TAJUK 2

PLURALITI MASYARAKAT
ALAM MELAYU DALAM
SEJARAH

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 1

PENDAHULUAN

 Dua konsep utama yang sering digunakan untuk

menjelaskan ciri-ciri Asia Tenggara ialah pluraliti (pluralisme)
dan masyarakat pluralistik (plural society).

 Asia Tenggara semasa pra-Eropah merupakan satu wilayah

yang menjadi tempat pertemuan pelbagai tamadun dan
budaya utama dunia yang didorong oleh serampang tiga
mata iaitu Ketuhanan, Kekayaan dan Kemenangan (God,
Gold and Glory).
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 2
KONSEP PLURAL
• PLURALITI (PLURALISME) :
- Satu fenomena sosial yang istimewa; terhasil dari pertemuan dan
pertembungan budaya-budaya besar di dunia.
- Bercirikan semula jadi, tanpa paksaan dan fleksibel.
- Zaman Kesultanan Melayu Melaka
- Asimilasi + Amalgamasi

• PLURALISTIK (PLURAL SOCIETY):

- pembentukan pola masyarakat yang masih hidup bersama tetapi
menjalani kehidupan sosial berasaskan sistem sosial masing-
masing secara harmonis.
- Bercirikan pemaksaan dan perbezaan
- Zaman Penjajahan Bangsa Eropah
- Akomodasi
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 3
samb.

• Pluralistik pula boleh dibahagikan kepada dua:

1. Pluralistik era penjajahan
2. Pluralistik pasca merdeka

Info tambahan:
Tumbuh2 juga dipluralkan oleh penjajah:
1. Getah / Kelapa sawit
2. Bunga Raya
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 4
 PERSAMAAN

 Wujud sekelompok masyarakat yang terdiri dari

pelbagai bangsa seperti Melayu, Cina, India,
Eropah, Jepun dan lain-lain.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 5

 PERBEZAAN
PLURALITI PLURALISTIK

Melalui proses semulajadi tanpa sebarang Berlaku secara paksaan.

pemaksaan.

Datang secara sukarela untuk mencari Demi kepentingan ekonomi dan politik
kehidupan dan kekayaan. Inggeris.

Disertai oleh ahli keluarga. Tidak disertai oleh kaum keluarga.

Akibat; Keadaan ini menjamin ketenangan fikiran dan
perasaan para pendatang.
Kesan; mereka berjaya mewujudkan interaksi yang
harmoni dengan penduduk, alam sekitar dan sistem:
-Sanggup berkahwin dengan penduduk tempatan
(Cina Baba).
Mengamalkan budaya kehidupan seharian
orang Melayu.
Amalan dan adat resam pendatang diterima
pakai oleh penduduk tempatan.
Akibat; hasrat untuk kembali ke tanah air masing-
masing tidak pernah padam
Kesan; mereka gagal berasimilasi dengan penduduk,
alam sekitar serta sistem:
Wujudkan kelompok masyarakat beserta
sistem mereka sendiri.
Terasing daripada kelompok yang lain
walaupun di tempat sama.
Gagal mengenali antara satu sama lain.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 6

 PENJAJAHAN:
TITIK PEMISAH ANTARA
PLURALITI
DAN
PLURALISTIK

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 7

samb..

 Titik pemisah di antara pluraliti dan masyarakat

plural ialah dengan ketibaan penjajah Inggeris
ke Asia Tenggara khususnya Tanah Melayu.

 Walaupun sebelum kedatangan Inggeris, Asia

Tenggara telah dikunjungi kuasa-kuasa Eropah
seperti Portugis, Belanda dan Sepanyol namun
kedatangan Inggeris membawa fenomena yang
berbeza.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 8

samb

 Kuasa-kuasa Eropah lain seperti Portugis dan

Belanda, lebih banyak menekankan imperialisme
di dalam misi-misi kedatangan mereka.

 Inggeris pula menggunakan ‘senjata’ serampang

dua mata di dalam misi-misi kedatangan mereka
iaitu imperialisme dan kolonialisme.

