Nene Naa Aayudham by Yandamuri

1 నేనే నా ఆయుధం
మానుయ్డి అ మానయ్ జయం.. ఒక యదార

థ్ గాధ!
“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు కూరుచ్నన్పుప్డు…

కాకినాడలో పోసట్రుల్ అతికించటానికి వాడగా మిగిలిపోయిన మైదా పిండితో
చపాతీలు కాలుచ్కుని తినన్ రోజులు గురొత్చిచ్ కళళ్ నీళొళ్చాచ్యి”.
వాయ్పారంలో పోటీ... ఎతుత్లు - పైఎతుత్లు...
విసత్రించటానికి చేసే పర్యతాన్లు... ఎకేక్ శిఖరాలు, పడే లోయలూ...
ఆరీట్సీ బలల్ల మీద నిదర్… సులభ కాంపెల్కసలలో సాన్నం..!
పదో కాల్సు ఫెయిల నుంచి… డాకట్రేట వరకూ..!
అటట్డుగు సాథ్యి నుంచి లక్షల సంపాదన వరకూ ఎదిగిన
ఒక నిరుదోయ్గి జీవిత చరితర్...!
పర్తీ నిరుదోయ్గీ, వాయ్పారవేతాత్, జీవితంలో పైకి రావాలనే తపన ఉనన్
పర్తి వయ్కీత్ చదవవలసిన పుసత్కం.
మాసట్ర రైటర
యండమూరి వీరేందర్నాథ కలం నుంచి…
øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016



ఉపోదాఘ్తం
ఆకలేసినపుప్డు కడుపులో ఎలుకలు పరుగెతుత్తాయి అoటారు.
ఈ సామెత సృషిట్ంచినవారికి కుష్దాబ్ధ గురించి బహుశా సరిగాగ్ తెలిసి ఉండకపోవచుచ్.
ఆకలితో పార్ణం గిలగిలా కొటుట్కుంటునన్పుప్డు ఎలుకలు కాదు.
పాములు పరుగెడతాయి.
పేర్వులిన్ కొండచిలువలు చుటుట్కుని మెలి పెడుతునన్టూట్ 'బాధ' నడుముకి వేసిన ఉరితాడవుతుంది.
ఇపుప్డు నేనా సిథ్తిలోనే ఉనాన్ను.
భోజనం కాదు కదా, కడుపులోకి ఏదైనా వెళిళ్ ఎనిన్ రోజులైందో నాకే గురుత్ లేదు.
కాకినాడలో చినన్ గది. ఆ గదిలో నేను. నేను ఒకక్ణేణ్. నాతో పాటూ ఆకలి.
సుబబ్యయ్ హొటలలో అరువు పరాకాషట్కు చేరుకుంది.
ఊరోల్ ఇక పైసా అపుప్ పుటట్దు.
ననున్ చూసేత్నే జనం మొహం చాటేసి పారిపోతునాన్రంటే ఊళోళ్ ఎంత పరపతి మిగిలుందో అరథ్ం చేసుకోవచుచ్.
ఇంటాయన మంచివాడు కాబటిట్ అదెద్ ఇవవ్కపోయినా, గది ఇంకా ఖాళీ చేయించలేదు.
ఇంకొనిన్ గంటలయితే ఈ గదిలోనే నిసాత్ర్ణతో సప్ృహ తపప్టం, ఆ పై పార్ణం పోవటం ఖాయం.
ఏమి చెయాయ్లా అని ఆలోచిసూత్ ఉండగా నా దృషిట్ కిటికీ గటుట్ మీద ఉనన్ పొటల్ంపై పడింది.
మైదా పిండి..!
నా సంసథ్ తాలూకు పోసట్రుల్ అంటించటానికి వాడే జిగురు తయారుచేయటం కోసం కొనన్పుప్డు మిగిలిపోయినది.
నూనె లేదు కానీ, అదృషట్వశాతూత్ సౌట్లో కాసత్ కిరసనాయలు మిగిలి ఉంది.
దాని మీద పెనం పెటిట్, చపాతీ చెయయ్టం కోసం పిండిలో నీళుళ్ కలుపుతూ ఉండగా, పొటాల్నికి కటిట్న నూయ్స పేపరు మీద దృషిట్
పడింది.
మూడు నెలల కిర్తం పేపరు.
మెలో డార్మా ఎకక్డో ఉండదు. మన జీవితాలోల్నే ఉంటుంది.
లేకపోతే పేపరోల్ నాకు సంబంధించిన వారత్ ఉండటమేమిటి?
ఆ క్షణమే అది నా కంటోల్ పడటమేమిటి?
గెలుపుకి ఓటమే మొదటిమెటుట్
కాకినాడ (రూరల): ఓటమి పటల్ నిరాశ చెందకూడదనీ, కషాట్లిన్ ధైరయ్ంతో ఎదురొక్ంటూ కృషి చేసేత్నే
విజయం లభిసుత్ందని విదాయ్రుథ్లని ఉదేద్శిసూత్ 'మేధా' సంసథ్ల అధినేత చిరంజీవి పర్సంగించారు. తాను
ఒకపుప్డు...
అంత వరకే ఉనన్ది. నాకు బాగా నవువ్ వచిచ్ంది. ఏడవటం కనాన్ అది బెటరు కదా. -o0o-

పార్రంభం
వెంకటాపురం నుంచి కూనూరు వైపు వెళుత్నన్ బసుస్ అకసామ్తుత్గా ఆగిపోయింది. దారికి అడడ్ంగా రాళుళ్నాన్యి. బసుస్లో
ఉనన్వాళళ్ందరూ భయంతో కిటికీలోల్ంచి బయటకు చూశారు.
నా పకక్న కూరుచ్నన్ వయ్కిత్ "అనన్లా?" అని గొణిగాడు.
"అనన్లు గింత సినన్ సినన్ రాళెళ్ందుకు వెడతరు?" అనాన్డు పకక్ వయ్కిత్.
"అయినా మన బసుస్కడడ్ంగా అనన్లు రాళెళ్ందుకు పెడత్రు? మనోళేళ్ గంద" అనాన్డు మరో పర్యాణీకుడు.
వాళుళ్ మాటాల్డుకుంటునన్ది మౌనంగా వింటునాన్ను. అపుప్డు నేను తొమిమ్దో తరగతి చదువుతునాన్ను. ముందు వరుసలో మా రెడీడ్,
మరో ఇదద్రు సేన్హితులూ కూరుచ్ని ఉనాన్రు. మేమందరం కాల్సుమేటసమి. వెంకటాపురంలో ఎకాక్ము. మా సూక్లు ఉండేది కూనూరులో.
కండకట్ర విసుకుక్ంటూ దిగి రాళుళ్ అడడ్ం తీసాడు. చినన్ రాళేళ్ కాబటిట్ అయిదు నిముషాలోల్ బసుస్ కదిలింది. బసుస్లో ఉనన్వాళళ్కి ఆ
రాళుళ్ ఎవరు పెటాట్రో, అసలెందుకు పెటాట్రో అరథ్ం కాలేదు.
ఆ మరుసటి రోజు మరింత పెదద్ బండరాళుళ్ రోడుడ్కి అడడ్ంగా ఉనాన్యి. చినన్వి పెడితే తీసేసారని ఈసారి పెదద్వి పెటాట్రు. బసుస్ని
ఆలసయ్ం చేయటమే ఉదేద్శయ్ం.
పకక్నునన్ కొండగుటట్ మీద నుంచి కిర్ందికి తోసినటూట్ తెలుసోత్oది. పైనుంచి రోడుడ్ మీదకు ‘తొయయ్టం’ సులభం. కానీ రాయిని రోడుడ్
మీద నుంచి ‘తొలగించటం’ కషట్ం. కండకట్రూ డైరవరూ కలిసి తోసినా వాటిని పకక్కి తొలగించటం సాధయ్పడలేదు. బసుస్లో పర్యాణికులు
ఒకరిదద్రు తపప్ ఇంకెవరూ వారికి సాయపడలేదు.
దానికి కారణం ఏమిటంటే, ఆ రాళుళ్ ఎవరు పెటాట్రో, ఎందుకు పెటాట్రో ముందు రోజు సాయంతార్నికే చాలామందికి తెలిసింది.
ఎలాగైతేనేం రాళుళ్ తొలగించారు. బసుస్ కదలటానికి మూడు గంటలు పటిట్ంది. ఆ తరువాత కూనూరు వెళేళ్వరకూ, ఆగిన
పర్తిచోటా… ఎకిక్న పర్తివారూ బసుస్ ఆలసయ్మైనందుకు డైరవరీన్, కండకట్రిన్ తిటట్టమే.
ఆ రోజులోల్ పర్భుతవ్ టార్నస్పోరట్ లేదు. ఒకటే బసుస్. దాని ఓనరు పేరు అశోక.
వరంగల నుంచి పొర్దుద్నేన్ బయలేద్రి ఊళళ్నీన్ తిరుగుతూ, మా పలెల్ వెంకటాపురం మీదుగా కూనూరు వరకూ నాలుగు టిర్పుప్లు
వేసేది. దానిన్ 'దొరల బసుస్' అనేవారు. ఏ కారణం చేతయినా ఒక చోట ఆలసయ్మైందంటే, పకక్ ఊళళ్లో జనమంతా అంత సేపూ ఎదురు
చూడాలిస్ందే. అందుకే, ఆగిన పర్తి చోటా తిటల్ వరష్ం కురిపించారు.
అంతే కాదు. మూడు గంటలు ఆలసయ్మైందoటే, ఒక టిర్పుప్ పోయిందనన్ మాటే. ఆ విధంగా చూసేత్, ఈ రాళళ్ వయ్వహారం చినన్ది
కాదు. మరో నాలుగు రోజులు ఇలాగే జరిగితే మరింత పెదద్ది అవుతుంది. అందుకే పాపం కండకట్రు బికక్ మొహం వేసుకుని కూరుచ్నాన్డు.
వయ్వహారం తేలుచ్కోవటానికి మరుసటి రోజు అశోక మా పలెల్కు వచాచ్డు.
...
"నలుగురు పోరగాళళ్ని ఇసూక్లుకి ఎకిక్ంచుకుని పోయేదానికి నీ బండి అరిగిపోదాద్? తీసక్పోరాదవ్యాయ్?" అనాన్డు మా గార్మ పెదద్.
అశోక కురీచ్లో కూరుచ్ని ఉనాన్డు. గార్మసుత్లు ఎదురుగా ఉనాన్రు. మేము నలుగురం దూరంగా నిలబడి చూసుత్నాన్ము.
"గిటట్ పిలల్లన్ందరీన్ ఫీర్గా ఎకిక్ంచుకుని పోతే, నే బసుస్ అముమ్కుని ఎడల్బండి కొనుకొక్ని తిపాప్లె" అనాన్డు అశోక.
మా ఇంటి పకక్న కిరాయికి ఉండే పటేలు సారు, “గవరన్మెంటు సరీవ్సుంటే గసలీ గొడవే లేకపోతూండె" అనాన్డు.

అశోక ఆయన వైపు తిరిగి కాసత్ కోపంగా “సరాక్రు బసుస్లో కూడా ఇసూక్లుకెలేల్ పోరగాండర్కి సగం రేటు టికెక్టుట్ తీసుకుంటారు"
అనాన్డు.
ఊరి పెదాద్యన కలిప్ంచుకుని, "సూడు అసోకా. ఎంకటాపురం నుంచి కూనూరెళిళ్ పెదద్ సదువులు సదువేది గీలుల్ నలుగురంటే
నలుగురు. పర్తి రోజూ మా వూరు మీద నుంచే నీ బసుస్ పోవాల. గీ నలుగురిన్ ఎకిక్ంచుకుంటే నీకొచేచ్ నషట్ం ఏంది చెపుప్?” అనాన్డు.
అశోక ఏదో చెపప్బోతూంటే ఆపుచేసి, “ఇంత సినన్ ఇషయానిక్ బసుస్ అముమ్కునేది ఏంది? ఎడల్బండుల్ కొనుకుక్నేది ఏంది?
ఎందుకంత పరేషానయితవ? బాగా సదువుకుని ఆలుల్ పెరిగి పెదోద్లల్యితే, ఆ పునెన్మొచేచ్ది నీకే గంద" అనాన్డు సరిద్ చెపుతునన్టుట్.
పైకి సరిద్ చెపుతునన్టేట్ ఉందికానీ, 'నీ బసుస్ పోవాలిస్ంది మా ఊరి మీంచే కదా' అనన్ చోటే అశోక ఆలోచనుల్ ఆగిపోయాయని నాకు
తెలుసు.
రెండు నిముషాలు ఆలోచించుకుని "సరే" అనాన్డు. ఊరోల్ పిలల్లందరినీ ఉచితంగా తీసుకెళళ్టానికి ఆ విధంగా ఒక మరాయ్దసుత్ల
ఒడంబడిక జరిగింది.
మేము బయటకొచిచ్, గుటట్ మీద నుంచి రాళళ్ని తోసుత్నన్పుప్డు బొబబ్లెకిక్న అరచేతులిన్ ఆనందంగా ముదెద్టుట్కునాన్ం.
రాళళ్ని అడుడ్గా పెటాట్లనన్ ఆలోచన నాదే.
పెదద్లకి తెలిసేత్ తిడతారని మా మరో సేన్హితుడు భయపడడ్పుప్డు, ‘ఊరి పిలల్లిన్ పెదోద్ళుళ్ తిటట్రనీ, మమమ్లేన్ సమరిథ్సాత్రనీ’ రెడిడ్ అనన్
మాటలు నిజమయాయ్యి.
మొతాత్నికి అనుకునన్ది సాధించాం.
ఈ విషయం మా సూక్లోల్ కూడా తెలిసి అందరూ అభినందించారు. మాషాట్రు మాతర్ం, "మొతాత్నికి భయపెటిట్ సాధించారార్.
భవిషయ్తుత్లో నకస్లైటల్యేయ్ లక్షణాలు కనపడుతునాన్యి" అనాన్డు.
నేను నకస్లైటు అవలేదు గానీ, నా తరువాతి భవిషయ్తుత్లో గొపప్ మారుప్కి ఒక నకస్లైటు కారణమయాయ్డు.
2
మా పూరీవ్కులు దశాబాద్ల కిర్తం మహారాషట్ర నుంచి తెలంగాణాకి వలస వచాచ్రట. అందుకని మా పేరల్ పై మరాఠీ పర్భావం ఎకుక్వ
ఉంటుంది. మగవారి పేరుల్ శివాజీ, రాంజీ, సంతాజీ, నానాజీ, మలాల్జీ; ఆడవారి పేరుల్ జిజియాబాయి, కమలాబాయి, రాధాబాయి,
లకీష్బాయి. ఈవిధంగా ‘బాయ, జీ’ లతో ఎకుక్వగా పూరత్వుతాయి.
మా వాళళ్లో ‘చిరంజీ’ అనన్ పేరు చాలా మందికి ఉండేది.
మా కుటుంబాలు ఆంధర్పర్దేశకి వలస వచాచ్క, కాలకర్మేణా చివరోల్ ‘వి’ తగిలించేవారు.
అదే నా పేరు.
చిరంజీ..వి!
నాకు ఇదద్రు అనన్యయ్లు, ముగుగ్రు అకక్లు. నేను చివరివాడిన్. నేను పుటిట్న రెండు సంవతస్రాలకి నానన్ పోయారు.
మాది కాజీపేట దగగ్రోల్ జఫరగడ మండలం వెంకటాపురం. ఆ రోజులోల్ ఐదొందల ఇళుళ్నన్ ఊరు. వయ్వసాయాధారిత కుటుంబం.
పేరుకి పదిహేను ఎకరాలు కానీ, రాబడి ఏమీ ఉండేది కాదు. మా ఆరుగురినీ అమేమ్ పెంచి పెదద్ చేసింది.
మొదటి రెండు సంవతస్రాలు మా ఊరోల్నే చదివాను.

ఆ పైన అమమ్ ననూన్, చినన్నన్యయ్నీ కరీంనగర జిలాల్ చింతలపలిల్ గార్మంలో అమమ్మమ్ దగగ్ర పెటిట్ంది. అమమ్మమ్ కొడుకు, అంటే మా
మావయయ్ చింతలపలిల్ ఊరోల్ని సూక్లని నడిపించే వాడు. ఆయన పేరు రాజయయ్. ‘రాజయయ్ సార’ అంటే ఆ ఊరోల్ చాలా మంచి పేరుండేది.
చదువులో నేను బాగా ఉండేవాడిన్. నాలుగో తరగతి చదివే అనన్యయ్ పుసత్కాలనీన్ మూడో తరగతిలోనే చదివేసాను. “…సంవతస్రం
పాటూ మూడో తరగతి ఎందుకు చదవాలి? నాలుగో తరగతిలోకి పంపించవచుచ్ కదా” అని గొడవ చేసేవాడిని.
నా ఏడుపు భరించలేక ఆ తరువాతి సంవతస్రం మా ఇదద్రినీ ఐదో తరగతిలో వేయటానికి నిశచ్యించారు.
కానీ మా మావయయ్ సూక్లోల్ నాలుగో తరగతి వరకే ఉండేది. అందుకు మమమ్లిన్దద్రీన్ ‘దామర’ అనే ఊరోల్ అయిదో తరగతిలో వేశారు.
మా అనన్యయ్కి చదువంటే అంత ఉతాస్హం ఉండేది కాదు. అలల్రి చిలల్రగా తిరిగేవాడు. తోటలోల్ పళుళ్ దొంగతనం, సేన్హితులతో
తిరగటం, గొడవలు పెటుట్కోవటం వంటివి చేసేవాడు. అయిదో తరగతితో చదువు మానేసాడు.
ఆ పై వాడేం చేసాడో, ఏమయాయ్డో తరువాత చెపాత్ను.
ఎపుప్డైతే అనన్యయ్ చదువు మానేసాడో, రాజయయ్ సార మామయయ్ దగగ్ర ఒకక్ణేణ్ ఉండలేకపోయాను. అపుప్డు వరంగల జిలాల్
‘రేకనపలిల్’ లో రెండో అకక్యయ్ దగగ్రకి పంపించారు. నా సూక్లు నాచనపలిల్లో ఉండేది. రెండు ఊళళ్ మధాయ్ బసుస్లు లేవు.
పర్తిరోజూ రేకనపలిల్ నుండి నాచనపలిల్ ఆరు కిలోమీటరుల్ నడుచుకుంటూ వెళేళ్వాడిని.
తొమిమ్దేళుళ్ నిండకుండానే మూడు సూక్ళుళ్ మారటం వలల్ రకరకాల సేన్హితులతో కలిసే అవకాశం దొరికింది.
తెలియని వాళళ్తో కూడా తొందరగా కలిసిపోవటమనన్ కళ బహుశా అపుప్డే అలవడిందనుకుంటాను. తరువాతి జీవన గమనంలో ఇది
చాలా ఉపయోగపడింది.
మా బావ కర్మశిక్షణకి మారు పేరు. ఒక రకంగా ఆయనే నాకు సూఫ్రిత్ కూడా. మా బావ అంటే నాకెంత భయమంటే, ఆయన ముందు
ఎపుప్డూ మంచం మీద కూరోచ్వటం గానీ, పడుకోవటం గానీ చేసేవాడిన్ కాదు.
పర్తీ పనినీ కర్మశిక్షణతో చేయటం నేను ఆయన దగగ్రున్ంచే నేరుచ్కునాన్ను.
ఉదయం ఆరు గంటలకి పశువులకి గడిడ్ వేసి, అపుప్డు తయారయి సూక్లకి వెళేళ్వాడిని. సాయంతర్ం సూక్ల నుంచి వచాచ్క బటట్లు
ఉతకటం దగగ్రున్ంచీ అనిన్ పనులోల్నూ అకక్కి సాయం చేసేవాడిని.
ఆయన దగగ్ర నేను నేరుచ్కునన్ మరో విషయం సైకిల అదద్ంలా శుభర్ంగా తుడవటం..! ఆయన అరగంట తుడిచేవాడు. నేను
కురర్వాడిని కాబటిట్ పది నిముషాలోల్ తుడిచేవాడిని. ఆయిలు ఎకక్డ ఎంత వెయాయ్లో, గీర్సు ఎంత పెటాట్లో కూడా ఒక కళ. దానికి ఎంతగా
పేరొచిచ్ందంటే, చుటుట్పకక్ల ఊరినుంచి చుటాట్లెవరైనా మా ఊరికి వసేత్ వారి సైకిల తుడిచి, గీర్సు పెటేట్ బాధయ్త నాకు అపప్గించబడేది.
మా ఊరోల్ ఒకటే సైకిల షాప ఉండేది. గాలి ‘ఫీర్’ కాబటిట్ ఆ షాపలో గాలి కొటేట్ పంపు ఎలల్పుప్డూ పాడయేయ్ ఉండేది. ఊరి మొతత్ం మీద
రెండో పంపు మా ఇంటోల్ మాతర్మే ఉండటంతో, గాలి కొటిట్ంచుకోవటానికి వచేచ్వారందరూ (వీలైతే సైకిల కూడా తుడిపించుకుని) ననున్
మెచుచ్కుంటూ ఉండేవారు. మెచుచ్కోలు తపప్ డబుబ్లు ఏమీ ఇచేచ్వారు కాదు.
పొగడత్లకి పడిపోతే, పర్తీవాడూ దానిన్ ఆయుధంగా వాడుకోవటానికి పర్యతిన్సాత్డని తెలుసుకోవటానికి రెండు నెలలు పటిట్ంది.
కానీ ఆ వాసత్వం నాకు జీవితాంతం ఉపయోగపడింది.
(కొనసాగింపు వచేచ్ సంచికలో..)


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016



3
ఏ కురార్డికైనా ఆ వయసులో పెదద్ వయ్సనం, సైకిలు తొకక్టం..! నేనూ దానికి అతీతుణిణ్ కాదు. రఘువరన బి.టెక సినిమాలోలాగా,
సైకిల అంటే నాకు కర్మకర్మంగా పిచచ్ పేర్మ ఏరప్డింది. అయినా సైకిల తొకేక్ భాగయ్ం నాకు దకక్లేదు. ఇంటోల్ సైకిలునాన్ బావ
ముటుట్కోనిచేచ్వాడు కాదు. అడగటానికి నాకూ భయమే.
అపుప్డు నాకో ఆలోచన వచిచ్ంది.
మా అకక్యయ్ కొడుకిక్ మూడేళుళ్.
‘సాట్ండు వేసి ఉనన్’ సైకిల సీటు పై కూరుచ్ని, వెనుక చకర్ం గిరుర్ గిరుర్న తిరుగుతూoటే, సీట్రింగు బురుర్ బురుర్న తిపప్టంలో ఉండే
ఆనందానిన్ ముందుగా వాడికి నేరాప్ను.
ఆ తరువాత వాడిని సీటు ముందు రాడ పై ఎకిక్ంచి, పకక్న హేండిల పటుట్కుని సాట్ండు తీసి నడపటం... ఆ పైన నెమమ్దిగా తొకక్టం...
అంతే.
వాడూ వయ్సన పరుడయాయ్డు.
వాడు సైకిల కోసం ఏడిచ్నపుప్డు సైకిల తొకక్టానికి ఒక కురార్డు కావాలిస్ వచేచ్వాడు.
ఆ కురార్డిన్ నేనే.
నాకంటే ఇవవ్నంటాడు గానీ, కొడుకు ఏడుపుని కాదనగలడా? అకక్ రౌదార్నిన్ భరిoచగలడా?
ఆ విధంగా సైకిలు చోదకుణిణ్ అవావ్లనే నా లక్షయ్ం తీరింది. కోరిక కలిగినపుప్డలాల్ వాడిన్ కాసత్ గిలేల్వాడిని. వాడు ఏడిసేత్, అది సైకిల
కోసమేనని చెపిప్, ఎకిక్ంచుకొని తిపేప్వాడిన్.
“… అవతలి వారికి అవసరానిన్ కృతిర్మంగా సృషిట్సేత్, అది నీకు లాభసాటి అవుతుంది" అనన్ వాయ్పార సూతర్ం బహుశ అపుప్డే
నేరుచ్కునాన్ను. ‘ఇందులో గొపప్ వాయ్పార సూతర్ం ఏముంది? బోడి. అందరికీ తెలిసిందే కదా’ అంటారా..!
నిజమే.
తెలిసిందే.
కానీ అమలు జరిపేవారు తకుక్వ.
ఫెయిర-అండ-లవీల్ నుంచీ ఆంజనేయ సావ్మి అదృషట్ చకార్లు అమేమ్వారు మాతర్మే, ఈ సూతార్నిన్ (“నిజంగా అవసరం లేకపోయినా,
పర్జలోల్ కృతిర్మ అవసరానిన్ సృషిట్సేత్, అది నీక లాభసాటి” - అనన్ సూతార్నిన్) చకక్గా అమలు జరుపుతారు.
…
అపుప్డపుప్డే పలెల్టూళళ్కి కరెంటు వసుత్నన్ రోజులవి. మా ఇంటికి ఇంకా రాలేదు. గంటనన్ర సేపు లాంతరు వెలుగులో
చదువుకొనేవాడిని. ఆ తరువాత వెళిళ్ ఎదుద్ల పాకలో పడుకొనేవాడిని.
దానికి కూడా ఒక కారణం ఉంది.
ఎదుద్ల మూతర్ం నేల మీద పడితే, ఆ తరువాత భరించలేనంత వాసన వసుత్ంది.
రాతుర్ళుళ్ నా కారయ్కర్మం ఏమిటంటే, వాటి కింద డబాబ్లు పెటిట్, అవి నిండగానే పారబోసి మళీళ్ తీసుకొచిచ్ పెటట్టం.
అలా రాతర్ంతా నాలుగైదుసారుల్ లేవవలసి వచేచ్ది.
మళీళ్ పొదుద్నేన్ లేచి, చీపురు కటట్తో శుభర్ం చేసి, కళాళ్పి జలిల్ ముగుగ్లేయటంతో నా దినచరయ్ మొదలయేయ్ది.

ఇటువంటి దినచరయ్ వలేల్… బహుశ రాతిర్ ఎంత ఆలసయ్మైనా, మధయ్లో ఎనిన్సారుల్ లేవవలసి వచిచ్నా, పొర్దుద్నన్కలాల్ ఫెర్షగా ఉండటం
అలవాటై ఉంటుంది.
ఇది నా వృతిత్కీ, వాయ్పారానికీ ఆ తరువాత చాలా ఉపయోగపడింది.
ఎనిమిదో కాల్సు మంచి మారుక్లతో పాసయాయ్ను. జీవితం సజావుగా జరిగిపోతునన్ సమయంలో నా జీవితంలో అతి నికృషట్మైన దశ
పార్రంభమైంది.
4
పెదద్నన్యయ్ భారయ్… అంటే పెదద్ వదినకీ, అమమ్కీ మధయ్ చినన్ చినన్ గొడవలతో విభేదాలు పార్రంభమై, తొందరోల్నే పెదద్వై, కుటుంబం
రెండుగా విడిపోయింది. అనన్యయ్ విడిగా వెళిళ్పోయాడు.
ఆసిత్ పంపకాలు జరిగినపుప్డు ఆసిత్ ఏం వచిచ్ందో తెలీదు కానీ నాకూ, చినన్ అనన్యయ్కీ ఆరువేల అపుప్ వాటాగా వచిచ్ంది.
పేరుకి విడిపోయినా, అమమ్ బాధయ్త అంతా అనన్యేయ్ తీసుకొనే వాడు. మా ఇంటికి కొదిద్ దూరంలోనే వాళళ్ ఇలుల్ ఉండేది. మేమంటే
వాడికి ఎంతో పేర్మ.
కానీ ఆరిథ్క అవసరాలు అనోయ్నయ్తని అషట్విధాల నషట్పరుసాత్యి.
పెదద్నన్యయ్ విడిపోయేసరికి అమమ్కి మరో మనిషి అవసరం పడింది. నా పని విధానం చూసి, నేను తన దగగ్ర ఉండటం కనాన్ అమమ్కి
ఎకుక్వ ఉపయోగపడతానని అనుకునాన్డో ఏమో, బావ ననున్ మా ఊరు పంపించటానికి నిశచ్యించుకునాన్డు.
నాకు కూడా ఆ కర్మశిక్షణ అంటే వెగటు పుటిట్ంది. అమమ్ దగగ్రకు వెళిళ్పోవటానికే ఉతాస్హపడాడ్ను.
అకక్డే ఒక తపుప్ జరిగిపోయింది.
“ఒక విదాయ్రిథ్ భవిషయ్తుత్ అతడి సేన్హబృందం మీద ఆధారపడి వుంటుంది" అంటారు. నా సేన్హితుల భవిషయ్తుత్ని నేనూ, నా భవిషయ్తుత్ని
నా సేన్హితులూ దిగజారచ్టానికి మొదటి వితత్నం అపుప్డే పడింది.
అమమ్ దగగ్రకి వచేచ్శాను. తొమిమ్దో తరగతి చదవటానికి వెంకటాపురంలో పాఠశాలలు లేవు. దూరంగా నాలుగునన్ర కిలోమీటరల్
దూరంలో, ‘కూనూరు’ అనే ఊరోల్ మాతర్మే సూక్ల ఉండేది. అకక్డికి వెళేత్, సీటుల్ లేవనాన్రు. ఏం చేయాలో అరథ్ం కాలేదు. తిరిగి బావ దగగ్రకి
వెళిళ్ ఆ డిసిపిల్న చటర్ంలో ఇరుకుక్పోవటం ఇషట్ంలేదు.
అపుప్డు ఒక ఆలోచన వచిచ్, నా సేన్హితుడితో కలిసి ఆ ఊరు వెళాళ్ను. పేరెంటస్ కమిటీ మీటింగ జరుగుతూoడగా, “…నాకు సీటిసేత్
ఒక సిమెంట బసాత్ డొనేషన ఇసాత్మని అమమ్ చెపప్మంది" అని చెపాప్ను.
సీట ఇవవ్టానికి వారు ఒపుప్కునాన్రు.
ఇంటికొచిచ్, "ఒక సిమెంటు బసాత్ ఫీజుగా ఇసేత్ వాళుళ్ సీటు ఇసాత్మనాన్రు" అని చెపాప్ను. అమమ్ ఇచిచ్న యాభై రూపాయలతో
సిమెంటు బసాత్ కొనుకుక్ని తీసుకెళిళ్ సూక్లోల్ జాయిన అయాయ్ను.
…
మా ఊరి నుంచి మేము నలుగురు సూట్డెంటస్మి. నాలుగునన్ర కిలోమీటరుల్ వెళేళ్వాళళ్o.
బసుస్కి అడడ్ంగా రాళుళ్ పెటిట్ంది అపుప్డే.
నా కాల్సమేటస్ ముగుగ్రికీ చదువు మీద ఏమాతర్ం ఉతాస్హం లేదు. వాళళ్ సావాసంతో నేనూ నెమమ్దిగా మారిపోయాను. దారి మధయ్లో
చేలలోల్ ఆడుకోవటం, చెరువులో ఈత కొటట్టం, సాయంతర్ం సూక్ల అయిపోయేటపప్టికి బుదిధ్మంతుడిలాగా ఇంటికి రావటం… ఆవిధంగా

సంవతస్రంలో సగం రోజులు సూక్లకి వెళళ్లేదు. చదువు పూరిత్గా వెనుకబడిపోయింది. అయినా అదృషట్వశాతూత్ పెదద్ ఇబబ్ంది లేకుండా
తొమిమ్దో తరగతి పాసై పదికి వచాచ్ను.
సేన్హితుల పర్భావం మనుషుల మీద ఎలా ఉంటుందో చెపప్టానికి నా పదో తరగతి బాలయ్మే ఉదాహరణ.
వెంకటాపురంలో అమామ్, నేను ఇదద్రమే..!
అదుపు చేయటానికి నానన్ లాంటి పెదద్మనిషి ఎవరూ ఇంటోల్ లేరు. ఈ కర్మంలో మా అమమ్ నాకు సైకిల కొనటం మరో దౌరాభ్గయ్మైన
విషయం.
‘ఇంటరీమ్డిస’ అంటే లాటిన భాషలో ‘మధయ్లో’ అని అరథ్ం. అది జీవితానిన్ ఎటైనా తిపప్వచుచ్. ‘మంచి…చెడు’ రెండుదారుల్ అనుకుంటే,
దురదృషట్వశాతూత్ నేను చెడు వైపుకి తిరిగాను. ఊపిరి తీసుకోవటానికి కూడా వీలుండనంత వతిత్డితో ఇంటరమీడియేట చదివిన విదాయ్రిథ్,
గార్డుయ్యేషనకి వచేచ్సరికి 'సేవ్చఛ్’కి కొతత్ అరాథ్లు నేరుచ్కుంటాడు.
మొదటోల్ నాకు సినిమాలంటే పెదద్గా ఇంటెర్సట్ లేదు. కానీ సేన్హితుల పర్భావంతో రెండు మూడు సినిమాలు చూసేటపప్టికి ఉతాస్హం
పెరిగిపోయింది. మూడు రోజులకి ఒక సినిమా చూడకపోతే ఉండలేని సిథ్తికి వచాచ్ను. ఈ రోజులోల్ పిలల్లు కంపూయ్టర గేమస్ లేకపోతే ఎలా
విలవిలలాడిపోతారో అలాగనన్మాట.
ఆ రోజులోల్ సినిమా హాలు ఘనాపురలో మాతర్మే ఉండేది. మా పొలంలో పని చేసుత్నన్వారు ‘పిలల్వాడు సూక్లకి వెళుతునాన్డు’ అని
అనుకోవటం కోసం (మా అమమ్కి చెపప్టం కోసం) మా పొలాల మీదుగా కూనూరు వరకూ వెళేళ్వాళళ్ం. కానీ అకక్డి నుండి బయలుదేరి
దాదాపు పనెన్ండు కిలోమీటరుల్ పర్యాణం చేసి సేట్షన ఘనాపూర వెళిళ్పోయేవాళళ్ము.
అపప్టికి మధాయ్హన్ం రెండు గంటలయేయ్ది.
ఘనాపూరలో మాయ్టీన్ షో చూసి, రాతిర్ ఏడు ఎనిమిదికలాల్ మంచి విదాయ్రుథ్లాల్గా ఇంటికి వచేచ్సేవాళళ్ం.
ఈ విధంగా కనీసం వారానికి ఒకటి రెండు సినిమాలు చూసేవాళళ్ం. తపుప్చేయటం, దానిన్ మేనేజ చేయటం ఎలాగో తెలిసిన తరావ్త
పదో కాల్సులో సూక్లకి వెళళ్టం పూరిత్గా మానేసాం.
టీచరుల్ ఎవరైనా వెళిళ్ ఇంటిలో చెపాత్రనే భయం లేదు. వాళళ్ని కూడా బెదిరించే సాథ్యికి చేరుకునాన్ం.
అలా మా భయానికి లొంగని వయ్కిత్ మా ఇంగీల్ష టీచర సుధాకర గారు.
మా వయ్వహారాలు గమనించి, నలుగురీన్ నిలబెటిట్ కొటాట్డు. ఇంటోల్ చెపాత్నని బెదిరించాడు. మా నలుగురోల్ రవీందర రెడిడ్ అనే ఒక
కురార్డు చాలా ఆవేశంగా, ఉండేవాడు. వాడి నాయకతవ్ంలో ఆరోజు వెళిళ్ ఆయన కొతత్గా కొనుకుక్నన్ హీరో మోటర సైకిల టైరుల్ కోసేసాం.
ఆ విషయం సూక్లోల్ టీచరల్oదరికీ తెలిసి, కొదిద్ రోజులోల్నే మేము వయ్తిరేకించటానికి వీలేల్ని ఫోరస్గా తయారయాయ్ం.
…
మేము చదువుతునన్ తరగతిలో ఒక అమామ్యి ఉండేది. ఒకేసారి నలుగురo ఆ అమామ్యిని పేర్మించాము. ఆ అమామ్యి ఊరు మా
ఊరి నుంచి రెండు కిలోమీటరల్ దూరంలో ఉంది. అందరం కలిసి ఉతత్రం వార్సి ఆ అమామ్యికి పోసట్ చేసాం.
అయితే-
‘ఇంత పకక్నే ఉనన్ ఊరికి ఉతత్రం ఎవరు వార్సారు?’ అని పోసట్మానకి అనుమానం వచిచ్ చింపి చదివి, పెదద్మనిషి తరహాలో ఆ
ఉతత్రానిన్ తీసుకొచిచ్ మా పెదద్నన్యయ్కి ఇచాచ్డు.
ఆయనేమీ అనలేదు కానీ, ఈ విషయం ఆ నోటా ఈ నోటా పాకి, ఆ అమామ్యి ఊరివారికి తెలిసింది. కరర్లు పటుట్కొని వచాచ్రు.

ముందే చెపిప్నటూట్ మా గూర్పలో రెడిడ్ హీ-మాన. వాడు ఇనప రాడ పటుట్కొని వచాచ్డు. పెదద్ ఫైట జరిగింది. చివరికి మేమే గెలిచాం.
…
అంతలో పదో తరగతి పరీక్షలు దగగ్ర పడాడ్యి.
మా నలుగురికీ ఇంగీల్షంటే చొకాక్లు తడిసి పోయేవి. పరీక్ష హాలోల్, హాలు టికెక్టల్ నెంబరల్ పర్కారం నా వెనుక మా ఇదద్రు సేన్హితులు,
నా ముందు రెడిడ్, వాడి ముందు భవనాన్రాయణ అనే కురార్డు.
ఈ భవనాన్రాయణ అనే కురార్డు కాల్సు ఫసుట్ వచేచ్ వాడు. అదీ మా నలుగురి ధైరయ్ం.
పరీక్షకి వచేచ్ పరయ్వేక్షణాధికారి ఎవరో మాకు ఒకరోజు ముందే తెలిసిపోయేది. మరుసటి రోజు ఇంగీల్షు పరీక్షకి లకీష్నారాయణాచారి
సారు వసాత్రని తెలిసింది.
అంతకు ముందు సాయంతర్ం అందరం చెరో నాలుగు రూపాయలు చందాలు వేసుకొని ఒక బీరు బాటిల కొని, ఆయన ఇంటికి వెళిళ్
దానిన్ బహుమతిగా ఇచాచ్ము.
ఇంగీల్షు పరీక్ష పార్రంభమైంది. నారాయణ సారు మావైపు రాలేదు. ‘ఇంకేం. అదుభ్తం’ అనుకునాన్ం.
కానీ పర్మాదం మేము ఊహించని వైపు నుంచి వచిచ్ంది.
ముందు కూరుచ్నన్ భవనాన్రాయణని, "ఒరేయ. నీ ఆనస్రు షీటు చూపించు" అనాన్డు రవీందర్రెడిడ్.
"చచిచ్నా చూపించను" అనాన్డు వాడు.
"పకక్కి పెటిట్ వార్సుకో" అనాన్డు వీడు.
“చచిచ్నా పెటట్ను” అనాన్డు వాడు.
ఈలోపులో లకీష్నారాయణాచారి సారు నిదర్లోంచి లేచి, "రేయ. మాటాల్డు కోకుండా వార్సుకోండి" అని తిరిగి పడుకునాన్డు. పూజారి
కరుణించినా దేవుడు (!) వరమివవ్లేదు.
రెడిడ్ వెనకాల నేను, నా వెనుక మిగతా ఇదద్రూ.
వేరు లోంచి నీరు పైకి రాకపోతే కొమమ్లకి అందనటూట్, పై లింకు తెగిపోయింది. నలుగురo గంట సేపు గది నాలుగు గోడల వైపు
చూసూత్ కూరుచ్నాన్ం.
మాలో ఒకక్రికి కూడా పొటట్కోసేత్ అక్షరo ముకక్ ఇంగీల్షు రాదు.
"ఆఖరి సారి చెపుతునాన్ చూపించు" అనాన్డు రెడిడ్. వాడు వినపడనటుట్ వార్సుకుపోతునాన్డు. అంతలో పరీక్ష అయిపోయినటూట్ బెలుల్
మోర్గింది.
బయటకు రాగానే రెడిడ్ వాడిని కరర్తో ఒకక్టి కొటాట్డు. వాడి తల పగిలింది.
మమమ్లన్ందరినీ హెడమాసట్ర రూమకి తీసుకెళాళ్రు. వెళూత్నన్పుప్డే, రెడిడ్ వాడిని “…మా మీద ఏ ఫిరాయ్దూ చేయకపోతే మిగతా
పరీక్షలు వార్సాత్వు. మేము ఎలాగూ పాసు కాము. మాతో పాటూ నినున్ కూడా వార్యకుండా చేసాత్ము” అని బెదిరించాడు.
దాంతో మా మీద ఏ చరాయ్ తీసుకోవదద్ని మా తరఫున కూడా వాడే పర్ధానోపాధాయ్యుడి కాళాళ్ వేళాళ్పడి బర్తిమాలాడు. మమమ్లిన్
శికిష్ంచకుండా వారిన్ంగ ఇచిచ్ మిగతా పరీక్షలు వార్యనిచాచ్డు ఆయన.
పకక్ విదాయ్రిథ్ని బెదిరించగలిగాము గానీ, పేపరుల్ దిదేద్వాడిని (అతను ఎవరో మాకు తెలీదు కదా) బెదిరిoచలేముగా. అoదరం
మూకుమమ్డిగా ఇంగీల్షులో ఫెయిలయాయ్ము.

ఆ రాతిర్ అమమ్ బాగా ఏడిచ్ంది. "మూడో కాల్సు నుంచి అయిదో కలాసుకి ఎగిరినోడివి, నువువ్ పరీక్ష తపప్టమేందిర కొడుకో..." అని
బిగగ్రగా రోదించింది.
నేనేమీ మాటాల్డలేదు.
మాటాల్డటానికి ఏమీ లేదు.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016



5
నేను మొటట్మొదటి సారి మందు కొటట్టం చాలా గమమ్తుత్గా జరిగింది.
ఐదో తరగతితో చదువు మానేసిన మా చినన్ అనన్యయ్ ఒక హొటలోల్ పని చేసేవాడు. ఎలా దొరికిందో తెలీదు కానీ వాడికి ఒక మెక
డొవెలస్ విసీక్ బాటిల దొరికింది. దానిన్ తీసుకొచాచ్డు. అపప్టివరకూ సినిమాలోల్ చూడటమే తపప్ మందు తాగటo తెలీదు.
రాతిర్ అందరూ నిదర్ పోయాక బాటిల ఎతిత్ కొంత తాగాను.
నాకేమీ అనిపించలేదు.
భగన్ పేర్మికుడైన హీరో మందు కొటిట్ సీసా పగలకొటట్టం, హీరోయిను కొబబ్రికాయలో రవవ్ంత జినున్ తాగి పిచిచ్పిచిచ్గా హీరోతో
గెంతులెయయ్టం, రేప చేసే ముందు విలను కొంచెం తాగగానే విపరీతంగా పర్వరిత్ంచటం సినిమాలోల్ చూసి, అలా ఏమీ జరగకపోవటంతో నరాలోల్ సతుత్వ
ఎకుక్వ ఉనన్దనుకొని మరింత తాగాను.
అలా అలా దాదాపు సగం బాటిల తాగేశాను.
మొదటి రెండు నిముషాలూ బానే ఉంది కానీ, కర్మకర్మంగా… ముందు మంచం, తరువాత గది, ఆ పైన నేనూ, నా చుటూట్ పర్పంచం
తిరగటం మొదలైంది.
పకక్ మీద ఎలా పడాడ్నో తెలీదు.
పొదుద్నన్ లేచే సరికి పకక్ంతా వాంతులు.
వీపు మీద అమమ్ పర్పంచపటం ముదిర్సుత్ందని అనుకునాన్ను కానీ కొటట్లేదు.
"కుకక్లాగా అలా తాగటమేంటార్. తాగాలనుకుంటే కనీసం అనన్యయ్ని చూసి నేరుచ్కో" అoది.
ఆమె ననున్ తిటట్కపోవటం, కొటట్కపోవటం కుదించుకుపోయేలా చేసింది.
‘ఆ రోజు నుంచీ ఈ రోజు వరకూ మందు కొటట్లేదు’ అనను కానీ, వాంతి చేసుకునేటంతగా డిర్ంక చెయయ్టo జరగలేదు.
...
అవసరమైన ఖరుచ్లకే తపప్, చినన్పప్టి నుంచీ నేను వేసే వెధవేవ్షాల ఖరుచ్లకి ఇతరుల నుంచి డబుబ్లు తీసుకోవటం అలవాటు లేదు.
కనీసం అమమ్ని కూడా అడిగేవాడిని కాను (ఒకవేళ అడిగినా ఎవరూ ఇచిచ్ ఉండేవారు కాదు. అది వేరే సంగతి).
ఒక రోజు సూక్లకి వెళుతూండగా పొలాల మధయ్లో ఇటుక బటీట్లు చూసాను. పచిచ్ ఇటుకలిన్ వంద మోసుకెళిళ్ బటీట్లో పెడితే పది
పైసలు ఇసాత్రని తెలిసింది.
‘అవసరం అనేవ్షణకి అమమ్’ అని ఒక ఇంగీల్షు సామెత ఉనన్ది. మొటట్మొదటిసారి లేబర పని చేపటాట్ను. మొదటి రోజు కూలీ ముపైప్
పైసలు వచిచ్ంది. రెండో రోజు డెబైబ్ పైసలు, మూడో రోజు దాదాపు ఒక రూపాయి వచిచ్ంది.
నాకు రింగులంటే చాలా ఇషట్ం. పిండితో రకరకాల రింగులు తయారు చేసాత్రు. వాటిని వేళళ్కి తొడుకొక్ని ఆ చేగోడీలాల్ంటి వాటిని
కొరుకుక్ తింటూoటే, తెరకి పదడుగుల దూరంలో కూరుచ్ని చిరంజీవి సినిమా చూసినంత థిర్లిల్ంగగా ఉండేది.
అయితే అవి చాలా ఖరీదు. ఐదు పైసలకి ఐదు ఇచేచ్వారు.
కొనిన్ రోజులైన తరావ్త, వాటిని ఇంటోల్నే ఎందుకు తయారు చేయకూడదని ఒక ఆలోచన వచిచ్, నేనూ నా మితుర్డూ కలిసి వాళళ్
ఇంటోల్ ఎవరూ లేనపుప్డు మూకుడు పెటిట్ బోలడ్ంత నూనె పోసి, మొకక్జొనన్ పిండితో వాటిని తయారు చేయటానికి పర్యతిన్ంచాము. అయితే వాడాలిస్న
పిండి అది కాదు. అపప్డాల పిండి. దాంతో అనీన్ ఉండలుగా తయారయాయ్యి.

మేం పెటిట్న పెటుట్బడికి చాలా ఉండలు రావటంతో గొపప్ విజయం సాధించిన వాళళ్లా పొంగిపోయి తింటూ ఉండగా వాళళ్ అమమ్
వచిచ్ంది. అపుప్డు నా సేన్హితుడి వీపు మీద వాతలు రింగులు తేలేలా ఆవిడ కొటిట్న విధానం చూసిన తరావ్త, రింగుల మీద ఆసకిత్ పూరిత్గా పోయింది.
జీవితంలో మళీళ్ ఎపుప్డూ వాటిని తినలేదు.
ఈ విషయం మా బావకి తెలిసి, "ఒరేయ! నీలో ఒక వాయ్పారసుత్డు ఉనాన్డార్. పెటిట్న డబుబ్కు సరిపడా వసుత్వు రాకపోతే, మనమే ఎలా
తయారు చెయాయ్లనన్ ఆలోచన రావటమే గొపప్" అని(నన్) అరథ్ం వచేచ్లా మాటాల్డాడు.
వాయ్పారసుత్డు ఉనాన్డో లేదో తెలియదు కానీ అదృషట్వంతుడు మాతర్ం నిశచ్యంగా ఉనాన్డు. ఆ రింగులు గానీ మా ఇంటోల్ చేసూత్
అమమ్కి పటుట్బడి ఉంటే, ఈ వాయ్పార సూతార్లనీన్ ఆ రోజే అటకెకిక్ ఉండేవి.
6
మెటుల్ జారే కొదీద్, కిర్ంద నాచు ఎకుక్వై మరింత వేగంగా అధఃపాతాళానికి జారిపోతాం. ఒకసారి జారటం మొదలయితే, పర్కృతి కూడా
దానికి దోహద పడుతుంది. రికామీగా ఉనాన్ను కాబటిట్ సినిమాలు చూడటం వయ్సనమైపోయింది. అలాంటి సమయంలో విధి సంకలప్ం వలల్నేమో, మా
ఊరికి ఒక సినిమా థియేటర వచిచ్ంది.
థియేటర అంటే హాలు కాదు. వీడియోలు కొతత్గా వచిచ్న రోజులవి. నాలుగు తడికెలు కటిట్, మధయ్లో టి.వి. పెటిట్ కొతత్ సినిమా కేసెటుల్
తెపిప్ంచి వేసేవారు.
రూపాయి టికెటుట్.
మొదటోల్ కొనిన్ రోజులు టికెటుట్ కొనుకుక్ని చూశాము. మేము చూడకుండా ఏ సినిమా కూడా ఊరి నుంచి వెళేళ్ది కాదు. కొంత
కాలమైన తరావ్త నేను మా సేన్హబృందం తరఫు పర్తినిధిగా వెళిళ్, ఆ సినిమా హాలు(!?) పొర్పర్యిటరోత్ “…రెగుయ్లర కసట్మరల్మయిన మా దగగ్ర కూడా
మీరు డబుబ్లు వసూలు చేయటం భావయ్ం కాదు" అనాన్ను వినమర్ంగా.
"మరేం చెయాయ్లట్?"
"కనెస్షను కావాలి"
"నువేవ్మైనా సేలస్ టాకాస్? పోలీసు సేట్షనా?"అనాన్డు వెటకారంగా.
"అదయితే ఫుల ఫీర్ కదా"
"జోకులెయయ్కు. మరోసారి ఇలా వసేత్ కాళుళ్ విరకొక్డతా” అనాన్డు.
మరుసటి రోజు సాయంతర్ం, ఇంకో రెండు నిముషాలోల్ సినిమా పార్రంభం అవుతుందనగా ఊరికి దూరంగా వెళిళ్ కరెంటు తీగల
మీదకి సైకిల చైను విసిరేసాను. చినన్ శబద్ంతో మొతత్ం ఊరంతా కరెంటు పోయింది.
అరగంట ఆగి హాలు దగగ్రకి వచిచ్ చూసేసరికి, నేను ఊహించినటేట్ హాల యజమాని బికక్ మొహం వేసుకుని పేర్క్షకులకి టికెక్టుట్
డబుబ్లు వెనకిక్ ఇచేచ్సూత్ కనబడాడ్డు.
నేను కూడా అమాయకంగా మొహం పెటిట్ అకక్డి నుంచి జారుకునాన్ను.
మరుసటి రోజు కూడా అలానే జరిగేసరికి యజమానికి ఏం జరుగుతూందో అరథ్మయియ్ంది.
లైనమెనల్ దావ్రా తన అనుమానం నిజమని నిరాధ్రించుకునాన్డు.
ఆ థియేటర పెటిట్న వాడు మా ఊరివాడు కాదు. మమమ్లిన్ ఏమీ అనలేడు. చైను ఎవరు వేసారో ఋజువు చేయటానికి లైనమెనుల్
పోలీసులు కాదు కదా. అందువలల్ మా మీద నేరం నిరూపించలేడు.

మరో రెండోర్జులు అలా సాగితే, తను వీడియో సినిమా పార్రంభించగానే ఊరంతా కరెంటు పోతోంది కాబటిట్, తన వీడియో వలేల్ ఆ
విధంగా జరుగుతుందని మేము ఒక రూమరు వాయ్పిత్ చేసేత్, ఆ ఊళోళ్నే కాదు, చుటుట్ పకక్ల ఏ ఊళోళ్నూ తనకి పుటట్గతులు ఉండవనన్ పర్మాదానిన్
గర్హించి, మాతో రాజీకొచాచ్డు.
మా బాయ్చకి కనెస్షన ఇచేచ్ పర్తిపాదిక మీద మేము అతనిన్ మా ఊరిలో సినిమా నడుపుకొనే వీలు కలిప్ంచాం.
అంతవరకూ విజయమే కానీ, ఆ కనెస్షను డబుబ్ సంపాదించటం ఎలా?
దానికో మారగ్ం దొరికింది.
ఆ చుటుట్పకక్ల విపరీతమైన తేనెపటుల్ ఉండేవి. అరధ్రాతిర్ వెళిళ్ మంట వెలిగించి తేనె తీసేవాళళ్ం. చాలా రిసకతో కూడిన పని అది. కానీ
వయ్సనం మనిషిని ఎంత రిసకకైనా పురికొలుప్తుందనడానికి మా చరయ్లే నిదరశ్నం.
కొంత కాలానికి చుటుట్పకక్ల తేనె పటుల్ అయిపోయాయి.
ఈ సినిమాల జాడయ్ం మమమ్లిన్ దొంగతనానికి పురికొలిప్ంది.
పలెల్టూళళ్లో కరెంటు పోలకీ, పొలాలోల్ మోటరకీ దాదాపు ఎనభై మీటరుల్ దూరం ఉండేది. చేతులకి గౌల్సులు వేసుకొని ఆ కరెంటు వైరుల్
కతిత్రించేవారం. వాటిని దూరపు ఊళుళ్ తీసుకెళిళ్ అమేమ్వారం. మీటరుకు ఎనిమిది రూపాయలు ఇచేచ్వారు.
అయితే ఇది చాలా రిసుక్తో కూడిన వయ్వహారం.
మా సేన్హితులు బాగా భయపడేవారు.
అపుప్డు నాకు ఒక ఫాల్ష లాంటి ఆలోచన వచిచ్ంది.
ఆ రోజులోల్ కరెంటు ఫల్కుచ్యేషనస్ వలల్ బలుబ్లు తెగ మాడిపోయేవి.
మాకు వరసకు దూరపు(del) మామయయ్ పటన్ం నుంచి బలుబ్లు తెచిచ్ అమేమ్వాడు.
అరధ్రాతిర్ వెళిళ్ ఇళళ్ వసారాలోల్, పకక్ వరండాలోల్, వెనుక పెరటోల్ ఉండే బలుబ్లు తొలగించి, మా దగగ్రునన్ కాలిపోయిన బలుబ్లు
పెటేట్వాళళ్ం. కరెంటు ఎగుడు దిగుడు వలల్ బలుబ్లు పాడయాయ్యని ఇళళ్లోల్ వాళుళ్ అనుకొనేవాళుళ్.
ఇలా తొలగించిన బలుబ్లు బాగా కడిగి ఆయనకు అమేమ్వాళళ్ం. బలుబ్కు మూడునన్ర ఇచేచ్వాడు.
ఈ పుసత్క పార్రంభంలో నేను ‘నికృషట్మైన జీవితం’ అనే ఒక పదం వాడాను. ఇంతకనాన్ గొపప్ ఉదాహరణలు ఇంకా ఏం కావాలి?
నా జీవితం ఇలా ఎతుత్పలాల్ల అసత్వయ్సత్పు బర్తుకుబాటలో చకర్ం విరిగిన ఎదుద్ల బండిలా నడుసూత్ ఉండగా, మరో వైపు నుoచి ఒక
అనుకోని సంఘటన జరిగింది.
మా చినన్ అనన్యయ్ ఇంటోల్oచి పారిపోయాడు.
7
పెదద్నన్యయ్ విడిపోవటం, చినన్నన్యయ్ ఇంటోల్ంచి పారిపోవటం, ఈ రెండు సంఘటనలూ అమమ్ మీద పెదద్ పర్భావానిన్ చూపించాయి.
పైకి కనపడేది కాదు కానీ, లోలోపల చాలా బాధ పడేది.
పగలు బాగానే ఉండేది కానీ ఒకోక్రోజు అరధ్రాతిర్ పూట చినన్నన్యయ్ గురొత్చిచ్ నిదర్లోంచి లేచి బిగగ్రగా ఏడవడంతో నాకు మెలకువ
వచేచ్ది. ఏమి చెయాయ్లో తోచక, తననే చుసూత్ ఉండేవాణిణ్.
తాను అంత గటిట్గా ఏడుసూత్ ఉంటే నాకు భయం వేసేది. ఓదారచ్టం తెలీదు. పకక్న కూరుచ్ని నేనూ ఏడుసూత్ ఉండేవాడిన్.
మా పెదద్నన్యయ్ మా నుంచి విడిపోయాడని ముందే చెపాప్ను కదా..! తను పకిక్ంటోల్ ఉండేవాడు. ఆ ఏడుపులు విని అరధ్రాతిర్ వచిచ్
అమమ్ను ఓదారేచ్వాడు.

మా చినన్ అనన్యయ్ మనసత్తవ్ం చాలా విచితర్మైనది. వాడు మాటిమాటికీ ఇంటోల్ంచి (పారి/వెళిళ్)పోయేవాడు. మూణాణ్లుగు నెలలు
ఎకక్డుండేవాడో కనబడేవాడు కాదు. హొటలసలో కీల్నరగా, సరవ్రగా పనిచేసేవాడు. పోలీస రిపోరట్ కూడా ఇచేచ్వారం కాదు. అది పరువుకి సంబంధించిన
విషయం. ఇపుప్డునన్ సెలఫోనలు ఆరోజులోల్ లేవు. మేమే చుటుట్పకక్ల ఊళళ్నీన్ వెతికేవాళళ్ం.
ఎకక్డో దొరికే వాడు. తీసుకొచేచ్వాళళ్ం.
కొనాన్ళుళ్ండి మళీళ్ వెళిళ్పోయేవాడు. ఈ రకంగా వాడి జీవితం అసత్వయ్సత్ంగా గడిచింది.
...
అమమ్ బాగా కషట్పడేది. అందరు పిలల్లీన్ పైకి తీసుకురావడం, ముగుగ్రు కూతుళళ్ పెళిళ్ చేయటం అంటే మాటలు కాదు.
పొదుద్నేన్ నాలుగు గంటలకు లేచి వంట చేసి, పనివాళళ్కి కూడా తనే కూరలు వండి, తోడుగా ననున్ తీసుకొని పొలానికి బయలుదేరేది.
పొలం పనులకి కూలీలు వీలైనంత ఆలసయ్ంగా రావటానికి పర్యతిన్సాత్రు. అందుకని తనే ఇంటింటికీ వెళిళ్, దాదాపు ఇరవై మందిని
పోగేసేది.
లోపలున్ండి వాళుళ్ "ఇంకా వంట కాలేదమామ్" అనన్పుప్డు, "అకక్రేల్దురా. మీకూక్డా నేను చేసి తీసుకొసుత్నాన్ను" అని చెపేప్ది. దాని
వలల్ సూరుయ్డు పైకి రాకముందే అనుకునన్ సమయానికి ఠంచనుగా పని పార్రంభమయేయ్ది.
కలుపు మొకక్లు తీసేటపుప్డు, తను రెండు వరుసలు తీసుకొని, మిగతావి కూలీలకి అపప్గించేది. అందరికనాన్ ముందే తన రెండు
వరసలూ పూరిత్చేసి మిగతావారిని తొందరపెటేట్ది. అదే విధంగా పనులనీన్ అయిపోయి కూలీలు వెళిపోయాక, అనుకునన్ పని సరిగా జరిగిందో లేదో
పదినిముషాల పాటూ చూసుకొని వెళేళ్ది. అనన్ం ముట తెచుచ్కోని వాళళ్కి తనే భోజనం పెటేట్ది.
దీని నుంచి నేను కొనిన్ పాఠాలు నేరుచ్కునాన్ను.
నా భవిషయ్త-జీవితంలో అవి చాలా ఉపయోగకరంగా పరిణమించాయి.
మొదటిది, ఇతరులతో పని చేయించే వయ్వహారాలోల్, అందరికనాన్ ముందు మనం అకక్డ ఉండాలి..!
నా ఇనసిట్టూయ్టలో కూడా నేను కూడా అదే అమలు జరిపాను. అందరికనాన్ ముందు వెళళ్టం, అసిసెట్ంటస్ అందరూ వెళిళ్పోయిన
తరావ్త, ఆ రోజు పని ఎలా జరిగిందా అని చూసుకుని, మరుసటి రోజు చేయవలసిన పనులని ఒక కర్మపదధ్తిలో పెటుట్కుని, అపుప్డు ఇంటికి వెళళ్టం.
రెండో విషయం ఏమిటంటే, పని చేసేవారిని మనం బాగా చూసుకుంటే సంసథ్ పటల్ వారికి అభిమానం పెరుగుతుంది. ఎవరికో పని
చేసుత్నాన్మని కాకుండా, మనందరం కలిసి చేసుత్నాన్మనే ఆతీమ్య భావన ఎకుక్వ అవుతుంది.
అనిన్టి కనాన్ ముఖయ్విషయం ఏమిటంటే పనివారి కనాన్ మనం ఏకిట్వగా ఉండాలి..! పని చేసి చూపించాలి..!! దాంతో వారిలో పోటీ
మనసత్తవ్ం పెరుగుతుంది. అంతరగ్త శకిత్ బయట పడుతుంది.
ఇదంతా చేయటం వలల్ నాకు 'పని రాక్షసుడు' అనన్ బిరుదు వచిచ్ందని తెలుసు. అందులో చితర్మేమీ లేదు.
పని రాక్షసి కడుపున రాక్షసుడు పుటట్క దేవత పుటట్డు కదా.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

(కిర్ందటి సంచికనుంచి కొన గింపు)

8
మా పొలానిన్ రామచందర్రావు అనే ఆయన చూసూత్ ఉండేవాడు. ఒక రకంగా చెపాప్లంటే కౌలుకి అనన్మాట. అయితే 'ఇంత' అని లేదు. వచిచ్న
దానోల్ కాసత్ కాసత్ తీసుకోవటం.
రాబడి తకుక్వ. పని ఎకుక్వ.
నా మీద మా పెదద్ బావ పర్భావం ఎంత ఉందో రామచందర్రావు పర్భావం కూడా అంతే ఉంది. ఆయన పొదుద్నేన్ లేచి, గాఢ నిదర్లో ఉనన్ ననున్
బలవంతంగా లేపి, ఎడల్ బండి కటుట్కుని పొలానికి నాలుగింటికి తీసుకెళేళ్వాడు.
మా పొలంలోనే నేను కూలీలా పని చేసేవాడిని.
చెరువు మటిట్ బండిలో తీసుకువచిచ్ పొలంలో వేయటం, నాటుల్ నాటటం, పొలం దునన్టం మొదలైనవనీన్ ఆయన నాతో చేయించేవాడు.
నాకు పూరీ అంటే చాలా ఇషట్ం. ఇలా పని చేసినందుకు నాకు హొటలోల్ పూరీ పెటిట్ంచేవాడు. బాండెడ లేబర లాంటి పెదద్ పెదద్ పదాలు వాడను కానీ,
ఆయన ఎంతో పని చేయించుకొని కేవలం ఒక పూరితోనే కూలి సరి పెటేట్వాడు.
ఏమైతేనేం మొతత్ం మీద ఆ రకంగా నేను నాటుల్ వేయటం, పొలం దునన్టం, గుండుర్క కొటట్టం (భూమిని చదును చేయటం) మొదలైనవనీన్
అపుప్డే నేరుచ్కునాన్ను.
కాలం గడిచే కొదీద్ ఇటువంటి గానుగెదుద్ జీవనవిధానం పటల్ ఒక రకమైన నిరాసకత్త ఏరప్డి విరకిత్ కలగసాగింది. తెలల్వారుజామునే వెళిళ్ నడుము
విరిగేలా పనులు చేయటం, పొలం పనుల అలసట, రాతిర్ ఇంటికి వచిచ్ శవంలా పడుకోవటం... అంతంత మాతర్ం రాబడి..!
చదువుకుంటే తపప్ ఇలాంటి లేబర పనుల నుండి బయటపడలేను అనే అభిపార్యం బలపడసాగింది.
సరిగాగ్ ఆ సమయంలోనే ననున్ కొదిద్ కొదిద్గా మారిచ్, పర్భావితం చేసిన సంఘటనలు రెండు మూడు జరిగాయి.
అందులో మొటట్ మొదటిది నా పదాన్లుగేళళ్ వయసులో జరిగింది.
నాకు గురుత్నన్ంతలో అపుప్డు నేను తొమిమ్దో కాల్సు చదువుతునాన్ను.
మా పొలానిన్ కౌలు చేసే రామచందర్ రావు భోజనానికి వెళిళ్నపుప్డు, రాతిర్ కాపలాకి రెండు మూడు గంటల పాటూ అమమ్ పొలం దగిగ్రే ఉండాలిస్
వచేచ్ది. అమమ్కి తోడుగా నేను కూడా వెళేళ్వాడిన్.
ఒక రోజు రాతిర్ పదింటికి నాకు తేలు కుటిట్ంది. చాలా పెదద్ తేలు.
రెండు నిముషాల పాటు ఏమీ అనిపించలేదు.
తరువాత ఒకక్సారిగా పార్ణం పిండేసుత్నన్ంత బాధ కలిగింది.
గటిట్గా ఏడవసాగాను.
ఆ చీకటోల్ అమామ్, నేనూ ఇదద్రమే ఉనాన్ం. చుటూట్ అనీన్ పొలాలే.
ఆ రోజులోల్ తేలు కాటుకి మందులేల్వు. మంతర్మే శరణయ్ం.
మంతర్ం వేసే వయ్కిత్ పకక్ ఊళోళ్ ఉంటాడు. అమామ్ నేనూ ఆ ఊరివైపు నడవసాగాం. అయిదు నిముషాల తరావ్త బాధ ఎకుక్వై నేను పడిపోయాను.
అపుప్డు అమమ్ ననున్ ఎతుత్కొని ఒక కిలోమీటరు నడిచింది. అలసి కొంచెం సేపు ఆగి, మళీళ్ ఎతుత్కొంది. నాకు బాగా జాఞ్పకం. కాళుళ్
కొటుట్కుంటునాన్ను.
అలా రెండు గంటలు పర్యాణం చేసి ఆ ఊరు తీసుకెళిళ్ంది.
పదాన్లుగేళళ్ కొడుకుని ఎతుత్కుని, నాలుగు కిలోమీటరుల్ నడవటమంటే మాటలు కాదు.
ఆ సంఘటన తలుచుకుంటే ఇపప్టికీ నా కళళ్లోల్ నీళుళ్ తిరుగుతాయి.

