1/6

eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«
(Äj·TTπs«<ä |ü⁄wüŒ ∫øÏ‘·‡)
eT+<ës¡#Ó≥Tº ˝Òì eTT+–fi¯ó¢, ô|s¡fi¯ó¢ ‘Ó\T>∑THê≥ ñ+&Ée+fÒ n‹X¯jÓ ÷øÏÔ ø±<äT. ì>∑ì>∑˝≤&˚ |ü#·Ãì Ä≈£î\‘√
mÁs¡ì |üP\‘√ Ç+{Ï‘√≥qT XÀuÛ≤j·Te÷q+ #˚ùd >∑TãTs¡T yÓTTø£ÿ eT+<ës¡! eT+<ës¡ á ø±\+ Ä ø±\+
nìø±≈£î+&Ü nìïø±˝≤˝À¢q÷ |üPùd yÓTTø£ÿ. Äj·TTπs«<ä+˝À ª»bÕ≈£îdüTeT+μ nH˚ ù|s¡T‘√ $\TkÕÔsT¡ . Ç+^¢wßü ˝À
ôV’≤_düÿdt, s√CŸe÷´˝À, c˛|òü¢esY e+{Ï ù|s¡T¢HêïsTT.
eT+<ës¡˝À kÕ<Ûës¡D s¡ø±\qT ø=eTà\<ë«sêqT, n+≥Tø=eTà\ <ë«sêqT, n+≥Tø£≥º&É+ <ë«sêqT Áees¡∆q+
#˚j·Te#·TÃ. ôV’≤Á_&é s¡ø±\qT Á>±|òæº+>¥ <ë«sê |ü⁄qs¡T‘·Œ‹Ô #˚kÕÔs¡T. ìC≤ìøÏ eT+<ës¡ nìï s¡ø±\ H˚\˝À¢q÷
ô|]–Hê, kÕs¡e+‘·yÓTÆq >∑T\¢u≤]q H˚\˝À¢ u≤>± ô|s¡T>∑T‘·T+~.
eT+<ës¡ nq&É+‘√H˚ eTq≈£î mÁs¡ì eTT<ä› eT+<ës¡+ >∑Ts¡TÔ≈£îedüTÔ+~. nsTT‘˚ ms¡T|ü⁄‘√ |ü]$T‘·+ ø±≈£î+&Ü
ˇ+{Ϭsø£ÿ, eTT<ä›s¡ø±˝À¢ ‘Ó\T|ü⁄, |üdüT|ü⁄, Hê]+», ñ<ë yÓTT<ä˝… ’q s¡+>∑T˝À¢ <ë<ë|ü⁄ 200 s¡ø±\ ôV’≤Á_&é
eT+<ësê\T ø=‘·Ô>± eTq+ #·÷düTÔHêï+. pø±eT+<ës¡, Á>±eTbò˛Hé eT+<ës¡, |ü‹Ô eT+<ës¡, $Ts¡|üeT+<ës¡,
|ü+#·eTTK eT+<ës¡, Ä©|üPsY ã÷´{°, ÄÁùd*º j·THé s√CŸ, ∫Á‘·, &Übò˛&ç˝Ÿ, kÂ+<äs´¡ , &ç˝{’… Ÿ, ø£˝≤´DÏ, Ĭs+CŸ>√¢Ø,
¬s&é XÊ{ÏHé, k˛ïù|ò¢ø˘.... Ç˝≤ yÓTTø£ÿ ôd’E, |ü⁄e⁄« rs¡÷ ‘ÓqTï, s¡+>∑T\qT ã{Ϻ eT+<ësê˝À¢ mH√ï s¡ø±\T.
nsTT‘˚, ñ|üjÓ÷>±\T, Wwü<Ûä|ü⁄ $\Te\÷ <ë<ë|ü⁄ ˇπø s¡ø£+>± ñ+{≤sTT.
eT+<ës¡˝À dæÁ{Ïø˘j·÷dæ&é, e÷´*ø˘j·÷dæ&é, {≤sêº]ø˘ j·÷dæ&é e+{Ï Jedü+ã<Ûä Äe÷¢\T ñ+{≤sTT ø±ã{Ϻ
Wwü<Ûä+>± nH˚ø£ düeTdü´˝À¢ yê&ÉTø√e#·TÃ. eT+<ës¡˝À j·÷+{≤øχ&Ó+ ≥T¢ ≈£L&Ü m≈£îÿy˚. nø±\yês¡∆ø£´+,
ÇeT÷´ì{Ï ‘·>∑Z≥+, ø±´≥sêø˘º, ø±´q‡sY, »\TãT»«sê\T e+{Ï düeTdü´\qT m<äTs√ÿ&ÜìøÏ j·÷+{≤øχ&Ó+≥T¢
u≤>± düVü‰j·T|ü&É‘êj·Tqï dü+>∑‹ ‘Ó*dæ+<˚. eT+<ës¡ >∑T]+∫ eTTK´+>± #Ó|üø√yê*‡q ˇø£ $X‚wü+ ñ
+~- eT+<ës¡ j·÷+{°kÕŒCŸyÓ÷&çø˘>± |üì#˚düTÔ+<äì ‘êC≤ n<Ûä´j·THê˝À¢ ‘˚*+~. n+‘·sêej·Tyê˝>√&É\T
_>∑TdüT≈£îb˛sTTq|ü&ÉT ñ‘·ŒqïeTj˚T´ H=|æŒì kÕŒ»yéT‡ n+{≤s¡T. Ç˝≤+{Ï H=|ü\qT eT+<ës¡ ‘·–ZdüTÔ+~.
