‫اﻟﻤﻤﻠﻜﺔ اﻟﻌﺮﺑﻴﺔ اﻟﺴﻌﻮدﻳﺔ‬

•É°ûædG ÜÉàc ÖdÉ£dG ÜÉàc

G ∞ ° ü ∏ d
»FGóà H’G ∫hC’ G π ° ü Ø d G æ d G Ü É à c »FGóàH’G ∫hC’
G ∞°ü∏d -

G » ° S G Q ó d •É° û ..............
•É°ûædG ÜÉàc -
∫hC’G »°SGQ
∫h ’
C ..............
..............
.............
ódG π°üØdG
: º``````°S’G
..............
..............
..............
.............
.............. : á°SQóªdG
..............
..............
.............
: ∞````°üdG

»FGó```````à`HG
``g 1439 ``` 1438 á©ÑW ±¥≤∏ص±≤π ∫ Ÿ«b�ù« r�—
Ω2018 ``` 2017 π∑∏ ≠ ππ∂∞ ≠ ¥∏ ≠ ¥≤± ≠ ± ∫ p�œ—
¢ù```jQó``J º````«`∏©``à```dG IQGRh äQô`````b
‫اﻟﻤﻤﻠﻜﺔ اﻟﻌﺮﺑﻴﺔ اﻟﺴﻌﻮدﻳﺔ‬
É¡`à`≤Øf ≈``∏``Y ¬``©``Ñ``Wh ÜÉ``à``µ``dG Gò```g

»FGóàH’G ∫hC’G ∞°ü∏d

∫hC’G »°SGQódG π°üØdG
•É°ûædG ÜÉàc

á©LGôªdGh ∞«dCÉàdÉH ΩÉb

ø«°ü°üîàªdG øe ≥jôa

``g 1439 ``` 1438 á©ÑW

Ω2018 ``` 2017
 `g 1430, º«∏©àdG IQGRh ì
‫ﻓﻬﺮﺳﺔ ﻣﻜﺘﺒـﺔ ﺍﳌﻠـﻚ ﻓﻬﺪ ﺍﻟﻮﻃﻨﻴـﺔ ﺃﺛﻨـﺎﺀ ﺍﻟﻨـﺸـﺮ‬
‫ﻭﺯﺍﺭﺓ ﺍﻟﺘﻌﻠـﻴـﻢ‬
: ‫ ﺍﻟﻔﺼﻞ ﺍﻟﺪﺭﺍﳼ ﺍﻷﻭﻝ‬: ‫ﺍﻟـﺘـﻮﺣـﻴـﺪ ﻟﻠﺼﻒ ﺍﻷﻭﻝ ﺍﻻﺑﺘﺪﺍﺋﻲ‬
.‫ﻫـ‬١٤٣٠ ، ‫ ﺍﻟﺮﻳﺎﺽ‬- .‫ ﻭﺯﺍﺭﺓ ﺍﻟﺘﻌﻠﻴﻢ‬/ .‫ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻟﻨﺸــﺎﻁ‬
‫ ﺳﻢ‬٢٥٫٥ x ٢١ ‫ ﺹ ؛‬٢٤
٩٧٨ - ٩٩٦٠ - ٤٨ - ٤٢١ - ١ : ‫ﺭﺩﻣـﻚ‬
‫ ـ ﺍﻟﺘﻌﻠﻴﻢ ﺍﻻﺑﺘﺪﺍﺋﻲ ـ ﺍﻟﺴﻌﻮﺩﻳـﺔ‬٢ ‫ ـ ﺍﻟـﺘـﻮﺣـﻴـﺪ ـ ﻛﺘﺐ ﺩﺭﺍﺳﻴـﺔ‬١
‫ ﺃ ـ ﺍﻟﻌﻨﻮﺍﻥ‬.‫ـ ﻛﺘﺐ ﺩﺭﺍﺳﻴـﺔ‬
١٤٢٨ / ٥١٢٩ ٢٤٠ ،٧١٣ ‫ﺩﻳـﻮﻱ‬

±¥≤∏ Ø µ±≤π ∫ Ÿ«b�ù« r�—

π∑∏ ≠ ππ∂∞ ≠ ¥∏ ≠ ¥≤± ≠ ± ∫ p�œ—

ÆtF� UM�uK� s�� vK� bNA� t��UE� qF�M�Ë ¨tOK� k�U�MK� …dO�� …bzU�Ë WLN� WLO� —dIL�« «cN�

Æt� kH��� UM��—b� W��J� qF�MK� ¨ …œUH��ö� ÂUF�« d�¬ w� WU��« UM���J� w� —dIL�« «cN� kH��� r� «–≈

ájOƒ©°ùdG á«Hô©dG áµ∏ªªdG ` º«∏©àdG IQGRƒd áXƒØëe ô°ûædGh ™Ñ£dG ¥ƒ≤M

º«∏©àdG IQGRh ™bƒe

www.moe.gov.sa

»`fhô`à`µdE’G ó`jô`Ñ`dG
ègÉæª∏d áeÉ©dG IQGOE’G - á«Yô°ûdG Ωƒ∏©dG º°ù≤d
islamic.cur@moe.gov.sa
 ‫اﻟـﻤﻘﺪﻣﺔ‬
øeh º∏°Sh ¬Ñë°Uh ¬dBG ≈∏Yh ˜ ˆG ∫ƒ°SQ ≈∏Y ΩÓ°ùdGh IÓ°üdGh ,ˆ óª◊G
:ó©H ÉeCG ,øjódG Ωƒj ≈dEG ¿É°ùMEÉH ¬©ÑJ
»FGóàH’G ∫hC’G ∞°ü∏d ó«MƒàdG IOÉŸ •É°ûædG ÜÉàc ÖdÉ£dG É¡jCG ∂jój ÚH ™°†æa
.¬d πªq µeh ÖdÉ£dG ÜÉàµd ºªu àe ÜÉàc ƒgh -∫hC’G »°SGQódG π°üØdG-
,∑ôYÉ°ûe ÖWÉîjh ,∂fÉ°ù∏H çóëàj ,IQÉÑ©dG í°VGh ÜÉàµdG ¿ƒµj ¿CG Éfó¡àLGh
.¬H πª©dGh ¬ª¡a ‘ ∂d Éfk ƒY ÌcCG ¿ƒµ«d ;∂©bGh ¢ùeÓjh
≈dEG π°UƒàJh ∑AÓeR ∑QÉ°ûJ ,É£°ûf k ɪk ∏q ©àe ¿ƒµJ ¿CG ÜÉàµdG ‘ »YhQo óbh
.∂°ùØæH äÉeƒ∏©ŸG
äGÈÿGh ±QÉ©ŸG øe ÖdÉ£dG ÜÉàc ‘ ¬à°SQO Ée ≥«ª©J ≈dEG ÜÉàµdG ±ó¡jh
äÉ≤«Ñ£Jh ∞bGƒe øe ᣰûfC’G ¬àæªq °†J Ée ∫ÓN øe ∂©bGhh ∂JÉ«ëH ∂dP §HQh
.äGQÉ¡eh
øe ó°ü≤dG ;ᣰûfC’G øe áYƒª› ÜÉàµdG ¢``ShQO øe ¢SQO πt c øªu °Vo óbh
.∂°ùØæH ∂à≤K ájƒ≤Jh ,∂jód ÒµØàdGh º∏©àdG äGQÉ¡e ᫪æJ ÉgOGôjEG
¿ƒµj ¿CGh , ájGó¡dGh º∏©àdG øe ójõe ≈dEG ∂d É©k aGO ÜÉàµdG ¿ƒµj ¿CG ¬∏eCÉf …òdGh
.∂àeCGh ∑ó∏Hh ∂©ªà›h ∂Jô°SCGh ∂JÉ«M ‘ √ôKCG iôJ º«¶Y Òÿ ábÓ£fG
Oó°S ,Aƒ°Sh √hôµe πc øe ∂¶ØMh ∂jódGƒd ÚY Iôb ∂∏©Lh ∂H ˆG ™Øf
øeh ¬Ñë°Uh ¬dBG ≈∏Yh óª Éæ«Ñf ≈∏Y ˆG ≈∏°Uh Oƒ¡÷G ‘ ∑QÉHh É£ÿG ˆG
.øjódG Ωƒj ≈dEG ¿É°ùMEÉH º¡©ÑJ

