Professional Documents
Culture Documents
MESLEK SEÇİMİ Ve ÖNEMİ
MESLEK SEÇİMİ Ve ÖNEMİ
MESLEK SEÇİMİ Ve ÖNEMİ
MESLEK
KİTAPÇIK NO : 11
SÜREÇLERi
DESTEK
MODÜL
SEÇİMİ ve
ÖNEMİ
“Geleceğiniz, geleceğimizdir…”
http://bursa.meb.gov.tr/oges
BURSA - 2016
DESTEK SÜREÇLERİ MODÜLÜ
PROJE KOMİSYONU
Bu kitap ve Bursa Temel Eğitim Sonrası Kariyer Danışmanlığı Projesi ZAFER AĞAOĞLU Nilüfer Zekai Gümüşdiş Ortaokulu Müdürü
kapsamında geliştirilen diğer içerikler (kitap, sunu, bülten) Osmangazi Şehit Deniz Piyade Er Tahsin Şen Ortaokulu
HÜSEYİN İCAL
Kasım 2015 - Mart 2016 tarihleri arasında Müdürü
yanda belirtilen komisyon tarafından YUNUS FIRAT ERKEK Yıldırım Şehit Piyade Er Rahim Keskin Ortaokulu Müdürü
Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü
2
adına yazılmıştır… İLHAN SARIGÜL Nilüfer Abdurrahman Vardar Ortaokulu Müdürü
Bursa, 2016
T.C.
BURSA VALİLİĞİ İÇİNDEKİLER
BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
1 MESLEK NEDİR? 4
BURSA TEMEL EĞİTİM SONRASI KARİYER
DANIŞMANLIĞI PROJESİ
MESLEKİ GELİŞİM
2 5
SÜRECİ
DESTEK SÜREÇLERİ 3
MESLEK SEÇİMİNDE
MODÜLÜ 4 DİKKAT EDİLECEK
HUSUSLAR
6
MESLEK TANIMA
5 9
KİTAPÇIK NO: 11 KRİTERLERİ
BURSA, 2016
1 MESLEK
NEDİR?
Meslek; kişilerin
yaşamlarını
sürdürebilmeleri ve
insanlara yararlı hizmet
veya mal
üretebilmeleri için belli
bir eğitim sürecinden
geçerek kazandıkları
bilgi ve becerilere
dayalı, kuralları belli
olan iş olarak tanımlanmaktadır. 4
eder. Meslekte ilerleme ve iş dünyasında statüsel olarak kendine ▲ Mesleğin gelir düzeyi
yer edinme bu evrenin en temel özelliklerindendir. ▲ Mesleğin eğitim ve kariyer imkânları
▲ Ülkenin ekonomik yapısı, iş bulma olanakları vb.
İLGİLERİNİZ YETENEKLERİNİZ yoğun bir bilgi arayışı söz konusu olur. İlgi, var olan yeteneği
-Mekanik -Sözel Yetenek mükemmelleştirir ve ilgilenilen alanda karşılaşılacak zorluklarla
-Ticaret -Sayısal Yetenek başa çıkmayı eğlenceli hale getirir. İlgi duyduğunuz alanda
-Sosyal Yardım vb. -Şekil- Uzay Yeteneği vb. ortalama bir yeteneğe sahip değilseniz yaptığınız işte uzun süre
ilginizi sürdürmeniz de mümkün değildir.
DEĞERLERİNİZ
SAĞLIĞINIZ
-Yaratıcılık İlgiyle meslekler arasındaki ilişkiyi yorumlarsak aşağıdaki
-Ruhsal Yönden
-Liderlik maddelere ulaşabiliriz:
-Bedensel Yönden
-Kazanç vb.
▲ İlgi alanınız ne kadar güçlüyse o mesleği yapmak ve
İlgi Nedir? zorluklarının üstesinden gelmek konusunda o kadar güçlü
bir motivasyona sahip olursunuz.
İlgi, kişileri belli faaliyetleri isteyerek yapmaya
yönlendiren içsel bir uyarıcıdır. İlgi en genel anlamıyla bir işi ▲ İlgi alanlarınız gideceğiniz okul ve alan seçimlerinde size
yapmaya gönüllü olma, yaparken zevk alma ve başka yol gösterici olur. 7
alternatifler arasından en çok onu tercih etme durumudur.
▲ İlgi alanlarınızı ebeveyn ve öğretmenlerinizle paylaşmanız
İlgi Alanlarınızı Nasıl Fark edersiniz? meslek seçiminde sizin için uygun seçenekler sunulmasını
kolaylaştırır.
Yetenek alanları
gibi ilgi alanları da ▲ İlgi alanlarınızla ilişkili olduğunu düşündüğünüz meslekler
özellikle mesleki hakkında çevrenizdeki kişilerden destek alarak mesleğin
doyum ve haz alma gerektirdiği becerileri detaylı olarak öğrenebilirsiniz.
ile yakından ilişkilidir.
İlgi alanı, neleri ▲ İlgi duyduğunuz alanda yeteneğinizin olması kişisel
yapmaktan gelişiminize katkıda bulunduğu gibi başarınızı yükseltir.
hoşlandığımızı Ancak ilgi duyduğunuz alanda düşük yeteneğe sahip
gösterir. Bu süreçte olmanız, ilgi duyduğunuz meslekten uzaklaşmanıza neden
ilgi alanına ilişkin olur.
▲ İlgi alanlarını belirlemek için yapılandırılmış ölçekler sizin Aile ve okul tarafından fark edilen yetenekler doğru koşullarda
mesleki ilgilerinizi değerlendirmenizi sağlar (Bu konuda desteklenirse gelişebilir. Fakat yeteneklerin dışavurumuna ilişkin
sitenin 3. adımı olan meslekleri tanıma basamağındaki bir ortam oluşturulmamışsa bu yetenekler gizli kalabilir.