ఇది జరిగిన రెండు రోజులకి మళీళ్ అనన్యయ్ గురొత్చిచ్ అమమ్ నిదర్లో లేచి ఏడవసాగింది. నేనూ లేచి కూరుచ్నాన్ను. ఈ సారి ఏడవలేదు. ఆమెనే
చూసూత్ కూరుచ్నాన్ను. ఒక వైపు అనన్యయ్ వెళిళ్పోయాడు. ఇంకో వైపు నేను ఇలా తయారవుతునాన్ను. ఇలా ఎంతకాలం?
అమమ్ని ఏ విధంగానైనా సుఖపెటాట్లనన్ కోరికకి బహుశ అపుప్డే నాలో అంకురారప్ణ జరిగి ఉంటుంది.
9
పర్తీ మనిషికీ గమయ్ం, కోరికా అని రెండు ఉంటాయి. మీరు ఏ విదాయ్రిథ్నైనా "నీ గమయ్ం ఏమిటి?" అని అడగండి. డాకట్రో, ఇంజినీరో, కలకట్రో
అంటాడు.
మరి అందరూ ఎందుకలా అవలేరు?
ఎందుకంటే కోరిక ఒకలా ఉంటుంది. గమయ్ం వేరేగా ఉంటుంది.
కోరిక సినిమాలూ, టీవీలూ, చాటింగలూ అయినపుప్డు, గమయ్ం చేరుకోవటం కషట్o.
ఇపుప్డు నా పరిసిథ్తి తీసుకుందాం. నా కోరిక ఈ పొలం పనుల నుంచీ, అలసట నుంచీ నిరాసకత్త నుంచీ బయట పడటం. మరి గమయ్ం?
నిజం చెపాప్లంటే నాకు గమయ్ం ఏమీ లేదు. నిజానికి, గమయ్ం అంటే ఏమిటో కూడా ఆ రోజులోల్ తెలీదు. ఆ విధంగా ఆలోచిసేత్ నా గమయ్మూ కోరికా
ఒకటే.
ఈ కషట్ంలోంచి బయట పడటం.
అసంతృపిత్ మనిషిని నిరాసకుత్డిని చేసుత్ంది. కోరిక మనిషిని దారుల్ వెతికేలా చేసుత్ంది.
ఏ దారోల్ వెళాళ్లా అని ఆలోచించాను.
వరత్మానంలో పొలం పనులు తపిప్ంచుకోవాలనాన్, భవిషయ్తుత్లో అమమ్ని ఈ పనుల నుంచి తపిప్ంచాలనాన్ ఒకటే మారగ్ం. కాలేజీకి వెళళ్టం..!
దాంతో కషట్పడి సపిల్మెంటరీలో ఇంగీల్ష సబెజ్కట్ పాసయాయ్ను. అది ఎంత సంతోషమంటే, ఊళోళ్ ఇంటింటికీ తిరిగి అందరికీ సీవ్టుల్ పంచాను.
ఇహ కాలేజీకి వెళాళ్లి.
వరంగలలో చందా కాంతయయ్ మెమోరియల (సి.కె.ఎం) కాలేజి అని చాలా పర్సిదిధ్. వరవరరావు, కోదండరామ పని చేసిన కాలేజీ అది.
పౌరహకుక్ల సంఘ నేతలందరూ అకక్డ చదువుకునాన్రని పర్తీతి. గదద్ర పిలల్లు కూడా అకక్డ చదివారు.
అకక్డ అపిల్కేషన తీసుకునాన్ను. నాకు గైడ గానీ సలహాదారు గానీ ఎవరూ లేరు. ఎంత అమాయకంగా ఉండే వాడిని అంటే, కాలేజి కూయ్లో నిలబడి
అపిల్కేషన పూరిత్ చేసుత్నన్పుప్డు హెచ.ఇ.సి., సి.ఇ.సి. గూర్పులోల్ దేనికి టికుక్ పెటాట్లో తెలియనంత..! దీనిన్ అమాయకతవ్ం అంటారా? అఙాఞ్నం అంటారా?
నా వెనుక ఉనన్వయ్కిత్ని “ఏది టికుక్ పెటాట్లి?” అని అడిగాను.
నాకనాన్ అఙాఞ్నో, జీవితంలో పండిపోయిన వేదాంతో అయి ఉండాలి. “ఏది పెటిట్నా పరేల్దు” అనాన్డు.
చివరికి హెచ.ఇ.సి. టికుక్ పెటాట్ను. అంటే చరితర్,, ఆరిథ్క శాసత్రం, పౌర శాసత్రం.
సి.కె.ఎం. కాలేజీలో సీటు రావటం దాదాపు అసాధయ్ం. సిమెంటు బసాత్ డొనేషన ఇసేత్ సీటు ఇచేచ్ కాలేజి కాదు. మరేం చెయాయ్లి?
నా దూరపు బాబాయి వరుస బంధువొకాయన అకక్డ గుమసాత్గా పని చేసేవాడు. ఆయన దగగ్రకు వెళిళ్ సాయం చెయయ్మని అడిగాను. అంత
తొందరగా పని అవలేదు. చాలా సారుల్ వెళళ్వలసి వచిచ్ంది.
వెళిళ్న పర్తీసారీ మా పొలంలో పండిన వేరు శనగకాయలూ, మొకక్జొనన్ కంకులూ తీసుకెళుతుండే వాడిని. ఆయన కనాన్ పినిన్ ననున్ బాగా
ఇషట్పడేది.
పలెల్టూరున్ంచి వచిచ్ చదువుకోవాలనే తపనతో నేను చేసుత్నన్ పర్యతాన్లిన్ మనసూప్రిత్గా మెచుచ్కునేది. ఆవిడ ఏం చెపిప్ందో తెలీదు కానీ, ఆయన
నా కేసు రికమెండ చేశాడు. దాంతో నాకు సీటు దొరికింది.

మంచి కాలేజిలో ఇంటరీమ్డియెట సీటు సంపాదించిన తరావ్త, మా ఊరు నుంచి ‘కాలేజికి ఎలా వెళాళ్లి?’ అనేది సమసయ్. ఏదో ఒక చినన్ ఉదోయ్గం
సంపాదించుకొని వరంగలలో పారట్ టైం చేసూత్ అకక్డే ఉండి చదువుకోవచుచ్. కానీ అమమ్ ఒంటరిదై పోతుంది. కాబటిట్ తపప్నిసరిగా నేను ఇంటోల్నే
ఉండాలి.
మా ఊరున్ంచి వరంగలకి బస చారీజ్లు ఇరవై రూపాయలు. ఆ రోజులోల్ మాకు అది పెదద్ భారం. ఆ సమసయ్కి పరిషాక్రం నాకు నా రఘువరన
సైకిల చెపిప్ంది.
వెంకటాపురం నుంచి వరంగల ఇరవై ఏడు కిలోమీటరుల్. పొదుద్నేన్ అయిదింటికి లేచి సైకిల మీద బయలుదేరేవాడిని.
ఇలా నెలరోజులు గడిచాయి.
తిరిగే కాలూ… తిటేట్ నోరూ ఊరుకోవు అంటారు. ఆలోచించే మనసు కూడా ఊరుకోదు. అది పాజిటివా? నెగెటివా? అనేది, మనం దానికిచేచ్
తరీఫ్దు బటిట్ ఉంటుంది.
…
ఒక రోజు మధాయ్హన్ం కాల్సులేల్క మా సేన్హితుడిoటికి వెళిళ్నపుప్డు వాళళ్మమ్ మాటల సందరభ్ంలో ‘పటన్ంలో మండిపోతునన్ కూరగాయల
ధరల…’ గురించి చెపిప్ంది.
నేను వరంగల వెళేళ్సరికి, కాలేజీకి ఇంకో అరగంట టైముండేది. ఒక గంట ముందు బయలేద్రితే గంటనన్ర టైముంటుంది.
మా పొలంలో కాకరకాయలు విపరీతంగా పండేవి. పొదుద్నన్ నాలుగింటికి లేచి సైకిల మీద కాకరకాయల గంప కటుట్కొని కాజీపేట వెళేళ్వాణిణ్.
ఆరింటి నుంచీ ఎనిమిదింటివరకూ వీధిలో తిరుగుతూ కాకరకాయలు అమేమ్వాణిణ్.
మా కాలేజీ పకక్న ఒక కాఫీ, భోజన హొటలుండేది. అనీన్ అమమ్గా చివరలో పుచుచ్వీ, పండినవీ మిగిలిపోయేవి. అలా మిగిలిపోయినవనీన్ తీసుకెళిళ్
హొటల ముందు ఉనన్ డబాబ్లో పోయాలి. పండిపోయిన కాకరకాయలిన్ అతనేం చేసాత్డో అపుప్డరథ్మయేయ్ది కాదు. ఇపుప్డరథ్ం అవుతోంది.
అలా ఇచిచ్నందుకు ఆ హొటలు యజమాని కడుపు నిండా ఉచితంగా బేర్కఫాసట్ పెటేట్వాడు.
కూరగాయలు కొనన్వాళెళ్వరూ “పొదుద్నేన్” డబుబ్లు ఇచేచ్వారు కాదు. అది వారి సెంటిమెంట.
అందువలల్ సాయంతర్ం కాలేజీ అయిపోయిన తరావ్త అందరి ఇళళ్కూ వెళిళ్ వసూలు చేసుకోవాలిస్ వచేచ్ది. చివరోల్ మళీళ్ హొటలకి వచేచ్వాడిన్.
నాకు టిఫిన పెటేట్వాడు. ఇక మధాయ్హన్ం లంచ అవసరం పడేది కాదు. ఆవిధంగా నా ఆహార సమసయ్ తీరింది.
నా తరువాతి సమసయ్ బటట్లు. మొదటి రోజు నికక్రు వేసుకుని వెళాళ్ను. జూ లోకి కొతత్ జంతువు వచిచ్నటూట్ చితర్ంగా చూశారు. కాలేజికి
వెళాళ్లంటే ఫాయ్ంటుల్ వేసుకోవాలని తెలిసింది.
అంత డబుబ్ లేదు. అపుప్డు మా బావ తన బెలబాటమ ఫాయ్ంటుల్ రెండు ఇచాచ్డు. అపుప్డే అవి కొతత్గా పరిచయం అవుతునాన్యి. సైట్లగా ఉండేవి.
కానీ, పొటట్ మీద ఎంత పైకి లాగి కటుట్కునాన్, మరో ఆరంగుళాలు పాదాల కిర్ందికి జారిపోతూ ఉండేవి. వాటిలిన్ సైజ చేయించుకుని దాదాపు రెండు
సంవతస్రాల పాటు మానేజి చేసాను.
ఆ పాంటేల్సుకుని నేను సైకిల తొకుక్తూ ఉంటే, చారీల్ చాపిల్న నడుసుత్నన్టూట్ ఉండేది. రోజూ సైకిల తొకక్డం వలల్ ఫాయ్ంటుల్ సీటు దగగ్ర
చిరిగిపోయేవి. అతుకులు వేసేవాడిన్. కానీ అవి కొటొట్చిచ్నటుట్ కనబడేవి.
వెనుక నుంచి కాలేజీ అమామ్యిలు చూసాత్రని బిడియంగా ఉండేది. అందుకని అందరి కనాన్ ముందే కాల్సుకి వెళిళ్ సీటోల్ కూరుచ్నేవాడిన్. కాలేజీ
అయిపోయాక, అందరూ వెళేళ్వరకూ లేచేవాడిన్ కాదు. అందువలల్ ఇంటికి వెళేళ్సరికి బాగా చీకటి పడేది.
పొదుద్నన్ నాలుగింటికి వెళళ్టం, రాతిర్ ఏడింటికి రావటం..! ఈ విధంగా చిరిగిన ఫాయ్ంటతో, హొటల వాడు పెటిట్న టిఫినల్తో మొదటి సంవతస్రం
పూరత్యింది.
…

నా కషాట్లిన్ గాల్మరైజ చేసి, నేనినిన్ కషాట్లు అనుభవించానని నాటకీయంగా చెపప్టం నా ఉదేద్శయ్ం కాదు. నాలో జరిగిన పరిణామకర్మానిన్ మీకు
చెపాప్లనేదే నా తపన. ఇకక్డ చెపుతునన్వనీన్ వాసత్వాలు.
ఈ పుసత్కం పార్రంభంలో నేనొక వాకయ్ం వార్శాను. ఒకటవ తరగతి నుండి మూడవ తరగతి వరకు నేను చాలా బిర్లియంటనని..! (మూడో
తరగతిలో బిర్లియంట ఏమిటా అని మీకు నవువ్ రావచుచ్. కానీ నేను నాలుగో తరగతి చదవకుండానే అయిదవ తరగతికి వెళాళ్ను). అటువంటిది, పదేళళ్
వయసులో నాలుగు సంవతస్రాల పాటూ అయోమయ అఙాఞ్నపు అంధకారంలో గడిపాను.
ఇంటరీమ్డియెట..! ఆ సేట్జిలో వరత్మానానిన్ ఎలా పోర్సెస చేసుకుంటే భవిషయ్తుత్ అలా మారుతుంది..!!
అదొక రైలేవ్ జంక్షన. రకరకాల రైళుళ్ అకక్డికి వసూత్ వుంటాయి.
ఒక రైలు కాశీమ్రుకి, మరొకటి జైసలీమ్ర ఎడారికీ తీసుకెళుత్ంది. పూలవనానికి వెళాత్వా, ఇసుక ఎడారికి వెళాత్వా అనన్ది నీవే నిరణ్యించుకోవాలి. ఒక
సారి రైలు ఎకిక్న తరువాత మారటం కషట్ం. లక్షరూపాయల ఉదోయ్గంతో పార్రంభిసేత్ కోటికి చేరుకోవటం సులభం. పదివేలతో మొదలు పెడితే లక్షకు
చేరుకోవటం కషట్ం. ఈ సందరభ్ంగా 'లోయ నుంచి శిఖరానికి' అనన్ పుసత్కంలో కథ మీతో షేర చేసుకుంటాను.
ఒక తలిల్ కొడుకుని ఒక సావ్మి దగగ్రకు తీసుకువెళిళ్, "సావ్మీ! నా కొడుకు తెలివైన వాడే కానీ, మాట వినడు. చదువు తపప్ అనిన్ విషయాలోల్నూ
ఆసకిత్ వునన్ది. వాడికేదైనా చెపిప్ మారచ్ండి" అనన్ది. అతడు చదువుకునన్వాడు. ఙాఞ్ని.
“ఏం చెపప్ను? దేని గురించి చెపప్ను?" అని చిరునవువ్తో అడిగాడు.
అకక్డ ఒక తారు రోడుడ్ కొతత్గా వేసుత్నాన్రు. కొంటె కురర్వాడు అటు చూపిసూత్ "దాని గురించి చెపప్ండి" అనాన్డు. పకక్నే పడివునన్ ఒక
తారుముదద్ని తీసుకు రమమ్ని "ఈ తారు ఉండ ఖరీదు ఎంత వుంటుందో ఉజాజ్యింపుగా చెపప్గలవా?" అని అడిగాడు సావ్మి.
"అయిదు నుంచి పది రూపాయలు".
"కానీ ఇందులోని పెటోర్లియంని సింథెటిక వైరుగా మారుసేత్, అది గుండె ఆపరేషనలో పదివేలు ఖరీదు చేసే దారంగా పనిచేసుత్ంది. ఈ ముదద్లోంచి
వెయియ్ వైరుల్ తయారు చేయవచుచ్. మరోలా చెపాప్లంటే ఈ పది రూపాయల తారుని మరొక రకంగా పోర్సెస చేసేత్, దాని విలువ కోటి రూపాయలు
అయివుండేది.”
వింటూనన్ కురర్వాడు నిశేచ్షుట్డయాయ్డు. అరథ్మైనటుట్గా వినమర్తతో నమసక్రించాడు.
మీకు కనపడిన పర్తి విదాయ్రిథ్కీ పై కథ చెపప్ండి. చివరోల్ ఒక పర్శన్ వేయండి. “భగవంతుడు పర్తయ్క్షమై, ‘…నీ మొదటి ఇరవై సంవతస్రాల జీవితం
అదుభ్తంగా ఉండి, తరువాత కఠినమైన సమసయ్లతో నిండిపోతుంది. లేదా, మొదటి ఇరవై సంవతస్రాలూ సామానయ్ంగా ఉండి, తరువాత అదుభ్తంగా
వుంటుంది. రెంటిలో నీకేది కావాలి?’ అని అడిగితే, ఏది కోరుకుంటావ"ని పర్శిన్ంచండి.
“రెండోదే” అంటారు అందరూ.
“ఇరవై సంవతస్రాలంటే విదాయ్రిథ్ జీవితమే కదా” అనండి.
చాలు. అరథ్మయేయ్వారికి అరథ్మౌతుంది.
…
ఇనుముని కాలిచ్ ఒక రూపం తీసుకొసాత్రు. బంగారానిన్ కాలిచ్ శుదిధ్ చేసాత్రు.

ఆ విధంగా బాలయ్ంలో కషాట్లే భవిషయ్తుత్లో మనిషిని గెలుపు వైపు నడిపిసాత్యని నా అభిపార్యం.
"కేవలం డబుబ్ లేకపోవటం వలేల్ నేనిలా ఉండిపోయాను… అమామ్ నానన్లు బీదవాళుళ్ అవటం వలేల్ నేను చదవలేకపోయాను" అని ఏ విదాయ్రీథ్
అనుకోనవసరం లేదు.
ఇపుప్డు నేను చూసుత్నన్ విదాయ్రుథ్లని గమనిసేత్ సెలఫోనూల్, సామ్రటఫోనూల్, ఛాటింగలూ, ఖరీదైన బటట్లూ… నాకేమీ ఈరష్య్ కలగటేల్దు కానీ, ఖరుచ్కి
ఇచిచ్నంత విలువ చదువుకి ఇవవ్టంలేదేమో అనన్ అభిపార్యం కలుగుతోంది.

సాన్నానికి వేణీణ్ళూళ్, తినటానికి రెండుపూటలా తిండి, మంచి వసతి, ఫాయ్ను… ఇనిన్ సుఖాలు ఇసుత్నన్ తలిల్దండుర్లకి నాయ్యం చేయాలని, తమ
భవిషయ్తుత్ని సరియైన కర్మంలో పెటుట్కోవాలని ఆలోచన చాలామంది విదాయ్రుథ్లకి ఉండటం లేదు.
‘కాలేజీ చదువు’ అంటే ఆడుతూ పాడుతూ తిరగటం అనన్ అభిపార్యం చాలమందికి ఉనన్ది. అందులో తపేప్మీ లేదు కానీ, గార్డుయ్యేషన చేసుత్నన్
పిలల్లు ఇంటికొచాచ్క కనీసం అరగంట అయినా చదువుతారా అని నా అనుమానం.
మంచి మారుక్లు రాక, ఆపై మంచి ఉదోయ్గాలు దొరకక్ డిపెర్షనకి గురౌతునన్ బీద, మధయ్తరగతి విదాయ్రుథ్లే ఈ పర్శన్కి సమాధానం చెపాప్లి.
ధనవంతుల సమసయ్లు వేరే రకంగా ఉంటునాన్యి. అంతులేనంత సంపదలో పుటట్టానిన్ ఇంగీల్షులో 'బారన్ విత సిలవ్ర సూప్న' అంటారు.
సిలవ్రసూప్న తో పుటిట్న చాలామంది తమ జీవితాలిన్ ఏ రకంగా నాశనం చేసుకునాన్రో మనకు తెలుసు.
ఒక ఎమెమ్లేయ్ కొడుకు, ఒక పర్సిదధ్ నటుడి కొడుకు, ఒక కిర్కెటర కొడుకు, ఒక రాజకీయ నాయకుడి కొడుకు, సంపద వలల్ వచిచ్న కాoపెల్కసతో
ఆకిస్డెంటల రూపాన దురదృషాట్నిన్ ఏ విధంగా కొనితెచుచ్కునాన్రో అందరికీ తెలిసిందే కదా.
మరో వైపు కొంత మంది పెదద్ పెదద్ పారిశార్మికవేతత్ల, నటుల, రాజకీయ నాయకుల కొడుకులు జీవితంలో ఎంతో పైకి రావటం కూడా మనం
చూశాం.
ఒక సినిమాలో పర్కాషరాజ కూతురిన్ పేర్మించిన తరుణ "మీరు కోటుల్ కోటుల్ సంపాదించారు. మీ వారసులు కూడా ఆవిధంగా బీద సాథ్యి నుంచి
రావాలని కోరుకుంటునాన్రా?" అని అడుగుతాడు.
దీనికి పర్కాషరాజ ఏమి సమాధానం చెపాప్డో నాకు తెలియదు కానీ నా ఉదేద్శయ్ం ఏమిటంటే, పర్తీ కురర్వాడూ రాటు దేలాలి. ఇకక్డ సమసయ్ డబుబ్
కాదు. రాటు దేలాలి. అంతే. అదెలా?
ఉదాహరణకి అదే సినిమాలో పర్కాషరాజ తన కోటల్కోటల్ బిజినెస అలుల్డికి అపప్చెపాప్డనుకుందాం. దానిన్ అతను మేనేజ చేయాలి. అదేమీ
పూలపానుప్ కాదు. నిజానికి మామూలు కషాట్ల కనాన్, కోటల్ వాయ్పారానిన్ నిరవ్హించే కషాట్లే ఎకుక్వ. వేలమంది ఉదోయ్గసుత్లతో వయ్వహారం. దానిన్ సరిగాగ్
నిరవ్హించ లేకపోతే కేవలం మూడే మూడు సంవతస్రాలోల్ మొతత్ం సామార్జయ్ం నాశనం అయిపోతుoది.
అలాంటి టైరనింగ కావాలంటే యువకులు తమ యవవ్నంలో కొనిన్ ఒడిదుడుకులు ఎదురోక్వాలి.
అబుద్ల కలాం ఎంతపైకి వచాచ్డో, ధీరూభాయి అంబాని కొడుకులు కూడా అంత పైకే వచాచ్రు. ఇందిరా గాంధి మనవడు ఆమె అంత పేరు
సంపాదించుకోలేక పోతునాన్డు.
పని చేసుత్నన్ంత కాలం ఒక ఏకాగర్తతో, కమిటమెంటతో, బెలాంగింగనెసతో చేయటం వలేల్ (కషట్పడటం అనే పదానిన్ వాడటం నాకు ఇషట్ం లేదు)
పైకి వచాచ్రు తపప్, కేవలం తండిర్ గొపప్వాడు కాబటిట్ రాలేదు.
కోటీశవ్రుడి కొడుకా, బిచచ్గాడి కొడుకా అనన్ది సమసయ్ కాదు. చేసుత్నన్ పని పటల్ బెలాంగింగనెస ముఖయ్ం.
“నా తండిర్ మీద ఆధారపడటం కాదు. నేను సవ్యంగా సంపాదించాలి” అనన్ ఆలోచన ఉనన్ యువకులందరూ ఎంతో అభివృదిధ్ సాధించారు.
10
మా అమమ్ తెలల్వారుజామునే నాలుగు కిలోమీటరుల్ నడిచి మధాయ్హన్ం వరకూ మోతుక్ ఆకులు ఏరి తెచేచ్ది. మధాయ్హన్ం సమయానికి
కిలోమీటరు ఎదురెళిళ్ వాళళ్ందరికీ మంచి నీళుళ్ ఇచేచ్వాడిని. ఆ మూటలు ఎతుత్కుని ఇంటికి తీసుకొచేచ్వాడిని.
ఈ మోతుక్ ఆకులిన్ ముందు తోరణాలుగా గుచాచ్లి. మూడురోజులపాటూ ఎండాక అవి ముడుచుకుపోకుండా అపుప్డపుప్డు నీళుళ్ జలుల్తూ
బరువు పెటాట్లి. ఆపైన ముకిక్పోకుండా మళీళ్ ఎండబెటాట్లి.
అపప్టోల్ కంచాలు లేవు. మాది చాలా పెదద్ కుటుంబం అని ముందే చెపప్టం జరిగింది. ఆ మోతుక్ ఆకులేన్ విసత్రాకులుగా కుటుట్కుని
మేమందరం అందులోనే తినేవారం.
మిగిలిపోయిన ఆకులని వంద ఆకుల కటట్కి, రెండు రూపాయలు ఇచేచ్వారు. ఇది చాలా ఓపికతో చేయవలసిన పని.

కషట్పడటంలో ఉండే ఆనందం ఆవిధంగా అమమ్ నాకు నేరిప్ంది.

ఇంటరీమ్డియటకి వచేచ్సరికి ఆ విలువ నాకు కొదిద్ కొదిద్గా అరథ్మవసాగింది. నెమమ్ది నెమమ్దిగా బాధయ్త తెలియటం పార్రంభమయింది.
కాలేజీలో చేరాక చదువు మీద మళీళ్ ఉతాస్హం పెరిగింది. బాగా చదివేవాడిని. అయితే నాతో వచిచ్న చికేక్మిటంటే చినన్తనం నుంచి పలెల్టూరోల్
పెరగటం వలల్ ఇంగీల్షoటే విపరీతమైన భయం ఉండేది. బహుశ గార్మీణ విదాయ్రుథ్లందరికీ ఈ భయం అంతరీల్నంగా ఉంటుందనుకుంటాను.
ఎంత చదివినా ఇంగీల్ష దగగ్రకు వచేచ్సరికి ఆ భయం అలానే ఉండిపోయింది.
మా ఇంగీల్ష సాట్ండరడ్ ఎలా ఉండేదో ఒక ఉదాహరణ చెపాత్ను.
మా ఊరున్ంచి సైకిల మీద కాలేజీకి వెళేళ్టపుప్డు హనుమకొండ చౌరసాత్లో ఒక షాపు ముందు “బటర మిలక్ – రూపాయినన్ర” అని వార్సి
ఉండేది. అంత ఖరీదు పెటిట్ అది తాగటానికి నా మనసొపేప్ది కాదు.
కానీ చూసేకొదీద్ ఎపప్టికైనా ఎలాగైనా సరే అది తాగాలనే కోరిక రోజురోజుకీ పెరగసాగింది. కొంతకాలానికి ధైరయ్ం చేసి రూపాయినన్ర ఖరుచ్ పెటిట్
తాగాను.
చాలా ఆశచ్రయ్ంగా అది “మజిజ్గ” అని తెలిసింది. బటర మిలక్ అంటే బాదం మిలకలా ఏదో అపురూపమైన పానీయం అనుకునాన్ను. మజిజ్గ అని
తెలిసేసరికి నాకు సిగేగ్సింది.
మా ఇంటోల్ పర్తిరోజూ పొదుద్నన్ లేసేత్ కుండలకొదీద్ పెరుగుండేది. దాంటోల్ నీళుళ్ కలిపితే వచేచ్ మజిజ్గని, ఇంగీల్షలో బటర మిలక్ అంటారని
ఇంటరీమ్డియెట మొదటి సంవతస్రం వరకూ తెలీదు. అదీ నా ఇంగీల్ష సాట్ండరడ్..!
ఎంత పర్యతిన్ంచినా మొదటి సంవతస్రం ఇంగీల్షు నేను మళీళ్ తపాప్ను. కానీ అదృషట్వశాతూత్ ఆరోజులోల్ ఒక సబెజ్కట్ తపిప్నా సపిల్మెంటరీ
రాసుకుంటూ రెండో సంవతస్రానికి వెళిళ్పోవచుచ్.
రెండో సంవతస్రం మొదటోల్ నాకు ఫసట్ ఇయర తాలూకు సాక్లరషిప వచిచ్ంది. పర్తిరోజూ అనిన్ కిలోమీటరుల్ పర్యాణం చేయటం కషట్ం కాబటిట్,
పటన్ంలోనే ఉండి చదువుకుంటే బాగుంటుందని మా అమమ్ సలహా ఇచిచ్ంది.
సాక్లరషిప డబుబ్లతో చినన్ గది తీసుకొని రెండో సంవతస్రం అంతా పటన్ంలోనే ఉండిపోయాను.
అకక్డే నా జీవితం మారిపోయింది. ఒక వలయంలో చికుక్కుపోయాను.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net y˚T 2016

11
ఇంటర రెండో సంవతస్రం వరంగలలో నా బాయ్చిలర జీవితం పార్రంభం అయియ్ంది. రూమ అదెద్ నెలకు అరవై రూపాయలు. ఇంటోల్ంచే
పపుప్, చింతపండు, అయిదు లీటరల్ కిరోసిను తీసుకెళాళ్ను. కూరగాయలు కొనుకుక్నేవాడిని కాను. రోజూ అనన్o, పపుప్, ఆవకాయతో భోజనం
పూరత్యేయ్ది.
దాదాపు సంవతస్రం పాటూ ఇలాగే సాగింది. ఆంధార్ బాయ్ంకలో మొటట్మొదటిసారి ఎకౌంట పార్రంభించాను. అందులోంచి నెలకి డెబైబ్
అయిదు రూపాయలు మాతర్మే తీసుకొనేవాడిని. సాక్లరషిప ఎనిమిది వందల యాభై రూపాయలతోనే రెండో సంవతస్రం అంతా
గడపాలనుకునాన్ను.
అలాగే జరిగింది కూడా.
అదృషట్వశాతూత్ సెకండ ఇయర అనిన్ సబెజ్కులూ
ట్ పాసైపోయాను.
డిగీర్కి నాకు మూడు కాలేజీలోల్ సీటు వచిచ్ంది. ఆరట్స్ అండ సైనస్, ఎల.బి., సి.కె.ఎం..
ఎల.బి. అంటే లాల బహదూర కాలేజీ. అందరూ ‘లవ బరడ్స్ కాలేజీ’ అనేవారు. నేను చదివిన కాలేజీలో లెకచ్రరస్ అందరూ బాగా
పరిచయముండటంతో చివరకు సి.కె.ఎం కాలేజీలోనే చేరిపోయాను.
కాలేజీకి వెళేళ్టపుప్డు దారోల్ పెదద్ పెదద్ పునాదుల గోతులు కనబడేవి. అకక్డో హొటల కడుతునాన్రని తెలిసింది. ఆ హొటలోల్ ఎలాగైనా
పనిచేయాలని కాంక్ష పెరిగింది. కానీ చదువుకుంటూ పని చేయలేము. టైపిసుట్లకీ, షారట్ హాయ్ండ నేరుచ్కొనే విదాయ్రుథ్లకీ హొటలోల్ పారట్ టైం
ఉదోయ్గం ఇసాత్రని తెలిసింది. అపుప్డు టైప ఇనసిట్టూయ్టలో చేరి ఇంగీల్షూ, తెలుగు లోయరూ, హయయ్రూ పాసయాయ్ను.
చివరకు ఆ హోటలోల్ చేరలేదుగానీ, నాకునన్ అనుభవంతో చెపుతునాన్ను. పర్తీ విదాయ్రీథ్ వేసవి శలవలోల్ కనీసం టైపు లోయర వరకనాన్
నేరుచ్కోవాలి. కంపూయ్టర మన జీవితాలతో ఎంతగానో పెనవేసుకుపోయింది. చూపుడు వేలితో కాకుండా పది వేళళ్తో టైప చేసేత్, ఎంతో
సమయం ఆదా అవుతుంది.
ఆ తరువాత కంపూయ్టర నేరుచ్కోవడానికి మా బావ సాయం చేసాడు. బావ గురించి పర్సకిత్ వచిచ్ంది కాబటిట్ మా కుటుంబం గురించి
కొంచెం చెపాప్లి.
దేవులపలిల్ కృషణ్ శాసిత్గారెకక్డో ‘పదిలంగా అలుల్కునన్ పొదరిలుల్ మాది…’ అని పాట వార్శారు. మా కుటుంబం అలాగే ఉండేది.
అందరం కలివిడిగా ఉండేవాళళ్ం. డబుబ్ అవసరం వసేత్, ఎంత కషట్మైనా ఒకరికొకరు సాయం చేసుకునేవారం.
దానికో ఉదాహరణ చెపుతాను.
సట్డీ టూర కోసం అరకు వెళళ్టానికి డబుబ్లు కావలిస్ వచిచ్, ఒక రోజు పొదుద్నేన్ మా అకక్ ఊరు వెళిళ్ డబుబ్ కావాలని చెపాప్ను.
ఎందుకని కూడా అడకుక్ండా రెండు వందలు తెచిచ్ ఇచిచ్ంది.
ఆ తరువాత తెలిసింది… మరుసటిరోజు పొర్దుద్నేన్ పొలంలో వేయటానికి పెటిట్న యూరియా బసాత్లోల్ ఒకటి పకిక్ంటి వాళళ్కు అమిమ్, ఆ
రెండు వందలూ తీసుకొచిచ్ ఇచిచ్ందని..!

ఇంతకనాన్ హృదయ్మైన మరొక విషయం ఏమిటంటే, మా అకక్ కూతురి పెళిళ్కి వెళిళ్నపుప్డు నాకు తేలు కుటిట్ంది. మా అకక్లు
ముగుగ్రూ, ఒకవైపు పెళిళ్ జరుగుతూంటే ఆ సంబరాలు మానేసి, నా చుటూట్ చేరి చాలా బిగగ్రగా రోదించసాగారు. నొపిప్ లేదని చెపిప్నా
వినలేదు. ‘మమమ్లిన్ సంతోషంగా ఉంచటానికి నువువ్ అబదద్ం చెపుతునాన్వ’ని మళీళ్ ఏడుపు మొదలుపెటాట్రు. దాదాపు పెళిళ్
ఆగిపోయేటంతగా గొడవ చేసారు.
మా చినన్ బావ పేరు రాజేశవ్ర రావు. చాలా సౌముయ్డు. వయ్వసాయం చేసూత్ ఉంటాడు. నేనూ, మా చినన్నన్యాయ్ తరచూ
దెబబ్లాడుకుంటూండేవాళళ్ం. అపుప్డు మా ఇదద్రినీ కూరోచ్బెటిట్ అనన్దముమ్లు కలివిడిగా ఉంటే వచేచ్ లాభాలు వివరించేవాడు.
ఏ పుసత్కాలూ చదవకపోయినా ఆయనకి కైరసిస మానేజమెంట గురించి బాగా తెలుసు. మాది పెదద్ కుటుంబం అని ముందే చెపాప్ను
కదా. పెదద్ కుటుంబం అనగానే అలకలూ, దెబబ్లాటలూ సహజం. మా కుటుంబంలో ఏ సమసయ్ వచిచ్నా అందరికనాన్ ముందు వచేచ్ది
రాజేశవ్రరావు బావే. ఎంత పటుట్దలతో ఉనన్వాళళ్నైనా కూరోచ్బెటిట్ ఒక మెటుట్ దిగేలా చేసి రాజీ చేసేవాడు.
నాకు ముగుగ్రు బావలు. పండకిక్ వచేచ్టపుప్డు కొతత్ బటట్లు వాళేళ్ తెచుచ్కొనేవారు. ఊరందరి ముందూ మా పెదద్నన్యయ్ ఇచిచ్నటుట్
వాటిని కటుట్కొని తిరిగేవారు. వారి పేర్మా ఆపాయ్యతలు ఆ విధంగా ఉండేవి.
బహుశ ఈ బంధాలే ననున్ ఒక వలయం నుంచి రకిష్ంచాయి.
12
మా కాలేజి కర్మశిక్షణకి మారుపేరు. రాయ్గింగ అసలు ఉండేది కాదు. లెకచ్రరుల్ చాలా అంకిత భావంతో పాఠాలు చెపేప్వారు. ఎనిన్
విపల్వ భావాలునాన్, విదాయ్రుథ్లు చాలా మరాయ్దతో నమర్తగా ఉండేవారు.
ఒక రోజు నా సేన్హితులు ఇదద్రు వచిచ్ "మనం ఒక చోటుకి వెళాళ్లి" అనాన్రు. ముగుగ్రం కలిసి కాలువ ఒడుడ్కు వెళాళ్ం.
అకక్డే మొటట్ మొదటిసారి రామూమ్రిత్ నాకు పరిచయం అయాయ్డు. అతడు కాల్సమేటే కానీ, నాకు అంతగా పరిచయం లేదు.
నా సేన్హితులకి బాగా తెలుసు.
ఈలోపు అకక్డికి మరో కురర్వాడు వచాచ్డు. పొడుగాగ్, బకక్పలచగా ఉనాన్డు. అతడి పేరు గురుత్లేదు. సుందరార్వు అనుకుందాం.
అతడిని చూసి గురుత్ పటాట్ను.
అపుప్డే ఒక సినిమా విడుదలయింది. అందులో పదమ్నాభం ఒక అమామ్యి వెనుక పువువ్ పటుట్కొని "మీ పువువ్...మీ పువువ్" అని
వెంటపడుతూ ఉంటాడు.
ఈ సుందరార్వు కూడా కాలేజీలో ఒక అమామ్యి వెనుక ఇలాగే పడి ఏడిపిసూత్ వేధించేవాడు. ఆ విధంగా అతడు నాకు తెలుసు.
కొంచెంసేపు మామూలు సంభాషణ అయాయ్క, రామూమ్రిత్ సుందరార్వుని "ఆ అమామ్యి ఓ.కే. చెపిప్ందా?" అని అడిగాడు.
"లేదు. ఇంకా చెపప్లేదు" అనాన్డు అతడు.
"చెపప్కపోతే ఇంకా ఎందుకు తిరుగుతునాన్వు?"
సుందరార్వు తేలిగాగ్ నవివ్, "నాలుగు రోజులు తిరిగితే అదే చెపుత్ంది" అనాన్డు.
అపుప్డు కొటాట్డు రామూరిత్. ఎంత బలంగా కొటాట్డంటే, వాడు వెళిళ్ కాలువలో పడాడ్డు.
మేమందరం ఈ సంఘటన ఊహించలేదు.

రామూమ్రిత్ అడుగు ముందుకేసి తరజ్ని చూపిసూత్,"మన కాలేజీ పేరేంటో తెలుసా? సి.కె.ఎం..! అంటే కర్మశిక్షణ. అలాంటి కాలేజిలో
ఒకమామ్యి వెనుక తిరుగుతావురా... రాసేక్ల. పైగా నాలుగుసారుల్ తిరిగితే అదే పడుతుందoటావా?" అనాన్డు.
"ఆ అమామ్యి మీకు దగగ్రా?" అని అడిగాడు సుందరరావు బురద తుడుచుకుంటూ. అపప్టికే చెంప వాపు పార్రంభమైంది.
"నీ చెలిల్ వెనుక ఎవరైనా తిరిగినా కూడా ఇలానే కొడతాను. మళీళ్ ఇంకొకసారి ఇలాంటి వేషాలు వేసేత్ బురద దులుపుకోవటానికి
చేతులు కూడా ఉండవు" అనాన్డు రామూమ్రిత్.
ఆ విధంగా అతడితో నాకు మొదటి పరిచయం జరిగింది.
…
నాకు విపల్వ సాహితయ్ం పరిచయం చేసింది రామూమ్రేత్. అపుప్డే నేను చైనా విపల్వం, గోరీక్ అమమ్, వరవరరావు పుసత్కాలూ, రషయ్న
విపల్వం విపరీతంగా చదవటం పార్రంభించాను. ఆ భావాలు నాకెంతో బాగా నచేచ్వి.
రామూమ్రిత్కి కూడా అదే భావాలు ఉండటంతో మేమిదద్రం చాలా సనిన్హితులమయాయ్ము. అతడు ననున్ బాలగోపాల, హరగోపాల
ఉపనాయ్సాలకి తీసుకెళేళ్వాడు. కాళోజీతో సనిన్హితుడనయాయ్ను. ఆయన ఎంతో విశదంగా విపల్వం ఎందుకు రావాలో చెపుతూండేవాడు.
మీరు 'శీర్మంతుడు' అనే సినిమా చూసారా? ఆ సినిమాలో లాగే పర్తీ పలెల్టూళోళ్నూ ఆ రోజులోల్ (ఇపప్టికీ కొనిన్ ఊళళ్లోల్) కొందరు
మేధావులనబడే దరిదుర్లూ, దందాలు చేసేవారూ ఉండేవారు. సథ్లవివాదాల నుంచీ, దంపతుల సమసయ్ల వరకూ, ఊళోళ్ పర్తీ గొడవకీ వాళేళ్
పరిషాక్రాలు చెపేప్వారు. పెనాలీట్లు వేసేవారు. ఆ పెనాలీట్ల డబుబ్తో మందు కొటిట్ విలాసవంతంగా జీవించేవారు. వాళళ్ మాటే వేద వాకుక్.
వాళళ్ ఆటలు సాగాలంటే బీద వాళుళ్ బీద వాళుళ్గానే ఉండాలి. ఎవరూ ఎకుక్వ చదువుకోకూడదు. పలెల్ బాగు పడకూడదు. రోడుడ్ పకక్న
భుముల మీద కనున్ పడిందంటే వాటిని తమవారికి అమామ్లిస్ందే. అచుచ్ శీర్మంతుడు సినిమాలో లాగానే.
తమ సమసయ్ల కోసం పోలీసుల దగగ్రకు వెళేళ్ ధైరయ్ం ఊళోళ్ ఎవరికీ ఉండేది కాదు.
ఆ రోజులోల్ రెండు రకాల యూనియనుల్ ఉండేవి. ఒకటి రాడికల సూట్డెంటస్ యూనియన, మరొకటి రాడికల యూత లీగ. ఈ రాడికల
విదాయ్రుథ్లు కాలేజీలో జరిగే అకర్మాలూ, చుటుట్ పకక్ పలెల్లోల్ జరిగే అనాయ్యాలూ ఒక లిసట్ తయారు చేసేవారు. వీటిని యూత లీగకి
ఇచేచ్వారు. ఈ లీగ సభుయ్లు అడవులోల్నో, పటన్ంలో అండరగౌర్ండల్లోనో ఉంటారు. వాళొళ్చిచ్ ఈ రౌడీలిన్, పెదద్మనుషులుగా చెలామణీ
అవుతూ అఘాయితాయ్లు చేసే వాళళ్నీ పటుట్కొని చావ బాదేవారు.
ఈ లీగకి యువకులు బాగా ఆకరిష్తులు అయేయ్వారు. అనాయ్యానిన్ ఎదురొక్ంటునాన్మనే ఫీలింగ ఆ విధంగా యూతలో బాగా
నాటుకుపోయింది.
అయితే ఈ రాడికల యూత లీగ సభుయ్లకి జీవితం గులాబీ పానుప్ కాదు. పోలీసులకి దొరికితే వీళళ్ని ఎనకౌంటర చేయటమో,
ఎముకలు విరగొగ్టట్టమో చేసేవారు.
అయినా సిదాధ్ంతం కోసం నిలబడడ్ వాళుళ్, తమ ఆలోచనలని మారుచ్కొనే వారు కాదు. కోరుట్కెళితే సాకాష్య్లు చెపేప్వారు లేక కేసు
వీగిపోయేది. బయటపడేవారు. అలా బయటకొచిచ్న నలుగురైదుగురు పర్సుత్తం చాలా పెదద్పెదద్ సాథ్నాలోల్ ఉండటం, రాజకీయ నాయకులుగా
ఎదగటం జరిగింది.
ఇపప్టికీ పోలీసు రికారుడ్లోల్ వాళళ్ పేరుల్ ఉనాన్యి. పేరుల్ చెపితే మీరు ఆశచ్రయ్పోతారు. అపర్సుత్తం కూడా.
…

రామూమ్రిత్ పర్భావం నా మీద పెరగసాగింది. రామూమ్రీత్, నేనూ చరిచ్ంచు కొనేటపుప్డు ఎపప్టికైనా అనన్లను కలవాలనీ, కనీసం
ఒకసారి వారితో మాటాల్డాలనీ అనుకొనేవాళళ్ం.
మేం కాలేజీలో కురర్వాడిని కొటిట్ వాడిని సనామ్రగ్ంలో పెటిట్న విషయం అనన్లకు తెలిసి, వాళుళ్ రామూమ్రిత్ని పిలిపించి మాటాల్డారు. ఇది
ఒక మలుపు.
కాలకర్మేణా రామూమ్రిత్కి అనన్లతో సంబంధాలు బలపడాడ్యని చూచాయిగా తెలిసింది. దానికి తారాక్ణం ఆ తరువాత జరిగిన
సంఘటన.
ఆ రోజులోల్ వరంగలలో ముగుగ్రు పేరు పొందిన గూండాలుండేవారు. వాళళ్ మాట అకక్డ శాసనంలా జరిగి పోయేది. బార్ందీ షాపుల
వారిని బెదిరించడం నుంచీ, సినిమా బాల్క మారెక్టింగ వరకూ, వాళుళ్ చేయని అఘాయితయ్మంటూ లేదు. సెటిలెమ్ంట వలల్ వచిచ్న డబుబ్లతో
వీళేళ్ కొనిన్ బార్ందీ షాపులు కూడా సాథ్పించారు.
ఎకక్డ సంపాదించాడో తెలియదుకానీ రామూమ్రిత్ ఒక రివాలవ్రు తీసుకొచిచ్ ముగుగ్రీన్ నిలబెటిట్ పది రోజులోల్ పటన్ం ఖాళీ చెయయ్క పోతే
‘షూట’ చేసాత్నని బెదిరించి, వరంగల నుంచి పంపించేశాడు. కొంతకాలం పాటూ ఆ చుటుట్పకక్ల రౌడీయిజం చాలావరకూ తగిగ్పోయింది.
…
రామూమ్రిత్ మీద రోజురోజుకీ నాకు గౌరవం పెరగసాగింది. మరోవైపు అతని మీద పోలీసు నిఘా ఎకుక్వైంది. సేన్హితులo
అయినందువలల్ మా మీద కూడా ఒక కనేన్సి ఉంచారు.
ఒకరోజు మా రూమ మీద పోలీస రైడింగ జరిగింది. ఏ మాతర్ం విపల్వ సాహితయ్ం కనబడినా సరే ఆ రూంలో ఉనన్వాళళ్ని తీసుకెళిళ్
లాకపలో పడేయటమో, ఎనకౌంటర చేయటమో చేసేవారు.
కానీ అదృషట్వశాతూత్ అటువంటి సాహితయ్ం వారికి కనబడలేదు.
రామూమ్రిత్ నెమమ్ది నెమమ్దిగా పెరగసాగాడు. అతడు సెటిలమెంట చేసేత్ దానికి తిరుగుండేది కాదు. “నీ భారయ్ను తీసుకొని పేర్మగా
ఏలుకో” అని అతడు శాసించాడంటే ఇక జీవితాంతం ఆ దంపతులు సుఖంగా సంతోషంగా ఉనాన్రనన్మాటే. గొపప్ విషయమేంటంటే, అలా
చేసినందుకు పైసా ఆశించేవాడు కాదు.
ఒకరోజు రామూమ్రిత్ వచిచ్ మా రూమ మేడ పైన (టెరర్సలా ఉండేది. మెటుల్ ఉండేవి కాదు. సన-షేడ పటుట్కుని ఎకాక్లి) పడుకుండి
పోయాడు. పోలీసులు వచిచ్ అతని కోసం వెతికారు. అతను పైనునన్ విషయం మాకు తెలీదు.
ఆ తరువాత తెలిసిన విషయం ఏమిటంటే రామూమ్రిత్ ఏదో పెదద్ గొడవలో ఇరుకొక్ని దాదాపు హతయ్ చేసిన పరిసిథ్తులలో వచిచ్
పడుకునాన్డని.
ఆ వివరాలు నాకు ఇపప్టికీ పూరిత్గా తెలీదు.
మా గదిలో నలుగురం. అందులో పర్వీణ శరమ్ అని ఒక కురర్వాడుండేవాడు. అతడికీ కమూయ్నిజానికీ ఏమీ సంబంధం లేదు. అతడి
తండిర్ పురోహితుడు. పెళిళ్ళుళ్ చేసేవాడు. ఈ పర్వీణ శరమ్ చాలా అమాయకుడు.
"నేను బార్హమ్ణుడిని. నా కాళళ్కు మొకుక్. నీకు పుణయ్ం వసుత్ంది" అని నాతో జోకులేసేవాడు.
విపల్వభావాలతో మరిగిపోతునన్ నేను "జీవితంలో ఏ వయ్కిత్ పాదాలూ మొకక్ను. వయ్కిత్ పూజకు వయ్తిరేకిని" అనేవాడిని.
"ఎపప్టికైనా నీతో నా కాళుళ్ మొకిక్ంచుకుంటాను" అని అతడు ఎదురు సవాలు విసిరేవాడు.
13
ఒకరోజు రామూమ్రిత్ నాతో "మనమిదద్రం ఈ రాతిర్ ఒక పలెల్కు వెళాళ్లి. అకక్డ అనన్లు కవాతు చేసుత్నాన్రు" అంటే ఉతాస్హంగా
వెళాళ్ను. అందరితో కలిసి ఊళోళ్ కవాతు చేసాను.
ఊళోళ్ ఉండే మేకవనెన్ పులులీన్, దాదాలీన్, గూండాలీన్ భయపెటట్టానికే ఇలాంటి కవాతులు అని రామూమ్రిత్ చెపాప్డు.
కవాతు జరిగాక మమమ్లిన్ వెళిళ్పోమనాన్రు.
ఇంతలో వాళుళ్ ఒక వయ్కిత్ని చేతులు వెనకిక్ కటిట్ ఊళోళ్ంచి తీసుకువచాచ్రు. నకస్లైటల్తో సనిన్హితంగా ఉంటూ, మరోవైపు పోలీస
ఇనఫారమ్రగా… అనన్లకి అనన్ంలో విషం కలిపి, వాళుళ్ సప్ృహ తపిప్ పడిపోయాక పోలీసులకి కబురు చేసేత్, ఆరుగురీన్ ఎనకౌంటర చేసి
చంపేసారట.
దానికి పర్తీకారంగా ఆ వయ్కిత్ నడుం చుటూట్ బాంబులు కటిట్ ఊరి బయటకు తీసుకెళాళ్రు.
మేము నడుసూత్ ఉండగా వెనుక పెదద్ విసోఫ్టనం వినిపించింది. ఇది నేను ఊహించలేదు. బాగా బెదిరిపోయాను.
మరుసటి రోజు పేపరల్లో ఇది పెదద్ పెదద్ అక్షరాలోత్ వారత్గా వచిచ్ంది.
ఆ రోజు సాయంతర్ం కాలువ వడుడ్న వాయ్హాయ్ళికి వెళిళ్నపుప్డు రామూమ్రిత్తో, "చటాట్నిన్ ఇలా చేతులోల్కి తీసుకోవటం తపుప్ కదా అనాన్?"
అనాన్ను.
ఎనోన్ సినిమాలోల్ వినన్ డైలాగు.
అతడు వెంటనే సమాధానం చెపప్లేదు. కొంచెంసేపు మౌనంగా ఉండి ఆలోచనగా, "ఆ సుందర రావు మారాడా?" అని అడిగాడు.
అతడు సబెజ్కుట్ ఎందుకు మారాచ్డో అరథ్ం కాలేదు. "ఆ. బాగా మారిపోయాడు" అనాన్ను.
"ఆ అమామ్యి హాయ్పీగా ఉనన్దా?"
"ఆ అమామ్యి ఫెర్ండు మన కిర్షణ్కి చెలెల్లి వరస అవుతుంది. ఆమెతో చెపిప్ందట. చాలా హాయ్పీగా ఉనాన్నని” అని ఒక క్షణం ఆగి,
“చాలా టారచ్ర చేసాడనాన్. మొతాత్నికి కథ సుఖాంతమైంది" అనాన్ను.
అతడు చినన్దైన సవ్రంతో, "నేను సుందరార్వుని కొడుతునన్పుడు ఇవే మాటలు... అదే.... 'చటాట్నిన్ మన చేతులోల్కి తీసుకోకూడదు
కదనాన్' అని అపుప్డెందుకు అనలేదు?" అని పర్శిన్ంచాడు.
షాక అయాయ్ను.
సాచి పెటిట్ మొహం మీద కొటిట్నటట్యింది.
ఏమీ సమాధానం చెపప్లేకపోయాను.
తిరిగి అతడే అనాన్డు. “ఆ అమామ్యి పడిన బాధ కనాన్, మన పలెల్లోల్ పర్జలు కొనిన్ వేల రెటుల్, లక్షల రెటుల్ బాధ పడుతునాన్రు.
పోలీసులు ఏమీ చెయయ్లేరు. చెయయ్రు కూడా. మనమే చెయాయ్లి".
నేను పూరిత్గా కనివ్నస్ అయాయ్నా? ఏమో..! ఒకవైపు బాంబు విసోఫ్టనంలో తెగిపడిన అవయవాలు గురుత్ వచేచ్వి. మరోవైపు పెదద్
మనుషుయ్లుగా చెలామణీ అయేయ్వారు చేసుత్నన్ ఘాతకాలు చూసూత్ంటే అనన్లు చేసే పనే కరెకట్ అనిపించేది.
ఈ విధంగా నేను సతమతమవుతునన్పుప్డు అనుకోకుండా మరో ఘోరం జరిగిపోయింది.
రామూమ్రిత్ వరంగల రోడల్ మీద సైకిల మీద వెళూత్ ఉండగా ఒక పోలీస గురుత్పటిట్, "ఆగు" అని అరిచాడు.
ఈ హఠాతప్రిణామానికి రామూమ్రిత్ కనఫూయ్జ అయాయ్డు.

