MKI 2 Qt
-loob ng bansa lumilipat
nd
QT
Pandarayuhan/
Migrasyon
-pangingibang-bansa ng isang mamamayan upang
manirahan doon (1+ years)
-malaking bahagi ng kasaysayan at kultura natin dahil ang
ating bansa ay isa sa pinakamalaking pinanggagalingan ng
mga nangingibang-bansa sa buong mundo
-State recognizes family as the basic unit of society
-magandang buhay vs. pamilya (ekonomiya vs. lipunan)
Census
-recording information about the members of a given
population; 5 years
Kasaysayan ng Pandarayuhan
Bugso Kahalagahan
-1417: sa pangunguna ni Sultan Paduka Batara at
Padaku Prabu
-Layunin: Mapabuti ang pakikipagkalakalan sa
mga Tsino
Unang
-Sinundan ito ng mga mandaragat na nagtungo
Bugso
sa Louisiana at mga mamimitas ng prutas sa
California
-mga estudyante, mga propesyunal at mga taong
tapon (exiles) sa kontinente ng Europa
>Age of Enlightenment
-sistematikong pangingibang bansa noong simula
ng ika-20 daantaon hanggang 1940s
-100,000 Filipino ang nagsimulang manirahan sa
Estados Unidos
-Hawaii, Alaska, California, Oregon, at
Washington
-dahil kolonya ng US ang Pilipinas, naging madali
ang pagpunta ng mga Pilipino sa US
Ikalawang (pandarayuhang panloob/domestic migration)
Bugso -Batas Tydings-McDuffie ng Kongreso ng Estados
Unidos
>a.k.a. Philippine Independence Act of 1934
>kikilalanin ang Pilipinas bilang isang malayang
estado sa loob ng sampung taon at dahil dito,
nagpatupad ang US ng limitasyon sa
pandarayuhan ng mga Pilipino (50 visas lamang)
-mga manggagawa sa Hawaii, military o asawa
ng military (war brides)
-matapos ang WWII
-National Origin Quota System sa pagsapi sa
United States Navy (limit bilang ng OFW na
nangibang-bansa sa US at nagsimulang
magtungo sa ibang bansa sa Asya)
Ikatlong
-250k sa Sabah at Sarawak
Bugso
-sa mga base-militar ng US sa Asya
-Inhinyero sa Iran at Iraq (70s)
-1965 Immigration and Nationality Act
>naging maluwag ang pandarayuhan ng mga
Pilipino sa US, pati rin sa Canada, Australia at
New Zealand
-Hapon at Alemanya
-Naging polisiya ang pandarayuhan kay Marcos
Ikaapat na -Martial Law (dekada ’70)
-umuusbong na ang Kultura ng Pandarayuhan
Bugso
-Krisis sa Langis Timog-Kanlurang Asya, Gulf War
Uri ng Pandarayuhan
Uri Kahulugan
>Mover: lumipat ng tirahan sa loob ng 5
taon
>Short Distance
Panloob na
-lumipat mula sa siyudad o munisipyo
patungo sa ibang tirahan pero na sa loob
Pandarayuhan parin ng parehong probinsya
>Long Distance
-lumipat mula sa isang siyudad o
munisipyo patungo sa ibang probinsya
>Non-Mover: ‘di lumipat ng tirahan 5 taong
matapos isagawa ang pagkuha ng Census
-labas ng bansa lumilipat
-isang mamamayan ay lumipat ng tirahan
mula sa Pilipinas patungo sa ibang bansa.
Panlabas na
Pandarayuhan -Immigrants: permanenteng naninirahan sa
ibang bansa
-may intensyong manirahan sa ibang bansa ng
1 taon o higit pa
Pandarayuhan sa Pilipinas
-8.1 milyon Filipino o 10% ng populasyon ay nasa 200
bansa sa mundo
-Kultura ng Pandarayuhan: milyong Pilipino ang nagpunta sa
ibang bansa upang makipagsapalaran kahit delikado
>naisakatuparan dahil sa integrasyon nito sa mga
programa ng pamahalaan
-isa sa bawat limang Filipino ang nagnanais na mangibang-
bansa
-pinakaunang bansa ang PH sa Asya na nagkaroon ng batas
na naglalayon ng mas mataas na proteksyon para sa
kapakanan ng mga OFW
Sanhi ng Pandarayuhan
1. Pang-ekonomiyang Dahilan
>Economic Migrants: nangibang nasa upang maghanap
ng mga oportunidad na mapaunlad ang kanilang mga
kalagayan sa buhay at naitulak palabas ng bansa dahil sa
kawalan ng mga oportunidad ditto
>Hal: sweldo sa Maynila > sweldo sa probinsya
2. Pampulitikang Dahilan
>Hal: Martial Law
3. Refugee: mga umaalis para iwasan ang persekusyon,
labanan, karahasan o masamang epekto ng kalamidad
Push Factors
-mga nagtutulak sa mga mamamayan na mangibang-bansa
-kawalan ng trabaho, mababang sahod, pagtaas ng
populasyon, kawalan ng pangmatagalang-pag-unlad at
kaayusang pampolitika
Ahensiya ng Pamahalaan sa Pandarayuhan
Ahensiya Kahalagahan
-namamahala sa pagproseso ng
kontrata ng mga manggagawa kasama
Philippine rin ang predeployment checks
Overseas -pagbibigay lisensiya, kumokontrol at
Employment nagbabantay sa mga pribadong
Administration recruitment agencies
(POEA) -nagmula sa mga ahensya Overseas
Employment Development Board at
National Seamen Board
Overseas Workers -magbigay suporta at tulong sa mga
Welfare manggagawa sa ibang bansa pati sa
Association kanilang pamilya
(OWWA)
Commission on -layuning magbigay suporta at serbisyo
Filipinos Overseas sa mga Pilipinong permanente nang
(CFO) naninirahan sa ibang bansa
 hindi maaaring maningil ng placement
Manning Agency fees dahil ito’y binabayaran ng magiging
employer ng Pilipinong mandaragat
-pwedeng maningil ng placement fees
Mga Recruitment para sa serbisyong kanilang ibibigay
