ట్రైనింగ్ పాఠ్య ప్రణాళిక

Training syllabus

1st Week
THEME: Criminal Major Acts & Special Acts relating to Women and Children
Sl.
Day Topic No of Period Duration
No.
1A Hurt cases : 324
1B 326, IPC 09:45 AM to
1 1
10:30 AM
1C Murder : 302 IPC
2A Eve teasing : 509 IPC
2B Outraging Modesty : 354 A to E IPC and Indecent 10:35 AM to
2 1
11:20 AM
2C Representation of Women ( Prevention ) Act – 1986

Day 3A Harassments 494 to 498,

1 3B 498A IPC 11:35 AM to
3 1
3C Dowry Death : 304B IPC 12:20 PM
3D Dowry Prohibition Act-1961
4A Rape : 375, 376A to E IPC 12:25 PM to
4 1
4B Nirbhaya Act – 2013 01:10 PM
5A Accident Cases : 279,
02:45 PM to
5 5B 337,IPC 1
03:30 PM
5C 338,IPC
 5D 304A IPC
6A Criminal Intimidation : 506 IPC
03:35 PM to
6 1
6B Abetment to suicide : 306 4:20 PM
09:45 AM to
7 7A Un Natural Death : 174 CrPC 1
10:30 AM
10:35 AM to
8 8A Protection of Children from Sexual offences Act (POCSO) - 2012 , 1
11:20 AM
11:35 AM to
9 9A JJ (Care and protection of children) Act -2015 1
12:20 PM
12:25 PM to
10 10A The Immoral Traffic (Prevention) Act - 1986, 2006 1
01:10 PM
02:45 PM to
11 Day 11A The Protection of Women from Domestic Violence Act 1
2 03:30 PM

03:35 PM to
12 12A Child Labour Prohibition Act 1
4:20 PM

9:45 AM to
13 13A The Sexual Harassment of Women at Work Place Act -2013 1
10:30 AM
14A The Prohibition of Child Marriage Act -2006,
10:35 AM to
14 1
Day 14B Medical Termination of Pregnancy Act -1971, 2002 11:20 AM
3
Major provisions in Cr.P.C. for maintenance of Public Peace and
15A
Order -102, 11:35 AM to
15 1
15B 106 to 110, Cr.P.C. 12:20 PM
15C 151, Cr.P.C.
 15D 144, Cr.P.C.
15E 145 to 148 Cr.P.C.
16A I.T. Amendment Act- 2008
12:25 PM to
16 16B Sec -66-C,D,E, 1
01:10 PM
16C 67-A &B
Role of GSK/WSK to prevent Illegal Prohibition Excise and visil on 2:45 PM to
17 17A 1
belt shops and Excise duties 3:30 PM
Acts & Procedures related to Registrations of Births, Marriages and 3:35 PM to
18 18A 1
Deaths 4:20 PM

09:45 AM to
19 19A Andhra Pradesh Prohibition of Ragging Act - 1997 1
10:30 AM
10:35 AM to
20 20A RTI Act 1
11:20 AM
Schedule Caste and Scheduled Tribes 11:35 AM to
21 21A 1
Day (Prevention of Atrocities)1989 12:20 PM
4 12:25 PM to
22 22A Need and Importance of maintenance of Law & Order 1
01:10 PM
Need and Importance of Maintenance of Law & Order during major 02:45 PM to
23 23A 1
fairs and festivals 03:30 PM
Collecting Important or Useful Information and communicating to 03:35 PM to
24 24A 1
police department and village secretariat. 4:20 PM
09:45 AM to
25 25A Responsible communication with Media Groups 1
10:30 AM
Cyber Crimes against girls and women and social media apps relating
Day 10:35 AM to
26 26A to women – Whatsapp, Facebook, Ticktok, You tube, Instagram, 1
5 11:20 AM
Twitter etc.,
Need and importance of prevention of Crime against Women, 11:35 AM to
27 27A 1
Children, aged, disabled, SC/STs, Minorities. 12:20 PM
 12:25 PM to
28 28A Need and Importance of maintenance of Law & Order 1
01:10 PM
Need and Importance of assisting, rehabilitation of Victims of Crime 02:45 PM to
29 29A 1
with respect to Women and Girls. 03:30 PM

Assisting police officers for recording the statements of Victims with 03:35 PM to
30 30A 1
respect to women, children, disabled 4:20 PM

Trafficked children – child labor-labor begging, child marriages 9:45 AM to

31 31A 1
orphan homes – abandoned – run away- child rights 10:30 AM
10:35 AM to
32 32A Counseling of road users regarding road safety 1
Day 11:20 AM
6 11:35 AM to
33 33A Need and importance of Disaster Management 1
12:20 PM
12:25 PM to
34 34A Creating awareness about drug abuse 1
01:10 PM
2:30 PM to
Saturday Exam 02.30 PM to 05.00 PM 5:00 PM
S.N
o.
Day Topic
Anganwadi Services & Structure of Official Machinery
1 2.1.1

సమప్ర శిశు అభివృద్ధి సేవా రధకిం ICDS)

• సమగ్ర శిశు అభివృద్ధి సేవా పధకం (ICDS) రాష్ట్ం
ర లో 257 గ్ాజెక్టరలోోని 55607 అంరన్
వాడీ కంగ్ాల ాా రా అమలు చేయబడుచున్న ద్ధ.
• సమగ్ర శిశు అభివృద్ధి సేవా పధకం, భారత గ్పభుతా గ్ాయోజిక పధకం (Centrally
Sponsored Scheme)

• 257 గ్ాజెక్టరలు, 200 గ్ామీణ గ్ాంతాలోో, 24 గిరిజిన్ గ్ాంతాలోో మరియు 33 పట్ణ

ర
లో స్తు లో
గ్ాంతా ో పని చే న్నన యి. 55607 అంరన్ వాడీ కంగ్ా ో , 44770 మెయిన్
అంరన్ వాడీ కంగ్ాలు, 6837 మినీ అంరన్ వాడీ కంగ్ాలు ఉన్నన యి
అింరన్ వాడీ కింప్ాలు
Day 1
ప్పాజెక్టు
ప్కమ ప్పాజెక్టు
ల
సిం రరిధి మెయి మి మొత్తిం
సింఖ్య
ఖ్య న్ నీ
1 గ్ామీణ 200 41982 495 46939
7
గ్ాంతం
2 పట్ణ
ర 33 4248 62 4310

గ్ాంతం
3 గిరిజిన్ 24 2540 181 4358
 గ్ాంతం 8

అింరన్ వాడీ కింప్రిం జనాభా ప్పాతిరద్ధకన ప్పారింభిించబడును – ప్పారింభిించడానకి

నబింధనలు :
ప్కమ ప్పాజెక్టు రరిధి జనాభా
సింఖ్య

1 గ్ామీణ/ పట్ణ
ర గ్ాంతాలు 400-800 - 1 కంగ్రం
మెయిన్ అంరన్ వాడీ కంగ్రం 800-1600 - 2 కంగ్ాలు
1600-2400 - 3 కంగ్ాలు
గ్పతి 800 జన్నభా క్ట ఒక కంగ్రం
2 గ్ామీణ/ పట్ణ
ర గ్ాంతాలు 150-400 ఒక మినీ అంరన్ వాడీ
మినీ అంరన్ వాడీ కంగ్రం కంగ్రం

3 గిరిజిన్ గ్ాంతాలోో మెయిన్ 300-800 1మెయిన్ అంరన్ వాడీ

అంరన్నా డీ కంగ్రం మిని కంగ్రం
అంరన్ వాడీ కంగ్రం
150-300 1 మినీ అంరన్ వాడీ
కంగ్రం

అంరన్ వాడీ కారయ కర ు/సహాయక్టరాలు ఎంపిక విధాన్ం :

వీరిని జిల్లో స్థాయియిలో కలక రర్ ఆధా రయ ంలో రల కమిటీ ఎంపిక చేస్తుంద్ధ.
అంరన్ వాడీ కారయ కర ు/సహాయక్టలక్ట గ్పధాన్ అర హతలు
1. ఆ గ్ామ కోడలు అయి వండాలి
2. పరవ తరరతి ఉత్తుర్ణురాలై ఉండాలి
3. గ్ాజెక్టరను పరిధిా త్తస్తక్టని రోస ర ర్ విధాన్ం అమలు చేయబడుతంద్ధ
4. 18-35 సంవతస రంల లోపు వయస్త ఉండాలి
అంరన్ వాడీ కారయ కర ు, సహాయక్టలు గౌరవ వేతన్ంపై పని చేాుర్ణ.
ఆర గనైజే్న్ ష్టసకర చ ర్:
ICDS గ్ాజెక్ట ర – ICDS సెకారర్ - అంరన్ వాడీ కంగ్రం –
అంరన్ వాడీ కంగ్రం లో ఒక కారయ కర ు, ఒక సహాయక్టరాలు ఉంటార్ణ.
మినీ అంరన్ వాడీ కంగ్రం లో ఒక కారయ కర ు మాగ్తమే ఉంటార్ణ.
అింరన్ వాడీ సహాయక్టరాలు ప్రధాన విధులు :
a) కంగ్ానిన పరిశుగ్రముా ఉంచడం
b) 3-6 సంవతస రంల పిలల ో ను కంగ్ానికి త్తస్తక్టరావడం తిరిగి వారి ఇంటిరర గర వరలడం
c) ఇవా బడిన్ రే్న్ మెనూ గ్పకారం వంట్ వండడం రరభ వతలు, బాలింత మహిళలు
మరియు పిలల ో క్ట ఆహారానిన వండి వడిం డ చడం.
d) గ్పతి నెల్ల NHD రోజు పిలల ో ను మొబిలైజ్ చేయడం అల్లగే వారి తలిత ో ంగ్డులక్ట
ముందురోజు తెలియచేయడం
e) రోజు వంట్ ాగ్తలు, ే స్థ ల
ో ోాస్థ ో స్తలు శుగ్ర పరచట్ం, వంట్ రద్ధని శుగ్రంచేయట్ం,
stock room ని ఎపప టికపుప డు శుగ్రంా ఉంచట్ం
అింరన్ వాడీ కారయ కర త ప్రధాన విధులు :
గ్పతిరోజూ, సంవతస రంలో 300 రోజులు, ఉరయం.8.45 క్ట అంరన్ వాడీ కంగ్రం తెరవడం
a) సహాయక్టరాలి సహాయంతో కంగ్ానిన పరిశుగ్రంా ఉంచడం.
b) అంరన్ వాడీ కంగ్ర పరిద్ధలోని లబిా ి ర్ణలను సంవతస రానికి ఒకారి సరేా చేయడం, సంబంధిత రిజిసర్ ర
లో న్మోదు చేయడం.
c) కంగ్ానికి హాజరయ్యయ మహిళలు మరియు పిలల ో హాజర్ణను న్మోదు చేయడం
d) మెనూ గ్పకారం రే్న్ ను సహాయక్టరాలికి ఇవా డం
e) 3-6 సంవతస రాల పిలల ో క్ట ఆట్ాట్లతో కూడిన్ పూరా గ్ాధమిక విరయ ను అంద్ధంచడం
f) పి లల తు
ో ఎ , బర్ణవలు తూచి, వారి పెర్ణగురలను పరయ వేక్షణ చేయడం
g) కంగ్ానికి అంరచేయు సర్ణక్టలక్ట ఫుడ్ రిజిసర్ ర నిరా హించుట్, గ్పతి రోజు ఇచిచ న్ రే్న్ వివరాలును
న్మోదు చేయుట్ మరియు గ్పతినెల నివేద్ధక సమరిప ంచుట్.
h) రరభ వతి మహిళలు మరియు పిలల ో క్ట ఆరోరయ శాఖ సహకారం తో ఆరోరయ తనిఖీలు నిరా హించుట్ మరియు
టీకాలు ఇపిప ంచడం.
i) ఆరోరయ మరియు పో్ణ విధయ ాా రా తలుోలక్ట సంబంద్ధత అంశాలపై అవాహన్ కలిప ంచడం.
j) ఆరోరయ ి యి సరిా లేని తలుోల లేా పిలల
స్థ తి ో ను ఆరోరయ కంగ్ాలు క్ట రిఫర్ చేయడం.
k) అతి తిగ్వలోప పో్ణక్ట గురైన్ పిలల ో ను నూయ గ్టి్న్ రిహేబిలిటే్న్ సెంట్ర్(NRC) లక్ట రిఫర్ చేయడం.
 రరయ వేక్షక్టరాలు (సూరర్ వైజర్)
a) గ్పతి 25 మెయిన్ అంరన్ వాడీ కంగ్ాలను ఒక సెకారర్ణా పరిరణిాుర్ణ. దీనికి ఒక పరయ వేక్షక్టరాలు
ఉంటార్ణ.
b) తన్ పరిధిలోని గ్పతి అంరన్ వాడీ కంగ్ానిన నెలకొకారి సంరరిశ ంచాలి.
c) త్తగ్వ లోపపో్ణ ఉన్న పిలల ో , రరిి ణీలు, తలుోల రృహసంరరశ ణలో వాడీ కారయ కర ులక్ట తగు
సహకారానిన అంద్ధచడం
d) సర్ణక్టలు సరఫరా, నిలా , ఉపయోగించడంలో కారయ కర ులక్ట వచేచ
ఇబి ందులను నివారించడం లేా తగిన్ చరయ లు త్తస్తకోవడం.
a) గ్పతిee నెల్ల సెకారర్ మీటింగ్ నిరా హించుట్ మరియు వివిధ పధకాల అమలును సమీక్షంచుట్.
ప్పాజెక్ట ు అధికారిణి : గ్పతి తాలుకా/స్థబాోకి ు కంగ్రంా ఒక ఐిడియస్ గ్ాజెక్ట ర పనిచేస్తుంద్ధ.
దీనికి గ్ాజెక్ట ర అధికారిణి హెడ్ ా వయ వహరిాుర్ణ.
 గ్పతి మూడు నెలలక్ట గ్ాజెక్ట ర పరిధిలోని అనిన అంరన్ వాడీ కంగ్ాలను సంరరిశ ంచడం.
 సూపర్ వైజర్ స్థాయియిలో పరిష్కా రం కాని అంశాలను సంబంధిత శాఖల సమన్ా యంతో
పరి్ా రించడం.
 గ్ాజెక్ట ర పరిధిలోని అనిన అంరన్ వాడీ కంగ్ాలు తగురీతిలో పనిచేసేల్లచూడడం.
 గ్ాజెక్ట ర స్థాయియి రిపోర్ ర ను తాయార్ణ చేయుట్, జిల్లోాయియి అధికార్ణలక్ట అంరచేయట్.

ఐిడియస్ గ్కింర అంద్ధంచబడు గ్పధాన్సేవలు:

1. ఆట్ాట్లతో కూడిన్ పూరా గ్ాధమిక విధయ
2. 7 నెలలు నుండి 6 సంవతస రాల పిలలు ో , రరభ వతలు, బాలింతలక్ట అనుబంధ పో్కాహారం
అంద్ధంచడం.
3. ఆరోరయ -పో్ణ అంశాలపై అవాహన్ కలిం గ చడం
4. పిలల
ో క్ట మరియు రరభ వతలక్ట వాయ ధి నిరోధక టీకాలు వేసేల్ల ఆరోరయ శాఖతో
సమన్ా యం చేయడం
5. ఆరోరయ పరీక్షలు నిరా హించడానికి ఆరోరయ శాఖతో సమన్ా యం చేయడం
6. ఆరోరయ సేవల కోరక్ట రిఫరల్ సేవలు అంద్ధచడం.
 2.1.2 Anganwadi Services – Supplementary Nutrition
అనుబింధ పోషకాహార కారయ ప్కమిం
భారత గ్పభుతా నిబంధన్లను అనుసరించి ఆహార రగ్రత చట్ం ర (Food Security Act) గ్పకారం 7 నెలల
నుండి 6 సంవతస రాల పిలలు ో , రరిభ ణీ మహిళ,లు బాలింతలు మరియు 11 నుండి 14 సంవతస రాల లోపు
బడిబయట్ ఉన్న కిషోర బాలికలక్ట అనుబంధ పో్కాహారం ఇవా డం జర్ణగుతంద్ధ.
పోషణ నబింధనలు (Nutrition Norms)
లబ్ధిారులు కాయ లరీలు ప్పోటీనుు
(Cal)
పిలలు
ో (7నెలలు- 6సం.) 500 12-15
త్తగ్వ పో్కాహార లోపంతో ఉన్న 800 20-25
పిలలు ో (7నెలలు- 6సం.)

రరిభ ణీ & బాలింతలు 600 18-20

Cost Norms:
 భారత గ్పభుతా ం మరియు రాష్ట్ ర గ్పభుతా ం యొకా నిధులు 50:50 భారాా మయ ం
తో అనుబంధ పో్కాహార కారయ గ్కమం నిరా హించబడుతంద్ధ
 పిలల ో క్ట గ్పత్త ఒకా రికి రోజుకి ₹ 8/-
 రరిభ ణీ & బాలింతలక్ట గ్పత్త ఒకా రికి రోజుకి ₹ 9.50/-
 పో్కాహార లోపం తో ఉన్న పిలల ో క్ట గ్పత్త ఒకా రికి రోజుకి ₹ 12/-
బడిబయట్ ఉన్న కిషోర్ బాలికలక్ట గ్పత్త ఒకా రికి రోజుకి ₹ 9.50/-
 పైన్ సూచించిన్ రేల గ్పకారం లబిిార్ణలక్ట సంవతస రంలో 300 రోజులు
అనుబంధ పో్కాహారం అందేల్ల వివిధ పధకాలు రూపంద్ధంచడబడిన్వి.

7 నెలల నుిండి 3 సింవత్స రాల పిలలు

ు
 7 నెలల నుండి 3 సంవతస రాల పిలల ో క్ట మెర్ణగైన్ అనుబంధ పో్కాహారనిన
అంద్ధంచడానికి బాలమృతం వీనింగ్ ఫుడ్ ను గ్పవేశ పెట్డ ర మైన్ద్ధ.
 తలుోలు వారి పిలల
ో క్ట రోజు 100 గ్ా బాల్లమృతం పెటేర విధంా గ్పత్త నెల 2.5 కజీలు
బాల్లమృతం 7 నెలల నుండి 3 సంవతస రాల పిలల ో కోసం ఇంటికి ఇవా డం జర్ణగుతంద్ధ.
2  బాల్లమృతంతో ాల వారానికి 2 గుడుో అంటే నెలలో 8 గుడుో కూడా ఇంటికి ఇవా డం
 జర్ణగుతంద్ధ
 బాలమృతానిన వేడి నీళళ లోో లేా వేడి ాలలోో కలిపి పిలల
ో కి తినిపించాలి
 ఈ బాల్లమృతం వేయించిన్ గోధుమలు, వేయించిన్ శెన్ర పపుప , ాల పడి, నూనె,
పంచారతో తయార్ణ చేయ బడుతంద్ధ. వీటితో ాల మరెన్నన విట్మినుో మరియు
మిన్రల్ ల కూడా కలిపి తయార్ణ చేయడం జర్ణగుతంద్ధ

Composition per 100 g of Balamrutham (fortified with vitamins & minerals)

Parts Energy Protein

Ingredients
(g) (kcal) (g)

Roasted Wheat 55 190.3 6.4

Bengal Gram 5 18.0 1.0
Skimmed Milk 10 35.7 3.6
Powder
Sugar 20 80 0
Oil 10 90 0
TOTAL 100 414.0 11.0

Nutritive value per 100 g in Balamrutham

Available
Sl.
GOI Norms Nutrients in Fortification Total
No.
Natural
 Ingredients

1 Energy (kcal) 414 0 414

2 Protein (g) 11 0 11
3 Calcium (mg) 167 200 367

4 Iron (mg) 3.1 6 9.1

5 Vitamin A (µg) 2.5 200 202.5

6 Vitamin B1 (µg) 0.3 0.3 0.6

7 Vitamin B2 (mg) 0.2 0.35 0.55

8 Vitamin C (mg) 0.5 15 15.5

9 Folic Acid (µg) 7.1 15 22.1

10 Niacin (mg) 2.3 4 6.3

3 నుిండి 6 సిం లోపు పిలులు
• ల
3 సం. నుండి 6 సం. రాల పి ల ో క్ట మధాయ హన భోజన్ం అంరన్నా డీ కంగ్రంలో వండి పెట్డ
ర ం
జర్ణగుతంద్ధ
• గ్పత్త రోజు ాయంగ్తం అల్లప హారంలో ఉడికించిన్ శెన్రలు పెట్డర ం జర్ణగుతంద్ధ

Food Model for spot feeding of 3- 6 years Children (per beneficiary)

Rice + Dal with leafy vegetables/
Rice + Sambar with vegetables Nutritive Value
or same as “YSRAH” menu
Sl. No. Item
Tentative Tentativ
Quantity Energy Protein
Rate per e
per day (kcal) (g)
Kg/L Cost per
 (Rs) day
(Rs)

1 2 3 4 5 6 7
A. Main Meal
1 Rice 75 g 4.00 0.30 258.78 5.10
2 Dal (Red Gram) 15 g 70.00 1.05 52.20 3.63
3 Vegetables 25 g 28.00 0.70 26.25 0.90
4 Condiments 0.25
5 Egg (4 per 32 g 3.50/ egg 2.24 55.36 4.26
week)* (Average
per day)
6 Oil 5g 59.00 0.33 45.00 0
7 Transport 0.10
8 Fuel 0.20
B. Snack Food
9 Channa (20 gms) 0.83 80.00 2.40
TOTAL 6.00 517.59 16.29
2.1.3 రరిి ణీ మరియు బాలింత్లు
 అంరన్ వాడి కంగ్ాల ాా రా రరిభ ణీ మరియు బాలింతలక్ట వై. ఎస్. ఆర్ అమృత హసుం
పథకం ాా రా గ్పత్త రోజు ఒక పూరి ు భోజన్ం అంద్ధంచడం జర్ణగుతంద్ధ
Food Model for spot feeding of Pregnant & Lactating Women in YSR Amrutha Hastham (YSRAH) (per
beneficiary)

Tentativ Tentativ Nutritive Value

Sl. Quanti e e
N Item ty per Rate per Cost per Energy Protei Calcium
o. day Kg/L day (kcal) n (g) (mg)
(Rs) (Rs.)
3 1 2 3 4 5 6 7 8
 4.00
1 Rice 125 g 0.50 431.30 8.50 12.50
Dal (Red 70.00
2 30 g 2.10 104.40 7.25 22.50
Gram)
3 Oil 16 g 59.00 1.00 144.00 - -
4 Transport 0.10 - - -
5 Cooking 0.30 - - -
6 Milk 200 ml 28.00 5.60 234.00 8.60 420.00
1 No. 3.50/
7 Egg 3.50 86.50 6.65 30.00
(50 g) egg
Vegetables 50 g 28.00 1.40 52.50 1.80 16.06
(Leafy
vegetables,
8 Potato,
Onion,
Beans
etc.,)
9 Condiments 0.50 - - -

TOTAL 15.00 1052.70 32.80 501.06

Model Menu for YSRAH

Day Item 1 Item 2 Item 3 Item 4 Item 5

Sambar with
Day 1 Rice - Egg Curry Milk
vegetables

Day 2 Green leaf

Rice vegetable Egg Milk
Dal
Curry
Day 3 Rice Dal with leafy - Egg Milk
vegetables
Rice Sambar with - Egg Curry Milk
Day 4
vegetables
Day 5 Green leaf
Rice vegetable Egg Milk
Dal
Curry

Day 6 Rice Dal with leafy - Egg Milk

vegetables

కిషోరి బాలికల పధకం (Scheme for Adolescent Girls- SAG)

 అనుబంధ పో్కాహార కారయ గ్కమం గ్కింర (THR) 3 కిలోల బియయ ం, 1 కిలో కంద్ధ పపుప , ½ లీ నూనె,
16 గ్గుడుో 11-14 సం బడి బయట్ ఉన్న కిషోరి బాలికలక్ట ఇవా బడుతంద్ధ.
 ఈ కారయ గ్కమం బడికి వెళళ ని కిశోర బాలికల(11 -14 years) పో్ణ రగ్రత కొరక్ట
ఉదేిశించబడింద్ధ.
బాల సింజీవన (ప్రత్యయ క పోషణ కారయ ప్కమిం)
 ఈ కారయ గ్కమం ఆరి యికంా మరియు ామాజికంా వెనుకబడిన్ వరాగలక్ట చంద్ధన్
మహిళలోో రక ుహీన్తను మరియు పిలలో ో ో పో్కాహార లోానిన అధిరమించడానికి
దే
ఉ ి శించబడిన్ద్ధ
 గ్పత్యయ క పో్కాహార కారయ గ్కమం రరిభ ణీ మరియు బాలింతలక్ట మరియు 7నెలల
నుండి 60నెలల వయస్త కలిగిన్ పిలలు ో అంరరికి వారి పో్ణ ి
స్థ తి
యి తో సంబంధం
ల్ ల్
లేక్టండ షెడ్యయ డ క్టల్లలు , షెడ్యయ డ తరరతల గ్ాంతాలలో ఉన్న అంరన్ వాడి
కంగ్ాలలో అమలు చేయబడుతంద్ధ
 ఈ గ్పత్యయ క పో్కాహార కారయ గ్కమం ఇతర అంరన్ వాడి కంగ్ాలలో ఉన్న రకహీన్త ు రల
రరిభ ణీ మరియు బాలింతలక్ట మరియు 7నెలల నుండి 60నెలల వయస్త కలిగిన్
 పో్కాహార లోపంతో ఉన్న పిలల ో క్ట అమలు చేయబడుతంద్ధ
 బాల సంజీవనిలో భారంా గ్పత్త జిల్లోలో వారి స్థాయినిక ఆహార అలవాట్క్ట ో అనుగుణంా
వేర్ణ వేర్ణ ఆహార పారాిలు (రాగి పిండి, బెలంో , ఖరూూరం, వేర్ణశెన్ర చిక్కా , మలీర
గ్గేయిన్ పిండి ల్లంటివి) ఇంటికి ఇవా డం లేా అంరన్ వాడిలో పెట్డ ర ం జర్ణగుతంద్ధ
 7 నెలల నుండి 3 సం లోపు పిలల ో క్ట వారానికి 4 గుడుో ( గ్పస్తుతం ఇస్తున్న వారానికి 2
గుడకి ో అరన్ంా) అల్లగే 3 నుండి 6 సం లోపు పిలల ో క్ట వారని 2 గుడుో (గ్పస్తుతం
ఇస్తున్న వారానికి 4 గుడకిో అరన్ంా) మరియు 100 మి లీ ాలు ఇవా డం
జర్ణగుతంద్ధ.