5
 ‫اﻟﻔـﻬـﺮس‬

áëØ°üdG ´ƒ``````°Vƒ````ªdG

9 o¬ào an ôp ©r en ºp ∏p °ùr ªdG

o ≈∏n Yn Öo ép jn Éen : ≈dhC’G IóMƒdG 1
10 o¬ào an ôp ©r en ºp ∏p °ùr ªdG
o ≈∏n Yn Öo ép jn Éen :∫hC’G ¢SQódG

11 πs Ln hn õs Yn ¬`p s∏dG áo an ôp ©r en : á«fÉãdG IóMƒdG 2

12 n o¬`s∏dG
o dp É`î`dG
≥`` :ÊÉãdG ¢SQódG

15 o¥GsRôs ```dG o¬`s∏dG :ådÉãdG ¢SQódG

16 s nøep ôn £n ªn dG ∫o õp ær jo …òp ds G ¬`o s∏dG

pAɪn °ùdG :™HGôdG ¢SQódG

17 o o¬`s∏dG
º`o ©p `ræ`ª`dG :¢ùeÉÿG ¢SQódG

19 o Mp oCG
n¬`s∏dG Ö``
:¢SOÉ°ùdG ¢SQódG

21 :™HÉ°ùdG ¢SQódG
n¬`s∏dG ó`o Ño `Yr nCG
7
1 o G Io óMƒdG
≈dhC’

¬o ào an ô©p en ºp ∏p °ùªo dG ≈∏n Yn Öo ép jn Éen

 1
¬o `àn `na pô`©`r en º`p ∏p °ùr ªo dG ≈∏n Yn Öo péjn Éen ∫hC’G ¢SQódG

:Ak É°ùn en hn ÉMÉ n ôp còu dG Gòg p∫ƒb ≈∏Y ßaÉMC

k Ñn °Un mäGôs en çÓK o G
.(1)zÉ«v Ñp fn € móªs ëªHh ,Éæk jpO Ωp Ó°SE’ÉHh ,ÉHv Qn ¬p `∏s dÉH oâ«°VQ{

2
:»ª∏©e ™e Oo Ou QoCG

u € o óo ªs ëeh ,»æjpO Ωo Ó°SE’Gh ,»HQu ¬o `∏s dG

.»«Ñf
u € o óo ªs ëeh ,»æjpO Ωo Ó°SE’Gh ,»HQu ¬o `∏s dG
.»«Ñf

.٣٣٧/٤ ‫( أﺧﺮﺟﻪ أﺣﻤﺪ‬١)

10
 ¬o `ào `an ôp `©r `en ºp `p∏°ùr ªo dG ≈n∏Yn Öo ép jn Éen : ≈dn hoC’G Io ón Mr ƒp dG

o
2
á«fÉãdG

11
πs Ln hn õs Yn ¬`p ∏s dG áo an ô©p en
Io óMƒdG
 2
o dp É``în `dG ¬o `∏s `dG
≥`` »fÉãdG ¢SQódG

n ©r Hn Oo óu YCGo hn ø«J
.p¬`∏s dG päÉbn ƒ∏o îr en ¢† t πo es CÉJCG
p Qn ƒ°üdG

.É¡æe ø«àæKG
p ôcPCG ,oIo ójóY ™o aÉæe ¬o dn ,páªn «¶n ©n dG ¬p `∏s dG päÉbn ƒ∏o îr en øen ôo ër Ñn dG

12
 3
:pá«dÉàdG päÉbƒ∏o îr ªn dr G Qn ƒn °Uo ¿o ƒu doCG
πs Ln hn õs Yn ¬p s∏`dG áo an ôp ©r en :áo «n fp ÉsãdG Io ón Mpr ƒdG

4
n
≈∏Y »°ûªJ ,mIQƒ``°` U ø`p `°`ù`MCG »``a ¬o ` `∏s `dG ∂≤∏N
.Ωn ÓµdG ∂ªn ∏s Yh , pπ≤©dÉH ∑n õn «s en h ,ø«en p óbn
n Oo óu YoCG ºK ,»≤∏r Nn πo eCÉJCG
s ¬p `∏s dG º©n fp ¢†©H
.»∏Y

13
 5
. nâÑo ær Jn ≈àM AɪdÉH É¡«≤°Sh Iôé°T hCG Im Qn òr Hn ™p °Vr hn »pa »pFÓn en Ro ∑QÉ°TC
o G
?É¡àÑfCG …òdG røen

.................................................