eT+<ës¡qT nHê~>± ãVæ≤wüߺH=|ü\T, ø£&ÉT|ü⁄H=|æŒ, bı≥ºñã“]+|ü⁄ e+{Ï düeTdü´\≈£î eTq |üP]«≈£î\T
yê&É≥+ á dü+<äs¡“¤+>± >∑eTHês¡Ω+.
eT+<ës¡qT {° (bòÕ+≥+ ˝Ò<ë Vü‰{Ÿ ÇHé|òüP´»Hé) s¡÷|ü+˝À ì‘·´+ rdü T≈£î+fÒ Bì˝Àì Wwü<Ûä|ü⁄ $\Te\qT
|üP]ÔkÕúsTT˝À $ìjÓ÷–+#·Tø√e#·TÃ. eTT+<äT 2-3 ø£|ü\ ˙fi¯¢qT $XÊ\yÓTÆq bÕÁ‘·˝À rdüTø=ì eT]–+∫
kºMT<ä qT+∫ ~+#ê*. Ç˝≤ eT]–+∫ ~+∫q ˙fi¯¢˝À 4 ‘êC≤ eT+<ës¡|ü⁄e⁄«\qT y˚j·÷*. ‘êC≤$
\_Û+#·ì dü+<äsꓤ˝À¢ ˙&É˝À m+&Éu{… ºÏ ì\«#˚dTü ≈£îqï |üPs¬ ø£ÿ\qT ≈£L&Ü 2 ô|<ä#› +˚ #ê\ yÓ÷‘ê<äT˝À yê&Ée#·TÃ.
‘·s¡Tyê‘· <ë*Ãq #Óø£ÿ ù|fi¯¢qT ¬s+&ÉT eT÷&ç+{Ïì ≈£L&Ü á ˙fi¯¢≈£î #˚]à eT÷‘·ô|{Ϻ 15-20 ì$TcÕ˝bÕ≥T
ñ+∫ >±E>±¢düT˝À e&Éb˛düTø=ì ‘ê>±*. nedüs¡yÓTÆ‘˚ s¡T∫ø√dü+ ∫esêKs√¢ ìeTàs¡kÕìï |æ+&ç, ‘˚HÓ #˚]Ã
rdüTø√e#·TÃ.

&܈ˆ ∫s¡Te÷$Tfi¯¢ eTTs¡∞ eTH√Vü≤sY, m+.&ç (Äj·TTπs«<ä), s¡ø£å Äj·TTπs«~ø˘ ôd+≥sY, ùdº{Ÿ ôVA+ m<äT≥, kÕs¡B∏ dü÷º&çjÓ÷ s√&é, nMTsYù|≥, ôV’≤<äsêu≤<é`73
Phones: (040) 23742146, 9246575510. Email: muralimanoharch@hotmail.com. Web: muralimanohar.com
 2/6
>∑èVü≤∫øÏ‘·‡\T
E≥Tº ‘Ó\¢ã&É≥+
eT+<ës¡|ü⁄e⁄«\T, ÇqT|üs¡»qT uÛÑdüà+, ñdæ]ô|#·TÃ\ bı&çì eTT<ä›>± q÷] ‘·\≈£î |ü{Ϻ+∫ ‘·\kÕïq+ #˚ùdÔ
E≥Tº ‘Ó\¢ã&É≈£î+&Ü ñ+≥T+~. (eè+<äe÷<Ûäe)
eTVæ≤fi¯˝À¢ dü+‘êqjÓ÷>∑´ ej·TdüT˝À nø±s¡D+>± HÓ\dü] Ä–b˛e≥+
eT+<ës¡|ü⁄e⁄«\qT, CÀ´‹wüà‹ Ä≈£î\qT (eT˝Ò]j·÷r>∑/e÷\ÿ+>∑ì) |ü⁄\¢ ì eTõ®>∑‘√>±ì ˝Ò<ë _j·T´+
>∑+õ‘√>±ì ø£*|æ eTT<ä›>± q÷] rdüT≈£î+fÒ ãVæ≤wüߺ düÁø£eT+>± edüTÔ+~. (#·Áø£<ä‘·Ô)
