Caâu 5 : Phaân Tích Moái Quan Heä Bieän Chöùng Giöõa Vaät Chaát

Vaø Yù Thöùc , Vai Troø Cuûa Tri Thöùc Khoa Hoïc Ñoái Vôùi Söï
Nghieäp Ñoåi Môùi Cuûa Neàn Kinh Teá Nöôùc Ta Hieän Nay ?
Phaân Tích Moái Quan Heä Bieân Chöùng Giöõa Vaät Chaát Vaø Yù
Thöùc
Xuaát phaùt töø vieäc giaûi quyeát vaán ñeà cô baûn cuûa trieát hoïc,
chuû nghóa duy vaät bieän chöùng khaúng ñònh: vaät chaát laø tính thöù
nhaát quyeát ñònh yù thöùc, yù thöùc laø tính thöù hai phuï thuoäc vaøo
vaät chaát vaø con ngöôøi coù khaû naêng nhaän thöùc ñöôïc theá giôùi
khaùch quan. Nghieân cöùu moái quan heä giöõa vaät chaát vaø yù thöùc
trong thöïc tieån xaõ hoäi ñöôïc theå hieän thoâng qua moái quan heä
bieän chöùng giöõa nhaân toá vaät chaát (khaùch quan) vaø nhaân toá
tinh thaàn (chuû quan). Trong moái quan heä ñoù thì vaät chaát bao giôø
cuõng giöõ vai troø quyeát ñònh ñoái vôùi nhaân toá tinh thaàn, nhöng
ngöôïc laïi nhaân toá tinh thaàn taùc ñoäng moät caùch tích cöïc ñoái vôùi
nhaân toá vaät chaát Nhaân toá vaät chaát laø nhöõng ñieàu kieän, hoaït
ñoäng vaät chaát cuûa xaõ hoäi vaø caùc qui luaät khaùch quan voán coù
cuûa noù. Xuaát phaùt töø khaùi nieäm vaät chaát cuûa trieát hoïc laø
thöïc taïi khaùch quan khoâng phuï thuoäc vaøo yù thöùc cuûa con ngöôøi
vaø khi taùc ñoäng vaøo giaùc quan con ngöôøi thì sinh ra caûm giaùc.
Ñieàu naøy ñoøi hoûi con ngöôøi thöøa nhaän toàn taïi khaùch quan cuûa
moïi ñoái töôïng vaät chaát trong hoaït ñoäng tinh thaàn cuûa mình. Nhöng
trong hoaït ñoäng thöïc tieãn, thöïc taïi khaùch quan khoâng phaûi laø theá
giôùi vaät chaát noùi chung, maø laø hieän thöïc khaùch quan theå hieän
trong hoaït ñoäng thöïc tieãn baèng caùc nhaân toá vaät chaát (nhaân toá
khaùch quan). Nhaân toá tinh thaàn laø toaøn boä hoaït ñoäng tinh thaàn
cuûa con ngöôøi nhö: tình caûm, yù chí vaø tö töôûng cuûa con ngöôøi,
laø quaù trình phaûn aùnh hieän thöïc khaùch quan vaøo trong boä naõo
con ngöôøi. Vai troø quyeát ñònh cuûa nhaân toá vaät chaát ñoái vôùi
nhaân toá tinh thaàn Xuaát phaùt töø quan ñieåm cho raèng vaät chaát
coù tröôùc quyeát ñònh yù thöùc, cho neân nhaân toá vaät chaát cuõng
laø caùi coù tröôùc, caùi quyeát ñònh coøn nhaân toá tinh thaàn laø caùi
coù sau, caùi phuï thuoäc vaøo nhaân toá vaät chaát. Toaøn boä hoaït
ñoäng tinh thaàn cuûa con ngöôøi (duø theå hieän döôùi caùc hình thöùc
khaùc nhau ) ñeàu laø söï phaûn aùnh hieän thöïc khaùch quan vaø bò qui
ñònh bôûi hoaït ñoäng vaät chaát cuûa con ngöôøi. Coù nghóa laø thöïc
tieån laø nguoàn goác, ñoäng löïc vaø laø tieâu chuaån cuûa nhaän thöùc.
Trong hoaït ñoäng tinh thaàn cuûa con ngöôøi noùi chung, keå caû yù
thöùc caù nhaân hay yù thöùc xaõ hoäi hoaëc ñöôøng loái chuû tröông
chính saùch cuûa moät nhaø nöôùc.... cuõng phaûi döïa treân cô sôû
hieän thöïc khaùch quan, thì môùi coù theå laøm cho khaû naêng khaùch
quan trôû thaønh hieän thöïc Töï thaân noù, yù thöùc tö töôûng cuûa con
ngöôøi khoâng theå thöïc hieän ñöôïc söï bieán ñoåi naøo trong hieän
thöïc, neáu noù khoâng thoâng qua caùc nhaân toá vaät chaát, bôûi “chæ
coù löïc löôïng vaät chaát ñaùnh baïi bôûi moät löïc löôïng vaät chaát maø
thoâi” Vai troø cuûa nhaân toá tinh thaàn (chuû quan) Xuaát phaùt töø
quan ñieåm cho raèng yù thöùc laø tính thöù hai phuï thuoäc vaøo vaät
chaát vaø con ngöôøi coù khaû naêng nhaän thöùc ñöôïc hieän thöïc
khaùch quan. Cho neân, vai troø cuûa nhaân toá tinh thaàn coù yù nghóa
quan troïng trong hoaït ñoäng thöïc tieãn xaõ hoäi. Söï phaûn aùnh cuûa
yù thöùc veà hieän thöïc khaùch quan, khoâng phaûi laø söï phaûn aùnh
thuï ñoäng, ñôn giaûn maø noù coù tính tích cöïc, naêng ñoäng vaø saùng
taïo. Cho neân, keát quaû cuûa söï phaûn aùnh ñuùng veà hieän thöïc bao
giôø cuõng coù yù nghóa ñònh höôùng chung cho hoaït ñoäng thöïc tieãn
vaø aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán keát quaû cuûa hoaït ñoäng thöïc tieãn.
YÙ thöùc laø söï phaûn aùnh hieän thöïc khaùch quan trong boä naõo con
ngöôøi vaø ñöôïc caûi tieán ôû trong ñoù. Cho neân noù coù tính ñoäc
laäp töông ñoái. Vai troø cuûa yù thöùc theå hieän ôû tính naêng ñoäng
vaø saùng taïo cuûa noù ñöôïc theå hieän ngay töø khi con ngöôøi xaùc
ñònh ñoái töôïng muïc tieâu, phöông höôùng hoaït ñoäng cuõng nhö vieäc
löïa choïn caùch thöùc, phöông phaùp thöïc hieän muïc tieâu ñaõ ñeà ra.
