Professional Documents
Culture Documents
Presmediat 2
Presmediat 2
Presmediat 2
samarTlebrivi
ganaTlebis asociacia
Tbilisi, ingoroyvas 14
tel: 935841
922914
faqsi: 920596
el-fosta: alpeonline@gol.ge
www.samartali.ge
sarCevi
informaciis Tavisufleba
- samwuxaro Tu sabedniero valdebuleba? 7
pressamsaxuri 18
presmoxele 23
presmediacia 32
presmoxele da media 40
mediaanonsi, mediarelizi,
sainformacio paketi 53
sainformacio saSualebebis
koordinatebi 59
“Cems magidaze mravali sasargeblo saxelmZRvanelo imtvereba,
romelTa wakiTxvas me yovelTvis vapirebdi da romelTac
mouclelobis gamo, albaT, verasdros wavikiTxav,” _ wers pol kempi,
cnobili Jurnalisti da mediis eqsperti. pirovneba, romelic Tavad
aris araerTi meTodologiuri wignis avtori Jurnalistikisa da media
urTierTobebis sferoSi. misi ironia albaT delikaturad migvaniSnebs
imaze, rom iseT yovlismomcvel urTierTobaSi, rogoricaa
komunikacia da media urTierTobebi, mza receptebi praqtikulad ar
arsebobs da saubari mxolod asistirebasa da konsultaciur
xelSewyobaze Tu SeiZleba.
nebismieri rangis saxelmwifo moxeles unda esmodes, rom swored informaciis Tavisuf-
lebazea damyarebuli dialogi xelisuflebasa da moqalaqeebs Soris da am komunikaciur
urTierTobas efuZneba xelisuflebis efeqtianoba. Tu xelisuflebas aqvs saSualeba
droulad miiRos da gaanalizos is problemebi, romlebic misi qveynis moqalaqeebis winaSe
dgas da is flobs sakuTari saqmianobis, gadawyvetilebebisa da samoqmedo gegmis Taobaze
sazogadoebis drouli informirebis meTodebs, aseT xelisuflebas warmatebis safuZveli
namdvilad aqvs.
8
GHTCVTLBFNJHB
presmoxelis
samagido konstitucia
10
GHTCVTLBFNJHB
nebismieri rangis saxelmwifo moxelem da aramarto presam- CanawerebisTvis
saxuris TanamSromelma unda icodes, rom informaciisa da
presis Tavisufleba ganmtkicebulia rogorc saqarTvelos
kanonmdeblobiT, aseve saerTaSoriso normebiT.
12
GHTCVTLBFNJHB
Tavisuflebis aqts naklebad an srulebiT ar icnoben saja-
ro dawesebulebaTa is struqturuli erTeulebi, visac uSu-
alod evaleba informaciis sajaroobis uzrunvelyofa. aseT
erTeulebs ki, pirvel rigSi, swored pressamsaxurebi warmo-
adgenen, romlebic TavianTi saqmianobisas, swored kodeqsSi
deklarirebuli principebis safuZvelze unda moqmedebdnen.
14
GHTCVTLBFNJHB
sajaro informaciis gacemaze uaris Tqmis SemTxvevaSi ki,
sajaro dawesebuleba valdebulia, ixelmZRvanelos
kodeqsis 41-e muxliT:
saxelmwifo saidumlo
16
GHTCVTLBFNJHB
Tanamdebobis pirsa da saxelmwifo moxeles, romelic usa-
fuZvlod gaasaidumloebs informacias; daarRvevs saxelm-
wifo saidumlos dacvis valdebulebas; ar ganaxorcielebs
kontrols saxelmwifo saidumlos dacvaze... daekisreba ka-
noniT dadgenili pasuxismgebloba.