>∑H˚]j·÷ (|üPj·Ty˚TVü≤+)
˝…’+–ø£ yê´<ÛäT˝À¢ ÇHÓŒ¤ø£åHé k˛øÏ |ü⁄s¡TcÕ+>∑+ qT+∫ NeTT‘√ ≈£L &çq ÁkÕe+ ø±s¡T‘·T+fÒ eT+<ës¡qT
ªes¡∆e÷qjÓ÷>∑+μ s¡÷|ü+˝À rdüTø√yê*. yÓTT<ä{Ï s√E 1 |ü⁄e⁄«, ¬s+&Ées√E 2 |ü⁄e⁄«\T, Ç˝≤ nsTT<äe
s√Eq ◊<äT |ü⁄e⁄«\qT ø£\ø£+&É‘√ rdüTø√yê*. ‘·s¡Tyê‘· ˇø√ÿø£ÿ |ü⁄ e⁄« ‘·–Zdü÷Ô 10e s√Eq ˇø£ |ü⁄e⁄«qT
rdüTø√yê*. á düeTj·T+˝À |ò÷ü ≥T |ü<ësêú\T, ñ|üø±s¡+ e+{Ï$ e÷H˚dæ kÕ‹«ø±Vü‰s¡+ rdüT≈£î+fÒ eT+∫~.
nJs¡í+ e\¢ ˙fi¯¢$πs#·Hê\e⁄‘·T+fÒ (Äe÷‹kÕs¡+)
‘êC≤ eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT eTT<ä›>± q÷], s¡dü+ |æ+&ç, {°dü÷ŒHé |ü+#·<ës¡ ø£*|æ eT÷&ÉT s√E\bÕ≥T ¬s+&ÉT
|üP≥˝≤ rdüT≈£î+fÒ ÄVü‰s¡+ ns¡>∑q+<äTe\¢ nj˚T´ ˙fi¯¢$πs#·Hê\T Ä–b˛‘êsTT.
>∑s¡“¤ìs√<ÛäHês¡∆+ (≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·Dø√dü+)
‘êeTs¡|ü⁄e⁄«\qT e]_j·T´+ >∑+õ‘√ düVü‰ eTT<ä›>± q÷] ˇø£ {°dü÷ŒHé bÕ‘· u…\¢+ ø£*|æ n+&√‘·‡s¡Z+
(ˇe⁄´˝ÒwHü )é düeTj·T+˝À rdüT≈£î+fÒ >∑s“¡ <¤ ëÛ s¡DqT ìyê]+#˚ neø±X¯+ ñ+≥T+~. (jÓ÷>∑s‘¡ êïø£s+¡ ) (Ç{°e\
»]–q n<Ûä´j·THê˝À¢ eT+<ës¡≈£î j·÷+{ÏÇ+bÕ¢+fÒwüHé ‘·‘·«+ ñqï≥T¢>± ‘˚*+~)
πøXÊ\T >∑T+Á&Éì bÕ´#Y˝≤>± sê\≥+ (Ç+Á<ä\T|üÔ+/m˝À|”wæj·÷)
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT ø£Á] Äe⁄bÕ\‘√ düVü‰ eTT<ä›>± q÷] ‘·\MT<ä- E≥Tº bÕ´#Ye÷~]>± }&çq #√≥-
˝Ò|üq+ #˚dæ s¡T~›‘˚ E≥Tº ‹]– ô|s¡>∑≥y˚T ø±≈£î+&Ü uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À ‹]– }&É≈£î+&Ü ñ+≥T+~. (uÛ≤s¡‘·
uÛ…’wü»´ s¡‘êïe[).
