Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 5

NCCA Official

Follow
human-human

Tumutukoy sa mga kuwentong-bayan ng mga Mansaka ang humanhuman. Kadalasan,


isinasalaysay ang mga human-human kapag maypagdiriwang at pagtitipon ng taumbayan, gaya ng
kasal, lamay sa patay, at panahon ng anihan. Minsan, isinasalaysay rin ang mga human-human
kung nagkakatipon-tipon ang mag-anak para magsalo-salo ng pagkain. Gumagamit ang mga
Mansaka ng linda, isang uri ng estilo upang mas madaling matandaan ng mga nagbahahagi ng
human-human.

Isang popular na human-human ng Mansaka ang tauhang isang kimod, isang binatang lalaking may
kakayahan na gawin ang anumang iutos sa kaniya ng iniibig na babae. Halimbawa, “Si Kimod at ang
Diwatang Uwak.” Sa kuwento, upang maging asawa ni Kimod ang diwatang uwak, nilinlang niya ito
sa pamamagitan ng pagtatago ng mahiwaga nitóng damit. Nang napilit ni Kimod na magpakasal sa
kaniya ang diwata, kaniyang sinabi ang katotohan na siyá namang ikinagalit ng diwata at agad na
bumalik sa kalangitan. Upang makuha niyang muli ang asawa, dumaan siya sa mga pagsubok
hanggang sa mapagtagumpayan niya ang mga ito at nagsáma siláng muli.

Pumapaksa sa iba’t ibang inter-aksiyon ng tao sa kaniyang kapuwa at kaligiran ang human-human.
Sa “Tinampikan,” isinasalaysay ang búhay ng mag-asawang Maison at Tinampikan. Hábang
inaayos ni Maison ang barong-barong nila ni Tinampikan, nagutom ang babae. Nang nakita niya ang
isang saging na saba, agad niya itong inihaw. Sa tákot na humingi at makihati ang kaniyang asawa,
agad isinubo ni Tinampikan ang mainit na saging. Napasò siya, nabilaukan, at namatay. Dahil sa
nakahihiyang kamatayan, kakaunti ang nakiramay at mabilis lamang na ibinurol si Tinampikan.

Matatagpuan ang mga Mansaka sa bulubunduking bahagi ng mga lalawigan ng Davao at


Compostela Valley. Sinasabing nagmula sa mga salitâng man (tao) at saka (umakyat) ang kanilang
pangalan. Sa pagsasáma ng dalawang bsalitâ, tinutukoy ang mga táong umakyat sa bundok bilang
kahulugan ng Mansaka. Dahil hindi nilá ninanais ang pakikipaglaban, lumayô silá sa kapatagan at
tabing-dagat nang dumating ang mga mananalakay na Espanyol at mga Bisaya. Ang ilan sa mga
naiwan nilang kalahi ay itinangi ang sarili at tinawag na Mandaya, mula sa dalawang salitâ: man
(tao) at daya (ibabâng bahagi ng ilog). (SJ)

Dangal ng Mansaka
MINSAN nang nilisan ng isang Mansaka na ito ang kanyang tribo dahil sa kahirapan at nakipagsapalaran
sa siyudad pero hindi nagtagumpay. Sa kanyang pagbabalik sa kanilang nayon, nag-asawa siya ng isang
Leytena na labag sa kagustuhan ng kanyang mga magulang.

Sa tribo Mansaka, kaugalian na ang mga magulang ang namimili ng mapapangasawa ng kanilang mga
anak, lalo pa at siya ang panganay sa 12 magkakapatid. Sinunod ni Arnulfo "Iboy" Lumuos ang kanyang
puso kung kaya't hindi siya binigyan ng lupa ng kanyang mga magulang at sa halip ay naging tagahanap
siya ng tuba (coconut wine) sa lupa ng kanyang ama.
Matapos ang mahabang panahon ng paghihirap, tumira si Iboy sa Sitio Cambaoto sa Amorcruz, bayan
ng Laak, Compostela Valley at hindi inaasahang isang araw ay ipagmamalaki siya ng kanyang pamilya at
tribo.

Ginawaran siya kamakailan bilang natatanging magsasaka sa provincial level ng Gawad Saka Award ng
Department of Agriculture.

Nagbalik-tanaw si Iboy noong mapilitan siyang tumigil ng pag-aaral pagkatapos ng Grade 4 dahil sa hirap
ng buhay at napilitang tumulong sa ama sa pagsasaka.

Sa edad 16, pumunta siya sa Davao City kung saan iba't ibang trabaho ang kanyang napasukan-
matadero, kargador at jambolero.

Sa isa sa kanyang pagbisita sa kanilang nayon, nakilala niya at pinakasalan si Thelma Maniligis na mula
rin sa pamilya ng mga magsasaka. Labag sa kalooban ng mga magulang, napilitan siyang magtrabaho
bilang tagakuha ng tuba. Kumikita siya noon ng P36 isang araw.