14
 3
¥o GRs ôs ```dG ¬o `∏s `dG ådÉãdG ¢SQódG

n ©r Hn Oo óu Yn oCG
:¬`∏s dG Én¡bo Ro ôr jn »pàds G ôp ër Ñn dr Ghn ôu Ñn dG »pa päÉbn ƒ∏o îr ªn dr G ¢†
πs Ln hn õs Yn ¬p s∏`dG áo an ôp ©r en :áo «n fp ÉsãdG Io ón Mpr ƒdG

:ôo ër Ñn dG :ÈdG
tn
.............................................. ..............................................

.............................................. ..............................................

.............................................. ..............................................

.............................................. ..............................................

............................................. .............................................

15
 4
AÉnp ª s°ùdG øn ep ôn n£nªdG o∫ põæoj …òsp dG ˆG
on ™HGôdG ¢SQódG

1
.(1) ﴾ ﴿ :≈dÉ©J ¬o `∏s dG ∫Éb
. päÉÑædGh p¿Gƒ«ëdGh p¿É°ùfEÓd Ik É«M ¬∏©Lh An ɪdG ≈dÉ©J ¬o `∏s dG ÉæbRQ
.pAɪdG ≈∏Y áp ¶aÉëª∏d ø«à≤jôW
p ìp GôàbG »a »FÓeR ™e ¿o hÉ©JCG
................................................................................................

2
AɪdG ≈∏Y á¶aÉëªdG ≈∏Y ∫óJ »àdG IQƒ°üdG πØ°SCG ( ) án eÓY ™°V
.¬«a ±Gô°SE’G ΩóYh

.٣٠ ‫ اﻵﻳﺔ‬:‫( ﺳﻮرة اﻷﻧﺒﻴﺎء‬١)

16
 5
ºo `©p `æ`or ª`dG ˆ
o G ¢ùeÉîdG ¢SQódG

1
t »a ɪc ¬p `∏s dG ºn ©n fp »ªu °SoCG
: Qp ƒn °üdG
πs Ln hn õs Yn ¬p s∏`dG áo an ôp ©r en :áo «n fp ÉsãdG Io ón Mpr ƒdG

2
s p∫ho ÉæJ ó©H ¬do ƒbCGh ,ôn cr òu dG Gòg ßØMC
:Ωp É©£dG o G ÉfCG
(1)
.zmIƒs bo ’h »æu pe m∫ƒr Mn ôp «Z øe ¬p «pæbn RQh Gòg »pæªn ©n Wr nCG …òdG ¬p `∏s d óo ªëdG{

17 .(٣٤٥٨) ‫ ﺑﺮﻗﻢ‬:‫( أﺧﺮﺟﻪ اﻟﺘﺮﻣﺬي‬١)

 3
o o É¡«∏Y áo ¶aÉëªdGh ºp ©n æu dG ôo µr °To
.É¡pJOÉjõd ÖÑ°S
:í«ë°üdG
p p∑ƒ∏°ùdG ≈∏Y ( ) án eÓY ™o °VCG

‫ﺧﺎص‬ ‫ﺧﺎص‬
‫ﺑﺎﻷﻃﻌﻤﺔ‬ ‫ﺑﺎﻷﻃﻌﻤﺔ‬

4
:Öo ào cCGh ºo ∏s ©JCG ÉfCG
o
.¬àp Yn ÉW ≈∏Y É¡H ø«©à°SC G Ik ô«ãc ɪk ©n fp ¬o `∏s dG »æbRQ

18
 6
ˆ
n G Ö`` p
t oCG
M ¢SOÉ°ùdG ¢SQódG

1
:ÖàcCGh ºo ∏s ©JCG ÉfCG
.¬©o «WCGh ¬n `∏s dG Öt Mp oCG o ºo ∏°ùe ÉfCG
πs Ln hn õs Yn ¬p s∏`dG áo an ôp ©r en :áo «n fp ÉsãdG Io ón Mpr ƒdG

2
:ák ë«ë°U ák ∏ªL ¿n ƒu µn ào dp päÉ©HôªdG ºbu Qn

≈n∏Yn Öo pLGhn ám ªn ∏p °ùr eo hn ºm ∏p °ùr eo πu co ¬p `∏s dG Öt Mo

1

19
 3
:Öo ào cCGh ºo ∏s ©JCG Éfn CG
.(١)˝ ˚:≈dÉ©Jh ¬fÉëÑ°S ∫Ébn
o ép jo ¬fÉëÑ°S ¬`o ∏s dG
.√ÉYO GPEG »YGódG In ƒYO Ö«
: §≤ædG ≈∏Y Öào cr nCG