πøXÊ\T ∫qïej·TdüT˝ÀH˚ ‘Ó\¢ã≥≥+ (bÕ*‘·´+)
eT+<ës¡|ü⁄e⁄«\ s¡dü+˝À düeTuÛ≤>∑+ ‘˚HÓ ø£*|æ yês¡+ s√E\bÕ≥T Á|ü‹ s√p ñ<äj·T+ ◊<ës¡T #·Tø£ÿ\qT
eTT≈£îÿ s¡+Á<Ûë˝À¢ qdü´+>± y˚düTø√yê*. Ç˝≤ eT+&É˝≤ìøÏ (40 s√E\≈£î) ˇø£kÕ] #=|üq #˚düTÔ+fÒ ∫qï
ej·TdüT˝À E≥Tº HÓs¡e≥+ nH˚ düeTdü´ ‘·>∑TZ‘·T+~. (uÛ≤s¡‘· uÛ…’wü »´ s¡‘êïe[)
πøXÊ\T bÕj·T\T bÕj·T\T>± }&çb˛sTT |ü\Ãã&É≥+
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT q\T|ü⁄ s¡+>∑T #·s¡à+ ø£*–q Äe⁄qT+∫ ùdø£]+∫q >√eT÷Á‘·+‘√ düVü‰ yÓT‘·Ô>± q÷]
&܈ˆ ∫s¡Te÷$Tfi¯¢ eTTs¡∞ eTH√Vü≤sY, m+.&ç (Äj·TTπs«<ä), s¡ø£å Äj·TTπs«~ø˘ ôd+≥sY, ùdº{Ÿ ôVA+ m<äT≥, kÕs¡B∏ dü÷º&çjÓ÷ s√&é, nMTsYù|≥, ôV’≤<äsêu≤<é`73
Phones: (040) 23742146, 9246575510. Email: muralimanoharch@hotmail.com. Web: muralimanohar.com
 3/6
‘·\≈£î ˝Ò|üq+ #˚dæ ‘·\kÕïq+ #˚ùdÔ πøXÊ\T ‹]– <ä≥º+>± ô|s¡T>∑T‘êsTT. (sê»e÷sêÔ+&É)
ãVæ≤wüߺÁkÕe+ m≈£îÿe>± »s¡>∑≥+ (Á|ü<äs¡yê´~Û)
10-12 eT+<ës¡ yÓTT>∑Z\qT yÓT‘·Ôì eTT<ä›>± q÷] bÕ\≈£î ø£*|æ ì‘·´ + rdüT≈£î+≥÷ bÕ\T #˚]Ãq nqï+
‹+≥T+fÒ ãVæ≤wüߺÁkÕe+, ‘Ó\¢ã≥º e+{Ï düeTdü´\T ‘·«]‘·>∑‹q ‘·>∑TZ ‘êsTT. (>∑<äìÁ>∑Vü≤+)
πøXÊ\T ‘·TyÓTà<ä ¬sø£ÿ˝≤¢ q\¢>± ì>∑ì>∑˝≤&É{≤ìøÏ
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT, >∑T+≥>∑\>∑s¡ |ü⁄e⁄«\qT, >=Á¬sbÕ\qT ø£*|æ yÓT‘·Ô>± q÷] ˇø£ eTT+‘·˝À rdüTø=ì ô|’q
eT÷‘· ô|{Ϻ, eT{Ϻ‘√ d”\T#˚dæ (dü+~Ûã+<Ûäq+) uÛÑ÷$T˝À yês¡+ s√E\bÕ≥T bÕ‹ô|{≤º*. yês¡+ ‘·s¡Tyê‘·
uÛÑ÷$TqT+∫ rdæ, <ëìøÏ >∑T+≥>∑\>∑sê≈£î s¡kÕìï #˚]à u≤>± ø£*|æ ‘·\≈£î ôV≤sTTsYbÕ´ø˘ #˚düTø√yê*. Ç˝≤
Á|ü‹s√p sêÁ‹fi¯ó¢ ˝Ò|üq+ #˚dæ ‘·\≈£î eT+<äbÕ{Ï >∑T&ɶ ø£≥Tºø=ì ñ<äj·T+ X¯óÁuÛÑ+>± ‘·\kÕïq+ #˚düTÔ+fÒ
πøXÊ\T q\¢>± ì>∑ì>∑˝≤&É‘êsTT. (#·Áø£<ä‘·Ô)
|òü+>∑dt e\¢ πøXÊ\T es¡TÔ˝≤ø±s¡+˝À }&çb˛‘˚
ø=ã“]q÷HÓ˝À eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«qT y˚dæ q\¢>± e÷πs+‘·es¡≈£L ø±∫ E≥Tº }&çq#√≥ Á|üjÓ÷–+∫ s¡T<ë›*.
Ád”Ô\ s¡T‘·Tdü+ã+<Ûä düeTdü´\T
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\‘√ ª»bÕ|ü⁄cÕŒe˝ÒV≤ü ´+μ ‘·j÷· s¡T#˚dTü ø=ì yê&ç‘˚ eTVæ≤fi¯˝À¢ ‘·s#¡ ÷· Çã“+~ ô|fÒº s¡T‘·Tdü+ã+<Ûä
düeTdü´\qT+∫ ñ|üX¯eTq+ \_ÛdüTÔ+~. á Wwü<Ûä+ ‘·j·÷Ø #˚˝≤ ‘˚*ø£. ‘êC≤ eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT ùdø£]+∫,
X¯óÁuÛÑ+ #˚dæ, $&ç $&ç>± ¬sø£ÿ\T $&ÉBdæ ˇø£ øÏ˝À yÓ÷‘ê<äT˝À rdü Tø√yê*. BìøÏ düeT+>± #·¬øÿs¡ rdüTø√yê*.
