да се радуваме само затоа што е денес Пасха, затоа знаењето, верата во животот вечен, надежта во не- ќе речеше: „Зарем
еше: „Зарем Христос се раздели? Или можеби
што е денес Воскресение. Изминатава година не се
случи ништо големо што можеше да нè утеши. На-
спроти тоа се случи криза од светски димензии, која
на крајот на краиштата може да биде и добра работа
ако ни послужи за покајание и преумување.
Дури и да не се случеше ваква материјална криза,
да престанеа сите насилства и злоба меѓу луѓето, да
немаше гладни и сиромашни, дури и тогаш ќе немав-
ме некој силен мотив за длабока и голема радост.
Зашто и сè друго да имавме решено, ќе ни останеше
проблемот со смртта, за која немаме сили да ја по-
бедиме. А како да бидеме радосни кога смртта ја но-
симе со себе и не знаеме кога ќе нè изненади? Како
да бидеме радосни кога секојдневно си заминуваат
од овој свет луѓето кои ги љубиме, кои ни значат и
без кои животот ни е незамислив?
Вистина, некогаш, многу ситни нешта нè прават
радосни. Едно подарено цвеќе, една насмевка од
оној што го љубиме, еден поглед во изгрејсонцето
или неговиот залез можат да нè направат радосни.
Радосни можеме да бидеме и кога добро ќе ни тргне
некоја работа, кога ќе положиме некој животен ис-
пит, кога ќе стекнеме некој предмет што го посакува-
ме, кога ќе ја освоиме наклоноста на љубениот. Но,
сето тоа е минливо. Времето на радоста е пократко
отколку времето на трудот што сме го вложиле за да
дојдеме до таа радост. И после тоа ни останува по-
вторно борба и труд до новата радост. Ама тој пери-
од понекогаш знае да биде долг и неизвесен, да не
речеме дека радоста некогаш може да отсуствува и
до крајот на животот.
А каква смисла има животот без радост? Може
ли човек да биде задоволен од животот без радост?
Христос дојде во светот за ние да имаме живот, и тоа
живот во изобилие. Дојде да ни ја открие смислата
на постоењето, да ни ја означи насоката на движење
во животот, да ни ја определи целта на нашето зем-
но патување. Дојде да ни ја донесе светлината на
-2-
одменливата радост која нè очекува во заедницата
со Бога. Дојде Христос за да се сроди со нас, за Него-
виот Отец да постане и наш Oтец, за ние да се вчле-
ниме во телото Христово. Дојде Христос за да напра-
ви мост помеѓу небото и земјата, помеѓу нестворе-
ното и створеното, помеѓу Бога и човекот. А светот го
распна, му стави железни клинци во телото, го изма-
чи до смрт. Тој пак, бивајќи Бог не остана во гробот,
Отецот со Духот Свети го воскресна во третиот ден. И
тој Христос сега седи оддесно на Отца, и ќе му суди
на светот во последниот ден.
Светот не препозна дека тој е јагнето пророкува-
но од пророкот Исаија што треба да го спаси светот.
Многумина и до денес не го познале Христос како
Спасител. Но, затоа и толку малку радост има во све-
тот. Како да се радуваш ако смртта ти е последната
станица, ако сè што работиш и стекнуваш, смртта ќе
ти го одземе, а притоа го немаш Христа кој може да
ти подари воскресение и вечен живот?
Љубени во воскреснатиот Христос,
икономијата на спасението Господ ја извршува
преку нашето вчленување во телото Христово. Оте-
цот го гледа Неговиот возљубен Син и во Него нè гле-
да сите нас. Господ нема единечна врска со нас, туку
собoрна. Ние не сме бројки во војската Христова, ние
сме личности во соборот на Неговото тело. Доволно
е да ја разбереме само оваа Павлова еклисиологија
и ќе ни биде многу јасно зошто нема спасение над-
вор од Црквата. Насетувате дека ова го говорам за
расколниците во нашава земја. Тие се откинати од
телото Христово, а живеат во крајна заблуда дека се
тело Христово. Во древните расколи, схизматици-
те сметале дека тие се телото Христово, а оние што
не се со нив (канонската Црква), се расколници и не
припаѓаат на телото. Но, внимавајте колку се нело-
гични расколниците во Р. Македонија. Тие сметаат
дека се Црква, но не негираат дека се Црква и оние
со кои што тие се во раскол. На тоа Апостол Павле
-3-
Павле се распна за вас? Или во името Павлово се кр-
стивте?“ (1Кор. 1,13) Треба да си крајно острастен и
да заштитуваш само свои интереси за да постапуваш
така како што постапуваат расколничките епископи.
Дале ли некогаш тие одговор на ова прашање: Како
е можно да бидеш во раскол, а истовремено да ми-
слиш дека си член на едното тело Христово кое е
Црквата? Ако е тоа можно, и да останеш во раскол и
пак да бидеш Црква, зошто тогаш Црквата има пот-
реба да биде во единство? Во тој случај секој би си
имал свој приватен однос со Бога, секој би можел
да си прави своја Црква со Бога, како што впрочем и
велат некои од протестантските секти, и тогаш нема
никаква потреба да имаме меѓусебно единство во
телото Христово. Но, за тоа ли дојде Христос, за тоа
ли претрпе понижување, плукање и распнување,
заради тоа ли умре, и конечно заради тоа ли вос-
кресна? За ние и после таквата спасителна Негова
икономија да останеме во меѓусебен раскол и во
раскол со Бога?
„Ништо не го разгневува Бога толку колку раз-
делувањето на Црквата“ — вели св. Јован Златоуст.
