1

SERATAS
22 MAC 2019
INTRODUCING……

NAME: _________________________________________

CLASS: _________________________________________

|
 2

MASALAH

 MENGANTUK
 SUSAH NAK INGAT
 SUSAH NAK FAHAM
 TAK TAHU BUAT NOTA

KELUHAN

 BACA TAPI TAK INGAT @ KELIRU

 BOLEH BUAT TAPI MARKAH SIKIT @ TAK BOLEH SKOR
 SUSAH NAK FAHAM MAKSUD SOALAN
 RASA FAHAM TAPI MASA EXAM TAK BOLEH JAWAB
 STUDI LAST MINIT @ RELEKS DULU @ KHAYAL

PERSEPSI

 BIO SUSAH
 BIO JUST READ & MEMORISING
 PAYAH NAK BOLEH A
 KBAT ????????????????

MASALAH TERBESAR ADALAH

MAKA MASA EXAM .....

Bio is THINKING subject

You need a tool & technique

|
 3

HOW TO BE EXCELLENT IN BIOLOGY?

PAPER 2

PAPER 1

PAPER 3

|
 4

B) Technique how to answer the question Paper 3 (4551/3)

QUESTION 1 (33 Marks)

Kertas 3 Soalan 1 (struktur) mengandungi 11 elemen Science Process Skills

dalam Biologi Kertas 3. Item- item adalah seperti berikut:

 KB0601 : Observation
 KB0602 : Classification
 KB0603 : Measure using numbers.
 KB0604 : Inferences
 KB0605 : Predicting.
 KB0606 : Communication
 KB0607 : Relate time and space.
 KB0608 : Analysing data.
 KB0609 : Operational definition.
 KB0610 : Variables and how to control them.
 KB0611 : Hypothesis.

 Tips : Semua jawapan sebenarnya dah ada dalam soalan!

 Carilah sebanyak mungkin CLUES daripada soalan tu sendiri, rajah,
jadual atau sebarang bentuk maklumat yang diberi

Special Steps to follow:

1. Cari semua pembolehubah pada bahagian:
i. Arahan soalan
ii. Jadual pemerhatian/ Observation
iii. Penjadualan Data / Communication

2. Isikan dalam column Variables/ Pembolehubah.

* Operating = Operasi = sesuatu yang boleh diukur menggunakan radas.

Diperolehi dari tajuk pada jadual pengukuran. (Panjang/ masa/ suhu/ luas/
jisim).

* Abstrak = sesuatu yang tidak boleh diukur menggunakan radas.

Diperolehi dari tujuan eksperimen pada soalan utama.(Kadar fotosintesis/
kadar keamatan cahaya/ kadar tindak balas enzim)

Operating Variable Abstract

Variable
M.V (OMV) Nilai terendah (AMV) Perbandingan tertinggi
Nilai tertinggi Perbandingan terendah
R.V (ORV) Bacaan terendah (ARV) Kadar Terendah
Bacaan tertinggi Kadar tertinggi

|
 5

Contoh:

Operating Variable Abstract

Variable
M.V (OMV) Jarak 50cm (AMV)Keamatan Rendah
tumbuhan 10cm cahaya Tinggi
dari mentol
R.V (ORV) 40 (ARV) Kadar Rendah
Bilangan 100 fotosintesis Tinggi
gelembung
gas
terbebas

3. Confirmkan jenis Hipotesis dengan melihat pada arahan membina

PENJADUALAN DATA:
-eksperimen pengkadaran
-eksperiment perbandingan

KB0603 :  Ukur/ rekod data menggunakan radas yang diberikan dalam

MEASURING eksperimen dengan unit yang betul.
USING  Up to 2 decimal points.
NUMBER

Mengukur &
Merekod Data
KB0601 :  Guna mata untuk melihat semua maklumat/ data/ radas &
OBSERVATION bahan/Jadual dengan berhati- hati.
 Kaitkan Pemboleh ubah Dimanipulasi (MV) dengan
Pemerhatian Pemboleh ubah Bergerak balas (RV) dan Data
 Tulis dalam bentuk ayat yang menyatakan Nilai yang
dibaca dari data/ radas/ jadual yang diberikan.

MV (Nilai) + ORV +Nilai ORV(unit)

Apabila (OMV) ialah (nilai terendah), (ORV) ialah (nilai

ORV).

