FAKULTETI I SHKENCAVE TË NATYRËS

DEPARTAMENTI I KIMISE

CIKLI II, MASTER SHKENCOR, KIMI INDUSTRIALE E

MJEDISORE
PROGRAMI I LËNDËS:

TERMODINAMIKA DHE KINETIKA E ZBATUAR

2015-2016

Aktiviteti mesimor Leksione Ushtrime Laboratore Praktike Totale

Jo të
Detyrimi i studentit detyrueshë 75%
m
Ore mesimore 45 15 60
Studim individuale 65
Gjuha e zhvillimit të mësimit Shqip
Mënyra e shlyerjes Provim
Kredite 5
Zhvillimi i Mësimit Viti I, Semestri I,15 javë: 3 orë leksione,1 orë seminar
Vetëm me shkrim/kontroll i vazhduar, 45% pikëve detyrim,
Zhvillimi i Provimit 45-50 pike nota pesë, për çdo dhjetë pikë vlerësimi shtohet
me një notë.
Pjesëmarrja dhe aktivizimi 10%
Kontrolle të ndërmjetme 10%
Detyra kursi -
Vlerësimi, Nota, Provim Laboratore -
Praktika në terren -
Provimitfinal 80%
Gjithsej 100%
Prof.Dr. Nikolla Dhamo
Përgjegjës i lëndës tel: ++355673222125,
e-mail: nikolla.dhamo@fshn.edu.al

Përshkrimi Funksionet termodinamike dhe ekuacionet e gjendjes për një përzjerje.Kushtet

i lëndës standarteNxehtësia e reaksionit dhe nxehtësitë e formimit. Potenciali kimik
Potenciali kimik standard Barazimi Gibs-Dahem. Ekuilibri. Kriteret për
ekuilibrin fazor. Kriteret për ekuilibrin kimik. Konstantja e ekuilibrit.
Konstantja e ekuilibrit te përzjerjet e gazeve ideale, përzjerjet ideale të gazeve
reale, përzjerjet e gazta dhe gazet reale. Konstantja e ekuilibrit te te lëngjet e
pastra dhe trupat e ngurtë , përzjerjet e lëngëta, tretësirat ideale dhe
joelektrolitët, tretësirat e holluara, tretësirat e elektrolitëve. Ndikimi i trysnisë
dhe i temperaturës: parimi i Lë Shatëlje. Zbatime të ekuilibrit fazor. Ekuilibri i
avujve me tretësirat e lëngëta: ligji i Henrit për lëndën e tretur dhe ligji i Raulit
për tretësin. Ekulibri te përzjerjet e lëngëta: ligji i Nernstit.
Zbatime të ekuilibrit kimik. Ekuilibri kimik te reaksionet në fazë të gaztë, te
reaksionet me pjesmarrje të trupit të ngurtë dhe te reaksionet me pjesmarrje të

Adresa: Bulevardi “ Zogu I “, Nr. 25/1, Tiranë, Tel. & Fax: +355 4 2229590. www.fshn.edu.al
 FAKULTETI I SHKENCAVE TË NATYRËS
DEPARTAMENTI I KIMISE
lëngut të pastër. Ekuilibri kimik te tretësirat e lëngëta dhe te tretësirat e
elektrolitëve. Ekuilibri kimik gjatë disocijimit të ujit. Ekuilibri kimik gjatë
disocijimit të acideve të dobta dhe të bazave të dobta. Ekuilibri kimik te
tretësirat buferike. Ekuilibri kimik te sistemet biologjike.