Coù nghóa laø noù ñònh höôùng cho con ngöôøi bieát phaân tích, löïa
choïn nhöõng khaû naêng thöïc teá cuûa vieäc vaän duïng nhöõng qui
luaät khaùch quan trong hoaït ñoäng thöïc tieãn. Söùc maïnh cuûa yù
thöùc (nhöng noù cuõng do hoaøn caûnh khaùch quan qui ñònh) tuøy
thuoäc vaøo möùc ñoä xaâm nhaäp cuûa noù vaøo hoaït ñoäng cuûa
quaàn chuùng vaø moät khi lyù luaän khoa hoïc xaâm phaïm vaøo hoaït
ñoäng cuûa quaàn chuùng thì noù trôû thaønh löïc löôïng saûn xuaát tröïc
tieáp. Trong nhöõng ñieàu kieän khaùch quan nhaát ñònh, yù thöùc cuûa
con ngöôøi coù theå giöõ vai troø quyeát ñònh ñeán keát quaû cuûa hoaït
ñoäng thöïc tieån. Coù nghóa laø, nhaân toá chuû quan vôùi söï nhaän
thöùc ñuùng ñaén vaø yù chí cuûa con ngöôøi coù theå phaùt huy ñöôïc
naêng löïc toái ña cuûa caùc nhaân toá vaät chaát vaø nhaân toá tinh
thaàn trong nhöõng ñieàu kieän khaùch quan nhaát ñònh. Nhöng xeùt
quaù trình laâu daøi thì nhaân toá vaät chaát bao giôø cuõng giöõ vai troø
quyeát ñònh ñoái vôùi nhaân toá tinh thaàn
* YÙ nghóa phöông phaùp luaän
Vaät chaát vaø caùc qui luaät khaùch quan voán coù cuûa noù ñeàu toàn
taïi khaùch quan ñoäc laäp vôùi yù thöùc cuûa con ngöôøi nhöng laïi
quyeát ñònh vôùi yù thöùc cuûa con ngöôøi. Cho neân, trong hoaït ñoäng
thöïc tieån xaõ hoäi cuûa con ngöôøi phaûi xuaát phaùt töø hieän thöïc
khaùch quan, chöù khoâng xuaát phaùt töø yù muoán chuû quan cuûa con
ngöôøi. Nhöng maët khaùc cuõng phaûi thaáy tính ñoäc laäp töông ñoái
vaø tính tích cöïc, naêng ñoäng vaø saùng taïo cuûa yù thöùc trong hoaït
ñoäng thöïc tieãn Khaéc phuïc tính tieâu cöïc, thuï ñoäng vaø yû laïi troâng
chôø vaøo ñieàu kieän khaùch quan Choáng laïi quan ñieåm duy taâm
sieâu hình veà vaán ñeà naøy Vaän duïng vaøo quaù trình hoïc taäp vaø
coâng taùc cuûa baûn thaân
Vai troø cuûa nhaän thöùc coù moät vò trí ñaëc bieät trong quaù trình
thuùc ñaåy xaõ hoäi phaùt trieån hay kìm haõm söï phaùt trieån cuûa xaõ
hoäi khoâng ñöôïc chuû quan duy yù chí maø phaûi phaûn aùnh ñuùng
quy luaät:
* Vaät chaát: -Hoaøn caûnh ñòa lyù -Ñieàu kieän daân soá -Phöông thöùc
saûn xuaát -Löïc löôïng saûn xuaát, quan heä saûn xuaát -Khoa hoïc
coâng ngheä -Tri thöùc xaõ hoäi -Nhaân toá con ngöôøi *YÙ thöùc: -Tö
töôûng -Trieát hoïc -Chính trò -Ñaïo ñöùc -Taäp quaùn -Taâm lyù -Truyeàn
thoáng
Vai Troø Cuûa Tri Thöùc Khoa Hoïc Ñoái Vôùi Söï Nghieäp Ñoåi Môùi
Cuûa Kinh Teá Nöôùc Ta Hieän Nay
Töø ñaàu theá kyû XX ñeán nay, cuoäc caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät
laø moät böôùc nhaûy voït trong löïc löôïng saûn xuaát. Thöïc chaát cuûa
cuoäc caùch maïng ñoù laø ôû choã noù môû ra kyû nguyeân môùi cuûa
saûn xuaát töï ñoäng hoùa vôùi vieäc phaùt trieån öùng duïng ñieàu khieån
hoïc vaø voâ tuyeán ñieän töû. Khoa hoïc laø ñieåm xuaát phaùt cho
nhöõng bieán ñoåi to lôùn trong kyõ thuaät saûn xuaát, taïo ra nhöõng
ngaønh môùi nhö cheá taïo ra vaät lieäu môùi, khai thaùc nguoàn naêng
löôïng môùi…. Ñaëc ñieåm chung ñoøi hoûi thay ñoåi moái quan heä giöõa
khoa hoïc vaø thöïc tieãn, maø trong ñoù tri thöùc khoa hoïc ñöôïc vaät
chaát hoùa keát tinh vaøo moïi yeáu toá cuûa löïc löôïng saûn xuaát. Cho
neân, ngaøy nay khoa hoïc trôû thaønh löïc löôïng saûn xuaát tröïc tieáp.
Trong thôøi kyø quaù ñoä ñi leân xaõ hoäi chuû nghó ôû nöôùc ta hieän
nay, ñöôøngloái ñuùng ñaén cuûa ñaûng vaø nhaø nöôùc ta coù khaû
naêng baûo ñaûm söï keát hôïp haøi hoøa giöõa lôïi ích caù nhaân vôùi lôïi
ích taäp theå vaø lôïi ích xaõ hoäi, giaûi quyeát kòp thôøi nhöõng maâu
thuaãn noäi boä trong nhaân daân, taïo nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå
moãi caù nhaân coù ñieàu kieän phaùt trieån toaøn dieän. Beân caïnh ñoù,
vieäc xaây döïng neàn kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn vaän
haønh theo cô cheá thò tröôøng ñi ñoâi vôùi vieäc taêng cöôøng vai troø
quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa luoân
ñaûm baûo coâng baèng veà quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa moïi coâng
daân, choáng ñaëc quyeàn ñaëc lôïi: phaùt huy yeáu toá con ngöôøi laø
muïc ñích cao nhaát trong moïi hoaït ñoäng kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi
laø moät yeâu caàu trong vieäc giaûi quyeát ñuùng ñaén moái quan heä
giöõa caù nhaân vaø xaõ hoäi ôû nöôùc ta hieän nay. Tri thöùc laø phöông
thöùc toàn taïi cuûa yù thöùc, söï hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa yù
thöùc coù lieân quan maät thieát ñeán quaù trình con ngöôøi nhaän thöùc
veà theá giôùi, tích luõy nhöõng tri thöùc, söï hieåu bieát noùi chung. Tri
thöùc laø keát quaû cuûa quaù trình phaûn aùnh theá giôùi khaùch quan
vaø coù tính chaát lòch söû xaõ hoäi. Tri thöùc bao goàm coù tri thöùc
caûm tính vaø tri thöùc lyù tính (hoaëc tri thöùc kinh nghieäm vaø tri thöùc
lyù luaän). Nhö vaäy, xeùt veà nguoàn goác tri thöùc laø moät hieän töôïng
mang tính xaõ hoäi. Chuùng ta bieát raèng khoa hoïc laø heä thoáng caùc
tri thöùc cuûa con ngöôøi veà theá giôùi. Tri thöùc khoa hoïc khaùc bieät
vôùi tri thöùc thoâng thöôøng vaø tri thöùc kinh nghieäm. Tri thöùc kinh
nghieäm ñöôïc hình thaønh moät caùch tröïc tieáp thoâng qua nhöõng
ñieàu kieän soáng thöôøng ngaøy, mang tính hieän töôïng, tính beân
ngoaøi, tính rieâng bieät vaø cuï theå, coøn tri thöùc khoa hoïc ñem laïi
hieåu bieát caùi baûn chaát, caùi qui luaät cuûa hieän thöïc khaùch quan.
