CÁC CÔNG THỨC LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN

+Vấn đề 1 : Hệ Thức Lượng Cơ Bản

sin a cos a
cos2 a + sin 2 a = 1 tan a = ;cot a =
cos a sin a
� 1
�tan a =
� cot a
Hệ quả 1 : tan a.cot a = 1 � � 1
�cot a =
� tan a
1 1
2.) 1 + cot a =
2
Hệ quả 2 : 1). 1 + tan 2 a = 2
cos a sin 2 a
Hằng đẳng thức thường dùng
1 3
sin 2 a + cos 2 a = 1 sin 4 a + cos 4 a = 1 - sin 2 2a sin 6 a + cos6 a = 1 - sin 2 2a
2 4
1 1
1 �sin 2a = ( sin a �cos a )
2
1 + tan 2 a = 1+cot 2 a =
cos 2 a sin 2 a
VẤN ĐỀ 2 : CUNG ( GÓC) CÓ LIÊN QUAN ĐẶC BIỆT (Cung liên kết).
Gọi là hai Công thức
STT Hai cung Cách nhớ
cung
cos( -a ) = cos a
sin(-a ) = - sin a
1 ( -a ) và a Đối nhau
tan(- a) = - t ana
Cos đối
cot(-a ) = - cot a
sin(p - a ) = sin a
cos(p - a ) = - cos a
2 ( p - a ) và a Bù nhau
tan(p - a ) = - t ana
Sin bù
cot(p - a) = - c ota
�p �
sin � - a �= cos a
�2 �
�p �
�p � cos � - a �= sin a
3 � -a� và a
Phụ nhau
�2 �
Phụ chéo
�2 �
�p �
tan � - a �= cot a
�2 �
�p �
cot � - a �= tan a
�2 �
tan(p + a ) = tan a
cot(p + a ) = cot a
4 ( p + a ) và a Hơn kém p
sin(p + a ) = - sin a
Hơn p tan, cot
cos(p + a) = -cosa
5 �p � p �p � 2 cung sai kém
� + a� và a Sai kém
2
sin � + a �= cos a p
�2 � �2 � thì sin
�p � 2
cos � + a �= - sin a ( cung lớn) =
�2 � cos ( cung nhỏ)
�p �
tan � + a �= - cot a
�2 �
 �p �
cot � + a �= - tan a
�2 �

VẤN ĐỀ 3 : CÔNG THỨC CỘNG

1. cos( a + b) = cos a.cos b - sin a.sin b 2. cos(a - b) = cosa.cos b + sin a.sin b
3. sin(a + b) = sin a.cos b + cosa.sin b 4. sin(a - b) = sin a.cos b - cosa.sin b
tan a + tan b tan a - tan b
5. tan( a + b) = 6. tan(a - b) =
1 - tan a.tan b 1 + tan a.tan b
VẤN ĐỀ 4 : CÔNG THỨC NHÂN
cos 2 a - sin 2 a
�
� 2 2 tan a
1. sin 2 a = 2sin a cos a 2.. cos2a = �2cos a - 1 3. tan 2a =
� 1 - tan 2 a
1 - 2sin 2 a
�
2t
sin a =
1+ t2
a 1- t2
Hệ quả Đặt t = tan , ta có : cos a =
2 1+ t2
2t
tan a =
1- t2
1 3
sin 2 a + cos 2 a = 1 sin 4 a + cos4 a = 1 - sin 2 2a sin 6 a + cos6 a = 1 - sin 2 2a
2 4
1 1
1 �sin 2a = ( sin a �cos a )
2
1 + tan 2 a = 1+cot 2 a =
cos 2 a sin 2 a
sin 3a = 3sin a - 4sin 3 a
cos3a = 4 cos 3 a - 3cos a
2.Công thức nhân 3
3 tan a - tan 3 a
tan 3a =
1 - 3 tan 3 a
3.Công thức hạ bậc:
1 + cos2x 1 - cos2x 1 - cos2x
cos 2 x = , sin 2 x = , tan 2 x =
2 2 1+cos2x
VẤN ĐỀ 5 : BIẾN ĐỔI TÍCH THÀNH TỔNG
1 1
1. cos a.cos b = [ cos(a + b) + cos( a - b) ] 2. sin a.sin b = - [ cos(a + b) - cos(a - b) ]
2 2
1 1
3. sin a.cosb = [ sin( a + b) + sin(a - b) ] 4. cosa.sin b = [ sin(a + b) - sin(a - b) ]
2 2
VẤN ĐỀ 6: BIẾN ĐỔI TỔNG THÀNH TÍCH
 a+b a -b a +b a -b
1. cos a + cos b = 2 cos cos 2. cos a - cos b = -2sin sin
2 2 2 2
a+b a-b a+b a-b
3. sin a + sin b = 2sin cos 4. sin a - sin b = 2cos sin
2 2 2 2
Hệ quả :
� p� � p�
1. cos a + sin a = 2cos � a- � 2. cos a - sin a = 2cos � a+ �
� 4� � 4�
� p� � p�
3. sin a + cos a = 2 sin � a+ � 4. sin a - cos a = 2 sin � a- �
� 4� � 4�
sin ( a + b ) sin ( a - b )
5. tan a + tan b = 6. tan a - tan b =
cos a.cos b cos a.cos b
sin ( a + b ) sin ( a - b )
7. cot a + cot b = 8. cot a - cot b =
sin a.sin b sin a.sin b
Phương trình lượng giác cơ bản: (k �Z)
u = v + k2p
sin u = sin v � � cosu=cosv � u = �v + k2p
u = p - v + k2p
�
�
u & v đều có ẩn đối với tan & cot phải đk
tan u = tan v � u = v + kp cot u = cot v � u = v + kp
Đk:

Chú ý:

Phương trình bậc I theo 1 ham so lượng giác

sinx = m

sinx = m vô nghiệm khi |m|>1 & có nghiệm khi

Nếu m không nằm trong các giá trị lượng giác đặc biệt:

Chú ý:
sinx=±1  x= ± +k2� ; sinx=0  x=kπ
cosu = m
cosx = m vô nghiệm khi |m|>1 & có nghiệm khi

Nếu m không nằm trong các giá trị lượng giác đặc biệt:

Chú ý:
cosx=1  x= k2π; cosx = -1  x= π +k2π; cosx = 0  x= + kπ
tanx=m

( )
tanx=0 sinx=0 x= kπ
cotx = m

( )

cotx=0cosx=0x= + kπ

PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC THƯỜNG GẶP

Công thức dạng: A= acosu + bsinu
A= acosu + bsinu

Phương trình bậc 2 theo 1 hàm số lượng giác

asin2u + bsinu+c =0
acos2u + bcosu+c =0
Cách giải: Đặt: t= sinu (hay t= cosu) Đk: -1≤ t ≤ 1
2
atan u + btanu+c =0
acot2u + bcotu+c =0
Cách giải: Đặt: t= tanu (hay t= cotu)
Phương trình bậc I đối với sin & cos:
acosu + bsinu = c (1) (với ab≠0)
Đk để pt có nghiệm: a2+b2 ≥ c2
Cách giải:
(1)

Phương trình thuần bậc II cho sin & cos:

asin2x + bsinxcosx + ccos2x = d (1) a2+b2+c 2≠ 0
Cách giải:
C1: Chia làm 2 trường hợp
TH1: cosx = 0 (1)  a=d
- Nếu a=d (sai)
- Nếu a=d (đúng) thì pt có 1 họ nghiệm: x= + kπ
TH2: cosx ≠ 0 chia 2 vế của (1) cho cos2x
(1)  atan2x + btanx + c = d(1 + tan2x)
C2 hạ bậc: (1)

Phương trình đối xứng theo sin & cos:

(1) (với ab≠0)
Cách giải: Đặt t = cosx- sinx =
Đk: - ≤ t≤
t2= (cosx- sinx)2= 1 – 2sinxcosx

sinxcosx =
(1) at + b +c =0

I.PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN

Bài 1: Giải các phương trình sau:
1 � p� 2 3
1)sin 2 x = 2 x + �=
2)sin � 3)sin ( x + 300 ) =
2 � 6� 2 2
� p� 3 � p� � p�
3 x - �= -
4) sin � 5)sin �2 x - �= 0 3x - �= -1
6)sin �
� 4� 2 � 4� � 6�
� p� 3 � p� 1 � 2p �
7) cos �2 x - �= 8) cos �2 x - �= - 3x +
9) cos � �= 1
� 3� 2 � 3� 2 � 3 �
� p� 3 � 3p �
10) tan �2 x + �= 3 11) tan ( x + 450 ) = - 12) tan �x - �= -1
� 3� 3 � 4 �
Bài2) Giải các phương trình lượng giác sau:
� p� � 3p � �p
a) 2sin �x + �- 3 = 0 b) cos � 2x +
�
(
�- sin � + x �= 0 c) sin 2 x + 50 - cos x+120 = 0
0
)
0
( )
� 5� � 4 � �2 �
� � p� �� � p� �
d) cos3x - sin4x = 0 e) � 2cos � 2 x + �- 3 � �sin �x - �+ 1�= 0 f) sinx(3sinx +4) = 0
� � 3� �� � 5� �
Bài 3) Giải các phương trình sau:
� p� � p�
a) cot �x + �- 1 = 0 b) 3 tan 2 x - 1 = 0 c) tan3x.tanx = 1 d) cot2x.cot �x + �= -1
� 4� � 4�
e) 3tan2x.cot3x + 3 ( tan 2 x - 3cot 3x ) - 3 = 0 (
g) tan 2 x.s inx+ 3 s inx - 3 tan 2 x - 3 3 = 0 )
Bài 4) Giải các phương trình sau trên tập đã chỉ ra:
�x p � � p�
a) 2sin � + �- 3 = 0, x �[ 0; 2p ) b) 2sin �x + �- 3 = 0 , x (0; 2p)
�3 4 � � 5�
Bài 5: Giải các phương trình sau:
1)2sin 3 x - 1 = 0 2) 3 - 2sin x = 0 3) 2 sin 2 x + 1 = 0
� 3p �
4)2cos ( x+300 ) - 1 = 0 5) 2 - 2 cos �x - �= 0 6) 2cosx + 2 = 0
� 4 �
� p�
7) tan x + 3 = 0 8) 3 tan �2 x - �+ 1 = 0 9) cot 2 x - 1 = 0
� 4�
(
10) ( tan x - 1) cot 2 x + 3 = 0 ) (
11) 2 cos x + 3 )( )
3 cot 3 x + 1 = 0
Bài 6: Giải các phương trình sau:
 � p�
1) sin 2 x = sin 500 2) sin �2 x + �= sin x 3) sin ( x + 300 ) = sin 3 x
� 6�
� p� � p� � p�
4) sin �3 x - �- sin x = 0 5)sin �2 x - �+ s inx=0 6) cos �3 x - �= cos2x
� 4� � 4� � 6�
� p� � p� � p� �2p �
7) cos �2 x - �= cos �x + � 8) cos �2 x - �+ cos 3 x = 0 9) cot � - x �= cot 2 x
� 3� � 6� � 3� �3 �
� p�
10) tan � 2 x + �= tan x 11) tan ( x + 450 ) - tan 2 x = 0 12) tan ( x - 60 0 ) + tan ( 2 x + 20 0 ) = 0
� 3�

Bài 7: Giải các phương trình sau:

� p�
1)sin 2 x = cos x 2)sin � 2 x + �+ cos x = 0 3) cos ( x + 300 ) + sin 2 x = 0
� 6�
� p� � p�
4)cos ( 1000 - 2 x ) + sin( x + 300 ) = 0 5) tan � 2 x - �= cot x 6) cot �3 x - �= tan 2x
� 4� � 6�
7) tan x.tan 2 x = -1 8) cot 2 x.cot 3 x = 1 9) tan 3 x.cot x = 1

IIPHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT ĐỐI VỚI MỘT LƯỢNG GIÁC

Bài 1: Giải các phương trình sau:
1) sin2x – 2cosx = 0 2) 2sin2x + cos3x = 1 3) 2cos2x + cos2x = 2
3
4) 8cos2xsin2xcos4x = 2 5) tan2x – tanx = 0 6) cos2(x – 300) =
4
III)PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI ĐỐI VỚI MỘT LƯỢNG GIÁC
Bài 1: Giải các phương trình sau:
1) sin2x + 2sinx – 3 = 0 2) 2sin2x + sinx – 1 = 0 3) 2sin22x + 5sin2x + 2 = 0
4) 2cos2x – 3cosx – 2 = 0 5) 4cos2x + 4cosx – 3 = 0 6) 2cos2x – 5cosx – 3 = 0
7) 3tan2x – tanx – 4 = 0 8) 5 + 3tanx – tan2x = 0 9) -5cot2x – 3tanx + 8 = 0
Bài 2: Giải các phương trình sau:
1) 3sin22x + 7cos2x – 3 = 0 2) 5sin2x + 3cosx + 3 = 0 3) 6cos2x + 5sinx – 7 = 0
1
5) - + sin x = cos x
2 4
4) 3cos2x – 2sinx + 2 = 0 6) cos2x – 5sinx – 3 = 0
4
7) cos2x + cosx + 1 = 0 8) 3sin2x – 4cos4x = -1 9) 5cosx – 6cos2x = 2
10) 2cos2x – sin2x – 4cosx + 2 = 0 11) 9sin2x – 5cos2x – 5sinx + 4 = 0 12) cos2x + sin2x + 2cosx + 1 = 0
3
13) 3cos2x + 2(1 + 2 + sinx)sinx – 3 - 2 = 0 14) sin2x - cos2x + 4sinx = 6 15) sin22x – 2cos2x + =0
4
3
16) sin3x + 3sin2x + 2sinx = 0 17) + 5 tan x - 1 = 0 18) 3tanx – 4cotx + 1 = 0
cos 2 x
BAÌ TẬP.Gpt
2
1) 2 tan x.sin x - tan x = 0 2) - = tan x + cot x 3) 3sin 2 2 x + 7 cos 2 x - 3 = 0
cos x
4) 6 cos 2 x + 5sin x - 7 = 0 5) cos 2 x - 5sin x - 3 = 0 6) cos 2 x + cos x + 1 = 0
7) 4sin x + 12 cos x = 7
4 2
9) 2 cos x - 3cos 2 x = 4
2
10) 5sin 2 x + 2 cos 2 x = 2
x
11) sin 2 x + sin x = 0 12) 5sin x + cos2 x + 2 = 0 13) sin + cos x = 1
2
 2� p�
14 tan �2 x - �= 3 15 7 tan x - 4 cot x = 12
� 4�
16) cot x +
2
( )
3 - 1 cot x - 3 = 0 17) 2sin 2 x - 2 cos 2 x - 4sin x + 2 = 0

