Kan1 PDF

DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀ / 1
DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀ
(¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÀ£ÀßqÀzÉÆA¢UÉ)
2£ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï ©.CQðmÉPÀÑgï ªÀÄvÀÄÛ 3/4£ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï ©.E/©.mÉPï/©.¥Áè£ïUÉ

2018 gÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀªÁV UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
Prescribed Tentative Textbook for

2nd Semester B.Arch and 3rd / 4th Semester B.E/B.Tech/B.Plan, 2018 Scheme.
qÁ. J¯ï. wªÉÄäÃ±À

¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ
ªÀiÁ£À«PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ «eÁÕ£ÀUÀ¼À «¨sÁUÀ
¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ, ºÁ¸À£À.
¥ÉÆæ. «. PÉÃ±ÀªÀªÀÄÆwð
±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸À®ºÉUÁgÀgÀÄ
«±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«.
¥ÀæPÀluÉ
¥Àæ¸ÁgÁAUÀ, «±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«.
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄlÖzÀ ªÁåªÀºÁjPÀÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZÀ£Á ¸À®ºÁ ¸À«Äw
qÁ. PÀj¹zÀÝ¥Àà, CzsåÀ PëÀgÄÀ ºÁUÀÆ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ, «±ÉéÃ±ÀégA

À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«.
qÁ. azÁ£ÀAzÀ UËqÀ, «±ÁæAvÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ, PÀÄªÉA¥ÀÅ «±Àé«zÁå®AiÀÄ.
qÁ. ».a.¨ÉÆÃgÀ°AUÀAiÀÄå, «±ÁæAvÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ, PÀ£ÀßqÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÁUÀÆ ªÀÈwÛ
²PëÀtzÀ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV PÀ£ÀßqÀªÀ£ÄÀ ß ¨ÉÆÃ¢ü¸ÀÄªÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPëÀgÀÄ.
qÁ. ¦. ¥ÁAqÀÄgÀAUÀ ¨Á§Ä, ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ, PÀ£ÀßqÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÀA¦.
PÉ.J¯ï.E. vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÀÄ§â½î, PÀÄ®¥ÀwUÀ¼À £ÁªÀÄ¤zÉðÃ²vÀ ¸Àz¸
À ÀågÀÄ.
rÃªÀiïì «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼À £ÁªÀÄ¤zÉðÃ²vÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ.
SÁ¸ÀV «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼À £ÁªÀÄ¤zðÉÃ²vÀ ¸Àz¸
À ÀågÀÄ.
qÁ. PÉ. ªÀÄÄgÀÄ½zsÀgï, PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ, PÀ£ÀßqÀ C©üªÈÀ ¢Þ ¥Áæ¢üPÁgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀzÀ¸Àå-PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ, «±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«.
«±Àé«zÁå®AiÀÄ ªÀÄlÖzÀ ªÁåªÀºÁjPÀÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZÀ£Á

¸À®ºÁ ¸À«Äw
qÁ. ºÉZï.J¸ï.zÀAiÀiÁ£ÀAzÀ, CzsåÀ PÀëgÀÄ, ©.N.J¸ï, ºÀÆåªÀiÁå¤n¸ï ¨ÉÆÃqïð.

¥ÉÆæ. ºÉ¨Áâ¯É PÉ £ÁUÉÃ±ï, ºÀA¦ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄ, ºÀA¦.
qÁ. J¯ï. wªÉÄäÃ±À, (f.E.¹ - ºÁ¸À£À), ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ©.N.J¸ï, ºÀÆåªÀiÁå¤n¸ï ¨ÉÆÃqïð.
qÁ. ªÀÄºÁAvÉÃ±À £Á. ©eÉð, ¤zÉðÃ±ÀPÀgÄÀ , ¥Àæ¸ÁgÁAUÀ, «vÁ«, ¨É¼ÀUÁ«.
¥ÉÆæ. «. PÉÃ±ÀªÀªÀÄÆwð, ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸À®ºÉUÁgÀgÀÄ, «vÁ«, ¨É¼ÀUÁ«.
ªÀÄÄ£ÀÄßr
F £Ár£À J®è «±Àé«zÁå®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, «zÁåPÉÃAzÀU æ ¼
À À ªÀÄÆ® UÀÄj ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÁæAw
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÉÃ DVzÉ. «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄªÀÅ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£,É ¨ÉÆÃzsÀ£,É G£ÀßvÀ
ªÁå¸ÀAUÀ EvÁå¢UÀ½UÉ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀzÉ PÀ°AiÀÄ §AzÀ ºÉÆgÀ£Ár£À «zÁåyðUÀ¼À°è D¸ÀQÛzÁAiÀÄPÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À eÉÆvÉUÉ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ, ªÁåªÀºj À ¸À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ CUÀvÀå ¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ
CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀ ¢¸ÉAiÀÄ°è PÀ¼ÉzÀ PÉ®ªÀÅ ªÀµð À UÀ½AzÀ PÀ£ßÀ qÀªÀ£ÄÀ ß MAzÀÄ «µÀAiÀÄªÁV
PÀqÁØAiÀÄªÁV ¨ÉÆÃ¢ü¸ÀÄvÀÛ §A¢zÉ. ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðgÀzÀ D±ÀAiÀÄzÀAvÉ «vÁ« PÀbÉÃjUÀ¼À®Æè
PÀ£ßÀ qÀzÀ°èAiÉÄÃ ªÀåªÀºj
À ¸ÀÄwÛzÀÄÝ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉUÉ ¥Àª æ ÀÄÄR ¸ÁÜ£À ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. EzÀ®èzÉ
«±Àé«zÁå®AiÀÄªÀÅ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉ, ¸ÀA¸ÀÌøw, DZÀgÀuÉ ºÁUÀÆ GvÀìªÀU¼ À À£ÄÀ ß ºÀ«ÄäPÆ
É AqÀÄ ¥Àw
æ
ªÀµð À ªÀÇ £Ár£À PÀ¯Á«zÀgÀ£ÄÀ ß, aAvÀPg À £
À ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £ÀÄr ¸ÉÃªÉAiÀÄ°è ¤gÀvg À ÁzÀ ¥ÁædÕg£
À ÀÄß
«±Àé«zÁå®AiÀÄPÉÌ DºÁé¤¹ UËgÀ«¸ÀÄvÀÛ §A¢zÉ.
¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄlÖz° À èAiÀÄÆ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¨É¼Àªt À ÂUU É ÁV ºÁUÀÆ ªÀÈwÛAiÀÄ ²PÀëtzÀ°è
PÀ£ßÀ qÀªÀ£ÄÀ ß MAzÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV ¨ÉÆÃ¢ü¸ÀÄªÀ aAvÀ£U É ¼
À ÀÄ £ÀqA É iÀÄÄvÁÛ §A¢ªÉ. EzÀgÀ ¥ÀA æ iÀÄÄPÀÛ
ªÀiÁ£Àå WÀ£À ¸ÀPÁðgÀ qÁ. ».a.¨ÉÆÃgÀ°AUÀAiÀÄå CªÀgÀ CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ°è£À ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¤ÃrzÀ
ªÀgÀ¢£ÀéAiÀÄ ºÁUÀÆ ªÀiÁ£Àå CzsåÀ PÀëgÄÀ , PÀ£ßÀ qÀ C©üªÀÈ¢Ý ¥Áæ¢üPÁgÀ CªÀgÀ CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ°è dgÀÄVzÀ
¢£ÁAPÀB 29-07-2017 gÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¤tðAiÀÄzÀAvÉ gÁdåzÀ J¯Áè ¸ÀPÁðj/SÁ¸ÀV/rªÀiïØlÄ©
«±Àé«zÁå®AiÀÄUÀ¼À°è vÁAwæPÀ ²PÀët PÉÆÃ¸ÀðUÀ¼À°è ªÁå¸ÀAUÀ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ PÀ£ßÀ qÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ßÀ qÉÃvÀgÀ
«zÁåyðUÀ½UÉ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV ¨ÉÆÃ¢ü¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄªÀAvÉ ¥ÀævåÉ ÃPÀ
¥Àoæ åÀ PÀæªÄÀ UÀ¼À£ÄÀ ß ¹zÀÝ¥r
À ¸À®Ä ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹ “¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZ£ À Á ¸À«Äw (vÁAwæPÀ ²PÀët)
¸À«ÄwUÉ ¸ÀPÁðgÀ £À£ßÀ £ÀÄß CzsÀåPÀë£ÁV ªÀiÁrzÉ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ PÉÆÃ¸ÀÄðUÀ¼À°è (vÁAwæP)À ªÁå¸ÀAUÀ
ªÀiÁqÀÄwÛgÄÀ ªÀ PÀ£ßÀ qÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ßÀ qÉÃvÀgÀ «zÁåyðUÀ½UÉ ¨sÉÆÃ¢¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄªÀAvÉ £ÀªÄÀ ä
«±Àé«zÁå®AiÀÄªÀÅ F ªÀÄÄAa£À ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉAiÉÄ F ªÀµð À ¢AzÀ “DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ” ªÀÄvÀÄÛ
“ªÁåªÀºÁjPÀ PÀ£ßÀ qÀ” JA§ JgÀqÄÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼ À À£ÀÄß £À£ßÀ CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ°è ¥Àæ¹zÀÝ «zÁéA¸ÀgÀÄ ºÁUÀÆ
PÀÄªÉA¥ÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ «±ÁæAvÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÁzÀ qÁ.azÁ£ÀAzÀUËqÀ, qÁ.».a.¨ÉÆÃgÀ°AUÀAiÀÄå,
qÁ.¦.¥ÁqÀÄgÀAUÀ ¨Á§Ä EªÀgÀ£Æ É ß¼ÀUÉÆAqÀÄ qÁ.J¯ï.wªÉÄäÃ±À ºÁUÀÆ ¥ÉÆæ.«.PÉÃ±Àªª À ÀÄÆwð
EªÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è ªÉÄÃ°£ÉgÀqÄÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼ À À£ÄÀ ß ¹zÀÝ¥Àr¸À¯ÁVzÉ.
“DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ” ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è «zÁåyðUÀ½UÉ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉ ¥ÀjZÀAiÀÄ, PÀ£ßÀ qÀ ªÁåPÀgÀtzÀ
§UÉUÉ CjªÀÅ, PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁ gÀZÀ£A É iÀÄ°è ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À §¼ÀP,É ¸ÁªÀiÁ£Àå Cfð, ¸ÀPÁðj Cfð,
¥ÀvæÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ¨sÁµÁAvÀgÀ, ¥À§ æ AzsÀ gÀZ£
À É, ¨sÁµÁ¨sÁå¸À ºÁUÀÆ
¸ÁªÀiÁ£Àå PÀ£ßÀ qÀ ºÁUÀÆ DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀÅzÉ DVzÉ. «vÁ«AiÀÄÄ
PÀ£ÁðlPÀª® À èzÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ºÉÆgÀ gÁdåzÀ «zÁåyðUÀ¼À£ÄÀ ß DPÀ¶ð¸ÀÄwÛzÉ E°è
«zÁådð£ÉUÉ DUÀ«Ä¸ÀÄªÀ ºÉÆgÀ gÁdåzÀ «zÁåyðUÀ½UÉ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ Cj«®èzÉ ºÀ®ªÁgÀÄ
vÉÆqÀPÄÀ UÀ¼À£ÄÀ ß JzÀÄj¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. vÀªÄÀ ä ¢£À¤vÀåzÀ ¸ÀAªÀº£À ÀPÌÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå PÀ£ßÀ qÀzÀ eÁÕ£ÀzÀ CUÀvÀåvÉ
PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ. F ¢¸ÉAiÀÄ°è “ªÁåªÀºÁjPÀ PÀ£ßÀ qÀ” ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÄÀ ªÀ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ
¥ÀjZÀAiÀÄ, PÀ£ßÀ qÀ CPÀëgÀªiÀ Á¯É, GZÁÑgu À É, ¸ÀA¨sÁµÀuÉUÁV PÀ£ßÀ qÀ ¥ÀzU À ¼ À ÀÄ, ¸ÀA¨sÁµÀuÉUÁV
ªÁåPÀgÀtzÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼ À ÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ PÉÊ¦rAiÀiÁV £Égª À ÁUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
ªÉÄÃ°£À F JgÀqÄÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼ À À£ÄÀ ß «vÁ«AiÀÄ ªÀiÁ£À«PÀ «zÁå ªÀÄAqÀ¼ÀzÀ CzsåÀ PÀëgÁzÀ
qÁ.ºÉZï.J¸ï.zÀAiÀiÁ£ÀAzÀ «zÁåªÀzð sÀ PÀ EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ, ¸Àz¸ À ÀågÁzÀ
qÁ.J¯ï.wªÉÄäÃ±À ¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUÀ PÁ¯ÉÃdÄ ºÁ¸À£,À ¥ÉÆæ. ºÉ¨Áâ¯É PÉ £ÁUÉÃ±À, ¤zÉÃð±ÀPg À ÄÀ
¥À¸
æ ÁgÁAUÀ PÀ£ßÀ qÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ ºÀA¦, qÁ. ªÀÄªÀºÁAvÉÃ±À £Á ©eÉð, ¤zÉðÃ±ÀPg À ÄÀ ¥Àæ¸ÁgÁAUÀ
«±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ ¨É¼ÀUÁ« ºÁUÀÄ ¥ÉÆæ.«.PÉÃ±Àªª À ÀÄÆwð ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸À®ºÉUÁgÀgÄÀ
«±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ ¨É¼ÀUÁ« EªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ vÀÄA§ vÁ¼Éä ºÁUÀÆ ¥Àj±ÀæªÄÀ ¢AzÀ
ºÀ¸ÀÛ¥ÀæwUÀ¼À ¥ÀjµÀÌj¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ºÀ¸ÀÛ ¤ÃrgÀÄvÁÛgÉ. PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄªÁV PÀ°AiÀÄ®Ä
¥ÀA
æ iÉÆÃV¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀg° À è ªÀåªÀºj
À ¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ßÀ qÀzÉÆA¢UÉ PÀ£ßÀ rUÀgÁUÀ®Ä ¸ÀA¥ÀPð À ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAªÀºÀ£À ¸Á¢ü¸À®Ä £Égª À ÁUÀÄªÀ ¢¸ÉAiÀÄ°è F ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼ À ÀÄ gÀZ£
À ÉUÉÆArªÉ.
F JgÀqÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß gÀa¸ÀÄªÀ°è £ÉgÀªÁzÀ ¥À¸ æ ÁgÁAUÀ, «vÁ« ¹§âA¢UÀ¼ÀÄ,

CZÀÄÑPÀmÁÖV ªÀÄÄ¢æ¹zÀ ªÀÄÄzÀPæ ÀjUÀÆ PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¦æÃw¬ÄAzÀ CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀiÁrzÀ°è
ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CµÉÖÃ ÇÀQÛ¬ÄAzÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ ¨ÉÆÃ¢ü¹zÀ°è F ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZ£ À ÉAiÀÄ
±ÀæªÄÀ ¸ÁxÀðPÀª¤ É ¸ÀÄªÀÅzÀÄ. F ¤nÖ£° À è PÉ®¸À ªÀiÁrzÀ J®èjUÀÆ £À£ßÀ ºÁ¢ðPÀ PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ
¸À®ÄèvÀÛªÉ.
dÄ¯ÉÊ, 2019 qÁ.PÀj¹zÀÝ¥Àà

PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ
«±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ
“eÁÕ£À¸ÀAUÀªÄÀ ” ¨É¼ÀUÁ«-590018
CjPÉ
«eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£À ¨É¼ÀªtÀ ÂUU
É É ºÁUÀÆ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ aAvÀ£U É ½
À UÉ ºÉÆ¸À gÀÆ¥Àª£ À ÀÄß
MzÀV¹PÉÆqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¥ÁægA À ¨sª
À ÁzÀ «±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄªÀÅ vÀ£ßÀ DgÀA¨sz À À
PÁ®¢AzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀzª À ÀgÉUÉ ¸ÀQæAiÀÄªÁV ¸ÀªiÀ ÁdzÀ ªÀÄvÀÄÛ £Ár£À K½UÉUÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛ
§A¢gÀÄvÀÛzÉ. EzÀ®èzÉ PÀ£ßÀ qÀ ¨ÁµÉ, PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ ¨É¼Àªt À ÂUA
É iÀÄ°è
vÀ£ßÀ zÉÃ DzÀ «²µÀÖ jÃwAiÀÄ°è ±Àæ«Ä¸ÀÄwÛzÉ.
EwÛÃZÉUÉ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÁAwæPÀ «zÁåyðUÀ½UÉ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ

eÉÆvÉAiÀÄ°èAiÉÄÃ PÀ£ÀßqÀªÀ£ÄÀ ß MAzÀÄ PÉÃæ rmï PÉÆÃ¸Àð£ÁßV PÀ°¸À¨ÉÃPÉÃAzÀÄ ¤zÉðÃ²¹gÀÄvÀÛzÉ. gÁdå
¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀÆZÀ£A É iÀÄAvÉ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ ªÀiÁ£Àå PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÁzÀ qÁ. PÀj¹zÀÝ¥Àà£Àªg À ÄÀ PÀ£ßÀ qÀ
§®èªÀjUÉ CAzÀgÉ vÀªÄÀ ä ±Á¯Á ¢£ÀUÀ¼À°è PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ «µÀAiÀÄªÁV CzsÀåAiÀÄ£À
ªÀiÁrzÀªÀjUÉ “DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ” JA§ DqÀ½vÁvÀäPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ CzsåÀ AiÀÄ£À
¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß «±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ ¥ÀgÀªÁV gÀa¸À®Ä ¸ÀÆa¹gÀÄvÁÛg.É ºÁUÉAiÉÄÃ
PÀ£ßÀ qÉÃvÀgÀjUÉ CAzÀgÉ ºÉÆgÀ zÉÃ±À/gÁdå¢AzÀ £ÀªÄÀ ä°è CzÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ §gÀÄwÛgÀÄªÀªj À UÉ ºÁUÀÆ
£ÀªÄÀ ä°èAiÉÄ EzÀÄÝ PÀ£ßÀ qÀªÀ£ßÉ Ã CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀîzÀªÀjUÁV “ªÀåªÀºÁjPÀ PÀ£ßÀ qÀ” JA§ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁ
PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß gÀÆ¦¸À®Ä ¤zÉðÃ±À£À ¤ÃrgÀÄvÁÛg.É
“DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ” JA§ F ²Ã¶ðPÉAiÀÄrAiÀÄ°è ¥ÀoÀå vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀgÀ »A¢gÀÄªÀ

GzÉÝÃ±ÀªÅÀ §ºÀ¼À ¸ÀàµÖÀªÁVzÀÄÝ, ¥Àz« À ªÀÄvÀÄÛ ¥Àz« À £ÀAvÀgÀzÀ fÃªÀ£z À À°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¤RgÀªÁV
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV DqÀ½vÁvÀäPÀ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À°è vÀ¦à®èzÉÃ ¨sÁµÁ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀªÀ£ÄÀ ß
ªÀiÁqÀÄªÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ. DqÀ½vÀz° À è ¥Àæw¤vÀå JzÀÄgÁUÀÄªÀ DqÀ½vÁvÀäPÀ ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DzsÄÀ ¤PÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ°è PÀ£ßÀ qÀªÀª£À ÀÄß §¼À¸ÀÄªÁUÀ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ ¨sÁµÁ zÉÆÃµÀU¼ À À §UÉV£À ¥ÀÆtð
¥Àª
æ ÀiÁtzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. PÀ£ßÀ qÀ DqÀÄªÀiÁw£À ªÀÄvÀÄÛ §gÀºÀzÀ £ÀqÄÀ ªÉ EgÀÄªÀ
ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ §gÀªÀtÂUA É iÀÄ°è DUÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå zÉÆÃµÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀºÀ «±ÉèÃ¶¸À¯ÁVzÉ.
ºÁUÉAiÉÄÃ ªÀÄÄAzÀÄªÀjzÀÄ DqÀ½vÁvÀäPÀªÁV ¥Àw æ AiÉÆ§â «zÁåyðAiÀÄÄ ¸ÀàµÖÀªÁV w½¢gÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÁzÀ
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀvæU
À ¼
À À, ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¥ÀvæÀ gÀZÀ£A É iÀÄ ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ, ªÉÄÃ¯Á¢üPÁjUÀ½UÉ §gÉAiÀÄÄªÀ ¥Àvæz À À
jÃw ¤ÃwUÀ¼ÀÄ, DzÉÃ±ÀzÀ ¥Àw æ UÀ¼ÀÄ »ÃUÉ ºÀ®ªÁgÀÄ jÃwAiÀÄ ¸ÀPÁðj, CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvæÀ
ªÀåªÀºÁgÀU¼ À À ªÀiÁzÀj ¸ÀªÉÄÃvÀ «ªÀj¸À¯ÁVzÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¨sÁµÁzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ zÀÈ¶×¬ÄAzÀ ¸ÀAQë¥ÀÛ
¥À§
æ AzsÀUÀ¼À gÀZ£ À É, ¢ÃWÀð ¥À§ À É, ¨sÁµÁ£ÀÄªÁzÀ (PÀ£ßÀ qÀ¢AzÀ EAVèµïUÉ –
æ AzsÀUÀ¼À gÀZ£
EAVèµï¤AzÀ PÀ£ßÀ qÀPÌÉ ªÀiÁzÀjUÀ¼À ¸ÀªÄÉ ÃvÀ) ºÁUÀÆ PÀ£ßÀ qÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀA¥ÀÆålgï, PÀ£ßÀ qÀ DqÀ½vÀ
¥ÀzPÀ ÉÆÃ±Àª£
À ÀÄß C¼ÀªÀr¯ÁVzÉ.
PÀ£ßÀ qÀ §¼ÀPA
É iÀÄ PÀÄjvÀAvÉ ¥ÀoÀå gÀÆ¦¸À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ CUÀvÀå ¸À®ºÉ, ¸ÀÆZÀ£É ºÁUÀÆ
¸ÀºPÀ ÁgÀª£
À ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÀa¹zÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZ£
À Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsåÀ PÀëgÀÄ ºÁUÀÆ
«±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ DzÀ qÁ. PÀj¹zÀÝ¥àÀ…gÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àz¸ À ÀågÀÄUÀ¼ÁzÀ qÁ. azÁ£ÀAzÀ
UËqÀ, «±ÁæAvÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ, PÀÄªÉA¥ÀÅ «±Àé«zÁå®AiÀÄ. qÁ. ».a.¨ÉÆÃgÀ°AUÀAiÀÄå, «±ÁæAvÀ
PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ, PÀ£ßÀ qÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÁUÀÆ ªÀÈwÛ ²PëÀtzÀ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV PÀ£ßÀ qÀªÀ£ÄÀ ß ¨ÉÆÃ¢ü¸ÀÄªÀ
¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPëÀgÀÄ, qÁ. ¦. ¥ÁAqÀÄgÀAUÀ ¨Á§Ä, ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ, PÀ£ßÀ qÀ
«±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÀA¦, PÉ.J¯ï.E. vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÀÄ§â½î, PÀÄ®¥ÀwUÀ¼À £ÁªÀÄ¤zÉÃð²vÀ
¸Àz¸ À ÀågÀÄ, rÃªÀiïì «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼À £ÁªÀÄ¤zÉÃð²vÀ ¸Àz¸ À ÀågÀÄ, SÁ¸ÀV «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ
PÀÄ®¥ÀwUÀ¼À £ÁªÀÄ¤zÉÃð²vÀ ¸Àz¸ À ÀågÀÄ, qÁ. PÉ. ªÀÄÄgÀÄ½zsÀgï, PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ, PÀ£ßÀ qÀ C©üªÀÈ¢Þ
¥Áæ¢üPÁgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ ºÁUÀÆ ¸Àz¸ À Àå-PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ, «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå vÁAwæPÀ
«±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«, EªÀgÉ®ègÄÀ UÀ¼ÀÄ ¤ÃrgÀÄvÁÛg.É F ¸ÀAzÀ¨Àð s zÀ°è EªÀgÉ®ègÄÀ UÀ½UÀÆ
PÀÈvÀdÕvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÀªÄÀ ä DzÀå PÀvÀðªÀåªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄvÉÛÃªÉ.
«±Àé«zÁå®AiÀÄ ªÀÄlÖz° À è gÀa¸À®àlÖ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZ£ À Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÁzÀ

qÁ.ºÉZï.J¸ï.zÀAiÀiÁ£ÀAzÀ, «zÁåªÀzÀð s PÀ EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ, ¸Àz¸ À ÀågÁzÀ ¥ÉÆæ.
ºÉ¨Áâ¯É PÉ £ÁUÉÃ±À, ¤zÉÃð±ÀPg À ÄÀ , ¥À¸ æ ÁgÁAUÀ PÀ£ßÀ qÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ ºÀA¦, ºÁUÀÆ qÁ.
ªÀÄºÁAvÉÃ±À £Á ©eÉð, ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, ¥À¸ æ ÁgÁAUÀ, «±ÉéÃ±ÀégAÀ iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«
EªÀgÉ®ègÄÀ UÀ¼ÀÄ ¤ÃrzÀ CUÀvÀå ¸À®ºÉ, ¸ÀÆZÀ£U É ½
À UÉ £ÁªÀÅ D¨ÁjAiÀiÁVgÀÄvÉÛÃªÉ. £ÀªÄÀ ä ªÉÄÃ¯É £ÀA©PÉ
ªÀÄvÀÄÛ «±Áé¸Àª¤ À ßlÄÖ F ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZ£ À ÉUÁV J¯Áè jÃwAiÀÄ ¸ÀºPÀ ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ GvÉÛÃd£À ¤ÃrzÀ
ªÀiÁ£Àå «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÁzÀ qÁ. PÀj¹zÀÝ¥àÀgÀªj À UÉ £ÀªÀÄä ºÀÈzÀAiÀÄ¥ÀÆªÀðPÀ
PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼À£ÄÀ ß ¸À°è¸ÄÀ vÉÛÃªÉ.
F ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¥ÀPæ Àn¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ PÀÄ®¸ÀaªÀgÁzÀ
qÁ. J J¸ï zÉÃ±ï¥ÁAqÉ gÀªÀjUÉ ºÁUÀÆ qÁ. ªÀÄºÁAvÉÃ±À £Á. ©eÉð, ¥À¸ æ ÁgÁAUÀzÀ
¤zÉðÃ±ÀPg À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ J¯Áè ¹§âA¢ ªÀUÀðzÀªj À UÀÆ £ÀªÄÀ ä ºÀÈvÀÆàªð
À PÀ PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ.
dÄ¯ÉÊ, 2019 qÁ. J¯ï. wªÉÄäÃ±À

¥ÉÆæ. «. PÉÃ±ÀªÀªÀÄÆwð
DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ

( PÀ£ÀßrUÀjUÁV - for Kannadigas - Common to all branches )
[As per Outcome Based Education (OBE) and Choice Based Credit System (CBCS) scheme]
Semester : II B.Arch/ III / IV B.E/B.Tech/B.Plan

Course Code : 18 KAK28/39/49 CIE Marks : 100
Tutorial Contact Hours/Week : 02 SEE Marks: ---
Credit: 1
DqÀ½vÀ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀU¼

À ÀÄ:
 ¥Àz«
À «zÁåyð¼ÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
 «zÁåyðUÀ¼À°è PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÁåPÀgt
À zÀ §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁ gÀZ£
À ÉAiÀÄ°è£À ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁ §gÀºz À À°è PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ zÉÆÃµÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉ. ªÀÄvÀÄÛ
¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ¸ÁªÀiÁ£Àå CfðUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðj ªÀÄvÀÄÛ CgÉ ¸ÀPÁðj ¥Àvæª
À åÀ ªÀºÁgÀzÀ §UÉÎ CjªÀÅ
ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ¨sÁµÁAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥À§
æ AzsÀ gÀZ£
À É §UÉÎ ÇÀQÛ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå PÀ£ßÀ qÀ ºÁUÀÆ DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀzÀ ¥ÀzU
À ¼
À À ¥ÀjZÀAiÀÄ
ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
¥Àj«r (¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¥ÀnÖ)

CzsÁåAiÀÄ – 1 PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉ – ¸ÀAQë¥ÀÛ «ªÀgÀuÉ.
CzsÁåAiÀÄ – 2 ¨sÁµÁ ¥ÀæAiÉÆÃUÀzÀ¯ÁèUÀÄªÀ ¯ÉÆÃ¥ÀzÆ
É ÃµÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉ.
CzsÁåAiÀÄ – 3 ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ.
CzsÁåAiÀÄ – 4 ¥ÀvæÀ ªÀåªÀºÁgÀ.
CzsÁåAiÀÄ – 5 DqÀ½vÀ ¥ÀvU
Àæ ¼
À ÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ – 6 ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±À ¥ÀvU
Àæ ¼
À ÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ – 7 ¸ÀAQë¥ÀÛ ¥Àæ§AzsÀ gÀZ£
À É (¦æ¸ÉÊ¸ï gÉÊnAUï), ¥Àæ§AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁAvÀgÀ.
CzsÁåAiÀÄ – 8 PÀ£ßÀ qÀ ±À§Ý¸ÀAUÀº
æ À.
CzsÁåAiÀÄ – 9 PÀA¥ÀÆålgï ºÁUÀÆ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À.

CzsÁåAiÀÄ – 10 ¥Áj¨sÁ¶PÀ DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzU
À À¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁAwæP/À PÀA¥ÀÆålgï
¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzUÀ ¼
À ÀÄ.
¥ÀjÃPÉëAiÀÄ «zsÁ£À :
¤gÀAvÀgÀ DAvÀjPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À - CIE (Continuous Internal Evaluation):
PÁ¯ÉÃdÄ ªÀÄlÖzÀ°èAiÉÄ DAvÀjPÀ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß 100 CAPÀUÀ½UÉ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤zÉðÃ±À£z
À ÀAvÉ £Àq¸
É ÀvPÀ ÀÌzÀÄÝ.
University Guidelines for CIE Procedure:

(i) CIE Marks in Aadalitha Kannada (Kannada for Administration) shall be the sum of
marks prescribed for tests and assignments. Marks prescribed for tests shall be 75 and
that for the assignments be 25.
(ii)The CIE marks awarded for the tests shall be based on three tests generally conducted
at the end of fifth, tenth and fifteenth week of each semester. Each test shall be conducted
for a maximum of 25 marks and the final CIE marks shall be the sum of the marks of all
the three tests.
(iii) The remaining 25 marks shall be awarded based on the evaluation of

assignments/unit tests/written quizzes that support to cover both lower and higher order
thinking skills as per Bloom’s Revised Taxonomy and Course/programme outcomes.
(iv) Final marks awarded shall be the sum of (ii) and (iii) for a maximum of 100 marks.
(v) The candidates shall write the tests in Blue Books and also assignments/unit-tests
/written quizzes in Blue Books/Notes which shall be preserved by the Principal/
Head of the Department for at least six months after the announcement of
University results and shall be made available for verification at the direction of the
Registrar (Evaluation).
«±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«

«µÀAiÀÄ: DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ
(Kannada for Administration)
“CzsÀåAiÀÄ£À ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ”
PÁ¯ÉÃf£À ºÉ¸ÀgÀÄ: ..................................................................................................................

«¨sÁUÀzÀ ºÉ¸ÀgÀÄ: ..................................................................................................................
20.....-20.......gÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµð À zÀ°è PÀÄªÀiÁgÀ / PÀÄªÀiÁj...................................................................
AiÀÄÄJ¸ïJ£ï:........................................................... 2£ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï ©.CQðmÉPg ÀÑ ï ªÀÄvÀÄÛ 3/4£ÉÃ
¸É«Ä¸ÀÖgï ©.E/©.mÉPï/©.¥Áè£ïUÉ 2018 gÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ......................................................
«¨sÁUÀz° À è UÉÆvÀÄÛ ¥Àr¹gÀÄªÀ “DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ” JA§ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀiÁrgÀÄvÁÛgÉ.
EªÀgÀÄ PÁ¯ÉÃdÄ ªÀÄlÖzÀ°èAiÉÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ ¥ÀjÃPÁë ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤zÉÃð±À£z À ÀAvÉ
PÁ¯ÉÃdÄ £Àq¹
É zÀ ¤gÀAvÀgÀ DAvÀjPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À (CIE - Continuous Internal
Evaluation) ¥ÀjÃPÉA ë iÀÄ°è «±Àé«zÁå®AiÀÄªÀÅ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ 100 CAPÀUÀ½UÉ
...................................... (CPÀëgUÀ ¼À À°è : ........................................................ ) CAPÀUÀ¼À£ÄÀ ß
¥Àq¢
É gÀÄvÁÛgA
É zÀÄ F ªÀÄÆ®PÀ zÀÈrüÃPÀj¸À¯ÁVzÉ.
¢£ÁAPÀ : ………………………………
vÀgÀUÀw ²PÀëPÀgÀ ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀ / «¨sÁUÁ¢üPÁjUÀ¼À ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆºÀgÀÄ

CzsÁåAiÀÄ: MAzÀÄ
PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ – ¸ÀAQë¥ÀÛ «ªÀgÀuÉ
1.0 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É - PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ

zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ zÁæ«qÀ ¨sÁµÉU¼ À À°è CvÀåAvÀ ¥ÁæªÀÄÄRåªÀÅ¼Àî ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀÄgÁvÀ£ª À ÁzÀ
¨sÁµÉU¼ À À°è MAzÀÄ CVgÀÄªÀ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß EzÀgÀ ««zsÀ gÀÆ¥ÀU¼ À À°è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 60 zÀ±® À PÀë
d£ÀgÄÀ DqÀÄ£ÀÄrAiÀiÁV §¼ÀÄ¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. PÀ£ßÀ qÀ PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉ. dUÀwÛ£À°è ºÉZÀÄÑ
ªÀÄA¢ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ ¨sÁµÉAiÉÄA§ £É¯ÉAiÀÄ°è E¥ÀàvÆ É ÛA§vÀÛ£ÉAiÀÄ ¸ÁÜ£À PÀ£ßÀ qÀQÌzÉ.
¨Áæ»ä°¦¬ÄAzÀ gÀÆ¥ÀUÆ É AqÀ PÀ£ßÀ qÀ °¦AiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß
§gÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀ£ßÀ qÀ §gÀºz À À ªÀiÁzÀjUÀ½UÉ ¸Á«gÀzÀ LzÀÄ£ÀÆgÀÄ ªÀgÀÄµÀU¼ À À ZÀjvÉ¬
æ ÄzÉ. Qæ.±À.
DgÀ£ÉAiÀÄ ±Àvª À ÀiÁ£ÀzÀ ¥À²ª Ñ ÀÄ UÀAUÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ PÁ®zÀ°è ªÀÄvÀÄÛ MA§vÀÛ£ÉAiÀÄ ±Àvª À ÀiÁ£ÀzÀ
gÁµÀÖçPÀÆl ¸ÁªÀiÁædåzÀ PÁ®zÀ°è ºÀ¼ÀUÀ£ßÀ qÀ ¸Á»vÀå CvÀåAvÀ ºÉaÑ£À gÁeÁ±ÀæAiÀÄ ¥Àq¬ É ÄvÀÄ. CzÀ®èzÉ
PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉUÉ ¸Á«gÁgÀÄ ªÀgÀÄµÀU¼ À À ¸Á»vÀå ¥ÀgÀA¥ÀgÉ EzÉ. «£ÉÆÃ¨Á ¨sÁªÉgÀªg À ÄÀ PÀ£ßÀ qÀ
°¦AiÀÄ£ÀÄß ‘°¦UÀ¼À gÁtÂ’ JAzÀÄ PÀgÉ¢zÁÝgÉ.
1.1 ±ÁæªÀt (PÀªÀ£)À

zÀ gÁ ¨ÉÃAzÉæ
±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ PÁrUÉ | §AvÀÄ £ÁrUÉ
§AvÀÄ ©ÃrUÉ | ±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ |
PÀqÀ°UÉ §AvÀÄ ±ÁæªÀuÁ | PÀÄtÂzÁíAUÀ gÁªÀuÁ
PÀÄtÂzÁªÀ UÁ½ | ¨sÉÊgÀªÀ£À gÀÆ¥À vÁ½ |
±Àæªu
À Á §AvÀÄ WÀlÖPÉÌ | gÁdå¥ÀlÖPÀÌ
¨Á£ÀªÀÄlÖPÀÌ
KgÁåªÀ ªÀÄÄV®Ä| gÀ« PÁuÉ ºÁqÉºÀU® À Ä|
±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ ºÉÆ½UÀ½UÉ | CzÉÃ ±ÀÄ¨sU À À½UÉ

ºÉÆ½UÉ ªÀÄvÀÛ ªÀÄ½UÉ
DUÉåÃzÀ ®UÀß | CzÀgÁUÀ ¨sÆ
À «Ä ªÀÄUÀß|
±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ HjUÉ | PÉÃjPÉÃjUÉ

ºÉÆqÉzÀ gÀhÄÆjUÉ
eÉÆÃPÁ° Kj| CqÀgÁåªÀ ªÀÄgÀPÀ ºÁj|
±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ ªÀÄ¤ªÀÄ¤UÉ | PÀÆr zÀ¤zÀ¤UÉ

ªÀÄ£ÀzÀ £À¤PÉÆ¤UÉ
MqÉzÁªÀ ºÁqÀÆ | gÀ¸À GPÀÌvÁªÀ £ÉÆÃqÀÄ ±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ ||1||
¨ÉlÖ vÉÆmÁÖªÀ PÀÄvÀ¤AiÀÄ CAV

ºÀ¹gÀÄ £ÉÆÃqÀ vÀAV
ºÉÆgÀmÁªÉ¯ÉÆè dAV
eÁwæUÉÃ£ÉÆÃ | £ÉgzÉ À E¯Éè vÁ£ÉÆÃ||
§£À §£À £ÉÆÃqÀÄ FUÀ ºÁåAUÀ

ªÀÄzÀÄ« ªÀÄUÀ£ÁíAUÀ
vÀ°UÉ ¨Á¹AUÀ
PÀnÖPÆ
É AqÀÆ | ¤AvÁªÀ ºÀµÀðUÉÆAqÀÄ||
ºÀ¹gÀÄlÖ §¸ÀÄjAiÀÄ ºÁAUÀ

£É¯Á ºÉÆ¯Á ºÁåAUÀ
Cj¹t MqÉzsÁAUÀ
ºÉÆªÀÄävÁªÀ | §AUÁgÀ aªÀÄävÁªÀ
UÀÄqÀØ UÀÄqÀØ ¸ÁÜªÀg°

À AUÀ
CªÀPÀ C¨såÀ AUÀ
CjvÁªÀ£ÉÆß ºÁAUÀ
PÀÆqÁåªÀ ªÉÆÃqÀ | ¸ÀÄvÉÛ®è £ÉÆÃqÀ £ÉÆÃqÀ||
£ÁqÉ®è KjAiÀÄ ªÁj

ºÀjvÁªÀ gÀhÄj
ºÁ°£À vÉÆj
FUÀ AiÀiÁPÀ| £É®PÉ®è PÀÄr¸À¯ÁPÀ
±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ ||2||
dUÀzÀÄÎgÄÀ ºÀÄnÖzÀ ªÀiÁ¸À

PÀnÖ £ÀÆgÀÄ ªÉÃµÀ
PÉÆlÄÖ ¸ÀAvÉÆÃµÀ
PÀÄtÂvz
À À | vÁ£À£À zÀtÂvz
À À |
±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ PÁrUÉ | §AvÀÄ £ÁrUÉ

§AvÀÄ ©ÃrUÉ | ±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ
¯ÉÃRPÀgÀÄ
zÀvÁÛvÉæÃAiÀÄ gÁªÀÄZÀAzÀæ ¨ÉÃAzÉæ (1896-1981) PÀ£ÀßqÀzÀ zÉÆqÀØ PÀ«UÀ¼À°è M§âgÀÄ. CA©PÁvÀ£ÀAiÀÄzÀvÀÛ JA§ PÁªÀå
£ÁªÀÄzÀ°è PÀªÀ£ÀU¼ À À£ÀÄß §gÉ¢zÁÝgÉ. zsÁgÀªÁqÀzÀªÀgÁzÀ ¨ÉÃAzÉæAiÀÄªÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉUÉ C¥ÁgÀªÁzÀ ¸ÀÆPÀëöävÉ ºÁUÀÆ
£ÁzÀªÄÀ AiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆlÖ PÀ«. CªÀgÄÀ §gÉzÀ £ÀÆgÁgÀÄ PÀªÀ£ÀU¼À À£ÀÄß FUÀ®Æ £Ár£À vÀÄA§ ºÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. ‘UÀj’,
‘¸ÀTVÃvÀ’, ‘£ÁzÀ°Ã¯É’, ‘UÀAUÁªÀvÀgÀt’ CªÀgÀ ªÀÄÄRå ¸ÀAPÀ®£ÀUÀ¼ÄÀ . ‘CgÀ¼ÀÄ ªÀÄgÀ¼ÀÄ’ ¸ÀAPÀ®£ÀPÉÌ 1974gÀ°è PÉÃAzÀæ
¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä ¥Àæ±À¹Û §A¢vÀÄ. ¨ÉÃAzÉæAiÀÄªÀgÀÄ §gÉzÀ aAvÀ£À §gÉºÀU¼ À ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ «gÁmï ¸ÀégÀÆ¥À JA§
¸ÀA¥ÀÄlzÀ°è ¥ÀæPÀlªÁVzÉ. ¥Àæ¨sÁªÀ±Á° ªÀiÁvÀÄUÁgÀgÁVzÀÝ ¨ÉÃAzÉæ, ²ªÀªÉÆUÀÎzÀ°è £Àqz

É À 72£ÉÃ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå
¸ÀªÄÉ äÃ¼À£ÀzÀ CzsåÀ PÀëgÁVzÀÝgÀÄ.
PÀªÀ£ÀzÀ D±ÀAiÀÄ
F PÀªÀ£Àª£ À ÀÄß ¨ÉÃAzÉæAiÀÄªÀgÀ ‘ºÁqÀÄ¥ÁqÀÄ’ ¸ÀAPÀ®£À¢AzÀ Dj¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ. PÀªÀ£ÀªÅÀ ±ÁæªÀt ªÀiÁ¸ÀzÀ°è
¤¸ÀUð
À zÀ°è GAmÁUÀÄªÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À ZÉ®ÄªÀ£ÀÄß ªÀtÂð¸ÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀzÀPÉÆÃ±À :
gÀhÄÆjUÉ = gÀ¨¸ sÀ ÀPÉÌ, CqÀgÀÄ = ºÀvÀÄÛ, PÀÄvÀ¤ = ºÀwÛ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃµÉä¬ÄAzÀ ªÀiÁrzÀ, £ÀÄtÄ¥ÁzÀ §mÉÖ, dAV =
AiÀÄÄzÀÞPÌÉ JA§AvÉ, «±ÉÃµÀªÁV, ¨Á¹AUÀ = ªÀÄzÀÄªÀÄUÀ£À QjÃl, C¨sÀåAUÀ = ªÀÄAUÀ¼À ¸Áß£À, dUÀzÄÀ ÎgÀÄ = PÀÈµÀÚ.
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÄÀ :
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ F PÉ¼ÀPA
À qÀ ¥Àæ±ßÉ UÀ½UÉ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV ¥À±
æ ÉßAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ eÁUÀzÀ°è GvÀÛj¸À¨ÉÃPÀÄ.
1. ±ÁæªÀtªÀÅ PÀq®
À Ä DPÁ±À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¼ÉU¼
À À ªÉÄÃ¯É ªÀiÁrzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
2. HgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉUÀ¼°

À è ±ÁæªÀt£À DUÀªÄÀ £À¢AzÀ GAmÁzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ?
3. ±ÁæªÀt ªÀiÁ¸Àz°
À è ¨ÉlÖ §£À ºÁUÀÆ £É® ºÉÃUÉ PÁtÄwÛªÉ?
4. UÀÄqÀØUÀ¼£
À ÀÄß DªÀj¹gÀÄªÀ ªÉÆÃqÀU¼
À ÀÄ PÀ«PÀtU
ÂÚ É ºÉÃUÉ PÀArªÉ?
1.2 ¨É°ÑAiÀÄ ºÁqÀÄ (PÀªÀ£)À

¹zÀÝ°AUÀAiÀÄå
zÉÆqÀØUËqÀgÀ ¨ÁV°ÃUÉ
£ÀªÄÀ ä ªÀÄÆ¼ÉAiÀÄ vÁégt
À
£ÀªÄÀ ä d£ÀU¼
À À PÁ®Ä PÀ¬Äå
PÀA§ CªÀgÀ ºÀnÖUÉ
CªÀgÀ ¨ÉÃmÉUÉ £ÁªÀÅ ªÉÆ®UÀ¼ÀÄ

£ÀªÄÀ ä ¨Á¼ÉÃ §AUÀ¯É
CªÀgÀ §AUÀ¯ÉAiÀÄAUÀ¼ÀPÉÌ
£ÀªÄÀ ä gÀPÛÀzÀ gÀAUÁ¯É
CªÀgÀ vÉÆÃlzÀ vÉAV£À°è

£ÀªÄÀ ä gÀPÛÀzÀ J¼À¤ÃgÀÄ
CªÀgÀ CªÀÄ°£À UÀÄAV£À°è
PÀÆ° ºÉt£ ÂÚ À PÀtÂÚÃgÀÄ
AiÀiÁªÀ ¥Á¥ÀªÀ ªÀiÁqÀ°®è

AiÀiÁgÀ vÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄ ºÉÆqÉAiÀÄ°®è
PÀgÀV £ÀªÀÄäAiÀÄ ¨Á¼À PÀvÀÛ®Ä
PÁt¯ÁgÀªÉ ºÀU® À £ÀÄ
¯ÉÃRPÀgÀÄ
¹zÀÝ°AUÀAiÀÄå£ÀªgÀ ÀÄ (1954) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ PÀ£ÀßqÀ «¨sÁUÀzÀ°è ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÁVzÁÝgÉ. EªÀgÀÄ PÀß£Àqz
À À°è
zÀ°vÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉAiÀÄ PÁªÀåªÀ£ÀÄß GzÁÏn¹zÀªg À ÀÄ. 1974gÀ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ EªÀgÀ ‘ºÉÆ¯ÉªiÀ Á¢UÀgÀ ºÁqÀÄ’ PÀªÀ£À
¸ÀAPÀ®£ÀªÅÀ PÀ£ÀßqÀz° À è §ºÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjvÀÄ. £ÀAvÀgÀ ‘¸Á«gÁgÀÄ £À¢UÀ¼ÀÄ’, ‘PÀ¥ÀÄàPÁr£À ºÁqÀÄ’ JA§ JgÀqÀÄ
¸ÀAPÀ®£ÀU¼À ÀÄ ¥ÀæPlÀ ªÁzÀªÅÀ . CªÀgÀ C£ÉÃPÀ ºÁqÀÄUÀ¼ÄÀ ZÀ¼ÀÄªÀ½UÀ¼° À è ºÁqÀÄUÀ¯ÁV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛªÉ. £ÉÆÃªÀÅ PÉÆÃ¥À
«µÁzÀU¼ À À£ÀÄß vÀÄA©PÉÆAqÀ PÁªÀå §gÉAiÀÄÄªÀ ¹zÀÝ°AUÀAiÀÄå£Àªg À ÀÄ, UÀzåÀ zÀ°è vÀªÀÄä ºÁ¸Àå¥ÀæeÉÕAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀºÁPÀÄvÁÛgÉ.
CªÀgÀ DvÀäPÀxA É iÀiÁzÀ ‘HgÀÄPÉÃj’ ºÁUÀÆ «ZÁgÀ ¯ÉÃR£ÀU½ À gÀÄªÀ ‘CªÀvÁgÀU¼ À ÀÄ’ PÀÈwUÀ¼À°è EzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.
‘PÀ£ÁðlPÀzÀ UÁæªÀÄzÉÃªÀvÉ’UÀ¼À §UÉÎ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁrgÀÄªÀ ¹zÀÞ°AUÀAiÀÄå£Àªg À ÀÄ d£À¦æAiÀÄ ¨ÁµÀtPÁgÀgÀÄ. CªÀgÄÀ
PÀ£ÁðlPÀzÀ «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸Àz¸ À ÀågÁV ¸ÉÃªÉ ¸À°è¹zÁÝgÉ.
D±ÀAiÀÄ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÀªÀ£Àª£
À ÀÄß CªÀgÀ ‘¸Á«gÁgÀÄ £À¢UÀ¼ÀÄ’ PÀªÀ£À ¸ÀAPÀ®£À¢AzÀ DAiÀÄÄÝPÆ
É ArzÉ. PÀªÀ£ÀªÅÀ zÀ°vÀgÄÀ vÀªÀÄä
£ÉÆÃªÀ£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß awæ¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ £ÉÆÃ«£À M¼ÀUÀÆ CªÀgÀÄ vÀªÄÀ ä PÀ£À¸ÄÀ UÀ¼À£ÀÄß PÁtÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀÆqÀ
PÀªÀ£À PÁtÂ¸ÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀzÀPÉÆÃ±À : gÀAUÁ¯É = gÀAUÉÆÃ¯É
n¥ÀàtÂ
¨É°Ñ = ©ºÁgÀzÀ MAzÀÄ ºÀ½îAiÀÄ ºÉ¸g
À ÀÄ. E°è ¸Àªt
À ÂÃðAiÀÄ d«ÄÃ£ÀÄzÁgÀgÀÄ PÀÆ°PÁgÀgÁzÀ zÀ°vÀgÀ£ÀÄß
§§ðgÀªÁV PÉÆAzÀÄºÁQzÀ WÀl£É £ÀqÉ¬ÄvÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ:
1. zÉÆqÀØUËqÀgÀ ªÀÄ£ÉUÉ zÀ°vÀgÀ §qÀªg

À À CAUÁAUÀU¼
À ÀÄ §¼ÀPÉAiÀiÁVgÀÄªÀ E°è£À avÀæ K£À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ?
2. §qÀªg
À ÀÄ G¼ÀîªÀgÀ «¯Á¸ÀPÉÌ ºÉÃUÉ §°AiÀiÁUÀÄvÁÛgÉ?
3. zÀ°vÀgÄÀ vÀªÄÀ ä ¨Á½£À°è K£À£ÀÄß D²¸ÀÄwÛzÁÝgÉ?
4. PÀªÀ£ÀªÅÀ ºÉÃUÉ ÇÀºÁAiÀÄPÀgÀ «µÁzÀ VÃvÉAiÀiÁVzÉ? «±ÉèÃ¶¹j.
1.3 DqÀ½vÀ ¨sÁµÉ PÀ£ÀßqÀ
¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀªÅÀ MAzÀÄ «²µÀÖ zÉÃ±ÀªÁVzÀÄÝ, ºÀ®ªÁgÀÄ ¨sÁµÁªÁgÀÄ ¥ÁæAvÀUÀ¼À£ÄÀ ß

M¼ÀUÉÆArzÉ. F zÉÃ±ÀzÀ £É®zÀ°è ºÀÄnÖ ¨É¼ÉzÄÀ G¹gÁqÀÄwÛgÄÀ ªÀ ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ ¨sÁµÉUÆ À vÀ£ßÀ zÉÃ
DzÀ ¸ÀA¸ÀÌøw/¥ÀgÀA¥ÀgÉ EzÉ. CzÀÄ D ¨sÁµÉAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÁßqÀÄªÀ d£À¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ §zÀÄQ£À
C¹ÛvÀéªÁVzÉ. 1950gÀ°è eÁjUÉ §AzÀ £ÀªÄÀ ä ¸ÀA«zsÁ£À EAxÀºÀ §ºÀÄ C¹ÛvÀéU¼ À À ¨sÁgÀvÀª£ À ÀÄß
¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ºÀPÄÀ Ì ¨ÁzsåÀ vÉU¼
À À£ÄÀ ß ªÀiÁ£Àå ªÀiÁqÀÄªÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß M¼ÀUÉÆArzÉ.
¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 343£ÉÃ C£ÀÄZÉÒÃzÀzÀ C£ÀÄ¸ÁgÀ DAiÀiÁ gÁdåU¼ À °
À è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ ¨sÁµÉU¼ À À£ßÉ Ã
CqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÉÄAzÀÄ wªÀiÁð¤¸À¯ÁVzÉ.
¨sÁgÀvÀ §ºÀÄ¨sÁµÉU¼ À À zÉÃ±ÀªÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ, ¸ÀA¥ÀPÀð ¨sÁµÉAiÀiÁV »A¢, EAVèµï ªÀÄvÀÄÛ
DAiÀiÁ gÁdåU¼ À À ¨sÁµÉAiÀÄÄ §¼ÀPÉUÉ §A¢zÉ. gÁdåU¼ À À°èAiÀÄ / PÉÃA¢æÃAiÀÄ PÀZÉÃjUÀ¼À°èAiÀÄÆ ¸ÀºÀ
wæ¨sÁµÁ ¸ÀÆvÀæ eÁjAiÀÄ°èzÉ.
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄUÀ¼À°è ªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ wÃ¦ð£À ¨sÁµÉ PÀ£ßÀ qÀzÀ°ègÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉ®ªÀÅ
¨sÁµÁ¤ÃwUÀ¼À£ÄÀ ß eÁjUÉÆ½¸À¯Á¬ÄvÀÄ. 1974gÀ°è dÄår¶AiÀÄ¯ï ªÀiÁåf¸ÉÖçÃmï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ªÁzÀ
ªÀÄvÀÄÛ wÃ¦ð£À ¨sÁµÉ PÀ£ßÀ qÀzÀ¯ÉèÃ EgÀ¨ÃÉ PÉAzÀÄ wÃªÀiÁð¤¸À¯Á¬ÄvÀÄ. £ÀAvÀgÀz° À è 1979jAzÀ
GZÀ£ Ñ ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¥Àj¢üAiÀÄ°è §gÀÄªÀ J¯Áè ¹«¯ï £ÁåAiÀÄ®AiÀÄUÀ¼À ¨sÁµÉ PÀ£ßÀ qÀªÉÃ
DVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ DzÉÃ²¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀÄ 1980gÀ°è ¸ÁªÀðwæPª À ÁV £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄUÀ¼À

wÃ¦ð£À ¨sÁµÉ PÀ£ÀßqÀªÃÉ DVgÀ¨ÉÃPÉÃAzÀÄ CAwªÀÄ DeÉÕ ºÉÆgÀr¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ JgÉqÀÄ ¸Á«gÀ ªÀµÀðUÀ½AzÀ®Æ QæÃAiÀiÁ²Ã® ¨sÁµÉAiÀiÁVzÀÄÝ
vÀ£ßÀ «±Á®ªÁzÀ ¥Àz¸ À ÀA¥ÀwÛ¤AzÁV ««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è §¼ÀPA É iÀiÁUÀÄwÛzÉ. ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ gÁdåzÀ /
PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ DqÀ½vÀ ¥ÀgÀA¥ÀgA É iÀÄ°è ªÉÆzÀ°¤AzÀ®Æ CAzÀgÉ ªÀÄºÁgÁdgÀ PÁ®¢AzÀ®Æ
PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV §¼ÀPA É iÀiÁUÀÄvÁÛ §A¢zÉ.
fÃªÀ£À ¤ªÀðºÀuÉUÉ DzsÄÀ ¤PÀ AiÉÆÃd£ÉU¼ À À£ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ £À«Ã£À ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀg¯À Á¬ÄvÀÄ.
ºÉÆ¸À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß vÀgÄÀ ªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉAiÀÄ°èAiÉÄÃ, vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¨É¼Àªt À ÂUAÉ iÀÄ ¥sÀ®ªÁV PÀ£ßÀ qÀ
¨sÁµÉUÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ EAVèµï ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ ¸ÉÃjPÉÆArªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÀA¥ÀÆålgï, ªÉÆ¨ÉÊ¯ï,
EAlgï£Émï, ¸ÀÆÌçqÉæÊªÀgï, PÀnAUï ¥ÉèÊAiÀÄgï, ¸Áàå£Àgï ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ PÀ£ßÀ qÀzÀ ¥ÀzU À ¼À ÀAvÉAiÉÄÃ
¥ÀwæAiÉÆ§âgÀ ªÀiÁw£À°è PÀAqÀÄ§gÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄÄAzÀÄªÀjzÀÄ, £ÉaÑ£À QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ zÉÃ±ÀUÀ½AzÀ
§A¢gÀÄªÀÅzÀjAzÁV PÀ£ÀßqÀzÀ°è §¼À¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ ¥ÀgÀ¨sÁµÉAiÀÄzÉ DVªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ:
mÉ¤ß¸ï, QæPm
É ï, ªÁ°¨Á¯ï, ºÁåAqï ¨Á¯ï, ¥sÀÄmï¨Á¯ï, ¦üÃ¯ïØ, ¦Zï, PÉÆÃmïð, «PÉmï, ¨Áåmï,
¨Ë°AUï, ¦üÃ°ØAUï, PÁåZï, mÉÆæÃ¦ü, PÀ¥ï, °ÃUï, PÁélðgï ¥sÉÊ£À¯ï, ¸É«Ä¥sÊÉ £À¯ï, lÆ£ÀðªÉÄAmï,
¨ËAqÀj, ¹PÀìgï, ¸ÉAZÀÄj.
¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è EAVèµï «Ä²ævÀ PÀ£ßÀ qÀ ¸ÀA¨sÁµÀuÉ

¸ÀªÃÉ ð¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ PÀ£ßÀ qÀ ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±ÀPÌÉ ¥Áj¨sÁ¶PÀ («²µÀÖªÁzÀ CxÀðzÀ°è §¼ÀPU É É
§A¢gÀÄªÀ: vÁAwæPª À ÁzÀ CxÀðªÀÅ¼Àî) ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß ¸ÉÃj¹ ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±Àª£
À ÀÄß gÀZ£
À É
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
1.4 DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ
DqÀ½vÀz° À è ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀàµÖÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.

EzÀPÁÌV ¨sÁµÉAiÀÄ ªÁåPÀgÀt w½¢gÀ¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÁåPÀgÀtªÀÅ ¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÀªÄÀ ävÀªÁzÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß w¼À¸ÀÄªÀ ±Á¸ÀÛç. PÁUÀÄtÂvÀªÅÀ ¥Àzz
À À°è ¸ÉÃjgÀÄªÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÄÀ ß eÉÆÃqÀuÉAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ¯ÉèÃ
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ CxÀªÁ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ «ªÀgu À É PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ ¨sÁµÉUÉ CzÀgÀ §¼ÀPA

É iÀÄ £É¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄRåªÁV £Á®ÄÌ PË±À® (PË±À®å) £ÉÊ¥ÀÄtåvÉ
UÀ½gÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀg,É
1. D°¸ÀÄªÀ CxÀªÁ UÀ»æ¸ÀÄªÀ PË±À®.

2. ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ CxÀªÁ C©sªÀåQÛ¥Àr¸ÀÄªÀ PË±À®.
3. NzÀÄªÀ PË±À®.
4. §gÉAiÀÄÄªÀ PË±À®.
EªÀÅUÀ¼À°è ªÉÆzÀ°£À JgÀqÄÀ PË±À®UÀ¼ÀÄ ¸ÀA¨sÁµÉuÉUÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀªÅÀ . PÉÆ£ÉAiÀÄ JgÀqÀÄ PË±À®UÀ¼ÀÄ

§gÀºzÀ À gÀÆ¥ÀPÌÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀªÅÀ UÀ¼ÁVªÉ. dUÀwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁµÉU¼ À ÀÄ ªÉÆzÀ°£À JgÀqÀÄ
PË±À®UÀ¼À£ÄÀ ß ¥Àq¢
É gÀÄvÀÛªÉ. °¦UÀ¼ÀÄ E®èzÀ ¨sÁµÉUÀ½UÉ PÉÆ£ÉAiÀÄ JgÉqÄÀ PË±À®UÀ¼ÀÄ EgÀÄªÀÅ¢®è.
DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀªÀÅ J®èjUÀÆ ¸ÀÄ®¨sª À ÁV CxÀðªÁUÀ®Æ PÉ®ªÀÅ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß

M¼ÀUÉÆArgÀ¨ÃÉ PÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀg,É £ÁªÀÅ §¼À¸ÀÄªÀ DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀªÀÅ
 ¸ÀgÀ¼ÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
 ¸ÀàµÖÀvÉ¬ÄAzÀ PÀÆrgÀ¨ÉÃPÀÄ.
 ¤¢üðµÀÖvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤RgÀvÉ¬ÄAzÀ PÀÆrgÀ¨ÃÉ PÀÄ.
 ªÁPÀågÀZÀ£A É iÀÄ°è zÀéAzÁéxÀð, C£ÉÃPÁxÀðUÀ¼ÀÄ, «qÀA§£É (C£ÀÄPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, DqÀA§gÀ,
CtPÀ, ¥ÀjºÁ¸Àå, C®èUÀ½AiÀÄÄ«PÉ CxÀªÁ wgÀ¸ÁÌg)À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¢UÀÝvA
É iÀÄ
¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ½gÀ¨ÁgÀzÀÄ.
 ¸ÀªÄÀ UÀævÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸Ëd£Àå¢AzÀ PÀÆrgÀ¨ÉÃPÀÄ.
 §¼À¸ÀÄªÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ aPÀÌzÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
 ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ªÁPÀåUÀ¼À gÀZÀ£ÉUÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛPÉÆnÖgÀ¨ÁgÀzÀÄ.
 ¨sÁµÉ ±ÀÄzÀÝªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ ºÁUÀÆ J®èjUÀÆ ¸ÀÄ®¨sª
À ÁV CxÀðªÁUÀÄªÀAwÛgÀ¨ÉÃPÀÄ.
1.5 DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀU¼

À ÀÄ
d£À¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁUÀÄªÀÅzÀjAzÀ, DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ §ºÀÄ
ªÀÄÄRåªÁV d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀzÀ £ÀqÄÀ ªÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀA§AzÀª£
À ÀÄßs ¸ÀÈ¶×¸ÀÄvÀÛzÉ.
J®è ºÀAvÀU¼
À À°èAiÀÄÆ DqÀ½vÀ d£ÀgÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°èAiÉÄ £ÀqzÉ ÁUÀ, CAvÀºÀ DqÀ½vÀªÅÀ d£ÀjUÉ
 ¥ÁgÀz±
À ÀðPÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
 ¸ÀPÁðgÀzÀ «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ £ÉÃgÀªÁV vÀ®Ä¥ÀÄvÀÛªÉ.
 ºÉZÀÄÑ ¸ÀàAzÀ£²
À Ã®ªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
 ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ £ÀA©PÉ ªÀivÀÄÛ «±Áé¸À ºÉZÄÀ Ñ¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀ ªÀÄzsåÉ M¼ÉîAiÀÄ ºÉÆAzÁtÂPÉ K¥Àðr¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤Ãw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ d£ÀgÀ C¥ÉÃPÉëU¼
À ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ jÃwAiÀÄ°è
CxÀð§zÀÝªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
1. DqÀ½vÀ ¨sÁµÉ JAzÀgÉÃ£ÀÄ?
2. DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀU¼

À ÉÃ£ÀÄ?
3. DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ ®PÀt

ë UÀ¼ÉÃ£ÀÄ?
F ªÉÄÃ®ÌAqÀ J¯Áè ¥À± æ ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÄÀ ß ZÀað¹ / §gÀªÀtÂUA É iÀÄ°è GvÀÛj¹zÀ £ÀAvÀgÀ
«zÁåyðAiÀÄÄ ¸À» ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ zÀÈrüÃPÀgt
À PÁÌV vÀgÀUÀwAiÀÄ ²PÀëPÀgÄÀ ¸À»
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
«zÁåyðAiÀÄ ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ ²PÀëPÀgÀ ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ

CzsÁåAiÀÄ: JgÀqÄÀ
¨sÁµÁ ¥ÀæAiÉÆÃUÀzÀ¯ÁèUÄÀ ªÀ ¯ÉÆÃ¥ÀzÉÆÃµÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉ.
2.0 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
£ÁªÀÅ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¨sÁµÉUÉ £ÀªÄÀ äU¼
À À ªÀÄ£À¸Àì£ÀÄß ¥ÉæÃgÉ¦¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀUÀÄªÀAvÀºÀ ±ÀQÛ
EgÀÄªÀÅzÀÄ MAzÀÄ «±ÉÃµÀªÁVzÉ. EzÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ «PÀ¸À£z À À ¸ÀAPÉÃvÀªÅÀ DVzÉ.À ¨sÁµÉAiÀÄ
£ÉgÀ«¤AzÁV £ÁUÀjPÀvAÉ iÀÄÄ «¸ÁÛgU
À Æ
É ArzÉ. £ÀªÄÀ äU¼
À À ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ ¸ÀºÀ agÀ¸ÁÜ¬ÄAiÀiÁV ¤AwzÉ.
£ÁªÀÅ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÁUÀ EzÀÄ vÀ¥ÄÀ à, EzÀÄ ¸Àj - JAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV AiÀiÁgÀÄ

ºÉÃ¼ÀÄªÀÅ¢®è. DqÀÄ¨sÁµÉAiÀÄ°è UÁæªÄÀ å, C¥À±À§ÝU¼ À É®è £ÀÄ¸ÀÄ½gÀÄvÀÛªÉ. C°è ¤AiÀÄªÀÄ §zÀÞvÉ
PÀAqÀÄ§gÀÄªÀÅ¢®è. ¥ÁæzÉÃ²PÀvÉ ºÁUÀÆ ¥Àj¸ÀgÀPÌÉ vÀPÌÀ AvÉ ¥Àzª À ÁPÀåUÀ¼ÀÄ PÀAqÀÄ§gÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ
§gÀªÀtÂUA É iÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ°è CzÀÄ SÁ¸ÀV ¥Àvª À æÁVgÀ°, G¨sÀAiÀÄ PÀÄ±À¯ÉÆÃ¥Àj ¸ÁA¥ÀævÀ ¥ÀvÀæªÁVgÀ°,
¸ÀÄ¢ÃWÀð §gÀªÀtÂUA É iÀÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀiÁ»wAiÀiÁVgÀ° - J®èªÀÇ UÀA©sÃgÀªÀÇ, CxÀð¥ÀÆtðªÀÇ,
ªÁåPÀgÀtzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ §zÀÝªÁVAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄzÀÞªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
ªÁPÀå gÀZ£ À ÉAiÀÄ°è PÀvÈÀ ð¥Àz,À PÀªÄÀ ð¥ÀzÀ, QæAiÀiÁ¥ÀzU

À ¼
À ÀÄ PÀª
æ ÀÄªÁV ªÀÄvÀÄÛ CxÀð¥ÀÆtðªÁV
§gÀ¨ÉÃPÀÄ. C¥ÀÆtðªÁzÀ ¥ÀzÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£É¬ÄAzÀ CxÀðªÀÇ ÇÀªÄÀ Ad¸ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. C®èzÉ
°AUÀ, ªÀZÀ£U À ¼
À À ¥ÀAæ iÉÆÃUÀUÀ¼ÀÆ, «±ÉÃµÀå «±ÉÃµÀtUÀ¼ÀÆ ¸ÀªÄÀ ¥ÀðPÀªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. Cw¢ÃWÀðªÁzÀ
ªÁPÀågÀZÀ£U
É ½
À VAvÀ®Æ aPÀÌ ºÁUÀÆ ZÉÆPÀÌ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ ¯ÉÃ¸ÀÄ. ªÁPÀåªÀÅ «¸ÀÛøvÀªÁzÀµÄÀ Ö vÀ¥ÄÀ àUÀ¼ÀÄ
¸ÀA¨s«
À ¸ÀÄªÀÅzÉÃ ºÉZÄÀ .Ñ
2.1 PÁUÀÄtÂvÀzÀ vÀ¥ÀÄà §¼ÀPÉ¬ÄAzÁUÀÄªÀ ¯ÉÆÃ¥ÀzÉÆÃµÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÁzsÀÄ

gÀÆ¥ÀUÀ¼À §¼ÀPÉ
ªÉÃzÀ, ¨sU
À ªÀ À¢ÎÃvÉ, gÁªÀÄAiÀÄt, ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀ, CªÀÄgÀ PÉÆÃ±À EvÁå¢UÀ¼À£ÄÀ ß PÀAoÀ¥ÁoÀ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ GzÉÝÃ±À ¸ÀàµÀÖªÁzÀ GZÁÑgu À É ºÁUÀÆ ¸ÀàµÖÀ ¤gÀÆ¥ÀuÉUÁV. ¸ÀjAiÀiÁzÀ GZÁÑgu À É
CxÀªÁ ªÁPÀågÀZÀ£A É iÀÄ°è ¥ÀzUÀ ¼
À ÀÄ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÁUÀ¢
À zÀÝgÉ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ ªÁåPÀgt
À PÉÌ §zÀÝªÁVgÀÄªÀÅ¢®è.
§gÀºzÀ À ¨sÁµÉ ±ÀÄzÀÝªÁVgÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ CzÀÄ ¨sÁµÁ ¤AiÀÄªÀiÁ£ÀÄ¸ÁgÀ PÁUÀÄtÂvÀ

zÉÆÃµÀUÀ½AzÀ ªÀÄÄPÀÛªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. PÉ®ªÀÅ ¥ÀzU
À À¼À°è CPÀëgÀ, vÀ¯ÉPl
À ÄÖ, PÉÆA§Ä ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À°è
¸Àé®à ªÀåvÁå¸ÀªÁzÀgÀÆ CxÀðªÉÃ §zÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgu À ÉUÁV, PÁUÀÄtÂvÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ EgÀÄªÀ ¸ÁzsÀÄ
gÀÆ¥ÀzÀ ºÁUÀÆ ¸ÁzsÀÄªÀ®èzÀ ¥ÀzUÀ ¼
À À£ÄÀ ß F PÉ¼ÀPA
À qÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
¸ÁzsÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ ¥ÀzÀ ¸ÁzsÀÄªÀ®èzÀ ¥ÀzÀ

CxÀªÁ CxÁªÀ / CvÀªÀ
¸Àzj
À (F ªÉÆzÀ®Ä ºÉÃ½zÀ, ªÉÄÃ¯É PÁtÂ¹zÀ) ¸À¢æ
«¼ÀA§ «¼ÀA¨sÀ
ªÀåwjPÀÛªÁV ªÀåvïjPÀÛªÁV
ªÀgÀ¢ MgÀ¢
¥ËæqÀ±
s Á¯É ¥Ëæq¸
À Á¯É
¨ÉÆÃzsÀ£É ¨sÆ
É ÃzsÀ£É
£ÁUÀjÃPÀ ¸À«Äw £ÁUÀjPÀ ¸À«Äw
PÀqv
À À RqÀvÀ
Cwy Cww
¤zÉðÃ±ÀPÀ ¤zsð
É Ã±ÀP/À ¤zÉÃð±ÀPÀ
eÕÁ£À UÁß£À
CxÁðvï CvÁðvï
ªÀÄÄSÁå¢sPÁj ªÀÄÄPÁå¢sPÁj
C°è ºÀ°è
eÁvÀåwÃvÀ eÁvÁåwÃvÀ
¸Ànð¦sPÃÉ mï ¸ÀQð¦PÉÃmï
¥ÀÆªÀðUÀæºÀ ¥ÀÆªÁðUÀæºÀ
ªÀÄzsåÀ AvÀgÀ ªÀÄzÀåAvÀgÀ
FºÉÆvÀÄÛ EºÉÆvÀÄÛ
DgÀPÀëPÀ CgÀPÀëPÀ
f¯Áè¢üPÁj f¯Áè¢PÁj
UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ UÀÆªÀiÁ¸ÀÛ
vÀºÀ¹Ã¯ÁÝgï vÁ¹Ã¯ÁÝgï
Nl Ml
¯ÉPÁÌ¢üPÁj ¯ÉPÁÌ¢PÁj
¨sÁµÉ ¨Á¸É
¨sÁgÀvÀ ¨ÁgÀvÀ
CAqÀgï ¸ÉPl
Éæ j CAqÀgï ¸ÉPÉnæ
DqÀ½vÀ CqÀ½vÀ
¸Àªð
É AiÀÄgï ¸Àªð
É Ãgï
PÁAiÀÄðzÀ²ð PÁAiÀÄðzÀgÀ²
CªÁAvÀgÀ DªÁAvÀgÀ
C£ÀÄAiÀiÁ¬Ä C£ÀÄAiÀiÁE
±ÀÄ¨sÁ±ÀAiÀÄ ±ÀÄ¨sÁµÀAiÀÄ
¨É¼ÀUÉÎ ¨É½UÉå
J°èUÉ AiÉÄ°èUÉ
C¨sÀåyð C¨sÀåwð
«eÕÁ£À «UÁß£À
ªÀÄÄA¢£À ªÀÄÄA¢Ã£À
CeÕÁ£À CUÁß£À
«±ÉÃµÀ «¸ÉÃ¸À
¥À§
æ AzsÀ ¥À¨
æ A
sÀ zÀ
PÀÆ®APÀµÀ PÀÆ®APÀÄ±À
DvÀÄgÀ CvÀÆgÀ
¥sÊÉ ®Ä ¥ÉÊ®Ä
±ÀÆ£Àå ¸ÀÆ£Àå
MAzÀÄ ªÀAzÀÄ
JgÀqÀÄ JgÉqÀÄ/J®ÄØ
£Á®ÄÌ / £ÁPÀÄ £Á®PÀÄÌ
K¼ÀÄ ºÉ¼ÀÄ
JAlÄ AiÉÄAlÄ
MAzÀÄ ¸Á«gÀ ªÀAzï ¸ÁªÀæ
C£ÁªÀ±åÀ PÀ C£ÀªÀ±åÀ PÀ
DzsÁåvÀä CzsÁåvÀä
zsÁgÁªÁ» zsÁgÀªÁE
ªÀiÁ£ÀågÃÉ ªÀiÁ£ÀågÉ
DfÃªÀ CfÃªÀ
EAVèµï EAVèÃµï
CzsÁå¥ÀPÀ CzÁå¥ÀPÀ
£ÁUÀjPÀvÉ £ÁUÀjÃPÀvÉ
PÀ±äÀ ® PÀµäÀ ®
C£ÁZÁgÀ C£ÀZÁgÀ
¸Á¤ßzsÀå ¸Á¤zsÀå
CzsÁðAV CzÁðAV
C£ÁªÀgÀt C£ÀªÀgÀt
§æºÀä §æªÀÄä
D±ÀA
Ñ iÀÄð D±Àg
Ñ åÀ
±À§Ý ±À§Þ
±ÀÄw
æ ±ÀÈw
EvÁå¢UÀ¼ÀÄ.
2.2 C®à¥Áæt ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÁ¥ÁætUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ°è£À ªÀåvÁå¸À¢AzÁUÀÄªÀ

¯ÉÆÃ¥ÀzÉÆÃµÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ OavÀåªÀ£ÄÀ ß CjvÀÄ C®à¥Áæt ªÀÄºÁ¥Áæt ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß ¸ÀA¨sÁµÀuÉAiÀÄ¯ÁèUÀ° CxÀªÁ
§gÀºz À À¯ÁèUÀ° ¸ÀjAiÀiÁzÀ jÃwAiÀÄ°è §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ. E®è¢zÀÝgÉ CvÀAºÀ ¥ÀzU À ¼
À À CxÀªÁ ªÁPÀåUÀ¼À°è
CvÀAºÀ ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¹zÁUÀ ªÁPÀåzÀ CxÀðªÉÃ §zÀ¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄAlÄ. GzÁºÀgu À ÉUÁV
PÉ®ªÉÇAzÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÁzÀ ºÁUÀÆ GZÁÑgÀtÂ¬ÄAzÀ CxÀªÁ PÁUÀÄtÂvÀ vÀ¦à¤AzÁUÀÄªÀ
¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß F PÉ¼ÀPA À qÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÁzÀ ¥ÀzÀ ¥ÀÀzÀzÀ vÀ¥ÀÄà¥ÀæAiÉÆÃUÀ
PÁ¦ü (coffee) PÁ¦ (copy)
)CQÌ [§vÀÛ¢AzÀ ºÉÆlÄÖ vÉUÉzª

À ÉÄÃ¯É
ºÀQÌ (¥ÀQë) G½AiÀÄÄªÀÅzÉÃ CQÌ (gÉÊ¸ï)]
zÀ£À (ºÀ¸ÀÄ, JªÉÄä ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¥ÁætÂ) zs£
À À (ºÀt)
¥s®
À (ºÀtÄÚ) ¥À® (ªÀiÁA¸À)
ºÀPÄÀ Ì (C¢sPÁgÀ) CPÀÄÌ (fÃtðªÁUÀÄ, ®AiÀÄªÁUÀÄ)

ºÀUÉ (±ÀvÄÀ æ) CUÉ [vÉÆÃqÀÄ, (ºÀ¼Àî vÉÆÃqÀÄ)]
DzÀgÀ (¦æÃw) ºÁzÀgÀ (ªÀå©sZÁgÀ)
ºÀÄlÄÖ (d£À£À) GlÄÖ (zsÀj¹/ zsÀj¸ÀÄ)
ºÉÆlÄÖ (vËqÀÄ) MlÄÖ (ªÉÆvÀÛ)
¨sg
À À (ªÉÃUÀ) §gÀ (§gÀUÁ®)
ºÉªÄÉ ä (UËgÀªÀ, ¥ÀæwµÉÖ) JªÉÄä (¥ÁætÂ)
MAzÀÄ (1) ºÉÆAzÀÄ (ºÉÆA¢PÉÆ¼ÀîÄ,¸ÀjAiÀiÁUÀÄ, ¥ÀqÉ)
²®ÄÌ (G½zÀ ºÀt) ¹®ÄÌ (gÉÃµÉä)
¥Àz
æ sÁ£À (ªÀÄÄRå) ¥Àz
æ Á£À (PÉÆqÀÄ, «vÀj¸ÀÄ)
ºÉÃgÀÄ (ºÉÆj¸ÀÄ) KgÀÄ (ºÀvÀÄÛªÀÅzÀÄ, DgÉÆÃºÀ)
EvÁå¢.
2.3 PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è£À «±ÉÃµÀt ºÁUÀÆ «±ÉÃµÀå ¥ÀzU

À À¼À°è PÀAqÀÄ§gÀÄªÀAvÀºÀ
¯ÉÆÃ¥ÀzÉÆÃµÀUÀ¼ÀÄ
«±ÉÃµÀt ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ ¥ÀzU
À À¼À UÀÄt, ªÉÊ²µÀÖöå, «©ü£ÀßvÉU¼ À À£ÄÀ ß w½¸ÀÄªÀ UÀÄtªÁZÀPUÀ ¼
À ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
«±ÉÃµÀå ¥ÀzUÀ ¼
À ÀÄ «±ÉÃµÀt¢AzÀ «ªÀj¸À®àqÀÄªÀ £ÁªÀÄ¥ÀzU À ¼
À ÁVgÀÄvÀÛªÉ. PÉ®ªÉqÉ ªÁPÀåzÀ°è «±ÉÃµÀå-
«±ÉÃµÀtUÀ¼ÀÆ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀ ¥Àq¢ É gÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ®Ä AiÀiÁªÀÅzÀÄ C£ÀAvÀgÀ
JA§ÄzÀ£ÄÀ ß ¸ÀjAiÀiÁV UÀªÄÀ ¤¹gÀ¨ÃÉ PÀÄ. EªÀÅ CzÀ®Ä-§zÀ®Ä DUÀ¨ÁgÀzÄÀ . GzÁºÀgu À ÉUÉ ¨Á®PÀgÀ
¸ÀPÁðj ¥Ëæq± sÀ Á¯É AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðj ¨Á®PÀgÀ ¥ËæqÀ± s Á¯É JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ. ºÁUÉÃAiÉÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÁå¢sPÁj JA§ÄzÀ£ÀÄß DgÉÆÃUÀå ¥ÁæxÀ«ÄPÀ D¢sPÁj JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ.
2.4 PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄªÁUÀ §¼À¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÀÄÄPÀÛ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ
£ÁªÀÄPÀgÀt ¥ÀzUÀ ¼
À ÀÄ (ªÀåQÛ, ¸ÀÜ¼À, ¥ÁætÂU¼ À À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ) CAQvÀ£ÁªÀÄUÀ¼ÁVªÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
¨sÁµÉAiÀÄ°èAiÀÄÆ EªÀÅ «²µÀÖ ¥ÀzU À ¼À ÁVªÉ. CAQvÀ£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ J®è ¨sÁµÉU¼ À À®Æè MAzÉÃ
jÃwAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß MAzÀÄ ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¨sÁµÉUÉ ¨sÁµÁAvÀj¸ÀÄªÀAw®è.
GzÁºÀgu À ÉUÁV, gÁªÀÄ JA§ÄzÀÄ ¥ÀwæAiÉÆAzÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ°èAiÀÄÆ gÁªÀÄ JA¢gÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. gÁA
CxÀªÁ gÁªÀiï JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ¸ÀjAiÀÄ®è. »ÃUÉAiÉÄÃ §¸ÀªÀ£ÀUÀÄr gÀ¸ÉÛ AiÀÄ£ÀÄß §Ä¯ïmÉA¥À¯ï
gÉÆÃqï JAzÀÄ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ vÀ¥ÀÄà §¸Àª£ À ÀUÀÄr gÀ¸ÉÛ JA§ÄzÉÃ ±ÀÄzÀÞgÀÆ¥ÀªÁVzÉ.
PÉ®ªÀÅ HgÀÄ/£ÀUgÀ UÀ ¼À À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß EAVèµï GZÁÑgu À ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹AiÉÆÃ, §¼ÀPA É iÀÄ

¥ÀzgÀ Æ
À rsAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄzÉAiÉÆÃ, CxÀðªÀ£ÄÀ ß w½AiÀÄzÉAiÉÆÃ CxÀªÁ vÀ¥ÁàV UÀæ»¹ vÀ¥ÁàV
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄAlÄ. EzÀjAzÁV PÉ®ªÀÅ ºÉ¸ÀgÄÀ UÀ¼ÀÄ ªÀÄÆ®¸ÀégÆ À ¥ÀªÀ£ÄÀ ß PÀ¼ÉzÄÀ PÉÆArªÉ.
GzÁºÀgu À ÉUÁV PÉÆqÀUÄÀ PÀÆUÀð DVAiÀÄÄ, ªÀÄqÀPÃÉ j ªÀÄgïPÉgÀªÁVAiÀÄÄ, ²ªÀªÆ É UÀÎ
¹ÃªÉÆUÀÎªÁVAiÀÄÄ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ¨ÁåAUÀ®Ægï DVAiÀÄÆ, vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ lÄAPÀÆgï DVAiÀÄÆ
GZÁÑgu À É ºÁUÀÆ §gÀºÀz° À è G¥ÀAiÉÆÃV¸À®ànÖgÄÀ ªÀÅzÀ£ÄÀ ß UÀªÀÄ¤¸À§ºÀÄzÀÄ. F ¤nÖ£À°è
ªÀÄÆ®¸ÀégÆ À ¥ÀzÀ ºÁUÀÆ ¸ÀégÆÀ ¥Àª£ À ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆArgÀÄªÀ CAQvÀ£ÁªÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß F PÉ¼ÀPA
À qÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è
GzÁºÀj¸À¯ÁVzÉ.
§¼ÀPÉAiÀÄ®Æè / ªÀiÁw£ÀgÀÆ¥ÀzÀ®Æè EgÀÄªÀ

§gÀªÀtÂUU
É É ºÉÆAzÀÄªÀ ¥ÀzÀ / gÀÆ¥À
¥ÀzÀ / gÀÆ¥À
ºÀÄ§â½î ºÀÆ©î
zÁªÀtUÉgÉ qÁªÀtUÉgÉ
ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀiÁåAUÀÆîgï
«eÁ¥ÀÅgÀ ©eÁ¥ÀÅgÀ
ºÉÆ¸À¥ÃÉ mÉ ºÁ¸ï¥ÉÃmï
¹gÁ ²ÃgÁ
ºÁ¸À£À ºÁ¸Àß
CgÀ¹ÃPÉgÉ CjìÃPÉgÉ
£ÀgÀ¹Ã¥ÀÄgÀ £ÀjìÃ¥ÀÄgÀ
PÀªÄÀ ® PÀªÄÀ ¯ï
EvÁå¢.
2.5 UËgÀªÀ ¸ÀÆZÀPU

À À¼À §¼ÀPÉ
UÀtå ªÀåQÛUÀ¼À£ÄÀ ß GzÉÝÃ²¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s UÀ¼À°è UËgÀª¸ À ÀÆZÀPÀ ¥ÀzUÀ ¼À À£ÄÀ ß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
§¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EAVèµï ¨sÁµÉAiÀÄ°è KPÀªZÀ £
À À ªÀÄvÀÄÛ §ºÀÄªÀZÀ£À ªÀiÁvÀæ EzÉ. PÀ£ßÀ qÀzÀ°è KPÀªZ À £
À À,
§ºÀÄªÀZ£À À ªÀÄvÀÄÛ UËgÀªÀ ªÀZÀ£ÀUÀ½ªÉ.É £ÁªÀÄ¥ÀæPÀÈw (£ÁªÀÄ¥Àzz À À ªÀÄÆ® gÀÆ¥À)AiÀÄÄ MAzÉÃ
DVzÀÝ°è KPÀªZ À £
À Àª£
À ÀÄß, JgÀqÀÄ CxÀªÁ JgÀqQÀ ÌAvÀ ºÉZÀÄÑ EzÀÝ°è §ºÀÄªÀZÀ£z À À ¥ÀA æ iÉÆÃUÀªÀÅAlÄ.
PÉ®ªÀÅ ªÉÃ¼É £ÁªÀÄ¥ÀPæ ÀÈwAiÀÄÄ MAzÉÃ DVzÀÝgÀÆ, UËgÀªz À À zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ §ºÀÄªÀZ£ À ÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ
¥ÀAæ iÉÆÃUÀªÅÀ AlÄ. »jAiÀÄgÀÄ, UÀtågÀÄ, UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢sPÁjUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀgÀ£ÄÀ ß PÀÄjvÀÄ
§gÉAiÀÄÄªÁUÀ UËgÀª¸ À ÀÆZÀPÀzÀ ¥ÀA æ iÉÆÃUÀªÃÉ CvÀåAvÀ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀzÀÄÝ. UËgÀªÀ¸ÀÆZÀPzÀ À MAzÉÆAzÀÄ
¥Àzª À ÀÇ ºÉZÀÄÑ vÀÆPÀªÇÀ , CxÀð¥ÀÆtðªÀÇ, UÀA©sÃgÀªÀÇ ºÁUÀÄ UËgÀª¥ À ÀÆtðªÀÇ DVgÀÄvÀÛÀzÉ.
KPÀªÀZÀ£À ¥ÀæAiÉÆÃUÀ¢AzÀ PÉ®ªÀÅ ªÉÃ¼É UÀ¯ÁmÉ, ªÀÄ£À¸ÁÛ¥À ¸ÀA¨s« À ¹gÀÄªÀÅzÀÄAlÄ.
ºÉ¸ÀgÀ£ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄªÁUÀ J®èjUÀÆ ¸ÁªÀðwæPª À ÁV ²æÃ CxÀªÁ ²æÃªÀÄw CxÀªÁ CªÀgÀÄUÀ¼À
©gÀÄzÀÄUÀ¼ÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. qÁPÀÖgï, ¥ÉÇç¥sÉ¸Àgï, PÀ£ÁðlPÀ gÀvßÀ , ¨sÁgÀvÀ gÀvßÀ ,
ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼À£ÄÀ ß GavÀªj À vÀÄ ¸ÀªÄÀ AiÉÆÃavÀªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÃÉ PÀÄ. »jAiÀÄgÀÄ, UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ,
C¢sPÁjUÀ¼ÀÄ, UÀtåªÀQÛU½ À UÉ ¥Àvæ§ À gÉAiÀÄÄªÁUÀ ºÁUÀÆ CªÀgÀÄUÀ¼À «¼Á¸À §gÉAiÀÄÄªÁUÀ ¸ÀjAiÀiÁzÀ
PÀª
æ ÀÄzÀ°è UËgÀª¸ À ÀÆZÀPª À À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA¨ÉÆÃ¢s¸ÀÄªÁUÀ, ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄßzÉÝÃ²¸ÀÄªÁUÀ
ºÁUÀÆ UËgÀªA À iÀÄÄvÀªÁV ªÀwð¸ÀÄªÁUÀ UËgÀªÀ ¸ÀÆZÀPU À ¼
À À£ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÉAiÉÄÃ
DqÀ½vÀ ¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀzÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s zÀ°è ºÁUÀÆ E¯ÁSÉAiÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ£ÄÀ ß GzÉÝÃ²¸ÀÄªÁUÀ ¸ÀÆPÀÛ
UËgÀªÀ ¸ÀÆZÀPÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀàµÖÀvÉUÁV F PÉ¼ÀPA À qÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹.
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
¸Àj¬Ä®èzÀ ¸ÀA¨sÉÆÃzÀ£É ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀA¨sÉÆÃzÀ£É
CªÀ¤UÉ ¥ÀzÀä¨ÆsÀ µÀt ¥Àz«
À zÉÆgÉ¬ÄvÀÄ. CªÀjUÉ ¥ÀzäÀ ¨sÀÆµÀt ¥Àz«
À zÉÆgÉ¬ÄvÀÄ.
UÉ, UÉ,
¤zÉðÃ±ÀPg
À ÄÀ ªÀiÁ£Àå ¤zÉðÃ±ÀPÀgÀÄ
¤zÉðÃ±ÀPÀgÀÄ, ºÁ¸À£À ªÀiÁ£Àå ¤zÉðÃ±ÀPÀgÀÄ
ºÁ¸À£À vÁ®ÆèPÀÄ
ºÁ¸À£À f¯Éè.
²PÀët ªÀÄAwæ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀiÁ£Àå ²PÀët ¸ÀaªÀgÀÄ
²PÀët E¯ÁSÉ
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ,
«zsÁ£À ¸Ëzs,À CA¨ÉÃqÀÌgï gÀ¸ÉÛ
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ - 560001
EvÁå¢UÀ¼ÀÄ.
2.6 PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ¼À°è C£ÁªÀ±åÀ PÀªÁV °AUÀ¸ÀÆZÀPU

À À¼À£ÄÀ ß
§¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
ºÀ®ªÁgÀÄ ¨Áj ¨sÁµÉAiÀÄ°è CªÀ±åÀ PÀvÉVAvÀ ºÉaÑ£À MAzÉÃ CxÀðzÀ JgÀqÄÀ ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß
eÉÆvÉAiÀiÁV MvÀÄÛPÉÆqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¥ÀA
æ iÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄAlÄ. EAvÀºÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¢égÄÀ QÛ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ
¸ÀºÀ PÀgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄAlÄ.
CªÀ±ÀåPÀ gÀÆ¥À / §¼ÀPÉ C£ÁªÀ±ÀåPÀ gÀÆ¥À / §¼ÀPÉ

²PÀëQ ªÀÄ»¼Á ²PÀëQ
ºÀÄqÀÄV ºÉtÄÚ ºÀÄqÀÄV
¸Àz¸À Éå ªÀÄ»¼Á ¸Àz¸ À Éå
CzsåÀ PÉë ªÀÄ»¼Á CzsåÀ PÉë
ºÉt ¸ÀvÛÀºÉt
ºÀÄqÀÄUÀ UÀAqÀÄºÀÄqÀÄUÀ
EvÁå¢UÀ¼ÀÄ.
2.7 ¨sÁµÁ §gÀºÀzÀ°è C£ÀÄ¸Àj¸À¨ÉÃPÁzÀ E¤ßvÀgÀ PÀª

æ ÀÄ
(C) §gÀªÀtÂUAÉ iÀÄÆ MAzÀÄ PÀ¯É. CzÀ£ÀÄß §ºÀ¼À UÀªÀÄ£À«lÄÖ §gÉAiÀi¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸Á°£À
PÉÆ£ÉAiÀÄ°è PÉ®ªÀÅ ¥ÀzU À À¼À£ÄÀ ß ©r¹ CxÀªÁ «¨sÁV¹ / «¨sÀf¹ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ. ¥ÀzU
À ¼
À À£ÄÀ ß
«¨sÀf¹zÁUÀ CxÀðUÀ¼À°è §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåvÁå¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀàµÀÖvU
É ÁV F PÉ¼ÀPA À qÀ
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹.
1. vÀgÀUÀw JA§ ¥Àzª À À£ÄÀ ß

..................................................................................................................................................vÀgÀUÀw
JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÉ «£ÀºÀ
......................................................................................................................................................vÀgÀ
UÀw JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ.
2. ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ JA§ ¥ÀzÀª£ À ÀÄß

...................................................................................................................................¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ
...............................................................................................................................................¥ÁæA±ÀÄ
¥Á®gÀÄ JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÄÀ .
3. «zÁå®AiÀÄ JA§ ¥Àzª À À£ÄÀ ß

........................................................................................................................................«zÁå®AiÀÄ
.................................................................................................................................................«zÁå
®AiÀÄ JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ.
4. UÀt¥Àw JA§ ¥Àzª À À£ÀÄß

..............................................................................................................................................UÀt¥Àw
...................................................................................................................................................UÀt
¥Àw JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ.
5. £ÀUÀgÀ¸À¨sÉAiÀÄªÀgÀ ªÀgÀªÀiÁ£À PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ JA§ ªÁPÀåªÀ£ÄÀ ß

.............................................................................................................£ÀUÀgÀ¸À¨sÉAiÀÄªÀgÀ ªÀgª À ÀiÁ£À
PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ «£ÀºÀ
.........................................................................................................................£ÀUÀ g¸
À À¨sÉAiÀÄªÀgÀ ªÀgÀ
ªÀiÁ£À PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ.
6. gÁdQÃAiÀÄ JA§ ¥Àzª À À£ÄÀ ß

.......................................................................................................................................gÁdQÃAiÀÄ
...............................................................................................................................................gÁd
QÃAiÀÄ JAzÀÄ §gÉAiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ.
(D) ¸ÀàµÀÖvÉ ºÁUÀÆ UÉÆAzÀ® gÀ»vÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ DqÀ½vÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁåªÀºÁgÀPÁÌV CAQCA±ÀU¼À À£ÄÀ ß
PÉ®ªÀÅ ªÉÃ¼É CAQ ºÁUÀÆ CPÀgëÀU¼ À À°èAiÀÄÆ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ C¤ªÁAiÀÄðªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgu À ÉUÉ:
1 £ÉÃ (MAzÀ£ÃÉ )
10 £ÉÃ vÀgÀUÀw (ºÀvÀÛ£ÉÃ vÀgÀUÀw)
100 £ÉÃ (£ÀÆgÀ£ÃÉ AiÀÄ)
153/- gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ (£ÀÆgÀ LªÀvÆ À ägÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ)
1000/- gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ (MAzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ)
1,00.000/- gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ (MAzÀÄ ®PÀë gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ)
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
1. PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è£À C®à¥Áæt ªÀÄºÁ¥ÁætUÀ¼À°g
è ÄÀ ªÀÀ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgu
À ÉU¼
À ÉÆA¢UÉ
«ªÀj¹.
2. PÀ£ßÀ qÀzÀ DqÀÄªÀiÁw£À ªÀÄvÀÄÛ §gÀºz

À À ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¹j?
3. PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀzU

À ¼
À À GZÀÒgÀuÉAiÀÄ°è ºÁUÀÆ §gÀºz
À À°è PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
zÉÆÃµÀUÀ¼À£ÄÀ ß GzÁºÀgÀuÉU¼
À À ¸ÀªÄÉ ÃvÀ «ªÀj¹.
4. PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ CAQvÀ£ÁªÀÄUÀ¼À°è PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ zÉÆÃµÀUÀ¼À£ÄÀ ß GzÁºÀgu

À ÉU¼
À À ¸ÀªÄÉ ÃvÀ
«ªÀj¹.
5. PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀzU

À ¼
À À GZÁÑgu
À ÉAiÀÄ°è PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå zÉÆÃµÀU¼
À À£ÄÀ ß GzÁºÀgu
À É
¸ÀªÄÉ ÃvÀ «ªÀj¹.
F ªÉÄÃ®ÌAqÀ J¯Áè ¥À±

æ ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÄÀ ß ZÀað¹ / §gÀªÀtÂUA
É iÀÄ°è GvÀÛj¹zÀ £ÀAvÀgÀ

CzsÁåAiÀÄ: ªÀÄÆgÀÄ
¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ
¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀð§zÀÞ jÃwAiÀÄ°è G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À CjªÀÅ ºÁUÀÆ
§¼ÀPAÉ iÀÄ eÁÕ£À CªÀ±åÀ PÀ. DqÀÄ ªÀiÁw£À°è £ÀªÄÀ ä «ZÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁªÀ£UÉ ¼
À À£ÀÄß w½¸ÀÄªÁUÀ zÀé¤AiÀÄ
Kj½vÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRzÀ ¨sA À V¬ÄAzÀ ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÉÛÃªÉ. EAvÀºÀ «ZÁgÀ-¨sÁªÀ£U É ½
À UÉ §gÀºz
À À gÀÆ¥À
¤ÃqÀÄªÁUÀ zÀé¤AiÀÄ Kj½vÀªÁUÀ°Ã, ªÀÄÄRzÀ ¨sA À VUÀ¼ÁUÀ°Ã EgÀÄªÀÅ¢®è. EzÀPÌÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁV F
PÉ¼ÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹j.
¤£Àß ºÉ¸gÀ ÉÃ£ÀÄ
ªÀÄAwæUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀPÉÌ §AzÀgÀÄ
¤£Éß ¤Ã£ÀÄ J°èUÉ ºÉÆÃVzÉÝ
C¨ÁâEªÀ£ÉÆ§âgÁPÀë¸À
ªÉÄÃ°gÀÄªÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀÅ¢®è ºÁUÀÆ GAlÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÁzÀ ¥À± æ Éß, ¸ÀAvÉÆÃµÀ, UÁ§j, CZÀjÑ , zÀÄBR, ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¨sÁªÀ£U É ¼
À À£ÄÀ ß
GAlÄ ªÀiÁqÀ¯ÁgÀªÅÀ . F ªÁPÀåUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¹zÁUÀ §gÀºz À À ¥À¨
æ sÁªÀ ºÉaÑ
GvÀÛªÀÄªÁzÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÀ£ÄÀ ß NzÀÄUÀ¤UÉ ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛªÉ. ªÉÄÃ°£À £Á®ÄÌ ªÁPÀåUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ ¯ÉÃR£À
aºÉßUÀ¼À£ÄÀ ß C¼Àªr
À ¹zÁUÀ F PÉ¼ÀPA À qÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ gÀÆ¥ÀUÆÉ ¼ÀÄîvÀÛªÉ ºÁUÀÆ CxÀð¥ÀÆtð
¥ÀjuÁªÀÄªÀ£ÄÀ ß GAlÄªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.
À ÉÃ£ÀÄ?
¤£Àß ºÉ¸g
ªÀÄAwæUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀPÉÌ §AzÀgÀÄ.
¤£Éß ¤Ã£ÀÄ J°èUÉ ºÉÆÃVzÉÝ?
C¨Áâ ! CªÀ£ÉÆ§â gÁPÀë¸À.
ªÉÄÃ®ÌAqÀ ªÁPÀåUÀ¼À°è G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ aºÉßÀ UÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVªÉ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß

w½zÀÄPÉÆ¼Àî®Ä aºÉßÀ UÀ¼À §UÉÎ w½zÀÄPÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ. F aºÉßUÀ¼ÀÄ ªÁPÀåªÀ£ÀÄß NzÀÄªÁUÀ NzÀÄUÀ£ÀÄ J°è,
JµÀÄÖ ¸ÀªÄÀ AiÀÄ «gÀ«Ä¸À¨ÉÃPÀÄ, zÀé¤AiÀÄ Kj½vÀ ºÉÃVgÀ¨ÉÃPÀÄ, J°è ªÀÄvÀÄÛ ºÉÃUÉ ªÁPÀåzÀ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ EªÉÃ ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß w½¹PÉÆrvÀÛªÉ. QæAiÀiÁ¥ÀzÀ ºÁUÀÆ EvÀgÉ
¥ÀzUÀ ½
À AzÀ PÀÆrzÀ ªÁPÀåªÀÅ ªÁPÀåzÀ GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÄÀ ß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ, ¸ÀévÀAvÀæªÁV
CxÀð¥ÀÆtðªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼ÀÄ ªÁPÀåzÀ ¥Àj¥ÀÆtðvÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁV ¤®ÄèvÀÛªÉ.
3.1 ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼ÀÄ

(1) ¥ÀÆtð «gÁªÀÄaºÉß (.) [Full stop]
ªÁPÀåzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¥ÀÆtð«gÁªÀÄ aºÉß(ZÀÄQÌ)AiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. EzÀ£ÄÀ ß
G¥ÀAiÉÆV¸ÀÄªÀÅzÀgÀ CxÀð F ªÁPÀå E°èUÉ ªÀÄÄV¢zÉ JA§ÄzÀgÀ ¸ÀÆZÀ£É.
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ:
 £À£U
À É ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß PÉÆr.
 EzÀÄ £ÀªÀÄä PÁ¯ÉÃdÄ.
 £Á£ÀÄ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß N¢zÉ£ÀÄ.
 ¸ÀgÀ¼À ºÀtÄÚU¼
À À£ÄÀ ß PÉÆAqÀ¼ÀÄ.
 ªÀÄAwæU¼
À ÀÄ ¸ÀªÀiÁgÀA¨sPÀ ÉÌ §AzÀgÀÄ.
 F §ÈºÀvï ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄ ¤ªÀiÁðt PÁAiÀÄð F wAUÀ¼À CAvÀåzÀ°è ªÀÄÄVAiÀÄ°zÉ. DzÀÝjAzÀ
¥ÁægA
À ¨sÆ
É ÃvÀìªÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛ ¹zÀÞvU
É ¼
À À£ÄÀ ß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁVzÉ.
(2) C®à «gÁªÀÄaºÉß (,) [Comma]

ªÁPÀåUÀ¼À£ÄÀ ß CvÀå®à PÁ® ¤°è¸À®Ä AiÀiÁ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ, CAQUÀ¼ÀÄ, ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß
¨ÉÃ¥Àðr¸À®Ä §¼À¸ÀÄªÀ aºÉß C®à«gÁªÀÄ aºÉß.
ªÁPÀåzÀ°è£À ¤gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄÄ ¸ÀàµÀÖªÁUÀÄªÀÅzÀPÁÌV ºÁUÀÆ ¸ÀÆPÀÛªÁV CxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀPÌÉ F aºÉß
CUÀvÀå. PÀvÈÀ ð«UÉ «±ÉÃµÀtªÁVgÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÄÀ ß G¯ÉèÃT¸ÀÄªÁUÀ, ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£Á «¨sÀQÛ ºÉÃ¼ÀÄªÁUÀ,
ºÁUÀÆ EvÀgÉÃ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÃ¼ÀÄªÁUÀÄ F C®à«gÁªÀÄzÀ aºÉß CUÀvÀå.
 ¨ÁºÁåPÁ±À ¸ÀA±ÉÆÃzs£ À Á PÉëÃvÀæªÀ£ÄÀ ß ¥Àª
æ ÉÃ²¹, ªÀÄÄAzÀÄªÀjzÀ gÁµÀÖçUÀ¼À ¸Á°£À°è ¨sÁgÀvÀªÇÀ
ºÉªÄÉ ä¬ÄAzÀ vÀ¯ÉAiÀÄwÛ ¤®ÄèªÀAvÉ ªÀiÁrzÀ «eÕÁ¤UÀ¼À°è qÁ.AiÀÄÄ.Dgï.gÁªï ¥Àª æ ÀÄÄRgÀÄ.
 CAiÀiÁå, zÀÆgÀ ¤®Äè.
 gÁªÀÄ, ®PÀëöät ªÀÄvÀÄÛ ¹ÃvÉAiÀÄgÀÄ PÁrUÉ ºÉÆgÀlgÀÄ.
 D ºÉÆ¸À §qÁªÀuÉAiÀÄ°è ±Á¯É, D¸Ààvæ,É GzÁå£Àª£
À À, CAZÉ PÀZÉÃj, EvÁå¢UÀ½UÉ
¸ÀÜ¼ÁªÀPÁ±À PÀ°à¸¯
À ÁVzÉ.
(3) «ªÀgÀt/«ªÀgÀuÁvÀäPÀ aºÉß (:) - [colon (:)] C¥ÀÆtð «gÁªÀÄ aºÉß

(:)
MAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ºÉaÑ£À «ªÀgÀuÉ PÉÆqÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è C¥ÀÆtð «gÁªÀÄ
aºÉßAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄAlÄ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ:
 EzÀÄªÀgÉUÉ£¼ À À£À ¥ÁPÀ±Á¸ÀÛç £ÉÊ¥ÀÄtå ºÉÃ½zÁÝ¬ÄvÀÄ. E£ÀÄß ©üÃªÀÄ¸ÉÃ£À£À «ZÁgÀ: ©üÃªÀÄ¸ÉÃ£À
ºÀÄnÖzÀ wy, ªÁgÀ £ÀPëÀvÀæ ªÀÄvÀÄÛ d£Àä ¸ÀÜ¼À... F ªÀÄÄAvÁzÀ «ZÁgÀU¼ À ÀÄ ZÀZÉðUÉ
§gÀÄvÀÛªÉ.E°è ©üÃªÀÄ¸ÉÃ£À£À «ZÁgÀzÀ «ªÀgu À É ¥ÁægAÀ ¨sª
À ÁUÀÄªÀ°è C¥ÀÆtð «gÁªÀÄ
aºÉßAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁVzÉ.
 E£ÀÄß ¥ÀA¥À ªÀÄºÁPÀ«AiÀÄ «ZÁgÀ: ¥ÀA¥À PÀ«AiÀÄÄ PÀ£ßÀ qÀzÀ §ºÀÄ zÉÆqÀØ PÀ«... EvÁå¢.
À «gÁªÀÄaºÉß (;) – Semicolon (;)

(4) Czsð
C®à«gÁªÀÄQÌAvÀ®Æ ¢ÃWÀðªÁzÀ, ¥ÀÆtð«gÁªÀÄzÀAvÉ ¸ÀA¥ÀÆtðªÀ®èzÀ aºÉß. ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀA§AzsÀ«gÀÄªÀ ªÁPÀåUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ F aºÉßAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ªÀÅzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ:
 PÀ£ßÀ qÀ ¸Á»vÀåªÀÅ zsÀªÀÄðzÀ ¢ÃªÀnUÉ; ¸ÀÆáwðAiÀÄPÁgÀAf; PÀ®à£ÉAiÀÄ PÀ®à®vÉAiÀiÁVzÉ.
 ¨É¼ÀUÁ¬ÄvÀÄ: ºÀÄqÀÄUÀ£ÄÀ ºÁ¹UÉ¬ÄAzÀ JzÀÝ£ÄÀ ; zÉÃªÀjUÉ £À«Ä¹zÀ£ÄÀ .
 ©ÃdªÀÅ ªÉÆ¼É¬ÄvÀÄ; VqÀªÁV ¨É¼É¬ÄvÀÄ; ºÀÆUÀ¼À£ÄÀ ß ©nÖvÀÄ.
 J¯ÁèzÀgÆ
À EgÀÄ; JAvÁzÀgÀÄ EgÀÄ; JAzÉA¢UÀÆ ¤Ã PÀ£ßÀ qÀªÁVgÀÄ.
 J®è ¨sÁUÀåUÀ½UÀÆ «ÄV¯ÁzÀ ¨sÁUÀåªÉAzÀgÉ DgÉÆÃUÀå¨sÁUÀå. DgÉÆÃUÀåªÉAzÀgÉ PÉÃªÀ® gÉÆÃUÀ
ªÀÄvÀÄÛ zÀÄ§ð®vÉUÉ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄªÀÅ¢®è; zÉÊ»PÀ, ªÀiÁ£À¹PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV
¸Àé¸ÀÜªÁVgÀÄªÀÅzÀÆ ¸ÀºÀ DgÉÆÃUÀåPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. gÁµÀÖçzÀ ¥ÀU
æ w
À UÀÆ ¸ÀªÄÀ ¸ÀÛ d£ÀvÉAiÀÄ
DgÉÆÃUÀå ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæª»À ¸ÀÄvÀÛzÉ.
F ªÉÄÃ°£À ªÁPÀåUÀ¼À°è ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÀÆgÀPÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ¼ÀªÁV w½¸À®Ä, Czsð

À «gÁªÀÄ aºÉß
ºÁUÀÆ EvÀgÉ aºÉßUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¸À¯ÁVzÉ.
(5) ¥Àæ±ÁßxÀðPÀaºÉß (?) - [ Question mark (?) ]

GvÀÛgª
À À£ÄÀ ß ¤jÃQë¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ¥Àæ±ÁßxÀðPÀ ªÁPÀåUÀ¼À PÀqA
É iÀÄ°è F aºÉßAiÀÄ£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ.
 ¤Ã£ÀÄ KPÉ C¼ÀÄwÛgÄÀ ªÉ?
 C°èAzÀ ºÉÃUÉ §AzÉ?
 ¤£Éß J°èUÉ ºÉÆÃVzÉÝ?
 ¤£Àß eÉÆvÉ EzÀÝªÀgÀÄ AiÀiÁgÀÄ?
 ¤£ÀßzÀÄ AiÀiÁªÀ HgÀÄ?
 CªÀ£À §½ JµÀÄÖ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀU½
À ªÉ?
 EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ M¼ÉîAiÀÄ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ?
 £ÁåAiÀiÁ¢sÃ±ÀgÀ£ÄÀ ß AiÀiÁgÀÄ £ÉÃ«Ä¸À¨ÉÃPÀÄ? DqÀ½vÁAUÀªÃÉ ? £ÁåAiÀiÁAUÀªÉÃ? CxÀªÁ
E§âjUÀÆ ¥Áæw¤zsÀå«gÀÄªÀ ¸ÀévÀAvÀæ DAiÉÆÃUÀPÉÌ F C¢sPÁgÀ ªÀ»¹PÉÆqÀ¨ÃÉ PÉ? F PÀÄjvÀÄ
FUÀ aAvÀ£É £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ.
(6) ¨sÁªÀ¸ÀÆZÀPÀ aºÉß / D±ÀÑAiÀÄð ¸ÀÆZÀPÀ aºÉß(!) [Exclamation

mark (!)]
ªÁPÀåUÀ¼À°è «©ü£Àß ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼ÁzÀ D±ÀA
Ñ iÀÄð/ CZÀÑj, ¨sA
À iÀÄ, ¸ÀA¨sæª
À ÄÀ / ºÀµÀð, ¸ÀAvÉÆÃµÀ,
zÀÄBR, «¸ÀäAiÀÄ, UÁ§j, PÉÆÃ¥À, fUÀÄ¥Éì, EvÁå¢UÀ¼À£ÄÀ ß ±À§ÞgÆ À ¥Àz°
À è ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV
ªÀåPÀÛ¥Àr¸À®Ä §¼À¸ÀÄªÀ aºÉßAiÉÄÃ ¨sÁªÀ¸ÀÆZÀPÀ aºÉß. F aºÉß¬ÄAzÀ ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À wÃªÀævÉ JµÀÄÖ
JA§ÄzÀÄ ZÉ£ÁßV ªÀÄ£Àzm À ÁÖUÀÄvÀÛzÉ.
 DºÁ ! EzÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀ ºÀQÌ.
 CAiÉÆåÃ ! ºÁªÀÅ £ÀÄVÎvÀÄ!
 C¨Áâ ! CzÉÆAzÀÄ PÉlÖ WÀ½UÉ!
 bÉÃ ! JAvÀ ªÉÆÃ¸ÀªÁ¬ÄvÀÄ!
 CPÀmÁ/CPÀÌmÁ ! ªÀÄºÁgÁdgÀÄ wÃjPÉÆAqÀgÉ?
 Nºï ! ¤ÃªÉµÄÀ Ö M¼ÉîAiÀÄªÀgÀÄ.
 CgÉ ! D ªÀÄ£ÀÄµÀå E°èUÃÉ PÉ §AzÀ?

 DºÁ! eÉÆÃUï «±Àé«SÁåvÀ ¸ÀÄAzÀgÀ d®¥ÁvÀ!
 ¸ÀAvÉÃºÉÆAqÀz°
À è CAzÀÄ CgÀÄªÀvÄÀ Û ªÀÄA¢ d®¸ÀªiÀ Á¢sAiÀiÁzÀgÀÄ!
(7) GzÀÝgÀt aºÉß (“ ”) / (‘ ’) [Quotation marks / inverted

commas]
MAzÀÄ ¥Àzz À À CxÀð / CzÀgÀ ªÀÄÆ® gÀÆ¥À / ¥Àzz À À ªÀÄÆ®/ §¼ÀPA É iÀÄ°è£À «²µÀÖvÉ,
²Ã¶ðPÉAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀjAiÀiÁzÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ, CxÀð«ªÀgu À É, GzÁºÀguÀ É, ¤zÀ±ð
À £ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¤ÃqÀÄªÁUÀ
§¼À¸ÀÄªÀ aºÉßAiÀÄ£ÀÄß GzÀÝgt
À aºÉß/«ªÀgu À Á «gÁªÀÄ aºÉß J£ÀÄßvÁÛgÉ. aºÉß¬ÄAzÀ ªÀÄÄA¢£À
CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄSÁåA±ÀzÀ «ªÀguÀ ÉAiÀiÁV §A¢gÀÄvÀÛªÉ. E£ÉÆß§âgÀ ¸ÀÆQÛ, DzÉÃ±Àª£ À ÀÄß GzÁºÀj¹
ºÉÃ¼ÀÄªÁUÀ®Æ F aºÉß ºÉZÀÄÑ CUÀvÀå.
GzÁºÀgÀuÉUÉ:
 n¥ÀÄàªÀ£ÀÄß EwºÁ¸ÀPÁgÀgÄÀ ‘ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ ºÀÄ°’ JAzÀÄ PÀgÉ¢zÁÝgÉ.
 “PÁAiÀÄPÀªÃÉ PÉÊ¯Á¸À” ªÉA§ÄzÀ£ÄÀ ß ¸ÀzÁ £É£À¦r.
 “ºÉtÄÚ C§¯É”JA§ÄzÀ£ÄÀ ß ªÀÄgÉvÀÄ©r. ºÉtÄÚ ¥Àæ§¯ÉAiÀÄÆ ºËzÀÄ.
 “PÀ°vÀ £Áj ¥ÀæUw
À UÉzÁj”JA§ÄzÀÄÀ ¸ÀvÁåA±ÀªÁVzÉ.
(8) DªÀgÀt aºÉßUÀ¼ÀÄ - ( ) / [ ] / { } [Parentheses / Square

brakets / flower brakets]
ªÁPÀåzÀ ªÀÄzsåÀ zÀ°è ¥Àzª
À ÉÇAzÀPÌÉ ºÉaÑ£À «ªÀgu À É, ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ®Ä F aºÉß ¸ÀºÁAiÀÄPÀ.
ªÁPÀåzÀ NlPÉÌ F aºÉßUÀ½AzÀ AiÀiÁªÀ vÉÆAzÀgA É iÀÄÄ DUÀÄªÀÅ¢®è.
aºÉßAiÀÄ §UÉUÀ¼ÀÄ:
 DªÀgt
À aºÉß– ( )
 ¢ÃWÁðªÀgÀtaºÉß– [ ]
 ¥ÀÄµÁàªg À aºÉß– { }
À t
GzÁºÀgÀuÉUÉ:
 “²æÃªÀÄw ¸ÀÄ§â®QëöäAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvz

À À £ÉÊnAUÉÃ¯ï (PÉÆÃV¯É)”J£ÀÄßvÁÛgÉ.
 £ÀªÄÀ ä ¨sÁ¸ÀÌg£
À À vÀAzÉUÉ ®PÀé (¥Á±ÀéðªÁAiÀÄÄ) ºÉÆÃqÉ¢zÉ. [F ªÁPÀåzÀ° ®PÀéPÉÌ
¸ÀªiÀ Á£ÁxÀðPÀ ¥ÀzÀª£ À ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.]
 EªÀgÀÄ“£ÀªÄÀ ä vÁ®ÆèQ£À (ºÉÆÃjPÀz£
À ÀÆgÀÄ) ºÉ¸ÀgÁAvÀ PÀ«AiÀÄªÀgÀÄ”.
(9) ¸ÀªÀiÁ£ÁvÀðPÀ aºÉß (=)

JgÀqÀÄ ¥ÀzU À ¼
À À ¸ÀªiÀ Á£À CxÀð w½¸ÀÄªÁUÀ, ¸ÀA¢ü - ¸ÀªiÀ Á¸ÀUÀ¼À°è ¥ÀÆªÀð¥ÀzÀ -
¥ÀgÀ¥z
À ÀUÀ¼À£ÄÀ ß PÀÆr¹zÁUÀ, CAQUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À, UÀÄtPÁgÀ, ¨sÁUÀPÁgÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼À°è §¼À¸ÀÄªÀ
aºÉßAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÁxÀðPÀ aºÉß J£ÀÄßvÁÛgÉ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ:
 ªÀÄzÀÄÝ = OµÀzÀ.s
 ªÀÄÄzÀÄÝ = ¦æÃw.
 ªÀÄ¼É + PÁ® = ªÀÄ¼ÉUÁ®.
 10 + 15 = 25.
 60 – 40 = 20.
F ªÉÄÃ°£À ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À£ÄÀ ß §gÀºz

À À°è ¸ÀªÄÀ ¥ÀðPÀªÁV C¼ÀªrÀ ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ
§gÀºPÀ ÉÆÌAzÀÄ CxÀð¸ÀàµÖÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÀÆ ªÉÄgÀU£À ÀÄß (±ÉÆÃ¨sA
É iÀiÁ PÀ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß)
vÀAzÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁVzÉ.
F PÉ¼ÀPA
À qÀ ¥Àæ±ßÉ UÀ½UÉ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV ¥Àæ±ßÉ AiÀÄ PÉ¼ÀUÉ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ eÁUÀzÀ°è GvÀÛj¸À¨ÉÃPÀÄ.
1. ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ? §¼ÀPA

É iÀÄ CªÀ±ÀåPÀvA
É iÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹.
2. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ? GzÁºÀj¹.

3. ¨sÁªÀ¸ÀÆZÀP/À D±ÀA
Ñ iÀÄð¸ÀÆZÀPÀ aºÉß JAzÀgÉÃ£ÀÄ? GzÁºÀgÀuÉ ¸ÀªÄÉ ÃvÀ «ªÀj¹.
4. DªÀgÀt aºÉßUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ? GzÁºÀgÀuÉ ¸ÀªÄÉ ÃvÀ «ªÀj¹.
5. C®à«gÁªÀÄ aºÉß JAzÀgÉÃ£ÀÄ? GzÁºÀgÀuÉ ¸ÀªÄÉ ÃvÀ «ªÀj¹.

6. ¥Àæ±ÁßxÀðPÀ aºÉß JAzÀgÉÃ£ÀÄ? GzÁºÀgÀuÉ ¸ÀªÄÉ ÃvÀ «ªÀj¹.