Xeùt veà vai troø vaø taùc duïng, tri thöùc khoa hoïc bao goàm khoa hoïc
cô baûn vaø khoa hoïc öùng duïng. Khoa hoïc cô baûn vaïch ra nhöõng
nguyeân taéc, qui taéc, phöông phaùp cuï theå ñeå öùng duïng tröïc tieáp
vaøo hoaït ñoäng caûi tieán töï nhieân vaø xaõ hoäi. Vai troø cuûa tri thöùc
khoa hoïc ngaøy caøng quan troïng vaø ñoùng vai troø chuû ñaïo trong
vieäc ñònh höôùng neàn kinh teá, moät neàn kinh teá ñang chuyeån mình
ñi leân: *Trong söï chuyeân moân hoùa, töï ñoäng hoùa ngaøy caøng cao,
tri thöùc khoa hoïc ñöôïc keát tinh trong moïi nhaân toá cuûa löïc löôïng
saûn xuaát-trong ñoái töôïng lao ñoäng - kyõ thuaät – quaù trình coâng
ngheä vaø caû trong nhöõng hình thöùc toå chöùc töông öùng cuûa saûn
xuaát; ngöôøi lao ñoäng khoâng coøn laø nhaân toá thao taùc tröïc tieáp
trong heä thoáng kyõ thuaät maø chuû yeáu laø vaän duïng tri thöùc khoa
hoïc ñeå ñieàu khieån vaø kieåm tra quaù trình saûn xuaát, hoaøn thieän
löïc vieäc quaûn lyù kinh teá… *Khoa hoïc ngaøy nay ñaõ trôû thaønh löïc
löôïng saûn xuaát tröïc tieáp, thaønh ñoái töôïng lao ñoäng, thaønh maùy
moùc thieát bò vaø phöông phaùp coâng ngheä môùi, thaønh caùc hình
thöùc toå chöùc saûn xuaát môùi, cho neân tri thöùc khoa hoïc laø khoâng
theå thieáu ñöôïc trong söï nghieäp ñoåi môùi neàn kinh teá nöôùc ta hieän
nay. Chuùng ta böôùc vaøo xaây döïng XHCN vôùi moät xuaát phaùt
ñieåm veà kinh teá nhaát laø löïc löôïng saûn xuaát do ñoù chuùng ta
phaûi taäp trung söùc löïc toaøm daân ñeå phaùt trieån löïc löôïng saûn
xuaát tröôùc heát laø ñaàu tö cho chieán löôïc con ngöôøi (nhaát laø
ngöôøi lao ñoäng) maët khaùc töøng böôùc caûi tieán thay ñoåi coâng cuï
saûn xuaát ngheøo naøn laïc haäu neáu coù ñieàu kieän thì thay theá
baèng coâng ngheä môùi hieän ñaïi. Do ñoù tri thöùc khoa hoïc thöïc söï
ñoùng moät vai troø raát quan troïng trong söï nghieäp ñoåi môùi neàn
kinh teá nöôùc ta hieän nay.

Caâu 6: Taïi Sao Khi Xem Xeùt Ñaùnh Giaù 1 Söï Vaät Hieän Töôïng
Hay Con Ngöôøi Naøo Ñoù , Chuùng Ta Phaûi Coù Quan Ñieåm Lòch
Söû ,Cuï Theå, Toaøn Dieän Vaø Phaùt Trieån ?
Cô sôû lyù luaän cuûa nhöõng quan ñieåm: toaøn dieän, lòch söû vaø cuï
theå. Ñoù laø noäi dung nguyeân lyù moái lieân heä phoå bieán. Nhö
chuùng ta ñaõ bieát ñoái laäp pheùp bieän chöùng, quan ñieåm sieâu hình
coi söï toàn taïi cuûa caùc söï vaät vaø hieän töôïng trong theá giôùi laø
nhöõng caùi taùch rôøi nhau, giöõa chuùng khoâng coù söï lieân heä taùc
ñoäng qua laïi, khoâng coù söï chuyeån hoùa laãn nhau vaø neáu coù chæ
laø söï lieân heä coù tính ngaãu nhieân, giaùn tieáp.... Phöông phaùp
sieâu hình ñöôïc phoå bieán roäng raõi tröôùc heát trong khoa hoïc töï
nhieân vaø sau ñoù trong trieát hoïc vaø noåi baät hôn caû laø ôû theá kyû
17 – 18 . Ñoái vôùi khoa hoïc töï nhieân thôøi kyø naøy do phöông phaùp
söu taàm taøi lieäu, cho neân vieäc taùch rôøi caùc boä phaän rieâng cuûa
söï vaät coù yù nghóa ñoái vôùi nghieân cöùu khoa hoïc. Nhöng seõ sai
laàm khi phöông phaùp naøy theå hieän ôû trong trieát hoïc, vì noù khoâng
coù khaû naêng nhaän thöùc caùi chung, caùi baûn chaát vaø qui luaät
cuûa hieän thöïc khaùch quan. Treân cô sôû keá thöøa vaø phaùt trieån
nhöõng tö töôûng bieän chöùng trong lòch söû vaø ñoàng thôøi khaùi
quaùt nhöõng thaønh töïu cuûa khoa hoïc töï nhieân theá kyû
XIX. Maùc ñaõ neâu leân nguyeân lyù veà moái lieân heä phoå bieán. Noäi
dung nguyeân lyù veà moái lieân heä phoå bieán cho raèng, trong söï toàn
taïi cuûa caùc söï vaät vaø hieän töôïng cuûa theá giôùi khoâng phaûi laø
söï toàn taïi taùch rôøi vaø coâ laäp laãn nhau, maø chuùng laø moät theå
thoáng nhaát. Trong theå thoáng nhaát ñoù noù coù nhöõng moái lieân
heä, taùc ñoäng qua laïi laãn nhau, raøng buoäc vaø phuï thuoäc, qui ñònh
laãn nhau, chuyeån hoùa cho nhau... Xeùt veà maët hình thöùc moái lieân
heä phoå bieán cuûa caùc söï vaät vaø hieän töôïng theå hieän mang tính
ña daïng vaø phong phuù nhö: *Moái lieân heä beân trong baûn chaát
caùc söï vaät vaø hieän töôïng, laø moái lieân heä giöõa caùc thuoäc tính,
caùc yeáu toá beân trong (maâu thuaãn beân trong) qui ñònh söï toàn taïi,
vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa caùc söï vaät. *Moái lieân heä beân
ngoaøi cuûa caùc söï vaät vaø hieän töôïng. *Moái lieân heä veà khoâng
gian, thôøi gian; moái lieân heä baûn chaát vaø hieän töôïng; nguyeân
nhaân vaø keát quaû; noäi dung vaø hình thöùc... Duø theå hieän döôùi
hình thöùc naøo thì moái lieân heä ñeàu mang tính phoå bieán, tính
khaùch quan vaø tính qui luaät.
Nghieân cöùu nguyeân lyù veà moái lieân heä phoå bieán coù yù nghóa
ñoái vôùi hoaït ñoäng nhaän thöùc vaø hoaït ñoäng thöïc tieãn cuûa con
ngöôøi:
*Veà nguyeân taéc phaûi thöøa nhaän tính khaùch quan, tính qui luaät
cuûa moái lieân heä phoå bieán ôû trong hieän thöïc. *Vì phaûi coù quan
ñieåm toaøn dieän, quan ñieåm naøy ñoøi hoûi chuùng ta phaûi phaân tích
veà söï vaät phaûi ñaët noù trong moái quan heä vôùi söï vaät khaùc.
Ñoàng thôøi phaûi nghieân cöùu taát caû nhöõng maët, nhöõng yeáu toá,
nhöõng moái lieân heä voán coù cuûa noù. Qua ñoù ñeå xaùc ñònh ñöôïc
moái lieân heä beân trong, baûn chaát...ñeå töø ñoù coù theå naém baét
ñöôïc baûn chaát, qui luaät cuûa söï vaät vaø hieän töôïng (neân laáy ví
duï minh hoïa theâm thì caøng toát). Ví duï: khi nhaän xeùt moät ngöôøi
naøo ñoù khoâng theå chæ nhìn beà ngoaøi cuûa ngöôøi ñoù maø ñöa ra
nhaän xeùt, phaûi xeùt ñeán nhöõng yeáu toá khaùc nhö baûn chaát tính
tình, hoï ñoái xöû vôùi mình coù thaät loøng hay khoâng, nhöõng moái
lieân heä cuûa ngöôøi ñoù vôùi nhöõng ngöôøi xung quanh nhö vôùi
ngöôøi thaân hay vôùi nhöõng ngöôøi baïn cuûa ngöôøi ñoù coù toát hay
khoâng. Vì phaûi coù quan ñieåm cuï theå, bôûi vì trong quaù trình toàn taïi
vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa baûn thaân caùc söï vaät vaø hieän
töôïng laø moät quaù trình coù tính giai ñoaïn. Cho neân khi phaân tích
tính toaøn dieän veà caùc moái lieân heä cuûa söï vaät phaûi ñaët noù
trong moái quan heä cuï theå, vôùi nhöõng ñieàu kieän lòch söû cuï theå
cuûa caùc moái quan heä ñoù (neân laáy ví duï minh hoïa theâm thì caøng
toát). *Söï phaùt trieån bao haøm söï vaän ñoäng, söï xuaát hieän caùi
môùi theo chieàu höôùng ñi leân. Nhöng khoâng phaûi baát kyø söï vaän
ñoäng naøo cuõng bao haøm söï phaùt trieån. Cho neân, söï phaùt trieån
vaø ñoåi môùi laø hieän töôïng dieãn ra khoâng ngöøng ôû trong töï
nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy maø nguoàn goác cuûa noù laø söï ñaáu tranh
cuûa caùc maët ñoái laäp trong baûn thaân caùc söï vaät vaø hieän töôïng.
