 ευρώ θα δοθούν στον Ohsumi για την συνέχιση των ερευνών
του πάνω στην ανακάλυψη των μηχανισμών της αυτοφαγίας θέτοντας το ερώτημα γιατί τέτοιος
ζήλος. Η αυτοφαγία λοιπόν βάση των μελετών του αλλά και άλλων συντελεί στην πρόληψη του
καρκίνου, τη διατήρηση του μεταβολισμού και την προστασία ενάντια σε ποικίλα νοσήματα. Ενώ
στις περιπτώσεις που καθίσταται δυσλειτουργική νευρολογικά νοσήματα, διαβήτης και κακοήθειες
αναπτύσσονται. Το μέλλον θα είναι φάρμακα που θα επεμβαίνουν στην αυτοφαγία και θα την
ρυθμίζουν προς το όφελος του οργανισμού.

Τι είπαν για αυτόν;

Η επιτροπή είπε ότι «τα ευρήματά του οδήγησαν σε μια νέα ιδεολογική δομή στην κατανόηση του
πώς το κύτταρο ανακυκλώνει το περιεχόμενο του» και τονίζει ότι «άνοιξαν τον δρόμο στην
κατανόηση πολλών φυσιολογικών διαδικασιών, όπως η προσαρμογή στον υποσιτισμό ή η
αντίδραση στη λοίμωξη.»

Οι συνάδελφοι του είπαν ότι είναι ένας ήσυχος άνθρωπος και ότι δεν εκπλήχθηκαν για το γεγονός
ότι βραβεύτηκε.

Τι είπε αυτός για το βραβείο;

«Εξαιρετικά μεγάλη τιμή» χαρακτήρισε την

απονομή του βραβείου ο Ohsumi. Σε ερώτημα
γιατί ασχολήθηκε με την αυτοφαγία, απάντησε
ότι «ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό από τους
άλλους ανθρώπους και σκέφτηκα ότι η
αποσύνθεση θα ήταν ένα ενδιαφέρον ζήτημα».
«Ως παιδί το Νόμπελ ήταν ένα όνειρο, αλλά
όταν ξεκίνησα την έρευνά μου ήταν πια έξω από τους στόχους μου», είπε σε ρεπόρτερ στο Τόκιο.

«Δυστυχώς οι νέοι σήμερα ψάχνουν για μια σίγουρη δουλειά και φοβούνται να πάρουν ρίσκα.»,
παρατήρησε, « Έτσι οι περισσότεροι επιλέγουν να δουλεύουν στα πιο δημοφιλή πεδία της
επιστήμης γιατί αυτός είναι ο ευκολότερος τρόπος να δημοσιευτεί μια εργασία τους.»

Τα μούσια και η δύσπιστη σύζυγος

Στο Japan News υπάρχει ένα άρθρο για το μούσι του Νομπελίστα καθώς είναι το σήμα κατατεθέν
του. Διαβάζουμε λοιπόν ότι το μήκος του αντανακλά την πορεία ως ερευνητής αφού το μακραίνει
από τα 20 του. Για χάρη όμως της γυναίκας του Mariko και των δημοσιογράφων φαίνεται ότι το
περιποιήθηκε και το κόντυνε λιγάκι μετά από συμβουλή της συζύγου του πριν το press conference
τη Δευτέρα. H Mariko έχοντας συνηθίσει στα πειράγματα του στην αρχή δεν το πίστεψε όταν
άκουσε για την διάκριση αλλά εντέλει πείσθηκε.

Το βραβείο θα δοθεί σε τελετή στην Στοκχόλμη στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο της ημέρας που πέθανε
ο ιδρυτής των βραβείων Νόμπελ, Alfred Nobel,το 1896. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε live
μέσω της επίσημης ιστοσελίδας.

Παραπομπές

https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2016/press.html

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΥΤΟΦΑΓΙΑ

Σε Ιάπωνα επιστήμονα το Νόμπελ Ιατρικής 2016 [εικόνα]

ΚΟΣΜΟΣ

03|10|2016 13:01

NEWSROOM IEFIMERIDA.GR
- +
AA

Ο Γιοσινόρι Οσούμι κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2016 επειδή ανακάλυψε μηχανισμούς που
αλλοιώνουν και ανακυκλώνουν κυτταρικά συστατικά, ανακοίνωσε τη Δευτέρα η σουηδική επιτροπή
των βραβείων Νόμπελ.