18
GHTCVTLBFNJHB
Tumca, Tu realobidan gamovalT, mwiri adamianuri da
Tundac finansuri resursebis pirobebSi, CvenSi orTave
funqcias metwilad presmoxele iTavsebs, romelsac xSirad
Tavad uwevs rogorc faqsebis gagzavnaze drois xarjva,
aseve grZelvadian perspeqtivaze zrunvac. Tumca, miuxeda-
vad imisa, erTi kaciT iqneba dakompleqtebuli pressamsa-
xuri, Tu ormocdaaTiT, uwyebam unda uzrunvelyos is bazi-
suri moTxovnebi, romelsac mas sainformacio saSualebebi
anu Jurnalistebi uyeneben.
20
GHTCVTLBFNJHB
pressamsaxuri Tavis saqmianobas unda aTanxmebdes ara marto
uwyebis xelmZRvanelTan, aramed, saWiroebis SemTxvevaSi,
unda SeeZlos sxva uwyebebTan koordinirebac. rogorc
Jurnalists moeTxoveba nebismieri gziT misTvis saintereso
Temaze informaciis mopoveba, pressamsaxurmac unda SesZ-
los Jurnalistis dasmul SekiTxvaze pasuxis gacema. SesaZ-
loa am miznis misaRwevad mas viwrouwyebrivi arealidan ga-
mosvlac ki mouwios da sxvagan mouxdes saWiro informaciis
mopoveba.
yoveldRiur daijests;
yovelkvireul an yovelTviur analitikur mimoxilvas.
22
GHTCVTLBFNJHB
presmoxele
24
GHTCVTLBFNJHB
kargad unda erkveodes arsebul sakanonmdeblo
bazasa da saerTaSoriso konvenciebSi (ix.
presmoxelis samagido konstitucia) da aqedan
gamomdinare, sakuTar ufleba- movaleobebSi;
icnobdes uwyebis Sida struqturas, urTierToba
hqondes ara marto Tavis uSualo
xelmZRvanelTan;
hqondes urTierToba im eqspertebTan, romelTa
mosazrebebis sajarod gamoTqma met
damajereblobas miscems sasurveli mesijis
gavrcelebas;
zustad SeeZlos respondentis SerCeva
(magaliTad, Tu Jurnalisti dainteresdeba
sisxlis samarTlis saqmeebiT, presmoxelem is
samoqalaqo saqmeebis specialistTan ar unda
miavlinos);
saqmis kursSi iyos rogorc sakuTar, aseve masTan
momijnave uwyebebSi mimdinare procesebis
Sesaxeb;
SeeZlos specialuri konsultaciebis gareSe
pasuxi gasces Jurnalistis im elementarul
SekiTxvebs, romlebic mis uwyebas ukavSirdeba
(bunebrivia, ar aris savaldebulo, vTqvaT,
romelime dargobrivi saministros licenzirebis
ganyofilebis presmoxelem zustad icodes misi
samsaxuris mier Zexvze licenziis gacemis
SemTxvevaSi, Zexvis damzadebis zusti
teqnologia, magram dainteresebis SemTxvevaSi,
man unda SesZlos pasuxi gasces Jurnalists, Tu
ramdenad ekologiurad usafrTxoa es produqti
momxmareblisTvis);
karg presmoxeles Tavisi ufrosisgan damoukideblad unda SeeZlos orientireba. man Ta-
vad unda SesZlos JurnalistTa telefonis zarebis gafiltvra, Tanac ise, rom nawyeni
arc Jurnalisti daurCes. presmoxelem arasasurveli SekiTxvebi Tavidan unda aaridos
Tavis Sefs, Tumca amave dros carieli xeliT arc Jurnalisti unda gaistumros. aseT
situaciebSi mxolod Sefis mouclelobis momizezeba ar aris sakmarisi, presmoxele Jurna-
lists alternatiuli informaciis wyaros mopovebaSi unda daexmaros da Tavis aridebis
taqtikis SemTxvevaSic ki ar unda daiviwyos, rom misi mTavari funqcia informaciis gace-
maa. sasurvelia, aseve negatiuri informaciebis gacxadeba an Tavad presmoxelem ikisros
Tavis Tavze an uwyebis sxva warmomadgenelma da ara Tavad uwyebis xelmZRvanelma.