Дури и да направиме илјадници добра, а притоа сме
тие што ја парчосуваат полнотата на Црквата, нема
да бидеме помалку осудени од оние што го касапат
телото Христово... Ова не им го говориме само на
предводниците на расколот, туку и на оние што им
следуваат. Еден свет човек рече нешто што изгледа
смело, но тој сепак рече: „Ниту крвта на мачеништво-
то не може да го избрише гревот на расколот.“ По-
зната е оваа смелост на св. Кипријан Картагински,
љубени во Господа и ние и друг пат сме ве потсети-
ле на овие негови зборови на кои се осврнува и св.
Јован Златоуст.* Но, светиот Златоуст во истата таа
омилија ќе рече: „Затоа говорам и сведочам дека
цепењето на Црквата не е помало зло од тоа да се
падне во ерес.“
* Омилија 11 на Посланието до Ефесјаните
-4-
 Неколку години наназад, откако се воспостави
канонска Црква на територијата на Р. Македонија
нè вознемирува едно прашање: Ако расколничките
епископи имаат интерес никогаш да не се реши рас-
колот, зашто така најдобро ќе можат да го употребу-
ваат нивното самоволие кое го нарекуваат автоке-
фалност, ако нивното свештенство стравува за нив-
ната материјална егзистенција, работи кои самите
по себе се долни и недостојни за споменување, зош-
то неколкумина монаси и монахињи кои останаа кај
расколниците сè уште пребиваат во таква погубна со-
стојба? Зарем се одлучиле животот да го посветат на
расколот? Се одрекле од семејство, од стекнување
на материјални добра и од други привилегии за да
бидат послушни во расколот? Тоа св. Јован Златоуст
би го нарекол безумство. Да се одречеш од светот за
да бидеш расколник, без почит од Црквата и презрен
од историјата? Нема друг одговор, освен тоа дека
таквите монаси се незрели. Незрели за начинот на
живот што го одбрале, незрели за одговорноста што
ја понеле, незрели пред сегашноста, а уште помалку
пред иднината.
Схизмата е уште една рана повеќе на телото Хри-
стово. А, Тој дојде да нè соедини. Воскресна за да нè
совоскресне, за да бидеме вечни како што е вечен
и Тој. Но, сакаме да нè совоскресне во раскол? Ќе
го продолжиме ли расколот до вечност? Ќе речете
невозможно, но како тогаш ќе ја делиме вечноста
со расколниците? Ќе нè стави ли Христос насилно
во единство? Невозможно, зашто тогаш ќе ја укине
слободата што ни ја втиснал како икона во секого од
нас. Единствено што може е да ја поттикне и поддр-
жи нашата желба за единство. Значи Христос не само
што сака, туку Тој и се жртвува за единството на Црк-
вата, ние како канонска Црква исто така правиме сè
Црквата да биде во единство, останува уште тоа да
го сакаат и оние кои сè уште пребиваат во раскол.
Сепак, да не заборавиме дека Христос беше
распнат и за нив, страдаше и за нив, воскресна и за
-5-
нив, како што впрочем тоа го направи еднаш за се-
когаш за целата створена природа, и за оние што
веруваат во Него и за оние што сè уште не поверу-
вале. Но, расколниците сами, преку нивната измес-
тена вредност на верата, ја одбиваат таа Божја ико-
номија, правејќи од Црквата политички кружок. Тоа
е потценување на страдањето Господово и на Него-
вото воскресение. Тоа пак што не одговараат на ниту
едно наше обвинување секако дека препознавате
оти не е заради нивната смиреност. Дури и најсми-
рениот монах и човек кога е обвинет за ерес треба
да се спротивстави. Но, како да се спротивстават на
нешто што е за цела Црква во вселената очигледно?
Сегашноста ја губат во раскол, иднината ќе ја загубат
во осуда, зашто нашите обвинување ќе останат пред
историјата, нивните пак одговори ќе недостасуваат
бидејќи никогаш и не ги дале. Неодговорноста не
треба да му биде својствена ниту на монах, а камоли
на свештеник или Епископ. За жал, неодговорноста
на расколниците е веќе општо позната.
За крај, во ова пасхално послание испратено до ПАСХАЛНА ПОРАКА
вас од прогонство, каде што нè испрати злобата на до чесното свештенство,
расколниците, ви посакуваме на сите вас Пасха во преподобното монаштво и
невечерниот ден на нашиот Отец. Ве потсетуваме побожниот народ на нашата
дека сето ова што го напишавме за расколот не е најсвештена Архиепископија
заради немоќ на гневот кој би требало праведно да
Г
следува заради нашето прогонство. Тоа е повеќе по-
оспод нè удостои и оваа година да се радуваме на
вик за покајание, поттик за враќање на расколници-
Денот на Воскресението. Ја поминавме светата Че-
те во татковиот дом, покана за единство во Црквата тириесетница како Израилот Црвеното Море и стиг-
Божја. Но, во неа не се влегува без покајание и без навме до Пасхата, како Евреите до ветената земја. Патот
одговорност. беше тежок и напорен, но целта го оправда нашиот труд.
Христос Воскресе! Наградата е голема, трпезата е полна, „телето е угое-
но“ — како што вели Евангелието и повторува св. Јован
Златоуст.
На Пасха 2009г. од Солун Затоа денес да се радуваме, не затоа што светот
во којшто живееме ни дава големи причини за ра-
Ваш горешт застапник
дост, не затоа што оваа година има помалку зло од
По милоста Божја
минатата, не затоа што луѓето подобро и побогато
Архиепископ охридски и Митрополит скопски
живеат, не затоа што вашата Црква се ослободила од
+ Јован
нечовечките притисоци од страна на властите, туку