ˇø£ yÓ&˝É ≤Œ{Ï |æ+>±DÏ |üfi+¢Ë ˝À eT+<ës¡|Pü sπ ≈£î\qT ns¡ n+>∑Tfi¯+ m‘·˝Ô À |ü]∫ <ëìMT<ä #·ø¬ ÿs¡qT ns¡n+>∑Tfi¯+
m‘·TÔ˝À #·˝≤¢*. Ç˝≤ yÓTT‘·Ô+ |üPπsø£\qT bıs¡\T bıs¡\T>± |ü]∫ yês¡+ bÕ≥T m+&É˝À ñ+∫‘˚ ˝ÒVü≤´+
e÷~]>± ‘·j·÷s¡e⁄‘·T+~. ∫es¡>± BìøÏ bÕe⁄ øÏ˝À ‘˚HÓ ø£*|æ ì\«#˚dü Tø√yê*. Ç+πøeTT+~- Wwü<Ûä+
dæ<ä∆+. Bìì Á|ü‹ì‘·´+ ñ<äj·T+ |üP≥ {°dü÷ŒHé yÓ÷‘ê<äT>± bÕ\‘√ dü Vü‰ rdüT≈£î+fÒ eTVæ≤fi¯\ s¡T‘·Tdü+ã+<Ûä
düeTdü´˝Ò ø±≈£î+&Ü |ü⁄s¡Twüß\ X¯óÁø£dü+ã+<Ûä düeTdü´\T ≈£L&Ü ‘· >∑TZ‘êsTT. (|ü⁄e⁄«\ mø˘‡Á{≤ø˘º |ü⁄s¡Twüß˝À¢
düŒs¡à{ÀC…ìdædtøÏ düVü‰j·T|ü&çq≥T¢>± n<Ûä´j·THê˝À¢ ‘˚*+~)
eT<ÛäTy˚TVü≤+
eT<ÛäTy˚TVü≤+ yê´~Û˝À ã¢&é wüß>∑sY ìj·T+Á‘·D˝À ˝Òìyês¡T Á|ü‹s√p 2-3 eT+<ës¡ yÓTT>∑Z\qT (10-20
Á>±eTT\ yÓ÷‘ê<äT) eTT<ä›>±q÷] rdüT≈£î+fÒ ñ+fÒ 10 - 15 s√E˝À¢ eT+∫ |òü*‘·+ ø£ì|ædüTÔ+~ (‘êC≤
n<Ûä´j·Tq+)
|æ\¢˝À¢ s¡ø£ÔV”≤q‘·
|ü]X¯óÁuÛÑyÓTÆq |æ+>±DÏ bÕÁ‘·˝À ˇø£ ø£|ü ìeTàs¡dü+ rdüTø=ì <ëìøÏ dü>∑uÛ≤>∑+ #·¬øÿs¡ ø£\bÕ*. BìøÏ 20
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\ πsø£\qT ø£*|æ m+&É˝À ¬s+&ÉT yêsê\bÕ≥T ñ+∫ >±E d”kÕ˝À ì\«#˚düTø√yê*. Bìì
|æ\¢\≈£î 3-6 #·Tø£ÿ\ yÓ÷‘ê<äT˝À HêøÏdüTÔ+fÒ Áø£eT+>± s¡ø£Ôeè~∆ »s¡T>∑T‘·T+~.
&܈ˆ ∫s¡Te÷$Tfi¯¢ eTTs¡∞ eTH√Vü≤sY, m+.&ç (Äj·TTπs«<ä), s¡ø£å Äj·TTπs«~ø˘ ôd+≥sY, ùdº{Ÿ ôVA+ m<äT≥, kÕs¡B∏ dü÷º&çjÓ÷ s√&é, nMTsYù|≥, ôV’≤<äsêu≤<é`73
Phones: (040) 23742146, 9246575510. Email: muralimanoharch@hotmail.com. Web: muralimanohar.com
 4/6
Ä&É|æ\¢\T dü¬s’q düeTj·T+˝À s¡»dü«\ ø±ø£b˛‘˚
eT+<ës¡|⁄ü e⁄«\qT |ü+#·<ës¡‘√ ø£*|æ yês¡+ bÕ≥T rdüT≈£î+fÒ Ç‘·sÁ¡ ‘ê Äs√>∑´+>± ñqï Ä&É|\æ \¢ T düø±\+˝À
s¡»dü«\ ne⁄‘ês¡T.
C≤„|üø£X¯øÏÔ ‘·>∑Z≥+
eT+<ës¡|⁄ü e⁄«\qT, eT+<ës¡ Ä≈£î\q÷ düeT uÛ≤>±\T rdüTø=ì m+&Éu{… Ϻ yÓT‘·ìÔ bı&ç>± q÷] ì\«#˚dTü ø√yê*.