Agencies -naghahanap ng trabaho sa ibang bansa
para sa mga OFW
Proteksiyon ng Mga Manggagawa sa Ibang Bansa
-ang pagpapadala ng mga Filipinong manggagawa sa ibang
bansa ay limitado lamang sa mga bansang sumisigiro sa
proteksyon ng mga ito kasama ang pagbabawal sa mga
bansang hindi makapagbibigay ng kasiguruhan
-pagbibigay suporta at tulong sa mga Filipinong
manggagawa
-paglalapat ng mabigat na kaparusahan sa mga illegal
recruiters
-libreng tulong legal at proteksyon bilang testigo sa mga
biktima ng illegal recruiters
-pagkakaroon ng programa ng pagbabahagi ng
impormasyon, pagbibigay ng advisory, repatriation,
serbisyong reintegration
-pag-uutos sa mga ahensya ng Pilipinas sa ibang bansa na
ang kapakanan ng mga Filipinong manggagawa sa ibang
bansa ang kinakailangang bigyan ng mataas na prayoridad
-pagtatatag ng Migrant Workers and Other Overseas
Filipinos Resource Centers sa mga bansa na maraming mga
Filipinong manggagawa
-ang pagtatatag ng Office of the Undersecretary of Migrant
Workers Affairs at ang Legal Assistance Fund
*we only send OFWs to countries who we have diplomatic
relationship with to ensure protection of OFWs
Flor Contemplacion
-unang napatay na OFW sa ibang bansa
-dahilan kung bakit nagpasa ng mga batas para sa mga
OFW
Mga Batas
Ahensiya Kahalagahan
Anti-Trafficking in -naglalahad ng mga polisiya at
Persons Act ng mekanismo ng suporta sa mga biktima
2003 ng human trafficking
Overseas -nagbibigay karapatan sa ilang mga
Absentee Voting Filipino sa ibang bansa na bumoto sa
mga pambansang halalan sa Pilipinas
Act ng 2003
-pumapayag sa dual citizenship ng mga
Filipino
Citizenship >can keep American citizenship while
Retention and getting Filipino citizenship
Reacquisition Act -Citizenship Retention: kalokohan dahil it
ng 2003 allows you to go anywhere w/o visa &
has more benefits
>Blue Passports pinapakita
Migrant Workers -naglalayos ng mas mataas na antas ng
& Overseas proteksyon para sa kapakanan ng mga
Filipino Act of manggagawang nasa ibang bansa at ng
1995 (Republic kanyang pamilya sa panahon ng sakuna
Act No. 8042)
-salaping ipinapadala ng mga manggagawang ito sa
kanilang pamilya sa bansa
-Ayon sa World Bank noong 2005, ang Pilipinas ang may
ikalimang pinakamalaking tinatanggap ng remittance sa
buong mundo kasunod ng India, China, Mexico at France.
-Artikulo 22 ng Labor Code
>mandatory remittance of foreign exchange earnings
>it shall be mandatory for all Filipino workers abroad to
remit a portion of their foreign exchange earnings to their
families, dependents, and/or beneficiaries in the country in
accordance with rules and regulations prescribed by the
Secretary of Labor.
*Seamen – 60% of salary is remitted to PH Family
Pandarayuhan sa Hinaharap
-kultura ng materyalismo
-nakaligtaan nang pagtibayin ang ibang mga institusyon
para sa pagpapaunlad
-pagtugon sa pandaigdig at hindi lokal na demand para sa
paggawa
Mga Epekto ng Pandarayuhan
1. Pagbabago ng Populasyon
>bumababa ang populasyong pinanggalingan
2. Kaligtasan at Proteksyon ng OFWs
>madalas di kumpleto ang papeles kung kaya’t madalas
silang naaabuso ng mga illegal recruiter at human trafficker
>kinukuha ang cellphone at passport
3. Paghina ng Institusyon ng Pamilya at Pamayanan
>maraming kabataan ang lumaking hindi nabibigyan ng
tamang kalinga at paggabay ng kanilang magulang
>apektado pa rin ang pamayanan dahil di napapalitan
ang mga responsableng mamamayan ng mga kabataang
lumaki sa ganitong sitwasyon
4. Pagpapalago ng Ekonomiya (remittances)
>naitataguyod nila ang kanilang pamilya sa pamamagitan
ng remittances at nakakapagpundar ng maliit na negosyo
5. Brain Drain
>ang mga magagaling na manggagawa ay lumipat na sa
ibang bansa
6. Hamon ng Integrasyon at Multiculturalism
>ang mga nangibang-bansa ay nanggaling sa kulturang
kinamulatan nila sa Pilipinas; ang pakikipamuhay sa mga
tao at lipunan ng bansang kanilang patutunguhan ay isang
hamon para sa mga ito
Editorial Cartoons

Mga Kasunduan at Tratado

-UN Convention on the Rights of All Migrant Workers and
Their Families
-UN Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in
Persons, Especially Women and Children

Remittances

Territorial &
Border Disputes
Saligang Batas
Numero Artikulo
The right of the people to be secure in their
persons, houses, papers, and effects against
unreasonable searches and seizures of
whatever nature and for any purpose shall be
inviolable, and no search warrant or warrant
of arrest shall issue except upon probable
Article 3, Sec. 2
cause to be determined personally by the
judge after examination under oath or
affirmation of the complainant and the
witnesses he may produce, and particularly
describing the place to be searched and the
persons or things to be seized.