2.1.4 Anganwadi Services -Early Child Care Education

పూరవ ప్పాధమిక విరయ (బడికి వెళ్లుమిందు అింద్ధించే విధయ )

 3-6 సంవతస రాల బాల బాలికలక్ట ఆట్ాట్లతో కూడిన్ పురా గ్ాధమిక విరయ అంద్ధచబడుతంద్ధ. 3-6
సంవతస రాల వయస్త రల పిలల ో శారీరక, మాన్ిక, ాంఘిక, మరియు సృజన్నతమ క అభివృద్ధకి ి
అవసరమయిన్ పున్నదులు వేయడం, 5+ పిలల ో ను గ్ాధమిక విరయ క్ట సన్న రం ి చేయడం ఈ కారయ కమ
ముఖయ ఉదేశ ి య ం.
 ఇందు కొరక్ట ఉరయం 9 రంట్ల నుండి ాయంగ్తం 4 రంట్ల వరక్ట కారయ గ్కమ గ్పణాళిక ఇవా బడింద్ధ.
 గ్పత్త సంవతస రం అనిన అంరన్ వాడీ కంగ్ాలక్ట భోధన్ మరియు అధయ యన్ం ఉపకరణముా
పురా గ్ాధమిక విరయ కిట్ ఇవా బడుతంద్ధ. ఇందులో బారంా యాకివీటి ర బుక్టస , వర్ా బుక్టస 3+, 4+
వయస్త వారికి విడివిడిా ఇవా బడతాయి.
 పురా గ్ాధమిక విరయ కిట్ లో చార్ ర లు, స్థోరరీ కార్ డస , కంగ్రం లోపల మరియు వెలుపల ఆట్లక్ట
ఉపయోగించు వస్తువలు, పజిల్స మొరలగున్వి ఇవా బడతాయి.
పట్ణ ర గ్ాంతాలోో, అంరన్ వాడీ కంగ్ాలక్ట మౌలిక వసతలను పెంచడానికి మరియు పిలల ో క్ట
మెర్ణగైన్ అరయ సన్ వాతావరణానిన అంద్ధంచడానికి, ఒక కిలోమీట్ర్ దూరంలో వన్న 2 లేా 3 అంరన్ వాడీ
కంగ్ాలను, మెర్ ూ చేయడం జరిగింద్ధ. తాా రా పిలల ో ను న్రస రీ, ఎల్.క.జి. మరియు యు.క.జి. గ్ూపులుా
ర ర
విరజించి, సంరంద్ధత కారయ క ులు, అ హతల ఆధారంా ఒకోా గ్ూపు క్ట పురా గ్ాధమిక విరయ అంద్ధంచడం
4 జర్ణగుతంద్ధ ఇందుక్ట పురాలక మరియు పట్ణా ర భివృద్ధి శాఖ వార్ణ పూరి ు సహకారం అంద్ధంచార్ణ.
  గ్పతి బాలిక /బాలుడు యొకా పురోభివృద్ధని ి కారయ కర ు మరియు తలిరో ంగ్డులు తెలుస్తకొని
తరనుగుణంా ఆయా బిడల డ క్ట అవసరమైన్ సమయానిన అంద్ధంచడానికి అసెన్ మెంట్ కార్ డ
ఇవా డం జరిగింద్ధ.
 గ్పతి సంవతస రం అంరన్ వాడీ కంగ్రం నుండి బయట్క్ట వెళ్ళళ 5+ సంవతస రంల పిలల ో క్ట
గ్ాడుయ య్య్న్ డే నిరా హించి పిలలో క్ట Graduation Certificate ఇవా డం జర్ణగుతంద్ధ.
 గ్పతి సంవతస రం అంరన్ వాడీలోో న్మోదు ను పెంచడానికి, జూన్ 1 నుండి 15 వరక్ట “మన్
అంరన్ వాడీ పిలుోు ంద్ధ” కారయ గ్కమం నిరా హించడం జర్ణగుతంద్ధ
ాతల సహకారంతో చాల్ల అంరన్ వాడీ కంగ్ాలోో మౌలిక వసతలు మెర్ణగు పరచబడిన్నయి.

2.1.5 Immunisation and VHS

వాయ ధినరోధక టీకాలు : రరి వతి మహిళలక్ట, టి.టి ఇంజెక్షన్, 0-5 సంవతస రాల పిలల ో క్ట వారి వయస్తక్ట
అనుగుణంా వివిధ వాయ ధుల నుండి సంరక్షణ కై ఇవా బడే వాయ ధినిరోధక టీకాలు, ఆరోరయ శాఖ ిబి ంద్ధ అయిన్
ఎ.ఎన్.ఎమ్, ఆశా కారయ కర ు సహకారం తో ఇవా బడతాయి.
అంరన్ వాడీ కారయ కర ు ముందుానే అర్ణహలంరరిక్క ేర ోను లిస్ ర చేస్తకొని, వారంరర్ణ వాయ ధి నిరోధక టీకాలు
త్తస్తక్టనేల్ల చరయ లు త్తస్తక్టంటార్ణ.
ఆరోరయ రరీక్షలు : 6 సంవతస రాల లోపు పిలల ో క్ట, మహిళలక్ట గ్పసవ పూరా ం మరియు గ్పసవాన్ంతరం
ఆరోరయ శాఖ ిబి ంద్ధ సహకారం తో ఆరోరయ పరీక్షలు చేయబడతాయి. వారి ఎతులు, బర్ణవలు చూడడం,
చిన్న చిన్న ఆరోరయ సమసయ లను గురి ుంచి వాటికి మందులు ఇవా డం జర్ణగుతంద్ధ. ఇవి గ్ామాయియి మరియు
గ్ాధమిక ఆరోరయ కంగ్ానికి అనుసంధాన్ంా పనిచేాుయి.
రిఫరల్ సేవలు : ఆరోరయ పరీక్షలు, పెర్ణగురల పరయ వేక్షణ లో పిలల ో క్ట ఏమైన్న సమసయ లు ఉన్న ట్యి ో త్య
మెర్ణగైన్ వైరయ సహాయం కోసం వైాయ ధికార్ణల వరక్ట ి పంపించడం జర్ణగుతంద్ధ.
పోషణ మరియు ఆరోరయ విరయ : అంరన్ వాడీ కారయ కర ు అంద్ధంచే సేవలలో ఇద్ధ క్కలకమైన్ద్ధ. 15-45 సంవతస రాల
మహిళలక్ట వారియొకా , వారి పిలలు ో మరియు క్టలంబ సభుయ ల యొకా పో్ణ మరియు ఆరోరయ అవసరాలను
చూస్తకొనేల్ల సన్న రం ి చేయడం జర్ణగుతంద్ధ. శిశు పో్ణ పరత ి లు, సమతల్లహారం గురించి అవాహన్,
వయ కిరత
ు మరియు పరిసరాల పరిశుగ్రత గ్ాముఖయ త గురించి తెలియజేయడం జర్ణగుతంద్ధ.
రృహసింరర షణలు: హైరిస్ా రరభ వతలు, బాలింతలు, త్తగ్వలోప పో్ణ కలిగిన్ పిలల ో రృహాలను
5 సంరరిశ ంచడం వారికి అవసరమైన్ కౌనిస లింగ్ ఇవా డం.
2.1.6 100 Days Care, Health and Nutrition
1000 రోజుల సింరక్షణ
 ఒక మహిళ రరభ వతి అయిన్ రర గరనుండి బిడక్ట డ 2 సం.లు నిండే వరక్ట మధయ ఉన్న కాలం ‘1000
రోజులు’
 ఈ 1000 రోజులు తలీ ో బిడక్ట డ అందే పో్ణ మరియు ఆరోరయ సంరక్షణ బిడడ జీవితకాలం గ్పభావితం
ఉంలంద్ధ కాబటిర ఈ 1000 రోజులు చాల ముఖయ ం
 రరిభ ణీ ా ఉన్న పుప డు సరైన్ పో్ణ లేకపోత్య పుట్బో
ర య్య బిడడ తక్టా వ బర్ణవతో లేా పో్కాహార
లోపంతో పుడతార్ణ
 రరిభ ణీ రక ుహీన్తక్ట గురైత్య కొనిన సంరరాభ లలో చనిపోయ్య అవకాశం కూడా ఉంలంద్ధ
 అల్లగే 2 సం.లు లోపు పిలల ో పో్ణ సరిాగ లేకపోత్య వాళ్ళళ రక ుహీన్తక్ట /పో్కాహార లోానికి
గురి అవా ట్మే కాక్టండా పెరి అయిన్ తర్ణవాత అధిక రకపోల, ు మధుమేహం మరియు జీవ
గ్కియలక్ట, గుండెక్ట సంబంధించిన్ జబుి లు రావటానికి ఎక్టా వ అవకాశం ఉంద్ధ.
రరిి ణీగా ఉనన సమయింలో పోషణ
 రరి వతులు ప్రతిరోజూ ఆక్టకూరలు, రసుపు/నారిింజ రింగు కూరగాయలు మరియు
రిండుు తినాల
 పాలు మరియు గుడుు వారింలో వీలైనింత్ ఎక్టు వ సారుు లేా కనీసిం 6 సారుు అయినా
తినాల
 రరి వతులు ప్రతిరోజూ తినే ఆహార రరిమాణానన పించాల, ఎింత్ింటే ఒక పూట తినే
భోజనానకి సమానింగా అరనింగా తీసుకోవాల.
 అింరన్ వాడి కింప్రింలో రరి వతుల కోసిం ఉద్దేశిించి అింద్ధించే అరనపు ఆహారానన వారే
తినాల.
ఇింటికి తీసుక్టవెళిి నా ఇత్ర సభ్యయ లక్ట రించకూడదు.
 రరి వతులు రరటిపూట 1 నుించి 2 రింటలు విప్రింతితీసుకోవాల
 మరయ ిం, పొగాక్ట వింటివి ఆరోగాయ నకి హానకరిం కాబటిు అవి అసస లు తీసుకోకూడదు
 రరి వతులు ప్రతిరోజూ రాప్తి భోజనిం త్రావ త్ ఒక IFA టాబ్లట్ు వేసుకోవాల.
ఇటువింటి పిలలు ు పరిగి పరే అయిన త్రువాత్ వా ళ్క్ట
ు జనమ ించే పిలలు
ు కూడా
పోషకాహార లోరింతో పుటేు అవకాశిం వింద్ధ. ఈ విధింగా పోషకాహారలోరిం ఒక త్రిం నుిండి
ఇింకో త్రాలక్ట కూడా కొనసాగుతూనే ఉింటుింద్ధ.

ఈ సమయింలో సరైన పోషణ వలు త్లు ఆరోరయ ిం మరియు శిశువ రరీరక, మానసిక
అభివృద్ధికి తోడప డటమే కాక వారి ఎదుగురల, ఆరోరయ ిం, చదువ, నేరుు క్టనే సామరయ ి ిం
మరియు వారి ఉత్సస రక శకి త మీర కూడా ప్రభావిం చూపిసుతింద్ధ.
రరిి ణీ ట్రరల
త క్ట అరనపు ఆహారిం ఎిందుక్ట అవసరిం
 రరిి ణీ అరనపు ఆహారిం తీసుకోవడిం వలు త్లుకి, కడుపులోన బ్ధడడక్ట కావలస న పోషణ
లభిసుతింద్ధ
 బ్ధడడ 2.5 కిలోలు లేా అింత్కింటేఎక్టు వ బరువతో పుడుతుింద్ధ
 ప్రసవిం త్రువాత్ త్లు త్వ రగా కోలుక్టింటుింద్ధ
 బ్ధడడక్ట త్గినింత్ పాలు ఇవవ టానకి వీలవతుింద్ధ
 Day 2 Poshan Abhiyaan Components, CAS Monitoring and Growth and Height
7 2.2.1 పోషణ్ అభియాన్
సె్న్ ఉదేశ ి య ం
• పో్ణ్ అభియాన్ లో చేస్తున్న కారయ గ్కమాలను తెలియ చేయడం
• పో్ణ్ అభియాన్ లో చేస్తున్న కారయ గ్కమాలక్ట మరియు పో్ణ ి యి ని ఎల్ల మెర్ణగు పర్ణస్తుందో
స్థ తి
తెలియ చేయడం.
రరిచయిం
• పో్ణ్ అభియాన్ యొకా విజన్ దేశంలో ఉన్న 38.4% స్థసం ర టింగ్ శాతానిన 2022 సంవతస రంలో 25%
తగి గంచాలి.
• గ్ాజెక్ట ర యొకా గోల్ - 0-6 సం. పిలలుో , యుక ువయస్తా లు, రరిి ణీలు మరియు బాలింతల పో్ణ
స్థితి
యి ని మెర్ణగు పరిచి తాా రా, స్థసంర టింగ్, క్టపో్ణ, రకహీన్త ు మరియు బర్ణవ తక్టా వతో పుటేర
న్వజాత శిశువలను అరికట్డ ర ం.
• పైన్ తెలిపిన్ గోల్ చేర్ణకోవడానికి క్షేగ్త, గ్ాజెక్ట ర, జిల్లో స్థాయియి గ్పణాళికలను తయార్ణ చేి వాటిని
అమలుపరచడం మరియు వాటిని తరచుా పరయ వేక్షంచడం.
పో్ణ్ అభియాన్ లక్ష్యయ లు
గ్కమ లక్ష్యయ లు
సం
ఖయ
1 6 సం. ల లోపు పిలలో
ో ో స్థసం
ర టింగ్ ని అరికట్డ
ర ం 2% గ్పతి సంవతస రం
2 6 సం. లలోపు పిలలో లో బర్ణవ తక్టా వ పిలలో ను 2% గ్పతి సంవతస రం
అరికట్డర ం
3 6-59 నెలలోని పిలలో
ో ో రక ుహీన్త అరికట్డ
ర ం 3% గ్పతి సంవతస రం
4 15-49 వయస్తస లోని కిశోరీలు మరియు ఆడవాళళ లో 3% గ్పతి సంవతస రం
రకహీన్తను
ు అరికట్డర ం
5 బర్ణవ తక్టా వతో పుటే ర న్వజాత శిశువలను అరికట్డ
ర ం. 2% గ్పతి సంవతస రం

• MWCD, GoI Short film on POSHAN Abhiyaan

• https://www.youtube.com/watch?v=xGvXendZjhw
 పోషణ్ అభియాన్ కారయ ప్కమాలు
1. కామన్ అపి ోక్న్ ాఫ్ట ర వేర్ (కస్)
2. ఇంగ్కిమెంట్ల్ లెరిన ంగ్ అగ్పోచ్ (ఐ.ఎల్.ఏ) & ఈ- ఐ.ఎల్.ఏ
3. బిహేవియర్ చేంజ్ • గ్పతి కముయ AWCనిక్న్
పరిద్ధలోని
(బి.ి.ి) లబిా ి ర్ణలని ేర ో ఆధారంా న్మోదు చేయడం.
4. కన్ా రె ూన్స ఆక్షన్ స్థాోన్ (కాప్) • ల–బిగ్ామిార్ణలస్థాయియి వివిధ
యొకా ఆధార్ శాఖల కార్ సమన్ా
డ తో రిజియసర్ర గ్పణాళిక
చేయవచుచ .
5. రోజు ం
జన్• చైతన్య ఉపయోగించే ాధన్నలు (వీడియో, మెసేస జెస్) ాా రా AWW పని స్తలబతరం చేయడం.
6. జాత్తయ• &లరాష్ట బిిా ్ర్ణలక్ట
ర పురాా ఇచేచ రాలుసేవల నైపుణాయ నిన పెంచి నిరీ ుత సమయంలో సేవలు అంద్ధంచడం
• పో్ణ స్థితి యి ని మెర్ణగు పరచడానికి కామన్ అ పి ుకషన్
ఎల్లంటి చరయసాలు వేర్ (కాస్) లేా కారయ గ్కమాలు చేపట్డా
ఫ్ట ు త్తస్తకోవాలో ర నికి
• ఇన్ఫ రేమ ్న్ అండ్ టెకోన లజి అవసరమైన్
ఉపయోగించి నివేద్ధకలు,
AWC ల సేవలు సమాచారం బలోేతంఅంరచే స్తు
చేింతాా ద్ధ. రా పో్ణ స్థితియి ని
మెర్ణగు పరచడం. CAS లో పురోరతి
• CAS అనేద్ధ ఒక • ా అంరర్ణ
ఫ్ట ర వేర్. AWWs
ఇద్ధ AWWమరియు తను సూపర్
రోజు చేసే వైజర్
కారయలక్ట ామ ర్ ర ఫోన్
గ్కమాలను రికాఇవా డం
ర్ డ చేి ఆ జరిగింద్ధ.
కారయ గ్కమాలను
ర్
ామ ర ఫో ద్ధశా
• అనుక్టన్న న్నో వచేచవెళ్ళు సమసయ
న్నన యో లనిలేదో
త్తరచసమీక్షంచి బా
డానికి స్థ ో క్టరిపో
హెల్ప డెస్ా
ర్ ర ఇస్తు ంద్ధ.మరియు డిష్ట ర రహెల్ప డెస్ా ను పెట్డ
ి క్ట ర ం
జరిగింద్ధ.
• • ర్
ఈ రిపో రస ను
ఫోన్ తోడాష్ాలా బోర్ణఅనిన
డ ాా రాAWCసూపర్
లక్టవైజర్,
4 రకాల ి.డి.పి.ఓ,
బర్ణవలుపి.డి, తూచే కలె క రర్, కమీ్న్ర్
యంగ్తాలను ఇవామరియు ఆ పై
డం జరిగింద్ధ.
అధికార్ణలక్ట అంద్ధ • అంరర్ణ స్తు ంద్ధ. AWW మరియు సూపర్ వైజర్ లు CAS ను ఉపయోగి న్నన ర్ణ. స్తు
• CAS లో 10 రిజిసర్ ర లను పందు పరిచార్ణ. ఇద్ధ AWW యొకా రిజిసర్ ర రాసే పని బారం తగి గంచి వార్ణ
లబిిార్ణలక్ట సేవలు ఇచేచ సమయానిన పెంచుతంద్ధ.
• CAS అనేద్ధ AWWs ఈ సమయంలో ఎవరి రృహ సంరరశ న్ చేయాలో కూడా తెలుపుతంద్ధ.
• CAS లో ఉన్న వీడియో ఆధారంా లబిా ి ర్ణలక్ట సరైన్ సమాచారం అంద్ధస్తుంద్ధ
• CAS అపి ోక్ను ఇంట్రెన ట్ లేక్టండా కూడా పనిచేోు ంద్ధ.
CAS ఉద్దేరయ లు
• ి.డి.పి.ఓ, పి.డి & కలెక ుర్ లు CAS నివేద్ధకలను పరీక్షంచి సరైన్ సూచన్లు ఇస్తున్నన ర్ణ.
AWW CAS application lo emuntayi

Cont..
 రెండు module జత
చేయబడాడయి
1. సామజిక
CAS ఎలా రనచేస్తింద్ధ వేడుకలు
2. కిశోరిలక్ట సేవలు
(please see the related diagram in page no )

పిలలు పరుగురల అించన/ Growth Monitoring

• పరుగురల రరయ వేక్షణ అనేద్ధ AWC ఇచేు 6 సేవలలో ఒక మఖ్య మైన సేవ.
• బి డ బర్ణవ, ఎతు గ్కమంా చూడట్ం అదేవిధంా చుిన్ బర్ణవను గ్గోత్ చార్ ర/CAS లో న్మోదు
డ
చేి ఆ బిడడ యొకా పో్ణ ి యి ని తలిో రంగ్డులక్ట వివరించడానిన పెర్ణగురల పరయ వేక్షణ
స్థ తి
అంటార్ణ.
ా
• పెర్ణగురల పరయ వేక్షణ ఆశించిన్ స్థ యి యిలో లేకపోత్య ముందుానే తెలుస్తకొని తగిన్ చరయ లు
 (ఆరోరయ , పో్ణ మరియు పరిశుగ్రత) త్తస్తకోవడం వలన్ బిడడ యొకా పెర్ణగురల తిరిగి
పున్ర్ణస్థరరి
ి ంచడం.
• పిలల ో యొకా వయస్తస 5 సం నిండేవరక్ట వారి బర్ణవ మరియు ఎతు గ్పతి నెల త్తి గ్గోత్
చార్ ర/CAS లో న్మోదు చేయాలి. అదే విరంా గ్పతి రరిభ ణి యొకా బర్ణవ తూి CAS లో న్మోదు
చయాలి.
• అన్నరోరయ ంర ఉన్న పిలలో పెర్ణగురల న్యంయాయ క తయాలి.

వెస్టడ్
ు స్సిం
ు టేడ్
(వయసుక్ట త్ర గ ఎతుత
తుత ర
(ఎ క్ట త్ గ బరువ
సాధారణ లేకపోవడిం)
లేకపోవడిం )

సి
స్ తతి
ాధారణ ఎతు-------------------------------------------------------------------------------------------------

జాతీయ క్టటుింబ ఆరోరయ సరేవ (2015 – 2016) ప్రకారిం రాట్రషిం

ు లో స్సిం
ు టిింగ్ రత్ిం 17.2 గాను
 వెసిిం
ు గ్ రత్ిం 31.4 గాను ఉనన ద్ధ

బరువ, ఎతుత తూచే సాధనాలు

ఇంఫాన్నర మీట్ర్

ాలర్
ర సేా ల్

డిజిట్ల్ వెయింగ్ సేా ల్ స్థసేడి

ర యా మీట్ర్

CAS చార్ ర
నెల వారి శిక్షణ/ Incremental Learning Approach (ILA)
1000 రోజులు మఖ్య మైన రటాులు
 Cont..
Goal:
• 1000 రోజుల సంరక్షణ పైన్ AWW ల నైపుణాయ నిన పెంచడం
ఉద్దేశయ ిం:
• ‘ఆచరింఛి నేర్ణచ క్టనే విధాన్ం’ (లెరిన ంగ్ బై డ్యయింగ్) ాా రా వారి నైపుణాయ లు పెంచుక్టనేల్ల
చేయడం.
• ఐఎల్ఏ ాా రా AWW లు వారి గ్ాధాన్య తలను అర ిం చేస్తక్టని, లబిిార్ణలకి అంద్ధంచే
సమాచారం లేా సూచన్లు మరింత బలోేతం చేస్తకోవడం
ILA అింరలు : ILA బోధనా రరేతి:
• రరిి ణీ సంరక్షణ శిక్షణ
• న్వజాత శిశువ సంరక్షణ ఇంట్రెన ట్ ఐఎల్ఏ
ల
• పి ల ో పో్కాహార ప తర ి లు
2.2.2
ILA త్రరతుల విధానిం
• SRG
• సే
స్థ ట్
ర రిోర్స గ్ూప్ (SRG)
• 45 రోజులక్ట ఒకారి 3 మాడుయ ల్స పై శిక్షణ జర్ణగుతంద్ధ.
• DRG
• డిష్టిక్ట
ర ర రోోర్స గ్ూప్ (DRG)
• అంరర్ణ ిడిపిఓ/ ఏిడిపిఓ లు సభుయ లు
• 45 రోజులక్ట ఒకారి 3 మాడుయ ల్స పై శిక్షణ జర్ణగుతంద్ధ.
• BRG
 • 15 రోజులక్ట ఒకారి 1 మాడుయ ల్స పై శిక్షణ జర్ణగుతంద్ధi

• సూపర్ వైజర్ ఈ శిక్షణ ఇాుర్ణ.

• AWW
• స్థబాోక్ట రిోర్స గ్ూప్ (BRG)
• అంరర్ణ సూపర్ వైజర్ణో సభుయ లు
• 15 రోజులక్ట ఒకారి 1 ాడుయ ల్స పై శిక్షణ జర్ణగుతంద్ధ

ILA లో నేరుు క్టనన అింరలను AWW రృహ

సింరరశ న,, VHND, సామజిక వేడుకల ావ రా
లబ్ధేారులకి అింర చేసాతరు.

ILA Modules
1. ఈ నెలవారీ మీటిింగ్ ఎిందుక్ట?
2. రృహ సింరరశ న ప్రణాళిక త్యారుచేయడిం మరియు వాడటిం మొరలు పటుడిం.
3. అింరనావ డి కింప్రింలో నరవ హించే సామాజిక వేడుకలక్ట ప్రణాళిక మరియు నరవ హణ.
4. నవజాత్ శిశువలోు త్లుపాలు ప్త్సరడాన రరిశీలన. ఎిందుక్ట మరియు ఎలా?
5. బలహీన నవజాత్ శిశువను గురి తించుట మరియు సింరక్షణ.
6. అనుబింధ పోషకాహారిం - ఆహారింలో వైవిధయ త్.
7. మహళ్లోు రక తహీనత్ నవారణ.
8. పిలలో
ు ు రరీరక పరుగురల అించనా.
9. అనుబింధ పోషకాహారిం సమయానుసార మారుప మరియు పింపురల.
10. శిశువక్ట కవలిం త్లుపాలే ఇవావ ల
11. బలహీనమైన నవజాత్ శిశువల బాగోగులు. బలహీనమైన శిశువలు
ఎింత్మింద్ధచనపోతునాన రు?
12. మనమ ఇత్ర ఆహార రారాిలు మొరలు పట్టు సమయానన నర ణయిించడిం ఎలా?
13. తీప్వ పోషకాహార లోరిం ఉనన పిలల ు న గురి తించటిం మరియు నవారణ.
14. అనారోరయ ింతో ఉనన శిశువక్ట ఆహరిం.
15. త్లుపాలు రటుడింలో వచేు సమసయ లలో త్లుులక్ట సహాయిం.
16. కింగారు మరర్ కర్ రరితి ావ రా బలహీన నవజాత్ శిశువలను ఎలా సింరక్షించాల?
17. బలహీన నవజాత్ శిశువను గురి తించుట మరియు సింరరి సేవలు.
18. అింటువాయ ధుల నుిండి సింరక్షణ పోషకాహార లోరిం మరియు మరణాల నుిండి
కాపాడుతుింద్ధ.
19. పిలలోు ు మరియు కిశోరి బాలకలలో రక తహీనత్ అరికటుడిం.
20. ప్రసవ సింసిరేత్ - ఆసురప్తి మరియు రృహ ప్రసవిం కొరక్ట
21. రరి వతిగా ఉనన పుడు సింసిరేత్ - నవజాత్ శిశువ బాగోగులు మరియు క్టటుింబ
నయింప్త్ణ

శిక్షణ విధానిం
ILA శిక్షణలోన భాగాలు
 సమీక్ష

గ్కొతు అంశం
కారాయ చరణ
పై శిక్షణ

సామజిక వేడుకలు
ఉదేశ
ి య ం:
• AWC లో ఒక పండుర వాతావరణం కలిప ంచి రరిభ ణీలు, బాలింతలు, 7 నెల – 2 సం. ల పిలల ో
తలుోలక్ట మరియు గ్ామస్తులక్ట అంరరికి పో్ణ మరియు ఆరోరయ సూగ్తాలను మరియు
గ్పభుతా ం రరిభ ణీలక్ట అంరచేసే పలు సంక్షేమ కారయ గ్కమాల గురించి చపప డం.
• రరభ వతలు, బాలింతలు మరియు 7 నెల - 24 నెలల పిలల ో తలుోలు మరియు వారి క్టలంబ
సభుయ లక్ట పో్ణ మరియు ఆరోరయ ంన్క్ట సంబంధించి సరైన్ సమాచారం ఇచిచ వారి గ్పవరన్లోు
మార్ణప త్తస్తక్టరావడం.
• లబిిార్ణలు మరియు ఆ ఊరిలో ఉండేవాళళ ను ఎక్టా వ సంఖయ లో వేడుకక్ట ఆహాా నించి AWC లో
లరయ మయ్యయ సేవలను అంరరికి వివరించడం.
AWC లో జరిే వేడుక:
1. మూడు లేా న్నలురవ నెలలో ఉన్న రరభ వతలను ఆహాా నించడం
2. అన్న గ్ాసన్
3. పో్ణ వేడుక
4. అంరన్నా డి సెంట్ర ోలో గ్ీ సూా ల్ సంిరత
ి
 5. గ్పజల ఆరోరయ కారయ గ్కమము
వేడుక జరపడానికి ాను గ్పభుతా ం రూ. 250/- ఇస్తుంద్ధ.
ఎలా జరపాల
• గ్పతి AWC లో 15 రోజులక్ట ఒక ారి ఈ వేడుక జరాలి.
• AWC లో ఉన్న లబిిార్ణల గ్పకారంా ఏ వేడుక జరాలో ముందే AWW నిర ుయిoచుకోవాలి.
• జరిే వేడుక యొకా సమాచారం అంరర్ణ లబిిార్ణలక్ట వారి క్టలంబ సభుయ లక్ట మరియు
మిరతా గ్పజలక్ట తెలియ చేయాలి.
• పంచాయత్త సభుయ లు, ASHA/ANM, సా యం సహాయక బృంర సభుయ లను ఆహాా నించాలి.
• వేడుక జరిపిన్ సమాచారం రిపోర్ ర ాా రా సూపర్ వైజర్ ఇవాా లి.