CzsÁåAiÀÄ: £Á®ÄÌ
¥ÀvÀæ ªÀåªÀºÁgÀ
¸ÁªÀðd¤PÀ fÃªÀ£ª À À£ÄÀ ß ¸ÁPÁgÀUÆÉ ½¸ÀÄªÀ°è, ºÁUÉAiÉÄÃ J¯Áè ªÀUÀðzÀ, ¥ÀAUÀqÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ
J¯Áè ¸ÀÛgÀUÀ¼À d£ÀU½ À UÉ ¸ÀªðÀ ¸ÀªiÀ Á£ÀªÁzÀ jÃwAiÀÄ°è £ÉªÄÀ ä¢AiÀÄ£ÀÄß zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀÄªÀAvÀºÀzÄÀ Ý
DqÀ½vÀ £Àq¸ É ÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÁUÀÆ EvÀgÉ ¸ÀA¸ÉÜU¼ À À DzÀå PÀvð
À ªÀåªÁVgÀÄvÀÛzÉ. C©üªÈÀ ¢Þ ¸Á¢ü¸ÀÄªÀ°è
DqÀ½vÀª£À ÀÄß £Àq¸ É ÀÄªÀ J¯Áè C¢üPÁjUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ E¯ÁSÉUÀ¼À ¥ÁvÀæªÇÀ CvÀåAvÀ ªÀÄºÀvÀézÀÄÝ.
d£ÀgÀ §zÀÄQ£À°è ºÉeÉÓ ºÉeÓÉUÀÆ ¸ÀPÁðgÀ ºÁUÀÆ CzÀgÀ E¯ÁSÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°ègÀÄªÀ
¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜU¼
À ÀÄ, PÉÊUÁjPÁ ¸ÀA¸ÉÜU¼
À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀA¸ÉÜU¼
À ÀÄ ºÁ¸ÀÄºÉÆPÁÌVgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉUÁV C£ÉÃPÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ºÁUÀÆ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉÆArgÀÄvÀÛªÉ.
CfðUÀ¼ÀÄ (EAVèÃµï£À°è CfðAiÀÄ£ÀÄß C¦èPÉÃ±À£ï JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛg)É AiÀiÁªÀÅzÉÃ

PÁAiÀÄð®AiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜU½ À UÉ §gÀÄªÀ PÁUÀzÀ ¥ÀvæU À ¼
À À UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ.
Cfð/¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä ºÀ¯ªÁgÀÄ PÁgÀtUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. ¸ÀPÁðgÀzÀ°è GzÉÆåÃUÀPÁÌV, ¸ÀPÁðj
AiÉÆÃd£ÉU¼À À C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀqA É iÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV, ¸ÁªÀðd¤PÀgÀÄ vÀªÄÀ UÁzÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ D¢üPÁjUÀ¼À UÀªÄÀ £ÀPÉÌ vÀgÄÀ ªÀÅzÀPÁÌV, «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ/«zÁå®AiÀÄUÀ½UÉ
vÀªÄÀ UÁzÀ vÉÆAzÀgÉ/vÀPÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¸Àj¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä ºÁUÀÆ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ GzÉÝÃ±ÀU½ À UÉ
Cfð/¥ÀvÀæªÀ£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÉAiÉÄÃ, ¸ÀAWÀ¸ÀA¸ÉÜU¼
À À°èÀ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀ ºÁUÀÆ DqÀ½vÀz° À è
¨sÁVzÁgÀgÁVgÀÄªÀ D¢üPÁj ºÁUÀÆ £ËPÀgÀ ªÀUÀðzÀªÀgÀÄ ¸ÀºÀ §gÉzÀªÅÀ UÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
4.1 Cfð
CfðAiÀÄÄ MAzÀÄ zÁR¯É. CfðAiÀÄÄ ¸ÀA¨sA À zÀ¥l
À Ö E¯ÁSÉ /PÁ¯ÉÃdÄ /
«zÁå®AiÀÄ/PÀbÉÃjAiÀÄ°è ¸À°èPÉAiÀiÁzÀ £ÀAvÀgÀ, ¤¢ðµÀÖ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÀºÀ PÀqv À Àz°
À è
ªÉÄÃ®¢üPÁjUÀ¼À ¸À»/gÀÄdÄ«£ÉÆA¢UÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ ¤ÃzsÀðj¹zÀ ¸À®ºÉ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÆ É A¢UÉ
Cfð ªÀVðPÀgÀtUÉÆÃ¼ÀÄîvÀÛzÉ ºÁUÀÆ MAzÀÄ jÃwAiÀÄ ªÀÄÆ® zÁR¯ÉAiÀiÁV
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ E¯ÁSÉAiÀÄ ¤¢ðµÀÖ PÉ®¸À ±ÀÄgÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀÄ CfðAiÀÄ°è ¤ªÉÃzÀ£É
ªÀiÁrPÉÆAqÀ «µÀAiÀÄ¢AzÀ¯ÉÃ DVgÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgu À ÉU:É ¥ÉÆ°Ã¸ï E¯ÁSÉAiÀÄ°è F ªÉÆzÀ®
CfðAiÀÄ ªÉÄÃ¯ÉAiÉÄÃ ¥ÀæxÀªÄÀ ªÀiÁ»w ªÀgÀ¢ [J¥sï.L.Dgï: ¥sÀ¸ïÖ E£ï¥sg À ïªÉÄÃµÀ£ï j¥ÉÆÃmïð]
zÁR¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
4.2 SÁ¸ÀV ¥ÀvÀæªÀåªÀºÁgÀPÀÆÌ ªÀÄvÀÄÛ DqÀ½vÀ ¥ÀvÀæªÀåªÀºÁgÀPÀÆÌ EgÀÄªÀ

ªÀåvÁå¸À
SÁ¸ÀV ¥Àvª À åÀæ ªÀºÁgÀPÆ

À Ì DqÀ½vÀ ¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀPÀÆÌ §ºÀ¼ÀµÄÀ Ö ªÀåvÁå¸À«zÉ. SÁ¸ÀV
¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀz° À è ªÉÊAiÀÄQÛPÀ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢s¹zÀ ªÀiÁ»w M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. eÉÆvÉUÉ
ºÁ¸ÀåªÀÄAiÀÄªÁzÀ, UÀA©sÃgÀªÁzÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ/CªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
£É¯ÉUÉÆArgÀ§ºÀÄzÀÄ.
DzÀgÉ DqÀ½vÀPÌÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀ ¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀzÀ°è »ÃVgÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀå«®è. ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
«µÀAiÀÄQÌ°è eÁUÀ«®è. ¸ÀªiÀ ÁdzÀ M½wUÁV ºÁUÀÆ d£ÀjUÁVAiÉÄÃ EgÀÄªÀ DqÀ½vÀz° À è
ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄÄAlÄ. E°è CªÀiÁ£À«ÃAiÀÄvÉ, «qÀA§£É ªÀÄvÀÄÛ
nÃPÉU½ À UÁUÀ° ¸ÁÜ£« À ®è. DqÀ½vÀPÌÉ ¸ÀA§A¢¹zÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸Ëd£Àå¢AzÀ PÀÆrzÀ, ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ¨sÁµÉ
ºÁUÀÆ ¸ÀÄ®¨sª À ÁV CxÀðªÁUÀÄªÀAvÀºÀ aPÀÌ ¥ÀÄlÖ ªÁPÀåUÀ½AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÀÅ ªÉÃ¼É
¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU À ¼À À£ÄÀ ß ¸ÀºÀ §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÄÀ , ¥ÀvæÀªÀåªÀºÁgÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
HºÁ¥ÉÆÃºÀU½ À UÉ CªÀPÁ±À«gÀÄªÀÅ¢®è, E°è «µÀAiÀÄzÀ°è ¤RgÀvÉUÉ ºÉZÀÄÑ ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃrgÀÄvÀÛz.É ªÉÄÃ¯É w½¸À¯ÁzÀ J®è CA±ÀUÀ¼ÀÆ ¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀª£
À ÀÄß MAzÀÄ «²µÀªÖÁzÀ ¸ÀA¥ÀPð À
ªÀiÁzsåÀ ªÀÄªÀ£ÁßV¹zÉ.
DqÀ½vÀzÀ »vÀzÈÀ ¶×¬ÄAzÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀ §ºÀÄ ªÀÄºÀvÀé¥ÀÆtðªÁzÀÄzÀÄ.
¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀ E§âgÀ CxÀªÁ ºÀ®ªÀgÀ £ÀqÄÀ ªÉ £ÀqA É iÀÄÄªÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ C¢sPÈÀ vÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ.
¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥ÀvæU À ¼ À À£ÄÀ ß ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀµð
À UÀ¼À vÀ£PÀ À PÁ¬ÄÝj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁV EªÀÅ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÄÀ ß
¥Àq¢ É ªÉ.
«±Á® PÀ£ÁðlPÀz° À è ºÉZÀÄÑ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ©s£ßÀ vÉ¬ÄAzÁV PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉ MAzÉÃ jÃwAiÀÄ°è
§¼ÀPA É iÀiÁUÀÄwÛ®è. ºÁUÁV ¥ÀvæÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è MAzÉÃ jÃwAiÀÄ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉ C¤ªÁgÀå
ºÁUÀÆ CUÀvåÀ . CzÀgA À vÉ PÀ£ÁðlPÀzÀ J¯ÉèqÉAiÀÄÆ MAzÀÄ ¥ÀzPÀ ÉÌ MAzÉÃ CxÀð«gÀÄªÀAvÉ ºÁUÀÆ
CzÀ£ÀÄß DqÀ½vÀz° À è §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉUÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀ ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±À/PÉÊ¦rUÀ¼À£ÄÀ ß
¥ÀPæ Àn¸À¯ÁVzÉ.
4.3 ¥ÀvÀæ /Cfð §gÉAiÀÄÄªÁUÀ UÀªÀÄ¤¸À¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ

 CfðAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄÄ ¸Àg¼
À ÀªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ.
 CfðAiÀÄÄ ªÉÄÃ¯Á¢üPÁjUÀ¼À ¸À»/gÀÄdÄ«£ÉÆA¢UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ±ÁSÉAiÀÄ PÀqv À ÀPÌÉ
¸ÉÃgÀ¨ÃÉ PÁVgÀÄvÀÛzÉ. PÀqv
À Àz¯
À ÉèÃ Cfð/¥Àvæª
À £
À ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À¨ÃÉ PÁzÁUÀ CxÀªÁ PÀqv
À À¢AzÀ
(¥sÊÉ ¯ï¤AzÀ) ºÉÆgÀ vÉUÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÁUÀ Cfð/¥ÀvÀæz° À è zÁR°¹zÀ ¢£ÁAPÀªÅÀ ¥Àvæª À £À ÀÄß
ºÀÄqÀÄPÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁV CfðAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀªÀgÀÄ §®¨sÁUÀzÀ

ªÉÄÃ®ÄÛ¢AiÀÄ°è §gÉzÀ «¼Á¸ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¢£ÁAPÀª£
À ÀÄß £ÀªÀÄÆ¢¸À¨ÉÃPÀÄ.
 DqÀ½vÁvÀäPÀ ¥ÀvæUÀ ¼
À ÀÄ, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀÄ£À«AiÀÄ ¥ÀvæU
À ¼
À ÀÄ, ªÁåªÀºÁjPÀ ¥ÀvæU
À ¼
À À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
¸ÀA¨ÉÆÃzs£À ÉUÉÆ¼ÀUÁzÀªÀgÀ£ÀÄß «¼Á¸ÀzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀiÁ£ÀågÃÉ , ¸À£Áä£ÀågÉÃ, JA§ UËgÀªÀ¸ÀÆZÀPÀ
¥ÀzUÀ ½
À AzÀ «µÀAiÀÄ ¥À¸ æ ÁÛ¥ÀªÁUÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉÆ¼ÀUÁzÀªÀgÀ£ÄÀ ß GzÉÃ²¸ÀÄªÀÅzÀPÌÉ
ªÀÄÄAZÉ EªÀjUÉ / UÉ JAzÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvPÀ ÀÌzÀÄÝ.
 «µÀAiÀÄzÀ (¸À¨ÉÓPïÖ) £ÀAvÀgÀ G¯ÉèÃR«gÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ (gÉ¥g
sÀ ÃÉ £ïì). G¯ÉèÃRªÀÅ «µÀAiÀÄzÉÆqÀ£É
EgÀÄªÀ / «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA¨sA À zsÀ¥ÀlÖ »A¢£À ¥ÀvæÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¢£ÁAPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀvæÀzÀ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ.
 G¯ÉèÃRzÀ £ÀAvÀgÀ ¥Àvæz À À MqÀ®Ä §gÀÄvÀÛzÉ. CfðAiÀÄ°è £ÀªÄÀ Æ¢¹zÀ «µÀAiÀÄPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ CfðAiÀÄ MqÀ°£À°è «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¥Àæ¸ÁÛ¥À«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
 CfðAiÀÄ°è ºÉÃ¼À¨ÉÃPÁzÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß £ÉÃgÀªÁV ¥À¸æ ÁÛ¦¹gÀ¨ÃÉ PÀÄ. EzÀÄ CfðAiÀÄ°ègÀÄªÀ
«µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß MAzÉÃ £ÉÆÃlzÀ°è UÀªÄÀ ¤¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ºÉaÑ£À «ªÀgu
À ÉAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃqÀÄvÁÛ UÉÆAzÀ®PÉÌ CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÁgÀzÀÄ.
 CfðAiÀÄ°è ¥À¸ æ ÀÄÛvÀ¥r
À ¹zÀ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢¹zÀ K£ÁzÀgÀÆ zÁR¯ÉUÀ½zÀÝgÉ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß
CqÀPÀz°
À è £ÀªÄÀ Æ¢¸À¨ÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ CfðAiÀÄ eÉÆvÉ ®UÀwÛ¸¨ À ÃÉ PÀÄ.
 AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àvæª
À £
À ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÁUÀ / mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ¥ÀÄlzÀ £Á®ÄÌPÀqA É iÀi®Äè [CAZÀÄ
(ªÀiÁfð£ï) K£À£Æ À ß §gÉAiÀÄ¢gÀÄªÀ SÁ° eÁUÀª£ À ÀÄß] ©qÀ¨ÉÃPÀÄ. PÁgÀt §gÉzÀ ¥Àvæª À ÅÀ
§ºÀÄPÁ® zÁR¯ÉAiÀiÁV PÀqv À Àz°
À è EgÀÄvÀÛzÉ. ¥Àvæª
À £À ÀÄß DUÁUÀ ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÁUÀ, ¥Àvæz À À
§®¨ÁUÀ ¥ÀzÃÉ ¥ÀzÃÉ PÉÊUÉ vÁPÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¥Àvæz À À CAZÀÄ ºÀjzÀÄºÉÆÃUÀÄªÀ ¸ÀA¨sª À À«gÀÄvÀÛzÉ.
¸ÁPÀµÀÄÖ CAZÀÄ ©mÁÖU,À CAa£À¨sÁUÀ ºÀjzÀÄºÉÆÃzÀgÀÄ ¥Àvæz À À M¼ÁA±ÀUÀ½UÉ AiÀiÁªÀ
ºÁ¤AiÀÄÆ DUÀÄªÀÅ¢®è. PÉ¼À¨ÁUÀzÀ CAZÀÄ eÁ¹Û EzÀÝgÉ, n¥ÀàtÂ ºÁUÀÆ PÀZÉÃjAiÀÄ
ªÉÆºÀjUÉ / ¹Ã°UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸À°èPÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «ZÁgÀUÀ¼À£ÄÀ ß zÁR°¸À®Ä ¸ÁPÀµÀÄÖ
¸ÀÜ¼ÁªÀPÁ±À«gÀÄvÀÛzÉ.
 ¥ÀÄlzÀ JqÀ¨sÁUÀzÀ°è ¸ÁzsÀåªÁzÀµÄÀ Ö CAZÀÄ ©qÀÄªÀÅzÀÄ M¼ÉîAiÀÄzÀÄ. PÁgÀt ¥ÀvæU À ¼À À£ÄÀ ß
PÀqv
À ÀPÌÉ ºÁPÀÄªÀÅzÁPÁÌV JqÀ¨sÁUÀzÀ CAa£À°è gÀAzÀæªÀiÁr ¥sÊÉ ¯ï ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
»ÃUÁzÀ°è, JqÀ¨sÁUÀzÀ CAa¤AzÀ¯É §gÉ¢zÀÝgÉ PÀqv À Àz°
À ègÄÀ ªÀ ¥Àvæz À À ¸Àé®à ¨sÁUÀzÀ
«ZÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄaÑºÆ É ÃUÀÄªÀ ¸ÁzÀåvÉU¼
À ÀÄ ºÉZÀÄÑ. EzÀjAzÀ PÀqv À Àz¯
À ÉèÃ EgÀÄªÀ ¥ÀvæªÀ £ À ÀÄß
NzÀÄªÀÅzÀPÌÉ PÀµÖÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
 ¥ÀvæÀ AiÀiÁjUÉ vÀ®Ä¥À¨ÃÉ PÉÆ CªÀgÀ «¼Á¸ÀzÀ°è ºÉ¸ÀgÀÄ, gÀ¸ÉÛ, £ÀUÀgÀ ºÁUÀÆ ¦£ïPÉÆÃqï
C£ÀÄß vÀ¦à®èzÉ §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ. «¼Á¸À ¸ÀjAiÀiÁVzÀÝgÉ CfðzÁgÀgÀ£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸À®Ä
¸ÀºÁAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ CªÀjUÉ ¥ÀvæÀ ²ÃWÀæªÁV vÀ®Ä¥ÀÄvÀÛzÉ.
4.4 Cfð ¸À°èPÉUÉ gÀ¹Ã¢ (CPÁß°eïªÀÄAmï/CPÁß¯ÉqïÓªÉÄAmï)

¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÀ £ÀAvÀg,À ¸À°è¹zÀÝPÉÌ gÀ¹Ã¢(gÀ¹Ãw, gÀ²Ãw)AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqA É iÀÄ¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ.
J¯Áè CfðUÀ½UÀÆ J¯Áè ¸ÀAzÀ§ðzÀ°èAiÀÄÆ gÀ¹Ã¢AiÀÄ£ÀÄß vÉUz É ÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÉAzÉÃ£ÀÆ E®è. EzÀÄ
¸ÀA¨sA
À zÀ¥lÀ Ö PÀbÉÃj ºÁUÀÆ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¤AiÀÄªÀÄPÉÌ M¼À¥q À ÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÉÇªÉÄä ºÀt ¥ÁªÀw
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ gÀ²Ã¢AiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÄÀ PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. gÀ¹Ã¢ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÀÝPÉÌ
MAzÀÄ zÀÈrüÃPÀÈvÀ zÁR¯ÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
4.5 CfðAiÀÄ ««zsÀ §UÉUÀ¼ÀÄ

CfðUÀ¼À£ÄÀ ß ««zsÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½lÄÖPÆ
É ÃAqÀÄ §gÉzÁUÀ, ««zsÀ jÃwAiÀÄ CfðUÀ¼ÀÄ §¼ÀPU
É É
§gÀÄvÀÛªÉ.
GzÁºÀgu À ÉU,É
 gÀeÉ Cfð.
 ªÀUÁðªÀuÉ PÉÆÃgÀÄªÀ Cfð.
 «zÁåyð ±ÀÄ®ÌªÀ£ÄÀ ß PÀAvÀÄUÀ¼À°è PÀlÖ®Ä CªÀPÁ±ÀPÆ
É ÃgÀÄªÀ Cfð.
 «zÁåyðªÉÃvÀ£À ªÀÄAdÆgÁwUÁV Cfð.
 ºÁ¸ÀÖ¯ï ¸ÉÃgÀ®Ä Cfð.
 ±ÀÄ®Ì «£Á¬ÄwUÁV Cfð.
 «¨sÁUÁ¢üPÁjUÀ½AzÀ ¥ÁæePÉ ïÖUÉ ºÉÆÃUÀ®Ä C£ÀÄªÀÄwUÁV Cfð.
 §¸ï ¥Á¸ï ¥ÀqA
É iÀÄ®Ä C£ÀÄªÀÄw ¥ÀvæPÀ ÌÉ Cfð.
 GzÉÆåÃUÀPÁÌV Cfð, EvÁå¢.
PÉ®ªÀÅ ªÀiÁzÀj Cfð/¥ÀvæU

À ¼
À À£ÄÀ ß F PÉ¼ÀUÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
4.6 ¥ÀvÀæ /CfðAiÀÄ ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁzÀj-1: gÀeÉ Cfð
¢£ÁAPÀ: 11-11-2018
EAzÀ,
gÀªÄÉ Ã±À
4 £ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï
¹«¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «¨sÁUÀ
AiÀÄÄJ¸ïJ£ï: 1©J18¹«45001
UÉ,
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ
¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ
ZÁªÀÄgÁd£ÀUgÀ .À
ªÀiÁ£ÀågÃÉ ,
«µÀAiÀÄ: gÀeÀÉ ªÀÄAdÆgÁw
F PÁ¯ÉÃf£À 4 £ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï, ¹«¯ï EAf¤AiÀÄjAUï vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÁå¸ÀAUÀ

ªÀiÁqÀÄwÛgÄÀ ªÀ £Á£ÀÄ ¢£ÁAPÀ: 10-11-2018 gÀAzÀÄ PÁ¯ÉÃfUÉ C£ÁgÉÆÃUÀåzÀ PÁgÀt¢AzÀ §gÀ®Ä
¸ÁzsÀåªÁVgÀÄªÀÅ¢®è. DzÀÝjAzÀ MAzÀÄ ¢£À gÀeA
ÉÀ iÀÄ£ÀÄß ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÉAzÀÄ ¥Áæyð¸ÀÄvÉÛ£É.
ªÀAzÀ£U
É ¼
À ÉÆA¢UÉ,
¢£ÁAPÀ: 11-11-2018 vÀªÄÀ ä «zsÉÃAiÀÄ «zÁåyð

¸ÀÜ¼À: ZÁªÀÄgÁd£ÀUg
À À
¸À»/-
(gÀªÄÉ Ã±À)
ªÀiÁzÀj - 2: gÀeÉ Cfð
¢£ÁAPÀ: 08-10-2018
EAzÀ:
VÃvÁAd°
¥ÀæxÀªÄÀ ©.E. ¹ ¸ÉPÀë£ï
ªÉÄPÁå¤PÀ¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «¨sÁUÀ
AiÀÄÄJ¸ïJ£ï: 1©J18¹n451
UÉ,
¹.PÉ.n. PÁ¯ÉÃdÄ
UËj©zÀ£ÀÆgÀÄ.
«µÀAiÀÄ: gÀeÉÀ ªÀÄAdÆgÁw
VÃvÁAd° ºÉZï J¯ï, ¥Àx æ ÀªÄÀ ©.E. ªÉÄPÁå¤PÀ¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «¨sÁUÀ, ¹ ¸ÉPëÀ£ï£À
«zÁåyð¤AiÀiÁzÀ £Á£ÀÄ vÀªÄÀ ä°è PÉÃ½PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÉÃ£ÉAzÀgÉ, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ PÁgÀt ¤«ÄvÀÛ £Á®ÄÌ ¢£ÀUÀ¼À
gÀeA
É iÀÄ£ÀÄß ¢£ÁAPÀ: 10-10-2018 jAzÀ 13-10-2018 gÀv£ À ÀPÀ ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁV
¥Áæyð¸ÀÄvÉÛÃ£É.
ªÀAzÀ£U
É ¼
À ÉÆA¢UÉ,
¢£ÁAPÀ:08-10-2018 vÀªÄÀ ä «zsÉÃAiÀÄ «zÁåyð

¸ÀÜ¼À: UËj©zÀ£ÀÆgÀÄ.
¸À»/-
(VÃvÁAd°)
ªÀiÁzÀj - 3: ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß (PÁ¯ÉÃdÄ/ ºÁ¸ÉÖ¯ï/ ¥ÀjÃPÁë) PÀAvÀÄUÀ¼À°è ¥ÁªÀw¸À®Ä

C£ÀÄªÀÄwUÁV Cfð / ªÀÄ£À« ¥ÀvÀæ.
¢£ÁAPÀ : 01-08-2018
EAzÀ,
D£ÀAzÀ
vÀgUÀ w
À : 4 £ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï
¹«¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «¨sÁUÀ
AiÀÄÄJ¸ïJ£ï: 1©J18¹PÉ450
UÉ,
ºÁ¸À£À – 573201.
«µÀAiÀÄ: ±ÀÄ®ÌªÀ£ÄÀ ß PÀAvÀÄUÀ¼À°è ¥ÁªÀw¸À®Ä C£ÀÄªÀÄwUÁV ªÀÄ£À«.
2017-18£ÉÃ ¸Á°£À°è ¥Àx æ ÀªÄÀ ºÁUÀÆ ¢éwÃAiÀÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï UÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄÄV¹ 2018-19£ÉÃ
¸Á°£À vÀÈwÃAiÀÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï, ¹«¯ï EAf¤AiÀÄjAUïUÉ ¥ÀæªÉÃ±À ¥ÀqA É iÀÄ¯ÁVzÉ. FUÀ £Á£ÀÄ ²PÀët
±ÀÄ®Ì 25,000/- gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÁªÀw¸À¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. £À£ßÀ vÀAzÉAiÀÄªÀgÄÀ
¤ªÀÈvÀÛgÁVgÀÆªÀÅzÀjAzÀ®Æ ºÁUÀÆ CµÀÆÖ ºÀtªÀ£ÄÀ ß MnÖUÉ ¥ÁªÀw¸À®Ä PÀµÖÀªÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ,
£À£U
À É 4 PÀAvÀÄUÀ¼À°è ºÀtªÀ£ÀÄß PÀlÖ®Ä CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆlÖgÉ ªÀÄºÀzÄÀ ¥ÀPÁgÀªÁUÀÄvÀÛzÉAzÀÄ F
ªÀÄÆ®PÀ vÀªÄÀ ä£ÀÄß «£ÀAw¹PÉÆ¼ÀÄîvÉÛÃ£É.
ªÀAzÀ£U É ¼
À ÉÆA¢UÉ,
¢£ÁAPÀ: 01-08-2018 vÀªÄÀ ä «zsÉÃAiÀÄ

¸ÀÜ¼À: ºÁ¸À£.À
¸À»/-
(D£ÀAzÀ)
ªÀiÁzÀj - 4: CzsÀåAiÀÄ£À zÀÈrüÃPÀgÀt ¥ÀvÀæ PÉÆÃj ªÀÄ£À«
¢£ÁAPÀ: 25-01-2019
EAzÀ:
VÃvÁAd°
¥ÀæxÀªÄÀ ©.E. ¹ ¸ÉPÀë£ï
AiÀÄÄJ¸ïJ£ï: 1©J18¹n451
UÉ,
¹.PÉ.n. PÁ¯ÉÃdÄ
UËj©zÀ£ÀÆgÀÄ.
«µÀAiÀÄ:- CzsÀåAiÀÄ£À zÀÈrüÃPÀgÀt ¥ÀvæÀ PÉÆÃj ªÀÄ£À«.
VÃvÁAd° ºÉZï J¯ï, ¥Àx æ ÀªÄÀ ©.E. ªÉÄPÁå¤PÀ¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «¨sÁUÀ, ¹ ¸ÉPëÀ£ï£À
«zÁåyð¤AiÀiÁzÀ £Á£ÀÄ vÀªÄÀ ä°è PÉÃ½PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÉÃ£ÉAzÀg,É £À£ßÀ «zÁå¨sÁå¸ÀzÀ ¸À®ÄªÁV ºÀtPÁ¹£À
CªÀ±ÀåPÀv¬ É ÄgÀÄªÀÅzÀjAzÀ £ÀUÀgÀzÀ J¸ï.©.L. ¨ÁåAPï£À°è «zÁå¨sÁå¸À ¸Á®ªÀ£ÄÀ ß ¥ÀqA É iÀÄ®Ä
CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹gÀÄvÉÛÃ£É. EzÀPÌÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁV ¨ÁåAPï£À ªÀåªÀ¸ÁÜ¥PÀ ÀgÀÄ CzsåÀ AiÀÄ£À zÀÈrÃPÀj¹zÀ
zÁR¯ÁwUÀ¼À£ÄÀ ß ¸À°è¸® À Ä w½¹gÀÄvÁÛgÉ. F ¸ÀA§AzsÀ vÁªÀÅUÀ¼ÀÄ zÀAiÀÄªÀiÁr £À£U À É CzsåÀ AiÀÄ£À
zÀÈrüÃPÀgtÀ ¥ÀvÀæªÀ£ÄÀ ß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁV ¥Áæyð¸ÀÄvÉÛÃ£É.
ªÀAzÀ£U É ¼ À ÉÆA¢UÉ,
¢£ÁAPÀ: 25-01-2019 vÀªÄÀ ä «zsÉÃAiÀÄ «zÁåyð¤

¸ÀÜ¼À: UËj©zÀ£ÀÆgÀÄ.
¸À»/-
(VÃvÁAd°)
ªÀiÁzÀj - 5: CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ zÀÈrüÃPÀgt

À ¥ÀvÀæ PÉÆÃj ªÀÄ£À«
¢£ÁAPÀ: 25-01-2019
EAzÀ:
zsÄÀ æªÀ
¹-¸ÉPëÀ£ï
AiÀÄÄJ¸ïJ£ï: 1©J13¹«15.
UÉ,
JA.f.n.¹.E,.
eÉÃ£ÀÄvÉÆgÉ.
«µÀAiÀÄ: CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ zÀÈrüÃPÀgt
À ¥ÀvæÀ PÉÆÃj ªÀÄ£À«.
2017-18£ÉÃ ¸Á°£À ©.E. ªÉÄPÁå¤PÀ¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «¨sÁUÀ, ¹ ¸ÉPëÀ£ï£À

«zÁåyðAiÀiÁzÀ £Á£ÀÄ, CAzÀgÉ zsÄÀ æªÀ, vÀªÄÀ ä°è PÉÃ½PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÉÃ£ÉAzÀgÉ £À£ßÀ GzÉÆåÃUÀzÀ ¸À®ÄªÁV
CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ zÀÈrüÃPÀgtÀ ¥Àvæz
À À CªÀ±ÀåPÀv¬
É ÄgÀÄªÀÅzÀjAzÀ, vÁªÀÅUÀ¼ÀÄ zÀAiÀÄªÀiÁr CzsåÀ AiÀÄ£À
zÀÈrüÃPÀgt À ¥ÀvæªÀ £
À ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁV ¥Áæyð¸ÀÄvÉÛÃ£É.
ªÀAzÀ£U É ¼À ÉÆA¢UÉ,
¢£ÁAPÀ: 25-01-2019 vÀªÄÀ ä «zsÉÃAiÀÄ

¸ÀÜ¼À:eÉÃ£ÀÄvÉÆgÉ
¸À»/-
(zsÀÄæª)À
ªÀiÁzÀj - 6: ¥ÀwæPÁ ¥ÀæPÀluÉUÁV §gÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄ£À« ¥ÀvÀæ

[PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼ÉAzÀgÉ ¸ÀzÁ ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À PÉÃAzÀæ¸ÁÜ£.À E°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸À¨sÉ
¸ÀªiÀ ÁgÀA¨sU
À ¼À À£ÄÀ ß DAiÉÆÃf¸ÀÄvÁÛg.É EAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s zÀ°è vÀªÄÀ ä «¨sÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁ¯ÉÃf£À°è £Àqz
É À
ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À£ÄÀ ß ¥ÀwæPÁ ¥ÀPæ ÀluÉUÁV ¥ÀwæPU
É ½
À UÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s MzÀV§gÀÄvÀÛzÉ. EAvÀºÀ
¸ÀAzÀ¨Àðs zÀ°è ¥ÀvæÀ ªÀåªÀºÁgÀ ºÉÃVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ªÀiÁzÀj ¥Àvz Àæ À ªÀÄÆ®PÀ GzÁºÀj¹zÉ.]
¢£ÁAPÀ: 28-01-2019
EAzÀ.
ºÀjtÂ. JA.
3£ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï, ¹-¸ÉPëÀ£ï,
ªÉÄPÁå¤PÀ¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «¨sÁUÀ,
AiÀÄÄJ¸ïJ£ï: 1J£ïJA17¹«15
ºÁ¸À£.À
UÉ,
¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ,
d£ÀvÁ ªÀiÁzsÀåªÀÄ ¥ÀwæPÉ
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
ªÀiÁ£Àåg,É
«µÀAiÀÄ: d£ÀvÁ ªÀiÁzsåÀ ªÀÄ ¢£À¥w

À æPÉAiÀÄ°è ¥ÀæPÀluÉUÁV PÉÆÃj ªÀÄ£À« ¥Àvæ.À
EwÛÃZÉUÉ ºÁ¸À£À £ÀUÀgÀzÀ ¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃf£À gÉqï j§â£ï PÀè¨ï, AiÀÄÄªÀ
gÉqï PÁæ¸ï WÀlPÀ ºÁUÀÆ ºÁ¸À£À f¯Áè Kqïì ¦æª£ É Àë£ï ¸ÉÆ¸ÉÊn EªÀgÀÄUÀ¼À CAAiÀÄÄPÁÛ±ÀæAiÀÄzÀ°è
gÉqï j§â£ï PÀè¨ï£À GzÁÏl£É ºÁUÀÆ ªÀiÁ£À¹PÀ ¸ÀzÈÀ qsÀ DgÉÆÃUÀå PÀÄjvÀÄ «±ÉÃµÀ G¥À£Áå¸À
PÁAiÀÄðPÀª
æ ÀÄªÀ£ÄÀ ß ºÀ«ÄäPÉÆ¼Àî¯ÁVvÀÄÛ. PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ zÀ «ªÀgU À ¼
À À£ÄÀ ß ¥ÀwæPÁ ¥ÀPæ ÀluÉUÁV F ¥ÀvæzÀ À
eÉÆvÉ ®UÀwÛ¹zÉÝÃ£É. F «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß DzÀµÄÀ Ö ²ÃWÀæªÁV ¥ÀæPÀn¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉÆÃgÀÄwÛzÉÝÃ£É.
¢£ÁAPÀ: 28-01-2019 ºÀÈvÀÆàªð

À PÀ ªÀAzÀ£U
É ¼
À ÉÆA¢UÉ
¸ÀÜ¼À: ºÁ¸À£À
¸À»/-
CqÀPÀ: (ºÀjtÂ. JA.)
PÁAiÀÄðPÀª
æ ÀÄzÀ «ªÀgU
À ¼
À ÀÄ ºÁUÀÆ ¥sÉÆÃmÉÆUÀ¼ÀÄ
“¥ÀwæPÁ ¥ÀæPl
À uÉUÁV ªÀgÀ¢”
ºÁ¸À£À £ÀUÀgÀzÀ ¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃf£À gÉqï j§â£ï PÀè¨ï, AiÀÄÄªÀ gÉqï PÁæ¸ï
WÀlPÀ ºÁUÀÆ ºÁ¸À£À f¯Áè Kqïì ¦æª£ É Àë£ï ¸ÉÆ¸ÉÊn EªÀgÀÄUÀ¼À ¸ÀAAiÀÄÄPÁÛ±ÀæAiÀÄzÀ°è gÉqï j§â£ï
PÀè¨ï£À GzÁÏl£É ºÁUÀÆ ªÀiÁ£À¹PÀ ¸ÀzÈÀ qsÀ DgÉÆÃUÀå PÀÄjvÀÄ «±ÉÃµÀ G¥À£Áå¸À PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ ªÀ£ÀÄß
ºÀ«ÄäPÆ É ¼Àî¯ÁVvÀÄÛ.
F PÁAiÀÄðPÀª æ ÀÄªÀ£ÄÀ ß GzÁÏl£É ªÀiÁrzÀ ºÁ¸À£À f¯Áè Kqïì ¦æª£ É £
Àë ï ¸ÉÆ¸ÉÊnAiÀÄ
PÁAiÀÄðPÀª æ ÀiÁ¢üPÁjUÀ¼ÁzÀ qÁ|| £ÁUÉÃ±ï DgÁzsåÀ gÀÄ «zÁåyðUÀ¼À£ÄÀ ßzÉÝÃ²¹ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÁÛ, gÉqï
j§â£ï PÀè¨ï MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ PÀ¼ÀP½ À AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ºÁUÀÆ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ºÉZÀÄÑwÛgÀÄªÀ ªÀiÁgÀPÀ
CAlÄ gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÄÀ ß vÀqA É iÀÄÄªÀ°è eÁUÀÈwAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄÄªÀPg À °À è ªÀÄÆr¸ÀÄwÛzÉ. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ JµÉÖÃ
CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀiÁrzÀgÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ d£À ¸ÁªÀiÁ£ÀågÀ ªÀÄzsåÉ ¨ÉgA É iÀÄÄªÀÅzÀÄ UÉÆwÛ®è¢zÀÝgÉ
§zÀÄQ£À°è §gÀÄªÀ QèµÀÖPÀgÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀU¼ À À£ÄÀ ß JzÀÄj¸ÀÄªÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á PÀµÖÀPg À ª
À ÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ
w½¹zÀgÀÄ. «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ C§âgÀzÀ ¨É¼Àªt À ÂUAÉ iÀÄ ªÀÄzsåÀ zÀ°è £ÁªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ
ªÀiË®åUÀ¼À£ÄÀ ß gÀÆrü¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛ ºÉÆAzÁtÂPÉAiÀÄ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ¢AzÀ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå¢AzÀ
§zÀÄPÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ.
PÁAiÀÄðPÀªæ ÀÄzÀ°è ªÀÄÄRå CwyUÀ¼ÁV DUÀ«Ä¹zÀÝ gÁdå AiÀÄÄªÀ gÉqï PÁæ¸ï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¤zÉðÃ±ÀPÀgÁzÀ ¥ÉÆæ|| PÀÈµÀ¥ Ú ÀàgÀªgÀ ÄÀ EA¢£À ¢£ÀUÀ¼À°è gÀPÛÀzÁ£À JµÀÄÖ ªÀÄÄRåªÁzÀ PÀvð À ªÀå ºÁUÀÆ
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è gÀPÀÛzÁ£ÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£Àå d£ÀjUÉ KPÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÃUÉ
ªÀÄ£Àªj À PÉ ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÃÉ PÉAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ. F PÉ®¸À DUÀ¢zÀÝgÉ gÀPÀÛzÀ PÉÆgÀvÉ GAmÁV ºÀ®ªÁgÀÄ
C£ÁºÀÄvÀU½ À UÉ zÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉAzÀÄ w½¹zÀgÄÀ .
gÉqï j§â£ï PÀè¨ï£À f¯Áè ªÉÄÃ°éZÁgÀPÀgÁzÀ gÀ«PÀÄªÀiÁgï gÀªÀgÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ
ºÉZï.L.«. ºÁUÀÆ Kqïì PÀÄjvÀÄ eÁUÀÈwAiÀÄ G¥À£Áå¸À ¤ÃqÀÄvÁÛ, Kqïì MAzÀÄ ªÀiÁgÀPÀ PÁ¬Ä¯É
ºÁUÉAiÉÄÃ Kqïì ¦ÃrvÀgÄÀ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è §ºÀÄPÁ® ¸Àºd À ªÁV DgÉÆÃUÀå¢AzÀ §zÀÄPÀ£ÄÀ ß
PÀ¼ÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F gÉÆÃVUÀ½UÉ OµÀ¢V ü AvÀ ªÀiÁ£À¹PÀ zsÊÉ AiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÉÆA¢V£À
MqÀ£ÁlzÀ §zÀÄPÀÄ §ºÀÄªÀÄÄRå JAzÀÄ w½¹zÀgÄÀ .
PÁAiÀÄðPÀªæ ÀÄzÀ CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¯ÉÃf£À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÁzÀ qÁ|| PÉ.¹. gÀ«±ÀAPÀgï gÀªÀgÀÄ
ªÀ»¹PÉÆArzÀÝgÀÄ. PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ zÀ°è gÉqï PÁæ¸ï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ReÁAaUÀ¼ÁzÀ AiÀÄÄ.eÉ. ªÀÄ°èPÁdÄð£ï,
PÁ¯ÉÃf£À gÉqï j§â£ï PÀè¨ï£À PÁAiÀÄðPÀæªiÀ Á¢üPÁjUÀ¼ÁzÀ qÁ|| wªÉÄäÃ±ï J¯ï gÀªÀgÀÄ, ºÁUÀÆ
¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¥ÁæzÀå¥ÀPg À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ «¨sÁUÀzÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄUÀ¼ÁzÀ PÉ Cgï £ÁUÀgÁdÄ, J£ï Cgï
²æÃ£Áxï, ªÀÄvÀÄÛ ²æÃ JA. © ¥ÀæPÁ±Àgª À ÀgÀÄ ºÁdjzÀÝgÄÀ .
DqÀPU
À À¼ÀÄ: PÁAiÀÄðPÀª
æ ÀÄzÀ ¥sÉÆÃmÉÆUÀ¼ÀÄ
4.7 ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ

SÁ¸ÀV ¥ÀvæU À ¼
À ÉÃ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀvæU À ¼
À ÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß EAVèµï ¨sÁµÉAiÀÄ°è
¥À¸Àð£À¯ï ¯ÉlgïìU¼ À ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. vÀAzÉ, vÁ¬Ä, aPÀÌ¥Àà, aPÀÌªÀÄä, CfÓ, vÁvÀ, CtÚ, vÀAV,
UÉ¼ÉAiÀÄ, UÉ¼Àw, ¸ÀA§A¢UÀ¼ÀÄ, ¦æÃw¥ÁvÀægÄÀ ºÁUÀÆ EvÀgÀgÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ §gÉAiÀÄÄªÀ ¸ÀA¥ÀPð À ¥ÀvæU À ¼À ÉÃ
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀvæUÀ ¼
À ÁVªÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ DgÉÆÃUÀå, ²PÀët, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ PËlÄA©PÀ
«ZÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ F ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀvæU À ¼À À°è »jAiÀÄgÀÄ ºÁUÀÆ
QjAiÀÄgÀ£ÀÄß GzÉÝÃ²¸ÀÄªÀ jÃw ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀÄªÀ UËgÀªÀ ¥ÀÆªÀðPÀ ¥ÀzU À ¼ À ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVAiÉÄÃ
EgÀÄvÀÛªÉ. CzÉÃ jÃw ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÁUÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀAvÀºÀ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼À ÀÄ,
D²ÃªÁðzÀUÀ¼ÀÄ, ¤ªÀÄä ¦æÃwAiÀÄ EvÁå¢ ¥ÀzU
À ¼
À ÀÄ CªÀgª À ÀgÀ ¸ÀA§AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ
¦æÃw¥ÁvÀæPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛªÉ.
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀvUÀæ ¼
À À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄªÁUÀ, F PÉ¼ÀUÉ w½¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°èAiÉÄÃ §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
1. ¸ÀÜ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ.
2. UËgÀª¸ À ÀÆZÀPÀ ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£.É
3. E°è «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¯ÉèÃR §¼À¸ÀÄªÀAw®è.
4. ¥ÀvæzÀ À MqÀ®Ä.
5. UËgÀª¥ À ÀÆªÀðPÀ/ ¦æÃw¥ÀÆªÀðPÀ ¥ÀzU À ¼
À ÁzÀ Ew, £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU
À ¼
À ÀÄ/ Ew, ¦æÃwAiÀÄ/ Ew, DwäÃAiÀÄ/
Ew, D²ÃªÁðzÀUÀ¼ÀÄ/ Ew, DwäÃAiÀÄ «ÄvÀæ/ Ew, ¸ÁµÁÖAUÀ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼
À ÀÄ JA§ÄªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß
£ÀªÄÀ Æ¢¹ ¸À»AiÉÆÃA¢UÉ ¥ÀvÀæzÀ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ.
4.7.1 UËgÀªÀ¸ÀÆZÀPÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

SÁ¸ÀV / ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀvæU
À ¼
À À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄªÁUÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV §¼À¸ÀÄªÀAvÀºÀ UËgÀª¸ À ÀÆZÀPÀ ¥ÀzU
À ¼
À À
¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß F PÉ¼ÀUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
¥ÀvÀæzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è
¥ÀvÀæzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è
G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁzÀ
¸ÀA¨ÉÆÃ¢ü¸® À àlÖªÀgÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÁzÀAvÀºÀ ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£Á
¸ÀA¥ÀæzÁ»PÀ UËgÀªÀ ¸ÀÆZÀPÀ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
vÀAzÉ wÃxÀðgÀÆ¥À CxÀªÁ ¥ÀÆdå ¸ÁµÁÖAUÀ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼
À ÀÄ
CtÚ, ¨sÁªÀ wÃxÀðgÀÆ¥À ¸ÀªÀiÁ£ÀgÁzÀ......gÀªj À UÉ ¸ÁµÁÖAUÀ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼
À ÀÄ
vÁ¬Ä ªÀiÁvÀÈ²æÃAiÀÄªÀjUÉ / ¥ÀÆdå ¸ÁµÁÖAUÀ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼
À ÀÄ
vÁ¬ÄAiÀÄªÀjUÉ
ªÀÄÄAzÀÄªÀg¢
É zÉ.
¥ÀvÀæzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è
¥ÀvÀæzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è
G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁzÀ
¸ÀA¨ÉÆÃ¢ü¸®
À àlÖªÀgÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÁzÀAvÀºÀ ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£Á
¸ÀA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ UËgÀªÀ ¸ÀÆZÀPÀ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
CPÀÌ / CvÉÛ ªÀiÁvÀÈ²æÃ ¸ÀªiÀ Á£ÀgÁzÀ ......gÀªjÀ UÉ ¸ÁµÁÖAUÀ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgUÀ ¼À ÀÄ
¨sÁªÀ /ªÉÄÊzÀÄ£À /vÀªÀÄä agÀAfÃ«UÉ D²ÃªÁðzÀUÀ¼ÀÄ
vÀAV /ªÀÄUÀ¼ÀÄ/¸ÉÆ¸É ¦æÃwAiÀÄ ±À§Þ ¸ÉÃj¹ D²ÃªÁðzÀUÀ¼ÀÄ.
CxÀªÁ PÀÄªÀiÁjUÉ /¸ÀÄªÀÄAUÀ°AiÀÄªÀgÁzÀ
UÉ¼ÉAiÀÄ/UÉ¼Àw ¦æAiÀÄ/ ¦æÃwAiÀÄ / £À¯ÉäAiÀÄ ¸ÉßÃ»vÀ.... ªÀAzÀ£/É «eÁÕ¥À£É /
¤UÉ ¤£ÀßªÀ/¤£ÀßªÀ¼ÁzÀ
CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ/ ¥ÀÆdå CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ/ ¥ÀÆdå £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU
À ¼
À ÀÄ / ¥ÀæuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ.
UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ UÀÄgÀÄUÀ½UÉ........
EvÀgÀ »jAiÀÄjUÉ: ªÀiÁ£ÀågÃÉ / ²æÃ/ ¸À£Áä£ÀågÉÃ/ C©ü£ÀAzÀ£É (¸ÀA¸ÀÌøvÀzÀ
¦æAiÀÄ§AzsÄÀ UÀ¼ÁzÀ..........UÉ («±ÉÃµÀ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ £ÀÄr)
¥À±
æ À¹Û) ¥Á¯ÉÌ ¥Àæ±À¹Û «eÉÃvÀ/ ¥ÀArvÀ/
qÁ||, ¥ÀzÀä²æÃ / ²æÃªÀiÁ£ï .........UÉ/gÀ
¸ÀªÄÀ PÀëªÀÄPÉÌ / gÀ ¸À¤ßzsÁ£ÀPÌÉ EvÁå¢.
C¢üPÁjUÀ½UÉ CªÀgÀ «±ÉÃµÀ CºÀðvÉ, (¥ÀzÀ£ÁªÀÄ) £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼À ÀÄ
¸ÁÜ£z À À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ½gÀ¨ÃÉ PÀÄ. GzÁ: /ªÀAzÀ£U É ¼À ÉÆA¢UÉ/
¤zÉÃð±ÀPÀgÄÀ /CzsåÀ PÀëjUÉ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgUÀ ¼
À ÀÄ. ªÀAzÀ£U É ¼À ÀÄ./C©ü£A
À zÀ£U
É ¼À ÀÄ
ªÁå¥ÁgÀ¸ÀÜjUÉ ªÁå¥ÁgÀ¸ÀÜjUÉ CªÀgÀ «±ÉÃµÀ CºÀðvÉ, £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼À ÀÄ
¸ÁÜ£z À À ºÉ¸ÀgÀÄ.GzÁ: «vÀgPÀ ÀgÁzÀ, /ªÀAzÀ£U É ¼À ÉÆA¢UÉ/
ªÀiÁ°ÃPÀgÁzÀ EvÁå¢. ªÀAzÀ£U É ¼À ÀÄ./C©ü£ÀAzÀ£UÉ ¼À ÀÄ
EvÁå¢.
4.7.2 ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁzÀj - 1: ªÀÄUÀ¼ÀÄ vÁ¬ÄUÉ §gÉzÀ ¥ÀvÀæ
PÉëÃªÀÄ NA ²æÃ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

¢£ÁAPÀ:21-01-2019
ªÀÄªÀÄvÉAiÀÄ ªÀiÁvÀÈ²æÃgÀªÀjUÉ eÁ£ÀQ ªÀiÁqÀÄªÀ ¦æÃw¥ÀÆªÀðPÀ £ÀªÄÀ ¸ÁÌgU À ¼

À ÀÄ.E°è £Á£ÀÄ
PÉëÃªÀÄªÁVzÉÝÃ£É. ¤ÃªÀÅ C°è PÉëÃªÀÄ¢A¢¢ÝÃj JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄvÉÛÃ£É. F wAUÀ¼ÀÄ 10£ÉÃ
¢£ÁAPÀzÆ É ¼ÀUÁV ¦.AiÀÄÄ.¹. ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ ¦üÃ¸ÀÄ PÀlÖ¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ²ÃWÀæªÁV ºÀt
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁr. £Á£ÀÄ E°è ZÉ£ÁßV C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÉÝÃ£É.
F eÁUÀzÀ°è ªÉÊAiÀÄQÛPÀ CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ «ZÁgÀUÀ¼À §UÉÎ §gÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ. ---------------
--------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------
C°è £ÁUÀgÁd£À ªÁå¸ÀAUÀ ºÉÃUÉ £Àq¢ É zÉ? ¥Àª£ À ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆ«ð ZÉ£ÁßVzÁÝgÉAiÉÄÃ?
wÃxÀðgÀÆ¥À vÀAzÉ ºÁUÀÆ aPÀÌ¥Àà£Àªj
À UÉ £À£ßÀ £ÀªÀÄ¸ÁÌgÀ w½¹.
Ew, ¦æÃwAiÀÄ
¸À»/-
eÁ£ÀQ
ªÀiÁzÀj - 2: ¸ÉßÃ»vÉAiÉÆ§â¼ÀÄ vÀ£ßÀ ªÀÄvÉÆÛÃªÀð ¸ÉßÃ»vÉUÉ §gÉzÀ ¥ÀvÀæ
PÉëÃªÀÄ ²æÃ ºÁ¸À£À

¢£ÁAPÀ:21-01-2019
DwäÃAiÀÄ UÉ¼Àw ¥À«vÀæ½UÉ ¤£Àß UÉ¼Àw ¨sÁUÀå®QëöäÃ ªÀiÁqÀÄªÀ £ÀªÀÄ¸ÁÌgU

À ¼
À ÀÄ. £ÁªÉ®ègÀÆ E°è
DgÉÆÃUÀåªÁVzÉÝÃªÉ. ¤£Àß PÉëÃªÀÄ ¸ÀªÀiÁZÁgÀPÉÌ ¥ÀvÀæ §gÉ.
F eÁUÀz°
À è ªÉÊAiÀÄQÛPÀ CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ «ZÁgÀUÀ¼À §UÉÎ §gÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ----------------
--------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------
¤£Àß PÀÄlÄA§zÀªg
À ®
É èg£
À ÀÄß PÉÃ½zÉ JAzÀÄ w½¸ÀÄ. PÀÆqÀ¯ÉÃ £À£U
À É ¥Àvæª
À £
À ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß
ªÀÄgÉAiÀÄ¢gÀÄ.
Ew, ¤£Àß DwäÃAiÀÄ UÉ¼Àw
¸À»/-
¨sÁUÀå®QëöäÃ
ªÀiÁzÀj - 3: ±ÀÄ¨sÁµÀAiÀÄ w½¸À®Ä §gÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¥ÀvÀæzÀ ªÀiÁzÀj
PÉëÃªÀÄ NA ²æÃ
ºÁ¸À£À
±ÀAPÀj¥ÀÄgÀA
¢£ÁAPÀ:21-01-2019
¦æÃwAiÀÄ £ÉÊzsÄÀ æªÀ,
¤£ÀUÉ C©ü£ÀAzÀ£U É ¼
À ÀÄ, ¤Ã£ÀÄ ©.E., ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è ºÉZÀÄÑ CAPÀ ¥Àqz
É ÀÄzÀÝ£ÄÀ ß PÉÃ½ vÀÄA¨Á
¸ÀAvÉÆÃµÀªÁ¬ÄvÀÄ. ¤£Àß ªÀÄÄA¢£À fÃªÀ£z À À°è J®èªÀÅ ¸ÀÄRzÁAiÀÄPÀªÁVgÀ¯ÉAzÀÄ ¨sU À ª
À ÀAvÀ£À£ÄÀ ß
¥Áæyð¸ÀÄvÉÛÃ£É.
F eÁUÀzÀ°è ªÉÊAiÀÄQÛPÀ CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ «ZÁgÀUÀ¼À §UÉÎ §gÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ-------------------
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------
Ew, ¤£Àß ¦æÃw CPÀÌ
¸À»/-
¥Àtð«
ªÀiÁzÀj - 4: DªÀÄAvÀæt ¥ÀvÀæzÀ ªÀiÁzÀj
EªÀjAzÀ:
ºÁ¸À£À vÁ®ÆèPÀÄ ªÀZ£
À À/±Àgt
À ¸Á»vÀå ¥ÀjµÀvÄÀ Û
ºÁ¸À£À vÁ®ÆèPÀÄ, ºÁ¸À£À
¢£ÁAPÀ:25-01-2019.
EªÀjUÉ,
……………………………
……………………………………
………………………………………
¢Ã¥ÁªÀ½ ºÀ§âzÀ ¥ÀæAiÀÄÄPÀÛ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄªÀPg

À °
À è CqÀVgÀÄªÀ ¸ÀÄ¥ÀÛ ¥Àw
æ ¨sA
É iÀÄ£ÀÄß
ºÉÆgÀvÀg®
À Ä ¢£ÁAPÀ:29-01-2019 gÀAzÀÄ PÀ¯Á¨sÀªÀ£,À ºÁ¸À£À E°è ¥À§
æ AzsÀ ¸ÀàzÉð
s AiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÀUÉÎ
10 UÀAmÉUÉ K¥Àðr¸À¯ÁVzÉ. vÁªÀÅ f¯ÉèAiÀÄ ºÉ¸ÀgÁAvÀ C¢üPÁjUÀ¼ÁVzÀÄÝ, ¸ÀàzÉð
s AiÀÄ°è
¨sÁºÀª»
À ¸ÀÄªÀ ¸ÀàzÁs ðyðUÀ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁV ¸À«£ÀAiÀÄ ¥Áæxð
À £É.
zs£
À ÀåªÁzÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ
vÀªÄÀ ä «±Áé¹,
¸À»/-
CzsÀåPëÀgÄÀ
vÁ®ÆèPÄÀ ªÀZÀ£/À ±Àgt
À ¸Á»vÀå ¥ÀjµÀvÄÀ Û
ºÁ¸À£À vÁ®ÆèPÀÄ, ºÁ¸À£À.
ªÀiÁzÀj - 5: ¸ÉßÃ»vÀ£ÉÆÃ§â£ÀÄ vÀ£Àß ªÀÄvÉÆÛÃªÀð ¸ÉßÃ»vÀ¤UÉ §gÉzÀ ¥ÀvÀæ
PÉëÃªÀÄ ²æÃ
ºÁ¸À£À
¢£ÁAPÀ:21-01-2019
£À£ßÀ DwäÃAiÀÄ «ÄvÀæ¤UÉ,
£Á£ÀÄ E°è PÉëÃªÀÄ. ¤Ã£ÀÄ PÀÄ±À®ªÁVgÀÄªÉ JAzÀÄ £ÀA§ÄvÉÛÃ£É.

F eÁUÀzÀ°è ªÉÊAiÀÄQÛPÀ CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ «ZÁgÀUÀ¼À §UÉÎ §gÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ-------------------
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------
£ÀªÄÀ ä Hj£À°è ªÀÄÄA¢£ÀªÁgÀ HgÀzÉÃ«AiÀÄ eÁvÁæ ªÀÄºÉÆÃvÀìªÀ EzÉ. ¤Ã£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄä
ªÀÄ£ÉAiÀÄªÀgÄÀ F eÁvÉæ ªÀÄºÉÆÃvÀìªÀPÉÌ vÀ¥àÀzÉÃ §gÀ¨ÉÃPÀÄ. ¤ªÀÄä zÁjAiÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄÄwÛgÀÄvÉÛÃ£É.
EAw ¤£Àß DwäÃAiÀÄ UÉ¼ÉAiÀÄ
¸À»/-
¥À¸
æ À£ßÀ ºÉUÀqÉ
«zÁåyðUÀ¼ÄÀ F PÉ¼ÀPAÀ qÀ ¥Àæ±ßÉ UÀ½UÉ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV ¥À± æ ÉßAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ eÁUÀzÀ°è GvÀÛj¸À¨ÉÃPÀÄ.
(PÉÃ½gÀÄªÀ Cfð/¥ÀvÀæzÀ ¥À± æ ÉßUÀ½UÉ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥Àv æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉUÀ¼À°è §gÉzÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ
CAvÀåzÀ°è eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ / ®UÀwÛ¸¨ À ÃÉ PÀÄ. (¦£ï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ)
1. CfðAiÀÄÄ MAzÀÄ zÁR¯É, «ªÀj¹?
2. SÁ¸ÀV ¥Àvæª
À åÀ ªÀºÁgÀPÀÆÌ ªÀÄvÀÄÛ DqÀ½vÀ ¥Àvæª
À åÀ ªÀºÁgÀPÀÆÌ EgÀÄªÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÄÀ ß «ªÀj¹.
3. ¤ÃªÀÅ gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÀPæ Àn¹gÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ½UÉ Cfð¸À°è¸¨ À ÃÉ PÁVzÀÄÝ, ºÁUÀÆ ¤ªÀÄä ªÀÄÆ®
zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ PÁ¯ÉÃf£À PÀbÉÃjAiÀÄ°èzÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß »A¥ÀqA
É iÀÄ®Ä ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ MAzÀÄ ªÀÄ£À«
¥ÀvæÀ §gÉ¬Äj (¥ÀævåÉ ÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉ¬Äj).
4. ¤ÃªÀÅ ¨ÁåAPïªÉÇAzÀjAzÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸Á® ¥ÀqA É iÀÄ®Ä Cfð¸À°è¸¨

À ÃÉ PÁVzÀÄÝ, CzÀPÉÌ PÁ¯ÉÃf¤AzÀ
ªÉZÀÑ zÀÈrüÃPÀgÀt ¥ÀvæÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ MAzÀÄ ªÀÄ£À« ¥ÀvæÀ §gÉ¬Äj (¥Àv æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è
§gÉ¬Äj).
5. ¤ÃªÀÅ FUÀ G£ÀßvÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ Cfð¸À°è¸¨ À ÃÉ PÁVzÀÄÝ, ºÁUÀÆ ¤ªÀÄä ªÀÄÆ® zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ
PÁ¯ÉÃf£À PÀbÉÃjAiÀÄ°èzÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß »A¥ÀqA
É iÀÄ®Ä ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ MAzÀÄ ªÀÄ£À« ¥ÀvæÀ §gÉ¬Äj
(¥Àv
æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉ¬Äj)
6. EAzÀÄ ¤ªÀÄä ¸É«Ä¸ÀÖgï£À ¥sÀ°vÁA±À ¥ÀæPÀlªÁVzÀÝ£ÀÄß w½¸À®Ä ¤ªÀÄä vÀAzÉAiÀÄªÀjUÉ MAzÀÄ

¥ÀvæÀ §gÉ¬Äj (¥Àv
æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉ¬Äj).

CzsÁåAiÀÄ: LzÀÄ
DqÀ½vÀ ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ
¸ÀPÁðgÀzÀ DqÀ½vÀzÀ ¥Àvæª
À åÀ ªÀºÁgÀª£
À ÀÄß F PÉ¼ÀPA
À qÀ jÃwAiÀÄ°è «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.
1. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ
2. ¸ÀPÁðj ¥ÀvæUÀ ¼À ÀÄ
3. CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvU Àæ ¼
À ÀÄ
5.1 ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ

¸ÀPÁðgÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉ®¸ÀªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÀÆ CzÀPÌÉ CUÀvåÀ ªÁzÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß §gÀºz À À°è
PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±Àå. §gÀºgÀ ÆÀ ¥Àz°
À è ¤ªÉÃzÀ£U
É ¼
À À£ÀÄß, PÉÆÃjPÉU¼ À À£ÄÀ ß ¥ÀvæÀ / CfðUÀ¼À gÀÆ¥Àz° À è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð®AiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜU½ À UÉ §gÀÄªÀ PÁUÀzÀ ¥ÀvæU À ¼
À À UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀvæÀ
/ Cfð §gÉAiÀÄÄªÁUÀ C£ÉÃPÀ CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß UÀªÀÄ£Àz° À èlÄÖPÆ
É ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÉ¤¸ÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀªÅÀ UÀ¼ÉAzÀg,É
1. ¥ÀvæÀ §gÉAiÀÄÄwÛgÄÀ ªÀªÀgÀ «¼Á¸À ºÁUÀÆ ¢£ÁAPÀ.
2. AiÀiÁgÀ£ÀÄß GzÉÝÃ²¹ ¥ÀvæÀ §gÉAiÀi¯ÁVzÉAiÉÆ CªÀgÀ «¼Á¸À.
3. ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£É.
4. «µÀAiÀÄ ºÁUÀÆ G¯ÉèÃR (EzÀÝgÉ).
5. ¥ÀvæzÀ À MqÀ®Ä.
6. ¸ÀÆPÀÛ UËgÀªÀ ¸ÀÆZÀPU À ¼
À ÉÆA¢UÉÀ ¥Àvæ/À CfðAiÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ.
F ªÀÄÄAzÉ ¥ÀvU
Àæ ¼
À À ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß «zÁåyðUÀ¼À CªÀUÁºÀ£ÉUÁV PÉÆnÖz.É
ªÀiÁzÀj - 1: GzÉÆåÃUÀPÁÌV Cfð ¸À°èPÉ

¢£ÁAPÀ: 24-02-2019
EAzÀ:
£ÉÊzsÄÀ æªÀ ¸ÀeÁð
ªÀÄ£É ¸ÀASÉå 5974, 365£ÉÃ PÁæ¸ï
154£ÉÃ ªÉÄÃ£ï, dAiÀÄ£ÀUÀgÀ
zÉº°À -54869212.
EªÀjUÉ,
ªÀiÁ£Àå PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ (DqÀ½vÀ)
«±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄåvÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ
¨É¼ÀUÁ«.
«µÀAiÀÄ: Cwy G¥À£Áå¸ÀPÀ (UÉ¸ïÖ ¯ÉPÑÀgï) ºÀÄzÉÝUÉ Cfð.
G¯ÉèÃR: ¢£ÁAPÀzÀ : 20-02-2019gÀ ¥ÀæeÁªÁtÂ ¢£À¥ÀwæPA
É iÀÄ°è£À ¥ÀæPÀluÉ.
ªÉÄÃ¯É G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ¢£À¥ÀwæPA É iÀÄ°è vÁªÀÅ ¤ÃrgÀÄªÀ ¥ÀPæ ÀluÉAiÀÄAvÉ £Á£ÀÄ Cwy
G¥À£Áå¸ÀP£ À ÁV PÉ®¸ÀªÀiÁqÀ®Ä D¸ÀPÛÀ£ÁVzÉÝÃ£É. £Á£ÀÄ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄ¢AzÀ ©.E.,
JA.mÉPï., ¥Àz« À AiÀÄ£ÀÄß ¥Àq¢
É gÀÄvÉÛÃ£É. C®èzÉ £Á£ÀÄ N¢zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¸ÁPÀµÀÄÖ ºÁUÀÆ
¥À¸
æ ÀÄÛvÀ CUÀvÀåPÉÌ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀAvÀºÀ ªÀiÁ»w / «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß w½zÀÄPÉÆArzÉÝÃ£É. C®èzÉ £À£UÀ É ¯Áå¨ï
£Àq¹ É PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀ ¥Áæ«ÃtåvÉAiÀÄÆ EzÉ. £À£U À É CªÀPÁ±À ¤ÃrzÀgÉ £Á£ÀÄ F PÉ®¸ÀPÉÌ
¸ÀªÄÀ xÀð£ÉA§ÄzÀ£ÀÄß PÉ®¸À ªÀiÁr zÀÈrÃPÀj¸ÀÄvÉÛÃ£É.
£À£ßÀ «zÁåºÀðvÉ ºÁUÀÆ E¤ßvÀgÀ CºÀðvÉU¼

À À£ÄÀ ß CªÀ¯ÉÆÃQ¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ ¥Àª
æ ÀiÁt¥ÀvÀæzÀ
£ÀP®
À £ÀÄß F ¥Àvæz
À Æ
É A¢UÉ ®UÀwÛ¹zÉÝÃ£É.
vÀªÄÀ ä «±Áé¹
¸À»/-
CqÀPÀ: ©.E., JA.mÉPï., ¥Àz«

À ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ GzÉÆåÃUÀPÉÌ ¸ÀA§A¢vÀ £ÀP®
À Ä ¥Àw
æ UÀ¼ÀÄ.
ªÀiÁzÀj - 2: ¥ÉæÃPÀëtÂÃAiÀÄ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ªÀiÁUÀðzÀ±ðÀ PÀgÀ ºÀÄzÉÝUÉ Cfð ¸À°èPÉ

¢£ÁAPÀ: 16-06-2018
EAzÀ:
±ÀAPÀgÀ£ÁxÀ gÁªï
ªÀÄ£É ¸ÀASÉå 474,34£ÉÃ PÁæ¸ï
014£ÉÃ ªÉÄÃ£ï, «zÁå£ÀUÀgÀ
±ÀAPÀj¥ÀÄgÀ -54869212.
EªÀjUÉ,
»jAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉðÃ±ÀPgÀ ÄÀ
ªÁvÁð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀZ æ ÁgÀ E¯ÁSÉ
±ÀAPÀj¥ÀÄgÀ,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUg
À f
À ¯Éè.
«µÀAiÀÄ: ±ÀAPÀj¥ÀÄgÀ £ÀUÀgÀzÀ ¸ÀÄvÀªÛÀÄÄvÀÛ°£À ¥ÉæÃPÀëtÂÃAiÀÄ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ªÀiÁUÀðzÀ±ð
À PÀgÀ £ÉÃªÀÄPÀ.
G¯ÉèÃR: 10-06-2018 ¢£ÁAPÀzÀ ²æÃªÁtÂ ¢£À¥ÀwæPA É iÀÄ°è£À ¥ÀæPÀluÉ.
ªÉÄÃ¯É G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ¢£À¥ÀwæPA É iÀÄ°è vÁªÀÅ ¤ÃrgÀÄªÀ ¥ÀPæ ÀluÉAiÀÄAvÉ £Á£ÀÄ

ªÀiÁUÀðzÀ±ð À PÀ£ÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä §AiÀÄ¸ÀÄvÉÛÃ£É. £Á£ÀÄ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄ¢AzÀ ©.J.,
JA.J. ¦.ºÉZï.r., ¥Àz« À AiÀÄ£ÀÄß ¥Àq¢ É gÀÄvÉÛÃ£É. C®èzÉ E°èAiÀÄªÀgÉUÉ £Á£ÀÄ N¢zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À°è
¥ÁæaÃ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ¼ÁzÀjvÀ ZÀjvÉæ MAzÁVzÀÄÝ EzÀgÀ°è C£ÉÃPÀ jÃwAiÀÄ ¥ÀÅgÁvÀvÀé «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß
¸ÀªÄÀ UÀæªÁV CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀiÁrgÀÄvÉÛÃ£É. ºÁUÁV £Á£ÀÄ ZÀjvÁæºÀð ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À ºÁUÀÆ C°è£À ¥ÉÃæ PÀëtÂÃAiÀÄ
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À §UÉÎ ¸ÁPÀµÄÀ Ö ªÀiÁ»w/«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß w½zÀÄPÉÆArzÉÝÃ£É. C®èzÉ £À£U À É ªÁ¸ÀÄÛ²®àUÀ¼À£ÁßUÀ°Ã,
¥ÉÃæ PÀtÂëÃAiÀÄ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÁßUÀ°Ã «ªÀj¸ÀÄªÀ PÀ¯É ZÉ£ÁßV w½¢zÀÄÝ, £À£U À É CªÀPÁ±À zÉÆgÉvg À É £Á£ÀÄ F
PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÀªÀÄxÀð£ÉA§ÄzÀ£ÀÄß PÉ®¸ÀªÀiÁr vÉÆÃj¸À§AiÀÄ¸ÀÄvÉÛÃ£É.
F ªÀÄ£À« ¥Àvæz À À eÉÆÃvÉUÉ £À£ßÀ «zÁåºÀðvÉ ºÁUÀÆ E¤ßvÀgÀ CªÀ±ÀåPÀ CºÀðvÉUÀ¼À£ÄÀ ß
¸ÀªÄÀ yð¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ ¥ÀæªiÀ Át¥ÀvU Àæ ¼
À À £ÀP®À Ä ¥ÀæwUÀ¼À£ÄÀ ß F ¥ÀvÀæzÆÉ A¢UÉ ®UÀwÛ¹zÉÝÃ£É.
¸À»/-
±ÀAPÀg£
À ÁxÀ gÁªï
CqÀPÀ: ©.J., JA.J. ¦.ºÉZï.r., ¥Àz«
À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¨sÀªÀ ¸ÀA§A¢vÀ £ÀP®
À Ä ¥Àw
æ UÀ¼ÀÄ.
5.2 ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæ
¸ÀPÁðgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ E¯ÁSÉAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À ZÀlÄªÀnPÉU¼

À À°è ºÉZÀÄÑ §¼ÀPA
É iÀiÁUÀÄªÀ
ªÀiÁzÀjAiÉÄAzÀgÉ ¸ÀPÁðj ¥Àvæ.À ¸ÀPÁðgÀPÉÌ §gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ Cfð CxÀªÁ ¥ÀvæU
À ½
À UÉ GvÀÛgÀ
gÀÆ¥Àz°
À è F ¥ÀvÀæªÀ£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀPÌÉ MAzÀÄ UÉÆvÁÛzÀ ªÀiÁzÀj¬ÄzÉ.
¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæ F PÉ¼ÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.