IV.PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT ĐỐI VỚI SINX VÀ COSX

Bài 1: Giải các phương trình sau:
�p �
1) sinx - 3 cosx = 2 2) sin � + 2 x �+ 3 sin ( p - 2 x ) = 1 3) 2sin2x + 3 sin2x = 3
�2 �
1
4) 2cosx – sinx = 2 5) sin5x + cos5x = -1 6) sin6x + cos6x + sin4x =
2
0
7) 1 + sinx – cosx –sin2x + 2cos2x = 0 8) 8cos4x – 4cos2x + sin4x – 4 = 0
V.PHƯƠNG TRÌNH THUẦN NHẤT ĐỐI VỚI SINX VÀ COSX
Bài 1: Giải các phương trình sau:
1) sin2x – 2sinxcosx – 3cos2x = 0 2) 6sin2x + sinxcosx – cos2x = 2
3) sin2x – 2sin2x = 2cos2x 4) 2sin22x – 3sin4x + cos22x = 2
5) 4cos2x +3sinxcosx - sin2x = 3 6) 4sin2x – 4sinxcosx + 3cos2x = 1
BAÌ TẬP.Giai
2
2) 2 tan x.sin x - tan x = 0 2) - = tan x + cot x 3) 3sin 2 2 x + 7 cos 2 x - 3 = 0
cos x
4) 6 cos 2 x + 5sin x - 7 = 0 5) cos 2 x - 5sin x - 3 = 0 6) cos 2 x + cos x + 1 = 0
8) 4sin 4 x + 12 cos 2 x = 7 9) 2 cos 2 x - 3cos 2 x = 4 10) 5sin 2 x + 2 cos 2 x = 2
x
11) sin 2 x + sin x = 0 12) 5sin x + cos2 x + 2 = 0 13) sin + cos x = 1
2
2� p�
14 tan �2 x - �= 3 15 7 tan x - 4 cot x = 12
� 4�
16) cot x +
2
( )
3 - 1 cot x - 3 = 0 17) 2sin 2 x - 2 cos 2 x - 4sin x + 2 = 0
2
18) 2 tan x.sin x - tan x = 0 19) - = tan x + cot x 20) 3sin 2 2 x + 7 cos 2 x - 3 = 0
cos x
21) 6 cos 2 x + 5sin x - 7 = 0 22) cos 2 x - 5sin x - 3 = 0 23) cos 2 x + cos x + 1 = 0
24) 6sin 2 3 x + cos12 x = 14 25) 4sin 4 x + 12 cos 2 x = 7 26) 2 cos 2 x - 3cos 2 x = 4
27) 5sin 2 x + 2 cos 2 x = 2 28) sin 2 x + sin x = 0 29) 5sin x + cos2 x + 2 = 0
x 2� p�
30) sin + cos x = 1 31) tan � 2 x - �= 3 32) 7 tan x - 4 cot x = 12
2 � 4�
33) cot x +
2
( )
3 - 1 cot x - 3 = 0 34) 2sin 2 x - 2 cos 2 x - 4sin x + 2 = 0
 ( )
35) 1 - 2 + 2 cos x = -
2 2
1 + tan 2 x
Phương trình bậc hai, bậc 3 đối với một hàm số lượng giác
Câu 1. Giải các phương trình sau:
1) 2cos2x – 2( 3 + 1)cosx + 3 + 2 = 0 2) 2cos2x + 4sinx + 1 = 0
3
3) cos2x + 9cosx + 5 = 0 4) sin2x – 2cos2x + =0
4
5) cos5x.cosx = cos4x.cos2x + 3cos2x + 1 6) cot4x – 4cot2x + 3 = 0
p p 5 1
7) cos2(x + ) + 4cos( - x ) = 9) – 1 + tanx – 3 (tanx + 1) = 0 10)
3 6 2 cos2 x
1- tan2 x
10) cos4x – 3 +2=0
1+ tan2 x
11) 2cos2x + 2 cosx – 2 = 0 12) 2cos2x – 3cosx + 1 = 0
x x
13) 6sin2x – 5sinx – 4 = 0 14) 4cos2 - 2( 2 + 1)cos + 2 = 0
2 2
x x
15) tan2 3x + (1- 3)tan3x - 3 = 0 16) 4cot2 - 2( 3 - 1)cot - 3 = 0
3 2
17) 3tan2 x - (1+ 3)tanx + 1 = 0 18) cos2x + sinx + 1 = 0
Câu 2. Giải các phương trình sau:
1) tan3x – 3tan2x – 2tanx + 4 = 0 2) 4sin3x + 4sin2x – 3sinx = 3
1 �p �
3) tan3x – 1 + + 2cot � - x �= 3 4) 2sin2x = 1 + sin3x
2
cos x �2 �
5) 1 + sin3x = sinx + cos2x 6) tan2x + cot2x + 2(tanx + cotx) = 6
1 1 7 1 5
7) cos2 x + 2
+ cosx - - =0 8) 2
+ cot2 x + (tanx + cotx) + 2 = 0
cos x cosx 4 cos x 2
Phương trình bậc nhất đối với sinx và cosx (Phương trình cổ điển)
Câu 3. Giải các phương trình sau:
6
1) sinx – cosx = 2) 3 cosx + sinx = – 2
2
3) sin4x + 3 cos4x = 3 4) 2sinx – 9cosx = 85
0 0
5) cos(2x – 15 ) + sin(2x – 15 ) = – 1 6) 2cosx – 3sinx + 2 = 0
7) cosx + 4sinx + 1 = 0 8) 2 sin2x + 3cos2x = 4
9) 2sinx – 2 cosx = 2 10) sinx – 3 cos2x = 1
11) cosx – 3 sinx = 2 12) 3sin3x – 4cosx = 5
13) 5cos2x + 12sin2x – 13 = 0 14) 3sinx + 3 cosx = 1
Câu 4. Giải các phương trình sau:
�p �
1) 2sin22x + 3 sin4x = – 3 2) cosx + 3 sinx = 2 cos � - x �
�3 �
� p� � p� 3 2 6
3) 2sin �x + �+ sin �x - �= 4)3cosx +4sinx = =6
� 4� � 4� 2 3cosx + 4sinx + 1
3
5) 3sin3x – 3 cos9x = 1 + 4sin 3x 6)5cos(2x + 180)–12sin(2x + 180)=–13
� p� � p� 5 2 1
7) 2cos �x + �+ 3cos � x - �= 8) sin2x + sin2x =
� 6� � 3� 2 2
9) 2sin2x + 3 sin2x = 3 10) 3cos2x – sin2x – sin2x = 0
 11) 4sinxcosx = 13 sin4x + 3cos2x 12) 2cos2x – sin2x = 2(sinx + cosx)
13 2sin17x + 3 cos5x + sin5x = 0 14) cosx – 3 sinx = 2cos3x
15) sin9x + 3 cos7x = sin7x + 3 cos9x 16) sin5x + cos5x = 2 cos13x
x 1+ sinx 1
17) 8sin2 – 3sinx – 4 = 0 18) =
2 1+ cosx 2
1- cos4x sin4x 2
19) = 20) 3cosx–4sinx= =3
2sin2x 1+ cos4x 3cosx - 4sinx - 6
*Phương trình đối xứng – Phản đối xứng*
Câu . Giải các phương trình sau:
1) 5sin2x – 12(sinx – cosx) + 12 = 0 2) (cosx – sinx) + 2sin2x – 1 = 0
3) 2sinx + cosx+ 3sin2x = 2 4) sinx – cosx+ 4sin2x = 1
5) tanx + cotx = 2 (sinx + cosx) 6) (1 + sin2x)(cosx – sinx) = cos2x
7) 3(sinx + cosx) – sin2x – 3 = 0 8) 2sin4x + 3(sin2x + cos2x) + 3 = 0
1 1 10 � p�
9) cosx + + sinx + = 10) sin2x – 2 sin � x + �+ 1 = 0
cosx sinx 3 � 4�
3.2.Sử dụng công thức cộng :
cos(a �b) = cosa.cos b msin a sin b
�
�sin( a �b) = sin a.cos b �sin bcosa
Bài tập: Giải phương trình lượng giác sau :
p p p
1) - 2cos 2 (5 x - ) + sin sin 5 x + cos cos5 x + 1 = 0
3 3 3
p p p
2)2sin 2 ( x + ) + sinx.cos + cos x.sin - 1 = 0
8 8 8
3.4.Sử dụng công thức biến đổi tổng thành tích :
Bài tập: Giải phương trình lượng giác sau :
1)sin x + sin 2 x + sin 3 x = 1 + cos x + cos 2 x
2)sin 5 x + sin 3 x = sin 4 x
3)sin x + sin 2 x + sin 3x = 0
5)cos x + cos3 x + 2cos5 x = 0
6)1 + cos x + cos 2 x + cos3 x = 0
7)cos x + cos 2 x + cos3 x + cos 4 x = 0
8)5sin 3 x = 3sin 5 x
sin 5 x
9) =5
sin x
1 1 2
10) + =
cos x sin 2 x sin 4 x

