Karta pracy

Adma Mickiewicz Burza

1. Jaki rodzaj liryki w reprezentuje wiersz? Uzasadnij swoją odpowiedź.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

2. Opisz sytuację liryczną przedstawioną w utworze.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

3. Podziel sonet na części, zgodnie z definicją gatunku, i określ tematykę każdej z nich.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

4. Znajdź w dwóch pierwszych wersach wiersza wskazane środki stylistyczne i je

scharakteryzuj.

Rodzaj środka Nazwa Funkcja

składniowy

fonetyczny

5. Wypisz czasowniki z trzech pierwszych wersów. Jaką rolę odgrywają w budowaniu

atmosfery utworu?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

6. Zwróć uwagę na epitet w ostatnim wersie pierwszej strofy. Jaki wywołuje on efekt?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

7. Podaj wyrazy z pierwszej strofy nadające realizmu przedstawionej sytuacji. Wskaż krąg
tematyczny, do którego należą.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

8. Nazwij zacytowane z drugiej strofy przykłady środków stylistycznych i określ ich funkcje.

Przykład środka stylistycznego Nazwa Funkcja

Wicher z tryumfem zawył
mokre góry wznoszące się piętrami

Wstąpił genijusz śmierci i szedł do

okrętu
Jak żołnierz szturmujący w połamane
mury

9. Przedstaw wszystkie ukazane przez poetę zachowania ludzi w obliczu grożącej im śmierci.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

10. W czym postać milczącego wędrowca przypomina bohatera romantycznego?

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

11. W kontekście puenty utworu napisz, o czym jest wiersz.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Propozycje odpowiedzi do kart pracy

1. Liryka pośrednia. Podmiot liryczny opisuje pewną sytuację, nie ujawniając się.
2. Wiersz opisuje dramatyczne chwile na morzu. Rozpętał się sztorm i statek jest bliski
zatonięcia, a śmiertelne zagrożenie wywołuje różne reakcje podróżujących.
3. Część pierwsza obejmuje dwie pierwsze czterowersowe zwrotki zawierające obraz statku
targanego burzą. Część druga, dwie tercyny, ukazuje reakcje osób znajdujących się na
tonącym okręcie.
4.
Rodzaj środka Nazwa Funkcja
składniowy elipsa dynamizuje wiersz
fonetyczny onomatopeje (ryk, szum, wzmacniają poczucie zagrożenia, oddziałują
jęki) na wyobraźnię i zmysły

5. Czasowniki zdarto, prysnął, wyrwały się nazywają gwałtowne, urywane ruchy, nasuwając
myśl o niszczeniu. Dynamizują opis i dobitnie podkreślają stan zagrożenia, w którym znalazł
się statek.
6. Epitet krwawo określa barwę zachodzącego słońca, a jednocześnie w złowieszczy sposób
naprowadza czytelnika na myśl o nadciągającej katastrofie i śmierci. Cała natura sprzysięgła
się przeciw ludziom – nawet słońce bierze udział w symfonii grozy.
7. żagle, ster, pompy, liny
nazewnictwo specjalistyczne, związane z żeglowaniem
8.
Przykład środka stylistycznego Nazwa Funkcja
Wicher z tryumfem zawył animizacja podkreśla nieobliczalną dzikość
przyrody
mokre góry wznoszące się piętrami metafora uzmysławia ogrom fal
Wstąpił genijusz śmierci i szedł do
okrętu
Jak żołnierz szturmujący w połamane
mury
personifikacja powoduje, że wrażenie
nadchodzącej śmierci staje się
konkretne
porównanie przyroda jest przeciwnikiem
człowieka, agresorem; najpierw
nadwątliła jego siły, ochronny
pancerz, a teraz zabiera się do
oddania ostatecznego,
śmiertelnego ciosu

9. Niektórzy załamani biernie oczekują na śmierć, obezwładnieni przerażeniem są niezdolni

do jakiegokolwiek działania (Ci leżą na pół martwi, ów załamał dłonie), inni żegnają się z
bliskimi (Ten w objęcia przyjaciół żegnając się pada), a jeszcze inni wołają na ratunek Boga
(Ci modlą się przed śmiercią, aby śmierć odegnać). Tylko jeden podróżny zachowuje się
inaczej – siedzi samotny, milczący, i z zazdrością obserwuje panikujących ludzi. Jego samego
nie stać na żadną reakcję, jakby już od dłuższego czasu, przed wejściem na pokład statku, był
pogrążony w depresji czy melancholii. Nie ma z kim się żegnać, stracił wiarę, nie odczuwa
żadnych normalnych w tej sytuacji ludzkich emocji – strachu, rozpaczy, autentycznych
wzruszeń. Jest jakby wypalony od środka
10. Wędrowiec przypomina bohatera romantycznego swoim całkowitym odsunięciem się od
ludzi. Niemożność wzięcia udziału w powszechnej panice, zaangażowania się w przeżycie
zbiorowe wyklucza go ze wspólnoty. Na pozór jego stoicki spokój jest godny podziwu,
wydaje się szczytem bohaterstwa, jednak jego prawdziwym powodem okazuje się
wyobcowanie, alienacja wędrowca.
11. Wiersz opowiada o ludzkiej samotności, która daje o sobie znać najbardziej w sytuacjach
skrajnych, takich jak zagrożenie śmiercią.