1. vÀ¯É§gÀºÀ - ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛE¯ÁSÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ.
2. ¥Àvæz
À À ¸ÀASÉå.
3. PÀZÉÃj «¼Á¸À: AiÀiÁªÀ PÀZÉÃj¬ÄAzÀ ¥ÀvÀæ §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉAiÉÆÃ CzÀgÀ «¼Á¸À. EzÀÄ ¥ÀvÀæzÀ
§®UÀqU
É É EgÀÄvÀÛzÉ.
4. M¼À«¼Á¸À: AiÀiÁjUÉ ¥Àv§
Àæ gÉAiÀÄ¯ÁVzÉAiÉÆÃ CªÀgÀ «¼Á¸À. EzÀÄ ¥ÀvÀæzÀ §®UÀqU
É É EgÀÄvÀÛzÉ.
5. UËgÀªÀ ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£É: ªÀiÁ£ÀågÃÉ / ¸À£Áä£ÀågÃÉ ,
6. «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¯ÉèÃR.
7. ¥Àvæz
À À MqÀ®Ä.
8. ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ: vÀªÄÀ ä «±Áé¹.
9. C¢sPÈÀ vÀ C¢sPÁjAiÀÄ ¸À».
10. CqÀP:À ¥Àvæz
À Æ
É qÀ£É ¸ÉÃj¹gÀÄªÀ E¤ßvÀgÀ zÁR¯ÉUÀ¼À ¸ÀAQëÃ¥ÀÛ «ªÀgÀ.
11. ¥Àw
æ UÀ¼ÀÄ.
PÉ®ªÉÇAzÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è, ¥ÀvÀæz°

À è G¯ÉèÃR E®èzÉAiÀÄÆ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. ¥Àvæz
À Æ
É qÀ£É E£ÁßªÀ
zÁR¯ÉAiÀÄÆ E®è¢gÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨Àð
s zÀ°è CqÀPÀ PÀÆqÀ EgÀÄªÀÅ¢®è. ¥Àvæz
À À «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ¨ÉÃgÉAiÀÄªÀgÀ
UÀªÀÄ£ÀPÆ
À Ì vÀgÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀAzÀ¨Àð
s zÀ°è ¥Àvæz
À À ¥Àw
æ UÀ¼ÀÄ AiÀiÁgÀÄ AiÀiÁjUÉ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß
¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÆAlÄ. EzÀ£ÄÀ ß ¥Àæw /¥ÀæwUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ §gÉzÄÀ CzÀgÀ PÉ¼ÀUÉ CzÀÄ vÀ®Ä¥À¨ÃÉ PÁzÀªÀgÀ
ºÉ¸ÀgÀÄ /ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß «¼Á¸ÀzÆ
É A¢UÉ £ÀªÄÀ Æ¢¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
CzsåÀ AiÀÄ£ÀPÁÌV PÉ®ªÉÇAzÀÄ ¸ÀPÁðj ¥ÀvæU

À ¼
À À ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆnÖzÉ.
ªÀiÁzÀj - 1:
¸ÀPÁðj EAf¤ÃAiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ DgÀA©¸ÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀ ²PÀët E¯ÁSÉUÉ
§gÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¥ÀvÀæ
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ
vÁAwæPÀ ²PÀët E¯ÁSÉ
PÀ.¸ÀASÉå:vÁ²E dA.¤ 2018-2019/2356/¸ÀævU

À ÝÀ ªÀÄPÀ/15/E PÁ/57
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀ PÀbÉÃj
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ – 560001.
¢£ÁAPÀ: 15£ÉÃ ªÀiÁZïð 2018
EªÀjUÉ,
¤zÉÃð±ÀPgÀ ÄÀ
«µÀAiÀÄ: ¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ DgÀA©ü¸ÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀ
©qÀ¢ ºÉÆÃ§½ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è §gÀÄªÀ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ºÀvÀÄÛ ºÀ½îUÀ½AzÀ vÁAwæPÀ «zÁå¨Áå¸ÀzÀ

¸À®ÄªÁV PÀÈ¶ d£ÀgÀ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ zÀÆgÀzÀ HjUÉ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÁVzÉ. EzÀÄ £ÀªÄÀ ä ªÀÄPÀÌ½UÉ vÀÄA¨Á
vÉÆAzÀgÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ JAzÀÄ UÁæªÄÀ ¸ÀÜgÀÄ ªÀiÁ£Àå ²PÀët ªÀÄAwæU¼ À À UÀªÀÄ£ÀPÌÉ vÀAzÀÄ E°èAiÉÄÃ PÁ¯ÉÃdÄ
vÉgA
É iÀÄ®Ä «£ÀAw¹PÉÆArgÀÄvÁÛg.É EzÀPÌÉ ªÀiÁ£Àå ²PÀët ªÀÄAwæU¼ À ÀÄ M¦àgÄÀ vÁÛg.É ©qÀ¢, F J®è
UÁæªÄÀ UÀ¼À PÉÃAzÀæ¸ÀÜ¼ÀªÁVzÀÄÝ E°è MAzÀÄ vÁAwæPÀ PÁ¯ÉÃd£ÀÄß vÉgÉAiÀÄ¨ÉÃPÉAzÀÄ UÁæªÄÀ ¸ÀÜgÀÄ ¸ÀºÀ
PÉÃ½PÉÆArzÁÝg.É ¸Àzj À PÀlÖqÀPÌÉ CUÀvÀåªÁzÀ ¨sÆ
À «ÄAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä EzÉÃ UÁæªÄÀ zÀ ²æÃAiÀÄÄvÀ
gÁªÀÄtÚ£Àªg À ÄÀ ªÀÄÄAzÉ §A¢gÀÄvÁÛg.É C®èzÉ F J®è UÁæªÄÀ UÀ¼À UÁæªÄÀ ¸ÀÜgÀÄ PÀlÖqÀPÌÉ CUÀvÀåªÁzÀ
ºÀtzÀ CzsÀðzÀµ£ À ÀÖÄß ¸ÀAUÀ»
æ ¹ ¤ÃqÀ®Ä ªÀÄÄAzÁVzÁÝgÉ. G½zÀ CzsÀð ºÀtªÀ£ÄÀ ß ¸ÀPÁðgÀªÉÃ ¨sj À ¹
DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É vÁAwæPÀ PÁ¯ÉÃd£ÀÄß ¤«Äð¹PÉÆqÀ¨ÃÉ PÉAzÀÄ PÉÃ½PÉÆArzÁÝg.É
EzÀPÌÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀAvÉ ²æÃAiÀÄÄvÀ gÁªÀÄtÚ£ÀªÀgÀÄ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä ¸ÀªÄÀ äw¹

§gÉzÀÄPÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¥ÀvæÀ ºÁUÀÆ UÁæªÄÀ zÀ ªÀÄÄRAqÀgÀÄ PÀlÖqÀzÀ CzsÀð ºÀtªÀ£ÄÀ ß ªÀAwPÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀAUÀ»
æ ¹ ¤ÃqÀ®Ä ªÀÄÄAzÉ §A¢gÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ¥ÀvæU À ¼
À À£ÄÀ ß EzÀgÆÉ qÀ£É ®UÀwÛ¸¯
À ÁVzÉ.
EzÀPÌÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÀlÖqz À À ¤Ã°£ÀP,É ë CAzÁdÄ ªÉZÀÑ EvÁå¢UÀ¼À£ÄÀ ß vÀ«ÄäAzÀ GvÀÛgÀ §AzÀ
£ÀAvÀgÀ PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
¸À»/-
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÉÆºÀgÀÄ
CqÀPÀUÀ¼ÀÄ: PÁ¯ÉÃdÄ DgÀA©ü¸À®Ä ¸ÀA§AzÀ¥l
À Ö J¯Áè zÁSÁ¯ÉUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁzÀj - 2: ¯Áå¨ï ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ ¸ÀÈ¶Ö.
¸ÀA:fE¹-PÁ/¯Áå§-C¹-154/¥ÀA/2018/19-124
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀ PÀbÉÃj
¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ,
¢£ÁAPÀ: 15£ÉÃ ªÀiÁZïð 2018
EªÀjUÉ,
PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ
«±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ
¨É¼ÀUÁ«.
ªÀiÁ£ÀågÉÃ,
«µÀAiÀÄ : ¯Áå¨ï ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ ¸ÀÈ¶Ö.
G¯ÉèÃR : EzÉÃ PÀZÉÃjAiÀÄ ¥ÀvæÀ ¸ÀA.: fE¹-PÁ /¯Áå§-C¹-154/¥ÀA/ 2018/19-124
¢£ÁAPÀ:01-03-2018
ªÉÄÃ®ÌAqÀ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢s¹zÀAvÉ G¯ÉèÃR 01 gÀ°è£À ¤ªÀÄä ¥Àvæz À À C£ÀÄ¸ÁgÀ ºÁ¸À£ÀzÀ ¸ÀPÁðj
EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃf£À°è E§âgÄÀ ¯Áå¨ï ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀ £ÉÃªÀÄPÀª£ À ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÁVzÀÄÝ
C®èzÉ, FUÁUÀ¯ÉÃ ¤ÃªÀÅ ¥Àæ¸ÁÛ¦¹gÀÄªÀAvÉ, CUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹ ºÉa Ñ£À ºÀÄzÉÝUÀ¼À £ÉÃªÀÄPÀzÀ §UÉÎ
¥Àj²Ã°¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. F §UÉÎ CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqÉ¸À®Ä MAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß PÁ¯ÉÃdÄ ºÀAvÀzÀ°è gÀa¸À¯ÁVzÀÄÝ,
¸À«ÄwAiÀÄ ªÀgÀ¢ §AzÀ £ÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðgÀzÀ C£ÀÄªÀÄw / N¦àUA É iÀÄ £ÀAvÀgÀ CUÀvåÀ PÀæªÄÀ ªÀ£ÀÄß
PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ JAzÀÄ F ªÀÄÆ®PÀ vÀªÀÄä UÀªÄÀ £ÀPÉÌ vÀg§
À AiÀÄ¸ÀÄvÉÛÃ£É.
¸À»/-
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÉÆºÀgÄÀ
CqÀPÀ: F ¸ÀA§AzÀ §A¢gÀÄªÀ J¯Áè ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¥ÀæwUÀ¼ÀÄ
5.3 CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæ
C¢üPÁjAiÉÆÃ§âgÀÄ «µÀAiÀÄªÉÇAzÀ£ÄÀ ß ªÀÄvÉÆÛ§â C¢üPÁjAiÀÄ UÀªÀÄ£ÀPÌÉ £ÉÃgÀªÁV ºÁUÀÆ UÀÄ¥ÀÛªÁV

w½¸À¨ÉÃPÁzÁUÀ, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÉ¸Àj£À°è §gÉAiÀÄÄªÀ ¥Àvæª
À ÃÉ CgÉ¸ÀPÁðj ¥Àvæ.À EzÀ£ÄÀ ß EAVèÃµï£À°è
qÉ«Ä C¦ü¶AiÀÄ¯ï ¯Élgï JAzÀÄ PÀgÉAiÀi¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvæÀ J®è ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À®Æè
£ÉÃgÀªÁV C¢sPÁjAiÀÄ UÀªÀÄ£ÀPÌÉ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀjAzÀ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ²ÃWÀæ PÀª
æ ÀÄ PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä
¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
5.3.1 CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ

1. MAzÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß CAzÀgÉ ¸ÀPÁðj PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ §UÉÎ SÁ¸ÀVAiÀiÁV CxÀªÁ ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV
PÀÆqÀ¯É / vÀPëÀtªÉÃ w½¸À¨ÃÉ PÀÄ JA§AvÀºÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è.
2. ¨ÉÃgÉ AiÀiÁgÉÆ§âgÀÄ D «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß w½AiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ J¤¹zÁUÀ ºÁUÀÆ D «µÀAiÀÄzÀ
UË¥ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvåÀ ªÉ¤¹zÁUÀ.
3. C¢sPÁjAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀëªÀÄvÉAiÀÄ §UÉÎ ªÉÄZÀÄU Ñ É CxÀªÁ ÇÀªÄÀ ¥ÀðPÀªÁVzÁÝUÀ JZÀÑjPÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁV
§AzÁUÀ.
4. D¢üPÁjAiÀÄÄ §gÉzÀ ¥ÀvæU À ½
À UÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ GvÀÛgÀ §gÀzÃÉ EzÁÝUÀ, £ÉÃgÀªÁV
C¢sPÁjAiÀÄ UÀªÀÄ£Àª£À ÀÄß ¸É¼ÉAiÀÄÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ.
5. ¸ÀA§A¢¹zÀ «µÀAiÀÄªÀÅ CvÀåAvÀ vÀÄvÁðVzÀÄÝ/dgÀÆj£ÀzÁVzÀÄÝ; ªÀiÁªÀÄÆ®Ä ¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀ¢AzÀ
DUÀÄªÀ PÁ® «¼ÀA§ªÀ£ÄÀ ß vÀ¦à¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ.
6. E¤ßÃvÀgÉ E¯ÁSÉAiÀÄ SÁ¸ÀV «ZÁgÀU½ À UÉ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ.
5.3.2 CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæªÀÅ F PÉ¼ÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.

1. ¥Àvæz
À À vÀ¯É§gÀºÀz°
À è (¯Élgï ºÉqï)PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ E¯ÁSÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ
2. JqÀUÀqU É A
É iÀÄ°è ¥Àvæ¸
À ÀASÉå.
3. ¥Àvæª
À £À ÀÄß §gÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ PÀZÉÃjAiÀÄ/ E¯ÁSÉAiÀÄ «¼Á¸À §®UÀqA É iÀÄ°è.
4. ¸ÀA§AzÀ¥l À ÖAvÀºÀ / ¥Àvæ§ À gÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ C¢sPÁjAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄzÉÝAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ.
5. UËgÀªÀ ¥ÀÆtð ¸ÀA¨ÉÆÃzsÀ£É: ¦æÃwAiÀÄ, ²æÃ EvÁå¢. ªÀÄ»¼Á C¢sPÁjAiÀiÁzÀgÉ, ªÀiÁ£ÀågÃÉ .
6. ¥ÀvæzÀ MÀ qÀ®Ä / ¸ÁgÁA±À / ªÀÄÄRå¨sÁUÀ J¯Áè CA±ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ.
7. UËgÀª¥ À ÀÆtð ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ; ªÀAzÀ£U É ¼
À ÀÄ, ªÀAzÀ£U
É ¼
À ÉÆqÀ£.É
8. ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ vÀªÄÀ ä «±Áé¹.
9. ¥ÀvæÀ §gÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀªg À À ¸À», ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀbÉÃj «¼Á¸ÀzÀ ªÉÆºÀgÄÀ .
10. ¥ÀvæªÀ £ À ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀªÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁzÀ «¼Á¸À.
CzsåÀ AiÀÄ£ÀPÁÌV PÉ®ªÉÇAzÀÄ CgÉ ¸ÀPÁðj ¥ÀvæU

À ¼
À À ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆnÖzÉ.
ªÀiÁzÀj - 1: ªÀÄgÀÄ £É£À¦¸ÀÄªÀ ¥ÀvÀæ (jªÉÄÊAqÀgï ¯Élgï)

PÀ.¸ÀASÉå:vÁ²E dA.¤ 2018-2019/2356/¸ÀævU

À ÝÀ ªÀÄPÀ/15/E PÁ/57
¤zÉÃð±ÀPÀgÀ PÀbÉÃj
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ – 56001452.
¢£ÁAPÀ :15£ÉÃ ªÀiÁZïð 2018
EªÀjUÉ,
¦æÃwAiÀÄ gÁdÄgÀªÄÉ Ã±ÀgÀªg
À É
¥Àwæ ªÀµð À zÀAvÉ F ªÀµð À ªÀÇ PÁ¯ÉÃf£À J®è «¨sÁUÀU¼ À À®Æè ªÀÄ»¼Á ¸ÀÄgÀPÁëvÁ
PÁAiÀÄðUÁgÀ / ²©gÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ »vÀzÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ DAiÉÆÃf¸À¨ÃÉ PÉAzÀÄ, ºÁUÉÃAiÉÄ EzÀPÌÉ
CUÀvÀåªÁzÀ PÀª æ ÀÄ PÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÉAzÀÄ »A¢£À JgÀqÀÄ ¥ÀvæU À ¼
À À°è w½¸À¯ÁVvÀÄÛ. DzÀgÉ EzÀÄªÀgÉUÀÆ
¤ÃªÀÅ PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ §UÉÎ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹gÀÄªÀÅ¢®è. C®èzÉ F ¸ÀA§AzÀ
FUÁUÀ¯ÉÃ JgÀqÀÄ ªÀÄgÀÄ£É£À¦¸ÀÄªÀ ¥ÀvæU À ¼
À À£ÄÀ ß §gÉzÀÄ ªÀiËTPÀªÁV ¸ÀºÁ w½¹zÀÝgÀÆ CzÀPÆ À Ì
¥Àw
æ QæAiÉÄ §A¢®è. DzÀÝjAzÀ, PÀÆqÀ¯ÉÃ F §UÉÎ CUÀvÀå PÀª æ ÀÄ PÉÊUÉÆAqÀÄ CzÀgÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
PÀ¼ÀÄ»¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉÆÃgÀÄvÉÛÃ£É.
ªÀAzÀ£U É ¼
À ÀÄ
¸À»/-
¤zÉÃð±ÀPg
À ÄÀ
UÉ,
²æÃ gÁdÄgÀªÉÄÃ±À
J.©.¹.J£ï.J.n.…PÁ¯ÉÃdÄ
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUg
À .À
5.3.3 ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæ ºÁUÀÆ CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæUÀ¼À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÀAqÀÄ §gÀÄªÀ

ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ
J¯Áè jÃwAiÀÄ ¸ÀPÁðj ¥ÀvæÀ ºÁUÀÆ CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvæU À ¼

À À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÀAqÀÄ §gÀÄªÀ
ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß F PÉ¼ÀUÉ ¥ÀnÖAiÀÄ gÀÆ¥Àz°
À è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
«µÀAiÀÄ ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæU¼

À À°è CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæUÀ¼°
À è
vÀ¯É§gÀºÀ (¯Élgï ºÉqï) F JgÀqÀÆ ¥ÀvæU À ¼
À À°è MAzÉÃjÃwAiÀÄ°ègÀÄvÀÛzÉ.
«µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¯ÉèÃR ¸ÀPÁðj ¥Àvz Àæ À°è EgÀÄvÀÛzÉ CgÉ¸ÀPÁðj ¥Àvz Àæ À°è
eÁÐ¦¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ /
£É£¦À ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀA¨ÉÆÃzs£ À É ªÀiÁ£ÀågÃÉ ¦æÃwAiÀÄ CxÀªÁ E¤ßÃvÀgÉ
¦æÃwAiÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼À §¼ÀPÉ.
PÀZÉÃjAiÀÄ «¼Á¸À J¯Áè ¸ÀPÁðj ¥ÀvæU À ¼
À À°è ¥Àvæz
À À CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvU Àæ ¼
À À°è ¥ÀvæzÀ À
(¥ÀvæªÀ £À ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÀªg
À )À §®¨sÁUÀzÀ°è PÀZÉÃjAiÀÄ JqÀ¨sÁUÀzÀ°èAiÉÄ C¢sPÁjAiÀÄ
«¼Á¸À«gÀÄvÀÛzÉ. C¢sPÁjAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀ£ÄÀ ß ºÁUÉÃAiÉÄ CzÀgÀ PÉ¼ÀUÀqÉ
ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀÄªÀÅ¢®è PÁgÀt C¢sPÁjAiÀÄ ºÀÄzÉÝAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀ£ÄÀ ß
¸ÀPÁðj ¥ÀvU Àæ ¼
À ÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÀÆ ¥Àvæz À À
¥ÀvæU
À ¼
À ÁVgÀÄªÀÅ¢®è. §®¨sÁUÀzÀ°è ºÉ¸ÀjUÉ
ºÉÆA¢PÉÆAqÀAvÉ PÀZÉÃjAiÀÄ
¸ÀA¥ÀÆtð «¼Á¸À
§gÉAiÀÄ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥Àvæª
À ÅÀ vÀ®Ä¥À ¨ÉÃPÁzÀªg À À ¸ÀPÁðj ¥Àvz Àæ À°è PÀZÉÃj «¼Á¸ÀzÀ CgÉ¸ÀPÁðj ¥Àvz Àæ À°è ¥ÀvæÀ
«¼Á¸À £ÀAvÀgÀ ¥Àv¸Àæ ÀASÉåAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ £ÀAvÀgÀ ¥Àvz Àæ À
§gÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ JqÀ¨sÁUÀzÀ°è §gÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÄÀ
1. DqÀ½vÀ ¥Àvz
Àæ À «zsÀUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ? «ªÀj¹.
2. CgÉ¸ÀPÁðj ¥Àvª
Àæ À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ®Ä EgÀÄªÀ / GzÀã«¸ÀÄªÀ PÁgÀtUÀ¼ÉÃ£ÀÄ?
3. ¸ÀPÁðj ¥Àvz
Àæ À gÀZÀ£A
É iÀÄ°è£À CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß w½¹j.
4. ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæ ªÀÄvÀÄÛ CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvU

Àæ ¼
À À gÀZÀ£A
É iÀÄ°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀað¹j.
5. PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ, «±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«gÀªÀgÀÄ PÀgÉ¢gÀÄªÀ Cwy G¥À£Áå¸ÀPÀ

GzÉÆåÃUÀPÉÌ vÀªÄÀ ä ¸Àé«ªÀgÀzÉÆA¢UÉ Cfð ¸À°è¹j. (¥Àv æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉ¬Äj).
6. ¤ÃªÀÅ PÁ¯ÉÃf£À°è FUÁUÀ¯ÉÃ ¸ÀA§AzÀ¥l À Ö ±ÁSÉUÉ («zÁåyð ªÉÃvÀ£À ¥ÀqA

É iÀÄ®Ä) J¯Áè
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀÝgÀÆ eÉÆvÉUÉ ¥ÀzÃÉ ¥ÀzÃÉ «ZÁj¹zÀgÀÆ ¤ªÀÄä PÉ®¸À PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÌÉ
§A¢gÀÄªÀÅ¢®è. F ¸ÀA§AzÀ ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ MAzÀÄ zÀÆgÀÄ ¥ÀvæÀ §gÉ¬Äj (¥ÀævåÉ ÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è
§gÉ¬Äj).
7. ¤ÃªÀÅ FUÀ ©.E., ¹«¯ï EAf¤AiÀÄjAUï ªÀÄÄV¹zÀÄÝ ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆV E¯ÁSÉAiÀÄ°è£À SÁ°

ºÀÄzÉÝUÀ½UÉ Cfð PÀgÉAiÀÄ®Ä ªÀiÁ£Àå ªÀÄÄRåªÀÄAwæUÀ¼À UÀªÄÀ £À ¸É¼ÉAiÀÄ®Ä MAzÀÄ ¥ÀvÀæª£
À ÀÄß §gÉ¬Äj
(¥Àv
æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉ¬Äj).

CzsÁåAiÀÄ: DgÀÄ
¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±À ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ
¥Àe
æ Á¥À¨æ ÄsÀ vÀé ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è (¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀÄUÀªÀÄ PÁAiÀÄðPÀª æ ÀÄUÀ½UÉ/¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ²ÃWÀæªÁV
¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ UÀ¼À£ÄÀ ß vÀ®Ä¦¸À®Ä) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¢£À¤vÀåzÀÀ DqÀ½vÀz° À è C£ÉÃPÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¥À¸ æ ÁÛ¥À EgÀÄvÀÛzÉ. EAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s UÀ¼À°è PÉ®ªÉÇAzÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ
wÃªÀiÁð£Àª£ À ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ DqÀ½vÀzÀ G£ÀßvÀ ªÀÄlÖ¢AzÀ ªÀiÁvÀæ ¸ÁzsåÀ «gÀÄvÀÛzÉ.
¸ÁªÀðd¤PÀgÀ ¤Ãw/¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀAvÀºÀ CxÀªÁ ªÀÄºÀvÀézÀ «µÀAiÀÄ JAzÀÄ
¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀAvÉ DqÀ½vÁvÀäPÀ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀzÁ £ÀqA É iÀÄÄvÀÛ¯ÃÉ EgÀÄvÀÛzÉ. F jÃwAiÀÄ wÃªÀiÁð£À
ºÁUÀÆ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¥Àvæg À Æ
À ¥Àª£
À ÀÄß ¸ÀPÁðj DzÉÃ±À (DqÀðgï) CxÀªÁ £ÀqÀªÀ½
/£ÀqÉª½ À /£ÀqÁªÀ½ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀPÁðgÀªÀ®èzÉ, DzÉÃ±ÀU¼ À À£ÄÀ ß ¥ÁæzÉÃ²PÀ «¨sÁUÀ, f¯Éè
ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖz° À è DAiÀiÁ ºÀAvÀUÀ¼À ªÀÄÄSÁå¢sPÁjUÀ¼ÀÄ vÀªÄÀ ä C¢sPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ
EAvÀºÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆgÀr¸ÀÄvÁÛgÉ.
6.1 ¸ÀPÁðj DzÉÃ±ÀzÀ ««zsÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ/§UÉUÀ¼ÀÄ

 ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀU¼À ÀÄ / £ÀqÉª½
À / £ÀqÁªÀ½/£ÀqªÀ À½UÀ¼ÀÄ.
(£Àqª
É À½/£ÀqÀª½
À /£ÀqÁªÀ½ JAzÀgÉ PÁAiÀÄðPÀªæ ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀg¢
À DzÉÃ±ÀzÀ gÀÆ¥Àz°
À è).
 E¯ÁSÉ / PÀZÉÃj DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ.
 ¸ÀPÁðgÀ / E¯ÁSÉ / PÀbÉÃjUÀ¼À C¢s¸ÀÆZÀ£.É
 ¸ÀPÁðgÀ / E¯ÁSÉ / PÀbÉÃjUÀ¼À ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É.
 ¸ÀPÁðgÀ / E¯ÁSÉ / PÀbÉÃjUÀ¼À eÁÕ¥£
À À / D¢üPÈÀ vÀ eÁÕ¥À£U
À ¼
À ÀÄ.
6.2 £ÀqÉªÀ½ / DzÉÃ±ÀzÀ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV EgÀ¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ

1. vÀ¯É§gÀºÀ.
3. NzÀ¯ÁVzÉ JA§ ¨sÁUÀ.
4. ¦ÃpPÉ CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£.É
5. DzÉÃ±ÀzÀ PÀæªÀÄ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ.
6. DzÉÃ±ÀzÀ MqÀ®Ä.
7. gÁdå¥Á®gÀ/E¯ÁSÁ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ DzÉÃ±Á£ÀÄ¸ÁgÀ JAzÀÄ ¸ÀPÀëªÀÄ C¢üPÁjAiÀÄ ¥ÀzÀ£ÁªÀÄ ¸À».
6.3 £ÀqÉªÀ½ / DzÉÃ±ÀzÀ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV EgÀ¨ÃÉ PÁzÀ CA±ÀUÀ¼À ¸ÀAQë¥ÀÛ «ªÀgÀuÉ

1. ¯Élgï ºÉqïÀ£À (vÀ¯É§gÀºÀ ¥Àvæz À À) ºÉrAUï£À°è (vÀ¯É§gÀºÀzÀ°è) ¸ÀaªÁ®AiÀÄ¢AzÀ
ºÉÆgÀr¹¯ÁVzÉ CAzÀgÉ ‘PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ £Àqª É À½UÀ¼ÀÄ’JAzÀÆ, AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ E¯ÁSÉ¬ÄAzÀ
ºÉÆgÀr¹zÁÝzg À É ‘E¯ÁSÁ¢sPÁjUÀ¼À £Àqª É À½UÀ¼ÀÄ’/ ‘E¯ÁSÁ £Àqª É À½UÀ¼ÀÄ’ JAzÀÆ,
f¯Áè¢sPÁjUÀ¼À PÀZÉÃjUÉ ¸ÀA§A¢szÁÝzÀgÉ ‘f¯Áè¢sPÁjUÀ¼À PÀZÉÃjAiÀÄ £Àqª É À½UÀ¼ÀÄ’ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðj
PÁ¯ÉÃf£ÀzÁzÀgÉ ‘¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃf£À £ÀqÉªÀ½UÀ¼ÀÄ’ JA¢gÀÄvÀÛzÉ.
2. ‘«µÀAiÀÄ’ (¸À¨ÉÓÃPïÖ) ¨sÁUÀzÀ°è AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß PÀÄjvÀÄ DzÉÃ±À ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß
¤ÃqÀ¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ.
3. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV C¢sÃ£À PÁAiÀiÁð®AiÀÄUÀ¼À £ÀqÉª½ À UÀ¼À°è ‘NzÀ¯ÁVzÉ’ (jÃqï) JA§ MAzÀÄ
¸Á®Ä EgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ G¯ÉèÃRzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄvÀª Û É. EzÀgÀr «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀAvÉ »A¢£À
wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¥Àvæª À åÀ ªÀºÁgÀUÀ¼ÀÄ EzÀÝgÉ, CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV ºÁUÀÆ PÀª æ ÀiÁ£ÀÄUÀvÀªÁV
zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ.
4. ¦ÃpPÉAiÀÄÄ / ¥À¸æ ÁÛªÀ£AÉ iÀÄÄ »A¢£À J¯Áè CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ DzÉÃ±Àª£
À ÀÄß
PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä EzÀÄ ºÉZÀÄÑ £ÉgªÀ ÁUÀÄvÀÛªÉ.
5. DzÉÃ±À / £Àqª É À½UÀ¼À°è£À MqÀ®Ä/¸ÁgÁA±À Cw ªÀÄÄRåªÁzÀ ¨sÁUÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. PÁgÀt E°è PÀæªÀÄ
PÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁzÀ §UÉÎ ¸ÀàµÀÖªÁzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß «ªÀgª
À ÁV ¤ÃqÀ¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ.
6. DzÉÃ±À / £ÀqªÉ À½AiÀÄ PÀæªÀÄ ¸ÀASÉå ºÁUÀÆ ¢£ÁAPÀª£
À ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀzÀ MqÀ°£À
£ÀqÄÀ ªÉ zÁR°¸À ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
7. DzÉÃ±ÀzÀ MqÀ°£À £ÀAvÀgÀ gÁdå¥Á®gÀ DzÉÃ±Á£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À°è JAzÀÄ
§gÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÉ¼ÀV£À ¸ÀÛgÀUÀ¼À°è£À PÀZÃÉ jUÀ¼À¯ÁèzÀgÉ EzÀgÀ CªÀ±åÀ PÀvÉ EgÀÄªÀÅ¢®è.
8. DzÉÃ±À ºÉÆgÀr¸À®Ä C¢sPÁgÀ ºÉÆA¢zÀ C¢sPÁjAiÀÄ ¸À», ºÉ¸ÀgÀÄ, ¥Àz£
À ÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E¯ÁSÉ
DzÉÃ±ÀzÀ°è £ÀªÄÀ ÆzÁVgÀÄvÀÛzÉ.
9. DzÉÃ²¹zÀ DzÉÃ±À / £Àqª É À½ AiÀiÁjUÉ vÀ®Ä¥À¨ÉÃPÁVzÉ JA§ ªÀiÁ»w DzÉÃ±ÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è
EgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀPÁðgÀzÀ / E¯ÁSÉAiÀÄ DzÉÃ±ÀU¼
À À£ÄÀ ß J®èjUÀÆ PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁªÀÅ¢®è. MAzÀÄ ¤¢ðµÀªÖÁzÀ
zÀeÉðAiÀÄ C¢sPÁjUÀ½UÉ, GzÁ. f¯Áè¢sPÁjUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢sPÁjUÀ½UÉ, ªÀiÁvÀæ
PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
CzsåÀ AiÀÄ£ÀPÁÌV PÉ®ªÉÇAzÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ / £ÀqÀª½

À UÀ¼À ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆnÖzÉ.
ªÀiÁzÀj - 1:
¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀÀ / £ÀqÉªÀ½UÀ¼ÀÄ
ªÀiÁzÀj - 2:
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ನಾರದ ನಡವಳಿಗಳು
ವಿಷಯ: ಹನಸನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸರ್ನಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜು ಸ್ನಾಪನೆ ಬಗ್ಗೆ- ಕೆ ಎಸ್ ಆರ್ ಟಿ ಸಿ ಸಂಸ್ಥಾಗ್ಗ
ಸ್ಥೇರಿದ 11 ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಗ್ಗ ವರ್ನಾಯಿಸಿದ ಬನಬುು ನಿೇಡುವ ಬಗ್ಗೆ.
ಓದಲನಗಿದೆ: 1. ಸರ್ನಾರದ ಆದೆೇಶ ಸಂಖೆೆ: ಇಡಿ: 175 ಯೇಯೇಕ 2007 ದಿರ್ನಂಕ: 01 - 06 - 2007
2. ಸರ್ನಾರದ ಆದೆೇಶ ಸಂಖೆೆ: ಇಡಿ 189 ಯೇಸಕ 2007 ದಿರ್ನಂಕ: 08 - 06 - 2007
3. ಸರ್ನಾರದ ಆದೆೇಶ ಸಂಖೆೆ: ಇಡಿ: 175 ಯೇಯೇಕ 2007 ದಿರ್ನಂಕ: 13 - 07- 2007
4. ಸರ್ನಾರದ ಆದೆೇಶ ಸಂಖೆೆ: ಇಡಿ 175 ಯೇಯೇಕ 2007 ದಿರ್ನಂಕ: 21 - 08 - 2007
7. ನಿದೆೇಾಶಕರು , ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆ , ಬಂಗಳೊರು ರವರ ಪತ್ಿ ಸಂಖೆೆ: ಡಿಟಿಇ 65
ಬಿಎಲ್ಲಿ 2006/ದಿರ್ನಂಕ: 23 - 08 - 2007
ಪಿಸ್ನುವನೆ:
(1) ಮೇಲ ಓದಲನದ (1) ರಿಂದ (6) ರ ಸರ್ನಾರದ ಆದೆೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಿಮವನಗಿ 2007- 08ನೆೇ ಸ್ನಲ್ಲನಲ್ಲಿ ಕೆ .
ಆರ್. ಪೇಟೆ, ಹನಸನ, ಚನಮರನಜನಗರ ನೊತ್ನವನಗಿ ಪ್ನಿರಂಭಿಸಲನದ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜುಗಳ, ಬಂಗಳೊರಿನ
ಎಸ್. ಕೆ . ಎಸ್. ಜೆ . ಟಿ . ಕಟಟಡಗಳ ನಿರ್ನಾಣದ ಅದನಜು ಪಟಿಟಗಳಿಗ್ಗ ಹನಗೊ ರನಮನಗರ, ಬಳ್ನಾರಿ ಜಿಲಿ
ಹೊವಿನ ಹಡಗಲ್ಲಯಲ್ಲಿ ಮತ್ುು ಕೆೊಡಗು ಜಿಲಿ ಕುಶನಲನಗರ ಹನವೇರಿ ಜಿಲಿ ಹನವೇರಿ ನಗರ ಮತ್ುು ರನಯಚೊರು
ಜಿಲಿ ರನಯಚೊರು ನಗರದಲ್ಲಿ ನೊತ್ನವನಗಿ ಪ್ನಿರಂಭಿಸಲನದ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜು ಕಟಟಡ ನಿªÀiÁðಣಕೆೆ
ಆಡಳಿತನತ್ಮಕ ಅನುಮೇನದೆ ನಿೇಡಲನಗಿದೆ.
(2) ಮೇಲ ಓದಲನದ (7) ರ ಪತ್ಿದಲ್ಲಿ ನಿದೆೇಾಶಕರು, ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆ, ಬಂಗಳೊರು, ಹನಸನ
ನಗರದ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜಿಗ್ಗ ಹೊಂದಿಕೆೊಂಡಂತ್ರರುವ ಕೆ.ಎಸ್.ಆರ್.ಟಿ.ಸಿ.ಗ್ಗ ಸ್ಥೇರಿದ 11 ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು
ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಯು ಲೊೇಕೆೊೇಪಯೇಗಿ ಇಲನಖೆಯ ಮೊಲಕ ಎಕರೆ ಒಂದಕೆೆ 10.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳಂತೆ ಒಟುಟ
110.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳನುು, ಮತ್ುು ಸದರಿ ಜಮೇನಿನ ನೆೈರುತ್ೆ ಮೊಲಯಲ್ಲಿ ರ್ನಂಪ್ ಂಡ್ ನಿಮಾಸುವ ಸಲುವನಗಿ
14.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳನುು ಹೇಗ್ಗ ಒಟುಟ 124.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳ ಅನುದನನ ಬಿಡುಗಡೆ ರ್ನಡುವಂತೆ ಸರ್ನಾರವನುು
ಕೆೊೇರಿರುತನುರೆ.
(3) ಸದರಿ ಪಿಸ್ನುವನೆಯನುು ಪರಿಶಿೇಲ್ಲಸಿದ ಸPÁðರವು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ಆದೆೇಶಿಸುತ್ುದೆ.
ಸರ್ನಾರಿ ಆದೆೇಶ ಸಂಖೆೆ: ಇಡಿ/372/ಯೇಸಕ/2007 ಬಂಗಳೊರು , ದಿ: 08 - 09 - 2007

(ಇಡಿ/135/ಸಿಟೇಮರ(ಯುನಿಕ್)2007, ದಿರ್ನಂಕ: 08 - 09 -2007)
(4) ಹನಸನ ನಗರದ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜಿಗ್ಗ ಹೊಂದಿಕೆೊಂಡಂತ್ರರುವ ಕೆ . ಎಸ್. ಆರ್. ಟಿ . ಸಿ . ಗ್ಗ

ಸ್ಥೇರಿದ 11 ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು ಎಕರೆ ಒಂದಕೆೆ 10.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳಂತೆ ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಯು ಖರಿೇದಿಸಲು
ಒಟುಟ 110.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳನುು (ಒಂದು ನೊರನ ಹತ್ುು ಲಕ್ಷ ರೊಪ್ನಯಿಗಳು ರ್ನತ್ಿ), ಮತ್ುು ಸದರಿ ಜಮೇನಿನ
ನೆೈರುತ್ೆ ಮೊಲಯಲ್ಲಿ ರ್ನಂಪ್ ಂಡ್ ನಿಮಾಸುವ ಸಲುವನಗಿ 14.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳನುು (ಹದಿರ್ನಲುೆ ಲಕ್ಷ
ರೊಪ್ನಯಿಗಳು ರ್ನತ್ಿ) ಹೇಗ್ಗ ಒಟುಟ 124.00 ಲಕ್ಷ ರೊಗಳನುು (ಒಂದು ನೊರನ ಇಪಪತ್ು ರ್ನಲುೆ ಲಕ್ಷ
ರೊಪ್ನಯಿಗಳು ರ್ನತ್ಿ) 2007- 08ನೆೇ ಸ್ನಲ್ಲಗ್ಗ ಲಕೆಶಿೇರ್ಷಾಕೆ: - 4202 - 02 - 104 - 1 - 03 -386(ಯೇಜನೆ)
ಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಿರುವ ಅನುದನನದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೆೊಳಾಲು ನಿದೆೇಾಶಕರು, ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆ, ಬಂಗಳೊರು
ರವರಿಗ್ಗ ಅನುಮತ್ರ ನಿೇಡಿದೆ.
(5) ಹನಲ್ಲ ಒದಗಿಸಿರುವ ಅನುದನನದ ಶೇ.75 ರಷುಟ ಮತ್ುವನುು ಉಪಯೇಗಿಸಿಕೆೊಂಡು ನಂತ್ರ ಹಚುುವರಿ
ಬೇಡಿಕೆಗ್ಗ ಪಿಸ್ನುವನೆಯನುು ಸಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಸೊಚಿಸಲನಗಿದೆ.
(6) ಪಿತ್ರ ರ್ನಹಯೊ ಎಂ . ಎಂ . ಆರ್. ವರದಿಯಲ್ಲಿ ರ್ನಮರ್ನರಿಯ ಭ ತ್ರಕ ಮತ್ುು ಆರ್ಥಾಕ ಪಿಗತ್ರ
ವರದಿಯನುು ತ್ಪಪದೆೇ ಸಲ್ಲಿಸತ್ಕೆದುು, ರ್ನಮರ್ನರಿಯ ಗುಣಮಟಟದ ಬಗ್ಗೆ ಇಲನಖೆಯ ಜವನಬನುರಿಯುತ್
ಅಧಿರ್ನರಿಗಳು ಆಗಿಂದನುಗ್ಗೆ
ಪರಿಶಿೇಲನೆ ನಡೆಸಲು ಆದೆೇಶಿಸಲನಗಿದೆ.
(7) ಸದರಿ ಆದೆೇಶವನುು ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಯ ಆಂತ್ರಿಕ ಆರ್ಥಾಕ ಸಲಹರ್ನರರ ಹನಗೊ ಆರ್ಥಾಕ ಇಲನಖೆಗಳು
ಕಿಮವನಗಿ ಅವರ ಅನಧಿಕೃತ್ ಟಿಪಪಣಿ ಸಂಖೆೆ ಶಿಇ:687ಐ . ಎಫ್. ಬಿಎ) 2007/ ದಿರ್ನಂಕ: 27- 08 - 2007
ಹನಗೊ ಅನಧಿಕೃತ್ ಟಿಪಪಣಿ ಸಂಖೆೆ ಆಇ :901/ವಚು- 8/2007 ದಿರ್ನಂಕ: 04 - 09 - 2007 ರಲ್ಲಿ ನಿೇಡಿರುವ
ಸಹಮತ್ರಯನವಯ ಹೊರಡಿಸಲನಗಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜೆಪ್ನಲರ ಆಜ್ಞನನುಸ್ನರ
ಮತ್ುು ಅವರ ಹಸರಿನಲ್ಲಿ
(ಕೆ . ಶಿಿೇಕಂಠೇಶವರ)
ವಿಶೇಷನಧಿರ್ನರಿಗಳು ಹನಗೊ ಪದನಿಮತ್ು
ಸರ್ನಾರದ ಸಹ ರ್ನಯಾದಶಿಾ (ಯೇಜನೆ)
ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆ.
ªÀiÁzÀj - 3: ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀzÀ / £ÀqÉªÀ½UÀ¼À ªÀiÁzÀj

(F DzÉÃ±ÀzÀ EAVèµï gÀÆ¥ÁAvÀgÀPÁÌV ªÀiÁzÀj – 3 gÀ£ÀÄß £ÉÆÃr)
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ನಾರದ ನಡವಳಿಗಳು

ವಿಷಯ: ಹನಸನ ತನಲೊಿಕಿನ ಆಡುವಳಿಾ ರ್ನಿಮದ ಸವಾ ನಂ. 11 ರಲ್ಲಿ ರೆೇಷ್ಮಮ ಇಲನಖೆಯು ಹೊಂದಿರುವ ಹನಸನ
ಬಳವಣಿಗ್ಗ ಕೆೇಂದಿದ ಕಟಟಡ ಹನಗೊ ಜಮೇನನುು ಸರ್ನಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜು ಸ್ನಾಪನೆರ್ನಗಿ ತನಂತ್ರಿಕ
ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಗ್ಗ ನಿೇಡುವ ಬಗ್ಗೆ .
ಓದಲನಗಿದೆ:
1. ದಿರ್ನಂಕ: 2 - 8 - 2007 ರಂದು ರ್ನನೆ ಮುಖೆಮಂತ್ರಿರವರ ಅಧ್ೆಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಹನಸನದಲ್ಲಿ
ಹೊಸ ಸರ್ನಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜು ಸ್ನಾಪನೆ ಕುರಿತ್ಂತೆ ನಡೆದ ಪಿಗತ್ರ ಪರಿಶಿೇಲರ್ನ ಸಭೆಯ ನಡವಳಿಗಳು .
2. ಮುಖೆಮಂತ್ರಿರವರ ರ್ನಯಾದಶಿಾರವರ ಟಿಪಪಣಿ ಸಂಖೆೆ: ಸಿಎಂ/ಎಸ್. ಸಿಎಂ - 2/2205/2007,
ದಿರ್ನಂಕ: 06 - 08 - 2007.
3. ರೆೇಷ್ಮಮ ಕೃರ್ಷ ಅಭಿವೃದಿಿ ಆಯುಕುರ ಪತ್ಿ ಸಂಖೆೆ: ರೆೇಉಕೆೊೇ/ತನಂ1/ಬಕೆೇ/ವಿಲೇವನರಿ/ಹನಸನ/14/2006 - 07
ದಿರ್ನಂಕ: 21 - 08 - 2007.
ಪಿಸ್ನುವನೆ:
ಮೇಲ ಓದಲನದ ಕಿಮ ಸಂಖೆೆ: (1)ರ ದಿರ್ನಂಕ: 2 - 8 - 2007 ರಂದು ರ್ನನೆ ಮುಖೆಮಂತ್ರಿರವರ
ಅಧ್ೆಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಹನಸನದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸರ್ನಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜು ಸ್ನಾಪನೆಗ್ಗ ಕುರಿತ್ಂತೆ ನಡೆದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ
ಹನಸನದಲ್ಲಿ ಸರ್ನಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜನುು ಸ್ನಾಪಿಸಲನಗುತ್ರುರುವ ಜನಗದ ಪಕೆದಲ್ಲಿಯೇ ಲಭ್ೆವಿರುವ
ರೆೇಷ್ಮಮ ರ್ನರುಕಟೆಟ ಮಂಡಳಿಗ್ಗ ಸ್ಥೇರಿದ ಜಮೇನನುು ಪಡೆದು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜಿನ ಉಪಯೇಗಕೆೆ ಬಳಸಲು
ಚಚಿಾಸಿ , ಹನಸನ ಸರ್ನಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜಿನ ನಿವೇಶನಕೆೆ ಹೊಂದಿಕೆೊಂಡಿರುವ ಬಿ . ಎಂ . ರಸ್ಥುಯ ಸವಾ ನಂ.
11 ರಲ್ಲಿ ರೆೇಷ್ಮಮ ರ್ನರುಕಟೆಟ ಮಂಡಳಿಗ್ಗ ಸ್ಥೇರಿದ ಒಂದೊವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು ಹನಗೊ ಈ ಜಮೇನಿನ ಕಟಟಡಗಳನುು
ರೆೇಷ್ಮಮ ಇಲನಖೆಯಿಂದ ಕಟಟಡದ ಬಲಯೊ ಒಳಗ್ಗೊಂಡಂತೆ ಎಕರೆಗ್ಗ ರೊ.10 ಲಕ್ಷಗಳ ದರದಲ್ಲಿ ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಗ್ಗ
ವರ್ನಾಯಿಸಲು ತ್ರೇರ್ನಾನಿಸಲ್ಲರುವ ಹನುಲಯಲ್ಲಿ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಅಗತ್ೆ ಕಿಮ ಕೆೈಗ್ಗೊಳುಾವಂತೆ ಮೇಲ ಓದಲನದ ಕಿಮ
ಸಂಖೆೆ (2)ರ ಟಿಪಪಣಿಯಲ್ಲಿ ರ್ನನೆ ಮುಖೆಮಂತ್ರಿರವರ ರ್ನಯಾದಶಿಾರವರು ಕೆೊೇರಿರುತನುರೆ.
ಮೇಲ ಓದಲನದ ಕಿಮಸಂಖೆೆ (3)ರ ಪತ್ಿದಲ್ಲಿ ರೆೇಷ್ಮಮ ಕೃರ್ಷ ಅಭಿವೃದಿಿ ಆಯುಕುರು ದಿ:2 - 8 - 2007
ರಂದು ರ್ನನೆ ಮುಖೆಮಂತ್ರಿಗಳ ಅಧ್ೆಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಹನಸನದ ಬಳವಣಿಗ್ಗ ಕೆೇಂದಿದ 4 ಶಡ್ ಗಳಿರುವ ಒಂದೊವರೆ
ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜಿಗ್ಗ ಹಸ್ನುಂತ್ರಿಸಲು ತ್ರೇರ್ನಾನಿಸಿರುವ ಹನುಲಯಲ್ಲಿ ಸದರಿ ಜಮೇನನುು
ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜಿಗ್ಗ ಹಸ್ನುಂತ್ರಿಸಲು ರ್ನನೆ ಲೊೇಕೆೊೇಪಯೇಗಿ ಸಚಿವರು ಪಿಸ್ನಾಪಿಸಿರುವಂತೆ ತ್ರಳಿಸಿ , ಈ
ಕೆೇಂದಿದಲ್ಲಿರುವ ಯಂತೆೊಿೇಪಕರಣಗಳನುು ಸಾಳ್ನಂತ್ರಿಸಲು ಕಟಟಡಗಳು ಲಭ್ೆವಿಲಿದ ರ್ನರಣ ಇವುಗಳನುು
ಎಲ್ಲಿವಯೇ ಹನಗ್ಗಯೇ ಹರನಜು ಪಿಕಿಿಯ ಮೊಲಕ ವಿಲೇ(ªÀiÁgÁl, «PÀæAiÀÄ) ರ್ನಡಲು ಹನಗೊ ರ್ನನೆ
ಲೊೇಕೆೊೇಪಯೇಗಿ ಸಚಿವರ ಪಿಸ್ನುವನೆಯಂತೆ ಹನಸನ ತನಲೊಿಕಿನ ಆಡುವಳಿಾ ರ್ನಿಮದ ಸವಾ ನಂ.11 ರಲ್ಲಿಯ
ಒಂದೊವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು ಹನಗೊ ಬಳವಣಿಗ್ಗ ಕೆೇಂದಿದ 4 ಶಡ್ ಹನಗೊ ಇನಿುತ್ರ 4 ಕಟಟಡಗಳನುು ಸರ್ನಾರಿ
ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ರ್ನಲೇಜಿಗ್ಗ ಹಸ್ನುಂತ್ರಿಸಲು ಆದೆೇಶ ಕೆೊೇರಿರುತನುರೆ. ಮೇಲ ಓದಲನದ ಕಿಮ ಸಂಖೆೆ: (1)ರ
ತ್ರೇರ್ನಾನದ ಹನುಲಯಲ್ಲಿ ಹನಗೊ ರೆೇಷ್ಮಮ ಕೃರ್ಷ ಅಭಿವೃದಿಿ ಆಯುಕುರ ಅಭಿಪ್ನಿಯದ ಹನುಲಯಲ್ಲಿ ಹನಸನ
ತನಲೊಿಕಿನ ಆಡುವಳಿಾ ರ್ನಿಮದ ಸವಾ ನಂ.11 ರಲ್ಲಿರುವ ಒಂದೊವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು ಹನಗೊ ಈ ಜಮೇನಿನ
ಕಟಟಡಗಳನುು ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಗ್ಗ ವರ್ನಾಯಿಸಲು ತ್ರೇರ್ನಾನಿಸಿದೆ.
ಸರ್ನಾರಿ ಆದೆೇಶ ಸಂಖೆೆ: ವನಕೆೈ/10/ರೆೇಯೇವಿ/2007, ಬಂಗಳೊರು, ದಿರ್ನಂಕ: 7-9-2007
ಪಿಸ್ನುವನೆಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿರುವ ರ್ನರಣಗಳ ಹನುಲಯಲ್ಲಿ, ಹನಸನ ತನಲೊಿಕಿನ ಆಡುವಳಿಾ ರ್ನಿಮದ ಸವಾ

ನಂ.11 ರಲ್ಲಿರುವ ರೆೇಷ್ಮಮ ಇಲನಖೆಯ ಒಂದೊವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೇನನುು ಹನಗೊ ಬಳವಣಿಗ್ಗ ಕೆೇಂದಿದ 4 ಶಡ್ ಹನಗೊ
ಇನಿುತ್ರ 4 ಕಟಟಡಗಳನುು, ಕಟಟಡದ ಬಲಯೊ ಒಳಗ್ಗೊಂಡಂತೆ ಎಕರೆಗ್ಗ ರೊ.10 ಲಕ್ಷಗಳ ದರದಲ್ಲಿ ರೆೇಷ್ಮಮ
ಇಲನಖೆಯಿಂದ ತನಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲನಖೆಗ್ಗ ವರ್ನಾಯಿಸಲು ಅನುಮೇದನೆ ನಿೇಡಲನಗಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜೆಪ್ನಲರ ಆದೆೇಶನನುಸ್ನರ

ಮತ್ುು ಅವರ ಹಸರಿನಲ್ಲಿ,
(ಭನರತ್ರ ಆರ್. ರ್ನಯಕ್)
ಪಿೇಠನಧಿರ್ನರಿ(ರೆೇಷ್ಮಮ)
ವನಣಿಜೆ ಮತ್ುು ಕೆೈರ್ನರಿಕೆ ಇಲನಖೆ .
ªÀiÁzÀj -4: ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀÀ / £ÀqÉªÀ½ (ªÀiÁzÀj – 2gÀ EAVèµï ¤gÀÆ¥ÀuÉ)

Proceedings of the Government of Karnataka.
Subject: Survey No 11. of Auduvalli village in Hassan taluk Hassan land belonging to
Sericulture department to be transferred to Department of Technical Education for
the establishment of Government Engineering College in Hassan.
Read:
1.Proceedings of the Progress Review meeting on the establishment of a new Government
Engineering College at Hassan under the presidency of the Chief Minister on Date: 2- 8 -
2007.
2. Note of Chief minister ’ s Secretary: CM / SCM -2 / 2205/2007, Date: 06- 08 -2007.
3. Sericulture Development Commissioner Letters: Rechoko / Tah 1 / Getting / Disposal /
Hassan / 14 / 2006 -07 Date: 21 -08 -2007.
Proposal:
(1)Date: 2- 8 -2007 Discussions on the establishment of a new Government Engineering College at
Hassan under the presidency of the Chief Minister on 2 -08 -2007 discussed to acquire the land belonging
to the Silk Market Board which is located beside the location of Government Engineering College in
Hassan, and The BMTC Survey No. adapted to the site of Hassan Government Engineering College. The
Secretary of the Hon'ble Chief Minister in the note 2 (2) reads that the action will be taken in the
backdrop of a one- and- ahalf acre of land belonging to the Silk Market Board and the construction of the
land from the silk department to the cost of Rs.10 lakh per acre.
(2) The Commissioner of Sericulture Development of the Order No. 3 reads: On 2- 8 2007, the Minister
of Public Works Department, who has requested the Hon'ble Chief Minister of the state, decided to hand
over one- and- a-half acre of land with 4 sheds to the engineering college and handed over the land to the
engineering college, As the buildings are not available to move the machinery at this center, they are
requesting a transfer of one and a half acre of land at Aaduvalli village in Aaduvalli village of Hassan
Taluk and the proposed 4 Sheds and other 4 buildings to the Government Engineering College, as per the
auction process.
Government Order Number:Gec h/dte/201 -07 / 10 / Rayovi / 2007, Bangalore,
Date: 7-9-2007
Following the reasons explained in the proposal, 1 ½ acre of silk department at Aaduvalli village
in Hassan taluk has been approved and transfer of 4 Sheds and 4 other buildings of development center to
Rs 10 lakh per acre, including the cost of the building, from the Sericulture Department to the Technical
Education Department.
By the name and order of
Governor of Karnataka
Sd/-
(Bharathi R. Nayak)
Section officer (silk)
Department of Commerce and Industry.
ªÀiÁzÀj - 5: f¯Áè¢sPÁjUÀ¼À PÀZÉÃjAiÀÄ £ÀqÉªÀ½
f¯Áè¢sPÁjUÀ¼À PÀZÉÃjAiÀÄ £Àqª
É À½
f¯Áè¢sPÁjUÀ¼À PÀZÉÃj
§¼Áîj f¯Éè
£ÀqÉªÀ½
«µÀAiÀÄ : §¼Áîj vÁ®ÆèPÀÄ gÁªÀÄ£ÀUÄÀ Ar UÁæªÄÀ zÀ ²æÃ dUÀ¢Ã±ÀgÀ ¥Àwß ²æÃªÀÄw ®QëöäÃAiÀÄªÀjUÉ
ªÀÈzÁÞ¥ÀåªÉÃvÀ£À ªÀÄAdÆgÁw
G¯É èÃR : 1. ²æÃªÀÄw ®QëöäÃ AiÀÄªÀgÀ Cfð.
2. ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±À C.E 180/2018-2019, ¢£ÁAPÀ: 10 – 02 - 2018
ªÉÄÃ¯É G¯ÉÃèT¸À¯ÁzÀ ¥ÀvæU À ¼À À£ÄÀ ß ¥Àj²Ã°¹ ²æÃªÀÄw ®QëöäÃAiÀÄªÀjUÉ F DzÉÃ±ÀzÀ

¢£ÁAPÀ¢AzÀ DPÉAiÀÄ DªÀÄgÀuÁAvÀ ªÀiÁºÉAiÀiÁ£À 500-00 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀAvÉ ªÀÈzÁÞ¥Àå ªÉÃvÀ£ªÀ À£ÄÀ ß
ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
F ªÀÈzÁÞ¥Àå ªÉÃvÀ£ª
À À£ÄÀ ß ²æÃªÀÄw ®QëöäÃAiÀÄªÀgÀÄ RÄzÁÝV §¼Áîj vÁ®ÆèPÀÄ ReÁ£ÉAiÀÄ°è
CxÀªÁ ªÀÄ¤AiÀiÁqÀðgï ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqA É iÀÄvÀPÌÀ zÀÄÝ.
²æÃªÀÄw ®QëöäÃAiÀÄªÀgÀ «¼Á¸Àz°

À è §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀiÁzÀgÉ vÁ®ÆèQ£À vÀºÀ¹Ã¯ÁÝgÀgÀ UÀªÀÄ£ÀPÌÉ
vÀgv
À ÀPÌÀ zÀÄÝ.
¸À»/
(gÀªÉÄÃ±À PÀÄªÀiÁgï)
f¯Áè¢sPÁjUÀ¼ÀÄ
¥Àw
æ UÀ¼ÀÄ: 1. ²æÃªÀÄw ®QëöäÃ, gÁªÀÄ£ÀUÀÄAr, §¼Áîj vÁ®ÆèPÀÄ.
2. vÀº²À Ã¯ÁÝgg
À ÀÄ, §¼Áîj vÁ¯ÉÆèÃPÀÄ
3. ReÁ£Á¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, §¼Áîj vÁ¯ÉÆÃPÀÄ
6.4 PÀZÉÃj DzÉÃ±À

PÀbÉÃj DzÉÃ±Àª
À ÀÅ PÀZÉÃjAiÀÄ M¼ÁqÀ½vÀPÌÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀAvÉ §¼ÀPA
É iÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀbÉÃjUÀ¼À°èAiÀÄÆ
¸ÀºÀ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ºÉÆgÀr¸À¯ÁzÀ DzÉÃ±ÀU¼
À ÀAvÉAiÉÄ E¯ÁSÉAiÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÆ ºÁUÀÆ EvÀgÀ
C¢sPÁjUÀ¼ÀÆ vÀªÄÀ ä C¢sPÁgÀzÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ PÀbÉÃj DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆgÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.
GzÁºÀgu
À ÉUÉ ªÉÃvÀ£À ªÀÄÄA§rÛ, ªÁ¶ðPÀ ªÀÄÄA§rÛ, gÀeÉ ªÀÄAdÆgÁw ªÀÄvÀÄÛ gÀeA
É iÀÄ
«¸ÀÛgÀuÉUÁV, ºÀt¥ÁªÀw, EvÀgÉ ¸ÀA¨sÁªÀ£U
É ¼
À À£ÄÀ ß ¤ÃqÀ®Ä EvÁå¢ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß
ºÉÆgÀr¸À¯ÁVvÀÛzÉ.
6.4.1 PÀbÉÃj DzÉÃ±À F PÉ¼ÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.

1. ¸ÀPÁðgÀzÀ / ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ.
2. E¯ÁSÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ (r¥ÁmïðªÉÄAmï £ÉÃªÀiï).
3. PÀqv
À À / DzÉÃ±À ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ.
4. PÀZÉÃjAiÀÄ «¼Á¸À.
5. vÀ¯É§gÀºÀ (ºÉrAUï) - PÀZÉÃj DzÉÃ±À JAzÀÄ.
7. MqÀ®Ä.
8. C¢sPÈÀ vÀ C¢sPÁjAiÀÄ ¸À».
9. vÀ®Ä¥À¨ÃÉ PÁzÀªÀgÀ ¸ÀA¥ÀÆtð «¼Á¸À.
CzsåÀ AiÀÄ£ÀPÁÌV PÉ®ªÉÇAzÀÄ PÀbÉÃj DzÉÃ±ÀzÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß PÉÆnÖz.É
ªÀiÁzÀj - 1: PÀbÉÃj DzÉÃ±À

«±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«
DzÉÃ±À ¸ÀASÉå: «vÁ« - ¨É/EJ¸ïn/25/2018-2019.
PÀÄ®¸ÀaªÀgÀ PÀZÉÃj
eÕÁ£À¸ÀAUÀªÄÀ
¨É¼ÀUÁ«
¢£ÁAPÀ 02-02-2019
PÀZÉÃj DzÉÃ±À
2018-2019£ÉÃ ¸Á°£À ºÉÆ¸À «¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ¥ÁægÀA¨sª
À ÁUÀÄwÛgÄÀ ªÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ°è DqÀ½vÀzÀ
C£ÀÄPÀÆ®zÀ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ ¹§âA¢ ªÀUÀðzÀ PÉ®¸À PÁAiÀÄðUÀ¼À°è F PÉ¼ÀV£À §zÀ¯ÁªÀuÉU¼
À À£ÄÀ ß
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ F §zÀ¯ÁªÀuÉU¼
À ÀÄ ¢£ÁAPÀ 04-02-2019 jAzÀ eÁjUÉ §gÀÄvÀÛªÉ.
²æÃ ²ªÀ°AUÉÃUËqÀ C®¸ÀV, »jAiÀÄ PÀbÉÃj ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀÄ FUÀ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ

EªÀgÀ ±ÁSÉAiÀÄ£ÀÄß ²æÃ UÀuÉÃ±ÀgÀªg
À ÄÀ QjAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀÄ UÀæAxÁ®AiÀÄ «¨sÁUÀzÀ eÉÆvÉUÉ
¤ªÀð»¸ÀvPÀ ÀÌzÀÄÝ.
¸À»/-
PÀÄ®¸ÀaªÀgÀÄ
«±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ
¥Àw
æ UÀ¼ÀÄ 1. ²æÃ ²ªÀ°AUÉÃUËqÀ C®¸ÀV, »jAiÀÄ PÀbÉÃj ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÄÀ .
2. ²æÃ UÀuÉÃ±À QjAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÄÀ UÀA
æ xÁ®AiÀÄ «¨sÁUÀ.
6.5 C¢s¸ÀÆZÀ£É (C¢üPÁgÀAiÀÄÄvÀªÁV PÉÆqÀÄªÀ w½ªÀ½PÉ CxÀªÁ «¢üªÀvÁÛzÀ

¸ÀÆZÀ£)É
¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ w½¸À¨ÉÃPÁzÀÄzÀÄ CvÀåAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÆPÀÛ ºÁUÀÆ CUÀvÀåªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ §AzÀ°è
¸ÀPÁðgÀzÀ / E¯ÁSÉAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ wÃªÀiÁð£À CxÀªÁ DzÉÃ±ÀU¼
À À£ÄÀ ß ±Á¸À£ÁvÀäPÀ C¢sPÁgÀªÀ£ÄÀ ß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¥Áæ¢sPÁgÀ¢AzÀ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F jÃwAiÀÄ°è ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄªÀ ¥Àvæg
À Æ
À ¥ÀªÃÉ C¢s¸ÀÆZÀ£.É
EªÀÅUÀ¼À°è ±Á¸À£,À «zsÃÉ AiÀÄPÀ, PÁAiÉÄÝU¼
À À wzÀÄÝ¥Àr, PÁ£ÀÆ¤£À C£ÀÄ¸ÁgÀ gÀavÀªÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄ-
¤§AzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, ¥ÀvÁçAQvÀ C¢sPÁjUÀ¼À (UÉem
É Éqï C¢sPÁjUÀ¼À) £ÉÃªÀÄPÀ, ªÀUÁðªÀuÉ, gÀeÉ
ªÀÄAdÆgÁw EvÁå¢UÀ¼ÀÄ C¢s¸ÀÆZÀ£U
É ¼
À ÁV ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÉÆgÀvÀgÄÀ vÀÛzÉ.
PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨Àð
s UÀ¼À°è E¯ÁSÉAiÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÆ
À PÀÆqÁ C¢s¸ÀÆZÀ£É ºÉÆgÀr¸À®Ä
¸ÀA¥ÀÆtð C¢sPÁgÀªÀ£ÄÀ ß ºÉÆA¢zÀªg
À ÁVgÀÄvÁÛgÉ. GzÁºÀgÀuU
É ,É f¯Áè¢üPÁjAiÀÄªÀgÀÄ /
vÀºÀ²Ã¯ÁÝgÀgÀÄ / G¥À«¨sÁUÁ¢üPÁgÀAiÀÄªÀgÀÄ / ¥ÉÇÃ°¸ïC¢sPÁjUÀ¼ÀÄ (UÀ®¨s,É zÉÆA©UÀ¼À£ÄÀ ß
¤AiÀÄAwæ¸À®Ä) C¢s¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆgÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. f¯Áè¢üPÁjAiÀÄªÀgÀÄ / vÀºÀ²Ã¯ÁÝgÀgÀÄ /
G¥À«¨sÁUÁ¢üPÁgÀAiÀÄªÀgÄÀ eÁvÉæ, gÀxÉÆÃvÀìªÀ, ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄÄAvÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À°è C¢s¸ÀÆZÀ£É
ºÉÆgÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.
C¢ü¸ÀÆZÀ£U
É ¼
À À°è ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥Àvz
À °
Àæ ègÄÀ ªÀAvÉ ¸ÀA¨ÉÆÃzs£
À ÉAiÀiÁUÀ°Ã, UËgÀª¸
À ÀÆZÀP¢
À AzÀÀ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁVªÀÅzÁUÀ°Ã EgÀÄªÀÅ¢®è. ºÁUÉÃAiÉÄ «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¯ÉèÃRUÀ¼ÀÆ EgÀÄªÀÅ¢®è.
C¢s¸ÀÆZÀ£A
É iÀÄÄ F PÉ¼ÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
1. ¸ÀPÁðgÀzÀ / E¯ÁSÉAiÀÄ / ¥Áæ¢sPÁgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ.