Khaùi nieäm phaùt trieån thì khoâng khaùi quaùt moïi söï vaän ñoäng noùi
chung. Noù chæ khaùi quaùt nhöõng vaän ñoäng ñi leân, söï xuaát hieän
caùi môùi theo moät chieàu höôùng chung laø töø thaáp ñeán cao, ñôn
giaûn ñeán phöùc taïp, töø caùi chöa hoaøn thieän ñeán caùi hoaøn
thieän. *Muoán naém baét ñöôïc baûn chaát cuûa söï vaät vaø hieän
töôïng, naém baét ñöôïc khuynh höôùng vaän ñoäng cuûa chuùng thì
phaûi coù quan ñieåm phaùt trieån. *Veà maët nguyeân taéc phaûi thöøa
nhaän tính khaùch quan, qui luaät vaø phaùt trieån laø khuynh höôùng
cuûa söï vaän ñoäng cuûa caùc söï vaät vaø hieän töôïng.
*Quan ñieåm phaùt trieån vôùi yeâu caàu khi phaân tích moät söï vaät,
hieän töôïng phaûi ñaët noù trong söï vaän ñoäng, phaûi phaùt hieän ñöôïc
xu höôùng bieán ñoåi, chuyeån hoùa cuûa chuùng. *Quan ñieåm phaùt
trieån coøn ñoøi hoûi chuùng ta phaûi coù quan ñieåm ñuùng veà caùi
môùi, caùi môùi phuø hôïp vôùi qui luaät, caùi môùi laø tieâu chuaån cuûa
söï phaùt trieån (neân laáy ví duï minh hoïa theâm thì caøng toát).
Caâu 7 : Döïa Treân Nhöõng Cô Sôû Lyù Luaän Naøo Maø Ñaûng Ta
Laïi Chuû Tröông Xaây Döïng Quan Heä Saûn Xuaát Döïa Treân Cheá
Ñoä Ña Daïng Hoùa Hình Thöùc Sôû Höõu Vôùi 1 Neàn Kinh Teá
Haøng Hoùa Nhieàu Thaønh Phaàn Vaø 1 Cheá Ñoä Phaân Phoái Lao
Ñoäng ?
Nöôùc ta löïa choïn con ñöôøng xaõ hoäi chuû nghóa boû qua phöông
thöùc saûn xuaát tö baûn chuû nghóa vôùi yù nghóa boû qua cheá ñoä
chính trò cuûa chuû nghóa tö baûn. Nhöng trong ñieàu kieän chuû tröông
moät kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn vôùi cô cheá thò tröôøng
coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc. Nhaèm phaùt huy moïi tieàm naêng
caùc thaønh phaàn kinh teá, phaùt trieån maïnh meõ löïc löôïng saûn
xuaát ñeå xaây döïng cô sôû kinh teá xaõ hoäi chuû nghóa, töøng böôùc
xaõ hoäi hoùa chuû nghóa. Trong ñoù kinh teá quoác doanh bao giôø
cuõng giöõa vai troø chuû ñaïo coù yù nghóa quyeát ñònh ñoái vôùi söï
phaùt trieån neàn kinh teá ôû nöôùc ta hieän nay.... Nöôùc ta trong thôøi
kyø quaù ñoä ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi, khoâng qua giai ñoaïn phaùt
trieån tö baûn chuû nghóa, khoâng coù nghóa laø xoùa boû caùc quan heä
sôû höõu tö nhaân veà tö lieäu saûn xuaát, maø chæ phaùt trieån sôû
höõu coâng coäng veà tö lieäu saûn xuaát. Hieän nay trong ñieàu kieän
chuyeån sang neàn kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû
nghóa. Cho neân vieäc duy trì vaø phaùt trieån hình thöùc sôû höõu tö
nhaân veà tö lieäu saûn xuaát laø moät yeâu caàu khaùch quan mang tính
qui luaät. Bôûi vì, trong giai ñoaïn ñaàu cuûa thôøi kyø quaù ñoä ñi leân
xaõ hoäi chuû nghóa, thì sôû höõu tö nhaân nhö moät boä phaän töï
nhieân cuûa quaù trình kinh teá nhieàu thaønh phaàn cuõng coù yù nghóa
thuùc ñaåy phaùt trieån saûn xuaát naâng cao ñôøi soáng cuûa nhaân
daân. Maët khaùc, duy trì vaø phaùt trieån kinh teá tö nhaân (döôùi moïi
hình thöùc), thì ñoàng thôøi vôùi noù laø thu huùt nguoàn löïc veà voán,
veà lao ñoäng, veà quaù trình chuyeån giao coâng ngheä môùi....Nhöng
noù ñeàu thoâng qua söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc xaõ hoäi chuû
nghóa. Nhaø nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa seõ giöõa vai troø quyeát ñònh
vaø ñieàu tieát chung ñoái vôùi caùc hình thöùc sôû höõu naøy phaûi
phuïc vuï cho lôïi ích cuûa nhaân daân. *Trong cô caáu kinh teá xaõ hoäi
chuû nghóa hieän nay ôû nöôùc ta, thì hình thöùc sôû höõu coâng coäng
ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän vaø phaùt trieån. Trong ñoù neàn kinh
teá quoác doanh bao giôø cuõng giöõa vai troø chuû ñaïo, quyeát ñònh
ñoái vôùi neàn kinh teá hieän nay. Cho neân, xeùt veà loaïi hình quan heä
saûn xuaát cô baûn hieän nay ôû nöôùc ta bao goàm quan heä saûn xuaát
xaõ hoäi chuû nghóa döïa treân cô sôû sôû höõu coâng coäng veà tö lieäu
saûn xuaát vaø quan heä saûn xuaát cuõ döïa treân hình thöùc sôû höõu
tö nhaân veà tö lieäu saûn xuaát. Nhöng noù thoáng nhaát vaø mang tính
maâu thuaãn trong moät cô caáu kinh teá thoáng nhaát – kinh teá thò
tröôøng coù ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa vaø döôùi söï quaûn lyù
cuûa nhaø nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa. *Trong thôøi kyø quaù ñoä ñi leân
xaõ hoäi chuû nghóa ôû nöôùc ta hieän nay, ñöôøngloái ñuùng ñaén cuûa
ñaûng vaø nhaø nöôùc ta coù khaû naêng baûo ñaûm söï keát hôïp haøi
hoøa giöõa lôïi ích caù nhaân vôùi lôïi ích taäp theå vaø lôïi ích xaõ hoäi,
giaûi quyeát kòp thôøi nhöõng maâu thuaãn noäi boä trong nhaân daân,
taïo nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå moãi caù nhaân coù ñieàu kieän
phaùt trieån toaøn dieän. Beân caïnh ñoù, vieäc xaây döïng neàn kinh teá
haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn vaän haønh theo cô cheá thò tröôøng ñi
ñoâi vôùi vieäc taêng cöôøng vai troø quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo
ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa luoân ñaûm baûo coâng baèng veà
quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa moïi coâng daân, choáng ñaëc quyeàn
ñaëc lôïi: phaùt huy yeáu toá con ngöôøi laø muïc ñích cao nhaát trong
moïi hoaït ñoäng kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi laø moät yeâu caàu trong
vieäc giaûi quyeát ñuùng ñaén moái quan heä giöõa caù nhaân vaø xaõ
hoäi ôû nöôùc ta hieän nay. *Keát caáu quan heä saûn xuaát bao goàm ba
maët quan heä cô baûn sau: -Quan heä sôû höõu veà tö lieäu saûn xuaát.