Apabila (OMV) ialah (nilai tertinggi), (ORV) ialah (nilai

ORV).

 Eg : Apabila larutan pada pH 5 (MV), masa yang diambil

untuk larutan iodin untuk kekal berwarna kuning (ORV)
adalah 28 minit (Nilai).

|
 6

Apabila larutan pada pH 7 (MV), masa yang diambil untuk

larutan iodin untuk kekal berwarna kuning (OPV) adalah 2
minit (Nilai).

KB0604 :  Inferens 1 adalah untuk Pemerhatian 1

*INFERENCES  Inferens 2 adalah untuk Pemerhatian 2
 Inferens adalah konklusi awal berdasarkan pemerhatian
Inferens eksperimen.
• Inferens dibuat untuk menerangkan pemerhatian dengan
menyoal; kenapa ia berlaku/ apa sebabnya/ kenapa??//
• Menerangkan PEMERHATIAN dan BERIKAN 2 SEBAB (S)

Terangkan Pemerhatian + kerana S1 (ARV) + S2 (Teori)

Terangkan MV menyebabkan ARV (tinggi/ rendah)-S1

kerana S2 (Teori)

Pada (OMV 1), (AMV) rendah/ tinggi, maka kadar (ARV)

tinggi / rendah.

Pada (OMV 2), (AMV) tinggi/rendah/, maka kadar (ARV)

tinggi / rendah.

P1 = pH dan keadaannya
P2 = Kadar hidrolisis kanji/ tindakan amylase kurang/ lebih/
maksimum (S1-ARV)
P3 = Lebih banyak perlanggaran/ perubahan cas pada tapak
aktif enzim// lebih banyak pembentukan enzim- substrat
terbentuk// lebih banyak produk terbentuk (S2-TEORI).

Sample answer.
1. pH 5 adalah berasid (A), menyebabkan kadar hidrolisis
kanji/ Kadar tindakan Amilase adalah paling rendah (S1)
kerana kurang enzim- substrat terbentuk/ kurang
perlanggaran antara amylase dan kanji (S2).
2. pH 7 adalah neutral/ sesuai/ pH optimum (A) menyebabkan
kadar hidrolisis kanji/ Kadar tindakan Amilase adalah paling
tinggi (S1) kerana banyak enzim- substrat terbentuk/ banyak
perlanggaran antara amylase dan kanji (S2).

|
 7

KB0610 :  Kenalpasti semua pembolehubah: MV, RV dan CV

 Semua pembolehubah mesti betul
VARIABLE AND  Cara mengendali pembolehubah adalah lebih kepada
HOW TO tindakan dalam makmal
CONTROL THE
VARIABLES a) Untuk pembolehubah dimanipulasi; kena ada perkataan
Menggunakan MV yang berlainan ;
Mengawal eg... pH; Menggunakan pH larutan penimbal berlainan iaitu
Pemboleh Ubah pH 5,6,7,8 and 9.
Ubah/ tukar + MV + Nilai

b) - Untuk pembolehubah bergerakbalas mesti menyatakan:

i) Mengukur dan Merekodkan + ORV + radas yang
digunakan
Ukur dan Rekod+ ORV + Radas

ii) Menghitung dan Merekodkan + ARV + formula yang

diberikan
Hitung dan Rekod +ARV + Formula

Eg : Mengukur dan mengira masa yang diambil untuk larutan

Iodin kekal kuning (ORV) dengan menggunakan Jam randik
(R).

Menghitung dan merekodkan kadar aktiviti enzim amylase

(ARV) dengan menggunakan fomula (F):

Kadar aktiviti amylase = 1/ Masa yang diambil untuk larutan

iodin kekal kuning

c) Untuk Pembolehubah dimalarkan mesti menyatakan:

Tetapkan CV pada nilai ..
Tetapkan + CV + Nilai

Eg : Masa: Tetapkan masa yang diambil .. iaitu 20 minit

Isipadu : Tetapkan semua isipadu air pada 10 ml

 Sekiranya nilai tidak dinyatakan:

.. menggunakan ..CV.. yang sama
KB0611 :  Terdapat dua jenis hipotesis:
HYPOTHESIS
MV +RV + HUBUNGAN (H)
I. Perkadaran – e.g: Semakin (H) tinggi nilai larutan pH (MV),
semakin pendek masa yang diambil untuk larutan iodin kekal
kuning (ORV) (sehingga pH optimum) .

|
 8

Semakin (H) tinggi nilai larutan pH (MV), semakin tinggi kadar

aktiviti amylase terhadap kanji (ARV) (sehingga pH optimum-
7).