1. The privacy of communication and
correspondence shall be inviolable except
upon lawful order of the court, or when public
safety or order requires otherwise as
Article 3, Sec. 3
prescribed by the law
2. Any evidence obtained in violation of this
or the preceding section shall be inadmissible
for any purpose in any proceeding.
Civil Code
Numero Artikulo
Every person must, in the exercise of his rights
and in the performance of his duties, act with
Article 19
justice, give everyone his due, and observe
honesty and good faith.
Every person who, contrary to law, wilfully or
Article 20 negligently causes damage to another, shall
indemnify the latter for the same.
Any person who wilfully causes loss or injury
to another in manner that is contrary to
Article 21
morals, good customs or public policy shall
compensate the latter for the damage.
Every person who through an act of
performance by another, or any other means,
acquires or comes into possession of
Article 22
something at the expense of the latter without
just or legal ground, shall return the same to
him.
Even when an act or event causing damage
to another's property was not due to the fault
Article 23 or negligence of the defendant, the latter
shall be liable for indemnity if through the act
or event he was benefited.
Every person shall respect the dignity,
personality, privacy and peace of mind of his
neighbors and other persons. The following
and similar acts, though they may not
constitute a criminal offense, shall produce a
cause of action for damages, prevention and
other relief:
(1) Prying into the privacy of another's
Article 26 residence;
(2) Meddling with or disturbing the private
life or family relations of another;
(3) Intriguing to cause another to be
alienated from his friends;
(4) Vexing or humiliating another on
account of his religious beliefs, lowly station
in life, place of birth, physical defect, or other
personal condition.
An easement or servitude is an encumbrance
Article 613
imposed upon an immovable for the benefit
of another immovable belonging to a
different owner.
The immovable in favor of which the
easement is established is called the
dominant estate; that which is subject
thereto, the servient estate.
The owner, or any person who by virtue of a
real right may cultivate or use any
immovable, which is surrounded by other
immovables pertaining to other persons and
Article 649
without adequate outlet to a public highway,
is entitled to demand a right of way through
the neighboring estates, after payment of the
proper indemnity.
The easement of right of way shall be
established at the point least prejudicial to
the servient estate, and, insofar as consistent
Article 650
with this rule, where the distance from the
dominant estate to a public highway may be
the shortest.
The easement of party wall shall be governed
by the provisions of this Title, by the local
Article 658 ordinances and customs insofar as they do
not conflict with the same, and by the rules of
co-ownership.
No part-owner may, without the consent of
Article 667 the others, open through the party wall any
window or aperture of any kind.
No windows, apertures, balconies, or other
similar projections which afford a direct view
upon or towards an adjoining land or
tenement can be made, without leaving a
distance of two meters between the wall in
which they are made and such contiguous
Article 670
property.
Neither can side or oblique views upon or
towards such conterminous property be had,
unless there be a distance of sixty
centimeters.
Every building or piece of land is subject to
the easement which prohibits the proprietor
Article 682 or possessor from committing nuisance
through noise, jarring, offensive odor, smoke,
heat, dust, water, glare and other causes.
A nuisance is any act, omission,
establishment, business, condition of
property, or anything else which:
(1) Injures or endangers the health or safety
of others; or
(2) Annoys or offends the senses; or
Article 694
(3) Shocks, defies or disregards decency or
morality; or
(4) Obstructs or interferes with the free
passage of any public highway or street, or
any body of water; or
(5) Hinders or impairs the use of property.