ప్రణాళిక (మింరసుత ఏరాప టుు కనీసిం 2 - 3 రోజుల మిందు చేయాల)

• కమూయ నిటీలో ఉన్న రరభ వతలు మరియు రెండు సంవతస రాలలోపు పిలల ో తలుోల జాబితాను
తయార్ణ చేయడం.
• రాబోయ్య ఈవెంట్ను గ్పకటించండి మరియు ఆరోరయ ం, పిఆర్ఐ మరియు కమూయ నిటీ పెరల ి క్ట
తెలియజేయండి.
• రృహ సంరరశ న్ల ాా రా వేడుకక్ట అర్ణహలైన్ లబిిార్ణలక్ట (ఎవర్ణ సతా రించబడతారో)
తెలియజేయండి.
• వేడుక సమయంలో లబిిార్ణలక్ట చపప వలిన్ సందేశాలను తయార్ణ చేయడం
• ఈవెంట్ నిరా హణలో సహాయపడటానికి వాలంటీర ోను (కిశోరీ బాలికలను లేా సా యం సహాయక
సభుయ లును) గురించండి
ు
• ఈవెంట్క్ట సంబంధించిన్ ి ో చార్ రలు, టేక్ట అవే లను తద్ధతర మెటీరియల్ గ్పరరిశ ంచండి
స్థ ప్
వేడుక చేసే ప్రప్కియ
• లబిిార్ణలను, వారి క్టలంబ సభుయ లను ఆహాా నించడం
 • వేడుకను మొరలు పెటి ర వేడుకక్ట సంబంద్ధంచిన్ ాంగ్పాయ కారయ గ్కమాలు చేయడం
• అంరన్ వాడి కారయ కర ు లేక కమూయ నిటీ లీడర్ వేడుకను పురసా రించుకొని క్కలక సందేశాలను
అంరచేయడం మరియు వారితో చరిచ ంచి వారిక్క ఉన్న అనుమాన్నలను నివృతిు చేయడం
• ఒక వేళ అన్న గ్ాసన్ వేడుక జర్ణగుతంటే పిలల ో క్ట బాల్లమృతం కలిపి తినిపించే పరతి
ి ని చేి
చూపించాలి. అదేవిధంా సమయాను ారం ఆహరం పెంపురల మరియు వైవిధయ తను గురించి
ాని గ్ాముఖ్య త్ను గురిించి వివరిించాల.
• హాజరైన వారికి రిప్ెష్మ ింటును అింద్ధించడిం

రరయ వేక్షణ
• సూరర్వైజర్ ఈవెింట్ను రరయ వేక్షసాతరు
• అింరన్ వాడీ కారయ కర త వేడుక వివరాలను సింబింధిత్ ఫారమ టులో రికార్ డ చేసుతింద్ధ మరియు
సూరర్వైజర్క్ట సమరిప సుతింద్ధ
• సూరర్ వైసాస ర్ లు రికారుడలను రరయ వేక్షించి లబ్ధిారులక్ట అింరవలసిన సమాచారిం
మొత్తిం అింరన్ వాడీ కారయ కర త చేరవేసిింద్ధ నరాిరిించుక్టింటారు। అద్దవిధింగా సూరర్
వైసాస ర్ రృహ సింరరశ న సమయింలో మరొకసారి లబ్ధిారులక్ట కావలసిన సమాచారానన
అింద్ధించాల.
• స్టకాుర్ వారీగా కనాస లడేట్టడ్ రిపోరుులను సూరర్ వైసర్ సింబింధిత్ అధికారులక్ట
సమరిప ించాల
కీలక సింద్దరలను ఎలా చేరవేయాల
• వేడుకక్ట సింబింధిించిన ICDS / NHM లో సూచిించిన విధింగా సరైన కీలక సింద్దరలను
ఉరయోగిించిండి లబ్ధిారులక్ట అరమ ి య్యయ విధింగా స్సాతనక భాషలో చెపాప ల
• ICDS / NHM అంద్ధంచిన్ అందుబాలలో ఉన్న IEC మెటీరియల్ ను ఉపయోగించండి.
• సందేశానిన ఏకపక్షంా కాక్టండా ఇంట్రాకివ్ ర పరతిి లో చేయండి
• వేడుక సమర యివంతంా చేయడం కొరక్ట కమూయ నిటీ గ్పతినిధుల ాా రా క్కలక సందేశాలను
అంద్ధంచండి

కనవ ర్జ ెన్స ఆక్షన్ పా

స్ ు న్ (కాప్) – ప్గామ సా
స్ త యి వివిధ రఖ్ల సమనవ య ప్రణాళిక
• క్టపో్ణ మరియు ర హీన్త ను ఒక AWC లో ఇస్తున్న సేవలతో తగి గంచలేము. దీనికి సమగ్రంా
క ు
 తొలగించాలంటే అనిన శాఖల సమన్ా యం అవసరం (Ex: రకహీన్త ు తగి గంచాలంటే, హెల్ు
డిార్ణమెర ంల, PRI మరియు వయ ాయ శక)
• గ్ామ స్థాయియి అనిన శాఖల సమన్ా యo అనేద్ధ VHSND (గ్ామ స్థాయియి ఆరోరయ ం, పరిశుగ్రత,
పౌష్టకా
ర హార రోజు) ాా రా జర్ణగుతంద్ధ.
• ఇద్ధ గ్పతి నెల AWC లో జర్ణగుతంద్ధ. ఈ కారయ గ్కమం లో అంరర్ణ లబిిార్ణలు ాల్గంటార్ణ
• ఈ రోజు హెల్ు, ICDS మరియు పరిశుగ్రత కమిటీ సభుయ లు వారి సేవలను లబిిార్ణలక్ట అంద్ధంచి
వారి యొకా పో్ణ, పరిశుగ్రత మరియు ఆరోరయ స్థితి యి పై సమీక్ష నిరా హిాుర్ణ.
• ఈ సమీక్షలో ఆరోరయ , పరిశుగ్రత మరియు పో్ణ స్థితి యి ని చరిచ ంచి వాటిని మెర్ణగు పరిచే ద్ధశా
గ్పణాళికలు తయార్ణ చేాుర్ణ.
• ఈ గ్పణాళికలో పో్ణ, పరిశుగ్రత మరియు ఆరోరయ ం న్క్ట సంబంద్ధంచిన్ అవసరాలను ఈ శాఖ
సమన్ా యంతో గ్ామస్తులక్ట కలిప ంచాలో చరిచ ంచి ఆ శాఖ సమన్ా యంతో వాటిని గ్ామాలోో
అమలు పర్ణాుర్ణ.
• అల్లగే సంవతస రంలో 4 ార్ణో జరిగే గ్ామసర లో కూడా ఆరోరయ పరిశుగ్రత మరియు పో్ణ
నివేద్ధకను ఇచిచ గ్ామాలోో ఈ మూడు అంశాలను ఎల్ల మెర్ణగు పర్ణచ కోవలో ఒక గ్పణాళిక
తయార్ణచేి అమలు పర్ణాుర్ణ.
జన చైత్నయ ిం
• ద్ధని యొకా ముఖయ ఉదేశ ి య ం- అనిన రకాల ామజిక వరాగలను పో్ణ మరియు ఆరోరయ ఫై
చైతన్య వంతలు చేయడం.
• ఇద్ధ 360 డిగ్ీ కారయ గ్కం.
• దీనిలో బారంా సంవతస రానికి రెండు నెలలు గ్ామ, మండల, జిల్లో ా స్థ ు యి వివిధ కారయ గ్కమాలను
అనిన శాఖలు మరియు న్నయక్టలు, మత పెరలు ి , అనిన ామజిక వరాగల వారి సమన్ా యంతో
సెపెంర బర్ మరియు జనువరి-ిగ్బవరి మాాలలో చేయబడతాయి.
• ఈ కారయ గ్కమాలు AWC, schools, colleges, PRI మొరలగు గ్పదేశాలో చేయబడతాయి.
• దీనిలో బారంా కారయ గ్కమాలను
 రాట్రషు /కింప్ర సా
స్ త యి పురసాు రాలు

• ఏ గ్ామమైత్య పో్ణ, ఆరోరయ మరియు పరిశుగ్రత లో ఆశించిన్ పురోరతి ాధిస్తుందో వారికి

పురాా రాలు గ్పతి సంవతస రం రాష్ట్/ర కంగ్ర గ్పభుతా ం ఇస్తుంద్ధ.
 కృత్ఙ్త్
ఞ లు
8
2.2.3 Smart Phone App Usage & other Department Apps
IT Applications of WD&CW Department

AWC Basic Information System

1) Location of AWC 2) Population Details 3) Infrastructure details 4) Facilities

5) GIS location details

Common Application Software (CAS) – Mobile Application

1) Household Details 2) Registrations 3) Daily Attendance (Spot feeding)

4) THR distribution 5) Deliveries 6) IYCF & Immunization details 7) Growth Monitoring

8) AWC Visits

Employee Management System

1) Profile of AWW/AWH details 2) Bank Details of AWW/AWH details
9
 3) Monthly Attendance

4) Centralized Payment system linked through CFMS System for AWW/AWH Payments
2.2.4 లైింగిక నేరాల నుిండి పిలల
ు క్ట రక్షణ కలప ించే చటుిం 2012
Supply Chain Management System
1) Indent calculation linked to CAS 2) FCR Report (Utilization Report)

3) Generate Indents and linked to ePOS

4) AWW receive the Indents(Rice,Dal,Oil) through FP shop

Barcode enabled Egg Supply System

1) Indent generated through Supply Chain Management System

2) Generate barcode for each AWC and each phase

3) Scan the barcodes while receiving the Eggs

4) Monitor the supplies through dashboard

AWC Monitoring Tool

Using the App, the supervisor should update the following details with GIS location
1) AWC Visits 2) Trainings 3) Meetings 4) Social Audit

AWC Locator
Using the App, the user identify the AWCs around 5km radius with the help of GIS location of AWC
 మరియు సవరిించబడిన చటుిం 2019
POCSO, 2012 – Amended Act 2019
 ఈ చటుిం ఉద్దేశయ ిం : 18 సింవత్స రాల వయసులోన పిలల
ు ింరరినీ (ఆడ పిలలు
ు లేా
మర పిలలు ు ) లైింగిక నేరాల నుిండి, లైింగిక వేధిింపుల నుిండి, అ శీ ుల (బూతు)
చిప్త్సలలో వాడుకోవడిం నుిండి రక్షించడిం.
 ఈ చటుిం ప్కిింరక్ట వచేు నేరాలు: చొపిప ించబడడ లైింగిక అత్సయ చారిం
 తీప్వమైన చొపిప ించబడడ లైింగిక అత్సయ చారిం
 లైింగిక ాడి
 తీప్వమైన లైింగిక ాడి
 లైింగిక వేధిింపులు
 పిలల ు ను అ శీ ుల (బూతు) చిప్త్సలోు వాడుకోవడిం
‘తీప్వమైన’ నేరింగా ఎపుప డు రరిరణిసాతరింటే:
 అధీనింలో ఉించుకొన సింరక్షించాలస న వాళ్లి ఇటువింటి నేరాలు చేసినపుప డు
(పోలీసు, ఆరీమ , స్టకూయ రిటి సిబబ ింద్ధ, ప్రజా సేవక్టలు లేా క్టటుింబ సభ్యయ లు)
 విాయ , వైరయ , మత్ సింబింధమైన సింసతలోున నరావ హక్టలు కానీ, సిబబ ింద్ధ కానీ
ఇటువింటి నేరాలక్ట పాలప డిత్య.
 జైలు, రిమాిండ్ హోమ్, సింరక్షణ కింప్ాలు లేా ఇత్ర సింరక్షణ కలప ించే హోమ్స
లోన లేా సింసతల లోన నరావ హక్టలు కానీ సిబబ ింద్ధ కానీ ఇటువింటి నేరాలక్ట
పాలప డినపుప డు.
ఇింకా ఏ ఏ సింరరాి లోు ‘తీప్వమైన’ నేరింగా రరిరణిసాతరింటే:
 మఠాగా, గుింపుగా ఏరప డి అత్సయ చారిం చేసినపుప డు
 ఈ నేరాల వలన తీప్వింగా బాధిించబడిత్య
 ఈ నేరాలు రరీరక, మానసిక వైకలాయ నకి కారణమైత్య
 బాలున/బాలక యొకు రరీరక లేా మానసిక వైకలాయ నన ఆసరాగా తీసుకొన
 ఇటువింటి నేరాలక్ట పాలప డిత్య
 ఇటువింటి నేరాలను రలుమారుు చే సేత
 బాధిత్ పిలలు ు 12 ఏళ్ు లోపు వారైనపుప డు
 నేరసుతడు బాధిత్ పిలల ు క్ట బింధువైనపుప డు
 పిలలు ను చింరడానకి ప్రయతిన ించినపుప డు
 బహరింరింగా పిలల ు ను నరన ింగా చూపిించినపుప డు లేా నరన ింగా
ఊరేగిించినపుప డు
 ఇటువింటి నేరిం చేసిన వయ కి త ఇద్ధవరక అటువింటి నేరాలు చేసి శిక్షింబారడి ఉింటే.
 మత్ కలహాలోు లేా అలాింటి సమయా లోు ఇటువింటి నేరాలు చేసినపుప డు
 త్వ రగా లైింగిక రరిరకవ త్ పొింద్దిందుక్ట మిందులు కానీ హారోమ నను ు కానీ
ఇచిు నపుప డు
ఈ చటుిం ప్కిింర రడే శిక్షలు:
నేరము శిక్ష సెక్షన్

చొపిప ంచబడడ లైంగిక అతాయ చారం 10 సంవతస రాల నుండి జీవిత శిక్ష వరక్ట సెక్షన్ 4 (1)

16 సం.ల లోపు పిలల

ో పై 20 సం.లక్ట తక్టా వ కాక్టండా, జీవిత శిక్ష
డ
చొపిప ంచబ డ లైంగిక అతాయ చారం వరక్ట మరియు జరిమాన్న
త్తగ్వమైన్ చొపిప ంచబడడ లైంగిక 20 సం.లక్ట తర గక్టండా కఠిన్ కారాార శిక్ష సెక్షన్ 6
అతాయ చారం నుండి జీవిత శిక్ష వరక్ట మరియు
జరిమాన్న లేా మరణ శిక్ష
లైంగిక ాడి 3 నుండి 5 సం.ల వరక్ట సెక్షన్ 8
త్తగ్వమైన్ లైంగిక ాడి 5 నుండి 7 సం.ల వరక్ట సెక్షన్ 10

లైంగిక వేధింపులు 3 సం.లు సెక్షన్ 12

పిలల
ో ను అశ్ల ోల/బూత చిగ్తాలోో 5 సం.లు తక్టా వ కాక్టండా జైలు శిక్ష సెక్షన్ 14 (1)
చూపిసేు మరియు జరిమాన్న, రెండవారి దోష్టా
త్యలిత్య, 7 సం.లక్ట తర గక్టండా జైలు శిక్ష
మరియు జరిమాన్న

అశ్ల ోల చిగ్తాలోో వాడుకోవడం తోబాల, సెక్ష న్ ో 3, 5, 7 & 9 గ్కింర నేరాలు చే సేు, పై తెలిపిన్ 14(1) లోని శిక్షలతో
బాల, సెక్ష నుో 4, 6, 8, 10 గ్కింర కూడా శిక్షంచబడతార్ణ
పిలలు
ో ఉండే అశ్ల ోల చిగ్తాలు 3 సం.లు లేా జరిమాన్న లేా రెండ్య సెక్షన్ 15
ర
ర గర ఉంచుక్టంటే పదే పదే ఇదే నేరానికి ాలప డిత్య 5
సం.లు. లేా జరిమాన్న లేా రెండ్య
ప్ేరేపిించిన వారికి ...
 ప్ేరేరణ కూడా నేరిం చేసినటుుగా భావిించబడుతుింద్ధ (స్టక్షన్ 16)
 లైింగిక ప్రయోజనలకోసిం పిలల ు ను త్రలించడిం కూడా ప్ేరేపిించినటుుగా భావిించ
బడుతుింద్ధ (స్టక్షన్ 16)
కసులను రిపోర్ ు చేసే విధానిం:
 స్సాతనక పోలీసు స్సేష ు న్ లో లేా ప్రత్యయ క బాలల పోలీసు విభారింలో రిపోర్ ు చేయాల
(స్టక్షన్ 19).
 ఒకవేళ్, సరరు బాలుడు/బాలక రక్షణ & సింరక్షణ కావలసిన వారైత్య, స్సాతనక పోలీసు 24
రింటలోు వారికి త్క్షణ రక్షణ కలప ించడిం (స్టక్షన్ 19(5)
 ప్రత్యయ క బాలల పోలీసు విభారిం 24 రింటలోు చైల్డ వెలేే ర్ కమిటీ కి తెలయచేయాల.
(స్టక్షన్ 19(6))
 నేరిం జరిగిన విషయానన రిపోర్ ు చేయకపోత్య 6 నెలల శిక్ష లేా జరిమానా లేా ర్జిండూ
(స్టక్షన్ 21(1)).
 నేరానన రికారుడ చేయక పోత్య కూడా 6 నెలల శిక్ష లేా జరిమానా లేా ర్జిండూ (స్టక్షన్
21(1)).
 త్మ సింసతలో, త్మ సిబబ ింద్ధ చేసిన నేరానన రిపోర్ ు చేయకపోత్య సింవత్స రిం పాటు
జైలు శిక్ష లేా జరిమానా విధిించబడుతుింద్ధ. (స్టక్షన్ 21(2)).
 పిలల ు విషయింలో రిపోర్ ు చేయకపోయినా, నేరిం కాదు. (స్టక్షన్ 21(3))
 చెడు ఉద్దేశయ ింతో త్పుప డు ఫిరాయ దు ఇసే,త 6 నెలల జైలు శిక్ష లేా జరిమనా లేా
ర్జిండూ (స్టక్షన్ 22(1)).
 పిలల ు పైన త్పుప డు ఫిరాయ దు ఇసే,త సింవత్స రిం జైలు శిక్ష లేా జరిమానా లేా
ర్జిండూ (స్టక్షన్ 22(3))
 మించి ఉద్దయ శయ ింతో ఇచిు న సమాచారానకి ఎటువింటి శిక్ష ఆపాద్ధించబడదు. (స్టక్షన్
19(7))
 ప్రత్యయ క కోరుు అనుమతి ఉింటే త్రప , పిలల ు గురిించి మీడియాలో బహరత్ గ రరచరాదు
(స్టక్షన్ 23).
 ఒకవేళ్, ఈ నబింధనను అతిప్కమిసే,త 6 నెలల నుిండి సింవత్స రిం వరక్ట జైలుశిక్ష.
 పిలల ు స్సేుట్టమ ింట్ రికారుడ చేసే రరితి: పిలలు తో సేన హపూరవ క రరితులు (స్టక్షన్ 24):
 పిలల ు క్ట అనుకూలమైన స్సతలింలో లేా ఇింటి రర గర రికారుడ చేయడిం.
 త్లుత్ింప్డుల లేా పిలలు ు నమేమ ఇత్ర వయ క్టతల సమక్షింలో రికారుడ చేయడిం
 సబ్ ఇనెస ప క ుర్ రాయ ింక్ట కింటే త్క్టు వ కానీ అధికారి రికారుడ చేయడిం
 పోలీసు లు యూనఫార్మ లో ఉిండకూడదు
 పిలల ు ను నింద్ధతుడితో కలరక్టిండా చూడటిం
 రాప్తి సమయా లోు పిలల ు ను పోలీసు స్సేష
ు న్ లో ఉిండక్టిండా చూడటిం
 అనువారక్టన సహాయిం తీసుకోవడిం (స్టక్షన్ 26(2))
 వీలైన చోటు ఆడియో, వీడియొ రికారుడ చేయడిం
వైరయ రరీక్షలు (స్టక్షన్ 27):
• CrPC లోన స్టకి తన్ 164 ఏ ప్రకారిం జరగాల.
• అమామ యి విషయింలో, మహళా డా క ుర్ చేయాల.
• త్లురింప్డుల సమక్షింలో జరగాల.
• ఒకవేళ్ పిలల ు త్లురింప్డులు అిందుబాటులో లేకపోత్య, ఆసురప్తి అధిరతి
అనుమతిించిన మహళా సమక్షింలో జరగాల.
వైరయ రరీక్షలు నరవ హించడానకి మిందు తీసుకోవాలస న జాప్రత్లు:
• నింద్ధతుడికి శిక్ష రడాలింటే వైరయ రరీక్షలు అత్య ింత్ కీలకిం.
• రాజీ ేరుతో వైరయ రరీక్షల నరవ హణలో జారయ ిం చేయడిం జరుగుతూ ఉింటుింద్ధ.
• చాలా కసులోు వైరయ రరీక్షలు ఆలసయ ింగా నరవ హించడిం వలన, సాక్ష్యయ లు
చెద్ధరిపోయి, నింద్ధతులు త్పిప ించుక్టింటునాన రు.
• సింఘటన జరిగిన వెింటనే బాధిత్ పిలల ు క్ట వైరయ రరీక్షలు నరవ హించాల.
• వైరయ రరీక్షలు అయ్యయ ింత్ వరక్ట సాన నిం చేయడిం కానీ, ఆ ప్పాింత్ింలో ప్శుప్రిం
చేసుకోవడిం కానీ బటులు మారుు కోవడిం కానీ చేయకూడదు. అలా చేసేత అతి కీలకమైన
సాక్ష్యయ లు చెద్ధరిపోయ్య అవకాశమింద్ధ.
• బాధిత్ పిలలు ు ధరిించిన బటులను వైరయ రరీక్షలు అయ్యయ ింత్ వరక్ట జాప్రత్త రరచాల.
ప్రత్యయ క కోరుులు:
• ఈ కసులను త్వ రిత్రతిన పూరి త చేసేిందుక్ట అనీన జి లాులోు ప్రత్యయ క కోరుులు ఏరాప టు
చేయబడాడయి (స్టక్షన్ 28).
నషు రరిహారిం మరియు నాయ య సహాయిం:
• త్క్షణ ఉరశమనిం కొరక్ట మరియు దీర ఘ కాళిక పునరావాసిం కొరక్ట బాధిత్ పిలల ు క్ట
నషు రరిహారిం చెలుించవలసి ఉింటుింద్ధ. (స్టక్షన్ 33(8)).
• ఉచిత్ నాయ య సహాయిం అింద్ధించడిం (స్టక్షన్ 40)
 2.3.4 Rescue and Rehabilitation – Childline 1098
బాలల రక్షణ మరియు పురరావాసం
చైల్డ లైన్ - 1098 కారయ గ్కమాలు
మహళాభివృద్ధి మరియు శిశు సింక్షేమ రఖ్
ఆింప్ధ ప్రద్దశ్
చైల్డ లైన్ -1098 అంటే ఏమిటి
 చైల్డ లైన్ - 1098 అనేద్ధ అతయ వసర పరిిత యి లలో ఉన్న బాలలక్ట మరియు రక్షణ,
ఆరరణ అవసరం ఉన్న బాలల రక్షణ కొరక్ట మరియు సేవలు అంరజేయుట్క్ట
జాత్తయ ా స్థ యి యిలో 24 రంట్లు పనిచేయు వయ వస యి
 చైల్డ లైన్ -1098 అనేద్ధ మహిళాభివృద్ధి మరియు శిశు సంక్షేమ శాఖ ఆదీన్ంలో పని
చేస్తుంద్ధ.
 చైల్డ లైన్ - 1098 అనేద్ధ 24 రంట్లు అనిన సమయాలలో అందుబాలలో ఉంలంద్ధ.
 ఇద్ధ ఉచిత హెల్ప లైన్ (టోల్ గ్ీ) నెంబర్ణ. ఈ నెంబర్ క్ట బాలలు కానీ, పెరలు
ి కానీ
కాల్ చయయ వచుచ .
చైల్డ లైన్ -1098 ఎవరికోసిం రనచేసుతింద్ధ.
రక్షణ మరియు ఆరరణ అవసరమైన బాలలు
• పూరి ు అన్నధ బాలలు / ాక్షక అన్నధ బాలలు
• వద్ధలివేయబడిన్ మరియు అపప గించబడిన్ బాలలు
• తపిప పోయిన్, ారిపోయిన్ బాలలు
• వీధి బాలలు మరియు యాచక వృతిులో వన్న బాలలు
• మాన్ిక, శారీరక మరియు లైంగిక హింసక్ట గురైన్ బాలలు
• అగ్కమ రవాణాక్ట గురైన్ బాలలు
• బాలయ వివాహా బాధిత బాలలు
• బాల కారిమ క్టలు
• దీర ఘకాలిక వాయ ధులతో బాధపడుతన్న బాలలు
• విభిన్న గ్పతిభావంతలు మరియు బుద్ధి మాంరయ ము కలిగిన్ బాలలు
• మారకగ్రవాయ లు / మతు పారాిలక్ట బానిసలైన్ బాలలు.
• ఇతర రక్షణ మరియు ఆరరణ అవసరమైన్ బాలలు.