Όπως σημειώνει η επιτροπή, οι έρευνες του Οσούμι για την αυτοφαγία έχουν κρίσιμη σημασία για
να γίνει κατανοητή η ανανέωση των κυττάρων και η απάντηση του σώματος στην πείνα και τις
λοιμώξεις.

«Οι ανακαλύψεις του Οσούμι οδήγησαν σ' ένα νέο παράδειγμα όσον αφορά την κατανόησή μας για
το πώς το κύτταρο ανακυκλώνει το περιεχόμενό του», αναφέρει η Επιτροπή Νόμπελ του
Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας στην ανακοίνωσή της για το βραβείο που συνοδεύεται από
χρηματικό έπαθλο 8 εκατ. σουηδικών κορωνών (830.000 ευρώ).

«Οι ανακαλύψεις του άνοιξαν τον δρόμο για την κατανόηση ... πολλών φυσιολογικών διαδικασιών,
όπως όσον αφορά την προσαρμογή (του ανθρώπινου οργανισμού) στον λιμό ή την απάντηση στη
λοίμωξη», προστίθεται στην ανακοίνωση.

«Οι μεταλλάξεις των γονιδίων της αυτοφαγίας μπορεί να προκαλούν ασθένειες και η διαδικασία
της αυτοφαγίας εμπλέκεται σε πολλές παθήσεις όπως ο καρκίνος και οι νευρολογικές ασθένειες»,
υπογραμμίζει η Επιτροπή Νόμπελ.

Το Νόμπελ Ιατρικής είναι το πρώτο που ανακοινώνεται κάθε χρόνο.

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΥΤΟΦΑΓΙΑΣ

Το Νόμπελ Ιατρικής στον άνθρωπο που απέδειξε πως είναι καλό να... τρώμε τον εαυτό μας!
ΥΓΕΙΑ

05|10|2016 9:31

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΑΝΔΗΛΑΡΗΣ
- +
AA

Ακούγοντας την λέξη «αυτοφαγία» σίγουρα τα πρώτα πράγματα που σκεφτόμαστε δεν είναι και
τόσο θετικά. Ωστόσο, σε κυτταρικό επίπεδο τουλάχιστον, η αυτοφαγία είναι ένας απίθανος
μηχανισμός του οργανισμού μας.

Η απονομή των βραβείων Νόμπελ για το 2016 ξεκίνησε, όπως κάθε φορά, με τον τομέα της Ιατρικής
και της Φυσιολογίας, με τον Ιάπωνα βιολόγο Yoshinori Ohsumi να τιμάται με την ύψιστη
επιστημονική διάκριση, χάρη στις ανακαλύψεις του γύρω από το φαινόμενο της κυτταρικής
αυτοφαγίας.

Το «autophagy», όπως περιγράφεται στις εργασίες του κ. Ohsumi, είναι ακόμα ένας όρος που
προστίθεται σε έναν χώρο όπου συνήθως προτιμάει την ελληνική ορολογία. Ακόμα και χωρίς την
γνώση αγγλικών λοιπόν, είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε την ετυμολογία της λέξης. Ποια είναι
όμως η σημασία της λέξης «αυτοφαγία», που χάρισε στον Ιάπωνα το πρώτο βραβείο Νόμπελ για το
2016;

Η ιδιότητα των κυττάρων, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, να αλλοιώνουν ή και να

ανακυκλώνουν τα δικά τους κυτταρικά συστατικά, «τρώγοντας» ένα κομμάτι του εαυτού τους,
παρατηρήθηκε για πρώτη φορά από τον Ohsumi. Ο Ιάπωνας δεν είναι αυτός που «βάφτισε» το
συγκεκριμένο φαινόμενο, είναι όμως αυτός που αντιλήφθηκε υπό ποιες συνθήκες εμφανίζεται και
με ποιο τρόπο λειτουργεί.

Μάλιστα, η πορεία του Ohsumi προς την ύψιστη διάκριση στηρίχθηκε πάνω σε μια άλλη έρευνα
που επίσης είχε χαρίσει Νόμπελ Ιατρικής, το 2004. Στην δεκαετία του '80 οι Aaron Ciechanover,
Avram Hershko και Irwin Rose παρουσίασαν το σύστημα του οργανισμού που διασπά κάθε είδους
πρωτεΐνη. Σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, οι τρεις άνδρες οδηγήθηκαν στην Στοκχόλμη για να λάβουν το
διεθνές βραβείο. Ωστόσο, δεν είχαν μπορέσει να προβλέψουν τι συμβαίνει όταν τα κύτταρα
ασχολούνται με «μεγάλες» πρωτεΐνες, αλλά και τι κάνουν στα φθαρμένα τους «εξαρτήματα».