Condominium Act
Numero Seksyon
Except as provided in the following section,
Seksyon 7 the common areas shall remain undivided,
and there shall be no judicial partition thereof
Territorial Disputes
-disagreement over the possession/control of land between
two or more territorial entities or over the possession or
control of land, usually between a new state & occupying
power
-bunga ng pagnanais ng mga estadong mapabuti ang
kalagayan ng kanilang mamamayan
-maaaring sanhi ng digmaan & terorismo dahil madalas na
gusting maipakita ng mga estado ang kanilang soberaniya
sa isang lugar sa pamamagitan ng pananakop, samantalang
ang mga partidong hindi pa estado ay pilit nang-
iimpuwensiya sa pamamagitan ng terorismo
-territorial disputes may not be a border dispute
Mga Sanhi
1. Sa pagmamay-ari ng mga likas yaman, tulad ng mga ilog,
mga magandang taniman, mineral, at langis sa pagitan ng
dalawang bansa
2. Hindi pagkakaunawaan dahil sa pagkakaiba ng relihiyon
at kultura
3. Resulta ng hindi malinaw na pagkakasulat ng mga
tratado sa pagtatakda ng hangganan ng isang bansa
4. Sanhi ng digmaan at terorismo dahil madalas na gusting
maipakita ng mga estado ang kanilang soberaniya sa isang
lugar sa pamamagitan ng pananakop, samantalang ang
mga partidong hindi pa estado ay pilit nang-iimpluwensiya
sa pamamagitan ng terorismo
Mga Epekto
1. Kadalasang nagiging mitsa para sa labanan at digmaan
>Hal. Israel at Palestine -Gaza Strip
2. Sanhi ng pagpapalakas & pagiging sentralisado ng estado
>lumalaki at lumalakas ang mga hukbong military na
ipinadadala sa lugar ng alitan upang maitaguyod ang pag-
angkin sa teritoryo
3. Maaaring gamitin ng mga politiko para kumuha ng mas
malakas na kapangyarihan
>madalas itong nagbubunga ng awtoritaryang
pamahalaan
Neo-Colonization
-bagong anyo ng kolonyalisasyon; bunga ng globalisasyon
-epekto rin ng territorial dispute
Uri Kahalagahan
pagpapaluwag ng pakikipag-kalakalan
sa pamamagitan ng pagtanggal sa mga
Liberalisasyon
mekanismo o restriksyon nito tulad ng
taripa at quota
pagtanggal sa kontrol ng pamahalaan sa
Deregulasyon
isang industriya
pagbebenta ng pagmamay-ari ng
Pribatisasyon
pamahalaan sa pribadong sektor
-Bakit Importanteng Aralin?: dahil may kinalaman ito sa
batayang karapatan ng mga estado
Border Disputes
-sharing same wall/border tas pinag-aawayan nila
-applies to cases where a limited territory is disputed by two
or more states, each contending state would publish its own
maps to include the same region which would invariably lie
along or adjacent to the recognised borders of the
competing states
-iginiit ng isang estado na ang teritoryong pinagtatalunan ay
hindi kabilang sa teritoryo ng karibal na estado nang hindi
isinasama sa konsiderasyon ang pamahalaang namumuno
rito ang pagkakakilanlan dito ng pandaigdig ng komunidad
*Border dispute can also be a territorial dispute, but a territorial
dispute is not always a border dispute*
De Facto
-line of control na hanggahan ng mga partido
Irredentism
-politikal na pagkilos na may layunin bawiin ang isang ligaw
o hindi inaangkin na teritoryo (unredeemed territory)
>ang pag-angkin ng teritoryo ay maaaring batay sa
kasaysayan o batayang pang-etniko (teritoryong tinitirahan
ng isang pangkat-etniko)
>Formal Irredentism: kung ang pag-angkin sa teritoryo ay
malinaw na isinasama at binabanggit ng Saligang Batas ng
isang bansa
Irredenta
-teritoryo na maaring angkinin
-nagsimula sa katagang "Italia irredenta" na
nangangahulugang unredeemed Italy; dahil sa pamumuno
ng Austria-Hungary
Occupied Territory
-rehiyong madalas ay hiwalay sa kilalang teritoryo ng
estadong may soberaniya na kontrolado ng occupying state
na madalas ay sa pamamagitan ng puwersang militar
-pinatatagal ang okupasyon upang iparamdam ang
kanilang pag-angkin sa teritoryo o maaari rin naming ang
okasyon ay para lamang sa estratehiya
Buffer Zone
-mga lugar sa gitna ng dalawang partido na karniwang
ginagamit lamang para sa estratehiya; pagpipigil sa karibal
na magkaroon ng control
International Laws
-mga batas tungkol sa teritoryo ng mga estado at ang mga
solusyon ng mga ito ay nakasalalay rito at mga korte nito
-hindi sumusuporta sa paggamit ng dahas ng isang estado
-mahalaga ang pagmamay-ari ng lupa sapagkat ito ang
tumutukoy sa pagkakakilanlan ng isang estado
-ang paglabag sa hangganan ng isang bansa ay paglabag
din sa soberaniya ng isang bansa at sa karapatan nito
bilang isang partido ng international law
-Par in parem non habet imperium: "equals have no
sovereignty over each other" ; a sovereign state cannot
exercise jurisdiction over another sovereign state
International Court of Justice
-dito dinadala ang mga territorial disputes
“All Members shall refrain in their international relations from
the threat or use of force against the territorial integrity or
political independence of any state, or in any other manner
inconsistent with the Purposes of the United Nations”
– UN Charter
Jus Cogens
-fundamental principle of international law that is accepted