26
GHTCVTLBFNJHB
presmediacia
sasamarTlo sistemaSi
28
GHTCVTLBFNJHB
ganvixiloT pirveli problema _ kanonis teqnikuri aspeqti
da misi gagebis sirTule. rogorc ukve aRiniSna, Jurnalis-
tebis mcire nawils gavlili aqvs specialuri iuridiuli
momzadeba. miuxedavad amisa, presmoxeles an presmediators
unda axsovdes, rom Jurnalisti SekiTxvas mkiTxvelis anu
sazogadoebis garkveuli jgufis saxeliT svams da pasuxic
sazogadoebisaTvis gasageb enaze unda miiRos.
meore problema, romelsac sasamarTlos presmediatori awydeba, aris is, rom ganviTa-
rebadi demokratiis qveynebSi moqalaqeebs mwiri informacia aqvT sakuTari samarTleb-
rivi uflebebis Sesaxeb da maTTvis kanoni ar warmoadgens problemebis gadawyvetis
garantias. am problemis daZlevaSi medias umniSvnelovanesi funqciis Sesruleba SeuZ-
lia – rac ufro metad gaSuqdeba samarTlebrivi sakiTxebi da axali ambebis moTxrobisas,
xazi gaesmeva samarTlebriv aspeqtebs, miT ufro gaizrdeba sazogadobaSi ndoba kanonis
mimarT. saTanadod da obieqturad miwodebuli informacia, moqalaqeebs ubiZgebs,
problemebi sasamarTlosa da arbitraJis gziT moagvaron, saboloo jamSi ki, xels uwyobs
saqarTveloSi kanonis uzenaesobis damkvidrebas. amisaTvis presmediatorma unda izrunos,
rom yovelTvis xelT hqondes masala iseTi sasamarTlo gadawyvetilebis Sesaxeb, romli-
Tac Jurnalists im SemTxvevaSic ki daainteresebs, roca es ukanaskneli sruliad sxva
saqmesTan dakavSirebiT miva pressamsaxurSi. Tumca, Jurnalistis mier kanoniT dagenili
wesiT gamoTxovili informaciis Seuferxebeli miwodeba, misTvis saintereso kiTxvebze
kompetenturi pasuxis gacema da sistemis sakvanZo pirebTan kontaqtis organizeba misi,
rogorc moxelis da mediatoris, upirvelesi valdebulebaa.
30
GHTCVTLBFNJHB
mesame problema – sazogadoebisTvis (da redaqtorisTvis!)
Tqveni masalebis saintereso formiT miwodeba – Jurnalis-
turi unar-Cvevebisa da praqtikis sakiTxia. Tumca, bevri ram
mediis warmomadgenlebTan presmediatoris pirovnul, ndo-
baze damyarebul urTierTobebzec aris damokidebuli.
sasurvelia, rom presmediatorma icodes, Tu rogor muSav-
deba informacia ama Tu im sainformacio saSualebaSi, ra
prioritetebi aqvT gadawyvetilebis mimReb redaqtorebs,
radgan sasamarTlodan wamosuli informacia metwilad ada-
mianis beds, Rirsebas da reputacias ukavSirdeba.