Klasifikimi i reaksioneve. Shpejtësia e reaksionit kimik. Konstantja e

shpejtësisë. Rendi i reaksionit kimik. Kinetika e reaksioneve të
njëfishta.Reaksioni i rendit “n dhe pseudorendi i një reaksioni. Studimi
eksperimental i kinetikës së reaksionit dhe teknikat eksperimentale që përdoren
për këtë qëllim. Trajtimi i të dhënave eksperimentale: metoda integrale, metoda
e kohës së gjysmëveprimit, metoda meizolim, metoda diferenciale.Kinetika e
reaksioneve të shumëfishta: reaksionet e prapsueshme, reaksionet autokatalitike,
reaksionet e njëpasnjëshme dhe reaksionet e njëkohshme. Reaksionet
komplekse: reaksionet zinxhir, reaksionet shpërthyese, reaksionet e
polimerizimit. Ndikimi i temperaturës në shpejtësinë e reaksionit.
Molekulariteti dhe rendi i reaksionit. Përafrimi kuazi-stacionar. Mbi
mekanizmin e reaksioneve dhe stadin kontrollues të reaksionit.Mekanizmi i
reaksioneve në fazë të gaztë dhe në fazë të lëngët. Përpilimi i mekanizmit të një
reaksioni kimik. Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve heterogjene: mekanizmi
dhe kinetika e reaksioneve heterogjene rrjedhës – trup i ngurtë, mekanizmi dhe
kinetika e reaksioneve heterogjene rrjedhës – rrjedhës, mekanizmi dhe kinetika
e reaksioneve heterogjene trup i ngurtë – trup i ngurtë. Mekanizmi dhe kinetika
e reaksioneve katalitike: mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve katalitike
homogjene në fazë të gaztë dhe në fazë të lëngët. Mekanizmi dhe kinetika e
reaksioneve enzimatike. Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve enzimatike me
dy komplekse të ndërmjetëm dhe medy substrate.Përcaktimi i parametrave të
ekuacionit të Mikelis-Mentenit.Ndikimi në aktivitetin katalitik të enzimave i
inhibitorëve dhe metaleve. Aktiviteti katalitik i enzimave rregullatore.
Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve katalitike heterogjene.
Të njohë studentin me zbatimin e ligjeve të kinetikës dhe të ekuilibrit
termodinamik në situata të ndryshme dhe njëherësh reale, që ndeshen në
Objektivat
praktikën industriale, në jetën e përditshme, në botën organike dhe në mjedisin
rrethues.
Formim bazë në analizë matematike, njohje e proceseve bazë të fizikës, njohuri
tëmira në inxhinjerinë e proceseve fiziko-kimike dhe atëtë reaktorëve kimikë,
Njohuritë
formim bazë në kiminë e përgjithëshme, kiminë fizike dhe kiminë organike dhe
paraprake
në veçanti njohuri mbi stekiometrinë e reaksionit kimik dhe ndikimin e
temperaturës dhe trysnisë në zhvillimin dhe shpejtësinë e tij.
Tematika e leksioneve
1. Funksionet termodinamike dhe ekuacionet e gjendjes për një përzjerje.Kushtet
standarteNxehtësia e reaksionit dhe nxehtësitë e formimit.(1 orë)
2. Potenciali kimik. Potenciali kimik standard. Barazimi Gibs-Dahem.(1 orë)
3. Ekuilibri. Kriteret për ekuilibrin fazor. Kriteret për ekuilibrin kimik dhe konstantja e ekuilibrit. (1
orë)
4. Konstantja e ekuilibrit te përzjerjet e gazeve ideale, përzjerjet ideale të gazeve reale, përzjerjet e
gazta dhe gazet reale.(1 orë)
5. Konstantja e ekuilibrit te te lëngjet e pastra dhe trupat e ngurtë , përzjerjet e lëngëta, tretësirat
Adresa: Bulevardi “ Zogu I “, Nr. 25/1, Tiranë, Tel. & Fax: +355 4 2229590. www.fshn.edu.al
 FAKULTETI I SHKENCAVE TË NATYRËS
DEPARTAMENTI I KIMISE
ideale dhe joelektrolitët, tretësirat e holluara, tretësirat e elektrolitëve.(2 orë)
6. Ndikimi i trysnisë dhe i temperaturës: parimi i Lë Shatëlje.(1 orë)
7. Zbatime të ekuilibrit fazor. Ekuilibri i avujve me tretësirat e lëngëta: ligji i Henrit për lëndën e
tretur dhe ligji i Raulit për tretësin. Ekulibri te përzjerjet e lëngëta: ligji i Nernstit.(2 orë)
8. Zbatime të ekuilibrit kimik. Ekuilibri kimik te reaksionet në fazë të gaztë, te reaksionetme
pjesmarrje të trupit të ngurtë dhe te reaksionet me pjesmarrje të lëngut të pastër.(1 orë)
9. Ekuilibri kimik te tretësirat e lëngëta dhe te tretësirat e elektrolitëve. (2 orë)
10. Ekuilibri kimik gjatë disocijimit të ujit dhe gjatë disocijimit të acideve të dobta dhe të bazave të
dobta.(2 orë)
11. Ekuilibri kimik te tretësirat buferike dhe te sistemet biologjike.(1 orë)