ఈలోపు పోలీసు బిగగ్రగా అరుసూత్ అతడి వైపు పరుగెతుత్కు రాసాగాడు. అతడి అరుపు విని సేట్షన లోపలి నుంచి ఇనసెప్కట్రు బయటకు
వచాచ్డు.
రోడుడ్ మీద నడుసూత్నన్ జనమంతా అకక్డేం జరుగుతూందో తెలియక చెలాల్ చెదురవసాగారు.
పోలీసు తరుముతూనన్ వయ్కిత్ 'అనన్ల తాలూకు పవరఫుల వయ్కిత్' అని తెలియని కొందరు యువకులు, అతడు సాధారణ దొంగ అనుకుని
సైకిలిన్ ఆపటానికి పర్యతన్ం చేసారు.
ఒక వైపు పోలీసూ, వెనుకే ఇనసెప్కట్రూ, మరో వైపు జనం... ఇలా చుటుట్ముటేట్సరికి రామూమ్రిత్ ఆ టెనష్నలో రివాలవ్ర తీసి పోలీసుని
కాలేచ్సాడు.
ఆ గుండు గురి తపిప్ వెళిళ్ వెనుక ఉనన్ ఇనసెప్కట్రకు తగిలి అతడు అకక్డికకక్డే మరణించాడు.
ఇదంతా పోలీస సేట్షన ముందు జరిగింది.
సేట్షనలోంచి మరికొందరు పోలీసులు వచేచ్లోపులో రామూమ్రిత్ సైకిల అకక్డే వదిలేసి సందులోల్కి పరుగెతాత్డు..
వెనుక వైపు నుంచి మా రూంకి వచిచ్ సాన్నం చేసి, అకక్డి నుండి మాయం అయిపోయాడు.
పతిర్కలోల్ వచేచ్ వరకూ మాకీ విషయాలు ఏమీ తెలీదు. మరుసటిరోజు ఈ వారత్ పతాక శీరిష్కలోల్ అనిన్ పతిర్కలోల్ వచాచ్క అపుప్డు
తెలిసింది.
పోలీసులు ఈ విషయానిన్ చాలా సీరియసగా తీసుకునాన్రు.
దొరికుంటే మా అందరీన్ ఆరోజే ఎనకౌంటర చేసేవారు.
నేను తపిప్ంచుకునాన్ను. నామీద ఎవరికీ అనుమానం లేదు గానీ, ఎందుకైనా మంచిదని మా వెంకటాపురం వెళిళ్పోయాను.
కానీ పర్వీణ శరమ్ దొరికాడు. అతనిన్ తీసుకెళిళ్ చావబాదారు.
అపుప్డే అతడి మెదడుకి దెబబ్ తగిలింది. దాదాపు సంవతస్రంపాటూ ఆసుపతిర్లో ఉండి బయటకు వచాచ్డు. పైకి బాగానే ఉండేవాడు
గానీ, మెదడుకు తగిలిన దెబబ్ వలల్, కొంతకాలం పోయాక తనలో తనే మాటాల్డుకోవటం, అరధ్రాతిర్ నిదర్లో లేచి బిగగ్రగా అరవటం చేసేవాడు.
అతడి తండిర్ పురోహితుడు. చుటుట్ పకక్ల పలెల్లనిన్టిలోనూ ఆయనే వివాహ కారయ్కర్మాలు నిరవ్హించేవాడు. పర్వీణ శరమ్ కూడా
అందులో నిషాణ్తుడయాయ్డు.
నా పెళిళ్కి పురోహితుడు వాడే. తండిర్ని వదద్ని తనే వచాచ్డు. మూడు గంటల పాటూ ఎకక్డెకక్డి మంతార్లో శాసోత్ర్కత్ంగా చదివాడు.
పెళిళ్ మంతార్లు అంతసేపు చదువుతారని మాకు తెలీదు. పలెల్లో అందరూ సంభర్మంతో ఆనందించారు.
పెళళ్యిన తరావ్త కాళళ్కు దండం పెడుతునన్పుప్డు "చూశావా! నా పంతం నెగిగ్ంచుకునాన్ను" అనాన్డు.
నేను నవివ్ "ఈసారి నేను నీకు మనసూప్రిత్గానే కాళళ్కు దండం పెటాట్ను" అనాన్ను.
అంతే. ఆ తరువాత అతడు మాకు కనపడలేదు. మంచం పటాట్డని తెలిసింది. మెదడుకి తగిలిన దెబబ్ వలల్ కర్మకర్మంగా మతి సిథ్మితం
కోలోప్యి పిచిచ్వాడై, ఆ తరావ్త సంవతస్రానికి మరణించాడని తెలిసింది.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net pHé 2016

14
ఒకరోజు నాకు ఒక నాయకుడి దగగ్రున్ంచి పిలుపు వచిచ్ంది. విశవ్రూపం సినిమాలో గూఢచారి కమల హాసన బిన లాడెనని
కలుసుకుంటాడు. (సినిమాలో అతడు బినలాడెన అని చెపప్లేదు కానీ ఆ విధంగా మేకప చేసారు). నా పరిసిథ్తి కూడా అదే.
అనన్లనగానే ఆజానుబాహువులు అనుకుంటాము. కానీ మనిషి చాలా సనన్గా, పీలగా ఉనాన్డు. కళళ్లో తేజసుస్ ఉంది. పేరు తెలీదు. ఆ
నాయకుడిని చూడగానే మనసంతా ఉదివ్గన్ంగా మారింది.
ఆయన నాతో ఈ విధంగా అనాన్డు: "సిదాధ్ంతానిన్ బలంగా నమేమ్ నకస్లైటుల్ తగిగ్పోతునాన్రు. అనన్ల పేరు చెపిప్ మందూ పబబ్ం
గడుపుకుంటూ సొముమ్ చేసుకునేవారు ఎకుక్వ అవుతునాన్రు. వీళుళ్ చీడపురుగులు. నిజానికి పోలీసులకంటే వీళేళ్ పర్జలకీ, అనన్లకీ నిజమైన శతుర్వులు.”
మౌనంగా వింటునాన్ను.
“పర్జలకి నిజమైన సిదాధ్ంతం గురించి వివరించ వలసిన బాధయ్త చాలా ఉనన్ది. రామూమ్రిత్ నీ గురించి చెపాప్డు. నువువ్ ఈ సంసథ్కు
పనికి రావు. నీకు బంధాలెకుక్వ. మాటలోల్ దిటట్వనీ, ఏ విషయానైన్నా తెలివిగా ఆలోచిసాత్వనీ కూడా చెపాప్డు. నీలో మేధావితనo ఉంది. డైరెకుట్గా ఈ
కారయ్కలాపాలోల్ పాలొగ్నకుండా, నీ ఆలోచనుల్ పదిమందికీ పంచితే సమాజానికి ఇంకా ఎకుక్వ మంచి జరుగుతుందని నేను అనుకుంటునాన్ను. కాబటిట్
ఇకక్డితో దీనికి సవ్సిత్ పలికి జన సర్వంతిలోకి వెళిళ్పోయి యువకులిన్ ఉతేత్జవంతులని చేయి” అని సలహా ఇచాచ్డు.
అకక్డి నుంచి వచేచ్సూత్ ఆలోచనోల్ పడాడ్ను.
ఆయన చెపిప్న మాటలోల్ ఎంతో వాసత్వం ఉంది. చాలా మంది విలాసాల ఖరుచ్ల కోసం నకస్లైటు ముసుగు వేసుకుంటునాన్రు. మరి
కొందరు నమిమ్న సిదాద్ంతం వదిలి పెటిట్, పకాక్ కాపిటలిసుట్లు అవుతునాన్రు.
అంత వరకూ ఎందుకు?
అపప్టోల్ రాడికల భావాలతో చెలరేగిపోయిన వారిలో చాలమంది ఇపుప్డు వాయ్పారవేతత్లుగా, టీ.వీ చానలస్ యజమానులుగా, పెదద్ పెదద్
రాజకీయ నాయకులుగా ఎదగటం(!) మనకి తెలుసుగా.
వాయ్పారాలు పెటిట్, వీధికి ఇరువైపులా బహుళ అంతసుత్ల భవనాలు కటిట్, ఆ వీధికి 'కారల్ మారక్స్' మహనీయుడి పేరు పెటట్టం మనకే
చెలిల్ంది.
ఈ విధమైన పరసప్ర విరుదధ్మైన సంఘరష్ణలతో కొటుట్మిటుట్లాడుతూ ఉండగా ఊహించని సంఘటన జరిగింది.
ఇనసెప్కట్ర మరణంతో రెచిచ్పోయిన పోలీసులు, దానొన్క సవాలుగా తీసుకుని జలెల్డ వేసి రామూమ్రిత్ని పటుట్కుని, ఎనకౌంటరలో
చంపేసారు.
నాకు అనన్లతో పెదద్గా సంబంధం లేదు. అయినా రామూమ్రిత్ సేన్హితులందరీన్ అరెసట్ చెయాయ్లనే దృఢసంకలప్ంతో పోలీసులు
ఉనాన్రని తెలిసి, రూం ఖాళీ చేసి మా పలెల్కి వెళిళ్ పోయాను.
మళీళ్ కుటుంబ బంధాలు పెనవేసుకునాన్యి. తేలు కుటిట్నపుప్డు పెళిళ్లో అకక్లు చేసిన హడావుడి, ఇలుల్ వదిలిపోయిన చినన్నన్యయ్ని
గురుత్ చేసుకుంటూ అరధ్రాతిర్ నిదర్ లేచి అమమ్ బిగగ్రగా రోదించటం… అమామ్, అకాక్ బావ, అనాన్ వదినల పేర్మలు, నాయకుడి సలహా… అనీన్ కలిసి ననున్
ఉదయ్మానికి దూరంగా వచేచ్లా చేసాయి.
ఆ తరువాత అనన్లతో సంబంధం పూరిత్గా తెగిపోయింది.

15
తిరిగి నా అందమైన శతుర్వు (పేర్యసి) ‘ఇంగీల్షు’లోకి వసాత్ను.
ఇంగీల్షు పటల్ నా భయం డిగీర్కొచిచ్నా పోలేదు. వార్సేత్ ‘సునాన్’ కనాన్ ఎకుక్వ మారుక్ల రావని తెలిసి డిగీర్ మొదటి సంవతస్రం పరీక్ష
వార్యలేదు.
ఒక రోజు మా ఊరు వెళళ్టం కోసం వరంగల ఎం.జి.ఎం. బససాట్పులో నిలబడాడ్ను. నా సేన్హితుడు నా పకక్నే ఉనాన్డు. బసుస్
రావటానికి ఇంకో గంట సమయం ఉంది. "గంట సేపూ ఎండలో నిలబడటం ఎందుకురా" అని ఎదుటి బిలిడ్ంగ చూపించాడు. అదొక కంపూయ్టర కోచింగ
సెంటరు.
"అకక్డకు వెళితే ఏ.సి.లో కొదిద్సేపు కూరోచ్వచుచ్. చినన్ నాటకం ఆడదాం పద" అని తీసుకెళాళ్డు.
లోపల ఒక అందమైన అమామ్యి రిసెపష్నలో కూరుచ్ని ఉంది. మమమ్లిన్ చూసి నవువ్తూ, అదుభ్తమైన ఇంగీల్షు ఆకెస్ంటతో "Please
take your seat" అంది.
కురీచ్ని ఎకక్డికి తీసుకెళాళ్లో తెలియక పకక్కు జరిపాను. కూనూరు సాట్ండరుడ్ ఇంగీల్షు మరి...!
“Sit down” అంది.
ఆమె ఏమి చెపుతోందో అరథ్మై, అపుప్డు కూరుచ్నాన్ను. ఆమె మాకు రెండు కాగితాలిచిచ్ ఫారంలు నింపమని చెపిప్ంది. నాకొక్దిద్గా
ABCDలు తెలుసు. నా సేన్హితుడికి అది కూడా రాదు. వెరిర్మొహం వేసుకుని చూసుత్నాన్డు.
నిజానికి ఆ కాగితాలు 'మీరికక్డకు ఎలా వచాచ్రు? పేపర చదివి వచాచ్రా? మా పర్కటన చూసి వచాచ్రా?' లాంటి పర్శన్లకి టిక
చేయవలసిన కాగితాలు.
వాటిని అడిమ్షన ఫారంలు అనుకొని "నో అడిమ్షన" అనాన్ను.
ఆ అమామ్యి"No problem. " అంది.
"No money" అనాన్ను.
"ఇవి పూరిత్ చేయటానికి డబుబ్లు అకక్రలేదు. Fill it" అంది.
‘No admission అంటే Fill it అంటోంది. ఈ అమామ్యికి బురర్ పనిచేయదా?' అని తిటుట్కునాన్ను.
మళీళ్ "Please fill it. It would help us. You don’t lose anything by it" అంది.
‘నింపటం-సాయం’ అనన్ పదాలు కాసత్ అరథ్ం అయాయ్యి. మేము ఏమి(?) నింపితే ఆమెకి ఏమి(!) లాభమో అరథ్ం కాలేదు.
భయం వేసి చెమటలు పటాట్యి. గొంతు తడారిపోయి దాహం వేసింది.
"వాటర" అనాన్ను.
ఆ అమామ్యి నీళళ్ కోసమని పకక్న ఉనన్ వాటర కాన దగగ్రకు వెళిళ్ంది. తిరిగి వచేచ్లోపు ఆ కాగితాలు పటుట్కుని వెనకిక్ చూడకుండా
వేగంగా బయటకు వచేచ్సాము.
కాసత్యినా ఇంగీల్ష నేరుచ్కోకపోతే అవమానాల పాలు కాక తపప్దనన్ అనుభవం అపుప్డే కలిగింది. మా ఊరొచిచ్ ఆ రాతిర్ పడుకునన్
తరావ్త నా చరయ్ నాకే రోతగా అనిపించింది.
రాళుళ్ పెటిట్ బసుస్లిన్ ఆపాను. సినిమా హాలు వాడిని ఎదిరించాను. పకక్ ఊరి రౌడీలతో పోరాడాను. అడవులోల్ తిరిగాను. అనన్లిన్
కలిసాను. అపప్టివరకూ ఎంతో ధైరయ్ంతో ఉనన్ నేను, ఒక ఆడపిలల్ ముందు అంత బెదిరిపోవటానికి కారణం ‘ఇంగీల్ష రాకపోవటమే’ కదా అనిపించింది.
ఆ రాతిర్ నాకు నిదర్ పటట్ లేదు. నా జీవితంలో పెదద్ మారుప్కి అంకురం బహుశా అపుప్డే పడి వుంటుంది…!
ఇంగీల్ష నేరుచ్కోవాలనే తపన పార్రంభమైంది. కానీ ఏమి చెయాయ్లో తెలీదు.

ఆ విధంగా నేను అయోమయంలో ఉండగా సోప్కెన ఇంగీల్ష సంసథ్లో చేరమని ఎవరో సలహా ఇచాచ్రు.
…
ఆ రోజులోల్ వరంగలలో దామోదర సార సంసథ్ చాలా గొపప్ది. చాలా పెదద్ సాట్ండరడ్ ఉనన్ సంసథ్. అకక్డకు వెళిళ్ వాకబు చేసేత్ నాలుగు
వందల యాభై రూపాయలు కటాట్లని చెపాప్రు. నా దగగ్ర అంత డబుబ్ లేదు.
కాకరకాయలు కొనేవాళుళ్ నా దగగ్ర బేరమాడటం తెలుసు.
"రెండొందలకి చెపాత్రా?" అని అడిగాను.
"పకక్ వీధికి వెళుళ్. చెబాత్రు" అనాన్డు.
గమమ్తేత్మిటంటే, అందులో వెటకారం ఉందనుకోలేదు. నాకు మాట సాయం చేసుత్నాన్డనుకుని పకక్ వీధికి వెళాళ్ను.
నిజంగానే అకక్డో చినన్ సోప్కెన ఇంగీల్ష నేరేప్ సంసథ్ ఉంది. మొతత్ం ఫీజు ఒకటేసారి కటట్కక్రలేదని భరోసా ఇచాచ్రు. అమమ్నడిగి వంద
రూపాయలు తీసుకొని ఆ ఇనసిట్టూయ్టలో చేరాను.
మొటట్మొదటిరోజు ఆమె నౌన, పొర్నౌన మొదలైనవనీన్ చెపిప్ంది. నౌన గురించి చెపుతునన్ంతసేపూ సెట్ర్యిన అనిపించింది. ఆ పై రోజు
ఆమె వాయిసల గురించి చెపిప్ంది. మధయ్లో వెళిళ్పోవటానికి ఛాయిస లేదు. వెరబల గురించి చెపుతూంటే, గతంలో దొంగలించిన బలుబ్ల గురించి
ఆలోచిసూత్ కూరుచ్నాన్ను.
ఒకక్ ముకక్ అరథ్ం కాలేదు. అంతా అయోమయంగా తోచింది. ఆ పాఠాలు నా సాట్ండరడకి చాలా ఎకుక్వ. అనవసరంగా చేరానా
అనిపించింది.
నాలుగు రోజుల తరావ్త, ఆమె విదాయ్రుథ్లందరినీ లేచి తమను తాము పరిచయం చేసుకోమని చెపిప్ంది. నా ముందు మాటాల్డిన ఇదద్రూ
కాసత్ ఇంగీల్షులో ఏదో తమ గురించి చెపుప్కునాన్రు. నేను వెళిళ్ తెలుగులో మాటాల్డటం మొదలుపెటాట్ను. "ఇంగీల్ష...ఇంగీల్ష..." అందామె.
తెలుగులోనే మాటాల్డటం కొనసాగించాను.
"ఇంగీల్షులో మాటాల్డు" అనన్దామె.
"ఆమాతర్ం ఇంగీల్ష వసేత్ నేనికక్డ ఎందుకు చేరతాను మేడం" అనాన్ను. కాల్సు ఘొలుల్మంది.
ఆమె కోపంగా చూడలేదు. అరథ్మైనటూట్ తలాడించి 'అవును కదా' అంది.
నేనే చాలా సిగుగ్గా ఫీలయాయ్. ఆమె తలుచ్కుంటే తిరిగి మాటకి మాట అనవచుచ్. లేదా ననున్ కూరోచ్మని గదిద్ంచవచుచ్. అదేమీ
చెయయ్లేదు.
ఆమె పై నాకు గౌరవం పెరిగింది.
ఆ తరావ్త నాలుగు రోజులు అయిపోయాయి. నాకో విషయం అరథ్మైంది. పార్కీట్సు చెయయ్కుండా కేవలం కోరుస్లు వినటం వలల్ ఏమీ
లాభం లేదని తెలిసి పోయింది.
నా కాల్సులో ముగుగ్రు ఉండేవారు. ఒకరు పర్సాద రాజు. రెండు శీర్ధర. మూడు శీర్నివాస.
మొదటి వాళిళ్దద్రూ అపప్టికే పోసుట్ గార్డుయ్యేషన పూరిత్ చేసారు. ఇంగీల్షు బాగా మాటాల్డేవారు. వాళళ్ని టీకి పిలిచి, బిలుల్ కూడా నేనే
ఇచిచ్ పరిచయం చేసుకునాన్ను. వాళళ్తో మాటాల్డుతూ నా ఆంగల్ భాషా పరిజాఞ్నం పెంచుకోవాలని ఆశ.
కానీ వాళళ్ పరిచయంలో నాకు అరథ్మయిందేమిటంటే… ‘నాకనాన్ కింద సాథ్యిలో ఇంకొకరుంటే తపప్ నేను ‘పై’వాళళ్తో సేన్హం
కొనసాగించలేను’ అని..!
గూర్ప అసోసియేషనలో ఇది చాలా ముఖయ్ం. మన సేన్హ బృందంలో మన కనాన్ తకుక్వ సాట్ండరడ్ ఉనన్వాళుళ్ లేకపోతే, పై వాళుళ్ వేసే
జోకులకి మనం బకార్లైపోతాం.

ఆ సమయంలో నాకు మూడో వయ్కిత్ శీర్నివాస దొరికాడు. శీర్నివాస కరాటేలో బాల్క బెలుట్. లావుగా పొడుగాగ్, నలల్గా ఉనాన్ అందంగా
ఉండేవాడు. అతని మీద జోకులెయయ్టానికి ఎవరూ సాహసం చెయయ్లేరు. అతనిన్ మా గూర్పులో కలపటానికి పర్యతన్ం చేశాను.
నేనూ శీర్నివాస బాగా దగగ్రయాయ్ము. మేము నలుగురం కలిసి ఒక బాయ్చగా ఏరప్డాడ్ం.
ఆ తరావ్త నేనే పాల్న చేసి వాళళ్ను వేయి సత్ంబాల గుడికి తీసుకెళాళ్ను. మాటల మధయ్లో నేనొక పర్పోజల పెటాట్ను.
“మనం ఇంగీల్ష నేరుచ్కోవాలంటే ఈ రోజు నుంచీ ఇంగీల్షులోనే సంభాషించుకోవాలి. తపైప్నా, రైటైనా ఇంగీల్షులోనే మాటాల్డుకుందాం.
మాటాల్డేవారిలో తపుప్ ఉనన్దని మన ముగుగ్రిలో ఎవరికైనా తెలిసేత్ కరెకట్ చేదాద్ం. లేదంటే అది కరెకేట్ అనుకుందాం” అనే ఒపప్ందం చేసుకునాన్ం.
గుళోళ్ ఒకరి మీద ఒకరు ఒటుల్ వేసుకునాన్ం.
అందరం చాలా ఉదేవ్గంగా ఫీలయాయ్ం.
మా కాల్స నాలుగు నుంచి అయిదు వరకూ ఉండేది. కాల్స అయిపోగానే వేయి సత్ంబాల గుడికి వెళిళ్ పోయే వాళళ్ం.
మాలో శీర్ధర ఆర.ఎస.ఎస.ను బలపరచేవాడు. పర్సాదరాజు కాంగెర్స అభిమాని. నావి నూటికి నూరుపాళూళ్ కమూయ్నిసుట్ సిదాధ్ంతాలని
వేరే చెపప్కక్రేల్దు కదా. శీర్నివాసకు బలపర్యోగమూ, కరాటే తపప్ మరో టాపిక ఉండేది కాదు.
ఈ విధంగా నలుగురం, సిదాధ్oతాల విభేదాల చరచ్ల మాటల తూటాలతో కొటుట్కునేవారం. ఇంగీల్ష తపప్ మరేం మాటాల్డకూడదనన్
ఒపప్ందం పర్కారం ఈ సిదాధ్ంత చరచ్లనీన్ ఇంగీల్షులోనే జరిగేవి. ఆశచ్రయ్వశాతూత్, అదృషట్వశాతూత్ కర్మకర్మంగా మాకు తెలీకుండానే ఇంగీల్షులో
మాటాల్డే ధైరయ్ం వచేచ్సింది.
నేను పకాక్ కమూయ్నిసటని అవటంతో సహజంగా ఉదేవ్గం పాలు ఎకుక్వ. ఆవేశంతో గటిట్గా ఇంగీల్షులో అరుసుత్నన్పుప్డు (ఇంగీల్షలో
అరవటం ఏమిటి? ఇంగీల్షలో అరవటం, తెలుగులో అరవటం అని వేరేవేరేగా ఉంటాయా - అనన్ అనుమానాలు వదుద్. ఏదో ఆవేశంలో నా కథ చెపుప్కు
పోతునాన్నంతే), అలా అరుసుత్నన్పుప్డు, వాళుళ్ చరచ్ మానేసి, నా తపుప్లు దిదద్టం మొదలు పెటేట్వారు.
ఆ రకంగా నెల రోజులు తిరిగేసరికి, ఇంగీల్ష మాటాల్డుతునన్పుడు నేను చేసుత్నన్ తపుప్లు తెలిసాయి. వామపక్షభావాలతో వాళళ్ని ఎంత
బలంగా ఒపిప్ంచ గలిగానో, అంత బలంగా ఇంగీల్షులో కూడా వాళళ్ని అధిగమించ సాగాను.
కొంతకాలానికి మాకు లొకేషన బోరుకొటిట్, భదర్కాళి గుడికి మకాం మారాచ్ం. ఎకుక్వ పార్పంచిక విషయాలు మాటాల్డుకొనేవాళళ్ం.
కానీ ఏది మాటాల్డినా ఇంగీల్షులో మాటాల్డాలనే మా ఒపప్ందం మాతర్ం ఆ విధంగానే కొనసాగింది.
పిచిచ్తనమనుకోండి, ఏదైనా అనుకోండి. మేము చినన్ చినన్ పర్యోగాలు కూడా చేసేవాళళ్ం. ఆర.టి.సి బసుస్ ముందు వైపు నుంచి
ఇదద్రమూ, వెనక వైపు నుంచి మరో ఇదద్రమూ ఎకిక్ కూరొచ్ని మధయ్లో పర్యాణీకులు వినేలా ఇంగీల్షులో బిగగ్రగా మాటాల్డుకొనేవారం.
‘మేము మాటాల్డుకొనే దాంటోల్ ఏదైనా తపుప్లునాన్యా? ఎవరైనా నవువ్తునాన్రా? మా వైపు విచితర్ంగా చూసుత్నాన్రా?’ అని
గమనించేవాళళ్ం.
చాలా ఆశచ్రయ్కరమైన విషయమేమిటంటే ఎవరూ నవేవ్వారు కాదు. మా వైపు విభర్మంగా చూసేవారు. దాంతో మా మీదా, మా ఇంగీల్షు
మీదా కొదిద్కొదిద్గా నమమ్కం పెరగసాగింది.
ఒకటే హొటలలో దూరంగా ఉనన్ వేరేవ్రు టేబిలస్ మీద కూరుచ్ని ఇంగీల్షులో మాటాల్డుకొనేవారం.
ఇపుప్డు తలుచుకుంటే నవొవ్సుత్ంది కానీ ఆ రోజులోల్ చాలా థిర్లిల్ంగగా అనిపించేది. పదిమందిలో ఇంగీల్షులో మాటాల్డితే అందరూ మన
వైపు మెచుచ్కోలుగా చూసాత్రనే ఒక భావం బహుశ అపుప్డే కలిగి ఉంటుంది.
మా మకాం పబిల్క గారెడ్నసకి మారింది. అకక్డ జనమంతా వింటూండగానే కావాలని ఇంగీల్షులో మాటాల్డేవాళళ్ం. జనాల మీద
కామెంటస్ చేసూత్ (అఫకోరస్. పాజిటివ కామెంటస్) వాళుళ్ మా వైపు ఆశచ్రయ్ంగా చూసూత్ ఉంటే, మేమేదో ఆకాశం నుంచి దిగిన వాళళ్లాగా ఫీలవసాగాం.
ఇపుప్డు మా సంసథ్కొసుత్నన్ చాలామంది విదాయ్రుథ్లు సోప్కెన ఇంగీల్ష పుసత్కానికి అటట్ వేసుకుంటారు. తాము ఫలానా కోరుస్లో
చదువుతునాన్మని చెపప్టానికి నామోషీగా ఫీలవుతారు. ఇది చాలా తపప్ని నా అభిపార్యం.

నేనెపుప్డూ ఆ విధంగా అనుకొనేవాడిని కాదు. ఇంగీల్ష నేరుచ్కోవటం నా బాధయ్త. నేను ఇంగీల్ష నేరుచ్కోవటంలో ఆనందం
పొందుతునాన్ను. చుటుట్పకక్ల ఉనన్వాళుళ్ ఏమనుకునాన్ నాకనవసరం.
ఏదయినా కొతత్ పదం కానీ, కొతత్ ఫేర్జ గానీ వినబడితే, దానిన్ వీలైనంత ఎకుక్వగా వాడటం అలవాటు చేసుకునాన్ను. ఒక రోజు పర్సాదు
ఇనసిట్టూయ్టకి సెలవు పెటిట్, కాల్స అయిపోయక గుడికి వెళళ్టం కోసం వచాచ్డు.
"I came just for the sake of you” అనాన్డు.
ఈ ‘For the sake’ అనే పదం నాకు విచితర్ంగా వినిపించి, దానిన్ విపరీతంగా వాడటం పార్రంభించాను. అవసరం ఉనాన్ లేక
పోయినా “I came for the sake of learning english”, “I came for the sake of taking tea” లాంటి వాకాయ్లు ఉపయోగించటం
మొదలుపెటాట్ను. ఇలాంటి కొతత్ ఫేర్జలు వాడటంతో, వినేవాళళ్కి నాకేదో అదుభ్తమైన ఇంగీల్ష వచచ్నే అభిపార్యం కలిగేది. (‘For the sake of you’
కనాన్ ‘For your sake’ అనేది మంచి ఇంగీల్షు అని తరువాత తెలిసింది).
…
భాష బాగా వచిచ్న వాళుళ్ చాలా సింపుల ఇంగీల్షులో మాటాల్డటం మనం గమనించవచుచ్. నిండు కుండలు తొణకవు. కానీ నా పరిసిథ్తి
అది కాదు. అపుప్డపుప్డే ఇంగీల్షు మాటాల్డటం వసూత్నన్ రోజులవి. అందుకని అవసరమునాన్ లేక పోయినా పాండితయ్ పర్కరష్ చేసేవాడిని. అందులో చినన్
చినన్ ఎదురు దెబబ్లు కూడా తగిలేవి.
ఒక రోజు కాల్సు జరుగుతూ ఉండగా పర్సాదు దగగ్రకు వెళిళ్ ఇంగీల్షులో "నాకు ఓ పేపర ఇవువ్" అనాన్ను.
“ఒక పేపర అనకూడదు. ఒక sheet of paper అనాలి" అనాన్డు. పరిచయమైన పదానిన్ తరచు వాడటం అలవాటు చేసుకుoటానని
చెపాప్ను కదా. మరుసటి రోజు మేడమతో అపుప్డే లండన నుంచి దిగిన వాడిలా, "please give me two sheet of papers" అనాన్ను.
“Sheet of papers కాదు. Sheets of paper అనాలి” అనన్ది.
సునన్ం నీళళ్లో మొహం ముంచినటట్యియ్ంది.
…
బససాట్పలో నిలబడినపుప్డు నాలో నేనే ఇంగీల్షులో మాటాల్డుకొనేవాడిని.
“The same bus came yesterday. But the driver was different. Conductor was different. దీనేన్ ఇంకొంచెం
సింపిల్ఫై చేసి బాగా చెపొప్చుచ్ కదా.
It is the same bus, but the driver and conductor were different” అనుకునేవాడిని.
“Girls get into the bus from the front door. Boys from the back-door. To make it better: ‘Girls enter
the bus… or step into the bus… from the front door, and the boys from the rear-door”.
“In the bus అనాలా? Into the bus అనాలా?” అని సలహా తీసుకునేవాడిని.
“Boys love to hang-on the foot board. This word “hang-on” can be replaced by “Hold on… stick on…
cling on” అని సరిదిదుద్కునే వాడిని.
“Some people buy the ticket, some people don’t. దీనేన్ వేరే రకంగా అనాలంటే “Many passengers purchase
the tickets but some don’t” అంటూ పాత పదాలను కొతత్ వాటితో రీ-పేల్స చేయటానికి పర్యతిన్ంచేవాడిని.
నాకు తెలిసిన ఒక తరక్ం ఏమిటంటే ఈ పర్పంచంలో ఏది మాటాల్డినా గతం, వరత్మానం, భవిషయ్తుత్ (Past, Present, Future)
మీదే ఆధారపడి ఉంటుంది. Past Tense లో జరిగిన విషయాల గురించి; Present Continuous Tense లో జరుగుతునన్ విషయాల గురించి;
Future tense లో రేపటిని ఊహించుకొని చెపుప్కొనే వాడిని.
ఒక సందరాభ్నిన్ ఊహించుకొని దానిన్ మూడు కాలాలోల్నూ మాటాల్డేవాడిని.

Passenger bus comes here every day. It came yesterday. It is coming now. Tomorrow the same bus
will come. But different people will get off.
ఇదంతా మంచి ఇంగీల్షు కాదు కానీ, తపప్టడుగులు వేసే వాడి నుంచి మారథాన పరుగు ఆశించలేము కదా. మొదటోల్ మనని
కొంతమంది ఎగతాళి చేసాత్రు. కానీ వాళేళ్ మన తపన చూసి తరువాత మెచుచ్కుంటారు.
ఎదురుగా ఉనన్ పర్తీ వసుత్వు కూడా నేను మాటాల్డటానికి ఒక కథాంశం అయేయ్ది. ఉదాహరణకి ఒక పెన తీసుకునాన్ం అనుకోండి.
నాలో నేనే “I can use this pen for writing, to scratch my head, to beat somebody for his attention. I can put it in my
shirt pocket, but not in my pant’s back pocket. I can use it for a month, But not for one year” అనుకొనేవాడిని.
ఒక పెనున్తో ఇలా ఎనిన్ వాకాయ్లు తయారు చేసుకోవచోచ్ ఆలోచిసూత్ ఉండేవాడిని.
…
చినన్ పిలల్వాడు తపప్టడుగులు వేసూత్ వేసూత్ ముందుకు తూలితే తలిల్దండుర్లు ఫకుక్న నవువ్తారు. చెయియ్ అందించి పైకి లేపుతారు.
వాడు నిలదొకుక్కుని నాలుగు అడుగులు వేసేత్, సంభర్మంతో చపప్టుల్ కొడతారు. నాకూ అలాగే జరిగింది.
నా మితుర్లలో వసుత్నన్ తేడా కొంతకాలానికి గమనించాను. నేను తపప్టడుగులు వేసూత్ నడుసూత్ంటే "షేకసపియర వసుత్నాన్డార్" అంటూ
నవివ్న వారందరూ, ననున్ ఆశచ్రయ్ంతో గమనించటం చూశాను. నా మీద నాకు సంపూరణ్ విశావ్సం కలిగింది.
అంతవరకూ ఎందుకు?
నేను మాటాల్డే ఇంగీల్ష విని మా బావ, అకక్, అమమ్... వీరందరూ నాలో వసుత్నన్ మారుప్ని ఆశచ్రయ్ంతో గమనించటం నాకు ఎంతో
ఆనందానిన్ ఇచేచ్ది.
నేను కాలేజీలో చేరినపుప్డు నాకు తన ఫాయ్ంటుల్ ఇచిచ్న బావ గురించి ఇంత కిర్తమే పర్సాత్వించాను. ఆయన గిరిజన కో-ఆపరేటివ
కారొప్రేషనలో పనిచేసేవాడు.
ఒకరోజు ననున్ పిలిచి "ఒరేయ. నువువ్ ఇంగీల్షులో ఏమీ రాని సాథ్యి నుంచి ఇలా ఇంతవరకూ ఎలా వచాచ్వో మెటుట్ తరావ్త మెటుట్ ఒక
వాయ్సంలా వార్సివవ్రా. నేనూ నేరుచ్కుంటాను" అనాన్రు.
నాలాంటి వాడికి అంతకనాన్ గొపప్ అభినందన ఇంకేమి ఉంటుంది? దాదాపు రెండు నెలలు కూరుచ్ని ఒక పుసత్కం మీద రకరకాల సెక్చ
పెనున్లతో వార్యటం మొదలుపెటాట్ను. గార్మర నుంచీ సంభాషణల వరకూ దాదాపు వందపేజీల పుసత్కం తయారయింది.
ఆ పుసత్కం ఆయన తీసుకెళిళ్ ఆఫీసులో చూపించినపుప్డు మేనేజర నుంచీ ఆఫీసులో దాదాపు పర్తివారూ దానిన్ జెరాకస్ కాపీలు తీసుకొని
ఉంచుకునాన్రు.
విజయానికి అది తొలిమెటుట్. అపప్టి వరకూ మాటాల్డటం నేరుచ్కునన్ నాకు, మా బావ అడిగిన పుసత్కం వార్యటం మొదలుపెటాట్క
“మాటాల్డటం వేరు. వార్యటం వేరు” అనన్ విషయం అరథ్మయింది.
మాటాల్డేటపుప్డు ఇంగీల్ష ఒక రకంగా ఉండాలి. వార్సేటపుప్డు ఒక రకంగా ఉండాలి. వార్యటం పార్కీట్సు చేసుత్నన్పుప్డు నేను ఈ
రకమైన మెళకువలు చాలా నేరుచ్కునాన్ను.
కొంతకాలానికి నేను ఇంగీల్షుతో మమేకం చెందసాగాను. రాతిర్పూట అమామ్యిల గురించి ఆలోచించినా సరే, ఆ ఆలోచనలనీన్
ఇంగీల్షులోనే సాగేవి. ఇంగీల్షు నా రకత్ంలో కొదిద్కొదిద్గా పర్వేశించి, ఒక సాథ్యికొచేచ్సరికి అది తపప్ మరింకేమీ లేదు అనన్ ఒక తదాతమ్య్భావం నాలో
కలిగింది.
ఈ లోపు మా కోరుస్ ఆఖరి రోజు సమీపించింది.
ఫేరవల పారీట్లో అందరీన్ మాటాల్డమనాన్రు. అభివృదిధ్, అనుభవాలు చెపప్మనాన్రు. మా బాయ్చలో మాటాల్డినవారందరూ grammar,
verbs, phrases ఇవనీన్ ఆలోచించుకుంటూ ఆచి తూచి మాటాల్డారు. చివరికి నా వంతు వచిచ్ంది.

మాటాల్డటం మొదలు పెటాట్ను. నా మనసులోని భావాలనీన్ సప్షట్ంగా… ఏమాతర్ం తపుప్లు లేకుండా… నాకు తెలిసినంతలో ఒక
అదుభ్తమైన సీప్చ… పదిహేను నిముషాలపాటూ ఇచాచ్ను.
నా ఉపనాయ్సం అయేయ్సరికి అందరూ గటిట్గా చపప్టుల్ కొటాట్రు. మా మేడం నా వైపు కళళ్పప్గించి చూసూత్ ఉండిపోయింది. అది
ఆశచ్రయ్మో ఆనందమో తెలీదు.
ఉపనాయ్సం అయిపోయాక దగగ్రకొచిచ్, "చిరంజీవీ, నేను పది సంవతస్రాల నుంచీ కొనిన్ వందల మంది విదాయ్రుథ్లకి ఈ కోరుస్ చెపిప్
ఉంటాను. కానీ, ఒక ముడి పదారథ్ంగా వచిచ్, గొపప్ పొర్డకటగా బయటకి వెళుతునన్ మొటట్మొదటి విదాయ్రిథ్వి నువేవ్నయాయ్" అనన్ది.
ఎందుకో తెలీదు కానీ నా కళళ్లోల్ నీళుళ్ తిరిగాయి. హిమాలయ పరవ్తాలు ఎకిక్నంత సంతోషం కలిగింది.
సరిట్ఫికేట మీద సంతకం పెడుతూ “ఈరోజు నాకో నమమ్కం వచిచ్ంది..! ఎవరికైనా ఇంగీల్షు చెపప్గలననన్ నమమ్కం" అనన్దామె.
నిజానికి ఆ నమమ్కం ఆమెకు కాదు. నా మీద నాకు కలిగింది.
...
ఈ మూణెణ్లల్ కాలంలో మనసులో ఒకటే ఆలోచన. ఏ అమామ్యి దగగ్ర ఇంగీల్షులో మాటాల్డటానికి భయపడి పేపరు జేబులో పెటుట్కొని
ఇంటికి వచాచ్నో, ఆమె దగగ్రకు వెళిళ్ ఆంగల్ంలో అదరగొటేట్యాలని..!
దానికి ముందు మానసికంగా పిర్పేరవటం కోసం నా మేనలుల్డిని తీసుకొని వరంగలలో పది కంపూయ్టర సెంటరల్కు వెళాళ్ను.
"మా వాడిని ఇకక్డ చేరిప్ంచాలి. మీ ఫారామ్లిటీస ఏమిటి?" అని ఇంగీల్షులో అదరగొటేట్శాను. నా ఇంగీల్షు చూసి వారు ఎంతో
గౌరవంతో, వినమర్తతో సమాధానమిచేచ్సరికి నేనంటే నాకే ముచచ్టేసింది.
నాతో నీళుళ్ తాగించిన (నిజంగానే మంచినీళుళ్ తాగించిన) ఆ అమామ్యి ఇనసిట్టూయ్టకి ముహూరత్ం చూసుకొని వెళాళ్ను.
రిసెపష్నిసుట్ సాథ్నంలో ఆ అమామ్యి లేదు.
ఆ అమామ్యి రిసెపష్నిసట్ కాదనీ, ఆ సంసథ్ యజమాని కూతురనీ, పెళళ్యి వెళిళ్పోయిందని తరావ్త తెలిసింది.
ఆ అమామ్యి పర్సుత్తం ఎకక్డుందో? బహుశ అమమ్మోమ్, నాయనమోమ్ అయి ఉంటుంది. కానీ నాలో ఇంగీల్ష పటల్ కోరికను
పెంచినందుకు ఆమెకు మనసా వాచా కృతఙఞ్తలు చెపుప్కుంటునాన్ను.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net p˝…’ 2016

16
సందరభ్ం వచిచ్ంది కాబటిట్ మరొక విషయం కూడా పర్సాత్విసాత్ను. ఇంగీల్షు మాటాల్డటం ఎంత ముఖయ్మో ఇంగీల్షులో ఆలోచించటం
కూడా అంతే ముఖయ్ం. నిజానికి అదే చాలా ముఖయ్ం. అలా చేసేత్ చాలా తొందరగా ఆ భాష మీద పటుట్ వసుత్ంది.
నేను బససాట్పులో పార్కీట్సు చేసిన విధానాలనీన్ పర్సుత్తం మా సంసథ్లో పిలల్లకి నేరుప్తూ ఉంటాను.
“మీ కుడి చేయి ఎతత్ండి” అంటాను. ఎతిత్న తరావ్త “ఈ చేతోత్ నినన్ ఇరవై నాలుగు గంటల పాటు మీరు ఏమేం పనులు చేశారు? ఐదు
వేళళ్తో ఏ పని చేశారు? చిటికెన వేలితో ఏం పని చేశారు?” అని అడుగుతూ ఉంటాను.
చాలా మంది అయోమయంలో పడతారు. నేను ఉదాహరణ చెపాత్ను. “కనున్ మంటెకిక్నపుప్డు చూపుడు వేలితో రాసుకుంటాo.
పంటిలో ఏదైనా ఇరుకుక్oటే వేలి గోరుతో తీసాత్o. కళళ్దాద్లు తుడుచుకోవాలంటే చూపుడువేలూ, బొటనవేలూ ఉపయోగించి అదాద్లిన్ గుడడ్తో తుడుసాత్o”.
‘నిజమేకదా' అనన్టూట్ చూసాత్రు వాళుళ్.
“పై మూడు వాకాయ్లీన్ ఇంగీల్షులో ఎలా చెపాత్రు? కొంచెం కషట్మే. ఇకక్డ రెండు విషయాలు ఉనాన్యి. ఒకటి: కిర్యేటివిటీ..! అంటే,
మామూలు సాధారణ సాథ్యి ఆలోచనల కనాన్ మన ఆలోచనలు విసత్ృత పరచుకోవటం. రెండవది: అలా విసత్ృతపరచుకొనన్ ఆలోచనని ఇంగీల్షులో
పంచుకోవటం..!
పర్తీ కారయ్కర్మానీన్ ఈ రకంగా ఇంగీల్షులో తరుజ్మా చేసి ఉపయోగించటం మొదలుపెడితే, నెలరోజులోల్ పర్తీవాడూ తన
‘vocabulary’ పెంచుకోగలుగుతాడు. ఈ టెకిన్కస్ అనీన్ చాలా సులభంగా, తొందరగా అలవాటయి పోతాయి. కావాలిస్ందలాల్ నేరుచ్కోవాలనన్ తపనా,
దానికనాన్ ముఖయ్ంగా… నేరుచ్కునన్ దానిన్ నిజ జీవితంలో ఉపయోగించుకోగలిగే సామరధ్య్ం..! ఒకసారి చేసి చూడండి. ఎంత తొందరగా మీకు ఈ
భాషమీద పటుట్ వసుత్ందో మీకే అరథ్మవుతుంది”.
ఇదీ నేను మా విదాయ్రుథ్లకి టైరనింగ ఇచేచ్ విధానం. అయితే కొందరు సోల్ లెరన్రస్ ఉంటారు. వారికి మరింత విశదంగా చెపాప్లి.
మా విదాయ్రుథ్లలో నేను గమనించిన విషయం ఏమిటంటే, వాళుళ్ ఇంగీల్ష నేరుచ్కుంటారే తపప్ పార్కీట్స చేయరు. నేరుచ్కోవటం కాదు
అకక్డ కావాలిస్ంది. ఎపుప్డు వీలైతే అపుప్డు, ఎకక్డ వీలైతే అకక్డ దానిన్ ఉపయోగించటo. ఏదైనా మాటాల్డమనన్పుప్డు "ఏం మాటాల్డాలి సార? టాపిక
లేదు" అంటారు మా విదాయ్రుథ్లోల్ చాలామంది.
అపుప్డు నేను చెపాత్ను "మనం చేసే పర్తీ పనీ ఒక టాపికేక్. ఈ రోజు కాల్సుకి రాగానే మీరేo చేశారో చెపప్ండి" అని అడుగుతాను.
"రాగానే కురీచ్ దులుపుకునాన్ం" అని జోకు వేసాత్రు.
"దులుపుకోవటానికి ఇంగీల్షు ఏమిటి?" అని అడుగుతాను.
"Cleaned our chair" అంటారు.
“కాదు. Dusted our chair అనాలి” అంటాను.
ఈ రకంగా దైనందిన జీవితంలో జరిగే పర్తీ పనినీ ఇంగీల్షులోకి మారుచ్కుంటే దానంతట అదే వచేచ్సుత్ంది.
ఎపుప్డైతే నువువ్ చేసే పర్తీ పనినీ ఇంగీల్షులో ఆలోచించటం నేరుచ్కునాన్వో అపుప్డు నీ కమూయ్నికేషన చాలా సులభమవుతుంది.
కానీ ఇంగీల్షులో ఆలోచించటానికీ, తెలుగులో ఆలోచించటానికీ చాలా తేడా ఉంది. ఉదాహరణకి పై వాకయ్ం యథాతథంగా ఇంగీల్షులో
చెపాప్లిస్వసేత్, “Whenever the work that you do, if you think about it in English, you will be at ease with your
communication”.

అదే వాకయ్ం మామూలు ఇంగీల్షులో అయితే, “If you think everthing in English, your communication would be
easier,” అనాలి. తేడా గమనించండి.
ఇంగీల్షులో కిర్య ముందొసుత్ంది. ‘రాముడు సీతను పెళిళ్ చేసుకునాన్డు’ అని తెలుగులో అంటాము. ‘Rama married Sita’ అని
ఇంగీల్షులో అంటాము.
"నేను నినున్ అడిగాను… నినున్ నేను అడిగాను… నేను అడిగాను నినున్… నినున్ అడిగాను నేను… అడిగాను నినున్ నేను…
అడిగాను నేను నినున్" అని ఆరు రకాలుగా అనొచుచ్. ఇందులో ఏది కరెకుట్ అనేది సందరాభ్నిన్ బటిట్ ఉంటుంది. ఇంగీల్షులో మాతర్ం ఇంత వెసులుబాటు
లేదు. “I asked you” అంటే సరిపోతుంది. You were asked by me అంటే ఎబెబ్టుట్గా ఉంటుంది.
చాలా మంది తెలుగులో ఆలోచించి ఇంగీల్షులో వార్సూత్ ఉంటారు. అదే విధంగా ఇంగీల్షులో ఆలోచించి తెలుగులో వార్సే మేధావులైన
రచయితలు కూడా ఉనాన్రు. రెండూ తపేప్. ఇంగీల్షు ఇంగీల్షే. తెలుగు తెలుగే. ఎపుప్డైతే నీకు ఈ భేదం అరథ్మయిందో అపుప్డు నువువ్ నెం. 1
అయిపోతావు.
అంత తొందరగా ఇంగీల్షు వచేచ్సుత్ందా? అని చాలా మందికి అనుమానం వసూత్ ఉంటుంది. నా పాతిక సంవతస్రాల అనుభవంతో
చెపుతునాన్ను. వచేచ్సుత్ంది..!
కానీ ఒకక్ షరతు. ఇంగీల్షులోనే మాటాల్డాలి..! కేవలం ఇంగీల్షులోనే మాటాల్డాలి..!!
మన తపుప్లు సరి దిదద్టానికి పకక్న ఒకరుండాలి. ఏమాతర్ం అవమానం ఫీలవకుండా, సిగుగ్ పడకుండా తపుప్లు ఒపుప్కుని, వారు
చెపేప్ విషయాలని మనం సరిదిదుద్కోవాలి…!!!
అమలు జరిపి చూడండి.
మీలో వచేచ్ మారుప్ మీరే గమనిసాత్రు.
…
అవతలివారితో మాటాల్డుతునన్పుప్డు, నీకెంత ఇంగీల్షు వచచ్ని కాదు. నువువ్ చెపేప్ది అవతలివారికి ఎంతవరకూ అరథ్మయిందనన్దే
పాయింటు.
ఇంగీల్షు పదాలనీన్ పటాటోపంగా ఉపయోగించేకొదీద్ నీమీద గౌరవం పెరగదు సరికదా, 'వాడేదో కాంపెల్కస్తో బాధపడుతునాన్డు' అనే
భావం కలుగుతుంది. మరీ ‘I comes, he go’ లా కాకుండా, తపుప్లు లేకుండా, మంచి టెనుస్లు ఉపయోగించి, కాసత్ సరయిన ఇంగీల్షు సరిగాగ్
మాటాల్డితే చాలు.
మహోతక్ృషట్ పండితులాల్గా మనం సుసప్షట్, లోపరహిత, వాయ్కరణ సoహిత నారికేళపాకం లాంటి పటాటోపమైన ఇంగీల్షులో
మాటాల్డితే, నూటికి తొంభైమందికి అరథ్ం కాదు.
మొతాత్నికి నేను తెలుసుకునన్ విషయం ఏమిటంటే, "నువువ్ ఇంగీల్షులో మాటాల్డటానికి కొనిన్ వేల లక్షల ఇంగీల్షు పదాలు అకక్రలేదు.
వెయియ్ పదాలు తెలిసేత్ నువేవ్ అదుభ్తమైన ఇంగీల్షు మాటాల్డవచుచ్".
నా ఈ సిదాధ్ంతానికి బలం చేకూరుసూత్, "నాకు ఆంగల్ంలో కేవలం వెయియ్ పదాలు తెలుసు. నా మనసులో భావాలు ఇతరులకు
సప్షట్ంగా చెపప్టానికి అవి చాలు" అంటాడు ఒక చోట జాన రసిక్న.
ఏది ఏమైతేనేం. చాలా ఆశచ్రయ్ంగా రెండు నెలలోల్ నా భావాలని నేను ఇంగీల్షులో కరెకుట్గా చెపేప్ సాథ్యికి చేరుకునాన్ను. ఇంగీల్షులో
కాసత్ పరిణితి సంపాదించాను అనన్ నమమ్కం కలిగాక దామోదర గారి సంసథ్లో చేరాను. అకక్డ నా ఇంగీల్షుకి మెరుగులు దిదుద్కునాన్ను.
తరావ్త ఆయన సలహా మేరకు యూనివరిస్టీలో ఎమేమ్ ఇంగీల్షులో చేరాను. యూనివరిస్టీలో మొదటి సంవతస్రం చదువుతూ ఉండగా
నాకు ఒక వయ్కిత్ కలిసాడు. ఆయన పేరు చెపప్టం నాకు ఇషట్ం లేదు. అందుకని ‘కె’ అంటాను. నా జీవితపు మరో మలుపుకి అతడు కారణం అయాయ్డు.
జీవితంలో నేను మోసపోయిన సంఘటనలలో అది ఒకటి.

17
వరంగలలో పోలీసుల తాకిడి ఎకుక్వైంది. రామూమ్రిత్ కేసు అయిపోయిందని అనుకునాన్ం. కానీ పోలీసులు వదిలిపెటట్లేదు. దొరికితే
ఏమాతర్ం సాకాష్య్ధారాలు లేకుండా ఎనకౌంటర చేసేసాత్రని ఒక భయం. దాదాపు సేన్హితులందరూ దొరికి పోయారు. కొంతమంది జైళళ్లో ఉనాన్రు. మరి
కొంతమంది కోరుట్కు వెళుతునాన్రు.
పలెల్లో ఉంటే మా వాళళ్ందరూ చుటూట్ ఉంటారు కాబటిట్ ఒక రకంగా రక్షణ దొరుకుతుంది. కానీ అకక్డ ఎంతకాలం ఉండగలను?
యూనివరిస్టీకి వెళాళ్లి కదా. ఒక వేళ వెళేత్, పోలీసు రికారుడ్లోల్ నా పేరు ఉనన్దో లేదో తెలీదు. పోలీసులు నాకోసం వెతుకుతునాన్రో లేదో కూడా తెలియని
పరిసిథ్తి. (నా నేరం ఏమీలేదు. కేవలం రామూమ్రిత్ నాకు తెలుసు. అంతే. కానీ అదంతా పోలీసులు వినే పరిసిథ్తిలో లేరు. ఇనసెప్కట్ర మరణంతో వాళుళ్
రెచిచ్పోయి ఉనాన్రు).
ఈ రకమైన మానసిక అలజడితో నేను చదువు మీద ఏకాగర్త నిలుపలేక పోయాను. వరంగల వదిలిపెటిట్ వెళిళ్పోవాలిస్ వచిచ్నపుప్డు
‘ఎకక్డికి వెళాళ్లి? ఏం చేయాలి?’ అనన్ పర్శన్ నాలో కొటుట్మిటాట్డసాగింది.
నాయకుడు నాతో చెపిప్ంది ఏమిటి? యువకులిన్ మారచ్మని. 'సిదాధ్ంతం' పటల్ ఆకరిష్తులిన్ చెయయ్మని..!
చేసేత్ ఏమవుతుంది? నా సేన్హితులాల్గే లాకపుప్లోల్ పోలీసు టారచ్రు అనుభవిసాత్రు.
అలా అని 'సిదాధ్ంతం' పటల్ నాకునన్ ఆకరష్ణ ఏమీ తగగ్లేదు.
పలెల్లు బాగు పడాలి. పర్జలోల్ అమాయకతవ్ం, చేతకానితనం, నిరాశ తగాగ్లి. పెతత్ందారల్ ఫూయ్డలిజానీన్, కామందుల ‘పైసా’చకతావ్నీన్,
రౌడీల దాదాగిరీనీ వాళుళ్ ఎదురోక్ గలగాలి.
ఎదురోక్వటం అంటే రకత్పాతం, బెదిరింపులూ కాదు. పటిషట్మైన సామాజిక వయ్వసథ్ని నిరిమ్ంచుకోగలగటం. అది యువతకే సాధయ్ం.
యువకులిన్ మారాచ్లి..! వాళళ్లో నమమ్కానిన్ నింపాలి.
అంటే ఏం చేయాలి?
చదువు పూరత్యాయ్క చాలా మందికి ఉదోయ్గం రావటేల్దు. దానికి ముఖయ్ కారణం ఇంగీల్షులో పార్వీణయ్ం లేకపోవటం. ఇది ఎవరూ
కాదనలేని సతయ్ం. నాకు కాసోత్ కూసోత్ ఇంగీల్షు వచుచ్. యువతకి ఇంగీల్షుతో పాటూ వయ్కిత్తవ్ వికాసం కూడా నేరిప్తే దాదాపు మా ఆశయం నెరవేరినటేట్. ఇదీ
నా ఆలోచన.
దీనికి నేను ఏం చేయాలని సందిగధ్ంలో ఉండగా ‘కె’ దగగ్ర నుంచి పిలుపు వచిచ్ంది. ఆయన వరంగలలో చాలా సిథ్తిమంతుడు. పెదద్
సూక్ల ఉండేది. రెండు ఇంగీల్ష బోధించే సంసథ్లు కూడా ఉండేవి.
ఆయన నాతో “విజయవాడలో మూడో బార్ంచ పెడుతునాన్ను. అకక్డ నువువ్ పని చేయాలి” అంటూ ఒక వాయ్పార ఒపప్ందం పెటాట్డు.
"నేను ఎవరి కిందా పని చేయను" అనాన్ను. ఈ కమూయ్నిసట్ భావాలు ఎపప్టికీ వదిలి పోవు.
అతడు నవివ్ "నువువ్ నా దగగ్ర జీతగాడిగా పని చేయకక్రలేదు. విజయవాడలో ఒక బార్ంచ పెడుతునాన్ను. దానికి అధికారిగా ఉండు.
నాతో భాగసావ్మయ్ం తీసుకో. ఇదద్రం భాగసావ్ములుగా ఉందాం" అనాన్డు.
విజయవాడలో పెటట్బోయే సంసథ్కి నేను అధిపతిగా పని చేసేటూట్, వచిచ్న లాభాలోల్ చెరిసగం తీసుకొనేటటూట్ ఒక ఒపప్ందం జరిగింది.
పెటుట్బడి అంతా అతనిదే.
ఆ రకంగా నేను తెలంగాణా వదిలి మొటట్మొదటి సారిగా ఆంధార్లో పర్వేశించాను.

18
విజయవాడ బెంజి సరిక్ల దగగ్ర మా ఇనసిట్టూయ్ట పెదద్ ఎతుత్న పార్రంభం అయింది. నేనొకక్డినే టీచరుని. పాఠాలు నేనే చెపేప్వాడిని.
పబిల్సిటీ బర్హామ్ండంగా చేయటం పార్రంభించాను. మొతత్ం కోరుస్కి విదాయ్రుథ్ల ఫీజు నాలుగు వందల రూపాయలు.
చాలా కషట్పడి పనిచేశాను. ఫలితం కనబడసాగింది. విదాయ్రుథ్లు పెరగసాగారు. నాలుగు నెలలోల్ దాదాపు లక్ష దాకా సంపాదించి
ఉంటాను.
కేవలం నా ఖరుచ్లకి అయిదువందలూ, వెయీయ్ తీసుకొనే వాడిని.
సంసథ్ను పెంచాలనన్దే నా ఉదేద్శయ్ం.
‘కె’ వారానికి ఒకసారి వచిచ్ డబుబ్లు తీసుకొనేవాడు. నేను డబుబ్లు అడిగితే “తరువాతి వారం చూదాద్ంలే” అంటూ గడపసాగాడు.
నాలుగు నెలలయిన తరావ్త నా ఓపిక నశించింది.
నా వంతు ఆదాయం దాదాపు యాభైవేల దాకా వచిచ్ ఉంటుంది. ఇమమ్నాన్ను. అతను మొహమాటం లేకుండా ‘నో’ అనాన్డు.
ఈ హఠాతప్రిణామానికి బితత్రపోయాను.
"సూట్డెంటస్ అందరూ నా పేరు చూసి వచాచ్రు. నీకు అవకాశం ఇవవ్టమే గొపప్. కావాలంటే ఓ పదివేలు ఇసాత్ను" అనాన్డు.
నాకు ఏం చేయాలో తోచలేదు.
‘ఎంత నమమ్కమునాన్ సరే, భాగసావ్మితో ఎగిర్మెంటు పకక్గా వార్సుకోవాలి’ అనేది వాయ్పారంలో మొటట్మొదటి పాయింటు. ఆ
రోజులోల్ అది కూడా నాకు తెలీదు.
నాకూ నా భాగసావ్మికీ మధయ్ ఏవిధమైన రాతకోతలూ లేవు.
ఈలోపులో అతడు మరొక ఫాయ్కలీట్ని తీసుకొచిచ్ పెటాట్డు. నాతో పాటూ ఆ టీచరు కూడా పాఠాలు చెపేప్వాడు.
వారం రోజులు గడిచేసరికి నా పార్ధానయ్త తగిగ్పోసాగింది. 'కె' ఎతుత్ అరథ్మైంది. పర్యాణీకుడిని పడవలో ఎకిక్ంచుకుని సగం దూరం
వెళాళ్క ‘దిగుతావా? తెడుడ్ వేసూత్ వసాత్వా’ అనన్ పరిసిథ్తి కలిప్ంచాడు 'కె’.
కానీ అతడికి తెలియని విషయం ఏమిటంటే, నాకు ఈత వచచ్ని. నేనంటూ ఛసేత్, పడవని ముoచే ఛసాత్నని.
నాకు ఒకటే అనిపించింది. నేను ఉండని చోట అతను కూడా ఉండకూడదు.
నా తోటి మాసట్రకి విషయమంతా చెపిప్, "వెళిళ్పోండి" అని మరాయ్దగా అభయ్రిధ్ంచాను.
"అది చెపాప్లిస్ంది నువువ్ కాదు. యజమాని. అయినా నేనెందుకు వెళాళ్లి? ఉండటం ఇషట్ం లేకపోతే నువేవ్ వెళుళ్" అనాన్డాయన
‘యజమాని’ అనన్ పదానిన్ వతిత్ పలుకుతూ.
"మాసాట్రూ. ఒక వయ్కిత్ మాటలు నమిమ్, ఎకక్డో జఫరగడ మండలం నుంచి పొటట్ చేతోత్ పటుట్కుని వచాచ్ను. అతడు ననున్ నిలువునా
ముంచేశాడని మీకూ తెలుసు. అందుకే సాయం చెయయ్మని అడుగుతునాన్ను".
“'ఏమి సాయం?”
“వెళిళ్పోండి.”
“వెళళ్ను. అయినా నువెవ్వరు నాకు చెపప్టానికి?”
నేనొక క్షణం మాటాల్డలేదు. ఉదయ్మంలో పాలొగ్నన్ వయ్కుత్లతో తిరిగిన నాకు, ఒక వయ్కిత్ని బెదిరించటం పెదద్ కషట్మేమీ కాదు. కానీ నాకా
ఉదేద్శయ్ం లేదు.

"సరే. మీ ఇషట్ం. చెపప్టం నా ధరమ్ం కాబటిట్ చెపుతునాన్ను. మీ యజమాని (ఈ పదానిన్ నొకిక్ పలికాను) రేపు విజయవాడలో
దిగుతునాన్డు. మా వాళూళ్ వసుత్నాన్రు. ఆ గొడవ జరిగేటపుప్డు, పెళాళ్ం పిలల్లునన్వారు, మీరుంటే పర్మాదమని ముందే ఒక తముమ్డిలా
హెచచ్రిసుత్నాన్ను" అనాన్ను.
ఆయన మాటాల్డలేదు. రాతర్ంతా ఏమి ఆలోచించుకునాన్డో గానీ, పొర్దుద్నన్కలాల్ లేడు.
నా రెండవ మెటుట్. విదాయ్రుథ్లoదరినీ కూరోచ్బెటిట్ జరిగినదంతా చెపాప్ను. అపప్టికే పిలల్లందరికీ నేనంటే ఒక రకమైన ఆతీమ్యతా
భావం ఉండేది.
అనుకునన్టుట్గానే ఆ మరుసటి రోజు ఉదయo వరంగల నుంచి ‘కె’ వచాచ్డు. విదాయ్రుథ్లు అపప్టికింకా రాలేదు. ఇదద్రమే ఉనాన్ం.
"ఏమి నిరణ్యించుకునాన్వు? జీతానికి చేసాత్వా? వెళిళ్పోతావా?" అని అడిగాడు. అతడి మాటలోల్ వయ్oగయ్ం ధవ్నించింది.
"వెళేత్ అకక్డ పనేమీ లేదు. ఉంటే ఇకక్డ మీరిచేచ్ జీతం సరిపోదు. ఏం చెయాయ్లా అని ఆలోచిసుత్నాన్" అనాన్ను.
"అది నీ ఫూయ్నరల" అనాన్డు.
నేను మాటాల్డలేదు.
"సాయంతార్నికి ఇనసిట్టూయ్ట ఖాళీ చెయియ్" అనాన్డు.
"నేను కూడా వెళిళ్పోతే పాఠాలు ఎవరు చెపుతారు?" అమాయకంగా పర్శిన్ంచాను.
ఆయన సమాధానం చెపప్బోయి, ఏదో అనుమానం వచిచ్నటూట్ "ఆ మాసాట్రెకక్డ?" అని అడిగాడు.
"నినన్ సాయంతర్ం ఫోను వచిచ్ సామాను సరుద్కుని వెళిళ్పోయాడు".
"మా... మానేశాడా?”
"తెలీదు"
"రూము ఖాళీ చేసాడా?"
"తెలీదు"
"అలా ఎవరికీ చెపప్కుండా ఎలా వెళిళ్పోతాడు? నీకూ చెపప్లేదా?"
"నాకెందుకు చెపుతాడండీ? యజమాని మీరు కదా".
నావైపు అదోలా చూసూత్, "వాడిని ఏమైనా బెదిరిoచావా?" అని అడిగాడు.
"బెదిరించాలిస్ వసేత్ మిమమ్లిన్ బెదిరిసాత్ను గాని, ఆయనెన్ందుకు?"
అతడికి నా శేల్ష సంభాషణ అపప్టికి అరథ్మైంది. కురీచ్లోంచి చివాలన్ లేచి ఏదో అనబోయాడు. అంతలో బయట ఏదో కలకలం
వినిపించింది. కిటికిలోంచి చూసి అతడి మొహం వివరణ్మైంది.
ఏమి జరుగుతుందో ఊహించే లోపు అనిన్ బాయ్చీల విదాయ్రుథ్లూ కూడబలుకుక్ని వచిచ్నటూట్ మూకుమమ్డిగా సునామీలా లోపలికి
పర్వేశించారు.
ఎకక్డో దూరపార్ంతం నుంచి వచిచ్న నేను, నాలుగు నెలలోల్ విదాయ్రుథ్ల నుంచి అంత దనున్ సంపాదిసాత్నని ఊహించని అతడు, అవాకైక్
చూసూత్ండగా నేమ బోరడ్ పీకేశారు. ఫరీన్చర ధవ్ంసం చేశారు.
విజయవాడలో మళీళ్ అడుగుపెడితే కాళుళ్ విరగగొడతామని బెదిరించారు.
ఆయన వెళిళ్పోయాడు. దాదాపు పారిపోయాడు.
…
ఆయన సంగతి సరే. నా సంగతి ఏమిటి? నీటి నుంచి బయటపడడ్ చేపలాగ అయిపోయింది నా పరిసిథ్తి.

