BASİT FAİZ

ORANTI VE FORMÜL

1 TL
Anapara A
Doğru Orantıdır.
1 yılda (12 ay, 365 gün, 360 gün)
n zamanda Ð i getirirse
Faiz F getirir

Herhangi birisinin formülünü bulmak istediğimizde, içler dışlar çarpımı yöntemi ile bulmamız mümkündür.

F=A*n*i
A=n*i
i=A*n/F
n=A*i/F A
 BASİT FAİZ

A = Anapara ( Şimdiki Değer )

i = Faiz Oranı i.Serdar
n= Zaman, devre
F= Faiz getirisi
B = Gelecekteki Değer

Faiz Getirsi I = A * i * n

Gelecekteki Değer B=GD=A+I

ulmamız mümkündür.

A Ð n Ð i

Bulmak istediğimizin üstünü

kapatarak, kalan duruma göre
formülünü bulmak mümkün.
F
 i.Serdar

n üstünü
uruma göre
mümkün.
BASİT FAİZ A 200.00 TL
i 15%
A = Anapara ( Şimdiki Değer ) n 3
i = Faiz Oranı F 90
n= Zaman, devre
F = Faiz getirisi F 90
B= Gelecekteki Değer F #VALUE!

Faiz Getirsi F = A * i * n
B=GD 290
Anapara ile faizin toplamı anaparanın
gelecekteki değerini gösterir.

Gelecekteki Değer B=GD=A+F

A=ŞD= 200.00 TL

Gelecekteki Değeri verilipte, Anapara yani

şimdiki değer için:

A = ŞD=B\ (1 + i *n)

KTF -Kullanıcı Tanımlı Fonksiyon

Function BasitF(A As Double, i As Double, n As

Double) As Double
BasitF =A * i * n
End Function
#VALUE!
#VALUE!
#VALUE! i.Serdar

#VALUE!

#VALUE!
 Bileşik Faiz Hesaplamaları - 1

Ana Para A 1,000.00 TL

Yıllık Faiz oranı i 8.00%
Dönem (Yıl) n 3

Dönem Türü Yıllık

Baliğ ( Ana Para+Faizler) B= GD 1,259.71 TL

Toplam Faiz Geliri F 259.71 TL #VALUE!
Ortalama Faiz Oranı 25.97%

A=ŞD=
GD - FV (Gelecekteki Değer - Future Value)

Dönemsel sabit ödemeler ve sabit bir faiz oranı temelinde bir

yatırımın gelecekteki değerini verir.

Sözdizimi

GD(oran;dönem_sayısı;devresel_ödeme;bd;tür)

FV(rate,nper,pmt,pv,type)
 Bileşik Faiz Hesaplamaları - 2

Ana Para 1,000.00 TL A

Yıllık Faiz oranı 8.00% i
Dönem (Yıl) 3 n

Dönem Türü Altı Aylık

Baliğ ( Ana Para+Faizler) B=GD 1,265.32 TL

Toplam Faiz Geliri F 265.32 TL
Ortalama Faiz Oranı 26.53%
 Bileşik Faiz Hesaplamaları - 3

Ana Para 1,000.00 TL A

Yıllık Faiz oranı 8.00% i
Dönem (Yıl) 3 n

Dönem Türü Aylık

Baliğ ( Ana Para+Faizler) B #VALUE!

Toplam Faiz Geliri F #VALUE!
Ortalama Faiz Oranı #VALUE!

#VALUE!
 1+Nominal Faiz Oranı
Reel Faiz Oranı = -1
1+ Enflasyon Oran

Bir yıl vadeli %75 faizli Hazine bonosu alınmıştır. Bir yılın sonunda, yıllık enflasyon %45
seviyesinde gerçekleşirse, Reel faiz oranını ne kadar olur?

Hatalı Hesaplama= 30.00% #VALUE!

Reel Faiz oranı= 20.69% #VALUE! Doğru hesaplama

i.Serdar
 Reel Faiz Oranı

Reel faiz oranı enflasyonun etkisinden arındırılmış faiz

oranıdır.