2. C¢s¸ÀÆZÀ£A
É iÀÄ ¸ÀASÉå.
3. C¢s¸ÀÆZÀ£A
É iÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ¥Áæ¢sPÁgÀ.
4. ¢£ÁAPÀ.
5. C¢s¸ÀÆZÀ£É JA§ vÀ¯É§gÀºÀ(ºÉrAUï)/²¶ðPÉ.
6. C¢s¸ÀÆZÀ£A
É iÀÄ MqÀ®Ä.
7. ¸ÀaªÁ®AiÀÄzÀ C¢s¸ÀÆZÀ£A
É iÀiÁzÀg,É gÁdå¥Á®gÀ DzÉÃ±À ªÀÄvÀÄÛ ºÉ¸Àj£À°è JA§ ºÉÃ½PÉ.
8. C¢s¸ÀÆZÀ£É AiÀiÁjUÉ JA§ÄzÀgÀ «ªÀgÀ.
CzsåÀ AiÀÄ£ÀPÁÌV ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£A

É iÀÄ ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß PÉÆnÖz.É
ªÀiÁzÀj - 1: C¢ü¸ÀÆZÀ£É
¸ÀASÉå: rnE/2018-2019/EJ¸ï n/2513/135

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀaªÁ®AiÀÄ
«zsÁ£À¸Ëzs,À
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
¢£ÁAPÀ: 12 – 01 - 2018
C¢s¸ÀÆZÀ£É
²æÃ UÀuÉÃ±À¥àÀ, ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, UÀtÂvÀ «¨sÁUÀ, ¸ÀPÁðj ¥Àx
æ ÀªÄÀ zÀeÉð PÁ¯ÉÃdÄ,
vÁAdªÀÇgï £ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ EªÀgÀ£ÄÀ ß vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀzÀ ¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃf£À
UÀtÂvÀ «¨sÁUÀPÌÉ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀÄÝ vÀPëÀt¢AzÀ eÁjUÉ §gÀÄªÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA¢£À DzÉÃ±Àzª
À ÀgÉUÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ.
PÀ£ÁðlPÀzÀ gÁdå¥Á®gÀ DzÉÃ±Á£ÀÄ¸ÁgÀ

ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À°è
(gÀAUÀ¥àÀ)
C¢sÃ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð
G£ÀßvÀ ²PÀët E¯ÁSÉ
¥Àw
æ UÀ¼ÀÄ
1. ²æÃ UÀuÉÃ±À¥àÀ, ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, UÀtÂvÀ «¨sÁUÀ, ¸ÀPÁðj ¥ÀæxÀªÀÄ zÀeÉð PÁ¯ÉÃdÄ,
vÁAdªÀÇgï £ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
2. ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥Àæxª À ÀÄ zÀeÉð PÁ¯ÉÃdÄ, vÁAdªÀÇgï £ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUg À ,À
3. ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ, ¸ÀPÁðj EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ, vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ.
4. PÀbÉÃj ¥Àæw.
ªÀiÁzÀj - 2: C¢ü¸ÀÆZÀ£É
ªÀiÁzÀj - 2: eÁÕ¥£
À À ¥ÀvÀæ
6.6 ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É
¸ÀPÁðgÀzÀ, E¯ÁSÉAiÀÄ, PÀZÉÃjAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÆZÀ£,É wÃªÀiÁð£À, C©s¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß
ºÀ®ªÀjUÉ KPÀPÁ®zÀ°è w½¸À¨ÉÃPÁzÁUÀ CxÀªÁ MAzÀÄ «µÀAiÀÄ ºÀ®ªÀjUÉ ¸ÀA§A¢s¹zÁÝzg
À É
CzÀ£ÀÄß w½¸À®Ä §¼À¸ÀÄªÀ ¥Àvg
Àæ Æ
À ¥Àª£
À ÀÄß ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É CxÀªÁ ¥Àj¥ÀvæÀ JA§ÄzÁV PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ MAzÉÃ ¥Àæw ºÀ®ªÀjUÉ ªÀÄÄlÖ¨ÉÃPÀÄ JAzÉÃ¤®è. MAzÉÃ ¥Àvæz

À À ºÀ®ªÀÅ
¥Àw
æ UÀ¼À£ÄÀ ß ªÀiÁr¹ ¸ÀA§A¢s¹zÀªj
À UÉ vÀ®Ä¦¸À§ºÀÄzÀÄ. MAzÉÃ «µÀAiÀÄ EgÀÄªÀ PÁgÀt M¨ÉÆâ§âjUÉ
ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV ¥Àvæ§
À gÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ EgÀÄªÀÅ¢®è. PÉÃªÀ® PÉ¼ÀV£À «¼Á¸ÀzÀ eÁUÀzÀ°è
ºÉ¸ÀgÀ£ÄÀ ß £ÀªÄÀ Æ¢¹zÀgÉ ¸ÁPÀÄ. ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É, eÕÁ¥À£À, DzÉÃ±À EvÁå¢UÀ¼ÀAvÉAiÉÄÃ EzÀÝgÀÆ,
¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ªÁå¦Û zÉÆqÀØzÀÄ.
6.6.1 ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ F PÉ¼V

À £À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
1. PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ.
2. E¯ÁSÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ.
3. PÀqv
À À / ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ¸ÀASÉå.
4. ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ PÀZÃÉ jAiÀÄ «¼Á¸À.
5. ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É JA§ vÀ¯É§gÀºÀ.
6. «µÀAiÀÄ / G¯ÉèÃR CUÀvÀå«zÀÝ°è.
7. MqÀ®Ä / ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ¸ÁgÁA±À.
8. C¢üPÈÀ vÀ C¢sPÁjAiÀÄªÀgÀ ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ¥Àz£
À ÁªÀÄ.
9. ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄÄ vÀ®Ä¥À¨ÃÉ PÁzÀªÀgÀ «¼Á¸À.
CzsåÀ AiÀÄ£ÀPÁÌV ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆnÖzÉ.
ªÀiÁzÀj - 1: «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ªÀiÁzÀj

ªÀiÁzÀj - 2: PÀbÉÃjAiÉÆAzÀgÀ ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ªÀiÁzÀj

PÀAzÁAiÀÄ E¯ÁSÉ
¸ÀASÉå: gÉE/zÀÄ¢GvÀ/ £Áå ¥s/É 25/2154/2018-2019/225

G¥À vÀº²
À Ã¯ÁÝgg
À ª
À ÀgÀ PÀbÉÃj
gÀÄzÀÝ ºÉÆÃ§½
¨É¼ÀUÁ« vÁ¯ÉÆèÃPÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«.
¢£ÁAPÀ 14-01-2019
¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É
¢£ÁAPÀ:26-01-2019 gÀAzÀÄ UÀtgÁeÉÆåÃvÀìªÀ ¢£ÁZÀgÀuÉAiÀÄ ¤«ÄvÀÛ ¨É½UÉÎ 08.00 UÀAmÉUÉ
PÀZÉÃjAiÀÄ DªÀgt
À zÀ°è zséÀeÁgÉÆÃºÀt PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ £ÀqA
É iÀÄÄvÀÛzÉ. PÀZÉÃjAiÀÄ ¹§âA¢
ªÀUÀðzÀªÀgÉ®ègÆ
À ¨sÁUÀªÀ»¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉÆÃgÀ¯ÁVzÉ.
¸À»
(gÀªÉÄÃ±ÀÄÌªÀiÁgÀ gÀ«gÁeï)
G¥À vÀºÀ²Ã¯ÁÝgÀgÀªg
À À
J®è ¹§âA¢ ªÀUÀðzÀªÀgÀ UÀªÄÀ £ÀPÉÌ ºÁUÀÆ ¸ÀÆZÀ£À ¥s®

À PÀPÌÉ .
ªÀiÁzÀj - 3: E¯ÁSÉAiÉÆAzÀgÀ ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ªÀiÁzÀj

ªÀiÁzÀj - 4: E¯ÁSÉAiÉÆAzÀgÀ ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ªÀiÁzÀj

ªÀiÁzÀj - 5: ¸ÀPÁðj ¸ÀA¸ÉÜAiÉÆAzÀgÀ »A§gÀºÀzÀ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj

1. ¸ÀPÁðgÀzÀ £Àqª
É À½ / DzÉÃ±ÀzÀ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV EgÀ¨ÃÉ PÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ?
2. vÀ¯É§gÀºÀ ¥Àvæº
À À (¯Élgï ºÉqï) ²Ã¶ðPÉAiÀÄ°è J£À£ÄÀ ß §gÉAiÀi¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ?
3. ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É JAzÀgÉÃ£ÀÄ?
4. ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉAiÀÄ ªÀiÁzÀjAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀa¹j. ¥Àv

æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉzÄÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ CAvÀåzÀ°è
®UÀwÛ¸À¨ÉÃPÀÄ / eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ (¦£ï ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ).
5. ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀzÀ / £Àqª

É À½UÀ¼À ªÀiÁzÀjAiÉÆAzÀ£ÄÀ ß gÀa¹j. ¥Àv
æ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉzÄÀ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ CAvÀåzÀ°è ®UÀwÛ¸À¨ÉÃPÀÄ / eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ (¦£ï ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ).
6. PÀAzÁAiÀÄ E¯ÁSÉAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀiÁzÀjAiÉÆAzÀ£ÄÀ ß gÀa¹j. ¥ÀævåÉ ÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉzÄÀ

ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ CAvÀåzÀ°è ®UÀwÛ¸¨
À ÃÉ PÀÄ / eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ (¦£ï ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ).
7. PÀbÉÃj DzÉÃ±À JAzÀgÉÃ£ÀÄ?
8. PÀbÉÃj DzÉÃ±ÀzÀ ªÀiÁzÀjAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀa¹j. ªÀiÁzÀj ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉzÄÀ

ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ CAvÀåzÀ°è ®UÀwÛ¸¨
À ÃÉ PÀÄ / eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ (¦£ï ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ).
«zÁåyðAiÀÄÄ ¸À» ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ zÀÈrüÃPÀgt

CzsÁåAiÀÄ: K¼ÀÄ
¥Àæ§AzsÀ, ¸ÀAQë¥ÀÛ ¥Àæ§AzsÀ gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁAvÀgÀ
UÀzÀå ¸Á»vÀåzÀ ¥ÀPæ ÁgÀU¼ À ÉAzÀgÉ PÀv,É PÁzÀA§j, fÃªÀ£Z À j
À vÉ,æ DvÀäZj
À vÉ,æ ¥À§
æ AzsÀ
ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼ÀÄ. ¥À§æ AzsÀ §ºÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀ ªÀÄvÀÄÛ¸Àg¼ À ÀªÁV «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ UÀzÀå
¸Á»vÀåªÁVzÉ. E°è ¯ÉÃRPÀ vÀ£U À É gÀÄa¹zÀÝ£ÄÀ ß / vÉÆÃazÀÝ£ÀÄß / C¤¹zÀÝ£ÄÀ ß / PÉÃ½zÀÝ£ÄÀ ß ªÀ¸ÀÄÛ«£À
¸ÀÄvÁÛ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ºÉuÉzÄÀ vÉÆÃj¸À§ºÀÄzÀÄ.
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÄ¢ÃWÀð ªÁPÀåªÀÈAzÀªÀ£ÄÀ ß CxÀªÁ ¥Àæ§AzsÀª£ À ÀÄß PÉ®ªÉÃ ªÁPÀåUÀ¼À°è
¸ÀAPÉëÃ¦¹zÁUÀ ¸ÀA¨s« À ¸ÀÄªÀ ªÁPÀåUÀÄZÀÑªÉÃ ¸ÀAQëÃ¥ÀÛ ¥À§æ AzsÀ. ¸ÀAPÉëÃ¦¹zÁUÀ ªÀÄÆ® ¯ÉÃRPÀgÀ zséÀ¤
ªÀÄvÀÄÛ C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß G½¹PÉÆ¼Àî®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¸À¨ÉÃPÀÄ.
DzsÄÀ ¤PÀ AiÀÄÄUÀªÅÀ C£ÀÄªÁzÀzA À iÀÄÄUÀ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁµÁ ¸Á»vÀåzÀ°è GvÀÛªÀÄ PÀÈwUÀ¼ÀÄ
¨É¼ÀQUÉ §A¢ªÉ JAzÀgÉ ¸ÁPÀÄ, CªÀÅUÀ¼ÀÄ EvÀgÉ C£ÉÃPÀ ¨sÁµÉU½ À UÉ ¨sÁµÁAvÀgÀ / vÀdÄðªÉÄ
/C£ÀÄªÁzÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. ¨sÁµÁAvÀgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ MAzÀÄ PÀ¯ÉAiÀiÁVzÉ. ¥Àz,À CxÀð, ¨sÁªÀ ªÀÄÆgÀPÆ À Ì
MvÀÄÛPÉÆlÄÖ ¨sÁµÁAvÀj¸ÀÄªÀ §UÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆuÁð£ÀÄªÁzÀ J£ÀÄßvÁÛgÉ.
7.1 ¥Àæ§AzsÀ
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ, NzÀÄªÀÅzÀÄ ±Á¯Á PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼À°è £ÀqA É iÀÄÄªÀ §ºÀÄªÀÄÄRå PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ vÀªÀÄUÉ C¤¹zÀÝ£ÄÀ ß CxÀªÁ MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À §UÉÎ ¥À§ æ AzsÀ gÀa¸À®Ä
ºÉÃ½zÁUÀ, CªÀgÄÀ UÀ¼ÀÄ ¸ÀévÀAvÀæªÁV vÀªÄÀ UÉ w½zÀzÝÀ £ÀÄß / £ÉÆÃrzÀÝ£ÄÀ ß AiÀiÁªÀÅzÉÆÃ MAzÀÄ
ZËPÀnÖ£° À è §gÉAiÀÄÄvÁÛ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀjAzÀ CªÀgÀ°è£À ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®å ºÉZÀÄÑvÛÀzÉ. eÉÆvÉUÉ ¥À§
æ AzsÀ
gÀa¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ.
 GvÀÛªÀÄ §gÀªt
À ÂUU
É É ¸ÀºÁAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ.
 GvÀÛªÀÄ ªÀåQÛvÀéPÉÌ JqÉªiÀ ÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
 ¸Á»vÀåzÀ §UÉÎ D¸ÀQÛ, C©ügÄÀ a ªÀÄvÀÄÛ C©üªiÀ Á£ÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ªÁVäPÁgÀgÁ£ÁßV¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ±À§Þ ¨sÀAqÁgÀª£
À ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ¸ÀÈd£À±QÀ ÛAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ¥À¨
æ ÄsÀ zÀÝvÉAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀÄvÀÛzÉ.
7.2 ¥Àæ§AzsÀzÀ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÄÀ /«zsU

À À¼ÀÄ
¥À§
æ AzsÀªÀ£ÄÀ ß CªÀÅUÀ¼À ªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀgu
À ÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀ®ªÁgÀÄ «zsU
À ¼
À ÁV
«AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.
 ªÀåQÛ¤µÀ× ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ
C) PÀ®à£ÁvÀäPÀ D) «ªÀgu À ÁvÀäPÀ E) ¸ÀA±ÉÆÃzs£
À ÁvÀäP.À
 ªÀ¸ÀÄÛ¤µÀ× ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
C) aAvÀ£ÁvÀäPÀ D) ZÀZÁðvÀäP.À
 «ZÁgÀ¤µÀ× ¥À§ æ AzsÀUÀ¼ÀÄ.
 aAvÀ£ÁvÀäPÀ/ªÉÊZÁjPÀ («ZÁgÀ¥Æ
À tðªÁzÀ) ¥À§
æ AzsU
À ¼
À ÀÄ.
 PÀx£
À ÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄ DvÀäPx
À À£ÁvÀäPÀ ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
 ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄ «ªÀÄ±ÁðvÀäPÀ ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
 ZÀZÁðvÀäPÀ ªÀÄvÀÄ ªÀtð£ÁvÀäPÀ ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
 avÁæväÀ PÀ ªÀÄvÀÄ eÁÕ£ÁvÀäPÀ ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
 ºÁ¸ÁåvÀäPÀ ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
 DwäÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄ PÁ®à¤PÀ ¥À§
æ AzsÀUÀ¼ÀÄ.
 ªÀåQÛavÀæ ªÀÄvÀÄ ºÀgÀmÉ¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ ¥Àv¥
Àæ §
Àæ AzsÀ.
7.3 ¥Àæ§Azsz
À À ®PÀët ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄÄªÀ «zsÁ£À
PÀvÉ, PÁzÀA§j ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ½UÉ MAzÀÄ ZËPÀlÄÖEgÀÄªÀAvÉ ¥Àæ§AzsÀPÀÆÌ MAzÀÄ ZËPÀlÄÖ EzÉ.
¥À§
æ AzsÀªÀÅ PÉ¼ÀV£À ®PÀëtUÀ½AzÀ PÀÆrgÀ¨ÉÃPÀÄ.
1. ¦ÃpPÉ
2. ¥Àæ§AzsÀzÀ ªÀÄÄRå¨sÁUÀ
3. «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
4. ¥Àj¸ÀªiÀ Á¦Û
¦ÃpPÉ
¥À§
æ AzsÀzÀ «µÀAiÀÄPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ¥Àæ§AzsÀPÁgÀ£ÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀ £ÀÄr, UÁzÉ, MUÀlÄ
ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ½AzÀ ¥À§
æ AzsÀªÀ£ÄÀ ß ¥ÁægA
À ©ü¸À§ºÀÄzÀÄ. ¦ÃpPÉAiÀÄÄ ¥À§
æ Azsª
À ÉA§ ªÀÄ£ÉAiÉÆ¼ÀUÉ
¥Àª
æ ÉÃ±À ªÀiÁqÀÄªÀ zÁég¨À ÁV°zÀÝAvÉ GzÁ: “ªÀiÁvÀÄ”JA§ÄzÀgÀ ¥À§ æ Azsz
À À §UÉÎ §gÉAiÀÄ®Ä
¥ÁægA
À ©ü¹zÀgÉ “ªÀiÁvÉA§ÄzÀÄ eÉÆåÃw°ðAUÀ, “ªÀiÁvÀÄ DrzÀgÉ ºÉÆÃAiÀÄÄÛ ªÀÄÄvÀÄÛ ºÉÆqÉzÀgÉ
ºÉÆÃAiÀÄÄÛ”, EvÁå¢ JAzÀÄ §¼À¹ ¥ÁægA
À ©¸À§ºÀÄzÀÄ.
¥Àæ§AzsÀzÀ ªÀÄÄRå¨sÁUÀ
¥À§
æ AzsÀPÉÌÀ MAzÀÄ UÀÄj / GzÉÝÃ±À EgÀÄvÀÛzÉ. ªÁZÀPj À UÉ K£ÀÄ ºÉÃ¼À¨ÉÃPÉÆÃ CzÀ£ÀÄß
«ªÀgu
À ÁvÀäPÀªÁV MAzÀÄ ZËPÀnÖ£Æ É ¼ÀUÉ §gÉAiÀÄÄvÁÛºÉÆÃUÀÄªÀÅzÁVzÉ. E°è MAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ
ªÁzÀ«ªÁzÀ, ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ, vÀvÆ
É éÃ¥ÀzÉÃ±À, ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ CqÀPª
À ÁVgÀÄvÀÛzÉ.
«zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ

¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀPÌÉ ««zsÀ «zsÁ£À EgÀÄªÀAvÉ ¥À§æ AzszÀ À ¥À¸
æ ÁÛªÀ£U
É Æ
À
««zsÀ «zsÁ£À/vÀAvÀæUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. ¥Àæ§AzsÀPÁgÀ ªÀ¸ÀÄÛ«£À «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ¥ÁvÀæU¼ À À ªÀÄÆ®PÀªÁzÀgÀÆ
ºÉÃ½¸À§ºÀÄzÀÄ, E®è vÁ£ÉÃ £ÉÃgÀªÁV ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. ¯ÉÃRPÀ AiÀiÁjUÉ ºÉÃ¼ÀÄwÛzÉÝÃ£ÉAzÀÄ
UÀªÀÄ£Àz°
À èlÄÖPÆ
É AqÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß NzÀÄUÀjUÉ gÀÄaAiÀiÁUÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è ¥Àæw¥Á¢¸À§ºÀÄzÀÄ.
¥Àj¸ÀªÀiÁ¦Û
¥À§
æ AzsÀPÁgÀ, ¥Àæ§Azsz
À À CAvÀåzÀ°è ¥À§
æ AzsÀzÀ ¸ÁgÁA±Àª£
À ÀÄß §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ / PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
7.4 ¥Àæ§AzsÀzÀ ªÀiË®åªÀ£ÀÄß ªÀ¢üð¸ÀÄªÀ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÄÀ

¥À§
æ AzsÀzÀ ªÀiË®åªÀ£ÄÀ ß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ, ¥À§
æ AzsÀ gÀZÀ£Á ¤gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄ°è C£ÀÄ¸Àj¸À¨ÃÉ PÁzÀ, PÉ®ªÀÅ
ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ F PÉ¼ÀV£ÀAwªÉ.
 «µÀAiÀÄzÀ DAiÉÄÌ
 «µÀAiÀÄzÀ «±ÉèÃµÀuÉ
 PÉÆæÃrüÃPÀgÀt
 PÀgÀqÄÀ gÀZÀ£É
 ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£É
 «£Áå¸À
 wÃªÀiÁð£À
 CAwªÀÄ ¥Àæw gÀZÀ£É
7.5 ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
F PÉ¼ÀPA À qÀ ¥Àwæ AiÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ¥À§ æ AzsÀªÀ£ÄÀ ß JgÀqÀÄ ¥ÀÄlUÀ¼À£ÄÀ ß «ÄÃgÀzA À vÉ §gÉ¬Äj.
¥À§
æ AzsÀªÀ£ÄÀ ß ¥Àvæ ÉåÃPÀ ºÁ¼ÉUÀ¼À°è §gÉzÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ CAvÀåzÀ°è ®UÀwÛ¸¨ À ÃÉ PÀÄ / eÉÆÃr¸À¨ÃÉ PÀÄ
(¦£ï ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ).
1. DzsÄÀ ¤PÀ ¨ÁºÁåPÁ±À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¨É¼Àªt

À ÂUA
É iÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ §gÉ¬Äj.
2. PÀA¥ÀÆålgï §¼ÀP¬
É ÄAzÁUÀÄªÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À£ÄÀ ß «ªÀj¹.
3. EA¢£À ¹«¯ï EAf¤AiÀÄjAUï «zÁåyðUÀ½UÉ ¨sÁgÀvÀ gÀvÀß ¸Àgï JA «±ÉéÃ±ÀégA

À iÀÄå£Àªg
À À
¸ÁzsÀ£U
É ¼
À ÀÄ ªÀiÁzÀj EzÀÝAvÉ. «ªÀj¹.
4. ¨sÁgÀvÀ gÀvÀß, ¸ÀA«zsÁ£À ²°à qÁ. © Cgï CA¨ÉÃqÀÌgï gÀªÀgÀ «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ CA¢VAvÀ
EAzÀÄ ºÉZÀÄÑ ¥À¸æ ÀÄÛvÀª¤
É ¸ÀÄvÀÛªÉ. «ªÀj¹.
5. ¥Àe
æ Á¥À¨
æ ÄsÀ vÀézÀ°è ªÀiÁzsåÀ ªÀÄzÀ ¥ÁvÀæ.
6. ¨sA
À iÉÆÃvÁàzÀ£A
É iÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄªÀ°è AiÀÄÄªÀ vÁAwæPÀ «zÁåyðUÀ¼À ¥ÁvÀ.æ
7. F «µÀAiÀÄUÀ¼À eÉÆvÉUÉ vÀgU

À w
À AiÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ E¤ßvÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¥Àæ§AzsÀzÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ.
7.6 ¸ÀAQë¥ÀÛ ¥Àæ§AzsÀ gÀZÀ£ÉUÉ C£ÀÄ¸Àj¸À¨ÉÃPÁzÀ PÀª

æ ÀÄUÀ¼ÀÄ
 JZÀÑjPÉ¬ÄAzÀ ¥À§ æ AzsÀªÀ£ÄÀ ß N¢ ¥ÀæªÀÄÄR «ZÁgÀUÀ¼À£ÄÀ ß JzÀÄÝ PÁtÄªÀAvÉ

ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ (ºÉÊ¯ÉÊmï).
 ¥ÀoÀåzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀAªÀº£ À À £Àq¸
É À®Ä ¯ÉÃRPÀgÀÄ AiÀiÁªÀ jÃw ¥ÀA
æ iÀÄvÀß¥ÀqÀÄwÛzÁÝgÉAzÀÄ
¥Àw
æ ©A©¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¸À¨ÉÃPÀÄ.
 ¯ÉÃRPÀ §¼À¹zÀ ¸ÁPÁëöåzsÁgÀU¼
À À£ÄÀ ß G½¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
 ¸ÀAPÉëÃ¦vÀ ¥Àæ§AzsÀ ¸ÀjAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀàµÖÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À¨ÃÉ PÀÄ.
7.6.1 ZÀlÄªÀnPÉ – 1
¥Àæ§AzsÀzÀ «µÀAiÀÄ : gÁµÀÖçPÀ« PÀÄªÉA¥ÀÄ
PÀÄªÉA¥ÀÄ ¸Á»vÀå ¯ÉÆÃPÀPÌÉ ¤ÃrgÀÄªÀ PÉÆqÀÄUÉ C¥ÁgÀ. ªÀÄºÁPÁªÀå
(²æÃgÁªÀiÁAiÀÄtzÀ±ð À £ÀA), PÀª£
À À¸ÀAPÀ®£ÀU¼ À À£ÄÀ ß (PÉÆ¼À®Ä, ¥ÁAZÀd£Àå, £À«®Ä, PÀ¯Á¸ÀÄAzÀj),
PÀx£À À PÀª£ À ÀUÀ¼ÀÄ, PÉÆÃV¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃ«AiÀÄvïgÀµÁå EvÁå¢, PÀxÁ¸ÀAPÀ®£À (¸ÀA£Áå¹ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ
PÀxUÉ ¼
À ÀÄ, £À£ßÀ zÉÃªÀgÄÀ , ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ PÀxU É ¼ À ÀÄ), £ÁlPÀU¼ À ÀÄ (AiÀÄªÀÄ£À ¸ÉÆÃ®Ä, d®UÁgÀ, ©gÀÄUÁ½,
ªÁ°äÃQAiÀÄ ¨sÁUÀå, ªÀÄºÁ²ªÀgÁwæ, ¸Àä±Á£ÀPÀÄgÀÄPÉëÃvÀæ, gÀPÁÛQë, EvÁå¢) PÁzÀA§jUÀ¼ÀÄ (PÁ£ÀÆgÀÄ
¸ÀÄ§âªÀÄä ºÉUÎÀ qw À , ªÀÄ¯ÉUÀ¼À°è ªÀÄzÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ), ¥Àæ§AzsÀ (ªÀÄ¯É£Ár£À ZÀvÀæUÀ¼ÀÄ) «ªÀÄ±Éð
(PÁªÀå«ºÁgÀ, vÀ¥Æ É Ã£ÀAzÀ£,À «¨sÀÆw ¥ÀÆeÉ, EvÁå¢), DvÀäPÀxÉ (£É£¦ À £À zÉÆÃtÂAiÀÄ°è, PÀÄªÉA¥ÀÄ
ªÀÄzÀÄªÉ ¥À¸ æ ÀAUÀ), fÃªÀ£À ZÀjvÉU æ ¼
À ÀÄ (¸Áé«Ä «ªÉÃPÁ£ÀAzÀ, gÁªÀÄPÀÈµÀÚ ¥ÀgÀªÄÀ ºÀA¸À), C£ÀÄªÁzÀ,
¨sÁµÀt ¯ÉÃR£À, ²±ÀÄ¸Á»vÀå, DAiÀÄÝ¸ÀAPÀ®£ÀU¼ À ÀÄ, d£À¦æAiÀÄªÁ°äÃQ gÁªÀiÁAiÀÄt ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼ÀÄ
PÀÄªÉA¥ÀÄgÀªÀjAzÀ gÀavÀªÁzÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ.
PÀÄªÉA¥ÀÄ CªÀgÄÀ r¸ÉA§gï 29, 1904gÀ°è aPÀÌªÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ f¯ÉèAiÀÄ PÉÆ¥Àà vÁ®ÆèQ£À

»gÉÃPÉÆrUÉ JA§°è d¤¹zÀgÀÄ. vÀAzÉ ªÉAPÀl¥ÀàUËqÀ, vÁ¬Ä ¹ÃvÀªÀÄä. CªÀgÀ ¨Á®å CªÀgÀ
vÀAzÉAiÀÄ HgÁzÀ ²ªÀªÆ É UÀÎ f¯ÉèAiÀÄ wÃxÀðºÀ½î vÁ®ÆèQ£À PÀÄ¥Àà½îAiÀÄ°è PÀ¼É¬ÄvÀÄ. PÀÄªÉA¥ÀÄ
CªÀgÀ DgÀA©üPÀ «zÁå¨sÁå¸À PÀÆ°ªÀÄoÀzÀ°è D¬ÄvÀÄ. ªÀiÁzsåÀ «ÄPÀ ²PÀët wÃxÀðºÀ½îAiÀÄ°è £Àq¬É ÄvÀÄ.
£ÀAvÀgÀ ªÉÄÊ¸ÀÆj£À ªÉ¹èAiÀÄ£ï «ÄµÀ£ï ºÉÊ¸ÀÆÌ°£À°è vÀªÄÀ ä ²PÀët ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¹zÀgÀÄ. ªÉÄÊ¸ÀÆj£À
ªÀÄºÁgÁd PÁ¯ÉÃf¤AzÀ ©. J. ¥À«AiÀÄ£ÀÆß PÀ£ÀßqÀz° À è JA.J. ¥Àz« À AiÀÄ£ÀÆß ¥Àqz
É ÀgÀÄ.
PÀÄªÉA¥ÀÄ CªÀgÄÀ ªÉÄÊ¸ÀÆj£À ªÀÄºÁgÁd PÁ¯ÉÃf£À ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÆ £ÀAvÀgÀ ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÆ

DVzÀÝgÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄzÀ G¥ÀPÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÁzÀgÄÀ . vÀªÄÀ ä PÀ®à£ÉAiÀÄ PÀÆ¸ÁzÀ
ªÀiÁ£À¸À UÀAUÉÆÃwæAiÀÄ£ÀÄß PÀnÖ ¨É¼É¹zÀgÀÄ. «±Àé«zÁå¤®AiÀÄªÀ£ÄÀ ß CzsåÀ AiÀÄ£ÁAUÀ, ¸ÀA±ÉÆÃzs£

À ÁAUÀ
ºÁUÀÆ ¥À¸ æ ÁgÁAUÀ JA§ÄzÁV «¨sÁV¹zÀgÀÄ. PÀrªÉÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è PÀ£ßÀ qÀzÀ°è ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼ À À£ÄÀ ß
§gÉ¹ PÀ£ÀßqÀ ªÀiÁzsåÀ ªÀÄzÀ vÀgU
À w
À UÀ¼À£ÄÀ ß DgÀA©ü¹zÀgÄÀ .
PÀÄªÉA¥ÀÄgÀªÀjUÉ ¸ÀAzÀ UËgÀªÀ ¥Àæ±À¹Û¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀUÀ¼ÀÄ
²æÃgÁªÀiÁAiÀÄt zÀ±Àð£ÀA PÀÈwUÉ PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä ¥Àæ±¹ À Û ºÁUÀÆ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ

eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±¹ À Û, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄ¢AzÀ UËgÀªÀ r.°mï, gÁµÀÖçªÄÀ lÖzÀ°è ¥ÀzäÀ ¨sÀÆµÀt,
gÁµÀÖçPÀ« ¥Àz« À , PÀ£ÁðlPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ ºÁUÀÆ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄ¢AzÀ UËgÀªÀ
r.°mï, PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«ÄAiÀÄ ¥s¯ É ÉÆÃ²¥ï, ¥ÀA¥À ¥À± æ À¹Û, ¥ÀzäÀ «¨sÆ
À µÀt, PÀ£ÁðlPÀ gÀvÀß,
PÀ£ßÀ qÀ ¸Á»vÀå ¥ÀjµÀwÛ£À UËgÀªÀ ¸Àz¸ À ÀåvÀé, PÀ£ßÀ qÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ £ÁqÉÆÃd ¥À± æ À¹Û (ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ)
EvÁå¢ PÀÄªÉA¥ÀÄgÀªÀjUÉ ¸ÀAzÀ ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgU À ¼À ÀÄ.
«±ÀéªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀAzÉÃ±À ¤ÃrzÀ ªÀÄºÁPÀ« PÀÄªÉA¥ÀÄ (PÀÄ¥Àà½î ªÉAPÀl¥Àà ¥ÀÄlÖ¥àÀ) CªÀgÀ ¸ÀgÀ¼À
fÃªÀ£À ¸ÀªðÀ jUÀÆ ªÀiÁzÀj. PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÀÄªÉA¥ÀÄ d£Àä¢£ÀªÁzÀ r¸ÉA§gï 29 £ÀÄß “«±Àé
ªÀiÁ£Àª”À ¢£ÀªÀ£ÁßV DZÀj¸ÀÄwÛzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ – 1
PÀÄªÉA¥ÀÄgÀªÀgÀ£ÄÀ ß PÀÄjvÀÄ F PÉ¼ÀPA
À qÀ eÁUÀzÀ°è ¸ÀAQë¥ÀÛ gÀÆ¥ÀzÀ ¥À§
æ AzsÀªÀ£ÄÀ ß §gÉ¬Äj.
¥Àæ§AzsÀzÀ «µÀAiÀÄ : ¸Àgï. JA. «±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå
¸Àgï. JA. «±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå (¸Àgï ªÉÆÃPÀëUÀÄAqÀA «±ÉéÃ±ÀégAÀ iÀÄå CxÀªÁ ¸Àgï JA.«.) JAzÀÄ
d£À¦æAiÀÄgÁVzÀÝ EªÀgÀÄ ¨ÁgÀvÀzÀ UÀtå JAf¤AiÀÄgïUÀ¼À°è M§âgÀÄ. «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå£ÀªgÀ ÄÀ d¤¹zÀÄÝ
¨ÉAUÀ¼ÀÆj¤AzÀ 40 ªÉÄÊ° zÀÆgÀzÀ°ègÀÄªÀ ªÀÄÄzÉÝÃ£ÀºÀ½îAiÀÄ°è. «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå£ÀªgÀ À vÀAzÉ ‘²æÃ¤ªÁ¸À
±Á¹Ûç, vÁ¬Ä ‘ªÉAPÀlªÀÄä’. «±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå£Àªg
À À vÀAzÉ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ «zÁéA¸ÀgÀÄ. CªÀgÄÀ zsª À ÀÄð ±Á¸ÀÛçU¼
À À£ÄÀ ß
D¼ÀªÁV C¨sÁå¸À ªÀiÁrzÀÝgÀ®èzÉ, DAiÀÄÄªÉÃðzÀ vÀdÕgÀÆ DVzÀÝgÀÄ. ¸Àgï.JA.« CªÀgÀÄ 15
ªÀµðÀ zÀªÀjgÀÄªÁUÀ¯É CªÀgÀ vÀAzÉAiÀÄªÀgÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÄÀ . «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå£ÀªÀgÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀët
aPÀÌ§¼Áî¥ÄÀ gÀz°
À è ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ ²PÀët ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è £Àq¬ É ÄvÀÄ. 1881 gÀ°è ªÀÄzÁæ¸ÀÄ
«±Àé«zÁå¤®AiÀÄ¢AzÀ ©J ¥Àz« À AiÀÄ£ÀÄß ¥Àqz É ÀÄ £ÀAvÀgÀ ¥ÀÄuÉAiÀÄ «eÁÕ£À PÁ¯ÉÃf¤AzÀ ¹«¯ï
JAf¤AiÀÄjAUï ¥Àz« À AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzgÀ ÄÀ .
1884gÀ°è «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå£ÀªÀgÀÄ ªÀÄÄA¨ÉÊ £ÀUÀgÀzÀ ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV E¯ÁSÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃjzÀgÄÀ .

D£ÀAvÀgÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¤ÃgÁªÀj PÀ«ÄÃµÀ£ï ¸ÉÃj zÀR£ï ¥À¸ æ ÀÜ¨ÀÆ
s «ÄAiÀÄ¯ÉèÃ GvÀÛªÀÄªÁzÀ ¤ÃgÁªÀj
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß «±ÉéÃ±ÀégAÀ iÀÄå£Àªg
À ÄÀ ¥ÀjZÀ¬Ä¹zÀgÀÄ. PÁªÉÃj £À¢UÉ CuÉPl À ÄÖ PÀlÄÖªÀ°è CªÀgÀÄ
wgÀÄagÁ¥À½îAiÀÄ°è ZÉÆÃ¼À gÁdjAzÀ ¤«Äð¸À®àlÖ ºÁUÀÆ 18£ÉÃ ±ÀvÀªiÀ Á£ÀzÀ Czsð À zÀ°è ©ænµï
d£Àg¯ À ï ºÁUÀÆ ¤ÃgÁªÀj vÀdÕ EAf¤AiÀÄgï CxÀðgï PÁl£ï gÀªj À AzÀ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV
£À«ÃPÀj¸À®àlÖ §ÈºÀvï CuÉPÀlÖ£ÀÄß (UÁæAqï CtÂPm À ï) £ÉÆÃr ¥Àæ¨sÁ«vÀgÁVzÀÝgÀÄ.
CuÉPl À ÄÖUÀ¼À°è G¥ÀAiÉÆÃV¸À¯ÁUÀÄªÀ ‘¸ÀéAiÀÄAZÁ°vÀ ¥sÀèqÉÎÃmï «£Áå¸À’ªÉÇAzÀ£ÄÀ ß PÀAqÀÄ»rzÀÄ

CzÀPÁÌV ‘¥ÉÃmÉAmï’¥Àqz É ÀgÀÄ. ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ 1903gÀ°è F ¥sÀèqÉÎÃmïUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀÄuÉAiÀÄ ‘RqÀPÁé¸Áè’
CuÉPn À Ö£À°è G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀgÀÄ. C°è CªÀÅ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁzÀ £ÀAvÀgÀ ‘UÁé°AiÀÄgï£À nUÁæ CuÉPl À ÄÖ’
ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀzÀ ‘PÀÈµÀÚgÁd¸ÁUÀgÀ’CuÉPlÀ ÄÖUÀ¼À°è ¸ÀºÀ G¥ÀAiÉÆÃVvÀªÁzÀªÅÀ . F UÉÃmïUÀ¼À GzÉÝÃ±À
CuÉPn À ÖUÉ ºÁ¤ ªÀiÁqÀzÉ UÀjµÀ× ªÀÄlÖzÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ±ÉÃRj¹qÀÄªÀÅzÁVzÉ. PÀÈµÀg Ú Ád¸ÁUÀgÀª£À ÀÄß
PÀnÖzÁUÀ CzÀÄ D PÁ®zÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ CuÉPÀlÄÖ. «±ÉéÃ±ÀégA À iÀÄå£Àªg

À ÄÀ ºÉÊzÀgÁ¨Ázï
£ÀUÀgÀª£
À ÀÄß ¥ÀæªÁºÀU½
À AzÀ gÀQë¸À®Ä ¥ÀæªÁºÀ gÀPÀëuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß C¼Àªr
À ¹zÀgÀÄ.
1908gÀ°è ¸ÀéAiÀÄA-¤ªÀÈwÛ WÉÆÃ¶¹zÀ£ÀAvÀgÀ «±ÉéÃ±ÀégA

À iÀÄå£Àªg
À ÄÀ , ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ¢ªÁ£ÀgÁV
¸ÉÃªÉ ¸À°è¹zÀgÄÀ . ªÀÄºÁgÁd PÀÈµÀg Ú Ád MqÉAiÀÄgï CªÀgÀ eÉÆvÉ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ gÁdåzÀ MmÁÖgÉ
¨É¼ÀªtÀ ÂUUÉ É PÉ®¸À ªÀiÁrzÀgÀÄ. 1917gÀ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è ¸ÀPÁðj JAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃd£ÀÄß
¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ. PÁ¯Á£ÀÄPÀæªÄÀ zÀ°è F PÁ¯ÉÃfUÉ CªÀgÀ ºÉ¸ÀgÀ£ßÉ Ã EqÀ¯Á¬ÄvÀÄ (AiÀÄÆ¤ªÀ¹ðn
«±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå PÁ¯ÉÃeï D¥sï JAf¤AiÀÄjAUï). EªÀgÀÄ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ
¨É¼ÀªtÀ ÂUUÉ ÁVAiÀÄÆ ±Àæ«Ä¹zÀgÀÄ.
¸Àgï JA «±ÉéÃ±ÀégA
À iÀÄå£ÀªÀgÀ£ÄÀ PÀÄjvÀÄ F PÉ¼ÀPÀAqÀ eÁUÀzÀ°è ¸ÀAQë¥ÀÛ gÀÆ¥ÀzÀ ¥À§
æ AzsÀªÀ£ÄÀ ß
§gÉ¬Äj.
7.8 ¨sÁµÁAvÀgÀ
MAzÀÄ ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¨sÁµÉUÉ ¨sÁµÁAvÀgÀ (C£ÀÄªÁzÀ) ªÀiÁqÀÄªÁUÀ F PÉ¼ÀPA
À qÀ
CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß UÀªÀÄ¤¸À¨ÃÉ PÀÄ.
1. ¨sÁµÁAvÀgÀPÁgÀjUÉ JgÀqÄÀ ¨sÁµÉU¼
À À ¸ÀA¥ÀÆtð eÁÕ£À«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
2.ªÀÄÆ®¨sÁµÉAiÀÄ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä ¸ÀjAiÀiÁV N¢PÉÆAqÀÄ ªÁPÀå¢AzÀ – ªÁPÀåPÉÌ
¨sÁµÁAvÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ MAzÀÄ jÃwAiÀÄ°è M¼ÉîAiÀÄzÀÄ. ¨sÁµÁAvÀgÀ ¹¢Þ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸Àvv À À
¥ÀæAiÀÄvÀß¢AzÀ ªÀiÁvÀæ.
3. ¨sÁµÁAvÀgÀªÅÀ MAzÀÄ ¥ÀÄ£À¸ÀÈð¶×AiÀiÁzÀÝjAzÀ, ¨sÁµÁAvÀgÀPÁgÀ¤UÉ ªÀÄÆ® ¯ÉÃRPÀ£À EAVvÀ
K£ÉA§ÄzÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV UÉÆvÁÛU¨ À ÃÉ PÀÄ.
4. ¨sÁµÁAvÀgÀ CRAqÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ ¯ÉÃRPÀ£ÄÀ ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀ ¨sÁªÀ£U É ¼
À À ªÀUÁðªÀuÉ
¸ÀàµÖÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÁV ¥ÀzU À ¼À À ¥ÀæAiÉÆÃUÀPÌÉ ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±Àª£ À ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À¨ÃÉ PÀÄ
5. J¯Áè PÀqÉ CxÀðPÉÌ, ¨sÁªÀPÌÉ MvÀÄÛ PÉÆqÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¨ÁµÁAvÀgÀ ºÉÃVgÀ¨ÃÉ PÉAzÀg,É NzÀÄUÀjUÉ CzÀÄ
¨sÁµÁAvÀgÀª¤ É ¸À¨ÁgÀzÀÄ. NzÀÄUÀjUÉ ªÀÄÆ®PÀÈwAiÀÄ£ÉßÃ N¢zÀAvÉ ¨sÁ¸ÀªÁUÀ¨ÃÉ PÀÄ.
6. C¼Àv.É vÀÆPÀ, ªÉÆÃlÄUÀ¼À CAQ-¸ÀASÉåUÀ¼À£ÄÀ ß ¨sÁµÁAvÀj¸ÀPÆ À qÀzÄÀ .
7. ¸ÀAPÉëÃ¥ÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄxÁªÀvÁÛV ¨sÁµÁAvÀj¸ÀzÃÉ
¸ÀAzÀ¨sÀðPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ.
8. ¨sÁµÁAvÀgÀ ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ NzÀ¨ÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ vÀ¥ÄÀ àUÀ½zÀÝgÉ ¸Àj¥Àr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ¨ÁµÁAvÀgÀ
ªÀiÁqÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä ±À§ÞPÉÆÃ±À, ªÁåPÀgt À ºÁUÀÆ CªÀ±åÀ PÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼ À À£ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ.
9. PÀ°PÁ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV ¥ÀwæPU É ¼
À À°è §gÀÄªÀ ¸ÀÄ¢ÝAiÀÄ£ÉÆßÃ, ¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼ À À°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÆÃ MAzÀÄ ¥ÁågÁUÁæ¥sï£ÀÄß PÀ£ÀßqÀzÀ°èzÀÝgÉ CzÀ£ÄÀ ß EAVèµïUÉ, EAVèµï£À°èzÀÝgÉ PÀ£ßÀ qÀPÌÉ
¨sÁµÁAvÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÁzsåÀ «zÀÝgÉ F JgÀqÆ À ¨sÁµÉU¼ À À£ÄÀ ß §®è ªÀåQÛU½ À AzÀ ¤ªÀÄä
¨sÁµÁAvÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
7.9 ¨sÁµÁAvÀgÀzÀ Ew«ÄwUÀ¼ÀÄ

1. ¨sÁµÁAvÀgÀªÅÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¥ÀÆtð CxÀð ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è.
2. «±ÉÃµÀ CxÀð PÉÆqÀÄªÀ ¥Àz¥
À ÀÄAd, £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼ÀÄ ¨sÁµÁAvÀgz
À À PÁAiÀÄðzÀ°è dn®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
3. ±ÉèÃµÁ®APÁgÀ¢AzÉÆzÀUÀÄªÀ ZÀªÀÄvÁÌgª
À ÀAvÀÄ ¨sÁµÁAvÀgÀªÁUÀzÀAwgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¨sÁµÁAvÀgÀ
ªÀiÁqÀ®Ä PÀµÖÀPg
À ª
À ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. (±ÉèÃµÁ®APÁgÀ: MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ±À¨ÁÝ®APÁgÀ; MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ
CxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆqÀÄªÀ ±À§ÝU¼
À À eÉÆÃqÀ£A
É iÀÄ£ÀÄß G¼Àî C®APÁgÀ)
7.10 ¨sÁµÁAvÀgÀzÀ ¥ÀAæ iÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ

1. ¨ÁµÁ ¸Á»vÀå ¨É¼Àªt
À ÂUU
É É ¨sÁµÁAvÀgÀ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ.
2. ««zsÀ ¨sÁµÉU¼
À À°è EgÀÄªÀ eÁÕ£Á£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÄÀ ß w½AiÀÄ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
3. ««zsÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ d£ÀgÄÀ MAzÉqÉ PÀ¯ÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÌÉ CªÀPÁ±À«zÉ.
4. ¨sÁµÁAvÀgÀ¢AzÀ dUÀvÀÄÛ MAzÁUÀÄvÀÛzÉ.
5. vÁAwæPÀ GvÁàz£ À Á jÃwUÀ¼À PÀÄjvÀ UÀæAxÀUÀ¼À ¨sÁµÁAvÀgÀ zÉÃ±ÀzÀ ¨É¼Àªt À ÂUU
É É CUÀvåÀ .
CzsÀåAiÀÄ£ÀPÁÌV ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁµÁAvÀgÀUÀ¼À£ÀÄß GzÁºÀj¹zÉ.
¨sÁµÁAvÀgÀ – 1
Sl.No PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ (ªÀÄÆ®) EAVèµïUÉ ¨sÁµÁAvÀj¹zÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ
1 £ÉÆÃrzÉÃ£É, ªÀAzÀ£U
É ¼
À ÀÄ. Seen, thanks.
2 £ÉÆÃr »A¢gÀÄV¸À¯ÁVzÉ. Seen and returned.
3 CªÀUÁºÀ£U
É ÁV ªÀiÁvÀæ. For perusal or attention only.
4 DzÉÃ±ÀPÁÌV M¦à¹zÉ. Submitted for orders.
5 CªÀUÁºÀ£U
É ÁV M¦à¹zÉ. Submitted for perusal / attention.
6 vÀ®Ä¦zÀÝPÌÉ zÀAiÀÄ«lÄÖ §gÉ¬Äj. Kindly acknowledge.
7 The receipt of the letter has been
¥ÀvæÀ vÀ®Ä¦zÀÝPÌÉ ¸ÀÆZÀ£É PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
acknowledged.
8 ¸ÀÆPÀÛ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ. Appropriate action has been taken.
9 GvÀÛgz
À À PÀgÀq£
À ÀÄß C£ÀÄªÉÆÃzÀ£U
É ÁV M¦à¹zÉ. Draft reply is put up for approval.
10 zÀAiÀÄ«lÄÖ »A¢£À n¥ÀàtÂUÀ¼À£ÄÀ ß £ÉÆÃr. Please see the proceeding notes.
11 F «µÀAiÀÄzÀ ¸ÁgÀª£
À ÀÄß ªÀÄÄA¢£À ¥ÁågU
À ¼
À À°è The summary / resume of the case
PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. is given in the ensuing paragraphs.
12 F «µÀAiÀÄzÀ PÁ¯Á£ÀÄPÀæªÀÄ ¸ÁgÁA±Àª£
À ÀÄß A chronological summary of the
PÉ¼ÀUÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. case is placed below.
13 F ¥Àæ¸ÁÛªÀ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀàµÖÀªÁVzÉ. The proposal is self – explanatory.

14 ªÀÄÄA¢£À PÀæªÀÄ CUÀvåÀ «®è. No need of further action.
15 EzÀ£ÄÀ ß ‘dgÀÆgÀÄ’ JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¹. Treat this as urgent
16 F PÀbÉÃjAiÀÄ C£ÉÃPÀ PÉÆÃuÉUÀ½UÉ PÀ©âtzÀ
Several rooms of this office are not
¥ÀnÖU¼
À À£ÄÀ ß ºÁQ®è. F PÉÆÃuÉUÀ¼À°è EnÖgÄÀ ªÀ provided with iron bars. Various
C£ÉÃPÀ ¯ÉÃR£À ¸ÁªÀiÁVæ, £ÀªÀÄÆ£ÉU¼ À ÀÄ, articles of stationery, forms,
ªÀÄºÀvÀé¥ÀÆtð PÁUÀzÀ ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ, ¥sÉÊ®ÄUÀ¼ÀÄ important papers, files, etc., that
EvÁå¢ CgÀQëvÀªÁVªÉ. F PÉÆÃuÉUÀ¼À°è are kept in such rooms are unsafe.
PÀ¼ÀîvÀ£ª
À ÁUÀÄªÀ C¥ÁAiÀÄ AiÀiÁªÁUÀ®Æ EzÉÝÃ There is every possibility of theft in
EzÉ. these rooms.
17 Few glass panes of the windows in
¸À«Äw PÉÆÃuÉAiÀÄ PÉ®ªÀÅ QlQUÀ¼À UÁdÄ
the committee room are broken.
MqÉ¢zÉ. ¨ÉÃgÉ UÁdÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁQ¸À¨ÉÃPÀÄ.
They are to be replaced.
18 CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À UÀæAxÀUÀ¼À£ÄÀ ß ElÄÖPÆ
É ¼Àî®Ä dAn Joint secretary needs a bookshelf
PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ½UÉ MAzÀÄ ©ÃgÀÄ ¨ÉÃPÁVzÉ. for keeping reference books. It may
EzÀ£ÄÀ ß PÉÆAqÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ E®èªÉÃ DzÉÃ±À either be purchased or obtained by
PÉÆlÄÖ ªÀiÁr¸À§ºÀÄzÀÄ. order.
¨sÁµÁAvÀgÀ - 2
Sl.No PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ (ªÀÄÆ®) EAVèµïUÉ ¨sÁµÁAvÀj¹zÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ

1 “ªÀÄ¼ÉUÁ®zÀ°è J¯Áè ¥ÀQëU¼ À ÀÄ D±ÀæAiÀÄªÀ£ÄÀ ß “All Birds find shelter during rain.
¥ÀqAÉ iÀÄÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ºÀzÄÀ ÝU¼À ÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼À But Eagle avoids rain by flying
ªÉÄÃ¯É ºÁgÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄ¼É¬ÄAzÀ above clouds.”
vÀ¦à¹PÉÆ¼ÀÄvÀÛªÉ.”
2 “¤ªÀÄä ªÉÆzÀ® UÉ®Ä«£À £ÀAvÀgÀ «±ÁæAw “Don’t take rest after your first
vÉUz
É ÀÄPÉÆ¼Àî¨ÃÉ r, KPÉAzÀgÉ ¤ÃªÀÅ victory because if you fail in
JgÀqÀ£ÃÉ AiÀÄzÀgÀ°è «¥sÀ®gÁzÀgÉ, ‘¤ªÀÄä second, more lips will be waiting to
ªÉÆzÀ® UÉ®ÄªÀÅ PÉÃªÀ® CzÀÈµÀÖªA É zÀÄ say that your first victory was just a
ºÉÃ¼À®Ä ºÉZÀÄÑ vÀÄnUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄÄwÛgÀÄvÀÛªÉ”. luck.”
3 £ÁªÉ®ègÀÆ ¸ÀªÀiÁ£À ¥Àæw¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢®è. "All of us do not have equal talent.
DzÀgÉ £ÀªÀÄä J®è ¥Àæw¨sÉUÀ¼À£ÄÀ ß ¨É¼É¸À®Ä But, all of us have an equal
£ÀªÄÀ UÉ ¸ÀªÀiÁ£À CªÀPÁ±À«zÉ. opportunity to develop our talents.”
4 AiÀÄ±À¹éAiÀiÁUÀÄªÀ £À£ßÀ ªÁåSÁå£ÀªÅÀ ¸ÁPÀµÄÀ Ö “Failure will never overtake me, if
¥À§
æ ®ªÁVzÀÝgÉ, «¥sÀ®vÉ JA¢UÀÆ £À£ßÀ £ÀÄß my definition to succeed is strong
»ªÉÄänÖ¸ÀÄªÀÅ¢®è. enough.”
Or
if my definition to succeed is
strong enough, failure will never
overtake me.
¨sÁµÁAvÀgÀ - 3
Sl.No EAVèµï ¨sÁµÉAiÀÄ ªÁPÀåUÀ¼ÄÀ (ªÀÄÆ®) PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¨sÁµÁAvÀj¹zÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ

£ÀªÄÀ UÉ EzÀgÀ ¸ÀA§AzsÀ«®è CxÀªÁ
1 We are not concerned with this. £ÀªÄÀ UÀÆ EzÀPÀÆÌ ¸ÀA§Azs« À ®è.
Return of the file / papers may kindly zÀAiÀÄ«lÄÖ ¥sÊÉ ®£ÀÄß (PÀqÀvª À À£ÄÀ ß) / PÁUÀzÀ
2
please be hastened. ¥ÀvæU À ¼
À À£ÄÀ ß ¨ÉÃUÀ£É »AzÀÄjV¹.
Return of the main file may be ªÀÄÄRå ¥sÉÊ¯ï / PÀqv À À ªÁ¥À¸ÀÄ
3 awaited. §gÀÄªÀªg À U É É ¤jÃPÀëuÉAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ.
¥sÊÉ ®£ÀÄß »A¢gÀÄV¸ÀÄªÀ°è DVgÀÄªÀ
4 Delay in returning the file is regrated. «¼ÀA§PÁÌV «µÁzÀ«zÉ.
No decision has so far been taken in F «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ E£ÀÆß AiÀiÁªÀ

5
the present matter. wÃªÀiÁð£ÀªÇÀ DV®è.
6 We have no remarks to offer. £ÀªÄÀ ä PÀq¬ É ÄAzÀ AiÀiÁªÀ nÃPÉAiÀÄÆ E®è.
£ÀªÄÀ ä PÀqÉ¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀ nÃPÉAiÀÄÆ E®èè.
We have no remarks to offer and have ºÁUÀÆ £ÁªÀÅ ºÉaÑUÉ ºÉÃ¼À¨ÉÃPÁzÀÄzÉÃ£ÀÆ
7
no further comments. E®è.
8 The case was discussed at a meeting in «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼À
the secretary’s chamber. PÉÆoÀrAiÀÄ°è £Àqz É À ¸À¨sÉAiÀÄ°è

Representatives of the ministries of ZÀað¸À¯Á¬ÄvÀÄ, CxÀð ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÀÄ
finance and law were present. The ¸ÀaªÁ¯ÁAiÀÄUÀ¼À ¥Àæw¤¢üU¼ À ÀÆ
decisions taken may be communicated ºÁdjzÀÝgÄÀ . F ¸À¨sÉAiÀÄ°è PÉÊUÉÆAqÀ
to all concerned. ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖªÀjUÉ®è
w½¸À§ºÀÄzÀÄ.
There is no need to take any action. If AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÄÀ ªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîªÀ CUÀvåÀ «®è.
9 approved, the papers may be filed. C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ°è PÁUÀzÀ ¥ÀvæU À ¼
À À£ÄÀ ß
zÁR¯ÉUÀ¼À PÀnÖUÉ ¸ÉÃj¸À§ªÀÅzÀÄ.
In view of the changed policy of §zÀ¯ÁVgÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ
Government, it will not be possible to ¤ÃwUÀ£ÄÀ UÀÄtªÁV F ªÀµð À PÀè©âUÉ
10 sanction any grant–in-aid to the club AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄzs£
À Àª£
À ÀÄß
this year.
ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÁzÀå«®è.
«µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ¤gÀÆ¦¹zÀÝªg À ÄÀ AiÀiÁªÀ
The representationist has not raised ºÉÆ¸À CA±Àª£ À ÀÄß ªÀÄAr¹®è. CªÀgÀ
any fresh points. His request has been ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÉÛ wgÀ¸ÀÌj¸À¯ÁVzÉ. E£ÀÄß
11 rejected again. He may be informed ªÀÄÄAzÉ F «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
that no representation on the subject
ªÀÄ£À«AiÀÄ£ÀÄß CªÀjAzÀ
will be entertained in future.
¹éÃPÀj¸À¯ÁUÀÄªÀÅ¢®èªÉAzÀÄ w½¸À§ªÀÅzÀÄ.
7.13 ¨sÁµÁAvÀgÀzÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ

ZÀlÄªÀnPÉ– 1
PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¥À§
æ AzsÀzÀ MAzÀÄ ¨sÁUÀª£
À ÀÄß EAVèµïUÉ ¨sÁµÁAvÀj¹.
¥Àæ§AzsÀzÀ MAzÀÄ ¨sÁUÀ

¸ÀAUÉÆ½î gÁAiÀÄtÚ ©ænµÀgÀ «gÀÄzÀÝ ºÉÆÃgÁrzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁévÀAvÀæöå
ºÉÆÃgÁlUÁgÀg¯ À ÉÆèÃ§âgÀÄ. CªÀgÀÄ QvÀÆÛgÀÄ ZÉ£ßÀ ªÀÄä¼À §®UÉÊ §AlgÁVzÀÝgÄÀ . ©ænµÀgÀ F¸ïÖ
EArAiÀiÁ PÀA¥À¤AiÀi «gÀÄzÀÝ CªÀgÀ ¸Á«£Àªg À U
É ÀÆ ºÉÆÃgÁrzÀgÀÄ. gÁAiÀÄtÚ£À ¤¸ÁéxÀð ºÉÆÃgÁl,
zÉÃ±À¥æÃÉ ªÀÄ AiÀÄÄªÀd£ÀvÉAiÀÄ°è MAzÀÄ jÃwAiÀÄ «±ÉÃµÀ ¸ÀÆàwðAiÀÄ£ÀÄß vÀÄA§ÄvÀÛzÉ. EzÀÝgÉ
gÁAiÀÄtÚ£A À vÀºÀ zÉÃ±À ¥ÉæÃ«ÄUÀ½gÀ¨ÃÉ PÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ J®ègÀ ªÀÄ£ÉªiÀ ÁvÁVzÉ.
¨sÁµÁAvÀj¸À¨ÃÉ PÁzÀ ªÁPÀåUÀ¼ÄÀ EAVèµïUÉ ¨sÁµÁAvÀj¹zÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ
¸ÀAUÉÆ½î gÁAiÀÄtÚ ©ænµÀgÀ «gÀÄzÀÝ ºÉÆÃgÁrzÀ

¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁévÀAvÀæöå
ºÉÆÃgÁlUÁgÀg¯ À ÉÆèÃ§âgÀÄ.
CªÀgÄÀ QvÀÆÛgÀÄ ZÉ£ßÀ ªÀÄä¼À §®UÉÊ

§AlgÁVzÀÝgÀÄ. ©ænµÀgÀ F¸ïÖ EArAiÀiÁ
PÀA¥À¤AiÀi «gÀÄzÀÝ CªÀgÀ ¸Á«£ÀªÀgÉUÀÆ
ºÉÆÃgÁrzÀgÀÄ.
gÁAiÀÄtÚ£À ¤¸ÁéxÀð ºÉÆÃgÁl, zÉÃ±À¥æÃÉ ªÀÄ

AiÀÄÄªÀd£ÀvÉAiÀÄ°è MAzÀÄ jÃwAiÀÄ «±ÉÃµÀ
¸ÀÆàwðAiÀÄ£ÀÄß vÀÄA§ÄvÀÛzÉ.
EzÀÝgÉ gÁAiÀÄtÚ£ÀAvÀºÀ zÉÃ±À ¥ÉæÃ«ÄUÀ½gÀ¨ÃÉ PÀÄ

J£ÀÄßªÀÅzÀÄ J®ègÀ ªÀÄ£ÉªiÀ ÁvÁVzÉ.
7.14 PÀ£ÀßqÀ¢AzÀ EAVèµïUÉ ¨sÁµÁAvÀgÀ
PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¥Àæ§AzsÀzÀ MAzÀÄ ¨sÁUÀª£
À ÀÄß PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¨sÁµÁAvÀj¹.
English Text
In 1956, the Government of India effected a comprehensive reorganisation of provincial
boundaries, based upon the principle of shared language. As a result of the States Reorganisation
Act on 1 November 1956, the Kannada-speaking districts of Belgaum (except Chandgad taluk),
Bijapur, Dharwar, and North Canara were transferred from Bombay State to Mysore State. Bellary
district was transferred from Andhra State. South Canara and Udupi districts were transferred from
Madras State and the Koppal, Raichur, Gulbarga and Bidar districts from Hyderabad State. Also
small Coorg State was merged, becoming a district of Mysore State. The state was renamed as
Karnataka on 1 November 1973.
¨sÁµÁAvÀj¸À¨ÉÃPÁzÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¨sÁµÁAvÀj¹zÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ

In 1956, the Government of India
effected a comprehensive reorganisation
of provincial boundaries, based upon the
principle of shared language.
As a result of the States Reorganisation

Act on 1 November 1956, the Kannada-
speaking districts of Belgaum (except
Chandgad taluk), Bijapur, Dharwar, and
North Canara were transferred from
Bombay State to Mysore State. Bellary
district was transferred from Andhra
State.
South Canara and Udupi districts were

transferred from Madras State and the
Koppal, Raichur, Gulbarga and Bidar
districts from Hyderabad State.
Also small Coorg State was merged,

becoming a district of Mysore State.
The state was renamed as Karnataka on
1 November 1973.
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ:
«zÁåyðUÀ¼ÄÀ F PÉ¼ÀPA
1. ¸ÀAQë¥ÀÛ ¥Àæ§AzsÀ JAzÀgÉÃ£ÀÄ? ¸ÀAQë¥ÀÛ ¥Àæ§AzsÀ (¦æ¸ÉÊ¸ï gÉÊnAUï) §gÉAiÀÄÄªÁUÀ C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀ

PÀª
æ ÀÄUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ? «ªÀj¹.
2. ¥Àæ§AzsÀzÀ ®PÀëtUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ? ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ§AzsÀª£

À ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÀ «zsÁ£ÀzÀ PÀæªÄÀ UÀ¼À£ÄÀ ß «ªÀj¹.
3. £ÁªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ ¥ÀoÀå / ¥Àæ§AzsÀ / PÁªÀåªÀ£ÀÄß ¨sÁµÁAvÀj¸ÀÄªÁUÀ UÀªÀÄ£Àz°

À èqÀ¨ÉÃPÁzÀ
¥Àª
æ ÀÄÄR CA±ÀU¼À ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß «ªÀj¹j.

