Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 44

Magandang

MGA TEORYANG
Tore ng Babel
Genesis 11:1-9
Teoryang Bow-wow
Pinaniniwalaang nagmula
sa panggagaya sa tunog na
mula sa kalikasan

Halimbawa: Tahol ng Aso


Teoryang Ding-dong
Pinaniniwalaan dito na ang
wika ay nagmula sa tunog na
likha ng mga bagay

Halimbawa: Kalansing ng Barya


Pooh-pooh
Ang bawat nararamdaman ng
tao ay may kaugnay na
sambitla.

Halimbawa: Aray! Ouch!


Yo-he-ho
Naglalahad na nabuo ang wika
buhat sa tunog na nalilikha sa
pagbibigay ng puwersang pisikal
tulad sa pagbubuhat at pagtulak
ng mabibigat na bagay.
Sing-Song
Mula sa Pag-usal o pagbulong
ng mga pangkat ng tao sa
kanilang mga ritwal na bahagi
ng kanilang kultura.
Tarara-boom-
de-ay
Pinaniniwalaang nagmula
ang wika sa dasal o
orasyon ng mga
mangkukulam
Tata
Pinaniniwalaang mula sa
paggalaw ng mga bahagi ng
katawan ay may inuugnay na
tunog o wika katulad nga ng
pagpapaalam kasabay ang
pagtaas at pagbaba ng
kamay.
?
Ang wika ay
kaisipan ng
mamamayan. Ito’y
tulay sa pagitan ng
kanyang iniisip at
gusto niyang
sabihin.
.
Ang Wika ay
pinagkasunduan ng
bawat isa upang
lumikha ng katawagan
at kahulugang
sumasagisag sa
pinagmulang lahi.

Ang Wika ay parang
hininga, gumagamit
tayo ng wika upang
kamtin ang bawat
pangangailangan
natin.

Ang Wika ay parang
isang tubig na
dumedepende sa
hugis na kanyang


pinaglalagyan.
“ Ang Wika ay
kumakatawan sa kung
ano ang sinasabi ng
isang tao at kung ano
ang kanyang pagkatao.
Ito ay masistemang
balangkas ng
sinasalitang tunog na
pinili at isinaayos sa
paraang arbitraryo upang
magamit sa komunikasyon
ng mga taong kabilang sa
isang kultura.
Wika
KATANGIAN NG
MAY SISTEMA NG MGA
TUNTUNIN
 Dahil ito ay binubuo ng mga makabuluhang tunog
(Ponema) na kapag pinagsama-sama sa
makabuluhang sikwens ay makalilikha ng mga
salita (morpema) na bumabagay sa iba pang mga
salita upang makabuo ng(Semantika)pangungusap.

Halimbawa:
1. Dinala nang patago sa Senado ang akusado
2. Dinala sa patago ang senado sa akusado
May Sistemang-Arbitraryo
Pinagkakasunduan ang anomang wikang gagamitin ng mga grupo ng tao para
sa kanilang pang-araw-araw na pamumuhay.
Bahay
Balay(Ilokano)
Casa (Chavacano)
Bay (Tausog)
Harong(Bikolano)
GINAGAMIT ANG WIKA NG PANGKAT NG
MGA TAONG KABILANG SA ISANG
KULTURA
 Magkaugnay ang wika at kultura at hindi maaaring
paghiwalayin. Katulad ng nabanggit, ang kultura ang
nagpapayaman sa wika samantalang ang wika naman
ang nagbibigay ngalan o salita sa lahat ng mga gawaing
nakapaloob sa kultura.
ANG WIKA AY BUHAY O
DINAMIKO
Sumasabay sa pagbabago ng panahon ang wika at Malaya
itong tumatanggap ng mga pagbabago upang patuloy na
yumaman at yumabong.
 Namamatay ang isang wika kapag hindi nakasasabay sa
pagbabago ng panahon o kapag hindi tumatanggap ng
pagbabago.
BAWAT WIKA AY UNIQUE O
NATATANGI
 WALANG Wikang may magkatulad na magkatulad na katangian.
 May kaniya-kanyang lakas at kahinaan din ang wika.
ALAM NIYO BA?
Ayon sa mga lingguwista, may mahigit5,000 wika na
sinasalita sa buong mundo. Ang Pilipinas ay biniyayaan
180 ang
ng maraming wika: di kukulanging

wikang sinasalita sa
Pilipinas
Heterogenous ang sitwasyong pangwika
sa Pilipinas ibig sabihin maraming wikang umiiral dito at
may mga diyalekto o varayti ng mga wikang ito.

Homogenous ang sitwasyong pangwika sa


isang bansa kung iisa ang wikang sinasalita ng mga
mamamayan dito
WIKA, DIYALEKTO AT BERNAKULAR

WIKA tagalog, Sinugbuanong Bisaya, Ilokano,


Hiligaynon, Samar-Leyte, Pangasinan, Bikol at iba pa
DIYALEKTO ito ay barayti ng wika na nabuo
dahil sa tono, bigkas ng mga salita salig sa isang wika
BERNAKULAR ang tawag sa wikang katutubo
sa isang pook. Hidi ito barayti ng wika tulad ng diyalekto
kundi isang hiwalay na wika na ginagamit sa isang lugar na
hindi sentro ng gobyerno o kalakal.
Bilingguwalismo
• Tumutukoy sa dalawang wika. Isang pananaw
sa pagiging bilingguwal ng isang tao kung
nakakapagsalita siya ng dalawang wika
nang may pantay na kahusayan.
• Bilang patakarang pang-edukasyon sa
Pilipinas, nangangahulugan itong
paggamit ng ingles at Filipino bilang
panturo sa iba’t ibang magkakahiwalay na
asignatura.
Multilingguwalismo
• Tumutukoy sa tatlo o higit pang wika.

