GAPO

ang Gapo ay tungkol sa hirap na nararamdaman ng isang half-Filipino half-

American na gaya ni Mike. naiintindihan ko siya. sa tingin ko'y litong-lito siya sa
mga pangyayari sahil ang anyo niya'y kano samantalang ang puso niya nama'y
pinoy. mahirap nga naman ang kalagayang ganyan lalo na kung sarili mo pang
kalahi ang magtatakwil sayo dahil sa naiiba mong kulay. sa halip ng mga ito'y
hanga rin naman ako kay Mike dahil napanindigan niya ng pagiging pinoy at
hanggang sa huli'y naipagtanggol niya ng kahit papano ang nalalabing dangal ng
mga Pilipinong nagsusund-sunuran lamang sa mga amerikanong walang ginawa
kundi manigaw at mag-utos.

liban dito, tinuligsa rin ng aklat ang colonial mentality ng mga pinoy. maliwanag
na isinasaad sa nobela na inaapi tayo ng mga amerikano kagaya narin ng pag-aapi
nila sa kapwa nilang amerikanong kulay itim nga lang. ipinakikita lang sa nobela na
masyadong mababaw ang pagtingin satin ng mga kano n adi nila magawang
pahalagahan ang karapatan ng mga tao sa bansa. binubulag at pinaniniwala
umano tayo ng mga ito na sila ang dahilan kung bakit umaangat ang Pilipinas na
kung tutuusin ay kabaliktaran namang talaga.

simulat sapol, ipinakilala ako sa kasinungalingang maganda mag-abroad dahil

maganda ang buhay doon at madaling umasenso. pinalaki akong may pagnanais
na makuha ng mga gamit na iporte dahil ito raw umano'y "high quality." tinuruan
ako na ang mga amerikano'y mababait na tao at nandito lang para tumulong. ako
naman pala'y mali. nang dahil sa nobela'y namulat ang aking mga mata sa
kamaliang ginagawa nitong mga dayuhan at ng katangahang ginagawa ng kalahi.

di ko lang mintindihan ay kung bakit ayaw na ayaw ni Mike sa kulay nya na iyon
naman ang uso ngayon sa mga pilipno. kung ako man ang tatanungin, hindi ko
maiwasang mainggit kay Mike sa kulay nitong hilaw. ako ba nama'y nakararanas
din ng diskriminasyon sa kulay kong mas kayumaggi sa kayumanggi ng mga
kaklase ko. sa kalooblooban ko, hinasa akong umayaw sa "maiitim" dahil umano'y
hindi magaganda ang maiitim. inaamin ko makasalanan nga ako. nagpapasalamat
naman ako na ma'y natitira papalang puting Pilipino na kagaya ni Mike na
maipagtatangol ang bayan niya kahit na amerikano ang anyo nito. sana naga'y
isang araw ay mamulat rin ako sa katotohanang ang kulay ay di pinagbabasihan ng
kagandahan.

masayang basa ang Gapo ni Bautista. Napansin kong kahit na babae siya, iba ang
labas ng tono niya mula sa simula hanggang sa wakas ng nobela. hindi ko
miwasang maalala ang uri ng pasulat ni Bob Ong na gaya rin kay Bautista, ay
tungkol sa pagka-alipin nating mga Pilipino. msasabing maaaring si Bautista nga
ang pinagkunan ng inspirasyion ni Ong sapagkat hindi malayo ang istilo ng mga ito
sa bawat isa.