- mnogi veruju da je drama No od komične izvođačke veštine Sarugaku.

Reč je o različitim
tipovima pa je veoma teško reći kakva je bila geneza. S se sastoji od mnoštva cirkuskih
veština, akrobacija, gatanja i drugog, a skečevi i igrokazi s oponašanjem i dijalogom smatraju
se izvorom dramske radnje.
- ovu sliku komplikuje problem evaluacije Kanamijevog i Zeamijevog (1363-1443)
doprinosa. Cubaki piše da su oni razvili Jamato sarugaku od ruralne izvođačke veštine u
umetnički savršeniju formu sintezom suprotinih elemenata, aristokratskog i popularnog, kao i
pesme i plesa sa oponašanjem. Stiče se utisak da no nastaje iznenada i u završenoj formi
tokom tih četrdeset godina.
- postoji i gledište da se ta sinteza desila i ranije, te da su scena, hor, muzika, maske, ples i
pesma već postojali u jednostavnijoj ujedinjenoj formi. Smatra se da je pored Sarugaku No u
isto vreme postojala Dengaku No, koja ni po čemu nije zaostajala.
- pri hramovima je dominirao treći tip, Ennen No. I u šugendo tradiciji su postojale
odgovarajuće forme pa se osnovna teško može pripisati njima dvojici.
- teško je govoriti kako je svaka od ovih vrsta mogla usloviti tip svojih dramskih formi. Svaka
od njih uključivala je raznorodne performanse, a najraniji opis Dengaku pominje sedamdeset
izvođača na pirinčanom polju. Ennen je bio program koji je pratio važne budističke
ceremonije i iamo je svoju ekstravaganciju i elemente razuzdane slobode.
- postoji i objašnjenje da je morala postojati prelazna plesna forma, elegantna i graciozna
(No), kojom se posredovalo postepeno pročišćavanje vulgarnih elemenata. Drugima je teško
prihvatljiva teza da je uzvišeno moglo postati od vulgarnog, pa pretpostavljaju postojanje
elementarne kagura ritualne forme, različite od dengaku i sarugaku. Sam Zeami govori o
poreklu No Sarugaku u sakralnim plesovima. On na početak stavlja ples boginje Uzume,
božanski ples, ali on je razuzdan i komičan, ne svečan.
- tu se pretpostavke o poreklu No mešaju s Kagura plesom. To je najstariji obredni japanski
ples, koji uključuje predmete obožavanja (torimono). To su sakaki, gohei, ogledalo...
Uključivala je i modoki, komični ples, koji je „bio običaj protivrečenja svemu“. Kagura su
pretežno pesme i igre i pre će biti da su na nju uticale razne vrste No, nego što je njihovo
ishodište. Moguće je da oboje potiče iz istog izvora, koji tradicija smešta u mit.
- postoji gledište da No potiče od šamanskih rituala posednutosti, kao i Kagura. U nekim
analizama ples Uzume nije bio razuzdan i nepristojan, već se sagledava na simboličkoj
šamanističkoj ravni. Japanske izvođačke umetnosti uglavnom svoje poreklo pripisuju ovoj
boginji. Tako je i sa macuri festivalima.
- bor jogo u Nari smatra se da predstavlja kapiju kojom No silazi u svet ljudi. Duh obuzima
plesača. Kaže se da odatle potiče i bor na sceni, ali to je generička slika koja predstavlja
sakaki.
- koncept svetog drveta osvetljava i poreklo pozornice. U središtu je šinboku, božansko drvo,
a prostor predviđen za njega je himorogi. Kao ograda služi šimenava, koja sprečava da se
Amaterasu povuče.
Struktura
- drama ima u osnovi dvojicu likova, šite i vaki.
- konvencionalno sadrži motiv putovanja. Vaki najavljuje svoje putovanje. Tada odstupa
nekoliko koraka i vraća se – time stiže na cilj. On je stranac.
- tipični komad sadrži prikazu. Dve trećine su takve (fukušiki).
Slična pojava postoji, slične strukture i s prirodom šamanističkog rituala. Putovanje (mićijuki)
javlja se i u drugim formama, kao što su Kagura, Đoruri, Kovaka, Kabuki... Sve te vrste
zabave nastaju, smatraju neki, diferencijacijom japanskog šamanizma. Kanami i Zeami uvode
kusemai ples, koji je čuvao tragove ekstatičke igre, i u No bio uveden za likove mahnitih,
duhova...
- u suštini, No je mono-drama zasnovana na manifestaciji natprirodnog. Vaki je u ulozi
ekspozicije, i onoga koji ispituje i daje povod. Šamanističko jezgro prisutno je u šugendo tipu,
koji ima hor i dva lika. Najstariji opisani ritual pripada Ontake Ko sekti, i slavi šintoistička
božanstva, ali uz budistički tekst. Uglavno su izvođeni u budističkim hramovima.
The five types of NO drama from which a program of plays is composed, as well as the
various subdivisions, may be traced to the same shamanistic origin. They are: (1) Kami N6 or
Kami Mono (Divine Pieces), also termed Waki No, referred to as "god plays." (2) Shura No
or Shura Mono (Battle Pieces), the male play often referred to as "warrior plays." (3) Katsura
N6 or Katsura Mono (Wig Pieces), the "woman play." (4) Zatsu N6 (Miscellaneous Pieces).
This group includes Genzai N6 or Genzai Mono (Present Life or Earthly Pieces), Kyoran
Mono or Kuri Mono (Lunatic Pieces), Shura Mono or Onryo Mono (Obsession Pieces), and
Yukyo Mono (Enthusiasm Pieces). (5) Kiri N6 Mono (Final Pieces) which are "demon plays.

- The No theatre itself has, as a basic property, a mirror which seems to relate to the same
ritual function. The Kagami-No-Ma, the "room of the mirror," is a special room opening onto
the bridge to the stage, where the actors who wear masks, particularly the shite, traditionally
prepare themselves by deep concentration before the mirror prior to entering. "Once a No
actor has put on his mask his whole body and soul seems to take on the character of the
personage he represents."