Örnek olarak, paramızı bankaya bir yıllık mevduat hesabına

%50 faizden yatırmış olduğumuzu varsayalım. %50, bir yılın
sonunda alacağımız nominal faiz oranıdır.

Diyelim ki, bir yılın sonunda, yıllık enflasyon %50 seviyesinde

gerçekleşti. Sonuçta, reel kazancınız sıfır olur. Diğer bir
deyişle, reel faiz
oranı sıfırdır.

Bu konuda pratikte en çok yapılan hata, reel faiz oranı

hesaplarken nominal faiz oranından enflasyon oranını
çıkarmaktır.Enflasyonun çok düşük olduğu ülkelerde, reel faiz
oranını bu şekilde hesaplamak, doğru şekilde yapılan
hesaplamadan çok farklı sonuçlar üretmez. Ancak, yüksek
nflasyon yaşanan ülkelerde, doğru hesaplama yöntemini
kullanmak gerekir.
Doğru hesaplama
Dönem Sayısı (ay) 12
Basit Faiz Oranı : 10.00% ETKİN - EFFECT

Nominal yıllık faiz oranı ve y

Etkin Faiz Oranı (Bileşik Faiz Oranı) 10.47% efektif yıllık faiz oranını verir
göre yıllık faiz oranın ulaşac

Bu fonksiyon yoksa ve #AD

yüklenmesi gerekir.

Sözdizimi
ETKİN(nominal_oran;döne
Örnek: EFFECT(nominal_rate,npe
Yıllık basit faiz oranı %10 ise,
her ay itibariyle bir faiz ödemesi Nominal_oran nominal fa
bulunması halinde, yıllık faiz Dönem_sayısı yıl başına
oranı ne kadar olur?
Uyarılar
• Dönem_sayısı kesirli kısm
• Bağımsız değişkenlerden b
değeri verir.
i.Serdar • Nominal_oran ≤ 0 veya dö
değeri verir.
ETKİN - EFFECT

Nominal yıllık faiz oranı ve yıl başına birleşik dönemlerin sayısı verili olduğunda,
efektif yıllık faiz oranını verir. Yani bir yıl içinde yapılan faiz ödeme dönemlerine
göre yıllık faiz oranın ulaşacağı değeri verir.

Bu fonksiyon yoksa ve #AD? hatası veriyorsa, ToolPak Çözümleyicisi eklentisinin

yüklenmesi gerekir.

Sözdizimi
ETKİN(nominal_oran;dönem_sayısı)
EFFECT(nominal_rate,npery)

Nominal_oran nominal faiz oranıdır.

Dönem_sayısı yıl başına bileşik dönemler sayısıdır.

Uyarılar
• Dönem_sayısı kesirli kısmı atılarak tamsayıya çevrilir.
• Bağımsız değişkenlerden biri sayısal değilse, ETKİN fonksiyonu #DEĞER! hata
değeri verir.
• Nominal_oran ≤ 0 veya dönem_sayısı < 1 ise, ETKİN fonksiyonu #SAYI! hata
değeri verir.
 NOMİNAL - NOMİNAL
Dönem Sayısı (ay) 12
Efektif oran ve yıl başına bileşik dönemler
Etkin Faiz Oranı (Bileşik Faiz Oranı) 10.47% olduğunda, NOMİNAL yıllık faiz oranını ve

Nominal (Yıllık Basit Faiz oranı) 10.00% Sözdizimi

NOMİNAL(etkin_oran;dönem sayısı)
NOMINAL(effect_rate,npery)

Etkin_oran efektif faiz oranıdır.

Dönem_sayısı yıl başına bileşik dönem

• Dönem_sayısı kesirli kısmı atılarak tams

Örnek: • Bağımsız değişkenlerden biri bile sayısa
Etkin faiz oranı %10,47 ise, NOMİNAL fonksiyonu #DEĞER! hata değ
yıllık basit faiz faiz oranı nedir? • Etkin_oran ≤ 0 veya dönem_sayısı < 1 is
fonksiyonu #SAYI! hata değeri verir.