చైల్డ లైన్ యొకు కారయ ప్కమాలు

16  1098 టోల్ గ్ీ నెంబర్ క్ట వచిచ న్ కాల్స క్ట సప ంద్ధంచి వెంట్నే రక్షణ కలిప ంచి
 రక్షణ, ఆరరణ అవసరమైన్ బాలలక్ట అతయ వసర సేవలు అంరజేయుట్
 సంబంధిత గ్పభుతా శాఖలతో సమన్ా యం చేస్తకొని బాలలను రక్షంచుట్ మరియు
ఇతర పురరావాస సేవలు అంరజేయుట్.
 బాలలను సంబంధిత బాలల సంక్షేమ సమితి ముందు హాజర్ణ పరచి రక్షణ, ఆరరణ
కలిప ంచాలి.
 జిల్లో బాలల రక్షణ సొసైటీ పరయ వేక్షణలో పనిచేయాలి. నెలవారీ మరియు ష్టైమాిక
గ్పరతి నివేద్ధకలు జిల్లో బాలల రక్షణ సొసైటీ కి సమరిప ంచాలి.
 అవసరమైన్పుప డు బాలలక్ట దీర ఘకాలిక పున్రావాసం కొరక్ట బాలల సంక్షేమ సమితికి
సహకరించాలి.
 గ్టాక్ట ద్ధ మిిస ంగ్ చైల్డ వెబ్ పోర రల్ క్ట సహకరించాలి.
 1098 చైల్డ హెల్ప లైన్ నెంబర్ పై అవాహన్ కారయ గ్కమాలు నిరా హించాలి.

చైల్డ లైన్ - 1098 క్ట నివేద్ధంచరర గ ిరాయ దులు:

 బాలలను పనివాళ్ళళ ా పెలరకొన్న పుప డు.
 కరామ ారాలలో లేా సంసల యి లో బాలకారిమ క్టలుా పనిచేసే బాలల గురించి.
 బాలలపై లైంగిక వేధింపులు / హింస వి్యమై.
 సంరక్షణా సంసల యి లో ఉన్న బాలలపై శారీరక మరియు లైంగిక వేధింపులు
జర్ణగుతన్న పుప డు.
 తపిప పోయిన్ లేా అపహరణక్ట గురైన్ లేా వద్ధలి వేయబడిన్ బాలల గురించి.
 బాలలను అగ్కమంా విగ్కయిస్తున్న లేా రవాణా చేస్తున్న సంరరభ ంలో.
 బిక్ష్యట్న్ చేస్తున్న బాలల గురించి లేా బిక్ష్యట్న్ కొరక్ట త్తస్తక్టవెళళ బడడ బాలల
గురించి.
 బాలయ వివాహాలు జర్ణగుతన్న సంరరభ ంలో.
 బాలలపై శారీరక రండన్ జర్ణగుతన్న పుప డు.
 ఇతర రక్షణ మరియు ఆరరణ అవసరమైన్ బాలలు అంరర్ణ ిరాయ దు
చయయ వచుచ ను.
 బాలలక్ట కౌనిస లింగ్ సేవలు అవసరమైన్పుప డు.
 ముఖయ ంా బాలలక్ట రక్షణ మరియు ఆరరణ అవసరమైన్పుప డు.

చైల్డ లైన్ - 1098 ావ రా అింద్ధించే సహాయిం:

 నిసస హాయ పరిిత యి లలో ఉండి, అతయ వసరంా ఆ పరిితి యి నుండి బయట్పడాలిస న్
అవసరం ఉన్న బాలలను అలవంటి పరిిత యి ల నుండి బయట్క్ట త్తస్తక్టవచిచ
సంరక్షణ కలిప సూు అన్ంతర పున్రావాస సేవలు అంరజేయబడును.
 బాలలక్ట మాన్ికంా మరత ి ఇవా డానికి ఫోన్ ాా రా సలహలు ఇాుము.
 ఉచితంా చట్ప ర రమైన్ మరత ి మరియు సలహాలను ఇాుము.
 పున్రావాస సేవలు అంద్ధాుము.
 నిరంతర పరయ వేక్షణ ాా రా బాలలక్ట మరత ి ఇవా డం జర్ణగుతంద్ధ.
 చైల్డ లైన్ - 1098

Child Labour
బాల కారిమ క్టల నషేధ మరియు నయింప్త్ణ
కారయ ప్కమాలు
2.3.5 మహళాభివృద్ధి మరియు శిశు సింక్షేమ రఖ్
ఆింప్ర ప్రద్దశ్
రరిచయిం

 బాల కారిమ క్టలు అనే పరం రోజువారీ మరియు

నిరంతర గ్శామిక్టలుా పనిచేసే బాలలను సూచిస్తుంద్ధ.
 బాల కారిమ కతను అనేక అంతరాూత్తయ సంసలు యి దోపిడీ వయ వసా యి పరిరణిస్తున్నన యి,
లో
అనేక దేశా ో ఇద్ధ చ వి ట్ ర
ర ర్ణ ంి కూడా.
 చరిగ్తవాయ పుంా బాల కారిమ క్టలను వివిధ రకాలుా ఉపయోగించుక్టన్నన ర్ణ.
అయిత్య ారిగ్శామిక విపవ ో ం సంరరభ ంా గ్శామిక పరిిత యి లోో మార్ణప లు, ారా గ్తిక
విరయ గ్పవేశం, గ్శామిక్టలు మరియు బాలల హక్టా లు తెరపైకి రావడంతో ఇద్ధ గ్పజా
సమసయ ా మారింద్ధ.
 అనేక అభివృద్ధి చంద్ధన్ దేశాలోో, నిరీ ుత వయస్తస లోపల ఉన్న బాలలు (ఇంటి
పనులు లేా ాఠశాల సంబంధ పనులు మిన్హాయించి) పని చేయడానిన అగ్కమం
లేా దోపిడీా పరిరణిాుర్ణ.
 నిరి్ ి ర వయస్తస లోపల ఉన్న బాలలను పనిలోకి త్తస్తకోవడానికి యజమానులక్ట
అనుమతి లేదు. కనీస వయస్తస అనేద్ధ దేశానిన మరియు పనిని బటిర మార్ణతంద్ధ.
అంతరాూత్తయ కారిమ క సంస యి 1973లో చేిన్ కనీస వయస్తస ఒపప ంానిన దేశాలు
ఆమోద్ధంచి, 14 నుంచి 16 సంవతస రాల మధయ కనీస వయస్తస పరిమితిని
విధించాయి. ఎలవంటి ఆంక్షలు మరియు తలిర ో ంగ్డుల అనుమతి లేక్టండా ఏదైన్న
వయ వసలో యి పనికి వెళ్ళం
ో దుక్ట అమెరికా సంయుక ురాష్టష్కరలోోని బాల కారిమ క చటారలు కనీస
వయస్తస ను 16 ఏళ్ళోా నిర ుయించాయి.
ఆింప్ధ ప్రద్దశ్ రాట్రషిం
ు లో నబింధనలు:
17
  14 సంవతస రాలలోపు పిలల ో తో ఏ విధమైన్ పని చేయించకూడదు.
 ఫాయ క రరీలు, యంగ్తాల మధయ , ఎైన్ గ్పదేశాలు, భూరరభ గ్పదేశాలు వంటిచోట్ ో పనిలో
ఉంచిత్య రూ.20,000 అపరాధ ర్ణస్తం, కనీస వేతన్ చట్ం ర అమలు, గ్కిమిన్ల్ కస్తలు
న్మోదు చే ర్ణ.ా ు
 కిరాణా దుకాణాలోో, హోట్లోో, మెకానిక్ట పనులోో చేరిప సేు సంబంధిత యజమానులపై
అపరాధ ర్ణస్తం విధించి కస్తలు న్మోదు చేాుర్ణ. యజమానుల ాా రానే పిలల ో ను
బడిలో చేరిప ాుర్ణ.
బాల కారిమ క్టల (నషేధ మరియు నయింప్త్ణ) చటుిం - 1986
o 14 సంవతస రాల వయస్తస కంటే తక్టా వ వయస్తస ఉన్న బాలలను ఏ సంసలో యి
అయిన్న బాల కారిమ క్టలుా నియమించుట్క్ట అనుమతి ఇవా బడదు.
o 14 నుండి 18 సంవతస రాల వయస్తస ఉన్న బాలలు / యువక్టలు ా
పిలువబడతారో వారిని ఈ గ్కింర ేర్కా న్బడిన్ గ్పమారకరమైన్ కరామ ారాలలో
మరియు గ్పగ్కియలలో పనిచేయించుట్ నిషేరము.
 రనులు
 మండే పార ిములు
 గ్పమారకరమైన్ గ్పగ్కియలు
o ఈ చట్ం ర గ్పకారం 14 సంవతస రాల వయస్తస కంటే తక్టా వ వయస్తస ఉన్న వారిని
బాలలు అని మరియు 14 సంవతస రాల వయస్తస నిండి 18 సంవతస రాల వయస్తస
లోపల ఉన్న వారిని యువక్టలు అని పిలువబడును.
o పిలలుో క్టలంబం వంటి గ్పమార రహిత గ్పదేశాలలో పని చేస్తకొన్వచుచ ను. ఈ పని
వార్ణ ాఠశాల నుండి ఇంటికి వచిచ న్ తర్ణవాత మరియు సెలవ ద్ధన్నలలో మాగ్తమే
చేయించవలెను.
ప్రమార రహత్మైన రింగాలలో యువక్టలను రనలో ఉించుటక్ట నయమిం:
 ాయంగ్తం 7 రంట్లనుండి ఉరయం 8 రంట్ల వరక్ట యువక్టలను పని
చేయించరాదు.
 యువక్టల నుండి 6 రంట్ల కంటే ఎక్టా వ సమయం పని చేయించరాదు.
 యువక్టలను రోజులో 3 రంట్లు కంటే ఎక్టా వ సమయం నిరంతరాయంా పని
చేయంచరాదు. 3 రంట్ల తర్ణవాత కాని లేక ముందు కానీ 1 రంట్ విగ్శాంతి
తపప నిసరిా ఇవా వలెను.
 పనిసమయం పూరి ు అయిన్తర్ణవాత యువక్టలతో ఎలవంటి పని చేయించరాదు.
 యువక్టలక్ట వారంలో ఒక రోజు సెలవ తపప నిసరిా ఇవా వలెను.
అరరాధిం మరియు శిక్ష

సెక్షన్ నియమం శిక్ష

6 నెలల నుండి 2
బాల కారిమ క్టల (నిషేధ
సంవతస రాల వరక్ట
మరియు నియంగ్తణ) చట్ం ర
జైలు శిక్ష మరియు రూ.
లోని 3వ విభారంలోని
20,000/- నుండి రూ.
14 (1) నియమాలను అనుసరించి ఈ
50,000/- వరక్ట
సంసలో
యి నైన్న బాలలను
జరిమాన్న లేా ఈ
ఉదోయ రం కొరక్ట నియమించిన్
రెండు శిక్షలు
యెడల
విధించవచుచ ను.
6 నెలల నుండి 2
సంవతస రాల వరక్ట
జాబితాలో చూచించబడిన్ జైలు శిక్ష మరియు రూ.
గ్పమారకరమైన్ ఉదోయ రంలో 20,000/- నుండి రూ.
14 (1ఎ)
లేా గ్పగ్కియలో యువక్టలను 50,000/- వరక్ట
పనిచేయించుట్. జరిమాన్న లేా ఈ
రెండు శిక్షలు
విధించవచుచ ను.
కనీసం ఒకా
పైన్ తెలిపిన్ నియమాలలో సంవతస రం జైలు శిక్ష
14(2) ేర్కా న్బడిన్ నేరాలను రెండు మరియు ఆ వయ వధి 3
ార్ణో చేిన్ యెడల సంవతస రాల వరక్ట
విధించవచుచ ను.
 తలిర
ో ంగ్డలు లేా రూ. 10,000/- వరక్ట
14 (2ఎ) సంరక్షక్టని ాా రా ఈ జరిమాన్న
అపరాధం చేయబడిన్ యెడల విధించవచుచ ను.
ఈ చట్ం
ర యొకా నియమ ఒక సంవతస రం వరక్ట
నిబంధన్లను ాటించుట్లో కఠిన్ కారాార శిక్ష
విఫలమైన్ యెడల, అందులో మరియు రూ. 10,000/-
14 (3)
యువక్టలను పని జరిమాన్న లేా ఈ
చేయినుంచిన్ అపరాధం రెండు శిక్షలు
కూడా ఉన్న యెడల. విధించవచుచ ను.

కారిమ క అధికారి యొకు పాప్త్:

 బాల కారిమ క్టల చట్ం ర లోని నియమాలను అమలు పరచు ఉదేిశాయ నిన ాధించుట్క్ట
తనిఖీ అధికారిని నియమించబడును మరియు అలో నియమించబడిన్ తనిఖీ
అధికారి భారత నేర శిక్ష్యసమ ృతి చట్ంర 1860 అనుసరించి గ్పజా సేవక్టనిా
పరిణిరణించబడును.
 గ్పభుతా ం సమయానుారం బాలలు పని చేయు సంసలో యి ో మరియు యువక్టలు పని
చేయు గ్పమారకరమైన్ కరామ ారాలు మరియు గ్పగ్కియలలో నియమాలను
ాటిస్తున్నన రా లేా న్ఏ వి్యానిన తెలుస్తకొనుట్క్ట ఎపప టికపుప డు తనిఖీలు
నిరా హించుట్ అతయ ంత అవసరం.
 జిల్లోలలో ఒకటి అంతక్ట మించి బాలలు మరియు యువక్టల కారిమ క్టల పున్రావాస
కంగ్ాలను ఏరాప ల చేయవలెను.
 బాలలను మరియు యువక్టలను కారిమ క్టలుా గ్పమారకరమైన్ గ్పదేశాలలో
నియమించిన్ వారిపై చట్ప ర రమైన్ చరయ లు చేపట్వ
ర లెను మరియు అటిర సంసల యి ను
నుండి అపరాధ ర్ణస్తము వసూలు చేి పున్రావాస కంగ్ాలలో జమ చేయవలెను.

 ఇనెస ప క రర్ లేా న్నడల్ అధికార్ణలను నియమించుట్ ాా రా అటిర బాలలు మరియు

యువక్టల ేర ోతో బాయ ంక్ట ఖాతాలను తెరిపించి అటిర బాయ ంక్ట ఖాతాలలో నిధులను
జమ చేయవలెను.
 అటిర బాల కారిమ క్టలు మరియు యువక్టల బాయ ంక్ట ఖాతాలలో రూ. 15,000/-లను
 జమ చేయవలెను.
 గ్పభుతా ం ాా రా జమ చేయబడిన్ సొముమ ను గ్పభుతా ం సమంజసం అనుక్టన్న
బాయ ంక్ట ఖాతాలలో జమ చేయవలెను.
 ఆ విధంా జమ చేయబడిన్ సొముమ ను యువక్టల ఖాతాల నుండి వడీతో డ సహా వార్ణ
18 సంవతస రాలు నిండిన్ తర్ణవాత వారికి అంరచేయవలెను.
 ఇనెస ప క రర్ క్ట సంబంధించిన్ పిలల ో ఖాతాలలో జమ చేయబడిన్ సొముమ వివరాలను
ఒక నివేద్ధక రూపంలో తయార్ణ చేి, ఒక గ్పతిని గ్పతి సంవతస రం వారి ిక నివేద్ధక
రూపంలో కంగ్ర గ్పభుతాా నికి గ్పతిని అంరజేయవలెను.
బాల కారిమ క్టలను గురి ుంచిన్పుప డు గ్కింద్ధ వయ క్టు లక్ట లేా నెంబర ోక్ట తెలియజేయవచుచ ను
.
సింబింధిత్ కారిమ క అధికారి జి ు బాలల రక్షణ అధికారి లేా 1098 (చైల్డ హెల్ప లైన్)
లా
100 పోలీసు

2.3.6 Child Marriages

బాలయ వివాహలు – నవారణ
సమగ్ర బాలల పరిరక్షణ పథకం (ఐ.ి.పి.ఎస్)
మహిళాభివృద్ధి మరియు శిశు సంక్షేమ శాఖ
ఆంగ్ర గ్పదేశ్

రరువ - బరువ

బాలయ వివాహాలు చటురీత్సయ నేరిం

బాలయ వివాహ నషేధ చటుిం 2006
బాలయ వివాహిం సమాజింలోన దురాచారానకి, ారిద్ర్రాయ నకి ప్రతిరూరిం. ఇద్ధ
చదువ, ఆటపాటలతో రడపాలస న బాలాయ నన కష్టుల జీవిత్ింలోకి తీసుక్ట వెళ్తింద్ధ.
రవిషయ తుత గురిించి కలలు కింటూ నేను టీచర్ అవత్సను, డాక ుర్ అవత్సను, లాయర్
అవత్సను అన కలలు కనే రసి వయసుస ను పాడుచేసే రరేత్య ఈ బాలయ వివాహాలు.
బాలలు అింటే ఎవరు?
బాలయ వివాహ నషేధ చటుిం 2006, స్టక్షన్ 2(a) ప్రకారిం 18 సింవత్స రాలు పూరి త కాన
అమామ యిన, 21 సింవత్స రాలు పూరి త కాన అబాబ యిన బాలలు గా రరిరణిసాతరు.
బాలయ వివాహిం అింటే ఏమిటి?
18 బాలయ వివాహం అన్ా సెక్షన్ 2(b) గ్పకారం వధూ వర్ణలలో ఈ ఒకా రైన్న నిరే ిశించిన్
వయస్తస కంటే తక్టా వ వయస్తస అంటే అమామ యికి 18 సంవతస రాలు, అబాి యికి 21
సంవతస రాలు పూరి ుకాక్టండా వివాహం చేసేు ానిని బాలయ వివాహం అంటార్ణ.
ఈ ప్రప్కియలో దోషులు ఎవరు?
 బాలికను వివాహం చేస్తక్టన్న యుక ువయస్తస రల పుర్ణషుడు (సెక్షన్ 9 గ్పకారం)
 బాలికక్ట చంద్ధన్ తలిర ో ంగ్డులు, సంరక్షక్టలు, బాలిక భారయ త వహించే ఇతర
వయ క్టు లు మరియు బాలయ వివాహ నివారణక్ట గ్పయతిన ంచక, వివాహ కారయ గ్కమానికి
హాజరైన్, ాల్గన్న వయ క్టు లు (సెక్షన్ 11(1))
 బాలయ వివాహానిన జరిపించిన్, సహకరించిన్, గ్పోతస హించిన్ వయ క్టు లు (సెక్షన్ 10)
 ఈ వి్యంలో కోర్ ర ఇచిచ న్ ఆదేశాలు ాటించని వయ క్టు లు. (సెక్షన్ 13(4))
బాలయ వివాహము జర్ణగుట్క్ట కారణమైన్ వారికి వేయబడిన్ శిక్ష?
 రెండు సంవతస రముల కఠిన్ కారాార శిక్ష లేక ఒక లక్ష రూాయలు జరిమాన్న లేక
రెండును విధింపబడును.
 మహిళక్ట మాగ్తం కారాార శిక్ష నుండి మిన్హాయింపు ఉంలంద్ధ.
 ఈ చట్ం ర గ్కింర వచేచ నేరాలనీన విచారయోరయ ం అయిన్వి మరియు దీనికి బెయిల్
సౌకరయ ం ఉండదు.
ఎవరిన బాధితులు అింటామ?
సమమ తి ఉన్నన లేక్టన్నన ఈ వివాహ కారయ గ్కమంలో భారస్తులుా ఉన్న బాల బాలికలు.
బాలయ వివహ నషేధ అధికారులు ఎవరు?
జిల్లో స్థాయియిలో - జిల్లో కలెక రర్ మరియు మేజిష్టసేట్
ర
ా
డివిజన్ స్థ యి యిలో - రెవినూయ డివిజన్ల్ అధికారి
ఐ.ి.డి.ఎస్ గ్ాజెక్ట ర స్థాయియిలో - శిశు అభివృద్ధి పథక అధికారి (సీడీీఓ)
మండల స్థాయియిలో - తహసీల్లిర్ణ
కా ా
ఐ.ి.డ్.ఎస్. సె ర ర్ స్థ యి యిలో - ఐ.ి.డి.స్ సూపర్ వైజర్
గ్ామ స్థాయియిలో - గ్ామ పంచాయత్త కారయ రరిశ (సెగ్కట్రీ) / గ్ామ రెవెనూయ
అధికారి (వి.ఆర్.ఓ)
బాలయ వివాహాలు జరుగుతునన పుప డు పై అధికారులక్ట నేరుగా కూడా సమాచారిం
ఇవవ వచుు .
బాలయ వివాహ నరోధక అధికారి విధులు
 బాలయ వివాహాలు జరరక్టండా నిరోధించడం.
 కస్తలక్ట సంబంధించి ాక్ష్యయ లు సేకరించడం.
 ఈ వివాహాలు జరిగే గ్ాంతాలలో గ్పజలక్ట సలహాలు ఇచిచ , అవాహన్ కలిగించడం.
  గ్పజలకి అవాహన్ కలిప ంచి, ఈ సమసయ క్ట సంబంద్ధంచిన్ స్తనిన తతాా నిన
తెలియజేయడం.
 రాష్ట్ ర గ్పభుతా ం ఈ అధికారికి అపప జెపిప న్ ఇతర విధులను మరియు భారయ తలను
నిరా హించాలి. బాలయ వివహ నిరోధక అధికారికి మన్నవరి ు వి్యంలో బాలిక సంరక్షణ
వి్యంలో కోర్ణరలో కస్త వేసే అధికారం కూడా ఉంలంద్ధ.
బాలయ వివాహ నరోధక అధికారి యొకు అధికారాలు
పోలీస్త అధికారికి ఉన్న అధికారాలతో ాల, రరాయ పుు చేసే అధికారం, కస్తలలో ారీ రలను
పిలిచే అధికారం, ాక్షులను పిలిపించి వారి నివేద్ధకలను రికార్ణడ చేి, నేరం చేిన్వారిపై
కస్తలు పెటెర అధికారం కలిగి వంటార్ణ. పోలీస్తలు ఈ గ్కమంలో తపప క వారి సహాయ
సహకారాలు అంరజేయవలి ఉంలంద్ధ.
బాలయ వివాహిం చెలురగిింా?
ఈ చట్ం ర లో సెక్షన్ 3 (1) గ్పకారం ఎవరైన్న (బాలుడు ాని, బాలిక ాని) వివాహ సమాయానికి
మైన్ర్ అయిత్య ఆ వివాహం రదుి చేస్తకొనుట్క్ట అవకాశం కలదు.
ఏ గ్పగ్కియ ాా రా ఈ వివాహం రదుి చేస్తకొన్వచుచ ?
 వివాహం జరిగిన్పుప డు బాలయ రశలో వన్నన బాలుడు / బాలిక జిల్లో కోర్ణర లో రదుి
కోసం అరీ ూ పెలరకొన్వచును.
 కోర్ణరక్ట అరీ ూ పెలరకొను సమయంలో బాలుడు / బాలిక మైన్ర్ అయిత్య వాళళ
సంరక్షక్టడు బాలయ వివాహ నిరోధక అధికారి సహాయంతో కోర్ణరక్ట అరీ ూ
పెలరకొన్వచుచ ను.
 కోర్ణరలో కస్త ఎపుప డైన్న వేయవచుచ ను. కానీ వయోజనులయిన్ రెండు
సంవతస రముల లోపు మాగ్తమే ఉంలంద్ధ.
ఈ వివాహం ఎపుప డు చలక్ట ో ండా పోతంద్ధ?
 బాలుడిని / బాలికను చట్ప ర రమైన్ సంరక్షక్టడి నుండి ాని, వేరే గ్పదేశం నుండి ాని
బలవంతంా త్తస్తక్టపోయిన్పుప డు.
 బాలుడిని / బాలికను వివాహం కోసం అమిమ వేిన్పుప డు, అనైతిక కారయ గ్కమాల కొరక్ట
తరలించిన్పుప డు.
 కోర్ణర ఇటిర వివాహాలను నిరోద్ధసూు ఇచిచ న్ ఉతుర్ణా లక్ట విర్ణరం
ి ా వివాహం
జరిపించిన్పుప డు.
బాలయ వివాహం రరయి ి న్తర్ణవాత ఆమె మన్నవరి ు పంరవచాచ ? నివించడానికి ఆగ్శయం
పంరవచాచ ?
త్రప క్టిండా పొింరవచుు
 జిల్లో కోర్ణర బాలికక్ట పున్రిా వాహం జరిగే వరక్ట మన్నవరి ు చలిం ో చమని
ఆదేశించవచుచ . ఆ వయ కి ుబాలుడు అయిత్య ఆయన్ తలిర ో ంగ్డలను / సంరక్షక్టలను
మన్నవరి ు చలిం ో చమని ఆదేశించవచుచ .
 వివాహ సమయంలో ఇచిచ పుచుచ క్టన్న న్రలు, న్రదు ఇతర విలువైన్ వస్తువలు
తిరిగి ఇవాా లిస ంద్ధా కోర్ణర ఆదేశాలు ఇవా వచుచ .
 ఒక వేళ బాలిక కోర్ణరను ఆగ్శయిసేు జిల్లో కోర్ణర ఆమెక్ట తిరిగి వివాహం అయ్యయ ంత వరక్ట
నివాసం కలిప ంచమని ఆదేశించవచుచ .
ఏ కోర్ణరలో బాలయ వివాహానికి వయ తిరేకంా కస్త వేయవచుచ ?
ఈ చటుిం ావ రా ఉరశమనిం కోరే అరీ ెారు. జిలాు కోరుును ఆప్శయిించవలసి
ఉింటుింద్ధ. ఆ కోరుు రరిధి ఈ విధింగా ఉింటుింద్ధ.
 బాలిక లేక సంరక్షక్టడు కోర్ణర పరిధిలో నివించి ఉండాలి.
 వివాహం జరిగిన్ గ్పదేశం కోర్ణర పరిధిలో ఉండాలి.
 రతంలో ఈ కోర్ణర పరిధిలో కొంతకాలం అయిన్న నివించి ఉండాలి.
బాలయ వివాహాల వలన్ కలిగే న్ష్కరలు ఏమిటి?

. సామాజిక నష్టులు:
* సరైన్ నిర ుయాలు త్తస్తకోలేర్ణ. * మాన్ికంా సర్ణిబాల సమసయ లు. * సంారన్లో
స్థిర
యి ాకపోవడం వలన్ మాన్ిక వాయ క్టలత. * పిలల ో ఆలన్న ాలన్న చేస్తకోలేకపోవడం.
2. ఆనారోరయ సమసయ లు:
* చిన్న వయస్తస లో రరభ ధారణ పంరడం * రక ుహీన్త * అవయవాలు సరిా లేని పిలలు ో
జనిమ ంచడం * మాతా - శిశు మరణాలు. * లైంగిక వాయ ధులు * రరభ గ్ావము.
3. క్టటుింబ సమసయ లు:
* బాల బాలికలక్ట క్టలంబ ఆరరణ లేకపోవడం, * అతువారింట్ చిన్న చూపు. * శారీరక
హింస * లైంగిక హింస
బాలకల చదువ - సమాజానకి వెలుగు
చేయి చేయి కలుపుాిం - బాలయ వివాహాలను అరికడాిం
బాలయ వివాహాలను గురి తించినపుప డు ప్కిింద్ధ వయ క్టతలక్ట లేా నెింబర ుక్ట
తెలయజేయవచుు ను .
సింబింధిత్ బాలయ వివాహా నరోధక అధికారి,జిలాు బాలల రక్షణ అధికారి లేా 1098
 (చైల్డ హెల్ప లైన్) 100 పోలీసు

One Stop Centre, Women Help Line and

సఖి వన్ స్థారప్ సెంట్ర్ణో, హింసక్ట గురైన ట్రరల

త క్ట అిండగా...............
సమాజంలో బహిరంర, ష్టపైవేల, పని చేసే గ్పదేశాలు మరియు అంతర గతంా క్టలంబంలో
హింసక్ట గురైన్ ష్టసీులక్ట అండా నిలిచేందుక్ట ఉదేిశించిన్దే వన్ ా స్థ ర ప్ సెంట్ర్.