 Ini bermakna mereka menjajah kedua-dua aspek

fizikal dan mental masyarakat yang dijajah.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 9

samb

 IMPERIALISME: Mereka menjajah secara fizikal iaitu

segala kekayaan muka bumi seperti bijih timah dan
emas diambil demi kepentingan ekonomi negara
mereka sendiri.

 KOLONIALISME: Mereka memperkenalkan sistem

sosial, politik dan agama mereka kepada penduduk
tempatan. Hasilnya mereka berjaya menjajah dan
mengawal kehidupan masyarakat peribumi yang
ramai, dengan jumlah mereka yang sedikit.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 10

 PLURALITI ZAMAN
KEGEMILANGAN KERAJAAN
MELAYU MELAKA

. POLITIK ; PEMERINTAHAN
& PERLEMBAGAAN
. EKONOMI; PERDAGANGAN BEBAS
. SOSIAL ; KEPENDUDUKAN,
KEBUDAYAAN &
PENDIDIKAN
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 11
POLITIK; PEMERINTAHAN

 Zaman keemasan dan kemuncak keagungan

kerajaan Melayu.
 Tempat pertemuan para pedagang (The Venice of
The East).
 Sultan/pembesar mempunyai misi & visi yang hebat.
 Dasar; Pemerintahan diplomasi & terbuka.
 Perlembagaan; Perlembagaan Melaka yang
dilaksanakan berdasarkan ajaran Islam (Hukum
Kanun Melaka & Undang-undang Laut Melaka).

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 12

EKONOMI; PERDAGANGAN

 Perdagangan rancak hasil sistem pemerintahan terbuka

dan pentadbiran pelabuhan yang sangat cekap.
 Panglima dan laksamana Melaka proaktif mengawal
keselamatan dari ancaman perompak dan lanun.
 Tahap keselamatan yang tinggi di Selat Melaka.
 Kepulauan Melayu terkenal dengan hasil rempah ratus
yang dianggap barang mewah.
 Menggunakan sistem `Barter’.
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 13
SOSIAL ; KEPENDUDUKAN

 Proses penghijrahan berlaku secara alamiah tanpa ada

paksaan.
 Para pedagang tidak memerlukan pasport dan visa
sebagai pengenalan diri.
 Tiada sempadan kependudukan.
 Interaksi aktif di kalangan pelbagai bangsa dan kaum di
Melaka.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 14

SOSIAL; KEBUDAYAAN &
PENDIDIKAN

• Keterbukaan pemerintah empayar Melaka, keselamatan

perairan Selat Melaka menjadikan Melaka sebagai
pelabuhan dan kota metropolitan serta kota multi
budaya.
• Pendidikan terbuka. Tiada sekatan mahupun sukatan
pembelajaran yg sistematik. Bukti; kuliah agama di
Istana Melaka dan madrasah2 yg dibina oleh para ulama.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 15

 PLURALISTIK ;
ERA PENJAJAHAN

. POLITIK ; PEMERINTAHAN
& PERLEMBAGAAN
. EKONOMI ; PENGKELASAN EKONOMI
. SOSIAL ; KEPENDUDUKAN,
KEBUDAYAAN &
PENDIDIKAN
Pluraliti Masyarakat
CT/CITU/2012 16
POLITIK
• Inggeris telah memperkenalkan sistem pentadbiran
moden berdasarkan agihan kuasa iaitu:
• KEHAKIMAN
• EKSEKUTIF
• PERUNDANGAN

• Ketiga2nya tidak boleh bercampur aduk - ada

bidang kuasa masing2.
• Ini berbeza dgn sebelum zmn Inggeris di mana
tiada agihan kuasa berlaku kerana raja dan sultan
ada kuasa mutlak.
• Tiada perlembagaan.
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 17
samb.

• Hasil pemisahan antara negara dan agama,

terbentuklah sistem pemerintahan moden
yang berasaskan ilmu saintifik moden.