II. Comparison (Perbandingan) – e.g: Kacang tanah (MV)

mempunyai nilai tenaga (RV) yang lebih tinggi (H)berbanding
kacang gajus dan kacang badam.

KB0606 : a) When tabulate table:

COMMUNICATI
ON • Lajur dan baris dengan tajuk dan unit yang betul. (T)
(manipulated and responding variable)
Penjadualan • Transfer Data (observational data) dengan Tepat (D)
Data • Pengiraan yang betul (C)

b) When tabulate Graph:

Tajuk graf

• Label kedua- dua paksi dengan unit yang betul dalam skala
yang sekata (A)
• Semua titik plotted correctly (P)
• Lengkungan licin dan bentuk yang betul (sambung semua
titik) (S)

c) When tabulate Chart:

Tajuk Carta

• Label kedua- dua paksi dengan unit yang betul dalam skala
yang sama (A)
• Bars plotted correctly (P)
• Correct shaped (S)

d)When draw Diagram: No artistic

• Big (suitable size) , clear

• Label the diagram
• Lines for diagram cannot cross together
• Neat without broken lines

Contoh:

|
 9

KB0607 : • Kaitkan MV dan RV

*RELATE TIME • Berikan 2 sebab untuk persoalan itu
AND SPACE.
Hubungan Hubungan / Hipotesis + Penyebab 1 (S1-MV) + Kesan (S2-RV)
p/ubah dari graf

• Semakin bertambah MV, semakin bertambah/ berkurang RV

(Hubungan / Hipotesis) kerana AMV meningkat/ menurun
(S1-MV), menyebabkan (terangkan kesan kepada ORV)
(S2-RV).

HUBUNGAN – Nyatakan hubungan antara kesan nilai pH

terhadap kadar aktiviti amylase pada kanji.

PENYEBAB – Terangkan bagaimana pH memberi kesan

terhadap aktiviti amylase pada kanji/ tapak aktif enzim.

KESAN– Hasil hidrolisis kanji/ kesan pada produk/ / lebih

banyak produk/ lebih banyak perlanggaran

|
 10

Contoh:
1. H: Semakin tinggi nilai larutan pH , semakin tinggi kadar
aktiviti amylase terhadap kanji (ARV) (sehingga pH
optimum/7) //pH 7 adalah optimum untuk aktiviti enzim
amylase
2. P: kerana nilai pH memberi kesan terhadap tapak aktif
enzyme //
3. K: Jadi, lebih banyak kanji berjaya dihidrolisiskan// lebih
banyak pembentukan kompleks enzim- substrat// lebih
banyak produk terbentuk// maltose terbentuk//

KB0609 : • …………….. ialah proses (Definisi) yang ditunjukkan oleh

ORV bergantung kepada perubahan OMV. ARV
dipengaruhi oleh AMV
*OPERATIONAL
DEFINITION Definisi (What & Where) + ditunjukkan oleh ORV +
bergantung kepada perubahan OMV+
Definisi secara ARV dipengaruhi oleh AMV
operasi
Contoh:
+ CAUSE
1. Definisi (R1)&+Where):
(What EFFECTHidrolisis
(R2) Kanji ialah satu proses
tindakan amylase (What) untuk memecahkan kanji (Where)

2. ditunjukkan oleh masa yang diambil untuk larutan iodin

kekal kuning (ORV)

3. Kadar aktiviti amylase terhadap kanji bergantung kepada

perubahan nilai pH larutan penimbal (OMV).

KB0605 : • R: Ramalan yang betul daripada data sebelumnya.