• Kinder- Grade 3 –Mother


Tongue
• Ika-apat pataas-
Filipino at Ingles

• Ang mga Pilipino ay


mga multilingguwal na
tao
Unang Wika
“Wikang Sinuso”/ “inang Wika”

• Ito ang unang wikang natutuhan ng


isang bata. Tinatawag na taal na
tagapagsalita ng isang partikular na
wika ang isang tao na ang unang wika ay
ang wikang pinag-uusapan.
Pangalawang Wika
• Tawag sa iba pang wikang matutuhan ng
isang tao pakaraang matutuhan ang
kanyang unang wika.
• halimbawa, Hiligaynon ang unang wika ng
mga taga-Iloilo. Ang Filipino ang
kanilang pangalawang wika para sa
kanila. Ang ingles, nihongo, pranses at
iba pa ay maari ring maging pangalawang
wika.
FILIPINO
(Saligang batas ng 1987, Artikulo XIV, Sek. 6)

Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay


Filipino. Samantalang nililinang, ito
ay dapat payabungin at pagyamanin pa
salig sa umiiral na wika sa Pilipinas
at sa iba pang mga wika.
FILIPINO
(Saligang batas ng 1987, Artikulo XIV, Sek. 6

• Sumisimbolo sa Pagkakakilanlan
• Sinasalamin ang kalinangan, kultura at
damdamin.
• Nagbabandila sa mundo na hindi tayo
alipin
• Sumasagisag sa Kalayaan
Ito ang opisyal na wikang ginagamit
sa pormal na edukasyon. Ito ang
wikang ginagamit sa pagtuturo at
pag-aaral sa mga eskuwelahan at ang
wika sa pagsulat ng mga aklat at
kagamitang panturo sa mga silid-
aralan .

Filipino at Ingles
Saligang batas ng 1987, Artikulo XIV, Sek. 6
Wikang Panturo
Mother Tongue o Unang
Wika
 Tagalog, Kapampangan, Pangasinense, Iloko,
Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Waray, Tausug,
Maguindanaoan, Meranao, Chavacano,
Ybanag, Ivatan, Sambal, aklanon, Kinaray-a,
Yakam at Surigaonon
Saligang Batas ng 1987, artikulo 14, Sek. 7

Ito ang itinadhana ng batas na


maging wika sa opisyal na talastasan
ng pamahalaan.
(wikang maaring gamitin sa anumang
uri ng komunikasyon lalo na sa
anyong nakasulat, sa loob at labas ng
alinmang sangay o ahensiya ng
gobyerno..

Filipino
• Gamit ang isang Kartolina, gumawa/gumuhit ng poster
na naglalaman kung ano ang pakahulugan ng wika at
iba pang konseptong pangwika na tinalakay sa klase.
• Ang grupo ang siyang bahala sa pag-isip ng konsepto
ng kabuuang Poster.
• Pagkatapos gumawa ng poster ay gagawan ito ng
maikling paliwanag at iuulat sa klase ang nabuong
poster kasabay ng paliwanag.
• Ang ginawang Poster at pagpapaliwanag ng bawat
pangkat ay mamarkahan sa pamamagitan ng
Pamantayan.
PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA SA POSTER
PAMANTAYAN 10 8 6
Kalinawan ng Mensahe Napakalinaw ng mensahe Malinaw ang mensahe ng Hindi masyadong malinaw
ng kabuoang nilalaman ng Kabuoang nilalaman ng ang nilalaman ng
Poster Poster kabuoang Poster
Orihinalidad Ang ginawang Poster ay Ang ginawang Poster ay Kalahati ng kabuoang
sariling konsepto/idea ng mapapansing may Poster ay pinaghanguan sa
mga estudyante pinaghanguang ideya ibang tao/gawa.
Pagkamalikhain Napakaganda ng Maganda ang nabuong Hindi masyadong maayos
kombinasyon ng mga poster, maayos ang ang kulay at mga larawan
kulay, mga larawan kombinasyon ng mga kulay ng nabuong poster
gayundin ang kabuoang at larawan
Poster ay nakakaakit sa
mata
Kaangkupan sa Paksa Ang ginawang Poster ay Ang ginawang Poster ay Hindi masyadong
angkop na angkop/ angkop at konektado sa konektado ang poster sa
konektado sa konseptong pangwika ginawang pagtalakay sa
konseptong pangwikang mga konseptong
tinalakay sa klase pangwika
PAMANTAYAN SA PAGPAPALIWANAG

• Kaayusan ng Pagpapaliwanag 10
• Koneksyon ng Pagpapaliwanag sa Ginawang Poster 10
• Kaayusan at kalinawan ng Boses 10
• Kabuuan 30
Indibidwal na
Gawain
Gamitin ang iyong Kaalaman sa modernong Teknolohiya. Bumuo ka ng isang
makabuluhang facebook/twitter Post na hihikayat sa iba lalo na sa mga
kapwa mo kabataan upang gamitin, ipagmalaki at mahalin ang wikang
pambansa. Maaari mo itong lagyan ng naaangkop na larawan upang higit na
makakuha ng atensiyon ang iyong Post

You might also like