వయసుస , త్రరతి, క్టలిం, విాయ ర హత్లు, వైవాహక సి స్ తతి మరియు జాతి, సింసు ృతితో
నమిత్తిం లేక్టిండా రరీరకింగా, లైింగికింగా, భావోద్దవ గాలరరింగా, మానసికింగా
మరియు ఆరి ికింగా అప్కమాలక్ట గురైన ట్రరల త క్ట అిండగా నలచి సహాయిం
అింద్ధించబడుతుింద్ధ.

వన్ సా
స్ ు ప్ స్టింటర్ ప్రతి జిలాుక్ట ఒకటి కలదు. ఇద్ధ జిలాు రథక సించాలక్టలు, జిలాు ట్రర త
మరియు శిశు అభివృద్ధి సింసి రరయ వేక్షణలో ఉింటుింద్ధ. ఇద్ధ రోజుక్ట 24 రింటలు
తెరచి ఉింటుింద్ధ. ఏ మహళ్ లేక బాలక అయినా ఇకు డక్ట ఎపుప డైనా వచిు
సహాయిం పొింరవచుు .

లక్ష్యయ లు
2.4.1
1. ట్రపైవేటు మరియు రబ్ధక్ట ు ప్పాింత్సలలో హింసక్ట గురైన ట్రరలత క్ట అిండగా నలచి
అనన విధాల సహాయ సహకారాలింద్ధించుట.
2. మహళ్లక్ట ఎదురయ్యయ ప్రతీ హింసక్ట వయ తిరేకింగా పోరాడి వైరయ ,
నాయ యరరమైన మరియు మానసికింగా చైత్నయ ిం కలగిించి త్క్షణ సహాయిం
అింద్దలా చూచుట.
3. క్టలిం, త్రరతి, మత్ిం, ప్పాింత్ిం మరియు వైవాహక స్సితతితో నమిత్తిం లేక్టిండా
హింసక్ట గురైన 18 సింవత్స రమలు లోపు ఉనన వారికి కూడా వన్ స్సాుప్
స్టింటర్ అిండగా నలుసుతింద్ధ.
4. 18 సింవత్స రమల లోపు బాలకలు కోసిం జువెనైల్ జసిస్ ు చటుిం 2000 మరియు
లైింగిక నేరాలనుిండి బాలలక్ట రక్షణ చటుిం, 2012లతో అనుబింధింగా
రనచేసుతింద్ధ.
నరవ హణ సింఘమ
వన్ స్సాుప్ స్టింటర్ రోజువారీ కారయ కలాపాలనన టికి నరవ హణ సింఘమ బాధయ త్
వహసుతింద్ధ. ఈ నరవ హణ సింఘమ లో ఈ ద్ధగువ తెలపిన అద్ద జిలాుక్ట చెింద్ధన వారు
సభ్యయ లుగా ఉింటారు.
 కలెక ుర్ & జిలాు మేజిట్రసేట్
ు (అధయ క్షులు )
 జిలాు పోలీస్ సూరరిట్టిండింట్
  స్టప్కటరీ, జిలాు నాయ య సేవాధికార సింసత
 అధయ క్షులు, జిలాు నాయ యవాదుల సమాఖ్య ( బార్ కౌనస ల్ )
 జిలాు వైరయ , ఆరోరయ రఖాధికారి (DMHO)
 రథక సించాలక్టలు, జిలాు ట్రర త మరియు శిశు అభివృద్ధి సింసి
 జిలాు రించాయితీ అధికారి
 సవ చఛ ింర సింసతలక్ట చెింద్ధన 3 సభ్యయ లు (వీరిలో కనీసిం ఇరేరు మహళ్లై
ఉిండాల)
 ప్పాజెక్ట ు ఆఫీసర్, సమీకృత్ గిరిజనాభివృద్ధి సింసత ( జిలాు లో గిరిజన ప్పాింత్సలు
ఉనన టుయిత్య) ఆధయ క్షులచే ఎింపిక చేయబడత్సరు.

వన్ స్సాుప్ స్టింటర్ అింద్ధించే సేవలు

 అత్య వసర సప ింరన మరియు రక్షణ సేవలు:
 వైరయ సదుపాయిం
 యఫ్ట.ఐ.ఆర్/యన్.సి.ఆర్/డి.ఐ.ఆర్ మొరలగు విషయాలలో ట్రరల
త క్ట సహకారిం
అింద్ధించుట
 మానసిక-సాింఘిక ఆరరణ / కౌనస లింగ్ అింద్ధించుట
 నాయ య సహాయిం మరియు కౌనస లింగ్ అింద్ధించుట
 ఆప్శయిం కలప ించుట
 వయ కి తరత్ ప్రద్దశమను కలప ించుట
 విమెన్ హెల్ప లైన్ – 181 మరియు రృహహింస కసులను చూచుట.
 ఇత్ర రఖ్లతో అనుసింధాన సేవలు

అత్య వసర సప ింరన మరియు రక్షణ సేవలు:

 హింసక్ట గురైన ట్రరల త క్ట రక్షణ మరియు సమాచార సేవలను ఒ.యస్.సి.
సమకూరుసుతింద్ధ.
 దీన కోసిం ప్రసుతత్ిం అమలులో ఉనన నేషనల్ హెల్త మిషన్
(యన్.హెచ్.యిం), 108 సేవలు, పోలీసు (పి.సి.ఆర్. వాయ న్) మొరలగు వాటితో
అనుబింధింగా రనచేయుట ావ రా హింసక్ట గురైన మహళ్లక్ట ఉనన
ప్రద్దశింలోనే రక్షణ కలప ించుట లేా సమీరింలోన వైరయ రలక్ట త్రలించుట.

వైరయ సదుపాయిం:
 ఆరోరయ మరియు క్టటుింబ సింక్షేమ మింప్తిత్వ రఖ్ నబింధనలక్ట లోబడి
హింసక్ట సరైన ట్రరల
త క్ట వైరయ చికిత్స /రరీక్షలు నమిత్తిం సమీరింలోన
వైరయ రలక్ట త్రలించుట.
మానసిక-సాింఘిక ఆరరణ/కౌనస లింగ్
 నపుణులైన కౌనస లర్ తో మానసిక/సాింఘిక అింరలలో కౌనస లింగ్
సదుపాయిం కలప సాతరు.
 ఈ విధమైన కౌనస లింగ్ ప్రప్కియ ావ రా మహళ్లో ఆత్మ విరవ సిం పరిగి
హింసను ఎదురొు నుటలో మరియు హింసారరమైన విషయాలలో నాయ యిం
కోరటింలో సహాయరడుతుింద్ధ.

నాయ య సహాయిం మరియు కౌనస లింగ్:

 హింసక్ట గురైన మహళ్లక్ట నాయ యిం చేయటిం కొరక్ట, నాయ య సహాయిం
మరియు కౌనస లింగ్ ఇచుు టక్ట నపుణులైన నాయ యవాదులు లేా జిలాు
నాయ య సేవాధికార సింసత ావ రా ఒ.యస్.సి. సేవలను అింద్ధసుతింద్ధ.
 బాధిత్ మహళ్ ఇష్టునకి అనుగుణింగా త్న కసు వాద్ధించుటక్ట నపుణులైన
నాయ యవాద్ధన సమకూరుు ట జరుగుతుింద్ధ. కోరుులో బాధిత్ మహళ్క్ట
ఎటువింటి నాయ యరరమైన ఇబబ ిందులు త్లెత్తక్టిండా చూడవలసిన బాధయ త్
సింబింధిత్ నాయ యవాద్ధపై ఉింటుింద్ధ.
 అత్సయ చారిం లేా సింబింధిత్ కసుల విషయింలో విచారణ
అవసరమైనపుప డు స్టక్షన్ 376, 376-ఎ-డి. ఐ.పి.సి. ప్రకారిం ఛార్ ె షీట్ నమోదైన
త్రువాత్ 2 నెలలు లోపు విచారణ పూరి త చేయుట విచారణ జరిపిించే వారి
బాధయ త్.

ఆప్శయిం
 బాధిత్ మహళ్లక్ట అవసరమైన మేరక్ట ఒ.యస్.సి. ఆప్శయిం కలప సుతింద్ధ.
 ఎక్టు వ కాలిం ఆప్శయిం అవసమైనపుప డు ప్రభ్యత్వ ించే లేా సవ చు ింర
సింసతలచే నడురబడుచునన సవ ార్ మొరలగు వాటితో ఒ.యస్.సి.
అనుసింధానమైన ఆప్శయిం కలప సుతింద్ధ.
 హింసక్ట గురైన మహళ్తో పాటు ఆమె పిస్లల ు క్ట (వయసుస తో నమిత్తిం
ల
లేక్టిండా ఆడపి లు క్ట, 8 సింవత్స రమలోపు మరపిలల ు క్ట) కూడా ఒ.యస్.సి.
5 రోజులు వరక్ట ఆప్శయిం కలప సుతింద్ధ.
 ఒ.యస్.సి.లో నవాసిం కలప ించుట అనేద్ధ స్టింటర్ అడిమ నట్రసేట
ు ర్ రరిధిలో
ఉింటుింద్ధ

ఇత్ర రఖ్లతో అనుసింధాన సేవలు:

ఆరోరయ మరియు క్టటుింబ సింక్షేమ రఖ్ పాప్త్:
 సింబింధిత్ రఖ్ ావ రా జారీ చేయబడిన ప్పోటోకాల్స ను ప్పాింతీయ బాషలో
అిందుబాటులో ఉించుట.
 ఒ.యస్.సి.కి కాయ లెిండర్ ఫారిం ఇచుు ట
 డాక ుర్ మరియు ఆసురప్తి యొకు పూరి త చిరునామా, ఫోన్ నెింబరులను
అిందుబాటులో ఉించుట.
 అింబులెనుస డైర్జక ురీలక్ట అిందుబాటులో ఉించుట.
 ప్పోటోకాల్స నబింధనలను పూరి తగా అమలు చేయుట
  సుశిక్షతులైన సిబబ ింద్ధ మరియు ేరా మెడికల్ స్సాుఫ్ట ను కలగి ఉిండుట.
 ేరా మెడికల్ సాస్ ు ఫ్ట ను గురి తించుట

ఇత్ర రఖ్లతో అనుసింధాన సేవలు:

హోమ్ రఖ్ ప్పాథమిక కర తవయ ిం
 యఫ్ట.ఐ.ఆర్. ను సప్కమింగా నమోదు చేయుటక్ట హోా కలగిన పోలీసు
అధికారిన ఒ.యస్.సి.కి కటాయిించుట. (జిలాు లోన మహళా పోలీసు స్సేష ు న్
DSP, Nodal Officer)
 సరైన ఆధారాల సేకరణక్ట అనువైన వాత్సవరణిం కలప ించుట
 ట్రరల
త పై జరిగే హింసను అరికటుుటక్ట పోలీసు సిబబ ింద్ధన అప్రమత్తిం చేయుట.

ఇత్ర రఖ్లతో అనుసింధాన సేవలు:

జిలాు నాయ య సేవాధికార సింసత ప్పాథమిక కర తవయ ిం
 ఒ.యస్.సి. రరిధిలో ఉనన హింసక్ట గురైన బాధిత్ మహళ్ల త్రుపున
వాద్ధించుటక్ట నపుణులైన నాయ యవాదుల జాబ్ధత్సను సిరిిం చేయుట
 జిలాుల వారీగా ేరా లీరల్ వాలింటీర్స లసుు సిరిిం చేయుట
 కసులను త్వ రిత్రతిన రరిషు రిించుటక్ట త్గిన ఉచిత్ సహకారిం
అింద్ధించుట
 ఆరి ిక రరమైన రరిహారింక్ట కసు నమోదైన త్రావ త్ వైరయ మరియు నాయ య
ఖ్రుు లకి జిలాు ట్రర త శిశు సింక్షేమ రఖ్తో అనుసింధాన ప్రప్కియ.
 హింసక్ట గురైన మహళ్లక్ట నషర ు రిహారిం అింద్దలా చూచుట

వన్ సా
స్ ు ప్ స్టింటర్ – సిబబ ింద్ధ
 స్టింటర్ అడిమ నట్రసేట ు ర్
 కసు వరు ర్
 పోలీసు ెసిలటేషన్ ఆఫీసర్
 ేరా మెడికల్ రరస నల్
 కౌనస లర్
 ఐ.టి. స్సాుఫ్ట
 మలీు రరప స్ హెలప ర్
 స్టకూయ రిటీ గార్ డ / నైట్ గార్ డ

2.4.1 Swadhar Greh

సా ధార్ రృహ పథకం , ఆరరలో ఉనన మహళ్లక్ట ఆప్శయిం
1969 లో అపప టి కంగ్ర ామాజిక సంక్షేమ శాఖ, మహిళలను దోపిడీ నుండి నిరోధించాలిస న్
అవసరానిన గురి ుంచి, వారి మనురడ మరియు పున్రావాానికి తోడప డటానికి, మహిళలు
మరియు బాలికల కోసం ష్కర్ ర స్థసే ర హోమ్ యొకా పథకానిన ామాజిక రక్షణ యంగ్తాంానిన
గ్పవేశపెటారర్ణ.

తదుపరి ష్కర్ ర సే
స్థ ర హోమ్ లను సా ధార్ రృహములుా మారచ ట్ం జరిగిన్ద్ధ. ఈ కొతు పథకం
ాా రా దురరృ్క ర ర పరిిత యి ల బాధిత మహిళలు సంాయిరత సహకారంతో పున్రావాసం
పంద్ధ తమ జీవితానిన గౌరవంా రడపవచుచ .
సా ధార్ రృహ పథకంలో బాధిత మహిళలక్ట ఆగ్శయం, ఆహారం, దుస్తులు మరియు
ఆరోరయ ంతో ాల ఆరి యిక మరియు ామాజిక రగ్రతక్ట రరోా ఉంలంద్ధ.
బాధలో ఉన్న మహిళల గ్ాధమిక అవసరాలైన్ ఆగ్శయం, ఆహారం, దుస్తులు, వైరయ చికితస
మరియు సంరక్షణ మరియు ామాజిక మరియు ఆరి యిక సహకారం త్తరచ డమే సా ధార్ రృహ
పథకం లక్షయ ం.
లక్ష్యయ లు
 బాధలో ఉన్న మహిళల గ్ాధమిక అవసరాలైన్ ఆగ్శయం, ఆహారం, దుస్తులు, వైరయ
చికితస మరియు సంరక్షణ మరియు ామాజిక మరియు ఆరి యిక సహకారం త్తరచ డం.
 దురరృ్క ర ర పరిిత యి లతో దెబి తిన్న వారి మాన్ిక బల్లనిన తిరిగి పంరటానికి
వీలు కలిప ంచడం.
 వారి క్టలంబం / సమాజంలో పున్రా య వసీక యి రణ కోసం చరయ లు త్తస్తకోవడానికి
వీలుా వారికి న్నయ య సహాయం మరియు మార గరరశ కతా ం అంద్ధంచడం.
 బాధిత మహిళలక్ట ఆరి యికంా, మాన్ికంా పున్రావాసం కలిప ంచడం.
 బాధలో ఉన్న మహిళల యొకా వివిధ అవసరాలను అర యిం చేస్తక్టని, త్తరచ రల
సహాయక వయ వసా యి పనిచేయడం.
 గౌరవంా మరియు న్మమ కంతో వారి జీవితానిన కొతుా గ్ారంభించడానికి వీలు
కలిప ంచడం.
ఈ పథకంలో లబిా ి ర్ణలు ఎవర్ణ ?
రి
 ఏ ామాజిక మరియు ఆ ిక ఆరరణ లేక్టండా నిసస హాయులైన్ మహిళలు;
 గ్పకృతి వైపరీతాయ ల వలన్ నిరాగ్శయులై ామాజిక మరియు ఆరి యిక ఆరరణ లేక్టండా
ఉన్న మహిళలు.
 జైలు నుండి విడురలై, క్టలంబం, ామాజిక మరియు ఆరి యిక ఆరరణ లేని మహిళా
ఖైదీలు.
 రృహ హింస, క్టలంబ ఉగ్ద్ధక ుత లేా విభేాలు ఎదుర్కా ంటూ, ఏ జీవన్నధారం
లేక్టండా తమ ఇళ ోను విడిచిపెట్బ ర డిన్ మహిళలు మరియు దోపిడీ నుండి గ్పత్యయ క
రక్షణ లేక్టండా ఉన్న మహిళలు మరియు వైవాహిక వివాాల కారణంా
న్నయ యాయిన్నలలో వాయ జాయ నిన ఎదుర్కా ంలన్న బాధిత మహిళలు.
 అగ్కమ రవాణా చేయబడిన్ మహిళలు / బాలికలు లేా దోపిడీని
ఎదుర్ణా ంలన్న పుప డు వయ భిచార రృహాలు లేా వార్ణ ఇతర గ్పదేశాల నుండి
రక్షంచబడిన్ లేా ారిపోయిన్ వార్ణ మరియు ామాజిక లేా ఆరి యిక సహాయం లేని
HIV / AIDS బారిన్ పడిన్ మహిళలు. అయిత్య అల్లంటి మహిళలు / బాలికలు మొరట్
ఉజవా ూ ల్ల పథకం కింర పనిచేస్తున్న గ్ాంతాలోో సహాయం త్తస్తకోవాలి.
సా ధార్ రృహ లో లబిా ి ర్ణలు ఎంత కాలం ఉండవచుచ ?
 రృహ హింసతో బాధపడుతన్న మహిళలు ఒక సంవతస రం వరక్ట ఉండవచుచ .
ఇతర వరాగల మహిళలక్ట, రరి్ం ర ా 3 సంవతస రాల వరక్ట ఉండవచుచ .
 55 ఏళ్ళో పైబడిన్ వృరి మహిళలక్ట రరి్ం ర ా 5 సంవతస రాల వరక్ట వసతి
కలిప ంచవచుచ , ఆ తరాా త వార్ణ వృాిపయ రృహాలక్ట లేా ఇల్లంటి సంసల యి క్ట
మారవలి ఉంలంద్ధ.
 పై వరాగలలోని మహిళలతో ాల పిలలు ో కూడా ాా ధర్ గ్ెహ్ సౌకరాయ లను
పంరవచుచ .
 18 సంవతస రాల వరక్ట వయస్తస రల బాలికలు మరియు 8 సంవతస రాల వరక్ట
వయస్తస రల అబాి యిలను వారి తలుోలతో కలిి ాా ధర్ గ్ెహ్లో ఉండటానికి
అనుమతిాుర్ణ. (8 సంవతస రాల కంటే ఎక్టా వ వయస్తస ఉన్న అబాి యిలను జెజె
యాక్ట ర / ఐిపిఎస్ కింర న్డుస్తున్న చిష్టలన్
డ హోమ్స క్ట మారాచ లిస న్ అవసరం
ఉంద్ధ.)

ఆంగ్ధగ్పదేశ్ లో రల సా ధార్ రృహ వివరములు

 గ్పతి జిల్లోలో రల ష్టసీు శిశు సంక్షేమ శాఖ మహిళా గ్ాంరణంలో ఒక సా ధార్ రృహ
కలదు.
 ఇవే కాక్టండా సా చఛ ంర సంసల యి చే న్డుపబడుచున్న సా ధార్ రృహ కూడా కలవ.
 గ్పతి జిల్లోలో కల ష్టసీు శిశు సంక్షేమ శాఖ పథక సంచాలక్టల వరి ఈ వివరములు
కలవ.
 బాధిత మహిళలు నేర్ణా కానీ, ఇతర్ణలు కానీ, పథక సంచాలక్టలక్ట వి్యం
 తెలిపిన్చో, బాధిత మహిళక్ట సతా ర రక్షణ మరియు వసతి సా ధార్ రృహలో
కలిప ంచబడును.

2.4.2A Beti Bachao Beti Padhao and

బేటీ బచావో బేటీ పఢావో పథకం, ఆడపిలును రక్షించు .. ఆడపిలను
ు చద్ధవిించు
2015 లో గ్ారంభించబడిన్ బేటీ బచావో బేటీ పఢావో పథకం ాా రా జాత్తయ ా
స్థ యి యిలో
ఆడపిలల ో గ్ాముఖయ తను పెంచడం – (వేడుక జరపడం) మరియు ఆడపిలల ో చదువ పట్ ో
గ్ాముఖయ తను పెంచడం. ఈ పథకం పూరి ుా కంగ్ర గ్పభుతా నిధులతో, వారి పూరి ు
పరయ వేక్షణలో నిరా హించట్ం జర్ణగుతంద్ధ.

ఆంగ్ధగ్పదేశ్ లో మొరట్ా వై యస్ ఆర్ కడప జిల్లోలో బాలల లింర ని్ప తిుని పెంచడానికి
గ్ారంభించబడింద్ధ. ఆ తరాా త ఈ పథకం మరి ఏడు జిల్లోలక్ట వాయ పించబడింద్ధ (కృ్,ు
గుంటూర్ణ, గ్పకాశం, నెల్లోర్ణ, కరూన లు, చితూుర్ణ మరియు అన్ంతపురము). మొతుము 8
జిల్లోలలో ఈ పథకము అమలు చేయబడుతంద్ధ.

ఉద్దేరయ లు :
 లింర పక్షాతం వలో లింరము ఎంపిక చేస్తకొన్బడే వయ వస యి నిరూమ లన్
 ఆడపిలల ో క్ట మనురడ మరియు రక్షణ కలిప ంచుట్
 బాలికలక్ట చదువ అందేట్లో చూడట్ం

వ్యయ హాలు :
 ఆడపిలల ో క్ట సమాన్ విలువ సృష్టం
ర చడానికి మరియు వారి విరయ ను
గ్పోతస హించేందుక్ట ఒక నిరంతర ామాజిక చైతన్య ం మరియు సమాచార గ్పచారం
అమలు చేయుట్. తాా రా అంరరి ఆలోచన్న విధాన్ంలో మార్ణప త్యవట్ం.
 లింర వివక్ష సమసయ లు మరియు బాలల హక్టా ల సమసయ లక్ట అనుగుణంా
సేవలు/పథకాలు అమలు చందేల్ల చూడట్ం .
 ఇద్ధ ఒక ామాజిక బాధయ తా గ్పతి ఒకా రూ త్తస్తక్టనేల్ల, బాలికా శిశు జన్నన్నలను
పెంచుట్క్ట ఈ పథకము నిరే ిశించబడిన్ద్ధ.

20 ఈ పథకం ఎవరి కోసం

 మొరటి కొతుా వివాహం చేస్తక్టన్న యువ
సమూహము జంట్లు; రరిభ ణీ మరియు ాలిచేచ
తలుోలు; తలిరో ంగ్డులు

రెండవ యువత, కౌమార్ణలు (బాలికలు

సమూహము మరియు బాలుర్ణ), అతుమామలు,
వైదుయ లు / అభాయ సక్టలు, ష్టపైవేట్
ఆస్తపగ్తలు, న్రిస ంగ్ హోమ్లు
మరియు రోర నిరాిరణ మరియు
ాా నింగ్ కంగ్ాలు

తృత్తయ అధికార్ణలు, పంచాయత్త రాజ్

సమూహము వయ వసలు
యి ; మహిళా సా యం
సహాయక సంఘాలు / సమిష్ట ర
సంఘాలు, మత పెరలు ి ,
సా చఛ ంర సంసలుయి , మీడియా,
వైరయ సంఘాలు, పరిగ్శమ
అోియ్య్నుో, మరియు ాధారణ
గ్పజలంరరూ.

కంగ్ర ఆరోరయ క్టలంబ సంక్షేమ మంగ్తితా శాఖ అనుసంధాన్ కారయ గ్కమములు

 అనిన రంాల వారికి అవాహన్ కారయ గ్కమాలు నిరా హించి చైతన్య వంతలను
చేయడం
 పిి & పిఎన్డిటి చట్ం ర లోని నిబంధన్లపై గ్పభుతా సౌకరాయ లతో రోరనిరాిరణ
గ్పగ్కియలు నిరా హి న్న వైరయ అధికార్ణలక్ట శిక్షణ (రరభ స యి శిశు లింర నిరాిరణ
స్తు
నిరోధక చట్ం ర )
 రరభ స యి శిశు లింర నిరాిరణ పై గోపయ సమాచారం అంద్ధస్తున్న వారికి బహుమతలు
ఇవా డం.
 రరభ స యి శిశు లింర నిరాిరణ నిరోధక చట్ం ర అమలు బలోేతానికి నిరా హించే ఇతర
కారయ గ్కమాలు.

కింప్ర మానవ వనరుల అభివృద్ధి మింప్తిత్వ రఖ్ అనుసింధాన

కారయ ప్కమమలు
 గ్పత్యయ క ష్టడైవ్ / గ్పచారాల ాా రా బాలికలను ారా గ్తికంా న్మోదు చేసేల్ల ాఠశాల
నిరా హణ కమిటీలను (ఎస్ఎంి) సగ్కియం చేయడం.
 ాఠశాలలోో బాలికలు ాల్గన్డానిన గ్పోతస హించడానికి బాలికా వేద్ధకలను
సృస్థష్టం
ర చండి
  బాలికలక్ట పనిచేసే మార్ణగుదొడను ో నిరిమ ంచడం.
 వరి ుంచే చోట్ కసూురాి ాంధీ బాల్ విాయ లయ రవన్నలను నిరిమ ంచడం.
 మాధయ మిక ాఠశాలలోో గ్డాప్-అవట్ బాలికలను తిరిగి చేరేచ గ్పచారానిన
గ్ారంభించడం
 మాధయ మిక మరియు సీనియర్ మాధయ మిక ాఠశాలలక్ట బాలికల హాసల్ ర ను
నిరిమ ంచడం.

 బాలిక పిలల ో సేన హపూరా క ాఠశాలలక్ట గ్ామాణిక మార గరరశ కాలు / గ్పోటోకాల్లను
అమలు చేయడం

ఈ రథకమలో రాట్రషు ప్రభ్యత్వ కారయ ప్కమమలు

 రాష్ట్ ర వాయ పుంా ఈ పథకం అమలు కోసం రాష్ట్ ర నిరా హణ సమితిని ( State Task
Force) ఏరప రచట్ం.
 జిల్లోలలో ఈ పథకం అమలు కోసం జిల్లో నిరా హణ సమితిని ఏరాప లచేయడం.
 రాష్ట్ ర గ్పభుతా ం జిల్లోలలో ఈ పథకం యొకా క్కలకమైన్ లక్ష్యయ లకై నిరా హణ ఖర్ణచ
మరియు పనిత్తర్ణను సమీక్షస్తుంద్ధ.
 రాష్ట్ం ర గ్పభుతా ం, గ్పజల ఆలోచన్న విధాన్ననిన మారచ డానికి శిక్షణలను, అవాహన్
కారయ గ్కమాలను నిరా హిస్తుంద్ధ, వీటితో ాల సమాచార రృశయ గ్శవణ ాధన్నలచే
విసుృత గ్పచారం నిరా హిస్తుంద్ధ.

