Professional Documents
Culture Documents
DALUMAT
DALUMAT
MGA PUNO
Ni Joyce Kilmer
Na nananatili sa ulan
BUOD:
Ang panayam kay Dr. Isagani R. Cruz, kilalanin muna natin si DR. Cruz , siya ay isang
Kritikoat tanyag ang kanyang sinabi na “isa sa pinakamayamang literature sa mundo ay ang
literatura ng Pilipinas”, dahil ang Pilipinas ay isang archipelago. At sa kanyang panayam ditto ay
marami siyang nabanggit na pwedeng maging argumento at naglahad din siya ng mga
argumento; unang argumento ay kung saan nanggaling ang mga mas angkop at mas wastong
paggamit ng mga salitang dalumat, saan nag umpisa ang mga salitang pagteteorya, ,pagbuo ng
mga panibagong salita, mga saklaw ng pagdadalumat , nabanggit din niya ang tungkol sa
common sense, tungkol sa diskurto sa balana , kahalagahan ng balanang pananaw , at ang
pangalawang argumento ay ang pagdadalumat-salita , mga kayarian ng wika ng balana at wika
ng akademya . At sa pangatlong argumento na aking nabasa ay nabanggit niya ang mga
hambingan ng morpolohiya at pagdadalumat- salita , mga unlapi, morpema, ponolohiya at
patinig at mga linggwikstikong metalingwistik. Sa panayam din na ito nabanggit ang tungkol sa
wika ukol sa kultura ng mga Pilipino at marami pang iba at ang gusto lang naman ni Dr. Isagani
R. Cruz ay ang pausbongin at muling buhayin ang wikang Filipino lalong lalo na sa pang
akademya at sa pagteteorya at pagdadalumat.
Sobrang mahalaga ang isang pananaw sapagkat dahil ditto ay maibabahagi natin an
gating mga sariling opinion at mga naisin na maaaring maging dahilan upang mas mapalawak
ang isang bagay lalong lalo na sa pagteteorya.
PANANALIKSIK
Ang wikang Filipino ang nagsisilbing tagpuan ng bawat isa ditto sa ating bansa. Ang
wikang Filipino ay naituturo sa elementarya, tersyarya at pati na din sa kolehiyo. Ang wikang
Filipino ay ay bambansang wika at isa sa mga opisyal na wika ng Pilipinas – ang Ingles ang isa
pa- ayon a saligang batas ng 1987. Ang wikang Filipino ay unang wika ng 28 milyon na tao o
mahigit kumulang isangkatao ng populasyon ng Pilipinas. Ayon sa aking malalim na
pagsasaliksik ang wikang Filipino ay isang sa mga 189 na wika ng Pilipinas na nasa Etnologue.
Ayon sa komisyon sa wikang Filipino, ang wikang Filipino ay “isang katutubong wika” lalong
lalo na sa pagsulat at pagsalita sa kalakhang Maynila, ang pambangsang Punong Rehiyon at sa
iba pang sentrong urban sa arkipelago, na ginagamit bilang wika ng komunikasyon ng mga
etnikong grupo. Ang gusting makamit ng wikang Filipino ay ang pagiging plurincentric
language , o ang wikang may iba’t ibang uri ng Filipino na Filipino na hindi sumusunod sa
karaniwang balarila ng Tgalog sa Davao at Cebu, na bumubuo sa tatlong pinakamalaking
metropolinatog lugar sa Pilipinas kasama ng kalakhang Maynila.
Sa pananaliksik na aking binasa ay ukol ditto kung ano ang mas matibang o mas gamay
ng mga estudyande kung wikang Filipino ba o Ingles ang gagamitin sa pagtuturo at kung ano ang
magiging epekto ng mga ito bilang midya sa pagtuturo ng aljebra sa antas ng pagkatuto at
atitdyud ng mga mag aaral sa kolehiyo. Alam naman natin na kadalasang ginagamit mg mga
guro sa pagtuturo sa aljebra ay ang Inges ngunit sa pnanaliksik na aking binasa ay gumamit sila
ng wikang Filipino at Inges. Sa masusing pag-aaral ng mga mananaliksik ay nagkaroon sila ng
maraming paraan upang mas maging maganda ang pananaliksik na gagawin. Ang pinaka sentro
ng pananaliksik na isinagawa ay upang masukat at maikumpara ang epekto ng mga wikang
Filipino at Ingles bilang midya sa pagtuturo ng pangkolehiyong aljebra sa antas ng pagkatuto at
atitduy ng mga mag- aaral sa matematika. Para sa malalimang pananaliksik ay nagtanong ako sa
aking mga kaibigan kung payag ba silang gamitin ang Wikang Filipino bilang isang midyum sa
pagtuturo sa asignaturang aljebra ngunit karamihan sa kanila ay hindi sumng ayon sapagkat mas
lalong hindi nila maiintindihan ang asignaturang ito dahil batay sa kanilang mga naranasan ay sa
Ingles na ang midyum ay hindi na mainindihan ano pa kaya kung sa wikang Filipino na? Kaya
naman sabi nila na kahit naman hindi gamitin ang wikang Filipino bilang midyum sa pagtuturo
sa asignaturang matematika ay marami pa namang paraan upang mas mapausbong ang wikang
atin. At alam naman nating lahat na Ingles ang madalas na ginagamit bilang isang midyum ang
Ingles dahil ito naman na ang nakasanayan.
Batay sa mga datos na aking nakalap ay mas mainam na gamitin ang nakasanayan o ang
mas gamay na midyum sa pagtuturo dahil maaaring makaapektpo ito sa atityud ng isang
estudyande dahil hindi naman tayo parepareho ng konsepto ng pag iisip sapagkat baka mas
maging mahina lang ang mga bata o mga mag- aaral sa asignaturang matematika kung pilit
nating ipipilit ang wikang Filipino bilang isang midyum sa pagtuturo kaya naman napagtanto ko
na mas mainam gamitin ang Ingles kesa sa wikang Filipino kung sa asignaturang matematika at
hindi na naman maaapektuhan ang paginging isang maka Pilipino kung hindi ito gagamitin sa
asignaturang matematika dahil marami namag paraan upang mas mapausbong at tangkilikin ang
sarililing atin.