Nominal ve Etkin faiz oranları aşağıdaki fo

bulunur.
 - NOMİNAL

n ve yıl başına bileşik dönemlerin sayısı verili

, NOMİNAL yıllık faiz oranını verir. i.Serdar

(etkin_oran;dönem sayısı)
(effect_rate,npery)

n efektif faiz oranıdır.

ayısı yıl başına bileşik dönemler sayısıdır.

ayısı kesirli kısmı atılarak tamsayıya çevrilir.

değişkenlerden biri bile sayısal değilse,
fonksiyonu #DEĞER! hata değeri verir.
n ≤ 0 veya dönem_sayısı < 1 ise, NOMİNAL
#SAYI! hata değeri verir.

e Etkin faiz oranları aşağıdaki formül yardımı ile

Dönem Sayısı
Devresel_Ödeme (Taksit Tutarı)
Bugünkü Değer (Dönem sonu)
120 FAİZ_ORANI - RATE
-500 Bir yatırımın dönem başına faiz oran
27,749.23 YTL hesaplanır; sıfır veya daha fazla çözü
fonksiyonunun sıralı sonuçları, 20 yin
yakınlaşmıyorsa, FAİZ_ORANI fonks

Sözdizimi
Oran (Aylık Faiz Oranı) 1.50% FAİZ_ORANI(dönem_sayısı;devres
RATE(nper,pmt,pv,fv,type,guess)

Örnek:
10 yılda ödenmek üzere bir
konut için aylık olarak
ödeyebileceğimiz taksit tutarı
500 TL olursa, 120 ay sonunda
bugünkü değeri 27.749,23 TL
olması için aylık faiz oranı
kaçtır?
ANI - RATE

n dönem başına faiz oranını verir. FAİZ_ORANI yinelemeyle

; sıfır veya daha fazla çözümü olabilir. FAİZ_ORANI i.Serdar
nun sıralı sonuçları, 20 yinelemeden sonra 0,0000001 içinde
yorsa, FAİZ_ORANI fonksiyonu #SAYI! hata değeri verir.

ANI(dönem_sayısı;devresel_ödeme;bd;gd;tür;tahmin)
r,pmt,pv,fv,type,guess)
 BASİT İSKONTO

İskonto kavramıyla özellikle işletmeler arasında yapılan vadeli alışverişlerde karşılaşılmaktadı

alacaklıya belirli bir tarihte, alacaklıya ya da onun bildireceği kimseye, belirli miktardaki bir par
verir ki bu belgeye “ticari senet” ya da “bono” denir. Senedi elinde bulunduran, senedin vade t
gibi vade öncesinde senedi bir finansal kuruma iskonto ettirebilir.

İskonto tutarı, senedin peşin değeri ya da vadeli değeri üzerinden hesaplanabilmektedir. İskon
üzerinden hesaplanıyorsa buna iç iskonto yöntemi, vadeli değeri üzerinden hesaplanıyorsa dı

Basit İç İskonto

İç iskontoda iskonto miktarı peşin değer üzerinden A ?

hesaplanmaktadır. n ay = 3/12 yıl
i 55%
Gelecekteki Değeri verilipte, Anaparayı yani şimdiki B 750
değeri bulmak için kullandığımız formülü kullanırız.

A = ŞD=B \ (1 + i *n) A 659.34 TL

İskonto Tutarı 90.66 TL

 i alışverişlerde karşılaşılmaktadır. Kredili alışverişlerde borçlu,
kimseye, belirli miktardaki bir parayı ödeyeceğini gösteren bir belge
nde bulunduran, senedin vade tarihinde senet bedelini alabileceği i.Serdar
bilir.

nden hesaplanabilmektedir. İskonto tutarı senedin peşin değeri

ğeri üzerinden hesaplanıyorsa dış iskonto yöntemi denir.