by the international community of states as a norm from
which no derogation is permitted
-kapag madaming naging signatories & madaming bansa at
matagal na sinusunod means applicable for all (halimbawa:
Estados Unidos)
Montevideo Convention on the Rights and Duty of States
-ang taong nasa ilalim ng International law ay dapat may:
1. Mga naninirahan (permanent population)
2. Isang takdang teritoryo
3. Pamahalaan
4. Soberaniya
>may kapasidad makipag-ugnayan sa ibang estado
B.T. Sumner: “Upang mapasailalim ng International Law,
mahalaga ang pagmamay-ari ng lupa sapagkat ito ang
tumutukoy sa pagkakakilanlan ng isang estado”
Teritoryo ng Pilipinas
-kabilang dito ang lahat ng kalupaan at katubigan sa loob
at sa paligid ng bansa, sa ilalim ng lupa at sa ilalim ng
tubig; at ng himpapawid na sakop ng bansa
>kabilang ang mga lupain at katubigang bahagi ng mga
nakalipas na kasunduan sa kasaysayan ng Pilipinas
(Halimbawa: Ang Kasunduan sa Paris) at mga lugar na
bahagi ng bansa batay sa kasaysayan (Halimbawa: Sabah
na pinaniniwalaang pag-aari ng Sultan ng Sulu bago
pinaupahan ng mga Ingles)
-Artikulo 1: dito nakatiyak ang hanggahan ng ating teritoryo
-International Waters: lahat ng katubigan na nakapaloob sa
kapuluan
Archipelagic Doctrine
-kaisipan ukol sa hanggahan at teritoryo ng isang bansa,
higit ng bansang kapuluan (archipelago)
-mailalahad ang mga hangganan ng teritoryo ng Pilipinas sa
pamamagitan ng paggamit ng mga imaginary lines o
baselines na magdurugtong sa lahat ng pinakamalayo at
pinakadulong pulo sa paligid ng bansa
Tatlong Hangganang Itinakda sa Katubigan ng PH
Hangganan Kahalagahan
Pambansang -12nm mula sa baselines
Teritoryo -sakop ng batas ng Pilipinas
-24 nm mula sa baseline
-sakop nito ang batas ukol sa customs,
Contiguous Zone fiscal, immigration, at sanitary para sa
proteksiyon natin pero hindi na ito
sakop ng mga batas ng Pilipinas
-200 nm mula sa baselines
-layunin na mabigyan ng karapatan
ang mamamayan ng nabanggit na mga
bansang magsagawa ng mga gawaing
may kinalaman sa kabuhayan
Exclusive Economic -layunin na pangalagaan ang ating
Zone (EEZ) likas na yaman
-batas laban sa pamimirata (piracy),
ilegal na pangingisda ng mga dayuhan,
pagpuslit ng mga produkto (smuggling)
at iba pang paglabag sa mga batas
ukol sa kabuhayan at kalikasan
Mga Teritoryong Pinaglalaban ng Pilipinas
-madalas na batayan ng Pilipinas ang batayang
pangkasaysayan o legal na batayan bunga ng mga
napagkasunduan sa UNCLOS
1. Spratly Island
2. Sabah
3. Scarborough Shoal (Bajo de Masinloc)
4. Palmas (Miangas Island)
● Terra Nullius: teritoryong walang namamay-ari
United Nations Convention On The Law of The Sea
(UNCLOS)
-nagpatibay sa pamamagitan ni dating Senador Arturo M.
Tolentino
-a.k.a. Law of the Sea Convention
-bunga ng UNCLOS III na napagkasunduan mula 1972
hanggang 1982
-itinatakda ang mga karapatan at pananagutan ng mga
bansa patungkol sa paggamit sa karagatan ng daigdig, mga
alituntunin sa pagnenegosyo, kalikasan at pamamahala sa
yamang-dagat
-nagsimulang magkaroon ng bisa noong 1984
-ito’y niratipikahan ng 166 na partido na binubuo ng 165 na
Estado at ang European Union
-Ilan sa mga miyembro ng United nations na hindi lumagda
sa UNCLOS ay ang Eritrea, Estados Unidos, Israel, Peru,
Syria, Turkey, Venezuela, Andorra, Azerbaijan, Kazakhstan,
Kyrgyzstan, San Marino, South Sudan, Tajikistan,
Turkmenistan, Uzbekistan
Case Studies
1. Burkina Faso vs. Republic of Mali (Agacher Strip War)
-fought over a 100-mile long strip of land located in
northern Burkina Faso, in province of Gorom-Gorom
-napunta sa armed conflict noong 1974 at 1985
-pinag-awayan dahil may mga likas na yaman dito
-sabi ng iba na sinadya raw ang conflict na ito para maalis
ang attensyon sa domestic na mga problema na dala ng
pamumunong militar ni Moussa Traore
-Sankara (Republic of Mali) vs. Traore (Burkina Faso)
○ Pre-Christmas Conflict: nagsimula ang dispute sa
dalawang bansa noong Nov. 25, 1974
○ Post-Christmas War & ICJ Resolution: case was taken to
the ICJ; in its judgement delivered on December 22, 1986,
the court split the 1,150 sq m ofdisputed territory almost
equally; Mali received the western portion and Burkina Faso
the eastern
○ Effect: maps merely constitute information, not territory,
yet it may serve as an evidence if it used in corroboration
with other resources mandating territory
2. Magallona vs. Ermita
-In March 2009, R.A. 9522 was enacted by the Congress to
comply with the terms of the UNCLOS III which the
Philippines ratified on February 27, 1984.
-Professor Merlin Magallona et al questioned the validity of
RA 9522 as they contend, among others, that the law
decreased the national territory of the PH
-Issue: Whether or not RA 9522, the amendatory Philippine
Baseline Law is unconstitutional
-Ruling: The Baseline Laws serve as a notice to the
international family of states, but it does not make a state
territory larger or smaller
Editorial Cartoons
 kinatawan mula sa mga party-list ng
Political Bayan Muna, Gabriela, ACT, Anakpawis
at Kabataan.