saerTod unda iTqvas, rom JurnalistTan megobruli urTierTobis imedi sakmaod ilu-
zorulia, radgan ragind keTilganwyobili ar unda iyos Jurnalisti piradad Tqvens an
Tqveni uwyebis mimarT, medias Tavisi Seuvali logika da principebi aqvs da Jurnalisti,
rogorc wesi, am principebs ar daTmobs. amitomac
32
GHTCVTLBFNJHB
samxedro Tematikas aSuqebs, uars ar ityvis
informaciaze, romelic wvevamdelebs Seexeba da
pirvel rigSi, prioriteti swored aseT
sainformacio saSualebas mianiWeT;
zustad gansazRvreT dagegmili RonisZiebis
Catarebis dro. aqtualur da sazogadoebisTvis
mniSvnelovan Temaze preskonferenciis an sxva
RonisZiebis Catareba problemas ar warmoadgens,
radgan am dros Tavad Jurnalistebis mxridan
izrdeba moTxovnileba Tqveni uwyebidan
informaciis miRebaze. gacilebiT rTulia mediis
yuradRebis mipyroba maSin, roca aqtualuri sxva
mimdinare movlenebia. SesaZloa, Jurnalistebi
kidevac daeswron Tqvens RonisZiebas, magram
sagazeTo farTis an satelevizio drois deficitis
gamo, srulebiTac ar gaaSuqon Tqvens mier
dagegmili RonisZieba an sulac mSrali
informaciuli SeniSvna gamoaqveynon. amitomac
mniSvnelovania, rom JurnalistebisTvis
naklebaqtualuri da TqvenTvis mniSvnelovani
RonisZieba mimdinare movlenebiT gadatvirTul
dros ar daniSnoT. aseTi Temebis aqtualizacia
yvelaze metad upriania “Jurnalisturi
SimSilobis” periodSi, anu im dros, roca Temebis
deficitis gamo Tavad Jurnalistebi nadiroben
informaciaze da Tqvens mier gadagdebul ankessac
iolad wamoegebian. am mxriv yvelaze xelsayrelia
zafxulis periodi, roca politikuri aqtivobac
minelebulia da sajaro pirTa moxelTeba Zneldeba
SvebulebaSi yofnis an sxva garemoebaTa gamo.
34
GHTCVTLBFNJHB
magaliTad, Tu gazeT „X“-Si daibeWda uaryofiTi
statia Tqvens uwyebaze, sasurvelia, am uaryofiTi
faqtebis uarmyofi statia mxolod imave gazeTis
mkiTxvelma ixilos.
36
GHTCVTLBFNJHB
arada, presmoxeles yoveldRiuri kontaqtebi aqvs Jurna-
listebTan, kargad icnobs maT pirad ganwyobas, damokide-
bulebas ama Tu im movlenisadmi da ramdenadac mas filtra-
ciis funqciac akisria, SeuZlia gafiltros arasasurveli
zarebi da SekiTxvebi. garda amisa, uwyebis xelmZRvanelisgan
gansxvavebiT, romelic dRis ganmavlobaSi Tavisi ZiriTadi
saqmianobiT aris dakavebuli, presmoxele mudmivad akontro-
lebs (unda akontrolebdes) informaciul nakads: Tvalyurs
adevnebs satelevizio gadacemebs, saagentoebis informaciebs
da komunikaciis sxva saSualebebs, erTi sityviT, mudmivad
movlenebis saqmis kursSia. informaciis axalma nakadma, rome-
lic permanentulad icvleba, SesaZloa, radikalurad Secva-
los is pozicia, romelic dRis dasawyisSi erToblivad iyo
SemuSavebuli. arainformirebulobis Sedegad ki, rac pres-
samsaxuris rgolis ignorirebas SeiZleba mohyves, uxerxul
mdgomareobaSi SeiZleba aRmoCndes Tavad uwyebis xelmZRva-
neli.
uwyebis xelmZRvaneli ar unda eridebodes imis aRiarebas, rom ama Tu im viTarebaSi igi
ar aris darwmunebuli, Tu ramdenad sworad ayalibebs Tavis azrs da rogor aRiqvams amas
Jurnalisti.
38
GHTCVTLBFNJHB
Tu is kargad arTmevs Tavs polemikas, aseT
SemTxvevaSi, yvelaze efeqturi da damajerebeli
modave mxaresTan satelevizio debatebia;
Tu is kargi oratoria, es srulebiTac ar niSnavs,
rom polemikasac warmatebulad gaarTmevs Tavs.
am SemTxvevaSi, cxadia, umjobesia, presmoxele
Seecados, rom misi Sefi satelevizio eTerSi
marto aRmoCndes. aq, cxadia, unda
gaviTvaliswinoT im Jurnalistis faqtori,
romelsac saeTero dialogi mihyavs. presmoxelem
Tavis xelmZRvanels unda moumzados savaraudo
SekiTxvebi da maTze pasuxebi, romlebic
Jurnalistma SeiZleba dasvas.