అగిర్మెంట లేదు. చేతిలో పైసా లేదు. ఉనన్దొకటే. నా అనుభవం. ‘ఒక సంసథ్ని ఎలా పార్రంభించాలి? దానిన్ ఎలా పైకి
తీసుకురావాలి?’ అనేది ఈ నాలుగు నెలలలో నేరుచ్కునాన్ను.
ఇనసిట్టూయ్ట ఇకక్డ పెటట్టానికి వీలులేదు. విజయవాడలో జనం సాట్టికగా ఉంటారు. వాళళ్ని ఉతేత్జపరచాలంటే ‘కె’ లాగా బాగా
పబిల్సిటీ చెయాయ్లి. 'కె’ అడవ్రైట్జమెంట మీద దాదాపు పది లక్షలు ఖరుచ్ పెటాట్డు. నా దగగ్ర పదిరూపాయలు కూడా లేవు.
ఏం చేయాలి? అని ఆలోచిసూత్ండగా ఒక ఆలోచన తటిట్ంది.
అంతకు ముందు అరకు వెళిళ్నటుట్ చెపాప్ను కదా. ఆ సమయంలో విశాఖపటన్ంలో కొనిన్ రోజులు ఆగాను. ఆ రోజులోల్ విశాఖపటన్ం
అభివృదిధ్ చెందుతునన్ పటన్ం. రకరకాల పరిశర్మలూ, సాఫటవేర కంపెనీలూ వసుత్నాన్యి. కొంతమంది జనం ఇంగీల్షులో మాటాల్డుతునాన్రు. మరి
కొంతమందికి ఇంగీల్షు అసస్లు రాదు.
ముఖయ్ంగా అపుప్డే కాలేజీ నుంచి బయటకి వచిచ్న వారు..!
వాళళ్కి ఆ భాష నేరుచ్కొనే అవసరం చాలా ఉందనిపించింది.
ఆ విధంగా ‘విశాఖపటన్ంలో ఇనసిట్టూయ్ట పెటాట్లి’ అనే ఆలోచన కలిగింది.
మూటాములెల్ సరుద్కొని విశాఖపటన్ం బయలుదేరాను.
మూటా ములెల్ అంటే ఏమీ లేదు. కేవలం రెండు జతల బటట్లూ, జేబులో వంద రూపాయలూ, నేనూ...అంతే.
19
వైజాగ రైలేవ్సేట్షనలో దిగాక ఒక రోజు ఊరంతా తిరిగాను. సంసథ్ సాథ్పించటానికి సథ్లం కావాలి. పెటుబడి పెటట్టానికి డబుబ్ లేదని
ముందే చెపాప్ను కదా. అందువలల్ విశాఖపటన్ంలో ఉండే కోచింగ సెంటరల్నీన్ తిరగటం మొదలుపెటాట్ను.
నా ఉదేద్శయ్ం సరిగా పనిచేయని సెంటరని పటుట్కోవాలని..!
పబిల్సిటీలో నాకునన్ అనుభవంతో దానిన్ కొంత కాలం నడిపి, లాభాలోల్ షేరు తీసుకోవాలని..!
సెంటరలోంచి బయటకొసుత్నన్ విదాయ్రుథ్లని "ఈ సంసథ్ ఎలా ఉంది?" అని వాకబు చేసేవాడిని. 'చాలా బాగుంది.' 'బాగా చెపుతునాన్రు'
అనే ఇనసిట్టూయ్టస్ అనీన్ వదిలేశాను.
మూత పడుతూనన్ సంసథ్లిన్ సంపర్దిసేత్, మునిగిపోతునన్ ఓడ మీద పబిల్సిటీ కోసం మరింత పెటుట్బడి పెటట్టానికి వారు సుముఖంగా
లేరు. వారికి నామీద నమమ్కం కుదరేల్దు.
ఈ లోపులో నా దగగ్ర డబుబ్లు అయిపోసాగాయి.
తిరిగి వరంగల వెళళ్టానికి కూడా లేవు.
ఏమి చెయాయ్లా అని ఆలోచిసూత్ జనారణయ్ంలో తిరుగుతూ ఉండగా నేను ఊహించని రూపంలో అదృషట్ం కాలికి తగిలింది.
పెటిట్న దినముల లోపల
నటట్డవుల కైన వచుచ్ నానారధ్ంబుల
బెటట్ని దినములఁ గనకపు
గటెట్కక్ గదరా సుమతీ !
“ఓ సుమతీ ! కలిసొచేచ్రోజు వసేత్ నడిచొచేచ్ కొడుకు పుడతాడని సామెత. అదృషట్ం కలిసొసేత్ అడవిలో కూరుచ్నాన్ అనిన్ వసతులు
సమకూరుతాయి. ఆ అదృషట్మే ముఖం చాటు చేసేత్ బంగారు మేరుపరవ్తం మీద కూరుచ్నాన్ ఏమీ దొరకక్పోవచుచ్” అని దాని అరథ్ం.

గాజువాకలో టి.ఎస.ఆర.& టి.బి.కె అని ఒక పెదద్ కాలేజీ ఉంది. దాని తాలూకు బార్ంచి డాబా గారెడ్నసలో కనబడింది. దాంటోల్
ఐ.ఐ.టి విదాయ్రుథ్ల కోసం ఓకే ఒకక్ బాయ్చ నడపబడేది. బాయ్చలో కేవలం పనెన్ండు మంది మాతర్మే విదాయ్రుథ్లు ఉండేవారు కానీ, పర్తిషట్ కోసం ఆ
కొదిద్మంది విదాయ్రుథ్లతోనే నడిపించేవారు.
విదాయ్రుథ్లు రాతిర్పూట మాతర్మే వచేచ్వారు. పగలంతా ఖాళీగానే ఉండేది.
నాకు కావాలిస్ంది సరిగాగ్ అలాంటి సంసేథ్.
మేనేజరని వెళిళ్ అడిగితే "నాకేమీ తెలీదు. పెదద్వాళళ్ని కలుసుకో" అనాన్డు.
దాని డైరెకట్ర శీర్నివాస అని ఒక యువకుడు. కానీ అతనిన్ అపోర్చ అవటం అంత సులభం కాదు అని తెలిసింది.
శీర్నివాస దగగ్ర అసిసెట్ంట పేరు ఆదిబాబు. అతనిన్ పటుట్కునాన్ను. అతను నిజానికి శీర్నివాసకనాన్ బిజీగా ఉండేవాడు. రెండు
రోజులపాటూ తిపిప్ంచుకునాన్డు.
ఆ రెండు రోజులూ రైలేవ్సేట్షనలో పడుకొనేవాడిని. పొదుద్నేన్ వచిచ్ ఆదిబాబు కోసం పర్యతిన్ంచేవాడిని. ఎలాగో ఒకలా అతనిన్
కలుసుకొని నా విషయం చెపాప్ను. అతడు శీర్నివాసతో కలిసే అవకాశం కలిప్ంచాడు.
"నువెవ్కక్డ నుంచి వచాచ్వు?" అని అడిగాడు శీర్నివాస. విషయమంతా చెపాప్ను.
"ఇపుప్డు ఎకక్డ ఉంటునాన్వు?" అని అడిగాడు.
"రైలేవ్సేట్షనలో”.
"పడక?"
"అకక్డే"
అతడి మొహంలో విసమ్యం కనబడింది. "కేవలం ననున్ కలుసుకోవడం కోసమే రెండు రోజుల నుంచీ సేట్షనలో పడుకుంటునాన్వా?"
అని అడిగాడు.
తలూపాను. నామీద మంచి అభిపార్యం కలిగినటుట్ంది. కూరోచ్బెటిట్ కాఫీ ఇచాచ్డు. కాఫీ తాగి అపప్టికి చాలా రోజులైంది.
"పగలంతా మీ సంసథ్ ఖాళీగానే ఉంటుంది నేను ఆ ఫరీన్చరు వాడుకుంటాను. మీకు అదెద్ కూడా ఇసాత్ను" అనాన్ను.
అతను నవివ్ "అదెద్ ఇవవ్కక్రలేదు. నినున్ చూసుత్ంటే కషట్పడగలవు అనిపిసోత్ంది. కరెంటు చారీజ్లు ఇవువ్ చాలు" అనాన్డు.
ఆవిధంగా మా మధయ్ ఒక ఒపప్ందం జరిగింది.
ఒంగి కాళళ్కు దండం పెటట్బోయాను. అతడు లేపి "చినన్వాడిని. నా కాళళ్కు దండం పెటట్టం ఏమిటి? మనం సేన్హితులం" అనాన్డు.
…
మా ఊరు దగగ్ర ఐనవోలు జాతర అని జరిగేది.
వరంగల వెళిళ్ ఏడు రూపాయలు పెటుట్బడి పెటిట్ ఇరవై బాలకృషణ్, చిరంజీవి, సౌందరయ్ మొదలైన సినిమా తారల పోసట్రుల్ తీసుకొచాచ్ం.
జాతరలో వాటిని నేల మీద పరిచి అయిదు పైసలు లాటరీ టికెక్టుట్ పెటాట్ం. అరగంట కొకసారి లాటరీ తీసి గెలిచిన వారికి ఒక పోసట్ర ఇచేచ్వారం.
దాదాపు గంటలో మా పెటుట్బడి తిరిగొచిచ్ంది.
ఈ లోపు వరష్ం వచిచ్ మా వాయ్పారం ఆగిపోయింది. నాలుగు పోసట్రుల్ మిగిలాయి. అవి తీసుకొచిచ్ మా గోడలకి అతికించుకునాన్ం.
ఇదే కానెస్పుట్ విశాఖపటన్ంలో మొటట్మొదటి సంసథ్ పార్రంభించినపుప్డు కూడా అమలు జరిపాను. కాపిటల నాది కాదు. భవంతి నాది
కాదు. బలల్లు నావి కావు.
కేవలం ఆలోచన నాది.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net Ä>∑dtº 2016

20
విశాఖపటన్ంలో వయ్వహారం సెటిల చేసుకొని తిరిగి వరంగల వచాచ్ను. అపప్టికి చాలా మంది మితుర్లు జైళళ్నుంచి బయటకి వచేచ్సారు.
చాలామంది మీద కేసులు నిలబడలేదు.
నేను మా ఊరికి కూడా వెళళ్కుండా, సరాసరి మా పెదద్ బావ దగగ్రికి వెళాళ్ను. జరిగిందంతా చెపాప్ను.
"ఎంత కావాలార్ డబుబ్?" అని అడిగాడు.
నేను మాటాల్లేదు.
మూడు వేలు ఇచిచ్, "నువువ్ లెకచ్రరవి. ఇంకా సైట్లగా ఉండాలి" అని మూడు జతల బటట్లు కుటిట్ంచాడు. షూస కూడా కొనిపెటాట్డు.
అకక్డ నుండి మా ఇంకో మావయయ్ శాయ్మలరావు దగగ్రకు వెళాళ్ను. ఆయనకు పిర్ంటింగ పెర్స ఉంది.
నేను పెటట్బోయే సంసథ్ గురించి చెపిప్, "నాకు కొనిన్ పోసట్రూల్, పాంపెల్టూల్ కావాలి" అని అడిగాను.
"ఇనసిట్టూయ్టకి పేరు?" అని పర్శిన్ంచాడు.
ఆ రోజులోల్ ఆంధర్పర్దేశలో ఉండే అనిన్ కోచింగ సెంటరల్కీ డేవిడస్, ఆకసఫరడ్ మొదలైన ఇంగీల్ష పేరేల్ ఉండేవి
నా దగగ్ర ఇంగీల్ష నేరుచ్కోవటానికి వచేచ్వాళళ్ందరూ గార్మీణ పార్ంతాల నుంచి వచిచ్న తెలుగువాళుళ్. ఇంగీల్ష రానివాళుళ్.
ఇంగీల్షు పేరుతో బంబాట చెయయ్టం కనాన్ తెలుగు పేరు పెడితే బాగుంటుందేమో అనే ఆలోచన వచిచ్ంది. పటాటోపమైన పేరల్తో బెదరగొటట్టం
కనాన్, హృదయానికి దగగ్రగా ఉండే పేరుతో మనసుకు దగగ్రవటం మంచిది అనిపించింది.
అపుప్డు నాకు తటిట్న పేరు "మేధావి". "వి" అనే అక్షరం తీసేసి "మేధ" అనే పేరుని ఫైనలైజ చేశాను.
నా పేరు ‘చిరంజీ’ కి ‘వి’ కలిపారు పెదద్లు. నా సంసథ్కి ‘వి’ తీసేసి ‘మేధా’ చేసాను.
ఆ విధంగా మొటట్మొదటిసారి 'మేధ ' రూపుదిదుద్కుంది.
…
అయిదువేల పోసట్రూల్, పాంపెల్టూల్ పిర్ంటు చేసి ఇచాచ్డు శాయ్మలరావు.
అకక్డి నుంచి ఖాజీపేట వెళాళ్ను. అకక్డ నాకో సేన్హితుడునాన్డు. అతడి చేతివార్త చాలా బాగుండేది. బాయ్నరస్ బాగా వార్సేవాడు. దయతో అతడు
దాదాపు వంద బాయ్నరల్ దాకా ఉచితంగా వార్సిచాచ్డు.
నేను ఒకక్డినీ వైజాగులో ఏమీ చేయలేనని నాకు తెలుసు. ఖాజీపేటలో ఖాళీగా ఉనన్ ముగుగ్రు సేన్హితులని సహాయం అడిగాను.
మొతత్ం నలుగురం కలిసి పొదుద్నేన్ విశాఖపటన్ం సేట్షనలో దిగాము. సామానుల్ రైలేవ్సేట్షనలో పెటేట్సి ఇంటి కోసం ఊరి మీద పడాడ్ము. మేము
పెటట్బోయే కోచింగ సెంటర డాబాగారెడ్నస్ కాబటిట్, దగగ్రోల్ అయితే బావుంటుందని అనుకునాన్ము
ఒకొక్కక్రూ ఒకొకక్ వీధికి వెళిళ్ రూము వెతకాలి. చుటుట్పకక్ల తకుక్వ అదెద్కు రూములు ఏమునాన్యని వెతుకుతూ ఉండగా ఒక ఇరుకు సల్మలో
నాలుగు వందల రూపాయలకి గది దొరికింది. సామానల్నీన్ అకక్డ పేరుచ్కునాన్ం. ఆ రోజు నుంచీ మా పని పార్రంభమయింది.
ఉడకబెటిట్న జిగురు, పోసట్రుల్ పటుట్కుని రాతిర్ తొమిమ్ది అవుతూండగా ఊరు మీద పడేవాళళ్ం. వరిక్ంగ డినన్ర (డబుబ్ లేక సగం తినే అనాన్నికి
వరిక్ంగ లంచ/డినన్ర అని పేరు పెటాట్ను) తిని బయలేద్రేవాళళ్ం. తెలల్వారుజామున నాలుగు వరకూ డాబా గారెడ్నస్ నుంచీ విమానాశర్యం వరకూ
విశాఖపటన్ం అంతా పోసట్రుల్ అతికించేవారం.
అలా వారం రోజులు పబిల్సిటీ చేశాం.

తరావ్త సంసథ్ పార్రంభించటానికి సంసిదుధ్లమయాయ్ం.

పొదుద్నేన్ ఎనిమిదింటికి వచిచ్ మేమే హాలంతా శుభర్ంగా ఊడుచ్కొని, పదింటికి రెడీ అయి కూరుచ్నేవాళళ్ము. నేను డైరెకట్రని, నరేందర రిసెపష్నిసుట్,
రవీందర కౌనిస్లర, వీరేశవ్ర ఆఫీసు బాయ...ఇవీ మా వేషాలు.
మొతత్ం ఒక కోచింగ సెంటర వాతావరణానిన్ అకక్డ సృషిట్ంచాము.
అయితే మేము ఊహించని పర్మాదం మరో వైపు నుంచి వచిచ్ంది.
21
నేను విశాఖపటన్ంలో సంసథ్ పార్రంభించబోతునాన్నని ‘కె’కి తెలిసింది. నాకనాన్ ముందే వచిచ్ అకక్డ తన సంసథ్ని పార్రంభించాడు. అతడు మాకనాన్
లక్షల రెటుల్ డబుబ్నన్వాడు. కొనిన్ వేల పోసట్రుల్ వేశాడు.
మేము విశాఖపటన్ంలో దిగేసరికి కొతత్ సంసథ్ పార్రంభం కాబోతోందని ఊరంతా కనబడింది.
మేమేం బెదరలేదు. ఒక సైనయ్ంలాగా పని చేశాం.
మేం అతికించిన పోసట్రుల్ అనిన్టి మీదా అతడు తన పోసట్రుల్ అతికించేవాడు. అతడికి మాయ్న పవర ఎకుక్వ. మేం నలుగురమే. అందుకని మా
‘పోసట్రుల్ అంటించే’ టైమింగ మారుచ్కునాన్ం. రాతిర్ రెండింటి నుంచీ తెలల్వారుజామున అయిదింటి వరకూ అతికించే వాళళ్ం.
అతను తిరిగి వాటిమీద అతికించాలంటే రాతిర్ వరకూ ఆగాలి.
ఆ ఒకక్రోజూ విదాయ్రుథ్లు చూసేత్ చాలు.
అతడు అంతటితో ఆగలేదు. నేను తన దగగ్ర పని చేసిన సరిట్ఫికెటని లేమినేట చేయించి, తన దగగ్ర చేరడానికి వచేచ్ విదాయ్రుథ్లందరికీ "ఫలానా
చిరంజీవి నా విదాయ్రేథ్. కొతత్గా సంసథ్ పెడుతునాన్డు. అతడు అతని దగగ్ర చేరతారా? నా దగగ్ర చేరతారా? మీరే ఆలోచించుకోండి" అని కానావ్స చేసేవాడు.
నేను తొలి బాయ్చ మొదలుపెటేట్ రోజే అతను కూడా పార్రంభించటానికి ముహూరత్ం పెటుట్కునాన్డు. మొతాత్నికి ఏమయితేనేం, నాకు రెండు బాయ్చలూ,
అతనికి నాలుగు బాయ్చలూ రిజిసేట్ర్షనస్ జరిగాయి.
పొదుద్నన్ పదింటికి మా కోచింగ సెంటర పార్రంభం. నేను నీటుగా డర్సస్యాయ్ను. మావాళళ్ందరూ కూడా టిపటాపగా తయారయాయ్రు.
మనసంతా ఉదివ్గన్ంగా ఉంది.
విదాయ్రుథ్లు రావటం మొదలుపెటాట్రు. రిజిసేట్ర్షనస్ జరుగుతునాన్యి. అందరూ ఫారాలు పూరిత్చేసి డబుబ్లు కడుతునాన్రు.
ఆ సమయంలో నాకొక టెలిగార్ం వచిచ్ంది.
YOUR BROTHER DIED BY ACCIDENT.
…
నా కాళూళ్ చేతులూ ఆడలేదు. ఇంకో నలభై అయిదు నిముషాలోల్ పర్ధమ బాయ్చ పార్రంభమవుతుంది. మెదడంతా తిమిమ్రెకిక్నటూట్ అయిపోయింది.
ఏం చేయాలో తోచలేదు. ఇదీ నా పరిసిథ్తి.
చినన్నన్యయ్ డైరవరుగా పని చేసుత్నాన్డు. ఏ రాషట్రంలో ఏ పార్ంతంలో ఆకిస్డెంటు జరిగిందో, బాడీ ఎకక్డ పడి ఉందో, అమమ్ పరిసిథ్తి ఏమిటో... ఏమీ
తెలీదు.
ఆరోజులోల్ సెలఫోనుల్ లేవు. టర్ంక కాల బుక చేసుకోవాలంటే రెండు మూడు గంటలు పడుతుంది.
ఆ సమయంలో నా సేన్హితులు నాకు ధైరాయ్నిన్ ఇచాచ్రు. "ఎలానూ మనం రాతిర్ లోపు వరంగల వెళళ్లేము. రైళుళ్ కూడా ఏమీ లేవు. కాల్స
పార్రంభించేదాద్ం" అనాన్రు.
కానీ నాకు మూడ లేదు. చినన్నన్యయ్కి ఏం జరిగిందో తెలుసుకోవాలని ఆతృత. దాని కనాన్ ముఖయ్ంగా అమమ్ ఎలా ఉందోఅని టెనష్న.
అనన్యయ్కీ నాకూ మధాయ్ మూడు సంవతస్రాలే తేడా. వాడు నాకు చాలా కోల్జు. అనీన్ పంచుకొనేవాళళ్ం.

లోపలి నుంచి దుఖం తెరలు తెరలుగా పొంగి వసోత్ంది.

మా ఊరికి ఫోన చేశాం. మా ఊరిలో ఒకే ఒక ఫోన ఉండేది. అది కూడా పోసటమాయ్న ఇంటోల్నే..! మా ఊరికి ఏదైనా ఫోన వసేత్, ఈ పోసటమాయ్న
వెళిళ్ వాళళ్ను తీసుకొచిచ్నందుకు అతనికి రెండు రూపాయలు ఇచేచ్వారు.
పోసాట్ఫీసుకి వెళిళ్ అతనికి ఫోన చేశాను.
"బిడాడ్, నీ అనన్కు ఏమయినాదో నాకైతే తెలువది. మీ అమామ్వాళూళ్ బాయికాడికి వోయి ఉంటారు. ఆడికి బోయి, ఆలల్ను తీసుకురానీకి టైము
పడుదిద్. గంటాగి ఫోను చేయి" అనాన్డు.
ఇక చేయటానికి ఏమీ లేదు. కాల్సుకు టైము దగగ్ర పడింది.
బాధనంతా దాచుకొని, నవువ్తూ వెళిళ్ "హాయ" అంటూ పాఠం పార్రంభించాను.
చెపుతునాన్ననన్ మాటే గానీ మనసికక్డ లేదు. తోటలో పళుళ్, ఏటిలో సాన్నాలు, చెటల్ నీడలో గోళీలు... అనీన్ గురొత్చిచ్ ఒక వైపు ఏడుపొసోత్ంది.
గంటసేపు ఏం చెపాప్నో నాకు తెలీదు కానీ ఆఖరున మాతర్ం విదాయ్రుథ్లంతా చపప్టుల్ కొటిట్ "కాల్సు చాలా బాగుంది సార" అని పొగడటం మాతర్ం
మరిచ్పోలేను. పిలల్లందరూ వెళిళ్పోగానే గదిలోకి వచిచ్ భోరున ఏడేచ్శాను.
తరావ్త మళీళ్ బూతకి వెళిళ్ మా ఊరికి ఫోన చేశాను. పెదద్నన్యయ్ మా ఊళోళ్ ఆర.ఎం.పి. డాకట్రు. నాతో ఫోనులో మాటాల్డాడు. అదృషట్వశాతూత్
పోసుట్మాయ్నకి వెంటనే దొరికాడు.
"చినాన్డికి ఏమీ కాలేదురా. నువువ్ కంగారు పడొదుద్. ఎవరో నినున్ బెదిరించడానికి అలా ఇచిచ్ ఉంటారు" అనాన్డు.
ఒక క్షణం నాకేమీ అరథ్ం కాలేదు. నేను వింటునన్ది నిజమా? నిజమేనా? మరి ఆ టెలిగార్o ఎవరు పంపి ఉంటారు?
అయితే, ఈ సందిగధ్ం కనాన్, అనన్యయ్కేమీ కాలేదనన్ సంతోషంతో నా మనసు తేలిక పడింది.
కాల్సు తరావ్త మధాయ్హన్ం రూమకి వచిచ్ నాకొచిచ్న టెలిగార్మను చూసూత్ ఆలోచించటం మొదలు పెటాట్ను. ఆ వాకాయ్నిన్ చాలాసారుల్ చదివాను.
YOUR BROTHER DIED BY ACCIDENT
సాధారణంగా ‘Died’ అనే పదం తరావ్త ‘Of’ వసుత్ంది.
ఇకక్డ “Died by” అని ఉంది. ఈ 'Die’ అనే పదం తరావ్త ‘by’ అని వాడటం నా పారటనరకి అలవాటు. మేము కలిసునన్ కొదిద్ రోజులోల్ తను
ఇంగీల్ష మాటాల్డుతునన్పుప్డు ఒక రోజు “He died by cancer” అంటే నేనే అతనిన్ కరెకట్ చేశాను.
అది నాకు గురొత్చిచ్ంది.
మంచు విడిపోయినటూట్ అంతా కిల్యర అయింది.
ఇది 'కె’ పనే.
రకత్ం సలసలా మరిగి ఆవేశం వచిచ్ంది. తమాయించుకునాన్ను. ఆరోజు సాయంతర్ం ఇంకొక బాయ్చ ఉంది. ఆ బాయ్చకి కాల్స తీసుకునాన్ను. ఎకక్డా
బయట పడలేదు.
ఆ సాయంతర్ం 'కె' దగగ్రకు బయలేద్రాను. నా మితుర్డు నరేందర్ రెడిడ్ని నాతో రమమ్నాన్ను. నరేందర కూడా "పద. తేలుచ్కుందాం" అని నాతో
బయలుదేరి వచాచ్డు.
వంట కతిత్ ఒకటి జేబులో పెటుట్కునాన్ను. అయితే నేను కతిత్ పెటుట్కునన్ విషయం నరేందర రెడిడ్కి తెలీదు. మిగతా ఇదద్రికీ అసలు మేము అకక్డికి
వెళుత్నాన్మనన్ సంగతే తెలీదు.
ఆ రోజు అతడు దొరికుంటే ఆ ఆవేశంలో నిజంగా నేను హంతకుడిని అయి ఉండేవాడినేమో.
అది నా అదృషట్మో, అతడి అదృషట్మో తెలీదు కానీ, మేము వెళిళ్న సమయానికి అతను ఇనసిట్టూయ్టలో లేడు.
లోపల వాళళ్ని అడిగితే "సార ఎకక్డికి వెళాళ్రో తెలీదు" అనాన్రు.
అతడి కోసం మూడు గంటలు ఎదురు చూశాం. రాలేదు. రాతిర్ పదకొండు గంటలకి మా రూమకి తిరిగి వచాచ్ం.

నేను అకక్డికి వచిచ్, మూడు గంటలు ఎదురు చూశానని అతనికి తెలిసిoది.

నా ఆవేశమూ, గత చరితార్ కూడా అతడికి తెలుసు. తపుప్ చేసిన వాడిని భయం నీడలా వెంటాడుతుంది.
అదే భయంతో ఆ రోజే అతను వైజాగ నుండి వరంగల పారిపోయాడు.
22
‘కె’ విశాఖపటన్ం నుండి వెళిళ్పోయాక కూడా అతడి సంసథ్ నడుసూత్నే ఉండేది. అసిసెట్ంటసని పెటిట్ ఇనసిట్టూయ్టని నడిపాడు.
నా ఏకైక ఆశయం అతడి సంసథ్ని మూతపడేలా చేయటం.
అదే నేను చేసిన తపుప్.
నా సంసథ్ని ఎలా అభివృదిధ్ పరచుకోవాలా అని ఆలోచించడం మానేసి, అతడిని ఎలా దెబబ్ కొటాట్లా అని ఆలోచించటం మొదలుపెటాట్ను.
ఎపుప్డైతే ఒక వాయ్పారసుత్డు తన గురించి ఆలోచించటం మానేసి తన శతుర్వు గురించి ఆలోచిసూత్ ఉంటాడో, ఆ శతుర్వు అతని గుండెలో
నిదర్పోతునన్టుట్ లెకక్. మన నాశనానికి హేతువు వాడే అవుతాడు.
నేను సరిగాగ్ అదే సాలెగూడులో పడాడ్ను.
అతడి సంసథ్లో ఎంతమంది విదాయ్రుథ్లు చేరారు? వాళుళ్ ఏ విధంగా ఫీలవుతునాన్రు? మొదలైనవనీన్ ఎపప్టికపుప్డు వాకబు చేసూత్ వచాచ్ను.
కర్మకర్మంగా అతడి సంసథ్లో విదాయ్రుథ్ల సంఖయ్ తగిగ్పోవటం నాకు అమితమైన సంతోషానిన్ కలిగించేది. ఈ సంతోషంలో నేను నా సంసథ్లో తీసుకోవలసిన
జాగర్తత్ల పటల్ నిరల్క్షయ్ం వహించాను.
నేను గొపప్గా మాటాల్డగలను తపప్ సీక్మింగ లేదు. మొదటి రోజు పాఠాలు ఎలా చెపాప్లి? ఏ వరుసలో సిలబస పూరిత్ చేయాలి అనన్ పాల్నింగ
సరిగా లేకపోయేసరికి అయోమయంలో పడాడ్ను.
అయోమయంలో ఉనన్ మనిషి పూరిత్గా నిరాశ వైపు వెళతాడు. లేదా జాగర్తత్ పడి తపుప్లు దిదుద్కుంటాడు. రెండే దారుల్.
పరిసిథ్తులు అలాగే కొనసాగి ఉంటే నేను జాగర్తత్ పడి నా ఉపనాయ్స వృతిత్ పటల్ శర్ధధ్ తీసుకునేవాడిని. అలా జాగర్తత్ పడనివవ్కుండా రెండు
సంతోషకరమైన వారత్లు తెలిసాయి.
అందులో మొదటిది, ‘కె’ తన ఇనసిట్టూయ్టట్ మూసేసుత్నాన్డని...! ఆ రోజు పండుగ చేసుకునాన్ను.
ఇంతలో మా మొదటి బాయ్చ సూట్డెంటస్ బయటకొచాచ్రు. మా రిజలట్స్ చాలా బాగునాన్యి. మరి కొంతమంది సూట్డెంటస్ చేరారు. ఇది రెండో
విజయం (అనుకునాన్ను).
అయిదారు నెలల తరువాత లెకక్ చూసుకుంటే దాదాపు యాభై వేలు లాభం తేలింది.
యాభై వేలు..!
అయిదు నెలలోల్ యాభై వేలు సంపాదించాను..!!
ఒక వైపు నా పర్తయ్రిధ్ ఓటమి, మరోవైపు నా విజయం..!!!
చేతిలో యాభై రూపాయలు లేనివాడిని, ఒకక్సారిగా యాభై వేల రూపాయలు సంపాదించే సరికి మైకం కమిమ్ంది.
నా జీవితంలో వెయియ్ రూపాయల నోటుల్ లెకక్ పెటట్టమనేది అపుప్డే మొటట్మొదటిసారి జరిగింది.
నా సూట్డెంటసలో కొంతమందికి కారుల్ ఉండేవి. వాటిలో ననున్ తీసుకెళేళ్వారు. ఐశవ్రయ్వంతమైన జీవితం అనుభవించటం మొదలుపెటాట్ను. బీచ
పారీట్లూ, లేట నైట షోలూ… ఎకక్డో తెలంగాణా మారుమూల గార్మీణ పార్ంతం వాడికి, ఒకక్సారిగా అయిదు నక్షతార్ల సౌఖయ్ం కళళ్ ముందు
కనపడేసరికి అదో రకమైన మతుత్ ఆవహించింది.
‘పొదుద్నేన్ ఆలసయ్ంగా లేవటం, మరుసటి రోజు చెపప్వలసిన పాఠాలు ముందుగా తయారు చేసుకోకపోవటం’ లాంటి లోటుపాటల్ని గమనించక
పోవటం వలల్ చాప కిర్ంద నీరులా మా సంసథ్ పటల్ చెడడ్ పేరు వాయ్పించ సాగింది.

అయితే ఆ విషయం నా వరకూ రాలేదు.

విదాయ్రుథ్ల దగగ్ర అపుప్లు చేయటం పార్రంభించాను. పెదద్పెదద్ అపుప్లేమీ కాదు. అయిదొందలూ, వెయీయ్ మాతర్మే. కానీ దాని వలల్ వారికి నా మీద
గౌరవం తగిగ్పోసాగింది. ‘గురువు పటల్ ఉండవలసింది గౌరవం కాదు-సేన్హభావం’ అనన్ ఆతమ్వంచనతో వారితో పాటూ హోటలసకి వెళేళ్వాడిని.
ఐశవ్రయ్వంతులైన పిలల్లు వాళుళ్. ఖరీదైన హోటలసకి తీసుకెళేళ్వారు. రెండు మూడు సారుల్ వారు బిలుల్ ఇచిచ్నా, నాలుగోసారైనా నేను కూడా
ఇవావ్లి కదా.
డబుబ్ ఆవిధంగా ఖరచ్యేయ్ది.
జీవితం చాలా బాగా సాగిపోతోందనన్ అభిపార్యంలో ఉండేవాడినే తపప్, కర్మకర్మంగా నా పెటుట్బడి అంతా కరిగిపోతోంది అనన్ విషయం
తెలుసుకో లేకపోయాను.
కొంతకాలం అయేయ్సరికి ఇనసిట్టూయ్టకి కరెంటు బిలుల్ కూడా కటట్లేని పరిసిథ్తి ఏరప్డింది.
ఆ సమయంలో పిడుగుపాటులా బిలిడ్ంగ ఓనర శీర్నివాస ననున్ పిలిచాడు. అదే ఆఖరి బాయ్చ అనీ, తాము (నేను ఇనసిట్టూయ్ట పెటిట్న) బిలిడ్ంగ ఖాళీ
చేసుత్నాన్మనీ చెపాప్డు.
ఇది ఊహించని షాకింగ నూయ్స.
మెదడు బాల్ంక అయిపోయింది.
ఏ చేయాలో సలహా అడుగుదామంటే సేన్హితులెవరూ లేరు. నేను విశాఖపటన్ంలో దాదాపు సెటిల అయాయ్ను కాబటిట్ నా సేన్హితులందరూ తమ
తమ కెరియరస్ చూసుకోవటానికి వరంగల వెళిళ్పోయారు.
నేనొకక్డినే మిగిలాను. నాతోపాటూ చెడడ్పేరు మిగిలింది.
విశాఖపటన్ంలాంటి ఊరిలో ఒక వారత్ పాదరసంలా పాకటానికి ఎకుక్వ సమయం పటట్దు.
ఒకవైపు మేయింటేనేనస్ సమసయ్. మరోవైపు అపుప్ల తాకిడి.
నా దగగ్ర చదువుకునన్ విదాయ్రుథ్లే వచిచ్ అడుగుతూంటే మొహం చూపించలేక పోయేవాడిని. ఇంతలో బాయ్చ మొదలైంది. కొతత్ బాయ్చలో ఎకుక్వ
మంది జనం చేరలేదు.
మరో బిలిడ్ంగ అదెద్కి తీసుకోవటం కాదు కదా, దాని ముందు బోరుడ్ తగిలించటానికి కూడా డబుబ్లు లేవు. ఆ పరిసిథ్తులలో నాకు ఒకటే మారగ్ం
మిగిలింది.
విశాఖపటన్ం నుంచి బిచాణా ఎతేత్యటం.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net ôdô|º+ãsY 2016

23
వైజాగు నుంచి వెళిళ్పోవలసిన పరిసిథ్తి వచిచ్నపుప్డు నాకు పర్సాదు అని ఒక వయ్కిత్ అయిదువేలు ఇచాచ్డు. కొంత కాలం
పాటూ ‘మేధా’ని తాను నడుపుకుంటాను అనాన్డు. దానికి ‘గుడవిల’ అంటూ ఏమిలేదు కాబటిట్ అపుప్గా ఆ డబుబ్ తీసుకుంటానని చెపాప్ను.
ఆ డబుబ్లతో కాకినాడ వచిచ్ ఒక గదిలో కొందరు పరిచయసుత్లతో చినన్ గది షేర చేసుకునాన్ను.
కాకినాడలో రామారావు పేటలో బీ.కె. ఇనసిట్టూయ్ట అని ఉండేది. విశాఖపటన్ంలో పెటిట్నటేట్ వాళళ్తో కూడా ఒక ఒపప్ందం
కుదురుచ్కునాన్ను. వైజాగులో నాకునన్ పేరు వాళళ్కు తెలుసు కాబటిట్ వెంటనే ఒపుప్కునాన్రు. అకక్డ కాల్సు పార్రంభించాను.
వితత్నం వేసే ముందు నేలను పరిశీలించాలి. నేను చేసిన తపుప్ అకక్డే.
విశాఖపటన్ంలో వాతావరణం వేరు. కాకినాడ వేరు. అకక్డ అపప్టికే చాలా సంసథ్లునాన్యి. వాళుళ్ సంవతస్రం పాటూ
విదాయ్రుథ్లకి పాఠాలు చెపిప్ కేవలం వంద రూపాయలు తీసుకొనేవారు. నేను మూడు నెలలకి నాలుగు వందల యాభై రూపాయలు అనేసరికి
ఎకుక్వ మంది విదాయ్రుథ్లు రాలేదు. మొదటి బాయ్చకి కేవలం పదిమందే వచాచ్రు.
రెండో నెల అయేయ్సరికి నాకు పబిల్సిటీకి కూడా డబుబ్లు లేవు.
తరువాతి బాయ్చ మొదలవలేదు. అపప్టికే పదిహేను వేలు అపుప్ తేలింది. ఈ లోపులో విశాఖపటట్ణం నుంచి పర్సాదు ఫోను
చేసి తాను కూడా మేధా మూసేసుత్నాన్నని చెపాప్డు.
...
మా సంసథ్ పకక్నే సుబబ్యయ్ హోటల అని ఉండేది. అకక్డ తినేవాడిని.
డబుబ్ లేకపోయేసరికి పేల్టు మీలస్ ఆరడ్రు చేశాను.
నేను తింటూ ఉండగా సుబబ్యయ్ వచిచ్ "అదేంటి బాబూ! ఎపుప్డూ ఫుల తినేవాడివి. ఇపుప్డు పేల్టు ఆరడ్రు చేశావు?" అంటే
సమాధానం చెపప్లేక తలవంచుకునాన్ను.
ఆయన తన అనుభవంలో నాలాంటి వాళళ్ని చాలా మందిని చూసి ఉంటాడు. మొతత్ం నేను ఎంత తింటే అంత పెటట్మని
వాళళ్కి చెపాడు. ఈ విషయం నేను ఇపప్టికీ మరిచ్పోలేను.
కొంతకాలం పోయేసరికి పేల్ట మీలస్ తినటానికి కూడా డబుబ్లు లేని పరిసిథ్తి ఏరప్డింది. అపప్టికే గోలడఫేల్క నుండి చారమ్
సిగరెటకి వచేచ్శాను.
కాకినాడలో కొంచెం డబుబ్లిసేత్ కావలసినంత గోంగూర పచచ్డి పెటేట్వారు. అది కొనుకుక్ని తీసుకెళిళ్. నా సేన్హితులు
తినగా మిగిలిన అనాన్నిన్ పచచ్డిలో కలుపుకొని తినేవాడిని.
తిరిగి వరంగల వెళిళ్పోవాలంటే అహం అడొడ్చిచ్ంది.

అపుప్డు అనన్యయ్కొక ఉతత్రం వార్శాను. అపప్టి వరకూ తను, విశాఖపటన్ంలోనే నేను ఇనసిట్టూయ్ట నడుపుకుంటునాన్ననే
ఉదేద్శయ్ంలో ఉనాన్డు. అది మూసేశాననీ, పర్సుత్తానికి ఖాళీగా ఉంటునాన్ననీ, తినటానికి తిండి లేదనీ హృదయం దర్వించి పోయేలాగ ఉతత్రం
వార్శాను.
అయితే అనన్యయ్ దగగ్రున్ంచి వచిచ్న ఉతత్రం మరోలా ఉంది.
"తముమ్డూ, కషాట్లు అందరికీ వసాత్యి. పరేషానవుతరు. పెదద్వాడిని కాబటిట్ నాకు చెపుప్కుంటారు. నేను ఎవరికి
జెపుప్కోవలే? నీ కషాట్లు నువేవ్ దీరుచ్కోవాలె. నీ గురించి నాకు బాగా తెలుసు. పొలంలో గెటట్ పనిచేసేటోoడవో, చినన్ చినన్ సమసయ్లిన్ ఎలా
ఎదురొక్నేవోడివో, కాలేజీలో ఎటాట్ చదువుకొనేవాడివో అనీన్ చూసత్నే ఉనాన్ గద. కాబటిట్ నీ బతుకు నువువ్ బతుకు. కానీ నాకో మాటివువ్. నేను
గానీ, మనోళుళ్ గానీ ఎకక్డా తలోంచుచుకునే పనులు చేయక. నా తముమ్డలా చేయడనే నమమ్కం నాకుంది" అని వార్శాడు.
...
కాకినాడలో నా జీవితం చివరిరోజులోల్ చాలా దురభ్రంగా గడిచింది. సంవతస్రం కిర్తం కొనన్ కొతత్ డర్సుస్లు మూడూ
పూరిత్గా పాడయి పోయాయి. సాకుస్లు చిరిగిపోయాయి. (అపప్టి నుంచీ మేజోళుళ్ లేకుండా షూసు వేసుకోవటం నేరుచ్కునాన్ను).
దాదాపు అయిదారొందల విజిటింగ కారుడ్లు మిగిలిపోయాయి. వాటిని చూసూత్ంటే మనసంతా దిగులుగా అనిపించేది.
ఎలాంటి జీవితానిన్ ఊహించుకునాన్ను… చివరికి ఏం జరుగుతోంది? అని బాధ కలిగేది.
ఆరోజు రాతిర్ చాలా దుఃఖం కలిగింది.
అనిన్టికనాన్ ముఖయ్ సమసయ్ ఆహారం. చివరికి ఏ సాథ్యికొచాచ్నంటే పోసట్రుల్ అతికించటానికి తయారుచేసే జిగురు కోసం
కొనన్ మైదాపిండిని చపాతీలు చేసుకొని రెండు రోజులు తినాన్ను. ఇక కాకినాడలో ఉండటం అనవసరం అనిపించింది.
తిరిగి విశాఖపటన్ం వెళాళ్ను.
అనన్యయ్ ఉతత్రం మళీళ్ చదుకునాన్ను. “నువువ్ చేయగలవురా” అనే వాకయ్ం దగగ్రే నా దృషిట్ ఆగిపోయింది.
“నేను చేయగలను… చేయగలను” అనుకొని, కాకినాడలో మళీళ్ అయిదొందలు అపుప్ తీసుకొని, రెటిట్ంచిన పటుట్దలతో
మళీళ్ వైజాగు బయలుదేరాను.
24
జేబులో అయిదొందలూ, చినన్ బాయ్గుతో సేట్షనలో దిగి, ఏ చేయాలా అని ఆలోచించాను. నిజానికి చెయయ్టానికి ఏమీ లేదు.
ఉండటానికి రూమ లేదు. పాత మితుర్డు పర్సాదుతో మాటాల్డాలంటే మొహమాటం. అతనికి అపప్టికే అపుప్నాన్ను.
ఎంత చినన్ లాడజ్ అయినా విశాఖపటట్ణంలో రోజుకు యాభై అవుతుంది. అది రెండు రోజుల భోజనం.
అలా ఆలోచించుకుంటూ వెళూత్ ఉంటే ఆర.టి.సి. కాంపెల్కస్ కనపడింది. ఆ రాతిర్ అకక్డే బెంచి మీద నిదర్పోయాను.
అదృషట్వశాతూత్ ఆ రోజులోల్ పోలీసులు మాలాంటి వాళళ్ని చూసీ చూడనటూట్ వదిలేసేవారు. బలల్ ఖాళీ చేయించేవారు కాదు.
రెండు రోజులపాటూ రికామీగా విశాఖపటన్ం అంతా తిరిగాను. కైలాసగిరి వెళాళ్ను. పాత ఇనసటిటూయ్ట భవంతి
చూసాను. బీచని చూసూత్ంటే గత వైభవం గురొత్చిచ్ మరింత బాధ కలిగింది.
వరంగలలో నా రూమేమ్ట కామేశవ్రార్వని ఒక దళిత కవి ఉండేవాడు. జాషువా ‘గబిబ్లం’ నుంచీ పెదద్న పదాయ్ల వరకూ
గొంతెతిత్ పాడేవాడు. “…ఇచోచ్టనే భూములేలు రాజనుయ్ని యధికారముదిర్క లంతరించె” అని జాషువా, “కొలాల్యుంచితి కోకచుటిట్తి మహా

కూరాప్సమున తొడిగితిన” అని శీర్నాథుడు, “ఎదురైనచోఁ దన మదకరీందర్ము నిలిప్ కేలూత యిచిచ్ యెకిక్ంచుకొనియె” కదా తన కారు నిలిప్
సూట్డెంటు ఎకిక్ంచుకునన్ది.
సాన్నం చేయాలనిపించింది. అపప్టికి సాన్నం చేసి రెండు రోజులైంది. సులభ కాంపెల్కస్లో అడిగితే సాన్నానికి యాభై పైసలు
అనాన్రు. యాభై పైసలు ఇచిచ్ సాన్నం చేశాను.
బాయ్గ వేసుకొని వీధులోల్ తిరగటం కషట్ంగా అనిపించింది. కాల్క రూంలో అడిగితే అకక్డ కూడా యాభై పైసలు అనాన్రు.
బాయ్గ అకక్డ పెటిట్ బంధ విముకుత్ణిణ్ అయాయ్ను. మరో అయిదు రోజులు గడిచాయి.
ఆరో రోజు...
అపుప్డు రాతిర్ మూడయి ఉంటుంది. ఏదో శబద్మై అకసామ్తుత్గా మెలకువ వచిచ్ంది. ఒక కురర్వాడొచిచ్ ఆర.టి.సి. కాంపెల్కస్
గోడ పకక్న సైకిల ఆపుచేశాడు. ఏం చేసాత్డా? అని చూసూత్ ఉంటే, సైకిల వెనకాల నుంచి సినిమా పోసట్రుల్ తీసి, నిచెచ్న వేసుకొని గోడకి
అతికించడం మొదలు పెటాట్డు.
ఒక పెదద్ హోరిడ్ంగకి డబుల పోసట్రు అతికించటానికి అతను చాలా కషట్పడుతూంటే వెళిళ్ సాయం చేశాను. అలా రెండు
మూడు పోసట్రుల్ అతికించాక "టీ తాగుతావా?" అని అడిగాడు.
ఇదద్రం టీ తాగుతూ ఉండగా అతడు నాతో ఒక బిజినెస పర్పోజల పెటాట్డు.
…పోసట్రుల్ అతికించే పనిలో అతడికి సహాయం చేయటం..!
అది నాకు బాగా తెలిసిన విదయ్. అలవాటైన పని. వెంటనే ఒపుప్కునాన్ను. రాతిర్కి ముపైప్ రూపాయలు ఇచేచ్ ఒపప్ందం
కుదిరింది.
ఆ మరుసటి రోజు, చాలా కాలం తరువాత కడుపు నిండా భోజనం చేసాను. ఆఁ... మరిచ్పోయాను. ఒక గోలడ్ ఫేల్క సిగరెట
కూడా కొనుకుక్నాన్ను.
పర్తీ రోజూ రాతిర్ తొమిమ్దింటి నుంచీ తెలల్వారు జాము రెండింటి వరకూ ఊరంతా పోసట్రుల్ అతికించే వాళళ్ం. పది రోజుల
పాటూ ఆ విధంగా సాగింది.
కానీ ఎనాన్ళిళ్లా? వెయియ్మంది పిలల్లకి విజయవాడలో ఇంగీల్షు పాఠాలు చెపిప్ందీ, వరంగలలో పోసట్-గార్డుయ్యేషన
చదువు మధయ్లో మానేసి వచిచ్ందీ... ఇలా అరధ్రాతిర్ గోడలకి వాల పోసట్రుల్ అతికించటానికి మాతర్ం నిశచ్యంగా కాదు.
కానీ ఏమి చెయాయ్లి? ఎలా చెయయ్లి?
గమయ్ం బాటలో సాగిపోయే పర్తి విజయారిథ్కీ "ఏమి చెయాయ్లి? ఎలా చెయాయ్లి?" అనన్ ఈ రెండు పర్శన్లూ ఏదో ఒక చోట
ఎదురవక తపప్దనుకుంటాను.
ఇంగీల్షు తపప్ నాకు ఇంకేమీ రాదు (అది కూడా గొపప్గా రాదని నా అనుభవం నేరిప్నా, ఏమూలో కాసత్ అహం
ఉంటుందిగా).
నాలో ఉనన్ (కనీసం నేను అనుకునే) గొపప్ గుణం పటుట్ విడవకపోవటం.
అందరూ ఆలోచించేలా కాకుండా కొతత్గా ఆలోచించటం.

కానీ అసలు కాపిటలే లేనపుప్డు labour, organisation ఉండి ఏమి లాభం? బాయ్నరు కటట్టానికి డబుబ్లు లేవు.
పిలల్లకి ఫలానా చోట ఒక సోప్కెన ఇంగీల్షు సెంటరు ఉనన్దని తెలియాలిగా. పోసట్రు కాదు కదా, కనీసం పాంపెల్టుట్ వెయయ్టానికి కూడా పైసా
లేదు.
ఏమి చెయాయ్లి? ఈ విధమైన ఆలోచనలతో మరో రెండు రోజులు గడిచాయి.
ఈ లోపు దసరా వచిచ్ంది. తెలంగాణాలో దసరా చాలా పెదద్ పండుగ. దాదాపు ఇరవై ముపైప్ మంది బంధువులం ఒక చోట
చేరుకునేవాళళ్ం. కలిసి వేడుక చేసుకొనేవాళళ్ం.
మనసంతా చాలా వాసిలేటింగగా అనిపించింది.
దసరా పండుగ వసేత్ చినన్నన్యయ్ గురొత్చిచ్ అమమ్ రాతర్ంతా ఏడేచ్ది. ఇపుప్డు నేను కూడా లేను. అమమ్ అకక్డ ఎంత
బాధపడుతోందో తలుచుకొనే కొదీద్ తెరలుతెరలుగా మనసులో దుఃఖం ఉపొప్ంగింది.
ఆ రాతర్ంతా ఆర.టి.సి కాంపెల్కసలో బలల్ మీద బోరాల్ పడుకొని ఏడుసూత్నే ఉనాన్ను.
రాతిర్ మూడయింది.
నా జీవితంలో అతి గొపప్ మలుపుకు కారణమైన సంఘటన అపుప్డు జరిగింది.
25
ఆర.టి.సి. కాంపెల్కసలో ఒక మూల కొనిన్ పెటెట్లాల్ ఉండేవి. వాటిని పెర్స బాకసలంటారు. ఎవరైనా ఒక వారత్, పతిర్కలకి
ఇవవ్వలసి వచిచ్నపుప్డు ఆ కవరుల్ అందులో వెయాయ్లి. పెర్సుస్వాళుళ్ పర్తీరోజు రెండు మూడు సారుల్ వచిచ్ తమ తమ బాకుస్లు విపిప్ అందులో
ఉనన్వి తీసుకెళిళ్, అవి పర్చురణ యోగయ్మైనవయితే తమ పతిర్కలోల్ పర్చురిసాత్రు.
ఒక ఆలోచన జీవితానిన్ మారుసుత్ంది అనన్ది నా పటల్ నిజమయింది.
మరుసటి రోజు పొదుద్నేన్ లేచి వెతకటం పార్రంభించాను. రామా టాకీస దగగ్ర 'పర్గతి' కోచింగ సెంటర కనబడింది. వాళుళ్
పిలల్లకి పాలిటెకిన్క కోచింగ కోసం టైరనింగ ఇసాత్రు. కోచింగ కేవలం మూడు నెలలు మాతర్మే ఉంటుంది. మిగతా తొమిమ్ది నెలలూ ఖాళీ.
దాని పిర్నిస్పాల పేరు నరసింగరావు. చాలా మంచి వయ్కిత్. ఆయనిన్ కలుసుకునాన్ను. 'మేధ' గురించి ఆయనకి ముందే
తెలుసు. ఎలాగూ తొమిమ్ది నెలలపాటూ కేంపస ఖాళీగా ఉంటుoది కాబటిట్ నెలకి వెయియ్రూపాయలు ఇసేత్ దానిన్ నాకు ఇసాత్ననాన్రు.
అయితే అందులో కరెంటు లేదు. మూడు నెలల పాటూ కోచింగ అయిపోగానే ఫూయ్జు తీసేసి, భవంతిని ఖాళీగా
ఉంచుతారు. మళీళ్ కోచింగ మొదలయినపుప్డు, పాత కరెంటు బాకీలు కటిట్ తిరిగి పార్రంభిసాత్రు. ఇదీ అకక్డ జరుగుతునన్ది.
వెళిళ్ తాళం తీసి చూశాను. అయిదుగురు మనుషుయ్లు నాలోర్జుల పాటూ రోజుకి రెండు గంటలు పనిచేసేత్ కానీ శుభర్ం
కాదు. అలా ఉనన్ది అది.
మూడు రోజులపాటూ చీపురు కటట్తో బూజులు దులిపి శుభర్ం చేశాను. పకక్ బోరింగ నుంచి నీళుళ్ తెచిచ్ గచుచ్ కడిగాను.
టాయిలెటుల్ దురభ్రంగా ఉనన్వి. ముకుక్కు గుడడ్ కటుట్కుని శుభర్ం చేసాను.
నా తరావ్తి సమసయ్ పాత కరెంటు బిలుల్ బకాయిలు కటట్టం. అంత డబుబ్ లేదు. ఆ ఏరియా లైనమెనని కలుసుకునాన్ను. ఆ
కలుసుకోవటం కూడా డైరెకటగా కాదు. అతడి గురించి ఒకటి రెండు విషయాలు వాకబు చేసాను.

అతడు సిగరెటుల్ బాగా తాగేవాడు. రోజూ ఏ కిళీళ్కొటుట్ దగగ్ర నిలబడి సిగరెట తాగుతాడో అకక్డ వేచి ఉనాన్ను. ఈసారి
అతను వచిచ్నపుప్డు నా సిగరెట ఆఫర చేశాను. రెండు రోజుల పాటూ ఆ విధంగా అకక్డే కలుసుకునాన్ం.
మామూలు పరిచయానికి పది రోజులు కావాలి. సిగరెట పరిచయo పెరగటానికి రెండు రోజులు చాలు.
ఆ విదంగా పరిచయo పెరిగాక ఒక రోజు బీర తాగుదాం అనాన్ను. ఆరోజులోల్ బీరు ఇరవై రూపాయలు. రెండు బీరుల్
కొనాన్ను. ఇదద్రం మా కోచింగ సెంటరుకు వెళాళ్ం. పై అంతసుత్కి వెళాళ్ం.
చీకటోల్ కూరుచ్ని తాగుతూ ఉండగా "ఇకక్డ కరెంటు లేదా?" అనాన్డు.
"అవును. బిలుల్ కటట్క తీసేశారు" అనాన్ను.
అతడు చుటూట్ చూసూత్ "ఇది నరిస్ంగరావుది కదా!" అని అడిగాడు.
"అవును" అనాన్ను.
అతడు కాసత్ గరవ్ంగా "నేనే ఫూయ్జ తీసేశాను" అనాన్డు.
నాకు తెలుసు. అందుకేగా అతడిని వెతికి పటుట్కునన్ది. కానీ అదేమీ బయట పడకుండా, "నేను ఇకక్డే చినన్ కోచింగ
సెంటరు పెడదామనుకుంటునాన్ను. కరెంటు లేకపోతే కోచింగ సెంటరు ఎలా పెటాట్లో అరథ్ం కావటం లేదు. అందులోనూ నా టైరనింగ అంతా
సాయంతర్ంపూటే జరుగుతుంది" అని దిగులుగా అనాన్ను.
“అదేమిటి మితర్మా! మనం ఇదద్రం ఇపుప్డు సేన్హితులం. నేను నీకు వెలుగు ఏరాప్టు చేసాత్ను ఉండు" అనాన్డు.
మరుసటి రోజు సాయంతర్ం తానే సవ్యంగా పోల నుంచి నా ఇనసిట్టూయ్టకి డైరకుట్గా కనెక్షన ఇచాచ్డు. ఆ విధంగా నా
సమసయ్ తీరిపోయింది. పెదద్ హెడిడ్ంగతో ఒక పాంపెల్ట తయారు చేశాను.
ఈ పాంపెల్టతో పాటూ పతిర్కల వారికి ఒక కవరింగ లెటరు జత చేసి పతిర్కల తాలూకూ బాకుస్లోల్ వేసాను.
ఫీజు వసూలు చేసే పర్కటనలు వారాత్ పతిర్కలోల్ ఉచితంగా వేయరు. కానీ ఇది ఉచిత పర్కటన. అందువలల్ మరుసటి రోజు
అనిన్ పతిర్కలోల్నూ 'మేధా ఇనసిట్టూయ్ట అందిసూత్నన్ ఉచిత కోరుస్’ అని పడింది.

చాలా మంది నమమ్లేదు. ‘ఉచితం’ ఎలా వరౌక్ట అవుతుందని సందేహ రాయుళుళ్ డౌటించారు. కొంతమంది
పతిర్కాఫీసులకి ఫోను చేసి, ఇలాంటి మోసపూరిత పర్కటనలు వేసి పర్జలని మభయ్ పెటట్వదద్ని హెచచ్రించారట కూడా.
కానీ నా లెకక్లూ, అంచనాలూ నాకునాన్యి.
కమరిష్యల కోచింగ సెంటరల్లో ‘ఉచిత శిక్షణ’ అనేది ఆంధర్దేశంలో నా దావ్రానే మొటట్మొదటగా పార్రంభమయిందని
చెపప్టానికి ఇపప్టికీ గరవ్ంగా ఫీలవుతాను.
పేపరలో వచిచ్న పెర్సనోట చూసి మరుసటి రోజు దాదాపు రెండు వందల మంది వచాచ్రు. అపప్టికే అపిల్కేషన ఫారo
డీ.టీ.పి. చేయించి జెరాకస్ తీయించాను. అపిల్కేషన ఫీజు పది రూపాయలు. ఆరోజు రెండు వేల రూపాయలు వచాచ్యి.
ఇపుప్డు నేను ధనవంతుడిని..!
పాత రూమకి వెళిళ్ అయిదొందలు అడావ్నుస్ ఇచిచ్ చేరాను. సట్వ కొనుకుక్నాన్ను. చాలా రోజుల తరావ్త హాయిగా భోజనం
చేశాను. రాతిర్ పడుకుని పొర్దుద్నన్ అయిదింటి వరకూ వంటి మీద సప్ృహ లేకుండా మొదుద్లా నిదర్ పోయాను. దోమలునాన్యి కానీ, ఆర.టీ.సీ
దోమలంత భయoకరమైనవి కావు. అనిన్టికనాన్ ముఖయ్ంగా హారన చపుప్ళుళ్, బసుస్ రొదలూ లేవు.
తెలల్వారేన్ లేచి నోటుస్ పిర్పేర చేసుకునాన్ను. గత అనుభవాలు గురుత్నాన్యి. రెండు మూడు రాతుర్లు కూరుచ్ని సిలబస
తయారు చేసుకునాన్ను. అనిన్టికనాన్ మొదటగా నా టీచింగ సైట్లు మారుచ్కునాన్ను.
కాల్సులు పార్రంభమయాయ్యి. బాయ్నర లేదు. ఫాయ్న లేదు.
విదాయ్రుథ్లని నాలుగు బాయ్చలుగా విడగొటాట్ను. అంతకనాన్ ఎకుక్వ మందైతే ఉకక్పోత భరించలేరు. పొదుద్నన్ రెండు
బాయ్చలూ, సాయంతర్ం రెండు బాయ్చలూ. మైకు లేదు. నా వాయిస బాగుండటమే నా ఆసిత్గా నేను ఇపప్టికీ భావిసాత్ను. మైకు అవసరం
లేకుండానే చెపేప్వాడిని.
పది రోజులలో విశాఖపటన్ం అంతా మౌత టాక వెళిళ్పోయింది. కనబడిన పర్తీ వాడికీ నా విదాయ్రుథ్లు చెపప్సాగారు. పది
రోజులు తిరిగే సరికి మరో రెండొందల మంది విదాయ్రుథ్లు వచాచ్రు.
మరో రెండు వేల రూపాయలు.
"ఫీర్...ఫీర్..." ఇదే టాక.
"ఫీజు కటాట్లిస్న అవసరం లేదు కదా. పోయిందేమిటి?" అని మిగతా సంసథ్లోల్ చదివేవారు కూడా వచిచ్ చేరసాగారు.
వచిచ్న పర్తీ వారూ ఒకసారి కాల్సు వినగానే కనివ్నస్ అయేయ్వారు. తిరిగి వెళేళ్వారు కాదు. మరో బాయ్చ మొదలుపెటట్వలసి వచిచ్ంది.
నా మీద నాకు నమమ్కం పెరగసాగింది. అయితే ఒక విషయం మాతర్ం నేను మరిచ్పోలేదు. గత అనుభవాలు నేరిప్న పాఠాల
దృషాట్య్ చాలా జాగర్తత్గా… విదాయ్రుథ్లతో ఎంతవరకూ ఉండాలో అంతవరకే ఉండేవాడిని. దాని వలల్ నా మీద వారికి గౌరవం పెరగసాగింది.
గతంలో ఉండే సేన్హం ఇపుప్డు మా మధయ్ లేదు. కానీ వాళళ్తో చాలా కలివిడిగా, ఆతీమ్యంగా పర్వరిత్ంచేవాడిని.
పర్తీ బాయ్చ మూడు నెలలపాటూ సాగుతుంది. అపప్టికి రెండు నెలలు అయిపోయాయి. ఇంకో నెలలో కొతత్ బాయ్చలు
పార్రంభించాలి. కానీ ఇలా ఎంతకాలం సాగించగలను?
అపుప్డు మరో ఆలోచన వచిచ్ంది.