2.4.2B Mahila Shakti Kendra Scheme

మహిళా శకి ుకంగ్ర పథకం
ప్గామీణ మహళ్లను శకి తవింత్ిం చేయుటక్ట ...........
 కంగ్ర మరియు రాష్ట్ ర గ్పభుతాా ల భారాా మయ ంతో అమలు చేయబడే ఈ పథకం
గ్ామీణ మహిళలను చేర్ణట్క్ట ఒక ఇంట్ర్ఫేస్ను అంద్ధస్తుంద్ధ.
 గ్ామీణ మహిళలక్ట గ్పభుతా పథకాల పట్ ో అవాహన్ మరియు శిక్షణ కలిప ంచి,
పథకాల ఫల్లలను అందుక్టనే ామర యియ ం పెంపంద్ధంచడం ాా రా వారిని శకివంతం ు
చేయడమే ఈ పథకం లక్షయ ం.
 జాత్తయ మహిళా ాధికారత మి్న్ స్థాయిన్ంలో 2017-18 లో మహిళా శకి ుకంగ్ర పథకం
గ్ారంభించబడింద్ధ.
 మహిళా శకి ుకంగ్ర పథకం ఆంగ్ధగ్పదేశ్ రాష్ట్ం ర లో 2018-19 నుంచి అమలులో ఉంద్ధ.
గ్పస్తుతం అనీన 13 జిల్లోలలో ఈ పథకం న్డుపబడుచున్న ద్ధ.
  రాష్ట్ా ర యి యి లో ఈ పథకం సమన్ా యం మరియు పరయ వేక్షణ కొరక్ట సే స్థ ట్
ర రిోర్స
సెంట్ర్ ఫర్ విమెన్ కలదు. ఈ రిోర్స సెంట్ర్ లోని ిబి ంద్ధ, రాష్ట్ ర ష్టసీు శిశు సంక్షేమ
శాఖ క్ట మహిళా సంక్షేమ మరియు ాధికారత పథకాల అమలుక్ట, సమన్ా యానికి
మరియు పరయ వేక్షణక్ట తగిన్ సేవలు అంద్ధాుర్ణ.
 గ్పతి జిల్లో లో ఒక జిల్లో స్థాయియి మహిళా కంగ్రం ఉన్న ద్ధ. దీనిలో ఒక మహిళా సంక్షేమ
అధికారి మరియు ఇరర్ణ ి జిల్లో సమన్ా యకర ులు ఉంటార్ణ.
 ఆంగ్ధగ్పదేశ్ రాష్ట్ం ర లో 3 బాా వెనుకబడిన్ జిల్లోలైన్ వైయస్ఆర్, విజయన్రరం
మరియు విశాఖపట్న ం జిల్లోలలో స్థబాోక్ట స్థాయియి మహిళా శకి ుకంగ్ాలు
న్డుపబడుతాయి.
 వెనుకబడిన్ జిల్లోలలో, గ్పతి జిల్లోలో 8 స్థబాోక్టలోో స్థబాోక్ట స్థాయియి మహిళా శకి ుకంగ్ాలు
స్థసూరడెంల వాలంటీర ో భారాా మయ ంతో అవాహన్ మరియు శిక్షణ కారయ గ్కమాలు
జర్ణగుతాయి.
 మొతుం 24 స్థబాోక్టలోో, గ్పతి స్థబాోక్టకి 200 మంద్ధ స్థసూరడెంల వాలంటీర ో ఎంపిక
జర్ణగుతంద్ధ.
 స్థబాోక్ట స్థాయియి కమిటీ ాా రా స్థబాోక్ట నుంచి కాలేజీల నుంచి విాయ రి యి వాలంటీర ోను ఎంపిక
చేాుర్ణ. NSS/NCC కాడెర్ విాయ ర్ణిలను కూడా ఎంపికచేయవచుచ . వాలంటీర ోలో
ఎక్టా వా ఆడపిలలు ో ఉండాలి.

స్థసేట్
ర రిోర్స సెంట్ర్ ఫర్ విమెన్ విధులు

 రాష్ట్ంర లో మహిళా కంగ్దీకృత పథకాల అమలుక్ట రాష్ట్ ర గ్పభుతాా నికి ాంకతిక

సేవలు అంద్ధంచే విభారంా పనిచేసూు, ఇతర శాఖల సమన్ా యంతో పథకాల
గ్పభావానిన మెర్ణగుపరచడానికి చరయ లు త్తస్తక్టంలంద్ధ.
 జిల్లో మరియు బా
స్థ ో క్ట ా
స్థ యి యిలో బేటీ బచావో బేటీ పఢావో మరియు మహిళా శకి ుకంగ్ర
పథకాల అమలుక్ట కారయ గ్కమ నిరాా హక విభారంా పనిచేస్తుంద్ధ.
 మహిళలను గ్పభావితం చేసే గ్పస్తుత విధాన్నలు, కారయ గ్కమాలు మరియు చటారలను
గ్కమం తపప క్టండా సమీక్షంచి మరియు తగిన్ ిఫార్ణస లను రాష్ట్ ర గ్పభుతా ం
ముందు త్తస్తక్టవస్తుంద్ధ.
 లింర స్తనిన తమైన్ శిక్షణ & ామరాయియ నిన పెంచే మాడ్యయ ళళ ను అభివృద్ధి చేి
మరియు అమలు చేస్తుంద్ధ.
జిలాు సా
స్ త యి మహళా కింప్రిం విధులు
 గ్పతి జిల్లో లో ఒక జిల్లో స్థాయియి మహిళా కంగ్రం ఉన్న ద్ధ. దీనిలో ఒక మహిళా సంక్షేమ
అధికారి మరియు ఇరర్ణ ి జిల్లో సమన్ా యకర ులు ఉంటార్ణ.
 జి ో స్థ యి యి మహిళా కంగ్రం మహిళా ాధికారత నిమితుం అమలయ్యయ గ్పభుతా
ల్ల ా
పథకాలైన్ బేటీ బచావో బేటీ పఢావో, వన్ స్థారప్ సెంట్ర్, విమెన్ హెల్ప లైన్, మహిళా
పోలీస్ వాలంటీర్ణో, సా ధార్ రృహ మరియు ఉజవ ూ ల ూరిచ పూరి ు సమాచార సేకరణ
మరియు రాష్ట్ ర మరియు గ్ామ/స్థబాోక్ట స్థాయియి మధయ వారధి ా ఉండట్ం చేస్తుంద్ధ.
 బేటీ బచావో బేటీ పఢావో పథకం అమలుక్ట జిల్లో స్థాయియి మహిళా కంగ్రం కృష్ట
చేస్తుంద్ధ.
 మహిళా కంగ్దీకృత పథకాల అమలుక్ట రాష్ట్ ర మరియు జిల్లో గ్పభుతాా లక్ట సేవలు
అంద్ధస్తుంద్ధ.
 కంగ్ర గ్పభుతా
ష్టసీ ు మరియు శిశు అభివృద్ధి శాఖ
-
జాత్తయ స్థాయియి పరయ వేక్షక
రాష్ట్ ర గ్పభుతా సమితిమహిళాభివృద్ధి
స్థసేట్
ర రిోర్స సెంట్ర్
మరియు శిశు సంక్షేమ శాఖ –
ఫర్ విమెన్
రాష్ట్ ర ాస్థ యి యి పరయ వేక్షక సమితి
జిల్లో స్థాయియి
పరయ వేక్షక సమితి
జిల్లో ా
స్థ యి యి మహిళా
కంగ్ాలు
వెనుక బడిన్
జిల్లోలలో స్థబాోక్ట స్థాయియి
మహిళా శకి ుకంగ్ాలు
2.4.3 Working Women Hostels and AP Women Cooperative Finance Corporation
ఆింప్ధ ప్రద్దశ్ మహళా సహకార ఆరి ిక సింసత

మరియు

ఉదోయ గినుల వసతి రృహమలు

21 (వరిా ంగ్ విమెన్ హాసళ్ళ

ర ళ )
ఆంగ్ధగ్పదేశ్ మహిళా సహకార ఆరి ిక సంస యి 5.3.1975 లో స్థాయిపించబడి ఆరి ికంా వెనుకబడిన్
మహిళలక్ట సా యం ఉాధి పందుట్క్ట గ్పధాన్ంా ర్ణణాలు మంజూర్ణ చేయట్ం ముఖయ
లక్షయ ం.
మహిళా సహకార ఆరి ిక సంస యి అనుబంధ సంసా యి 1987 వ సంవతస రం డిసెంబరోో తెలుగు
బాల మహిళా గ్పరతి గ్ాంరణాలను మొతుం 13 జిల్లోలలో నిరిమ ంచబడి ఆంగ్ధ గ్పదేశ్
మహిళా సహకార

ఆరి ిక సంస యి వారి ఆధా రయ ంలో నిరా హించబడుతన్న వి.

ఆరి ికంా వెనుకబడిన్ మహిళలక్ట, వితంతవలక్ట, అన్నథలక్ట వృతిువిరయ కోర్ణస లలో
శిక్షణ ఇచిచ సా యం ఉాధి పందే ద్ధశా గ్ారంభోతస వం జరిగిన్ద్ధ. దుస్థరాగభాయి మహిళా శిశు
వికాస కంగ్రములు అనిన జిల్లోల లో 11 ఎకరాల స్తవిశాల మైన్ స్థసల యి ంలో స్థాయిపించబడిన్వి
.
మహిళా గ్ాంరణాలలో వివిధ సంసల యి వార్ణ అన్ా SC Corporation, BC Corporation, ITDA,
Municipalities, NABARD, RVM, APSSDC, APSKWDC, జిల్లో గ్ామీణాభివృద్ధశా ి ఖ, ష్టసీు, శిశు
సంక్షేమ శాఖ, జిల్లో వైరయ ఆరోరయ శాఖ వారి సౌజన్య ంతో అనేక శిక్షణ కారయ గ్కమాలు ఈ
గ్ాంరణంలో నిరా హించబడిన్వి.
రత గ్పభుతా ం దురాగబాయి మహిళా శిశు వికాస కంగ్ాలను న్ంరమూరి తారక రామారావ
నైపుణాయ భివృద్ధి మరియు మహిళా ాధికార సంసా యి ేర్ణ మారచ డం జరిగింద్ధ .

వృతిు విాయ శిక్షణా కారయ గ్కమాలు

రోజు రోజుక్ట మార్ణతన్న జీవన్ విధాన్నలక్ట అనుగుణంా యువతలక్ట మరియు
మహిళలక్ట వివిధ వృతులలో గ్ావీణయ తను సంాద్ధంచేల్ల కోర్ణస లు రూపంద్ధంచబడి, తగు
Raw Material ఇచిచ మంచి వృతులలో నైపుణాయ లను పెంపంద్ధంచడం జర్ణగుతంద్ధ.
అల్లగే శిక్షణ కాలంలో వీరికి తగు ఉపకారవేతన్ం ఇచిచ వారికి ఆరి ికంా దోహరపడుతన్న వి

ప్రరతి రథింలో మహళా ప్పాింరణాలు

హరిత అంగ్ధగ్పదేశ్ కింర మహిళా గ్ాంరణాలను పచచ ా, పరిశుగ్రం ా త్తరిచ ద్ధద్ధటా ి నికి గ్పతి
శనివారం సా చచ భారత్ గ్పోగ్ామ్ నిరా హించడం జర్ణగుతంద్ధ. అదే విధంా చట్ను ో
న్నట్డం, వాన్ నీర్ణ వృధా పోక్టండా మండల గ్పజా పరి్త్ సహకారంతో ఇంక్టడు గుంట్ల
తవా కం అనేక కారయ గ్కమాలతో గ్ాంరణాభివృద్ధి జర్ణగుతంద్ధ. ఎడారిల్ల ఉన్న గ్ాంరణాలు
ఈ రోజు పచచ ా, పరిశుగ్రంా మరియు ఆహాోరకరంా మారాయి. శిక్షణకొరక్ట వస్తున్న
మహిళలు ఎంతో ఉతాస హంా శిక్షణ తరరతలను పూరి ు చేస్తకొనివెళ్ళు న్నన ర్ణ.
మహిళా గ్ాంరణం అభివృద్ధి పరంలో గ్పయాణిస్తున్న ద్ధ అన్డానికి గ్ాంరణంలో
మంచి నీర్ణ తాాడానికి R.O.Plant, న్డవడానికి రోడుో మరియు శిక్షణ పందే మహిళల రక్షణ
కోసం ి.ి.కెమెరాలు, అదే విధంా ాయ నిట్రి న్నప్కిన్ వెండింగు మెష్టనుో , నీళళ బోర ోను
వేయడం జరిగింద్ధ. భోజన్ననికి బలలు ో మరియు వార ులు మరియు సమాచారం కోసం
టెలివిజన్ ఏరాప లచేయడం జరిగిన్ద్ధ.
 ఉదోయ గినుల వసతి రృహాలు ( వరిు ింగ్ విమెన్ హాసళ్
ు ి )

 భారత గ్పభుతా ం వారి ఆరి ిక సహాయంతో మహిళా గ్ాంరణాలలో లో కోట్ ో ఖర్ణచ తో

ఉదోయ గినుల వసతి రృహలు ఆంగ్ధగ్పదేశ్ మహిళా సహకార ఆరి ిక సంస యి వారి
ఆధా రయ ంలో నిరిమ ంచడం జరిగింద్ధ. పద్ధ జిల్లోలలో (స్థశ్ల కాకాక్టళం, విజయన్రరం
న్రరం, విశాఖపట్న ం, తూర్ణప గోావరి, గుంటూర్ణ, గ్పకాశం , నెల్లోర్ణ, చితూుర్ణ,
కడప ) ఈ ఉదోయ గినుల వసతి రృహాలు నిరిమ ంచడం జరిగింద్ధ.
 పని చేసే మహిళలక్ట పట్ణ ర , సెమీ అరి న్, లేా గ్ామీణ గ్ాంతాలోో కూడా ఉాధి
అవకాశం ఉన్న మహిళలక్ట స్తరక్షతంా మరియు సౌకరయ వంతంా ఉండే వసతి
మరియు వారి పిలల ో క్ట డే కర్ సౌకరయ ం అంద్ధంచడమే ఈ పథకం యొకా లక్షయ ం.
 ఈ పథకం కింర పనిచేసే మహిళల హాసల్ ర గ్ాజెక్టరలు క్టలం, మతం, వైవాహిక స్థితి
యి కి
సంబంధించి ఎలవంటి త్యడా లేక్టండా అంరరిక్క అందుబాలలో ఉంటాయి.

వరిు ింగ్ విమెన్ హాసళ్

ు ి ఎవరి కోసిం ?
 పని చేసే మహిళలు (ఒంట్రి మహిళలు , వితంతవలు , విడాక్టలు త్తస్తకొని వేర్ణ
ా ఉంలన్న వార్ణ, వివాహం కాని వార్ణ, వివాహమై రర ు లేా తమ క్టలంబం నుంచి
దూరంా వేర్కక గ్పదేశంలో పని కోసం ఉన్న మహిళలు).
 సమాజంలోని వెనుకబడిన్ వరాగల మహిళలక్ట గ్పత్యయ క గ్ాధాన్య త ఇవా వచుచ .
 శారీరకంా వికల్లంగులైన్ లబిిార్ణలక్ట సీట్ ో రిజరేా ్న్ కోసం కూడా నిబంధన్
ఉండాలి.
 ఉదోయ రం కోసం శిక్షణ పందుతన్న మహిళలు (శిక్షణ కాలం ఒక సంవతస రం
మించని పక్షంలో)18 సంవతస రాల వయస్తస వరక్ట బాలికలు మరియు 5
సంవతస రాల వయస్తస వరక్ట బాలుర్ణ, వారి తలుోలతో కలిి వసతి కలిప ాుర్ణ.
 పని చేసే మహిళలు (పి పిలల ో తలుోలు) హాసలో
ర ో కల డే కర్ సెంట్ర్ణన తమ పిలల
ో
కోసం వినియోగించుకోవచుచ .

వరిా ంగ్ విమెన్ హాసళ్ళ

ర ళ గ్పవేశానికి నిబంధన్లు
 స్థసూయిల ఆాయం రూ.50,000/- ాట్ని పని చేసే మహిళలు, లేా మెగ్టోాలిట్న్
న్రరాలలో స్థసూయిల ఆాయం రూ.35,000/- ాట్ని పని చేసే మహిళలక్ట వరిా ంగ్
విమెన్ హాసలో ర ో గ్పవేశానికి అర్ణహలు.
 ఒకవేళ పైన్ ేర్కా న్న ఆాయం మించిత్య, ఆ మహిళలు ఆర్ణ నెలలలోకా హాసల్ ర
ఖాళీ చేయవలి వస్తుంద్ధ.
 ఈ పథకం కింర మూడు సంవతస రాల కన్నన ఎక్టా వ కాలం పనిచేసే ఏ మహిళను
హాసల్ ర లో ఉండటానికి అనుమతించర్ణ. అనూహయ కారణాలు ఉంటే, జిల్లో
యంగ్తాంరం కాల్లనిన ఆర్ణ నెలలక్ట ఒక ారి చొపుప న్ , ఐదు సంవతస రాలు
 ాట్క్టండా పడిగించవచుచ ,
 హాసలో
ర ో గ్పవేశానికి జిల్లో లోని ష్టసీు & శిశు సంక్షేమ శాఖ పథక సంచాలక్టలను
సంగ్పద్ధంచాలి.

Protection of Women from Domestic Violence

రృహహింస నుండి మహిళలక్ట రక్షణ,

చటుిం, సూచనలు, సమాచారిం...............
వివక్షతో కూడిన్ ఆచారాలు, పరత ి లు అభిగ్ాయాలతో సమాజం లోనే కాక్టండా ఇంటోో
కూడా స్రీ ు, పుర్ణ్ సంబంధాలోో అసమాన్తలు ఏరప డి రృహహింసక్ట ారిత్తస్తున్నన యి.
నితయ ం కొంరర్ణ మహిళలు రృహహింసక్ట గురవతన్న పప టికి వార్ణ సరైన్ న్నయ య సలహాలు
తెలియక పోవట్ంతో ఇలవంటివి మరినిన పెరిగిపోతన్నన యి.

వేధింపులక్ట గురవతన్న మహిళలక్ట రక్షణ కవచంా గ్పభుతా ం రృహహింస నుండి

మహిళలక్ట (43/2005 చట్ంర ) రక్షణ చటారనికి 2005లో ార ోమెంట్ ఆమోరం తెలిపింద్ధ. ఈ
చట్ంర మాగ్తం 2007సం.లో మన్ రాష్ట్ం
ర లో అమలోోకి వచిచ ంద్ధ.

జిల్లో ష్టసీు, శిశు సంక్షేమశాఖ దీనిన అమలు చేస్తుంద్ధ. ఆ శాఖ జిల్లో పథక సంచాలక్టలును
2.4.4A
రక్షణాధికారిా వయ వహరిస్తున్నన ర్ణ. కస్తల న్మోదు, బాధితలక్ట న్నయ య సహాయం
చేసేందుక్ట ఒక కౌనెస లర్తో ాల న్నయ యవాద్ధని గ్పభుతా ం నియమించింద్ధ. ఆరోపణలు
ఎదుర్కా ంలన్న వారిని గురి ుంచి, వారిని కోర్ణరక్ట త్తస్తకెళ్ళం
ో దుక్ట పోలీస్త హోంార్ణడలను
నియమించార్ణ.

1. రృహిం అింటే ఏమిటి?

బాధితరాలు, ఆరోపణలు ఎదుర్కా ంలన్న వయ క్టు లు కలిి నివించే ఇలుో.

2. రృహహింస అింటే ఏమిటి?

ఈ చట్ం
ర లోని గ్పయోజన్నల నిమితుం గ్పతివాద్ధ జరిే ఏ చరయ అయిన్న బాధితరాలికి
మాన్ికంా లేా భౌతికంా ఆరోాయ నికి, గ్ాణానికి, అవయవాలక్ట హాని లేా ాయం లేా
అాయం కలిగించడం లేా బాధితరాలిని బెద్ధరించడం వంటివి. వరకట్న ం లేా ఆిు
కోసం డిమాండ్ వంటివి.
౩. బాధితురాలు అింటే ఎవరు? Sec 2(A) of DV Act.
గ్పతివాద్ధతో రృహ సంబంధం ఉన్న వయ కి ులేా గ్పతివాద్ధ ాా రా హింసక్ట
గురయింరన్న ఆరోపితరాలు.
4. ప్రతివాద్ధ అింటే ఎవరు? Sec 2(Q) of DV Act.
బాధితరాలితో క్టలంబ సంబంధం ఉన్న లేా ఉంలన్న వయ కి.ు భారయ లేా వివాహ
సా భావ సంబంధం కలిగి జీవిస్తున్న మహిళ తరపు బంధువ లేా భారాా మి.

5. ఫిరాయ దు చేయుటక్ట ఎవరు అరుహలు?

ఈ చట్ంర గ్పకారం బాధితరాలు లేా బాధితరాలి తరపున్ బంధు, మిగ్తలెవరైన్న
సరర్ణ రృహహింసక్ట సంబంధించిన్ ిరాయ దు చేయవచుచ .

6. బాధితరాలు పందే గ్పయోజన్నలు?

ఈ చట్ంర ాా రా బాధితరాలు పందే గ్పయోజన్నలు గ్కింద్ధ విధంా ఉంటాయి.
 రక్షణ ఉత్తరువ లు
 నవాస ఉత్తరువ లు
 ప్రవయ రరమైన ఆద్దరలు
 ఆధీన ఉత్రు త వ లు
 రరిహార ఉత్తరువ లు
 రక్షణాధికారి ావ రా పొింద్ద రరిహారాలు:
 మధయ ింత్ర (Exparte) ఉత్తరువ లు

రక్షణ ఉత్తరువ లు సెక్షన్ 18

a) బాధితరాలికి కోర్ణర వారి ఆదేశాల గ్పకారం రక్షణ కలిప ంచవలెను
నవాస ఉత్తరువ లు సెక్షన్ 19
a. ఉమమ డి నివాస స్థసల
ి ం నుండి గ్పతివాద్ధని తొలగి పమమ న్డం.
b. గ్పతివాద్ధని ఉమమ డి నివాస స్థసల
ి ంలో గ్పవేశించక్టండా నిరోధించడం
c. గ్పతివాద్ధ ఉమమ డి నివాానిన అమమ డం లేా ాా ధీన్ పరచుకోవడానిన
నిరోధించడం.
గ్పతాయ మాన య నివాసం ఏరాప ల కోరడం.

ప్రవయ రరమైన ఆద్దరలు సెక్షన్ 20

a. న్్పోర యిన్ సంారన్
b. వైరయ ఖర్ణచ లు
c. ఆిు న్్ం ర
d. బాధితరాలికి, పిలల ో క్ట పో్ణా ఖర్ణచ ల నిమితుం నెలవారీ మన్నవరి ు తద్ధతరమైన్వి
ఇపిప ంచుట్.
ఆధీన ఉత్రు త వ లు సెక్షన్ 21
ఇతర చటారలలో ఉన్న అంశాలక్ట రంరం కలరక్టండా సంతాన్ననిన తాతాా లికంా
బాధితరాలి ఆధీన్ంలో ఉంచమని లేా సంతాన్ననిన రరిశ ంప చేసే ఏరాప లో చేయమని
కోరవచుచ .
 రరిహార ఉత్రు త వ లు సెక్షన్ 22
a) ఈ చట్ం ర ాా రా మంజూర్ణ అయిన్ పరిహారాలక్ట అరన్ంా మేజిష్టసేట్ ర బాధితరాలి
రరఖాస్తును పరిశ్లలించి రృహహింస వలో కలిగిన్ శారీరక, మాన్ిక నైరాశాయ లక్ట,
ాయాలక్ట పరిహారం చలిం ో చమని గ్పతివాద్ధకి ఆదేశాలు ఇవా వచుచ .
b) బాధితరాలికి చంద్ధన్ ష్టసీు ధన్ననిన లేా ఇతర ఆస్తులను లేా విలువైన్
సేక్టయ రిటీలను అపప గించమని గ్పతివాద్ధని మేజిష్టసేట్ర నిరే ిశించవచుచ .
c) రక్షణ ఉతుర్ణా లు అమలుక్ట మేజిష్టసేట్ ర తన్ పరిధిలో ఉన్న పలిస్త అధికారి/స్థసే్
ర న్
ఇన్ చారి ూని సహాయపడమని నిరే ిశించవచుచ .

రక్షణాధికారి ావ రా పొింద్ద రరిహారాలు:

a) మేజిష్టసేట్
ర ఉతుర్ణా ల కోసం వేచి చూడక్టండా రక్షణాధికారి బాధితరాలికి తాతాా లిక
నివాస వసతి కలిప ంచాలి.
b) తక్షణ వైరయ సహాయము కొరక్ట సహాయం చేయాలి.
c) బాధితరాలికి, గ్పతివాద్ధకి ఇర్ణవరికి కౌనిస లిం
ో గ్ నిరా హించి గ్ాధమిక ా స్థ ి యిలోనే
వారి యొకా సమసయ పరిష్కా రానికి కృష్ట చేయడం.
d) బాధితరాలు న్నయ యవాద్ధని ఏరాప ల చేస్తకోలేని పరిితి ి లో జిల్లో లీరల్ సరీా సెస్
అథారిటీ ాా రా న్నయ య సహాయం అంద్ధంచడం.
e) బాధితరాలి రవి్య తు రృష్కరయ రగ్రతా గ్పణాళికను (ఫారం-5) రూపంద్ధంచి కోర్ణరక్ట
తెలియజేయడం.
f) బాధితరాలికి కోర్ణర వార్ణ ఇచిచ న్ ఆదేశాల అమలు వి్యంలో రక్షణాధికారి
సహకరించడం
మధయ ింత్ర (Exparte) ఉత్తరువ లు
విచారణ జర్ణగుతన్న సమయంలో మేజిష్టసేట్ ర సముచితమని, న్నయ యమని భావిసేు
మధయ ంతర ఉతుర్ణా జారీ చేాుర్ణ.

Act, 2005 and Sexual Harassment of Women at

2.4.4B రన చేసే ప్రద్దరలలో మహళ్లపై లైింగిక వేధిింపులు
22 (నరోధమ, నషేధమ & రరహారిం) చటుమ, 2013
మఖ్య మైన మూడు ఉద్దేరయ లు
ఈ చటుిం రరిధిలోకి ఎవర్జవరు వసాతరు ?