.٦٠ ‫ اﻵﻳﺔ‬:‫( ﺳﻮرة ﻏﺎﻓﺮ‬١)

20
 7
n G oó`oÑ`YnCG
ˆ ™HÉ°ùdG ¢SQódG

ø«H ºo ∏©ªdG É¡ªo «p≤jo »``à`dG á≤HÉ°ùªdG »``a ∑po QÉ``°` ToCG
.É¡¶o Ør pM ≥Ñ°S »àdG áp «YOC’G ¢†©H
p ôcP »a ÜÓs £dG t
πs Ln hn õs Yn ¬p s∏`dG áo an ôp ©r en :áo «n fp ÉsãdG Io ón Mpr ƒdG

2
: §≤ædG ≈∏Y ÖàcCG
:IOÉÑ©dG ´GƒfCG øe

21
 3
:Öo ào cCGh ºo ∏s ©JCG ÉfCG
»àdG - án «dƒ≤dG päGOÉÑ©dG …ƒëj …òdG ™n HôªdG ¿o ƒu dn CGo h án «dÉàdG án °ü≤dG CGo ôn br nCG
päGOÉÑ©dG …ƒëj …ò``dG ™n HôªdG ¿ƒ``dCGh ô°†NC’G ¿ƒ∏dÉH -ÉæfÉ°ù∏H É¡do ƒ≤f
:ôªMC’G ¿ƒ∏dÉH -É¡∏o ©Øf »àdG - án «∏©ØdG
ÊÉ«MCG …òdG ¬`s∏d óª◊G
o :∫É≤a ¬eƒf øe øªMôdGóÑY
o ß≤«à°SG
™e êôNh , ôéØdG IÓ°üd nCÉ°VƒJ
s ºK , Qo ƒ°ûæt dG ¬«dEGh »æJÉeCG Éeó©H
n ,óé°ùŸG ¤EG √ódGh
‹ íàaG ºs ¡o s∏dG :∫Ébh ,≈næªr «o dG ¬no ∏Lpr Q Ωó`s `bh
,oIÓ°üdG âr ªn «bp oCG ºK ,óé°ùŸG ‘ ôéØdG áæs °So ≈∏°Uh , ∂n àp ªMQ ÜGƒHC
n G
t ≈s∏°Un ør en { :∫Éb ˜ »ÑædG
ín Ñr °üdG s o √ô s°ûH ºK ,ôn éØdG Gƒs∏°ün an
¿CG √ódGh
.¬ o¶nØër jn ¬`sn ∏dG ¿CG …CG (1) z¬`sp ∏dG áp es Pp »a ƒ¡a

.(٦٥٧) ‫( أﺧﺮﺟﻪ ﻣﺴﻠﻢ‬١)

22
 πs Ln hn õs Yn ¬p s∏`dG áo an ôp ©r en :áo «n fp ÉsãdG Io ón Mpr ƒdG

23
‫اﻟﻤﻤﻠﻜﺔ اﻟﻌﺮﺑﻴﺔ اﻟﺴﻌﻮدﻳﺔ‬

•É°ûædG ÜÉàc ÖdÉ£dG ÜÉàc

G ∞ ° ü ∏ d
»FGóà H’G ∫hC’ G π ° ü Ø d G æ d G Ü É à c »FGóàH’G ∫hC’
G ∞°ü∏d -

G » ° S G Q ó d •É° û ..............
•É°ûædG ÜÉàc -
∫hC’G »°SGQ
∫h ’
C ..............
..............
.............
ódG π°üØdG
: º``````°S’G
..............
..............
..............
.............
.............. : á°SQóªdG
..............
..............
.............
: ∞````°üdG

»FGó```````à`HG
``g 1439 ``` 1438 á©ÑW ±¥≤∏ص±≤π ∫ Ÿ«b�ù« r�—
Ω2018 ``` 2017 π∑∏ ≠ ππ∂∞ ≠ ¥∏ ≠ ¥≤± ≠ ± ∫ p�œ—