*PREDICTING • S1: Sebab/ kerana perubahan MV (dari soalan)
Membuat • S2 : Kesan terhadap ARV
Ramalan
-RAMALAN BETUL (LEBIH//KURANG//SAMA dengan ORV
VALUE (R) + PENYEBAB (S1- MV) + KESAN (S2- RV)

Masa yang diambil untuk larutan iodin kekal kuning adalah

melebihi 2 minit (R) kerana suhu rendah menyebabkan
aktiviti amylase adalah rendah/ tidak aktif/because the
temperature is low (S1- MV) , maka kadar aktiviti amylase
menjadi rendah// kurang kanji dapat dihidrolisiskan. (S2-
RV)
KB0602 :
CLASSIFYING
Pengkelasan  Mengumpulkan dan mengelaskan awapan berdasarkan ciri-
ciri tertentu yang dikehendaki oleh soalan.
 *Tips; Jangan terpengaruh dengan keseimbangan
 Mesti dalam bentuk jadual

|
 11

QUESTION 2 (17 MARKS)

Mesti lakar kotak dulu..Magic Box

Method to handle the Material and apparatus

Variable
variable
Manipulated Variable
Ulang langkah ______ Mentol
Keamatan cahaya/ dengan mengubah jarak Hibiscus sp.
(Berbeza) kuasa mentol/ jarak Hibiscus sp.dari Pembaris
(Berbeza) jarak Hibiscus sumber cahaya iaitu
sp.dari sumber cahaya/ _____________
bilangan mentol/ Voltage/
Power/ bilangan bateri

Responding Variable

1. Masa yang diambil 1. Ukur dan catat masa Potometer

gelembung udara yang diambil untuk Jam randik
bergerak sejauh 5.0 cm gelembung udara Cecair berwarna/ air/
dalam potometer// Jarak bergerak sejauh 5.0 cm eosin
yang diambil untuk dalam potometer
gelembung udara menggunakan jam
bergerak dalam tempoh 5 randik.
minit.
(MUST in full sentence in
variable or method to
handle)

2. Kadar transpirasi 2. Hitung dan catat

kadar transpirasi
dengan menggunakan
formula: = 1/masa

Constant variable
1. Jenis tumbuhan/ Eksperimen dijalankan Hibiscus sp.
Hibiscus sp. mengunakan jenis
tumbuhan yang sama/
Hibiscus sp.

2. suhu/ udara/ Eksperimen dijalankan Vaselin

kelembapan/ pada keadaan suhu/
pergerakan udara udara/ kelembapan/
pergerakan udara yang
sama/

|
 12

Item Penerangan Mark

KB0612 01 Problem Identify Problem Statement. Based on 3 3

statement aspects:
P1 : Manipulated Variable
Pernyataan P2 : Responding Variable
Masalah R : Link in question form.
Able to relate P1 and P2 in a question form

Apakah kesan ....... MV........ terhadap ..........

RV............. ?

Able to relate the following aspect between P1, 3

P2 and R
KB0612 02 : Hypothesis P1 : Manipulated Variable.
P2 : Responding Variable.
R : Relationship / Link/ Comparision
1.Semakin bertambah/ berkurang ........MV.....,
semakin bertambah/
berkurang .......RV......

2. ......MV 1... mempunyai ......nilai tenaga/

kandungan vit. C..........
lebih banyak/ kurang berbanding ......MV 2...
dan ...MV 3.....

-Hypothesis can be right or wrong.

Dimanipulasi: .....M.V......
KB0612 03 : Variables: 1
Pemboleh Bergerak balas: .....R.V.......
Ubah 1
Dimalarkan: ......C.V.......
1

|
 13

KB0612 04 :  Combine the apparatus and materials. 3

*Apparatus and  Senaraikan radas dan bahan yang wajib
Materials. ada untuk menjalankan eksperimen
Senarai terlebih dahulu.
Bahan & * Anda digalakkan melukis susunan
Radas radas dan bahan eksperimen UNTUK
DAPAT K1.

 Apparatus can be reused but material are

things that will be thrown into dustbin after
experiment such as thread, visking tubing,
tissue paper etc. .

Able to explain the steps of experiment based 3

KB0612 05 : on 5K’s
*Procedures
Kaedah /  K1. Langkah penyediaan/ pengendalian
Prosedur radas dan bahan untuk
 menjalankan eksperimen.
 K2. Langkah menetapkan CV
 K3. Langkah mengukur dan merekod RV
 K4. Langkah mengubah MV
 K5. Langkah berjaga-jaga
 Note:
o K1:Setting apparatus must have
4/5 examples
o K2-K5 only one example

 Title for column and row should be in

KB0612 06: correct units 2
*Data presentation  MV, ORV, ARV
Keputusan/
Jadual MV ORV (Unit) ARV(Unit)
1. ……
2. ……
3. ……
4. …….

JUMLAH
17

DISCUSS LATIHAN URINE…..

SPM 2011….
SPM 2017….