3.5.Sử dụng công thức biến đổi tích thành tổng :

Bài tập: Giải phương trình lượng giác sau:
1)sin x.sin 7 x = sin 3 x.sin 5 x
2)sin 5 x.cos3 x = sin 9 x.cos7 x
3) cos x.cos3 x - sin 2 x.sin 6 x - sin 4 x.sin 6 x = 0
4)sin 4 x.sin 5 x + sin 4 x.sin 3 x - sin 2 x.sin x = 0
5)sin x.sin 3 x + sin 4 x.sin8 x = 0
p p p p
6)sin( + 5 x).cos( + 2 x) = sin( + x).sin( - 6 x)
4 4 4 4
7)sin 2 x.sin 6 x = cos x.cos3 x
8)cos3 x.cos 6 x = cos 4 x.cos 7 x
1
9)sin x.sin(600 - x).sin(600 + x) =
8
p p
sin( + x).sin( - x )
10) 2 2 =3
p p
cos( + x).cos( - x)
4 4
1)sin x.sin 7 x = sin 3x.sin 5 x
2)sin 5 x.cos3 x = sin 9 x.cos 7 x
3) cos x.cos3 x - sin 2 x.sin 6 x - sin 4 x.sin 6 x = 0
4)sin 4 x.sin 5 x + sin 4 x.sin 3 x - sin 2 x.sin x = 0
5)sin x.sin 3 x + sin 4 x.sin 8 x = 0
p p p p
6)sin( + 5 x).cos( + 2 x) = sin( + x).sin( - 6 x)
4 4 4 4
7)sin 2 x.sin 6 x = cos x.cos3 x
8)cos3 x.cos 6 x = cos 4 x.cos 7 x
1
9)sin x.sin(600 - x).sin(600 + x) =
8
p p
sin( + x).sin( - x)
10) 2 2 =3
p p
cos( + x).cos( - x)
4 4
3.6.Phương trình đẳng cấp (thuần nhất) bậc hai đối với sinx và cosx :
a sin 2 x + b sin x cos x + c cos 2 x = d
Cách giải : d = d (sin x + cos x)
2 2

Cách 1: Chia hai vế của phương trình cho cos 2 x sau khi đã xét cosx = 0
Khi đó đưa phương trình về bậc hai đối với t anx .
Cách 2: Sử dụng công thức hạ bậc
1 - cos2x 1 + cos2x 1
sin 2 x= ; cos2 x = ;sinx.cosx = sin 2x
2 2 2
Đưa phương trình về dạng : m sin 2x + ncos2x = p .
Bài tập: Giải phương trình lượng giác sau:
 1)sin 2 x + 2sin x.cos x - 3cos 2 x + 3 = 0
1
2) 3 sin x + cos x =
cos x
3)cos x - sin x.cos x - 2sin 2 x - 1 = 0
2

