Literatura 031

Sosyedad at Literatura/Panitikan

9:30-10:30 MWF

RM 203

Rey Onate Jr. BSA2-A1

HIJO Y HIJA DE PUTA

ni: Rogelio Ordonez

I. Ang Tula na Hijo Y Hija de Puta

Hijo hija de puta, caramba!

Di pa tapos ang panahon
Ng mga padre salvi, damaso at camorra
Sa harap ng europeong mga santo at santa
Humahagulhol ang mga pia alba, juli at maria clara
Pahintulutang uminom ng pildoras ang mga hija
Tulad ng mga madre noong dekada sisenta
Sa giyera-patani sa dating belgian congo
Upang gahasain man ng mga sundalo
Di lumobo ang tiyan magkumot man ng abito
Pero por dios por santo, que barbaridad, caramba!
Di ka madre at hinulma lamang sa obaryo
Ni petrang kabayo, anak ng indio…
Ano ang birtud mo para hadlangang buntisin ka
Ng banal na espiritu?

Hija de puta!
Magagalit ang kabanal-banalang santo papa
Isusumpa ka ni monsignor sgreccia
Parang kababaihang kosovar noong dekada nubenta
Sa kasagsagan ng digmaan laban sa serbia
Hijo y hija de puta, caramba!
Huwag pigilan ang pagliliwaliw ng semilya
Bayaang maglambada sa bahay-bata ng ina
Hanggang umuha’t wisikan ng agua bendita
Hijo de puta, huwag kang magkokondom
Hija de puta, huwag kang mag-iud at pildoras
Ipahid na lamang sa sutana
Ang likidong pumiglas at tumagas sa puerta
At maglitanya ng sanlaksang rosaryo
Baka maging tiyanak pa sa kampanaryo
At magtawag iyon ng milyong deboto.

Hijo y hija de puta, caramba!

Ayokong marinig ngayon sa inyo
Kundiman ng tagulaylay ng pagsuyo
At lirika ng luha ng dalamhati’t pagkabigo
Di ko kayang kulungin sa mga palad
Alon ng karalitaan sa bukid at kanayunan
O ang ipuipo ng dusa sa bayan at kalunsuran
Huwag isampal sa akin ang maputlang buwan
O bulagin ako ng bilyong bituin
Hijo y hija de puta, caramba!
Kumutan na lamang ng amihan
Ang buo kong katawan
Habang naglalamay sa karimlan.

Hijo y hija de puta, caramba!

Ayokong marinig ang koro ng ave maria
Sa pulpito at sakristiya
Iparinig na lamang sa akin ang kadensa
Ng martsa ng laksa-laksang mga paa
Sa sementadong lansangan ng mendiola
Iparinig sa akin ang singasing ng pulbura
Sagitsit ng mga punglo at himno ng mga bomba
Kaluluwa ko’y matagal nang nakabartolina
Nagdurugo sa latigo ng inhustisya’t pagsasamantala
Alipin pa rin tayo, hijo y hija de puta
Ng mga padre salvi, damaso at camorra
Unggoy pa rin tayo, hijo y hija de puta
Ng mga taft at harrison at obama
Busabos pa rin tayo, hijo y hija de puta
Ng mga diyus-diyosan sa hacienda
Ng mga panginoon sa pabrika at empresa
Nakabilanggo pa rin tayo, hijo y hija de puta
Sa bawat kuta ng uring mapagsamantala!

Hijo y hija de puta

Sa pamumulaklak ng mga talahib
Sa kaparangan at nagsalikop na sabana
Halina, halika… hijo y hija de puta… caramba!
 Kasama ng malayang mga langay-langayan
Kawit-bisig, magkayakap-diwa nating tatahakin
Sa mahamog mang umaga
O pusikit na karimlan
Sa alimpuyo ng dugo at lagablab ng apoy
Sa saliw ng musika ng kulog at kidlat
Lansangan ng ating katubusan at ligaya!

II. Mga Isyu na Nakapaloob sa Paksa

 Ang pagsasamantala at panggagahasa ng mga kaparian sa mga kabataang
babae.
 Ang paggamit ng mga kontraseptibong pamaraan.
 Ang lumalaganap na Aborsyon na ginagawa ng mga kababaihang kabataan.

III. Mga Aralin na Natutunan

 Hindi sa lahat malilinis ang mga budhi ng mga pari sa simbahan.
 Panindigan ang bawat desisyon na iyong ginawa
 Ang buhay ng isang tao ay biyaya ng Diyos kaya tanggapin natin ito at huwag
itong sayangin.
 Huwag mawalan ng pag-asa, dapat ipaglaban ang iyong mga karapatan .
 Huwag gumawa nang hakbang na makakasira sa iyong kinabukasan.