ఆ మరుసటి రోజు కాల్సులో ఒక పర్కటన చేశాను. “దాదాపు పది, పదిహేను మంది విదాయ్రుథ్లు పర్తి రోజూ ఆలసయ్ంగా
వసుత్నాన్రు. కాల్సు పార్రంభమైన తరువాత వచేచ్వారి వలల్ చాలా డిసట్రెబ్నస్ కలుగుతోంది. విదాయ్రుథ్లని కటట్డి చేయాలంటే కొంత పెనాలీట్
వేయాలి. లేటుగా వచిచ్న వారికి అయిదు రూపాయలు లేట ఫీజు వసూలు చేయటంలో మీకేమైనా అభయ్ంతరం ఉందా?" అని అడిగాను.
అందరూ ముకత్కంఠంతో "లేదు.. లేదు.." అనాన్రు.
ఆలసయ్ంగా వచిచ్న విదాయ్రిథ్ ఆరోజు నుంచీ అయిదు రూపాయలు కటాట్లి అనన్ నిబంధన వచిచ్ంది. సాయంతార్నికి
రెండొందల రూపాయలు పోగయాయ్యి. అలా పర్తీ రోజూ సాయంతర్మయేయ్సరికి రెండొందల రూపాయలు వచేచ్వి.
ఆ విధంగా మొదటి నాలుగు బాయ్చలూ పూరత్యాయ్యి. మళీళ్ పెర్సనోట ఇచాచ్ను. అయితే ఈసారి ఏ పతిర్కలోనూ నోట
రాలేదు. దానికి బదులు విలేఖరుల్ ఇనసిట్టూయ్టకి వచిచ్ విదాయ్రుథ్లని "నిజంగానే ఇది ఫీర్ కోచింగేనా? చిరంజీవి ఏమైనా డబుబ్లు వసూలు
చేసుత్నాన్డా?" అని ఎoకవ్యిరీ చేయటం పార్రంభించారు.
"ఉచితంగానే చెపుతునాన్రు" అని పర్తీ విదాయ్రీథ్ చెపేప్సరికి వాళుళ్ కనివ్నస్ అయాయ్రు. మరుసటిరోజు పేపరల్నీన్ నా ఉచిత
విదయ్ గురించి పర్కటించాయి.
ఈసారి బాయ్చకి అయిదొందల మంది వచాచ్రు. వాళళ్ను కూరోచ్బెటిట్ ఒక విషయం చెపాప్ను. "టైరనింగ వరకూ ఫీర్గా
ఇసాత్ను. కానీ చీపురుకటట్ నుంచీ కరెంటు వరకూ చాలా ఖరుచ్లవుతునాన్యి. ముఖయ్ంగా మనకు ఫాయ్నుల్ కావాలి. కాబటిట్ విదాయ్రుథ్లు
ఒకొక్కక్రూ యాభై రూపాయలు వేసుకుంటే ఈ సౌఖాయ్లనీన్ మనకు దొరుకుతాయి" అనాన్ను.
వాళుళ్ కనివ్నస్ అయాయ్రు. ఆవిధంగా నాలుగు ఫాయ్నుల్ కొనాన్ను. మిగతా అంతా ఉచితమే. పైసా ఫీజు వసూలు చేసేవాడిని
కాను. దాంతో “మేధ' అంటే సరీవ్సు. అందులో కమరిష్యాలిటీ లేదు” అనే వారత్ పటట్ణమంతా వాయ్పించసాగింది.
కానీ ఇలా ఎంత కాలం నడపగలను?
ఇదే పర్శన్ నా మనసులో నిరంతరం దొరుల్తూనే ఉండేది.
మిగతా సంసథ్లలో జరుగుతూనన్ ఒక విషయం గమనించాను. అకక్డ టీచరు నోటుస్లు చెపుతూ ఉంటే, విదాయ్రుథ్లు
వార్సుకునేవారు. ఇందువలల్ చాలా సమయం వృధా అయేయ్ది. మూడు గంటల కాల్సులో దీనికే గంట సరిపోయేది.
"నేనే మెటీరియల ఇసాత్ను. ఇషట్మైనవాళుళ్ కొనుకోక్వచుచ్. కొనాలనన్ నిబంధన ఏమీ లేదు" అని పర్కటించాను. దాదాపు
అందరూ కొనుకుక్నాన్రు.
దానికి వందరూపాయలు ఖరీదు పెటాట్ను. ఆ మెటీరియల తయారు చేయటానికి నాకయిన ఖరుచ్ ముపైప్ రూపాయలు.
అంటే పర్తి విదాయ్రిథ్ మీదా దాదాపు డెబైబ్ రూపాయల దాకా మిగిలింది. ఆ విధంగా ముపైప్ అయిదువేల రూపాయల నికర ఆదాయం వచిచ్ంది.
దాంతో పవర బకాయిలనీన్ కటేట్సి, అఫీషియలగా కరెంటు తీసుకునాన్ను. పెదద్ బాయ్నర తయారు చేసి తగిలించాను.
మూడో బాయ్చకి తిరిగి ఫీర్ కోచింగ అని పర్కటన ఇచిచ్నా పేపరల్ వాళుళ్ ఎవరూ వేయలేదు. నాకూక్డా మనసులో అపరాధ
భావన కలిగింది. పాంపెల్టలో “ఉచితం” అనన్ పదానిన్ అలాగే ఉంచి, కొతత్గా చేరబోయే విదాయ్రుథ్లకి రిజిషేట్ర్షనకి ముందే ఖరుచ్లు చెపాప్ను.
పది రూపాయలు అపిల్కేషనూ, యాభై రూపాయల మెయింటెనెనూస్, మెటీరియల కావాలిస్నవారికి వందరూపాయలు... అలా నిజాయితీగా
చెపప్టం వలల్, చేరటానికి వచిచ్న ఏ విదాయ్రీథ్ వెనకిక్ వెళిళ్పోలేదు.
ఏ బాయ్చలోనైనా సరే నాయకతవ్ లక్షణాలునన్ విదాయ్రుథ్లు కొంతమంది ఉంటారు. పర్తి బాయ్చలోనూ ఆ లక్షణాలునన్
చాకులాంటి ఇదద్రబాబ్యిలనీ, ఇదద్రమామ్యిలనీ ఎనున్కొని, వాళళ్ని నా సేన్హితులుగానూ, అనుచరులుగానూ మారుచ్కునాన్ను.

ఆదివారంపూట బీచలో కలుదాద్మని ఆ నలుగురికీ చెపేత్, వాళుళ్ తమ బాయ్చలోని పదిమంది దాకా విదాయ్రుథ్లని తీసుకొచేచ్వారు. దాదాపు
యాభై మంది పర్తీ ఆదివారమూ బీచలో కలవసాగాము.
కానీ ఒకటే కండిషన పెటాట్ను. "బీచలో ఎవరూ తెలుగు మాటాల్డకూడదు. ఆడుతునన్పుప్డు కూడా ఇంగీల్షులోనే
మాటాల్డాలి".
ఇది చాలా అదుభ్తంగా పనిచేసింది. నెలకో ఆదివారం అందరం ఫీర్గా బీచలో గడిపేవాళళ్ం. నెటవరక్ బాగా పెరిగింది.
'మేధ ' అంటే కేవలం ఇంగీల్షే కాదు. పబిల్క రిలేషనూ, ఆటలూ, అనిన్టికనాన్ ముఖయ్ంగా దినసరి వయ్వహారాలోల్ ఇంగీల్షే మాటాల్డటం… అనే
వారత్ పాదరసంలా పాకిపోయింది. ఒక గొపప్ మలుపుకి ఆ విధంగా అంకురారప్ణ జరిగింది.
మిగతా సంసథ్లు కర్మకర్మంగా డల అయిపోసాగాయి.
ఎపుప్డైతే ఒక వాయ్పారసుత్డు జీవితంలో పైకి లేవటం మొదలుపెటాట్డో మిగతావారందరూ అతనిన్ కాపీ కొటట్టం సహజo.
విశాఖపటన్ంలో కూడా మిగతా సంసథ్లనీన్ నా పదధ్తిని అనుసరించటం మొదలుపెటాట్యి. వాళుళ్ కూడా ‘ఫీర్ కోచింగ’ అని హెడిడ్ంగ పెటిట్
పాంపెల్టలు పంచసాగారు. మెటీరియల ఖరీదు రెండొందల రూపాయలు పెటాట్రు.
వాళళ్ నుంచి పోటీ ఎకుక్వయేయ్సరికి నా దగగ్ర విదాయ్రుథ్లు తగిగ్పోతారేమోనని భయం వేసింది. అతి కొదిద్ కాలంలోనే నా
భయం నిజమైంది.
ఈ ‘ఉచిత విదయ్’ అనేది కామనగా కనిపించేసరికి దాని పర్భావం కర్మ కర్మంగా తగిగ్పోసాగింది. ‘ఏ సంసథ్లోనైనా ఉచితమే
కదా’ అనే ఫీలింగ విదాయ్రుథ్లకి ఏరప్డింది. దానికి తోడు ‘ఉచితమే అంటారు కానీ ఏదో ఒక మిషమీద డబుబ్లు వసూలు చేసాత్రు’ అనన్
అభిపార్యం జనంలో బలపడసాగింది.
అపుప్డు నాకు మరో ఆలోచన వచిచ్ంది. మా ఊరు నుంచి నా సేన్హితులని తిరిగి పిలిపించాను.
పెదద్ అక్షరాలతో "ఫీజు ముందుగా చెలిల్ంచనవసరం లేదు" అనన్ హెడిడ్ంగతో రాతిర్కి రాతిర్ విశాఖపటన్ం అంతా వాలపోసట్రుల్
వెలిసాయి. ఈ కొతత్ పర్యోగం వలల్ ఊహించనంత ఎకుక్వ ఫలితం వచిచ్ంది.
విదాయ్రుథ్లు తండోపతండాలుగా వచాచ్రు.
వారిని కూరోచ్పెటిట్ చెపాప్ను "మూడు నెలల పాటూ రండి. ఫీజు మూడొందల యాభై. మీకు ఇంగీల్షు వచిచ్న తరావ్తే
ఇవొవ్చుచ్. నేను మిమమ్లిన్ నముమ్తాను" అనాన్ను.
విదాయ్రుథ్ల మొహాలు వెలిగిపోయాయి.
మరుసటిరోజు దాదాపు మూడొందల మందితో బాయ్చ పార్రంభించాను. మూడు బాయ్చలు. కానీ విదాయ్రుథ్లు ఆగదులోల్
కూరోచ్వటానికి చాలా ఇబబ్ందిగా ఫీలవసాగారు.
"నేనేం చేయగలను. ఉచితం అనేసరికి మీరందరూ వచాచ్రు. అందువలల్ నేనొక నిరణ్యం తీసుకునాన్ను. కేవలం
ముందులాగే బాయ్చకి నలభై మందిని మాతర్మే పెడతాను. లేకపోతే కావ్లిటీ తగిగ్పోతుంది" అని పర్కటించాను.
ఏ నలభై మంది? అనేది సమసయ్.
వెనుక నుంచి ఒక విదాయ్రిథ్ లేచి "నేను ఈరోజే ఫీజు కటేట్సాత్ను సార. నాకు మొదటి బాయ్చలోనే సీటు కావాలి" అని
అరిచాడు. ఇంకొక వైపు నుంచి మరొక విదాయ్రిథ్ లేచి "నా దగగ్ర ఇపుప్డు డబుబ్లు లేవు సార. రేపు తీసుకొచిచ్ కడతాను. ఆ రెండో సీటు నాకు
ఉంచండి" అని అరిచాడు.

ఇలా దాదాపు ముపైప్మంది లేచి రెండు రోజులోల్ ఫీజు కడతామనీ, మొదటి బాయ్చలో తమకు సాథ్నం కావాలనీ అడిగారు.
చాలా మందికి తెలీని విషయం ఏమిటంటే, అలా లేచిన మొదటి ముగుగ్రు విదాయ్రుథ్లూ వరంగల నుంచి వచిచ్న నా
సేన్హితులే. (కొనసాగింపు వచేచ్ సంచికలో..)


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net nø√ºãsYY 2016

26
‘My Experiment with Truth’ అనన్ పుసత్కంలో తాను చేసిన తపుప్ల గురించి గాంధీ విసాత్రంగా పర్సాత్వించారు.
చాలా కొదిద్మంది మాతర్మే తమ ఆతమ్కథలోల్ ఆ విధంగా వెలల్డించటం జరిగింది. నేను గాంధీ కాలి గోటికి కూడా సరిపోను కానీ,
వీలైనoత వరకూ నిజాయితీగా చెపాప్లనేదే నా ఉదేద్శయ్ం.
చినన్పుప్డు కరెంటు వైరల్ మీద సైకిల చైను వేసి సినిమాలు చూశాను. అకక్డి నుంచి పెదద్యాయ్క ఎనోన్ తపుప్లు చేశాను. వాయ్పారంలో
ఇలాంటివి తపప్వనుకుంటే అది వేరే సంగతి.
“డబుబ్ టు ది పవరాఫ డబుబ్” అనే పుసత్కంలో యండమూరి ‘నాయ్యబదధ్ంగా డబుబ్ సంపాదించటానికీ, చటట్బదధ్ంగా
సంపాదించటానికీ’ ఉనన్ తేడా గురించి వార్శాడు.
ఈ పర్సాత్వన ఇకక్డ ఎందుకొచిచ్ందంటే "జీవితంలో ధనవంతులైన వాళుళ్ ఎవరైనా నేను ఈ ఆసిత్నంతా నీతిబదధ్ంగా, చటట్బదధ్ంగా
సంపాదించాను" అని చెబితే అంతకనాన్ అబదధ్ం మరొకటి ఉండదు.
ఖరుచ్లు ఎకుక్వ వార్సుకొని ఇనకమ టాకస్ తగిగ్ంచటం దగగ్రున్ంచీ, చటాట్నికి వయ్తిరేకంగా ఎనోన్ రకాల పదధ్తుల దావ్రా పని చేయటం
సరవ్సాధారణం.
ఈ విధంగా చేసేత్నే జీవితంలో పైకి వసాత్రని చెపప్టం నా ఉదేద్శయ్ం కాదు. కానీ చేసింది చెపాప్లి. చేసిన పాపం చెపితే పోతుందనన్
సామెతని సమరిధ్ంచటం కాదు గానీ, చెపుతే నిజాయితీకి కాసింత నాయ్యం చేకూరిచ్నటుట్ అవుతుంది.
ఇదంతా మీకు మోసం అనిపించవచుచ్. కానీ నేను నిజాయితీగా చెపుతునాన్ను. చెపేప్ పాఠoలో కానీ, ఇచేచ్ సరుకులోగానీ నాణయ్త
ఏమాతర్ం తగేగ్ది కాదు.
రాతుర్ళుళ్ కషట్పడి చాలా దీక్షగా సిలబస తయారు చేసుకొనేవాడిని. ఈరోజు చెపిప్ంది మరుసటి రోజు చెపప్కుండా జాగర్తత్ పడేవాడిని.
ఇంగీల్షులో విదాయ్రుథ్ల పార్వీణయ్త రోజురోజుకీ పెరిగేలా చూసుకొనేవాడిని. ఇపప్టికి కూడా ఇవే నా పల్స పాయింటస్ అని మనసూప్రిత్గా
నముమ్తునాన్ను.
పర్తీ బాయ్చలోనూ నాకు బాగా తెలిసిన ఒకరిదద్రిని కూరోచ్బెటేట్వాడిని.
ఆ గూర్పుతో వారు కలిసిపోయి, కాల్స అయిపోయిన తరావ్త "ఈ రోజు కాల్సు ఎలా జరిగింది?" అని మాటాల్డేవారు.
అలా మాటాల్డేవాళుళ్ నా మనుషుయ్లని తెలిల్యక, విదాయ్రుథ్లు నిరొమ్హమాటంగా మనసులో మాట చెపేప్వారు. "ఈరోజు సార చెపిప్ంది
మాకు అరథ్ం కాలేదు" అని ఎవరైనా చెపితే, ఆరాతిర్ కూరుచ్ని ‘నేనేం తపుప్ చెపాప్నా?’ అని పునః పరిశీలించుకుంటూ ఉండేవాడిని. మరుసటి
రోజు అదే కాల్సు మారుప్లు చేసి, తిరిగి మళీళ్ బోధించేవాడిని.
…
మేధ చాలా నీటగా ఉంటుంది. కురీచ్లు సాథ్న భర్ంశం చెందవు. బోరుడ్ పకక్నే డసట్రూ, మారక్ర పెనూన్ వాటి సాథ్నాలోల్ అవి
ఉంటాయి. బోరుడ్ పైన చినన్ నలల్టి మరక కూడా ఉండదు. చినన్పప్టి ఒక అనుభవం నాకు ఈ పాఠం నేరిప్ంది.

నాకు ఏడేళళ్ వయసునన్పుప్డు మా ఇంటోల్ వడర్ంగి పని జరిగింది. సారయయ్ అనే వడర్ంగి చెకక్ పని చేసూత్ ఉండగా పకక్న బాడిశని
కాలితో తనాన్ను.
అతడు పని ఆపి లేచి నిలబడి నా చెంప మీద ఎంత బలంగా కొటాట్డంటే ఇపప్టికీ అది గురుత్ంది.
అతడి పరికరాలు అతడికి పూజా సామాగిర్. అలాగే పర్తీ వసుత్వూ నాకు పూజయ్నీయమైనదే.
ఇదే విషయం మా సంసథ్లో చేరే పర్తీ ఉదోయ్గికీ మొదటిరోజే చెపుతాను. మన సంసథ్ మీద మనకి గౌరవం లేకపోతే విదాయ్రుథ్లకి
కూడా ఉండదు అని.
విరామానికి అలవాటుపడితే శరీరం దానేన్ కోరుకుంటుంది. పని చేసే కొదీద్ మరింత ఉతాస్హం వసుత్ంది. విశార్ంతి తీసుకోవాలా?
ఉతాస్హంతో పని చేయాలా? అనన్ విషయం మనం మన శరీరానికీ, మనసుకీ ఎలా నేరిప్తే అవి అలా తయారవుతాయి.
ఏ పని చేయాలనాన్ కృషితోపాటూ ఓపిక కూడా ఉండాలి.
పంట నూరిచ్న తరావ్త రెండు మూడు నెలలు పని ఏమీ ఉండదు. ఆ సమయంలో ఖాళీగా ఉండక యూరియా సంచుల నుంచి
పాల్సిట్క తాళుళ్ విడగొటేట్వాళళ్ం. వాటితో పగాగ్లు తయారు చేసేవాళళ్ం. ఎదుద్ ముకుక్కి చికాక్లూ, అవి పంట తినకుండా నోటికి బుటీట్లు, ఆ
తాళళ్తో తయారు చేసేవాళళ్ం.
అకక్డ రాబడి ముఖయ్ం కాదు. ఖాళీగా ఉండటం కనాన్ ఏదో ఒక పని చేసూత్ ఉండాలి అనే విషయం ఆ విధంగా అమమ్ నుంచి
నేరుచ్కునాన్ను.
ఇదంతా ఎందుకు చెపుతునాన్నంటే, ఏ కోచింగ సెంటరకైనా పరీక్షల ముందు విదాయ్రుథ్ల సంఖయ్ గణనీయంగా తగిగ్పోతుంది. ఆ
సమయంలో నాకు గానీ, మా ఫాయ్కలీట్కి గానీ అంతగా పని ఉండదు. అపుప్డే భవిషయ్తుత్లో మారచ్వలసిన సిలబసూస్, చేరచ్వలసిన కొతత్
పాఠాలూ అనీన్ పాల్న చేసుకుంటాం.
దీనేన్ ‘preparing for the future’ అంటారు. ఇది ఎసిక్మోలని చూసి నేరుచ్కోవాలి. ఏడాదిలో కొంతకాలం పాటూ వారు
బయటకి రావటానికి కూడా వీలుండదు. అందుకని ఆహారం దొరికినపుప్డే దానిన్ భదర్పరుచుకుంటారు. చీమలు కూడా అంతే.
సూదిలో దారం ఎకిక్ంచాలంటే బొటన వేలూ చూపుడు వేలితో దారం కొసలు పటుట్కుని చివరల్నీన్ కలిపి, నలిపి సూటిగా తయారు
చేసి సూదిలోకి ఎకిక్సాత్ం. ఏకాగర్త కూడా అంతే. మనసు పరిపరి విధాలా పోతూ ఉంటుంది. అలా పోకుండా పటుట్దల అనే బొటన
వేలితో, ఏకాగర్త అనే చూపుడు వేలితో మనసుని నొకిక్ పటుట్కుంటే అది జీవితం అనే సూది కనన్ంలోంచి ధేయ్యం వైపు సాగిపోతుంది.
పోలిక మరీ దరిదర్ంగా ఉనన్దా? అయితే దీనిన్ ఇకక్డ వదిలేసి మన సబెజ్కుట్లోకి వెళదాం.
…
కర్మకర్మంగా నా ఆరిథ్క సిథ్తి బాగుపడసాగింది. ఒక బైక కొనాన్ను. ఆ బైకు ఇపప్టికీ నా దగగ్ర ఉంది. దాని మీదే దసరాకి వైజాగ
నుంచి వరంగల వెళాళ్ను. నా దగగ్ర వారందరికీ బటట్లు కొనాన్ను.
కిర్తం సంవతస్రం దసరా రోజున ఆర.టి.సి. బససాట్ండలో బలల్ మీద ఒంటరిగా దుఃఖించటం గురుత్ంది. ఈ దసరా అదుభ్తంగా
అందరితో కలిసి ఆనందంగా గడిపాను. అపప్టికి అమమ్ను చూసి రెండు సంవతస్రాలు అయింది.
"ఇనాన్ళూళ్ ఏం చేసావురా బిడాడ్?" అని అడిగింది. "జీవితానిన్ నేరుచ్కునాన్ను అమామ్" అని కుల్పత్ంగా చెపాప్ను. ఆమెకు అరథ్మయిందో
లేదో తెలీదు కానీ కనీన్ళళ్తో నవివ్ంది. మనసునిండా సంతృపిత్తో తిరిగి వైజాగ వచాచ్ను.
ఎనిమిది నెలలూ అయిపోయాయి. బిలిడ్ంగ ఖాళీ చేయాలి. పాలిటెకిన్క బాయ్చ తయారవుతోంది.

కొతత్గా మరో ఇలుల్ తీసుకోవాలంటే అంత డబుబ్ లేదు. చినన్ ఇలుల్ తీసుకునాన్ను. కానీ నెలరోజులోల్ అది నాకు సరిపోదని
అరథ్మయింది. సూట్డెంటస్ బాగా పెరిగారు. ఇంకో ఇలుల్ తీసుకునాన్ను. వరంగల నుంచి వచిచ్న సేన్హితులందరూ ఆ ఇంటోల్ నాతో పాటే
ఉండేవారు. అకక్డే కాల్సులు చెపాప్ను. అంతా బాగానే ఉంది కానీ మెయిన రోడుడ్లో బోరుడ్ లేదు.
ఈ లోపు నా పోటీదారుల్ కూడా పెరిగారు. వాళళ్తో నాకు వచిచ్న చికేక్మిటంటే నేనేం చేసేత్ వాళూళ్ అదే చేసేవారు. నేను ఉచితంగా
పాఠాలు చెపుతునాన్ననగానే వాళూళ్ అదే పదధ్తి మొదలుపెటాట్రని ఇంతకు ముందే వార్శాను.
అపుప్డు ఇంకొక కొతత్ పర్కటన ఇచాచ్ను.
చాలా రిసకతో కూడిన పర్కటన ఇది.
కొతత్గా చేరబోయేవారు "మాకు ఇంగీల్షు వచిచ్ందో లేదో మీకెలా తెలుసు?" అని పర్శిన్ంచేవారు
"ఇది విలువలకు సంబంధించినది. మీరు మూడు నెలల తరావ్త నిజంగా 'ఇంగీల్షు రాలేదు’ అని భావించినటల్యితే, మీరు చెలిల్ంచిన
ఫీజంతా తిరిగి ఇచేచ్యటానికి నాకు ఏమీ అభయ్ంతరం లేదు" అని చెపేప్వాడిని.
ననున్ ఏడిపించటానికి కొంతమంది విదాయ్రుథ్లు చేరినా, మూడు నెలలలో వాళుళ్ కూడా మారిపోయేవారు.
ఈ పోటీదారులు ననున్ వదిలిపెటట్లేదు.
వాళుళ్ కూడా వైజాగ అంతా 'ఇంగీల్ష రాకపోతే ఫీజు వాపస ' అని పోసట్రుల్ వేశారు. తిరిగి సమసయ్ మొదటికొచిచ్ంది.
అపుప్డు మరొక పర్కటన ఇచాచ్ను. చాలా రిసుక్తో కూడిన వయ్వహారమిది. నాకొక కిర్మినల లాయర పరిచయమయాయ్డు. ఆయన
దగగ్ర సలహా తీసుకొని బాండ పేపరల్ మీద ఎగిర్మెంటుల్ టైప చేయించాను.
మరుసటి రోజు పెదద్ పర్కటన వెలువడింది.

అయిదొందలు ఫీజు కటిట్, ఇంగీల్షు రాకపోతే అయిదువేలు వసుత్ందని తెలిసేసరికి విదాయ్రుథ్లు కూయ్ కటాట్రు. కొంతమంది అయిదువేల
కోసం చేరిన వారునాన్రు. నాకునన్ నమమ్కం ఏమిటంటే నా దగగ్ర మూడు నెలలు ఉనన్వాడు ఇంగీల్షు మాటాల్డకుండా వెళళ్లేడు' అని.
తరావ్తి బాయ్చ సాట్రట్ అయింది. మూడు నెలల పాటూ వారికి చెపాప్ను. కొంతమంది విదాయ్రుథ్లు సమసాయ్తమ్కంగా ఉండేవారు. వారిని
ఆతీమ్యంగా కటిట్ పడేశాను. బాయ్చ అయిపోయిన తరావ్త ఒకక్ విదాయ్రిథ్ కూడా అయిదు వేలు కల్యిమ చేయలేదు.
వేరే సంసథ్లవారు అంత రిసుక్ తీసుకోవటానికి సాహసించ లేదు. ఎందుకంటే వాళళ్ సంసథ్లో యజమాని వేరు. చెపేప్వాళుళ్ వేరు. నా
సంసథ్లో నేనే యజమాని. నేనే టీచరు. ఇది నాకు చాలా లాభసాటిగా పరిణమించింది.
దీంతో నాకు మరో ఆలోచన వచిచ్ంది.
పర్తయ్రిథ్ని బలంగా కొటట్టమే వాయ్పార లక్షణం.
పోసట్రల్ మీద నా ఫొటో వేయటం పార్రంభించాను. ఊరంతా ఫోటో కనపడితే, చూసేవారి మనసులో ఒక ముదర్ పడుతుంది. వాళుళ్
కాల్సలో చేరినపుప్డు అదే వయ్కిత్ని సేట్జి పై చూసేసరికి, ఒక పాపులర వయ్కీత్ మనకి పాఠం చెపుతునన్డనాన్ అతీమ్యతాభావం కలుగుతుంది. తెర
మీద తరచూ కనపడే పాపులర నటుడికీ, కొతత్ నటుడికీ తేడా మనకి తెలిసినదే కదా.
నా పర్తయ్రుథ్లెవరూ ఆ సాహసం చేయలేదు. ఎందుకంటే ముందే చెపిప్నటూట్, అకక్డ సంసథ్లో ‘చెపేప్వారు’ వేరు, ‘యజమానులు’ వేరు.
ఆ చెపేప్ టీచరు ఎంతకాలం ఉంటాడో వాళళ్కు తెలీదు. వీళుళ్ ఆ విధంగా ఫొటో పర్కటనలిసూత్ పోతే కొంతకాలానికి గుడవిల పెరిగి ఆ
టీచరు, సంసథ్ను వదిలేసి తనే కొతత్గా పెటుట్కునే పర్మాదం ఉంది. ఇది ఊపిరి తిరకుక్ండా పర్తయ్రిథ్ని కొటిట్న దెబబ్.
(ఈ రోజు కూడా హైదరాబాదులో పోసట్రల్ మీద కోచింగ సెంటర ‘టీచర’ ఫొటో కొనసాగటానికి కారణం ఆ రోజు ఆలోచనే అని
గరవ్ంగా చెపుప్కోగలను).
అయితే నా ఆలోచనని తిరిగి దెబబ్కొటట్టానికి పోటీ సంసథ్లు ఇంటరెన్ట నుంచి అందమైన అమామ్యిల ఫొటోలు తీసి పోసట్రుల్
వేయటం పార్రంభించారు.
ముకుక్లో వేలు పెడితే గాడిద డొకక్లో తనిన్ందని తెలంగాణలో ఒక సామెత ఉంది. వాళళ్ అలోచన ఎదురు తిరిగి నెగెటివగా పని
చేయటం పార్రంభించింది. పోసట్ర మీద అమామ్యిల ఫొటోలు చూసి ముచచ్టపడి వెళిళ్న విదాయ్రుథ్లు, అకక్డ చెపేప్ టీచరుల్ వేరే రకంగా
ఉండటంతో చాలా నిరాశ చెందేవారు.
ఈ విధంగా పరిసిథ్తులు కర్మకర్మంగా సరుద్కుంటునన్ సమయంలో ఊహించని కోణంలో ఒక పర్మాదం వచిచ్ంది.
27

ఒకరోజు కాల్స చెపూత్ ఉండగా ఒక రౌడీ వచాచ్డు. రావటం రావటమే లోపలకు వచిచ్ “ఏరా! నువేవ్నా చిరంజీవివి? ఒక సారి
బయటకు రారా" అనాన్డు. కాల్సంతా ఒకక్సారిగా సథ్బద్మై పోయింది.
చూడటానికి చాలా రఫగా ఉనాన్డు. అతడిని ఎవరు పంపారో, ఎందుకు పంపారో తెలియలేదు. ఎకక్డా చూసిన గురుత్ కూడా లేదు. ఒక
బూతు మాట ఉపయోగిసూత్ ననున్ బయటకు రమమ్నాన్డు. నాకు భయం వేసింది. భయంకనాన్ ముఖయ్ంగా విదాయ్రుథ్లందరి ముందూ అతనితో
గొడవ పెటుట్కుంటే రేపు పేపరల్లో అది వసేత్ నా సంసథ్కి పెదద్ దెబబ్.
నిశశ్బద్ంగా అతడితో కలిసి బయటకి వెళాళ్ను.
"నీకేం ఇంగీల్ష వచచ్ని వీళళ్కి చెపుత్నాన్వరా?" అంటూ మళీళ్ ఇంకో బూతుమాట ఉపయోగించాడు. కొనేన్ళళ్ కిర్తం వరంగలలో ఇదే
మాట అని ఉంటే దాని పరిణామం ఇంకోలా ఉండేది.
“నువెవ్వరు? అసలు నీకేం కావాలి?" అనాన్ను.
"విశాఖపటన్ంలో ఎవరన్డిగినా చెపాత్రు. కావాలంటే ఎంకవ్యిరీ చేసుకో. నాకు మాతర్ం రేపటి నుంచీ ఈ సూక్లు ముందు నీ బోరుడ్
కనపడకూడదు".
"కనపడితే?"
"ఆ తరువాత ఇంకెవరికీ కనపడవ" అనేసి అకక్డ నుంచి వెళిళ్పోయాడు. ‘అనవసరంగా రౌడీ అయాయ్డు కానీ, సినిమా రైటర
అయుయ్ంటే కోటుల్ సంపాదించేవాడు’ అనుకునాన్ను.
నా మితుర్లందరూ "అటో ఇటో తేలుచ్కుందాం. వాడి అంతు చూదాద్ం" అనాన్రు.
కానీ అతను ఎవరో, అతని వెనుక ఏ చరితర్ ఉందో నాకు తెలీదు.
అతని గురించి ఆ సాయంతర్ం ఎoకవ్యిరీ చేశాను. పెదద్ రౌడీ షీటరనీ, కంచరపాలంలో ఉంటాడనీ, అతని మీద ఎనోన్ మరడ్రు కేసులు
ఉనాన్యనీ తెలిసింది.
కొంచెం సేపు ఆలోచించాక ఒక నిరణ్యం తీసుకునాన్ను.
బైకు మీద కంచరపాలెం వెళాళ్ను.
అతడి గురించి అడిగితే, దూరంగా ఉనన్ ఒక పాక చూపించారు. అతడు బయటకు రావటం, నేను పిడికిలి బిగించి, బలంగా అతడి
మొహం మీద కొటేట్సరికి అతడు వెళిళ్ దుముమ్లో పడటం, నాలుగు వైపులిన్ంచీ అతడి అనుచరులు చుటుట్ముటట్గా నేను గాలిలో సైక్ జంప
చేసి... ఇవేమి జరగలేదు.
నేనే లోపలకు వెళాళ్ను. లోపల అతని తలిల్ వంట చేసుకుంటోంది. వెళిళ్ కూరుచ్నాన్ను. కొంచెం సంభాషణ జరిగాక ఆవిడకు చెపాప్ను
"చూడమామ్. నీ కొడుకు నా దగగ్రకు ఎందుకు వచిచ్ండో తెలీదు. నేనెకక్డో వరంగల నుంచీ పొటట్ చేతబటుట్కుని వచిచ్నోడిన్. కాసత్
చదువుకునాన్ను. కొంచెం డబుబ్లు సంపాదించుకుందాం అనుకుంటునాన్ను”.
నేను చెపుత్నన్ది ఆమెకు అరథ్ం కాలేదనుకుంటా. తన పని తాను చేసుకుంటోంది. ఆమె బయటకు వెళిళ్ బోరింగ కొటిట్ నీళుళ్
తెచుచ్కుంటూంటే కూడా వెళిళ్ బకెట లోపలికి తీసుకొచిచ్ సహాయం చేశాను.
దాంతో ఆమెకు కాసత్ మంచి అభిపార్యం కలిగి, “ఏం కావాలి?” అని అడిగింది. చెపిప్ందే మళీళ్ చెపాప్ను.
“ఆడికి సానామందితో గొడవలుంటాయి. అయయ్నీన్ నాను పటిట్ంచుకోను” అంది.
“నాకూ నీ కొడుకీక్ ఏ సంబంధం లేదు”.

“నానేటి సేయాయ్లి?”
“కనపడితే పార్ణాలు తీసాత్డు. నీ కొడుకొచేచ్వరకూ ఇకక్డే కూరుచ్ంటాను ఇకక్ణుణ్ంచి బయటకు వెళళ్ను. ఈ పాకలోనే నా పార్ణాలు
పోవాలి" అనాన్ను.
ఏమి చెయాయ్లో తోచనటూట్ ఆమె ఆలోచనలో పడింది.
వంటలో అమెకు సాయం చేయటం పార్రంభించాను. వంట బాగా వచుచ్ కాబటిట్ రెండు నిమిషాల తరువాత ఆమెని పకక్కి జరిపి నేనే
చేప కూర కొతత్రకంగా చేసాను.
“ఇవనీన్ ఎకక్డ నేరుచ్కునాన్వ” అని అడిగింది.
"మా అమమ్ పొదుద్నేన్ పొలానికి పోతే నేనే ఇంటోల్ వంట. నేను కూడా నీ కొడుకులానే తండిర్ లేని కురార్డిని. మా అమమ్ అంటే నాకు
చాలా ఇషట్ం" అనాన్ను.
ఆ మాటలకి ఆమె నాకు పురిత్గా దగగ్రయింది. ఈలోపు అతడు పాకలోకి వచాచ్డు. చేతిలో కావ్రట్ర బాటిల ఉంది.
మంచం మీద కూరుచ్ని వాళళ్ అమమ్తో కబురుల్ చెపుత్నన్ ననున్ చూసి షాక తినాన్డు. బయట తాగినదంతా దిగిపోయినటుట్ంది. కళుళ్
నులుముకుని మళీళ్ చూసాడు.
నేను సేన్హపూరవ్కంగా నవావ్ను.
“వీడు ఇకక్డకెందుకొచాచ్డు?” అని అరిచాడు.
అపుప్డు మొదలుపెటిట్ంది వాడిని తిటట్టం. తిటిట్న తిటుట్ తిటట్కుండా తిటిట్ంది. "పంతులు దగగ్రకి ఎలిపోచిచ్సినావంట గదరా ముతరాసి
నా కొడకా. యాడనుంచో ఈ ఊరి ఎలిల్పోసోచిచ్ పాఠాలు సెపుప్కుంటూంటే నీకేందిరా పోయే కాలం ఎండు బెడడ్ మీద ఎరర్కాణీలు ఏరుకునే
ఎదవా" అని మొదలు పెటిట్ంది. అంత పెదద్ రౌడీ కూడా తలిల్ని ఏమీ అనలేడు కాబటిట్ తలవంచుకొని నిలబడాడ్డు.
మా ఇదద్రినీ కూరోచ్బెటిట్ భోజనం పెటిట్ంది. ఈ కురార్డే వండాడని చెపిప్ చేపల పులుసు వడిడ్ంచింది. ఈలోపు నేను వెళిళ్ ఇంకో కావ్రట్ర
బాటిల తెచాచ్ను. ఇదద్రం మందు కొడుతూ సేన్హితులమైపోయాం.
కావ్రట్ర బాటిల అయిపోయాక అతను లేచి నిలబడి "అనాన్! ఈరోజు నుంచీ మనం సేన్హితులం. ఇంకెవరైనా వచిచ్ బెదిరిసేత్ నా పేరు
చెపుప్ చాలు. నీ వెనుక నేనునాన్నని తెలిసేత్ నీ మీద ఈగ వాలదు" అనాన్డు.
…
ఒక రౌడీ నుంచి తపిప్ంచుకోగలిగాను కానీ నా పర్తయ్రుధ్లు ఇకక్డితో ఆగరని తెలుసు. ఆ సమయంలో నా దగగ్ర ఒకతను ఇంగీల్ష
నేరుచ్కోవటానికి చేరాడు. అతని పేరు రామ. ఆయన ఒక పోలీస అధికారి. అపప్టికే అతనికి ఎనకౌంటర సెప్షలిసట్ అనన్ పేరు ఉంది.
ఆయనతో సేన్హం పెరిగింది. ఆయన ఒకక్డికే సెప్షలగా కాల్సులు చెపేప్వాడిని. ఇంగీల్షు కాల్సులోల్ కాదు. సంభాషణలోల్నే అది బాగా
డవలప అవుతుందని ఒపిప్ంచాను.
ఇదద్రం కలిసి ఊరంతా తిరిగేవారం. పటట్ణమంతా ఆయన కంటోర్లలో ఉండేది. ఆయన వెనుక బైకు మీద కూరుచ్ని పోలీస సేట్షనకు
వెళిళ్నపుప్డు అందరూ ఆయనకి సెలూయ్ట చేసేవారు. అందరికీ ఆయన ననున్ "మా సారు" అని పరిచయం చేసేవారు. ఇలా ఒక నెల
అయేయ్సరికి విశాఖపటన్ంలో ఉండే దాదాపు పర్తీ పోలీసు సేట్షనోల్ని అధికారులందరూ పరిచయమయిపోయారు.


థ్ గాధ!

øöeTT~ www.koumudi.net qe+ãsY 2016


28
ఒకొకక్ సంఘటన మనకి ఒకొక్కక్ అనుభవానిన్ నేరుప్తుంది.
పోసట్రుల్ గోడకు అతికించే పనిని నేను నా అసిసెట్ంటసకీ, పనివాళళ్కీ అపప్గించేవాడిని. నా మొదటి బాయ్చి ఉదయం ఆరింటికి పార్రంభం అవుతుoది.
పనెన్ండిoటి వరకూ సాగుతాయ. సమయం అసలుండదు. కాబటిట్ వాళుళ్ పోసట్రుల్ సరిగాగ్ అతికించారో లేదో చూడటానికి పర్తిరోజూ అరధ్రాతిర్ వెళేళ్వాడిని.
అలా సరీగాగ్ చూసుకోకపోతే కొనిన్ సారుల్ ఒకే చోట చాలా అతికించి పని పూరత్యిందని అనిపిసాత్రు. పోసట్రుల్ కాలువలో పడేసి, అతికించేసామని చెపుతారు.
ఒకరోజు రాతిర్ నేను అలా బండి మీద వెళుతూ, మా పిలల్లు పోసట్రుల్ అతికిసూత్ ఉండటం చూశాను. ఇంకో పోసట్రు అతికించేవాడికి చాలా
సులభంగా అందే చోట అతికిసుత్నాన్రు వాళుళ్. నా ఉదేద్శయ్మేమిటంటే… నిచెచ్న వేసుకుంటే తపప్ అందని చోటా, డైరనేజిలు దాటి కషట్పడి వెళాళ్లిస్న చోటా
అతికిసేత్, అవి చాలా కాలం ఉంటాయి. లేకపోతే ఆ మరుసటి రోజుకలాల్ వాటి మీద మరో పోసట్రు పడుతుంది.
ఆ విషయమే చెపేత్, అలాంటి శర్మ తీసుకోవటం ఇషట్ంలేక "అకక్డ వేయటం కుదరదు సర" అనాన్రు.
"నాకివవ్ండిరా. నేను వేసాత్ను" అని చెపిప్ వాహనం దిగాను.
చినన్ చినన్ పనులోల్ కూడా ఒక టెకిన్కూక్, ఒక కళా ఉంటాయి. అంటించిన పోసట్రున్ పసి బిడడ్ను కాపాడుకునన్టూట్ కాపాడు కోవాలి. వాల పోసట్రుల్
అతికించటం కూడా ఒక కళ.
మైదా గినెన్ తీసుకుంటూంటే, "మీకు చేతకాదు సార" అనాన్రు.
నవొవ్చిచ్ంది.
పోసట్రుల్ అతికించటంలో నాకునన్ అనుభవం వాళళ్కు తెలీదు.
చేతులిన్ండా పిండి తీసుకొని పోసట్రుకు వార్శాను. మధయ్లో పిండి తకుక్వ రాసి, చివరోల్ ఎకుక్వ మైదా అదిద్ అతికిసేత్ పోసట్రుల్ చాలా కాలం ఉంటాయి.
మధయ్లో ఎకుక్వ రాసేత్, పిండి ఎండిపోయాక పోసట్రు ముడతలు పడుతుంది. తాము వార్సే విధానానికీ, నా విధానానికీ తేడా వాళుళ్ ఆశచ్రయ్ంతో
గమనించసాగారు.
పిండి రాసాక ఫాయ్ంటు పైకి మడిచి, డైరనేజ లోకి దిగి , ఇంకొకరు వెళళ్టానికి వీలు లేని పర్దేశాలోల్కి వెళిళ్ అతికిసూత్ ఉంటే వాళుళ్ కూడా ననున్
అనుసరిoచారు.
ఎపుప్డైనా సరే యజమానికి వివిధ శాఖలోల్ కొదిద్గానైనా పర్వేశం ఉండాలి. పనివాళుళ్ చేసే చినన్ చినన్ పనులు కూడా పొర్పైరటరకి తెలిసేత్ ఆ సంసథ్
నిలబడుతుంది. లేకపోతే కిర్ంది వాళుళ్ ఆడుకుంటారు.
అంతవరకూ బాగానే ఉందిగానీ, ఈ వాలపోసట్రల్తో పర్మాదం నేను అనుకోని మరో వైపు నుంచి వచిచ్ంది.
మా వాళుళ్ ఒక రోజు రాతిర్ అతుయ్తాస్హం పర్దరిశ్ంచి వెళిళ్ కలెకట్రేట ఆఫీసు మీదా, జడీజ్ల ఇళళ్ గోడలకీ అతికించారు.
రెండు రోజుల తరువాత మునిసిపల కమిషనర ఆఫీసు నుంచి నాకు నోటీసు వచిచ్ంది. అలాంటి నోటీసు రావటం మొదటి సారి.
మరుసటి రోజు పొర్దుద్నేన్ వెళాళ్ను.
అకక్డ టవున పాల్నింగ ఆఫీసరు పది వేలు లంచం అడిగాడు.
“రెండు వేలిసాత్” అనాన్ను.
కాకరకాయలు బేరమాడేవారు నాతో అలాగే గిలిల్ గిలిల్ అడిగేవారు. కిలో పది రూపాయలంటే ‘అరధ్రూపాయికిసాత్వా?’ అనేవారు.
అతడు నావైపు ఎగాదిగా చూసి "ఏ ఊరు మనది?" అనాన్డు ఎగతాళిగా.
చెపాప్ను.
“నువువ్ చేసిన పనికి సంవతస్రం శికాష్, యాభై వేలు ఫైనూ తెలుసా?" అని బెదిరించాడు.

నాకు ఏం చేయాలో తోచలేదు. ఒకరిదద్రిన్ అదే ఆఫీసులో వాకబు చేసేత్, మొదటి తపిప్దం కాబటిట్ జైలు ఉండదనీ, చినన్ ఫైను కటాట్లని చెపాప్రు.
టవున పాల్నింగ వాడు నాకు పెదద్ టోపీ పెటట్టానికి పాల్న చేసాడని అరథ్మైంది.
సరాసరి కమీషనర గారిని కలుసుకునాన్ను. ఆయన పెదద్మనిషిలా కనపడాడ్డు. చేతులు కటుట్కొని ముందు నిలబడాడ్ను.
"సార! నేను పోసుట్ గార్డుయ్యేటని. నిజానికి నా తపుప్ లేదు. నా అసిసెట్ంటుల్ తెలియక చేశారు. మీ వాళేళ్మో నాకు ఏడాది జైలు శికాష్, యాభై వేలు
ఫైనూ అంటునాన్రు. చినన్ గదిలో ఉంది నా సంసథ్. యాభై వేలు కాదు కదా, అయిదు వేలు కూడా కటట్లేను. మీరు కాదoటే వెళిళ్ సంవతస్రం పాటూ జైలోల్
కూరుచ్ంటాను. ఈ ఒకక్సారికీ క్షమిసేత్ మళీళ్ ఇలాంటి తపుప్లు జరగకుండా చూసుకుంటాను" అని చెపాప్ను.
“జైలూ, ఫైనూ ఉంటుందని తెలిసీ ఎందుకు చేసావు?" అని పర్శిన్ంచాడు.
"ఇకక్డికొచేచ్ వరకూ అది అంత పెదద్ తపప్ని తెలీదు సార. పోసట్రుకి యాభై వేలంట. పోసట్రుకి యాభై వేలంటే ఎందుకు అతికిసాత్ము సార?"
అనాన్ను 'యాభై వేలు' అనన్ పదానిన్ వతిత్ పలుకుతూ.
"యాభై వేలా?"
"ఏడాది జైలు కూడా అట".
ఆయన మొహం చిటిల్ంచి, "ఎవరు చెపాప్రు?" అని అడిగాడు.
"టవున పాల్నింగ ఆఫీసరు గారు చెపాప్రు”.
ఆయన ఏదో అనబోయి ఆగి, ఏ మూడలో ఉనాన్డో తెలీదు కానీ "ఇంకెపుప్డూ ఇలాంటివి చేయకు" అని, ఫైలు మీద 'వారిన్ంగ' అని వార్సి
పంపించేశాడు.
ఈ వయ్వహారం ఇకక్డితో ఆగలేదు.
మరుసటి రోజు దినపతిర్కలనీన్ 'మేధ' పోసట్రు కలెకట్రేట నేమ బోరడ్ మీదా, జడీజ్ల ఇళళ్ పర్హరీ గోడల మీదా, మిగతా పర్ముఖ సాథ్నాలోల్నూ
పడటానిన్ మొదటి పేజీలో ఫొటోలు వేసి పర్కటించాయి.
ఇది నెగెటివ అయితే అయుయ్oడవచుచ్ కానీ, 'మేధ' అనే ఇంగీల్ష ఇనసిట్టూయ్ట ఉందని విశాఖపటన్ం అంతా తెలిసింది.
కొనిన్ లక్షలిచిచ్నా రాని అడవ్రటైజమెంట ఈ విధంగా నాకు లభించింది. లాభం లాభమే కదా.
అంతే కాదు. మునిసిపల కమీషనర చాలా గటిట్వారు. మరుసటి రోజు నుండీ ఎకక్డ వాలపోసట్రు కనబడినా ఇమీడియెటగా అరెసట్ చేయమని కిర్ంది
అధికారులకి సూచనలిచాచ్రు.
ఆ రోజు నుంచీ ఈ రోజు వరకూ విశాఖపటన్ంలో గోడలకి వాల పోసట్రుల్ కనబడవు.
ఒక విధంగా ఇది కూడా నాకు లాభించింది. సంసథ్ గురించి దినపతిర్కలలో పర్కటనలిచేచ్ సాథ్యికి ‘మేధ’ అపప్టికే ఆరిథ్కంగా చేరుకుంది. కానీ
మిగతా ఇనసిట్టూయ్టుల్ అంత వయ్యానిన్ భరించలేవు. వాళుళ్ కేవలం వాలపోసట్రల్ మీదే ఆధారపడాలి.
ఆ వెసులుబాటు వారికి పోయింది.
అనన్టూట్ చెపప్టం మరిచ్పోయాను. ఇది జరిగిన మూడు సంవతస్రాలకి ననున్ లంచం అడిగిన టవున పాల్నింగ ఆఫీసరు అరెసట్ అయాయ్డు. ఎ.సి.బి
అధికారులకి అతడి బెడరూంలో పరుపు కింద కొనిన్ వందల నోటల్ కటట్లు దొరికాయి.
అతడి పేరు చెపప్ను కానీ, పది సంవతస్రాల కిర్తం విశాఖపటట్ణంలో ఉనన్వారికి అతడెవరో ఈ పాటికే అరథ్మయి ఉంటుంది.
29
కాకారకాయల పర్సకిత్ వచిచ్ంది కాబటిట్ మరొకక్ విషయం చెపిప్, ఆ కాకారకాయ కబురుల్ ముగిసాత్ను.
చినన్పుప్డు కాకారకాయలు అమమ్టం నాకు చాలా పాఠాలు నేరిప్ంది. ఈ రోజులోల్ కూరగాయలనీన్ పాల్సిట్క పేకెటల్లో ఫికసడ రేటల్కి అముమ్తునాన్రు
కానీ, ఆ రోజులోల్ కసట్మరల్ మనసత్తవ్ం ఎలా ఉండేదంటే, కొనన్ది పావుకిలో అయినా సరే తరావ్త కొంచెం కొసరు వేసేత్ ఎంతో సంతోషపడేవారు.
కానీ కాకరకాయలు పెదద్గా ఉండేవి. ఒక కాకరకాయ కొసరు వేసేత్ దాదాపు అరధ్పావు నషట్ం. అందువలల్ ఇంటి నుండి బయలుదేరేటపుప్డే కొనిన్
కొతిత్మీర కటట్లూ, కరివేపాకూ కొనుకొక్ని వెళేళ్వాడిని. కేజీ కాకరకాయలు కొనన్వారికి ఒక కొతిత్మీర కటట్, ఒక కరివేపాకు కటట్ కొసరుగా ఇచేచ్వాడిని.
కాకరకాయ కొంటే కొసరుగా మరో కాకరకాయ రావటం వేరు, కొతిత్మీర కటట్ రావటం వేరు..! ఆ పర్భావం సైకలాజికలగా కొదోద్ గొపోప్
ఉంటుంది.
మీరు నముమ్తారో లేదో గానీ, ఆ రోజులోల్ నేను తీసుకెళేళ్ గంపెడు కాకరకాయలూ గంటలో అముమ్డు పోవటానికీ, రెగుయ్లరు కసట్మరుల్ ఏరప్డటానికీ
ఆ కొసరే కారణం అని ఇపప్టికీ నేను భావిసాత్ను.
మేధాకి వచిచ్న వాళళ్లో కొందరు, 'ఇదే ఇంగీల్షు పర్తీవాళూళ్ బోధిసాత్రు కదా. ఎందుకు మీ ఫీజు ఎకుక్వ?' అని పర్శిన్ంచేవారు.
దాని కోసం ఏదైనా చెయాయ్లని నాకూ అనిపించింది.
అందువలల్ కొనిన్ బాయ్చలకి ఇంగీల్ష సీప్కింగతో పాటూ వయ్కిత్తవ్ వికాసానిన్ కూడా కొసరుగా కలిపాను. దానివలల్ ‘ఇకక్డ చేరితే కేవలం ఇంగీల్షే కాదు
వయ్కిత్తవ్ వికాసం కూడా నేరప్బడుతుంది’ అనన్ అభిపార్యం విదాయ్రుథ్లకి కలిగింది. కాకరకాయ కొసరు దావ్రా ఈ విధంగా నేను ఒక పాఠం నేరుచ్కునాన్ను.
అయితే సిలబస మారిచ్ వయ్కిత్తవ్వికాసం కలిపిన తరువాత కూడా ఈ సమసయ్ పరిషాక్రం కాలేదు. విదాయ్రుథ్లు, “మీ పోటీ సంసథ్ పదెద్నిమిది వందలకే
టైరనింగ ఇసోత్ంది. మీరెందుకు మా దగగ్ర నాలుగు వేలు వసూలు చేసుత్నాన్రు?” అని అడిగేవారు.
“అయితే అకక్డికే వెళళ్ండి" అని ఎపుప్డూ అనలేదు. “పొదుద్నన్ తొమిమ్ది గంటల బాయ్చకి ఏడొందలా యాభై మాతర్మే చారజ్ చేసుత్నాన్ను. దానికి
రండి” అనేవాణిణ్.
“దానికీ, నాలుగు వేల బాయ్చకీ తేడా ఏమిటి?” అని అడిగేవారు.
“ఏమీ లేదు” అనేవాడిని.
“అకక్డ ఎంత మంది విదాయ్రుథ్లు ఉంటారు?”
“యాభై మంది”.
“ఇకక్డ ఎంతమంది?”
“ఇకక్డ కూడా యాభై మందే”
“మరి తేడా ఎందుకు?”
“మీరు చేరి చూడండి. తేడా మీకు తెలుసుత్ంది. ముందు మీరు ఈ బాయ్చలో చేరాలా? ఆ బాయ్చలో చేరాలా అనేది నిరణ్యించుకోండి” అనేవాడిని.
వాళుళ్ చాలా కనఫూయ్జ అయిపోయేవారు. ఎందుకంటే ఒకసారి ఒక బాయ్చలో చేరిన తరావ్త ఇంకో బాయ్చలోకి మారిపోవటం కుదరదు.
‘వినియోగదారుణిణ్ కనివ్నస్ చెయియ్. లేక కనూఫ్య్జ చెయియ్. అతణిణ్ మాతర్ం వదులుకోకు…’ అనన్ థియరీ చినన్పుప్డే అలవాటయింది. అది
కాకరకాయలు అమమ్టంతోనే మొదలయిందో, లేక ఆ తరువాత నేరుచ్కునాన్నో తెలియదు.
ఒక హొటలోల్ ఇడీల్ ఐదు రూపాయలు ఉంటుంది. మరో హొటలోల్ యాభై రూపాయలుంటుంది. ఎవరి సోత్మతను బటిట్ వాళుళ్ నిరణ్యించుకుంటారు.
కొనిన్ సారుల్ పెదద్ హోటలు కనాన్ చినన్ హొటలోల్నే బావుండచుచ్ కూడా. ఏ హొటలా అనన్ది నీ విచక్షణా జాఞ్నం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.
అయితే, రెండు రకాల ఇడీల్లూ ఒకే హొటలోల్ అమమ్టం నా సాట్ర్టెజీ.
ఇపుప్డు పెదద్ పెదద్ హొటలసలో కూడా 'బాబాయ ఇడీల్' అని పేరు పెటిట్ అమమ్టం చూసుత్నాన్ం కదా. తెలివైన వాడెవడూ కసట్మరల్ని వదులుకోడు.

ఉదాహరణకి జానీ వాకర విసీక్ని తీసుకుందాం. దానిమీద 12 ఇయరస్, 20 ఇయరస్, 50 ఇయరస్ ఓలడ్ అని వార్సి ఉంటుంది. సాక్చకి ఈ
దశాబద్ంలో ఇపుప్డింత డిమాండ వసుత్ందని అనిన్ సంవతస్రాల కిర్తం ఆ కంపెనీ వారు ఊహించలేదు. అంత సాట్కు అపుప్డే సోట్ర చేసి పెటట్టం అసాధయ్ం
కూడా. కేవలం బెల్ండలు (మిశర్మం) మారిచ్, బాల్క లేబుల, బూల్ లేబుల, గోలడ్ లేబుల అని కొతత్ లేబులుల్ అతికిసుత్నాన్రంతే.
సరుకు ఒకక్టే. రుచి (బెల్ండ) లో తేడా అంతే.
తయారు చెయయ్టానికి ఎకుక్వ ఖరుచ్ అవదు. ఖరీదులో తేడా ఉంటుంది. ఉదాహరణకి బాల్క లేబుల Rs. 3500, పీర్మియం Rs. 8000, బూల్
లేబుల Rs. 23500. పెదద్వాళుళ్ పారీట్లోల్ ఖరీదైన దానిన్ సరవ్ చెయయ్టం పిర్సేట్జిగా భావిసాత్రు. ఆ కంపెనీలో ఉనన్తసాథ్నంలో పనిచేసే ఒక అధికారి ఈ
విషయం నాతో సవ్యంగా చెపాప్డు.
తిరిగి మన టాపికకి వసేత్, వాళళ్ ఈగోని ఆ విధంగా రెచచ్గొటట్టం దావ్రా నేను పెదద్ బాయ్చలో చేరటానికి వాళళ్ని సంసిదుధ్లని చేసేవాడిని.
అలా అని నేను చినన్ ఇడీల్ తినేవాళళ్ని ఏమీ మోసం చేయలేదు. వాళళ్కు కూడా నిజాయితీగా చెపేప్వాడిని. వాళళ్లో ఉతాస్హం ఉంటే నిజంగా చినన్
బాయ్చలో చేరినా పైకి రావచుచ్. కానీ ఆ విషయానిన్ ఒపుప్కోవటానికి వాళళ్ మనసు సంసిదధ్ంగా ఉండేది కాదు. అందుకనే ఎకుక్వ మంది ఎకుక్వ డబుబ్
వెచిచ్ంచి పెదద్ బాయ్చలో చేరటానికే సిదధ్మయేయ్వారు.
మా అమమ్ దేవుడిన్ నమేమ్ది కానీ, గుడికి వెళేళ్ది కాదు. ఆ నమమ్కం మీద పర్మాణం చేసి చెపుతునాన్ను. వాళళ్కు నేనెపుప్డూ అనాయ్యం చేయలేదు.
బీదవాళళ్కి ఇపప్టికీ మా సంసథ్లో సగం ఫీజుకే చెపుతునాన్ను. మంచి విదాయ్రుథ్లెవరైనా ఉంటే ఉచితంగా చెపప్టానికి నేను సంసిదుధ్డినే. ఈ విషయానికి
రుజువు నా విదాయ్రుథ్లే.
30
సాట్ఫని మేనేజ చేయటం ఒక కళ. దీనికీ వయ్వసాయానికీ దగగ్ర సంబంధం ఉంది.
అవును. ఇందులో ఆశచ్రయ్ం ఏమీ లేదు.
ఏడు ఎకరాల భూమి మాది. అందులో కంది, వేరు శనగ వేసేవాళళ్ం.
నాగేటి చాలుని కొండర్లు అంటారు. మీరెపుప్డైనా విశాలమైన పొలాలని చూసూత్oటే, వితత్నం నాటటానికి ముందు భూమీమ్ద పొడవాటి నాగేటి
చాళుళ్ (గీతలు) కనబడతాయి.
గీతకీ గీతకీ మొదటోల్ ఎంత ఎడం ఉందో, అయిదెకరాల దూరంలో కూడా అవి అంతే దూరంగా ఉంటాయి. ఇందులో తాళుళ్ కటట్టం, సివిల
ఇంజినీరింగు ఏమీ లేదు. నాగేటి చాలు అటూ ఇటూ వెళళ్కుండా తినన్గా వెళాళ్లి. ఉంటాయి. ఎదుద్లు రెండూ ఒకే వేగంతో సూటిగా ఒకే దికుక్గా
సాగాలి. అందులో ఒక ఎదుద్ కొంచెం సెనిస్టివగా ఉంటే, దాని మీద చేయి వేసేత్ పకక్కి జరగటమో, వేగం పెంచటమో చేసుత్ంది. కొండర్లు తినన్గా
ఉండేలా చూసుకోవటం పని చేసేవాడి నైపుణయ్ం.
సాట్ఫ కూడా అంతే. ఒకళుళ్ చాలా రఫగా ఉంటారు. కొందరు సెనిస్టివగా ఉంటారు. ఎవరిని ఎలా మేనేజ చేయాలో ఒక కళ.
కొంతమందిని ఎంత తిటిట్నా ఎదుద్మీద వరష్ం పడినటుట్ పటిట్ంచుకోరు. కొందరు చినన్ మాటకే సంసథ్ని వదిలేసి వెళిళ్పోతారు.
అందుకే చెపాప్ను. వయ్వసాయానికీ మేనేజమెంటకీ దగగ్ర సంబంధం ఉందని.
పర్తిరోజూ ఆరు గంటలకి నా ఇనసిట్టూయ్ట మొదలవుతుంది. అయిదూ నలభై అయిదుకి నేను అకక్డకు వెళతాను. ఫసట్ బాయ్చ విదాయ్రుథ్లందరూ ఆ
సమయానికి వచేచ్సాత్రు.
ఒకరోజు రాతిర్ పడుకోవటం ఆలసయ్ం అయి, అలారం మోగక నేను లేచేసరికి ఆరు అయిపోయింది. చాలా కంగారు పడి, సూరయ్కి ఫోన చేసాను.
నా సంసథ్ తలుపు తాళం తీసే కురర్వాడి పేరు సూరయ్. చాలా బాగా పని చేసాత్డు. అతడికి ఫోన చేసి నేను పదిహేను నిముషాలు ఆలసయ్ంగా వసాత్నని
చెపప్డం నా ఉదేద్శయ్ం. కానీ అతను ఫోన ఎతత్లేదు.