Xeùt veàmaët lòch söû quan heä sôû höõu veà tö lieäu saûn xuaát ñaõ
ñöôïc theå hieän döôùi hai hình thöùc cô baûn, ñoù laø sôû höõu tö nhaân
vaø sôû höõu xaõ hoäi veà tö lieäu saûn xuaát. Sôû höõu tö nhaân veà tö
lieäu saûn xuaát laø hình thöùc sôû höõu maø caùc tö lieäu saûn xuaát
chuû yeáu cuûa xaõ hoäi (khoâng phaûi taát caû) thuoäc veà caùc chuû
theå xaõ hoäi laø caù nhaân, hay moät löïc löôïng xaõ hoäi nhaát ñònh,
Ñieàu ñoù coù nghóa laø tö lieäu saûn xuaát khoâng thuoäc veà chung,
cuûa toaøn xaõ hoäi. Xeùt veà maët baûn chaát hình thöùc sôû höõu naøy
laø nguoàn goác cuûa nhöõng quan heä boùc loät, baát bình ñaúng xaõ
hoäi, laø quan heä ngöôøi boùc loät ngöôøi. Coøn quan heä sôû höõu xaõ
hoäi laø hình thöùc taát caû caùc tö lieäu saûn xuaát (chuû yeáu) cuûa xaõ
hoäi thuoäc veà cuûa chung, cuûa toaøn xaõ hoäi. Xeùt veà maët baûn
chaát quan heä sôû höõu naøy laø cô sôû cho quaù trình xaây döïng quan
heä bình ñaúng vaø noù coù khaû naêng xoùa boû quan heä boùc loät
ngöôøi.... -Quan heä toå chöùc quaûn lyù saûn xuaát. Quan heä naøy theå
hieän söï gioáng nhau vaø khaùc nhau cuûa caùc chuû theå xaõ hoäi veà
vai troø, vò trí, veà quyeàn toå chöùc quaûn lyù saûn xuaát. Quan heä
naøy hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo quan heä sôû höõu ñoái vôùi tö lieäu
saûn xuaát, Bôûi vì, nhöõng chuû theå xaõ hoäi naøo naém tö lieäu saûn
xuaát chuû yeáu cuûa xaõ hoäi thì hoï seõ laø ngöôøi naém vai troø toå
chöùc vaø quaûn lyù saûn xuaát vaät chaát cuûa xaõ hoäi.
-Quan heä phaân phoái saûn phaåm lao ñoäng. Quan heä naøy theå hieän
söï khaùc nhau vaø gioáng nhau cuûa caùc chuû theå xaõ hoäi veà möùc
höôûng thuï ñoái vôùi saûn phaåm vaät chaát cuûa xaõ hoäi, cuõng nhö
quyeàn phaân phoái saûn phaåm vaät chaát cuûa xaõ hoäi. Quan heä
naøy hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo quan heä sôû höõu ñoái vôùi tö lieäu
saûn xuaát. Bôûi vì, chuû theå xaõ hoäi naøo naém giöõ tö lieäu saûn
xuaát thì ñoàng thôøi hoï coù möùc höôûng thuï nhieàu hôn, vaø laø
ngöôøi coù quyeàn quyeát ñònh phaân phoái saûn phaåm vaät chaát cuûa
xaõ hoäi. *Trong ba maët quan heä cuûa quan heä saûn xuaát ñeàu coù
söï taùc ñoäng qua laïi laãn nhau. Nhöng quan heä sôû höõu tö lieäu saûn
xuaát laø quan heä giöõ vai troø quyeát ñònh trong quan heä saûn xuaát. -
Quan heä phaân phoái saûn phaåm lao ñoäng theå hieän söï khaùc nhau
vaø gioáng nhau cuûa caùc chuû theå xaõ hoäi veà möùc höôûng thuï ñoái
vôùi saûn phaåm vaät chaát cuûa xaõ hoäi. Quan heä naøy hoaøn toaøn
phuï thuoäc vaøo quan heä sôû höõu ñoái vôùi tö lieäu saûn xuaát. Bôûi vì,
chuû theå xaõ hoäi naøo naém tö lieäu saûn xuaát thì ñoàng thôøi hoï laø
ngöôøi coù möùc höôûng thuï nhieàu hôn, vaø laø ngöôøi coù quyeàn
quyeát ñònh phaân phoái saûn phaåm vaät chaát cuûa xaõ hoäi. -Qui luaät
quan heä saûn xuaát phuø hôïp vôùi tính chaát vaø trình ñoä phaùt trieån
cuûa löïc löôïng saûn xuaát laø moät qui luaät chung nhaát cuûa söï phaùt
trieån xaõ hoäi. Söï taùc ñoäng cuûa qui luaät naøy ñaõ khaúng ñònh tính
taát yeáu khaùch quan cuûa söï phaùt trieån xaõ hoäi töø phöông thöùc
saûn xuaát xaõ hoäi Nguyeân thuûy, Chieám höõu noâ leä, Phong kieán,
Tö baûn chuû nghóa vaø phöông thöùc Coäng saûn chuû nghóa töông lai

Caâu 8: Phaân Tích Vai Troø Cuûa Quaàn Chuùng Nhaân Daân Trong
Lòch Söû Vaø Vieäc Ñaûng Ta Chuû Tröông Caùch Maïng Vaø Söï
Nghieäp Cuûa Quaàn Chuùng ?
Vai Troø Cuûa Quaàn Chuùng Nhaân Daân Trong Lòch Söû
*Khaùi nieäm quaàn chuùng nhaân daân thay ñoåi vaø phaùt trieån coù
tính chaát lòch söû. Bôûi noù gaén lieàn vôùi nhöõng hình thaùi kinh teá-
xaõ hoäi vaø ñieàu kieän lòch söû nhaát ñònh. Nhöng duø thay ñoåi vaø
phaùt trieån nhö theá naøo thì noäi dung khaùi nieäm quaàn chuùng nhaân
daân luoân ñöôïc xaùc ñònh bôûi nhöõng noäi dung sau ñaây: -Quaàn
chuùng nhaân daân tröôùc heát laø nhöõng ngöôøi lao ñoäng. Ñoù laø
nhöõng löïc löôïng lao ñoäng xaõ hoäi tröïc tieáp taïo ra moïi cuûa caûi
vaät chaát cho xaõ hoäi. -Quaàn chuùng nhaân daân, ñöôïc theå hieän laø
nhöõng boä phaän daân cö coù khuynh höôùng luoân choáng laïi nhöõng
giai caáp thoáng trò aùp böùc boùc loät maø lôïi ích caên baûn cuûa
nhöõng giai caáp aáy ñoái khaùng vôùi lôïi ích ñoâng ñaûo cuûa nhaân
daân lao ñoäng. -Quaàn chuùng nhaân daân coøn bao goàm caùc giai
caáp vaø caùc taàng lôùp xaõ hoäi coù yù nghóa thuùc ñaåy söï phaùt
trieån cuûa xaõ hoäi. Nhö vaäy, noäi dung khaùi nieäm quaàn chuùng
nhaân daân laø raát roäng bao goàm nhieàu löïc löôïng xaõ hoäi vaø hoaït
ñoäng cuûa hoï trong nhieàu lónh vöïc khaùc nhau. Nhöng hieåu theo
nghóa chung nhaát laø nhöõng löïc löôïng coù yù nghóa quyeát ñònh ñi
vôùi söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. Quaàn chuùng nhaân
daân laø nhöõng löïc löôïng xaõ hoäi coù yù nghóa quyeát ñònh ñoái vôùi
söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi, ñöôïc theå hieän trong hoaït ñoäng saûn
xuaát vaät chaát, trong ñaáu tranh xaõ hoäi vaø trong lónh vöïc tinh thaàn
cuûa xaõ hoäi. *Moái quan heä giöõa quaàn chuùng nhaân daân vaø vó
nhaân, laõnh tuï ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa lòch söû, laø söï khaúng
ñònh quaàn chuùng nhaân daân bao giôø cuõng laø ngöôøi saùng taïo
chaân chính ra lòch söû coøn vó nhaân, laõnh tuï chæ coù yù nghóa quan
troïng. Nhöng ôû trong nhöõng ñieàu kieän lòch söû nhaát ñònh vó nhaân,
laõnh tuï coù theå giöõa vai troø “quyeát ñònh” ñoái vôùi söï phaùt trieån
cuûa lòch söû vôùi yù nghóa laø ngöôøi taïo ra nhöõng böôùc ngoaët vó
ñaïi cuûa söï phaùt trieån lòch söû, Nhöng xeùt cho cuøng veà laâu daøi
quaàn chuùng nhaân daân vaãn laø ngöôøi quyeát ñònh ñoái söï phaùt
trieån cuûa lòch söû *Vai troø cuûa quaàn chuùng nhaân daân bao giôø
cuõng laø ngöôøi saùng taïo chaân chính ra lòch söû. *Xuaát phaùt töø
nguyeân lyù cô baûn cuûa chuû nghóa duy vaät lòch söû khaúng ñònh
raèng quaàn chuùng nhaân daân laø ngöôøi saùng taïo chaân chính ra
lòch söû, ñöôïc theå hieän vôùi ba noäi dung sau: -Vai troø cuûa quaàn
chuùng nhaân daân trong hoaït ñoäng saûn xuaát vaät chaát cuûa xaõ
hoäi. Xuaát phaùt töø nguyeân lyù cô baûn cuûa chuû nghóa duy vaät lòch
söû cho raèng saûn xuaát vaät chaát laø cô sôû cho söï toàn taïi vaø phaùt
trieån cuûa xaõ hoäi trong ñoù hoaït ñoäng cuûa quaàn chuùng nhaân
daân laø löïc löôïng tröïc tieáp taïo ra moïi cuûa caûi vaät chaát cho xaõ
hoäi. Hoaït ñoäng taïo ra cuûa caûi vaät chaát cho xaõ hoäi cuûa quaàn
chuùng nhaân daân ñoàng thôøi cuõng coù yù nghóa quyeát ñònh cho
vieäc taïo ra nhöõng giaù trò tinh thaàn cuûa xaõ hoäi. Ñoù laø quaù trình
hình thaønh phong tuïc taäp quaùn, truyeàn thoáng vaø neàn vaên hoùa
daân toäc....ñoàng thôøi hoaït ñoäng cuûa quaàn chuùng nhaân daân
coøn laø ñoái töôïng phuïc vuï cuûa hoaït ñoäng vaên hoùa vaø tinh thaàn
noùi chung cuûa xaõ hoäi. -Vai troø cuûa quaàn chuùng nhaân daân trong
hoaït ñoäng ñaáu tranh xaõ hoäi vôùi tính caùch hoï laø chuû theå cuûa
hoaït ñoäng caûi taïo caùc quaù trình kinh teá, chính trò vaø xaõ hoäi.
Trong lónh vöïc naøy vai troø cuûa quaàn chuùng laø löïc löôïng cô baûn
cuûa cuoäc caùch maïng xaõ hoäi, bôûi vì Leânin ñaõ töøng khaúng ñònh
raèng söï nghieäp caùch maïng laø söï nghieäp cuûa quaàn chuùng. Maët
khaùc, trong hoaït ñoäng ñaáu tranh xaõ hoäi vai troø cuûa quaàn chuùng
nhaân daân coøn ñöôïc theå hieän ñoái vôùi quaù trình hình thaønh vaø
phaùt trieån cuûa caùc daân toäc vaø coäng ñoàng daân toäc. -Lôïi ích
cuûa quaàn chuùng nhaân daân vöøa laø ñieåm khôûi ñaàu vöøa laø muïc
ñích cuoái cuøng cuûa söï nghieäp caùch maïng. Ñieàu naøy coù yù
nghóa laø lôïi ích chung cuûa toaøn boä xaõ hoäi luoân laø lôïi ích chung
cuûa quaàn chuùng nhaân daân. Cho neân, lòch söû phaùt trieån cuûa xaõ
hoäi vaø tieán boä xaõ hoäi laø vieäc naâng cao ñôøi soáng cuûa quaàn
chuùng nhaân daân, khaúng ñònh vai troø cuûa quaàn chuùng nhaân daân
laø ngöôøi saùng taïo chaân chính ra lòch söû.
Phaân Tích Vieäc Ñaûng Chuû Tröông Caùch Maïng Vaø Söï Nghieäp
Cuûa Quaàn Chuùng
*Moät trong nhöõng nguyeân lyù cô baûn cuûa chuû nghóa duy vaät lòch
söû khaüng ñònh raèng quaàn chuùng nhaân daân laø ngöôøi saùng taïo
chaân chính ra lòch söû, ñöôïc theå hieän vôùi ba noäi dung sau ñaây: -Vai
troø cuûa quaàn chuùng nhaân daân trong hoaït ñoäng saûn xuaát vaät
chaát cuûa xaõ hoäi. Xuaát phaùt nhöõng nguyeân lyù cô baûn cuûa chuû
nghóa duy vaät lòch söû cho raèng saûn xuaát vaät chaát laø cô sôû cho
söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi vaø trong ñoù hoaït ñoäng
cuûa quaàn chuùng nhaân daân laø löïc löôïng tröïc tieáp taïo ra moïi cuûa
caûi vaät chaát cho xaõ hoäi. Hoaït ñoäng taïo ra cuûa caûi vaät chaát cho
xaõ hoäi cuûa quaàn chuùng nhaân daân ñoàng thôøi cuõng coù yù nghóa
quyeát ñònh cho vieäc taïo ra nhng giaù trò tinh thaàn cuûa xaõ hoäi. Ñoù
laø quaù trình hình thaønh phong tuïc taäp quaùn, truyeàn thoáng vaø
neàn vaên hoùa daân toäc....ñoàng thôøi hoaït ñoäng cuûa quaàn chuùng
nhaân daân coøn laø ñoái töôïng phuïc vuï cuûa hoaït ñoäng vaên hoùa
vaø tinh thaàn noùi chung cuûa xaõ hoäi. -Vai troø cuûa quaàn chuùng
nhaân daân trong hoaït ñoäng ñaáu tranh xaõ hoäi vôùi tính caùch hoï laø
chuû theå cuûa hoaït ñoäng caûi taïo caùc quaù trình kinh teá, chính trò
vaø xaõ hoäi. Trong lónh vöïc naøy vai troø cuûa quaàn chuùng laø löïc
löôïng cô baûn cuûa caùc cuoäc caùch maïng xaõ hoäi, bôûi vì Leânin
khaúng ñònh raèng söï nghieäp caùch maïng laø söï nghieäp cuûa quaàn
chuùng. Maët khaùc, trong hoaït ñoäng ñaáu tranh xaõ hoäi vai troø quaàn
chuùng nhaân daân coøn ñöôïc theå hieän ñoái vôùi quaù trình hình
thaønh vaø phaùt trieån cuûa caùc daân toäc vaø coäng ñoàng daân toäc.