Basit Dış İskonto

İskonto işlemlerinde dış iskonto yöntemi kullanılacaksa, iskonto

tutarı vadeli değer üzerinden hesaplanacaktır. Yani İskonto tutarı
sanki faiz getirisiymiş gibi varsayıp, hesplama yapılacaktır.

Faiz Getirsi F = A * i * n

#VALUE!

#VALUE!

İskonto Tutarı 103.13 TL #VALUE!

A 646.88 TL #VALUE!
a, iskonto
konto tutarı
aktır.
BİLEŞİK İSKONTO

Genellikle uzun vadeli işlemlerde kullanılmakta olan, ancak günümüzde kısa vadeli
işlemlerde de kullanımı hızla yaygınlaşan bileşik iskonto üzerinde durulacaktır.

Kısa vadeli iskonto işlemlerinde daha çok basit dış iskonto kullanılırken, bileşik faizde d
iskontonun kullanımı hemen hemen yok gibidir. Dolayısıyla bileşik faizle ilgili iskonto
işlemlerinde iç iskontonun kullanılması gerekmektedir. Bileşik iç iskontoda iskonto tutar
basit iç iskontoda olduğu gibi peşin değer üzerinden hesaplanır. Bileşik iç iskontoda
iskonto tutarı peşin değer üzerinden hesaplandığı için kredi değeri, peşin değerin baliği
gibidir. Dolayısıyla bileşik iç iskonto, bileşik faizin değişik bir uygulama şeklinden ibarett

Bileşik iç iskontoda iskonto tutarı bileşik faiz formülünden faydalanılarak bulunabilir:

A = Senedin peşin değeri

B = Senedin vade değeri
i = İskonto oranı
n = Vadeye kadar devre sayısı

B = A*(1+i)^n

A = B / ( 1 + i )^n
k günümüzde kısa vadeli
zerinde durulacaktır. i.Serdar
o kullanılırken, bileşik faizde dış
a bileşik faizle ilgili iskonto
eşik iç iskontoda iskonto tutarı
planır. Bileşik iç iskontoda
di değeri, peşin değerin baliği
bir uygulama şeklinden ibarettir.
ÖRNEK
faydalanılarak bulunabilir:
Vade değeri 18.000 TL olan bir senet 3 yıl vadeye
sahiptir. Bu senet % 15 iskonto oranıyla iskonto
edildiğinde senedin peşin değeri ne olur?

B 18,000.00 TL
n 3
i 15%
A ?

A = B / ( 1 + i )^n

A= 11,835.29 TL #VALUE!
 Anüiteler

Anüite kavramı eşit zaman aralıklarıyla eşit miktarlarda yapılan ödemeler için
kullanılmaktadır. Ödemelerin her dönemin (genelde bir yıllık sürenin) sonunda yapıldığı varsayılır.

Anüitelerde; ödemelerin ve ödeme aralıklarının eşit olması yanında vade boyunca faiz de
değişmemektedir. Kira ödemeleri, tahvil faizleri, eşit taksitlerle geri ödenecek krediler gibi ödemeler
anüitelere örnek olarak verilebilir. Anüiteler, ödemelerin başlama noktasına göre, devre başı ve
devre sonu olarak gruplandırılır. Bazı anüitelerde periyodik ödemeler devrenin başında yapılırken
kira ödemeleri gibi bazı ödemelerde devre sonunda kredi taksitlerindeki gibi yapılır.

Burada, genellikle anüitelerden bahsedilirken periyodik ödemelerin devre sonunda yapıldığı, normal
anüiteler kastedilmektedir. Devre başı ödemeler söz konusu olduğunda ayrıca belirtilecektir.

Bir işletmenin 10 ay sonra ödenmesi gereken borcu için her ay sonunda bankaya
10.000 TLyatırması gerekmektedir. Bu işletmenin 10 ay sonunda biriken parası,
diğer bir ifade ile borcu ne kadardır? Aylık faiz oranı %8 dir.

n 10
A 10000
i 8%
AGD ?

AGD =( A*(1 + i)^ n-1) / i

AGD 144,865.62 #VALUE!

Gelecekteki Değer (Dönem sonu) 144,865.62 TL #VALUE!