CzsÁåAiÀÄ: JAlÄ
PÀ£ÀßqÀ ±À§Þ¸ÀAUÀæºÀ
¥ÀzU
À ¼
À À ¸ÀªÄÀ ÆºÀªÃÉ ±À§Ý¸ÀAUÀæºÀ. EzÀÄ £Á£Á UÀæAxÀUÀ½AzÀ DAiÀÄÄÝ ±ÉÃRj¹zÀ ¥ÀzU À ¼
À À
eÉÆvÉ DqÀÄ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. F CzsÁåAiÀÄzÀ°è eÉÆÃqÀÄ£ÀÄrUÀ¼ÀÄ,
C£ÀÄPÀgtÀ ªÁaUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀiÁ£ÁxÀðPÀ ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ, £Á£ÁxÀð ¥ÀzU
À ¼
À ÀÄ, ¥Àv
æ ÀåxÀð CxÀªÁ «gÀÄzÀÞ
¥ÀzU
À ¼
À ÀÄ, vÀvÀìªÀÄ-vÀzãÀ ªU
À À¼ÀÄ, ¢égÄÀ QÛU¼À ÀÄ, zÉÃ±Àå (MAzÀÄ ¨ÁµÉAiÀÄ£ÁßqÀÄªÀ d£Àg° À èAiÉÄÃ ºÀÄnÖ
¨É¼ÉzÀ ±À§ÝU½
À UÉ zÉÃ±Àå JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ)– C£ÀåzÉÃ±Àå ¥ÀzU
À ¼
À À£ÄÀ ß ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁVzÉ.
8.1 eÉÆÃqÀÄ£ÀÄrUÀ¼ÀÄ
¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV §¼À¸ÀÄªÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ¥Àzz À À eÉÆvÉUÉ CzÉÃ
CxÀð/bÁAiÉÄAiÀÄÄ¼Àî CxÀªÁ CzÀPÌÉ ¥ÀÆgÀPÀ CxÀðzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¥Àzª À À£ÄÀ ß eÉÆvÉUÀÆr¹
§¼À¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ ¨ÁµÁ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ gÀÆrü¹PÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. EAxÀ ¥ÀzU À ½À UÉ
eÉÆÃqÀÄ£ÀÄrUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ eÉÆÃqÀÄ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÉÇAzÀÄ eÉÆÃqÀÄ¥ÀzU À ¼À À£ÄÀ ß
GzÁºÀgu À ÉUÁV F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆnÖz.É
PÁqÀÄ ªÉÄÃqÀÄ ªÀzÀÄs ªÀgÀ

JqÀ§® ºÉÆmÉÖ§mÉÖ
¢PÀÄÌzÉ¸É ªÉÄÊPÉÊ
zÀÄqÀÄØVqÀÄØ ºÉÆ®V®
ºÀ¼ÀîPÉÆ¼Àî ºÀªÄÀ Ää©ªÀÄÄä
¸Á«gÁgÀÄ §mÉÖ§gÉ
ºÀtÄÚºA À ¥À®Ä CªÀ½ dªÀ½
EvÁå¢
8.2 C£ÀÄPÀgÀtªÁaUÀ¼ÄÀ
ªÁPÀåzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtðªÁV «ªÀj¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨Àð
s zÀ°è D ¤¢ðµÀÖ
QæAiÉÄAiÀÄÄ PÀtÄÚªÀÄÄAzÉ PÀlÄÖªA À vÉ ªÀiÁqÀ®Ä PÉ®ªÀÅ G¥À¸ÀUÀðUÀ¼À£ÄÀ ß (QæAiÀiÁ¥ÀzÀzÀ
¥ÀÄ£ÀgÁªÀÈwÛ¬ÄAzÀ DzÀ QæAiÀiÁ¥Àz)À §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀgÀuÁªÁaUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
C£ÀÄPÀgu À ÁªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgu À ÉUÁV, PÉ®ªÉÇAzÀÄ C£ÀÄPÀgÀuÁªÁa
UÀ¼À£ÄÀ ß F PÉ¼ÀPA À qÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆnÖz.É
¦¼À¦¼À£É ®ªÀ®«¸ÀÄ
UÀjUÀj zÀqÀz
s qÀ £
sÀ É
¸ÀgÀ¸ÀgÀ£g
É À ºÀ¤ ºÀ¤
§qÀ§qÀ£É xÀ¼Àx¼À À£É
EvÁå¢
8.3 ¸ÀªÀiÁ£ÁxÀðPÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

¥Àz¸ À ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ²æÃªÀÄAvÀªÁV¹PÉÆAqÀµÀÆÖ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À £ÀªÄÀ ä ¥À¨ æ ÄsÀ vÀé §®UÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
¥Àz§ À AzsÀªÀ£ÄÀ ß vÀÄA§ÄªÀÅzÀjAzÀ ¥Àzz À À CxÀð ºÁUÀÆ ¥ÀzÀ ¥ÀA æ iÉÆÃUÀzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀvÉÆÃn ¹UÀÄvÀÛzÉ.
¤WÀAn£À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¥ÀzQÀ ÌgÄÀ ªÀ EvÀgÉ ¸ÀªiÀ Á£À CxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß CjAiÀÄÄªÀ ¥ÀA æ iÀÄvÀß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀªiÀ Á£ÁvÀðPÀU¼ À À£ÄÀ ß PÉÃ½zÁUÀ JgÀqÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀzU
À ¼
À À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß gÀÆrü¹PÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ.
ºÁUÀÆ eÉÆvÉUÉ ®¨sÀå«gÀÄªÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¤WÀAlÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ CxÀð, £Á£ÁxÀð,
¸ÀªiÀ Á£ÁxÀð, £ÀÄrUÀlÄÖ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sª À ÁV eÁÕ¥ÀPz À À°èlÄÖPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgu À ÉU:É PÀuï, PÀtÄ CxÀªÁ PÀtÄÚ JA§ÄzÀPÉÌ £ÀAiÀÄ£À, CQë / £ÉÃvÀæ ªÀÄÄAvÁzÀ
¸ÀªiÀ Á£À CxÀð PÉÆqÀÄªÀ ¥ÀzU À ½
À ªÉ. F GzÁºÀgÀuÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁV ºÀ®ªÁgÀÄ EvÀgÉ ¥ÀzU
À ¼
À À£ÄÀ ß F
PÉ¼ÀPAÀ qÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
GzÁºÀgu
À É
PÀÆ¼ÀÄ – C£Àß, ¦AqÀ (¸ÀvÛÀªÀjUÉ ºÁPÀÄªÀ ¸ÉÆgÀUÄÀ - ¨ÁqÀÄ, §vÀÄÛ, ªÀÄAPÁUÀÄ,
C£Àß) PÀÈµÀtªÁUÀÄ/ PÀ¼ÉUÀÄAzÀÄ
¨Á£ÀÄ – DPÁ±À, UÀU£
À À, ¸ÀéUð
À PÀ£ßÀ r – zÀ¥ð
À t, ªÀÄÄPÀÄgÀ
ªÀÄ£É - ©ÃqÀÄ, ªÁ¸À¸ÀÜ¼À PÁqÀÄ – CgÀtå, CqÀ«, ¦Ãr¸ÀÄ
E£À - ¸ÀÆAiÀÄð R¤ - UÀt,Â DPÁgÀ, £É¯É
MqÀ®Ä - ºÉÆmÉÖ ZÀAzÀæ - ±À² / ±À±ÁAPÀ

PÀ®ºÀ – dUÀ¼À, ºÉÆqÉzÁl zÉÊvÀå – gÁPÀë¸,À ÇÀÄgÀ
UÀÄr – zÉÃªÀ¸ÁÜ£/À zÉÃªÁ®AiÀÄ/ªÀÄA¢gÀ ¤ÃgÀÄ – d®
À Â – MqÉAiÀÄ, AiÀÄdªÀiÁ£À, DAiÀiÁ¸À¥q
zst À ÀÄ, ªÀÄ£À – EZÉÒ
§¼À®Ä (¸ÀªÄÀ AiÀÄPÉÌ vÀPÌÀ AvÉ)
vÁgÉ - £ÀPëÀvÀ,æ £Àl/£Àn/C©üÃ£ÉÃwæ/PÀ¯Á«zÉ AiÀÄÄzÀÞ – PÀz£
À À, ¸ÀªÀÄgÀ
¥ÀjªÀÄ¼À – PÀA¥ÀÄ, ¸ÀÄºÁ¸À£,É ¸ÀÄUÀAzsÀ gÁd – CgÀ¸À, MqÉAiÀÄ, ¥Àæ¨ÄsÀ , zÉÆgÉ
PÀÄAzÀ – PÀªÄÀ ®, ¨ÉlÖ, MAzÀÄ eÁwAiÀÄ ¢éd - ºÀ®Äè, ¥ÀQë, ¨ÁæºÀät, JgÉqÄÀ ¸À®
À À ¸À¸Àå, ºÀÄnÖzÀ.
ªÀÄ°èU,É MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ¸ÀÄUÀAzsz
PÀÄ¨ÉÃgÀ£À £ÀªÀ¤¢üU¼
À À°è MAzÀÄ
zÉÆgÉ – gÁd, §½§gÀÄ, ¸À«ÄÃ¥ÀPÉÌ §gÀÄ, ¥Àj – jÃw, ¹Üw, ¥ÁqÀÄ, ¥ÀjºÀj¸ÀÄ
zÉÆgÀPÀÄ, ¹UÀÄ, MqÉAiÀÄ
«ºÀAUÀ - ¥ÀQë, ¸ÀÆAiÀÄð, ZÀAzÀ,æ UÀæºÀ, J¼É – zÁgÀ, vÀ£ßÀ PÀqU É É ¸É¼ÉzÄÀ PÉÆ,
ªÉÆÃqÀ, ªÉÄÃWÀ §®vÁÌgÀªÁV ºÀwÛgÀ §gÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄ
PÉÆ£É – vÀÄ¢, PÉÆ£ÀgÄÀ , ¥ÉÆtðªÁUÀÄ, ¨sÁªÀÄ – PÉÆæÃzs,À ¸ÀÆAiÀÄð, ¹ÛçÃ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ, CAvÀå
CjµÀÖ – PÁUÉ, ±ÀÄ¨sÀ, ªÀÄAUÀ¼À, zÀÄgÀzÀÈµÀÖ, ªÀÄAqÀ®/¼À- «¸ÁÛgÀ, ZÀPÀ,æ
C±ÀÄ¨sÀ, PÉqÀÄPÀ, PÉÃqÀÄ ªÀvÄÀ ð®PÁgÀªÁzÀÄzÀÄ, zÀÄAqÁVgÀÄªÀÅzÀÄ,
£Ár£À MAzÀÄ ¨sÁUÀ, MAzÀÄ eÁwAiÀÄ «µÀzÀ
ºÁªÀÅ
sÀ À, ±ÀQÛ, ¸ÁªÀÄxÀåð gÀÆ¥ÀPÀ - £ÁlPÀ, gÀÆ¥Á¬Ä, ªÉÆÃ¸À,
dªÀ – AiÀÄªÀÄ, ªÉÃUÀ, gÀ¨¸
DPÁgÀ, ZÉ®ÄªÀÅ, ¸ËAzÀAiÀÄð, ºÉÆÃ°PÉ,
MAzÀÄ §UÉAiÀÄ vÁ¼À, zÀÈ±ÀåPÁªÀå
CA§Äd – PÀªÄÀ ®, ±ÀAR, zÀÄzÀÄ, ¤Ãj£À°è CAvÀgÀ – DPÁ±À, ¨sÉÃzÀ, ªÀåvÁå¸À, J¯Éè,
ºÀÄnÖzÀ «gÁªÀÄ
EvÁå¢
8.4 £Á£ÁxÀðUÀ¼ÄÀ (««zsÀ CxÀðUÀ¼ÀÄ¼Àî ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ)

¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ ¨sÁµÉU¼ À À°è §¼ÀPAÉ iÀiÁUÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀzU À ½
À UÉ £Á£ÁxÀðUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. EzÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ
ªÉÊ²µÀÖöåUÀ¼À¯ÉÆèAzÀÄ. MAzÉÃ ¥ÀzªÀ À£ÄÀ ß ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀÄzÉÃ DzÀ CxÀðUÀ¼À°è §¼À¸ÀÄwÛgÄÀ vÉÛÃªÉ.
¥ÀzUÀ ¼
À À £Á£ÁxÀðªÀ£ÀÄß DjvÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀjAzÀ ¨sÁµÀqsÀ PË±À® ªÀÄvÀÛAiÀÄ ±À§Þ ¸ÀA¥ÀvÀÛAiÀÄ
ªÀÈ¢Þ¸ÀÄvÀÛzÉ. M¼ÉîAiÀÄ ¤WÀAn£À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ EAvÀºÀ ¥ÀzU À ¼
À À ««zsÁxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß CjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ ¥Àz§ À AzsÀUÀ¼À£ÄÀ ß vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ CxÀðzÀ°è ¥ÀæAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ EªÉ®èzÀjAzÀ®Æ
¨sÁµÁeÁÕ£À ªÀÈ¢Þ¸ÀÄvÁÛ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ:
C) ‘PÁqÀÄ’ JA§ ¥ÀzPÀ ÉÌ CgÀtå, CqÀ«, ªÀ£À, PÁAvÁgÀ, «¦£À, §£À ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ
¸ÀªiÀ Á£ÁxÀðPÀ ¥ÀzU

À ¼
À É¤¹zÀgÉ, ‘PÁqÀÄ’ JAzÀgÉ ‘¦Ãr¸ÀÄ’ JA§ ¨ÉÃgÉAiÀÄzÉ DzÀ CxÀð«zÉ.
D) PÀ¼É : ºÉÆ®zÀ°è gÉÊvÀgÄÀ PÀ¼É (¨É¼ÉUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ CªÀ±ÀåPÀª® À èzÀ ºÀÄ®Äè) QÃ¼ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
CªÀgÀ ªÀÄÄRzÀ°èzÀÝ PÀ¼É (PÁAw) J®ègÀ£Æ À ß DPÀ¶ð¸ÀÄwÛvÀÄÛ.
E) PÀ¼É : £À£ßÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß PÀ¼Ézg À É ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è £ÀªÄÀ ä vÀAzÉAiÀÄªÀgÄÀ ¥Àæ²ß¸ÀÄvÁÛgÉ.
ºÀvÛÀjAzÀ LzÀ£ÄÀ ß PÀ¼Ézg À É LzÀÄ G½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
F) ªÀÄy¸ÀÄ : PÀqÉ (¸ÀªÄÀ ÄzÀæª£ À ÀÄß PÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ)
: ªÀÄy¸ÀÄ JAzÀgÉ D¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀÄ JAzÁxÀð.
G) ªÀÄr : DZÁgÀ (MAzÀÄ ¤AiÀÄªÀÄ), ªÀÄgÀtºÉÆAzÀÄ, ¸ÀA¥Àz

æ ÁAiÀÄ, ¸ÁAiÀÄÄ.
H) vÉÆgÉ : ºÉÆ¼É, ©qÀÄ, vÀåf¸ÀÄ, £À¢.
J) ºÀzÀÄÝ : MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ºÀQÌ, UÀr, ¹ÃªÉÄ, CAPÉ, ¤§ðAzsÀ EzÉÃ jÃwAiÀÄ E¤ßvÀgÀ
¥ÀzU
À ¼
À ÀÄ.
8.5 ¥ÀævÀåxÀð CxÀªÁ «gÀÄzÀÞ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

GzÁºÀgu
À É
PÁ® - CPÁ® ¸ÀAvÀÄµÀÖ – ÇÀAvÀÄµÀÖ

æ zÀÞ – PÀÄ¥À¹
¸ÀÄ¥À¹ æ zÀÞ ªÀiÁ£ÀªÀ - zÁ£ÀªÀ
PÀ¼ÀAPÀ – CPÀ¼ÀAPÀ ¸ÀvåÀ – ÇÀvÀå
±ÁæªåÀ – C±ÁæªåÀ ±ÀæzÞÉ – C±ÀæzÉÞ
C£ÀÄPÀÆ® - C£À£ÄÀ PÀÆ® O¥ÀZÁjPÀ – C£Ë¥ÀZÁjPÀ

¥À¸
æ ÀÄÛvÀ - C¥Àæ¸ÀÄÛvÀ D¸ÀQÛ – C£Á¸ÀQÛ
¸ÀªÄÀ äw – ÇÀªÄÀ äw ¯ËQPÀ – C¯ËQPÀ
¤«ÄvÀÛ – C¤«ÄvÀÛ ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄvÉ – CªÀiÁ£À«ÃAiÀÄvÉ
ªÀiË®å – CªÀiË®å ¥ÁæPÀÈvÀ – C¥ÁæPÈÀ vÀ
¸ÀAUÀw – ÇÀAUÀw £ÁAiÀÄPÀvéÀ – C£ÁAiÀÄPÀvÀé
EvÁå¢
8.6 vÀvÀìªÀÄ-vÀzÀãªÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ PÀ£ßÀ qÀPÌÉ §AzÀÄ ªÀÄÆ® gÀÆ¥ÀzÀ¯Éè EgÀÄªÀ ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß vÀvÀìªÀÄUÀ¼ÉAzÀÆ
[vÀvï = CzÀPÌÉ (¸ÀA¸ÀÌøvÀPÌÉ ) + ¸ÀªÄÀ = ¸ÀªiÀ Á£ÀªÁzÀÄzÀÄ], gÀÆ¥À ªÀåvÁå¸ÀUÉÆArgÀÄªÀ ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß
vÀzÀãªÀUÀ¼ÉAzÀÆ [vÀvï = CzÀPÉÌ (¸ÀA¸ÀÌøvÀPÉÌ) + ¨sÀªÀ = ºÀÄnÖzÀÄzÀÄ] PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄvÀÛªÉ.
GzÁºÀgÀuÉ
vÀvÀìªÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ vÀzÀãªÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÄÀ
zÀAiÀiÁ zÀAiÉÄ
D±Á D±É
PÀëªÀiÁ PÀëªÉÄ
¤zÁæ ¤zÉÝ
UÀAUÁ UÀAUÉ
®QëöäÃ ®Qëöä
PÁªÉÃjÃ PÁªÉÃj
EvÁå¢
F ªÉÄÃ°£À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁV UÀªÀÄ¤¸À¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÉAzÀgÉ – ‘C’ – ‘D’

PÁgÁAvÀU¼
À ÀÄ ‘J’ PÁgÁAvÀUÀ¼ÁVªÉ (±Á¯Á - ±Á¯É, D±Á- D±É) ‘F’ PÁgÁAvÀUÀ¼ÀÄ ‘E’
À ÁVAiÉÄ G½¢ªÉ. (PÁªÉÃjÃ – PÁªÉÃj, ®QëöäÃ - ®Qëöä).
PÁgÁAvÀU¼
»ÃUÉ ¸Àég,À ªÀåAd£À, «¨sQÀ Û, ªÀZÀ£,À ªÀÄºÁ¥Áæt-C®à¥Áæt ªÀÄÄAvÁzÀ §UÉAiÀÄ°è vÀvìÀªÀÄ-

vÀzãÀ ªU
À ¼
À ÀÄ gÀÆ¥ÁAvÀgÀ ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
GzÁºÀgÀuÉ
vÀvÀìªÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ vÀzÀãªÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÄÀ
WÀÆPÀ UÀÆUÉ
ªÀÄÄR ªÉÆUÀ
«ÃgÀ ©ÃgÀ
DPÁ±À DUÀ¸À
Cl« CqÀ«
zÀÈ¶× ¢nÖ
¦æÃw ¦gÀÆw
gÀvÀß gÀvÀÄ£À
¥ÀQë ºÀQÌ
PÀ£åÀ PÁ PÀ¤ßPÉ
¸ÁÜ£À vÁt
ªÀÄÈUÀ «ÄUÀ
²±ÀÄ ¹¸ÀÄ
PÀ®±À PÀ®¸À
ªÀÈµÀ¨sÀ §¸ÀªÀ
®QëöäÃ ®Qëöä
gÁPÀë¸À gÀPÀÌ¸À
DPÀgÀ DUÀgÀ
EAzÀæ EA¢gÀ
PÀÄªÀgÀ PÀÄªÀiÁgÀ
UÁ£À UÁAiÀÄ£À
QÃwð QÃgÀÄw
¤vÀå ¤ZÀÑ
«Ã¢ü ©Ã¢
¸ÀéUð À ¸ÀUÀÎ
ZÀªÀÄð ZÀªÀÄä
zsªÀ ÀÄð zÀªÄÀ ä
±ÀÈAUÁgÀ ¹AUÁgÀ
AiÀiÁvÉæ eÁvÉæ
gÁ² gÁ¹
¸ÀÄR ¸ÉÆUÀ
¥Áæt ¦gÁt
£ÁåAiÀÄ £ÁAiÀÄ
¢±Á ¢¸É
EvÁå¢
8.7 ¢égÀÄQÛUÀ¼ÀÄ
MAzÉÃ ¥ÀzªÀ À£ÄÀ ß JgÀqÀÄ ¨Áj MªÉÄä¯É GZÀj Ñ ¸ÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß ¢égÄÀ QÛ JAzÀÄ PÀgÉAiÀiÁ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¢égÄÀ QÛU¼
À ÀÄ D±ÀA
Ñ iÀÄð, ¸ÀAvÉÆÃµÀ, ¥À±æ ÁßºÀð, UÁ§j EvÁå¢ ¸ÀAzÀ¨Àð
s UÀ¼À°è
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄAlÄ.
GzÁºÀgu À É
ºÉZÀÄÑºZ
É ÄÀ Ñ C§â¨Áâ!
xÉÊxÉÊ ®PÀ®PÀ
«Äj«Äj qst
À qsÀt
¦j¦j zsU
À z
À U
sÀ À
CAiÀÄåAiÉÆåÃ ªÉÄ®èªÉÄ®è£É
ªÀlªÀl «ÄQ«ÄQ
EvÁå¢
8.8 £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼ÀÄ
«±ÉÃµÁxÀðªÀ£ÄÀ ß PÉÆqÀÄªÀ ºÁUÀÆ CxÀðªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀÄªÀ, «±ÉÃµÀ §UÉAiÀÄ
¥Àz¸
À ÀªÄÀ ÄZÀÒAiÀÄUÀ¼ÉÃ £ÀÄrUÀlÄÖU¼
À ÀÄ.
£ÁªÀÅ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÁUÀ «±ÉÃµÀ CxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀÄáj¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁVAiÉÄÃ £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼À£ÄÀ ß

D±À¬
æ Ä¸ÀÄvÉÛÃªÉ. £ÀÄrUÀlÄÖUÀ½AzÁV £ÁªÀÅ §¼À¸ÀÄªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÉÆUÀ¸ÀÄ ºÉZÁÑUÄÀ vÀÛzÉ. «±ÉÃµÁxÀðzÀ
eÉÆvÉUÉ £ÀªÄÀ ä ªÀiÁw£À CxÀðªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀÄªÀ ±ÀQÛ £ÀÄrUÀlÄÖUÀ½VzÉ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ fÃªÀAvÀ
¨sÁµÉU¼
À À®Æè £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÈzÀÞªÁV ªÁå¦¹PÉÆArgÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¸À§ºÀÄzÀÄ.
PÉ®ªÀÅ ¥Àæ¹zÀÞ £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼ÀÄ
£ÀÄrUÀlÄÖ £ÀÄrUÀnÖ£À CxÀð

CAUÉÊ£É°è ZÉ£ÁßV w½¢gÀÄªÀÅzÀÄ / CvÀåAvÀ ¸ÀàµÀÖªÁzÀÄzÀÄÝ,
PÀgÀv¯
À ÁªÀÄ¼ÀPÀ/PÀgv
À À¼ÁªÀÄ¼ÀPª
À ÁzÀzÄÀ Ý.
CUÀæ«Ã¼Àå (CUÀævÁA§Æ®) ªÀÄAiÀiÁðzÉ PÉÆqÀÄ / UËgÀªÀ¸ÀÆZÀPª À ÁV PÉÆqÀÄªÀ

«Ã¼ÉAiÀÄ vÁA§Æ®
CdÓ£À PÁ®zÀÄÝ §ºÀ¼À ºÀ¼ÉAiÀÄzÀÄ
ClÖPÌÉ Ãj¸ÀÄ ºÉÆUÀ½ G©â¸ÀÄ
CqÀØzÁj »r PÉlÖZÁ½AiÀÄ°è vÉÆqÀUÄÀ / vÀ¥ÄÀ à zÁj »r
C£ÀßzÀ zÁj §zÀÄPÀÄªÀ ªÀiÁUÀð
CªÀvÁgÀªÀÄÄV¬ÄvÀÄ ¥ÁætºÉÆÃ¬ÄvÀÄ / ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÀ£ÄÀ
Ew²æÃ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ / PÉÆ£É / CAvÀå
GQÌ£À PÀq¯ À É CvÀåAvÀ PÀptªÁzÀ «µÀAiÀÄ
G¨sÀAiÀÄ¸ÀAPÀl ¸ÀA¢UÀÞ ¹Üw / EPÀÌnÖ£À ¥Àj¹Üw / ¥Áæt¸ÀAPÀl
JwÛzÀ PÉÊ ¥À«æ Ãt / ¥ÀjtÂvÀ
JzÉ vÀnÖ ºÉÃ¼ÀÄ zsÊÉ AiÀÄð¢AzÀ ºÉÃ¼ÀÄ
J¼ÀÄî¤ÃgÀÄ ©qÀÄ ±Á±ÀévÀªÁV IÄtªÀ£ÀÄß PÀrzÀÄPÉÆ¼ÀÄî / ªÀÄgÉvÀÄ ©qÀÄ
/ vÀ¥Àðt ©qÀÄ
K¼ÀÄ PÉgÉAiÀÄ ¤ÃgÀÄ PÀÄrzÀªÀ §ºÀ¼À C£ÀÄ¨sª À À±Á°
MtdA§ ºÀÄgÀ½®èzÀ dA§
N£ÁªÀÄ ªÀÄÆ® / DgÀA¨sÀ (¥ÁægA À ¨sz
À À ¥ÁoÀ)
N©gÁAiÀÄ£À PÁ® §ºÀ¼À ¥ÁæaÃ£À PÁ®
PÀUÀÎAlÄ §UÉºj À ¸À¯ÁUÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå / dn®ªÁzÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå
PÀrªÁt ºÁPÀÄ ºÀvÉÆÃnAiÀÄ°èqÀÄ / vÀqÉ
PÀtätÂ ¦æÃw ¥ÁvÀæªÁzÀzÀÄÝ / ¦æAiÀÄªÁzÀzÄÀ /
CZÀÄÑªÉÄZÁÑzÀÄzÀÄ
PÁ®ÄvÉUÉ ºÉÆgÀlÄºÉÆÃUÀÄ / NrºÉÆÃUÀÄ
Mt ¥ÁArvÀå PÉ®¸ÀPÉÌ ¨ÁgÀzÀ ¥ÁArvÀå
QrPÁgÀÄ ¹nÖUÃÉ ¼ÀÄ
Q«UÉ ©Ã¼ÀÄ DPÀ¹äPª À ÁV PÉÃ¼ÀÄ
PÀÄgÀÄqÀÄ£ÀA©PÉ ªÀÄÆqsÀ£A À ©PÉ / «ªÉÃPÀ«®èzÀ £ÀA©PÉ
PÀÆzÀ®Ä PÉÆAPÀ¢gÀÄ £ÉÆÃªÁUÀzÀAvÉ / ¸Àé®àªÀÇ PÉqÀÄPÁUÀzA À vÉ /
PÉqÄÀ PÁUÀ¢gÀÄªÀAvÉ
PÉÊ©¹ªÀiÁqÀÄ ®AZÀ PÉÆqÀÄ
PÉÆ¼ÉºÁPÀÄ vÀqz É ÀÄ ¤°è¸ÀÄ / §ºÀÄPÁ® ¤°è¹PÉÆArgÀÄ
UÀAl® UÁt ¥ÁætPÉÌ ªÀiÁgÀPÀ
UÀAlÄ©Ã¼ÀÄ ¸ÀA§AzsÀ GAmÁUÀÄ / »AzÉÃ ©Ã¼ÀÄ / CAnPÉÆ¼ÀÄî
UÀU£
À ÀPÀÄ¸ÀÄªÀÄ PÉÊUÉlÄPÀzÀÄzÀÄ / ÇÀA¨sª À ÁzÀzÄÀ
UÁ½ ©Ã¸ÀÄ ¥À¨æ sÁªÀ ©ÃgÀÄ
UÁ½ªÀvÀðªÀiÁ£À / UÁ½¸ÀªiÀ ÁZÁgÀ RavÀª® À èzÀ ªÁvÉð / PÉÃ½PÉAiÀÄ ¸ÀÄ¢Ý
UÉÆÃvÀºÆ É r ¸ÁAiÀÄÄ / ªÀÄgÀtºÉÆAzÀÄ
ZÀPÀæ ºÁPÀÄ vÀ¦à¹PÉÆ
eÉÃ©UÉ vÀÆvÀÄ ©Ã¼ÀÄ ºÀt RZÁðUÀÄ
mÉÆÃ¦ºÁPÀÄ/mÉÆÃ¦àU© É Ã¼ÀÄ ªÉÆÃ¸ÀªiÀ ÁqÀÄ / ªÉÆÃ¸ÀºÆ É ÃºÀÄ / ªÀAZÀ£UÉ É
M¼ÀUÁUÀÄ
qÀAUÀÆgÀºÉÆqÉ vÀªÄÀ mÉ ¨Áj¸ÀÄ / «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß §»gÀAUÀ¥r À ¸ÀÄ /
WÉÆÃ¶¸ÀÄ / ¸ÁgÀÄ / ¥ÀæPl À ¥Àr¸ÀÄ
qÀÄªÀÄQºÉÆqÉ C£ÀÄwÛÃtð£ÁUÀÄ
vÀtÂÃÚ gÉgZÉ ÄÀ GvÁìºÀ ¨sA À UÀªÀiÁqÀÄ / ¤gÀÄvÁìUÆ É ½¸ÀÄ
vÀ¯PÉ ÉgÉ aAw¸ÀÄ / D¯ÉÆÃa¸ÀÄ
vÀ¯ÉUÉ ºÀvÀÄÛ CxÀðªÁUÀÄ
vÀ¯vÉ ÁPÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀªÁUÀÄ / C¤¨sª À ÀPÌÉ §gÀÄ
vÀ¯wÉ gÀÄUÀÄ dA§ / CºÀAPÁgÀ
vÀ¯¨É sÁgÀ vÀÄA§ vÉÆAzÀgÉ / C¢üPÀ PÀµÀÖ
vÀ¯ÉAiÀÄ¯Éè £ÀqÉ CºÀAPÁgÀ ¥ÀqÄÀ
vÀ¯ºÉ ÁPÀÄ M¦àUÉ ¸ÀÆa¸ÀÄ / ªÀÄzsåÉ ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄ
wgÀÄV ©Ã¼ÀÄ «gÉÆÃ¢ü¸ÀÄ
vÉÆqÉ PÀnÖ ¤®Äè dUÀ¼ÀPÌÉ ¤®Äè
zÁjPÁAiÀÄ DUÀªÀÄ£Àª£ À ÀÄß ¤gÀÄQë¸ÀÄ
¢£À JtÂ¸ÀÄ ¸ÁªÀ£ÀÄß JzÀÄgÀÄ £ÉÆÃqÀÄ
£ÀqÄÀ PÀlÄÖ ¹zÀÞªÁUÀÄ / mÉÆAPÀPn À Ö (mÉÆAPÀ:£ÀqÄÀ , ¸ÉÆAl)
£Á¬Ä¨Á¼ÀÄ »Ã£À¨Á¼ÀÄ / vÀÄZÀÑªÁzÀ §zÀÄPÀÄ
£Á°UÉ G½¹PÉÆ ªÀiÁw£ÀAvÉ £Àqz É ÀÄPÉÆ
£ÉÆUÀªÉÇgÀÄ / £ÉÆUÀPÉÌ vÀ¯ÉPÆ
É qÀÄ DªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀÄ / ¨sÁgÀ ªÀ»¹PÉÆ
£ÉwÛUÉÃgÀÄ UÀªÀðvÀÄA§Ä
¥ÁoÀ PÀ°¸ÀÄ §Ä¢Þ PÀ°¸ÀÄ
¥Áæt»AqÀÄ §ºÀ¼À vÉÆAzÀgÉ PÉÆqÀÄ / PÁl PÉÆqÀÄ
§qÀ¥n À ÖUÉ ¸ÀÄ®¨sª À ÁV
§tÚzÀ amÉÖ MAiÀiÁåj / M£À¥ÄÀ UÁw / §tÚzÀ amÉÖAiÀÄAvÉ
wgÀÄUÀÄªÀ ºÉtÄÚ
§tÚ §AiÀÄ°UÉ §gÀÄ gÀºÀ¸Àå §AiÀÄ¯ÁUÀÄ

¨ÉAQPÁgÀÄ ¹nÖUÃÉ ¼ÀÄ / §ºÀ¼À PÉÆÃ¥Àª£ À ÀÄß vÉÆgÀÄ
ªÀÄAPÀÄ§Æ¢ JgÀZÀÄ ªÀÄgÀÄ¼ÀÄªÀiÁqÀÄ / d£ÀgÀ ªÀÄ£À¸Àì£ÀÄß ªÀ±¥ À Àr¹PÉÆ¼ÀÄî
«ÄÃ£Á ªÉÄÃµÀ JtÂ¸ÀÄ »AzÉ ªÀÄÄAzÉ £ÉÆÃqÀÄ
ªÀÄÄRPÉÌ ªÀÄ¹ ºÀZÀÄÑ PÀ®APÀ vÀgÀÄ
ªÀÄÄRªÀÄÄj CªÀªÀiÁ£ÀUÉÆ½¸ÀÄ / ªÀÄÄR¨sA À UÀªÀiÁqÀÄ
ªÀÄÆVUÉ vÀÄ¥Àà ºÀZÀÄÑ D¸É vÉÆÃj¸ÀÄ
ªÉÄÊ §VÎ¸ÀÄ ±ÀæªÄÀ ¥ÀqÀÄ
ªÉÄÊAiÉÄ®è Q«AiÀiÁUÀÄ PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀgÀ°è §ºÀ¼À D¸ÀQÛ vÉÆÃgÀÄ
AiÀiÁzÀ«ÃPÀ®ºÀ M¼ÀdUÀ¼À / CAvÀ:PÀ®ºÀ
gÁªÀÄ¨Át «¥s® À ªÁUÀzÄÀ Ý / ¤²Ñv¥ À ®
sÀ ªÀ£ÄÀ ß PÉÆqÀÄªÀAvÀºz À ÀÄ
±ÀARªÁzÀå ¨Á¬Ä §rzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
¸ÀªÁjªÀiÁqÀÄ AiÀÄdªÀiÁ¤PÉ £ÀqÉ¸ÀÄ / C¢üPÁgÀªÀ£ÄÀ ß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄ /
zÀ¨Áâ½PÉ £Àq¸ É ÀÄ
¹AºÀ¥Á®Ä zÉÆqÀØ¨sÁUÀ / ºÉZÄÀ ¨ Ñ sÁUÀ / C¢üPÁA±À
¸ÀÄVæÃªÁeÉÕ ¥Á°¸À¯ÉÃ¨ÉÃPÁzÀ PÀmÁÖeÕÉ / «±ÉÃµÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è
vÀÄvÁðV ºÉÆgÀr¸ÀªÀ C¢üPÀÈvÀ DeÉÐ
¸ÉÆ¥ÀÄàºÁPÀÄ ¨É¯ÉPÆ É qÀÄ / ®PÀëöå PÉÆqÀÄ
ºÀ¢£ÁgÁuÉ ¸ÀvÀå ¥ÀÆwð¸ÀvåÀ / ¸ÀA¥ÀÆtð ¸ÀvåÀ / C¥Ààl¸ÀvåÀ
ºÀ°èUÉ E½ gÀÄa ºÀvÄÀ Û
ºÀzÄÀ ÝUt
À ÄÚ wÃPÀë÷Ú zÀÈ¶× / PÀÆægÀzÈÀ µÀ× / PÉlÖ£Æ É Ãl
(C®APÀjPÀªÁV)
ºÀ£ÄÀ ªÀÄAvÀ£À ¨Á® PÉÆ£É¬Ä®èzÀÄÝ.
ºÁ¹UÉ»r PÁ¬Ä¯É¬ÄAzÀ ªÀÄ®UÀÄ / gÉÆÃUÀzÀ PÁgÀt¢AzÀ
ºÁ¹UÉ¬ÄAzÀ ªÉÄÃ®PÉÌ¼ÀzA À wgÀÄ
»AzÀ¯ÉÃlÄ ºÉÆqÉ »Adj
ºÀÄ§ÄâUA
À nPÀÄÌ PÉÆÃ¦¸ÀÄUÉÆ¼ÀÄî / ÇÀªiÀ ÁzsÁ£À ¸ÀÆa¸ÀÄ /
ªÀÄÄRªÀ£ÄÀ ß UÀAlÄºÁPÀÄ / ºÀÄ§â£ÀÄß ¹AqÀj¸ÀÄ
ºÉÆmÉÖPÀlÄÖ CgÉºÉÆmÉÖ wAzÀÄ §zÀÄPÀÄ
C£ÀßPÉÌ PÀ®ÄèºÁPÀÄ fÃªÀ£ª À ÀiÁUÀð PÉr¸ÀÄ
ºÉÆmÉÖvÀtÚVgÀÄ ¸ÀÄRªÁVgÀÄ / vÀÈ¦ÛAiÀiÁUÀÄ / ¸ÀªÀiÁzsÁ£ÀªÁUÀÄ
EvÁå¢
8.9 ±À§Ý ¸ÀªÀÄÆºÀPÉÌ MAzÀÄ ±À§Þ

AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ MAzÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ºÉaÑ£À ¥ÀzU À ¼
À À°è ºÉÃ¼ÀÄªÀ §zÀ®Ä CzÀ£ÀÄß MAzÉÃ MAzÀÄ
¥Àzz À À°è ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. EzÀjAzÀ ¨sÁµÉ ¸ÀgÀ¼À, ¸ÀàµÖÀ, ¸ÀAQë¥ÀÛ ºÁUÀÆ GvÀÌøµÀÖªÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÉAiÉÄÃ
¥Àv
æ ÀåAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¹ ºÉaÑ£À ¥ÀzU
À ¼
À À£ÄÀ ß aPÀÌzÁVAiÀÄÆ ¸ÀºÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1) ¸Á® (PÀq,À JgÀªÀ®Ä, GzÀÝj) ªÀiÁqÀÄªÀª£

À ÀÄ - ¸Á®UÁgÀ
2) CgÀªv
À ÀÄÛ ªÀµð
À vÀÄA©zÁUÀ £ÀqA ì À – ªÀeÉÆæÃvÀìªÀ
É iÀÄÄªÀ GvÀª
3) CxÀð«®è¢gÀÄªÀÅzÀÄ - ¤gÀxÀðPÀ
4) CºÀAPÁgÀ¢AzÀ ªÀwð¸ÀÄªÀªÀ£ÄÀ – UÀ«ðµÀ×
5) EA¢æAiÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀjZÀAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀÄ – LA¢æAiÀÄ
ÂÚ É PÁtÄªÀÅzÀÄ – UÉÆÃZÀgÀ
6) PÀtU
7) wAUÀ½UÉÆªÉÄä §gÀÄªÀAxÀzÄÀ – ªÀiÁ¸À
8) £Á®ÄÌ gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀÄªÀ eÁUÀ – ZËPÀ
9) §ºÀ¼À ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀªg É É £É£À¦qÀÄªÀAvÀºÀÄzÀÄ – agÀ¸Àägt
À U À ÂÃAiÀÄ
À ÀÄ – ªÁZÁ½
10) §ºÀ¼ÀµÄÀ Ö ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀª£
11) ¨ÉÃgÉAiÀÄªÀgÀ G¥ÀPÁgÀª£ À À£ÀÄ – PÀÈvÀWÀß
À ÀÄß ¸Àäj¸Àzª
12) ªÀÄzsÄÀ gÀªÁV ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ – ªÀÄzsÄÀ gÀ¨sÁ¶
13) ªÀÄÄaÑqÀÄªÀAxÀ «µÀAiÀÄ – UË¥Àå¤ÃAiÀÄ
14) AiÀiÁjUÉ ±ÀvÄÀ æ EgÀÄªÀÅ¢®è – CeÁvÀ±v
À ÀÄæ
15) AiÀÄÄUÀUÀ¼À£ÄÀ ß GAlÄªÀiÁqÀÄªÀªÀ£ÄÀ – AiÀÄÄUÀ ¥Àª
æ Àvð
À PÀ
16) ªÀåxÀðªÁV ªÀiÁvÁqÀ¢gÀÄªÀÅzÀÄ – ªÁPï ¸ÀAAiÀÄªÀÄ
17) ²µÀÖ CxÀªÁ ¸À¨sÀå ¥ÀÄgÀÄµÀ£ÀAvÉ £ÀqA
É iÀÄÄªÀª£
À ÀÄ - ²µÁÖyð
18) ¸ÀzÁ zsÀªÀÄð PÁAiÀÄðzÀ°è ªÀÄUÀß£ÁVgÀÄªÀªÀ£ÄÀ – zsª À ÀÄð¥ÀgÁAiÀÄt
19) ¸ÉÆÃUÀ¸ÁzÀ PÀÆzÀ®£ÀÄß ºÉÆ¢gÀÄªÀª¼ À ÀÄ - ¸ÀÄPÉÃ²
20) ¸ÀÆAiÉÆÃðzÀAiÀÄPÉÌ ªÀÄÄ£Àß JgÀqÀÄ UÀAmÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄ - ¨Áæ»äÃ ªÀÄÄºÀÆvÀð
É ßAzÀjAzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ªÀµÀðzÉÆ¼ÀV£À ¨Á®PÀ – Q±ÉÆÃgÀ
21) ºÀ£Æ
22) ºÀ¸ÀÄ«¤AzÀ GvÀàwÛAiÀiÁzÀ LzÀÄ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ ( ºÁ®Ä, ªÉÆ¸ÀgÀÄ, vÀÄ¥Àà, UÀAd®Ä ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀUÀtÂ JA§ LzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛU¼À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À «Ä±Àæt) - ¥ÀAZÀUÀªåÀ
23) ¸ÀAZÀj¸À®Ä C±ÀPÀåªÁzÀÄzÀÄ (PÀµÀÖªÁzÀÄzÀÄ) – zÀÄUÀðªÀÄ
24) gÁwæAiÀÄ°è ¸ÀAZÀj¸ÀÄªÀªÀ – ¤±ÁZÀgÀ
8.10 zÉÃ±Àå – C£ÀåzÉÃ±Àå ¥ÀzU

À À¼ÀÄ
fÃªÀAvÀ ¨sÁµÉAiÉÆAzÀÄ ¤AvÀ ¤ÃgÁUÀzÉ ºÀjAiÀÄÄªÀ £À¢AiÀÄAvÉAiÉÄÃ C£Àå¨sÁµÉU¼ À À ¸ÀA¥ÀPð À ªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢ vÀ£ßÀ ¥Àz¸ À ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ªÀÈ¢Þ¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. UÀr¨sÁUÀU½ À AzÀ, ªÁå¥ÁgÀ, ªÀåªÀºÁgÀ, DqÀ½vÀzÀ
PÁgÀt, ¥Àª æ Á¸Á£ÀÄ¨sÀªÀ EvÁå¢UÀ½AzÀ C£ÀåzÉÃ±Àå ¥ÀzU À ¼À ÀÄ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¨ÉgÉwªÉ. ºÁUÉAiÉÄ
ªÉÆUÀ®gÀÄ, ¤eÁªÀÄgÀÄ, §ºÀªÄÀ ¤ ¸ÀÄ¯ÁÛ£ÀgÄÀ DqÀ½vÀ £Àq¸ É ÀÄªÁUÀ ¥ÁgÀ¹, GzÀÄð ¨sÁµÉU¼ À À
ºÀ®ªÁgÀÄ ±À§ÝU¼ À ÀÄ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸ÉÃjPÉÆAqÀªÅÀ . CgÀ©â zÉÃ±Àzª À ÀgÀÄ PÀgÁªÀ½ ¥Àz æ ÉÃ±ÀPÌÉ
ªÁå¥ÁgÀPÌÉ §AzÁUÀ D ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ §AzÀªÅÀ . EzÀgÀAvÉ ¥ÉÆÃZÀÄðVÃ¸ÀgÀÄ, ¥sæA É ZÀgÀÄ,
EAVèÃµÀgÀÄ ªÁå¥ÁgÀPÌÉ AzÀÄ §AzÀÄ ©ÃqÀÄ©mÁÖUÀ D ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀzU À ¼
À ÀÆ ¸ÉÃjzÀªÀÅ. EAzÀÆ PÀÆqÀ
CAvÀgïeÁ®, ªÉÆ¨ÉÊ¯ï ªÀÄÄAvÁzÀ «zÀÄå£Áä£À §¼ÀPA É iÀÄ ¥À¨ æ sÁªÀ¢AzÀ C£ÀåzÉÃ±Àå ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ §AzÀÄ
¸ÉÃgÀÄwÛªÉ. EzÉ®èzÉ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¥ÀzUÀ ¼À À ¥Àæ¨sÁªÀ PÀ£ßÀ qÀzÀ ªÉÄÃ¯É C¥ÁgÀªÁVzÉ.
8.11 »AzÀÆ¸ÁÛ¤¬ÄAzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀ ¥ÀzU

À À¼ÀÄ
Cfð, vÀAiÀiÁgÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ, ÇÀ®Ä, gÀ¸ÉÛ, CªÀÄ¯ÁÝgÀ, l¥Á®Ä,
¸ÁºÉÃ§, dÄ¯Áä£É, UÀÄ¯ÁªÀÄ, PÁªÀÄUÁj, PÀÄað, nÃ¥Á¬Ä, vÀºÀ¹Ã¯ÁÝgï,
ºÀªÁ¯ÁÝgï, ¸ÀÄ¨ÉÃzÁgï, zÀ¥ÃÉ zÁgï, CªÀÄ¯ÁÝgï, gÉÊvÀ, PÀAzÁAiÀÄ, PÀbÉÃj,
PÁUÀz,À PÁSÁð£É, QlQ, SÁf, SÁ°, UÀrAiÀiÁgÀ, UÁ§j,
ZÀgA
À r, d£Á¨ï, ¸À¯ÁªÀÄÄ, vÀAiÀiÁgÀÄ, zÀÄPÁ£ï, ªÀÄºÀ¯ï, §AzÉÆÃ§¸ÀÄÛ,
gÀÆ¥Á¬Ä, ºÀÄdÆgÀÄ, EvÁå¢.
8.12 ¥À²ðAiÀÄ£ï ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

PÁSÁð£É, UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ, ªÀiÁ¦ü, ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ, ¹§âA¢, L£Áw, PÉÆvÁé®, Q¢ð, ºÀAUÁ«Ä, vÁjÃPÀÄ,
ªÉÄÊzÁ£À , gÀªÁ£É, vÀSÉÛ, ¥ÉÆÃµÁPÀÄ, CAdÆgÀ, CPÀä¯ï, C§PÁj, DªÀÄzÀÄ, GzÀÝ, PÀgÀª¸
À ÀÛç, PÁUÀzÀ,
PÁ£ÀÆ£ÀÄ, RZÀÄð, UÉÆÃj, d«ÄÃ£ÀÄ, dªÁ£À, dÄ¯Áä£É, vÉÆÃ¥ÀÄ, ¢ªÁ£À, zÉÆÃ¹Û, £ÀªÄÀ Æ£É,
£ËPÀj, ¥ÀgÀz,É ¥Á¬ÄSÁ£É, §AzÀÆPÀÄ, ¨sQÀ ë, gÀÄªÀiÁ®Ä, ®PÉÆÃmÉ, ªÀQÃ®, ¸ÀeÉ, ¸ÁºÉÃ§,
¹¥Á¬Ä, ºÀAUÁ«Ä, EvÁå¢.
8.13 ¥ÉÆÃZÀÄðVÃ¸ï ¤AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
¥ÀUÁgÀ, ¸Á§Æ£ÀÄ, ¥Á¢æ, E¹Ûç, ªÉÄÃdÄ, C£Á£À¸ï, ºÁ¹àl¯ï, ¥É£ÀÄß , gÀ¹Ã¢, §mÁmÉ,
©¸ÀÌvï, vÀA¨ÁPÀÄ, C®ªÀiÁgÀÄ, D¸ÀàvÉæ, E¹Ûç, PÀA¢Ã®Ä, ZÉÆA§Ä, lªÀ®Äè, vÀA¨ÁPÀÄ, ¥ÀUÁgÀ,
¥À¥Áà¬Ä, §mÁtÂ, ªÉÄÃ¹Ûç, ¯ÁnÃ£ÀÄ, ¸ÀàAdÄ, ºÀ®¹£ÀPÁ¬Ä, EvÁå¢.
8.14 CgÉÃ©Pï/CgÀ©â ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ PÀ£ßÀ qÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀ ¥ÀzÀU¼

À ÀÄ
¢£À¹, CªÀiÁ£ÀvÀÄÛ, ºÀeÁªÀÄ, UÀ°ÃdÄ, eÁ«ÄÃ£ÀÄ , vÀPg À ÁgÀÄ, E¸À«, ªÀÄÄ¯ÁªÀÄÄ,
gÁfÃ£ÁªÉÄ, ¸À» , ªÀ¸ÀÆ®Ä, ºÁdj, d¦Û ,dÄ®ÄªÉÄ, zÀ¥sÀÛgï, gÀeÁ, jAiÀiÁ¬ÄÛ, ©¯ï PÀÄ¯ï,
ºÉÊªÁ£ï, ºÀÄdÆgï, CSÉÊgÀÄ, C¦üÃªÀÄÄ, ÇÀ®Ä, E¯ÁSÁ, E¸À«, HzÀÄ§wÛ, PÀ§Æ¯ï, PÀ¸ÀÄ§Ä,
PÁ¬ÄzÉ, ReÁ£É, UÀ°ÃdÄ, oÀAqÁ, vÀPg À ÁgÀÄ, vÀg¨
À ÃÉ vÀÄ, vÀ®Sï, ¢üªiÀ ÁPÀÄ, §AzÀÆPÀÄ. ªÀÄ¹Ã¢,
ªÉÆPÀzÀÝªÄÉ , ¸À®PÀgÀuÉ, ¸ÀªÁ¯ï, ºÀQÃPÀvÀÄÛ, ºÁdj, EvÁå¢.
8.15 GzÀÄð«¤AzÀ §AzÀ ±À§ÞUÀ¼ÀÄ

PÁªÀiï, PÁ¯Á, ZÁAzï, dªÁ»Ãgï, £Àºg
À ï, ¥ÀÆgÀ¨ï, ¥sÀÆ¯ï, ªÀÄÄ¹èA, ±Àºg
À ï, ºÀ°ÝÃ
EvÁå¢.
8.16 EAVèµï¤AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀÅzÀÄ

CqÁé£ïì, DQìd£ï, D¹qï, EAPï, PÀªg À ÄÀ , PÁAUÉæ¸ï, PÁ¦ü, PÁ¯ÉÃdÄ, PÉÆÃmïð, ZÀ®£ï,
eÁ«Änæ, eÉÊ¯ï, nÃ, mÉæöÊ¤AUï, qÁPÀÖgï, qÉæ¸ï, £ÀA§gï, £ÉÆÃmïì, ¥Ánð, ¥Á¸ï, ¥É¤ì¯ï, ¥ÉÃeï,
¥ÉÆ°Ã¸ï, ¥Éæ¸ï, ¥Áè£ï, ¥s¤
À ðZÀgï, ¦ü¯ïä, ¥sÃÉ ¯ï, §¯ïâ, §¸ï, §Æmïì, ¨ÉAZï, ¨Éæqï, ªÀiÁ¸ÀÖgï,
«ÄµÀ£ï, jf¸ÀÖgï, jÃqÀgï, gÉÆÃA, ¯ÉÊ§æj, ¯ÉÊmï, ªÁ°¨Á¯ï, ¸Ànð¦üPÃÉ mï, ¸ÉÊ£ïì, ¸ÀÆÌlgï,
¸ÀÆÌ¯ï, ºÁQ, ºÉÊ¸ÀÆÌ¯ï, ºÁåAqï ©¯ï EvÁå¢.
8.17 ªÀÄgÁp ¥Àæ¨sÁªÀ¢AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

CªÀUq À À, ¥sÀnAUÀ, Q¯Ár, ªÀiÁgÁªÀiÁj, E¹Ûç, zÉÆÃtÂ, ¯ÁUÉÆÃqÀÄ, ZÀPÌÀ gï vÀgÁªÀj, xÉÃmï,
¥Àºt
À Â, zÀqÀÆ
s w, £ÉÆAzÁ¬Ä¸ÀÄ, ¯ÁªÀtÂ, qÉÆÃAV CUÀ¢Ã, C£ÁªÀÄvï, RgÉ, ZÀ¥Áw, ZÁgÁuÉ,
eÁVÃgï, eÉÃ¨ï, vÁeï, zÀÄ©Ãð£ï, ¨ÁgÁ, ªÉÆÃgÀ, «ªÁºï, ±ÉÃPÀqÁ, ¸ÁqÉÃ¸Ávï EvÁå¢.
8.18 »A¢¬ÄAzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀ ¥ÀzÀU¼

À ÀÄ
CZÁ£ÀPï, CAUÀ£ª
À Ár, D¯ÉÆÃZÀ£Á, ªÀÄÄdgÁ¬Ä, D¸Á«Ä, qÁA§gÀÄ, zÀAzÉ, ¥ÉÃmÉ,
§QëÃ¸ÀÄ, gÉÆÃn EvÁå¢.
8.19 ¸ÀA¸ÀÌøvÀ¢AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §A¢gÀÄªÀ ¥ÀzÀU¼

À ÀÄ
§æºÀä, «µÀÄÚ, ªÀÄºÉÃ±Àég,À ¥Àªð À vÀU¼
À À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, £À¢UÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, ZÀvÀÄªÀðtðUÀ¼À
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, ZÀvÀÄgÁ±ÀæªÄÀ UÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, wyUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, UÀæºÀ £ÀPëÀvÀæUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀiÁdzÀ°è
PÉ®ªÉÇAzÀÄ agÀ¥ÀjavÀ ºÉ¸ÀgÄÀ UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EwºÁ¸ÀPÌÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥ÀzU

À ¼
À ÀÄ, PÀÄlÄA§zÀ
¸Àz¸ À ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄ (AiÀÄdªÀiÁ£ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ) – CdÓ, ¦vÀÈ, ªÀiÁvÀÈ. AiÀÄÄUÀ, ªÉÃzÀ , ±Àvª À ÀiÁ£À, ¨sÆ
À «Ä,
±Á¸ÀÛç , DzÉÃ±À, UÀÈºÀ , ¯ÉÆÃ¥À, UÀAUÁ eÁÕ£À, gÁwæ, ¥ÁqÀå«ÄÃ, AiÀÄÄzÀÞ, UÁæªÄÀ , CAUÀ«PÀ®,
CUÀæºÁgÀ, C¢üPÁgÀ, CzsÁåAiÀÄ, C£Àß, DAiÀÄð, GvÀÛg,À G£ÀßvÀ, G¥À¤µÀvÀÄÛ, IÄ¶, KPÀ, PÀª¼ À À,
PÀÄAPÀÄªÀÄ, PÀÈµÁÚ, UÀU£ À À, WÀnPÁ, ZÀPª Àæ Àwð, ZË¥À¢, dUÀvï, d®d£ÀPÀ, eÁÕ£À, vÁt, wy, vÀæAiÀÄ,
zÀAqÀ, zÀ±,À ¢ªÀ¸À, zÉÃªÀvÁ, zsÀÈvÀgÁµÀÖç, £ÀPëÉ, £ÀUÀgÀ, ¤B±ÀåQÛ, £ÉÃvÀæ, £ÉÊIÄvÀå, ¥ÀAZÁ®, C¢üPÁj,
ªÀÈµÀ¨sÀ, ªÀÄAwæ, ¢£ÁAPÀ, ¸ÀºÆ É ÃzÀgÀ, zÉÊ£Àå, ¥s®
À , zsÀªÀÄð, ªÉÊzÀå, G¥À¤µÀvÀÄÛ, ®UÀß, «µÀAiÀÄ,
gÁtÂ, ¸ÀA¸ÁÜ£À, ZÀPª Àæ Àwð, AiÀiÁvÁæ, «µÀÄÚ, ªÉÃzÀ, ªÀÄÄR, ªÀiÁUÀð, ¥ÀÄvÀæ, DªÀÄèd£ÀPÀ, ¯ÉÃ¥À, ¥ÀPæ ÀÈw,
¥ÀPÁé£Àß, ¥ÀvÁæª½ À , ¥À²ª Ñ ÀÄ, ¥ÁqÀå«Ä, ¥ÀÄgÁt, ¥ÀÄj, ¥ÀÈyé, ¥s¯À ÁºÁgÀ, §wÛ, §¸À¢, ¨Át, §æºÀä,
¨sgÀ v
À À, ¨sÆ À «Ä, ªÀÄAUÀ¼ÀªÁgÀ, ªÀÄAwæ, ªÀÄºÀvÀÄÛ, ªÀÄÄ¤, ªÉÆÃPÀë, AiÀÄÄUÀ, AiÀÄÄzÀÞ, gÁd, gÁf, ®Qëöä,
®UÀß¥Àvæ,À ¯ÉÃR£À, ¯ÉÆÃ¥À, ªÀvð À ªÀiÁ£À, ªÁPÀå, ªÁAiÀÄÄ, «zÁå, «¥ÀvÀÄÛ, «ªÀiÁ£À, «±ÉÃµÀ, ªÉÃzÀ,
ªÉÊ±Àå, ±ÀvÀP,À ±ÀvÀªiÀ Á£À, ±ÀvÄÀ æ, ±À§Þ, ²RgÀ, ±ÀÆzÀ,æ ¸ÀAUÀªÄÀ , ¸ÀAzsÁå, ¸ÀA¸ÁÜ, ¸ÀªiÀ ÁUÀªÀÄ, ¸À«ÄvÀÄÛ,
¸Àªð À , ¸ÀºÆ É ÃzÀg,À ¸ÁªÀiÁædå, ¸ÉÆÃªÀÄªÁgÀ, ¸ÁägÀPÀ, ºÀ¸ÀÛ EvÁå¢.
8.20 zÉÃ²ÃAiÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

ºÉÆ®, CQÌ, £É®, ºÀÄ½, PÉÊ, PÁ®Ä, G¥ÀÄà, PÀ®Äè , ºÉÆ¼É, KgÀÄ, PÁ¼ÀÄ ªÀÄÆUÀÄ, £ÉÃ¸ÀgÀ,
Q«, gÁV, eÉÆÃ¼À, PÉÃ¼ÀÄ, MAzÀÄ, J¼ÀÄî, zÀ£À, w£ÀÄß, £ÀÆgÀÄ, ºÉZÀÄÑ, ¨É®è, vÉÆÃl, UÀzÉÝ, ©®Äè,
¸ÁPÀÄ, ¸ÉÆÃgÀÄ, VqÀ, ªÀÄgÀ, ºÁ®Ä, CªÀÄä, ªÀÄ°èU,É ºÀÆ, «ÄÃ£ÀÄ, vÀAzÉ, UÀÄr, PÀgÉzÄÀ , ºÀU® À Ä,
¸ÀtÚ, ¨ÉuÉÚ, §vÀÛ, V½, E°, JuÉÚ, ¹j, C®gÀÄ, DPÀ¼ÀÄ, D¼ÀÄ, JuÉÚ, JgÀqÀÄ, J¼ÀÄî, Q«, UÀzÉÝ, VqÀ,
eÉÆÃ¼À, vÀ¯É, wAUÀ¼ÀÄ, w£ÀÄß, vÀÄ¥Àà, vÉAPÀt, £ÀqÀªÀ½PÉ, ¤ÃgÀÄ, ¨ÉuÉÚ, ªÀÄÆUÀÄ, ªÀÄÆqÀt, ¸ÁgÀÄ,
¸ÉÃgÀÄ, »wÛ®Ä, ºÀÄqÀÄPÀÄ, ºÀÄ®Äè, ºÀÄ½, ºÉÆÃUÀÄ EvÁå¢.
8.21 ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÄÀ :
«zÁåyðUÀ¼ÄÀ F PÉ¼ÀPA
1. ¸ÀªiÀ Á£ÁxÀðPÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ? CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß GzÁºÀgu

À ÉU¼
À À ¸ÀªÉÄÃvÀ «ªÀj¹.
2. «gÀÄzÁÝxÀðPÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ? CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß GzÁºÀgu

À ÉU¼
3. £Á£ÁxÀðPÀ ¥ÀzU
À ¼
À ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ? CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß GzÁºÀgu
À ÉU¼
4. vÀvìÀªÀÄ-vÀzãÀ ªU
À ¼
À ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ «ªÀj¹j? CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß GzÁºÀgu
À ÉU¼
5. zÉÃ±Àå ªÀÄvÀÄÛ C£ÀåzÉÃ±Àå ¥ÀzU

À ½
À VgÀÄªÀ ªÀåvÁå¸ÀªÃÉ £ÀÄ? CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß GzÁºÀgu
À ÉU¼
À À ¸ÀªÄÉ ÃvÀ
«ªÀj¹.