-Lôïi ích cuûa quaàn chuùng nhaân daân vöøa laø ñieåm khôûi ñaàu vöøa
laø muïc ñích cuoái cuøng cuûa söï nghieäp caùch maïng. Ñieàu naøy coù
nghóa laø lôïi ích chung cuûa toaøn boä xaõ hoäi luoân laø lôïi ích chung
cuûa quaàn chuùng nhaân daân. Cho neân, lòch söû phaùt trieån cuûa xaõ
hoäi vaø tieán boä xaõ hoäi laø vieäc naâng cao ñôøi soáng cuûa quaàn
chuùng nhaân daân, khaúng ñònh vai troø cuûa quaàn chuùng nhaân daân
laø ngöôøi saùng taïo chaân chính ra lòch söû. *Noäi dung khaùi nieäm
quaàn chuùng nhaân daân laø raát roäng bao goàm nhieàu löïc löôïng xaõ
hoäi vaø hoaït ñoäng cuûa hoï trong nhieàu lónh vöïc khaùc nhau. Nhöng
hieåu thao nghóa chung nhaát laø nhöõng löïc löôïng coù yù nghóa quyeát
ñònh ñi vôùi söï toàn taïi vaø phaùt trieån xaõ hoäi. *Quaàn chuùng nhaân
daân laø nhöõng löïc löôïng xaõ hoäi coù yù nghóa quyeát ñònh ñoái vôùi
söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi, ñöôïc theå hieän trong hoaït ñoäng saûn
xuaát vaät chaát, trong ñaáu tranh xaõ hoäi vaø trong lónh vöïc tinh thaàn
cuûa xaõ hoäi. -Nghieân cöùu lòch söû ñaáu tranh xaõ hoäi, nhöõng nhaø
kinh ñieån cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin cho raèng: baïo löïc laø ñieàu
kieän tieân quyeát, taát yeáu cuûa caùc cuoäc caùch maïng xaõ hoäi. Moät
trong nhöõng ñieàu kieän khaùch quan cho moät cuoäc caùch maïng noå
ra vaø thaønh coâng ñoù laø tính tích cöïc cuûa quaàn chuùng nhaân daân
ñöôïc naâng cao...thaáy phaûi tieán haønh caùch maïng vaø saún saøng
hy sinh cho söï nghieäp caùch maïng ñoù.Vieäc Ñaûng chuû tröông caùch
maïng gaén lieàn vôùi quaàn chuùng nhaân daân laø moät chuû tröông
ñuùng ñaén mang ñaäm tính daân toäc Æ ñoäng löïc cho coâng cuoäc
caùch maïng thaønh coâng.

Caâu 9: Vai Troø Vaø Keát Caáu Cuûa Yù Thöùc Xaõ Hoäi Vaø Vieäc
Ñaûng Ta Chuû Tröông Laáy Chuû Nghóa Maùc-Leânin Laøm Kim
Chæ Nan Moïi Hoaït Ñoäng Caùch Maïng Mieàn Nam ?
Vai Troø Vaø Keát Caáu Cuûa Yù Thöùc Xaõ Hoäi
*Khaùi nieäm yù thöùc xaõ hoäi: -Toaøn boä ñôøi soáng xaõ hoäi ñöôïc
chia thaønh hai lónh vöïc lôùn: lónh vöïc vaät chaát vaø lónh vöïc tinh
thaàn, ñoù laø toàn taïi xaõ hoäi vaø yù thöùc xaõ hoäi. Cho neân yù thöùc
xaõ hoäi coù vai troø laø lónh vöïc tinh thaàn cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi.
YÙ thöùc xaõ hoäi laø söï phaûn aùnh toàn taïi xaõ hoäi trong nhöõng giai
ñoaïn phaùt trieån khaùc nhau, bao goàm tình caûm, taäp quaùn, truyeàn
thoáng, quan ñieåm, tö töôûng lyù luaän, hoaëc toàn taïi thoâng qua caùc
hình thaùi yù thöùc xaõ hoäi cuï theå khaùc nhau nhö: yù thöùc chính trò,
yù thöùc phaùp quyeàn, yù thöùc ñaïo ñöùc... Nhö vaäy, yù thöùc xaõ hoäi
tröôùc heát laø lónh vöïc tinh thaàn cuûa xaõ hoäi. YÙ thöùc xaõ hoäi chæ
laø söï phaûn aùnh toàn taïi xaõ hoäi, noù laø caùi coù sau, caùi phuï
thuoäc vaøo toàn taïi xaõ hoäi. Veà maët keát caáu yù thöùc theå hieän
döôùi nhieàu caáp ñoä phaûn aùnh khaùc nhau ñoái vôùi toàn taïi xaõ hoäi
*Keát caáu cuûa yù thöùc xaõ hoäi
*YÙ thöùc xaõ hoäi bao goàm nhieàu caáp ñoä khaùc nhau: yù thöùc sinh
hoaït ñôøi thöôøng vaø yù thöùc lyù luaän, taâm lyù xaõ hoäi vaø heä tö
töôûng *YÙ thöùc sinh hoaït ñôøi thöôøng vaø yù thöùc lyù luaän: -Söï
phaân chia yù thöùc xaõ hoäi thaønh yù thöùc sinh hoaït ñôøi thöôøng vaø
yù thöùc lyù luaän ñoù laø söï ñoái laäp giöõa moät beân laø nhaân sinh
quan trong thöïc tieån cuoäc soáng chöa ñöôïc heä thoáng hoùa, vôùi
beân kia laø taäp hoïp xaõ hoäi ñaõ ñöôïc nghieân cöùu moät caùch saùng
taïo, heä thoáng thaønh lyù luaän thaønh caùc hoïc thuyeát. -YÙ thöùc
sinh hoaït ñôøi thöôøng laø tính ñaày ñuû, toaøn veïn cuûa caûm giaùc
soáng, noù gaàn vaø tröïc tieáp hôn vôùi hieän thöïc cuoäc soáng, phaûn
aùnh tính chi tieát ña daïng vaø phong phuù cuûa cuoäc soáng hieän thöïc.
Vì vaäy, kinh nghieäm cuûa yù thöùc sinh hoaït ñôøi thöôøng laø kho
taøng maø trong ñoù caùc khoa hoïc cuï theå, trieát hoïc vaø ngheä thuaät
coù theå tìm kieám, khai thaùc theo nhöõng noäi dung nhaát ñònh cuûa
mình. -YÙ thöùc lyù luaän laø toaøn boä nhöõng tö töôûng xaõ hoäi ñaõ
ñöôïc khaùi quaùt hoùa thaønh lyù luaän, thaønh caùc hoïc thuyeát veà
moïi lónh vöïc khaùc nhau trong cuoäc soáng xaõ hoäi moät caùch hôïp
lyù, thaønh chænh theå trong nhöõng khoa hoïc cuï theå, trieát hoïc, ngheä
thuaät, ñaïo ñöùc, trong caùc hoïc thuyeát chính trò ....
-Söï gioáng nhau cuûa yù thöùc sinh hoaït ñôøi thöôøng vaø yù thöùc lyù
luaän ôû choåâ ñeàu laø lónh vöïc tinh thaàn cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi,
theå hieän söï toàn taïi vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa yù thöùc xaõ
hoäi, Nhöng giöõa chuùng laïi coù söï khaùc nhau veà tính chaát, trình ñoä
phaûn aùnh vaø caáp ñoä veà maët keát caáu. YÙ thöùc ñôøi thöôøng bao
goàm noäi dung roäng lôùn cuûa cuoäc soáng. Nhöng noù phaûn aùnh
toàn taïi xaõ hoäi coù tính chaát töï phaùt hôn, noù chöa coù tính heä
thoáng, tính hôïp lyù vaø khoa hoïc. Coøn yù thöùc lyù luaän laø söï phaûn
aùnh mang tính heä thoáng, tính hôïp lyù, tính baûn chaát vaø qui luaät
veà hieän thöïc moät caùch tröøu töôïng, khaùi quaùt baèng caùc phaïm
truø vaø khaùi nieäm khoa hoïc. *Taâm lyù xaõ hoäi vaø heä tö töôûng: -
Taâm lyù xaõ hoäi laø moät boä phaän ôû caáp ñoä yù thöùc sinh hoaït
ñôøi thöôøng, trong ñoù xuaát hieän nhöõng quan nieäm veà söï ñaùnh
giaù ña daïng caùc hieän töôïng xaõ hoäi, nhöõng thò hieáu vaø tö töôûng
thaåm myõ, phong tuïc vaø truyeàn thoáng, nhöõng thieân höôùng vaø söï
höùng thuù, söï mô öôùc.....Nhö vaäy, taâm lyù xaõ hoäi cuõng laø söï
phaûn aùnh tröïc tieáp ñieàu kieän sinh soáng haøng ngaøy, noù khoâng
coù khaû naêng phaûn aùnh baûn chaát vaø qui luaät cuûa hieän thöïc.