ölçekleri kullanabilirsiniz).
Yetenek ve meslek arasındaki ilişkiyi yorumlarsak
▲ İlgi duyduğunuz meslekler hakkında detaylı bilgi aşağıdaki maddelere ulaşabiliriz:
almalısınız (Bu konuda sitenin 3. adımı olan meslekleri
▲ Yeteneklerimiz çoğunlukla en yakınlarımız tarafından dile
tanıma basamağındaki ölçekleri kullanabilirsiniz).
getirilir. “Müthiş bir çizim yeteneği var (geleceğin
Yetenek Nedir? ressamı), matematikte her problemi çözüyor, müthiş bir
kavrama gücü var (geleceğin mühendisi), fen bilimlerine
Yetenek, doğuştan getirdiğimiz ve çevreyle etkileşimle karşı çok ilgili ve insanlarla çok güçlü iletişim kuruyor
geliştirebildiğimiz, bir davranışı öğrenebilmek için gerekli olan (geleceğin doktoru) vb.”
yetidir. Doğuştan getirdiğimiz yetenekler öncelikle en ▲ Derslerde gösterdiğiniz akademik başarı ve
yakınımızdaki kişiler tarafından fark edilir, desteklenir ve uygun öğretmenlerinizin sınıf içi gözlemleri yetenek alanlarınız 8
eğitim ortamlarında en üst seviyeye çıkarılır. hakkında bilgi verir. Örneğin fen ve ilgili derslerde (Fizik,
kimya, biyoloji) gösterdiğiniz akademik başarı biyoloji,
Yeteneklerinizi Nasıl
fizik, kimya, eczacılık, diş hekimliği vb. meslek alanlarının
Fark edersiniz?
istediği yetenek alanlarıyla bağlantılıdır.
Her bireyin ▲ Güzel sanatlar (Resim-Müzik), spor lisesine girmek için bu
kendine özgü alanlarla ilgili özel yeteneklere sahip olmanız gerekir.
yetenekleri vardır. Yeteneklerinizi fark etmek ve geliştirmek için resim, müzik
Yetenekler de ve beden eğitimi öğretmenlerinizden destek alabilirsiniz.
insanlar kadar ▲ Mesleklerin gerektirdiği yetenek alanlarını çevrenizdeki
çeşitlidir. Yetenekler meslek sahibi kişilerle konuşabilir ve onlardan mesleğin
doğuştan istediği yetenek alanları hakkında bilgi alabilirsiniz.
getirdiğimiz yetiler olduğundan büyük bir kısmı erken yaşta ▲ Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Askeri Liseler, Anadolu
ortaya çıkar. Tam bu noktada aile ve okul büyük önem arz eder. İmam Hatip Liseleri, Güzel Sanatlar Lisesi, Spor Lisesi,
▲ Hobileriniz yeteneklerinizi Örneğin seçeceği meslek bazı kişiler için saygınlık elde
geliştirmeniz için eşsiz fırsatlar etmeyi ön plana koyarken; bazıları için yüksek gelir elde etmeyi
sunar ve bazen hobileriniz ön plana alır. Kişiler için liderlik, düzenli yaşam, sosyal ilişkiler,
mesleğiniz olur. Çevrenizde yaratıcılığını kullanma gibi değerler meslek seçimini etkileyen
Gençlik ve Spor Bakanlığı’na önemli faktörlerdir.
bağlı spor kulüpleri,
belediyelerin çatısı altında Değerler, bireyin gelecekteki yaşam tarzının
hizmet veren tiyatro, sinema, öykü atölyeleri vb. kurslar belirlenmesinde dönüm noktasıdır. Bu nedenle kendi kişisel 9
ileride seçeceğiz meslekler için yetenekleri geliştirmenize değerlerini tanıma ve bunlara uygun mesleklere yönelme kişinin
yardımcı olurlar. Örneğin; yükseklere tırmanmayı ve hem yaşam kalitesini hem de mesleki doyumunu artıracaktır.
doğada bulunmayı seviyorsanız, gireceğiniz dağcılık
kulübü vereceği eğitimlerle yetenek alanlarınızı en üst Sağlık
seviye çıkarırken, Türkiye Dağcılık Federasyonu’nun
Mesleklere ilgi ve yeteneğinizin olması meslek seçimi için
verdiği ileri eğitimler sonunda yeni yeteneklerin
gerekli ama yeterli değildir. Fizyolojik ve ruhsal sağlığınız meslek
yetiştirilmesi için antrenör ve/veya endüstriyel dağcılık
seçiminizi sınırlandırabilir. Örneğin; insan ilişkileri çok güçlü ve
(yüksek katlı binalarda, baraj ve köprü inşaatlarında
hizmet sektörüne yeteneği olan bir öğrencinin garsonluk
çalışan dağcılar) mesleğini seçebilirsiniz.
mesleğinde başarılı olması muhtemeldir. Ancak sağlık sebebinden
▲ Türkiye İş Kurumu’nu (İŞKUR) http://e- dolayı (düztaban olmak gibi) mesleğin gerektirdiği uzun süreli
ogrenme.iskur.gov.tr/ ve Türkiye Mesleki Yeterlilik ayakta kalma durumu onun bu mesleği etkili bir biçimde yerine
Kurumu’nu http://portal.myk.gov.tr/ inceleyerek getirmesini zorlaştıracaktır.
mesleklerin gerektirdiği yetenek alanı hakkında bilgi
edinebilirsiniz.