బాధితురాలు ఎవరు ?
రన చేసే ప్రద్దరలలో మహళ్లపై లైింగిక వేధిింపులు (నరోధమ, నషేధమ &
రరహారిం) చటుమ, 2013
అింత్ర గత్ ఫిరాయ దుల కమిటీ
సా
స్ త నక ఫిరాయ దుల కమిటీ ( ఇపుప డు దీనన సా
స్ త నక కమిటీ అింటారు)
ఫిరాయ దు నమోదు చేయటిం - సాధారణ నబింధనలు

ప్రత్యయ క నబింధనలు
సయోధయ
కాల రరిమితి
23 2.4.5 Trafficking (ITPA Act,) & Ujjawala Homes
Victim Compensation Schemes – State and Central
రాట్రషు ప్రభ్యత్వ మరియు కింప్ర ప్రభ్యత్వ

సహాయ, రరిహార నధి రథకాలు

ఆింప్ధ ప్రభ్యత్వ సహాయ, పునరావాస నధి

 ఆంగ్ధగ్పదేశ్ గ్పభుతా ం G.O.Ms.No.28 WCD & SC(WP) Dept.,
Dt:13.06.2011 ాా రా అతాయ చారం , కిడాన ప్, వరకట్న వేధింపులు &
అగ్కమ రవాణా, యాిడ్ ాడులు మరియు గంత చీలిక వంటి
ార్ణణాలక్ట గురైన్ మహిళలక్ట ఉపశమన్ం కలిప ోు ంద్ధ.
 G.O.Ms.No.28, WCD&SC(WP) Dept., Dt.15.10.2012 గ్పకారం రూ .10,000 /
- నుండి రూ .20,000 / - వరక్ట ఆరి యిక ఉపశమన్ం మెర్ణగుపరచబడింద్ధ
మరియు ఇద్ధ అగ్కమ రవాణా నుంచి రక్షంపబడిన్ బాధితలక్ట
చలిం ో చబడుతంద్ధ

G.O.Ms.No.7, Dept., for WCD&SCs (Prog-II) Dt.10.03.2015, గ్పభుతా ం, గౌరవ

2.4.6 స్తగ్ీంకోర్ణర ఆదేశాలను అనుసరించి ఇటీవల గ్పభుతా ం యాిడ్ ాడి
బాధితలక్ట రూ .1,00,000 / - నుండి రూ.3,00,000/ - క్ట ఉపశమన్ననిన
మెర్ణగుపరచింద్ధ.

G
.
O
.
M
s.
N
o.
2
24 8
గ్పకారం ఈ గ్కింద్ధ విధంా ఉంలంద్ధ
ఉజాూవల పథకం , అప్కమ రవాణా నుిండి రక్షింర బడిన మహళ్లక్ట
ఆసరా......
 అగ్కమ రవాణా నిరోధం కోసం, వాణిజయ లైంగిక దోపిడీ కోసం అగ్కమ రవాణా
చేయబడిన్ బాధితల రక్షణ, పున్రావాసం మరియు పున్రేక్కకరణ కోసం
సమగ్ర పథకమే ఉజాూవల పథకం.
 వాణిజయ లైంగిక దోపిడీ కోసం మహిళలు మరియు పిలలో ను అగ్కమ రవాణా
చేయడం అనేద్ధ గ్ాథమిక మాన్వ హక్టా లను ఉలం ో ఘించే వయ వసీక
యి ృత
నేరం.
 ముఖయ ంా బలహీన్ గ్ాంతాలు మరియు జన్నభా విభాాలలో అగ్కమ
రవాణాను నిరోధించడానికి నివారణ చరయ లు త్తస్తక్టంటానికి బహుళ
రంాల విధాన్ం అవసరం.
 ేరరికం, మహిళల తక్టా వ స్థితి
యి , రక్షత వాతావరణం లేకపోవడం
మొరలైన్వి అగ్కమ రవాణాక్ట కొనిన కారణాలు.
లక్ష్యయ లు
 ామాజిక సమీకరణ మరియు ా స్థ యి నిక సమాజాల గ్పమేయం, అవాహన్
ఉతప తిు కారయ గ్కమాలు, వర్ా ష్కప్లు / సెమిన్నర్ణో మరియు ఇలవంటి
సంఘట్న్లు మరియు ఇతర వినూతన కారయ కల్లాల ాా రా బహిరంర
లైంగిక దోపిడీ కోసం మహిళలు మరియు పిలల
ో అగ్కమ రవాణాను
నిరోధించడం.
 బాధితలను వారి దోపిడీ స
స్థ ల
యి ం నుండి రక్షంచి మరియు వారిని స్తరక్షత
గ్పదేశంలో ఉంచడం.
 ఆగ్శయం, ఆహారం, దుస్తులు, కౌనెస లింగ్, న్నయ య సహాయం మరియు
మార గరరశ కతా ం మరియు వృతిు శిక్షణతో సహా వైరయ సదుాయాలు వంటి
గ్ాథమిక సౌకరాయ లు / అవసరాలను అంద్ధంచడం ాా రా బాలక్ట తక్షణ
మరియు దీర ఘకాలిక పున్రావాస సేవలను అంద్ధంచడం.

  బాధితలను క్టలంబంలోకి మరియు సమాజంలో పున్రేక్కకరణ చేయట్ం.
 అగ్కమ రవాణా ాా రా దేశ సరిహదుిలను ాటి వచిచ న్ బాధితలను వారి
వారి సా దేశానికి పంపించడం.
ఈ పథకంలో లబిా
ి ర్ణలు ఎవర్ణ ?
 వాణిజయ లైంగిక దోపిడీకి అగ్కమ రవాణాక్ట గురయ్యయ మహిళలు మరియు
పిలలు
ో .
 వాణిజయ లైంగిక దోపిడీకి అగ్కమ రవాణాక్ట గురైన్ మహిళలు, పిలలు
ో .
ఈ పథకానిన అమలు చేసే సంసలు యి ఏవి ?
 రాష్ట్ ర గ్పభుతా ాంఘిక సంక్షేమం / మహిళలు మరియు శిశు సంక్షేమ శాఖ
కావచుచ ,
 మహిళల అభివృద్ధి కార్కప రే్నుో ,
 మహిళల అభివృద్ధి కంగ్ాలు,
 పట్ణ ర స్థాయినిక సంసలు
యి ,
 గ్పిరి గ్పభుతా / ష్టపైవేట్ గ్ట్స్ ర లేా సా చఛ ంర సంసలు
యి .
ఆ సంసల యి క్ట అగ్కమ రవాణా, ామాజిక రక్షణ, సంరక్షణ మరియు రక్షణ
అవసరమయ్యయ మహిళలు మరియు పిలల
ో తో, చటారనికి విర్ణరం
ి ా ఉన్న పిలల
ో తో
పనిచేిన్ అనురవం తగిన్ంత ఉండాలి
ఈ రథకిం యొకు భాగాలు మరియు సహాయిం యొకు నమూనా
1. నివారణ
2. రక్షంచట్ం
3. పున్రావాసం
4. పున్రేక్కకరణ
5. క్టలంబం వరక్ట
ి క్ట తిరిగి పంపించడం
ఈ పథకం నుంచి గ్ాంల : 60% కంగ్ర గ్పభుతా ం : 30% రాష్ట్ ర గ్పభుతా ం : 10%
అమలుచేసే సంసలు యి
మన్ రాష్ట్ం
ర లో కల ఉజాూవల సరన్నలు
 1. JMJ ఉజాూవల హోమ్ , న్నార్ణూన్ న్రర్, ఆచారయ న్నార్ణూన్ విశా విాయ లయం
ఎదుర్ణా, JMJ సూా ల్ ఆవరణ లో, గుంటూర్ణ జిల్లో
2. ాయి లికిత ఎడుయ క్న్ల్ సొసైటి, కల్లయ ణదుర గం, అన్ంతపురం, జిల్లో
3. సెంట్ర్ ఫర్ రూరల్ యాక్షన్, పోసల్
ర కాలనీ, అన్ంతపురం
4. భారతరతన మహిళా మండలి, వివేకాన్ంర న్రర్, కడప టౌన్, YSR కడప
జిల్లో.
5. వాసవయ మహిళ మండలి, వేమవరం గ్ామం, కొతూుర్ణ తాడేపలి ో పంచాయత్త,
విజయవాడ గ్ామీణ మండలం, కృ్ ు జిల్లో.

సఖి విమెన్ హెల్ప లైన్, త్క్షణ రక్షణ, సలహాలు, సూచనలు,

సమాచారిం...............
ఆరరణ మరియు రక్షణ కాంక్షస్తున్న మహిళలక్ట సమాచారానిన మరియు
సహాయానిన అంద్ధంచే కంగ్రమే విమెన్ హెల్ప లైన్।
విమెన్ హెల్ప లైన్ హింసక్ట గురైన్ మహిళలక్ట పోలీస్త, వన్ స్థారప్ సెంట్ర్
మరియు హాిప ట్ల్ వంటి తగిన్ సదుాయాలతో అనుసంధానించడం మరియు
దేశవాయ పుంా మహిళలక్ట సంబంధించిన్ గ్పభుతా పథకాల కారయ గ్కమాల గురించి
సమాచారం ాా రా 24 రంట్ల తక్షణ మరియు అతయ వసర గ్పతిసప ంరన్ను
అంద్ధస్తుంద్ధ.
విమెన్ హెల్ప లైన్, మన్ ఆంగ్ధ గ్పదేశ్ లో, గుంటూర్ణలోని మహిళాభివృద్ధి
మరియు శిశు సంక్షేమ శాఖ సంచాలక్టల కారాయ లయంలో ఉన్న ద్ధ.
విమెన్ హెల్ప లైన్, మన్ రాష్ట్ం
ర లో కల 13 సఖి వన్ ా
స్థ ర ప్ సెంట్ర ోతో
అనుసంధానించబడింద్ధ. ఈ గ్పకారంా బాధిత మహిళలక్ట తక్షణ సహాయం
అంద్ధస్తుంద్ధ.
లక్ష్యయ లు
 ఆరరణ మరియు సమాచారం కోర్ణతూ హింసతో బాధపడుతన్న
మహిళలక్ట టోల్ గ్ీ 24 రంట్ల టెలికాం సేవను అంద్ధంచడం.
 పోలీస్ / హాిప ట్ల్స / అంబులెన్స సరీా సెస్ / జిల్లో న్నయ య సేవాధికార
సంస యి (డిఎల్ఎస్ఎ) / గ్పటెక్షన్ ఆీసర్ (పిఒ) / వన్ స్థారప్ సెంట్ర్ వంటి
తగిన్ ఏజెనీస లక్ట అనుసంధానించట్ం ాా రా వి్మ పరిిత
యి లలో లేక
ఇతర పరిిత యి లలో సహాయానిన అంద్ధంచడం.
 నివాస స్థసల
యి ం లో ాని, లేా ఉదోయ రం చేస్తున్న స్థాయినిక గ్ాంతంలో ాని
హింసతో బాధపడుతన్న మహిళక్ట తగిన్ సహాయ సేవలు, గ్పభుతా
పథకాలు మరియు కారయ గ్కమాల గురించి సమాచారం అంద్ధంచడం.
ఒక మహిళ విమెన్ హెల్ప లైన్ కి ఎందుక్ట కాల్ చేయాలి
 181 WHL హెల్ప లైన్ అంటే హింసక్ట గురికాబడిన్ మహిళలక్ట
సమాచారానిన మరియు సహాయానిన అంద్ధంచే కంగ్రం
ఇద్ధ బాధితల మాన్ిక పరిితి
యి ని మెర్ణగు పరిచే కౌనిస లింగ్ కంగ్రం
 181 కౌనిస లర్స తో బాధితలు వారి మన్నభావాలను సంపూర ుంా
పంచుకోవచుచ , బాధితలు ఎవరికి చపుప కోలేని బాధలను వీరితో ఏ
సంకోచం లేక్టండా చపుప కోవచుచ .
 బాధితల వివరాలను గోపయ ంా ఉంచడం వీరి ముఖయ మైన్ గ్పత్యయ కత
 181 విమెన్ హెల్ప లైన్ వార్ణ క్టల, మత, ేర, గపప , స్థాయియి, అంతస్తులను
చూడర్ణ.... వీరి రృష్టలో
ర అంరర్ణ సమాన్మే
 వృతిు లో అంకిత భావం, చేసే పని మీర రృష్ట.ర ...బాధితల మీర గ్ేమ వీరి
గ్పత్యయ కతలు
 బాధితల తపుప లను ఎంచక వారికి సహాయ సహకారాలను పూరి ు స్థాయియి లో
అందేల్ల గ్పయతిన ాుర్ణ
 బాధితలక్ట ధైరాయ నిన ఇచిచ అండా మేమున్నన ం అని వెనున తటిర వారి
కాళళ మీర వార్ణ నిలబడరలిగే సె ై యి య నిన కలిగిాుర్ణ
స్థ రా
 పనిమీర గ్శస్థర.ి .. ముఖయ మైన్ కస్తల పట్ ో బాధయ త, వాటి పరిష్కా రాల కోసం
చూే తపన్ కస్తను విజయం వైపు న్డిపిాుయి.
 24 రంట్లు మహిళల కోసం పనిచేసే ఏకైక సహాయక కంగ్రం
  ిరాయ దు ఎవర్ణ చేిన్ న్నయ యానికి పెరీ
ి ట్ వేి మహిళల ఆతమ గౌరవానిన
కాాడే హెల్ప లైన్.
సఖి విమెన్ హెల్ప లైన్ కి ఎవర్ణ కాల్ చేయవచుచ
 బాలికలు మరియు మహిళలు నేర్ణా కాల్ చేయవచుచ
 బాలికల మరియు మహిళల తరపున్ ఎవరైన్న సరే
విమెన్ హెల్ప లైన్ ాా రా లభించే సహాయములు
 వైరయ సహాయం
 న్నయ య సహాయం
 కౌనిస లింగ్ మరియు ఆరరణ సదుాయం
 పోలీస్ సహాయం
 వయ క్క ుపరమైన్ విచారణ
 షెలర్ ర
 విాయ సహాయం
 గ్పభుతా పధకాల వివరణ
 అంరన్నా డీ ిరాయ దులు
 రతుత సమాచారం

బాలికలు, మహిళలు ఏ సంరరాభ లలో కాల్

చేయవచుచ ను
 పోలీస్ సహాయం అవసరమైన్పుప డు
 హింస జర్ణగుతన్న పుప డు, జర్ణగుతంద్ధ అని నిరాిరించుక్టన్న పుప డు
 ఒతిుడి పెరిగిన్పుప డు
 అతాయ చారం జర్ణరబోతోంద్ధ/జరిగింద్ధ అని తెలిిన్పుప డు
 రయం మరియు ఇబి ంద్ధ కలిగిన్పుప డు
 ఆటో ష్టడైవర్ కానీ మరియు టాక్కస వాల్ల కానీ బహిరంర గ్పదేశాలక్ట
త్తస్తకెళ్ళట్
ో పుప డు.
 తెలియని వయ క్టు లు పరిచయం లేనివార్ణ అగ్డస్ చపుున్న లో ా తపుప డు
అగ్డస్ లు చపిప తపుప ారి పటిం
ర చిన్పుప డు
 ఆపర లో ఉన్న పుప డు
 చిన్న పిలల
ో క్ట పెళిళ ళ్ళళ (బాలయ వివాహాలు ) జరిగేట్పుప డు
 ఎకా డైన్న అాంఘిక కారయ కల్లాలు జర్ణగుతన్న పుప డు
 యాిడ్ ాడులు జర్ణగుతన్నన ...ఈవ్ టీజింగ్ జర్ణగుతన్నన ...
 నిరాగ్శయులైన్ మహిళలు ఎకా డ కనిపించిన్న కాల్ చేయవచుచ
 పిలలో దురిా నియోరం మరియు అగ్కమ రవాణాజరిగిన్న….
 గ్డాప్ ఔట్స పిలలు
ో కనిపించిన్న….సూా లోో చేరని విాయ ర్ణయిల సమాచారం
ఇవా వచుచ ను

ముగింపు
 గ్పతి బాలిక మరియు మహిళ ఆపర సమయాలలో 181 టోల్ గ్ీ
నెంబర్ణను గుర్ణు పెలరకొని కాల్ చేి సతా ర ఉపసమన్ం
పంరవచుచ .
 గ్పతి ఒకా గ్ామ వాలంటీర్ మరియు గ్ామ / వార్ణడ
సచివాలయం ిబి ంద్ధ విమెన్ హెల్ప లైన్ 181 టోల్ గ్ీ
నెంబర్ణను విసుృతంా గ్పజలలోకి త్తస్తక్టవెళి,ో కలిగే
గ్పయోజన్నలను వివరించవలిన్రని కోర్ణతన్నన ము.
కాగిన జబుల్ మరియు నాన్ కాగ్నన జబుల్ ఆఫీస్ యొకు
రిజిట్రసేష
ు న్:
• SEC 154 Cr.P.C ప్రకారమ (1) గురి తించరగిన నేరిం యొకు
కమిషన్క్ట సింబింధిించిన ప్రతి సమాచారిం, ఒక పోలీసు
సే ు న్క్ట బాధయ త్ వహించే అధికారికి మౌఖికింగా ఇసే,త
స్ ష
సమాచారిం ఇచేు వారికి చరవబడుతుింద్ధ; మరియు
అటువింటి ప్రతి సమాచారిం, ప్వాత్పూరవ కింగా ఇచిు నా
లేా పైన ేరొు నన విధింగా ప్వాసినా, సింత్కిం చేసిన
వయ కి త సింత్కిం చేయాల, మరియు ాన లోన విషయాలను
ఒక పుసక త ింలో నమోదు చేయబడాల, అలాింటి అధికారి
రాట్రషు ప్రభ్యత్వ ిం సూచిించిన రూరింలో ఉించాల.

• (2) ఉర-స్టక్షన్ (1) కిింర నమోదు చేయబడిన సమాచారిం

యొకు నకలు వెింటనే, ఉచిత్ింగా, సమాచారిం
ఇచేు వారికి ఇవవ బడుతుింద్ధ
• సింబింధిత్ పోలీసు సూరరిింట్టిండింట్, అటువింటి
సమాచారిం ఒక గురి తించరగిన నేరిం యొకు కమీషనున
బహర గత్ిం చేసుతింరన సింత్ృపి త చెింద్ధత్య, ఈ కసును
 సవ యింగా రరాయ పుత చేయాల లేా ఈ కోడ్ అింద్ధించిన
రరితిలో, అత్నకి అధీనింలో ఉనన ఏ పోలీసు అధికారి
అయినా రరాయ పుతను నరే ేశిసాతరు మరియు అలాింటి
అధికారికి ఆ నేరానకి సింబింధిించి పోలీస్ సే
స్ ష
ు న్ బాధయ త్
వహించే అధికారి యొకు అనన అధికారాలు ఉిండాల.

• 155 CR.P.C. స్టక్షన్ ప్రకారిం (1) తెలయన నేరిం యొకు

సే ు న్ యొకు రరిమితులోు
స్ ష పోలీస్ సే
స్ ష
ు నుు బాధయ త్
వహించే అధికారికి సమాచారిం ఇచిు నపుప డు, అత్ను
పోలీస్ స్సేష
ు న్ డైరీ లో సమాచారిం యొకు విషయమను
నమోదు చేయాల
• (2) అటువింటి కసును విచారిించడానకి లేా కసును
విచారణక్ట చేయటానకి అధికారిం ఉనన మేజిట్రసేట్
ు
ఆద్దరలు లేక్టిండా ఏ పోలీసు అధికారి గురి తించలేన
కసును రరాయ పుత చేయకూడదు.
• (3) అటువింటి ఉత్తరువ ను రవ కరిించే ఏ పోలీసు అధికారి
అయినా రరాయ పుతక్ట సింబింధిించి (వార్జింట్ లేక్టిండా
అర్జసుు చేసే అధికారిం త్రప ) అద్ద అధికారాలను
ఉరయోగిించుకోవచుు .
• (4) ఒక కసు ర్జిండు లేా అింత్కింటే ఎక్టు వ నేరాలక్ట
 సింబింధిించినద్ధ, వీటిలో కనీసిం ఒకటి గుస్రి తించరగినద్ధ,
ఈ కసును గురి తించరగిన కసుగా రరిరణిించాల, ఇత్ర
నేరాలు గురి తించలేనవి అయినరప టికీ అనన
విషయమలు గురి తించ రగినవిగా రరిరణిించబడుతుింద్ధ.
•

నేరం జరిగిన్పుప డు పోలీస్తలక్ట సమాచారం అంద్ధంచుట్

వి్య విశ్ల ో్ణ మీ పరిధి లో ఏ రకమైన్ నేరం జరిగిన్న వెంట్నే ఆ పరిధి లోని
పోలీస్ స్థసే్
ర న్ అధికారికి సమాచారం ఇవాా లి. నేరం క్ట
సంబంద్ధంచిన్ ాక్షయ ం గురించి, ఆన్వాలు గురించి,
అనుమానితల గురించి అనిన వివరాలు సేకరించి తెలాలి
సంగ్పద్ధంచవలిన్ స్థసే్
ర న్ హౌస్ ఆీసర్
అధికార్ణలు
పరయ వేక్షణ అధికారి సరిా ల్ ఇన్స పెక రర్ లేక సబ్ డివిజన్ల్ పోలీస్ అధికారి లేక జిల్లో
పోలీస్ అధికారి
భాద్ధతలక్ట కలిగే ముాియిల గురింపు,
ు ాక్షుల రక్షణ, అవసరమైత్య గ్పభుతా
సహాయక చరయ లు సహాయం అంద్ధంచుట్
న్నయ యాయిన్ ----
విచారణ విధాన్ం
గ్ామ / వార్ డ గ్ామం లో జర్ణగుతన్న అనిన సంఘట్న్లు, అాంఘిక వయ క్టు లు
సంరక్షణ కారయ రరిశ వంటి అనిన రకాలైన్ వివరాలు తెలుస్తక్టని పోలీస్తలక్ట
చేయవలిన్ పని తెలాలి. నేర స్థసల్ల
యి నిన కాాడుతూ ాక్షయ ము ాడవక్టండా
జాగ్రతు త్తస్తకోవాలి. ఏ నేరం జరిగిన్న ఎలవంటి సమయాభావం
 లేక్టండా పోలీస్తలక్ట తెలాలి.

Importance of Gatharing of advance Intelligence to prevent

crime
 













 
















 

































 
















 


 

  
 

  
 
 
 
 
 Dealing with Differently abled, transgender and senior
citizens.
సెక్షన్ వికల్లంగులు, గ్టాన్స జెండర్ మరియు సీనియర్ ిటిజెన్ లతో
వయ హరించు విధాన్ము
చట్ం
ర గురించి స్థక్టోపం
ు ా  రాష్ట్ం ర లోని సీనియర్ ిటిజనుో మరియు
వికల్లంగుల సంక్షేమానికి రాష్ట్ ర గ్పభుతా ం
గ్ాాన్య త ఇస్తుంద్ధ. వికల్లంగుల సంక్షేమ శాఖ
మరియు సీనియర్ ిటిజన్స ఆరోరయ కరమైన్
మరియు మరింత సమగ్రమైన్ జీవన్శైలిని
న్డిపించడంలో వారికి సహాయపడే లక్షం తో
కారయ గ్కమాలు లతో ముందుక్ట వాుయి.
శిక్ష
సంగ్పద్ధంచ వలిన్
అధికార్ణలు
గ్పభుతా ం నుంచి రాష్ట్ం
ర లో వృాిపయ రృహాల నిరా హణ మరియు నిరా హణను
భాద్ధతరాలికి/భాద్ధతలక్ట పరయ వేక్షంచడానికి మొతుం 13 జిల్లోలలో సీనియర్ ిటిజెన్స
ఆరి యిక సహాయం మరియు కమిటీలను ఏరాప ల చేయాలని ఈ విభారం యోచిస్తుంద్ధ. ఈ
ఇతర సహాయం కమిటీలు రాబోయ్య రెండు నెలలోో రాష్ట్ ర వాయ పుంా వాుయి. “ ఈ
కమిటీలక్ట సీనియర్ ిటిజెన్స నేతృతా ం వహిాుర్ మరియు
వారి సా ంత రకమైన్ ిరాయ దులు వచిచ న్పుప డు, వార్ణ వారితో
ానుభూతి పంరటానికి మరియు సరైన్ చరయ త్తస్తకోవడానికి
మంచి స్థితి
యి లో ఉంటార్ణ..
న్నయ యాయిన్ విచారణ విధాన్ం
గ్ామ/వార్ డ మహిళా సంరక్షణ  వికల్లంగులు, గ్టాన్స జెండర్ మరియు సీనియర్
కారయ రరిశ చేయవలిన్ పని ిటిజెన్స ను గురించి
ు గ్పభుతా ం తర్ణపు నుండి
వార్ణ పంరవలిన్ గ్పయోజన్నలను అందేల్ల
చేయాలి. మరియు గ్పభుతా పతకాల గురించి
వారికి వివరించి, అవాహన్ కలిప ంచాలి.
 వికల్లంగుల సంక్షేమ రృహాలు మరియు
వృాిగ్శయల ను సంరరిశ ంచి వాటిపై
నివేద్ధకలను తయార్ణ.
 నేరసల ి మును రక్షంచు విధాన్ము
(Importance of Protection of Crime Scene)

ఉపోాఘతము:
లోకార డస ఎకస చ ంజి గ్పినిస పల్ గ్పకారం నేరస్తుడు నేరసల
యి ములోకి
గ్పవేశించిన్పుడు అతనికి సంబద్ధంచిన్ ఆధారాలను వరలి వెళతాడు. నేర
రరాయ పుులో నేరసల యి ం ముఖయ ాగ్త వహిస్తుంద్ధ. నేరసుల రరాయ పుు లో తగు
జాగ్రతులు త్తస్తకోవాలి. రరాయ పుు అధికారికి సహకరిచిన్పుడు గ్ామకారయ రరిశ కి
పూరి ు అవాహన్ కలిగిఉడాలి.