12. Klasifikimi i reaksioneve. Shpejtësia e reaksionit kimik. Konstantja e shpejtësisë. Rendi i reaksionit
kimik. (1 orë)
13. Kinetika e reaksioneve të njëfishta.Reaksioni i rendit “n dhe pseudorendi i një reaksioni. (2 orë)
14. Studimi eksperimental i kinetikës së reaksionit dhe teknikat eksperimentale që përdoren për këtë
qëllim. (1 orë)
15. Trajtimi i të dhënave eksperimentale: metoda integrale, metoda e kohës së gjysmëveprimit,
metoda me izolim, metoda diferenciale.(1 orë)
16. Kinetika e reaksioneve të shumëfishta: reaksionet e prapsueshme, reaksionet autokatalitike,
reaksionet e njëpasnjëshme dhe reaksionet e njëkohshme. (4 orë)
17. Reaksionet komplekse: reaksionet zinxhir, reaksionet shpërthyese, reaksionet e polimerizimit.(2
orë)
18. Ndikimi i temperaturës në shpejtësinë e reaksionit.(1 orë)
19. Molekulariteti dhe rendi i reaksionit. Përafrimi kuazi-stacionar.(1 orë)
20. Mekanizmi i reaksioneve dhe stadi kontrollues i reaksionit. Përpilimi i mekanizmit të një reaksioni
kimik. (1 orë)
21. Mekanizmi i reaksioneve në fazë të gaztë dhe në fazë të lëngët.(1 orë)
22. Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve heterogjene: mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve
heterogjene rrjedhës – trup i ngurtë, mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve heterogjene rrjedhës
– rrjedhës, mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve heterogjene trup i ngurtë – trup i ngurtë.(4 orë)
23. Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve katalitike: mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve katalitike
homogjene në fazë të gaztë dhe në fazë të lëngët.(2 orë)
24. Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve enzimatike.Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve
enzimatikeme dy komplekse të ndërmjetëm dhe me dy substrate.(2 orë)
25. Përcaktimi i parametrave të ekuacionit të Mikelis-Mentenit.(1 orë)
26. Ndikimi në aktivitetin katalitik të enzimave i inhibitorëve dhe metaleve. Aktiviteti katalitik i
enzimave rregullatore.(2 orë)
27. Mekanizmi dhe kinetika e reaksioneve katalitike heterogjene. (4 orë)
Aftësitë me të cilat pajiset studenti
Studenti fiton shprehi në leximin dhe trajtimin e të dhënave si me synim përcaktimin e
kushteve të ekuilibrit dhe të shkallës së shndërrimit që mund të arrihet gjatë reaksionit ashtu
dhe me synim përcaktimin e ligjit të shpejtësisë së reaksionit dhe përpilimin nëbazë të atij ligji
të një mekanizmi të mundshëm për reaksionin në fjalë.
Literatura
Literatura e detyruar:
Kinetika dhe Ekuilibri Kimik, Cikël leksionesh. Nikolla Dhamo, 2015
Adresa: Bulevardi “ Zogu I “, Nr. 25/1, Tiranë, Tel. & Fax: +355 4 2229590. www.fshn.edu.al
 FAKULTETI I SHKENCAVE TË NATYRËS
DEPARTAMENTI I KIMISE

Literaturë ndihmëse:
Chemical Engineering Kinetics. Smith, J. M. McGraw-Hill Inc, 1970, Botimi i 2-të, Kapitujt 1
& 2.
Elements of Environmental Engineering – Thermodynamics and Kinetics. Valsaraj, Kalliat T.
Lewis Publishers, 2000, Botimi i 2-të, Kapitujt 5& 6.
Chemical Kinetics –Fundamentals and New Developments. Denisov, Evgeny T.; Sarkisov,
Oleg M.; Likhtenshtein Gertz I. Elsevier Science B.V., 2003, Kapitujt 3 & 14.
Atkins' Physical Chemistry. Atkins, P.; Paulade, J. Oxford University Press, 2006, Botimi i 8-
të
, Kapitujt 22-25.
Principles of chemical kinetics. House, James E. Elsevier Inc, 2007,Botimi i 2-të, Kapitujt 1-3.
Physical Chemistry. Mortimer, Robert G. Elsevier Inc, 2008, Botimi i 3-të, Kapitujt 11-13.

Përgjegjës i Lëndes:                                                                    Përgjegjës i Departamentit:

Prof. Dr. Nikolla Dhamo                                                               Prof. Dr. Spiro Drushku

Adresa: Bulevardi “ Zogu I “, Nr. 25/1, Tiranë, Tel. & Fax: +355 4 2229590. www.fshn.edu.al