40
GHTCVTLBFNJHB
iseve rogorc yvelas, maT Soris Tqvenc, arc Jurnalists
uyvars Tavisi Secdomebis aRiareba, amitomac zedmetad taq-
tiani iyaviT maSin, roca misTvis raimes Sesworebas cdi-
lobT. Secdomis gamosworeba post faqtumac SeiZleba, mag-
ram gamousworebel Secdomad JurnalistTan urTierTobis
gafuWeba SeiZleba geqceT. nu damoZRvravT Jurnalists di-
daqtikuri toniT, SeecadeT megobrul saubarSi ise uTxraT
mas Tqveni saTqmeli, rom man srulebiTac ver igrZnos Tavi
arakompetenturad. Tu TvliT, rom Jurnalists Txovnac
ki ar siamovnebs ama Tu im mesijis gavrcelebis Taobaze, sa-
ubris dros, sxvaTa Soris, ambad axseneT TqvenTvis sainte-
reso sakiTxi da SesaZloa, man Tavad gTxovoT aRniSnul
Temaze informaciis mopovebaSi daxmareba.
42
GHTCVTLBFNJHB
preskonferenciaze sxva uwyebis an piris gamowvevas
gegmavT, bunebrivia, Jurnalistebi, balansis dacvis
mizniT, meore mxaresac mimarTaven da komentars
iTxoven. amitomac zedmiwevniT zustad unda
dagegmoT, Tqveni gancxadebis mizani da
mosalodneli Sedegi, anu savaraudo reaqcia Tqvens
gancxadebaze.
44
GHTCVTLBFNJHB
preskonferenciaze damswreTa aRnusxvis mizniT,
moamzadeT specialuri furceli, romelSic
Jurnalistis saxeli, gvari da sakontaqto
informacia iqneba miTiTebuli. aRricva
dagexmarebaT, preskonferenciis Semdeg damatebiTi
informaciis miwodebis an sxva mizniT daukavSirdeT
konkretul Jurnalists.
46
GHTCVTLBFNJHB
komentari;
interviu dialogi;
interviu monologi;
diskusia;
portretuli interviu.
48
GHTCVTLBFNJHB
SekiTxvebis dasmis teqnologiasac flobs. respondents
SeuZlia iseT Temaze Camoagdos saubari, rom Jurnalistis
interesi mis mier wamoWrili Temisken mimarTos.
portretuli interviu, ase vTqvaT, oficialuri piris “adamianuri saxis” Cvenebas isaxavs
miznad. amitomac Tqveni Sefis imijisaTvis amgvari intervius organizeba urigo ar unda
iyos, radgan aseTi tipis interviuebma yvelaze negatiuri prototipebis mimarTac ki SesaZ-
loa kargad ganawyos mayurebeli Tu mkiTxveli.
50
GHTCVTLBFNJHB
intervius ena da teqnologia. rac ufro martivi, gasa-
gebi da uSualo iqneba respondentis ena, miT metad SesZlebs
respondenti msmenelisa da mkiTxvelis mozidvas. marTalia,
intervius dros verbalurad Tqven Jurnalistis pirispir
zixarT, magram CaTvaleT, rom Tqven esaubrebiT 50 aTasiani
gazeTis mkiTxvelsa da 100 aTasiani televiziis mayurebelsa
Tu radios msmenels. aqedan gamomdinare, isubreT ara Tqveni
xelqveiTisTvis, an Tundac JurnalistisTvis gasagebad, ara-
med popularul enaze. Tu msmenelsa da mkiTxvels Tqveni
ena esmis, es imis garantiac iqneba, rom momavalSi esa Tu is
sainformacio saSualeba isev Tqven mogmarTavT intervi-
usTvis, rogorc sasurvel respondents. amisaTvis ki sa-
Wiroa:
52
GHTCVTLBFNJHB
mediaanonsi, mediarelizi,
sainformacio paketi
vin?