1. గ్ామ కారయ రర్ణశ లు తమ గ్ామాలలో/వార్ణడలలో ఏదైన్న నేరము

జరిగిన్పుప డు గ్ామ కారయ రరిశ కి తెలిిన్వెంట్నే అకా డికి వెళిళ తక్షణమే
సంబంధిత యస్.ఐ. వారికి పోన్ ాా రా సమాచారము
తెలియపరచవలయును.
2. నేరసల ి మును తక్షణమే ఎవరిని లోనికి అనుమతించక్టండా తగు
జాగ్రతులు త్తస్తకొని పోలీస్త వార్ణ వచుచ వరక్ట నేరసల ి మును
కాాడవలెను.
3. నేరసల ి మున్ందు ాక్షయ ము న్నశన్ం కాక్టండా నేరసల్ల ి నిన జంతవల
నుండి ాక్షులు, బంధువలు, వీక్షక్టలు నుండి కాాడాలి. కొనిన రకాల
భౌతికాధారాలు వాతావరణ పరిిత యి లను బటిర మారతాయి వీటి వి్యంలో
 జాగ్రతులు త్తస్తకొన్వలయును. నేరసలి ము చుటూర కంచ ల్లంటి
గ్తాడునుాని టేపునుాని కట్వ ర లెను.
4. నేరసల ి ము ాక్షయ ముల కొరక్ట సెల్ పోన్ ాా రా ఫోటోగ్రీ, వీడియోగ్రీ
చేయున్పుడు నేరసల యి ంను, ఆధారాలును పూరిా ు త్తయవలయును. దీనిని
సంబంధిత యస్.ఐ. వార్ణ నేరసల ి మున్క్ట వచుచ న్పుప డు ఇవా వలెను.
5. నేరసల ి ముల్ భౌతిక ఆధారములను వాటి ా స్థ యి న్ము మరియు స స్థ ల
యి ం
మారక్టండా చూడాలి. ఆ విధముా మారిన్చో ాక్షం విలువ తగుగతంద్ధ
అని గురించాలి. ు యస్.ఐ. ాయ క్ట చేి రగ్ర పరిచిన్ వస్తువల పైన్ కూడ
గ్ామ కారయ రరిశ మరియు పెరి మనుషుల సంతకము చేయించవలెను.
6. నేరసల ి మును రరాయ పుు అధికారి చితూుపట్ము తయార్ణచేాుడు.
రవి్య తులో చూస్తకోడానికి మరియు కోర్ణరలో ాక్షయ ముా కూడా
ఉపయోరపడుతంద్ధ.
7. నేరసల యి ంను డాక్టయ మెంట్ చేయడానికి ఫోటోగ్రీ, వీడియోగ్రీ మరియు
మహాజర్ణన్నమ ఉపయోరపడుతంద్ధ. పంచన్నమాను పోటోగ్ాీ,
వీడియోగ్రీ చేయించవలెను. సరర్ణ పంచన్నమాలో గ్ామ కారయ రరిశ
సంతకము పెట్వ ర లెను. కోర్ణరలో ాక్షా వయ వహరించాలి.
8. నేరసల ి ము ఏదైన్న దొంరతన్ము సంబంధించిన్ నేరము జరిగిన్పుప డు
సరర్ణ నేర స ి ములోపలికి ఎవరిని గ్పవేశించక్టండా ఏ వస్తువలను
స్థ ల
కద్ధలించక్టండా సరర్ణ ఇంటి యజమానికి చపిప పోలీస్తలు మరియు
స్థకూోస్ టీం (వేలిముగ్ర నిపుణులు) వచుచ వరక్ట సరర్ణ నేరసల ి మును
కాాడవలెను.
9. నేరసల ి ములో ఏదైన్న హతయ క్ట సంబంధించిన్ నేరము జరిగిన్పుప డు
సరర్ణ నేరము జరిగిన్ స్థసల ి ములోనికి ఎవరిని గ్పవేశించక్టండా చూచి
మరియు రకపు ు మడుగు, రకపు ు దుస్తులు ాని హతయ క్ట ఉపయోగించిన్
 ఆయుధములు ాని నేరస్తిలు వద్ధలి వెళిళ న్ట్యై ో త్య వాటిని జాగ్రతుా
చూచుకొన్వలయును పోలీస్తలు మరియు స్థకూోస్ టీం (వేలిముగ్ర
నిపుణులు) మరియు డాగ్ ాా ా డ్ నేరస్తిల ఆచూకి కనుగనుట్క్ట
రగ్రపరచవలయును.
10.నేరసల ి ములో రోడుడ గ్పమారము జరిగిన్పుప డు ఒక వయ కి ు మరిణించిన్పుప డు
మరియు ాయ పడిన్పుప డు పోలీస్త వారికి మరియు 108 ిబి ంద్ధకి
తెలియజేి నేరసల ి మును రగ్ర పరచి ాయపడిన్ వారికి గ్పధమచికితస
చేయవలయును. నేరసల ి మున్క్ట ఇర్ణగ్పకా ల తాడుల్లంటిద్ధ లేా
రాళ్ళళ ాని మరియు ా స్థ ో ిక్ట
ర టేప్ ాని కట్వర లయును. జాత్తయ రహారి పై
వాహన్ములను రాకపోకలను ఎలవంటి అంతరాయం కలరక్టండా
పోలీస్త వార్ణ వచుచ వరక్ట రగ్రపరచవలెను మరియు గ్పజలక్ట,
వాహన్ార్ణలక్ట సహకరించవలెను.
11.నేరసల ఢ ములో మహిళలు మరియు మైన్ర్ బాలికలక్ట సంబంధించిన్
లైంగిక వేధింపులు, చరయ లు జరిగిన్పుప డు సరర్ణ మహిళలక్ట, మైన్ర్
బాలికలక్ట రక్షణా ఉండి దైరయ ము చపిప తక్షణమే పోలీస్తవారికి
సమాచారము అంద్ధంచవలెను.
12.గ్పకృతి వైపరితాయ లు (వరరలు, భూకంపం, రవన్ములు కూలిపోవడం,
కాలువలు మరియు చర్ణవలు రండి పడిన్పుప డు) వెంట్నే రస్థర గరలో ఉన్న
పోలీస్త అధికారికి, మండల రెవెనూయ ఆీసర్ కి మరియు నీటిార్ణరల శాఖ
వారికి తక్షణమే తెలియజేి ఆపరలో ఉన్న వారిని కాాడు గ్పయతన ము
చేయవలయును మరియు గ్పజలను కూడ దీనిలో భారాా ములుర చేి
గ్ాణ ఆి ి న్ష్కరనిన నివారించవలెను.
 Counseling techniques in respect of Women, Children, Disabled, Aged and Farmers
4th Week Lession No.6

చట్ం ర గుర్ణంచి ఉపోాఘతము: చట్ ర గ్పకారం బలహీన్ వరాగలు అన్ా మహిళలు, పిల్లోలు,
స్థక్టోపంు ా వికల్లంగులు, వృదుిలు మరియు రైతలు, వీర్ణ సమాజంలో ఎదుర్కా ంలన్న
వివక్షతను రూపుమాపటానికి అనేక చటారలను భారత రాజాయ ంరం గ్పకారం
తయార్ణ చేయట్మైన్ద్ధ. అవి IPC, JJ Act మొరలగున్వి. శారీరక, మాన్ిక
లోాలతో జీవన్ పోరాట్ం చేయుచున్న వయ క్టు లు, వృదుిలు మరియు శకి ు
హీనులు (Physically and Mentally challenged persons, Aged, Infirm persons)
కూడా భారమే మిగిలిన్ గ్పజలక్ట రాజాయ ంర పరంా ఎల్లంటి హక్టా లు
ఉన్నన యో వీరికి ఉన్నన యి. GMSK/WMSK విధి నిరా హణలో ఇలవంటి
వయ క్టు లు ఎదురైన్పుప డు మాన్వతా రృకప ధం తో సప ంధించి చట్గ్ర పకారం
వారికి తగు రక్షణ చరయ లు చేపటిర న్నయ యం చేయాలి. వీరికి సంబంధించి
గ్పభుతా పధకాలు అమలగున్లో తమ అధికార పరిధిలో ఇతర
అధికార్ణలతో కలి కృష్ట చేయాలి. ఇలవంటి వయ క్టు లలో రగ్రతాభావం
పెంచి పెంపంధించాలి. పోలీస్తలక్ట బలహీన్ వరాగల వార్ణ ఇచిచ న్
ిరాయ ధులను సగ్కమంా రిజిసర్ణ ర అయ్యయ విధంా చూడాలి ఎల్లంటి
తిు
రాజక్కయ ఒ డులక్ట లోను కాక్టండా ఇలవంటి కస్తలలో ాధయ మైన్ంత
తా రా కస్తక్ట అవసరమైన్లవంటి ఇతర డాక్టయ మెంట్స ను సేకరించి
సంబంధిత అధికార్ణలక్ట క్ట అంర చేయాలి. అదే విధంా రైతలక్ట
సగ్కమంా గ్పభుతా ం నుండి వస్తున్లవంటి రాయిత్తలు అందే విరంా
వారికి తెలియ పరచాలి.

శిక్ష IPC చటారలలో మరియు సంబంధిత చటారలలో వివరించిన్ శిక్షలు.

సంగ్పద్ధంచవలిన్ Station House Officer, Women and Child Welfare officer, SDPO, Agricultural
అధికార్ణలు Officer
పరయ వేక్షణ అధికారి Superintendent of Police, District Collector.

గ్పభుతా ం నుంచి Women & Girl victims of Acid attacks: An amount of Rs.3,00,000 shall be paid
భాధితలక్ట ఆరి యిక to each acid victim as after care and rehabilitation cost as follows: (a) Of this
amount, an amount of Rs.1 lakh shall be paid to each victim within 15 days of
సహాయం మరియు
occurrence of such incident (or being brought to the notice of the State
ఇతర సహాయం Government).
(b) The balance sum of Rs.2 lakhs shall be paid as expeditiously as may be
possible and positively within two months thereafter”.

Outraging the modesty of Women (Rape) as per Sec.375 & 376 of I.P.C.
(i) An amount of Rs.50,000/- to each case as follows:-
(ii) 25% when FIR is registered along with the Medical Report.
(iii) 25% after filing of charge-sheet.
(iv) Balance 50% should be paid after completion of trial.

Kidnapping and abduction of woman or child as per Sec. 360 & 361, 362, 363,
363-A, 365 or Procuration
of Minor Girl U/s 366-A I.P.C.; selling minor for purpose of prostitution U/s 372
I.P.C.; buying minor for
prostitution U/s 373 I.P.C:
Rs.20,000/- to each victim if she is alive. If not, to the head of the family or Legal
Guardian as the case may be, provided such person is not an accused.

Dowry Death (Section 304-B I.P.C.) Or Dowry Murder Sec.302 I.P.C. r/w or
Sec.3,4,5,6 of DP Act.. Sec.306 I.P.C r/w with 498-A I.P.C.
1. Rs.50,000/- in case of Dowry death as follows:-
(i) Rs.25,000/- to the parents towards legal expenses.
2. In addition the following Relief/Rehabilitation measures shall be taken:-
(i) If the mother is left with children, they should all be admitted to the residential
schools run by Welfare Departments with the permission of family head or
Guardian.
(ii) The facility of GCPS shall be extended to all the Girl children of the
deceased, if they are eligible.
(iii) In case they are not eligible for the scheme, Rs.25,000/- will be deposited in
the name of the Child, in Local Nationalized Bank which the child will get after
she reaches (20) years.
(iv) The Government will take care of full cost of education of children upto (14)
years.
(v) Whenever any dowry death is recorded, if the husband is accused and a
Government employee he should immediately be suspended from service, and
strict action taken as per the Dowry Prohibition Act etc.

Sexual assault (rape) of minor below 18 years, (or ) Gang rape Sec.375 &
376 (2) (g) I.P.C. (or) Custodial
rape Sec.376 (2) (b) or Sec.376-B I.P.C.
(i) A compensation of Rs.1,00,000/- to each victim as follows:-
(ii) 25% when FIR is registered along with Medical Report.
(iii) 25% after filing of charge-sheet.
(iv) Balance 50% should be paid after completion of trial.

Women and Children rescued from trafficking.

An amount of Rs.10,000/- to each individual per case or actual, whichever is

lower, to be paid either by the Commissioner, WD & CW or the District
Collector to the Children/Women who are rescued from trafficking for:-
(i). Repatriation of victims rescued from brothels and other places of trafficking
to their homes/transit home/rescue home.
(ii). Expenditure towards travel, clothing and other immediate necessities, urgent
medical care, food and accommodation expenses.
(iii). As per G.O.Ms.No.1, WD, CW & DW (Pro.) Department, dt.03-01-2003,
the Dist .Collector and P.D. WD &CW will ensure all rehabilitation measures
like, Economic Empowerment, Health, Education, Housing and Civic Amenities,
Legal Assistance etc.,

Women & Girl victims of Acid attacks Based on FIR & Medical Report.
(i). An amount of Rs.1,00,000/- to each victim as follows:-
(ii). 50% when FIR is Registered along with Medical Report (and Free Treatment
 under Arogya Sree Policy).
(iii). 25% after filing of charge sheet.
(iv). Balance 25% should be paid after completion of trail.

Women & Children who have been Hacked or Throat Slit, or grievously injured
due to attack with a weapon etc.

(i). An amount of Rs.50,000/- to each victim as follows:-

(ii). 50% when FIR is Registered along with Medical Report (and Free Treatment
under Arogya Sree Policy).
(iii). 25% after filing of charge sheet.
(iv). Balance 25% should be paid after completion of trail.

న్నయ యాయిన్ ా
స్థ యి నిక మరియు గ్పతయ క కోర్ణరలతో ాలా దేశ అతన్న త న్నయ యాయిన్ం
విచారణ విధాన్ం వరక్ట.

గ్ామ/వార్ డ మహిళా పోలోస్తలకి బలహీన్ వరాగల వార్ణ ఇచిచ న్ ిరాయ దులను సగ్కమంా రిజిసర్
ర
సంరక్షణ కారయ రరిశ తిు పు
అయ్యయ ల్ల చూడాలి. ఎల్లంటి రాజక్కయ ఒ లక్ట లోనుకాక్టండా రరాయ ు
చేయవలిన్ పని. సగ్కమ నిరా హణక్ట సహకరించాలి. GMSK/WMSK రోజూ పంచాయత్త
కారయ రరిశ / ఎస్హెచ్ఓక్ట నివేద్ధంచాలి మరియు ఆయా గ్ాంతంలోని
శాంతిరగ్రతల సమసయ లను వివరించాలి.
జిఓనెంత్యద్ధగ్పకారము జాబ్ చార్ ర ేరోా న్న అనిన
అంశాలలో వన్న భాధితలక్ట కౌనిస లింగ్ ఇవా వలెను

2.6.1 INTERRACTION AND COUNSELLING OF SCHOOL GOING

CHILDREN
పాటరలక్ట వెళ్లి పిలల ు క్ట ఇింటరాక్షన్ మరియు
కౌనస లుింగ్

1. పిలల
ో అభివృద్ధ,ి వారి తోటి విధాయ ర్ణిలు సహచర్ణలు గ్ాముఖయ తఫై
ఎలపు ో ప డు రృష్ట ర పెటారలి.
2. ఒకవయ కి ుసంఘ విగ్దోహ గ్పవరన్లలోు ఉంటే ానిని కౌమార రశలో
స్తలరతరం చేయవచుచ .
3. భాలయ ములోనే క్టలంబ సభుయ లతో సంబంాలు మరింత
గ్పభావితంా ఉన్న పుడు, తోటి వారికి తక్టా వ గ్ాముకయ త గ్పధాన్ ాగ్తా
మారతాయి.
4. శిశువలు కూడా తోటివారితో సమయం రడుపుతారని, మూడు, న్లుగు
సంవతస రాల వయస్తస రల పిలలు ో , తోటివరిచే
అనిక గ రంచబడట్ంలోఇబి ంద్ధ పడుతన్నన రని ఇటివలే జరిగిన్
పరిశోరన్ సప స్థ్ం ర ా చూపిస్తుంద్ధ.
5. తోటివారితో గ్ారంర సమసయ లు పిలలు ో , ామజిక మరియు భావోదేా ర
వికాానికి గ్పతికూల త్తరామ న్నలు కలిగిాుయి.
6. కొంతమంద్ధ పిలలు ో తోటివారితో సంబంధం పెలరకోవడం ఎందుక్ట
క్మో ర అర ిం చేస్తకోవడానికి తోటివారి సంబంాల గ్ారంర అభివృద్ధని ి
అాయ యన్ం చేయడం చాల్ల ముఖయ ం.

ప్గామ మరియు వారుడ సప్మక్షణ కారయ రరస క్టలు చేయవలసిన రన

త్లురింప్డులు, బిందువలు ఉపాాయ యులు మరియు మహళ్
కారయ రరస క్టలు
ల
1. పి లుో మొరట్ తమపి ల ల ో తో ఇతర పిలల ో తో సంబంధం పెలరక్టనే
ామరాియ నిన అభివృద్ధి చేయాలి.
2. తోటివారి సంబంధాలను ఏ నైపుణాయ లను గ్పోతస హిాుయో తెలుస్తక్టని
పిలల ో ను వాటి గురించి గ్పోతస హించాలి.
3. కొంతమంద్ధ చిన్న పిలలి ో న వారి తోటివార్ణ అంీకరించే వార్ణ ఎల్ల
తక్టా వ, అలవంటివారిని గురించి ు చిన్న చిన్న మాట్లతో వారిని
ఇతర్ణలతో కలిిపోయ్య విధముా తయార్ణచేయాలి.
4. సహచర్ణల సంబంధాలు పిలల ో అభివృద్ధిఫై ధీర గకాల గ్పబావాని
చూపుతాయి. రమనించుకొని పిలల ో గ్పవరన్ను
ు తరచుా పరిిలిసూు
వండాలి.
పైన్ ఉరహరించిన్ వారిలో ముఖయ ముా తలిర ో ంగ్డులు గ్పతిరోజూ
సూా ల్ నుంచి రాానే సూా ల్ కి వెళ్ళళ రర గరనుంచి వచేచ వరక్ట జరిగిన్
వి్యాలను అందులో అాయకరమైన్ వి్యాలు ఉన్న లో అయిత్య
సప ంద్ధంచి వెంట్నే కౌనిస లింగ్ చేస్తకోవాలి మరియు టీచర్స క్ట
సంబంద్ధత అధికార్ణలక్ట కూడా తెలియచేస్తకోవాలి.

మరికొనన విషయమలు:
1. ష్టపైమరీ సూా ల్ లేా ఎలిమెంట్రీ సూా ల్ పిలల ో క్ట సేఫ్ట ట్చ్ అన్ సేఫ్ట
ట్చ్ గురించి తెలియచేయాలి.
2. ఎవరిన్న బయపెలరచున్న లో వేకిలిచేసులు చేస్తున్లో అనిపిసేుయ్
రటిర ర అర్ణసూు అకా డనుండి జన్ం ఉండే చోటికి పరిెతువలెను.
3. చిన్న పిలల ో క్ట నీతికథలు టీచర్స బోధించిన్పప టికి మీక్ట వచిచ న్
కథలు చపప మని అడిగి వారిలో వన్నన రయానిన పోగట్వ ర లెను.
4. గ్పభుతా ం వార్ణ నో బాగ్ డే నెలలో గ్పతి 1 మరియు 3 శనివారంలలో
పిలల ో క్ట ాట్లు, డాన్స ,నీతికథలు, గురించి ఆట్లు గ్కాఫ్ట ర మొరలగు
తెలియచేయచున్నన ర్ణ,
5. పిలల ో క్ట చీకటి అంటే బయం పోయ్య విరంా ధైరయ ం చాప లి.
ఆపోహాలు నిజం కారని గైడ్ చేయాలి.
2.6.2 పోలీసు రఖ్ నుిండి ప్రజలు వెబ్ సైట్ ావ రా పొిందు సేవలు

స్థక్టోపుముా
ప్రజలు పోలీసు రఖ్ నుిండి వెబ్ సైట్ ావ రా సేవలు పొింరడానకి
ప్రభ్యత్వ మ ఏరప రిచిన సేవలు,
పోలీసు సే ు న్ నిందు ఏదైనా ారకాసుత లేా అరీ ె ఇవయ డానకి
స్ ష
 దొంరలించబడిన్ లేా దొరికిన్ ఆిు యొకా వివరాల కొరక్ట.
 తపిప పోయిన్ లేా కిడాన ప్ చేయబడిన్ వయ క్టు ల వివరాల కొరక్ట.
 FIR చూడటానికి లేా డౌన్నోడ్ చేస్తకోవడానికి.
 మీ యొకా కస్త గ్పస్తుత స్థిుతి కొరక్ట.
 మీ యొకా పిటి్న్ యొకా స్థిుతి గురించి తెలుస్తకొనుట్క్ట.
 ఏదైన్న అరీ ూ కొరక్ట.
 ఏతకబడుచున్న నేరస్తుని కొరక్ట.
 అరెస్తర అయిన్ వా య స్థక్టు ల వివరాల కొరక్ట.
 గుర్ణుతెలియని శవాల యొకా సమాచారము కొరక్ట.
పైన్ తెలిపిన్ వాటి గురించి వివరముా తెలుస్తకొనుట్క్ట, గ్కింర ఇవయ బడిన్ వెబ్ సైట్
న్ందు చూడవలెను. https://www.appolice.gov.in
 E-చల్లన్ యొకా స్థిుతి/ చలిం
ో పుల కొరక్ట.
వెబ్ సైట్ అగ్డెస్
(AP eChallan Mobile App https://apechallan.org )

 తాళాలు వేయబడిన్ ఇళ ో పరయ వేక్షణ వయ వసు గురించి.

(LHMS AP POLICE Mobile App in play store)
సంగ్పద్ధంచవలిన్ అధికార్ణలు సంరంద్ధత S.H.O.

పరయ వేక్షణ అధికారి C.I, D.S.P, Addl.S.P, S.P

 గ్ామ / వార్ణడ మహిళా సంరక్షణ కారయ రరిశ చేయవలిన్ పనులు
గ్ామము న్ందు రల గ్పజలక్ట గ్కింర తెలపబడిన్ వెబ్ సైట్ ాా రా సేవలు
పంరవచుచ ను అని అంరరిక్క తెలయఛెపప డము
https://www.appolice.gov.in (AP eChallan Mobile App https://apechallan.org )
(LHMS AP POLICE Mobile App in play store)

మీ సేవ ావ రా లభిించు సేవలు

మీ సేవ ాా రా గ్పజలక్ట గ్ఫబుతా ము అంద్ధంచు సేవలు మరియు వాటి కాల

పరిమితి , ర్ణస్తము గురించి వివరములు.
చట్ము
ర గ్కింర తెలపబడిన్ సేవలు ఈ వెబ్ సైట్ న్ందు కలిగిఉండును
గురించి http://www.meeseva.gov.in
క్ట
స్థ ో పుముా
సేవల వివరమలు పని ద్ధన్ములు రుసుమ
 బద్ధలీ గ్పమాణ పగ్తము (TC) 7 days Rs.100/-
 మార్ణా ల పగ్తము 7 days Rs.100/-
 ష్టడైవింగ్ లైసెన్స 7 days Rs.100/-
 రృవ పగ్తాలు జారీ కొరక్ట 21 days Rs.200/-
 వాటా రృవ పగ్తలు 21 days Rs.200/-
 ఐడి కార్ డ 7 days Rs.100/-
 వాహన్ RC 21 days Available at meeseva
 వాహన్ ఇనూస రెన్స 21 days Rs.200/-
 వాహన్ ిటెన స్ సెరి రికట్ 7 days Rs.100/-
 బాండ్ పగ్తాలు 21 days Rs.200/-
 తాక్టల లైసెన్స 21 days Rs.100/-
 గ్కెడిట్ /డెబిట్ కార్ణడలు 21 days Rs.200/-
 సెల్ ఫోన్ 7 days Rs.100/-
 బాయ ంక్ట ాస్ బుక్ట 7 days available at meeseva
 పోసల్ర ాస్ బుక్ట 7days available at meeseva
 పటారార్ ాస్ బుక్ట 15 days available at meeseva
 టైటిల్ డీడ్ 15 days available at meeseva
 ఇండియన్ ాోప ర్ ర 30 days available at meeseva
 ఫోరిన్ ాోప ర్ ర 30 days available at
meeseva
 Idcard (వివరణను అంద్ధంచడానికి
టెకస టబాక్టస అంద్ధంచాలి) 7 days available at
meeseva
 సెరి రికటే (వివరణను అంద్ధంచడానికి
టెక్టస ట బాక్టస అంద్ధంచాలి ) 7 days available at meeseva
 రే్న్ కార్ డ 7 days available at meeseva
 పింఛన్ బుక్ట 7 days available at meeseva
 ాయ స్ బుక్ట 7days available at meeseva
 వివాహ శురకారయ ల ఫంక్షన్ హాల్/
ఎక్టా వ శబాిల సీప కర్ణో 7 days Rs.100/-
 పబిక్ట
ో మీటింగ్ 7 days Rs.500/-
 చిన్న ఫంక్షన్ ో ఆరేా ాు కొరక్ట 7 days Rs.500/-
 వాణిజయ గ్పరరశ న్లు 7 days Rs.100/-
 సర్ణా స్ గ్పరరశ న్ కొరక్ట 7 days ---------
 కొరోప రేట్ వారి ి కోాువా ఫంక్షన్ కొరక్ట 7 days Rs.200/-
 ినిమా చిగ్త్తకరణ 7 days Rs.3000/-
 ఆడియో రిలేజ్ ఫంక్షన్ కొరక్ట 7 days Rs.1000/-
 ినిమా విజయోతస ా ఫంక్షన్ కొరక్ట 7 days Rs.700/-
 టి వి షూటింగ్ కొరక్ట 7 days Rs.500/-
 ారిగ్శామిక గ్పరరశ న్ 7 days Rs.2000/-
 ఆటొలు కోసం మొబైల్ గ్పకట్న్ 7 days Rs.500/-
 వాయ నుోకోసం మొబైల్ గ్పకట్న్ 7 days Rs.1000/-
 వినియోరార్ణల మీటింగ్ 7 days Rs.700/-
 గ్పయోజన్ గ్పరరశ న్ 7 days Nil
 రాయ లీలు 7 days Rs.100/-
 మతపరమైన్ ఫంక్షన్ 7 days Rs.100/-
 సైబర్ కఫ్ట 7 days available at meeseva
 విగ్రహాలు మరియు పంద్ధలుో 7 days available at
meeseva
 ఉదోయ ర రృవీకరణ కోసం సరి రిక్ట ర 7 days Rs.100/-
 వాహన్ బద్ధలీ కోసం (NOC) 7 days Rs.100/-
 తాజా 3 స్థారర్ హోట్ల్ 7 days Rs.10,000/-
 రెన్న వల్ 3 స్థారర్ హోట్ల్ 7 days Rs.3000/-
 తాజా 5 స్థారర్ హోట్ల్ 7 days Rs.15000/-
 రెన్న వల్ 5 స్థారర్ హోట్ల్ 7 days Rs.5000/-
 బార్ / ధార 7 days Rs.2000/-
 ఏదైన్న బహిరంర గ్పదేశములలో
విన్నధ వేడుకలు మరియు రెారర్ ల
 నిరా హణ అనుమతల కొరక్ట 7 days Rs.1000/-
 ాారణ హోట్ల్ / రెారరెంలో 7 days Rs.2000/-

సంగ్పద్ధంచ వలిన్ సంరంద్ధత S.H.O.

అధికార్ణలు
పరయ వేక్షణ అద్ధకారి C.I, D.S.P, Addl.S.P, S.P

గ్ామ / వార్ణడ మహిళా సంరక్షణ గ్ామము న్ందు రల గ్పజలక్ట గ్కింర తెలపబడిన్ వెబ్ సైట్ ాా రా
కారయ రరిశ చేయవలిన్ పనులు సేవలు పంరవచుచ ను అని అంరరిక్క తెలయఛెపప డము
http://www.meeseva.gov.in

THE END