Η απάντηση συναντάται στον όρο «αυτοφαγία». Οι εργασίες του Ohsumi οδήγησαν στην
κατανόηση της συμπεριφοράς των κυττάρων σε δυσμενείς καταστάσεις, όπως για παράδειγμα σε
περιόδους μεγάλης πείνας ή μόλυνσης. Οι πιθανές μεταλλάξεις που μπορούν να συμβούν σε
γονίδια αυτοφαγίας, όπως εξήγησε ο βιολόγος, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες,
όπως καρκίνος ή διαφόρων ειδών νευρολογικές διαταραχές.

Στα ανθρώπινα κύτταρα, τα λυσοσώματα περιέχουν ένζυμα με τα οποία μπορούν να αποδομούν τα

κομμάτια που το κύτταρο πλέον δεν χρειάζεται. Είναι ουσιαστικά ένα σύστημα κυτταρικού
«καθαρισμού», ενώ υπάρχει ένας ολόκληρος μηχανισμός έτσι ώστε να τα ένζυμα να αποτραπούν
από την μαζική καταστροφή του κυττάρου. Αξίζει να αναφερθεί πως η ανακάλυψη τους ήταν η
αιτία για ακόμα ένα Νόμπελ, το 1974 στον Βέλγο κυτταρολόγο Christian de Duve.

Ο Ohsumi ξεκίνησε τις έρευνες του το 1988, όταν και επικεντρώθηκε στην αποδόμηση των
πρωτεϊνών στα κενοτόπια. Υπέθεσε πως αν τα κενοτόπια όντως υπήρχαν (αφού τότε δεν μπορούσε
να τα διακρίνει μέσω μικροσκοπίου), τότε μια διαταραχή των ενζύμων που θα διέλυε τις πρωτεΐνες,
θα έπρεπε να εμφανίσει αυτοφαγοσώματα. Δηλαδή ειδικές θήκες που θα μεταφέρουν υλικά που
προορίζονται για ανακύκλωση συστατικών μέσα στο κύτταρο.

Δημιούργησε μια κυτταρική μαγιά η οποία βρισκόταν σε κατάσταση πείνας, για να διαπιστώσει ότι
πράγματι τα αυτοφαγοσώματα εμφανίζονταν, αυξάνονταν και παρέμεναν ενεργά, αφού δεν
υπήρχαν τα κατάλληλα ένζυμα για να τα διαλύσουν. Ενα χρόνο μετά, ανακάλυψε τα πρώτα γονίδια
πίσω από αυτοφαγία, ενώ δεν άργησε να παρατηρήσει πως ο ίδιος μηχανισμός ίσχυε και για τον
ανθρώπινο οργανισμό.

Χάρη στον Ιάπωνα βιολόγο, έγινε γνωστό πως το φαινόμενο της αυτοφαγίας μπορεί να παράγει
«καύσιμα» αλλά και να δημιουργήσει μπλοκ από κύτταρα, σε περιόδους ασιτίας. Παράλληλα, τα
αυτοφαγοσώματα είναι ο λόγος που το κύτταρο μπορεί να εξοντώσει μικρόβια που προσπαθούν να
εισβάλουν, αλλά και να καθαρίσει από άχρηστες πρωτεΐνες και λοιπά συστατικά. Κάπως έτσι
διαπιστώθηκε πως οι βλάβες στον μηχανισμό της αυτοφαγίας μπορούν να οδηγήσουν σε πολλών
ειδών ασθένειες, όπως καρκίνος, διαβήτης τύπου 2, ή πάρκινσον.

Πλέον με τον Ιάπωνα να έχει εξηγήσει επακριβώς την τεράστια σημασία της λειτουργίας της
αυτοφαγίας, την σκυτάλη παίρνουν οι επιστήμονες που εστιάζουν στην παραγωγή φαρμάκων που
θα συνεφέρει την συγκεκριμένη κυτταρική διαδικασία, όταν αυτή δυσλειτουργεί.

Πηγή: Το Νόμπελ Ιατρικής στον άνθρωπο που απέδειξε πως είναι καλό να... τρώμε τον εαυτό μας! |
iefimerida.gr