Dynasties House Bill 837

ihinain noong Hulyo 2, 2013 ni
Kinatawan Erlinda Santiago ng 1-SAGIP
party list
-tumutukoy sa mga grupo na ang mga kasapi ay ihinain noong Setyembre 18, 2013 ni
nakikibahagi sa politika na karaniwang nakikita sa mga House Bill 2911 Kinatawan Oscar Rodriguez mula sa
ikatlong distrito ng Pampanga
pamilya na naging kabahagi ng pamahalaan sa loob ng
matagal na panahon
Mga Epekto ng Political Dynasties
>Halimbawa: ang tatay ay isang mayor. Nang matapos
-may mas malaking bentahe at mas malaking pagkakataong
ang kanyang termino, isang miyembro ng pamilya ang
manalo satuwing magkakaroon ng halalan
papalit sa kanya
-karaniwang ang mga ito ay kadalasang may mababang
-maaari rin na ang mga miyembro ng pamilya ay
antas ng pinag-aralan
humahawak ng iba-ibang posisyon sa pamahalaan nang
-madalas din lumaganap ang di pagkakapantay-pantay ng
sabay-sabay
yaman sa isang lugar na amy political dynasty dahil ang
>Halimbawa: paghawak sa posisyon ng gobyernador at
kapangyarihan political ay ginagamit para makakuha ng
bise-gobyernador ng mag-ama
kapangyarihang pang-ekonomiko
-matagal nang matatagpuan sa sistemang pampolitika ng
>madalas ang mga negosyo ay pagmamay-ari ng mga
Pilipinas at karaniwang matatagpuan ang mga ito sa mga
politico o kaanak nito
Local Government Units bago umakyat sa pambansang
-hindi sumusubok ng mga bagong bagay at karaniwang
pamahalaan. Ang kanilang Gawain ay karaniwang hindi
sumusunod lamang sa mga yapak ng mga nauna sa kanila
sumasaklaw sa mga gawaing pampolitika kundi pati ang
-mas may insentibo ang dynastic politicians na magsagawa
ibang aspeto ng buhay ng tao
ng mga programang pagkaunlaran
>Halimbawa: karaniwang ang mga pinuno ng
>inaasahan nilang sila ay magtatagal sa posisyon
pamahalaan sa Local Government Unit ang mahahalagang
kumpara sa isang hindi dynastic politician na mas kakaunti
tao rin sa larangan ng pagnenegosyo, industriya, atbp.
ang insentibong pangkaunlaran
>Dahil dito, ang political dynasties ay naiuugnay sa
-ang nagsilbing daan para sa pagpasok ng kababaihan sa
korapsyon ng pamahalaan
politika dahil mas napapadali ito kung ito ay isang dynastic
-may malinaw na relasyon ang pagkakaroon ng political
politician bunga ng mga koneksiyon nito
dynasty sa kalagayang panlipunan at pang-ekonomiya ng
-mas nagkakaroon ng estabilidad ang mga pamayanan
bansa. Ang mga lugar na may political dynasty ang
dahil sa pangmatagalang implementasyon ng mga
karaniwang natutukoy bilang mahihirap na lugar sa bansa
programa
Mga Hakbang Laban sa Political Dynasties
Carnegie Effect
Saligang Batas -lahat ng yaman na naiwan ni Andrew Carnegie sa mundo
Dapat siguraduhin ng Estado ang pantay
ay iniwan niya sa mga hindi niya kaanak dahil ayon sa
na pag-uukol ng mga pagkakataon para
Artikulo II, kanyang paniniwala, mas makabubuti sa kanyang mga
sa lingkurang pambayan, at ipagbawal
Seksyon 26 kaanak na walang manahin mula sa kanya upang matuto
ang mga dinastiyang politikal ayon sa
maaaring ipagkahulugan ng batas silang itaguyod ang kanilang mga sarili
>malinaw ang pagbabawal sa political dynasties sa
pamahalaan ngunit ang direktibang ito ay maaari lamang Categorya ng Political Dynasty
maipatupad kung may batas na maipapanukala at 1. Category 1
maipapasa sa lehisturang sangay ng bansa na marami -Mayroong relasyon sa mga miyembro ng ika-12, 13, 14 at
nagsasabing ang dahilan ay karamihan sa mga politikong 15 na kongreso
bumubuo sa lehislatura ay karaniwang mga kabilang din sa -mayroong kahit isang miyembro ng pamilya na kasapi ng
political dynasties isang pamahalaang lokal mula 2001 hanggang 2010
-sa 15th congress may 10 na opisyal na kabilang dito
RA 7160 (Local Government Code ng 1991) 2. Category 2
Ang mga halal na lokal na opisyal -mayroong relasyon sa kahit isang miyembro ng ika-12, 13
maliban sa mga opisyal ng barangay ay o 14 na kongreso
Book 1, Title 2,
magkakaroon lamang ng termino na -sa 15th congress may 84 na opisyal na kabilang dito
Chapter 1, Section
hindi tatagal sa tatlong taon, at hindi
43 3. Category 3
maaring maihalal sa parehong posisyon
nang higit sa tatlong panunungkulan.
-mayroong relasyon sa kahit isang miyembro ng ika-12, 13
>isinulat nito ni dating Sen. Aquilino Pimentel o 14 na kongreso o kahit isang kamag-anak sa
pamahalaang lokal mula 2001 hanggang 2007
>Local Government: “decentralized government”
-sa 15th congress may 144 na opisyal na kabilang dito
(independent for national government)
4. Category 4
-Mayroong relasyon sa ika-12, 13, o 14 na kongreso
Mga Iminungkahi Panukalang-Batas
-humawak sa isang posisyon sa lokal na pamahalaan mula
hindi na-aprubahan; nagbabawal sa mga
gustong tumakbo kapag may kapamilya 2001 hanggang 2010.