నా కింద ముగుగ్రు అసిసెట్ంటుల్ ఉంటారు. నా కాల్సులు సమయానికి మొదలయేయ్లా చూడటం, నా పరోక్షంలో పాఠాలు చెపప్టం వారి బాధయ్త. అదే
విధంగా నా రిసెపష్నిసట్ కూడా పొదుద్నన్ ఆరింటికి రావాలి.
ఎపుప్డైతే సూరయ్ ఫోన ఎతత్లేదో కంగారు పడి మిగతావాళళ్కి ఫోన చేసాను.
వాళుళ్ కూడా నాకు దొరకలేదు.
హడావిడిగా తయారయి వెళాళ్ను. అపప్టికే ఆరునన్ర అయింది. దాదాపు ఎనభై మంది విదాయ్రుథ్లు మెటల్ మీద కూరుచ్ని ఉనాన్రు.
తలుపు తీసి కాల్స పార్రంభించాను.
నెమమ్దినెమమ్దిగా నా అసిసెట్ంటస్ ముగుగ్రూ, రిసెపష్నిసూట్ వచాచ్రు.
విదాయ్రుథ్లు కాల్సు లోపల వీడియో చూసూత్ ఉండగా బయటకు వచాచ్ను. వరండాలో సూరయ్ ఉనాన్డు. లోపల గదిలో మిగతా నలుగురూ అదాద్లోల్ంచి
కనపడుతునాన్రు. వాళళ్కి నా మాటలు వినపడుతునాన్యి.
సూరయ్తో "ఒరేయ! రావలసిన నలుగురూ ఆలసయ్ంగా వచాచ్రు. అందులో తపుప్ లేదు. వాళళ్ందరూ చదువుకునన్ వాళుళ్. నీకనాన్ పెదద్ సాథ్యిలో
ఉనన్వాళుళ్. కానీ ఈ సంసథ్ని నడిపించవలసిన బాధయ్త మనది. వాళుళ్ రాకపోతే నాకు ఓకే. కానీ నువువ్ కూడా ఫోన ఎతత్లేదు. జీవితంలో పైకి రావలసిన
వాడివి. నువువ్ రాకపోతే ఎలారా?" అనాన్ను.
వాడు తలవంచుకొని బయటకు వెళిళ్పోయాడు.
ఇది జరిగిన గంట తరావ్త రిసెపష్నిసుట్తో సహా నలుగురూ నా ఛాoబరుకు వచాచ్రు. “క్షమించండి సార. తపుప్ చేసాం” అనాన్రు.
…
నీకు సంబంధించిన వాళుళ్ ఏదైనా తపుప్ చేసేత్ వాళళ్ను తిటట్కు. వాళళ్కు పరిసిత్తి అరథ్మయేయ్లా చెయియ్. ఇది మా అమమ్ దగగ్ర నేను నేరుచ్కునన్ది.
మొటట్ మొదటిసారి నేను డిర్ంక చేసి వాంతి చేసుకునన్పుప్డు మా అమమ్ ననున్ తిటట్లేదు.
ఎవరైనా తపుప్ చేసినపుప్డు, ఉనన్ వాసత్వానిన్, దాని వలల్ వాళళ్కు గానీ, మనకు గానీ జరిగిన (లేక జరుగుతూనన్) నషాట్నిన్, వాళళ్కు అరథ్ం అయేయ్లా
చెపాప్లి. ఇపప్టికీ నేను ఈ సిదాధ్ంతం నముమ్తాను.
బాసు, అసిసెట్ంటు..! వీళిళ్దద్రూ నిజాయితీగా ఉంటే ఏ సంసథ్ అయినా బాగుపడుతుంది. మధయ్లో వచేచ్వాళుళ్ మనంత బాధయ్తాయుతంగా ఉండరు.
అలాంటి బాధయ్త అలవరుచ్కుంటే వాళుళ్ అపప్ర మేనేజమెంట సాత్యికి ఎదుగుతారు.
మా వాళుళ్ ఇది అరథ్ం చేసుకోవాలని, వాళుళ్ వింటూ ఉండగా నేను మా అసిసెట్ంటకి చెపాప్ను.
ఇపప్టికీ నేను ఈ మాటలు నముమ్తాను.
కిందవాళూళ్ పై వాళూళ్ బాగుంటే మధయ్ వాళుళ్ ఖచిచ్తంగా బాగుంటారు.
నేను ఈమాట అనటంతో సూరయ్ ‘ఈ సంసథ్ను నడిపిసుత్నన్ది యజమానీ, తనూ తపప్ మిగతా వారు కారు’ అని ఫీలయాయ్డు. అతని అహo
ఆవిధంగా సంతృపిత్ చెందటం వలల్, ఆ తరువాత ఆ కురర్వాడు ఎపుప్డూ అయిదింటికే వసూత్ నా నమమ్కానిన్ నిరూపించాడు.
పర్సుత్తం సూరయ్ జీతం పనెన్ండువేల రూపాయలు. నా దగగ్ర రిసెపష్నిసుట్గా పనిచేసుత్నన్ అమామ్యి బీటెక అయిపోయింది. ఆమె జీతం ఎనిమిది వేల
రూపాయలు.
చేసుత్నన్ పని పటల్ నిజాయితీ ఉంటే ఏ సాథ్యికైనా చేరుకుంటారు అనటానికి ఇంతకనాన్ గొపప్ ఉదాహరణ ఇంకొకటి ఉంటుందా?
ఒక సంసథ్ యజమానిగా ఇరవై సంవతస్రాల జీవిత అనుభవంలో నేను ఎవరినీ తిటట్లేదు.
ఉనన్ విషయాలిన్ వివరించి ‘ఇది ఇలా జరిగింది. దీని వలల్ ఈ నషట్ం జరిగింది’ అని చెపప్టం అలవాటు చేసుకునాన్ను.
తిడితే అవతలివారు నెగెటివగా సప్ందించే అవకాశం ఉంది. అలా కాకుండా వాసత్వాలిన్ వివరిసేత్ వాళుళ్ అరథ్ం చేసుకుంటారు.
అలా అరథ్ం చేసుకోనివారు ఆ తరువాత నా సంసథ్లో ఉండరు..!

సామానుయ్డి అసామానయ్ విజయం.. ఒక యదారథ్ గాధ!
“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు

కూరుచ్నన్పుప్డు… కాకినాడలో పోసట్రుల్ అతికించటానికి వాడగా మిగిలిపోయిన
మైదా పిండితో చపాతీలు కాలుచ్కుని తినన్ రోజులు గురొత్చిచ్ కళళ్
నీళొళ్చాచ్యి”.
పర్తీ నిరుదోయ్గీ, వాయ్పారవేతాత్, జీవితంలో పైకి రావాలనే తపన
ఉనన్
øöeTT~ www.koumudi.net &çôd+ãsY 2016

(కిర్ందటి సంచికనుంచి కొనసాగింపు)
31
జీవితంలో కొదిద్గా ఆరిథ్కంగా సిథ్రపడుతునన్ సమయంలో నా వివాహం జరిగింది. నా పెదద్కక్యయ్ రెండో కూతురు, అంటే
మేనకోడలు సుధామయి నాకు అరాధ్ంగిగా వచిచ్ంది.
గొపప్ వయ్కిత్తవ్ం ఉనన్ సతరీ.
భారయ్ల గురించి (క్షమించాలి... భారయ్ గురించి) అందరూ అలానే చెపాత్రు కానీ, నేను మనసూప్రిత్గా చెపుతునాన్ను.
నేనే కాదు. నాలా జీవితంలో అడుగు సాథ్యి నుంచి పైకి వచిచ్న పర్తీ వయ్కిత్ వెనుకా ఆ వయ్కిత్ భారయ్ తాయ్గం తపప్కుండా
ఉంటుంది. ఎనోన్ సుఖాలు కోలోప్వలసి ఉంటుంది.
ఆమె వచేచ్సరికి మా ఇంటోల్ ఫరీన్చరు లేదు. చినన్ ఇలుల్ తీసుకునాన్ను. మా పెదద్కక్యయ్, బావగారు కటన్ంగా ఒక సోఫా
సెటుట్, రెండు మంచాలూ ఇచాచ్రు కానీ, పరుపు కొనటo కూడా నాకు ఇషట్ం లేకపోయింది.
ఆ డబుబ్ కూడా సంసథ్లో పెటుట్బడి పెడితే, విదాయ్రుథ్లకి మరింత సౌలభయ్ంగా ఉంటుంది అనే మనసత్తవ్ం నాది.
సరీగాగ్ ఆ సమయంలో మొదటి నుంచీ నా సంసథ్కి సహాయం చేసిన ఇదద్రు సేన్హితులూ, రెండో అకక్యయ్ కొడుకు అజయజీ
చదువుకోవటానికి నా దగగ్రకి వచాచ్రు. అలాగే పెదద్నన్యయ్ కొడుకు యుగంధర, నా భారయ్ చెలెల్లూ… అందరూ విశాఖపటన్ం చేరుకునాన్రు.
మొతత్ం ఏడుగురం ఆ రెండు గదులోల్ సరుద్కునాన్ం. గాయ్స సట్వ కూడా లేదు. కిరసనాయిలు సట్వ మీదే నా భారయ్ ఏడుగురికీ
వంట చేసేది.
విదాయ్రుథ్ల కోసం వేసిన బలల్ల మీదే వీళళ్ందరూ పడుకునేవారు. నేనూ, నా భారాయ్ నేల మీద పడుకునేవారం.
టి.వి. కూడా లేదు. కొనిన్ కుంటుంబాలోల్ టీవీ చూసూత్, ఆ పర్పంచంలోనే భోజనం కూడా పూరిత్ చేసేశాo అనిపిసాత్రు. ఇంటోల్
టి.వి. లేకపోవటంతో మేమందరం రాతిర్ళుళ్ కబురుల్ చెపుప్కుంటూ గడిపేవాళళ్ం. దీనివలల్ మా మధయ్ కమూయ్నికేషన బాగా పెరిగింది. బంధాలు
బలపడాడ్యి.
టీవీ లేని ఇలుల్, తరతరాల బంధానికి తరగని చిరునామా.
అంతా బావుందనుకునన్ సమయంలో నేనొక తపుప్ చేసాను. అది… సోప్కెన ఇంగీల్షతో పాటూ ‘కంపూయ్టర’ సెంటర
పెటట్టం.
...
వాయ్పారం పెరుగుతునన్పుప్డు, దానిన్ శాఖోపశాఖలుగా విసత్రింపచేయాలని పర్తీ బిజినెస మాయ్న కోరుకుంటాడు. కొందరు
నిలువుగా ఎదగాలని కోరుకుంటారు. మరొకరు విశాలంగా ఎదగాలని కోరుకుంటారు.
అంటే- ‘కేర్న’ వకక్పొడిలా ఒకే పోర్డకటని నముమ్కుని బార్ంచీలనీ, తదావ్రా అమమ్కాలనీ పెంచటం..! లేదా
రామోజీరావులా పచచ్ళళ్ వాయ్పారం నుంచీ వారాత్ పతిర్క పెటట్టం వరకూ... అనన్మాట..!
అయితే ఒక నిరణ్యం తీసుకునేటపుప్డు జాగర్తత్గా తీసుకోవలసి ఉంటుంది.
సోప్కెన ఇంగీల్షకి డిమాండ ఎకుక్వయేయ్ కొదీద్ నా మీద నాకు విశావ్సం పెరిగింది. బహుశ నా సిథ్తిలో ఉనన్ పర్తీ వాయ్పార
వేతాత్ ఈ విధంగానే ఆలోచిసాత్డనుకుంటాను. కానీ విశావ్సం వేరు. అతి విశావ్సం వేరు.

ఒక హాలు అదెద్కి తీసుకుని కంపూయ్టర సెంటరు పెటిట్, దాదాపు పనెన్ండు మందిని అందులో నియమించాను. అపప్టికే
విశాఖపటన్ంలో 'మేధ’ కి చాలా మంచి పేరు ఉనన్ది కాబటిట్, పర్కటించిన గంటలో ఆ గుడవిలతో విదాయ్రుథ్లు పుంఖానుపుంఖాలుగా వచిచ్
చేరతారనుకునాన్ను.
చేరారు కూడా.
కానీ నాకు కంపూయ్టరస్లో ఏమాతర్ం పర్వేశం లేదు. మొతత్మంతా జీతగాళళ్ మీద వదిలేయవలసి వచిచ్ంది. వాళు నాతో
ఆడుకునాన్రు. కర్మకర్మంగా మేధా కంపూయ్టరస్కి చెడడ్ పేరు వచిచ్ంది.
దాoతో ఇంగీల్ష సెంటర కూడా దెబబ్తినన్ది.
అంతే కాకుండా నా ఇంగీల్ష సెంటరు మీద వచిచ్న డబుబ్లనీన్ ఆ కంపూయ్టర సెంటరుకే వాడ వలసి రావటంతో రెండు
పడవల మీదా కాళుళ్ పెటిట్న సిథ్తి ఏరప్డింది. అందులో ఒక పడవ మునిగి పోతునన్పుప్డు మనిషి నీళళ్లో పడిపోవటం సహజమే కదా.
ఆ విధంగా మునిగిపోసాగాను.
ఆ రోజులోల్ ఒక చినన్ కంపూయ్టర సెంటర అయినా సరే, నెలకు లక్ష రూపాయలు ఖరచ్యేయ్ది. ఏడాది లోపల అంత రాబడి
రాకపోతే, అది తెలల్ ఏనుగులా తయారవుతుంది.
నా అకక్యయ్ కొడుకు చైతనయ్లో చదువుతానంటే లక్ష రూపాయలు ఫీజు కటాట్ను. అదే విధంగా ఇంటోల్ంచి పోయి డైరవరుగా
చేరిన నా చినన్నన్యయ్కి సెకండ హాయ్ండ కారు కొని ఇచాచ్ను. ఈ విధంగా నాకు వచిచ్న రాబడి అంతా సంసథ్ కోసం, నా వాళళ్ కోసం
పెటుట్బడులు పెటట్టంతో వచిచ్నదoతా దానికే సరిపోయేది.
ఇదే సమయంలో నా పిర్య మితుర్డూ, 'మేధ' ఎదుగుదల కోసం సహాయపడిన రవితో, విశాఖపటన్ం దగగ్రోల్ ఉనన్
విజయనగరంలో తన సవ్ంత సంసథ్ సాథ్పించుకోవటానికి ఆరిథ్కంగా సహాయం చేశాను.
నడిమంతర్పు సిరితో వచిచ్న బంధుపీర్తి నాకు బలహీనతగా మారింది. డబుబ్ వెదజలేల్ కొదీద్ పొగిడేవారు. ‘ఎంతటోడు
ఎంతవోడయాయ్డు రా’ అనేవారు. అదొక మతుత్. బంధువులలో ఎవరు ఏ సహాయం అడిగినా సరే కాదనకుండా చేయటం మొదలు పెటాట్ను.
వాళళ్ వయ్వసాయ ఖరుచ్లకి సహాయపడటం, వివాహాలకి హెలప్ చేయటం... ఈ విధంగా రాబడి తకుక్వా, ఖరుచ్ ఎకుక్వా. దాంతో ఆరిథ్కంగా
ఎటూ తోచని పరిసిథ్తి ఎదురయింది.
ఇనిన్ రకాల ఒతిత్ళళ్తో ఆరిథ్కంగా దాదాపు చితికిపోయాను. ఈ సమయంలో నాకు మానసికంగా చాలా సహాయం చేసింది
నా భారయ్.
పెళైళ్న మూడు సంవతస్రాలోల్ నా భారయ్కి నేను ఒకక్ బహుమతి కూడా ఇవవ్లేదంటే ఆమె ఓరుప్ని అరథ్ం చేసుకోవచుచ్. ఆమె
ఎపుప్డూ 'ఇంతమందిని ఎందుకు పోషించాలి? ఏ విధమైన సుఖాలూ లేకుండా ఇలా ఎందుకు గడపాలి? మనకే లేనపుప్డు బంధువులకి
ఎందుకు సాయం చెయాయ్లి?' అని ఇపప్టివరకూ ఎపుప్డూ పర్శిన్ంచ లేదు. పుసత్కం రూపంలో ఈ విధంగా ఆమెకు కృతఙఞ్తలు చెపుప్కునే
అవకాశం వచిచ్నందుకు చాలా సంతోషంగా ఫీలవుతునాన్ను.
సంసథ్ పైకి ఎంత బాగా నడుసుత్నాన్, ఇంటోల్ బేర్కఫాసటకి కూడా డబుబ్లు లేని పరిసిథ్తి. కేవలం ఆదివారం మాతర్మే ఇంటోల్
అందరం బేర్కఫాసట్ చేసేవారం.
ఆదివారం ఎపుప్డొసుత్ందా అని మిగతా ఆరు రోజులూ ఎదురు చూసేవారం.
నాకు ఇషట్మైన బేర్కఫాసట్... పూరీ. పాపం నాకోసం మిగతా అరుగురూ పర్తీ ఆదివారం కేవలం పూరీ మాతర్మే తినేవారు.

ఆ సమయంలో నేను తీసుకునన్ మంచి నిరణ్యం... కంపూయ్టర సెంటర మూసేయటం..! కంపూయ్టరల్నీన్ అమేమ్శాను. వాటికి
పది శాతంకనాన్ ఎకుక్వ రాలేదు. అయినా ఖరుచ్లు మిగిలి కొంత వెసులుబాటు కలిగింది.
ఈ అనుభవంతో నేను నేరుచ్కునన్ పాఠమేమిటంటే, నీకు ఏ విదయ్లో పర్వేశం ఉందో దానేన్ విసత్ృత పరచటానికి
పర్యతిన్ంచు. సంసథ్ ఎతుత్గా ఎదగాలి తపప్, రకరకాల రంగాలోల్ వెడలుప్గా పైకి రావటానికి పర్యతిన్సేత్ (నువువ్ ఆదితయ్ బిరాల్, రతన టాటా,
జి.ఎం.ఆర. లాగా మేధావివైతే తపప్) ఎపుప్డైనా అది ఎదురు దెబబ్ కొటట్వచుచ్.
ఈ పాఠం తరావ్త నాకు చాలా ఉపయోగపడింది.
...
ఆ సమయంలో నాతోపాటూ ఉనన్ అజయజీ, యుగంధర నాకు చాలా సహాయం చేసారు. వాల పోసట్రుల్ అతికించే
పనివాళళ్ని కూడా తీసేసి వీళేళ్ ఆ పని చేపటాట్రు. పగలంతా చదువుకొని, రాతిర్ రెండింటి వరకూ ఈ పని చేసేవారు. ఒక రకంగా చెపాప్లంటే
లక్షమ్ణుడు రాముడి వెనుక ఉనన్టుట్, వీళుళ్ నా వెనుక ఉండి నాకు ఆరిథ్క భారానిన్ తగిగ్ంచటంతో పాటూ మానసికంగా ఎంతో సహాయపడాడ్రు.
నా ఆరిథ్క పరిసిథ్తి సరిగా లేదని తెలిసి నా చినన్ అనన్యయ్ ఆ కారు అమేమ్సి వేరే వాయ్పారం చూసుకొని, నేను కారు కోసం
పెటిట్న ఖరుచ్కి మరింత డబుబ్ కలిపి నాకు తిరిగి చెలిల్ంచాడు. ఈరోజు నేనీ సిథ్తిలో ఉనాన్నంటే దానికి కారణం నా భారాయ్, నా అకక్యయ్
కొడుకులూ, అనన్, బావా వీళళ్ందరూ.
ఇంటోల్ంచి పారిపోయిన అనన్యయ్, లారీ కీల్నరుగా జీవితం పార్రంభించి పర్సుత్తం కారు మళీళ్ కొనుకుక్నాన్డు. జీవితంలో
సిథ్రపడాడ్డు. అయినా కూడా ఇపప్టికీ ఏడాదికి రెండు మూడు బహుమతులు నాకు ఇసూత్ ఉంటాడు.
చినన్వే.
కానీ పేర్మతో నిండినవి.
32
నా వెనుక ఇందరునాన్రనన్ భావం; నేను కషట్ంలో ఉంటే, ఇచిచ్న దానికి రెటిట్ంపు తిరిగి ఇవవ్టానికి సిదధ్మవుతారనన్ ఫీలింగ
నాకు కొండంత బలానిన్ ఇచిచ్ంది. మరో వైపు కంపూయ్టర సెంటర మూసేయటం ఒక విధంగా నాకు చాలా వెసులుబాటు కలిగించింది.
నా ఏకాగర్త అంతా ‘మేధ’ మీదే పెటాట్ను.
తిరిగి అది పుంజుకోసాగింది.
“విదాయ్రుథ్లు ‘మేధ’కే ఎందుకు రావాలి?” అనే పనెన్ండు సృజనాతమ్కమైన కానెస్పుట్లని పరిచయం చేశాను. నా కథకీ, ఈ
అధాయ్యానికీ సంబంధం లేకపోయినా, విదాయ్రుథ్లైన పాఠకులకి ఉపయోగపడుతుందని కుల్పత్ంగా చెపాత్ను.
Grammar:
‘గార్మర’ అంటే వాయ్కరణం. ఇది ఎకుక్వ తెలిసేత్ అయోమయం. తకుక్వ తెలిసేత్ తపుప్లు. దీనిన్ జాగర్తత్గా సమనవ్య
పరచాలి. అందువలల్ “ఇంగీల్ష మాటాల్డటం ఇంత సులభమా” అనేటటుల్ ఒక సిలబస తయారు చేశాను. Tenses, Direct and Indirect
speeches లాంటి పెదద్ పెదద్ పదాలు వాడకుండా గతం, వరత్మానం, భవిషయ్తుత్ అనన్ మూడు పదాలతో ఇంగీల్షు మాటాల్డటమెలాగో
అరథ్మయేయ్లా కొనిన్ చారటలూ, టేబిళూళ్ తయారు చేశాను.

‘Ravana is killed by Rama’ అనొచుచ్. కానీ అదే వాకాయ్నిన్ చాలా సులభంగా ‘Rama killed Ravana’ అని
కూడా చెపొప్చుచ్. అవసరమైన చోట తపప్దు కానీ, కేవలం బాషా పటాటోపం కోసం 'రావణుడు రాముడి చేత చంపబడాడ్డు’ అని చెపప్టం
అనవసరం.
తొంభై శాతం ఇంగీల్షు Do – Be – Have… ఈ మూడు రకాల బేస మీదే నడుసుత్ంది. సాధారణంగా చాలా మంది
విదాయ్రుథ్లు చేసే తపుప్, ఒకే వాకయ్ంలో రెండు ‘పాసట్ టెనుస్లు’ ఉపయోగించటం: ఉదాహరణకి I did not went. Why you did not
came yesterday? లాంటివి తరచు ఉపయోగిసాత్రు.
ఇదే విషయానిన్ విదాయ్రుథ్లకి అరథ్మయేయ్లా చెపప్సాగాను. నా ఉపనాయ్సం అంతా ఎకుక్వగా తెలుగులోనే సాగేది. ఈ రకంగా
నూతనంగా చెపప్టం ఎపుప్డైతే మొదలుపెటాట్నో ఒకక్సారిగా నా పోటీదారల్ందరూ చెలరేగిపోయారు. ‘Grammar, Proposition
చెపప్కుండా ఈయన సంసథ్ని నడుపుతాడట’ అని ఎగతాళి చేసేవారు.
కానీ ఆరు నెలలు తిరిగేసరికి విదాయ్రుథ్లోల్ వచిచ్న మారుప్ చూసి వాళేళ్ తమ తపుప్ తెలుసుకునాన్రు. సంవతస్రం తిరిగేసరికి
తమ సిలబసలు మారుచ్కునాన్రు.
పర్సుత్తం ఆంధర్పర్దేశలో దాదాపు ఇరవై సంసథ్లోల్ కాసత్ కాసత్ మారుప్లతో నా సిలబసేస్ చెలామణీ అవుతోందంటే, దాని
పార్ముఖయ్త మీకరథ్మయి ఉంటుంది.
Poster presentation:
‘కిర్కెట’ అంటే కొంతమందికి తెలీక పోవచుచ్. ‘బలహీన వరాగ్లకి రిజరేవ్షనుల్’ అనే సబెజ్కుట్ పటల్ కొంతమందికి ఉతాస్హం
ఉండక పోవచుచ్. కానీ దాదాపు అందరు సూట్డెంటసకీ సినిమాలంటే ఇంటరెసట్ ఉంటుంది. దాదాపు పర్తి విదాయ్రీథ్ ఎవరో ఒక నటికి, లేదా
నటుడికి అభిమాని అయి ఉంటాడు.
అందువలల్ పెదద్పెదద్ హీరో హీరోయినల్ ఫొటోలు తయారు చేయించాను. మా కాల్సులో పర్తి విదాయ్రిథ్ తన అభిమాన నటుడు,
లేక నటి గురించి చెపాప్లి.
ఏ భాషలోనైనాసరే గతం, వరత్మానం, భవిషయ్తుత్... ఈ మూడిటిలోనే మాటాల్డాలిస్ ఉంటుంది. ఉదాహరణకి చిరంజీవిని
తీసుకుందాం. చిరంజీవి గతంలో ఎనిన్ సినిమాలోల్ నటించాడు? అందులో తనకు నచిచ్న సినిమా ఏంటి? ఏ సినిమాలో అతడు అదుభ్తంగా
నటించాడు మొదలైనవి చెపప్వలసి వచిచ్నపుప్డు ఒక విదాయ్రిథ్ ‘past tense’ వాడాలి.
పర్సుత్తం చిరంజీవి నటిసుత్నన్ సినిమాలేంటి? అందులో ఏ సినిమా మీద అతనికి ఎకుక్వ హోపస్ ఉనాన్యి? మొదలైనవి
మాటాల్డాలిస్ వచిచ్నపుప్డు 'present tense' వాడాలి.
చిరంజీవి భవిషయ్తుత్లో ఏం చేసుత్నాన్డు? ఏం చేసేత్ బాగుంటుంది? అనన్వి 'future tense' లో మాటాల్డాలి.
అదే విధంగా, ‘చిరంజీవిలో ఏఏ గొపప్ గుణాలునాన్యి? అతడు ఏవిఁ చేయగలడు? ఏవిఁ చేయలేడు?’ అని మాటాల్డాలిస్
వచిచ్నపుడు ‘can’; చిరంజీవి గత సినిమాల వైఫలాయ్ల గురించి మాటాల్డాలిస్ వచిచ్నపుప్డు could/couldnot; Future మాటాల్డాలిస్
వచిచ్నపుప్డు may/may not అని వాడాలిస్ ఉంటుంది.
మరో సబెజ్కూట్ మరోకటీ అయితే టెనష్నగానూ బోరుగానూ ఉండేది. కానీ మాటాల్డుతునన్ది తాము అభిమానించే నటుడి
గురించి కాబటిట్, ఉతాస్హంతో నోటుస్ తయారుచేసుకుని వచిచ్ సేట్జి మీద సరదాగా మాటాల్డేవారు.
కిర్ంద కూరుచ్నన్ విదాయ్రుథ్లు జోకు లేసే వారు.

మొతాత్నికి ఆవిధంగా, చివరికొచేచ్సరికి వారిలో సహజంగా ఉండే సభా పిరికితనం పోయేది.

C. Project work:
మన సంభాషణలో తరుచు I – me – my - mine – myself (నేను, నాకు, నాది, నా యొకక్) అనే పదాలు దొరుల్తూ
ఉంటాయి. వాటిని ఏ విధంగా వాడాలనే విధానం వివరిసూత్ నలభై పేజీల సార్క్ప బుకుక్ తయారు చేశాను.
ఎవరికైనా సరే, తన గురించీ, తన వాళళ్ గురించీ చెపుప్కోవటం చాలా ఉతాస్హంగా ఉంటుంది.
ఈ నలభై పేజీల పుసత్కంలో విదాయ్రిథ్ తన కుటుంబ సభుయ్లూ, మితుర్లూ, నచిచ్న వయ్కుత్లూ... వాళళ్ వాళళ్ ఫొటోలు
అతికించాలి.
ఉదాహరణకి ఒక పేజీ అంతా నానన్ గురించి… ఆయన బలాలూ, బలహీనతలూ; అదే విధంగా మరో పేజి... సేన్హితుడి
గొపప్ గుణలూ, వీక పాయింటూల్ వార్యవలసి ఉంటుంది.
తనకు ఇషట్మైన రాజకీయ నాయకుడు ఏమి తపుప్లు చేసుత్నాన్డు? మంచి పనులు ఏo చేసుత్నాన్డు? ఏం చేసేత్
బాగుంటుంది?
ఇలా పుసత్కం తాలూకూ నలభై పేజీలూ నింపాలి. అంతే కాదు. రకరకాల బొమమ్లతో, అందమైన కలరసతో పెయింట
చేయాలి. నానన్ గురించి వార్సేత్, ఫొటో అతికించాలి. ఒకరి గురించి వార్సిన ఒక వాకయ్ం తిరిగి మరొకరి గురించి వార్సినపుప్డు రిపీట
అవకూడదు.
అందరికనాన్ బాగా వార్సిన వారికి బహుమతులు ఇచేచ్వాడిని. దీని గురించి విదాయ్రుథ్లందరూ పోటీ పడేవారు.
ఇంగీల్ష మాటాడటం సులభం. ఏదైనా తపుప్లొచిచ్నా అందరం నవువ్కుంటాం. సరుద్కుపోతాం. కానీ వార్సేటపుప్డు అలా
కాదు. వార్త శాశవ్తం. ఎనోన్ అనుమానాలు వసాత్యి. తెలిసన వారి దావ్రానో, పుసత్కాల దావ్రానో, ఇంటరెన్ట నుంచో నేరుచ్కుంటూ, ఆ
అనుమానాలని తీరుచ్కుంటూ పూరిత్ చేయవలసి ఉంటుంది.
ఈ పార్జెకట్ వలల్ జరిగిన గొపప్ ఉపయోగం ఏమిటంటే, విదాయ్రిథ్కి తన చుటూట్ ఉనన్ వయ్కుత్ల గురించి సానుకూలంగా
పరిశీలించటం, సప్ందించటం, ఆలోచించటం, మాటాల్డటం అలవాటయింది.
అంతే కాదు.
ఆ పుసత్కం తయారు చేయటానికి కుటుంబ సభుయ్లందరూ ఒక యూనిటగా పని చేసేవారు. ఉదాహరణకి నానన్ ఫొటో
అతికించవలసి వచిచ్నపుప్డు, ఇంటోల్ వాళళ్ందరూ ఆ విదాయ్రిథ్ చుటూట్ చేరతారు. చెలోల్, అకోక్ కొనిన్ సలహాలిసాత్రు. తముమ్డు బోరడ్రల్కి రంగులు
వేసాత్డు.
తండిర్ తాలూకు బలమైన అంశాలూ, చినన్చినన్ బలహీనతలూ వార్సూత్ ఉంటే అది చదవటానికి ఏ తండిర్కైనా ఉతాస్హం
ఉంటుంది కదా.
అలాగే అమమ్ జోకులేసూత్ అయన బలహీనతలు చెపుతూ ఉంటే, అందరూ కలిసి ఆయనిన్ ఆటపటిట్ంచటం అదో సరదా.
ఆ విధ౦గా విదాయ్రిథ్ చేసుత్నన్ పని, ఇంటివారికి కూడా ఉతాస్హం కలిగించేది. బంధుతావ్లు దగగ్రపడేవి. పుసత్కానికి
బహుమతి వసేత్, అది తమకే వచిచ్నటూట్ వారందరూ చాలా గరవ్ంగా ఫీలయేయ్వారు.
మితుర్ల గురించి వార్సుత్నన్పుప్డు వాళుళ్ దానిన్ చదివి, తాము కూడా మేధ ఇనసిట్టూయ్టలో చేరటానికి కుతూహలం
చూపించేవారు. మౌత-టాక బాగా పాకి పోయింది. సంసథ్ అభివృదిద్కి అది చాలా దోహదపడింది.

Interview with VIP:

ఇరవై పర్శన్లు తయారు చేసి పర్తీ విదాయ్రిథ్కీ ఇచేచ్వాడిని. వాళుళ్ వాటి ఆధారంగా కనీసం ముగుగ్రు పర్ముఖులని ఇంటరూవ్య్
చేయాలి. ఆఖరున వారి ఫొటో, సంతకం తీసుకోవాలి.
ఆ పర్ముఖులు ఏ విధంగా జీవితంలో ఎదిగారు? ఎందుకు ఓడిపోయారు? కారణాలూ, అలాంటి ఓటమితో వారు
తెలుసుకునన్ గుణపాఠాలూ వార్యాలి.
దీనివలల్, పెదద్వారితో మాటాల్డవలసి వచిచ్నపుప్డు విదాయ్రుథ్లోల్ ఉండే బెరుకు పోయింది.
“పర్ముఖుల అపాయింటమెంట తీసుకోవాలంటే, తెలిసినవారితో వారికి ఎలా చెపిప్ంచాలి? సహనంతో ఎలా
ఎదురుచూడాలి? కలుసుకునన్ తరావ్త ఏమాతర్ం బెదురు లేకుండా ఎలా మాటాల్డాలి?” మొదలైన విషయాలనీన్ వారికి అవగతo అయాయ్యి.
అనిన్టి కనాన్ ముఖయ్ంగా ‘పెదద్లు కూడా మనలాంటి వారే’ అనే ఫీలింగ కలిగి, అది వారి భవిషయ్తుత్కి ఎంతో
ఉపయోగకరంగా పరిణమించేది.
మొదటోల్ విదాయ్రుథ్లు చాలా భయపడేవారు. కానీ ఒక ఇంటరూవ్య్ అయిపోయిన తరావ్త, తమ మీద తమకి నమమ్కం
కలిగేది.
ఫర్ముఖులకి కూడా ఇది చాలా ఉతాస్హంగా ఉండేది. తన గురిoచి తాను చెపుప్కోవటంకనాన్ ఉతాస్హమైన విషయం
మనిషికి ఏముంటుంది?
దీని వలల్ పెదద్వారందరికీ మేధ గురించి తెలిసేది. ఇది మరో పల్స పాయింట.
మా పిలల్లు ఇంటరూవ్య్ చేసి వచిచ్న తరావ్త, కృతజఞ్తలు చెపూత్ ఆ పర్ముఖులకి ఉతత్రం వార్సేవాడిని. దీనివలల్ నా సరిక్ల
కూడా పెరిగింది.
కొంత మంది పర్ముఖులు ఈ కారయ్కర్మానిన్ చూసి ముచచ్ట పడి, తమంతట తామే విదాయ్రుధ్లిన్ కలుసుకోవటానికి, తమకు
తెలిసింది వారితో పంచుకోవటానికి మా సెమినారల్కి వచేచ్వారు. అపప్టి విశాఖపటన్o పోలీస కమీషనర పర్సాదరావు గారైతే సవ్యంగా మా
విదాయ్రుథ్ల కోసం రెండు మూడు సెమినారుల్ నిరవ్హించారు కూడా.
E. Outdoor sessions:
పర్తీ ఆదివారం విదాయ్రుథ్లని ఉడా పారూక్, బీచ, కైలాసగిరి మొదలైన పర్ముఖ పరాయ్టక పర్దేశాలకి తీసుకువెళూత్
ఉండేవాడిని. ‘మేధ’ పేరునన్ టీ షరూట్, మెడలో టాయ్గూ, పది కాగితాలునన్ ఒక ఫైలు వాళళ్కి ఇచేచ్వాడిని.
అకక్డి పనివారితో మాటాల్డటంతో కారయ్కర్మం మొదలయేయ్ది.
ఉదాహరణకి ‘అకక్డ తొలిగా సేక్టింగ పార్రంభించినదెవరు? పర్సుత్తం అకక్డి పరిసిథ్తి ఎలా ఉంది? మీకు జీతాలు సరిగాగ్
ఇసుత్నాన్రా? ఇంకిర్మెంట ఎంత ఉంటుంది?’ మొదలైన వివరాలతో ఆ పదిపేజీలూ నింపాలి. మొతత్ం పాసివ వాయిసలో వార్యవలసి
ఆ పోర్సెసలో, ‘అపరిచితులతో ఎలా పరిచయం చేసుకోవాలి? వారితో ఇంగీల్షులో (తపప్నిసరి పరిసిథ్తిలో తెలుగులో) ఎలా
మాటాల్డాలి? వారికీ విసుగు వచేచ్లోపులో సంభాషణ ఎలా ముగించాలి...’ మొదలైన టెకిన్కలనీన్ వారికి తెలియకుండానే తెలుసుకునే వారు.

ముఖయ్ంగా వృదుధ్లూ, రిటైరడ్ ఉదోయ్గసుత్లూ, సీనియర సిటిజెనూస్… వీళళ్తో ఇంటరాకట్ అయినపుప్డు, తమ గురించి అంత
కుతూహలంగా వివరాలు అడిగేవారు ఎవరూ ఉండరు కాబటిట్, వాళుళ్ రెచిచ్పోయి తమ అనుభవాలు చెపేప్వారు. ఎంతో ఉతాస్హంగా ఈ
(అడ) పిలల్లని కూరోచ్బెటిట్ గంటల తరబడి మాటాల్డేవారు.
‘ఎకక్డ సంభాషణ పార్రంభించాలి? ఎకక్డ ఆపు చేయాలి’ అనే విషయం పిలల్లకి ఆవిధంగా తెలిసిపోతూ ఉండేది.
ఎందుకంటే మేము ముందే అనుకునన్ పర్దేశానికి వాళుళ్ నాలుగు గంటలోల్ రావాలి.
ఆ పది పేజీలూ పూరిత్ చేసి వచిచ్న తరావ్త, ఒకొకక్రూ అయిదు నిముషాలు, తాము ఏం వార్సారో ఇంగీల్షులో చెపాప్లిస్
లంచ టైంకి ఒక వేళ అలా చెపప్(లే)కపోతే, మళీళ్ వెనకుక్ వెళిళ్ ఆ పేజీలు వార్యటం పూరిత్ చేసి రావలిస్ ఉంటుంది.
అపుప్డే వాళళ్కు లంచ.
ఒకరిమీద ఒకరు జోకులేసుకోవటం, రెచచ్గొటట్టం, బిగగ్రగా నవువ్కోవటం మొదలైన అంశాలతో ఈ కారయ్కర్మం ఎంత
హుషారుగా ఉండేదంటే పిలల్లందరూ 'ఎపుప్డు ఆదివారం వసుత్ందా' అని ఫీలయేయ్వారు.
అబాబ్యిలూ అమామ్యిలూ కలిసి ఉండేవారు కాబటిట్ ఏ విదాయ్రిథ్కీ తామేదో కషట్పడి హోంవరక్ చేసుత్నాన్మనే ఉదేద్శయ్ం
రాకుండా ఎంతో ఉతాస్హంగా ఈ పని చేసేవారు. అమామ్యిలు చాలా సులభంగా ఈ పని పూరిత్ చేసేవారు కానీ, అబాబ్యిలు మాతర్ం
వివరాలు సేకరించటానికి చాలా కషట్పడవలసి వచేచ్ది.
Feed Back Session:
పోటీ మనిషిలోని నిబిడీకృతమైన శకిత్ని బయటకు తీసుకువసుత్ంది. విదాయ్రుథ్ల మధయ్ ఈ పోటీతతావ్నిన్ పెంచటంలో మేధ
ఎపుప్డూ పర్ధమ సాథ్నంలో ఉంటుంది.
నా చినన్పప్టి రోజులోల్ హోలీ వసేత్ మా అందరికీ పండగ. వళళ్ంతా రంగు అంటిన తరావ్త చెరువులోల్, బావులోల్ ఈత
కొటేట్వారం.
దాదాపు ఎనభై అడుగుల బావిలోకి దూకాలి. అంతేకాదు. అడుగున ఉనన్ మటిట్ని ఎవరైతే ముందు గుపెప్టతో తీసుకొసాత్రో
అతడు విజేత. బాహుబలి.
ఊపిరి బిగబటిట్ నీళళ్లోకి వెళాళ్లి. అడుకిక్ వెళిళ్న తరావ్త, మటిట్ ఇంకా ఎంత లోపలికి ఉందో నిరాధ్రించుకో గలగాలి. అంత
శకిత్ తనకి ఉందో లేదో అంచనా వేసుకోవాలి.
పొరపాటున చేతులకనాన్ ముందు తల వెళితే ఇక మనిషి బయటకు రాడు. ఊబిలో ఇరుకుక్పోతాడు.
ఇంతటి సాహసం చేయటం థిర్ల. అదే పోటీతతవ్ం.
ఇలాంటి పోటీతతవ్ం వలల్ మనిషికి ఎపుప్డూ అలసట రాదు. పోటీ లేకపోతేనే నిసాత్ర్ణగా ఫీలవుతాడు.
ఆ విధమైన పోటీ తతావ్నిన్ విదాయ్రుథ్ల మధయ్ పెంచటం కోసం, పాఠాయ్ంశానిన్ మూడు రకాలుగా విడగొటాట్ను.
పబిల్క సీప్కింగ.
గూర్ప డిసక్షనస్.
డిబేట.

విదాయ్రిథ్ సేట్జ మీద మాటాల్డుతునన్పుప్డు ఏ రకంగా ఉండాలి? గూర్పలో మాటాల్డుతునన్పుప్డు ఏ రకంగా ఉండాలి? అది
వారికీ తెలియటం కోసం వీడియో తీసి సీర్క్న పై చూపించేవాడిని. నిలబడిన విధానం, సవ్రం, ఇంగీల్షులో తపుప్లూ సవ్యంగా తామే
చూసుకొనేవారు.
తరువాత కాల్సుని రెండుగా విడగొటిట్, ఒక ఆసకిత్కరమైన అంశం మీద వాళళ్ను మాటాల్డమనే వాడిని. ఆవేశంతో దాదాపు
కొటుట్కుంటునన్పుప్డు, ఇంగీల్షులో వచేచ్ తపుప్లు రికారుడ్ చేసి తిరిగి వారికి వినిపించేవాడిని.
ఈ వీడియోల వలల్ లాభం ఏమిటంటే, “చేరిన కొతత్లో తాను ఎలా మాటాల్డేవాడు? ఇపుప్డెలా మాటాల్డుతునాన్డు?” అనే
విషయం విదాయ్రిథ్కి సప్షట్ంగా తెలిసేది.
దీని వలల్ తన మీద తనకి నమమ్కం బాగా పెరిగేది.
ఈ వీడియోలని విదాయ్రుథ్లకి ఇచేచ్వాడిని కాదు. తిరిగి మళీళ్ దానిన్ అతను ఇంటోల్ చూసుకుంటే, దృషిట్ మాటిమాటికీ నెగెటివ
పాయింటస్ మీదే ఉంటుంది. వాళుళ్ తపుప్లు చేసుత్నన్పుప్డు చుటూట్ ఉనన్ విదాయ్రుథ్ల చపప్టూల్, నవువ్లూ కూడా అందులో రికారడ్ అయి
ఉంటాయి. కుటుంబ సభుయ్లు కూడా దానిన్ చూసి ఎగతాళి చేయవచుచ్. అందుకని నెగెటివ వీడియోలిన్ ఎపప్టికపుప్డు తొలగించేవాడిని.
కేవలం పాజిటివగా మాటాల్డినవి మాతర్మే హైలైట చేసేవాడిని.
G. : Leadership qualities:
కొతత్గా చేరిన వారి కోసం ఫెర్షరస్ పారీట్, వెళిళ్పోయే సీనియరస్ కోసం ఫేరెవల పారీట్ చాలా కళాశాలలోల్ ఏరాప్టు చేసూత్
ఉంటారు. దానిన్ మేధాలో పరిచయం చేశాను.
కోరుస్ పూరిత్ చేసుకుని వెళిళ్పోతునన్ విదాయ్రుథ్లోల్ కొంతమందిని సెలెకట్ చేసి - రెసెపష్న. రంగసథ్లానిన్ మేనేజ చేసే టీమ.
సాంసక్ృతిక కారయ్కర్మాలిన్ ఏరాప్టు చేసే టీమ. టీ, సాన్కస్ పరయ్వేకిష్ంచే టీం… ఇలా నాలుగు గూర్పులుగా విభజించే వాళళ్ం.
ఒకొక్కక్ కమిటీ ఒకొక్కక్ బాధయ్త సీవ్కరించాలి.
మొదటి రెండు రోజులూ కొదిద్గా ఇబబ్ంది పడినా, పారీట్ దగగ్రపడే కొదీద్ వాళళ్లో అపప్టివరకూ నిదార్ణమై ఉనన్ నాయకతవ్
లక్షణాలు బయటపడేవి. పకక్ టీమ కనాన్ తమ టీమ బాగా చేయాలనే పోటీతతవ్ం వాళళ్లో పెరిగేది.
నేను పెటిట్న ఒకే ఒక కండీషన ఏమిటంటే - ఇంగీల్ష తపప్ ఎవరూ మరో భాషలో మాటాల్డటానికి వీలేల్దు.
ఈ రకమైన ఏరాప్టు వలల్, ‘మేధా’ అంటే కేవలం రెండు గంటలు ఇంగీల్షు నేరేప్ ఇనసటిటూయ్ట అని కాకుండా, ‘తాము
కూడా ఈ సంసథ్లో ఓ భాగం’ అనన్ ఫీలింగ విదాయ్రుథ్లోల్ బలంగా ఏరప్డేది.
ముఖయ్ంగా మేధలో కొతత్గా చేరిన జూనియరస్, ఇంగిల్షలో గడగడా మాటాల్డుతునన్ సీనియర విదాయ్రుథ్లిన్ చూసి
అబుబ్రపడేవారు.
"మొనన్ మొనన్టి వరకూ వాళూళ్ మీలాగే ఉండేవారు" అని చెపేప్వాడిని. రెండు నెలలోల్ వారిలో వచిచ్న మారుప్ను చూసి,
తామూ అలా మారగలమనే నమమ్కం కొతత్వారికి కలిగేది.
H. Selling skills:
ఒక చినన్ మారెక్ట యారడ్ ఏరాప్టు చేసి అందులో సాట్లస్ పెటేట్వాళళ్ం. విదాయ్రుథ్లోల్ కొంత మంది అమమ్కం దారుల్.
మిగతావారు విజిటరస్. సాట్లస్ పెటిట్న ఈ అమమ్కoదారుల్ ఏదైనా ఒక వసుత్వుని సెలెకట్ చేసుకోవాలి. అది నోటబుక అవవ్చుచ్, పెన అవవ్చుచ్.

ఏదైనా సరే. ఉదాహరణకి ఒక విదాయ్రిథ్ పెనున్లు అమమ్కానికి పెడితే 'ఇది సేట్జిమీద బాగా మాటాల్డినందుకు చిరంజీవిగారు ఏదో సందరభ్ంలో
ఇచిచ్న పెనున్’ అని చెపూత్ దానిన్ అముమ్కోవచుచ్.
సాట్లస్ పెటిట్నవారందరికీ తలో అయిదువందలు ముందే ఇచేచ్వాడిని. లాభం వారిది. నా పెటుట్బడి నాకు సాయంతార్నికి
తిరిగి ఇచేచ్యాలి. ఈ సందరభ్ంగా ఒక గమమ్తైత్న ఇనిస్డెంట చెపాత్ను.
నేను ఇచిచ్న అయిదు వందలతో ఒకామె బియయ్ం, చింతపండు కొని పులిహోర తయారుచేసి తీసుకొచిచ్ంది. మేము
ఎవరమూ ఇది ఊహించలేదు.
పొదుద్నన్ కొనిన్ గంటలసేపు పేల్ట పులిహోర కూడా అముమ్డవలేదు. కానీ లంచ టైం దగగ్ర పడేకొదీద్ కొనడం
మొదలుపెటాట్రు. మొదటోల్ పేల్ట ఇరవై రూపాయలకు అమిమ్ంది. గంట అయేయ్సరికి దానిన్ ముపైప్ చేసి, చివరకు యాభై రూపాయలకు కూడా
అమిమ్ంది.
ఆ విధంగా అయిదువందల పెటుట్బడితో దాదాపు రెండువేల అయిదువందలు సంపాదించింది.
తరావ్త సేట్జ మీద మాటాల్డుతూ "మా ఆయన 'నువెవ్ందుకూ పనికి రావు' అని తరచూ అనేవాడు. ఇపుప్డు నామీద నాకు
నమమ్కం కలిగింది. ఒక వేళ మా సంసారం రోడుడ్న పడాడ్ పులిహోర అముమ్కునయినా మేము బర్తగగ్లము" అని విజయం వలల్ వచిచ్న
ఆనందంతో, దాదాపు తడి కళళ్తో చెపిప్ంది.
మా విదాయ్రుథ్లోల్ ఒక చితర్కారుడుండేవాడు. నేనిచిచ్న అయిదు వందలతో అతడు నోట పుసత్కాలు కొనాన్డు. వాటి మీద
మదర థెరెసాస్ నుంచి మనీషా కొయిరాలా (అపప్టో పెదద్ హీరోయిన) వరకూ రకరకాల ఫొటోలు అతికించి, వాటి చుటూట్ అందంగా
పెయింట చేశాడు.
పదిరూపాయల పుసత్కానిన్ ముపైప్ రూపాయలకి అమామ్డు. అతడు సేట్జ మీద మాటాల్డుతూ "ఇపప్టివరకూ నేను ‘ఆరట్’
అంటే కేనావ్స మీద వేసేదే అనుకునేవాడిని. పుసత్కాలపై వేసి కూడా మారెక్ట చేయవచచ్ని ఇపుప్డు తెలుసుకునాన్ను" అని చెపాప్డు.
ఈ రకంగా మా మేధా విదాయ్రుథ్లకి సెలిల్ంగ సిక్లస్ నేరిప్ంది.
Public speaking:
ఎంత మేధావి అయినా, సేట్జ ఎకిక్నపుప్డు తడబడటం సహజం. దాదాపు అయిదొందల మంది శోర్తలు ఎదురుగా
కూరుచ్నన్పుప్డు, చెపుతునన్ అంశం చింత చిగురు పపుప్ గురించి అయినా, చింతలూరు బస సాట్ండలో పారే మురికాక్లువ గురింఛి అయినా,
అవతలివారు ఇంటెర్సిట్ంగగా వినేలా మాటాల్డటం ఒక కళ.
మాటాల్డే వకత్కి సబెజ్కట్ ఎంత తెలుసు అనన్ది కాదు పర్శన్. తెలిసిన కాసత్యినా ఎంత ధైరయ్ంగా, ఉతాస్హంగా, వినేవారికి
ఉతాస్హం కలిగేలా మాటాల్డుతునాన్డు అనేది ముఖయ్ం.
‘మరుసటిరోజు తను మాటాల్డాలి’ అని తెలిసినపుప్డు, అభయ్రిథ్ రాతర్ంతా కషట్పడి నోటుస్ పిర్పేర చేసుకునేవాడు. దీనివలల్
వృతిత్ పటల్ ఒక అభిమానం, అవగాహన ఏరప్డేది. మొటట్మొదట రెండు మూడు సారుల్ తడబడినా, కర్మకర్మంగా తన మీద తనకి నమమ్కం
కలిగేది.
సీప్చ అయిపోయిన తరావ్త శోర్తలు కొటిట్న చపప్టుల్ అతడికి నూతన ఉతాస్హానిన్ కలిగించేవి.
“ఇపప్టివరకూ నేను ఇతరులకి చపప్టుల్ కొటాట్ను. ఇపుప్డు నాకోసం ఇతరులు చపప్టుల్ కొడుతునాన్రు” అనే ఫీలింగ
అతడిలో ఆతమ్విశావ్శానిన్ నింపేది.

మొటట్ మొదటి రెండుసారూల్ ఫెయిలయిన వాళుళ్ కూడా, తరువాత ఎంతో ఉదేవ్గంగా, ఉతాస్హంగా మాటాల్డటం ఎనోన్
సందారాభ్లోల్ చాలామందిలో చూశాను.
J. Group interviews:
విశాఖపటన్ంలో సాఫటవేర పరిశర్మ అపుప్డే విసత్రిసోత్ంది. గూర్ప ఇంటరూవ్య్స పరిచయం చేశారు. విదాయ్రుథ్లకి దీని
గురించి ఏమీ తెలీదు. JAM అని ఒక కొతత్ కానెస్పుట్ వచిచ్ంది.
అంటే ‘Just A Minute’. ఇచిచ్న సబెజ్కట్ గురించి విదాయ్రిథ్ ఒకక్ నిముషం మాతర్మే మాటాల్డాలి.
దానిన్ నేను మేధలో పరిచయం చేశాను. విదాయ్రుథ్లని గూర్పులుగా విడగొటిట్ వాళళ్ మధయ్ ఆసకిత్కరమైన చరచ్లు
పర్వేశపెటాట్ను.
‘సీప్చ బాల్కస్’ అని ఉంటాయి. అంటే ఒక వయ్కిత్ మాటాల్డుతూ ఉండగా ఆవేశం పెరిగినా, ఇంకేం మాటాల్డాలో
తెలియకపోయినా, అకసామ్తుత్గా మెదడులో ఒక బాల్క ఏరప్డుతుంది. దానిన్ సీప్చ బాల్క అంటారు.
అటువంటి సమయంలో దానిన్ ఎలా అధిగమించాలో ఈ పర్కిర్య దావ్రా విదాయ్రిథ్ తెలుసుకొనేవాడు.
గూర్ప డిసక్షనసలో మాటాల్డేవారి సంగతి సరే. వినేవారినే పరిశీలకులు ఎకుక్వ గమనిసాత్రు.
వినటం ఒక కళ. నీ మనసత్తావ్నిన్ వారు పరిశీలిసాత్రు. నీ పై అధికారి చెపిప్ంది సరిగాగ్ వింటునాన్వా? అరథ్ం కాకపోతే మళీళ్
చెపప్మంటునాన్వా? అధికారి చెపిప్ంది తిరిగి కిర్ందివారికి చెపేప్టపుప్డు అరథ్ం మారకుండా చెపప్గలుగు తునాన్వా?
మిడిల మేనేజమెంట అభయ్రిథ్కి ఈ నైపుణయ్ం ఉండాలి.
సేట్జ మీద మాటాల్డుతునన్ వకత్కి సీప్చ బాల్క ఏరప్డినపుప్డు కిర్ంద ఉనన్వారు అందివవ్టం బలహీనత. ఉదాహరణకి
“…ఆంధర్పర్దేశలో పర్వహిసుత్నన్ నదులు కృషణ్, గోదావరి…” అంటూ వకత్ మధయ్లో ఆగిపోతే, కిర్ంద ఉనన్ సభుయ్లోల్ ఒకరు ‘పెనాన్,
తుంగభధర్’ అని అందిసాత్రు.
ఇలా కిర్ంద నుంచి మాటాల్డేవారిని 'పోకరస్' అంటారు. ఇలాంటివాళళ్ని సాధారణంగా ఇంటరూవ్య్లోల్ నిరాకరిసాత్రు.
‘పోకర’ అంటే ఇతరుల విషయాలోల్, ఇతరులు చేసే పనిలో వేలు పెటేట్వాడు. ఉదోయ్గం ఇచేచ్వారికీ కావలసింది, “తన పని
తాను చేసుకోవాలి. అనవసరంగా మాటాల్డకూడదు” అనన్ మనసత్తవ్ం.
తనపని తను చేసుకోకుండా, కషాట్లోల్ ఉనన్ అవతలివారికి సహాయం చేసే మనసత్తవ్ం బయట జీవితంలో బాగుంటుందేమో
తపప్, సంసథ్లోల్ కాదు.
K. Open Debate:
నేను పరిచయం చేసిన మరొక కొతత్ అంశం ఇది. విదాయ్రుథ్లని రెండుగా విడగొటిట్, చెరొక వైపునా కూరోచ్బెటిట్, ఒక సబెజ్కట్
ఇచేచ్వాడిని. అది చాలా ఉతాస్హవంతమైన సబెజ్కట్ అయి ఉండేది. ఉదాహరణకి-
పెళిళ్కి ముందు పేర్మ అవసరమా?
ఒకే సమయంలో ఇదద్రిన్ పేర్మించవచాచ్?
తలాల్? పెళాళ్మా? కూతురా?
తలిల్ తండుర్లా? విదేశాలోల్ ఉదోయ్గమా?
ఏది బెటర? వివాహం-బర్హమ్చరయ్ం?

పేర్మకి కావలిస్ంది మెచూయ్రిటీనా? భావుకతవ్మా? అమాయకతవ్మా?

ఇలాంటి సబెజ్కటలు ఇసేత్ విదాయ్రుథ్లు చెలరేగిపోయేవారు. ఇంగీల్ష పటల్ అపప్టి వరకూ ఉనన్ బలహీనతలని మరిచ్పోయి
ఆవేశంగా మాటాల్డేవారు. అపుప్డపుప్డు తెలుగులో మాటాల్డుతూంటే నేను "ఇంగీల్షు..ఇంగీల్షు.." అంటూ సరిదిదేద్వాడిని.
ఓపెన డెబేటసలో మనిషికునన్ శృంఖలాలు తెగిపోతాయి.
మిగతా సంసథ్లు విదాయ్రుథ్లతో ఇలాంటివే కొనిన్ కారయ్కర్మాలు నిరవ్హించేవి. “రైలేవ్ సేట్షనకి వెళేత్ ఎలా మాటాల్డతావు?
పోలీస సేట్షనలో ఎలా పర్వరిత్సాత్వు?” లాంటి టైరనింగలు ఇచేచ్వి.
అవనీన్ అనవసరం అనిపించింది."రచచ్బండ" కానెస్పటని పరిచయం చేశాను. అంటే అకక్డునన్వారందరూ కేవలం
బేవారుస్గా మాటాల్డుకోవాలి. పలెల్టూళోళ్ చెరువులో ఈత కొటిట్న విషయం నుంచీ, తోటలో కాయలు దొంగతనం చేసినంతవరకూ తమ
అనుభవాలనీన్ ఇంగీల్షులో మాటాల్డుకోవాలి.
మొదటోల్ ఇబబ్ందిగా ఉనాన్, తరువాత తరువాత ఇవనీన్ చాలా ఉతాస్హంగా ఉండేవి. రచచ్బండ కానెస్పుట్ తొందరలోనే
అతయ్ంత ఆకరష్ణీయమైన కానెస్పుట్గా రూపుదిదుద్కుంది.
L. Role model concept:
పర్తీ విదాయ్రిథ్కీ ఒక రోల మోడల ఉంటారు. అది మదర థెరిసాస్ కావొచుచ్. పవన కలాయ్ణ కావచుచ్. దానిన్ పరిచయం
చేశాను.
ఉదాహరణకి ఒక విదాయ్రిథ్ తనను తాను ఏ అనుషక్లాగానో ఊహించుకుంటూ కురీచ్లో కూరుచ్ంటాడు. అయిదుగురు
విదాయ్రుథ్లు విలేఖరుల్గా అతనిన్ పర్శిన్సాత్రు.
ఒకొక్కక్రూ అయిదు పర్శన్లు మాతర్మే అడగాలి.
తను ఇషట్పడే హీరో కానీ, హీరోయిన కానీ తనే కాబటిట్ అతడు చాలా హుషారుగా సమాధానాలు చెపేప్వాడు.
ఒక అమామ్యి తనను తాను అనుషక్గా ఊహించుకుంటునన్పుప్డు, విలేఖరి "మీ సౌoదరయ్ రహసయ్ం ఏమిటి?" అని
అడిగేవాడు. తనకు తోచిన పదధ్తిలో కాసత్ సిగుగ్పడుతూ, నవువ్తూ సమాధానం చెపేప్ది. ఐశవ్రాయ్ రాయ వచిచ్నపుప్డు "సలామ్న ఖాన వివాహం
పై మీ అభిపార్యం ఏమిటి?" లాంటి పర్శన్లతో సిదద్ంగా ఉండేవారు.
ఎపుప్డైతే ‘భయం’ అనే రసానుభూతిని మిగతా అనుభూతులు డామినేట చేసాయో, ఇంగీల్షు దానంతటదే అభివృదిద్
చెందేది.
M. Mock sessions:
మరొక విజయవంతమైన కానెస్పుట్ ఇది. ముగుగ్రు విదాయ్రుథ్లు అధికారులుగా కురీచ్లపై కూరుచ్ంటారు. అభయ్రిథ్ లోపలకు
వచిచ్, నమసాక్రం చెపిప్ ఎదుటి కురీచ్లో కూరోచ్వటంతో ఇది పార్రంభo అవుతుంది. అధికారులు అతడిని రకరకాల పర్శన్లు వేసాత్రు. అభయ్రిథ్
వాటికి సమాధానం చెపాప్లి.
ఈ కారయ్కర్మానన్ంతా వీడియో తీసి వారికి చూపించే వాడిని. అభయ్రిథ్ ఎకక్డ తపుప్ చేశాడు? బాడీ లాంగేవ్జ ఎలా ఉంది?
సవ్రం ఎలా ఉంది? నమర్తనీ, సబెజ్కటపై అధికారానీన్ ఎలా బాయ్లెనస్ చేసుత్నాన్డు? మొదలైనవనీన్ వాళళ్కు వివరించి చెపేప్వాడిని. దీని కనాన్
ముఖయ్ంగా కురర్వాళుళ్, ‘తాము చేసే ఇంటరువ్ ఇంటరెసిట్ంగగా, ఆలోచనాపూరకంగా’ ఉండటం కోసం చాలా కషట్పడి పర్శన్లు తయారు
చేసుకునేవారు.