• Sebelum kedatangan Inggeris, sistem

kerajaan yg ada di alam Melayu ialah
kerajaan yg mencantumkan kedua2 aspek
agama dan negara.
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 18
EKONOMI:
• Daripada hanya berasaskan pertanian sara diri
berubah kpd sistem ekonomi perindustrian dan
perdagangan, yg mana kedua-duanya sangat
bergantung kpd keaktifan pasaran.

• Kecairan modal merupakan faktor penting bg

menentukan pasang surut pasaran. Ertinya, ekonomi
ditentukan oleh modal (ini merupakan sistem
ekonomi kapitalis).

• Sistem matawang diperkenalkan.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 19

SOSIAL; KEPENDUDUKAN

• Pemisahan penempatan mengikut ekonomi

sesuatu kaum;
> Melayu : di pinggir bandar
> Cina : di bandar2
> India : di estet2

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 20

SOSIAL; PENDIDIKAN:

• Diwujudkan dlm bentuk dwi-sistem iaitu pendidikan

agama dan pendidikan sekular.
• Sistem pendidikan 3 peringkat;
– Pend. British (Ren & Men) - Golongan Bangsawan
– Sek. Ren. Melayu, Sek. Agama & Al-Quran – petani
yg lebih baik
– Sek. Vernakular Cina & India – sukatan negara
asal.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 21

 PLURALISTIK ;
PASCA MERDEKA
. POLITIK ; PEMERINTAHAN
& PERLEMBAGAAN
. EKONOMI ; PENSTABILAN EKONOMI
. SOSIAL ; KEPENDUDUKAN,
KEBUDAYAAN &
PENDIDIKAN

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 22

POLITIK
• Bersatu dalam Parti Perikatan (UMNO, MCA,
MIC).
• 1974, Barisan Nasional; wujud kerjasama
antara parti komponen.
• Kumpulan2 etnik di Malaysia memiliki
sempadan etnik yang semakin nipis.
• Lebih bersifat utilitarian, ikatan bersilang
budaya, merentas batas etnik.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 23

PERLEMBAGAAN
• Aspek penting dlm masyarakat pluralistik baru ini
ialah Federalisme Berlapis.
• Iaitu wujudnya 2 jenis persekutuan dlm masa yg
sama iaitu Persekutuan Tanah Melayu (negeri2 di
Semenanjung – 31/8/1957) dan Persekutuan
Malaysia (gabungan negeri2 Semenanjung, Sabah
& Sarawak dan Singapura – 16 Sept. 1963). Brunei
menarik diri.
• Jadi, kemerdekaan 31/8/1957 hanyalah
kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu bukannya
kemerdekaan Malaysia.
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 24
EKONOMI

• Pembangunan Berencana: Rancangan

Pembangunan Lima Tahun
• DEB

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 25

SOSIAL; KEPENDUDUKAN
• Pelan penempatan yg dapat mengumpulkan
pelbagai bangsa dan kaum di dalam satu
komuniti.

• Semangat kejiranan.

• Rukun Tetangga.

• Rumah Terbuka.
CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 26
SOSIAL; PENDIDIKAN

. Penyata Razak 1956; ke arah pendidikan bersepadu

. Akta pendidikan 1957;

- Sekolah pelbagai aliran – Bahasa ibunda
- Bahasa Melayu (Bahasa Kebangsaan) – Wajib diajar
- Sukatan berteraskan Malaysia.

. Penyata Rahman Talib 1960; membuka peluang pelajar

Melayu melanjutkan pelajaran ke peringkat lebih tinggi.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 27

KESIMPULAN

• Kepluralitian populasi di Malaysia menjadikan

negara ini unik dengan kepelbagaian etnik dan
budaya.

• Menyedari hakikat ini, pemimpin negara berusaha

utk menjadikan ‘masyarakat plural’ yang ada kini,
menjalin silaturahim sbgmana ‘masyarakat
pluraliti’ satu ketika dahulu.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 28

 Sekian . Terimakasih.

CT/CITU/2012 Pluraliti Masyarakat 29