4)sin 2 x - 7sin 2 x - 5cos 2 x + 1 = 0

5)6sin 2 x - sin x.cos x - cos 2 x - 3 = 0
6)cos 2 x + 2 sin 2 x + 1 = 0
1
7) - 6cos3x = 4sin 3 x
cos3x
8)3sin 2 x + 8sin x.cos x + 4cos 2 x = 0
9) - 6 sin 2 x - 5sin 2 x + 4cos 2 x = 4
1 1
10)sin x - = sin 2 x - 2
sin x sin x
3.7.Phương trình đối xứng,nửa đối xứng đối với sinx và cosx :
a(sin x + cos x) + b sin x.cos x + c = 0
a(sin x - cos x) + b sin x.cos x + c = 0
p
Cách giải : Đặt t = sinx �cosx = 2 sin( x � ) (- 2 �t � 2)
4
t -1
2
Khi đó sin x.cosx = �
2
Bài tập: Giải phương trình lượng giác sau:
1) 2(sinx + cosx) - sin x.cosx = 1
2)2sin 2x - 2(sin x + cos x) + 1 = 0
 3)sin x.cos x + 2sin x + 2cos x = 2
4)sinx+sin 2 x+cos3x=0
2
5)sin x + cos x = 1 + sin x.cos x
3
1 1 10
6)sin x + cos x + + =
sin x cos x 3
7)sin 2 x + 5(sin x + cos x) + 1 = 0
1 1 1
8) + + =5
sin 2 x cos 2 x sin 2 x.cos 2 x
9)sin x - cos x + 7sin 2 x = 1
10)(1 + 2)(sin x - cos x) + sin 2 x = 1 + 2
p
11)sin 2 x + 2 sin( x - ) = 1
4
1 1
12) - = -2 2
cos x sin x
3
13) - 1 + sin 3 x + cos3 x = sin 2x
2
14)1 - sin 2 x = cos x - sin x
15)5(1 - sin 2 x) + 16(cos x - sin x) + 3 = 0
16)4 - 4(cos x - sin x) - sin 2 x = 0
1
17)sin 2 x + (sin x - cos x) + = 0
2
1 1
18)(sin x - cos x + 1)(sin 2 x + ) = -
2 2
3 3
19)(sin x - cos x - 1)(sin 2 x - ) =
2 2
20) 3(tan x + cot x) = 4
21) 2(sin x + cos x) = tan x + cot x
22)cot x - tan x = sin x + cos x
23)3(tan x + cot x) = 2(2 + sin 2 x)

3.8.Phương trình đối xứng,nửa đối xứng đối với tanx và cotx :
a(ta n 2 x + cot 2 x) + b(ta n x + cot x) + c = 0
a(tan 2 x + cot 2 x) + b(tan x - cot x) + c = 0
Cách giải : Đặt t = tanx �cotx
Khi đó tan 2 x + cot 2 x = t 2 m2
Bài tập: Giải phương trình lượng giác sau:
 1)3tan 2 x + 4 t anx + 4cot x + 3cot 2 x + 2 = 0
2) t anx + t an 2 x + t an 3x + co t x + co t 2 x + co t 3 x = 6
2
3) 2 + 2 t an 2 x + 5t anx + 5co t x + 4 = 0
sin x
1 5
4) 2
+ co t 2 x + (t anx + co t x) + 2 = 0
co s x 2
3.9.Phương trình bậc nhất đối với sinx và cosx :
a sin x + b cos x = c (1)
Cách giải : Điều kiện để phương trình có nghiệm a 2 + b 2 �c 2
a b
Cách 1: Đặt sin a = ; cosx = khi đó
a2 + b2 a 2 + b2
c c
(1) � sin a .sinx+cosa .cosx = � cos(x-a )=
a 2 + b2 a 2 + b2
a c
Cách 2: Đặt tan a = khi đó (1) � cos( x - a ) = .cosa
b b
Cách 3: Rút sinx; cosx từ (1) thế vào hệ thức sin x + cox 2 x = 1
2

x 2t 1- t2
Cách 4: Đặt t = tan khi đó sinx = ; cosx=
2 1+ t2 1+ t2
Bài tập: Giải phương trình lượng giác sau:
p p
1)sin x + 3 cos x = 2sin( x + ) = 2cos( x - )
3 6
p p
2)sin x - 3 cos x = 2sin( x - ) = -2cos( x + )
3 6
p p
3)sin x �cos x = 2 sin( x � ) = 2 cos( x m )
4 4
1
4) 3 sin x + cos x =
cos x
6
5)4sin x + 3cos x + =6
4sin x + 3cos x + 1
1
6) 3 sin x + cos x = 3 +
3 sin x + cos x + 1
7)cos7 x - 3 sin 7 x + 2 = 0
8)( cos2x - 3sin2x) - 3sinx - cosx + 4 = 0
1 + cos x + cos 2 x + cos3 x 2
9) = (3 - 3 sin x)
2cos 2 x + cos x - 1 3
cos x - 2sin x.cos x
10) = 3
2cos 2 x + sin x - 1
TUYỂN TẬP PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC QUA CÁC ĐỀ THI TSĐH 2002-2010
;