ra?
sad?
rodis?
ratom?
rogor?
organizaciis qudi
(dasaxeleba, rekvizitebi)
54
GHTCVTLBFNJHB
mediarelizi. Tu media anonsi JurnalistTa yuradRebis
mosazidad aris gamiznuli da srul informacias mosalod-
neli RonisZiebis Sesaxeb ar Seicavs, mediarelizis daniS-
nuleba ufro informirebulobaa da aqedan gamomdinare, is
zustad da detalurad unda aRwerdes movlenas. media re-
lizi or ZiriTad moTxovnas unda pasuxobdes:
1. informirebuloba.
2. sainteresod unda iyos gadmocemuli informacia.
56
GHTCVTLBFNJHB
media relizis nimuSi
organizaciis qudi
(dasaxeleba, rekvizitebi)
magaliTad:
20 oqtombers (rodis?), briuselSi (sad?) evrokavSirSi saqarTvelos samTavrobo delegaciis
xelmZRvanelma, sagareo saqmeTa ministris moadgilem sagareo ekonomikuri urTierTobebis
sakiTxebSi T.b-m (vin?), saqarTvelos mTavrobis saxeliT (rogor?), evrokavSirSi saqarTvelos
gawevrianebaze oficialuri ganacxadi Seitana (ra?). evrokavSirSi gawevrianeba saqarTvelos
ekonomikis dones mniSvnelovnad aamaRlebs (ratom?).
meore abzacSi ufro detalurad aRwereT movlena da ganmarteT is, Tu, rogor aisaxeba ev-
rokavSiris wevroba saqarTvelos ekonomikaze. amis sailustraciod SegiZliaT moaxdinoT
avtoritetuli eqspertis citireba.
58
GHTCVTLBFNJHB
sainformacio saSualebis
koordinatebi
televiziebi:
kavkasia 92 02 16 380008
99 83 37 Tbilisi
99 94 42 kostavas q.14
pirveli stereo 33 34 22
33 47 41 tv@stereol.ge 380093 Tbilisi www.stereol.ge
aleqsiZis q.1
II sarTuli
60
GHTCVTLBFNJHB
quTaisi “rioni” (231) 4 69 16
Tamar mefis 14 4 61 52
4 32 39
radio
62
GHTCVTLBFNJHB
gazeTebi
axali epoqa
axali
Taoba 952589 952589 Tbilisi www.opentext.ge/akhalitaoba
daviT aRmaSeneblis
gamz.89/24
regionaluri gazeTebi
64
GHTCVTLBFNJHB
pressamsaxurebis koordinatebi
saqarTvelos
prezidentis
pressamsaxuri 999653 999200 office@presidpress.gov.ge 380034 Tbilisi www.presidpress.gov.ge
ingoroyvas q.7
Sss 99 80 50 98 71 46
uSiSroebis 92 23 16
saministro
uzenaesi 99 70 01 99 70 01
sasamarTlo
iusticiis 75 28 07
saministro
Tavdacvis 98 99 46
saministro
kulturis 99 63 77
saministro
finansTa 23 50 13
saministro
sagareo saqmeTa 98 93 44
saministro
ganaTlebis 96 98 31
saministro
saxelmwifo 29 49 30
qonebis
marTvis
saministro
garemos dacvis 36 49 20
saministro 36 16 98
94 36 70
soflis 93 23 25
meurneobisa
da sursaTis
saministro
saTbob- 92 16 87
energetikis
saministro
jandacvis 38 78 51
saministro
66
GHTCVTLBFNJHB
transportisa 93 67 29
da 99 89 80
komunikaciebis
saministro
Tbilisis 93 35 92
meria
Tbilisis 95 67 46
policiis 94 00 69
mTavari
sammarTvelo
sagzao
policiis
mTavari
sammarTvelo 94 25 99