CzsÁåAiÀÄ: MA§vÀÄÛ
PÀA¥ÀÆålgï ºÁUÀÆ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À
PÀA¥ÀÆålgï JA§ EAVèµï ¥ÀzÀ PÀ£ßÀ qÀzÀ°è UÀtPÀAiÀÄAvÀæ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄvÀÛzÉ. UÀtPÀ
J£ÀÄßªÀ ¥Àzª À ÀÅ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ¢AzÀ §A¢zÉ. ¸ÀA¸ÀÌøvÀz°À è UÀtPÀ JAzÀgÉ ¯ÉPÌÀ ºÁPÀÄ, JtÂ¸ÀÄ, PÀÆr¸ÀÄ,
UÀÄtÂ¸ÀÄ JAzÀxð À . eÁUÀwÃPÀgÀtzÀ ¥s® À ªÁV DzsÄÀ ¤PÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ [vÀAvÀæeÁÕ£À (mÉPÁß®f) -
¥ÀAæ iÉÆÃUÀ ¥ÀjeÁÕ£À, ±Á¹ÛçÃAiÀÄ eÁÕ£À. mÉQßPÀ¯ï - ±Á¸ÀÛçPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ: vÁAwæP:À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ
PÀ¯É, «eÁÕ£À PÉÊUÁjPÉ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ] F rfl¯ï (CAPÉUÀ¼À£ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¹
¯ÉPÌÀ ªÀiÁqÀÄªÀ) ºÁUÀÆ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁzÀAvÀºÀ [ºÀ®ªÁgÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÄÀ ß (Text, images,
animation, graphics, audio and vedios) MlÄÖUÀÆr¹ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀAvÀºÀ
vÀAvÀæeÁÕ£À] vÀAvÁæA±À vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÉÃUÀªÁV ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÄÀ ªÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s zÀ°è PÀA¥ÀÆålgï /
UÀtPÀAiÀÄAvÀæªÅÀ PÉÃªÀ® PÀÆrPÀ¼ÉAiÀÄÄªÀ CxÀªÁ UÀÄtÂ¸ÀÄªÀ AiÀÄAvÀæªÁVgÀzÉ ªÀÄ£ÀÄµÀå£À §zÀÄQ£À°è
CªÀ£À DzsÀÄ¤PÀ J¯ÉPÁÖç¤Pïì G¥ÀPg À t
À UÀ½UÉ ºÉÆ¸ÀZÉÊvÀ£ÀåªÀ£ÀÄß vÀAzÀÄPÉÆqÀÄvÁÛ ºÉÆ¸À ºÉÆ¸À
D«µÁÌgÀUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ G£ÀßwAiÀÄ AiÀÄ±À¸Àì£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀ°è MAzÀÄ CzÀÄãvÀ AiÀÄAvÀæªÁV ¥Àjt«Ä¹zÉ.
PÀA¥ÀÆålgï ªÉÆzÀ®Ä PÉÃªÀ® ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À PÉëÃvÀæPÀÌµÉÖÃ ¹Ã«ÄvÀªÁVvÀÄÛ. eÁUÀwÃPÀgt À zÀ
¥s®
À ªÁV GvÁàzÀ£Á PÉëÃvÀæ¢AzÀ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÄÀ ªÀiÁ£Àª£ À À ¨sÁµÁwÃvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sËUÉÆÃ½PÀ
J¯ÉèAiÀÄ£ÀÄß «ÄÃj d£ÀgÀÄ vÀªÄÀ ä vÀªÄÀ äªÀgÀ ¨sÁªÀ£U É ¼
À À£ÄÀ ß ªÀÄÄPÀÛªÁV ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä D£ï¯ÉÊ£ï
¸ÀA¨sÁµÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀºÀPÁgÀª£ À ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛzÉ.
DzsÄÀ ¤PÀ ªÁ¸ÀÄÛ DzsÁjvÀ UÀÈºÀ¤ªÀiÁðtzÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s zÀ°è MAzÀÄ eÁUÀª£ À ÀÄß
PÀA¥ÀÆålgïUÁVAiÉÄÃ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¥Áè£ï£À°è eÁUÀ ©qÀÄªÀµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ PÀA¥ÀÆålgï £ÀªÄÀ ä SÁ¸ÀV
§zÀÄPÀ£ÄÀ ß DªÀj¹©nÖz.É EAzÀÄ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ°è PÀA¥ÀÆålgï ªÀÄvÀÄÛ PÀA¥ÀÆålgï vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ
ªÉÄÃ¯É £ÁªÀÅ CªÀ®A©vÀgÁVzÉÝÃªÉAzÀgÉ ¨ÁåAPï / ¸ÀPÁðj PÀZÉÃj / PÁ¯ÉÃdÄ /
«±Àé«zÁå¤®AiÀÄUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉ®¸ÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s zÀ°è «zÀÄåvï E®èzÉÃ EzÀÄÝ CxÀªÁ
¸Àªð À gï §Äå¹AiÉÄÊVzÀÝgÉ D ¢£ÀzÀ PÉ®¸À DUÀÄªÀÅ¢®è CxÀªÁ ¤zsÁ£ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
MnÖ£À°è PÀA¥ÀÆålgï MAzÀÄ §ºÀÆ¥ÀAiÉÆÃV. AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß CvÀåAvÀ ²ÃWÀæªÁV

ºÁUÉAiÉÄÃ ¸ÀªÄÀ ¥Àð¥ÀPª À ÁV PÀA¥ÀÆålgï §¼À¹ §UÉºÀj¸À§ªÀÅzÀÄ. PÀA¥ÀÆålgï vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ
PÀ°PÉAiÀÄÄ DzsÄÀ ¤PÀ §zÀÄQ£À ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀiÁV ¥Àæw©A©vÀªÁVzÉ.
9.1 ‘PÀ’ ªÀÄvÀÄÛ ‘§’ §gÀºÀ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼ÄÀ

PÀA¥ÀÆålgï ªÀÄÆ®PÀªÃÉ PÀ£ßÀ qÀªÀ£ÄÀ ß ªÀåªÀºjÀ ¸À¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄßªÀªÀjUÉ ‘PÀ’ ªÀÄvÀÄÛ ‘§’ §gÀºÀ
vÀAvÁæA±ÀUÀ¼ÀÄ eÁjAiÀÄ°èªÉ. ‘PÀ’ §gÀºÀ vÀAvÁæA±Àª£ À ÀÄß PÀ£ßÀ qÀzÀ PÉ.¦.gÁªïgÀªÀgÀÄ PÀ£ßÀ qÀzÀ SÁåvÀ
¯ÉÃRPÀgÁzÀ C.£À.PÀÈµÀg
Ú ÁAiÀÄgÀ ºÉ¸Àj£À°è C©üªÈÀ ¢Þ¥Àr¹gÀÄvÁÛg.É PÀ §gÀºz À À ¥ÀjµÀÌøvÀ DªÀÈwÛAiÀiÁV
‘§’ §gÀºÀ vÀAvÁæA±ÀªÅÀ gÀÆ¥ÀÄUÉÆArzÉ. EAVèµï ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀtðªÀiÁ¯ÉUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¹PÉÆAqÀÄ

PÀA¥ÀÆålgï£À°è PÁAiÀÄð¹¢ÞUÆ É ½¸À§®è ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ‘§’ §gÀºÀ vÀAvÁæA±ÀªÅÀ ºÉÆA¢zÉ. PÀ£ßÀ qÀzÀ
ªÀÄnÖUÉ F JgÀqÀÄ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ ºÉZÀÄÑ C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀªÁVzÀÄÝ PÀ£ßÀ qÀ PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ
§gÀªÀtÂUAÉ iÀÄ°è «²µÀÖ ¸ÁÜ£Àª£
À ÀÄß ¥ÀqÉ¢ªÉ.
9.2 PÀA¥ÀÆålgï ªÀÄÄSÁAvÀgÀ PÀ£ÀßqÀzÀ mÉÊ¦AUï

PÀA¥ÀÆålgï£À QÃ ¨ÉÆÃqïð£À°è EAVèµï ªÀtðªÀiÁ¯ÉAiÀÄ 26 CPÀëgÀUÀ½zÀÄÝ CzÀgÉÆ¼ÀUÉ
PÀ£ßÀ qÀzÀ 49 CPÀëgÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀªÄÀ xÀðªÁV ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ±À ºÁUÀÆ ¼À
ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, C ¬ÄAzÀ ¼À ªÀgÉV£À 49 CPÀëgÀUÀ¼À£ÄÀ ß KPÀ QÃAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ mÉÊ¥ï
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
±À CPÀëgÀª£
À ÀÄß ²¥sïÖ eÉÆvÉUÉ J¸ï (S) C£ÀÄß §¼À¹ mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. CzÉ jÃw ¼ÀÀ
CPÀëgª À À£ÄÀ ß ²¥sïÖ eÉÆvÉUÉ J¯ï (L) C£ÀÄß §¼À¹ mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. ºÁUÉAiÉÄ ‘²¥sïÖ’ (Shift)
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢üvÀ CPÀëgU À ¼
À À QÃUÀ¼£
À ÀÄß §¼À¹ ¸ÀA¥ÀÆtð PÁUÀÄtÂvÁPÀëgÀU¼À À£ÄÀ ß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
PÀ£ßÀ qÀzÀ ªÀåAd£ÀU¼ À ÀÄ, C£ÀÄ¸ÁégÀ, CPÁðªÀvÄÀ Û, CzsÁðPÀëgÀ aºÉß, UÀÄtÂvÁPÀëgU À ¼
À ÀÄ, ¸ÀAAiÀÄÄPÁÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ «¸ÀUÀðUÀ½UÉ, ²¥sïÖ ºÁUÀÆ J¥sï (F) QÃ eÉÆvÉUÉ ¸ÀA§A¢üvÀ CPÀëgÀzÀ QÃUÀ¼À£ÄÀ ß
G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. J¯Áè ªÀÄºÁ¥Áæt ªÀÄvÀÄÛ ¢ÃWÁðPÀëgU
À ½
À UÉ ²¥sïÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢üvÀ CPÀëgU
À ¼
À À£ÄÀ ß
G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àzz
À À°èAiÀÄ ©AzÀÄ (A)C£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ®Ä ²¥sïÖ JªÀiï (M)
C£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ.
PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CAVÃPÀÈvÀªÁzÀ QÃ°ªÀÄuÉ «£Áå¸Àª£

À ÀÄß PÉ¼ÀPA
À qÀ avÀæz°
À è
vÉÆÃj¹zÉ.
mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÀ£ßÀ qÀzÀ CPÀëgÀ ºÁUÀÆ CzÀPÌÉ ¨ÉÃPÁzÀ ¨ÉÃPÁzÀ PÀA¥ÀÆålgï QÃ /
QÃUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÃUÉ §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß F PÉ¼ÀPA À qÀAvÉ «ªÀj¸À¯ÁVzÉ.
mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÀ£ÀßqÀzÀ CPÀëgÀ ¨ÉÃPÁzÀ CPÀëgÀPÉÌ PÀA¥ÀÆålgï QÃ / QÃUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸¨ À ÉÃPÁzÀ «zsÁ£À
¸ÀÆZÀ£É: PÀA¥ÀÆålgï£À QÃ ¨ÉÆÃqÀð£À°è PÁå¥Àì ¯ÁPï C£ï CVzÀÝgÉ, AiÀiÁªÀÅzÉ §l£ï
C£ÀÄß MwÛzÁUÀ D QÃUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¢ÃWÀð/ ªÀÄºÁ¥Áæt CPÀëgÀªÅÀ ¹ÌçÃ£ï ªÉÄÃ¯É
ªÀÄÆqÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ, PÁå¥Àì¯ÁPï D£ï CVzÉAiÉÆÃ E®èªÉÇÃ JAzÀÄ
RavÀ¥r À ¹PÉÆÃ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ.
C a
D Shift + a
E i
F Shift + i
G u
H Shift + u
ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¢zÉ
mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÀ£ÀßqÀzÀ ¨ÉÃPÁzÀ CPÀëgÀPÉÌ PÀA¥ÀÆålgï QÃ /

CPÀëgÀ QÃUÀ¼£
À ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÁzÀ «zsÁ£À
J e
K Shift + e
L Shift + y
M o
N Shift + o
O Shift + v
CA a + Shift + m
C: a + Shift + h
PÀ k
R Shift + k
UÀ g
WÀ Shift + g
k z
ZÀ c
bÀ Shift + c
d j
gÀhÄ Shift + j
Y Shift + z
l q
oÀ Shift + q
qsÀ w
qsÀ Shift + w
t Shift + n
vÀ t
xÀ Shift +t
zÀ d
zsÀ Shift + d
£À n
¥À p
¥sÀ Shift + p
ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¢zÉ
mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÀ£ÀßqÀzÀ ¨ÉÃPÁzÀ CPÀëgÀPÉÌ PÀA¥ÀÆålgï QÃ /

CPÀëgÀ QÃUÀ¼£
À ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÁzÀ «zsÁ£À
§ b
¨sÀ Shift + b
ªÀÄ m
AiÀÄ y
gÀ r
® l
ªÀ v
±À Shift + s
µÀ x
¸À s
ºÀ h
¼À Shift + l
PÀë k + f +x
PÁUÀÄtÂvÀPÁÌV QÃ/ QÃUÀ¼£

À ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÁzÀ «zsÁ£À
PÀ k
PÁ k + shift + a
Q ki
QÃ k + shift + i
PÀÄ ku
PÀÆ k + shift + u
PÉ ke
PÉÃ k + shift + e
PÉÊ k + shift + y
PÉÆ k + shift + r
PÉÆÃ ko
PË k + shift + v
PÀA k + shift + m
PÀB k + shift + h
EzÉÃ jÃw PÀ ¬ÄAzÀ ¼À ªÀgÉV£À PÁUÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÉ.

PÀ£ÀßqÀzÀ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÃUÉ mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÉA§ÄzÀ£ÀÄß F PÉ¼ÀPA

À qÀ mÉÃ§¯ï£À°è
«ªÀj¸À¯ÁVzÉ.
PÀ£ÀßqÀzÀ MvÀÛPÀëgÀU¼
À ÀÄ/ ¨ÉÃPÁzÀ MvÀÛPÀëgÀPÉÌ CxÀªÁ ¥ÀzÀ /¥ÀzÀUÀ½UÉ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ §¼À¸À¨ÉÃPÁzÀ QÃ UÀ¼ÄÀ .
vÀÛ tft
ZÀÑ cfc
UÉ ge
PÀë kfx
¸Àà sfp
µÀÖ xfq
£Àß nfn
tÚ shift + n f + shift + n
ªÀÄä mfm
¥Àà pfp
A Shift + m
PÀÌ kfk
PÁÌ kfk shift + a
vÀæ tfr
OµÀzsÀ shift + v x shift+ d
C¥Àà apfp
CªÀÄä amfm
vÀAzÉ t shift + m de
vÁ¬Ä T shift + a yi
UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ Gurug shift + lu
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ pfr shift + a shift + m shift + su p shift+ a lru
²PÀëPÀgÀÄ Shift+ s kfx kru
²æÃ shift + s fr shift + i
qÁ w shift + a
Dl shift + a q
¥ÁoÀ p shift + a shift+ q
¥ÀÄ¸ÀÛPÀU¼À ÀÄ Pu sft kg shift +lu
¥É£ÄÀ ßUÀ¼ÀÄ Pe nfnu g shift +lu
«¨sÁUÀ vi shift + b shift + a g
vÀgU À w
À trgti
ªÀÄ£É mne
±Á¯É shift + s shift + a le
«eÁÕ£À Vi jfz shift + a n

vÀAvÀæeÁÕ£À T shift + m tfr jfz shift + a n
²PÀët shift + s kfx shift + n
PÁ¯ÉÃdÄ k shift + a l shift + e ju
PÀ£ÁðlPÀ K n shift + a shft + f qk
«zÁå¨Áå¸À vi dfy shift + a bfy shift + a s
«zÁåyð vi dfy shift + a shift + t i shift + f
ªÀÄUÀ mg
ªÀÄUÀ¼ÀÄ mg shift + lu
PÁgÀÄ k shift + a ru
§¸ÀÄì b sfsu
gÀ¸ÉÛ r sfte
9.3 PÀ£ÀßqÀ - PÀA¥ÀÆålgï ±À§ÝPÉÆÃ±À
PÀA¥ÀÆålgïUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¨sÁUÀU¼

À À£ÄÀ ß ºÁUÀÆ CzÀgÀ ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU À À¼À£ÄÀ ß (nQßPÀ¯ï
lªÀÄìð) G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÁUÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®àqÀÄªÀ EAVèµï ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß PÀ£ßÀ qÀzÀ°è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ
¥ÀzU
À ½
À AzÀ PÀgÉAiÀÄÄªÀÅ¢®è. §zÀ¯ÁV EAVèµï ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀzU À ¼
À À£ßÉ Ã PÀ£ßÀ rÃPÀgÀtUÉÆ½¹PÉÆAqÀÄ
(°¥ÁåAvÀgÀ ªÀiÁvÀæ ªÀiÁr) §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ PÉ®ªÀ£ÄÀ ß
GzÁºÀj¸À¯ÁVzÉ.
Adware- DqïªÉÃgï - eÁ»ÃgÁwUÁV (¥ÀæPÀluÉUÁV) ¸ÀzÝÀ ¥Àr¹zÀ vÀAvÁæA±À.

ALU- JJ¯ïAiÀÄÄ (CxïðªÉÄnPï ¯ÁfPï AiÀÄÄ¤mï; PÀA¥ÀÇålgï, ¸Áämïð¥sÉÇÃ£ï ªÀÄÄAvÁzÀ «zÀÄå£Áä£À
¸ÁzsÀ£ÀU¼
À À ¸ÉAlæ¯ï ¥Áæ¸¹
É AUï AiÀÄÄ¤mï£À(¹¦AiÀÄÄ) MAzÀÄ ¨sÁUÀ. zÀvÁÛA±À ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉAiÀÄ°è CUÀvåÀ ªÁzÀ CAPÀUÀtÂvÀ
ºÁUÀÆ vÀPÀðzÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ EzÀgÀ dªÁ¨ÁÝj.)
Antivirus- DAnªÉÊgÀ¸ï [PÀÄvÀAvÁæA±ÀUÀ¼À (ªÀiÁ¯ïªÉÃgï) PÁl¢AzÀ ¥ÁgÁUÀ®Ä £Égª

À ÁUÀÄªÀ vÀAvÁæA±À.]
API- J¦L (C¦èPÉÃ±À£ï ¥ÉÇæÃUÁæªÀiï EAlgï¥sÉÃ¸ï; JgÀqÀÄ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ «¤ªÀÄAiÀÄ
¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
Application Software- C¦èPÉÃ±À£ï ¸Á¥sïÖªÉÃgï (§¼ÀPÉzÁgÀ£À ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±Àª£À ÀÄß ¥ÀÇgÉÊ¹PÉÆ¼Àî®Ä
£Égª
À ÁUÀÄªÀ vÀAvÁæA±À.)
Attachment - CmÁåZïªÉÄAmï [EªÉÄÃ¯ï ¸ÀAzÉÃ±ÀzÀ eÉÆvÉUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀ PÀqÀvÀ (¥sÉÊ¯ï / ¥sÉÆÃ®Øgï)]
Autoplay- DmÉÆÃ¥ÉèÃ (PÀqÀvÀUÀ¼ÄÀ , vÀAvÁæA±ÀUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄVµÀÖªÁzÀUÀ vÁªÉÃ ZÁ®Æ DUÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ.)
Bandwidth - ¨ÁåAqï«qïÛ (AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀA¥ÀPÀð MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ CªÀ¢Aü iÀÄ°è JµÀÄÖ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ zÀvÁÛA±ÀzÀ
ºÀjªÀ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸À§®èzÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀgÀ ªÀiÁ¥À£À.)
Big Data- ©Uï qÉÃmÁ (§ºÀ¼À Që¥ÀæªÁV ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ°è ¸ÀÈ¶ÖAiÀiÁUÀÄªÀ zÀvÁÛA±À.)
Bit - Byte- ©mï - ¨ÉÊmï (rfl¯ï gÀÆ¥ÀzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¥Àª
æ ÀiÁtªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä§¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ CvÀåAvÀ
¸ÀtÚ KPÀªiÀ Á£ÀU¼
À ÀÄ.)
Bluetooth- §ÆèlÆvï [¥Àg¸À ÀàgÀ ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ°ègÀÄªÀ «zÀÄå£Áä£À ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ ¤¸ÀÛAvÀÄ (ªÉÊgï¯É¸ï) ¸ÀAªÀºÀ£À
ºÁUÀÆ PÀqÀvÀUÀ¼À «¤ªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£À.]
Browser - ¨Ëæ¸gÀ ï («±ÀéªÁå¦ eÁ®zÀ°ègÀÄªÀ eÁ®vÁtUÀ¼£À ÀÄß PÀA¥ÀÇålj£À°è «ÃQë¸À®Ä §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ

vÀAvÁæA±À.)
Buffer- §¥sÀgï (MAzÉq¬

É ÄAzÀ E£ÉÆßAzÉqU
É É ªÀiÁ»wAiÀÄ ªÀUÁðªÀuÉ AiÀiÁUÀÄªÁUÀ CzÀ£ÀÄß vÁvÁÌ°PÀªÁV
G½¹lÄÖPÉÆ¼Àî®Ä §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ ªÉÄªÉÆjAiÀÄ ¨sÁUÀ; »ÃUÉ G½¹lÄÖPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ §¥sÀjAUï JAzÀÄ ºÉ¸g
À ÀÄ.)
Cache- PÁå±ï (¥ÀzÃÉ ¥ÀzÉÃ §¼À¸ÀÄªÀ ¤zÉðÃ±À£ÀU¼À À£ÀÄß, zÀvÁÛA±Àª£À ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀPÌÉ ¹UÀÄªÀAvÉ G½¹lÄÖPÉÆ¼Àî®Ä
§¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
Carrier Billing- PÁåjAiÀÄgï ©°èAUï (ªÉÆ¨ÉÊ¯ï §¼À¹ PÉÆAqÀ ªÀ¸ÄÀ Û-¸ÉÃªÉUÀ½UÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß
ªÉÆ¨ÉÊ¯ï ©¯ï eÉÆvÉAiÀÄ¯ÉèÃ ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
CC- Bcc- ¹¹ - ©¹¹ (PÁ§ð£ï PÁ¦ ºÁUÀÆ ¨ÉèöÊAqï PÁ§ð£ï PÁ¦; ©¹¹AiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ MAzÉÃ
¸À®PÉÌ ºÀ®ªÀjUÉ EªÉÄÃ¯ï C£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸À§ºÀÄzÀÄ. CzÀgÉ ©¹¹ AiÀiÁgÀÄ AiÀiÁjUÉ PÀ¼ÀÄ»¹zÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß
gÀºÀ¸åÀ ªÁVqÀÄvÀÛzÉ.)
Clipboard - Qè¥ï¨ÉÆÃqïð (PÁ¦ ªÀiÁrPÉÆAqÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß E£ÉÆßAzÉqÉ §¼À¸ÀÄªÀªgÀ ÉUÉ G½¹lÄÖ PÉÆ¼ÀÄîªÀ
¸Ë®¨såÀ .)
Cloud Computing- PËèqï PÀA¥ÀÇånAUï (vÀAvÁæA±À, ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ ¸ÁªÀÄxÀðå, ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀuÉUÉ ¸ÀÜ¼ÁªÀPÁ±À
ªÀÄÄAvÁzÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß CAvÀge
À Á®zÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÁUÀ ¨ÉÃPÁzÀAvÉ MzÀV¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
Communications Satellite -PÀªÄÀ Æå¤PÉÃ±À£ïì ¸ÁåmÉ¯ÉÊmï (¸ÀAªÀºÀ£ÀPÁÌV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ
G¥ÀUæº
À À.)
Compile- PÀA¥ÉÊ¯ï [ªÉÄÃ®Ä¸ÀÛgÀzÀ (ºÉÊ ¯ÉªÉ¯ï) ¥ÉÇæÃUÁæ«ÄAUï ¨sÁµÉAiÀÄ°èè §gÉzÀ PÀæªÀÄ«¢üAiÀÄ£ÀÄß PÀA¥ÀÇåljUÉ
CxÀðªÁUÀÄªÀ AiÀÄAvÀ¨
æ sÁµÉAiÀÄ°è ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ.]
Computerization – UÀtQÃPÀgÀt
Computerize – UÀtQÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
Cryptography- Qæ¥ÉÇÖÃUÀæ¦ü (ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄgÀQëvÀ gÀÆ¥ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CzÀ£ÀÄß
eÉÆÃ¥Á£ÀªiÀ ÁqÀÄªÀ «eÁÕ£À.)
Device Driver- rªÉÊ¸ï qÉæöÊªÀgï (PÀA¥ÀÇåljUÉ eÉÆÃr¹zÀ AiÀÄAvÁæA±ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV PÉ®¸ÀªÀiÁqÀ®Ä
CUÀvåÀ ªÁzÀ vÀAvÁæA±À.)
Digital Library- rfl¯ï ¯ÉÊ§æj («zÀÄå£Áä£À gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀÅ¸ÀÛPUÀ À¼À ¸ÀAUÀæºÀ.)
Digital Signature- rfl¯ï ¹UÉßÃZÀgï [ªÀiÁ»wAiÀÄ zÀÈrüÃPÀgt
À PÉÌ (CxÉAnPÉÃ±À£ï) §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ «zsÁ£À;
rfl¯ï gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀqv
À ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁgÀÄ zÀÈrüÃPÀj¹zÁÝgÉ JAzÀÄw½zÀÄPÉÆ¼Àî®Ä EzÀÄ £Égª
À ÁUÀÄvÀÛzÉ.]
e-book- E-§ÄPï (E¯ÉPÁÖç¤Pï §ÄPï; PÀA¥ÀÇålgï, ªÉÆ¨ÉÊ¯ï ¥sÉÇÃ£ï, mÁå¨Éèmï,E-§ÄPï jÃqÀgï ªÀÄÄAvÁzÀ
¸ÁzsÀ£ÀU¼
À À°è NzÀ§ºÀÄzÁzÀ «zÀÄå£Áä£À gÀÆ¥ÀzÀ ¥ÀÅ¸ÀÛP.À )
Electronic computer – «zÀÄå£Áä£À PÀA¥ÀÇålgï
Encoding - J£ïPÉÆÃrAUï (PÀA¥ÀÇålj£ÀAvÀºÀ ¸ÁzsÀ£ÀU¼À À°è zÁR°¹zÀ ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß ¢éªiÀ Á£À ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ
CAQUÀ¼À gÀÆ¥ÀPÌÉ ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ.)
Encryption- J£ïQæ¥ï±À£ï (UÀÆqsÀ °¦ÃPÀgÀt; eÁ®UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁ»w gÀªÁ¤¸ÀÄªÁUÀ ¤¢ðµÀÖ ¸ÀÆvÀæ§¼À¹
UÀÆqsÀ°¦AiÀÄ£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀCzÀÄ «¼Á¸ÀzÁgÀjUÉ ªÀiÁvÀæ vÀ®Ä¥ÀÅªÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ.)
End User- JAqï AiÀÄÆ¸Àgï (AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÀAvÁæA±À CxÀªÁ vÀAvÁæA±À ¸ÉÃªÉAiÀÄ §¼ÀPÉzÁgÀg£À ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ
ºÉ¸g
À ÀÄ.)
e-waste- E-ªÉÃ¸ïÖ (E¯ÉPÁÖç¤Pï ªÉÃ¸ïÖ; PÀ¸ÀzÀ gÁ² ¸ÉÃgÀÄªÀ ¤gÀÄ¥ÀAiÀÄÄPÀÛ «zÀÄå£Áä£À ¸ÁzsÀ£ÀU¼À À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÄÀ ªÀ
ºÉ¸g
À ÀÄ.)
Extranet- JPïìmÁæ£Émï (¤§ðA¢üvÀ ¥ÀæªÃÉ ±À«gÀÄªÀ EAmÁæ£Émï C£ÀÄß eÁ®vÁtªÉÇAzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀæªÃÉ ²¸À®Ä
C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
Face recognition- ¥sÉÃ¸ï gÉPÀVß±À£ï (ªÀÄÄRZÀAiÉÄðAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£À.)
FAQ- J¥sïJPÀÆå [¦üæÃPÉéAmï° D¸ïÌqï PÉé±ÑÀ£ïì (¥ÀzÃÉ ¥ÀzÉÃ PÉÃ¼À¯ÁUÀÄªÀ ¥Àæ±ßÉ UÀ¼ÄÀ ); AiÀiÁªÀÅzÉ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ
¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÉÃ¼À§ºÀÄzÁzÀ ¥Àæ±ßÉ UÀ¼ÄÀ .]
Flash Memory - ¥sÁè÷å±ï ªÉÄªÉÆj («zÀÄåvïZÀÑQÛ E®è¢zÀÝgÀÆ zÀvÁÛA±Àª£À ÀÄß ¸ÀäøwAiÀÄ°èlÄÖPÆ
É ¼ÀÄîªÀ MAzÀÄ
ªÀiÁzÀåªÀÄ.)
Flowchart - ¥sÉÇèÃZÁmïð (¥ÀæªÁºÀ£ÀPÉë; AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀÄÄV¸ÀÄªÀªÀgVÉ £À J®è
ºÉeÓÉUÀ¼À£ÀÆß avÀægÀÆ¥ÀzÀ°è ¥Àæw¤¢ü¸ÄÀ ªÀ £ÀPëÉ.)
Fragmentation - ¥sÁæUÉäAmÉÃ±À£ï (®¨sÀå«gÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÁªÀPÁ±ÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV MAzÉÃ PÀqÀvÀzÀ vÀÄtÄPÀÄUÀ¼£À ÀÄß

ºÁqïð r¸ïÌ£°
À è ¨ÉÃgÉ¨ÃÉ gÉ PÀqÉ G½¹qÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ.)
FTP- J¥sïn¦ (¥sÉÊ¯ï mÁæ£ïì¥sÀgï ¥ÉÇæÃmÉÆÃPÁ¯ï; AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁ®zÀ ¸ÀA¥ÀPÀðzÀ°ègÀÄªÀ PÀA¥ÀÇålgÀÄUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ
PÀqÀvÀUÀ¼À «¤ªÀÄAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÁUÀ ¥Á°¸À¨ÃÉ PÁzÀ ²µÁÖZÁgÀ.)
Function Key- ¥sÀAPÀë£ï QÃ[PÀA¥ÀÇålgï QÃ¨ÉÆÃrð£À°è ¤¢ðµÀÖ ¥ÀÇªÀð ¤zsÁðjvÀ PÉ®¸ÀUÀ½UÁV
(¥sÀAPÀë£ï)§¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ QÃ.]
Geofencing- fAiÉÆÃ¥sÉ¤ìAUï [ªÉÆ¨ÉÊ¯ï D¥ïUÀ¼ÄÀ (CxÀªÁ f¦J¸ï §¼À¸ÀÄªÀ E£ÁßªÀÅzÉÃ¸ÁzsÀ£À) ¤¢ðµÀÖ

¥ÀæzÃÉ ±Àz°
À èzÁÝUÀ ¤¢ðµÀÖ jÃwAiÀÄ°èªÀwð¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .]
Hardware -ºÁqïðªÉÃgï (AiÀÄAvÁæA±À; PÀA¥ÀÇålgï CxÀªÁ E£ÁßªÀÅzÉÃ «zÀÄå£Áä£À ¸ÁzsÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J®è
¨sËwPÀ ¨sÁUÀU¼
À ÀÄ).
HDMI- JZïrJAL (ºÉÊ qÉ¥¤ sÀ ±À£ï ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ EAlgï¥sÉÃ¸ï; G£ÀßvÀ UÀÄtªÀÄlÖzÀ
«ÃrAiÉÆÃ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À£ÀÄß CzÀµÀÆÖ GvÀÛªÀÄUÀÄtªÀÄlÖz°À è «ÃQë¸À®Ä C£ÀÄªÀÅªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£À.)
Icon- LPÀ£ï (AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀqÀvÀ, vÀAvÁæA±À CxÀªÁ CzÀgÉÆ¼ÀV£À ¤¢ðµÀÖ ZÀlÄªÀnPÉU¼À À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÄÀ ªÀ avÁævÀäPÀ
¸ÀAPÉÃvÀ.)
Image Compression- EªÉÄÃeï PÀA¥Éæ±À£ï (avÀægÀÆ¥ÀzÀ PÀqÀvÀUÀ¼À UÁvÀæª£À ÀÄß PÀÄVÎ¸À®Ä §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ vÀAvÀæ.)
IMPS- LJA¦J¸ï (E«ÄäÃrAiÉÄmï ¥ÉÃªÉÄAmï ¸À«ð¸ï, JgÀqÀÄ ¨ÁåAPï SÁvÉU¼À À £ÀqÄÀ ªÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ¯ÁèzÀgÆ
À PÀÆqÀ¯É/vÀPëÀt ºÀt ªÀUÁðªÀuÉ ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ¸ÉÃªÉ.)
Inbox – Outbox- E£ï¨ÁPïì - Omï¨ÁPïì (EªÉÄÃ¯ï SÁvÉAiÀÄ°è £ÀªÄÀ UÉ §AzÀ ¸ÀAzÉÃ±ÀU¼À ÀÄ EgÀÄªÀ
¥sÉÇÃ®ØjUÉ E£ï¨ÁPïì JAzÀÄ ºÉ¸g À ÀÄ. £ÁªÀÅ PÀ½¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÉÃ±ÀU¼
À ÀÄ «¼Á¸ÀzÁgÀjUÉ gÀªÁ£ÉAiÀiÁUÀÄªÀªÀgU
É ÀÆ
G½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥sÉÇÃ®ØjUÉ Omï¨ÁPïì JAzÀÄ ºÉ¸gÀ ÀÄ.)
Interface- EAlgï¥sÉÃ¸ï (CAvÀgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ¸ÁzsÀ£À; «zÀÄå£Áä£À ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÄÀ ºÁUÀÆ §¼ÀPÉzÁgÀgÀ £ÀqÄÀ ªÉ-
CxÀªÁ - MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ «zÀÄå£Áä£À ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¥Àg¸
À ÀàgÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
Internet- EAlgï£Émï (CAvÀgÀeÁ®; C£ÉÃPÀ PÀA¥ÀÇålgï eÁ®UÀ¼À CAvÀgï¸ÀA¥ÀPÀð¢AzÀ gÀÆ¥ÀÅUÉÆAqÀ
ªÀÄºÁeÁ®.)
Internet of Things- EAlgï£Émï D¥sï yAUïì (ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À CAvÀgÀeÁ®; ¤vÀåzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ
ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÆßCAvÀgÀeÁ®zÀ ªÁå¦ÛUÉ vÀAzÀÄ CªÀÅUÀ¼Æ
É qÀ£É ªÀiÁ»w «¤ªÀÄAiÀÄ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ¥ÀjPÀ®à£.É )
Intranet – EAmÁæ£Émï (SÁ¸ÀV ¤¢ðµÀÖ UÀÄA¦£À°ègÀÄªÀ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼£À ÀÄß PÀÆr¸ÀÄªÀAvÀºÀ £ÉmïªÀPïð.)
IP Address- L¦ CqÉæ¸ï (CAvÀgÀeÁ®zÀ ¸ÀA¥ÀPðÀ zÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁzsÀ£Àª£À ÀÆß ¥ÀævåÉ ÃPÀªÁV UÀÄgÀÄw¸À®Ä
§¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ «¼Á¸À.)
ISP- LJ¸ï¦ (EAlgï£Émï ¸À«ð¸ï ¥ÉÇæªÉÊqÀgï; CAvÀgÀeÁ® ¸ÀA¥ÀPðÀ MzÀV¸ÀÄªÀ ¸ÀA¸ÉÜ.)
IT- E£ï¥sÀªÄÉ ðÃ±À£ï mÉPÁß®f (ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À) [The development, implementation, and
maintenance of computer hardware and software systems to organize and communicate
information electronically.]
IT - ICT- Ln - L¹n [E£ï¥sÀªÄÉ ðÃ±À£ï mÉPÁß®f (ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À) ºÁUÀÆ E£ï¥sÀªÄÉ ðÃ±À£ï DAqï
PÀªÀÄÆå¤PÉÃ±À£ï mÉPÁß®f (ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀe
æ ÁÕ£À) JA§ ºÉ¸g
À ÀÄUÀ¼À ºÀæ¸éÀgÆ
À ¥ÀU¼
À ÀÄ.]
Keyboard- QÃ¨ÉÆÃqïð (QÃ°ªÀÄuÉ; §¼ÀPÉzÁgÀgÄÀ mÉÊ¥ï ªÀiÁrzÀÝ£ÀÄß PÀA¥ÀÇåljUÉ vÀ®Ä¦¸ÀÄªÀ AiÀÄAvÁæA±À.)
Malware- ªÀiÁ¯ïªÉÃgï (PÀÄvÀAvÁæA±À; PÀA¥ÀÇålgï - ¸Áämïð¥sÉÇÃ£ï ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÁzsÀ£ÀU¼À À PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉ
vÉÆAzÀgÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÉßÃ GzÉÝÃ±ÀªÁVlÄÖPÆ
É AqÀ vÀAvÁæA±À.)
Mbps- JA©¦J¸ï (ªÉÄUÁ©mïì ¥Àgï ¸ÉPÉAqï; zÀÆgÀ¸ÀA¥ÀPðÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ°è zÀvÁÛA±À ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÉÃUÀª£À ÀÄß
C¼ÉAiÀÄÄªÀ ªÀiÁ£ÀzA
À qÀUÀ¼À¯ÉÆèAzÀÄ.)
MNP- JAJ£ï¦ (ªÉÆ¨ÉÊ¯ï £ÀA§gï ¥ÉÇÃlð©°n; ªÉÆ¨ÉÊ¯ï ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÉAiÉÄÃ G½¹PÉÆAqÀÄ ¸ÉÃªÁ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
Modem- ªÉÆÃqÉªiÀ ï (ªÀiÁqÀÄå¯ÉÃlgï-rªÀiÁqÀÄå¯ÉÃlgï' J£ÀÄßªÀÅzÀgÀ ¸ÀAQë¥ÀÛ gÀÆ¥À;CAvÀge
À Á® ¸ÀA¥ÀPÀð
¥ÀqA
É iÀÄ®Ä CvÀåUÀvÀåªÁV ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁzsÀ£À.)
NFC- J£ïJ¥sï¹ (¤AiÀÄgï ¦üÃ¯ïØ PÀªÀÄÆå¤PÉÃ±À£ï; ¥Àg¸À ÀàgÀ ¸À«ÄÃ¥À «gÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£ÀU¼À À £ÀqÄÀ ªÉ ¤¸ÀÛAvÀÄ
¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£À)
OCR- N¹Dgï (D¦ÖPÀ¯ï PÁågÉPÀÖgï gÉPÀVß±À£ï; ªÀÄÄ¢ævÀ CxÀªÁ PÉÊ§gÀºÀzÀ CPÀëgÀU¼À À£ÀÄß PÀA¥ÀÇålgï
¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ UÀÄgÀÄw¹ avÀægÀÆ¥À¢AzÀ ¥ÀoåÀ gÀÆ¥ÀPÉÌ §zÀ°¹PÉÆqÀÄªÀ vÀAvÁæA±À.)
OFC- NJ¥sï¹ (D¦ÖPÀ¯ï ¥sÉÊ§gï PÉÃ§¯ï; CwªÉÃUÀzÀ ªÀiÁ»w ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ F
PÉÃ§®ÄèUÀ¼Æ
É ¼ÀUÉ D¦ÖPÀ¯ï ¥sÉÊ§gïUÀ¼ÉA§ UÁf£À J¼ÉUÀ¼ÄÀ EgÀÄvÀÛªÉ.)
Open Source- N¥À£ï¸ÉÆÃ¸ïð (§¼À¸®

À Ä, ºÀAZÀ®Ä ºÁUÀÆ §zÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ªÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±À «gÀÄªÀ vÀAvÁæA±À;
À è ‘ªÀÄÄPÀÛ vÀAvÁæA±À’UÀ¼A
EªÀ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀz° É zÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.)
OTA- NnJ (NªÀgï ¢ Kgï; ªÉÆ¨ÉÊ°£ÀAvÀºÀ «zÀÄå£Áä£À ¸ÁzsÀ£ÀU¼À À°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
PÀA¥ÀÇålgï, AiÀÄÄJ¸ï© PÉÃ§¯ï EvÁå¢UÀ¼À UÉÆqÀªÉ¬Ä®èzÉ £ÉÃgÀªÁV C¥ïqÉÃmï ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀÄ®¨sÀ «zsÁ£À.)
OTP- Nn¦ (M£ï mÉÊªÀiï ¥Á¸ïªÀqïð; «±ÀéªÁå¦ eÁ®zÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÀqAÉ iÀÄÄªÀ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼°
À è §¼ÀPÉzÁgÀgÀ
UÀÄgÀÄvÀ£ÀÄß SÁvÀj¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ ºÉZÀÄÑªj
À ¥Á¸ïªÀqïð. EzÀ£ÀÄß MªÉÄä ªÀiÁvÀæ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀå.)
Partition - ¥Ánð±À£ï (¥ÀævåÉ ÃPÀªÁV §¼À¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ºÁqïðr¸ïÌ£°

À è gÀÆ¦¹PÉÆArgÀÄªÀ «¨sÀd£É
CxÀªÁ «¨sÁUÀ.)
PDF- ¦rJ¥sï (¥ÉÇÃlð§¯ï qÁPÀÄåªÉÄAmï ¥sÁªÀiÁðåmï, «²µÀÖ vÀAvÁæA±À -¥sÁAmï EvÁå¢UÀ¼À

CªÀ®A§£É¬Ä®èzÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ºÀAaPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁzÀ PÀqv
À À.)
Personal Computer – ªÉÊAiÀÄQÛPÀ PÀA¥ÀÆålgï

Piracy- ¥ÉÊgÀ¹ (ºÀPÀÄÌ¸ÁéªÀÄå«gÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀjUÉ ¥Àæw¥s®
À ¤ÃqÀzÉ CPÀæªÄÀ ªÁV
§¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.)
Processor - ¥Áæ¸¸É Àgï [PÀA¥ÀÇålgï, ªÉÆ¨ÉÊ¯ï, mÁå¨Éèmï ªÀÄÄAvÁzÀ «zÀÄå£Áä£À ¸ÁzsÀ£ÀU¼À À PÉÃA¢æÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌgÀt
WÀlPÀ.]
RAM- gÁåªÀiï (gÁåAqÀªiÀ ï DPÉì¸ï ªÉÄªÉÆj; PÀA¥ÀÇålgï CxÀªÁ ªÉÆ¨ÉÊ¯ï PÉ®¸ÀªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÁUÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
vÁvÁÌ°PÀªÁV G½¹lÄÖPÉÆ¼ÀÄîªÀ ±ÉÃRgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÜÉ . F ªÀiÁ»w «zÀÄåvï ¥ÀÇgÉÊPÉ EgÀÄªÀªÀgÉUÉ ªÀiÁvÀæ G½¢gÀÄvÀÛzÉ.)
Recycle Bin- jÃ¸ÉÊPÀ¯ï ©£ï (§¼ÀPÉzÁgÀgÄÀ C½¹zÀ PÀqÀvÀUÀ¼£À ÀÄß vÁvÁÌ°PÀªÁV G½¹lÄÖ PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀÜ¼À.)
À è ¥ÀæPÀlªÁUÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß –CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
RSS- DgïJ¸ïJ¸ï (jZï ¸ÉÊmï ¸ÀªÄÀ äj; ««zsÀ eÁ®vÁtUÀ¼°
¥ÀævåÉ ÃPÀªÁV ¸ÀAzÀ²ð¸ÀÄªÀ CUÀvÀå«®èzÉ- £ÉÃgÀªÁV ¥ÀqÉzÄÀ PÉÆ¼Àî®Ä £ÉgÀªÁUÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£À.)
Signal Strength - ¹UÀß¯ï ¸ÉÖçAxï (¸ÀAPÉÃvÀzÀ ±ÀQÛ.)
Software- ¸Á¥sïÖªÉÃgï (vÀAvÁæA±À; PÀA¥ÀÇålgï vÀ£Àß PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¤ÃqÀÄªÀ ¤zÉðÃ±À£ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ.)
Supercomputer- ¸ÀÆ¥ÀgïPÀA¥ÀÇålgï (Cw ºÉZÀÄÑ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ ¸ÁªÀÄxÀðå«gÀÄªÀ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄAvÀºÀ
PÉëÃvÀæUÀ¼°
À è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ PÀA¥ÀÇålgÀÄUÀ¼ÀÄ.)
Tethering- mÉzj
À AUï (ªÉÆ¨ÉÊ¯ï ¥sÉÇÃ¤£À CAvÀgÀeÁ® ¸ÀA¥ÀPÀðªÀ£ÀÄß E¤ßvÀgÀ ¸ÁzsÀ£ÀU¼
À ÉÆqÀ£É
ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ .)
Unmount - C£ïªÀiËAmï (ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀº
æ ÀuÉ ºÁUÀÆ ªÀUÁðªÀuÉUÁV §¼À¹zÀ ¥É£ï qÉæöÊªï£ÀAvÀºÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÀ£ÀÄß
PÀA¥ÀÇålgï CxÀªÁ ¸Áämïð¥sÇÉ Ã£ï ¤AzÀ ¨ÉÃ¥Àðr¸ÀÄªÀ ¸ÀjAiÀiÁzÀ PÀæªÄÀ .)
Wi-Fi- ªÉÊ-¥sÉÊ (¤¸ÀÛAvÀÄ CAvÀgÀeÁ® ¸ÀA¥ÀPÀð)
Wikipedia- «Q¦ÃrAiÀÄ (ªÀÄÄPÀÛ D£ï¯ÉÊ£ï «±ÀéPÆ

É Ã±À.)
Word Processor - ªÀqïð ¥Áæ¸¸É Àgï (¥Àz¸À ÀA¸ÁÌgÀPÀ; PÀqÀvÀUÀ¼À gÀZ£À É, ¸ÀA¥ÁzÀ£É, ¥ÀÅl«£Áå¸À ºÁUÀÆ
ªÀÄÄzÀætzÀ°è £Égª
À ÁUÀÄªÀ vÀAvÁæA±À.)
Worldwide Web - ªÀ¯ïðØªÉÊqï ªÉ¨ï [«±ÀéªÁå¦ eÁ®; eÁ®vÁtUÀ¼ÄÀ (ªÉ¨ï¸ÉÊmï), CªÀÅUÀ¼À

¥ÀÅlUÀ¼ÀÄ(ªÉ¨ï¥ÉÃeï) ºÁUÀÆ PÀqÀvÀUÀ¼À (qÁPÀÄåªÉÄAmïì) ªÀÄÆ®PÀ CAvÀgÀeÁ®zÀ°è ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPn
À ¸À®Ä
¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ ]
Zip file- fû¥ï ¥sÉÊ¯ï (ªÀÄÆ® PÀqÀvÀzÀ UÁvÀæª£À ÀÄß PÀrªÉÄªÀiÁqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¤¢ðµÀÖ vÀAvÁæA±À §¼À¹
G½¹qÀ¯ÁzÀ CzÀgÀ ¥Àæw)
CzsÁåAiÀÄ: ºÀvÀÄÛ
¥Áj¨sÁ¶PÀ DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ
vÁAwæPÀ/ PÀA¥ÀÆålgï ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ PÀ¯É, «eÁÕ£À, PÉÊUÁjPÉ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅPÉÌ «²µÀÖªÁzÀ CxÀðzÀ°è

§A¢gÀÄªÀ, vÁAwæPª À ÁzÀ CxÀðªÀÅ¼Àî ¥ÀzU À ¼À ÉÃ ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU
À ¼
À ÀÄ. ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU À ¼
À ÀÄ JgÀqÀÄ
jÃwAiÀÄ°è gÀÆ¥ÀUÆ É ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÄÀ ß PÁt§ºÀÄzÀÄ. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀizÁV, ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ §¼ÀPA É iÀÄ
¸ÀAzÀ¨Àð
s zÀ°è, ªÀÄÆ® ¥ÀzU À ¼ À À£ßÉ ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ. JgÀqÀ£A
É iÀizÁV, CUÀvåÀ PÉÌ
C£ÀÄUÀÄtªÁV ºÁUÀÆ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁV «µÀAiÀÄ CxÀªÁ ¨sÁµÁ ¥ÀjtÂvÀjAzÀ ¥ÀzU À ¼
À À£ÄÀ ß
¸ÀÈ¶×¹/gÀÆ¦¹ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU À ¼
À À ¸ÀªÀÄÆºÀªÀÅ ¤¢ðµÀÖ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢¹gÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ,
CzsåÀ AiÀÄ£À zÀÈrüÃPÀgt À ¥Àvæ,À ªÁå¸ÀAUÀ ¥Àª æ ÀiÁt ¥Àvæ,À ±ÀÄ®Ì «£Á¬Äw ªÀÄ£À« ¥Àvæ,À ¥ÀjÃPÁë ±ÀÄ®Ì,
CAPÀ¥n À ÖU¼
À À zÀÈrüÃPÀgt À , «¨sÁUÁ¢üPÁjUÀ¼À ¸ÀÆZÀ£É, vÀgU À w
À , ºÁegÁw ¥ÀvæÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼À°è
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¥ÀzU À ¼À ÀÆ PÁ¯ÉÃdÄ / «zÁå¸ÀA¸ÉÜ / E¯ÁSÉUÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀ ¥ÀzU À ¼
À ÁVªÉ. J®è
E¯ÁSÉUÀ¼À®Æè, J®è PÀZÉÃjUÀ¼À®Æè EzÉÃ ¥ÀzU À ¼
À À G¥ÀAiÉÆÃUÀ §gÀÄªÀÅ¢®è. »ÃUÁV ««zsÀ
E¯ÁSÉUÀ¼ÀÄ, DAiÀiÁ E¯ÁSÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀ ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU À ¼
À À ¥ÀzU À ÄÀ ZÀÑªÀ£ÀÄß
¹zÀÝ¥r À ¹PÉÆArgÀÄvÁÛgÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ gÁd¸Àé ¹éÃPÁgÀ, oÉÃªÀtÂ, «zÁåyð ªÉÃvÀ£À PÉ®ªÀÅ
E¯ÁSÉUÀ½UÉ ªÀiÁvÀæ ¹Ã«ÄvÀ. zÀÈrÃPÀgÀt, zÁR¯Áw, C£ÀÄZÉÑÃzÀ, ºÁdgÁw, C£ÀÄªÀÄw,
CAVÃPÁgÀ, CªÀ¯ÉÆÃPÀ£,À C£ÀÄµÁÖ£À, C¢sPÁgÀªÁå¦Û, ¸ÁAzÀ©ð s PÀ gÀeÉ, UÀ½PÉ gÀe,É ºÀ§âzÀ ªÀÄÄAUÀq,À
¥Àª
æ Á¸À ¨sv À Éå, PÀgÀqÄÀ ¥ÀvÀæ, ±ÀÄzÀÞ ¥Àw æ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV J®è E¯ÁSÉUÀ¼À®Æè PÀAqÀÄ
§gÀÄªÀAvÀºÀzÄÀ Ý.
DqÀ½vÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è G¥ÀAiÉÆÃV¸À®àqÀÄªÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzU À ¼

À À£ÄÀ ß F
PÉ¼ÀPAÀ qÀ ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±À PÉÊ¦rAiÀÄ°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. F ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±ÀzÀ ¥ÀÆtð ¥ÀA
æ iÉÆÃd£À ¥ÀqA É iÀÄ®Ä,
PÀ£ÀßqÀ¢AzÀ EAVèµïUÉ ºÁUÀÆ EAVèµï¤AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¨sÁµÁAvÀj¸À¯ÁzÀ ¥ÀzÀU¼ À À£ÄÀ ß
CPÀëgÁ£ÀÄPÀª
æ ÀiÁªÁV (alphabetical order) ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±Àz°
À è ¸ÀAUÀæ»¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀzPÀ ÉÆÃ±À PÉÊ¦r: PÀ£ÀßqÀ¢AzÀ EAVèµïUÉ

CAQ CA±À Facts and Figures
CAVÃPÀÈvÀ Approved
CAVÃPÁgÁºÀð Acceptable
CAZÉ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ Certificate of Posting
CAwªÀÄ ªÉÃvÀ£À ¥ÀvæÀ Last Pay Certificate
CA±À / ¨sÁUÀ Fraction
CUÀvÀåvÉ Requirement
Cfð Application
CqÀPÀ Enclosure
Crn¥ÀàtÂ Footnote
CwPÀª
æ ÀÄt Trespass
Czsð
À ªÉÃvÀ£À gÀeÉ Half Pay Leave
CzsÁåAiÀÄ Chapter
C¢üPÈÀ vÀ Authentic, Authorized
C¢üPÁgÀ ¥ÀvÀæ Authorization Letter
C¢üPÁgÀ zÁR¯É Official Document
C¢ü¸ÀÆZÀ£É Notification
C£ÀºÀðvÉ Ineligible
C£À¢üPÈÀ vÀ Unauthorized
C¤ªÁAiÀÄð Inevitable
C£ÁtÂåÃPÀgt À Demonetization
C£ÁåAiÀÄ Injustice
C£ÀÄPÀgu À É Imitation
C£ÀÄZÉÒÃzÀ Article
C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ Favor (American)/Favour (British)
C£ÀÄzÁ£À Grant
C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É Approval
C£ÀÄªÀA²PÀ Hereditary
C£ÀÄvÁàzÀPÀ Unproductive
C¥ÀªÀiË®å Depreciation
C¥ÀgÁzsÀ Crime, Offence
C¥ÀgÁ¢ü Criminal
C¥ÀºÀj¸ÀÄ Kidnap
C¥ÀàuÉ aÃn Pass
C¥Àæ§ÄzÀÞ Immature
C¥ÁæªiÀ ÁtÂPÀ Dishonest
C§PÁj / GvÁàz£ À Á ¸ÀÄAPÀ Excise
C¨sÁªÀ Scarcity
C¨sÁå¸À Habit
C©ü¥Áæ¬Ä¸ÀÄ Opine
C©üªÀåQÛ (¥ÀPæ Àn¸ÀÄ«PÉ/ ¤gÀÆ¥ÀuÉ) Expression
CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæ Demy Official Letter
CªÀÄÆ®å Valuable
CªÀiÁ£ÀvÀÄ Suspension
C¯ÁàªÀ¢ü ¸Á® Short term Loan
C¯ÁàªÀ¢ü ¸ÀÆZÀ£É Short term Notice
CªÀPÁ±À Opportunity
C«±Áé¸À ¤tðAiÀÄ No Confidence Motion
CªÀªÀiÁ£À Humiliation
ÇÀA«zsÁ¤PÀ Unconstitutional
ÇÀA¸À¢ÃAiÀÄ Unparliamentarily
ÇÀA§zÀÞ Absurd
C«zsÉÃAiÀÄvÉ Disobedience
ÇÀªiÀ Á£ÀvÉ Inequality
ÇÀªÄÀ äw Disapproval
ÇÀA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ Unconventional
CºÀðvÉ Eligibility
CºÀðvÁªÀ¢ü Probationary Period
CºÀðvÁzÁAiÀÄPÀ ¸ÉÃªÉ Qualifying Service
CºÀðvÁ ¥ÀvæÀ Fitness Certificate

C¹AzsÄÀ Invalid
C¹Ügv À É Fluctuation
DAzÉÆÃ®£À (ZÀ¼ÀÄªÀ½UÉ
¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ ZÁ®£É) Movement
DPÀ¹äPÀ Accident, Coincidence
¸ÁAzÀ©ð ü PÀ gÀeÉ Casual Leave
DPÀæªÄÀ t Attack
DqÀ½vÁvÀäPÀ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É Administrative Approval
DqÀ½vÀ ªÉZU ÀÑ ¼
À ÀÄ Administrative Expenses
DwxÀå Hospitality
DyðPÀ ªÀµð À Financial Year
DyðPÀ ¸À®ºÉUÁgÀ Financial Adviser
DzÁAiÀÄ Income
DzÉÃ±À Order
DzÀåvÉ Preference
DzsÄÀ ¤ÃPÀgt À Modernization
D¥Á¢vÀ Accused
DAiÉÆÃUÀ Commission
D½éP/É DqÀ½vÀ Governance
D¹ÛU¼ À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁ¬ÄvÀéU¼ À ÀÄ Assets and Liabilities
DªÉÃzÀ£É / ¤ÃªÉz£ À É Petition
EAVvÀ Intention
EvÀgÉ Miscellaneous
EvÀåxÀð ¨ÁQ ¥ÀnÖ Pending Statement
E£ÁªÀÄÄ Reward
E¯ÁSÉ Department
E¯ÁSÁ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ Head of Department
E¼ÀÄªÀj Yield
GUÁæt Warehouse
GZÁÒl£É Debar
GvÁìºÀ Zeal
GvÀà£Àß Product
GzÁgÀ Liberal
GzÁvÀÛ Magnanimous
GzÁÏl£É Inauguration
G£ÀßvÀ¢üPÁgÀ ¸À«Äw High-power Committee
G¥À¨Æ sÉ ÃUÀ Enjoyment
G®èAWÀ£É Violation
G¯ÉèÃR Reference
IÄuÁvÀäPÀ Negative
JZÀÑjPÉ Warning
JgÀªÀ®Ä Borrow
JzÀÄgÁ½ Opponent
J¯Éè UÀÄgÀÄvÀÄ / ºÉUÀÄÎgÀÄvÀÄ landmark
KPÀzésÀ¤ Monotony
KPÀ¥ÀQëÃAiÀÄ Unilateral
KPÀ©ü¥ÁæAiÀÄ Unanimity
KPÀ¸ÁéªÀÄå Monopoly
KPÀgÆ À ¥ÀvÉ Uniformity
KQÃPÀÈvÀ Unified
LaÒPÀ Optional
MlÄÖUÀÆrzÀ Aggregate
MqÀA§rPÉ Agreement, contract
M¥ÀÄà Agree
M¥ÀàAzÀ / PÀgÁgÀÄ Treaty
M¼À£Æ É Ãl Insight
OzÀå«ÄÃPÀgt À / PÉÊUÁjQÃPÀgt
À Industrialization
O¥ÀZÁjPÀ Formal
O£ÀßvÀå Eminence
PÀAvÀÄ Installment
PÀAzÁAiÀÄ Revenue
PÀbÉÃj ¥Àæw Office copy
PÀZÁÑ ¸ÁªÀÄVæ Raw materials
PÀZÉÃjAiÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£À Office Procedure
PÀqvÀ À File
PÀrªÉÄ ªÀgÀªiÀ Á£À ªÀUÀð Low Income Group

PÀ¤µÀÖ Lowest
PÀgÀqÄÀ Draft, Rough copy
PÀA
æ iÀÄ Value, Price
PÀgÀ¥v À Àæ Hand bill
PÀQëzÁgÀ Client
PÁ£ÀÆ£ÀÄ PÀæªÀÄ Legal Action
PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸À®ºÉ Legal Opinion
PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞ ºÀPÄÀ Ì¸ÁzsÀ£É Legal Claim
PÁAiÀiÁðAUÀ Executive
PÁAiÀÄðPÁj ¸À«Äw Working Committee
PÁAiÀÄð¨sÁgÀ ªÀgÀ¢ Charge Report
PÁAiÀÄð¸ÀÆa Agenda
PÁAiÀiÁðzÉÃ±À Work Order
PÁgÀt PÉÃ¼ÀÄªÀ ¥ÀvÀæ Show cause Notice
QgÀÄPÀÄ¼À Harassment
PÀÄlÄA§ ªÉÃvÀ£À Family Pension
QæAiÀiÁAiÉÆÃd£É Action Plan
PÉÊZÀ¼ÀPÀ / PÀÄvÀAvÀæ Manipulation
PÉÊ¦r Hand Book, Manual
PÉÆæÃrüÃPÀgÀt (§®ªÀzÀð s £É) Consolidation
PÉÆgÀvÉAiÀÄ §eÉmï Deficit Budget
PÉÆÃjPÉ Request
PÀëªÀÄAiÀiÁZÀ£É Apology
SÁAiÀÄA¥ÀÆªÀð CªÀ¢ü / ¥ÀjÃPÁëxÀðPÀ
CªÀ¢ü Probationary Period
SÁwæ¥r À ¸ÀÄ Ensure
SÁAiÀÄA ºÀÄzÉÝ Permanent Post
RÄ¯Á¸É Acquit
SÉÆÃmÁ Fake
UÀæAxÀ¸ÁéªÀÄå Copy right
UÀqÀÄªÀÅ Deadline
UÀtgÁdå Republic
UÀt£É, ¯ÉPÀÌZÁgÀ/ ¯ÉPÌÀ ªÀiÁqÀÄ Calculation

UÀªÀÄ£ÁºÀð Remarkable
UÀ½PÉ Earn
UÀ½PÉ gÀeÉ Earned Leave
UÀÈºÀ PÉÊUÁjPÉ Home Industry
UÁæºÀPÀ Consumer
UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ / PÀbÉÃj ¸ÀºÁAiÀÄPÀ Clerk, Office Assistant
UÀÄtªÀÄlÖ ¤AiÀÄAvÀæt Quality Control
UÀÄgÀÄvÀgÀ zÀAqÀ£É Major Penalty
UÀÄgÀÄw£À aÃn Identity card
UÉÃtÂzÁgÀ/ ¨ÁrUÉzÁgÀ Tenant
UËgÀª¥ À wÀæ Complimentary copy
UËgÀªÀ ¸ÀA¨sÁªÀ£É Honorarium
WÉÆÃµÀuÉ Declaration
wgÀÄ¼ÀÄ/ ¸ÁgÁA±À
(¸ÀAUÀºæ À: WÉÆÃ±Áég/É UÉÆÃ±Áég)É Abstract
ZÉPÀÄÌ§A¢ Demarcation of Boundaries
ZÀgÁ¹Û Movable Property
ZÁjvÀöæ å ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ Certificate of Character
ZÀÄPÉÌ ¥À±æ Éß Starred Question
ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¤Ãw ¸ÀA»vÉ Election Code of Conduct
bÁ¥Á PÁUÀzÀ Bond Paper
dqÀ §AqÀªÁ¼À Dead Capital
d£À¥ÀzÀ / eÁ£À¥z À À Folklore
d£ÁAUÀ / PÀÄ® / d£À¸ÀªÄÀ ÆºÀ Folk
d¦Û / ®UÀvÄÀ Û / CqÀPÀ Attachment
dAn GzÀåªÀÄ Joint Venture
d£À¨sÁµÉ / DqÀÄ¨sÁµÉ / zÉÃ²AiÀÄ
¨sÁµÉ / MAzÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀ ªÀUð À CxÀªÁ Vernacular Language
¥ÀAUÀqÀzÀ ¨sÁµÉ
d£À±ÀQÛ Man Power
dªÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ ²®ÄÌ ¯ÉPÀÌ Accounts of Receipts and Balances
dªÁ¨ÁÝj Responsibility
d®ªÀiÁ¥ÀPÀ Water Meter
dAn C¢üªÃÉ ±À£À Joint Session

eÁUÀÈw Vigilance
eÁUÀwÃPÀgt À Globalization
eÁjUÉÆ½¸ÀÄ Enforce, Implement
eÁ«ÄÃ£ÀÄ Bail
fÃvÀzÁ¼ÀÄ Bonded Labour
fÃªÀ£ÁzsÁgÀ ¨sÀvÉå Subsistence Allowance
fÃªÀ£Æ É Ã¥ÁAiÀÄ Means of Livelihood
eÁÕ¥À£À ¥ÀvæÀ Memo
n¥ÀàtÂ Note
oÉÃªÀtÂ Deposit
vÀl¸ÀÜ Neutral
vÀdÕ Expert
vÀq» É rAiÀÄÄªÀÅzÀÄ / ¤°è¸ÀÄ Withhold
vÀ¤SÉ Investigation
vÀg¨ À ÃÉ w ¨sÀvåÉ Stipend
vÀ¥Æ É à¦àUÉ Confession
vÀ¯Év¦ À à¹PÉÆ / vÀ¯ÉªÄÀ gÉ¹PÉÆAqÀÄ /
¥ÀgÁjAiÀiÁVzÁÝ£É Abscond
vÀ¯É§gÀºÀ Headline
vÁvÁÌ°PÀ Tentative
vÁvÁÌ°PÀ ºÀÄzÉÝ Temporary Post
wzÀÝ¯ÁUÀzÀ Incorrigible
w¢Ý§gÉ Overwrite
wzÀÄÝ¥Àr amendment
wzÉÆÝÃ¯É Corrigendum
vÀÄ®£ÁvÀäPÀ ¥ÀnÖ Comparative Statement
vÀÆPÀzÀ AiÀÄAvÀæ Weighing machine
vÉjUÉ Tax
vÉæöÊªÀiÁ¹PÀ Quarterly
zÀAqÀ Penalty
zÀPëÀvÉ Efficiency
zÀvÄÀ Û ¹éÃPÁgÀ Adoption
zÀgÀ¥n À Ö Quotation
zÀ¸ÁÛªÉÃdÄ Document, Bond

zÁR¯É Record
zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ¥Àj²Ã®£É Stock Verification
zÁ¬ÄvÀé / ºÉÆuÉUÁjPÉ / ¨sÁzÀåvÉ Liability
¢£À¨sÀvåÉ Daily Allowance
¢ªÁ½vÀ£À Insolvency
zÀÄ§ð® Fragile
zÀÄgÀ¹Û Repair
zÀÄgÁZÀgu À É/ CPÁAiÀÄð/ PÁ£ÀÆ£ÀÄ
«gÉÆÃ¢ PÁAiÀÄð Malpractice
zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ Misappropriation, Misuse
zÀÄªÀðvÀð£É Misbehavior
zÀÆgÀÄ «¨sÁUÀ Grievance Cell
zÀÈqs¸
À ÀAPÀ®à Determination
zÀÈrüÃPÀj¸ÀÄ Attest
zÀÈrÃPÀgÀt aÃn Voucher
zÀÈ¶ÖPÆÉ Ã£À / ºÉÆgÀ£Æ É Ãl /
ªÉÄÃ¯ÉÆßÃl Outlook, Perspective
zÉÊ£ÀA¢£À ªÀ» Daybook
zÉÊ¤PÀ ªÀgÀ¢ Daily report
zÉÆÃµÁgÉÆÃ¥À ¥ÀnÖ Charge Sheet
zÉÊ¤PÀ ²®ÄÌ Daily Balance
zÉÃ²ÃAiÀÄ Indigenous
ZÉPÀÄÌ / ºÀÄAr ºÀtzÀ aÃn Cheque
zs£À ÁvÀäPÀ Positive
zsåÉ ÃAiÉÆÃQÛ / UÀÄj Motto
ZÉPÀÄÌ / ºÀÄAr ºÀtzÀ aÃn /
zs£À ÁzÉÃ±À Cheque
£ÀUÀzÄÀ SÁvÉ Cash Account
£ÀUÀzÄÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ Cash Book
£ÀUÀzÄÀ ²®ÄÌ ( ¨ÁQ G½¢gÀÄªÀ ºÀt) Cash Balance
£ÀUÀzÄÀ §lªÁqÉ / £ÀUzÀ ÀÄ ¥ÁªÀw /
£ÀUÀzÄÀ «vÀgu À É Cash Disbursement
£Àqª À À½/ £Àqª É À½ Proceedings