Nhöõng quan nieäm cuûa con ngöôøi ôû trình ñoä taâm lyù coøn mang
tính chaát kinh nghieäm, caûm tính vaø cuï theå. -Heä tö töôûng laø moät
boä phaän ôû caáp ñoä yù thöùc lyù luaän, bao goàm söï ñaùnh giaù coù
heä thoáng veà hieän thöïc xaõ hoäi treân laäp tröôøng quan ñieåm cuûa
moät giai caáp, moät chính ñaûng nhaát ñònh neâu ra nhieäm vuï vaø
muïc ñích chính trò xaõ hoäi, xaây döïng heä thoáng nhöõng quan ñieåm
veà uy quyeàn cuûa giai caáp, cuûa ñaûng phaùi ñoù. Heä tö töôûng coù
theå laø heä tö töôûng khoa hoïc, cuõng coù theå laø heä tö töôûng phaûn
khoa hoïc. -Giöõa taâm lyù xaõ hoäi vaø heä tö töôûng coù moái quan heä
taùc ñoäng qua laïi laån nhau vì chuùng ñeàu coù chung moät nguoàn
goác laø söï phaûn aùnh toàn taïi xaõ hoäi. Nhöng laïi phaûn aùnh döôùi
caùc boä phaän trong caùc caáp ñoä khaùc nhau cuûa yù thöùc xaõ hoäi.
Heä tö töôûng phaûn aùnh saâu saéc hôn veà ñieàu kieän sinh hoaït vaät
chaát cuûa xaõ hoäi, neáu taâm lyù xaõ hoäi hình thaønh moät caùch tröïc
tieáp, töï phaùt thì heä tö töôûng cuõng khoâng theå hình thaønh moät
caùch töï phaùt töø taâm lyù xaõ hoäi. Nhöng taâm lyù, tình caûm giai
caáp taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc tieáp thu heä tö töôûng cuûa
giai caáp, ngöôïc laïi, heä tö töôûng laïi coù yù nghóa cuûng coá phaùt
trieån taâm lyù, tình caûm giai caáp. *Tính giai caáp cuûa yù thöùc xaõ
hoäi: -Trong xaõ hoäi coù giai caáp yù thöùc xaõ hoäi mang tính giai caáp,
bôûi vì noù ñeàu phaûn aùnh nhöõng quan heä giai caáp, ñaáu tranh giai
caáp cuõng nhö yù thöùc cuûa moåi moät giai caáp nhaát ñònh cuõng
khaùc nhau thaäm chí ñoái laäp nhau. Tính giai caáp cuûa yù thöùc xaõ
hoäi theå hieän trong taát caû caùc maët cuûa ñôøi soáng tinh thaàn xaõ
hoäi, ôû yù thöùc sinh hoaït ñôøi thöôøng vaø yù thöùc lyù luaän, ôû taâm
lyù xaõ hoäi vaø heä tö töôûng. -Tính giai caáp cuûa yù thöùc xaõ hoäi
khoâng phuû nhaän yù thöùc caù nhaân, maø chi phoái yù thöùc caù
nhaân. Nhöng yù thöùc caù nhaân vaø yù thöùc xaõ hoäi laø khoâng
thoáng nhaát. Moãi caù nhaân ñeàu coù nhöõng ñieàu kieän gia ñình,
ngheà nghieäp, nhaân caùch, kinh nghieäm cuoäc soáng....Vì vaäy, trong
cuøng moät giai caáp yù thöùc caù nhaân laïi bieåu hieän yù thöùc giai
caáp ôû döôùi caùc möùc ñoä vaø hình thöùc khaùc nhau, thaäm chí coù
theå ñoái laäp nhau. Nhöng taát caû moïi yù thöùc caù nhaân trong cuøng
moät giai caáp vaån bò chi phoái bôûi tính giai caáp cuûa heä tö töôûng
cuûa giai caáp mình. -Trong caùc hình thaùi cuûa yù thöùc xaõ hoäi moåi
moät hình thaùi ñeàu phaûn aùnh tính giai caáp cuûa xaõ hoäi khaùc nhau,
coù nhöõng hình thaùi phaûn aùnh tröïc tieáp vaø ñoàng thôøi laø noäi
dung cô baûn cuûa noù, ngöôïc laïi coù nhöõng hình thaùi phaûn aùnh
giaùn tieáp nhöng heä tö töôûng cuûa nhöõng giai caáp thoáng trò luoân
coù mot vò trí quan troïng trong ñôøi soáng tinh thaàn cuûa con ngöôøi.
Vieäc Ñaûng Ta Chuû Tröông Laáy Chuû Nghóa Maùc-Leânin Vaø Tö
Töôûng Hoà Chí Minh Laøm Kim Chæ Nam Cho Moïi Hoaït Ñoäng Caùch
Maïng Vieät Nam
*Heä tö töôûng chính trò: -YÙ thöùc chính trò laø söï phaûn aùnh caùc
quan heä kinh teá xaõ hoäi, phaûn aùnh nhöõng lôïi ích caên baûn vaø
ñòa vò cuûa caùc giai caáp vaø moái lieân heä laån nhau cuûa caùc giai
caáp ñoù trong vieäc quaûn lyù, baûo veä ñaát nöôùc... -Heä tö töôûng
chính trò phaûn aùnh toàn taïi xaõ hoäi veà ñòa vò cuûa moät giai caáp
nhaát ñònh moät caùch tröïc tieáp vaø saâu saéc nhaát. Heä tö töôûng
chính trò cuûa giai caáp thoáng trò coù vai troø to lôùn trong ñôøi soáng
xaõ hoäi. Noù taùc ñoäng trôû laïi cô sôû kinh teá thoâng qua caùc toå
chöùc nhaø nöôùc. Noù giöõa vai troø chuû ñaïo trong ñôøi soáng tinh
thaàn cuûa xaõ hoäi vaø chi phoái tröïc tieáp cuûa moåi caù nhaân cho
ñeán caùc hình thaùi xaõ hoäi khaùc. Vai troø vaø taùc duïng cuûa heä tö
töôûng cuûa moät giai caáp nhaát ñònh do vai troø lòch söû cuûa giai caáp
ñoù quyeát ñònh vaø tuøy thuoäc theo nhöõng ñieàu kieän lòch söû nhaát
ñònh. *Chuû nghóa Maùc-Leânin laø khoa hoïc veà caùc qui luaät phaùt
trieån cuûa töï nhieân vaø xaõ hoäi, khoa hoïc veà caùc maïng cuûa quaàn
chuùng bò aùp böùc vaø bò boùc loät, khoa hoïc veà söï thaéng lôïi cuûa
chuû nghóa xaõ hoäi vaø chuû nghóa coäng saûn. Ñaûng ta khaúng ñònh
laáy chuû nghóa Maùc-Leânin laøm kim chæ nam cho haønh ñoäng vaø
neâu cao tö töôûng Hoà Chí Minh. Noäi dung coát loõi cuûa chuû nghóa
Maùc-Leânin laø tö töôûng veà söï giaûi phoùng con ngöôøi khoûi cheá
ñoä boùc loät ngöôøi. Vì vaäy, trong söï nghieäp xaây döïng chuû nghóa
xaõ hoäi cuûa nhaân daân ta taát nhieân phaûi laáy chuû nghóa Maùc-
Leânin laøm kim chæ nam cho hoaït ñoäng cuûa Daûng vaø caùch maïng
Vieät Nam. Tö töôûng Hoà Chí Minh laø söï vaän duïng saùng taïo chuû
nghóa Maùc-Leânin vaøo hoaøn caûnh ñieàu kieän cuï theå cuûa nöôùc
ta, maø coát loõi laø söï keát hôïp chuû nghóa Maùc-Leânin vôùi phong
traøo coâng nhaân vaø chuû nghóa yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta. Tö
töôûng ñoù ñaõ trôû thaønh di saûn tinh thaàn quyù baùu cuûa Ñaûng
cuûa daân toäc ta. -Xaây döïng heä thoáng chính trò xaõ hoäi chuû nghóa
mang baûn chaát giai caáp coâng nhaân, do ñoäi tieân phong cuûa noù
laø Ñaûng coäng saûn laõnh ñaïo, ñaûm baûo cho nhaân daân laø ngöôøi
chuû thaät söï cuûa xaõ hoäi, quyeàn löïc xaõ hoäi thuoäc veà nhaân daân