“చెపేప్ సాథ్యి నుంచి - అడిగే సాథ్యికి వెళళ్టం” ఎంతగా ఉపయోగపడిందంటే ఆ తరువాత మేధ విదాయ్రుథ్లెవరూ
ఇంటరూవ్య్లోల్ బెదిరిపోవటం కానీ, తబిబ్బుబ్ పడటం కానీ జరగలేదు.
ఎపుప్డూ ఇలా ఇంటరూవ్య్లు, పోలీస సేట్షనూల్ బోరు కొడితే, కొంచెం కామెడీ చేసేవారం. పెళిళ్కూతురి తరఫు వారు
అమామ్యి వెనుక, పెళిళ్కొడుకు తరఫు వారు అబాబ్యి వెనుక రెండు గూర్పులుగా విడగొటిట్, 'మాక పెళిళ్చూపులు' ఏరాప్టు చేసేవారం.
ఇది ఎంతగా సకెస్స అయిందంటే విదాయ్రుథ్లందరూ మిగతావనీన్ మానేసి ఎపుప్డూ ‘ఇదే చేయండి’ అని ననున్
బర్తిమాలేవారు. కానీ 'హితము, పిర్యము' అంటారు. హితము అంటే మంచి చేసేది. పిర్యము అంటే ఆనందానిన్ ఇచేచ్ది. సరియైన పాళళ్లో
వీటిని కలిపితే అభివృదిద్కి దోహదపడుతుంది. హితం ఎకుక్వైతే బోరు కొడుతుంది. పిర్యం ఎకుక్వైతే జీవితం బేవారుస్గా తయారవుతుంది.
N. Personality Development:
మేధ పరిచయం చేసిన ఆఖరి ముఖయ్మైన విషయం వయ్కిత్తవ్ వికాసం. అంతవరకు కేవలం 'జూనియర చాంబర
ఇంటరేన్షనల (జె.సి.ఐ)’ లో మాతర్మే పెదద్ పెదద్ పర్ముఖులూ, నాయకులూ వచిచ్ మాటాల్డేవారు. సోప్కెన ఇంగీల్ష టైరనింగ సెంటరల్లో దీని
గురించి పటిట్ంచుకునే వారే కాదు.
మేధలో దీనిన్ పరిచయం చేశాను.
‘గెలుపంటే ఏమిటి? అసలు వయ్కిత్తవ్ం అంటే ఏమిటి?’ మొదలైనవి విదాయ్రుథ్లకి తెలిపే పర్యతన్ం జరిగింది. 'గెలుపంటే
ఈరోజు నవువ్తూ, రేపు మరింత బాగా నవవ్టానికి పునాది వేసుకొనే నమమ్కం' అనే విషయo వారిలో పూరిత్గా జీరణ్ం అయేయ్లా పర్యతన్ం
చేశాను.
ఇంగీల్ష నేరుచ్కునే విదాయ్రుథ్లకి వయ్కిత్తవ్ వికాసం కలపటమనేది ఒక ఆలోచన. అయితే నేను వయ్కిత్తవ్ వికాస ఉపనాయ్సకుడిని
అవటo గమమ్తుత్గా జరిగింది.
ఒక రోజు కాల్సుకి చాలా మంది విదాయ్రుథ్లు ఆలసయ్ంగా వచాచ్రు. దానికి కారణం వారి అభిమాన నటుడి కొతత్ సినిమా
విడుదల అవటం. ఆరోజు కాల్సులో ఇంగీల్ష భోదన మానేసి "సమయ పాలన" గురించి కాల్సు పీకాను.
మన పనులని నాలుగు రకాలుగా విడగొటట్వచుచ్.
వెంటనే చేయవలసిన ముఖయ్మైన పనులు.
రేపు చేసినా పరవాలేని ముఖయ్మైన పనులు.
వెంటనే చేయవలసిన అవసరం లేని పనులు.
అసలు చేయనవసరం లేని పనులు.
అభిమాన నటుడి సినిమా మొటట్మొదటి షోకి వెళళ్టం మూడో విభాగంలోకి వసుత్ంది. సమయానికి హాలకి వెళాళ్లి. కానీ
అది అంతగా అవసరం లేని పని.
వచేచ్ నెల పరీక్షకి ఈ రోజు చదువు కోవటం రెండో విభాగంలోకి వసుత్ంది.
పరీక్ష హాలుకి సమయానికి చేరుకోవటం మొదటి విభాగం...!
‘ఇలా చెపుప్కుంటూ వచిచ్, మీరు ఈరోజు కాల్సుకి ఆలసయ్ంగా వచాచ్రంటే పని పటల్ అంకిత భావం ఎలా ఉందో తెలుసోత్ంది’
అని హెచచ్రించాను. ఇది జరిగిన నాలుగైదు రోజుల తరావ్త విదాయ్రుథ్లు "ఆరోజు చెపిప్న కాల్సు చాలా బాగుంది సార. మళీళ్ ఇంకొక టాపిక
అటువంటిదే చెపప్ండి" అనాన్రు.

నాకు ఆశచ్రయ్ం వేసింది.

ఏదో ఆవేశంలో చెపాప్నే కానీ, వాళళ్కి వయ్కిత్తవ్ం భోదించటం గురించి అపప్టివరకూ ఎజెండాలో లేదు. కానీ వాళళ్
ఉతుస్కత గమనించిన తరావ్త సిలబసలో అది కూడా చేరాచ్లనే ఆలోచన కలిగింది.
అపప్టినుంచీ నేను కూడా పుసత్కాలు చదవటం మొదలుపెటాట్ను. ఆ సమయంలో Food crafts Institute of Hotel
management వారు నాకొక ఆహావ్నం పంపించారు.
నా మితుర్డు అందులో ఉపనాయ్సకుడు. ఆయన సీప్చకి ముందు ననున్ కూడా కొంచెం సేపు మాటాల్డమనాన్రు. ఆ
'కొంచెంసేపు' అనుకునన్ది దాదాపు అరగంట నడిచింది. హాలంతా పర్తీ రెండు నిముషాలకీ చపప్టుల్ కొటాట్రు.
అదే మీటింగ ఆహుతులోల్ ఉనన్ గీర్న-పారక్ యాజమానయ్ం వారు తమ సిబబ్ందికి కాల్స చెపప్మని ఆహావ్నించారు. అది
ఎంత పాపులర అయిందంటే దాదాపు రెండు సంవతస్రాలు, పర్తీ నెలా వారికి సెమినారుల్ నిరవ్హించాను. ఒక సెమినారకి హైదరాబాద గీర్న
పారక్ జనరల మేనేజర అచిచ్రెడిడ్ గారు వచిచ్, విని పర్భావితులై ననున్ హైదరాబాద పిలిపించారు.
ఏ.సి. సెకండ కాల్సులో పర్యాణం చేయటం అదే మొదటిసారి. అయిదు నక్షతార్ల హొటలోల్ ఏడు రోజులు ఉండి, మొతత్ం
ఆ సిబబ్ందికంతా టైరనింగ ఇచాచ్ను. ఆ తరువాత H.P.C.L., Steel plant, Apollo ఆసుపతుర్లు మొదలైన సంసథ్లకి టైరనరని అయాయ్ను.
ఈనాడు వారు దాదాపు రెండు వేల మంది పదోకాల్సు విదాయ్రుథ్లకి అవగాహనా సదసుస్ ఏరప్రచి ఉపనాయ్సకుడిగా పిలిచారు.


ఉనన్

33
లక్షల లక్షల లాభాల కోసం ‘మేధ’ ఎపుప్డూ పర్యతిన్ంచలేదు. ఆరోజులోల్ పర్తీ విదాయ్రిథ్ నుంచీ పనెన్ండు వందల యాభై రూపాయలు
వసూలు చేసేవాళళ్ం. అందులో దాదాపు వెయియ్ రూపాయలు వాళళ్ కోసమే ఖరుచ్పెటేట్వాళళ్ం.
కొంతమంది విదాయ్రుథ్లని ఒక గూర్పుగా తయారు చేసి సెమినారు నిరవ్హించే వాడిని. ఈ సెమినార పర్తీ ఆదివారం ఒక సాట్ర
హొటలలో జరిగేది. విశాఖపటన్ంలో పర్సిదిధ్ చెందిన దసపలాల్, గీర్న పారక్, రాయల ఫోరట్, ఎగిజ్కూయ్టివ కోరట్ హొటలస్ తాలూకు జనరల మేనేజరస్ అందరూ
తెలిసిన వారవటంతో, వాళుళ్ చాలా సహాయం చేశారు.
ఇది ఒక రకంగా విన/విన మూవ. కాల్సు జరుగుతూనన్ మూడు నెలల కాలంలో ఒక విదాయ్రిథ్ దాదాపు పది సెమినారల్కి హాజరయేయ్వాడు.
అందులో కొంతమంది తమ జీవితకాలంలో ఎపుప్డూ అయిదు నక్షతార్ల హొటలలోకి పర్వేశించనివారు కూడా ఉండేవారు.
కొంతమందికి అసలు సాట్ర హొటల లోపల ఎలా ఉంటుందో కూడా తెలీదు. అలాంటి వాతావరణంలోకి వీళళ్ని పర్వేశ పెటేట్వాడిని.
ఒక రిసెపష్న కమిటీని ఏరాప్టు చేసేవాడిని. పర్వేశ దావ్రం దగగ్ర నిలబడి వచిచ్న వారందరికీ వాళుళ్ ఒక గులాబీ పువువ్ ఇచిచ్ సావ్గతం
పలకాలి. మరి కొందరు లోపలికి తీసుకువెళాళ్లి. చుటూట్ ఉనన్ ఐశవ్రయ్వంతపు వాతావరణానిన్ చూసి వారు బెదిరిపోకుండా ఉండటానికి కావలసిన ధైరాయ్నిన్
ఆ విధంగా సమకూరుచ్కునే వారు.
మా విదాయ్రుథ్లోల్ హైసూక్ల పిలల్లు, గృహిణులు కూడా ఉండేవారు. వీరిని తీసుకొచిచ్ దింపటానికీ, తిరిగి తీసుకెళళ్టానికీ పెదద్లు, భరత్లూ
వచేచ్వారు. వారు బయట నిలబడకుండా రెసాట్రెంటలో కూరొచ్ని గడిపేవారు. దీనివలల్ హొటలకి కూడా లాభం కలిగేది. ఈ హొటలస్ గురించి బయట
పోర్పగాండా కూడా వీరి వలల్ జరిగేది. Win/Win మూవ అంటే అదే.
అనిన్టికనాన్ ముఖయ్ంగా విదాయ్రుథ్లోల్ ‘…మేధ ఇనసిట్టూయ్ట అంటే కేవలం డబుబ్లు వసూలు చేసుకునే సంసథ్ కాదు. తీసుకునన్దాంటోల్
తొంభై శాతం తిరిగి మాకోసం ఖరుచ్పెడతారు’ అనన్ ఫీలింగ కలిగింది.
అయితే, చేసిన పర్తీ పనీ సంతృపిత్కరమైన పర్తిఫలం ఇవావ్లని రూలేమీ లేదు. ఒకోసారి అనుకునన్దొకటీ జరిగేదొకటి కూడా అవొవ్చుచ్.
మేధ నుండి బయటకు వెళిళ్న విదాయ్రుథ్లతో “పూరవ్ విదాయ్రుథ్ల సంఘం” అని ఒక అసోసియేషన సాథ్పించాను.
సాధారణంగా కోరుస్ అయిపోయిన విదాయ్రుథ్లు, బయటకు వెళిళ్న తరావ్త మళీళ్ తెలుగులోనే మాటాల్డటం పార్రంభిసాత్రు. అలా
కాకుండా ఇంగీల్షలో సంభాషణ కొనసాగించటం కోసం ఒక సదుదేద్శంతో ‘పూరవ్ విదాయ్రుథ్ల సంఘం’ సాథ్పించాను.
అయితే ఇది నెగెటివగా మారింది.
“మేధలో కోరుస్ పూరత్యిన తరావ్త పర్సుత్తం తాము ఏం చేసుత్నాన్రు? ఏ విధంగా అభివృదిధ్ సాధించారు?” అని చరిచ్ంచుకోవటం
మానేసి, పాత పరిచయాలని ఆదివారం పూట మరో రకంగా ఉపయోగించు కోసాగారు.
పూరవ్ విదాయ్రుథ్ల సమావేశానికి వెళుతునాన్మని ఇంటోల్ చెపిప్, పర్తీ ఆదివారం కైలాసగిరి, బీచలలో పారీట్ చేసుకునేవారు.
అమామ్యిల తలిల్దండుర్లు ఈ విధంగా ఫిరాయ్దు చేసేసరికి ఆ 'ఆలుమిని' కల్బని మూసేశాను.
…
పర్తీ విదాయ్రిథ్ మెదడూ ఒక కంపూయ్టర అయితే, నిరంతరం ‘Programming’ జరుగుతూనే ఉంటుంది. మొదటోల్ ఆ విదాయ్రిథ్
తలిల్దండుర్లు Program చేసాత్రు.
ఉదాహరణకి బేర్కఫాసట్ సమయంలో కురర్వాడు “నాకు ఇడీల్ వదుద్” అని మారం చేసూత్ ఉంటే, తలిల్ అతడిని తినమని బలవంతం చేసూత్
ఉంటుంది. "వాడికి ఇషట్మైన దోస వేసిపెటుట్. లేకపోతే నేల మీద పడి దొరుల్తాడు" అంటాడు తండిర్.

ఇషట్ంలేనిదేదైనా జరుగుతునన్పుప్డు, తన కోరెక్ నెరవేరుచ్కోవటం కోసం ‘నేల మీద పడి దొరాల్లి’ అనన్ విషయానిన్ తండిర్ అనాయ్పదేశంగా
పిలల్వాడికి నేరుప్తునాన్డనన్ మాట.
ఇదే సూతార్నిన్ అనుసరించి, తనకు కావలసిన వసుత్వు కొనిపించుకోవటం కోసం సూపర మారెక్టలో కూడా ఆ కురర్వాడు ‘నేలమీద
దొరల్టం’ అనే పర్కిర్యను ఉపయోగిసాత్డు.
పోర్గార్మింగ చేయటంలో అమమ్మమ్, నాయనమమ్లు సూపర మాసట్రుల్.
"వీడికి అచుచ్ వాడి తాతయయ్ పోలికే వచిచ్ంది. ఎవవ్రి మాటా వినడు" అని ఫాలస్ సూచనలు కురర్వాడి మెదడులోకి పర్వేశపెడతారు.
ఎవరిమాటా వినకపోవటo అనేది ఒక గొపప్ నాయకతవ్ లక్షణంగా, పిలల్వాడు తనకు తాను చినన్పప్టి నుంచే ఆపాదించుకుంటాడు
ఈలోపు సేన్హితులందరూ ఆ కంపూయ్టరలో చెతత్ నింపటానికి పర్యతిన్సూత్ ఉంటారు. తన పాసవరడ్ కేవలం సేన్హితులకే ఇసాత్డు
తపప్ శేర్యోభిలాషులకి ఇవవ్డు. పాసవరడ్ లేకపోవటం వలల్ శేర్యోభిలాషులు చెపేప్ మంచి విషయాలేవీ కంపూయ్టరలో పర్వేశించవు.
ఈ విధంగా ఒక వయసు వచేచ్సరికి కంపూయ్టర అంతా అనవసర విషయాలతో నిండిపోతుంది. విదాయ్రిథ్ దశకు వచేచ్సరికి అతడి
ఇంగీల్ష చూసి మాసాట్రు "నీకసలు ఇంగీల్ష రాదురా" అంటాడు.
అతడిమీద అది బలంగా ముదర్ వేసుత్ంది.
అతడు పెనిస్లతో రాసిన వాటి తపుప్లు మాసాట్రు పెనతో ఇంగీల్షులో దిదుద్తాడు. అతడిలో నిరాశా నిసృహలు బలంగా ఏరప్డతాయి.
ఆ సమయంలో అతడు ఉదోయ్గానేవ్షణలో పడతాడు.
పూరిత్గా నెగెటివ అభిపార్యాలతో ఉనన్ అతడికి కర్మకర్మంగా తన మీద తనకు నమమ్కం తగిగ్పోతుంది.
ఈలోపు తోటి విదాయ్రిథ్కి ఉదోయ్గం వసుత్ంది.
‘తనకనాన్ తకుక్వ మారుక్లు వచిచ్నా అతడికి ఉదోయ్గం రావటానికి కారణం ఇంగీల్ష’ అనన్ అభిపార్యం బలంగా ఏరప్డుతుంది.
పూరిత్గా నిరాశా నిసప్ృహలోల్ మునిగిపోతాడు.
ఈ సమయంలో విదాయ్రిథ్కి నాలుగు రకాలైన ఔషధాలు కావాలిస్ ఉంటుంది.
చుటూట్ ఉనన్ వాతావరణం: చుటూట్ ఉనన్ వాళళ్ందరూ ఇంగీల్షలో మాటాల్డుతూంటే విదాయ్రిథ్ కూడా తపప్నిసరిగా అదే భాషను
ఉపయోగించ వలసి ఉంటుంది.
పరిఙాఞ్నం: తన మీద తనకి నమమ్కం లేకపోతే విదాయ్రిథ్ ఆంగల్ంలో మాటాల్డలేడు. ఎపుప్డైతే ఆంగల్oలో పార్ధమిక విషయాలు తెలిసాయో,
అపుప్డు తనపై తనకి నమమ్కం పెరుగుతూ ఉంటుంది. అలాంటి ఇంగీల్షు వాతావరణానిన్ కలుగజేసే సంసథ్ అతనికి కావాలి.
అనుభవం: పరిజాఞ్నం ఉనాన్, అనుభవం లేకపోతే ఎందుకూ పనికి రాదు. చదువుకునన్వారందరూ జాఞ్నులు కారు. అనుభవం తోడైతేనే
చదువు ‘జాఞ్నం’ అవుతుంది. తరచూ ఇంగీల్షు మాటాల్డే అవకాశానిన్/అనుభవానిన్ ఇచేచ్ వాతావరణానిన్ ఆ సంసథ్ సృషిట్ంచాలి. ఇలాంటి వాతావరణంలో
అతడు కర్మకర్మంగా ఎదుగుతాడు.
సహచరయ్ం: ముందే చెపిప్నటుట్ చుటూట్ ఉనన్వారు అందరూ ఇంగీల్షులో మాటాల్డుతూంటే ఆ సహచరయ్ంలో తను కూడా
పార్వీణుయ్డవుతాడు. కిర్కెట కోచింగలో చుటూట్ ఉనన్వారు ఆ ఆటలో పార్వీణయ్ం సంపాదిసూత్ ఉంటే మామూలు ఆటగాడు కూడా కర్మకర్మంగా ఆ సాథ్యికి
చేరుకోవటం మనకు తెలుసు కదా. ఇదే వాతావరణం సంసథ్లో కూడా ఉండాలి.
ఈ నాలుగు అంశాలూ సంసథ్కి నాలుగు సత్ంభాలు.
తవ్రలోనే ‘ఇంగీల్ష అంటే మేధ’ అనే బార్ండ ఏరప్డింది. దాదాపు కొనిన్ వేలమంది విదాయ్రుథ్లు మేధ నుంచి తయారయాయ్రు.
ఆ సమయంలోనే ‘మేధ లాంగేవ్జ లాయ్బ’ అని విశాఖపటట్ణంలో ఒక "సేట్ట ఆఫ ది ఆరట్ ఫెసిలిటీ" సాథ్పించాము. ఫోనేటికస్ మీద పర్తయ్క
శర్దద్ పెటిట్, పర్తీ విదాయ్రిద్కి హెడఫోనస్ ఏరాప్టు చేసి, ‘ఏ మాట ఎలా పలకాలి’ అనే విషయానిన్ వినే ఏరాప్టు చేశాను.

ఈ సంసథ్ పార్రంభోతస్వానికి పర్ముఖులెవరినీ పిలవలేదు. లాటరీ తీసి విదాయ్రుథ్లను ఎంపిక చేసి, రిబబ్ను కతిత్రించటం నుంచీ, దీప
పర్జవ్లన, పార్రథ్నా గీతం ఆలపించటం వరకూ వారితోనే చేయించాను
34
యండమూరిని మేధాకి తీసుకురావటం కూడా ఒక పధధ్తి పర్కారం జరిగింది.
నా పోటీదారుల్ పెదద్ పెదద్ హొటలసలో మీటింగులను ఏరాప్టు చేసి పర్ముఖులని పిలవటం పార్రంభించారు. రాషట్రంలో ఉనన్ ఇంగీల్ష
పొర్ఫెసరూల్, మేధావులూ వచిచ్ విదాయ్రుథ్లకి ఉపనాయ్సాలు ఇచేచ్వారు.
ఈ మేధావులందరూ కేవలం “ఇంగీల్ష ఎలా మాటాల్డాలి? ఆంగల్ంలో ఏ రకంగా పార్వీణయ్ం సంపాదించాలి?” చెపేప్వారు. తమకు
తెలిసిన భాషాటోపంతో అదరగొటేట్వారు. వినన్ంత సేపూ బాగానే ఉండేది కానీ విదాయ్రుథ్లకి ఆచరణలో అది అసాధయ్ం అనిపించేది.
నేను ఆలోచించాను.
అలా కాకుండా, విదాయ్రుథ్లు మమేకం కావటానికి “వాళళ్కు బాగా తెలిసిన” వయ్కుత్లతో చెపిప్సేత్ బాగుంటుందని తోచింది. అపుప్డు నాకు
సుఫ్రించిన మొటట్ మొదటి వయ్కిత్ ‘యండమూరి వీరేందర్నాథ’.
అపుప్డే కొతత్గా వీరేందర్నాథ పుసత్కం 'విజయానికి అయిదు మెటుల్' విడుదల అయింది. అది నామీద బాగా పర్భావానిన్ చూపించింది.
ఆయనిన్ మేధకి పిలిసేత్ బాగుంటుంది అని ఆలోచన కలిగింది.
దీనికి కొనిన్ సంవతస్రాల ముందు విశాఖపటన్ంలో ‘ఛాలెంజ’ అనే సినిమా విడుదల అయింది. హీరో కటౌట కాకుండా హాలుకి చెరో
వైపునా రచయిత, దరశ్కుడి నిలువెతుత్ కటౌటుల్ పెటట్టం నాకు గురుత్ంది. ఒకవైపు సినిమా గాల్మర, మరోవైపు ఆయనకునన్ తెలుగు, ఇంగీల్షు భాషలోల్
పర్వేశం... ఈ సౌలభయ్ం దృషాట్య్ ఆయనిన్ మేధాకి ఆహావ్నించాలని అనుకునాన్ను.
కానీ ఎలా అపోర్చ అవావ్లో తెలియలేదు. విజిటింగ కారుడ్ పంపితే ఇంటరూవ్య్ దొరకక్ పోవచుచ్.
అదే సమయానికి విశాఖపటన్ం చారట్రడ్ అకౌంటెంటస్ బార్ంచి వారు వీరేందర్నాథని ఒక సమావేశానికి గెసటగా పిలిచారని తెలిసింది.
ఆయన డాలిఫ్న హొటలోల్ ఉనాన్రని తెలిసి అకక్డికి వెళేళ్సరికి, ఆయన అపప్టికే మీటింగకి వెళిళ్పోయారని తెలిసింది.
కానఫ్రెనస్ హాలకి వెళాళ్ను. కేవలం మెంబరల్కి మాతర్మే పర్వేశం ఉండటంతో బయట కూరుచ్నాన్ను.
విశాఖపటన్ం సి.ఎ. అసోసియేషన సెకెర్టరీ వరండాలో కనబడితే “ఆయనిన్ హొటలకి ఎలా తీసుకుని వెళతారు?” అని అడిగాను.
నేను ఆయన తాలుకు మనిషి అనుకుని, "దసపలాల్లో దిగారు. కారు ఏరాప్టు చేశాం" అని సెకెర్టరీ చెపాప్డు.
"టాకీస్ అకక్రలేదు. మీరొపుప్కుంటే నా కారోల్ ఆయనని తీసుకెళతాను" అని ఆయనని రికెవ్సట్ చేశాను. దానికి ఆయన ఒపుప్కునాన్డు.
ఆ విధంగా నా కారోల్ వీరేందర్నాథని తీసుకెళుతూ సంభాషణ పార్రంభించాను. ఆయన ననున్ చారెట్రడ్ అకౌంటెంట అనుకునాన్రు. కాల్రిఫై
చేసాను. కారు దిగిన తరావ్త అతను తన గదికి ననున్ ఆహావ్నించాడు.
ఆ విధంగా యండమూరితో మొటట్మొదటి సమావేశం జరిగింది.
చాలా కొదిద్ సమయంలోనే మా పరిచయం పెరిగింది.
"సార! మా ఇనసిట్టూయ్టలో చేరబోయే విదాయ్రుథ్లకి మీరు ఉపనాయ్సం చెపాప్లి. సెషనకి ఎంత తీసుకుంటారు?" అని అడిగాను.
“నేనేమీ తీసుకోను. మా సరసవ్తీ పీఠం విదాయ్రుథ్లకి చoదా ఇవవ్వలసి ఉంటుంది” అని చెపాప్రు.
దానికి నేను ఒపుప్కునాన్ను. అయితే, “వచిచ్న పర్తి అభయ్రిథ్ నుంచీ రెండు వందల రూపాయలు పర్వేశ రుసుముగా పెడతాను. లేకపోతే
ఉచితమని అందరూ వచేచ్సాత్రు” అనాన్ను.
“నాకేమీ అభయ్ంతరం లేదు” అనాన్డాయన.
దసపలాల్లో హాల బుక చేసాను. మా ఇదద్రి ఫొటోలూ వేసి, మేమిదద్రం కలిసి శిక్షణ ఇసుత్నన్టుట్ పేపరలో పర్కటన ఇచాచ్ను.

అనూహయ్మైన సప్ందన వచిచ్ంది. ఉపనాయ్సం పార్రంభమయేయ్ సమయానికి మేము అనుకునన్దానికనాన్ దాదాపు రెటిట్ంపు మంది
వచాచ్రు.
ఆ హొటలవారితో నాకు బాగా పరిచయం ఉండటం వలల్ అపప్టికపుప్డు పకక్ హాల కూడా తీసుకునాన్ను. ఒక హాలలో యండమూరి
చెపుతూ ఉండగా పకక్ హాలోల్ నేను సెషన పూరిత్ చేశాను. ఆ తరువాత రెండో హాలకి ఆయన వచాచ్రు. మొదటి హాలలో శోర్తలకి నేను కాల్స నిరవ్హించాను.
ఆ సాయంతర్ం ఆయనని కలుసుకొని ఫీజు ఇచాచ్ను. ఆయన దానిని లెకక్పెటిట్ "అదేమిటి? నేను అడిగిన దానికి దాదాపు పది రెటుల్
ఎకుక్వ ఇసుత్నాన్వు" అనాన్రు.
"నేను చాలా తకుక్వ మంది వసాత్రనుకునాన్ను సార. కానీ మంచి రెసాప్నస్ వచిచ్ంది. ఈ డబబ్ంతా మీదే" అనాన్ను.
ఆయన దానికి ఒపుప్కోకుండా "నేను ఎంత అడిగానో అంతే ఇవువ్" అనాన్రు.
" పేపరలో మీ ఫొటో పకక్న నా ఫొటో పడటమే నాకు కావాలిస్ంది. 'మేధ చిరంజీవి యండమూరితో కలిసి ఒక వరకషాప
నిరవ్హించాడు' అనన్ పేరు వచిచ్ంది. నాకది చాలు. కాబటిట్ ఈ రాబడి మీదే" అనాన్ను.
ఆయన దానికి ససేమిరా ఒపుప్కోలేదు. ముందు ఎంత చెపాప్రో అంతే తీసుకొని మిగతాది నాకు ఇచేచ్సారు.
ఇది జరిగిన కొంతకాలానికి నా పోటీ సంసథ్వారు యండమూరికి ఫోన చేసి "మేధలో నిరవ్హించినలాంటి సెషన మా ఇనసిట్టూయ్టలో
కూడా చేయాలి" అని అడిగారు(ట).
"ఒక సంసథ్ కోసం ఒక వయ్కిత్తో కలిసి పనిచేసుత్నన్పుప్డు, పోటీ సంసథ్కు పని చేయటం భావయ్ం కాదు. అలాగని విదాయ్రుథ్లని నిరాశ
పరచటం కూడా నాకు ఇషట్ం లేదు. మీరు మేధ చిరంజీవికి ఫోన చేసి ఆయన అనుమతి తీసుకోండి. ఆయన కూడా ఒపుప్కుంటే తపప్క వసాత్ను" అనాన్రు.
వాళుళ్ నాకు ఫోన చేయలేదు.
కానీ ఈ సంఘటన వలల్ నాకు యండమూరి మీద బలంగా నమమ్కం కలిగింది. చాలా దగగ్ర సేన్హితులం అయిపోయామనన్ ఫీలింగ
కూడా కలిగింది. అపప్టి నుంచీ ఇపప్టివరకూ ఆయన ఆంధర్ తెలంగాణాలోల్, మేధలో తపప్ మరే ఇంగీల్ష సంసథ్లోనూ మాటాల్డలేదు.
‘జీవితంలో గొపప్గొపప్ పరిణామాలనీన్ చినన్చినన్ సంఘటనల దావ్రా ఏరప్డతాయి’ అనటానికి మరో ఉదాహరణ చెపుతాను.
ఆయన మరోసారి విశాఖపటన్ం వచిచ్నపుప్డు సాయంతర్ం డినన్రకి ననున్ ఆహావ్నించారు. నేను అయన ఉనన్ హొటలకి వెళిళ్నపుప్డు
మరో వయ్కిత్ కలిసాడు.
ఆ వయ్కిత్ పేరు పొర్ఫెసర అగారక్ర.
యండమూరి ఆయనని పరిచయం చేసి, “ఈయనకి విదేశాలోల్ మంచి సంబంధాలు ఉనాన్యి. ఇంగీల్షలో పార్వీణయ్ం సంపాదించటానికి
మీకు విదేశీ పరయ్టన అనుభవం చాల ముఖయ్ం” అంటూ దాని పార్ముఖయ్తను వివరించారు. తరువాత అగారక్ర తో రెండు నిముషాలు మాటాల్డారు.
ఆయన ననున్ ఆకసఫరడ్ యూనివరిస్టీకి ఆహావ్నించాడు.
భారత పర్భుతవ్ం కొంతమందిని మన దేశం నుంచి ఆకసఫరడకి పంపిసుత్ంది. అలాగే అకక్డి విదాయ్రుథ్లు కొంతమంది భారత దేశం
వసాత్రు. దానికి ననున్ అపైల్ చేయమని ఆయన సలహా ఇచాచ్రు.
ఆయన సలహా మేరకు ఆ విధంగానే అపైల్ చేసాను.
మన దేశం తరఫు నుంచి నలుగురు టీచరల్ని ఎంపిక చేశారు. దకిష్ణ భారత దేశం నుంచి నేనొకక్డినే ఎంపిక అయాయ్ను. ఇది చాలా
గరవ్కారణంగా భావిసూత్ ఉంటాను.
అగారక్రతో కలిసి సట్డీటూరకి వెళళ్టం, ఆకసఫరడ్ యూనివరిస్టీ విదాయ్రుథ్లని కలవటం నాకు గొపప్ అనుభవానిన్ ఇచిచ్ంది.
యూనివరిస్టీలో వివిధ కాలేజీ విదాయ్రుథ్లతో దాదాపు ఎనిమిది రోజులు సంభాషించాను. నాకు తెలిసిన విషయాలీన్, నా అనుభవాలనీ వారితో
పంచుకునాన్ను. ఇంగీల్ష బోధించటంలో నేను పర్వేశపెటిట్న కొతత్ పదధ్తులనీన్ వాళళ్ని ఆకరిష్తులని చేశాయి. ఆసకిత్తో తెలుసుకునాన్రు.
అగారక్రతో పరిచయం అకక్డితో ఆగలేదు.

మరుసటి సంవతస్రం బరిమ్ంగహాం యూనివరిస్టీ వాళుళ్ ఆహావ్నించారు. అకక్డ మేయర లారడ్ రాండల బూర్తో కలిసి డినన్ర చేయటం
మరొక అనుభవం.
...
ఇంగీల్ష భాష అంతా “Do, Be, Have” అనన్ మూడే మూడు పదాల పై ఆధారపడి ఉండటం గురించి ఇదే పుసత్కంలో గత
అధాయ్యంలో నేను ఒక కానెస్పట్ చెపాప్ను...!
దీని మీద ఒక పేపరు తయారు చేసి అమెరికాలోని ఫోల్రిడా పామ బీచ అటాల్ంటిక యూనివరిస్టీ వాళళ్కు పంపించాను.
వాళళ్ యూనివరిస్టీలో జరుగుతునన్ అంతరాజ్తీయ ఆంగల్ పర్తినిధుల సమావేశంలో ఆ పేపరు చదవటానికి అంగీకరించి వారు
ఆహావ్నించారు. ఎనభై దేశాల నుంచి పర్తినిధులు పాలొగ్నన్ ఆ సభలో దాదాపు పదిహేను నిముషాలు మాటాల్డాను.
...
నా జీవిత విశేషాలనీన్ విని యండమూరి, “ఇది పుసత్కంగా వసేత్ యువతకి చాలా ఉపయుకత్ంగా ఉంటుంది చిరంజీవీ. నేనే వార్సాత్ను”
అనాన్రు.
“అంతకనాన్ కావలసింది ఏముంది సార” అనాన్ను.
యండమూరితో చినన్ పరిచయం ఇలా శాఖోపశాఖాలుగా విసత్రించింది.
జీవితంలో ఎదుగుతునన్పుప్డు ఏ చినన్ అవకాశం వచిచ్నా వదులుకోకూడదు. ఒకొక్కక్ పరిచయం ఒకొక్కక్ అవకాశం. ఒకోక్ అవకాశం
ఒక కొతత్ తలుపు తీసుత్ంది.
నిరాశావాది ఏ పుటట్లో ఏ పాముందో అని భయపడతాడు. అశావాది ఏ పుటట్లో ఏ మణి మాణికాయ్లునాన్యో అని వెతుకుతాడు.


ఉనన్

34
కుపప్ నూరిచ్న తరావ్త, వేసవిలో బళుళ్ వేసుకుని మేము చెరువు దగగ్రకు వెళేళ్వాళళ్ం. అపప్టికి చెరువులు ఎండిపోయి ఉండేవి.
అందులో ఒండుర్మటిట్ చాలా సారవంతమైనది. దానిన్ బళళ్లో తీసుకొచిచ్ పొలాలోల్ నింపేవాళళ్ం.
మా విదాయ్రుథ్లోల్నే ఎంతోమంది మేధావులుండేవారు. వారిలో ఉండే నైపుణాయ్నిన్ పసిగటిట్ టైరనింగ ఇచిచ్, మా దగగ్రే ఫాయ్కలీట్గా
నియమించవచచ్నన్ సూతార్నిన్ అకక్డి నుంచే నేరుచ్కునాన్ను.
బయట నుంచి ఎకక్డి నుంచో పొర్ఫెషనలస్ని తీసుకు వచిచ్ పెటట్టం కనాన్ మన పొలం పకక్నే ఉనన్ సారవంతమైన మటిట్ని మన
పొలంలో నింపుకోవటం లాభదాయకం కదా!
మేధలో పని చేసే సాట్ఫ అంతా దాదాపు మా పూరవ్ విదాయ్రుథ్లే. ఇలా పూరవ్ విదాయ్రుథ్లని మా సంసథ్లో అధాయ్పకులుగా
నియమించటానికి మరికొనిన్ కారణాలు ఉనాన్యి.
వీళుళ్ పాఠాలు చెపుతునన్పుప్డు "ఒకపుప్డు నేనూ మీలాగే...” అనన్ పదాలిన్ తరచూ ఉపయోగిసాత్రు. మేము ఇదే సంసథ్లో చేరినపుప్డు
తెలుగు తపప్ మరొక భాష రాదు. ఇపుప్డు మేము ఎలా మాటాల్డుతునాన్మో చూసుత్నాన్రు కదా" అని ఉదాహరణతో సహా చెపప్టం విదాయ్రుధ్లోల్ నమమ్కానిన్
పెంచుతుంది.
‘నేనికక్డే చదువుకునాన్ను” అంటూ, పై భావానేన్ సవ్ఛఛ్మైన ఇంగీల్షులో మా రిసెపష్నిసుట్ చెపుతునన్పుప్డు చేరటం కోసం వచేచ్వారికి
సంసథ్ పై నమమ్కం ఏరప్డుతుంది.
నేను విదాయ్రుథ్లతో ఎలా ఉంటానో నా సాట్ఫకి కరెకుట్గా తెలుసు. వారు ఫాయ్కలీట్ అయినపుప్డు అదే నమర్తా, వినయమూ, దగగ్రితనం,
ఆతీమ్యతా మొదలైనవనీన్ విదాయ్రుథ్లపటల్ చూపిసాత్రు.
ఈ మూడు కారణాలవలేల్ నేను ఎపుప్డూ మా సంసథ్లో మా పూరవ్ విదాయ్రుథ్లని చేరుచ్కుంటూ ఉంటాను. అయిదారు వేల జీతానికి చేరిన
వారు పర్సుత్తం పదిహేను, ఇరవై వేలు సంపాదిసూత్ సంతృపిత్తో ఉంటారు. మేధలో ఈ విధమైన ఒక కుటుంబ వయ్వసథ్ను నిరిమ్ంచానని నేను గరవ్ంగా
చెపుప్కోగలను.
…
నిరంతర కృషీ, పటుట్దలా... వీటిని ఆయుధాలుగా చేసుకునన్ మేధ పేరు అటు శీర్కాకుళం నుంచీ, ఇటు కాకినాడ వరకూ
శాఖోపశాఖాలుగా విసత్రించసాగింది. విదాయ్రుథ్లు దూరపార్ంతాల నుంచి కూడా రావటం మొదలుపెటాట్రు.
అయితే చాలామంది విదాయ్రుథ్లు మేధలో చేరటానికి విశాఖపటన్ం వరకూ వచేచ్ ఆరిథ్కసోథ్మత లేనివారు అయి ఉండవచుచ్. వారి కోసం
ఒక పుసత్కం వార్సేత్ ఎలా ఉంటుందనన్ ఆలోచన కలిగి ‘5 Elements of English’ అనే పుసత్కం వార్శాను.
మనిషికి కావలసిన అయిదు ముఖయ్ అవసరాలను సమకూరేచ్ వాటిని పంచ భూతాలు అంటారు. పుసత్కపు అధాయ్యాలకి వాటిపేరేల్
పెటాట్ను.
ఈ అధాయ్యంలో vocabulary గురించి చరిచ్ంచటం జరిగింది. వితుత్కు మూలం భూమి. భూమి సారం మీదే, పెరిగే వితత్నం తీరు
ఆధారపడి ఉంటుంది. అదే విధంగా భాషకు మూలం vocabulary.

ఆంగల్ భాషలో మన అభిపార్యాలు అవతలివారికి చెపప్టానికి వేయి పదాలు తెలిసేత్ చాలని గతంలోనే అనుకునాన్ము. అదే
మూడువేల పదాలు తెలిసేత్ అదుభ్తంగా మాటాల్డవచుచ్. అయిదువేల పదాలు తెలిసేత్ భాషలో ఆంగల్ంలో గొపప్ పార్వీణయ్ం ఉనన్వారికి కూడా మనం
భోదించవచుచ్.
తాను ఏ సాథ్యిలో ఉండాలనేది పర్తీ విదాయ్రీథ్ తనకు తానే నిరణ్యించుకోవాలి. ఒక మెకానికల ఇంజనీరకి అయిదు వేల పదాల
ఆవశయ్కత లేదు. ఇంగీల్షు లెకచ్రరకి కనీసం మూడు వేలు తెలిసుండాలి. ఇది Earth అధాయ్యం తాలూకు సారాంశం.
నీళుళ్ మూడు రకాల సిథ్తులోల్ ఉంటాయి. మంచు, నీరు, ఆవిరి. వీటిని మూడు ‘Tenses’కి అనవ్యించాను. గతం, వరత్మానం,
భవిషయ్తుత్.
నీరు ఎపుప్డూ పర్వహిసూత్నే ఉంటుంది.
దీనేన్ ‘ఫోల్’ అంటారు.
ఎపుప్డైతే నీకు ఈ మూడు ‘Tense’ల మీద అధికారం వచిచ్ందో అపుప్డు నీ మనసులోని మాటను అవతలివారికి అదుభ్తంగా
వయ్కీత్కరించగలవు. తడబడకుండా చెపప్గలవు.
దానిన్ కూడా ‘ఫోల్’ అనే అంటారు.
గాలి అనంతం. గాలి లాగే ఇంగీల్షలో ‘Prepositions’ కూడా అంతం లేనివి. ఒక వయ్కిత్ ఆంగల్ భాషా పరిజాఞ్నం ఎంత? అనేది అతడు
వాడే ‘Prepositions’ దావ్రా తెలుసుకోవచుచ్. ఈ ‘Prepositions’ తాలూకు వాడకం ఎంత బాగా తెలిసేత్, భాష మీద అంత పటుట్ వసుత్ంది.
ఉదాహరణకి ‘AT’ అనన్ పదానికి అరథ్ం 'వదద్'. కానీ దీనిని పది సందరాభ్లోల్ పది రకాలుగా ఉపయోగించవచుచ్. ‘Iam looking at
you’ అంటే 'నేను నీ వైపు చూసుత్నాన్ను' అని అరథ్ం. ‘You are at the bus-stop’ అంటే నువువ్ బససాట్ప దగగ్ర ఉనాన్వు. ఈ విధంగా ఒకే పదానిన్
పలు రకాలుగా వాడటం దావ్రా అవతలివారికి మన భావాలని వివిధ రూపాలోల్ సప్షట్ంగా వయ్కీత్కరణ చేయొచుచ్.
‘You are at 60’ అనన్పుప్డు ‘నీ వయసు అరవై’ అనన్ అరథ్ం వసుత్ంది. అదే సైకిల మీద ఉనన్పుప్డు 'You are at 80' అంటే
'నువువ్ యెనభై కిలోమీటరల్ వేగంతో బండి నడుపుతునాన్వు' అనన్ అరథ్ం వసుత్ంది.
ఈ విధంగా ‘AIR’ అనే ఈ అధాయ్యమంతా ఆంగల్ భాష సొగుసులకు మూలాలైన Prepositions గురించి ఉంటుంది.
‘ఒకే పదానిన్ వేరేవ్రు అరాథ్లతో ఉపయోగించటం ఎలా’ అనన్ది SKY అనన్ అధాయ్యంలో వివరించటం జరిగితే – ‘ఒక భావానిన్
రకరకాల పదాల సమేమ్ళనలతో చెపప్టం ఎలా’ అనన్ది AIR అనన్ అధాయ్యంలో వివరించటం జరిగింది.
verb పకక్న పెటేట్ పదం బటిట్ ఆ verb తాలూకు అరథ్ం మారుతుంది ఉదాహరణకి .'Look at' అని వాడినపుప్డు 'ఒక విషయం మీద
దృషిట్ కేందీర్కరించటం' అనే అరథ్ం వసుత్ంది .‘Look into’ అని వాడినపుప్డు 'పరిశీలించటం' అనే అరథ్ం వసుత్ంది .‘Look for’ అని వాడితే ‘వెతకటం’
అనే అరథ్ం వసుత్ంది .‘Look after’ బాగోగులు చూసుకోవటానిన్ సూచిసుత్ంది.
ఇలా ఒక కిర్య పకక్న వచేచ్ పదం బటిట్ ఆ verb తాలూకు అరథ్ం మారుతుంది. ఇలా ఇంగీల్ష లో కిర్య తరావ్త వాడే పదాలు చాలా
ఉంటాయి .ఇదే ‘Sky’ అనే అధాయ్యం సారాంశం.
Emotions, obligations, Intentions… ఈ మూడు ఎమోషనసనీ ఇంగీల్షులో ‘Model verbs’ అంటారు. ఈ అధాయ్యం
అంతా ‘Model verbs’ గురించి చరిచ్ంచబడింది. మనిషి తాలూకు రకరకాల ఎమోషనసని ఇంగీల్షులో ఏ విధంగా పర్కటించాలి అనేది ఇకక్డ

చరిచ్ంచబడింది. ‘You can do it’, ‘You will do it’, ‘You must do it’, ‘You should do it’ అనే వాకాయ్లు ఒకసారి పరిశీలిసేత్ ఈ ‘Model
verbs’ తాలూకు పార్ధానయ్త తెలుసుత్ంది.
35
ఈ పుసత్కానిన్ ముగించే ముందు నా కుటుంబం గురించి కాసత్యినా చెపప్క పొతే ఆ లోటు అలాగే ఉండిపోతుంది.
5 elements of fire పుసత్కానిన్ బరిమ్ంగహాం యూనివరిస్టీలో మేయర రిలీజ చేశారు. ఈ పుసత్కం ఎంత పార్చురయ్ం పొందిందంటే,
దాదాపు అయిదు సంవతస్రాలోల్ లక్ష కాపీల దాకా అముమ్డుపోయిoది.
ఇదే పుసత్కానిన్ మేము విశాఖపటన్ంలో ఆవిషక్రించినపుప్డు ముఖయ్ అతిథిగా యండమూరి వచాచ్రు.
ఆయన పుసత్కానిన్ ఆవిషక్రిసూత్ ఉండగా నేను పకక్న నిలబడదామని అభిలషించాను. దానికి పెర్సని కూడా సిదద్ం చేసాను.
కానీ ఆయన పార్రంభోపనాయ్సం ఇసూత్ నా భారయ్ని సేట్జ మీదకు పిలిచి, “పర్తీ మగవాడి విజయం వెనుకా ఒక సతరీ ఉంటుందంటారు.
కానీ తన విజయం వెనుక మౌనంగా ఉండే సతరీ నిశశ్బానిన్ అరథ్ం చెసుకోవటమే మొగవాడి నిజమైన విజయం” అని అరథ్ం వచేచ్లా మాటాల్డారు.
అపుప్డు నాకు అరథ్మయింది నేను చేసిన తపేప్మిటో.
అపప్టివరకూ జరిగిన పర్తీ ఫంక్షనుకీ నేనే సూటు వేసుకుని కూరుచ్నేవాడిని. కానీ పని ధాయ్సలో నేను ఎంత పటిట్ంచుకోకపోయినా…
మౌనంగా, నిశశ్బద్ంగా నా వెనుక ఉండి ననున్ నడిపించిన వయ్కిత్ని సేట్జి మీదకు పిలిచి, ఆమెతో ఆయన ఆ పుసత్కానిన్ ఆవిషక్రింపజేయటం నా జీవితంలో
మరిచ్పోలేని సంఘటన.
ఆ రోజు నుంచీ ఈ రోజు వరకూ నేను పర్తీ సందరభ్ంలోనూ నా భాగసావ్మిని కలుపుకుంటూనే వచాచ్ను.
వివాహం జరిగిన కొతత్లో దూరపు పార్ంతాలకు వెళిళ్నపుప్డు హొటలలో అకక్డి లెటర పాయ్డ మీద నా భారయ్కి ఉతత్రాలు వార్సేవాడిని.
ఒకోక్సారి నేను వచేచ్సిన తరావ్త అవి పోసుట్లో వచేచ్వి. అలాంటి ఉతత్రాలు దాదాపు వంద ఆమె దాచుకుంది.
ఇదంతా గొపప్గా చెపుప్కోవటం కాదు.
ఒక సామానుయ్డు ఆరిథ్కంగా నిలదొకుక్కోవాలంటే యుకత్వయసులో కుటుంబానికీ, సంసారానికీ ఇవవ్గలిగే సమయం చాలా తకుక్వ
ఉంటుంది. కానీ ఆ కొదిద్ సమయంలోనే మన దగగ్రవాళుళ్ మనకి మానసికంగా ఎంత అవసరమో చెపప్టం కోసం, ఇలాంటి చినన్ చినన్ విషయాలు
దోహదపడతాయి అని చెపప్టమే నా ఉదేద్శయ్ం.
...
కుటుంబంతో సహా హైదరాబాద వచిచ్న కొతత్లో ఒకక్డినే నాలుగు బార్ంచలు చూసుకోవాలిస్ రావటంతో సంసారానిన్
పటిట్ంచుకోవటానికి క్షణం కూడా సమయం దొరకలేదు. అనీన్ ఒకక్డినే చూసుకోవాలిస్న పరిసిథ్తి. ఆ సమయంలో నా భారయ్ ఒక పుసత్కం తీసుకొచిచ్
చూపించింది.
అది మా చినన్మామ్యి నోట బుక.
అందులో ఆ పాప ‘Nobody loves me’ అని వార్సుకుంది.
కదిలిపోయాను. కానీ ఆ మాటలోల్ చాలా వాసత్వముంది.
ఆ రోజు సాయంతర్మే విశాఖపటన్ం వెళాళ్లి. విమానం టికెటుల్ కానిస్ల చేసుకునాన్ డబుబ్ వెనకుక్ రాదు. ఆ రోజులోల్ ఆ డబుబ్ చాలా
పెదద్ మొతత్ం. అయినా సరే వెళళ్కుండా ఆ రెండు రోజులూ ఇంటోల్ పిలల్లతో ఉండిపోయాను.
ఇది వాళుళ్ కూడా గర్హించారు.
నా కూతురికి నేను ‘బుదిధ్మంతుడు’ అనే సీరియల కథ చెపుతూ ఉంటాను. దాదాపు నెలరోజులు సాగినా అది పూరత్వదు. అందులో
హీరో రకరకాల పనులు చేసూత్ ఉంటాడు. కొనిన్ మంచి, కొనిన్ వెధవ పనులు.

ఈ కధ ఎంత నాటకీయంగా చెపుతానంటే పదిహేను రోజుల తరావ్త కానీ అది నా కథే అని నా భారయ్కి కూడా అరథ్ం కాలేదు. పాపని
మా ఊరు తీసుకెళిళ్నపుప్డు రవిని, రెడిడ్నీ చూపించి "ఇతడేనా నీ కథలో హనుమంతుడు? అతనేనా జాంబవంతుడు?" అని అడుగుతూ ఉంటుంది.
ఇపప్టికీ నేను బాగా అలసిపోయి ఇంటికి వచిచ్ బటట్లు కూడా విపప్కుండా అలాగే సోఫామీద వాలిపోతే, నా చినన్ కూతురు వచిచ్ షూ
విపిప్ మేజోళుళ్ తీసి సరుద్తుంది.
ఆపాయ్యత అనేది ఒక బాయ్ంక అయితే నువువ్ అందులో ఎంత జమ చేసేత్ రేపు నువువ్ అందులోంచి అంత తీసుకోవటానికి సౌలభయ్ం
ఇలాంటిదే మరో సంఘటన నా పెదద్ కూతురితో జరిగింది. ఆరోజు చాలామంది బంధువులు మా ఇంటికి వచాచ్రు. ఏ.సి. గదులు
రెండే ఉండటంతో ఆడవాళళ్ందరినీ ఒక గదిలోనూ, పిలల్లిన్ మరో గదిలోనూ పడుకోమంది నా భారయ్.
“మరి నానన్ ఎకక్డ పడుకుంటారు?" అని అడిగింది నా పెదద్ కూతురు.
"ఆయన బయట హాలోల్ పడుకుంటారులే"
"నానన్ రేపు పొదుద్నన్ అయిదింటికి లేచి నానన్ కాల్సుకి వెళాళ్లి. మాకేమీ పని లేదు. మేము పడుకుంటాం" అని పిలల్లందరినీ తీసుకెళిళ్
హాలోల్ పడుకుంది.
చినన్ సంఘటనే. కానీ మనసుకి వెనన్ రాసే సంఘటనలు ఇవి.
...
నా చినన్ కూతురి మీద ఒకే ఒక సారి చేయి చేసుకునాన్ను. ఆ తరువాత ఆ రాతర్ంతా చాలా ఫీలయాయ్ను. నేను చేసిననిన్ వెధవ పనులు
ఎవరూ చేసి ఉండరు. కానీ ఎపుప్డూ మా అనన్లు కానీ, మా అమమ్ కానీ ననున్ కొటట్లేదు.
అటువంటిది ఆ చినాన్రిని ఎందుకు కొటాట్నా అని మధనపడాడ్ను.
టీచరకి కోపం, ఇరిటేషన ఉండకూడదు. సాడిజమూ, వెటకారమూ అసస్లు ఉండకూడదు. ఈ లక్షణాలునన్ ఉపాధాయ్యులు ఎవరైనా
ఈ పుసత్కం చదివితే, తమ నడవడికను ఎందుకు మారుచ్కోవాలో రెండు ఉదాహరణలోల్ చెపుతాను.
ఒకపుప్డు నాకు బాగా కోపం ఉండేది. ఒక విదాయ్రిథ్ ఇంగీల్షులో తపుప్ చేసేత్ చాక పీస విసిరేశాను. అది గురితపిప్ పకక్నునన్ అమామ్యి
మెడ కిర్ంద డెర్సలో పడింది. ఒక క్షణం ఏం చెయాయ్లో తెలియలేదు. ఆ అమామ్యి మొహం సిగుగ్తో ఎరర్గా కంది పోయింది.
ఆమెను తరావ్త పిలిచి క్షమాపణ వేడుకునాన్ను. అయినా తపుప్ తపేప్ కదా.
రెండోది పార్ణాల మీద కొచిచ్న ఉదాహరణ. ఒక తండిర్ నా దగగ్రకు తన కొడుకుని తీసుకొచాచ్డు. కిర్తం రోజే అతడు రైలు కిర్ంద తల
పెటిట్ ఆతమ్హతయ్కు పర్యతిన్ంచాడని, ఈ మనసత్తావ్నిన్ (suicidal tendency) తగిగ్ంచటం కోసం కౌనిస్లింగ చేయమనీ అడిగాడు.
‘నేను వయ్కిత్గత కౌనిస్లింగ చేయను, మా తరగతులలో వయ్కిత్తవ్ వికాసం గురించి చెపుతాను. అదేమైనా ఫలితం చూపించవచుచ్.
పర్యతిన్ంచండి” అనాన్ను.
ఆయన దానికి ఒపుప్కుని కొడుకుని చేరిప్ంచి వెళిళ్పోయాడు.
ఆ మరుసటిరోజు కాల్సులో అతడిని సేట్జ మీదకు పిలిచి, భుజం మీద చేయి వేసి “నా మితుర్డు గణేష” అంటూ అతని suicidal
మనసత్తవ్ం గురించి చెపాప్ను.
ఆరోజు సాయంతర్ం అతను ఇంటికి వెళిళ్న తరావ్త ‘తాను ఆతమ్హతయ్ చేసుకుంటునాన్’నని ఒక ఉతత్రం వార్సి పెటిట్ వెళిళ్పోయాడు.
ఆతమ్హతయ్కి వార్సిన కారణాలోల్ నా పేరు కూడా ఉందని తెలిసింది.
చెమటుల్ పటాట్యి.
ఆగమేఘాల మీద అతని ఇంటికి వెళిళ్, ఆ ఉతత్రంతో పాటూ సేన్హితుల లిసుట్ తీసుకుని, హుటాహుటిన వెళిళ్ వాళళ్ను పటుట్కుని,
అందరం కలిసి రైలేవ్ టార్కులనీన్ వెతికాము.

అదృషట్వశాతూత్ దొరికాడు.
నా పేరు వార్యటానికి కారణం చెబుతూ "ననున్ అందరి ముందూ అవమానం చేశారు. కాబటిట్ నేను ఇలాంటి నిరణ్యం తీసుకునాన్ను"
అనాన్డు గణేష.
నేను చేసిన తపుప్ అరథ్మయింది.
“నువువ్ నా సేన్హితుడివి. అందుకే గదా సేట్జిపై నీ భుజం మీద చెయియ్ వేసి మటాల్డాను. “అతి సమీప భవిషయ్తుత్లో నువువ్ మిగతా
వారందరికీ ఒక మారగ్దరిశ్గా, సూఫ్రిత్ పర్దాతగా నిలవబోతునాన్వు’ అని నీ కనాన్ పిరికి విదాయ్రుథ్లకి చూపించటం కోసమే నినున్ సేట్జి ఎకిక్ంచాను” అంటూ
చాలా సేపు నచచ్చెపిప్న తరావ్త మనసు మారుచ్కునాన్డు.
మూడు నెలల కౌనిస్లింగలో గణేష ఎంతగా మరాడంటే పూరిత్గా సానుకూల ఆలోచనా ధోరణితో మా సంసథ్ నుంచి బయటకు వెళాళ్డు.
పర్సుత్తం అతడు ఒక పెదద్ కంపెనీలో హెచ.ఆర. మేనేజరగా పని చేసుత్నాన్డు.
…
విదాయ్రుథ్లతో అనుభవాలు చాలా గమమ్తుత్గా ఉంటాయి.
ఒకరోజు ఒక కురర్వాడు వచిచ్ "సార. మీరు నాకొక సహాయం చేయాలి" అనాన్డు.
"ఏమిటి?" అని అడిగాను.
"మన ఇనసిట్టూయ్టోల్నే చదుకుంటునన్ ఒక అమామ్యిని నేను పేర్మించాను. ఆ అమామ్యికి ఈ విషయం మీరే చెపాప్లి" అనాన్డు.
“మేధా సోప్కెన ఇంగీల్ష నేరేప్ సంసథ్. వధూవరులను కలిపే వివాహ వేదిక కాదు” అనాన్ను కాసత్ కోపంగా.
“కొదిద్ రోజులోల్ ఆ అమామ్యి కోరుస్ అయిపోతుంది”.
"నేను చెపప్టమెందుకు? నువేవ్ చెపొప్చుచ్ కదా" అనాన్ను.
"అది కాదు సార. మీరు చెపితే మరాయ్దగా ఉంటుంది. నేను ఆ అమామ్యిని పేర్మించటమే కాదు. పెళిళ్ కూడా చేసుకోవాలని
అనుకుంటునాన్ను. ఒకవేళ ఆ అమామ్యి ఒపుప్కుంటే వాళళ్ ఇంటికి నేను మా పెదద్వాళళ్ని పంపిసాత్ను" అనాన్డు.
అతడంత మరాయ్దగా చెపుతూ ఉంటే, ఇందులో నాకేమీ అభయ్ంతరం కనబడ లేదు. మరుసటిరోజు ఆ అమామ్యిని చాంబరలోకి పిలిచి
"నినున్ ఒక అబాబ్యి పేర్మిసుత్నాన్డు. మీకు ఇషట్మైతే అతడికి ఓకే చెపొప్చుచ్" అనాన్ను.
"ఎవరా అబాబ్యి?" అని అడిగింది.
"ఒక అబాబ్యి నినున్ పేర్మిసుత్నన్ విషయం ఇంతకాలం నీకు తెలీకుండానే ఉందా? ఒకసారి మనసులోకి తొంగి చూడు. నీకే
అరథ్మవుతుంది" అనాన్ను కవితవ్ ధోరణిలో.
ఇది జరిగిన మరుసటిరోజు ఆ అమామ్యి ఆతమ్హతాయ్ పర్యతన్ం చేసింది.
ఎందుకో నాకు అరథ్ం కాలేదు. ఈ అబాబ్యి ఏమనాన్ బెదిరించాడా అనుకునాన్ను. కానీ అతడికి అంత సీను లేదు. ఆమామ్యి 'నో'
అంటే తనే చేసుకునే రకం.
మేమందరం ఆసుపతిర్కి వెళాళ్ం. తండిర్ని ఓదారాచ్ను.
కొనిన్ రోజుల తరావ్త ఆ అమామ్యి కోలుకుని ఆసుపతిర్ నుంచి వచాచ్క, నా దగగ్రకు వచిచ్ంది.
"మా ఇంటోల్ వాళుళ్ ఒపుప్కునాన్రు" అంది.
“కంగార్చుయ్లేషనస్. పెళెళ్పుప్డు?” అనాన్ను.
"మీరెపుప్డంటే అపుప్డే" అంది.
ఆ అమామ్యి చెపుతునన్ది నాకరథ్ం కాలేదు. "నేను ఒపుప్కోవటం ఎందుకు? మీరిదద్రూ ఒపుప్కోవాలి కదా" అనాన్ను.
"అదేనండీ. మనం ఇదద్రం ఎపుప్డు అనుకుంటే అపుప్డే చేసుకోవచుచ్" అంది ముసి ముసిగా (!) సిగుగ్ పడుతూ.

నాకు సప్ృహ తపుప్తునన్టుట్ అనిపించింది. అదృషట్వశాతూత్ నాకపప్టికి పెళళ్వలేదు కానీ ఆ అమామ్యి చేసుకునన్ అపారథ్ం మాతర్ం
అరథ్ం అయింది.
జరిగినదంతా వివరించాను. మొహం చిటిల్ంచి "ఆ దరిదుర్ణాణ్" అంది.
నా పరిసిథ్తి కుడితిలో పడడ్ ఎలుకలా అయింది. ఆ అమామ్యి లేచి "నేను మీరనుకునాన్ను. అందుకే మా ఇంటోల్ చెపాప్ను. వాళుళ్
ఒపుప్కోకపోయేసరికి ఆతమ్హతాయ్ పర్యతన్ం కూడా చేశాను. ఇపుప్డు మీరు కాదంటే ఎలా?" అంది.
“నాకు మీమీద అలాంటి అభిపార్యం లేదు. ననున్ క్షమించండి. మీరు నా శిషుయ్రాలు. నేను చేసినది తపేప్. ఇంకొకళళ్ వయ్కిత్గత
విషయాలోల్ వేలు పెటట్కూడదనన్ గుణపాఠానిన్ ఈ సంఘటన నాకు నేరిప్ంది" అనాన్ను.
ఆమె ఒకక్ క్షణం మౌనంగా ఉండి "థాంకూయ్ సర" అని వెళిళ్పోయింది.
…
కొనిన్సారుల్ తెలీకుండా చేసిన పనులు కూడా మంచి పరిణామానిన్సాత్యి. ఒక కురర్వాడు వెయియ్రూపాయలు ఫీజు కటిట్, చేరిన మరుసటి
రోజు వచిచ్ పోలీసులు తన బైకు పటుట్కునాన్రనీ, అరెజ్ంటుగా అయిదువందలు కావాలనీ, ఈ విషయం నానన్కి తెలిసేత్ చంపేసాత్డనీ అనాన్డు.
ఇమమ్ని మా కాయ్షియరకి చెబితే ఆమె, "ఇతడు పూరిత్గా ఫీజు కటట్లేదు. కేవలం వెయియ్ రూపాయలే కటాట్డు. మళీళ్ అందులో అయిదు
వందలు తీసుకుంటునాన్డు" అనన్ది.
“ఫరేల్దు. ఇచిచ్ పంపించండి. నానన్కి తెలిసేత్ తిడతాడంటునాన్డుగా” అని డబుబ్ సరిద్ పంపించాను.
మూడురోజులు పోయిన తరావ్త మళీళ్ వచిచ్ “ఇంకో వెయియ్ రూపాయలు కావాలి సార. మా అమమ్ ఆసుపతిర్లో ఉంది” అని కనీన్ళళ్తో
అడిగాడు.
"మన దగగ్ర ఇతడి డబుబ్ ఇంకా అయిదువందల రూపాయలు మాతర్మే ఉంది. ఇది పూరిత్గా ఎగొగ్టేట్ బాపతు" అని కాయ్షియర
హెచచ్రించింది.
“తన దగగ్రివాళళ్కి ఒంటోల్ బాగాలేదని అంటునాన్డు కదా. ఇవవ్ండి” అనాన్ను.
మనిషిమీద ఆమాతర్ం విశావ్సం ఉండాలని నా ఉదేద్శయ్ం.
కానీ ఆ డబుబ్ తీసుకునన్ తరావ్త అతడు మళీళ్ కనబడలేదు.
రెండు నెలలు గడిచినా కూడా అతడి జాడ తెలియలేదు.
"నేను అపుప్డే చెపాప్ను కదండీ" అనన్ది కాయ్షియర.
ఆ సంగతి కర్మకర్మంగా మేము మరిచ్పోయాము.
దాదాపు రెండు సంవతస్రాల తరావ్త దుబాయి నుంచి నాకొక ఉతత్రం వచిచ్ంది.
"మేధ ఇనసిట్టూయ్ట చాలా కమరిష్యల అనీ, అకక్డ ముకుక్ పిండి డబుబ్లు వసూలు చేసాత్రనీ నా సేన్హితులు చెపేత్, పరీకిష్ంచటం
కోసం నేను చేరానే తపప్ నాకు ఇంగీల్ష నేరుచ్కోవాలనే కోరిక లేదు. కేవలం మా సేన్హితులతో బెట కటిట్ ఆ పరిసిథ్తులలో అలా చేశాను సార. కానీ మీరు
మంచి హృదయంతో అయిదు వందలు ఎకుక్వ ఇచాచ్రు. పర్సుత్తం నేను దుబాయిలో మంచి సాథ్యిలో ఉనాన్ను. అందుకనే ముపైప్ అయిదువేల
రూపాయల చెకుక్ పంపిసుత్నాన్ను. నేను చేసిన తపుప్కి పరిహారంగా పదిమంది విదాయ్రుథ్లకి మీ సంసథ్లో ఉచితంగా చదువు చెపప్ండి" అని వార్శాడు.
"బాస ఈజ ఆలేవ్స రైట” అనాన్ను మా కాయ్షియరతో నవువ్తూ.
ఈ సంఘటన ఇలా జరిగింది కాబటిట్ ఆ మాట అనగలిగాను. అతను కానీ ఆ డబుబ్ పంపించకపోయుంటే "అసిసెట్ంట ఈజ ఆలేవ్స
రైట" అనుకునేవాడినేమో. ఇపప్టికీ ఆ ఉతత్రానిన్ ఫేర్మ కటిట్ంచి ఉంచాము.
మొతాత్నికి విదాయ్రుథ్లతో ఇటువంటి సంఘటనలు కోకొలల్లు.