Pagkatapos kumuha ng tuba, ginagamit niya ang bakanteng oras sa pagsasaka ng lupa ng mais ng
kanyang ama. Taong l977, nakabili siya ng ektaryang lupa ng mais mula sa kanyang naipon.

"Ayaw kong maranasan ng aking mga anak ang naranasan kong hirap kaya't inipon ko ang bawat
sentimo na maiipon ko," sabi ni Iboy.

Di naglaon, lumawak ang kanyang taniman ng mais kung kaya't itinigil na niya ang pagkuha ng tuba at
ibinuhos ang oras sa pagtatanim.

Taong l981, nabili ni Iboy ang kalapit na taniman ng mais at mula rito ay nagdagdag na siya ng pananim
tulad ng kape, kalamansi, bilaka, saging, lanzones durian at iba pa.

Dahil sa kanyang husay sa pagtatanim at angking galing sa pagnenegosyo, mayroon na siya ngayong 40
tauhan na katulong niyang nagpapalago ng kanyang negosyo.

Rey O. Castardo/PNA

Mansaka wika
Pangalan ng wika: Mansaka
ISO Code sa Wika: msk
Bilang ng Wika sa GRN: 281
Language Scope: ISO Language
Language State: Verified

Halimbawa ng Mansaka
Audio Player

01:04 / 03:15Use Up/Down Arrow keys to increase or decrease volume.


Mansaka - Noah.mp3

Mga programang Audio na maari ng


Mansaka
Ang mga recordings ay itinalaga para gamitin sa pagpapahayag ng Magandang Balita at mga
panimulang katuruan mula sa Bibliya sa mga taong hindi nakababasa o nakakasulat o galing sa
isang kulturang pasalita, partikular na ang mga lupon na nasa malalayong lugar.

Salita ng Buhay

Maiikling kwento ng Bibliya sa audio, mensahe para sa pag e-ebanghelyo at maaring may
kasamang mga awitin at musika. Ipinapaliwanag nila kung paano maligtas at nagbibigay ng
panimulang katuruang Krisyano. .

I-download Mansaka
 MP3 Audio (10MB)
 Low-MP3 Audio (3.1MB)
 MPEG4 Slideshow (24.5MB)
 AVI for VCD Slideshow (4.1MB)
 3GP Slideshow (1.7MB)

Iba pang pangalan para sa Mansaka


Mandaya Mansaka

Kung saan ang Mansaka ay sinasalita


Philippines
Lupon ng mga Tao na nagsasalita
Mansaka
Mansaka;

Kaalaman tungkul sa Mansaka


Iba pang kaalaman: Understand Mandarin: Lup., Cebu.; Population near town Roman Catholic.

Populasyon: 57,800

Makipagtulungan sa GRN sa wikang ito


Ikaw ba ay masigasig para kay Hesus at sa pagpapalaganap ng Magandang Balita sa mga taong
di pa nakakarinig ng Bibliya sa kanilang katutubong wika? Ikaw ba ay nakakapagsalita ng
wikang ito o may kilala ka bang nakakapagsalita nito? Gusto mo bang makatulong sa
pamamagitan ng pagsasaliksik o pagbibigay impormasyon tungkol sa wikang ito, o tumulong sa
paghahanap ng makakapag-salin o makakapag-record nito? Gusto mo bang mag-sponsor ng mga
recording sa wikang ito o sa kahit ano pang wika? Kung ganoon, Makipag-ugnayan sa GRN
Language Hotline.

Paalala na ang GRN ay isang non profit organization, at walang bayad ang mga tagapagsalin o
mga tumutulong sa pagsasalin. Lahat ng tulong ay binibigay ng kusang loob.

Ang GRN ay nagbibigay ng pagkakataon sa mga Kristyano na makatulong upang magpahayag


ng ebanghelyo sa mga di pa nararating na lupon na mga tao sa pamamagitan ng mga recording
ng Kwento sa Bibliya, mga katuruan mula sa Bibliya, mga gabay para sa pag-aaral ng Bibliya,
mga awit at musika. Maaari kang makatulong sa mga misyon o sa mga simbahan sa
pagpapahayag ng Magandang Balita o pagtatayo ng mga simbahan sa pamamagitan ng pag-
iisponsor o pagpapakalat ng mga nabanggit na materyales. Nagbibigay din kami ng pagkakataon
na makilahok sa mga misyon na malayo kung saan ka man sa mundo. Kung ikaw ay regular na
dumadalo sa simbahang Kristiyano, at naniniwala sa Bibliya, maaari kang lumahok sa isang
misyon na aabot sa mga hindi pa nararating na lupon ng tao upang makarinig ng Magandang
Balita ni Hesu Kristo. Makipag-ugnayan sa inyong lokal na opisina ng GRN.

Iba pang Kaalaman


Get further details about this language from The Ethnologue and MultiTree.

See what people groups speak this language from the Joshua Project.
See also the alphabetical language list and full country list.

Another reference on countries, languages and people groups is Peoplegroups.org.

You might also like