Bìì Á|ü‹s√p ñ<äj·T+, kÕj·T+ø±\+ {°dü÷ŒHé yÓ÷‘ê<äT #=|üq ‹j·T´ì bÕ\‘√ ø£*|æ rdüT≈£î+fÒ
C≤„|üø£X¯øÏÔ ô|s¡T>∑T‘·T+~.
πøXÊ\T }&É≥+
eT+<ës¡ |üe⁄«\qT ø£Á] Äe⁄ (q\T|ü⁄s¡+>∑T #·s¡à+ ø£*–q Äe⁄) eT÷Á‘·+‘√ ø£*|æ q÷] πøXÊ\T }&çq #√≥
s¡T~›‘˚ E≥Tº ‹]– edüTÔ+~.
‘·\˝À y˚&ç
eT+<ës¡ Ä≈£î\qT yÓT‘·Ô>± q÷] ‘·\≈£î Á|üjÓ÷–+∫ eT÷&ÉT >∑+≥\ ‘·s¡ Tyê‘· ‘·\kÕïq+ #˚ùdÔ ‘·\ #·\¢>± ñ
+≥T+~. y˚&ç ‘·>∑TZ‘·T+~.
πøXÊ\ bı&ÉT>±Z ô|s¡>±\+fÒ
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT yÓT‘·Ô>± q÷] s¡dü+ |æ+&ç Ä*yé q÷HÓ≈£î ø£*|æ π øe\+ q÷HÓ e÷Á‘·y˚T $T–˝Ò+‘·es¡≈£L
∫qïeT+≥ MT<ä eT]–+∫ ì\«#˚düTø√yê*. Bìì Á|ü‹s√p πøXÊ\ ≈£î<äTfi¯¢≈£î Á|üjÓ÷–+∫ düTìï‘·+>±
eTs¡∆Hê #˚düT≈£î+≥T+fÒ ø£XÊ\T <Ûäè&É+>±, Äs√>∑´+>± bı&Ée⁄>± ô|s¡T>∑T‘êsTT.
H√{Ï|üP‘·
eT+<ës¡ y˚s¡¢qT ùdø£]+∫ X¯óÁuÛÑ+>± ø£&ç– n+>∑Tfi¯+ bı&Ée⁄+&˚˝≤ ∫qï ∫qï eTTø£ÿ\T>± ‘·]– ˇø√ÿ eTTø£ÿqT
H√{Àº ô|≥Tºø=ì #·|üŒ]+∫ s¡kÕìï ñ$Tày˚düTÔ+&Ü*. Ç˝≤ ¬s+&ÉT eT÷&ÉT s√E\T #˚ùdÔ H√{Ï˝À ‘·j·÷¬s’q
|ü⁄+&ÉT¢ ‘·>∑TZ‘êsTT.
‘Ó\¢eT#·Ã\T
Á|ü‹s√p ñ<äj·T+ kÕj·T+ø±\+, |üP≥≈£î Hê\Tπ>dæ eT+<ës¡|ü⁄e⁄«\ #=|üq ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\T ‹+fÒ
‘Ó\¢eT#·Ã\T ‘·>∑TZ‘êsTT.
<ä>∑TZ
eT+<ës¡ y˚s¡¢qT ˙fi¯¢≈£î ø£*|æ eT]–+∫ ø£cÕj·T+ ‘·j·÷s¡T#˚düTø=ì rdüT≈£î+fÒ <ä>∑TZ ‘·>∑TZ‘·T+~.
s¡ø£Ô+‘√ ≈£L&çq yÓTT\\T
eT+<ës¡ |üPyÓTT>∑Z\qT HÓsTT´˝À y˚sTT+∫ |ü{Ïø£u…˝≤¢ìï, Hê>∑πøX¯sê\q÷ ø£*|æ eTT<ä›>± q÷] Á|ü‹s√p ñ
<äj·T+, kÕj·T+ø±\+ rdüT≈£î+≥÷ ñ+fÒ s¡ø£ÔÁkÕe+‘√ ≈£L&çq ns¡ÙyÓTT\\T ‘·>∑TZ‘êsTT.
&܈ˆ ∫s¡Te÷$Tfi¯¢ eTTs¡∞ eTH√Vü≤sY, m+.&ç (Äj·TTπs«<ä), s¡ø£å Äj·TTπs«~ø˘ ôd+≥sY, ùdº{Ÿ ôVA+ m<äT≥, kÕs¡B∏ dü÷º&çjÓ÷ s√&é, nMTsYù|≥, ôV’≤<äsêu≤<é`73
Phones: (040) 23742146, 9246575510. Email: muralimanoharch@hotmail.com. Web: muralimanohar.com
 5/6
>∑s¡“¤+ <Ûä]+#·&ÜìøÏ
‘Ó\¢eT+<ës¡ y˚s¡¢qT X¯óÁuÛÑ+>± ø£&ç– Äe⁄bÕ\‘√ ø£*|æ q÷] ìeTà–+»\ bı&çøÏ ø£*|æ ãVæ≤wüߺ düeTj·T+˝À
rdüT≈£î+fÒ eTVæ≤fi¯\T >∑s¡“¤+ <Ûä]kÕÔs¡T.