IV. Pamamaraan o Solusyon sa Paglutas ng Isyu

 May mga batas na naglalaban para sa mga taong nagahasa. Republic Act No.
8353 at 8505 na nalalayon na protektahan ang mga babae laban sa mga
pagsasamantala. Ang pokus ng R.A 8353 na inaprubahan noong Setyembre
1997. Binago nito ang batas hinggil sa pangagahasa na nakasaad sa Revised
Penal Code ng Pilipinas . At ang R.A 8505 ng 1998 na nag-aatas ng pagtatag ng
crisis centers na nagbibigay ng serbisyo sa mga biktima ng pangagahasa.
 Pag-iwas sa pakikipagtalik ng mga kabataan. Madalas kasing kabataan ang
nasasangkot sa aborsyon. Ang mga magulang ay dapat nilang gabayan ang
kanilang mga anak sa kung ano man ang desisyon na ilang tinatahak.
 Maiiwasan ang aborsyon kung tatanggapin nalang natin ang batang nasa
sinapupunan at hindi iniintindi ang mga sinasabi ng iba.
 Ang Article II ng 1987 Saligang Batas ng Pilipinas sa seksyon 12, sinasabi na
protektado ng batas ang buhay kapwa ng ina at ng hindi pa naisisilang na
sanggol mula sa paglilihi.
 V. Talambuhay ni Rogelio Ordonez

Isang premyadong manunulat si ROGELIO

L. ORDOÑEZ – kuwentista’t nobelista, makata’t
peryodista — Gantimpalang KADIPAN sa
sanaysay at maikling kuwento, Gantimpalang
Liwayway sa nobela, Gawad Balagtas sa
pamamahayag, Pambansang Alagad ni
Balagtas sa literatura, Jose Rizal National
Centennial Commission sa sanaysay at Gawad
Alejandro G. Abadilla bilang “malikhaing
manunulat at militanteng peryodista.”
Pinarangalan din siya ng probinsiya ng Cavite
bilang Progresibong Caviteño sa larangan ng
panitikan, at ng mismong bayan niya ng Imus
bilang natatanging taga-Imus sa literatura.

Noong Hunyo 25, 2011, ginawaran siya ng KM64 Poetry Collective ng titulong MAKATA
NG BAYAN “dahil sa kanyang panulaang masugid na nagsusulong sa mga adhikain at
pakikibaka ng sambayanang Pilipino, lalo na yaong nakararaming isinadlak ng hari-hariang iilan
sa mga imburnal at pusali ng lipunan.” Sa pagdiriwang ng Poesia 2011, pinarangalan siya ng
Pamantasang De La Salle (Dasmarinas) “sa kanyang natatanging ambag sa pagpapalago ng
kamalayang panlipunan at pagpapahalaga sa kulturang Pilipino… sa malalim na pagsusuri sa
kalagayang pambansa… at kinikilala ang kanyang kontribusyon sa panulaan at panitikan bilang
mabisang instrumento ng pagsusulong ng mas malaya at patas na lipunan.” Sa paggunita sa
ika-107 taong anibersaryo ng Politeknikong Unibersidad ng Pilipinas, ginawaran siya noong Set.
30, 2011 ng plake ng karangalang “namumukod at bantog na manunulat na, sa pamamagitan
ng kanyang prolipikong panulat, ay patuloy na nagbibigay-dangal sa Unibersidad at, bilang
nobelista at makata, natanghal ang kanyang sarili na isa sa pangunahing tagapag-ambag sa
ikayayaman ng Literatura ng Pilipinas.”

Noong Setyembre 29, 2012, sa ika-30 anibersaryo ng ACT (Alliance of Concerned

Teachers), “dahil sa kanyang natatanging ambag sa kilusang guro at sa sambayanan,”
pinarangalan siya’t ginawaran ng titulong GURO NG BAYAN. Pinarangalan din siya ng
CONTEND (Congress of Teachers and Educators for Nationalism and Democracy) sa isang
seremonyang idinaos sa Masscom Auditorium ng Unibersidad ng Pilipinas noong Setyembre
27, 2013 bilang MAKABAYANG GURO.

Naging hurado rin siya sa iba’t ibang timpalak pampanitikan at tagapanayam din sa ilang
seminar sa literatura at pagsulat. Nagtapos siya ng B.S.C.E. (Inhinyeriya Sibil) at Master of Arts
in Mass Communication. Kasalukuyan siyang propesor sa Graduate School ng PUP at
nagtuturo rin sa kolehiyo nito ng malikhaing pagsulat, tula at panulaang filipino, pulitika ng wika,
Rizal, panitikan at kasaysayan ng Pilipinas, at maikling kuwento at nobela.