Senate Bill 2649 -sa 15th congress may 155 na opisyal na kabilang dito
na nakahalal; isinulat ni Miriam Defensor-
Santiago
House Bill 172 ihinain noong Hulyo 1, 2013 ng mga Political Dynasty Families
Pamilya Simula
Ampatuan Pinuno: Andal Ampatuan Sr.
 Lugar: Maguindanao
-nagkaroon ng private army sa bias ng
Executive Order 546 (Pang. Arroyo) na
nagbigay-pahintulot sa pagkakaroon ng
civilian volunteer organizations
-Maguindanao Massacre: tinukoy na ang
mga Ampatuan ang pangunahing
suspects sa pagkamatay ng 57 kataong
karamihan ay miyembro ng media
Pinuno: Servillano Aquino
Lugar: Tarlac
-Benigno Aquino Jr. (Speaker ng House of
Aquino Representatives)
-Corazon Aquino (Pangulo ng Pilipinas)
-Benigno Aquino III (Pangulo ng Pilipinas)
-Paolo Benigno Aquino (senador)
Pinuno: Joseph Ejercito Estrada
Lugar: San Juan
Estrada -Jinggoy Estrada (senador)
-JV Estrada (senador)
-Guia Gomez (alkalde)
Pinuno: Mariano Marcos
Lugar: Ilocos Norte
-Ferdinand Marcos (Pangulo ng Pilipinas,
Marcos
nagdeklara ng Batas Militar)
-Imee Marcos (gobernador)
-Bongbong Marcos (senador)
Pinuno: Manuel Roxas
Lugar: Capiz
Roxas
-Gerardo Roxas (kinatawan, senador)
-Mar Roxas (senador)
Graft at
Corruption
"Under the Table"
-kasabihan nangangahulugang pagsusuhol o pagbibigay ng
bribe sa kasunduan para pumayag ang kabilang partido
Graft
-isang uri ng korupsyong pulitikal kung saan ang mga
pampublikong opisyal ay gumagamit ng kanilang posisyon
para mapayaman ang sarili
-kadalasang may kinalaman sa pera /pagnanakaw ng pera
-ang isang graft act ay palaging isang corrupt act din
Corruption
-illegal na paggamit ng posisyon sa pamahalaan para sa
sariling kapakinabangan ng pribadong indibidwal
-ang isang corrupt act ay hindi palagi graft act (kapag may
kinalaman din sa pera, maituturing graft act ito)
>Halimbawa: panunuhol (bribery), pandarambong
(plunder)
5 Elemento
-ayon kay Ian Senior na isang ekonomista
1. Palihim na nagbibigay
2. Isang produkto o serbisyo sa isang partido
3. Magkaroon siya ng impluwensiya sa isang gawain
4. Para sa benepisyo ng taong corrupt, ng isa pang partido,
o nilang pareho
5. Ang taong corrupt ay mayroong otoridad
Uri ng Korupsyon
Uri Kahulugan
Maliitan -nangyayari sa pampublikong opisyal na
nagbibigay ng serbisyo para sa
pamahalaan
>karaniwang mabababang opisyal
lamang ng pamahalaan na may
mababang suweldo ay gumagawa nito
>Halimbawa: panunuhol ng regalo o
pera sa isang empleyado ng pamahalaan
para mabilis ang pagkuha ng mga opisyal
na dokumentong pinangangasiwaan nito
-opisyal na may mataas na katungkulang
mya kapasidad na magsagawa o
magpatupad ng batas/polisiya/programa
Malawakan
>Halimbawa: panunuhol sa mga
mababatas na bumoto para sa pagpasa o
pagpigil sa isang panukalang-batas
-nangyayari dahil sa kahinaan ng
isang organisasyon o ng mga proseso
>Sanhi: di magkabagay na insentibo,
lubos na kapangyarihang magdesisyon ng
Systemic/Endemic
mga pinuno, kapangyarihan monopoly,
kawalan ng transparency, mababang
sweldo, at paglaganap ng kultura ng
kawalan ng responsibilidad
-pag-abuso sa kapangyarihan/rekurso na
natanggap ng isang opisyal para sa
Political kanilang sariling kapakinabangan sa
pamamagitan ng paniningkil o paghingi o
pagbibigay ng suhol
-di kanais-nais na mga kilos ng mga pulis
para sa materyal na kapakinabangan o
pag-asenso sa propesyong kapalit ng
hindi pagtugis sa mga gumagawa ng
krimen
Police >isang anyo nito ay ang pagsuway sa
tamang prosesong sinusunod ng
kapulisan sa pagiimbestiga sa mga kaso,
katulad ng pagtatanim ng mga huwad na
ebidensya upang mapakulong ang mga
akusado sa krimen
Judicial
-pagsasagawa ng maling kilos at desisyon
bunga ng suhol
-karaniwang nangyayari sa mga
itinakdang pagsusulit para makapasok
Korupsyon sa mga
ang isang mag-aaral sa unibersidad
Unibersidad
>Halimbawa: pagbebenta ng tesis at
panunuhol ng estudyante sa guro
Korupsyon sa -pagkakaroon ng company union para
Hanay ng Unyon lamang maitaguyod ang interes ng
ng mga company at hindi ng mga manggagawa
Manggagawa
Pamamaraan (Types) ng Korupsyon
Pamamaraan Kahulugan
-pagbibigay ng mga regalo/pabor sa
Bribery isang pampublikong opisyal
-kilala rin bilang kickback
-palihim na pagnanakaw sa pera ng
Embezzlement
gobyerno; pagkakaroon ng ghost
employees na sumusweldo pero hindi
nagttrabaho
-pagbubunyang ng mga sikreto sa media
o paghingi ng pera para hindi ikalat ang
Blackmail
impormasyon
-naglalayong takutin ang biktima
Abuse of -pagsasagawa ng desisyon para sa
Discretion sariling kapakinabangan
-pagbibigay pabor sa mga kaanak sa
Nepotismo aspeto ng serbisyong ibinibigay ng
pamahalaan (may paborito)
Transparency
-karapatan ng mga mamamayan na malaman ang para maipakita ang pagkadismaya ng mga tao sa mga
nangyayaring transactions ng pamahalaan namumuno sa pamahalaan
-SALN: statement of assets, liabilities, and net worth
>dokumentong sinusumite ng mga opisyales kada taon na Paano Maiwasan?