>∑s¡“¤düú •X¯óe⁄ Äs√>∑´+ ø√dü+
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT, eT+<ës¡ y˚s¡¢qT ˙fi¯¢≈£î y˚dæ ø£cÕj·T+ ø±∫ |ü P≥≈£î 30-50 $T©¢©≥s¡¢ #=|üq ¬s+&ÉT
|üP≥˝≤ >∑]“¤D° Ád”Ô rdüT≈£î+fÒ >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄ Äs√>∑´+>± ô|s¡T >∑T‘·T+~.
dæ|òæ*dt dü+ã+<Ûä düeTdü´\T
eT+<ës¡ Ä≈£î\qT >∑Tô|Œ&ÉT rdüTø=ì ˙fi¯ó¢ #˚s¡TÑ·÷ yÓT‘·Ô>± q÷] e&Éø£{Ϻ, {°dü÷ŒHé j·Teøå±sêìï, Hê\T>∑T
{°dü÷ŒqT¢ |ü+#·<ës¡q÷ ø£*|æ HÓsTT´ #˚]à ¬s+&ÉT uÛ≤>±\T>± $uÛÑõ+∫ ¬s+&ÉT |üP≥˝≤ ñ<äj·TkÕj·T+ø±˝≤\T
rdüT≈£î+≥÷ ñ+fÒ dæ|òæ*dt dü+ã+~Û‘· düeTdü´\T ‘·>∑TZ‘êsTT.
dæ|òæ*dt ÁeD≤\T
yÓTT<ä{Ïs√E ˇø£ eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«qT, ¬s+&Ées√E ¬s+&ÉT eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT, eT÷&√s√E eT÷&ç+{Ï˙, Ç˝≤
◊<äes√E ◊~+{Ïì |ü+#·<ës¡ ø£*|æ ‹Hê*. nø£ÿ&ÉqT+∫ ‘·s¡Tyê‘· ◊<äT s√E\bÕ≥T Áø£eT+>± nes√Vü≤D
Áø£eT+˝À ‘·–+Z #·T≈£î+≥÷ |ü<eä s√Eq ‹]– ˇø£ eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«qT ‹Hê*. Bìì es¡e∆ ÷qjÓ÷>∑+ n+{≤s¡T.
>∑s¡“¤ìs√<Ûä+ ø√dü+
eT+<ës¡|ü⁄e⁄«\qT >∑+õ‘√q÷ u…\¢+‘√q÷ ø£*|æ yÓT‘·Ô>± q÷] ãVæ≤wüߺ ‘·s¡Tyê‘· eT÷&ÉT s√E\bÕ≥T
es¡Tdü>± rdüT≈£î+fÒ >∑s¡“¤ìs√<Ûäø£+>± |üì#˚düTÔ+~.
‘Ó\¢ã≥º
4-5 eT+<ës¡ yÓTT>∑Z\qT HÓsTT´˝À yÓsTT+∫ |ü+#·<ës¡ ø£*|æ rdüT≈£î+≥÷ bÕ\T ‘ê>±*. Bìì yês¡+ bÕ≥T
#˚ùdÔ ‘Ó\¢ã≥º düeTdü´˝À ñ|üX¯eTq+ \_ÛdüTÔ+~.
>±j·÷\T, <Óã“\T, ÁeD≤\T
eT+<ës¡ Ä≈£î\qT ˙fi¯¢≈£î y˚dæ eT]–+∫ rdüT≈£î+fÒ ÁeD≤\T, >±j·÷\T ‘·«]‘·>∑‹q ‘·>∑TZ‘êsTT.
s¡ø£ÔV”≤q‘·
eT+<ës¡ |ü+&É¢qT ùdø£]+∫ m+&Éu…{Ϻ #·÷s¡í+ #˚düTø=ì ì\«#˚düTø√yê*. Bìì ˇø£ {°dü÷ŒHé yÓ÷‘ê<äT˝À ˇø£
ø£|ü bÕ\≈£î ø£*|æ ñ<äj·TkÕj·T+ø±˝≤\T Áø£eT+ ‘·|üŒ≈£î+&Ü ¬s+&ÉT eT÷&ÉT HÓ\\T rdüT≈£î+fÒ s¡ø£ÔV”≤q‘·
düeTdü´ ‘·>∑TZ‘·T+~.