ఎంతమంది విదాయ్రుథ్లని మేధ మారిచ్ందో తెలీదు కానీ నిశచ్యంగా నా మనసత్తావ్నిన్ మారచ్టానికి మాతర్ం మేధ చాలా
సహాయపడింది.
36
డాలిఫ్న హొటలలో జరిగిన ఒక పారీట్లో ఒక విలేఖరి కలిసాడు. “తెలంగాణా నుంచి ఇంత దూరం ఎందుకు వచాచ్ర”ని పర్శిన్ంచాడు.
దానికి సమాధానంగా, ఆర.టి.సి. బససాట్ండలో పడుకోవటం దగగ్రున్ంచీ సులభ కాంపెల్కస్లో సాన్నం చేయటం వరకూ జరిగింది
కుల్పత్ంగా చెపాప్ను. అంతా విని, "మంచి కథ చెపుతునాన్రు. ఇదంతా నిజంగా జరిగిందా?" అని అడిగాడు.
తేదీలతో సహా అనిన్ విషయాలూ చెపిప్, తొలి రోజులోల్ దినపతిర్కలోల్ వచిచ్న పర్కటనలు చూపిసేత్ అతడికి నమమ్కం కలిగింది. ఆ రాతిర్ ఆ
విషయం మరిచ్పోయాను. కానీ చాలా ఆశచ్రయ్కరంగా మరుసటి రోజు ‘ఈనాడు’లో ఒక పెదద్ వాయ్సం వచిచ్ంది.

సామానుయ్డి అసామానయ్ విజయం..

విజయం.. ఒక యదారథ్ గాధ!
గాధ!

ఉనన్

ఈ చిరంజీ మారుక్డు
అనన్ హెడిడ్ంగతో మెయిన ఎడిషనలో వచిచ్ంది ఆ వాయ్సం. నా కళళ్ని నేనే నమమ్లేకపోయాను. ఈనాడు పేపరులో అంట పెదద్ వాయ్సం
రావటం సామానయ్మైన విషయం కాదు. ఈ వాయ్సం ఎంత పాపులర అయిందంటే తరువాత ఈనాడు వారే దీనిని ఢిలీల్, అమెరికన ఎడిషనస్లో కూడా
వేసారు.
ఆ విధంగా మేధ గురించి రాషట్రంలో అందరికీ తెలిసింది.
ఆ రోజు ననున్ ఇంటరూవ్య్ చేసిన వయ్కిత్ సురేష. ఈనాడు బూయ్రో చీఫ.
మేధ ఒక మెటుట్ పైకి ఎదగటానికి సహాయపడిన చాలా మంది వయ్కుత్లోల్ అతడు కూడా ఒకరు.
...
‘ఈనాడు’ లో వాయ్సం చదివి, నలొగ్ండ నుండి దాదాపు పది మంది చేనేత కారిమ్కులు విశాఖపటన్ం వచాచ్రు. తమ పరిసిథ్తి వివరించి
"ఇనిన్ కషాట్ల నుంచి మీరెలా బయటపడాడ్రు?" అని పర్శిన్ంచారు.
"పర్తి సమసాయ్ మనిషికి ఒక అనుభవానిన్ నేరుప్తుంది" అంటూ మొదలు పెటిట్ వివరంగా నేను ఏ విధంగా సమసయ్ని (కొనిన్టిని కొనిన్
కారణాల వలల్ ఈ పుసత్కంలో వార్యలేదు) ఎలా ఎదురుక్నాన్నో, వాటి నుంచి ఎలా బయటపడాడ్నో దాదాపు రెండుగంటల పాటూ చెపాప్ను. వారికి మా
ఇంటిలోనే భోజనం పెటాట్ను.
ఇది జరిగి ఎనోన్ సంవతస్రాలయింది. ఆ పదిమందిలో చాలామంది పర్సుత్తం జీవితంలో గొపప్గా సిథ్రపడాడ్రు. ఇపప్టికీ ననున్
గురుత్పెటుట్కుని పర్తీ పండకీక్ ఏదో ఒక బహుమతి పంపిసూత్నే ఉంటారు.
నా జీవితంలో మరిచ్పోలేని సంఘటన ఇలాంటిదే మరొకటి ఉంది.
ఒకరోజు రాతిర్ పదకొండింటికి నాకు ఫోన వచిచ్ంది. ఈనాడులో వాయ్సం చూసి ఒక వయ్కిత్ నాకు ఫోన చేశారు. ఆయన ‘టీవీ-9’లో
పర్ముఖ సాథ్నంలో ఉనన్ చందర్మౌళి గారు.
“మీరు మా టీవీకి ఒక షో చేయగలరా?” అని అడిగారు.
టీవీ-9 లో అపుప్డే “లైఫ లైన” అనే పోర్గార్ంని పరిచయం చేశారు.
హైదరాబాద వచిచ్ వారు చెపిప్న సమయానికి సూట్డియోకి వెళాళ్ను. ఆయన పూల గుఛఛ్ంతో ననున్ అభినందించి లోపలికి
తీసుకెళాళ్రు. ఆంత పెదాద్యన ఆవిధంగా ఆపాయ్యంగా రిసీవ చేసుకోవటం నాకు ఎంతో బాగా అనిపించింది.
నా జీవిత చరితర్ దాదాపు అరగంట పాటూ లైవగా పర్సారమయింది. ఛానలకి చాలా అభినందనలు వచాచ్యి. ‘ఇది ఇంగీల్ష పాఠంలా
లేదు. జీవితంలో ఒక వయ్కిత్ ఎలా పైకి రావాలి? అనే వయ్కిత్తవ్ వికాస పాఠంలా ఉంది’ అని చాలామంది చెపాప్రు.
ఇది చూసి ‘వనిత’ టీవీ వాళుళ్ పిలిచారు. వారికి దాదాపు నలభై షోస చేశాను.
అవి ఎంత పార్చురయ్ం పొందినవంటే, 40 ఎపిసోడస్ తరావ్త "పర్తిసారీ నేను హైదరాబాద రాలేను" అంటే, వాళేళ్ పదిమంది తమ వాయ్న
లో విశాఖపటన్ం వచిచ్ దాదాపు పది రోజులు ఉండి ఇరవై ఎపిసోడలు షూట చేసి తీసుకెళాళ్రు.
రామోజీగారికి డెబైభ్ సంవతస్రాలు నిండిన సందరభ్ంలో "డెబైభ్ వసంతాల వెలుగు" అనే పుసత్కం వేశారు. ఈనాడు దావ్రా వెలుగులోకి
వచిచ్న డెబైభ్మంది వయ్కుత్ల జీవిత సారాంశానిన్ వారు ఆ పుసత్కంలో పర్చురించారు.

అందులో దరశ్కుడు తేజ, గాయకుడు బాలసుబర్హమ్ణయ్ం మొదలైన వారందరి గురించి ఉంది. అందులో నా పేరు కూడా చోటు
చేసుకోవటం గరవ్ంగా భావిసాత్ను.
జీవితం నేరిప్న పాఠాలు వినమర్తతో నేరుచ్కుని, విచక్షణతో అమలులో పెటట్కపోతే చేదు అనుభవాలు సరాప్లై కాటు వేసాత్యి.
దశాబద్ం కిర్తం ‘కె’ తో ఒక చేదు అనుభవం జరిగింది. ‘వాయ్పారంలో సొంత భారయ్ని కూడా నమమ్కు’ అనన్ది అకక్డ నేరుచ్కునన్ పాఠం.
అయితే ఇకక్డ జరిగింది వేరు. తగినంత జాగర్తత్లో ఉండక పోవటం..!
విజయ దుందుభి మోర్గిసోత్నన్ జయజయ ధావ్నాలిన్ వింటూ, వెనుకే లీలగా వినపడుతూనన్ నాగ సరప్పు బుసని పసికటట్
లేకపోవటం..!!
…
చానలస్లో తరచూ కనబడటం, పతిర్కలోల్ వాయ్సాలు… వీటితో నాకు ‘మేధ’ని రాషట్రమంతా విసత్రింపచేయాలనన్ ఆలోచన కలిగింది.
మొదటగా హైదరాబాదులో బార్ంచ సాథ్పించాలని అనుకునాన్ను.
ఇంతకు ముందు కాకినాడ గురించి తపుప్ అంచనా వేసినటుట్గా కాకుండా, ముందు హైదరాబాద వచిచ్ ఇకక్డి వాతావరణానిన్
పరిశీలించాను.
ఇకక్డ అపప్టికే చాలా పర్ముఖ సంసథ్లు ఉనాన్యి. ఎవరూ గురుత్ పటట్కుండా గడడ్ం తీసేసి, ఒక సాధారణ విదాయ్రిథ్లాగా ఫీజు కటిట్ పర్తీ
సంసథ్లోనూ వారం రోజుల పాటూ టైరనింగ పొందుతూ పరిశీలించాను.
పెదద్ సంసథ్లనుకొనే ఇనసిట్టూయ్టసలో కొనిన్ రోజులు తరీఫ్దు పొందిన తరావ్త నాకొక విషయం సుసప్షట్మయింది.
నేను బోధిసుత్నన్ పదధ్తులకీ, ఈ పర్ముఖ సంసథ్లు చెపుతునన్ పదధ్తులకీ అసలు పొంతన లేదు. ఇకక్డ విదాయ్బోధన అంతా చాలా హై-
ఫై గా నడిచేది. విపరీతమైన కమరిష్యాలిటీ కనబడేది.
“వాళుళ్ ఏరకంగా చెపుతునాన్రు? వాళళ్ లోటుపాటుల్ ఏమిటి?” అనీన్ గమనించిన తరావ్త నాపై నాకు నమమ్కం కలిగింది.
కొతత్గా సంసథ్ సాథ్పించటానికి హైదరాబాదు సరియైన పర్దేశం అనన్ నమమ్కం కలిగాక ఆ విషయం నా భారయ్తో చెపాప్ను.
అయితే, ఈ సంసథ్లతో పోటీ పడటానికి నేను విశాఖపటన్ం నుంచి శాశవ్తంగా రానవసరం లేదని కూడా అనిపించింది. అకక్డే ఇదద్రు
విదాయ్రుథ్లకి తరీఫ్దు ఇచిచ్ హైదరాబాదులో మొటట్మొదటి బార్ంచ పార్రంభించాను.
ఆరు నెలలు తిరిగేసరికలాల్ రెండో బార్ంచ పెటట్వలసిన అవసరం ఏరప్డింది.
మేధ పోటీకి తటుట్కోలేక అపప్టికే రెండు పెదద్ సంసథ్ల పునాదులు కదలసాగాయి.
ఈ కర్మంలో మేధ హైదరాబాదులో నాలుగు బార్ంచలుగా విసత్రించింది.
ఆ నాలుగు బార్ంచీలనీ రెండు సంవతస్రాలపాటూ నా విదాయ్రుథ్లే విజయవంతంగా నడపసాగారు. ఎపుప్డో నెలకి ఒకరోజు వచేచ్వాడిని.
అoతా బాగానే ఉంది కాబటిట్, ఒక రోజు మాతర్మే హైదరాబాదులో ఉండి, అమమ్ని చూడటానికి వరంగల వెళిళ్పోయేవాడిని.
విశాఖపటన్ంలో ఉంటూనే చకర్ం తిపేప్వాడిని.
చాప కిర్ంద నీరులా వసూత్నన్ సునామీని చూసుకోలేదు.
...
విశాఖపటన్ంలో టైరనింగ పొంది ఇకక్డకు వచిచ్ బార్ంచలు సాథ్పించిన విదాయ్రుథ్లకి… అవి అంచనాలకి మించి నడవటంతో అదంతా
తమ గొపేప్ అనన్ నమమ్కం కలిగింది.
ఈ మాతర్ం మేము సొంతంగా చేయలేమా అనన్ అభిపార్యంతో ఒకక్సారిగా కూడబలుకుక్నన్టూట్, మూకుమమ్డిగా మేధకి రాజీనామా
చేసి, హైదరాబాద నాలుగు మూలలా నాలుగు సవ్ంత దుకాణాలు ఏరాప్టు చేసుకునాన్రు.
అంతే కాదు. ముపాప్తిక వంతు విదాయ్రుథ్లందరిని తమతో తీసుకు వెళిళ్ పోయారు.

మంచి వరష్ం కురుసోత్ంది కదా అని ఆనందించేవాడి మీద పిడుగు పడినటూట్ అయింది.
ఆఫీస బాయతో సహా అందరూ మానేయటంతో, బార్ంచీలు మూత పడాడ్యి.
‘మేధా పని ఇక అయిపోయింది’ అనుకునాన్రందరూ.
ఒక రకంగా ఆమాట వాసత్వమే.
విదాయ్రుథ్లు లేరు. నడిపితే అదెద్లు కటాట్లి. నాలుగు బార్ంచీల మీదా ఎంత లేదనాన్ నెలకు రెండు మూడు లక్షలు.
అలా ఎనిన్ నెలలు కటాట్లో, విదాయ్రుథ్లు ఎపప్టికి నిండుతారో, పెటుట్బడి ఎనాన్ళళ్కి రికవర అవుతుందో ఎవరూ చెపప్లేరు. అనిన్టికనాన్
ముఖయ్ంగా… నాలుగు బార్ంచీలనీ నడిపే వారెవరు?
పోనీ నాలుగు బార్ంచీలూ మూసేదాద్మా అంటే, కటిట్న పగిడీలూ, అడావ్నుస్లూ వదులుకోవాలి. ఫరిన్చరు అమిమ్తే పది పైసలు కూడా
రాదు.
ఇక ఒకటే మారగ్ం.
విశాఖపటన్ంలో బార్ంచి సిథ్రంగానే ఉంది కాబటిట్, ఇకక్డ దీనిన్ మా అకక్ కొడుకు అజయకి అపప్చెపిప్ నేను హైదరాబాదు వెళళ్టం..!
...
పొలంలో పనులు పూరత్యాయ్క సాయంతర్ంపూట ఎదుద్లని కడగటం చివరి కారయ్కర్మం. మా పొలం పకక్నే పెదద్ చెరువు ఉండేది.
చెరువులో ఎకుక్వైన నీరు, కాలువ దావ్రా బయటకు పర్వహించే సథ్లానిన్ 'మతత్డి ' అంటారు. అకక్డ లోతు తకుక్వ ఉంటుంది. నీరు
బయటకు వెళిళ్ పోతూ ఉంటుంది.
పర్తిరోజూ ఎదుద్లని అకక్డ కడిగేవాడిని.
ఒక రోజు ఒక ఎదుద్ చెరువులోకి దూకేసింది. దానిన్ వెనకిక్ తోలుకొదాడ్మని నేను కూడా దూకాను. అయితే అకక్డ నీళుళ్ అంత లోతు
ఉంటాయినుకోలేదు. కింద కాళుళ్ అందలేదు.
అది చెరువు మధయ్లోకి వెళిళ్పోయింది.
తోక పటుట్కుని దానితోపాటూ నేను కూడా వెళాళ్ను.
దానికి ఈత వచుచ్. నాకు అపప్టోల్ రాదు. వదిలేసేత్ మునిగిపోతాను.
అలా అదీ, దాని తోక పటుట్కుని నేనూ... ననున్ చెరువంతా తిపిప్ంది.
ఇదంతా ఎందుకు చెపుతునాన్నంటే, మేధ సాథ్పించిన మొదటోల్, ఏడు సంవతస్రాల పాటూ అసలు రాబడి లేదు. కానీ మూసేసేత్ పూరిత్గా
నషట్పోతాను. తోక పటుట్కుని ఈదక తపప్దు. ఇపుప్డు నా హైదరాబాద పరిసిథ్తి కూడా అంతే.
ఇది నా విదాయ్రుథ్లకి కూడా వరిత్సుత్ంది. ఇంగీల్ష పెదద్ చెరువనుకుంటే ఈదక తపప్దు. వదిలేసేత్ ఉదోయ్గం రాదు. కానీ రిసుక్ తీసుకుని
దూకితే ఈత దానంతట అదే వచేచ్సుత్ంది.
ఈ కానెస్పుట్ పిలల్లకి చాలా నచుచ్తుంది హృదయంలో హతుత్కుపోతుంది కూడా. ఈ కానెస్పేట్ ఇపుప్డొక నిరణ్యం తీసుకోవటానికి
ఉపయోగపడింది.
...
హైదరాబాద షిఫట్ అవటం గురిoచి నా భారయ్తో ఆ రాతిర్ చరిచ్ంచినపుప్డు ఆమె "మనకి ఇకక్డ ఇలుల్ంది. కారుంది. పిలల్లు
చదువుకుంటునాన్రు. హాయిగానే ఉనాన్ం కదా. ఈ సమయంలో మనం షిఫట్ అవటం అంత మంచి పని కాదేమో!" అనన్ది.
ఎదుగుతునన్ వయ్కిత్ ఎపుప్డైతే "నేను హాయిగానే ఉనాన్ను కదా" అనుకునాన్డో అకక్డితో ఎదుగుదల ఆగిపోతుంది. దానినే ఇంగీల్షులో
'కంఫరట్ జోన' అంటారు. కంఫరట్ జోన నాకు ఎపుప్డూ చాలా ఇరుకుగా కనబడుతుంది.
హైదరాబాదలో బార్ంచీలు మూసేసేత్ వచేచ్ నషట్ం గురించి నేను ఆమెకి వివరించాను. ఒపుప్కుంది.

ఓటమికి తలవంచే మనసత్తవ్ం కాదు నాది. అంతే కాదు. ననున్ మోసం చేసిన వాళళ్ని సుఖంగా ఉండనిచేచ్ మనసత్తవ్ం కూడా కాదు.
కషాట్లూ, ఊహించని సమసయ్లూ వసూత్నే ఉంటాయి. వాటిని గురించి ఆలోచించే కొదీద్ మనసు పాడవుతుంది. సమయం వేసట్వుతుంది.
సమసయ్ సముదర్ కెరటంలాంటిది. ఎంత పైకి లేచినా తిరిగి యథా సిథ్తికి రాక తపప్దు. గత అనుభం నేరిప్న పాఠం నాకు ఈ విధంగా
ఉపయోగపడింది.
హైదరాబాదులో నాలుగు సంసథ్లూ నిరవ్హించే మేనేజరుల్ రాజీనామా చేసి వెళిళ్పోయినా, నేను బెదిరిపోకపోవటానికి కారణం కూడా
గత జీవితపు అనుభవాలే. రామూమ్రిత్ ఎనకౌంటర తరావ్త పోలీసులు మా గురించి వెతుకుతునాన్రని తెలిసినపుప్డు కూడా నేను నిబబ్రంగా నా పనులు
చేసుకుంటూనే ఉండేవాడిని.
నా నుంచి విడిపోయిన వారందరూ నాకు హైదరాబాద గురించి ఏమీ తెలీదని, నేనకక్డకు వసేత్ మంచినీళుళ్ కూడా దొరకవనే భావంతో
ఉనాన్రు.
వాళళ్ నమమ్కానిన్ దెబబ్కొటట్టం కోసం రాతిర్కి రాతేర్ బయలుదేరి హైదరాబాదు వచేచ్శాను.
37
మొతత్ం అనిన్ వయ్వహారాలూ నా చేతులోల్కి తీసుకునాన్ను. గతంలో నా మితుర్డు నరేందర రెడిడ్ గురించి ఈ పుసత్కంలో పర్సాత్వన ఉంది.
అతనిన్ తీసుకుని సూక్టర మీద నాలుగు బార్ంచీలకీ వెళాళ్ను. సూట్డెంటస్ ఇంకా పూరిత్గా ఆ సంసథ్లకి వెళిళ్పోలేదు.
మరుసటి రోజునుంచీ నేనే నాలుగు బార్ంచీల కాల్సులూ తీసుకోవటం పార్రంభించాను.
“రాతుర్ళుళ్ పాకలో పడుకొని, ఎదుద్ల మూతర్ం డబాబ్లు నిండగానే పారబోసి మళీళ్ తీసుకొచిచ్ పెటట్టం… ఇటువంటి దినచరయ్ వలేల్
మధయ్లో ఎనిన్సారుల్ లేవవలసి వచిచ్నా, పొర్దుద్నన్ కలాల్ ఫెర్షగా ఉండటం అలవాటైoది. ఆ తరువాత ఇది నా వృతిత్కీ, వాయ్పారానికీ చాలా ఉపయోగ
పడింది…” అని ఈ పుసత్క పార్రంభంలో వార్సాను. ఆ సందరభ్ం ఇదే.
బార్ంచీల టైము కొదిద్గా అడజ్సట్ చేసాను. దాని పర్కారం దిలసుఖనగర బార్ంచికి విదాయ్రుథ్లు పొదుద్నన్ ఆరింటికలాల్ వచేచ్సాత్రు. మా
ఇంటి నుంచి ఇరవై కిలోమీటరల్ దూరంలో ఉనన్ బార్ంచికి పొర్దుద్నేన్ ఆరింటికి చేరుకోవాలంటే, ఉదయం నాలుగింటికి లేవాలి.
పొర్దుద్నేన్ నాలుగింటికి లేచి, సూక్టర మీద ఇరవై కిలో మీటరుల్ వెళిళ్, దిలసుఖనగరలో ఎనిమిదింటి వరకూ కాల్సు చెపిప్, సంజీవరెడిడ్
నగర చేరుకుని, అకక్డ రెండు గంటల కాల్సు పూరిత్ చేసి, ఆ తరువాత పనెన్ండింటికి మెహదీపటన్ం వెళళ్వలసి వచేచ్ది.
చినన్తనపు అనుభవాలతో రాటు తేలిపోవటం వలల్, అంత చేసినా అలసిపోయినటూట్ ఉండేది కాదు.
ఈ విధంగా సూక్టర మీద తిరుగుతూ పాఠాలు చెపప్సాగాను.
ఇలా నెలరోజుల పాటూ జరిగింది.
ఇది నా పర్తయ్రుథ్లు ఊహించలేదు.
వారం రోజులు తిరిగేసరికలాల్ 'మేధ మూత పడిపోవటం లేదు' అనన్ ఫీలింగ విదాయ్రుథ్లోల్ కలిగింది. నేను సెప్షలగా వచిచ్ పాఠాలు
చెపప్టం వాళళ్కు నాపై నమమ్కానిన్ కలిగించింది.
కానీ నా మీద మాతర్ం విపరీతమైన ఒతిత్డి..! రోజుకి దాదాపు అరవై నుంచి ఎనభై కిలోమీటరుల్ సూక్టర మీద పర్యాణం.
అయినా కూడా, ఒక రణభూమిలో యుదధ్ం చేసుత్నాన్ననన్ ఆలోచన లోపలున్ంచి ఉతేత్జానిన్ కలిగించేది. ఆ ఉదేవ్గంతో అలసట తెలిసేది
కాదు. ఒక యజఞ్ం చేసుత్నన్ పదధ్తిలో, అంతులేని దీక్షతో పని చేశాను.
ఊహించనంత కొదిద్ సమయంలోనే మేధ నాలుగు బార్ంచలూ సిథ్రపడాడ్యి. రెటిట్ంచిన ఉతాస్హంతో, కొతత్ సాట్ఫతో మేము పని
చేయసాగాము.

అయినా పోటీదారుల్ పకక్లో బలెల్ంలా తయారయాయ్రు. పర్తయ్రుధ్లందరూ ఒక టీమగా ఏరప్డాడ్రు. కౌరవులందరూ కలిసి అభిమనుయ్డిని
చుటుట్ ముటిట్న లెవెలోల్ నా మీద యుదధ్ం సాగించారు.
ముఖయ్ంగా వాళుళ్ చాలా తకుక్వ ఫీజుకి తరగతులు నిరవ్హించేవారు.
ఒకరి సంసథ్కి ఒకరు వెళిళ్ సెమినారుల్ చెపప్టం…
నా గురించి బాయ్డ పోర్పగాండా...
వీటనిన్టితో మేధ పార్చురయ్ం తగిగ్పోసాగింది.
"అకక్డ కూడా మేమే చెపాప్ం. నిజానికి చిరంజీవి విశాఖపటన్ంలో కూరుచ్ని ఉండగా మేధని హైదరాబాదులో ఈ సాథ్యికి
తీసుకొచొచ్ంది మేమే" అని కానావ్స చేసేవారు.
విదాయ్రుథ్లపై ఇది చాలా పర్భావం చూపించేది.
...
ఈ సమయంలో పులి మీద పుటర్లా హైదరాబాదులో మేధకి పోటీగా ఇంకొక సంసథ్ తయారయింది.
దాని పేరు 'వేద సోప్కెన ఇంగీల్ష'.
మేధలో పని చేసిన కంపూయ్టర ఇంజినీరు ‘you too Brutus’ లెవెలోల్ మమమ్లిన్ వదిలేసి, పర్తయ్రుథ్లతో చేతులు కలిపి ఈ వేదని
సాథ్పించింది. ఆమె కూడా చేరి మొతత్ం అయిదుగురయాయ్రు.
కర్మకర్మంగా వేద బలం పుంజుకోసాగింది.
అయినా మేధలో పని చేసే నా టీచరల్కి ఒకక్టే చెపేప్వాడిని. "ఎపప్టికైనా సరే మన పర్ముఖ పర్తయ్రిద్ వేదయే. దానిన్ అధిగమించాలంటే
మీరు మరింత కృషితో పని చేయాలి. ఒక సంసథ్ పైకి ఎదగటానికి కావాలిస్ంది పోటీ మనసత్తవ్ం మాతర్మే" అని వాళళ్ని ఉతాస్హపరిచేవాడిని.
కర్మకర్మంగా మేధ, వేద హైదరాబాదులో పర్ముఖ సంసథ్లాల్గా ఎదగసాగాయి. వేద నిరవ్హిసుత్నన్ది నా నుంచి విడిపోయిన వయ్కిత్..!
శతుర్వుకి శతుర్వు మితుర్డు కాబటిట్ వేద పటల్ నా పర్తయ్రుధ్లకి వయ్తిరేకత లేదు.
ఆ విధంగా ఆ అయిదుగురూ పండుగ చేసుకుంటునన్ సమయంలో, నేను ఆ సంసథ్లోల్ ఏం జరుగుతోందనేది తెలుసుకునేవాడిని. వాళళ్
బలహీనతలు నా టీచరల్కి చెపుతూ వాటిని ఎలా అధిగమించాలో పాల్న చేసేవాడిని.
వేద పుంజుకునే కొదీద్ “తమ సొంత సంసథ్లు కర్మకర్మంగా బలహీనo అవుతునాన్యి” అనన్ విషయం పర్తయ్రుధ్లు గురిత్ంచలేదు.
మరెక్టలో వందమంది కసట్మరుల్ ఉనాన్రనుకుందాం. A కంపెని సరుకు 50 మంది, B కంపెని సరుకు 50 మందీ
కొంటునాన్రనుకుందాం. కొతత్గా C కంపెనీ వసేత్ అపప్టి వరకూ రెండు బార్ండలని 50/50 గా పంచుకునే కసట్మరుల్ 33/33/33 గా విడిపోతారు.
అపప్టివరకూ 50 అమిమ్న A కంపెనీ, ఖరుచ్లు తటుట్కోలేక నషాట్లోల్కి వెళిళ్ పోతుంది.
అకక్డ అదే జరిగింది. ఒక సాథ్యికొచేచ్సరికి నాలుగు సంసథ్ల వారూ ఇంటి నుంచి తీసుకొచిచ్న పెటిట్న పెటుట్బడి కరిగిపోయింది.
కర్మకర్మంగా అవి మూత పడి పోయాయి.
ఆ సేట్జిలో కూడా వీరు ‘వేద’కి సపోరట్ చేశారు.
ఆ విధంగా వేదా సంసథ్ మరింత ఎదిగింది.
ఇపుప్డు ఆ నలుగురూ ఎకక్డ ఉనాన్రో కూడా తెలీదు.
ఇందులో చినన్ వాయ్పార రహసయ్ం దాగి ఉంది. A కంపెనీని దెబబ్ కొటట్టానికి, B కంపెనీ మరో శతుర్వు C ని (బార్ండ ని) సృషిట్సుత్ంది.
పెపోస్డెంట టూతపేసట్ని దెబబ్ కొటట్టానికి కాలేగ్ట కంపెనీ ఆ విధంగానే సిగన్ల, కోల్జ-అప బార్ండలని సృషిట్ంచింది. Dove, Surf, Lux, Sunsilk,
Rexona, Neem, Margo అనీన్ ఒక కంపెనీవే అని చాలామందికి తెలీదు.

అదే విధంగా PanTaloons, Central, Brand factory, Big Bazaar అనీన్ కిషోర బియానీవే అని పర్జలకి తెలీదు. తెలిసినా
పటిట్ంచుకోరు.
ఇదంతా ఎందుకు చెపాప్లిస్ వచిచ్ందంటే, వేద సాథ్పించిన అమామ్యి నా మనిషి..! నా పోర్దభ్లంతోనే వేద సాథ్పించింది..!!
ఒకక్మాటలో చెపాప్లంటే ‘వేద’కి కూడా యజమానికి నేనే..!!!
ఎపుప్డైతే నాలుగు సంసథ్ల విదాయ్రుథ్లూ మూత పడి పోయాయో ‘వేద’ పేరు మీద మరో సంసథ్ అవసరం నాకు లేకపోయింది. అది
మూసేసి ఆ విదాయ్రుథ్లని కూడా మేధలో కలుపుకునాన్ను.
.
(ముగింపు వచేచ్ సంచికలో..)

సామానుయ్డి అసామానయ్ విజయం..

విజయం.. ఒక యదారథ్ గాధ!
గాధ!

ఉనన్

37
మేధా గురించి చెపిప్నపుప్డు, ఒకరిదద్రు వయ్కుత్ల గురించి తపప్క పర్సాత్వించాలి. అందులో పర్ధముడు నాని. నా సహాయకుడు.
పార్రంభంలో నా దగగ్ర అసిసెట్ంటగా పని చేసేవాడు. నమమ్కసుత్డైన కురర్వాడు. అతడు హైదరాబాద వచిచ్ మొటట్మొదటగా చేసిన పని ఏమిటంటే
నా నుంచి విడిపోయిన నలుగురి తాలూకు బలాలూ, బలహీనతలూ, వాళళ్ యొకక్ పరిచయాలూ అనీన్ ఎంకవ్యిరీ చేశాడు.
నేను ఏం చేయాలో ఒక పికచ్రిచాచ్డు.
అతడి మారగ్దరశ్కతవ్ంలో నేను సకెస్సఫులగా ఆ పరిసిథ్తి నుంచి బయట పడాడ్ను. పుసత్క రూపేణా అతనికి కృతజఞ్త చెపుప్కోవటం నా మొదటి
బాధయ్తగా భావిసుత్నాన్ను.
నాని గురించి పర్సాత్వన వచిచ్ంది కాబటిట్ అతడి వయ్కిత్తవ్ం గురించి ఒకటి రెండు విషయాలు చెపాత్ను.
తనకి నేనంటే పార్ణం. అతడు ఎంత నమమ్కసుత్డంటే, ఒక సారి "నానీ, నీ పేరు మీద నేనొక కొతత్ సంసథ్ పార్రంభిసాత్ను. నువేవ్ దానికి యజమానివి.
దాని నుంచి నాకు పైసా అకక్రలేదు. లక్ష రూపాయల దాకా నీకు రాబడి వసుత్ంది. నువేవ్ నిరవ్హించుకో" అని ఒక పర్పోజల పెటాట్ను.
"సంసథ్ పార్రంభించినపప్టి నుంచీ నేను మేధలోనే ఉనాన్ను. నాకిపుప్డు కొతత్గా ఏ పొజీషనూ అకక్రలేదు. మీతోనే ఉంటాను. బార్ంచీలనీన్ నేనే
చూసుకుంటాను" అనాన్డు.
నానిని తీసుకెళళ్టానికి నా పర్తయ్రుథ్లు ఎనోన్ పర్లోభాలు చూపించారు. వేటికీ లొంగలేదు.
అపుప్డు అతడికి జీతం నెలకి పదివేలు.
అలా పదివేల జీతంతో పార్రంభించిన నాని ఇపుప్డు సోక్డా రాపిడ కారూ, హైదరాబాదులో ఒక సొంత ఇలూల్ సంపాదించుకునాన్డు. నేనెలా
ఉనాన్నో దాదాపు అతడూ అలానే ఉనాన్డు.
ఒక నమమ్కసుత్డైన యజమానితో కలిసి పని చేసేత్, ఏ విధమైన ఉనన్త సిథ్తికి ఎదగవచోచ్ చెపప్టానికి నానియే ఉదాహరణ.
అతడికి పెళైళ్న కొతత్లో నేను హైదరాబాదు వచిచ్నపుప్డు ఒక పతిర్కా విలేఖరి నా గురించి వాయ్సం వార్సాత్నని, ఫలానా హోటలలో ఇంటరూవ్య్
తీసుకుంటాననీ చెపాప్డు. అతడు చాలా బిజీ విలేఖరి. టైం అంటే టైమే.
అతడిని కలుసుకోవటానికి నా దగగ్ర వాహనం లేదు. నానికి ఫోన చేసి "అరెజ్ంటుగా రా. మనం ఒక దగగ్రకు వెళాళ్లి" అని చెపాప్ను.
దానికి అంత అరెజ్ంటుగా వెళళ్కపోయినా కొంపలు మునిగేదేమీ లేదు. కానీ నాని వెంటనే వచాచ్డు. మేమిదద్రం కలిసి విలేఖరి దగగ్రకు వెళాళ్ం.
ఆ రోజు వారి వివాహం జరిగిన తరావ్త వచేచ్ మొటట్మొదటి వాలెంటైనస్ డే అని, సాయంతర్ం భారయ్తో కలిసి రెసాట్రెంటకి వెళుతూ ఉండగా నా
ఫోన వచిచ్ందని, భారయ్ని మధయ్లోనే ఇంటికి పంపించేసి అతడు వాహనం తీసుకుని నా దగగ్రకు వచాచ్డని ఆ తరావ్త తెలిసి చాలా గిలీట్గా ఫీలయాయ్ను.
నమమ్కసుత్డైన మనిషి పకక్నుంటే మనసుకి ఎంత బలం కలుగుతుందో తెలుపటానికి ఇంతకనాన్ గొపప్ ఉదాహరణ మరి ఇంకేం కావాలి.
…
మేధలో నాని తరావ్త అంత నమమ్కంగా పని చేసుత్నన్ కురార్డి పేరు 'నాయుడు'. చాలా చినన్ సాథ్యి నుంచి పైకి వచిచ్న వయ్కిత్.
నా దగగ్రకు వచిచ్నపుప్డు నేను అతనిన్ బాయగా చేరుచ్కునాన్ను. దాదాపు పది సంవతస్రాలోల్ అతడు ఎంతో పార్వీణయ్త సంపాదించాడు.
పర్సుత్తం మా సంసథ్లో అతడు బెసట్ సీనియర ఫాయ్కలీట్గా ఉనాన్డు. పర్సుత్తం అతడి జీతం అయిదంకెలోల్ ఉంది.
జీతం పెంచమని కానీ, బోనస ఇమమ్ని కానీ ననున్ అతడు ఎపుప్డూ అడగలేదు. దసరా పండకిక్ "బండి కొనుకుక్ంటాను. ఏదైనా అపుప్
దొరుకుతుందా" అని అడిగినపుప్డు అతడికి సరపైరజ గిఫటగా లక్ష రూపాయలు విలువ చేసే బండి కొనిచాచ్ను.
మూడో వయ్కిత్ అజయ. నేను విశాఖపటన్ం వదిలేసి హైదరాబాద వచిచ్న తరావ్త మా అకక్ కొడుకు అజయ ఆ ఊళోళ్ మేధ బార్ంచని ఇపప్టికీ
చాలా సమరథ్వంతంగా నిరవ్హిసుత్నాన్డు. నమమ్కం ఎపప్టికైనా సరే లాంగ రనలో ఫలితానిన్సుత్ందని చెపప్టానికి వీరందరూ ఉదాహరణలు.

…
అనన్యయ్లూ-వదినెలూ, అకక్లూ-బావలూ అందరినీ... దాదాపు పది మందిని విమానంలో మనాలి తీసుకెళాళ్ను. ఇకక్డ విమానంలో
తీసుకెళాళ్నా? ఎడల్ బండిలో తీసుకెళాళ్నా? అని కాదు.
అంతమందిని ఒకేసారి హిమాలయ పరవ్తాల దగగ్రకు తీసుకెళిళ్ ఆ అందాలు చూపిసుత్నన్పుప్డు అందరూ చినన్ పిలల్లాల్గా కేరింతలు కొడుతూ
ఉంటే 'వీళేళ్ కదా ననిన్ంతవాడిని చేసింది. వీళుళ్ లేకపోతే నేను ఏమయేయ్వాడినో' అనుకుంటూ తడి కళళ్తో చూసూత్ ఉండిపోయాను.
మా అమమ్ని విమానంలో దేశమంతా తిపాప్ను. విమానానిన్ ఆమె ‘గాలి మోటారు’ అంటుంది. సీటు బెలుట్ పెటుట్కోమంటే "ఎందుకురా?
నేనేమైనా చినన్ పిలల్నా, పడిపోవటానికి?" అని అమాయకంగా అంటూ ఉంటుంది. ఆమె పకక్న కూరుచ్ని గాలోల్ పర్యాణం చేసుత్నన్పుప్డలాల్, తేలు
కరిచినపుప్డు ఆమె ననున్ ఎతుత్కుని తీసుకెళిళ్న విధానం గురొత్సూత్ ఉంటుంది. మనసంతా అదోలా అయిపోతుంది.
ఇపప్టికీ అమమ్ను హైదరాబాద నుంచి వరంగల తీసుకెళుతునన్పుప్డు డైరవరిన్ వదద్ంటాను. మూడు గంటలపాటూ అమమ్ కబురుల్ చెపూత్నే
ఉంటుంది. వింటూ డైరవ చేసాత్ను. చాలా చినన్ అనుభవం. కానీ గాఢమైనదీ, లోతైనదీ.
సభలకీ, సమావేశాలకీ వెళిళ్నపుప్డు షాలస్ ఇసూత్ ఉంటారు. అవనీన్ అమమ్కి ఇసాత్ను. ఆమె పలెల్టూరోల్ అందరికీ పంచుతుంది. గరవ్ంగా "మా
అబాబ్యికి కపాప్రట" అని చెబుతూ ఉంటుంది.
నాతోపాటూ తనని హైదరాబాద వచిచ్ సుఖవంతమైన జీవితం అనుభవించమని చెపూత్ ఉంటాను. కానీ ఒపుప్కోదు. తన పలెల్టూరు, ఆ ఇంటి
ముందు వేప చెటుట్, నులక మంచం. అవే తనకు ఇషట్ం. అకక్డ తనకి కొంత మంది సేన్హితులునాన్రు. అందరూ వృదుధ్లే. వాళళ్తో కబురుల్ చెపప్టం అనిన్
సౌఖాయ్ల కనాన్ మించినది.
తనకు వయసు పైబడుతోంది. అదృషట్వశాతూత్ ఇపప్టివరకూ ఆరోగయ్ంగా ఉంది కానీ ముందు ముందు వయసు కముమ్కొసుత్ంది.
నాకునన్ పనుల దృషాట్య్ తరచూ వెళళ్లేను. అనన్యయ్ కూడా అంతే. ఆమె అవసానదశలో అంత చినన్ పలెల్టూరోల్ ఉండటానికి కోడళుళ్ కూడా
ఇషట్పడరనన్ చేదు నిజానిన్ మింగక తపప్దు.
ఇది తలుచుకునన్పుప్డలాల్ దుఃఖం కలుగుతుంది.
‘అనీన్ వదిలేసి అమమ్ దగగ్రకు వెళిళ్పోదాం’ అనిపిసుత్ంది.
కానీ ఈ మెటట్ వేదాంతం అంతా రాతిర్ పూటే. పొదుద్నన్యేయ్సరికి మళీళ్ నేనూ, నా పనులూ, సంపాదన…
38
ఆంధర్దేశం నాకు బర్తుకునిచిచ్ంది. ముందే చెపిప్నటుట్ తెలంగాణా మారుమూల పార్ంతపు ఒక సాధారణ వయ్కిత్కి ఎంతో కొంత పేరు పర్ఖాయ్తలు
ఆపాదించింది.
నా వంతు కరత్వయ్ంగా సమాజానికి కూడా సేవ చేయటం ధరమ్ంగా భావించి ఇపప్టికి దాదాపు అయిదు జిలాల్లలో, పదకొండు సెంటరల్లో దాదాపు
అయిదువేల మంది విదాయ్రుథ్లకి ఉచితంగా శిక్షణ ఇసూత్ వచాచ్ను.
మేధలో చేరటం కోసం ఫీజు కటట్లేని బీద విదాయ్రుథ్లకి ఉచితంగా నేను, నా సంసథ్ తరపున మావాళూళ్ కలిసి ఈ శిక్షణా కారయ్కర్మానిన్ చేపటాట్ం.
వరంగల, కరీంనగర, ఖమమ్ం, విజయవాడ, తిరుపతి, విశాఖపటన్ం, హైదరాబాద మొదలైన పటట్ణాలోల్ ఈ శిక్షణ నిరవ్హించబడింది.
అయిదు సంవతస్రాలపాటూ మేధ ఈ విధంగా చేసుత్నన్ సేవలని గమనించి పర్కాష, శివ అనే సంఘ సేవకులు ఈ విషయం గవరన్రుకు
చెపిప్నపుప్డు ఆయన రాజభవనకు పిలిపించి అభినందించారు.
ఆ సమయంలో మన ముఖయ్మంతిర్ కిరణ కుమార రెడిడ్గారు 'ఎకెస్లెనస్' అవారుడ్ పర్కటించారు.
మెంబర ఆఫ పారల్మెంట ‘రమేష రాథోర’ తనతో పాటూ సవ్యంగా పర్ధాన మంతిర్ మనమోహన సింగ దగగ్రకు తీసుకెళాళ్రు.

విదాయ్రంగంలో చేసుత్నన్ విశిషట్ సేవను గురిత్ంచి ఆయన అభినందించారు. ఆయనతో దాదాపు పనెన్ండు నిముషాలు సంభాషించటమనేది జీవితంలో
మరపురాని సంఘటన.
శీర్లంకలో ‘International University For Alternative Medicine’ వారు ‘World congress For Alternative Medicine’
సంసథ్ యొకక్ కానఫరెనసలో దాదాపు వంద దేశాల నుంచి పర్తినిధులు వచిచ్నపుప్డు, విశిషట్ సేవ చేసుత్నన్ందుకు డాకట్రేట ఇచాచ్రు.
చివరగా… ఎం.పి. నిమమ్ల కిషట్పప్ ననున్ పెర్సిడెంట పర్ణబ ముఖరీజ్ దగగ్రకు తీసుకెళాళ్రు. రాషట్రపతి భవనలో బేర్కఫాసట్ చేసే అదృషట్ం నాకు
లభించింది. అపర్సుత్తమైనా ఇకక్డొక విషయం చెపాప్లి. విశాలమైన హాలోల్ రకరకాల తినుబండారాలు. పొడవాటి బలల్. ఎదురుగా కూరుచ్నన్పుప్డు నాకు
కాకినాడలో మైదా పిండిలో నీళుళ్ కలిపి రొటెట్లు చేసుకునన్ విషయం గురొత్చిచ్ంది.
…
మేధ సాధించిన మరొక గొపప్ విజయo- ఎనభై లక్షల వయ్యంతో ‘లాంగేవ్జ థియేటర’ నిరామ్ణం. దేశంలోనే అతుయ్తత్మ లాంగేవ్జ థియేటర ఇది.
ఇలాంటి థియేటర కేవలం లండన లాంటి పర్దేశాలోల్ మాతర్మే ఉంది.
భాష, సవ్రం, బాడీ లాంగేవ్జ. ఈ మూడిటినీ దృషిట్లో పెటుట్కుని థియేటర టెకిన్కసతో ఇంతవరకూ ఏ సోప్కెన ఇంగీల్ష సంసాథ్ నిరవ్హించని విధంగా
ఈ థియేటర నిరిమ్ంచబడింది. భారతదేశంలోనే అతుయ్నన్త సాథ్యితో నిరిమ్ంచబడిన ఈ థియేటరలో పెరాఫ్రిమ్ంగ ఆరట్స్ అనీన్ చెపప్టం జరుగుతుంది.
ఇకక్డ సీర్క్న మీద రకరకాల విజువలస్ చూపిసూత్ ‘ఏ పదానిన్ ఎలా పలకాలి’ అనేది నేరప్బడుతుంది. అంతే కాదు. రంగసథ్ల పర్ముఖులని పిలిపించి
‘…ఎలా నిలబడాలి? చేతులు ఎలా కదపాలి? బాడీ లాంగేవ్జ, ఉఛాఛ్రణ’ మొదలైన విషయాలనీన్ విదాయ్రుథ్లకి నేరుప్తాము.
మా అకక్యయ్ వాళళ్ ఇలుల్ చాలా విశాలంగా ఉండేది. ముందు పెదద్ వసారా. దానికి తెరలు కటిట్ టికెటుట్ పెటిట్ నాటకాలు ఆడించేవారు.
షిందీమాదిగలు మరాఠీలో నాటకాలు వేసేవాళుళ్.
నాకు చినన్పప్టి నుంచీ నాటకాలనాన్, బురర్కథలనాన్ చాలా ఉతాస్హం. వీర బర్హమ్ంగారి బురర్కథ చూసి ఇంటోల్ కంచం మీద కరర్తో కొడుతూ
నేను కూడా "కంది మలల్యయ్ పలెల్లోన పుటిట్న వీర బర్హమ్ం" అంటూ బురర్కథ చెపేప్వాడిని. మా కుటుంబ సభుయ్లందరూ చాలా ఆసకిత్గా వినేవారు.
పర్సుత్తం హైదరాబాద మేధలో థియేటర ఆరట్ టెకిన్కస్ అందుకే విదాయ్రుథ్లకి నేరప్టం జరుగుతోంది.
ఎపుప్డు శరీరం 'ఈజ' గా ఉంటుందో అపుప్డు వకత్కి తన మీద తనకి నమమ్కం పెరుగుతుంది. అందుకే నా సంసథ్లో విదాయ్రుథ్లతో ఇంగీల్షులో చినన్
చినన్ సిక్టుల్ వేయిసూత్ ఉంటాను.
అవతలి వయ్కిత్ని మాటలతో ఇంపెర్స చేయటానికి కమూయ్నికేషనలో ముఖయ్ంగా కావలిస్నవి మూడు: భాష, సవ్రం, బాడీ లాంగేవ్జ. ఒక వయ్కిత్
మాటాల్డుతునన్పుప్డు అతడు ఉపయోగించే పదాలు కేవలం పదిహేను శాతం మాతర్మే పర్భావం చూపిసాత్యి. ముపైప్ శాతం అతడి కంఠ సవ్రం. మిగతా
యాభై అయిదు శాతం బాడీ లాంగేవ్జ.
కంఠసవ్రం మారుచ్కోవటం పెదద్ కషట్మేమీ కాదు. ఆ టెకిన్కస్ కూడా మేధలో నేరుప్తాం. థియటరలో కేవలం అరవై మంది మాతర్మే ఉంటారు.
పొర్జెకట్రలో 13” x 10’ సీర్క్న మీద ఈ విజువలస్ చూపిసేత్ విదాయ్రుథ్ల మనసులో బాడీ లాంగేవ్జ హతుత్కుపోతుంది. నడక నుంచి నవవ్టం వరకూ టైరనింగ
ఇవవ్బడుతుంది.
ఎకక్డో రేకుల షెడలో పార్రంభించబడిన మేధ శాఖోపశాఖలుగా విసత్రించింది. అయితే కేవలం ఆంధర్పర్దేశ, తెలంగాణా విదాయ్రుథ్లు మాతర్మే
కాకుండా దేశమంతా విసత్రించాలని ఉదేద్శయ్ంతో పాఠకులకి ఒక పర్పోజల పెడుతునాన్ము.
మీరు కూడా మేధలో భాగసావ్ములు కావాలనుకుంటే మీ పార్ంతంలో ఫార్ంచైజ తీసుకోవచుచ్.
ఉపసంహారం:
మేధ చిరంజీవిది కాదు. అదొక బార్ండ. వయ్కిత్గత విజయాలను నేనెపుప్డూ నమమ్ను. నేనెంత కషట్పడతానో మేధలో పని చేసేవారందరూ అంతే
బిలాంగింగనెసతో పని చేసాత్రు.

వీలైనంతమంది మధయ్తరగతి విదాయ్రుథ్లకి ఒక గమయ్ం చూపించాలనన్దే మేధ ఆశయం. దాదాపు గత పనెన్ండు సంవతస్రాల నుంచీ మొదటిరోజు
ఎంత ఫీజు తీసుకునాన్మో ఇపప్టికీ దానిన్ పెంచలేదు. తెలుగు తపప్ మరే భాషా రాని ఒక గార్మీణ విదాయ్రిథ్ మేధలో చేరి, తిరిగి వెళేళ్టపుప్డు సప్షట్మైన,
సవ్చఛ్మైన ఇంగీల్షు మాటాల్డటం కనాన్ మాకు ఇంకేదీ సంతృపిత్ ఇవవ్దు.
ఇదే మా ఆశయం.
…
మనం ఏదైనా షాపకి వెళిళ్నపుప్డు బార్ండెడ వసుత్వులే కొంటాం. కాలేగ్ట టూత పేసట్ నుంచి ఎల.జి. ఎయిర కండీషనర వరకూ ఈ సూతర్ం
వరిత్సుత్ంది. మేధను కూడా అలా ఒక బార్ండగా తయారు చేయటానికి దాదాపు పది సంవతస్రాలు పటిట్ంది. బార్ండ అనన్ పదం వివరణ యండమూరి
మాటలోల్ చెపాప్లంటే:
B - Base. అంటే ఉనికి. అటువంటి ‘బేస’ కేరిత్ వలల్ వసుత్ంది.ఈ రోజు ఎనోన్ పోటీ సంసథ్లను తటుట్కుని మేధ నిలబడిందంటే దానికి కారణం
ఉనికి.
R - Reputation. అంటే కీరిత్. నా దగగ్ర చదువుకునన్ పర్తీ విదాయ్రీథ్ ‘నేను మేధలో తరీఫ్దు పొందాను’ అని గరవ్ంగా చెపుప్కోగలడు. ‘నేను
మేధలో ఇంగీల్షు నేరుచ్కునాన్ను’ అని ఇంటరూవ్య్లో చెపిప్నపుప్డు అభయ్రిథ్ మీద సదభిపార్యం కలిగేంతగా మేము పేరు సంపాదించుకునాన్మని గరవ్ంగా
చెపప్గలను.
A - Achievement. అంటే గెలుపు. దాని వలల్ వచేచ్ సంతృపిత్. సంతృపిత్ కనాన్ గొపప్ గెలుపు ఇంకేం కావాలి.
N - Net worth. నినన్టికీ, ఈరోజుకీ వచిచ్న తేడాయే Net worth. రోజుకొక కొతత్ ఇంగీల్ష పదానిన్ నేరుచ్కోవటం దగగ్రున్ంచీ, ఒక పాత
గార్మర తపుప్ని వదిలేయటం వరకూ Net worth కి సహాయపడుతుంది. విదాయ్రిథ్ సాట్ండరడ్ ఎలా పెంచాలి అని మేధలో నిరివ్రామంగా మేమందరం కృషి
చేసూత్నే ఉంటాము. విదాయ్రిథ్తో పాటూ మా Net worth కూడా పెంచుకోవటమే మా ఆశయం.
D – Dividend. అంటే లాభం..! జంతువులకి జాఞ్నం పెరగదు. రోజు రోజుకీ జాఞ్నం పెంచుకునే సౌలభయ్ం కేవలం మానవ జాతికి మాతర్మే
ఉనన్ది. అదే పర్కృతి మనకిచిచ్న డివిడెండ. అలా ఏ రోజుకా రోజు తన విలువ (worth) ని పెంచుకోని మనిషి జంతువుతో సమానమని నేను
నముమ్తునాన్ను.
జీవితమంటే తేలిగాగ్ ఆడుతూ పాడుతూ గడిపేయటం, జీవితానిన్ సులభంగా తీసుకోవటం… అనే ఫిలాసఫీతో టెంత ఫెయిలయాయ్ను. నేను
ఫెయిలయియ్ంది కూడా ‘ఇంగీల్ష’లో అంటే చాలా చితర్ంగా ఉంటుంది.
ఆంధర్ రాషట్రంలో మేధా ఇనసిట్టూయ్ట అంటే ఇంగీల్షకి పెటిట్న పేరు. పర్సుత్తం నేను దానికి యజమానిని. నేను టెంత కాల్సలో ఫెయిలయాయ్ను…!
ఇంతకనాన్ డార్మా జీవితంలో ఇంకేమి ఉంటుంది?
చూడండి ఎంత చితర్మో. దాదాపు ఇపప్టికి నేను ముపైప్ వేల మంది విదాయ్రుథ్లకి ఇంగీల్షు మాటాల్డటం నేరాప్ను. కానీ నేను ఆరోజులోల్ ఇంగీల్షంటే
అంత భయపడేవాడిని.
అడవులోల్కి వెళాద్మనుకునాన్ను. జనారణయ్ంలో ఇంగీల్షు పండిసుత్నాన్ను.
ఒకపుప్డు నాకు గమయ్ం లేదు. ఇపుప్డు ‘మేధ’ విదాయ్రుథ్లకి మారగ్ం చూపే దికూస్చి.
ఫీర్గా సినిమా చూడటం కోసం కరెంటు తీగెల మీద సైకిలు చైను వేసిన వాడిని. తెలిసీ తెలియని వయసులో మందుకొటిట్ అమమ్తో చివాటుల్
తినన్వాడిని.
కొనిన్ పల్స పాయింటుల్. చాలా మైనస పాయింటుల్.
ఎంత తొందరగా మొదటివి పెంచుకుని, రెండోవి తగిగ్ంచుకుంటే అంత తొందరగా విజయం సాధించవచుచ్. ఇదంతా మీకు చెపాప్లనన్దే నా
తాపతర్యం.

ఈ విధంగా జీవితానిన్ అక్షరాల రూపంలో కాగితం కేనావ్సు మీద పరిచినపుప్డు, కొంత సీవ్య పొగడత్, ఇతరుల తెగడత్ ఉంటుంది. దానేన్ ఆతమ్
సుత్తి, పరనింద అంటారు. ఈ పుసత్కంలో అది కాసత్ ఎకుక్వగా కనబడితే క్షమారుహ్ణిణ్.
ఆతమ్సుత్తి వరకూ ఒపుప్కుంటాను కానీ, పరనింద విషయంలో నా అభిపార్యాలు నాకునాన్యి. వాయ్పారంలో ఎదుగుతూoటే, పోటీదారులు కూడా
అంతే బలంగా తొకేక్యటానికి పర్యతిన్సాత్రు. ఎతుత్లకి పై ఎతుత్లు వేసాత్రు. కొతత్ కొతత్ ఆలోచనలని కాపీ కొటట్టానికి రెడీగా ఉంటారు.
ఎవరైనా ఒక ఇనసిట్టూయ్ట పెటట్దలుచుకునాన్, వాయ్పారంలో దిగదలుచుకునాన్ పోటీదారుల నుంచి ఎలాంటి ఆటు పోటుల్ ఎదురోక్వలసి వసుత్ందో,
నిరాశా నిసప్ృహలతో ఎనిన్ నిదర్ లేని రాతుర్లు గడపవలసి వసుత్ందో తెలియజెపప్డం కోసమే ఇంత వివరంగా వార్యవలసి వచిచ్ంది.
ఇక మా అనన్యయ్ విషయానికి వసేత్, ఇంటోల్ంచి వెళిళ్పోయి సొంత కాళళ్మీద బర్తకటం నేరుచ్కోవటం మా అనన్యయ్కి ఒక రకంగా మేలే జరిగింది.
లారీ కీల్నరగా చేరి దేశమంతా తిరిగి హిందీ నేరుచ్కునాన్డు. తరువాత చినన్ మెకానికల షాప పెటుట్కునాన్డు. అది విసత్రించి సెకండ హాయ్ండ కారుల్ అమేమ్
వాయ్పారం సాథ్పించాడు. ఆ తరువాత రియల ఎసేట్ట లోకి దిగాడు. పర్సుత్తం సుఖవంతమైన జీవితం గడుపుతునాన్డు.
నేనూ, రెడీడ్, మా అనన్యాయ్ మా బాలయ్మంతా ఎంత నికృషట్ంగా గడిచిందో ఈపాటికి మీకు అరథ్మయేయ్ ఉంటుంది. కానీ పర్సుత్తం అందరం మంచి
సిథ్తిలోనే ఉనాన్ం. ‘బాలయ్ంలో ఎలా ఉనాన్ పరేల్దు. బాగా చదవకపోయినా గొపప్వారం అవవ్చుచ్’ అని చెపప్టం నా ఉదేద్శయ్ం కాదు. ‘చినన్పుప్డు బాగా
చదవకపోతేనే జీవితంలో పైకి వసాత్రు’ అని చెపప్టం అసలేకాదు.
ఈ పుసత్కం చదివేవాళళ్లో కొంతమంది ఓటమిని చవిచూసినవారు కూడా ఉండవచుచ్.
ఆ సిథ్తిలోంచి కూడా ఎదగవచుచ్ అని చెపప్టమే నా ఉదేద్శయ్ం.
శుభం.

Nene Naa Aayudham by Yandamuri

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nene Naa Aayudham by Yandamuri

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1 నేనే నా ఆయుధం

మానుయ్డి అ మానయ్ జయం.. ఒక యదార

“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు కూరుచ్నన్పుప్డు…

యండమూరి వీరేందర్నాథ కలం నుంచి…

øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016

(కొనసాగింపు వచేచ్ సంచికలో..)

øöeTT~ www.koumudi.net »qe] 2016

మానుయ్డి అ మానయ్ జయం.. ఒక యదార

“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు కూరుచ్నన్పుప్డు…

యండమూరి వీరేందర్నాథ కలం నుంచి…

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

(కొనసాగింపు వచేచ్ సంచికలో..)

øöeTT~ www.koumudi.net |òæãÁe] 2016

మానుయ్డి అ మానయ్ జయం.. ఒక యదార

“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు కూరుచ్నన్పుప్డు…

యండమూరి వీరేందర్నాథ కలం నుంచి…

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016

(కొనసాగింపు వచేచ్ సంచికలో..)

øöeTT~ www.koumudi.net e÷]Ã 2016

మానుయ్డి అ మానయ్ జయం.. ఒక యదార

“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు కూరుచ్నన్పుప్డు…

యండమూరి వీరేందర్నాథ కలం నుంచి…

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

(కిర్ందటి సంచికనుంచి కొన గింపు)

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

ఇనుముని కాలిచ్ ఒక రూపం తీసుకొసాత్రు. బంగారానిన్ కాలిచ్ శుదిధ్ చేసాత్రు.

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

కషట్పడటంలో ఉండే ఆనందం ఆవిధంగా అమమ్ నాకు నేరిప్ంది.

(కొనసాగింపు వచేచ్ సంచికలో..)

øöeTT~ www.koumudi.net @|æÁ˝Ÿ 2016

మానుయ్డి అ మానయ్ జయం.. ఒక యదార

“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు కూరుచ్నన్పుప్డు…

యండమూరి వీరేందర్నాథ కలం నుంచి…

øöeTT~ www.koumudi.net y˚T 2016

(కిర్ందటి సంచికనుంచి కొన గింపు)

øöeTT~ www.koumudi.net y˚T 2016

øöeTT~ www.koumudi.net y˚T 2016

øöeTT~ www.koumudi.net y˚T 2016

øöeTT~ www.koumudi.net y˚T 2016

(కొనసాగింపు వచేచ్ సంచికలో..)

øöeTT~ www.koumudi.net y˚T 2016

మానుయ్డి అ మానయ్ జయం.. ఒక యదార

“ఢిలీల్లో రాషట్రపతి భవన బేర్కఫాసట్ టేబుల ముందు కూరుచ్నన్పుప్డు…

యండమూరి వీరేందర్నాథ కలం నుంచి…

øöeTT~ www.koumudi.net pHé 2016