Gelecekteki Değer (Dönem başı) 156,454.87 TL #VALUE!
 i.Serdar

dığı varsayılır.
Anüitenin Gelecekteki Değeri
aiz de
er gibi ödemeler Her devre alınacak ya da verilecek A ile ifade
vre başı ve edilen eşit taksitlerin n devre sonun da i faiz
nda yapılırken oranıyla ne değere ulaşacağı, şekil aracılığı
ile şu şekilde gösterilebilir:

yapıldığı, normal
ilecektir.

nda bankaya
ken parası,

(AGD) = A + A(1 + i) + A(1 + i) 2 + ……….. A(1 + i) n-3 + A(1 + i) n-2 + A(1 + i) n-1 olur.
Oran (Yıllık Faiz Oranı) 8% GD - FV (Gel
Dönem Sayısı (yıl sayısı) 10
Dönemsel sab
Devresel_Ödeme (Taksit Tutarı) 10,000 temelinde bir

Gelecekteki Değer (Dönem sonu) -144,865.62 YTL Sözdizimi

Gelecekteki Değer (Dönem başı) -156,454.87 YTL GD(oran;dön
FV(rate,nper,

Örnek:
Yıllık %8 faiz oranı ile 10 yılda yıllık
10.000 TL ödemelerle oluşacak
sermayeyi bulmak.
GD - FV (Gelecekteki Değer - Future Value)

Dönemsel sabit ödemeler ve sabit bir faiz oranı

temelinde bir yatırımın gelecekteki değerini verir.
i.Serdar
Sözdizimi
GD(oran;dönem_sayısı;devresel_ödeme;bd;tür)
FV(rate,nper,pmt,pv,type)
 Ödemelerin eşit olması daha çok karşılaşılan bir durum
olmakla birlikte eşit olmayan ödemeler de söz konusu
olabilir. Ödemelerin eşit olmaması durumunda ödemelerin
gelecek değeri, her bir ödemenin gelecek değerlerinin tek tek
hesaplanmasıyla bulunur.

Örnek:

Bir işletme 4 yıl sonra ödenmesi gereken bir borcunu

aşağıda verilen taksitleri bankaya yatırarak ödemeyi
planlamaktadır. Uygulanan faiz oranı %20 olduğuna
göre işletme ne miktarda bir borç ödemiş olacaktır?

1. yıl sonunda 4 milyon TL Yıl Milyon

2. yıl sonunda 3 milyon TL 4 4
3. yıl sonunda 2 milyon TL 3 3
4. yıl sonunda 1 milyon TL 2 2
1 1
Toplam
i.Serdar

Milyon
6.912 #VALUE!
4.320 #VALUE!
2.400 #VALUE!
1.000 #VALUE!
14.632
 ANÜİTE HESAPLAMA

Ödeme Şekli Dönem Sonu

Yıllık Enflasyon 2.00%

Yıllık Ödeme
Oluşacak Sermaye (P) 500,000.00
Yıllık Faiz Oranı (i) 6.00%
Ödeme Yıl Sayısı (n) 25 Enflasyona Uyarlanmış
İlk Yıllık Ödeme 39,113.36 32,376.03
Son Yıllık Ödeme 39,113.36 52,074.81
İlk Aylık Ödeme 3,221.51 2,621.94
Son Aylık Ödeme 3,221.51 4,313.86

Oluşacak Sermaye (P)

Yıllık İlk Ödeme 39,113.36
Yıllık Faiz Oranı (i) 6.00%
Ödeme Yılı (n) 25 Enflasyona Uyarlanmış
Oluşacak Sermaye (P) 500,000.00 604,048.19

Ödeme Yıl Sayısı

Oluşacak Sermaye (P) 500,000.00
Yıllık Faiz Oranı (i) 6.00%
İlk Yıllık Ödeme 39,113.36 Enflasyona Uyarlanmış
Ödeme Yıl Sayısı 25 18.62

http://www.vertex42.com/Calculators/annuity-calculator.html