˝…’+–ø£X¯øÏÔ ô|s¡>∑≥+ø√dü+
eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\qT ˙&É˝À m+&Éu…{Ϻ, bı&ç#˚dæ düeTuÛ≤>∑+ |ü+#·<ës¡ bı&ç ø£*|æ ì\«#˚düTø√yê*. Bìì
eT+&É\+bÕ≥T Á|ü‹s√p ñ<äj·T+ |üP≥ {°dü÷ŒHé yÓ÷‘ê<äT>± rdüT≈£î+fÒ eT>∑yê]˝À ˝…’+–ø£X¯øÏÔ, |ü≥T‘·«+
&܈ˆ ∫s¡Te÷$Tfi¯¢ eTTs¡∞ eTH√Vü≤sY, m+.&ç (Äj·TTπs«<ä), s¡ø£å Äj·TTπs«~ø˘ ôd+≥sY, ùdº{Ÿ ôVA+ m<äT≥, kÕs¡B∏ dü÷º&çjÓ÷ s√&é, nMTsYù|≥, ôV’≤<äsêu≤<é`73
Phones: (040) 23742146, 9246575510. Email: muralimanoharch@hotmail.com. Web: muralimanohar.com
 6/6
ô|s¡T>∑T‘êsTT.
yê|ü⁄, H=|æŒ
eT+<ës¡ Ä≈£î\≈£î ˙fi¯ó¢ ∫\ø£]dü÷Ô yÓT‘·Ôì eTT<ä›>± q÷] yê|ü⁄ ‘·j ·÷¬s’q #√≥ |ü≥Tº>± y˚ùdÔ yê|ü⁄, q|æŒ
e+{Ï$ ‘·>∑TZ‘êsTT.
‘·\H=|æŒ, y˚&ç, ø£fi¯ó¢ eT+≥\T
100 eT+<ës¡ |ü⁄e⁄«\ ¬sø£ÿ\q÷ >±E bÕÁ‘·˝À rdüTø=ì ìeTàs¡dü+ b˛dæ sêÁ‘·+‘ê }πsj·÷*. eTsêï&ÉT ñ
<äj·T+ ¬sø£ÿ\qT u≤>± q*|æ 650 Á>±eTT\ |ü+#·<ës¡qT ø£*|æ ˇø£ d”k Õ s√CŸ yê≥sY ø£*|æ d”kÕ˝À¢ rdüTø=ì
eT÷‘· _–+∫ m+&É˝À 2 s√E\bÕ≥T ñ+#ê*. eT<Ûä´ eT<Ûä´˝À u≤>± ø£<äT|ü⁄‘·T+&Ü*. |ü+#·<ës¡ |üP]Ô>±
ø£]–b˛‘˚ kÕÿ«wt ‘·j·÷¬s’q≥T¢ ns¡∆+. Bìì ¬s+&ÉT {°dü÷Œq¢ #=|üq düe÷q uÛ≤>∑+ ˙fi¯ó¢ ø£*|æ rdüT≈£î+fÒ
‘·\H=|æŒ, y˚&ç, ô|’‘·´+, ø£fi¯¢eT+≥\T, e&É<Óã“ e+{Ï$ ‘·>∑TZ‘êsTT. >∑T+&Ó ã\V”≤q‘·, »«s¡+, ‘Ó\¢ ã≥º e+{Ï
düeTdü´˝À¢ kÕÿ«wtøÏ n<äq+>± <ëìeTàs¡dü+, ø£eT˝≤ s¡dü+, ø£dü÷Ô] , ≈£î+≈£îeT|ü⁄e⁄« e+{Ï$ ø£*|æ yê&Ée#·TÃ.

`````

&܈ˆ ∫s¡Te÷$Tfi¯¢ eTTs¡∞ eTH√Vü≤sY, m+.&ç. (Äj·TTπs«<ä)

s¡ø£å Äj·TTπs«~ø˘ ôd+≥sY, ùdº{Ÿ ôVA+ m<äT≥, kÕs¡B∏ dü÷º&çjÓ÷ s√&é, nMTsYù|≥,
ôV’≤<äsêu≤<é ` 500073.
bò˛qT¢ : (040) 23742146, 9246575510.

&܈ˆ ∫s¡Te÷$Tfi¯¢ eTTs¡∞ eTH√Vü≤sY, m+.&ç (Äj·TTπs«<ä), s¡ø£å Äj·TTπs«~ø˘ ôd+≥sY, ùdº{Ÿ ôVA+ m<äT≥, kÕs¡B∏ dü÷º&çjÓ÷ s√&é, nMTsYù|≥, ôV’≤<äsêu≤<é`73
Phones: (040) 23742146, 9246575510. Email: muralimanoharch@hotmail.com. Web: muralimanohar.com