£ÀªÄÀ Æ£É Form
£À«ÃPÀgt À Renovation
£ÀµÖÀ ¥ÀjºÁgÀ Compensation
£ÁUÀjPÀ ¸ÀgÀ§gÁdÄ Civil Supplies
£ÁUÀjPÀ ¸ÉÃªÁ ¤AiÀÄªÀÄ Civil Service Rules
£ÁUÀjPÀ ¤Ãw ¸ÀA»vÉ Code of Civil Procedure
£ÁåAiÀÄ ªÀÄAqÀ½ Tribunal
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ ¤AzÀ£É Contempt of Court
£ÁåAiÀiÁAUÀ «ZÁgÀuÉ Judicial Enquiry
£ÁåAiÀiÁeÉÕ Decree, Judgment Copy
£ÁåAiÀÄ «ZÁgÀuÁ¢üÃ£À Subjudice
£ÁåAiÀÄ¸ÀªÄÀ ävÀ / PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÝ Legitimate
£Áå¬ÄPÀ ¥Àgª À ÀiÁzÉÃ±À / DeÁÕ ¥ÀvæÀ Mandamus
£Áå¬ÄPÀ vÀ¤SÉ («ZÁgÀuÉ) Inquiry
£Áå¬ÄPÀª® À èzÀ / PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨Á»gÀ /
£ÁåAiÀÄ®AiÀÄzÀ ºÉÆgÀV£À Extrajudicial
¤AzÀ£É Contempt
¤UÀªÀÄ Corporation
¤UÀ¢üvÀ £ÀªÄÀ Æ£É Prescribed form
¤WÀAlÄ Dictionary
¤d¥Àæw True copy
¤¢ðµÁÖªÀ¢ü ºÀÄzÉÝ Tenure post
¤®ðPÀëöå / PÀvð À ªÀå¯ÉÆÃ¥À /
GzÁ¹Ã£ÀvÉ / C®PÀëöåvÉ Negligence
¤zÉðÃ±À£À Direction
¤§AzsÀ£É Rule
¤AiÀÄAvÀæPÀ Controller
¤AiÀÄAvÀæuÁ¢üPÁj Controlling Officer
¤AiÀÄvÀPÁ°PÉ Magazine
¤AiÉÆÃd£É Deputation
¤AiÉÆÃfvÀ ªÉZÀÑ Charged Expenditure
¤AiÉÆÃUÀ Delegation
¤gÁPÉëÃ¥ÀuÁ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ No objection certificate

¤jÃPÀëuÁ eÁ«ÄÃ£ÀÄ Anticipatory Bail
¤jÃPÁë ¤ªÀÈwÛ ªÉÃvÀ£À Anticipatory Pension
¤®ÄªÀ½ ¸ÀÆZÀ£É Adjournment Motion
¤ªÀðºÀuÁ ªÉZÀÑ Maintenance Charge
¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄgÀ¹Û Maintenance and Repairs
¤µÉÃzÁeÉÕ Prohibitory order
¤µÀàPëÀ¥ÁvÀ Impartial
¤µÉÃzsÁvÀäPÀ Prohibited
¤Ãw ¸ÀA»vÉ Moral Code
£É£¥À ÉÆÃ¯É / eÁÕ¥À£À / eÁÕ¥À£Á ¥ÀvÀæ Reminder
£ÉÃªÀÄPÁw Recruitment
£ÉÊwPÀ Moral, Ethic
£ËPÀg± À Á» / C¢üPÁgÀ±Á» Bureaucracy
¥ÀvÁæAQvÀ C¢üPÁj Gazette Officer
¥ÀlÖ¨z sÀ Àæ »vÁ¸ÀQÛ Vested interest
¥Àz¤ À «ÄvÀÛ Ex officio
¥ÀwæPÁ UÉÆÃ¶× Press conference
¥Àz£ À ÁªÀÄ Designation
¥ÀzÁ¢üPÁj Office bearer
¥ÀzÆ É Ã£Àßw Promotion
¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ Alternative
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ Mutual
¥ÀgÀªÁV On behalf of
¥ÀgÀªÁ£ÀV License
¥Àj«Äw Limit
¥ÀjºÁgÀ PÉ®¸À Relief works
¥ÀjºÁgÀ ¨sv À Éå Compensatory allowance
¥Àj«ÃPÀëuÉ Inspection
¥ÀzPÀ ÉÆÃ±À, ±À§Ý¸ÀAUÀº
æ À Glossary
¥ÀjÃPÉë gÀeÉ Examination Leave
¥ÀjªÀwðvÀ gÀeÉ Commuted Leave
¥Á®ÄUÁjPÉ ¥ÀvæÀ Partnership deed
¥Á¼ÀÄ ¨sÀÆ«Ä Waste land

¦vÁæfðvÀ Ancestral
¦ÃpPÉ Preamble
¦ÃoÉÆÃ¥ÀPg À tÀ Furniture
¥ÀÄ£ÀgÀÄvÁàz£ À É Regenerate
¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£À Regeneration
¥ÀÆuÁðªÀ¢ü Fulltime
¥ÀÆªÁð¢üPÁj Predecessor
¥ÀÆªÁðºÀß Forenoon
¥ÀÆªÁðUÀæºÀ / ¥ÀÆªÀðUÀæ»ÃvÀ Prejudice
¥ÀÆªÁð£ÀéAiÀÄ eÁj Retrospect
¥ÀÆªÁð¢ü (D¹ÛAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ºÀPÄÀ Ì) Encumbrance
¥ÀÆªÁð¨sÁå¸À Rehearsal
¥ÀPæ Àl¥Àr¸ÀÄ Reveal
¥ÀPæ ÀluÉ Announcement
¥Àwæ µÁ×£À Foundation
¥Àxæ ÀªÄÀ ªÀiÁ»w ªÀgÀ¢ First Information Report (FIR)
¥Àwæ zÁ½ Counter Attack
¥À¨æ sÁgÀ ¨sÀvÉå Charge Allowance
¥ÀAæ iÀiÁt ¨sÀvåÉ Travelling Allowance
¥Àªæ ÉÃ±À ¥ÀjÃPÉë Entrance Examination
¥À¸æ ÁÛ¥À / ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É Proposal
¥À±æ ÁßªÀ½ Questionnaire
¥À¸æ ÀÆw gÀeÉ Maternity Leave
¥Áæw¤zsÀå Representation
¥ÁævÀåQëPÉ Demonstration
¥À¸æ ÁÛªÀ£É Introductory, Preamble
¥ÉÃæ gÀPÀ ±ÀQÛ Motivating Power
¥ÉÆæÃvÁìºÀ zsÀ£À Incentive
§rÛ / KjPÉ / ªÀÈ¢Ý Increment
§AqÀªÁ¼À±Á» Capitalist
§A¢ÃSÁ£É Jail
§lªÁqÉ C¢üPÁj Drawing Officer
§¼ÀPÉ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ Utilization Certificate

©qÀÄUÀqÉ Release
©PÀÌlÄÖ Crisis
©¸ÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ Disposable
¨É¯ÉPl À ÄÖ Evaluate
¨ÉÃ£Á«Ä / C£ÁªÀÄzsÃÉ AiÀÄ Anonymous
¨ÉÃµÀgv À ï Unconditional
¨ÉÆPÀÌ¸À Treasury
oÉÃªÀtÂ ºÀt Deposit money
¨sz
À vÀæ Á ºÀt Caution money
¨sg
À ª
À À¸É / eÁ«ÄÃ£ÀÄzÁgÀ / ºÉÆuÉUÁgÀ
/ SÁvÀjzÁgÀ Guarantee
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ Participation
¨sÁªÉÊPÀåvÉ Integration
¨sÆ
À PÀAzÁAiÀÄ Land revenue
¨sÆ
À ¸Áé¢üÃ£À Land Acquisition
ªÀÄAdÆgÁw Sanction
ªÀÄAqÀ½ Board
ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ Electoral Role
ªÀÄzsåÀ AvÀgÀ DzÉÃ±À Interim Order
ªÀÄ£À« Representation
ªÀÄ¤ß¸ÀÄ«PÉ Condonation
ªÀÄ£Áß Waive off
ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw Refund
ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ Ways and means
ªÀiÁ£À£µ À ÀÖ Defamation
ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ Modification
«ÄÃ¸À¯Áw Reservation
ªÀÄÄAUÀqÀ Advance
«ÄÃ¸À®Ä ¤¢ü Reserve Found
ªÀÄÄR¨É¯É Face Value
ªÀÄÄAUÀqÀ ¥ÀvÀæ Budget
ªÀÄÄRå n¥ÀàtÂ Key Note
ªÀÄÄzÁÝA Buy Hand

ªÀÄÄZÀ½ Ñ PÉ Undertaking
§AqÀªÁ¼À Capital
ªÀÄÄAzÀÆqÀÄ Adjourn
ªÀÄÆ®ªÉÃvÀ£À Basic pay
ªÉÄÃ®ä£À«zÁgÀ Appellant
ªÉÆPÀzÀÝªÄÉ / ªÁådå / zÁªÉ Lawsuit
ªÉÆÃ¸À Fraud
ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ Assessment/ Valuation
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À Evaluation
AiÀiÁAwæÃPÀgÀt Mechanization
AiÀÄxÁPÀæªÄÀ ªÁV In due course
AiÀÄÄPÀÛ DzsÁgÀU¼ À ÀÄ / «ªÉÃZÀ£ÉAiÀÄÄ¼Àî
DzsÁgÀU¼ À ÀÄ Reasonable grounds
AiÉÆÃUÀåvÁ ¥ÀvÀæ / ¥Àæ±A À ¸Á ¥ÀvÀæ Testimonial
gÀzÀÄÝ Dissolve
gÀ¹Ã¢ Receipt
gÀºÀ¸Àå zÁR¯É Confidential record
gÀºÀ¸Àå ªÀgÀ¢ Confidential report
gÁdzsÀ£À Royalty
gÁdå¥ÀvæÀ Gazette
gÁfÃ£ÁªÉÄ Resignation
gÁ¶ÖçÃAiÀÄvÉ Nationality
gÀÄdÄªÁvÀÄ / ¥ÀÄgÁªÉ / ¸ÁQë Proof
jAiÀiÁ¬Äw Concession
®¨såÀ vÉ Availability
¯ÁAbÀ£À Emblem
°¦PÀ £ËPÀgÀgÀÄ Ministerial Staff
¯ÉPÌÀ ¸ÀªÄÀ £ÀéAiÀÄ Reconciliation of Accounts
¯ÉPÌÀ ºÉÆAzÁtÂPÉ Adjustment of Accounts
¯ÉPÌÀ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É Audit
¯ÉPÌÀ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢ Audit report
¯ÉÃR£À ¸ÁªÀÄVæ Stationery
ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ zÀeÉð class and grade

ªÀUÁðªÀuÉ Transfer
ªÀVÃðPÀgt À classification
ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄ Terminate
ªÀAiÉÆÃ ¤ªÀÈwÛ ªÉÃvÀ£À Superannuation Pension
ªÀgÀ¢ Report
ªÀ» Register
ªÀÈwÛ Occupation
ªÀåwjPÀÛ Adverse
ªÀ»ªÁlÄ Transaction
ªÁ¸ÀÄÛ²®à Architecture
ªÁºÀ£À ¨sv À Éå Conveyance Allowance
ªÁ¶ðPÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ ªÉÆvÀÛ Annual Turn over
ªÁåSÁå£À / CxÀð «ªÀgu À É Interpretation
«PÉÃA¢æÃPÀgÀt Decentralization
«ZÁgÀuÁ DAiÉÆÃUÀ Commission of Enquiry
«zsÃÉ AiÀÄvÉ Obedience
«¥s® À vÉ Failure
«£Á¬Äw Exempt
««zsÀvÉ Variety
«ªÁzÁ¸ÀàzÀ Controversial
«ªÉÃZÀ£É Discretion
«¸Àfð¸ÀÄ Dissolution
«±ÉÃµÀ ¸ÁAzÀ©üðPÀ gÀeÉ Special Casual Leave
«±ÉèÃµÀuÉ Analysis
«µÀAiÀÄ¥ÀnÖ Catalogue
«µÀAiÀÄ¸ÀÆa / ¥Àj«r Table of Contents
ªÉZÀÑ Expenditure
ªÉZÀÑ vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ / ªÉZÀÑ vÀÄA©PÉÆqÀÄ Reimbursement
ªÉZªÀÑ ÁUÀzÀ G½PÉ Unspent Balance
ªÉÃvÀ£À aÃn Pay slip
ªÉÃvÀ£À ¥ÁªÀw ªÀ» Acquaintance Register
ªÉÃvÀ£À ±ÉæÃtÂ Pay Scale
ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄ Express
ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ Medical Certificate
¥Àªæ ÀiÁt¥ÀvÀæ Affidavit
²¥sÁgÀ¸ÀÄì Recommendation
²Ã¶ðPÉ Headline
²µÁÖZÁgÀ Etiquette
²µÀåªÀÈwÛ/ PÀ°PÉ/vÀg¨ À ÃÉ w Apprenticeship
±ÀÄzÀÞ¥æw À Fair copy
²µÁÖZÁgÀ ¤AiÀÄªÀiÁªÀ½ Protocol
±ÉéÃvÀ¥ÀvæÀ White Paper
±ÉæÃtÂÃPÀgt À Gradation
±ÉÆÃ¨sÁAiÀÄªÀiÁ£À / ¨sÀªÀåªÁzÀ /
Gdé®ªÁzÀ Magnificent
µÀgv À ÀÄÛ Condition
µÀgÁ Remarks
¸ÀAQë¥ÀÛ ©®Äè Abstract Bill
¸ÀAQÃtð ªÉZÀÑ Miscellaneous Expenditure
¸ÀAPÉëÃ¦¸ÀÄ / ¸ÀAQë¥ÀÛ¥ÀzÀ Abbreviation
¸ÀASÁåvÀäPÀ Numerical
¸ÀAzÀ¨Àð s Occasion
¸ÀAzÀ±Àð£À Interview
¸ÀAzÁAiÀÄ «zsÁ£À / ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀ
«zsÁ£À Mode of Payment
¸ÀA¥ÀPÁð¢üPÁj Liaison Officer
¸ÀA¨sÁªÀ£É Remuneration
¸ÀA¥À£Æ À ä® Resource
¸ÀAAiÉÆÃfvÀ Affiliated
¸ÀA«zsÁ£À§zÀÞ Intra-vires
¸ÀA«zsÁ£À¨Á»gÀ Ultra – vires
¸ÀéAiÀÄA¸ÉÃªÁ ¸ÀA¸ÉÜ Voluntary Organization
¸ÀPæ«À ÄÃPÀgt À Regularization
¸ÀPëÀªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ Competent Authority
¸ÀàzÁs ðvÀäPÀ ¥ÀjÃPÉë Competitive Examination
ªÁ¸ÀÛ«PÀªÁV/£ÀA©PÉUÉ AiÉÆÃUÀå Bonafide

¸ÀªÄÀ UÀæ Comprehensive
¸ÀªÄÀ äw Consent
¸ÀªiÀ Ád «gÉÆÃ¢ü / ¸ÀªiÀ ÁdWÁvÀÄPÀ Antisocial
¸ÀªiÀ ÁzsÁ£ÀPg À À Satisfactory
¸ÀªÄÀ £ÀéAiÀÄ ¥ÀnÖ Reconciliation Statement
¸Àj¥Àr¸ÀÄ Rectify
¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ / CAzÁdÄ Approximate
¸ÀªðÀ vÀAvÀæ ¸ÀévÀAvÁæ¢üPÁgÀ /
¸ÀA¥ÀÆtð C¢üPÁgÀ Absolute power
¸Àà¶ÖÃPÀgt À Clarification
¸ÀºÁAiÀÄzsÀ£À Subsidy
¸ÀºÁAiÀiÁ£ÀÄzÁ£À Grant in aid
¸ÀºÆ É ÃzÀgv À Àé Fraternity
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÁéAiÀÄvÀÛ ¸ÀPÁðgÀ Local self-Government
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¨sÀvÉå Local Allowance
¸ÁªÀiÁ£Àå vÀ¤SÉ / (¥Àæ±Éß) Enquiry
¸ÁAzÀ©ð ü PÀ Casual
¸Áé¢üÃ£ÀvÉ Acquisition
¸ÁÜ¥£ À É Establishment
¸ÁéAiÀÄvÀÛvÉ Autonomy (Independent)
¸ÁéAiÀÄvÀÛ ¸ÀPÁðgÀ Self-Government
¹AzsÄÀ Valid
¹«¯ï PÁªÀÄUÁj Civil Works
¹ÜgÁ¹Û Immovable Property
¹éÃPÀÈw / CAVÃPÁgÀzÀ gÀ¹Ã¢ Acknowledgement
¹éÃPÀj¸ÀÄ Accept
¸ÀÄzsÁgÀuÉ Reform
¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É Circular
¸ÉÃªÁZÀjvÉæ History of Service
¸ËºÁzÀð Harmony
¸ÉÃªÁ¤gÀvÀ In-service
»A§gÀºÀ Endorsement
ºÀAaPÉ Allotment
ºÀPÄÀ Ì Claim
ºÉÆAzÁtÂPÉ Adjustment, Reconciliation
¥ÀzPÀ ÉÆÃ±À PÉÊ¦r: EAVèµï¤AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ

Abbreviation ¸ÀAPÉëÃ¦¸ÀÄ / ¸ÀAQë¥ÀÛ¥ÀzÀ
vÀ¯Év¦À à¹PÉÆ / vÀ¯ÉªÄÀ gÉ¹PÉÆAqÀÄ /
Abscond ¥ÀgÁjAiÀiÁVzÁÝ£É
Absolute power ¸ÀªðÀ vÀAvÀæ ¸ÀévÀAvÁæ¢üPÁgÀ / ¸ÀA¥ÀÆtð C¢üPÁgÀ
Abstract wgÀÄ¼ÀÄ/ ¸ÁgÁA±À (¸ÀAUÀæºÀ: WÉÆÃ±Áég/É UÉÆÃ±Áég)É
Abstract Bill ¸ÀAQë¥ÀÛ ©®Äè
Absurd ÇÀA§zÀÞ
Accept ¹éÃPÀj¸ÀÄ
Acceptable CAVÃPÁgÁºÀð
Accident, Coincidence DPÀ¹äPÀ
Accounts of Receipts and dªÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ ²®ÄÌ ¯ÉPÀÌ
Balances
Accused D¥Á¢vÀ
Acknowledgement ¹éÃPÀÈw / CAVÃPÁgÀzÀ gÀ¹Ã¢
Acquaintance Register ªÉÃvÀ£À ¥ÁªÀw ªÀ»
Acquisition ¸Áé¢üÃ£ÀvÉ
Acquit RÄ¯Á¸É
Action Plan QæAiÀiÁAiÉÆÃd£É
Adjourn ªÀÄÄAzÀÆqÀÄ
Adjournment Motion ¤®ÄªÀ½ ¸ÀÆZÀ£É
Adjustment of Accounts ¯ÉPÌÀ ºÉÆAzÁtÂPÉ
Adjustment, Reconciliation ºÉÆAzÁtÂPÉ
Administrative Approval DqÀ½vÁvÀäPÀ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É
Administrative Expenses DqÀ½vÀ ªÉZU ÀÑ ¼
À ÀÄ
Adoption zÀvÄÀ Û ¹éÃPÁgÀ
Advance ªÀÄÄAUÀqÀ
Adverse ªÀåwjPÀÛ
Affidavit ¥Àª
æ ÀiÁt¥ÀvÀæ
Affiliated ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ
Agenda PÁAiÀÄð¸ÀÆa
Aggregate MlÄÖUÀÆrzÀ
Agree M¥ÀÄà
Agreement, contract MqÀA§rPÉ

Allotment ºÀAaPÉ
Alternative ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ
amendment wzÀÄÝ¥Àr
Analysis «±ÉèÃµÀuÉ
Ancestral ¦vÁæfðvÀ
Announcement ¥ÀPæ ÀluÉ
Annual Turn over ªÁ¶ðPÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ ªÉÆvÀÛ
Anonymous ¨ÉÃ£Á«Ä / C£ÁªÀÄzsÃÉ AiÀÄ
Anticipatory Bail ¤jÃPÀëuÁ eÁ«ÄÃ£ÀÄ
Anticipatory Pension ¤jÃPÁë ¤ªÀÈwÛ ªÉÃvÀ£À
Antisocial ¸ÀªiÀ Ád «gÉÆÃ¢ü / ¸ÀªiÀ ÁdWÁvÀÄPÀ
Apology PÀëªÀÄAiÀiÁZÀ£É
Appellant ªÉÄÃ®ä£À«zÁgÀ
Application Cfð
Apprenticeship ²µÀåªÀÈwÛ/ PÀ°PÉ/vÀg¨ À ÃÉ w
Approval C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É
Approved CAVÃPÀÈvÀ
Approximate ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ / CAzÁdÄ
Architecture ªÁ¸ÀÄÛ²®à
Article C£ÀÄZÉÒÃzÀ
Assessment/ Valuation ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ
Assets and Liabilities D¹ÛU¼ À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁ¬ÄvÀéU¼À ÀÄ
Attachment d¦Û / ®UÀvÄÀ Û / CqÀPÀ
Attack DPÀæªÄÀ t
Attest zÀÈrüÃPÀj¸ÀÄ
Audit ¯ÉPÌÀ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
Audit report ¯ÉPÌÀ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢
Authentic, Authorized C¢üPÈÀ vÀ
Authorization Letter C¢üPÁgÀ ¥ÀvÀæ
Autonomy (Independent) ¸ÁéAiÀÄvÀÛvÉ
Availability ®¨såÀ vÉ
Bail eÁ«ÄÃ£ÀÄ
Basic pay ªÀÄÆ®ªÉÃvÀ£À

Board ªÀÄAqÀ½
Bonafide ªÁ¸ÀÛ«PÀªÁV/£ÀA©PÉUÉ AiÉÆÃUÀå
Bond Paper bÁ¥Á PÁUÀzÀ
Bonded Labour fÃvÀzÁ¼ÀÄ
Borrow JgÀªÀ®Ä
Budget ªÀÄÄAUÀqÀ ¥ÀvÀæ
Bureaucracy £ËPÀg± À Á» / C¢üPÁgÀ±Á»
Buy Hand ªÀÄÄzÁÝA
Calculation UÀt£É, ¯ÉPÀÌZÁgÀ/ ¯ÉPÌÀ ªÀiÁqÀÄ
Capital §AqÀªÁ¼À
Capitalist §AqÀªÁ¼À±Á»
Cash Account £ÀUÀzÄÀ SÁvÉ
Cash Balance £ÀUÀzÄÀ ²®ÄÌ ( ¨ÁQ G½¢gÀÄªÀ ºÀt)
Cash Book £ÀUÀzÄÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
Cash Disbursement £ÀUÀzÄÀ §lªÁqÉ / £ÀUz À ÀÄ ¥ÁªÀw / £ÀUÀzÄÀ «vÀgÀuÉ
Casual ¸ÁAzÀ©ð ü PÀ
Casual Leave ¸ÁAzÀ©ð ü PÀ gÀeÉ
Catalogue «µÀAiÀÄ¥ÀnÖ
Caution money ¨sz
À v
Àæ Á ºÀt
Certificate of Character ZÁjvÀöæ å ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ
Certificate of Posting CAZÉ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ
Chapter CzsÁåAiÀÄ
Charge Allowance ¥À¨
æ sÁgÀ ¨sÀvÉå
Charge Report PÁAiÀÄð¨sÁgÀ ªÀgÀ¢
Charge Sheet zÉÆÃµÁgÉÆÃ¥À ¥ÀnÖ
Charged Expenditure ¤AiÉÆÃfvÀ ªÉZÀÑ
Cheque ZÉPÀÄÌ / ºÀÄAr ºÀtzÀ aÃn
Cheque ZÉPÀÄÌ / ºÀÄAr ºÀtzÀ aÃn / zsÀ£ÁzÉÃ±À
Circular ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É
Civil Service Rules £ÁUÀjPÀ ¸ÉÃªÁ ¤AiÀÄªÀÄ
Civil Supplies £ÁUÀjPÀ ¸ÀgÀ§gÁdÄ
Civil Works ¹«¯ï PÁªÀÄUÁj
Claim ºÀPÄÀ Ì
Clarification ¸Àà¶ÖÃPÀgt À
class and grade ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ zÀeÉð
classification ªÀVÃðPÀgt À
Clerk, Office Assistant UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ / PÀbÉÃj ¸ÀºÁAiÀÄPÀ
Client PÀQëzÁgÀ
Code of Civil Procedure £ÁUÀjPÀ ¤Ãw ¸ÀA»vÉ
Commission DAiÉÆÃUÀ
Commission of Enquiry «ZÁgÀuÁ DAiÉÆÃUÀ
Commuted Leave ¥ÀjªÀwðvÀ gÀeÉ
Comparative Statement vÀÄ®£ÁvÀäPÀ ¥ÀnÖ
Compensation £ÀµÖÀ ¥ÀjºÁgÀ
Compensatory allowance ¥ÀjºÁgÀ ¨sv À Éå
Competent Authority ¸ÀPëÀªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ
Competitive Examination ¸ÀàzÁs ðvÀäPÀ ¥ÀjÃPÉë
Complimentary copy UËgÀª¥ À w Àæ
Comprehensive ¸ÀªÄÀ UÀæ
Concession jAiÀiÁ¬Äw
Condition µÀgv À ÀÄÛ
Condonation ªÀÄ¤ß¸ÀÄ«PÉ
Confession vÀ¥Æ É à¦àUÉ
Confidential record gÀºÀ¸Àå zÁR¯É
Confidential report gÀºÀ¸Àå ªÀgÀ¢
Consent ¸ÀªÄÀ äw
Consolidation PÉÆæÃrüÃPÀgÀt (§®ªÀzÀð s £É)
Consumer UÁæºÀPÀ
Contempt ¤AzÀ£É
Contempt of Court £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ ¤AzÀ£É
Controller ¤AiÀÄAvÀæPÀ
Controlling Officer ¤AiÀÄAvÀæuÁ¢üPÁj
Controversial «ªÁzÁ¸ÀàzÀ
Conveyance Allowance ªÁºÀ£À ¨sv À Éå
Copy right UÀæAxÀ¸ÁéªÀÄå
Corporation ¤UÀªÀÄ
Corrigendum wzÉÆÝÃ¯É
Counter Attack ¥Àw
æ zÁ½
Crime, Offence C¥ÀgÁzsÀ
Criminal C¥ÀgÁ¢ü
Crisis ©PÀÌlÄÖ
Daily Allowance ¢£À¨sÀvåÉ
Daily Balance zÉÊ¤PÀ ²®ÄÌ
Daily report zÉÊ¤PÀ ªÀgÀ¢
Daybook zÉÊ£ÀA¢£À ªÀ»
Dead Capital dqÀ §AqÀªÁ¼À
Deadline UÀqÀÄªÀÅ
Debar GZÁÒl£É
Decentralization «PÉÃA¢æÃPÀgÀt
Declaration WÉÆÃµÀuÉ
Decree, Judgment Copy £ÁåAiÀiÁeÉÕ
Defamation ªÀiÁ£À£µ À ÀÖ
Deficit Budget PÉÆgÀvÉAiÀÄ §eÉmï
Delegation ¤AiÉÆÃUÀ
Demarcation of Boundaries ZÉPÀÄÌ§A¢
Demonetization C£ÁtÂåÃPÀgt À
Demonstration ¥ÁævÀåQëPÉ
Demy Official Letter CgÉ¸ÀPÁðj ¥ÀvÀæ
Department E¯ÁSÉ
Deposit oÉÃªÀtÂ
Deposit money oÉÃªÀtÂ ºÀt
Depreciation C¥ÀªÀiË®å
Deputation ¤AiÉÆÃd£É
Designation ¥Àz£ À ÁªÀÄ
Determination zÀÈqs¸À ÀAPÀ®à
Dictionary ¤WÀAlÄ
Direction ¤zÉðÃ±À£À
Disapproval ÇÀªÄÀ äw
Discretion «ªÉÃZÀ£É
Dishonest C¥ÁæªiÀ ÁtÂPÀ
Disobedience C«zsÉÃAiÀÄvÉ
Disposable ©¸ÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ
Dissolution «¸Àfð¸ÀÄ
Dissolve gÀzÀÄÝ
Document, Bond zÀ¸ÁÛªÉÃdÄ
Draft, Rough copy PÀgÀqÄÀ
Drawing Officer §lªÁqÉ C¢üPÁj
Earn UÀ½PÉ
Earned Leave UÀ½PÉ gÀeÉ
Efficiency zÀPëÀvÉ
Election Code of Conduct ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¤Ãw ¸ÀA»vÉ
Electoral Role ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ
Eligibility CºÀðvÉ
Emblem ¯ÁAbÀ£À
Eminence O£ÀßvÀå
Enclosure CqÀPÀ
Encumbrance ¥ÀÆªÁð¢ü (D¹ÛAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ºÀPÄÀ Ì)
Endorsement »A§gÀºÀ
Enforce, Implement eÁjUÉÆ½¸ÀÄ
Enjoyment G¥À¨Æ sÉ ÃUÀ
Enquiry ¸ÁªÀiÁ£Àå vÀ¤SÉ / (¥Àæ±Éß)
Ensure SÁwæ¥r À ¸ÀÄ
Entrance Examination ¥Àª
æ ÉÃ±À ¥ÀjÃPÉë
Establishment ¸ÁÜ¥£ À É
Etiquette ²µÁÖZÁgÀ
Evaluate ¨É¯ÉPl À ÄÖ
Evaluation ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
Ex officio ¥Àz¤ À «ÄvÀÛ
Examination Leave ¥ÀjÃPÉë gÀeÉ
Excise C§PÁj / GvÁàz£ À Á ¸ÀÄAPÀ
Executive PÁAiÀiÁðAUÀ
Exempt «£Á¬Äw
Expenditure ªÉZÀÑ
Expert vÀdÕ
Express ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄ
Expression C©üªÀåQÛ (¥ÀPæ Àn¸ÀÄ«PÉ/ ¤gÀÆ¥ÀuÉ)
£Áå¬ÄPÀª® À èzÀ / PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨Á»gÀ / £ÁåAiÀÄ®AiÀÄzÀ
Extrajudicial ºÉÆgÀV£À
Face Value ªÀÄÄR¨É¯É
Facts and Figures CAQ CA±À
Failure «¥s® À vÉ
Fair copy ±ÀÄzÀÞ¥æwÀ
Fake SÉÆÃmÁ
Family Pension PÀÄlÄA§ ªÉÃvÀ£À
Favor (American)/Favour C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ
(British)
File PÀqvÀ À
Financial Adviser DyðPÀ ¸À®ºÉUÁgÀ
Financial Year DyðPÀ ªÀµð À
First Information Report (FIR) ¥Àx
æ ÀªÄÀ ªÀiÁ»w ªÀgÀ¢
Fitness Certificate CºÀðvÁ ¥ÀvæÀ
Fluctuation C¹Ügv À É
Folk d£ÁAUÀ / PÀÄ® / d£À¸ÀªÄÀ ÆºÀ
Folklore d£À¥ÀzÀ / eÁ£À¥z À À
Footnote Crn¥ÀàtÂ
Forenoon ¥ÀÆªÁðºÀß
Form £ÀªÄÀ Æ£É
Formal O¥ÀZÁjPÀ
Foundation ¥Àw
æ µÁ×£À
Fraction CA±À / ¨sÁUÀ
Fragile zÀÄ§ð®
Fraternity ¸ÀºÆ É ÃzÀgvÀ Àé
Fraud ªÉÆÃ¸À
Fulltime ¥ÀÆuÁðªÀ¢ü
Furniture ¦ÃoÉÆÃ¥ÀPg À t
À
Gazette gÁdå¥ÀvæÀ
Gazette Officer ¥ÀvÁæAQvÀ C¢üPÁj
Globalization eÁUÀwÃPÀgt À
Glossary ¥ÀzPÀ ÉÆÃ±À, ±À§Ý¸ÀAUÀº
æ À
Governance D½éP/É DqÀ½vÀ
Gradation ±ÉæÃtÂÃPÀgt À
Grant C£ÀÄzÁ£À
Grant in aid ¸ÀºÁAiÀiÁ£ÀÄzÁ£À
Grievance Cell zÀÆgÀÄ «¨sÁUÀ
¨sgÀ ª
À À¸É / eÁ«ÄÃ£ÀÄzÁgÀ / ºÉÆuÉUÁgÀ /
Guarantee SÁvÀjzÁgÀ
Habit C¨sÁå¸À
Half Pay Leave Czsð À ªÉÃvÀ£À gÀeÉ
Hand bill PÀgÀ¥v À Àæ
Hand Book, Manual PÉÊ¦r
Harassment QgÀÄPÀÄ¼À
Harmony ¸ËºÁzÀð
Head of Department E¯ÁSÁ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ
Headline vÀ¯É§gÀºÀ
Headline ²Ã¶ðPÉ
Hereditary C£ÀÄªÀA²PÀ
High-power Committee G£ÀßvÀ¢üPÁgÀ ¸À«Äw
History of Service ¸ÉÃªÁZÀjvÉæ
Home Industry UÀÈºÀ PÉÊUÁjPÉ
Honorarium UËgÀªÀ ¸ÀA¨sÁªÀ£É
Hospitality DwxÀå
Humiliation CªÀªÀiÁ£À
Identity card UÀÄgÀÄw£À aÃn
Imitation C£ÀÄPÀgu À É
Immature C¥Àæ§ÄzÀÞ
Immovable Property ¹ÜgÁ¹Û

Impartial ¤µÀàPëÀ¥ÁvÀ
In due course AiÀÄxÁPÀæªÄÀ ªÁV
Inauguration GzÁÏl£É
Incentive ¥ÉÆæÃvÁìºÀ zsÀ£À
Income DzÁAiÀÄ
Incorrigible wzÀÝ¯ÁUÀzÀ
Increment §rÛ / KjPÉ / ªÀÈ¢Ý
Indigenous zÉÃ²ÃAiÀÄ
Industrialization OzÀå«ÄÃPÀgt À / PÉÊUÁjQÃPÀgtÀ
Ineligible C£ÀºÀðvÉ
Inequality ÇÀªiÀ Á£ÀvÉ
Inevitable C¤ªÁAiÀÄð
Injustice C£ÁåAiÀÄ
Inquiry £Áå¬ÄPÀ vÀ¤SÉ («ZÁgÀuÉ)
In-service ¸ÉÃªÁ¤gÀvÀ
Insight M¼À£Æ É Ãl
Insolvency ¢ªÁ½vÀ£À
Inspection ¥Àj«ÃPÀëuÉ
Installment PÀAvÀÄ
Integration ¨sÁªÉÊPÀåvÉ
Intention EAVvÀ
Interim Order ªÀÄzsåÀ AvÀgÀ DzÉÃ±À
Interpretation ªÁåSÁå£À / CxÀð «ªÀgu À É
Interview ¸ÀAzÀ±Àð£À
Intra-vires ¸ÀA«zsÁ£À§zÀÞ
Introductory, Preamble ¥À¸
æ ÁÛªÀ£É
Invalid C¹AzsÄÀ
Investigation vÀ¤SÉ
Jail §A¢ÃSÁ£É
Joint Session dAn C¢üªÃÉ ±À£À
Joint Venture dAn GzÀåªÀÄ
Judicial Enquiry £ÁåAiÀiÁAUÀ «ZÁgÀuÉ
Key Note ªÀÄÄRå n¥ÀàtÂ

Kidnap C¥ÀºÀj¸ÀÄ
Land Acquisition ¨sÆÀ ¸Áé¢üÃ£À
Land revenue ¨sÆÀ PÀAzÁAiÀÄ
landmark J¯Éè UÀÄgÀÄvÀÄ / ºÉUÀÄÎgÀÄvÀÄ
Last Pay Certificate CAwªÀÄ ªÉÃvÀ£À ¥ÀvæÀ
Lawsuit ªÉÆPÀzÀÝªÄÉ / ªÁådå / zÁªÉ
Legal Action PÁ£ÀÆ£ÀÄ PÀæªÀÄ
Legal Claim PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞ ºÀPÄÀ Ì¸ÁzsÀ£É
Legal Opinion PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸À®ºÉ
Legitimate £ÁåAiÀÄ¸ÀªÄÀ ävÀ / PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÝ
Liability zÁ¬ÄvÀé / ºÉÆuÉUÁjPÉ / ¨sÁzÀåvÉ
Liaison Officer ¸ÀA¥ÀPÁð¢üPÁj
Liberal GzÁgÀ
License ¥ÀgÀªÁ£ÀV
Limit ¥Àj«Äw
Local Allowance ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¨sÀvÉå
Local self-Government ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÁéAiÀÄvÀÛ ¸ÀPÁðgÀ
Low Income Group PÀrªÉÄ ªÀgª À ÀiÁ£À ªÀUÀð
Lowest PÀ¤µÀÖ
Magazine ¤AiÀÄvÀPÁ°PÉ
Magnanimous GzÁvÀÛ
Magnificent ±ÉÆÃ¨sÁAiÀÄªÀiÁ£À / ¨sÀªÀåªÁzÀ / Gdé®ªÁzÀ
Maintenance and Repairs ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄgÀ¹Û
Maintenance Charge ¤ªÀðºÀuÁ ªÉZÀÑ
Major Penalty UÀÄgÀÄvÀgÀ zÀAqÀ£É
zÀÄgÁZÀgu À É/ CPÁAiÀÄð/ PÁ£ÀÆ£ÀÄ «gÉÆÃ¢
Malpractice PÁAiÀÄð
Man Power d£À±ÀQÛ
Mandamus £Áå¬ÄPÀ ¥Àgª À ÀiÁzÉÃ±À / DeÁÕ ¥ÀvæÀ
Manipulation PÉÊZÀ¼ÀPÀ / PÀÄvÀAvÀæ
Maternity Leave ¥À¸æ ÀÆw gÀeÉ
Means of Livelihood fÃªÀ£Æ É Ã¥ÁAiÀÄ
Mechanization AiÀiÁAwæÃPÀgÀt
Medical Certificate ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ
Memo eÁÕ¥À£À ¥ÀvæÀ
Ministerial Staff °¦PÀ £ËPÀgÀgÀÄ
Misappropriation, Misuse zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ
Misbehavior zÀÄªÀðvÀð£É
Miscellaneous EvÀgÉ
Miscellaneous Expenditure ¸ÀAQÃtð ªÉZÀÑ
Mode of Payment ¸ÀAzÁAiÀÄ «zsÁ£À / ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀ «zsÁ£À
Modernization DzsÄÀ ¤ÃPÀgt À
Modification ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ
Monopoly KPÀ¸ÁéªÀÄå
Monotony KPÀzésÀ¤
Moral Code ¤Ãw ¸ÀA»vÉ
Moral, Ethic £ÉÊwPÀ
Motivating Power ¥ÉÃæ gÀPÀ ±ÀQÛ
Motto zsåÉ ÃAiÉÆÃQÛ / UÀÄj
Movable Property ZÀgÁ¹Û
Movement DAzÉÆÃ®£À (ZÀ¼ÀÄªÀ½UÉ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ ZÁ®£É)
Mutual ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
Nationality gÁ¶ÖçÃAiÀÄvÉ
Negative IÄuÁvÀäPÀ
Negligence ¤®ðPÀëöå / PÀvð À ªÀå¯ÉÆÃ¥À / GzÁ¹Ã£ÀvÉ / C®PÀëöåvÉ
Neutral vÀl¸ÀÜ
No Confidence Motion C«±Áé¸À ¤tðAiÀÄ
No objection certificate ¤gÁPÉëÃ¥ÀuÁ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ
Note n¥ÀàtÂ
Notification C¢ü¸ÀÆZÀ£É
Numerical ¸ÀASÁåvÀäPÀ
Obedience «zsÃÉ AiÀÄvÉ
Occasion ¸ÀAzÀ¨Àð s
Occupation ªÀÈwÛ
Office bearer ¥ÀzÁ¢üPÁj
Office copy PÀbÉÃj ¥Àæw

Office Procedure PÀZÉÃjAiÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£À
Official Document C¢üPÁgÀ zÁR¯É
On behalf of ¥ÀgÀªÁV
Opine C©ü¥Áæ¬Ä¸ÀÄ
Opponent JzÀÄgÁ½
Opportunity CªÀPÁ±À
Optional LaÒPÀ
Order DzÉÃ±À
Outlook, Perspective zÀÈ¶ÖPÆÉ Ã£À / ºÉÆgÀ£Æ É Ãl / ªÉÄÃ¯ÉÆßÃl
Overwrite w¢Ý§gÉ
Participation ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
Partnership deed ¥Á®ÄUÁjPÉ ¥ÀvæÀ
Pass C¥ÀàuÉ aÃn
Pay Scale ªÉÃvÀ£À ±ÉæÃtÂ
Pay slip ªÉÃvÀ£À aÃn
Penalty zÀAqÀ
Pending Statement EvÀåxÀð ¨ÁQ ¥ÀnÖ
Permanent Post SÁAiÀÄA ºÀÄzÉÝ
Petition DªÉÃzÀ£É / ¤ÃªÉz£ À É
Positive zs£
À ÁvÀäPÀ
Preamble ¦ÃpPÉ
Predecessor ¥ÀÆªÁð¢üPÁj
Preference DzÀåvÉ
Prejudice ¥ÀÆªÁðUÀæºÀ / ¥ÀÆªÀðUÀæ»ÃvÀ
Prescribed form ¤UÀ¢üvÀ £ÀªÄÀ Æ£É
Press conference ¥ÀwæPÁ UÉÆÃ¶×
Probationary Period CºÀðvÁªÀ¢ü
Probationary Period SÁAiÀÄA¥ÀÆªÀð CªÀ¢ü / ¥ÀjÃPÁëxÀðPÀ CªÀ¢ü
Proceedings £ÀqªÀ À½/ £Àqª É À½
Product GvÀà£Àß
Prohibited ¤µÉÃzsÁvÀäPÀ
Prohibitory order ¤µÉÃzÁeÉÕ
Promotion ¥ÀzÆ É Ã£Àßw

Proof gÀÄdÄªÁvÀÄ / ¥ÀÄgÁªÉ / ¸ÁQë
Proposal ¥À¸æ ÁÛ¥À / ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
Protocol ²µÁÖZÁgÀ ¤AiÀÄªÀiÁªÀ½
Qualifying Service CºÀðvÁzÁAiÀÄPÀ ¸ÉÃªÉ
Quality Control UÀÄtªÀÄlÖ ¤AiÀÄAvÀæt
Quarterly vÉæöÊªÀiÁ¹PÀ
Questionnaire ¥À±æ ÁßªÀ½
Quotation zÀgÀ¥n À Ö
Raw materials PÀZÁÑ ¸ÁªÀÄVæ
Reasonable grounds AiÀÄÄPÀÛ DzsÁgÀUÀ¼ÀÄ / «ªÉÃZÀ£ÉAiÀÄÄ¼Àî DzsÁgÀUÀ¼ÀÄ
Receipt gÀ¹Ã¢
Recommendation ²¥sÁgÀ¸ÀÄì
Reconciliation of Accounts ¯ÉPÌÀ ¸ÀªÄÀ £ÀéAiÀÄ
Reconciliation Statement ¸ÀªÄÀ £ÀéAiÀÄ ¥ÀnÖ
Record zÁR¯É
Recruitment £ÉÃªÀÄPÁw
Rectify ¸Àj¥Àr¸ÀÄ
Reference G¯ÉèÃR
Reform ¸ÀÄzsÁgÀuÉ
Refund ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw
Regenerate ¥ÀÄ£ÀgÀÄvÁàz£ À É
Regeneration ¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£À
Register ªÀ»
Regularization ¸ÀPæ«À ÄÃPÀgtÀ
Rehearsal ¥ÀÆªÁð¨sÁå¸À
Reimbursement ªÉZÀÑ vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ / ªÉZÀÑ vÀÄA©PÉÆqÀÄ
Release ©qÀÄUÀqÉ
Relief works ¥ÀjºÁgÀ PÉ®¸À
Remarkable UÀªÀÄ£ÁºÀð
Remarks µÀgÁ
Reminder £É£¥ À ÉÆÃ¯É / eÁÕ¥À£À / eÁÕ¥À£Á ¥ÀvÀæ
Remuneration ¸ÀA¨sÁªÀ£É
Renovation £À«ÃPÀgt À
Repair zÀÄgÀ¹Û
Report ªÀgÀ¢
Representation ¥Áæw¤zsÀå
Representation ªÀÄ£À«
Republic UÀtgÁdå
Request PÉÆÃjPÉ
Requirement CUÀvÀåvÉ
Reservation «ÄÃ¸À¯Áw
Reserve Found «ÄÃ¸À®Ä ¤¢ü
Resignation gÁfÃ£ÁªÉÄ
Resource ¸ÀA¥À£Æ À ä®
Responsibility dªÁ¨ÁÝj
Retrospect ¥ÀÆªÁð£ÀéAiÀÄ eÁj
Reveal ¥ÀPæ Àl¥Àr¸ÀÄ
Revenue PÀAzÁAiÀÄ
Reward E£ÁªÀÄÄ
Royalty gÁdzsÀ£À
Rule ¤§AzsÀ£É
Sanction ªÀÄAdÆgÁw
Satisfactory ¸ÀªiÀ ÁzsÁ£ÀPg À À
Scarcity C¨sÁªÀ
Self-Government ¸ÁéAiÀÄvÀÛ ¸ÀPÁðgÀ
Short term Loan C¯ÁàªÀ¢ü ¸Á®
Short term Notice C¯ÁàªÀ¢ü ¸ÀÆZÀ£É
Show cause Notice PÁgÀt PÉÃ¼ÀÄªÀ ¥ÀvÀæ
Special Casual Leave «±ÉÃµÀ ¸ÁAzÀ©üðPÀ gÀeÉ
Starred Question ZÀÄPÉÌ ¥À± æ Éß
Stationery ¯ÉÃR£À ¸ÁªÀÄVæ
Stipend vÀg¨ À ÃÉ w ¨sÀvåÉ
Stock Verification zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ¥Àj²Ã®£É
Subjudice £ÁåAiÀÄ «ZÁgÀuÁ¢üÃ£À
Subsidy ¸ÀºÁAiÀÄzsÀ£À
Subsistence Allowance fÃªÀ£ÁzsÁgÀ ¨sÀvÉå

Superannuation Pension ªÀAiÉÆÃ ¤ªÀÈwÛ ªÉÃvÀ£À
Suspension CªÀiÁ£ÀvÀÄ
Table of Contents «µÀAiÀÄ¸ÀÆa / ¥Àj«r
Tax vÉjUÉ
Temporary Post vÁvÁÌ°PÀ ºÀÄzÉÝ
Tenant UÉÃtÂzÁgÀ/ ¨ÁrUÉzÁgÀ
Tentative vÁvÁÌ°PÀ
Tenure post ¤¢ðµÁÖªÀ¢ü ºÀÄzÉÝ
Terminate ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄ
Testimonial AiÉÆÃUÀåvÁ ¥ÀvÀæ / ¥Àæ±A
À ¸Á ¥ÀvÀæ
Transaction ªÀ»ªÁlÄ
Transfer ªÀUÁðªÀuÉ
Travelling Allowance ¥ÀA
æ iÀiÁt ¨sÀvåÉ
Treasury ¨ÉÆPÀÌ¸À
Treaty M¥ÀàAzÀ / PÀgÁgÀÄ
Trespass CwPÀª æ ÀÄt
Tribunal £ÁåAiÀÄ ªÀÄAqÀ½
True copy ¤d¥Àæw
Ultra – vires ¸ÀA«zsÁ£À¨Á»gÀ
Unanimity KPÀ©ü¥ÁæAiÀÄ
Unauthorized C£À¢üPÈÀ vÀ
Unconditional ¨ÉÃµÀgv À ï
Unconstitutional ÇÀA«zsÁ¤PÀ
Unconventional ÇÀA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ
Undertaking ªÀÄÄZÀ½ Ñ PÉ
Unified KQÃPÀÈvÀ
Uniformity KPÀgÆ À ¥ÀvÉ
Unilateral KPÀ¥ÀQëÃAiÀÄ
Unparliamentarily ÇÀA¸À¢ÃAiÀÄ
Unproductive C£ÀÄvÁàzÀPÀ
Unspent Balance ªÉZªÀÑ ÁUÀzÀ G½PÉ
Utilization Certificate §¼ÀPÉ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvæÀ
Valid ¹AzsÄÀ
Valuable CªÀÄÆ®å
Value, Price PÀA
æ iÀÄ
Variety ««zsÀvÉ
d£À¨sÁµÉ / DqÀÄ¨sÁµÉ / zÉÃ²AiÀÄ ¨sÁµÉ / MAzÀÄ
Vernacular Language ¥Àvæ ÉåÃPÀ ªÀUð À CxÀªÁ ¥ÀAUÀqÀzÀ ¨sÁµÉ
Vested interest ¥ÀlÖ¨z sÀ Àæ »vÁ¸ÀQÛ
Vigilance eÁUÀÈw
Violation G®èAWÀ£É
Voluntary Organization ¸ÀéAiÀÄA¸ÉÃªÁ ¸ÀA¸ÉÜ
Voucher zÀÈrÃPÀgÀt aÃn
Waive off ªÀÄ£Áß
Warehouse GUÁæt
Warning JZÀÑjPÉ
Waste land ¥Á¼ÀÄ ¨sÀÆ«Ä
Water Meter d®ªÀiÁ¥ÀPÀ
Ways and means ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ
Weighing machine vÀÆPÀzÀ AiÀÄAvÀæ
White Paper ±ÉéÃvÀ¥ÀvæÀ
Withhold vÀq» É rAiÀÄÄªÀÅzÀÄ / ¤°è¸ÀÄ
Work Order PÁAiÀiÁðzÉÃ±À
Working Committee PÁAiÀÄðPÁj ¸À«Äw
Yield E¼ÀÄªÀj
Zeal GvÁìºÀ
UÀæAxÀ IÄt
1. ¸ÀAQë¥ÀÛ PÀ£ÀßqÀ ¤WÀAlÄ (¥ÀjµÀÌøvÀ), PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¥ÀjµÀvï, ¨ÉAUÀ¼Æ À gÀÄ.
2. PÀbÉÃj PÉÊ¦r – qÁ. ºÁ.ªÀiÁ. £ÁAiÀÄPÀ, PÀ£ßÀ qÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¸ÀA¸ÉÜ, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
«±Àé«zÁå®AiÀÄ, 1974.
3. ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ EAVèµï – PÀ£ÀßqÀ ¤WÀAlÄ (¥ÀjµÀÌøvÀ) ¸ÀA¥ÀÄl
– (J ¬ÄAzÀ gÀhÄqï ªÀgÉUÉ).
4. r. J£ï. ±ÀAPÀgÀ ¨sÀmï, PÀ£ÀßqÀ §gÀºÀªÀ£ÄÀ ß ¸Àj¥Àr¸ÉÆÃt?, 2005, ¨sÁµÁ
¥ÀæPÁ±À£À, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ.
5. JA.JZï. PÀÈµÀÚAiÀÄå - ¸ÀAQë¥ÀÛ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ZÀjvÉæ, 1993, ¸ÀÄ«zÁå
¥ÀæPÁ±À£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
6. DqÀ½vÀ ¥ÀzÀPÉÆÃ±À, PÀ£ßÀ qÀ C©üªÀÈ¢Ý ¥Áæ¢üPÁgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
7. DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ, JZÉÑ¸ÉÌ, ZÉÃvÀ£À §ÄPï ºË¸ï, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ.
8. JZï.f. ¯ÉÆÃPÀÆgÀ, PÀ£ÀßqÀ £ÀÄrAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂU,É 1975, PÀ£ÁðlPÀ
«±Àé«zÁå®AiÀÄ, zsÁgÀªÁqÀ.
9. JA. azÁ£ÀAzÀ ªÀÄÆwð, ¨sÁµÁ «eÕÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ® vÀvÀéUÀ¼ÄÀ , r.«.PÉ.
ªÀÄÆwð, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ.
10. r.J£ï. ±ÀAPÀgÀ ¨sÀmï, PÀ£ÀßqÀ ªÁPÀåUÀ¼À M¼ÀgÀZÀ£,É 2006, ¨sÁµÁ ¥ÀæPÁ±À£,À
ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
11. PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¥ÀzÀPÉÆÃ±À (¥ÀjµÀÌøvÀ) PÀ£ßÀ qÀ – EAVèµï, PÀ£ßÀ qÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøw
¤zÉÃð±À£Á®AiÀÄ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
12. N.J¯ï. £ÁUÀ¨sÀÆµÀt ¸Áé«Ä, C£ÀÄªÁzÀ, ¥Àæ¸ÁgÁAUÀ, PÀ£ÀßqÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ,
ºÀA¦, 1993.
13. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁ¶PÀ (C«¸ÀÛgÀ) - ¥Àæ§AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀ, PÀ£ÁðlPÀ gÁdå
ªÀÄÄPÀÛ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ.
14. DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀ, PÀ£ßÀ qÀ C©üªÀÈ¢Þ ¥Áæ¢üPÁgÀ «zsÁ£À¸ËzsÀ, ¨ÉAUÀ¼Æ À gÀÄ
560001. ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ßÀ qÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÀA¦.
14. ®Që äÃ£ÁgÁAiÀÄt CgÉÆÃgÁ, C£ÀÄªÁzÀ ¸ËgÀ¨sÀ, ¸Áéw ¥ÀæPÁ±À£À,
ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ, 1995.
15. PÀjÃUËqÀ ©ÃZÀ£º À À½î (¸ÀA¥ÁzÀPÀ), ¨sÁµÁAvÀgÀzÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ £É¯ÉUÀ¼ÀÄ,
PÀ£ÀßqÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ºÀA¦, 1999.
16. PÉ.JA. PÀÈµÀÚgÁªï, PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÁ ¸ÀégÀÆ¥À, 1968, GµÁ ¸Á»vÀå ªÀiÁ¯É -
ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ.
17. £ÁgÁAiÀÄt ªÀiÁ¼ÉÆÌÃqï, PÀA¥ÀÆålgï ¤ªÀÄUÉµÀÄÖ UÉÆvÀÄÛ, 2005, ¸ÀÄªÀÄÄR
¥ÀæPÁ±À£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
18. qÁ.£ÀªÀÄðzÁA§, PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀA¥ÀÆålgï, 2004, ¥Àæ¸ÁgÁAUÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
«±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨ÉAUÀ¼Æ À gÀÄ.
19. f.«. ¤ªÀÄð®, J¸ï. PÀëªÀiÁ, PÁæAwPÁj UÀtPÀAiÀÄAvÀæ, 2006, PÀ£ßÀ qÀ ¸Á»vÀå
¥ÀjµÀvÀÄÛ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
20. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÁ PÉÊ¦r, ¸ÀAUÀªÉÄÃ±ï ¸ÀªÀzÀwÛ ªÀÄoÀ, 1995, gÀÆ¥ÀgÀ²ä ¥ÀæPÁ±À£À
UÀÄ®§UÁð.
21. C£ÀÄªÁzÀ : MAzÀÄ PÀ¯ÁvÀäPÀ C©sªÀåQÛ, J¸ï.Dgï.¨sÀmï, £ÀªÀPÀ£ÁðlPÀ
¥ÀæPÁ±À£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, 1989.
22. PÉÆÃlÆgÀÄ ¦.©., 2001, PÀA¥ÀÆålgï J®èjUÁV, ¸Àé¥Àß §ÄPïºË¸ï,
23. PÀA¥ÀÇålgï-vÀAvÀæeÁÕ£À ¥ÀzÀ«ªÀgÀt PÉÆÃ±À, n. f. ²æÃ¤¢ü, PÀ£ÀßqÀ C©üªÀÈ¢Þ
¥Áæ¢üPÁgÀ «zsÁ£À¸ËzsÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ 560001.

Kan1 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kan1 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DqÀ½vÀ PÀ£ÀßqÀ / 1

2£ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï ©.CQðmÉPÀÑgï ªÀÄvÀÄÛ 3/4£ÉÃ ¸É«Ä¸ÀÖgï ©.E/©.mÉPï/©.¥Áè£ïUÉ

Prescribed Tentative Textbook for

qÁ. J¯ï. wªÉÄäÃ±À

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄlÖzÀ ªÁåªÀºÁjPÀÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZÀ£Á ¸À®ºÁ ¸À«Äw

qÁ. PÀj¹zÀÝ¥Àà, CzsåÀ PëÀgÄÀ ºÁUÀÆ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÀÄ, «±ÉéÃ±ÀégA

«±Àé«zÁå®AiÀÄ ªÀÄlÖzÀ ªÁåªÀºÁjPÀÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZÀ£Á

qÁ. ºÉZï.J¸ï.zÀAiÀiÁ£ÀAzÀ, CzsåÀ PÀëgÀÄ, ©.N.J¸ï, ºÀÆåªÀiÁå¤n¸ï ¨ÉÆÃqïð.

F JgÀqÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß gÀa¸ÀÄªÀ°è £ÉgÀªÁzÀ ¥À¸ æ ÁgÁAUÀ, «vÁ« ¹§âA¢UÀ¼ÀÄ,

dÄ¯ÉÊ, 2019 qÁ.PÀj¹zÀÝ¥Àà

EwÛÃZÉUÉ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÁAwæPÀ «zÁåyðUÀ½UÉ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ

“DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ” JA§ F ²Ã¶ðPÉAiÀÄrAiÀÄ°è ¥ÀoÀå vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀgÀ »A¢gÀÄªÀ

«±Àé«zÁå®AiÀÄ ªÀÄlÖz° À è gÀa¸À®àlÖ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZ£ À Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÁzÀ

dÄ¯ÉÊ, 2019 qÁ. J¯ï. wªÉÄäÃ±À

DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ

Semester : II B.Arch/ III / IV B.E/B.Tech/B.Plan

DqÀ½vÀ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀU¼

¥Àj«r (¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¥ÀnÖ)

CzsÁåAiÀÄ – 9 PÀA¥ÀÆålgï ºÁUÀÆ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À.

University Guidelines for CIE Procedure:

(iii) The remaining 25 marks shall be awarded based on the evaluation of

«±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå vÁAwæPÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«

“CzsÀåAiÀÄ£À ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ”

PÁ¯ÉÃf£À ºÉ¸ÀgÀÄ: ..................................................................................................................

vÀgÀUÀw ²PÀëPÀgÀ ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ

¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀ / «¨sÁUÁ¢üPÁjUÀ¼À ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆºÀgÀÄ

1.0 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É - PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ

1.1 ±ÁæªÀt (PÀªÀ£)À

±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ ºÉÆ½UÀ½UÉ | CzÉÃ ±ÀÄ¨sU À À½UÉ

±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ HjUÉ | PÉÃjPÉÃjUÉ

±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ ªÀÄ¤ªÀÄ¤UÉ | PÀÆr zÀ¤zÀ¤UÉ

¨ÉlÖ vÉÆmÁÖªÀ PÀÄvÀ¤AiÀÄ CAV

§£À §£À £ÉÆÃqÀÄ FUÀ ºÁåAUÀ

ºÀ¹gÀÄlÖ §¸ÀÄjAiÀÄ ºÁAUÀ

UÀÄqÀØ UÀÄqÀØ ¸ÁÜªÀg°

£ÁqÉ®è KjAiÀÄ ªÁj

dUÀzÀÄÎgÄÀ ºÀÄnÖzÀ ªÀiÁ¸À

±ÁæªÀuÁ §AvÀÄ PÁrUÉ | §AvÀÄ £ÁrUÉ

¸ÀA¥ÀÄlzÀ°è ¥ÀæPÀlªÁVzÉ. ¥Àæ¨sÁªÀ±Á° ªÀiÁvÀÄUÁgÀgÁVzÀÝ ¨ÉÃAzÉæ, ²ªÀªÉÆUÀÎzÀ°è £Àqz

2. HgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉUÀ¼°

1.2 ¨É°ÑAiÀÄ ºÁqÀÄ (PÀªÀ£)À

CªÀgÀ ¨ÉÃmÉUÉ £ÁªÀÅ ªÉÆ®UÀ¼ÀÄ

CªÀgÀ vÉÆÃlzÀ vÉAV£À°è

AiÀiÁªÀ ¥Á¥ÀªÀ ªÀiÁqÀ°®è

¥ÀzÀPÉÆÃ±À : gÀAUÁ¯É = gÀAUÉÆÃ¯É

1. zÉÆqÀØUËqÀgÀ ªÀÄ£ÉUÉ zÀ°vÀgÀ §qÀªg

3. zÀ°vÀgÄÀ vÀªÄÀ ä ¨Á½£À°è K£À£ÀÄß D²¸ÀÄwÛzÁÝgÉ?

4. PÀªÀ£ÀªÅÀ ºÉÃUÉ C¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀ «µÁzÀ VÃvÉAiÀiÁVzÉ? «±ÉèÃ¶¹j.

1.3 DqÀ½vÀ ¨sÁµÉ PÀ£ÀßqÀ

¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀªÅÀ MAzÀÄ «²µÀÖ zÉÃ±ÀªÁVzÀÄÝ, ºÀ®ªÁgÀÄ ¨sÁµÁªÁgÀÄ ¥ÁæAvÀUÀ¼À£ÄÀ ß

DVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ DzÉÃ²¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀÄ 1980gÀ°è ¸ÁªÀðwæPª À ÁV £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄUÀ¼À

¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è EAVèµï «Ä²ævÀ PÀ£ßÀ qÀ ¸ÀA¨sÁµÀuÉ

1.4 DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ

DqÀ½vÀz° À è ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀàµÖÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.

AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ ¨sÁµÉUÉ CzÀgÀ §¼ÀPA

1. D°¸ÀÄªÀ CxÀªÁ UÀ»æ¸ÀÄªÀ PË±À®.

EªÀÅUÀ¼À°è ªÉÆzÀ°£À JgÀqÄÀ PË±À®UÀ¼ÀÄ ¸ÀA¨sÁµÉuÉUÉ ¸ÀA§A¢s¹zÀªÅÀ . PÉÆ£ÉAiÀÄ JgÀqÀÄ PË±À®UÀ¼ÀÄ

DqÀ½vÀ PÀ£ßÀ qÀªÀÅ J®èjUÀÆ ¸ÀÄ®¨sª À ÁV CxÀðªÁUÀ®Æ PÉ®ªÀÅ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß

1.5 DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀU¼

1. DqÀ½vÀ ¨sÁµÉ JAzÀgÉÃ£ÀÄ?

2. DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀU¼

3. DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ ®PÀt

«zÁåyðAiÀÄ ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ ²PÀëPÀgÀ ¸À» ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