naglalaman ng kanilang transactions na nagpapatunay ng 1. Itaas ang antas ng pamumuhay at dignidad ng mga
kanilang panunumpa ng transparency kawani ng pamahalaan para hindi sila matukso na gumawa
ng katiwalian.
Mga Panukala/Batas 2. Lagyan pa ng pangil ang ating mga batas.
3. Dagdagan pa ang mga batas patungkol sa pagsisisiwalat
Batas Kahulugan ng mga opisyal sa kanilang mga yaman.
-Ombudsman Act of 1989 4. Ipatupad ng maayos ang Speedy Trial Law (limitasyon sa
-nilikha ang posisyon ng Ombudsman
kaso)
R.A. 6770 >ang nag-iimbestiga at nagsasampa ng
mga kaso ng katiwalian at korapsyon 5. Siguraduhin ang pagbibigay ng resibo
laban sa mga opisyal 6. Bigyan pa ng mas malawak na kapangyarihan ang
R.A. 3019 Anti-Graft and Corrupt Practices Act Commission on Audit (ang nangangsiwa sa pagsusuri ng
An Act Declaring Forfeiture in Favor of the mga transaction, account, at expenditure ng pamahalaan)
State Any Property Found To Have Been 7. Paigtingin pa ang kapangyarihan ng Anti-Money
R.A. 1379 Unlawfully Acquired By Any Public Officer Laundering Council (ahensiyang nagpapatupad sa Batas
or Employee and Providing for the Republika blg. 9160 na layuning protektahan ang integrity at
Proceedings Therefor confidentiality ng mga bank accounts)
Conduct And Ethical Standards For Public 8. Damihan pa ang mga CCTV
R.A. 6713
Officials And Employee
9. Paiigtingin pa lalo ang pagtuturo sa mga paaralan ng
Revised Penal Crimes Against the Fundamental Laws of
the State
mga wastong asal
Code (Title II)
Revised Penal
Crimes Committed by Public Officers Editorial Cartoon
Code (Title VII)
Making it punishable for Public Officials
Presidential and Employees to receive, and for private
Decree 46 persons to give gifts on any occasion,
including Christmas
Granting Immunity from Prosecution to
Presidential Givers of Bribes and other Gifts and to
Decree 749 their Accomplices in Bribery and other
Graft Cases Against Public Officers
An Act Defining and Penalizing the Crime
R.A. 7080
of Plunder
-amended by Republic Act 7975 & 8249 -
-Revising Presidential Decree No. 1486
Presidential
Creating A Special Court to be known as
Decree 1606
"SANDIGANBAYAN" And For Other
Purposes

Plunder
-“You cannot enjoy Article III – Bill of Rights if you are accused
with this”
-pagnanakaw ng Php 50 milyon o higit pang pera ng
taumbayan

Epekto ng Katiwalian at Korupsyon

1. Malawakang Kahirapan
>hindi pagbibigay ng pamahalaan ng mga serbisyong
pang-ekonomiko at serbisyong panlipunan, dapat ay
natatanggap ng mamamayan
>Halimbawa: Fertilizer Scam, Pork Barrel Scam
2. Red Tape
>bagal na serbisyo ng pamahalaan dahil sa kakulangan
ng insentibo sa anyo ng serbisyo o pera; nanggaling sa
kapanahunan ng 17th century sa England na ginagamit nila
pangtali sa mga mahahalagang dokumento na kulay pula
3. Epekto sa Militar at Kapulisan
>Modernisasyon ng Kagamitan: lubhang nagpahina sa
kakayahan ng bansang ipagtanggol ang bansa at
magpanatili ng kapayapaan at kaayusan sa larangan ng
kapulisan at militar
4. Kawalan ng Dayuhang Namumuhunan
5. Kawalan ng Tiwala sa Pamahalaan
>patunay ito ng ilang beses na pananawagan ng civil
disobedience at hindi pagbabayad ng buwis sa pamahalaan ©Reese Young 10-2; fight to regain our lost faculties with the
indomitable tenacity of the damned